Об утверждении профессионального стандарта "Деятельность в области религии"

Приказ Министра культуры и информации Республики Казахстан от 5 октября 2023 года № 391-НҚ. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 6 октября 2023 года № 33516

      В соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт "Деятельность в области религии".

      2. Комитету по делам религий Министерства культуры и информации Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства культуры и информации Республики Казахстан после его официального опубликования;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства культуры и информации Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра культуры и информации Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр культуры и информации
Республики Казахстан
А. Балаева

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство труда
и социальной защиты населения
Республики Казахстан

  Утвержден приказом
Министр культуры
и информации
Республики Казахстан
от 5 октября 2023 года
№ 391-НҚ

Профессиональный стандарт: "Деятельность в области религии"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: Профессиональный стандарт "Деятельность в области религии" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях, применяется в области Министерства культуры и информации Республики Казахстан.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих (КС) – в соответствии с трудовым законодательством в Республике Казахстан является основой для установления квалификационных требований к работникам и применяется для решения вопросов, связанных с регулированием трудовых отношений, обеспечением эффективной системы управления персоналом в организациях различных видов экономической деятельности независимо от организационно-правовых форм;

      2) квалификация – официальное признание ценности освоенных компетенций для рынка труда и дальнейшего образования и обучения, позволяющее осуществлять трудовую деятельность;

      3) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      4) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      5) трудовая функция – набор взаимосвязанных действий, направленных на решение одной или нескольких задач процесса труда;

      6) единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС) – справочник, предназначенный для тарификации работ и присвоения тарифных разрядов рабочим;

      7) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      8) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      9) профессиональная квалификация – степень профессиональной подготовки, характеризующая владение компетенциями, требуемыми для выполнения трудовых функций по профессии;

      10) национальный орган по профессиональным квалификациям -национальный орган по профессиональным квалификациям, осуществляющий консультативную и методологическую деятельность по вопросам Национальной системы квалификаций, создается по решению Правительства Республики Казахстан в форме акционерного общества;

      11) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      12) национальный классификатор занятий Республики Казахстан – документ по стандартизации, отражающий наименования занятий, применяемых на территории Республики Казахстан, и классифицирующий их по уровню и специализации навыков в соответствии с видом выполняемых работ;

      13) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию

      14) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      15) отраслевая рамка квалификаций (ОРК) – документ, разрабатываемый на основе Национального классификатора занятий Республики Казахстан, национальной рамки квалификаций и классифицирующий требования к квалификации специалиста по уровням в зависимости от сложности выполняемых работ и характера используемых знаний, умений и компетенций в отрасли:

      16) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      17) общий классификатор видов экономической деятельности (ОКЭД) – классификатор, определяющий порядок классификации и кодирования всех видов экономической деятельности.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) СМИ – средства массовой информации, совокупность органов публичной передачи информации с помощью технических средств;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) КС – квалификационный справочник должностей руководителей;

      4) ЕТКС – Единый тарифно-квалификационный справочник;

      5) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: "Деятельность в области религии".

      5. Код профессионального стандарта: S94910.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      Секция S Предоставление прочих видов услуг:

      94 Деятельность общественных объединений (организаций);

      94.9 Деятельность прочих общественных объединений;

      94.91 Деятельность религиозных организаций;

      94.91.0 Деятельность религиозных организаций.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Деятельность в сфере религии включает осуществление профессиональной деятельности во всех областях общественной и частной жизни, социально-практическую работу в группах социальной адаптации и реабилитации, профилактику и противодействие экстремизму, терроризму и иной деструктивной деятельности различных религиозных групп (организаций).

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Теолог - 6 уровень ОРК;

      2) Преподаватель религии и религиоведения - 6 уровень ОРК;

      3) Преподаватель теологии - 6 уровень ОРК;

      4) Теолог - 4 уровень ОРК;

      5) Имам - 3 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Теолог":

Код группы:

2636-1 Теологи

Код наименования занятия:

2636-1-003

Наименование профессии:

Теолог

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра информации и общественного развития Республики Казахстан от 11 октября 2019 года № 394 "Об утверждении реестра должностей гражданских служащих в сфере информации, религиозной деятельности, гражданского общества, молодежи и семьи" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19478).

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

-

Основная цель деятельности:

подготовка специалистов, обладающих профессиональными навыками (в том числе, культурными и языковыми), готовых к ведению научно-исследовательской, экспертно-аналитической и организационно-управленческой деятельности в области теологии

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Компетенция понимания специфики и особенностей мировых, традиционных и новых религий.
2. Применение аналитических, логических и абстрактных форм мышления, необходимых в сфере профессиональной деятельности теолога.
3. Применение теологических знаний в решении экспертно-консультативных задач, связанных с профессиональной деятельностью.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Компетенция понимания специфики и особенностей мировых, традиционных и новых религий



Навык 1:
Анализирование религиозных феноменов, процессов и практики

Умения:
1. Использовать современные научные методы и приемы в исследовании специфики и особенностей мировых, традиционных и новых религий.
2. Осуществлять критический анализ современных тенденций в развития мировых, традиционных и новых религий в отечественной и современной культуре в формате применения полученных результатов в работе с маргинальными группами, основываясь на современных концепциях и культурных исследованиях в области теологической науки.

Знания:
1. Предмета и методологии теологии, места в системе теологических наук, истории религии и развития этой отрасли.
2. Современных тенденций и перспектив развития мировых, традиционных и нетрадиционных религий.
3. Общих представлений о предмете, принципах, методах, этапах формирования, взаимосвязи основных теологических наук.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Выявление возникающих проблем в сфере религий и разработка рекомендаций для государственных органов и общественных объединений

Умения:
1. Применять научные методы (семиотические, нарративные методы полевых исследований) в решении задач поликонфессиональных исследований с привлечением современных информационных технологий, на основе которых готовить предложения по практическому использованию в работе среди населения.
2. Проводить консультации и составление заключений на основе анализа материалов, документации, информации в сфере теологии.
3. Показать сущность и особенность религиозно-теологических систем мировых и основных религий.
4. Исследовать историю религиозных движений в Казахстане.
5. Исследовать место религии в системе культуры и ее деятельность в жизни человека и общества.

Знания:
1. Предмета и методологии теологии, места в системе теологических наук, истории религии и развития этой отрасли.
2. Современных тенденций и перспектив развития мировых, традиционных и нетрадиционных религий.
3. Общих представлений о предмете, принципах, методах, этапах формирования, взаимосвязи основных теологических наук.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Применение аналитических, логических и абстрактных форм мышления, необходимых в сфере профессиональной деятельности теолога



Навык 1:
Систематизирование и интерпретирование концептуально-методологических программ гуманитарных исследований по актуальным проблемам религии

Умения:
1. Применять междисциплинарный поиск, критический анализ информации и системный подход для решения поставленных задач.
2. Решать вопросы религии, связанные с религиозными традициями и обрядами, анализировать их в рамках развития этой сферы.

Знания:
1. Составления и оформления деловых бумаг на казахском языке.
2. Оценки и отбора информации, необходимой для развития деятельности.
3. Теоритических и методических приемов проведения анализа религиозных проблем.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Организация и осуществление деятельности, направленной на обеспечение межрелигиозного (межконфессионального) согласия

Умения:
изучать и воспринимать межкультурное и межконфессиональное многообразие в обществе, способность адаптироваться к глобальным и локальным условиям

Знания:
1. Методики межкультурного и межконфессионального диалога при решении профессиональных задач в области духовно - нравственного образования.
2. Нормативных правовых актов, определяющих основные направления государственной политики в области межконфессиональных отношений.
3. Приемов объективной интерпретации и критической оценки с позиции межкультурного диалога.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Применение теологических знаний в решении экспертно-консультативных задач, связанных с профессиональной деятельностью



Навык 1:
Работа с аудиториями разных возрастных категорий

Умения:
1. Различать традиционные и нетрадиционные религиозные движения.
2. Ведения воспитательной работы с осужденными, ориентированной на дальнейшую гуманизацию условий отбывания наказания.
3. Обеспечение условий для удовлетворения религиозных потребностей, духовных и моральных запросов.
4. Проводить теологическую и реабилитационную работу в учреждениях уголовно-исправительной системы.

Знания:
1. Законодательства Республики Казахстан о религиозной деятельности.
2. Современных тенденций и перспектив развития мировых, традиционных и нетрадиционных религий.
3. Психология религии.
4. Теологической реабилитации осужденных в учреждениях уголовно -исправительной системы.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Проведение разъяснительной работы по проблемам религиозного экстремизма и терроризма

Умения:
1. Разъяснять государственную политику в области религий.
2. Применять методы теологического анализа религиозной практики.

Знания:
1. Основных аспектов межконфессиональных и общественных отношений.
2. Особенностей организационной, управленческой, исследовательской, экспертно-консультативной и культурно-просветительской деятельности в религиозной сфере.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

аналитическое мышление;
инициативность;
ответственность;
планирование;
внимательность;
стремление к повышению профессионального уровня;
ориентация на результат;
исполнительность;
критический анализ;
креативность;
дисциплинированность;
организованность;
принятие решений.

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Преподаватель теологии

10. Карточка профессии "Преподаватель религии и религиоведения":

Код группы:

2372-0 Преподаватели теологии, религии и религиоведения

Код наименования занятия:

2372-0-001

Наименование профессии:

Преподаватель религии и религиоведения

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра информации и общественного развития Республики Казахстан от 11 октября 2019 года № 394 "Об утверждении реестра должностей гражданских служащих в сфере информации, религиозной деятельности, гражданского общества, молодежи и семьи" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19478).

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:

Уровень образования:
высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Подготовка учителей по гуманитарным предметам

Квалификация:

Уровень образования:
высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Подготовка учителей без предметной специализации

Квалификация:

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2372-0-002 Преподаватель теологии

Основная цель деятельности:

подготовка специалистов, обладающих профессиональными навыками (в том числе, культурными и языковыми), готовых к ведению учебно-педагогической, научно-исследовательской, экспертно-аналитической, переводческой и организационно-управленческой деятельности в области изучения религий.

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление педагогической деятельности.
2. Использование междисциплинарных знаний в выработке стратегий преподавания религиоведения.
3. Подготовка экспертно-консультативных рекомендаций для обучающихся и их родителей.
4. Исследования и диагностика проблем, связанных с религиозной сферой.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Осуществление преподавательской деятельности



Навык 1:
Осуществление преподавательской деятельности религиоведческих дисциплин в организациях образования

Умения:
1. Использовать знании, ценности мировых и традиционных религий для преподавания и решения проблемных задач в сфере религиоведения и формирование толерантного отношения к различным культурам.
2. Проводить анализ сакральных и секулярных аспектов социокультурной и духовно-нравственной жизни народов, придерживающихся различной религиозной жизненной стратегии и ценностей, использование их в преподавательской деятельности.
3. Использовать инновационные методики в преподавательской деятельности и разъяснительной работе.
4. Использовать информационные методики работы с целевыми группами населения.
5. Применять гуманистический потенциал религий в рамках участия в дерадикализационных мероприятиях.

Знания:
1. Законодательства Республики Казахстан, требований Национальных рамок квалификаций.
2. Корпоративных требований, культуры и этики.
3. Особенности информационно-коммуникационных технологий в развитии общества, аппаратное и программное обеспечение персонального компьютера, сетевые, мультимедийные и интернет-технологии, основные Smart и Е-технологии.
4. Техники безопасности и охраны труда.
5. Об основных концепциях мирового и казахстанского религиоведения.
6. Возможностей религиоведческого знания в объяснении основных тенденций развития религии в современном мире.
7. Специфики профессиональных знаний в области научных основ и методики преподавания религиоведения.
8. Законы Республики Казахстан "Об образовании", "О правах ребенка в Республике Казахстан", "О языках в Республике Казахстан".
9. Трудового Кодекса Республики Казахстан, Кодекса Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье", Социального Кодекса Республики Казахстан.
10. Нормативных правовых актов по вопросам деятельности организаций образования.
11. Государственного общеобязательного стандарта образования, типовых учебных планов и типовых учебных программ.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Работа со средствами массовой информации, аудиториями разных возрастных категорий

Умения:
1. Изучать и понимать проблемные аспекты в религиозной сфере с целью использования в профилактической и преподавательской работе.
2. Проводить консультации и составлять заключения на основе анализа программных государственных документов, а также профессиональной литературы в сфере религиоведения.
3. Применять ораторское искусство перед целевыми аудиториями.
4. Грамотно использовать методы разъяснения, убеждения и разубеждения в социальных сетях и мессенджерах.

Знания:
1. Анализа, мониторинга и знание особенностей жизнедеятельности общества в целях применения в разъяснительной работе с населением.
2. Способов профилактики религиозного экстремизма.
3. Профессиональных знаний социально-исторических и социокультурных условий формирования и развития религиозных движений.
4. Понимание специфики религиозного мировоззрения в контексте основных положении вероучений ислама и христианства, современных религиозных движений и культов.
5. Прикладных экономических, юридических, естественно-научных дисциплин, способствующих реализации основных направлений модернизации общественного сознания.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Использование междисциплинарных знаний в выработке стратегий преподавания религиоведения



Навык 1:
Проведение занятий по религиоведческим дисциплинам с использованием междисциплинарных знаний

Умения:
1. Применять практические знания психологии религий.
2. Вести диалог с представителями различных конфессий по вопросам выработки совместных решений в сфере государственно-конфессиональных отношений.
3. Использовать в преподавательской деятельности концепций и теорий из правовых, социологических и религиоведческих дисциплин.

Знания:
1. Нормативных правовых актов, определяющих основные направления государственной политики в области межконфессиональных отношений.
2. О мировых и традиционных религиях.
3. Место и роль религий в современном обществе и в мире в целом.
4. Законы Республики Казахстан "Об образовании", "О правах ребенка в Республике Казахстан", "О языках в Республике Казахстан".
5. Трудового Кодекса Республики Казахстан; Кодекса Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье", Социального Кодекса Республики Казахстан.
6. Нормативных правовых актов по вопросам деятельности организаций образования.
7. Психологии религий.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Подготовка экспертно-консультативных рекомендаций для обучающихся и их родителей;



Навык 1:
Осуществление экспертно-консультативной работы для обучающихся и их родителей по вопросам в сфере религии

Умения:
1. Выработать экспертно-консультационные рекомендации на основе эмпирических данных и реальных кейсов.
2. Участвовать в заседаниях экспертно-консультативных советов, комиссий, рабочих групп при государственных структурах.

