ИПС "Әділет"

Unofficial translation

This Law regulates social relations in the sphere of functioning of the capital of the Republic of Kazakhstan, defines the legal, economic and organizational basis for its activities.

Chapter 1. General Provisions Article 1. The capital of the Republic of Kazakhstan

1. The capital is determined by the Constitution of the Republic of Kazakhstan.

2. The capital of the Republic of Kazakhstan (hereinafter - the capital) is:

1) the political and administrative center of the state;

2) the location of the original text of the Constitution of the Republic of Kazakhstan, the standards of the National Flag and National Emblem of the Republic of Kazakhstan, which are kept in the residence of the President of the Republic of Kazakhstan “AkOrda”.

3. The residence of the President of the Republic of Kazakhstan “AkOrda”, the Parliament, the Government, the Supreme Court and other central state bodies of the Republic of Kazakhstan are situated in the capital.

Some central state bodies, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, may be outside of the capital.

Footnote. Article 1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.12.2019 № 291-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.11.2022 № 157-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 2. Legislation on the status of the capital

1. The legislation on the status of the capital is based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and consists of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. If an international treaty, ratified by the Republic of Kazakhstan stipulates other rules than those provided in this Law, the rules of the international treaty shall apply.

Article 3. Symbols of the capital

The capital has its own symbols: emblem, flag and anthem.

Description and use of the symbols shall be defined by maslikhat of the capital.

Article 4. The title and promotion of the city

1. The citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons may be awarded with the title "Astana kalasynyn құrmetti azamaty" for special merits in the development of the economy, social sphere, science, and culture of the capital by the maslikhat, on the proposal of the Akim of the capital.

2. The local representative body (maslikhat) and the local executive body (akimat) of the capital are entitled to establish and apply different types of incentives.

Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.12.2019 № 291-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.11.2022 № 157-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 5. Territory and suburban area of the capital

1. The territory of the capital is made up of land, and water objects within the boundaries of the administrative-territorial units of the capital, established and changed by the Government of the Republic of Kazakhstan, taking into account the opinions of local representative and executive bodies.

2. The land outside the city limits, constituting with the city a single social, natural and economic area, forms a suburban area of the capital, the size and boundaries of which are set and changed by the Government of the Republic of Kazakhstan at the joint proposal of the akimat and maslikhat of the capital, and the maslikhat and akimat of the region, which territory is included in the suburban area.

The procedure and regime of land use, included in the suburban area, shall be determined by the Government of the Republic of Kazakhstan on the joint proposal of the maslikhat and akimat of the capital, and agreed with the regional akimat and maslikhat, which territory is included in the suburban area.

Footnote. Article 5 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2017 № 86-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 27.12.2019 № 291-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.11.2022 № 157-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 6. Competence of the Government of the Republic of Kazakhstan

Footnote. Article 6 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 2. Features of the local public
administration in the capital Article 7. Tasks of the bodies of local public administration of the capital

The tasks of the bodies of local public administration of the capital to ensure the implementation by the city the functions of the capital of the Republic of Kazakhstan are:

1) creation of conditions for the implementation of the capital as a political, administrative, cultural and economic center of the Republic of Kazakhstan;

2) increase of the competitive capacity of the capital, among other capitals of the world, creating a city with sustainable development;

3) development of the capital as a center of international relations;

4) creation of conditions for the activities of the President of the Republic of Kazakhstan, the Parliament, the Government, the Supreme Court, other central state bodies, as well as diplomatic missions of foreign states;

5) creation of conditions for the organization and holding of national and international events;

6) fulfillment of other functions, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 8. Powers of the maslikhat of the capital

In addition to the powers, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan, the maslikhat of the capital, within its competence, shall:

1) establish the international relations with the local representative bodies of other states in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.10.2015 № 366-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication);

3) approve:

the plans for economic and social development programs of the capital, the capital budget and reports on its implementation;

the rules for regulation of migration processes in the territory of the capital;

the amount and order of social assistance to certain categories of citizens in need;

schemes of urban development of the capital's territory, developed for implementation of the capital master plan;

urban-planning regulations of the territory of the capital;

4) approve draft agreements on alienation of a land plot or other immovable property in connection with withdrawal of a land plot for state needs.

Footnote. Article 8, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 01.03.2011 № 414-IV (shall be enforced from the day of its first official publication); dated 28.10.2015 № 366-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 22.12.2016 № 28-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 05.05.2017 № 59-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 08.01.2019 № 215-VI (shall be enforced upon the expiration of three months after the date of its first official publication); dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the date of its first official publication); dated 27.12.2019 № 291-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.11.2022 № 157-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 9. Powers of the local executive body of the capital

Footnote. Title, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 01.03.2011 № 414-IV (shall be enforced from the day of its first official publication).

In addition to the powers, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan, the local executive body of the capital, within its competence, shall:

1) approve the list of municipal property, not assigned to municipal entities, possess, use and dispose of the state-owned stakes of joint stock companies and stakes in limited liability companies, registered on the territory of the capital, except for legal entities, referred to the republican property;

2) exercise possession, use, and disposal of communal property of the capital;

3) issue resolutions regulating relations on the privatization of communal property of the capital;

      4) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.04.2019 № 243-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);
      5) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.04.2019 № 243-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);
      6) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.04.2019 № 243-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

7) carry out borrowing in accordance with the budget legislation of the Republic of Kazakhstan;

8) participate in the formulation of the state architectural, urban planning and construction policy, used in the capital and suburban areas;

9) coordinate the activities of the subjects for the implementation of the approved in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan order the master plan for the development of the capital, the complex schemes of urban planning of the surrounding areas (draft regional planning), referred to the suburban area of the capital;

10) organize the drafting of a master plan for the development and construction in the capital and suburban areas;

11) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 28.10.2015 № 366-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication);

12) prepare materials of the preliminary conclusions for the Town Planning Board of the capital;

13) control the period of design, construction and commissioning of the objects of the reconstruction;

14) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 № 124-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

15) develop the amount and order of social assistance to certain categories of citizens in need;

16) coordinate the issues of labour and ensure the implementation of employment policy in the capital;

17) carry out international cooperation on the development of the capital;

18) create the conditions for national and international events in the capital in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

18-1) determine a legal entity with a 100% participation of the state in the authorized capital, the main activities of which are the promotion of socio-economic development of the capital, development of business tourism, as well as preparation of the capital for an international exhibition;

