Об утверждении стандарта организации оказания гастроэнтерологической и гепатологической помощи в Республике Казахстан

Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 29 марта 2023 года № 48. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 марта 2023 года № 32185

В соответствии с подпунктом 32) статьи 7 Кодекса Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить стандарт организации оказания гастроэнтерологической и гепатологической помощи в Республике Казахстан согласно приложению к настоящему приказу.

2. Признать утратившим силу приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 4 мая 2019 года № ҚР ДСМ-63 "Об утверждении Стандарта организации оказания гастроэнтерологической и гепатологической помощи в Республике Казахстан и о признании утратившими силу некоторых приказов исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 18647).

3. Департаменту организации медицинской помощи Министерства здравоохранения Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа представление в Юридический департамент Министерства здравоохранения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1 и 2) настоящего пункта.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра здравоохранения Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан

А. Ғиният

Приложение к приказу и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 29 марта 2023 года № 48

Стандарт организации оказания гастроэнтерологической и гепатологической помощи в Республике Казахстан

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий стандарт организации оказания гастроэнтерологической и гепатологической помощи в Республике Казахстан (далее – Стандарт) разработан в соответствии c подпунктом 32) статьи 7 и статьей 138 Кодекса Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее – Кодекс) и устанавливает требования и правила к процессам организации оказания гастроэнтерологической и гепатологической помощи с заболеваниями органов пищеварения терапевтического профиля в организациях здравоохранения вне зависимости от формы собственности и ведомственной принадлежности.

2. Основные понятия и сокращения, используемые в настоящем Стандарте:

1) профильный специалист – медицинский работник с высшим медицинским образованием, имеющий сертификат в области здравоохранения;

2) динамическое наблюдение – систематическое наблюдение за состоянием здоровья пациента, а также оказание необходимой медицинской помощи по результатам данного наблюдения;

3) высокотехнологичная медицинская помощь (далее – ВТМП) – это использование профильными специалистами, в рамках специализированной медицинской помощи, технологий, разработанных на основе достижений медицинской науки, смежных отраслей науки и техники, а также инновационных и (или) уникальных методов диагностики и лечения, имеющих научно доказанную эффективность и безопасность;

4) клинический протокол (далее – КП) – научно доказанные рекомендации по профилактике, диагностике, лечению, медицинской реабилитации и паллиативной медицинской помощи при определенном заболевании или состоянии пациента;

5) консилиум – исследование лица в целях установления диагноза, определения тактики лечения и прогноза заболевания с участием не менее трех врачей;

6) обязательное социальное медицинское страхование (далее – ОСМС) – комплекс правовых, экономических и организационных мер по оказанию медицинской помощи потребителям медицинских услуг за счет активов фонда социального медицинского страхования;

7) гарантированный объем бесплатной медицинской помощи (далее – ГОБМП) – объем медицинской помощи, предоставляемой за счет бюджетных средств.

3. Гастроэнтерологическая и гепатологическая помощь включает терапевтическую помощь и малоинвазивные (эндоскопические, интервенционные) диагностические и лечебные манипуляции пациентам с заболеваниями органов пищеварения.

4. Оказание гастроэнтерологической и гепатологической помощи пациентам осуществляется в соответствии со статьями 195, 196, 200, 201, 202 Кодекса, включающие медицинскую помощь в рамках ГОБМП, в системе ОСМС и в рамках дополнительного объема медицинской помощи.

5. Лекарственное обеспечение пациентов с заболеваниями органов пищеварения осуществляется в рамках ГОБМП и (или) в системе ОСМС:

1) в амбулаторных условиях в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 5 августа 2021 года № ҚР ДСМ-75 "Об утверждении Перечня лекарственных средств и медицинских изделий для бесплатного и (или) льготного амбулаторного обеспечения отдельных категорий граждан Республики Казахстан с определенными заболеваниями (состояниями)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 23885) (далее – Приказ № ҚР ДСМ-75);

2) в стационарных или стационарозамещающих условиях согласно лекарственному формуляру, утверждаемому организацией здравоохранения.

6. Гастроэнтерологическая и гепатологическая помощь оказывается в соответствии с КП, при их отсутствии в соответствии с современными достижениями науки и практики в области гастроэнтерологии и гепатологии с применением методов профилактики, диагностики, лечения, основанных на принципах доказательной медицины.

7. Гастроэнтерологическая и гепатологическая помощь оказывается организациями здравоохранения, имеющими лицензию по подвиду медицинской деятельности "Гастроэнтерология", "Ультразвуковая", "Эндоскопическая" в соответствии с Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях".

8. Ведение медицинской учетной документации и представление отчетов осуществляется по формам, утвержденным приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2020 года № ҚР ДСМ-175/2020 "Об утверждении форм учетной документации в области здравоохранения, а также инструкции по их заполнению" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21579) (далее – Приказ № ҚР ДСМ-175/2020) с учетом специфики деятельности.

Глава 2. Структура организаций, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь

9. Структура организаций, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь включает:

1) организации первичной медико-санитарной помощи (далее – ПМСП) на районном, городском и областном уровнях;

2) специализированный кабинет гастроэнтеролога (далее – Кабинет гастроэнтеролога) в поликлиниках районного, городского, областного уровней, консультативно-диагностическом отделении многопрофильных больниц, консультативно-диагностических центрах, в организации здравоохранения, где создан Кабинет гастроэнтеролога, обеспечивается выполнение лучевой и эндоскопической диагностики;

3) гепатологический центр (далее – ГЦ) входит в состав медицинских многопрофильных больниц и поликлиник, подведомственных местным органам государственного управления здравоохранения областей, городов республиканского значения и столицы (далее – Управление здравоохранения) структура которого исходит из расчета: не менее одного ГЦ на область, город республиканского значения;

4) гастроэнтерологические отделения или койки в структуре многопрофильных больниц (детских, взрослых) на районном, городском, областном уровнях, городов республиканского значения и научных организаций.

Глава 3. Основные направления деятельности организаций здравоохранения, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь

10. Основными направлениями деятельности организации здравоохранения, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь, являются:

1) организация и проведение мероприятий, направленных на первичную профилактику, диагностику, лечение с соблюдением преемственности на всех этапах, динамическое наблюдение, пациентов с хроническими заболеваниями органов пищеварения, раннюю диагностику злокачественных новообразований, медицинскую реабилитацию пациентов;

2) оказание информационно-консультативной и организационно-методической помощи населению и субъектам здравоохранения по вопросам заболеваний органов пищеварения, в том числе оказание дистанционных медицинских услуг;

3) участие и проведение научно-исследовательской деятельности, внедрение инновационных технологий в области клинической гастроэнтерологии и гепатологии;

4) обеспечение интеграции информационных систем (далее – ИС), применяемых в организациях здравоохранения с существующими ИС.

11. Организации, оказывающие гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь, обеспечивают оказание медицинской помощи с соблюдением противоэпидемического режима работы на основании действующих нормативных правовых актов в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

Глава 4. Порядок оказания медицинской помощи в разрезе уровней, видов, форм и условий ее оказания

Параграф 1. Порядок оказания гастроэнтерологической и гепатологической помощи в амбулаторных условиях (первичный уровень)

12. Организации ПМСП (в том числе врач гастроэнтеролог) обеспечивают:

1) оказание специализированной медицинской помощи пациентам с заболеваниями органов пищеварения по направлению врача ПМСП;

2) проведение лабораторных и инструментальных исследований пациентов;

3) направление пациентов на обследование и консультацию профильных специалистов;

4) подготовку направления на госпитализацию пациентов с заболеваниями органов пищеварения на стационарное лечение, в том числе для оказания ВТМП;

5) участие во внедрении в практику новых методов профилактики, диагностики и лечения пациентов с заболеваниями органов пищеварения;

6) преемственность и взаимодействие с врачами по специальности "Гастроэнтерология взрослая, детская" и "Педиатрия" по месту прикрепления;

7) анализ статистических данных по заболеваниям органов пищеварения среди прикрепленного (обслуживаемого) населения, ведение учетной и отчетной документации;

8) участие в проведении мероприятий по информационно-разъяснительной работе среди населения;

9) в сложных диагностических случаях направление пациентов на консультацию в организации третичного (республиканского) уровня;

10) обеспечение лекарственными средствами.

13. Норматив времени на оказание клинико-диагностических услуг (прием пациента) врача Кабинета гастроэнтеролога устанавливается в соответствии c типовыми штатами и штатными нормативами организации здравоохранения.

