Қазақстан Республикасында мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар туралы

Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 16 маусымдағы N 126 Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2023 жылғы 20 сәуірдегі № 224-VII ҚРЗ Кодексімен

      Ескерту. Осы Заңның күші жойылды – ҚР 20.04.2023 № 224-VII Кодексімен (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі).
      Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда көзделген - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.07.2018 бастап қолданысқа енгізіледі).

      МАЗМҰНЫ

      Ескерту. Мәтiнде "тарау" деген сөздiң алдындағы "I - V" деген цифрлар тиiсiнше "1 - 5" деген цифрлармен ауыстырылды - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен, бүкiл мәтін бойынша "16 жасқа", "18 жасқа", "18 жастан", "23 жастан" деген сөздер тиiсiнше "он алты жасқа", "он сегіз жасқа", "он сегіз жастан", "жиырма үш жастан" деген сөздермен, "І", "IІ", "III" деген цифрлар тиiсiнше "бiрiншi", "екiншi", "үшiншi" деген сөздермен ауыстырылды - 2004.12.31. № 28 Заңымен (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді).
      Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша:
      "мүгедектерге", "мүгедек адамдарды", "мүгедек адам", "мүгедек", "мүгедектердің", "мүгедек болғандар", "мүгедектер", "мүгедек болған адамдар", "мүгедек болған жағдайда", "мүгедек болған" деген сөздер тиісінше "мүгедектігі бар адамдарға", "мүгедектігі бар адамдарды", "мүгедектігі бар адам", "мүгедектігі бар адам", "мүгедектігі бар адамдардың", "мүгедектігі бар адамдар", "мүгедектігі бар адамдар", "мүгедектігі бар адамдар", "мүгедектігі туындаған кезде", "мүгедектігі туындаған" деген сөздермен ауыстырылды;
      "мүгедек балалар", "мүгедек балаларға" деген сөздер тиісінше "мүгедектігі бар балалар", "мүгедектігі бар балаларға" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1 тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Азаматтардың мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар алуға құқығы

      1. Қазақстан Республикасы азаматтарының осы Заңда және Қазақстан Республикасының оған сәйкес қабылданған өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген негiздерде және тәртiппен мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар алуға құқығы бар.

      2. Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын шетелдiк азаматтар мен азаматтығы жоқ адамдар Қазақстан Республикасының азаматтарымен бiрдей мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақы алу құқығын пайдаланады.

      3. Бiр мезгiлде әртүрлi мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар алуға құқығы бар адамдарға олардың таңдауы бойынша бiр жәрдемақы тағайындалады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің ережесі мүгедектігі бар балалар мен бала кезінен мүгедектігі бар адамдарға қолданылмайды.

      4. Алып тасталды - ҚР 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      Ескерту. 1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 1999.11.16 № 482, 2005.12.15 № 101 (01.01.2006 бастап күшіне енеді); 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.08.2015 № 342-V (01.07.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

1-1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) медициналық-әлеуметтік сараптама бөлімшесі (бұдан әрі – МӘС бөлімшесі) – уәкілетті мемлекеттік органның медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізетін құрылымдық бөлімшесі;

      2) мемлекеттік базалық әлеуметтік жәрдемақылар (бұдан әрі – жәрдемақылар) – бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылатын, азаматтарға мүгедектік туындаған кезде және асыраушысынан айырылған кезде берілетін ай сайынғы ақшалай төлемдер;

      3) орталық атқарушы орган – халықты әлеуметтік қорғау саласындағы басшылықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шектерде салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

      4) уәкілетті мемлекеттік орган – халықты әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды жүзеге асыратын мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесі;

      5) "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы (бұдан әрі – Мемлекеттік корпорация) – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік қызметтерді, табиғи монополиялар субъектілерінің желілеріне қосуға арналған техникалық шарттарды беру жөніндегі қызметтерді және квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қызметтерін көрсету, "бір терезе" қағидаты бойынша мемлекеттік қызметтерді, табиғи монополиялар субъектілерінің желілеріне қосуға арналған техникалық шарттарды беру жөніндегі қызметтерді, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қызметтерін көрсетуге өтініштер қабылдау және көрсетілетін қызметті алушыға олардың нәтижелерін беру жөніндегі жұмысты ұйымдастыру, сондай-ақ электрондық нысанда мемлекеттік қызметтер көрсетуді қамтамасыз ету үшін Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған, орналасқан жері бойынша жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын заңды тұлға.

      Ескерту. 1-тарау 1-1-баппен толықтырылды - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), жаңа редакцияда - ҚР 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен; өзгерістер енгізілді - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.07.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 02.07.2018 № 165-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Жәрдемақылар төлеуге арналған қаражат

      Осы Заңға сәйкес жәрдемақылар төлеу бюджет қаражаты есебiнен жүзеге асырылады.

      Ескерту. 2-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

3-бап. Жәрдемақылар тағайындау тәртiбi

      1. Жәрдемақылар тағайындау үшін өтініш жасау жәрдемақыға құқығы туындағаннан кейін, қандай да бір мерзіммен шектелмей кез келген уақытта жүзеге асырылуы мүмкін.

      2. Егер өтініш жасаған кезде адамға мүгедектік белгіленген болса, мүгедектігі бойынша жәрдемақы тағайындау туралы өтініш тізбесін орталық атқарушы орган айқындайтын құжаттар қоса беріле отырып, Мемлекеттік корпорацияға беріледі.

      Мүгедектік алғаш рет белгіленген кезде, адам мүгедектігі бойынша жәрдемақы тағайындау үшін МӘС бөлімшесіне өтініш жасауға құқылы.

      Асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша жәрдемақы тағайындауға өтінішті жәрдемақыға құқығы бар өтініш беруші тізбесін орталық атқарушы орган айқындайтын құжаттарды қоса бере отырып, Мемлекеттік корпорацияға береді.

      Мүгедектік алғаш рет белгіленген жағдайда мүгедектігі бойынша жәрдемақы және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша жәрдемақы тағайындау туралы өтінішті беру "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес проактивті көрсетілетін қызмет арқылы жәрдемақы тағайындалған кезде талап етілмейді.

      3. Азаматтарға жәрдемақы тағайындауды орталық атқарушы орган айқындаған тәртіппен уәкілетті мемлекеттік орган жүргізеді.

      4. Өтініштің барлық қажетті құжаттарымен қоса осы баптың 2-тармағында көрсетілген органда немесе ұйымда тіркелген күні жәрдемақы тағайындауға өтініш жасалған күн болып есептеледі.

      Өтініш берушіге жәрдемақы тағайындаудан бас тартылған жағдайда, уәкілетті мемлекеттік орган бас тарту себептерін жазбаша уәждеуге және өтініш берушіге құжаттарын Мемлекеттік корпорация арқылы қайтаруға міндетті.

      5. Уәкілетті мемлекеттік органның шешіміне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкін.

