On approval of the Rules for the organization of educational, socio-legal, psychological and ideological work with the personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan

Order of the Minister of Defense of the Republic of Kazakhstan No. 355as of May 21, 2019. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on May 23, 2019, No. 18715.

      Unofficial translation

      Footnote. Became invalid by the Order of the Minister of Defense of the Republic of Kazakhstan dated 13.10.2022 No. 911 (effective after the expiration of ten calendar days after the date of its first official publication).

      In accordance with subparagraph 19-61) of paragraph 21 of the Regulation on the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan approved by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan No. 1074 as of August 16, 2001, I hereby ORDER:

      1. To approve the appended Rules for the organization of educational, socio-legal, psychological and ideological work with the personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      2. In accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, the Department of educational and ideological work of the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan shall:

      1) ensure state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

      2) send this order’s copy to the Republican State Enterprise with the Right of Economic Management “Institute of Legislation and Legal Information” of the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan for its official publication and inclusion into the Reference Control Bank of Regulatory Legal Acts of the Republic of Kazakhstan in Kazakh and Russian within ten calendar days of the state registration;

      3) place this order on the website of the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan after its first official publication;

      4) within ten working days of the state registration, submit information on the implementation of measures, provided for in subparagraphs 1), 2) and 3) of this paragraph, to the Legal Department of the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan.

      3. The control over the execution of this order shall be assigned to the First Deputy Minister of Defense - Chief of the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      4. This order shall be brought to the notice of officials to the extent it is applicable to them.

      5. This order shall take effect ten calendar days after its first official publication.

      Minister of Defense of
the Republic of Kazakhstan Major General
N. Yermekbayev

  Approved by Order
№ 355 of the Minister of Defense
of the Republic of Kazakhstan
as of May 21, 2019

Rules for the organization of educational, socio-legal, psychological and ideological
work with the personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan
Chapter 1. General provisions

      1. These Rules for the organization of educational, socio-legal, psychological and ideological work with the personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the Rules) establish the procedure for the organization of educational, socio-legal, psychological and ideological work with the personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan).

      2. The list of reporting and planning documentation on the organization of educational, socio-legal, psychological and ideological work with the personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan in the military authorities, military units (institutions), elements is set out in Appendix 1 to these Rules.

      3. The state of educational, socio-legal, psychological and ideological work with the personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan in everyday activities is assessed in accordance with Appendix 2 to these Rules.

Chapter 2. Procedure for the organization of educational work in the
Armed Forces of the Republic of Kazakhstan
Clause 1. Organization of educational work in the Armed Forces
of the Republic of Kazakhstan

      4. Educational work is one of the most effective forms of training and education of the personnel. In it, educational goals and objectives are naturally complemented with information forms and methods of training and education; it has systematic pedagogical impact on the state of mind and behavior of military personnel through specially prepared information materials that form the personnel’s system of worldview values and military-patriotic consciousness.

      5. Educational work is aimed at military-political guidance, the formation of high moral and psychological qualities by implanting socially significant ideals, ideas of patriotism, motives for serving the Fatherland, state interests and high spiritual needs of the personnel in their consciousness and behavior.

      6. The main objectives of educational work in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan are as follows:

      1) cultivation of high spiritual culture and morality, state-oriented outlook and social activity in the personnel;

      2) increasing the degree of legal awareness and literacy of the personnel by explaining them the basics of public policy and measures taken by the country’s leadership to develop and transform Kazakhstani society;

      3) educating military personnel to profoundly understand the mission of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the features of their formation, operation and their role in the performance of high-degree alert tasks they are charged with;

      4) formation and maintenance of military personnel’s moral and psychological readiness to defend the Republic of Kazakhstan, feeling of pride and responsibility for being part of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      5) development of constant striving for the improvement of military arts, their military profession, for training in the use of weapons and military equipment, methods of their application.

      7. The main forms of educational work include:

      1) state legal training;

      2) provision of information to the personnel;

      3) listening and viewing information TV programs, radio programs, audio materials and video materials;

      4) training commanders of elements (units) and their deputies, commanders of service branches and services in the forms and methods of educational work with subordinates;

      5) thematic gatherings and staff meetings;

      6) meetings of the personnel with commanders, veterans of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, war and labor veterans, statesmen;

      7) sharing of experience in organizing educational work;

      8) individual educational work;

      9) preparation and release of audio materials and video materials, information and reference materials, memos, combat leaflets, “flash” sheets;

      10) bringing military court verdicts against military servicemen convicted of war crimes to notice;

      11) officers’ assembly.

      8. The main means of educational work include:

      1) cultural and leisure institutions;

      2) rooms for information and educational work;

      3) libraries;

      4) printing equipment;

      5) technical teaching aids;

      6) mobile information systems;

      7) visual media.

      9. The main methods of educational work include:

      1) informing;

      2) persuasion, education;

      3) training;

      4) propaganda;

      5) outreach;

      6) briefing;

      7) criticism;

      8) discussion.

      10. Educational activities of the military authorities are organized and carried out in accordance with the system of basic educational activities in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan in accordance with Appendix 3 to these Rules.

      11. Educational activities are included in the daily routine, and also in the units’ lesson schedules.

Clause 1-1. Organization of state -legal training in the Armed Forces

      Footnote. Chapter 2 was amended with Clause 1-1 in accordance with the order of the Minister of Defense of the Republic of Kazakhstan dated 15.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      11-1. State-legal training (hereinafter referred to as the SLT), being one of the most effective components of information support in solving the tasks facing the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, shall be carried out through application of various forms and methods of information-ideological and educational influence on the military team.

      11-2. SLT is organized and conducted in all military authorities, military units and institutions of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan up to a company (battery, ship) and equal to them, inclusive, with all categories of the personnel.

      11-3. SLT is aimed at forming in the minds of personnel a sense of Kazakh patriotism, loyalty to the constitutional and military duty to protect the Fatherland, a correct understanding of the main provisions of the State Development Strategy "Kazakhstan-2050".

      11-4. The main objectives of the SLT are as follows:

      1) cultivation of high spiritual culture and morality, state-oriented outlook and social activity in the personnel, increasing the degree of legal awareness and literacy by explaining them the basics of public policy and measures taken by the country’s leadership to develop and transform Kazakhstani society;

      2) ideological support of the tasks facing the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, aimed at strengthening the rule of law, military discipline and law and order, preventing offenses, facts of death and injury among personnel, counteracting negative informational influences on military teams;

      3) strengthening high-willed stability, corporate spirit and cohesion of personnel, maintaining a healthy moral atmosphere in military teams;

      4) further development of aspects of the comprehensive education of personnel (ideological, military-patriotic, legal, spiritual and moral, aesthetic) in the process of development and professionalization of the army;

      5) improvement of legal, psychological and pedagogical knowledge, skills and abilities of officials in practical activities for the leadership (management) of military teams.

      11-5. SLT classes shall be held on an ongoing basis according to a single thematic plan and calendar plans approved for the academic year by category of personnel:

      1) with officers of the structural units of the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan and the General Staff of Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the main departments of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the departments of the chief of Logistics and armaments, the commanders-in-chief of the branches, the commanders of the branches and troops of the regional commands, institutions (military educational institutions , local military authorities) - according to a 20-hour program, while at least 2 training hours are allocated to the reserve;

      2) with officers of military units (brigades, regiments, ships, bases, arsenals, separate battalions, divisions and companies) and units (line battalions, divisions, companies, batteries and their equals) - according to a 50-hour program, with at least 2 training hours allocated for reserve;

      3) with sergeants (foremen) and contracted personnel - according to a 100-hour program, including 30 training hours, with at least 4 training hours allocated to the reserve;

      4) with soldiers (sailors) - according to a 160-hour program, with at least 6 hours allocated to the reserve.

      11-6. SLT trainings with personnel shall be held in the morning assuming:

      1) with officers – 2 times a month (the first and the third Monday) for 2 academic hours;

      2) with sergeants (foremen) and contract servicemen who are serving in the military as sergeants - once a week on Mondays, for 2 academic hours;

      3) with sergeants (foremen) and contract servicemen who are doing military service as enlisted personnel - once a week on Mondays, for 2 academic hours;

      4) with soldiers (sailors) - 2 times a week on Monday and Friday (for air bases - on Monday and Thursday) for 2 academic hours.

      11-7. with soldiers (sailors) - 2 times a week on Monday and Friday (for air bases - on Monday and Thursday) for 2 academic hours.

      11-8. The time, place and procedure for conducting trainings on SLT, military psychology and pedagogy should be determined before the beginning of a new period of study.

      11-9. SLT team leaders shall be appointed:

      1) with officers of departments of military units (institutions) - commander (chiefs) of military (institutions);

      2) with the officers of the battalion (division) - the commander of the battalion (division);

      3) with servicemen undergoing military service in the positions of sergeants - deputy commander (chiefs) of a military unit (institution), unit for educational and ideological work ;

      4) with personnel under a contract who are serving in the military in the positions of privates - the commander (deputy commander) of the company (batteries);

      5) with compulsory-duty servicemen - platoon commander.

      11-10. The quantitative composition of the personnel of the SLT groups shall be determined by the decision of the head of the relevant military command body, the commander of the military unit (head of the institution) in the amount of no more than 30 people.

      11-11. A unified thematic lesson plan for SLT with the personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the Thematic Plan) for the academic year shall be approved by the First Deputy Minister of Defense - Chief of the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan no later than 10 days before the start of the new academic year and sent to subordinate military command and control bodies , military units and institutions for its subsequent implementation.

      11-12. The thematic plan provides for a training course of classes, which consists of two main sections:

      1) SLT (for military servicemen of all categories);

      2) military psychology and pedagogy (for officers, sergeants (foremen) of the command level and officials who have subordinate personnel).

      11-13. In the thematic plan, the topics of classes in sections (subsections), arranged in chronological order shall be set forth.

      11-14. The order of studying topics (date, time, forms and methods of conducting classes) shall be determined by the first head (headquarters) of the relevant military command body (main department of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, branch of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, branch of service, regional command, military unit, institution, military educational institution) in Schedule of SLT trainings for the academic year.

      11-15. The calendar plan shall be approved by the first head of the military control body (type of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, main department of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, type of troops, regional command, military unit, ship, institution) in accordance with the topics of the classes defined by the Thematic Plan, establishing specific dates, times, forms and methods conducting classes, linking them to the series of events in the life of the state (main and significant dates), with the exception of structural divisions of the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan and the General Staff of Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      11-16. Accounting for the attendance and performance of SLT groups in all military command and control bodies, military units and institutions of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan is kept in the registers of attendance and performance of personnel.

      11-17. The main forms of conducting SLT trainings:

      1) with officers, sergeants and personnel under the contract - a lecture, testing (written survey), a control lesson based on the results of the training period (academic year);

      2) with soldiers (sailors) - a lecture, self-training, testing (written survey), a control lesson following the results of the training period (academic year);

      3) with officers (sergeants, foremen) in the system of military psychology and pedagogy - a lecture, testing (written survey), a control lesson based on the results of the training period (academic year).

      11-18. During the period of inspection, final and control checks, SLT control classes, knowledge shall be assessed in the amount of SLT topics studied since the beginning of the academic year, according to a 4-point system: “excellent”, “good”, “satisfactory”, “poor”.

      11-19. Testing (written survey) is also used by SLT group leaders to determine the degree of assimilation of the educational material of the personnel after each studied topic with grading in the journal.

      11-20. At the same time, the score of testing personnel shall be displayed if the number of correct answers from the total number of control questions was:

      “excellent” – above 90%;

      “good” – from 75% to 90%;

      “satisfactory” – from 50% to 75%;

      “poor” – less than 50%.

      11-21. Estimates for training groups (structural units, military units, institutions) for SLT shall be determined on the basis of individual assessments of personnel based on:

      "excellent", if at least 90% of the personnel being checked received positive marks, of which at least 60% - not lower than the mark "excellent";

      “good” if at least 90% of the personnel being checked received positive ratings, of which at least 60% - not lower than the “good” rating;

      “satisfactory” if at least 80% of the tested personnel received positive marks;

      "poor", if the conditions for determining the grade "satisfactory" are not met.

Clause 2. Organization of activities of the officers’ assembly

      12. The officers' assembly operates on an ongoing basis in the form of a public advisory and advisory body of officer corps, being an additional tool for educating and managing officer corps through public (group) influence on their self-consciousness and further behavior in the team.

      Footnote. Paragraph 12 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      13. The officers’ assembly is set up to:

      1) educate officers in the spirit of devotion to the state, the people of Kazakhstan and their legally elected President, flawless performance of military duty and conscious responsibility for constant readiness to defend the Fatherland;

      2) ensure officers’ observance of the requirements of the legislation, civil servants’ high legal culture, moral and ethical standards and rules of conduct (official ethics).

      14. The functional activity of the officers’ assembly is based on the principles of unity of command, reasonable creative initiative, transparency, publicity and “zero tolerance” to any type of offense.

      15. The main objectives of the officers’ assembly are as follows:

      1) strengthening and developing the continuity of generations among officers of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      2) developing and forming positive military (combat) traditions and rituals of the officer corps;

      3) educating high moral standards in officers, enhancing their general, spiritual and military culture;

      4) ensuring public influence on officers who commit offenses discrediting the honor of officers;

      5) propaganda of best practices, exemplary performance of military duty and healthy lifestyle by the most well-trained officers (mentors);

      6) keeping up the systems of mentoring, leadership and patronage work with young officers;

      7) creating good respectful relationships based on respect for honor and dignity, moral and ethical standards of behavior in the officer corps;

      8) involvement of officers in the process of military-patriotic education of young officers through raising their pride for being part of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan and military profession, propaganda of the feats of arms of national heroes and Kazakhstani soldiers in liberation wars, armed conflicts and peacekeeping missions.

      16. Officers’ assemblies are set up in the offices of the commanders-in-chief of military branches, the commanders of military service branches, the regional commands troops, the main directorates of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, military units (institutions), individual military elements (companies, battalions) with at least ten officers on staff.

      17. If the indicated individual military elements have fewer than ten officers, the latter shall be included in the officers’ assembly of a higher military authority, military unit (institution).

      18. Meetings of officers’ assemblies are held in the offices of military authorities, military units (institutions) at least once a quarter, and also, as necessary, by decision of the chairman of the officers’ assembly or at the request of at least one third of its members.

      The time and place of a meeting of the officers’ assembly are announced in the agenda, at least three days before the meeting.

      19. The officers’ assembly holds a meeting as necessary in case of:

      1) undermining prestige of higher commanders, damaging image of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan by an officer;

      2) violation of law, military discipline and law and order, which is negatively perceived by the public.

      3) need for immediate action in respect of a person whose deed has discredited (disgraced) the highly appreciated rank of an officer of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      20. The chairman of the officers' assembly shall be the first head of the military control body, the commander (chief) of the military unit (institution).

      Footnote. Paragraph 20 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      21. In order to organize functional activities, planning, coordination and meetings of the officers’ assembly, to allocate tasks and functions, and also to maintain relevant documentation, it is necessary to set up the Council of the officers’ assembly (hereinafter referred to as the Council).

      22. The composition of the Council is elected at a general assembly of officers by open voting by a majority of votes from among the deputy commanders (chief) of the military unit (institution), as well as officers who enjoy confidence, authority and respect in the officer team.

      Footnote. Paragraph 22 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      23. The quantitative composition of the Council is determined by the decision of the officers' meeting and consists of an odd number of members. The Secretary of the Council is appointed officer of the personnel body (service) of the military unit (institution).

      Footnote. Paragraph 23 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      24. The Chairman of the Council, who is also the chairman of the officers' assembly of the military unit (institution), after his election as chairman, shall assign tasks, functions and activities among the members of the Council.

      25. Excluded by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      26. The general meeting of officers considers such issues as:

      1) officers’ observance of the principles of honor and personal dignity;

      2) commission of offenses, misconduct and actions defaming the military rank of an officer of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      3) the undermining of the officer’s authority and humiliation of his personal dignity;

      4) assistance to officers preparing to enter higher military educational institutions (academies);

      5) recommendations to award officers;

      6) assisting newly arrived officers to progress professionally, adapt and feel part of the officer team;

      7) organization of group, public, educational and cultural and leisure activities involving officers’ family members.

      27. Issues submitted to the officers’ assembly are considered in the atmosphere of wide publicity, amiability, open sharing of opinions, mutual respect, friendly criticism and self-criticism.

      28. Decisions of the officers' assembly shall be made by open voting by a simple majority of those present and are reflected by the secretary of the Council in the relevant minutes.

      Footnote. Paragraph 28 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

Clause 3. Organization of cultural and leisure work and provision with technical teaching aids

      29. Cultural and leisure work is part of the whole complex of educational and socio-legal work in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan. It is carried out in close unity and coordination with its other areas, the most important of which are the ideological, military-patriotic, military, moral and aesthetic education of military personnel and other activities carried out by the heads of military authorities, aimed at forming necessary moral and combat qualities of the military personnel.

      30. Cultural and leisure work carried out by military authorities is aimed at:

      1) performing the tasks of combat readiness and combat training;

      2) exemplary performance of combat duty, combat service, guard and internal services;

      3) keeping military camps, barracks, parks in excellent condition.

      Using the potential and means of cultural and leisure work, it is necessary to increase the authority of experts in military arts, specialists who gained skills with weapons and military equipment, to efficiently use morale-boosting incentives for professional growth, conscientious performance of military service duties by military personnel, to facilitate the involvement of military personnel in innovatory, inventive, cultural and leisure, and sports activities.

      31. Cultural and leisure work in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan has a variety of forms, methods, potential and means, the efficient use of which contributes to the formation of high moral and combat qualities of military personnel, supports their spiritual and emotional state, and mobilizes them for successful performance of combat missions.

      32. The system of forms and methods of organizing cultural and leisure work by military authorities includes:

      1) TV, radio, cinema, and video services provided to the personnel;

      2) provision of troops with literature and periodicals;

      3) organization of performances of professional and amateur groups, cultural figures, outreach, cultural and art brigades and other creative teams;

      4) holding of sports games and other mass cultural events, and sports and recreational activities helping the personnel have a rest and raising their morale;

      5) methodological work with the activists;

      6) collection of materials for military museums, exhibition activities.

      33. The basic means of cultural and leisure work include:

      1) houses of culture;

      2) garrison houses of officers;

      3) cultural and leisure centers;

      4) mobile information systems;

      5) military museums;

      6) rooms (cabins) of military glory.

      34. A separate section is devoted to cultural and leisure work in military authorities’ planning documents on training, educational process, and other tasks carried out by military authorities.

      35. For the period of training and during combat and mobilization training, combat duty, combat service, operational and combat training, guard and garrison services, it is necessary to plan their moral and psychological support, including cultural and leisure support.

      36. Cultural and leisure work in the garrison houses of officers, cultural and leisure centers and clubs is planned and organized on the basis of long-term and current plans. They are developed with account of objectives of the training and education of the personnel of military authorities.

      37. A component of the system of organization of cultural and leisure work is the use of visual outreach means in the territory of military camps, military authorities, which also perform an auxiliary task to ensure military personnel’s military-patriotic, military, moral and aesthetic education.

      38. The content of visual outreach forms must have educationally valuable. Visual outreach stands in the territory of military camps and military authorities are designed and maintained in accordance with the requirements of the governing documents.

      39. When the personnel leave for field training or exercises, the elements are provided with a mobile visual outreach set.

      40. Technical teaching aids and other cultural and educational property, sets of printing equipment for printing houses of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan are provided in accordance with the Standards for the supply of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan with technical teaching aids and other cultural and educational property, sets of printing equipment for printing houses approved by Order No. 679 of the Minister of Defense of the Republic of Kazakhstan as of November 27, 2015 (registered in the State Registration Register of Regulatory Legal Acts under No. 13315).

      41. Technical teaching aids and other cultural and educational property, sets of printing equipment for printing houses of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan are accounted for and written off in accordance with the Rules for the accounting and write-off of military property approved by Decree No. 787 of the Government of the Republic of Kazakhstan as of July 28, 2005.

Chapter 3. Organization of socio-legal work

      42. The organization of socio-legal work is managed by the heads of military authorities and their deputies (assistants) in educational work, legal issues, officers of educational bodies (departments, divisions, services), officials working with family members of military personnel.

      43. The means of socio-legal work include guidance manuals (brochures, booklets, memos) on strengthening military discipline and the law and order, and also providing social guarantees to military personnel; legal knowledge stands in the elements, documentaries and military-social sections in the media, visual media, technical teaching aids.

      44. The implementation of socio-legal activities requires a comprehensive systematic approach, providing for the unity and consistency of forms, methods and ways of educational influence on the consciousness of military personnel in the interests of high military discipline, and the law and order in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      45. The socio-legal work includes:

      1) military-social work;

      2) work to maintain high military discipline, and the law and order;

      3) work with family members of military personnel.

      46. The main objectives of military-social work are as follows:

      1) implementation of measures to ensure social protection of servicemen and their family members in accordance with regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan;

      2) study and forecasting of the development of social processes in military groups and areas of deployment of military authorities;

      3) determining the level of social protection of servicemen and their family members;

      4) development, adoption and performance of managerial decisions on the implementation of social protection of military personnel and their family members;

      5) provision of individual social assistance to military personnel;

      6) training commanders in legal basis of their official activities relating to social protection of subordinates;

      7) consideration of social issues of military personnel and their family members;

      8) maintaining interaction with state authorities and local self-governments, public associations in order to effectively address social problems of military personnel and their family members.

      47. The main forms of organization of military-social work by military authorities include:

      1) exercise of control over military personnel’s full provision with standard rations;

      2) individual and group counseling of the personnel on socio-legal issues;

      3) classes with all categories of military personnel on socio-legal topics (lectures, briefing, seminars, discussions);

      4) sociological surveys (questionnaires);

      5) support to family members of military personnel.

      48. Support to family members of military personnel is organized in order to ensure high combat readiness and combat effectiveness of the troops, strong military discipline and the law and order by adopting a set of measures to promote family values ​​and improve the moral and psychological climate in the families of military personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      49. The objectives of support to families of military personnel are as follows:

      1) study of the moral situation in the families of military personnel, identification of conditions and factors negatively affecting the moral and psychological state of military personnel and quality of their military service;

      2) providing families of military personnel with advisory, psychological, social, legal and other required assistance;

      3) development of proposals to the commanders for timely addressing emerging problems.

      50. The effective support to the families of military personnel is achieved by:

      1) matching events with family members of the military personnel with the commanders’ preventive objectives to observe the law, military discipline, and the law and order;

      2) organizing interaction with local executive bodies, councils of sergeants, women’s councils, elements’ activists;

      3) involving officials of a military unit (institution) in outreach, educational, consultative and cultural support to family members of military personnel;

      4) using various forms of incentives and social support, development and encouragement of a reasonable and creative initiative;

      5) covering support to families of military personnel in the regional and national mass media.

      51. The management, coordination and control of officials’ activities to support family members of military personnel are assigned to:

      1) deputy commanders (chiefs) in educational and ideological work - in military units and institutions;

      2) deputy commanders (in educational and ideological work) - heads of departments of educational and ideological work - in the offices of the commanders of service branches, regional command troops;

      3) heads of relevant departments (headquarters) of main directorates of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan - in main directorates of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      4) deputy commanders-in-chief (in educational and ideological work) - heads of main directorates (departments) of educational and ideological work - in the directorates of the commanders-in-chief of military branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      5) deputy chief of the General Staff in charge of educational and ideological work - in the Ministry of Defense.

      52. The officials’ activities to support family members of military personnel are carried out in cooperation with the heads of military authorities, the commanders of military units (institutions), down to a company (battery) inclusive, taking into account the troops’ living conditions, daily life and specifics.

      53. The officials’ main activities to support family members of military personnel are as follows:

      1) providing assistance to commanders (chiefs), educational and ideological bodies to form high moral-business and spiritual-moral qualities, family culture and ethics of behavior in military personnel and their family members;

      2) increasing the prestige and image of military service, cultivating the feeling of pride in family members of military personnel, respect for the profession of the defender of the Fatherland through various forms and methods of educational, ideological, legal, psychological, military-social and cultural and leisure activities;

      3) psychological support and cohesion of families of military personnel to create good moral atmosphere in military teams;

      4) religious education of military personnel and their family members in order to clarify the policies of a secular, legal and social state, the foundations of interethnic and interfaith harmony, the essence of destructive and radical ideology;

      5) assistance to large and young families, families of the fallen in solving various social, family and domestic problems;

      6) organization of leisure time for the families of military personnel, promotion of positive customs, traditions and military rituals, healthy lifestyle, involvement in folk art, amateur performances;

      7) interaction with general educational and pre-school institutions in issues of patriotic education, training, recreation and leisure for the children of military personnel, unlocking their creative potential;

      8) involvement of family members of military personnel in the improvement of military towns, streets, houses, dormitories, sports- and playgrounds;

      9) interaction with local executive bodies, public associations to solve goals and objectives set.

      54. The fundamental principles of supporting family members of military personnel are as follows:

      1) individual and differentiated approaches;

      2) confidentiality of personal information;

      3) establishment of stable and trust relations with family members of military personnel based on mutual respect, consent and friendliness;

      4) development of the principles of social partnership, gender equality, meaningful cooperation and sharing best practices;

      5) involvement of military personnel and their family members in community service.

      55. The main forms of support to family members of military personnel include:

      1) study of the moral and psychological climate in the families of military personnel by conducting explanatory and psychological-sociological work with family members of military personnel (conversations and lectures on educational, preventive and legal topics, individual interviews, sociological surveys, anonymous questionnaires, trainings, consultations and other forms of informal communication);

      2) visiting families of military personnel in order to study social and living conditions, moral and psychological atmosphere, to identify problems in family relationships;

      3) instructor-methodical (training) sessions with officials devoted to the issues of support to family members of military personnel (with visits to garrisons);

      4) question and answer sessions, meetings with family members of military personnel attended by the commanders, invited representatives of local executive and law enforcement agencies, the banking sector;

      5) thematic gatherings for various ideological and humanitarian purposes to strengthen patriotic, spiritual and moral, and family values;

      6) holding an “Open Day” for family members of military personnel on a company (battery) scale, round tables, disputes, meetings, amateur art shows, evening meetings to fete best combat contenders involving family members of military personnel, evening events, youth and officer balls, excursions, charity and commemorative events, sporting events and competitions, theatrical performances and concerts, children’s matinees, “lessons of courage” and other cultural events.

      56. Instructor-methodical classes (training sessions) with officials devoted to support to family members of military personnel are organized and conducted:

      1) in military units, institutions, offices of the commanders of military service branches, the regional command troops, the main directorates of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan - at least once every six months;

      2) at the Ministry of Defense, in military branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan - once a year.

      57. The main tasks of maintaining a high level of military discipline and the law and order are as follows:

      1) analysis, assessment, development and implementation of effective measures for the prevention of offenses, deaths and injuries of military personnel, their strict observance of the rule of law, ensuring the security of military service, and also proper application of punishment administration by commanders (chiefs);

      2) using reliable data, to objectively determine the behavior of military personnel, to evaluate the work of officials in fostering discipline of military personnel;

      3) provision of methodological and practical assistance to commanders (chiefs), as well as to commissions on the organization of preventive activities with the personnel that operate in military units (institutions);

      4) training, selection and placement of personnel, generalization of best practices of organizational activities for the prevention of offenses and their introduction in the work of officials.

      58. The work to maintain a high level of military discipline and the law and order is organized and carried out through the implementation of such forms as:

      1) inspections in military authorities to check compliance with main provisions of the current legislation;

      2) organization of accounting, analysis, evaluation and summing up the state of military discipline and the law and order;

      3) reports, statements, situation reports of officials on the state of military discipline and the law and order (military service) in subordinate military units (institutions).

Chapter 4. Procedure for the organization of psychological work in the Armed Forces
of the Republic of Kazakhstan

Clause 1. Fundamentals of the organization of psychological work in the
Armed Forces of the Republic of Kazakhstan

      59. Psychological work in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan is organized and carried out in order to form psychological readiness of the personnel to perform their tasks as intended.

      60. The main areas of psychological work in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan are as follows:

      1) psychodiagnostics of individual characteristics of personnel;

      2) study of group processes in elements;

      3) psychological prevention of suicides;

      4) psychological training of personnel;

      5) psychological support of combat duty, guard and internal service;

      6) psychological assistance to personnel;

      7) psychological education of personnel.

      61. Psychological work is carried out by officials as part of organizational, educational activities and training of military personnel.

      62. Overall supervision of psychological work in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan is carried out by a structural unit of the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      63. Psychological methods and means approved by the chief of the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan are used in solving the problems of psychological work.

      64. A report on the results of psychological work is submitted monthly in the order of subordination in accordance with the form in Appendix 4 to these Rules.

      65. A weekly report on the state of psychological work is made orally on Mondays in the order of subordination of specialists in psychological work.

Clause 2. Psychodiagnostics of individual characteristics (personal qualities) of the personnel

      66. The diagnostics of individual characteristics (personal qualities) of the personnel is organized and carried out by specialists in psychological work.

      67. The diagnostics of personnel is carried out in groups (elements) and individually. In the study, the following methods are used: analysis of documents and biographical data, individual conversation, questionnaires, psychological testing, observation and questioning.

      68. The diagnostics of the personnel solves such tasks as:

      1) socio-psychological study and psychological examination of young replacement;

      2) examination of the personnel for selecting and referring to vacant military posts those candidates, who meet the established military service requirements;

      3) identification of individuals with the signs of low neuropsychic resistance, prone to various forms of deviant behavior;

      4) identification of the level of psychological readiness of persons going on combat duty, military service, guard and internal service;

      5) admission of military personnel to perform certain types of combat training tasks, requiring high emotional stability and neuropsychic resistance.

      69. Psychodiagnostics is carried out with regard to military personnel:

      1) under contract - twice a year;

      2) on compulsory military service, students of military schools, cadets - upon arrival at a military unit (institution) and includes primary, in-depth and subsequent examination;

      3) who returned from combat and emergency zones, peacekeeping missions, long tours of duty, vacations, after long medical treatment, transferred from other military units (institutions) - within 10 - 15 calendar days of their arrival;

      4) involved in combat duty, combat, guard and internal service - at least once every 6 months.

      70. The initial examination is carried out within three calendar days of the military personnel’s arrival at the military unit (institution) and is aimed at general acquaintance, assessment of the mental state, identification of personality traits and qualities that determine the process of adaptation to the conditions of military service (training), neuropsychic resistance.

      71. The results of the initial examination of military personnel help identify persons requiring in-depth psychological study, and also those in need for medical advice.

      72. The in-depth study is conducted within 14-30 calendar days and is aimed at holistic study of the personality of a serviceman and identification of specific individual psychological characteristics that may cause crisis states at the individual and group levels, and also at the development of proposals for their correction.

      73. Servicemen with a high level of suicidal risk, who have signs of neuropsychic instability, maladaptation and depression, who experience negative life events, family, domestic and financial difficulties, psychophysiological, personal and other problems are taken into account in the dynamic observation log in the form according to Appendix 5 to these Rules.

      Personnel are included (excluded) in the dynamic observation group on the basis of a psychologist's report addressed to the commander (chief) of the military unit (institution).

      When moving a serviceman included in the dynamic observation group, an information certificate is drawn up for him, which is sent to the place of movement along with the personal file of the serviceman. The information note must contain the psychological characteristics and reasons for the serviceman to be in the dynamic observation group.

      When sending a serviceman included in the dynamic observation group to a medical institution, the management (command) of the medical institution is warned in writing about the presence of this serviceman in the dynamic observation group.

      Footnote. Paragraph 73 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      74. The subsequent study of the personnel is carried out in the course of daily life activities by unit commanders, their deputies and specialists in psychological work, at least once a quarter.

      75. According to the results of a psychodiagnostic examination, one of the following conclusions shall be made:

      1) "foremost recommended" - the first category;

      2) “recommended” – the second category;

      3) "recommended conditionally" – the third category;

      4) “not recommended” – the fourth category.

      Footnote. Paragraph 75 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      76. Based on the results of the diagnostics of individual characteristics (personal qualities) of the personnel, a specialist in psychological work analyzes the results obtained, prepares proposals to officials for their psychological support, as well as for organizing psychological assistance to those in need, making organizational and managerial decisions.

      77. Diagnostic and preventive conversations conducted by specialists in psychological work are recorded in the register of diagnostic and preventive conversations with a psychologist in accordance with Appendix 6 to these Rules.