Параграф 2. Порядок оказания медицинской помощи в стационарных и стационарозамещающих условиях (вторичный уровень)

14. Отделение гастроэнтерологии осуществляет:

1) госпитализацию и оказание медицинской помощи в стационарных условиях пациентам с заболеваниями органов пищеварения по показаниям в соответствии с КП;

2) оказание консультативной помощи врачам и пациентам других отделений стационара;

3) разработку и проведение мероприятий по повышению качества медицинской помощи и снижению больничной летальности от заболеваний органов пищеварения;

4) участие в повышении квалификации врачебного и среднего медицинского персонала по вопросам профилактики и оказания медицинской помощи пациентам с заболеваниями органов пищеварения;

5) внедрение в клиническую практику новых методов профилактики, диагностики, лечения и медицинской реабилитации пациентов с заболеваниями органов пищеварения;

6) проведение информационно-разъяснительной работы с пациентами;

7) систематический анализ информации по госпитализированным пациентам, ведение учетной и отчетной документации.

Параграф 3. Порядок оказания медицинской помощи в республиканских медицинских организациях (третичный уровень)

15. Оказание медицинской помощи в республиканских медицинских организациях включает применение новых и уникальных методов ВТМП.

Параграф 4. Порядок оказания медицинской помощи пациентам с хроническими вирусными гепатитами

16. При положительном иммуноферментном анализе крови (далее – ИФА) на хронический вирусный гепатит (далее – ХВГ) обследование проводится в организациях здравоохранения ПМСП с назначением анализа полимеразной цепной реакции (далее – ПЦР) (качественный) в срок до 10 (десяти) рабочих дней.

17. При положительном результате ПЦР (качественный) врач ПМСП в рамках ГОБМП в срок до 20 (двадцати) рабочих дней направляет на ПЦР (количественный, генотип), фиброскан или ультразвуковое исследование брюшной полости и консультацию врача гастроэнтеролога или врача инфекциониста.

18. При подтверждении диагноза ХВГ врач ПМСП вносит данные пациента в ИС "Электронный регистр диспансерных больных" (далее – ИС ЭРДБ).

19. Порядок проведения противовирусной терапии (далее – ПВТ) пациентам с ХВГ:

1) при ХВГ "С" стадии фиброза F0- FII, ПВТ проводится в организациях ПМСП, врачом ПМСП согласно консультативному заключению профильного специалиста (гастроэнтеролога или инфекциониста);

2) при ХВГ "С" стадии фиброза FIII-FIV и тяжелых сопутствующих заболеваниях для выбора режима ПВТ и определения лекарственной совместимости необходима консультация профильного специалиста ГЦ (гастроэнтеролога или инфекциониста);

3) при ХВГ "В" ПВТ проводится в организациях ПМСП (врачом ПМСП) согласно консультативному заключению профильного специалиста ГЦ (гастроэнтеролога или инфекциониста);

4) при ХВГ "В" динамическое наблюдение проводится на постоянной основе в ГЦ в соответствии с КП.

20. Выписка рецептов на получение лекарственных средств и медицинских изделий осуществляется врачом ПМСП, специалистом ГЦ.

21. Отпуск лекарственных препаратов для лечения ХГВ производится организацией здравоохранения, определяемой Управлением здравоохранения.

22. Через 6 (шесть) месяцев после успешного завершения ПВТ ХВГ "С", при достижении устойчивого вирусологического ответа (далее – УВО), после получения консультативного заключения профильного специалиста ГЦ, пациент снимается с учета.

Информация о снятии с учета врачом ПМСП вносится в ИС ЭРДБ.

23. При неэффективности ПВТ при ХВГ "С" продолжается динамическое наблюдение в региональном ГЦ в соответствии с КП.

24. Пациенты с УВО после ПВТ, с прогрессирующим фиброзом FIII- F IV (в том числе цирроз печени) продолжают динамическое наблюдение в ГЦ в соответствии с КП.

25. Региональные ГЦ на постоянной основе проводят мониторинг и оценку эффективности ПВТ пациентов с ХВГ.

26. Обследование на ХВГ у пациентов, инфицированных вирусом иммунодефицита человека (далее – лиц, живущих с ВИЧ-инфекцией) проводят государственные организации здравоохранения, осуществляющие деятельность в сфере профилактики ВИЧ-инфекции (далее – Центры ВИЧ-инфекции) с регистрацией в ИС "Электронное слежение за случаями ВИЧ-инфекции" с передачей в региональный ГЦ количества зарегистрированных случаев без персонифицированных данных ежеквартально до 10 числа последующего месяца отчетного периода.

27. ПВТ и выписка рецептов на получение лиц, живущих с ВИЧ-инфекцией и ХВГ лекарственных средств, осуществляется как врачом инфекционистом Центра ВИЧ-инфекции (в рамках принципа "одного окна"), так и врачом ПМСП по месту жительства.

28. Центры ВИЧ-инфекции формируют потребность в противовирусных препаратах для лечения ХВГ "С" у лиц, живущих с ВИЧ-инфекцией в соответствии с подпунктом 14) пункта 1 статьи 1 Кодекса.

29. Через 6 (шесть) месяцев после успешного завершения ПВТ ХВГ "С", при достижении УВО, информация о снятии с диспансерного учета пациента врачом Центра ВИЧ-инфекции вносится в ИС "Система электронного слежения за случаями ВИЧ-инфекции Info Tracker" с передачей в региональный ГЦ количества снятых с учета пациентов без персонифицированных данных, ежеквартально до 10 числа последующего месяца отчетного периода.

Параграф 5. Порядок оказания гастроэнтерологической и гепатологической помощи пациентам с циррозом печени

30. Оказание медицинской помощи пациентам с циррозом печени (далее – ЦП) осуществляется в организациях здравоохранения ПМСП, в ГЦ, многопрофильных стационарах, ведомственных и республиканских организациях здравоохранения и центрах трансплантации.

31. Первичное обследование пациентов с ЦП и подозрением на них осуществляет врач по специальности гастроэнтерология (взрослая), гастроэнтерология (детская), гастроэнтерология (ультразвуковая диагностика по профилю основной специальности) (взрослая), гастроэнтерология (ультразвуковая диагностика по профилю основной специальности) (детская), гастроэнтерология (эндоскопия по профилю основной специальности) (взрослая), гастроэнтерология (эндоскопия по профилю основной специальности) (детская), инфекционные болезни (взрослые), инфекционные болезни (детские), по месту прикрепления по направлению врача ПМСП, при его отсутствии – врач ПМСП.

32. Медицинская помощь пациентам с ЦП включает:

1) первичное обследование;

2) верификацию диагноза и класса тяжести ЦП по шкалам Чайлд-Пью (А, В, С) и MELD, MELD-Na для терминальной стадии заболеваний печени;

3) диагностику и лечение осложнений ЦП;

4) выбор режима терапии в соответствии с этиологическим фактором ЦП;

5) патогенетическую (паллиативную) терапию в соответствии с Приказом № ҚР ДСМ-75;

6) проведение и мониторинг терапии;

7) определение показаний к трансплантации печени (далее – ТП);

8) консультация врача трансплантолога с выдачей пациенту соответствующего консультативного заключения;

9) профилактические меры и консультирование.

33. При установлении диагноза ЦП врач ПМСП вносит информацию в ИС ЭРДБ, которая передается в региональный ГЦ (отчет по количеству пациентов с ЦП в данном регионе формируется ежегодно к 15 января года следующего за отчетным периодом).

34. Отбор на ТП осуществляется согласно шкале MELD (MELD-Na), критериев вне шкалы MELD, таких как: рецидивирующие кровотечения из варикозных расширенных вен пищевода и желудка, гепатоцеллюлярная карцинома в рамках Миланских критериев, рефрактерный асцит, гепатопульмональный синдром, портопульмональная гипертензия, прогрессирующая печеночная энцефалопатия, фульминантная печеночная недостаточность, неконтролируемый кожный зуд.

35. Пациентам с ЦП (при наличии показаний) ТП проводится в соответствии Кодекса.

36. По факту проведения ТП врач ПМСП вносит соответствующую информацию в ИС ЭРДБ, далее информация передается в региональный ГЦ, который формирует отчет по количеству пациентов после ТП ежегодно к 15 января следующего за отчетным периодом года.

37. Динамическое наблюдение пациентов после ТП (мониторинг, оценка эффективности и безопасности иммунносупрессивной терапии) осуществляют профильный специалист регионального ГЦ, при его отсутствии – врач ПМСП по месту прикрепления согласно консультативному заключению специалистов медицинских организаций, выполняющих ТП.

