Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2015 жылғы 23 қарашадағы № 416-V ҚРЗ.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 69-баптан қараңыз.
Қолданушылар назарына!
Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

МАЗМҰНЫ

БАСПАСӨЗ-РЕЛИЗ

Осы Заң Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметіне кіруге, оны өткеруге, тоқтатуға байланысты қоғамдық қатынастарды реттейді, мемлекеттік қызметшілердің құқықтық жағдайын, материалдық қамтамасыз етілуі мен әлеуметтік қорғалуын, сондай-ақ өзге де адамдардың мемлекеттік органдардағы қызметі мәселелерін айқындайды.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) "А" корпусы - Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметіне кірудің, оны өткеру мен тоқтатудың ерекше тәртібі, сондай-ақ арнайы біліктілік талаптары көзделген басқарушылық деңгейдегі мемлекеттік әкімшілік лауазымдар;

2) алып тасталды – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) "Б" корпусы – "А" корпусына енгізілмеген мемлекеттік әкімшілік лауазымдар;

4) бонус – Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекеттік қызметшілерге қызметінің тиімділігін бағалау нәтижелері бойынша белгіленетін ақшалай төлем;

5) бiлiктiлiк талаптары – мемлекеттiк лауазымға орналасуға үмiткер азаматтарға білімі, жұмыс тәжірибесі және құзыреттері бойынша қойылатын талаптар;

5-1) келісімшарттық қызметшінің келісімшарты – мемлекеттік орган мен Қазақстан Республикасының азаматы арасындағы оның құқықтары мен функционалдық міндеттерін, еңбек жағдайларын, сондай-ақ еңбек нәтижелерімен (сандық және (немесе) сапалық көрсеткіштер) өзара байланысты еңбекке ақы төлеу жағдайларын, еңбек нәтижелеріне қол жеткізбегені үшін жауапкершілігін және басқа да жеке жағдайларды белгілейтін еңбек шарты;

6) Қазақстан Республикасының мемлекеттiк қызметі (бұдан әрі – мемлекеттік қызмет) – мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк органдарда мемлекеттiк билiктiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыруға бағытталған лауазымдық өкiлеттiктерді атқару жөнiндегi қызметi;

7) құзыреттер – нақты мемлекеттік лауазымда кәсіби қызметті тиімді түрде атқару үшін қажетті білімнің, икемнің және дағдылардың жиынтығы;

8) лауазымды адам – билiк өкiлiнiң функцияларын тұрақты, уақытша немесе арнайы өкiлеттiк бойынша жүзеге асыратын не мемлекеттiк органдарда ұйымдастырушылық-өкiмдік немесе әкiмшiлiк-шаруашылық функцияларды атқаратын адам;

9) лауазымдық өкiлеттiктер – нақты мемлекеттiк лауазыммен көзделген, мемлекеттiк қызметшiлер өз қызметiн жүзеге асыратын мемлекеттiк органдардың алдында тұрған мақсаттар мен мiндеттерге сай келетін құқықтар мен мiндеттер;

9-1) алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

10) мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi – Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген жағдайларды қоспағанда, өз қызметін тұрақты немесе сайланған кәсіби негізде жүзеге асыратын мемлекеттiк қызметшi;

11) мемлекеттік әкімшілік лауазымның санаты – мемлекеттік саяси және әкімшілік қызметшілер лауазымдарының тізіліміне сәйкес мемлекеттік әкімшілік лауазымдардың жиынтығы;

12) мемлекеттiк қызметшi – мемлекеттiк органда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен республикалық немесе жергiлiктi бюджеттерден не Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң және (немесе) Қазақстан Республикасының заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы заңнамасында айқындалған Арнаулы мемлекеттік қордың қаражатынан ақы төленетiн мемлекеттiк лауазымды атқаратын және мемлекеттiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыру мақсатында лауазымдық өкiлеттiктерді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының азаматы;

13) мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдебі (бұдан әрі – қызметтік әдеп) – Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің әдеп кодексіне сәйкес қызметтік әдеп стандарттарында белгіленген мемлекеттік қызметшілердің мінез-құлық қағидалары;

13-1) мемлекеттік қызметшінің тікелей басшысы – мемлекеттік лауазымы бойынша жоғары тұрған, мемлекеттік қызметші өзінің лауазымдық нұсқаулығына сәйкес оған тікелей бағынысты болатын адам;

14) мемлекеттік қызмет істері жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – мемлекеттік қызмет саласында біртұтас мемлекеттік саясатты іске асыруды жүзеге асыратын орталық мемлекеттік орган;

15) мемлекеттiк лауазым – нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген лауазымдық өкiлеттiктер шеңбері жүктелген мемлекеттiк органның құрылымдық штат бiрлiгi;

15-1) мемлекеттік органның келісімшарттық қызметшісі (бұдан әрі – келісімшарттық қызметші) – түрлерін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын ұлттық және өзге де жобаларды іске асыру үшін осы Заңда көзделген ерекшеліктер ескерілген келісімшарт бойынша мемлекеттік органға тартылған Қазақстан Республикасының азаматы;

16) мемлекеттiк саяси қызметшi – тағайындалуы (сайлануы), босатылуы және қызметi саяси-айқындаушы сипатқа ие, саяси мақсаттар мен мiндеттердi iске асыруға жауаптылықта болатын мемлекеттiк қызметшi;

17) мүдделер қақтығысы – мемлекеттік қызметшінің жеке басының мүдделері өзінің лауазымдық өкілеттіктерін орындамауына немесе тиісінше орындамауына әкеп соғуы мүмкін болатын кездегі мемлекеттік қызметшінің жеке басының мүдделері мен оның лауазымдық өкілеттіктері арасындағы қайшылық;

18) тәлімгер – мемлекеттік қызметке алғаш рет қабылданған мемлекеттік қызметшіге бекітілетін, оның кәсіби бейімделуіне практикалық көмек көрсететін мемлекеттік қызметші;

18-1) алып тасталды – ҚР 03.01.2022 № 101-VII (31.12.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

19) төменгі лауазым – мемлекеттік саяси және әкімшілік қызметшілердің лауазымдар тізіліміне сәйкес мемлекеттік органның штат кестесінде көзделген лауазымдардың төменгі санатындағы төмен тұрған лауазым болып табылатын, "Б" корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің мемлекеттік лауазымы;

20) уақытша бос мемлекеттік лауазым – мемлекеттік лауазымды атқаратын мемлекеттік қызметшінің іссапарға баруына, әлеуметтік демалыста не мемлекеттік тапсырыс негізінде оқуда болуына, сондай-ақ ауруы денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган бекітетін еңбекке жарамсыздықтың неғұрлым ұзақ мерзімі белгіленген аурулар тізбесіне енген болса, науқастануы салдарынан оның қатарынан екі айдан астам уақыт жұмыс орнында болмауына байланысты уақытша бос мемлекеттік лауазым;

21) уәкілетті комиссия – Қазақстан Республикасы азаматтарының мемлекеттік әкімшілік қызметке кіру, оны өткеру және тоқтату, сондай-ақ мемлекеттік органдарға шетелдік жұмыскерлерді тарту мәселелерін қарайтын комиссия, оның ережесі мен құрамын Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді;

22) үстемеақы – "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісіне Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен белгіленетін лауазымдық айлықақысына ақшалай қосымша ақы;

23) іссапарға бару – Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекеттік қызметшілердің бұрынғы жұмыс орны (мемлекеттік лауазымы) сақтала отырып, басқа мемлекеттік органдарда, Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелерінде және өзге де ұйымдарда мемлекеттік лауазымдарға орналасуы.

Ескерту. 1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2022 № 101-VII (31.12.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2023 № 23-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасы

1. Мемлекеттік қызметтің құқықтық негізін Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі, осы Заң, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілері құрайды.

2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда көзделгеннен өзгеше қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

3-бап. Осы Заңның қолданылуы

1. Осы Заңның күші:

1) Қазақстан Республикасының Конституциясында, конституциялық заңдарында немесе өзге де заңнамалық актiлерiнде олар үшiн өзгеше құқықтық мәртебе айқындалған жағдайларды қоспағанда, барлық мемлекеттiк қызметшiлерге;

2) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде реттелмеген бөлігінде жергілікті өкілді органдар тағайындайтын немесе Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сайланатын мемлекеттiк әкімшілік қызметшiлерге;

3) Қазақстан Республикасының құқық қорғау қызметі туралы заңнамалық актілерінде көзделген ерекшеліктері бар құқық қорғау қызметін өткеріп жүрген мемлекеттiк қызметшiлерге қолданылады.

2. Осы Заңның күші:

1) техникалық қызмет көрсетудi жүзеге асыратын және мемлекеттiк органдардың жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн адамдарға;

2) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және оның ведомстволарының, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның қызметшілері мен техникалық қызметшілеріне;

3) келісімшарттық қызметшілерді қоспағанда, Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес еңбек шарты негізінде қызметін мемлекеттік органдарда жүзеге асыратын адамдарға, оның ішінде мемлекеттік органдардың шетелдік жұмыскерлеріне қолданылмайды.

Ескерту. 3-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-бап. Мемлекеттік қызметтің негізгі қағидаттары

1. Қазақстан Республикасында мемлекеттік қызмет:

1) заңдылық;

2) қазақстандық патриотизм;

3) мемлекеттiк биліктің заң шығарушылық, атқарушылық және сот тармақтарына бөлiнуiне қарамастан, мемлекеттiк қызмет жүйесiнiң бiртұтастығы;

4) азаматтар құқықтарының, бостандықтарының және заңды мүдделерiнiң мемлекет мүдделерi алдындағы басымдығы;

5) мемлекеттік органдар қызметіндегі тиімділік, нәтижелілік, ашықтық;

6) азаматтардың мемлекеттiк қызметке қол жеткiзуге тең құқығы;

7) азаматтардың мемлекеттiк қызметке кiруiнiң ерiктiлiгi;

8) мемлекеттiк қызметшiлердiң кәсiбилiгi;

9) меритократия – мемлекеттік қызметшінің жеке сіңірген еңбектері мен жетістіктерін мойындау, оны қабілеттері мен кәсіби даярлығына сәйкес мемлекеттік қызмет бабында ілгерілету;

10) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдар өз өкiлеттiктерi шегiнде қабылдаған шешiмдердi орындаудың бағынысты мемлекеттiк қызметшiлер мен төмен тұрған мемлекеттiк органдардың мемлекеттік қызметшілерi үшiн мiндеттiлiгi;

11) мемлекеттiк қызметшiлердiң бақылауда болуы және есептiлiгi;

12) мемлекеттiк қызметшiлердiң лауазымдық мiндеттерiн орындамағаны не тиiсiнше орындамағаны және өздерiнiң лауазымдық өкiлеттiктерiн асыра пайдаланғаны үшiн жеке жауаптылығы;

13) әдептілік;

14) құқық бұзушылықтарға төзбеушілік;

15) мемлекеттiк құпияларды немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын қызметтi қоспағанда, қоғамдық пiкiр мен жариялылықты ескеру;

16) мемлекеттiк қызметшiлердiң құқықтық және әлеуметтiк қорғалуы;

17) мәнi бiрдей жұмыстарды орындағаны үшiн еңбекақыны тең төлеу;

18) мемлекеттiк қызметшiлердi лауазымдық мiндеттерiн үлгілі атқарғаны, мінсіз мемлекеттік қызметі, ерекше маңызды және күрделi тапсырмаларды орындағаны үшiн көтермелеу;

19) мемлекеттік қызметшілерді оқытудың және қажетті құзыреттерін дамытудың үзіліссіз болуы;

20) мемлекеттік қызметшілерді даярлаудың, қайта даярлаудың және олардың біліктілігін арттырудың практикалық бағдарлануы қағидаттарына негізделеді.

2. Мемлекеттiк органдарда саяси партиялардың ұйымдарын құруға жол берiлмейдi. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдық өкілеттіктерiн атқару кезінде Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын басшылыққа алады және саяси партиялардың, қоғамдық бiрлестiктер мен олардың органдарының шешiмдерiне байланысты болмайды.

5-бап. Уәкілетті орган

1. Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі органдардың бірыңғай жүйесін уәкілетті орган, оның аумақтық бөлімшелері, уәкілетті органға ведомстволық бағынысты ұйымдар құрайды.

Аумақтық бөлiмшелер өз қызметiн уәкiлеттi орган Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгілеген құзырет шегiнде жүзеге асырады.

2. Уәкілетті орган:

1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасын жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар әзiрлейді, сондай-ақ өз құзыретi шегiнде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен нормативтiк құқықтық актiлер қабылдайды;

2) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымдар санаттарына қойылатын үлгiлiк бiлiктiлiк талаптарын әзiрлейді және бекiтеді;

3) мемлекеттiк қызмет персоналы жөнiндегi автоматтандырылған бірыңғай дерекқорды (ақпараттық жүйені) қалыптастыру бойынша жалпы үйлестіруді қоса алғанда, мемлекеттік саяси және әкімшілік қызметшілерінің кадр құрамының жай-күйіне, сондай-ақ мемлекеттік қызметтің мемлекеттік саяси және әкімшілік лауазымдарына мониторинг жүргізеді;

3-1) мемлекеттік органдардағы келісімшарттық қызметшілердің кадр құрамының жай-күйіне мониторинг жүргізеді;

4) алып тасталды – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

5) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасуға кандидаттарды және құқық қорғау қызметіне кіретін азаматтарды тестілеу тәртібін, бағдарламаларын, оны ұйымдастыруды, сондай-ақ тестілеу нәтижелеріне шағым жасау тәртібін айқындайды;

6) осы Заңға сәйкес мемлекеттік саяси және әкімшілік қызметшілер лауазымдарының тізілімін, сондай-ақ актілерді әзірлейді және Қазақстан Республикасының Президентіне бекітуге ұсынады;

7) алып тасталды – ҚР 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

7-1) мемлекеттік қызметшілерді мемлекеттік органдарға, халықаралық және өзге де ұйымдарға іссапарға жіберу тәртібін әзірлейді;

7-2) Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен және Қазақстан Республикасы Үкіметінің Аппаратымен келісу бойынша мемлекеттік қызметшілердің лауазымдық айлықақысын белгілеуге құқық беретін жұмыс өтілін есептеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

7-3) алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

7-4) жыл сайын Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қызметтің жағдайы туралы ұлттық баяндаманы қалыптастырады және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен әрі қарай Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыну үшін Қазақстан Республикасының Үкіметіне енгізеді;

8) мемлекеттік органдардың мемлекеттік әкімшілік қызметшілерді, оның ішінде шет елдерде даярлау, қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру мәселелері жөніндегі қызметін үйлестіреді;

9) мемлекеттiк әкiмшілiк қызметшiлердi даярлау, қайта даярлау және олардың бiлiктiлiгiн арттыру бойынша мемлекеттiк тапсырысты қалыптастыру мен орналастыруды үйлестiреді;

10) мемлекеттiк органдардың Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасын сақтауын, мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдепті сақтауын, мемлекеттік қызметтер көрсету сапасын Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

10-1) мемлекеттік органдардың жұмыс уақыты режимін сақтауына мониторингті жүзеге асырады, оны жүргізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді, сондай-ақ оның қорытындысы бойынша тексеру жүргізеді;

10-2) мемлекеттік қызметшілер үшін қашықтан жұмысты, аралас қашықтан жұмысты, икемді жұмыс уақыты режиміндегі жұмысты қолдану қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

11) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасуға арналған конкурстарды өткiзу тәртiбiн айқындайды;

12) алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

13) мемлекеттік әкімшілік қызметшінің лауазымдық нұсқаулығын әзірлеу мен бекіту тәртібін айқындайды;

14) персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) туралы үлгілік ережені бекітеді;

15) мемлекеттік әкімшілік қызметтің кадрдағы іс қағаздарын жүргізу құжаттарының үлгілік нысандарын әзірлейді және бекітеді;

15-1) Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен және Қазақстан Республикасы Үкіметінің Аппаратымен келісу бойынша мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің басшы және атқарушы құрамының арақатынасын айқындау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

15-2) мемлекеттік әкімшілік және саяси қызметшілердің еңбегіне ақы төлеуге байланысты нормативтік құқықтық актілердің жобаларын келіседі;

15-3) мемлекеттік органдардың "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптарын келіседі;

15-4) басқа елді мекенге ротацияланған мемлекеттік қызметшілерге берілетін ротациялық төлемдердің мөлшерін есептеу, оларды тағайындау, қайта есептеу, жүзеге асыру, тоқтату, қайтару, тоқтата тұру және қайта бастау қағидаларын әзірлейді;

16) осы Заңды және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерін бұзып қабылдаған шешiмдерiнiң күшiн жою туралы лауазымды адамдар мен мемлекеттiк органдарға ұсыныстар енгiзеді;

17) мемлекеттік органдарға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік қызмет мәселелері бойынша тексеру нәтижелерінде анықталған бұзушылықтарды жою туралы өз құзыреті шегінде қаралуы міндетті ұсынулар енгізеді;

18) мемлекеттiк қызмет мәселелерi бойынша халықаралық шарттардың жобаларын дайындауға қатысады;

19) мемлекеттік органдарда персоналды басқару тиімділігін бағалауды жүзеге асырады;

20) персоналды басқару қызметтерінің (кадр қызметтерінің) жұмысына әдіснамалық басшылық жасауды үйлестіреді және жүзеге асырады;

21) мемлекеттiк органдардың немесе лауазымды адамдардың Қазақстан Республикасының мемлекеттiк қызмет саласындағы заңнамасын бұзу, сондай-ақ қызметтік әдепті сақтау мәселелерi бойынша әрекеттерi (әрекетсіздігі) мен шешiмдеріне жеке және заңды тұлғалардың шағымдарын қарайды;

22) мемлекеттік органдардың мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің тағылымдамадан өтуін ұйымдастыру жөніндегі қызметін үйлестіруді жүзеге асырады;

22-1) алып тасталды – ҚР 03.01.2022 № 101-VII (31.12.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

23) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады.

3. Уәкiлеттi органның облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада Әдеп жөніндегі кеңестері болады, олар туралы ереженi уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтедi.

4. Уәкiлеттi органның және оның аумақтық бөлiмшелерiнiң шешiмдерi бұйрықтар нысанында ресiмделедi.

Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2022 № 101-VII (31.12.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі)

1. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) өз құзыреті шегінде:

1) мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшелерінің Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасын орындауы жөніндегі қызметін үйлестіреді;

2) тәртіптік, конкурстық және кадр мәселелері жөніндегі өзге де комиссиялардың қызметін ұйымдастырады;

3) мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің жұмысын бағалауды жүргізу, конкурстық іріктеу, мемлекеттік қызметшілерді қызмет бабында ілгерілету, қызметтік тергеп-тексеру, мемлекеттік қызметшілерді тәртіптік жауаптылыққа тарту, мемлекеттік қызметшілерді қызметтен шығару рәсімдерінің сақталуын қамтамасыз етеді;

4) кадрлар іріктеуді ұйымдастырады, мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік қызметті өткеруіне байланысты құжаттарды ресімдейді, мемлекеттік қызметшілердің дербес деректерін, мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің жұмысын бағалау және оқудан өту нәтижелері туралы мәліметтерді, оның ішінде мемлекеттік қызмет персоналы бойынша автоматтандырылған бірыңғай дерекқорда (ақпараттық жүйеде) есепке алуды жүзеге асырады;

4-1) келісімшарттық қызметшілерді іріктеуді және олармен келісімшарт жасасу, оған өзгерістер енгізу және оны бұзу процесін ұйымдастырады;

5) мемлекеттік қызметте болуға байланысты шектеулердің сақталуын қамтамасыз етеді;

6) мемлекеттік қызметшілердің тағылымдамадан өтуін, тәлім алуын, жұмысын бағалауды, оларды даярлауды, қайта даярлауды және біліктілігін арттыруды белгіленген мерзімдерге сәйкес ұйымдастырады, мемлекеттік қызметшілерді көтермелеуді қолдану тәртібін әзірлейді;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

2. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) мемлекеттік органның басқа құрылымдық бөлімшелерінен ұйымдық жағынан дербес болады, аппарат басшысына, ал сыртқы саяси қызмет саласындағы басшылықты жүзеге асыратын немесе аппарат басшысы лауазымы енгізілмеген мемлекеттік органда мемлекеттік органның басшысына тікелей бағынады.

3. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасына сәйкес құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар лауазымды адамның (органның) шешімімен құрылады.

Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.

Орталық мемлекеттік орган басшысының шешімімен орталық мемлекеттік орган, оның ведомстволары мен аумақтық бөлімшелері үшін персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) құруға жол беріледі.

Орталық мемлекеттік орган ведомствосы басшысының шешімімен орталық мемлекеттік органның ведомствосы және оның аумақтық бөлімшелері үшін персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) құруға жол беріледі.

Ескерту. 6-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердің мемлекеттік лауазымдарын сыныптау

1. Мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік лауазымдары Қазақстан Республикасының Конституциясына, заңдарына және Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес қалыптастырылады.

2. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер үшін мемлекеттік лауазымдардың санаттары белгіленеді. Мемлекеттік саяси қызметшілер үшін мемлекеттік лауазымдардың санаттары белгіленбейді.

3. Мемлекеттік саяси және әкімшілік қызметшілер лауазымдарының тізілімін уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

2-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІЛЕРДІҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ЖАҒДАЙЫ

8-бап. Мемлекеттік қызметшілердің мәртебесі және олардың құқықтық кепілдіктері

Мемлекеттік қызметшінің мәртебесі Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген, мемлекеттік қызметте болуына байланысты шектеулері бар Қазақстан Республикасының азаматы ретінде мемлекеттік қызметшінің жалпы құқықтарын, бостандықтары мен міндеттерін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет ерекшеліктеріне негізделген құқықтарын, міндеттері мен жауаптылығын қамтиды.

Қазақстан Республикасының азаматтары мемлекеттік қызметші мәртебесіне Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекеттік лауазымға тағайындалған немесе сайланған кезден бастап ие болады және мемлекеттік қызметті тоқтатқан кезден бастап одан айрылады.

9-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң негізгі құқықтары

Мемлекеттiк қызметшiнiң:

1) Қазақстан Республикасының азаматтарына Қазақстан Республикасының Конституциясында және заңдарында кепiлдiк берiлетiн құқықтар мен бостандықтарды пайдалануға;

2) өзіне мәлім болған, дайындалып жатқан, жасалатын немесе жасалған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жағдайлары туралы жоғары тұрған басшының және (немесе) өзі жұмыс істейтін мемлекеттік орган басшылығының және (немесе) уәкілетті мемлекеттік органдардың назарына жеткізген жағдайда Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құқықтық және өзге де қорғалуға;

3) еңбегiнiң қорғалуына, денсаулығының сақталуына, қауіпсіз және тиімді жұмыс істеу үшін қажеттi еңбек жағдайларына;

4) әлеуметтік және құқықтық қорғалуға;

5) өзінің лауазымдық өкiлеттiктерi шегiнде мәселелердi қарауға және олар бойынша шешiмдер қабылдауға қатысуға, тиiстi органдар мен лауазымды адамдардың оларды орындауын талап етуге;

6) лауазымдық өкілеттіктерін атқару үшiн ұйымдарға белгiленген тәртiппен баруға;

7) басшыдан мемлекеттiк қызметшi атқарып отырған мемлекеттік лауазымға сәйкес мiндеттерді және лауазымдық өкiлеттiктер көлемiн дәл айқындап беруді талап етуге;

8) жеке басының қадiр-қасиетiнiң құрметтелуiне, басшылар, өзге де лауазымды адамдар және азаматтар тарапынан өзiне әдiл және құрметпен қарым-қатынас жасалуына;

9) өзi атқаратын мемлекеттік лауазымға, жұмыс сапасына, тәжiрибесiне және осы Заңда белгiленген өзге де негiздерге қарай ынталандырылуына және еңбекақы төленуiне;

10) тиiстi бюджет қаражаты және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қаражаты есебiнен даярлануға, қайта даярлануға және бiлiктiлiгiн арттыруға;

11) мемлекеттік орган оны Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде оқуға немесе тағылымдамадан өтуге жіберген жағдайларда, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайларда жұмыс орнының (мемлекеттік лауазымының) сақталуына;

12) өзiнiң мемлекеттiк қызмет өткеруiне қатысты материалдармен кедергiсiз танысуға, қажет болған жағдайларда жеке түсiнiктемелер беруге;

13) бiлiктiлiгi, құзыреттері, қабілетi, сiңiрген еңбегi және өзiнiң лауазымдық мiндеттерiн адал орындауы ескеріле отырып, мемлекеттік қызмет бабында ілгерілетілуге;

14) мемлекеттік қызметшiнiң пiкiрiнше негiзсiз айып тағылған жағдайда қызметтiк тергеп-тексеруді талап етуге;

15) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық үшін не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық үшін оның жауаптылығын қарау жағдайларын қоспағанда, мемлекеттiк қызметтен өз қалауы бойынша шығарылуға;

16) зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандырылуға;

17) лауазымдық өкілеттіктерін атқару үшін қажетті ақпарат пен материалдарды белгіленген тәртіппен алуға;

18) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдарға мемлекеттiк қызметтi жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар енгізуге құқығы бар.

Мемлекеттік қызметшінің өзге де құқықтары Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде белгіленуі мүмкін.

Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң негiзгi мiндеттерi

Мемлекеттiк қызметшiлер:

1) Қазақстан Республикасының Конституциясын және заңнамасын сақтауға;

2) Қазақстан Республикасының Президентi бекiткен тәртiппен мемлекеттiк қызметшiнiң антын қабылдауға;

3) азаматтар мен заңды тұлғалар құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерiнiң сақталуын және қорғалуын қамтамасыз етуге, олардың өтiнiштерiн Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен және мерзiмдерде қарауға және олар бойынша қажеттi шаралар қабылдауға;

4) функцияларын өздерінің лауазымдық өкілеттіктеріне сәйкес жүзеге асыруға;

5) лауазымдық өкілеттіктерін жүзеге асыру кезінде саяси партиялардың, қоғамдық және діни бірлестіктердің қызметінен бейтарап және тәуелсіз болуға;

6) қызметтік тәртiпті сақтауға;

7) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектеулердi сақтауға;

8) қызметтік әдепті сақтауға;

9) басшылардың бұйрықтары мен өкiмдерi, жоғары тұрған органдар мен лауазымды адамдардың шешiмдерi мен нұсқаулары олардың лауазымдық өкілеттіктері шегiнде шығарылған болса, оларды орындауға;

10) мемлекеттiк құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны сақтауға, оның iшiнде мемлекеттiк қызметтi тоқтатқаннан кейiн заңмен белгiленген уақыт iшiнде сақтауға, ол жөнiнде қолхат беруге;

11) лауазымдық өкілеттіктерін атқару кезiнде алатын, азаматтардың жеке өмiрiн, ар-намысы мен қадiр-қасиетiн қозғайтын мәлiметтердi жария етпеуге және Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, олардан мұндай ақпарат берудi талап етпеуге;

12) мемлекеттiк меншiктiң сақталуын қамтамасыз етуге, өзіне сеніп тапсырылған мемлекеттiк меншiктi қызметтiк мақсаттарда ғана пайдалануға;

13) өздеріне мәлім болған, дайындалып жатқан, жасалатын немесе жасалған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жағдайлары туралы жоғары тұрған басшының және (немесе) өздері жұмыс істейтін мемлекеттік орган басшылығының және (немесе) уәкілетті мемлекеттік органдардың назарына дереу жеткізуге;

13-1) бағынысты мемлекеттік қызметшілер тарапынан сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың алдын алуға;

14) лауазымдық міндеттерін тиiмдi атқару үшiн өзiнiң кәсiби деңгейi мен біліктiлiгiн арттыруға;

15) мемлекеттік органның жолдамасы бойынша жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде оқуды аяқтауға, оның ішінде жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің тиісті бағдарламасы бойынша дәреже алуға, тікелей оқу аяқталғаннан кейін, Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен келісу бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен және мерзімдерде мемлекеттік қызметте жұмыспен өтеуге мiндеттi. Осы міндеттемелерді орындамау адамның мемлекетке өзін оқытуға бөлінген бюджет қаражатын және оқуға байланысты шығындарды өтеуіне алып келеді.

Мемлекеттік қызметшілердің осы тармақшада көзделген міндеттемелері Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігімен келісу бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын жағдайларда, бюджет қаражаты өтелместен, мерзімінен бұрын тоқтатылады;

16) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік органның ақпараттық ресурстарымен жұмыс процесінде ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге міндетті.

Мемлекеттік қызметшілердің өзге де міндеттері Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде белгіленуі мүмкін.

Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 03.07.2017 № 86-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Мемлекеттік органдардың басшылары болып табылатын мемлекеттік саяси қызметшілердің және облыс, республикалық маңызы бар қалалар және астана әкімдерінің негізгі функциялары

1. Мемлекеттік саяси қызметшілердің функционалдық міндеттері Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде, тиісті мемлекеттік орган туралы ережеде және міндеттердің бөлінуінде айқындалады.

2. Мемлекеттік органдардың бірінші басшылары болып табылатын мемлекеттік саяси қызметшілердің және облыс, республикалық маңызы бар қалалар және астана әкімдерінің негізгі функциялары мыналар болып табылады:

1) мемлекеттік органның мақсаттарын, тиісті аумақты дамыту мақсаттарын айқындау;

2) мемлекеттік саясатты тұжырымдауға, айқындауға және іске асыруға ықпал ететін шешімдерді қабылдау;

3) сыртқы саясат қызметі саласындағы уәкілетті органның келісімі бойынша шетелдік дипломатиялық өкілдіктердің басшыларымен өзара іс-қимыл жасау;

4) Қазақстан Республикасының Парламентінде және басқа да мемлекеттік органдар мен ұйымдарда мемлекеттік орган атынан өкілдік ету;

5) өз өкілеттіктері шегінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттарының және өзге де жобалардың сапалы орындалуын және оларды тиімді іске асыру үшін бақылауды қамтамасыз ету;

6) Қазақстан Республикасының Конституциясында, заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де функциялар.

Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

12-бап. Орталық мемлекеттік органдар аппараттары және облыстар, республикалық маңызы бар қалалар және астана әкімдері аппараттары басшыларының өкілеттіктері

1. Орталық мемлекеттік органдардың аппараттарын тиісті орталық мемлекеттік органның басшысы лауазымға тағайындайтын және лауазымынан босататын аппарат басшылары басқарады.

2. Орталық мемлекеттік органдар аппараттары басшыларының өкілеттіктеріне:

1) мемлекеттік органға жүктелген мақсаттардың іске асырылуын ұйымдастыру;

2) өз құзыреті шегінде мемлекеттік органдар құрылымдық бөлімшелерінің қызметін ұйымдастыру, үйлестіру және бақылау;

3) мемлекеттік органның, оның ведомстволары мен олардың аумақтық бөлімшелерінің қызметін материалдық-техникалық, ұйымдық-құқықтық және қаржылық қамтамасыз етуді ұйымдастыру;

4) тиісті нормативтік құқықтық актілерде бекітілген орталық мемлекеттік органның штат санының лимиті шегінде мемлекеттік органның штат санын және штат кестесін орталық мемлекеттік органның басшысы келіскеннен кейін бекіту жатады.

Бұл норма сыртқы саяси қызмет саласындағы басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік органға қолданылмайды;

5) орталық мемлекеттік органның стратегиялық жоспарын іске асыру жөніндегі жұмысты ұйымдастыру;

6) қажет болған кезде мемлекеттік органның перспективалық, жылдық және тоқсандық жұмыс жоспарларын бекіту, олардың іске асырылуын қамтамасыз ету;

7) еңбек қатынастары мәселелері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес жоғары тұрған мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, орталық мемлекеттік органның басшысымен келісу бойынша орталық мемлекеттік органның басшысы немесе оның орынбасарлары жетекшілік ететін орталық мемлекеттік органның департаменттері мен дербес басқармаларының басшылары лауазымдарына тағайындау және лауазымдарынан босату;

8) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларда ведомстволардың басшылары тағайындау үшін ұсынатын ведомстволар басшыларының орынбасарларын орталық мемлекеттік орган басшысының тағайындауларын келісу;

9) еңбек қатынастары мәселелері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес жоғары тұрған мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, ведомстволардың басшылары тағайындау үшін ұсынатын ведомстволар басшыларының орынбасарларын тағайындау;

10) еңбек қатынастары мәселелері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес жоғары тұрған мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, орталық мемлекеттік органның басшысымен келісу бойынша аумақтық бөлімшелердің басшылары лауазымдарына тағайындау және лауазымдарынан босату;

11) осы тармақтың бірінші бөлігінің 7) тармақшасында аталған лауазымды адамдарды, сондай-ақ еңбек қатынастары мәселелері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес жоғары тұрған мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, орталық мемлекеттік органның жұмыскерлері лауазымдарына тағайындау және лауазымдарынан босату;

12) мемлекеттік органның тәртіптік және конкурстық комиссияларының қызметіне жалпы басшылықты жүзеге асыру;

13) қызметтік тәртіптің сақталуын бақылауды жүзеге асыру;

14) еңбек қатынастары мәселелері жоғары тұрған лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, мемлекеттік органның мемлекеттік қызметшілерінің тәртіптік жауаптылығы мәселелерін шешу;

15) еңбек қатынастары мәселелері жоғары тұрған лауазымды адамдардың құзыретіне жатқызылған жұмыскерлерді қоспағанда, мемлекеттік органның мемлекеттік қызметшілерін іссапарға жіберу, демалыс беру, материалдық көмек көрсету, даярлау, қайта даярлау және біліктілігін арттыру, көтермелеу, үстемеақылар төлеу мәселелерін шешу;

16) мемлекеттік органның мемлекеттік сатып алу саласындағы жалпы басшылықты жүзеге асыру;

17) орталық мемлекеттік органның бюджеттік өтінімін дайындауды қамтамасыз ету, бюджеттік өтінімді орталық мемлекеттік органның басшысына ұсыну, сондай-ақ бюджет процесінің өзге де рәсімдерін орындау;

18) өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасы талаптарының орындалуын қамтамасыз ету;

19) мемлекеттік органның мемлекеттік саяси қызметшілері қабылдаған шешімдердің орындалу барысын бақылау;

20) аппарат басшысына жүктелген өзге өкілеттіктерді жүзеге асыру жатады.

