О военной службе по контракту

Закон Республики Казахстан от 20 марта 2001 года N 167. Утратил силу - Законом РК от 8 июля 2005 г. N 74

ОГЛАВЛЕНИЕ

      Настоящий Закон регулирует общественные отношения, возникающие при организации и несении военной службы по контракту, устанавливает взаимные обязательства и ответственность сторон за соблюдением условий заключенного контракта. 

 
                         Глава 1. Общие положения 

 
      Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе 

 
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия: 

      1) военнослужащие, проходящие военную службу по контракту, - граждане Республики Казахстан, добровольно поступившие на военную службу в Вооруженные Силы, другие войска и воинские формирования Республики Казахстан на должности, оплачиваемые из республиканского бюджета (далее - Вооруженные Силы Республики Казахстан); 

      2) военная служба по контракту - деятельность военнослужащих, добровольно поступивших на военную службу в Вооруженные Силы Республики Казахстан; 

      3) вредные условия службы - условия службы, при которых воздействие определенных факторов приводит к снижению работоспособности или заболеванию военнослужащего либо отрицательному влиянию на здоровье его потомства; 

      4) гарантии - обязательства сторон (государства и лица, поступающего на военную службу) по обеспечению условий, определенных контрактом; 

      5) должностное лицо - представитель уполномоченного государственного органа, состоящий на должности офицерского состава Вооруженных Сил Республики Казахстан, наделенный полномочиями по заключению контракта и осуществлению организационно-распорядительных, административно- хозяйственных функций; 

      6) должностные полномочия - полномочия, предусмотренные конкретной должностью, по исполнению обязанностей военной службы, отвечающей целям и задачам, стоящим перед государственными органами и организациями, в которых осуществляют свою деятельность военнослужащие, обладающие правами и обязанностями, установленными настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан; 

      7) компенсации - денежные выплаты, связанные с режимом и условиями службы, с возмещением военнослужащему вреда, причиненного увечьем или иным повреждением здоровья, и затрат, понесенных им при исполнении обязанностей военной службы; 

      8) контракт - договор, устанавливающий взаимные обязательства и ответственность сторон (лица, поступающего на военную службу, и должностного лица уполномоченного государственного органа), в интересах организации, обеспечения и несения военной службы по контракту; 

      9) опасные условия службы - условия службы, при которых воздействие определенных факторов могут приводить к внезапному резкому ухудшению здоровья, травме военнослужащего либо его смерти; 

      10) уполномоченный государственный орган - государственный орган, в штатной структуре которого имеются воинские формирования и предусмотрено прохождение военной службы в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан; 

      11) условия службы - условия оплаты, охраны и нормирования труда военнослужащего, режим работы, технические, санитарные, гигиенические, производственно-бытовые условия, а также иные по согласованию сторон условия контракта. 

 
      Статья 2. Законодательство о военной службе по контракту 

 
      1. Законодательство о военной службе по контракту основывается на  K951000_  Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан. 
      2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора. 

 

     Статья 3. Сфера действия настоящего Закона

     Действие настоящего Закона распространяется на граждан Республики Казахстан, изъявивших желание поступить на военную службу по контракту, на военнослужащих, проходящих военную службу по контракту, а также на государственные органы, осуществляющие деятельность по организации и обеспечению военной службы по контракту. 

     Статья 4. Принципы военной службы по контракту

     Военная служба по контракту основывается на принципах:
     1) законности;
     2) казахстанского патриотизма;
     3) приоритета прав, свобод и законных интересов граждан перед интересами государства;
     4) добровольности поступления на военную службу;
     5) профессионализма и компетентности;
     6) единоначалия;
     7) подконтрольности и подотчетности;
     8) правовой и социальной защищенности военнослужащих.

     Статья 5. Виды военной службы по контракту

     Военная служба по контракту подразделяется на:
     1) военную службу на должностях офицерского состава;
     2) военную службу на должностях прапорщиков и мичманов;
     3) военную службу курсантов (слушателей) военных (специальных) учебных заведений;
     4) военную службу на должностях солдат, матросов, сержантов и старшин.

 
      Статья 6. Запрещение дискриминации 

 
      1. Каждый имеет равные возможности в реализации своих прав с учетом ограничений, предусмотренных настоящим Законом. Никто не может быть ограничен в правах или получать какие-либо преимущества в их реализации в зависимости от пола, возраста, расы, национальности, языка, имущественного и должностного положения, места жительства, отношения к религии, убеждений, а также других обстоятельств, не связанных с деловыми качествами военнослужащего и результатами его труда. 

      2. Лица, считающие, что они подверглись дискриминации в сфере военной службы, вправе обратиться с соответствующим заявлением в суд либо другие компетентные государственные органы. 

 
      Статья 7. Отношения, регулируемые контрактом 

 
      1. Отношения между уполномоченным государственным органом и военнослужащим, проходящим военную службу по контракту (лицом, поступающим на военную службу по контракту), регулируются настоящим Законом, другими нормативными правовыми актами и заключенным в соответствии с ними контрактом.

     2. Условия контракта не могут быть изменены в одностороннем порядке.

     3. Недействительность отдельных условий контракта не влечет признания недействительным контракта в целом.

     4. Условия контракта являются обязательными для выполнения сторонами, если они не противоречат законодательству Республики Казахстан. 

           Глава 2. Полномочия Правительства Республики Казахстан, 
           основные функции уполномоченного государственного органа, 
              права и обязанности сторон, заключающих контракт      

     Статья 8. Полномочия Правительства Республики Казахстан

     Правительство Республики Казахстан:
     1) создает для координации деятельности государственных органов Государственную межведомственную комиссию по вопросам военной службы по контракту;
     2) утверждает программы и положения о военной службе по контракту;
     3) осуществляет иные необходимые полномочия по вопросам организации и обеспечения военной службы по контракту.

 
      Статья 9. Основные функции уполномоченного государственного органа 

 
      Уполномоченный государственный орган выполняет следующие основные функции: 
      1) участвует в работе государственной межведомственной комиссии по вопросам военной службы по контракту; 
      2) разрабатывает программу и положение о военной службе по контракту и представляет их для утверждения Правительству Республики Казахстан; 
      3) осуществляет непосредственное руководство приемом граждан на военную службу по контракту, процессом организации и обеспечения военной службы; 
      4) осуществляет иные необходимые полномочия по вопросам организации и обеспечения военной службы по контракту. 

 
      Статья 10. Права и обязанности должностного лица, заключающего 
                 контракт от имени уполномоченного государственного органа 

 
      1. Должностное лицо имеет право: 
      1) заключать, продлевать, изменять, расторгать и прекращать контракт с лицом, поступающим (поступившим) на военную службу, на условиях, установленных настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан; 
      2) при заключении контракта требовать от лица, поступающего на военную службу, предоставления документов, предусмотренных статьей 16 настоящего Закона; 
      3) издавать в пределах своих полномочий приказы; 
      4) поощрять военнослужащих, налагать на них дисциплинарные взыскания в порядке, установленном уставами Вооруженных Сил Республики Казахстан. 