38. Оказание специализированной медицинской помощи в стационарных условиях пациентам после ТП осуществляется на базе гастроэнтерологических отделений (отделений, имеющих гастроэнтерологичеcкий профиль) или хирургических отделений многопрофильных больниц, определяемых Управлением здравоохранения.

39. При наличии показаний, пациент после ТП направляется на консультацию или госпитализацию в организации республиканского уровня, выполняющие ТП.

40. Профилактические меры и консультирование предусматривают следующее:

1) динамическое наблюдение пациентов с ЦП по месту прикрепления;

2) консультирование пациентов с ЦП после ТП профильным специалистом, врачом по специальности гастроэнтерология взрослая, детская, гастроэнтерология (взрослая), гастроэнтерология (детская), гастроэнтерология (ультразвуковая диагностика по профилю основной специальности) (взрослая), гастроэнтерология (ультразвуковая диагностика по профилю основной специальности) (детская), гастроэнтерология (эндоскопия по профилю основной специальности) (взрослая), гастроэнтерология (эндоскопия по профилю основной специальности) (детская), гастроэнтерология (эндоскопия по профилю основной специальности, ультразвуковая диагностика по профилю основной специальности) (взрослая), гастроэнтерология (эндоскопия по профилю основной специальности, ультразвуковая диагностика по профилю основной специальности) (детская), гастроэнтерология, в том числе детская, инфекционные болезни взрослые, детские, инфекционные болезни (взрослые), инфекционные болезни (детские), инфекционные болезни, в том числе детская регионального ГЦ каждые 6 (шесть) месяцев с выдачей пациенту соответствующего консультативного заключения;

3) регулярный скрининг пациентов с ЦП на гепатоцеллюлярную карциному согласно КП.

Параграф 6. Порядок оказания медицинской помощи пациентам с воспалительными заболеваниями кишечника

41. Медицинская помощь пациентам с воспалительными заболеваниями кишечника (далее – ВЗК) в пределах Перечня ГОБМП и (или) ОСМС предоставляется в организациях, оказывающих ПМСП, стационарозамещающую и стационарную помощь, включая республиканские организации здравоохранения.

42. Первичное обследование пациентов с ВЗК и подозрением на них осуществляет врач ПМСП или врач по специальности гастроэнтерология взрослая, детская по месту прикрепления по направлению врача ПМСП.

43. Специализированная (гастроэнтерологическая) медицинская помощь пациентам с ВЗК оказывается врачами по специальности гастроэнтерология взрослая, детская, гастроэнтерология (взрослая), гастроэнтерология (детская), гастроэнтерология (ультразвуковая диагностика по профилю основной специальности) (взрослая), гастроэнтерология (ультразвуковая диагностика по профилю основной специальности) (детская), гастроэнтерология (эндоскопия по профилю основной специальности) (взрослая), гастроэнтерология (эндоскопия по профилю основной специальности) (детская), гастроэнтерология (эндоскопия по профилю основной специальности, ультразвуковая диагностика по профилю основной специальности) (взрослая), гастроэнтерология (эндоскопия по профилю основной специальности, ультразвуковая диагностика по профилю основной специальности) (детская), гастроэнтерология, в том числе детская, прошедшие циклы повышения квалификации по программам дополнительного образования, образовательная программа которых включает ведение пациентов с ВЗК.

44. Оказание специализированной медицинской помощи в стационарных условиях пациентам ВЗК осуществляется на базе гастроэнтерологических отделений (или отделений, имеющих гастроэнтерологическую профилизацию) многопрофильных больниц, определенных Управлением здравоохранения и организациях здравоохранения третичного уровня.

45. Медицинская помощь пациентам с ВЗК включает:

1) первичное обследование;

2) верификацию диагноза;

3) выбор режима терапии с определением показаний к иммуносупрессивной и (или) генно-инженерной биологической терапии;

4) старт генно-инженерной биологической терапии (инициация) в условиях стационара.

Определение показаний и назначение генно-инженерной биологической терапии проводится консилиумом, созданным при Управлении здравоохранения при участии главного внештатного гастроэнтеролога, лечащего врача или врача-гастроэнтеролога ПМСП, заместителя главного врача по лечебной работе медицинской организации, в которой назначается данная генно-инженерная терапия с привлечением профильных специалистов (колопроктолог, фтизиатр, ревматолог, онколог, дерматолог, офтальмолог).

46. Выписка рецептов на получение пациентами лекарственных препаратов проводится врачом ПМСП.

47. Отпуск лекарственных препаратов для лечения ВЗК производится организацией здравоохранения, определяемой Управлением здравоохранения.

48. Пациенты с ВЗК подлежат регулярному скринингу на колоректальный рак.

49. При установлении диагноза ВЗК врач ПМСП вносит информацию в ИС ЭРДБ.

Глава 5. Штаты работников организаций здравоохранения, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь

50. Штаты работников устанавливаются штатными нормативами организаций здравоохранения, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь согласно приложению 1 к настоящему Стандарту.

Глава 6. Оснащение медицинскими изделиями организаций здравоохранения, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь

51. Оснащение медицинскими изделиями организаций, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь осуществляется согласно приложению 2 к настоящему Стандарту.

	Приложение1 к стандарту организации
	оказания астроэнтерологической и гепатологической помощи в Республике Казахстан

Штатный норматив организаций здравоохранения, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь

Штат работников организаций здравоохранения, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь населению, устанавливается штатными нормативами организаций здравоохранения.

Таблица 1. Штатные нормативы в организациях здравоохранения, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь в амбулаторных условиях

Наименование должности	Количество штатных единиц
врач гастроэнтеролог	1,0 на 100 000 населения
медицинская сестра	1,0 на 2,0 врача
санитар	0,5

Таблица 2. Штатные нормативы в организациях здравоохранения, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь в гепатологическом центре

Наименование должности	Количество штатных единиц
врач гастроэнтеролог, гепатолог	1,0 на 100 000 населения
врач инфекционист, гепатолог	1,0 на 30 000 населения
медицинская сестра	1,0 на 2,0 врача
санитар	0,5

Таблица 3. Штатные нормативы в организациях здравоохранения, оказывающих гастроэнтерологическую и гепатологическую помощь в стационарных условиях

Наименование должности	Количество штатных единиц
заведующий отделением	1,0
врач-гастроэнтеролог	1,0 на 16 коек для взрослых, 1,0 на 16 коек для детей
старшая медицинская сестра	1,0
медицинская сестра палатная (постовая)	из расчета 1 круглосуточный пост на 10 коек
медицинская сестра процедурной	1,0
медицинская сестра по уходу за больными	из расчета 1 круглосуточный пост на 20 коек
сестра-хозяйка	1,0
санитар (-ка)	из расчета 1 круглосуточный пост на отделение

	Приложение 2 к стандарту организации
	Оказания гастроэнтерологической и гепатологической помощи в Республике Казахстан

Таблица 1. Перечень медицинского оборудования в организации здравоохранения, имеющей в структуре кабинет гастроэнтеролога

№	Наименование медицинского изделия	Количество
Кабинет эзофагогастродуоденоскопии
1.	Видеоэндоскопическая система (видеопроцессор, монитор, осветитель, отсасыватель)	1
2.	Видеогастроскоп	2
3.	Щипцы биопсийные	2
4.	Кушетка или стол для осмотра пациента	1
5.	Инструментальный столик	2
6.	Шкаф медицинский	1
7.	Лампа бактерицидная	1
8.	Стекла и флаконы с формалином для взятия материала на морфологическое исследование	В зависимости от объема услуг
Кабинет ректоскопии
9.	Ректоскоп	2
10.	Щипцы биопсийные для ректоскопа	2
11.	Эндоскопический осветитель или процессор	1
12.	Кушетка или стол для осмотра пациента	1
13.	Шкаф медицинский	1
14.	Инструментальный столик	1
15.	Лампа бактерицидная	1
16.	Стекла и флаконы с формалином для взятия материала на морфологическое исследование	В зависимости от объема услуг
Кабинет для мойки и стерилизации эндоскопов и инструментов
17.	Аппарат для автоматической мойки и стерилизации эндоскопов	1
18.	Шкаф для сушки и хранения эндоскопов	1
19.	Рентгенологическая установка	1
20.	Аппарат для ультразвуковой диагностики	1
21.	Кушетка для осмотра пациента	1
Иное оборудование
22.	Прибор для проведения дыхательного уреазного теста	1