Өзіне жүктелген қызметтік міндеттерді орындау үшін аппарат басшысы жеке-дара қолданылатын құқықтық актілер қабылдауға құқылы.

3. Облыстар, республикалық маңызы бар қалалар және астана әкімдері аппараттары басшыларының өкілеттіктері "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленеді.

4. Орталық мемлекеттік органдар аппараттарының басшыларына орталық мемлекеттік органдардың бірінші басшыларының және олардың орынбасарларының міндеттерін, сондай-ақ мемлекеттік органдар аппараттары басшыларының міндеттерін орталық мемлекеттік органдардың бірінші басшыларына және олардың орынбасарларына жүктеуге жол берілмейді.

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың әкімдері аппараттары басшыларының міндеттерін әкімдердің орынбасарларына жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын жетекшілік ететін атқарушы органдар бөлігінде жүктеуге ғана жол беріледі.

5. Құқық қорғау органдарының аппараттары басшыларының өкілеттіктерін олардың бірінші басшылары айқындайды.

6. Орталық мемлекеттік органдар аппараттарының және облыстар, республикалық маңызы бар қалалар және астана әкімдері аппараттарының басшылары Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген лауазымдық өкілеттіктердің орындалуына дербес жауапты болады.

Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда – ҚР 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді – ҚР 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Мемлекеттiк қызметте болуға байланысты шектеулер

1. Мемлекеттiк қызметшi:

1) өкiлдi органның депутаты болуға;

2) педагогтiк, ғылыми және өзге де шығармашылық қызметтi қоспағанда, басқа да ақы төленетін қызметпен айналысуға;

3) кәсiпкерлiк қызметпен айналысуға, оның iшiнде коммерциялық ұйымды басқаруға тiкелей қатысу Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оның лауазымдық өкілеттіктеріне кiрмейтiн болса, ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан, коммерциялық ұйымды басқаруға қатысуға құқылы емес.

Бұл ретте, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасын және оның орынбасарларын, Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның төрағасын және оның орынбасарларын қоспағанда, мемлекеттік қызметшілер бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайларын, облигацияларды, бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында коммерциялық ұйымдардың акцияларын (ұйымдардың дауыс беретін акцияларының жалпы санының бес пайызынан аспайтын көлемдегі жай акцияларды) сатып алуға және (немесе) өткізуге құқылы;

4) өзi қызмет iстейтiн не өзiне тiкелей бағынысты немесе өзiнiң тікелей бақылауындағы мемлекеттік органда үшiншi тұлғалардың істерi бойынша өкiл болуға;

5) өзiнiң қызметтiк жұмысын материалдық-техникалық, қаржылық және ақпараттық қамтамасыз етуге арналған құралдарды, басқа да мемлекеттiк мүлiк пен қызметтiк ақпаратты қызметтiк емес мақсаттарда пайдалануға;

6) ереуiлдi қоса алғанда, мемлекеттiк органдардың қалыпты жұмыс iстеуiне және лауазымдық мiндеттердi орындауға кедергi келтiретiн әрекеттерге қатысуға;

7) лауазымдық өкiлеттiктерiн атқаруына байланысты азаматтар мен заңды тұлғалардың көрсетілетiн қызметтерін жеке мақсаттарында пайдалануға құқылы емес.

2. Мемлекеттік қызметші мемлекеттік лауазымға кірген күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде осы адамға заңды түрде тиесілі ақшаны, сондай-ақ мүліктік жалдауға берілген мүлікті қоспағанда, өз меншігіндегі, коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы үлестерді, акцияларды (акцияны) және пайдаланылуы кірістер алуға әкелетін өзге де мүлікті мемлекеттік қызметті өткеру уақытында Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сенімгерлік басқаруға беруге міндетті. Мүлікті сенімгерлік басқару шарты нотариатта куәландырылуға жатады. Мүлiктi сенiмгерлiк басқару шартының нотариат куәландырған көшiрмесiн мемлекеттiк қызметшi нотариат куәландырған күннен бастап он күн мерзiмде жұмыс орнындағы персоналды басқару қызметіне (кадр қызметiне) ұсынады.

3. Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшелерін, осы баптың 6-тармағында аталған тұлғаларды қоспағанда, мемлекеттік қызметшілердің өздеріне тиесілі облигацияларды, ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайларын сенімгерлік басқаруға бермеуіне болады.

4. Мемлекеттік қызметшінің сенімгерлік басқаруға берілген мүліктен кіріс алуға құқығы бар.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшелерін қоспағанда, мемлекеттік қызметшілер тұрғын-жайларын мүліктік жалдауға беруге құқылы.

5. Мемлекеттік қызметшілердің мүлкін сенімгерлік басқаруға беру қағидаларын уәкілетті орган бекітеді.

6. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасы мен оның орынбасарлары, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның Төрағасы мен оның орынбасарлары аталған мемлекеттік лауазымдарға тағайындалған күннен бастап бір ай мерзімде өздеріне тиесілі инвестициялық қорлар пайларын, облигацияларды және коммерциялық ұйымдар акцияларын сенімгерлік басқаруға беруге және сенімгерлік басқаруға арналған шарттың нотариат куәландырған көшірмесін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның кадр қызметіне ұсынуға міндетті.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасы мен оның орынбасарлары, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның Төрағасы мен оның орынбасарлары инвестициялық қорлардың пайларын, облигацияларды, коммерциялық ұйымдардың акцияларын сатып алуға құқылы емес.

7. Мемлекеттік қызметші өзінің жақын туыстары (ата-аналары (ата-анасы), балалары, асырап алушылары, асырап алынған балалары, ата-анасы бір және ата-анасы бөлек аға-інілері мен апа-сіңлілері (қарындастары), аталары, әжелері, немерелері), жұбайы (зайыбы) және (немесе) жекжаттары (жұбайының (зайыбының) ата-анасы бір және ата-анасы бөлек аға-інілері мен апа-сіңлілері (қарындастары), ата-аналары және балалары) атқаратын лауазымға тікелей бағынысты болатын лауазымды атқара алмайды, сондай-ақ жақын туыстары, жұбайы (зайыбы) және (немесе) жекжаттары тікелей бағынысында бола алмайды.

Ескерту. 13-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТКЕ КІРУ

14-бап. Мемлекеттік саяси қызметке кіру

1. Азаматтардың мемлекеттік саяси қызметке кiруi тағайындалу не сайлану негiзiнде, сондай-ақ басқа да жағдайларда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен және шарттарда жүзеге асырылады.

2. Мемлекеттік саяси лауазымға орналасу Қазақстан Республикасының заңдарында және өзге де нормативтік құқықтық актілерінде көзделген жағдайларда осы лауазымға орналасу үшін қажетті келісуден өткен және арнаулы тексерудің оң нәтижелері алынған жағдайда жүзеге асырылады.

Мемлекеттік саяси лауазымға орналасуға кандидаттар осы лауазымға қойылатын біліктілік талаптары болған жағдайда, оларға сай болуға тиіс.

Тағайындау (сайлау) алдындағы бір жыл ішінде тікелей бағынысты қызметшісі сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін отставкаға кеткен мемлекеттік саяси қызметшіні мемлекеттік саяси лауазымға тағайындауға (сайлауға) жол берілмейді.

3. Мемлекеттік саяси қызметке кіру үшін қойылатын қосымша талаптарды Қазақстан Республикасының Президенті айқындауы мүмкін.

4. Мемлекеттік саяси қызметшілердің мемлекеттік әкімшілік лауазымдарды қоса атқаруына жол берілмейді.

Ескерту. 14-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметке кiру

1. Осы Заңда көзделген жағдайларды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жергілікті өкілді органдардың тағайындауы немесе сайлану жағдайларын қоспағанда, мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасу конкурстық негізде жүзеге асырылады.

2. Мемлекеттік қызметке алғаш рет кіретін немесе оны тоқтатқаннан кейін қайтадан кіретін азаматтарды мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындау арнайы тексерудің оң нәтижелері алынғаннан кейін жүзеге асырылады.

2-1. Мемлекеттік қызметші мемлекеттік қызметті тоқтатқаннан кейін мемлекеттік лауазымға алдыңғы лауазымнан шаққаннан кейінгі келесі жұмыс күнінен кешікпей орналасқан жағдайда, мемлекеттік қызметке қайтадан кірді деп есептелмейді.

Бұл жағдайда мемлекеттік қызметшіге міндетті арнайы тексеруден өту, сынақ мерзімін белгілеу және кірістері мен өзіне меншік құқығымен тиесілі мүлкі туралы декларацияны тапсыру туралы талаптар қолданылмайды.

3. Уәкілетті комиссияның шешімімен "Б" корпусының мемлекеттік әкiмшілiк лауазымдарына конкурс өткізілместен мына адамдар орналаса алады:

1) өз өкілеттіктерін кемінде алты ай орындап жүрген қызметтегі судьялар, Парламент депутаттары, тұрақты негізде жұмыс iстейтiн мәслихат депутаттары, мемлекеттік саяси қызметшілер, халықаралық қызметшілер;

2) өз өкiлеттiктерiн теріс себептермен тоқтатқандарды қоспағанда, өз өкілеттіктерін кемінде алты ай орындаған және оларды тоқтатқан халықаралық қызметшілер, судьялар;

3) уәкілетті комиссия шешім қабылдаған кезде қолданыста болатын мемлекеттік саяси және әкiмшілiк қызметшілер лауазымдары тізіліміне сәйкес лауазымдары мемлекеттік саяси лауазымдарға жатқызылған жағдайда, өз өкiлеттiктерiн теріс себептермен тоқтатқандарды қоспағанда, өз өкілеттіктерін кемінде алты ай орындаған және оларды тоқтатқан мемлекеттік саяси қызметшілер;

4) халықаралық, шетелдік немесе трансұлттық ұйымдарда, шетелдік мемлекеттік құрылымдарда кемінде соңғы бес жыл жұмыс өтілі бар адамдар;

5) мамандығы бойынша кемінде екі жыл жұмыс өтілі бар және Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия айқындайтын шетелдік жетекші жоғары оқу орындарында докторантура бағдарламалары (PhD, бейіні бойынша доктор) бойынша оқуын аяқтаған адамдар;

6) алып тасталды – ҚР 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

7) Президенттік жастар кадр резервіне алынған адамдар.

Белгіленген біліктілік талаптарына сай келетін "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына уәкілетті органмен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналаса алады.

3-1. Алып тасталды - ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3-2. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың өңірлік кадрлық резервіне алынған адамдар жергілікті атқарушы органдардың "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына уәкілетті органмен немесе оның аумақтық бөлімшесімен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналаса алады.

Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың өңірлік кадрлық резервін қалыптастыру және одан тағайындау Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын тәртіппен жүргізіледі.

4. Аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ əкімдері өкілеттік мерзімі аяқталғаннан кейін бір жыл ішінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасына сəйкес "Б" корпусының мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына уəкілетті органмен немесе оның аумақтық бөлімшесімен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналаса алады.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
4-тармақтың екінші бөлігіне өзгеріс енгізу көзделген – ҚР 27.03.2023 № 216-VII (15.07.2024 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты жанындағы Сот төрелігі академиясында оқуды бітірген және біліктілік емтиханын тапсырған адамдар оқуды бітіргеннен кейін бір жыл ішінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасына сәйкес сот әкімшілігі саласындағы уәкілетті мемлекеттік органда және оның облыстардағы, астанадағы және республикалық маңызы бар қалалардағы аумақтық бөлімшелерінде "Б" корпусының мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына уəкілетті органмен немесе оның аумақтық бөлімшесімен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналаса алады.

5. Жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында уәкілетті орган белгілеген мәннен төмен емес оқу нәтижесімен оқуын бітірген адамдар оқуды бітіргеннен кейін бір жыл ішінде жергілікті атқарушы органдарда, мәслихаттар аппараттарында, ревизиялық комиссияларда, орталық мемлекеттік органдардың және олардың ведомстволарының аумақтық бөлімшелерінде (астана мен оның аудандарындағы жергілікті атқарушы органдардан, мәслихат аппаратынан, ревизиялық комиссиялардан, орталық мемлекеттік органдар мен олардың ведомстволарының аумақтық бөлімшелерінен басқа) "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына уәкілетті органмен немесе оның аумақтық бөлімшесімен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналаса алады.

6. Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде білім беру ұйымдарында уәкілетті орган белгілеген мәннен төмен емес оқу нәтижесімен оқуын бітірген адамдар осы оқуды бітіргеннен кейін бір жыл ішінде конкурс өткізілместен "Б" корпусының мына мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына:

1) облыс ауданының немесе облыстық маңызы бар қаланың (облыстың әкімшілік орталығы болып табылатын қаладан басқа) әкімі және мәслихаты аппараттарының төменгі лауазымына;

2) жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын облыс ауданы және облыстық маңызы бар қала (облыстың әкімшілік орталығы болып табылатын қаладан басқа) атқарушы органының басшылық емес лауазымына;

3) аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі аппаратының басшылық емес лауазымына;

4) орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының облыс ауданындағы немесе облыстық маңызы бар қаладағы (облыстың әкімшілік орталығы болып табылатын қаладан басқа) аумақтық бөлімшесінің басшылық емес лауазымына орналаса алады.

7. "Б" корпусының:

1) орталық мемлекеттік органның дербес құрылымдық бөлімшесінің басшысы;

2) орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының облыстағы, республикалық маңызы бар қаладағы, астанадағы аумақтық бөлімшесінің басшысы;

3) облыстық бюджеттен, республикалық маңызы бар қаланың, астананың бюджеттерінен қаржыландырылатын облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың атқарушы органының басшысы;

4) орталық мемлекеттік органның ведомствосы басшысының орынбасары;

5) Жоғарғы Соттың қызметін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті орган басшысының орынбасары;

6) Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің Аппараты басшысының орынбасары мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына уәкілетті органмен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналасуға жол беріледі.

Ескертпе.

Осы бапта халықаралық қызметшілер деп қызметін халықаралық ұйымдарда жүзеге асыратын және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес халықаралық қызметшілер болып мойындалатын, Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметшілер болып табылмайтын азаматтары танылады.

Ескерту. 15-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.12.2016 № 33-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2018 № 163-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.02.2019 № 227-VI (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.03.2023 № 216-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Мемлекеттiк қызметке кiру шарттары

1. Мемлекеттік лауазымдарға тиісті біліктілік талаптарына сай келетін, өзінің жеке және кәсіби қасиеттері, денсаулық жағдайы, білім деңгейі бойынша өзіне жүктелген лауазымдық міндеттерді атқаруға қабілетті және Қазақстан Республикасының заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа жетпеген Қазақстан Республикасының азаматтары қабылданады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген жасы бойынша шектеу Қазақстан Республикасының Конституциясында және заңдарында олардың өкілеттік мерзімдері айқындалған мемлекеттік саяси лауазымдарға қолданылмайды.

Зейнеткерлік жасқа толған адамды осы бапта көзделмеген өзге жағдайларда мемлекеттік саяси лауазымға Қазақстан Республикасының Президенті ғана тағайындауы мүмкін.

Құқық қорғау органдарының лауазымдарына орналасуға үміткер азаматтарға қойылатын жасына байланысты шектеулер Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.

2. Құқық қорғау органдарына қызметке кіретін азаматтар, мыналарды:

1) құқық қорғау органдарының білім беру ұйымдарына оқуға түсетін;

2) қатардағы және кіші басшы құрамдар лауазымдарына алғашқы кәсіптік даярлыққа түсетін;

3) "Құқық қорғау қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабының 8-тармағында, 7-бабының 3-тармағында және 7-1-бабының 1-тармағында көзделген адамдарды қоспағанда, уәкілетті органда тестілеуден, оның ішінде жеке қасиеттерін бағалаудан өтеді.

Құқық қорғау қызметіне кіретін азаматтарды тестілеу тәртібі мен бағдарламаларын құқық қорғау органдарымен келісу бойынша уәкілетті орган айқындайды.

3. Мемлекеттiк қызметке:

1) егер Қазақстан Республикасының заңнамасында тиісті мемлекеттік лауазымдарға қатысты өзге талаптар белгіленбесе, он сегіз жасқа дейінгі;

2) сот әрекетке қабілетсiз немесе әрекетке қабiлетi шектеулi деп таныған;

3) сот белгiлi бiр мерзiм iшiнде мемлекеттiк лауазымдар атқару құқығынан айырған;

4) бiлiктiлiк талаптарында тиiстi мемлекеттік лауазымдарға орналасу үшiн денсаулық жағдайына арнайы талаптар белгiленген жағдайларда, медициналық мекеменiң қорытындысы негізінде лауазымдық өкiлеттiктердi орындауға кедергi келтiретiн ауруы бар;

5) өзiнiң мәртебесiн және соған негізделген беделiн жеке басының, топтық және өзге де қызметтiк емес мүдделерге пайдалануға алып келуi мүмкін әрекеттерді болғызбау мақсатында өзіне осы Заңда белгiленген шектеулердi қабылдаудан бас тартқан;

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Сотының 06.03.2023 № 4 нормативтік қаулысын қараңыз.

6) мемлекеттік қызметке кірер алдындағы үш жыл ішінде мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық үшін тәртіптік жауаптылыққа тартылған азаматты қабылдауға болмайды. Бұл ретте мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық үшін қызметтен шығарылған азамат мемлекеттік қызметке жіберілмейді;

6-1) мемлекеттік қызметке кірер алдындағы үш жыл ішінде сенімнен айырылуына байланысты мемлекеттік саяси қызметтен шығарылған;

7) мемлекеттік қызметке кiрер алдындағы үш жыл iшiнде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн әкiмшiлiк жаза қолданылған;

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Сотының 31.08.2023 № 26 нормативтік қаулысын қараңыз.

8) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған;

9) мемлекеттік қызметке кiрер алдындағы үш жыл ішінде қылмыстық теріс қылық немесе онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар жасағаны үшін соттың айыптау үкімі шығарылған немесе қылмыстық теріс қылық немесе онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар жасағаны үшін өзіне қатысты қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;

10) мемлекеттiк қызметке кiру уақытына заңда белгiленген тәртiппен өтелмеген немесе алынбаған сотталғандығы бар;

11) ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасағаны үшін бұрын сотталған немесе қылмыс жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;

12) қылмыстық топтың құрамында қылмыс жасаған;

13) қылмыстық топтың құрамындағы қылмыс туралы өзіне қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан;

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Сотының 26.12.2023 № 38 нормативтік қаулысын қараңыз.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
14) тармақшаға өзгеріс енгізу көзделген – ҚР 03.01.2023 № 188-VII (01.01.2027 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

14) жұмыста (қызметте) дәлелді себепсіз қатарынан үш және одан көп сағат бойы болмауы негізінде шығарылғаннан кейін үш жыл өткен соң мемлекеттік қызметке кіруге құқығы бар азаматты осындай шығару жағдайларын қоспағанда, құқық қорғау органдарынан, арнаулы мемлекеттік органдардан, судья лауазымынан, әскери қызметтен теріс себептер бойынша шығарылған азаматты;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
14-1) тармақшамен толықтыру көзделген – ҚР 03.01.2023 № 188-VII (01.01.2027 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайларда қабылдауға болмайды.

4. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген мәліметтерді көрсетпеу не қасақана бұрмалап көрсету мемлекеттік қызметке қабылдаудан бас тартуға негіз болып табылады.

5. Мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде шығу тегіне, әлеуметтiк, лауазымдық және мүлiктiк жағдайына, жынысына, нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, дiнге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жерiне байланысты немесе кез келген өзге мән-жайларға байланысты қандай да бір кемсітушілікке жол берiлмейдi.

6. Адамдарды құқық қорғау органдарына қызметке қабылдаудағы шектеулер Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.

7. Мемлекеттік қызметке кіретін адамдар мен олардың жұбайлары (зайыптары) Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген тәртіппен және "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген мерзімдерде активтері мен міндеттемелері туралы декларацияны мемлекеттік кіріс органдарына тапсырады.

Мемлекеттік қызметке кірген адамдар мен олардың жұбайлары (зайыптары) Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген тәртіппен және мерзімдерде жеке тұлғалардың декларацияларын мемлекеттік кіріс органдарына тапсыруға міндетті.

Ескерту. 16-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 30.11.2016 № 26-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2019 № 249-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 11.07.2022 № 136-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

17-бап. Біліктілік талаптары

1. Мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасуға үміткер азаматтар белгіленген біліктілік талаптарына сай болуға тиіс.

2. Жекелеген мемлекеттік саяси лауазымдарға Қазақстан Республикасы Президентінің шешімімен біліктілік талаптары белгіленуі мүмкін.

3. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын арнайы біліктілік талаптарын Қазақстан Республикасының Президентi бекітеді.

4. "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптары мемлекеттік орган мен оның құрылымдық бөлімшелері қызметінің негізгі бағыттары, мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің лауазымдық өкілеттіктері ескеріліп әзірленеді.

"Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптарын мемлекеттік лауазымдарға тағайындауға құқығы бар лауазымды адам (орган) уәкілетті органмен немесе оның аумақтық бөлімшесімен келісу бойынша мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға қойылатын үлгілік біліктілік талаптарының негізінде бекітеді.

"Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын үлгілік біліктілік талаптарын уәкілетті орган бекітеді

Егер орталық атқарушы органның немесе оның ведомствосының өкілеттіктеріне осы орталық атқарушы органның немесе оның ведомствосының қызмет бағыттары бойынша жергілікті атқарушы органдарды үйлестіру жататын болса, онда облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын атқарушы органдары басшыларының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптары тиісті орталық атқарушы органмен келісуге жатады.

5. Құқық қорғау органдарында мемлекеттік лауазымдарға қойылатын біліктілік талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгіленеді.

Ескерту. 17-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-бап. Мемлекеттік қызметке кіру кезінде қабылданатын шектеулер

Мемлекеттік қызметке қабылдану кезінде азаматтар өздерінің лауазымдық өкілеттіктерін және соған негізделген беделін жеке басының, топтық және өзге де қызметтік емес мүдделерде пайдалануға алып келуі мүмкін әрекеттерді болғызбау мақсатында өзіне осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген шектеулерді қабылдайды.

Бұл шектеулерді персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) мемлекеттік қызметке қабылданған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде жазбаша нысанда тіркейді.

Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектеулерді қабылдамау мемлекеттік қызметке қабылдаудан бас тартуға немесе қызметтен шығаруға әкеп соғады.

19-бап. Арнайы тексеру

1. Осы Заңның 27-бабының 8-тармағында көрсетілген адамдарды қоспағанда, мемлекеттік қызметке алғаш рет кіретін немесе мемлекеттік қызметті тоқтатқаннан кейін оған қайтадан кіретін азаматтар осы Заңға және Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасына сәйкес мемлекеттік қызметке кіру шарттарына сәйкестігі тұрғысынан ұлттық қауіпсіздік органдары жүргізетін арнаулы тексерудің оң нәтижелерін алуы қажет.

Сайланатын әкімге кандидаттарды арнаулы тексеруді қоспағанда, арнаулы тексеру жүргізу мерзімі үш айға дейінгі мерзімді құрайды.

Сайланатын әкімге кандидаттарды арнаулы тексеру ұлттық қауіпсіздік органдарына қажетті құжаттар келіп түскен күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде жүргізіледі.

2. Қазақстан Республикасының Президенті және Қазақстан Республикасы Парламентінің Платалары тағайындайтын не сайлайтын саяси қызметшілерді қоспағанда, осы Заңға сәйкес мемлекеттік қызметке кіретін азаматтар арнаулы тексерудің нәтижелері алынған күнге дейін мемлекеттік лауазымда көзделген міндеттерді уақытша атқарады.

Олармен еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес реттеледi.

Арнайы тексеруді жүргізу кезеңінде бұл азаматтарға мемлекеттік қызметшілердің міндеттері мен жауаптылығы, мемлекеттік қызметте болуға байланысты шектеулер бөлігінде осы Заңның ережелері қолданылады. Бұл азаматтардың құқықтары еңбек шартында айқындалады.

Жұмысқа қабылдау мемлекеттік органның актісімен ресімделеді.

Осы тармақтың ережелері сайланған әкімге қолданылмайды.

3. Мемлекеттік әкімшілік лауазым бойынша көзделген міндеттерді уақытша атқару кезеңі мемлекеттік қызмет өтіліне енгізіледі.

Ескерту. 19-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-бап. Мемлекеттiк қызметке кiру кезiндегi сынақ мерзімі

1. Мемлекеттік қызметке алғаш рет кіретін азаматтар үшін олардың атқаратын мемлекеттік лауазымдарға сәйкестігін тексеру мақсатында сынақ мерзімі белгіленеді. Сынақ мерзімінен өту туралы шарт мемлекеттік органның жұмысқа қабылдау туралы актісінде көзделеді.

Бұдан бұрын қызметін бағалаудың, сынақ мерзімінің, аттестаттау қорытындысының нәтижелері бойынша не теріс себептер бойынша мемлекеттік лауазымнан шығарылған және мемлекеттік қызметке қайтадан кіретін азаматтарға сынақ мерзімі міндетті түрде белгіленеді.

Мемлекеттік саяси қызметке, "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметіне кірген мемлекеттік қызметшілер, сайланған әкімдер үшін сынақ мерзімі белгіленбейді.

Құқық қорғау органдарына қызметке кірген мемлекеттік қызметшілер үшін сынақ мерзімі Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес белгіленеді.

2. Сынақтан өтуші мемлекеттік қызметшілердің дәлелдi себептермен жұмыста болмаған кезеңдері сынақ мерзiмiне есептелмейдi.

3. Сынақ мерзімі үш айды құрайды.

Сынақ мерзімінің нәтижесi қанағаттанарлықсыз болғанда сынақ мерзімі мемлекеттік лауазымға тағайындау құқығы бар лауазымды адамның (органның) не ол уәкілеттік берген лауазымды адамның шешімі бойынша кейіннен қайта ұзартылмайтын үш айға ұзартылады.

Азаматты сынақ мерзімінің нәтижелерi бойынша қызметтен шығару уәкiлеттi органмен немесе оның аумақтық бөлiмшесімен келiсу бойынша жүзеге асырылады.

3-1. Сынақ мерзімінен өтіп жатқан азаматты функционалдық міндеттерін өзгертпей басқа лауазымға тағайындаған кезде оның сынақ мерзімі жалғасады.

Өзге функционалдық міндеттері бар лауазымға тағайындалған жағдайда жаңа сынақ мерзімі белгіленеді.

4. Сынақ мерзімі кезеңінде, оның ішінде оны ұзартқан кезде мемлекеттік әкімшілік қызметке алғаш рет кіретін азаматтарға тәлімгерлер бекітіледі.

Бұл ереже орталық мемлекеттік органдардың және олардың ведомстволарының аумақтық бөлімшелері, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын облыстық атқарушы органдар, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың атқарушы органдары, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын аудандық, қалалық атқарушы органдар басшыларының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына кіретін азаматтарға қолданылмайды.

5. Сынақ мерзімінен өтудің тәртібі мен шарттарын және тәлімгерлерді бекіту тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

Ескерту. 20-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 29.06.2018 № 163-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

21-бап. Мемлекеттік қызметшілердің ант қабылдауы

Мемлекеттік қызметшілер Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын тәртіппен ант қабылдайды.

Ескерту. 21-бап жаңа редакцияда - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

4-тарау. "А" КОРПУСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ӘКІМШІЛІК ҚЫЗМЕТІНЕ КІРУ
ЖӘНЕ ОНЫ ӨТКЕРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

22-бап. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне іріктеу

Ескерту. 22-бап алып тасталды – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

23-бап. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасу

Азаматтарды "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына тағайындауды осы мемлекеттік лауазымдарға тағайындау құқығы бар лауазымды адам (орган) не ол уәкілеттік берген лауазымды адам уәкілетті комиссиямен келісу бойынша конкурс өткізбестен жүзеге асырады.

Қазақстан Республикасының Президенті тағайындауды уәкілетті комиссиямен келіспей өзі жүзеге асыратын "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына азаматтарды тағайындайды және оларды "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарынан босатады.

Ескерту. 23-бап жаңа редакцияда – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

24-бап. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерімен жасалатын еңбек шарттары

Адамды "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына тағайындау кезінде онымен еңбек шарты жасалады.

"А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісімен еңбек шартын мемлекеттік лауазымға тағайындау және мемлекеттік лауазымнан босату құқығы бар лауазымды адам (орган) не ол уәкілеттік берген лауазымды адам (орган) жасайды.

"А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісімен еңбек шартын жасау, ұзарту және бұзу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

24-1-бап. "А" корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерін мансаптық жоспарлау

Ескерту. 4-тарау 24-1-баппен толықтырылды - ҚР 06.04.2016 № 484-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

25-бап. Мемлекеттік лауазымды "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзгерту

1. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзгертілген мемлекеттік лауазымға орналасу ол өзгертілген күннен бастап үш ай ішінде осы Заңға сәйкес жүзеге асырылады.

1-1. Мемлекеттік лауазымы "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзгертілген мемлекеттік қызметші жұмысын осы баптың 1-тармағына сәйкес мемлекеттік лауазымға орналасқанға дейін жалғастыруға құқылы.

2. Мемлекеттік лауазымы "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзгертілген мемлекеттік қызметшіге мемлекеттік орган оның біліктілігіне сәйкес және бос орынның болуына қарай мемлекеттік лауазым ұсынады.

Мемлекеттік қызметші жұмысқа орналасудан бас тартқан жағдайда қызметтен шығарылуға тиіс. Бұл ретте мемлекеттік орган кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі бар мемлекеттік қызметшіге төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысын төлейді.

Ескерту. 25-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

25-1-бап. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарын өзгерту

1. "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымы "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзгертілген жағдайда, бұл лауазымды атқаратын мемлекеттік қызметшіге ол белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келген жағдайда өзгертілген мемлекеттік лауазым ұсынылады.

2. "А" корпусының екі және одан көп мемлекеттік әкімшілік лауазымын "А" корпусының бір лауазымына өзгерту кезінде "А" корпусының өзгертілген мемлекеттік лауазымы ұсынылмаған мемлекеттік қызметшіге ол белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келген жағдайда мемлекеттік органның штат кестесінде көзделген келесі төмен тұрған мемлекеттік лауазым ұсынылады.

Келесі төмен тұрған бос лауазым болмаған жағдайда, мемлекеттік қызметшінің келісімімен оған мемлекеттік органның штат кестесінде көзделген өзге мемлекеттік лауазым ұсынылуы мүмкін.

3. Мемлекеттік қызметші ұсынылған мемлекеттік лауазымнан бас тартқан жағдайда, ол қызметтен шығарылуға жатады. Бұл ретте, кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі бар мемлекеттік қызметшіге мемлекеттік орган төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысын төлейді.

Ескерту. 4-тарау 25-1-баппен толықтырылды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5-тарау. "Б" КОРПУСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ӘКІМШІЛІК ЛАУАЗЫМЫНА
ОРНАЛАСУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

26-бап. "Б" корпусының мемлекеттік лауазымдарына мемлекеттік қызметке алғаш рет кіретін немесе қайтадан кіретін азаматтарды іріктеу

"Б" корпусының мемлекеттік лауазымдарына алғаш рет кіретін немесе мемлекеттік қызметті тоқтатқаннан кейін оған қайтадан кіретін азаматтар Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын іріктеу кезеңдерінен өтеді.

Ескерту. 26-бап жаңа редакцияда – ҚР 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

27-бап. "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға арналған конкурс

1. "Б" корпусының бос немесе уақытша бос мемлекеттік әкiмшілiк лауазымына орналасуға конкурс мынадай түрлерден тұрады:

1) жалпы конкурс;

2) ішкі конкурс.

1-1. Бос немесе уақытша бос лауазымға орналасуға кандидаттарды іріктеу уәкілетті орган айқындайтын конкурс өткізу тәртібіне сәйкес жүзеге асырылады.

Орталық мемлекеттік орган басшысының шешімімен орталық мемлекеттік орган, оның ведомстволары мен аумақтық бөлімшелері үшін бірыңғай конкурстық комиссияны құруға жол беріледі не орталық мемлекеттік орган ведомствосы басшысының шешімімен орталық мемлекеттік органның ведомствосы және оның аумақтық бөлімшелері үшін бірыңғай конкурстық комиссияны құруға жол беріледі.

Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін бірыңғай конкурстық комиссияны құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың бірыңғай конкурстық комиссиясы осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар адамның шешімімен құрылады.

Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде бірыңғай конкурстық комиссияны құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің бірыңғай конкурстық комиссиясы орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының шешімімен немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.

2. "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға арналған конкурстың кезеңдерін Қазақстан Республикасының Президенті айқындайды.

Конкурс Қазақстан Республикасының мәдениет, дене шынықтыру және спорт, білім беру және денсаулық сақтау саласындағы заңдарға сәйкес әңгімелесу кезеңінің алдында конкурсқа қатысушыларды келісудің қосымша кезеңін қамтиды.

Конкурс өткізу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

3. Орталық мемлекеттік органдарда, ведомстволарда және олардың аумақтық бөлімшелерінде конкурс өткізу кезінде хабарландырулар орталық мемлекеттік органдардың және уәкілетті органның интернет-ресурстарында орналастырылады. Хабарландыруларды өзге де интернет-ресурстарда және Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таралатын мерзімді баспасөз басылымдарында қосымша жариялауға жол беріледі.

Жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдарда конкурс өткізу туралы хабарландырулар жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдардың және уәкілетті органның интернет-ресурстарында орналастырылады. Хабарландыруларды өзге де интернет-ресурстарда және тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік аумағына таралатын мерзімді басылымдарда қосымша жариялауға жол беріледі.

Персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) құрылған жағдайда хабарландырулар өзі соның құрылымында тұрған мемлекеттік органның интернет-ресурсында да орналастырылады.

3-1. Егер орталық атқарушы органның немесе оның ведомствосының өкілеттіктеріне осы орталық атқарушы органның немесе оның ведомствосының қызмет бағыттары бойынша жергілікті атқарушы органдарды үйлестіру жататын болса, онда осы орталық атқарушы органның немесе оның ведомствосының өкілдері облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын тиісті атқарушы органдарының басшылары лауазымдарына орналасуға конкурстар өткізу үшін құрылатын конкурстық комиссиялардың жұмысына қатысуға құқылы.

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын атқарушы органдарының басшылары лауазымдарына орналасуға конкурстар өткізу үшін конкурстық комиссия құратын мемлекеттік орган тиісті орталық атқарушы органға конкурстық комиссияның құрамына кандидатура ұсыну туралы сұрау салуды жіберуге міндетті.

4. Егер конкурс "Б" корпусының уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына өткізілсе, осы шарт конкурс өткізу туралы хабарландыруда көрсетілуге тиіс.

5. Конкурстық комиссияның оң қорытындысын алған конкурсқа қатысушының "Б" корпусының бос немесе уақытша бос мемлекеттiк әкiмшілiк лауазымына орналасуға құқығы бар. Тағайындау құқығы бар лауазымды адам оны жарияланған мемлекеттік лауазымға қабылдауға мiндеттi. Бұл ретте Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында көзделген талаптар сақталуға тиiс.

6. Конкурстық комиссияның шешiмiне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкін.

7. Мемлекеттік органдардың бірінші басшылары көмекшілерінің немесе кеңесшілерінің, баспасөз хатшыларының бос немесе уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына конкурс өткізілместен орналасуға жол беріледі.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген тәртіппен мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасқан адамдарды мемлекеттік орган ішінде кейіннен ауыстыруға жол берілмейді.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген тәртіппен мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасқан адамдар, тестілеуден және жеке қасиеттерін бағалаудан өткен жағдайда мемлекеттік лауазымға орналасқаннан кейін бір жыл өткен соң ішкі конкурсқа қатысуға жіберіледі.

8. Теріс себептермен немесе олардың қызметін бағалау, сынақ мерзімінің не аттестаттау қорытындыларының нәтижелері бойынша қызметтен шығарылғандарды қоспағанда, адам мемлекеттік қызметтен шығарылған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде, егер ол өзге жеке және мемлекеттік органдар болып табылмайтын заңды тұлғалармен еңбек қатынастарында тұрмаған, сондай-ақ Қазақстан Республикасынан тыс жерге шықпаған жағдайда, тестілеуден өтпестен, конкурс қорытындысы бойынша "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға және (немесе) "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға конкурсқа және сайлауға қатысуға құқылы.

Бұл жағдайларда осы адамға міндетті арнайы тексеруден өту және активтері мен міндеттемелері туралы декларация тапсыру туралы талаптар қолданылмайды.

Бұл ретте ішкі конкурсқа қызметшілері осы мемлекеттік органның ішкі конкурсына қатысуға құқылы мемлекеттік органдардан қызметтен шығарылған адам ғана қатысуға құқылы.

9. Конкурсқа қатысатын мемлекеттік қызметшілер тестілеуден өтпейді.

Конкурсқа қатысатын мемлекеттік қызметшілер мен осы баптың 8-тармағының бірінші бөлігінде аталған адамдар уәкілетті орган айқындайтын жағдайларда жеке қасиеттерін бағалаудан өтеді.

10. "Б" корпусының бос немесе уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына конкурс өткізілместен, ауысу тәртібімен орналасу Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын жағдайларда және тәртіппен жүзеге асырылуы мүмкін.

Ескерту. 27-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 30.11.2016 № 26-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

28-бап. Жалпы конкурс

1. Осы Заңның 29-бабының 2-тармағында көзделген жағдайларда жалпы конкурс "Б" корпусының бос немесе уақытша бос болып табылатын төменгі мемлекеттік әкімшілік лауазымына, сондай-ақ төменгі лауазым болып табылмайтын өзге бос немесе уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасу үшін өткізіледі.

2. Алып тасталды - ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3. Жалпы конкурсқа қатысуға тест рәсімдерінен алдын ала өткен және уәкілетті орган белгілеген мәндерден төмен емес нәтижелері бар азаматтар жіберіледі.

Тест нәтижелеріне шағым жасау тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

Мемлекеттік қызметке кіру кезінде конкурстық комиссия Қазақстан Республикасы азаматтарының қоғамдық бірлестіктер, қоғамдық кеңестер, үкіметтік емес ұйымдар жұмысына қатысқанын, волонтерлік, қайырымдылық қызметті жүзеге асырғанын ескереді.

4. Уәкілетті орган және оның аумақтық бөлімшелері қорытынды бере отырып, азаматтардың жеке қасиеттерін бағалауды жүргізеді. Азаматтардың жеке қасиеттерін бағалауды жүргізу тәртібін уәкілетті орган айқындайды. Азаматтардың жеке қасиеттерін бағалау нәтижелерін конкурстық комиссия шешім қабылдау кезінде ескереді.

Ескерту. 28-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 20.12.2016 № 33-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

29-бап. Ішкі конкурс

1. "Б" корпусының бос немесе уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына, төменгіні қоспағанда, орналасу үшін мемлекеттік орган ішкі конкурс өткізеді, оған осы мемлекеттік органның, оның ведомстволарының, аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік қызметшілері, сондай-ақ осы Заңда және Қазақстан Республикасы дипломатиялық қызметінің құқықтық негіздерін, сондай-ақ жұмысын ұйымдастыру тәртібін айқындайтын заңда айқындалған өзге адамдар да қатысуға құқылы.

Персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) немесе бірыңғай конкурстық комиссия құрылған жағдайда ішкі конкурс көрсетілген қызмет немесе комиссия солар үшін құрылған мемлекеттік органдардың мемлекеттік қызметшілері арасында өткізіледі.

1-1. Орталық мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері өткізетін ішкі конкурстарға орталық мемлекеттік органның, сондай-ақ осы орталық мемлекеттік органның өзге де аумақтық бөлімшелерінің, оның ведомстволарының және осы ведомстволар аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік қызметшілері де қатысуға құқылы.

1-2. Орталық мемлекеттік органның ведомствосы өткізетін ішкі конкурстарға осы орталық мемлекеттік органның және оның ведомстволарының, орталық мемлекеттік орган және оның ведомстволары аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік қызметшілері де қатысуға құқылы.

1-3. Орталық мемлекеттік орган ведомствосының аумақтық бөлімшелері өткізетін ішкі конкурстарға осы орталық мемлекеттік органның және оның ведомстволарының, орталық мемлекеттік орган және оның ведомстволары аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік қызметшілері де қатысуға құқылы.

1-4. Жергілікті атқарушы орган және (немесе) жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы орган өткізетін ішкі конкурсқа осы облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың барлық жергілікті атқарушы органдарының және (немесе) жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдарының мемлекеттік қызметшілері де қатысуға құқылы.

2. Конкурстық комиссияның немесе бірыңғай конкурстық комиссияның оң қорытындысын алған конкурсқа қатысушылар болмаған кезде осы Заңның 28-бабына сәйкес жалпы конкурс өткізіледі.

2-1. Алып тасталды - ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
3. Алып тасталды - ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
4. Алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

4-1. Мемлекеттік орган құрылған кезде ішкі конкурс өткізілмейді.

5. Алып тасталды - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. 29-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.12.2016 № 33-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

30-бап. Мемлекеттік лауазымға тағайындау

1. Азаматтарды мемлекеттік лауазымдарға тағайындауды және мемлекеттік қызметшілерді мемлекеттік лауазымдардан босатуды лауазымдық өкілеттіктеріне сәйкес осындай құқығы бар лауазымды адам (орган) не өзіне осындай өкілеттіктер берілген өзге де лауазымды адам (орган) жүзеге асырады.

2. Азаматтардың мемлекеттік қызметке кіруін ресімдеу кезінде мемлекеттік орган Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасы талаптарының сақталуын қамтамасыз етеді.

3. Персоналды басқару қызметтері (кадр қызметтері) мемлекеттік қызметшілерге қызметтік тізімді толтырады. Қызметтік тізім нысанын уәкілетті орган бекітеді.

4. Осы тармақтың үшінші бөлігінде аталған мемлекеттік қызметшіні қоспағанда, мемлекеттік әкімшілік қызметшіге оның мемлекеттік лауазымы мен лауазымдық өкілеттіктерін растайтын құжат болып табылатын сәйкестендіру картасы беріледі.

Сәйкестендіру карталарының сипаттамасын, оларды беру мен пайдалану тәртібін уәкілетті орган бекітеді.

Мемлекеттік саяси қызметшіге, "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісіне, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Парламенті Палатасы Аппаратының, Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесі Аппаратының, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің, Қазақстан Республикасы Үкіметі Аппаратының мемлекеттік әкімшілік қызметшісіне олардың мемлекеттік лауазымы мен лауазымдық өкілеттіктерін растайтын құжат болып табылатын қызметтік куәлік беріледі.

Қызметтік куәлікті беру тәртібін, оның сипаттамасын мемлекеттік орган бекітеді.

Қажет болған кезде осы тармақтың үшінші бөлігінде аталған мемлекеттік қызметшіге сәйкестендіру картасы берілуі мүмкін.

Ескерту. 30-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТТІ ӨТКЕРУ

31-бап. Лауазымдық нұсқаулықтар

Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің Қазақстан Республикасының Конституциясында, осы Заңда және өзге де заңнамасында белгіленгендерден туындайтын лауазымдық өкілеттіктері және жауаптылығы біліктілік талаптары негізінде айқындалады және лауазымдық нұсқаулықтарда көрсетіледі.

Лауазымдық нұсқаулықтарды мемлекеттік лауазымға тағайындау және мемлекеттік лауазымнан босату құқығы бар лауазымды адам бекітеді және олардың орындалуы мемлекеттік лауазымға жүктелетін нақты функциялар тізбесін қамтиды.

Лауазымдық нұсқаулықтарды әзірлеу мен бекіту тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

32-бап. Жұмыс уақыты

1. Мемлекеттiк қызметшiлердiң жұмыс уақытының ұзақтығы осы Заңда көзделген ерекшелiктер ескерiле отырып, Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес айқындалады.

2. Мемлекеттік қызметшілер үшін екі демалыс күні бар бес күндік жұмыс аптасы белгіленеді.

3. Мемлекеттік органдар бекітетін мемлекеттік қызметшілердің еңбек тәртіптемесі қағидалары жұмыс уақыты мен демалыс уақытының режимін белгілейді.

4. Шұғыл, күнi бұрын болжанбаған жұмыстарды орындау үшiн мемлекеттік қызметшілер Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жұмыс уақытынан тыс істелетін жұмысқа, демалыс және мереке күндерiндегі жұмысқа тартылуы мүмкiн.

Осы тармақта көзделген жағдайларда мемлекеттік қызметшіге демалыс күндері (сағаттары) беріледі немесе жұмысына мемлекеттік қызметшілердің еңбегіне ақы төлеу жүйесіне сәйкес өтемақы төленеді.

33-бап. Мемлекеттік қызметшілердің жұмысын бағалау

1. Мемлекеттік қызметшілер жұмысының тиімділігі мен сапасын айқындау мақсатында олардың қызметіне бағалау жүргізіледі.

Мемлекеттік қызметшілердің қызметіне бағалау жүргізудің тәртібі мен мерзімдерін уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті айқындайды.

Мемлекеттік қызметшілердің қызметін бағалау нәтижелері бонустарды төлеу, көтермелеу, оқыту, ротациялау, мемлекеттік лауазымын жоғарылату, төмендету не қызметтен шығару жөніндегі шешімдерді қабылдауға негіз болып табылады.

2. Мемлекеттік саяси қызметшілердің жұмысын бағалауды Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын уәкілетті адам (орган) жүргізеді.

3. Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесі Хатшысының – Жоғары Сот Кеңесі Аппараты басшысының қызметін бағалауды Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің Төрағасы жүргізеді.

4. Осы баптың 3-тармағында аталған адамдарды қоспағанда, "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің жұмысын бағалауды "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісін мемлекеттік лауазымға тағайындау және мемлекеттік лауазымынан босату құқығы бар лауазымды адам (орган) жүргізеді.

"А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің жұмысын бағалау әдістемесін уәкілетті орган бекітеді.

"А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісінің қанағаттанарлықсыз бағасы уәкілетті комиссиямен келісу бойынша онымен жасалған еңбек шартын бұзуға негіз болып табылады.

5. Мемлекеттік органдар уәкілетті орган бекіткен үлгілік әдістеменің негізінде "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің жұмысын бағалау әдістемесін әзірлейді және бекітеді.

6. Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын мемлекеттік қызметшілердің қызметіне бағалау жүргізу тәртібі мен мерзімдеріне сәйкес "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісінің қанағаттанарлықсыз баға алуы ол біліктілік талаптарына сай келген және төмен тұрған бос мемлекеттік лауазым болған кезде оның мемлекеттік лауазымын төмендетуге әкеп соғады.

Төмен тұрған бос мемлекеттік лауазым болмаған немесе мемлекеттік қызметші ұсынылған мемлекеттік лауазымнан бас тартқан кезде мемлекеттік қызметші атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығарылады.

7. Мемлекеттік қызметші Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен өзінің жұмысын бағалау нәтижелеріне қатысты шағым жасауға құқылы.

Ескерту. 33-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

34-бап. Мемлекеттік қызметшілерді оқыту

1. Мемлекеттік қызметшілерді оқыту мемлекеттік қызметшілерді даярлауды, қайта даярлауды және олардың біліктілігін арттыруды қамтиды.

Мемлекеттік қызметшілерді даярлау – жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша академиялық және ғылыми дәреже алуға арналған оқу процесі.

Мемлекеттік қызметшілерді қайта даярлау – қосымша кәсіби білім алуға арналған оқу курстары.

Мемлекеттік қызметшілердің біліктілігін арттыру – олардың құзыретін жетілдіруге арналған оқыту семинарлары.

2. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер үш жылда бір реттен сиретпей біліктілігін арттырудан өтеді.

3. Мемлекеттік қызметшілерді қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алу Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы білім беру ұйымдарында және олардың филиалдарында, сондай-ақ дербес білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.

Мемлекеттік қызметшілердің біліктілігін арттыру мемлекеттік орган қызметінің бейіні бойынша өзге де білім беру ұйымдарында жүзеге асырылуы мүмкін.

4. Мемлекеттік қызметшілерді даярлау, қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру тәртібін, мемлекеттік қызметшілердің біліктілігін арттыруды жүзеге асыратын білім беру ұйымдарына қойылатын талаптарды Қазақстан Республикасының Үкіметі Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен келісу бойынша айқындайды.

Ескерту. 34-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); ҚР 03.07.2017 № 86-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

35-бап. Көтермелеу

1. Мемлекеттік қызметшілерді көтермелеу лауазымдық міндеттерін үлгілі орындағаны, мінсіз мемлекеттік қызметі, ерекше маңызды және күрделі тапсырмаларды орындағаны және жұмыстағы басқа да жетістіктері үшін, сондай-ақ олардың жұмысын бағалаудың нәтижелері бойынша қолданылады.

Мемлекеттік қызметшілерге мынадай көтермелеулер қолданылуы мүмкін:

1) біржолғы ақшалай сыйақы беру;

2) алғыс жариялау;

3) бағалы сыйлықпен марапаттау;

4) грамотамен марапаттау;

5) құрметті атақ беру;

6) көтермелеудің өзге де нысандары, оның ішінде ведомстволық наградалармен марапаттау.

2. Бір рет ерекшеленгені үшін мемлекеттік қызметшіге осы баптың 1-тармағының екінші бөлігінде көрсетілген көтермелеу нысандарының біреуі ғана және мемлекеттік органның актісінде нақты сіңірген еңбегі көрсетіле отырып, бір рет қана қолданылуы мүмкін.

Көтермелеуді қолдану тәртібі мемлекеттік органдардың актілерінде белгіленеді.

3. Мемлекеттік қызметшілерді ерекше еңбек сіңіргені үшін "Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградалары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік наградалармен марапаттауға ұсынуға болады.

Ескерту. 35-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

36-бап. Мемлекеттік қызметшілердің тағылымдамасы

Мемлекеттік қызметшілердің тұрақты жұмыс орнынан тыс жерде кәсіби білім алуы мен тәжірибе жинақтауы мақсатында мемлекеттік органдардың жолдамасы бойынша олардың тағылымдамасы өткізіледі. Тағылымдамадан өту кезеңінде мемлекеттік қызметшілердің жұмыс орны (мемлекеттік лауазымы) және жалақысы сақталады.

Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің тағылымдамасы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

37-бап. Мемлекеттік қызмет бабында ілгерілету

1. Мемлекеттік қызметшілерді мемлекеттік қызмет бабында ілгерілету олардың бiлiктiлiгi, құзыреттері, қабілетi, сiңiрген еңбегi және өзiнiң қызметтiк мiндеттерiн адал орындауы ескеріліп жүзеге асырылады.

2. Мемлекеттік органда мемлекеттік қызмет бабында ілгерілеу мемлекеттік органның штат кестесінде көзделген жоғары тұрған мемлекеттік лауазымдарға сатылап көтеріліп орналасуды көздейді.

Осы мемлекеттік органдағы, сондай-ақ басқа да мемлекеттік органдардағы жоғары тұрған мемлекеттік лауазымдар деп неғұрлым жоғары біліктілік талаптары қойылатын, ал біліктілік талаптары тең болған кезде - неғұрлым жоғары жалақы белгіленген мемлекеттік лауазымдар түсініледі.

3. Мемлекеттік қызметшіге оның қызметтік әдеп нормаларын бұзғаны не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік терiс қылық жасағаны үшін алынбаған тәртiптiк жазасы болған кезде ауысу тәртiбiмен, сондай-ақ конкурстардың қорытындылары бойынша мемлекеттік лауазымға орналасуына жол берiлмейдi.

Ескерту. 37-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

38-бап. Міндеттерді уақытша жүктеу

1. Қызметтік қажеттілікке байланысты мемлекеттік қызметшіге атқаратын мемлекеттік лауазымынан босатпай, осы Заңда және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде белгіленген жағдайларды қоспағанда, басқа мемлекеттік лауазымның міндеттері уақытша жүктелуі мүмкін.

Орталық мемлекеттік органдардың дербес құрылымдық бөлімшелері басшыларының, орталық мемлекеттік органдардың және олардың ведомстволарының аумақтық бөлімшелері, облыстық атқарушы органдар, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдары, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын аудандық, қалалық атқарушы органдар басшыларының, қалалар мен аудандар әкімдері орынбасарларының міндеттерін үш айдан аспайтын кезеңге уақытша жүктеуге жол беріледі.

Бұл ретте, мемлекеттік органдардың бірінші басшыларының көмекшілері мен кеңесшілеріне басшылық мемлекеттік лауазым міндеттері жүктелмейді.

Сайланған әкімнің міндеттерін басқа мемлекеттік әкімшілік қызметшіге атқаратын мемлекеттік лауазымынан босатпай уақытша жүктеу жоғары тұрған әкімнің өкімімен жүзеге асырылады.

2. Мемлекеттік қызметшіге мемлекеттік лауазымдарды уақытша қоса атқарғаны және уақытша болмаған мемлекеттік қызметшінің міндеттерін атқарғаны үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қосымша ақы белгіленеді.

Ескерту. 38-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

39-бап. Мемлекеттік қызметшілердің Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарына, шетелдегі мекемелеріне және өзге де ұйымдарға іссапарға баруы

1. Мемлекеттік қызметшілер мемлекеттік органдардың алдына қойылған міндеттерді орындау мақсатында Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен келісу бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарына, шет елдердегі мекемелеріне, халықаралық және өзге де ұйымдарға олардың бірінші басшыларымен келісу бойынша іссапарға жіберілуі мүмкін.

2. Іссапарға барған мемлекеттік қызметшілердің бұрынғы жұмыс орны (мемлекеттік лауазымы), сондай-ақ осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген құқықтары, кепілдіктері, жеңілдіктері, өтемақылары, үстемеақылары, төлемдері, зейнетақымен қамсыздандырылуы және әлеуметтік қорғалуы сақталады.

Ескерту. 39-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); ҚР 03.07.2017 № 86-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

40-бап. Мемлекеттік қызметшілердің әскери қызметке шақырылуы

Мемлекеттік қызметшілер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мерзімді әскери қызметке шақырылған жағдайда оларға мерзімді әскери қызмет кезеңінде жалақысы сақталмайтын демалыс беріледі және олардың жұмыс орны (мемлекеттік лауазымы) сақталады.

41-бап. Мемлекеттік қызметшілерді ротациялау

1. Мемлекеттік қызметті өткеру кезінде кәсіби әлеуеттің неғұрлым тиімді пайдаланылуын қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік қызметшілерді ротациялау жүзеге асырылады.

Мемлекеттік саяси қызметшілерді және "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерін ротациялау деп оларды тиісінше бос немесе уақытша бос мемлекеттік саяси лауазымдарға және "А" корпусының мемлекеттік лауазымдарына не мемлекеттік саяси қызметшілер мен "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері арасындағы лауазымдық орын ауыстырулар түсініледі.

Қазақстан Республикасы дипломатиялық қызметінің құқықтық негіздерін, сондай-ақ жұмысын ұйымдастыру тәртібін айқындайтын заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерін ротациялау деп "Б" корпусының бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына не "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері арасындағы лауазымдық орын ауыстырулар түсініледі.

2. Қазақстан Республикасының дипломатиялық қызметінің құқықтық негіздерін, сондай-ақ жұмысын ұйымдастыру тәртібін айқындайтын заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, ротация жүргізудің тәртібі мен мерзімдерін, ротациялауға жататын мемлекеттік қызметшілердің санаттары мен лауазымдарын Қазақстан Республикасының Президенті айқындайды.

Ротация жүргізудің тәртібінде және мерзімдерінде, ротациялауға жататын мемлекеттік қызметшілердің санаттарында және лауазымдарында көзделген жағдайларда ротациядан бас тарту, осы тармақтың алтыншы бөлігінде көрсетілген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік лауазымын төмендету не қызметтен шығару жөніндегі шешімдерді қабылдауға негіз болып табылады. Мемлекеттік лауазымын төмендету конкурстық рәсімдер өткізілмей жүзеге асырылады.

Бұл ретте, егер Қазақстан Республикасының Президенті өзге шешім қабылдамаса, бір жыл ішінде адамды ротация жүзеге асырылған алдыңғы лауазымға, сондай-ақ ротациядан бас тартуына байланысты лауазымы төмендетілген немесе қызметтен шығарылған лауазымға тағайындауға жол берілмейді.

Басқа елді мекенге ротациялау кезінде мемлекеттік қызметшілер "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес қызметтік тұрғынжаймен қамтамасыз етіледі, ал қызметтік тұрғынжай болмаған жағдайда, ротацияланған мемлекеттік қызметшілерге олардың лауазымдық міндеттерін атқаруы кезеңінде Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін басқа елді мекенге ротацияланған мемлекеттік қызметшілерге берілетін ротациялық төлемдердің мөлшерін есептеу, оларды тағайындау, қайта есептеу, жүзеге асыру, тоқтату, қайтару, тоқтата тұру және қайта бастау қағидаларына сәйкес ротациялық төлемдер жүргізіледі.

"Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерін өңіраралық ротациялауды үйлестіруді уәкілетті орган жүзеге асырады.

Егер Қазақстан Республикасы дипломатиялық қызметінің құқықтық негіздерін, сондай-ақ жұмысын ұйымдастыру тәртібін айқындайтын заңда өзгеше көзделмесе, мүгедектігі бар адам, жүкті болып табылатын, он төрт жасқа дейінгі баланы тәрбиелеп отырған, мүгедектігі бар балалары, оның ішінде асырап алған балалары бар (қорғаншы болып табылатын) жалғызбасты ата-ана, көпбалалы ата-ана (қорғаншы) болып табылатын немесе асырауында мүгедектігі бар ата-анасы (ата-аналары) не Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасында белгіленген жасына байланысты зейнеткер ата-анасы (ата-аналары) бар мемлекеттік қызметшілерді басқа елді мекенге көшуге байланысты ротациялауға осы мемлекеттік қызметшілердің келісімімен ғана жол беріледі.

Көрсетілген мән-жайлар құжат түрінде расталуға тиіс.

3. Осы баптың ережелері Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сайланатын мемлекеттік қызметшілерге қолданылмайды.

Ескерту. 41-бап жаңа редакцияда - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.06.2022 № 129-VІІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

42-бап. Мемлекеттік органды құру кезеңінде азаматтарды жұмысқа қабылдау

1. Мемлекеттік органды құру туралы акт қабылданған күннен бастап, қызметтік қажеттілік жағдайында, бос және (немесе) уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарда көзделген міндеттерді уақытша атқару үшін азаматтарды үш айдан аспайтын мерзімге жұмысқа қабылдауға жол беріледі.

Ұзартуға болмайтын осы мерзім ішінде көрсетілген мемлекеттік лауазымдар осы Заңға сәйкес бос болмауға тиіс.

"А" корпусының бос және (немесе) уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдары бойынша көзделген міндеттерді уақытша атқару үшін жұмысқа қабылдау "А" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына белгіленген арнайы біліктілік талаптарына және осы Заңда белгіленген өзге де талаптарға сай келетін адамдар қатарынан жүзеге асырылады.

2. Міндеттерді уақытша атқару үшін жұмысқа қабылданатын адамдар саны мемлекеттік органның штат санының жиырма пайызынан аспауға тиіс.

Мемлекеттік қызметшілер болып табылмайтын осындай адамдар мен оларды жұмысқа уақытша қабылдаған мемлекеттік орган арасындағы еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен реттеледі.

Ескерту. 42-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

7-тарау. ҚЫЗМЕТТІК ТӘРТІП

43-бап. Мемлекеттік қызметшілердің жауаптылығы

1. Мемлекеттік қызметшілер өздерінің қызметтік міндеттерін орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес азаматтық-құқықтық, тәртіптік, әкімшілік, қылмыстық жауаптылықта болады

Мемлекеттік қызметші атқару үшін алынған өкімнің құқыққа сыйымды екеніне күмәнданған кезде ол жөнінде өзінің тікелей басшысына және өкімді берген басшыға жазбаша нысанда дереу хабарлауға тиіс. Лауазымы бойынша жоғары тұрған басшы осы өкімді жазбаша түрде растаған жағдайда, егер оны орындау қылмыстық жазалануға тиіс әрекеттерге әкеп соқпайтын болса, мемлекеттік қызметші оны орындауға міндетті. Мемлекеттік қызметшінің құқыққа сыйымсыз өкімді орындауының салдарлары үшін осы өкімді растаған басшы жауапты болады.

2. Лауазымды адамдардың лауазымдық өкілеттіктерді атқаруға қатысы жоқ және (немесе) Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзуға бағытталған бұйрықтар мен нұсқаулар беруіне тыйым салынады.

3. Мемлекеттік қызметшілердің өздеріне қатысты мемлекеттік орган қабылдаған шешімдер мен әрекеттерге (әрекетсіздікке) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқығы бар.

4. Осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік органдардың бірінші басшылары, орталық және жергілікті мемлекеттік органдардың дербес құрылымдық бөлімшелерінің басшылары лауазымдарын атқаратын мемлекеттік қызметшілер өздеріне тікелей бағынысты мемлекеттік қызметшілердің сыбайлас жемқорлық қылмыстар жасағаны үшін мынадай:

1) бағынысты адам жасаған сыбайлас жемқорлық қылмыс пен сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасаудың алдын алу жөніндегі лауазымдық міндеттерді орындамаудағы немесе тиісінше орындамаудағы кінә арасындағы байланыс анықталған;

2) бағынысты адамға қатысты сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін қылмыстық жауаптылыққа тарту туралы заңды күшіне енген сот актісінің болуы не сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігінің 3), 4), 9), 10), 11) және 12) тармақтары немесе 36-бабы негізінде қылмыстық қудалау органы немесе сот қылмыстық істі тоқтатқан жағдайлардың жиынтығы кезінде Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тәртіптік жауаптылықта болады.

Ескерту. 43-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

44-бап. Тәртіптік теріс қылықтар және жазалар

1. Мемлекеттік қызметшінің тәртіптік теріс қылығы (бұдан әрі – теріс қылық) – мемлекеттік қызметшінің өзіне жүктелген міндеттерді құқыққа қайшы түрде, кінәлі түрде орындамауы немесе тиісінше орындамауы, лауазымдық өкілеттіктерін асыра пайдалануы, қызметтік тәртіп пен қызметтік әдепті бұзуы, сол сияқты Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген, мемлекеттік қызметте болуға байланысты шектеулерді сақтамауы.

2. Терiс себептермен қызметтен шығаруға алып келетін тәртiптiк терiс қылық жасаған адамдарды өз еркiмен қызметтен шығару, адамдарды мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға құқыққа сыйымсыз тағайындау және (немесе) мемлекеттік әкімшілік лауазымдардан адамдарды құқыққа сыйымсыз босату, мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге тәртіптік жазаларды құқыққа сыйымсыз қолдану, тест тапсырмаларының және өзге де конкурстық сұрақтардың мазмұнын жария ету, мүдделер қақтығысын болғызбау және реттеу жөніндегі шараларды қасақана қабылдамау, бағынысты мемлекеттік қызметшілердің сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауының алдын алу жөніндегі лауазымдық міндеттерді орындамау немесе тиісінше орындамау да тәртіптік теріс қылықтар деп танылады.

3. Тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін мемлекеттік қызметшілерге мынадай жаза түрлері қолданылады:

1) ескерту;

2) сөгіс;

3) қатаң сөгіс;

4) қызметке толық сәйкес еместігі туралы ескерту;

4-1) өз қызметін сайлану негізінде жүзеге асыратын мемлекеттік қызметшілерді қоспағанда, мемлекеттік лауазымын төмендету;

5) атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығару.

Қазақстан Республикасының заңдарында өзге де жаза түрлері белгіленуі мүмкін.

4. Мемлекеттік лауазымын төмендету түріндегі тәртіптік жаза, уақытша бос мемлекеттік лауазымдарды қоспағанда, мемлекеттік органдағы төмен тұрған келесі бос мемлекеттік лауазым болғанда және мемлекеттік қызметші осы мемлекеттік лауазымға белгіленген біліктілік талаптарына сай келген кезде қолданылады. Мемлекеттік лауазымын төмендету конкурстық рәсімдер өткізілмей жүзеге асырылады.

Қызметіне толық сәйкес еместігі туралы ескерту түріндегі тәртіптік жаза мемлекеттік лауазымын төмендету түріндегі тәртіптік жазаны қолдану мүмкін болмаған кезде қолданылады.

Атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығару түріндегі тәртіптік жаза осы Заңда, Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген негіздер бойынша қолданылады.

5. Мемлекеттік қызметшінің осы Заңның 50-бабы 1-тармағының 1), 6), 7), 8), 10), 11), 12) және 15) тармақшаларында көрсетілген тәртіптік теріс қылықтың қайсыбірін жасауы, егер ол қылмыстық жазаланатын іс-әрекет не әкімшілік құқық бұзушылық белгілерін қамтымаса, мемлекеттік лауазымын төмендетуге, ал төмен тұрған бос мемлекеттік лауазым болмаған жағдайда – қызметке толық сәйкес еместігі туралы ескерту түріндегі тәртіптік жазаны заңда белгіленген тәртіппен қолдануға әкеп соғады.

Бірінші тәртіптік теріс қылығы үшін тәртіптік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде көрсетілген тәртіптік теріс қылықтардың кез келгенін қайталап жасау атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығаруға әкеп соғады.

6. Мемлекеттік қызметшінің осы Заңның 50-бабы 1-тармағының 2), 3), 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген тәртіптік теріс қылықтың қайсыбірін жасауы, егер ол қылмыстық жазаланатын іс-әрекет не әкімшілік құқық бұзушылық белгілерін қамтымаса, қызметке толық сәйкес еместігі туралы ескерту түріндегі тәртіптік жазаны заңда белгіленген тәртіппен қолдануға не қызметтен шығаруға әкеп соғады.

Бірінші тәртіптік теріс қылығы үшін тәртіптік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде көрсетілген тәртіптік теріс қылықтардың кез келгенін қайталап жасау атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығаруға әкеп соғады.

7. Мемлекеттік қызметшінің осы Заңның 50-бабы 1-тармағының 9), 13), 14), 16), 17), 18) және 19) тармақшаларында және 2-тармағында көрсетілген тәртіптік теріс қылықтың қайсыбірін жасауы, егер ол қылмыстық жазаланатын іс-әрекет не әкімшілік құқық бұзушылық белгілерін қамтымаса, атқаратын мемлекеттік лауазымынан шығаруға әкеп соғады.

8. Тәртіптік жазаны:

1) лауазымдық өкiлеттiктерiне сәйкес осындай құқығы бар лауазымды адамдар (орган) қолданады;

2) бірінші тәртіптік жазаны қолдану заңды болған және тәртіптік жаза теріс қылықтың ауырлығына сай келген жағдайда нақ сол терiс қылық үшiн қайталап қолдануға болмайды;

3) тәртіптік жаза Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртiппен қолданылады.

9. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін бірыңғай тәртіптік комиссияны құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың бірыңғай тәртіптік комиссиясы осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындау құқығы бар лауазымды адамның (органның) шешімі бойынша құрылады.

Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде бірыңғай тәртіптік комиссияны құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің бірыңғай тәртіптік комиссиясы орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының немесе жоғары тұрған органның шешімі бойынша құрылады.

Орталық мемлекеттік орган басшысының шешімімен орталық мемлекеттік орган, оның ведомстволары мен аумақтық бөлімшелері үшін бірыңғай тәртіптік комиссияны құруға жол беріледі не орталық мемлекеттік орган ведомствосы басшысының шешімімен орталық мемлекеттік органның ведомствосы және оның аумақтық бөлімшелері үшін бірыңғай тәртіптік комиссияны құруға жол беріледі.

