О драгоценных металлах и драгоценных камнях

Закон Республики Казахстан от 14 января 2016 года № 444-V ЗРК.

      Примечание РЦПИ!
      Порядок введения в действие настоящего Закона см. ст.15
      Вниманию пользователей!
      Для удобства пользования РЦПИ создано ОГЛАВЛЕНИЕ.

      Настоящий Закон регулирует общественные отношения, возникающие в сфере производства драгоценных металлов и оборота драгоценных металлов и драгоценных камней, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, ювелирных и других изделий из драгоценных металлов и драгоценных камней.

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

      1) драгоценные камни – природные алмазы, изумруды, рубины, сапфиры и александриты, а также природный жемчуг в сыром (естественном) и обработанном виде. К драгоценным камням приравниваются уникальные янтарные образования;

      2) экспертиза драгоценных камней, ювелирных и других изделий из драгоценных металлов и драгоценных камней (далее – экспертиза) – организация и проведение испытаний, осуществляемых уполномоченными организациями, включающие идентификацию драгоценных камней и опробование драгоценных металлов в ювелирных и других изделиях из драгоценных металлов и драгоценных камней, проверку подлинности оттисков пробирных клейм;

      3) идентификация драгоценных камней – установление соответствия классификационных и стоимостных характеристик драгоценных камней требованиям нормативно-технической документации;

      4) именник – специальный знак, наносимый на ювелирное и другие изделия из драгоценных металлов и драгоценных камней и удостоверяющий изготовителя ювелирного и других изделий из драгоценных металлов и драгоценных камней;

      5) аффинаж – процесс очистки драгоценных металлов от примесей и сопутствующих компонентов, доведение драгоценных металлов до качества, соответствующего национальному или международному стандарту;

      6) аффинированное золото – золото, полученное в результате аффинажа в виде слитков, пластин, гранул и порошка;

      6-1) аффинированные драгоценные металлы – драгоценные металлы, очищенные от посторонних примесей и сопутствующих компонентов, доведенные до качества, соответствующего национальному или международному стандарту;

      7) драгоценные металлы – золото, серебро, платина и металлы платиновой группы (палладий, иридий, родий, рутений и осмий) в любом состоянии и виде;

      8) самородки драгоценных металлов, не подлежащие аффинажу, – самородки драгоценных металлов, резко отличающиеся по своим размерам от преобладающих частиц драгоценного металла на данном конкретном месторождении и обладающие массой более 0,3 грамма, выделенные из минерального сырья драгоценных металлов, предназначенные для обращения на внутреннем и внешнем рынках, использования в производственных, научных, социально-культурных целях;

      9) лом и отходы драгоценных металлов – пришедшие в негодность, утерявшие эксплуатационную ценность или подлежащие ликвидации изделия и (или) их составные части, которые содержат драгоценный металл, а также остатки содержащих драгоценный металл материалов, промежуточных продуктов металлургического производства, образующиеся при производстве и использовании продукции технического и бытового назначения, включая неисправимый брак, которые могут быть использованы для последующей переработки с целью извлечения драгоценных металлов;

      10) производство драгоценных металлов – извлечение драгоценных металлов из добытых комплексных руд, концентратов и других полупродуктов, содержащих драгоценные металлы, из лома и отходов драгоценных металлов, а также аффинаж драгоценных металлов;

      11) субъекты производства драгоценных металлов – юридические лица Республики Казахстан, осуществляющие производство драгоценных металлов на территории Республики Казахстан;

      12) ювелирные и другие изделия из драгоценных металлов и драгоценных камней (далее – ювелирные и другие изделия) – изделия, за исключением монет из драгоценных металлов, изготовленные из драгоценных камней, драгоценных металлов и их сплавов с использованием различных видов художественной обработки, со вставками из драгоценных камней и других материалов природного или искусственного происхождения либо без них, применяемые в качестве различных украшений, утилитарных предметов быта и (или) для культовых и декоративных целей;

      13) оборот драгоценных металлов и драгоценных камней, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, ювелирных и других изделий – добыча, ввоз, вывоз драгоценных металлов и драгоценных камней, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, ювелирных и других изделий, совершение гражданско-правовых сделок с ними, приобретение государством аффинированного золота в рамках приоритетного права, а также применение драгоценных металлов и драгоценных камней для инвестиционных и других нужд;

      14) субъекты производства ювелирных и других изделий – индивидуальные предприниматели и юридические лица, осуществляющие изготовление ювелирных и других изделий;

      15) инвестиционное золото – золото, соответствующее следующим условиям:

      для золотых монет:

      такие золотые монеты не обладают нумизматической ценностью;

      чистота золотых монет равна или превышает 900 тысячных долей на 1 000 долей общей массы (что соответствует 900 пробе, 900 промилле, 90,0 процентам или 21,6 карата).

      При этом золотая монета признается обладающей нумизматической ценностью при соответствии одному из следующих условий:

      отчеканена до 1800 года;

      отчеканена по технологии, обеспечивающей получение зеркальной поверхности, качества "пруф" (proof);

      имеет тираж выпуска не более 1 000 экземпляров;

      ее рыночная цена превышает стоимость золота, содержащегося в монете, более чем на 80 процентов.

      Стоимость золота, содержащегося в монете, определяется путем умножения утреннего фиксинга (котировки цены) золота, который установлен (которая установлена) Лондонской ассоциацией рынка драгоценных металлов на дату реализации золотой монеты, на рыночный курс обмена валюты, установленный на указанную дату.

      Для остального золота:

      такое золото является аффинированным (чистота такого золота равна или превышает 995 тысячных долей на 1 000 долей лигатурной массы (что соответствует 995 пробе, 995 промилле, 99,5 процента или 23,88 карата);

      такое золото соответствует национальному или международному стандарту, изготовлено в виде мерного или стандартного слитка и (или) пластины с нанесенной на них следующей маркировкой:

      для стандартного слитка и (или) пластины:

      серийный номер (может включать год изготовления);

      товарный знак изготовителя;

      чистота (массовая доля) золота;

      год изготовления, если он не включен в серийный номер;

      для мерного слитка:

      наименование металла;

      товарный знак изготовителя;

      чистота (массовая доля) золота;

      масса слитка;

      16) сырьевые товары, содержащие драгоценные металлы, – необработанные драгоценные металлы (в том числе сплав Доре в виде слитка, катодные металлы), цинковые осадки, лом и отходы драгоценных металлов, руды и концентраты драгоценных металлов, руды, концентраты и зола цветных металлов, полупродукты производства цветных металлов, содержащие драгоценные металлы;

      17) пороговые значения содержания вредных примесей и драгоценных металлов в сырьевых товарах, содержащих драгоценные металлы, – устанавливаемые для целей государственного контроля при вывозе с территории Республики Казахстан сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, максимально допустимое содержание вредных примесей и минимальное содержание драгоценных металлов, определяющие возможность их промышленного извлечения из сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, используемые для определения возможности (невозможности) переработки сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, субъектами производства драгоценных металлов на территории Республики Казахстан;

      18) необработанные природные алмазы – алмазы в естественном состоянии, необработанные и (или) частично обработанные (расколотые, распиленные, с нанесенным рундистом);

      19) проба – количество массовых частей чистого драгоценного металла в тысяче массовых частей сплава драгоценного металла;

      20) опробование – определение или подтверждение пробы драгоценных металлов, ювелирных и других изделий установленными методами;

      21) пробирное клеймо – знак установленного образца, наносимый на ювелирные и другие изделия, удостоверяющий пробу драгоценного металла в таких изделиях;

      22) клеймение – нанесение оттиска пробирного клейма на ювелирные и другие изделия;

      23) уполномоченный орган – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство, а также в пределах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, межотраслевую координацию в области регулирования производства драгоценных металлов и оборота драгоценных металлов и драгоценных камней, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, ювелирных и других изделий;

      24) уполномоченная организация – юридическое лицо, аккредитованное в соответствии с законодательством Республики Казахстан об аккредитации в области оценки соответствия на проведение экспертизы.

      Сноска. Статья 1 с изменениями, внесенными законами РК от 02.07.2021 № 62-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан в области драгоценных металлов и драгоценных камней

      1. Законодательство Республики Казахстан в области драгоценных металлов и драгоценных камней основывается на Конституции Республики Казахстан, состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

      2. Общественные отношения в области разведки и добычи драгоценных металлов и драгоценных камней регулируются законодательством Республики Казахстан о недрах и недропользовании.

      3. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные нормы, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются нормы международного договора.