      Ескерту. 3-бап жаңа редакцияда - ҚР 17.03.2015 № 293-V Заңымен (қолданысқа енгiзiлу тәртібін 2-б. қараңыз); өзгерістер енгізілді – ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.07.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4-бап. Жәрдемақының бір түрінен екіншісіне ауыстыру

      Жәрдемақы алатын адамның өтініші негізінде орталық атқарушы орган айқындайтын тәртіппен, өтініш барлық қажетті құжаттармен қоса Мемлекеттік корпорацияда тіркелген күннен бастап жәрдемақының бір түрінен екіншісіне ауыстыру жүргізіледі.

      Ескерту. 4-бап жаңа редакцияда - ҚР 17.11.2015 № 408-V Заңымен (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

5-бап. Жәрдемақылар тағайындау мерзiмi

      1. Алып тасталды - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.07.2018 бастап қолданысқа енгізіледі).

      1-1. Жәрдемақылар тағайындау мерзімі өтініш барлық қажетті құжаттармен қоса Мемлекеттік корпорацияда тіркелген күннен бастап немесе "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес проактивті көрсетілетін қызмет арқылы жәрдемақы тағайындауға келісім алынған күннен бастап сегіз жұмыс күнінен аспайды.

      2. Мүгедектiгi бойынша жәрдемақылар мүгедектiк белгiленген күннен бастап, бiрақ оны тағайындауға өтiнiш жасалған күнге дейiн немесе "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес проактивті көрсетілетін қызмет арқылы жәрдемқы тағайындауға келісім алынған күнге дейін үш айдан аспайтын мерзiм үшін тағайындалады.

      3. Асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша жәрдемақылар жәрдемақыға құқығы туындаған күннен бастап, бiрақ барлық қажеттi құжаттармен бірге жәрдемақы тағайындауға өтiнiш жасалған күнге дейiн немесе "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес проактивті көрсетілетін қызмет арқылы жәрдемқы тағайындауға келісім алынған күнге дейін он екі айдан аспайтын мерзiм үшiн тағайындалады.

      4. Алып тасталды - ҚР 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.08.2015 № 342-V (01.07.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Жәрдемақыларды төлеу тәртiбi

      1. Жәрдемақы төлеу ағымдағы ай үшiн жүргiзіледi. Жәрдемақы алушы қайтыс болған жағдайда жәрдемақы қайтыс болған айына қоса төленедi.

      1-1. Жалпы үлгідегі медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) стационар жағдайында тұратын және мемлекеттің толық қамсыздандыруындағы адамдарға мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар:

      егер жәрдемақының тағайындалған мөлшері республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейінен төмен болған жағдайда, осы Заңның 12 және 16-баптарында көзделген мөлшерлерде;

      осы Заңның 12 және 16-баптарына сәйкес тағайындалған жәрдемақы мөлшерінің 30 пайызы көлемінде, бірақ республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейінен төмен емес көлемде төленеді.

      Психоневрологиялық аурулары бар адамдарға арналған медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) стационар жағдайында тұратын және мемлекеттің толық қамсыздандыруындағы адамдарға мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар осы Заңның 12 және 16-баптарына сәйкес тағайындалған жәрдемақы мөлшерінің 30 пайызы көлемінде төленеді.

      Жәрдемақылардың тағайындалған мөлшерінің 70 пайызын аудару жеке банктік шотқа немесе медициналық-әлеуметтік мекемелердің (ұйымдардың) қолма-қол ақшаны бақылау шоттарына жүргізіледі.

      Медициналық-әлеуметтік мекемелердің (ұйымдардың) көрсетілген қаражатты пайдалану тәртібін орталық атқарушы орган айқындайды.

      1-2. Медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) стационар жағдайында тұратын және мемлекеттің толық қамсыздандыруындағы, тірек-қимыл аппараты бұзылған мүгедектігі бар балаларға мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар толық көлемде төленеді.

      1-3. Алушы медициналық-әлеуметтік мекемелерден (ұйымдардан) шыққан жағдайда, мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақыны төлеу шыққан айдан кейінгі айдың бірінші күнінен бастап толық көлемде қайта басталады.

      2. Алушы уақытында талап етпеген жәрдемақылардың есептелген сомасы өткен уақыт үшiн, бiрақ оларды алу үшiн өтiнiш беру алдындағы 3 жылдан аспайтын уақытқа төленедi.

      3. Уәкілетті мемлекеттік органның, Мемлекеттік корпорациясының кінәсінан уақтылы алынбаған жәрдемақылар сомасы мерзімдері шектелмей, өткен уақыт үшін біржолғы төленеді.

      3-1. Мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақыларды алушы қайтыс болған жағдайда отбасы мүшелеріне не жерлеуді жүзеге асырған адамға 15,7 айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде жерлеуге арналған біржолғы төлем төленеді.

      4. Жәрдемақы төлеу орталық атқарушы орган белгілеген тәртіппен жүзеге асырылады.

      Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 1999.04.05 № 366; 2004.12.20 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 2006.07.04. № 148 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 31.03.2014 № 180-V (01.04.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 433-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 06.04.2016 № 483-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-бап. Жәрдемақылардан ұстап қалу

      1. Жәрдемақылардан ұстап қалу атқару iсi тәртiбiмен жүргiзiлуi мүмкiн.

      2. Жәрдемақыдан ұстап қалу төленуге тиiстi сомадан жүргiзiледi.

      3. Жәрдемақыдан төленуге тиiстi соманың 25 процентiнен артық ұстап қалуға болмайды.

      4. Жәрдемақыны тағайындайтын және төлейтiн органның кiнәсi бойынша жәрдемақы түрiнде артық төленген сомалар ұстап қалуға жатпайды.

2 тарау. Мүгедектігі бойынша жәрдемақы

8-бап. Жәрдемақы тағайындау шарттары

      1. Мүгедектiгi бойынша жәрдемақылар мүгедектiкке душар болған жағдайда жәрдемақыға өтiнiш жасалған уақытта жұмыстың тоқтатылғанына немесе жалғасуына қарамастан тағайындалады.

      2. Мүгедектiгi бойынша жәрдемақылар қашан болғанына - жұмыс немесе қызмет кезiнде, жұмысқа кiрiскенге дейiн немесе жұмысты тоқтатқаннан кейiн болғанына қарамастан тағайындалады.

      3. Алып тасталды - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      4. Зейнетақы төлемдерiн алуға құқық беретiн жасқа жеткен мүгедектігі бар адамдарды қайта куәландыру олардың өтiнiшi бойынша ғана жүргiзiледi.

      Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20. № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді), 21.06.2013 № 106-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Мүгедектік топтары

      Тіршілік ету әрекетінің, оның ішінде еңбек ету қабілетінің шектелу дәрежесіне қарай мүгедектік үш топқа бөлінеді.

      Мүгедектіктің себептерін, топтарын, еңбек ету қабілетінен айырылу дәрежесін, сондай-ақ мүгедектік туындаған уақытты МӘС бөлімшесі белгілейді.

      Медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу қағидаларын орталық атқарушы орган әзірлейді және бекітеді.

      Ескерту. 9-бап жаңа редакцияда - ҚР 17.03.2015 № 293-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

10-бап. Мүгедектігі бойынша жәрдемақы тағайындау мерзімі

      1. Мүгедектігі бойынша жәрдемақылар МӘС бөлімшесі бeлгілeгeн мүгедектіктің бүкіл кезеңіне тағайындалады.

