Зеренді ауданының 2023-2028 жылдарға арналған коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарламаны бекіту туралы

Ақмола облысы Зеренді аудандық мәслихатының 2023 жылғы 26 желтоқсандағы № 13-93 шешімі

Қазақстан Республикасының Экология кодексінің 365-бабы 3-тармағының 1) тармақшасына сәйкес, Зеренді аудандық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. Зеренді ауданының 2023-2028 жылдарға арналған коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарлама осы шешімнің 6-қосымшасына сәйкес бекітілсін.

2. Осы шешім алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Аудандық мәслихаттың төрағасы

Р.Ғабдуллина

Зеренді ауданыдық мәслихатының 2023 жылғы 26 желтоқсандағы № 13-93 шешіміне қосымша

Зеренді ауданының 2023-2028 жылдарға арналған коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі БАҒДАРЛАМАСЫ

Зеренді – 2023 жыл

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

1. КОММУНАЛДЫҚ ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУДЫҢ АҒЫМДАҒЫ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ.

1.1. Коммуналдық қалдықтарды басқарудың ағымдағы жағдайын бағалау.

1.2. Соңғы үш жылдағы динамикадағы коммуналдық қалдықтарды басқаруды талдау.

1.3. Коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі іс-шараларды талдау.

1.4. Соңғы үш жылдағы динамикаға бөлінген қаражаттың сипаттамасы мен талдауы.

2. БАҒДАРЛАМАНЫҢ МАҚСАТТАРЫ, МІНДЕТТЕРІ ЖӘНЕ НЫСАНАЛЫ КӨРСЕТКІШТЕРІ.

2.1. Бағдарламаның мақсаттары мен міндеттері.

2.2. Қойылған мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізу жолдары.

2.3. Бағдарламаның нысаналы көрсеткіштері.

3. НЕГІЗГІ БАҒЫТТАР, ҚОЙЫЛҒАН МАҚСАТТАР МЕН МІНДЕТТЕРГЕ ҚОЛ ЖЕТКІЗУ ЖОЛДАРЫ.

4. ҚАЖЕТТІ РЕСУРСТАР.

5. БАҒДАРЛАМАНЫ ІСКЕ АСЫРУ ЖӨНІНДЕГІ ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ.

КІРІСПЕ

Зеренді ауданы - Қазақстанның Ақмола облысының әкімшілік бірлігі. Әкімшілік орталығы - Зеренді ауылы. Аудан аумағымен қоршалған анклав қалалық аумақ болып табылады Көкшетау әкімшілігі, әкімшілік жағынан ауданға кірмейді.

Ақмола облысының солтүстігінде орналасқан. Аудан аумағы Көкшетау қалалық әкімшілігін (облыс орталығы - Көкшетау қаласын қоса алғанда) қоршап тұр. Батыста, солтүстікте және солтүстік-шығыста аудан Солтүстік Қазақстан облысымен шектеседі.

Жер бедері - төмен таулы, таяз шоқылы жазық. Тау көтерілістер - Зеренді таулары (587 м), Жыланды шоқысы (609 м) және басқалары. Аудан аумағында пайдалы қазбалар бар: алтын, қызыл гранит, доломит, каолин және басқалары.

Аудан аумағы бойынша оңтүстіктен солтүстікке қарай Шағалалы өзені және оның оң саласы Қылшықты ағады. Ауданның оңтүстігінде Жабай, Аршалы, Қошқарбай - Есіл бассейнінің өзендері бастау алады. Көптеген шағын көлдер аумаққа шашыраңқы.

Климаты континентальды, қысы ұзақ, қарлы емес және жазы құрғақ, жылы. Қар 140-160 күнге созылады, бірақ қар жамылғысының биіктігі небары 20 см. Қаңтардың орташа температурасы -18°С, шілденің 19°С. жауын-шашынның орташа жылдық мөлшері 350-400 мм құрайды.

Қара жер және қара каштан топырақтары кең таралған, кейбір жерлерде сортаңдар кездеседі. Тың және тыңайған жерлерді игеру кезеңінде аудан жерлерінің көп бөлігі жыртылды. Солтүстік бөлігінде ұсақ жапырақты қайың-көктерек ормандары сақталған. Таулы аймақтарда қарағай, қайың, терек, көктерек өседі; қарақат, таңқурай, итмұрын, долана және басқа бұталар өсінділерді құрайды. Жазық жерлерде қарағай, шабындық және басқа бұталар, дәнді дақылдар (қауырсын, бетеге), жусан, жабайы пияз кездеседі. Мүк тасты жерлерде өседі. Ауданның фаунасы-қасқыр, бұлан, елік, қоян, түлкі, қарсақ, тиін; далада кеміргіштер кездеседі. Аудан аумағында дала және суда жүзетін құстардың 200-ден астам түрін кездестіруге болады, олардың 150-і ұя салады.

Аудан 1935 жылы 31 қаңтарда Қарағанды облысында құрылды, 1936 жылы 29 шілдеде Солтүстік Қазақстан облысына, 1939 жылы 14 қазаннан бастап Ақмола облысына (Сталин ауданы ретінде) ауысты. 1944 жылғы 16 наурыздан 1997 жылғы 3 мамырға дейін аудан Көкшетау облысының құрамына кірді (1963 жылғы 2 қаңтардан 1967 жылғы 2 қаңтарға дейін аудан таратылды), содан кейін 1999 жылғы 10 сәуірге дейін - Солтүстік Қазақстан облысының құрамына кірді.

Зеренді ауданының аумағында 20 ауылдық округ, Алексеевка кенті және Айдабол ауылы орналасқан, аудан аумағындағы елді мекендер саны 79, халық саны 36 266 адам.

Коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі іс-шаралардың сипаттамасы: коммуналдық қалдықтарды басқару жүйесіне тұтынушылар (жеке және заңды тұлғалар), коммуналдық қалдықтарды жинау, әкету, қайта өңдеу, кәдеге жарату және жою қызметтерін ұсынатын ұйымдар, жергілікті атқарушы органдар және басқа да уәкілетті органдар кіреді. "Ластаушы" қағидатына сәйкес коммуналдық қалдықтарды басқаруға байланысты барлық шығындарды коммуналдық қалдықтардың пайда болу көздері-тұтынушылар өтеуге міндетті. Бұдан шығатыны, коммуналдық қалдықтарды басқару жүйесін модернизациялау мен дамытудың жалғыз көзі тұтынушыларға көрсетілген қызметтер үшін төленетін қаражат болып табылады.

Елді мекен аумағынан коммуналдық қалдықтарды жинаудың, әкетудің, қайта өңдеудің және жоюдың тұтынылған қызметтерін өлшеуге мүмкіндік беретін есепке алу аспаптарының болмауы коммуналдық қалдықтардың пайда болуының барлық объектілерінен (халық, әлеуметтік мақсаттағы объектілер және т.б.) коммуналдық қалдықтардың жинақталу нормаларының болуын талап етеді

Коммуналдық қалдықтардың жинақталу нормасы-бұл белгілі бір елді мекеннің тұрғындары мен шаруашылық жүргізуші субъектілерінен уақыт бірлігіне (күн, жыл) есепті бірлікке (адамға) түзілетін коммуналдық қалдықтардың мөлшері.

Жинақтау нормаларының функционалы:

1. Арқылы тұтынушылардың мүдделерін қорғау:

а) абоненттер санына емес, тек белгілі бір нормаға арналған шығындарды есептеу.

б) осы қызметтер нарығындағы бәсекелестікті күшейту жолымен көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыру.

2. Көрсетілетін қызметті берушілердің мүдделерін қорғау:

а) шарттық қатынастардың негізі болып табылатын нормалар мүлдем болмаған объектілерге арналған нормаларды анықтау;

б) Бизнестің мүдделілігі, осы қызмет түрлерін, жұмыстарды ұсынудағы инвестициялық тартымдылық;

в) рұқсат етілмеген ҚТҚ полигондарының санын азайту.

Коммуналдық қалдықтардың жинақталу нормалары елді мекеннің коммуналдық қалдықтарын басқару жүйесіне әсер ететін негізгі фактор болып табылады. Бір есептік бірлікке жиналатын коммуналдық қалдықтардың мөлшері туралы сенімді ақпарат болашақта коммуналдық қалдықтардың пайда болу көлемін жоспарлауға мүмкіндік береді, соның есебінен елді мекенде коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеудің барлық тізбегін ұйымдастыруға мүмкіндік береді.

Коммуналдық қалдықтарды жинаудың сенімді нормаларының маңыздылығы жоғары: артық өндіріс қуаттылығына алып келеді, ал кемшілік ауданда қажетті санитарлық жағдайларды (рұқсат етілмеген полигондардың пайда болуы), коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеу саласындағы кәсіпорындардың тұрақты қаржылық жағдайын қамтамасыз етпейді.

Коммуналдық қалдықтарды жинаудың нақты нормаларын бекіту ауданды санитарлық тазартумен айналысатын кәсіпорындарға тікелей экономикалық тиімділікті қамтамасыз етеді. Коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеуді басқару жүйесіне жаңа нормаларды енгізу жоғарыда аталған кәсіпорындардың кірістерінің өсуіне әкеледі. Осылайша, жаңа нормалар тарифтерді экономикалық негізделген деңгейге жақындатуға мүмкіндік береді және коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеу саласындағы инфрақұрылымды дамытуға ықпал етеді және осы саланың инвестициялық тартымдылығын арттырады.

Негізгі нормативтік-құқықтық құжаттар Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі, Қазақстан Республикасы Экология, Геология және табиғи ресурстар министрінің 2021 жылғы 01 қыркүйектегі № 347 бұйрығымен бекітілген Коммуналдық қалдықтардың түзілу және жинақталу нормаларын есептеудің үлгілік қағидалары, экология министрінің бұйрығымен бекітілген қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге халық үшін тарифті есептеу әдістемесі болып табылады, Қазақстан Республикасының геологиясы және табиғи ресурстары жөніндегі 2021 жылғы 14 қыркүйектегі № 377 бұйрығымен бекітілген.

2023-2028 жылдарға арналған коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі Бағдарламаны әзірлеу Қазақстан Республикасы Экологиялық Кодексінің 365-бабы 4-тармағы 1) тармақшасымен байланысты, аудандардың, аудандық және облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органдары коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарламаларды әзірлеуді ұйымдастырады. Коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасы қалдықтарды басқарудың негізгі стратегиялық құжатына айналады.

Коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасы экологиялық рұқсаттың ажырамас бөлігі болып табылады.

Осы коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасы 2023-2028 жылдарға әзірленеді және түзілетін қалдықтардың көлемі мен құрамы, оларды Жинақтау, жинау, тасымалдау, залалсыздандыру, қалпына келтіру және жою тәсілдері туралы мәліметтерді, сондай-ақ қалдықтардың түзілуін қысқарту, оларды қайта пайдалану, қайта өңдеу және кәдеге жарату үлесін ұлғайту жөніндегі ұсынылатын шаралардың сипаттамасын қамтиды.

1. КОММУНАЛДЫҚ ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУДЫҢ АҒЫМДАҒЫ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ

1.1. Коммуналдық қалдықтарды басқарудың ағымдағы жағдайын бағалау

Коммуналдық қалдықтарды басқару қалалар мен елді мекендердің инфрақұрылымының маңызды бөлігі болып табылады және ол қоршаған ортаның сапасы мен тұрғындардың денсаулығына тікелей әсер етеді. Бұл бөлім аудандағы қалдықтарды басқарудың ағымдағы жағдайын бағалауға арналған. Жағдайды талдау қалдықтарды басқару жүйесіндегі проблемалар мен кемшіліктерді анықтайды және жақсарту аймақтарын анықтайды.

Қолданыстағы инфрақұрылым.

Ауылдық округтерде қалдықтарды жинау, тасымалдау және өңдеу объектілері мен жүйелері жоқ.

Ауыл әкімдіктері қалдықтарды жинауға арналған орындарды 79 елді мекеннің 45-де анықтады. Тұрғындар қалдықтарды есепке алмай-ақ, қалдықтарды жинау үшін белгілі бір орындарға қоқысты өз бетінше шығарады.

