О внесении изменений в приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 27 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-210/2020 "Об утверждении Правил оплаты стоимости фармацевтических услуг в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи и (или) медицинской помощи в системе обязательного социального медицинского страхования субъектам в сфере обращения лекарственных средств и медицинских изделий"

Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 31 июля 2023 года № 138. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 июля 2023 года № 33202

      ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Внести в приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 27 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-210/2020 "Об утверждении Правил оплаты стоимости фармацевтических услуг в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи и (или) медицинской помощи в системе обязательного социального медицинского страхования субъектам в сфере обращения лекарственных средств и медицинских изделий" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21715) следующие изменения:

      преамбулу изложить в следующей редакции:

      "В соответствии с пунктом 3 статьи 69 Кодекса Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" ПРИКАЗЫВАЮ:";

      в Правилах оплаты стоимости фармацевтических услуг в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи и (или) медицинской помощи в системе обязательного социального медицинского страхования субъектам в сфере обращения лекарственных средств и медицинских изделий, утвержденных приложением 1 к указанному приказу:

      пункт 1 изложить в следующей редакции

      "1. Настоящие Правила оплаты стоимости фармацевтических услуг в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи и (или) медицинской помощи в системе обязательного социального медицинского страхования субъектам в сфере обращения лекарственных средств и медицинских изделий (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 3 статьи 69 Кодекса Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее – Кодекс) и определяют порядок оплаты стоимости фармацевтических услуг в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи (далее – ГОБМП) и (или) медицинской помощи в системе обязательного социального медицинского страхования (далее – ОСМС) субъектам в сфере обращения лекарственных средств и медицинских изделий (далее – субъекты).";

      пункт 3 изложить в следующей редакции:

      "3. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

      1) сводный реестр данных о стоимости фармацевтических услуг, подлежащий оплате (далее – Сводный реестр) – сформированный единым дистрибьютором на бумажном носителе и (или) в электронной форме в информационной системе учета амбулаторного лекарственного обеспечения, удостоверенный электронной цифровой подписью сводный реестр данных о стоимости фармацевтических услуг;

      2) фонд социального медицинского страхования (далее – фонд) – некоммерческая организация, производящая аккумулирование отчислений и взносов, а также осуществляющая закуп и оплату услуг субъектов здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь в объемах и на условиях, предусмотренных договором закупа медицинских услуг, и иные функции, определенные законами Республики Казахстан;

      3) единый дистрибьютор – юридическое лицо, осуществляющее деятельность в соответствии со статьей 247 Кодекса;

      4) перечень лекарственных средств и медицинских изделий, закупаемых у единого дистрибьютора (далее – перечень единого дистрибьютора) – перечень лекарственных средств и медицинских изделий, закупаемых у единого дистрибьютора, определяемый в соответствии с подпунктом 15) статьи 7 Кодекса;

      5) договор оплаты стоимости фармацевтических услуг единому дистрибьютору (далее – договор оплаты фармацевтических услуг) – договор, заключенный в письменной форме между фондом и единым дистрибьютором, определяющий права, обязанности сторон, и иные условия, связанные с оплатой стоимости фармацевтических услуг;

      6) субъекты в сфере обращения лекарственных средств и медицинских изделий – физические или юридические лица, осуществляющие фармацевтическую деятельность;

      7) поставщик – субъект в сфере обращения лекарственных средств и медицинских изделий, предоставляющий фармацевтическую услугу по договору оплаты стоимости фармацевтических услуг;

      8) фармацевтическая услуга – деятельность субъектов в сфере обращения лекарственных средств и медицинских изделий, связанная с амбулаторным лекарственным обеспечением населения, включая закуп, транспортировку, хранение, учет и реализацию лекарственных средств и медицинских изделий, в рамках ГОБМП и (или) в системе ОСМС;

      9) договор об оказании фармацевтических услуг – договор, заключенный между заказчиком и поставщиком фармацевтических услуг в соответствии с настоящими Правилами и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан, подписанный сторонами или удостоверенный электронными цифровыми подписями сторон;

      10) оплата стоимости фармацевтических услуг – возмещение затрат единому дистрибьютору или поставщикам, связанных с фармацевтической услугой, установленных по результатам закупа единым дистрибьютором или местными органами здравоохранения в соответствии с Порядком закупа лекарственных средств и медицинских изделий и порядком закупа услуг по хранению и транспортировке лекарственных средств и медицинских изделий, услуг по учету и реализации лекарственных средств и медицинских изделий единым дистрибьютором в рамках ГОБМП и (или) в системе ОСМС, утвержденным в соответствии с пунктами 15-1) и 15-2) статьи 7 Кодекса.";

