On approval of the Model Rules for burial and organization of care for graves

Order of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated May 31, 2019 No. 48. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on June 3, 2019 No. 18771.

      Unofficial translation

      Under sub-paragraph 1-16) of paragraph 1 of Article 27 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Local Public Administration and Self-Government in the Republic of Kazakhstan” I HEREBY ORDER:

      Footnote. The preamble - as reworded by Order No. 90 of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated 06.10.2021 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication).

      1. To approve the attached Model Rules for burial and organization of care for graves.

      2. The Department of Regional Development in the manner prescribed by law of the Republic of Kazakhstan shall ensure:

      1) state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

      2) within ten calendar days from the date of the state registration of this order, the direction hereof both in Kazakh and Russian languages to the Republican State Enterprise on the right of economic management "Republican Center for Legal Information of the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan" for official publication and placement in the Reference Control Bank of the regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan;

      3) placement of this order on the Internet resource of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan;

      4) within ten working days after the state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, submission to the Legal Department of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan on the implementation of measures provided for in subparagraphs 1), 2) and 3) of this paragraph.

      3. The control over the execution of this order is assigned to the Supervising Vice Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan.

      4. This order shall come into effect upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication.

      Minister of National Economy
of the Republic of Kazakhstan
R. Dalenov

      “AGREED”

      Ministry of Agriculture

      of the Republic of Kazakhstan

      “AGREED”

      Ministry of Information and Social Development

      of the Republic of Kazakhstan

      “AGREED”

      Ministry of Healthcare

      of the Republic of Kazakhstan

      “AGREED”

      Ministry of Industry and Infrastructure Development

      of the Republic of Kazakhstan

      “AGREED”

      Ministry of Finance

      of the Republic of Kazakhstan

      “AGREED”

      Ministry of Culture and Sports

      of the Republic of Kazakhstan

  Approved
by Order of the Minister
of National Economy
of the Republic of Kazakhstan
No. 48 of May 31, 2019

Model Rules for Burial and Organisation of Care for Graves

      Footnote. Model Rules - as reworded by Order No. 90 of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated 06.10.2021 (shall be put into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 1. General provisions

      1. These Model Rules for Burial and Organisation of Care for Graves (hereinafter - Model Rules) have been developed under sub-paragraph 1-16) of paragraph 1 of Article 27 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Local Public Administration and Self-Government in the Republic of Kazakhstan” and determine the procedure for burial and organisation of care for graves.

      Sanitary and epidemiological requirements for the care and use of the cemeteries, organisation of burial and reburial of the dead or their remains, as well as funeral facilities shall be established by the Sanitary Regulations “Sanitary and Epidemiological Requirements for Cemeteries and Funeral Facilities”, approved by order of the Minister of Health of the Republic of Kazakhstan № KR DSM-81 of August 19, 2021 “On Approval of the Sanitary Regulations “Sanitary and Epidemiological Requirements for Cemeteries and Funeral Facilities” (recorded in the Register of the State Registration of Regulatory Legal Acts under No. 24066).

      Footnote. Paragraph 1 - as reworded by order of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan No. 65 of 19.09.2022 (shall come into effect upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      2. The following basic terms and concepts are used herein:

      1) department for registration of civil status acts (hereinafter referred to as the registering body) - a local executive body responsible for state registration of civil status acts;

      2) burial (funeral) - ritual actions to bury the body (remains) of the deceased in the ground (grave, crypt) or to consign to fire (cremation) with burial of an urn with ashes (ashes) in a grave, crypt following the will of the deceased, religion, customs and traditions not contrary to sanitary, environmental, urban planning and other rules and norms;

      3) grave - a place of burial of the deceased or his/her remains;

      4) cemetery - an area specially allocated for the burial of the dead or their remains;

      5) cemetery administration - a natural or legal person who is responsible for the organisational, administrative and economic functions of maintaining and using the cemetery.

      Footnote. Paragraph 2 - as reworded by order of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan No. 65 of 19.09.2022 (shall become effective upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 2: Procedures for burial and grave care arrangements

      3. The Rules for Burial and the Organization of Care for Graves (hereinafter referred to as the Territorial Rules) shall be developed by the regional, national city and capital city Akimats pursuant to these Model Rules.

