"Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану туралы" (жаңа редакция) Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 24 желтоқсандағы N 1309 қаулысы

Қазақстан Республикасының Yкіметi қаулы етеді:
"Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану туралы" (жаңа редакция) Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламентi Мәжiлiсiнiң қарауына енгiзiлсiн.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Жоба

"Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану туралы"
Қазақстан Республикасының Заңы

Осы Заң жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейдi және жануарлар дүниесiнiң тiршiлiк етуi мен биологиялық сан алуандығын сақтау қазiргi және болашақ ұрпақтардың мүдделерiн ескере отырып адамның экологиялық, экономикалық, эстетикалық және өзге де қажеттерiн қанағаттандыру мақсатында жануарлар дүниесi объектiлерiн орнықты пайдалану шарттарын қамтамасыз етуге бағытталған.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда қолданылатын негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар қолданылады:
1) Құрып кету қаупi төнген жабайы фауна мен флора түрлерiмен халықаралық сауда туралы Конвенцияның Қазақстан Республикасындағы әкiмшiлiк органы - Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын, Құрып кету қаупi төнген жабайы фауна мен флора түрлерiмен халықаралық сауда туралы конвенция бойынша мiндеттемелердiң орындалуын ұйымдастыру жөнiндегi мемлекеттiк орган (бұдан әрi - СИТЕС);
2) балық ресурстарын және басқа су жануарларын мемлекеттiк басқарудың бассейндiк принципi - әкiмшiлiк-аумақтық бөлiнiсiне қарамастан, балықтар мен су жануарларының басқа да түрлерiнiң өсiмiн молайтуы мен қоныс аударуының ерекшелiктерi ескерiле отырып, балық шаруашылығы су тоғандарындағы (учаскелерiндегi) балық ресурстары мен су жануарларының бacқa да түрлерiн басқарудың біртұтас жүйесі;
3) жануарлар дүниесiнiң биологиялық сан алуандығы - жануарлар дүниесi объектiлерiнiң бiр түр шеңберiндегi, түрлер арасындағы және экологиялық жүйедегi сан алуандығы;
4) биологиялық негiздеме - жануарлар дүниесiн пайдалануға немесе шаруашылық және өзге қызметке арналған, жануарлар дүниесiнiң объектiлерi мен олардың өмiр сүру ортасына ықпал ететiн ғылыми негiзделген қорытынды;
5) биологиялық-экономикалық тексеру - жануарлар дүниесi объектiлерiн алуға оңтайлы түрде жол берiлуiн айқындау және аң шаруашылығын ұтымды жүргiзу мақсатында жүргiзiлетiн аумақты және су айдынын биологиялық және экономикалық бағалау;
6) аң шаруашылығы - аң ауланатын жерлерде жануарлар дүниесi объектiлерiн орнықты пайдалану, жануарлар дүниесiнiң өмiр сүру ортасын сақтау, оны қорғау, өсiмiн молайту жөнiндегi шаруашылық қызметтiң түрi;
7) балық шаруашылығы - балық шаруашылықтары су тоғандарында (учаскелерiнде) балық ресурстары мен су жануарларының басқа да түрлерiн орнықты пайдалану, олардың өмiр сүру ортасын сақтау, оларды қорғау, өсiмiн молайту жөнiндегi шаруашылық қызметтiң түрi;
8) iшкi шаруашылық аң аулауды ұйымдастыру - аңшылық алқаптарын түгендеу және құндылығы, табиғи және экономикалық жағдайларын зерделеу, жануарларды есепке алу, биотехникалық және пайдалану шараларын жобалау бойынша iс-шаралар жиынтығы, олардың негiзiнде аңшылық шаруашылығын жүргiзу жоспары әзiрленедi;
9) iшкi шаруашылық балық аулауды ұйымдастыру - балық шаруашылығының су айдындарын (учаскелерiн) түгендеу, табиғи және экономикалық жағдайларын зерделеу, балық ресурстарын есепке алу, балық-су-мелиоративтiк және пайдалану шараларын жобалау бойынша iс-шаралар жиынтығы, олардың негiзiнде балық шаруашылығын жүргiзу жоспары әзiрленедi;
10) егерьлiк қызмет - бекiтiлген аң аулау және балық шаруашылықтары су тоғандарында (учаскелерiнде) жануарлар дүниесi объектiлерiн қорғауға, өсімiн молайтуға және пайдалануға бақылау жасау функциясын жүзеге асыратын аң шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдарының құрылымдық бөлiмшесi;
11) жануарлар дүниесi (жануарлар) - құрғақта, суда, атмосферада және топырақта табиғи еркiн жағдайда жүретiн, Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты немесе уақытша мекендейтiн жабайы жануарлар (сүт қоректiлер, құстар, бауырмен жорғалаушылар, қос мекендiлер, балықтар, сондай-ақ ұлулар, жәндіктер және басқалары);
12) зоологиялық коллекция - жеке және заңды тұлғалардағы жануарлар дүниесi объектiлерiнiң тұлыптар, жұмыртқалар, препараттар және бөлiктер, жануарлар дүниесi объектiлерiнiң өзiнiң жинағы, сондай-ақ ғылыми, мәдени-ағартушылық, оқу-тәрбиелiк және эстетикалық құндылығы бар зоопарктердiң, зообақтардың, цирктердiң, зоологиялық питомниктердiң, аквариумдардың, океанариумдардың жабайы жануарлары;
13) жануарларды жасанды өсiру - жануарлар дүниесi объектiлерiн ерiксiз және (немесе) жартылай ерiктi жағдайларда ұстау және өсiру;
14) шаруашылықаралық аң аулауды ұйымдастыру - аң аулайтын жерлердi бекiтiп беру қарсаңында, олардың шекараларын сипаттауды, алаңдарды, жануарлар дүниесiнiң және олар мекендейтiн ортаның жай-күйiн есепке алуды қамтитын шаралар кешенi;
15) жануарлар дүниесiнiң объектiсi - жануарлардың дара немесе жеке түрі;
16) жануарлар дүниесін қорғау - жануарлар дүниесi мен олар мекендейтiн ортаны, биологиялық сан алуандықты сақтауға, жануарлар дүниесi объектiлерiн орнықты пайдалану мен өсiмiн молайтуға бағытталған қызмет, сондай-ақ жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы құқық бұзушылыққа қарсы күрес пен оның алдын алу және күресу жөнiндегi шаралар кешенi;
17) жануарлар дүниесiнiң өмiр сүру ортасын қорғау - жануарлар дүниесi объектiлерiнiң орнықты өмiр сүру және өсiмiн молайту шарттарын сақтауға немесе қалпына келтiруге бағытталған қызмет және жаратылыс бостандығы қалпындағы жануарлар дүниесiнiң объектiлерiн ұдайы көбейту;
18) аңшы - аң аулауға белгiленген тәртiппен құқық алған жеке тұлға;
19) аң шаруашылығы ұйымы - бекiтілiп берiлген аң аулайтын жерлерде аң шаруашылығы қызметiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүргiзетiн жеке немесе заңды тұлға;
20) аңшылық минимумы (аңминимум) - жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасы жөнiндегi жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органы бекiткен арнайы бағдарлама, оның бiлiктiгiне аңшы болуға ниетiн бiлдiрген азаматтар үшiн арнайы емтихан жүргiзiледi;
21) жануарлар дүниесін пайдалану - жануарлар дүниесiнiң объектiлерiн, олардың пайдалы ерекшелiктерiн оларды табиғи мекендеу ортасынан бөлiп ала отырып немесе бөлiп алмай-ақ пайдалану;
22) жануарлар дүниесiн пайдаланушылар - Қазақстан Республикасының заңдарымен және өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiмен жануарлар дүниесiн пайдалану құқығы берiлген жеке және заңды тұлғалар;
23) жолдама - бекiтiлген аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылықтары су тоғандарына (учаскелерiне) оларға жануарлар дүниесiн аулау мақсаттарымен бару үшiн; аң шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдары жеке тұлғаларға беретiн құжат, оның үлгілiк нысанын жануарлар дүниесiн қорғау өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган бекiтедi;
24) жануарлар дүниесiн пайдалануға арналған рұқсат - жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган жануарлар дүниесiн арнаулы пайдалануға арналған құқығы бар жеке және заңды тұлғаларға беретiн белгiленген нысандағы құжат;
25) балық аулаушы - балық аулауға және су жануарларының басқа да түрлерiн аулауға белгiленген тәртiппен құқық алған жеке тұлға;
26) балық шаруашылығы ұйымы - бекiтiлiп берiлген балық шаруашылығы су тоғандарында (учаскелерiнде) балық шаруашылығы қызметін Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүргiзетін жеке және заңды тұлға;
27) балық шаруашылығын ұйымдастыру - балық шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) бекiтiлуi қарсаңындағы және ихтиофаунаның шекарасын, ауданын және жай-күйiн айқындауды қамтитын әзiрлiк iс-шараларының кешенi;
28) жануарлар дүниесiнiң мекендеу ортасы - жануарлар дүниесiнiң объектiлерi жаратылыс еркiндiгi жағдайында мекендейтiн табиғи орта;
29) аңшының куәлiгi - жеке тұлғаның аң аулау құқығын растайтын, белгiленген нысандағы құжат;
30) балық аулаушының куәлiгi - жеке тұлғаның әуесқойлық (спорттық) балық аулауын растайтын, белгiленген нысандағы құжат;
31) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган (бұдан әрi - уәкiлеттi мемлекеттiк орган) - жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы басқару мен бақылау функциясын iске асыруды өз өкiлеттiгi шегiнде жүзеге асыратын, Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн мемлекеттiк орган;
32) жануарлар дүниесi объектiлерiн орнықты пайдалану - жануарлар дүниесi объектiлерiн олардың түрлерiнiң сан алуандығын тұралатуға әкеп соқпайтын және сол арқылы оның өсiмiн молайту мен адамдардың қазiргi және болашақ ұрпақтарының қажетiн қанағаттандыру қабiлетiн сақтайтын тәсiлдер мен қарқында пайдалану.

2-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасының
заңдары

1. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасының заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы тарапынан қол қойылған халықаралық келiсiм-шартында осы заңда жазылғаннан басқа өзге ережелер белгiленетiн болса, онда халықаралық шарттардың ережелерi қолданылады.

3-бап. Жануарлар дүниесiнiң санаттары

1. Жануарлар дүниесi нысаналы мақсаттары бойынша мынадай санаттарға бөлiнедi:
1) жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерi;
2) жануарлардың аң аулау объектiлерi болып табылатын түрлерi;
3) жануарлардың балық аулау объектілерi болып табылатын түрлерi;
4) уәкiлеттi мемлекеттiк орган айқындайтын жануарлардың өзге де шаруашылық мақсаттарында (аң аулау мен балық аулаудан басқа) пайдаланылатын түрлерi;
5) жануарлардың шаруашылық мақсаттарында пайдаланылмайтын, бiрақ экологиялық, мәдени және өзге де құндылығы бар түрлерi;
6) жануарлардың халықтың денсаулығын сақтау, ауыл шаруашылық және басқа үй жануарларын аурудан алдын ала қорғау, қоршаған ортаға келтiрiлетiн залалға жол бермеу, ауыл шаруашылық қызметiне айтарлықтай зиян келу қаупiнiң алдын алу мақсатында санын реттеуге жататын түрлерi.
2. Жануарлардың түрлерiн санаттарға жатқызу және бiр санаттан екiншiсiне көшiру жануарлар дүниесiнiң саналуандығын сақтау, оларды қорғау, өсiмiн молайту және орнықты пайдалану мақсатында жүргiзiледi.

4-бап. Жануарлар дүниесiне меншiк және жануарлар
дүниесiнiң объектiлерi

1. Жануарлар дүниесi мемлекеттiк меншiкте болады.
2. Мекендейтiн ортадан осы заңда белгiленген тәртiппен алынған, сондай-ақ ерiксiз және жартылай ерiктi жағдайларда өсiрiлген жануарлар дүниесiнiң объектiлерi оларды аулаған және өсiрген жеке және заңды тұлғалардың меншiгi болып табылады.

5-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану саласындағы қатынас субъектiлерi

Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы қатынас субъектiлерi жеке және заңды тұлғалар, сондай-ақ мемлекеттiк органдар болып табылады.

2-тарау. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласын мемлекеттiк басқару

6-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану саласын мемлекеттiк басқарудың негiзгi
принциптерi

Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласын мемлекеттiк басқарудың негiзгi принциптерi:
1) жануарлар дүниесiнiң орнықты өмiр сүруiн және орнықты пайдаланылуын қамтамасыз ету;
2) ізгiлiк принциптерiне сәйкес, жануарлар дүниесiн пайдалануды жануарларға қатал қарауға жол бермейтiн әдiстермен жүзеге асыру;
3) жануарлар дүниесiн қорғауға, өсiмiн молайтуға және пайдалануға мемлекеттiк бақылау функциясының жануарлар дүниесi объектiлерiн пайдалану жөнiндегi қызметпен қоса атқарылуына жол бермеу;
4) жердi, суларды, өсiмдiк дүниесiн және басқа табиғи ресурстарын пайдалану құқығынан жануарлар дүниесiн пайдалану құқығын бөлшектеу;
5) жануарлар дүниесiн арнайы пайдаланудың ақылылығы;
6) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк реттеу мен мемлекеттiк бақылау;
7) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы заңдарды бұзғаны үшiн жауапкершiлiктiң болмай қоймайтындығы;
8) азаматтар мен қоғамдық бiрлестiктердiң жануарлар дүниесi объектiлерiн қорғау мен өсiмiн молайту және орнықты пайдалану саласындағы мiндеттердi шешуге қатысуы.

7-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану саласындағы мемлекеттiк басқаруды
жүзеге асыратын мемлекеттік органдар жүйесi

Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк басқаруды жүзеге асыратын мемлекеттiк органдар жүйесiне Қазақстан Республикасының Үкiметi, уәкiлеттi мемлекеттiк орган, осы Заңда және Қазақстан Республикасы өзге де заң актiлерiнде белгiленген олардың құзыретi шегінде жергілікті атқару органдары кiредi.

8-бап. Балық ресурстарын және су жануарларының басқа да
түрлерiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану
саласындағы мемлекеттiк басқарудың ерекшелiктерi

Балық ресурстарын және су жануарларының басқа да түрлерiн мемлекеттiк есеп, кадастр, мониторинг, зерттеу, қорғау, өсiмiн молайту және мемлекеттiк бақылау жасау мемлекеттiк басқарудың бiртұтас жүйесiн құрайды және балық шаруашылығының бассейндерiнде бассейндiк принцип бойынша жүзеге асырылады.

9-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң құзыретi

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң құзыретiне:
1) негiзгi бағыттарды әзiрлеу және жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк саясаттың iске асырылуын қамтамасыз ету;
2) жануарлар дүниесiн иелену, пайдалану және билiк ету құқығын жүзеге асыру;
3) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органның және жергiлiктi атқарушы органдардың қызметiн үйлестiру, басшылық жасау және бақылау;
4) жануарлар дүниесiн қорғау, өсімiн молайту және пайдалану жөнiндегi мемлекеттiк бағдарламаларды әзiрлеу;
5) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласын басқару мен бақылау жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органды айқындау;
6) жануарлар дүниесiнiң объектiлерiн алуға арналған лимиттердi бекiту;
7) халықаралық және республикалық маңызы бар балық шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) тiзбесiн бекiту;
8) аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) резервтiк қоры туралы ереженi бекіту;
9) аң аулау ережелерiн, балық аулау мен басқа да су жануарларын аулау ережелерiн бекiту;
10) аң шаруашылығын жүргiзу, балық шаруашылығын жүргiзу ережелерiн бекiту;
11) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы заңдарды бұзудан келтiрiлген зиянды өтеу мөлшерiн бекiту;
12) Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабы туралы ереженi бекiту;
13) жасанды көбейтiлуi мемлекеттiк бюджеттiң қаражаттары есебiнен жүзеге асырылатын сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген жануарлар түрлерiнiң тiзбесiн бекiту;
14) сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген жануарлар дүниесi объектiлерiн ғылыми-зерттеу және өзге мақсаттарында алуға төлем жасауды Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындаған мөлшерде бекiту;
15) жануарлар дүниесiн пайдалануға рұқсат беру ережелерін бекiту;
16) жануарлар дүниесi объектiлерiн пайдалануға шектеу қоюды және тыйым салуды белгiлеу тәртiбiн айқындау;
17) жануарлардың түрлерiн сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген санатқа жатқызу және оларды басқа санатқа ауыстыру;
18) жануарлар дүниесiн мемлекеттік есепке алуды, мемлекеттiк кадастрдi және мониторингтi жүргiзудiң тәртiбiн белгілеу;
19) зоологиялық коллекциялар жасаудың және мемлекеттiк есепке алудың тәртiбiн белгiлеу;
20) аң аулайтын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарын (учаскелерiн) бекiтiп беру жөнiндегi конкурс өткiзу тәртiбiн және конкурсқа қатысушыларға қойылатын бiлiктiлiк талаптарын бекiту;
21) аңшылық және балық аулау объектiлерi болып табылатын жануарлардың құнды түрлерiнiң тiзбесiн бекiту;
22) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы нормативтердi бекiту;
23) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру кiредi.