10. Тәртіптік жазаны қолдану тәртібін Қазақстан Республикасының Президенті айқындайды.

Ескерту. 44-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

45-бап. Тәртіптік жазаларды қолдану мерзімдері

1. Тәртіптік жаза теріс қылық анықталған күннен бастап бір айдан кешіктірілмей қолданылады және оны теріс қылық жасалған күннен бастап алты айдан кешіктіріп қолдануға болмайды.

Белгiлi бiр іс-әрекеттiң бiрыңғай құрамының үздiксiз жүзеге асырылуымен сипатталатын және оны анықтаған кезде аяқталмаған құқық бұзушылық созылмалы құқық бұзушылық деп танылады.

2. Мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылықтар жасағаны үшін осы Заңда көзделген тәртіптік жаза терiс қылық анықталған күннен бастап үш айдан кешiктiрiлмей қолданылады және оны терiс қылық жасалған күннен бастап бiр жылдан кешiктiрiп қолдануға болмайды.

Қылмыстық қудалау органы немесе сот қылмыстық істі не әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізуді тоқтатқан, бірақ адамның іс-әрекеттерінде осы Заңда көзделген, мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасау белгілері болған жағдайда тәртіптік жаза қылмыстық істі тоқтату туралы шешім қабылданған күннен бастап үш айдан кешіктірілмей, бірақ осы теріс қылық жасалған күннен бастап бір жылдан кешіктірілмей қолданылады.

Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасын бұзғаны үшін тәртіптік жаза терiс қылық анықталған күннен бастап үш айдан кешiктiрiлмей қолданылады және оны терiс қылық жасалған күннен бастап бiр жылдан кешiктiрiп қолдануға болмайды.

3. Жазаны:

1) мемлекеттiк қызметшiнiң еңбекке уақытша жарамсыздығы;

2) мемлекеттік қызметшінің демалыста немесе iссапарда болуы;

3) мемлекеттік қызметшінің мемлекеттiк немесе қоғамдық мiндеттердi орындау уақытында өзінің лауазымдық міндеттерін орындаудан босатылуы;

4) мемлекеттік қызметшінің даярлауда, қайта даярлауда, біліктілігін арттыру курстарында және тағылымдамада болуы;

5) мемлекеттік қызметшінің тәртіптік теріс қылық жасағаны туралы мемлекеттік органдардың актілеріне оның Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауы кезеңінде қолдануға болмайды.

4. Тәртіптік жауаптылық туралы мәселені қарау және тәртіптік жазаны қолдану мерзімінің өтуі осы баптың 3-тармағында көрсетілген жағдайларда, қылмыстық іс бойынша іс жүргізу не әкімшілік іс жүргізу кезеңінде, сондай-ақ мемлекеттік қызметшінің тәртіптік жауаптылығы мәселесін шешуге әсер ететін сот актісі заңды күшіне енгенге дейін тоқтатыла тұрады.

Тәртіптік жазаны қолдану мерзімінің өтуі прокурорлық қадағалау және ден қою актілерін қарау кезеңіне де тоқтатыла тұрады және осы акт бойынша шешім қабылданған күннен бастап қайта басталады.

Ескерту. 45-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

46-бап. Мемлекеттiк қызметшiлерді тәртiптiк жауаптылыққа тарту кезiнде олардың құқықтарына берілетін кепiлдiктер

1. Мемлекеттік қызметші өзін тәртіптік жауаптылыққа тартуға байланысты барлық материалдармен таныстырылуға тиіс, оған қызметтік тергеп-тексеру рәсіміне жеке өзінің қатысу құқығы беріледі.

2. Жауаптылыққа тартылатын мемлекеттiк қызметшiлер мемлекеттiк органның немесе лауазымды адамның әрекеттерiне (әрекетсіздігіне) және шешiмдерiне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауы мүмкін.

Ескерту. 46-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

47-бап. Мемлекеттік қызметшілердің нұқсан келтіргені үшін материалдық жауаптылығы

1. Мемлекеттік қызметшінің мемлекеттік органға келтірілген нұқсан үшін материалдық жауаптылығы Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда және мөлшерлерде туындайды.

2. Мемлекеттік қызметші мемлекеттік органға келтірілген тікелей нақты нұқсанды өтеуге міндетті.

3. Егер нұқсан еңсерілмейтін күш не аса қажеттілік, қажетті қорғаныс, сондай-ақ мемлекеттік органның мемлекеттік қызметшіге берілген мүліктің сақталуы үшін тиісті жағдайларды қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді орындамауы салдарынан орын алған болса, мемлекеттік қызметшінің мемлекеттік органға келтірілген нұқсан үшін материалдық жауаптылығы туындамайды.

48-бап. Мемлекеттік қызметшіні лауазымдық өкілеттіктерін атқарудан уақытша шеттету

Мемлекеттік қызметші:

1) Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасына сәйкес лауазымдық өкілеттіктерін атқарудан уақытша шеттетілуі мүмкін;

2) мемлекеттік қызметшіні қызметтік тергеп-тексеру жүргізілген жағдайда мемлекеттік лауазымға тағайындау және мемлекеттік лауазымнан шығару құқығы бар лауазымды адам (орган) жауаптылық туралы мәселе шешілгенге дейін, бірақ жалақысы сақтала отырып, бір айдан аспайтын мерзімге лауазымдық өкілеттіктерін атқарудан уақытша шеттетуі мүмкін.

Мемлекеттік қызметшіні лауазымдық өкілеттіктерін атқарудан уақытша шеттету жөнінде лауазымдық өкілеттіктеріне сәйкес осындай құқығы бар лауазымды адамның (органның) немесе өзіне осындай өкілеттіктер берілген өзге де лауазымды адамның (органның) актісі шығарылады.

8-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІЛЕРДІҢ ҚЫЗМЕТТІК ӘДЕБІ

49-бап. Мемлекеттік қызметшілерге қызметтік әдепті сақтау бойынша қойылатын талаптар

1. Мемлекеттік қызметшілер Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің әдеп кодексінде көзделген мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдеп стандарттарын сақтауға міндетті.

Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің әдеп кодексін Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

2. Мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдепті бұзуы осы Заңда белгіленген тәртіптік жауаптылыққа әкеп соғады.

3. Мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдепті сақтауына мониторинг жүргізу мен бақылауды әдеп жөніндегі уәкіл жүзеге асырады. Әдеп жөніндегі уәкіл туралы ережені уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

Әдеп жөніндегі уәкілдің қызметін үйлестіруді және әдіснамалық қамтамасыз етуді уәкілетті орган жүзеге асырады.

Ескерту. 49-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

50-бап. Мемлекеттік қызметке кір келтiретін тәртіптік теріс қылықтар

1. Осы Заңда мемлекеттік қызметшілердің мынадай іс-әрекеттері мемлекеттік қызметке кір келтiретін тәртіптік теріс қылықтар болып танылады:

1) басқа мемлекеттік органдардың, ұйымдардың қызметіне құқыққа сыйымсыз араласуы;

2) өзінің лауазымдық өкілеттіліктерін жеке өзiнің не жақын туыстары мен жекжаттарының материалдық мүдделерін қанағаттандырумен байланысты мәселелерді шешу кезінде пайдалануы;

3) мемлекеттік қызметке кіру және мемлекеттік қызмет бабында ілгерілету кезінде заңда көзделмеген артықшылықтар беруі (тамыр-таныстық, отбасылық жақындық);

4) шешімдерді дайындау мен қабылдау кезінде жеке және (немесе) заңды тұлғаларға құқыққа сыйымсыз қолдау көрсетуі;

5) кәсіпкерлік және кіріс алумен байланысты өзге де қызметті жүзеге асыруда кімге болмасын Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделмеген кез келген жәрдем көрсетуі;

6) мемлекеттік функцияларды орындау кезінде алынған ақпаратты, егер мұндай ақпарат ресми таратылуға жатпайтын болса, жеке немесе топтық мүдде үшін пайдалануы;

7) Қазақстан Республикасының заңнамасында жеке және заңды тұлғаларға ұсынылуы көзделген ақпаратты беруден негізсіз бас тартуы не оны кешіктіріп беруі, анық емес немесе толық емес ақпарат беруі;

8) Қазақстан Республикасының заңнамасында жеке және заңды тұлғалардың ұсынуы көзделмеген ақпаратты олардан талап етуі;

9) мемлекеттік қаржылық және материалдық ресурстарды жекелеген кандидаттардың сайлау қорларына беруі;

10) ресми адамдардың лауазымдық өкілеттіктерін пайдалана отырып, мүліктік пайда, игіліктер не артықшылықтар алу үшін аталған адамдарға сыйлықтарды тарту етуі және қызметтік емес қызметтер көрсетуі;

11) жеке және заңды тұлғаларға құқықтары мен заңды мүдделерін іске асыруына ашық кедергі жасауы;

12) жеке кәсіпкерлік субъектілеріне қатысты Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексі 151-бабының 1), 2), 3), 4) және 7)тармақшаларында, 156-бабы 2-тармағының 2), 6) және 8) тармақшаларында белгіленген тексерулерді ұйымдастыру мен жүргізуге қойылатын талаптарды өрескел бұзуы;

13) кәсiпкерлiк қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғаларға осындай қызметті мемлекеттiк реттеу, сондай-ақ бақылау мен қадағалау өкілеттіктерін беруі;

14) мемлекеттік бақылау және қадағалау функцияларын мемлекеттік орган мәртебесі жоқ ұйымдарға беруі;

15) жоғары тұрған немесе төмен тұрған не қызмет немесе жұмыс бабында олармен өзгеше тәуелдiлікте болатын лауазымды адамдармен ақшалай немесе өзге де мүлiктік сипаттағы құмар ойындарға қатысуы;

16) егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше көзделмесе, өздерінің мемлекеттік немесе соған теңестірілген функцияларын атқарғаны үшін өзі оларда тиісті функциялар атқармайтын ұйымдардан, сондай-ақ жеке тұлғалардан ақша, көрсетілетін қызметтер түрінде және өзге де нысандарда кез келген сыйақыны қабылдауы.

Мемлекеттiк қызметшінің шотына осы адам білмей келiп түскен ақша, сондай-ақ ол тиісті функцияларын осы тармақшаның бiрiншi абзацын бұза отырып атқаруына байланысты алған қаражат олар анықталғаннан кейiн екi аптадан аспайтын мерзiмде тиiстi мемлекеттік кіріс органына мұндай қаражаттың түсуiнiң мән-жайлары туралы түсiнiктеме ұсыныла отырып, республикалық бюджетке аударылуға жатады;

17) өздерінің мемлекеттік немесе соған теңестірілген функцияларын атқаруға байланысты қызмет бабында өздеріне тәуелді мемлекеттік қызметшілерден және өзге адамдардан жалпы қамқорлығы немесе қызмет бабында бетімен кетушілік үшін сыйлықтарды немесе көрсетілетін қызметтерді қабылдауы.

Мемлекеттік қызметшіге хабардар етілмей келіп түскен, сондай-ақ ол тиiстi функцияларын осы тармақшаның бiрiншi абзацын бұза отырып атқаруына байланысты алған сыйлықтар сыйлықтың алынған күнінен бастап не мемлекеттік қызметшіге сыйлықтың келіп түскені туралы мәлім болған күннен бастап күнтізбелік жеті күн ішінде мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті органға өтеусіз берілуге жатады, ал мемлекеттік қызметшіге нақ сондай мән-жайларда көрсетілген қызметтерге қызмет көрсетілген күннен бастап не мемлекеттік қызметшіге қызметтің көрсетілгені туралы мәлім болған күннен бастап күнтізбелік жеті күн ішінде ол республикалық бюджетке ақша аудару арқылы ақы төлеуге тиіс.

Өзіне сыйлықтар келіп түскен мемлекеттік қызметші жоғары тұрған лауазымды адамды хабардар ете отырып, оларды "Қазақстан Республикасындағы бағалау қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес айқындалған құны бойынша, мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті органмен жасалатын сатып алу-сату шарты негізінде сатып алуға құқылы. Сыйлықтарды сатудан түскен ақша республикалық бюджетке аударылады;

18) шетелдік те, Қазақстан Республикасының да жеке және заңды тұлғалары есебiнен мемлекетішiлiк және шетелдiк туристiк, емдеу-сауықтыру және өзге де сапарларға шақыруларды қабылдауы, оған мыналар:

жұбайының (зайыбының), туыстарының өз есебiнен шақыруы бойынша;

егер олармен арадағы қарым-қатынастар шақырылатындардың қызметтiк iс-әрекетi мәселелерiн қозғамаса, өзге де жеке тұлғалардың шақыруы бойынша (жоғары тұрған лауазымды адамның немесе органның келiсiмiмен);

Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес немесе Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдары мен шет мемлекеттердiң мемлекеттiк органдары арасындағы өзара уағдаластық бойынша тиiстi мемлекеттiк органдардың және (немесе) халықаралық ұйымдардың қаражаты есебiнен жүзеге асырылатын;

жоғары тұрған лауазымды адамның не органның келiсiмiмен ғылыми, спорттық, шығармашылық, кәсiби, гуманитарлық іс-шараларға қатысу үшiн ұйымдардың қаражаты есебiнен жүзеге асырылатын сапарлар, оның iшiнде осындай ұйымдардың жарғылық қызметi шеңберiнде жүзеге асырылатын сапарлар қосылмайды;

19) кредиттер, несиелер алуда, бағалы қағаздарды, жылжымайтын және өзге де мүлiкті сатып алуда Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделмеген артықшылықтарды пайдалануы.

2. Мемлекеттік қызметшінің отбасы мүшелері осы адам қызмет бабында байланысты болатын шетелдік жеке және заңды тұлғалардың да, Қазақстан Республикасының жеке және заңды тұлғаларының да есебінен сыйлықтарды және көрсетілетін қызметтерді, туристік, емдеу-сауықтыру және өзге де сапарларға шақыруларды қабылдауға құқылы емес. Мемлекеттік қызметші өзінің отбасы мүшелері заңсыз алған сыйлықтарды сыйлықтың алынғаны туралы өзіне мәлім болған күннен бастап күнтізбелік жеті күн ішінде мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі уәкілетті органға өтеусіз беруге және өзінің отбасы мүшелері құқыққа сыйымсыз пайдаланған көрсетілген қызметтердің құнын мемлекеттік қызметшіге қызмет көрсетілгені туралы мәлім болған күннен бастап күнтізбелік жеті күн ішінде республикалық бюджетке ақша аудару арқылы өтеуге міндетті.

Ескерту. 50-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

51-бап. Мүдделер қақтығысы

1. Егер мүдделер қақтығысы орын алған болса, мемлекеттiк қызметшiнің лауазымдық міндеттерін жүзеге асыруына тыйым салынады.

2. Мемлекеттiк қызметшi мүдделер қақтығысын болғызбау және реттеу жөніндегі шараларды қабылдауға тиiс.

3. Мемлекеттiк қызметшi туындаған мүдделер қақтығысы немесе оның туындау мүмкiндiгi туралы өзiне белгiлi болған сәтте өзiнiң тiкелей басшысын немесе мемлекеттiк органның басшылығын ол жөнінде жазбаша түрде хабардар етуге мiндеттi.

Тiкелей басшы немесе мемлекеттiк органның басшылығы мемлекеттiк қызметшiнiң өтiнiшi бойынша немесе басқа көздерден ақпарат алған кезде мүдделер қақтығысын болғызбау және реттеу жөніндегі шараларды уақтылы қабылдауға, оның iшiнде:

1) мүдделер қақтығысы соған байланысты туындаған немесе туындауы мүмкiн мәселе бойынша мемлекеттiк қызметшiнiң лауазымдық өкілеттіктерін атқаруды басқа мемлекеттік қызметшіге тапсыруға;

2) мемлекеттiк қызметшiнiң лауазымдық мiндеттерiн өзгертуге;

3) мүдделер қақтығысын жою жөніндегі өзге де шараларды қабылдауға тиіс.

4. Мемлекеттiк қызметшi, оның тiкелей басшысы және мемлекеттiк органның басшылығы өздерiне белгiлi болған мүдделер қақтығысы жағдайларын болғызбау және реттеу жөніндегі шараларды қабылдамағаны үшiн тәртiптiк жауаптылықта болады.

52-бап. Мемлекеттік қызметшілердің сыбайлас жемқорлыққа қарсы мінез-құлқы

1. Мемлекеттік қызметшілер сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы тұруға, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарға жол бермеуге тиіс.

2. Мемлекеттік қызметшілер басқа мемлекеттік қызметшілер тарапынан жасалатын сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық фактілерінің жолын кесуге тиіс.

3. Егер мемлекеттік қызметшіде дайындалып жатқан, жасалатын немесе жасалған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық туралы ақпарат болса, ол мұндай құқық бұзушылықты болғызбау және тоқтату жөніндегі қажетті шараларды қабылдауға, оның ішінде жоғары тұрған басшыға және (немесе) өзі жұмыс істейтін мемлекеттік органның басшылығына және (немесе) уәкілетті мемлекеттік органдарға жазбаша нысанда дереу ақпарат беруге тиіс. Мемлекеттік қызметші өзін басқа адамдардың сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға көндіру жағдайлары туралы да аталған адамдар мен органдарға жазбаша нысанда дереу хабар беруге міндетті.

Осы тармақта көзделген міндетті орындаған жағдайда мемлекет мемлекеттік қызметшіге "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген қорғау шараларына кепілдік береді.

Мемлекеттік органның басшылығы ақпаратты алған күннен бастап бір ай мерзімде мемлекеттік қызметшінің сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар, өзін осы бұзушылықтарды жасауға көндіру жағдайлары туралы мәлімдеулері бойынша, оның ішінде тексерулер ұйымдастыру және уәкілетті органдарға өтініштерді жолдау арқылы шаралар қабылдауға міндетті.

4. Мемлекеттік органның басшылығы сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар, өзін осы бұзушылықтарды жасауға көндіру жағдайлары туралы хабарлаған мемлекеттік қызметшінің құқықтарына, бостандықтары мен заңды мүдделеріне қысым жасайтын қудалаудан қорғау жөніндегі шараларды қабылдауға міндетті.

5. Мемлекеттік қызметшілер жеке және (немесе) заңды тұлғалардың өз құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін іске асыруын қиындататын әрекеттерге (әрекетсіздікке) жол бермеуге тиіс.

6. Мемлекеттік қызметшіге сыбайлас жемқорлық жасады деп жариялы түрде негізсіз айып тағылған кезде ол осындай айыптауды анықтаған күннен бастап бір ай мерзімде оны теріске шығару жөніндегі шараларды қабылдауға тиіс.

Ескерту. 52-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 06.10.2020 № 365-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2023 № 188-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІЛЕРДІҢ, ОЛАРДЫҢ ОТБАСЫ МҮШЕЛЕРІНІҢ
ӘЛЕУМЕТТІК КЕПІЛДІКТЕРІ

53-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу

1. Мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу қызметтiк мiндеттерiн мүлтіксiз және тиянақты атқаруы үшiн жеткiлiктi материалдық жағдайды қамтамасыз етуге, мемлекеттiк органдардың бiлiктi және тәжiрибелi кадрлармен жасақталуына ықпалын тигізуге, олардың адал және бастамашыл еңбегiн ынталандыруға тиiс.

2. Мемлекеттік қызметшілердің еңбегіне ақы төлеу мемлекеттік қызметшілер орындайтын жұмыстың сипатына, көлеміне және нәтижелеріне байланысты сараланып белгіленеді.

3. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің мемлекеттік қызметшілерін қоспағанда, мемлекеттiк қызметшiлердің еңбегіне ақы төлеу Қазақстан Республикасының Президентімен келісу бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін мемлекеттік бюджет есебінен қамтылатын барлық органдар үшін қызметкерлердің еңбегіне ақы төлеудің бірыңғай жүйесіне сәйкес жүзеге асырылады.

Мемлекеттік қызметшілерге бонустар төлеу, материалдық көмек көрсету, сондай-ақ "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің лауазымдық айлықақыларына үстемеақылар белгілеу тәртібі мен шарттарын Қазақстан Республикасының Үкіметі Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен келісу бойынша айқындайды.

4. Егер "Заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы" Қазақстан Республикасының Заңында өзгеше көзделмесе, мемлекеттік қызметшілердің еңбегіне ақы төлеу республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң қаражаты, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қаражаты есебiнен жүргізіледі.

5. Мемлекеттiк әкімшілік қызметшiлердiң жалақысы мен оларға төленетiн басқа да төлемдер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен индекстелуге тиіс.

6. Мемлекеттік қызметшілердің лауазымдық айлықақы белгілеуге құқық беретін жұмыс өтілі Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен және Қазақстан Республикасы Үкіметінің Аппаратымен келісу бойынша уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен есептеледі.

Ескерту. 53-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 06.04.2016 № 484-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2017 № 86-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен; 11.07.2017 № 91-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.07.2023 № 23-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

54-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң демалысы

1. Мемлекеттiк қызметшiлерге екi лауазымдық айлықақысы мөлшерiнде сауықтыру жәрдемақысы төленiп, ұзақтығы күнтiзбелiк отыз күнді құрайтын жыл сайынғы ақы төленетiн еңбек демалысы берiледi.

Мемлекеттік қызметшілерге алғашқы және одан кейінгі жылдардағы жұмысы үшін жыл сайынғы ақы төленетiн еңбек демалысы тараптардың келісімі бойынша жұмыс жылының кез келген уақытында беріледі.

Жыл сайынғы еңбек демалысына ақы төлеу оның басталуына күнтізбелік үш күн қалғаннан кешіктірілмей, ал еңбек демалысы графиктен тыс берілген жағдайда – берілген күнінен бастап күнтізбелік үш күннен кешіктірілмей жүргізіледі.

1-1. Сайланған әкім жоғары тұрған әкіммен келісім бойынша өз актісін шығару арқылы демалысқа кетеді.

2. Мемлекеттiк қызметшiлердiң қалауы бойынша жыл сайынғы ақы төленетiн еңбек демалыстары оларға бөлiп-бөлiп берiлуi мүмкiн. Бұл ретте жыл сайынғы ақы төленетiн еңбек демалысының бір бөлігі демалыс ұзақтығының күнтізбелік екі аптасынан кем болмауға тиіс.

3. Мемлекеттік қызметшілерге Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында белгіленген тәртіппен, оның ішінде олар жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде оқыған жағдайда жалақысы сақталмайтын демалыс берілуі мүмкін.

4. Мемлекеттiк орган басшысының не аппарат басшысының немесе Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын өзге де лауазымды адамның шешiмi бойынша мемлекеттiк қызметшiлер өздерінің келісімімен жыл сайынғы немесе қосымша демалыстан шақыртылуы мүмкiн. Пайдаланылмаған демалыстың қалған бөлігі мемлекеттік қызметшілерге тиісті жылдың кез келген басқа уақытында беріледі не келесі жылғы демалысына қосылады.

Ескерту. 54-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

55-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердi зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандыру

Мемлекеттiк қызметшiлердi зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандыру Қазақстан Республикасының заңдарына және өзге де нормативтік-құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.

56-бап. Мемлекеттік қызметшілерді әлеуметтік қорғау шаралары

1. Мемлекеттiк қызметшiлер "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасында айқындалатын тәртiппен тұрғын үймен қамтамасыз етіледi.

2. Тұрғынжай жағдайларын жақсартуға мұқтаж мемлекеттiк қызметшiлерге жеке тұрғынжай құрылысы үшiн жер учаскелерi берiледi. Жер учаскелерiн берудің шарттары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.

3. Мемлекеттiк қызметшiлер және олармен бiрге тұратын отбасы мүшелерi медициналық қызмет көрсетуді тиiстi мемлекеттiк денсаулық сақтау мекемелерiнде белгiленген тәртiппен пайдаланады.

4. Мемлекеттік органның штат кестесі қысқарған кезде қысқартылатын мемлекеттік лауазымды атқаратын мемлекеттік қызметшіге кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі болған кезде төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысын төлеу жүргізіледі.

5. Мемлекеттік орган жойылған (таратылған) жағдайда мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі болған кезде төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысын төлеу жүргізіледі.

6. Мемлекеттік органға басқа мемлекеттік органның, оның ішінде жойылған (таратылған) не қайта ұйымдастырылған мемлекеттік органның функцияларын, өкілеттіктерін және (немесе) штат бірліктерін беру кезінде берілген функцияларды, өкілеттіктерді атқарған және (немесе) осы штат бірліктерінде тұрған мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге олардың біліктіліктеріне сәйкес басқа мемлекеттік органның, оның ішінде жойылған (таратылған) немесе қайта ұйымдастырылған мемлекеттік органның функциялары, өкілеттіктері және (немесе) штат бірліктері берілген мемлекеттік органдағы мәні бірдей мемлекеттік лауазымдар ұсынылады.

Мәні бірдей лауазым болмаған жағдайда мемлекеттік әкімшілік қызметшіге ол белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келген жағдайда осы мемлекеттік органдағы өзге мемлекеттік лауазым ұсынылуы мүмкін.

Мемлекеттік әкімшілік қызметші жұмысқа орналасудан бас тартқан жағдайда ол қызметтен шығарылуға жатады.

Ұсынылған лауазымнан бас тартқан, кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі бар мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге басқа мемлекеттік органның, оның ішінде жойылған (таратылған) немесе қайта ұйымдастырылған мемлекеттік органның функциялары, өкілеттіктері және (немесе) штат бірліктері берілген мемлекеттік орган төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысын төлейді.

Ескертпе. Осы тармақтың мақсаттары үшін басқа мемлекеттік орган деп дербес заңды тұлға ретінде тіркелген мемлекеттік орган түсініледі.

7. Мемлекеттік органның ішінде басқару құрылымы өзгерген кезде мемлекеттік әкімшілік қызметші бұрын атқарған лауазымымен мәні бірдей, бұрын атқарған лауазымдық өкілеттіктеріне сәйкес келетін лауазымға тағайындалады.

Мәні бірдей лауазым болмаған кезде, мемлекеттік әкімшілік қызметшіге ол белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келген жағдайда өзге лауазым ұсынылуы мүмкін.

Мемлекеттік әкімшілік қызметші ұсынылған лауазымнан бас тартқан жағдайда ол қызметтен шығарылуға жатады. Кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі бар мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысы төленеді.

8. Осы баптың 6 және 7-тармақтарында көзделген жағдайларда уақытша болмаған мемлекеттік қызметшіні алмастыру не мемлекеттік қызметшінің өзінің келісуі жағдайларынан басқа, өзге бос мемлекеттік лауазым болған кезде мемлекеттік әкімшілік қызметшілерді уақытша бос мемлекеттік лауазымдарға тағайындауға жол берілмейді.

Осы баптың 6 және 7-тармақтарына сәйкес ұсынылатын лауазым туралы хабарламаны алған мемлекеттік әкімшілік қызметші қабылданған шешім туралы бес жұмыс күні ішінде хабарлауға міндетті.

Көрсетілген мерзімде шешім болмаған жағдайда, мемлекеттік қызметші қызметтен шығарылуға жатады.

9. Мемлекеттік әкімшілік қызметші лауазымы атауының не ол жұмыс істейтін мемлекеттік орган (құрылымдық бөлімше) атауының еңбек жағдайларының өзгеруіне алып келмейтін өзгертілуі мемлекеттік әкімшілік қызметшінің мемлекеттік қызметті тоқтатуы немесе оны басқа лауазымға қайта тағайындау үшін негіз болып табылмайды.

Мұндай жағдайда мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындауға құқығы бар уәкілетті адам (орган) мемлекеттік лауазымға тағайындау туралы тиісті акт шығарады.

10. Егер негізгі жұмыскер жұмысқа шықпай, атқаратын мемлекеттік әкімшілік лауазымды босатқан жағдайда, осы уақытша бос мемлекеттік лауазымды атқарып жүрген мемлекеттік қызметші конкурс өткізілместен, жұмысын тұрақты негізде жалғастыра алады.

Мұндай жағдайда мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындауға құқығы бар уәкілетті адам (орган) уақытша бос мемлекеттік лауазымға қабылданған адамды тұрақты негізде мемлекеттік лауазымға тағайындау туралы тиісті акт шығарады.

11. Мемлекеттiк қызметшi қайтыс болған жағдайда оның отбасы мүшелерiне мемлекеттiк органдағы соңғы қызмет орны бойынша үш орташа айлық жалақысы мөлшерiнде бiржолғы жәрдемақы төленеді, бұл ретте, жәрдемақының мөлшері "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленгеннен төмен болмауы керек.

12. Басшылық лауазымдарды атқаратын адамдарды қоспағанда, ауылдық елді мекендерде жұмыс істейтін және тұратын "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілеріне Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген қосымша әлеуметтік қолдау шаралары көрсетіледі.

Ескерту. 56-бап жаңа редакцияда - ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

57-бап. Мемлекеттік қызметшілердің іссапарлар кезіндегі кепілдіктері мен өтемақылары

1. Мемлекеттiк қызметшілерге Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын тәртiппен қызметтiк iссапарларға, оның iшiнде шет мемлекеттерге iссапарға баруға арналған шығыстары өтеледi.

Мемлекеттік қызметшілерге және мемлекеттік органдардағы келісімшарттық қызметшілерге іссапарда болған уақытына тәулікақы алуға, межелі жерге жету және кері қайту үшін жүріп-тұру шығыстарына, тұрғын үй-жай жалдау шығыстарына Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген кепілдіктер мен құқық қолданылады.

2. Іссапарға жіберілген мемлекеттік қызметшілердің іссапардағы барлық уақыт бойында жұмыс орны (мемлекеттік лауазымы) және жалақысы сақталады.

Ескерту. 57-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

58-бап. Дипломатиялық қызмет персоналының кепілдіктері мен өтемақылары

Дипломатиялық қызмет персоналының кепілдіктері мен өтемақылары Қазақстан Республикасының дипломатиялық қызметi жұмысының құқықтық негіздерін, сондай-ақ оны ұйымдастыру тәртібiн айқындайтын заңда белгіленеді.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
9-1-тараумен толықтыру көзделген – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІЛЕРДІҢ МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТТІ ТОҚТАТУЫ

59-бап. Мемлекеттік саяси қызметшілердің мемлекеттік қызметті тоқтатуы

Мемлекеттік саяси қызметшінің саяси лауазымда атқаратын өкілеттіктері:

1) ол Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтқан;

1-1) шет мемлекеттің азаматтығы болған;

2) мемлекеттік орган таратылған (жойылған);

3) мемлекеттік саяси қызметші өзінің кірістері және өзіне меншік құқығымен тиесілі мүлкі туралы көрінеу жалған мәліметтер ұсынған;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
3-1) тармақшамен толықтыру көзделген – ҚР 03.01.2023 № 188-VII (01.01.2027 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген міндеттер мен шектеулерді сақтамаған;

5) өзіне меншік құқығымен тиесілі мүлікті сенімгерлік басқаруға бермеген;

6) мемлекеттік саяси қызметші активтер мен міндеттемелер туралы декларацияны ұсынбаған адамды жұмысқа қабылдағаны үшін алғаш рет әкімшілік жауаптылыққа тартылған жағдайды қоспағанда, әкімшілік сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасаған;

7) мемлекеттік саяси қызметшіге қатысты соттың айыптау үкімі заңды күшіне енген;

8) мемлекеттік саяси қызметшінің өкілеттіктерін доғару туралы жеке жазбаша өтініші негізінде отставкасы қабылданған;

9) мемлекеттік саяси қызметшіні ол атқаратын лауазымға тағайындау (сайлау) құқығы берілген лауазымды адам (орган) тиісті шешім қабылдаған;

10) басқа жұмысқа ауысқан;

11) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған немесе сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін бұрын қызметтен шығарылған, сондай-ақ қылмыстық топ құрамында қылмыс жасаған адамды мемлекеттік қызметке қабылдаған;

12) қылмыстық топ құрамында жасалған қылмыс туралы соған қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі аяқталғанға дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан адамды мемлекеттік қызметке қабылдаған;

13) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін қылмыстық іс Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатылған, сондай-ақ қылмыстық топ құрамында жасалған қылмыс туралы қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі аяқталғанға дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан;

14) мемлекеттiк қызметке қабылдаудан бас тартуға негiз болып табылатын көрiнеу жалған құжаттарды немесе мәлiметтерді мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде ұсынған;

15) егер Қазақстан Республикасының Конституциясында және заңдарында өзгеше көзделмесе, ол Қазақстан Республикасының заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа жеткен жағдайларда тоқтатылады.

Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайтын мемлекеттік саяси қызметшілер зейнеткерлік жасқа толғаннан кейін өз өкілеттігін жүзеге асыруды Қазақстан Республикасы Президентінің шешімі бойынша, әдетте, бес жылға дейінгі мерзімге жалғастыра алады;

15-1) осы Заңның 60-бабының 5-тармағына сәйкес сенімді жоғалтқан;

15-2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында көзделген талаптардың сақталуын ескере отырып, ротациядан бас тартқан жағдайларда тоқтатылады.

16) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де негіздер туындаған жағдайларда тоқтатылады.

Мемлекеттік саяси қызметшінің өкілеттіктері мемлекеттік орган қайта ұйымдастырылған, мемлекеттік қызметшілердің саны немесе штаты қысқартылған, мемлекеттік саяси лауазым мемлекеттік әкімшілік лауазымға өзгертілген жағдайларда да тоқтатылуы мүмкін.

Осы баптың 3), 4), 5), 6), 7), 11), 12), 13), 14) және 15-1) тармақшаларына сәйкес қызметтен шығарылған мемлекеттік саяси қызметшілер терiс себептермен жұмыстан шығарылған болып танылады.

Ескерту. 59-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 19.04.2019 № 249-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2023 № 188-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

60-бап. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң отставкаға шығуы және қызметтен шығарылуы

1. Отставка дегенiмiз мемлекеттiк саяси қызметшiнiң тиiстi мемлекеттiк лауазымдағы мiндеттерiн атқаруды тоқтатуы, ол оның жазбаша өтініші негiзiнде жүзеге асырылады.

