2002-2006 жылдарға арналған "Қазақстан Республикасының фармацевтика өнеркәсібін дамыту үшін бірегей фитопрепараттарды әзірлеу және өндіріске енгізу" республикалық ғылыми-техникалық бағдарламасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2001 жылғы 24 шілде N 996

      Отандық фармацевтика өнеркәсiбiн дамытуды ғылыми-техникалық қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI: 

      1. Қоса берiлiп отырған 2002-2006 жылдарға арналған "Қазақстан Республикасының фармацевтика өнеркәсiбiн дамыту үшiн бiрегей фитопрепараттарды әзiрлеу және өндiрiске енгiзу" республикалық ғылыми-техникалық бағдарламасы бекiтiлсiн. 

      2. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2009.09.19. N 1411 Қаулысымен.
     3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.

     Қазақстан Республикасының
     Премьер-Министрі

Қазақстан Республикасы               
Үкіметінің                     
2001 жылғы 24 шілдедегі               
N 996 қаулысымен                  
бекітілген                       

                       РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМИ-ТЕХНИКАЛЫҚ
                               БАҒДАРЛАМА

                        2002-2006 жылдарға арналған
       "Қазақстан Республикасының фармацевтика өнеркәсібін дамыту
      үшін бірегей фитопрепараттарды әзірлеу және өндіріске енгізу"

                          1. БАҒДАРЛАМАНЫҢ ПАСПОРТЫ

Атауы          Қазақстан Республикасының фармацевтика өнеркәсібін дамыту
               үшін бірегей фитопрепараттарды әзірлеу және өндіріске енгізу

Әзірлеу үшін   Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2000 жылғы 12 шілдедегі 
негіздеме      N 1059  қаулысымен мақұлданған Қазақстан Республикасының
               Ғылыми және ғылыми-техникалық саясатының тұжырымдамасы;
               Қазақстан Республикасы Президентінің 1997 жылғы 20 тамыздағы
               N 3621  Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының
               фармацевтік және медицина өнеркәсібін дамытудың мемлекеттік
               бағдарламасы

Әзірлеуші      Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Іске асыру     2002-2006 жылдар
мерзімі

Бағдарламаның  Қазақстан Республикасының өсімдік шикізаты негізінде 
мақсаты        өмірлік маңызы бар импортты алмастырушы жаңа дәрілік 
               құралдарды жасау мен өнеркәсіптік өндіріске енгізу

Бағдарламаның  Дәрілік өсімдік шикізаты өндірісінің базасын жасау, дәрілік 
міндеттері     өсімдіктердің перспективалық түрлерін өнеркәсіптік өсірудің 
               алаңдарын ұлғайту; тұқым қорының жинағы мен тұқым алмасу 
               қорын жасау, аудандастыру және селекция әдістерімен 
               өнімділігі жоғары сорттары мен нысандарын алу, 
               перспективалық дәрілік өсімдіктердің табиғи өнеркәсіптік 
               қорларын зерттеу. Аса зәру және эндемикалық өсімдіктердің 
               жоғары өнімді клеткалық дақылдарын алудың өнеркәсіптік 
               әдістерін жасау және өндіріске енгізу. 
               Жаңа отандық фитопрепараттардың субстанциялары мен дәрілік 
               нысандарын өндірудің технологиялық регламенттерін әзірлеу.
               Дәрілік өсімдіктердің нормативтік-техникалық құжаттамасын 
               және олардың негізінде жаңа отандық фитопрепараттарды, фито.
               препараттарды стандарттау мен сертификаттау әдістерін әзір. 
               әзірлеу, биологиялық белсенді заттардың мемлекеттік және 
               жұмыс істеу стандарттары үлгілерінің банкін жасау. 
               Өсімдіктер негізіндегі жаңа отандық дәрілік құралдарды 
               мемлекеттік тіркеуді жүргізу.
               Жаңа отандық фитопрепараттарды тәжірибелік-өнеркәсіптік 
               өндіру технологияларын, жаңа дәрілік препараттар мен 
               профилактикалық құралдарды сериялық шығарудың технологиялық 
               желілерін жасау мен енгізу.

Қажеттi ресур. Бағдарламаны қаржылық қамтамасыз ету мемлекеттiк тапсырыс
стар және      шеңберiнде тиiстi қаржы жылдарына арналған республикалық
оларды қаржы-  бюджетте көзделген қаражат шегiнде iс-шараларды iске
ландыру        асыру үшiн қажеттi бюджет қаражаты көлемiнде жүзеге
көздерi        асырылады.
               Бағдарламаны iске асыруға байланысты көзделген қаржылық шығындар
               барлығы 585,295 млн. теңгенi құрайды, оның iшiнде жылдар бойынша:
                 2002 жылы - 102,0 млн. теңге; 2003 жылы - 102,0 млн. теңге; 2004
               жылы - 110,0 млн. теңге; 2005 жылы - 127,2 млн. теңге; 2006 жылы -
               144,095 млн. теңге.

Күтілетін      1500 гектардан астам алаңдарда өсірілетін перспективалық 
нәтижелер      дәрілік өсімдіктердің 50-ден астам түрінің тауарлық дәрілік 
               шикізаты; тұқым қорының жинағы мен тұқым алмасу қоры, 
               дәрілік өсімдіктердің өнімділігі жоғары сорттары мен 
               нысандары. Қазақстанның аймақтары бойынша дәрілік 
               өсімдіктердің перспективалық түрлерінің ареалдары 
               мен өнеркәсіптік қорларының карталары. Құнды дәрілік 
               өсімдіктердің жоғары өнімді клеткалық дақылдарын алудың 
               өнеркәсіптік әдістері.
               Терапиялық әсері кең ауқымдағы жаңа отандық 
               фитопрепараттардың субстанциялары мен дәрілік нысандарын 
               өндірудің технологиялық регламенттері. 
               Қазақстан аумағында өсетін перспективалық дәрілік 
               өсімдіктердің уақытша фармакопиялық және олардың 
               негізіндегі бірегей фитопрепараттар. Фитопрепараттарды 
               стандарттау мен сертификаттау әдістері, биологиялық 
               белсенді заттардың мемлекеттік және жұмыс істеу 
               стандарттары үлгілерінің банкі. 
               "Арглабин", "Салсоколлин", "Рамон", " Алхидин", "Рувимин", 
               "Қызыл май" және басқа да отандық бірегей 
               фитопрепараттардың жаңа тиімді дәрілік нысандары, 
               нормативтік техникалық құжаттама, Қазақстан Республикасының 
               Денсаулық сақтау ісі жөніндегі агенттігінің препараттарды 
               өндіру мен сатуға рұқсаты.
               Олардың негізінде бірегей субстанциялар мен 
               фитопрепараттарды тәжірибелік-өнеркәсіптік өндіру 
               технологиялары, фитопрепараттар мен профилактикалық 
               құралдарды сериялық шығарудың жетілдірілген жаңа 
               технологиялық желілері. Жаңа тәжірибелік-өнеркәсіптік 
               технологиялардың негізінде өмірлік маңызы бар дәрілік 
               препараттардың тәжірибелік-өнеркәсіптік өндірісін ұлғайту.
       Ескерту. Паспортқа өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2003.04.01. N  315 , 2004.02.03. N  132 , 2006.06.23. N  576 қаулыларымен.

                                 2. Кіріспе 

       Халықтың денсаулығы - кез келген мемлекеттің дамуының негізгі факторларының бірі. Қазақстан Республикасының дәрілік саясаты республиканың медициналық мекемелері мен халқын тиімді, сапалы, қауіпсіз және қол жетерлік дәрілік құралдармен қамтамасыз ету қағидаттарымен құрылады. Қазақстанның фармацевтика рыногының дәрілік құралдардың шетелдік жеткізілімдеріне тәуелділігі жағдайында өз фармацевтика өнеркәсібін құру Қазақстанның экономикалық тәуелсіздігін қалыптастырудың неғұрлым басым міндеттерінің бірі болып табылады. 
      Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев отандық дәрілік құралдар жасау, өндіру мен өндіріске енгізу саласындағы жұмысты жандандыру және таяудағы жылдары Қазақстан Республикасының медицина мекемелері мен халқын дәрілік қамтамасыз етудегі отандық фармацевтік өнімнің үлесін 30 %-ға дейін жеткізуге тапсырма берді. 
      Қазақстан Республикасында фармацевтика өнеркәсібін фитохимиялық өндірісті дамыту арқылы жүзеге асыру орынды әрі экономикалық тиімді, мұның өзі, республикада дәрілік өсімдіктердің бірегей шикізат базасы болуымен, химия, медицина мен фармация салаларында едәуір ғылыми-техникалық әлеует жинақталуымен және дәрілік препараттардың субстанцияларын отандық өндірушілердің дәрілік өсімдік шикізатын өңдеуге дәстүрлі түрде бағдарлануы болып табылады. Бұл ретте, отандық фармацевтика өнеркәсібін дамытудың негізгі басымдықтарының бірі - дәрілік өсімдік шикізатының негізінде бірегей отандық субстанцияларын және олардың негізінде дәрілік препараттарды жасау мен өндіріске енгізу, мұның өзі Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстан Республикасының фармацевтік және медицина өнеркәсібін дамытудың мемлекеттік бағдарламасы туралы" 1997 жылғы 20 тамыздағы N 3621 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының фармацевтік және медицина өнеркәсібін дамытудың мемлекеттік бағдарламасында көрсетілген (Кіші бағдарлама 4). 
      Қазақстан Республикасының фармацевтік өнеркәсібін ғылыми қамтамасыз ету саласындағы мемлекеттік ғылыми-техникалық саясатты тиімді іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасы Президентінің республиканың фармацевтік рыногында отандық өнімнің үлесін арттыру туралы тапсырмасын, Премьер-Министрдің Бірінші орынбасары А.С.Павловта фармацевтік және медицина өнеркәсібінің басшыларымен болып өткен (2000 жылғы 13 сәуірдегі N 11-37/И-479) кеңестің хаттамасын орындау, сондай-ақ, қазіргі уақытта "Мақсатты ғылыми-техникалық бағдарламаның негізгі міндеттері мен көрсеткіштерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1996 жылғы 24 қазандағы N 1294  қаулысымен бекітілген 1997-2001 жылдарға арналған "Фитопрепараттарды жасау мен өндіріске енгізу және республика тұрғындары мен медициналық мекемелерді отандық дәрі-дәрмек көздерімен қамтамасыз ету" республикалық мақсатты ғылыми-техникалық бағдарламасы бойынша жүргізілетін ғылыми-зерттеу жұмыстарын жалғастыру үшін осы "Қазақстан Республикасының фармацевтік өнеркәсібін дамыту үшін бірегей фитопрепараттарды жасау және өндіріске енгізу" республикалық ғылыми-техникалық бағдарламасы қалыптастырылды. 

