"Қазақстан Республикасының кейбiр заң актілерiне экологиялық аудит мәселелерi бойынша толықтырулар мен өзгерiстер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 8 желтоқсандағы N 1285 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI:
"Қазақстан Республикасының кейбiр заң актiлерiне экологиялық аудит мәселелерi бойынша толықтырулар мен өзгерiстер енгiзу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламентi Мәжiлiсiнiң қарауына енгiзiлсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрi

Жоба

Экологиялық аудит мәселелерi бойынша кейбiр заңнама
актілеріне өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы
Қазақстан Республикасының Заңы

1-бап. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне мынадай өзгерiстер мен толықтырулар енгiзілсiн:

1. "Қоршаған ортаны қорғау туралы" Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 15 шілдедегi Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., N 17-18, 213-құжат; 1998 ж., N 24, 443-құжат; 1999 ж., N 11, 357-құжат; N 23, 931-құжат; 2001 ж., N 13-14, 171-құжат; N 24, 338-құжат; 2002 ж., N 17, 155-құжат; 2004 ж., N 10, 57-құжат):
1) 1-бап мынадай мазмұндағы абзацтармен толықтырылсын:
"экологиялық аудит - экологиялық қатерлердi анықтау мен бағалауға, олардың қоршаған ортаны қорғау саласындағы нормалар мен ережелердi, экологиялық талаптарды, табиғи ресурстарды пайдалану мен молайту жөніндегі есептілiкті жасаудың, белгіленген стандарттармен қоршаған ортаны басқару және олардың қызметiнің экологиялық қауiпсiздiгiнiң деңгейін арттыру жөнiндегi нұсқамаларды әзiрлеу жүйесiнің сәйкестiгiн жасаудың дұрыстығын қоса, сақтауды белгілеуге бағытталған қоршаған ортаға әсерiн көрсететiн аудиттелетiн субъектілердiң (жеке және заңды тұлғалар) шаруашылық және өзге де қызметін тәуелсіз тексеру;
экологиялық менеджмент жүйесi (қоршаған ортаны басқару жүйесi) - экологиялық саясатты әзірлеу, енгiзу, iске асыру, талдау және қолдау үшiн қажеттi ұйымдастырушылық құрылымын, жоспарлауды, жауапкершілiктi, әдiстердi, рәсiмдi, процестер мен ресурстарды қамтитын әкiмшiлiк басқарудың жалпы жүйесінiң бөлiгi;
экологиялық аудиторларды аттестациялау - экологиялық аудитті жүргiзу үшін оған қажеттi жеке тұлғада бiлiм алуының, жұмыс тәжiрибесiнiң, арнайы дайындықтың, білiмдерiнiң, дағдылары мен жеке қасиеттерiнің өз еркiмен болуын растау;
экологиялық аудитке тапсырыс берушi - мүдделi заңды және жеке тұлғалар, сақтандыру ұйымдары, қаржы салушылар, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган, мемлекеттік органдар.";
2) 8-баптың екiншi бөлiмiн мынадай мазмұндағы он бiрiншi және он екiншi абзацтармен толықтырылсын:
"экологиялық аудиторларды аттестациялау және арнайы біліктілiк комиссиясын құру ережесiн бекітедi;
экологиялық аудитті өткiзу қажеттілігi туралы қорытынды нысанын бекiтедi;";
3) 16-баптада "жыл сайын" деген сөз алынып тасталсын;
4) 20-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы сегiзiншi абзацпен толықтырылсын:
"экологиялық менеджмент жүйесiн өндiрiске енгізуге (қоршаған ортаны басқару жүйесiне);";
5) 81, 82, 83-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

"81-бап. Экологиялық аудит

Экологиялық аудит қоршаған ортаға әсер ететiн шаруашылық және өзге де қызметті жүзеге асыратын аудиттелетін субъектiлердің экологиялық есептiлiгін талдау, өндiрiстiк-технологиялық процестің, персоналдың біліктілiгi мен дайындылығын, қоршаған ортаны ластауға аудиттелетін субъектінiң нақты үлесін белгiлеу үшін арнайы зерттеулер мен зертханалық өлшеулер өткiзудi, қоршаған ортаны қорғау саласындағы нормалар мен ережелердi, экологиялық талаптарды, табиғи ресурстарды пайдалану және молайту жөнiндегi есептілікті жасаудың дұрыстығын, стандарттарға белгiленген ұйымда қабылданған қоршаған ортаны басқару жүйесінің сәйкестігін қоса, сақтауды белгілеудi бағалау жолымен жүргiзіледi.

82-бап. Экологиялық аудиторлық қызмет

Экологиялық аудиторлық қызмет - экологиялық аудитті жүргiзу жөнiндегi экологиялық аудиторлар мен экологиялық аудиторлық ұйымдардың лицензияланатын кәсiпкерлiк қызметi.