10-бап. Уәкiлеттi мемлекеттiк органның құзыретi

1. Уәкiлеттi мемлекеттiк органның құзыретiне:
1) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асыру;
2) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi мемлекеттiк және салалық бағдарламаларды әзiрлеуге қатысу;
3) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыру;
4) жануарлар дүниесiнiң объектiлерiн алуға арналған квоталарды бекiтiлген лимиттер негiзiнде бөлу;
5) аңшының және балық аулаушының куәлiктерiн беру тәртiбiн айқындау;
6) жануарлар дүниесiн пайдалануға рұқсат беру;
7) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы нормативтердi әзiрлеу;
8) аң аулайтын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарын (учаскелерiн) бекiтiп беру жөнiндегi конкурсқа қатысушыларға қойылатын бiлiктiлiк талаптарын әзiрлеу;
9) жануарлар дүниесiн мемлекеттiк есепке алуды, мемлекеттiк кадастрiн және мониторингiн жүргiзу;
10) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы ғылыми зерттеулер мен жобалау-iздестiру жұмыстарын ұйымдастыру;
11) Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабын жүргiзу және шығару;
12) жануарлар түрлерiн сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген санатқа жатқызуды қоспағанда, бiр санаттан екiншi санатқа жатқызу;
13) жануарлар дүниесiнiң объектiлерiн, олардың бөлiктерi мен туынды түрлерiн, соның iшiнде сирек кездесетiн және құрып кету қатерi төнген санатқа жатқызылған түрлерiн әкелуге және әкетуге Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiпте рұқсат беру;
14) жануарлар дүниесiн пайдаланғаны үшiн төлем жасау мөлшерiн анықтаудың әдiстемесiн әзiрлеу және бекiту;
15) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы заңдарды бұзудан келтiрiлген зиянды өтеу мөлшерiн анықтаудың әдiстемесiн әзiрлеу және бекiту;
16) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы iстердi қарау;
17) жануарлар дүниесi объектілерiн пайдалануға шектеулер мен тыйым салулар енгiзу;
18) сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген жануарлар түрлерiн жасанды көбейту жөнiндегi қызметтi ұйымдастыру;
19) халықаралық және республикалық маңызы бар балық шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) резервтiк қорында жануарлар дүниесiн қорғауды, өсiмiн молайтуды және сан есебiн жүргiзудi ұйымдастыру;
20) жануарлар дүниесін қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспектор актiлерiнiң нысанын, олардың жасалуы мен берiлуiнiң тәртiбiн бекiту;
21) аң шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдарының егерьлiк қызметi туралы үлгiлiк ереженi бекiту;
22) жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлардың арнаулы құралдарды қолдану ережесiн әзiрлеу және бекiту;
23) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы халықаралық ынтымақтастық жөніндегі iс-шараларды жүзеге асыру кiредi.
2. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органның өз құзыретi шегiнде қабылдаған шешiмiн барлық жеке және заңды тұлғалардың орындауы мiндеттi.

11-бап. Облыстық жергiлiктi өкiлдi органдардың құзыретi

1. Облыстық жергiлiктi өкiлдi органдардың құзыретiне:
1) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi аймақтық бағдарламаларды бекiту;
2) жануарлар дүниесiн қорғау өсiмiн молайту және пайдалану мәселелерi бойынша жергiлiктi атқарушы органдар мен ұйымдар басшыларының есептерiн қарау.

12-бап. Облыстық жергiлiктi атқарушы органдардың
құзыретi

1. Облыстық жергiлiктi атқарушы органның құзыретiне:
1) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк саясатты жүргiзу және мемлекеттiк бағдарламаларды iске асыру;
2) ведомстволық жағынан бағынысты органдар мен ұйымдардың жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi қызметiн үйлестiру, басшылық жасау және бақылау;
3) жергiлiктi маңызы бар балық шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) тiзбесiн бекiту;
4) уәкiлеттi мемлекеттiк органның келiсiмi бойынша, жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi аймақтық бағдарламаларды әзiрлеу және iске асыру;
5) жануарлар дүниесiн пайдаланушыларға Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылықтары су тоғандарын (учаскелерiн) бекiтiп беру жөнiнде шешiмдер қабылдау;
6) аң ауланатын жерлердегi резервтiк қорда жануарлар дүниесiн қорғауды, өсiмiн молайтуды және оларды есепке алуды жүргiзудi ұйымдастыру және қамтамасыз ету;
7) жергiлiктi маңызы бар балық шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) резервтiк қорында жануарлар дүниесiн қорғауды, өсiмiн молайтуды және оларды есепке алуды жүргiзудi ұйымдастыру және қамтамасыз ету.

13-бап. Жануарлар дүниесiн мемлекеттiк есепке алу,
кадастр және мониторинг

Жануарлар дүниесiн қорғауды, өсiмiн молайтуды және ұтымды пайдаланылуын ұйымдастыруды қамтамасыз eту үшін жануарлар дүниесі түрлерiнiң географиялық таралуы мен жай-күйi туралы, олардың саны, жүйелi байқаудың нәтижелерi, оларды шаруашылықта пайдаланудың көлемi туралы мәлiметтер жиынтығын және басқа да қажеттi деректердi құрайтын жануарлар дүниесiн мемлекеттiк есепке алу, кадастр және мониторинг жүргiзiледi.

3-тарау. Жануарлар дүниесiн қорғау

14-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi
негiзгi талаптар

1. Жануарлар дүниесiнiң жай-күйiне, олардың мекендейтiн ортасына, көбею жағдайлары мен жануарлардың қоныс аудару жолдарына ықпал ететiн қызмет жануарлар дүниесiнiң, олардың мекендейтiн ортасының сақталуын және келтiрiлген зиянды өтеудi қамтамасыз етудiң талаптарын сақтай отырып жүзеге асырылуға тиiс.
2. Жануарлар дүниесi мекендейтiн ортаға немесе олардың жай-күйiне әсер ететiн және әсер етуi мүмкiн шараларды жүзеге асыру кезiнде мынадай негiзгi талаптардың сақталуы қамтамасыз eтілуге тиiс:
1) жануарлар дүниесiнiң жаратылыс еркiндiгi жағдайындағы биологиялық сан алуандығы мен үйiрлiк тұтастығын сақтау;
2) жануарлар дүниесiнiң объектiлерi мекендейтiн ортасын, көбею жағдайларын, қоныс аудару жолдарын және шоғырланатын орындарын сақтау;
3) жануарлар дүниесi объектiлерiнiң ғылыми негiзделген, ұтымды пайдаланылуы мен өсiмiн молайтуы;
4) табиғаттағы биологиялық тепе-теңдiктi сақтау мақсатында жануарлар дүниесi объектiлерiнiң санын реттеу;
5) жануарларды жасанды өсiрудi қоса, жануарлардың, соның iшiнде сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiнiң кейiннен оларды табиғи ортаға шығара отырып өсiмiн молайту.
3. Жануарлар дүниесiн қорғаудың, өсiмiн молайтудың және пайдаланудың мемлекеттiк, салалық және аймақтық бағдарламаларын, нормативтiк құқықтық актiлердi әзiрлеген кезде осы баптың 2-тармағында көрсетiлген негiзгi талаптар мiндеттi түрде ескерiлуге тиiс.

15-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау

Жануарлар дүниесiн қорғау:
1) жануарлар дүниесi объектiлерiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi ережелер мен нормаларды белгiлеу және сақтау;
2) жануарлар дүниесiн пайдалануға шектеулер қою мен тыйым салулар белгiлеу;
3) жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiн қорғау;
4) жануарлар дүниесiн пайдаланудың белгiленген ережелерiн бұзуды болдырмау;
5) мекендейтiн ортаны қорғауды, көбею жағдайларын, жануарлардың қоныс аудару жолдары мен шоғырлану орындарын ұйымдастыру;
6) жануарлар дүниесiн пайдаланушыларға аумақтарды, су айдындарын бекiтiп беру жануарлар дүниесiнiң объектiлерiн қорғау жөнiндегi мiндеттемелердi оған жүктеумен;
7) ерекше қорғалатын табиғат аумақтарын құру;
8) жануарлар дүниесi объектiлерiн жасанды өсiру;
9) ауырған, табиғи апат кезiнде және басқа себептер салдарынан қырылу қатерi төнген жағдайларда жануарларға көмек көрсету;
10) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы ғылыми зерттеулердi ұйымдастыру;
11) жануарлар дүниесi объектiлерiн қорғау мен орнықты пайдалану идеяларын насихаттау;
12) жеке және заңды тұлғалардың жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi қызметiн ынталандыру;
13) азаматтарды жануарлар дүниесiне iзгіліктi және ұқыпты қарау рухында тәрбиелеу.

16-бап. Жануарлар дүниесiнiң объектiлерiн сақтау және
өсiмiн молайту мақсатында оны пайдалануға шектеу
қоюды және тыйым салуды белгiлеу

1. Жануарлар дүниесiнiң объектiлерiн сақтау және өсiмiн молайту мақсатында:
1) жануарлар дүниесiн пайдалану мерзiмдерiнiң шектелуi;
2) аулаудың әдiстерiне, жолдары мен құралдарының түрлерiне тыйым салынуы;
3) алу нормасының өзгертiлуi;
4) жануарлар дүниесiн пайдаланушылар санының шектелуi мүмкiн.
2. Шектеу қою мен тыйым салуды белгiлеу үшiн:
1) жануарлардың көбеюiнiң жыныстық-жас мөлшерi құрылымының бұзылуы;
2) жануарлар санының қысқаруы;
3) мекендеу ортасының нашарлауы;
4) жануарлардың қоныс аудару және көбею кезеңiнде көптеп жиналатын жерлерiнде тыныш аймақтар құру;
5) Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттардың талаптарын орындау негiз болып табылады.
3. Жануарлар дүниесiнiң объектiлерiн сақтау мақсатында:
1) өсiмдiктердi жойып жiберуге және жануарлардың өмiр сүру жағдайларын нашарлататын өзге де iс-әрекеттерге;
2) жануарлардың үйiрлi түрде қоныстанған аймақтарында немесе уәкiлеттi мемлекеттiк органның келiсiмi бойынша оларды алдын ала басқа жерге көшiрмей тұрып, периметрi бойынша iндерiнен бергi 20 метр жердi жыртуға;
3) жануарлардың тұрақтары мен ұяларын бұзуға және бүлдiруге, жұмыртқалар жинауға;
4) суда жүзетiн құстардың жаппай ұя салуы кезiнде және балықтардың уылдырық шашу кезеңiнде белгiленген орындарға моторын iске қоса отырып катерлермен, моторлы қайықтармен және басқа суда жүзетiн құралдармен баруға;
5) ұшақтардың, тiкұшақтардың және өзге де ұшу аппараттарының жабайы тұяқты жануарлар мен топ-топ құстар жаппай мекендейтiн аумақтардың үстiмен бiр километрден төмен биiктiкте уәкiлеттi мемлекеттiк органның келiсiмiнсiз ұшып өтуiне;
6) жануарлардың мекендеу ортасын жоюға, жемшөптiк екпелер егiстiгiнiң, қорғаныш қондырғыларының, сортаң топырақтардың, жануарларды азықтандыратын астаулардың, сiлтеме белгiлердiң, аншлагтардың, аң және балық шаруашылығын жүргiзу мақсатындағы құрылыстардың бүлiнуiне;
7) Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабына енгізілген сирек кездесетiн және құрып кетуi қаупi төнген жануарлардың түрлерiн Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң рұқсатынсыз алуға;
8) жануарлар дүниесi объектiлерiн белгiленген лимиттен тысқары және жануарлар дүниесiн пайдалануға берiлген рұқсатта көрсетiлген мерзiмдерден тыс аулауға;
9) жануарлар дүниесi объектілерiн жануарлар дүниесiн аулаудың рұқсат етiлмеген құралдары түрлерiмен, аң аулау мен балық аулау ережелерiнде көрсетiлмеген әдiстермен және жолдармен аулауға;
10) жануарлар дүниесi объектiлерiн жарылғыш қондырғыларды, улы химикаттарды қолдана отырып аулауға (бұған далалық кемiргiштердi қыру кезiнде, сондай-ақ жануарлардың құтыруы мен басқа да ауру түрлерiнiң iндетi жайлаған жағдайдағы уәкiлеттi мемлекеттiк органның келiсiмi бойынша улы химикаттарды қолдану қосылмайды);
11) уәкiлеттi мемлекеттiк органның рұқсатынсыз жануарларды жерсiндiру мен будандастыруды жүргiзуге, сондай-ақ олардың жануарлардың жерсiндiрiлген түрлерiн алуына тыйым салынады.

17-бап. Жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету
қаупi төнген түрлерiн қорғау

1. Жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерi Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабына енгiзiледi.
2. Жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiнiң күйреуiне, санының қысқарып кетуiне немесе мекендеу ортасының бұзылуына әкеп соғатын iс-әрекеттерге жол берiлмейдi.
3. Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабына енгiзiлген жануарлар түрлерiн қорғауды мемлекет жүзеге асырады. Қазақстан Республикасының жеке және заңды тұлғалары Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабына енгiзiлген жануарлар түрлерiн қорғау жөнiнде шаралар қолдануға мiндеттi.
4. Жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiн алуға оларды арнайы жасалған жағдайда өсiру және мекендеу ортасына шығару үшiн айрықша жағдайларда Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң рұқсаты бойынша Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын ғылыми және өзге мақсаттарда жол берiледi.
5. СИТЕС-тiң Қазақстан Республикасындағы Әкiмшiлiк органының рұқсаты болмаса, жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупі төнген түрлерiн және олардың бөлшектерiн қолда ұстауға, оларды тасымалдауға, сатуға, сатуға шығаруға және сатып алуға, сондай-ақ олардың импорты мен экспортына тыйым салынады.
6. СИТЕС-тiң Қазақстан Республикасындағы Әкiмшiлiк органы рұқсат бергенi үшiн Қазақстан Республикасының салық заңдарымен белгiлеген тәртiпте алым алады.

18-бап. Өсiмдiктердi қорғау құралдарын, минералдық
тыңайтқыштарды және басқа препараттарды
қолдану кезiнде жануарларды қорғау

1. Өсiмдiктердi қорғау құралдарын, минералдық тыңайтқыштарды және басқа препараттарды қолдану кезiнде жануарлар дүниесiн қорғаудың талаптары орындалуға тиiс.
2. Жануарлардың қырылуын және олар мекендейтiн ортаның нашарлауын болдырмау мақсатында жеке және заңды тұлғалар мұндай препараттарды тасымалдаудың, сақтаудың және қолданудың Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленген ережелерiн сақтауға мiндеттi.
3. Өсiмдiктердi қорғаудың жаңа құралдарын, минералдық тыңайтқыштарды және басқа препараттарды әзiрлеген кезде бұлардың қоршаған ортада шоғырлануының әзiрлеушiлер белгiлеген шектi жол берiлетiн нормативтерi жануарлар дүниесi мен олар мекендейтiн ортаның қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге тиiс.
4. Жануарлар дүниесi мен олар мекендейтiн ортаның жай-күйiне әсер ететiн өсiмдiктердi қорғау құралдарын, минералдық тыңайтқыштарды және басқа препараттарды сақтаудың, тасымалдаудың және қолданудың ережелерi уәкiлеттi мемлекеттiк органмен келiсiлуге тиiс.

19-бап. Шаруашылық және өзге қызметтердi жобалау мен
жүзеге асыру кезiнде жануарлардың мекендеу
ортасын, көбею жағдайларын және қоныс аудару
жолдары мен шоғырланған жерлерiн сақтау
жөнiндегi iс-шаралар

1. Елдi мекендердi, кәсiпорындарды, құрылыстар мен басқа да объектiлердi орналастыру, жобалау және салу, өндiрiстiк процестердi жүзеге асыру мен көлiк құралдарын пайдалану, қазiргi бар технологиялық процестердi жетiлдiру және жаңаларын енгiзу, батпақты, бұта басқан аумақтарды шаруашылық айналымына енгiзу, жердi мелиорациялау, орман және су пайдалануды жүзеге асыру, геологиялық-барлау жұмыстарын жүргiзу, пайдалы қазбалар өндiру, ауыл шаруашылық жануарларын жаятын және айдайтын жерлердi белгiлеу, туристiк маршруттар жасау және халықтың жаппай демалатын орындарын ұйымдастыру кезiнде жануарлар дүниесi объектiлерiнiң мекендеу ортасы мен көбею жағдайларын, қоныс аудару жолдары мен шоғырланған жерлерiн сақтау жөнiнде iс-шаралар көзделiп, жүзеге асырылуға, сондай-ақ жабайы жануарлардың мекендеу ортасы ретiнде ерекше құнды деп танылған учаскелерге ешкiмнiң тимеуi қамтамасыз етiлуге тиiс.
2. Темiр жол, тас жол, құбыр жүргiзу және басқа көлiк магистральдарын, электр өткiзу және байланыс желiлерiн, арналарды, бөгеттердi және өзге де су шаруашылық құрылыстарын орналастыру, жобалау және салу кезiнде жануарлардың мекендеу ортасын, көбею жағдайларын, қоныс аудару жолдары мен шоғырланған жерлерiн сақтауды қамтамасыз ететiн iс-шаралар әзiрленiп, жүзеге асырылуға тиiс.