19) coordinate activities in the field of the effective functioning of systems of heat, energy, water, gas-supply, sewerage and drainage, road activities, all kinds of metropolitan transport and communications, landscaping, gardening, sanitary cleaning of the city, as well as engineering, maintenance and repair of housing fund;

19-1) defines the list of multi-apartment residential buildings subject to repair, aimed at giving a single architectural appearance to the capital;

19-2) from among the legal entities with 100% state participation in the authorized capital established by the decision of the local executive body of the capital, determines the authorized organization to arrange repair of multi-apartment residential buildings aimed at giving a single architectural appearance to the capital;

19-3) approves the rules for organization and carrying out of repair of multi-apartment residential buildings of the capital, aimed at giving a single architectural appearance to the capital;

19-4) approves the rules for compensation of costs to owners of premises (apartments) associated with the repair of multi-apartment residential buildings, aimed at giving a single architectural appearance to the capital;

19-5) through the authorized organization, at the expense of the local budget, fully compensates the costs to the owners of the premises (apartments) associated with the repair of multi-apartment residential buildings aimed at giving a single architectural appearance to the capital;

19-6) organize the demolition of emergency multi-apartment residential buildings;

19-7) facilitate the state technical inspection, at the local budget expense, of the functional multi-apartment residential buildings (with the determination of the common property of the condominium object), as well as production and reimbursement of expenses for the production of a cadastral passport of a real estate object for an apartment building and a house land plot in case of a corresponding application for it from the owners of apartments, non-residential premises of an apartment building based on the decision of the meeting of owners of apartments, non-residential premises of an apartment building as required by the laws of the Republic of Kazakhstan On Housing Relations and On State Registration of Rights to Immovable Property;

19-8) have the right to organize and finance capital repair of a multi-apartment residential buildings with the condition of ensuring the return of funds by the owners of apartments, non-residential premises of a multi-apartment residential buildings, if local budget funds are available;

19-9) have the right to organize and finance the repair and replacement of elevators in a multi-apartment residential buildings with the condition of ensuring the return of funds by the owners of apartments, non-residential premises of a multi-apartment residential buildings if local budget funds are available;

19-10) develop and approve the rules for ensuring compensation of expenses on repair and replacement of elevators, major repairs of an apartment building by owners of apartments, non-residential premises;

19-11) organize the work of the housing inspection on implementation of state control in relation to the subjects of control within the boundaries of settlements at the objects of social infrastructure in the spheres of housing fund management, gas and gas supply;

19-12) organize the work of the housing inspection on implementation of state supervision in relation to the subjects of supervision within the boundaries of settlements at the objects of social infrastructure in the field of industrial safety over compliance with the requirements for the safe operation of hazardous technical devices;

19-13) determine the city operator of the life support system for residents of the capital with one hundred percent participation of the state in the authorized capital;

20) coordinate the activities of health care organizations that provide medical services in the capital;

21) implement the policy in the development and operation of the objects of internal trade and consumer services;

22) take measures to ensure the unity and safety of municipal facilities, elements of improvement and development of the city;

23) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 № 124-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

24) in coordination with the interested state bodies determine the scheme and the order for the movement of transit vehicles;

25) organize the paid parking lots (car parks);

26) approve:

the list of streets of the capital;

the rules for organization of parking lots (car parks, parking) and defining their categories;

the rules for the use of municipal paid car parks (parking);

in agreement with the authorized state body for transport, rules for the carriage of passengers and luggage by road in the capital;

in agreement with the interested central authorized state bodies, the rules for the provision by individuals and legal entities of trade, entertainment, hotel, medical and other services in the capital;

27) forcibly alienate land plots and (or) other immovable property associated with the seizure of a land plot for state needs in the manner prescribed by the Land Code of the Republic of Kazakhstan and the Law of the Republic of Kazakhstan “On State Property”;

27-1) takes a decision on establishment, reorganization, liquidation of a state-owned enterprise on the basis of the right of economic management in the field of ensuring the compulsory seizure of land plots for state needs, their vacation from buildings (buildings, structures), and coordinates its activities;

28) make claims to the court for compulsory seizure of land plots, not used for its intended purpose on the territory of the capital, on compulsory acquisition of the land plot or other immovable property in connection with the seizure of the land plot for state needs;

29) ensure the performance of track works on the navigable section of the Yesil river within the administrative-territorial border of the capital;

30) develop and approve the tariff policy, applied by public transport of the capital;

31) develop and approve the rules for the transfer to the management of the transport infrastructure of the capital;

32) determine the company performing the functions of management of the transport infrastructure of the capital;

33) take measures to the transfer for management of the transport infrastructure of the capital;

34) develop and approve the rules for implementation and operation of automated systems of traffic control;

35) develop and approve the rules for management and operation of transport infrastructure;

36) as excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.05.2024 № 86-VIII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after the day of its first official publication).

37) develops the rules for regulation of migration processes in the capital in accordance with the standard rules for regulation of migration processes in regions, cities of republican significance and the capital approved by the Government of the Republic of Kazakhstan;

38) develop urban planning regulations for the territory of the capital;

39) coordinates drafts of state standards (state normative documents) in the field of architectural, town-planning and construction activities used in the territory of the capital and the suburban area;

40) prepares schemes for urban development of the territory of the capital, worked out for implementation of the master plan of the capital.

41) ensure coordination of the activities of management companies of special economic zones;

42) develop and approve the rules for installation of summer playgrounds, public catering facilities, service facilities.

Footnote. Article 9, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 28.12.2010 № 369-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 01.03.2011 № 414-IV (shall be enforced from the day of its first official publication); dated 03.07.2013 № 124-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 07.11.2014 № 248-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.05.2015 № 312-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.10.2015 № 362-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 28.10.2015 № 366-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 22.12.2016 № 28-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 05.05.2017 № 59-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 03.04.2019 № 243-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated от 26.12.2019 № 284-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated от 27.12.2019 № 291-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); № 60-VII of 30.06.2021 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication); dated 05.11.2022 № 157-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 15.03.2023 № 207-VII (shall be enforced sixty calendar days after the date of its first official publication); dated 05.04.2023 № 221-VII (shall be enforced from01.07.2023); dated 19.04.2023 № 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication); dated 21.05.2024 № 86-VIII (shall enter into force upon expiry of sixty calendar days after its first official publication).