Таблица 2. Перечень медицинского оборудования в организации здравоохранения, имеющей в структуре гепатологический центр

№	Наименование медицинского оборудования	Количество
Кабинет эзофагогастродуоденоскопии
1.	Видеоэндоскопическая система (видеопроцессор, монитор, осветитель, отсасыватель)	1
2.	Видеогастроскоп	2
3.	Щипцы биопсийные	2
4.	Кушетка или стол для осмотра пациента	1
5.	Инструментальный столик	2
6.	Шкаф медицинский	1
7.	Лампа бактерицидная	1
8.	Стекла и флаконы с формалином для взятия материала на морфологическое исследование	В зависимости от объема услуг
Кабинет колоно - и ректоскопии
9.	Видеоэндоскопическая система (процессор, монитор, отсасыватель)	1
10.	Видеоколоноскоп	2
11.	Ректоскоп	2
12.	Щипцы биопсийные для ректоскопа	2
13.	Эндоскопический осветитель или процессор	1
14.	Кушетка или стол для осмотра пациента	1
15.	Шкаф медицинский	1
16.	Инструментальный столик	2
17.	Лампа бактерицидная	1
18.	Стекла и флаконы с формалином для взятия материала на морфологическое исследование	В зависимости от объема услуг
Кабинет для мойки и стерилизации эндоскопов и инструментов
19.	Аппарат для автоматической мойки и стерилизации эндоскопов	1
20.	Шкаф для сушки и хранения эндоскопов	1
Кабинет лучевой диагностики
21.	Рентгенологическая установка	1
22.	Аппарат для ультразвуковой диагностики с функцией допплерогафического картирования	1
23.	Аппарат непрямой эластографии печени	1
24.	Кушетка для осмотра пациента	1

Таблица 3. Перечень медицинского оборудования в организации здравоохранения, имеющей в структуре отделение гастроэнтерологии (гастроэнтерологии и гепатологии)

№	Подразделение эндоскопии	Количество
Кабинет эзофагогастродуоденоскопии
1.	Видеоэндоскопическая система (процессор, монитор, отсасыватель)	1
2.	Видеогастроскоп	2
3.	Щипцы биопсийные	2
4.	Эндоскопический осветитель или процессор	1
5.	Электроотсасыватель	1
6.	Кушетка или стол для осмотра пациента	1
7.	Инструментальный столик	2
8.	Шкаф медицинский	1
9.	Лампа бактерицидная	1
10.	Стекла и флаконы с формалином для взятия материала на морфологическое исследование	В зависимости от объема услуг
Кабинет колоно- и ректоскопии
11.	Видеоэндоскопическая система (процессор, монитор, отсасыватель)	1
12.	Видеоколоноскоп	2
13.	Ректоскоп	2
14.	Щипцы биопсийные для ректоскопа	2
15.	Эндоскопический осветитель или процессор	1
16.	Кушетка или стол для осмотра пациента	1
17.	Шкаф медицинский	1
18.	Инструментальный столик	2
19.	Лампа бактерицидная	1
20.	Стекла и флаконы с формалином для взятия материала на морфологическое исследование	В зависимости от объема услуг
Ренгтгенэндоскопическая операционная
21.	Видеоэндоскопическая система (процессор, монитор, отсасыватель)	1
22.	Видеодуоденоскоп	1
23.	Ультразвуковой эндоскоп	1
24.	Стационарный рентгенологический аппарат с электрооптическим преобразователем или С- дуга	1
25.	Наркозно-дыхательный аппарат	1
26.	Монитор пациента	1
27.	Электрохирургическая установка	1
28.	Катетер для ЭРХПГ (эндоскопическая ретроградная холангиопанкреатография)	2
29.	Папиллотом	2
30.	Петля для гастроскопии	2
31.	Петля для колоноскопии	2
32.	Инжектор для гастроскопии	2
33.	Инжекторы для колоноскопии	2
34.	Корзина дормиа	2
35.	Клипатор с набором клипс для гастро- и колоноскопии	В зависимости от объема услуг
36.	Инструментарий для удаления инородных тел	В зависимости от объема услуг
37.	Эндоскопический осветитель или процессор	1
38.	Кушетка или стол для осмотра пациента	1
39.	Шкаф медицинский	1
40.	Инструментальный столик	2
41.	Лампа бактерицидная	1
42.	Стекла и флаконы с формалином для взятия материала на морфологическое исследование	В зависимости от объема услуг
Кабинет для мойки и стерилизации эндоскопов и инструментов
43.	Аппарат для автоматической мойки и стерилизации эндоскопов	1
44.	Шкаф для сушки и хранения эндоскопов	В зависимости от объема услуг
Подразделение лучевой диагностики
45.	Стационарная рентгенологическая установка	1
46.	Аппарат для ультразвуковой диагностики с функцией допплерогафического картирования	1
47.	Аппарат для измерения эластичности (эластометрии) печени	1
48.	Компьютерный томограф и/или магнитно-резонансный томограф	1
49.	Инжектор для введения контрастного препарата	1
50.	Расходный материал для инжектора в зависимости от колбовой или бесколбовой (колбы, трубки насоса, трубки пациента)	В зависимости от объема услуг
51.	Йодосодержащий контрастный препарат	В зависимости от объема услуг
52.	Гадолиний содержащий контрастный препарат	В зависимости от объема услуг
Иное оборудование
53.	Наборы для пункционной биопсии печени	В зависимости от объема услуг
54.	Прибор для проведения внутрижелудочной рН-метрии	1
55.	Прибор для проведения дыхательного теста	1
56.	Кушетка или стол для осмотра пациента	1

Қазақстан Республикасында гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2023 жылғы 29 наурыздағы № 48 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 31 наурызда № 32185 болып тіркелді

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі 7-бабының 32) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасында гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты бекітілсін.

2. "Қазақстан Республикасында гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы және Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының кейбір бұйрықтарының күші жойылды деп тану туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2019 жылғы 4 мамырдағы № ҚР ДСМ-63 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18647 болып тіркелген) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық көмекті ұйымдастыру департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрықты мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1 және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а.

А. Ғиният

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2023 жылғы 29 наурыздағы № 48 бұйрығына қосымша

Қазақстан Республикасында гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты 1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасында гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты (бұдан әрі – Стандарт) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі (бұдан әрі – Кодекс) 7-бабының 32) тармақшасына сәйкес және терепия бейінінің меншік нысанына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан денсаулық сақтау ұйымдарында асқорыту ағзалары ауруларымен ауыратын пациенттерді гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру процестеріне қойылатын талаптар мен қағидаларды белгілейді.

2. Осы Стандартта пайдаланылатын негізгі ұғымдар мен қысқартулар:

1) бейінді маман - жоғары медициналық білімі, денсаулық сақтау саласында сертификаты бар медицина қызметкері;

2) динамикалық байқау - пациенттің денсаулық жағдайын жүйелі түрде байқау, сондай-ақ осы байқау нәтижелері бойынша қажетті медициналық көмек көрсету;

3) жоғары технологиялық медициналық көмек (бұдан әрі - ЖТМК) - тиімділігі мен қауіпсіздігі ғылыми дәлелденген диагностика мен емдеудің инновациялық және (немесе) бірегей әдістерін және медицина ғылымының және ғылым мен техниканың сабақтас салаларының жетістіктері негізінде әзірленген технологияларды қолдануды қажет ететін аурулар кезінде бейінді мамандар көрсететін қызмет;

4) клиникалық хаттама (бұдан әрі – КХ) - пациенттің белгілі бір ауруы немесе жай-күйі кезіндегі профилактика, диагностика, емдеу, медициналық оңалту және паллиативтік медициналық көмек бойынша ғылыми дәлелденген ұсынымдар;

5) консилиум - кемінде үш дәрігердің қатысуымен диагноз қою, емдеу тактикасын айқындау және ауруды болжау мақсатында адамды зерттеу;

6) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (бұдан әрі - МӘМС) – әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының активтері есебінен медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтынушыларға медициналық көмек көрсету жөніндегі құқықтық, экономикалық және ұйымдастырушылық шаралар кешені;

7) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі (бұдан әрі – ТМККК) - бюджет қаражаты есебінен берілетін медициналық көмектің көлемі.

3. Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек асқорыту ағзаларының ауруларымен ауыратын пациенттерге терапиялық көмекті және шағын инвазивтік (эндоскопиялық, интервенциялық) диагностикалық және емдік манипуляцияларды қамтиды.