20-бап. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда жануарларды
қорғау

Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда жануарлар дүниесiнiң объектiлерiн қорғау Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

21-бап. Жануарлар дүниесi объектiлерiн жасанды өсiру

1. Жануарлар дүниесi объектiлерiн жасанды өсiру:
1) жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiн сақтау және молайту;
2) ғылыми зерттеулер;
3) жануарларды жерсiндiру;
4) жануарлар дүниесi объектiлерiн кәсiпкерлiк қызметте пайдалану мақсатында жүзеге асырылады.
2. Жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiнiң санын сақтау және арттыру мақсатымен кейiннен оларды табиғи мекендеу ортасына шығару арқылы жануарлар дүниесi объектiлерiн жасанды өсiру мемлекеттiк бюджет қаражаттарының және заңдарда тыйым салынбаған басқа да көздердiң есебiнен жүзеге асырылады.
3. СИТЕС-тiң I және II қосымшаларына енгiзiлген, жасанды жолмен өсiрiлген жануарлар түрлерi, егер олар СИТЕС-тiң Қазақстан Республикасындағы Әкiмшiлiк органы тiркеген өсiру нәтижесi болып табылса ғана, сауда нысанасы болуы мүмкiн.
4. Жануарлар дүниесi объектiлерiн кәсiпкерлiк қызмет мақсатында жасанды өсiру шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң қаражаттары және Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған басқа да көздердiң есебiнен жүзеге асырылады.

22-бап. Жабайы жануарларды жерсiндiру және будандастыру,
оларды Қазақстан Республикасына әкелу және
одан тыс жерлерге әкету

1. Сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнгендерiн қоспағанда, жануарларды жерсiндiруге және будандастыруға, оларды Қазақстан Республикасына әкелуге және одан тыс жерлерге әкетуге биологиялық негiздеме мен мемлекеттiк экологиялық сараптаманың оң қорытындысына сәйкес уәкiлеттi мемлекеттiк орган берген рұқсат бойынша ғана жол берiледi.
2. Сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген жануарлардың түрлерiн жерсiндiруге және будандастыруға биологиялық негiздеме мен мемлекеттiк экологиялық сараптаманың оң қорытындысына сәйкес және уәкiлеттi мемлекеттiк органның ұсынысы негiзiнде Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмiмен жол берiледi.

23-бап. Жаппай ауырған, табиғи апат кезiнде және басқа
себептер салдарынан қырылу қатерi төнген
жағдайларда жануарларға көмек көрсету

1. Бекiтiлiп берiлген аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылықтары су тоғандарында (учаскелерiнде) жаппай ауырған, табиғи апат кезiнде және басқа себептер салдарынан қырылу қаупi төнген жағдайларда жануарларға көмек көрсетудi аң шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдары, ал басқа жерлер мен су тоғандарында - облыстық атқарушы органдар жүзеге асырады. Осы жағдайларда аумағының және оқиғаның маңыздылығына байланысты халықаралық ұйымдар және Қазақстан Республикасы Үкiметi көмек көрсетуi мүмкiн.
2. Жануарларды табиғи апат аудандарында аулауға, сондай-ақ қырылу қаупi төнген жануарларды аулауға жол берiлмейдi.

24-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану саласындағы ғылыми зерттеулер

1. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы ғылыми зерттеулер:
1) жануарлар дүниесiнiң жай-күйiн жыл сайын бағалау;
2) жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерінiң жай-күйін ұдайы зерделеу;
3) жануарлар дүниесiнiң эпизоотикалық жай-күйiн тұрақты зерделеу;
4) халықаралық ғылыми-зерттеу бағдарламаларына қатысу;
5) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы нормативтердi негiздеу;
6) биологиялық сан алуандылықты сақтау және жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту мен пайдалану бағдарламалары жөнiндегi шараларды негiздеу;
7) жануарлар дүниесi объектiлерiн қорғаудың, өсiмiн молайтудың және пайдаланудың құқықтық және экономикалық тетiктерiн әзiрлеу мақсатында жүзеге асырылады.
2. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы ғылыми зерттеулер мемлекеттiк бюджеттiң қаражаттары және заңдармен тыйым салынбаған басқа да көздер есебiнен жүзеге асырылады.
3. Бекiтiлiп берiлген аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарындағы (учаскелерiндегi) жануарлар дүниесiнiң жай-күйiн жыл сайын бағалау олар бекiтiлiп берiлген субъектiлердiң қаражаты есебiнен жүзеге асырылады.

25-бап. Жануарлар дүниесiн пайдалануға арналған
биологиялық негiздеме

1. Жануарлар дүниесiн пайдалануға арналған биологиялық негiздеменi әзiрлеу жөнiндегi қызмет Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен уәкiлеттi мемлекеттiк органның лицензиялауына жатады.
2. Лицензияны беру, қолданылуын тоқтата тұру және оны керi қайтарып алу Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.

4-тарау. Жануарлар дүниесiн пайдалану

26-бап. Жануарлар дүниесiн пайдалану

1. Жануарлар дүниесiн пайдалану жалпы және арнайы пайдалану тәртiбiмен жүзеге асырылады.
2. Жануарлар дүниесiнiң объектiлерi осы Заңның және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актілерiнiң талаптарына сәйкес пайдалануға берiледi.
3. Жануарлар дүниесiн арнайы пайдалануға жануарлар дүниесi объектiлерiн және олардың тiршiлiк ету өнiмдерiн мекендейтiн ортасынан ала отырып пайдалану жатады.
4. Жануарлар дүниесiн жалпы пайдалануға жануарлар дүниесi объектiлерiн және олардың тiршiлiк ету өнiмдерiн, сондай-ақ олардың пайдалы қасиеттерiн мекендейтiн ортасынан алмай пайдалану жатады. Жануарлар дүниесiн жалпы пайдалану тегiн негiзде жүзеге асырылады.
5. Жануарлар дүниесiн мемлекеттiк орман қорында және ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда пайдалану орман заңдарының және Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы заңдардың талаптары ескерiле отырып жүзеге асырылады.
6. Жануарлар дүниесi объектiлерiн биологиялық қару ретiнде пайдалануға тыйым салынады.

27-бaп. Жануарлар дүниесiн пайдалану түрлерi

Қазақстан Республикасының аумағында жануарлар дүниесiн пайдаланудың мынадай түрлерiне жол берiледi:
1) аң аулау;
2) судағы омыртқасыздар мен теңiз сүт қоректiлерiн аулауды қоса алғанда, балық аулау;
3) аң аулау мен балық аулау объектiлерiне жатпайтын жануарларды шаруашылық мақсаттарында пайдалану;
4) жануарларды ғылыми, мәдени-ағарту, тәрбиелiк және эстетикалық мақсаттарда пайдалану;
5) жануарлардың тiршiлiгiндегi пайдалы қасиеттер мен өнiмдердi пайдалану.

28-бап. Жануарлар дүниесiн пайдалану мерзiмдерi

1. Жануарлар дүниесiн арнайы пайдаланудың мынадай мерзiмдерi белгiленедi:
1) аң және (немесе) балық шаруашылығын жүргiзген кезде биологиялық-экономикалық тексерудiң, аң аулайтын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарын (учаскелерiн) бекiтiп беруге арналған конкурсқа қатысушыларға қойылатын бiлiктiлiк талаптарының, аң шаруашылығы мен балық шаруашылығы ұйымдарын дамыту жоспарларының негiзiнде конкурстық комиссия айқындайтын аң аулайтын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) бекiтiлiп беру кезеңiне байланысты 10 жылдан 49 жылға дейiн;
2) қалған түрлерiне - 1 жылдан аспайтын мерзiм.
2. Жануарлар дүниесiн жалпы пайдаланғанда пайдалану мерзiмдерi белгiленбейдi.

29-бап. Жануарлар дүниесiн пайдалануға беру

1. Жануарлар дүниесiн арнайы пайдалану Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен берiлетiн жануарлар дүниесiн пайдалануға арналған рұқсат негiзiнде берiледi.
2. Жануарлар дүниесiн жалпы пайдалану қандай да бiр рұқсатсыз жүзеге асырылады.

30-бап. Жануарлар дүниесiн пайдаланушылардың құқықтары
мен мiндеттерi

1. Жануарлар дүниесiн пайдаланушылар арнаулы пайдалану кезiнде:
жануарлар дүниесiнiң өздерiне рұқсат етілген түрлерiн ғана пайдалануды жүзеге асыруға;
жануарлар дүниесi объектiлерiн оларды беру талаптарына сәйкес пайдалануға;
ауланған жануарлар дүниесi объектiлерiн және бұл ретте алынған өнiмдi меншiктенуге;
жолдама беруге;
жеке және заңды тұлғалармен жануарлар дүниесi объектiлерiн пайдалануға арналған шарттар жасасуға құқылы.
2. Арнаулы пайдалану кезiнде жануарлар дүниесiн пайдаланушылар:
1) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарын сақтауға;
2) жануарлар дүниесiн пайдаланғаны үшiн төлемдердi Қазақстан Республикасының салық заңдарында белгiленген тәртiппен уақытылы енгiзуге;
3) жануарлар мекендейтiн ортаның нашарлауына жол бермеуге;
4) жануарлар дүниесiн халық пен қоршаған орта үшiн қауiпсiз болатын, табиғи үйiрлердiң тұтастығын бұзуға және жануарларға қатал қарауға жол бермейтiн тәсiлдермен пайдалануға;
5) жануарлар дүниесi объектiлерiнiң санын есепке алуды жүргiзуге және Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен есеп-қисап тапсыруға;
6) жануарлар дүниесiн, соның iшiнде сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген жануарлар түрлерiн қорғауды және өсiмiн молайтуды қамтамасыз етуге;
7) мемлекеттiк экологиялық сараптамадан өткен аң шаруашылығын биологиялық-экономикалық тексеруге сәйкес жануарлар дүниесi объектiлерiнiң өсiмiн молайтуды қамтамасыз ететiн қажеттi iс-шараларды жүргiзуге мiндеттi.
3. Жануарлар дүниесiн пайдаланушылар жалпы пайдалану кезiнде өздерiнiң мәдени және эстетикалық қажеттерiн қанағаттандыру үшiн жануарлар дүниесi объектiлерiн пайдалануға құқылы.
4. Жануарлар дүниесiн пайдаланушылар жалпы пайдалану кезiнде:
1) жануарлар дүниесiн қорғау өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарын сақтауға;
2) жануарлар мекендейтiн ортаның нашарлауына жол бермеуге;
3) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi Қазақстан Республикасының заң актiлерiмен көзделген өзге де талаптарды орындауға мiндеттi.
5. Жануарлар дүниесiн пайдаланушылардың қызметiне мемлекеттiк органдар мен лауазымды тұлғалардың, шаруашылық және басқа ұйымдардың тарапынан заңсыз араласуға тыйым салынады.

31-бап. Жануарлар дүниесiн пайдаланғаны үшiн төлемдер

1. Жануарлар дүниесiн арнайы пайдалану ақылы негiзде жүзеге асырылады.
2. Жануарлар дүниесiн пайдаланғаны үшiн төлем ставкалары, бюджетке аударым жасау және төлем төлеудiң тәртiбi Қазақстан Республикасының салық заңдарына сәйкес белгiленедi.

32-бап. Жануарлар дүниесiн пайдалануға
арналған лимиттер мен квоталар

1. Жануарларды алу лимитi - жануарларды олардың табиғи өсiмiн және оңтайлы санын сақтай отырып алудың жол берiлетiн шектегi көлемi.
Жануарларды алу лимитi жануарлар дүниесi объектiлерiнiң және олардың мекендеген ортасының санын, мониторингiн есепке алудың, ғылымын зерттеулердiң негiзiнде әзiрленген биологиялық негiздемеге сәйкес белгiленедi және оны мемлекеттiк экологиялық сараптаманың оң қорытындысы болған жағдайда Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтедi.
Бiрнеше мемлекеттердiң аумақтары бойынша көшiп-қонып жүретiн немесе мемлекетаралық маңызы бар су тоғандарын мекендейтiн жануарларды алу лимитi мемлекетаралық келiсiмдер мен халықаралық ұйымдардың шешiмдерi негiзiнде белгiленедi, ал бұлар болмаса, Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен айқындалады.
2. Жануарларды алу квотасы - жануарларды алу лимитiнiң аң шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдары үшiн белгiлi бiр мерзiмге белгiленген бiр бөлiгi.
Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы ғылыми зерттеулер кезiнде мемлекеттiк тапсырысты орындау үшiн уәкiлетті мемлекеттiк орган жеке квота белгiлейдi.
Мемлекеттiк тапсырыс бойынша ғылыми зерттеулер жүргiзудi қоспағанда, аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылықтары су тоғандарының (учаскелерiнiң) резервтiк қорына жануарларды алу квотасы бөлiнбейдi.
Жануарларды алуға бөлiнген квота кәсiпшiлiк және әуесқойлық (спорттық) аулаудың көлемi мiндеттi түрде көрсетiле отырып, уәкiлеттi мемлекеттiк органның шешiмiмен аң шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдарына жеткiзiледi.

33-бап. Жануарлар дүниесiн пайдалану құқығын тоқтату
негiздерi

Жануарлар дүниесiн пайдалану құқығы:
1) жануарлар дүниесiн пайдаланудан өз еркiмен бас тартқан;
2) жануарлар дүниесiн пайдаланудың мерзiмi өтiп кеткен;
3) жануарлар дүниесiн пайдаланушының қызметi тоқтатылған;
4) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегі заңдардың талаптары, сондай-ақ аң шаруашылығын және балық шаруашылығын жүргiзу шарттарының талаптары жүйелi түрде бұзылған;
5) аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандары (учаскелерi) бекiтiлiп берiлген жер учаскелерi мемлекеттiк мұқтаждар үшiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен алып қойылған;
6) жануарлар дүниесiн арнайы пайдалануға берiлген рұқсаттар жойылған;
7) Қазақстан Республикасының заң актiлерiмен көзделген өзге де негiздер туындаған жағдайларда тоқтатылады.

34-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану саласындағы нормативтер

1. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы нормативтер жануарлар дүниесiнiң сақталуын, мекендеу ортасы мен оның орнықты пайдаланылуын қамтамасыз ету үшiн қажет жол берiлетiн шектi сандық және сапалық көрсеткiштердiң мәнiн айқындайды.
2. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы нормативтер ғылыми зерттеулер негiзiнде белгiленедi және олар жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы iс-шараларды жоспарлау мен шаруашылық және өзге де қызметтердi енгiзу, жүргiзу кезiнде мiндеттi болып табылады.

5-тарау. Аң аулау

35-бап. Аң аулау ұғымы және түрлерi

1. Аң аулау - аң аулау объектiсi болып табылатын жануарлар түрлерiн табиғи ортасынан ала отырып жануарлар дүниесiн пайдаланудың арнаулы түрi.
Жануарлар дүниесi объектiлерiн аулау мақсатымен iздестiру, соңына түсу, iзiн кесу, аулауға әрекет жасау, аң ауланатын жерлерде қабынан алынған аңшылық қаруы және аң аулаудың басқа да жарақтары немесе аң аулаудан алған өнiмдерi бар, байлауын алып тастаған аң аулайтын иттерi мен саятшы құстары бар тұлғалардың жүруi аң аулау деп танылады.
2. Аң аулау:
1) кәсiпшiлiк аң аулау;
2) әуесқойлық (спорттық) аң аулау түрлерiне бөлiнедi.
3. Кәсiпшiлiк аң аулау - аң аулау объектiсi болып табылатын жануарлар түрлерiн кәсiпкерлiк қызмет мақсатында аулау.
4. Әуесқойлық (спорттық) аң аулау - аңшының аң аулау объектiсi болып табылатын жануарлар түрлерiн спорттық, эстетикалық қажеттерiн қанағаттандыру мақсатында және ауланған өнiмдi жеке тұтыну мақсатында жүзеге асыратын аң аулауы.
5. Егер уәкiлеттi мемлекеттiк орган өзгеше белгiлемесе, аң аулау бекiтiлiп берiлген аң ауланатын жерлерде жүргiзiледi.

36-бап. Аң аулау құқығы

1. Мынадай талаптарға сай келетiн жеке тұлғалар:
1) аң аулау атыс қаруын қолдана отырып жүргiзiлсе, жасы 18-ге толғанда;
2) аң аулау жарақ түрлерiмен аулаудың басқа да рұқсат етiлген ережелерiн, иттер мен саятшы құстарды қолдана отырып жүргiзiлсе, жасы 14-кe толғанда;
3) аң аулау құқығына арналған жыл сайынғы мемлекеттiк бажды төлегенде;
4) арнаулы емтиханды (аңшылық бiлiмнiң ең төменгi мөлшерi) тапсырғаны туралы белгi қойылған аңшылық куәлiгi бар болғанда аң аулауға құқылы.

2. Шетел азаматтары үшiн Қазақстан Республикасының аумағында аң аулау құқығы аң шаруашылығы ұйымымен аң аулауды ұйымдастыру жөнiнде жасасқан шарт пен шетелдiк азаматтың өзi тұратын елден берiлген оның аң аулау құқығын растайтын құжаты және Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен мемлекеттiк баждың төленгенi негiзiнде туындайды.