Сақтау орнын зерттеу кезінде қалдықтардың келесі морфологиялық құрамы анықталды:

PET(E), PEHD, LDPE, PP, PS, O(ther) типті пластик

электрондық қалдықтар

сынған әйнек

тоқылған материалдардың қалдықтары

тері

құрылыс қалдықтары

саңғырлықтар

құс саңғырлығы

күл.

Халық арасында жүргізілген сауалнама барысында қалдықтардың бір бөлігін жергілікті тұрғындар тұрмыста пайдаланатыны анықталды. Мұндай қалдықтарға мыналар жатады:

PET(E), типті пластик

шыны ыдыстар

қағаз

ағаш

тері

күл

құс саңғырлығы

сабан төсек қалдықтары

саңғырлықтар.

Қоршаған ортаға және адам денсаулығына теріс әсер еткеніне қарамастан, кейбір тұрғындар тұрмыстық пештерде пластик, тері, тоқыма қалдықтарын жағады.

Жергілікті тұрғындар тұрмыстық пештерде жағу кезінде мұндай қалдықтардың қауіпті қасиеттері туралы білмейді.

Төменде сауалнамаға қатысушылардың кәдеге жарату әдістері туралы ақпарат берілген, олардың үлесі пайызбен көрсетілген.

Ақкөл ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 25 адам, үйлер санының 5 % құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке			100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары			100
Шыны бөтелкелер		50	50
Тоқыма қалдықтары		10	80	10
Ағаш қалдықтары	20		80
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		30	70
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары	30		60		10
Ірі қара/жылқы терісі		10	90
Ұсақ малдың/шошқаның терісі			100
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары			100
Сабан төсек қалдықтары				100
Көң	100
Күл	100

Алексеевка кенті:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 14 адам, үйлер санының 3% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке				100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер		100
Тоқыма қалдықтары				100
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		42	58
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары						100
Ірі қара/жылқы терісі		100
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		14	86
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары	86		14
Сабан төсек қалдықтары			100
Көң	100
Күл	58		42

Бұлақ ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 13 адам, үйлер санының 2 % құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке				100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер	10	30	60
Тоқыма қалдықтары			55	45
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар	70		30
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			85		15
Тамақ қалдықтары			10		20	70
Ірі қара/жылқы терісі		70		30
Ұсақ малдың/шошқаның терісі	20			80
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			70		30
Құс тамшылары	86		14		35
Сабан төсек қалдықтары				10	90
Көң	60				40
Күл	30		10		60

Сәкен Сейфуллин атындағы ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 10 адам, үйлер санының 4% құрайды

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке	20	10	50	20
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары			20	80
Шыны бөтелкелер	20		80
Тоқыма қалдықтары				100
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар	20		80
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары						100
Ірі қара/жылқы терісі	30		60	10
Ұсақ малдың/шошқаның терісі			80	20
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары
Сабан төсек қалдықтары	10		90
Көң			100
Күл	10		60		30

Викторовка ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 11 адам, үйлер санының 3% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке				100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер	10		90
Тоқыма қалдықтары			10	90
Ағаш қалдықтары			10	90
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		30	70
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			80		20
Тамақ қалдықтары			10			90
Ірі қара/жылқы терісі		50	40	10
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		40	40	20
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			60		40
Құс тамшылары	50		30		20
Сабан төсек қалдықтары
Көң	60		10		30
Күл	70		60		30

Исаковка ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 47 адам, үйлер санының 8% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке	100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары			100
Шыны бөтелкелер			100
Тоқыма қалдықтары				100
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар			100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары			100
Ірі қара/жылқы терісі			100
Ұсақ малдың/шошқаның терісі			100
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары			100
Сабан төсек қалдықтары
Көң					100
Күл			100

Зеренді ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 33 адам, үйлер санының 2% құрайды

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке			100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары			100
Шыны бөтелкелер			100
Тоқыма қалдықтары			100
Ағаш қалдықтары			100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар			100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары			100
Ірі қара/жылқы терісі			100
Ұсақ малдың/шошқаның терісі			100
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары			100
Сабан төсек қалдықтары			100
Көң			100
Күл			100

Ортақ ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 25 адам, үйлер санының 12% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке				100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер				100
Тоқыма қалдықтары				100
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар				100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)				100
Тамақ қалдықтары				100
Ірі қара/жылқы терісі				100
Ұсақ малдың/шошқаның терісі				100
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)				100
Құс тамшылары				100
Сабан төсек қалдықтары				100
Көң				100
Күл				100

Садовый ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 8 адам, үйлер санының 3% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке				100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер			100
Тоқыма қалдықтары				100
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар			100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)				100
Тамақ қалдықтары						100
Ірі қара/жылқы терісі		60	40
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		60	40
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары			100
Сабан төсек қалдықтары			100
Көң			100
Күл			100

Сарыөзек ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 21 адам, үйлер санының 15% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке	10			90
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер	10		90
Тоқыма қалдықтары				100
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		30	70
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары						100
Ірі қара/жылқы терісі		40	30	30
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		40	60	10
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары	100
Сабан төсек қалдықтары			40	40	20
Көң			100
Күл			100

Симферополь ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 14 адам, үйлер санының 6% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке				100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер	10		90
Тоқыма қалдықтары			50	50
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары			30			70
Ірі қара/жылқы терісі		40	30	30
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		40	30	30
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			50		50
Құс тамшылары	50		50
Сабан төсек қалдықтары	60		40
Көң	60		40
Күл	40		60

Күсеп ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 24 адам, үйлер санының 4% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке				100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер		10	90
Тоқыма қалдықтары			50	50
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары			30			70
Ірі қара/жылқы терісі		40	30	30
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		40	30	30
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары	50		50
Сабан төсек қалдықтары	60		40
Көң	30		70
Күл			100

Қонысбай ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 13 адам, үйлер санының 4% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке			50	50
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары			50	50
Шыны бөтелкелер			100
Тоқыма қалдықтары			50	50
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар			100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары						100
Ірі қара/жылқы терісі			100
Ұсақ малдың/шошқаның терісі			100
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары			100
Сабан төсек қалдықтары			100
Көң			100
Күл			100

Қызылсая ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 17 адам, үйлер санының 13% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке			100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер		50	50
Тоқыма қалдықтары			50	50
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары						100
Ірі қара/жылқы терісі			50	50
Ұсақ малдың/шошқаның терісі			50	50
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары			50		50
Сабан төсек қалдықтары			50		50
Көң	30		20		50
Күл	70				30

Қызылегіс ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 15 адам, үйлер санының 13% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке			10	90
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер		10	90
Тоқыма қалдықтары			50	50
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары						100
Ірі қара/жылқы терісі			30	70
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		20	80
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			80		20
Құс тамшылары	100
Сабан төсек қалдықтары	100
Көң	20		50		30
Күл	100

Қанай би атындағы ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 16 адам, үйлер санының 11% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке			30	70
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер			100
Тоқыма қалдықтары			50	50
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары			30			70
Ірі қара/жылқы терісі		100
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		40	30	30
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			50		50
Құс тамшылары	50		50
Сабан төсек қалдықтары	50		40
Көң	60		40
Күл	40		60

Приречное ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 12 адам, үйлер санының 4% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке				100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер			100
Тоқыма қалдықтары				100
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары			100
Ірі қара/жылқы терісі				100
Ұсақ малдың/шошқаның терісі				100
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары			100
Сабан төсек қалдықтары			100
Көң			100
Күл			100

Мәлік Ғабдуллин ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны 17 адам, үйлер санының 6% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке				100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер	20	80
Тоқыма қалдықтары				100
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары						100
Ірі қара/жылқы терісі		20	10	70
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		20	10	70
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			50		50
Құс тамшылары	100
Сабан төсек қалдықтары	100
Көң	100
Күл	100

Бәйтерек ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 20 адам, үйлер санының 6% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке				100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер		10	90
Тоқыма қалдықтары			50	50
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары			30			70
Ірі қара/жылқы терісі		40	30	30
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		40	30	30
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			50		50
Құс тамшылары	50		50
Сабан төсек қалдықтары			40	60
Көң	60		40
Күл	40		60

Троицкое ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 15 адам, үйлер санының 7% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке	100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер	100
Тоқыма қалдықтары				100
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары			100
Ірі қара/жылқы терісі		100
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		100
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары			100
Сабан төсек қалдықтары	100
Көң	100
Күл	100

Чаглинка ауылдық округі:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 87 адам, үйлер санының 8% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке				100
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары				100
Шыны бөтелкелер			100
Тоқыма қалдықтары			10	90
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар		100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары			10			90
Ірі қара/жылқы терісі		100
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		100
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			90		10
Құс тамшылары	100
Сабан төсек қалдықтары	100
Көң	90		10
Күл	20		80

Айдабол ауылы:

Сауалнамаға қатысқандар саны: 10 адам, үйлер санының 3% құрайды.

Қалдықтардың түрі	Кәдеге жарату тәсілі, сауалнамаға қатысқандардың үлесі
	Қайта пайдаланады	Қабылдау пунктіне тапсырады	полигонға шығару үшін қойма	Өртейді	Іргелес учаскеге орналастырады	Компост немесе жем үшін пайдаланады
Пластикалық бөтелке			40	60
Химиядан жасалған пластикалық қаптама және басқа пластик қалдықтары			50	50
Шыны бөтелкелер		20	80
Тоқыма қалдықтары			30	70
Ағаш қалдықтары				100
Электр құрылғыларының қалдықтары, соның ішінде батареялар мен акумуляторлар			100
Сұрыптаусыз қалдықтар қоспасы (шыны, пластик, тоқыма және т. б.)			100
Тамақ қалдықтары			50			50
Ірі қара/жылқы терісі		30	70
Ұсақ малдың/шошқаның терісі		20	80
Құрылыс қалдықтары (кірпіш бетон, пластикалық терезелер)			100
Құс тамшылары			100
Сабан төсек қалдықтары			100
Көң			100
Күл			100

Зеренді ауданында коммуналдық қалдықтарды сақтауға арналған орындар 45, бұл:

1. Еленовка ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

2. Ортақ ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

3. Қызылтаң ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

4. Ақкөл ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

5. Молодежный ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

6. Қызылегіс ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

7. Ортағаш ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

8. Қарашілік ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

9. Бірлестік кенті 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

10. Сейфуллин ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

11. Қараөзек ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

12. Қостомар ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

13. Ивановка ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

14. Айдабол ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

15. Викторовка ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

16. Красиловка ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

17. Өзен ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

18. Өркен ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

19. Ақан ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

20. Баратай ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

21. Уголки ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

22. Қонысбай ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

23. Бәйтерек ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

24. Симферполь ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

25. Приречное ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

26. Троицкое ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

27. Қарсақ ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

28. Кеңөткел ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

29. Қошқарбай ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

30. Зеренді ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

31. Шағалалы ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

32. Зеренді ауылы полигон ЕЛДІ елді мекеннен 6 шақырым жерде орналасқан.

33. Қызылсая ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

34. Алексеевка кенті 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

35. Елікті ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

36. Заречное ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

37. Қарауыл Қанай би ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

38. Игілік ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

39. Жамантұз ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

40. Желтау ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

41. Мәлік Ғабдуллин ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

42. Кіші Түкті ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

43. Серафимовка ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

44. Дороговка ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

45. Қойсалған ауылы 1 км ауылдан қалдықтарды жинауға арналған орын.

1.2 Соңғы үш жылдағы динамикадағы коммуналдық қалдықтарды басқаруды талдау

Тұрғындардың қоқыстың пайда болуы мен өздігінен шығарылуын есепке алмауына байланысты пластикалық қалдықтар, шыны ыдыстар және басқа да қалдықтар сияқты дана бұйымдардың көлемін анықтау мүмкін емес.