Статья 3. Компетенция Правительства Республики Казахстан

      Правительство Республики Казахстан:

      1) разрабатывает основные направления государственной политики в области производства драгоценных металлов, оборота драгоценных металлов и драгоценных камней, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, ювелирных и других изделий и организует их осуществление;

      2) исключен Законом РК от 05.07.2024 № 115-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      3) исключен Законом РК от 05.07.2024 № 115-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      4) исключен Законом РК от 05.07.2024 № 115-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      5) исключен Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      Сноска. Статья 3 с изменением, внесенным Законом РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.07.2024 № 115-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 4. Компетенция уполномоченного органа

      Уполномоченный орган:

      1) формирует и реализует государственную политику в области производства драгоценных металлов, оборота драгоценных металлов и драгоценных камней, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, ювелирных и других изделий;

      2) разрабатывает и утверждает правила ввоза на территорию Республики Казахстан из стран, не входящих в Евразийский экономический союз, и вывоза с территории Республики Казахстан в эти страны драгоценных металлов и сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы;

      3) разрабатывает и утверждает правила ввоза на территорию Республики Казахстан из стран, не входящих в Евразийский экономический союз, и вывоза с территории Республики Казахстан в эти страны драгоценных камней, ювелирных и других изделий;

      4) разрабатывает и утверждает правила ввоза на территорию Республики Казахстан и вывоза с территории Республики Казахстан необработанных природных алмазов с учетом схемы сертификации Кимберлийского процесса;

      5) разрабатывает и утверждает правила проведения экспертизы;

      5-1) разрабатывает и утверждает правила обязательной регистрации в уполномоченной организации именника и представления сведений о зарегистрированных именниках в уполномоченный орган;

      6) утверждает нормативные документы на сырьевые товары, содержащие драгоценные металлы;

      7) подтверждает нормы выхода продуктов переработки из драгоценных металлов и сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, отраженных в представленных документах при их ввозе на территорию Республики Казахстан и вывозе с территории Республики Казахстан для переработки;

      8) исключен Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      9) исключен Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      10) разрабатывает и утверждает правила формирования перечня субъектов производства драгоценных металлов;

      10-1) разрабатывает и утверждает правила учета сделок, связанных с переходом права собственности на минеральное сырье до аффинажа и (или) на необработанные драгоценные камни, а также использованием их в качестве залога;

      11) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 4 с изменениями, внесенными законами РК от 27.12.2021 № 87-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.07.2024 № 115-VIII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 5. Компетенция Национального Банка Республики Казахстан

      Национальный Банк Республики Казахстан:

      1) реализует приоритетное право государства на приобретение аффинированного золота для пополнения активов в драгоценных металлах;

      2) определяет порядок реализации приоритетного права государства на приобретение аффинированного золота для пополнения активов в драгоценных металлах;

      3) осуществляет контрольные испытания проб (образцов) драгоценных металлов и сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан;

      4) исключен Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования);

      5) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 5 с изменениями, внесенными Законом РК от 02.07.2018 № 168-VІ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

Статья 6. Государственный контроль при обороте аффинированных драгоценных металлов, драгоценных металлов и драгоценных камней, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, ювелирных и других изделий

      Сноска. Заголовок статьи 6 с изменением, внесенным Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Уполномоченный орган осуществляет государственный контроль:

      1) при ввозе на территорию Республики Казахстан из стран, не входящих в Евразийский экономический союз, и вывозе с территории Республики Казахстан в эти страны драгоценных металлов и сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, за исключением руд, концентратов и золы цветных металлов, полупродуктов производства цветных металлов, содержащих драгоценные металлы;

      2) при ввозе на территорию Республики Казахстан из стран, не входящих в Евразийский экономический союз, и вывозе с территории Республики Казахстан в эти страны драгоценных камней, ювелирных и других изделий, монет из драгоценных металлов;

      3) при ввозе на территорию Республики Казахстан из стран, не входящих в Евразийский экономический союз, и вывозе с территории Республики Казахстан в эти страны руд, концентратов и золы цветных металлов, полупродуктов производства цветных металлов, содержащих драгоценные металлы;

      4) Исключен Законом РК от 30.12.2020 № 397-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

      5) при ввозе на территорию Республики Казахстан из стран, не входящих в Евразийский экономический союз, и вывозе с территории Республики Казахстан в эти страны аффинированных драгоценных металлов.

      2. Государственный контроль, предусмотренный подпунктом 1) пункта 1 настоящей статьи, осуществляется в соответствии с решениями Евразийской экономической комиссии, законодательством Республики Казахстан и включает в себя:

      1) проверку партии драгоценных металлов, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, за исключением руд, концентратов и золы цветных металлов, полупродуктов производства цветных металлов, на соответствие данным, указанным в сопроводительной документации, в том числе нормативной технической и (или) технической документации;

      2) оценку стоимости драгоценных металлов с учетом цен мирового рынка;

      3) определение источника происхождения драгоценных металлов, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы;

      4) контроль соблюдения требований законодательства Республики Казахстан при совершении сделок с драгоценными металлами и сырьевыми товарами, содержащими драгоценные металлы;

      5) контроль содержания драгоценных металлов и сопутствующих извлекаемых металлов в сырьевых товарах, содержащих драгоценные металлы;

      6) оценку возможности (невозможности) и экономической целесообразности (нецелесообразности) промышленного извлечения драгоценных металлов из сырьевых товаров в Республике Казахстан на основании документов о содержании драгоценных металлов и сопутствующих извлекаемых металлов или проверку экономической нецелесообразности или невозможности переработки сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, на территории Республики Казахстан.

      3. Государственный контроль, предусмотренный подпунктом 2) пункта 1 настоящей статьи, осуществляется в соответствии с решениями Евразийской экономической комиссии, законодательством Республики Казахстан через таможенные посты, определяемые уполномоченным органом в сфере таможенного дела.

      4. Государственный контроль, предусмотренный подпунктом 3) пункта 1 настоящей статьи, осуществляется в соответствии с решениями Евразийской экономической комиссии, законодательством Республики Казахстан и включает в себя действия, предусмотренные подпунктами 3), 4), 5) и 6) пункта 2 настоящей статьи.

      5. Государственный контроль в сфере реализации ювелирных и других изделий осуществляется уполномоченным органом в области технического регулирования в форме внеплановой проверки и профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан и профилактического контроля без посещения субъекта (объекта) контроля в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан и настоящим Законом.

      5-1. Целями профилактического контроля без посещения субъекта (объекта) контроля являются своевременное пресечение и недопущение нарушений, предоставление субъекту контроля права самостоятельного устранения нарушений, выявленных уполномоченным органом в области технического регулирования по результатам профилактического контроля без посещения субъекта (объекта) контроля, и снижение административной нагрузки на субъекта контроля.

      5-2. Профилактический контроль без посещения субъекта (объекта) контроля осуществляется уполномоченным органом в области технического регулирования путем изучения, анализа, сопоставления сведений, полученных из различных источников информации, в том числе на основе сведений:

      1) представленных субъектами государственного контроля, государственными органами и иными организациями;

      2) полученных из информационных систем;

      3) полученных из средств массовой информации и иных открытых источников, обращений физических и юридических лиц.

      5-3. Профилактический контроль без посещения субъекта (объекта) контроля осуществляется уполномоченным органом в области технического регулирования ежеквартально не позднее 25 числа месяца, следующего за отчетным периодом.

      5-4. В случае выявления нарушений по результатам профилактического контроля без посещения субъекта (объекта) контроля в действиях (бездействии) субъекта контроля уполномоченным органом в области технического регулирования оформляется и направляется уведомление с приложением описания выявленных нарушений в срок не позднее пяти рабочих дней со дня выявления нарушений.

      5-5. Уведомление должно быть вручено субъекту контроля лично под роспись или иным способом, подтверждающим факты отправки и получения.

      При этом уведомление, направленное одним из нижеперечисленных способов, считается врученным субъекту контроля в следующих случаях:

      1) нарочно – с даты отметки субъектом контроля в уведомлении о получении;

      2) почтой – заказным письмом;

      3) электронным способом – с даты отправки на электронный адрес субъекта контроля.

      5-6. Уведомление об устранении нарушений, выявленных по результатам профилактического контроля без посещения субъекта (объекта) контроля, должно быть исполнено субъектом контроля в течение десяти рабочих дней со дня, следующего за днем его вручения (получения), за исключением случаев, когда более длительный срок исполнения указан в самом запросе.

      5-7. Субъект контроля в случае несогласия с нарушениями, указанными в уведомлении, вправе направить в уполномоченный орган в области технического регулирования, направивший уведомление, возражение в течение пяти рабочих дней со дня, следующего за днем вручения (получения) уведомления.

      5-8. Исключен Законом РК от 30.12.2020 № 397-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

      5-9. Неисполнение в установленный срок уведомления об устранении нарушений, выявленных по результатам профилактического контроля без посещения субъекта (объекта) контроля, влечет назначение профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля в отношении субъекта контроля путем включения в полугодовой список проведения профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля.

      6. Результаты государственного контроля:

      1) предусмотренного в подпункте 1) пункта 1 настоящей статьи, оформляются уполномоченным органом:

      при ввозе – в форме акта государственного контроля, выданного на каждую партию товара;

      при ввозе на переработку – в форме акта государственного контроля, выданного на каждую партию товара, документа об условиях переработки товаров;

      при вывозе – в форме акта государственного контроля, выданного на каждую партию товара, лицензии на экспорт и заключения о возможности (невозможности) и экономической целесообразности (нецелесообразности) промышленного извлечения драгоценных металлов из сырьевых товаров в Республике Казахстан;

      при вывозе на переработку – в форме акта государственного контроля, выданного на каждую партию товара, документа об условиях переработки товаров, заключения об экономической нецелесообразности или невозможности переработки сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, на территории Республики Казахстан;

      2) предусмотренного в подпункте 2) пункта 1 настоящей статьи, оформляются уполномоченным органом в форме акта государственного контроля, выданного на каждую партию товара;

      3) предусмотренного в подпункте 3) пункта 1 настоящей статьи, оформляются уполномоченным органом:

      при ввозе на переработку – в форме документа об условиях переработки товаров;

      при вывозе – в форме лицензии на экспорт и заключения о возможности (невозможности) и экономической целесообразности (нецелесообразности) промышленного извлечения драгоценных металлов из сырьевых товаров в Республике Казахстан;

      при вывозе на переработку – в форме документа об условиях переработки товаров, заключения об экономической нецелесообразности или невозможности переработки сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, на территории Республики Казахстан.