Article 9-1. Organization, providing assistance to socio-economic development of the capital, development of business tourism, as well as preparation of the capital for an international exhibition

Footnote. The title as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.12.2019 № 291-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

An organization that promotes the socio-economic development of the capital, development of business tourism, as well as preparation of the capital for an international exhibition:

1) carry out the development and submission for consideration of the akimat of the capital of proposals for holding events aimed at promoting the brand of the capital, and the implementation of these events;

2) renders services to the capital akimat in promoting the brand of the capital;

3) attracts investments and implements projects within the framework of development of tourist destination;

4) carry out the development of industrial and innovative activities in the field of renewable energy sources;

5) promotes activities contributing to development of business tourism in the capital;

6) provides necessary information about the capital to local and foreign tourists;

7) carries out search, study, attraction and introduction of innovative solutions in the field of tourism;

8) makes proposals for development of tourist potential of the capital;

9) carries out other activities determined by the capital akimat.

Footnote. Chapter 2 is supplemented by Article 9-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.10.2015 № 362-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.12.2019 № 291-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.12.2021 № 87-VII (effective after ten calendar days after the date of its first official publication); dated 05.11.2022 № 157-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 9-2. State enterprise on the basis of the right of economic management in the sphere of ensuring compulsory seizure of land plots for state needs, their vacation from buildings (buildings, structures)

1. State enterprise on the basis of the right of economic management in the sphere of ensuring compulsory seizure of land plots for state needs, their vacation from buildings (buildings, structures) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On State Property":

1) notifies the owners or non-state land users of the beginning of compulsory alienation of a land plot or other real property in connection with the seizure of a land plot for state needs;

2) ensures determination of the market value of a land plot or other real property alienated in connection with the seizure of a land plot for state needs, determines the amount of compensation;

3) provides preparation of the estimated cost of vacation of the seized land plots from buildings (buildings, structures);

4) ensures the conduct of negotiations, conciliation procedures with owners of the seized property or non-state land users;

5) represents the interests of the capital akimat in the courts on the issues of compulsory seizure of land plots or other property for state needs;

6) at the expense of budgetary funds, ensures reimbursement of the cost of a land plot or other real property in connection with the seizure of a land plot for state needs and losses subject to reimbursement;

7) ensures the vacation of land plots from buildings (buildings, structures).

2. Local executive body of the capital acquires services and works in the sphere of compulsory seizure of land plots for state needs, their vacation from buildings (buildings, structures) from a state enterprise specified in paragraph 1 of this article.

Footnote. Chapter 2 is supplemented by Article 9-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.10.2015 № 362-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 10. Akim of the capital

In addition to the powers, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan, Akim of the capital, within its competence, shall:

1) represent the capital in a relationship with the President of the Republic of Kazakhstan, the Parliament, the Government, other central state bodies of the Republic of Kazakhstan, international organizations and representatives of foreign states;

2) approve the draft regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan, directly affecting the interests of the capital, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) submit for the consideration of the Government of the Republic of Kazakhstan the draft regulatory legal acts and other proposals on the functioning and development of the capital;

4) participate in resolving issues of holding in the capital the events of national and international character;

5) submit to the relevant state authorities the proposals on the transfer to the municipal property of the city the objects owned by the Republic and located in the capital, which are essential to ensure the city functions as the capital.

Article 11. Municipal property of the capital

Municipal property of the capital is an integral part of the state property of the Republic of Kazakhstan and consists of:

1) the ownership of land in the territory of the capital, except for land plots, which are privately owned;

2) the rights of ownership of shares in joint stock companies, shares in limited partnerships, where the akimat of the capital acts as a shareholder (member);

3) the streets of the capital, ownership of the property;

4) the property of the state institutions and municipal state enterprises, where the akimat of the capital acts as owner;

5) other property and rights, including the right of ownership, and assets.

Footnote. Article 11, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 01.03.2011 № 414-IV (shall be enforced from the day of its first official publication).

Article 12. Architectural, urban planning and construction activity in the capital

1. The architectural, urban planning and construction activities on the territory of the capital must be carried out in accordance with the general plan of the capital, urban planning, and architectural-construction documentation, state regulations (state regulatory documents) and in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on architectural, urban planning and construction activities in the Republic Kazakhstan.

2. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.05.2017 № 59-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

3. Akim of the capital creates a town-planning council of the capital to review and coordinate construction in the capital.

Akim of the capital heads the town-planning council of the capital.

The composition of the town-planning council includes representatives of the akimat of the capital, the head of the local executive body for architecture, urban planning and construction, the state architectural and construction control and supervision of the capital, leading architects. The representatives of public organizations, associations and other persons may be involved in the work of the town-planning council.

Town-planning council of the capital:

1) examines the architectural and urban development projects in the capital and suburban areas:

2) examines and makes recommendations on issues of monumental decoration of the capital;

3) performs other functions in accordance with the regulations on Town-planning council.

The frequency of the town-planning council meeting is determined by akim of the capital.

4. In order to give a single architectural appearance to the capital, the local executive body of the capital conducts technical surveys of multi-apartment residential buildings.

Based on the acts of technical surveys, the local executive body of the capital determines the list of residential buildings that are subject to repair, aimed at giving a single architectural appearance to the capital.

After the local executive body of the capital determines the list of residential buildings, the meeting of the owners of the premises (apartments) takes a decision:

on carrying out repairs aimed at giving a single architectural appearance to the capital, with involvement of an authorized organization;

on choosing a contractor organization;

on applying through the management body of the condominium object for full compensation of costs associated with the repair of multi-apartment residential buildings aimed at giving a single architectural appearance to the capital.

On the basis of the decision of the meeting of the owners of the premises (apartments), the management body of the condominium object concludes a contract with the authorized organization to conduct the repair.

On the basis of the concluded contract with the management body of the condominium object and the decision of the meeting of the owners of the premises (apartments), the authorized organization enters into a contract with a contractor organization.

Upon completion of the works, the authorized organization, together with the management body of the condominium object, accepts the results of the contractor organization's work.

The management body of the condominium object on the basis of the decision of the owners of the premises (apartments) appeals to the local executive body of the capital for full compensation to the owners of the premises (apartments) of the costs associated with the repair of multi-apartment residential buildings aimed at giving a single architectural appearance to the capital.

Payment to the contractor organization for the performed work is carried out by the authorized organization at the expense of funds received from the local executive body of the capital and intended for full compensation to the owners of the premises (apartments) of the costs associated with the repair of multi-apartment residential buildings.

