Об утверждении Правил организации внутреннего аудита (контроля) в банках второго уровня

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 5 июня 1998 года № 112. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 14.08.1998 г. № 571. Утратило силу постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 30 сентября 2005 года № 359

Сноска. Утратило силу постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 30.09.2005 № 359 (вводится в действие по истечении четырнадцати дней со дня его государственной регистрации в Министерстве юстиции РК).

В целях совершенствования нормативной правовой базы деятельности банков второго уровня Правление Национального Банка Республики Казахстан Постановляет:
1. Утвердить прилагаемые Правила организации внутреннего аудита (контроля) в банках второго уровня и ввести его в действие со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
2. Юридическому департаменту (Уртембаев А.К.) совместно с департаментом банковского надзора (Жумагулов Б.К.) зарегистрировать настоящее постановление и Правила организации внутреннего аудита (контроля) в банках второго уровня в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
3. Департаменту банковского надзора (Жумагулов Б.К.)в двухнедельный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан довести настоящее постановление и Правила организации внутреннего аудита (контроля) в банках второго уровня до сведения филиалов Национального Банка Республики Казахстан и банков второго уровня.
4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Кудышева М.Т.

Председатель
Национального Банка

Правила
организации внутреннего аудита (контроля)
в банках второго уровня

Настоящие Правила разработаны в соответствии с требованиями банковского законодательства, учетом международных стандартов банковской деятельности и определяют условия организации внутреннего аудита (контроля) в банках второго уровня (далее - банки).

Глава 1. Общие положения

1. Основной целью системы внутреннего аудита (контроля) (далее -внутренний контроль) в банке является защита законных интересов банка, его кредиторов и клиентов путем организации контроля за соблюдением работниками банка законодательства и стандартов профессиональной деятельности, обеспечения надлежащего уровня надежности, соответствующей характеру и масштабам проводимых банком операций и минимизации рисков банковской деятельности.
2. При организации системы внутреннего контроля банки должны учитывать требования настоящих Правил и других нормативных правовых актов уполномоченного органа по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций. <*>
Сноска. В пункт 2 внесены изменения - постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 26 марта 2005 года N 116 .
3. Внутренний контроль в банке создается в целях обеспечения контроля за:
1) проведением банком операций в соответствии с требованиями действующего законодательства, а также его политикой и установленными процедурами, закрепленными соответствующими нормативными правовыми актами банка, которые утверждаются уполномоченным органом банка (далее - внутренние документы);
2) выполнением банком требований действующего законодательства;
3) своевременностью, правильностью, полнотой и точностью отражения проведенных банковских и иных операций, предусмотренных действующим законодательством, в учете и отчетности;
4) созданием в банке эффективной системы управления его активами и пассивами;
5) управлением рисками банковской деятельности и осуществлением мониторинга за их минимизацией;
6) предотвращением легализации доходов, полученных незаконным путем.
4-10. (Пункты исключены - постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 26 марта 2005 года N 116 ).
11. Внутренний контроль в банке проводится путем осуществления административного, финансового и технического контроля.
Административный контроль заключается в обеспечении проведения операций только лицами (сотрудниками) банка, уполномоченными соответствующими внутренними документами и процедурами.
Финансовый контроль заключается в обеспечении проведения операций в соответствии с действующим законодательством, а также требованиями внутренних документов банка, регламентирующих порядок и условия проведения банком операций и оказания услуг, а также правильного отражения их в учете и отчетности.
Технический контроль заключается в обеспечении ограниченного доступа к компьютерной и другой технике, обеспечивающей надлежащее выполнение банком своих операций, включая программное обеспечение.