6-тарау. Балық аулау және басқа су жануарларын аулау

37-бап. Балық аулау

1. Балық аулау - балық аулау объектiсi болып табылатын балық және басқа су жануарларын аулау.
2. Балық аулау:
1) кәсiпшiлiк балық аулау;
2) әуесқойлық (спорттық) балық аулау түрлерiне бөлiнедi.
3. Кәсiпшiлiк балық аулау - балық аулау объектiсi болып табылатын балық және басқа су жануарларын кәсiпкерлiк қызмет мақсатында аулау.
Кәсiпшiлiк балық аулау - тек балық шаруашылығын жүргiзу ұйымдарына бекiтiлген балық шаруашылығы маңызы бар су айдындарында (учаскелерiнде) жүргiзiледi.
4. Әуесқойлық (спорттық) балық аулау - балық аулаушының балық және басқа су жануарларын спорттық, эстетикалық және ауланған өнiмдi жеке қажеттерiне тұтыну жүзеге асыратын балық аулауы.
Әуесқойлық (спорттық) балық аулау балық шаруашылығы ұйымдарына, жеке тұлғаларға және әуесқой балық аулаушылардың қоғамдық бiрлестiктерiне бекiтiлiп берiлген балық шаруашылығы су тоғандарында (учаскелерiнде), қорықтардың, балық көшеттiктерiнiң, тоғандардың, көлдердiң және басқа балық шаруашылықтарының, сондай-ақ ауыз сумен және шаруашылық-тұрмыстық сумен жабдықтайтын су қоймаларының аумағында орналасқан су тоғандарын қоспағанда, балық аулаудың белгiленген ережелерiн сақтай отырып жүзеге асырылады. Тоғандарда, көлдерде және басқа балық шаруашылықтарында әуесқойлық (спорттық) балық аулау су сервитуттарының негiзiнде немесе иесiнiң келiсiмiмен жүзеге асырыла алады.

38-бап. Балық аулау құқығы

1. Кәсiпшiлiк балық аулау құқығына жеке және заңды тұлғалар келесi:
уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiленген тәртiппен берген жануарлар дүниесiн пайдалануға арналған рұқсат болған;
құрылтай құжатында қызметтiң осындай түрi бар болған;
балық шаруашылығы ұйымдарымен балық аулауға және басқа су жануарларын аулауға арналған шарты бар болған;
балық аулау жұмысына тiкелей қатысушы барлық тұлғалардың өз iciнe жауап беретiн жасқа келген жағдайларда ие болады.
2. Әуесқой (спорттық) балық аулау және басқа су жануарларын аулау құқығын Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен берiлген балық аулаушының билетi бар жеке тұлғалар пайдаланады.

39-бап. Жасанды су тоғандарындағы балық шаруашылығы
қызметiн реттеудiң ерекшелiктерi

Жасанды су тоғандарын құрған, оларда балық және басқа су жануарларын өсiрген жеке және заңды тұлғалар оларды меншiктенедi және Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес оларға өз қалауы бойынша билiк етедi.

7-тарау. Аң және балық шаруашылығын жүргiзу

40-бап. Аң және балық шаруашылығын жүргiзу
құқығының берiлуi

1. Аңшылық және балық шаруашылығын жүргiзу құқығы жеке және заңды тұлғаларға облыстық атқарушы органның аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарын (учаскелерiн) бекiтiп беру туралы шешiмдерiнiң, уәкiлеттi мемлекеттiк орган мен жануарлар дүниесiн пайдаланушы арасында жасасылатын аңшылық және балық шаруашылығын жүргiзуге арналған шарттың негiзiнде берiледi.
2. Аң шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдары жануарлар дүниесiн пайдаланғаны үшiн ақы енгiзген және жануарлар дүниесiн пайдалануға рұқсат алған сәттен бастап жануарлар дүниесi объектiлерiн алу немесе осы құқықты өзге тұлғаларға квота шегiнде беру құқығын алады, ал басқа жеке және заңды тұлғалар - аң шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдарынан жолдама алғаннан кейiн, солармен аңшылыққа немесе балық аулауға шарт жасасқан соң алады.
3. Аң шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдарына аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарын (учаскелерiн) бекiтiп берудiң мерзiмi өтiп кеткен кезде олардың осы аумақтар мен су айдындарын қайта бекiтуiне басымдығы болады.

41-бап. Аң ауланатын жерлер

1. Аң ауланатын жерлер - аулау объектiсi болатын жануарлардың түрлерi мекендейтiн орта болып табылатын аумақтар мен су айдындары, онда аң аулау және аң шаруашылығын жүргiзу жүзеге асырылады немесе жүзеге асырылуы мүмкiн.
2. Аумақтар мен су айдындарын аң ауланатын жерге жатқызу, олардың шекарасын белгілеу және жер учаскелерiне тиiстi сервитуттар орнату шаруашылықаралық аң аулауды ұйымдастыру, биологиялық-экономикалық зерттеу нәтижелерi негiзiнде Қазақстан Республикасының жер заңдарында белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.
3. Аң ауланатын жер орман қоры жерлерiнде, ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерде, босалқы жерлерде, өзге де санаттағы жерлерде, сондай-ақ аң аулау мен аң шаруашылығын жүргiзу жүзеге асырылатын немесе жүзеге асырылуы мүмкiн су қоры жерлерiнде болуы мүмкiн.
4. Аң ауланатын жердегi жануарлар дүниесi объектiлерiн пайдалануға байланысты емес шаруашылық қызметi жануарлар дүниесi объектiлерiнiң және олар мекендейтiн ортаның сақталуын қамтамасыз ететiн әдiстермен және тәсiлдермен жүргiзiлуге тиiс.
5. Аң ауланатын жерлер орналасқан жерлер мен су айдындарына иелiк ету, пайдалану және билiк ету құқығы аулау объектiсi болып табылатын жануарлар түрлерiн пайдалануға құқық бермейдi.
6. Мынадай жағдайларда:
1) ағымдағы жыл үшiн мемлекеттiк баж төлегенi туралы белгi соғылған аңшы куәлiгiнсiз;
2) сақтау және пайдалану құқығына iшкi iстер органдарының рұқсатынсыз оқ ататын қарумен;
3) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен тiркелмеген иттермен және саятшы құстармен;
4) аң шаруашылығы ұйымдарымен шартқа отырмай кәсiпшiлiк мақсаттарда;
5) егер уәкілеттi мемлекеттiк орган өзгеше белгiлемесе, аң ауланатын жерлердiң резервтiк қорында;
6) елдi мекендердiң жерлерiнде, сондай-ақ солармен шектесетiн аумақтарда аң аулау ережелерiмен белгiленетiн оқ ататын аң аулау қаруын қолданудың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн қашықтықта;
7) уәкілеттi мемлекеттiк органның рұқсатынсыз өнеркәсiп, көлiк, байланыс, қорғаныс жерлерiнде;
8) күйзелiстi және дәрменсiз жағдайдағы жануарларды (дауылдан, тасқыннан, өрттен бас сауғалағандарды, су тоғандарынан өту кезiнде, мұздақта, аштықтан әлсiреген, жусанды паналаған су бетiнде жүзетiн құстарды);
9) авиа-, авто-, мото-, көлiк құралдарын, қарда жүретiн техникаларды, шағын көлемдi кемелердi двигательдерiн, түнде көретiн аспаптарын, лазерлiк нысана көрсеткiштерiн, жарық беретiн және дыбыстық аспаптарын iске қосып қолдана отырып әуесқойлық (спорттық) мақсаттарда;
10) мас болудың алкогольдiк немесе нашақорлық немесе уланудың өзге де түрлерi жағдайларында аң аулауға тыйым салынады.

42-бап. Балық шаруашылығы су тоғандары (учаскелерi)

1. Балық шаруашылығы су тоғандары (учаскелерi) - балық шаруашылығын жүргiзу үшiн пайдаланылатын және пайдаланылуы мүмкiн не олардың қорының өсiмiн молайту үшiн маңызы бар су тоғандары (iшкi теңiздер, өзендер, көлдер, тоғандар, су қоймалары мен басқа да жер үстi сулары).
2. Балық шаруашылығы су тоғандары (учаскелерi):
1) халықаралық маңызы бар;
2) республикалық маңызы бар;
3) жергiлiктi маңызы бар деп бөлiнедi.
3. Халықаралық маңызы бар балық шаруашылығы су тоғандарына (учаскелерiне) Қазақстан Республикасының және шектес мемлекеттердiң аумақтарына орналасқан су тоғандары жатады.
Республикалық маңызы бар балық шаруашылығы су тоғандарына (учаскелерiне) екi және одан да көп облыстардың аумағында орналасқан балық шаруашылығы су тоғандары (учаскелерi) жатады.
Жергiлiктi маңызы бар балық шаруашылығы су тоғандарына (учаскелерiне) барлық басқа балық шаруашылығы су тоғандары (учаскелерi) жатады және олардың тiзбесiн облыстық атқарушы орган бекiтедi.
4. Балық шаруашылығы су тоғандарында:
1) су көлiгiнiң селолардың, балық қабылдау пункттерiнiң жанына аялаудың, қондырғылар орнатып, қалқыма көрсеткiштер қою үшiн тоқтауын және өте-мөте қажет болатын жағдайды қоспағанда, балық аулауға тыйым салынған орындар шегiне келiп тоқтауына;
2) балық аулайтын әр түрлi құралдарды бiр су тоғанынан басқа су тоғанына арнаулы өңдеусiз апаруына;
3) уәкiлеттi мемлекеттiк органның рұқсатынсыз жаңа балық кәсiпшiлiгi учаскелерiн, ұйықтар ашуына, өзендерге салдар мен қалтқымалар орнатуына;
4) су тоғанында немесе оған жақын жерде қолданылуы балық аулау ережелерiнде тыйым салынған балық аулау құралдарымен болуға;
5) балықтарды ноқта жiптерде сақтауға, ойықтардан шыққан өлi және ауру балықтарды, аулау құралдарын суға және жағалауды бойлай лақтырып тастауға;
6) балық аулау ережелерiмен белгiленген кәсiпшiлiк шаралардан кем балық аулауға, қабылдауға, сатуға және сақтауға;
7) суда жүзетiн құстарды балық шаруашылығы су тоғандарында өсiруге және уәкiлеттi мемлекеттiк органның рұқсатынсыз ондатр немесе басқа кәсiпшiлiк мақсаты үшiн мелиоративтiк жұмыстарды жүргiзуге;
8) мұз қатқан кезеңде халықаралық және республикалық маңызы бар балық шаруашылығы су тоғандарында (учаскелерiнде) уәкiлеттi мемлекеттiк органның келiсiмiнсiз, ал жергiлiктi маңызы бар балық шаруашылығы су тоғандарында (учаскелерiнде) тиiстi облыстық атқарушы органның келiсiмiнсiз автомобиль көлiгiмен және өзге де механикалық жылжымалы құралдармен болуға тыйым салынады.
5. Мынадай жағдайларда:
1) бөгеттердiң, шлюздердiң және көпiрлердiң жанында, көлдердi өзара жалғастыратын және негiзгi өзенмен жалғайтын ағыстарда, мелиоративтiк жүйелердiң арналары мен бұрылыстарында, өзендер мен арналар сағасы алдындағы балық аулау ережелерiнде айқындалған шекарадан тыс жерлерде;
2) балық аулау ережелерiмен тыйым салынған балық аулау құралдарымен;
3) балықтардың қыстайтын шұңқырлары мен уылдырық шашатын орындарында;
4) белгiленген тәртiппен тiркелмеген және тiркеу нөмiрлерiмен белгiленбеген жүзбелi құралдармен;
5) ұйымның атауы көрсетілген биркасы жоқ және аулау құқығын берген рұқсатқа сәйкес аулау құралының параметрлерi көрсетiлмеген аулау құралдарымен;
6) теңiзде және өзендерде бекiре балықтарын аулау үшiн аулаудың қақпақты құралдарымен;
7) мас болудың алкагольдiк немесе нашақорлық немесе уланудың өзге де түрлерi жағдайларында балық аулауға тыйым салынады.

43-бап. Аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су
тоғандарын (учаскелерiн) бекiтiп беру тәртiбi

1. Аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандары (учаскелерi) облыстық атқарушы органның шешiмiмен конкурстық негiзде бекiтiлiп берiледi.
Конкурсты уәкiлеттi мемлекеттiк орган құратын комиссия облыстық атқарушы органмен бiрлесiп, конкурс өткiзу ережелерiне сәйкес өткiзедi.
Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген жағдайларда конкурсты Қазақстан Республикасы Үкiметi құратын комиссия жүргiзедi.
Аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарын (учаскелерiн) бекiтiп беру жөнiндегi конкурсқа қатысушыларға қойылатын бiлiктiлiк талаптарын уәкiлеттi мемлекеттiк орган бекiтiлiп берiлетiн аумақтар мен су айдындарындағы аң аулауды биологиялық-экономикалық тексеру негiздерiнде әзiрлейдi.
2. Жеке меншiкте немесе уақытша жеке және мемлекеттiк емес заңды тұлғалардың жер пайдалануында болатын жер учаскелерiндегi аң ауланатын жерлер оларға конкурс өткiзiлмей, олардың өтiнiшiмен облыстық атқарушы органдардың шешiмдерiмен квалификациялық талаптарға сәйкес болғанда бекiтiлiп берiледi.

44-бап. Аң ауланатын жердiң және балық шаруашылығы су
тоғандарының (учаскелерiнiң) резервтiк қоры

1. Жануарлар дүниесiн пайдаланушыларға осы Заңмен белгiленген тәртiппен бекiтiлiп берiлмеген аң ауланатын жер мен балық шаруашылығының су тоғандары (учаскелерi) аң ауланатын жер мен балық шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) резервтiк қорын құрайды.
2. Балық шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) халықаралық және республикалық маңызы бар резервтiк қоры уәкiлеттi мемлекеттiк органның қарауында, жергiлiктi маңызы бар - тиiстi облыстық атқарушы органдардың қарауында болады.
3. Аң ауланатын жерлердiң резервтiк қоры тиiстi облыстық атқарушы органдардың билiгiнде болады.

45-бап. Аң аулау мен балық аулау объектілерiне жатпайтын
жануарларды шаруашылық мақсаттарына пайдалану

Aң аулау мен балық аулау объектiлерiне жатпайтын жануарлар дүниесi объектiлерiн шаруашылық мақсаттары үшiн пайдалану, сондай-ақ жануарлардың пайдалы қасиеттерi мен тiршiлiк ету өнiмдерiн пайдалану уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен жүзеге асырылады.

46-бап. Жануарларды ғылыми, мәдени-ағартушылық,
тәрбиелiк және эстетикалық мақсаттар,
соның iшiнде зоологиялық коллекциялар жасау үшiн
пайдалану

Сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнгеннен басқа, жануарларды ғылыми, мәдени-ағартушылық, тәрбиелiк және эстетикалық мақсаттар, соның ішiнде зоологиялық коллекциялар жасау үшiн пайдалану уәкілетті мемлекеттік орган белгiлеген тәртiппен жүзеге асырылады.

47-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану саласындағы мемлекеттiк ұйымдар

1. Қазақстан Республикасының Үкiметi жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласында мынадай нысанда мемлекеттiк ұйымдар:
1) жануарлар дүниесiнiң қысқаруға бейiм жекелеген түрлерiн қорғауды жүзеге асыру үшiн мемлекеттiк мекемелер;
2) аңшылық орналастыруды, балық шаруашылығын орналастыруды, жануарлар дүниесi объектiлерiн жерсiндiру және тектiк қорын сақтау үшiн жасанды өсiрудi жүзеге асыратын республикалық мемлекеттiк кәсiпорындар құрады.
2. Жергiлiктi атқарушы органдар аң ауланатын жер мен балық шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) резервтiк қорындағы жануарлар дүниесiн қорғау және өсiмiн молайту үшiн жануарлар дүниесін қорғау, өсiмiн молайту жөнiндегi коммуналдық ұйымдар құрады.

8-тарау. Жануарлардың санын реттеу

48-бап. Жануарлар санын реттеудiң мақсаттары

Жануарлардың санын реттеу:
1) халықтың денсаулығын сақтау;
2) ауыл шаруашылық және үй жануарларының ауруын болдырмау;
3) экономикада залалды болдырмау;
4) биологиялық тепе-теңдiктi сақтау мақсаттарында жүзеге асырылады.

49-бап. Жануарлар дүниесi объектiлерiнiң санын
реттеу үшiн негiздердiң туындауы

Жануарлар дүниесi объектiлерiнiң санын реттеу үшiн мынадай негiздер болуы мүмкiн:
1) жұқтырушылары жануарлар дүниесiнiң объектiлерi болып табылатын aуpу жұғу қатерiнiң немесе онымен халықтың, ауыл шаруашылық және үй жануарларының ауруының туындауы;
2) экономикаға едәуiр залал келу қатерiнiң туындауы;
3) жануарлардың жекелеген түрлерi санының қысқаруына және басқа терiс салдарға соқтырған жануарлар дүниесiнiң мекендеу ортасындағы қалыптасқан табиғи баланстың бұзылуы.

50-бап. Жануарлардың санын реттеудiң тәртiбi

Жануарлардың санын реттеудiң тәртiбiн қоршаған ортаны қорғау және денсаулық сақтау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органдармен келiсе отырып уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлейдi.