                3. Проблеманың қазіргі жай-күйін талдау 

      Республиканың дәрілік құралдарға қажеттілігінің 3 %-ға жуығы ғана өз өндірісі есебіне қанағаттандырылып келгендіктен, КСРО ыдырап, шаруашылық байланыстар үзілгеннен кейін Қазақстан Республикасында дәрілік қамтамасыз ету проблемасы туындады. Шикізат дайындауға және одан кемірек дәрежеде дайын дәрілік нысандар жасауға бағдарланған отандық фармацевтика өнеркәсібі капсула мен ампула жасау сияқты дәрілік шикізатты өңдеу мен дәрілік құралдар орауыштарын жасаудың технологиясы жоғары тәсілдерін жүзеге асырған жоқ. 
      Қазақстан Республикасының фармацевтік өнеркәсібін ұйымдастыру жөнінде Үкімет қабылдаған шаралар фармацевтік препараттар мен медициналық техника өндірісінің саласындағы оң өзгерістерге негіз болды. Қазіргі таңда Қазақстанның фармацевтік өнеркәсібінде тұрақты өсу үрдісі бар. Жыл сайын Қазақстанда өндірілетін медикаменттердің көлемі 10 %-ға өсіп отырды, ал 2000 жылы 35 %-дан астам құрады. 1997 жылы 9 миллион АҚШ доллары сомасына медикаменттер шығарылды, 1998 жылы 10 миллион, 1999 жылы 11,5 миллион, 2000 жылдың аяғында - 16 миллион АҚШ доллары. Отандық өндірушілердің республика фармацевтика рыногындағы өнімнің үлесі жоспарлы түрде арттырылуда: 2000 жылдың аяғында ол 6 %-ға дейін өсті. 
      Қазіргі уақытта, фармацевтика препараттарының әлемдік рыногында өсімдік тектес құралдардың үлесі 40 %-дан астам құрады. Оның үстіне, оның өсу үрдісі айқын аңғарылуда және Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымның болжамдары бойынша таяудағы он жыл ішінде дәрілік құралдардың жалпы көлеміндегі фитопрепараттардың үлесі 60 %-дан астам құрайды. 
      КСРО фармацевтік өнеркәсібі үшін жабайы өсетін өсімдік шикізатының 80 %-дан астамы Қазақстан мен Орта Азияның аумағында дайындалатын. Бұл ретте, Қазақстанда жалпы дайындалатын шикізат мөлшерінің 3 % ғана өңделетін, оның өзінде өңдеу, негізінен неғұрлым қарапайым гален нысандарын (тұнбалар мен сұйық экстрактілер) дайындаумен шектелетін. Қалыптасқан жағдайдың нәтижесінде республика едәуір залал шекті, өйткені, отандық шикізат негізінде өндіріліп, одан кейін Қазақстанға таяу шет елдерден импортталатын дайын дәрілік нысандардың құны бастапқы өсімдік шикізатының құнынан 7-10 есе жоғары болды. Тиімділігі жоғары жаңа отандық фитопрепараттарды жасау саласындағы озық ғылыми зерттеулер республикада 1997-2001 жылдарға арналған "Фитопрепараттарды жасау мен өндіріске енгізу және республика тұрғындары мен медициналық мекемелерді отандық дәрі-дәрмек көздерімен қамтамасыз ету" республикалық мақсатты ғылыми-техникалық бағдарламасы шеңберінде орындалуда. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің "Фитохимия институты" республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны осы Бағдарламаны әзірлеу мен орындау жөніндегі басты ұйым болып табылады. 
      Жоғарыда аталған бағдарламаның шеңберінде 1997-2000 жылдар кезеңінде республикада дүние жүзінде ұқсас ештеңе жоқ бірегей отандық мынадай фитопрепараттар: ісік қайтаратын "Арглабин" құралы, "Салсоколлин" гепатопротекторы, асқындырмайтын және жараны жазатын "Биалм" және "Калиор" майлары, иммунитетті күшейтетін және вирусқа қарсы "Рувимин" және "Гликардин" препараттары, дерматитке қарсы "Рамон", пародонтозға қарсы әрі қабындырмайтын "Тополин" препараты, терапиялық әсері кең ауқымдағы "Аквитол", "Қызыл май" және басқа да препараттар (барлығы 20-дан астам атауы бар), әртүрлі профилактикалық, витаминдік құралдар өнеркәсіптік өндіріске енгізілді. Тәжірибелік-өнеркәсіптік өндірістердің базасында фитопрепараттарды сериялап шығарудың өндірісі жолға қойылды. 
      Дәрілік құралдарды жасау мен оларды сериялап шығарудың өндірісіне дейін жеткізудің негізгі проблемалары - жоспарланатын әзірлемелердің ғылым мен ресурстарды қажетсінуі, республикада машина жасау, химия өнеркәсібі сияқты фармацевтика өнеркәсібімен сабақтас салалардың жеткіліксіз дамуы болып табылады. 
      Қазақстан Республикасында өсімдік тектес дәрілік препараттарды жасау мен өндірудің едәуір ғылыми-техникалық әлеуеті, зор шикізат базасы және оны одан әрі нығайту мүмкіндіктері бар. Жоғарыда аталған факторлар осы бағдарлама тапсырмаларының орындалуына алғышарт болып табылады. 
      Өсімдік тектес жаңа дәрілік препараттарды жасау және оларды өнеркәсіптік өндіріске енгізу, өндірілетін фармацевтік өнімдердің бәсекелестік қабілетін қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстар ғылым мен ресурстарды қажетсiнедi, мұның өзі республикада қалыптасқан экономикалық жағдайда оларды жеке компаниялардың инвестициялауына тартымсыз етеді. Алайда, шетелдiк тәжiрибе осы жұмыстың болашағы бар әрi басым жүргізiлуі керек екенін көрсетті. Дамыған шет елдерде бір ғана дәрiлiк препарат шығарудың шығындары 10 миллион АҚШ долларын құрайды. Әйтсе де, әлемнiң жетекшi фармацевтiк компаниялары жаңа дәрiлiк құралдар жасауға өз кiрiстерiнiң 25 %-дан астамын жұмсайды. Республика фармацевтика өнеркәсiбiнiң қалыптасқан инфрақұрылымын, оның импортталатын субстанциялар ("дженериктер") немесе дайын дәрiлiк құралдар (орауыштар) өндiрiсiнiң аяқтаушы сатыларына бағдарланғанын, сондай-ақ республиканың негiзгi ғылыми-техникалық әлеуетінің экономиканың мемлекеттік секторында шоғырлануын ескере отырып, бiрегей дәрiлiк құралдар жасау саласындағы ғылыми талдамаларды қаржыландырудың неғұрлым ұтымды жолы - мақсатты мемлекеттiк бюджеттiк қаржыландыру болып табылады. 
      Қазақстан Республикасы фармацевтика өнеркәсiбiнiң ғылыми-техникалық әлеуетiн одан әрi нығайту және Қазақстан Республикасының өсімдiк шикiзаты негiзiнде өмiрлiк маңызы бар бiрегей импорт алмастырушы жаңа дәрiлiк құралдарды жасау мен өндiрiске енгiзу үшiн осы Бағдарлама әзiрлендi. 
      Бағдарлама тапсырмаларының орындалуын ресурстық және технологиялық қамтамасыз ету үшін бірегей технологиялық жабдықтар, аспаптар мен материалдарды отандық өндiрушiлерге басымдық берiледi, халықаралық ынтымақтастық шеңберiнде, сондай-ақ шетелдiк өндiрушiлердi тарту жоспарлануда. 
      Жоғары технологияларды пайдаланып, жергiлiктi өсімдiк шикiзаты негiзiнде жасалатын, олардың өзiндiк құны төмен дәрiлiк құралдардың жоғары сапасын қамтамасыз ететiн дәрілiк құралдардың бiрегейлiгi осы бағдарламаның шеңберiнде жасалатын препараттардың бәсекелiк қабiлетiн қамтамасыз етуде және олардың одан әрi сыртқы рынокқа шығуына бағдарлауға шешушi фактор ретiнде қызмет етедi. 
      Отандық фармацевтика өнеркәсiбiн дамыту мiндеттерiнiң басымдығын ескере отырып, осы ғылыми-техникалық бағдарламаны қаржыландыру негiзiнен мемлекеттiк бюджет қаражаты есебiнен жүзеге асырылады. Бағдарламаны iске асыру үшiн қосымша ықтимал тапсырыс берушiлердiң қаражаттары, несиелер және басқа да көздер тартылатын болады. 
      Осы Бағдарламаны орындаудың нәтижесi Қазақстан Республикасы фармацевтика өнеркәсібінің өндірістік базасының қалыптасуы мен дамытылуы, бірегей дәрілік препараттар өндірісінің көлемі мен түр түрін ұлғайту болып табылады, мұның өзі республиканың фармацевтика рыногындағы отандық препараттардың үлесін көбейтуге және халықты өмірлік маңызы бар әрі қолы жете алатын дәрілік құралдармен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. 

                 4. Бағдарламаның мақсаты мен мiндеттерi

        Бағдарламаның мақсаты: 
      Қазақстан Республикасының өсімдiк шикiзаты негiзiнде өмiрлiк маңызы бар бiрегей импорт алмастырушы жаңа дәрiлiк құралдарды жасау мен өндiрiске енгiзу. 
      Бағдарламаның негiзгi мiндеттерi: 
      - өсiмдiк шикiзатының дәрiлiк өндiрiсiнiң базасын жасау, дәрiлiк өсімдiктердiң перспективалық түрлерiн өнеркәсiптiк өсiрудiң алаңдарын ұлғайту; тұқым қорының жинағы мен тұқым алмасу қорын жасау, аудандастыру және селекция әдiстерiмен өнiмдiлiгi жоғары сорттары мен нысандарын алу, перспективалық өсiмдiк дәрiлiк өсiмдiктердiң табиғи өнеркәсiптiк қорларын зерттеу; аса зәру және эндемикалық өсімдiктердiң жоғары өнiмдi клеткалық дақылдарын алудың өнеркәсiптiк әдiстерiн жасау және өндiрiске енгiзу; 
      - жаңа отандық фитопрепараттардың субстанциялары мен дәрiлiк нысандарын өндiрудiң технологиялық регламенттерiн әзiрлеу; 
      - дәрiлiк өсімдiктердiң нормативтiк-техникалық құжаттамасын және олардың негiзiнде жаңа отандық фитопрепараттар, фитопрепараттарды стандарттау мен сертификаттау әдістерін әзірлеу, биологиялық белсенді заттардың мемлекеттік және жұмыс істеу стандарттары үлгілерінің банкін жасау; 
      - өсімдіктер негізіндегі жаңа отандық дәрілік құралдарды мемлекеттік тіркеуді жүргізу; 
      - жаңа отандық фитопрепараттарды тәжірибелік-өнеркәсіптік өндіру технологияларын, жаңа дәрілік препараттар мен профилактикалық құралдарды сериялық шығарудың технологиялық желілерін жасау мен енгізу. 