Глава 2. Основные условия осуществления
внутреннего контроля в банке

12. Для осуществления эффективной системы внутреннего контроля в банке необходимо выполнение следующих условий:
1) создание системы, позволяющей осуществлять внутренний контроль на консолидированной основе (включая филиалы, представительства, дочерние банки);
2) разработка и утверждение внутренних документов банка, регламентирующих внутренний контроль;
3) организация бухгалтерского учета, соответствующего стандартам бухгалтерского учета и целям внутреннего контроля;
4)создание системы управления рисками и их минимизации, а также разработка соответствующих планов мероприятий;
5) создание системы ограничения доступа к информации (документации) различного уровня и ее распространения.
13. В целях необходимой правовой регламентации внутреннего контроля в банке, должны быть разработаны и утверждены уполномоченным органом внутренние правила банка и правила об общих условиях проведения банком операций, а также следующие внутренние документы банка по вопросам:
- организации внутреннего контроля в банке;
- службы внутреннего контроля банка;
- внутренней кредитной политики банка;
- стратегии и процедур управления активами и пассивами банка, включая вопросы ликвидности, минимального уровня доходности, лимитов на активные и пассивные операции, ограничения по контрпартнерам, а также ответственности и полномочий лиц, вовлеченных в осуществление управления активами и пассивами банка;
- политики бухгалтерского учета в банке;
- определения перечня документов, сведений и информации, составляющих коммерческую и служебную тайну, а также порядка ее предоставления, обмена и хранения.
14. Для создания эффективной системы защиты информации в банке должны быть выполнены следующие мероприятия:
1) созданы необходимые условия для хранения коммерческой и служебной тайны;
2) создана адекватная система, ограничивающая доступ сотрудников банка к коммерческой и служебной тайне разного уровня;
3) заключены письменные соглашения с сотрудниками банка о неразглашении коммерческой и служебной тайны.
Службой внутреннего контроля банка должен осуществляться контроль за выполнением перечисленных выше мероприятий.

Глава 3. Организация службы внутреннего контроля
банка и требования к ее деятельности

15. Основными обязанностями службы внутреннего контроля являются:
1) контроль за принятием банком внутренних документов, регламентирующих проведение и осуществление банком банковской и иной деятельности, предусмотренной действующим законодательством;
2) организация регулярных плановых и внеплановых проверок действий и операций, совершаемых структурными подразделениями банка;
3) проверка выполнения сотрудниками банка требований действующего законодательства и внутренних документов банка;
4) контроль за осуществлением управления и мониторинга за рисками банковской деятельности;
5) информирование руководства и наблюдательного совета банка о всех выявленных нарушениях и недостатках в работе структурных подразделений и отдельных сотрудников банка;
6) осуществление контроля за выполнением структурными подразделениями банка предписаний государственных органов, регулирующих деятельность банка, а также указаний и распоряжений руководства банка;
7) контроль за принятием банком мер к сохранению сведений, составляющих банковскую, коммерческую и служебную тайну;
8) предоставление руководству банка рекомендаций по устранению выявленных недостатков и нарушений в работе других структурных подразделений банка, а также улучшению и повышению эффективности деятельности банка, с указанием конкретного перечня мероприятий.
16. В полномочия службы внутреннего контроля входят:
1) определение соответствия действий и операций, совершаемых структурными подразделениями банка, требованиям действующего законодательства и внутренних документов банка путем проведения периодических плановых и внеплановых проверок;
2) получение любой документации, сведений и информации, составляющих коммерческую и служебную тайну, от соответствующих структурных подразделений банка;
3) проведение экспертизы всех документов банка, издаваемых уполномоченными органами банка, на предмет соответствия общей политике банка, целям и задачам внутреннего контроля;
4) беспрепятственный вход в любые помещения банка (в помещения с ограниченным доступом входа с письменного разрешения председателя правления банка);
5) привлечение при необходимости сотрудников других структурных подразделений банка для решения задач внутреннего контроля;
6) информирование руководства банка о необходимости отстранения от выполнения своих обязанностей работников банка, нарушивших свои функциональные обязанности, либо приостановления некоторых операций банком (его структурным подразделением) при наличии соответствующих оснований.
17. Служба внутреннего контроля в своей деятельности руководствуется уставом банка, положениями об организации внутреннего контроля и службе внутреннего контроля банка, а также другими внутренними документами, регламентирующими деятельность банка.
18. Служба внутреннего контроля банка является самостоятельным структурным подразделением банка.
19. Руководитель службы внутреннего контроля назначается правлением банка по согласованию с наблюдательным советом банка и непосредственно подчиняется председателю правления банка.
Руководитель службы внутреннего контроля не вправе одновременно руководить (курировать) другие подразделения банка, а также быть членом кредитного комитета и других органов банка.
20. Руководитель и работники службы внутреннего контроля должны иметь высшее образование, обладать знаниями хозяйственного и банковского законодательства, а также профессиональными навыками и квалификацией, соответствующими характеру выполняемых ими функций.
21. Обязательному отражению в положении о службе внутреннего контроля подлежат:
1) права и обязанности службы внутреннего контроля;
2) вопросы осуществления управления и мониторинга за минимизацией рисков банковской деятельности;
3) вопросы взаимодействия службы внутреннего контроля с другими структурными подразделениями банка;
4) вопросы предотвращения легализации доходов, полученных незаконным путем.
22. В процессе своей деятельности служба внутреннего контроля помимо выполнения других обязанностей, предусмотренных внутренними документами, отчитывается о проделанной работе перед наблюдательным советом банка.
23. В процессе осуществления своих должностных обязанностей сотрудники банка должны соблюдать требования законодательства в части предотвращения легализации доходов, полученных незаконным путем, с учетом настоящих Правил.
Сотрудники банка вправе информировать службу внутреннего контроля о следующих сделках (операциях):
1) любые поступления (в виде депозита, кредита, приобретения ценных бумаг банка) в банк более 5 млн. тенге без документов, подтверждающих их источники;
2) любые сделки на сумму более 1 млн. тенге с оплатой в наличной форме;
3) спекулятивные операции с корпоративными ценными бумагами;
4) переоформление или переуступка прав требования на финансовый инструмент без документированного обоснования;
5) другие операции или сделки, имеющие сомнительный характер.