      1-1. "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабының 1-3-тармақтарында және 64-бабында белгіленген жағдайлар болған кезде, осы Заңның 12-бабының 5-тармағына сәйкес мүгедектігі бойынша жәрдемақы төлеу тоқтатылады немесе жасына байланысты алатын зейнетақы төлемдерінің немесе еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерінің мөлшері ескеріле отырып қайта қаралады.

      2. Мүгедектік тобы өзгерген жағдайда, жаңа мөлшерде жәрдемақы төлеу мүгедектік тобы өзгертілген күннен бастап жүзеге асырылады.

      Қайта куәландырылушы еңбекке қабілетті деп танылған жағдайда, жәрдемақы ол еңбекке қабілетті деп танылған айды қоса алғанда төленеді.

      3. Егер мүгедектігі бар адам қайта куәландыруға осы үшін тағайындалған мерзімде МӘС бөлімшесіне келмесе, онда оған жәрдемақы төлеу тоқтатыла тұрады, ал ол мүгедектігі бар адам деп қайта танылған жағдайда, егер МӘС бөлімшесі оны осы кезеңде мүгедектігі бар адам деп таныса, бұл тоқтатылған күннен бастап, бірақ бір айдан аспайтын уақыт үшін қайта басталады.

      Қайта куәландыру мерзімін дәлелді себеппен өткізіп алған жағдайда, жәрдемақы төлеу, егер МӘС бөлімшесі оны осы кезеңде мүгедектігі бар адам деп таныса, төлем тоқтатыла тұрған күннен бастап қайта куәландыру күніне дейін, бірақ үш жылдан аспайтын уақыт үшін жүргізіледі. Бұл ретте, егер қайта куәландыру кезінде мүгедектігі бар адам мүгедектіктің басқа (неғұрлым жоғары немесе неғұрлым төмен) тобына ауыстырылса, онда көрсетілген уақыт үшін жәрдемақы бұрынғы топ бойынша төленеді.

      Ескерту. 10-бап жаңа редакцияда - ҚР 17.03.2015 № 293-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); өзгеріс енгізілді - ҚР 02.08.2015 № 342-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Мүгедектiгi бойынша жәрдемақыға құқығы бар мүгедектігі бар адамдардың санаттары

      Мүгедектiгi бойынша жәрдемақыға құқығы бар мүгедектігі бар адамдарға:

      1) жалпы аурулардан, еңбекте мертiгуден, кәсiби аурулардан мүгедектігі бар адамдар, жеті жасқа дейiнгi мүгедектігі бар балалар, жетіден он сегіз жасқа дейiнгi бiрiншi, екiнші, үшiншi топтағы мүгедектігі бар балалар;

      1-1) бала кезiнен мүгедектігі бар адамдар;

      2) мүгедектiкке әскери қызметтен өту кезiнде алған жарақаттың, контузияның, мертiгудiң, аурудың салдарынан душар болған мерзiмдi қызметтегi әскери қызметшiлер қатарынан шыққан мүгедектігі бар адамдар, азаматтық немесе әскери мақсаттағы ядролық объектiлердегi авариялардың зардаптарын жою кезiнде не ядролық объектiлердегi авариялық жағдайлар салдарынан мүгедектігі бар адамдар;

      3) әскери қызмет міндеттерін, арнаулы мемлекеттік органдардағы қызметін (қызмет мiндеттерiн) атқаруға байланысты емес жазатайым жағдайдың салдарынан болған мертiгу не әскери және қызметтік борышын орындауға байланысты емес ауру салдарынан мүгедектігі туындаған кезде әскери қызметшiлер (мерзiмдi қызметтегi әскери қызметшiлерден басқа), арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлері, Қазақстан Республикасының iшкi iстер органдары мен бұрынғы Мемлекеттiк тергеу комитетiнiң басшы және қатардағы құрамының адамдары арасынан шыққан мүгедектігі бар адамдар;

      4) әскери қызмет, арнаулы мемлекеттік органдардағы қызметті өткеру кезiнде жаралануы, контузия алуы, мертiгуі, ауыруы салдарынан мүгедектігі туындаған әскери қызметшiлер (мерзiмдi қызметтегi әскери қызметшiлерден басқа), арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлері, қызмет мiндеттерiн атқару кезiнде Қазақстан Республикасының iшкi iстер органдары мен бұрынғы Мемлекеттiк тергеу комитетiнiң қызметкерлерi арасынан шыққан мүгедектігі бар адамдар;

      5) себеп-салдарлық байланысы анықталған жағдайда төтенше экологиялық жағдайлар, соның iшiнде ядролық жарылыстар мен сынақтар кезiндегi радиациялық әсер етудiң салдарынан және/немесе олардың зардаптарынан болған мүгедектігі бар адамдар жатады.

      Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 1999.11.16 № 482, 2002.03.21 № 308, 2004.12.31 № 28 (2005.01.01 бастап күшіне енеді), 2012.02.13 № 553-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Мүгедектігі бойынша жәрдемақылардың мөлшері

      1. Осы Заңның 11-бабының 1), 1-1) және 3) тармақшаларында аталған мүгедектігі бар адамдарға мүгедектігі бойынша айлық жәрдемақылар мынадай:

      жеті жасқа дейінгі мүгедектігі бар балаларға – 1,40 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      жеті жастан он сегіз жасқа дейінгі бірінші топтағы мүгедектігі бар балаларға – 1,92 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      жеті жастан он сегіз жасқа дейінгі екінші топтағы мүгедектігі бар балаларға – 1,59 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      жеті жастан он сегіз жасқа дейінгі үшінші топтағы мүгедектігі бар балаларға – 1,40 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      бала кезінен бірінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 1,92 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      бала кезінен екінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 1,59 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      бала кезінен үшінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 1,20 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      бірінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 1,92 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      екінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 1,53 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      үшінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 1,04 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде тағайындалады.

      2. Осы Заңның 11-бабының 2) және 5) тармақшаларында көрсетілген мүгедектігі бар адамдарға мүгедектігі бойынша айлық жәрдемақылар:

      1) 2014 жылғы 1 сәуірден бастап:

      бірінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 1,69 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      екінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 1,36 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      үшінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 1,05 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде;

      2) 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап:

      бірінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 2,81 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      екінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 2,40 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      үшінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 2,01 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде тағайындалады.

      3. Осы Заңның 11-бабының 4) тармақшасында көрсетілген мүгедектігі бар адамдарға мүгедектігі бойынша айлық жәрдемақылар:

      1) 2014 жылғы 1 сәуірден бастап:

      бірінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 2,19 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      екінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 1,56 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      үшінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 1,05 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде;

      2) 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап:

      бірінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 3,44 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      екінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 2,65 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      үшінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға – 2,01 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде тағайындалады.

      4. Жұмыс істейтін жәрдемақы алушыларға мүгедектігі бойынша айлық жәрдемақы толық мөлшерде төленеді.