Халық даналық бұйымдар қалдықтарының түзілуін есепке алмайтындығын ескере отырып, қалдықтарды басқару бағдарламасын әзірлеу кезінде мұндай қалдықтардың сандық және сапалық көрсеткіштері ескерілмейді. Сонымен қатар, сауалнама барысында ауылдық округтер тұрғындарының үлесіне Қалдықтарды кәдеге жарату түрлері мен тәсілдері анықталды. Бұл деректер осы бағдарламаның мақсаттары мен міндеттерін айқындау кезінде пайдаланылатын болады.

Елді мекендердің тұрғындары күл мен көңдің пайда болуының шамамен көлемін көрсетеді. Бұл ретте, мұндай қалдықтардың 50% - дан астамы тұрмыста тыңайтқыш, тұрмыстық пештерде қатты отын және т. б. түрінде пайдаланылады.

Полигонға 979,02 тонна көң әкетіледі, сондай-ақ қоса беріліп отырған учаскеде халық саны 979,02 тонна орналастырылады.

Күлді полигонға шығару 6927,2 тоннаны құрайды және ауылдық елді мекендердің сауалнамалық деректеріне сәйкес қоса беріліп отырған учаскеде 6927,2 тоннаны орналастырады.

Зеренді ауданында ҚТҚ әкету сұрыптау және қайта өңдеу бойынша ресми тіркелген кәсіпорындар мен ұйымдар жоқ. Халық ҚТҚ-ны алып кетуді жүзеге асырады.

Сондай-ақ, ҚТҚ шығаруға арналған арнайы техника (қоқыс тасушы) жоқ. ҚТҚ-ны бөлек жинауға және сақтауға арналған контейнер жоқ.

1.3 Коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі іс-шараларды талдау.

Зеренді ауданында жаңа полигондар салу үшін АЕМ-де 10 жер актісі бар, оның ішінде 9 жер учаскесі ҚТҚ полигондарын салу стандартына сәйкес келмейді, өйткені ауданы 15 гектардан аз:

Зеренді (жаңа полигон, полигон салу бойынша жұмыс жүргізілуде) қалған 9 жер актісі (Зеренді ауылы ауданы 2,2 га, ескі полигон), Ақкөл ауылы (ауданы 5,8 га), Өркен ауылы (ауданы 4,03 га), Өзен ауылы (ауданы 4,79 га), Приречное ауылы (ауданы 6 га), Шағалалы ауылы (ауданы 5 га), Қызылсая ауылы (ауданы 5 га), Алексеевка кенті (ауданы 0,82 га), Молодежное ауылы (ауданы 2,9 га).

1.4 Соңғы үш жылдағы динамикаға бөлінген қаражатты сипаттау және талдау

Қолданыстағы коммуналдық қалдықтарды жинайтын 45 орынды заңдастыруға, сондай-ақ ауылдық елді мекендер бойынша өнеркәсіптік алаңдарды ашуға 2021-2023 жылдар аралығында аудандық бюджеттен және облыстық бюджеттен ақшалай қаражат бөлінбеді.

Зеренді ауданындағы экологиялық жағдайды жақсарту бойынша оң шешім қабылдау мақсатында Зеренді ауылының аудан орталығында жаңа полигон салу туралы шешім қабылданды, өйткені аудан аумағында ҚТҚ заңдастырылған полигондары жоқ.

Осылайша, Зеренді ауылдық округінің аумағында "Атбасар – Көкшетау" бағытында (Зеренді ауылының елді мекенінен 6 км қашықтықта) 15 гектар жер учаскесі бөлінді. Ол мүдделі құрылымдармен келісілді және бастапқы деректер жиналды.

Зеренді ауданы жобаны дайындау үшін Ақмола облысының облыстық табиғи ресурстар және табиғат пайдалану басқармасына бастапқы деректер мен жер учаскесін берді.

Жобалаушы "Концерн АЙ-СУ" ЖШС (Павлодар қ.) болып табылады. Жобаны әзірлеу сомасы 5 285,0 мың теңгені құрайды.

2023 жылғы жағдай бойынша жоғарыда аталған полигонға ТЭН әзірленді.

Қазіргі уақытта жоба Ақмола облысы бойынша экология басқармасында скринингтен өтуде (экология бөлігінде экологиялық сараптама жүргізілуде).

Кейіннен экологиялық сараптаманың оң нәтижелерінен кейін Зеренді ауылының полигонына қоғамдық тыңдаулар өткізілетін болады.

Полигонның құрылысы шамамен 2025 жылдың басы.

Полигонның жобалық қуаты жылына 30 000 тоннаны құрайды, пайдалану мерзімі 20 жылды құрайды.

Бір полигон құрылысының болжамды құны 1,65 миллиард теңгені құрайды.

2. БАҒДАРЛАМАНЫҢ МАҚСАТТАРЫ МІНДЕТТЕРІ ЖӘНЕ НЫСАНАЛЫ КӨРСЕТКІШТЕРІ

2.1. Бағдарламаның мақсаттары мен міндеттері.

Коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасының мақсаттары:

1. жинақталған және түзілетін коммуналдық қалдықтардың көлемін біртіндеп қысқартуға бағытталған белгіленген көрсеткіштерге қол жеткізу.

Мақсат 1. Өндіріс және тұтыну коммуналдық қалдықтарымен жұмыс істеу саласындағы басқару жүйесін жетілдіру.

Мақсат 2. Өндіріс және тұтыну коммуналдық қалдықтарын жинау аумақтарының санитарлық және экологиялық жағдайын жақсарту.

Мақсат 3. Өндіріс және тұтыну коммуналдық қалдықтарын бөлек жинау және тасымалдауды жақсарту;

Мақсат 4. Өндіріс және тұтыну коммуналдық қалдықтарын уақтылы шығаруды қамтамасыз ету. Бағдарламаны іске асыру процесінде қойылған мақсаттарға қол жеткізу үшін мынадай міндеттер шешілуі тиіс:

пайда болған коммуналдық қалдықтардың көлемін азайту;

өндіріс және тұтыну коммуналдық қалдықтарымен жұмыс істеу және қайталама ресурстарды пайдалану саласында бірыңғай ақпараттық орта құру және қолдау;

өндіріс және тұтыну коммуналдық қалдықтарымен жұмыс істеу жүйесін жаңғырту;

коммуналдық қалдықтарды орналастырудың рұқсат етілмеген үйінділерін жою.

Бағдарламаның мақсаттарына қол жеткізу оны іске асыру үшін кешенді іс-шаралар өткізу арқылы жүзеге асырылатын болады. Іс-шаралар жоспарында Бағдарламаны іске асыру жөніндегі шаралар көзделген және орындаушылар, іске асыру мерзімдері, сондай-ақ қаржыландыру көздері мен көлемі көрсетілген. Бағдарламаның міндеттері-Жоспарлы кезең шеңберінде қол жеткізуге болатын жұмыс көлемін болжай отырып, қойылған мақсатқа қол жеткізу жолдарын, неғұрлым тиімді және экономикалық негізделген әдістермен айқындау. Коммуналдық қалдықтарды кешенді басқару негіздерін құрылымдау келесі аспектілерді қамтиды:

Генезис-білім беру көздері, технологиялық пайдалану процестері, қалдықтар туралы бастапқы ақпарат (қалдықтарды түгендеу).

Талдау – Физика-техникалық, технологиялық, экономикалық, ресурстық, әлеуметтік.

Базис-нормативтік-әдістемелік құжаттама.

Қалдықтарды синтездеу-паспорттау.

Коммуналдық қалдықтарды кешенді басқаруды жүзеге асыру үшін коммуналдық қалдықтарды басқару саласындағы саясат компоненттерінің болуы қажет, атап айтқанда:

коммуналдық қалдықтардың барынша алдын алуды және қайталама пайдалануды ынталандыратын немесе міндеттейтін құжаттар топтамасын әзірлеу және қолдану;

коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеу әдістерінің экологиялық параметрлерін белгілеу;

коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеуді жоспарлауды жүзеге асыру үшін құрылым құру (Үйлестіру орталығы);

өндірушілердің коммуналдық қалдықтарды орналастыруға жауапкершілігі қағидаттарын әзірлеу.

Коммуналдық қалдықтарды кәдеге жарату бағдарламасының мақсаттарын анықтау және стратегияны жоспарлау кезінде коммуналдық қалдықтарды кешенді басқарудың белгілі бір иерархиясы туралы түсінік алған жөн. Мұндай иерархия, ең алдымен, коммуналдық қалдықтарды бастапқы азайту, содан кейін қайталама азайту бойынша іс – шаралар қарастырылуы керек дегенді білдіреді: коммуналдық қалдықтардың қалған бөлігін қайта пайдалану және қайта өңдеу және ең соңғы кезекте-пайда болуынан аулақ бола алмаған және қайта өңдеуге келмейтін коммуналдық қалдықтарды жою немесе көму жөніндегі іс-шаралар.

Коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасының мақсаттары мен міндеттері ауданның, қаланың немесе елдің нақты мақсаттары мен жағдайларына байланысты өзгеруі мүмкін. Алайда, жалпы алғанда, коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасының мақсаттары мен міндеттері келесі элементтерді қамтуы мүмкін:

Осы коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасының мақсаттары:

1. Коммуналдық қалдықтардың түзілу көлемін қысқарту

2. Коммуналдық қалдықтарды басқару шығындарын азайту

3. Қоғам денсаулығын қорғау;

4. Тұрақты тұтыну мен өндіріске ықпал ету.

Алға қойылған мақсаттарға жету үшін келесі міндеттерді орындау қажет:

1. Коммуналдық қалдықтарды жинау мен тасымалдаудың тиімді жүйесін әзірлеу және енгізу;

2. Халықтың хабардарлығын арттыру;

3. Коммуналдық қалдықтарды қайта өңдеу және өңдеу үшін инфрақұрылымды әзірлеу;

4. Стратегияны түзету үшін бағдарлама нәтижелерін бақылау және бағалау;

2.2. Қойылған мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізу жолдары.

Коммуналдық қалдықтарды тиімді басқару кешенді және жүйелі тәсілді, сондай-ақ барлық мүдделі тараптардың белсенді өзара іс-қимылын талап етеді. Алға қойылған мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізу үшін күш-жігерді аудан ішінде ғана емес, облыстың басқа аудандарымен ынтымақтастықты іске асыру қажет. Келесі қадамдарды орындау қажет:

1. Тиімді инфрақұрылымды дамыту:

Коммуналдық қалдықтарды жинау, тасымалдау және өңдеу үшін объектілерді салу және жаңғырту.

Шығындарды азайту үшін жинау және тасымалдау маршруттарын оңтайландыру.

2. Ақпараттық кампаниялар мен білім беруді енгізу:

Коммуналдық қалдықтарды сұрыптау және кәдеге жарату ережелері туралы халыққа оқыту іс-шараларын ұйымдастыру.

Халықтың хабардарлығы мен жауапкершілігін арттыру үшін ақпараттық кампаниялар өткізу.

3. Ынталандыру жүйесі:

Коммуналдық қалдықтардың азаюын және қайта өңдеуді арттыруды ынталандыру үшін қалдықтарға салынатын салықтар сияқты экономикалық механизмдерді енгізу.

Қайта өңдеуге және коммуналдық қалдықтарды азайтуға белсенді қатысатындар үшін сыйақы немесе жеңілдік бағдарламаларын қолдау.

4. Мониторинг және бағалау:

Коммуналдық қалдықтардың көлемін, жинау және қайта өңдеу тиімділігін бақылау үшін мониторинг жүйесін құру.

Бағдарлама нәтижелеріне тұрақты бағалау жүргізу және алынған мәліметтерге сәйкес стратегияны бейімдеу.

5. Мүдделі тараптармен ынтымақтастық:

Коммуналдық қалдықтарды басқару процесіне жеке компанияларды, үкіметтік емес ұйымдарды және жұртшылықты тарту.

Ресурстарды біріктіру және күш-жігерді үйлестіру үшін жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен серіктестік.

6. Заңнама мен нормативтерді сақтау:

Коммуналдық қалдықтарды басқару саласындағы тиісті заңнамалар мен нормативтерді тұрақты жаңарту және сақтау.