2. Отставканы мемлекеттiк саяси қызметшiнi осы мемлекеттiк лауазымға тағайындаған (сайлаған) мемлекеттiк орган немесе лауазымды адам қабылдайды немесе одан уәжді түрде бас тартады. Отставканы қабылдау немесе одан бас тарту туралы шешiм жазбаша өтініш берiлген күннен бастап бiр ай мерзiмде қабылданады. Отставкадан бас тартылған жағдайда саяси қызметшi қызметтiк өкілеттiктерiн атқаруды жалғастыруға тиiс және оның қызметтен шығарылуға құқығы бар.

Отставкадан бас тартылған жағдайда мемлекеттік саяси қызметшi заңға сәйкес отставкадан бас тарту туралы шешiм қабылдаған адамның (органның) шешімі бойынша тәртіптік жауаптылыққа тартылуы мүмкін.

Бұл ретте мемлекеттік саяси қызметші өз қызметі кезеңінде мынадай негіздердің кез келгені болған кезде:

1) тікелей бағынысты қызметші ірі немесе аса ірі мөлшерде сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде;

2) тікелей бағынысты қызметші сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде, егер оны бірнеше рет жасаған болса;

3) екі және одан көп тікелей бағынысты қызметшілер сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тәртіптік жауаптылыққа тартылады.

3. Мемлекеттік саяси қызметшілер Қазақстан Республикасының Конституциясында, осы Заңда және өзге де заңнамасында белгіленген негіздерде және тәртіппен отставкаға өтініш береді және отставкаға кетеді.

Егер отставкаға шығу негіздері Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделмеген болса, мемлекеттік саяси қызметшілер осы Заңда немесе Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында көзделген жалпы негіздер бойынша қызметтен шығарылады.

3-1. Осы тармақтың 1), 2), 3), 4), 4-1) және 5) тармақшаларында көрсетілген мемлекеттік саяси қызметшілер, егер олар тағайындалған күннен бастап үш ай өткен соң сыбайлас жемқорлық қылмыс жасалған жағдайда:

1) өзінің орынбасары, өзіне тікелей бағынысты мемлекеттік саяси қызметші, аппарат басшысы не орталық мемлекеттік органның облыстық, республикалық маңызы бар қаланың немесе астананың аумақтық бөлімшесінің басшысы сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде – орталық мемлекеттік органның басшысы;

2) сайланған әкімді қоспағанда, өзінің орынбасары, өзіне тікелей бағынысты мемлекеттік саяси қызметші, аппарат басшысы не аудан (облыстық маңызы бар қала), қаладағы аудан әкімі сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың немесе астананың әкімі;

3) өзі жетекшілік ететін ведомствоның, дербес құрылымдық бөлімшенің басшысы сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде – орталық мемлекеттік орган басшысының орынбасары;

4) өзі жетекшілік ететін, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органның басшысы сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде – облыс, республикалық маңызы бар қала немесе астана әкімінің орынбасары;

4-1) өзінің орынбасары, өзі жетекшілік ететін, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органның басшысы, облыс, республикалық маңызы бар қала және астана әкімі аппаратының өзіне тікелей бағынысты құрылымдық бөлімшесінің басшысы сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде – облыс, республикалық маңызы бар қала және астана әкімі аппаратының басшысы;

5) өзінің орынбасары, әкім аппаратының басшысы, өзі жетекшілік ететін, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органның басшысы сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған кезде, осы тармақтың 2) тармақшасында көрсетілген адамдарды қоспағанда, әкім отставкаға өтініш береді.

Мемлекеттік саяси қызметшілер осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген негіздер бойынша және тәртіппен соттың айыптау үкімі заңды күшіне енгеннен не Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігінің 3), 4), 9), 10), 11) және 12) тармақтары немесе 36-бабы негізінде қылмыстық қудалау органы немесе сот қылмыстық істі тоқтатқаннан кейін күнтізбелік он күн ішінде отставкаға өтініш береді.

Мемлекеттік саяси қызметшілер болып табылатын, сайланған әкімдердің отставкаға беру ерекшеліктері "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен реттеледі.

3-2. Мемлекеттік саяси қызметшіні басқа мемлекеттік саяси лауазымға тағайындау саяси мемлекеттік қызметшінің бұрынғы жұмыс орны бойынша қызметі кезеңінде өзіне тікелей бағынысты қызметшінің сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін оны осы баптың 3-1-тармағында көзделген негіздер бойынша және тәртіппен отставкаға кету міндетінен босатпайды.

4. Лауазымдық өкiлеттiктерiн өрескел бұзу, мемлекеттiк қызметте болуға лайықсыз теріс қылықтар жасау мемлекеттiк саяси қызметшiнiң отставкаға шығуына негiз бола алмайды, ал қызметтен шығаруға негiз болып табылады. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердi қызметтен шығарудың негiздерi мен тәртiбiн Қазақстан Республикасының Президентi айқындайды.

5. Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайтын мемлекеттік саяси қызметшілер өздерінің лауазымдық өкілеттіктерін орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін сенімді жоғалтуына байланысты Қазақстан Республикасы Президентінің шешімімен жұмыстан шығарылуы мүмкін.

Ескерту. 60-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VII (01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

61-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызметтi тоқтатуы

1. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызметтi тоқтатуына мыналар негіз болып табылады:

1) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін олардың жауаптылығын қарау жағдайларын қоспағанда, олардың өз қалауы бойынша қызметтен шығару туралы өтініш беруi;

2) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылығы не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін олардың жауаптылығын қарау жағдайларын қоспағанда, басқа мемлекеттік лауазымға орналасуы;

3) мемлекеттік қызметте болу мерзімін тараптардың өзара келісімі бойынша бір жылға ұзарту құқығы ескеріліп, олардың Қазақстан Республикасының заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа толуы;

4) еңбек шарты мерзiмiнiң аяқталуы не Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында және Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында көзделген негiздер бойынша еңбек шартының бұзылуы;

5) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген олардың өкілеттік мерзімдерінің аяқталуы;

6) олар атқаратын мемлекеттік лауазымдардың саяси лауазымдарға не жергілікті өкілді органдар азаматтарды Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тағайындайтын немесе олар сайланатын мемлекеттік лауазымдарға өзгертілуі;

7) мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң өз кірістері мен өзіне меншік құқығымен тиесілі мүлкі туралы көрiнеу жалған мәлiметтер ұсынуы;

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
7-1) тармақшамен толықтыру көзделген – ҚР 03.01.2023 № 188-VII (01.01.2027 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген мiндеттерді және (немесе) шектеулердi сақтамауы;

9) өзіне заңды түрде тиесілі ақшаны, облигацияларды, ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайларын, сондай-ақ мүліктік жалдауға берілген мүлікті қоспағанда, коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы меншiк құқығымен тиесілі үлестерді, акцияларды (акцияны) және пайдаланылуы кірістер алуға әкелетін өзге де мүлікті сенiмгерлік басқаруға бермеуi;

10) Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтуы;

10-1) шет мемлекет азаматтығының болуы;

11) мемлекеттік әкімшілік қызметші активтер мен міндеттемелер туралы декларацияны ұсынбаған адамды жұмысқа қабылдағаны үшін алғаш рет әкімшілік жауаптылыққа тартылған жағдайды қоспағанда, әкімшілік сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасауы;

12) қылмыс не қасақана қылмыстық теріс қылық жасағаны үшін соттың айыптау үкiмiнің заңды күшіне енуi;

13) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған немесе сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық не мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін бұрын қызметтен шығарылған, сондай-ақ қылмыстық топ құрамында қылмыс жасаған адамды мемлекеттік әкімшілік лауазымға қабылдау;

14) қылмыстық топ құрамында жасалған қылмыс туралы соған қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі аяқталғанға дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан адамды мемлекеттік әкімшілік лауазымға қабылдау;

15) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін қылмыстық істің Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатылуы, сондай-ақ қылмыстық топ құрамында жасалған қылмыс туралы қылмыстық істі қылмыстық қудалау органының немесе соттың Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі аяқталғанға дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексі 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатуы;

16) мемлекеттiк қызметке қабылдаудан бас тартуға негiз болып табылатын көрiнеу жалған құжаттарды немесе мәлiметтердi мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде ұсынуы;

17) мемлекеттік лауазымға тағайындалу немесе сайлану кезінде осы Заңда белгіленген талаптарға сай келмеуі;

18) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға конкурстан тыс орналасуы;

19) аттестаттаудың терiс нәтижелерi;

20) осы Заңға сәйкес олардың жұмысын бағалаудың қанағаттанарлықсыз нәтижелері;

20-1) сынақ мерзімінің қанағаттанарлықсыз нәтижелері;

20-2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында көзделген талаптардың сақталуы ескеріле отырып, ротациядан бас тартуы;

21) мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылық жасауы;

22) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де негiздемелер.

2. "А" корпусының мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлерінің мемлекеттік қызметті тоқтатуына мемлекеттік лауазымға тағайындау және мемлекеттік лауазымнан босату құқығы бар лауазымды адамның (органның) уәкілетті комиссия ұсынымы негізінде қабылданатын шешімі де негіз болып табылады.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
3-тармаққа өзгеріс енгізу көзделген – ҚР 03.01.2023 № 188-VII (01.01.2027 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Осы баптың 1-тармағының 7), 8), 9), 11), 12), 13), 14), 15), 16) және 21) тармақшаларына сәйкес қызметтен шығарылған мемлекеттік әкімшілік қызметшілер терiс себептермен шығарылған болып танылады

4. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердi қызметтен шығаруды мемлекеттiк органның мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға қабылдауға құқығы бар тиiстi лауазымды адамы осы Заңға сәйкес жүргiзедi.

5. Қызметтен шығарумен келіспеген жағдайда, мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiнiң қызметтен шығару туралы шешімге жоғары тұрған басшылық алдында, уәкілетті органға немесе оның аумақтық бөлімшелеріне, сотқа Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқығы бар.

6. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң, сондай-ақ мемлекеттік органдардың мемлекеттік әкімшілік қызметшілер болып табылатын басшыларының ауысуы жаңадан тағайындалған мемлекеттiк саяси және (немесе) әкімшілік қызметшілердің бастамасы бойынша мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшінің атқаратын мемлекеттік лауазымдағы мемлекеттiк қызметiн тоқтатуына негiз болып табылмайды.

Ескерту. 61-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 357-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 393-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.01.2023 № 188-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-тарау. ӨЗГЕ ДЕ МӘСЕЛЕЛЕР

62-бап. Мемлекеттік қызметке қайта орналастыру

1. Адамды мемлекеттік қызметке қайта орналастыру, егер оның өтініші соттың ақтау үкімі күшіне енген не ақтайтын негіздер бойынша қылмыстық істің тоқтатылуы туралы қаулы шығарылған кезден бастап үш ай ішінде берілген болса, өтініш берген күнінен бастап бір ай мерзімнен кешіктірілмей жүргізіледі.

2. Мемлекеттік қызметші сот шешімімен мемлекеттік лауазымға қайта орналастырылған жағдайда бұл лауазымнан осы негіз бойынша шығарылған адам үш ай ішінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасында белгіленген тәртіппен ішкі конкурстарға қатысуға құқылы.

3. Мемлекеттік органнан қылмыс жасағаны үшін сотталуына байланысты қызметтен шығарылып, кейіннен ақталған және тиісінше мемлекеттік лауазымға қайта орналастырылған мемлекеттік қызметшілерге жұмыста мәжбүрлі түрде болмаған уақыты үшін Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасында белгіленген тәртіппен қылмыстық процесті жүргізетін органдардың заңсыз әрекеттерімен келтірілген зиян өтеледі.

4. Мемлекеттік қызметшілер қызметтен заңсыз шығарылған жағдайда осыған байланысты оларға келтірілген нұқсан олар қызметтен шығарылған мемлекеттік органның есебінен толық көлемде өтелуге тиіс.

Қызметтен заңсыз шығарылған мемлекеттік қызметшілер біліктілік талаптарына сай келген жағдайда мемлекеттік қызметке бұрынғы (олардың келісімімен – соған тең) мемлекеттік лауазымға қайта орналастырылады және қызметтен заңсыз шығарылғаннан кейін қол жеткізе алмаған барлық құқықтармен қамтамасыз етіледі. Бұл кезең мемлекеттік қызмет өтіліне қосылады.

63-бап. Аттестаттау

1. Өз қызметін сайлану негізінде жүзеге асыратын мемлекеттік әкімшілік қызметшілерді қоспағанда, мемлекеттік әкімшілік қызметшілерді аттестаттау оның тәртібін, мерзімдерін және аттестатталатын мемлекеттік қызметшілердің санаттарын айқындайтын Қазақстан Республикасы Президентінің шешімі бойынша өткізіледі.

2. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілерді аттестаттауды өткізу үшін құрамына кемінде бес адам кіруге тиіс аттестаттау комиссиясы құрылады. Аттестаттау комиссиясын төраға басқарады.

3. Аттестаттау қорытындысы бойынша аттестаттау комиссиясы мынадай шешімдердің біреуін қабылдайды:

1) атқаратын мемлекеттік лауазымына сай келеді және мемлекеттік лауазымын жоғарылатуға ұсынылады;

2) атқаратын мемлекеттік лауазымына сай келеді;

3) атқаратын мемлекеттік лауазымына сай емес және мемлекеттік лауазымын төмендетуге ұсынылады;

4) атқаратын мемлекеттік лауазымына сай емес және қызметтен шығаруға ұсынылады.

4. Аттестаттау комиссиясының отырысына дәлелсіз себеппен екі рет келмеген мемлекеттік әкімшілік қызметшілер қызметтен шығарылуға ұсынылады.

5. Аттестаттаудан өтпеген және (немесе) мемлекеттік органдарда өзге де, оның ішінде төмен тұрған мемлекеттік лауазымдарда мемлекеттік қызметті жалғастырудан бас тартқан мемлекеттік әкімшілік қызметшілер қызметтен шығарылуға тиіс.

6. Аттестаттау қорытындысы бойынша мемлекеттік әкімшілік лауазымын жоғарылату жоғары тұрған бос мемлекеттік әкімшілік лауазым болған және мемлекеттік қызметші осы лауазымға белгіленген біліктілік талаптарына сай келген жағдайда конкурстық рәсімдер өткізілмей жүзеге асырылады.

7. Аттестаттау комиссиясының аттестаттау қорытындысы бойынша қабылдаған шешімі мемлекеттік қызметшіні жоғары тұрған мемлекеттік әкімшілік лауазымға ұсынуға, мемлекеттік қызметшінің мемлекеттік әкімшілік лауазымын төмендетуге немесе оны қызметтен шығаруға негіз болып табылады.

8. Мемлекеттік қызметші аттестаттау комиссиясының шешіміне мемлекеттік органның басшысына, уәкілетті органға немесе оның аумақтық бөлімшелеріне, сотқа Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауы мүмкін.

Ескерту. 63-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 24.05.2021 № 42-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

64-бап. Мемлекеттік органдарға шетелдік жұмыскерлерді тарту

1. Мемлекеттік органдар уәкілетті комиссияның шешімі бойынша шетелдік жұмыскерлерді Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жұмысқа қабылдай алады. Шетелдік жұмыскерлер мемлекеттік лауазымдарға орналаса алмайды және лауазымды адамдар бола алмайды.

Шетелдік жұмыскерлердің лауазымдарын мемлекеттік органдар уәкілетті комиссияның келісімі бойынша белгілейді. Мемлекеттік органдар қабылдайтын шетелдік жұмыскерлер қызметінің сапасы үшін дербес жауаптылық мемлекеттік органдардың басшыларына жүктеледі.

2. Мемлекеттік органдарға жұмысқа қабылдау кезінде шетелдік жұмыскерлер Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдары уәкілетті органмен бірлесе отырып айқындайтын тәртіппен Қазақстан Республикасы ұлттық қауіпсіздік органдарының міндетті арнайы тексеруінен өтуге тиіс.

3. Шетелдік жұмыскерлерді тарту тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

Ескерту. 64-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2017 № 86-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

64-1-бап. Келісімшарттық қызметшілер

1. Келісімшарттық қызметшілер түрлерін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын ұлттық және өзге де жобаларды іске асыру үшін мемлекеттік органдарға тартылуы мүмкін.

2. Келісімшарттық қызметшілер мемлекеттік лауазымды атқара алмайды.

3. Келісімшарттық қызметшілерді тарту тәртібін, келісімшарттық қызметшілер тартылатын жобалардың түрлерін, еңбекке ақы төлеу шарттары мәселелерін және олардың қызметін реттеудің өзге де мәселелерін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

4. Келісімшарттық қызметшіні тарту келісімшарт жасасу және ұлттық және өзге де жобаларды іске асыруға жауапты мемлекеттік органның лауазымды адамының ұсынуы бойынша жұмыс берушінің актісін шығару арқылы жүзеге асырылады.

Келісімшарттық қызметші ретінде тартылатын азаматтар белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келуге тиіс. Келісімшарттық қызметшінің біліктілік талаптарын және оның мемлекеттік органмен өзара іс-қимыл алгоритмін уәкілетті органмен келісу бойынша ұлттық және өзге де жобаларды іске асыруға жауапты мемлекеттік органның лауазымды адамы бекітеді.

Келісімшарттың мерзімі қойылған міндеттерді орындау кезеңіне, бірақ ұлттық және өзге де жобаларды іске асыру кезеңі ішінде ұзарту мүмкіндігімен күнтізбелік бір жылдан аспайтын мерзімге белгіленеді.

5. Келісімшарттық қызметшінің:

1) басшыдан келісімшартқа сәйкес міндеттер мен функционалдық міндеттердің көлемін дәл анықтауды талап етуге;

2) өзінің функционалдық міндеттерін орындауға қажетті ақпарат пен материалдарды алуға;

3) келісімшарт талаптарына сәйкес еңбекке ақы төлеуді уақтылы және толық көлемде алуға құқығы бар.

6. Келісімшарттық қызметші:

1) келісімшарт талаптарын сақтауға;

2) еңбек міндеттерін орындауға және еңбек тәртібін сақтауға міндетті. Тараптардың келісімі бойынша икемді жұмыс уақыты режимі, қашықтан жұмыс істеу режимі және келісімшарттық қызметті өзге қызметпен қоса атқару қолданылуы мүмкін;

3) жалпыға бірдей қабылданған моральдық-әдептілік нормаларын сақтауға;

4) Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасын сақтауға;

5) мүдделер қақтығысына жол бермеу, оны болғызбау және реттеу жөнінде шаралар қабылдауға;

6) мемлекеттік құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны сақтауға, оның ішінде келісімшарт бұзылғаннан кейін заңда белгіленген уақыт ішінде сақтауға міндетті, бұл жөнінде жария етпеу туралы тиісті міндеттемеге қол қояды.

7. Келісімшарттық қызметші:

1) материалдық-техникалық, қаржылық және ақпараттық қамтамасыз ету құралдарын, басқа да мемлекеттік мүлік пен қызметтік ақпаратты қызметтік емес мақсаттарда пайдалануға;

2) қызмет бабын келісімшарттық қызметшінің қызметін жүзеге асыруға байланысты емес мақсаттарда пайдалануға құқылы емес.

8. Келісімшарттық қызметші ретінде:

1) он сегіз жастан кіші;

2) сот әрекетке қабілетсiз немесе әрекетке қабiлетi шектеулi деп таныған;

3) бiлiктiлiк талаптарында келісімшарттық қызметші үшін денсаулық жағдайына арнаулы талаптар белгiленген жағдайларда, медициналық мекеменiң қорытындысы негізінде функционалдық міндеттерді орындауға кедергi келтiретiн ауруы бар;

4) келісімшарттық қызметші ретінде тартылғанға дейін үш жыл iшiнде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн әкiмшiлiк жаза қолданылған;

5) сот келісімшарттық қызметші тартылатын қызмет түрімен айналысу құқығынан айырған;

6) сот белгiлi бiр мерзiм iшiнде мемлекеттiк лауазымдарды атқару құқығынан айырған;

7) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған;

8) келісімшарттық қызметші ретінде тартылу кезінде заңда белгiленген тәртiппен өтелмеген немесе алынбаған сотталғандығы бар;

9) ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасағаны үшін бұрын сотталған немесе қылмыс жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;

10) қылмыстық топтың құрамында қылмыс жасаған;

11) қылмыстық топтың құрамындағы қылмыс туралы өзіне қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан;

12) келісімшарттық қызметші ретінде тарту алдындағы үш жыл ішінде қылмыстық теріс қылық немесе онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар жасағаны үшін соттың айыптау үкімі шығарылған немесе қылмыстық теріс қылық немесе онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;

13) жұмыста (қызметте) дәлелді себепсіз қатарынан үш және одан көп сағат болмауы негізінде азаматты қызметтен шығару жағдайларын қоспағанда, құқық қорғау органдарынан, арнаулы мемлекеттік органдардан, судья лауазымынан, әскери қызметтен теріс себептер бойынша қызметтен шығарылған азамат;

14) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайларда тартылмайды.

9. Мүдделер қақтығысын болғызбау үшін жобаларды іске асыруға тартылған мемлекеттік қызметшілердің жақын туысы, жұбайы (зайыбы) және (немесе) жекжаты болып табылатын азамат келісімшарттық қызметші ретінде қабылданбайды.

Мүдделер қақтығысын болғызбау және реттеу, сондай-ақ оған жол бермеу жөнінде шаралар қабылдау туралы міндеттемелер келісімшартта жазылады.

Келісімшарттық қызметшіге Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы беріледі.

10. Келісімшарттық қызметшілердің мемлекеттік құпиялармен жұмысты көздейтін қызметі Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

11. Келісімшарттық қызметшінің жұмыс графигі және өзге де жеке еңбек жағдайлары тараптардың келісімі бойынша келісімшартта белгіленеді.

Келісімшарттық қызметшінің еңбегіне ақы төлеу шарттары тараптардың келісімі бойынша орындалған жұмыс көлемінің (қойылған міндеттердің) уақыттық (міндеттерді, жобаларды іске асыру кезеңдері), сандық және (немесе) сапалық параметрлері көрсетіле отырып, келісімшартта белгіленеді.

Келісімшарттық қызметшілердің еңбегіне ақы төлеу мемлекеттік органды ұстауға не ұлттық және өзге де жобаларды іске асыруға көзделген қаражатты үнемдеу есебінен жүзеге асырылады.

12. Келісімшарт тараптардың келісімі бойынша бұзылуы мүмкін, келісімшартты бұзудың, сондай-ақ оған өзгерістер мен толықтырулар енгізудің өзге де шарттары келісімшартта жазылады.

Келісімшарттық қызметші мен мемлекеттік орган арасындағы даулар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шешіледі.

Ескерту. Заң 64-1-баппен толықтырылды – ҚР 20.03.2023 № 214-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

65-бап. Мемлекеттік қызмет саласындағы халықаралық ынтымақтастық

Мемлекеттік қызмет саласындағы халықаралық ынтымақтастық Қазақстан Республикасы уәкілетті органының мемлекеттік қызметті одан әрі дамыту мен жетілдіруге бағытталған, шетелдік және халықаралық ұйымдар қатысатын бастамаларға, бағдарламалар мен жобаларға қатысуы арқылы жүзеге асырылады.

Халықаралық ынтымақтастық мынадай бағыттарды қамтиды:

1) мемлекеттік қызмет саласындағы халықаралық ұйымдарды құру және олардың қызметіне қатысу;

2) мемлекеттік қызметшілерді шет елдерде оқыту;

3) шетелдік мемлекеттік қызметшілерді және өзге де адамдарды Қазақстан Республикасында оқыту;

4) мемлекеттік қызмет мәселелері бойынша бірлескен зерттеулерді жүзеге асыру.

66-бап. Мемлекеттiк қызметті өткерудiң өзге де мәселелерi

Мемлекеттiк қызметті өткерудің осы Заңда реттелмеген өзге де мәселелерi Қазақстан Республикасының заңдарында, уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасы Президентiнің актілерінде, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде регламенттеледі.

12-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

67-бап. Мемлекеттік қызметті қаржылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету

Мемлекеттік қызметті қаржылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген тәртіппен мемлекеттік бюджеттің қаражаты, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

68-бап. Өтпелі ережелер

1. Осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне алынған азаматтар "Б" корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына "Б" корпусының кадр резервінде болудың бір жылдық мерзімі өткенге дейін конкурс өткізілмей тағайындалуы мүмкін.

2. Алып тасталды - ҚР 30.11.2016 № 26-VI Заңымен (01.01.2017 бастап қолданысқа енгізіледі).

Ескерту. 68-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 30.11.2016 № 26-VI Заңымен (01.01.2017 бастап қолданысқа енгізіледі).

69-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

1. Осы Заң 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

2. "Мемлекеттік қызмет туралы" 1999 жылғы 23 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 21, 773-құжат; 2001 ж., № 13-14, 170-құжат; 2003 ж., № 4, 24-құжат; № 18, 142-құжат; 2005 ж., № 14, 61-құжат; 2007 ж., № 9, 67-құжат; № 17, 140-құжат; № 19, 147-құжат; 2009 ж., № 24, 122, 126-құжаттар; 2010 ж., № 24, 148-құжат; 2011 ж., № 11, 102-құжат; № 20, 158-құжат; 2012 ж., № 5, 36-құжат; № 13, 91-құжат; № 21-22, 123-құжат; 2013 ж., № 8, 50-құжат; № 14, 75-құжат; 2014 ж., № 1, 4-құжат; № 14, 84-құжат; № 16, 90-құжат; № 21, 122-құжат; № 22, 131-құжат) күші жойылды деп танылсын.

Ескерту. 69-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 20.12.2016 № 33-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Қазақстан Республикасының Президенті

Н. НАЗАРБАЕВ

On the civil service of the Republic of Kazakhstan

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 23 November 2015 № 416-IV LRK.

Unofficial translation

This Law governs social relations associated with joining the civil service of the Republic of Kazakhstan, with its performance, termination, defines the legal status, financial security and social protection of civil servants, as well as the activity of other persons working for state bodies.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. Basic definitions used in this Law

The following basic definitions are used in this Law:

1) the corps "A" - administrative public offices of a managerial level, for which a special procedure for entering, passing through and terminating the public service of the Republic of Kazakhstan is provided, as well as special qualification requirements;

2) excluded by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication));

3) corps “B” – administrative civil service positions not included in corps “A”;

4) bonus - a monetary payment to civil servants subsequent to the results of assessment of their efficiency in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

5) qualification requirements - requirements to the education, work experience and competencies of citizens applying for a civil service position;

5-1) contract of a contract servant- an employment contract between a state body and a citizen of the Republic of Kazakhstan, establishing his rights and functional duties, working conditions, also remuneration terms, linked with the work results (quantitative and (or) qualitative indicators), responsibility for non-achievement of labor results and other individual conditions;

6) the civil service of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the civil service) – the activity that civil servants perform in the state bodies to exercise their official powers, which is aimed at the implementation of tasks and functions of the state power;

7) competencies - the total of knowledge, skills and experience required to efficiently perform professional activity required by a particular civil service position;

8) an official - a person who permanently, temporarily or by special authority exercises functions of a representative of state power or performs organizational and managerial, administrative and economic functions in the state bodies;

9) official powers - rights and duties envisaged by a particular civil service position that meet the goals and tasks faced by state bodies for which civil servants work;

9-1) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);

10) administrative civil servant - a civil servant who carries out his/her activities on a permanent or elected professional basis, excluding cases stipulated by the laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan;

11) category of administrative public office - a set of administrative public positions in accordance with the roster of positions of political and administrative public servants;

12) a civil servant - a citizen of the Republic of Kazakhstan who, in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, holds a public position paid from the republican or local budgets or from the funds of the National Bank of the Republic of Kazakhstan and (or) the Special State Fund determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan on return of illegally acquired assets to the state, a public position in a state body and exercising official powers for the implementation of the tasks and functions of the state;

13) service ethics of civil servants (hereinafter – service ethics) - the rules of conduct for civil servants established by the standards of service ethics in accordance with the Code of Ethics of civil servants of the Republic of Kazakhstan;

13-1) direct supervisor of a civil servant - a person higher in public office, in relation to whom the civil servant is directly subordinate in accordance with his job description;

14) the authorized body for public service affairs (hereinafter referred to as the authorized body) - the central state body implementing the unified state policy in the field of public service;

15) a civil service position - a staffing structure unit of a state body that is entrusted with a range of official powers established by regulatory legal acts;

15-1) a contract servant of a state body (hereinafter referred to as a contract servant) - a citizen of the Republic of Kazakhstan, involved in a state body under a contract with the specifics provided for by this Law, for the implementation of national and other projects, the types of which are determined by the Government of the Republic of Kazakhstan;

16) a political civil servant – a civil servant, whose appointment (selection), dismissal and activity are associated with policymaking, who is responsible for implementation of political goals and objectives;

17) conflict of interest - a contradiction between personal interests of a civil servant and his/her official powers, which may lead to the failure or improper performance of official powers by a civil servant because of personal interests;

18) a mentor - a civil servant assigned to render practical assistance in professional adaptation to another civil servant admitted to the civil service for the first time;

18-1) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.01.2022 No. 101-VII (shall be enforced from 31.12.2023);

19) a grass-roots position is a corps "B" civil servant position which, pursuant to the register of political and administrative civil servant positions, is a subordinate position in a lower category of positions provided for in the staffing table of a public body;

20) a temporarily vacant civil service position - a civil service position temporarily vacant in connection with the secondment of a civil servant holding this civil service position, his/her being on a social leave or training within a state order, as well as his/her absence from the workplace for more than two months in a row due to illness, if the latter is included in the list of diseases, approved by the state health care authority, for which a longer period of incapacity for work is set;

21) an authorized commission - a commission for considering the admission of citizens of the Republic of Kazakhstan to the administrative civil service, its performance and termination, as well as involvement of foreign employees in state bodies, whose status and composition are approved by the President of the Republic of Kazakhstan;

22) premium – monetary payment in addition to the official salary, set for a corps “B” administrative civil servantaccording to the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

23) secondment - civil servants’ holding of civil service positions in other state bodies, foreign missions of the Republic of Kazakhstan and other institutions with concurrent security of their previous place of employment (civil service position) according to the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 № 484-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 26.11.2019 N 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); N 357-VI of 03.07.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); N 42-VII of 24.05.2021 (shall take effect ten calendar days after the date of its first official publication); dated 03.01.2022 N 101-VII (shall be enforced from 31.12.2023); dated 20.03.2023 N 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 12.07.2023 N 23-VIII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 2. Legislation of the Republic of Kazakhstan on the civil service

1. The Constitution of the Republic of Kazakhstan, the Labor Code of the Republic of Kazakhstan, this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan provide the legal framework for the civil service.

2. If an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan establishes rules other than those stipulated by this Law, the rules of the international treaty shall apply.

Article 3. Scope of this Law

1. This Law shall apply to:

1) all civil servants, except for cases when the Constitution, constitutional laws or other legislative acts of the Republic of Kazakhstan define a different legal status for them;

2) administrative civil servants appointed by local representative bodies or selected in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan, to the extent not regulated by the laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan;

3) civil servants performing the law enforcement service with peculiarities stipulated by legislative acts of the Republic of Kazakhstan on the law enforcement service.

2. This Law shall not apply to:

1) persons performing the maintenance and ensuring the functioning of state bodies;

2) employees and technical employees of the National Bank of the Republic of Kazakhstan and its departments, the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations;

3) persons performing activities in state bodies on an employment contract in accordance with the labor legislation of the Republic of Kazakhstan, including foreign employees of state bodies, with the exception of contract servants.

Footnote. Article 3 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 4. Basic principles of the civil service

1. The civil service in the Republic of Kazakhstan is based on principles such as:

1) legality;

2) Kazakhstani patriotism;

3) the unity of the civil service system, regardless of the state power’s division into legislative, executive and judicial branches;

4) priority of the rights, freedoms and legitimate interests of citizens over the interests of the state;

5) efficiency, effectiveness, transparency in the activity of state bodies;

6) the equal right of each citizen to be admitted to the civil service;

7) citizens’ voluntary joining the civil service;

8) professionalism of civil servants;

9) meritocracy - recognition of personal merits and achievements of a civil servant, his/her advancement in the civil service career in accordance with his/her abilities and professional training;

10) mandatory implementation of decisions made by higher state bodies and officials within their authority by subordinate civil servants and civil servants of lower state bodies;

11) controllability and accountability of civil servants;

12) a civil servant’s personal responsibility for failure to perform or improper performance of official duties and his/her abuse of office;

13) ethicality;

14) intolerance to legal offences;

15) due consideration for public opinion and publicity, except for the activity falling under state classified information or constituting other secrets protected by law;

16) legal and social protection of civil servants;

17) equal pay for the performance of equivalent work;

18) incentives for civil servants for exemplary performance of official duties, impeccable civil service, fulfillment of tasks of special importance and complexity;

19) continuous training of civil servants and development of required competencies;

20) practice-oriented training, retraining and advanced training of civil servants.

2. No political parties may be established within state bodies. Exercising their official powers, civil servants shall obey the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan and not be connected with decisions of political parties, public associations and their bodies.

Article 5. The authorized body

1. The competent authority, its territorial subdivisions, and the organisations subordinate to the competent authority shall constitute a unified system of public service bodies.