      5. Егер жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің немесе еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерінің мөлшері мүгедектігі бар адамдардың тиісті санаттары үшін белгіленген мүгедектігі бойынша айлық жәрдемақының мөлшерінен аз болса, мүгедектігі бойынша айлық жәрдемақы төлеу жасына байланысты зейнетақы төлемдеріне немесе еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдеріне мүгедектігі бар адамдардың осы санаты үшін белгіленген мүгедектігі бойынша айлық жәрдемақы мөлшеріне дейінгі тиісті қосымша ақылар түрінде жүргізіледі.

      Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда - ҚР 31.03.2014 № 180-V Заңымен (01.04.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); ҚР 20.06.2017 № 76-VI Заңымен (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 369-V (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3 тарау. Асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша жәрдемақы

13-бап. Жәрдемақыны тағайындау шарттары

      1. Асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша жәрдемақы алуға, асыраушысы қайтыс болған отбасының еңбекке жарамсыз, оның асырауында болған мүшелерiнiң құқығы бар. Бұл орайда осы баптың 2-тармағының 3) тармақшасында аталған балалар мен адамдарға жәрдемақылар олар асыраушының асырауында болғандығына қарамастан тағайындалады.

      2. Отбасының еңбекке жарамсыз мүшелерi болып:

      1) Егер он сегіз жасқа толғанға дейiн мүгедектігі бар адам болып қалса, он сегіз жасқа толмаған және осы жастан асқан балалары (оның iшiнде асырап алған балалары, өгей ұлдары мен өгей қыздары), аға-iнiлерi, апа-сiңлілерi және немерелерi есептеледi, бұл орайда аға-iнiлерi, апа-сiңлiлерi және немерелерi - егер олардың еңбекке жарамды ата-аналары болмаса, өгей ұлдары мен қыздары - егер олар ата-аналарынан алимент алмаса есептеледi.

      Асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша жәрдемақы алуға құқығы бар кәмелетке толмағандар бұл құқықты өздерiн асырап алған кезде де сақтайды;

      2) егер зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңдарға сәйкес зейнеткерлiк жасына жетсе, әкесi, шешесi (оның iшiнде асырап алушылар), зайыбы, жұбайы;

      3) егер қайтыс болған асыраушысының 8 жасқа толмаған балаларын, iнiлерiн, қарындастарын немесе немерелерiн күтумен айналысса және жұмыс iстемейтiн болса, жасы мен еңбекке жарамдылығына қарамастан ата-аналардың немесе жұбайлардың бiреуi не атасы, әжесi, аға-iнiсi немесе апа-сiңлiсi;

      4) егер зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңдарға сәйкес зейнеткерлiк жасына жетсе және заң бойынша асырауға мiндеттi адамдары болмаса және өмiр сүру үшiн басқа қаражат көздерi жоқ болса, атасы мен әжесi есептеледi.

      3. Он сегіз жастан асқан білім алушы азаматтардың асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша күндізгі оқу нысанындағы жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі жүйеде, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жүйесінде оқу орнын бітіргенге дейін, бірақ жиырма үш жастан аспайтын шекте жәрдемақы алуға құқығы бар.

      4. Қайтыс болған адамның асырауындағы отбасы мүшелерi, егер олар оның толық асырауында болса немесе одан өздерi үшiн өмiр сүрудiң тұрақты және негiзгi қаражат көзi болған көмек алып тұрса, оның асырауында болған деп есептеледi.

      5. Ата-анасының екеуiнен де айырылған балаларға (тұлдыр жетiмдерге) тағайындалған жәрдемақылар олардың заңды өкiлiне төленедi.

      6. Осы Заңның қайтыс болғандардың отбасына қатысты барлық нормалары, егер бұл фактiлер сот тәртiбiмен белгiленген болса, тиiсiнше хабар-ошарсыз кеткендердiң немесе қайтыс болды деп жарияланғандардың отбасына да қолданылады.

      Ескерту. 13-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 1999.11.16 № 482, 2007.07.27. № 320 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 20.06.2017 № 76-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2018 № 203-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Жәрдемақы тағайындалатын кезең

      Асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша жәрдемақы қайтыс болған адамның отбасы мүшесi осы Заңның 13-бабына сәйкес еңбекке жарамсыз деп саналатын бүкiл кезеңге, ал "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес зейнетақы төлемдерiн алуға құқық беретiн жасқа жеткен отбасы мүшелерiне өмiр бойына белгiленедi.

15-бап. Отбасының барлық мүшелерiне бір жәрдемақы тағайындау

      1. Асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша жәрдемақыға құқығы бар отбасының барлық мүшелерiне ортақ бiр жәрдемақы тағайындалады.

      2. Отбасы мүшесiнiң талап етуi бойынша оның жәрдемақы үлесi бөлiнедi және оған жеке төленедi.

      3. Жәрдемақының үлесiн бөлу оны бөлуге өтiнiш жасаған күннен бастап жүзеге асырылады.

      4. Асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша жәрдемақымен қамсыздандырылған отбасы мүшелерiнiң саны өзгерген кезде жәрдемақының мөлшерi жәрдемақыға құқығы бар отбасы мүшелерiнiң санына қарай тиiсiнше көбейтiледi немесе азайтылады.

      5. Отбасының мүшелерiнiң бiреуiне жәрдемақы төлеу тоқтатыла тұрған немесе жәрдемақы төлеудi тоқтата тұруға себеп болған жағдаяттар өткеннен кейiн оны төлеу қайта басталған жағдайларда да жәрдемақы мөлшерiн нақ солайша қайта қарау белгiленедi.

16-бап. Асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша жәрдемақылардың мөлшері

      1. Асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша айлық жәрдемақының ең жоғары мөлшері:

      1) 2014 жылғы 1 сәуірден бастап отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 1,69 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде;

      2) 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 2,11 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде тағайындалады.

      2. Асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша айлық жәрдемақы:

      1) 2014 жылғы 1 сәуірден бастап:

      отбасының еңбекке жарамсыз бір мүшесі болған кезде – 0,69 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      екеу болған кезде – отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 1,19 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      үшеу болған кезде – отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 1,48 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      төртеу болған кезде – отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 1,57 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      бесеу болған кезде – отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 1,62 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде тағайындалады.

      Отбасының еңбекке жарамсыз алты және одан да көп мүшесі болған кезде әрқайсысына жәрдемақының мөлшері 1,69 ең төмен күнкөріс деңгейінің бірдей үлесі ретінде есептеледі.

      2) 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап:

      отбасының еңбекке жарамсыз бір мүшесі болған кезде – 0,86 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      екеу болған кезде – отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 1,49 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      үшеу болған кезде – отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 1,85 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      төртеу болған кезде – отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 1,96 ең төмен күнкөріс деңгейі;

      бесеу болған кезде – отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 2,03 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде тағайындалады.

      Отбасының еңбекке жарамсыз алты және одан да көп мүшесі болған кезде әрқайсысына жәрдемақының мөлшері 2,11 ең төмен күнкөріс деңгейінің бірдей үлесі ретінде есептеледі.