Знания:
1. Законодательства Республики Казахстан, требований Национальных рамок квалификаций, корпоративных требований, культуры и этики.
2. Возможностей религиоведческого знания в объяснении основных тенденций развития религии в современном мире.
3. Взаимосвязи с различными сферами общественной жизни.
4. Специфики социальных факторов, влияющих на религиозную деятельность в Казахстане.
5. Психологических особенностей религиозной личности, религиозных и нерелигиозных взглядах.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Исследования и диагностика проблем, связанных с религиозной сферой



Навык 1:
Выявление и прогнозирование предпосылки возникновения угроз на межнациональной и межконфессиональной почве

Умения:
1. Составить информационную базу данных по дошкольным, школьным образовательным центрам в регионах страны для диагностики степени влияния религиозного фактора.
2. Систематизировать сведении из социальных сетей по вопросам степени влияния религии на общество и личность.
3. Изучать и анализировать аккаунты религиозных проповедников и различного тематического контента из социальных сетей.
4. Изучать гуманитарную роль и значения религий в обществе.

Знания:
1. Использование информационно-коммуникационных технологий.
2. Техники безопасности и охраны труда.
3. Возможностей религиоведческого знания в объяснении основных тенденций развития религий в современном мире.
4. Особенностей религий как социального института.
5. Взаимосвязи с различными сферами общественной жизни.
6. Понимание специфики социальных факторов, влияющих на религиозную деятельность в Казахстане.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

аналитическое мышление;
инициативность;
ответственность;
планирование;
внимательность;
стремление к повышению профессионального уровня;
ориентация на результат;
исполнительность;
критический анализ;
креативность;
дисциплинированность;
организованность;
принятие решений.

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Теолог

6

Преподаватель теологии

11. Карточка профессии "Преподаватель теологии":

Код группы:

2372-0 Преподаватели теологии, религии и религиоведения

Код наименования занятия:

2372-0-002

Наименование профессии:

Преподаватель теологии

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра информации и общественного развития Республики Казахстан от 11 октября 2019 года № 394 "Об утверждении реестра должностей гражданских служащих в сфере информации, религиозной деятельности, гражданского общества, молодежи и семьи" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19478).

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование
(бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Гуманитарные науки

Квалификация:
-

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

2636-1-003 Теолог

Основная цель деятельности:

подготовка экспертов, консультантов по религиозным вопросам в органах государственного управления, в общественных организациях и коммерческих структурах; преподавателями теологических дисциплин в теологических образовательных учреждениях

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Применение в преподавательской деятельности знаний о специфике мировых, традиционных религий и новых религиозных движений.
2. Формирование понимания специфики и особенностей научно-богословских школ в преподавательской деятельности.
3. Применение теологических знаний в решении экспертно-консультативных задач.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Применение в преподавательской деятельности знаний о специфике мировых, традиционных религий и новых религиозных движений



Навык 1:
Осуществление преподавательской деятельности с использованием знаний о специфике мировых, традиционных религий и новых религиозных движений

Умения:
1. Использовать современные научные методы исследований специфики мировых, традиционных религий и новых религиозных движений.
2. Осуществлять критический анализ современных тенденций в развитии мировых, традиционных религий и новых религиозных движений.

Знания:
1. Нормативных правовых актов, определяющие основные направления государственной политики в области межконфессиональных отношений.
2. О мировых и традиционных религиях.
3. Место и роль религий в современном обществе и в мире в целом.
4. Техники безопасности и охраны труда.
5. Об основных концепциях мировой и казахстанской теологии, их главных авторов.
6. Возможностей теологического знания в объяснении основных тенденций развития теологии в современном мире.
7. Об основных исторических и современных направлениях теологических исследований;
8. Особенностей теологии как социального института.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Освоение характеров реабилитационной помощи, реабилитационных программ

Умения:
1. Применять теологические методы в решении задач по противодействию деструктивным направлениям, профилактики религиозного экстремизма и терроризма и иными проблемами в сфере религиозных отношений с использованием современных информационных технологий.
2. Проводить консультаций и составление заключений на основе анализа материалов и литературы в сфере исламской теологии.

Знания:
1. Особенности информационно-коммуникационных технологий в развитии общества, аппаратное и программное обеспечение персонального компьютера, сетевые, мультимедийные и интернет-технологии, основные Smart и Е-технологии.
2. О тенденциях и направлениях социально-политического развития современных обществ.
3. О способах профилактики религиозного экстремизма.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Формирование понимания специфики и особенностей научно-богословских школ в преподавательской деятельности;



Навык 1:
Осуществление преподавательской деятельности, направленной на формирование у учащихся понимания специфики и особенностей научно-богословских школ

Умения:
осуществлять поиск, критический анализ информации и применять системный подход для решения поставленных задач в религиозной сфере

Знания:
1. Нормативных правовых актов в области государственной политики Республики Казахстан.
2. Закона Республики Казахстан "О религиозной деятельности и религиозных объединениях".
3. Этапов становления и развития религиоведения, теоретических и методических приемов проведения анализа религиозных проблем.
4. О теоретических подходов к анализу и умению выявлять и обосновать общие закономерности, сопоставляя историю религий.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Участие в профессиональных дискуссиях

Умения:
1. Аргументированно представлять свое мнение по проблемам современного исламоведения, религиоведения и теологии.
2. Работать в команде.
3. Осуществлять деловую коммуникацию в устной и письменной формах на казахском, русском и иностранных языках (арабском, английском).
4. Воспринимать межкультурное и межконфессиональное многообразие общества в социально-культурном, этическом и философском контекстах.

Знания:
1. Нормативных правовых актов в области национальной политики Республики Казахстан.
2. Закона Республики Казахстан "О религиозной деятельности и религиозных объединениях".
3. Истории распространения основных религий в Республике Казахстан.
4. Феномена новых религиозных движений в Республике Казахстан и за рубежом.
5. Аргументированного противопоставления основам вероучения деструктивных культов.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Применение теологических знаний в решении экспертно-консультативных задач



Навык 1:
Осуществление экспертно-аналитической, консультативной, медиативной деятельности в сфере религии

Умения:
1. Разрабатывать учебные материалы с использованием религиоведческих и правовых принципов, применяемых в профессиональной среде.
2. Развивать воспитательный компонент в образовательном процессе через освоение научных, исторических и религиозных знаний.
3. Разрабатывать и проводить уроки с применением педагогических инноваций и учетом теорий/концепций в сфере теологии.

Знания:
1. Нормативных правовых актов в области религиозной деятельности Республики Казахстан.
2. Истории мировых и традиционных религий.
3. Место и роль религий в современном обществе и в мире в целом.
4. Законы Республики Казахстан "Об образовании", "О правах ребенка в Республике Казахстан", "О языках в Республике Казахстан".
5. Трудового Кодекса Республики Казахстан; Кодекса Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье", Социального Кодекса Республики Казахстан.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

аналитическое мышление;
инициативность;
ответственность;
планирование;
внимательность;
стремление к повышению профессионального уровня;
ориентация на результат;
исполнительность;
критический анализ;
креативность;
дисциплинированность;
организованность;
принятие решений.

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Преподаватель религии и религиоведения

6

Теолог

12. Карточка профессии "Теолог":

Код группы:

2636-1 Теологи

Код наименования занятия:

2636-1-003

Наименование профессии:

Теолог

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра информации и общественного развития Республики Казахстан от 11 октября 2019 года № 394 "Об утверждении реестра должностей гражданских служащих в сфере информации, религиозной деятельности, гражданского общества, молодежи и семьи" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19478).

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
Техническое и профессиональное образование (специалист среднего звена)

Специальность:
Теология

Квалификация:

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

-

Основная цель деятельности:

изучение религиозной догматики, истории, традиций и практик с учетом их социального, культурного и исторического воздействия на общество и людей

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация и осуществление работы с общественностью.
2. Систематизация конфессиональных вероучений.
3. Экспертно-консультативная функция.
4. Решение теологических споров.
5. Организация теологической реабилитационной работы с осужденными лицами в учреждениях уголовно-исполнительной системы.
6. Исследование философских аспектов религии с целью анализа соотношения истины и заблуждений в современном обществе.

Дополнительные трудовые функции:

работа с современными базами данных, проведение источниковедческих исследований по религиозной литературе и печатными СМИ

Трудовая функция 1:
Организация и осуществление работы с общественностью.



Навык 1:
Работа с общественностью

Умения:
1. Проводить изучение и анализ религиозной ситуации в регионе.
2. Проводить теологический анализ различных религиозных явлений, используя современные информационные методы.
3. Осуществлять мониторинг деятельности религиозных объединений, миссионеров, духовных (религиозных) организаций, зарегистрированных на территории Республики Казахстан.
4. Рассматривать обращения физических и юридических лиц, связанных с нарушениями законодательства Республики Казахстан о религиозной деятельности и религиозных объединениях.
5. Осуществлять проведение религиоведческой экспертизы религиозной литературы и других информационных материалов религиозного содержания, поступающих в библиотечные фонды организаций.
6. Анализировать религиозные тексты.

Знания:
1. Методов исследования религиозной ситуации в регионе, включая использование социологических и иных научных подходов.
2. Современных информационных методов и технологий, применяемых для теологического анализа различных религиозных явлений с использованием электронных баз данных, интернет-ресурсов и аналитических инструментов.
3. Законодательства Республики Казахстан о религиозной деятельности и религиозных объединениях для осуществления мониторинга деятельности данных организаций на территории страны.
4. Процедур и подходов к рассмотрению обращений физических и юридических лиц, связанных с нарушениями законодательства о религиозной деятельности с предоставлением аналитического отчета и рекомендации по обращениям.
5. Принципов проведения религиоведческой экспертизы для анализа религиозной литературы и других информационных материалов религиозного содержания, поступающих в библиотечные фонды организаций.
6. Религиозных текстов, включая знание основных догматических, исторических и культурных аспектов с проведением анализа и интерпретации текстов с учетом их контекста и смысла.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Организация и проведение мониторинга этнических и религиозных отношений с целью выявления предпосылок возникновения, проявления и обострения конфликтов на национальной и религиозной почве

Умения:
1. Проводить комплекс информационно-разъяснительных мероприятий в интернет-пространстве, направленных на повышение иммунитета населения к радикальной идеологии.
2. Проводить мониторинг контрпропагандисткой работы в сети интернет.
3. Содействовать местным исполнительным органам по стабилизации религиозной ситуации в регионе в рамках проведения мониторинга и анализа в интернет-пространстве и социальных сетях.
4. Принимать меры по недопущению конфликтов на национальной и религиозной почве.
5. Различать экстремистскую, радикальную и террористическую идеологию.

Знания:
1. Современных информационных технологий для повышения качества работы с общественностью.
2. Психологических приемов для разрешения конфликтов в обществе.
3. Основ конфликтологии и медиации.
4. Этики межэтнического взаимодействия.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Систематизация конфессиональных вероучений.



Навык 1:
Обсуждение основ христианской религии

Умения:
1. Владеть информацией об основных направлениях христианства (православие, католицизм, протестантизм).
2. Излагать историю распространение христианства в Казахстане: православия, католицизма, протестантизма.
3. Описывать особенности вероучения и деятельности методизма, христианства веры евангельской, Адвентистов седьмого дня, Свидетелей Иеговы.
4. Объяснять идеологию и принципы данных религий, а также особенности их поклонений и религиозных праздников.
5. Объяснять различные формы поклонения, присущие христианству, такие как молитва, чтение священных текстов, прославление Бога через пение, общение с Богом через причастие и исповедь.
6. Разъяснять теологические этапы развития христианства.
7. Информировать широкую аудиторию о духовно-нравственных ценностях христианства и основных принципов его учения.

Знания:
1. Основных направлений христианства: православие, католицизм и протестантизм.
2. Истории распространения христианства в Казахстане: православие, католицизм и протестантизм.
3. Особенностей вероучения и деятельности методизма, христианства веры евангельской, Адвентистов седьмого дня, Свидетелей Иеговы.
4. Идеологии и принципов данных религий, особенностей их поклонений и религиозных праздников.
5. Различных форм поклонения, присущих христианству: молитва, чтение священных текстов, прославление Бога через пение, общение с Богом через причастие и исповедь.
6. Теологических этапов развития христианства.
7. Информации о духовно-нравственных ценностях христианства и основных принципах его учения.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Обобщение основ исламской религии

Умения:
1. Изучать основные принципы, вероучение и историю исламской религии.
2. Систематизировать и обобщать информацию об основах исламской религии: вероисповедание, ритуалы, практики и традиции.
3. Анализировать и интерпретировать священные тексты ислама: Коран и хадисы, для понимания и объяснения основ вероучения.
4. Владеть информацией о различных школах и течениях в исламе, их истории, основных принципах и особенностях.
5. Объяснять основные доктринальные и этические принципы ислама: монотеизм, справедливость, милосердие.
6. Осознавать социокультурный контекст и влияние исламской религии на общество и индивидуумы, включая ее роль в формировании нравственных ценностей и социальных отношений.
7. Коммуницировать и общаться с различными аудиториями, в том числе представителями исламской общины и общественности, для обсуждения и распространения знаний об основах исламской религии.

Знания:
1. Основных принципов вероучения и истории исламской религии.
2. Основы исламской религии: вероисповедание, ритуалы, практики и традиции.
3. Интерпретации священных текстов ислама, включая Коран и хадисы, для объяснения основ вероучения.
4. Информации о различных школах и течениях в исламе, их истории, основных принципах и особенностях.
5. Основных доктринальных и этических принципов ислама: монотеизм, справедливость, милосердие.
6. Социокультурного контекста и влияния исламской религии на общество и индивидуумов, включая ее роль в формировании нравственных ценностей и социальных отношений.
7. Коммуникативного общения с различными аудиториями, включая представителей исламской общины и общественности, для обсуждения и распространения знаний об основах исламской религии.

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Рассмотрение основ иудаизма

Умения:
1. Изучать основные принципы, вероучение и историю иудаизма.
2. Анализировать и интерпретировать священные тексты иудаизма: Тора и Талмуд.
3. Владеть информацией о ключевых доктринах иудаизма, таких как вера в единого Бога, избрание народа и законы Торы.
4. Различать течения иудаизма, их историю, основные учения и особенности.
5. Объяснять религиозные обряды, праздники и традиции иудаизма, включая субботу, Песах, Рош-ха-Шану и Йом-Кипур.
6. Рассматривать влияние иудаизма на формирование и развитие еврейской культуры, этики, нравственности и социальных ценностей.
7. Коммуницировать и общаться с различными аудиториями, включая представителей еврейской общины и общественности, для обсуждения и распространения знаний об основах иудаизма.