Халықаралық келісімдер мен стандарттарды, егер олар қолданылса, сақтау.

7. Инновация және зерттеу:

Коммуналдық қалдықтарды басқарудың жаңа тәсілдерін табуға және олардың қоршаған ортаға әсерін азайтуға бағытталған ғылыми-инновациялық жобаларды қолдау және қаржыландыру.

8. Қаржылық тұрақтылық:

Коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасы үшін тұрақты қаржылық модель әзірлеу, оның ішінде қаржыландыру мен бюджеттеудің ашық жүйесі.

9. Мониторинг және тәжірибе алмасу:

Коммуналдық қалдықтарды басқаруда күш біріктіру үшін басқа аудандармен ынтымақтастық.

2.3. Бағдарламаның нысаналы көрсеткіштері

Коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасының нысаналы көрсеткіштері нақты, өлшенетін, қол жеткізуге болатын, өзекті және уақыт бойынша шектеулі болуы тиіс (SMART критерийлері). Қалдықтарды басқару бағдарламасының мақсатты көрсеткіштерінің кейбір мысалдары:

Полигонға жіберілетін коммуналдық қалдықтардың жалпы көлемін азайту:

Мақсаты: полигонға жіберілетін коммуналдық қалдықтардың жалпы көлемін 5 жылдық кезеңнің соңына қарай 20%-ға азайту.

Өлшеу: жыл сайын полигонға жіберілетін тонна коммуналдық қалдықтардың саны.

Мақсаты: 2 жыл ішінде аудан аумағының 95% - на коммуналдық қалдықтарды бөлек жинау мен сұрыптаудың стандартты тәжірибесіне қол жеткізу.

Өлшеу: ұйымдастырылған бөлек алымы бар аумақтың пайызы.

Парниктік газдар шығарындыларын азайту:

Мақсаты: коммуналдық қалдықтарды басқару саласындағы барлық қолданыстағы заңнамалық нормалар мен стандарттарға сәйкестікті қамтамасыз ету.

Өлшеу: сәйкестікті тексеру және тексеру нәтижелері.

Мақсатты көрсеткіштер коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасының нақты мақсаттары мен міндеттеріне бейімделуі керек және белгіленген мақсаттарға қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін үнемі бақыланып, бағалануы керек.

3. ҚОЙЫЛҒАН МАҚСАТТАР МЕН МІНДЕТТЕРГЕ ҚОЛ ЖЕТКІЗУДІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ, ЖОЛДАРЫ

Негізгі бағыт коммуналдық қалдықтарды басқару инфрақұрылымын жаңғырту болып табылады: негізгі бағыттардың бірі қалдықтарды жинау, тасымалдау, қайта өңдеу және кәдеге жарату үшін инфрақұрылымды жаңғырту және дамыту болып табылады. Бұған заманауи құрастыру пункттерін салу, бөлек жинауға арналған контейнерлерді орнату және тасымалдау жүйесін жаңарту кіреді.

Көзді сұрыптау және бөлек жинау: үй шаруашылықтары мен кәсіпорындар деңгейінде коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды ынталандыру маңызды бағыт болып табылады. Бұл қайта өңдеу және кәдеге жарату процестерін оңтайландыруға мүмкіндік береді.

Қайта өңдеу мен кәдеге жаратуды ынталандыру: бағдарлама қайта өңдеу компанияларымен серіктестік құру және қайта өңдеу материалдары үшін жергілікті нарықтардың дамуын қолдау арқылы қайта өңдеу мен кәдеге жаратуды белсенді түрде ынталандырады.

Білім беру және халықты ақпараттандыру: бағдарламаны сәтті жүзеге асыру үшін бөлек жинау, тұрақтылық және экологиялық жауапкершілік ережелері туралы жұртшылықты қалыптастыру және хабардар ету маңызды.

Қойылған мақсаттарға жету жолдары:

Ұзақ мерзімді стратегияны әзірлеу және енгізу: бағдарлама мақсатқа жетудің нақты қадамдары мен мерзімдерін анықтайтын коммуналдық қалдықтарды басқарудың ұзақ мерзімді стратегиясын әзірлеуді және енгізуді қарастырады.

Инфрақұрылымға инвестициялар: бағдарлама құрастыру пункттерін, қайта өңдеу зауыттарын және тасымалдау жүйелерін қоса алғанда, инфрақұрылымды жаңғыртуға және салуға қаражат бөлуді көздейді.

Заманауи технологияларды енгізу: бағдарлама контейнерлерді толтыруды бақылау жүйелері және ГАЖ технологияларын қолдана отырып, коммуналдық қалдықтарды жинау маршруттарын оңтайландыру сияқты заманауи технологияларды енгізуге бағытталған.

Ауылдық округтер аумағында полигондар салудың баламасы- коммуналдық қалдықтарды Зеренді ауданы бойынша сұрыптай отырып қабылдау пункттерін ашу, онда кейіннен қалдықтарды (пластмасса, шыны ыдыстар, қағаз) қабылдау мүмкіндігі болады.

Зеренді ауданы бойынша коммуналдық қалдықтарды сұрыптай отырып қабылдау пункттерін ашу жобаланатын объект ауданының қоршаған ортаға әсері не экологиялық жағдайына ерекше әсер етпейтін болады, табиғат қорғау іс-шараларын орындау кезінде.

Зеренді ауданы бойынша қалдықтарды сұрыптайтын қабылдау пункттерін сегіз ауылдық округте ашу қажет: Ақкөл, Бұлақ, Қонысбай, Чаглинка, Зеренді, Викторовка, Мәлік Ғабдуллин және Алексеевка кентінде, бұл жақын маңдағы ауылдарды қайта өңделетін қалдықтарды сұрыптау және қабылдаумен қамтуға мүмкіндік береді.

Ақкөл ауылдық округі 5 елді мекенді, халық саны 2059 адамды, аула 609 адамды құрайды. Қалдықтарды сұрыптай отырып қабылдау пунктін ашу округтің барлық елді мекендерін қайта өңделетін қалдықтарды сұрыптаумен және қабылдаумен, сондай-ақ Ортақ ауылдық округінің жақын орналасқан елді мекендерін, халық саны 824 адам және 212 ауласы бар 3 елді мекенді қамтуға мүмкіндік береді.

Бұлақ ауылдық округі 5 елді мекенді, халық саны 2309 адамды, аула 600 адамды құрайды. Қалдықтарды сұрыптай отырып қабылдау пунктін ашу округтің барлық елді мекендерін қайта өңделетін қалдықтарды сұрыптаумен және қабылдаумен, сондай-ақ жақын орналасқан Сарыөзек ауылдық округінің елді мекендерін, халық саны 1116 адам және 140 ауласы бар 3 елді мекенді қамтуға мүмкіндік береді.

Қонысбай ауылдық округі 4 елді мекенді құрайды, халық саны 2006 адам, аула 385. Қалдықтарды сұрыптай отырып қабылдау пунктін ашу округтің барлық елді мекендерін қайта өңделетін қалдықтарды сұрыптаумен және қабылдаумен, сондай-ақ жақын орналасқан Сәкен Сейфуллин атындағы ауылдық округтің 4 елді мекендерін, халық саны 1016 адам және 256 аула, Симферополь ауылдық округі, 3 елді мекен, халық саны 1250 адам және 277 аула, Қызылсаян ауылдық округі, 3 елді мекен, халқы 501 адам және 141 ауласы бар қамтуға мүмкіндік береді.

Чаглинка ауылдық округі 5 елді мекенді, халық саны 2879 адамды, аула 735 адамды құрайды. Сұрыптау қабылдау пунктінің ашылуы округтің барлық елді мекендерін қайта өңделетін қалдықтарды сұрыптаумен және қабылдаумен, сондай-ақ Приречное ауылдық округінің жақын орналасқан елді мекендерін, халық саны 1000 адамнан тұратын 2 елді мекенді және 338 ауланы, Садовый ауылдық округін, халық саны 1610 адамнан тұратын 3 елді мекенді және 399 ауланы қамтуға мүмкіндік береді.

Зеренді ауылдық округі 3 елді мекенді, халық саны 7705 адамды, аулалар саны 1896 адамды құрайды. Сұрыптау қабылдау пунктінің ашылуы округтің барлық елді мекендерін қайта өңделетін қалдықтарды сұрыптаумен және қабылдаумен, сондай-ақ жақын орналасқан Бәйтерек ауылдық округінің елді мекендерін, 5 елді мекенді, халық саны 1170 адамды, 381 ауланы, Троицкое ауылдық округін, 4 елді мекенді, халық саны 1309 адамды, 334 ауланы қамтуға мүмкіндік береді.

Викторовка ауылдық округі 3 елді мекенді, халық саны 1491 адамды, аула 482 адамды құрайды. Сұрыптау қабылдау пунктінің ашылуы округтің барлық елді мекендерін қайта өңделетін қалдықтарды сұрыптаумен және қабылдаумен, сондай-ақ Исаковка ауылдық округінің жақын орналасқан 3 елді мекендерін, халық саны 616 адам және 617 аула, Айдобол ауылы, халық саны 956 адам және 373 ауланы қамтуға мүмкіндік береді.

Мәлік Ғабдуллин ауылдық округі 5 елді мекенді құрайды, халық саны 1036 адам және 311 аула. Сұрыптауды қабылдау пунктінің ашылуы округтің барлық елді мекендерін қайта өңделетін қалдықтарды сұрыптаумен және қабылдаумен, сондай-ақ жақын орналасқан Қызылегіс ауылдық округінің елді мекендерін, халық саны 520 адам және 120 аула бар 3 елді мекенді, Қанай би атындағы ауылдық округті, халық саны 646 адам және 156 аула бар 4 елді мекенді қамтуға мүмкіндік береді.

Алексеевка кенті 3 елді мекенді құрайды, халық саны 2083 адам, аула 525. Қалдықтарды сұрыптау пунктін ашу округтің барлық елді мекендерін қайта өңделетін қалдықтарды сұрыптаумен және қабылдаумен, сондай-ақ Күсеп ауылдық округінің жақын орналасқан елді мекендерін, халық саны 2263 адам және 731 ауласы бар 5 елді мекенді қамтуға мүмкіндік береді.

Осылайша, халықты қайта өңделетін коммуналдық қалдықтарды сұрыптаумен және қабылдаумен қамту Зеренді ауданының басым бөлігін құрайды.

Қабылдау пункттері бойынша жобаларды іске асыру үшін ауданы кемінде 300 м2 үй-жай қажет.

ҚТҚ-ны бөлек жинау және сақтау үшін контейнерлер сатып алу қажет.

Жоғарыда аталған барлық жұмыстар Жобалау-сметалық құжаттамаларды әзірлеуді және қажетті қаржы қаражатын бөлуді талап етеді.

4. ҚАЖЕТТІ РЕСУРСТАР

Бағдарлама бюджеті: коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасын іске асыруға бөлінген жалпы бюджетті көрсету. Бұл бағдарламаны орындау барысында бастапқы қаржыландыруды да, күтілетін қосымша шығындарды да қамтиды.

Қаржыландыру көздері: мемлекеттік бюджеттер, жергілікті салықтар, гранттар және басқалары сияқты бағдарламаны қаржыландыру көздерінің сипаттамасы.

Инвестицияларды қаржыландыру: құрастыру пункттерін, қайта өңдеу зауыттарын салу және қажетті техниканы сатып алу сияқты инвестициялық жобаларға бөлінген қаржыландыруды көрсету.

Коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарламаның іс-шараларын қаржыландыру көзі жергілікті бюджет, облыстық бюджет болып табылады.

Адами ресурстар:

Қызметкерлер: қызметкерлердің қажетті санын, олардың біліктілігін және бағдарламаны іске асырудағы рөлін анықтау.

Персоналды оқыту және дамыту: бағдарламаны сәтті жүзеге асыруды қамтамасыз ету үшін персоналды оқыту және дамыту жоспарларының сипаттамасы.