      4) предусмотренного подпунктом 5) пункта 1 настоящей статьи, оформляются уполномоченным органом:

      при ввозе – в форме акта государственного контроля, выданного на каждую партию товара;

      при вывозе – в форме акта государственного контроля, выданного на каждую партию товара, и лицензии на экспорт.

      7. Контроль содержания вывозимых драгоценных металлов и сопутствующих извлекаемых металлов в сырьевых товарах, содержащих драгоценные металлы, осуществляется посредством:

      представления документов о содержании драгоценных металлов и сопутствующих извлекаемых металлов при разрешительных процедурах лицензирования экспорта;

      выдачи заключения о возможности (невозможности) и экономической целесообразности (нецелесообразности) промышленного извлечения драгоценных металлов из сырьевых товаров в Республике Казахстан;

      выдачи заключения об экономической нецелесообразности или невозможности переработки сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, на территории Республики Казахстан;

      оформления акта государственного контроля на каждую партию вывозимых сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы.

      Отбор представительных проб с вывозимых сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, для целей государственного контроля содержания в них драгоценных металлов производится в порядке, установленном нормативной технической документацией Республики Казахстан, с оформлением акта об отборе проб в порядке и по форме, которые определены уполномоченным органом.

      Документ о содержании драгоценных металлов для целей государственного контроля выдается аккредитованной испытательной лабораторией и должен содержать сведения об удельном содержании всех драгоценных металлов в сырьевых товарах, содержащих драгоценные металлы.

      8. Государственный контроль, предусмотренный подпунктами 1) и 2) пункта 1 настоящей статьи, не осуществляется:

      1) в отношении Национального Банка Республики Казахстан при ввозе и (или) вывозе драгоценных металлов, в том числе монет из драгоценных металлов;

      2) при ввозе и (или) вывозе физическими лицами драгоценных металлов и (или) драгоценных камней, в том числе ювелирных и других изделий, монет из драгоценных металлов, в качестве товаров для личного пользования;

      3) при ввозе и (или) вывозе радиоактивных и стабильных изотопов драгоценных металлов и изделий на их основе;

      4) при вывозе культурных ценностей, содержащих драгоценные металлы и (или) драгоценные камни.

      Сноска. Статья 6 с изменениями, внесенными законами РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 397-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 7. Особенности ввоза на территорию Республики Казахстан и вывоза с территории Республики Казахстан аффинированных драгоценных металлов, драгоценных металлов, драгоценных камней, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, ювелирных и других изделий

      Сноска. Заголовок статьи 7 с изменениями, внесенными Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. При ввозе на территорию Республики Казахстан из стран, не входящих в Евразийский экономический союз, и вывозе с территории Республики Казахстан в эти страны драгоценных металлов и сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, уполномоченный орган в случае несоответствия документов о содержании драгоценных металлов условиям контракта и нормативной технической документации направляет заявку в Национальный Банк Республики Казахстан на осуществление контрольных испытаний проб (образцов) драгоценных металлов и сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы.

      2. При ввозе на территорию Республики Казахстан из стран, не входящих в Евразийский экономический союз, драгоценных камней, ювелирных и других изделий до совершения таможенных операций, связанных с таможенным декларированием и таможенной очисткой, проводится экспертиза и осуществляется государственный контроль, за исключением случаев, установленных решением Евразийской экономической комиссии.

      3. При вывозе с территории Республики Казахстан в страны, не входящие в Евразийский экономический союз, драгоценных камней, ювелирных и других изделий проводится экспертиза и осуществляется государственный контроль.

      4. Для осуществления ввоза на территорию Республики Казахстан и вывоза с территории Республики Казахстан аффинированных драгоценных металлов, драгоценных металлов и драгоценных камней, ювелирных и других изделий, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, индивидуальные предприниматели и юридические лица о начале или прекращении своей деятельности обязаны уведомить уполномоченный орган в порядке, установленном Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях".

      Требование настоящего пункта не распространяется на Национальный Банк Республики Казахстан.

      5. Ввоз на территорию Республики Казахстан и вывоз с территории Республики Казахстан необработанных природных алмазов осуществляются в соответствии со схемой сертификации Кимберлийского процесса.

      Сноска. Статья 7 с изменением, внесенным Законом РК от 25.11.2019 № 272-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 8. Производство драгоценных металлов

      1. Добытые и произведенные драгоценные металлы, за исключением самородков драгоценных металлов, не подлежащих аффинажу, сырьевые товары, содержащие драгоценные металлы, должны поступать для переработки и (или) аффинажа субъектам производства драгоценных металлов, за исключением случаев, предусмотренных настоящей статьей.

      2. Лицо, имеющее намерение произвести вывоз с территории Республики Казахстан сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, обязано в порядке, определенном уполномоченным органом, получить соответствующий отказ от всех субъектов производства драгоценных металлов, состоящих в перечне, утверждаемом уполномоченным органом, или подтверждение уполномоченного органа о наличии такого отказа.

      При этом отказом в целях настоящего пункта будет также являться невыполнение субъектами производства драгоценных металлов, указанными в части первой настоящего пункта, условий, установленных уполномоченным органом.

      Основаниями для отказа от переработки и (или) аффинажа сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, могут являться:

      1) технологическая невозможность переработки и (или) аффинажа, в том числе несоответствие пороговым значениям содержания вредных примесей и драгоценных металлов в сырьевых товарах, содержащих драгоценные металлы;

      В зависимости от технологических возможностей переработки и (или) аффинажа каждый субъект производства драгоценных металлов, состоящий в перечне, утверждаемом уполномоченным органом, устанавливает свои пороговые значения содержания вредных примесей и драгоценных металлов в сырьевых товарах, содержащих драгоценные металлы;

      2) отсутствие или недостаточность производственной мощности для переработки и (или) аффинажа предлагаемого объема сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы;

      3) экономическая нецелесообразность переработки руд, концентратов и золы цветных металлов, полупродуктов производства цветных металлов, содержащих драгоценные металлы.

      3. В случаях, предусмотренных пунктом 2 настоящей статьи, вывоз сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, с территории Республики Казахстан осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      4. Аффинаж драгоценных металлов, сырьевых товаров, содержащих драгоценные металлы, прошедших необходимую переработку, осуществляемый вне территории Республики Казахстан, не влечет перехода права собственности на драгоценные металлы.

      Сноска. Статья 8 с изменениями, внесенными законами РК от 02.07.2021 № 62-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 9. Приоритетное право государства на приобретение аффинированного золота для пополнения активов в драгоценных металлах

      1. Государство имеет приоритетное право на заключение сделок по приобретению аффинированного золота для пополнения активов Национального Банка Республики Казахстан в драгоценных металлах с субъектами производства драгоценных металлов и лицами, ставшими собственниками аффинированного золота в результате переработки.

      2. Субъекты производства драгоценных металлов и лица, ставшие собственниками аффинированного золота в результате переработки, реализуют аффинированное золото, произведенное на территории Республики Казахстан или за ее пределами, в приоритетном порядке Национальному Банку Республики Казахстан.

      3. Субъекты производства драгоценных металлов и лица, ставшие собственниками аффинированного золота в результате переработки, представляют в Национальный Банк Республики Казахстан графики прогноза производства и продажи аффинированного золота на первое полугодие будущего года до 1 ноября текущего года, на второе полугодие текущего года – до 1 мая текущего года.

      4. Национальный Банк Республики Казахстан, основываясь на прогнозе производства и продажи аффинированного золота, состоянии денежного рынка, показателях денежно-кредитной политики и конъюнктуры международных финансовых рынков, утверждает лимит приобретения в рамках реализации приоритетного права на предстоящее полугодие либо принимает решение о нереализации приоритетного права в целом на предстоящий период (от месяца до полугодия).

      В рамках утвержденного лимита приобретения Национальный Банк Республики Казахстан определяет объемы аффинированного золота, которые будут приобретены в предстоящем полугодии у каждого субъекта производства драгоценных металлов или лица, ставшего собственником аффинированного золота в результате переработки, представившего график прогноза производства и продажи аффинированного золота.

      Объемы приобретения либо решение об отказе от реализации приоритетного права государства на приобретение аффинированного золота на предстоящий период доводятся до сведения субъектов производства драгоценных металлов и лиц, ставших собственниками аффинированного золота в результате переработки, на первое полугодие будущего года до 1 декабря текущего года, на второе полугодие текущего года – до 1 июня текущего года.

      Национальный Банк Республики Казахстан обязан полностью приобретать объемы приобретения, доведенные до субъектов производства драгоценных металлов и лиц, ставших собственниками аффинированного золота в результате переработки.