         5. Бағдарламаның негізгі бағыттары мен іске асыру тетіктері 

      Бағдарламаны іске асыру мынадай негізгі бағыттар бойынша жүзеге асырылады: 
      1. Дәрілік өсімдіктерді дақылға айналдыру, қорларды бағалау, тауарлық шикізатты өндіру үшін база жасау: 
      Қазақстанның топырағы, климаты әртүрлі аймақтарындағы дәрілік өсімдіктердің интродукциясы, олардың селекциясы мен тұқым шаруашылығы, сортты сынау учаскелерін жасау жөніндегі жұмыстарды жүргізу; 
      отандық фармацевтика өнеркәсібінің шикізат базасын қамтамасыз ету мақсатында дәрілік өсімдіктерді өнеркәсіптік өсіру технологияларын жасау; 
      Қазақстанның әртүрлі аймақтарында жабайы өсетін фармакопиялық және перспективалық дәрілік өсімдіктердің қорларын ұтымды пайдаланудың әдістемелік ұсынымдарын және схемаларын әзірлеу; 
      эндемикалық және аса зәру дәрілік өсімдіктердің өнімділігін арттыру. Табиғи және техногендік сипаттағы (гербицидтер, топырақтың сортаңдануы) қысым жасаушы факторларға төзімді клеткалар желілері мен интактикалық өсімдіктер алу; 
      биологиялық белсенді заттарды өндіруші дәрілік өсімдіктердің клеткаларының жинақтарын қалыптастыру мен қолдау көрсету; 
      эндемикалық және аса құнды клеткалар дәрілік өсімдіктердің клеткалары мен тіндерінен биологиялық белсенді заттарды алу әдістерін әзірлеу. 
      2. Өсімдiк шикiзатын химиялық зерттеу: физиологиялық белсендi заттар, олардың молекулаларының химиялық түрлендiрiлуi; биоскрининг: 
      дәрiлiк өсiмдiктердiң химиялық құрамын зерттеу, өсімдiктер құрылыстарын бөлiп көрсету, олардың құрылысы мен физикалық-химиялық қасиеттерін анықтау, жаңа туынды химиялық өсімдікті заттарды бағыттап синтездеу және алынған қосылыстардың биологиялық белсенділігін зерттеу; 
      фармакологиялық белсенді өсімдікті қосылыстардың және олардың химиялық туындыларының негізінде жаңа ісікке қарсы, гипатопротекторлық, адаптогендік, қабынуға қарсы, фунгиостикалық, иммунды реттейтін және басқа да фитопрепараттарды алу үшін зертханалық регламенттер әзірлеу. 
      3. Фитопрепараттарды стандарттау әдiстерiн әзiрлеу, биологиялық белсенді заттардың банкi мен олардың стандартты үлгілерiн жасау: 
      оның негiзiнде алынған дәрiлік өсімдiк шикiзаты мен фитопрепараттарды стандарттау әдiстерiн әзiрлеу мен жетiлдiру; 
      биологиялық белсенді заттардың банкiн жасау; 
      олардың негізіндегі өсімдік шикізаты мен фитопрепараттарға фармакопиялық баптарды әзірлеу; 
      тәжiрибелiк-өнеркәсiптiк топтамалармен өндiрiлетiн жаңа фитопрепараттардың сапасын стандарттау мен бақылау; 
      табиғи қосылыстар мен олардың негізіндегі фитопрепараттардың физикалық-химиялық сипаттамалары бойынша компьютерлiк ақпараттық деректер банкiн жасау. 
      4. Фитопрепараттардың дәрiлiк нысандарын жасау мен оларды фармакологиялық зерттеу: 
      одан әрi клиника алдындағы және клиникалық сынаулар жүргiзу үшiн перспективалық фармакологиялық белсенді қосылыстарды анықтау мақсатында нормативтiк әдiстемелiк база және олардың химиялық туындылары мен синтетикалық ұқсас үлгiлерiнiң биоскринингi жүйесiн әзiрлеу; 
      жаңа субстанциялар мен дәрiлiк нысандарды фармакологиялық зерттеу, тиiмдiлiгi жоғары отандық фитопрепараттардың жаңа дәрiлiк нысандарын жасау; 
      нормативтiк техникалық құжаттама әзiрлеу және өмiрлiк маңызы бар жаңа дәрiлiк препараттарды сериялап шығаруға дайындау. 
      5. Фитопрепараттарды өнеркәсiптiк өндiрудiң технологияларын жасау, оларды сериялап шығаруды ұйымдастыру: 
      жаңа фитопрепараттарды тәжiрибелiк-өнеркәсiптiк өндiру технологияларын жасау мен жетiлдiру; 
      тәжiрибелiк фармацевтика өндiрiсiн кеңейтуге арналған өмiрлiк маңызы бар фитопрепараттар, iсiкке қарсы, гепатопротекторлық, қабынуға қарсы және басқа да әсер түрлерiнiң технологияларын жаңалау. 
      Бағдарламаны iске асыру конкурстық iрiктеуден өткен ғылыми-зерттеу жобаларын орындауға арналған мемлекеттiк тапсырмалардың негiзiнде жүзеге асырылады. 
      Бағдарламаның әкiмшiсi - Бағдарламаның жауапты орындаушысы Қазақстан Республикасы Бiлiм және ғылым министрлiгiнiң Фитохимия институтымен бiрлесiп: 
      бағдарлама тапсырмаларын орындауға арналған жобалар конкурсын өткiзудi; 
      бағдарлама тапсырмаларының орындалуын үйлестiру мен ағымдағы бақылауды; 
      тақырыптық көрмелер, ғылыми-практикалық конференциялар, Интернет ғаламдық компьютерлiк желiсiне ұсыну нысандарында Бағдарламаны ақпараттық сүйемелдеу және т.с.с.; 
      бағдарлама бойынша аралық және қорытынды есептерді дайындауды қамтамасыз етеді. 

              6. Қажеттi ресурстар мен қаржыландыру көздерi

        Бағдарламаны қаржылық қамтамасыз ету мемлекеттiк тапсырыс шеңберiнде Бағдарламаның әкімшісімен тиiсті қаржы жылдарына арналған республикалық бюджетте көзделген қаражат шегiнде іс-шараларды iске асыру үшiн қажеттi бюджет қаражаты көлемiнде жүзеге асырылады.
      Бағдарламаны iске асыруға байланысты көзделген қаржылық шығындар барлығы 585,295 млн. теңгенi құрайды, оның iшiнде жылдар бойынша:
      2002 жылы - 102,0 млн. теңге; 2003 жылы - 102,0 млн. теңге; 2004 жылы - 110,0 млн. теңге; 2005 жылы - 127,2 млн. теңге; 2006 жылы - 144,095 млн. теңге.
      Ескерту. 6-бөлім жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2003.04.01. N  315 , өзгерту енгізілді - 2004.02.03. N  132 , 2006.06.23. N  576 қаулыларымен.

             7. Бағдарламаны iске асырудан күтiлетiн нәтижелер

     Бағдарламаның негiзгi бағыттары бойынша күтiлетiн нәтижелер төмендегi кестеде келтiрiлген. 

  Кесте                      

        Бағдарламаның негізгі бағыттары бойынша күтілетін нәтижелер

N         Негізгі тапсырмалар            Ғылыми-техникалық көрсеткіштер __________________________________________________________________________
1                  2                               3

__________________________________________________________________________
1.     Дәрілік өсімдіктердің перспективалық түрлерін өсіруге енгізу, 
        қорларды бағалау, тауарлық шикізат өндірісінің базасын жасау
_________________________________________________________________________
1.1. Перспективалық дәрілік өсімдіктер.  Жалпы көлемі 1500 гектардан астам 
     дің интродукциясы, олардың селек.   алаңдарда өсірілетін перспектива.
     циясы, тұқым шаруашылығы мен сорт.  лық дәрілік өсімдіктердің 50-ден
     тың сынауы. Дәрілік өсімдіктерді    астам түрінің өнеркәсіптік план.
     өнеркәсіптік өсіру мен өңдеудің     тациялары. Дәрілік шикізатты өң.
     технологияларын жасау               деудің тиімді әдістері. Дәрілік
                                         өсімдіктер мен олардың негізіндегі
                                         фитопрепараттарды өнеркәсіптік 
                                         өндірудің шикізат базасы.
                                         Дәрілік өсімдіктерді өсіру мен 
                                         дайындаудың шарттары және 
                                         тәсілдері жөнінде ұсынымдар.
                                         Бірегей препараттардың ықтимал 
                                         көздері - дәрілік өсімдіктерді 
                                         көбейту мен ұлғайтылған егістік 
                                         алаңдары. Өнеркәсіптік өсіруге 
                                         ұсынылған дәрілік өсімдіктердің 
                                         перспективалық сорттары мен 
                                         нысандары, егістік айналымы, 
                                         тұқымның сақтандыру қоры. 
                                         Сортты сынаудың аймақтық учаске. 
                                         лері, дәрілік өсімдіктер сортта. 
                                         рын аудандастыру. 
                                         Дәрілік өсімдіктерді өсіру мен 
                                         егістік айналымының агротехникасы
                                         жөнінде ұсынымдар

1.2. Қазақстанның әртүрлі аймағындағы    Қазақстанның перспективалық дәрі.
     фармакопиялық және перспективалық   лік өсімдіктері ареалдарының 
     дәрілік өсімдіктердің шикізат       карталары мен шикізат қорлары.
     ресурстарын зерттеу.                Дәрілік өсімдіктерді дайындаудың
     Өнеркәсіптік өскіндердегі зертте.   көлемі мен мерзімі жөнінде ұсыным.
     летін дәрілік өсімдіктерді жинау.   дар, оларды жинау мен өңдеу жөнін.
     дың, кептірудің және тасымалдаудың  де ұсынымдар.
     ұтымды жүйесін жасау