Инфрақұрылым:

Коммуналдық қалдықтарды жинауға және тасымалдауға арналған инфрақұрылым: коммуналдық қалдықтарды жинауға, тасымалдауға және уақытша сақтауға арналған инфрақұрылымды жаңғыртудың жай-күйі мен жоспарларын көрсету.

Қайта өңдеу және кәдеге жарату инфрақұрылымы: қайта өңдеу зауыттары мен тиісті инфрақұрылымды салу және жаңғырту жөніндегі жай-күйі мен жоспарларының сипаттамасы.

Технологиялық ресурстар:

Техникалық жабдық: бағдарламаны тиімді іске асыру үшін қажетті техникалық жабдықты көрсету.

Ақпараттық жүйелер: коммуналдық қалдықтарды бақылау және басқару үшін қажетті Ақпараттық жүйелер мен бағдарламалық жасақтаманың сипаттамасы.

Серіктестік қатынастар:

Серіктестер және ынтымақтастық: қосымша ресурстар немесе сараптама ұсына алатын ұйымдармен, кәсіпорындармен және ҮЕҰ-мен серіктестік қатынастарды көрсету.

Азаматтық қоғам: бағдарламаны жүзеге асыруға жұртшылық пен еріктілерді тарту шараларының сипаттамасы.

Уақыт шеңбері:

Орындалу кестесі: жобалар мен іс-шаралардың басталуы мен аяқталуын қоса алғанда, бағдарламаның негізгі кезеңдерін іске асыру үшін уақыт шеңберін белгілеу.

Мониторинг және бағалау: прогресс пен нәтижелерді үздіксіз бақылау үшін мониторинг және бағалау жүйесінің сипаттамасы.

Жыл	Қаржыландыру көлемі, мың теңге
2024- 2028	Бюджетке сәйкес *

Ескерту * - қаржыландыру көлемі бюджетті қалыптастыру кезінде нақтыланатын болады

тиісті жылға.

Басқару бағдарламасының барлық тармақтарын іске асыруды қаржыландыру көзі коммуналдық қалдықтармен облыстық және жергілікті бюджет басқарма саны анықталады қаржыландыру мерзімдері, көзделген шараларды жүргізудің кезектілігі бағдарламада.

* Түзетуден кейін қосымша инфрақұрылымдар анықталады, сондай-ақ қайта өңделетін коммуналдық қалдықтардың жинақталу көлемі анықталады.

5. ЗЕРЕНДІ АУДАНЫ БОЙЫНША КОММУНАЛДЫҚ ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУ БАҒДАРЛАМАСЫН ІСКЕ АСЫРУ ЖӨНІНДЕГІ ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ

№ п/п	Іс-шаралар	Мерзімі орындау	Іс-шараларды іске асыруға арналған қаражат	Ескерту
1	2	3	4	5
1	Уақытылы әзірлеу нормативтік құжаттар	2023 жыл	Қаржыландыруды қажет етпейді
2	Қайта өңделетін коммуналдық қалдықтардың (пластмасса, шыны ыдыстар, қағаз)көлемін анықтау және есепке алуды жүргізу үшін 2 жыл ішінде мониторинг жүргізу	2024-2025 жыл	ЖБ
3	Коммуналдық қалдықтардың пайда болуы мен жинақталуы бойынша мониторингтік деректерді жүргізетін штаттан тыс қызметкерлердің қажетті санын анықтау	2024 жыл Наурыз	ЖБ
4.	Коммуналдық қалдықтардың пайда болуы мен жинақталуы бойынша мониторингтік деректерді жүргізетін штаттан тыс қызметкерлерге еңбекақы төлеу	2024-2025 жыл	ЖБ
5	Соңғы 2 жылдағы мониторингтік деректер негізінде ПКО түзету	2025 год (4 тоқсан)	ЖБ
6	Зеренді ауданының 8 ауылдық округінде (Ақкөл, Бұлақ, Қонысбай, Чаглинка, Зеренді, Викторовка, Мәлік Ғабдуллин және Алексеевка кентінде) коммуналдық қалдықтарды сұрыптай отырып қабылдау пункттерін ашу	2024-2025 жыл	ЖБ
7	Зеренді ауылында ҚТҚ полигонын салу жобасын іске асыру	2025-2026 жыл	ОБ,АБ
8	ҚТҚ қалдықтарын шығару үшін 13 бірлік мөлшерінде мамандандырылған техника сатып алу.	2025-2026 жыл	ОБ,ЖБ
9	Зеренді ауылының жобаланатын полигонында ашылған кезде тартылған персонал саны 40 адам	2025 -2026 жыл	Кәсіпорынның, ұйымның меншікті қаражаты
10	Туралы түсіндіру сипаттағы іс-шаралар өткізу жол берілмейді рұқсатсыз коммуналдық қалдықтарды орналастыру халық жабдықталмаған орындарда	2024-2028 жыл	Қаржыландыруды қажет етпейді
11	Жинау, тасымалдау және коммуналдық қалдықтарды кәдеге жарату өндіріс және тұтыну, іс-шаралар өткізу бағытталған алдын алу қоршаған ортаның ластануы	2025-2028 жыл	Қаржыландыруды қажет етпейді ЖАО
12	Коммуналдық қалдықтарды шығару және кәдеге жарату шарт бойынша бөгде адамдар орындардан ұйымдармен білім беру	2026-2028 жыл	Меншікті қаражат ауылдық округ әкімдіктерінің

Об утверждении программы по управлению коммунальными отходами Зерендинского района на 2023-2028 годы

Решение Зерендинского районного маслихата Акмолинской области от 26 декабря 2023 года № 13-93

В соответствии с подпунктом 1) пункта 3 статьи 365 Экологического кодекса Республики Казахстан, Зерендинский районный маслихат РЕШИЛ:

1. Утвердить программу по управлению коммунальными отходами Зерендинского района на 2023-2028 годы согласно приложению к настоящему решению.

2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель районного маслихата

Р.Габдуллина

Приложение к решению Зерендинского районого маслихата от 26 декабря 2023 года № 13-93

ПРОГРАММА по управлению коммунальными отходами Зерендинского района на 2023-2028 годы

Зеренда - 2023 год

ОГЛАВЛЕНИЕ

ВВЕДЕНИЕ

1. АНАЛИЗ ТЕКУЩЕГО СОСТОЯНИЯ УПРАВЛЕНИЯ КОММУНАЛЬНЫМИ ОТХОДАМИ.

1.1. Оценка текущего состояния управления коммунальными отходами.

1.2. Анализ управления коммунальными отходами в динамике за последние три года.

1.3. Анализ мероприятий по управлению коммунальными отходами.

1.4. Описание и анализ выделенных средств в динамика за последние три года.

2. ЦЕЛИ, ЗАДАЧИ И ЦЕЛЕВЫЕ ПОКАЗАТЕЛИ ПРОГРАММЫ.

2.1. Цели и задачи Программы.

2.2. Пути достижения поставленных целей и задач.

2.3. Целевые показатели Программы.

3. ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ, ПУТИ ДОСТИЖЕНИЯ ПОСТАВЛЕННЫХ ЦЕЛЕЙ И ЗАДАЧ.

4. НЕОБХОДИМЫЕ РЕСУРСЫ.

5. ПЛАН МЕРОПРИЯТИЙ ПО РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ.

ВВЕДЕНИЕ

Зерендинский район - административная единица Акмолинской области Казахстана. Административный центр - село Зеренда. Анклавом, окружҰнным территорией района, является территория городской администрации Кокшетау, административно не входящий в район.

Расположен на севере Акмолинской области. Территория района окружает городскую администрацию Кокшетау (включая областной центр - город Кокшетау). На западе, севере и северо-востоке район граничит с Северо-Казахстанской областью.

Рельеф - низкогорная мелкосопочная равнина. Горные поднятия - Зерендинские горы (587 м), сопка Жыланды (609 м) и другие. На территории района присутствуют полезные ископаемые: золото, красный гранит, доломит, каолин и другое.

По территории района с юга на север протекают река Шагалалы и еҰ правый приток Кылшыкты. На юге района берут начало Жабай, Аршалы, Кошкарбай - реки бассейна Есиль. По территории разбросано множество небольших озҰр.

Климат континентальный, с продолжительной малоснежной зимой и сухим теплым летом. Снег держится 140-160 дней, однако высота снежного покрова составляет всего 20 см. Средние температуры января −18°С, июля 19°С. Среднегодовое количество осадков составляет 350-400 мм.

Распространены чернозҰмные и тҰмно-каштановые почвы, местами встречаются солонцы. В период освоения целинных и залежных земель была распахана большая часть земель района. В северной части сохранились мелколиственные берҰзово-осиновые леса. В горных районах растут сосна, берҰза, тополь, осина; подлесок образуют смородина, малина, шиповник, боярышник и другие кустарники. На равнинных местах встречаются карагана, таволга и другие кустарники, злаки (ковыль, овсяница), полынь, дикий лук. На каменистых участках произрастает мох. Фауна района - волк, лось, косуля, заяц, лисица, корсак, белка; в степи встречаются грызуны. На территории района можно встретить более 200 видов степных и водоплавающих птиц, из которых 150 гнездятся.

Район был образован 31 января 1935 года в Карагандинской области, 29 июля 1936 года перешҰл в Северо-Казахстанскую область, с 14 октября 1939 года - в Акмолинской области (как Сталинский район). С 16 марта 1944 года по 3 мая 1997 года район входил в состав Кокчетавской области (со 2 января 1963 по 2 января 1967 район был упразднҰн), затем до 10 апреля 1999 года - в состав Северо-Казахстанской области.

На территории Зерендинского района расположены 20 сельских округов, поселок Алексеевка и село Айдобол, количество населенных пунктов на территории района 79, с численностью населения 36 266 человек.

Описание мероприятий по управлению коммунальными отходами: Система управления с коммунальными отходами включают в себя потребителей (физических и юридических лиц), организаций, представляющих услуги сбора, вывоза, переработки, утилизации и удаления коммунальных отходов, местных исполнительных органов и других уполномоченных органов. Согласно принципа "загрязнитель платит" все расходы, связанные с управлением коммунальными отходами обязаны возместить потребители-источники образования коммунальных отходов. Из этого следует, что единственным источником модернизации и развития системы управления с коммунальными отходами являются средства оплачиваемые потребителями за предоставленные услуги.

Отсутствие приборов учета, позволяющие измерить потребленные услуги сбора, вывоза, переработки и удаления коммунальных отходов с территории населенного пункта, требует наличия норм накопления коммунальных отходов от всех объектов образования коммунальных отходов (население, объекты социального назначения и т.д.)

Норма накопления коммунальных отходов – это количество коммунальных отходов, образуемых от населения и хозяйствующих субъектов определенного населенного пункта на расчетную единицу (человек) в единицу времени (день, год).

Функционал нормы накопления:

1. Защита интересов потребителей через:

а) расчет затрат только на определенную норму, а не на количество абонентов.

б) повышение качества услуг путем усиления конкуренции на данном рынке услуг.

2. Защита интересов услугодателей через:

а) определение норм на объекты, по которым вообще не существовали нормы, что является основой договорных отношений;

б) заинтересованность бизнеса, инвестиционная привлекательность в предоставлении данных видов услуг, работ;

в) сокращение числа несанкционированных свалок ТБО.

Нормы накопления коммунальных отходов являются основным фактором, влияющим на систему управления коммунальными отходами населенного пункта. Достоверная информация о количестве накапливающихся коммунальных отходов на одну расчетную единицу позволяет планировать объем образования коммунальных отходов в будущем, с учетом которого организовывать всю цепочку обращения с коммунальными отходами в населенном пункте.

Важность достоверных норм накопления коммунальных отходов высока: завышение приводит к излишним производственным мощностям, а занижение не обеспечивает необходимых санитарных условий в районе (образование несанкционированных свалок), устойчивого финансового состояния предприятий сферы обращения с коммунальными отходами.

Утверждение фактических норм накопления коммунальных отходов обеспечит прямой экономический эффект предприятиям, занимающимся санитарной отчисткой района. Введение в систему управления обращения с коммунальными отходами новых норм приведет к росту доходов вышеназванных предприятий. Таким образом, новые нормы позволяют приблизить тарифы к экономически обоснованному уровню и будут способствовать развитию инфраструктуры в сфере обращения с коммунальными отходами и повысит инвестиционную привлекательность данной сферы.