5. To give a single architectural appearance to the capital the authorized organization has the following powers:

1) to organize repair of multi-apartment residential buildings, aimed at giving a single architectural appearance to the capital;

2) to conclude contracts with:

the management body of the condominium object;

a contractor organization;

3) to pay for the work performed;

4) to monitor and control the work performed by contractor organizations in relation to the common property of the condominium object.

Footnote. Article 12, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 06.01.2011 № 378-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 28.10.2015 № 366-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 05.05.2017 № 59-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 27.12.2019 № 291-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.11.2022 № 157-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 13. Infrastructure of the capital

Infrastructure of the capital includes:

1) engineering infrastructure;

2) transport infrastructure;

3) system of engineering support, maintenance and repair of housing, health facilities, education and internal trade;

4) system of general improvement and landscaping;

5) other facilities and systems, necessary for the functioning of the capital.

Article 13-1. Budget of the capital

When determining transfers of a general nature for a three-year period, an increasing coefficient shall be applied to the forecast amount of costs on budget development programs in the manner determined by the central authorized state planning body.

Footnote. Chapter 2 has been supplemented by Article 13-1 pursuant to the Law of the Republic of Kazakhstan dated 01.01.2023 № 182-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 3. FINAL PROVISIONS

Footnote. Title of Chapter 3 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 01.03.2011 № 414-IV (shall be enforced from the day of its first official publication).

Article 14. Features of seizure of land plots for state needs

Footnote. Article 14 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 01.03.2011 № 414-IV (shall be enforced from the day of its first official publication).

Article 15. The procedure for the enforcement of this Law

1. This Law enters into force from the day of its official publication.

2. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.04.2019 № 243-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

3. The Law of the Republic of Kazakhstan “On the status of the capital of the Republic of Kazakhstan” dated May 20, 1998 shall be deemed to have lost force (Bulletin of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, 1998, № 7-8, Art. 79; 2001, № 15-16, Art. 228, 229; 2002, № 6, Art. 75; 2003, № 24. Art. 178; 2004, № 23, Art. 142).

Footnote. Article 15 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.04.2019 № 243-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

The President
of the Republic of Kazakhstan

МАЗМҰНЫ

Осы Заң Қазақстан Республикасы астанасының жұмыс істеуі саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді, оның қызметінің құқықтық, экономикалық және ұйымдық негіздерін айқындайды.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Қазақстан Республикасының астанасы

1. Астана Қазақстан Республикасының Конституциясында айқындалған.

2. Қазақстан Республикасының астанасы (бұдан әрі – астана):

1) мемлекеттің саяси және әкімшілік орталығы;

2) Қазақстан Республикасы Президентінің "Ақорда" Резиденциясында сақталатын Қазақстан Республикасы Конституциясы мәтінінің түпнұсқасы, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туы мен Мемлекеттік елтаңбасының эталондары орналасқан жер болып табылады.

3. Астанада Қазақстан Республикасы Президентінің "Ақорда" Резиденциясы, Қазақстан Республикасының Парламенті, Үкіметі, Жоғарғы Соты және өзге де орталық мемлекеттік органдары орналасқан.

Жекелеген орталық мемлекеттік органдар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының астанасынан тыс жерде орналасуы мүмкін.

Ескерту. 1-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VIІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Астананың мәртебесі туралы заңнама

1. Астананың мәртебесі туралы заңнама Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта, осы Заңда көзделгеннен өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

3-бап. Астананың рәміздері

Астананың өз рәміздері: елтаңбасы, туы және гимні бар.

Рәміздердің сипаттамасын және оларды пайдалану тәртібін астананың мәслихаты айқындайды.

4-бап. Қаланың атақтары және ынталандырымдары

1. Қазақстан Республикасының азаматтарына, шетелдіктерге және азаматтығы жоқ адамдарға астананың экономикасын, әлеуметтік саласын, ғылымы мен мәдениетін дамытудағы ерекше еңбегі үшін астана әкімінің ұсынуы бойынша мәслихат "Астана қаласының құрметті азаматы" атағын беруі мүмкін.

2. Астананың жергілікті өкілді органы (мәслихаты) мен жергілікті атқарушы органы (әкімдігі) ынталандырудың өзге де түрлерін белгілеуге және қолдануға құқылы.

Ескерту. 4-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VIІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Астананың аумағы және қала маңы аймағы

1. Астананың аумағын жергілікті өкілді және атқарушы органдардың пікірін ескере отырып, Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейтін және өзгертетін, астананың әкімшілік-аумақтық бірліктерінің шекарасындағы жер, су объектілері құрайды.

2. Қаламен біртұтас әлеуметтік, табиғи және шаруашылық аумақты құрайтын қала шегінен тыс жерлер астананың қала маңы аймағын құрайды, оның көлемі мен шекарасын астананың мәслихаты мен әкімдігінің және аумағы қала маңы аймағына қосылған облыс мәслихаты мен әкімдігінің бірлескен ұсыныстары бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді және өзгертеді.

Қала маңы аймағын қосылған жерлерді пайдаланудың тәртібі мен режимін астананың мәслихаты мен әкімдігінің аумағы қала маңы аймағына қосылған облыс мәслихатымен және әкімдігімен келісілген ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

Ескерту. 5-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2017 № 86-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VIІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті

Ескерту. 6-бап алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2-тарау. Астанадағы жергілікті мемлекеттік басқарудың ерекшеліктері

7-бап. Астананың жергілікті мемлекеттік басқару органдарының міндеттері

Астананың жергілікті мемлекеттік басқару органдарының қаланың Қазақстан Республикасының астанасы функцияларын жүзеге асыруды қамтамасыз етуі жөніндегі міндеттері:

1) астананың Қазақстан Республикасының саяси, әкімшілік, мәдени және экономикалық орталығының рөлін орындауы үшін жағдай жасау;

2) астананың әлемдегі басқа астаналар арасындағы бәсекелестік мүмкіндіктерін арттыру, орнықты дамыған қаланы құру;

3) астананы халықаралық қатынастар орталығы ретінде дамыту;

4) Қазақстан Республикасы Президентінің, Парламенттің, Үкіметтің, Жоғарғы Соттың, өзге де орталық мемлекеттік органдардың, сондай-ақ шет мемлекеттердің дипломатиялық өкілдіктерінің қызметін жүзеге асыру үшін жағдай жасау;

5) жалпымемлекеттік және халықаралық іс-шараларды ұйымдастыру мен өткізу үшін жағдай жасау;

6) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де функцияларды жүзеге асыруы болып табылады.