83-бап. Экологиялық аудиттi жүзеге асыру тәртiбi

1. Мiндеттi экологиялық аудит және бастамашылық экологиялық аудит экологиялық аудиттің түрлерi болып табылады.
2. Жеке және заңды тұлғалардың мiндеттi экологиялық аудитін жүргiзу үшін мыналар негiз болып табылады:
1) стратегиялық трансшекті және экологиялық қауiпті объектілердi құру;
2) құжатты түрде расталған жеке және заңды тұлғалардың қызметiмен келтiрiлген қоршаған ортаға зиян;
3) табиғат қорғау мәселелерiне жататын жеке және заңды тұлғалардың eceптік құжаттамасына, қоршаған ортаға әсер етудiң нақты деңгейiне жүйелiк сәйкессiздiктердi табу;
4) заңды тұлғаларды - табиғат пайдаланушыларды қайта ұйымдастыру;
5) стратегиялық және трансшектi объектілердiң иелерi болып табылатын, сондай-ақ қызметтiң экологиялық қауiптi түрлерін жүзеге асыратын заңды тұлғалардың банкроттығы.
3. Міндеттi экологиялық аудиттi жүргiзу туралы шешiмдi қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілеттi орган қабылдайды және экологиялық аудитті жүргiзудiң қажеттілігі туралы қорытынды түрiнде ресiмделедi.
4. Міндетті экологиялық аудиттің нәтижелерi табиғат қорғауды жоспарлау, бақылау және сараптау саласындағы шешімдердi қарау және қабылдау үшін қоршаған ортаны қорғау саласында уәкілетті органына беріледi. Экологиялық аудиторлық қорытынды, сондай-ақ облыс, аудан аумағында - облыстық (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілiкті атқарушы органдарына, сақтандыру ұйымдарына берілуi және аталған органдардың бiреуiнiң не аудиттелетiн объектінің өзара келiсiмi бойынша жариялануы мүмкін.
5. Бастамашылық экологиялық аудит экологиялық аудитті жүргiзуге арналған шартпен қаралған мiндеттердi ескере отырып, аудиттелетін субъектінің бастамашылығы бойынша жүргiзіледi. Бастамашылық экологиялық аудиттiң нәтижесi құпия болып табылады. Экологиялық аудитерлiк қорытынды аудиттелетін субъектiнің шешiмi бойынша жариялануы, ұсынылуы облыс, аудан аумағында - облыстық (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілiктi атқарушы органдарына, сақтандыру ұйымдарына, инвесторларға, сондай-ақ танысу үшiн қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органға берiлуi мүмкiн.
6. Экологиялық аудитті өткiзу тәртiбi қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілеттi органның ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының Үкiметі айқындайды.
7. Экологиялық аудит экологиялық аудитермен құралады және аудиттелетiн субъекті не тапсырыс берушiмен келiсiле отырып, экологиялық аудит өткiзетiн жоспармен сәйкес өткiзіледi. Экологиялық аудит өткiзетiн жоспардың үлгілiк нысаны экологиялық аудиторлар палатасы бекiтедi де ұсынымдық сипатта болады.".
6) мынадай мазмұндағы 83-1, 83-2, 83-3, 83-4, 83-5, 83-6, 83-7, 83-8, 83-9, 83-10, 83-11, 83-12, 83-13, 83-14, 83-15, 83-16 және 83-17-баптарымен толықтырылсын:

"83-1-бап. Экологиялық менеджмент жүйелерінiң (қоршаған
ортаны басқармалары жүйесінiң) аудитi

1. Экологиялық менеджмент жүйелерiнiң аудитi (қоршаған ортаны басқармалары жүйесiнiң) бастамашылық болып табылады.
2. Аудиттелетін кәсiпорындар экологиялық аудит стандарттарына қоршаған ортаны басқарудың қабылданған жүйесiне сәйкестігiне сертификат алуы мүмкiн.
Сертификатты қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган келiсiмi бойынша аккредиттелген орган бередi.

83-2-бап. Экологиялық аудитор

1. Экологиялық аудиторлық қызметті жүзеге асыруға аттестацияны өткен және лицензия берiлген жеке тұлға экологиялық аудитор болып табылады.
2. Экологиялық аудитор жеке кәсiпкер ретiнде немесе экологиялық аудиторлық ұйымның қызметкерi ретiнде экологиялық аудиторлық қызметті жүзеге асыруға құқылы.

83-3-бап. Экологиялық аудиторлық ұйым

1. Экологиялық аудиторлық ұйым - өндiрiстiк кооперативтi және мемлекеттік кәсiпорындарды қамтымағанда, кез келген ұйымдастырушылық-құқықтық нысандағы экологиялық аудиторлық қызметті жүзеге асыру үшiн құрылған коммерциялық ұйым.
2. Шетелдiк экологиялық аудиторлық ұйымдар Қазақстан Республикасында экологиялық аудитті тиiсті экологиялық аудиторлық ұйымдарды - Қазақстан Республикасының резиденттерiн құрған жағдайда ғана жүзеге асыра алады.
3. Экологиялық аудиторлық ұйымның құрамындағы экологиялық аудиторлардың саны кемiнде екi адамнан тұруы тиiс.