Основными нормативно-правовыми документами является Экологический Кодекс Республики Казахстан, Типовые правила расчета норм образования и накопления коммунальных отходов, утвержденные Приказом Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 01 сентября 2021 года № 347, Методика расчета тарифа для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение твердых бытовых отходов утвержденная Приказом Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 14 сентября 2021 года № 377.

Разработка Программы по управлению коммунальными отходами на 2023-2028 годы связана в соответствии с подпунктом 1 пункта 4 статьи 365 Экологического Кодекса Республики Казахстан, местные исполнительные органы районов, городов районного и областного значения организуют разработку программ по управлению коммунальными отходами. Программа по управлению коммунальными отходами становится основным стратегическим документом по обращению с отходами.

Программа по управлению коммунальными отходами является неотъемлемой частью экологического разрешения.

Настоящая Программа по управлению коммунальными отходами разрабатывается на 2023-2028 годы и содержит сведения об объеме и составе образуемых отходов, способах их накопления, сбора, транспортировки, обезвреживания, восстановления и удаления, а также описание предлагаемых мер по сокращению образования отходов, увеличению доли их повторного использования, переработки и утилизации.

1. АНАЛИЗ ТЕКУЩЕГО СОСТОЯНИЯ УПРАВЛЕНИЯ КОММУНАЛЬНЫМИ ОТХОДАМИ

1.1. Оценка текущего состояния управления коммунальными отходами

Управление коммунальными отходами является важной частью инфраструктуры городов и населенных пунктов, и оно напрямую влияет на качество окружающей среды и здоровье жителей. Этот раздел предназначен для проведения оценки текущего состояния управления отходами в районе. Анализ состояния позволит выявить проблемы и недостатки в системе управления отходами и определить области для улучшения.

Существующая инфраструктура.

В сельских округах отсутствуют существующие объекты и системы сбора, транспортировки и обработки отходов.

Места для складирования отходов сельскими акиматами определены в 45 из 79 населенных пунктов. Жители самостоятельно вывозят мусор на определенные места для складирования отходов без какого-либо учета.

При изучении места складирования определены следующий морфологический состав отходов:

пластик типа PET(E), PEHD, LDPE, PP, PS, O(ther)

электронные отходы

бой стекла

отходы тканных материалов

шкуры

строительные отходы

навоз

птичий помет

зола.

В ходе опроса населения установлено, что часть отходов используются местными жителями в быту. Таким отходам относятся:

пластик типа PET(E)

стеклотара

бумага

дерево

шкуры

зола

птичий помет

отходы подстилки из соломы

навоз.

Несмотря на отрицательное влияние на окружающую среду и здоровье человека, некоторыми жильцами отходы пластика, шкуры, текстиля сжигаются в бытовых печках.

Местные жители не осведомлены об опасных свойствах таких отходов при сжигании в бытовых печках.

Ниже представлена информация о способах утилизации, которые осуществляются анкетируемыми, их доля указана в процентах.

Аккольский сельский округ:

Количество анкетируемых: 25 чел, составляет 5 % от количества домов.

Вид отхода	Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика			100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика			100
Бутылки из стекла		50	50
Текстильные отходы		10	80	10
Отходы дерева	20		80
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		30	70
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы	30		60		10
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		10	90
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней			100
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет			100
Отходы подстилки из соломы				100
Навоз	100
Зола	100

Поселок Алексеевка:

Количество анкетируемых: 14 чел, составляет 3% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика				100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла		100
Текстильные отходы				100
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		42	58
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы						100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		100
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		14	86
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет	86		14
Отходы подстилки из соломы			100
Навоз	100
Зола	58		42

Булакский сельский округ:

Количество анкетируемых: 13 чел, составляет 2 % от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика				100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла	10	30	60
Текстильные отходы			55	45
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы	70		30
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			85		15
Пищевые отходы			10		20	70
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		70		30
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней	20			80
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			70		30
Птичий помет	50		15		35
Отходы подстилки из соломы				10	90
Навоз	60				40
Зола	30		10		60

Сельский округ имени Сакена Сейфуллина:

Количество анкетируемых: 10 чел, составляет 4% от количества домов

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика	20	10	50	20
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика			20	80
Бутылки из стекла	20		80
Текстильные отходы				100
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы	20		80
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы						100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади	30		60	10
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней			80	20
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет
Отходы подстилки из соломы	10		90
Навоз			100
Зола	10		60		30

Викторовский сельский округ:

Количество анкетируемых: 11 чел, составляет 3% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика				100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла	10		90
Текстильные отходы			10	90
Отходы дерева			10	90
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		30	70
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			80		20
Пищевые отходы			10			90
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		50	40	10
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		40	40	20
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			60		40
Птичий помет	50		30		20
Отходы подстилки из соломы
Навоз	60		10		30
Зола	70				30

Исаковский сельский округ:

Количество анкетируемых: 47 чел, составляет 8% от количества домов

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика	100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика			100
Бутылки из стекла			100
Текстильные отходы				100
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы			100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы			100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади			100
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней			100
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет			100
Отходы подстилки из соломы			100
Навоз					100
Зола			100

Зерендинский сельский округ:

Количество анкетируемых: 33 чел, составляет 2% от количества домов

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика			100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика			100
Бутылки из стекла			100
Текстильные отходы			100
Отходы дерева			100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы			100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы			100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади			100
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней			100
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет			100
Отходы подстилки из соломы			100
Навоз			100
Зола			100

Ортакский сельский округ:

Количество анкетируемых: 25 чел, составляет 12% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика				100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла		10	90
Текстильные отходы			50	50
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы	100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы			30			70
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		40	30	30
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		40	30	30
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			50		50
Птичий помет	50		50
Отходы подстилки из соломы			40	60
Навоз	60		40		10
Зола	40				60

Садовый сельский округ:

Количество анкетируемых: 8 чел, составляет 3% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика				100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла			100
Текстильные отходы				100
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы			100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы						100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		60	40
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		60	40
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет			100
Отходы подстилки из соломы			100
Навоз			100
Зола			100

Сарыозекский сельский округ:

Количество анкетируемых: 21 чел, составляет 15% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика	10			90
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла	10		90
Текстильные отходы				100
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		30	70
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы						100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		40	30	30
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		40	60	10
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет	100
Отходы подстилки из соломы			40	40	20
Навоз			100
Зола			100

Симферопольский сельский округ:

Количество анкетируемых: 14 чел, составляет 6% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика				100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла	10		90
Текстильные отходы			50	50
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы			30			70
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		40	30	30
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		40	30	30
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			50		50
Птичий помет	50		50
Отходы подстилки из соломы	60		40
Навоз	60		40
Зола	40		60

Кусепский сельский округ:

Количество анкетируемых: 24 чел, составляет 4% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика				100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла		10	90
Текстильные отходы			50	50
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы			30			70
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		40	30	30
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		40	30	30
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет	50		50
Отходы подстилки из соломы	60		40
Навоз	30		70
Зола			100

Конысбайский сельский округ:

Количество анкетируемых: 13 чел, составляет 4% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика			50	50
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика			50	50
Бутылки из стекла			100
Текстильные отходы			50	50
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы			100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы						100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади			100
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней			100
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет			100
Отходы подстилки из соломы			100
Навоз			100
Зола			100

Кызылсаянский сельский округ:

Количество анкетируемых: 17 чел, составляет 13% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика			100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла		50	50
Текстильные отходы			50	50
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы						100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади			50	50
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней			50	50
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет			50		50
Отходы подстилки из соломы			50		50
Навоз	30		20		50
Зола	70				30

Кызылегисский сельский округ:

Количество анкетируемых: 15 чел, составляет 13% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика			10	90
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла		10	90
Текстильные отходы			50	50
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы						100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади			30	70
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		20	80
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			80		20
Птичий помет	100
Отходы подстилки из соломы	100
Навоз	20		50		30
Зола	100

Сельский округ имени Канай би:

Количество анкетируемых: 16 чел, составляет 11% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика			30	70
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла			100
Текстильные отходы			50	50
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы			30			70
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		100
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		40	30	30
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			50		50
Птичий помет	50		50
Отходы подстилки из соломы	50		40
Навоз	60		40
Зола	40		60

Приреченский сельский округ сельский округ:

Количество анкетируемых: 12 чел, составляет 4% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика				100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла			100
Текстильные отходы				100
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы			100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади				100
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней				100
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет			100
Отходы подстилки из соломы			100
Навоз			100
Зола			100

Сельский округ Малика Габдуллина:

Количество анкетируемых 17 чел, составляет 6% от количества домов

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика				100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла	20	80
Текстильные отходы				100
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы						100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		20	10	70
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		20	10	70
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			50		50
Птичий помет	100
Отходы подстилки из соломы	100
Навоз	100
Зола	100

Байтерекский сельский округ сельский округ:

Количество анкетируемых: 20 чел, составляет 6% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика				100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла		10	90
Текстильные отходы			50	50
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы			30			70
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		40	30	30
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		40	30	30
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			50		50
Птичий помет	50		50
Отходы подстилки из соломы			40	60
Навоз	60		40
Зола	40		60

Троицкий сельский округ сельский округ:

Количество анкетируемых: 15 чел, составляет 7% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика	100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла	100
Текстильные отходы				100
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы			100
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		100
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		100
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет			100
Отходы подстилки из соломы	100
Навоз	100
Зола	100

Чаглинский сельский округ сельский округ:

Количество анкетируемых: 87 чел, составляет 8% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика				100
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика				100
Бутылки из стекла			100
Текстильные отходы			10	90
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы		100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы			10			90
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		100
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		100
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			90		10
Птичий помет	100
Отходы подстилки из соломы	100
Навоз	90		10
Зола	20		80

Село Айдабол:

Количество анкетируемых: 10 чел, составляет 3% от количества домов.

Вид отхода		Способ утилизации, доля анкетированных
	Повторно использует	Сдает в пункт приема	складирует для вывоза в полигон	Сжигает	Размещает на прилегающем участке	Использует для компоста или корма
Бутылки пластика			40	60
Пластиковая упаковка из-под химии и другие отходы из пластика			50	50
Бутылки из стекла		20	80
Текстильные отходы			30	70
Отходы дерева				100
Отходы электроприборов, в том числе батареи и аккумуляторы			100
Смесь отходов без сортировки (стеклобой, пластик, текстиль и т.д.)			100
Пищевые отходы			50			50
Шкуры крупно рогатого скота/лошади		30	70
Шкуры мелко-рогатого скота/свиней		20	80
Строительные отходы (бой кирпича и бетона, пластиковые окна)			100
Птичий помет			100
Отходы подстилки из соломы			100
Навоз			100
Зола			100

Мест для складирования коммунальных отходов в Зерендинском районе 45, это:

1. Село Еленовка место расположение для складирования отходов от села 1 км.

2. Село Ортак место расположение для складирования отходов от села 1 км.

3. Село Кызылтан место расположение для складирования отходов от села 1 км.

4. Село Акколь место расположение для складирования отходов от села 1 км.

5. Село Молодежное место расположение для складирования отходов от села 1 км.

6. Село Кызылегис место расположение для складирования отходов от села 1 км.

7. Село Ортаагаш место расположение для складирования отходов от села 1 км.

8. Село Карашилик место расположение для складирования отходов от села 1 км.

9. Поселок Бирлестик место расположение для складирования отходов от села 1 км.

10. Село Сейфуллино место расположение для складирования отходов от села 1 км.

11. Село Караозек место расположение для складирования отходов от села 1 км.

12. Село Костомаровка место расположение для складирования отходов от села 1 км.

13. Село Ивановка место расположение для складирования отходов от села 1 км.

14. Село Айдабол место расположение для складирования отходов от села 1 км.