Знания:
1. Основных принципов вероучения и истории иудаизма.
2. Священных текстов иудаизма: Тора и Талмуд.
3. Ключевых доктрин иудаизма, включая веру в единого Бога, избрание народа и законы Торы.
4. Различных направлений иудаизма и истории.
5. Религиозных обрядов, праздников и традиций иудаизма, включая субботу, Песах, Рош-ха-Шану и Йом-Кипур.
6. Представления о влиянии иудаизма на формирование и развитие еврейской культуры, этики, нравственности и социальных ценностей.
7. Коммуникативного общения с различными аудиториями еврейской общины и широкой общественности для обсуждения и распространения знаний об основах иудаизма.

Возможность признания навыка:

-

Навык 4:
Определение основ буддизма и индуизма

Умения:
1. Изучать основные принципы, вероучение и историю буддизма и индуизма.
2. Анализировать и интерпретировать священные тексты и писания буддизма и индуизма: Сутра и Веда.
3. Владеть информацией о ключевых доктринах и философии буддизма и индуизма, включая понятия реинкарнации, кармы, освобождения и духовного развития.
4. Различать различные школы и течения буддизма и индуизма, историю, основные учения и практики.
5. Объяснять религиозные обряды, ритуалы и праздники буддизма и индуизма, включая медитацию, пуджу и Дивали.
6. Рассматривать влияние буддизма и индуизма на культуру, этику, нравственность и социальные ценности обществ, где они распространены.
7. Коммуницировать и общаться с различными аудиториями, включая представителей буддистской и индуистской общин, а также широкую общественность, для обсуждения и распространения знаний об основах буддизма и индуизма.

Знания:
1. Основных принципов вероучения и истории буддизма и индуизма.
2. Толкования священных текстов и писания буддизма и индуизма: Сутра и Веда.
3. Ключевых доктрин и философии буддизма и индуизма, включая понятия реинкарнации, кармы, освобождения и духовного развития.
4. Различных школ и течений буддизма и индуизма, истории, основных учений и практик.
5. Религиозных обрядов, ритуалов и праздников буддизма и индуизма: медитация, пуджу и Дивали.
6. Влияния буддизма и индуизма на культуру, этику, нравственность и социальные ценности обществ, где они распространены.
7. Коммуникативного общения с различными аудиториями, включая представителей буддистской и индуистской общин, а также широкую общественность, с целью обсуждения и распространения знаний об основах буддизма и индуизма.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Экспертно-консультативная функция.



Навык 1:
Экспертиза и консультация

Умения:
1. Понимать религиозные процессы на международном и региональном уровне.
2. Оказывать методическую помощь местным исполнительным органам в сфере религиозной деятельности.
3. Проводить экспертизу религиозных текстов, литературы, аудио - и видеоматериалов.
4. Проводить религиоведческую экспертизу поступившей религиозной литературы, иных информационных материалов религиозного содержания в библиотечные фонды организаций.
5. Объяснять концепции вероучения и применения их в реальной жизни.
6. Консультировать по вопросам вероучения.
7. Участвовать в составе экспертных комиссий по вопросам профессиональной деятельности.
8. Участвовать в составе консультативных групп по вопросам профессиональной деятельности.
9. Распознавать идеологию деструктивных религиозных течений, экстремистских террористических организаций.
10. Осуществлять индивидуальные консультации и экспертизы по вопросам теологии.

Знания:
1. Основных типов вероучений.
2. Закона Республики Казахстан "О религиозной деятельности и религиозных объединениях".
3. Основных догматов, идей, взглядов и практик определенных религий.
4. Современных правовых заключений (фетвы) богословов.
5. Исламского права, связанные с религиозной практикой, повседневной жизнью и межличностными отношениями мусульман.
6. Теоретических принципов священных текстов.
7. Условий и правил проведения религиозных обрядов и культов. 8. Религиозных идеологий, концепций.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Интерпретация религиозных текстов

Умения:
1. Использовать особенности языка, грамматики, лексики и структуры предложений при работе с текстами.
2. Применять религиозные тексты к современным проблемам и вызовам, чтобы расширять понимание их влияния на современный мир.
3. Раскрывать содержание и структуру священных текстов для более глубокого понимания религиозных учений.
4. Формировать ответы на сложные философские и этические вопросы, связанные с религиозными верованиями.
5. Давать советы и направления по религиозным и общественным вопросам, основанным на соответствующих религиозных учениях и верованиях.

Знания:
1. Языка и стиля текста.
2. Исторических обстоятельств, при которых был создан религиозный текст.
3. Филологического анализа для понимания значения и смысла отдельных слов и фраз.
4. Экзегетического метода толкования, который позволяет более глубоко понимать значение и смысл религиозных текстов, через анализ исторического и литературного контекста.
5. Контекстуального метода, который позволяет понимать значение религиозных текстов в свете современного контекста и их влияния на современное общество.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Решение теологических споров.



Навык 1:
Анализ и разрешение дискуссионных вопросов, связанных с вероучением

Умения:
1. Анализировать спорные вопросы, связанные с вероучением, находить решения в соответствии с теологическими принципами.
2. Разбираться в содержании и структуре религиозных текстов.
3. Помогать сторонам достигать справедливого решения на основе вероучения.
4. Использовать теологические принципы для урегулирования конфликтов между сторонами.
5. Содействовать разрешению конфликтов на основе принципов справедливости и милосердия, присущих вероучению.
6. Распознавать особенности конфессиональных вероучений, включая иудаизм, христианство, ислам, буддизм, индуизм и новые религиозные движения.

Знания:
1. Анализа спорных вопросов, связанных с вероучением и нахождением решения в соответствии с теологическими принципами.
2. Содержания и структуры религиозных текстов.
3. Оказания помощи сторонам для достижения справедливого решения на основе вероучения.
4. Теологических принципов для урегулирования конфликтов между сторонами.
5. Содействия разрешения конфликтов на основе принципов справедливости и милосердия, присущих вероучению.
6. Особенностей конфессиональных вероучений, включая иудаизм, христианство, ислам, буддизм, индуизм и новые религиозные движения.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 5:
Организация теологической реабилитационной работы с осужденными лицами в учреждениях уголовно-исполнительной системы.



Навык 1:
Координация организации теологической реабилитационной работой в учреждениях уголовно-исполнительной системы.

Умения:
1. Организовывать и проводить программы теологической реабилитации и дерадикализации в учреждениях уголовно-исполнительной системы.
2. Разрабатывать и внедрять методики воспитательной работы, направленной на формирование у осужденных негативного отношения к религиозному экстремизму и терроризму.
3. Применять комплекс мер по социально-психологической и религиозной реабилитации осужденных, включающий в себя как индивидуальную, так и групповую работу.
4. Обеспечивать проведение занятий по социально-правовой тематике, направленных на повышение правовой культуры и профилактику рецидива преступлений.

Знания:
1. Факторов и причин, которые могут приводить к вовлечению в идеологию религиозного экстремизма и терроризма, а также деструктивных религиозных течений.
2. Принципов разработки программы оказания социально-правовой помощи осужденным лицам, в том числе с учетом религиозных аспектов.
3. Различий между официальными религиозными течениями и их деструктивными ответвлениями.
4. Комплекса теологических, психологических и социально-адаптационных мероприятий, направленных на дерадикализацию, в том числе из числа осужденных, и предотвращение их рецидива преступлений, связанных с религиозной идеологией / взглядами.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Анализ взаимосвязи между национальными обычаями и традициями, имеющими религиозное происхождение

Умения:
1. Изучать историю и особенности религиозных течений, существующих в Казахстане и их взаимосвязь с национальными традициями.
2. Анализировать и объяснять взаимосвязь национальных обычаев и традиций с религиозными ценностями и учениями.
3. Проводить диалог и дискуссии с представителями разных вероисповеданий с целью понимания и уважения различных религиозных течений.
4. Исследовать и понимать культурные традиции и обычаи казахского народа в контексте религиозных убеждений и истории.

Знания:
1. Различных религиозных течений и конфессий, которые существуют в Казахстане и их особенностей.
2. Роль религии в истории и культуре казахского народа.
3. Разницы между традиционными религиозными верованиями и экстремистками / радикальными течениями, которые могут искажать национальные традиции.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 6:
Исследование философских аспектов религии с целью анализа соотношения истины и заблуждений в современном обществе



Навык 1:
Применение философских знаний для формирования мировоззренческих позиций и развития критического мышления

Умения:
1. Понимать основные этапы истории религиозно-философской мысли, фундаментальные теоретические проблемы, связанные с изучением религиозной философии.
2. Понимать проблемы взаимосвязи религиозной философии с конфессиональными доктринами и различия в мировоззренческих взглядах между разными религиозными традициями.
3. Обладать общим представлением о религиозных конфессиях, а также философии, социологии и психологии религии.
4. Раскрывать содержание основных религиозно-философских проблем.
5. Развитие критического мышления, распознавание разнообразия знаний и точек зрения, критическая оценка информации и отличие истины от заблуждения.

Знания:
1. Ключевых этапов в истории религиозно-философской мысли, и основные теоретические проблемы, связанные с изучением религиозной философии.
2. Вопросов, касающихся взаимодействия религиозно-философской мысли и конфессиональных доктрин.
3. Истории развития основных религиозных конфессий и представлений, общее представление о философии религии, социологии религии, психологии религии.
4. Основных проблемных аспектов религиозно-философской мысли и их содержание.
5. Философских знаний для развития критического мышления и анализа разнообразия форм знания, а также соотношения истины и заблуждения в современном обществе.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Установление диалога и уважительного отношения к людям с различными убеждениями в соответствии с нормами межкультурного общения

Умения:
1. Анализировать морально-этические проблемы с учетом религиозных традиций и их влияния на общество.
2. Оценивать влияние религии на моральные и этические нормы в различных культурах и обществах.
3. Демонстрировать эффективные навыки публичного выступления, включая умение выразительно и ясно выражать свои мысли и убеждения.
4. Проявлять толерантность и уважение к вероисповеданию и правам людей, а также умение находить компромиссы и строить конструктивный диалог с представителями разных религиозных традиций.

Знания:
1. Основных тенденций развития религиозной этики.
2. Морально-нравственных ценностей и норм, формирующих толерантность и активную личностную позицию.
3. Общих правил публичного выступления.
4. Психологии и менталитета людей.

Возможность признания навыка:

-

Дополнительная трудовая функция 1:
Работа с современными базами данных, проведение источниковедческих исследований по религиозной литературе и печатными СМИ



Навык 1:
Работа с организационно-распорядительными, информационно-справочными документами

Умения:
1. Применять информационно-коммуникационные и цифровые технологии.
2. Изучать тенденции отношения к религии в печатных СМИ.
3. Анализировать религиозные сообщества в использовании печатных СМИ для распространения своих верований и убеждений.
4. Исследовать медиа образования и представление религии в средствах массовой информации.
5. Анализировать деятельность религиозных лидеров и организаций на открытые дискуссии в печатных СМИ и интернете, связанные с их верованиями и практиками.

Знания:
1. Основ информационно-коммуникационных технологий;
2. Общественного мнения, анализ статистических данных о религиозных сообществах и лидерах.
3. Назначения, составных частей, правил оформления документов.
4. Информационно-справочных документов.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

способность осуществлять критический анализ проблемных ситуаций в мировоззренческой и ценностной сфере на основе системного теологического подхода, вырабатывать стратегию действий.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

-

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

-

-

13. Карточка профессии "Имам":

Код группы:

2636-2 Священнослужители (имам, священник, пастор, раввин и другие)

Код наименования занятия:

2636-2-005

Наименование профессии:

Имам

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

-

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра информации и общественного развития Республики Казахстан от 11 октября 2019 года № 394 "Об утверждении реестра должностей гражданских служащих в сфере информации, религиозной деятельности, гражданского общества, молодежи и семьи" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19478).

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
Техническое и профессиональное образование (рабочие профессии)

Специальность:
Исламоведение

Квалификация:

Связь с неформальным и информальным образованием:

Не требуется

Другие возможные наименования профессии:

-

Основная цель деятельности:

организация и проведение обрядов в соответствии с ханафитской религиозно-правовой школой

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Регулирование взаимоотношений по различным вопросам организаций жизнедеятельности.
2. Организация и проведение обрядов в соответствии с суннитской правовой школой.
3. Организация и проведении различных мероприятий в религиозных мусульманских организациях.
4. Распространение духовных ценностей ислама.
5. Воспевать Азан для призыва мусульман на молитву.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Регулирование взаимоотношений по различным вопросам организаций жизнедеятельности



Навык 1:
Установление коммуникативной связи с людьми из разных социальных групп

Умения:
1. Решать проблемы жизнедеятельности прихожан.
2. Ориентироваться в вопросах современности.
3. Применять аяты Корана в общении с верующими.
4. Аргументировать выводы по своим выступлениям.
5. Использовать примеры из нравоучительных историй пророка Мухаммеда (ﷺ) и его сподвижников.
6. Обеспечивать качество религиозной деятельности, координацию работы мечети и укрепление взаимоотношений с населением.
7. Предостеречь общину от нарушений норм ислама.

Знания:
1. Традиций ораторского искусства в исламе.
2. Средств и приемов психологического воздействия имама на аудиторию.
3. Основных доктрин и учений ислама.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 2:
Организация и проведение обрядов в соответствии с суннитской правовой школой



Навык 1:
Проведение коллективного намаза

Умения:
1. Организовывать и проводить ежедневные молитвы в мечети в соответствии с религиозными требованиями и традициями.
2. Проводить пятничные молитвы и духовные проповеди, обращая внимание на актуальные проблемы и вызовы, стоящие перед верующими.
3. Организовывать и проводить праздничные молитвы, создавая атмосферу праздника и подчеркивая его религиозный смысл и значение.
4. Проводить молитвы, совершаемые во время солнечных и лунных затмений, объясняя их значение и связь с религиозной практикой.
5. Организовывать и проводить намаз ат-Таравих в мечети в период священного месяца "Рамадан", обращая внимание на его особенности и значение в религиозной жизни.

Знания:
1. Виды молитв (фард, ваджиб, сунна, нафиль).
2. Столпов молитвы и их значимость.
3. Обязательных элементов молитвы и их порядок.
4. Сунны молитв.
5. Обстоятельств, нарушающих молитву.
6. Нежелательных действий во время молитвы.
7. Значение пятничной проповеди, направленной на обучение истинам ислама и развитие духовности у верующих.