4. Пациенттерге гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсету ТМККК шеңберінде және МӘМС жүйесінде және медициналық көмектің қосымша көлемі шеңберінде көрсетілетін медициналық көмек түрлерін қамтитын Кодекстің 195, 196, 200, 201, 202-баптарына сәйкес көрсетіледі.

5. Асқорыту ағзаларының ауруларымен ауыратын пациенттерді дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету ТМККК шеңберінде және (немесе) МӘМС жүйесінде жүзеге асырылады:

1) амбулаториялық жағдайда "Қазақстан Республикасының белгілі бір аурулары (жай-күйлері) бар азаматтарының жекелеген санаттарын тегін және (немесе) жеңілдікті амбулаториялық қамтамасыз етуге арналған дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 5 тамыздағы № ҚР ДСМ-75 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23885 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-75 бұйрығы) сәйкес;

2) cтационарлық немесе стационарды алмастыратын жағдайларда денсаулық сақтау ұйымы бекіткен дәрілік формуляр бойынша жүзеге асырылады.

6. Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек КХ сәйкес, олар болмаған жағдайда гастроэнтерология және гепатология саласындағы ғылым мен практиканың қазіргі заманғы жетістіктеріне дәлелді медицина қағидаттарына негізделген профилактикалық, диагностиқалық, емдеу әдістеріне сәйкес көрсетіледі.

7. Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмекті "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес медициналық қызметтің "Гастроэнтерология", "Ультрадыбыстық" және "Эндоскопиялық" кіші түрлері бойынша лицензиясы бар денсаулық сақтау ұйымдары көрсетеді.

8. Медициналық есепке алу құжаттамасын жүргізу және есептерді беру "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын, сондай-ақ оларды толтыру жөніндегі нұсқаулықтарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) (бұдан әрі - № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрық) бекітілген нысандар бойынша қызмет ерекшеліктері ескеріле отырып жүзеге асырылады.

2-тарау. Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін ұйымдардың құрылымы

9. Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін ұйымдардың құрылымы:

1) аудандық, қалалық және облыстық деңгейлердегі медициналық-санитариялық алғашқы көмек (бұдан әрі – МСАК) ұйымдарын;

2) мамандандырылған гастроэнтеролог кабинеті (бұдан әрі – Гастроэнтеролог кабинеті) аудандық, қалалық, облыстық деңгейлердегі емханалардағы, көпбейінді ауруханаларды консультативтік-диагностикалық бөлімшелеріндегі, консультативті-диагностикалық орталықтардағы, гастроэнтеролог кабинеті құрылған денсаулық сақтау ұйымдарында сәулелік және эндоскопиялық диагностиканы орындауды қамтамасыз етеді;

3) облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың денсаулық сақтау басқармасының жергілікті органдарының (бұдан әрі – Денсаулық сақтау басқармасы) ведомстволық бағынысты қарамағындағы медициналық көп бейінді ауруханалар мен емханалардың құрамына кіретін гепатологиялық орталық (бұдан әрі – ГО) құрылымы: бір облысқа, республикалық маңызы бар қалаға кемінде бір ГО есебінен құрылады;

4) гастроэнтерологиялық бөлімшелер немесе аудандық, қалалық, облыстық, республикалық маңызы бар қалалар деңгейлеріндегі көп бейінді (балалар, ересектер) ауруханаларының және ғылыми ұйымдардың құрылымындағы төсектерді қамтиды.

3-тарау. Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдары қызметінің негізгі бағыттары

10. Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдары қызметінің негізгі бағыттары:

1) барлық кезеңдерде сабақтастықты сақтай отырып бастапқы профилактикаға, диагностикаға, емдеуге бағытталған іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу, динамикалық байқау, қатерлі ісіктердің ерте диагностикасы, пациенттерді медициналық оңалту;

2) халыққа және денсаулық субъектілеріне асқорыту ағзаларының аурулары мәселелері бойынша ақпараттық-консультациялық және ұйымдастырушылық-әдістемелік көмек, оның ішінде қашықтықтан медициналық қызмет көрсету;

3) клиникалық гастроэнтерология және гепатология саласында ғылыми-зерттеу қызметіне қатысу және өткізу, инновациялық технологияларды ендіру;

4) денсаулық сақтау ұйымдарында жұмыс істеп тұрған ақпараттық жүйелерді (бұдан әрі – АЖ) қолданыстағы АЖ-мен қолданылатын интеграциясын қамтамасыз ету.

11. Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін ұйымдар халықтың санитариялық-эпидемиологилық саламаттылығы саласындағы қолданыстағы нормативтік құқықтық актілер негізінде эпидемияға қарсы жұмыс режимін сақтаумен медициналық көмек көрсетуді қамтамасыз етеді.

4-тарау. Медициналық көмекті деңгейлері, түрлері, нысандары мен шарттары бөлінісінде көрсету тәртібі және оны көрсету шарттары

1- параграф. Амбулаториялық жағдайда гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсету тәртібі (бірінші деңгей)

12. МСАК ұйымдары (оның ішінде гастроэнтеролог дәрігер):

1) МСАК дәрігерінің жолдамасы бойынша асқорыту ағзаларының ауруларымен ауыратын пациенттерге мамандандырылған медициналық көмек көрсетуді;

2) пациенттерге зертханалық және аспаптық зерттеулер жүргізуді;

3) пациенттерді бейінді мамандарға зерттеп-қарауға және консультацияға жіберуді;

4) асқорыту ағзаларының ауруларымен ауыратын пациенттерді стационарда емдеу, оның ішінде ЖТМК көрсету үшін емдеуге жатқызуға жолдаманы дайындауды;

5) асқорыту ағзаларының ауруларымен ауыратын пациенттердің профилактикасы, диагностикалау және емдеудің жаңа әдістерін практикаға ендіруге қатысуды;

6) бекітілген жері бойынша "Ересектер, балалар гастроэнтерологиясы" және "Педиатрия" мамандықтары бойынша дәрігерлермен сабақтастық және өзара іс-қимылды;

7) бекітілген (қызмет көрсетілетін) халық арасында асқорыту ағзалары аурулары бойынша статистикалық деректерді талдау және есепке алу және есептік құжаттаманы жүргізуді;

8) халық арасында ақпараттық-ағарту жұмстары іс-шараларын жүргізуге қатысуды;

9) күрделі диагностикалық жағдайларда пациентті үшінші (республикалық) деңгейдегі ұйымға консультацияға жіберуді;

10) дәрілік заттармен қамтамасыз етеді.

13. Гастроэнтеролог кабинеті дәрігерінің клиникалық-диагностикалық қызмет көрсету уақытының нормативі (пациентті қабылдау) денсаулық сақтау ұйымдарының үлгілік штаты мен штаттық кестесіне сәйкес белгіленеді.

2-параграф. Стационарлық және стационарды алмастыратын жағдайларда медициналық көмек көрсету тәртібі (екінші деңгей)

14. Гастроэнтерология бөлімшесі:

1) стационарлық жағдайда КХ-ға сәйкес көрсетілімдер бойынша асқорыту ағзаларының ауруларымен ауыратын пациенттерді емдеуге жатқызуды және медициналық көмек көрсетуді;

2) стационардың басқа бөлімшелерінің дәрігерлері мен пациенттеріне консультациялық көмек көрсетуді;

3) медициналық көмектің сапасын арттыру және асқорыту ағзалары ауруларынан болатын ауруханалық өлімді төмендету жөніндегі іс-шараларды әзірлеу және өткізуді;

4) асқорыту ағзаларының ауруларымен ауыратын пациенттерге профилактика және медициналық көмек көрсету мәселелері бойынша дәрігерлік және орта медицина персоналының біліктілігін арттыруға қатысуды;

5) клиникалық практикаға асқорыту ағзаларының ауруларымен ауыратын пациенттерге профилактика, диагностика, емдеу және медициналық оңалтудың жаңа әдістерін ендіруді;

6) пациенттермен ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізуді;

7) емдеуге жатқызылған пациенттер бойынша ақпаратқа жүйелі талдау, есепке алу және есептік құжаттамасын жүргізуді жүзеге асырады.

3-параграф. Республикалық медициналық ұйымдарда медициналық көмек көрсету тәртібі (үшінші деңгей)

15. Республикалық медициналық ұйымдарда медициналық көмек көрсету ЖТМК жаңа және бірегей әдістерін қолдануды қамтиды.