15. Село Викторовка место расположение для складирования отходов от села 1 км.

16. Село Красиловка место расположение для складирования отходов от села 1 км.

17. Село Озен место расположение для складирования отходов от села 1 км.

18. Село Оркен место расположение для складирования отходов от села 1 км

19. Село Акан место расположение для складирования отходов от села 1 км.

20. Село Баратай место расположение для складирования отходов от села 1 км.

21. Село Уголки место расположение для складирования отходов от села 1 км

22. Село Конысбай место расположение для складирования отходов от села 1 км.

23. Село Байтерек место расположение для складирования отходов от села 1 км.

24. Село Симферпольское место расположение для складирования отходов от села 1 км.

25. Село Приречное место расположение для складирования отходов от села 1 км.

26. Село Троицкое место расположение для складирования отходов от села 1 км.

27. Село Карсак место расположение для складирования отходов от села 1 км.

28. Село Кеноткель место расположение для складирования отходов от села 1 км.

29. Село Кошкарбай место расположение для складирования отходов от села 1 км.

30. Село Зеренда место расположение для складирования отходов от села 1 км.

31. Село Шагалалы место расположение для складирования отходов от села 1 км.

32. Село Зеренда полигон расположен в 6 километрах от населенного пункта.

33. Село Кызылсая место расположение для складирования отходов от села 1 км.

34. Поселок Алексеевка место расположение для складирования отходов от поселка 1 км.

35. Село Еликти место расположение для складирования отходов от села 1 км.

36. Село Заречное место расположение для складирования отходов от села 1 км.

37. Село Карауыл Канай бия место расположение для складирования отходов от села 1 км.

38. Село Игилик место расположение для складирования отходов от села 1 км.

39. Село Жамантуз место расположение для складирования отходов от села 1 км.

40. Село Желтау место расположение для складирования отходов от села 1 км.

41. Село Малика Габдуллина место расположение для складирования отходов от села 1 км.

42. Село Малые Тюкты место расположение для складирования отходов от села 1 км.

43. Село Серафимовка место расположение для складирования отходов от села 1 км.

44. Село Дороговка место расположение для складирования отходов от села 1 км.

45. Село Койсалган место расположение для складирования отходов от села 1 км.

1.2 Анализ управления коммунальными отходами в динамике за последние три года

В связи отсутствием учета образования и самостоятельного вывоза мусора жителями определить объемы штучных изделий, таких как пластиковые отходы, стеклотара и других отходов не представляется возможным.

Учитывая то, что населением не ведется учет образования отходов штучных изделий, количественные и качественные показатели таких отходов при разработке Программы по управлению коммунальных отходов, учитываться не будут. Тем временем, в ходе анкетирования населения сельских округов были определены виды и способы утилизации отходов на долю жителей. Эти данные будут использованы при определении целей и задач настоящей Программы.

Жители населенных пунктов указывают примерный объем образования золы и навоза. При этом, более чем 50% таких отходов используется в быту в виде удобрения, твердого топлива в бытовых печках и т.д.

Вывозится на полигон 979,02 тонн навоза, а так же размещается на прилагаемом участке 979,02 тонн населением.

Золы вывоз на полигон составляет 6927,2 тонн и размещается на прилагаемом участке 6927,2 тонн, согласно анкетных данных сельских населенных пунктов.

Предприятий и организаций, официально зарегистрированных в Зерендинском районе по вывозу сортировке и переработке ТБО не имеется. Осуществляется самовывоз ТБО населением.

Так же отсутствует специализированная техника (мусоровоз) для вывоза ТБО.

Отсутствуют контейнера для раздельного сбора и хранения ТБО.

1.3 Анализ мероприятий по управлению коммунальными отходами

Для строительства новых полигонов в Зерендинском районе в СНП имеются 10 земельных актов из них 9 земельных участков не соответствуют стандарта строительства полигонов ТБО, так как площадь составляет менее 15 га:

Зеренда (новый полигон ведется работа по строительству полигона) остальные 9 земельных актов (село Зеренда площадь 2,2 га, старый полигон), село Акколь (площадь 5,8 га), село Оркен (площадь 4,03 га), село Озен (площадь 4,79 га), село Приречное (площадь 6 га), село Шагалалы (площадь 5 га), село Кызылсая (площадь 5 га), поселок Алексеевка (площадь 0,82 га), село Молодежное (площадь 2,9 га).

1.4 Описание и анализ выделенных средств в динамика за последние три года

Денежные средства на узаконение действующих 45 мест складирования коммунальных отходов, а также на открытие промышленных площадок по сельским населенным пунктам из районного бюджета и областного в период с 2021 по 2023 год не выделялись.

С целью положительного решения по улучшению экологической ситуации в Зерендинском районе, было принято решение по строительству нового полигона в районном центре села Зеренда, так как на территории района отсутствуют узаконенные полигоны ТБО.

Таким образом на территории Зерендинского сельского округа был выделен земельный участок площадью 15 гектар, в направлении автодороги "Атбасар-Кокшетау" (в 6 км от населенного пункта с.Зеренда). Который прошҰл согласование с заинтересованными структурами и собраны исходные данные.

Зерендинским районом были переданы исходные данные и земельный участок в областное управление природных ресурсов и природопользования Акмолинской области для изготовления проекта.

Проектировщиком является ТОО "Концерн АЙ-СУ" (г. Павлодар). Сумма разработки проекта составляет 5 285,0 тыс. тенге.

По состоянию на 2023 год разработано ТЭО на вышеуказанный полигон.

В настоящее время проект проходит скрининг (проводится экологическая экспертиза в части экологии) в управлении экологии по Акмолинской области.

В последующем после положительных результатов экологической экспертизы будут проведены общественные слушания на полигон с.Зеренда.

Строительство полигона приблизительный срок начало 2025 года.

Проектная мощность полигона составляет 30 000 тонн в год, срок эксплуатации составляет 20 лет.

Ориентировочная стоимость строительства одного полигона составляет 1,65 миллиардов тенге.

2. ЦЕЛИ ЗАДАЧИ И ЦЕЛЕВЫЕ ПОКАЗАТЕЛИ ПРОГРАММЫ

2.1. Цели и задачи программы.

Целями программы по управлению коммунальными отходами являются:

1. достижение установленных показателей, направленных на постепенное сокращение объемов накопленных и образуемых коммунальных отходов.

Цель 1. Совершенствование системы управления в сфере обращения с коммунальными отходами производства и потребления.

Цель 2. Улучшение санитарного и экологического состояния территорий сбора коммунальных отходов производства и потребления.

Цель 3. Раздельный сбор и улучшение транспортировки коммунальных отходов производства и потребления;

Цель 4. Обеспечение своевременный вывоз коммунальных отходов производства и потребления. Для достижения поставленных целей в процессе реализации Программы должны быть решены следующие задачи:

минимизация объемов образованных коммунальных отходов;

создание и поддержка единой информационной среды в сфере обращения с коммунальными отходами производства и потребления и использования вторичных ресурсов;

модернизация системы обращения с коммунальными отходами производства и потребления;

ликвидация несанкционированных свалок размещения коммунальных отходов.

Достижение целей Программы будет осуществляться посредством проведения комплексных мероприятий для ее реализации. В плане мероприятий предусмотрены меры по реализации Программы и указаны исполнители, сроки реализации, а также источники и объемы финансирования. Задачи Программы – определить пути достижения поставленной цели, наиболее эффективными и экономически обоснованными методами, с прогнозированием достижимых объемов работ в рамках планового периода. Структуризация основ комплексного управления коммунальными отходами включает в себя следующие аспекты:

Генезис – источники образования, технологические эксплуатационные процессы, исходная информация об отходах (инвентаризация отходов).

Анализ – физико-технический, технологический, экономический, ресурсный, социальный.

Базис – нормативно-методическая документация.

Синтез – паспортизация отходов.

Для осуществления комплексного управления коммунальными отходами, необходимо наличие компонентов политики в области управления коммунальными отходами, в частности:

разработка и применение пакета документов, стимулирующих или обязывающих максимальное предотвращение и вторичное использование коммунальных отходов;

установление экологических параметров методов обращения с коммунальными отходами;

создание структуры для осуществления планирования обращения с коммунальными отходами (координирующего центра);

выработка принципов ответственности производителей за размещение коммунальных отходов.

При определении целей программы по утилизации коммунальными отходами и планировании стратегии целесообразно иметь представление об определенной иерархии комплексного управления коммунальными отходами. Такая иерархия подразумевает, что в первую очередь должны рассматриваться мероприятия по первичному сокращению коммунальных отходов, затем по вторичному сокращению: повторному использованию и переработке оставшейся части коммунальных отходов и в самую последнюю очередь – мероприятия по утилизации или захоронению тех коммунальных отходов, возникновения которых не удалось избежать и которые не поддаются переработке во вторсырье.

Цели и задачи Программы по управлению коммунальными отходами могут варьироваться в зависимости от конкретных целей и условий района, города или страны. Однако, в общем случае, цели и задачи программы по управлению коммунальными отходами могут включать следующие элементы:

Целями настоящей программы по управлению коммунальными отходами является:

1. Сокращение объема образования коммунальных отходов.

2. Снижение затрат на управление коммунальными отходами.

3. Защита здоровья общества.

4. Содействие устойчивому потреблению и производству.

Для достижения поставленных целей требуется выполнение следующих задач:

1. Разработка и внедрение эффективной системы сбора и транспортировки коммунальных отходов.

2. Повышение осведомленности населения.

3. Разработка инфраструктуры для переработки и обработки коммунальных отходов.

4. Мониторинг и оценка результатов программы, чтобы корректировать стратегию.

2.2. Пути достижения поставленных целей и задач.

Эффективное управление коммунальными отходами требует комплексного и системного подхода, а также активного взаимодействия всех заинтересованных сторон. Для достижения поставленных целей и задач необходимо объединить усилия не только внутри района но и реализовать сотрудничество с другими районами области. Необходимо сделать следующие шаги:

1. Развитие эффективной инфраструктуры:

Строительство и модернизация объектов для сбора, транспортировки и обработки коммунальных отходов.

Оптимизация маршрутов сбора и транспортировки для снижения затрат.

2. Внедрение информационных кампаний и образования:

Организация обучающих мероприятий для населения о правилах сортировки и утилизации коммунальных отходов.

Проведение информационных кампаний для повышения осведомленности и ответственности населения.

3. Система стимулирования:

Введение экономических механизмов, таких как налоги на коммунальные отходы, чтобы стимулировать уменьшение объема коммунальных отходов и повышение переработки.

Поддержка программ вознаграждения или льгот для тех, кто активно участвует в переработке и уменьшении коммунальных отходов.

4. Мониторинг и оценка:

Установление системы мониторинга для отслеживания объемов коммунальных отходов, эффективности сбора и переработки.

Проведение регулярной оценки результатов программы и адаптация стратегии в соответствии с полученными данными.

5. Сотрудничество с заинтересованными сторонами:

Вовлечение частных компаний, неправительственных организаций и общественности в процесс управления коммунальными отходами.

Партнерство с местными органами власти, чтобы объединить ресурсы и координировать усилия.

6. Соблюдение законодательства и нормативов:

Постоянное обновление и соблюдение соответствующего законодательства и нормативов в сфере управления коммунальными отходами.

Соблюдение международных соглашений и стандартов, если они применимы.

7. Инновации и исследования:

Поддержка и финансирование исследовательских и инновационных проектов, направленных на поиск новых способов управления коммунальными отходами и уменьшения их воздействия на окружающую среду.

8. Финансовая устойчивость:

Разработка устойчивой финансовой модели для программы управления коммунальными отходами, включая прозрачную систему финансирования и бюджетирования.

9. Мониторинг и обмен опытом:

Сотрудничество с другими районами, чтобы объединить усилия в управлении коммунальными отходами.

2.3. Целевые показатели программы

Целевые показатели программы по управлению коммунальными отходами должны быть конкретными, измеримыми, достижимыми, релевантными и ограниченными по времени (критерии SMART). Вот некоторые примеры целевых показателей для программы управления коммунальными отходами:

Снижение общего объема отправляемых на свалку коммунальных отходов:

Цель: Снижение общего объема коммунальных отходов, отправляемых на свалку, на 20% к концу 5-летнего периода.