Возможность признания навыка:

-

Навык 2:
Организация и проведение похорон мусульманина

Умения:
1. Соблюдать традиции и правила выражения соболезнования в соответствии с исламской культурой и обычаями.
2. Компетентно проводить заупокойную молитву в соответствии с исламскими обрядами и рекомендациями.
3. Организовывать и проводить похороны в соответствии с исламскими традициями и правилами.
4. Информировать верующих о соответствующем этикете посещения кладбища в соответствии с исламской культурой и обычаями.

Знания:
1. Погребальных обрядов, включая основные этапы, традиции и ритуалы в исламе.
2. Особенностей и правил. совершения заупокойной молитвы.
3. Региональных особенностей обрядовой практики.

Возможность признания навыка:

-

Навык 3:
Совершение обряда бракосочетания (никах) в соответствии с религиозными нормами и правилами

Умения:
1. Разъяснять важность бракосочетания в исламе, в том числе процедуры помолвки, заключение брака, свадебного торжества, права супругов.
2. Помогать супругам в разрешении разногласий и в процедуре расторжения брака.
3. Проводить обряд бракосочетания.

Знания:
1. Организации процесса бракосочетания, подготовка молодоженов к церемонии.
2. Проведение обряда никах с соблюдением всех исламских правил и традиций, включая чтение хутбы и махр (денежной суммы или подарка от жениха невесте).
3. Заключения брачного контракта и обеспечение его соответствия шариатским требованиям.
4. Объяснения значимости брака в исламе и его места в обществе и культуре.
5. Разъяснения прав и обязанностей супругов по отношению друг к другу в соответствии с шариатскими требованиями, обязательствами каждого супруга.
6. Объяснения исламских правил и требований к родительским обязанностям, включая воспитание и образование детей.
7. Помощи супругам в разрешении конфликтов и разногласий в соответствии с исламскими принципами.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 3:
Организация и проведении различных мероприятий в религиозных мусульманских организациях.



Навык 1:
Организация и проведение обрядов, посвященных благословенным месяцам, дням и ночам в исламе

Умения:
1. Характеризовать праздничные дни.
2. Разъяснять о значимости Ночи Предопределения.
3. Информировать о событиях Исра (путешествие) и Миградж (вознесение).
4. Проводить обряды, посвященные благословенным месяцам, дням и ночам в исламе.
5. Проводить празднования мавлид ан-Наби, пение мавлида.

Знания:
1. Обрядов, которые совершаються в праздничную ночь и дни.
2. Праздничных дней в исламе и совершаемые намазы в эти дни.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 4:
Распространение духовных ценностей ислама.



Навык 1:
Распространение духовных ценностей и вероучения ислама в соответствии с их трактовкой, соответствующей суннитской богословской школой

Умения:
1. Применять эффективные методы преподавания религиозного образования для распространения духовных ценностей ислама.
2. Разъяснять столпы ислама и их значения.
3. Применять основные положения исламских наук в повседневной жизни мусульманина.
4. Объяснять положения суннитской догматики.
5. Знать Коран наизусть, соблюдая нормы чтения.
6. Решать острые проблемы разногласия в вопросах исламского вероучения и фикха.

Знания:
1. Основных положений столпов ислама.
2. Наизусть "Амма" (30-ю часть) Корана.
3. Суры: "Ясин" и "Мульк".
4. Наизусть аяты и хадисы о разногласиях для понимания различных точек зрения в вопросах ислама и принятия обоснованных решений.
5. Грамматики арабского языка.

Возможность признания навыка:

-

Трудовая функция 5:
Воспевать Азан для призыва мусульман на молитву



Навык 1:
Призыв на молитву

Умения:
1. Воспевать Азан в особой мелодичной форме.
2. Произносить икамат.
3. Совершать общепринятый тасбихат и зикр после намаза.
4. Читать Коран усопшим.

Знания:
1. Направления Киблы.
2. Расчета времени молитвы.
3. Географического расположения местности: широты и долготы.
4. Аятов из Корана и хадисов о пользе зикра.

Возможность признания навыка:

-

Требования к личностным компетенциям:

коммуникативность;
организовывать и координировать работу;
убеждать и мотивировать своих последователей.

Список технических регламентов и национальных стандартов:


Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

-

-

      -

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      14. Наименование государственного органа:

      Министерство культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнитель:

      Нұрмахан А.Қ., +7 (707) 055 00 99, aida.nur9815@gmail.com

      15. Организации (предприятия) участвующие в разработке:

      Комитет по делам религий Министерства культуры и информации Республики Казахстан

      Исполнители:

      Халым Қ., +7 (747) 555 65 37, k.khalym@mki.gov.kz

      Нұрмахан А.Қ., +7 (707) 055 00 99, aida.nur9815@gmail.com

      Духовное управление мусульман Казахстана

      Исполнители:

      Сейітбеков С.С., +7 (701) 774 33 99, ismail-seitbekov@mail.ru

      Аршабаев С.Т., +7 (702) 899 39 07, Serikbol-1971@mail.ru

      Аңсабаева Г.К., +7 (701) 925 47 58, metod_dumk@mail.ru

      Казахский Национальный Университет имени Аль-Фараби

      Кафедра религиоведения и культуры

      Исполнители:

      Құрманалиева А.Д., +7 (705) 724 68 25, kurmanaliyeva.ainura@gmail.com

      Бегалинова К.К., +7 (705) 428 27 50, kalima910@mail.ru

      Өтебаева Д.С. , +7 (707) 807 52 43, dinara.utebayevaz@gmail.com

      Египетский университет исламской культуры "Нур–Мубарак"

      Исполнители:

      Құрманбаев К., +7 (777) 272 71 71, kairatk76@mail.ru

      Махмет М., +7 (747) 777 84 37, murat1215@mail.ru

      Министерство науки и высшего образования Республики Казахстан, Институт философии, политологии и религиоведения

      Исполнители:

      Шағырбай А.Д., +7 (701) 277 76 08, аlmasbek85@gmail.com

      Мейманқожа Н.Р., +7 (707) 326 57 49, nureke.1987@list.ru

      Международный казахско-турецкий университет им. Х.А. Ясауи

      Исполнитель:

      Кенжатай Д.Т., +7 (701) 479 96 70, dosaykz@mail.ru

      16. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: протокол от 20.09.2023 года №1.

      17. Национальный орган по профессиональным квалификациям: заключение от 19.09.2023 года № 2941.

      18. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": экспертное заключение от 21.09.2023 года № 12737/30.

      19. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2023 г.

      20. Дата ориентировочной актуализации: 01.10.2026 г.

"Дін саласындағы қызмет" кәсіптік стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрінің 2023 жылғы 5 қазандағы № 391-НҚ бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 6 қазанда № 33516 болып тіркелді

      "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 5 -тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған "Дін саласындағы қызмет" кәсіптік стандарты бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігінің Дін істері комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат министрі
А. Балаева

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау

      министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрі
2023 жылғы 5 қазандағы
№ 391-НҚ бұйрығымен
бекітілген

Кәсіптік стандарт: ""Дін саласындағы қызмет"

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: Дін саласындағы қызмет" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 5-тармағына сәйкес әзірленді, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және персоналды басқару саласындағы міндеттердің кең ауқымын шешуге бағытталған, Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер (КЖ) лауазымдарының біліктілік анықтамалығы – Қазақстан Республикасындағы еңбек туралы заңнамаға сәйкес қызметкерлерге қойылатын біліктілік талаптарын белгілеу үшін негіз болып табылады және еңбек қатынастарын реттеуге, ұйымдық-құқықтық нысандарына қарамастан әртүрлі экономикалық қызмет түрлеріндегі ұйымдарда персоналды басқарудың тиімді жүйесін қамтамасыз етуге байланысты мәселелерді шешу үшін қолданылады;

      2) біліктілік – еңбек нарығына және одан әрі білім мен біліктілікті арттыруға, еңбек ету құқығын беретін игерілген білімнің, дағдылар мен құзыреттердің құндылығын тану;

      3) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      4) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      5) еңбек функциясы – еңбек процесінің бір немесе бірнеше міндеттерін шешуге бағытталған өзара байланысты әрекеттер жиынтығы.

      6) жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (БТБА) – жұмыстарды тарифтеуге және жұмысшыларға тарифтік разрядтар беруге арналған анықтамалық;

      7) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      8) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      9) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      10) кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган –Ұлттық біліктілік жүйесінің мәселелері бойынша консультациялық және әдіснамалық қызметті жүзеге асыратын Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша акционерлік қоғам нысанында құрылады;

      11) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      12) Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіптер сыныптауышы – Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын кәсіптердің атауларын көрсететін және оларды орындалатын жұмыстардың түріне сәйкес дағды деңгейі мен оған мамандану бойынша сыныптайтын стандарттау жөніндегі құжат;

      13) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      14) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      15) салалық біліктілік шеңбері (СБШ) – Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіптер сыныптауышының, Ұлттық біліктілік шеңберінің негізінде әзірленетін және салада орындалатын жұмыстардың күрделілігіне және пайдаланылатын білімнің, машықтың және құзыреттің сипатына қарай деңгейлер бойынша маманның біліктілігіне қойылатын талаптарды сыныптайтын құжат;

      16) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі;

      17) экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші (ЭҚЖЖ) – экономикалық қызметтің барлық түрлерін жіктеу және кодтау тәртібін айқындайтын жіктеуіш.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) БАҚ – бұқаралық ақпарат құралдары – техникалық құралдардың көмегімен ақпаратты жария беру органдарының жиынтығы;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) БА – басшылар лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

      4) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      5) ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: "Дін саласындағы қызмет".

      5. Кәсіптік стандарттың коды: S94910.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету: S өзге де қызметтер түрлерін ұсыну:

      94 Қоғамдық бірлестіктер (ұйымдар) қызметі;

      94.9 Басқа қоғамдық бірлестіктердің қызметі;

      94.91 Діни ұйымдар қызметі;

      94.91.0 Діни ұйымдар қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: дін саласындағы қызмет қоғамдық және жеке өмірдің барлық салаларында кәсіптік қызметті жүзеге асыруды, әлеуметтік бейімдеу және оңалту топтарында әлеуметтік-практикалық жұмысты, экстремизмнің, терроризмнің және әртүрлі діни топтардың (ұйымдардың) өзге де деструктивті қызметін профилактикалауды және оған қарсы іс-қимылды қамтиды.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Теолог - СБШ-нің 6-деңгейі;

      2) Дін және дінтану оқытушысы - СБШ-нің 6-деңгейі;

      3) Теология оқытушысы - СБШ-нің 6-деңгейі;

      4) Теолог - СБШ-нің 4-деңгейі;

      5) Имам - СБШ-нің 3-деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптің карточкасы "Теолог":

Топтың коды:

2636-1 Теологтар

Қызмет атауының коды:

2636-1-003

Кәсіптің атауы:

Теолог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Ақпарат, діни қызмет, азаматтық қоғам, жастар және отбасы саласындағы азаматтық қызметшілер лауазымдарының тізілімін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 2019 жылғы 11 қазандағы № 394 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19478 тіркелген).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

-

Қызметтің негізгі мақсаты:

теология саласында ғылыми-зерттеу, сараптамалық-талдау және ұйымдастыру-басқару қызметін жүргізуге дайын, кәсіптік дағдылары (оның ішінде мәдени және тілдік) бар мамандарды даярлау

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Әлемдік, дәстүрлі және жаңа діндердің өзіндік ерекшеліктері мен өзгешелiктерін түсіну құзыреті.
2. Теологтың кәсіптік қызметі саласында қажетті талдамалық, логикалық және абстрактілі ойлау нысандарын қолдану.
3. Кәсіптік қызметпен байланысты сараптамалық-консультациялық міндеттерді шешуде теологиялық білімді пайдалану.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Әлемдік, дәстүрлі және жаңа діндердің өзіндік ерекшеліктері мен өзгешелiктерін түсіну құзыреті




Дағды 1:
Діни феномендерді, процестер мен практикаларды талдау

Машықтар:
1. Әлемдік, дәстүрлі және жаңа діндердің өзіндік ерекшеліктері мен өзгешелiктерін зерттеуде және олардың ағарту мен түсіндіру жұмыстарында әсер ету арналарында қазіргі заманғы ғылыми әдістер мен тәсілдерді қолдану.
2. Теология ғылымы саласындағы қазіргі заманғы тұжырымдамалар мен мәдени зерттеулерді негізге ала отырып, маргиналды топтармен жұмыс істеуде алынған нәтижелерді қолдану форматында отандық және қазіргі заманғы мәдениеттегі әлемдік, дәстүрлі және жаңа діндердің дамуындағы қазіргі үрдістерге сыни талдау жасау.

Білімдер:
1. Теология пәні мен әдіснамасын, теологиялық ғылымдар жүйесіндегі орнын, дін тарихын және осы саланың дамуын.
2. Әлемдік, дәстүрлі және дәстүрлі емес діндердің қазіргі заманғы үрдістер мен даму перспективаларын.
3. Негізгі теологиялық ғылымдардың пәні, қағидаттары, әдістері, қалыптасу кезеңдері, өзара байланысы туралы жалпы түсініктерді білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Дін саласында туындайтын проблемаларды анықтау және мемлекеттік органдар мен қоғамдық бірлестіктер үшін ұсынымдар әзірлеу

Машықтар:
1. Қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды тарта отырып, поликонфессиялық зерттеулердің міндеттерін шешуде ғылыми әдістерді (далалық зерттеулердің семиотикалық, нарративтік әдістер) қолдану, соның негізінде халық арасында жұмыста практикалық пайдалану жөнінде ұсыныстар дайындау.
2. Теология саласындағы материалдарды, құжаттаманы, ақпаратты талдау негізінде консультациялар жүргізу және қорытындылар жасау.
3. Әлемдік және негізгі діндердің діни-теологиялық жүйелерінің мәні мен ерекшелігін көрсету.
4. Қазақстандағы діни қозғалыстардың тарихын зерттеу.
5. Мәдениет жүйесіндегі діннің орны және оның адам мен қоғам өміріндегі қызметі.