      В случае, если ожидаемый объем производства и продажи аффинированного золота превысит объем производства и продажи аффинированного золота, представленный Национальному Банку Республики Казахстан в соответствии с пунктом 3 настоящей статьи, субъекты производства драгоценных металлов и лица, ставшие собственниками аффинированного золота в результате переработки, дополнительно представляют в Национальный Банк Республики Казахстан измененные графики прогноза производства и продажи аффинированного золота.

      В течение пятнадцати рабочих дней со дня получения измененных графиков прогноза производства и продажи аффинированного золота Национальный Банк Республики Казахстан доводит до субъектов производства драгоценных металлов и лиц, ставших собственниками аффинированного золота в результате переработки, соответственно измененный объем приобретения аффинированного золота или сообщает об оставлении без изменений ранее доведенного до сведения объема приобретения аффинированного золота путем направления отказа от приобретения нового объема в соответствии с измененными графиками.

      5. Продажа аффинированного золота субъектами производства драгоценных металлов и лицами, ставшими собственниками аффинированного золота в результате переработки, в качестве сырья для производства ювелирных и других изделий субъектам производства ювелирных и других изделий на территории Республики Казахстан до достижения лимита, определяемого Национальным Банком Республики Казахстан, осуществляется в соответствии с порядком реализации приоритетного права государства на приобретение аффинированного золота для пополнения активов в драгоценных металлах.

      6. Приобретение аффинированного золота в рамках реализации приоритетного права государства осуществляется по ценам, рассчитанным с использованием сложившихся на международном рынке цен, за вычетом транспортных расходов, затрат на реализацию и скидки за качество, которая применяется в случае приобретения аффинированного золота, не отвечающего международным стандартам качества, принятым Лондонской ассоциацией рынка драгоценных металлов и обозначенным в документах данной ассоциации как стандарт "Лондонская качественная поставка" ("London good delivery").

      7. Приобретение аффинированного золота в рамках реализации приоритетного права государства осуществляется на основании заключенного Национальным Банком Республики Казахстан с субъектом производства драгоценных металлов или лицом, ставшим собственником аффинированного золота в результате переработки, договора об общих условиях купли-продажи аффинированного золота для пополнения активов в драгоценных металлах.

      8. Национальный Банк Республики Казахстан вправе отказаться от реализации приоритетного права государства на приобретение аффинированного золота для пополнения активов в драгоценных металлах в случаях достижения лимита приобретения и (или) при наличии принятого решения о нереализации приоритетного права на предстоящий период в соответствии с частью первой пункта 4 настоящей статьи.

      Основания, предусмотренные частью первой настоящего пункта, не применяются в отношении субъектов производства драгоценных металлов и лиц, ставших собственниками аффинированного золота в результате переработки, в пределах доведенных до них объемов приобретения аффинированного золота.

      9. В случае отказа Национального Банка Республики Казахстан от реализации приоритетного права государства на приобретение аффинированного золота у субъектов производства драгоценных металлов или лиц, ставших собственниками аффинированного золота в результате переработки, данное аффинированное золото может быть реализовано третьим лицам.

Статья 10. Аффинаж лома и отходов драгоценных металлов, обращенных в собственность государства по отдельным основаниям

      1. Лом и отходы драгоценных металлов, обращенные в собственность государства по отдельным основаниям и принятые Национальным Банком Республики Казахстан в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан, подлежат аффинажу с зачислением слитков аффинированного золота в активы Национального Банка Республики Казахстан в драгоценных металлах.

      2. Порядок передачи на аффинаж лома и отходов драгоценных металлов, обращенных в собственность государства по отдельным основаниям, в слитки аффинированного золота и получения их после аффинажа определяется Национальным Банком Республики Казахстан.

      3. Стоимость слитков аффинированного золота, указанных в пункте 1 настоящей статьи, перечисляется в бюджет за вычетом издержек, связанных с переработкой лома и отходов драгоценных металлов.

Статья 11. Особенности оборота инвестиционного золота

      1. В целях оборота инвестиционного золота могут использоваться металлические счета, открытые в установленном законодательством Республики Казахстан порядке в банках второго уровня, а также в Национальном Банке Республики Казахстан для категории юридических лиц, обслуживаемых в Национальном Банке Республики Казахстан.

      2. При осуществлении сделок с инвестиционным золотом оплата производится по ценам, рассчитанным с использованием сложившихся на международном рынке цен на момент проведения сделки.

Статья 12. Порядок проведения экспертизы

      1. Экспертиза проводится на возмездной основе в соответствии с правилами проведения экспертизы, а также документами по стандартизации.

      2. Физические и юридические лица обращаются в уполномоченную организацию для проведения экспертизы в добровольном порядке, а также в обязательном порядке в случаях, предусмотренных пунктом 4 настоящей статьи и пунктами 2 и 3 статьи 7 настоящего Закона.

      3. По результатам экспертизы уполномоченной организацией предоставляется экспертное заключение в течение пяти рабочих дней со дня обращения физического или юридического лица.

      4. Обязательному опробованию и клеймению в уполномоченных организациях подлежат произведенные и (или) реализуемые на территории Республики Казахстан ювелирные и другие изделия, за исключением определенных уполномоченным органом.

      Сноска. Статья 12 с изменениями, внесенными законами РК от 05.10.2018 № 184-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 13. Особенности реализации ювелирных и других изделий

      1. На территории Республики Казахстан не допускается реализация ювелирных и других изделий без наличия пробирного клейма, а также оттиска именника, проставляемого субъектом производства ювелирных и других изделий на всех собственных ювелирных и других изделиях.

      Ювелирные и другие изделия клеймятся единым пробирным клеймом Республики Казахстан с кодами уполномоченных организаций, право пользования которыми предоставляется уполномоченным органом в области технического регулирования.

      При использовании в качестве вставок в ювелирные и другие изделия материалов искусственного происхождения на ярлыках должна быть указана информация о том, что данный камень не является драгоценным.

      2. Исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      3. Исключен Законом РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      4. Именник подлежит обязательной регистрации в уполномоченной организации в порядке, определенном уполномоченным органом.

      5. Уполномоченная организация ежеквартально представляет сведения о зарегистрированных именниках в уполномоченный орган в порядке, определенном уполномоченным органом.

      Сноска. Статья 13 с изменениями, внесенными законами РК от 24.05.2018 № 156-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 30.12.2020 № 397-VI (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования); от 27.12.2021 № 87-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 14. Ответственность за нарушение законодательства Республики Казахстан в области драгоценных металлов и драгоценных камней

      Нарушение законодательства Республики Казахстан в области драгоценных металлов и драгоценных камней влечет ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.

Статья 15. Порядок введения в действие настоящего Закона

      Настоящий Закон вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования, за исключением пункта 4 статьи 12 и статьи 13, которые вводятся в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования.

     
      Президент
Республики Казахстан
Н. НАЗАРБАЕВ

Бағалы металдар мен асыл тастар туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2016 жылғы 14 қаңтардағы № 444-V ҚРЗ.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 15-баптан қараңыз.
      Қолданушылар назарына!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

МАЗМҰНЫ

      Осы Заң бағалы металдарды өндіру және бағалы металдар мен асыл тастардың, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының, бағалы металдар мен асыл тастардан жасалған зергерлік және басқа да бұйымдардың айналымы саласында туындайтын қоғамдық қатынастарды реттейді.

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) асыл тастар – табиғи алмастар, зүбәржаттар, лағылдар, жақұттар және александриттер, сондай-ақ шикі (табиғи) және өңделген түрдегі табиғи інжу. Асыл тастарға бірегей кәріптас түзілімдері теңестіріледі;

      2) асыл тастардың, бағалы металдар мен асыл тастардан жасалған зергерлік және басқа да бұйымдардың сараптамасы (бұдан әрі – сараптама) – асыл тастарды сәйкестендіруді және бағалы металдар мен асыл тастардан жасалған зергерлік және басқа да бұйымдардағы бағалы металдарды сынамалауды, сынамалау таңбалары бедерлерінің төлнұсқалығын тексеруді қамтитын, уәкілетті ұйымдар жүзеге асыратын сынақтарды ұйымдастыру және жүргізу;

      3) асыл тастарды сәйкестендіру – асыл тастардың сыныптамалық және құндық сипаттамаларының нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптарына сәйкестігін белгілеу;

      4) атаулы таңба – бағалы металдар мен асыл тастардан жасалған зергерлік және басқа да бұйымдарға салынатын және бағалы металдар мен асыл тастардан жасалған зергерлік және басқа да бұйымдарды дайындаушыны куәландыратын арнайы белгі;

      5) аффинаждау – бағалы металдарды қоспалардан және ілеспе құрауыштардан тазалау, бағалы металдарды ұлттық немесе халықаралық стандартқа сәйкес келетін сапаға дейін жеткізу процесі;

      6) аффинирленген алтын – аффинаждау нәтижесінде құймалар, тілімдер, түйіршіктер және ұнтақтар түрінде алынған алтын;

      6-1) аффинирленген бағалы металдар – бөгде қоспалардан және ілеспе құрамдастардан тазартылған, ұлттық немесе халықаралық стандартқа сәйкес келетін сапаға жеткізілген бағалы металдар;

      7) бағалы металдар – кез келген күйдегі және түрдегі алтын, күміс, платина және платина тобындағы металдар (палладий, иридий, родий, рутений және осмий);