      2. Должностное лицо обязано: 
      1) обеспечить военнослужащим надлежащие условия военной службы в соответствии с законодательством Республики Казахстан и контрактом; 
      2) обеспечить военнослужащих всеми видами довольствия по нормам и в порядке, предусмотренными законодательством Республики Казахстан, а также средствами и материалами, необходимыми для исполнения ими обязанностей военной службы; 
      3) при заключении контракта ознакомить лицо, поступающее на военную службу, с должностными обязанностями и условиями прохождения военной службы, определенными нормативными правовыми актами Республики Казахстан; 
      4) обеспечить страхование военнослужащих в соответствии с законодательством Республики Казахстан; 
      5) обеспечить возмещение военнослужащему вреда, причиненного жизни и здоровью или личному имуществу при исполнении обязанностей военной службы, в порядке и на условиях, предусмотренных нормативными правовыми актами Республики Казахстан; 
      6) предупреждать лицо, поступающее на военную службу по контракту, о вредных и опасных условиях военной службы и возможности профессионального заболевания, а также об ограничениях прав, связанных с исполнением обязанностей военной службы. 

 
      Статья 11. Права и обязанности военнослужащего, проходящего военную 
                 службу по контракту 

 
      1. Военнослужащий, проходящий военную службу по контракту, имеет право: 
      1) пользоваться правами и свободами, которые гарантируются  K951000_  Конституцией и законодательством Республики Казахстан, с учетом ограничений, предусмотренных настоящим Законом; 
      2) на уважение личного достоинства, справедливое и уважительное отношение к себе со стороны командиров (начальников) и иных должностных лиц; 
      3) на обеспечение за счет государства денежным и натуральным довольствием по нормам и в порядке, предусмотренным законодательством Республики Казахстан; 
      4) на пенсионное обеспечение, социальную и правовую защиту в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
      5) на продвижение по службе с учетом квалификации, способностей, добросовестного исполнения своих служебных обязанностей;
      6) требовать служебного расследования при наличии безосновательных обвинений;
      7) на охрану жизни и здоровья;
      8) продлевать, изменять и расторгать контракт с уполномоченным государственным органом на условиях, установленных настоящим Законом;
      9) на условия службы, отвечающие требованиям техники безопасности и гигиены;
      10) на отдых;
      11) на возмещение вреда, причиненного жизни и здоровью или личному имуществу при исполнении обязанностей военной службы;
      12) на разрешение споров, возникших в связи с исполнением служебных обязанностей, по соглашению сторон или в судебном порядке;
      13) требовать от уполномоченного государственного органа подтверждения полномочий должностного лица, представляющего сторону в контракте;
      14) на повышение своей профессиональной квалификации;
      15) на жилище с правом приватизации в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
      16) на предоставление других гарантий и компенсаций, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

      2. Военнослужащий, проходящий военную службу по контракту, обязан:

      1) соблюдать  K951000_  Конституцию и законодательство Республики Казахстан, уставы Вооруженных Сил Республики Казахстан; 
      2) принимать ограничения, установленные настоящим Законом; 
      3) добросовестно выполнять обязанности военной службы, обусловленные контрактом; 
      4) соблюдать воинскую дисциплину и нормы служебной этики; 
      5) не допускать в процессе службы нанесения вреда государственному имуществу; 
      6) осуществлять полномочия в пределах предоставленных ему прав и в соответствии с должностными обязанностями; 
      7) не разглашать доверенные ему в соответствии с контрактом сведения, составляющие государственную, военную, служебную и иную охраняемую законом тайну, в том числе и после прекращения военной службы, в течение времени, установленного законодательством Республики Казахстан; 
      8) сообщать о возникшей ситуации, представляющей угрозу жизни и здоровью людей, сохранности имущества; 
      9) выполнять приказы и распоряжения командиров (начальников) и иных должностных лиц, отданные ими в пределах предоставленных полномочий. 

 
      Статья 12. Ограничения, связанные с прохождением военной службы по 
                 контракту 

 
      1. Военнослужащий, проходящий военную службу по контракту, не вправе: 
      1) состоять в политических партиях, профессиональных союзах, быть депутатом местных представительных органов и членом органов местного самоуправления; 
      2) заниматься предпринимательской либо другой оплачиваемой деятельностью, кроме педагогической, научной и иной творческой деятельности; 
      3) использовать в неслужебных целях военное имущество, технику и служебную информацию; 
      4) участвовать в действиях, препятствующих нормальному функционированию государственных органов и выполнению служебных обязанностей, включая забастовки. 

      2. Военнослужащий, избранный депутатом Парламента Республики Казахстан, увольняется с военной службы. После окончания срока депутатских полномочий он вправе быть вновь принятым на военную службу в установленном законодательством порядке с заключением нового контракта. 

 
             Глава 3. Поступление на военную службу по контракту, 
                       заключение и расторжение контракта 

 
      Статья 13. Поступление на военную службу по контракту 

 
      1. Поступление на военную службу по контракту осуществляется в добровольном порядке на основании заключенного контракта о прохождении военной службы. 

      2. В отношении лица, поступающего на военную службу по контракту, проводится специальная проверка. 

      3. На военную службу по контракту не может быть принято лицо: 
      1) признанное в установленном порядке недееспособным или ограниченно дееспособным; 
      2) имеющее заболевание, препятствующее исполнению обязанностей военной службы в соответствии с заключением медицинского учреждения; 
      3) отказавшееся принять на себя ограничения, установленные законодательством Республики Казахстан; 
      4) имеющее судимость, либо в отношении которого возбуждено уголовное дело; 
      5) которое в течение года перед поступлением на военную службу привлекалось к дисциплинарной ответственности за совершение коррупционного правонарушения или на которое налагалось в судебном порядке административное взыскание за умышленное правонарушение. 

      4. Основаниями для отказа кандидату, поступающему на военную службу по контракту, также являются: 
      1) искажение сведений, указанных в пункте 3 настоящей статьи, или непредставление документов, предусмотренных статьей 16 настоящего Закона; 
      2) отсутствие в Вооруженных Силах Республики Казахстан вакантных воинских должностей согласно профилю подготовки или военной специальности кандидата; 
      3) несоответствие кандидата, поступающего на военную службу по контракту, требованиям, установленным настоящим Законом. 

 
      Статья 14. Содержание контракта 

 
      1. Контракт должен содержать: 
      1) реквизиты сторон: 
      наименование уполномоченного государственного органа, его местонахождение; 
      звание, фамилию, имя, отчество и должность должностного лица уполномоченного государственного органа; 
      фамилию, имя, отчество лица, поступающего на военную службу по контракту, наименование, номер и дату выдачи документа, удостоверяющего его личность, номер социального индивидуального кода (СИК), регистрационный номер налогоплательщика (РНН); 
      2) наименование должности (специальности), на которую поступает лицо, заключающее контракт о прохождении военной службы;
      3) срок контракта;
      4) дату начала исполнения служебных обязанностей и номер приказа о назначении на должность;
      5) характеристику условий службы, гарантии и компенсации военнослужащему;
      6) режим рабочего времени и отдыха;
      7) условия оплаты и охраны труда;
      8) права и обязанности сторон;
      9) порядок изменения, расторжения и продления контракта;
      10) отметку об ознакомлении с условиями, предусмотренными в подпунктах 3) и 6) пункта 2 статьи 10 настоящего Закона;
      11) ответственность сторон;
      12) подписи сторон, печать уполномоченного государственного органа. 
      2. По соглашению сторон в контракт могут включаться и иные условия, не противоречащие законодательству Республики Казахстан. 