83-4-бап. Экологиялық аудиторлар палатасы

1. Экологиялық аудиторлар палатасы заңды құқықтары мен заңды мүдделерiн бiлдiру үшін құрылған коммерциялық емес, тәуелсiз, кәсiби және өздігінен басқарылатын ұйым болып табылады.
2. Экологиялық аудиторлар палатасы заңды тұлға болып табылады және оның мүшелерi жалпы жиналыста қабылдаған жарғы негiзiнде жұмыс iстейдi.
3. Экологиялық аудиторлар палатасы ерiктi негiзде экологиялық аудиторларды, экологиялық аудиторлық ұйымдарды бiрiктiредi және мүшелiк жарна әрi Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де көздер есебiнен қаржыландырылады.
4. Экологиялық аудиторлар палатасының құрылымы мен жұмыс органдары оның жарғысымен айқындалады.
5. Экологиялық аудиторлар палатасы:
1) жалпы басшылықты жүзеге асырады және өз мүшелерiнің қызметiн үйлестіредi;
2) экологиялық аудит өткiзетiн Жоспардың үлгілiк нысанын бекiтедi;
3) мемлекеттiк органдарда, мемлекеттiк емес ұйымдарда өз мүшелерінiң құқықтары мен заңды мүдделерiн бiлдiредi және қорғайды, экологиялық аудиторлық қызметтi дамытуда оларға көмек көрсетедi және жәрдем жасайды;
4) лицензиарды өзінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін мiндетті сақтандыру шартын жасаудан экологиялық аудиторлардың жалтаруы және Қазақстан Республикасы заңнамасының өзге де талаптарын бұзуы жағдайында хабарландырады;
5) экологиялық аудиторларды тағылымдамадан өткiзудi және оқытуды ұйымдастырады;
6) экологиялық аудиторлардың заңсыз қызметiне жеке мен заңды тұлғалардың шағымдары мен өтiнiштерiн қарайды.
6. Экологиялық аудиторлар палатасы Қазақстан Республикасының қоғамдық ұйымдар туралы заңнамасына сәйкес өз қызметiн жүзеге асырады.

83-5-бап. Лицензиялар беру

Экологиялық аудиторларға және экологиялық аудиторлық ұйымдарға лицензияны Қазақстан Республикасының Yкiметi айқындайтын тәртіппен қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілеттi орган бередi.

83-6-бап. Экологиялық аудит жүргiзуге шарт

Экологиялық аудиторлар, экологиялық аудиторлық ұйымда және аудиттелетiн субъектілер арасындағы қарым-қатынастар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шарт негізiнде құрылады.

83-7-бап. Экологиялық аудиторлық есеп

1. Жүргiзiлген экологиялық аудит нәтижелерi бойынша экологиялық аудит стандарттарына сәйкес келуi тиiс экологиялық аудиторлық есеп жасалады.
2. Жеке кәсiпкер болып табылатын экологиялық аудитор жасаған экологиялық аудиторлық есепке ол қол қояды және оның жеке мөрiмен куәландырылады. Экологиялық аудит жүргiзуге тартылған, экологиялық аудиторлық есеп жүргiзген экологиялық аудиторлар тобындағы әр экологиялық аудитор қол қояды және жеке мөрiмен куәландырылады.
Экологиялық аудиторлық есепте сондай-ақ экологиялық аудитордың лицензияны беру нөмiрi мен күнi көрсетiледi.
3. Экологиялық аудиторлық ұйымның экологиялық аудиторлық есебiн орындаушы экологиялық аудитор қол қояды, оның жеке мөрiмен куәландырылады, экологиялық аудиторлық ұйымның жетекшiсi бекiтедi және оның мөрiмен куәландырылады.
Экологиялық аудиторлық есепте, сондай-ақ экологиялық аудиторға лицензия берген күнi және нөмiрi қойылады.

83-8-бап. Экологиялық аудит стандарттары

1. Экологиялық аудит стандарттары деп экологиялық аудитке бiрыңғай талаптар белгілейтiн нормативтiк құжаттар түсініледi.
2. Экологиялық аудит стандарттары стандарттау саласындағы заңнама актiлерiмен белгiленген тәртiппен бекiтiледi.

83-9-бап. Экологиялық аудиторлар мен экологиялық
аудиторлық ұйымдардың құқықтары

1. Экологиялық аудиторлар мен экологиялық аудиторлық ұйымдар құқылы:
1) экологиялық аудитті жүргiзудiң орнын өздігінен айқындауға;
2) шарт қағидаттарын орындау үшін қажетті шаруашылық құжаттамасын алуға және тексеруге;
3) осы Заңның 83-14-бабында аталған тұлғалардан басқа, шарт негiзiнде экологиялық аудиттi жүргізуге қатысуға әртүрлi бейiндегi мамандарды тартуға;
4) экологиялық аудитті жүргізуге шарт қағидаттарын аудиттелетiн субъектінің бұзуы жағдайында экологиялық аудиттi жүргiзуден немесе экологиялық аудиторлық есептi беруден бас тартуға құқылы.
2. Экологиялық аудиторлар және экологиялық аудиттелетiн ұйымдардың қызметiне аудиттелетiн субъектілер, мемлекеттiк органдардың және үшінші тұлғалардың заңсыз араласуына жол берiлмейдi.

83-10-бап. Экологиялық аудиторлар мен экологиялық
аудиторлық ұйымдардың мiндеттерi