      8) бағалы металдардың аффинаждауға жатпайтын саф түрлері – осы нақты кен орнындағы бағалы металдың басым бөлшектерінен өз мөлшері бойынша бірден ерекшеленетін және массасы 0,3 грамнан асатын, бағалы металдардың минералды шикізатынан бөлініп алынған, ішкі және сыртқы нарықтардағы айналысқа, өндірістік, ғылыми, әлеуметтік-мәдени мақсаттарда пайдалануға арналған бағалы металдардың саф түрлері;

      9) бағалы металдардың сынықтары мен қалдықтары – жөнделмейтін ақауды қоса алғанда, бағалы металдарды алу мақсатында кейіннен қайта өңдеу үшін пайдалануға болатын, жарамсыз болып қалған, пайдаланылу құндылығын жоғалтқан немесе жоюға жататын, құрамында бағалы металл бар бұйымдар және (немесе) олардың құрауыш бөліктері, сондай-ақ техникалық және тұрмыстық мақсаттағы өнімді өндіру және пайдалану кезінде түзілген, құрамында бағалы металл бар материалдардың, металлургиялық өндірістің аралық өнімдерінің қалдықтары;

      10) бағалы металдарды өндіру – құрамында бағалы металдар бар өндірілген кешенді кендерден, концентраттардан және басқа да жартылай өнімдерден, бағалы металдардың сынықтары мен қалдықтарынан бағалы металдарды алу, сондай-ақ бағалы металдарды аффинаждау;

      11) бағалы металдарды өндіру субъектілері – Қазақстан Республикасының аумағында бағалы металдарды өндіруді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының заңды тұлғалары;

      12) бағалы металдар мен асыл тастардан жасалған зергерлік және басқа да бұйымдар (бұдан әрі – зергерлік және басқа да бұйымдар) – бағалы металдардан жасалған монеталарды қоспағанда, асыл тастардан және табиғи немесе жасанды жолмен алынған басқа да материалдардан жасалған көздері бар не онсыз, әртүрлі көркемдік өңдеу түрлерін пайдалана отырып, асыл тастардан, бағалы металдардан және олардың қорытпаларынан жасалған, әртүрлі әшекейлер, тұрмыстық кәдеге жарататын заттар ретінде және (немесе) діни әрі декоративтік мақсаттарда қолданылатын бұйымдар;

      13) бағалы металдар мен асыл тастардың, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының, зергерлік және басқа да бұйымдардың айналымы – бағалы металдар мен асыл тастарды, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын, зергерлік және басқа да бұйымдарды өндіру, әкелу, әкету, олармен азаматтық-құқықтық мәмілелер жасау, мемлекеттің аффинирленген алтынды басым құқық шеңберінде сатып алуы, сондай-ақ бағалы металдар мен асыл тастарды инвестициялық және басқа да мұқтаждар үшін қолдану;

      14) зергерлік және басқа да бұйымдарды өндіру субъектілері – зергерлік және басқа да бұйымдарды дайындауды жүзеге асыратын дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар;

      15) инвестициялық алтын – мынадай шарттарға сәйкес келетін алтын:

      алтын монеталар үшін:

      мұндай алтын монеталардың нумизматикалық құндылығы болмайды;

      алтын монеталардың тазалығы жалпы массасының 1000 үлесінің 900 мыңдық үлесіне тең немесе одан асады (бұл 900-сынамаға, 900 промиллеге, 90,0 пайызға немесе 21,6 каратқа сәйкес келеді).

      Бұл ретте алтын монета мынадай шарттардың біріне сәйкес болған кезде:

      1800 жылға дейін соғылған;

      "пруф" (proof) сапасымен бетінің айнадай болып шығуын қамтамасыз ететін технология бойынша соғылған;

      шығарылымының таралымы 1000 данадан аспаған;

      оның нарықтық бағасы монета құрамындағы алтын құнының 80 пайызынан асқан жағдайда, оның нумизматикалық құндылығы бар деп танылады.

      Монетаның құрамындағы алтынның құны алтын монетаны өткізу күні Лондон бағалы металдар нарығының қауымдастығы белгілеген (белгіленген) алтынның таңертеңгі фиксингін (баға белгіленімін) көрсетілген күні белгіленген валюта айырбасының нарықтық бағамына көбейту арқылы айқындалады.

      Қалған алтын үшін:

      мұндай алтын аффинирленген болып табылады (мұндай алтынның тазалығы лигатуралық массаның 1000 үлесінің 995 мыңдық үлесіне тең немесе одан асады (бұл 995-сынамаға, 995 промиллеге, 99,5 пайызға немесе 23,88 каратқа сәйкес келеді);

      мұндай алтын ұлттық немесе халықаралық стандартқа сәйкес келеді, өлшеуіш немесе стандартты құйма және (немесе) тілім түрінде дайындалып, мынадай таңбалау салынады:

      стандартты құйма және (немесе) тілім үшін:

      сериялық нөмірі (дайындалған жылы қамтылуы мүмкін);

      дайындаушының тауар белгісі;

      алтынның тазалығы (массалық үлесі);

      егер сериялық нөмірге енгізілмеген болса, дайындалған жылы;

      өлшеуіш құйма үшін:

      металдың атауы;

      дайындаушының тауар белгісі;

      алтынның тазалығы (массалық үлесі);

      құйманың массасы;

      16) құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарлары – өңделмеген бағалы металдар (оның ішінде, құйма түріндегі Доре қорытпасы, катодты металл), мырыш шөгінділері, бағалы металдардың сынықтары мен қалдықтары, бағалы металдардың кендері мен концентраттары, құрамында бағалы металдар бар түсті металдардың кендері, концентраттары және күлі, түсті металдар өндірісінің жартылай өнімдері;

      17) құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларындағы зиянды қоспалар мен бағалы металдар құрамының шекті мәндері – құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын Қазақстан Республикасының аумағынан әкету кезінде мемлекеттік бақылау мақсатында белгіленетін, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларынан өнеркәсіптік алу мүмкіндігін айқындайтын, Қазақстан Республикасының аумағында бағалы металдарды өндіру субъектілері құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын қайта өңдеу мүмкіндігін (мүмкін еместігін) айқындау үшін пайдаланылатын зиянды қоспалардың жол берілетін барынша жоғары құрамы және бағалы металдардың ең аз құрамы;

      18) өңделмеген табиғи алмас – табиғи күйдегі, өңделмеген және (немесе) ішінара өңделген (шағылған, арамен тілінген, рундист жағылған) алмас;

      19) сынама – бағалы металл қорытпасының мың массалық бөлігіндегі таза бағалы металдың массалық бөліктерінің саны;

      20) сынамалау – бағалы металдардың, зергерлік және басқа да бұйымдардың сынамасын белгіленген әдістермен айқындау немесе растау;

      21) сынамалық таңба – зергерлік және басқа да бұйымдарға салынатын, осындай бұйымдардағы бағалы металл сынамасын куәландыратын белгіленген үлгідегі белгі;

      22) таңбалау – зергерлік және басқа да бұйымдарға сынамалық таңба бедерін салу;

      23) уәкілетті орган – бағалы металдарды өндіруді және бағалы металдар мен асыл тастардың, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының, зергерлік және басқа да бұйымдардың айналымын реттеу саласындағы басшылықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шектерде салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

      24) уәкілетті ұйым – Қазақстан Республикасының сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы заңнамасына сәйкес сараптама жүргізуге аккредиттелген заңды тұлға.

      Ескерту. 1-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2021 № 62-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының бағалы металдар мен асыл тастар саласындағы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының бағалы металдар мен асыл тастар саласындағы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік-құқықтық актілерінен тұрады.

      2. Бағалы металдар мен асыл тастарды барлау және өндіру саласындағы қоғамдық қатынастар Қазақстан Республикасының жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы заңнамасымен реттеледі.

      3. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылғаннан өзге де нормалар белгіленген болса, онда халықаралық шарттың нормалары қолданылады.

3-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті

      Қазақстан Республикасының Үкіметі:

      1) бағалы металдарды өндіру, бағалы металдар мен асыл тастардың, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының, зергерлік және басқа да бұйымдардың айналымы саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлейді және оларды жүзеге асыруды ұйымдастырады;

      2) алып тасталды – ҚР 05.07.2024 № 115-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      3) алып тасталды – ҚР 05.07.2024 № 115-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      4) алып тасталды – ҚР 05.07.2024 № 115-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      5) алып тасталды - ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      Ескерту. 3-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.07.2024 № 115-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-бап. Уәкілетті органның құзыреті

      Уәкілетті орган:

      1) бағалы металдарды өндіру, бағалы металдар мен асыл тастардың, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының, зергерлік және басқа да бұйымдардың айналымы саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастырады және іске асырады;

      2) бағалы металдарды және құрамында бағалы металдар бар шикiзат тауарларын Еуразиялық экономикалық одаққа кiрмейтiн елдерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан осы елдерге әкету қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      3) асыл тастарды, зергерлік және басқа да бұйымдарды Еуразиялық экономикалық одаққа кірмейтін елдерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан осы елдерге әкету қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      4) Кимберлий процесінің сертификаттау схемасын ескере отырып, өңделмеген табиғи алмасты Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан әкету қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      5) сараптама жүргізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      5-1) атаулы таңбаны уәкілетті ұйымда міндетті тіркеу және тіркелген атаулы таңбалар туралы мәліметтерді уәкілетті органға ұсыну қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      6) құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларына нормативтік құжаттарды бекітеді;

      7) қайта өңдеу үшін Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан әкету кезінде ұсынылған құжаттарда көрсетілген бағалы металдарды және құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларынан қайта өңдеу өнімдерінің шығу нормаларын растайды;

      8) алып тасталды – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      9) алып тасталды – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      10) бағалы металдарды өндіру субъектілерінің тізбесін қалыптастыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      10-1) аффинаждауға дейінгі минералды шикізатқа және (немесе) өңделмеген бағалы тастарға меншік құқығының өтуіне, сондай-ақ оларды кепіл ретінде пайдалануға байланысты мәмілелерді есепке алу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      11) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентiнiң және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң актiлерiнде көзделген өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.