      3. Ата-анасының екеуінен де айырылған жағдайда – жетім балаларға асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша айлық жәрдемақы:

      1) 2014 жылғы 1 сәуірден бастап әрбір балаға – 0,94 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде, отбасының еңбекке жарамсыз қалған мүшелеріне 0,43 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде, бірақ отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 2,05 ең төмен күнкөріс деңгейінен аспайтын мөлшерде;

      2) 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап әрбір балаға – 1,18 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде, отбасының еңбекке жарамсыз қалған мүшелеріне 0,54 ең төмен күнкөріс деңгейі мөлшерінде, бірақ отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 2,56 ең төмен күнкөріс деңгейінен аспайтын мөлшерде тағайындалады.

      4. Қызметтік міндеттерін атқару немесе әскери қызмет, арнаулы мемлекеттік органдарда қызмет өткеру кезінде қаза тапқан немесе жаралануы, контузия алуы, мертігуі, ауыруы салдарынан қайтыс болған әскери қызметшілердің, арнаулы мемлекеттік органдар, ішкі істер органдары және Қазақстан Республикасының бұрынғы Мемлекеттік тергеу комитеті қызметкерлерінің отбасы мүшелеріне асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша айлық жәрдемақының мөлшері отбасының еңбекке жарамсыз әрбір мүшесіне 0,25 ең төмен күнкөріс деңгейіне, бірақ:

      1) 2014 жылғы 1 сәуірден бастап – отбасының барлық мүшелеріне 2,5 ең төмен күнкөріс деңгейінен аспайтын мөлшерде;

      2) 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап – отбасының барлық мүшелеріне 2,56 ең төмен күнкөріс деңгейінен аспайтын мөлшерге ұлғайтылады.

      5. Егер отбасының еңбекке қабілетсіз мүшесі алатын жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің мөлшері асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша алатын айлық жәрдемақының мөлшерінен аз болса, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша айлық жәрдемақы төлеу жасына байланысты зейнетақы төлемдеріне отбасының еңбекке қабілетсіз осы мүшелері үшін белгіленген, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша айлық жәрдемақы мөлшеріне дейінгі тиісті қосымша төлемдер түрінде жүргізіледі.

      Ескерту. 16-бап жаңа редакцияда - ҚР 31.03.2014 № 180-V Заңымен (01.04.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

4 тарау. Жасына байланысты жәрдемақылар

      Ескерту. 4-тарау алып тасталды - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.07.2018 бастап қолданысқа енгізіледі).

5 тарау. Қорытынды және өтпелі ережелер

19-бап. Халықаралық шарттар

      Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленсе, халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

20-бап. Мемлекеттiк кепiлдiктер

      1. 1998 жылғы 1 қаңтарға дейiн қолданылып келген заңдар бойынша әлеуметтiк зейнетақылар, мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша зейнетақылар тағайындалған адамдарға 1998 жылғы 1 қаңтардан бастап бюджет қаражаты есебiнен 1998 жылғы 1 қаңтарға дейiн iс жүзiнде алып келген зейнетақыларының мөлшерiнен кем емес мөлшерде мүгедектiгi бойынша, асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша және жасына байланысты мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар төленедi.

      2. Аталған жәрдемақыларды төлеу осы Заңда белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.

      Ескерту. 20-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.

21-бап. Осы Заңды бұзғаны үшiн жауаптылық

      Осы Заңды бұзғаны үшiн жауаптылық Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес белгiленедi.

      Ескерту. 21-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.08.2015 № 342-V Заңымен (01.07.2018 бастап қолданысқа енгізіледі).

22-бап. Осы Заңның күшiне енгiзiлу тәртiбi

      Осы Заң 1998 жылғы 1 қаңтардан бастап күшiне енедi.

      Қазақстан Республикасының
Президентi

On state social benefits for disability and loss of breadwinner in the Republic of Kazakhstan

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 16 June, 1997 N 126. It became invalid by the Code of the Republic of Kazakhstan N 224-VII dated April 20, 2023.

      Unofficial translation

      Footnote. It became invalid by the Code of the Republic of Kazakhstan No. 224-VII dated 20.04.2023 (effective from 01.07.2023).
      Footnote. The heading as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 342-V as of 02.08.2015 (takes effect on 01.07.2018).
      Footnote. Throughout the text after the word “Chapter” the numbers “I – V” are respectively substituted by the numbers “1 – 5” by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 December, 2004 N 13 (shall be enforced from 1 January, 2005);
      Throughout the text: the words “16 years”, “18 years”, “23 years” are respectively substituted by the words “sixteen years”, “eighteen years”, twenty – three years”;
      the numbers “I”, “II”, “III” are respectively substituted by the words “first”, “second”, “third” by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 31 December, 2004 No. 28 (shall be enforced from 1 January 2005);
      throughout the text:
      the words "of disabled", " disabled", "by disabled", "to disabled", "disabled ones", "to Disabled", "by disabled ones" are replaced respectively by the words "of persons with disabilities", "person with disabilities", "by persons with disabilities", "to persons with disabilities”, “persons with disabilities”, “to persons with disabilities”, “by persons with disabilities”;
      the words "of children with disabilities", "to Children with disabilities", "children with disabilities", "to children with disabilities" are replaced by the words "of children with disabilities", "to Children with disabilities", "children with disabilities", "to children with disabilities" respectively by Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.06.2022 No. 129-VII (shall be come into effect calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 1. General provisions

Article 1. Right of citizens to the state social allowances

      1. Citizens of the Republic of Kazakhstan have the right to receive state social benefits for disability and loss of breadwinner on the grounds and in the manner provided for by this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan adopted in furtherance thereof.

      2. Foreigners and persons without citizenship, permanently residing in the Republic of Kazakhstan shall use the right to the state social allowances together with the citizens of the Republic of Kazakhstan.

      3. To the persons, having simultaneously the right to the different state social allowances shall be assigned one allowance of their choice.

      The provision of part one of this paragraph does not apply to children with disabilities and persons with disabilities from childhood.

      4. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      Footnote. Article 1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16 November, 1999 No. 482 (shall be enforced from 1 January, 2000); dated 15 December, 2005 No. 101 (shall be enforced from 1 January, 2006); dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 342-V as of 02.08.2015 (takes effect on 01.07.2018); No. 67-VII LRK dated 12.10.2021 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 1-1. Basic concepts used in this Law

      The following basic concepts shall be used in this Law:

      1) subdivision of medical and social assessment (hereinafter – subdivision MSA) – structural subdivision of the authorized state body, carrying out medical and social assessment;

      2) state basic social benefits (hereinafter referred to as benefits) - monthly cash payments provided to citizens from budgetary funds upon the onset of disability and in case of loss of breadwinner;

      3) central executive body –

      state body, carrying out management, as well as within the limits provided by the legislation of the republic of Kazakhstan, cross-sector coordination in the scope of social protection of population;

      4) authorized state body – territorial subdivision of the state body, carrying out implementation of the state policy in the scope of social protection of population;

      5) the “Government for Citizens” State Corporation (hereinafter referred to as the State Corporation) - a legal entity established by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan to provide public services, services for issuing technical conditions for connecting to networks of natural monopoly entities and services of the quasi-public sector entities in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, to manage the process of receiving applications for the provision of public services, services for the issuance of technical conditions for connecting to networks of natural monopoly entities, services of the quasi-public sector entities and to enable recipients of services to get them on the “one-stop” basis, to provide public services in electronic form, to carry out state registration of rights to immovable property at its location.