1.3. Эндемикалық және аса зәру дәрілік   Табиғи және техногендік сипаттағы
     өсімдіктердің өнімділігін арттыру.  (гербицидтер, топырақтың сортаң.
     Табиғи және техногендік сипаттағы   дануы) қысым жасаушы факторларға 
     (гербицидтер, топырақтың сортаң.    төзімді жоғары өнімді дәрілік
     дануы) қысым жасаушы факторларға    өсімдіктер. Дәрілік өсімдіктердің 
     төзімді клеткалар желілері мен      клеткаларының жинақтары.
     интактикалық өсімдіктер алу.        Дәрілік өсімдіктердің
     Дәрілік өсімдіктердің клеткаларының жоғары өнімді клеткалық дақылдары.
     жинақтарын қалыптастыру мен қолдау  Дәрілік өсімдіктердің клеткалары 
     көрсету.                            мен тіндерінен биологиялық белсен.
     Эндемикалық және аса құнды клетка.  ді заттарды өндірудің 
     лар дәрілік өсімдіктердің клеткалары технологиялық регламенттері 
     мен тіндерінен биологиялық белсенді
     заттарды алу әдістерін әзірлеу.
__________________________________________________________________________
2.      Өсімдік шикізатын химиялық зерттеу: белсенді заттар, олардың
               молекулаларын химиялық түрлендіру және скринингі ___________________________________________________________________________
2.1. Өсімдік шикізатын химиялық өңдеу.   Биологиялық белсенді өсімдік 
     Фитопрепараттар өндірісінің техно.  заттарының құрамы мен құрылысы.
     логиясы.                            Өсімдік шикізатын кешенді химия. 
     Өсімдік шикізатын өңдеудің әдісте.  лық өңдеудің зертханалық, тәжіри.
     рі мен технологияларын оңтайландыру белік-өнеркәсіптік регламенттері,
                                         фитопрепараттардың тәжірибелік 
                                         топтамалары, нормативтік-техника. 
                                         лық құжаттама 
2.2. Биологиялық белсенді жаңа туынды    Биологиялық белсенді өсімдікті
     химиялық өсімдікті заттарын бағыт.  заттардың ісікке қарсы, асқынуға
     тап жинақтау, алынған туындылардың  қарсы, иммунды модульдік, вирусқа
     биологиялық белсенділігін зерттеу   қарсы, микробқа қарсы және басқа 
                                         да түрлерінің жаңа химиялық  
                                         туындылары, препараттардың тәжі. 
                                         рибелік топтамалары, ғылыми-техни.
                                         калық құжаттама __________________________________________________________________________
3.   Фитопрепараттарды стандарттау әдістерін әзірлеу, биологиялық белсенді
        заттардың және олардың стандартты үлгілерінің банкін жасау __________________________________________________________________________
3.1. Дәрілік өсімдік шикізаты мен фито.  Фитопрепараттарды стандарттау мен
     препараттарды стандарттау әдісте.   сертификаттаудың әдістері, биоло.
     рін әзірлеу, биологиялық белсенді   гиялық белсенді заттардың стан.
     заттардың үлгілерінің банкін жасау  дартты үлгілерінің банкі.
                                         Қазақстанда өсетін дәрілік 
                                         өсімдіктердің тізілімі, дәрілік 
                                         өсімдіктер мен фитопрепараттардың
                                         нормативтік-техникалық құжаттамасы
3.2. Табиғи қосылыстар мен олардың       Физикалық-химиялық константалар 
     негізіндегі фитопрепараттардың      мен биологиялық белсенділік 
     физикалық-химиялық сипаттамалары    бойынша ақпарат бар табиғи қосы.
     жөніндегі ақпараттық деректер       лыстар жөніндегі деректер банкі.
     банкін жасау                        Биологиялық белсенді заттарды 
                                         іздестіру мен жасау саласындағы 
                                         ақпараттық қамтамасыз ету
__________________________________________________________________________
4.        Фитопрепараттардың дәрілік нысандарын жасау мен оларды 
                          фармакологиялық зерттеу   __________________________________________________________________________
4.1. Перспективалық фармакологиялық      Жаңа биологиялық белсенді өсімдік
     белсенді қосылыстарды анықтау       қосылыстары мен олардың туынды.
     мақсатында өсімдік қосылыстары мен  лары, табиғи қосылыстар мен олар.
     олардың химиялық туындыларының      дың туындылары үшін анықталған
     биоскринингі жүйелерін әзірлеу      биологиялық белсенділіктің жаңа
                                         түрлері
4.2. Жаңа субстанцияларды фармакология.  Жаңа фитопрепараттарға норматив.
     лық зерттеу және олардың дәрілік    тік-техникалық құжаттама
     нысандарын жасау
4.3. Отандық фитопрепараттардың жаңа     Отандық фитопрепараттардың жаңа
     дәрілік нысандарын оңтайландыру,    дәрілік нысандарына арналған 
     оларды фармакологиялық зерттеу      нормативтік-техникалық құжаттама
     және нормативтік техникалық құжат.
     таманы әзірлеу __________________________________________________________________________
5.    Фитопрепараттарды өнеркәсіптік өндірудің технологиясы, оларды
                    сериялап шығаруды ұйымдастыру __________________________________________________________________________
5.1. Жаңа фитопрепараттарды тәжіри.      Жаңа фитопрепараттарды тәжірибе.
     белік-өнеркәсіптік өндіру техноло.  лік-өнеркәсіптік өндіру техноло.
     гияларын жасау мен жетілдіру        гиялары. 
                                         Фитопрепараттардың субстанциялары
                                         мен дайын дәрілік нысандарын 
                                         өндіруге арналған тәжірибелік-
                                         өнеркәсіптік технологиялары
5.2. Өмірлік маңызы бар отандық фитопре. Отандық фитопрепараттардың 
     параттардың тәжірибелік фармацев.   тиімділігі жоғары өндірісін 
     тика өндірісіне арналған техноло.   кеңейтуге арналған технологияларын
     гияларын жаңалау                    жетілдіру
__________________________________________________________________________

             8. БАҒДАРЛАМАНЫ ІСКЕ АСЫРУ ЖӨНІНДЕГІ ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ

       Ескерту. Жоспарға өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2003.04.01. N  315 , 2004.02.03. N  132 , 2006.06.23. N  576 қаулыларымен. __________________________________________________________________________
N         Іс-шара       Аяқтау нысаны     Орындалуы үшін      Іске асыру 
                                             жауапты           мерзімі 
__________________________________________________________________________
1            2                3                  4                5     __________________________________________________________________________
                           Ұйымдастыру іс-шаралары
__________________________________________________________________________
1.  Бағдарламаны орындау  Бұйрықтар.  Қазақстан Республикасы.  2001 жылдың
    жөніндегі  тапсырыс.  Конкурстық  ның Білім және ғылым     ІҮ тоқсаны
    тарды орналастыру     комиссия.   министрлігі (бұдан әрі 
    үшін жобаларды ірік.  ның хатта.  - Бағдарламаның 
    теу жөніндегі кон.    малары      әкімшісі)
    курсты ұйымдастыру
    және өткізу

2.  Мемлекеттік сатып     Мемлекеттік Бағдарламаның әкімшісі,  2002 жылдың 
    алу туралы шарттар    сатып алу   бағдарламаның іске асыру І тоқсаны
    жасасу                туралы шарт жөніндегі жауапты орын.
                                      даушы 

3.  Бағдарлама жөніндегі  Бұйрық      Бағдарламаның әкімшісі   2002 жылдың
    ғылыми-техникалық                                          І тоқсаны
    кеңестің құрамын 
    бекіту

4.  Бағдарламаның әкімші. Бағдарлама. Бағдарламаны іске асыру  Жыл сайын
    сіне аралық есептер,  ның әкімші. жөніндегі жауапты орын.  ІҮ тоқсан
    тапсыру-қабылдап алу  сіне аралық даушы
    актілерін және есепті есептер,
    жылдан кейінгі жылдың тапсыру-қа.
    Бағдарламасының өріс. былдап алу
    тетілген нұсқаларын   актілерін 
    ұсыну                 және есепті
                          жылдан кей.
                          інгі жылдың 
                          Бағдарлама.
                          сының өріс.
                          тетілген 
                          нұсқалары

5.  Бағдарламаның тапсыр. Бағдарлама. Бағдарламаны іске асыру  2006 жылғы
    маларын іске асыру    ның әкімші. жөніндегі жауапты орын.  ІҮ тоқсан 
    нәтижелері бойынша    сіне қоры.  даушы 
    қорытынды есепті,     тынды есеп
    техникалық актілер
    мен қосымша материал.
    дарды ұсыну

6.  Бағдарламаның іске    Қазақстан   Бағдарламаның әкімшісі   2006 жылдың
    асырылуы туралы       Республика.                          ІҮ тоқсан 
    Қазақстан Республика. сының 
    сының Үкіметіне       Үкіметіне
    ақпарат беру          ақпарат

                Бағдарламаның негізгі тапсырмалары

7.  Қазақстанның әртүрлі  Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын 
    аймақтарындағы дәрі.  ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    лік өсімдіктері пер.  сіне аралық жөніндегі жауапты орын. 
    спективалық түрлері.  ғылыми-тех. даушы
    нің интродукциясы     никалық 
                          есеп

8.  Тұқым шаруашылық.     Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын 
    тарын, сортты сынау   ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    және дәрілік өсімдік. сіне аралық жөніндегі жауапты орын.
    терді аудандастыру    ғылыми-тех. даушы
    жөніндегі учаскелер.  никалық 
    ді құру мен дамыту    есеп

9.  Бірегей фитопрепа.    Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    раттардың көздері -   ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    дәрілік өсімдіктердің сіне аралық жөніндегі жауапты
    перспективалық түрле. ғылыми-тех. орындаушы
    рін өнеркәсіптік      никалық 
    өсірудің технология.  есеп
    ларын жасау 

10. Дәрілік тауарлық      Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    шикізатты өңдеу мен   ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан 
    сақтаудың технология. сіне аралық жөніндегі жауапты 
    ларын жасау мен       ғылыми-тех. орындаушы
    енгізу                никалық 
                          есеп

11. Фармакопиялық және    Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    перспективалық дәрі.  ның әкімші. Бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    лік өсімдіктердің     сіне аралық жөніндегі жауапты
    дәрілік шикізатын     ғылыми-тех. орындаушы
    зерттеу мен өнер.     никалық
    кәсіптік дайындама.   есеп
    лардың әдістерін
    жасау

12. Клеткалық және ген.   Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    дік инженерия әдіс.   ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    терімен эндемикалық   сіне аралық жөніндегі жауапты
    аса құнды дәрілік     ғылыми-тех. орындаушы
    өсімдіктердің өнімді. никалық
    лігін арттыру.        есеп
    Аса зәру дәрілік
    өсімдіктердің өнім.
    ділігі жоғары клетка.
    лық дақылдарын алудың
    өнеркәсіптік әдісте.
    рін жасау

13. Тиімділігі жоғары     Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын 
    жаңа фитопрепараттар  ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    өндірісі үшін дәрілік сіне аралық жөніндегі жауапты
    өсімдік шикізатын     ғылыми-     орындаушы
    химиялық өңдеудің     техникалық
    технологияларын жасау есеп

14. Химиялық туынды       Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    табиғи қосылыстардың  ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан 
    негізінде жаңа препа. сіне аралық жөніндегі жауапты
    раттар өндірісінің    ғылыми-тех. орындаушы
    технологияларын жасау никалық
                          есеп 

15. Дәрілік өсімдік шикі. Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    затын стандарттаудың  ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    әдістерін жасау       сіне аралық жөніндегі жауапты  
                          ғылыми-тех. орындаушы
                          никалық
                          есеп 

16. Фитопрепараттардың    Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    субстанциялары мен    ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    дайын дәрілік нысан.  сіне аралық жөніндегі жауапты 
    дарын стандарттаудың  ғылыми-тех. орындаушы
    әдістерін жасау       никалық  
                          есеп

17. Табиғи қосылыстар мен Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    олардың негізіндегі   ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    фитопрепараттардың    сіне аралық жөніндегі жауапты
    физикалық-химиялық    ғылыми-тех. орындаушы
    сипаттамалары         никалық
    жөніндегі ақпараттық  есеп 
    деректер банкін жасау 

18. Өсімдікті қосылыстар  Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    мен олардың химиялық  ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан 
    туындыларының әдіс.   сіне аралық жөніндегі жауапты 
    темелік базасын       ғылыми-тех. орындаушы
    дайындау мен биоскри. никалық
    нинг жүйесін жасау    есеп

19. Жаңа фитопрепарат.    Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    тарды фармакологиялық ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    зерттеуді жүргізу     сіне аралық жөніндегі жауапты
    және олардың оңтайлы  ғылыми-тех. орындаушы
    дәрілік нысандарын    никалық
    жасау                 есеп