Territorial divisions carry out their activity within the competence established by the authorized body in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. The authorized body:

1) develops proposals on improving the legislation of the Republic of Kazakhstan on the civil service and also adopts regulatory legal acts within its competence according to the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) develops and approves standard qualification requirements to categories of administrative civil service positions;

3) monitors the state of the active list of political and administrative civil servants, as well as political and administrative civil service positions of the civil service, including general coordination of the formation of a single automated database (information system) of the civil service personnel;

3-1) monitors the staffing condition of the contract servants in state bodies;

4) excluded by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication);

5) establishes the procedure, programs, organization of testing of candidates for taking administrative public positions and citizens entering the law enforcement service in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, as well as the procedure for appealing the testing results;

6) develops and submits for the approval of the President of the Republic of Kazakhstan a register of positions of political and administrative civil servants and also as acts in accordance with this Law;

7) excluded by Law of the RK No. 393-VI of 30.12.2020 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

7-1) develops the procedure for secondment of civil servants to state bodies, international and other organizations;

7-2) develops and approves the rules for calculating the civil servants’ length of service, entitling to an official salary, in agreement with the Administration of the President of the Republic of Kazakhstan and the Office of the Government of the Republic of Kazakhstan;

7-3) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);

7-4) annually elaborates the National report on the state of civil service in the Republic of Kazakhstan and submits it to the Government of the Republic of Kazakhstan according to the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan for further submission to the President of the Republic of Kazakhstan;

8) coordinates state bodies’ activity for training, retraining and advanced training of administrative civil servants, also beyond the country;

9) coordinates the formation and placement of a state order for the training, retraining and advanced training of administrative civil servants;

10) in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on observance of the legislation of the Republic of Kazakhstan on the civil service by state bodies, exercises state control over civil servants’ observance of service ethics and the quality of public services’ delivery;

10-1) monitors compliance with the working schedule by state bodies, develops and approves the rules for its implementation, and also conducts inspections following its results;

10-2) develops and approves the rules for application of remote work, combined remote work, work in flexible working hours for civil servants;

11) sets the competition procedure for taking up an administrative civil service position;

12) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);

13) sets the procedure for the development and approval of the job description of an administrative civil servant;

14) approves model regulations on the personnel management service (personnel department);

15) develops and approves standard forms of personnel record management of the administrative civil service;

15-1) develops and approves the rules for determining the proportion of the management and executive staff of administrative civil servants in agreement with the Administration of the President of the Republic of Kazakhstan and the Office of the Government of the Republic of Kazakhstan;

15-2) coordinates draft regulatory legal acts related to labor remuneration of administrative and political civil servants;

15-3) coordinates the qualification requirements for administrative public positions of block "B" of state bodies;

15-4) develops the rules for calculating the amount, appointment, recalculation, implementation, termination, return, suspension and resumption of rotational payments to civil servants rotated to another locality;

16) introduces proposals to officials and state bodies to revoke their decisions made in violation of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan;

17) submits for mandatory consideration of state bodies, within their competence, recommendations for rectifying violations found as a result of civil service inspections in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

18) participates in drafting international agreements on civil service issues;

19) assesses the effectiveness of state bodies’ personnel management;

20) coordinates and carries out methodological management of personnel management services (personnel departments);

21) looks into complaints of natural and legal persons about actions (inaction) and decisions of state bodies or officials relating to the violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on the civil service, and also the observance of the service ethics;

22) coordinates the activity of state bodies in organizing internships for administrative civil servants;

22-1) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.01.2022 No. 101-VII (shall be enforced from 31.12.2023);

23) exercises other functions stipulated by this Law, other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

3. In the regions, cities of republican significance, the capital, the authorized body has ethics councils, regulations for which are approved by the President of the Republic of Kazakhstan upon the recommendation of the authorized body.

4. Decisions of the authorized body and its territorial subdivisions shall be documented in the form of orders.

Footnote. Article 5 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 № 484-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 357-VI of 03.07.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); No. 393-VI of 30.12.2020 (shall enter into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 03.01.2022 No. 101-VII (shall be enforced from 31.12.2023); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 6. Personnel management service (personnel department)

1. Personnel management service (personnel department) within its competence:

1) coordinates the activity of structural units of a state body for implementation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on the civil service;

2) makes arrangements for the activity of disciplinary, competition and other commissions on personnel issues;

3) ensures compliance with procedures for assessing the activity of administrative civil servants, competitive selection, career advancement of civil servants, internal investigations, bringing civil servants to disciplinary responsibility, dismissal of civil servants;

4) organizes the selection of personnel, draws up documents relating to the civil service career of civil servants, records the personal data of civil servants, information on the results of assessment of administrative civil servants’ performance and training, including in the single automated database (information system) of the civil service personnel;

4-1) organizes selection of contract servants and the process of concluding, amending and terminating a contract with them;

5) ensures compliance with restrictions related to holding a civil service position;

6) organizes internships, mentoring, performance assessment, training, retraining and advanced training of civil servants in accordance with the established deadlines, develops the procedure for civil servants’ remuneration;

7) exercises other powers established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. The human resources management service (personnel service) shall be organisationally independent of the other structural subdivisions of the public authority, and shall report directly to the chief of the apparatus, and in a public authority exercising leadership in the field of foreign affairs or in which the position of chief of staff has not been introduced, to the chief of apparatus of the public authority.

3. In the regions, cities of republican significance, the capital, districts, cities, it is allowed to set up, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the civil service, a single personnel management service (personnel department) for executive bodies financed from the budgets of respective administrative territorial units. The single personnel management service (personnel department) of executive bodies of the regions, cities of republican significance, the capital, districts, cities financed from local budgets is set up by the decision of an official (official body) authorized to appoint heads of these executive bodies.

Regional and city territorial subdivisions of a central state body and its department are allowed to set up a single personnel management service (personnel department) in the interregional or regional territorial subdivision of a central state body and its department. The single personnel management service (personnel department) of district and city territorial subdivisions is set up by the decision of the head of the interregional or regional territorial subdivision of a central state body and its department or higher authority.

By the decision of the head of the central state body, it is allowed to create a unified personnel management service (personnel service) for the central state body, its departments and territorial divisions.

By the decision of the head of the department of the central state body, it is allowed to create a unified personnel management service (personnel service) for the department of the central state body and its territorial divisions.

Footnote. Article 6 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 393-VI of 30.12.2020 (shall take effect ten calendar days after the date of its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

Article 7. Classification of civil service positions of civil servants

1. Civil service positions of civil servants shall be established in accordance with the Constitution, laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. Categories of civil service positions are established for administrative civil servants. No categories of civil service positions are established for political civil servants.

3. The register of positions of political and administrative civil servants is approved by the President of the Republic of Kazakhstan upon the recommendation of the authorized body.

Chapter 2. LEGAL STATUS OF CIVIL SERVANTS

Article 8. Status of civil servants and their legal guarantees

The status of a civil servant includes general rights, freedoms and duties of a civil servant as a citizen of the Republic of Kazakhstan with restrictions established by laws of the Republic of Kazakhstan related to holding a civil service position, as well as rights, duties and responsibilities arising from the specific nature of the civil service.

Citizens of the Republic of Kazakhstan acquire the status of a civil servant the moment they are appointed or selected to a civil service position and lose it the moment their civil service is terminated according to the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on the civil service.

Article 9. Basic rights of civil servants

A civil servant has the right to:

1) enjoy the rights and freedoms guaranteed to the citizens of the Republic of Kazakhstan by the Constitution and laws of the Republic of Kazakhstan;

2) legal and other protection in compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan in the event that he/she brings to the attention of his/her superior and/or the management of the state body in which he/she works and (or) the authorised state bodies cases of corruption offences that have come to his/her knowledge, which are being prepared, or committed;

3) labor and health protection, safe working conditions required for efficient performance;

4) social and legal protection;

5) participate, within their official powers, in the consideration of issues and making decisions on them, to require their execution of relevant bodies and officials;

6) visit organizations for the performance of official powers in accordance with the established procedure;

7) require his/her chief to precisely define the tasks and scope of official powers required by the civil service position he/she holds;

8) the respect for human dignity, fair and respectful attitude towards him/her from chiefs, other officials and citizens;

9) be remunerated and paid depending on the civil service position he/she occupies, the quality of work, experience and other grounds established by this Law;

10) training, retraining and advanced training at the expense of the relevant budget and funds of the National Bank of the Republic of Kazakhstan;

11) have the place of his/her employment (civil service position) secured in case a state body arranges his/her postgraduate education within the state order in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan or in the case of his/her internship, and also in other cases stipulated by laws of the Republic of Kazakhstan;

12) freely familiarize himself/herself with materials concerning his/her career in the civil service, and, if necessary, give personal explanations;

13) career advancement in the civil service with account of qualification, competencies, abilities, merits and conscientious performance of his/her duties;

14) demand an internal investigation in the presence of charges, which he/she believes to be ungrounded;

15) voluntary resignation from the civil service, except for cases of consideration of his/her responsibility for a corruption offence or disciplinary offence discrediting the civil service;

16) pension and social security;

17) receive, in due course, information and materials necessary for the exercise of official powers;

18) submit proposals on the civil service improvement to higher state bodies and officials.

Other rights of a civil servant may be established by laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 9 as amended by Law of the RK No. 365-VI dated 06.10.2020 (shall take effect ten calendar days after its first official publication).

Article 10. Basic duties of civil servants

Civil servants are obliged:

1) to observe the Constitution and legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) to take the oath of a civil servant according to the procedure approved by the President of the Republic of Kazakhstan;

3) to ensure compliance with and protection of the rights, freedoms and legitimate interests of citizens and legal entities, to consider their appeals in accordance with the procedure and within the time limits established by the legislation of the Republic of Kazakhstan and take necessary measures on them;

4) to perform functions in accordance with their official powers;

5) to be impartial and independent of the activity of political parties, public and religious associations in the exercise of official powers;

6) to observe service discipline;

7) to observe the restrictions established by the laws of the Republic of Kazakhstan;

8) to comply with the service ethics;

9) to fulfill orders and instructions of chiefs, higher authorities’ and officials’ decisions and orders issued within their official powers;

10) to keep state classified information and other secrets protected by law, also after the termination of the civil service, within the time period established by law, which they acknowledge in writing;

11) not to disclose information received in the course of exercising official powers, which affects the privacy, honor and dignity of citizens, and not to require them to provide such information, except for cases stipulated by laws of the Republic of Kazakhstan;

12) to ensure the preservation of state property, to use the entrusted state property only for official purposes;

13) immediately inform their superiors and/or the management of the public body in which they work and/or authorised government bodies of cases of corruption offences being prepared, or committed that have come to their attention;

13-1) to prevent corruption offences by subordinate civil servants;

14) to improve their proficiency level and qualifications for effective performance of their official duties;

15) to complete education within the state order on postgraduate education programs by the state body’s referral, including obtaining a degree in the relevant postgraduate education program, to work immediately after completion of training in the civil service in the order and terms determined by the Government of the Republic of Kazakhstan in agreement with the Administration President of the Republic of Kazakhstan. Non-fulfillment of these obligations entails reimbursement by the person to the state of the budget funds allocated for his training and the training-associated expenses.

The obligations of civil servants provided for by this subparagraph are terminated ahead of schedule without reimbursement of budget funds in the cases determined by the Government of the Republic of Kazakhstan in agreement with the Administration of the President of the Republic of Kazakhstan;

16) to ensure information security in the process of working with information resources of a state body in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Other duties of civil servants may be established by laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 10 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2017 № 86-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 365-VI of 06.10.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

Article 11. Basic functions of political civil servants who are heads of state bodies, akims of regions, cities of republican significance and the capital

1. The functional duties of political civil servants are determined by the laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan, regulations on a relevant state body and assignment of responsibilities.

2. Basic functions of political civil servants, who are chief executives of state bodies, and akims of regions, cities of republican significance and the capital include:

1) identification of the objectives of a state body, development of the respective territory;

2) adoption of decisions that contribute to the development, identification and implementation of state policy;

3) cooperation with the heads of foreign diplomatic missions in coordination with the authorized body for foreign policy;

4) representation of a state body in the Parliament of the Republic of Kazakhstan and other state bodies and organizations;

5) ensuring quality execution and control over the effective implementation of documents of the State Planning System of the Republic of Kazakhstan and other projects within its competence;

6) other functions stipulatedby the Constitution, laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 11 as amended by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 12. Powers of the heads of apparatuses of central state bodies and apparatuses of akims of regions, cities of national importance and the capital

1. The heads of apparatuses, appointed and dismissed by the head of the respective central state body, shall manage the apparatuses of the central state bodies.

2. The responsibilities of the heads of apparatuses of the central state bodies shall include:

1) organisation of the implementation of the objectives entrusted to the public authority;

2) organisation, coordination and control of the activities of the structural units of public authorities within its competence;

3) arrangement of the logistical, organisational, legal and financial support for the activities of the public authority, its departments and their territorial subdivisions;

4) after coordination with the head of the central state body, approval of the staff and staffing plan of the state body within the staffing limit of the central state body, established by the relevant regulatory legal acts.

This rule does not apply to the state body exercising leadership in foreign policy;

5) organising the implementation of the central state body's strategic plan;

6) approving, where necessary, forward-looking, annual and quarterly work plans for the public body, and ensuring their implementation;

7) in coordination with the head of the central state body, appointment and dismissal of heads of departments and independent divisions of the central state body, supervised by the head of the central state body or his/her deputies, except for employees, whose labour relations issues in accordance with legislative acts of the Republic of Kazakhstan are attributed to higher state bodies and officials;

8) approving appointments by the head of the central state body of deputy heads of departments submitted for appointment by the heads of departments, in cases stipulated by legislative acts of the Republic of Kazakhstan;

9) appointment of deputy heads of departments, submitted for appointment by the heads of departments, with the exception of employees whose labour relations issues are, under the legislative acts of the Republic of Kazakhstan, the responsibility of higher state bodies and officials;

10) in coordination with the head of the central state body, appointment and dismissal of heads of territorial subdivisions, except for employees whose labour relations issues are, in accordance with legislative acts of the Republic of Kazakhstan, referred to the competence of higher state bodies and officials;

11) appointment and dismissal of employees of the central state body, with the exception of the officials specified in sub-paragraph 7) of paragraph one of this paragraph, as well as employees whose labour relations issues in conformity with legislative acts of the Republic of Kazakhstan have been referred to the competence of higher public authorities and officials;

12) exercising general supervision of the disciplinary and competition commissions of the public authority;

13) monitoring the observance of discipline in the workplace;

14) addressing the disciplinary liability of civil servants of a public authority, with the exception of employees whose labour relations issues fall within the competence of higher-ranking officials;

15) addressing the issues of secondment, leave, material assistance, training, retraining and further training, incentives, allowances to civil servants of a public body, with the exception of employees whose labour relations issues fall within the competence of higher-ranking officials;

16) exercising general management of public procurement of the public body;

17) ensuring the preparation of the budget request of the central state body, the submission of the budget request to the head of the central state body, and the execution of other procedures of the budgetary process;

18) enforcing the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on combating corruption within its competence;

19) monitoring the implementation of decisions taken by political civil servants of a public authority;

20) exercising other powers vested in the head of apparatus.

In order to fulfil the duties of her/his office, the head of apparatus may adopt legal acts of individual application.

3. The powers of the heads of the akims of the oblasts, major cities and the capital shall be laid down in the Law of the Republic of Kazakhstan “On Local Government and Self-Government in the Republic of Kazakhstan”.

4. It shall not be allowed to assign the duties of the chief executives of the central state bodies and their deputies to the heads of the offices of the central state bodies, also the duties of the heads of the offices of the state bodies to the senior executives of the central state bodies and their deputies.

The assignment of duties of the heads of the administrations of akims of oblasts, cities of republican scale and the capital to deputy akims is allowed only in the part of supervised executive bodies financed from the local budget.

5. The powers of the heads of the apparatuses of law enforcement agencies shall be determined by their first chiefs.

6. The heads of the apparatuses of the central state bodies and the akims of the oblasts, major cities and the capital shall be personally liable for the performance of their duties as prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 12 - as reworded by Law of the RK No. 393-VI of 30.12.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 19.04.2023 No. 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

Article 13. Restrictions related to holding a civil service position

1. A civil servant shall not be entitled to:

1) be a deputy of the representative body;

2) engage in other paid activity, except for pedagogical, scientific and other creative activities;

3) engage in entrepreneurial activity, including participation in the management of a commercial organization, regardless of its institutional and legal form, if direct participation in the management of a commercial organization is not part of his/her official powers in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

At that, civil servants, with the exception of the Chairman of the National Bank of the Republic of Kazakhstan and his deputies, the Chairman of the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations and his deputies, have the right to acquire and (or) sell shares of open and interval mutual investment funds, bonds on the organized securities market, shares of commercial organizations (common shares in an amount not exceeding five per cent of the total number of voting shares of organizations) on the organized securities market;

4) represent third parties in the state body, for which he/she works, or which is directly subordinate to him/her, or is under his/her control;

5) use, for non-official purposes, the means of material, technical, financial and information support of his/her official activity, other state property and official information;

6) participate in actions that impede normal operation of state bodies and performance of official duties, including strikes;

7) use, for personal purposes, the services of citizens and legal entities in connection with the execution of official powers.

2. A civil servant in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan, within thirty calendar days from the date of entry into a public office, is obliged, during the public service, to transfer to trust management the owned shares, shares (stock) in the authorized capital of commercial organizations and other property, the use of which entails the receipt of income, with the exception of money lawfully belonging to this person, as well as property transferred into property lease. The contract for the trust management of property is subject to notarization. A copy of a notarized contract for the trust management of property is submitted by a civil servant within ten days from the date of notarization to the personnel management service (personnel service) at the place of work.

3. Civil servants, with the exception of members of the Government of the Republic of Kazakhstan, the persons specified in paragraph 6 of this Article, may not transfer to trust management their bonds, shares of open and interval mutual investment funds.

4. A civil servant has the right to receive income from property transferred for trust management.

Civil servants, with the exception of members of the Government of the Republic of Kazakhstan, shall have the right to transfer housing to property rental.

5. The rules for the transfer of civil servants’ property to trust management shall be approved by the authorized body.

6. The Chairman of the National Bank of the Republic of Kazakhstan and his deputies, the Chairman of the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations and his deputies, within a month from the date of appointment to these public positions, are obliged to transfer to trust management and submit to the personnel service of the National Bank of the Republic of Kazakhstan, an authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations, a copy of a notarized trust management contract for shares of investment funds, bonds and shares of commercial organizations.

The Chairman of the National Bank of the Republic of Kazakhstan and his deputies, the Chairman of the authorized body for regulation, control and supervision of the financial market and financial organizations and his deputies are not entitled to purchase shares of mutual investment funds, bonds, shares of commercial organizations.

7. A civil servant may not occupy a public post which is directly subordinate to the post occupied by his/her close relatives (parent(s), children, adoptive parents, full-siblings and half-siblings, grandparents and grandchildren), spouse and/or in-laws (full and half brothers and sisters, parents and children of the spouse), as well as to have close relatives, spouse and/or in-laws in direct subordination.

Footnote. Article 13 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2019 No. 262-VI (shall be enforced from 01.01.2020); dated 26.11.2019 No. 273-VI (the order of enforcement see Art. 2); No. 365-VI of 06.10.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 05.11.2022 No. 157-VII (shall be enforced from 01.01.2023); dated 19.04.2023 No. 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 3. ADMISSION TO THE CIVIL SERVICE

Article 14. Admission to the political civil service

1. Citizens enter the political civil service as a result of appointment or selection, and also in other cases in the manner and under conditions prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. Admission to political public position is subject to the approval required for occupying this position in cases provided for by laws and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan, and obtaining positive results of the background check.

Candidates for a political public office must meet the qualification requirements for this position, in their existence.

Appointment (election) to a political public position of a political civil servant, who within a year before the appointment (election) resigned for a corruption crime committed by a directly subordinate employee, is not allowed.

3. The President of the Republic of Kazakhstan may set additional requirements to admission to the political civil service.

4. Political civil servants are prohibited from concurrent holding of administrative civil service positions.

Footnote. Article 14 as amended by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

Article 15. Admission to the administrative civil service

1. An administrative civil service position is taken up on a competitive basis, except for cases stipulated by this Law, and also in the event of appointment by local representative bodies or selection in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

2. Appointment of citizens entering the civil service for the first time or re-entering it after the termination of the civil service is made subsequent to positive results of a background check.

2-1. A civil servant is not considered to have re-entered the public service after its termination if he holds a public service position no later than the next working day after his dismissal from his previous position.

In this case, the requirements for mandatory passage of a special verification, establishment of a probationary period and submission of a declaration of income and property belonging to him on the basis of the right of ownership do not apply to a civil servant.

3. The following persons may occupy the administrative public offices of corps “B” without a competition, as decided by the authorised commission:

1) serving judges, members of Parliament, full-time members of the maslikhats, political civil servants and international civil servants who have been in office for at least six months;

2) international civil servants, judges who have served in their post for at least six months and have terminated their mandate, except those who have ceased to serve for negative reasons;

3) political civil servants who have been in office for at least six months and have terminated their mandate, with the exception of those who terminated their mandate for negative reasons, provided that their positions are classified as political civil servants in keeping with the register of political and administrative civil servants in force at the time of the decision of the competent commission;

4) persons with at least five years' work experience in international, foreign or transnational organisations, foreign governmental structures;

5) persons with at least two years' professional experience and who have completed their doctoral studies (PhD, Doctor of Philosophy) at leading foreign institutions of higher education, as determined by the Republican Commission for Overseas Training;

6) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

7) persons enrolled in the Presidential Youth Talent Pool.

Corps “A” administrative civil servants who meet the established qualification requirements may occupy corps “B” administrative civil posts without a competition, as agreed with the competent authority.

3-1. Excluded by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

3-2. Persons enrolled in the regional personnel pool of an oblast, city of republican scale, the capital may take administrative public positions of block "B" of local executive bodies in agreement with the authorized body or its territorial subdivision without holding a competition.

Formation of a regional personnel pool of an oblast, the city of republican scale, the capital and appointment from it shall be carried out in the order determined by the President of the Republic of Kazakhstan.

4. Akims of a city of district significance, a village, settlement, rural district may occupy administrative state positions of corps “B” without a competition in compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on public service within one year after termination of the term of office by agreement with the authorized body or its territorial division.

Note!
The second part of paragraph 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.03.2023 No. 216-VII (shall be enforced from 15.07.2024).

Persons who have completed the training and passed the qualification exam at the Academy of Justice under the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan may take up administrative civil service positions of corps “B” in the authorised body for the organisational and logistical support of the Supreme Court, local and other courts and in its territorial subdivisions without a competition in compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on civil service within one year after graduation, in agreement with the authorised body or its territorial subdivision.

5. Persons who have completed training in educational organizations under the President of the Republic of Kazakhstan within the framework of the state order for postgraduate education programs with the result of training not lower than the value established by the authorized body may occupy administrative public positions of the “B” corps in local executive bodies, maslikhat office, audit commissions, territorial subdivisions of central state bodies and their departments (except for local executive bodies, the maslikhat office, the audit commission, territorial subdivisions of central state bodies and their departments in the capital and its districts) within one year after graduation in agreement with the authorized body or its territorial subdivision without holding a competition.

6. Persons who have completed training in educational institutions within the framework of the state order for higher and (or) postgraduate education programs with the result of training not lower than the value established by the authorized body, within one year after the end of this training, without a competition, may occupy the following administrative state positions of the "B" corps without holding a competition:

1) low-ranking position of the akim and maslikhat offices of a district of the region or a city of regional significance (except for the city that is an administrative center of the region);

2) a non-leading position of the executive body of a district of the region and a city of regional significance (except for the city that is an administrative center of the region), financed from the local budget;

3) a non-leading position of the akim's office of a city of district significance, a village, a township, a rural district;

4) a non-leading position of a territorial subdivision of a central state body and its department in a district of a region or a city of regional significance (except for a city that is an administrative center of the region).

7. It is allowed to occupy without holding a competition in agreement with the authorized body of administrative public the positions of corps "B":

1) of the head of an independent structural subdivision of the central state body;

2) of the head of the territorial subdivision of the central state body and its department in the region, the city of republican significance, the capital;

3) of the head of the executive body of the region, the city of republican significance, the capital, financed from the regional budget, the budgets of the city of republican significance, the capital;

4) of the deputy head of the department of the central state body;

5) of the deputy head of the authorized body for organizational and logistical support of the activities of the Supreme Court;

6) of the deputy head of the Office of the Supreme Judicial Council of the Republic of Kazakhstan.

Note.

In this Article, international servants shall be recognized the citizens of the Republic of Kazakhstan who are not civil servants, who carry out activities in international organizations and shall be recognized by international servants in accordance with international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 15 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 № 484-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 20.12.2016 № 33-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 29.06.2018 No. 163-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 21.02.2019 No. 227-VI (the order of enforcement see Art. 2); dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 27.12.2019 No. 291-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 357-VI of 03.07.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); No. 393-VI of 30.12.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication); dated 30.12.2022 No. 177-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 27.03.2023 No. 216-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 16. Requirements to entering the civil service

1. Citizens of the Republic of Kazakhstan who meet qualification requirements and have competencies, health and educational background allowing to perform official duties entrusted to them and who haven’t reached the retirement age established by the law of the Republic of Kazakhstan are eligible for the civil service.

The age limit, stipulated in part one of this paragraph, does not apply to political civil service positions, the terms of powers for which are established by the Constitution and laws of the Republic of Kazakhstan.

In other cases not provided for by this article, a person who has reached a retirement age may be appointed to a political public position only by the President of the Republic of Kazakhstan.

Restrictions on the age of citizens applying for law enforcement positions are established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

2. Citizens entering the service of law enforcement agencies shall be tested, including an assessment of personal qualities, in an authorized body, with the exception of persons:

1) applicants for training in educational organizations of law enforcement agencies;

2) entering the initial professional training for the positions of ordinary and junior commanding staff;

3) provided for in paragraph 8 of Article 6, paragraph 3 of Article 7, and paragraph 1 of Article 7-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Law Enforcement Service".

The procedure and programs for testing citizens entering the law enforcement service shall be determined by the authorized body in agreement with the law enforcement agencies.

3. A citizen may not be admitted to the civil service, if:

1) he/she is under eighteen years of age, unless other requirements are established by the legislation of the Republic of Kazakhstan with regard to respective civil service positions;

2) he/she is legally recognized as incapacitated or partially incapacitated;

3) he/she is ruled ineligible to hold a civil service position for a certain period by court;

4) he/she has a disease affecting the performance of official duties, according to a medical institution’s conclusion, in cases when the qualification requirements to holding respective civil service positions include special requirements for health;

5) he/she refused to accept the restrictions stipulated by this Law, in order to prevent actions that may lead to the use of his/her status and authority based on it in personal, group and other non-official interests;

6) he/she was brought to disciplinary responsibility for a disciplinary offence discrediting the civil service within three years before entering the civil service. At the same time, a civil servant who was dismissed for committing a disciplinary offence discrediting the civil service is not allowed to enter the civil service;

6-1) who, within three years before enrollment in the civil service, was dismissed from the political civil service due to loss of confidence;

7) who has been subject to an administrative penalty for a corruption offence within three years prior to entering the civil service;

8) he/she committed a corruption crime;

9) a court found him/her guilty of committing a criminal offence or crimes of minor and medium gravity within three years before entering the civil service, or who was released from criminal liability for committing a criminal offence or crimes of minor and medium gravity under paragraphs 3), 4), 9), 10) and 12) of part one of article 35 or article 36 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan;

10) he/she has a criminal record not cancelled or expunged in the legally prescribed manner by the time of entering the civil service;

11) he/she was previously convicted or released from criminal liability for committing a crime under paragraphs 3), 4), 9), 10) and 12) of part one of article 35 or article 36 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan for committing grave or especially grave crimes;

12) he/she committed a crime as a criminal group member;

13) in relation to him/her, a criminal case for a crime as a criminal group member was terminated by a prosecuting agency or court under paragraphs 3), 4), 9), 10) and 12) of part one of article 35 or article 36 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan before expiration of the lower limit of a custodian sentence stipulated in the relevant article of the Special Part of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan;

Note!
An amendment is provided for subparagraph 14) by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.01.2023 No. 188-VII (shall be enforced from 01.01.2027).

14) dismissed for negative reasons from law enforcement bodies, special state bodies, from the position of a judge, military service, with the exception of cases of dismissal of a citizen for absence from work (service) without a good reason for three or more hours in a row, who has the right for re-admission to the state service three years after such dismissal;

Note!
Paragraph 3 is supplemented by subparagraph 14-1) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.01.2023 No. 188-VII (shall be enforced from 01.01.2027).

15) in other cases provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan.

4. Failure to provide or deliberate distortion of information specified in paragraph 3 of this article is a ground to refuse admission to the civil service.

5. No discrimination in admission to the civil service is permitted for the reasons of birth, social, official and property status, sex, race, nationality, language, relation to religion, beliefs, place of residence or any other circumstances.

6. Restrictions on persons’ admission to law enforcement bodies are established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

7. Persons entering the civil service and their spouses shall submit a declaration of assets and liabilities to the state revenue authorities under the procedure established by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan and within the time limits established by the Law of the Republic of Kazakhstan “On Combatting Corruption”.

Persons who have entered the civil service and their spouses shall be obliged to submit personal declarations to the state revenue authorities in the manner and within the time limits prescribed by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 16 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated No. 26-VI of 30.11.2016 (shall be enacted from 01.01.2021); dated 02.04.2019 No. 241-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 19.04.2019 No. 249-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 357-VI of 03.07.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 11.07.2022 No. 136-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 17. Qualification requirements

1. Citizens applying for administrative civil service positions shall meet the established qualification requirements.

2. Qualification requirements may be established for certain political public offices by decision of the President of the Republic of Kazakhstan.

3. Special qualification requirements to corps “A” administrative civil service positions are approved by the President of the Republic of Kazakhstan.

4. Qualification requirements to corps “B” administrative civil service positions are developed with account of main activities of a state body and its structural units, official powers of administrative civil servants.

Qualification requirements for administrative public positions of corps “B” shall be approved by an official (body) entitled to appoint to public positions, in agreement with the authorized body or its territorial subdivision, on the basis of standard qualification requirements for administrative public positions.

Standard qualification requirements to corps “B” administrative civil service positions are approved by the authorized body.

If the powers of the central executive body or its department include the coordination of local executive bodies in the areas of activity of this central executive body or its department, then the qualification requirements for administrative public service positions of heads of executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, financed from local budgets, are subject to agreement with the relevant central executive body.

5. Qualification requirements to civil service positions in law enforcement bodies shall be established in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 17 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); от 03.07.2020 No. 357-VI (shall take effect ten calendar days after the date of its first official publication); dated 30.12.2022 No. 177-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 18. Restrictions accepted in connection with entry to the civil service

Entering the civil service, citizens accept the restrictions established by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan in order to prevent actions that may lead to the use of their official powers and authority based on them in personal, group and other non-official interests.

These restrictions are fixed in writing by the personnel management service (personnel department) within thirty calendar days from the date of admission to the civil service.

Non-acceptance of the restrictions established by the laws of the Republic of Kazakhstan entails refusal to admit to the civil service or dismissal.

Article 19. Background check

1. Citizens entering the civil service for the first time or re-entering the civil service after its termination, with the exception of the persons referred to in paragraph 8 of Article 27 of this Law, must receive positive results of a special check conducted by the national security authorities for compliance with the eligibility requirements for civil service in accordance with this Law and the legislation of the Republic of Kazakhstan on combating corruption.

The term for conducting a special verification shall be up to three months, with the exception of a special verification of candidates for elected akims.

A special verification of candidates for elected akims shall be carried out within thirty calendar days from the date of receipt of necessary documents by the national security authorities.

2. Citizens entering the civil service in accordance with this Law, with the exception of political servants appointed or elected by the President of the Republic of Kazakhstan and the Chambers of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, shall temporarily perform the duties required by the public position, until the day the results of a special check come out.

Labor relations with them are regulated in accordance with the labor legislation of the Republic of Kazakhstan.

During the period of a background check, these citizens shall obey the provisions of this Law regarding the duties and responsibilities of civil servants, restrictions related to holding a civil service position. The rights of these citizens are set out in the employment contract.

Admission to work is documented by a state body’s statement.

The provisions of this paragraph shall not be applied to the elected akim.

3. The duration of the temporary performance of the duties of an administrative public office shall be included in the length of public service.

Footnote. Article 19 as amended by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication); No. 42-VII of 24.05.2021 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 05.11.2022 No. 157-VII (shall be enforced from 01.01.2023); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 20. Probationary period of a civil servant

1. For citizens entering the civil service for the first time, a probationary term shall be established to verify their compliance with the public positions they hold. The condition for passing the probationary period is provided for in the act of the state body on admission to the position.

For citizens who were previously dismissed from a public position on the results of assessment of their performance, probationary period, attestation, or for negative reasons and re-entering the public service, a probationary period is mandatory.

For civil servants who entered the political civil service, the administrative civil service of the corps "A", elected akims, a probationary period shall not be established.

For civil servants who have entered the service of law enforcement agencies, a probationary period is established in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

2. Probationer civil servants’ absence periods for valid reasons are not included in the total of the probationary period.

3. The probationary period shall last for three months.

If the results of a probationary period are unsatisfactory, the probation period is extended for three months, without another subsequent extension, by the decision of an official (official body) entitled to appoint to a civil service position or an official authorized by him/her.

Dismissal of a citizen on probation shall be subject to the approval of the competent authority or its territorial subdivision.

3-1. If a probationary citizen is appointed to another position without a change in duties, his/her probationary period shall be continued.

In case of appointment to a position with other functional duties, a new probationary period is established.

4. For the duration of the probationary period, including its extension, citizens entering the administrative civil service for the first time shall be assigned mentors.

This provision does not apply to citizens entering administrative public positions as heads of territorial divisions of central state bodies and their departments, regional executive bodies, executive bodies of cities of republican significance, the capital, financed from the local budget, district, town executive bodies financed from the local budget.

5. The procedure and conditions for the probation period and the procedure for assigning mentors are set by the authorized body.

Footnote. Article 20 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.06.2018 No. 163-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 357-VI of 03.07.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); No. 42-VII of 24.05.2021 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 05.11.2022 No. 157-VII (shall be enforced from 01.01.2023); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 21. Taking the oath by civil servants

Civil servants take the oath in the manner determined by the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 21 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Chapter 4. PECULIARITIES OF ENTERING CORPS “A” ADMINISTRATIVE CIVIL SERVICE AND ITS PERFORMANCE

Article 22. Selection to the personnel reserve of corps “A” administrative civil service

Footnote. Excluded by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 23. Occupation of administrative public office of corps “A”

Appointment of citizens to administrative public offices of corps “A” shall be made by the official (body) entitled to appoint to these public offices, or by an official authorised by him/her, without competition, in agreement with the authorised commission.