 
      Статья 15. Срок контракта и порядок его действия, определение выслуги 
                 лет военнослужащего 

 
      1. Контракт о прохождении военной службы может заключаться на три года, пять лет, десять лет, на срок обучения в военном (специальном) учебном заведении с правом продления срока контракта до достижения предельного возраста состояния на военной службе. 
      Предельный возраст состояния на военной службе определяется законодательством Республики Казахстан. 

      2. Контракт о прохождении военной службы вступает в силу со дня его подписания обеими сторонами и прекращает свое действие по истечении срока, на который был заключен, или в связи с его расторжением. 

      3. В общую выслугу лет военнослужащего, проходящего военную службу по контракту, включается время военной службы, в том числе срочной военной службы. 

 
      Статья 16. Заключение контракта 

 
      1. Контракт заключается в письменной форме, составляется в двух экземплярах и подписывается сторонами. Один экземпляр контракта передается лицу, поступившему на военную службу по контракту. 

      2. Началом исполнения служебных обязанностей военнослужащим считается дата, указанная в контракте и в приказе о назначении военнослужащего на должность. 

      3. При заключении контракта должностное лицо обязано издать приказ о назначении военнослужащего на должность, предусмотренную контрактом, или о зачислении лица в военное (специальное) учебное заведение, записать дату и номер приказа в контракт. 

      4. Для заключения контракта должностное лицо вправе потребовать документы, подтверждающие трудовую деятельность, удостоверение личности (паспорт), свидетельство о присвоении социального индивидуального кода, пенсионный договор, документ об образовании или профессиональной подготовке и иные документы, предусмотренные законодательными актами Республики Казахстан. 

      5. Форма контракта, порядок его заключения, продления, изменения, расторжения и прекращения определяются положением о военной службе по контракту, утверждаемым Правительством Республики Казахстан. (Прим.РЦПИ: см.  P960580_  ;  Р020603_  ;  V980747_  (гл.6);  V001179_  . 

 
      Статья 17. Требования, предъявляемые к лицам, поступающим на военную 
                 службу по контракту 

 
      1. Лица, поступающие на военную службу по контракту, должны отвечать следующим требованиям: 
      1) быть не моложе девятнадцати лет и не старше предельного возраста состояния на военной службе в зависимости от разряда и воинского звания, установленных законодательством Республики Казахстан; (Прим.РЦПИ: см.  Z939000_  (ст.20);  Р960563_  (п.7). 
      2) обладать необходимыми морально-психологическими качествами, уровнем образовательной, профессиональной и физической подготовки, соответствовать установленным квалификационным нормативам. 

      2. На военную службу курсантов (слушателей) поступают лица мужского и женского пола, достигшие семнадцатилетнего возраста на день зачисления на учебу, но не старше двадцати одного года, а также военнослужащие в возрасте до двадцати трех лет, изъявившие желание учиться в военных (специальных) учебных заведениях. 

 
      Статья 18. Условия заключения контракта о прохождении военной службы 

 
      1. Отбор кандидатов для поступления на военную службу по контракту осуществляется в индивидуальном порядке: 
      1) из числа военнослужащих - должностными лицами уполномоченного государственного органа; 
      2) из числа граждан - местными органами военного управления по поступлении заявлений от граждан или заявки (ходатайства) должностного лица уполномоченного государственного органа.

      2. На военную службу по контракту принимаются:

      1) на должности офицерского состава:
      офицеры, проходящие военную службу по призыву, по окончании установленного срока военной службы;
      офицеры запаса, не достигшие предельного возраста состояния на военной службе;
      военнослужащие, направленные на курсы по подготовке младших офицеров, после окончания курсов;
      курсанты (слушатели) военных (специальных) учебных заведений после окончания учебных заведений;
      прапорщики, имеющие высшее образование;
      лица мужского и женского пола, имеющие высшее образование и специальность, родственную по профилю соответствующей военной специальности; 

      2) на должности прапорщиков и мичманов: 
      солдаты, матросы, сержанты и старшины по окончании срочной военной службы, имеющие высшее, среднее или среднее профессиональное образование; 
      военнослужащие, проходящие военную службу по контракту на должностях солдат, матросов, сержантов и старшин, имеющие высшее, среднее или среднее профессиональное образование; 
      прапорщики и мичманы запаса, не достигшие предельного возраста состояния на военной службе; 
      солдаты, матросы, сержанты и старшины запаса, имеющие высшее, среднее или среднее профессиональное образование; 
      лица мужского и женского пола, имеющие высшее, среднее или среднее профессиональное образование и специальность, родственную по профилю соответствующей военной специальности; 

      3) на должности солдат, матросов, сержантов и старшин: 
      военнообязанные, имеющие среднее или среднее профессиональное образование; 
      военнослужащие, проходящие срочную военную службу, после окончания срока службы; 
      солдаты, матросы, сержанты и старшины запаса; 
      лица мужского и женского пола, имеющие среднее или среднее профессиональное образование и специальность, родственную по профилю соответствующей военной специальности. 

      3. Лица, поступающие в военные (специальные) учебные заведения Республики Казахстан, а равно лица, поступающие в военные (специальные) учебные заведения иностранных государств по направлениям уполномоченного государственного органа, заключают контракт на срок обучения в военном (специальном) учебном заведении и одновременно о прохождении военной службы на десять лет в календарном исчислении после окончания военного (специального) учебного заведения на должностях офицерского состава в Вооруженных Силах Республики Казахстан. 

      Контракт заключается после решения приемной комиссии о приеме в военное (специальное) учебное заведение. 

      В случае отказа военнослужащего проходить военную службу после окончания военного (специального) учебного заведения или расторжения контракта по своей инициативе он обязан возместить государству бюджетные средства, затраченные на его обучение. Сумма, подлежащая удержанию, рассчитывается пропорционально за каждый полный недослуженный месяц до окончания срока контракта. 

      Курсанты (слушатели) военных (специальных) учебных заведений, достигшие призывного возраста и отчисленные по недисциплинированности, если они до поступления в военное (специальное) учебное заведение не выслужили установленный срок срочной военной службы, направляются в воинские части для прохождения срочной военной службы. В этом случае время обучения в военном (специальном) учебном заведении в срок срочной военной службы не засчитывается. 

      Курсанты (слушатели) специальных учебных заведений Министерства внутренних дел, Комитета национальной безопасности Республики Казахстан и Агентства Республики Казахстан по чрезвычайным ситуациям освобождаются от призыва на срочную военную службу с постановкой на специальный учет. 

 
      Статья 19. Прохождение военной службы по контракту 

 
      Военнослужащие, проходящие военную службу по контракту, несут службу в порядке и на условиях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан о военной службе. (Прим.РЦПИ: см.  Z939000_  (разд.IV);  Р020603_  ;  V980747_  ;  V001179_  ). 