Білімдер:
1. Теология пәні мен әдіснамасы, теологиялық ғылымдар жүйесіндегі орны, дін тарихы және осы саланың дамуы туралы.
2. Әлемдік, дәстүрлі және дәстүрлі емес діндердің қазіргі заманғы үрдістер мен даму перспективаларын.
3. Негізгі теологиялық ғылымдардың пәні, қағидаттары, әдістері, қалыптасу кезеңдері, өзара байланысы туралы жалпы түсініктерді білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Теологтың кәсіптік қызметі саласында қажетті талдамалық, логикалық және абстрактілі ойлау нысандарын қолдану




Дағды 1:
Діннің өзекті мәселелер жөніндегі гуманитарлық зерттеулердің тұжырымдамалық-әдіснамалық бағдарламаларын жүйелеу және түсіндіру

Машықтар:
1. Пәнаралық ізденуді, ақпаратты сыни талдауды жүзеге асыру және қойылған міндеттерді шешу үшін жүйелік тәсілді қолдану.
2. Діни дәстүрлер мен діни жораларға байланысты дін мәселелерін шешу, оларды осы саланы дамыту шеңберінде талдау.

Білімдер:
1. Іскерлік қағаздарды қазақ тілінде ресімдеуді.
2. Қызметті дамыту үшін қажетті ақпаратты бағалау мен мен іріктеуді.
3. Діни мәселелерді талдаудың теориялық және әдістемелік тәсілдерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Дінаралық (конфессияаралық) келісімді қамтамасыз етуге бағытталған қызметті ұйымдастыру және жүзеге асыру

Машықтар:
қоғамдағы мәдениетаралық және конфессияаралық әртүрлілікті зерттеу және қабылдау, жаһандық және жергілікті жағдайларға бейімделе алу

Білімдер:
1. Рухани-адамгершілік білім беру саласындағы кәсіптік міндеттерді шешудегі мәдениетаралық және конфессияаралық диалог әдістемелерін.
2. Конфессияаралық қатынастар саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын айқындайтын нормативтік құқықтық актілерді.
3. Мәдениетаралық диалог тұрғысынан объективті түсіндіру және сыни бағалау әдістерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Кәсіптік қызметпен байланысты сараптамалық-консультациялық міндеттерді шешуде теологиялық білімді пайдалану




Дағды 1:
Әр түрлі жас санаттарындағы аудиториялармен жұмыс

Машықтар:
1. Дәстүрлі және дәстүрлі емес діни ағымдарды ажырату.
2. Жазаны өтеу шарттарын одан әрі ізгілендіруге бағытталған сотталғандармен тәрбие жұмысын жүргізу.
3. Діни қажеттіліктерді, рухани және моральдық қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін жағдай жасау.
4. Қылмыстық–түзеу жүйесі мекемелерінде теологиялық және оңалту жұмыстарын жүргізу.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының діни қызмет туралы заңнамасын.
2. Әлемдік, дәстүрлі және дәстүрлі емес діндердің қазіргі заманғы үрдістер мен даму перспективаларын.
3. Дін психологиясын.
4. Қылмыстық-түзеу жүйесі мекемелерінде сотталғандарды теологиялық оңалтуды білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Діни экстремизм және терроризм мәселелері жөніндегі түсіндіру жұмыстарын жүргізу

Машықтар:
1. Дін саласындағы мемлекеттік саясатты түсіндіру.
2. Діни практикада теологиялық талдау әдістерін қолдану.

Білімдер:
1. Конфессияаралық және қоғамдық қатынастардың негізгі аспектілерін.
2. Дін саласындағы ұйымдастырушылық, басқарушылық, зерттеушілік, сараптамалық-консультациялық және мәдени-ағартушылық қызметтің ерекшеліктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

аналитикалық ойлау;
бастамашылық;
жауапкершілік;
жоспарлау;
зейінділік;
кәсіптік деңгейді жоғарылатуға ұмтылу;
нәтижеге бағдарлану;
орындаушылық;
сыни талдау;
талдамалық ойлау;
тәртіптілік;
ұйымшылдық;
шешім қабылдау.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Теология оқытушысы

10. Кәсіптің карточкасы "Дін және дінтану оқытушысы":

Топтың коды:

2372-0 Теология, дін және дінтану оқытушысы

Қызмет атауының коды:

2372-0-001

Кәсіптің атауы:

Дін және дінтану оқытушысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Ақпарат, діни қызмет, азаматтық қоғам, жастар және отбасы саласындағы азаматтық қызметшілер лауазымдарының тізілімін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 2019 жылғы 11 қазандағы № 394 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19478 тіркелген).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық пәндер бойынша мұғалімдер даярлау

Біліктілік:
-

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Пәндік мамандандырылмаған мұғалімдерді даярлау

Біліктілік:
-

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2372-0-002 Теология оқытушысы

Қызметтің негізгі мақсаты:

дінді зерделеу саласында оқу-педагогикалық, ғылыми-зерттеу, сараптамалық-талдау, аударма және ұйымдастыру-басқару қызметін жүргізуге дайын, кәсіптік дағдылары (оның ішінде мәдени және тілдік) бар мамандарды даярлау

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Педагогикалық қызметті жүзеге асыру.
2. Дінтануды оқыту стратегияларын әзірлеуде пәнаралық білімді пайдалану.
3. Білім алушылар мен олардың ата-аналары үшін сараптамалық-консультациялық ұсынымдар дайындау.
4. Діни салаға қатысты мәселелерді зерттеу және диагностикалау.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Педагогикалық қызметті жүзеге асыру




Дағды 1:
Діни білім беру ұйымдарында дінтану пәндерін оқыту қызметін жүзеге асыру

Машықтар:
1. Дінтану саласындағы проблемалық міндеттерді оқыту және шешу үшін әлемдік және дәстүрлі діндердің білімдерін, құндылықтарын пайдалану және әртүрлі мәдениеттерге толеранттылықты қалыптастыру.
2. Әртүрлі діни өмірлік стратегиялар мен құндылықтарды ұстанатын халықтардың әлеуметтік-мәдени және рухани-адамгершілік өмірінің сакралды және секулярлық аспектілеріне талдау жүргізу, оларды оқыту қызметінде пайдалану.
3. Оқытушылық қызмет пен түсіндіру жұмыстарында инновациялық әдістемелерді қолдану.
4. Халықтың нысаналы топтарымен жұмыс істеудің ақпараттық әдістемелерін қолдану.
5. Радикалды көзқарастан арылту іс-шараларға қатысу шеңберінде діннің гуманистік әлеуетін қолдану.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының заңнамасын, Ұлттық біліктілік шеңберінің талаптарын.
2. Корпоративтік талаптарды, мәдениет пен әдепті.
3. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар ерекшеліктерін, жеке компьютерді аппараттық және бағдарламалық қамтамасыз етуді, желілік, мультимедиялық және интернет-технологияларды, негізгі Smart және Е-технологияларды.
4. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау техникасын.
5. Әлемдік және қазақстандық дінтанудың негізгі тұжырымдамаларын.
6. Қазіргі заман әлемдегі дін дамуының негізгі үрдістерін түсіндірудегі дінтану білімінің мүмкіндіктерін.
7. Дінтануды оқытудың ғылыми негіздері мен әдістемесі саласындағы кәсіптік білімнің өзіндік ерекшеліктерін.
8. Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" заңдарын.
9. Қазақстан Республикасы Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасы Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы Кодексін, Қазақстан Республикасы Әлеуметтік Кодексін.
10. Білім беру ұйымдары қызметінің мәселелері жөніндегі нормативтік құқықтық актілерді. 11. Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын, үлгілік оқу жоспарларын және үлгілік оқу бағдарламаларын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Бұқаралық ақпарат құралдарымен, әртүрлі жас санаттарындағы аудиториялармен жұмыс

Машықтар:
1. Профилактикалық және оқытушылық жұмыстарда қолдану мақсатында діни саладағы проблемалық аспектілерді зерттеу және түсіну.
2. Мемлекеттік бағдарламалық құжаттарды, сондай-ақ дінтану саласындағы кәсіптік әдебиеттерді талдау негізінде консультациялар жүргізу және қорытынды жасау.
3. Нысаналы аудитория алдында шешендік өнерді қолдану.
4. Әлеуметтік желілер мен мессенджерлерде түсіндіру, көндіру және сендіру әдістерін сауатты пайдалану.

Білімдер:
1. Халыққа түсіндіру жұмыстарын жүргізу барысында қолдану мақсатында қоғам тыныс-тіршілігінің ерекшеліктерін талдау, мониторинг жасау.
2. Діни экстремизмді профилактикалау тәсілдерін.
3. Діни қозғалыстардың қалыптасуы мен дамуының әлеуметтік-тарихи және әлеуметтік-мәдени жағдайлары туралы кәсіптік білімге ие болу.
4. Ислам және христиан діндерінің, қазіргі заманғы діни ағымдар мен ғибадаттардың негізгі ережелері тұрғысындағы діни дүниетанымның өзіндік ерекшеліктерін.
5. Қоғамдық сананы жаңғыртудың негізгі бағыттарын іске асыруға ықпал ететін қолданбалы экономикалық, заң, жаратылыстану-ғылыми пәндерді білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Дінтануды оқыту стратегияларын әзірлеуде пәнаралық білімді пайдалану




Дағды 1:
Пәнаралық білімді пайдалана отырып, дінтану пәндері бойынша сабақтар өткізу

Машықтар:
1. Діндер психологиясының практикалық білімін пайдалану.
2. Мемлекеттік-конфессиялық қатынастар саласында бірлескен шешімдер әзірлеу мәселелері бойынша түрлі конфессиялардың өкілдерімен диалог жүргізу.
3. Оқытушылық қызметте құқықтық, әлеуметтанушылық және дінтану пәндерінің тұжырымдамалары мен теорияларын қолдану.

Білімдер:
1. Конфессияаралық қатынастар саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын айқындайтын нормативтік құқықтық актілерді.
2. Әлемдік және дәстүрлі діндер туралы.
3. Қазіргі заман қоғамдағы және жалпы әлемдегі діндердің орны мен рөлін.
4. Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" заңдарын.
5. Қазақстан Республикасы Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасы Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы Кодексін, Қазақстан Республикасы Әлеуметтік Кодексін.
6. Білім беру ұйымдары қызметінің мәселелері жөніндегі нормативтік құқықтық актілерді.
7. Діндер психологиясы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Білім алушылар мен олардың ата-аналары үшін сараптамалық-консультациялық ұсынымдар дайындау




Дағды 1:
Білім алушылар мен олардың ата-аналары үшін дін саласындағы мәселелер жөніндегі сараптамалық-консультациялық жұмысты жүзеге асыру

Машықтар:
1. Эмпирикалық деректер мен нақты кейстер негізінде сараптамалық-консультациялық ұсыныстар әзірлеу.
2. Мемлекеттік құрылымдар жанындағы сараптамалық-консультациялық кеңестердің, комиссиялардың, жұмыс топтарының отырыстарына қатысу.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының заңнамасын, Ұлттық біліктілік шеңберінің талаптарын, корпоративтік талаптарды, мәдениет пен әдебін.
2. Қазіргі заман әлемдегі дін дамуының негізгі үрдістерін түсіндірудегі дінтану білімінің мүмкіндіктерін.
3. Қоғамдық өмірдің әртүрлі салаларымен өзара байланысын.
4. Қазақстандағы діни қызметке әсер ететін әлеуметтік факторлардың өзіндік ерекшелігін.
5. Діндар адамның психологиялық ерекшеліктерін, діни және діни емес көзқарастарын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Діни салаға қатысты мәселелерді зерттеу және диагностикалау




Дағды 1:
Ұлтаралық және конфессияаралық негізде қауіп-қатерлердің туындау алғышарттарын анықтау және болжау

Машықтар:
1. Діни фактордың әсер ету дәрежесін диагностикалау үшін ел өңірлеріндегі мектепке дейінгі, мектептегі білім беру орталықтары жөніндегі ақпараттық деректер базасын жасау.
2. Діннің қоғам мен жеке басқа әсер ету дәрежесі мәселелері жөнінде әлеуметтік желілерден алынған мәліметтерді жүйелеу.
3. Дін уағыздаушылардың аккаунттары мен әлеуметтік желілердегі әртүрлі тақырыптық контентті зерделеп, талдау.
4. Қоғамдағы діннің гуманитарлық рөлі мен маңызын зерделеу.

Білімдер:
1. Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана.
2. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау техникасын.
3. Қазіргі әлемдегі діннің дамуының негізгі үрдістерін түсіндіруде дінтану білімінің мүмкіндіктерін.
4. Діннің әлеуметтік институт ретіндегі ерекшеліктерін.
5. Қоғамдық өмірдің әртүрлі салаларымен өзара байланысын.
6. Қазақстандағы діни қызметке әсер ететін әлеуметтік факторлардың өзіндік ерекшелігін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

аналитикалық ойлау;
бастамашылық;
жауапкершілік;
жоспарлау;
зейінділік;
кәсіптік деңгейді жоғарылатуға ұмтылу;
нәтижеге бағдарлану;
орындаушылық;
сыни талдау;
талдамалық ойлау;
тәртіптілік;
ұйымшылдық;
шешім қабылдау.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Теолог

6

Теология оқытушысы

11. Кәсіптің карточкасы "Теология оқытушысы":

Топтың коды:

2372-0 Теология, дін және дінтану оқытушылары

Қызмет атауының коды:

2372-0-002

Кәсіптің атауы:

Теология оқытушысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Ақпарат, діни қызмет, азаматтық қоғам, жастар және отбасы саласындағы азаматтық қызметшілер лауазымдарының тізілімін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 2019 жылғы 11 қазандағы № 394 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19478 тіркелген).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Гуманитарлық ғылымдар

Біліктілік:
-

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

2636-1-003 Теолог

Қызметтің негізгі мақсаты:

мемлекеттік басқару органдарында, қоғамдық ұйымдарда және коммерциялық құрылымдарда дін мәселелері жөніндегі сарапшыларды, консультанттарды даярлау. зайырлы білім беру мекемелерінде дінтану және теологиялық пәндер оқытушыларын даярлау

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Оқытушылық қызметте әлемдік, дәстүрлі діндер мен жаңа діни қозғалыстардың өзіндік ерекшеліктері туралы білімді пайдалану.
2. Оқытушылық қызметтегі ғылыми діни оқу мектептерінің өзіндік ерекшелігі мен өзгешелiктерін түсінуді қалыптастыру.
3. Сараптамалық-консультациялық міндеттерді шешуде теологиялық білімді пайдалану.

Қосымша еңбек функциялары:

-

Еңбек функциясы 1:
Оқытушылық қызметте әлемдік, дәстүрлі діндер мен жаңа діни қозғалыстардың өзіндік ерекшеліктері туралы білімді пайдалану




Дағды 1:
Әлемдік, дәстүрлі діндер мен жаңа діни қозғалыстардың өзіндік ерекшеліктері туралы білімді пайдалана отырып, оқытушылық қызметті жүзеге асыру

Машықтар:
1. Әлемдік, дәстүрлі діндер мен жаңа діни қозғалыстардың өзіндік ерекшеліктерін зерттеудің қазіргі заманғы ғылыми әдістерін қолдану.
2. Әлемдік, дәстүрлі діндер мен жаңа діни қозғалыстар дамуының қазіргі заманғы үрдістеріне сыни талдау жүргізу.