      Footnote. Is supplemented by Article 1-1 by the Law of the republic of Kazakhstan dated 20 December, 2004 No. 13 (shall be enforced from 1 January, 2005); is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); as amended by Laws of the Republic of Kazakhstan № 342-V as of 02.08.2015 (takes effect on 01.07.2018); № 165-VI as of 02.07.2018 (takes effect ten calendar days after its first official publication).

Article 2. Funds for the payment of allowances

      Payment of allowances in accordance with this Law shall be carried out at the expense of budget funds.

      Footnote. Article 2 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 December, 2004 No. 13 (shall be enforced from, 1 January, 2005).

Article 3. Procedure of assignment of allowances

      1. Application for assignment of allowances may be carried out in any time after occurrence of a right to allowance without restriction of any term.

      2. An application for a disability benefit together with documents, the list of which is determined by the central executive body, shall be submitted to the State Corporation by a person, who has been diagnosed as disabled by the time of application.

      After a person is diagnosed for the first time, he/she has the right to apply to the MSA department for a disability benefit.

      An application for a benefit for loss of breadwinner is submitted by an applicant, eligible to receive the benefit, to the State Corporation together with documents, the list of which is determined by the central executive body.

      Submission of an application for assignment of a disability benefit in the case of the initial determination of disability and benefits for the loss of a breadwinner is not required when assigning benefits through a proactive service in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On public services".

      3. Assignment of allowance to the citizens shall be executed by the authorized state body in the manner, determined by the central executive body.

      4. The day of application for assignment of allowance shall be considered the day of registration of application with all necessary documents in the body or organization, specified in paragraph 2 of this Article.

      In the case of refusal in assignment of allowance, an authorized state body shall be obliged to motivate the reasons of refusal in written form and return the documents to the applicant through the State Corporation.

      5. The decision of the authorized state body may be appealed in accordance with the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 3 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); as amended by Laws of the Republic of Kazakhstan № 342-V as of 02.08.2015 (takes effect on 01.07.2018); dated 25.11.2019 No. 272-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.06.2020 No. 351-VI (shall be enforced from 01.07.2021).

Article 4. Change over from one type of allowance to another

      On the ground of application of person, drawing an allowance shall be executed change over from one type of allowance to another from the date of registration of application in the State Corporation with all necessary documents in the manner, determined by the central executive body.

      Footnote. Article 4 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016).

Article 5. The terms of assignment of allowances

      1. Excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 342-V as of 02.08.2015 (takes effect on 01.07.2018).

      1-1. The term for assignment of benefits does not exceed eight working days from the date of registration of the application with all the necessary documents in the State Corporation or from the date of obtaining consent to assign benefits through a proactive service in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On public services".

      2. Disability benefits are assigned from the date of the establishment of disability, but no more than three months before the day of applying for its assignment or until the day of obtaining consent to assign benefits through a proactive service in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On public services".

      3. Benefits for loss of the breadwinner are assigned from the day the right to benefit arises, but no more than twelve months before the day of applying for the assignment of benefits with all the necessary documents or until the day of obtaining consent to assign benefits through a proactive service in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On state services".

      4. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      Footnote. Article 5 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 20 December, 2004 No. 13 (shall be enforced from 1 January, 2005); dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); № 342-V as of 02.08.2015 (takes effect on 01.07.2018); dated 25.11.2019 No. 272-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 6. Procedure of payment of allowances

      1. Payment of allowances shall be executed for the current month. In the case of death of recipient of allowances, the allowances shall be paid including the month of death.

      1-1. To the persons residing in social and medical institutions (enterprises) of the general type receiving inpatient care and being under full state support, state social allowances on disablement and on the occasion of loss of wage earner shall be paid to:

      in the amounts according to Articles 12 and 16 of this Law, in the case, if the assigned amount of the allowances is less than minimum living wage established by the established by the Law on republican budget on the relevant financial year;

      in volume of 30 percent of the amount of the allowances, assigned according to Articles 12 and 16 of this Law, but not less than minimum living wage established by the Law on republican budget on the relevant financial year.

      To the persons residing in social and medical institutions (enterprises) for the persons with psychoneurological diseases receiving inpatient care and being under full state support, state social allowances on disablement and on the occasion of loss of wage earner shall be paid in volume of 30 percent of amounts of allowances, assigned according to Articles 12 and 16 of this Law.

      Transfer of 70 percent of the assigned amount of allowances shall be executed to a separate bank account of social and medical enterprises (organizations).

      The procedure for using of these funds of medical and social institutions (enterprises) is determined by the central executive body.

      1-2. Children with disabilities with a violation of the musculoskeletal system, living in medical and social institutions (organizations) in a hospital and being on full state support, state social benefits for disability and loss of breadwinner are paid in full.

      1-3. In the case of departure of the recipient from social and medical institutions (enterprises), is recommenced the payment of state social allowances on disablement and on the occasion of loss of wage earner in full from the first day of the month following the month of departure.

      2. Accessed amount of allowances, expendable by the recipient in a timely manner shall be paid for the last time, but not more than 3 years before application for their receipt.

      3. The amount of allowances, not received in a timely manner due to a fault of the authorized state body, the State Corporation shall be paid simultaneously for the last time without limitation of terms.

      3-1. In the case of death of recipient of the state social allowances, one-time payment for burial in the amount of 15,7 monthly calculation index shall be paid to the members of family of person, performed the burial.

      4. Payment of allowances shall be carried out in the manner established by the central executive body.

      Footnote. Article 6 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 05.04.1999 No. 366 (shall be enforced from 01.01.1999); dated 20.12.2004 No. 13 (shall be enforced from 01.01.2005); dated 04.07.2006 No. 148 (the order of enforcement see Article 2); dated 31.03.2014 No. 180-V (shall be enforced from 01.04.2014); dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 17.03.2015No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 03.12.2015 No. 433-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 06.04.2016 No. 483-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 7. Deductions from allowances

      1. Deductions from allowances may be executed according to the procedure of the execution proceedings.

      2. Deduction from allowance shall be executed from the amount due and owing to be paid.

      3. More than 25 percent of the amount due and owing to be paid may not be deducted from the allowance.

      4. Unnecessary paid in the form of allowances due to a fault of bodies, assigned and paid allowances shall not be subject to deduction.

Chapter 2. Disablement allowances

Article 8. Conditions of assignment of allowance

      1. Disablement allowances shall be assigned in the case of occurrence of disability, irrespective of whether the work was terminated at the time of application for allowance or continued.

      2. Disablement allowances shall be assigned irrespective of when the disability occurred – in the period of work or service, before enter the workplace or after termination of work.

      3. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No.342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

      4. Re-examination of persons with disabilities who have reached the age that entitles them to receive pension payments is carried out only upon their application.

      Footnote. Article 8 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 20.12.2004 No. 13 (shall be enforced from 01.01.2005); dated 21.06.2013 No. 106-V(shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.08.2015 No.342-V (shall be enforced from 01.01.2016).

Article 9. Disability groups

      Disability shall be subdivided into three groups depending on degree of restriction of life activity, as well as labour ability.