8-бап. Астана мәслихатының өкілеттіктері

Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өкілеттіктермен қатар, астананың мәслихаты өз құзыреті шегінде:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес басқа мемлекеттердің жергілікті өкілді органдарымен халықаралық байланыстар орнатады;

2) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) мыналарды:

астананы дамытудың экономикалық және әлеуметтік бағдарламаларының жоспарларын, астананың бюджетін және оның орындалуы туралы есептерді;

астана аумағындағы көші-қон процестерін реттеу қағидаларын;

мұқтаж азаматтардың жекелеген санаттарына әлеуметтік көмек көрсетудің мөлшері мен тәртібін;

астананың бас жоспарын іске асыру үшін әзірленетін астана аумағының қала құрылысын игеру схемаларын;

астана аумағының қала құрылысы регламентін бекітеді;

4) жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті иеліктен шығару туралы шарттардың жобаларын келіседі.

Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.03.01 № 414-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 22.12.2016 № 28-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.05.2017 № 59-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.01.2019 № 215-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2019 № 217-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VIІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Астананың жергілікті атқарушы органының өкілеттігі

Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.03.01 № 414-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өкілеттіктермен қатар, астананың жергілікті атқарушы органы өз құзыреті шегінде:

1) коммуналдық заңды тұлғаларға бекітілмеген коммуналдық мүліктің тізбесін бекітеді, республикалық меншікке жатқызылған заңды тұлғаларды қоспағанда, астана аумағында тіркелген акционерлік қоғамдар акцияларының және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің қатысу үлестерінің мемлекеттік пакеттерін иеленуді, пайдалануды және оларға билік етуді жүзеге асырады;

2) астананың коммуналдық меншігін иеленуді, пайдалануды және оған билік етуді жүзеге асырады;

3) астананың коммуналдық меншігін жекешелендіру жөніндегі қатынастарды реттейтін қаулылар шығарады;

      4) алып тасталды - ҚР 03.04.2019 № 243-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      5) алып тасталды - ҚР 03.04.2019 № 243-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      6) алып тасталды - ҚР 03.04.2019 № 243-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

7) Қазақстан Республикасының бюджеті заңнамасына сәйкес қарыз алуды жүзеге асырады;

8) астананың аумағында және қала маңы аймағында қолданылатын мемлекеттік сәулет, қала құрылысы және құрылыс саясатын әзірлеуге қатысады;

9) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бекітілген астананы дамыту мен салудың бас жоспарын, астананың қала маңы аймағына жатқызылған іргелес аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасын (аудандық жоспарлау жобасын) іске асыру жөніндегі субъектілердің қызметін үйлестіреді;

10) астана және қала маңы аймағы аумақтарын дамыту мен салудың бас жоспарының жобасын әзірлеуді ұйымдастырады;

11) алып тасталды - ҚР 28.10.2015 № 366-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

12) астананың қала құрылысы кеңесі үшін алдын ала қорытындылардың материалдарын дайындайды;

13) реконструкциялау объектілерін жобалау, салу және пайдалануға беру мерзіміне бақылау жасауды жүзеге асырады;

14) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

15) мұқтаж азаматтардың жекелеген санаттарына әлеуметтік көмек көрсетудің мөлшері мен тәртібін әзірлейді;

16) астанада еңбек мәселелерін үйлестіреді және халықты жұмыспен қамту саясатының іске асырылуын қамтамасыз етеді;

17) астананы дамыту мәселелері бойынша халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады;

18) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен астанада жалпымемлекеттік және халықаралық іс-шараларды өткізу үшін жағдайлар жасайды;

18-1) қызметінің негізгі нысанасы – астананың әлеуметтік-экономикалық дамуына, іскерлік туризмнің дамуына жәрдемдесу, сондай-ақ астананы халықаралық көрмеге даярлау болып табылатын, жарғылық капиталына мемлекет жүз пайыз қатысатын заңды тұлғаны айқындайды;

19) жылумен, энергиямен, сумен, газбен жабдықтау жүйесінің, кәріздің және су қашыртудың, жол қызметінің, астаналық көлік пен байланыстың барлық түрлерінің, абаттандырудың, көгалдандырудың, қаланы санитарлық тазартудың, сондай-ақ тұрғын үй қорын инженерлік қамтамасыз етудің, пайдалану мен жөндеудің тиімді жұмыс істеуі саласындағы қызметті үйлестіреді;

19-1) астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беруге бағытталған, жөндеуге жататын көп пәтерлі тұрғын үйлердің тізбесін айқындайды;

19-2) жергілікті атқарушы органның шешімі бойынша құрылған, жарғылық капиталына мемлекет жүз пайыз қатысатын заңды тұлғалардың арасынан астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беруге бағытталған, көп пәтерлі тұрғын үйлерді жөндеуді ұйымдастыратын уәкілетті ұйымды айқындайды;

19-3) астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беруге бағытталған, астананың көп пәтерлі тұрғын үйлерін жөндеуді ұйымдастыру және жүргізу қағидаларын бекітеді;

19-4) астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беруге бағытталған, көп пәтерлі тұрғын үйлерді жөндеуге байланысты үй-жайлардың (пәтерлердің) меншік иелеріне шығыстарды өтеу қағидаларын бекітеді;

19-5) астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беруге бағытталған, көп пәтерлі тұрғын үйлерді жөндеуге байланысты үй-жайлардың (пәтерлердің) меншік иелеріне шығыстарды уәкілетті ұйым арқылы жергілікті бюджет қаражаты есебінен толық өтеуді жүзеге асырады;

19-6) авариялық көппәтерлі тұрғын үйлерді бұзуды ұйымдастырады;

19-7) "Тұрғын үй қатынастары туралы" және "Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы" Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес жергілікті бюджет қаражаты есебінен пайдаланудағы көппәтерлі тұрғын үйлерге мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау (кондоминиум объектісінің ортақ мүлкін айқындай отырып) жүргізуді, сондай-ақ көппәтерлі тұрғын үй пәтерлерінің, тұрғын емес үй-жайлардың меншік иелерінен тиісті өтініш келіп түскен жағдайда көппәтерлі тұрғын үй пәтерлерінің, тұрғын емес үй-жайлардың меншік иелері жиналысының шешімі негізінде көппәтерлі тұрғын үйге және үй жанындағы жер учаскесіне жылжымайтын мүлік объектісінің кадастрлық паспортын дайындауды және дайындау жөніндегі шығыстарды өтеуді қамтамасыз етеді;