Экологиялық аудиторлар мен экологиялық аудиторлық ұйымдар міндетті:
1) аудиттелетін объекті қызметiнің экологиялық аспектілерiне және оны орналастыру аймағының нақты экологиялық жағдайына жататын барлық қажетті ақпаратты жинауды қамтамасыз етуге;
2) кәсiпорындағы жағдаймен тiкелей сол жерде танысуға, негізгi және қосымша бөлiмшелерге баруға, персоналмен әңгiмелесу жүргiзуге;
3) оны өзара салыстыру, өндiрiстiк өлшемдердiң сәйкестiгiн, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган немесе жергілiктi басқару органы берген бағалау жолымен кемiнде екi жыл кезеңi үшiн аудиттелетiн субъектілердiң экологиялық есептілiгін тексеруге;
4) өндiрiстік және аймақтық мониторингтің деректерiн растау үшін кәсіпорынның санитарлық-қорғау аймағының шекарасында қажетті зертханалық өлшеулердi ұйымдастыруға;
5) өндiрiсті қосу мен тоқтату, апатты және басқа да жағдайларды қоса аудиттелетін объектінiң қызметiмен туындаған қоршаған орта мен халықтың жай-күйiне қолайсыз өзгерiстердің мүмкiндiгiн айқындау жолымен экологиялық қатерлердi бағалауды орындауға мiндетті;
6) осы Заңның 83-14-бабында көрсетілген жағдай салдарынан экологиялық аудиттi жүргiзудiң мүмкін еместігін хабарлауға;
7) тексерiс тұжырымдамалары бойынша ұсынымдар әзiрлеуге;
8) аудиттелетiн субъектiден алынған, экологиялық аудит процесiнде жасалған құжаттардың сақталуын қамтамасыз етуге;
9) заңнамаға анықталған құжаттардың сәйкессiздiгi туралы аудиттелетін субъектiге хабарлауға;
10) экологиялық аудит нәтижелерiнің құпиялығын, сондай-ақ экологиялық аудитті жүргiзу кезiнде алынған және коммерциялық немесе өзге заңмен қорғалатын құпияның мәнiн құрайтын мәлiметтердi сақтауға;
11) Қазақстан Республикасының заңнама кесімдеріне сәйкес ден қою шараларын қолдану үшiн мiндетті экологиялық аудит нәтижесiнде анықталған қоршаған ортаны қорғау саласындағы заңнаманың анықталған бұзылулары туралы уәкілетті мемлекеттік органға хабарлауға;
12) экологиялық аудит туралы шарт бойынша мiндеттемеден туындайтын өзге де талаптарды орындауға міндетті.

83-11-бап. Экологиялық аудиторлық қызметті сақтандыру

1. Аудиторлар мен аудиторлық ұйымдар экологиялық аудиттi жүзеге асыру кезiнде туындайтын мiндеттемелер бойынша азаматтық-құқықтық жауапкершілiкті сақтандыру шартын жасауға мiндеттi.
2. Аудиторлар мен аудиторлық ұйымдардың азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру Қазақстан Республикасының заңнама кесiмдерiмен айқындалған тәртiппен жүзеге асырылады.

83-12-бап. Экологиялық аудиторларды аттестациялау

Экологиялық аудиторларды аттестациялауды қоршаған ортаны қорғау саласындағы және стандарттау, метрология және сертификаттау саласындағы уәкілетті органдар мамандарының санынан құрылатын, Yкімет айқындайтын тәртіппен арнайы білiктілiк комиссиясы өткiзедi.

83-13-бап. Экологиялық аудиторлар мен экологиялық
аудиторлық ұйымдардың жауапкершілігі

Экологиялық аудиторлық қызмет туралы заңнаманы, сондай-ақ шарт жағдайын бұзғаны үшін экологиялық аудиторлар мен экологиялық аудиторлық ұйымдар Қазақстан Республикасының Заңдарына сәйкес жауапкершілікте болады.

83-14-бап. Экологиялық аудит жүргiзуге құқықты шектеу

Экологиялық аудиторлық қызметтi жүзеге асыру кезiнде:
1) Оның құрылтайшылары, қатысушылары, кредиторлары болып табылатын экологиялық аудитті жүргiзушiлердiң тапсырысшыларының немесе құрылтайшысы, қатысушысы, кредиторы осы экологиялық аудиторлық ұйым болып табылатын экологиялық аудиттi жүргiзудiң тапсырысшыларының экологиялық аудиторлық ұйымдарының;
2) аудиттелетін субъектi жетекшiсiнiң, сондай-ақ аудиттелетiн субъектi жарғылық капиталының он проценттен астамы бар құрылтайшының немесе қатысушының жақын туысқандары немесе жақындары (ата-аналары, жұбайлары, бауырлары, апа-қарындастары, балалары, сондай-ақ жұбайларының бауырлары, апа-қарындастары, ата-аналары мен балалары) болып табылатын экологиялық аудиторлардың;
3) онда жеке мүліктік мүдделері бар аудиттелетiн субъектi қызметкерлерінiң, қатысушыларының, лауазымды тұлғаларының санынан экологиялық аудиторлардың;
4) баланстың активтер сомасы орташа алғанда жылына алғанда 40 000 еселiк айлық есептік көрсеткіш мөлшерiнен асатын немесе олар үшiн экологиялық аудит мiндетті экологиялық аудит шаруашылық жүргiзушi субъектілердiң жеке кәсiпкерлер санынан экологиялық аудиторлардың экологиялық аудиттi жүргізуiне тыйым салынады.

83-15-бап. Аудиттелетін субъектінiң құқықтары

Аудиттелетін субъект құқылы:
1) тендер немесе өзге iшкi рәсiм негiзiнде экологиялық аудиторлық ұйымдар не экологиялық аудиторды таңдау туралы өздігінен шешiм қабылдауға;
2) экологиялық аудит жүргiзуге қатысты заңнама талаптары туралы жеткілiкті ақпаратты экологиялық аудитордан немесе экологиялық аудиторлық ұйымнан алуға;
3) экологиялық аудитор немесе экологиялық аудиторлық ұйымның ескертулерi және қорытындылары негiзделетiн нормативтiк құқықтық актілермен танысуға;
4) экологиялық аудитор немесе экологиялық аудиторлық ұйымнан анықталған экологиялық есептілiк пен өзге де құжаттардың заңнамаға сәйкессiздiгi туралы нұсқамалар, ақпарат алуға;
5) олардың шарт жағдайын бұзуы жағдайында экологиялық аудитордың немесе экологиялық аудиторлық ұйымның қызмет көрсетуiнен бас тартуға құқылы.