4-параграф. Созылмалы вирустық гепатиттері аурулары бар пациенттерге медициналық көмек көрсету тәртібі

16. Созылмалы вирустық гепатитке (бұдан әрі – СВГ) қанның иммундық-ферменттік талдауы (бұдан әрі – ИФТ) оң болған жағдайда 10 (он) жұмыс күнге дейінгі мерзімде МСАК медициналық ұйымдарында полимеразды-тізбектік реакция (бұдан әрі – ПТР) (сапалық) тағайындаумен зерттеп-қарау жүргізіледі.

17. ПТР (сапалық) нәтижесі оң болған жағдайда МСАК дәрігері ТМККК шеңберінде 20 (жиырма) жұмыс күніне дейінгі мерзімде ПТР (сандық, генотиптік), фибросканирлеуге немесе ішпердені ультрадыбыстық зерттеуге және гастроэнтеролог дәрігерге немесе инфекционист дәрігерге консультацияға жібереді.

18. СВГ диагнозы расталған кезде МСАК дәрігері пациенттің деректерін медициналық ақпараттық жүйелерге ("Диспансерлік науқастардың электрондық тіркелімі" АЖ (бұдан әрі - ДНЭТ АЖ) енгізеді.

19. СВГ ауруы бар пациенттерге вирусқа қарсы терапияны (бұдан әрі – ВҚТ) жүргізу тәртібі:

1) "С" СВГ кезінде фиброздың F0 - FII сатысында ВҚТ МСАК ұйымында бейінді маманның (гастроэнтеролог немесе инфекционист) консультациялық қорытындысының негізінде МСАК дәрігерімен жүргізеді;

2) "С" СВГ кезінде фиброздың FIII - FIV сатысында және ауыр қосарласқан аурулары кезінде ВҚТ режимін таңдау және дәрілер үйлесімділігін айқындау үшін ГО бейінді маманның (гастроэнтеролог немесе инфекционист) консультациясы қажет;

3) "В" СВГ кезінде ВҚТ МСАК ұйымдарында (МСАК дәрігерімен) ГО-тың бейінді маманының (гастроэнтеролог немесе инфекционист) консультациялық қорытындысына сәйкес жүргізіледі;

4) "В" СВГ кезінде динамикалық байқау бейінді ГО-да КХ сәйкес тұрақты негізде жүргізіледі.

20. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды алуға рецептерді жазып беруді МСАК дәрігері, ГО маманы жүзеге асырады.

21. СВГ емдеу үшін емдеу үшін дәрілік препараттарды босату Денсаулық сақтау басқармасы айқындайтын денсаулық сақтау ұйымы жүзеге асырады.

22. СВГ ВҚТ сәтті аяқталғаннан кейін 6 (алты) ай өткен соң, тұрақты вирусологиялық нәтижеге (бұдан әрі - ТВН) қол жеткізген кезде, ГО бейінді маманының консультатциялық қорытындысын алғаннан кейін пациент есептен шығарылады.

МСАК дәрігері есептен шығару туралы ақпаратты ДНЭТ АЖ енгізеді.

23. "С" СВГ кезінде ВҚТ тиімсіз болған жағдайда динамикалық байқау КХ сәйкес өңірлік ГО-да жалғасады.

24. FIII- F IV өршитін фиброзы бар (соның ішінде бауыр циррозы) ТВН ауыратын пациенттер ВҚТ кейін КХ сәйкес динамикалық байқауды ГО-да жалғастырады.

25. Өңірлік ГО СВГ аурумен ауыратын пациенттерді ВҚТ тиімділігіне мониторинг және бағалауды тұрақты негізде жүргізеді.

26. Адамның иммун тапшылығы вирусы бар пациенттерде (бұдан әрі – АИТВ инфекциясымен өмір сүретін адамдар) СВГ зерттеп-қарауды, "АИТВ инфекциясы жағдайларын электрондық қадағалау" АЖ тіркеумен деректерді дербестендірмей тіркелген жағдайлардың санын тоқсан сайын есептік кезеңнің келесі айының 10-күніне дейін өңірлік ГО-қа берумен АИТВ инфекциясының профилактикасы саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымдары (бұдан әрі – АИТВ инфекциясы орталығы) жүргізеді.

27. ВҚТ және АИТВ инфекциясы өмір сүретін адамдарға және СВГ ауыратын адамдарға дәрілік заттарды алуға рецептті жазып беруді АИТВ инфекциясы орталықтарының инфекционист дәрігерлері ("бір терезе" шеңберінде) және бекітілген жері бойынша тұрақты МСАК ұйымдары дәрігер жүзеге асырады.

28. АИТВ инфекциясы орталықтары АИТВ инфекциясымен өмір сүретін адамдарға СВГ емдеуге арналған вирусқа қарсы препараттардың қажеттілігін Кодекстің 1-бабы 1-тармағының 14) тармақшасына сәйкес қалыптастырады.

29. "С" СВГ ВҚТ сәтті аяқталғаннан кейін 6 (алты) айдан соң ТВН қол жеткізгеннен кейін Info Tracker АИТВ инфекциясы жағдайларына кезде пациентті диспансерлік есептен алу туралы ақпаратты АИТВ инфекциясы орталығының дәрігері "электрондық қадағалау жүйесі" АЖ Info Tracker АИТВ инфекциясы есептік кезеңнің келесі айының 10-күніне дейін тоқсан сайын өңірлік ГО-қа берумен электронды қадағалау жүйесі АЖ-ға енгізіледі.

5-параграф. Бауыр циррозымен ауыратын пациенттерге гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсету тәртібі

30. Бауыр циррозымен ауыратын (бұдан әрі – БЦ) пациенттерге медициналық көмек МСАК денсаулық сақтау ұйымдарында көрсету, ГО-да, көп бейінді стационарларда, ведомстволық және республикалық денсаулық сақтау ұйымдарда және трансплантаттау орталықтарында жүзеге асырылады.

31. БЦ бар және оларға күдік бар пациенттерді бірінші зерттеп-қарау бекітілген жері бойынша МСАК дәгігерінің, ол жоқ болған жағдайда МСАК дәрігерінің жолдамасы бойынша ересек, балалар гастроэнтерологиясы, гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша ультрадыбыстық диагностика) (ересектер), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша ультрадыбыстық диагностика) (балалар), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша эндоскопия) (ересектер), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша эндоскопия) (балалар), инфекциялық аурулар (ересектер), инфекциялық аурулар (балалар) мамандығы бойынша дәрігер бойынша жүргізеді.

32. БЦ ауруымен ауыратын пациенттерге:

1) Бірінші зерттеп-қарауды;

2) Бауыр ауруларының терминалды сатысы үшін Чайлд-Пью (А, В, С) және MELD, MELD-Na шкаласы бойынша БЦ диагнозы мен ауырлық түрін верификациялауды;

3) БЦ асқынуын диагностикалау және емдеуді;

4) БЦ этиологиялық факторына сәйкес терапия режимін таңдауды;

5) №ҚР ДСМ-75 бұйрыққа сәйкес патогенетикалық (паллиативтік) терапияны;

6) терапия жүргізуді және мониторингті;

7) бауыр трансплантациясына (бұдан әрі - БТ) көрсетілімдерді айқындауды;

8) пациентке тиісті консультациялық қорытынды берумен трансплантолог дәрігердің консультациясын;

9) профилактикалық шаралар мен консультацияларды қамтиды.

33. БЦ диагнозы белгіленген кезде МСАК дәрігері өңірлік ГО-ға берілетін тиісті ақпаратты ДНЭТ АЖ енгізеді ( жыл сайын өз өңіріндегі БЦ-мен ауыратын пациенттердің саны бойынша есеп жыл сайын есептік кезеңнен кейінгі жылдың 15 қаңтарына қалыптастырады).

34. БТ іріктеу MELD (MELD-Na) шкаласына, MELD шкаласынан тыс мына өлшемшарттарға сәйкес жүзеге асырылады: өңеш пен асқазанның варикозды тамырларының кенеюінен қайталанатын қан кетулер, Милан өлшемшарттары шеңберінде гепатоцеллюлярлық карцинома, рефрактерлі асцит, гепатопульмональды синдром, портопульмональды гипертензия, өршіген бауыр энцефалопатиясы, фульминантты бауыр функциясының жеткіліксіздігі, бақылауға көнбейтін тері қышуы.

35. БЦ бар пациенттерге (көрсетілімдер болған кезде) БТ Кодекске сәйкес жүргізіледі.