20. Бірегей фитопрепарат. Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    тарды тәжірибелік-    ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    өнеркәсіптік өндіру   сіне аралық жөніндегі жауапты
    технологияларын       ғылыми-тех. орындаушы
    әзірлеу мен жетілдіру никалық
                          есеп

21. Өмірлік маңызы бар    Бағдарлама. Бағдарламаның әкімшісі,  Жыл сайын
    отандық фитопрепарат. ның әкімші. бағдарламаны іске асыру  ІҮ тоқсан
    тардың технология.    сіне аралық жөніндегі жауапты
    ларын жаңалау         ғылыми-тех. орындаушы
                          никалық
                          есеп
_________________________________________________________________________

Таблицаның жалғасы:
_________________________________________________________________________
N    Болжамды шығыстар               ! Қажыландыру көзі
       (млн. теңге)                  !
_________________________________________________________________________

1    Талап етiлмейдi
 
  2    Талап етiлмейдi

3    Талап етiлмейдi

4    Талап етiлмейдi

5    Талап етiлмейдi

6    Талап етiлмейдi

7  Барлығы 13,16 млн. теңге, оның          Республикалық бюджет
   ішінде жылдар бойынша: 2002 - 2,0;
   2003 - 2,0; 2004 - 2,2; 2005 - 3,087;
   2006 жылы - 3,873 млн. теңге;

8  Барлығы 18,56 млн.теңге, оның          Республикалық бюджет
   iшiнде жылдар бойынша: 2002 жылы
   - 3,0 млн. теңге; 2003 жылы - 3,0
   млн. теңге; 2004 жылы - 3,3 млн.
   теңге; 2005 жылы - 4,187 млн. теңге;
   2006 жылы - 5,073 млн. теңге;

9  Барлығы 50,86 млн. теңге, оның         Республикалық бюджет
   iшiнде жылдар бойынша: 2002 жылы
   - 9,0 млн. теңге; 2003 жылы - 9,0
   млн. теңге; 2004 жылы - 9,7 млн.
   теңге; 2005 жылы - 11,087 млн. теңге;
   2006 жылы - 12,073 млн. теңге;

10 Барлығы 13,16 млн. теңге, оның          Республикалық бюджет
   iшiнде жылдар бойынша: 2002 жылы
   - 2,0 млн. теңге; 2003 жылы - 2,0
   млн. теңге; 2004 жылы - 2,2 млн. 
   теңге; 2005 жылы - 3,087 млн. теңге;
   2006 жылы - 3,873 млн. теңге;

11 Барлығы 13,16 млн. теңге, оның          Республикалық бюджет  
   ішінде жылдар бойынша: 2002 жылы - 
   2,0 млн. теңге; 2003 жылы - 2,0 млн.
   теңге; 2004 жылы - 2,2 млн. теңге;
   2005 жылы - 3,087 млн теңге" 2006 жылы
   - 3,873 млн. теңге3

12 Барлығы 13,16 млн. теңге, оның ішінде   Республикалық бюджет
   жылдар бойынша: 2002 жылы - 2,0 млн.
   теңге; 2003 жылы - 2,0 млн. теңге;
   2004 жылы - 2,2 млн. теңге; 2005 жылы
   - 3,087 млн. теңге; 2006 жылы - 3,873 млн.
   теңге;

13 Барлығы 34,66 млн. теңге, оның ішінде   Республикалық бюджет         
   жылдар бойынша: 2002 жылы - 6,0 млн.
   теңге; 2003 жылы - 6,0 млн. теңге; 2004
   жылы - 6,4 млн. теңге; 2005 жылы - 7,687
   млн. теңге; 2006 жылы - 8,573 млн. теңге;

14 Барлығы 34,66 млн. теңге, оның ішінде   Республикалық бюджет   
   жылдар бойынша: 2002 жылы - 6,0 млн.
   теңге; 2003 жылы - 6,0 млн. теңге;
   2004 жылы - 6,4 млн теңге; 2005 жылы
   - 7,687 млн. теңге; 2006 жылы - 8,573 млн.
   теңге;

15 Барлығы 13,16 млн теңге, оның ішінде    Республикалық бюджет  
   жылдар бойынша: 2002 жылы - 2,0 млн.
   теңге; 2003 жылы - 2,0 млн. теңге;
   2004 жылы - 2,2 млн. теңге; 2005 жылы 
   - 3,087 млн. теңге; 2006 жылы - 3,873 млн.
   теңге;

16 Барлығы 18,56 млн теңге, оның ішінде    Республикалық бюджет  
   жылдар бойынша: 2002 жылы - 3,0 млн.
   теңге; 2003 жылы - 3,0 млн. теңге;
   2004 жылы - 3,3 млн. теңге; 2005 жылы
   - 4,187 млн теңге; 2006 жылы - 5,073 млн.
   теңге;

17 Барлығы 13,16 млн. теңге, оның ішінде   Республикалық бюджет   
   жылдар бойынша: 2002 жылы - 2,0 млн.
   теңге; 2003 жылы - 2,0 млн. теңге; 
   2004 жылы - 2,2 млн. теңге; 2005 жылы
   - 3,087 млн. теңге; 2006 жылы - 3,873 млн.
   теңге;

18 Барлығы 29,26 млн. теңге, оның ішінде   Республикалық бюджет   
   жылдар бойынша: 2002 жылы - 5,0 млн.
   теңге; 2003 жылы - 5,0 млн. теңге; 
   2004 жылы - 5,5 млн теңге; 2005 жылы
   - 6,387 млн. теңге; 2006 жылы - 7,373 млн.
   теңге;

19 Барлығы 56,26 млн. теңге, оның ішінде   Республикалық бюджет   
   жылдар бойынша: 2002 жылы - 10,0 млн. 
   теңге; 2003 жылы - 10,0 млн. теңге;
   2004 жылы - 10,8 млн. теңге; 2005 жылы
   - 12,087 млн. теңге; 2006 жылы - 13,373 млн.
   теңге;

20 Барлығы 110,26 млн. теңге, оның ішінде  Республикалық бюджет    
   жылдар бойынша: 2002 жылы - 20,0 млн.
   теңге; 2003 жылы - 20,0 млн. теңге; 
   2004 жылы - 21,7 млн. теңге; 2005 жылы
   - 21,4 млн. теңге; 2006 жылы - 23,8 млн.
   теңге;

21 Барлығы 153,255 млн. теңге, оның ішінде   Республикалық бюджет   
   жылдар бойынша: 2002 жылы - 28,0 млн.
   теңге; 2003 жылы - 28,0 млн. теңге; 
   2004 жылы - 29,7 млн. теңге; 2005 жылы
   - 32,182 млн. теңге; 2006 жылы - 35,373 млн.
   теңге.

Об утверждении Республиканской научно-технической программы "Разработка и внедрение в производство оригинальных фитопрепаратов для развития фармацевтической промышленности Республики Казахстан" на 2002-2006 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 24 июля 2001 года N 996

      В целях научно-технического обеспечения развития отечественной фармацевтической промышленности Правительство Республики Казахстан постановляет: 
      1. Утвердить прилагаемую Республиканскую научно-техническую программу "Разработка и внедрение в производство оригинальных фитопрепаратов для развития фармацевтической промышленности Республики Казахстан" на 2002-2006 годы. 
      2. Утратил силу постановлением Правительства РК от 19.09.2009 № 1411.
      3. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания. 

        Премьер-Министр
  Республики Казахстан      

                                                 Утверждена
                                       постановлением Правительства
                                           Республики Казахстан
                                        от 24 июля 2001 года N 996


  Республиканская научно-техническая программа
"Разработка и внедрение в производство оригинальных
фитопрепаратов для развития фармацевтической промышленности
Республики Казахстан"
на 2002-2006 годы 1. Паспорт программы

Наименование     Разработка и внедрение в производство оригинальных 
                 фитопрепаратов для развития фармацевтической 
                 промышленности Республики Казахстан

Наименование     Разработка и внедрение в производство оригинальных 
                 фитопрепаратов для развития фармацевтической 
                 промышленности Республики Казахстан
 
  Основание для    Концепция научной и научно-технической политики
разработки       Республики Казахстан, одобренная постановлением       
                 Правительства Республики Казахстан 
                 от 12 июля 2000 года N  1059 ;
                 Государственная программа развития
                 фармацевтической и медицинской промышленности
                 Республики Казахстан, утвержденная Указом
                 Президента Республики Казахстан от 20 августа 
                 1997 года N  3621
 
    Разработчик      Министерство образования и науки 
                 Республики Казахстан
 
  Сроки реализации 2002-2006 годы
 
  Цель программы   Разработать и внедрить в промышленное производство 
                 новые импортозамещающие жизненно-важные 
                 лекарственные средства на основе растительного сырья 
                 Республики Казахстан
 
  Задачи           Создать базу производства лекарственного
программы        растительного сырья, расширить площади промышленного  
                 культивирования перспективных видов лекарственных     
                 растений; создать коллекцию и обменный семенной фонд, 
                 методами районирования и селекции получить            
                 высокоурожайные сорта и формы, исследовать природные  
                 промышленные запасы перспективных лекарственных       
                 растений; создать и внедрить промышленные методы      
                 получения высокопродуктивных клеточных культур
                 остродефицитных и эндемичных лекарственных растений.
                   Разработать технологические регламенты производства 
                 субстанций и лекарственных форм новых отечественных   
                 фитопрепаратов.
                   Разработать нормативно-техническую документацию на  
                 лекарственные растения и новые отечественные          
                 фитопрепараты на их основе, методы стандартизации и   
                 сертификации фитопрепаратов, создать банк             
                 государственных и рабочих стандартных образцов        
                 биологически активных веществ.
                   Провести государственную регистрацию новых 
                 отечественных лекарственных средств на основе 
                 растений.
                   Разработать и внедрить технологии опытно-
                 промышленного производства новых отечественных 
                 фитопрепаратов, технологические линии серийного 
                 выпуска новых лекарственных препаратов и 
                 профилактических средств.

Необходимые       Финансовое обеспечение Программы
ресурсы и        осуществляется в рамках государственного заказа
источники их     в пределах средств, предусмотренных в
финансирования   республиканском бюджете на соответствующие
                 финансовые годы в объеме бюджетных средств,
                 необходимых для реализации мероприятий.
                  Предусмотренные финансовые затраты, связанные
                 с реализацией Программы, составляют всего
                 585,295 млн. тенге, в том числе по годам:
                  2002 году - 102,0 млн. тенге; 2003 году - 102,0
                 млн. тенге; 2004 году - 110,0 млн. тенге;
                 2005 году - 127,2 млн. тенге; 2006 году - 
                 144,095 млн. тенге 

      
Ожидаемые        Товарное лекарственное сырье более 50 видов
результаты       перспективных лекарственных растений, возделываемых   
                 на площади более 1500 га; коллекция и обменный        
                 семенной фонд, высокоурожайные сорта и формы          
                 лекарственных растений. Карты ареалов и промышленные  
                 запасы перспективных видов лекарственных растений по  
                 регионам Казахстана. Промышленные методы получения    
                 высокопродуктивных клеточных культур ценных           
                 лекарственных растений.
                   Технологические регламенты производства субстанций  
                 и лекарственных форм новых отечественных              
                 фитопрепаратов широкого спектра терапевтического      
                 действия.
                   Временные фармакопейные и фармакопейные статьи 
                 на перспективные лекарственные растения, 
                 произрастающие на территории Казахстана, и            
                 оригинальные фитопрепараты на их основе. Методы 
                 стандартизации и сертификации фитопрепаратов, банк
                 государственных и рабочих стандартных образцов 
                 фармакологически активных веществ.
                   Новые эффективные лекарственные формы              
                 отечественных уникальных фитопрепаратов
                 "Арглабин", "Салсоколлин", "Рамон", "Алхидин",
                 "Рувимин", "Кызылмай" и других, нормативно-
                 техническая документация, разрешение Агентства
                 Республики Казахстан по делам здравоохранения на
                 производство и реализацию препаратов.
                   Технологии опытно-промышленного производства 
                 оригинальных субстанций и фитопрепаратов на их        
                 основе, новые усовершенствованные технологические     
                 линии серийного выпуска фитопрепаратов и              
                 профилактических средств. Расширение опытно-          
                 промышленного производства отечественных жизненно-    
                 важных лекарственных препаратов на основе новых       
                 технологий.