9-тарау. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi iс-шараларды қаржыландыру және экономикалық ынталандыру

51-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
орнықты пайдалану жөнiндегi iс-шараларды
қаржыландыру

1. Мыналар:
1) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк ұйымдар;
2) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi мемлекеттiк, салалық және аумақтық бағдарламаларды iске асыру;
3) жануарлар дүниесiн мемлекеттiк есепке алу, кадастрi мен мониторингiн жүргiзу;
4) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы бұған уәкiлеттiк алған мемлекеттiк органдар жүргiзетiн ғылыми зерттеулер;
5) сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген жануарлар түрлерiн қоса алғанда, жануарлар дүниесi объектiлерiн жерсiндiру;
6) Қазақстан Республикасының Қызыл Кiтабын жүргiзу және шығару;
7) экономикаға едәуiр залал келтiретiн, халықтың, ауыл шаруашылық және үй жануарларының денсаулығына қатер төндiретiн жануарлар түрлерінің санын реттеу;
8) табиғи апаттар мен төтенше экологиялық жағдайлар кезiнде жануарлар дүниесi объектiлерiнiң қырылу қатерiн болдырмау жөнiндегi шаралар;
9) шаруашылықаралық аң аулауды ұйымдастыру және балық шаруашылығын ұйымдастыру;
10) аң шаруашылығы немесе балық шаруашылығы ұйымдарына бекiтiлiп берiлетiн резервтiк қордағы аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарында (учаскелерiн) аң аулауды биологиялық-экономикалық зерттеу мемлекеттiк бюджет есебiнен қаржыландырылады.
2. Бекiтiлiп берiлген аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарындағы (учаскелерiндегi) жануарлар дүниесiн қорғау және өсiмiн молайту жөнiндегi шараларды қаржыландыру аң шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдарының қаражаттары есебiнен жүргiзiледi.
3. Жануарлар дүниесiн қорғау және өсiмiн молайту жөнiндегi шараларды қаржыландыру үшiн Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қоғамдық қорлар құрылуы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарымен тыйым салынбаған өзге де көздер тартылуы мүмкiн.

52-бап. Жануарлар дүниесiн қорғауды, өсiмiн молайтуды
және орнықты пайдалануды экономикалық
ынталандыру

Жануарлар дүниесiн қорғауды, өсiмiн молайтуды және орнықты пайдалануды экономикалық ынталандыру (жеңiлдiктер, префенциялар беру, мемлекеттiк қолдау) Қазақстан Республикасының заң актiлерiне сәйкес жүзеге асырылады.

10-тарау. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы бақылау

53-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылау

1. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылау - уәкiлеттi мемлекеттiк органның жануарлар дүниесiн қорғау өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасы заңдарын бұзудың алдын алуға, анықтауға, жолын кесуге және жоюға бағытталған қызметi.
2. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылау жеке және заңды тұлғалардың жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарын орындауына бақылауды жүзеге асыруды және Қазақстан Республикасының заң актiлерiне сәйкес әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iстердi қарауды көздейдi.
3. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылауды жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлар жүзеге асырады.
Уәкiлеттi мемлекеттiк органның және оның аумақтық бөлiмшелерiнiң басшылары бiр мезгiлде Қазақстан Республикасының және оның тиiстi аумақтарының жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi бас мемлекеттiк инспекторлары, ал олардың орынбасарлары - жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi бас мемлекеттiк инспекторлардың орынбасарлары болып табылады.
Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы реттеу мен бақылау мәселелерiн қадағалайтын уәкiлеттi мемлекеттiк орган құрылымдық бөлiмшелерiнiң және оның аумақтық бөлiмшелерiнiң басшылары Қазақстан Республикасының және оның тиiстi аумақтарының жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi аға мемлекеттiк инспекторлары, ал жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы реттеу мен бақылау мәселелерiн қадағалайтын мамандар - Қазақстан Республикасының және оның тиiстi аумақтарының жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлары болып табылады.
4. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту жөнiндегi мемлекеттiк мекемелердiң лауазымды тұлғаларына жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлардың құқықтары берiледi.

54-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылау
объектiлерi

1. Мыналар:
1) жануарлар дүниесi және олар мекендеген орта;
2) жануарлар дүниесi объектiлерiн ерiксiз және жартылай ерiктi жағдайларда ұстаудың шарттары;
3) жануарлар дүниесiн аулау жарақтары;
4) жануарлар дүниесiнiң ауланған өнiмi;
5) жануарлар дүниесiн пайдалану құқығын растайтын құжаттама (аң аулаушының және балық аулаушының куәлiгi, жануарлар дүниесiн пайдалануға арналған шарт және рұқсат, жолдама, балық аулаушының билетi, кәсiпшiлiк журналы);
6) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi қызмет;
7) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы нормативтiк құжаттама;
8) жануарлар дүниесiне және оның мекендейтiн ортасына әсерiн тигiзетiн қызмет жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылау объектiлерi болып табылады.

55-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк
инспекторлардың құқығы

1. Жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлар:
1) жануарлар дүниесiн қорғау өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасы заңдары нормаларының орындалуын тексеру мақсатында жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылау объектiлерiнде заңдарда белгіленген тәртiппен кедергiсiз болуға (қызметтiк куәлiгiн көрсетуi бойынша), сондай-ақ жануарлар дүниесiн пайдаланушылардың қызметi туралы ақпарат алуға;
2) осы заңмен берiлген өкiлеттiктер шегiнде актiлер шығаруға;
3) iс жүргізу шешiмiн қабылдау үшiн құқық қорғау органдарына тексеру материалдарын беруге;
4) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасы заңдарының бұзылуы анықталған кезде жануарлар дүниесiн пайдаланушылардың қызметiн тоқтата тұруға немесе тоқтату туралы заңдарда белгiленген тәртiппен ұсыныс енгiзуге;
5) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасы заңдарының бұзылуы нәтижесiнде келтiрiлген зиянның мөлшерiн белгiлеуге және осының негiзiнде кiнәлi тұлғаларға осы зиянды ерікті түрде өтеу туралы ұсыныс жасауға не сотқа талап-арыз беруге;
6) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iстердi Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен қарауға, кiнәлiлердi әкiмшiлiк немесе қылмыстық жауапкершiлiкке тарту туралы материалдарды тиiстi органдарға жiберуге;
7) аң ауланатын жерлердiң, балық шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) аумағынан және ерекше қорғалатын табиғи аумақтан шыққан кезде көлiк және суда жүзу құралдарын тоқтатуға және оларға тексеру жүргізуге;
8) аулау жарақтарының тыйым салынған түрлерін оларды сот шешiм қабылдағанға дейiн сақтау үшiн алуға;
9) заңсыз ауланған жануарлар дүниесі объектiлерiн және олардың тiршiлiк ету өнiмдерiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен алуға;
10) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасының заңдарын бұза отырып пайдаланылған атыс қаруын сот шешiм шығарғанға дейiн уақытша сақтау үшiн алуға;
11) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен арнаулы құралдар мен қызметтiк атыс қаруын сақтауға, асынып жүруге және қолдануға құқылы.
2. Жануарлар дүниесi жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлардың әрекетiне (әрекетсiздігiне) жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi жоғары мемлекеттiк органға немесе сотқа шағым жасалуы мүмкiн.

56-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк
инспекторлардың актiлерi

1. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарын анықталған бұзудың дәрежесiне қарай мемлекеттiк бақылау нәтижелерi бойынша әсер етудiң құқықтық шараларын қабылдау мақсатында жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi құқықтық инспекторлар мынадай актiлер:
1) әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар;
2) мынадай:
жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарын бұзудың жойылғаны туралы;
талап-арызды көрсетiлген мерзiмде сотқа мiндеттi түрде ұсына отырып үш күннен аспайтын мерзiмде сот шешiмiнсiз жеке және заңды тұлғалардың шаруашылық қызметiне тыйым салу немесе тоқтата тұру туралы нұсқама шығарады. Бұл орайда қызметке тыйым салу немесе тоқтата тұру туралы акт сот шешiмi шыққанға дейiн қолданыста болады.
3) Мынадай:
жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану туралы Қазақстан Республикасының заңдары бұзылған жағдайда кiнәлi адамдарды Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес әкiмшiлiк жауаптылыққа тарту туралы;
жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасының заңдарын бұза отырып пайдаланылған атыс қаруын, тыйым салынған аулау жарақтарын және заңсыз ауланған жануарлар дүниесi объектiлерi мен олардың өнiмдерiн сот шешiмi шыққанға дейiн уақытша сақтау үшiн алу туралы қаулы шығарады.
2. Жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлардың актiлерi жеке және заңды тұлғалардың орындауы үшiн мiндеттi.

57-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк
инспекторларды құқықтық және әлеуметтiк қорғау

Жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес құқықтық және әлеуметтiк қорғалуға тиiс.

58-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану жөнiндегi өндiрiстiк бақылау

Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану жөнiндегi өндiрiстiк бақылау - бекiтiлiп берiлген аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарында (учаскелерiнде) жануарлар дүниесiнiң пайдаланылуын қорғау, өсiмiн молайту және бақылау функциясын жүзеге асыратын аң шаруашылығы және балық шаруашылығы кәсiпорындарының егерьлiк қызметi.

59-бап. Қорықшылық қызметтiң құқықтары мен мiндеттерi

1. Қорықшылық қызметтiң қызметкерлерi бекiтiлiп берiлген аң ауланатын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарында (учаскелерiнде) өздерiнiң мiндеттерiн атқару мақсатында заңдарда белгiленген тәртiппен:
1) оларды кейiннен жануарлар дүниесi жөнiндегi мемлекеттiк инспекторларға не уәкiлеттi мемлекеттiк органға мiндеттi түрде беру үшiн әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар жасауға;
2) аң аулау мен балық аулау құқығына арналған құжаттардың болуын тексеруге;
3) заттар мен көлiк құралдарына тексеру жүргiзуге;
4) оларды кейiннен жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторларға не уәкiлеттi мемлекеттiк органға мiндеттi түрде беру үшiн жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасының заңдарын бұза отырып пайдаланылған атыс қаруын, аң аулау мен балық аулаудан алынған заңсыз өнiмдi, аулау жарақтарының тыйым салынған түрлерiн алуға;
5) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен нысанды киiм-кешек киiп және атыс қаруын асынып жүруге құқылы.
2. Аң аулайтын жерлер мен балық шаруашылығы су тоғандарында (учаскелерiнде) жануарлар дүниесi пайдаланылған кезде қорықшылық қызметтiң қызметкерлерi жануарлар дүниесiн қорғауды қамтамасыз етуге және заңдылықтың сақталуын бақылауға мiндеттi.
3. Қорықшылық қызметтiң қызметкерлерi өз функцияларын жануарлар дүниесiн қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлармен өзара iс-қимылда жүзеге асырады.
4. Қорықшылық қызметтiң қызметкерлерiн ұстап тұруды тиiстi аң шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдары жүзеге асырады.

60-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану саласындағы қоғамдық бақылау

Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы қоғамдық бақылауды Қазақстан Республикасы заңдарына сәйкес қоғамдық бiрлестiктер жүзеге асырады.

61-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану туралы заңдарды бұзғаны үшiн
жауаптылық

1. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану туралы заңдардың бұзылуына кiнәлi тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.
2. Айыппұл салу не өзге де өндiрiп алулар кiнәлi тұлғаларды Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарында белгiленген тәртiппен залалды өтеуден босатпайды.

62-бап. Жануарлар дүниесi объектiлерiн қорғау мен
пайдалану мәселелерi бойынша даулардың шешiлуi

Жануарлар дүниесiнiң объектілерi мен олардың мекендеу ортасын қорғау және пайдалану, жануарлар дүниесiн пайдалануға беру мәселелерi жөнiндегi дауларды Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен соттар шешедi.

63-бап. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану саласындағы халықаралық ынтымақтастық

1. Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы халықаралық ынтымақтастық Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттарда белгiленген принциптерге сәйкес жүзеге асырылады.
2. Құрып кету қаупi төнген жануарлар дүниесi объектiлерiмен халықаралық сауда Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен және халықаралық нормаларға сәйкес реттеледi.

64-бап. Осы Заңды қолданысқа енгiзу тәртiбi

1. Осы Заң ресми жарияланған күннен бастап қолданысқа енгiзiледi.
2. Қазақстан Республикасының "Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану туралы" 1993 жылғы 21 қазандағы N 2463-XII Заңының күшi жойылды деп танылсын (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Ведомостары, 1993 ж., N 18, 439-бап; Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Ведомостары, 1999 ж., N 11, 357-бап; 2001 ж., N 3, 20-бап; 2001 ж., N 24, 338-бап).

Қазақстан Республикасының
Президентi

О проекте Закона Республики Казахстан "Об охране, воспроизводстве и использовании животного мира" (новая редакция)

Постановление Правительства Республики Казахстан от 24 декабря 2003 года N 1309

Правительство Республики Казахстан постановляет:
Внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "Об охране, воспроизводстве и использовании животного мира" (новая редакция).

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Проект

Закон Республики Казахстан
"Об охране, воспроизводстве и использовании животного мира"

Настоящий Закон регулирует общественные отношения в области охраны, воспроизводства и использования животного мира и направлен на обеспечение условий сохранения животного мира и его биологического разнообразия, устойчивого использования объектов животного мира в целях удовлетворения экологических, экономических, эстетических и иных потребностей человека с учетом интересов нынешнего и будущих поколений.

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) Административный орган Конвенции о международной торговле видами дикой фауны и флоры, находящимися под угрозой исчезновения в Республике Казахстан - государственный орган, определяемый Правительством Республики Казахстан, для организации выполнения обязательств по Конвенции о международной торговле видами дикой фауны и флоры, находящимися под угрозой исчезновения (далее - СИТЕС);
2) бассейновый принцип государственного управления рыбными ресурсами и другими водными животными - единая система управления рыбными ресурсами и другими водными животными в рыбохозяйственных водоемах (участках) с учетом особенностей воспроизводства и миграции рыб и других водных животных, независимо от административно-территориального деления;
3) биологическое разнообразие животного мира - разнообразие объектов животного мира в рамках одного вида, между видами и в экологических системах;
4) биологическое обоснование - научно-обоснованное заключение на пользование животным миром или на хозяйственную и иную деятельность, способную повлиять на объекты животного мира и среду его обитания;
5) биологоэкономическое обследование - биологическая и экономическая оценка территории и акватории, проводимая в целях определения оптимально допустимого изъятия объектов животного мира и рационального ведения охотничьего и рыбного хозяйства;
6) охотничье хозяйство - вид хозяйственной деятельности по устойчивому использованию объектов животного мира в охотничьих угодьях, сохранению среды обитания животного мира, их охране и воспроизводству;
7) рыбное хозяйство - вид хозяйственной деятельности по устойчивому использованию рыбных ресурсов и других водных животных в рыбохозяйственных водоемах (участках), сохранению среды обитания, их охране и воспроизводству;
8) внутрихозяйственное охотоустройство - комплекс мероприятий по инвентаризации и бонитировке охотничьих угодий, изучению природных и экономических условий, учету животных, проектированию биотехнических и эксплуатационных мероприятий, на основании которых разрабатывается план ведения охотничьего хозяйства;
9) внутрихозяйственное рыбоустройство - комплекс мероприятий по инвентаризации рыбохозяйственных водоемов (участков), изучению природных и экономических условий, учету рыбных ресурсов, проектированию рыбоводно-мелиоративных и эксплуатационных мероприятий, на основании которых разрабатывается план ведения рыбного хозяйства;
10) егерская служба - структурное подразделение охотохозяйственной и рыбохозяйственной организации, осуществляющее функции охраны, воспроизводства и контроля за использованием объектов животного мира на закрепленных охотничьих угодьях и рыбохозяйственных водоемах (участках);
11) животный мир (животные) - дикие животные (млекопитающие, птицы, пресмыкающиеся, земноводные, рыбы, а также моллюски, насекомые и другие), находящиеся в состоянии естественной свободы на суше, в воде, атмосфере и почве, постоянно или временно обитающие на территории Республики Казахстан;
12) зоологическая коллекция - имеющиеся у физических и юридических лиц собрания чучел, яиц, препаратов и частей объектов животного мира, собственно объектов животного мира, а также дикие животные зоопарков, зоосадов, цирков, зоологических питомников, аквариумов, океанариумов, представляющие научную, культурно-просветительную, учебно-воспитательную и эстетическую ценность;
13) искусственное разведение животных - содержание и разведение объектов животного мира в неволе или полувольных условиях;
14) межхозяйственное охотоустройство - комплекс мероприятий, предшествующих закреплению охотничьих угодий и включающий описание границ, расчет площади, состояния животного мира и среды его обитания;
15) объект животного мира - особь или популяция животных;
16) охрана животного мира - деятельность, направленная на сохранение животного мира, среды его обитания, биологического разнообразия, устойчивое использование и воспроизводство объектов животного мира, а также комплекс мероприятий по профилактике и борьбе с правонарушениями в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
17) охрана среды обитания животного мира - деятельность, направленная на сохранение или восстановление условий устойчивого существования и воспроизводства объектов животного мира в состоянии естественной свободы;
18) охотник - физическое лицо, получившее в установленном порядке право на охоту;
19) охотохозяйственная организация - физическое и юридическое лица, ведущие охотохозяйственную деятельность на закрепленных охотничьих угодьях в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
20) охотничий минимум (охотминимум) - специальная программа по законодательству Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, утвержденная уполномоченным государственным органом в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, на знание которой проводится специальный экзамен для граждан, изъявивших желание стать охотником;
21) пользование животным миром - пользование объектами животного мира, их полезными свойствами с изъятием или без изъятия их из естественной среды обитания;
22) пользователи животным миром - физические и юридические лица, которым законами и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан предоставлено право пользования животным миром;
23) путевка - документ, выдаваемый физическим лицам для посещения закрепленных охотничьих угодий или рыбохозяйственных водоемов (участков) с целью добывания в них объектов животного мира, типовая форма которого утверждается уполномоченным государственным органом в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
24) разрешение на пользование животным миром - документ установленной формы, выдаваемый в установленном порядке уполномоченным государственным органом в области охраны, воспроизводства и использования животного мира физическим и юридическим лицам, дающий им право на специальное пользование животным миром;
25) рыболов - физическое лицо, получившее в установленном порядке право на лов рыбы и добывание других водных животных;
26) рыбохозяйственная организация - физическое и юридическое лица, ведущие рыбохозяйственную деятельность на закрепленных рыбохозяйственных водоемах (участках) в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
27) рыбохозяйственное устройство - комплекс подготовительных мероприятий, предшествующих закреплению рыбохозяйственных водоемов (участков) и включающий определение их границ, площади и состояния ихтиофауны;
28) среда обитания животного мира - природная среда, в которой объекты животного мира обитают в состоянии естественной свободы;
29) удостоверение охотника - документ установленной формы, удостоверяющий право физического лица на охоту;
30) удостоверение рыболова - документ установленной формы, удостоверяющий право физического лица на любительское (спортивное) рыболовство;
31) уполномоченный государственный орган в области охраны, воспроизводства и использования животного мира (далее - уполномоченный государственный орган) - государственные органы, определяемые Правительством Республики Казахстан, осуществляющие в пределах своих полномочий функции управления и контроля в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
32) устойчивое использование объектов животного мира - использование объектов животного мира способами и темпами, не приводящими к истощению видового разнообразия животного мира и тем самым сохраняющими его способность к воспроизводству и удовлетворению потребностей нынешнего и будущих поколений людей.