 
      Статья 20. Продвижение по службе, присвоение (снижение) воинских 
                 званий, перевод и перемещение военнослужащих 

 
      1. Продвижение по службе, присвоение (снижение) воинских званий, перевод и перемещение военнослужащих, проходящих военную службу по контракту, осуществляются в соответствии с законодательством Республики Казахстан с внесением необходимых изменений в контракт. (Прим.РЦПИ: см.  P020603_  (гл.14-15);  V980747_  (гл.1-2);  V001179_  (гл.3-4). 

      2. Перевод и перемещение военнослужащих, проходящих военную службу по контракту, из одного ведомства в другое осуществляются по окончании срока контракта. 

 
      Статья 21. Основания прекращения и расторжения контракта о 
                 прохождении военной службы 

 
      1. Контракт может быть прекращен: 
      1) по истечении срока, если контракт не продлен по соглашению сторон; 
      2) в связи с ликвидацией организации, сокращением численности или штата, если военнослужащий не согласен на другую предложенную должность;
      3) по состоянию здоровья в связи с признанием военно-врачебной комиссией негодным к военной службе;
      4) в связи с вступлением в законную силу обвинительного приговора суда.

      2. Контракт может быть расторгнут:
      1) в связи с невыполнением сторонами условий контракта;
      2) в связи с невыходом военнослужащего на службу без уважительных причин.

      3. Военнослужащий, проходящий военную службу по контракту, имеет право на досрочное увольнение с военной службы:
      1) в связи с существенным или систематическим нарушением в отношении его условий контракта;
      2) по семейным обстоятельствам.

 
           Глава 4. Ответственность военнослужащего за нарушение 
         законодательства о прохождении военной службы по контракту 

 
      Статья 22. Ответственность военнослужащего, проходящего военную 
                 службу по контракту 

 
      За неисполнение или ненадлежащее исполнение возложенных обязанностей, а также совершение преступлений или иных правонарушений военнослужащий, проходящий военную службу по контракту, несет соответственно административную, дисциплинарную, материальную или уголовную ответственность на основаниях и в порядке, установленных законодательством Республики Казахстан. 

 
      Статья 23. Гарантии прав военнослужащего, проходящего военную службу 
                 по контракту, при привлечении его к дисциплинарной 
                 ответственности 

 
      1. Военнослужащий, проходящий военную службу по контракту, вправе знакомиться со всеми материалами, связанными с привлечением его к дисциплинарной ответственности. 

      2. Действия и решения должностных лиц могут быть обжалованы военнослужащим, привлекаемым к ответственности, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан. 

 
                 Глава 5. Заключительные положения 

 

      Статья 24. Порядок введения в действие настоящего Закона 

      1. Действие настоящего Закона распространяется на отношения, возникшие после вступления его в силу.
      2. Контракты о прохождении военной службы, заключенные до вступления в силу настоящего Закона, действуют в течение сроков, на которые они были заключены.
      3. Настоящий Закон вводится в действие со дня официального опубликования.     

 

     Президент
Республики Казахстан

  

 

      

      

Келісім-шарт бойынша әскери қызмет туралы

Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 20 наурыздағы N 167 Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2005.07.08. N 74 (қолданысқа енгізілу тәртібін 46-баптан қараңыз) Заңымен

       Ескерту. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2005.07.08.  N 74  (қолданысқа енгізілу тәртібін 46-баптан қараңыз) Заңымен.

      Осы Заң келісім-шарт бойынша әскери қызметті ұйымдастыру және атқару кезінде туындайтын қоғамдық қатынастарды реттейді, тараптардың жасалған келiсiм-шарт талаптарын сақтау жөніндегі өзара міндеттемелері мен жауапкершілігін белгілейдi.

  1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

       1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
      1) келісім-шарт бойынша әскери қызмет атқаратын әскери қызметшілер - Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріне, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарына (бұдан әрі - Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері) республикалық бюджеттен төленетін лауазымдарға ерікті түрде қабылданатын Қазақстан Республикасының азаматтары;
      2) келісім-шарт бойынша әскери қызмет - Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріне әскери қызметке ерікті түрде қабылданған әскери қызметшілердің қызметі;
      3) қызметтің зиянды жағдайлары - белгілі бір факторлардың әскери қызметшінің жұмысқа қабілетін төмендетуге немесе науқасқа ұшырауына әкеп соғатын не оның ұрпағының денсаулығына терiс әсер ететiн қызмет жағдайлары;
      4) кепiлдiктер - тараптардың (мемлекеттiң және әскери қызметке қабылданатын адамдардың) келiсiм-шартпен белгiленген жағдайларды қамтамасыз ету жөнiндегi мiндеттемесi;
      5) лауазымды тұлға - уәкiлеттi мемлекеттiк органның Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң офицерлiк құрамы лауазымында болатын, келiсiм-шарт жасасу және ұйымдық-өкiмдiк, әкiмшiлiк-шаруашылық мiндеттердi жүзеге асыру жөнiнде өкiлеттiк берiлген өкiлi;
      6) лауазымдық өкiлеттiктер - осы Заңмен және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленген құқықтарға ие болып, мiндеттер жүктелген әскери қызметшiлер өз қызметiн жүзеге асыратын мемлекеттiк органдар мен ұйымдардың алдында тұрған мақсаттар мен мiндеттерге сай келетiн әскери қызмет мiндеттерiн атқару жөнiнде нақты лауазыммен көзделген өкiлеттiктер;
      7) өтемдер - әскери қызметшiге қызмет режимi мен жағдайларына байланысты мертiгуi немесе денсаулығына өзгедей зақым келтiрген зиянның және олардың әскери қызмет мiндеттерiн атқару кезiнде шеккен шығынның орнын толтыратын ақшалай төлемдер;
      8) келiсiм-шарт - келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтi ұйымдастыру, қамтамасыз ету және атқару мүддесiне орай тараптардың (әскери қызметке қабылданған адамның және уәкiлеттi мемлекеттiк органның лауазымды адамының) өзара мiндеттемесi мен жауапкершiлiгiн белгiлейтiн шарт;
      9) қызметтiң қауiптi жағдайлары - белгiлi бiр факторлар әсерiнiң әскери қызметші Денсаулығының тосыннан күрт нашарлауына немесе жарақаттануына не оның өлiмiне әкеп соқтыруы мүмкiн қызмет жағдайлары;
      10) уәкiлеттi мемлекеттiк орган - штат құрылымында әскери құралымдар бар және Қазақстан Республикасының заң актiлерiне сәйкес әскери қызметтен өту көзделген мемлекеттiк орган;
      11) қызмет жағдайлары - әскери қызметшiнiң еңбегiне ақы төлеу, еңбегiн қорғау және нормалау, жұмыс режимi, техникалық, санитариялық, гигиеналық, өндiрiстiк-тұрмыстық жағдайлар, сондай-ақ тараптардың келiсiмi бойынша өзге де келiсiм-шарт талаптары.

       2-бап. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет туралы заңдар

      1. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет туралы заңдар Қазақстан Республикасының  Конституциясына  негiзделедi және осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
      2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленген болса, онда халықаралық шарттың ережесi қолданылады.