Глава 4. Заключительные положения

24. Отсутствие внутреннего контроля в банке либо ненадлежащее выполнение службой внутреннего контроля условий настоящих Правил оказывает влияние на оценку общего финансового состояния банка, в том числе по системе рейтинговой оценки "САМЕL".
25. За нарушение требований, установленных настоящими Правилами, уполномоченный орган по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций вправе применить к банкам ограниченные меры воздействия или санкции, предусмотренные действующим банковским законодательством. <*>
Сноска. В пункт 25 внесены изменения - постановлением Правления Агентства РК по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 26 марта 2005 года N 116 .
26. Вопросы, неурегулированные настоящими Правилами, подлежат разрешению в соответствии с нормами законодательства Республики Казахстан.

Председатель
Национального Банка

Екінші деңгейдегі банктерде ішкі аудит (бақылау) ұйымдастыру тәртібін бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі басқармасының 1998 жылғы 5 маусымдағы N 112 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 1998 жылғы 14 тамызда тіркелді. Тіркеу N 571. Қаулының күші жойылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2005 жылғы 30 қыркүйектегі N 359 қаулысымен.

Ескерту: Қаулының күші жойылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2005 жылғы 30 қыркүйектегі N 359 қаулысымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз ).
__________________________________

Екінші деңгейдегі банктер қызметінің нормативтік құқықтық негізін жетілдіру мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ :
1. Екінші деңгейдегі банктерде ішкі аудит (бақылау) ұйымдастырудың қоса берілген тәртібі бекітілсін және ол Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап күшіне енгізілсін.
2. Заң департаменті (Өртембаев А.Қ.) Банктік қадағалау департаментімен (Жұмағұлов Б.Қ.) бірлесе отырып, осы қаулыны және Екінші деңгейдегі банктерде ішкі аудит (бақылау) ұйымдастыру тәртібін Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркесін.
3. Банктік қадағалау департаменті (Жұмағұлов Б.Қ.) Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап екі апта мерзімде осы қаулыны және Екінші деңгейдегі банктерде ішкі аудит (бақылау) ұйымдастыру тәртібін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің филиалдарына және екінші деңгейдегі банктерге жіберсін.
4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары М.Т. Құдышевке жүктелсін.

Ұлттық Банк
Төрағасы

Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1998 жылғы 5 маусымдағы
N 112 қаулысымен
БЕКІТІЛГЕН

ЕКІНШІ ДЕҢГЕЙДЕГІ БАНКТЕРДЕ ІШКІ АУДИТТІ
(БАҚЫЛАУДЫ) ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕЖЕСІ

Осы ереже банк заңдарының талаптарына сәйкес банк қызметінің халықаралық стандарттары ескеріле отырып әзірленген және екінші деңгейдегі банктерде (бұдан әрі - банктер) ішкі аудитті (бақылауды) ұйымдастыру шарттарын айқындайды.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Банктегі ішкі аудит (бақылау) жүйесінің (бұдан әрі - ішкі бақылау) негізгі мақсаты банк қызметкерлерінің заңдарды және кәсіптік қызметтің стандарттарын сақтауын бақылауды ұйымдастыру, банк жүргізетін операциялардың сипаты мен ауқымына сәйкес келетін тиісті дәрежедегі сенімділік деңгейін қамтамасыз ету және банк қызметінің тәуекелін азайту арқылы банктің, оның кредиторлары мен клиенттерінің заңды мүддесін қорғау болып табылады.