      пункт 5 изложить в следующей редакции:

      "5. Оплата стоимости фармацевтических услуг единому дистрибьютору за фактически оказанные фармацевтические услуги в рамках амбулаторного лекарственного обеспечения, осуществляется фондом за счет средств целевого взноса, выделяемого на ГОБМП, и активов фонда на основании договора оплаты стоимости фармацевтических услуг в пределах средств, предусмотренных планом финансирования бюджетных программ (подпрограмм) по обязательствам и платежам администратора на соответствующий финансовый год, и за счет активов фонда, а также за фармацевтические услуги, оказанные в последний месяц предшествующего финансового года – за счет средств целевого взноса, выделяемого на ГОБМП, и активов фонда текущего финансового года.";

      пункт 15 изложить в следующей редакции:

      "15. Срок оплаты, предусмотренный пунктом 14 настоящих Правил, приостанавливается при несвоевременном перечислении фонду средств целевого взноса до момента их перечисления.";

      приложение 1 к Правилам оплаты стоимости фармацевтических услуг субъектам в сфере обращения лекарственных средств и медицинских изделий, утвержденным указанным приказом, изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему приказу.

      2. Департаменту координации обязательного социального медицинского страхования Министерства здравоохранения Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения Республики Казахстан после его официального опубликования;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства здравоохранения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра здравоохранения Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования за исключением абзацев девятнадцатого, двадцатого, двадцать первого, двадцать второго пункта 1 настоящего приказа, которые вводятся в действие с 1 января 2024 года.

      Министр здравоохранения
Республики Казахстан
А. Ғиният

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство финансов
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

 
  Приложение к приказу
Министр здравоохранения
Республики Казахстан
от 31 июля 2023 года № 138
  Приложение 1
к Правилам оплаты стоимости
фармацевтических услуг
в рамках гарантированного
объема бесплатной медицинской
помощи и (или) медицинской
помощи в системе обязательного
социального медицинского
страхования
субъектам в сфере обращения
лекарственных средств и
медицинских изделий
  Форма

Сводный реестр данных о стоимости фармацевтических услуг, подлежащей оплате в _________ за _______ (указать период) в разрезе регионов

Регион

Код МКБ-10

№ п/п

№ и дата обеспеченного рецепта

М Н Н

Т Н

Форма выпуска, дозировка

Единица измерения

Цена за единицу измерения (тенге) *

Количество в единицу измерения

Сумма (тенге) (графа 8* графа 9)

№ и дата Договора услуги по учету и реализации или безвозмездного договора по ставки

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12













      Продолжение таблицы

Стоимость услуги по учету и реализации, тенге (гр. 10* ____ %)**

№ и дата Договора об оказании фармацевтических услуг * * *

Стоимость фармацевтической услуги, тенге * * *

Общая стоимость фармацевтических услуг, подлежащая к оплате (тенге) (гр. 10 + графа 1 2+ графа 1 4)

13

14

15

16





      Итого стоимость фармацевтической услуги в _____ составила _____тенге.
      (прописью) (прописью)
      Представлено:
      ТОО "СК-Фармация" ________________ ___________________
      (подпись, М.П.)***(ФИО (при его наличии), должность)
      Согласовано:
      НАО "Фонд социального медицинского страхования" ________ ________________
      (подпись, М.П.)**** (ФИО (при его наличии), должность)
      Примечание:

МНН

Международное непатентованное наименование

ТН

Торговое наименование

*

Указывается цена по прайс-листу единого дистрибьютора, за исключением лекарственных средств и медицинских изделий, содержащих наркотические средства, психотропные вещества и прекурсоры, цена по которым указывается по фиксированной цене.

**

Указывается для лекарственных средств и медицинских изделий, не содержащих наркотические средства, психотропные вещества и прекурсоры. В случае реализации лекарственных средств и медицинских изделий через безвозмездный договор поставки, указанная графа не заполняется.

***

Указывается для лекарственных средств и медицинских изделий, содержащих наркотические средства, психотропные вещества и прекурсоры.

****

В случае если Сводный реестр в электронной форме, подписан электронной цифровой подписью обеим сторонами, печать не проставляется.