      4. When drafting the Territorial Rules, the peculiarities of the territory of settlements, their development, as well as the organisation of grave care, the preservation of historical and cultural heritage sites, religious sites and the natural landscape shall be observed.

      5. The structure of the Territorial Rules shall include:

      1) the procedure for allocating a burial site;

      2) the procedure for burying the dead or their remains;

      3) the procedure for the design and construction of graves;

      4) the procedure for the organisation and maintenance of burial sites;

      5) the procedure for recording and registering land plots earmarked for graves;

      6) the procedure for concluding an agreement on the maintenance of cemeteries and monitoring compliance with its terms and conditions.

      6. Local executive bodies shall allocate a land plot of at least six square meters for burial free of charge for each deceased resident of the settlement or a person with no fixed abode who died in the given settlement from the public land occupied and designated as a cemetery.

      The cemetery area shall be divided into sections, divided into rows of graves and equipped with driveways and passageways to the grave sections.

      The akimat of the city of national importance, the capital, the district (city of regional importance) shall arrange for the collation of data (information) on records and the registration of land plots designated for graves, and shall also monitor compliance with the terms of the agreement on the organization of care for graves.

      The Akim of a city of oblast significance, a district in a city, a city of district significance, a settlement, a village or a rural district shall record and register the plots of land designated for graves in accordance with the record log.

      The Akimat of the city of national importance, the capital, the district (city of oblast significance) shall place current information on occupied and vacant cemetery plots on the official Internet resource of the local executive authority.

      7. Burying shall take place on the territory of the cemetery upon presentation to the cemetery administration of a death certificate issued by the registering body, responsible for the registration of death and (or) a medical certificate of death as per form No. 045/y approved by order of the Acting Minister of Health of the Republic of Kazakhstan No. KR DSM-175/2020 dated October 30, 2020 “On Approval of the Forms of Record Documentation in the Sphere of Public Health, as well as Instructions for their Completion”, (recorded in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts under No. 21579) or a notification of death received via the e-government web portal.

      Footnote. Paragraph 7 - as reworded by order of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan No. 65 of 19.09.2022 (shall take effect upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      8. A burial shall be registered in a record log, maintained by the cemetery administration.

      9. The logbook shall contain the following details:

      year, month, date of burial;

      grave number;

      surname, first name, patronymic (if any) of the deceased;

      date of birth and death;

      cause of death;

      number, date and who issued the death certificate or notification of death received via the e-government web portal;

      surname, first name, patronymic (if any), individual identification number (if any), date of issue and number of the identity document, address of close relatives of the deceased, in case of absence of relatives, address of the person performing the burial or name, business identification number, address of the organisation performing the burial.

      Footnote. Paragraph 9 - as reworded by order of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan No. 65 of 19.09.2022 (shall come into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      10. Upon written request of a close relative or spouse to the local executive body or district Akim's office in the city, upon submission of documents confirming close kinship with the (formerly) deceased, burial of the deceased or his/her remains near the previously deceased close relative shall be provided if there is a free plot of land at the specified burial place or grave of the previously deceased close relative.

      11. The burial of found dead bodies or their remains, drowned persons, and persons who died suddenly outside the home or are in the morgue after a forensic medical examination, in the absence of relatives or persons or institutions that can undertake the burial, shall be the responsibility of the local executive authorities upon registration of the death.

      12. Burying the homeless shall be done at the expense of the budget.

      13. The reburial of remains in active and closed cemeteries shall be prohibited, except in cases of

      premature closure of a cemetery or a section of a cemetery;

      when transporting remains from individual graves for reburial within or outside the Republic of Kazakhstan.

      14. Design and construction of graves:

      the distance between the grave sections shall be at least 1 metre on the long sides and at least 0.5 metres on the short sides;

      the depth of the grave shall be established depending on the nature of the ground and the level of subsurface water and shall be at least 1.5 metres from the ground surface to the coffin lid ( if any). In all cases, the grave marker shall be 0.5 metres above the ground-water;

      for those who have died of particularly dangerous infections, the depth of the grave shall be set at 2 metres, with a minimum of 10 centimetres of bleach placed at the bottom;

      each grave shall have a 0.5-metre high mound (hereinafter referred to as a grave mound) from the ground. The grave mound shall extend beyond the edges of the grave to protect it from atmospheric water.