2. Ішкі бақылау жүйесін ұйымдастырған кезде, банктер осы ереженің талаптарын және қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерін ескеруге тиіс.
Ескерту: 2-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі агенттігі басқармасының 2005 жылғы 26 наурыздағы N 116 қаулысымен .

3. Банктегі ішкі бақылау мыналарға бақылау жасауды қамтамасыз ету мақсатында құрылады:
1) банктің операцияларды қолданылып жүрген заңдардың талаптарына, сондай-ақ оның саясатына және банктің уәкілетті органы бекіткен тиісті нормативтік құқықтық актілермен (бұдан әрі - ішкі құжаттар) баянды етіліп, белгіленген рәсімдеріне сәйкес жүргізу;
2) банктің қолданылып жүрген заңдардың талаптарын орындау;
3) қолданылып жүрген заңдарда көзделген есеп пен есеп берудегі жүргізілген банктік және өзге де операциялардың уақытылы, дұрыс, толық және дәл көрсетілуі;
4) банкте оның активтері мен пассивтерін басқарудың тиімді жүйесін құру;
5) банк қызметінің тәуекелін басқару және оны азайту мониторингін жүзеге асыру;
6) заңсыз жолмен алынған кірісті заңдастыруға жол бермеу.

4-10. <*>
Ескерту: 4-10-тармақтар алынып тасталды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі агенттігі басқармасының 2005 жылғы 26 наурыздағы N 116 қаулысымен .

11. Банктегі ішкі бақылау әкімшілік, қаржылық және техникалық бақылауды жүзеге асыру арқылы жүргізіледі.
Әкімшілік бақылаудың мәні операцияны банктің тек тиісті ішкі құжаттары мен рәсімдері уәкілеттік берген адамдарының (қызметкерлерінің) жүргізуін қамтамасыз ету болып табылады.
Қаржылық бақылаудың мәні операцияны қолданылып жүрген заңдарға, сондай-ақ банктің операция жүргізу және қызмет көрсету тәртібі мен шарттарын реттейтін ішкі құжаттарының талаптарына сәйкес жүргізуді, сондай-ақ оларды есепте және есеп беруде дұрыс көрсетуді қамтамасыз ету болып табылады.
Техникалық бақылаудың мәні бағдарламалық қамтамасыз етуді қоса алғанда банктің операцияны ойдағыдай орындауын қамтамасыз ететін компьютерлік және басқа техникаға қол жеткізу мүмкіндігін шектеуді қамтамасыз ету болып табылады.

2-тарау. Банкте ішкі бақылауды жүзеге асырудың
негізгі шарттары

12. Банкте ішкі бақылаудың тиімді жүйесін жүзеге асыру үшін мынадай шарттарды орындау қажет:
1) ішкі бақылауды біріктірілген негізде (филиалдарды, өкілдіктерді, еншілес банктерді қоса алғанда) жүзеге асыруға мүмкіндік беретін жүйе құру;
2) ішкі бақылауды реттейтін банктің ішкі құжаттарын әзірлеу және бекіту;
3) бухгалтерлік есептің стандарттарына және ішкі бақылаудың мақсаттарына сәйкес келетін бухгалтерлік есеп ұйымдастыру;
4) тәуекелді басқару және оларды азайту жүйесін құру, сондай-ақ тиісті іс-шаралар жоспарын әзірлеу;
5) түрлі деңгейдегі ақпаратқа (құжаттамаға) қол жеткізу мүмкіндігін шектеу жүйесін құру.