19-8) жергілікті бюджет қаражаты болған кезде көппәтерлі тұрғын үй пәтерлері, тұрғын емес үй-жайлары меншік иелерінің қаражатты қайтаруын қамтамасыз ету шартымен, көппәтерлі тұрғын үйлерді күрделі жөндеуді ұйымдастыруды және қаржыландыруды жүзеге асыруға құқылы;

19-9) жергілікті бюджет қаражаты болған кезде көппәтерлі тұрғын үй пәтерлері, тұрғын емес үй-жайлары меншік иелерінің қаражатты қайтаруын қамтамасыз ету шартымен, көппәтерлі тұрғын үйлердегі лифтілерді жөндеу мен ауыстыруды ұйымдастыруды және қаржыландыруды жүзеге асыруға құқылы;

19-10) пәтерлер, тұрғын емес үй-жайлар меншік иелерінің лифтілерді жөндеуге және ауыстыруға, көппәтерлі тұрғын үйді күрделі жөндеуге байланысты ақшаны қайтаруын қамтамасыз ету қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

19-11) елді мекендер шекараларының шегінде тұрғын үй қорын басқару, газ және газбен жабдықтау салаларындағы әлеуметтік инфрақұрылым объектілерінде бақылау субъектілеріне қатысты мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру бойынша тұрғын үй инспекциясының жұмысын ұйымдастырады;

19-12) елді мекендер шекараларының шегінде қауіпті техникалық құрылғыларды қауіпсіз пайдалану талаптарының сақталуына өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы әлеуметтік инфрақұрылым объектілерінде қадағалау субъектілеріне қатысты мемлекеттік қадағалауды жүзеге асыру бойынша тұрғын үй инспекциясының жұмысын ұйымдастырады;

19-13) жарғылық капиталына мемлекет жүз пайыз қатысатын астана тұрғындарының тыныс-тіршілігін қамтамасыз ету жүйесінің қалалық операторын айқындайды;

19-14) жергілікті бюджет қаражаты болған кезде астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беруге бағытталған көппәтерлі тұрғын үйлердің сыртқы қабырғаларын, шатырларын реконструкциялау, ағымдағы немесе күрделі жөндеу жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыруды және қаржыландыруды жүзеге асыруға құқылы;

20) астана аумағында медициналық қызметтер көрсететін медициналық ұйымдардың қызметін үйлестіреді;

21) ішкі сауда және тұрмыстық қызмет көрсету объектілерін дамыту мен олардың жұмыс істеуі саласындағы саясатты іске асырады;

22) қалалық шаруашылық объектілерінің, қаланы абаттандыру мен дамыту элементтерінің біртұтастығы мен сақталуын қамтамасыз ету жөніндегі шараларды жүзеге асырады;

23) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

24) мүдделі мемлекеттік органдармен келісім бойынша транзиттік автомобиль көлігі қозғалысының схемалары мен тәртібін айқындайды;

25) ақылы автотұрақтар (автомобиль қоятын орындар) ұйымдастырады;

26) мыналарды:

астана көшелерінің тізбесін;

автотұрақтарды (автомобиль қоятын орындарды, паркингтерді) ұйымдастыру және олардың санаттарын айқындау қағидаларын;

коммуналдық ақылы автомобиль қоятын орындарды (паркингтерді) пайдалану қағидаларын;

көлік саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен келісу бойынша астанада автомобиль көлігімен жолаушылар мен багажды тасымалдау қағидаларын;

мүдделі орталық уәкілетті мемлекеттік органдармен келісу бойынша жеке және заңды тұлғалардың астана аумағында сауда, ойын-сауық, қонақүй қызметтерін, медициналық және өзге де қызметтерді көрсету қағидаларын бекітеді;

27) Қазақстан Республикасының Жер кодексінде және "Мемлекеттік мүлік туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен жер учаскесін мемлекет мұқтаждығы үшін алып қоюға байланысты жер учаскелерін және (немесе) өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруды жүзеге асырады;

27-1) мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін мәжбүрлеп алып қоюды, оларды үйлерден (құрылыстардан, ғимараттардан) босатуды қамтамасыз ету саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорынды құру, қайта ұйымдастыру, тарату туралы шешім қабылдайды, сондай-ақ оның қызметін үйлестіреді;

28) астана аумағында мақсатқа сай пайдаланылмайтын жер учаскелерін мәжбүрлеп алып қою туралы, жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы сотқа талап-арыз береді.

29) астананың әкімшілік-аумақтық шекарасы шегінде Есіл өзенінің кеме қатынасы учаскесінде су жолы жұмыстарын жүргізуді қамтамасыз етеді;

30) астананың қоғамдық көлігінде қолданылатын тарифтік саясатты әзірлейді және бекітеді;

31) астананың көліктік инфрақұрылымы объектілерін басқаруға беру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

32) астананың көліктік инфрақұрылымы объектілерін басқару функцияларын жүзеге асыратын компанияны айқындайды;

33) астананың көліктік инфрақұрылымы объектілерін басқаруға беру жөніндегі іс-шараларды жүзеге асырады;

34) Жол жүрісін басқарудың автоматтандырылған жүйелерін ендіру және пайдалану қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

35) Көліктік инфрақұрылымды басқару және пайдалану қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

36) алып тасталды – ҚР 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

37) Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін облыстардағы, республикалық маңызы бар қалалардағы және астанадағы көші-қон процестерін реттеудің үлгілік қағидаларына сәйкес астана аумағындағы көші-қон процестерін реттеу қағидаларын әзірлейді;

38) астана аумағының қала құрылысы регламентін әзірлейді;

39) астананың және қала маңы аймағының аумағында қолданылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы мемлекеттік нормативтердің жобаларын (мемлекеттік нормативтік құжаттарды) келіседі;

40) астананың бас жоспарын іске асыру үшін әзірленетін астана аумағының қала құрылысын игеру схемаларын әзірлейді;

41) арнайы экономикалық аймақтардың басқарушы компанияларының қызметін үйлестіруді қамтамасыз етеді;

42) жазғы алаңдарды, қоғамдық тамақтану объектілерін, қызметтер көрсету саласы объектілерін орнату қағидаларын әзірлейді және бекітеді.