       3-бап. Осы Заңның қолданылу аясы

      Осы Заңның күшi келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке келуге тiлек бiлдiрген Қазақстан Республикасының азаматтарына, келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтiп жүрген әскери қызметшiлерге, сондай-ақ келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтi ұйымдастыру мен қамтамасыз ету жөнiндегi қызметтi жүзеге асыратын мемлекеттiк органдарға қолданылады.

       4-бап. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет принциптерi

      Келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет:
      1) заңдылық;
      2) қазақстандық патриотизм;
      3) мемлекет мүддесi алдында азаматтар құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерiнiң басымдығы;
      4) әскери қызметке өз еркiмен қабылдану;
      5) кәсiпқойлық пен құзыреттiлiк;
      6) дара басшылық;
      7) бақылауда болу мен есеп берушiлiк;
      8) әскери қызметшiлердiң құқықтық және әлеуметтiк жағынан қорғалуы принциптерiне негiзделедi.

       5-бап. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет түрлерi

      Келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет:
      1) офицерлiк құрам лауазымдарындағы әскери қызмет;
      2) прапорщиктер мен мичмандар лауазымдарындағы әскери қызмет;
      3) әскери (арнаулы) оқу орындары курсанттарының (тыңдаушыларының) әскери қызметi;
      4) солдаттар, матростар, сержанттар мен старшиналар лауазымдарындағы әскери қызмет болып бөлiнедi.

       6-бап. Кемсiтушiлiкке тыйым салу

      1. Әрбiр адам осы Заңда көзделген шектеулердi ескере отырып, өздерiнiң құқықтарын iске асыруға тең мүмкiншiлiктерге ие. Ешкiмнiң де жынысына, жасына, нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, мүлiктiк және лауазымдық жағдайына, тұрғылықты жерiне, дiндерге, нанымдарға қатысына сондай-ақ әскери қызметшiнiң iскерлiк қасиетi мен еңбегiнiң нәтижелерiне қатысы жоқ басқа да жағдайларға байланысты құқықтары шектелмейдi немесе оларды iске асыруда қандай да болсын артықшылық алуына болмайды.
      2. Өздерiн әскери қызмет саласында кемсiтушiлiкке ұшырадым деп есептеген адамдар тиiстi арызбен сотқа не басқа құзыреттi мемлекеттiк органдарға жүгiнуге құқылы.

       7-бап. Келiсiм-шартпен реттелетiн қатынастар

      1. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган мен келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтетiн әскери қызметшiнiң (келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке қабылданушы адамның) арасындағы қатынастар осы Заңмен, басқа да нормативтiк құқықтық актiлермен және соларға сәйкес жасалған келiсiм-шартпен реттеледi.
      2. Келiсiм-шарттың талаптарын бiржақты тәртiппен өзгертуге болмайды.
      3. Келiсiм-шарттың жекелеген талаптарының жарамсыздығы, келiсiм-шартты бүтiндей жарамсыз деп тануға әкеп соқпайды.
      4. Келiсiм-шарттың талаптары, егер олар Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмесе, тараптардың орындауы үшiн мiндеттi болып табылады.

  2-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ YКIМЕТIНIҢ ӨКIЛЕТТIГI, УӘКIЛЕТТI МЕМЛЕКЕТТIК ОРГАННЫҢ НЕГIЗГI МIНДЕТТЕРI, КЕЛIСIМ-ШАРТ ЖАСАСАТЫН ТАРАПТАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МIНДЕТТЕРI

       8-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң өкiлеттiгi

      Қазақстан Республикасының Yкiметi:
      1) келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет мәселелерi жөнiндегi мемлекеттiк органдардың қызметiн үйлестiру үшiн Мемлекеттiк ведомствоаралық комиссия құрады;
      2) келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет туралы бағдарламаны және ереженi бекiтедi;
      3) келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтi ұйымдастыру және қамтамасыз ету жөнiндегi өзге де қажеттi өкiлеттiктердi жүзеге асырады.

       9-бап. Уәкiлеттi мемлекеттiк органның негiзгi
             функциялары

      Уәкiлеттi мемлекеттiк орган мынадай негiзгi функцияларды орындайды:
      1) Келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет мәселелерi жөнiндегi мемлекеттiк ведомствоаралық комиссияның жұмысына қатысады;
      2) Келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет туралы Бағдарлама мен Ереженi әзiрлейдi және оларды бекiту үшiн Қазақстан Республикасының Yкiметiне табыс етедi;
      3) азаматтарды келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке қабылдауға тiкелей басшылықты, әскери қызметтi ұйымдастыру және қамтамасыз ету процестерiн жүзеге асырады;
      4) келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтi ұйымдастыру мен қамтамасыз ету мәселелерi жөнiндегi өзге де қажеттi өкілеттiктердi жүзеге асырады.

       10-бап. Уәкiлеттi мемлекеттiк органның атынан
              келiсiм-шарт жасасқан лауазымды тұлғаның
              құқықтары мен мiндеттерi

      1. Лауазымды тұлғаның:
      1) осы Заңмен және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленген жағдайларда, әскери қызметке қабылданатын (қабылданған) адамдармен келiсiм-шарт жасасуға, оны ұзартуға, өзгертуге, бұзуға және тоқтатуға;
      2) келiсiм-шарт жасасқан кезде әскери қызметке қабылданушы адамнан осы Заңның 16-бабында көзделген құжаттарды табыс етуiн талап етуге;
      3) өз өкiлеттiгi шегiнде бұйрықтар шығаруға;
      4) әскери қызметшiлердi көтермелеуге, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң жарғыларында белгiленген тәртiппен оларға тәртiптiк жаза қолдануға құқығы бар.
      2. Лауазымды тұлға:
      1) Қазақстан Республикасының заңдарына және келiсiм-шартқа сәйкес әскери қызметшiлерге тиiстi әскери қызмет жағдайларын қамтамасыз етуге;
      2) әскери қызметшiлердi Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген нормалар бойынша және тәртiппен тиесілі үлестің барлық түрлерімен, сондай-ақ оларды әскери қызмет мiндеттерiн орындау үшiн қажет құралдармен және материалдармен қамтамасыз етуге;
      3) келiсiм-шарт жасасқан кезде әскери қызметке қабылданушы адамды Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiмен айқындалған лауазымдық мiндеттермен және әскери қызметтен өту шарттарымен таныстыруға;
      4) әскери қызметшiлердi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сақтандыруды қамтамасыз етуге;
      5) Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген тәртіппен және жағдайларда әскери қызметшiлерге әскери қызмет мiндеттерiн атқару кезiнде өмiрiне, денсаулығына немесе жеке мүлкiне келтiрiлген зиянның орны толтырылуын қамтамасыз етуге;
      6) келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке қабылданушы адамға әскери қызметтiң зиянды және қауiптi жағдайлары мен кәсiптiк аурудың болу мүмкiндiгi туралы, сондай-ақ әскери қызметтегi мiндеттерiн атқаруға байланысты шектеулi құқығы туралы ескертуге мiндеттi.