      15. Improvement and maintenance of burial sites:

      Within the boundaries of the area designated for burial, it shall be permitted to:

      to erect grave monuments and structures made of natural stone or concrete, flowerbeds and benches;

      to plant flowers at the gravesite, a green hedge of ornamental shrubs, followed by a trimming of the hedge.

      Further maintenance of the graves shall be ensured by the close relative.

      Monuments and structures, tables, benches and structures may not be placed outside the burial site.

      The territory of the cemetery (driveways, paths, flowerbeds, lawns, sewage, electrical and water networks and facilities) shall be properly maintained by the local executive authorities under the laws of the Republic of Kazakhstan.

      16. An agreement for the maintenance and service of cemeteries between the local executive authority of a city of national importance, the capital, a district (city of regional importance) and the cemetery administration shall be concluded in a timely manner as a result of a tender conducted under the law on public procurement.

      17. The cemetery administration shall ensure:

      1) provision of full information to citizens on the procedure for the rendering of funeral services, including the posting of information on stands in the cemetery;

      2) the timely preparation of graves for the burial of the dead or their remains;

      3) compliance with the prescribed allocation of each plot of land for burial and the rules for the preparation of graves;

      4) maintenance of buildings, utilities, cemetery grounds, fencing and lighting;

      5) supervision of the maintenance of cemeteries, including systematic cleaning of common paths and utility areas, maintenance of water supply networks, maintenance of greenery throughout the cemetery, routine maintenance of roads and timely removal of rubbish;

      6) providing citizens with the tools to care for a burial ground for rent;

      7) equal access for all actors of ritual services.

Жерлеудің және зираттарды күтіп ұстау ісін ұйымдастырудың үлгілік қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2019 жылғы 31 мамырдағы № 48 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 3 маусымда № 18771 болып тіркелді.

      "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 27-бабы 1-тармағының 1-16) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің 06.10.2021 № 90 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. Қоса беріліп отырған Жерлеудің және зираттарды күтіп-ұстау ісін ұйымдастырудың үлгілік қағидалары бекітілсін.

      2. Өңірлік даму департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оны қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне қосу үшін "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      4) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ұлттық экономикавице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Ұлттық экономика министрі
Р. Дәленов

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ауыл шаруашылығы министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ақпарат және қоғамдық

      даму министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Денсаулық сақтау министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Индустрия және инфрақұрылымдық

      даму министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Қаржы министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Мәдениет және спорт министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ішкі істер министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрінің
2019 жылғы 31 мамырдағы
№ 48 бұйрығымен
бекітілген

Жерлеудің және зираттарды күтіп ұстау ісін ұйымдастырудың үлгілік қағидалары

      Ескерту. Қағида жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің 06.10.2021 № 90 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Жерлеудің және зираттарды күтіп ұстау ісін ұйымдастырудың үлгілік қағидалары (бұдан әрі – Үлгілік қағидалар) "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 27-бабы 1-тармағының 1-16) тармақшасына сәйкес әзірленді және жерлеу мен зираттарды күтіп ұстау ісін ұйымдастырудың тәртібін айқындайды.

      Зират қорымдарын күтіп ұстауға және пайдалануға, қайтыс болған адамдарды немесе олардың сүйектерін жерлеуді және қайта жерлеуді ұйымдастыруға, сондай-ақ жерлеу мақсатындағы объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар "Зираттарға және жерлеу мақсатындағы объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 19 тамыздағы № ҚР ДСМ-81 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24066 болып тіркелген) бекітілген санитариялық қағидаларында айқындалады.