Ескерту. 9-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2010.12.28 № 369-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.03.01 № 414-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.11.2014 № 248-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 05.05.2015 № 312-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.10.2015 № 362-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 22.12.2016 № 28-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.05.2017 № 59-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.04.2019 № 243-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 284-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.06.2021 № 60-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VIІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 15.03.2023 № 207-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.05.2024 № 86-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 22.11.2024 № 138-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-1-бап. Астананың әлеуметтік-экономикалық дамуына, іскерлік туризмді дамытуға, сондай-ақ астананы халықаралық көрмеге даярлауға жәрдемдесетін ұйым

Ескерту. 9-1-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Астананың әлеуметтік-экономикалық дамуына, іскерлік туризмді дамытуға, сондай-ақ астананы халықаралық көрмеге даярлауға жәрдемдесетін ұйым:

1) астананың брендін ілгерілетуге бағытталған іс-шараларды өткізу жөнінде ұсыныстар әзірлеуді және оларды астана әкімдігінің қарауына енгізуді және осы іс-шараларды іске асыруды жүзеге асырады;

2) астананың брендін ілгерілету бойынша астананың әкімдігіне қызметтер көрсетеді;

3) инвестициялар тартуды және туристік дестинацияны дамыту шеңберінде жобаларды іске асыруды жүзеге асырады;

4) жаңартылатын энергия көздері саласында өнеркәсіптік-инновациялық қызметті дамытуды жүзеге асырады;

5) астанада іскерлік туризмді дамытуға ықпал ететін іс-шараларды ілгерілетеді;

6) жергілікті және шетелдік туристерге астана туралы қажетті ақпарат береді;

7) туризм саласында инновациялық шешімдер іздеуді, зерделеуді, тартуды және енгізуді жүзеге асырады;

8) астананың туристік әлеуетін дамыту жөнінде ұсыныстар енгізеді;

9) астананың әкімдігі айқындайтын өзге де қызметті жүзеге асырады.

Ескерту. 2-тарау 9-1-баппен толықтырылды - ҚР 27.10.2015 № 362-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2021 № 87-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VIІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-2-бап. Мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін мәжбүрлеп алып қоюды, оларды үйлерден (құрылыстардан, ғимараттардан) босатуды қамтамасыз ету саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын

1. Мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін мәжбүрлеп алып қоюды, оларды үйлерден (құрылыстардан, ғимараттардан) босатуды қамтамасыз ету саласындағы шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын "Мемлекеттік мүлік туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес:

1) мемлекет мұқтажы үшін жер учаскесінің алып қойылуына байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығарудың басталғаны туралы меншік иелерінің немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушыларды хабардар етуді қамтамасыз етеді;

2) мемлекет мұқтажы үшін жер учаскесінің алып қойылуына байланысты иеліктен шығарылатын жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің нарықтық құнын айқындауды қамтамасыз етеді, өтем мөлшерін айқындайды;

3) алып қойылатын жер учаскелерін үйлерден (құрылыстардан, ғимараттардан) босатудың сметалық құнын дайындауды қамтамасыз етеді;

4) алып қойылатын мүліктің меншік иелерімен немесе мемлекеттік емес жер пайдаланушылармен келіссөздер, келісу рәсімдерін жүргізуді қамтамасыз етеді;

5) мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін немесе өзге де мүлікті мәжбүрлеп алып қою мәселелері бойынша соттарда астана әкімдігінің мүдделерін білдіреді;

6) мемлекет мұқтажы үшін жер учаскесінің алып қойылуына байланысты жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүліктің құнын және өтелуге жататын шығындарды өтеу төлемдерін бюджет қаражаты есебінен төлеуді қамтамасыз етеді;

7) жер учаскелерін үйлерден (құрылыстардан, ғимараттардан) босатуды қамтамасыз етеді.

2. Астананың жергілікті атқарушы органы осы баптың 1-тармағында айқындалған мемлекеттік кәсіпорыннан мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін мәжбүрлеп алып қоюды, оларды үйлерден (құрылыстардан, ғимараттардан) босатуды қамтамасыз ету саласында көрсетілетін қызметтер мен жұмыстарды сатып алады.

Ескерту. 2-тарау 9-2-баппен толықтырылды - ҚР 27.10.2015 № 362-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-бап. Астананың әкімі

Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өкілеттіктермен қатар, астана әкімі өз құзыреті шегінде:

1) Қазақстан Республикасының Президентімен, Қазақстан Республикасының Парламентімен, Үкіметімен, өзге де орталық мемлекеттік органдарымен, халықаралық ұйымдармен және шет мемлекеттер өкілдерімен қатынастарда астананың атынан өкілдік етеді;

2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, тікелей астана мүдделерін қозғайтын Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің жобаларын келіседі;

3) Қазақстан Республикасы Үкіметінің қарауына астананың жұмыс істеуі мен оны дамыту мәселелері жөніндегі нормативтік құқықтық актілердің жобаларын және басқа да ұсыныстар енгізеді;

4) астанада жалпымемлекеттік және халықаралық сипаттағы іс-шараларды өткізу туралы мәселелерді шешуге қатысады;

5) тиісті мемлекеттік органдарға астана аумағында орналасқан республикалық меншіктегі, қаланың астана функцияларын орындауын қамтамасыз ету үшін зор маңызы бар объектілерді қаланың коммуналдық меншігіне беру туралы ұсыныстар енгізеді.

11-бап. Астананың коммуналдық меншігі

Астананың коммуналдық меншігі Қазақстан Республикасы мемлекеттік меншігінің құрамдас бөлігі болып табылады және мыналардан:

1) жеке меншіктегі жер учаскелерін қоспағанда, астана аумағындағы жер учаскелеріне меншіктен;

2) астана әкімдігі акционері (қатысушысы) ретінде болатын акционерлік қоғамдардағы акцияларға, жауапкершілігі шектеулі серіктестердегі қатысу үлестеріне меншік құқықтарынан;

3) астана көшелерінен, жылжымайтын мүлікке меншіктен;

4) астана әкімдігі меншік иесі ретінде болатын мемлекеттік мекемелердің және коммуналдық мемлекеттік кәсіпорындардың мүлкінен;

5) өзге де мүлік пен құқықтардан, оның ішінде мүліктік құқықтардан, активтерден тұрады.