13. Банктегі ішкі бақылауды қажетті құқықтық реттеу мақсатында уәкілетті орган банктің ішкі ережелерін және банктің операция жүргізу жөніндегі жалпы шарттары туралы ережелерді, сондай-ақ мынадай мәселелер бойынша банктің ішкі құжаттарын әзірлеуге және бекітуге тиіс:
- банкте ішкі бақылауды ұйымдастыру;
- банктің ішкі бақылау қызметі;
- банктің ішкі кредит саясаты;
- өтімділік, кірістің ең аз деңгейі, активті және пассивті операцияларға арналған лимиттер, қарсы әріптестер бойынша шектеулер, сондай-ақ банктің активтері мен пассивтерін басқаруды жүзеге асыруға қатыстырылған адамдардың жауапкершілігі мен өкілеттігі туралы мәселені қоса алғанда банктің активтері мен пассивтерін басқару стратегиясы мен рәсімдері;
- банктегі бухгалтерлік есеп саясаты;
- коммерциялық және қызметтік құпия болып табылатын құжаттардың, мәліметтердің және ақпараттың тізбесін, сондай-ақ оны беру, айырбастау және сақтау тәртібін белгілеу.

14. Ақпаратты қорғаудың тиімді жүйесін құру үшін банкте мынадай іс-шаралар орындалуға тиіс:
1) коммерциялық және қызметтік құпияны сақтаудың қажетті шарттарын жасау;
2) түрлі деңгейдегі коммерциялық және қызметтік құпияға банктің қызметкерлерінің қол жеткізу мүмкіндігін шектейтін лайықты жүйе құру;
3) банктің қызметкерлерімен коммерциялық және қызметтік құпияны жарияламау туралы жазбаша келісім жасасу.
Банктің ішкі бақылау қызметі жоғарыда аталған іс-шаралардың орындалуына бақылау жасауға тиіс.

3-тарау. Банктің ішкі бақылау қызметін ұйымдастыру
және оның қызметіне қойылатын талаптар

15. Ішкі бақылау қызметінің негізгі міндеттері мыналар болып табылады:
1) банктің қолданылып жүрген заңдарда көзделген банктік және өзге де қызметін жүргізуі мен жүзеге асыруын реттейтін ішкі құжаттарды қабылдауына бақылау жасау;
2) банктің құрылымдық бөлімшелері жүзеге асыратын іс-қимылдар мен операцияларды жоспарлы түрде және жоспардан тыс ұдайы тексеруді ұйымдастыру;
3) банк қызметкерлерінің қолданылып жүрген заңның және банктің ішкі құжаттарының талаптарының орындауын тексеру;
4) банк қызметінің тәуекелін басқаруға және мониторингін жүзеге асыруға бақылау жасау;
5) банктің құрылымдық бөлімшелерінің және жекелеген қызметкерлерінің жұмысындағы барлық байқалған тәртіп бұзушылық және кемшілік туралы банктің басшылығы мен байқаушы кеңесіне хабарлап отыру;
6) банктің құрылымдық бөлімшелерінің банк қызметін реттейтін мемлекеттік органдардың бұйрықтарын, сондай-ақ банк басшылығының нұсқаулары мен өкімдерін орындауына бақылау жасауды жүзеге асыру;
7) банктің банктік, коммерциялық және қызметтік құпияға жататын мәліметтерді сақтау жөнінде шара қолдануына бақылау жасау;
8) банктің басқа құрылымдық бөлімшелерінде байқалған кемшіліктер мен тәртіп бұзушылықты жою, сондай-ақ банк қызметін жақсарту және оның тиімділігін арттыру жөнінде нақты іс-шаралар тізбесін көрсете отырып, банк басшылығына ұсыныс жасау.

16. Ішкі бақылау қызметінің өкілеттігіне мыналар жатады:
1) банктің құрылымдық бөлімшелері жасайтын іс-қимылдың және операцияның қолданылып жүрген заңдардың және банктің ішкі құжаттарының талаптарына сәйкес келуін жоспарлы түрде және жоспардан тыс мерзімді тексерулер жүргізу жолымен анықтау;
2) банктің тиісті құрылымдық бөлімшелерінен коммерциялық және қызметтік құпия болып табылатын кез-келген құжаттаманы, мәліметті және ақпаратты алу;
3) банктің өкілетті органдары шығаратын барлық құжаттарының банктің жалпы саясатына, ішкі бақылаудың мақсаттары мен міндеттеріне сәйкес келетіндігіне сараптама жүргізу;
4) банктің кез келген үй-жайына кедергісіз кіру (кіруге шек қойылған үй-жайларға банк басқармасы төрағасының жазбаша рұқсатымен кіру);
5) қажет болған жағдайда ішкі бақылау міндеттерін шешу үшін банктің басқа құрылымдық бөлімшелерінің қызметкерлерін тарту;
6) банктің басшылығына өзінің қызметтік міндеттерін бұзған банк қызметкерлерінің міндеттерін орындаудан шеттету немесе тиісті негіз болған жағдайда банктің (оның құрылымдық бөлімшесінің) кейбір операцияларды тоқтатуы қажеттігі туралы хабарлау.