     

"Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы субъектілерге тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмек шеңберінде фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құнын төлеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 27 қарашадағы № ҚР ДСМ-210/2020 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2023 жылғы 31 шiлдедегi № 138 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 31 шiлдеде № 33202 болып тіркелді

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4 т. қараңыз

      БҰЙЫРАМЫН:

      "Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы субъектілерге тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмек шеңберінде фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құнын төлеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 27 қарашадағы № ҚР ДСМ-210/2020 бұйрығына (нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21715 болып тіркелген) мынадай өзгерістер еңгізілсін:

      кіріспе мынадай редакцияда жазылсын:

      "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің 69-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:"

      көрсетілген бұйрыққа 1-қосымшамен бекітілген Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы субъектілерге тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмек шеңберінде фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құнын төлеу қағидаларында:

      1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын

      "1. Осы Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы субъектілерге тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмек шеңберінде фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құнын төлеу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 69-бабының 3-тармағына сәйкес әзірленді және дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы субъектілерге (бұдан әрі – субъектілер) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі (бұдан әрі – ТМККК) және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (бұдан әрі – МӘМС) жүйесіндегі медициналық көмек шеңберінде фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құнын төлеу тәртібін айқындайды.";

      3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "3. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

      1) ақы төлеуге жататын фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құны туралы деректердің жиынтық тізілімі (бұдан әрі – Жиынтық тізілім) – бірыңғай дистрибьютор қағаз жеткізгіште және (немесе) амбулаториялық дәрілік қамтамасыз етуді есепке алудың ақпараттық жүйесінде электрондық нысанда қалыптастырған, электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылған фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құны туралы деректердің жиынтық тізілімі;

      2) әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры (бұдан әрі – қор) – аударымдар мен жарналарды шоғырландыруды жүргізетін, сондай-ақ медициналық көрсетілетін қызметтерді сатып алу шартында көзделген көлемдерде және шарттарда медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау субъектілерінің қызметтерін сатып алуды және оларға ақы төлеуді және Қазақстан Республикасының заңдарында айқындалған өзге де функцияларды жүзеге асыратын коммерциялық емес ұйым;

      3) бірыңғай дистрибьютор – қызметін Кодекстің 247-бабына сәйкес жүзеге асыратын заңды тұлға;

      4) бірыңғай дистрибьютордан сатып алынатын дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың тізбесі (бұдан әрі – бірыңғай дистрибьютордың тізбесі) – Кодекстің 7-бабының 15) тармақшасына сәйкес бірыңғай дистрибьютордан сатып алынатын дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың тізбесі;

      5) бірыңғай дистрибьюторға фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құнын төлеу шарты (бұдан әрі – фармацевтикалық көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу шарты) – тараптардың құқықтарын, міндеттері мен фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құнын төлеуге байланысты өзге де талаптарды айқындайтын, қор мен бірыңғай дистрибьютор арасында жазбаша нысанда жасалған шарт;

      6) дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы субъектілер – фармацевтикалық қызметті жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлғалар;

      7) қызмет беруші – фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құнын төлеу шарты бойынша фармацевтикалық көрсетілетін қызметті ұсынатын дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы субъект;

      8) фармацевтикалық көрсетілетін қызмет – ТМККК шеңберінде және (немесе) МӘМС жүйесінде дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сатып алуды, тасымалдауды, сақтауды, есепке алу мен өткізуді қоса алғанда, дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы субъектілердің халықты амбулаториялық дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етумен байланысты қызметі;

      9) фармацевтикалық қызметтер көрсету туралы шарт – осы Қағидаларға және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес тапсырыс беруші мен фармацевтикалық көрсетілетін қызметтерді берушілер арасында жасалған, тараптар қол қойған немесе тараптардың электрондық цифрлық қолтаңбаларымен куәландырылған шарт;

      10) фармацевтикалық қызметтердің құнын төлеу – Кодекстің 7-бабының 15-1) және 15-2) тармақтарына сәйкес бекітілген Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сатып алу тәртібіне және бірыңғай дистрибьютордың ТМККК шеңберінде және (немесе) МӘМС жүйесінде дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау және тасымалдау жөніндегі көрсетілетін қызметтерді, дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды есепке алу және өткізу жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу тәртібіне сәйкес бірыңғай дистрибьюторға немесе бірыңғай дистрибьютордың немесе жергілікті денсаулық сақтау органдарының сатып алу нәтижелері бойынша белгіленген, фармацевтикалық көрсетілетін қызметке байланысты бірыңғай дистрибьютордың немесе қызмет берушілердің шығындарын өтеу.";