     Сноска. В раздел 1 внесены изменения - постановлением Правительства РК от 1 апреля 2003 г.  N 315 ; от 3 февраля 2004 г.  N 132 ; от 23 июня 2006 года N  576 .

2. Введение

      Здоровье народа - один из основных факторов развития любого государства. Лекарственная политика Республики Казахстан строится на принципах обеспечения медицинских учреждений и населения республики эффективными, качественными, безопасными и доступными лекарственными средствами. В условиях зависимости казахстанского фармацевтического рынка от зарубежных поставок лекарственных средств создание собственной фармацевтической промышленности является одной из наиболее приоритетных задач становления экономической независимости Казахстана. 
      Президентом Республики Казахстан Н.А. Назарбаевым дано поручение активизировать работы в области разработки, внедрения и производства отечественных лекарственных препаратов и в ближайшие годы довести долю отечественной фармацевтической продукции до 30 % в лекарственном обеспечении медицинских учреждений и населения республики. 
      Развитие фармацевтической промышленности в Республике Казахстан целесообразно и экономически выгодно осуществлять посредством развития фитохимических производств, что обусловлено наличием в республике уникальной сырьевой базы лекарственных растений, значительным научно-техническим потенциалом в области химии, медицины и фармации, накопленным в республике, и традиционной направленностью отечественных производителей субстанций лекарственных препаратов на переработку лекарственного растительного сырья. При этом одним из основных приоритетов развития отечественной фармацевтической промышленности является разработка и внедрение в производство оригинальных отечественных субстанций на основе лекарственного растительного сырья и на их основе лекарственных препаратов, что отражено в Государственной программе развития фармацевтической и медицинской промышленности Республики Казахстан (Подпрограмма 4), утвержденной Указом Президента Республики Казахстан от 20 августа 1997 года N  3621  "О Государственной программе развития фармацевтической и медицинской промышленности Республики Казахстан". 
      В целях эффективной реализации государственной научно-технической политики в сфере научного обеспечения фармацевтической промышленности Республики Казахстан, во исполнение Поручения Президента Республики Казахстан об увеличении доли отечественной продукции на фармацевтическом рынке республики, протокола совещания у Первого заместителя Премьер-Министра Павлова А.С. с руководителями фармацевтической и медицинской промышленности (от 13 апреля 2000 года N 11-37/И-479), а также в продолжение научно-исследовательских работ, проводимых в настоящее время по Республиканской целевой научно-технической программе "Разработка и внедрение в промышленное производство фитопрепаратов для обеспечения отечественными лекарственными средствами медицинских учреждений и населения республики" на 1997-2001 годы, утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 24 октября 1996 года N  1294  "Об утверждении основных заданий и показателей республиканской целевой научно-технической программы", сформирована данная Республиканская научно-техническая программа "Разработка и внедрение в производство оригинальных фитопрепаратов для развития фармацевтической промышленности Республики Казахстан" на 2002-2006 годы. 

  3. Анализ современного состояния проблемы 

      В Республике Казахстан после распада СССР и разрыва хозяйственных связей возникла проблема лекарственного обеспечения, поскольку только около 3 % потребности республики в лекарственных средствах удовлетворялось за счет собственного производства. Ориентированная на заготовку сырья и, в меньшей степени, изготовление готовых лекарственных форм отечественная фармпромышленность не осуществляла таких высокотехнологичных способов переработки лекарственного сырья и упаковки лекарственных средств, как капсулирование и ампулирование. 
      Принятые Правительством меры по организации фармацевтической отрасли Республики Казахстан послужили основой позитивных изменений в сфере производства фармацевтических препаратов и медицинской техники. На сегодняшний день фармацевтическая промышленность Казахстана имеет стабильную тенденцию роста. Ежегодно объемы медикаментов, производимых в Казахстане, возрастали на 10%, а в 2000 году рост составил более 35% . В 1997 году выпущено медикаментов на сумму 9 миллионов долларов США, в 1998 году - 10 миллионов, в 1999 году - 11,5 миллионов, к концу 2000 года - 16 миллионов долларов США. Доля продукции отечественных производителей на фармрынке республики планомерно увеличивается: к концу 2000 года она возросла до 6 %. 
      В настоящее время на мировом рынке фармпрепаратов доля средств растительного происхождения составляет более 40 % . Причем в последние годы проявляется выраженная тенденция к ее увеличению и по прогнозам Всемирной организации здравоохранения в течение ближайших десяти лет доля фитопрепаратов в общем объеме лекарственных средств составит более 60 %. 
      Более 80 % дикорастущего растительного сырья для фармацевтической промышленности СССР заготавливалось на территории Казахстана и Средней Азии. При этом в Казахстане перерабатывалось менее 3 % от общего заготавливаемого количества сырья, при этом переработка заключалась, в основном, в изготовлении наиболее простых галеновых форм (настойки и жидкие экстракты). В результате сложившейся ситуации республика несла значительные убытки, поскольку стоимость готовых лекарственных форм, произведенных на основе отечественного сырья и импортируемых затем в Казахстан из стран ближнего зарубежья, превышала стоимость исходного растительного сырья в 7-10 раз. 
      Передовые научные исследования в области создания новых высокоэффективных отечественных фитопрепаратов и их внедрения в промышленное производство в республике выполняются и рамках республиканской целевой научно-технической программы "Разработка и внедрение в промышленное производство фитопрепаратов для обеспечения отечественными лекарственными средствами медицинских учреждений и населения республики" на 1997-2001 годы. Разработчиком и головной организацией по выполнению данной программы является Республиканское государственное казенное предприятие "Институт фитохимии" Министерства образования и науки Республики Казахстан. 
      В рамках вышеназванной программы за период с 1997 по 2000 год в республике внедрены в промышленное производство оригинальные отечественные фитопрепараты не имеющее аналогов в мире: противоопухолевое средство "Арглабин", гепатопротектор "Салсоколлин", противовоспалительные и ранозаживляющие мази "Биалм" и "Калиор", иммуномодулирующие и противовирусные препараты "Рувимин" и "Гликардин", антидерматический препарат "Рамон", антипарадонтозный и противовоспалительный препарат "Тополин", препараты широкого спектра терапевтического действия "Аквитол", "Кызылмай" и другие (всего более 20 наименований), различные профилактические, витаминные средства. На базе опытно-промышленных производств налажен серийный выпуск фитопрепаратов. 
      Основными проблемами создания лекарственных средств и доведения их до серийного производства является высокая науко- и ресурсоемкость планируемых разработок, недостаточное развитие в республике смежных фармацевтической промышленности отраслей, таких как машиностроение, химическая промышленность. 
      В Республике Казахстан имеется значительный научно-технический потенциал в области разработки и производства лекарственных препаратов растительного происхождения, обширная сырьевая база и возможности ее дальнейшего укрепления. Вышеназванные факторы обуславливают выполнимость заданий данной программы. 
      Работы по созданию новых оригинальных лекарственных препаратов растительного происхождения и внедрению их в промышленное производство, обеспечению конкурентоспособности производимой фармацевтической продукции являются науко- и ресурсоемкими, что делает их в сложившейся в республике экономической ситуации малопривлекательными для инвестирования частными компаниями. Однако зарубежный опыт показывает перспективность и приоритетность данных работ. В развитых зарубежных странах затраты на выпуск одного лекарственного препарата составляют порядка 10 миллионов долларов США. Тем не менее, ведущие фармацевтические компании мира затрачивают на разработку новых лекарственных средств более 25% своего дохода. С учетом сложившейся инфраструктуры фармацевтической промышленности республики, ее ориентирования на производство лекарственных средств на основе импортируемых субстанций ("дженериков") или завершающие стадии производства готовых лекарственных средств (упаковка), а также концентрацию основного научно-технического потенциала республики в государственном секторе экономики, наиболее рациональным путем финансирования научных разработок в сфере создания оригинальных лекарственных средств является целевое государственное бюджетное финансирование. 
      Для дальнейшего укрепления научно-технического потенциала фармацевтической промышленности Республики Казахстан, разработки и внедрения новых оригинальных импортозамещающих жизненно-важных лекарственных средств на основе растительного сырья Республики Казахстан разработана данная Программа. 
      Для ресурсного и технологического обеспечения выполнения заданий Программы основной приоритет будет отдан отечественным производителям уникального технологического оборудования, приборов и материалов, в рамках международного сотрудничества планируется также привлекать зарубежных производителей. 
      Уникальность лекарственных препаратов, создаваемых на основе местного растительного сырья с использованием высоких технологий, обеспечивающих высокое качество лекарственных средств при их низкой себестоимости, послужат решающими факторами в обеспечении конкурентоспособности препаратов, разработанных в рамках данной программы, и их дальнейшего ориентирования на внешний рынок. 
      С учетом приоритетности задачи развития отечественной фармацевтической промышленности основное финансирование данной научно-технической Программы осуществляется из средств государственного бюджета. Дополнительно для реализации Программы будут привлечены средства потенциальных заказчиков, кредиты и другие источники. 
      Результатом выполнения заданий Программы станет становление и развитие производственной базы фармацевтической промышленности Республики Казахстан, расширение объемов производства и ассортимента оригинальных лекарственных препаратов, что позволит увеличить долю отечественных препаратов на фармацевтическом рынке республики и обеспечить население жизненно-важными и доступными лекарственными средствами. 

  4. Цель и задачи Программы

        Цель Программы: 
      разработать и внедрить в промышленное производство новые импортозамещающие жизненно-важные лекарственные средства на основе растительного сырья Республики Казахстан. 
      Основные задачи Программы: 
      создать базу производства лекарственного растительного сырья, расширить площади промышленного культивирования перспективных видов лекарственных растений; создать коллекцию и обменный семенной фонд, методами районирования и селекции получить высокоурожайные сорта и формы, исследовать природные промышленные запасы перспективных лекарственных растений; создать и внедрить промышленные методы получения высокопродуктивных клеточных культур остродефицитных и эндемичных лекарственных растений; 
      разработать технологические регламенты производства субстанций и лекарственных форм новых отечественных фитопрепаратов; 
      разработать нормативно-техническую документацию на лекарственные растения и новые отечественные фитопрепараты на их основе, методы стандартизации и сертификации фитопрепаратов, создать банк государственных и рабочих стандартных образцов биологически активных веществ; 
      провести государственную регистрацию новых отечественных лекарственных средств на основе растений; 
      разработать и внедрить технологии опытно-промышленного производства новых отечественных фитопрепаратов, технологические линии серийного выпуска новых лекарственных препаратов и профилактических средств. 