36. БТ жүргізу фактісі бойынша МСАК дәрігері ДНЭТ АЖ тиісті ақпаратты енгізеді, одан кейін ақпарат өңірлік ГО-ға беріледі, ол жыл сайын есептік кезеңнен кейінгі жылдың 15 қаңтарына БТ-дан кейін пациенттер саны бойынша есеп қалыптастырады.

37. БТ-нан кейін пациенттерді динамикалық байқау (иммуносупрессивті терапияның тиімділігі мен қауіпсіздігін мониторингтеу, бағалау) өңірлік жауапты бейінді маманы, ол болмаған кезде – МСАК дәрігері БТ орындайтын медициналық ұйымдар мамандарының консультациялық қорытындысына сәйкес тіркелген жері бойынша МСАК дәрігері жүзеге асырады.

38. Стационарларық жағдайда БТ-нан кейін пациенттерге мамандандырылғын медициналық көмек көрсету Денсаулық сақтау басқармасы айқындайтын денсаулық сақтау ұйымының гастроэнтерологиялық бөлімше базасында (немесе гастроэнтерологиялық бейіні бар бөлімшелердің) немесе көпбейінді ауруханалардың хирургиялық бөлімшелерінде жүзеге асырылады.

39. Көрсетілімдер болған жағдайда БТ-дан кейін пациент БТ орындайтын республикалық деңгейдегі ұйымдарға консультацияға немесе емдеуге жатқызуға жіберіледі.

40. Профилактикалық шаралар мен консультация мыналарды қамтиды:

1) БЦ бар пациент бекітілген жері бойынша динамикалық байқау;

2) БЦ бар пациенттерге БТ-нан кейін пациенттерді бейінді маманның, ересек, балалар гастроэнтерология, гастроэнтерология (ересектер), гастроэнтерология (балалар), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша ультрадыбыстық диагностика) (ересектер), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша ультрадыбыстық диагностика) (балалар), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша эндоскопия) (ересектер), настроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша эндоскопия) (балалар), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша эндоскопия, негізгі мамандық бейіні бойынша ультрадыбыстық диагностика) (ересектер), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша эндоскопия, негізгі мамандық бейіні бойынша ультрадыбыстық диагностика) (балалар), гастроэнтерология, оның ішінде балалар, инфекциялық аурулар ересектер, балалар, инфекциялық аурулар (ересектер), инфекциялық аурулар (балалар), инфекциялық аурулар, соның ішінде балалар өңірлік ГО пациентке тиісті консультатциялық қорытынды бере отырып әрбір 6 (алты) ай сайын;

3) БЦ бар науқастар КХ сәйкес гепатоцеллюлярлық карциномаға тұрақты скринингтен өткізу.

6-параграф. Ішектің қабыну аурулары бар пациенттерге медициналық көмек көрсету тәртібі

41. Ішектің қабыну ауруларымен (бұдан әрі – ІҚА) ауыратын пациенттерге медициналық көмек ТМККК және (немесе) МӘМС тізбесінің шегінде МСАК, стационар алмастыратын және стационарлық көмек көрсететін ұйымдарда, оның ішінде республикалық денсаулық сақтау ұйымдарында көрсетіледі.

42. IҚА бар және оларға күдікті пациенттерді бірінші зерттеп-қарауды бекітілген жері бойынша МСАК дәрігері немесе МСАК дәрігерінің жолдамасымен ересек, балалар гастроэнтерологиясы мамандығы бойынша дәрігер жүзеге асырады.

43. ІҚА ауыратын пациенттерге мамандандырылған (гастроэнтерологиялық) медициналық көмекті қосымша білім беру бағдарламалары бойынша біліктілікті арттырудың өткен циклдарынан ересектер, балалар гастроэнтерологиясы, гастроэнтерология (ересектер), гастроэнтерология (балалар), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша ультрадыбыстық диагностика) (ересектер), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша ультрадыбыстық диагностика) (балалар), гастроэнтерология негізгі мамандық бейіні бойынша (эндоскопия) (ересектер), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша эндоскопия) (балалар), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша эндоскопия, негізгі мамандық бейіні бойынша ультрадыбыстық диагностика) (ересектер), гастроэнтерология (негізгі мамандық бейіні бойынша эндоскопия, негізгі мамандық бейіні бойынша ультрадыбыстық диагностика) (балалар), гастроэнтерология, оның ішінде балалар мамандығы бойынша дәрігерлер көрсетеді олардың білім беру бағдарламасы ІҚА бар пациенттерді қадағалап қарауды.

44. Стационарлық жағдайда ІҚА пациенттеріне мамандандырылған медициналық көмек көрсету Денсаулық сақтау басқармалары айқындайтын көп бейінді ауруханалардың гастроэнтерологиялық бөлімшелерінің (немесе гастроэнтерологиялық бейіні бар бөлімшелерінің) базасында және денсаулық сақтау ұйымдарының үшінші деңгейінде жүзеге асырылады.

45. ІҚА пациенттеріне медициналық көмек:

1) бірінші зерттеп-қарау;

2) диагнозды белгілеуді;

3) иммундық супрессивті және (немесе) гендік-инженерлік биологиялық терапияға көрсетілімдерді айқындай отырып, терапия режимін таңдауды;

4) гендік-инженерлік биологиялық терапияны (бастама) стационар жағдайында бастауды қамтиды.

Гендік-инженерлік биологиялық терапия көрсетілімдерді және тағайындауды айқындау Денсаулық сақтау басқармасы жанынан құрылған штаттан тыс бас гастроэнтеролог, МСАК емдеуші дәрігер немесе гастроэнтеролог-дәрігер, гендік-инженерлік терапияны тағайындайтын медициналық ұйымның емдеу ісінің бас дәрігерінің орынбасарының қатысуымен, бейінді мамандарды (колопроктолог, фтизиатр, ревматолог, онколог, дерматолог, офтальмолог) тартумен консилиум жүргізеді.

46. Пациенттердің дәрілік заттарды алуға арналған рецепттерді жазып беруді МСАК дәрігері жүргізеді;

47. ІҚА емдеу дәрілік препараттарды жіберуді Денсаулық сақтау басқармасы айқындайтын денсаулық сақтау ұйымы жүргізеді.

48. ІҚА пациенттері колоректальды обырға тұрақты скринингтен өтеді.

49. ІҚА диагнозы қойылған кезде МСАК дәрігері ДНЭТ АЖ-ға ақпарат енгізеді.

5-тарау. Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының қызметкерлер штаты

50. Қызметкерлердің штаттары осы Стандартқа 1-қосымшаға сәйкес гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының штаттық нормативтерімен белгіленеді.

6-тарау. Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарды медициналық бұйымдармен жабдықтау

51. Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін ұйымдарды медициналық мақсаттағы бұйымдармен жарақтандыру осы Стандартқа 2 қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасына гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына 1-қосымша

Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының штаттық нормативі

Гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін ұйымдардың қызметкерлерінің штаты денсаулық сақтау ұйымдарының штаттық нормативтеріне сәйкес бекітіледі.

1-кесте. Амбулаториялық деңгейде гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдар қызметкерлерінің штаттық нормативтері

Лауазымның атауы	Штаттық бірлік саны
гастроэнтеролог дәрігер	100 000 халыққа шаққанда 1,0
мейіргер	2,0 дәрігерге шаққанда 1,0
санитар	0,5

2-кесте. Гепатология орталығында гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының қызметкерлерінің штаттық нормативтері

Лауазымның атауы	Штаттық бірлік саны
гастроэнтеролог, гепатолог дәрігер	100 000 халыққа шаққанда 1,0
инфекционист, гепатолог дәрігер	30 000 халыққа шаққанда 1,0
мейіргер	2,0 дәрігерге шаққанда 1,0
санитар	0,5

3-кесте. Стационарлық жағдайларда гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдардың ұсынылатын штаттық нормативтері

Лауазымның атауы	Штаттық бірлік саны
бөлімше меңгерушісі	1,0
гастроэнтеролог дәрігер	Ересектер үшін – 16 төсекке 1,0, балалар үшін – 16 төсекке 1,0
аға мейіргер	1,0
палаталық мейіргер (пост мейіргері)	10 төсекке тәулік бойы 1 постқа шаққанда есеппен
емшара мейіргері	1,0
пациенттерді күту бойынша мейіргер	20 төсекке тәулік бойы 1 постқа шаққанда есеппен
шаруашылық бикесі	1,0
санитар	бір бөлімшеге тәулік бойы 1 постқа шаққанда есеппен