83-16-бап. Аудиттелетін субъектінің міндеттілігі

1. Аудиттелетін субъект мiндетті:
1) экологиялық аудитті уақтылы және сапалы жүргiзу үшiн экологиялық аудитордың немесе экологиялық аудиторлық ұйымның жағдайын жасауға, қажетті ақпаратты беруге, ауызша және жазбаша түрде түсініктер мен түсiндiрулердi бepугe;
2) егер, өзге шартпен көзделмесе, экологиялық аудитке жататын мәселелердiң шеңберiн шектеу мақсатымен экологиялық аудитордың немесе экологиялық аудиторлық ұйымның қызметiне қол сұқпауға;
3) экологиялық аудитордың немесе экологиялық аудиторлық ұйымның талап етуi бойынша өз атынан қажеттi ақпаратты алу үшiн үшіншi тұлғалардың мекен-жайына жазбаша өтініштi жiберуге;
4) экологиялық аудиторлар не экологиялық аудиторлық ұйымдардың көрсетілген қызметтерiне төлемақыны қамтамасыз етуге;
5) экологиялық аудит туралы шарт бойынша мiндеттемелерден туындайтын өзге де талаптарды орындауға мiндетті.

83-17-бап. Аудиттелетін субъектінің жауапкершілігі

1. Аудиттелетін субъект экологиялық аудитті жүргiзу үшiн экологиялық аудиторға немесе экологиялық аудиторлық ұйымға берілген құжаттардың және басқа да ақпараттың толықтығы мен растығы үшiн жауапкершілiкте болады.
2. Аудиттелетiн субъект жалтаратын немесе оны жүргiзуге кедергi келтiретiн субъектiлерi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапкершілiкте болады.
3. Экологиялық аудитті жүргiзу аудиттелетiн субъектіні берiлетiн экологиялық есептіліктiң және өзге де құжаттардың Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкессiздiгi үшiн жауапкершіліктен босатпайды.".

2. "Банкроттық туралы" Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 21 қаңтардағы Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1997 ж., N 1-2, 7-құжат; N 13-14, 205-құжат; 1998 ж., N 14, 198-құжат; N 17-18, 225-құжат; 2000 ж., N 22, 408-құжат; 2001 ж., N 8, 52-құжат; N 17-18, 240-құжат; N 24, 338-құжат; 2002 ж., N 17, 155-құжат; 2003 ж., N 4, 26-құжат; N 11, 67-құжат):
2-бап мынадай мазмұндағы 5-тармақпен толықтырылсын:
"5. Стратегиялық және трансшекаралық объектiлердiң иелерi болып табылатын, заңды тұлғалардың банкроттығы кезiнде мiндетті тәртiппен олардың қызметіне экологиялық аудит жүргiзiледi. Банкрот кәсiпорынның экологиялық аудитті жүргiзу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.".

3. "Атмосфералық ауаны қорғау туралы" Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 11 наурыздағы Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2002 ж., N 5, 54-құжат):
1) 6-баптағы 9) тармақша алынып тасталсын;
2) 11-баптағы 4 және 6-тармақтар алынып тасталсын;
3) 13-баптың 6-тармағындағы "Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тәртiппен" деген сөздер алынып тасталсын;
4) 15-баптың 4-тармағындағы "Қазақстан Республикасының Үкіметi белгiлеген тәртіппен" деген сөздер алынып тасталсын.

2-бап. Осы Заң ресми 1-баптың 1 тармағы жарияланғаннан кейiн он күн өткен соң, қолданысқа енетінiн қамтымағанда, жарияланған күнiнен бастап күшіне енедi.

Қазақстан Республикасының
Президентi

О проекте Закона Республики Казахстан "О внесении дополнений и изменений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам экологического аудита"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 8 декабря 2004 года N 1285

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О внесении дополнений и изменений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам экологического аудита".

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Проект

О внесении дополнений и изменений
в некоторые законодательные акты по вопросам
экологического аудита

Статья 1. Внести дополнения и изменения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

1. В Закон Республики Казахстан от 15 июля 1997 г. "Об охране окружающей среды" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., N 17-18, ст. 213; 1998 г., N 24, ст. 443; 1999 г., N 11, ст. 357; N 23, ст. 931; 2001 г., N 13-14, ст. 171; N 24, ст. 338; 2002 г., N 17, ст. 155; 2004 г., N 10, ст. 57):

1) статью 1 дополнить абзацами следующего содержания:
"экологический аудит - независимая проверка хозяйственной и иной деятельности аудируемых субъектов (физических и юридических лиц), оказывающей влияние на окружающую среду, направленная на выявление и оценку экологических рисков, установление соблюдения ими норм и правил в области охраны окружающей среды, экологических требований, включая правильность составления отчетности по использованию и воспроизводству природных ресурсов, соответствия системы управления окружающей средой установленным стандартам и разработку рекомендаций по повышению уровня экологической безопасности их деятельности;
система экологического менеджмента (система управления окружающей средой) - часть системы управления производством, которая включает в себя организационную структуру, планирование, ответственность, методы, процедуры, процессы и ресурсы, необходимые для разработки, внедрения, реализации, анализа и поддержания экологической политики;
аттестация экологических аудиторов - периодически осуществляемая добровольная процедура по подтверждению наличия у физического лица опыта работы, специальной подготовки, знаний, умений и личных качеств, необходимых ему для проведения экологического аудита;
заказчик экологического аудита - заинтересованные юридические и физические лица, страховые организации, инвесторы, уполномоченный орган в области охраны окружающей среды, государственные органы.";