  5. Основные направления и механизмы реализации Программы

        Реализация Программы будет осуществляться по следующим основным направлениям: 
      1. Введение в культуру лекарственных растений, оценка запасов, создание базы для производства товарного сырья: 
      интродукция в различных почвенно-климатических регионах Казахстана перспективных лекарственных растений, проведение работ по их селекции и семеноводству, создание сортоиспытательных участков; 
      разработка технологий промышленного культивирования лекарственных растений с целью обеспечения сырьевой базы отечественного фарм производства; 
      разработка методических рекомендаций и схем рационального использования запасов дикорастущих фармакопейных и перспективных лекарственных растений различных регионов Казахстана; 
      повышение продуктивности эндемичных и остродефицитных лекарственных растений. Получение клеточных линий и интактных растений, устойчивых к угнетающим факторам природного и техногенного характера (гербициды, засоленность почв); 
      формирование и поддержание коллекций клеток лекарственных растений - продуцентов биологически активных веществ; 
      разработка методов получения биологически активных веществ из культур клеток и тканей эндемичных и особо ценных лекарственных растений. 
      2. Химическое изучение растительного сырья: физиологически активные вещества, химическая модификация их молекул; биоскрининг: 
      исследование химического состава лекарственных растений, выделение растительных соединений, установление их строения и физико-химических свойств, направленный синтез новых химических производных растительных веществ и исследование биологической активности полученных соединений; 
      разработка лабораторных регламентов получения новых противоопухолевых, гепатопротекторных, адаптогенных, противовоспалительных, фунгиостатических, иммуностимулируюших и других фитопрепаратов на основе фармакологически активных растительных соединений и их химических производных. 
      3. Разработка методов стандартизации фитопрепаратов, создание банка биологически активных веществ и их стандартных образцов: 
      разработка и совершенствование методов стандартизации лекарственного растительного сырья и фитопрепаратов, полученных на его основе; 
      создание банка стандартных образцов биологически активных веществ; 
      разработка фармакопейных статей на растительное сырье и фитопрепараты на его основе; 
      стандартизация и контроль качества новых фитопрепаратов, производимых опытно-промышленными партиями; 
      создание компьютерного информационного банка данных по физико-химическим характеристикам природных соединений и фитопрепаратам на их основе. 
      4. Создание лекарственных форм фитопрепаратов и их фармакологическое изучение: 
      разработка нормативно-методической базы и системы биоскрининга растительных соединений и их химических производных и синтетических аналогов с целью выявления перспективныхх фармакологически активных соединений для дальнейших предклинических и клинических испытаний; 
      фармакологическое исследование новых субстанций и лекарственных форм, разработка новых лекарственных форм высокоэффективных отечественных фитопрепаратов; 
      разработка нормативно-технический документации и подготовка к серийному производству новых жизненно-важных лекарственных препаратов. 
      5. Разработка технологий промышленного производства фитопрепаратов, организация их серийного выпуска: 
      разработка и совершенствование технологий опытно-промышленного производства новых фитопрепаратов; 
      модернизация технологий для расширения опытного фармпроизводства жизненно-важных отечественных фитопрепаратов противоопухолевого, гепатопротекторного, противовоспалительного и других видов действия. 
      Реализация Программы осуществляется на основе государственного заказа на выполнение научно-исследовательских проектов, прошедших конкурсный отбор. 
      Администратор Программы совместно с ответственным исполнителем Программы - Институтом фитохимии Министерства образования и науки Республики Казахстан - обеспечивают: 
      проведение конкурса проектов на выполнение заданий Программы; 
      координацию выполнения заданий Программы и текущий контроль; 
      информационное сопровождение Программы в форме тематических выставок, научно-практических конференций, представления в глобальной компьютерной сети Интернет и т.п.; 
      подготовку промежуточных и заключительного отчетов по Программе. 

  6. Необходимые ресурсы и источники финансирования

        Финансовое обеспечение Программы осуществляется в рамках государственного заказа в пределах средств, предусмотренных администратором Программы в республиканском бюджете на соответствующие финансовые годы, в объеме бюджетных средств, необходимых для реализации мероприятий.
       Предусмотренные финансовые затраты, связанные с реализацией Программы, составляют всего 585,295 млн. тенге, в том числе по годам:
      2002 году - 102,0 млн. тенге; 2003 году - 102,0 млн. тенге; 2004 году - 110,0 млн. тенге; 2005 году - 127,2 млн. тенге; 2006 году - 144,095 млн. тенге.

     Сноска. В раздел 6 внесены изменения - постановлением Правительства РК от 1 апреля 2003 г.  N 315 ; от 3 февраля 2004 г.  N 132 ; от 23 июня 2006 года N  576 .


7. Ожидаемые результаты от реализации Программы

     Ожидаемые результаты по основным направлениям Программы приведены в нижеследующей таблице.

                                                           Таблица

         Ожидаемые результаты по основным направлениям Программы

_________________________________________________________________________
 N  !       Основные задания         !        Ожидаемые результаты
_________________________________________________________________________
  1 !                2               !                  3
_________________________________________________________________________
 1.  Введение в культуру перспективных видов лекарственных растений,       
     оценка запасов, создание базы для производства товарного сырья
_________________________________________________________________________
1.1  Интродукция перспективных         Промышленные плантации около 50 
     лекарственных растений, их        перспективных видов лекарственных
     селекция, семеноводство и         растений на общей площади более 1500
     сортоиспытание. Разработка        гектаров. Эффективные методы
     технологий промышленного          переработки лекарственного сырья.
     культивирования и переработки     Сырьевая база промышленного
     лекарственных растений            производства лекарственных растений 
                                       и фитопрепаратов на их основе.
                                       Рекомендации по условиям и способам 
                                       культивирования и заготовки         
                                       лекарственных растений.
                                       Способы размножения и расширенные   
                                       посевные площади лекарственных      
                                       растений - потенциальных источников 
                                       оригинальных фитопрепаратов.        
                                       Перспективные сорта и формы 
                                       лекарственных растений,             
                                       рекомендованные к промышленному     
                                       культивированию, севооборот, 
                                       страховой фонд семян.
                                       Региональные сортоиспытательные     
                                       участки, районированные сорта       
                                       лекарственных растений.
                                       Рекомендации по агротехнике         
                                       выращивания и севообороту
                                       лекарственных культур
 
  1.2. Изучение сырьевых ресурсов        Карты ареалов и запасы сырья
     фармакопейных и перспективных     перспективных лекарственных растений
     лекарственных растений в          Казахстана. Рекомендации по объемам
     различных регионах Казахстана     и срокам заготовки лекарственного 
     и рациональное их использование.  сырья, рекомендации по сбору и  
     Разработка рациональной системы   переработке  
     сбора, сушки и транспортировки 
     изучаемых лекарственных 
     растений с промысловых зарослей
 
  1.3. Повышение продуктивности          Высокопродуктивные лекарственные
     эндемичных и остродефицитных      растения, устойчивые к угнетающим
     лекарственных растений.           факторам природного и техногенного
     Получение клеточных линий и       характера (гербициды, засоленность
     интактных растений, устойчивых    почв). Коллекция клеток
     к угнетающим факторам             лекарственных растений.
     природного и техногенного         Высокопродуктивные клеточные 
     характера (гербициды,             культуры лекарственных растений.
     засоленность почв).               Технологические регламенты
     Формирование и поддержание        производства биологически активных 
     коллекций клеток лекарственных    веществ из культур клеток и тканей
     растений.                         лекарственных растений
     Разработка методов получения 
     биологически активных веществ 
     из культур клеток и тканей 
     эндемичных и особо ценных 
     лекарственных растений
 
    2.     Химическое изучение растительного сырья: физиологически активные    
         вещества, химическая модификация их молекул и биоскрининг
 
  2.1. Химическая переработка            Состав и строение биологически 
     растительного сырья.              активных растительных веществ.
     Технология производства           Лабораторные, опытно-промышленные
     фитопрепаратов. Оптимизация       регламенты комплексной химической
     методов и технологий              переработки растительного сырья,
     переработки растительного         опытные партии фитопрепаратов,
     сырья                             нормативно-техническая документация
 
  2.2. Направленный синтез новых         Новые производные растительных 
     химических производных            биологически активных веществ с
     растительных биологически         противоопухолевой, 
     активных веществ, изучение        иммуномодулирующей,
     биологической активности          антивирусной, противомикробной
     полученных производных            и другими видами биологической
                                       активности, опытные партии
                                       препаратов, научно-техническая      
                                       документация
 
  3.    Разработка методов стандартизации фитопрепаратов, создание банка     

          биологически активных веществ и их стандартных образцов
 

  3.1. Разработка методов                Методы стандартизации и сертификации
     стандартизации лекарственного     фитопрепаратов, банк стандартных  
     растительного сырья и             образцов биологически активных 
     фитопрепаратов, создание          веществ. Реестр лекарственных
     банка стандартных образцов        растений, произрастающих в
     биологически активных веществ     Казахстане, нормативно-техническая
                                       документация на лекарственные       
                                       растения и фитопрепараты
 
  3.2. Создание информационного банка    Банк данных по природным
     данных по физико-химическим       соединениям, содержащий информацию
     характеристикам природных         по физико-химическим константам и
     соединении и фитопрепаратам на    биоактивности. Информационное
     их основе                         обеспечение в области поиска и
                                       создания биологически активных      
                                       веществ
 
  4.   Разработка лекарственных форм фитопрепаратов и их фармакологическое   
                               изучение
 
  4.1. Разработка систем биоскрининга    Новые биологически активные
     растительных соединений и их      растительные соединения и их 
     химических производных с целью    химические производные, новые виды 
     выявления перспективных           биологической активности, 
     фармакологически активных         выявленные для природных соединений
     соединений                        и их производных

4.2. Фармакологическое исследование    Нормативно-техническая документация 
     новых субстанций и разработка     на новые фитопрепараты
     их лекарственных форм
 
  4.3. Оптимизация новых                 Нормативно-техническая документация
     лекарственных форм                на новые лекарственные формы

     отечественных фитопрепаратов,     отечественных фитопрепаратов
     их фармакологическое изучение 
     и разработка нормативно-
     технической документации
 
  5.     Технология промышленного производства фитопрепаратов, организация   
                            их серийного выпуска
 
  5.1. Разработка и совершенствование    Технологии опытно-промышленного
     технологий опытно-промышленного   производства новых фитопрепаратов.
     производства новых                Опытно-промышленные установки для
     фитопрепаратов                    производства субстанций и готовых
                                       лекарственных форм фитопрепаратов
           
5.2. Модернизация технологий для       Усовершенствованные технологии
     расширения опытного               для расширения производства новых
     фармпроизводства жизненно-        высокоэффективных отечественных
     важных отечественных              фитопрепаратов
     фитопрепаратов
___________________________________________________________________________
             


  8. План мероприятий по реализации Программы      

     Сноска. В раздел 8 внесены изменения - постановлением Правительства РК от 1 апреля 2003 г.  N 315   ; от 3 февраля 2004 г.  N 132 ; от 23 июня 2006 года N  576 .