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан
в области охраны, воспроизводства и
использования животного мира

1. Законодательство Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
2. Если в международном договоре, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

Статья 3. Категории животного мира

1. Животный мир по целевому назначению подразделяется на следующие категории:
1) редкие и находящиеся под угрозой исчезновения виды животных;
2) виды животных, являющиеся объектами охоты;
3) виды животных, являющиеся объектами рыболовства;
4) виды животных, используемые в иных хозяйственных целях (кроме охоты и рыболовства), определяемых уполномоченным государственным органом;
5) виды животных, не используемые в хозяйственных целях, но имеющие экологическую, культурную и иную ценность;
6) виды животных, численность которых подлежат регулированию в целях охраны здоровья населения, предохранения от заболеваний сельскохозяйственных и других домашних животных, предотвращения ущерба окружающей среде, предупреждению опасности нанесения существенного ущерба сельскохозяйственной деятельности.
2. Отнесение видов животных к категориям и перевод их из одной категории в другую, производится в целях сохранения видового разнообразия животного мира, их охраны, воспроизводства и устойчивого использования.

Статья 4. Собственность на животный мир и
объекты животного мира

1. Животный мир находится в государственной собственности.
2. Объекты животного мира, изъятые из среды обитания в порядке, установленном настоящим Законом, а также разведенные и содержащиеся в неволи и полувольных условиях, являются собственностью физических и юридических лиц, добывших, разводивших и содержащих их.

Статья 5. Субъекты отношений в области охраны,
воспроизводства и использования животного мира

Субъектами отношений в области охраны, воспроизводства и использования животного мира являются физические и юридические лица, а также государственные органы.

Глава 2. Государственное управление в области охраны, воспроизводства и использования животного мира

Статья 6. Основные принципы государственного управления в
области охраны, воспроизводства и использования
животного мира

Основными принципами государственного управления в области охраны, воспроизводства и использования животного мира являются:
1) обеспечение охраны, воспроизводства и устойчивого использования животного мира;
2) осуществление пользования животным миром способами, не допускающими жестокого обращения с животными, в соответствии с принципами гуманности;
3) недопустимость совмещения деятельности по осуществлению государственного контроля за использованием и охраной животного мира с деятельностью по использованию объектов животного мира;
4) отделение права пользования животным миром от права пользования землей, водами, растительным миром и другими природными ресурсами;
5) платность специального пользования животным миром;
6) государственное регулирование и государственный контроль в области охраны, воспроизводства использования животного мира;
7) неотвратимость ответственности за нарушение законодательства в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
8) участие граждан и общественных объединений в решении задач в области охраны, воспроизводства и устойчивого использования объектов животного мира.

Статья 7. Система государственных органов, осуществляющих
государственное управление в области охраны,
воспроизводства и использования животного мира

В систему государственных органов, осуществляющих государственное управление в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, входят Правительство Республики Казахстан, уполномоченный государственный орган и местные исполнительные органы в пределах их компетенции, определенных настоящим Законом и иными законодательными актами Республики Казахстан.

Статья 8. Особенности государственного управления в
области охраны, воспроизводства и использования
рыбными ресурсами и другими видами водных животных

Государственный учет, кадастр, мониторинг, изучение, охрана, воспроизводство и государственный контроль за использованием рыбных ресурсов и других видов водных животных составляют единую систему государственного управления и осуществляются в рыбохозяйственных бассейнах по бассейновому принципу.

Статья 9. Компетенция Правительства Республики Казахстан

В компетенцию Правительства Республики Казахстан входят:
1) разработка основных направлений и обеспечение реализации государственной политики в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
2) осуществление права владения, пользования и распоряжения животным миром;
3) координация, руководство и контроль за деятельностью уполномоченного государственного органа и местных исполнительных органов по охране, воспроизводству и использованию животного мира;
4) разработка государственных программ по охране, воспроизводству и использованию животного мира;
5) определение уполномоченного государственного органа по управлению и контролю в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
6) утверждение лимитов на изъятие объектов животного мира;
7) утверждение перечня рыбохозяйственных водоемов (участков) международного и республиканского значения;
8) утверждение положения о резервном фонде охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков);
9) утверждение правил охоты, правил рыболовства и добывания других водных животных;
10) утверждение правил ведения охотничьего хозяйства, правил ведения рыбного хозяйства;
11) утверждение размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
12) утверждение положения о Красной книге Республики Казахстан;
13) утверждение перечня редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных, искусственное разведение которых осуществляется за счет средств государственного бюджета;
14) утверждение размеров платежей на изъятие редких и находящихся под угрозой исчезновения объектов животного мира в научно-исследовательских и иных целях, определяемых Правительством Республики Казахстан;
15) утверждение правил выдачи разрешений на пользование животным миром;
16) определение порядка установления ограничений и запретов на пользование объектов животного мира;
17) отнесение видов животных к категории редких и находящихся под угрозой исчезновения и перевод их в другие категории;
18) определение порядка ведения государственного учета, кадастра и мониторинга животного мира;
19) утверждение правил создания и государственного учета зоологических коллекций;
20) утверждение правил проведения конкурса по закреплению охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков) и квалификационных требований, предъявляемых к участникам конкурса;
21) утверждение перечня ценных видов животных, являющихся объектами охоты и рыболовства;
22) утверждение нормативов в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
23) осуществление международного сотрудничества в области охраны, воспроизводства и использования животного мира.

Статья 10. Компетенция уполномоченного
государственного органа

1. В компетенцию уполномоченного государственного органа входят:
1) реализация государственной политики в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
2) участие в разработке государственных и отраслевых программ по охране, воспроизводству и использованию животного мира;
3) осуществление государственного контроля в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
4) распределение квот на изъятие объектов животного мира на основании утвержденных лимитов;
5) определение порядка выдачи удостоверения охотника и рыболова;
6) выдача разрешений на пользование животным миром;
7) разработка нормативов в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
8) разработка квалификационных требований, предъявляемых к участникам конкурса по закреплению охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков);
9) ведение государственного учета, кадастра и мониторинга животного мира;
10) организация научных исследований и проектно-изыскательских работ в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
11) ведение и издание Красной книги Республики Казахстан;
12) отнесение видов животных к категориям и перевод их из одной категории в другую, за исключением отнесения к категории редких и находящихся под угрозой исчезновения;
13) выдача разрешений на ввоз и вывоз объектов животного мира, их частей и производных, в том числе видов, отнесенных к категории редких и находящихся под угрозой исчезновения, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
14) разработка и утверждение методики определения размеров платежей за пользование животным миром;
15) разработка и утверждение методики определения размеров возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
16) рассмотрение дел об административных правонарушениях в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
17) введение ограничений и запретов на пользование объектами животного мира;
18) организация деятельности по искусственному разведению редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных;
19) организация охраны, воспроизводства и учета животного мира в резервном фонде рыбохозяйственных водоемов (участков) международного и республиканского значения;
20) утверждение форм актов государственного инспектора по охране животного мира, порядка их составления и выдачи;
21) утверждение типового положения об егерской службе охотохозяйственных и рыбохозяйственных организаций;
22) разработка и утверждение правил применения специальных средств государственными инспекторами по охране животного мира;
23) осуществление мероприятий по международному сотрудничеству в области охраны, воспроизводства и использования животного мира.
2. Решения уполномоченного государственного органа, принятые в пределах его компетенции, обязательны для исполнения всеми физическими и юридическими лицами.

Статья 11. Компетенция местных представительных
органов областей

В компетенцию местных представительных органов областей входят:
1) утверждение региональных программ по охране, воспроизводству и использованию животного мира;
2) рассмотрение отчетов руководителей местных исполнительных органов и организаций по вопросам охраны, воспроизводства и использования животного мира.

Статья 12. Компетенция местных исполнительных
органов областей

1. В компетенцию местных исполнительных органов областей входят:
1) проведение государственной политики и реализация государственных программ по охране, воспроизводству и использованию животного мира;
2) координация, руководство и контроль за деятельностью подведомственных органов и организаций по охране, воспроизводству и использованию животного мира;
3) утверждение перечня рыбохозяйственных водоемов (участков) местного значения;
4) разработка, по согласованию с уполномоченным государственным органом, и реализация региональных программ по охране, воспроизводству и использованию животного мира;
5) принятие решений по закреплению охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков) за пользователями животным миром в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
6) организация и обеспечение охраны, воспроизводства и учета животного мира в резервном фонде охотничьих угодий;
7) организация и обеспечение охраны, воспроизводства и учета животного мира в резервном фонде рыбохозяйственных водоемов (участков) местного значения.

Статья 13. Государственный учет, кадастр и мониторинг
животного мира

Для обеспечения охраны, воспроизводства и организации рационального использования животного мира ведется государственный учет, кадастр и мониторинг животного мира, содержащие совокупность сведений о состоянии и географическом распространении видов животного мира, об их численности, результатах регулярных наблюдений, объемах их хозяйственного использования и другие необходимые данные.

Глава 3. Охрана животного мира

Статья 14. Основные требования по охране животного мира

1. Деятельность, влияющая на состояние животного мира, среду обитания, условия размножения и пути миграции животных, должна осуществляться с соблюдением требований, обеспечивающих сохранность и воспроизводство животного мира, среды его обитания и компенсацию нанесенного вреда.
2. При осуществлении деятельности, которая воздействует или может воздействовать на состояние животного мира и среду обитания, должно обеспечиваться соблюдение следующих основных требований:
1) сохранение биологического разнообразия и целостности сообществ животного мира в состоянии естественной свободы;
2) сохранение среды обитания, условий размножения, путей миграции и мест концентрации объектов животного мира;
3) научно обоснованное, рациональное использование и воспроизводство объектов животного мира;
4) регулирование численности объектов животного мира в целях сохранения биологического равновесия в природе;
5) воспроизводство животного мира, включая искусственное разведение животных, в том числе редких и находящихся под угрозой исчезновения, с последующим их выпуском в природную среду.
3. При разработке государственных, отраслевых и региональных программ по охране, воспроизводству и использованию животного мира, нормативных правовых актов должны быть учтены в обязательном порядке основные требования, указанные в пункте 2 настоящей статьи.

Статья 15. Охрана животного мира

Охрана животного мира осуществляется путем:
1) установления и соблюдения правил и норм по охране, воспроизводству и использованию объектов животного мира;
2) установления ограничений и запретов на пользование животным миром;
3) охраны редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных;
4) предотвращения нарушений установленных правил пользования животным миром;
5) организации охраны среды обитания, условий размножения, путей миграции и мест концентрации животных;
6) закрепления территорий, акваторий за пользователями животным миром с возложением на них обязанностей по охране объектов животного мира;
7) создания особо охраняемых природных территорий;
8) искусственного разведения объектов животного мира;
9) оказания помощи животным в случае заболеваний, угрозы гибели при стихийных бедствиях и вследствие других причин;
10) организации научных исследований в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
11) пропаганды идей охраны и устойчивого использования объектов животного мира;
12) стимулирования деятельности физических и юридических лиц по охране животного мира;
13) воспитания граждан в духе гуманного и бережного отношения к животному миру.

Статья 16. Установление ограничений и запретов на
пользование животным миром в целях его
сохранения и воспроизводства

1. В целях сохранения и воспроизводства объектов животного мира могут быть установлены:
1) ограничения сроков пользования животным миром;
2) запреты методов, способов и видов орудий добывания;
3) изменения норм изъятия;
4) ограничения количества пользователей животным миром.
2. Основанием для установления ограничений и запретов являются:
1) нарушения половозрастной структуры популяции животных;
2) сокращение численности животных;
3) ухудшение среды обитания;
4) создание зон покоя в местах массового скопления животных в период миграции и размножения;
5) выполнение условий международных договоров, ратифицированных Республикой Казахстан.
3. В целях сохранения объектов животного мира запрещается:
1) уничтожение растительности и иные действия, ухудшающие условия обитания животных;
2) распашка земель с поселениями животных, обитающих колониями, ближе 20 метров от начала расположения их нор по периметру или же без их предварительного переселения в другое место по согласованию с уполномоченным государственным органом;
3) разрушение и повреждение жилищ и гнезд животных, сбор яиц;
4) езда на катерах, моторных лодках и других плавательных средствах с включенными моторами в обозначенных местах массового гнездования водоплавающих птиц и нерестилищах рыб в период их размножения;
5) пролет самолетов, вертолетов и иных летательных аппаратов над территорией массового обитания диких копытных животных и колониальных птиц ниже одного километра без согласования с уполномоченным государственным органом;
6) уничтожение среды обитания животных, повреждение посевов кормовых растений, защитных посадок, солонцов, кормушек для животных, указательных знаков, сооружений, предназначенных для ведения охотничьего и рыбного хозяйства;
7) изъятие редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных, занесенных в Красную книгу Республики Казахстан без решения Правительства Республики Казахстан;
8) добыча объектов животного мира сверх установленного лимита и вне сроков, указанных в разрешениях на пользование животным миром;
9) добыча объектов животного мира с применением неразрешенных видов орудий добывания животных, методов и способов, не указанных в правилах охоты и рыболовства;
10) добыча объектов животного мира с применением взрывных устройств, ядохимикатов (за исключением применения ядохимикатов при истреблении полевых грызунов, а также в случаях эпизоотии бешенства и других болезней животных по согласованию с уполномоченным государственным органом);
11) производить без разрешения уполномоченного государственного органа интродукцию и гибридизацию животных, а также изъятие вновь акклиматизированных видов животных.

Статья 17. Охрана редких и находящихся под угрозой
исчезновения видов животных

1. Редкие и находящиеся под угрозой исчезновения виды животных заносятся в Красную книгу Республики Казахстан в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
2. Действия, которые могут привести к гибели, сокращению численности или нарушению среды обитания редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных, не допускаются.
3. Охрана видов животных, занесенных в Красную книгу Республики Казахстан, осуществляется государством. Физические и юридические лица обязаны принимать меры по охране видов животных, занесенных в Красную книгу Республики Казахстан.
4. Изъятие редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных допускается в исключительных случаях по решению Правительства Республики Казахстан для разведения в специально созданных условиях и последующего выпуска в среду обитания, в научных и иных целях, определяемых Правительством Республики Казахстан.
5. Запрещается содержание, перевозка, продажа, выставление на продажу и покупка редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных, а также их импорт и экспорт без разрешения Административного органа СИТЕС в Республике Казахстан.
6. За выдачу разрешения Административным органом СИТЕС в Республике Казахстан взимаются сборы в порядке, установленном налоговым законодательством Республики Казахстан.

Статья 18. Охрана животных при применении средств
защиты растений, минеральных удобрений и
других препаратов

1. При применении средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов должны выполняться требования охраны животного мира.
2. В целях предотвращения гибели животных и ухудшения среды их обитания физические и юридические лица обязаны соблюдать правила транспортировки, хранения и применения таких препаратов, установленные законодательством Республики Казахстан.
3. При разработке новых средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов нормативы предельно допустимых концентраций их в окружающей среду, установленные их разработчиками, должны обеспечивать безопасность животного мира и среды его обитания.
4. Правила хранения, транспортировки и применения средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов, влияющих на состояние животного мира и среду его обитания, подлежат согласованию с уполномоченным государственным органом.