      Reasons, disability groups, as well as time of the onset of disability shall be established by the subdivision of medical and social assessment.

      Rules of conducting of medical and social assessment shall be developed and approved by the central executive body.

      Footnote. Article 9 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 10. The term of assignment of disablement allowances

      1. Disablement allowances shall be assigned for the whole period of disability, established by the subdivision medical and social assessment.

      1-1. In the presence of the conditions established by paragraphs 1-3 of Article 11 and Article 64 of the Law of the Republic of Kazakhstan " On retirement insurance in the Republic of Kazakhstan", payment of disablement allowances is discontinued or revised taking into account the amount of received pension payments for age or pension payments for the age in grade in according to paragraph 5 of Article 12 of this Law.

      2. In the case of change of group of disability the payment of allowance in the new amount shall be carried out from the date of change of group of disability.

      In the case of recognition of re-certificated as capable to work, the allowance shall be paid for the month of his(her) recognition as capable to work, inclusive.

      3. If the disabled person did not appear in the subdivision of medical and social assessment for recertification in the term that assigned for that, the payment of allowance to him (her) shall be suspended, and in the case of recognition him (her) as disabled person once again – recommenced from the date of suspension, but not more than one month, if subdivision of medical and social assessment recognizes him (her) for this period as disabled person.

      Upon omission of the term of recertification for a valid reason, payment of allowance shall be executed from the date of suspension of payment until the day of recertification, but not more than three years, if subdivision of medical and social assessment recognizes him (her) for this period as disabled person. Upon that, if during recertification the disabled person was transferred to another disability group (higher or lower), the allowance for the specified time shall be paid on the former group.

      Footnote. Article 10 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.03.2015 No. 293-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); with the changes introduced by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 02.08.2015 No. 342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017); No. 67-VII LRK dated 12.10.2021 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 11. Categories of persons with disabilities eligible for disability benefits

      Persons with disabilities who are eligible for disability benefits include:

      1) persons with disabilities from general illness, labor injury, occupational disease, children with disabilities up to seven years old, children with disabilities from seven to eighteen years old - the first, second, third groups;

      1-1) persons with disabilities since childhood;

      2) persons with disabilities from among conscripts whose disability occurred as a result of injury, contusion, injury, disease received during military service, persons whose disability occurred during the elimination of the consequences of accidents at civilian or military nuclear facilities or as a result of emergency situations at nuclear facilities;

      3) persons with disabilities from among military personnel (except conscripts), employees of special state bodies, persons commanding and enlisted personnel of internal affairs bodies and the former State Investigative Committee of the Republic of Kazakhstan upon the onset of disability due to injury resulting from an accident unrelated to the performance of military service duties, service in special state bodies (official duties), or a disease not related to the performance of military and official duty;

      4) persons with disabilities from among military personnel (except conscripts), employees of special state bodies) whose disability occurred as a result of injury, contusion, injury, illness received during military service, service in special state bodies, employees of internal affairs bodies and the former State Investigative Committee of the Republic of Kazakhstan in the performance of official duties;

      5) persons with disabilities due to environmental emergencies, including due to radiation exposure during nuclear explosions and tests and/or their consequences, provided that a causal relationship is established.

      Footnote. Article 11 as amended by the Laws of the republic of Kazakhstan dated 16 November, 1999 No. 482 (shall be enforced from1 January, 2000); dated 21 March, 2002 No. 308 (shall be enforced from 1 January, 2002); dated 31 December, 2004 No. 28 (shall be enforced from 1 January, 2005); dated 22 May, 2007 No. 255 (shall be enforced from the date of its official publication); dated 13.02.2012 No. 553-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); No. 67-VII LRK dated 12.10.2021 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 12. Amounts of disablement allowances

      1. Persons with disabilities specified in subparagraphs 1), 1-1) and 3) of Article 11 of this Law, monthly disability benefits are assigned in the following amounts:

      children with disabilities up to seven years old - 1.40 minimum living wage;

      children with disabilities from seven to eighteen years of age of the first group - 1.92 minimum living wage;

      children with disabilities from seven to eighteen years of age of the second group - 1.59 minimum living wage;

      children with disabilities from seven to eighteen years of age of the third group - 1.40 minimum living wage;

      persons with disabilities from childhood of the first group – 1.92 subsistence minimum;

      persons with disabilities from childhood of the second group – 1.59 subsistence minimum;

      persons with disabilities from childhood of the third group – 1.20 subsistence minimum;

      persons with disabilities of the first group – 1.92 subsistence minimum;

      persons with disabilities of the second group – 1.53 subsistence minimum;

      persons with disabilities of the third group – 1.04 subsistence minimum.

      2. Monthly disablement allowances shall be assigned to the disabled persons, specified in subparagraphs 2) and 5) of Article 11 of this Law in the following amounts:

      1) from 1 April, 2014:

      persons with disabilities of the first group – 1.69 subsistence minimum;

      persons with disabilities of the second group – 1.36 subsistence minimum;

      persons with disabilities of the third group – 1.05 subsistence minimum;

      2) from 1 January, 2018:

      persons with disabilities of the first group – 2.81 subsistence minimum;

      persons with disabilities of the second group – 2.40 subsistence minimum;

      persons with disabilities of the third group – 2.01 subsistence minimum.

      3. Monthly disablement allowances shall be assigned to the disabled persons, specified in subparagraphs 4) of Article 11 of this Law in the following amounts:

      1) from 1 April, 2014:

      persons with disabilities of the first group – 2.19 subsistence minimum;

      persons with disabilities of the second group – 1.56 subsistence minimum;

      persons with disabilities of the third group – 1.05 subsistence minimum;

      2) from 1 January, 2018:

      persons with disabilities of the first group – 3.44 subsistence minimum;

      persons with disabilities of the second group – 2.65 subsistence minimum;

      persons with disabilities of the third group – 2.01 subsistence minimum.

      4. Monthly disablement allowances shall be paid in full measure to the employed recipient of allowances.

      5. If the amount of pension payments upon the attainment of the age or pension payments for the age in grade is less than the amount of monthly disablement allowance, established for the relevant category of disabled persons, the payment of monthly disablement allowance shall be executed in the form of relevant additional payments to the pension payments for age or pension payments for the age in grade to the amount of monthly disablement allowances established for this category of disabled persons.

      Footnote. Article 12 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 31.03.2014 No. 180-V (shall be enforced from 01.04.2014); with the changes introduced by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 No. 311-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 28.10.2015 No. 369-V (shall be enforced from 01.01.2018); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017); No. 67-VII LRK dated 12.10.2021 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 3. Allowances on the occasion of loss of wage earner

Article 13. Conditions of assignment of allowance

      1. Unemployable members of the family of deceased wage earner, being in his (her) dependence shall have a right to allowance on the occasion of loss of wage earner. Upon that the allowances shall be assigned to the children and persons, specified in subparagraph 3) of paragraph 2 of this Article, irrespective of whether they were on the dependence of wage earner.

      2. Unemployable members of the family are:

      1) children (as well as adopted, stepsons and stepdaughters), brothers, sisters and grandchildren, not reached the age of eighteen and over that age if they became disabled before reaching the age of eighteen, upon that brothers, sisters and grandchildren – upon condition, if they does not have employable parents, stepsons and stepdaughters - if they do not receive alimony from their parents.