Білімдер:
1. Конфессияаралық қатынастар саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын айқындайтын нормативтік құқықтық актілерді.
2. Әлемдік және дәстүрлі діндер туралы.
3. Қазіргі заман қоғамдағы және жалпы әлемдегі діндердің орны мен рөлін.
4. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау техникасын.
5. Әлемдік және қазақстандық дінтанудың негізгі тұжырымдамаларын, олардың бас авторлары туралы.
6. Қазіргі заман әлемдегі теологияның негізгі даму үрдістерін түсіндірудегі теологиялық білімнің мүмкіндіктерін.
7. Теологиялық зерттеулердің негізгі тарихи және қазіргі заманғы бағыттары туралы.
8. Теологияның әлеуметтік институт ретіндегі ерекшеліктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Оңалту көмегінің, оңалту бағдарламаларының сипатын меңгеру

Машықтар:
1. Қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, деструктивті бағыттарға қарсы іс-қимыл, діни экстремизм мен терроризмді профилактикалау және діни қатынастар саласындағы өзге де проблемалар жөніндегі міндеттерді шешуде теологиялық әдістерін қолдану.
2. Исламтану саласындағы материалдар мен әдебиеттерді талдау негізінде консультациялар жүргізу және қорытындылар жасау.

Білімдер:
1. Қоғам дамуындағы ақпараттық-коммуникациялық технологиялар ерекшеліктерін, жеке компьютерді аппараттық және бағдарламалық қамтамасыз етуді, желілік, мультимедиялық және интернет-технологияларды, негізгі Smart және Е-технологияларды.
2. Қазіргі заман қоғамдарының әлеуметтік-саяси даму үрдістері мен бағыттарын.
3. Діни экстремизмді профилактикалау тәсілдерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Оқытушылық қызметтегі ғылыми діни оқу мектептерінің өзіндік ерекшелігі мен өзгешелiктерін түсінуді қалыптастыру




Дағды 1:
Оқушылардың ғылыми діни оқу мектептерінің өзіндік ерекшелігі мен өзгешелiктерін түсінуін қалыптастыруға бағытталған оқытушылық қызметті жүзеге асыру

Машықтар:
ақпаратты іздеуді, сыни талдауды жүзеге асыру және діни салада қойылған міндеттерді шешу үшін жүйелі тәсілді қолдану

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасы мемлекеттік саясат саласындағы нормативтік құқықтық актілерді.
2. "Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы" Қазақстан Республикасының Заңын.
3. Дінтанудың қалыптасу және даму кезеңдерін, діни проблемаларға талдау жүргізудің теориялық және әдістемелік тәсілдерін.
4. Діндер тарихын салыстыра отырып, жалпы заңдылықтарды талдау, анықтау мен негіздеудің теориялық тәсілдерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Кәсіптік пікірталастарға қатысу

Машықтар:
1. Қазіргі исламтану және дінтану, теология мәселелері жөнінде өз пікірін дәлелді түрде ұсыну.
2. Командада жұмыс істеу.
3. Іскерлік коммуникацияны ауызша және жазбаша нысанда қазақ, орыс және шет (араб, ағылшын) тілдерінде жүзеге асыру.
4. Әлеуметтік-мәдени, әдептік және философиялық тұрғысынан қоғамның мәдениетаралық және конфессияаралық әртүрлілігін қабылдау.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасы мемлекеттік саясат саласындағы нормативтік құқықтық актілерді.
2. "Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы" Қазақстан Республикасының Заңын.
3. Қазақстан Республикасындағы негізгі діндердің таралу тарихын.
4. Қазақстан Республикасындағы және шетелдегі жаңа діни қозғалыстардың феноменін.
5. Деструктивті ғибадаттардың уағыздарына дәлелді түрде қарсыласу қабілеті туралы білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Сараптамалық-консультациялық міндеттерді шешуде теологиялық білімді пайдалану




Дағды 1:
Дін саласындағы сараптамалық-талдау, консультациялық, медиативтік қызметті жүзеге асыру

Машықтар:
1. Кәсіптік ортада қолданылатын дінтану және құқықтық қағидаттарды пайдалана отырып, оқу материалдарын әзірлеу.
2. Ғылыми, тарихи және діни білімді меңгеру арқылы білім беру процесінде тәрбие құрамдасын дамыту.
3. Педагогикалық инновацияларды қолдана отырып және теология саласындағы теорияларды/тұжырымдамаларды ескере отырып сабақтар әзірлеу және өткізу.

Білімдер:
1. Қазақстан Республикасының діни қызметі саласындағы нормативтік құқықтық актілерді.
2. Әлемдік және дәстүрлі діндер тарихы.
3. Қазіргі заман қоғамдағы және жалпы әлемдегі діндердің орны мен рөлін.
4. Қазақстан Республикасының "Білім туралы", "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы", "Қазақстан Республикасындағы тіл туралы" заңдарын.
5. Қазақстан Республикасы Еңбек Кодексін, Қазақстан Республикасы Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы Кодексін, Қазақстан Республикасы Әлеуметтік Кодексін.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

аналитикалық ойлау;
бастамашылық;
жауапкершілік;
жоспарлау;
зейінділік;
кәсіптік деңгейді жоғарылатуға ұмтылу;
нәтижеге бағдарлану,
орындаушылық;
сыни талдау;
талдамалық ойлау;
тәртіптілік;
ұйымшылдық;
шешім қабылдау.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

6

Дін және дінтану оқытушысы

6

Теолог

12. Кәсіптің карточкасы "Теолог":

Топтың коды:

2636-1 Теологтар

Қызмет атауының коды:

2636-1-003

Кәсіптің атауы:

Теолог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Ақпарат, діни қызмет, азаматтық қоғам, жастар және отбасы саласындағы азаматтық қызметшілер лауазымдарының тізілімін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 2019 жылғы 11 қазандағы № 394 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19478 тіркелген).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
Техникалық және кәсіптік білім беру (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Теология

Біліктілік:
-

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

-

Қызметтің негізгі мақсаты:

діни догматиканы, тарихты, дәстүрлер мен практикаларды олардың қоғам мен адамдарға әлеуметтік, мәдени және тарихи әсерін ескере отырып зерделеу

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жұртшылықпен жұмысты ұйымдастыру және жүзеге асыру.
2. Конфессиялық діни ілімдерді жүйелеу.
3. Сараптамалық-консультациялық функция.
4. Теологиялық дауларды шешу.
5. Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде сотталған адамдармен теологиялық оңалту жұмыстарын ұйымдастыру.
6. Қазіргі қоғамдағы ақиқат пен қате түсініктердің арақатынасын талдау мақсатында діннің философиялық аспектілерін зерттеу.

Қосымша еңбек функциялары:

қазіргі заманғы деректер базасымен жұмыс істеу, діни әдебиет және баспа БАҚ бойынша деректанулық зерттеулер жүргізу

Еңбек функциясы 1:
Жұртшылықпен жұмысты ұйымдастыру және жүзеге асыру




Дағды 1:
Жұртшылықпен жұмыс

Машықтар:
1. Өңірдегі діни ахуалды зерделеу және талдау жүргізу.
2. Қазіргі заманғы ақпараттық әдістерді қолдана отырып, әртүрлі діни құбылыстарға теологиялық талдау жүргізу.
3. Қазақстан Республикасының аумағында тіркелген діни бірлестіктердің, миссионерлердің, рухани (діни) ұйымдардың қызметіне мониторингті жүзеге асыру.
4. Қазақстан Республикасының Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнамасын бұзумен байланысты жеке және заңды тұлғалардың арыздарын қарау.
5. Ұйымдардың кітапхана қорларына түсетін діни әдебиеттерге және діни мазмұндағы басқа да ақпараттық материалдарға дінтану сараптамасын жүзеге асыру.
6. Діни мәтіндерді талдау.

Білімдер:
1. Әлеуметтанушылық және өзге де ғылыми тәсілдерді қолдануды қоса алғанда, өңірдегі діни ахуалды зерттеу әдістерін.
2. Электрондық дерекқорын, интернет-ресурстар мен талдамалық құралдарды пайдалана отырып, әртүрлі діни құбылыстарды теологиялық талдау үшін қолданылатын қазіргі заманғы ақпараттық әдістер мен технологияларды.
3. Ел аумағындағы осы ұйымдардың қызметіне мониторингті жүзеге асыру үшін Қазақстан Республикасының Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнамасын.
4. Жолданымдар бойынша талдамалық есеп пен ұсыным бере отырып, діни қызмет туралы заңнаманы бұзумен байланысты жеке және заңды тұлғалардың жолданымдарын қарау рәсімдері мен тәсілдерін.
5. Ұйымдардың кітапхана қорларына түсетін діни әдебиеттерді және діни мазмұндағы басқа да ақпараттық материалдарды талдау үшін дінтану сараптамасының қағидаттарын.
6. Діни мәтіндер, оның ішінде негізгі догматикалық, тарихи және мәдени аспектілерді білу, мәтіндерді олардың мәнмәтін мен мағынасын ескере отырып талдау және интерпретациялауды білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Ұлттық және діни негіздегі қақтығыстардың туындауының, көрінуінің және шиеленісуінің алғышарттарын анықтау мақсатында этникалық және діни қатынастарға мониторинг ұйымдастыру және жүргізу

Машықтар:
1. Интернет-кеңістікке байланысты халықтың радикалдануға қарсы иммунитетін арттыруға бағытталған ақпараттық-түсіндіру іс-шараларының кешенін жүргізу.
2. Интернет желісінде қарсы насихаттау жұмыстарына мониторинг жүргізу.
3. Интернет–кеңістікте және әлеуметтік желілерде мониторинг пен талдау жүргізу шеңберінде өңірдегі діни ахуалды тұрақтандыру жөніндегі жергілікті атқарушы органдарға жәрдемдесу.
4. Ұлттық және діни негізде қақтығыстарды болдырмау жөнінде шаралар қабылдау.
5. Экстремистік, радикалды және террористік идеологияны ажырата білу.

Білімдер:
1. Жұртшылықпен жұмыс сапасын арттыруға арналған қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды.
2. Қоғамдағы қақтығыстарды шешудің психологиялық тәсілдерін.
3. Конфликтология және медиация негіздерін.
4. Этносаралық өзара іс-қимыл әдебін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Конфессиялық діни ілімдерді жүйелеу




Дағды 1:
Христиан дінінің негіздерін талқылау

Машықтар:
1. Христиандықтың негізгі бағыттары (православие, католицизм, протестантизм) туралы ақпаратқа ие болу.
2. Қазақстанда христиандықтың: православиенің, католицизмнің, протестантизмнің таралу тарихын баяндау.
3. Методизмнің, Інжілдік сенім христиандарының, Жетінші күн адвентистерінің, Иегова куәгерлерінің, ақ бауырластық діни ілімдерінің ерекшеліктері мен қызметін сипаттау.
4. Бұл діндердің идеологиясы мен қағидаттарын, сондай-ақ олардың құлшылық ету мен діни мерекелерінің ерекшеліктерін түсіндіру.
5. Христиандыққа тән: дұға ету, қасиетті мәтіндерді оқу, құдайды ән айту арқылы мадақтау, құдаймен причастие мен тәубе ету арқылы қарым-қатынас жасау сияқты әртүрлі құлшылық ету нысандарын түсіндіру.
6. Христиан дінінің дамуындағы теологиялық кезеңдерді түсіндіру.
7. Христиандықтың рухани-адамгершілік құндылықтары, оның ілімдерінің негізгі қағидаттары туралы кең аудиторияны хабардар ету.

Білімдер:
1. Христиандықтың негізгі бағыттары: православиені, католицизмді және протестантизмді.
2. Қазақстанда христиандықтың: православиенің, католицизмнің, протестантизмнің таралу тарихын.
3. Методизмнің, Інжілдік сенім христиандарының, Жетінші күн адвентистерінің, Иегова куәгерлері мен ақ бауырластық діни ілімдерінің ерекшеліктері мен қызметін.
4. Бұл діндердің идеологиясы мен қағидаттарын, сондай-ақ олардың құлшылық ету мен діни мерекелерінің ерекшеліктерін.
5. Христиандыққа тән: дұға ету, қасиетті мәтіндерді оқу, құдайды ән айту арқылы мадақтау, құдаймен причастие мен тәубе ету арқылы қарым-қатынас жасаудың әртүрлі құлшылық ету нысандарын.
6. Христиан дінінің дамуындағы теологиялық кезеңдерді.
7. Христиандықтың рухани-адамгершілік құндылықтары, оның ілімдерінің негізгі қағидаттары туралы білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Ислам дінінің негіздерін жинақтап қорыту

Машықтар:
1. Ислам дінінің негізгі қағидаттарын, діни ілім мен тарихын зерделеу.
2. Ислам дінінің негіздері: діни сенім, салт жоралар, практикалар мен дәстүрлер туралы ақпаратты жүйелеу және жинақтап қорыту.
3. Діни ілім негіздерін түсіну және түсіндіру үшін исламның қасиетті мәтіндерін: Құран және хадистерді талдау және интерпретациялау.
4. Исламдағы әртүрлі мектептер мен ағымдар, олардың тарихы, негізгі қағидаттары мен ерекшеліктері туралы ақпаратқа ие болу.
5. Исламның негізгі доктриналық және әдептік қағидаттарын: монотеизм, әділеттілік, мейірімділік түсіндіру.
6. Әлеуметтік-мәдени мәнмәтін мен ислам дінінің қоғамға және жеке адамдарға әсерін, оның ішінде адамгершілік құндылықтар мен әлеуметтік қатынастарды қалыптастырудағы рөлін түсіну.
7. Ислам дінінің негіздері туралы білімді талқылау және тарату үшін әртүрлі аудиториялармен, оның ішінде ислам жамағаты мен жұртшылық өкілдерімен қарым-қатынас жасау.