Қазақстан Республикасына гастроэнтерологиялық және гепатологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына 2-қосымша

1-кесте. Құрылымында гастроэнтеролог кабинеті бар денсаулық сақтау ұйымдарындағы медициналық жабдықтардың тізбесі

р/с	Медициналық бұйымның атауы	Саны
Эзофагастродуоденоскопия кабинеті
1	Бейнеэндоскопиялық жүйе (бейнепроцессор, монитор, жарық беруші, сорғыш)	1
2	Бейнегастроскоп	2
3	Биопсиялық қысқыштар	2
4	Пациентті қарап тексеруге арналған кушетка немесе үстел	1
5	Аспаптық үстел	2
6	Медициналық шкаф	1
7	Бактерицидті шам	1
8	Морфологиялық зерттеуге материал алуға арналған формалині бар шынылар мен құтылар	Қызметтердің көлеміне қарай
Ректоскопия кабинеті
9	Ректоскоп	2
10	Ректоскопқа арналған биопсиялық қысқыштар	2
11	Эндоскопиялық жарықтандырғыш немесе процессор	1
12	Пациентті қарап тексеруге арналған кушетка немесе үстел	1
13	Медициналық шкаф	1
14	Аспаптық үстел	1
15	Бактерицидті шам	1
16	Морфологиялық зерттеуге материал алуға арналған формалині бар шынылар мен құтылар	Қызметтердің көлеміне қарай
Эндоскоптар мен құрал-саймандарды жууға және стерильдеуге арналған кабинет
17	Эндоскоптарды автоматты жууға және стерильдеуге арналған аппарат	1
18	Эндоскоптарды кептіруге және сақтауға арналған шкаф	1
19	Рентгенологиялық қондырғы	1
20	Ультрадыбыстық диагностикаға арналған аппарат	1
21	Пациентті қарап-тексеруге арналған кушетка	1
Өзге жабдықтар
22	Тыныс алу уреаз тестін жүргізуге арналған аспап	1

2-кесте. Құрылымында гепатология орталығы бар денсаулық сақтау ұйымдарындағы медициналық жабдықтардың тізбесі

р/с	Медициналық жабдықтардың атауы	Саны
Эзофагогастродуоденоскопия кабинеті
1	Бейнеэндоскопиялық жүйе (бейнепроцессор, монитор, жарық беруші, сорғыш)	1
2	Бейнегастроскоп	2
3	Биопсиялық қысқыштар	2
4	Пациентті қарап тексеруге арналған кушетка немесе үстел	1
5	Аспаптық үстел	2
6	Медициналық шкаф	1
7	Бактерицидті шам	1
8	Морфологиялық зерттеуге материал алуға арналған формалині бар шынылар мен құтылар	Қызметтердің көлеміне қарай
Колоно- және ректоскопия кабинеті
9	Бейнеэндоскопиялық жүйе (процессор, монитор, сорғыш)	1
10	Бейне колонноскоп	2
11	Ректоскоп	2
12	Ректоскопқа арналған биопсиялық қысқыштар	2
13	Эндоскопиялық жарықтандырғыш немесе процессор	1
14	Пациентті қарап тексеруге арналған кушетка немесе үстел	1
15	Медициналық шкаф	1
16	Аспаптық үстел	2
17	Бактерицидті шам	1
18	Морфологиялық зерттеуге материал алуға арналған формалині бар шынылар мен құтылар	Қызметтердің көлеміне қарай
Эндоскоптар мен құрал-саймандарды жууға және стерильдеуге арналған кабинет
19	Эндоскоптарды автоматты жууға және стерильдеуге арналған аппарат	1
20	Эндоскоптарды кептіруге және сақтауға арналған шкаф	1
Сәулелік диагностика кабинеті
21	Рентгенологиялық қондырғы	1
22	Доплерогафиялық карталау функциясы бар ультрадыбыстық диагностикаға арналған аппарат	1
23	Бауырдың жанама эластография аппараты	1
24	Пациентті қарап тексеруге арналған кушетка	1

3-кесте. Құрылымында гастроэнтерология (гастроэнтерология және гепатология) бөлімшесі бар денсаулық сақтаудағы медициналық жабдықтардың тізбесі

р/с	Эндоскопия бөлімшесі	Саны
Эзофагастродуоденоскопия кабинеті
1	Бейнеэндоскопиялық жүйе (процессор, монитор, сорғыш)	1
2	Бейнегастроскоп	2
3	Биопсиялық қысқыштар	2
4	Эндоскопиялық жарықтандырғыш немесе процессор	1
5	Электр сорғыш	1
6	Пациентті тексеруге арналған кушетка немесе үстел	1
7	Аспаптық үстел	2
8	Медициналық шкаф	1
9	Бактерицидті шам	1
10	Морфологиялық зерттеуге материал алуға арналған формалині бар шынылар мен құтылар	Қызметтердің көлеміне қарай
Колоно- және ректоскопия кабинеті
11	Бейнеэндоскопиялық жүйе (процессор, монитор, сорғыш)	1
12	Бейне колонноскоп	2
13	Ректоскоп	2
14	Ректоскопқа арналған биопсиялық қысқыштар	2
15	Эндоскопиялық жарықтандырғыш немесе процессор	1
16	Пациентті тексеруге арналған кушетка немесе үстел	1
17	Медициналық шкаф	1
18	Аспаптық үстел	2
19	Бактерицидті шам	1
20	Морфологиялық зерттеуге материал алуға арналған формалині бар шынылар мен құтылар	Қызметтердің көлеміне қарай
Ренгтгенэндоскопиялық операциялық бөлме
21	Бейнеэндоскопиялық жүйе (процессор, монитор, сорғыш)	1
22	Бейнедуоденоскоп	1
23	Ультрадыбыстық эндоскоп	1
24	Электрооптикалық немесе С–доға түрлендіргіші бар стационарлық рентгенологиялық аппарат	1
25	Наркозды–тыныс алу аппараты	1
26	Пациентке арналған монитор	1
27	Электрохирургиялық қондырғы	1
28	ЭРХПГ (эндоскопиялық ретроградтық холангиопанкреатография) арналған катетер	2
29	Папиллотом	2
30	Гастроскопияға арналған ілмек	2
31	Колоноскопияға арналған ілмек	2
32	Гастроскопияға арналған инжектор	2
33	Колоноскопияға арналған инжекторлар	2
34	Дормиа себеті	2
35	Гастро – және колоноскопияға арналған клипс жинағы бар клипатор	Қызметтердің көлеміне қарай
36	Бөгде заттарды жоюға арналған құрал–сайман	Қызметтердің көлеміне қарай
37	Эндоскопиялық жарықтандырғыш немесе процессор	1
38	Пациентті қарап-тексеруге арналған кушетка немесе үстел	1
39	Медициналық шкаф	1
40	Аспаптық үстел	2
41	Бактерицидті шам	1
42	Морфологиялық зерттеуге материал алуға арналған формалині бар шынылар мен құтылар	Қызметтердің көлеміне қарай
Эндоскоптар мен құрал-саймандарды жууға және стерильдеуге арналған кабинет
43	Эндоскоптарды автоматты жууға және стерильдеуге арналған аппарат	1
44	Эндоскоптарды кептіруге және сақтауға арналған шкаф	Қызметтердің көлеміне қарай
Сәулелік диагностика бөлімшесі
45	Стационарлық рентгенологиялық қондырғы	1
46	Доплерогафиялық карталау функциясы бар ультрадыбыстық диагностикаға арналған аппарат	1
47	Бауырдың серпімділігін (эластометриясын) өлшеуге арналған аппарат	1
48	Компьютерлік томограф және/немесе магнитті резонансты томограф	1
49	Контрастық затты енгізуге арналған инжектор	1
50	Колбалық немесе колбалық емес (колбалар, сорғыш түтікшелері, пациенттің түтікшелері) болуына байланысты инжекторға арналғаншығын материалдар	Қызметтердің көлеміне қарай
51	Құрамында йод бар контрасты препарат	Қызметтердің көлеміне қарай
52	Құрамында гадолиний бар контрасты препарат	Қызметтердің көлеміне қарай
Өзге жабдықтар
53	Бауырдың пункциялық биопсиясына арналған жиынтықтар	Қызметтердің көлеміне қарай
54	Қарыншаішілік рН-метрияны жүргізуге арналған аспап	1
55	Тыныс алу тестін жүргізуге арналған аспап	1
56	Пациентті қарап-тексеруге арналған кушетка немесе үстел	1