Ескерту. 11-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2011.03.01 № 414-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

12-бап. Астанадағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі

1. Астананың аумағында сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі астананың бас жоспарына, қала құрылысы және сәулет-құрылыс құжаттамасына, мемлекеттік нормативтерге (мемлекеттік нормативтік құжаттарға) сәйкес және Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылуға тиіс.

2. Алып тасталды - ҚР 05.05.2017 № 59-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3. Астана аумағының құрылыс салу мәселелерін қарау және үйлестіру үшін астана әкімі астананың қала құрылысы кеңесін құрады.

Астананың қала құрылысы кеңесін астана әкімі басқарады.

Астананың қала құрылысы кеңесінің құрамына астана құрамына астана әкімдігінің өкілдері, сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі жергілікті атқарушы органының, астананың мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы мен қадағалауының басшысы, жетекші сәулетшілер кіреді. Қала құрылысы кеңесінің жұмысына қоғамдық бірлестіктердің, қауымдастықтардың өкілдері және өзге де адамдар тартылуы мүмкін.

Астананың қала құрылысы кеңесі:

1) астана аумағындағы және қала маңы аймағындағы сәулет-қала құрылысы жобаларын қарайды;

2) астананы монументті-көркем безендіру мәселелері бойынша ұсыныстарды қарайды және енгізеді;

3) қала құрылысы кеңесі туралы ережеге сәйкес өзге де міндеттерді жүзеге асырады.

Қала құрылысы кеңесі отырысының мерзімділігін астана әкімі айқындайды.

4. Астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беру мақсатында жергілікті атқарушы орган көп пәтерлі тұрғын үйлерге техникалық зерттеп-қарауды жүргізеді.

Техникалық зерттеп-қарау актілерінің негізінде астананың жергілікті атқарушы органы астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беруге бағытталған, жөндеуге жататын үйлердің тізбесін айқындайды.

Астананың жергілікті атқарушы органы үйлердің тізбесін айқындағаннан кейін үй-жайлардың (пәтерлердің) меншік иелерінің жиналысы:

уәкілетті ұйымды тарта отырып, астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беруге бағытталған жөндеуді жүргізу туралы;

мердігер ұйымды таңдау туралы;

астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беруге бағытталған, көп пәтерлі тұрғын үйлерді жөндеуге байланысты шығыстарды толық өтеу жөніндегі өтінішті кондоминиум объектілерін басқару органы арқылы беру туралы шешім қабылдайды.

Үй-жайлардың (пәтерлердің) меншік иелері жиналысы шешімінің негізінде кондоминиум объектісін басқару органы уәкілетті ұйыммен жөндеуді жүргізуді ұйымдастыруға арналған шарт жасасады.

Кондоминиум объектісін басқару органымен жасасқан шарт және үй-жайлардың (пәтерлердің) меншік иелері жиналысы шешімінің негізінде уәкілетті ұйым мердігер ұйыммен шарт жасасады.

Жұмыстар аяқталғаннан кейін уәкілетті ұйым кондоминиум объектісін басқару органымен бірге мердігер ұйымнан жұмыстардың нәтижелерін қабылдайды.

Кондоминиум объектісін басқару органы үй-жайлардың (пәтерлердің) меншік иелері жиналысы шешімінің негізінде астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беруге бағытталған, көп пәтерлі тұрғын үйлерді жөндеуге байланысты шығыстарды үй-жайлардың (пәтерлердің) меншік иелеріне толық өтеу туралы өтінішпен жергілікті атқарушы органға жүгінеді.

Уәкілетті ұйым мердігер ұйымға орындалған жұмыстарының көлемі үшін ақы төлеуді астананың жергілікті атқарушы органынан алған және көп пәтерлі тұрғын үйлерді жөндеуге байланысты шығыстарды үй-жайлардың (пәтерлердің) меншік иелеріне толық өтеуге арналған қаражат есебінен жүзеге асырады.

5. Астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беру үшін уәкілетті ұйымға:

1) астанаға бірыңғай сәулеттік келбет беруге бағытталған, көп пәтерлі тұрғын үйлерді жөндеуді ұйымдастыру;

2) мыналармен:

кондоминиум объектісін басқару органымен;

мердігер ұйыммен шарттар жасасу;

3) орындалған жұмыстарға ақы төлеу;

4) кондоминиум объектісінің ортақ мүлкіне қатысты мердігер ұйымдардың орындайтын жұмыстарына мониторинг және бақылау жасау өкілеттіктері берілген.

Ескерту. 12-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.10.2015 № 366-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.05.2017 № 59-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2019 № 291-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.11.2022 № 157-VIІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

13-бап. Астананың инфрақұрылымы

Астананың инфрақұрылымы:

1) инженерлік инфрақұрылымды;

2) көліктік инфрақұрылымды;

3) тұрғын үй қорын, денсаулық сақтау, білім беру және ішкі сауда объектілерін инженерлік қамтамасыз ету, пайдалану және жөндеу жүйесін;

4) абаттандыру және көгалдандыру жүйесін;

5) астананың жұмыс істеуі үшін қажетті басқа да объектілер мен жүйелерді қамтиды.

13-1-бап. Астана бюджеті

Үш жылдық кезеңге арналған жалпы сипаттағы трансферттерді айқындау кезінде бюджеттік даму бағдарламалары бойынша шығындардың болжамды көлеміне мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен арттыру коэффициенті қолданылады.

Ескерту. 2-тарау 13-1-баппен толықтырылды – ҚР 01.01.2023 № 182-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3-тарау. Қорытынды ережелер

Ескерту. 3-тараудың атауына өзгерту енгізілді - ҚР 2011.03.01 № 414-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

14-бап. Мемлекет мұқтаждары үшін жер учаскелерін алып қою ерекшеліктері

Ескерту. 14-бап алып тасталды - ҚР 2011.03.01 № 414-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

15-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

1. Осы Заң ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

2. Алып тасталды - ҚР 03.04.2019 № 243-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3. "Қазақстан Республикасы астанасының мәртебесі туралы" 1998 жылғы 20 мамырдағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1998 ж., № 7-8, 79-құжат; 2001 ж., № 15-16, 228, 229-құжат; 2002 ж., № 6, 75-құжат; 2003 ж. № 24, 178-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат) күші жойылды деп танылсын.

Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 03.04.2019 № 243-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Қазақстан Республикасының
Президенті

On the status of the capital of the Republic of Kazakhstan