17. Ішкі бақылау қызметі өзінің жұмысында банктің жарғысын, банктің ішкі бақылауы мен ішкі бақылау қызметін ұйымдастыру туралы ережелерді, сондай-ақ банк қызметін реттейтін басқа да ішкі құжаттарды басшылыққа алып отырады.

18. Банктің ішкі бақылау қызметі банктің дербес құрылымдық бөлімшесі болып табылады.

19. Ішкі бақылау қызметінің басшысын банктің байқаушы кеңесімен келісе отырып, банктің басқармасы тағайындайды және ол банк басқармасының төрағасына тікелей бағынады.
Ішкі бақылау қызметінің басшысы бір мезгілде банктің басқа бөлімшелерін басқаруға (жетекшілік етуге), сондай-ақ кредиттік комитеттің және банктің басқа органдарының мүшесі болуға құқылы емес.

20. Ішкі бақылау қызметінің басшысы мен қызметкерлері жоғары білімді болуға, шаруашылық жүргізу және банк заңдары жөнінде білімдар болуға, сондай-ақ өздері атқаратын міндеттердің сипатына сәйкес кәсіптік дағдысы мен біліктілігі болуға тиіс.

21. Ішкі бақылау қызметі туралы ережеде мыналар міндетті түрде көрсетілуге тиіс:
1) ішкі бақылау қызметінің құқықтары мен міндеттері;
2) банк қызметінің тәуекелін азайтуды басқаруды және мониторингін жүзеге асыру мәселелері;
3) ішкі бақылау қызметінің банктің басқа құрылымдық бөлімшелерімен өзара ықпалдасып әрекет ету мәселелері;
4) заңсыз жолмен алынған кірістерді заңдастыруға жол бермеу мәселелері.

22. Ішкі бақылау қызметі ішкі құжаттарда көзделген басқа міндеттерді орындаудан басқа өз жұмысы барысында істелген жұмыс туралы банктің байқаушы кеңесі алдында есеп береді.

23. Банк қызметкерлері өздерінің қызметтік міндеттерін жүзеге асыру барысында заңсыз жолмен алынған кірістерді заңдастыруға жол бермеу бөлігіндегі заң талаптарын осы ережені ескере отырып сақтауға тиіс.
Банк қызметкерлері ішкі бақылау қызметіне мына мәмілелер (операциялар) туралы хабар беруге құқылы:
1) шығу көздерін растайтын құжаты жоқ 5 млн. теңгеден астам кез келген (депозит, кредит, банктің сатып алынған бағалы қағаздары түріндегі) түсім;
2) 1 млн. теңгеден астам сомаға жасалған кез келген қолма-қол ақша түрінде төленген мәміле;
3) корпорациялық бағалы қағаздармен жасалған алып-сатарлық операциялар;
4) қаржылық құралдарды талап ету құқын құжатталмаған негіздемесіз қайта ресімдеу немесе басқа біреуге беру;
5) күмәнді сипаттағы басқа операциялар немесе мәмілелер.

4-тарау. Қорытынды ережелер

24. Банкте ішкі бақылаудың болмауы немесе ішкі бақылау қызметінің осы Ереженің шарттарын ойдағыдай орындамауы банктің жалпы қаржылық жағдайын бағалауға, оның ішінде "CAMEL" рейтингтік бағалау жүйесі бойынша бағалауға әсер етеді.

25. Осы Ережемен бекітілген талаптарды бұзғаны үшін қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі уәкілетті орган банктерге қолданылып жүрген банк заңдарында көзделген ықпал етудің шектеулі шараларын немесе санкция қолдануға құқылы.
Ескерту: 25-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі агенттігі басқармасының 2005 жылғы 26 наурыздағы N 116 қаулысымен .

26. Осы Ережемен реттелмеген мәселелер Қазақстан Республикасы заңдарының нормаларына сәйкес шешілуге тиіс.

Ұлттық Банк
Төрағасы