Статья 19. Мероприятия по сохранению среды обитания,
условий размножения, путей миграции и мест
концентрации животных при проектировании и
осуществлении хозяйственной и иной деятельности

1. При размещении, проектировании и строительстве населенных пунктов, предприятий, сооружений и других объектов, осуществлении производственных процессов и эксплуатации транспортных средств, совершенствовании существующих и внедрении новых технологических процессов, введении в хозяйственный оборот неиспользуемых, прибрежных, заболоченных, занятых кустарниками территорий, мелиорации земель, осуществлении лесных и водных пользований, проведении геолого-разведочных работ, добыче полезных ископаемых, определении мест выпаса и прогона сельскохозяйственных животных, разработке туристских маршрутов и организации мест массового отдыха населения должны предусматриваться и осуществляться мероприятия по сохранению среды обитания и условий размножения объектов животного мира, путей миграции и мест концентрации животных, а также обеспечиваться неприкосновенность участков, предоставляющих особую ценность в качестве среды обитания диких животных.
2. При размещении, проектировании и строительстве железнодорожных, шоссейных, трубопроводных и других транспортных магистралей, линий электропередачи и связи, каналов, плотин и иных водохозяйственных сооружений должны разрабатываться и осуществляться мероприятия, обеспечивающие сохранение среды обитания, условий размножения, путей миграции и мест концентрации животных.

Статья 20. Охрана животных на особо охраняемых
природных территориях

Охрана объектов животного мира на особо охраняемых природных территориях осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области особо охраняемых природных территорий.

Статья 21. Искусственное разведение объектов животного мира

1. Искусственное разведение объектов животного мира осуществляется в целях:
1) сохранения и увеличения численности редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных;
2) научных исследований;
3) интродукции животных;
4) использования объектов животного мира в предпринимательской деятельности.
2. Искусственное разведение объектов животного мира с целью сохранения и увеличения численности редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных с последующим выпуском в естественную среду обитания осуществляется за счет средств государственного бюджета и других источников, не запрещенных законодательством.
3. Виды животных, включенных в приложения I и II СИТЕС, которые выведены в неволе, могут быть предметом торговли, если только они являются результатом разведения, зарегистрированного Административным органом СИТЕС в Республике Казахстан.
4. Искусственное разведение объектов животного мира в целях предпринимательской деятельности осуществляется за счет средств хозяйствующих субъектов и других источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.

Статья 22. Интродукция и гибридизация диких животных,
их ввоз в Республику Казахстан и вывоз за
ее пределы

1. Интродукция и гибридизация видов животных, за исключением редких и находящихся под угрозой исчезновения, их ввоз в Республику Казахстан и вывоз за ее пределы допускаются только по разрешениям, выдаваемым уполномоченным государственным органом согласно биологического обоснования и положительного заключения государственной экологической экспертизы.
2. Интродукция и гибридизация редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных допускаются по решению Правительства Республики Казахстан в соответствии с биологическим обоснованием и положительным заключением государственной экологической экспертизы и на основании рекомендации уполномоченного государственного органа.

Статья 23. Оказание помощи животным в случаях массовых
заболеваний, угрозы гибели при стихийных
бедствиях и вследствие других причин

1. Оказание помощи животным в случаях массовых заболеваний, угрозы их гибели при стихийных бедствиях и вследствие других причин в закрепленных охотничьих угодьях и рыбохозяйственных водоемах (участках) осуществляются охотохозяйственными и рыбохозяйственными организациями, а в других угодьях и водоемах - местными исполнительными органами. В зависимости от значимости территории и происшествия, помощь в указанных случаях может быть оказана международными организациями и Правительством Республики Казахстан.
2. Добывание животных в районах стихийных бедствий, а также находящихся под угрозой гибели, не допускается.

Статья 24. Научные исследования в области охраны,
воспроизводства и использования животного мира

1. Научные исследования в области охраны, воспроизводства и использования животного мира осуществляются с целью:
1) ежегодной оценки состояния животного мира;
2) регулярного изучения состояния редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных;
3) постоянного изучения эпизоотического состояния животного мира;
4) участия в международных научно-исследовательских программах;
5) обоснования нормативов в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
6) обоснования мер по сохранению биологического разнообразия и программ по охране, воспроизводству и использованию животного мира;
7) разработки правовых и экономических механизмов охраны, воспроизводства и использования объектов животного мира.
2. Научные исследования в области охраны, воспроизводства и использования животного мира осуществляются за счет средств государственного бюджета и других источников, не запрещенных законодательством.
3. Ежегодная оценка состояния животного мира в закрепленных охотничьих угодьях и рыбохозяйственных водоемах (участках) осуществляется за счет средств субъектов, за которыми они закреплены.

Статья 25. Биологическое обоснование на пользование
животным миром

1. Деятельность по подготовке биологического обоснования на пользование животным миром подлежит лицензированию уполномоченным государственным органом в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
2. Выдача, приостановление действия и отзыв лицензии осуществляется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Глава 4. Пользование животным миром

Статья 26. Пользование животным миром

1. Пользование животным миром осуществляется в порядке общего и специального пользования.
2. Объекты животного мира предоставляются в пользование в соответствии с требованиями настоящего Закона и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.
3. К специальному пользованию животным миром относится пользование объектами животного мира и продуктами их жизнедеятельности с изъятием из среды обитания.
4. К общему пользованию животным миром относится пользование объектами животного мира, а также их полезными свойствами без изъятия из среды обитания. Общее пользование животным миром осуществляется на безвозмездной основе.
5. Пользование животным миром в государственном лесном фонде и особо охраняемых природных территориях осуществляется с учетом требований лесного законодательства и законодательства в области особо охраняемых природных территорий.
6. Запрещается использование объектов животного мира в качестве биологического оружия.

Статья 27. Виды пользования животным миром

1. На территории Республики Казахстан допускаются следующие виды пользования животным миром:
1) охота;
2) рыболовство, включая добывание водных беспозвоночных животных и морских млекопитающих;
3) использование в хозяйственных целях животных, не относящихся к объектам охоты и рыболовства;
4) использование животных в научных, культурно-просветительных, воспитательных и эстетических целях;
5) использование полезных свойств и продуктов жизнедеятельности животных.

Статья 28. Сроки пользования животным миром

1. Специальное пользование животным миром устанавливаются в сроки:
1) при ведении охотничьего и (или) рыбного хозяйства - от 10 до 49 лет, в зависимости от периода закрепления охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков), определяемого конкурсной комиссией на основании биологоэкономического обследования, квалификационных требований к участникам конкурса на закрепление охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков), планов развития охотохозяйственных и рыбохозяйственных организаций;
2) на остальные виды - не более 1 года.
2. На общее пользование животным миром сроки пользования не устанавливаются.

Статья 29. Предоставление животного мира в пользование

1. Животный мир для специального пользования предоставляется на основе разрешений на пользование животным миром, выдаваемых в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
2. Общее пользование животным миром осуществляется без каких-либо разрешений.

Статья 30. Права и обязанности пользователей животным миром

1. Пользователи животным миром при специальном пользовании имеют право:
осуществлять только те виды пользования животным миром, которые им разрешены;
пользоваться объектами животного мира в соответствии с условиями их предоставления;
собственности на добытые объекты животного мира и полученную при этом продукцию;
выдавать путевки;
заключать договора с физическими и юридическими лицами на пользование объектами животного мира.
2. Пользователи животным миром при специальном пользовании обязаны:
1) соблюдать требования законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
2) своевременно вносить плату за пользование животным миром в порядке, установленном налоговым законодательством Республики Казахстан;
3) не допускать ухудшения среды обитания животных;
4) пользоваться животным миром способами, безопасными для населения и окружающей среды, не допускающими нарушения целостности естественных сообществ и жестокого обращения с животными;
5) проводить учет численности объектов животного мира и предоставлять отчетность в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
6) обеспечивать охрану и воспроизводство объектов животного мира, в том числе редких и находящихся под угрозой исчезновения;
7) проводить необходимые мероприятия, обеспечивающие воспроизводство объектов животного мира в соответствии с результатами биологоэкономических обследований, прошедших государственную экологическую экспертизу.
4. Пользователи животным миром при общем пользовании имеют право пользоваться объектами животного мира для удовлетворения своих культурных и эстетических потребностей.
5. Пользователи животным миром при общем пользовании обязаны:
1) соблюдать требования законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
2) не допускать ухудшения среды обитания животных;
3) выполнять иные требования по охране, воспроизводству и использованию животного мира, предусмотренные законодательными актами Республики Казахстан.
6. Незаконное вмешательство в деятельность пользователей животного мира со стороны государственных органов и должностных лиц, хозяйственных и других организаций запрещается.

Статья 31. Плата за пользование животным миром

1. Специальное пользование животным миром осуществляется на платной основе.
2. Ставки, порядок исчисления и уплаты в бюджет платы за пользование животным миром определяются в соответствии с налоговым законодательством Республики Казахстан.

Статья 32. Лимиты и квоты на пользование животным миром

1. Лимит изъятия животных - предельно допустимый объем изъятия животных, при котором сохраняется их естественное воспроизводство и оптимальная численность.
Лимит изъятия животных определяется в соответствии с биологическим обоснованием, подготовленным на основании учетов численности, мониторинга объектов животного мира и среды их обитания, научных исследований и утверждается Правительством Республики Казахстан при наличии положительного заключения государственной экологической экспертизы.
Лимит изъятия животных, мигрирующих по территории нескольких государств, или обитающих в водоемах межгосударственного значения определяется на основе межгосударственных соглашений и решений международных организаций, а при их отсутствии в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
2. Квота изъятия животных - часть лимита изъятия животных, устанавливаемая для охотохозяйственных и рыбохозяйственных организаций, на определенный срок.
Для выполнения государственного заказа при научных исследованиях в области охраны, воспроизводства и использования животного мира уполномоченным государственным органом устанавливается отдельная квота.
Квота изъятия животных на резервный фонд охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков) не доводится, за исключением проведения научных исследований по государственному заказу.
Распределенная квота изъятия животных доводится охотохозяйственным и рыбохозяйственным организациям решением уполномоченного государственного органа с обязательным указанием объемов добычи для промысловой и любительской (спортивной) охоты и рыболовства.

Статья 33. Основания прекращения права пользования
животным миром

Право пользования животным миром прекращается в случаях:
1) добровольного отказа от пользования животным миром;
2) истечения срока пользования животным миром;
3) прекращения деятельности пользователя животным миром;
4) систематического нарушения требований законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также условий договора на ведение охотничьего или рыбного хозяйства;
5) изъятия земельных участков, на которых произведено закрепление охотничьих угодий или рыбохозяйственных водоемов (участков), для государственных нужд в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
6) лишения разрешений на специальное пользование животным миром;
7) возникновения иных оснований, предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан.

Статья 34. Нормативы в области охраны, воспроизводства
и использования животного мира

1. Нормативы в области охраны, воспроизводства и использования животного мира определяют предельно допустимое количественное и качественное значение показателей, необходимых для обеспечения сохранности животного мира, среды обитания и его устойчивого использования.
2. Нормативы в области охраны, воспроизводства и использования животного мира устанавливаются на основании научных исследований и являются обязательными при планировании и ведении хозяйственной и иной деятельности, проведении мероприятий в области охраны, воспроизводства и использования животного мира.

Глава 5. Охота

Статья 35. Понятие и виды охоты

1. Охота - вид специального пользования животным миром, при котором осуществляется изъятие видов животных, являющихся объектом охоты, из природной среды.
Поиск, выслеживание и преследование с целью добывания, попытка добывания объектов животного мира, нахождение в охотничьих угодьях лиц с расчехленным охотничьим оружием и другими орудиями охоты или добытой продукцией охоты, с охотничьими собаками, спущенными с поводка, и ловчими птицами приравнивается к охоте.
2. Охота подразделяется на следующие виды:
1) промысловая охота;
2) любительская (спортивная) охота.
3. Промысловая охота - добывание видов животных, являющихся объектом охоты, в целях предпринимательской деятельности.
4. Любительская (спортивная) охота - добывание видов животных, являющихся объектом охоты, осуществляемое охотником с целью удовлетворения спортивных, эстетических потребностей и для личного потребления добытой продукции.
5. Охота производится в закрепленных охотничьих угодьях, если иное не установлено уполномоченным государственным органом.

Статья 36. Право на охоту

1. Право на охоту имеют физические лица при условии:
1) достижения 18-летнего возраста, если охота ведется с применением огнестрельного оружия;
2) достижения 14-летнего возраста, если охота ведется с применением других разрешенных правилами охоты видов орудий добывания, собак и ловчих птиц;
3) уплаты ежегодной государственной пошлины на право охоты;
4) наличия удостоверения охотника с отметкой о сдаче специального экзамена (охотминимума).
2. Право на охоту для иностранных граждан на территории Республики Казахстан возникает на основании договора на организацию охоты с охотохозяйственной организацией и документа, удостоверяющего право иностранного гражданина на охоту, выданного в стране проживания, и уплаты государственной пошлины в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Глава 6. Рыболовство и добывание других водных животных

Статья 37. Рыболовство

1. Рыболовство - лов рыбы и добывание других водных животных, являющихся объектом рыболовства.
2. Рыболовство подразделяется на следующие виды:
1) промысловое рыболовство;
2) любительское (спортивное) рыболовство.
3. Промысловое рыболовство - лов рыбы и добывание других водных животных, являющихся объектом рыболовства, в целях предпринимательской деятельности.
Промысловое рыболовство осуществляется только в рыбохозяйственных водоемах (участках), закрепленных за рыбохозяйственными организациями.
4. Любительское (спортивное) рыболовство - лов рыбы и добывание других водных животных, осуществляемые рыболовом с целью удовлетворения спортивных, эстетических потребностей и для личного потребления добытой продукции.
Любительское (спортивное) рыболовство осуществляется в рыбохозяйственных водоемах (участках), закрепленных за рыбохозяйственными организациями, физическими лицами и общественными объединениями любителей рыболовов с соблюдением установленных правил рыболовства, за исключением водоемов, расположенных на территории заповедников, рыбопитомников, прудовых, озерных и других рыбных хозяйств, а также водохранилищ питьевого и хозяйственно-бытового водоснабжения. В прудовых, озерных и других рыбных хозяйствах любительское (спортивное) рыболовство может осуществляться на основании водных сервитутов или же с согласия владельца.

Статья 38. Право на рыболовство

1. Право на промысловое рыболовство имеют физические и юридические лица при условии:
наличия разрешения на пользование животным миром, выданного уполномоченным государственном органом в установленном порядке;
наличия такого вида деятельности в учредительных документах;
наличия договора на лов рыбы и добывание других водных животных с рыбохозяйственной организацией;
достижения дееспособного возраста всех лиц, непосредственно участвующих в процессе ловли рыбы.
2. Правом на любительский (спортивный) лов рыбы и добывания других водных животных пользуются физические лица, имеющие удостоверения рыболова, выданные в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Статья 39. Особенности регулирования рыбохозяйственной
деятельности в искусственно созданных водоемах

Физические и юридические лица, создавшие искусственные водоемы и вырастившие рыб и других водных животных в них, являются их собственниками и распоряжаются ими по собственному усмотрению в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Глава 7. Ведение охотничьего и рыбного хозяйства

Статья 40. Предоставление права ведения охотничьего
и рыбного хозяйства

1. Право ведения охотничьего и рыбного хозяйства предоставляется физическим и юридическим лицам на основании решения областного исполнительного органа о закреплении охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков), договора на ведение охотничьего и рыбного хозяйства, заключаемого между уполномоченным государственным органом и пользователем животным миром.
2. Охотохозяйственные и рыбохозяйственные организации получают право на изъятие объектов животного мира, или же передачи этого права другим лицам в пределах квоты с момента внесения платы за пользование животным миром и получения разрешения на пользование животным миром, а другие физические и юридические лица - после получения путевки от охотохозяйственных и рыбохозяйственных организаций, заключения договора с ними на охоту или рыболовство.
3. При истечении срока закрепления охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков) за охотохозяйственными и рыбохозяйственными организациями они имеют приоритет на перезакрепление этих территорий и акваторий.

Статья 41. Охотничьи угодья

1. Охотничьи угодья - это территории и акватории, являющиеся средой обитания видов животных, являющихся объектом охоты, где осуществляются или могут осуществляться охота и ведение охотничьего хозяйства.
2. Отнесение территории и акватории к охотничьим угодьям, определение их границы и установление соответствующих сервитутов на земельные участки осуществляются в порядке, установленном земельным законодательством Республики Казахстан, и на основании результатов межхозяйственного охотоустройства и биологоэкономического обследования.
3. Охотничьи угодья могут находиться на землях сельскохозяйственного назначения, землях лесного фонда, землях запаса, землях иных категорий, а также на землях водного фонда, на которых осуществляется или может осуществляться охота и ведение охотничьего хозяйства.
4. На охотничьих угодьях хозяйственная деятельность, не связанная с использованием объектов животного мира, должна вестись методами и способами, обеспечивающими сохранение объектов животного мира и среды их обитания.
5. Право владения, пользования и распоряжения землями и акваториями, на которых находятся охотничьи угодья, не дает права пользования видами животных, являющихся объектами охоты.
6. Охота запрещается:
1) без удостоверения охотника с отметкой об оплате государственной пошлины за текущий год;
2) с огнестрельным оружием без разрешения органов внутренних дел на право его хранения и использования;
3) с собаками и ловчими птицами без их регистрации в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
4) в промысловых целях без договора с охотохозяйственной организацией;
5) в резервном фонде охотничьих угодий, если иное не установлено уполномоченным государственным органом;
6) на землях населенных пунктов, а также прилегающих к ним территориях на расстоянии, обеспечивающим безопасность применения охотничьего огнестрельного оружия, устанавливаемом правилами охоты;
7) на землях промышленности, транспорта, связи, обороны без разрешения уполномоченного государственного органа;
8) на животных, находящихся в бедственном и беспомощном положении (спасающихся от бури, наводнения, пожара, при переправе через водоемы, в гололед, истощенных от бескормицы, отсиживающихся на полыньях водоплавающих птиц);
9) в любительских (спортивных) целях с применением авиа-, авто-, мото-, транспортных средств, снегоходной техники, маломерных судов с включенным двигателем, приборов ночного видения, лазерных целеуказателей, осветительных и звуковых приборов;
10) в состоянии алкогольного или наркотического опьянения или интоксикации иного типа.