___________________________________________________________________________
 N !       Мероприятия      !   Форма     ! Ответственный   !    Срок
   !                        ! завершения  ! за исполнение   !  осуществ-
   !                        !             !                 !  ления
___________________________________________________________________________
 1 !          2             !     3       !       4         !      5
___________________________________________________________________________
                        Организационные мероприятия      
 
   1. Организовать и провести    Приказы,      Министерство      IV квартал
    конкурс по отбору          Протоколы     образования и     2001 года
    проектов для размещения    конкурсной    науки Республики
    государственного заказа    комиссии      Казахстан (далее -
    по выполнению Программы                  администратор

                                             Программы)
 2.  Заключить договора о       Договор о     Администратор     I квартал
    государственных закупках   государствен- Программы,         2002 года
                               ных закупках  ответственный
                                             исполнитель по
                                             реализации
                                             Программы
 
  3.  Утвердить состав Научно-   Приказ        Администратор     I квартал
    технического совета по                   Программы         2002 года
    Программе
 
  4.  Представлять               Промежуточный Ответственный     IV квартал,
    администратору Программы   отчет         исполнитель по    ежегодно 
    промежуточные отчеты,      администрато- реализации
    акты сдачи-приемки и       ру Программы, Программы
    развернутые варианты       акт сдачи-
    Программы на следующий     приемки,
    за отчетным год            развернутый
                               вариант
                               Программы на
                               следующий за
                               отчетным год
 
  5.  Представить                Заключитель-  Ответственный    IV квартал 
    заключительный отчет,      ный отчет     исполнитель      2006 года    
    технические акты и         администра-   по реализации
    дополнительные материалы   тору          Программы
    по результатам реализации  Программы
    заданий Программы
 
  6.  Представить информацию в   Информация в  Администратор    IV квартал
    Правительство Республики   Правительство Программы        2006 года    
    Казахстан о реализации     Республики    
    Программы                  Казахстан


                     Основные задания Программы
 
  7.  Интродуцировать            Промежуточный Администратор    IV квартал
    перспективные виды         научно-       Программы,       ежегодно
    лекарственных растений в   технический   ответственный 
    различных регионах         отчет         исполнитель по
    Казахстана                 администра-   реализации
                               тору          Программы
                               программы    
 
  8.  Создать и развить          Промежуточный Администратор    IV квартал,
    семеноводческие хозяйства, научно-       Программы,       ежегодно
    участки по сортоиспытанию  технический   ответственный

    и районированию            отчет         исполнитель по

    лекарственных растений     администра-   реализации
                               тору          Программы
                               программы
 
  9.  Разработать технологии     Промежуточный Администратор    IV квартал,
    промышленного              научно-       Программы,       ежегодно
    культивирования            технический   ответственный
    перспективных видов        отчет         исполнитель
    лекарственных растений -   администра-   по реализации
    источников оригинальных    тору          Программы
    фитопрепаратов             программы
 
  10. Разработать и внедрить     Промежуточный Администратор    IV квартал, 
    технологии переработки     научно-       Программы,       ежегодно
    и хранения лекарственного  технический   ответственный

    товарного сырья            отчет         исполнитель по
                               администра-   реализации
                               тору          Программы
                               программы
 
  11. Изучить сырьевые ресурсы   Промежуточный Администратор    IV квартал,
    фармакопейных и            научно-       Программы,       ежегодно
    перспективных              технический   ответственный

    лекарственных растений     отчет         исполнитель по
    и разработать методы       администра-   реализации
    промышленных заготовок     тору          Программы
                               программы
 
  12. Повысить продуктивность    Промежуточный Администратор    IV квартал,
    эндемичных и особо ценных  научно-       Программы,       ежегодно
    лекарственных растений     технический   ответственный
    методами клеточной и       отчет админи- исполнитель по 
    генной инженерии.          стратору      реализации
    Разработать промышленные   программы     Программы
    методы получения 
    высокопродуктивных 
    клеточных культур 
    остродефицитных 
    лекарственных растений
 
  13. Разработать технологии     Промежуточный Администратор    IV квартал, 
    химической переработки     научно-       Программы,       ежегодно
    лекарственного             технический   ответственный
    растительного сырья для    отчет админи- исполнитель по

    производства новых         стратору      реализации

    высокоэффективных          программы     Программы
    фитопрепаратов
 
  14. Разработать технологии     Промежуточный Администратор    IV квартал,
    производства новых         научно-       Программы,       ежегодно
    препаратов на основе       технический   ответственный
    химических производных     отчет админи- исполнитель по
    природных соединений       стратору      реализации
                               программы     Программы

15. Разработать методы         Промежуточный Администратор    IV квартал,
    стандартизации             научно-       Программы,       ежегодно
    лекарственного             технический   ответственный
    растительного сырья        отчет админи- исполнитель по
                               стратору      реализации
                               программы     Программы
 
  16. Разработать методы         Промежуточный Администратор    IV квартал,
    стандартизации субстанций  научно-       Программы,       ежегодно
    и готовых лекарственных    технический   ответственный
    форм фитопрепаратов        отчет админи- исполнитель по 
                               стратору      реализации
                               программы     Программы
 
  17. Создать информационный     Промежуточный Администратор    IV квартал,

    банк данных по физико-     научно-       Программы,       ежегодно
    химическим характеристикам технический   ответственный
    природных соединений и     отчет админи- исполнитель по
    фитопрепаратам на их       стратору      реализации
    основе                     программы     Программы
 
  18. Подготовить методическую   Промежуточный Администратор    IV квартал,
    базу и создать систему     научно-       Программы,       ежегодно
    биоскрининга растительных  технический   ответственный
    соединении и их химических отчет админи- исполнитель
    производных                стратору      по реализации
                               программы     Программы

19. Провести                   Промежуточный Администратор    IV квартал,
    фармакологическое          научно-       Программы,       ежегодно
    изучение новых             технический   ответственный
    фитопрепаратов и           отчет админи- исполнитель
    разработать их оптимальные стратору      по реализации
    лекарственные формы        программы     Программы 

20. Разработать и              Промежуточный Администратор    IV квартал,
    усовершенствовать          научно-       Программы,       ежегодно
    технологии опытно-         технический   ответственный
    промышленного              отчет админи- исполнитель
    производства оригинальных  стратору      по реализации
    фитопрепаратов             программы.    Программы
                               Акты внедрения.
                               Организация
                               производства
 
  21. Модернизировать            Промежуточный Администратор    IV квартал,
    технологии для             научно-       Программы,       ежегодно
    расширения опытного        технический   ответственный
    фармпроизводства           отчет адми-   исполнитель
    жизненно-важных            нистратору    по реализации
    отечественных              программы.    Программы
    фитопрепаратов             Акты 
                               внедрения.
                               Организация
                               производства
___________________________________________________________________________


____________________________________________________________________
   Продолжение таблицы:
--------------------------------------------------------------------
N  Предполагаемые расходы            ! Источник финансирования
       (млн. тенге)                  !
--------------------------------------------------------------------
1         6                          !                7
--------------------------------------------------------------------            

1    Не требуется  


2    Не требуется


3    Не требуется


4    Не требуется


5    Не требуется     
     

6    Не требуется       

7  Всего 13,16 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 2,0 млн. тенге;
   2003 - 2,0 млн. тенге; 2004 - 2,2
   млн. тенге; 2005 - 3,087 млн. тенге;
   2006 - 3,873 млн. тенге

      
8  Всего 18,56 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 3,0 млн. тенге;
   2003 - 3,0 млн. тенге; 2004 - 3,3
   млн. тенге; 2005 - 4,187 млн. тенге;
   2006 - 5,073 млн. тенге

      
9  Всего 50,86 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 9,0 млн. тенге;
   2003 - 9,0 млн. тенге; 2004 - 9,7
   млн. тенге; 2005 - 11,087 млн. тенге;
   2006 - 12,073 млн. тенге

      
10 Всего 13,16 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 2,0 млн. тенге;
   2003 - 2,0 млн. тенге; 2004 - 2,2
   млн. тенге; 2005 - 3,087 млн. тенге;
   2006 - 3,873 млн. тенге

      
11 Всего 13,16 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 2,0 млн. тенге;
   2003 - 2,0 млн. тенге; 2004 - 2,2
   млн. тенге; 2005 - 3,087 млн. тенге;
   2006 - 3,873 млн. тенге

      
12 Всего 13,16 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 2,0 млн. тенге;
   2003 - 2,0 млн. тенге; 2004 - 2,2
   млн. тенге; 2005 - 3,087 млн. тенге;
   2006 - 3,873 млн. тенге

      
13 Всего 34,66 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 6,0 млн. тенге;
   2003 - 6,0 млн. тенге; 2004 - 6,4
   млн. тенге; 2005 - 7,687 млн. тенге;
   2006 - 8,573 млн. тенге

      
14 Всего 34,66 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 6,0 млн. тенге;
   2003 - 6,0 млн. тенге; 2004 - 6,4
   млн. тенге; 2005 - 7,687 млн. тенге;
   2006 - 8,573 млн. тенге
 

  15 Всего 13,16 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 2,0 млн. тенге;
   2003 - 2,0 млн. тенге; 2004 - 2,2
   млн. тенге; 2005 - 3,087 млн. тенге;
   2006 - 3,873 млн. тенге
 

  16 Всего 18,56 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 3,0 млн. тенге;
   2003 - 3,0 млн. тенге; 2004 - 3,3
   млн. тенге; 2005 - 4,187 млн. тенге;
   2006 - 5,073 млн. тенге
 

  17 Всего 13,16 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 2,0 млн. тенге;
   2003 - 2,0 млн. тенге; 2004 - 2,2
   млн. тенге; 2005 - 3,087 млн. тенге;
   2006 - 3,873 млн. тенге
 

  18 Всего 29,26 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 5,0 млн. тенге;
   2003 - 5,0 млн. тенге; 2004 - 5,5
   млн. тенге; 2005 - 6,387 млн. тенге;
   2006 - 7,373 млн. тенге
 

  19 Всего 56,26 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 10,0 млн. тенге;
   2003 - 10,0 млн. тенге; 2004 - 10,8
   млн. тенге; 2005 - 12,087 млн. тенге;
   2006 - 13,373 млн. тенге
 

  20 Всего 110,26 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 20,0 млн. тенге;
   2003 - 20,0 млн. тенге; 2004 - 21,7
   млн. тенге; 2005 - 23,187 млн. тенге;
   2006 - 25,373 млн. тенге
 

  21 Всего 153,255 млн. тенге, в т.ч. по     Республиканский бюджет
   годам: 2002 - 28,0 млн. тенге;
   2003 - 28,0 млн. тенге; 2004 - 29,7
   млн. тенге; 2005 - 32,182 млн. тенге;
   2006 - 35,373 млн. тенге