       11-бап. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтетiн
              әскери қызметшiнiң құқықтары мен мiндеттерi

      1. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтетiн әскери қызметшiнiң:
      1) осы Заңда көзделген шектеулердi ескере отырып, Қазақстан Республикасының Конституциясымен және заңдарымен кепiлдiк берiлген құқықтар мен бостандықтарды пайдалануға;
      2) жеке ар-намысының қадiрленуiне, командирлер (бастықтар) және өзге де лауазымды адамдар тарапынан өзiне әдiл және құрметпен қаралуына;
      3) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген нормалар бойынша және тәртiппен мемлекет есебiнен ақшалай және заттай тиесiлi үлес түрлерiмен қамтамасыз етiлуге;
      4) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес зейнетақымен қамсыздандырылуға, әлеуметтiк және құқықтық жағынан қорғалуға;
      5) бiлiктiлiгi, қабiлетi, қызметтiк мiндеттерiн адал атқаруы ескерiле отырып, қызмет бабында өсiрiлуге;
      6) негiзсiз айыптаулар болған кезде қызметтiк тергеу жүргiзiлуiн талап етуге;
      7) өмiрi мен денсаулығы қорғалуына;
      8) осы Заңда белгiленген жағдайларда, уәкiлеттi мемлекеттiк органмен келiсiм-шартты ұзартуға, өзгертуге және бұзуға;
      9) қауiпсiздiк техникасы мен гигиена талаптарына сай келетiн қызмет жағдайына;
      10) демалуға;
      11) әскери қызмет мiндеттерiн орындау кезiнде өмiрiне және денсаулығына немесе жеке мүлкiне келтiрiлген зиянның орны толтырылуына;
      12) тараптардың келiсiмi бойынша немесе сот тәртiбiмен қызметтiк мiндеттерiн орындауға байланысты туындаған даулардың шешiлуiне;
      13) келiсiм-шартта тараптың атынан әрекет ететiн лауазымды тұлғаның өкiлеттiгiн уәкiлеттi мемлекеттiк органның растауын талап етуге;
      14) өзiнiң кәсiби бiлiктiлiгiн арттыруға;
      15) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жекешелендiру құқығымен тұрғын үй алуға;
      16) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген басқа да кепiлдiктер мен өтемақылар алуға құқығы бар.
      2. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтетiн әскери қызметшi:
      1) Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарын, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң жарғыларын сақтауға;
      2) осы Заңда белгiленген шектеулердi қабылдауға;
      3) келiсiм-шартпен келiсiлген әскери қызмет мiндеттерiн адал атқаруға;
      4) әскери тәртiп пен қызметтiк әдеп нормаларын сақтауға;
      5) әскери қызмет процесiнде мемлекеттiк мүлiкке зиян келтiрiлуiне жол бермеуге;
      6) өзiне берiлген құқықтар шегiнде және лауазымдық мiндеттерге сәйкес өкiлеттiктерiн жүзеге асыруға;
      7) келiсiм-шартқа сәйкес өзiне сенiп тапсырылған мемлекеттiк, әскери, қызметтiк және заңмен қорғалатын өзге де құпияларды құрайтын мәлiметтердi, соның iшiнде әскери қызметтi тоқтатқаннан кейiн де Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленген уақыт iшiнде жария етпеуге;
      8) адамдардың өмiрi мен денсаулығына, мүлiктiң сақталуына қауіп төндiретiн жағдайдың туындағаны туралы хабарлауға;
      9) өздерiне берiлген өкiлеттiктер шегiнде командирлердің (бастықтардың) және өзге де лауазымды адамдардың бұйрықтары мен өкiмдерiн орындауға мiндеттi.

       12-бап. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтуге
              байланысты шектеулер

      1. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтетiн әскери қызметшiнiң:
      1) саяси партияларда, кәсiподақтарда болуға, жергiлiктi өкiлдi органдардың депутаты және жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының мүшесi болуға;
      2) педагогтiк, ғылыми және өзге де шығармашылық қызметтен басқа, кәсiпкерлiк не басқа да ақы төленетiн қызметпен айналысуға;
      3) әскери мүлiктi, техниканы және қызметтiк ақпаратты қызметтен тыс мақсаттарда пайдалануға;
      4) мемлекеттiк органдардың қалыпты жұмыс iстеуiне және қызметтiк мiндеттердi орындауға кедергi келтiретiн iс-қимылдарға, ереуiлдердi қоса, қатысуға құқы жоқ.
      2. Қазақстан Республикасы Парламентiнiң депутаты болып сайланған әскери қызметшi әскери қызметтен босатылады. Депутаттық өкiлеттiк мерзiмi аяқталғаннан кейiн ол заңдарда белгiленген тәртiппен жаңа келiсiм-шарт жасаса отырып, әскери қызметке қайта қабылдануға құқылы.

  3-тарау. КЕЛIСIМ-ШАРТ БОЙЫНША ӘСКЕРИ ҚЫЗМЕТКЕ ҚАБЫЛДАУ, КЕЛIСIМ-ШАРТ ЖАСАСУ ЖӘНЕ ОНЫ БҰЗУ

       13-бап. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке қабылдау

      1. Әскери қызметке келiсiм-шарт бойынша қабылдау әскери қызметтен өту туралы жасасылған келiсiм-шарт негiзiнде ерiктiлiк тәртiбiмен жүзеге асырылады.
      2. Әскери қызметке келiсiм-шарт бойынша қабылданатын адамға қатысты арнайы тексеру жүргiзiледi.
      3. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке:
      1) белгiленген тәртiппен әрекетке қабiлетсiз немесе әрекет қабiлетi шектеулi деп танылғандарды;
      2) медициналық мекеменiң қорытындысына сәйкес әскери қызмет мiндеттерiн орындауға кедергi келтiретiн науқасы бар адамдарды;
      3) Қазақстан Республикасының заңдарымен өзiне белгiленген шектеулердi қабылдаудан бас тартқандарды;
      4) соттылығы бар не өзiне қатысты қылмыстық iс қозғалған адамдарды;
      5) әскери қызметке қабылданардың алдындағы бiр жыл iшiнде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн тәртiптiк жауапқа тартылған немесе қасақана құқық бұзушылығы үшiн сот тәртiбiмен әкiмшiлiк жаза қолданылған адамдарды қабылдауға болмайды.
      4. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке қабылданатын кандидаттан бас тартуға, сондай-ақ:
      1) осы баптың 3-тармағында көрсетiлген мәлiметтердi бұрмалау немесе осы Заңның 16-бабында көзделген құжаттарды табыс етпеу;
      2) Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерiнде кандидаттың дайындық саласына немесе әскери мамандығына сәйкес келетiн бос әскери қызметтiң болмауы;
      3) әскери қызметке келiсiм-шарт бойынша қабылданушының осы Заңмен белгiленген талаптарға сай келмеуi негiз болып табылады.