Білімдер:
1. Ислам дінінің діни ілім мен тарихының негізгі қағидаттарын.
2. Ислам дінінің негіздері: діни сенім, салт жоралар, практикалар мен дәстүрлер туралы ақпаратты.
3. Діни ілім негіздерін түсіндіру үшін исламның қасиетті мәтіндерін: Құран және хадистерді интерпретациялауды.
4. Исламдағы әртүрлі мектептер мен ағымдар, олардың тарихы, негізгі қағидаттары мен ерекшеліктері туралы ақпаратты.
5. Исламның негізгі доктриналық және әдептік қағидаттарын: монотеизм, әділеттілік, мейірімділік туралы.
6. Әлеуметтік-мәдени мәнмәтін мен ислам дінінің қоғамға және жеке адамдарға әсерін, оның ішінде адамгершілік құндылықтар мен әлеуметтік қатынастарды қалыптастырудағы рөлін.
7. Ислам дінінің негіздері туралы білімді талқылау және тарату үшін әртүрлі аудиториялармен, оның ішінде ислам жамағаты мен жұртшылық өкілдерімен қарым-қатынас жасай білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Иудаизмнің негіздерін қарау

Машықтар:
1. Иудаизмнің негізгі қағидаттарын, діни ілім мен тарихын зерделеу.
2. Иудаизмнің қасиетті Тәурат мен Талмуд мәтіндерін талдау және интерпретациялау.
3. Бір құдайға сену, халықтың таңдалуы және Тәурат заңдары сияқты иудаизмнің негізгі доктриналар туралы ақпаратқа ие болу.
4. Иудаизм ағымдарын, олардың тарихын, негізгі ілімдері мен ерекшеліктерін ажырату.
5. Сенбі, Пасха, Рош ха-Шана және Йом Киппурды қоса алғанда, иудаизмнің діни жораларын, мерекелері мен дәстүрлерін түсіндіру.
6. Иудаизмнің еврей мәдениетін, әдебін, адамгершілігі мен әлеуметтік құндылықтарын қалыптастыру мен дамытуға әсерін қарау.
7. Иудаизмнің негіздері туралы білімді талқылау және тарату үшін әртүрлі аудиториялармен, оның ішінде еврей қауымы мен жұртшылық өкілдерімен қарым-қатынас жасау.

Білімдер:
1. Иудаизмнің негізгі қағидаттарын, діни ілім мен тарихын.
2. Иудаизмнің қасиетті Тәурат мен Талмуд мәтіндерін.
3. Бір құдайға сену, халықтың таңдалуы және Тәурат заңдарын.
4. Иудаизмнің әртүрлі бағыттар мен тарихын.
5. Сенбі, Пасха, Рош ха-Шана және Йом Киппурды қоса алғанда, иудаизмнің діни жораларын, мерекелері мен дәстүрлерін.
6. Иудаизмнің еврей мәдениетін, әдебін, адамгершілігі мен әлеуметтік құндылықтарын қалыптастыру мен дамытуға әсері туралы түсініктерді.
7. Иудаизмнің негіздері туралы білімді талқылау және тарату үшін әртүрлі аудиториялармен, оның ішінде еврей қауымы мен жұртшылық өкілдерімен қарым-қатынас жасай білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 4:
Буддизм мен индуизмнің негіздерін айқындау

Машықтар:
1. Буддизм мен индуизмнің негізгі қағидаттарын, діни ілімін және тарихын зерделеу.
2. Буддизм мен индуизмнің қасиетті мәтіндері мен жазбаларын: Сутра мен Веданы талдау және түсіндіру.
3. Реинкарнациялау, карма, азаттық және рухани даму ұғымдарын қоса алғанда, буддизм мен индуизмнің түйінді доктриналары және философиялары туралы ақпаратты меңгеру.
4. Буддизм мен индуизмнің әртүрлі мектептері мен ағымдарының, тарихының, негізгі ілімдері мен практикаларының аражігін ажырату.
5. Медитацияны, пуджаны және дивалиді қоса алғанда, буддизм мен индуизмнің діни жораларын, рәсімдері мен мерекелерін түсіндіру.
6. Буддизм мен индуизмнің олар таралған жерлердегі қоғамдардың мәдениетіне, әдебіне, адамгершілігіне және әлеуметтік құндылықтарына ықпалын қарау.
7. Буддизм мен индуизмнің негіздері туралы білімді талқылау және тарату үшін буддистік және индуистік қауымдастықтардың өкілдерін, сондай-ақ қалың жұртшылықты қоса алғанда, әртүрлі аудиториялармен байланыс орнату.

Білімдер:
1. Буддизм мен индуизмнің негізгі қағидаттарын, діни ілімін және тарихын білу.
2. Буддизм мен индуизмнің қасиетті мәтіндері мен жазбаларын: Сутра мен Веданы түсіндіру.
3. Реинкарнациялау, карма, азаттық және рухани даму ұғымдарын қоса алғанда, буддизм мен индуизмнің түйінді доктриналарын және философияларын білу.
4. Буддизм мен индуизмнің әртүрлі мектептері мен ағымдарын, тарихын, негізгі ілімдері мен практикаларын білу.
5. Медитацияны, пуджаны және дивалиді қоса алғанда, буддизм мен индуизмнің діни жораларын, рәсімдері мен мерекелерін білу.
6. Буддизм мен индуизмнің олар таралған жерлердегі қоғамдардың мәдениетіне, әдебіне, адамгершілігіне және әлеуметтік құндылықтарына ықпалын білу.
7. Буддизм мен индуизмнің негіздері туралы білімді талқылау және тарату үшін буддистік және индуистік қауымдастықтардың өкілдерін, сондай-ақ қалың жұртшылықты қоса алғанда, әртүрлі аудиториялармен байланыс орнату.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Сараптамалық-консультациялық функция




Дағды 1:
Сараптама және кеңес беру

Машықтар:
1. Халықаралық және өңірлік деңгейде діни процестерді түсіну.
2. Діни қызмет саласында жергілікті атқарушы органдарға әдістемелік көмек көрсету.
3. Діни мәтіндерге, әдебиеттерге, аудио- және бейнематериалдарға сараптама жүргізу.
4. Ұйымдардың кітапхана қорларына келіп түскен діни әдебиеттерге, діни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдарға дінтану сараптамасын жүргізу.
5. Діни ілім тұжырымдамасын және оларды нақты өмірде қолданылуын түсіндіру.
6. Діни ілім мәселелері бойынша консультация беру.
7. Кәсіптік қызмет мәселелері жөніндегі сараптамалық комиссиялардың құрамында қатысу.
8. Кәсіптік қызмет мәселелері жөніндегі консультативтік топтардың құрамында қатысу.
9. Деструктивті ағымдардың, экстремистік, террористік ұйымдардың идеологиясын тану.
10. Теология мәселелері бойынша жеке консультациялар мен сараптамаларды жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Діни ілімнің негізгі типтерін.
2. "Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы" Қазақстан Республикасы Заңын.
3. Белгілі бір діндердің негізгі догмаларын, идеяларын, көзқарастары мен практикаларын.
4. Діни оқудың (пәтуаның) қазіргі заманғы құқықтық қорытындыларын.
5. Діни практикамен, күнделікті өмірмен және мұсылман адамдар арасындағы қатынастарға байланысты ислам құқығын.
6. Қасиетті мәтіндердің теориялық қағидаттарын.
7. Діни жораларды өткізу және ғибадат ету шарттары мен қидаларын.
8. Діни идеологияларды, тұжырымдамаларды білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Діни мәтіндерді түсіндіру

Машықтар:
1. Мәтіндермен жұмыс кезінде тілдің, грамматиканың, лексиканың және сөйлемдер құрылымының ерекшеліктерін пайдалану.
2. Діни мәтіндердің қазіргі әлемге ықпалы туралы ұғымды кеңейту үшін оларды қазіргі проблемаларға және қиындықтарға қолдану.
3. Діни ілімдерді едәуір терең түсіну үшін қасиетті мәтіндердің мазмұны мен құрылымын ашу.
4. Діни сеніміне байланысты күрделі философиялық және әдептілік сұрақтарына жауаптарды қалыптастыру.
5. Тиісті діни ілімдер мен сенімдерге негізделген діни және қоғамдық мәселелер бойынша кеңестер мен бағыт беру.

Білімдер:
1. Мәтіннің тілі мен стилін.
2. Діни мәтін жазылған тарихи мән-жайларды.
3. Жекелеген сөздер мен сөз тіркестерінің мәні мен мағынасын түсіну үшін филологиялық талдау жасау.
4. Түсіндірудің экзегетикалық әдісі тарихи және әдеби түпмәтінін талдау арқылы діни мәтіндердің мәні мен мағынасын едәуір терең түсінуге мүмкіндік беретінін.
5. Қазіргі заманғы түпмәтін шеңберінде діни мәтіндердің мәнін және олардың қазіргі қоғамға ықпалын түсінуге мүмкіндік беретін түпмәтін әдісін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Теологиялық дауларды шешу




Дағды 1:
Ақиқатқа қатысты пікірталас мәселелерін талдау және шешу

Машықтар:
1. Діни іліммен байланысты даулы мәселелерді талдау, теологиялық қағидаттарға сәйкес шешімдер табу.
2. Діни мәтіндердің мазмұны мен құрылымын түсіну.
3. Тараптарға діни ілім негізінде әділ шешімге қол жеткізуге көмектесу.
4. Тараптар арасындағы жанжалдарды реттеу үшін теологиялық қағидаттарды пайдалану.
5. Діни ілімге тән әділеттілік пен мейірімділік қағидаттары негізінде жанжалдарды шешуге жәрдемдесу.
6. Иудаизм, христиандық, ислам, буддизм, индуизм және жаңа діни ағымдарды қоса алғанда, конфессиялық діни сенімдердің ерекшеліктерін тану.

Білімдер:
1. Теологиялық қағидаттарға сәйкес діни іліммен және шешім табуға байланысты даулы мәселелерді талдау.
2. Діни мәтіндердің мазмұны мен құрылымын білу.
3. Діни сенім негізінде әділ шешімге қол жеткізу үшін тараптарға көмек көрсету.
4. Тараптар арасындағы жанжалдарды реттеудің теологиялық қағидаттарын білу.
5. Діни ілімге тән әділеттілік пен мейірімділік қағидаттары негізінде жанжалдарды шешуге жәрдемдесу.
6. Иудаизм, христиандық, ислам, буддизм, индуизм және жаңа діни ағымдарды қоса алғанда, конфессиялық діни сенімдердің ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 5:
Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде сотталған адамдармен теологиялық оңалту жұмыстарын ұйымдастыру.




Дағды 1:
Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде теологиялық оңалту жұмыстарын ұйымдастыруды үйлестіру.

Машықтар:
1. Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде теологиялық оңалту және радикалды көзқарастан арылту іс-шараларын ұйымдастыру және жүргізу.
2. Сотталғандардың діни экстремизмге және терроризмге қатысты теріс көзқарасын қалыптастыруға бағытталған тәрбие жұмысының әдістемелерін әзірлеу және енгізу.
3. Жеке және топтық жұмысты қамтитын сотталғандарды әлеуметтік-психологиялық және діни оңалту жөніндегі шаралар кешенін қолдану.
4. Құқықтық мәдениетті арттыруға және қылмыстардың қайталануының алдын алуға бағытталған әлеуметтік–құқықтық тақырыптар бойынша сабақтар өткізуді қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Діни экстремизм мен терроризм идеологиясының, сондай–ақ деструктивті діни ағымдардың жетегінде кетуге әкелуі мүмкін факторлар мен себептерді.
2. Сотталған адамдарға, оның ішінде діни аспектілерді ескере отырып, әлеуметтік–құқықтық көмек көрсету бағдарламасын әзірлеу қағидаттарын.
3. Ресми діни ағымдар мен олардың деструктивті тармақтары арасындағы айырмашылықтарды.
4. Радикалды көзқарастан арылтуға, оның ішінде сотталғандар қатарындағыларды радикалды көзқарастан арылтуға және олардың діни идеологиямен / көзқарастармен байланысты қылмыстарды қайталауын болдырмауға бағытталған теологиялық, психологиялық және әлеуметтік-бейімдеу іс-шаралары кешенін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Ұлттық әдет-ғұрыптар мен діни дәстүрлер арасындағы байланысты талдау

Машықтар:
1. Қазақстанда бар діни ағымдардың тарихы мен ерекшеліктерін және олардың ұлттық дәстүрлермен байланысын зерделеу.
2. Ұлттық әдет-ғұрыптар мен дәстүрлердің діни құндылықтармен және ілімдермен өзара байланысын талдау және түсіндіру.
3. Әртүрлі діни ағымдарды түсіну және құрметтеу мақсатында әртүрлі дін өкілдерімен диалог құру және пікірталас жүргізу.
4. Діни наным мен тарих тұрғыдан қазақ халқының мәдени дәстүрлері мен әдет-ғұрыптарын зерттеу және түсіну.

Білімдер:
1. Қазақстанда бар әртүрлі діни ағымдар мен конфессияларды және олардың ерекшеліктерін.
2. Қазақ халқының тарихы мен мәдениетіндегі діннің рөлін.
3. Дәстүрлі діни сенімдер мен ұлттық дәстүрлерді бұрмалайтын эксремистік/ радикалды ағымдар арасындағы айырмашылықтарды білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 6:
Қазіргі қоғамдағы ақиқат пен қате түсініктердің арақатынасын талдау мақсатында діннің философиялық аспектілерін зерттеу




Дағды 1:
Дүниетанымдық ұстанымдарды қалыптастыру және сыни ойлауды дамыту үшін философиялық білімді қолдану

Машықтар:
1. Діни философиялық ой тарихының негізгі кезеңдерін, діни философияны зерделеумен байланысты іргелі теориялық проблемаларды түсіну.
2. Діни философияның конфессиялық доктринамен өзара байланыс проблемаларын және әртүрлі діни дәстүрлер арасындағы дүниетанымдық көзқарастардағы айырмашылықтарды түсіну.
3. Діни конфессиялар, сондай-ақ діни философия, әлеуметтану және психология туралы жалпы түсініктің болуы.
4. Негізгі діни-философиялық проблемалардың мазмұнын ашу.
5. Сыни ойлауды дамыту, білім мен көзқарастың әртүрлілігін тану, ақпаратты сыни тұрғыдан бағалау және адасудан ақиқатты ажырату.