2) часть вторую статьи 8 дополнить абзацами одиннадцатым и двенадцатым следующего содержания:
"утверждает порядок аттестации экологических аудиторов и создания специальной квалификационной комиссии;
утверждает форму заключения о необходимости проведения экологического аудита;";

3) в статье 16 слово "ежегодно" исключить;

4) пункт 1 статьи 20 дополнить абзацем восьмым следующего содержания:
"внедрять на производстве систему экологического менеджмента (систему управления окружающей средой);";

5) статьи 81, 82, 83 изложить в следующей редакции:

"Статья 81. Экологический аудит

Экологический аудит проводится путем анализа достоверности составления отчетности о воздействии на окружающую среду аудируемых субъектов, оценки состояния производственно-технологического процесса, квалификации и подготовленности персонала, проведения специальных исследований и лабораторных замеров для установления реального вклада аудируемого субъекта в загрязнение окружающей среды, установления соблюдения норм и правил в области охраны окружающей среды, экологических требований, включая правильность составления отчетности по использованию и воспроизводству природных ресурсов, соответствия системы управления окружающей средой, принятой в организации, установленным стандартам.

Статья 82. Экологическая аудиторская деятельность

Экологическая аудиторская деятельность - лицензируемая предпринимательская деятельность экологических аудиторов и экологических аудиторских организаций по проведению экологического аудита.

Статья 83. Порядок осуществления экологического аудита

1. Видами экологического аудита являются обязательный экологический аудит и инициативный экологический аудит.
2. Основаниями для проведения обязательного экологического аудита физических и юридических лиц являются:
1) создание стратегических, трансграничных и экологически опасных объектов;
2) ущерб окружающей среде, нанесенный деятельностью физических и юридических лиц, подтвержденный документально;
3) обнаружение систематических несоответствий отчетной документации физических и юридических лиц, относящейся к природоохранным вопросам, реальному уровню воздействия на окружающую среду;
4) реорганизация юридического лица - природопользователя;
5) банкротство юридических лиц, являющихся стратегическими, трансграничными и экологически опасными объектами.
3. Решение о проведении обязательного экологического аудита принимается уполномоченным органом в области охраны окружающей среды и оформляется в виде заключения о необходимости проведения экологического аудита.
4. Результаты обязательного экологического аудита представляются в уполномоченный орган в области охраны окружающей среды для рассмотрения и принятия решений в области природоохранного планирования, контроля и экспертизы. Экологическое аудиторское заключение может быть также представлено в местные исполнительные органы области (города республиканского значения, столицы), страховые организации, и обнародовано по взаимному соглашению одного из перечисленных органов и аудируемого субъекта.
5. Инициативный экологический аудит проводится по инициативе аудируемого субъекта с учетом задач, предусмотренных договором на проведение экологического аудита. Результаты инициативного экологического аудита являются конфиденциальными. Экологическое аудиторское заключение по решению аудируемого субъекта может быть обнародовано, представлено в местные исполнительные органы области (города республиканского значения, столицы), в страховые организации, инвесторам, а также уполномоченному органу в области охраны окружающей среды для ознакомления.
6. Порядок проведения экологического аудита определяется Правительством Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа в области охраны окружающей среды.
7. Экологический аудит проводится в соответствии с планом проведения экологического аудита, который составляется экологическим аудитором и согласуется с заказчиком и аудируемым субъектом. Типовая форма плана проведения экологического аудита утверждается палатой экологических аудиторов и носит рекомендательный характер.";

6) дополнить статьями 83-1, 83-2, 83-3, 83-4, 83-5, 83-6, 83-7, 83-8, 83-9, 83-10, 83-11, 83-12, 83-13, 83-14, 83-15, 83-16 и 83-17 следующего содержания:

"Статья 83-1. Аудит системы экологического менеджмента
(системы управления окружающей средой)

1. Аудит системы экологического менеджмента (системы управления окружающей средой) является инициативным.
2. Аудируемые предприятия могут получить сертификат соответствия принятой системы управления окружающей средой стандартам экологического аудита.
Сертификат выдается аккредитованным органом по согласованию с уполномоченным органом в области охраны окружающей среды.

Статья 83-2. Экологический аудитор

1. Экологическим аудитором является физическое лицо, прошедшее аттестацию и получившее лицензию на осуществление экологической аудиторской деятельности.
2. Экологический аудитор вправе осуществлять экологическую аудиторскую деятельность в качестве индивидуального предпринимателя либо в качестве работника экологической аудиторской организации.

Статья 83-3. Экологическая аудиторская организация

1. Экологическая аудиторская организация - коммерческая организация, созданная для осуществления экологической аудиторской деятельности в любой организационно-правовой форме, за исключением производственного кооператива и государственного предприятия. Осуществление экологической аудиторской деятельности экологической аудиторской организацией проводится на основании лицензии.
2. Иностранные экологические аудиторские организации могут осуществлять экологическую аудиторскую деятельность в Республике Казахстан только при образовании соответствующих экологических аудиторских организаций - резидентов Республики Казахстан.
3. Численность экологических аудиторов в составе экологической аудиторской организации должна составлять не менее двух человек.