       14-бап. Келiсiм-шарттың мазмұны

      1. Келiсiм-шартта:
      1) тараптардың реквизиттерi:
      уәкiлеттi мемлекеттiк органның атауы, оның орналасқан жерi;
      уәкiлеттi мемлекеттiк органның лауазымды адамының атағы, фамилиясы, аты, әкесiнiң аты және қызметi;
      келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке қабылданған адамның фамилиясы, аты, әкесiнiң аты, оның жеке басын куәландыратын құжаттың атауы, нөмiрi және берiлген күнi, әлеуметтiк жеке кодының (ӘЖК) нөмiрi, салық төлеушiнiң тiркеу нөмiрi (СТТН);
      2) әскери қызметтен өтуi туралы келiсiм-шарт жасасқан адамның қабылданатын лауазымының (мамандығының) атауы;
      3) келiсiм-шарттың мерзiмi;
      4) қызметтiк мiндетiн атқаруды бастаған күнi және қызметке тағайындау туралы бұйрықтың нөмiрi;
      5) қызмет жағдайының сипаттамасы, әскери қызметшiге кепiлдiктер мен өтемақылар;
      6) жұмыс және демалыс уақытының режимi;
      7) еңбекке ақы төлеу және еңбектi қорғау жағдайлары;
      8) тараптардың құқықтары мен мiндеттерi;
      9) келiсiм-шартты өзгерту, бұзу және ұзарту тәртiбi;
      10) осы Заңның 10-бабының 2-тармағының 3) және 6) тармақшаларында көзделген талаптармен танысқаны туралы белгi;
      11) тараптардың жауапкершiлiгi;
      12) тараптардың қолы, уәкiлеттi мемлекеттiк органның мөрi болуға тиiс.
      2. Тараптардың келiсiмi бойынша келiсiм-шартқа Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтiн өзге де талаптар енгiзiлуi мүмкiн.

       15-бап. Келiсiм-шарт мерзiмi және оның қолданылу
              тәртiбi, әскери қызметшiнiң еңбек сiңiрген
              жылдарын анықтау

      1. Әскери қызметтен өту туралы келiсiм-шарт әскери қызметте болудың шектi жасына жеткенге дейiнгi белгiленген келiсiм-шарт мерзiмiне ұзартылу құқығымен үш жылға, бес жылға, он жылға, әскери (арнаулы) оқу орнында оқу мерзiмiне жасалуы мүмкiн.
      Әскери қызметте болудың шекті жасы Қазақстан Республикасының заңдарымен айқындалады.
      2. Әскери қызметтен өту туралы келiсiм-шарт оған екi тарап та қол қойылған күннен бастап күшiне енедi және келiсiм-шарт жасалған мерзiм аяқталған соң немесе оның бұзылуына байланысты өз күшiн тоқтатады.
      3. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтiп жатқан әскери қызметшiнiң жалпы еңбек сiңiрген жылдарына әскери қызмет уақыты, соның iшiнде мерзiмдi әскери қызмет те енгiзiледi.

       16-бап. Келiсiм-шарт жасасу

      1. Келiсiм-шарт жазбаша түрде, екi дана етiп жасалады және оған тараптар қол қояды. Келiсiм-шарттың бiр данасы келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке қабылданушы адамға берiледi.
      2. Келiсiм-шартта және әскери қызметшiнi қызметке тағайындау туралы бұйрықта көрсетiлген күн әскери қызметшiнiң қызмет мiндеттерiн орындауды бастаған күнi болып есептеледi.
      3. Келiсiм-шарт жасасқан кезде лауазымды тұлға әскери қызметшiнi келiсiм-шартта көзделген қызметке тағайындау туралы немесе адамды әскери (арнаулы) оқу орнына қабылдау туралы бұйрық шығаруға, келiсiм-шартта бұйрықтың шыққан күнi мен нөмiрiн жазуға мiндеттi.
      4. Келiсiм-шарт жасасу үшiн лауазымды тұлға еңбек жолын растайтын құжаттарды, жеке куәлiгiн (төлқұжатын), әлеуметтiк жеке код берiлгенi туралы куәлiктi, зейнетақы шартын, бiлiмi немесе кәсiби даярлығы туралы құжатты және Қазақстан Республикасының заң актiлерiмен көзделген өзге де құжаттарды талап етуге құқылы.
      5. Келiсiм-шарттың нысаны, оны жасасу, ұзарту, өзгерту, бұзу және тоқтату тәртiбi Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтетiн Келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет туралы ережемен айқындалады.  (РҚАО-ның ескертуі: қараңыз.  P960580 Р020603 V980747 (6 тарау); V001179 ).

         17-бап. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке
              қабылданатын адамдарға қойылатын талаптар

      1. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке қабылданатын адамдар:
      1) Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленген разрядына және әскери атағына қарай он тоғыз жастан кiшi және әскери қызметте болатын шектi жастан үлкен болмауы;  (РҚАО-ның ескертуі: қараңыз. Z939000  (20-бап);  P960563  (7-тармақ).
      2) қажеттi моральдық-психологиялық қасиеттердi, бiлiм, кәсiби және дене даярлығы деңгейiн игеру талаптарына, белгiленген бiлiктiлiк нормативтерiне сай болуы тиiс.
      2. Курсанттардың (тыңдаушылардың) әскери қызметiне оқуға қабылданған күнi он жетi жасқа толған, бiрақ жасы жиырма бiрден аспаған еркек және әйел жынысты адамдар, сондай-ақ әскери (арнаулы) оқу орындарында оқуға тiлек бiлдiрген жиырма үш жасқа дейiнгi әскери қызметшiлер қабылданады.