      Зират қорымдарын жобалау қағидаттарын айқындау және оларды күтіп ұстауға, жерлеу ісін, жерлеу салт-жорасын (адамның сүйектерін немесе күлін жерлеу рәсімін) ұйымдастыру тәртібіне, сондай-ақ жерлеу орындарын күтіп ұстауға және Қазақстан Республикасындағы жерлеу ісі мәселелері жөніндегі мамандандырылған қызметтердің жұмысына ұсынымдар "Қазақстан Республикасының Зираттарды жобалау және күтіп ұстау" қағидалар жинағымен" (ҚР ҚЖ 3.02-141-2014) айқындалады.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары - Ұлттық экономика министрінің 23.02.2024 № 6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Осы Үлгілік қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімі (бұдан әрі – тіркеуші орган) – азаматтық хал актілерін мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын жергілікті атқарушы орган;

      2) жерлеу – санитариялық, табиғатты қорғау, қала құрылысы және өзге де қағидалар мен нормаларға қайшы келмейтін, марқұмның тілегіне, діни сеніміне, әдет-ғұрпына және дәстүрлеріне сәйкес қайтыс болған адамның денесін (сүйегін) жерге (қабірге, лақатқа) жерлеу немесе күлі бар урнаны қабірге, сағанаға жерлеумен отқа жағу (кремациялау) жөніндегі салт-жора әрекеттері;

      3) зират (қабір) – қайтыс болған адамды немесе оның сүйегін жерлеу орны;

      4) зират қорымы – қайтыс болған адамдарды немесе олардың қалдықтарын жерлеу үшін арнайы бөлінген аумақ;

      5) зират қорымының әкімшілігі – зират қорымын ұстау және пайдалану жөніндегі ұйымдастырушылық-өкімдік және әкімшілік-шаруашылық функцияларды жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға.

      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің 19.09.2022 № 65 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-тарау. Жерлеудің және зираттарды күтіп-ұстау ісін ұйымдастырудың тәртібі

      3. Жерлеудің және зираттарды күтіп-ұстау ісін ұйымдастырудың қағидаларын (бұдан әрі – Аумақтық қағидалар) осы Үлгілік қағидаларға сәйкес облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың әкімдіктері әзірлейді.

      4. Аумақтық қағидаларды әзірлеу кезінде елді мекендер аумағының, олардың құрылысының ерекшеліктері, сондай-ақ зираттарды күтіп-ұстау ісін ұйымдастыру, тарихи-мәдени мұра, діни мақсаттағы объектілер және табиғи ландшафты сақтау қажеттігі ескеріледі.

      5. Аумақтық қағидалардың құрылымы:

      1) жерлеу үшін орын бөлу тәртібін;

      2) қайтыс болған адамдарды немесе олардың сүйектерін жерлеу тәртібі;

      3) зираттарды жобалау және салу тәртібін;

      4) жерлеу орындарын абаттандыруды ұйымдастыру және оларды күтіп-ұстау тәртібін;

      5) зиратқа арналған жер учаскелерін есепке алу және тіркеу тәртібін;

      6) жерлеуге, зират қорымдарын күтіп ұстауға және оларға қызмет көрсетуге шарт жасасу және оның талаптарының сақталуын бақылауды жүзеге асыру тәртібін қамтиды.

      Ескерту. 5-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары - Ұлттық экономика министрінің 23.02.2024 № 6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      6. Жергілікті атқарушы органдар зират қорымдары орналасқан және оларға арналған ортақ пайдаланудағы жерден елді мекеннің қайтыс болған әрбір тұрғынын немесе осы елді мекенде қайтыс болған тұрғылықты жері белгісіз адамды жерлеу үшін кемінде алты шаршы метр жер учаскесін тегін бөледі.

      Зират қорымының аумағы зираттарға арналған қатарларға бөлінетін учаскелерден тұрады және оған автомобиль көлігіне арналған жүру жолдары мен зират учаскелеріне өтетін жолдар салынады.

      Республикалық маңызы бар қаланың, астананың, аудандық (облыстық) маңызы бар қаланың әкімдігі:

      зиратқа арналған жер учаскелерін есепке алу деректерін (мәліметтерін) жинақтауды және тіркеуді ұйымдастырады; ч

      жерлеу, зират қорымдарын күтіп ұстау және оларға қызмет көрсету жөніндегі шарт талаптарының сақталуын бақылауды жүзеге асырады;

      жергілікті атқарушы органның ресми интернет-ресурсында және Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің міндетін атқарушының 2023 жылғы 12 шілдедегі № 252/НҚ бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33106 болып тіркелген) жария кадастрлық картада зират қорымының бос емес және бос учаскелері бойынша өзекті ақпаратты орналастырады.