Измерение: Количество тонн коммунальных отходов, отправляемых на свалку ежегодно.

Цель: Достижение стандартной практики раздельного сбора и сортировки коммунальных отходов на 95% территории района в течение 2 лет.

Измерение: Процент территории с организованным раздельным сбором.

Сокращение выбросов парниковых газов:

Цель: Обеспечение соответствия всем действующим законодательным нормам и стандартам в области управления коммунальными отходами.

Измерение: Результаты проверок и аудитов соответствия.

Целевые показатели должны быть адаптированы к конкретным целям и задачам программы по управлению коммунальными отходами, а также регулярно мониторится и оценивается для обеспечения достижения установленных целей.

3. ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ, ПУТИ ДОСТИЖЕНИЯ ПОСТАВЛЕННЫХ ЦЕЛЕЙ И ЗАДАЧ

Основным направлением является модернизация инфраструктуры управления коммунальными отходами: Одним из ключевых направлений является модернизация и развитие инфраструктуры для сбора, транспортировки, переработки и утилизации коммунальных отходов. Это включает в себя строительство современных сборочных пунктов, установку контейнеров для раздельного сбора и обновление системы транспортировки.

Сортировка на источнике и раздельный сбор: Важным направлением является поощрение раздельного сбора коммунальных отходов на уровне домохозяйств и предприятий. Это позволяет оптимизировать процессы переработки и утилизации.

Стимулирование переработки и утилизации: Программа будет активно содействовать переработке и утилизации коммунальных отходов, создавая партнерства с перерабатывающими компаниями и поддерживая развитие местных рынков для вторичных материалов.

Образование и информирование общественности: Для успешной реализации Программы важно образовать и информировать общественность о правилах раздельного сбора, устойчивости и экологической ответственности.

Пути достижения поставленных целей:

Разработка и внедрение долгосрочной стратегии: Программа предусматривает разработку и внедрение долгосрочной стратегии управления коммунальными отходами, которая определяет конкретные шаги и сроки для достижения целей.

Инвестиции в инфраструктуру: Программа предусматривает выделение средств на модернизацию и строительство инфраструктуры, включая сборочные пункты, перерабатывающие заводы и системы транспортировки.

Внедрение современных технологий: Программа сосредотачивается на внедрении современных технологий, таких как системы мониторинга заполнения контейнеров и оптимизация маршрутов сбора коммунальных отходов с использованием ГИС-технологий.

Альтернатива строительства полигонов на территории сельских округов это открытие пунктов приема с сортировкой коммунальных отходов по Зерендинскому району, где в последующем будет возможность приема отходов (пластмасса, стеклотара, бумага).

Открытие пунктов приема с сортировкой коммунальных отходов по Зерендинскому району воздействие на окружающую среду либо особого влияния на экологическую обстановку района проектируемого обьекта не окажут, при выполнении природоохранных мероприятий.

Необходимо открытие пунктов приема с сортировкой коммунальных отходов по Зерендинскому району в восьми сельских округах: Аккольском, Булакском, Конысбайском, Чаглинском, Зерендинском, Викторовском, Малика Габдуллина и поселке Алексеевка, что позволит охватить близ ближайшие села сортировкой и приемом перерабатываемых коммунальных отходов.

Аккольский сельский округ составляет 5 населенных пунктов, численность населения составляет 2059 человек, дворов 609. Открытие пункта приема с сортировкой отходов позволит охватить все населенные пункты округа сортировкой и приемом перерабатываемых отходов, а также расположенные вблизи населенные пункты Ортакского сельского округа, 3 населенных пункта, с численностью населения 824 человека и 212 дворов.

Булакский сельский округ составляет 5 населенных пунктов, численность населения 2309 человек, дворов 600. Открытие пункта приема с сортировкой отходов позволит охватить все населенные пункты округа сортировкой и приемом перерабатываемых отходов, а также расположенные вблизи населенные пункты Сарыозекского сельского округа, 3 населенных пункта, с численностью населения 1116 человека и 140 дворов.

Конысбайский сельский округ составляет 4 населенных пункта, численность населения 2006 человек, дворов 385. Открытие пункта приема сортировки позволит охватить все населенные пункты округа сортировкой и приемом перерабатываемых отходов, а также расположенные вблизи населенные пункты сельского округа имени Сакена Сейфуллина, 4 населенных пункта, с численностью населения 1016 человек и 256 дворов, Симферопольского сельского округа, 3 населенных пункта, с численностью населения 1250 человек и 277 дворов, Кызылсаянского сельского округа, 3 населенных пункта, с численностью населения 501 человек и 141 двор.

Чаглинский сельский округ составляет 5 населенных пунктов, численность населения 2879 человек, дворов 735. Открытие пункта приема сортировки позволит охватить все населенный пункт округа сортировкой и приемом перерабатываемых отходов, а также расположенные вблизи населенные пункты Приреченского сельского округа, 2 населенных пункта, с численностью населения 1000 человек и 338 дворов, Садового сельского округа, 3 населенных пункта, с численностью населения 1610 человек и 399 дворов.

Зерендинский сельский округ составляет 3 населенных пункта, численность населения 7705 человек, дворов 1896. Открытие пункта приема сортировки позволит охватить все населенные пункты округа сортировкой и приемом перерабатываемых отходов, а также расположенные вблизи населенные пункты Байтерекского сельского округа, 5 населенных пунктов, численность населения 1170 человек, дворов 381, Троицкого сельского округа, 4 населенных пункта, численность населения 1309 человек, дворов 334.

Викторовский сельский округ составляет 3 населенных пункта, численность населения 1491 человек, дворов 482. Открытие пункта приема сортировки позволит охватить все населенные пункты округа сортировкой и приемом перерабатываемых отходов, а также расположенные вблизи населенные пункты Исаковского сельского округа, 3 населенных пункта, с численностью населения 616 человек и 617 дворов, села Айдобол, численностью населения 956 человек и 373 двора.

Сельский округ Малика Габдуллина составляет 5 населенных пункта, с численностью населения 1036 человек и 311 дворов. Открытие пункт приема сортировки позволит охватить все населенные пункты округа сортировкой и приемом перерабатываемых отходов, а также расположенные вблизи населенные пункты Кызылегисского сельского округа, 3 населенных пункта, с численностью населения 520 человек и 120 дворов, сельского округа имени Канай би, 4 населенных пункта, с численностью населения 646 человек и 156 дворов.

Поселок Алексеевка составляет 3 населенных пункта, численность населения 2083 человек, дворов 525. Открытие пункта приема сортировки отходов позволит охватить все населенный пункты округа сортировкой и приемом перерабатываемых отходов, а также расположенные вблизи населенные пункты Кусепского сельского округа, 5 населенных пунктов, с численностью населения 2263 человека и 731 дворов.

Таким образом охват населения сортировкой и приемом перерабатываемых коммунальных отходов составит большую часть Зерендинского района.

Для реализации проектов по пунктам приема необходимо помещение площадью не менее 300 м2.

Необходимо приобретение контейнеров для раздельного сбора и хранения ТБО.

Все вышеуказанные работы требуют разработки проектно-сметных документаций и выделения необходимых финансовых средств.

4. НЕОБХОДИМЫЕ РЕСУРСЫ

Бюджет Программы: Указание общего бюджета, выделенного на реализацию Программы по управлению коммунальными отходами. Это включает в себя как начальное финансирование, так и ожидаемые дополнительные расходы на всем протяжении выполнения Программы.

Источники финансирования: Описание источников финансирования Программы, таких как государственные бюджеты, местные налоги, гранты и другие.

Финансирование на инвестиции: Указание финансирования, выделенного на инвестиционные проекты, такие как строительство сборочных пунктов, перерабатывающих заводов и приобретение необходимой техники.

Источником финансирования мероприятий Программы по управлению коммунальными отходами являются местный бюджет, областной бюджет.

Человеческие ресурсы:

Персонал: Определение необходимого числа сотрудников, их квалификации и роли в реализации Программы.

Обучение и развитие персонала: Описание планов по обучению и развитию персонала для обеспечения успешной реализации Программы.

Инфраструктура:

Инфраструктура для сбора и транспортировки коммунальных отходов: Указание состояния и планов по модернизации инфраструктуры для сбора, транспортировки и временного хранения коммунальных отходов.

Инфраструктура для переработки и утилизации: Описание состояния и планов по строительству и модернизации перерабатывающих заводов и соответствующей инфраструктуры.

Технологические ресурсы:

Техническое оборудование: Указание необходимого технического оборудования для эффективной реализации Программы.

Информационные системы: Описание информационных систем и программного обеспечения, необходимых для мониторинга и управления управлением коммунальными отходами.

Партнерские отношения:

Партнеры и сотрудничество: Указание на партнерские отношения с организациями, предприятиями и НПО, которые могут предоставить дополнительные ресурсы или экспертизу.

Гражданское общество: Описание мер для вовлечения общественности и добровольцев в реализацию Программы.

Временные рамки:

График выполнения: Установление временных рамок для реализации ключевых этапов Программы, включая начало и завершение проектов и мероприятий.

Мониторинг и оценка: Описание системы мониторинга и оценки для постоянного контроля за прогрессом и результатами.

Год	Объем финансирования, тыс. тенге
2024- 2028	Согласно бюджета *

Примечание * — объем финансирования будет уточняться при формировании бюджета на соответствующий год.

Источником финансирования реализации всех пунктов программы по управлению коммунальными отходами областной и местный бюджет, управлением определяется количество финансовых средств, сроки финансирования, очередность проведения мер, предусмотренных в программе.

*После корректировки будут определены дополнительные инфраструктуры, а так же выявлены объҰмы накоплений перерабатываемых коммунальных отходов.

5. ПЛАН МЕРОПРИЯТИЙ ПО РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ ПО УПРАВЛЕНИЮ КОММУНАЛЬНЫМИ ОТХОДАМИ ПО ЗЕРЕНДИНСКОМУ РАЙОНУ

№ п/п	Мероприятия	Срок выполнения	Средства для реализации мероприятий	Примечание
1	2	3	4	5
1	Своевременная разработка нормативных документов	2023 год	Не требует финансирования
2	Проведение мониторинга в течение 2 лет для выявления объемов и ведением учета по перерабатываемым коммунальным отходам (пластмасса, стеклотара, бумага)	2024-2025 год	МБ
3	Определение необходимого числа внештатных сотрудников проводящих мониторинговые данные по образованию и накоплению объҰмов коммунальных отходов	Март 2024 год	МБ
4.	Оплата труда внештатным сотрудникам проводящим мониторинговые данные по образованию и накоплению объҰмов коммунальных отходов	2024-2025 год	МБ
5	Корректировка ПУО на основании мониторинговых данных за последние 2 года	2025 год (4 квартал)	МБ
6	Открытие пунктов приема с сортировкой коммунальных отходов в 8 сельских округах Зерендинского района (Аккольском, Булакском, Конысбайском, Чаглинском, Зерендинском, Викторовском, Малика Габдуллина и поселке Алексеевка)	2024-2025 год	МБ
7	Реализация проекта строительство полигона ТБО в селе Зеренда	2025-2026 год	ОБ,РБ
8	Приобретение специализированной техники для вывоза отходов ТБО в количестве 13 ед.	2025-2026 год	ОБ,МБ
9	Численность персонала задействованного на проектируемом полигоне села Зеренда при открытии 40 человек	2025 -2026 год	Собственные средства предприятия, организации
10	Проведение мероприятий разъяснительного характера о недопустимости несанкционированного размещения коммунальных отходов в необорудованных местах населением	2024-2028 год	Не требует финансирования
11	Сбор, транспортировка и утилизация коммунальных отходов производства и потребления, проведение мероприятий направленных на предотвращение загрязнения окружающей среды	2025-2028 год	Не требует финансирования МИО
12	Вывоз и утилизация коммунальных отходов по Договору сторонними организациями с мест образования	2026-2028 год	Собственные средства акиматов сельских округов