      Ескерту. 4-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 27.12.2021 № 87-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.07.2024 № 115-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің құзыреті

      Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі:

      1) бағалы металдардағы активтерді толықтыру үшін аффинирленген алтынды сатып алуға мемлекеттің басым құқығын іске асырады;

      2) бағалы металдардағы активтерді толықтыру үшін аффинирленген алтынды сатып алуға мемлекеттің басым құқығын іске асыру тәртібін айқындайды;

      3) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда бағалы металдардың және құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының сынамаларына (үлгілеріне) бақылау сынақтарын жүзеге асырады;

      4) алып тасталды – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      5) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 5-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2018 № 168-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6-бап. Аффинирленген бағалы металдардың, бағалы металдар мен асыл тастардың, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының, зергерлік және басқа да бұйымдардың айналымы кезіндегі мемлекеттік бақылау

      Ескерту. 6-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      1. Уәкілетті орган:

      1) құрамында бағалы металдар бар түсті металдар кендерін, концентраттары мен күлдерін, түсті металдар өндірісінің жартылай өнімдерін қоспағанда, бағалы металдарды және құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын Еуразиялық экономикалық одаққа кірмейтін елдерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан осы елдерге әкету кезінде;

      2) асыл тастарды, зергерлік және басқа да бұйымдарды, бағалы металдардан жасалған монеталарды Еуразиялық экономикалық одаққа кiрмейтiн елдерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан осы елдерге әкету кезінде;

      3) құрамында бағалы металдар бар түсті металдар кендерін, концентраттары мен күлдерін, түсті металдар өндірісінің жартылай өнімдерін Еуразиялық экономикалық одаққа кірмейтін елдерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан осы елдерге әкету кезінде;

      4) алып тасталды – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      5) аффинирленген бағалы металдарды Еуразиялық экономикалық одаққа кірмейтін елдерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан осы елдерге әкету кезінде мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады.

      2. Осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген мемлекеттік бақылау Еуразиялық экономикалық комиссияның шешімдеріне, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады және мыналарды:

      1) түсті металдар кендерін, концентраттары мен күлдерін, түсті металдар өндірісінің жартылай өнімдерін қоспағанда, бағалы металдар, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарлары партиясының ілеспе құжаттарда, оның ішінде нормативтік техникалық және (немесе) техникалық құжаттамада көрсетілген деректерге сәйкестігін тексеруді;

      2) әлемдік нарықтағы бағаларды ескере отырып, бағалы металдар құнын бағалауды;

      3) бағалы металдардың, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының шығу көзін айқындауды;

      4) бағалы металдармен және құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларымен мәмілелер жасау кезінде Қазақстан Республикасы заңнамасы талаптарының сақталуын бақылауды;

      5) құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларындағы бағалы металдар мен ілеспе алынатын металдар құрамын бақылауды;

      6) бағалы металдар мен ілеспе алынатын металдар құрамы туралы құжаттар негізінде Қазақстан Республикасында шикізат тауарларынан бағалы металдарды өнеркәсіптік алудың мүмкіндігін (мүмкін еместігін) және экономикалық тұрғыдан орындылығын (орынсыздығын) тексеруді немесе Қазақстан Республикасының аумағында құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын қайта өңдеудің экономикалық тұрғыдан орынсыздығын немесе мүмкін еместігін бағалауды қамтиды.

      3. Осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген мемлекеттік бақылау Еуразиялық экономикалық комиссияның шешімдеріне, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес кеден ісі саласындағы уәкілетті орган айқындайтын кедендік бекеттер арқылы жүзеге асырылады.

      4. Осы баптың 1-тармағының 3) тармақшасында көзделген мемлекеттік бақылау Еуразиялық экономикалық комиссияның шешімдеріне, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады және осы баптың 2-тармағының 3), 4), 5) және 6) тармақшаларында көзделген әрекеттерді қамтиды.

      5. Зергерлік және басқа да бұйымдарды өткізу саласындағы мемлекеттік бақылауды Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес бақылау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы жоспардан тыс тексеру мен профилактикалық бақылау және Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне және осы Заңға сәйкес бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нысанында техникалық реттеу саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады.

      5-1. Бұзушылықтардың уақтылы жолын кесу және оларға жол бермеу, бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша техникалық реттеу саласындағы уәкілетті орган анықтаған бұзушылықтарды өз бетінше жою құқығын бақылау субъектісіне беру және бақылау субъектісіне әкімшілік жүктемені төмендету бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылаудың мақсаттары болып табылады.

      5-2. Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылауды техникалық реттеу саласындағы уәкілетті орган әртүрлі ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді, оның ішінде:

      1) мемлекеттік бақылау субъектілері, мемлекеттік органдар және өзге де ұйымдар берген;

      2) ақпараттық жүйелерден алынған;

      3) бұқаралық ақпарат құралдарынан және өзге де ашық көздерден, жеке және заңды тұлғалардың жолданымдарынан алынған мәліметтер негізінде зерделеу, талдау, салыстыру арқылы жүзеге асырады.

      5-3. Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылауды техникалық реттеу саласындағы уәкілетті орган тоқсан сайын есепті кезеңнен кейінгі айдың 25-інен кешіктірмей жүзеге асырады.

      5-4. Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша бақылау субъектісінің әрекеттерінде (әрекетсіздігінде) бұзушылықтар анықталған жағдайда, техникалық реттеу саласындағы уәкілетті орган бұзушылықтар анықталған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде, анықталған бұзушылықтардың сипаттамасын қоса бере отырып, хабарлама ресімдейді және жібереді.

      5-5. Хабарлама бақылау субъектісіне қолын қойғызып, жеке өзіне немесе жөнелту мен алу фактілерін растайтын өзге де тәсілмен табыс етілуге тиіс.

      Бұл ретте төменде санамаланған тәсілдердің бірімен жіберілген хабарлама мынадай жағдайларда:

      1) қолма-қол – бақылау субъектісі алғаны туралы хабарламада белгі қойған күннен бастап;

      2) поштамен – тапсырысты хатпен;

      3) электрондық тәсілмен – бақылау субъектісінің электрондық мекенжайына жөнелтілген күннен бастап бақылау субъектісіне табыс етілді деп есептеледі.

      5-6. Сұрау салудың өзінде орындаудың неғұрлым ұзақ мерзімі көрсетілген жағдайларды қоспағанда, бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы хабарламаны бақылау субъектісі ол табыс етілген (алынған) күннен кейінгі күннен бастап он жұмыс күні ішінде орындауға тиіс.

      5-7. Бақылау субъектісі хабарламада көрсетілген бұзушылықтармен келіспеген жағдайда, хабарламаны жіберген техникалық реттеу саласындағы уәкілетті органға хабарлама табыс етілген (алынған) күннен кейінгі күннен бастап бес жұмыс күні ішінде қарсылық жіберуге құқылы.

      5-8. Алып тасталды – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      5-9. Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы хабарламаны белгіленген мерзімде орындамау бақылау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау жүргізудің жартыжылдық тізіміне енгізу жолымен бақылау субъектісіне қатысты бақылау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау тағайындауға алып келеді.

      6. Мынадай:

      1) осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген мемлекеттік бақылау нәтижелерін уәкілетті орган:

      әкелу кезінде – тауардың әрбір партиясына берілген мемлекеттік бақылау актісі нысанында;

      қайта өңдеуге әкелу кезінде – тауардың әрбір партиясына берілген мемлекеттік бақылау актісі, тауарларды қайта өңдеу шарттары туралы құжат нысанында;

      әкету кезінде – тауардың әрбір партиясына берілген мемлекеттік бақылау актісі, экспортқа берілген лицензия және Қазақстан Республикасында шикізат тауарларынан бағалы металдарды өнеркәсіптік алудың мүмкіндігі (мүмкін еместігі) және экономикалық тұрғыдан орындылығы (орынсыздығы) туралы қорытынды нысанында;

      қайта өңдеуге әкету кезінде – тауардың әрбір партиясына берілген мемлекеттік бақылау актісі, тауарларды қайта өңдеу шарттары туралы құжат, Қазақстан Республикасының аумағында құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын қайта өңдеудің экономикалық тұрғыдан орынсыздығы немесе мүмкін еместігі туралы қорытынды нысанында ресімдейді;

      2) осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген мемлекеттік бақылау нәтижелерін уәкілетті орган тауардың әрбір партиясына берілген мемлекеттік бақылау актісі нысанында ресімдейді;

      3) осы баптың 1-тармағының 3) тармақшасында көзделген мемлекеттік бақылау нәтижелерін уәкілетті орган:

      қайта өңдеуге әкелу кезінде – тауарларды қайта өңдеу шарттары туралы құжат нысанында;

      әкету кезінде – экспортқа берілген лицензия және Қазақстан Республикасында шикізат тауарларынан бағалы металдарды өнеркәсіптік алудың мүмкіндігі (мүмкін еместігі) және экономикалық тұрғыдан орындылығы (орынсыздығы) туралы қорытынды нысанында;

      қайта өңдеуге әкету кезінде – тауарларды қайта өңдеу шарттары туралы құжат, Қазақстан Республикасының аумағында құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын қайта өңдеудің экономикалық тұрғыдан орынсыздығы немесе мүмкін еместігі туралы қорытынды нысанында ресімдейді.