The President of the Republic of Kazakhstan shall appoint citizens to and dismiss them from the administrative public offices of corps “A”, to which they are appointed without the approval of the authorised commission.

Footnote. Article 23 as reworded by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication); as amended by Law of the RK No. 393-VI of 30.12.2020 (shall go into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 24. Employment contracts with corps “A” administrative civil servants

A person appointed to a corps “A” administrative civil service position signs an employment contract.

An employment contract with a corps “A” administrative civil servant is concluded by an official (official body) entitled to appoint to a civil service position and remove from a civil service position, or by an official (official body) authorized by him/her.

The procedure for concluding, extending and terminating an employment contract with a corps “A” administrative civil servant is determined by the authorized body.

Article 24-1. Career planning for corps “A” administrative civil servants

Footnote. Chapter 4 is supplemented with Article 24-1 in accordance with the law of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 № 484-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 25. Transformation of a civil service position into a corps “A” administrative civil service position

1. The holding of a public office converted to an administrative public office of corps “A” shall be exercised in obedience to this Law within three months from the date of its conversion.

1-1. A civil servant whose civil service position has been converted to an administrative civil service position of corps “A” shall be entitled to continue in service until the civil service position is occupied in pursuance of paragraph 1 hereof.

2. A state body offers a civil servant, whose civil service position has been transformed into a corps “A” administrative civil service position, a civil service position consistent with his/her qualification and given a vacancy.

If the civil servant refuses from employment, he/she shall be dismissed. In this case, the state body pays the civil servant with at least three years of civil service experience a severance pay in the amount of four average monthly salaries.

Footnote. Article 25 as amended by Law of the RK No. 357-VI dated 03.07.2020 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 25-1. Transformation of administrative public service positions in block "A"

1. In the case of transformation of an administrative public service position of block "A" into an administrative public service position of block "B", the civil servant holding this position is offered a transformed public position, provided that it meets the established qualification requirements.

2. When two or more administrative public service positions in block "A" are transformed into one position in block "A", a civil servant who has not been offered the transformed public service position of block "A" is offered the next lower public service position provided for by the staffing table of the state body, provided that it complies with the established qualification requirements.

In the absence of a vacant next lower position, with the consent of the civil servant, he may be offered another public position, provided for by the staffing table of the state body.

3. In case of refusal of a civil servant from the proposed public office, he shall be dismissed. At the same time, a civil servant with a public service experience of at least three years receives a severance pay from the state body in the amount of four average monthly salaries.

Footnote. Chapter 4 is supplemented with Article 25-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 5. PECULIARITIES OF TAKING UP A CORPS “B” ADMINISTRATIVE CIVIL SERVICE POSITION

Article 26 Selection for civil service positions of corps "B" of citizens entering or re-entering the civil service for the first time

Citizens entering for the first time or re-entering public positions of the corps "B" after the termination of public service, shall go through the stages of selection, determined by the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 26 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.12.2022 No. 177-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 27. Competition for taking up a corps “B” administrative civil service position

1. The competition for a vacant or temporarily vacant administrative public post of corps “B” shall consist of:

1) general competition;

2) internal competition.

1-1. Selection of candidates for a vacant or temporarily vacant position shall be carried out in accordance with the procedure for holding a competition, determined by the authorized body.

By the decision of the head of the central state body, it is allowed to create a single competition commission for the central state body, its departments and territorial divisions, or by the decision of the head of the department of the central state body, it is allowed to create a single competition commission for the department of the central state body and its territorial divisions.

In the regions, cities of republican significance, the capital, districts, towns, it is allowed to create a single competition commission for executive bodies financed from the budgets of the corresponding administrative-territorial units. A single competition commission of executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, district, town, financed from local budgets, is created by the decision of a person who has the right to appoint the heads of these executive bodies.

For district, town territorial divisions of the central state body and its department, it is allowed to create a single competition commission in the interregional or regional territorial division of the central state body and its department. A single competition commission of regional, town territorial divisions is created by the decision of the head of the interregional or regional territorial division of the central state body and its department or by the decision of a higher authority.

2. The stages of the competition for holding an administrative public position of corps "B" shall be determined by the President of the Republic of Kazakhstan.

The competition includes an additional stage of approval of the participants of the competition before the interview stage in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan in the field of culture, physical culture and sports, education and healthcare.

The competition procedure is determined by the authorized body.

3. When holding a competition in central state bodies, departments and their territorial subdivisions, announcements shall be posted on the Internet resources of central state bodies and the authorized body. Additional publication of announcements is allowed on other Internet resources and in periodicals distributed throughout the territory of the Republic of Kazakhstan.

Announcements on holding a competition in the executive bodies financed from the local budget shall be posted on the Internet resources of the executive bodies financed from the local budget and the authorized body. Additional publication of announcements is allowed on other Internet resources and in periodicals distributed on the territory of the corresponding administrative-territorial unit.

If a single personnel management service (personnel department) is set up, announcements are also posted on the Internet resource of the state body, whose structural unit this service is.

3-1. If the powers of the central executive body or its department include the coordination of local executive bodies in the areas of activity of this central executive body or its department, then representatives of this central executive body or its department have the right to participate in the work of competition commissions created to hold competitions for positions of heads of the relevant executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, financed from local budgets.

The state body that creates a competition commission for holding competitions for the positions of heads of executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, financed from local budgets, is obliged to send a request to the appropriate central executive body to recommend a candidate to the competition commission.

4. If a competition is held for a temporary vacant corps “B” administrative civil service position, this condition shall be indicated in the announcement of the competition.

5. A competition’s participant with the positive opinion of a competition commission has the right to hold a vacant or temporarily vacant corps “B” administrative civil service position. An official who has the right to appoint is obliged to employ him/her for the announced civil service position. At the same time, the requirements stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan on the civil service shall be met.

6. The decision of the Competition Commission may be appealed against in the procedures laid down in the laws of the Republic of Kazakhstan.

7. The occupation of vacant or temporarily vacant administrative public positions of assistants or advisers to the first heads of state bodies, press secretaries is allowed without a competition.

Subsequent transfers of persons who have taken up administrative public office in the manner prescribed in part one of this paragraph shall be prohibited within a public body.

Persons who have taken up administrative public office in the manner prescribed in part one of this paragraph shall be permitted to participate in an internal competition after one year has elapsed from holding public office, subject to testing and assessment of personal attributes.

8. Within thirty calendar days from the date of dismissal from civil service, with the exception of those dismissed for negative reasons or based on the results of their performance evaluation, probationary period or the results of attestation, a person shall be entitled to take up an administrative public office of corps “B” and/or to participate in a competition and election for an administrative public office of corps “B” without being tested, provided that he/she has no employment relationship with other natural or legal persons other than a public authority, or has not travelled outside the Republic of Kazakhstan.

Under these circumstances, the person shall not be subject to the requirement to undergo a mandatory special inspection and to submit a declaration of assets and liabilities.

However, only a person who has been dismissed from a public authority which employees are entitled to participate in the internal competition of that public authority may participate in the internal competition.

9. Civil servants participating in the competition do not take tests.

Civil servants and persons, specified in part one of paragraph 8 of this article, participating in the competition undergo assessment of personal qualities in cases determined by the authorized body.

10. The occupation of vacant or temporarily vacant administrative public service positions of block "B" in the order of transfer without a competition may be carried out in the cases and in the manner determined by the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 27 as amended by Law of the RK No. 26-VI of 30.11.2016 (shall be enacted on 01.01.2021); dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 357-VI of 03.07.2020 (shall enter into force ten calendar days after the date of its first official publication); No. 351-VI of 29.06.2020 (shall take effect on 01.07.2021); dated 30.12.2022 No. 177-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 28. General competition

1. A general competition shall be held for the vacant or temporarily vacant administrative civil service office of corps “B”, as well as for another vacant or temporarily vacant administrative civil service office that is not a civil service office, in the cases provided for in paragraph 2 of Article 29 of this Law.

2. Excluded by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

3. Citizens who previously passed the testing procedures and have results not lower than the values ​​established by the authorized body are allowed to participate in general competition.

The procedure for appealing the test results is established by the authorized body.

The competition commission takes into account the participation of citizens of the Republic of Kazakhstan, applying for the civil service, in the work of public associations, public councils, non-governmental organizations, the performance of volunteer, charitable activity.

4. The authorized body and its territorial subdivisions conduct personal evaluation of citizens and issue their opinion. The procedure for the assessment of citizens’ personal qualities is established by the authorized body. Making a decision, a competition commission takes into account the results of the assessment of citizens’ personal qualities.

Footnote. Article 28 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.12.2016 № 33-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); No. 357-VI of 03.07.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 29. Internal competition

1. To fill a vacant or temporarily vacant administrative public position of block "B", with the exception of the grassroots positions, the state body shall conduct an internal competition in which civil servants of this state body, its departments, territorial divisions, as well as other persons specified by this Law and the law that defines the legal framework and organization of the activities of the diplomatic service of the Republic of Kazakhstan, may also participate.

If unified personnel management service (human resources service) or unified competition commission is established, internal competition shall be held among civil servants of state bodies for which the said service or commission has been set up.

1-1. Civil servants of the central state body, as well as of other territorial subdivisions of that central state body, its departments and the territorial subdivisions of those departments may also participate in internal competitions held by the territorial subdivisions of the central state body.

1-2. Civil servants of the central state body and its departments, the territorial subdivisions of the central state body and its departments may also participate in internal competitions organised by the administrative entity of the central state body.

1-3. Civil servants of the central state body and its departments, the territorial subdivisions of the central state body and its departments may also participate in internal competitions held by the territorial subdivisions of the administrative entity of the central state body.

1-4. Civil servants of all local executive bodies and/or executive bodies financed from the local budget of a given oblast, city of republican importance or capital city may also take part in the internal competition organised by the local executive body and/or executive body funded from the local budget.

2. If there are no participants in the competition who have received a positive conclusion from the competition commission or a single competition commission, a general competition shall be held in conformity with Article 28 of this Law.

2-1. Excluded by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).
3. Excluded by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall take effect ten calendar days after the date of its first official publication).
4. is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

4-1. When a public body is established, there shall be no internal competition.

5. is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).
Footnote. Article 29 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 № 484-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 20.12.2016 № 33-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 357-VI of 03.07.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 30. Appointment to a civil service position

1. The appointment of citizens to civil service positions and removal of civil servants from civil service positions shall be carried out by an official (official body) entitled to it by his/her official powers or by another official (official body) to whom these powers were delegated.

2. Documenting citizens’ admission to the civil service, the state body ensures compliance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on the civil service and on combating corruption.

3.The personnel management services (personnel departments) file employment sheets for civil servants. An employment sheet form is approved by the authorized body.

4. An administrative civil servant, other than a civil servant referred to in part three of this paragraph, shall be issued an identification card, which is a document certifying his/her public office and official powers.

The details of identification cards, their issuance and use shall be approved by the competent authority.

A political civil servant, an administrative civil servant of block “A”, as well as an administrative civil servant of the Office of the Chamber of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, the Office of the Security Council of the Republic of Kazakhstan, the Administration of the President of the Republic of Kazakhstan, the Office of the Government of the Republic of Kazakhstan shall be issued an official certificate, which is a document confirming their public position and official powers.

The public authority shall approve the procedure for issuing the identity card and its description.

Where appropriate, a public servant referred to in part three of this paragraph may be issued an identification card.

Footnote. Article 30 as amended by Law of the RK No. 273-VI of 26.11.2019 (shall be enacted six months after the date of its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 19.04.2023 No. 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

Chapter 6. PERFORMANCE OF THE CIVIL SERVICE

Article 31. Job descriptions

The qualification requirements underlie the description of official powers and responsibilities of administrative civil servants under the Constitution, this Law and other legislation of the Republic of Kazakhstan, which are reflected in job descriptions.

Job descriptions are approved by an official, who has the right to appoint to a civil service position and remove from a civil service position, and contain a specific list of functions required of a civil service position.

The procedure for the development and approval of job descriptions is established by the authorized body.

Article 32. Working hours

1. The duration of working hours for civil servants is set according to the labor legislation of the Republic of Kazakhstan with account of peculiarities stipulated by this Law.

2. Civil servants shall have a five-day work week with two days off.

3. Rules of the labor regulations of civil servants, approved by state bodies, set the working hours and rest time.

4. In order to perform urgent, unforeseen work, civil servants may be called on to work overtime, on weekends and holidays in accordance with the labor legislation of the Republic of Kazakhstan.

In the cases stipulated by this paragraph, a civil servant is given days (hours) of rest or this work is compensated in accordance with the civil service remuneration system.

Article 33. Performance evaluation of civil servants

1. In order to determine the efficiency and quality of civil servants’ work, an assessment of their activities shall be conducted.

The procedure and terms for assessing the civil servants’ activities is determined by the President of the Republic of Kazakhstan on the authorized body’s proposal.

The results of the evaluation of civil servants’ activities shall be the ground for making decisions on the payment of bonuses, incentives, training, rotation, promotion, demotion or dismissal.

2. The performance evaluation of political civil servants is carried out by the authorized person (body) designated by the President of the Republic of Kazakhstan.

3. The performance of the Secretary of the Supreme Judicial Council - Head of the Apparatus of the Supreme Judicial Council of the Republic of Kazakhstan shall be evaluated by the Chairman of the Supreme Judicial Council of the Republic of Kazakhstan.

4. The performance evaluation of corps “A” administrative civil servants, with the exception of persons referred to in paragraph 3 hereof, shall be made by the official (body) entitled to appoint to and dismiss from public office an administrative civil servant of corps “A”.

The methodology for performance evaluation of corps “A” administrative civil servants is approved by the authorized body.

The unsatisfactory evaluation of a corps “A” administrative civil servant is a ground to terminate his/her employment contract in coordination with the authorized commission.

5. State bodies develop and approve a methodology for assessing the activities of administrative public servants of block "B" on the basis of a standard methodology approved by the authorized body.

6. Receiving unsatisfactory grades by an administrative civil servant of corps "B" in accordance with the procedure and terms for assessing the activities of civil servants, which are determined by the President of the Republic of Kazakhstan shall entail his/her demotion in a public position if he/she meets qualification requirements and there is a vacant lower public position.

In the absence of a vacant lower public service position or refusal of the civil servant from the proposed public service position, the civil servant is dismissed from the occupied public position.

7. A civil servant has the right to appeal against the results of his/her performance evaluation according to the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 33 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 357-VI of 03.07.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); No. 393-VI of 30.12.2020 (shall take effect ten calendar days after the date of its first official publication); dated 30.12.2022 No. 177-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

Article 34. Training of civil servants

1. Training of civil servants includes the training, retraining and advanced training of civil servants.

Training of civil servants is the process of education aimed at obtaining academic and scientific degrees by completing postgraduate education programs.

Retraining of civil servants is carried out through training courses for obtaining additional professional knowledge.

Advanced training of civil servants means training workshops to improve their competencies.

2. Administrative civil servants shall undertake advanced training at least once every three years.

3. The acquisition of services for retraining and advanced training of civil servants is carried out in the educational organizations under the President of the Republic of Kazakhstan and their branches, as well as in autonomous educational organizations.

The advanced training of civil servants can be carried out in other educational organizations according to the profile of the state body’s activity.

4. The training, retraining and professional development of civil servants and the requirements for educational organisations providing professional development for civil servants shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan in coordination with the Administration of the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 34 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 № 484-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 03.07.2017 № 86-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 357-VI of 03.07.2020 (shall go into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 35. Incentives

1. Civil servants may be given incentives for exemplary performance of official duties, impeccable civil service, fulfillment of tasks of special importance and complexity and other achievements in the work, and also as a result of evaluation of their performance.

Civil servants may receive the following incentives:

1) a one-time cash reward;

2) a letter of commendation;

3) a valuable gift;

4) a certificate of merit;

5) an honorary title;

6) other forms of incentives, including departmental awards.

2. For the same merit, a civil servant may be given only one of the forms of incentives specified in the second part of paragraph 1 of this article, and only once, with indication of specific merits in the act of the state body.

The procedure for applying incentives shall be determined by acts of state bodies.

3. For special merits, civil servants may be recommended for a decoration with state awards in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On State Awards of the Republic of Kazakhstan”.

Footnote. Article 35 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 36. Internships for civil servants

State bodies arrange internships for civil servants away from their permanent place of employment to help them acquire professional knowledge and experience. During the internship period, civil servants have their place of employment (civil service position) and salary secured.

Internships of administrative civil servants are carried out in the manner determined by the authorized body.

Article 37. Career advancement in the civil service

1. Career advancement of civil servants in the civil service takes into account their qualifications, competencies, abilities, merits and conscientious performance of their official duties.

2. Career advancement in the civil service in a state body provides for consistent movement upward to higher civil service positions envisaged by the staffing structure of the state body.

Higher public offices in a given public authority, as well as in other public authorities shall mean public offices for which the qualifications are higher, and where the qualifications are equal, a higher salary shall be fixed.

3. If a civil servant has an unreleased disciplinary sanction for violating the norms of official ethics or committing a disciplinary offense that discredits the public service, holding of a public service position by him through transfer, as well as based on the results of competitions, is not allowed.

Footnote. Article 37 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 357-VI of 03.07.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 38. Temporary assignment of duties

1. In connection with the service needs, a civil servant may be temporarily assigned the duties of another civil service position without dismissing him/her from the current civil service position, except for cases established by this Law and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Temporary assignment of duties of heads of independent structural divisions of central state bodies, heads of territorial divisions of central state bodies and their departments, regional executive bodies, executive bodies of cities of republican significance, the capital, financed from the local budget, district, town executive bodies, financed from the local budget, deputy akims of towns and districts is allowed for a period not exceeding three months.

At the same time, the duties of a leading public position cannot be assigned to assistants and advisers to the first heads of state bodies.

Temporary assignment of duties of elected akims to another administrative civil servant without dismissal from public position shall be carried out by the order of a superior akim.

2. A civil servant shall be paid extra for temporary overlapping of civil service positions and performance of duties of a temporarily absent civil servant in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 38 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 № 484-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 42-VII of 24.05.2021 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 05.11.2022 No. 157-VII (shall be enforced from 01.01.2023).

Article 39. Secondment of civil servants to state bodies, foreign institutions of the Republic of Kazakhstan and other organizations

1. For the purpose of performing the tasks assigned to the state bodies, civil servants may be seconded to the state bodies, foreign missions of the Republic of Kazakhstan, international and other organizations in agreement with their first heads in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan in agreement with the Administration of the President of the Republic of Kazakhstan.

2. The seconded civil servants have their previous place of employment (civil service position) secured as well as the rights, guarantees, benefits, compensations, allowances, payments, pensions and social protection established by this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 39 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 № 484-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 03.07.2017 № 86-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 40. The call of civil servants to military service

If civil servants are called to compulsory military service, they are granted an unpaid leave of absence and have their place of employment (civil service position) secured for the period of compulsory military service in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 41. Rotation of civil servants

1. In order to ensure a more effective use of professional potential in the public service, the rotation of civil servants is carried out.

Rotation of political civil servants and administrative civil servants in block "A" means their official transfers to vacant or temporarily vacant political public positions and administrative public positions in block "A" or between political civil servants and administrative civil servants in block "A".

Rotation of administrative civil servants in corps “B” shall refer to office transfers to vacant administrative civil service offices in corps “B” or between administrative civil servants of Corps B, except in circumstances specified in the law governing the legal basis and organisation of the activities of the diplomatic service of the Republic of Kazakhstan.

2. The procedure and terms for the rotation, categories and positions of civil servants subject to rotation shall be determined by the President of the Republic of Kazakhstan, except for the cases prescribed by the law that establishes the legal framework, as well as the procedure for organizing the activities of the diplomatic service of the Republic of Kazakhstan.

Rejection of rotation in cases stipulated by the procedure and terms of rotation, categories and positions of civil servants subject to rotation may be the ground for making decisions on demotion or dismissal, except for the cases referred to in part six of this paragraph. Demotion in public office shall be made without competitive procedures.

At the same time, within one year, a person may not be appointed to the previous position from which the rotation was made, also from which he was demoted or dismissed due to the rejected rotation, unless otherwise decided by the President of the Republic of Kazakhstan.

In rotating to another locality, civil servants shall be provided with official accommodation in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On Housing Relations”, and in the absence of official accommodation, for the period of their official duties rotated civil servants shall be given rotational payments in accordance with the rules for calculating the amount, appointment, recalculation, implementation, termination, return, suspension and resumption of rotational payments to civil servants rotated to another locality, approved by the Government of the Republic of Kazakhstan.

The authorized body shall coordinate the interregional rotation of the administrative civil servants of block "B".

Rotation associated with moving to another locality of civil servants who are persons with disabilities, pregnant, single parents raising a child under the age of fourteen, having (being guardians to) children with disabilities, including adopted, parents with many children ( guardians) or having a dependent parent (parents) with a disability or a parent (parents) who is a pensioner ( who are pensioners) by age established by the legislation on pension provision of the Republic of Kazakhstan, shall be allowed only with the consent of these civil servants, unless otherwise provided by the law defining the legal framework, as well as the procedure for organizing the activities of the diplomatic service of the Republic of Kazakhstan.

These circumstances must be documented.

3. The provisions laid down herein shall not apply to civil servants elected in conformity with the laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 41 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication); No. 393-VI of 30.12.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); No. 42-VII of 24.05.2021 (shall go into effect ten calendar days after the date of its first official publication); dated 27.06.2022 No. 129-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 42. Employment of citizens during the period of establishment of a state body

1. From the date of adoption of an act on the establishment of a state body, in connection with the needs of the service, citizens may be employed for a period of not more than three months for temporary execution of duties.

During this period, which may not be extended, the said civil service positions shall be occupied in accordance with this Law.

Recruitment for the temporary performance of the responsibilities of vacant and (or) temporarily vacant administrative public offices of corps “A” shall be from among persons who meet the prescribed special qualifications for administrative public offices of corps “A” and other requirements prescribed by this Law.

2. The number of persons employed to perform temporary duties shall not exceed twenty per cent of the size of the staff of a state body.

Labor relations of such persons, who are not civil servants, and the state body that temporarily employs them are regulated by the labor legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 42 as amended by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall take effect ten calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 7. SERVICE DISCIPLINE

Article 43. Responsibility of civil servants

1. For failure to perform or improper performance of their official duties, civil servants bear civil, disciplinary, administrative, criminal liability in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

If there is any doubt as to the legitimacy of an order received for execution, a civil servant shall notify his/her immediate manager and the manager, who issued the order, about it in writing and without delay. In the event that the manager holding a superior civil service position confirms this order in writing, the civil servant is obliged to execute it, if the execution does not entail actions that are criminal offences. Responsibility for consequences of the civil servant’s execution of an illegitimate order is borne by the manager who confirmed this order.

2. Officials are prohibited from giving orders and instructions not relating to the exercise of official duties and (or) aiming to violate the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. Civil servants shall be entitled to appeal against the decisions and actions (inaction) of a public body under the statutory procedure of the Republic of Kazakhstan.

4. Civil servants holding the positions of the first heads of state bodies, heads of independent structural divisions of central and local state bodies, with the exception of cases provided for by this Law, bear disciplinary responsibility in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan for commission of corruption crimes by their directly subordinate civil servants, under the following conditions:

1) a connection has been established between a corruption crime committed by a subordinate and guilt in non-fulfilment or improper fulfilment of official duties to prevent the commission of corruption offences;

2) in relation to the subordinate, there is a judicial act that has entered into legal force on bringing to criminal liability for a corruption offense or a criminal case for committing a corruption offense has been terminated by the criminal prosecution body or by the court on the basis of paragraphs 3), 4), 9), 10), 11) and 12) of part one of Article 35 or Article 36 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 43 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 351-VI of 29.06.2020 (shall be enforced on 01.07.2021).

Article 44. Disciplinary offences and sanctions

1. A disciplinary offence of a civil servant (hereinafter referred to as an offence) is an unlawful, culpable failure to perform or improper performance of duties assigned to a civil servant, abuse of official powers, violation of service discipline and service ethics, as well as failure to comply with the restrictions relating to the entry to the civil service established by laws of the Republic of Kazakhstan.

2. Disciplinary misconduct is also a dismissal at will of persons who have committed a disciplinary offense, entailing dismissal for negative reasons, unlawful appointment of persons to administrative public positions and (or) dismissal of persons from administrative public positions, unlawful imposition of disciplinary sanctions on administrative civil servants, disclosure of content of tests and other competitive questions, deliberate failure to take measures to prevent and resolve conflicts of interest, failure to perform or improper performance of official duties to prevent the commission of corruption offences by subordinate civil servants.

3. For the commission of a disciplinary offence, the following types of sanctions are imposed against civil servants:

1) reprimand;

2) reproof;

3) severe reproof;

4) a warning of incompetence;

4-1) demotion in a public position, with the exception of civil servants carrying out their activities on an elected basis;

5) dismissal from a civil service position.

Laws of the Republic of Kazakhstan may establish other types of sanctions.

4. Disciplining by way of demotion in a public position shall be applied in the presence of the subsequent vacant lower public position in a state body, with the exception of temporarily vacant public positions, and if the civil servant meets the qualification requirements established for this public position. Demotion in public office shall be made without competitive procedures.

A disciplinary sanction in the form of a service incompetence note is imposed, if there is no possibility to impose a disciplinary sanction in the form of demotion.

A disciplinary sanction in the form of dismissal from a civil service position is imposed for reasons stipulated by this Law, the legislation of the Republic of Kazakhstan.

5. The civil servant’s commission of any disciplinary offence specified in subparagraphs 1), 6), 7), 8), 10), 11), 12) and 15) of paragraph 1 of article 50 of this Law, if it is not a criminal or administrative offence, entails demotion in a civil service position, and in the absence of a vacant lower civil service position - the imposition of disciplinary sanction in the form of a service incompetence note in the manner prescribed by law.

Repeated commission of any of these disciplinary offences within a year after imposing a disciplinary sanction for the first disciplinary offence shall result in dismissal from a civil service position.

6. The civil servant’s commission of any disciplinary offence specified in subparagraphs 2), 3), 4) and 5) of paragraph 1 of article 50 of this Law, if it is not a criminal or administrative offence, entails the imposition of disciplinary sanction in the manner prescribed by law in the form of a service incompetence note or dismissal.

Repeated commission of any of these disciplinary offences within a year after imposing a disciplinary sanction for the first disciplinary offence shall result in dismissal from a civil service position.

7. The civil servant’s commission of any disciplinary offence specified in subparagraphs 9), 13), 14), 16), 17), 18) and 19) of paragraph 1 and paragraph 2 of article 50 of this Law, if it is not a criminal or administrative offence, entails dismissal from a civil service position.

8. A disciplinary sanction:

1) is imposed by officials (official body) entitled to it by their official powers;

2) may not be imposed repeatedly for the same offence provided that the first disciplinary sanction was imposed legitimately and suited the seriousness of the offence;

3) is imposed according to the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

9. In the regions, cities of republican significance, the capital, districts, cities, it is allowed to set up a single disciplinary commission for executive bodies financed from the budgets of respective administrative-territorial units. A single disciplinary commission of executive bodies of the regions, cities of republican significance, the capital, districts, cities who are financed from local budgets shall be established by the decision of an official (official body) entitled to appoint heads of these executive bodies.

For the regional and city territorial subdivisions of a central state body and its department, it is allowed to set up a single disciplinary commission in the interregional or regional territorial subdivision of the central state body and its departments. A single disciplinary commission of district and city territorial subdivisions shall be established by the decision of head of the interregional or regional territorial subdivision of the central state body and its department or higher body.

By the decision of the head of the central state body, it is allowed to create a single disciplinary commission for the central state body, its departments and territorial divisions, or by the decision of the head of the department of the central state body, it is allowed to create a single disciplinary commission for the department of the central state body and its territorial divisions.

10. The procedure for imposing a disciplinary sanction is established by the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 44 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 42-VII of 24.05.2021 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 05.11.2022 No. 157-VII (shall be enforced from 01.01.2023); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 45. Terms of imposition of disciplinary sanctions

1. A disciplinary sanction shall be imposed not later than one month after the reveal of an offence and may not be imposed later than six months from the day it was committed.

An offence is recognized as continuing, if it has uniform elements of a certain offence and has been committed on a continuous basis and is not completed by the time of its reveal.

2. A disciplinary sanction for committing disciplinary offences discrediting the civil service stipulated by this Law shall be imposed not later than three months after the reveal of the offence and may not be imposed later than one year from the day the offence was committed.

In the event that a prosecuting agency or court terminates a criminal case or proceedings on administrative offence, but there are signs of committing a disciplinary offence discrediting the civil service stipulated by this Law, a disciplinary sanction shall be imposed not later than three months after the date of the decision to terminate the criminal case, but not later than one year from the day the offence was committed.

A disciplinary sanction for violating the budget legislation of the Republic of Kazakhstan is imposed not later than three months after the reveal of the offence and may not be imposed later than one year from the day the offence was committed.

3. A sanction may not be imposed if:

1) a civil servant is temporarily incapacitated for work;

2) a civil servant is on vacation or business trip;

3) a civil servant is relieved from performing his/her official duties during the time of performing state or public duties;

4) a civil servant is at training, retraining, advanced training courses and in internship;

5) appealing to the courts by a civil servant against acts of public authorities concerning disciplinary offences committed by the civil servant.

4. Consideration of the issue of disciplinary liability and the duration of the period for imposing a disciplinary sanction is suspended in the cases specified in paragraph 3 of this article, for the period of criminal proceedings or administrative proceedings, as well as until the entry into force of a judicial act affecting the resolution of the issue of disciplinary responsibility of a civil servant.

Disciplinary action shall also be suspended for the period of consideration of prosecutorial supervision and response acts and is resumed from the day a decision on this act is made.

Footnote. Article 45 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 351-VI of 29.06.2020 (shall take effect on 01.07.2021); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 46. Guarantees of the rights of civil servants brought to disciplinary responsibility

1. A civil servant shall be familiarized with all the materials related to his/her bringing to disciplinary responsibility, he/she is given the right to personally participate in the official investigation.

2. Actions ( inaction) and decisions of a public authority or official may be appealed against by civil servants who have been prosecuted in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 46 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 351-VI of 29.06.2020 (shall be enacted on 01.07.2021).

Article 47. Liability of civil servants for causing damage

1. The liability for damage of a civil servant is incurred for damage caused to a state body, in cases and amounts stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. A civil servant is obliged to compensate for direct actual damage caused to the state body.

3. The liability of a civil servant for damage caused to a state body is disregarded if the damage arose as a result of force majeure or extreme necessity, justifiable defense, as well as the state body’s failure to ensure necessary conditions for the preservation of property entrusted to a civil servant.

Article 48. Civil servant’s temporary suspension from duty

Civil servant’s temporary suspension from duty may occur:

1) in accordance with the criminal procedure legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) in the case of official investigation - by an official (official body) entitled to appoint to a civil service position and remove from a civil service position, until a decision on liability is taken, but for a period not exceeding one month with the salary secured.

A statement on civil servant’s temporary suspension from duty is issued by an official (official body) entitled to it in accordance with official powers or by another official (official body) to whom these powers were delegated.

Chapter 8. SERVICE ETHICS OF CIVIL SERVANTS

Article 49.Requirements to civil servants to comply with service ethics

1. Civil servants are obliged to comply with the standards of civil servants’ service ethics, prescribed by the Code of Ethics for civil servants of the Republic of Kazakhstan.

The Code of Ethics for Civil Servants of the Republic of Kazakhstan is approved by the President of the Republic of Kazakhstan.

2. Violation of the service ethics by civil servants entails disciplinary liability established by this Law.

3. Monitoring and control of the observance of service ethics by civil servants is carried out by the ethics commissioner. The regulation on the ethics commissioner is approved by the President of the Republic of Kazakhstan upon the recommendation of the authorized body.

Coordination and methodological support of the activity of the ethics commissioner are carried out by the authorized body.

Footnote. Article 49 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 50. Disciplinary offences discrediting the civil service

1. Actions of civil servants recognized as disciplinary offences discrediting the civil service by this Law are as follows:

1) unlawful interference with the activities of other state bodies, organizations;

2) use of their official powers to settle issues of material interest to them or their close and in-law relatives;

3) illegal advantages (protectionism, nepotism) in admission to and career advancement in the civil service;

4) undue preference to natural and (or) legal persons in the elaboration and making of decisions;

5) any assistance not stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan to whosoever in the implementation of entrepreneurial and other activity associated with deriving revenue;

6) use in the personal or group interests of information obtained in the course of performance of public functions, if it is not subject to official dissemination;

7) unreasonable refusal to provide information to natural and legal persons, which is stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan, or its delay, conveyance of inaccurate or incomplete information;

8) requiring from natural and legal persons of information, the provision of which by these persons is not stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

9) transfer of state financial and material resources to the election funds of some candidates;

10) giving gifts and rendering unofficial services to officials to obtain material benefits, gains or advantages through the use of their official powers;

11) obvious obstruction of natural or legal persons’ exercise of their rights, freedoms and legitimate interests;

12) gross violations of the requirements to the organization and conduct of inspections in respect of business entities set forth in subparagraphs 1), 2), 3), 4) and 7) of article 151, subparagraphs 2), 6) and 8) of paragraph 2 of article 156 of the Entrepreneurial Code Republic of Kazakhstan;

13) delegation of powers for state regulation of entrepreneurial activity to natural and legal persons carrying out such activities, as well as for control over and supervision of it;

14) delegation of state control and supervisory functions to organizations not having the status of a state body;

15) participation in gambling games of the monetary or other material nature with officials in higher or lower positions or with those whose service or work somehow depends on them;

16) any remuneration in the form of money, services and other kinds for the performance of their public or equivalent functions from organizations, in which a civil servant does not perform relevant functions, as well as from individuals, unless otherwise provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Money transferred to the account of a civil servant without his/her knowledge, as well as funds received by him/her in connection with the performance of respective functions in violation of the first item of this subparagraph, shall, not more than two weeks after they are found, be transferred to the state budget and explanation shall be submitted to the relevant state revenue body on the circumstances of the receipt of such funds;

17) gifts or services received in connection with the performance of their state or equivalent functions from civil servants and other persons dependent on them in the line of service, for general patronage or connivance in the service.