Статья 83-4. Палата экологических аудиторов

1. Палата экологических аудиторов является некоммерческой, независимой, профессиональной и самоуправляемой организацией, создаваемой для выражения и защиты прав и законных интересов экологических аудиторов.
2. Палата экологических аудиторов является юридическим лицом и действует на основе устава, принимаемого на общем собрании ее членов.
3. Палата экологических аудиторов объединяет на добровольной основе экологических аудиторов, экологические аудиторские организации и финансируется за счет членских взносов и иных источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.
4. Структура и рабочие органы палаты экологических аудиторов определяются ее уставом.
5. Палата экологических аудиторов:
1) осуществляет общее руководство и координирует деятельность своих членов;
2) утверждает типовую форму плана проведения экологических аудита;
3) представляет и защищает права и законные интересы своих членов в государственных органах, негосударственных организациях, оказывает им помощь и содействие в развитии экологической аудиторской деятельности;
4) информирует лицензиара о случаях уклонения экологических аудиторов от заключения договора обязательного страхования своей гражданско-правовой ответственности и нарушения иных требований законодательства Республики Казахстан;
5) организует стажировку и обучение экологических аудиторов;
6) рассматривает жалобы и заявления физических и юридических лиц на незаконные действия экологических аудиторов.
6. Палата экологических аудиторов осуществляет свою деятельность в соответствии с законодательством Республики Казахстан о некоммерческих организациях.

Статья 83-5. Выдача лицензий

Лицензии экологическим аудиторам и экологическим аудиторским организациям выдаются уполномоченным органом в области охраны окружающей среды в порядке, определяемом Правительством Республики Казахстан.

Статья 83-6. Договор на проведение экологического аудита

Отношения между экологическими аудиторами, экологическими аудиторскими организациями и аудируемыми субъектами строятся на основе договора в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Статья 83-7. Экологический аудиторский отчет

1. По результатам проведенного экологического аудита составляется экологический аудиторский отчет, который должен соответствовать стандартам экологического аудита.
2. Экологический аудиторский отчет, составленный экологическим аудитором, являющимся индивидуальным предпринимателем, подписывается им и заверяется его личной печатью. Экологический аудиторский отчет, проведенный группой экологических аудиторов, привлеченных к проведению экологического аудита подписывается каждым экологическим аудитором и заверяется личными печатями.
В экологическом аудиторском отчете также указываются номер и дата выдачи лицензии каждому экологическому аудитору.
3. Экологический аудиторский отчет экологической аудиторской организации подписывается экологическими аудиторами-исполнителями, заверяется личной печатью каждого, утверждается руководителем экологической аудиторской организации и заверяется ее печатью.
В экологическом аудиторском отчете также указываются номер и дата выдачи лицензии экологическому аудитору.

Статья 83-8. Стандарты экологического аудита

1. Под стандартами экологического аудита понимаются нормативные документы, устанавливающие единые требования к экологическому аудиту.
2. Стандарты экологического аудита утверждаются в порядке, установленном законодательными актами в области стандартизации.

Статья 83-9. Права экологических аудиторов и экологических
аудиторских организаций

1. Экологические аудиторы и экологические аудиторские организации вправе:
1) самостоятельно определять методы проведения экологического аудита;
2) получать и проверять необходимую для выполнения условий договора хозяйственную документацию;
3) привлекать на договорной основе к участию в проведении экологического аудита специалистов различного профиля, кроме лиц, указанных в статье 83-14 настоящего Закона;
4) отказаться от проведения экологического аудита либо выдачи экологического аудиторского отчета в случае нарушения аудируемым субъектом условий договора на проведение экологического аудита.
2. Не допускается незаконное вмешательство государственных органов, аудируемых субъектов и любых третьих лиц в деятельность экологических аудиторов и экологических аудиторских организаций.

Статья 83-10. Обязанности экологических аудиторов и
экологических аудиторских организаций

Экологические аудиторы и экологические аудиторские организации обязаны:
1) обеспечить сбор всей необходимой информации, относящейся к экологическим аспектам деятельности аудируемого субъекта и к реальной экологической обстановке в зоне его размещения;
2) непосредственно на месте ознакомиться с ситуацией на предприятии, посетить основные и вспомогательные подразделения, провести собеседование с персоналом;
3) проверить отчетность о воздействии на окружающую среду аудируемых субъектов за период не менее двух лет путем ее взаимного сопоставления, оценки соответствия производственным параметрам, а также данным, предоставленными уполномоченным органом в области охраны окружающей среды либо органами местного государственного управления;
4) организовать необходимые лабораторные замеры на границе санитарно-защитной зоны предприятия для подтверждения данных производственного и регионального мониторинга;
5) выполнить оценку экологических рисков путем определения вероятности неблагоприятных изменений в состоянии окружающей среды и здоровья населения, вызванных деятельностью аудируемого субъекта, включая пуски и остановки производства, аварийные и другие ситуации;
6) сообщать о невозможности проведения экологического аудита вследствие обстоятельств, указанных в статье 83-14 настоящего Закона;
7) по результатам проверки разработать рекомендации;
8) обеспечивать сохранность документов, полученных от аудируемого субъекта, а также составленных в процессе экологического аудита;
9) сообщать аудируемому субъекту о выявленном несоответствии документов законодательству;
10) соблюдать конфиденциальность результатов экологического аудита, а также сведений, полученных при проведении экологического аудита и составляющих предмет коммерческой или иной охраняемой законом тайны;
11) сообщать в уполномоченные государственные органы о выявленных в результате обязательного экологического аудита нарушениях законодательства в области охраны окружающей среды, для применения мер реагирования в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан;
12) выполнять требования, вытекающие из обязательств по договору об экологическом аудите.