      4) осы баптың 1-тармағының 5) тармақшасында көзделген мемлекеттік бақылау нәтижелерін уәкілетті орган:

      әкелу кезінде – тауардың әрбір партиясына берілген мемлекеттік бақылау актісі нысанында;

      әкету кезінде – тауардың әрбір партиясына берілген мемлекеттік бақылау актісі және экспортқа арналған лицензия нысанында ресімдейді.

      7. Құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларындағы әкетілетін бағалы металдар мен ілеспе алынатын металдар құрамын бақылау:

      экспортты лицензиялаудың рұқсат беру рәсімдері кезінде бағалы металдар мен ілеспе алынатын металдар құрамы туралы құжаттарды ұсыну;

      Қазақстан Республикасында шикізат тауарларынан бағалы металдарды өнеркәсіптік алудың мүмкіндігі (мүмкін еместігі) және экономикалық тұрғыдан орындылығы (орынсыздығы) туралы қорытынды беру;

      Қазақстан Республикасының аумағында құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын қайта өңдеудің экономикалық тұрғыдан орынсыздығы немесе мүмкін еместігі туралы қорытынды беру;

      құрамында бағалы металдар бар әкетілетін шикізат тауарларының әрбір партиясына мемлекеттік бақылау актісін ресімдеу арқылы жүзеге асырылады.

      Құрамында бағалы металдар бар әкетілетін шикізат тауарларынан олардағы бағалы металдар құрамын мемлекеттік бақылау мақсатында көрсетімдік сынамаларды іріктеу уәкілетті орган айқындаған тәртіппен және нысан бойынша сынамаларды іріктеу туралы акт ресімделе отырып, Қазақстан Республикасының нормативтік техникалық құжаттамасында белгіленген тәртіппен жүргізіледі.

      Мемлекеттік бақылау мақсатында бағалы металдар құрамы туралы құжатты аккредиттелген сынақ зертханасы береді және онда құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларындағы барлық бағалы металдардың үлестік құрамы туралы мәлімет қамтылуға тиіс.

      8. Осы баптың 1-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген мемлекеттік бақылау:

      1) бағалы металдарды, оның ішінде бағалы металдардан жасалған монеталарды әкелу және (немесе) әкету кезінде Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне қатысты;

      2) жеке тұлғалардың бағалы металдарды және (немесе) асыл тастарды, оның ішінде зергерлік және басқа да бұйымдарды, бағалы металдардан жасалған монеталарды жеке пайдалануға арналған тауарлар ретінде әкелуі және (немесе) әкетуі кезінде;

      3) бағалы металдар мен олардың негізінде жасалған бұйымдардың радиоактивтік және тұрақты изотоптарын әкелу және (немесе) әкету кезінде;

      4) құрамында бағалы металдар және (немесе) асыл тастар бар мәдени құндылықтарды әкету кезінде жүзеге асырылмайды.

      Ескерту. 6-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-бап. Аффинирленген бағалы металдарды, бағалы металдарды, асыл тастарды, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын, зергерлік және басқа да бұйымдарды Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан әкету ерекшеліктері

      Ескерту. 7-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      1. Бағалы металдарды және құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын Еуразиялық экономикалық одаққа кірмейтін елдерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан осы елдерге әкету кезінде уәкілетті орган бағалы металдар құрамы туралы құжаттар келісімшарт талаптарына және нормативтік техникалық құжаттамаға сәйкес келмеген жағдайда, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне бағалы металдардың және құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының сынамаларына (үлгілеріне) бақылау сынақтарын жүзеге асыруға өтінім жібереді.

      2. Кедендік декларациялауға және кедендік тазартуға байланысты кедендік операциялар жасалғанға дейін асыл тастарды, зергерлік және басқа да бұйымдарды Еуразиялық экономикалық одаққа кірмейтін елдерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелу кезінде сараптама жүргізіледі және Еуразиялық экономикалық комиссияның шешімімен белгіленген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік бақылау жүзеге асырылады.

      3. Асыл тастарды, зергерлік және басқа да бұйымдарды Қазақстан Республикасының аумағынан Еуразиялық экономикалық одаққа кірмейтін елдерге әкету кезінде сараптама жүргізіледі және мемлекеттік бақылау жүзеге асырылады.

      4. Аффинирленген бағалы металдарды, бағалы металдар мен асыл тастарды, зергерлік және басқа да бұйымдарды, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын Қазақстан Республикасының аумағына әкелуді және Қазақстан Республикасының аумағынан әкетуді жүзеге асыру үшін дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар өз қызметінің басталғаны немесе тоқтатылғаны туралы "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен уәкілетті органға хабар беруге міндетті.

      Осы тармақтың талаптары Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне қолданылмайды.

      5. Өңделмеген табиғи алмасты Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан әкету Кимберлий процесінің сертификаттау схемасына сәйкес жүзеге асырылады.

      Ескерту. 7-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Бағалы металдарды өндіру

      1. Бағалы металдардың аффинаждауға жатпайтын саф түрлерін қоспағанда, өндірілген және шығарылған бағалы металдар, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарлары, осы бапта көзделген жағдайларды қоспағанда, қайта өңдеу және (немесе) аффинаждау үшін бағалы металдарды өндіру субъектілеріне келіп түсуге тиіс.

      2. Құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын Қазақстан Республикасының аумағынан әкетуге ниеті бар тұлға уәкілетті орган айқындаған тәртіппен, уәкілетті орган бекітетін тізбедегі бағалы металдарды өндірудің барлық субъектілерінен тиісті бас тартуды немесе осындай бас тартудың бар екені туралы уәкілетті органның растамасын алуға міндетті.

      Бұл ретте осы тармақтың бірінші бөлігінде аталған бағалы металдарды өндіру субъектілерінің уәкілетті орган белгіленген шарттарды орындамауы да – осы тармақтың мақсатындағы бас тарту болып табылады.

      Құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын қайта өңдеуден және (немесе) аффинаждаудан бас тарту үшін мыналар негіз болып табылуы мүмкін:

      1) қайта өңдеудің және (немесе) аффинаждаудың технологиялық тұрғыдан мүмкін болмауы, оның ішінде құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларындағы зиянды қоспалар мен бағалы металдар құрамының шекті мәндерге сәйкес келмеуі;

      Бағалы металдарды өндірудің уәкілетті орган бекітетін тізбеде тұрған әрбір субъектісі қайта өңдеудің және (немесе) аффинаждаудың технологиялық мүмкіндіктеріне қарай құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларындағы зиянды қоспалар мен бағалы металдар құрамының өз шекті мәндерін белгілейді;

      2) құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларының ұсынылатын көлемін қайта өңдеу және (немесе) аффинаждау үшін өндірістік қуаттылықтың болмауы немесе жеткіліксіз болуы;

      3) құрамында бағалы металдар бар түсті металдар кендерін, концентраттары мен күлдерін, түсті металдар өндірісінің жартылай өнімдерін қайта өңдеудің экономикалық тұрғыдан орынсыз болуы.

      3. Осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларда, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын Қазақстан Республикасының аумағынан әкету Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

      4. Қажетті қайта өңдеуден өткен бағалы металдарды, құрамында бағалы металдар бар шикізат тауарларын Қазақстан Республикасының аумағынан тыс жерде жүзеге асырылатын аффинаждау бағалы металдарға меншік құқығының ауысуына әкеп соқпайды.

      Ескерту. 8-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 02.07.2021 № 62-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Бағалы металдардағы активтерді толықтыру үшін аффинирленген алтынды сатып алуға мемлекеттің басым құқығы

      1. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің бағалы металдардағы активтерін толықтыру үшін мемлекет бағалы металдарды өндіру субъектілерімен және қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иелеріне айналған тұлғалармен аффинирленген алтынды сатып алу жөнінде мәмілелер жасасуға басым құқыққа ие болады.

      2. Бағалы металдарды өндіру субъектілері және қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иелеріне айналған тұлғалар Қазақстан Республикасының аумағында немесе оның шегінен тыс жерде өндірілген аффинирленген алтынды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне басым тәртіппен өткізеді.

      3. Бағалы металдарды өндіру субъектілері және қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иелеріне айналған тұлғалар Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне аффинирленген алтынды өндіру және сату болжамының графиктерін алдағы жылдың бірінші жартыжылдығына ағымдағы жылдың 1 қарашасына дейін, ағымдағы жылдың екінші жартыжылдығына – ағымдағы жылдың 1 мамырына дейін ұсынады.