Білімдер:
1. Діни-философиялық ой тарихындағы негізгі кезеңдерді және діни философияны зерделеуге байланысты негізгі теориялық проблемаларды.
2. Діни-философиялық ой мен конфессиялық доктринаның өзара іс-қимылына қатысты мәселелерді білу.
3. Негізгі діни конфессиялар мен түсініктерінің даму тарихы, діни философия, діни әлеуметтану, діни психология туралы жалпы түсініктің болуы.
4. Діни-философиялық ойдың негізгі проблемалық аспектілерін және олардың мазмұнын.
5. Сыни ойлауды дамыту және білім нысандарының әртүрлілігін, сондай–ақ қазіргі қоғамдағы ақиқат пен адасудың арақатынасын талдау үшін философиялық білімнің болуы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Мәдениетаралық қарым-қатынас нормаларына сәйкес әртүрлі сенімдері бар адамдарға диалог пен құрметпен қарау

Машықтар:
1. Діни дәстүрлерді және олардың қоғамға ықпалын ескере отырып, моральдық-әдеп проблемаларын талдау.
2. Діннің әртүрлі мәдениеттер мен қоғамдардағы моральдық-әдеп нормаларына ықпалын бағалау.
3. Өзінің ойы мен сенімін айқын және анық білдіру машығын қоса алғанда, көпшілік алдында сөз сөйлеудің тиімді дағдыларын көрсету.
4. Тағаттылықты таныту және адамдардың діни нанымдары мен құқықтарын құрметтеу, сондай–ақ әртүрлі діни дәстүрлер өкілдерімен ымыраға келу және сындарлы диалог құру.

Білімдер:
1. Діни әдепті дамытудың мәні мен негізгі үрдістерін.
2. Тағаттылық пен белсенді жеке ұстанымды қалыптастыратын моральдық–адамгершілік құндылықтар мен нормаларын.
3. Көпшілік алдында сөз сөйлеудің жалпы қағидаларын.
4. Адамдардың психологиясы мен ділін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Қосымша еңбек функциясы 1:
Қазіргі заманғы деректер базасымен жұмыс істеу, діни әдебиет және баспа БАҚ бойынша деректанулық зерттеулер жүргізу




Дағды 1:
Ұйымдастырушылық-өкімдік, ақпараттық-анықтамалық құжаттармен жұмыс

Машықтар:
1. Ақпараттық-коммуникациялық және цифрлық технологияларды қолдану.
2. Баспа БАҚ-та дінге қатысты көзқарас үрдістерін зерттеу.
3. Діни қоғамдастықтардың өздерінің сенімдері мен нанымдарын тарату үшін баспа БАҚ-ты пайдалануын талдау.
4. Бұқаралық ақпарат құралдарында медиа білім беруді және дін туралы түсінікті зерттеу.
5. Дін лидерлері мен ұйымдардың сенімдері мен практикаларына байланысты олардың баспа БАҚ-тарындағы және интернеттегі ашық пікірталастары қызметін талдау.

Білімдер:
1. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар негіздерін.
2. Қоғамдық пікірді, діни қоғамдастықтар мен лидерлер туралы статистикалық деректерді талдау.
3. Тағайындауларды, құрамдас бөліктерді, құжаттарды ресімдеу қағидаларын.
4. Ақпараттық-анықтамалық құжаттарды білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

жүйелі теологиялық тәсіл негізінде дүниетанымдық және құндылық саласындағы проблемалық жағдайларды сыни тұрғыдан талдауды жүзеге асыруға, іс-қимыл стратегиясын тұжырымдауға қабілеті

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

-

-

13. Кәсіптің карточкасы "Имам":

Топтың коды:

2636-2 Діни қызметшілер (имам, діни қызметші, пастор, раввин және басқалары)

Қызмет атауының коды:

2636-2-005

Кәсіптің атауы:

Имам

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

-

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

"Ақпарат, діни қызмет, азаматтық қоғам, жастар және отбасы саласындағы азаматтық қызметшілер лауазымдарының тізілімін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 2019 жылғы 11 қазандағы № 394 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19478 тіркелген).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
Техникалық және кәсіптік білім беру (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Исламтану

Біліктілік:
-

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

-

Қызметтің негізгі мақсаты:

ханафи діни құқық мектебінің талаптарына сәйкес жораларды ұйымдастыру және өткізу

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Тыныс-тіршілікті ұйымдастырудың әртүрлі мәселелері бойынша өзара қарым-қатынастарды реттеу.
2. Сунниттік құқық мектебінің талаптарына сәйкес жораларды ұйымдастыру және өткізу.
3. Діни мұсылман ұйымдарында әртүрлі іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу.
4. Исламның рухани құндылықтарының таралуы.
5. Мұсылмандарды намаз оқуға шақыру үшін Азан шақыру.

Қосымша еңбек функциялары:


Еңбек функциясы 1:
Қатынастарды ұйымдастырудың әртүрлі мәселелері бойынша өзара қарым-қатынастарды реттеу




Дағды 1:
Әртүрлі әлеуметтік топтардағы адамдармен коммуникативті байланыс орнату.

Машықтар:
1. Келушілердің тыныс-тіршілігіндегі проблемаларды шешу.
2. Қазіргі замандағы мәселелерге бағдарлану.
3. Құран аяттарын діндарлармен қарым-қатынаста қолдану.
4. Өз сөздерімен тұжырымдарды дәлелдеу.
5. Мұхаммед пайғамбар (ﷺ) мен оның сақабаларының насихат әңгімелерінен мысалдар келтіру.
6. Діни қызметтің сапасын, мешіт жұмысын үйлестіруді және халықпен қарым-қатынасты нығайтуды қамтамасыз ету.
7. Қауымды ислам нормаларын бұзудан сақтандыру.

Білімдер:
1. Исламдағы шешендік өнер дәстүрлерін. 2. Имамның аудиторияға психологиялық ықпал ету құралдары мен тәсілдерін. 3. Исламның негізгі доктриналары мен ілімдерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 2:
Сунниттік құқық мектебінің талаптарына сәйкес жораларды ұйымдастыру және өткізу




Дағды 1:
Жамағат намазын өткізу.

Машықтар:
1. Діни талаптар мен дәстүрлерге сәйкес мешітте күнделікті намазды ұйымдастыру және өткізу.
2. Діндарлардың алдында тұрған өзекті проблемалар мен сын-қатерлерге назар аудара отырып, жұма намазын оқу және рухани уағыздар айту.
3. Мерекелік көңіл-күй сыйлай отырып және оның діни мағынасы мен мәнін атап айта отырып, дұға жасауды ұйымдастыру және өткізу.
4. Күн мен айдың тұтылуы кезінде олардың мәні мен діни практикамен байланысын түсіндіре отырып, дұға жасау.
5. Рамадан айы кезеңінде оның ерекшеліктері мен діни өмірдегі мәніне назар аудара отырып, мешітте ат-таравих намазын ұйымдастыру және өткізу.

Білімдер:
1. Намаздың түрлерін (парыз, ваджиб, сүннет, нәпіл).
2. Намаздың негіздерін және олардың маңыздылығын.
3. Намаздың міндетті элементтерін және олардың тәртібін.
4. Намаздың сүннеттерін.
5. Намазды бұзатын жағдайларды.
6. Намаз кезінде қажетсіз әрекеттерді.
7. Исламның ақиқаттарын үйретуге және діндарлардың бойында руханиятты дамытуға бағытталған жұма уағызының мәнін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 2:
Мұсылманды жерлеуді ұйымдастыру және өткізу.

Машықтар:
1. Ислам мәдениеті мен әдет-ғұрыптарына сәйкес көңіл айту дәстүрлері мен қағидаларын сақтау.
2. Ислам жоралары мен ұсынымдарына сәйкес жаназа намазын өткізуге құзыретті.
3. Ислам дәстүрлері мен қағидаларына сәйкес жерлеуді ұйымдастыру және өткізу.
4. Ислам мәдениеті мен әдет-ғұрыптарына сәйкес діндарларды зиратта зиярат етудің тиісті әдебі туралы хабардар ету.

Білімдер:
1. Негізгі кезеңдерді, исламдағы дәстүрлер мен рәсімдерді қоса алғанда, жерлеу жораларын.
2. Жаназа намазының ерекшеліктері мен қағидаларын.
3. Жоралар практикасының өңірлік ерекшеліктерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Дағды 3:
Діни нормалар мен қағидаларға сәйкес неке қию рәсімін өткізу.

Машықтар:
1. Исламда некенің маңыздылығын, оның ішінде айттыру, неке қию, үйлену тойы салтанаты рәсімін, ерлі-зайыптылардың құқықтарын түсіндіру.
2. Ерлі-зайыптыларға келіспеушіліктерді шешуге және некені бұзу рәсімінде көмектесу.
3. Неке қию жорасын өткізу.

Білімдер:
1. Неке қию процесін ұйымдастыру, жас жұбайларды той салтанатына дайындау.
2. Құтпа оқуды және мәһрды (күйеу жігіттің қалыңдыққа беретін ақша сомасы немесе сыйлығы) қоса алғанда, барлық ислам қағидалары мен дәстүрлерін сақтай отырып, неке қию рәсімін өткізу.
3. Неке келісім-шартын жасасу және оның шариғат талаптарына сәйкестігін қамтамасыз ету.
4. Исламдағы некенің маңыздылығын және оның қоғам мен мәдениеттегі орнын түсіндіру.
5. Шариғат талаптарына сәйкес ерлі-зайыптылардың бір-біріне қатысты құқықтары мен міндеттерін, әр жұбайдың міндеттемелерін түсіндіру.
6. Балаларды тәрбиелеу мен оларға білім беруді қоса алғанда, ислам қағидаларын және ата-анаға қойылатын міндеттердің талаптарын түсіндіру.
7. Ислам қағидаттарына сәйкес ерлі-зайыптыларға жанжалдар мен келіспеушіліктерді шешуге көмектесу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 3:
Діни мұсылман ұйымдарында әртүрлі іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу.




Дағды 1:
Исламдағы қасиетті айларға, күндер мен түндерге арналған жораларды ұйымдастыру және өткізу.

Машықтар:
1. Мереке күндерін сипаттау.
2. Қадір түнінің маңыздылығы туралы түсіндіру.
3. Исра (саяхат) және Миғраж (көтерілу) оқиғалары туралы хабардар ету.
4. Исламдағы қасиетті айларға, күндер мен түндерге арналған жораларды өткізу.
5. Мәуліт ән–Нәбиді мерекелеу, Мәуліт оқу.

Білімдер:
1. Мереке түнінде және күнінде жасалуы тиіс жоралғылар.
2. Исламдағы мереке күндерін және осы күні оқылатын намаздарды білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 4:
Исламның рухани құндылықтарының таралуы.




Дағды 1:
Сунниттік діни оқу мектебіне сәйкес келетін олардың түсіндірулеріне сәйкес Исламның рухани құндылықтары мен діни сенімдерін тарату.

Машықтар:
1. Исламның рухани құндылықтарын тарату үшін діни білімді оқытудың тиімді әдістерін қолдану.
2. Исламның негіздерін және олардың мағыналарын түсіндіру.
3. Мұсылманның күнделікті өмірінде ислам ғылымдарының негізгі ережелерін қолдану.
4. Суннит догматикасының ережелерін түсіндіру.
5. Оқу нормаларын сақтай отырып, Құранды жатқа оқу.
6. Ислам діни сенімі мен фиқһы мәселелеріндегі келіспеушіліктің өзекті проблемаларын шешу.

Білімдер:
1. Ислам негіздерінің негізгі ережелерін білу.
2. Құранның "Амма" (30-ыншы бөлігін) жатқа айту.
3. "Ясин" және "Мүлік" сүрелерін білу.
4. Ислам мәселелеріндегі әртүрлі көзқарастарды түсіну және негізделген шешімдер қабылдау үшін аяттар мен хадистерді жатқа айту.
5. Араб тілінің грамматикасын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Еңбек функциясы 5:
Мұсылмандарды намаз оқуға шақыру үшін Азан шақыру.




Дағды 1:
Намаз оқуға шақыру

Машықтар:
1. Ерекше әуезді нысанда Азан шақыру.
2. Қамат айту.
3. Намаздан кейін жалпы қабылданған тасбих пен зікір жасау.
4. Марқұмға құран оқу.

Білімдер:
1. Қибла бағыттарын.
2. Намаз уақытын есептеуді.
3. Жергілікті жердің географиялық орналасуын: ендігін және ұзақтығын.
4. Құран аяттарын және зікірдің пайдасы туралы хадистерді білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

-

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

коммуникативтілік;
жұмысты ұйымдастыру және үйлестіру;
өзінің ұстанушыларының сеніміне кіру және ынталандыру.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ-нің деңгейі:

Кәсіптің атауы:

-

-

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      14. Мемлекеттік органның атауы:

      Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі

      Орындаушы:

      Нұрмахан А.Қ., +7 (707) 055 00 99, aida.nur9815@gmail.com.

      15. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

      Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Дін істері комитеті

      Орындаушылар:

      Халым Қ., +7 (747) 555 65 37, k.khalym@mki.gov.kz

      Нұрмахан А.Қ., +7 (707) 055 00 99, aida.nur9815@gmail.com

      Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы

      Орындаушылар:

      Сейітбеков С.С., +7 (701) 774 33 99, ismail-seitbekov@mail.ru

      Аршабаев С.Т., +7 (702) 899 39 07, Serikbol-1971@mail.ru

      Аңсабаева Г.К., +7 (701) 925 47 58, metod_dumk@mail.ru

      Әл–Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті

      Дінтану және мәдениеттану кафедрасы

      Орындаушылар:

      Құрманалиева А.Д., +7 (705) 724 68 25, kurmanaliyeva.ainura@gmail.com

      Бегалинова К.К., +7 (705) 428 27 50, kalima910@mail.ru

      Өтебаева Д.С. +7 (707) 807 52 43, dinara.utebayevaz@gmail.com

      Нұр–Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті

      Орындаушылар:

      Құрманбаев К., +7 (777) 272 71 71, kairatk76@mail.ru

      Махмет М., +7 (747) 777 84 37, murat1215@mail.ru

      Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі Ғылым комитетінің "Философия, саясаттану және дінтану институты" ШЖҚ-дағы РМК

      Орындаушылар:

      Шағырбай А.Д., +7 (701) 277 76 08, аlmasbek85@gmail.com

      Мейманқожа Н.Р., +7 (707) 326 57 49, nureke.1987@list.ru

      Х.А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

      Орындаушы:

      Кенжатай Д.Т., +7 (701) 479 96 70, dosaykz@mail.ru

      16. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 20.09.2023 жылғы №1 хаттама.

      17. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 19.09.2023 жылғы №2941 қорытындысы.

      18. Қазақстан Республикасы "Атамекен" Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 21.09.2023 жылғы № 12737/30 сараптамалық қорытындысы.

      19. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2023 ж.

      20. Бағдарлы жаңарту күні: 01.10.2026 ж.