      The minors, having a right to allowance on the occasion of loss of wage earner shall also reserve this right upon their adoption;

      2) father, mother (as well as adoptive persons), wife, husband, if they reached retirement in accordance with the legislation on retirement insurance;

      3) one of the parents or spouse, or grandfather, grandmother, brother or sister, independent from the age and employability, if he (she) is busy looking after the children, brothers, sisters or grandchildren of deceased wage earner, not reached the age of 8, and does not work;

      4) grandfather and grandmother, if they reached retirement in accordance with the legislation on pension insurance, and in the absence of persons, who are required by the Law to maintain them, and not having other sources of the means of subsistence.

      3. Citizens above eighteen years of age, who are students, are entitled to receive a benefit for loss of breadwinner until the end of full-time general secondary, technical and vocational, post-secondary education, until they get a higher and (or) post-graduate education, but they shall not be above twenty-three years old at the time of graduation.

      4. Members of family of deceased shall be considered on his (her) dependence, if they were in his (her) full support or received assistance, which was for them a permanent and main source of sustenance.

      5. Allowances, assigned to the children, who have lost both parents (full orphans) shall be paid to their legal representatives.

      6. All the rules of this Law, relating to the families of dead, shall be respectively distributed to the families of missing or declared dead, if these facts are established in a judicial procedure.

      Footnote. Article 13 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 16.11.1999 No. 482 (shall be enforced from 1 January, 2000); dated 27.07.2007 No. 320 (the order of enforcement see Article 2); dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.08.2015 No.342-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 20.06.2017 No. 76-VI (shall be enforced from 01.07.2017); № 203-VI as of 26.12.2018 (takes effect ten calendar days after its first official publication).

Article 14. Period for which allowance is assigned

      Allowance on the occasion of loss of wage earner shall be established for the whole period during of which the member of family of dead is considered as unemployable, according to Article 13 of this Law, and members of family, reached the age which gives the right to receive the pension payments in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On retirement insurance in the Republic of Kazakhstan”, - for the life term.

Article 15. Assignment of one allowance for the whole family

      1. One common allowance shall be assigned to all family members, having a right to allowance on the occasion of loss of wage earner.

      2. At the request of family member, his (her) share of allowance shall be allocated and paid him (her) separately.

      3. Allocation of share of allowance shall be executed from the date of application for its allocation.

      4. Upon change of number of family members, provided by allowance on the occasion of loss of wage earner, the amount of allowance is respectively increased or decreased by the number of family members, having a right to allowance.

      5. The same revision of the amount of the allowance shall be established in the cases, when the payment of allowance to one of family members is suspended or recommenced on passing over the circumstances that caused the suspension of payment of the allowance.

Article 16. The amount of allowances on the occasion of loss of wage earner

      1. Maximum amount of the monthly allowance on the occasion of loss of wage earner shall be assigned:

      1) from 1 April, 2014 in the amount 1,69 minimum living wage for all unemployable members of his (her) family;

      2) from 1 January, 2016 - in the amount 2,11 minimum living wage for all unemployable members of his (her) family.

      2. Monthly allowance on the occasion of loss of wage earner shall be assigned:

      1) from 1 April, 2014:

      in the existence of one unemployable member of family in the amount 0,69 minimum living wage;

      in the existence of two – 1,19 minimum living wage for all unemployable family members;

      in the existence of three – 1,48 minimum living wage for all unemployable family members;

      in the existence of four – 1,57 minimum living wage for all unemployable family members;

      in the existence of five – 1,62 minimum living wage for all unemployable family members.

      In the existence of six and more unemployable family members, the amount of allowance shall be calculated for every as equal share from 1,69 minimum living wage;

      2) from 1 January, 2016:

      in the existence of one unemployable member of family in the amount 0,86 minimum living wage;

      in the existence of two – 1,49 minimum living wage for all unemployable family members;

      in the existence of three – 1,85 minimum living wage for all unemployable family members;

      in the existence of four – 1,96 minimum living wage for all unemployable family members;

      in the existence of five – 2,03 minimum living wage for all unemployable family members.

      In the existence of six and more unemployable family members, the amount of allowance shall be calculated for every as equal share from 2,11 minimum living wage;

      3. In the case of loss of both parents, the monthly allowance on the occasion of loss of wage earner shall be assigned to the orphaned children:

      1) from 1 April, 2014 – in the amount 0,94 minimum living wage for each child, other unemployable family members – in the amount 0,43 minimum living wage, but not more 2,05 minimum living wage for all unemployable family members;

      2) from 1 January, 2016– in the amount 1,18 minimum living wage for each child, other unemployable family members – in the amount 0,54 minimum living wage, but not more 2,56 minimum living wage for all unemployable family members.

      4. The amount of monthly allowance shall be increased by 0,25 minimum living wage for each unemployable family member for family members of military servicemen, officers of special state bodies, internal affairs bodies and former State Investigation Committee of the Republic of Kazakhstan killed or dead due to injure, contusion, maim, disease, obtained during performance of official duties or military service, service in the special state bodies, but not more than:

      1) from 1 April, 2014 – 2,05 minimum living wage for all family members;

      2) from 1 January, 2016– 2,56 minimum living wage for all family members.

      5. If the amount of pension payments according to age, received by unemployable family member is less than received monthly allowance on the occasion of loss of wage earner, the payment of monthly allowance on the occasion of loss of wage earner shall be executed in the form of relevant additional payments to the pension payments according to age to the amount of monthly allowance on the occasion of loss of wage earner, established for these unemployable family members.

      Footnote. Article 16 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 31.03.2014 No. 180-V (shall be enforced from 01.04.2014); as amended by the laws of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 No. 311-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 17.11.2015 No. 408-V (shall be enforced from 01.03.2016).

Chapter 4. Allowances according to age

      Footnote. Chapter 4 was excluded by Law of the Republic of Kazakhstan № 342-V as of 02.08.2015 (take effect on 01.07.2018).

Chapter 5. Final and transitional provisions

Article 19. International treaties

      If by the international treaty, ratified by the Republic of Kazakhstan, made other rules than those that contained in this Law, the rules of the international treaty shall be applied.

Article 20. The state guarantees

      1. The state social disablement allowances on the occasion of loss of wage earner and according to age shall be paid from 1 January, 1998 at the expense of budget funds in the amount not less than the amounts of pensions, actually receive until 1 January, 1998, to the persons, to whom the social pensions, disablement pensions and on the occasion of wage earner were assigned on the current legislation until 1 January, 1998.

      2. Payment of these allowances shall be carried out in the manner established by this Law.

      Footnote. Article 20 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 December, 2004 No. 13 (shall be enforced from 1 January, 2005).

Article 21. Responsibility for violation of this Law

      Responsibility for violation of this Law is established in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 21 as amended by Law of the Republic of Kazakhstan № 342-V as of 02.08.2015 (takes effect on 01.07.2018).

Article 22. The procedure of entry into legal force of this Law

      This Law shall enter into legal force from 1 January, 1998.

      The President

      of the Republic of Kazakhstan