      4. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі аффинирленген алтынды өндіру және сату болжамын, ақша нарығының жай-күйін, ақша-кредит саясатының және халықаралық қаржы нарықтары конъюктурасының көрсеткіштерін негізге ала отырып, алдағы жартыжылдыққа басым құқықты іске асыру шеңберінде сатып алу лимитін бекітеді не алдағы кезеңге (бір айдан жарты жылға дейін) басым құқықты тұтастай іске асырмау туралы шешім қабылдайды.

      Бекітілген сатып алу лимиті шеңберінде Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі аффинирленген алтынды өндіру және сату болжамының графигін ұсынған әрбір бағалы металдарды өндіру субъектісінен немесе қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иесіне айналған тұлғадан алдағы жартыжылдықта сатып алынатын аффинирленген алтынның көлемін айқындайды.

      Сатып алу көлемі не алдағы кезеңге аффинирленген алтынды сатып алуға мемлекеттің басым құқығын іске асырудан бас тарту туралы шешім бағалы металдарды өндіру субъектілерінің және қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иелеріне айналған тұлғалардың назарына алдағы жылдың бірінші жартыжылдығында ағымдағы жылдың 1 желтоқсанына дейін, ағымдағы жылдың екінші жартыжылдығында – ағымдағы жылдың 1 маусымына дейін жеткізіледі.

      Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі бағалы металдарды өндіру субъектілерінің және қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иелеріне айналған тұлғалардың назарына жеткізілген сатып алу көлемін толығымен сатып алуға міндетті.

      Егер аффинирленген алтынды өндірудің және сатудың күтілетін көлемі осы баптың 3-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне ұсынылған аффинирленген алтынды өндіру және сату көлемінен асып түскен жағдайда, бағалы металдарды өндіру субъектілері және қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иелеріне айналған тұлғалар Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне аффинирленген алтынды өндіру және сату болжамының өзгертілген графиктерін қосымша ұсынады.

      Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі аффинирленген алтынды өндіру және сату болжамының өзгертілген графиктерін алған күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде аффинирленген алтынды сатып алудың тиісінше өзгертілген көлемін бағалы металдарды өндіру субъектілерінің және қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иелеріне айналған тұлғалардың назарына жеткізеді немесе өзгертілген графиктерге сәйкес жаңа көлемді сатып алудан бас тартуды жіберу арқылы бұрын назарына жеткізілген аффинирленген алтынды сатып алу көлемін өзгеріссіз қалдыру туралы хабарлайды.

      5. Бағалы металдарды өндіру субъектілерінің және қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иесіне айналған тұлғалардың аффинирленген алтынды зергерлік және басқа да бұйымдарды өндіру үшін шикізат ретінде Қазақстан Республикасының аумағында зергерлік және басқа да бұйымдарды өндіру субъектілеріне Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі айқындайтын лимитке жеткенге дейін сатуы бағалы металдардағы активтерді толықтыру үшін аффинирленген алтынды сатып алуға мемлекеттің басым құқығын іске асыру тәртібіне сәйкес жүзеге асырылады.

      6. Мемлекеттің басым құқығын іске асыру шеңберінде аффинирленген алтынды сатып алу көлік шығыстары, өткізуге жұмсалатын шығындар және Лондон бағалы металдар нарығының қауымдастығы қабылдаған және "Лондондық сапалы өнім беру" ("London good delivery") стандарты ретінде осы қауымдастықтың құжаттарында белгіленген халықаралық сапа стандарттарына сай келмейтін аффинирленген алтынды сатып алған жағдайда қолданылатын сапа үшін жеңілдік шегеріле отырып, халықаралық нарықта қалыптасқан бағалар пайдаланыла отырып есептелген баға бойынша жүзеге асырылады.

      7. Мемлекеттің басым құқығын іске асыру шеңберінде аффинирленген алтынды сатып алу Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі бағалы металдарды өндіру субъектісімен немесе қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иесіне айналған тұлғамен жасасқан бағалы металдардағы активтерді толықтыру үшін аффинирленген алтынды сатып алу-сатудың жалпы талаптары туралы шарт негізінде жүзеге асырылады.

      8. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі сатып алу лимитіне қол жеткізілген жағдайларда және (немесе) осы баптың 4-тармағының бірінші бөлігіне сәйкес алдағы кезеңге басым құқықты іске асырмау туралы қабылданған шешім болған кезде бағалы металдардағы активтерді толықтыру үшін аффинирленген алтынды сатып алуға мемлекеттің басым құқығын іске асырудан бас тартуға құқылы.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген негіздер бағалы металдарды өндіру субъектілеріне және қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иелеріне айналған тұлғаларға қатысты олардың назарына жеткізілген аффинирленген алтынды сатып алу көлемі шегінде қолданылмайды.

      9. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі бағалы металдарды өндіру субъектілерінен немесе қайта өңдеу нәтижесінде аффинирленген алтынның меншік иелеріне айналған тұлғалардан аффинирленген алтынды сатып алуға мемлекеттің басым құқығын іске асырудан бас тартқан жағдайда, осы аффинирленген алтын үшінші тұлғаларға өткізілуі мүмкін.

10-бап. Жекелеген негіздер бойынша мемлекет меншігіне айналдырылған бағалы металдардың сынықтары мен қалдықтарын аффинаждау

      1. Жекелеген негіздер бойынша мемлекет меншігіне айналдырылған және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен қабылдап алған бағалы металдардың сынықтары мен қалдықтары Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің бағалы металдардағы активтеріне аффинирленген алтынның құймаларын есепке жатқыза отырып аффинаждауға жатады.

      2. Жекелеген негіздер бойынша мемлекет меншігіне айналдырылған бағалы металдардың сынықтары мен қалдықтарын аффинирленген алтын құймалары етіп аффинаждауға беру және оларды аффинаждалғаннан кейін алу тәртібін Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі айқындайды.

      3. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген аффинирленген алтын құймаларының құны бағалы металдардың сынықтары мен қалдықтарын қайта өңдеуге байланысты шығындар шегеріле отырып, бюджетке аударылады.

11-бап. Инвестициялық алтын айналымының ерекшеліктері

      1. Инвестициялық алтын айналымы мақсатында Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен екінші деңгейдегі банктерде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі қызмет көрсететін заңды тұлғалар санаты үшін Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде ашылған металл шоттары пайдаланылуы мүмкін.

      2. Инвестициялық алтынмен мәмілелерді жүзеге асырған кезде төлем мәміле жүргізу кезінде халықаралық нарықта қалыптасқан бағалар пайдаланыла отырып есептелген бағалар бойынша жүргізіледі.

12-бап. Сараптама жүргізу тәртібі

      1. Сараптама жүргізу қағидаларына, сондай-ақ стандарттау жөніндегі құжаттарға сәйкес сараптама өтеулі негізде жүргізіледі.

      2. Жеке және заңды тұлғалар сараптама жүргізу үшін уәкілетті ұйымға ерікті тәртіппен, сондай-ақ осы баптың 4-тармағында және осы Заңның 7-бабының 2 және 3-тармақтарында көзделген жағдайларда міндетті тәртіппен жүгінеді.

      3. Уәкілетті ұйым сараптама нәтижелері бойынша жеке немесе заңды тұлға жүгінген күннен бастап бес жұмыс күні ішінде сараптама қорытындысын береді.

      4. Уәкілетті орган айқындағандарды қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген және (немесе) өткізілетін зергерлік және басқа да бұйымдар уәкілетті ұйымдарда міндетті түрде сынамалануға және таңбалануға жатады.

      Ескерту. 12-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Зергерлік және басқа да бұйымдарды өткізудің ерекшеліктері

      1. Қазақстан Республикасының аумағында зергерлік және басқа да бұйымдарды өндіру субъектісі барлық меншікті зергерлік және басқа да бұйымдарға қоятын сынамалау таңбасынсыз, сондай-ақ атаулы таңба бедерінсіз зергерлік және басқа да бұйымдарды өткізуге жол берілмейді.

      Зергерлік және басқа да бұйымдар, оларды пайдалану құқығын техникалық реттеу саласындағы уәкілетті орган беретін уәкілетті ұйымдардың кодтары бар Қазақстан Республикасының бірыңғай сынамалау таңбасымен таңбаланады.

      Зергерлік және басқа да бұйымдарға көз ретінде жасанды жолмен алынған материалдар пайдаланылған кезде затбелгілерде осы тастың асыл тас емес екені көрсетілуге тиіс.

      2. Алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
      3. Алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      4. Атаулы таңба уәкілетті орган айқындаған тәртіппен уәкілетті ұйымда міндетті тіркеуге жатады.

      5. Уәкілетті ұйым тіркелген атаулы таңбалар туралы мәліметтерді уәкілетті орган айқындаған тәртіппен уәкілетті органға тоқсан сайын ұсынады.

      Ескерту. 13-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2021 № 87-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Қазақстан Республикасының бағалы металдар мен асыл тастар саласындағы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

      Қазақстан Республикасының бағалы металдар мен асыл тастар саласындағы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа алып келеді.

15-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      Осы Заң, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізілетін 12-бабының 4-тармағын және 13-бабын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Н. Назарбаев