Gifts received without the civil servant's awareness, as well as those received by him/her with regard to the fulfilment of relevant functions in violation of paragraph one of this subparagraph, shall be transferred free of charge to the competent authority for state property management within seven calendar days from the date of receipt of the gift, or from the day when the civil servant became aware of the gift received, and the services rendered to the civil servant under the same circumstances must be paid for by transferring money to the national budget within seven calendar days from the day the service was rendered or from the day when the civil servant became aware of the rendered service.

The civil servant who has received gifts shall be entitled, with notification of the superior official, to redeem them at cost determined in conformity with the Law of the Republic of Kazakhstan “On Valuation Activity in the Republic of Kazakhstan”, under the sales contract concluded with the competent authority on management of the state property. The money from the sale of gifts shall be transferred to the national budget;

18) acceptance of invitations to domestic and foreign tourist, medical and recreational and other tours at the expense of natural and legal persons, both from abroad and Kazakhstan, except for trips:

at the invitation of the husband (wife), relatives at their expense;

at the invitation of other individuals (with the consent of a superior official or official body), if the relations with them do not affect official activity of the invited;

taken in accordance with international treaties of the Republic of Kazakhstan or by mutual agreement between state bodies of the Republic of Kazakhstan and state bodies of foreign states at the expense of the funds of relevant state bodies and (or) international organizations;

carried out with the consent of a superior official or official body to participate in scientific, sporting, creative, professional, humanitarian events at the expense of organizations, including travels within the framework of statutory activities of such organizations;

19) use of benefits not stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan in obtaining credits, loans, securities, real estate and other property.

2. Family members of a civil servant may not accept gifts and services, invitations to travel, therapeutic and other trips at the expense of individuals and legal entities, both foreign and of the Republic of Kazakhstan, with which the said person is related in service. A civil servant shall donate gifts illegally received by members of his/her family to the authorised state property management body within seven calendar days from the day when the civil servant became aware of the receipt of the gift, and shall reimburse the cost of services illegally used by his/her family members by transferring money to the republican budget within seven calendar days from the day when the civil servant became aware of the rendering of the service.

Footnote. Article 50 as amended by Law of the RK No. 365-VI of 06.10.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 51. Conflict of interest

1. A civil servant shall be prohibited from exercising official powers if there is a conflict of interest.

2. A civil servant shall take measures to prevent and resolve conflicts of interest.

3. A civil servant shall be obliged to notify his/her immediate supervisor or chief executives of a state body of a conflict of interest or possibility of its occurrence in writing, as soon as he/she becomes aware of it.

The immediate supervisor or chief executives of a state body shall take timely measures to prevent and resolve a conflict of interest after a civil servant’s application or after receiving information from other sources, also by:

1) charging another civil servant with official powers of the said civil servant concerning the issue in connection with which a conflict of interest arose or may arise;

2) changing official duties of a civil servant;

3) taking other measures to eliminate the conflict of interest.

4. A civil servant, his/her immediate manager or chief executives of a state body bear disciplinary responsibility for failure to take measures to prevent and resolve conflicts of interest they are aware of.

Article 52. Anti-corruption behavior of civil servants

1. Civil servants shall resist manifestations of corruption, not allow corruption offences.

2. Civil servants shall prevent the facts of corruption offences committed by other civil servants.

3. If a civil servant is aware of a corruption offence being prepared, attempted or committed, he/she shall make the necessary arrangements to prevent and stop such an offence, including immediately notify in writing his/her superior and/or the management of the public authority where he/she works, and/or the competent public authorities. A civil servant also shall be obliged to promptly notify these persons and authorities in writing of any incitement by others to commit corruption offences.

In case of fulfilment of the obligation provided for by this paragraph, the civil servant shall be guaranteed by the state the protection measures provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan “On Combating Corruption”.

Chief executives of a state body shall be obliged, within a month from the date of receiving information, to take measures pursuant to statements of a civil servant about corruption offences, cases of inducing him/her to commit these violations, including through inspections and applications to authorized bodies.

4. Chief executives of a state body shall be obliged to take measures to protect a civil servant who reported corruption offences, inducing him/her to commit these violations, from persecution that infringes his/her rights, freedoms and legitimate interests.

5. Civil servants shall not allow action (inaction) complicating the exercise of rights, freedoms and legitimate interests of natural and legal persons.

6. When a civil servant is publicly charged with unjustified accusation of corruption, he/she shall take measures to refute it within a month from the date of detection of such an accusation.

Footnote. Article 52 as amended by Law of the RK No. 365-VI dated 06.10.2020 (shall go into effect ten calendar days after the date of its first official publication); dated 03.01.2023 No. 188-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 9.SOCIAL GUARANTEES OF STATE EMPLOYEES, THEIR FAMILY MEMBERS

Article 53. Civil service pay

1. The civil service pay shall ensure sufficient material conditions for unconditional and thorough performance of official duties, facilitate the staffing of state bodies with competent and experienced personnel, stimulate their conscientious and initiative work.

2. The civil service pay is settled differentially, depending on the nature, scope and results of the work performed by civil servants.

3. The civil service pay, except for salaries of civil servants of the National Bank of the Republic of Kazakhstan, is consistent with a single system of labor remuneration for all bodies maintained at the expense of the state budget approved by the Government of the Republic of Kazakhstan in coordination with the President of the Republic of Kazakhstan.

The procedure and conditions for the payment of bonuses, the provision of financial assistance to civil servants, and fixing of perks to official salaries of corps “B” administrative civil servants shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan in coordination with the Administration of the President of the Republic of Kazakhstan.

4. Civil servants’ salaries shall be paid from the republican and local budgets, funds of the National Bank of the Republic of Kazakhstan, unless otherwise provided by the Law of the Republic of Kazakhstan “On the return of illegally acquired assets to the state”.

5. Salaries and other payments to administrative civil servants shall be indexed according to the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

6. The service length of civil servants, entitling them for an official salary, shall be calculated according to the procedure determined by the authorized body in coordination with the Administration of the President of the Republic of Kazakhstan and the Office of the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 53 as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2016 № 484-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 03.07.2017 № 86-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 11.07.2017 № 91-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication; dated 12.07.2023 No. 23-VIII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 54. Vacations of civil servants

1. Civil servants are granted a paid annual vacation of thirty calendar days with the payment of a health benefit in the amount of two official salaries.

Civil servants are granted a paid annual vacation for the first and subsequent years of work at any time of a work year by agreement of the parties.

Payment for the annual vacation is made not later than three calendar days before its start, and in the case of providing an off-schedule paid vacation - not later than three calendar days from the date of its granting.

1-1. The elected akim goes on vacation by issuing his/her own act in agreement with the superior akim.

2. At the request of civil servants, paid annual vacations may be granted to them in parts. In this case, one part of the paid annual vacation shall be at least two calendar weeks.

3. Civil servants may be granted an unpaid leave of absence according to the procedure established by the labor legislation of the Republic of Kazakhstan, including during their postgraduate training within the state order.

4. By decision of the head of a public authority or the head of apparatus or another official determined by the President of the Republic of Kazakhstan, civil servants may, with their consent, be recalled from annual or additional leave. The remainder of the unused leave shall be available to civil servants at any other time of the year concerned or shall be added to the leave of the following year.

Footnote. Article 54 as amended by Law of the RK No. 393-VI of 30.12.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication); dated 05.11.2022 No. 157-VII (shall be enforced from 01.01.2023).

Article 55. Pension and social security of civil servants

Pension and social security of civil servants shall be carried out in accordance with the laws and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

Article 56. Measures of social protection of civil servants

1. Civil servants are provided with housing in the manner determined by the Law of the Republic of Kazakhstan "On housing relations" and other legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. Civil servants who need to improve their living conditions are provided with land plots for individual housing construction. The conditions for the provision of land plots are determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. Civil servants and members of their families living with them, in accordance with the established procedure, enjoy medical care in the relevant state health care institutions.

4. In the event of a reduction in the staffing of a state body, a civil servant holding a reduced public service position receives a severance pay in the amount of four average monthly salaries provided that he has a public service experience of at least three years.

5. In the event of the abolition (liquidation) of a state body, the administrative civil servants receive a severance pay in the amount of four average monthly salaries, provided that they have a public service experience of at least three years.

6. When transferring to a state body the functions, powers and (or) staffing units of another state body, including the abolished (liquidated) or reorganized state body, the administrative civil servants who performed the transferred functions, powers and (or) occupied these staffing units are offered equivalent public positions in a state body to which the functions, powers and (or) staffing units of another state body are transferred, including the abolished (liquidated) or reorganized state body, in accordance with their qualifications.

In the absence of an equivalent position, an administrative civil servant may be offered another public service position in the same state body, provided that he meets the established qualification requirements.

If an administrative civil servant refuses employment, he is subject to dismissal.

An administrative civil servant who has refused the proposed position, who has had a public service experience of at least three years, receives a severance pay in the amount of four average monthly wages from a state body to which the functions, powers and (or) staffing units of another state body have been transferred, including an abolished (liquidated) or reorganized state body.

Note. For the purposes of this paragraph, another state body means a state body registered as an independent legal entity.

7. In case of a change in the management structure within a state body, an administrative civil servant is appointed to a position equivalent to the previously held position, corresponding to the previously performed official powers.

In the absence of an equivalent position, an administrative civil servant may be offered another position, provided that he meets the established qualification requirements.

In case of refusal of an administrative civil servant from the proposed position, he is subject to dismissal. Administrative civil servants with at least three years of public service experience receive a severance pay in the amount of four average monthly wages.

8. In the cases provided for in paragraphs 6 and 7 of this article, it is not allowed to appoint administrative civil servants to temporarily vacant public positions in the presence of another vacant public position, except in the cases of substitution of a temporarily absent civil servant or the consent of the civil servant himself.

An administrative civil servant who has received notification of a proposed position in accordance with paragraphs 6 and 7 of this article is obliged to inform about the decision taken within five working days.

In the absence of a decision within the specified period, the civil servant is subject to dismissal.

9. Changing the name of the position of an administrative civil servant or the name of the state body (structural unit) in which he works, which does not entail a change in working conditions, is not a reason for termination of public service of an administrative civil servant or reassignment to another position.

In this case, the authorized person (body), who has the right to appoint to an administrative public position, issues an appropriate act on the appointment to a public position.

10. If the main employee vacated his administrative public service position without going to work, then the civil servant holding this temporarily vacant public service position can continue to work on a permanent basis without holding a competition.

In this case, the authorized person (body), who has the right to appoint to an administrative public position, issues an appropriate act on the appointment of a person hired for a temporarily vacant public position to a public position on a permanent basis.

11. In the event of the death of a civil servant, his family members receive a lump sum in the amount of three average monthly salaries at the last place of service in a state body, while the amount of the benefit cannot be lower than the amount established by the Law of the Republic of Kazakhstan "On state social benefits for disability and loss of breadwinner in the Republic of Kazakhstan".

12. Administrative civil servants in corps “B”, excluding those in managerial positions, who work and reside in rural areas shall be provided with additional social support measures stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 56 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall take effect ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 57. Guarantees and compensations to civil servants for business trips

1. Civil servants shall be reimbursed for expenses on business travel, including to foreign states, in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

Guarantees and the right to receive daily allowances for the time on a business trip, travel expenses to and from the destination, expenses for renting an accommodation as prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan shall apply to civil servants and contract servants in state bodies.

2. Civil servants who are seconded shall retain their place of work (public office) and salary for the duration of the secondment.

Footnote. Article 57 as amended by Law of the RK No. 357-VI of 03.07.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication.

Article 58. Guarantees and compensations to diplomatic staff

Guarantees and compensations to the personnel of the diplomatic service are established by the law defining the legal framework, as well as the procedure for ensuring the activity of the diplomatic service of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 10. TERMINATION OF THE CIVIL SERVICE BY CIVIL SERVANTS

Article 59. Termination of the civil service by political civil servants

Powers of a political civil servant at an occupied political position shall be terminated in cases such as:

1) the loss of citizenship of the Republic of Kazakhstan;

1-1) holding citizenship of a foreign country;

2) the abolition (liquidation) of a state body;

3) submission by a political civil servant of knowingly false information on the income and property fully belonging to him/her;

Note
Article 59 is to be supplemented with subparagraph 3-1) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.01.2023 No. 188-VII (shall be enforced from 01.01.2027).

4) non-performance of duties and non-compliance with restrictions established by the laws of the Republic of Kazakhstan;

5) failure to transfer for trust management the property fully owned by him/her;

6) committing an administrative corruption offense, except for the case when a political civil servant was first brought to administrative responsibility for hiring a person who did not submit a declaration of assets and liabilities;

7) the entry into legal force of the conviction of a court against a political civil servant;

8) acceptance of resignation pursuant to a political civil servant’s personal written application for resignation;

9) a relevant decision made by an official (official body) entitled to appoint (select) a political civil servant to his/her civil service position;

10) transfer to another job;

11) admission to the civil service of a person who committed a corruption offence or was earlier dismissed for committing a corruption offence or a disciplinary offence discrediting the civil service, as well as for committing a crime as a criminal group member;

12) admissionto the civil service of a person with regard to whom a criminal case for committing a crime as a criminal group member was terminated by aprosecuting agency or court on the basis of paragraphs 3), 4), 9), 10) and 12) of part one of article 35 or article 36) of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan before expiration of the lower limit of the custodian sentence specified in the relevant article of the Special Part of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan;

13) termination of the criminal case on the basis of paragraphs 3), 4), 9), 10) and 12) of part one of article 35 or article 36 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan for committing a corruption offence, as well as a criminal case for committing a crime as a criminal group member by a prosecuting agency or court on the basis of paragraphs 3), 4), 9), 10) and 12) of part one of article 35 and article 36 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan before expiration of the lower limit of the custodian sentence specified in the relevant article of the Special Part of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan;

14) submission of knowingly fake documents or information when entering the civil service, which could be grounds for refusing admission to the civil service;

15) reaching the retirement age established by the law of the Republic of Kazakhstan, unless otherwise provided by the Constitution and laws of the Republic of Kazakhstan.

Upon reaching the retirement age, political civil servants appointed by the President of the Republic of Kazakhstan may continue to exercise their powers by the decision of the President of the Republic of Kazakhstan, as a rule, for up to five years;

15-1) loss of confidence pursuant to paragraph 5 of Article 60 of this Law;

15-2) rejection of rotation, taking into account compliance with the requirements prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan on civil service;

16) the emergence of other grounds stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Powers of a political civil servant may also be terminated in cases of reorganization of a state body, reduction of the number or staffing positions of civil servants, transformation of a political civil service position into an administrative civil service position.

Political civil servants dismissed under subparagraphs 3), 4), 5), 6), 7), 11), 12), 13), 14) and 15-1) of this article shall be recognized as dismissed for negative reasons.

Footnote. Article 59 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2019 No. 249-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 393-VI of 30.12.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication); dated 03.01.2023 No. 188-VII (the procedure for entry into force, see Article 2); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication.

Article 60. Resignation and dismissal of political civil servants

1. Resignation is political civil servants’ termination of the performance of duties required by a relevant civil service position pursuant to their written applications.

2. Resignation shall be accepted or given a reasoned refusal by a state body or an official who appointed (selected) a political civil servant to this civil service position. The decision to accept or refuse resignation shall be made within a month from the date of submission of the written application. If resignation is refused, a political civil servant shall continue to exercise his/her official powers and is entitled to dismissal.

In the event of a refusal to resign, a political civil servant may be brought to disciplinary responsibility in accordance with the law by the decision of the person (body) who made the decision to refuse the resignation.

At the same time, a political civil servant is subject to disciplinary liability in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan if any of the following grounds exist during the period of his activity:

1) when a directly subordinate employee commits a corruption crime on a large or especially large scale;

2) when a directly subordinate employee commits a corruption crime, and it has been committed repeatedly;

3) when two or more directly subordinate employees commit a corruption crime.

3. Political civil servants shall resign and step down on the grounds and in accordance with the procedure established by the Constitution, this Law and other legislation of the Republic of Kazakhstan.

If the grounds for resignation are not stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan, political civil servants resign routinely as prescribed by this Law or the labor legislation of the Republic of Kazakhstan.

3-1. Political civil servants referred to in subparagraphs 1), 2), 3), 4), 4-1) and 5) of this paragraph shall resign if, after three months from the date of their appointment, a corruption crime has been committed:

1) the head of the central state body - when a corruption offence has been committed by his/her deputy, a directly subordinate political civil servant, the head of the administration or the head of a regional, city of republican significance or capital city of the territorial subdivision of the central state body;

2) akim of a region, city of republican significance or the capital - when a corruption crime is committed by his/her deputy, directly subordinate political civil servant, head of the office or akim of a district (city of regional significance), a district in the city, with the exception of the elected akim;

3) deputy head of the central state body - when a corruption crime is committed by the head of the department supervised by him, an independent structural unit;

4) deputy akim of a region, a city of republican significance or the capital - when a corruption crime is committed by the head of the executive body supervised by him, financed from the local budget;

4-1) the head of the administration of the akim of the oblast, the city of republican scale and the capital - when a corruption crime is committed by his deputy, the head of the executive body supervised by him, financed from the local budget, the head of the directly subordinate structural unit of the administration of the akim of the oblast, the city of republican scale and the capital;

5) akim, with the exception of the persons specified in subparagraph 2) of this paragraph - for the commission of a corruption crime by his/her deputy, a head of the akim's office, a head of the executive body supervised by him/her, financed from the local budget.

Political civil servants submit their resignation on the grounds and in the manner provided for in part one of this paragraph, within ten calendar days after the entry into force of the court's conviction or the termination of the criminal case by the criminal prosecution body or the court on the basis of paragraphs 3), 4), 9), 10), 11) and 12) of part one of Article 35 or Article 36 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan.

Features of the resignation of elected akims who are political civil servants shall be regulated by the Law of the Republic of Kazakhstan "On local government and self-government in the Republic of Kazakhstan".

3-2. Appointment of a political public servant to another political public position does not exempt him from the obligation to resign for a corruption crime committed by a directly subordinate employee at the former place of work of a political public servant during his activity on the grounds and in the manner provided for in paragraph 3-1 of this article.

4. A gross violation of official powers, commission of offences incompatible with the civil service, may not serve as grounds for the resignation of a political civil servant, but are grounds for dismissal. The grounds and procedure for dismissal of political civil servants shall be determined by the President of the Republic of Kazakhstan.

5. Political civil servants appointed by the President of the Republic of Kazakhstan may be dismissed by decision of the President of the Republic of Kazakhstan in connection with the loss of confidence for non-performance or improper performance of their official powers.

Footnote. Article 60 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 393-VI of 30.12.2020 (shall take force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 05.11.2022 No. 157-VII (shall be enforced from 01.01.2023); dated 20.03.2023 No. 214-VII (enforcement, see Art.2); dated 19.04.2023 No. 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication);

Article 61. Termination of the civil service by administrative civil servants

1. Grounds for the termination of the civil service by administrative civil servants are as follows:

1) their application for resignation, except for cases of consideration of their responsibility for a corruption offence or committing a disciplinary offence discrediting the civil service;

2) holding another public office, unless they have been considered liable for a corruption offence or have committed a disciplinary offence discrediting the public service;

3) their reaching of the retirement age established by the law of the Republic of Kazakhstan, with the right to extend the term of their civil service for one year by mutual agreement of the parties;

4) expiration or termination of the employment contract on the grounds stipulated by the labor legislation of the Republic of Kazakhstan and legislation of the Republic of Kazakhstan on the civil service;

5) expiration of terms of their powers stipulated by the laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan;

6) the transformation of civil service positions held by them into political positions or civil service positions, to which citizens are appointed by local representative bodies or elected in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan;

7) submission by an administrative civil servant of knowingly false information on the income and property fully owned by him/her;

Note!
Paragraph 1 is to be supplemented with subparagraph 7-1) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.01.2023 No. 188-VII (shall be enforced from 01.01.2027).

8) non-performance of duties and (or) non-compliance with restrictions established by laws of the Republic of Kazakhstan;

9) failure to transfer in trust shares, stocks (shares) in the authorised capital of commercial organisations and other property, the use of which gives rise to income, except for money bonds, units of open and interval mutual investment funds legally owned by the person, as well as property that has been transferred for property rental;

10) the loss of citizenship of the Republic of Kazakhstan;

10-1) holding citizenship of a foreign country;

11) commission of an administrative corruption offense, except for the case when an administrative civil servant was first brought to administrative responsibility for hiring a person who did not submit a declaration of assets and liabilities;

12) the entry into legal force of the conviction of a court for committing a crime or an intentional criminal offence;

13) admission to an administrative civil service position of a person who committed a corruption offence or was earlier dismissed for committing a corruption offence or a disciplinary offence discrediting the civil service, as well as for committing a crime as a criminal group member;

14) admissionto an administrative civil service position of a person with regard to whom a criminal case for committing a crime as a criminal group member was terminated by aprosecuting agency or court on the basis of paragraphs 3), 4), 9), 10) and 12) of part one of article 35 or article 36) of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan before expiration of the lower limit of the custodian sentence specified in the relevant article of the Special Part of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan;

15) termination of the criminal case on the basis of paragraphs 3), 4), 9), 10) and 12) of part one of article 35 or article 36 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan for committing a corruption offence, as well as a criminal case for committing a crime as a criminal group member by a prosecuting agency or court on the basis of paragraphs 3), 4), 9), 10) and 12) of part one of article 35 and article 36 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan before expiration of the lower limit of the custodian sentence specified in the relevant article of the Special Part of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan;

16) submission of knowingly fake documents or information when entering the civil service, which could be grounds for refusing admission to the civil service;

17) failure to meet the requirements laid down in this Law for appointment or election to public office;

18) the out-of-competition occupation of an administrative civil service position, except for cases established by the laws of the Republic of Kazakhstan;

19) negative results of the appraisal;

20) unsatisfactory results of their performance evaluation in accordance with this Law;

20-1) unsatisfactory results of the probationary period;

20-2) rejection of rotation, taking into account compliance with the requirements under the legislation of the Republic of Kazakhstan in civil service;

21) commission of a disciplinary offence discrediting the civil service;

22) other grounds stipulated by laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

2. Another ground for the termination of the civil service by corps “A” administrative civil servants is the decision of an official (official body) entitled to appoint to and dismiss from a civil service position upon recommendations made by the authorized commission.

Note!
An amendment is provided in paragraph 3 by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.01.2023 No. 188-VII (shall be enforced from 01.01.2027).

3. Administrative civil servants dismissed in accordance with subparagraphs 7), 8), 9), 11), 12), 13), 14), 15), 16) and 21) of paragraph 1 of this article shall be deemed to be dismissed for cause.

4. Dismissal of administrative civil servants shall be carried out by the relevant official of a state body who has the right to admit to an administrative civil service position in accordance with this Law.

5. In case of disagreement with the dismissal, an administrative civil servant shall have the right to appeal against the decision on dismissal to his/her superior, to the authorised body or its territorial subdivisions, to the court in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

6. The replacement of political civil servants, as well as heads of state bodies who are administrative civil servants, is not a ground for the termination of civil service duties by an administrative civil servant at the initiative of newly appointed political and (or) administrative civil servants.

Footnote. Article 61 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.11.2019 No. 273-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 357-VI of 03.07.2020 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); No. 393-VI of 30.12.2020 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication); No. 42-VII of 24.05.2021 (shall take effect ten calendar days after the date of its first official publication); No. 351-VI of 29.06.2020 (shall be enforced on 01.07.2021); dated 03.01.2023 No. 188-VII (the procedure for entry into force, see Article 2); dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication.

Chapter 11. OTHER ISSUES

Article 62. Reinstatement in a civil service position

1. A person shall be reinstated in his/her civil service position not later than one month from the date of his/her application, if it was filed within three months from the date of entry into force of the acquittal judgment of a court or the order to terminate a criminal case on exonerative grounds.

2. In case of reinstatement of a civil servant in a public position by a court decision, a person dismissed from this position on this basis has the right to participate in internal competitions within three months according to the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on the civil service.

3. Civil servants dismissed from a state body due to a criminal conviction and later rehabilitated and reinstated in the respective civil service position, for the time of enforced absence at work shall be compensated for harm caused by illegal actions of bodies conducting criminal proceedings according to the procedure established by the criminal procedure legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. In case of illegal dismissal of civil servants, the damage caused to them in this connection is subject to compensation in full by the state body from which they were dismissed.

If illegally dismissed civil servants meet the qualification requirements, they shall be reinstated in the civil service in the former (and with their consent - in an equal) civil service position and provided with all the rights they have not received after illegal dismissal. This period is included in the length of the civil service.

Article 63. Appraisal

1. The attestation of administrative civil servants, excluding administrative civil servants exercising their activity on an elected basis, shall be carried out by a decision of the President of the Republic of Kazakhstan, determining its procedure, terms and categories of attested civil servants.

2. For the appraisal of administrative civil servants, an appraisal commission consisting of at least five members is set up. The appraisal commission is headed by chairman.

3. Based on the appraisal results, the appraisal commission takes one of the following decisions:

1) a person fits the occupied civil service position and is recommended for promotion;

2) a person fits the occupied civil service position;

3) a person is unfit for the occupied civil service position and is recommended for demotion;

4) a person is unfit for the occupied civil service position and is recommended for dismissal.

4. Administrative civil servants who twice failed to attend a meeting of the appraisal commission for no valid reason are recommended to be dismissed.

5. Administrative civil servants who failed to pass the appraisal and (or) refused to continue the civil service in state bodies in different civil service positions, including lower ones, shall be subject to dismissal.

6. Advancement in an administrative civil service position as a result of appraisal shall be carried out without opening a competition, if there is a vacant superior administrative civil service position and the civil servant meets the qualification requirements established for this position.

7. A decision made by the appraisal commission as a result of the appraisal is a ground for nominating a civil servant for a higher administrative civil service position, demotion of a civil servant in an administrative civil service position or his/her dismissal.

8. The decision of the attestation commission may be appealed by the civil servant to the head of the state body, to the competent authority or its territorial subdivisions, to the court in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 63 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan No. 42-VII of 24.05.2021 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); No. 351-VI of 29.06.2020 (shall take effect on 01.07.2021).

Article 64. Employment of foreign employees by state bodies

1. State bodies may, by the decision of an authorized commission, hire foreign employees in accordance with the labor legislation of the Republic of Kazakhstan. Foreign employees may not hold civil service positions and be officials.

Positions of foreign employees are established by state bodies in coordination with the authorized commission. Heads of state bodies bear personal responsibility for the quality of the performance of foreign employees hired by state bodies.

2. Foreign employees hired by state bodies shall be subject to mandatory background check by the national security bodies of the Republic of Kazakhstan according to the procedure established by the national security bodies of the Republic of Kazakhstan together with the authorized body.

3. The procedure for hiring foreign employees shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 64 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2017 № 86-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 64-1. Contract servants

1. Contract servants may be involved in state bodies for the implementation of national and other projects, the types of which are determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

2. Contract servants may not hold public office.

3. The procedure for involving contract servants, types of projects for which contract servants are involved, wage conditions and other issues of regulating their activities shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan.

4. A contract servant shall be hired by concluding a contract and issuing an act of the employer on the proposal of an official of the state body responsible for the implementation of national and other projects.

Citizens involved as a contract servant must meet the established qualification requirements. The qualification requirements of a contract servant and the algorithm of his interaction with the state body shall be approved by the official of the state body in charge of the implementation of national and other projects, in coordination with the authorized body.

The term of the contract shall be set for the duration of fulfillment of the tasks set, but no more than one calendar year with the possibility of extension during the time of implementation of national and other projects.

5. The contract servant has the right to:

1) request the manager to accurately define the tasks and scope of functional duties in accordance with the contract;

2) receive information and materials necessary for the performance of their functional duties;

3) receive remuneration timely and in full in accordance with the contract terms.

6. A contract servant is obliged to:

1) comply with the terms of the contract;

2) perform labor duties and observe labor discipline. By agreement of the parties, a flexible working time, a remote work and a combination of contract service with other activities may be applied;

3) comply with generally accepted moral and ethical standards;

4) comply with the legislation of the Republic of Kazakhstan on combating corruption;

5) take measures to prevent and resolve conflicts of interest;

6) keep state secrets and other secrets protected by law, including after the termination of the contract, for the time established by law, on which he signs a respective non-disclosure obligation.

7. A contract servant is not entitled to:

1) use for non-official purposes the means of material and technical, financial and information support, other state property and official information;

2) use his official position for purposes unrelated to the performance of a contract servant’s activities.

8. A citizen may not be involved as a contract servant:

1) under eighteen years of age;

2) recognized by the court as incapacitated or partially incapacitated;

3) with a disease that prevents the performance of functional duties, on the conclusion of a medical institution, in cases where special requirements for the health condition for a contract servant are established in the qualification requirements;

4) with an administrative penalty imposed for committing a corruption offense, within three years prior to being hired as a contract servant;

5) if he is deprived by the court of the right to engage in the type of activity for which a contract servant is involved;

6) if he is deprived by the court of the right to hold public office for a certain period;

7) with committed corruption crime;

8) with a criminal record, which by the time of engagement as a contract servant has not been expunged or has not been canceled in the manner prescribed by law;

9) previously convicted or released from criminal liability for committing a crime under paragraphs 3), 4), 9), 10) and 12) of the first part of Article 35 or Article 36 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan for committing grave or especially grave crimes;

10) who has committed a crime as part of a criminal group;

11) in respect of which the criminal case on a crime as part of a criminal group was terminated by the criminal prosecution body or the court under paragraphs 3), 4), 9), 10) and 12) of the first part of Article 35 or Article 36 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan before expiration of the lower limit of punishment in the form of deprivation of liberty, provided for by the relevant article of the Special Part of the Penal Code of the Republic of Kazakhstan;

12) in respect of whom, within three years before being hired as a contract servant for committing a criminal offense or crimes of small and medium gravity, a court has a guilty verdict or who has been released from criminal liability for committing a criminal offense or crimes of small and medium gravity falling under paragraphs 3) , 4), 9), 10) and 12) part one of Article 35 or Article 36 of the Penal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan;

13) dismissed for negative reasons from law enforcement bodies, special state bodies, from the position of a judge, military service, with the exception of cases of dismissal of a citizen for absence from work (service) without a good reason for three or more hours in a row;

14) in other cases provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

9. To avoid a conflict of interest, a citizen who is a close relative, spouse and (or) in-law of the civil servants involved in the implementation of projects may not be hired as a contract servant.

Obligations to take measures to prevent and resolve conflicts of interest, as well as its non-admission, shall be set out in the contract.

A contract servant shall be provided with annual paid labor leave in accordance with the labor legislation of the Republic of Kazakhstan.

10. The activity of contract servants, which involves work with state secrets, shall be carried out in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on state secrets.

11. The work schedule and other individual working conditions of a contract servant shall be established in the contract by consent of the parties.

The terms of a contract servant’s remuneration shall be established in the contract by agreement of the parties, indicating the time (stages of the implementation of tasks, projects), quantitative and (or) qualitative parameters of the amount of work performed (tasks).

Contract servants shall be paid remuneration from the savings provided for the maintenance of a state body or implementation of national and other projects.

12. The contract may be terminated by agreement of the parties; other conditions for terminating the contract, as well as making changes and additions to it, shall be set out in the contract.

Disputes between a contract servant and a state body shall be resolved according to the procedure prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 11 is supplemented by Article 64-1 pursuant to the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.03.2023 No. 214-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication.

Article 65. International cooperation in the field of the civil service

International cooperation in the field of the civil service is carried out by way of participation of the authorized body of the Republic of Kazakhstan in initiatives, programs and projects involving foreign and international organizations aimed at further development and improvement of the civil service.

International cooperation includes the following directions:

1) the formation of international organizations in the field of the civil service and participation in their activities;

2) training of civil servants in foreign countries;

3) training of foreign civil servants and other persons in the Republic of Kazakhstan;

4) joint research on issues relating to the civil service.

Article 66. Other issues of the civil service

Other issues of the civil service not governed by this Law are regulated by the laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan on the proposal of the authorized body, other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 12. FINAL PROVISIONS

Article 67. Financial and logistical support of the civil service

The financial and logistical support of the civil service shall be provided for the funds of the state budget, the funds of the National Bank of the Republic of Kazakhstan according to the procedure established by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

Article 68. Transitional provisions

1. Citizens enrolled in the personnel reserve of corps “B” administrative civil service, prior to the enactment of this Law, may be appointed to administrative civil service positions of corps “B” before the expiry of a one-year period of enrollment in the personnel reserve of corps “B” without opening a competition.

2. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.11.2016 № 26-VI (shall be enforced from 01.01.2017).
Footnote. Article 68 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 30.11.2016 № 26-VI (shall be enforced from 01.01.2017).

Article 69. Order of enactment of this Law

1. This Law shall enter into force from 1 January 2016.

2. The Law of the Republic of Kazakhstan dated 23 July, 1999 "On the civil service" shall be considered to have lost force (Bulletin of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, 1999, № 21, art. 773; 2001, № 13-14, art. 170; 2003, № 4, art. 24; № 18, art. 142; 2005, № 14, art. 61; 2007, № 9, art. 67; № 17, art. 140; № 19, art. 147; 2009, № 24, art. 122, 126; 2010, № 24, art. 148; 2011, № 11, art. 102; № 20, art. 158; 2012, № 5, art. 36; № 13, art. 91; № 21-22, art. 123; 2013, № 8, art. 50; № 14, art. 75; 2014, № 1, art. 4; № 14, art. 84; № 16, art. 90; № 21, art. 122; № 22, art. 131).

Footnote. Article 69 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20.12.2016 № 33-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

The President
of the Republic of Kazakhstan	N. NAZARBAYEV