       18-бап. Әскери қызметтен өту туралы келiсiм-шарт жасасу
              талаптары

      1. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке қабылдау үшiн кандидаттар iрiктеудi:
      1) әскери қызметшiлер арасынан - уәкiлеттi мемлекеттiк органның лауазымды адамдары;
      2) азаматтар арасынан - азаматтардан арыз немесе уәкiлеттi мемлекеттiк органның лауазымды адамдарынан өтiнiм (өтiнiш) түсуi бойынша жергiлiктi әскери басқару органдары жүзеге асырады.
      2. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметке:
      1) офицерлiк құрам лауазымдарына:
      шақыру бойынша, белгiленген әскери қызмет мерзiмiнiң аяқталуы бойынша әскери қызметтен өткен офицерлер;
      әскери қызметте болудың шектi жасына жетпеген запастағы офицерлер;
      кiшi офицерлердi даярлау жөнiндегi курстарға жiберiлген әскери қызметшiлер, курстарды аяқтағаннан кейiн;
      әскери (арнаулы) оқу орындарының курсанттары (тыңдаушылары), оқу орындарын бiтiргеннен кейiн;
      жоғары бiлiмi бар прапорщиктер;
      тиiстi әскери мамандық саласы бойынша ұқсас жоғары бiлiмi мен мамандығы бар еркек және әйел жынысты адамдар;
      2) прапорщиктер мен мичмандар лауазымдарына:
      жоғары, орта немесе кәсiптiк орта бiлiмi бар, мерзiмдi әскери қызметтi аяқтаған солдаттар, матростар, сержанттар мен старшиналар;
      жоғары, орта немесе кәсiптiк орта бiлiмi бар солдаттар, матростар, сержанттар мен старшиналар лауазымдарында келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтiп жүрген әскери қызметшiлер;
      әскери қызметте болудың шектi жасына жетпеген запастағы прапорщиктер мен мичмандар;
      жоғары, орта немесе кәсiптiк орта бiлiмi бар запастағы солдаттар, матростар, сержанттар мен старшиналар;
      тиiстi әскери мамандық саласы бойынша ұқсас жоғары, орта немесе кәсiптiк орта бiлiмi мен мамандығы бар еркек және әйел жынысты адамдар;
      3) солдаттар, матростар, сержанттар мен старшиналар лауазымдарына:
      орта немесе кәсiптiк орта бiлiмi бар әскери мiндеттiлер;
      мерзiмдi әскери қызметтен өтiп жүрген әскери қызметшiлер, қызмет мерзiмi аяқталғаннан кейiн;
      запастағы солдаттар, матростар, сержанттар мен старшиналар;
      тиiстi әскери мамандық саласы бойынша ұқсас орта немесе кәсiптiк орта бiлiмi мен мамандығы бар еркек және әйел жынысты адамдар қабылданады.
      3. Қазақстан Республикасының әскери (арнаулы) оқу орындарына түсетiн адамдар, сол сияқты уәкiлеттi мемлекеттiк органның жолдамасы бойынша шет мемлекеттердiң әскери (арнаулы) оқу орындарына түсетiн адамдар, әскери (арнаулы) оқу орындарында бiлiм алу мерзiмiне және сонымен бiрге әскери (арнаулы) оқу орнын бiтiргеннен кейiн Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерiнде офицер құрамының лауазымдарында күнтiзбелiк есеппен он жыл мерзiмге әскери қызметтен өту туралы келiсiм-шарт жасасады.
      Келiсiм-шарт қабылдау комиссиясының әскери (арнаулы) оқу орнына қабылдау туралы шешiмiнен кейiн жасалады.
      Әскери қызметшi әскери (арнаулы) оқу орнын бiтiргеннен кейiн әскери қызметтен өтуден бас тартқан немесе өз бастамасымен келiсiм-шартты бұзған жағдайда, ол өзiн оқытуға жұмсалған бюджет қаражатын мемлекетке өтеуге мiндеттi. Ұстап қалуға жататын сома келiсiм-шарт мерзiмi аяқталғанға дейiн толық қызмет өтемеген әрбiр айына бара-бар есептеледi.
      Әскери (арнаулы) оқу орындарының шақыру жасына жеткен және тәртiпсiздiгiне байланысты оқудан шығарылған курсанттары (тыңдаушылары), егер олар әскери (арнаулы) оқу орнына түскенге дейiн мерзiмдi әскери қызметтiң белгiленген мерзiмiн өтемеген болса, мерзiмдi әскери қызметтен өту үшiн әскери бөлiмдерге жiберiледi. Бұл жағдайда әскери (арнаулы) оқу орнында оқыған уақыт мерзiмдi әскери қызмет мерзiмiне есептелмейдi.
      Қазақстан Республикасы Iшкi iстер министрлiгiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң және Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар жөнiндегi агенттiгiнiң арнаулы оқу орындарының курсанттары (тыңдаушылары) арнайы есепке алына отырып, мерзiмдi әскери қызметке шақырылудан босатылады.

       19-бап. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өту

      Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтетiн әскери қызметшiлер Қазақстан Республикасының әскери қызмет туралы заңдарында көзделген тәртiппен және жағдайларда қызмет атқарады.  (РҚАО-ның ескертуі: қараңыз.  Z939000  (IV бөлім);  Р020603 V980747 V001179 ).

         20-бап. Әскери қызметшiнiң қызмет бойынша өсуi, әскери
              атақтың берiлуi (төмендетiлуi), ауысуы және
              ауыстырылуы

      1. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтiп жүрген әскери қызметшiнiң қызмет бойынша өсуi, әскери атақтың берiлуi (төмендетiлуi), ауысуы және ауыстырылуы Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес, келiсiм-шартқа қажеттi өзгерiстер енгiзiле отырып жүзеге асырылады.  (РҚАО-ның ескертуі: қараңыз.  P020603  (14-15 тараулар);  V980747  (1-2 тараулар);  V001179  (3-4 тараулар).
      2. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтiп жүрген әскери қызметшiнiң бiр ведомстводан басқа ведомствоға ауысуы және ауыстырылуы келiсiм-шарттың мерзiмi аяқталғаннан кейiн жүзеге асырылады.

       21-бап. Әскери қызметтен өту туралы келiсiм-шартты
              тоқтату және бұзу негiздерi

      1. Келiсiм-шарт:
      1) егер тараптардың келiсiмi бойынша келiсiм-шарт мерзiмi ұзартылмаса, келiсiм-шарт мерзiмi аяқталғаннан кейiн;
      2) ұйымның таратылуына, адам саны немесе штаттың қысқартылуына байланысты, егер әскери қызметшi ұсынылған басқа лауазымға келiспесе;
      3) әскери-дәрiгерлiк комиссияның әскери қызметке жарамсыз деп тануына байланысты денсаулық жағдайы бойынша;
      4) соттың айыптау үкiмiнiң заңды күшiне енуiне байланысты тоқтатылуы мүмкiн.
      2. Келiсiм-шарт:
      1) тараптардың келiсiм-шарт талаптарын орындамауына байланысты;
      2) әскери қызметшiнiң дәлелсiз себептермен қызметке шықпай қалуына байланысты бұзылуы мүмкiн.
      3. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтiп жүрген әскери қызметшi әскери қызметтен мерзiмiнен бұрын:
      1) өзiне қатысты келiсiм-шарт талаптарының елеулi немесе жүйелi түрде бұзылуына байланысты;
      2) отбасы жағдайына байланысты босатылуға құқылы.

  4-тарау. КЕЛIСIМ-ШАРТ БОЙЫНША ӘСКЕРИ ҚЫЗМЕТТЕН ӨТУ ТУРАЛЫ ЗАҢДАРДЫ БҰЗҒАНЫ ҮШIН ӘСКЕРИ ҚЫЗМЕТШIНIҢ ЖАУАПКЕРШIЛІГІ

       22-бап. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтiп
              жүрген әскери қызметшiнiң жауапкершiлiгi

      Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтiп жүрген әскери қызметшi жүктелген мiндеттерiн орындамағаны немесе тиiстi дәрежеде орындамағаны, сондай-ақ қылмыс немесе өзге де құқық бұзушылық жасағаны үшiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген негiздерде және тәртiппен тиiсiнше әкiмшiлiк, тәртiптiк, материалдық немесе қылмыстық жауаптылықта болады.

       23-бап. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтiп
              жүрген әскери қызметшi тәртiптiк жауапқа
              тартылған кездегi оның құқықтық кепiлдiктерi

      1. Келiсiм-шарт бойынша әскери қызметтен өтiп жүрген әскери қызметшi өзiнiң тәртiптiк жауапқа тартылуына байланысты барлық материалдармен танысуға құқылы.
      2. Жауапқа тартылған әскери қызметшi лауазымды адамдардың әрекеттерi мен шешiмiне Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен шағымдана алады.

  5-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

       24-бап. Осы Заңның қолданысқа енгiзiлу тәртiбi

      1. Осы Заңның күшi, ол күшiне енгiзiлгеннен кейiн туындаған қатынастарға қолданылады.
      2. Осы Заң күшiне енгiзiлгенге дейiн жасалған әскери қызметтен өту туралы келiсiм-шарттар олар жасалған мерзiм бойы қолданылады.
      3. Осы Заң ресми жарияланған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi.

       Қазақстан Республикасының
      Президенті