      5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "5. Амбулаториялық дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету шеңберінде нақты фармацевтикалық көрсетілген қызметтер үшін бірыңғай дистрибьюторға фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құнын төлеуді қор әкімшінің тиісті қаржы жылына төлемдері міндеттемелері мен бюджеттік бағдарламаларды (кіші бағдарламаларды) қаржыландыру жоспарында көзделген қаражат шегінде фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құнын төлеу шарты негізінде қордың активтеріндегі және ТМККК-ға бөлінетін нысаналы жарна қаражаты есебінен және қор активтері есебінен, сондай-ақ фармацевтикалық қызметтер үшін, алдыңғы қаржы жылының соңғы айында көрсетілген ағымдағы қаржы жылының қор активтеріндегі және ТМККК-ға бөлінетін нысаналы жарна қаражаты есебінен жүзеге асырады.";

      15-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "15. Осы Қағидалардың 14-тармағында көзделген төлем мерзімі нысаналы жарна қаражаты аударылған сәтке дейін қорға уақтылы аударылмаған кезде тоқтатыла тұрады.";

      көрсетілген бұйрықпен бекітілген Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы субъектілерге фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құнын төлеу қағидаларына 1-қосымша осы бұйрықтың қосымшасына сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

      2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруды үйлестіру департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықты ресми жариялағаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін осы бұрықтың 1-тармағы он тоғызыншы, жиырмасыншы, жиырма бірінші, жиырма екінші абзацтарын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
А. Ғиният

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Қаржы Министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ұлттық экономика министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2023 жылғы 31 шілдедегі
№ 138 Бұйрықа
қосымша
  Дәрілік заттар мен медициналық
бұйымдардың айналысы
саласындағы субъектілерге тегін
медициналық көмектің кепілдік
берілген көлемі және (немесе)
міндетті әлеуметтік
медициналық сақтандыру
жүйесіндегі медициналық көмек
шеңберінде фармацевтикалық
көрсетілетін қызметтердің
құнын төлеу қағидаларына
1- қосымша
  Нысан

Өңірлер бөлінісінде _________ ______ (кезең көрсетілсін) төленуі тиіс фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің құны туралы деректердің жиынтық тізілімі

Өңір

АХЖ-10 коды

Р/с №

Қамтамасыз етілген рецептінің № мен күні

ХПА

СА

Шығарылу нысаны, дозалау

Өлшем бірлігі

Өлшем бірлігі үшін баға (теңге)*

Өлшем бірлігінде саны

Сома, (теңге) (8-баған* 9-баған)

Есепке алу және өткізу жөніндегі қызмет шартының немесе өтеусіз жеткізу шартының № мен күні

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12













      Кестенің жалғасы

Есепке алу және өткізу жөніндегі қызметтің құны, теңге (10-баған* ____ %)**

Фармацевтикалық қызмет көрсету туралы шарттың № мен күні ***

Фармацевтикалық көрсетілетін қызметтің құны, теңге***

Ақы төленуі тиіс фармацевтикалық көрсетілетін қызметтердің жалпы құны (теңге)(10-баған +12-баған +14-баған)

13

14

15

16





      Фармацевтикалық көрсетілетін қызмет құнының жиыны _____ теңгені құрды.

      (жазбаша)

      Ұсынылды:

      "СҚ-Фармация" ЖШС________________ ___________________

      (қолы, М.О.)*** (Т.А.Ә. (ол болған жағыдайда), лауазымы)

      Келісілді:

      "Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры" КеАҚ ______ _________

      (қолы, М.О.)**** (Т.А.Ә. (ол болған жағыдайда), лауазымы)

      Ескертпе:

ХПА

Халықаралық патенттелмеген атауы

СА

Саудалық атауы

*

Бағалары бекітілген баға бойынша көрсетілетін құрамында есірткі заттары, психотроптық заттар мен прекурсорлар бар дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды қоспағанда, бірыңғай дистрибьютордың прайс-парағы бойынша баға көрсетіледі

**

Құрамында есірткі заттары, психотроптық заттар мен прекурсорлар жоқ дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар үшін көрсетіледі. Өтеусіз жеткізу шарты арқылы дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды өткізген жағдайда көрсетілген баған толтырылмайды.

***

Құрамында есірткі заттары, психотроптық заттар мен прекурсорлар бар дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар үшін көрсетіледі

****

Жиынтық тізілім электрондық нысанда, екі тараптан электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қойылған жағдайда, мөр қойылмайды.