Clause 3. The study of group processes in elements

      78. The study of group processes in elements is organized and carried out in the course of everyday activities by specialists in psychological work together with element commanders and their deputies.

      79. The study of intragroup processes is carried out twice a year using the sociometric method and interviews. The study of newly formed units is carried out at least 4-6 weeks of their manning.

      80. The study of group processes in elements includes:

      1) identification of the structure of interpersonal relationships;

      2) determination of the status of each member of the group;

      3) assessment of group cohesion and compatibility.

      81. The results of the study are presented to the commander (chief) of the military unit (institution) in the form of a report (statement), which indicates the name of the elements, main areas to be studied, description of the problems identified, conclusions and suggestions.

      82. The results, conclusions and recommendations to commanders of elements, whose group processes were studied, shall be submitted against signature. The content of the information received may not be disclosed.

      83. Element commanders and their deputies, sergeants use the results of the study of intra-group processes in the elements in their work to improve the moral and psychological climate, create favorable interpersonal relationships, improve managerial activities, strengthen military discipline, good organization and the law and order, efficient manning and crewing.

      84. Information obtained in the process of studying military groups is confidential and may not be disseminated among the personnel.

Clause 4. Psychological support of combat duty, combat, guard and internal service

      85. The psychological support of combat duty, combat, guard and internal service (hereinafter referred to as psychological support) is carried out by specialists in psychological work in cooperation with officials responsible for troops’ organizational effectiveness.

      86. Psychological support is provided in order to:

      1) prevent persons with low neuropsychic resistance and other contraindications because of their mental health from performing combat duty, combat, guard and internal service;

      2) develop psychological recommendations on the formation of duty crews, shifts going on combat duty, combat, guard and internal service;

      3) form psychological stability and readiness for actions in various operational situations;

      4) provide psychological support to the personnel on combat duty, combat, guard and internal service;

      5) carry out activities on psychophysiological rehabilitation of military personnel after a shift of combat duty, combat, guard and internal service.

      87. Psychological support is carried out in four stages.

      The first stage is organizational one.

      Before starting the study, specialists in psychological work carry out:

      1) psychological study of personnel and interpersonal relationships in elements. Based on the results of the study, they present lists of military personnel not recommended for combat duty, guard and internal service to the chief of staff of the military unit (institution). The reason for this conclusion is the low level of neuropsychic resistance of the military personnel. Based on the results of the study of the personnel, it is necessary to draw up an act of psychological examination of the personnel in terms of their preparedness to combat duty, combat, guard and internal service in accordance with Appendix 7 to these Rules;

      2) quarterly study of individual psychological qualities of the personnel newly assigned to the shifts of combat duty, combat, guard and internal service. Based on the results of the study, it is necessary to draw up a statement and report to the commander of the military unit on the personnel admitted to combat duty, combat, guard and internal service;

      3) a set of psychocorrectional activities with persons not admitted to combat duty, combat, guard and internal service. Military personnel showing low level of neuropsychic resistance in the course of the second study are not admitted to combat duty, combat, guard and internal service and are referred to see a doctor (psychiatrist);

      4) a practical session with the personnel of the military unit (institution), element on familiarizing with and training in techniques and methods of mental self-regulation when preparing for and performing combat duty, combat, guard and internal service.

      The second stage is preparation for service.

      On the day of going on combat duty, combat, guard and internal service, specialists in psychological work conduct a psychological examination using rapid testing. From among the day duty personnel, the personnel going on duty with small arms shall be examined daily. Psychological service specialists monitor the prevention of service by persons suffering from a death or other grievous events in the unit and family, having deviations in behavior, characterized by high proneness to conflict, expressing unhealthy sentiments, and also having low neuropsychic resistance. The emotional state of military personnel, relationships in the group, the level of conflict among individual servicemen are assessed, and a conclusion is made about psychological readiness of the personnel to take up combat duty, combat, internal and guard service. The results of the study of the personnel with small arms on combat duty, combat, guard and internal service are reported daily to the chief of staff of the military unit (institution).

      The third stage is the service on combat duty, on guard.

      Specialists in psychological work assess the mental state of the personnel right in the course of their being on combat duty, on guard, and, given negative signs, take measures to eliminate them.

      The fourth stage comes after a shift of combat duty and guard service is over.

      Specialists in psychological work organize and conduct group and individual training for active, passive muscle relaxation and other activities to relieve neuropsychic stress.

Clause 5. Psychological work on suicide prevention

      88. Prevention of suicidal incidents is a complex of organizational, psychological, medical, educational, social and legal measures carried out in order to prevent suicidal incidents among the personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, to eliminate the causes and conditions conducive to their commission.

      Footnote. Paragraph 88 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      89. Work on the prevention of suicidal incidents provides for the implementation of general and special measures.

      Footnote. Paragraph 89 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      89-1. General preventive measures include:

      1) identification of persons at risk of suicidal behavior from among citizens entering military service under a contract, military educational institutions of the Ministry of Defense, as well as personnel undergoing military service in the ranks of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan during psychodiagnostic measures;

      2) carrying out a set of measures to optimize the process of adaptation of young recruits to the conditions of military service;

      3) organization of classes (trainings) aimed at developing the personnel's mental resistance to stressful situations in service activities;

      4) ensuring the optimal mode of duty time and rest time for personnel to prevent overwork and psycho-emotional stress among personnel;

      5) assessment of the mental state of servicemen before taking up combat duty, guard and internal service;

      6) carrying out preventive work with personnel who are prone to violating military discipline, who have conflict relationships in the team and family, and who performed official duties in special conditions;

      7) organization of rehabilitation measures aimed at reducing the consequences of the adverse impact of extreme conditions of service activity on the health status of servicemen;

      8) study of intra-group processes in military collectives;

      9) optimizing the moral and psychological climate, maintaining an atmosphere of friendship, camaraderie, mutual assistance, respect for the personal dignity of each serviceman in service teams;

      10) timely prevention and resolution of conflicts in military collectives;

      11) implementation of guarantees of social and legal protection of servicemen;

      12) creation of a favorable socio-cultural environment in military units (institutions), which forms positive value orientations, views and moods among servicemen, social optimism;

      13) strengthening the institution of the family among servicemen, developing the spiritual and moral traditions of family relations, providing advice and psychological support to dysfunctional families;

      14) use of the spiritual and moral potential of traditional religious denominations, public associations in the interests of preventing suicidal incidents;

      15) increasing legal awareness, financial literacy, strengthening the mental health of personnel;

      16) improving leisure, creating the necessary conditions for physical culture and sports, taking into account the interests of servicemen.

      Footnote. The Rules as amended by paragraph 89-1 in accordance with the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      89-2. Specific preventive measures shall include:

      1) identification of personnel at risk of suicidal behavior based on the results of a psychological examination conducted by specialists in psychological work and subsequent psychological and pedagogical work with them;

      2) training commanders (leaders) in methods to identify signs of socio-psychological maladaptation, suicidal behavior in personnel, as well as the methodology for conducting preventive measures;

      3) control over the mental state of servicemen in the performance of combat training tasks and in everyday life;

      4) individual control over servicemen with an unstable psyche, lagging behind in mastering a military specialty and physical development, from dysfunctional families, prone to drinking alcohol (drugs), gambling (ludomania), as well as having financial and family and domestic difficulties;

      5) carrying out individual educational and preventive work with servicemen who have signs of an acute crisis state, suicidal behavior, providing them with psychological support and assistance;

      6) referral in accordance with the established procedure for medical reasons of servicemen who are in an acute crisis state with signs of suicidal behavior to medical institutions;

      7) provision of specialized medical care to servicemen in an acute crisis state with signs of suicidal behavior;

      8) implementation of measures for social and psychological adaptation of servicemen who survived an acute crisis state with signs of suicidal behavior, organization of an optimal work and rest schedule;

      9) work with family members of servicemen who are in an acute crisis state with signs of suicidal behavior, and provide them with counseling, social and psychological support.

      Footnote. The Rules as amended by paragraph 89-2 in accordance with the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      90. To identify persons prone to suicide, specialists in psychological work use information from their psychodiagnostic examination, the study of military personnel by commanders and their deputies, data obtained during conversations with fellow servicemen, from correspondence (talks) with their parents.

      91. Specialists in psychological work analyze psychological situation in the unit (family, team), assess the presence and danger of conditions conducive to committing suicide. After comprehensive assessment of the situation, specialists in psychological work determine the level of suicide risk, the methods and forms of psychological (educational, organizational) impact on military personnel aimed at preventing suicide incidents.

      92. Compulsory-duty servicemen with the signs of suicide risk are removed from the elements to medical institutions of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan for medical (psychiatric) examination.

      93. The military personnel with suicide attempts, after arriving from medical facilities, are transferred to other elements with a favorable psychological climate, pursuant to the recommendation of specialists in psychological work, where they take a rehabilitation course.

      94. Commanders (chiefs) and their deputies take measures to improve the work on the prevention of suicide signs, eliminate the prerequisites conducive to the commission of suicides and create conditions for maintaining a healthy psychological climate in the elements, develop and approve work plans to prevent suicide signs with account of seasonality and age peculiarities associated with the exacerbation of psychophysiological state of the military personnel.

      94-1. For the effective implementation of measures to prevent suicidal incidents in military teams, to establish trusting relationships in the course of providing psychological assistance, assigning additional functions to psychological work specialists that are unusual for their activities, requiring them to apply administrative, disciplinary measures of influence on personnel and prescribing a psychologist take a dominant, directive position in relation to personnel shall not be allowed.

      Footnote. The Rules as amended by paragraph 94-1 in accordance with the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

Clause 6. Psychological training of personnel

      95. Psychological training is organized and carried out in order to form psychological resistance to high mental and physical stress in military personnel and military teams.

      96. Psychological training of the personnel can be general, special and targeted. It is organized and carried out by commanders (chiefs) as part of a single set of measures to implement the combat training plan and during the daily life of the troops (forces) with account of recommendations of specialists in psychological work.

      97. General psychological training of the personnel is organized and carried out by commanders (chiefs) in the process of training troops (forces) and ensures the formation of psychological readiness of the personnel to act in modern combat conditions, and also of psychological resistance to the effects of psycho-traumatic factors.

      98. Special psychological training of the personnel in military units (institutions) is organized by commanders (chiefs) in cooperation with specialists in psychological work in the combat training system. Special psychological training ensures psychological readiness and stability of the personnel to specific types of combat training tasks with account of peculiarities of the activity and specifics of the tasks performed by the military personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      99. Targeted psychological training of personnel is carried out before the start of combat training (combat) operations, ensures the formation of psychological readiness to perform a specific combat training task.

Clause 7. Psychological assistance to personnel

      100. Psychological assistance is provided in order to maintain and restore the disturbed mentality of the personnel.

      101. When providing psychological assistance to the personnel, the following tasks are solved:

      1) addressing crisis psychological states;

      2) maintaining and restoring the required level of psychological readiness to perform tasks as intended;

      3) psychological support to the personnel during their adaptation to the military service conditions;

      4) psychological rehabilitation of the personnel who suffered mental trauma in the process of duty performance.

      102. Psychological assistance is provided by specialists in psychological work during reception hours for the personnel. The personnel are received in accordance with the work schedule of the psychological relief room, which is approved by the commander (chief) and communicated to the personnel of the military unit, institution.

      103. Specialists in psychological work keep a register of persons who sought psychological assistance in accordance with the form in Appendix 8 to these Rules.

      104. Psychological assistance includes:

      1) psychological counseling - the activity of specialists in psychological work aimed at creating conditions in which a counselee can make a decision good for himself.

      Psychological counseling is carried out using both individual and group methods with the application of individual and group psychotherapy techniques;

      2) psychocorrectional work, which is the activity of specialists in psychological work aimed at correcting those features of mental development that, according to certain criteria, do not correspond to the model adopted in specific conditions of duty performance.

      Psychological correction is allowed in those cases where deviations and disorders are not the result of a mental illness or organic brain syndrome;

      3) psychological rehabilitation, which is a set of psychological activities aimed at restoring the emotional state, mental health and working ability of persons who suffered psychological trauma in the course of combat training;

      4) training work, which is the activity of specialists in psychological work aiming to teach training participants and give them practical skills that help an individual live harmoniously and sustainably in various military conditions.

Clause 8. Psychological education of personnel

      105. Psychological education is organized by specialists in psychological work with the aim of forming general ideas about a person, group, team and military activity in the personnel.

      106. The main objectives of psychological education are as follows:

      1) explanation of the essence and content of psychological work in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      2) familiarization of military personnel with the laws of mental development of a person, group, team;

      3) popularization of ideas of mental health of a person, his/her opportunities and limitations;

      4) informing about measures to protect the mental health of the personnel;

      5) instilling interest in psychological knowledge and desire to efficiently use it in professional activities and personal life.

      107. The effectiveness of psychological education is achieved by:

      1) giving lessons in the system of command (professional) training;

      2) organizing a set of lectures, conversations and trainings on current psychological issues for various categories of military personnel and civilian personnel;

      3) developing necessary reference material on psychological education and timely communicating it to the military and civilian personnel.

Clause 9. Features of the organization of psychological work in military schools
subordinated to the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan

      108. The features of psychological work organized and carried out in military schools subordinated to the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan that implement programs of higher, secondary technical, vocational or post-secondary education are as follows:

      1) psychological examination of the personnel for their admission to combat duty, combat, guard and internal service is carried out once an academic year;

      2) psychological study of military school students and cadets is carried out at least once a quarter.

Clause 10. Organization of psychological work in local military authorities

      109. The psychological work in local military authorities is organized by the heads of defense affairs departments with the aim of conducting psycho-diagnostic work and includes:

      1) psychological selection of citizens called for military service under contract;

      2) psychological selection of candidates entering military educational institutions subordinated to the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan;

      3) psychological examination of citizens during the period of conscription for compulsory military service.

      110. Activities on psychological examination of citizens for compulsory military service are carried out in order to determine the moral and psychological qualities of a conscript to serve and refer him to military units (institutions) in accordance with the level of his psychological readiness and stability.

      111. Psychological study involves socio-psychological study and psychological examination.

      112. Socio-psychological study involves an assessment of conditions of the individual’s upbringing and development, his military professional orientation, moral and volitional qualities, peculiarities of communication and behavior in the team, as well as educational and professional level.

      113. Psychological examination allows evaluating cognitive mental processes, psychological characteristics of the personality, properties of his nervous system, psychomotor habits and neuropsychic resistance.

      114. The conclusion of psychological examination of citizens subject to conscription for compulsory military service is advisory in nature and does not constitute a basis for deferment from the draft or draft exemption.

      115. The results of psychological selection (examination) are presented in the map of psychological selection (examination) in accordance with the form in Appendix 9 to these Rules.

Chapter 5. Organization of ideological work

      116. Ideological work is organized and carried out in order to form the moral and psychological stability of the military personnel, their immunity to destructive ideology, to form moral and psychological qualities of the personnel necessary to defend the Republic of Kazakhstan, and take measures to protect military personnel from the influence of destructive ideas.

      117. The objectives of ideological work are as follows:

      1) organizing and conducting educational, social, legal, psychological and ideological work with personnel in the troops, explaining the ideology of the state, measures taken by the country's leadership to strengthen the country's defense capability, ensure interethnic and interfaith harmony;

      2) organization and conduct of activities to foster devotion to the state policy, which effectively increases the level of combat and mobilization readiness of troops, in military personnel;

      3) formation of the personnel’s moral and psychological qualities necessary to defend the Republic of Kazakhstan;

      4) formation of the military personnel’s patriotic consciousness, love for their homeland, their people, devotion to military duty and loyalty to military oath, impeccable observance of the requirements of general military regulations and orders of commanders (chiefs);

      5) formation of military personnel’s moral and psychological stability, their immunity to destructive ideology;

      6) formation, through the media, of positive public opinion on the activities of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, organization and release (production) of teaching materials;

      7) interaction with state bodies, the media, law enforcement agencies on the organization and conduct of ideological work;

      8) analysis of the moral and psychological state of the personnel, organization of ideological work;

      9) generalization of best practices of organizing ideological work and their dissemination in military authorities.

      Footnote. Item 117 as amended by the Order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (effective after ten calendar days after the date of its first official publication).

      118. Ideological work in the field of preventing the penetration of destructive ideas into military teams shall be organized and carried out in the following order:

      1) planning ideological work in the field of countering religious extremism;

      2) organizing and conducting a set of events for the spiritual support of personnel and their families, creating an atmosphere of respect for the defenders of the Fatherland, events to promote military service and increase the prestige of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      3) taking prompt measures to implement the appeals of servicemen on the facts of attempts to infiltrate religious ideas into military collectives and informing personnel about the decisions taken;

      4) analysis of the information situation in the places of deployment of military command and control bodies;

      5) taking measures to protect personnel from negative information impact.

      Footnote. Paragraph 118 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      119. The planning of ideological work is carried out:

      1) in the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan - for three years (a section in the comprehensive plan for the organization of educational and ideological work);

      2) in the offices of the commanders-in-chief of the branches of the Armed Forces, the Directorate of the Chief of Logistics and Armaments, the main directorates of the Armed Forces, the offices of the commanders of service branches, the troops of the regional commands of the Armed Forces, military unit 14776 - for an academic year (a section in the comprehensive plan for the organization of educational and ideological work);

      3) in the defense affairs departments, military educational institutions, training centers, brigades and their peers - for an academic half-year (a section in the plan for the organization of educational and ideological work);

      4) in separate battalions and their peers - for a month (a section in the plan for the organization of educational and ideological work);

      5) in separate companies and their peers - for a month (a section in the plan for the organization of educational and ideological work).

      120. Documents on the organization of ideological work are developed and maintained by officers of educational structures (in case of no such a position on staff, by an official appointed by the chief of a military authority) in military units, institutions, regional command troops, main directorates of the Armed Forces, service branches and branches.

      121. Excluded by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      122. Annually (in October-November), the commanders of regional command troops, service branches conduct two-day training sessions in one of the military units (institutions) together with the military personnel responsible for ideological work during which they:

      1) review the results of ideological work for an academic year;

      2) hear speeches of the key personnel, representatives of law enforcement agencies on improving ideological work;

      3) share experience in organizing ideological work;

      4) provide practical training in testing, questioning, asking opinions, interviewing.

  Appendix 1
to the Rules for the organization of
educational, socio-legal,
psychological and ideological
work with the personnel of the
Armed Forces of the Republic of
Kazakhstan

List of reporting and planning documentation on the organization of educational, socio-legal,
psychological and ideological work with the personnel of the Armed Forces of the Republic of
Kazakhstan in the military authorities, military units (institutions), structural units

      Footnote. Appendix 1 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      1. Structural unit of the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan responsible for the organization of educational, socio-legal, psychological and ideological work in the Armed Forces:

      1) comprehensive plan for educational, socio-legal, psychological and ideological work in the Armed Forces for an academic year.

      Deadline: annually, by November 1 for the upcoming year;

      2) Unified plan of preventive measures to strengthen military discipline and the law and order for a year (in case of activities carried out jointly with other state bodies, the plans shall be coordinated with these state bodies).

      Deadline: annually, by December 15 for the upcoming year;

      3) analysis of the state of educational, socio-legal, psychological and ideological work in the Armed Forces for an academic year.

      Deadline: by November 1 for the reporting year;

      4) order of the First Deputy Minister of Defense - the Chief of the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan on the results of the state of educational, socio-legal, psychological and ideological work in the Armed Forces for an academic year.

      Deadline: by November 20 for the reporting year;

      5) Thematic schedule of classes in the system of SLT, military pedagogy and psychology with the personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan for an academic year.

      Deadline: annually, by November 1 for the upcoming year;

      6) analysis of the results of examination of young replacement.

      Deadline: twice a year in spring and autumn, shall be prepared no later than 20 calendar days of the end of a basic military training course;

      7) The register of persons who sought psychological assistance;

      8) The register of diagnostic and preventive conversations with a psychologist;

      9) Lists of military personnel, included in the dynamic observation group.

      Deadline: monthly, until the 10th day following a reporting month.

      2. Military branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan:

      1) Comprehensive plan of educational, socio-legal, psychological and ideological work for an academic year.

      Deadline: annually, by November 10 for the upcoming year;

      2) Unified plan of preventive measures to strengthen military discipline and the law and order for a calendar year (in case of activities carried out jointly with other state bodies, the plans shall be coordinated with these state bodies).

      Deadline: annually, by December 20 for the upcoming year;

      3) analysis of the state educational, socio-legal, psychological and ideological work.

      Deadline: for a half-year - by July 13 following a reporting half-year, for a year - by January 13 following a reporting year;

      4) Order of the Commander-in-Chief of a military branch of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan on the results of the state educational, socio-legal, psychological and ideological work.

      Deadline: for a half-year - by July 20 following a reporting half-year, for a year - by January 20 following a reporting year;

      5) Unified register of incidents and crimes;

      6) Calendar schedule of classes in the system of SLT, military pedagogy and psychology with the personnel of military branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan for an academic year.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      7) Order of the Commander-in-Chief of a military branch of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan on the organization and conduct of SLT with the personnel of the offices of the Commander-in-Chief of the military branch of the Armed Forces for an academic year.

      Deadline: annually, by November 25;

      8) Order of the Commander-in-Chief of a military branch of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan on the results of the state of SLT.

      Deadline: for a half-year - by May 25 following a reporting half-year, for a year - by November 20 of a reporting year;

      9) analysis of the state of SLT with the personnel of a military branch of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Deadline: for a half-year - by May 23 following a reporting half-year, for a year - by November 18 of a reporting year;

      10) report on the results of the state of SLT with the personnel of a military branch of the Armed Forces.

      Deadline: for a half-year - by May 23 following a reporting half-year, for a year - by November 18 of a reporting year;

      11) Registers of attendance of and academic progress of SLT classes;

      12) Lesson plans for SLT classes;

      13) The plan for ideological work in the field of combating religious extremism in the military branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan (in case of activities carried out jointly with other state bodies, the plans shall be coordinated with these state bodies).

      deadline: annually, by December 25 for the upcoming year;

      14) Analysis of work in the field of combating religious extremism in the military branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Deadline: quarterly, by the 5th day of a month, following the reporting quarter; by November 20 of a reporting year;

      15) Report on the state of work in the field of combating religious extremism in the military branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Deadline: quarterly, by the 5th day of a month, following the reporting quarter; for a half-year by the 20th day of May; for a year by November 20;

      16) Analysis of the results of questioning, testing, interviewing the personnel in order to identify persons exposed to destructive ideas.

      Deadline: quarterly, by the 25th day;

      17) Plan of activities with family members of military personnel for a year.

      Deadline: annually, by December 25 for the upcoming year;

      18) Plan of activities with family members of military personnel for a month

      Deadline: monthly by the 25th day;

      19) Register of the minutes of working sessions (meetings);

      20) Register of individual conversations with family members of military personnel;

      21) Reports (statements) on support to family members of military personnel.

      Deadline: quarterly by the 10th day of a month following the reporting quarter; for a half-year by the 20th day of May; for a year by November 20;

      22) Analysis of the results of anonymous questioning of military personnel of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Deadline: monthly, by the 30th day of a reporting month;

      23) report on the results of psychological work.

      Deadline: monthly by the 5th day following the reporting month;

      24) report on the results of examination of drafting the young replacement.

      Deadline: twice a year in spring and autumn, shall be prepared no later than 15 calendar days of the end of a basic military training course;

      25) Action plan for the prevention of suicide signs in the personnel.

      Deadline: twice a year in spring and autumn, the reporting shall be prepared within 10 calendar days of the end of the activities;

      26) List of specialists in psychological work;

      27) The register of persons who sought psychological assistance;

      28) The register of diagnostic and preventive conversations with a psychologist;

      29) Lists of military personnel (civilian personnel) included in the dynamic observation group.

      Deadline: monthly by the 5th day following the reporting month;

      30) Plan of activities with veterans and interaction with veterans’ organizations for a calendar year (in case of activities carried out jointly with public organizations, the plans shall be coordinated with these public organizations).

      Deadline: annually, by December 20 for the upcoming year;

      31) report on the state of work with veterans and interaction with veterans’ organizations in military branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Deadline: quarterly by the 25th day following the reporting quarter; for a year by November 20.

      3. The military service branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the regional commands of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the Directorate of the Chief of Logistics and Armaments of the Armed Forces, the Main Directorate of the Military Police of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan:

      1) Comprehensive plan of educational, socio-legal, psychological and ideological work for an academic year.

      Deadline: annually, by December 25 for the upcoming year;

      2) Unified plan of preventive measures to strengthen military discipline and the law and order for a year (in case of activities carried out jointly with other state bodies, the plans shall be coordinated with these state bodies).

      Deadline: annually, by December 25 for the upcoming year;

      3) analysis of the state educational, socio-legal, psychological and ideological work.

      Deadline: for a half-year - by July 13 following a reporting half-year; for a year - by January 13 following a reporting year;

      4) Order of the Commander of the military service branch of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the troops of the regional command of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the Chiefs of Logistics and Armaments of the Armed Forces, the Main Directorate of the Military Police of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan on the results of the state educational, socio-legal, psychological and ideological work.

      Deadline: for a half-year - by July 20 following a reporting half-year, for a year - by January 20 following a reporting year;

      5) Unified register of incidents and crimes;

      6) Calendar schedule of classes in the system of SLT, military pedagogy and psychology with the personnel of military service branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the regional commands of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, military units and institutions subordinated to the Chief of Logistics and Armaments of the Armed Forces, the Main Directorate of the Military Police of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan for an academic year.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      7) Order of the Commander of the military service branch of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the troops of the regional command of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the Chiefs of Logistics and Armaments of the Armed Forces, the Main Directorate of the Military Police of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan on the organization and conduct of SLT for the personnel for an academic year.

      Deadline: annually, by November 25;

      8) Order of the Commander of the military service branch of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the troops of the regional command of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the Chiefs of Logistics and Armaments of the Armed Forces, the Main Directorate of the Military Police of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan on the results of the state of SLT.

      Deadline: for a half-year - by May 25 following the reporting half-year; for a year - by November 20 of the reporting year;

      9) analysis of the state of SLT with the personnel of the military service branch of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, regional commands of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, military units and institutions subordinated to the Chief of Logistics and Armaments of the Armed Forces, the Main Directorate of the Military Police of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Deadline: for a half-year - - by May 23, following a reporting half-year, for a year - by November 18 of a reporting year;

      10) report on the results of the state of SLT with the personnel of the military service branch of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, regional commands of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, military units and institutions subordinated to the Chief of Logistics and Armaments of the Armed Forces, the Main Directorate of the Military Police of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Deadline: for a half-year by May 23, following a reporting half-year, for a year - by November 18 of a reporting year;

      11) Registers of attendance of and academic progress of SLT classes;

      12) Lesson plans for SLT classes;

      13) The plan for ideological work in the field of combating religious extremism in the military service branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, regional commands of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, military units and institutions subordinated to the Chief of Logistics and Armaments of the Armed Forces, the Main Directorate of the Military Police of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan (in case of activities carried out jointly with other state bodies, the plans shall be coordinated with these state bodies).

      Deadline: annually, by December 25 for the upcoming year;

      14) Analysis of work in the field of combating religious extremism in the military service branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, regional commands of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, military units and institutions subordinated to the Chief of Logistics and Armaments of the Armed Forces, the Main Directorate of the Military Police of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Deadline: quarterly, by the 5th day of a month, following the reporting quarter; by November 20 of a reporting year;

      15) Report on the state of work in the field of combating religious extremism in the military service branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, regional commands of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, military units and institutions subordinated to the Chief of Logistics and Armaments of the Armed Forces, the Main Directorate of the Military Police of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Deadline: quarterly, by the 5th day of a month, following the reporting quarter; for a half-year by the 20th day of May; for a year by November 20;

      16) Analysis of the results of questioning, testing, interviewing the personnel in order to identify persons exposed to destructive ideas.

      Deadline: quarterly by the 25th day;

      17) Plan of activities with family members of military personnel for a year.

      Deadline: annually, by December 25 for the upcoming year;

      18) Plan of activities with family members of military personnel for a month.

      Deadline: monthly by the 25th day;

      19) Register of the minutes of working sessions (meetings);

      20) Register of individual conversations with family members of military personnel;

      21) Reports (statements) on support to family members of military personnel.

      Deadline: quarterly, by the 5th day of a month, following the reporting quarter; for a half-year by the 20th day of May; for a year by November 20;

      22) Analysis of the results of anonymous questioning of military personnel.

      Deadline: monthly, until the 25th day of a reporting month;

      23) report on the results of psychological work.

      Deadline: monthly, by the 30th day of a reporting month;

      24) report on the results of examination of drafting the young replacement.

      Deadline: twice a year in spring and autumn, shall be prepared within 10 calendar days of the end of a basic military training course;

      25) Action plan for the prevention of suicide signs in the personnel.

      Deadline: twice a year in spring and autumn, the reporting shall be prepared within 10 calendar days of the end of the activities;

      26) List of specialists in psychological work;

      27) The register of persons who sought psychological assistance;

      28) The register of diagnostic and preventive conversations;

      29) Lists of military personnel (civilian personnel) included in the dynamic observation group.

      Deadline: monthly, until the 30th day;

      30) Plan of activities with veterans and interaction with veterans’ organizations for a calendar year (in case of activities carried out jointly with public organizations, the plans shall be coordinated with these public organizations).

      Deadline: annually, by December 20 for the upcoming year;

      31) report on the state of work with veterans and interaction with veterans’ organizations in military branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan.

      Deadline: quarterly by the 25th day following the reporting quarter; for a year by November 20;

      32) list of veterans’ organizations.

      4. Documentation in a military unit (brigade, regiment), institutions (higher educational institutions):

      1) Comprehensive plan of educational, socio-legal, psychological and ideological work for an academic year.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      2) plan of educational, socio-legal, psychological and ideological work for a month.

      Deadline: monthly by the 25th day;

      3) Unified plan of preventive measures to strengthen military discipline and the law and order for a year (in case of activities carried out jointly with other state bodies, the plans shall be coordinated with these state bodies).

      Deadline: annually, by December 25 for the upcoming year;

      4) analysis of the state educational, socio-legal, psychological and ideological work.

      Deadline: for a month - by the 25th day of the reporting month; for the period of study by May 20; for an academic year by November 20;

      5) Order of the commander of the military unit (chief), institution on the results of the state educational, socio-legal, psychological and ideological work.

      Deadline: for a half-year - by July 20 following the reporting half-year; за год - by January 20 following the reporting year;

      6) Unified register of incidents and crimes;

      7) Calendar schedule of classes in the system of SLT, military pedagogy and psychology with the personnel of the military unit, institution for an academic year.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      8) Order of the commander of the military unit (chief), institution on the organization and conduct of SLT for the personnel of the military unit, institution for an academic year.

      Deadline: annually, by November 25;

      9) report on the results of the state of educational, socio-legal, psychological and ideological work with the personnel of the military unit, institution).

      Deadline: for the quarter - by the 5th day of the month following the reporting quarter; for a half-year by May 20; for the year by November 20;

      10) Register of attendance of and academic progress in SLT classes;

      11) Lesson plans for SLT classes;

      12) The plan for ideological work in the field of combating religious extremism (in case of activities carried out jointly with other state bodies, the plans shall be coordinated with these state bodies).

      Deadline: annually, by December 25 for the upcoming year;

      13) Plan of activities with family members of military personnel for a year.

      Deadline: annually, by December 25 for the upcoming year;

      14) Plan of activities with family members of military personnel for a month.

      Deadline: monthly by the 25th day;

      15) Register of the minutes of working sessions (meetings);

      16) Register of individual conversations with family members of military personnel;

      17) Reports (statements) on support to family members of military personnel.

      Deadline: quarterly, by the 1st day of the month following the reporting quarter; for a half-year by the 20th day of May; for a year by November 20;

      18) Analysis of the results of anonymous questioning of military personnel for military units (brigade, regiment), institutions.

      Deadline: monthly, by the 20th day of the reporting month;

      19) report on the results of psychological work.

      Deadline: monthly, until the 25th day of a reporting month;

      20) report on the results of examination of drafting the young replacement.

      Deadline: twice a year in spring and autumn, no later than 5 calendar days of the end of a basic military training course;

      21) Act of psychological examination of military personnel admitted to combat duty, combat, guard and internal service.

      Deadline: by May 20; for a year by November 20;

      22) Report on the admission of personnel to combat duty, guard duty, as well as internal service with small arms.

      Deadline: daily;

      23) The register of persons who sought psychological assistance;

      24) The register of diagnostic and preventive conversations with a psychologist;

      25) The dynamic observation log;

      26) Plan of activities with veterans and interaction with veterans’ organizations for a calendar year (in case of activities carried out jointly with public organizations, the plans shall be coordinated with these public organizations).

      Deadline: annually, by December 20 for the upcoming year;

      27) report on the state of work with veterans and interaction with veterans’ organizations.

      Deadline: quarterly by the 25th day following the reporting quarter; for a year by November 20;

      28) list of veterans of a military unit (institution).

      5. At the Department of Defense (hereinafter referred to as the DoD):

      1) Comprehensive plan of educational, socio-legal, psychological and ideological work for an academic year.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      2) plan of educational, socio-legal, psychological and ideological work for a month.

      Deadline: monthly by the 25th day;

      3) unified plan of preventive activities on strentghening military discipline and legal order for an academic year (in case of activities carried out jointly with other state bodies, the plans shall be coordinated with these state bodies) with reporting materials on carrying out planned activities.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      4) analysis of the state of educational, socio-legal, psychological and ideological work at the DoD and subordinate local command and control organizations.

      Deadline: for a month - by the 25th day of the reporting month; for the winter period of study by May 20; for an academic year by November 20;

      5) report on the state of educational, socio-legal, psychological and ideological work at the DoD and subordinate local command and control organizations.

      Deadline: for a month - by the 30th day of the reporting month; for the winter period of study by May 15; for an academic year - by November 15;

      6) order of the Chief of the DoD by results of the state of educational, socio-legal, psychological and ideological work at the DoD and subordinate local command and control organizations.

      Deadline: for the winter period of study by May 20; for an academic year - by January 20;

      7) Unified register of incidents and crimes;

      8) Calendar schedule of classes in the system of SLT, military pedagogy and psychology with the personnel of the local command and control organizations.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      9) order of the Chief of the DoD on organization and carrying out SLT with the personnel for an academic year.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      10) analysis of the state of educational, socio-legal, psychological and ideological work with the personnel of the DoD and subordinate local command and control organizations.

      Deadline: for a quarter - by March 5, September 5; for the winter period of study - by May 15; for an academic year - by November 15;

      11) order of the Chief of the DoD on the results of the state of SLT at the DoD and subordinate local command and control organizations.

      Deadline: for a quarter - by March 5, September 5; for the winter period of study - by May 15; for an academic year - by November 15;

      12) report on the results of the state of SLT with the personnel of the DoD and subordinate local command and control organizations.

      Deadline: for a quarter - by March 10, September 10; for the winter period of study by May 20; for an academic year - by November 20;

      13) Register of attendance of and academic progress in SLT classes;

      14) Lesson plans for SLT classes;

      15) Analysis of the results of questioning, testing, interviewing the personnel in order to identify persons exposed to destructive ideas.

      Deadline: quarterly by the 25th day of the last month of a quarter;

      16) Plan of activities with family members of military personnel for an academic year with reporting materials on carrying out planned activities.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      17) Register of the minutes of working sessions (meetings);

      18) Register of individual conversations with family members of military personnel;

      19) Reports (statements) on support to family members of military personnel.

      Deadline: for a quarter - by March 5, September 5; for the winter period of study - by May 15; for an academic year - by November 15;

      20) Action plan for the prevention of suicide signs in the personnel for an academic year with reporting materials on carrying out planned activities.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      21) Analysis of the results of anonymous questioning of military personnel.

      Deadline: monthly, by the 20th day of the reporting month;

      22) Act of psychological examination of military personnel admitted to combat duty, combat, guard and internal service.

      Deadline: for the winter period of study by May 20; for an academic year - by November 20;

      23) Report on the admission of personnel to combat duty, guard duty, as well as internal service with small arms.

      Deadline: daily;

      24) The register of persons who sought psychological assistance;

      25) The register of diagnostic and preventive conversations with a psychologist;

      26) The dynamic observation log;

      27) report on the results of psychological work.

      Deadline: monthly, until the 25th day of a reporting month;

      28) Plan of activities with veterans and interaction with veterans’ organizations for a calendar year (in case of activities carried out jointly with public organizations, the plans shall be coordinated with these public organizations).

      Deadline: annually, by December 25 for the upcoming year;

      29) report on the state of work with veterans and interaction with veterans’ organizations.

      Deadline: quarterly by the 20th day following the reporting quarter; for the year by November 15;

      30) list of veterans’ organizations.

      6. at the Administration Office (Subdivision) for Defense (hereinafter referred to as the AO(S)oD):

      1) Comprehensive plan of educational, socio-legal, psychological and ideological work for an academic year.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      2) plan of educational, socio-legal, psychological and ideological work for a month.

      Deadline: monthly by the 25th day;

      3) unified plan of preventive activities on strengthening military discipline and legal order for an academic year (in case of activities carried out jointly with other state bodies, the plans shall be coordinated with these state bodies)

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      4) analysis of the state educational, socio-legal, psychological and ideological work.

      Deadline: for a month - by the 25th day of the reporting month; for the winter period of study by May 20; for an academic year by November 20;

      5) report on the state of the educational, socio-legal, psychological and ideological work.

      Deadline: for a month - by the 30th day of the reporting month; for the winter period of study by May 15; for an academic year - by November 15;

      6) Unified register of incidents and crimes;

      7) Calendar schedule of classes in the system of SLT, military pedagogy and psychology with the personnel of the local command and control organizations.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      8) order of the Chief of the AO(S)oD on organization and carrying out SLT with the personnel for an academic year.

      Deadline: annually, by November 25 for the upcoming year;

      9) analysis of the state of SLT with the personnel.

      Deadline: for a quarter - by March 5, September 5; for the winter period of study - by May 15; for an academic year - by November 15;

      10) order of the Chief of the AO(S)oD on the results of the state of SLT at the AO(S)oD and subordinate local command and control organizations.

      Deadline: for a quarter - by March 5, September 5; for the winter period of study - by May 15; for an academic year - by November 15;

      11) report on the results of the state of SLT with the personnel.

      Deadline: for a quarter - by March 10, September 10; for the winter period of study by May 20; for an academic year - by November 20;

      12) Register of attendance of and academic progress in SLT classes;

      13) Lesson plans for SLT classes;

      14) The dynamic observation log.

      7. Documentation in the battalion (division):

      1) plan of educational, socio-legal, psychological and ideological work for a month.

      Deadline: monthly by the 25th day;

      2) Register on summarizing the results of a battalion (division);

      3) a unified register of disciplinary records, injuries and deaths of personnel of a battalion (division);

      4) Lesson plans for SLT classes;

      5) Register of attendance of and academic progress in SLT classes;

      6) report on the results of psychological work in the name of the psychologist of a military unit.

      Deadline: weekly, on every Friday;

      7) The register of persons who sought psychological assistance;

      8) The register of diagnostic and preventive conversations with a psychologist;

      9) The dynamic observation log.

      8. Documentation in the company (battery):

      1) plan of educational, socio-legal, psychological and ideological work for a month.

      Deadline: monthly by the 25th day

      2) Register on summarizing the results of a company (battery);

      3) Lesson plans for SLT classes;

      4) Register of attendance of and academic progress in SLT classes.

  Appendix 2
to the Rules for the organization of
educational, socio-legal,
psychological and ideological
work with the personnel of the
Armed Forces of the Republic of
Kazakhstan

Assessment of the state of educational, socio-legal, psychological and ideological work with the personnel of the Armed Forces of the Republic oа Kazakhstan in daily activities

      Footnote. Appendix 2 - as amended by the order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2021 No. 222 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      1. The state of educational and ideological work is assessed according to the following indicators:

      1) state of educational work;

      2) state of ideological work;

      3) state of military discipline;

      4) state of cultural and leisure work and the provision with technical aids of education;

      5) state of psychological work;

      6) moral and psychological state of the personnel;

      7) state of work with veterans of the Armed Forces and veteran organizations;

      8) state of work with family members of military personnel.

      2. The state of educational work is assessed:

      3 points - the work is organized in accordance with the requirements of these Rules, planning and reporting documents have been processed in full; state-legal training (hereinafter referred to as the SLT) is organized in accordance with the requirements of these Rules.

      100% of training groups were assessed positively, including at least 60% rated as “excellent”, of at least 30% of the total number of training groups inspected, by categories;

      2 points - work is organized in accordance with the requirements of these Rules, planning and reporting documents have been processed in full, but there are some shortcomings that do not affect the organization of work; The SLT is organized in accordance with the requirements of these Rules. 100% of training groups were assessed positively, including at least 60% rated as “excellent” and “good”, of at least 30% of the total number of training groups inspected, by categories;

      1 point - the work is organized with violations of the requirements of these Rules, planning and reporting documents have not been processed in full, there are disruptions in the conduct of educational activities; The SLT is organized in violation of the requirements of these Rules. At least 90% of training groups of at least 30% of the total number of training groups inspected, by categories, received positive marks;

      0 points - the work is not organized, planning and reporting documents are not ready, the SLT is organized with violations of the requirements of these Rules. Over 10% of training groups of at least 30% of the total number of training groups inspected, by categories, were rated as “poor”.

      3. The state of ideological work is assessed:

      3 points - the work to prevent counteraction to destructive religious movements, to protect personnel from destructive religious influence and to prevent the penetration of extremist ideology into military teams is organized and carried out in close cooperation with relevant authorized state bodies and complies with the requirements of these Rules; in the course of testing for knowledge of ideological priorities of the Republic of Kazakhstan, 100% of the inspected military personnel received positive marks, all the planning and reporting documents are ready;

      2 points - the work to prevent counteraction to destructive religious movements, to protect personnel from destructive religious influence and to prevent the penetration of extremist ideology into military teams is organized and carried out in close cooperation with relevant authorized state bodies and mainly meets the requirements of these Rules with minor shortcomings not affecting the content of measures under assessment (not all plans and reporting materials for the measures taken are ready, interaction with relevant authorized state bodies was not organized in full); in the course of testing for knowledge of ideological priorities of the Republic of Kazakhstan, 90% of the inspected military personnel received positive marks;

      1 point - the work to prevent counteraction to destructive religious movements, to protect personnel from destructive religious influence and to prevent the penetration of extremist ideology into military teams is organized and carried out with significant violations of the requirements of these Rules, affecting the content of measures under assessment (plans and reporting materials for the measures taken are not ready, interaction with relevant authorized state bodies is not organized); in the course of testing for knowledge of ideological priorities of the Republic of Kazakhstan, 85% of the inspected military personnel received positive marks;

      0 points - ideological work to prevent counteraction to destructive religious movements, to protect personnel from destructive religious influence and to prevent the penetration of extremist ideology into military teams has not been organized, is carried out irregularly and does not meet the requirements of these Rules, planning and reporting documents are not ready; in the course of testing for knowledge of ideological priorities of the Republic of Kazakhstan, more than 25% of military personnel received negative marks.

      4. The state of military discipline is assessed:

      3 points – if the state of military discipline and the law and order is assessed to be “satisfactory” (based on the calculation of the overall coefficient - OC); recording and analysis of the state of military discipline and the law and order are organized in accordance with the requirements of these Rules; there were no crimes or deaths of personnel through the fault of military personnel or as a result of unlawful acts of officials; there is no increase in administrative offenses; planning and reporting documents to strengthen military discipline (to organize preventive work) are ready;

      2 points – if the state of military discipline and the law and order is assessed to be “satisfactory” (based on the calculation of the overall coefficient - OC); recording and analysis of the state of military discipline and the law and order are organized in accordance with the requirements of these Rules; compared with the same period of the previous year, there is no increase in criminal, administrative offenses, deaths of military personnel; planning and reporting documents to strengthen military discipline (to organize preventive work) are at least 80% ready;

      1 point – if the state of military discipline and the law and order is assessed to be “satisfactory” (based on the calculation of the overall coefficient - OC); recording and analysis of the state of military discipline and the law and order are organized with minor violations of the requirements of these Rules; compared with the same period in the previous year, there is an increase in criminal offenses or deaths of military personnel (no more than 50%); planning and reporting documents to strengthen military discipline (to organize preventive work) are at least 50% ready;

      0 points – if the state of military discipline and the law and order is assessed to be “unsatisfactory” (based on the calculation of the overall coefficient - OC); recording and analysis of the state of military discipline and the law and order are organized with gross violations of the requirements of these Rules; compared with the same period of the previous year, an increase in criminal, administrative offenses or deaths of military personnel (by 100% or more) is significant; planning and reporting documents to strengthen military discipline (to organize preventive work) are less than 50% ready.

      5. The state of psychological work is assessed:

      2 points - there were no suicide incidents during the time period under assessment; officials know and perform their functional duties and adhere to the requirements of these Rules on psychological work in full; planning and reporting documents on psychological work are 100% ready (there may be minor flaws not affecting the quality of the work); the psychological relief room is available and used for its intended purpose, the material and technical base of psychological work allows for practical work and is constantly being improved;

      1 point - military personnel attempted to commit suicide during the time period under assessment; officials know and perform their functional duties and adhere to the requirements of these Rules; planning and reporting documents on psychological work are 80% ready; the psychological relief room is available; the material and technical base of psychological work does not allow for good-quality psychological work;

      0 points - if a suicide was committed by a military serviceman during the time period under assessment and none of the assessment requirements for assigning 1 point has been fulfilled.

      6. The moral and psychological state of the personnel is assessed:

      3 points – based on the results of a questionnaire, the level of MPS of contracted officers and military personnel is not lower than 74 points, and of compulsory-duty military personnel is not lower than 70 points and assessed to be “High”;

      2 points - based on the results of a questionnaire, the level of MPS of contracted officers and military personnel is not lower than 52 points, and compulsory-duty military personnel is not lower than 49 points and assessed to be “Stable”;

      1 point - based on the results of a questionnaire, the level of MPS is not lower than 30 points and assessed to be “Unstable”;

      0 points - based on the results of a questionnaire, the level of MPS is lower than 30 points and assessed to be “Low”.

      7. The state of cultural and leisure work and provision with technical aids of education is assessed:

      2 points – points if planning and reporting documents on the organization of cultural and leisure work and provision of technical teachings aids are 100% ready.

      Technical aids of education are available, in good condition, and used for their intended purpose.

      Technical aids of education and cultural and educational property are recorded, stored and written off in a timely manner in accordance with the requirements of these Rules.

      Visual propaganda in a unit and institution is executed in accordance with the requirements of these Rules;

      1 point – planning and reporting documents on the organization of cultural and leisure work and provision with technical aids of education are 70% ready.

      Technical aids of education are available, in good condition, but used for other purposes.

      The organization of the recording, storage and writing off of technical aids of education and cultural and educational property is in accordance with the requirements of these Rules, but needs to be improved.

      Visual propaganda in a unit and institution is executed with minor violations of the requirements of these Rules;

      0 points – planning and reporting documents on the organization of cultural and leisure work and provision with technical aids of education are less than 50% ready.

      Technical aids of education are available, in poor condition, and not used for their intended purpose.

      Organization of accounting, storage and write-off of technical means of education and cultural and educational property in accordance with the requirements of these Rules is not carried out.

      Visual propaganda in a unit (institution) is executed with violations of the requirements of these Rules.

      8. The state of work with veterans of the Armed Forces and veteran organizations is assessed:

      3 points – Plan for joint action with veterans of the Armed Forces and veteran organizations was developed, approved, the reporting material in accordance with the items of this plan is 100% ready, appeals were considered, answers (clarification) were sent to the applicant in a timely manner;

      2 points – Plan for joint action with veterans of the Armed Forces and veteran organizations was developed, approved, the reporting material in accordance with the items of this plan is 70% ready, appeals were considered, but there were facts of late answers (clarification) to the applicant;

      1 point – Plan for joint action with veterans of the Armed Forces and veteran organizations was developed, approved, the reporting material in accordance with the items of this plan is 40% ready, appeals were considered, but there were facts of late answers (clarification) to the applicant;

      0 points – Plan for joint action with veterans of the Armed Forces and veteran organizations was not developed or was drawn up on paper only, the reporting material on the activities held is absent, appeals from veterans of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan were not considered.

      9. The state of work with family members of military personnel:

      3 points – Plan of activities with family members was developed, approved, the reporting material in accordance with the items of this plan is 100% ready, appeals were considered, answers (clarification) to the applicant were sent in a timely manner;

      2 points – Plan of activities with family members was developed, approved, the reporting material in accordance with the items of this plan is 70% ready, appeals were considered, but there were facts of late answers (clarification) to the applicant;

      1 point – Plan of activities with family members was developed, approved, the reporting material in accordance with the items of this plan is 40% ready, appeals were considered, but there were facts of late answers (clarification) to the applicant;

      0 points – Plan of activities with family members was not developed or was drawn up on paper only, the reporting material on the activities held is absent, appeals were not considered.

      The state of educational and ideological work is assessed to be:

      “good” in case of getting from 16 to 21 points, at the same time at least 1 point shall be received for all verified indicators;

      “satisfactory” in case of getting from 11 to 16 points, at the same time at least 1 point shall be received for 7 verified indicators;

      “unsatisfactory” in case of getting fewer than 11 points or assigning 0 points to 2 of all verified indicators.

      10. Procedure for the calculation of the overall coefficient (OC):

      1) In the branches of the Armed Forces, service branches, regional commands, military units and institutions:

     


      Rd – death rate (irretrievable losses);

      Cco – coefficient of criminal offenses;

      Cao – coefficient of administrative offenses;

      Ci – coefficient of injuries (wounds, bodily harms);

      4 – the number of coefficients taken into account to calculate the arithmetic mean value;

      М – the number of months to calculate the monthly average;

      2) In structural units of the Ministry of Defense and the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan:

     


      Rd – death rate (irretrievable losses);

      Cco – coefficient of criminal offenses;

      Cao – coefficient of administrative offenses;

      Ci – coefficient of injuries (wounds, bodily harms);

      Co – coefficient of other violations though the line of the military police;

      5 – the number of coefficients taken into account to calculate the arithmetic mean value;

      М – the number of months to calculate the monthly average.

      3) The actual state of military discipline and the law and order in the military authority based on the results of the time period (year) using the above coefficient is assessed to be:

      “satisfactory” if the average monthly overall coefficient OC does not exceed the limit (threshold) value of “0.5” inclusive;

      “unsatisfactory” if the average monthly overall coefficient OC exceeds the limit (threshold) value of “0.5” (0.51 and greater).

      11. The procedure for coefficients’ calculation shall be as follows:

      1) The death rate (irretrievable losses) (Rd) of military personnel is derived by calculating the arithmetic mean value of the sum of the coefficients of combat, non-combat and indirect losses of the personnel (including suicides, unlawful actions committed by military personnel, traffic accidents, violation of security measures) using the formula below:

     


      3 – the number for calculating the arithmetic mean value.

      Ccl – combat loss coefficient, which is calculated using the formula below:

     


      Cnl – non-combat loss coefficient, which is calculated using the formula below:

     


      Cil – indirect loss coefficient, which is calculated using the formula below:

     


      N – the number of recorded deaths;


      3, 5, 7 – severity index;

      L – the number of personnel on the list;

      1000 – index value.

      The deaths of military servicemen who died (deceased) due to illness, if they were not the result of unlawful actions or inaction of officials, are recorded in the prescribed manner, they are not included in the assessment of the state of military discipline and are not subject to calculation when deriving the coefficient.

      2) The coefficient of criminal offenses (Cco) is derived by calculating the arithmetic mean value of the sum of the coefficients of criminal offenses for which procedural decisions were made (registration in the Unified Register of Pre-Trial Investigations, initiation of criminal proceedings), qualified according to their severity, using the formula below:

     


      3 – the number for calculating the arithmetic mean value.

      Cpso – coefficient of criminal offenses qualified as particularly serious, which is calculated using the formula below Cpso – coefficient of criminal offenses qualified as particularly serious, which is calculated using the formula below:

     


      N – the number of recorded offenses;

      5 – offense severity index;

      Л – the number of personnel on the list;

      1000 – index value.

     


      Cso - coefficient of criminal offenses qualified as serious, which is calculated using the formula below:

      N – the number of recorded offenses;

      4 – offense severity index;

      L – the number of personnel on the list;

      1000 – index value.

      Cmlo - coefficient of criminal offenses qualified as medium and low severity ones, which is calculated using the formula below:

     


      N – the number of recorded offenses;

      3 – offense severity index;

      L– the number of personnel on the list;

      1000 – index value.

      3) The coefficient of administrative offenses (Cao) is derived by calculating the arithmetic mean value of all registered (recorded) administrative offenses, regardless of the circumstances, place and time of their commission (on duty and off-duty).

     


      N – the number of recorded administrative offenses;

      L– the number of personnel on the list;

      10 – index value.

      4) The coefficient of injuries (bodily harms, wounds) (Ci) is derived by calculating the arithmetic mean value of the sum of the coefficients of injuries sustained by military personnel as a result of unlawful actions of military personnel, suicide attempts, security breaches and other reasons, using the formula below:

     


      3 – the number for calculating the arithmetic mean value.

      Ciua - coefficient of injuries sustained by personnel as a result of unlawful actions of military personnel, including bullying among military personnel, abuse of powers by chiefs, violent actions against a chief, which is calculated using the formula below:

     


      N – the number of recorded injuries;

      3 – injury severity index;

      L– the number of personnel on the list;

      100 – index value.

      Cisa - coefficient of injuries sustained by servicemen as a result of their suicide attempts or their imitation, which is calculated using the formula below:

     


      N – the number of recorded injuries;

      2 – injury severity index;

      L– the number of personnel on the list;

      100 – index value.

      Cism - coefficient of injuries sustained by servicemen as a result of violation of security measures at training sessions and other reasons, including cases without the loss of ability to work, if guilt, signs of unlawful acts, violation of the rules and norms established by the current legislation are established in the actions of the military personnel, which is calculated using the formula below:

     


      N – the number of recorded injuries;

      L– the number of personnel on the list;

      100 – index value.

      When calculating the specified coefficients, injuries resulting in the death of military personnel are not subject to recording, they are taken into account separately when deriving the death rate (irretrievable losses).

      5) The coefficient of other violations (Co) is derived by calculating the arithmetic mean value of violations committed by military personnel during office hours in the form of a violation of the regulations for office hours, pass control and for other reasons, using the formula below:

     


      N – the number of recorded violations of discipline;

      L– the number of personnel on the list;

      100 – index value.

  Appendix 3 to the Rules for the
organization of educational,
socio-legal, psychological and
ideological work with the
personnel of the Armed Forces
of the Republic of Kazakhstan

The system of basic educational activities in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan

Item №

Main areas

Frequency

1.

State legal training (in the morning):


officers of structural units of the Ministry of Defense, the General Staff, the main directorates of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the directorates of the chief of Logistics and Armaments, the commanders-in-chief of the branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, the commanders of service branches of the Armed Forces, regional command troops, military educational institutions

1 hour 1-2 times a month, but at least 12 hours a year on training days

officers of military units (brigades, regiments, bases, arsenals, individual battalions, companies) and institutions of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan

50-hour program - 4-6 hours a month on training days

contracted military personnel with sergeant and rank-and-file ranks

100-hour program – weekly, 2-4 hours

compulsory-duty military servicemen;
in arsenals, bases, military units and elements providing the educational process
 

160-hour program – weekly, 2 hours twice a week
120-hour program– weekly, 3 hours

contracted military personnel with sergeant and rank-and-file ranks (for military units (institutions) trained in accordance with the new Combat Training Program)

64-hour program - 2 hours 2-3 times a month
 

during training, field exercises

twice a week - 1 hour in the form of an hour of political study

2.

Military pedagogy and psychology:


with contracted military personnel (for military units (institutions) up to the branch of the Armed Forces)

20-hour program - 2 hours a month on professional training days

3.

Briefing (in the morning):


in the offices of the commanders-in-chief of the branches, commanders of the service branches of troops, the regional command troops with contracted military personnel

up to 20 minutes every Monday
 

in military units (institutions) with contracted military personnel

20 minutes every Monday and Thursday
 

compulsory-duty military personnel

20 minutes on Monday, Thursday and Saturday (on Saturday - on a legal topic)

during training, field exercises

10-15 minutes every day

4.

Planned organizational and educational activities:


educational work with compulsory-duty military personnel in the evening

40 minutes a week, twice a week (Monday, Friday)

educational work with contracted military personnel

40 minutes once a week (Monday)

educational work with personnel going on guard

daily, when preparing the guard for at least 20-25 minutes on the day of going on guard

holding an Open Day on the scale of battalions (squadrons), companies (batteries)

once a quarter

viewing news on the Khabar TV channel

daily, according to daily routine

watching military-patriotic, thematic TV shows on state-run TV channels

weekly, according to the weekend plan

5.

General meetings of military personnel:


in the offices of the commanders-in-chief of the branches, commanders of the service branches, regional command troops, military units (institutions)

at least once in six months

in companies (batteries)

monthly

in battalions (squadrons)

once in two months

6.

Preparation and release of print media (newsletters, wall bulletins):


information and analytical bulletin “Khabarshi - Vestnik” in the service branches, regional commands

monthly

information bulletin in companies and their peers (wall newspaper, photo newspaper, regional bulletin, information about events in the world, in the country, in the Armed Forces, life of the elements)

at least once a month

updating information on the stands “Knowledge of law to the Warrior”, “In the Name of the Republic of Kazakhstan” (legal knowledge stand)

quarterly

combat leaflets in platoons and their peers

weekly

“flash” sheets in companies, platoons and their peers

as necessary

release of radio newspapers in military units and institutions
 

on maintenance and cleaning days, during field classes (exercises, trainings)

7.

Review-competitions (contests) of


rooms of informational and educational work in the branches, service branches of troops, regional command troops

annually (December), by the Independence Day of the Republic of Kazakhstan

cultural and leisure centers (clubs) in the branches, service branches of troops, regional command troops

psychological relief rooms in the branches, service branches of troops, regional command troops

amateur performances in military units (institutions)

quarterly

selection of the best deputy commander of a military unit for educational and ideological work
 

annually,
December

8.

Feting experts in military training and military service, best combat competitors (leaders):


in the branches, service branches of troops, regional command troops

annually, in the course of reviewing an academic year

in military units (institutions)

in battalions (squadrons) and their peers

9.

Question and answer sessions attended by the key personnel of military authorities:


chiefs of the branches, service branches of troops, regional command troops

during visits to garrisons

in military units (institutions)

quarterly

in a garrison involving law enforcement agencies

once in six months

10.

Summing up the state of military discipline and the law and order


in platoons, crews, detachments, squads

daily

in line battalions (squadrons), companies and their peers

weekly

in brigades, bases, regiments, individual battalions (squadrons) and their peers

monthly

in the Main Directorates, the Directorate of the Chief of Logistics and Armaments of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, and also on the scale of garrisons

quarterly

in the branches of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, service branches of troops, regional command troops

for a half-year and a year

in structural units (departments) of the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan and the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan

for a half-year and a year

on the scale of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan

at least once a year

  Appendix 4 to the Rules for
the organization of educational,
socio-legal, psychological and
ideological work with the
personnel of the Armed Forces
of the Republic of Kazakhstan
Form

Report
on the results of psychological work
for ________month 20__in the military unit ________

Item №

Activities accomplished

CDP

CMP

OF

CP

Total

1.

Total number of the examined






2.

Names of the methods used


3.

Total number of conversations






Psychological selection work



4.

Total number of the examined






5.

Of these, not recommended (surnames and initials)


Psychodiagnostics of individual characteristics of the personnel

6.

Total number of the examined at the request of a higher headquarters






7.

Total number of the examined at the request of the command (problem military personnel)






8.

Total number of the examined from newly arrived military personnel (transferred from other military units or newly appointed)






9.

Total number of the examined returnees from long duty leaves, vacations, after a sick leave






10.

Total number of the examined for appointment to a vacant post






11.

Total number of the examined in connection with combat training activities (airborne training, gunnery exercises, departure for competitions, participation in exercises, participation in the parade, official trips)






12.

Total number of the examined in connection with ten-day events (name of a ten-day event, category)






13.

Total number of the examined to determine individual characteristics






14.

Total number of the examined in the course of providing psychological assistance






15.

Total number of the examined at the personal request of military personnel






Study of group processes in elements

16.

Total number of the examined elements






17.

Total number of the examined newly formed elements






Psychological support of combat duty, guard and internal service

18.

Total number of the examined






19.

Names of the methods used


20.

Total number of conversations and trainings






Psychological work on the prevention of suicide incidents

21.

Total number of identified servicemen (civilian personnel) with a high level of suicide risk






22.

Total number of the referred to medical (psychiatric) examination






23.

Total number of the dismissed from the ranks of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan because of mental health indications






24.

Total number of preventive measures taken






Psychological training of personnel

25.

Total number of classes held in the course of a combat training event






26.

Total number of special classes and trainings held






Psychological assistance to personnel

27.

Total number of consultations at the initiative of a client






28.

Total number of consultations at the initiative of the command






29.

Total number of consultations at the initiative of a psychologist






30.

Total number of consultations with officials






31.

Total number of trainings held






Psychological education of personnel

32.

Total number of classes held in the system of the commander (professional) training (topic of the lesson)






33.

Total number of lectures held






34.

Total number of trainings held






35.

Total number of brochures, bulletins, posters and other informational materials developed






Work with the dynamic observation group

36.

Total number of examinations (number of examined people)






37.

Total number of consultations held






      Note:

      CDP – compulsory-duty military personnel;

      CMP – contracted military personnel with sergeant and rank-and-file ranks;

      OF – officers;

      CP – civilian personnel.

  Appendix 5 to the Rules for the
organization of educational,
socio-legal, psychological and
ideological work with the
personnel of the Armed Forces
of the Republic of Kazakhstan
Form

Dynamic observation log

Item №

Military rank, surname, name, patronymic (if any), element

Date of and reason for registration, examination data

Psychoprophylactic measures

Note

1.





2.





      Note:

      1. In the “Note” column, the elements’ officials shall sign to confirm familiarization.

      2. In case of dismissal from the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan for health reasons or transfer to another unit, a relevant note shall be made in the log.

  Appendix 6 to the Rules for the
organization of educational,
socio-legal, psychological and
ideological work with the
personnel of the Armed Forces
of the Republic of Kazakhstan
Form

Register
of diagnostic and preventive conversations with a psychologist

Item №

Military rank, surname, name, patronymic (if any)

Element

Date of birth

Results of the conversation

Recommendations

Note

Date of the conversation

1.







2.







  Appendix 7 to the Rules for the
organization of educational,
socio-legal, psychological and
ideological work with the
personnel of the Armed Forces
of the Republic of Kazakhstan
Form

ACT
on psychological examination of military personnel admitted

to combat duty, combat, guard and internal service

Item №

Military rank

Surname, name, patronymic (if any)

Results of psychological examination

Conclusions

Note

Element № 1

1.






2.






Element № 2

3.






4.






Position, military rank, surname and initials, signature of a specialist in psychological work
“__” _______ 20__

      Note:

      1. In the “Results of psychological examination” column, it is necessary to show the results of psychological testing indicating the severity of individual characteristics of a personality.

      2. In the “Conclusions” column, it is necessary to describe the recommendation of a specialist in psychological work (recommended, conditionally recommended or not recommended).

      3. In the “Note” column, it is necessary to describe additional circumstances impeding to take up combat duty, combat, guard and internal service, as well as the results of conversations and observations.

  Appendix 8 to the Rules for the
organization of educational,
socio-legal, psychological and
ideological work with the
personnel of the Armed Forces
of the Republic of Kazakhstan
Form

Register
of persons who sought psychological assistance

Item №

Military rank, surname, name, patronymic (if any)

Element

Date of birth

Psychological status

Results of examination

Psychological assistance provided

Note

1.








2.








  Appendix 9 to the Rules for the
organization of educational,
socio-legal, psychological and
ideological work with the
personnel of the Armed Forces
of the Republic of Kazakhstan
Form

Psychological selection (examination) map

      Surname, name, patronymic ___________________________________________________

      Date of birth: _______________________________________________________________

      Place of birth: ______________________________________________________________

      Education: _________________________________________________________________

      Position claimed: ___________________________________________________________

      Marital status: ______________________________________________________________

      Ethnic background:__________________________________________________________

      Description of the results of psychological examination

I. Intellectual abilities and mental cognitive processes
II. Personal characteristics
Conclusion: ________________________________________________________________
Position, military rank, surname and initials, signature of a specialist in psychological work

      “__” _______ 20__

      Note:

      If necessary, additional materials of psychological examination (graphs, charts, tables, forms) are appended to the psychological selection map

Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жеке құрамымен тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2019 жылғы 21 мамырдағы № 355 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 23 мамырда № 18715 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2022 жылғы 13 қазандағы № 911 бұйрығымен.

      Ескерту. Күші жойылды - ҚР Қорғаныс министрінің 13.10.2022 № 911 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 16 тамыздағы № 1074 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі туралы ереженің 21-тармағының 19-61) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жеке құрамымен тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Бас штабының Тәрбие және идеологиялық жұмыстар департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықтың көшірмесін мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде қазақ және орыс тілдерінде Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде ресми жариялау және оған енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасы Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдауды;

      3) осы бұйрықты алғашқы ресми жарияланғанынан кейін Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      4) мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Заң департаментіне жолдауды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қорғаныс министрінің бірінші орынбасары – Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Бас штабының бастығына жүктелсін.

      4. Осы бұйрық лауазымды адамдарға, оларға қатысты бөлігінде жеткізілсін.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Қорғаныс министрі генерал-майор
Н. Ермекбаев

  Қазақстан Республикасы
Қорғаныс министрінің
2019 жылғы 21 мамырдағы
№ 355
бекітілген

Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жеке құрамымен тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру қағидалары

1-тарау. Жалпы қағидаттар

      1. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жеке құрамымен тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің (бұдан әрі – ҚР ҚК) жеке құрамымен тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру тәртібін айқындайды.

      2. ҚР ҚК-ның жеке құрамымен тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру жөніндегі есептік-жоспарлау құжаттамасының тізбесі әскери басқару органдарында, әскери бөлімдерде (мекемелерде), бөлімшелерде осы Қағидаларға 1-қосымшада мазмұндалған.

      3. ҚР ҚК жеке құрамымен тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстың жай-күйі күнделікті қызметте осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес бағаланады.

2-тарау. ҚР ҚК-да тәрбие жұмысын ұйымдастыру тәртібі

1-параграф. ҚР ҚК-да тәрбие жұмысын ұйымдастыру

      4. Тәрбие жұмысы жеке құрамды оқыту мен тәрбиелеудің бірден-бір тиімді нысандарының бірі болып табылады. Онда тәрбие мақсаттары мен міндеттері арнайы дайындаған ақпараттық материалдар негізінде, жеке құрамда көзқарастық құндылықтар жүйесін және әскери-патриоттық сананы қалыптастыратын оқыту мен тәрбиелеудің ақпараттық нысандарымен және әдістерімен органикалық түрде үйлеседі, ол әскери қызметшілердің психикасына және мінез-құлқына жүйелі педагогикалық тұрғыдан ықпал етеді.

      5. Тәрбие жұмысы әскери-саяси бейімдеуге, жеке құрамның санасында және мінез-құлқында қоғамдық маңызды идеалдарды, патриотизм идеяларын, Отанға қызмет ету негіздерін, мемлекеттік мүдделерді және жоғары рухани қажеттіліктерді қалыптастыру негізінде жоғары моральдық-психологиялық қасиеттерді қалыптастыруға бағытталған.

      6. ҚР ҚК-дағы тәрбие жұмысының негізгі міндеттері:

      1) жеке құрамда жоғары рухани мәдениетті және адамгершілікті, мемлекеттік көзқарасты және әлеуметтік белсенділікті дарыту;

      2) мемлекеттік саясат негіздерін және ел қолбасшылығы қазақстандық қоғамды дамыту мен қайта құру саласында қабылдайтын шараларды түсіндіру арқылы құқықтық сауаттылық пен біліктілік дәрежесін арттыру;

      3) әскери қызметшілерде ҚР ҚК-ның тағайындалуын, олардың құрылысының, жұмыс істеуінің ерекшеліктерін және олардың алдында тұрған жоғары жауынгерлік әзірлікті ұстау жөніндегі міндеттерді орындаудағы өз орнын терең түсінуді тәрбиелеу;

      4) әскери қызметшілерде Қазақстан Республикасын қорғауға моральдық және психологиялық әзірлікті, ҚР ҚК-ге тиесілігі үшін мақтанышты және жауапкершілікті қалыптастыру және қолдау;

      5) әскери істі, өзінің әскери мамандығын меңгеруге, қару-жарақ пен әскери техниканы, оларды пайдалану тәсілдерін меңгеруге тұрақты ұмтылысты дамыту болып табылады.

      7. Тәрбие жұмысының негізгі нысандарына:

      1) мемлекеттік-құқықтық даярлау;

      2) жеке құрамды ақпараттандыру;

      3) ақпараттық телебағдарламаларды, радиобағдарламаларды, аудиоматериалдар мен бейнематериалдарды тыңдау және көру;

      4) бөлімшелердің (бөлімдердің) командирлерін және олардың орынбасарларын, әскер тектерінің және қызметтердің бастықтарын бағыныстылармен тәрбие жұмысы нысандары мен әдістеріне оқытып-үйрету;

      5) тақырыптық кештер мен жеке құрамның жиналыстары;

      6) жеке құрамның ҚР ҚК қолбасшыларымен, соғыс және еңбек ардагерлерімен, мемлекеттік қайраткерлермен кездесулері;

      7) тәрбие жұмысын ұйымдастыру тәжірибесімен алмасу;

      8) жеке тәрбие жұмысы;

      9) аудиоматериалдарды және бейнематериалдарды, ақпараттық-анықтамалық материалдарды, жадынамаларды, жауынгерлік үнпарақтарды, үнпарақ-лездемелерді дайындау және шығару;

      10) әскери қылмыс жасағаны үшін сотталған әскери қызметшілерге қатысты әскери соттардың үкімдерін жеткізу;

      11) офицерлер жиналысы жатады.

      8. Тәрбие жұмысының негізгі құралдарына:

      1) мәдени-демалыс мекемелері;

      2) ақпараттық-тәрбие жұмысы бөлмелері;

      3) кітапханалар;

      4) полиграфия жабдығы;

      5) техникалық тәрбие құралдары;

      6) жылжымалы ақпарат кешендері;

      7) көрнекі ақпарат құралдары жатады.

      9. Тәрбие жұмысының негізгі әдістеріне:

      1) ақпараттандыру;

      2) сендіру, ағарту;

      3) оқытып-үйрету;

      4) насихаттау;

      5) үгіттеу;

      6) нұсқау беру;

      7) сын айту;

      8) дискуссия жатады.

      10. Әскери басқару органдарындағы тәрбие жұмысы іс-шаралары осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріндегі негізгі тәрбие іс-шаралары жүйесіне сәйкес ұйымдастырылады және жүргізіледі.

      11. Тәрбие жұмысы іс-шаралары күн тәртібіне, сондай-ақ бөлімшелердің сабақ кестелеріне енгізіледі.

1-1 параграф. ҚР ҚК-да мемлекеттік-құқұқтық даярлықты ұйымдастыру

      Ескерту. 2-тарау 1-1-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      11-1. Мемлекеттік-құқықтық даярлық (бұдан әрі – МҚД) ҚР ҚК алдында тұрған міндеттерді шешуде ақпараттық қамтамасыз етудің анағұрлым пәрменді құрамдастарының бірі болып табыла отырып, әскери ұжымға ақпараттық-идеологиялық және тәрбиелік ықпал етудің әртүрлі нысандары мен әдістерін қолдану жолымен жүзеге асырылады.

      11-2. МҚД ҚР ҚК барлық әскери басқару органдарында, әскери бөлімдері мен мекемелерінде ротаға (батареяға, корабльге) дейін және оларға теңестірілгендерді қоса алғанда, жеке құрамның барлық санаттарымен ұйымдастырылады және жүргізіледі.

      11-3. МҚД әскери қызметшілердің санасында қазақстандық патриотизм сезімін, Отанды қорғау бойынша конституциялық және әскери борышына адалдығын қалыптастыруға, "Қазақстан – 2050" мемлекетті дамыту стратегиясының негізгі ережелері аясында мемлекетте жүргізілетін саясатты (идеологияны) дұрыс түсінуге бағытталған.

      11-4. МҚД-ның негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

      1) жеке құрамға жоғары рухани мәдениетті және адамгершілікті, мемлекеттік көзқарас пен әлеуметтік белсенділікті дарыту, оған мемлекеттік саясаттың негіздерін және ел басшылығы қазақстандық қоғамның дамуы мен өзгеруі саласында қабылдайтын шараларды түсіндіру жолымен құқықтық хабардар болу және сауаттылық дәрежесін арттыру;

      2) ҚР ҚК алдында тұрған заңдылықты, әскери тәртіп пен құқық тәртібін нығайтуға, жеке құрам арасында құқық бұзушылықтардың, қаза табу және жарақаттану дәйектерінің алдын алуға, армиялық ортада теріс ақпараттық ықпал етуге қарсы іс-қимылға бағытталған міндеттерді идеологиялық қамтамасыз ету;

      3) жеке құрамның жоғары ерікті төзімділігін, корпоративтік рухы мен ұйымшылдығын нығайту, әскери (еңбек) ұжымдарда салауатты моральдық-адамгершілік ахуалды ұстау;

      4) армияны дамыту және кәсібилендіру процесінде жеке құрамды кешенді (идеологиялық, әскери-патриоттық, құқықтық, рухани-адамгершілік, эстетикалық) тәрбиелеу аспектілерін одан әрі дамыту;

      5) әскери (еңбек) ұжымдарға басшылық жасау (басқару) жөніндегі практикалық қызметтегі лауазымды адамдардың құқықтық, психологиялық және педагогикалық білімдерін, дағдылары мен машықтарын жетілдіру.

      11-5. МҚД бойынша сабақтар оқу жылына бекітілген бірыңғай тақырыптық жоспар және күнтізбелік жоспарлар бойынша әскери қызметшілердің мынадай санаттары бойынша тұрақты негізде өткізіледі:

      1) ҚР ҚМ мен ҚР ҚК БШ құрылымдық бөлімшелерінің, ҚР ҚК бас басқармаларының, Тыл және қару-жарақ бастығы, әскер түрлері бас қолбасшылары, тектері мен өңірлік қолбасшылықтар әскерлері қолбасшылары басқармаларының, мекемелердің (әскери оқу орындарының, жергілікті әскери басқару органдарының) офицерлерімен – 20 сағаттық бағдарлама бойынша, бұл ретте кемінде 2 оқу сағаты резервке бөлінеді;

      2) әскери бөлімдердің (бригадалардың, полктердің, корабльдердің, базалардың, арсеналдардың, жеке батальондардың, дивизиондар мен роталардың) және бөлімшелердің (желілік батальондардың, дивизиондардың, роталардың, батареялардың және оларға теңестірілгендердің) офицерлерімен – 50 сағаттық бағдарлама бойынша, бұл ретте кемінде 2 оқу сағаты резервке бөлінеді;

      3) сержанттар және қатардағы жауынгерлер құрамының лауазымдарында әскери қызмет өткеретін келісімшарт бойынша әскери қызметшілермен – 30 оқу сағатын қоса алғанда, 100 сағаттық бағдарлама бойынша, бұл ретте кемінде 4 оқу сағаты резервке бөлінеді;

      4) мерзімді қызмет қатардағы жауынгерлерімен – 160 сағаттық бағдарлама бойынша, бұл ретте кемінде 6 сағат резервке бөлінеді.

      Ескерту. 11-5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.05.2022 № 355 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      11-6. МҚД бойынша сабақтар таңертеңгі уақытта мынадай есеппен өткізіледі:

      1) офицерлермен – айына 2 рет (бірінші және үшінші дүйсенбі) екі оқу сағатынан;

      2) сержанттар және қатардағы жауынгерлер құрамының лауазымдарында әскери қызмет өткеретін келісімшарт бойынша әскери қызметшілермен – аптасына 1 рет дүйсенбі күндері екі оқу сағатынан;

      3) мерзімді қызмет қатардағы жауынгерлерімен – аптасына 2 рет дүйсенбі мен жұмада (авиациялық базалар үшін – дүйсенбі мен бейсенбіде) 2 оқу сағатынан.

      Ескерту. 11-6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.05.2022 № 355 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      11-7. МҚД топтарының жетекшілерімен нұсқау беру-әдістемелік сабақтар әскери бөлімдерде (мекемелерде) – апта сайын әр сәрсенбіде бір оқу сағатынан "Тәрбиеші күні" шеңберінде ұйымдастырылады және өткізіледі.

      11-8. МҚД, әскери психология мен педагогика, жалпы құқықтық білім беру бойынша сабақтардың уақыты, орны мен өткізу тәртібін жаңа оқу кезеңі басталар алдында белгіленсін.

      11-9. МҚД топтары жетекшілері болып тағайындалады:

      1) әскери бөлімдер (мекемелер) басқармаларының офицерлерімен – әскери бөлімдер (мекемелер)командирлері (бастықтары);

      2) батальон (дивизион) офицерлерімен – батальон (дивизион) командирлері;

      3) сержанттар құрамы лауазымдарында әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерімен – әскери бөлім (мекеме), бөлімшелер командирінің (бастықтарының) тәрбие және идеологиялық жұмыстар жөніндегі орынбасарлары;

      4) қатардағы құрам лауазымдарында келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілермен – рота (батарея) командирі (командир орынбасары);

      5) мерзімді әскери қызметшілермен – взвод командирі.

      11-10. МҚД топтарындағы әскери қызметшілердің сандық құрамы тиісті әскери басқару органы басшысының, әскери бөлім командирінің (мекеме бастығының) шешімімен 30 адамнан аспайтын болып белгіленсін.

      11-11. Оқу жылына арналған ҚР ҚК жеке құрамымен МҚД бойынша сабақтардың бірыңғай тақырыптық жоспары (бұдан әрі – Тақырыптық жоспар) жаңа оқу жылы басталғанға дейін 10 тәуліктен кешіктірмей Қорғаныс министрінің бірінші орынбасары – ҚР ҚК Бас штабының бастығымен бекітіледі және одан кейін іске асыру үшін бағынысты әскери басқару органдарына, әскери бөлімдер мен мекемелерге жолданады.

      11-12. Тақырыптық жоспар сабақтардың оқу курсын көздейді, ол негізгі екі бөлімнен тұрады:

      1) МҚД (барлық санаттағы әскери қызметшілер үшін);

      2) әскери психология және педагогика (командалық буынның офицерлері, сержанттары (старшиналары) және бағынысында жеке құрам бар лауазымды адамдар үшін).

      11-13. Тақырыптық жоспарда хронологиялық тәртіпте жасалған бөлімдер (кіші бөлімдер) бойынша сабақтар тақырыптары көрсетіледі.

      11-14. Тақырыптарды зерделеу тәртібін (сабақтарды өткізу күнін, уақытын, нысандары мен әдістерін) оқу жылына арналған МҚД бойынша күнтізбелік сабақтар жоспарында тиісті әскери басқару органының (ҚР ҚК бас басқармасының, ҚР ҚК түрінің, әскер тегінің, өңірлік қолбасшылығының, әскери бөлімнің, мекеменің, әскери оқу орнының) бірінші басшысы (штабы) айқындайды.

      11-15. Күнтізбелік жоспарды ҚР ҚМ және ҚР ҚК БШ құрылымдық бөлімшелерін қоспағанда, сабақтарды өткізудің нақты күндерін, уақытын, нысандары мен әдістерін белгілеумен, оларды мемлекеттің өміріндегі оқиғалар қатарына (негізгі және айтулы күндер) байланыстыра отырып, Тақырыптық жоспарда айқындалған сабақтар тақырыбына сәйкес тиісті әскери басқару органының (Қарулы Күштер түрінің, ҚР ҚК бас басқармасының, әскер тегінің, өңірлік қолбасшылығының, әскери бөлімнің, корабльдің, мекеменің) бірінші басшысы бекітеді.

      11-16. МҚД топтары әскери қызметшілері қатысуы мен үлгерімін есепке алу барлық әскери басқару органдарында, ҚР ҚК әскери бөлімдері мен мекемелерінде әскери қызметшілердің қатысуы мен үлгерімін есепке алу журналдарында жүргізілcін.

      11-17. МҚД бойынша сабақтарды өткізудің негізгі нысандары:

      1) келісімшарт бойынша әскери қызметшілермен және әскерге шақыру бойынша офицерлермен – дәріс, тестілеу (жазбаша жауап алу), оқыту кезеңінің (оқу жылының) қорытындысы бойынша бақылау сабағы;

      2) мерзімді қызмет қатардағы жауынгерлерімен – дәріс, өзіндік дайындық, тестілеу (жазбаша жауап алу), оқыту кезеңінің (оқу жылының) қорытындысы бойынша бақылау сабағы;

      3) әскери психология мен педагогика жүйесіндегі келісімшарт бойынша әскери қызметшілермен және әскерге шақыру бойынша офицерлермен – дәріс, тестілеу (жазбаша жауап алу), оқыту кезеңінің (оқу жылының) қорытындысы бойынша бақылау сабағы.

      Ескерту. 11-17-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.05.2022 № 355 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      11-18. Инспекторлық, қорытынды және бақылау тексерулер, МҚД бойынша бақылау сабақтарын өткізу кезеңінде тыңдаушылардың білімі оқу жылының басынан бастап зерделенген МҚД тақырыптары көлемінде 4 балдық жүйе бойынша: "үздік", "жақсы", "қанағаттанарлық", "қанағаттанарлықсыз" болып бағаланады.

      11-19. Сонымен қатар, тестілеуді (жазбаша жауап алуды) МҚД топтарының жетекшілері журналға бағаларды қоя отырып, әрбір зерделенген тақырыптан кейін әскери қызметшілердің оқу материалын меңгеру дәрежесін айқындау мақсатында пайдаланады.

      11-20. Бұл ретте, әскери қызметшілерге тестілеу үшін баға, егер бақылау сұрақтарының жалпы санынан дұрыс жауаптардың саны мыналарды құраса қойылады:

      "үздік" – 90 %-дан жоғары;

      "жақсы" – 75 %-дан 90 %-ға дейін;

      "қанағаттанарлық" – 50 %-дан 75 %-ға дейін;

      "қанағаттанарлықсыз" –50 %-дан аз.

      11-21. МҚД бойынша оқу-жаттығу топтарына (бөлімшелерге, әскери бөлімдерге, мекемелерге) бағалар мынадай есеппен әскери қызметшілердің жеке бағалары негізінде айқындалады:

      "үздік", егер тексерілетін әскери қызметшілердің кемінде 90 %-ы оң баға алса, олардың ішінде кемінде 60 %-ы – "үздік" деген бағадан төмен емес;

      "жақсы", егер тексерілетін әскери қызметшілердің кемінде 90 %-ы оң баға алса, олардың ішінде кемінде 60 %-ы – "жақсы" деген бағадан төмен емес;

      "қанағаттанарлық", егер тексерілетін әскери қызметшілердің кемінде 80 %-ы оң баға алса;

      "қанағаттанарлықсыз", егер "қанағаттанарлық" деген бағаны айқындау үшін шарттар орындалмаса.

2-параграф. Офицерлер жиналысы жұмысын ұйымдастыру

      12. Офицерлік жиналыс олардың сана-сезіміне және ұжымда одан әрі мінез-құлқына қоғамдық (ұжымдық) ықпал ету арқылы офицерлерді қосымша тәрбиелеу мен басқару тетігі болып табыла отырып, тұрақты негізде офицерлер құрамының қоғамдық консультативтік-кеңесші органы нысанында әрекет етеді.

      Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      13. Офицерлер жиналысы:

      1) офицерлерді мемлекетке, Қазақстан халқына және оның заңды сайланған Президентіне адал болу рухында, әскери борышын мінсіз орындауға және Отанды қорғауға ұдайы әзір болуға саналы жауапкершілікке тәрбиелеу;

      2) офицерлердің заңнама талаптарын, жоғары құқықтық мәдениетті, мемлекеттік қызметшілердің моральдық-этикалық нормалары мен мінез-құлық (қызметтік әдеп) қағидаларын сақтауы мақсаттарында құрылады.

      14. Офицерлер жиналысының функционалдық қызметі дара басшылық, дұрыс шығармашылық бастама, ашықтық, жариялылық және кез келген құқық бұзушылықтарға "төзбеу" қағидаттарында құрылады.

      15. Офицерлер жиналысының негізгі міндеттері:

      1) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің офицерлері арасында ұрпақтар сабақтастығын нығайту және дамыту;

      2) офицерлер құрамының оң әскери (жауынгерлік) дәстүрлері мен жоралғыларын дамыту және қалыптастыру;

      3) офицерлердің жоғары моральдық-адамгершілік қасиеттерін тәрбиелеу, жалпы, рухани және әскери мәдениетті арттыру;

      4) офицерлер құрамының абыройына нұқсан келтіретін теріс қылықтарға жол беретін офицерлерге қоғамдық ықпал етуді қамтамасыз ету;

      5) анағұрлым даярланған офицерлердің (тәлімгерлердің) озық жұмыс, әскери борышын және салауатты өмір салтын үлгілі орындау тәжірибесін насихаттау;

      6) тәлімгерлік, көшбасшылық жүйесін қамтамасыз ету және жас офицерлермен шефтік жұмыс жүргізу;

      7) офицерлер ұжымында ар-намыс пен қадір-қасиетті, моральдық-этикалық мінез-құлық нормаларын сақтауға негізделген салауатты өзара сыйластық қарым-қатынасты қалыптастыру;

      8) офицерлерді жас офицерлерде ҚР ҚК-ге және әскери мамандыққа тиісілігі үшін мақтаныш сезімін тәрбиелеу, азаттық соғыстардағы, қарулы жанжалдардағы және бітімгершілік миссиялардағы ұлттық батырлар мен қазақстандық жауынгерлердің жауынгерлік ерліктерін насихаттау негізінде әскери-патриоттық тәрбиелеу процесіне оларды тарту болып табылады.

      16. Офицерлер жиналысы ҚР ҚК түрлері бас қолбасшыларының, әскер тектері қолбасшыларының, өңірлік қолбасшылықтар әскерлерінің басқармаларында, бас басқармалары мен басқармаларында, әскери бөлімдерде (мекемелерде), офицерлердің штат саны кемінде он адам жеке әскери бөлімшелерде (роталарда, батальондарда) құрылады.

      17. Көрсетілген жеке әскери бөлімшелерде оннан аз офицер болған кезде олар жоғары тұрған әскери басқару органының, әскери бөлімнің (мекеменің) офицерлер жиналысы құрамына енгізіледі.

      18. Әскери басқару органдарында, әскери бөлімдерде (мекемелерде) офицерлер жиналыстары бір тоқсанда бір реттен сиретпей, сондай-ақ қажеттілігіне қарай – офицерлер жиналысы төрағасының шешімі бойынша не офицерлер жиналысы мүшелерінің кемінде үштен бірінің өтініші бойынша өткізіледі.

      Офицерлер жиналысын өткізу уақыты мен орны туралы күн тәртібінде, бірақ оны өткізігенге дейін үш тәуліктен кешіктірілмей жарияланады.

      19. Офицерлер жиналысын қажет болғанда өткізуге:

      1) офицер жоғары тұрған қолбасшылықтың беделіне, ҚР ҚК-нің имиджіне нұқсан келтірген жағдайларда;

      2) қоғамда теріс пікір тудырған заңдылықты, әскери тәртіпті және құқық тәртібін бұзу фактісі;

      3) өзінің теріс қылығымен ҚР ҚК офицерінің жоғары атағына нұқсан келтірген (беделін түсірген) адамға қатысты шұғыл шаралар қабылдау қажет жағдайларда жол беріледі.

      20. Әскери басқару органының бірінші басшысы, әскери бөлімнің (мекеменің) командирі (бастығы) офицерлер жиналысының төрағасы болып табылады.

      Ескерту. 20-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      21. Офицерлер жиналысының функционалдық қызметін, өткізу жоспарлауды, үйлестіруді және тәртібін ұйымдастыру, міндеттер мен фунцияларды бөлу, сондай-ақ тиісті құжаттаманы жүргізу мақсатында Офицерлер жиналысының кеңесі (бұдан әрі – Кеңес) құрылады.

      22. Кеңес құрамы офицерлердің жалпы жиналысында ашық дауыс беру арқылы әскери бөлім (мекеме) командирінің (бастығының) орынбасарлары, сондай-ақ офицерлер ұжымында сенімді, беделді және құрметті пайдаланатын офицерлер санының көпшілік даусымен сайланады.

      Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      23. Кеңестің сандық құрамы офицерлер жиналысының шешімімен айқындалады және мүшелердің тақ санынан тұрады. Кеңес хатшысы болып әскери бөлімнің (мекеменің) кадр органының (қызметінің) офицері тағайындалады.

      Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      24. Кеңес төрағасы бір уақытта әскери бөлім (мекеме) офицерлер жиналысының төрағасы болып табыла отырып, төраға ретінде сайлағаннан кейін Кеңес мүшелері арасында міндеттерді, функцияларды және қызмет бағыттарын бөледі.

      25. Алып тасталды – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      26. Офицерлердің жалпы жиналысында:

      1) офицерлердің ар-намыс және жеке қадiр-қасиет қағитаттарын сақтау;

      2) ҚР ҚК офицерінің әскери атағына нұқсан келтіретін құқық бұзушылықтарды, әдепсіз мінез-құлық және теріс қылықтар жасау;

      3) офицердің жеке басының беделін түсіру және қорлау;

      4) офицерлерге жоғары әскери оқу орындарына (академияларға) түсуге даярлануда көмек көрсету;

      5) офицерлерді наградаларға беруге ұсыну;

      6) жаңадан келген офицерлерге офицерлер ұжымында бейімделуде және сіңіп кетуінде көмек көрсету;

      7) офицерлердің отбасы мүшелерін тартумен ұжымдық, қоғамдық, ағарту және мәдени-демалысты ұйымдастыру мәселелері талқылануы мүмкін.

      27. Офицерлер жиналысына шығарылатын мәселелерді талқылау кеңінен жариялылық, жақсылық ойлау, ашық пікір алмасу, өзара сыйластық, жолдастық сын айту және өзін-өзі сынау жағдайыларнда өткізіледі.

      28. Офицерлер жиналысының шешімдері ашық дауыс беру арқылы қатысып отырғандардың қарапайым көпшілік дауысымен қабылданады және Кеңес хатшысы тиісті хаттамада көрсетеді.

      Ескерту. 28-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-параграф. Мәдени-демалыс жұмыстарын ұйымдастыру және техникалық тәрбие құралдарымен қамтамасыз ету

      29. Мәдени-демалыс жұмысы ҚР ҚК-да бүкіл тәрбие және әлеуметтік-құқықтық жұмыс кешенінің бір бөлігі болып табылады. Ол оның басқа да бағыттарымен тығыз бірлікте және үйлесімділікте жүргізіледі, олардың ішінде әскери қызметшілерді идеологиялық, әскери-патриоттық, әскери, адамгершілік және эстетикалық тәрбиелеу және әскери басқару органдарының басшылары жүзеге асыратын әскери қызметшілерде қажетті моральдық-жауынгерлік қасиеттерді қалыптастыруға бағытталған өзге де іс-шаралар болып табылады.

      30. Әскери басқару органдарында жүргізілетін мәдени-демалыс жұмысы:

      1) жауынгерлік әзірлік және жауынгерлік даярлық міндеттерін орындауға;

      2) жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік қызметті, қарауылдық және ішкі қызметтерді үлгілі орындауға;

      3) әскери қалашықтарды, казармаларды, парктерді үлгілі жай-күйде ұстауға бағытталады.

      Мәдени-демалыс жұмысының күштерімен және құралдарымен әскери іс шеберлерінің, қару-жарақпен және әскери техникада әрекет ету тәсілдерін меңгерген мамандардың беделін арттыру, кәсіби тұрғыдан өсуде, әскери қызметшілердің әскери қызмет міндеттерін адал орындауы үшін моральдық ынталандыру құралдарын білікті қолдану, әскери қызметшілерді рационализаторлық, өнертапқыштық, мәдени-демалыс және спорт жұмыстарын тартуға ықпал ету қажет.

      31. ҚР ҚК-да мәдени-демалыс жұмысында әртүрлі нысандар, әдістер, күштер және құралдар болады, оларды білікті пайдалану әскери қызметшілерде жоғары моральдық-жауынгерлік қасиеттерді қалыптастыруға, олардың рухани-эмоционалдық жай-күйін ұстауға, жауынгерлік міндеттерді табысты шешуге жұмылдыруға ықпал етеді.

      32. Әскери басқару органдарында мәдени-демалыс жұмыстарын ұйымдастыру нысандары мен әдістерінің жүйесі:

      1) жеке құрамға теле, радио, кино және бейне қызметін көрсетуді;

      2) әскерлерді әдебиетпен және мерзімді баспасөзбен қамтамасыз етуді;

      3) кәсіби және көркемөнерпаз ұжымдарының, мәдениет қайраткерлерінің, үгіт-насихат, мәдени-көркем бригадаларының және басқа да шығармашылық ұжымдарының өнер көрсетуін ұйымдастыруды;

      4) жеке құрамның демалысына және моральдық рухын арттыруға ықпал ететін спорттық ойындарды және басқа да мәдени-жаппай және спорттық-сауықтыру іс-шараларын өткізуді;

      5) белсенділермен әдістемелік жұмысты;

      6) әскери музейлер, көрме жұмысы үшін материалдарын жинауды қамтиды.

      33. Мәдени-демалыс жұмысының негізгі құралдарына:

      1) мәдениет үйлері;

      2) гарнизондық офицерлер үйлері;

      3) мәдени-демалыс орталықтары;

      4) жылжымалы ақпараттық кешендер;

      5) әскери музейлер;

      6) жауынгерлік даңқ бөлмелері (каюталар) жатады.

      34. Мәдени-демалыс жұмысы әскери басқару органдарын даярлау, оқу-тәрбие процесін, әскери басқару органдары шешетін басқа да міндеттерді жоспарлау жөніндегі құжаттарда жеке бөлімде сипатталады.

      35. Даярлық кезеңіне және жауынгерлік және жұмылдыру даярлығы іс-шараларын өткізу, жауынгерлік кезекшілік, жауынгерлік қызмет, жедел және жауынгерлік даярлық, қарауылдық және гарнизондық қызметтер барысында оларды моральдық-психологиялық, оның ішінде мәдени-демалыспен қамтамасыз ету жоспарланады.

      36. Гарнизондық офицерлер үйлерінде, мәдени-демалыс орталықтарында және клубтарда мәдени-демалыс жұмысы перспективалық және ағымдағы жоспарлар негізінде жоспарланады және ұйымдастырылады. Олар әскери басқару органдарының жеке құрамын оқытып-үйрету және тәрбиелеу міндеттерін ескере отырып әзірленеді.

      37. Мәдени-демалыс жұмысын ұйымдастыру жүйесі элементтерінің бірі әскери қызметшілерді әскери-патриоттық, әскери, ізгілік және эстетикалық тәрбиелеу жөніндегі көмекші сипатындағы міндетімен әскери қалашықтар, әскери басқару органдары аумағында көрнекі үгіт-насихат құралдарын пайдалану болып табылады.

      38. Көрнекі үгіт-насихат құралдары нысандарының мазмұнында тәрбиелік мән болады. Әскери қалашықтар, әскери басқару органдары аумағындағы көрнекі үгіт-насихат стенділерін ресімдеу және күтіп-ұстау басшылық құжаттардың талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

      39. Жеке құрам далалық сабақтарға немесе оқу-жаттығуларға кеткен кезде бөлімшелер жорықтық көрнекі үгіт-насихат жиынтығымен жабдықталады.

      40. ҚР ҚК-ны техникалық тәрбие құралдарымен және басқа да мәдени-ағарту мүлкімен, баспаханалардың полиграфиялық жабдығы жиынтықтарымен қамтамасыз ету Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2015 жылғы 27 қарашадағы № 679 бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерін техникалық тәрбие құралдарымен және басқа да мәдени-ағарту мүлкімен, баспаханаларының полиграфиялық жабдығы жиынтықтарымен жабдықтау нормаларына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13315 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

      41. ҚР ҚК-да техникалық тәрбие құралдарын және басқа да мәдени-ағарту мүлкін, баспаханалардың полиграфиялық жабдығы жиынтықтарын есепке алу және есептен шығару Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 28 шілдедегі № 787 қаулысымен бекітілген Әскери мүлікті есепке алу және есептен шығару ережесіне сәйкес жүзеге асырылады.

3-тарау. Әлеуметтік-құқықтық жұмысты ұйымдастыру

      42. Әлеуметтік-құқықтық жұмысты ұйымдастыруды әскери басқару органдарының басшылары және олардың тәрбие жұмысы жөніндегі, құқықтық мәселелер жөніндегі орынбасарлары (көмекшілері), тәрбие жұмысы органдарының (басқармаларының, бөлімдерінің, қызметтерінің) офицерлері, әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс жөніндегі лауазымды адамдар қамтамасыз етеді.

      43. Әлеуметтік-құқықтық жұмыс құралдарына әскери тәртіп пен құқық тәртібін нығайту, сондай-ақ әскери қызметшілердің әлеуметтік кепілдіктерін қамтамасыз ету мәселелері жөніндегі әдістемелік құралдар (брошюралар, буклеттер, жадынамалар), бөлімшелердегі құқықтық біліктілік бұрыштамалары, әскери-әлеуметтік тақырыпқа деректі фильмдер және бұқаралық ақпарат құралдарындағы айдарлар, көрнекі ақпарат құралдары, техникалық тәрбие құралдары жатады.

      44. Әлеуметтік-құқықтық жұмыс іс-шараларын іске асыру ҚР ҚК-дағы әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жоғары деңгейін ұстау мүдделерінде әскери қызметшілердің санасына тәрбиелеумен ықпал ету нысандарының, әдістері мен тәсілдерінің бірегейлігі мен үйлесімділігін көздейтін кешенді жүйелі көзқарасты ұсынады.

      45. Әлеуметтік-құқықтық жұмыс:

      1) әскери-әлеуметтік

      2) жұмысты;

      2) әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жоғары деңгейін ұстау жөніндегі жұмысты;

      3) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмысты қамтиды.

      46. Әскери-әлеуметтік жұмыстың негізгі міндеттері:

      1) Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес әскери қызметшілерді және олардың отбасы мүшелерін әлеуметтік қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі шараларды іске асыру;

      2) әскери ұжымдарда және әскери басқару органдары орналасқан аудандарда әлеуметтік процестердің дамуын зерделеу және болжау;

      3) әскери қызметшілердің және олардың отбасы мүшелерінің әлеуметтік қорғалу деңгейін айқындау;

      4) әскери қызметшілерді және олардың отбасы мүшелерін әлеуметтік қорғауды жүзеге асыру жөніндегі басқару шешімдерін пысықтау, қабылдау және орындалуын ұйымдастыру;

      5) әскери қызметшілерге жеке әлеуметтік көмек көрсету;

      6) командирлерді бағыныстыларды әлеуметік қорғауды жүзеге асыру жөніндегі қызметтік істердің құқықтық негіздеріне оқытып-үйрету;

      7) әскери қызметшілердің және олардың отбасы мүшелерінің әлеуметтік мәселелерін қарау;

      8) әскери қызметшілердің және олардың отбасы мүшелерінің әлеуметтік проблемаларын тиімді шешу мақсатында мемлекеттік билік және жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен, қоғамдық бірлестіктермен өзара іс-қимылды ұстау болып табылады.

      47. Әскери басқару органдарындағы әскери-әлеуметтік жұмысты ұйымдастырудың негізгі нысандарына:

      1) әскери қызметшілерге тиесілі жабдықталым нормаларын толық жеткізуге бақылауды жүзеге асыру;

      2) жеке құрамды әлеуметтік-құқықтық мәселелер бойынша жеке және ұжымдық консультация беру;

      3) әскери қызметшілердің барлық санатымен әлеуметтік-құқықтық тақырып бойынша сабақтар (дәрістер, ақпараттандыру, семинарлар, әңгімелесулер);

      4) социологиялық сауал (сауалнама);

      5) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс жатады.

      48. Әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс отбасы құндылықтарын нығайту және ҚР ҚК әскери қызметшілерінің отбасыларындағы моральдық-психологиялық ахуалды салауаттандыру жөніндегі шаралар кешенін қабылдау арқылы әскерлердің жоғары жауынгерлік әзірлігі мен жауынгерлік қабілетін, қатаң әскери тәртіпті және құқық тәртібін қамтамасыз ету мақсатында ұйымдастырылады.

      49. Әскери қызметшілердің отбасыларымен жұмысты ұйымдастыру жөніндегі міндеттер:

      1) әскери қызметшілердің отбасыларында моральдық-адамгершілік ахуалды зерделеу, әскери қызметшілердің моральдық-психологиялық жай-күйіне және олардың әскери қызметті өткеру сапасына теріс ықпал ететін жағдайлар мен факторларды анықтау;

      2) әскери қызметшілердің отбасыларына консультативтік, психологиялық, әлеуметтік-құқықтық және өзге де қажетті көмек көрсету;

      3) қолбасшылыққ туындайтын проблемалық мәселелерді шешуде уақтылы шаралар қабылдау үшін ұсыныстар әзірлеу болып табылады.

      50. Әскери қызметшілердің отбасыларымен жұмыстың тиімділігіне:

      1) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жүргізілетін іс-шаралардың заңдылықты, әскери тәртіп пен құқық тәртібін сақтау жөніндегі қолбасшылықтың профилактикалық қызметінің міндеттерімен үйлесімділігімен;

      2) жергілікті атқарушы органдармен, сержанттар кеңестерімен, әйелдер кеңестерімен, бөлімше белсенділерімен өзара іс-қимылды ұйымдастырумен;

      3) әскери бөлімнің (мекеменің) лауазымды адамдарын әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен түсіндіру, тәрбие, консультативтік және жаппай мәдени жұмысын жүргізуге тартумен;

      4) ынталандырудың және әлеуметтік қолдаудың, саналы және шығармашылық бастаманы дамытудың және көтермелеудің әртүрлі нысандарын қолданумен;

      5) әскери қызметшілердің отбасыларымен жүргізілетін жұмысты өңірлік және республикалық бұқаралық ақпарат құралдарында жария етумен қол жеткізіледі.

      51. Лауазымды адамдардың әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмысты ұйымдастыру жөніндегі қызметіне басшылық жасау, үйлестіру және бақылау:

      1) әскери бөлімдерде және мекемелерде – командирлердің (бастықтардың) тәрбие және идеологиялық жұмыстар жөніндегі орынбасарларына;

      2) әскер тектері, өңірлік қолбасшылықтар әскерлері қолбасшыларының басқармаларында – қолбасшылардың орынбасарлары (тәрбие және идеологиялық жұмыстар жөніндегі) – тәрбие және идеологиялық жұмыстар бөлімдерінің бастықтарына;

      3) ҚР ҚК бас басқармаларында – тиісті ҚР ҚК бас басқармалары бөлімдерінің (штабтарының) бастықтарына;

      4) ҚР ҚК түрлері бас қолбасшыларының басқармаларында – бас қолбасшылардың орынбасарларына (тәрбие және идеологиялық жұмыстар жөніндегі) – тәрбие және идеологиялық жұмыстар бас басқармаларының (бөлімдерінің) бастықтарына;

      5) Қорғаныс министрлігінде – тәрбие және идеологиялық жұмыстар мәселелеріне жетекшілік ететін Бас штаб бастығының орынбасарына жүктеледі.

      52. Лауазымды адамдардың әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмысты ұйымдастыру жөніндегі қызметі әскерлердің тыныс-тіршілігі, тұрмысы жағдайларын және ерекшелігін ескере отырып, әскери басқару органдарының басшылығымен, ротаға (батареяға) дейінгіні қоса алғанда, әскери бөлімдердің (мекемелердің) қолбасшылығымен өзара іс-қимылда жүзеге асырылады.

      53. Лауазымды адамдар әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмысты ұйымдастыру жөніндегі қызметінің негізгі бағыттары:

      1) командирлерге (бастықтарға), тәрбие және идеологиялық жұмыстар органдарына әскери қызметшілерде және олардың отбасы мүшелерінде жоғары моральдық-іскерлік және рухани-адамгершілік қасиеттерді, отбасы мәдениеті және мінез-құлық әдебін қалыптастыру бойынша көмек көрсету;

      2) тәрбие, идеологиялық, құқықтық, психологиялық, әскери-әлеуметтік және мәдени-демалыст жұмысының әртүрлі нысандары мен әдістері арқылы әскери қызметтің беделін және имиджін арттыру, әскери қызметшілердің отбасы мүшелерінде Отан қорғаушы кәсібіне деген мақтаныш сезімін, құрметтеуді дарыту;

      3) әскери ұжымдарда салауатты моральдық-адамгершілік ахуалды қалыптастыру бойынша әскери қызметшілердің отбасыларын психологиялық қолдау және біріктіру;

      4) зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекеттің саясатын, ұлтаралық және конфессияаралық келісім негіздерін, құрылымды бұзатын және радикалды идеологияның мәнін түсіндіру мақсатында әскери қызметшілерді және олардың отбасы мүшелерін діни тұрғыдан сауаттандыру;

      5) әртүрлі әлеуметтік, отбасы-тұрмыстық шешу кезінде көп балалы және жас отбасыларына, қаза тапқан әскери қызметшілердің отбасыларына көмек көрсету;

      6) әскери қызметшілер отбасыларының демалысын ұйымдастыру, оң салт-дәстүрлерді, әдет-ғұрыптар мен әскери жоралғыларды танымал ету, салауатты өмір салтын насихаттау, халық шығармашылығына, көркемөнерпаздыққа тарту;

      7) жалпы білім беру және мектепке дейінгі мекемелермен әскери қызметшілердің балаларын патриоттық тәрбиелеу, оқыту, сауықтыру демалысы және демалысы, олардың шығармашылық қабілетін ашу мәселелері бойынша өзара іс-қимыл жасау;

      8) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерін әскери қалашықтарды, көшелерді, тұрғын үйлерді, жатақханаларды, спорттық және балалар алаңдарын көркейту жөніндегі жұмысқа тарту;

      9) жергілікті атқарушы органдармен, қоғамдық бірлестіктермен қойылған мақсаттар мен міндеттерді шешу мүдделерінде өзара іс-қимыл жасау болып табылады.

      54. Әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмысты ұйымдастырудың негізін қалайтын қағидаттары:

      1) жеке және сараланған тәсілдер;

      2) жеке сипаттағы мәліметтерді құпияда сақтау;

      3) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен өзара сыйластық, келісім және достық негізінде тұрақты және сенімді қарым-қатынасты орнату;

      4) әлеуметтік серіктестік қағидаттарын, гендерлік теңдікті, құрылымдық өзара іс-қимылды және озық жұмыс тәжірибесімен алмасуды дамыту;

      5) әскери қызметшілер мен олардың отбасы мүшелерін қоғамдық жұмысқа тарту болып табылады.

      55. Әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыстың негізгі нысандарына:

      1) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен түсіндіру және психологиялық-әлеуметтік жұмысты жүргізу арқылы әскери қызметшілердің отбасыларындағы моральдық-психологиялық ахуалды зерделеу (тәрбие, профилактикалық және құқықтық сипаттағы әңгімелесулер мен дәрістер, жеке әңгімелесулер, социологиялық сауал, анонимдік сауалнама, тренингтер, консультациялар мен бейресми әңгімелесудің басқа да нысандары);

      2) әлеуметтік-тұрмыстық тұру жағдайларын, моральдық-психологиялық ахуалды, отбасылық өзара қарым-қатынас саласында проблемалардың бар болуын зерделеу мақсатында әскери қызметшілердің отбасыларында болу;

      3) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс жөніндегі лауазымды адамдармен нұсқау беру-әдістемелік (оқу-жаттығу) жиындар (гарнизондарға сапармен);

      4) қолбасшылықтың қатысуымен, жергілікті атқарушы және құқық қорғау органдарының, банк секторының өкілдерін шақырумен сұрақ және жауап кештері, әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен кездесулер;

      5) патриоттық, рухани-ізгілік және отбасы құндылықтарын нығайту бойынша әртүрлі идеялық және гуманитарлық бағыттағы тақырыптық кештер;

      6) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерін тартумен рота (батарея) ауқымында әскери қызметшілердің отбасы мүшелері үшін "Ашық есік күнін", дөңгелек үстелдер, диспуттар, кездесулер, көркемөнерпаздар байқау-конкурстарын, портрет-кештерді және жауынгерлік жарыс озаттарын марапаттау, демалыс кештерін, жастар және офицерлер балдарын, экскурсиялар, қайырымдылық және еске алу акцияларын, спорттық мерекелер мен сайыстар, театрландырылған көріністер мен концерттер, балалар таңертеңгіліктерін, "ерлік сабақтарын" және басқа да жаппай мәдени іс-шараларды өткізу жатады.

      56. Әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмысты ұйымдастыру жөніндегі лауазымды адамдармен нұсқау беру-әдістемелік сабақтар (оқу-жаттығу жиындары):

      1) әскери бөлімдерде, мекемелерде, әскер тектері, өңірлік қолбасшылықтар әскерлері қолбасшыларының басқармаларында, ҚР ҚК бас басқармаларында – жарты жылда бір реттен сиретпей;

      2) Қорғаныс министрлігінде, ҚР ҚК түрлерінде – бір жылда бір рет ұйымдастырылады және өткізіледі.

      57. Әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жоғары деңгейін ұстау жөніндегі жұмыстың негізгі міндеттері:

      1) әскери қызметшілер арасында құқық бұзушылықтардың, өлім мен жарақаттанудың профилактикасы, олардың заңдылықты мүлтіксіз сақтау, әскери қызметтің қауіпсіздігін қамтамасыз ету, сондай-ақ командирлермен (бастықтармен) тәртіптік практиканы дұрыс жүргізу бойынша талдау, бағалау, пәрменді шараларды әзірлеу және іске асыру;

      2) шынайы деректер негізінде әскери қызметшілердің тәртібі деңгейін объективті анықтай, әскери қызметшілердің тәртіптілігін тәрбиелеу бойынша лауазымды адамдардың жұмысын бағалай білуі;

      3) командирлерге (бастықтарға), сондай-ақ әскери бөлімдерде (мекемелерде) әрекеттегі жеке құраммен профилактикалық қызметті ұйымдастыру жөніндегі комиссияларға әдістемелік және практикалық көмек көрсету;

      4) кадрларды оқыту, іріктеу және орналастыру, құқық бұзушылықтардың профилактикасы жөніндегі ұйымдастырушылық қызметтің алдыңғы қатарлы тәжірибесін жинақтау және лауазымды адамдардың жұмыс тәжірибесіне енгізу болып табылады.

      58. Әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жоғары деңгейін ұстау жөніндегі жұмыс мынадай нысандарды іске асыру арқылы ұйымдастырылады және өткізіледі:

      1) әскери басқару органдарында қолданыстағы заңнама негізгі ережелерінің орындалуы мәніне тексерулерді жүзеге асыру;

      2) әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жай-күйін есепке алуды, талдауды, бағалауды және қорытындылауды ұйымдастыру;

      3) лауазымды адамдардың бағынысты әскери бөлімдерде (мекемелерде) әскери тәртіп пен құқық тәртібінің (әскерлер қызметінің) жай-күйі туралы баяндамалары, жеткізілімдері, жедел хабарламалары.

4-тарау. ҚР ҚК-да психологиялық жұмысты ұйымдастыру тәртібі

1-параграф. ҚР ҚК-дае психологиялық жұмысты ұйымдастыру негіздері

      59. ҚР ҚК-да психологиялық жұмыс жеке құрамның тағайындалуы бойынша міндеттерді орындауға психологиялық әзірлігін қалыптастыру мақсатында ұйымдастырылады және жүргізіледі.

      60. ҚР ҚК-да психологиялық жұмыстың негізгі бағыттары:

      1) жеке құрам жеке ерекшеліктерінің психодиагностикасы;

      2) бөлімшелерде топтық процестерді зерделеу;

      3) өзіне-өзі қол жұмсау оқиғаларының психологиялық профилактикасы;

      4) жеке құрамды психологиялық тұрғыдан даярлау;

      5) жауынгерлік кезекшілікті, қарауылдық және ішкі қызметті психологиялық тұрғыдан сүйемелдеу;

      6) жеке құрамға психологиялық көмек;

      7) жеке құрамды психологиялық тұрғыдан ағарту.

      61. Психологиялық жұмыс ұйымдастыру, тәрбие қызметі және әскери қызметшілерді оқытып-үйрету шеңберінде барлық лауазымды адамдар өткізеді.

      62. ҚР ҚК-да психологиялық жұмысқа жалпы басшылық жасауды ҚР ҚК Бас штабының құрылымдық бөлімшесі жүзеге асырады.

      63. Психологиялық жұмыс міндеттерін шешуде ҚР ҚК Бас штабының бастығы бекіткен психологиялық әдістер мен құралдар пайдаланылады.

      64. Психологиялық жұмыс нәтижелері туралы жеткізілім ай сайын бағыныстылық тәртібінде осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ұсынылады.

      65. Психологиялық жұмыстың жай-күйі туралы апталық есеп психологиялық жұмыс мамандарының бағыныстылығы тәртібінде әр дүйсенбіде ауызша баяндалады.

2-параграф. Жеке құрам жеке ерекшеліктерінің (жеке қасиеттерінің) психодиагностикасы

      66. Жеке құрамның жеке ерекшеліктерін (жеке қасиеттерін) диагностикалау психологиялық жұмыс мамандары ұйымдастырады және жүргізеді.

      67. Жеке құрамды диагностикалау топтар (бөлімшелер) құрамында және жеке жүргізіледі. Зерделеу кезінде: құжаттар мен өмірбаяндық деректерді талдау, жеке әңгімелесу, сауалнама, психологиялық тестілеу, қадағалау және сұрастыру әдістері пайдаланылады.

      68. Жеке құрамды диагностикалау мынадай міндеттерді шешеді:

      1) жас буынды әлеуметтік-психологиялық зерделеу және психологиялық тұрғыдан тексеру;

      2) әскери қызметтің белгіленген талаптарына жауап беретін кандидаттарды іріктеу және бос әскери лауазымдарға қабылдау мүдделерінде жеке құрамды зерделеу;

      3) әртүрлі девианттық мінез-құлық нысандарына бейімді төмен нервтік-психикалық тұрақтылық белгілері бар адамдарды анықтау;

      4) жауынгерлік кезекшілікке, жауынгерлік қызметке, қарауылдық және ішкі қызметке түсетін адамдардың психологиялық әзірлігі деңгейін анықтау;

      5) әскери қызметшілерге жоғары эмоциалық және нервтік-психикалық тұрақтылықты талап ететін оқу-жауынгерлік міндеттердің жеке түрлерін орындауға рұқсат ету.

      69. Әскери қызметшілермен психодиагностика іс-шаралары:

      1) келісімшарт бойынша – бір жылда екі рет;

      2) мерзімді қызмет, курсанттармен, кадеттермен – әскери бөлімге (мекемеге) келісімен және бастапқы, тереңдетілген және кейінгі зерделеуді қамтиды;

      3) төтенше жағдайлардың жауынгерлік іс-қимылдары аймағынан, бітімгершілік миссиялардан, ұзақ мерзімді іссапарлардан, демалыстардан, ұзақ емделуден қайтып оралғандар, басқа әскери бөлімдерден (мекемелерден) ауысып келгендер – келгеннен кейін 10 – 15 күнтізбелік күн ішінде;

      4) жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті атқаруға тартылатындар – 6 айда бір реттен сиретпей жүргізіледі.

      70. Бастапқы зерделеу әскери қызметшілер әскери бөлімге (мекемеге) келегеннен кейін үш күнтізбелік күн ішінде жүргізіледі және жалпы танысуға, психикалық жай-күйін бағалауға, әскери қызмет (оқытып-үйрету) шарттарына бейімделу процесін айқындайтын жеке қасиеттер мен сапаларын, нервтік-психикалық тұрақтылықты анықтауға бағытталды.

      71. Әскери қызметшілерді бастапқы зерделеу қорытындылары бойынша тереңдетілген психологиялық зерделеуге жататын, сондай-ақ медициналық мамандардың кеңес беруіне мұқтаж адамдарды айқындайды.

      72. Тереңдетілген зерделеу 14 – 30 күнтізбелік күн ішінде жүргізіледі және әскери қызметшінің тұлғасын толық зерделеуге және жеке және топтық деңгейлерде дағдарыс жағдайларының себептері болып табылатын нақты жеке психологиялық ерекшеліктерді анықтауға, сондай-ақ оларды түзету жөніндегі ұсыныстарды пысықтауға бағытталады.

      73. Нервтік-психикалық тұрақсыздық, бейімсіздік және күйзеліс белгілері бар, өмірінде жағымсыз оқиғалардан, отбасылық-тұрмыстық және қаржылық қиындықтарды, психофизиологиялық, жеке басылық және басқа да проблемаларды бастан өткеріп жатқан жоғары деңгейдегі өзіне-өзі қол жұмсау қаупі бар әскери қызметшілер осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша динамикалық қадағалау журналында есепке алынады.

      Әскери қызметшілер динамикалық қадағалау тобына әскери бөлім (мекеме) командирінің (бастығының) атына психологтың баянаты негізінде енгізіледі (алынып тасталады).

      Динамикалық қадағалау тобына енгізілген әскери қызметшіні ауыстырған кезде оған ақпараттық анықтама жасалады, ол әскери қызметшінің жеке ісімен бірге ауыстыру орнына жіберіледі. Ақпараттық анықтамада психологиялық сипаттама және әскери қызметшінің динамикалық қадағалау тобында болу себептері мазмұндалуы тиіс.

      Динамикалық қадағалау тобына енгізілген әскери қызметшіні емдеу мекемесіне жіберген кезде емдеу мекемесінің басшылығы (қолбасшылығы) осы әскери қызметшінің динамикалық қадағалау тобында болғаны туралы жазбаша ескертіледі.

      Ескерту. 73-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      74. Жеке құрамды кейіннен зерделеу бөлімшелер командирлері, олардың орынбасалары және психологиялық жұмыс мамандары күнделікті тыныс-тіршілік процесінде, бірақ кемінде тоқсанына бір рет жүзеге асырады.

      75. Психодиагностикалық қарап тексеру нәтижелері бойынша мынадай қорытындылардың бірі шығарылады:

      1) "бірінші кезекте ұсынылады" – бірінші санат;

      2) "ұсынылады" – екінші санат;

      3) "шартты түрде ұсынылады" – үшінші санат;

      4) "ұсынылмайды" – төртінші санат.

      Ескерту. 75-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      76. Жеке құрамның жеке ерекшеліктерін (жеке қасиеттерін) диагностикалау қорытындылары бойынша психологиялық жұмыс маманы алынған нәтижелерді талдайды, лауазымды адамдарға оны психологиялық сүйемелдеу бойынша, сондай-ақ мұқтаждарға психологиялық көмек ұйымдастыру, ұйымдастыру және басқару шешімдерін қабылдау үшін ұсыныстар дайындайды.

      77. Психологиялық жұмыс мамандары жүргізген диагностикалық және профилактикалық әңгімелесу осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес психологтің диагностикалық және профилактикалық әңгімелесуі журналында есепке алынады.

3-параграф. Бөлімшелердегі топтық процестерді зерделеу

      78. Бөлімшелердегі топтық процестерді зерделеу психологиялық жұмыс мамандары бөлімшелер командирлерімен және олардың орынбасарларымен бірлесіп, күнделікті қызмет процесінде ұйымдастырады және жүргізеді.

      79. Ішкі топтық процестерді зерделеу социометрия және сұрастыру әдісімен бір жылда екі рет жүргізіледі. Жаңадан құрылған бөлімшелерді зерделеу олар жасақталғаннан кейін 4 – 6 апта өткен соң жүргізіледі.

      80. Бөлімшелердегі топтық процестерді зерделеуге:

      1) тұлғааралық қарым-қатынастардың құрылымын анықтау;

      2) әрбір топ мүшесінің мәртебесін айқындау;

      3) топтық ұйымшылдықты және үйлесімлідікті бағалау жатады.

      81. Зерделеу нәтижелері баяндау (баянат) түрінде әскери бөлім (мекеме) командиріне (бастығына) ұсынылады, онда бөлімшенің атауы, зерделеуге жататын негізгі бағыттар, анықталған проблемалар сипаттамасы, қорытындылар мен ұсыныстар көрсетіледі.

      82. Топтық процестерді зерделеу жүргізілген бөлімшелер командирлеріне нәтижелер, қорытындылар мен ұсынымдар қолтаңбасын қойғызып жеткізіледі. Алған ақпарат мазмұны жария етілмейді.

      83. Бөлімшелер командирлері мен олардың орынбасарлары, сержанттар бөлімшелерде өз жұмысында ішкі топтық процестерді зерделеу нәтижелерін моральдық-психологиялық ахуалды жақсарту, қолайлы тұлғааралық қарым-қатынастарды қалыптастыру, басқарушылық қызметті жетілдіру, әскери тәртіпті, ұйымдастыру және құқық тәртібін нығайту, экипаждар мен есептоптарды ұтымды жасақтау үшін пайдаланады.

      84. Әскери ұжымдарды зерделеу процесінде алынған ақпарат құпия сипатта болады және жеке құрам арасында таратылмайды.

4-параграф. Жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті психологиялық сүйемелдеу

      85. Жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті психологиялық сүйемелдеуді (бұдан әрі – психологиялық сүйемелдеу) психологиялық жұмыс мамандары лауазымды адамдармен әскерлер қызметін ұйымдастыру бойынша өзара іс-қимыл жасау үшін жүргізеді.

      86. Психологиялық сүйемелдеу мынадай мақсаттарда жүргізіледі:

      1) жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті атқаруға жүйке-психикалық төзімділігі төмен және психикалық денсаулық белгілері бойынша басқа да қарсы көрсеткіштері бар адамдарды жібермеу;

      2) кезекші есептоптарды, жауынгерлік кезекшілікке, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметке түсетін ауысымдарды қалыптастыру бойынша психологиялық ұсынымдар дайындау;

      3) әртүрлі жедел жағдай шарттарындағы іс-қимылдар кезінде психологиялық төзімділік пен әзірлікті қалыптастыру;

      4) жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті атқару барысында жеке құрамды психологиялық қолдау;

      5) жауынгерлік кезекшіліктен, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметтен ауысқаннан кейін әскери қызметшілердің психофизиологиялық денсаулығын қалпына келтіру іс-шараларын жүргізу.

      87. Психологиялық сүйемелдеу төрт кезеңде жүргізіледі.

      Бірінші кезең – ұйымдастыру.

      Психологиялық жұмыс мамандары оқу кезеңі басталар алдында мыналарды жүргізеді:

      1) жеке құрамды және бөлімшелердегі жекебас арасындағы қарым-қатынастарды психологиялық зерделеуді. Зерделеу қорытындылары бойынша әскери бөлімнің (мекеменің) штаб бастығына жауынгерлік кезекшілікті, қарауылдық және ішкі қызметті атқару үшін ұсынылмайтын әскери қызметшілердің тізімдерін ұсынады. Осындай қорытынды үшін әскери қызметшілердің жүйке-психикалық төзімділіктің төмен деңгейі негіз болып табылады. Жеке құрамды зерделеу нәтижелері бойынша осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті атқаруға жеке құрамды психологиялық тексеру актісін жасайды;

      2) тоқсан сайын жауынгерлік кезекшілік, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызмет ауысымдарының құрамдарына жаңа тағайындалған жеке құрамның жеке психологиялық қасиеттерін зерделеуді. Зерделеу қорытындылары бойынша баянат жасайды және әскери бөлім командиріне жауынгерлік кезекшілікті, жауынгердік, қарауылдық және ішкі қызметті атқаруға жіберілген жеке құрам туралы баяндайды;

      3) жауынгерлік кезекшілік, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті атқаруға жіберілмеген адамдармен психотүзету іс-шаралары кешенін. Қайта зерделеу кезінде жүйке-психикалық төзімділіктің төмен деңгейін көрсеткен әскери қызметшілер жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті атқаруға жіберілмейді және дәрігерге (психиатрға) консультацияға жіберіледі;

      4) әскери бөлімнің (мекеменің), бөлімшенің жеке құрамымен жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті атқаруға дайындалу кезінде және оның процесінде психикалық өзін-өзі реттеу тәсілдерімен және әдістерімен таныстыру және оқытып-үйрету бойынша практикалық сабақты.

      Екінші кезең – қызметті атқаруға дайындық.

      Жауынгерлік кезекшілікке, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметке түскен күні психологиялық жұмыс мамандары шұғыл әдістерді қолдана отырып, психологиялық тексеру жүргізеді. Тәуліктік наряд құрамынан күнделікті зерделеуге атыс қаруымен түсетін жеке құрам жатады. Психологиялық қызмет мамандары отбасы мүшесінен айырылған немесе қызметінде басқа да ауыр оқиғаларды басынан өткерген, мінез-құлқында ауытқулары бар, жанжалшыл, көңіл-күйі түсіңкі, сондай-ақ жүйке-психикалық төзімділігі төмен адамдарды қызмет атқаруға жібермеу жөніндегі бақылауды жүзеге асырады. Әскери қызметшілердің эмоциялық көңіл-күйі, ұжымдағы өзара қарым-қатынастарының сипаты, жеке әскери қызметшілер арасында жанжалшыл деңгейі бағаланады және жеке құрамның жауынгерлік кезекшілікке, жауынгерлік, ішкі және қарауылдық қызметке түсуге психологиялық әзір болуының қорытындысы жасалады. Жауынгерлік кезекшілікке, жауынгерлік, қарауылдық, сондай-ақ ішкі қызметке атыс қаруымен түсетін жеке құрамды зерделеу нәтижелері күн сайын әскери бөлім (мекеме) штабы бастығының атына баянатпен баяндалады.

      Үшінші кезең – жауынгерлік кезекшілікте, қарауылда қызмет атқару.

      Психологиялық жұмыс мамандары тікелей жауынгерлік кезекшілікте, қарауылда қызмет атқару барысында жеке құрамның психикалық жай-күйін бағалайды және теріс белгілер анықталған кезде оларды жою бойынша шаралар қабылдайды.

      Төртінші кезең – жауынгерлік кезекшілік пен қарауылдық қызметтен ауысқаннан кейін.

      Психологиялық жұмыс мамандары белсенді, бәсең бұлшық ет релаксациясының топтық және жеке тренингін және жүйке-психикалық жүктемені алу бойынша басқа да іс-шараларды ұйымдастырады және жүргізеді.

5-параграф. Өзіне-өзі қол жұмсау оқиғаларының профилактикасы жөніндегі психологиялық жұмыс

      88. Өзіне-өзі қол жұмсау оқиғаларының профилактикасы Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жеке құрамы арасында өзіне-өзі қол жұмсау оқиғаларын болдырмау, оларды жасауға ықпал еткен себептер мен жағдайларды жою мақсатында жүргізілетін ұйымдық, психологиялық, медициналық, тәрбиелік, әлеуметтік және құқықтық іс-шаралар кешенін ұсынады.

      Ескерту. 88-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      89. Өзіне-өзі қол жұмсау оқиғаларының профилактикасы жөніндегі жұмыс жалпы және арнайы бағыттағы іс-шараларды жүргізуді көздейді.

      Ескерту. 89-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      89-1. Жалпы бағыттағы профилактикалық іс-шаралар мыналарды қамтиды:

      1) психодиагностикалық іс-шаралар барысында келісімшарт бойынша әскери қызметке, Қорғаныс министрлігінің әскери оқу орындарына оқуға түсетін азаматтар, сондай-ақ Қарулы Күштер қатарында әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілер қатарынан өзіне-өзі қол жұмсау мінез-құлық қаупі бар адамдарды анықтау;

      2) жас буынның әскери қызмет жағдайларына бейімдеу процесін оңтайландыру жөніндегі іс-шаралар кешенін жүргізу;

      3) жеке құрамның қызметтік іс-әрекетінде стресстік жағдайларға психикалық тұрақтылығын қалыптастыруға бағытталған сабақтарды (тренингтерді) ұйымдастыру;

      4) әскери қызметшілердің шамадан тыс шаршауын және психоэмоционалдық ширығуын ескерту үшін жеке құрамның қызмет уақыты мен демалыс уақытының тиімді режимін қамтамасыз ету;

      5) жауынгерлік кезекшілікке, қарауылдық және ішкі қызметке түсер алдындағы әскери қызметшілердің психикалық жай-күйін бағалау;

      6) әскери тәртіпті бұзуға бейім, ұжымда және отбасында жанжалдық өзара қарым-қатынастары бар, ерекше жағдайларда қызметтік міндеттерін орындаған әскери қызметшілермен профилактикалық жұмыс жүргізу;

      7) қызметтік қызметтің қысылтаяң жағдайларының әскери қызметшілердің денсаулық жай-күйіне жағымсыз әсер етуінің салдарларын төмендетуге бағытталған оңалту іс-шараларын ұйымдастыру;

      8) әскери ұжымдардағы топішілік процестерді зерделеу;

      9) моральдық-психологиялық ахуалды оңтайландыру, қызметтік ұжымдарда достық, жолдастық, өзара көмек атмосферасын, әрбір әскери қызметшінің жеке басының қадір-қасиетін сыйлауды қолдау;

      10) әскери ұжымдардағы жанжалдардың уақтылы ескерту және оларды шешу;

      11) әскери қызметшілерді әлеуметтік және құқықтық қорғау кепілдіктерін іске асыру;

      12) әскери бөлімдер (мекемелерде) әскери қызметшілердің бойында жағымды құндылық бағдарларын, көзқарастары мен талаптарын, әлеуметтік оптимизмін қалыптастыратын қолайлы әлеуметтік-мәдени ортаны құру;

      13) әскери қызметшілер арасында отбасы институтын нығайту, отбасылық қатынастардың рухани-адамгершілік дәстүрлерін дамыту, қолайсыз отбасыларға консультативтік көмек көрсету және психологиялық қолдау көрсету;

      14) өзіне-өзі қол жұмсау оқиғаларының профилактикасы мүддесінде дәстүрлі діни конфессиялардың, қоғамдық бірлестіктердің рухани-адамгершілік әлеуетін пайдалану;

      15) жеке құрамның құқықтық ақпараттандырылуын, қаржылық сауаттылығын арттыру, психологиялық денсаулығын нығайту;

      16) әскери қызметшілердің мүдделерін ескере отырып, бос уақытын жақсарту, дене шынықтыру сабақтары және спорт үшін қажетті жағдайлар жасау.

      Ескерту. 89-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      89-2. Арнайы бағыттағы профилактикалық іс-шаралар мыналарды қамтиды:

      1) психологиялық жұмыс мамандары жүргізген психологиялық тексеру нәтижелері бойынша өзіне-өзі қол жұмсау мінез-құлық қаупі бар әскери қызметшілерді анықтау және олармен кейіннен психологиялық-педагогикалық жұмыс жүргізу;

      2) командирлерді (басшыларды) әскери қызметшілерде әлеуметтік-психологиялық бейімсіздік, өзіне-өзі қол жұмсау мінез-құлық белгілерін анықтау тәсілдеріне, сондай-ақ профилактикалық іс-шараларды жүргізу әдістемесіне оқыту;

      3) оқу-жауынгерлік міндеттерді орындау кезінде және күнделікті тыныс-тіршілікте әскери қызметшілердің психикалық жай-күйін бақылау;

      4) психикасы тұрақсыз, әскери мамандықты игеруде және дене бітімін дамытуда қалып қойған, қолайсыз отбасылардан шыққан, спирттік ішімдіктерді (есірткіні) пайдалануға бейім, құмар ойындарға (лудоманияға) бейім, сондай-ақ қаржылық және отбасылық-тұрмыстық қиындықтары бар әскери қызметшілерді жеке бақылау;

      5) жіті дағдарыс жағдайы, өзіне-өзі қол жұмсау мінез-құлық белгілері анықталған әскери қызметшілермен жеке тәрбие және профилактикалық жұмыс жүргізу, оларға бастапқы психологиялық қолдау және көмек көрсету;

      6) өзіне-өзі қол жұмсау мінез-құлық белгілері бар жіті дағдарыс жағдайындағы әскери қызметшілерді медициналық айғақтар бойынша белгіленген тәртіппен медициналық мекемелерге жіберу;

      7) өзіне-өзі қол жұмсау мінез-құлық белгілері бар жіті дағдарыс жағдайындағы әскери қызметшілерге мамандандырылған медициналық көмек көрсету;

      8) өзіне-өзі қол жұмсау мінез-құлық белгілері бар өткір дағдарыс жағдайын бастан өткерген әскери қызметшілерге әлеуметтік-психологиялық бейімдеу жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру, қызмет уақыты мен демалыс уақытының тиімді режимін ұйымдастыру;

      9) өзіне-өзі қол жұмсау мінез-құлық белгілері бар өткір дағдарыс жағдайындағы әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс жүргізу және оларға консультациялық көмек, әлеуметтік және психологиялық қолдау көрсету.

      Ескерту. 89-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      90. Өзіне-өзі қол жұмсау әрекеттеріне бейім адамдарды анықтау үшін психологиялық жұмыс мамандары командирлердің және олардың орынбасарларының әскери қызметшілерді психодиагностикалық тексеру, зерделеу мәліметтерін, қызметтестерімен әңгімелесу, ата-аналарымен хат алмасу (сөйлесу) уақытында алынған деректерді пайдаланады.

      91. Психологиялық жұмыс мамандары бөлімшедегі (отбасындағы, ұжымдағы) психологиялық жағдайға талдау жүргізеді, өзін өлтіруге ықпал ететін жағдайлардың болуын және қаупін бағалайды. Жағдайды жан-жақты бағалауды жүргізгеннен кейін психологиялық жұмыс мамандары өзіне-өзі қол жұмсаудың туындау тәуекелі дәрежесін, әскери қызметшілерге өзіне-өзі қол жұмсау оқиғаларын ескертуге бағытталған психологиялық (тәрбие, ұйымдық) әсер ету тәсілдері мен нысандарын айқындайды.

      92. Өзіне-өзі қол жұмсау тәуекелі белгілері бар мерзімді қызметтің әскери қызметшілері медициналық (психиатриялық) тексеру үшін бөлімшеден ҚР ҚК медициналық мекемелеріне оқшауланады.

      93. Өзіне-өзі қол жұмсау әрекетін жасаған әскери қызметшілер медициналық мекемелерден келгеннен кейін психологиялық жұмыс мамандарының ұсынымдарына сәйкес психологиялық ахуалы қолайлы басқа бөлімшелерге ауыстырылады, онда олармен оңалту іс-шаралары кешені жүргізіледі.

      94. Командирлер (бастықтар) мен олардың орынбасарлары өзіне-өзі қол жұмсау көріністерінің профилактикасы, өзіне-өзі қол жұмсауды жасауға ықпал еткен алғышарттарды жою жөніндегі жұмысты жетілдіру бойынша шаралар қабылдайды және бөлімшелерде салауатты психологиялық ахуалды ұстау үшін жағдайлар жасайды, әскери қызметшілердің көңіл-күйінің психофизиологиялық асқынуымен байланысты маусымдық пен жас ерекшеліктерін ескере отырып, өзіне-өзі қол жұмсау көріністерін ескерту жөніндегі жұмыс жоспарын әзірлейді және бекітеді.

      94-1. Әскери ұжымдарда өзіне-өзі қол жұмсау оқиғаларына жол бермеу жөніндегі шараларды тиімді іске асыру, психологиялық көмек көрсету барысында сенімді қарым-қатынас орнату үшін психологиялық жұмыс мамандары нарядтарға және жеке құрамға әкімшілік, тәртіптік ықпал ету шараларын қолдануды талап ететін және психологқа әскери қызметшілер мен азаматтық персоналға қатысты доминантты, директивалық позицияны ұстануды ұйғаратын қызметтік жұмыстың басқа да түрлеріне тағайындалмайды.

      Ескерту. 94-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6-параграф. Жеке құрамды психологиялық даярлау

      95. Психологиялық даярлық әскери қызметшілер мен әскери ұжымдардың жоғары психикалық және дене жүктемелеріне психологиялық төзімділігін қалыптастыру мақсатында ұйымдастырылады және жүргізіледі.

      96. Жеке құрамды психологиялық даярлау жалпы, арнайы және мақсатты болып бөлінеді. Оны командирлер (бастықтар) жауынгерлік даярлық жоспарын орындау жөніндегі бірыңғай іс-шаралар кешенінде және психологиялық жұмыс мамандарының ұсынымдарын ескере отырып, әскерлердің (күштердің) күнделікті тіршілік әрекеті барысында ұйымдастырады және жүргізеді.

      97. Жеке құрамды жалпы психологиялық даярлауды әскерлерді (күштерді) даярлау процесінде командирлер (бастықтар) ұйымдастырады және жүргізеді және жеке құрамның қазіргі заманғы ұрыс жағдайларында іс-қимыл жасауда психологиялық әзір болуын, сондай-ақ психикаға зақым келтіретін факторлардың ықпалына психологиялық төзімділікті қамтамасыз етеді.

      98. Әскери бөлімдерде (мекемелерде) жеке құрамды арнайы психологиялық даярлауды командирлер (бастықтар) жауынгерлік даярлық жүйесінде психологиялық жұмыс мамандарымен өзара іс-қимыл жасауда ұйымдастырады. Арнайы психологиялық даярлау ҚР ҚК түрлері мен әскер тектері әскери қызметшілерінің қызмет ерекшеліктері мен орындайтын міндеттерінің өзгешелігін ескере отырып, оқу-жаттығу жауынгерлік міндеттердің нақты түрлеріне жеке құрамның психологиялық әзірлігі мен төзімділігін қамтамасыз етеді.

      99. Жеке құрамды мақсатты психологиялық даярлау оқу-жаттығу жауынгерлік (жауынгерлік) іс-қимылдары басталар алдында жүргізіледі, нақты оқу-жаттығу жауынгерлік міндетті орындауда психологиялық әзірлігінің қалыптасуын қамтамасыз етеді.

7-параграф. Жеке құрамға психологиялық көмек

      100. Психологиялық көмек жеке құрамның бұзылған психикасының функционалдық жай-күйін сақтау және қалпына келтіру мақсатында көрсетіледі.

      101. Жеке құрамға психологиялық көмек көрсету барысында мынадай міндеттер шешіледі:

      1) дағдарысты психологиялық жай-күйді шешу;

      2) жағдай шарттарында міндеттерді орындауға психологиялық әзірлігінің қажетті деңгейін ұстау және қалпына келтіру;

      3) оларды әскери қызмет шарттарына бейімдеу кезеңінде жеке құрамды психологиялық қолдау;

      4) қызметтік іс процесінде психикалық зақым алған жеке құрамды психологиялық оңалту.

      102. Психологиялық көмекті жеке құрамды қабылдау уақытында психологиялық жұмыс мамандары көрсетеді. Қабылдау психологиялық жеңілдеу бөлмесінің жұмыс кетесіне сәйкес жүзеге асырылады, оны командир (бастық) бекітеді және әскери бөлімнің, мекеменің барлық жеке құрамына жеткізіледі.

      103. Психологиялық жұмыс мамандары осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша психологиялық көмекке жүгінген адамдарды есепке алу журналын жүргізеді.

      104. Психолологиялық көмек мыналарды қамтиды:

      1) психологиялық консультация беру – консультация алушы өзіне пайдалы шешім қабылдай алатын жағдайларды жасауға бағытталған психологиялық жұмыс мамандарының қызметі.

      Психологиялық консультация беру жеке және топтық психотерапия тәсілдерін пайдаланумен жеке де, топтық та әдіспен жүргізіледі;

      2) психологиялық түзеу жұмысы, ол белгілі бір өлшемшарттар бойынша қызметтік істің нақты жағдайларында қабылданған модельге сәйкес келмейтін психикалық даму ерекшеліктерін түзетуге бағытталған психологиялық жұмыс мамандарының қызметін білдіреді.

      Психологикалық түзеуді ауытқулар мен бұзушылықтар психикалық сырқаттанудың немесе бас миы органикалық зақымдануы салдары болып табылмайтын жағдайларда жүргізуге болады;

      3) психологиялық оңалту, ол оқу-жаттығу жауынгерлік қызмет процесінде психологиялық зақымданған адамдардың эмоциялық жай-күйін, писхикалық денсаулығын және еңбекке қабілеттілігін қалпына келтіруге бағытталған психологиялық іс-шаралар кешенін білдіреді;

      4) тренинг жұмысы, ол тренингке қатысушылардың әскери ортаның әртүрлі жағдайларында үйлесімді және тұрақты жұмыс істеуге ықпал ететін білімі мен іс жүзіндегі дағдыларын қалыптастыруға бағытталған психологиялық жұмыс мамандарының қызметін білдіреді.

8-параграф. Жеке құрамды психологиялық ағарту

      105. Психологиялық ағартуды жеке құрамның адам, топ, ұжым және әскери қызмет туралы жалпы түсініктерін қалыптастыру мақсатында психологиядық жұмыс мамандары ұйымдастырады.

      106. Психологиялық ағартудың негізгі міндеттері:

      1) ҚР ҚК-дағы психологиялық жұмыстың мәні мен мазмұнын түсіндіру;

      2) әскери қызметшілерді адамның, топтың, ұжымның психикалық дамуының заңдылығымен таныстыру;

      3) адамның психикалық денсаулығының идеяларын, оның мүмкіндіктері мен шектеулерін танымал ету;

      4) жеке құрамның психикалық денсаулығын сақтау жөніндегі іс-шаралар туралы хабардар ету;

      5) психологиялық білімге қызығушылықты және оларды кәсіби қызметте және жеке өмірде сындарлы пайдалануға ұмтылуды дарыту болып табылады.

      107. Психологиялық білім беру тиімділігіне:

      1) командирлік (кәсіби) даярлық жүйесінде сабақтарды өткізумен;

      2) әскери қызметшілердің әртүрлі санаттары, азаматтық персонал адамдары үшін өзекті психологиялық проблематика бойынша дәрістер, әңгімелесулер мен тренингтер циклдерін ұйымдастырумен;

      3) қажетті психологиялық ағарту мәселелері жөніндегі ақпараттық-анықтамалық материалды әзірлеумен және әскери қызметшілерге және азаматтық персонал адамдарына уақтылы жеткізумен қол жеткізіледі.

9-параграф. Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында психологиялық жұмысты ұйымдастыру ерекшеліктері

      108. Жоғары, орта-техникалық, кәсіби немесе ортадан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында психологиялық жұмыс мынадай ерекшеліктерімен ұйымдастырылады және жүргізіледі:

      1) жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті атқаруға жіберу үшін жеке құрамды психологиялық зерделеу оқу жылында бір рет жүргізіледі;

      2) курсанттарды, кадеттерді психологиялық зерделеу кемінде тоқсанына бір рет жүргізіледі.

10-параграф. Жергілікті әскери басқару органдарында психологиялық жұмысты ұйымдастыру

      109. Жергілікті әскери басқару органдарында психологиялық жұмысты психодиагностикалық жұмысты жүргізу мақсатында қорғаныс істері жөніндегі департаменттердің бастықтары ұйымдастырады және мыналарды қамтиды:

      1) келісімшарт бойынша әскери қызметке шақырылатын азаматтарды психологиялық іріктеу;

      2) Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарына түсетін кандидаттарды психологиялық іріктеу;

      3) мерзімді әскери қызметке шақыру кезеңінде азаматтарды психологиялық зерделеу.

      110. Азаматтарды мерзімді әскери қызметке психологиялық зерделеу жөніндегі іс-шаралар әскерге шақырылушының қызмет өткеруге психологиялық әзірлігін және төзімділігін айқындау және психологиялық әзірлігі мен төзімділігі деңгейіне сәйкес оны әскери бөлімдерге (мекемелерге) бөлу мақсатында жүргізіледі.

      111. Психологиялық іріктеу әлеуметтік-психологиялық зерделеуді және психологиялық тексеруді көздейді.

      112. Әлеуметтік-психологиялық зерделеу жеке тұлғаны тәрбиелеу және дамыту жағдайларын, оның әскери-кәсіби бағыттылығын, моральдық және ерік-жігер қасиеттерін, ұжымдағы қарым-қатынас және мінез-құлық ерекшеліктерін, сондай-ақ білімі мен кәсіби даярлығын бағалауды көздейді.

      113. Психологиялық тексеру жеке тұлғаның танымдық психикалық процестерін, психикалық ерекшеліктерін, жүйке жүйесінің қасиеттерін, психомоторика және жүйке-психикалық төзімділігі ерекшеліктерін бағалауға мүмкіндік береді.

      114. Мерзімді әскери қызметке шақыруға жататын азаматтарды психологиялық зерделеу қорытындысы ұсынымдық сипатқа ие және кейінге қалдыру немесе әскерге шақырудан босату үшін негіздеме болып табылмайды.

      115. Психологиялық іріктеу (зерделеу) нәтижелері осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша психологиялық іріктеу (зерделеу) картасында көрсетіледі.

5-тарау. Идеологиялық жұмысты ұйымдастыру

      116. Идеологиялық жұмыс әскери қызметшілердің моральдық-психологиялық төзімділігін, олардың құрылымды бұзатын идеологияға төзбеушілігін, жеке құрамның Қазақстан Республикасын қорғау үшін қажетті моральдық-психологиялық қасиеттерін қалыптастыру және әскери қызметшілерді құрылымды бұзатын идеялардан қорғау жөніндегі іс-шараларды жүргізу мақсатында ұйымдастырылады және жүргізіледі.

      117. Идеологиялық жұмыстың міндеттері:

      1) әскерлерде жеке құраммен тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру және өткізу, мемлекеттік идеологияны және ел жетекшілігімен мемлекеттің қорғаныс қабілетін нығайту, ұлтаралық және конфессияаралық келісімді қамтамасыз ету жөнінде қабылданып жатқан шараларды түсіндіру;

      2) әскери қызметшілерде әскерлердің жауынгерлік және жұмылдыру әзірлігінің деңгейін арттыруға тиімді әсер ететін мемлекет саясатына адал болуын қалыптастыру жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу;

      3) жеке құрамның Қазақстан Республикасын қорғау үшін қажетті моральдық-психологиялық қасиеттерін қалыптастыру;

      4) әскери қызметшілердің Отанға, өз халқына деген патриоттық санасын, сүйіспеншілігін, әскери борышы мен әскери антына адалдығын, жалпыәскери жарғылардың талаптарын және командирлердің (бастықтардың) бұйрықтарын мінсіз орындауын қалыптастыру;

      5) әскери қызметшілердің моральдық-психологиялық төзімділігін, олардың құрылымды бұзатын идеологияға төзбеушілігін қалыптастыру;

      6) бұқаралық ақпарат құралдары арқылы ҚР ҚК қызметі туралы оң қоғамдық пікірді қалыптастыру, оқу-әдістемелік материалдарды ұйымдастыру және шығару (дайындау);

      7) мемлекеттік органдармен, бұқаралық ақпарат құралдарымен, құқық қорғау органдарымен идеологиялық жұмысты ұйымдастыру және жүргізу мәселелері бойынша өзара іс-қимыл жасауды жүзеге асыру;

      8) жеке құрамның моральдық-психологиялық жай-күйін талдау, идеологиялық жұмысты ұйымдастыру;

      9) әскери басқару органдарында идеологиялық жұмысты ұйымдастырудың озық тәжірибесін қорытындылау және тарату болып табылады.

      Ескерту. 117-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      118. Әскери ұжымдарға деструктивті идеялардың енуіне жол бермеу саласындағы идеологиялық жұмыс мынадай тәртіппен ұйымдастырылады және жүргізіледі:

      1) діни экстремизмге қарсы іс-қимыл саласындағы идеологиялық жұмысты жоспарлау;

      2) әскери қызметшілер мен олардың отбасы мүшелерін рухани қолдау, Отан қорғаушыларды құрметтеу атмосферасын құру, әскери қызметті насихаттау және ҚР ҚК беделін арттыру жөніндегі іс-шаралар кешенін ұйымдастыру және өткізу;

      3) армия ортасына діни идеялардың енуіне әрекет жасау фактісі бойынша әскери қызметшілердің өтініштерін іске асыру бойынша жедел шаралар қабылдау және жеке құрамды қабылданған шешімдер туралы хабардар ету;

      4) әскери басқару органдары орналасқан орындардағы ақпараттық жағдайды талдау;

      5) жеке құрамды теріс ақпараттық әсерден қорғау жөнінде шешімді шаралар қабылдау.

      Ескерту. 118-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      119. Идеологиялық жұмысты жоспарлау:

      1) Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігінде – үш жылға (тәрбие және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру жөніндегі кешенді жоспардағы бөлім);

      2) Қарулы Күштер түрлері бас қолбасшыларының басқармаларында, Тыл және қару-жарақ бастығының басқармасында, ҚК бас басқармаларында, Қарулы Күштер әскер тектері, өңірлік қолбасшылықтары әскерлері қолбасшыларының бсқармаларында, 14776 әскери бөлімінде – оқу жылына (тәрбие және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру жөніндегі кешенді жоспардағы бөлім);

      3) қорғаныс істері жөніндегі департаменттерде, әскери оқу орындарында, оқу орталықтарында, бригадалар мен оларға теңестірілгендерде – оқу жартыжылдығына (тәрбие және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру жөніндегі жоспардағы бөлім);

      4) жекелеген батальондар мен оларға теңестірілгендерде – айға (тәрбие және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру жөніндегі жоспардағы бөлім);

      5) жеке роталар мен оларға теңестірілгендерде – айға (тәрбие және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру жөніндегі жоспардағы бөлім) жүзеге асырылады.

      120. ҚК әскери бөлімдерінде, мекемелерінде, өңірлік қолбасшылықтар әскерлерінде, бас басқармаларында, әскер тектері мен түрлерінде идеологиялық жұмысты ұйымдастыру жөніндегі құжаттарды тәрбие құрылымдарының офицерлері (егер штатпен лауазым көзделмеген жағдайда әскери басқару органының бірінші басшысы тағайындаған лауазымды адам) әзірлейді және жүргізеді.

      121. Алып тасталды – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      122. Өңірлік қолбасшылықтар әскерлерінің, әскер тектерінің қолбасшылары жыл сайын (қазанда – қарашада) идеологиялық жұмысқа жауапты әскери қызметшілермен әскери бөлімдердің (мекемелердің) біреуінің базасында екі күндік оқу-әдістемелік жиындарды өткізеді, олардың барысында:

      1) оқу жылы үшін идеологиялық жұмысты қорытындылау;

      2) басшы құрамның, құқық қорғау органдары өкілдерінің идеологиялық жұмысты жақсарту мәселелері бойынша сөйлейтін сөздері;

      3) идеологиялық жұмысты ұйымдастыру бойынша тәжірибе алмасу;

      4) тестілеуді, сауалнаманы, сұрауды әңгімелесуді жүргізу бойынша практикалық сабақтар көзделеді.

  Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштерінің
жеке құрамымен тәрбие,
әлеуметтік-құқықтық,
психологиялық және
идеологиялық жұмысты
ұйымдастыру қағидаларына
1-қосымша

Әскери басқару органдарында, әскери бөлімдерде (мекемелерде), бөлімшелерде ҚР ҚК жеке құрамымен тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру жөніндегі есеп беру-жоспарлау құжаттамасының тізбесі

      Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. ҚР ҚК-да тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмысты ұйымдастыру мәселелеріне жауапты ҚР ҚК Бас штабының құрылымдық бөлімшесі:

      1) оқу жылына арналған ҚР ҚК-да тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың кешенді жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 1 қарашаға дейін алдағы жылға;

      2) бір жылға арналған әскери тәртіп пен құқық тәртібін нығайту жөніндегі профилактикалық іс-шаралардың бірыңғай жоспары (басқа мемлекеттік органдармен бірлесіп жүргізілетін іс-шаралар болған кезде жоспарлар осы мемлекеттік органдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 15 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      3) оқу жылында ҚР ҚК-да тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстар жай-күйін талдау.

      Мерзімі: есепті жылдан кейін 1 қарашаға дейін;

      4) оқу жылында ҚР ҚК-да тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстар жай-күйінің қорытындылары туралы Қорғаныс министрінің бірінші орынбасары – ҚР ҚК Бас штабы бастығының бұйрығы.

      Мерзімі: есепті жылдан кейін 20 қарашаға дейін;

      5) оқу жылына арналған Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жеке құрамымен МҚД, әскери педагогика және психология жүйесіндегі сабақтардың тақырыптық жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 1 қарашаға дейін алдағы жылға;

      6) жас буынды зерделеу нәтижелерін талдау.

      Мерзімі: жылына екі рет көктемде және күзде, жас жауынгер курсы аяқталған соң 20 күнтізбелік күннен кешіктірмей жасалады;

      7) психологиялық көмек көрсетуге өтініш білдірген адамдарды есепке алу журналы;

      8) психологтың диагностикалық және профилактикалық әңгімелесу журналы;

      9) динамикалық қадағалау тобына енгізілген әскери қызметшілердің тізімдері.

      Мерзімі: ай сайын есепті айдан кейінгі айдың 10-ы күніне дейін.

      2. ҚР ҚК әскер түрлері:

      1) оқу жылына арналған тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың кешенді жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 10 қарашаға дейін алдағы жылға;

      2) күнтізбелік жылға арналған әскери тәртіп пен құқық тәртібін нығайту жөніндегі профилактикалық іс-шаралардың бірыңғай жоспары (басқа мемлекеттік органдармен бірлесіп жүргізілетін іс-шаралар болған кезде жоспарлар осы мемлекеттік органдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 20 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      3) тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың жай-күйін талдау.

      Мерзімі: жартыжылдық үшін – есепті жартыжылдықтан кейінгі айдың 13 шілдесіне қарай, бір жыл үшін – есепті жылдан кейінгі айдың 13 қаңтарына қарай;

      4) тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың жай-күйінің қорытындылары бойынша ҚК түрі бас қолбасшысының бұйрығы.

      Мерзімі: жартыжылдық үшін – есепті жартыжылдықтан кейінгі айдың 20 шілдесіне қарай, бір жыл үшін – есепті жылдан кейінгі айдың 20 қаңтарына қарай;

      5) оқиғалар мен құқық бұзушылықтарды есепке алудың бірыңғай журналы;

      6) оқу жылына арналған ҚК түрлерінің жеке құрамымен мемлекеттік-құқықтық даярлық, әскери педагогика мен психология жүйесіндегі сабақтардың күнтізбелік жоспары.

      мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы жылға;

      7) оқу жылына арналған ҚК түрі бас қолбасшысы басқармаларының жеке құрамымен мемлекеттік-құқықтық даярлықты ұйымдастыру және жүргізу туралы ҚК түрі бас қолбасшысының бұйрығы.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін;

      8) МҚД жай-күйінің қорытындылары туралы ҚР ҚК түрі бас қолбасшысының бұйрығы.

      Мерзімі: жартыжылдық үшін – есепті жартыжылдықтан кейінгі айдың 25 мамырына қарай, бір жыл үшін – есепті жылдың 20 қарашасына қарай;

      9) ҚР ҚК түрінің жеке құрамымен мемлекеттік-құқықтық даярлықтың жай-күйін талдау.

      Мерзімі: жартыжылдық үшін - есепті жартыжылдықтан кейінгі айдың 23 мамырына қарай, бір жыл үшін - есепті жылдың 18 қарашасына қарай;

      10) ҚК әскер түрінің жеке құрамымен мемлекеттік-құқықтық даярлық жай-күйінің қорытындылары туралы жеткізілім.

      Мерзімі: жартыжылдық үшін - есепті жартыжылдықтан кейінгі айдың 23 мамырына қарай, бір жыл үшін - есепті жылдың 18 қарашасына қарай;

      11) МҚД бойынша сабақтарға қатысушылығы мен үлгерімін есепке алу журналдары;

      12) МҚД бойынша сабақтардың жоспар-конспектілері;

      13) ҚР ҚК түрлерінде діни экстремизмге қарсы іс-қимыл саласындағы идеологиялық жұмыс жоспары (басқа мемлекеттік органдармен бірлесіп жүргізілетін іс-шаралар болған кезде жоспарлар осы мемлекеттік органдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      14) ҚР ҚК түрлерінде діни экстремизмге қарсы іс-қимыл саласындағы жұмысты талдау.

      Мерзімі: тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі айдың 5-і күніне қарай, жартыжылдық үшін мамырдың 20-сы күніне қарай, бір жыл үшін қарашаның 20-сы күніне қарай;

      15) ҚР ҚК әскер түрлерінде діни экстремизмге қарсы іс-қимыл саласындағы жұмыстың жай-күйі туралы жеткізілім.

      Мерзімі: тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі айдың 5-і күніне қарай, жартыжылдық үшін – мамырдың 20-сы күніне қарай, бір жыл үшін – қарашаның 20-сы күніне қарай;

      16) құрылымды бұзатын идеялардың ықпал етуіне ұшыраған адамдарды анықтау мақсатында жеке құрамға сауалнама жүргізу, тестілеу, сұрау нәтижелерін талдау.

      Мерзімі: тоқсан сайын 25-і күніне қарай;

      17) бір жылға арналған әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      18) бір айға арналған әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс жоспары.

      Мерзімі: ай сайын 25-і күніне қарай;

      19) жұмыс отырыстарының (кеңестерінің) хаттамалары журналы;

      20) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жеке әңгімелесулер журналы;

      21) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс туралы есеп берулер (жеткізілімдер).

      Мерзімі: тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі айдың 10-ы күніне қарай, жартыжылдық үшін – мамырдың 20-сы күніне қарай, бір жыл үшін – қарашаның 20-сы күніне қарай;

      22) ҚР ҚК түрлерінің әскери қызметшілеріне анонимдік сауалнама жүргізу нәтижелерін талдау.

      Мерзімі: ай сайын есепті айдың 30 күніне дейін;

      23) психологиялық жұмыстың нәтижелері туралы жеткізілім.

      Мерзімі: ай сайын есепті айдан кейінгі айдың 5-і күніне дейін;

      24) жас буынды әскерге шақыруды зерделеу нәтижелері туралы жеткізілім.

      Мерзімі: жылына екі рет көктемде және күзде жас жауынгер курсы аяқталғаннан кейін күнтізбелік 15 күннен кешіктірілмей жасалады;

      25) жеке құрам арасында өзіне-өзі қол жұмсау көріністерінің алдын алу жөніндегі іс-шаралар жоспары.

      Мерзімі: жылына екі рет көктемде және күзде есептілік іс-шаралар аяқталғаннан кейін күнтізбелік 10 күннен кешіктірілмей жасалады;

      26) психологиялық жұмыс мамандарының тізімі;

      27) психологиялық көмек көрсетуге өтініш білдірген адамдарды есепке алу журналы;

      28) психологтың диагностикалық және профилактикалық әңгімелесулері журналы;

      29) динамикалық байқау тобына енгізілген әскери қызметшілердің (азаматтық персонал адамдарының) тізімдері.

      Мерзімі: ай сайын есепті айдан кейінгі айдың 5-і күніне дейін;

      30) күнтізбелік жылға арналған ардагерлермен жұмыс және ардагерлер ұйымдарымен өзара іс-қимыл жоспары (қоғамдық ұйымдармен бірлесіп өткізетін іс-шаралар болғанда, осы қоғамдық ұйымдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      31) ҚР ҚК түрлерінде ардагерлермен жұмыс және ардагерлер ұйымдарымен өзара іс-қимыл жай-күйі туралы жеткізілім.

      Мерзімі: тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі 25-сі күніне; бір жыл үшін – қарашаның 20-сы күніне қарай.

      3. ҚР ҚК әскер тектері, ҚР ҚК өңірлік қолбасшылықтары, ҚР ҚК Тыл және қару-жарақ бастығының басқармасы, ҚК Әскери полициясы бас басқармасы:

      1) оқу жылына арналған тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың кешенді жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      2) бір жылға арналған әскери тәртіп пен құқық тәртібін нығайту жөніндегі профилактикалық іс-шаралардың бірыңғай жоспары (басқа мемлекеттік органдармен бірлесіп жүргізілетін іс-шаралар болған кезде жоспарлар осы мемлекеттік органдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      3) тәрбие, әлеуметтік-құқsқтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстар жай-күйін талдау.

      Мерзімі: жартыжылдық үшін – есепті жартыжылдықтан кейінгі айдың 13 шілдесіне қарай, бір жыл үшін – есепті жылдан кейінгі айдың 13 қаңтарына қарай;

      4) тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың жай-күйінің қорытындылары туралы ҚР ҚК әскер тектері, ҚР ҚК өңірлік қолбасшылығы әскерлері қолбасшыларының, ҚР ҚК Тыл және қару-жарақ, ҚК Әскери полициясы бас басқармасы бастықтарының бұйрығы.

      Мерзімі: жартыжылдық үшін – есепті жартыжылдықтан кейінгі айдың 20 шілдесіне қарай, бір жыл үшін – есепті жылдан кейінгі айдың 20 қаңтарына қарай;

      5) оқиғалар мен құқық бұзушылықтарды есепке алудың бірыңғай журналы.

      6) оқу жылына арналған ҚР ҚК әскер тектерінің, ҚР ҚК өңірлік қолбасшылықтарының, ҚК Тыл және қару-жарақ бастығына, ҚР ҚК Әскери полициясы бас басқармасына бағынысты әскери бөлімдер мен мекемелердің жеке құрамымен МҚД, әскери педагогика және психология жүйесіндегі сабақтардың күнтізбелік жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы жылға;

      7) оқу жылына арналған жеке құраммен МҚД ұйымдастыру және жүргізу туралы ҚР ҚК әскер тектерінің, ҚР ҚК өңірлік қолбасшылықтары әскерлерінің қолбасшыларының, ҚК Тыл және қару-жарақ, ҚР ҚК Әскери полициясы бас басқармасы бастықтарының бұйрығы.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін;

      8) ҚР ҚК әскер тектері, ҚР ҚК өңірлік қолбасшылығы әскерлері қолбасшысының, ҚК Тыл және қару-жарақ, ҚР ҚК Әскери полициясы бас басқармасы бастықтарының мемлекеттік-құқықтық даярлық жай-күйінің қорытындылары туралы бұйрығы.

      Мерзімі: жартыжылдық үшін – есепті жартыжылдықтан кейінгі айдың 25 мамырына қарай, бір жыл үшін – есепті жылдың 20 қарашасына қарай;

      9) ҚР ҚК әскер тектерінің, ҚР ҚК өңірлік қолбасшылықтарының, ҚК Тыл және қару-жарақ бастығына, ҚР ҚК Әскери полициясы бас басқармасына бағынысты әскери бөлімдер мен мекемелердің жеке құрамымен мемлекеттік-құқықтық даярлықтың жай-күйін талдау.

      Мерзімі: жартыжылдық үшін – есепті жартыжылдықтан кейінгі айдың 23 мамырына қарай, бір жыл үшін – есепті жылдың 18 қарашасына қарай;

      10) ҚР ҚК әскер тектерінің, ҚР ҚК өңірлік қолбасшылықтарының, ҚК Тыл және қару-жарақ бастығына, ҚР ҚК Әскери полициясы бас басқармасына бағынысты әскери бөлімдер мен мекемелердің жеке құрамымен мемлекеттік-құқықтық даярлық жай-күйінің қорытындылары туралы жеткізілім.

      Мерзімі: жартыжылдық үшін – есепті жартыжылдықтан кейінгі айдың 23 мамырына қарай, бір жыл үшін – есепті жылдың 18 қарашасына қарай;

      11) МҚД бойынша сабақтарға қатысушылығы мен үлгерімін есепке алу журналдары;

      12) МҚД бойынша сабақтардың жоспар-конспектілері;

      13) ҚР ҚК әскер тектерінде, ҚР ҚК өңірлік қолбасшылықтарында, ҚР ҚК Тыл және қару-жарақ бастығына, ҚК Әскери полициясы бас басқармасына бағынысты әскери бөлімдер мен мекемелерде діни экстремизмге қарсы іс-қимыл саласындағы идеологиялық жұмыс жоспары (басқа мемлекеттік органдармен бірлесіп жүргізілетін іс-шаралар болған кезде жоспарлар осы мемлекеттік органдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      14) ҚР ҚК әскер тектерінде, ҚР ҚК өңірлік қолбасшылықтарында, ҚК Тыл және қару-жарақ бастығына, ҚР ҚК Әскери полициясы бас басқармасына бағынысты әскери бөлімдер мен мекемелерде діни экстремизмге қарсы іс-қимыл саласындағы жұмысты талдау.

      Мерзімі: тоқсан сайын, есепті тоқсаннан кейінгі айдың 5 күні; бір жыл үшін – есепті жылдың 25 қарашасына қарай;

      15) ҚР ҚК әскер тектерінде, ҚР ҚК өңірлік қолбасшылықтарында, ҚК Тыл және қару-жарақ бастығына, ҚР ҚК Әскери полициясы бас басқармасына бағынысты әскери бөлімдер мен мекемелерде діни экстремизмге қарсы іс-қимыл саласындағы жұмыстың жай-күйі туралы жеткізілім.

      Мерзімі: тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі айдың 5-і күніне қарай, жартыжылдық үшін мамырдың 20-сы күніне қарай, бір жыл үшін қарашаның 20-сы күніне қарай;

      16) құрылымды бұзатын идеялардың ықпал етуіне ұшыраған адамдарды анықтау мақсатында жеке құрамға сауалнама жүргізу, тестілеу, сұрау нәтижелерін талдау.

      Мерзімі: тоқсан сайын 25-і күніне қарай;

      17) бір жылға арналған әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      18) бір айға арналған әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс жоспары.

      Мерзімі: ай сайын 25-і күніне қарай;

      19) жұмыс отырыстарының (кеңестерінің) хаттамалары журналы;

      20) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жеке әңгімелесулер журналы;

      21) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс туралы есеп берулер (жеткізілімдер).

      Мерзімі: тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі айдың 5-і күніне қарай, жартыжылдық үшін мамырдың 20-сы күніне қарай; бір жыл үшін қарашаның 20-сы күніне қарай;

      22) әскери қызметшілеріне анонимдік сауалнама жүргізу нәтижелерін талдау.

      Мерзімі: ай сайын есепті айдың 30-ы күніне дейін;

      23) психологиялық жұмыс нәтижелері туралы жеткізілім.

      Мерзімі: ай сайын есепті айдың 30-ы күніне дейін;

      24) жас буынды әскерге шақыруды зерделеу нәтижелері туралы жеткізілім.

      Мерзімі: жылына екі рет көктемде және күзде жас жауынгер курсын аяқтағаннан кейін күнтізбелік 10 күннен кешіктірілмей жасалады;

      25) жеке құрам арасында өзіне-өзі қол жұмсау көріністерінің алдын алу жөніндегі іс-шаралар жоспары.

      Мерзімі: жылына екі рет көктемде және күзде, есептілік іс-шаралар аяқталғаннан кейін күнтізбелік 10 күннен кешіктірілмей жасалады;

      26) психологиялық жұмыс мамандарының тізімі;

      27) психологиялық көмек көрсетуге өтініш білдірген адамдарды есепке алу журналы;

      28) диагностикалық және профилактикалық әңгімелесулер журналы;

      29) динамикалық байқау тобына қосылған әскери қызметшілердің тізімдері.

      Мерзімі: ай сайын 30-ы күніне дейін;

      30) күнтізбелік жылға арналған ардагерлермен және ардагерлер ұйымдарымен өзара іс-қимыл жұмыс жоспары (қоғамдық ұйымдармен бірлесіп өткізетін іс-шаралар болғанда, осы қоғамдық ұйымдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      31) ҚР ҚК түрлерінде ардагерлермен және ардагерлер ұйымдарымен жұмыстың жай-күйі туралы жеткізілім.

      Мерзімі: тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі айдың 25-і күніне қарай; бір жыл үшін – қарашаның 20-сы күніне қарай;

      32) ардагерлер ұйымдарының тізімі.

      4. Әскери бөлімдегі (бригададағы, полктегі), мекемедегі (ЖОО) құжаттама:

      1) оқу жылына арналған тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың кешенді жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      2) бір айға арналған әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстар жоспары.

      Мерзімі: ай сайын 25-і күніне қарай;

      3) бір жылға арналған әскери тәртіп пен құқық тәртібін нығайту жөніндегі профилактикалық іс-шаралардың бірыңғай жоспары (басқа мемлекеттік органдармен бірлесіп жүргізілетін іс-шаралар болған кезде жоспарлар осы мемлекеттік органдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      4) тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстар жай-күйін талдау.

      Мерзімі: бір ай үшін - есепті айдың 25-і күніне қарай; оқу кезеңі үшін 20 мамырға қарай; оқу жылы үшін 20 қарашаға қарай;

      5) тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстар жай-күйінің қорытындылары бойынша әскери бөлім, мекеме командирінің (бастығының) бұйрығы.

      Мерзімі: жартыжылдық үшін – есепті жартыжылдықтан кейінгі айдың 20 шілдесіне қарай; бір жыл үшін – есепті жылдан кейінгі айдың 20 қаңтарына қарай;

      6) оқиғалар мен қылмыстарды есепке алудың бірыңғай журналы;

      7) оқу жылына арналған әскери бөлімнің, мекеменің жеке құрамымен мемлекеттік-құқықтық даярлық, әскери педагогика және психология жүйесіндегі сабақтардың күнтізбелік жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы жылға;

      8) оқу жылына арналған әскери бөлімнің, мекеменің жеке құрамымен мемлекеттік-құқықтық даярлықты ұйымдастыру және жүргізу туралы әскери бөлім, мекеме командирінің (бастығының) бұйрығы.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін;

      9) әскери бөлімнің (мекеменің) жеке құрамымен тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың жай-күйі қорытындылары туралы жеткізілім.

      Мерзімі: тоқсан үшін – есепті тоқсаннан кейінгі айдың 5-і күніне қарай; жартыжылдық үшін 20 мамырға қарай; бір жыл үшін 20 қарашаға қарай;

      10) МҚД бойынша сабақтарға қатысушылығы мен үлгерімін есепке алу журналы;

      11) МҚД бойынша сабақтардың жоспар-конспектілері;

      12) діни экстремизмге қарсы іс-қимыл саласындағы идеологиялық жұмыс жоспары (басқа мемлекеттік органдармен бірлесіп жүргізілетін іс-шаралар болған кезде жоспарлар осы мемлекеттік органдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      13) бір жылға арналған әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      14) бір айға арналған әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс жоспары.

      Мерзімі: ай сайын 25-і күніне қарай;

      15) жұмыс отырыстарының (кеңестерінің) хаттамалары журналы;

      16) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жеке әңгімелесулер журналы;

      17) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс туралы есеп берулер (жеткізілімдер).

      Мерзімі: тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі айдың 1-і күніне қарай; жартыжылдық үшін мамырдың 20-сы күніне қарай, бір жыл үшін қарашаның 20-сы күніне қарай;

      18) әскери бөлім (бригада, полк), мекеме үшін әскери қызметшілерге анонимдік сауалнама жүргізу нәтижелерін талдау.

      Мерзімі: ай сайын есепті айдың 25-і күніне дейін;

      19) психологиялық жұмыс нәтижелері туралы жеткізілім.

      Мерзімі: ай сайын есепті айдың 25-і күніне дейін;

      20) жас буынды әскерге шақыруды зерделеу нәтижелері туралы жеткізілім.

      Мерзімі: жылына екі рет көктемде және күзде жас жауынгер курсын аяқтағаннан кейін күнтізбелік 5 күннен кешіктірмей;

      21) жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті атқаруға жіберілген әскери қызметшілерді психологиялық тексеру актісі.

      Мерзімі: мамырдың 20-сы күніне қарай; бір жыл үшін қарашаның 20-сы күніне қарай;

      22) атыс қаруымен жауынгерлік кезекшілікті, қарауылдық қызметті, сондай-ақ ішкі қызметті атқаруға жеке құрамды жіберу туралы баянат.

      Мерзімі: күнделікті;

      23) психологиялық көмек көрсетуге өтініш білдірген адамдарды есепке алу журналы;

      24) психологтың диагностикалық және профилактикалық әңгімелесулері журналы;

      25) динамикалық байқау тобының журналы;

      26) күнтізбелік жылға арналған ардагерлермен жұмыс және ардагерлер ұйымдарымен өзара іс-қимыл жұмыс жоспары (қоғамдық ұйымдармен бірлесіп жүргізілетін іс-шаралар болған кезде жоспарлар осы қоғамдық ұйымдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      27) ардагерлермен жұмыс және ардагерлер ұйымымен өзара іс-қимыл жұмысының жай-күйі туралы жеткізілім.

      Мерзімі: тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі айдың 25-і күніне қарай; бір жыл үшін – қарашаның 20-сы күніне қарай;

      28) әскери бөлімде (мекеме) ардагерлерінің тізімі.

      5. Қорғаныс істері бойынша департаментінде (бұдан әрі – ҚІЖД):

      1) оқу жылына арналған тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың кешенді жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы оқу жылына;

      2) бір айға арналған тәрбие әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстар жоспары.

      Мерзімі: ай сайын 25-і күніне қарай;

      3) жоспарланған іс-шараларды өткізу туралы есептік материалдармен оқу жылына арналған әскери тәртіп пен құқық тәртібін нығайту жөніндегі профилактикалық іс-шаралардың бірыңғай жоспары (басқа мемлекеттік органдармен бірлесіп жүргізілетін іс-шаралар болған кезде жоспарлар осы мемлекеттік органдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы оқу жылына;

      4) ҚІД-да және бағынысты жергілікті әскери басқару органдарында тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың жай-күйін талдау.

      Мерзімі: бір ай үшін – есепті айдың 25-і күніне қарай; қысқы оқу кезеңі үшін - 20 мамырға қарай; оқу жылы үшін – 20 қарашаға қарай;

      5) ҚІД-да және бағынысты жергілікті әскери басқару органдарында тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың жай-күйі туралы жеткізілім.

      Мерзімі: бір ай үшін – есепті айдың 30 күніне қарай; қысқы оқу кезеңі үшін - 15 мамырға қарай; оқу жылы үшін – 15 қарашаға қарай;

      6) ҚІД-да және бағынысты жергілікті әскери басқару органдарында тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың жай-күйі қорытындылары бойынша ҚІД бастығының бұйрығы.

      Мерзімі: қысқы оқу кезеңі үшін - 20 мамырға қарай; оқу жылы үшін – 20 қаңтарға қарай;

      7) оқиғалар мен құқық бұзушылықтарды есепке алудың бірыңғай журналы.

      8) жергілікті әскери басқару органының жеке құрамымен мемлекеттік-құқықтық даярлық, әскери педагогика және психология жүйесіндегі сабақтардың күнтізбелік жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы жылға.

      9) оқу жылына арналған жеке құраммен мемлекеттік-құқықтық даярлықты ұйымдастыру және жүргізу туралы ҚІД бастығының бұйрығы.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы жылға.

      10) ҚІД-да және бағынысты жергілікті әскери басқару органдарында жеке құраммен тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың жай-күйі сараптамасы.

      Мерзімі: тоқсан үшін – 5-ші наурызға қарай; қысқы оқу кезеңі үшін 15 мамырға қарай; бір жыл үшін 15 қарашаға қарай;

      11) ҚІД-да және бағынысты жергілікті әскери басқару органдарында мемлекеттік-құқықтық даярлық жай-күйінің қорытындылары туралы ҚІЖД бастығының бұйрығы.

      Мерзімі: тоқсан үшін – 5-ші наурызға қарай, 5 қыркүйекке қарай; қысқы оқу кезеңі үшін 15 мамырға қарай; оқу жылы үшін 15 қарашаға қарай;

      12) ҚІД-да және бағынысты жергілікті әскери басқару органдарында жеке құраммен мемлекеттік-құқықтық даярлық жай-күйінің қорытындылары туралы жеткізілім.

      Мерзімі: тоқсан үшін – 10-шы наурызға қарай, 10 қыркүйекке қарай; қысқы оқу кезеңі үшін 20 мамырға қарай; оқу жылы үшін 20 қарашаға қарай;

      13) МҚД бойынша сабақтарға қатысушылығы мен үлгерімін есепке алу журналы;

      14) МҚД бойынша сабақтардың жоспар-конспектілері;

      15) деструктивті идеялардың ықпалына түскен адамдарды анықтау мақсатында жеке құраммен сауалнама, тестілеу, сұраулар нәтижелерін талдау.

      Мерзімі: тоқсан сайын тоқсанның соңғы айының 25 қарай;

      16) жоспарланған іс-шараларды өткізу туралы есептік материалдармен оқу жылына арналған әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы жылға.

      17) жұмыс отырыстарының (кеңестерінің) хаттамалары журналы;

      18) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жеке әңгімелесулер журналы;

      19) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыс туралы есеп берулер (жеткізілімдер).

      Мерзімі: тоқсан үшін – 5 наурызға қарай, 5 қыркүйекке қарай; қысқы оқу кезеңі үшін – 15 мамырға қарай; оқу жылы үшін – 15 қарашаға қарай;

      20) жоспарланған іс-шараларды өткізу туралы есептік материалдармен оқу жылына арналған психологиялық жұмыс және жеке құрам арасында өзіне-өзі қол жұмсау көріністерін ескерту жөніндегі іс-шаралар жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы жылға;

      21) әскери қызметшілермен анонимдік сауалнама жүргізу нәтижелерін талдау.

      Мерзімі: ай сайын есепті айдың 20-і күніне дейін;

      22) жауынгерлік кезекшілікті, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметті атқаруға жіберілген әскери қызметшілерді психологиялық тексеру актісі.

      Мерзімі: қысқы оқу кезеңі үшін мамырдың 20-сы күніне қарай; оқу жылы үшін қарашаның 20-сы күніне қарай;

      23) атыс қаруымен жауынгерлік кезекшілікті, қарауылдық қызметті, сондай-ақ ішкі қызметті атқаруға жеке құрамды жіберу туралы баянат.

      Мерзімі: күнделікті;

      24) психологиялық көмек көрсетуге өтініш білдірген адамдарды есепке алу журналы;

      25) психологтың диагностикалық және профилактикалық әңгімелесулері журналы;

      26) динамикалық байқау тобының журналы;

      27) психологиялық жұмыс нәтижелері туралы жеткізілім.

      Мерзімі: ай сайын есепті айдың 25-і күніне дейін;

      28) күнтізбелік жылға арналған ардагерлермен және ардагерлер ұйымдарымен өзара іс-қимыл жұмысының жоспары (қоғамдық ұйымдармен бірлесіп өткізетін іс-шаралар болғанда, осы қоғамдық ұйымдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      29) ардагерлермен және ардагерлер ұйымдарымен өзара іс-қимыл жұмысының жай-күйі туралы жеткізілім.

      Мерзімі: тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі айдың 20-сі күніне; бір жыл үшін – қарашаның 15-сы күніне қарай;

      30) ардагерлер ұйымдарының тізімі.

      6. Қорғаныс істері жөнінде басқармада (бөлімде) (бұдан әрі – ҚІБ(б):

      1) оқу жылына арналған тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың кешенді жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 желтоқсанға дейін алдағы жылға;

      2) бір айға арналған тәрбие әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың жоспары.

      Мерзімі: ай сайын 25-і күніне қарай;

      3) оқу жылына арналған әскери тәртіп пен құқық тәртібін нығайту жөніндегі профилактикалық іс-шаралардың бірыңғай жоспары (басқа мемлекеттік органдармен бірлесіп жүргізілетін іс-шаралар болған кезде жоспарлар осы мемлекеттік органдармен келісіледі).

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы жылға;

      4) тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың жай-күйін талдау.

      Мерзімі: бір ай үшін – есепті айдың 25-і күніне қарай; қысқы оқу кезеңі үшін 20 мамырға қарай; бір жыл үшін 20 қарашаға қарай;

      5) тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстардың жай-күйі туралы жеткізілім.

      Мерзімі: бір ай үшін – есепті айдың 30 қарай; қысқы оқу жылы үшін - 15 мамырға қарай; оқу жылы үшін – 15 қарашаға қарай;

      6) оқиғалар мен құқық бұзушылықтарды есепке алудың бірыңғай журналы;

      7) жергілікті әскери басқару органдарының жеке құрамымен МҚД, әскери педагогика және психология жүйесіндегі сабақтардың күнтізбелік жоспары.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы жылға;

      8) оқу жылына арналған жеке құраммен мемлекеттік-құқықтық даярлықты ұйымдастыру және жүргізу туралы ҚІБ(б) бастығының бұйрығы.

      Мерзімі: жыл сайын 25 қарашаға дейін алдағы жылға;

      9) жеке құраммен МҚД жай-күйін талдау.

      Мерзімі: тоқсан үшін – 5-ші наурызға, 5-ші қыркүйекке қарай; қысқы оқу кезеңі үшін 15 мамырға қарай; оқу жылы үшін 15 қарашаға қарай;

      10) ҚІБ(б) мен бағынысты жергілікті әскери басқару органдарында МҚД жай-күйінің қорытындылары туралы ҚІБ(б) бастығының бұйрығы.

      Мерзімі: тоқсан үшін – 5-ші наурызға, 5 қыркүйекке қарай; қысқы оқу кезеңі үшін 15 мамырға қарай; оқу жылы үшін 15 қарашаға қарай;

      11) Жеке құраммен МҚД жай-күйі қорытындылары туралы жеткізілім.

      Мерзімі: тоқсан үшін – 10-шы наурызға қарай, 10 қыркүйекке қарай; қысқы оқу кезеңі үшін 20 мамырға қарай; оқу жылы үшін 20 қарашаға қарай;

      12) МҚД бойынша сабақтарға қатысушылығы мен үлгерімін есепке алу журналы;

      13) МҚД бойынша сабақтардың жоспар-конспектілері;

      14) динамикалық байқау тобының журналы.

      7. Батальондағы (дивизиондағы) құжаттама:

      1) бір айға арналған тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыс жоспары.

      Мерзімі: ай сайын 25-і күніне қарай;

      2) батальонда (дивизионда) қорытындылады жасау журналы;

      3) батальонның (дивизионның) жеке құрамын тәртіптік есепке алудың, оның жарақаттануы мен қаза табуының бірыңғай журналы;

      4) МҚД бойынша сабақтардың жоспар-конспектілері;

      5) МҚД бойынша сабақтарға қатысушылығы мен үлгерімін есепке алу журналы;

      6) әскери бөлімнің (мекеменің) психологы атына психологиялық жұмыс нәтижелері туралы баянат.

      Мерзімі: апта сайын әр жұмада;

      7) психологиялық көмек көрсетуге өтініш білдірген адамдарды есепке алу журналы;

      8) психологтың диагностикалық және профилактикалық әңгімелесулері журналы;

      9) динамикалық байқау тобының журналы.

      8. Ротадағы (батареядағы, үшінші дәрежелі корабльдердегі) құжаттама:

      1) ай сайын 25-і күніне қарай әзірленетін бір айға арналған тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыс жоспары;

      2) ротада (батареяда, үшінші дәрежелі корабльдерде) қорытынды шығару журналы;

      3) МҚД бойынша сабақтардың жоспар-конспектілері;

      4) МҚД бойынша сабақтарға қатысуды және үлгерімін есепке алу журналы.

      Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.05.2022 № 355 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

  Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштерінің
жеке құрамымен тәрбие,
әлеуметтік-құқықтық,
психологиялық және
идеологиялық жұмысты
ұйымдастыру қағидаларына
2-қосымша

ҚР ҚК жеке құрамымен күнделікті қызметте тәрбие, әлеуметтік-құқықтық, психологиялық және идеологиялық жұмыстың жай-күйін бағалау

      Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 15.04.2021 № 222 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. Тәрбие және идеологиялық жұмыстың жай-күйі мынадай көрсеткіштер бойынша бағаланады:

      1) тәрбие жұмысының жай-күйі;

      2) идеологиялық жұмыстың жай-күйі;

      3) әскери тәртіптің жай-күйі;

      4) мәдени-демалыс жұмысының жай-күйі және техникалық тәрбиелеу құралдарымен қамтамасыз ету;

      5) психологиялық жұмыстың жай-күйі;

      6) жеке құрамның моральдық-психологиялық жай-күйі;

      7) ҚР ардагерлерімен және ардагерлер ұйымдарымен жұмыстың жай-күйі;

      8) әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыстың жай-күйі.

      2. Тәрбие жұмысының жай-күйі мынадай болып бағаланады:

      3 балл – жұмыс Қағидалар талаптарына сәйкес ұйымдастырылған, жоспарлау және есептік құжаттар толық көлемде пысықталған; мемлекеттік-құқықтық дайындық (бұдан әрі – МҚД) осы Қағидалар талаптарына сәйкес ұйымдастырылған.

      Санаттар бойынша тексерілген оқу топтарының жалпы санынан кемінде 30%, оқу топтарының 100% оң, оның ішінде кемінде 60% "үздік" деп бағаланған;

      2 балл – жұмыс осы Қағидалар талаптарына сәйкес ұйымдастырылған, жоспарлау және есептік құжаттар толық көлемде пысықталған, бірақ жұмысты ұйымдастыруға әсер етпейтін жекелеген кемшіліктер бар; МҚД осы Қағидалар талаптарына сәйкес ұйымдастырылған. Санаттар бойынша тексерілген оқу топтарының жалпы санынан кемінде 30%, оқу топтарының 100% оң, оның ішінде кемінде 60% "үздік" және "жақсы" деп бағаланған;

      1 балл – жұмыс осы Қағидалар талаптарын бұзумен ұйымдастырылған, жоспарлау және есептік құжаттар толық емес көлемде пысықталған, тәрбие іс-шаралары өткізілмеген; МҚД осы Қағидалар талаптарын бұзумен ұйымдастырылған. Санаттар бойынша тексерілген оқу топтарының жалпы санынан кемінде 30%, оқу топтарының кемінде 90% оң баға алған;

      0 балл – жұмыс ұйымдастырылмаған, жоспарлау және есептік құжаттар пысықталмаған, МҚД осы Қағидалар талаптарын бұзумен ұйымдастырылған. Санаттар бойынша тексерілген оқу топтарының жалпы санынан кемінде 30%, 10% астамы "қанағаттанарлықсыз" деп бағаланған.

      3. Идеологиялық жұмыстың жай-күйі мынадай болып бағаланады:

      3 балл – құрылымды бұзатын діни ағымдарға қарсы тұру профилактикасы, жеке құрамды құрылымды бұзатын діни ықпалдан қорғау және әскери ұжымдарға экстремистік идеологияның енуіне жол бермеу жөніндегі жұмыс ұйымдастырылған және тиісті уәкілетті мемлекеттік органдармен тығыз өзара іс-қимылда жүргізіледі және қойылатын осы Қағидалар талаптарына сәйкес келеді; Қазақстан Республикасының идеологиялық басымдықтарын білуге өткізілген тестілеу барысында тексерілген әскери қызметшілердің 100% оң баға алған, жоспарлау және есептік құжаттар толық көлемде пысықталған;

      2 балл – құрылымды бұзатын діни ағымдарға қарсы тұру профилактикасы, жеке құрамды құрылымды бұзатын діни ықпалдан қорғау және әскери ұжымдарға экстремистік идеологияның енуіне жол бермеу жөніндегі жұмыс ұйымдастырылған және тиісті уәкілетті мемлекеттік органдармен тығыз өзара іс-қимылда жүргізіледі және негізінен бағаланатын іс-шаралар мазмұнына ықпал етпейтін елеусіз кемшіліктер болған кезде қойылатын осы Қағидалар талаптарына сәйкес келеді (өткізілетін іс-шаралардың жоспарлары және есептік құжаттары толық емес көлемде пысықталған, тиісті уәкілетті мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл толық емес көлемде ұйымдастырылған); Қазақстан Республикасының идеологиялық басымдықтарын білуге өткізілген тестілеу барысында тексерілген әскери қызметшілердің 90% оң баға алған;

      1 балл – құрылымды бұзатын діни ағымдарға қарсы тұру профилактикасы, жеке құрамды құрылымды бұзатын діни ықпалдан қорғау және әскери ұжымдарға экстремистік идеологияның енуіне жол бермеу жөніндегі жұмыс ұйымдастырылған және бағаланатын іс-шаралар мазмұнына ықпал ететін осы Қағидалар талаптарын елеулі бұзумен өткізіледі (өткізілетін іс-шаралардың жоспарлары және есептік құжаттары пысықталмаған, тиісті уәкілетті мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл ұйымдастырылмаған); Қазақстан Республикасының идеологиялық басымдықтарын білуге өткізілген тестілеу барысында тексерілген әскери қызметшілердің 85% оң баға алған;

      0 балл – құрылымды бұзатын діни ағымдарға қарсы тұру профилактикасы, жеке құрамды құрылымды бұзатын діни ықпалдан қорғау және әскери ұжымдарға экстремистік идеологияның енуіне жол бермеу жөніндегі жұмыс ұйымдастырылмаған, жүйесіз жүргізіледі және қойылатын осы Қағидалар талаптарына сәйкес келмейді, жоспарлау және есептік құжаттар пысықталмаған; Қазақстан Республикасының идеологиялық басымдықтарын білуге өткізілген тестілеу барысында әскери қызметшілердің 25% астамы теріс баға алған.

      4. Әскери тәртіптің жай-күйі мынадай болып бағаланады:

      3 балл – егер әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жай-күйі "қанағаттанарлық" деп бағаланса (ЖЖК жалпы жиынтық коэффициенті есебіне сүйене отырып); әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жай-күйін есепке алу және талдау осы Қағидалардың талаптарына сәйкес ұйымдастырылса; әскери қызметшілердің кінәсінен немесе лауазымды адамдардың заңға сыйымсыз әрекеті нәтижесінде қылмыстарға және жеке құрамның қаза табуына жол берілмесе; әкімшілік құқық бұзушылықтардың артуына жол берілмесе; әскери тәртіпті нығайту бойынша (профилактикалық жұмысты ұйымдастыру) жоспарлау және есептік құжаттар толық көлемде пысықталса;

      2 балл – егер әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жай-күйі "қанағаттанарлық" деп бағаланса (ЖЖК жалпы жиынтық коэффициенті есебіне сүйене отырып); әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жай-күйін есепке алу және талдау осы Қағидалардың талаптарына сәйкес ұйымдастырылса; өткен жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда қылмыстық, әкімшілік құқық бұзушылықтардың, әскери қызметшілердің қаза табуы фактілерінің артуына жол берілмесе; әскери тәртіпті нығайту бойынша (профилактикалық жұмысты ұйымдастыру) жоспарлау және есептік құжаттар кемінде 80%-ке пысықталса;

      1 балл – егер әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жай-күйі "қанағаттанарлық" деп бағаланса (ЖЖК жалпы жиынтық коэффициенті есебіне сүйене отырып); әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жай-күйін есепке алу және талдау осы Қағидалардың талаптарын елеулі бұзумен ұйымдастырылса; өткен жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда қылмыстық құқық бұзушылықтардың немесе әскери қызметшілердің қаза табуы фактілерінің артуына жол берілсе (50%-тен астам емес); әскери тәртіпті нығайту бойынша (профилактикалық жұмысты ұйымдастыру) жоспарлау және есептік құжаттар кемінде 50%-ке орындалса;

      0 балл – егер әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жай-күйі "қанағаттанарлықсыз" деп бағаланса (ЖЖК жалпы жиынтық коэффициенті есебіне сүйене отырып); әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жай-күйін есепке алу және талдау осы Қағидалардың талаптарын өрескел бұзумен ұйымдастырылса; өткен жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда қылмыстық, әкімшілік құқық бұзушылықтардың немесе әскери қызметшілердің қаза табуы фактілерінің елеулі артуы байқалса (100%-ке және одан астам); әскери тәртіпті нығайту бойынша (профилактикалық жұмысты ұйымдастыру) жоспарлау және есептік құжаттар кемінде 50%-ке орындалса.

      5. Психологиялық жұмыстың жай-күйі мынадай болып бағаланады:

      2 балл – тексерілген кезеңде өзіне-өзі қол жұмсау оқиғаларына жол берілмеген; лауазымды адамдар функционалдық міндеттерін және психологиялық жұмыс бойынша осы Қағидалардың талаптарын толық көлемде біледі және орындайды; психологиялық жұмыс бойынша жоспарлау және есептік құжаттар 100% орындалған (бұл ретте жүргізілетін жұмыстың сапасына ықпал етпейтін шамалы кемшіліктер бар); психологиялық жеңілдету бөлмесі бар және арналуы бойынша қолданылады, психологиялық жұмыстың материалдық-техникалық базасы практикалық жұмысты жүзеге асыруға мүмкіндік береді және ұдайы жетілдіріледі;

      1 балл – тексерілген кезеңде әскери қызметшілер арасында өзіне-өзі қол жұмсау әрекеті фактісі болған; лауазымды адамдар функционалдық міндеттерін және осы Қағидалар талаптарын біледі және оларды орындайды; психологиялық жұмыс бойынша жоспарлау және есептік құжаттары 80%-ке пысықталған; психологиялық жеңілдету бөлмесі бар; материалдық-техникалық база психологиялық жұмысты сапалы деңгейде жүргізуге мүмкіндік бермейді;

      0 балл – егер тексерілген кезеңде әскери қызметшілердің өзіне-өзі қол жұмсау фактісіне жол берілсе және 1 балға бағалау талаптарының біреуі орындалмаса.

      6. Жеке құрамның моральдық-психологиялық жай-күйі мынадай болып бағаланады:

      3 балл – офицерлер мен келісімшарт бойынша әскери қызметшілердің МПЖ деңгейі сауалнамалық сұраудың қорытындылары бойынша 74 балдан, ал әскерге шақыру бойынша қызмет өткеретін әскери қызметшілер – 70 балдан төмен болмауы тиіс және "жоғары" деп бағаланады;

      2 балл – офицерлер мен келісімшарт бойынша әскери қызметшілердің МПЖ деңгейі сауалнамалық сұраудың қорытындылары бойынша 52 балдан төмен емес, ал әскерге шақыру бойынша қызмет өткеретін әскери қызметшілердікі 49 балдан төмен емес және "тұрақты" деп бағаланады;

      1 балл – сауалнамалық сұраудың қорытындылары бойынша МПЖ деңгейі 30 балдан төмен емес болуы тиіс және "тұрақты емес" деп бағаланады;

      0 балл – сауалнамалық сұраудың қорытындылары бойынша МПЖ деңгейі 30 баллға жетпейді және "төмен" деп бағаланады.

      7. Мәдени-демалыс жұмысының жай-күйі және техникалық тәрбиелеу құралдарымен қамтамасыз ету мынадай болып бағаланады:

      2 балл – мәдени-демалыс жұмысын ұйымдастыру бойынша жоспарлау және есептік құжаттар және техникалық тәрбиелеу құралдарымен қамтамасыз ету 100% орындалған.

      Техникалық тәрбиелеу құралдары қолда бар, ақаусыз және арналуы бойынша пайдаланылады.

      Техникалық тәрбиелеу құралдарын және мәдени ағарту мүлкін есепке алуды, сақтау мен есептен шығаруды ұйымдастыру осы Қағидалардың талаптарына сәйкес уақтылы жүргізіледі.

      Бөлімдегі және мекемедегі көрнекі үгіт-насихат құралдары осы Қағидалардың талаптарына сәйкес ресімделген.

      1 балл – мәдени-демалыс жұмысын ұйымдастыру бойынша жоспарлау және есептік құжаттар және техникалық тәрбиелеу құралдарымен қамтамасыз ету 70%-ке орындалған.

      Техникалық тәрбиелеу құралдары қолда бар, ақаусыз жай-күйде ұсталады, бірақ арналуы бойынша пайдаланылмайды.

      Техникалық тәрбиелеу құралдары мен мәдени ағарту мүлкін есепке алуды, сақтау мен есептен шығаруды ұйымдастыру осы Қағидалардың талаптарына сәйкес жүргізіледі, бірақ пысықтауды қажет етеді.

      Бөлімдегі және мекемедегі көрнекі үгіт-насихат құралдары осы Қағидалардың талаптарын шамалы бұзумен ресімделген.

      0 балл – мәдени-демалыс жұмысын ұйымдастыру бойынша жоспарлау және есептік құжаттар және техникалық тәрбиелеу құралдарымен қамтамасыз ету кемінде 50%-ке орындалған.

      Техникалық тәрбиелеу құралдары қолда бар, ақаулы жай-күйде ұсталады және арналуы бойынша пайдаланылмайды.

      Техникалық тәрбиелеу құралдары мен мәдени ағарту мүлкін есепке алуды, сақтау мен есептен шығаруды ұйымдастыру басшылық құжаттардың талаптарына сәйкес жүргізілмейді.

      Бөлімдегі (мекемедегі) көрнекі үгіт-насихат құралдары осы Қағидалардың талаптарын бұзумен ресімделген.

      8. ҚК ардагерлерімен және ардагерлер ұйымдарымен жұмыстың жай-күйі мынадай болып бағаланады:

      3 балл – ҚК ардагерлерімен және ардагерлер ұйымдарымен бірлескен жұмыс жоспары әзірленген, бекітілген, осы жоспардың тармақтарына сәйкес есептік материал 100% пысықталған, өтініштер қаралған, өтініш иелеріне жауаптар (түсініктеме) уақтылы жолданған;

      2 балл – ҚК ардагерлерімен және ардагерлер ұйымдарымен бірлескен жұмыс жоспары әзірленген, бекітілген, осы жоспардың тармақтарына сәйкес есептік материал 70%-ке пысықталған, бірақ өтініш иесіне жауапты (түсініктемені) уақтылы жолдамау фактілері орын алған;

      1 балл – ҚК ардагерлерімен және ардагерлер ұйымдарымен бірлескен жұмыс жоспары әзірленген, бекітілген, осы жоспардың тармақтарына сәйкес есептік материал 40%-ке пысықталған, өтініштер қаралған, бірақ өтініш иесіне жауапты (түсініктемені) уақтылы жолдамау фактілері орын алған;

      0 балл – ҚК ардагерлерімен және ардагерлік бірлестіктермен бірлескен жұмыс жоспары әзірленбеген немесе атүсті жасалған, өткізілген іс-шаралар бойынша есептік материалдар жоқ, ҚР ҚК ардагерлерінен түскен өтініштер қаралмаған;

      9. Әскери қызметшілердің отбасы мүшелерімен жұмыстың жай-күйі мынадай болып бағаланады:

      3 балл – отбасы мүшелерімен жұмыс жоспары әзірленген, бекітілген, осы жоспардың тармақтарына сәйкес есептік материал 100% пысықталған, өтініштер қаралған, өтініш иелеріне жауаптар (түсініктемелер) уақтылы жолданған;

      2 балл – отбасы мүшелерімен жұмыс жоспары әзірленген, бекітілген, осы жоспардың тармақтарына сәйкес есептік материал 70%-ке пысықталған, өтініштер қаралған, бірақ өтініш иелеріне жауапты (түсініктемені) уақтылы бермеу фактілері орын алған;

      1 балл – отбасы мүшелерімен жұмыс жоспары әзірленген, бекітілген, осы жоспардың тармақтарына сәйкес есептік материал 40%-ке пысықталған, өтініштер қаралған, бірақ өтініш иелеріне жауапты (түсініктемені) уақтылы бермеу фактілері орын алған;

      0 балл – отбасы мүшелерімен жұмыс жоспары әзірленбеген немесе атүсті жасалған, өткізілген іс-шаралар бойынша есептік материалдар жоқ, келіп түскен өтініштер қаралмаған.

      Тәрбие және идеологиялық жұмыстың жай-күйі мынадай болып бағаланады:

      "жақсы" –егер жалпы көрсеткіш 16 – 21 балл болса, бұл ретте барлық тексерілетін көрсеткіштер 1 балдан төмен болмаса;

      "қанағаттанарлық" – егер жалпы көрсеткіш 11 – 16 балл болса, бұл ретте 7 тексерілетін көрсеткіш бойынша 1 балдан төмен болмаса;

      "қанағаттанарлықсыз" – егер 11 балдан кем болса немесе 2 тексерілген көрсеткіш 0 балға бағаланса.

      10. Жалпы жиынтық коэффициентін есептеу тәртібі (ЖЖК):

      1) ҚК түрлерінде, әскер тектерінде, өңірлік қолбасшылықтарда, әскери бөлімдер мен мекемелерде:

     


      Кқ – қаза табулар коэффициенті (орны толмас шығындар);

      Кққ – қылмыстық құқық бұзушылық коэффициенті;

      Кәқ – әкімшілік құқық бұзушылық коэффициенті;

      Кж – жарақаттану коэффициенті (жаралану, мертігу);

      4 – орташа арифметикалық мәнді есептеу үшін ескерілетін коэффициенттер саны;

      А – орташа айлық мәнді есептеуге арналған айлар саны.

      2) Қорғаныс министрлігінің және ҚР ҚК Бас штабының құрылымдық бөлімшелерінде:

     


      Кқ – қаза табулар коэффициенті (орны толмас шығындар);

      Кққ – қылмыстық құқық бұзушылық коэффициенті;

      Кәқ – әкімшілік құқық бұзушылық коэффициенті;

      Кж – жарақаттану коэффициенті (жаралану, мертігу);

      Көб – әскери полиция органдары желісі бойынша өзге де бұзушылықтар коэффициенті;

      5 – орташа арифметикалық мәнді есептеу үшін ескерілетін коэффициенттер саны;

      А – орташа айлық мәнді есептеуге арналған айлар саны.

      3) әскери басқару органындағы әскери тәртіп пен құқық тәртібінің нақты жай-күйі кезең (жыл) қорытындылары бойынша жоғарыда көрсетілген коэффициентті қолдана отырып бағаланады:

      "қанағаттанарлық" – егер орташа айлық негізгі жиынтық коэффициент (Жжк) шекті "0,5" мәнін қоса алғанда шекті (бастапқы) мәннен аспайтын болса;

      "қанағаттанарлықсыз" - егер орташа айлық негізгі жиынтық коэффициент (Нжк) шекті (бастапқы) мәннен "0,5" (0,51 және одан жоғары) артық болса.

      11. Коэффициенттерді есептеу тәртібі:

      1) әскери қызметшілердің қаза табу коэффициенті (Кқ) (орны толмас шығындар) жеке құрамның жауынгерлік, жауынгерлік емес және жанама шығындары (оның ішінде өзіне-өзі қол жұмсау, әскери қызметшілер тарапынан заңға сыйымсыз әрекеттер, жол-көлік оқиғалары, қауіпсіздік шараларын бұзу) коэффициенттерінің сомасынан орташа арифметикалық мәнді есептеу жолымен мынадай формула бойынша есептеледі:

     


      3 – орташа арифметикалық мәнді есептеу үшін сандық көрсеткіш.

      Кжш – жауынгерлік шығын коэффициенті осы формула бойынша есептеледі:

     


      Кжеш – жауынгерлік емес шығын коэффициенті осы формула бойынша есептеледі:

     


      Кжш – жанама шығын коэффициенті осы формула бойынша есептеледі:

     


      С – есепке алынған қаза табу фактілерінің саны;

      3, 5, 7 – ауырлық индексі;

      Ж/қ – тізім бойынша жеке құрам саны;

      1000 – индекстеу көрсеткіші.

      Науқастануы бойынша қайтыс болған әскери қызметшілердің қайтыс болу фактілері, егер олар лауазымды адамдардың заңға сыйымсыз әрекеттерінің не әрекетсіздігінің салдары болып табылмаса, белгіленген тәртіппен есепке алынады, әскери тәртіптің жай-күйін бағалауға кірмейді және коэффициентті шығару кезіндегі есепке жатпайды.

      2) қылмыстық құқық бұзушылықтар коэффициенті (Кққ) процессуалдық шешімдер қабылданған (Сотқа дейінгі тергеп-тексерудің бірыңғай тізілімінде тіркеу, қылмыстық іс қозғау), олардың ауырлық дәрежесі бойынша жіктелген қылмыстық құқық бұзушылықтар коэффициенттері сомасының орташа арифметикалық мәнін есептеу жолымен мынадай формула бойынша есептеледі:



      3 – орташа арифметикалық мәнді есептеу үшін сандық көрсеткіш.

      Каақ – аса ауыр дәрежедегі қылмыстық құқық бұзушылықтар коэффициенті, мынадай формула бойынша есептеледі:



      С – есепке алынған құқық бұзушылықтар саны;

      5 – құқық бұзушылық ауырлығының индексі;

      Ж/қ– тізім бойынша жеке құрамның саны;

      1000- индекстеу көрсеткіші.

      Кақ – ауыр дәрежедегі қылмыстық құқық бұзушылықтар коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      С – есепке алынған құқық бұзушылықтар саны;

      5 – құқық бұзушылық ауырлығының индексі;

      Ж/қ – тізім бойынша жеке құрамның саны;

      1000 – индекстеу көрсеткіші.

      Кжоқ – жеңіл және орта дәрежедегі қылмыстық құқық бұзушылықтар коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:



      С – есепке алынған құқық бұзушылықтар саны;

      3 – құқық бұзушылық ауырлығының индексі;

      Ж/қ – тізім бойынша жеке құрамның саны;

      1000 – индекстеу көрсеткіші.

      3) әкімшілік құқық бұзушылықтар коэффициенті (Қәқ) оларды жасаудың мән-жайларына, орны мен уақытына (қызметтік және қызметтен тыс уақытта) қарамастан, барлық тіркелген (есепке алынған) әкімшілік құқық бұзушылықтардың орташа арифметикалық мәнін есептеу жолымен есептеледі.

     


      С – есепке алынған әкімшілік құқық бұзушылықтар саны;

      Ж/қ – тізім бойынша жеке құрамның саны;

      10 – индекстеу көрсеткіші.

      4) жарақаттар коэффициенті (мертігулер, жараланулар) (Кж) әскери қызметшілердің заңға сыйымсыз іс-қимылдары, өзіне-өзі қол жұмсау әрекеттері, қауіпсіздік шараларын бұзу және өзге де себептер нәтижесінде алған жарақаттар коэффициенттері сомасының орташа арифметикалық мәнін есептеу жолымен мынадай формула бойынша есептеледі:

     


      3 – орташа арифметикалық мәнді есептеу үшін сандық көрсеткіш.

      Кзәж – әскери қызметшілердің құқыққа қарсы іс-әрекеттері, оның ішінде әскери қызметшілер арасындағы жарғыдан тыс өзара қарым-қатынастар, бастық тарапынан билікті, бастыққа қатысты күш қолдану іс-қимылдарының нәтижесінде жеке құрам алған жарақаттар коэффициенті, ол мынадай формула бойынша есептеледі:

     


      С – есепке алынған жарақаттар саны;

      3 – жарақаттану ауырлығының индексі;

      Ж/қ – тізім бойынша жеке құрамның саны;

      100 – индекстеу көрсеткіші.

      Көқж – әскери қызметшілердің өзіне-өзі қол жұмсау немесе оларды имитациялау әрекеттерін жасауы салдарынан алған жарақаттарының коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:

     


      С – есепке алынған жарақаттар саны;

      2 – жарақаттану ауырлығының индексі;

      Ж/қ – тізім бойынша жеке құрамның саны;

      100 – индекстеу көрсеткіші.

      Кқшж – егер әскери қызметшілердің іс-қимылдарында кінәсі, заңға сыйымсыз әрекеттер белгілері, олардың қолданыстағы заңнамада белгіленген қағидалар мен нормаларды бұзуы белгіленсе, оқу-жаттығу сабақтарында қауіпсіздік шараларын (техникасын) бұзу және өзге де себептер нәтижесінде, оның ішінде еңбек шығынынсыз әскери қызметшілер алған жарақаттар коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:

     


      С – есепке алынған жарақаттар саны;

      Ж/қ – тізім бойынша жеке құрамның саны;

      100 – индекстеу көрсеткіші.

      Көрсетілген коэффициенттерді есептеу кезінде әскери қызметшілердің қаза табуына әкеп соқтырған жарақаттар есепке алуға жатпайды, қаза табудың (орны толмас шығындардың) коэффициентін шығару кезінде жеке есепке алынады.

      5) өзге бұзушылықтар коэффициенті (Қөб) әскери қызметшілер қызмет уақытында қызмет уақытының регламентін, өткізу режимін бұзу түрінде және өзге де себептер бойынша жол берген бұзушылықтардың орташа арифметикалық мәнін есептеу жолымен мынадай формула бойынша есептеледі:

     


      С – есепке алынған тәртіптік теріс қылықтар саны;

      Ж/қ – тізім бойынша жеке құрамның саны;

      100 – индекстеу көрсеткіші.


  Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштерінің жеке
құрамымен тәрбие,
әлеуметтік-құқықтық,
психологиялық және
идеологиялық жұмысты
ұйымдастыру қағидаларына
3-қосымша

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде негізгі тәрбие іс-шараларының жүйесі

Р/с №

Негізгі бағыттар

Өткізу кезеңділігі

1.

Мемлекеттік-құқықтық даярлық (таңертеңгі уақытта):


Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі, Бас штабы құрылымдық бөлімшелерінің, Қарулы Күштері бас басқармаларының, Тыл және қару-жарақ бастығы басқармаларының, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері түрлері бас қолбасшыларының, әскер түрлерінің тектері, өңірлік қолбасшылықтар әскерлері қолбасшыларының, әскери оқу орындарының офицерлері

айына 1 – 2 рет 1 сағаттан, бірақ кәсіби даярлау күндерінде жылына кемінде 12 сағат

Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері әскери бөлімдерінің (бригадалардың, полктердің, базалардың, арсеналдардың, жекелеген батальондардың, роталардың) және мекемелердің офицерлері

кәсіби даярлау күндерінде айына 4 – 6 сағаттан 50 сағаттық бағдарлама

сержанттар және қатардағы жауынгер құрамдарының лауазымдарында келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілер

апта сайын 100 сағаттық бағдарлама 2 – 4 сағаттан

мерзімді әскери қызмет әскери қызметшілері;
оқу процесін қамтамасыз ететін арсеналдарда, базаларда, әскери бөлімдері мен бөлімшелерінде

апта сайын 160 сағаттық бағдарлама 2 сағаттан 2 рет апта сайын 120 сағаттық бағдарлама 3 сағаттан

сержанттар және қатардағы жауынгерлер құрамдарындағы лауазымдарда келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілер (жаңа Әскерлерді жауынгерлік даярлау бағдарламасы бойынша айналысатын әскери бөлімдер (мекемелер) үшін)

айына 2 – 3 рет 64 сағаттық бағдарлама 2 сағаттан

оқу-жаттығуларды, далалық шығуларды өткізу уақытында

саяси сағат нысанында аптасына 2 рет 1 сағаттан

2.

Әскери педагогика және психология:


келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілермен (Қарулы Күштер түріне дейін қоса алғанда әскери бөлімдер (мекемелер) үшін

кәсіби даярлау күндерінде ай сайын 2 сағаттан 20 сағаттық бағдарлама

3.

Ақпараттандыру (таңертенгі уақытта):


түрлері бас қолбасшыларының, әскер түрлері тектерінің, өңірлік қолбасшылықтар әскерлері қолбасшыларының басқармаларында келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілермен

апта сайын 20 минутқа дейін дүйсенбі күндері

келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілермен әскери бөлімдерде (мекемелерде)

апта сайын 20 минуттан дүйсенбі және бейсенбі күндері

мерзімді қызмет әскери қызметшілерімен

дүйсенбі, бейсенбі және сенбі 20 минуттан (сенбіде – құқықтық тақырыпқа)

оқу-жаттығулар, далалық шығулар өткізу уақытында

күн сайын 10 – 15 минуттан

4.

Ұйымдастыру-жоспарлау тәрбие іс-шаралары:


мерзімді қызмет әскери қызметшілері үшін кешкі уақытта тәрбие жұмысы

апта сайын 40 минуттан аптасына 2 рет (дүйсенбі, жұма)

келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілермен тәрбие жұмысы

апта сайын 40 минуттан аптасына
1 рет (дүйсенбі)

қарауылға түсетін жеке құраммен тәрбие жұмысы

күн сайын қарауылды дайындау кезеңінде қарауылға түскен күні кемінде 20 – 25 минут

батальондар (дивизиондар), роталар (батареялар) ауқымында Ашық есіктер күнін өткізу

тоқсанда 1 рет

"Хабар" телеарнасында жаңалықтар қарау

күн сайын күн тәртібіне сәйкес

мемлекеттік телеарналарда әскери-патриоттық, тақырыптық телебағдарламаларды қарау

апта сайын демалысалды және демалыс күндер жоспары бойынша

5.

Әскери қызметшілердің жалпы жиналыстары:


түрлері бас қолбасшыларының, әскер түрлері тектері, өңірлік қолбасшылықтар әскерлері қолбасшыларының басқармаларында, әскери бөлімдерде (мекемелерде)

жартыжылда 1 реттен сирек емес

роталарда (батареяларда)

ай сайын

батальондарда (дивизиондарда)

2 айда 1 рет

6.

Баспасөз құралдарын (ақпараттық бюллетеньдерді, қабырға баспасын) дайындау және шығару:


Әскер түрлерінің тектерінде, өңірлік қолбасшылықтарда "Хабаршы – Вестник" ақпараттық-талдау бюллетені

ай сайын

роталарда және оларға теңестірілгендерде ақпараттық хабаршы (әлемдегі, елдегі, Қарулы Күштердегі оқиағалар, бөлімшенің тіршілігі туралы қабырға газеті, фотогазеті, өңірлік хабаршы, ақпараттар)

айына кемінде 1 рет

"Заң туралы жауынгерге", "Қазақстан Республикасының атынан" стенділердегі ақпаратты жаңарту (құқықтық білімдер бұрышы)

тоқсан сайын

взводтарда және оларға теңестірілгендерде жауынгерлік парақтар

апта сайын

роталарда, взводтарда және оларға теңестірілгенде найзағай-парақтар

қажетті шамасына қарай

әскери бөлімдерде және мекемелерде радиогазеттерді шығару

парктік-шаруашылық күндерді өткізу күндері, далалық сабақтарды (шығуларды, оқу-жаттығуларды) өткізу барысында

7.

Байқау-конкурстар (жарыстар):


түрлерде, әскер түрлерінің тектерінде, өңірлік қолбасшылықтар әскерлерінде ақпараттық-тәрбие жұмысы бөлмелерінің

жыл сайын (желтоқсан) Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігі күніне

түрлерде, әскер түрлерінің тектерінде, өңірлік қолбасшылықтар әскерлерінде мәдени-демалыс орталықтарының (клубтарының)

түрлерде, әскер түрлерінің тектерінде, өңірлік қолбасшылықтар әскерлерінде психологиялық жеңілдеу бөлмелерінің

әскери бөлімдерде (мекемелерде) көркемөнерпаз

тоқсан сайын

үздік әскери бөлім командирінің тәрбие және идеологиялық жұмыстар жөніндегі орынбасарын айқындау

жыл сайын желтоқсан

8.

Жауынгерлік оқу және әскери қызмет үздіктерін, жауынгерлік сайыс озаттарын (көшбасшыларын) құрметтеу:


түрлерде, әскер түрлерінің тектерінде, өңірлік қолбасшылықтар әскерлерінде

жыл сайын оқу жылы үшін қорытындылар жасау барысында

әскери бөлімдерде (мекемелерде)

батальондарда (дивизиондарда) және оларға теңестірілгендерде

9.

Әскери басқару органдары басшы құрамының қатысуымен сұрақтар мен жауаптар кештері:


түрлерінің, әскер түрлері тектерінің, өңірлік қолбасшылықтар әскерлерінің басшылығымен

гарнизондарға бару барысында

әскери бөлімдерде (мекемелерде)

тоқсан сайын

құқық қорғау органдарын тартумен гарнизонда

жартыжылда бір рет

10.

Әскери тәртіп пен құқық тәртібінің жай-күйіне қорытындылар жасау


взводтарда, есептоптарда, экипаждарда, бөлімшелерде

күн сайын

желілік батальондарда (дивизиондарда), роталарда және оларға теңестірілгендерде

апта сайын

бригадаларда, базаларда, полктерде, жекелеген батальондарда (дивизиондарда) және оларға теңестірілгендерде

ай сайын

ҚР ҚК бас басқармаларында, Тыл және қару-жарақ бастығының басқармаларында, сондай-ақ гарнизондар ауқымында

тоқсан сайын

ҚР ҚК түрлерінде, әскер түрлерінің тектерінде және өңірлік қолбасшылықтарда

жартыжыл және бір жыл үшін

ҚР ҚМ және ҚК БШ құрылымдық бөлімшелерінде (департаменттерде)

жартыжыл және бір жыл үшін

ҚР ҚК ауқымында

жылына бір реттен сирек емес

  Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштерінің жеке
құрамымен тәрбие,
әлеуметтік-құқықтық,
психологиялық және
идеологиялық жұмысты
ұйымдастыру қағидаларына
4-қосымша
  Нысан

_________ әскери бөлімінде 20___ ж. _______ айындағы психологиялық жұмыс нәтижелері туралы жеткізілім

Р/с №

Орындалған іс-шаралар

МҚӘ

КШӘ

ОФ

АП

Жиыны


1.

Барлығы зерделенді






2.

Пайдаланылған әдісме атауы


3.

Барлығы жүргізілген әңгімелесулер






Психологиялық іріктеу жөніндегі жұмыс



4.

Барлығы зерделенді






5.

Олардың ішінде ұсынылмағандар (тектері және инициалдары)


Жеке құрамның жеке ерекшеліктерін психологиялық диагностикалау

6.

Барлығы жоғары тұрған штабтың сұрау салуы бойынша зерделенді






7.

Барлығы қолбасшылықтың сұрау салуы бойынша зерделенді






8.

Барлығы жаңадан келген әскери қызметшілер зерделенді (басқа әскери бөлімдерден ауысып келгендер немесе жаңадан тағайындалғандар)






9.

Барлығы ұзақ мерзімді іссапарлардан, демалыстардан, науқастанудан кейін келгендер зерделенді






10.

Барлығы бос лауазымға тағайындау үшін зерделенді






11.

Барлығы жауынгерлік даярлық жөніндегі іс-шараларымен байланысты зерделенді (әуе-десанттық даярлық, штаттық оқ ату, жарысқа дайындық, оқу-жаттығуларға қатысу, парадқа қатысу, қызметтік іссапарлар)






12.

Барлығы он күндіктер өткізумен байланысты зерделенді (он күндік атауы, санаты)






13.

Барлығы жеке ерекшеліктерді айқындау үшін зерделенді






14.

Барлығы психологиялық көмек көрсету процесінде зерделенді






15.

Барлығы әскери қызметшінің жеке өтініші бойынша зерделенді






Бөлімшелердегі топтық процестерді зерделеу

16.

Барлығы бөлімшелер зерделенді






17.

Барлығы жаңадан құрылған бөлімшелер зерделенді






Жауынгерлік кезекшілікті, қарауылдық және ішкі қызметті психологиялық сүйемелдеу

18.

Барлығы зерделенді






19.

Пайдаланылған әдістемелер атауы


20.

Барлығы әңгімелесулер мен тренингтер өткізілді






Өз-өзіне қол жұмсау профилактикасы бойынша психологиялық жұмыс

21.

Барлығы өз-өзіне қол жұмсау тәуекелінің жоғары деңгейімен анықталған әскери қызметшілер (азаматтық персонал)






22.

Барлығы медициналық (психиатриялық) қарап тексеруге жіберілгендерді






23.

Барлығы психологиялық денсаулық көрсеткіштері бойынша ҚР ҚК қатарынан шығарылды






24.

Барлығы осы Қағидалардың 64-тармағына сәйкес профилактикалық іс-шаралар жүргізілді






Жеке құраммен психологиялық даярлық

25.

Барлығы жауынгерлік даярлық іс-шаралары барысында іс-шаралар өткізілді






26.

Барлығы арнайы сабақтар мен тренингтер өткізілді






Жеке құрамға психологиялық көмек көрсету

27.

Барлығы жеке құрамның бастамасы бойынша консультациялар өткізілді






28.

Барлығы қолбасшылықтың бастамасы бойынша консультациялар өткізілді






29.

Барлығы психологтың бастамасы бойынша өткізілді






30.

Барлығы лауазымды адамдармен консультациялар өткізілді






31.

Барлығы тренингтер өткізілді






Жеке құрамды психологиялық ағарту

32.

Барлығы командирлік (кәсіби) даярлық (сабақ тақырыбы) жүйесінде сабақтар өткізілді






33.

Барлығы дәрістер өткізілді






34.

Барлығы тренингтер өткізілді






35.

Барлығы кітапшалар, бюллетеньдер, плакаттар және басқа да ақпараттық материалдар әзірленді






Динамикалық бақылау тобымен жұмыс

36.

Барлығы зерделеу жүргізілді (адам саны)






37.

Барлығы консультациялар өткізілді






      Ескертпе:

      МҚӘ – мерзімді қызметтегі әскери қызметшілер;

      КШӘ – қатардағы жауынгер және сержанттар мен қатардағы жауынгерлер құрамындағы келісімшарт бойынша әскери қызметшілер;

      ОФ – офицерлер;

      АП – азаматтық персонал.

  Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштерінің жеке
құрамымен тәрбие,
әлеуметтік-құқықтық,
психологиялық және
идеологиялық жұмысты
ұйымдастыру қағидаларына
5-қосымша
  Нысан

Динамикалық байқау журналы

Р/с №

Әскери атағы, Т.А.Ж. (болған жағдайда), бөлімшесі

Есепке қойған күні және себебі, тексеру мәліметтері

Психологиялық-профилактикалық іс-шаралар

Ескертпе

1.





2.





      Ескертпе:

      1. "Ескертпе" деген бағанында бөлімше лауазымды адамдарының танысқаны туралы белгі қойылады.

      2. ҚР ҚК-ден денсаулық жағдайы бойынша шығарылған немесе басқа бөлімге ауысқан кезде журналға тиісті белгі жасалады.

  Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштерінің жеке
құрамымен тәрбие,
әлеуметтік-құқықтық,
психологиялық және
идеологиялық жұмысты
ұйымдастыру қағидаларына
6-қосымша
  Нысан

Психологтың диагностикалық және профилактикалық әңгімелесулер журналы

Р/с №

Әскери атағы, Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Бөлімше

Туған жылы

Әңгімелесу нәтижелері

Ұсыныстар

Ескертпе

Әңгімелесу өткізілген күні

1.







2.







  Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштерінің жеке
құрамымен тәрбие,
әлеуметтік-құқықтық,
психологиялық және
идеологиялық жұмысты
ұйымдастыру қағидаларына
7-қосымша
  Нысан

Жауынгерлік кезекшілікке, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызметке түсуге жіберілген әскери қызметшілерді психологиялық тексеру АКТІСІ

Р/с №

Әскери атағы

Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Психологиялық зерделеу нәтижелері

Қорытындылар

Ескертпе

№ 1 бөлімше

1.






2.






№ 2 бөлімше

3.






4.






Психологиялық жұмыс маманының лауазымы, әскери атағы, тегі және инициалдары, қолы

      20__ жылғы "__" _________

      Ескертпе:

      1. "Психологиялық зерделеу нәтижелері" деген бағанында жеке тұлғаның жекелеген қасиеттерінің белгісін көрсетумен психологиялық тестілеу нәтижелері көрсетіледі.

      2. "Қорытындылар" деген бағанында психологиялық жұмыс маманының ұсынысы жазылады (ұсынылады, шартты түрде ұсынылады немесе ұсынылмайды).

      3. "Ескертпе" деген бағанында жауынгерлік кезекшілікке, жауынгерлік, қарауылдық және ішкі қызмет өткеруге кедергі жасайтын қосымша жағдайлар, сондай-ақ әңгімелесулер мен байқау нәтижелері сипатталады.

  Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштерінің жеке
құрамымен тәрбие,
әлеуметтік-құқықтық,
психологиялық және
идеологиялық жұмысты
ұйымдастыру қағидаларына
8-қосымша
  Нұсқа

Психологиялық көмекке өтініш білдірген адамдарды есепке алу журналы

Р/с №

Әскери атағы, (бөлімше)

Т.А.Ә (болған жағдайда)

Туған күні

Психологиялық мәртебесі

Тексеру нәтижелері

Көрсетілген психологиялық көмек

Ескертпе

1.








2.








  Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштерінің
жеке құрамымен тәрбие,
әлеуметтік-құқықтық,
психологиялық және
идеологиялық жұмысты
ұйымдастыру қағидаларында
9-қосымша
  Нысан

Психологиялық іріктеу (зерделеу) картасы

      Т.А.Ә. ______________________________________________________________

      Туған күні: __________________________________________________________

      Туған жері: __________________________________________________________

      Білімі: ______________________________________________________________

      Шақырылатын лауазымы: ______________________________________________

      Отбасы жағдайы: _____________________________________________________

      Ұлты: _______________________________________________________________

Психологиялық зерделеу нәтижелерін сипаттау I. Интеллектуалдық қабілеттері және психикалық тану процестері II. Жеке ерекшеліктері

      Қорытынды: _________________________________________________________

      Лауазымы, әскери атағы, тегі және инициалдары, психологиялық жұмыс маманының қолы

      20__ жылғы "__" _______

      Ескертпе:

      Қажет болған кезде психологиялық іріктеу картасына қосымша психологиялық зерделеу материалдары (графиктер, схемалар, кестелер, бланкілер) қоса беріледі.