      Облыстық маңызы бар қаланың, қаладағы ауданның, аудандық маңызы бар қаланың, кенттің, ауылдың, ауылдық округтің әкімі зираттарға арналған жер учаскелерін есепке алуды және тіркеуді есепке алу журналдарының негізінде жүргізеді.

      Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары - Ұлттық экономика министрінің 23.02.2024 № 6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      7. Жерлеу зират қорымының әкімшілігіне қайтыс болуды тіркеуді жүзеге асыратын тіркеуші орган берген қайтыс болу туралы куәлікті және (немесе) "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын, сондай-ақ оларды толтыру жөніндегі нұсқаулықтарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) бекітілген № 045/у нысаны бойынша қайтыс болу туралы медициналық куәлікті не "электрондық үкімет" веб-порталы арқылы алынған қайтыс болу туралы хабарламаны ұсынғаннан кейін зират қорымының аумағында жүргізіледі.

      Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің 19.09.2022 № 65 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      8. Жерлеу зират қорымы әкімшілігі жүргізетін есепке алу журналында тіркеледі.

      9. Есепке алу журналында мынадай мәліметтер қамтылады:

      жерлеу жылы, айы, күні;

      зираттың (қабірдің) нөмірі;

      қайтыс болған адамның тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда);

      туған және қайтыс болған күні;

      өлімнің себебі;

      "электрондық үкімет" веб-порталы арқылы алынған қайтыс болу туралы куәліктің немесе хабарламаның нөмірі, күні және кімнің бергені;

      марқұмның жақын туыстарының тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), жеке сәйкестендіру нөмірі (бар болған жағдайда), жеке басын куәландыратын құжаттың берілген күні мен нөмірі, мекенжайы, туыстары болмаған жағдайда, жерлеуді жүргізген адамның мекенжайы не жерлеуді жүргізген ұйымның атауы, бизнес-сәйкестендіру нөмірі, мекенжайы.

      Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің 19.09.2022 № 65 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      10. Жақын туыстарының, сондай-ақ жұбайының (зайыбының) жазбаша өтініші бойынша жергілікті атқарушы органға, қаладағы аудан әкімінің аппаратына қайтыс болған адаммен жақын туыстығын растайтын құжаттарды ұсынған кезде қайтыс болған адамды немесе оның сүйегін бұрын қайтыс болған жақын туысының жанында жерлеу көрсетілген жерлеу орнында бос жер учаскесі немесе бұрын қайтыс болған жақын туысының зираты болған кезде қамтамасыз етіледі.

      11. Сот-медициналық зерттеуден кейін мәйітханада жүрген қайтыс болған адамдардың табылған мәйіттерін немесе олардың сүйектерін, суға кеткендерді, үйден тыс жерде кенеттен қайтыс болғандарды жерлеу жерлеу рәсімін ұйымдастыруды өзіне алуы мүмкін туыстары немесе адамдар мен мекемелер болмаған кезде қайтыс болу фактісі тіркелгеннен кейін жергілікті атқарушы органдарға жүктеледі.

      12. Туыссыз адамдарды жерлеу бюджет қаражаты есебінен жүргізіледі.

      13. Мынадай:

      зират қорымын немесе оның учаскесін мерзімінен бұрын жою;

      сүйектерді Қазақстан Республикасының басқа жерлеріне немесе одан тыс жерлерге қайта жерлеу үшін жекелеген зираттардан тасымалдау жағдайларын қоспағанда, жұмыс істеп тұрған және жабық зират қорымдарында сүйектерді қайта жерлеуге рұқсат етілмейді.

      Қайтыс болған адамдарда аса қауіпті инфекциялық ауру (күйдіргі, конго-қырым геморрагиялық қызбасы) болмаған жағдайда жерленген сәтінен бастап алғашқы екі апта ішінде кейіннен үш жылдан ерте емес, құмдауыт жерлерде бір жылдан ерте емес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның келісімі бойынша сүйектерді қайта жерлеуге жол беріледі.

      Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары - Ұлттық экономика министрінің 23.02.2024 № 6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      14. Қабірлерді жобалау және салу:

      қабірлердің учаскелері арасындағы қашықтық ұзын жақтары бойынша кемінде 1 метрді, ал қысқа жақтары бойынша кемінде 0,5 метрді құрайды;

      қабірдің тереңдігі топырақтың сипатына және топырақ асты суларының деңгейіне байланысты белгіленеді және жер бетінен табыттың қақпағына (бар болған жағдайда) дейін кемінде 1,5 метрді құрайды. Барлық жағдайларда қабірге арналған белгі жер асты суларының деңгейінен 0,5 метрге жоғары болады;

      аса қауіпті инфекциялардан қайтыс болғандар үшін қабірдің тереңдігі 2 метр деңгейінде белгіленеді, бұл ретте түбіне кемінде 10 сантиметр қабатпен хлорлы әк салынады;

      әрбір қабірдің жер бетінен 0,5 метрге биік үймесі (бұдан әрі – қабір үсті төмпешігі) болады. Қабір үсті төмпешігі қабірді атмосфера суларынан қорғау үшін оның шеттерін жауып тұруы тиіс.

      15. Жерлеу орындарын абаттандыру және оларды күтіп-ұстау:

      Жерлеуге бөлінген учаскенің шекарасында:

      табиғи тастан немесе бетоннан жасалған қабір үсті ескерткіштер мен құрылыстар, гүлзарлар мен орындықтар орнатуға;

      қабір басында гүл, кейіннен қырқылып отырылатын сәндік бұтадан қоршау отырғызуғажол беріледі.

      Зираттарды одан әрі күтіп-ұстауды жақын туысы тиісті тәртіппен қамтамасыз етеді.

      Ескерткіштер мен құрылыстарды орналастыруға, үстелдерді, орындықтарды және құрылыстарды жерлеу учаскесінен тыс жерлерде орналастыруға жол берілмейді.

      Зират қорымдарын (өтпе жолдар, соқпақтар, гүлбақтар, көгалдар, кәріздік, электрлік және су құбыры желілері және құрылыстар) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тиісті тәртіппен жергілікті атқарушы органдар күтіп ұстайды.

      16. Республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органы мен зират қорымының әкімшілігі арасында жерлеуге, зират қорымдарын күтіп ұстауға және оларға қызмет көрсетуге шарт жасасу жүргізілетін конкурс қорытындысы бойынша мемлекеттік сатып алу туралы заңнамаға сәйкес белгілінген мерзімде жүзеге асырылады.

      Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары - Ұлттық экономика министрінің 23.02.2024 № 6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      17. Зират қорымының әкімшілігі мыналарды:

      1) азаматтарға жерлеу қызметтерін көрсету тәртібі туралы, оның ішінде зират қорымы аумағындағы стендтерде ақпарат орналастыра отырып, толық ақпарат беруді;

      2) қайтыс болған адамдарды немесе олардың сүйектерін жерлеу үшін зираттарды уақтылы дайындауды;

      3) жерлеу үшін әрбір жер учаскесін бөліп берудің белгіленген нормасын және зираттарды дайындау қағидаларын сақтауды;

      4) ғимараттарды, инженерлік жабдықтарды, зират қорымының аумағын, қоршауды, жарықтандыруды жарамды күйде ұстауды;

      5) жалпыға ортақ пайдаланылатын жолдарды және шаруашылық мақсаттағы басқа да учаскелерді жүйелі түрде жинауды, сумен жабдықтау желілеріне қызмет көрсетуді, зираттың бүкіл аумағындағы жасыл екпелерді күтіп-ұстауды, жолдарды ағымдағы жөндеуді және қоқысты уақтылы шығаруды қоса алғанда, зираттарды күтіп-ұстау жөніндегі жұмыстардың ұйымдастырылуын бақылауды;

      6) азаматтарға жерлеу орнын күтіп-бағу үшін мүкәммалды жалға беруді;

      7) жерлеу қызметтерінің өзге де субъектілеріне тең қолжетімділікті ұсынуды қамтамасыз етеді.