Статья 42. Рыбохозяйственные водоемы (участки)

1. Рыбохозяйственные водоемы (участки) - водоемы (моря, реки, озера, пруды, водохранилища и их придаточные воды), которые используются или могут быть использованы для лова рыбы и добывания других водных животных либо имеют значение для воспроизводства их запасов.
2. Рыбохозяйственные водоемы (участки) подразделяются на:
1) международного значения;
2) республиканского значения;
3) местного значения.
3. К рыбохозяйственным водоемам (участкам) международного значения относятся водоемы, расположенные на территории Республики Казахстан и сопредельных государств.
К рыбохозяйственным водоемам (участкам) республиканского значения относятся рыбохозяйственные водоемы (участки), расположенные на территории двух и более областей.
К рыбохозяйственным водоемам (участкам) местного значения относятся все остальные рыбохозяйственные водоемы (участки), включенные в перечень, утвержденный областным исполнительным органом.
4. На рыбохозяйственных водоемах запрещается:
1) останавливаться водному транспорту в пределах запретных для рыболовства мест, за исключением остановок у селений, рыбоприемных пунктов, для установки бакенов и в случае крайней необходимости;
2) переносить различные виды орудий лова из одних водоемов в другие без специальной обработки;
3) открывать новые рыбопромысловые участки, тони, сплавы и плавы в реках без разрешения уполномоченного государственного органа;
4) находиться на водоеме или в непосредственной близости от него с орудиями лова, применение которых запрещено правилами рыболовства;
5) хранение рыбы на куканах, выброс снулой и больной рыбы из прорези и орудий лова в воду и береговую прибрежную полосу;
6) лов, прием, продажа и хранение рыбы менее установленной правилами рыболовства промысловой меры;
7) разводить водоплавающую птицу на рыбохозяйственных водоемах и производить мелиоративные работы для целей ондатрового или другого промысла без разрешения уполномоченного государственного органа;
8) нахождение автомобильного транспорта и иных механических передвижных средств на рыбохозяйственных водоемах (участках) международного и республиканского значения в период их ледового покрова без согласования уполномоченного государственного органа, а на рыбохозяйственных водоемах (участках) местного значения - соответствующего областного исполнительного органа.
5. Рыболовство запрещается:
1) у плотин, шлюзов и мостов, на протоках, соединяющих озера между собой и основной рекой, подводящих каналах и отводах мелиоративных систем, перед устьями рек и каналов вне границ, определенных правилами рыболовства;
2) орудиями лова, применение которых запрещено правилами рыболовства;
3) в зимовальных ямах и местах нереста рыб;
4) не зарегистрированными и не обозначенными в установленном порядке регистрационными номерами плавучих средств;
5) орудиями лова без бирок с указанием названия организации и параметров орудий лова согласно разрешению на право лова;
6) ставными орудиями лова для добычи осетровых в море и реках;
7) в состоянии алкогольного или наркотического опьянения или интоксикации иного типа.

Статья 43. Порядок закрепления охотничьих угодий и
рыбохозяйственных водоемов (участков)

1. Охотничьи угодья и рыбохозяйственные водоемы (участки) закрепляются решением областного исполнительного органа на конкурсной основе.
Конкурс проводится комиссией, созданной уполномоченным государственным органом совместно с областным исполнительным органом в соответствии с правилами проведения конкурса. В случаях, установленных законодательством Республики Казахстан, конкурс проводится комиссией, создаваемой Правительством Республики Казахстан.
Квалификационные требования к участникам конкурса по закреплению охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков) разрабатываются уполномоченным государственным органом на основании биологоэкономических обследований закрепляемых территорий и акваторий.
2. Охотничьи угодья на земельных участках, находящихся в частной собственности или во временном землепользовании физических и негосударственных юридических лиц, закрепляются за ними без проведения конкурса по их заявке решением областных исполнительных органов в случае соответствия установленным квалификационным требованиям.

Статья 44. Резервный фонд охотничьих угодий и
рыбохозяйственных водоемов (участков)

1. Охотничьи угодья и рыбохозяйственные водоемы (участки), не закрепленные в порядке, установленном настоящим Законом, за пользователями животным миром, составляют резервный фонд охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков).
2. Резервный фонд рыбохозяйственных водоемов (участков) международного и республиканского значения находится в ведении уполномоченного государственного органа, а местного значения - в ведении соответствующих областных исполнительных органов.
3. Резервный фонд охотничьих угодий находится в ведении соответствующих областных исполнительных органов.

Статья 45. Использование в хозяйственных целях животных,
не относящихся к объектам охоты и рыболовства

Использование в хозяйственных целях животных, не относящихся к объектам охоты и рыболовства, а также их полезных свойств и продуктов жизнедеятельности осуществляется в порядке, установленном уполномоченным государственным органом.

Статья 46. Использование животных в научных,
культурно-просветительных, воспитательных и
эстетических целях, в том числе для создания
зоологических коллекций

Использование животных, кроме редких и находящихся под угрозой исчезновения, в научных, культурно-просветительных, воспитательных и эстетических целях, в том числе для создания зоологических коллекций, осуществляется в порядке, установленном уполномоченным государственным органом.

Статья 47. Государственные организации в сфере охраны,
воспроизводства и использования животного мира

1. Правительством Республики Казахстан создаются государственные организации в сфере охраны, воспроизводства и использования животного мира в форме:
1) государственных учреждений для осуществления охраны популяций отдельных видов животного мира, подверженных к сокращению численности;
2) республиканских государственных предприятий для осуществления охотоустройства, рыбохозяйственного устройства, искусственного разведения объектов животного мира для интродукции и сохранения генофонда.
2. Местными исполнительными органами для охраны и воспроизводства животного мира в резервном фонде охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков) местного значения создаются коммунальные организации по охране и воспроизводству животного мира.

Глава 8. Регулирование численности животных

Статья 48. Цели регулирования численности животных

Регулирование численности животных осуществляется в целях:
1) охраны здоровья населения;
2) предотвращения заболеваний сельскохозяйственных и домашних животных;
3) предотвращения ущерба экономике;
4) сохранения биологического равновесия.

Статья 49. Возникновение оснований для регулирования
численности объектов животного мира

Основаниями для регулирования численности объектов животного мира могут быть:
1) возникновение угрозы заражения или заболевания населения, сельскохозяйственных и домашних животных болезнями, переносчиками которых являются объекты животного мира;
2) возникновение угрозы значительного ущерба экономике;
3) нарушение сложившегося природного баланса животного мира в среде их обитания, приведшее к сокращению численности его отдельных видов и другим негативным последствиям.

Статья 50. Порядок регулирования численности животных

Порядок регулирования численности животных определяется уполномоченным государственным органом по согласованию с уполномоченными государственными органами в области охраны окружающей среды и здравоохранения.

Глава 9. Финансирование и экономическое стимулирование
мероприятий по охране, воспроизводству и
устойчивому использованию животного мира

Статья 51. Финансирование мероприятий по охране,
воспроизводству и устойчивому использованию
животного мира

1. За счет государственного бюджета финансируются:
1) государственные организации в сфере охраны, воспроизводства и использования животного мира;
2) реализация государственных, отраслевых и региональных программ по охране, воспроизводству и использованию животного мира;
3) ведение государственного учета, кадастра и мониторинга животного мира;
4) научные исследования в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, проводимые уполномоченными на то государственными органами;
5) интродукция объектов животного мира, включая редких и находящихся под угрозой исчезновения видов животных;
6) ведение и издание Красной Книги Республики Казахстан;
7) регулирование численности видов животных, наносящих значительный ущерб экономике и представляющих угрозу здоровью населения, сельскохозяйственных и домашних животных;
8) мероприятия по предотвращению угрозы гибели объектов животного мира при стихийных бедствиях и чрезвычайных экологических ситуациях;
9) межхозяйственное охотоустройство и рыбохозяйственное устройство;
10) биологоэкономическое обследование резервного фонда охотничьих угодий и рыбохозяйственных водоемов (участков), закрепляемых за охотохозяйственными или рыбохозяйственными организациями.
2. Финансирование мероприятий по охране и воспроизводству животного мира на закрепленных охотничьих угодьях и рыбохозяйственных водоемах (участках) производится за счет средств охотохозяйственных и рыбохозяйственных организаций.
3. Для финансирования мероприятий по охране и воспроизводству животного мира могут создаваться общественные фонды в соответствии с законодательством Республики Казахстан, а также привлекаться иные источники, не запрещенные законодательством Республики Казахстан.

Статья 52. Экономическое стимулирование охраны,
воспроизводства и устойчивого использования
животного мира

Экономическое стимулирование (предоставление льгот, преференций и государственная поддержка) охраны, воспроизводства и устойчивого использования животного мира осуществляется в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.

Глава 10. Контроль в области охраны, воспроизводства и использования животного мира

Статья 53. Государственный контроль в области охраны,
воспроизводства и использования животного мира

1. Государственный контроль в области охраны, воспроизводства и использования животного мира - деятельность уполномоченного государственного органа, направленная на предупреждение, выявление, пресечение и устранение нарушений законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира.
2. Государственный контроль в области охраны, воспроизводства и использования животного мира предусматривает осуществление контроля за деятельностью физических и юридических лиц по выполнению требований законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира и рассмотрение дел об административных правонарушениях в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.
3. Государственный контроль в области охраны, воспроизводства и использования животного мира осуществляется государственными инспекторами по охране животного мира.
Руководители уполномоченного государственного органа и его территориальных подразделений одновременно являются главными государственными инспекторами по охране животного мира Республики Казахстан и соответствующих территорий, а их заместители - заместителями главных государственных инспекторов по охране животного мира.
Руководители структурных подразделений уполномоченного государственного органа и его территориальных подразделений, ведающие вопросами регулирования и контроля в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, одновременно являются старшими государственными инспекторами по охране животного мира Республики Казахстан и соответствующих территорий, а специалисты, ведающие вопросами регулирования и контроля в области охраны, воспроизводства и использования животного мира - государственными инспекторами по охране животного мира Республики Казахстан и соответствующих территорий.
4. Должностные лица государственных учреждений по охране и воспроизводству животного мира наделяются правами государственных инспекторов по охране животного мира.

Статья 54. Объекты государственного контроля в области
охраны, воспроизводства и использования
животного мира

Объектами государственного контроля в области охраны, воспроизводства и использования животного мира являются:
1) животный мир и среда его обитания;
2) условия содержания объектов животного мира в неволе и полувольных условиях;
3) орудия добывания животного мира;
4) добытая продукция животного мира;
5) документация, подтверждающая право пользования животным миром (удостоверения охотника и рыболова, договор и разрешение на пользование животным миром, путевка, рыболовный билет, промысловый журнал);
6) деятельность по охране, воспроизводству и использованию животного мира;
7) нормативная документация в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
8) деятельность, оказывающая влияние на животный мир и среду его обитания.

Статья 55. Права государственных инспекторов по охране
животного мира

1. Государственные инспектора по охране животного мира имеют право:
1) беспрепятственно посещать (по предъявлению служебного удостоверения) в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, объекты государственного контроля в области охраны, воспроизводства и использования животного мира с целью проверки выполнения норм законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, а также получения информации о деятельности пользователей животным миром;
2) издавать акты в пределах полномочий, предоставленных настоящим Законом;
3) передавать материалы проверок в правоохранительные органы для принятия процессуального решения;
4) при выявлении нарушений законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира приостанавливать или вносить предложение о прекращении в установленном законодательством порядке деятельности пользователей животного мира;
5) определять размеры вреда, причиненного в результате нарушения законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, и на основании этого предъявлять к виновным лицам претензии о добровольном возмещении этого вреда либо предъявлять иск в суд;
6) рассматривать в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, дела об административных правонарушениях в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, направлять в соответствующие государственные органы материалы о привлечении виновных к административной или уголовной ответственности;
7) останавливать транспортные и плавучие средства на территориях охотничьих угодий, рыбохозяйственных водоемов (участков) и особо охраняемых природных территорий и при выезде из них, производить их досмотр;
8) изымать запрещенные виды орудий добывания объектов животного мира для хранения их до принятия решения судом;
9) изымать незаконно добытых объектов животного мира и продуктов их жизнедеятельности в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
10) изымать огнестрельные оружия, использованные с нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира для временного хранения до вынесения решения судом;
11) на хранение, ношение и применение специальных средств и служебного огнестрельного оружия в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
2. Действия (бездействия) государственных инспекторов по охране животного мира могут быть обжалованы в вышестоящие государственные органы по охране, воспроизводству и использованию животного мира или в суд.

Статья 56. Акты государственных инспекторов по охране
животного мира

1. В целях принятия правовых мер воздействия по результатам государственного контроля, в зависимости от степени установленных нарушений требований законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, государственными инспекторами по охране животного мира издаются следующие акты:
1) протоколы об административных правонарушениях;
2) предписания:
об устранении нарушений требований законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
о запрещении или приостановлении хозяйственной деятельности физических и юридических лиц без судебного решения на срок не более трех дней с обязательным предъявлением в указанный срок искового заявления в суд. При этом акт о запрещении или приостановлении деятельности действует до вынесения судебного решения;
3) постановления:
о привлечении виновных лиц к административной ответственности в случае нарушения законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
об изъятии огнестрельных оружий, использованные с нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, запрещенных орудий добывания и незаконно добытых объектов животного мира и их продукции для временного хранения до вынесения решения судом.
2. Акты государственных инспекторов по охране животного мира обязательны для исполнения физическими и юридическими лицами.

Статья 57. Правовая и социальная защита государственных
инспекторов по охране животного мира

Государственные инспектора по охране животного мира подлежат правовой и социальной защите в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Статья 58. Производственный контроль по охране,
воспроизводству и использованию животного мира

Производственный контроль по охране, воспроизводству и использованию животного мира - деятельность егерской службы охотохозяйственных и рыбохозяйственных организаций, осуществляющей функцию охраны, воспроизводства и контроля за использованием животного мира на закрепленных охотничьих угодьях и рыбохозяйственных водоемах (участках).

Статья 59. Права и обязанности егерской службы

1. Работники егерской службы в целях выполнения своих служебных обязанностей на закрепленных охотничьих угодьях и рыбохозяйственных водоемах (угодьях) в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, имеют права:
1) составлять протоколы об административных правонарушениях для обязательной последующей передачи их государственным инспекторам по животному миру либо уполномоченному государственному органу;
2) проверять наличие документов на право охоты и рыболовства;
3) производить досмотр вещей и транспортных средств;
4) изымать огнестрельные оружия, использованные с нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, незаконно добытую продукцию охоты и рыболовства, запрещенные виды орудия добывания для обязательной последующей передачи их государственным инспекторам по охране животного мира либо уполномоченному государственному органу;
5) на ношение форменного обмундирования и огнестрельного оружия в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
2. Работники егерской службы обязаны обеспечить охрану животного мира и контроль за соблюдением законодательства при пользовании животным миром на закрепленных охотничьих угодьях и рыбохозяйственных водоемах (участках).
3. Работники егерской службы осуществляют свои функции во взаимодействии с государственными инспекторами по охране животного мира.
4. Содержание егерской службы осуществляют соответствующие охотохозяйственные и рыбохозяйственные организации.

Статья 60. Общественный контроль в области охраны,
воспроизводства и использования животного мира

Общественный контроль в области охраны, воспроизводства и использования животного мира осуществляется общественными объединениями в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Статья 61. Ответственность за нарушение законодательства в
области охраны, воспроизводства и использования
животного мира

1. Лица, виновные в нарушении законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, несут ответственность в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.
2. Наложение штрафов либо иных взысканий не освобождает виновных лиц от возмещения ущерба в порядке, установленном гражданским законодательством Республики Казахстан.

Статья 62. Разрешение споров по вопросам охраны и
использования объектов животного мира

Споры по вопросам охраны и использования объектов животного мира и среды их обитания, предоставления животного мира в пользование разрешаются судами в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

Статья 63. Международное сотрудничество в области охраны,
воспроизводства и использования животного мира

1. Международное сотрудничество в области охраны, воспроизводства и использования животного мира осуществляется в соответствии с принципами, установленными международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.
2. Международная торговля объектами животного мира, находящимися под угрозой исчезновения, регулируется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, и в соответствии с международными нормами.

Статья 64. Порядок введения в действие настоящего Закона

1. Настоящий Закон вводится в действие со дня его официального опубликования.
2. Признать утратившим силу Закон Республики Казахстан от 21 октября 1993 года "Об охране, воспроизводстве и использовании животного мира" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1993 г., N 18, ст. 439; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1999 г., N 11, ст. 357; 2001 г., N 3, ст. 20; 2001 г., N 24, ст. 338).

Президент
Республики Казахстан