Статья 83-11. Страхование экологической аудиторской деятельности

1. Аудиторы и аудиторские организации обязаны заключить договор страхования гражданско-правовой ответственности по обязательствам, возникающим вследствие причинения ущерба при осуществлении экологического аудита.
2. Страхование гражданско-правовой ответственности аудиторов и аудиторских организаций осуществляется в порядке, определяемом законодательными актами Республики Казахстан.

Статья 83-12. Аттестация экологических аудиторов

Аттестация экологических аудиторов проводится специальной квалификационной комиссией, в порядке, определяемом уполномоченными органами в области охраны окружающей среды и в области стандартизации, метрологии и сертификации.

Статья 83-13. Ответственность экологических аудиторов
и экологических аудиторских организаций

За нарушение законодательства об экологической аудиторской деятельности, а также условий договора экологические аудиторы и экологические аудиторские организации несут ответственность в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.

Статья 83-14. Ограничение права на проведение
экологического аудита

При осуществлении аудиторской деятельности запрещается проведение экологического аудита:
1) аудиторской организацией тех заказчиков проведения экологического аудита, которые являются ее учредителями, участниками, кредиторами, либо тех заказчиков проведения экологического аудита, чьим учредителем, участником, кредитором является данная экологическая аудиторская организация;
2) экологическим аудиторам, являющимся близкими родственниками или свойственниками (родителями, супругами, братьями, сестрами, детьми, а также братьями, сестрами, родителями и детьми супругов) руководителя аудируемого субъекта, а также учредителя или участника, имеющего более десяти процентов уставного капитала аудируемого субъекта;
3) экологическим аудиторам из числа работников, участников, должностных лиц аудируемого субъекта, имеющим в нем личные имущественные интересы;
4) экологическим аудиторам - индивидуальным предпринимателям тех хозяйствующих субъектов, у которых сумма активов баланса в среднем за год превышает 40000-кратный месячный расчетный показатель или для которых экологический аудит обязателен.

Статья 83-15. Права аудируемого субъекта

Аудируемый субъект вправе:
1) самостоятельно принимать решение о выборе экологического аудитора либо экологической аудиторской организации на основании тендера либо иной внутренней процедуры;
2) получать от экологического аудитора или экологической аудиторской организации исчерпывающую информацию о требованиях законодательства, касающихся проведения экологического аудита;
3) знакомиться с нормативными правовыми актами, на которых основываются замечания и выводы экологического аудитора или экологической аудиторской организации;
4) получать от экологического аудитора или экологической аудиторской организации рекомендации, информацию о выявленном несоответствии экологической отчетности и иных документов законодательству;
5) отказаться от услуг экологического аудитора или экологической аудиторской организации в случае нарушения ими условий договора.

Статья 83-16. Обязанности аудируемого субъекта

1. Аудируемый субъект обязан:
1) создавать условия экологическому аудитору или экологической аудиторской организации для своевременного и качественного проведения экологического аудита, представлять необходимую документацию, давать разъяснения и объяснения в устной или письменной форме;
2) не вмешиваться в деятельность экологического аудитора или экологической аудиторской организации с целью ограничения круга вопросов, подлежащих экологическому аудиту, если иное не предусмотрено договором;
3) направлять по требованию экологического аудитора или экологической аудиторской организации письменный запрос от своего имени в адрес третьих лиц для получения необходимой информации;
4) обеспечить оплату услуг экологических аудиторов или экологической аудиторской организации;
5) выполнять другие требования, вытекающие из обязательств по договору об экологическом аудите.

Статья 83-17. Ответственность аудируемого субъекта

1. Аудируемый субъект несет ответственность за полноту и достоверность документов и другой информации, представленной экологическому аудитору или экологической аудиторской организации для проведения экологического аудита.
2. Аудируемый субъект, уклоняющийся от проведения обязательного экологического аудита либо препятствующий его проведению, несет ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.
3. Проведение экологического аудита не освобождает аудируемого субъекта от ответственности за несоответствие представляемой отчетности о воздействии на окружающую среду и иных документов требованиям законодательства Республики Казахстан.".

2. В Закон Республики Казахстан от 21 января 1997 г. "О банкротстве" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., N 1-2, ст. 7; N 13-14, ст. 205; 1998 г., N 14, ст. 198; N 17-18, ст. 225; 2000 г., N 22, ст. 408; 2001 г., N 8, ст. 52; N 17-18, ст. 240; N 24, ст. 338; 2002 г., N 17, ст. 155; 2003 г., N 4, ст. 26; N 11, ст. 67):
статью 2 дополнить пунктом 5 следующего содержания:
"5. При банкротстве юридических лиц, являющихся стратегическими, трансграничными и экологически опасными объектами, в обязательном порядке проводится экологический аудит их деятельности. Порядок проведения экологического аудита предприятия-банкрота устанавливается Правительством Республики Казахстан.".

3. В Закон Республики Казахстан от 11 марта 2002 г. "Об охране атмосферного воздуха" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2002 г., N 5, ст. 54):
1) подпункт 9) статьи 6 исключить;
2) пункты 4 и 6 статьи 11 исключить;
3) в пункте 6 статьи 13 слова "в порядке, установленном Правительством Республики Казахстан" исключить;
4) в пункте 4 статьи 15 слова "в порядке, определенном Правительством Республики Казахстан" исключить.

Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие со дня официального опубликования, за исключением пункта 1 статьи 1, который вводится в действие по истечении десяти дней после его официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан