Қазақстан Республикасының балық шаруашылығын дамытудың 2004-2006 жылдарға арналған бағдарламасын бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 29 желтоқсандағы N 1344 қаулысы

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000 жылғы 5 қыркүйектегi N 903 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2003-2006 жылдарға арналған Бағдарламасын iске асыру жөнiндегi iс-шаралар жоспарына сәйкес және елдің балық шаруашылығын одан әрi дамыту, балықтың құнды түрлерiн сақтау әрi дамыту және балық қорларын тиiмдi пайдалану үшiн жағдай жасау мақсатында Қазақстан Республикасының Үкiметi қаулы етеді:

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының балық шаруашылығын дамытудың 2004-2006 жылдарға арналған бағдарламасы бекiтiлсiн (бұдан әрi - Бағдарлама).

2. Мемлекеттiк органдар Бағдарламада көзделген iс-шаралардың орындалуын қамтамасыз етсiн.

3. Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлiгi жыл сайын 1 ақпанға және 1 тамызға Бағдарламаның орындалу барысы туралы ақпаратты Қазақстан Республикасының Үкiметiне ұсынсын.

4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінiң орынбасары - Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрi А.С.Есiмовке жүктелсін.

5. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшiне енедi.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2003 жылғы 29 желтоқсандағы
N 1344 қаулысымен
бекітілген

Қазақстан Республикасының Балық шаруашылығын
дамытудың 2004-2006 жылдарға арналған
бағдарламасы

Астана қаласы,
2003 жыл

1. Бағдарлама паспорты

Атауы Қазақстан Республикасының балық шаруашылығын
дамытудың 2004-2006 жылдарға арналған
бағдарламасы

Әзiрлеу үшін Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000 жылғы 5
негiздеме қыркүйектегi N 903 қаулысымен бекiтiлген
Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2003-2006
жылдарға арналған Бағдарламасын iске асыру
жөнiндегi iс-шаралар жоспары (7.5.18-тармағы)

Негiзгi әзiрлеуші Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы
министрлігі

Бағдарламаны 2004-2006 жылдар
іске асыру
мерзiмi

Бағдарламаның Басты мақсаты - елдiң балық шаруашылығын дамыту,
мақсаты балықтың құнды түрлерiн сақтау әрi дамыту және
балық қорларын ұтымды пайдалану үшiн жағдай
жасау

Бағдарламаның Қойылған мақсаттарға сәйкес Бағдарламаның бiрiншi
мiндеттepi кезектегi мiндеттерi - қазiргi заман жағдайында
балық шаруашылығын тиiмдi дамыту үшiн нормативтiк
құқықтық базаны жетiлдiру;
балық шаруашылығы саласын басқарудың тиiмдi
жүйесiн құру;
Қазақстан Республикасы су айдындарының балық
қорларын қорғаудың, ұдайы молайтудың тиiмдi
жүйесiн қалыптастыру;
балық шаруашылығы су айдындарындағы балықтардың
құнды түрлерiнiң кәсiпшілік қорларын қалыптастыру
әрi толықтыру және көл-тауар шаруашылықтарын
дамыту үшiн жағдай жасау;
балық шаруашылығын дамытуды ғылыми қамтамасыз ету.

Бағдарламаны Бағдарламаны iске асыруға 2004-2006 жылдары
қаржыландыру республикалық бюджет есебiнен 1 302,8 млн.теңге
көлемі мен қаражат көзделедi, оның iшiнде 2004 ж.- 630,4
көздері млн.теңге; 2005 ж. - 330,2 млн.теңге; 2006 ж.
- 342,2 млн.теңге. Сондай-ақ Бағдарламаны
жергiлiктi бюджеттер, табиғат пайдаланушылар,
халықаралық қаржы институттары қаражаттары
есебiнен қаржыландыру көзделеді.

Күтілетін түпкі Қазақстан Республикасы балық шаруашылығы су
нәтижелер айдындарының балық қорларын молайтуды;
Қазақстан Республикасы балық шаруашылығы су
айдындарында балық өндiру көлемiн 1998-2001
жылдардағы 36,1 мың тоннадан 2006 жылы 51,7 млн.
тоннаға дейiн ұлғайтуды;
балық шаруашылығы саласын мемлекеттiк басқарудың
тиiмдi жүйесiн құруды қамтамасыз ету көзделеді.

2. Кiрiспе

"Қазақстан Республикасының балық шаруашылығын дамытудың 2004-2006 жылдарға арналған салалық бағдарламасы" "Қазақстан Республикасы Yкiметінің 2003-2006 жылдарға арналған Бағдарламасын iске асыру жөнiндегi іс-шаралар жоспары туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000 жылғы 5 қыркүйектегi N 903 қаулысына сәйкес әзiрлендi.
Соңғы жылдары қаржыландырудың жетiспеуiмен және ел экономикасын реформалаумен байланысты басқа да бiрқатар себептермен байланысты және осыған байланысты республика балық шаруашылығының күрт құлдырауына байланысты, сондай-ақ балық өнiмдерiне сұраныстың өсуiне байланысты балық шаруашылығын дамыту перспективаларын айқындау үшiн балық ресурстарын қалпына келтiру, оларды тұрақты пайдалану жөнiнде кiдiрiссiз шаралар қабылдау қажеттiлiгi туындайды.
Балық шаруашылығы су айдындарының едәуір қоры, ұдайы молайту мақсатындағы қазiргi кәсiпорындар, балық аулаумен және балық өнiмдерiн қайта өңдеумен айналысатын жеке және заңды тұлғалар бұл үшiн база болып табылады.
2004-2006 жылдар кезеңiнде Бағдарламада балықтардың негiзгi кәсіпшілік түрлерiн өндіру түрлерін ұлғайту және балықтардың сирек кездесетiн түрлерінің тектік қорын сақтау, Қазақстан Республикасы су айдындарының балық қорларын сақтау әрі тұрақты пайдалану жөнінде шұғыл шаралар қабылдауды, балық шаруашылығын мемлекеттiк басқарудың тиiмдi жүйесiн құру және саланың нормативтік құқықтық базасын жетілдiру көзделедi.

3. Балық шаруашылығы саласының қазiргi жай-күйiн талдау

Жоспарлы экономика кезiнде Қазақстанда балық шаруашылығы халық шаруашылығының ең жоғары дамыған салаларының бiрi едi. 1991 жылы балық аулау мен балық өнiмдерi өндiрiсiнiң жалпы көлемi 80 мың тоннадан астамды, оның iшiнде тоғандық - 8,8 мың тоннаны құрады. Барлық облыстарда балық зауыттары мен балық комбинаттары, ал Жайық-Каспий бассейнінде, Балқаш және Алакөл көл жүйелерiнде өндiрiстік бiрлестiктерi құрылды.
Елдiң балық шаруашылығы негiзiн құрамына Каспий мен Арал теңiзiнiң, Балқаш-Iле балық кәсiпшiлiгi бассейнiнiң, Бұқтарма, Қапшағай, Шардара су қоймаларының, Алакөл көлдер жүйесiнiң едәуiр акваториясын және жалпы алаңы 3 млн. гектардан астам басқа да су айдындары енетiн су айдындарының балық шаруашылығы қоры құрайды.
Нарық экономикасына көшудің бастапқы кезеңiнде елде қалыптасқан ауыр экономикалық жағдай балық шаруашылығы саласына да әсер еттi. Балық шаруашылығы министрлiгi одан кейiн тиiстi комитет таратылғаннан кейiн саланы қаржыландыру, әсiресе балық қорларын ұдайы молайту әрі қорғау жөнiндегi көлемi қысқартылды. 90-жылдардың басымен салыстырғанда балық аулау көлемi үш есе азайды (1-кecтe). Сонымен бiр мезгілде бекiре балықтарының қорлары 9 есе азайды. Оның бiр түрi - шип өзiнiң кәсiпшілiк маңызынан айрылды. Бұрын жоғары кәсiпшiлiк маңызы болған басқа түрлерi жойылу қаупi төнгендiктен, Қазақстанның Қызыл кiтабына енгiзiлдi.
Балық шаруашылығының тұтас бiр бағыты - тауарлық балық шаруашылығы өмiр сүруден қалды.
Мұндай жағдай белгiлi бiр дәрежеде балық шаруашылығы саласында нысаналы мемлекеттiк саясаттың болмауынан, балық шаруашылығын мемлекеттiк басқарудың ыдыраңқылығынан туындады.
Мысалы, балық шаруашылығын ұдайы молайту және реттеумен Орман, балық және аңшылық шаруашылығы комитетi, балық қорларын мемлекеттiк бақылаумен және оларды қорғаумен бұрынғы Табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау министрлiгi айналысса, ал балық ресурстарын қайта өңдеу бұрынғы Экономика және сауда министрлiгiнiң қарауында болды.
Мұның өзi балықты заңсыз аулау әрі оның контрабандасына ықпал еттi. Осыған байланысты халықты балық өнiмдерiмен қамтамасыз ету көлемi едәуiр азайды. Қазақстан Республикасы Ғылым академиясының Тағам институты ұсынған халықтың жан басына шаққанда балық тұтынудың жылына 14 кг нормасы кезiнде осы көрсеткiш бұрын 10 кг-ға жетсе, қазiргi уақытта жылына 4,3 кг-ға дейiн жеттi. Өнiмнiң бұл түрiн толықтыру үшiн соңғы жылдары республикаға балық пен балық өнiмдерiнiң едәуiр саны импортталуда, ал республикада балық өндiру мен молайтудың қолда бар мүмкiндiктерi толық пайдаланылмауда.
Бұл ретте импортталатын балық өнiмiнiң көлемi өсу үрдiсiне ие. 1995-2001 жылдар кезеңiнде балық өнiмдерiнiң импорты экспорттық беруден 9,3 мың тоннаға асып түстi, ал ақшалай түрде 11 млн. АҚШ доллары, ал 1995-2000 жылдар кезеңiнде балық өнiмдерiнiң экспорты жылына 15,9 - 18,2 мың тонна құрады. 2001 жылы балық өнiмдерi экспорты 25,5 мың тоннаға жетiп, өстi, бұл ақшалай түрде 19,8 млн. АҚШ долларын құрайды, ал республикадағы балық аулау мен өндiрудi ұлғайту мүмкiндiктерi толық пайдаланылмауда.

1-кесте

Қазақстанда балық аулаудың жылдар бойынша серпiнi

_________________________________________________________________
N Негізгі балық шаруашылығы | Жылдар
Р/с су айдындары | (мың тонна)
|________________________________
|1975 1980 1986 1990 1995 2000
________________________________________________________________
1 Жайық-Каспий бассейнi,
барлығы, 59,4 50,3 39,3 43,8 26,7 21,6
соның iшiнде бекiре
балықтары 8,2 8,1 5,9 1,9 0,57 0,25
_________________________________________________________________
2 Балқаш-Iле бассейнi 12,6 12,4 11,8 11,0 6,6 3,3
_________________________________________________________________
3 Қапшағай су қоймасы 0,6 0,8 1,3 1,1 0,54 0,7
_________________________________________________________________
4 Алакөл көл жүйесi 4,7 3,0 2,5 2,1 1,4 0,9
_________________________________________________________________
5 Бұқтарма су қоймасы 12,7 8,5 7,5 7,9 6,0 9,3
_________________________________________________________________
6 Шульба су қоймасы - - 0,01 0,01 0,06 0,15
_________________________________________________________________
7 Шардара су қоймасы 1,8 1,7 1,8 2,5 1,6 0,36
_________________________________________________________________
8 Арал теңiзi 8,2 9,0 8,6 0,2 - 0,3
_________________________________________________________________
Жиыны 100,0 85,7 72,8 68,6 42,8 36,7
_________________________________________________________________

Балық шаруашылығы су айдындарының көпшiлiгiнде коммерциялық тұрғыдан неғұрлым құнды балық түрлерiн (сазан, ақ амур, көксерке, жерех) iрiктеп алып қою жүруде. Нарық құны неғұрлым төмен түрлерi (плотва, вобла және т.б.) орташа есеппен оларды аулауға бекiткен лимиттердің 30-50% дейiн игеріледi.
90 жылдар басына дейiн бөлiнген лимиттердiң 70-80% дейiн игерiлетiн, соңғы жылдары орташа есеппен бекiтiлген лимиттердiң 50% аспайтыны игерiледi, ал кейбiр су айдындары бойынша тек 30% ғана (2-кесте).
Кәсiпшілiк балықтардың табиғи түрде ұдайы молаюы үшiн жағдайларды қамтамасыз еткен ағындар мен балық жүретiн арналардың тиiстi жай-күйi болмағандықтан, iрi балық шаруашылығы су айдындарының қолайсыз жағдайын ескере отырып, оларда балық шаруашылығы мелиорация iс-шаралары кешенiн жүргiзу қажеттiлiгi туындады, бұл республикалық бюджеттен едәуiр қаржы қаражатын бөлудi ұйғарады.
1992 жылдан бастап Жайық-Каспий бассейнiн қоспағанда, республиканың iрi су айдындарында балық шаруашылығы мелиорациясы жүргiзiлмедi (2002 жылы республикалық бюджеттен 111,2 млн.теңге бөлiндi).
80 жылдардан бастап республикада орташа және шағын көлдер базасында оларға балық жiберудi дайындау жөнiндегi жұмыстар кешенiн жүзеге асырумен бiрге көл-тауар балық шаруашылықтарын (КТБШ) құру жөнiндегi iс-шаралар жүргiзiлдi. 1986 жылға қарай құрылған жалпы ауданы 41,8 мың гектар 11 КТБШ-ның 10 жұмыс iстеп тұрғандар қатарына қосылды.
Келесi кезеңде балық шаруашылықтарын және шабақ өндiру көлемiнiң қысқартылуына байланысты КТБШ өмiр сүруден қалды. Қазiргi уақытта балық шаруашылықтарында балық салу материалдары өндiрiсiн ұлғайту жөнiнде iс-шаралар көзделуiне байланысты КТБШ қызметiн қалпына келтiруге мүмкiндiк туды.
Келесi кезеңде балық шаруашылығын мемлекеттiк басқару функцияларын жүзеге асыру үшiн "Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлiгi Балық шаруашылығы комитетiнiң кейбiр мәселелерi" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2003 жылғы 18 шiлдедегi N 714 қаулысына сәйкес Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлiгiнiң Балық шаруашылығы комитетi құрылды.
Саладағы табиғи су айдындарына балық жiберу үшiн 10 балық питомнигi мен уылдырық шашу-балық өсiру шаруашылықтары құрылды әрi жұмыс iстеуде. Барлық балық шаруашылықтарының шабақтар өсiру жөніндегі жобалық қуаты 140,86 млн. дана құрады. Бір жасқа жетпеген шабақтарды су айдындарына жiберу 60 млн. данаға дейін жетті, ал сиг балықтарының личинкаларын өндіру 70-80 млн. данаға дейін жетті.

2-кесте

Қазақстанда балық аулаудың және лимиттердi игерудiң жылдар бойынша серпiнi

_________________________________________________________________
N |
Р/с | 1990 1995 1998
__________________________________________________
|Ли. |Нақ. |% |Ли. | Нақ. |% |Ли. |Нақ. |%
|мит |ты | |мит | ты | |мит |ты |
_________________________________________________________________
1 Жайык-Каспий 50,4 43,8 86,9 51,2 26,6 51,9 49,4 27,2 55,0
бассейні
_________________________________________________________________
2 Балқаш-Іле 11,2 11,0 98,2 12,0 6,6 55,0 10,7 3,5 32,7
бассейнi
_________________________________________________________________
3 Қапшағай 1,2 1,1 91,6 1,28 0,54 42,1 1,1 0,55 50,0
су қоймасы
_________________________________________________________________
4 Алакөл 1,5 2,1 140,0 3,1 1,4 45,1 4,4 0,53 12,0
көл жүйeci
_________________________________________________________________
5 Бұқтарма 6,8 7,9 116,1 14,3 6,0 41,9 13,6 5,6 41,0
су қоймасы
_________________________________________________________________
6 Шульба - 0,01 - 0,2 0,006 30,0 0,33 0,09 27,1
су қоймасы
_________________________________________________________________
7 Шардара 1,7 2,5 147,0 2,8 1,6 57,1 0,6 0,4 66,6
су қоймасы
_________________________________________________________________
8 Арал теңізі - - - 0,54 - - 0,86 0,15 17,4
_________________________________________________________________
Жиыны 72,8 68,6 94,2 85,4 42,8 50,1 81,4 38,0 46,6
___________________________________________________________________

таблицаның жалғасы
_________________________________________________________________
N |
Р/с | 1999 2000
__________________________________________________
|Ли. |Нақ. |% |Ли. | Нақ. |%
|мит |ты | |мит | ты |
_________________________________________________________________
1 Жайық-Каспий 48,1 24,9 51,7 46,4 21,6 46,5
бассейні
_________________________________________________________________
2 Балқаш-Іле 11,3 4,5 39,8 10,0 3,3 33,0
бассейнi
_________________________________________________________________
3 Қапшағай 0,97 0,45 46,0 0,8 0,7 87,5
су қоймасы
_________________________________________________________________
4 Алакөл 1,68 0,76 47,5 4,8 0,9 18,7
көл жүйeci
_________________________________________________________________
5 Бұқтарма 11,4 7,7 67,5 10,0 9,3 93,0
су қоймасы
_________________________________________________________________
6 Шульба 0,3 0,15 50,0 0,33 0,15 45,4
су қоймасы
_________________________________________________________________
7 Шардара 0,47 0,2 42,5 0,3 0,36 120
су қоймасы
_________________________________________________________________
8 Арал теңізі 0,94 0,2 21,2 1,1 0,3 27,0
_________________________________________________________________
Жиыны 75,1 38,8 51,6 73,8 36,7 49,7
_________________________________________________________________

1998 жылы Жайық өзенiнiң сағасында әрқайсысының қуаты бекіре балықтарының 3 млн. шабақ болатын екі бекіре балық зауыты iске қосылды.
Жұмыс істеп тұрған ұдайы молайту мақсатындағы мемлекеттік кәсіпорындар күрделi жөндеудi, қайта жаңартуды және жаңғыртуды талап етедi, өйткені мемлекеттік бюджеттен бөлiнетiн қаражат балық шабақтарын өсiру жөнiндегі технологиялық процестерді ғана қамтамасыз етті.
Балық шаруашылығы жұмыстары Бұқтарма, Қапшағай, Шардара су қоймаларында, Жайық-Каспий бассейнiнде, Солтүстiк Қазақстан, Қостанай, Қарағанды, Павлодар облыстарында жүргізілуде.
Бағдарламада балық шаруашылығы жұмыстарына арналған қаржылық қаражатты 1,5 есе арттыру көзделеді, бұл 247 млн.теңге құрайды, сондай-ақ ұдайы молайту мақсатындағы кәсіпорындарды материалдық-техникалық қамтамасыз етуге 91 млн. теңге мөлшерiнде.
Қазіргі уақытта бекiре және басқа балықтың құнды түрлерiн жерсіндіру мен тауарлық өсiру жүргiзілмейді.
Қазiргі ерекше қорғалатын табиғи аумақтар Қызыл Кiтаптағы балық түрлерiн қорғау, оларды зерттеу мен санын қалпына келтірудi толық қамтамасыз етпейдi. Осыған байланысты балық ресурстарын қорғау, зерттеу және қалпына келтіру жөнiндегi ерекше қорғалатын табиғи аумақтар құру қажет.
Бұдан басқа сирек кездесетiн балықтар түрлерін жасанды түрде өсiру биотехнологиясын, сондай-ақ ғылыми-зерттеу мақсаттаpы үшін сирек кездесетін балықтар түрлерiн шектеулі алып қоюға жеңілдiкті құқық бepу тетiгiн әзірлеу әрi жетiлдiру қажет.
Қазiргi уақытта балық қорларын пайдалану мен қорғау жөніндегі қоғамдық қатынастар "Жануарлар дүниесiн қорғау, молайту және пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының 1993 жылғы 21 қазандағы Заңымен , Қазақстан Республикасы Yкіметінің 1996 жылғы 4 желтоқсандағы N 1480 қаулысымен бекiтiлген "Қазақстан Республикасындағы балық аулау және басқа да су жануарларын аулау ережесіне", Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 1995 жылғы 5 сәуiрдегі 414 қаулысымен бекiтiлген "Балық шаруашылығы су айдындарын бекiту, пайдалану және қорғау ережесiне" сәйкес реттеледi.
Көрсетiлген нормативтiк құқықтық кесiмдер ескiрген және қазiргi заман талаптарына сай келмейді.
Бағдарламада Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық кесімдеріне мынадай өзгерiстер енгiзу көзделедi:
балық ресурстарын пайдаланғаны үшiн ақы төлеу тәртiбiне, сондай-ақ мынадай тұлғаларды жануарлар дүниесін пайдаланғаны үшiн ақы төлеуден босатуға қатысты:
мемлекеттiк тапсырыс шеңберiнде жануарлар дүниесiн зерттеудi және пайдалануды жүзеге асыратын ғылыми-зерттеу ұйымдарын;
бақылаулық аулауды жүргiзу, сондай-ақ жерсiндiру әрi өсiру мақсатында жануарларды аулау мен өндiру кезінде жануарлар дүниесiн бақылау мен қорғау арнаулы уәкілеттi органдары;
Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң спорттық-әуесқойлық балық аулау жөнiндегi шешiмiмен ҰOC-на қатысушылар мен оларға теңестiрілген адамдар;
тауарлық өсiруге арналған олардың иелігіндегi су айдындарында жасанды түрде өсiрілген балықты пайдалану кезiнде жеке және заңды тұлғалар;
балық қорғау органдары қараған әкімшілік құқық бұзушылық пен әкімшілiк жаза қолдану бөлігінде;
балық қорғау инспекторларына балық қорғау заңнамасының бұзылуы туралы iстер бойынша анықтау iстерiн жүргiзу құқықтарын беру, сондай-ақ олардың қызметтік мiндеттерiн атқаруы кезiнде, сондай-ақ олардың өмiрi мен денсаулығына қылмыстық қол сұғушылық, қарсылық көрсеткенi үшiн жауапкершілік көздеу;
заңсыз ауланған балықты, көлiк құралдарын, сондай-ақ қылмыс жасау құралдарын тәркiлеу бөлiгiнде.
Балық шаруашылықтары аймақтары маңында жақын орналасқан мұнай-газ кен орындарының, суға батырылған жер қойнауын пайдалану объектілерiнің, теңiздегi көлік операциялары кезiнде туындаған авариялық жағдайлардың балықтардың жай-күйiне терiс әсерiне байланысты балық шаруашылығы қызметiне қойылатын экологиялық талаптар мен көмiрсутектi шикiзатты барлау әрi өндiру, су жинау құрылыстарын пайдалану және балық шаруашылығы айдындарында кемелердi пайдалану кезiнде балық шаруашылығына тигiзбеген зиянды есептеу әдiстемесi әзiрлеу қажеттілiгi туындайды.
Балық шаруашылығы маңызы бар су айдындары мен су ағындарының экологиялық мониторингi бағдарламаларын әзiрлеу көзделеді, өйткенi қазiргi заман жағдайларында су сапасын бақылаудың және су айдындары мен су ағындарының перспективалық жай-күйiн болжаудың болмауы химиялық қана емес, гидрохимиялық та көрсеткiштер бойынша су айдындары мен су ағындарының антропогендiк факторлар әсерiнен ластануын бағалау мүмкіндiгiн қиындатады.
Балық қорларын пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасының халықаралық ынтымақтастығы ұсыным жасаушы орган мәртебесiне ие Каспий теңiзi су биологиялық ресурстары жөніндегi комиссияда және Каспий теңiзiндегi бiрлескен ғылыми зерттеулерде жүзеге асырылады.
БҰҰ-ның Азық-түлiк және ауыл шаруашылығы ұйымымен (бұдан әрi - Азық-түлiкауылшарұйымы) ақпараттық және консультациялық байланыстар жолға қойылды. 2001 жылы Қазақ балық шаруашылығы ҒЗИ базасында Азық-түлiкауылшарұйымы сарапшыларының Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан, Түркменстан, Иран Ислам Республикасы, Монғолия мамандарының қатысуымен Орталық және Орта Азия ирригациялық су айдындарын балық шаруашылығына пайдалану жөнiнде кеңес өткізілдi.
Балық шаруашылығы су айдындарын жекелеген зерттеулер балық шаруашылығының тар ауқымдағы мәселелерiн басымдықпен қаржыландыратын халықаралық гранттар бойынша жүргізіледі.
Қазiргi уақытта Атырау облысындағы балықтың құнды тұқымдары мен олардың уылдырығының контрабандасының себептерi жұмыссыздықтың жоғары деңгейi, Каспий теңiзi жағалауында және Жайық пен Қиғаш өзендерi сағасында орналасқан өндiрiстiк кооперативтердiң қолайсыз экономикалық жағдайы, салық алымдарының едәуiр cтавкалары мен "Атыраубалық" AAҚ-тың төменгi сатып алу бағалары. Уылдырық бизнесiнiң шығыны төмен табыстылығы жағалау аудандары тұрғындарының қазiргi заманғы жүрдек су көлiгiмен және теңiз навигациясының ең жаңа аспаптарымен жабдықталған, ұйымдастырылған браконьерлiк топтар құрған заңсыз балық кәсiпшілiгiн дамытуда.
Балықты заңсыз аулаудың жолын кесу жөнiнде қабылданған шаралар лайықты нәтиже бермей отыр. Оның себептерiнiң бiрi: балық қорларының жеткiлiксiз қорғалуы, браконьерлiкпен күрестi қамтамасыз етуге бағытталған аумақтық органдардың өзара iс-қимылының нашарлығы мен материалдық-техникалық қамтамасыз етiлуiнiң нашар болуы.
Трансұлттық қылмыстық жолын кесу мақсатында Қазақстан Республикасының Атырау облысы мен Ресей Федерациясының Астрахань облысы құқық қорғау органдарының шекара бойындағы ынтымақтастығы бойынша өзара iс-қимыл жасауын ұйымдастыру шекара бойындағы аумақтарда бекiре және басқа да балық өнiмдерiн заңсыз өндiру, олардың контрабандасы жолын кесуге бағытталған бiрлескен іс-шараларды жалғастыру жоспарлануда.
Ресей мен Қазақстанның браконьерлiктің жолын кесу жөнiндегi шекара бойындағы ынтымақтастықты жолға қою, бекiре балықтары түрлерiн аулау квоталарын беру мен оларды пайдалануды бақылау шараларын күшейту көзделуде.
Қазақстан Республикасы балық шаруашылығы мен балық қорларын ұдайы молайту саласында жетекшi елдерден едәуiр артта қалуда әрi халықаралық ынтымақтастық болмағандықтаң және жаңа технологиялар сатып алмағандықтан ескiрген технологияларды пайдалануда.
Iс жүзiнде білiм бepу, тағлымдама алу, тәжiрибе мен технологиялар алмасу саласындағы ынтымақтастық тоқтатылды.
Осы Бағдарлама шеңберiнде балық шаруашылығын дамытудың мынадай жолдары ұсынылуда:
нормативтiк және заңнамалық базаны жетілдiру, халықаралық ынтымақтастықты дамыту;
балық ресурстарын қорғауды күшейту және балық шаруашылығы мелиорация жұмыстарын жүргiзу;
республика су айдындарында балық қорларын жасанды түрде ұдайы молайту;
балық шаруашылығын дамытуды ғылыми қамтамасыз ету.
Осы Бағдарламаны республикалық және жергiлікті бюджеттер қаражаты, табиғат пайдаланушылар қаражаты, халықаралық қаржы институттары қаражаты есебiнен iске асыру көзделуде.

4. Бағдарламаның мақсаты мен мiндеттерi

Бағдарламаның мақсаты:
eлдің балық шаруашылығын дамыту, балықтың құнды түрлерiн сақтау әрi дамыту және балық қорларын ұтымды пайдалану.
Бағдарламаның негізгі мiндеттерi:
балық шаруашылығын тиімдi дамыту үшiн нормативтiк құқықтық базаны жетiлдiру;
балық шаруашылығы саласын мемлекеттiк басқарудың тиiмдi жүйесiн құру;
балық ресурстарын қорғаудың, ұдайы молайтудың тиімді жүйесiн қалыптастыру;
балықтардың құнды түрлерінің кәсіпшілік қорларын қалыптастыру әрi толықтыру және көл-тауар шаруашылықтарын дамыту үшiн жағдай жасау;
балық шаруашылығын дамытуды ғылыми қамтамасыз ету.

5. Бағдарламаны iске асырудың негізгi бағыттары мен
тетігі

Бағдарламаны iске асыру мынадай негiзгi бағыттар бойынша жүзеге асырылады:

5.1. Заңнамалық базаны жетілдіру

Заңнамалық базаны жетілдiру мақсатында мынадай нормативтік құқықтық кесiмдер әзiрленедi:
тұлғалардың кейбiр санаттарын жануарлар дүниесiн пайдаланғаны үшiн ақы төлеуден босату, сондай-ақ жануарлар дүниесiн пайдаланғаны үшін ақы төлеу тәртiбiне қатысты;
балық қорғау органдарының әкiмшiлiк құқық бұзушылық пен әкiмшілік жаза қолдану туралы iстердi қарауы;
балық қорғау инспекторларына балық қорғау заңнамасының бұзылуы туралы iстер бойынша анықтау iстерiн жүргiзу құқықтарын беру, сондай-ақ олардың қызметтiк мiндеттерiн атқаруы кезiнде оларға бағынбауы, сондай-ақ олардың өмiрi мен денсаулығына қылмыстық қол сұғушылық, қарсылық көрсеткенi үшін жауапкершiлiк көздеу;
заңсыз ауланған балықты, көлiк құралдарын, сондай-ақ қылмыс жасау құралдарын тәркілеу;
табиғат пайдаланушылар мен балық ресурстарын қорғау органдарының балық аулау лимиттерi мен квоталарын игерiлуi үшiн жауапкершiлiгiн күшейту;
табиғат пайдаланушыға балық шаруашылығы су айдындарын немесе балық кәсiпшілігі учаскелерiн ұзақ мерзiмге (10 жылдан астам) пайдалануға беру;
өткiзу рыноктарынан қашықтығына, олардың коммерциялық құнына, табиғат пайдалану дәстүріне, сондай-ақ ғылыми мақсаттарға балық ресурстарын пайдаланғаны үшiн ақыны саралап төлеудi енгiзу;
отандық рынокты қорғау мақсатында балық өнiмдерi импортына қатысты тарифтiк-кеден саясатын жетiлдiру;
Каспий теңiзi биологиялық ресурстарын сақтау туралы, сондай-ақ Каспий теңiзi биологиялық ресурстары жөнiндегi комиссия құру туралы келiсiмдер қабылдау;
Қазақстан мен Ресей балық қорғау органдарының ынтымақтастығы жөнiнде келiсiмдер жасасу;
көл-тауар шаруашылықтарын дамыту;
көмiрсутектi шикiзатты барлау әрi өндiру, су жинау құрылыстарын пайдалану және балық шаруашылығы айдындарында кемелердi пайдалану кезінде балық шаруашылығына тигiзiлген зиянды есептеу әдiстемесiн бекiту;
балық шаруашылығы маңызы бар су айдындары мен су ағындарының экологиялық мониторингi бағдарламаларын бекiту;
балық шаруашылығы қызметте қойылатын экологиялық талаптарды бекiту;
Балық шаруашылығы су айдындарындағы мелиорация жұмыстарын жүргiзу ережесiн әзiрлеу.

5.2. Балық ресурстарын қорғау және балық шаруашылығы
мелиорация жұмыстары

Екi немесе одан да көп облыс аумағында орналасқан әрi трансшекаралық сипатқа ие облысаралық балық ресурстарын қорғау және балық аулауды реттеу жөніндегi бассейндік басқармалар өз қызметiн бассейндiк қағидат бойынша тиiмдi жүзеге асыруда. Мұндай көзқарастың қажеттiгi биоресурстардың объективтi тұтастығынан айқындалады. Қазiргi уақытта жоғарыда аталған басқармалар мемлекеттiк органдар болып табылмайды әрi мемлекеттiк бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыра алмайды. Осыған байланысты, сондай-ақ балық ресурстарын қорғау және пайдалану саласындағы функциялардың атқарылуының тиiмділiгiн арттыру мақсатында қазiргi мемлекеттiк мекемелер - облысаралық бассейндер басқармаларға мемлекеттiк органдар, ал олардың қызметкерлерiне мемлекеттiк қызметшiлер мәртебесi берiледi.
Балық қорларын қорғау мен пайдалану саласындағы мемлекеттiк саясатты тиiмдi iске асыру үшiн мыналар көзделедi:
бiр облыс аумағында орналасқан әрi трансшекаралық сипаты жоқ су айдындарында Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлiгi Балық шаруашылығы комитетiнiң аумақтық органдары - қазiргi штат саны шегiнде төрт аймақтық балық инспекциясы балық шаруашылығы облыстық аумақтық басқармалары етiп қайта ұйымдастырылады (1-сурет);
Арал-Сырдария балық ресурстарын қорғау және балық аулауды реттеу жөнiндегi бассейндiк басқарма құру;
Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлiгi Балық шаруашылығы комитетiнiң балық ресурстарын қорғау және балық аулауды реттеу жөнiндегi бассейндiк басқармаларының материалдық-техникалық базасын дамыту;

1-сурет

Қазақстан Республикасы су айдындарында балық ресурстарын мемлекеттiк басқару мен оларды бақылаудың ұсынылып отырған құрылымы

__________________________________
| Ауыл шаруашылығы министрлiгi |
_______| Балық шаруашылығы комитетi |___________
| |__________________________________| |
| | |
_____|____________ ________|__________ ___________|_______
Облыстық аумақтық | |Облысаралық балық | | Ұдайы молайту
балық шаруашылығы | |ресурстарын қорғау | | мақсатындағы
басқармалары | |мен балық аулау | | республикалық
__________________| |жөніндегі бассейін.| | мемлекеттiк
| |дік басқармалар | | қазыналық
| | | | кәсiпорындар:
| | Жайық-Каспий | | Балық
| | Балқаш-Алакөл | | питомниктерi;
__________________ | Зайсан-Ертіс | | Уылдырық
Облыстық маңызы | | Арал-Сырдария | | шашу-балық өсiру
бар су айдындары | |___________________| | шаруашылықтары;
| | | Өндірiстiк-
__________________| | | жерсіндiру
_________|___________ | станциясы;
|Облысаралық бассейн.| | Бекіре
|дер су айдындары | | балықтары
|____________________| | зауыттары
|___________________

мыналар арқылы балық қорғау кадрларымен қамтамасыз етудi жақсарту:
мемлекеттік жоғары оқу орындары базасында балық қорғау кадрларын даярлауды ұйымдастыру балық кәсiпшілiгiнің жай-күйi мен балық қорларының мониторингiн жүргiзетін ихтиологиялық қызметті күшейту.
2004-2006 жылдар кезеңiнде балық шаруашылығы мелиорация жұмыстарының ең төменгi қажетті көлемiн, атап айтқанда Жайық және Қиғаш өзендерiнiң сағасында түбiн тереңдету жұмыстарын жүргiзудi қамтамасыз ету көзделедi. Балық шаруашылығы мелиорациясы жұмыстары мынадай жағдайларда жүргізілуi тиiс:
белгіленген тәртiппен мемлекеттiк экологиялық сараптамадан өткен биологиялық негіздеме болуы;
бiр облыс аумағында орналасқан су айдындарында мелиорация жұмыстарының түрлерi балық ресурстарын қорғау жөнiндегi уәкілетті мемлекеттiк органмен келiсiлуi тиiс.

5.3. Республика су айдындарында балық қорларын жасанды түрде ұдайы молайту

Бұл бағытта:
1) республика су айдындарында балықтың құнды түрлерінiң кәсiпшілiк санын қалыптастыру, балықтың құнды түрлерiнiң уылдырық шашу санын тұрақтандыpу әрi арттыру, оның ішінде:
өскелең балық тауар өнiмiн барынша алып қою мақсатында қазiргi балық-су нормативтерiне сәйкес су айдындарына жыл сайын балық жiберудi ұлғайту;
оңтайлы рұқсат етiлетiн балық аулау есептеріне сәйкес су айдындары ихтиоценозында олардың үлесiн ұлғайту әрi балықты алып қою үшiн шабақтармен толықтыруды кезеңдiлiкпен жүзеге асыратын балықтың құнды түрлерiнiң өз бетiмен көбейетiн кәсiпшілік үйiрлерiн жасау;
көлдердi оларға балық жiберуге дайындау жөнiндегi балық- су-мелиорация жұмыстарын жүргiзу;
құнды түрлерiнің өзара қатынастарында бәсекелестiктi азайту үшiн олардың шоғырланатын жерлерiнде балықтардың құндылығы шамалы түрлерін iрiктеп аулауды жүзеге асыру;
2) балықты ұдайы молайту мақсатындағы кәсiпорындардың материалдық-техникалық базасын қалыптастыру;
3) сирек кездесетiн балықтардың мекендейтiн және көбейетiн жерлерiнде табиғи резерваттар ұйымдарының табиғи-ғылыми және техникалық-экономикалық негiздемелерiн әзiрлеу;
4) су айдындарына балық жiберу мен оларды жерсiндiрудiң республикалық схемасын әзiрлеу, оның iшiнде:
шағын су айдындарына балық жiберу мен оларды жерсiндiрудiң экологиялық жай-күйiн бағалау әрi биологиялық және техникалық-экономикалық негiздемелерiн дайындау;
жасанды түрде ұдайы молайту биотехнологиясын жетілдiру (әртүрлi су айдындары үшiн балық салу материалының оңтайлы жас мөлшерiн айқындау, шабақтар жiберу жерлерiн нақтылау);
Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлiгiнiң Балық шаруашылығы ғылыми-өндірiстiк орталығында асыл тұқымды жоғары өнiмдi материал жасау әрi дамыту;
тоған әрi индустриялық балық-су шаруашылықтарын дамытудың биологиялық және техникалық-экономикалық негiздемелерiн әзiрлеу;
тоған шаруашылықтарының қазiргi жай-күйiн және индустриялық балық шаруашылығы үшiн әлеуетiн бағалау;
уылдырық шашу-балық өсiру шаруашылықтары мен балық питомниктерiнiң қызметiне талдау жүргiзу және балық жiберудiң қолданылатын технологияларының тиімдiлiгiн бағалау;
биологиялық негiздемелерге сәйкес Арал (Кiшi) теңiзiнде, Балқаш, Зайсан көлдерiнде, Қапшағай су қоймасында және басқа да су қоймаларында биологиялық негiздемелерге сәйкес бекiре балықтарының түрлерiн жерсiндiру және өсiру;
су айдындарына балық жіберу мен оларды жерсiндiрудiң республикалық схемасын әзiрлеу жөнiнде мынадай шаралар қабылданады:
балықтың сирек кездесетiн және жойылу қаупi төнген түрлерiн сақтау әрi тұрақты пайдалану жөнiнде;
балықтың сирек кездесетiн және жойылу қаупi төнген түрлерi таралымының қазiргi жай-күйiн айқындау жөнiнде балықтың сирек кездесетiн және жойылу қаупi төнген түрлерiн жасанды түрде ұдайы молайту биотехнологиясын әзiрлеу әрi жетілдiру жөнiнде;
сирек кездесетiн балықтардың мекендейтiн және көбейетiн жерлерiнде табиғи резерваттар ұйымдарының табиғи-ғылыми және техникалық-экономикалық негiздемелерiн әзiрлеу жөнiнде;
ерекше қорғалатын табиғи аймақтар (ЕҚТА) су айдындарына балық жiберу мен оларды жерсiндiру, қайта жерсiндiру жөнiнде;
мекендейтiн жерлерiнде, табиғи резерваттарда және бейiмделген су айдындарында балық қорғауды күшейту жөнiнде;
5) балықтың сирек кездесетiн және жойылу қаупi төнген түрлерi мекендейтiн жерлерiнде табиғи резерваттар ұйымдастыру жөнiнде;
балықтың сирек кездесетiн және жойылу қаупi төнген түрлерi мекендейтін жерлерінде табиғи резерваттар ұйымдастыру, оның iшінде:
Қазақстан Республикасының Қызыл кiтабына енгiзiлген балықтың сирек кездесетiн түрлерінің тектік қорын сақтау әрi олардың санын шаруашылық маңызы бар санына дейiн ұлғайту;
балықтың сирек кездесетiн және жойылу қаупi төнген түрлерiнiң қазiргi жай-күйiн талдау;
Қызыл кiтаптағы балық түрлерiн сақтаудағы қазiргi ЕҚТА рөлiн бағалау;
балықтың сирек кездесетiн түрлерiнің санын арттыру және оларды шектеулi түрде шаруашылық пайдалану жөнінде ұсынымдар әзiрлеу;
олардың табиғи мекендеріндегi түрлерi санын сақтау әрi ұлғайту жөнiндегi iс-шаралар ұсыну;
6) өнеркәсiптiк өндiру үшiн жаңа oбъектiлердi (албырт балық, көксерке, бекiре балықтары) жасанды түрде өсiрудің биотехнологияларын енгiзу.

5.4. Балық шаруашылығын дамытуды ғылыми қамтамасыз ету

Балық шаруашылығын дамытуды ғылыми қамтамасыз ету мақсатында:
1) трансшекаралық су ағындарының гидрологиялық режимiне талдау жүргiзу және оның биоресурстардың қалыптасуына ықпалын айқындау;
2) кәсiпшілік учаскелердiң балық өнiмдiлiгi мен балық шаруашылығы су айдындарында балық аулаудың оңтайлы рұқсат етiлетiн мөлшерiн айқындау, оның iшiнде:
балықтардың жай-күйiне тұрақты мониторингтi жүзеге асыру және ихтиоценозды басқару жөнiндегi ұсынымдар әзiрлеу;
балықтар құнды түрлерiнiң жай-күйiне, олардың табиғи ұдайы молаюына, уылдырық шашатын жерлерi мен мерзiмдерiне тұрақты мониторинг жүргiзу;
балық шаруашылығы мелиорациясы жұмыстарын бағалауды жүргiзу;
балық ресурстарының нақты қорларын айқындау мақсатында балық шаруашылықтары суайдындарын паспорттауды жүргiзу;
кәсiпшiлiк балық табындары серпiнiне тұрақты мониторингтi қамтамасыз ету;
Қазақстанның шағын су айдындары биоресурстарының қазiргi жай-күйiн бағалауды жүргiзу;
шағын су айдындарының жемдiк базасы мен балық өнiмдiлiгiн бағалау;
тоған және индустриялық балық-су шаруашылықтарын дамытудың биологиялық және техникалық-экономикалық негiздемелерiн әзiрлеу;
3) балықтың сирек кездесетiн және жойылу қаупi төнген түрлерінің қазiргi жай-күйiн талдауды жүргізу және балықтың сирек кездесетін және жойылу қаупi төнген түрлерiн жасанды түрде ұдайы молайту биотехнологиясын әзiрлеу әрi жетiлдiру;
4) балық шаруашылығын ақпараттық-талдамалық қамтамасыз етудi жүзеге асыру:
балық шаруашылығы кәсiпорындары мен ұйымдарының статистикалық есептiлiгi нысандарын жетілдiру;
балық шаруашылығы кәсiпорындарының қызметi мен балық өнiмдерi рыногына талдау жүргiзу;
Қазақстан Республикасы балық шаруашылығының жай-күйi жөнiндегi бiрыңғай электронды деректер банкiн жасау.

6. Оларды қаржыландырудың қажеттi ресурстары мен көздерi

Бағдарламаны қаржыландыру республикалық және жергiлiктi бюджеттер қаражаттары, табиғат пайдаланушылар қаражаттары, халықаралық қаржы институттары қаражаттары есебiнен жүзеге асырылады.
Бағдарламаны республикалық бюджет қаражатынан қаржыландыру сомалары: 2004 жылы - 630,4 млн.теңге; 2005 жылы - 330,2 млн.теңге; 2006 жылы - 342,2 млн.теңге құрайды.
Бұл ретте Бағдарламаны қаржыландыру жыл сайынғы көлемдерi тиiстi қаржы жылына арналған республикалық бюджеттi қалыптастыру кезiнде нақтыланады.

7. Бағдарламаны iске асырудан күтiлетiн нәтиже

Су айдындарында балықтың құнды түрлерiнiң кәсiпшiлiк үйiрлерi қалыптастырылады, су айдындарының балық өнiмдiлiгi арттырылады, таралымның уылдырық шашу бөлiгi ұлғайтылады.
Қазақстандық және югославтық табан, ақ дөңмаңдай желiлерiн өнеркәсiптiк байқау жүргiзiледi, тоған шаруашылықтары толық жұмыс iстей бастайды, балық өндiру өнеркәсiбiнiң жаңа объектілерiн енгiзу жөнiндегi, оларды өсiру мен тауар өнiмiн алу биотехнологияларын жетілдiру жөнiндегi эксперименттiк жұмыстар басталады.
Балық шаруашылығының бiрыңғай ақпараттық өрiсiн құру, бүкiл балық шаруашылығы қызметiне талдау жүргiзу, балық өндiрiсiн және Қазақстан Республикасы халқын балық өнiмдерiмен жабдықтауды ұлғайту жөніндегi іс-шаралар ұсынылады.
Елдiң балық шаруашылығын қалпына келтiру, дамытуға жәрдемдесетiн заңнамалық және басқа да нормативтік құжаттар қабылдау.
Трансшекаралық био және су ресурстарын пайдалану және қорғау жөнiндегi халықаралық келiсiмдер, балық өнiмдерінің экспортын ұлғайту, инвестициялар есебінен қосымша қаражат ағыны құйылады.
Бағдарламаның түпкi нәтижесi Қазақстан Республикасы су айдындарындағы балық аулаудың болжамы мен нақты аулануының сәйкес болуына қол жеткiзу (теңiзде балық аулайтын флоттың жоқтығына байланысты Жайық-Каспий бассейнiнде теңiз балықтарын аулаудың лимитi игерілмейдi әрi есепке алынбайды) болып табылады.
Мұның өзi балық өндiру және балық өңдеу өнеркәсiбiн одан әрi дамытуды жоспарлауға мүмкіндік бередi.
2003 жылғы балық аулау болжамы бақылау деңгейi peтіндe алынды. Қазақстан Республикасы табиғи су айдындарында 2006 жылға арналған болжам бойынша жалпы балық өндiру мен балық өнiмдерiнiң жалпы өнiмi 3-кестеде көрсетілген.

3-кесте

Қазақстан Республикасы табиғи су айдындарында 2006 жылға
арналған болжам бойынша жалпы балық өндiрiсi мен балық
өнімдерiнiң жалпы өнiмi

_________________________________________________________________
Су айдындары |Жалпы Жалпы
|өндіріс өнім
|________________________________
|тонна | млн.теңге
________________________________|__________________|_____________
Жайық-Каспий бассейнi 23566,59 638,9

Балқаш көлi 8144 144,5

Алакөл көлдер жүйесі 2823 35,9

Қапшағай су қоймасы 1978 43,8

Арал (Кiшi) теңiзi 1350 40,5

Шардара су қоймасы 315 10,2

Бұқтарма су қоймасы 9065 269,8

Шульба су қоймасы 491 20,1

Басқа да су айдындары 3993,5 83,2

Барлығы 51726,09 1286,9
_________________________________________________________________

Бассейндiк қағидатқа негiзделген әрi өңiрлердiң экологиялық-биологиялық және әлеуметтiк-экономикалық ерекшелiктерiн ескеретiн Қазақстан Республикасы балық шаруашылығын мемлекеттiк басқарудың тиiмдi жүйесi қалыптастырылады.
Балық қорғау және балық-су-мелиорация жұмыстарын күшейту есебiнен болжамның ақталуы жыл сайын шамамен 33% өседі деп болжануда.
2006 жылға дейiн нақты балық аулаудың күтiлетiн болжамы 2006 жылға қарай 2003 жылдың оңтайлы рұқсат етілетiн балық аулау (ОРБА) мөлшерiне (51,71 мың т.) қол жеткiзiлетiнi ескеріліп, 1998-2001 жылдардағы су айдындары бойынша орташа есеппен нақты балық аулаумен (36,11 мың т.) салыстырғанда балық аулау көлемiнiң ұлғаюына есептелген.

4-кесте

Қазақстан Республикасы балық шаруашылығы су
айдындарында балық аулаудың болжамы

_________________________________________________________________
N Негiзгi балық 1998- 2003 | Жылдар бойынша күтілетін
Р/с шаруашылығы 2001 жылға | нақты балық аулау
су айдындары жылдар. арналған|
дағы бекітіл.|
нақты ген |___________________________
балық лимит |2004 | 2005 | 2006
аулау (ОРБА) | | |
_____________________________________|________|__________|_______
1. Жайық-Kacпий 22,22 23,56 22,67 23,11 23,56
бассейнi

2. Балқаш-Iле 3,71 8,14 5,18 6,66 8,14
бассейнi

3. Қапшағай 0,6 1,98 1,06 1,52 1,98
су қоймасы

4. Алакөл көл 0,79 2,82 1,46 2,14 2,82
жүйесi

5. Бұқтарма су 7,54 9,06 8,05 8,55 9,06
қоймасы

6. Шульбa су 0,14 0,49 0,25 0,37 0,49
қоймасы

7. Шардара су 0,28 0,32 0,29 0,31 0,32
қоймасы

8. Арал теңізі 0,32 1,35 0,66 1,0 1,35

9. Басқа су қой. 0,51 3,99 1,67 2,83 3,99
малары

Жиыны 36,11 51,71 41,29 46,49 51,71
_________________________________________________________________

8. Бағдарламаны iске асыру жөнiндегi iс-шаралар жоспары

Ескерту. 8-бөлімге өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2004.12.03. N 1259 қаулысымен.

_________________________________________________________________
N Iс-шара Аяқтау Жауапты Орындау Болжамды Қаржыландыру
Р/с нысаны орындау. мерзімі шығыстар көздері
шылар (млн.теңге)
_________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7
_________________________________________________________________
1.Балық аулау мен балық шаруашылығы саласындағы нормативтiк және заңнамалық базаны жетiлдiру, халықаралық ынтымақтастық пен сыртқы экономикалық байланыстарды дамыту
_________________________________________________________________
1 Табиғат Норма. АШМ Жыл сайын Талап
пайдалану. тивтік ІІІ тоқ. етіл.
шылар мен құқық. сан мейді
балық ресурс. тық
тарын және кесім.
басқа да су дердің
жануарларын жоба.
басқару мемле.лары
кеттiк
органдары
қатынастарын
реттеу
жөнiндегi
нормативтiк
құқықтық
кесiмдер
дайындау
_________________________________________________________________
2 Каспий теңiзi Норма. АШМ, 2006жылдың Талап
биоресурс. тивтік ҚОҚМ ІV етіл.
тарын құқық. тоқсаны мейді
сақтау мен тық
оларды кесім.
басқару дердің
туралы жобалары
келiсiмдер,
Каспий теңiзi
су ресурстары
жөнiндегi
комиссия
туралы
келiсімдер
әзiрлеу
_________________________________________________________________
3 Қазақстан Келісім АШМ 2006
және Ресей жобасы жылдың
балық қорғау IV
органдарының тоқсаны
ынтымақтас.
тығы
жөнiнде
келiсiм
әзiрлеу
_________________________________________________________________
4 Көл-тауар Норма. АШМ, 2005 Техника. Жергілікті
шаруашылық. тивтік облыс. жылдың лық эко. бюджеттер,
тарын құқық. тар ІІІ номика. табиғат
құру тық әкім. тоқсаны лық пайдаланушы.
жөніндегі кесім. дері, негізде. лар қаражат.
шаралар дер табиғат мелерге тары, кредит
қабылдау жоба. пайдала. сәйкес
лары нушылар
_________________________________________________________________
5 Көмiрсутектi АШМ АШМ, 2005 2005ж.-* Республикалық
шикiзатты бұйрығы ҚОҚМ жылдың бюджет
барлау және ІІІ
өндiру, балық тоқсаны
шаруашылығы
су айдындарын.
дағы су жинау
құрылыстарын
пайдалану
және кемелердi
пайдалану
кезiнде балық
шаруашылығына
келтiрілген
зиянды есептеу
әдістемесiн
әзірлеу
_________________________________________________________________
6 Балық АШМ, АШМ, 2005-2006 2005ж.-* Республикалық
шаруашылығы бұйрығы. ҚОҚМ жж. 2006ж.-* бюджет
маңызы бар
су айдындары
мен су ағым.
дарының
экологиялық
мониторингі
бағдарламасын
әзiрлеу
_________________________________________________________________
7 Балық Қазақстан АШМ, 2005-2006 2005ж.-* Республикалық
шаруашылығы Республи. ҚОҚМ жж. 2006ж.-* бюджет
қызметiне касының
қойылатын Үкіметіне
экологиялық ақпарат
талаптарды
әзiрлеу
_________________________________________________________________
8 Қазақстан АШМ АШМ, 2004 жыл. 2004ж.-1,1 Республика.
Республика. бұйрығы ҚОҚМ дың ІІІ лық бюджет
сының су тоқсаны
айдындарын.
дағы мелио.
рация жұмыс.
тары туралы
ережені
әзірлеу
_________________________________________________________________
2. Балық ресурстарын қорғау мен балық шаруашылығы мелиорация жұмыстары
_________________________________________________________________
9 Ауыл шаруашы. Қазақстан АШМ 2004
лығы министр. Республика. жылдың
лiгi Балық сының І
шаруашылығы Үкіметіне тоқсаны
комитетiнің ұсыныстар
балық
ресурстарын
қорғау мен
балық аулауды
реттеу
жөнiндегi
бассейндiк
басқармалары
(Жайық-Каспий,
Балқаш-Алакөл
және
Зайсан-Ертiс)
қызметкерлеріне
мемлекеттiк
қызметшi
мәртебесiн
беру жөнiнде
ұсыныстар
дайындау
_________________________________________________________________
10 Аумақтық Қазақстан АШМ 2004
облыстық Республика жылдың
балық сының IV
шаруашылығы Үкіметі тоқсаны
басқармаларын қаулысының
(iшкi қайта жобасы
бөлiс
есебiнен)
құру және
жете
жинақтау
_________________________________________________________________
11 Арал-Сырдария Қазақстан АШМ 2004 Талап
балық Республика. жылдың етілмей.
ресурстарын сының ІІ ді
қорғау мен Үкіметі тоқсаны
балық аулауды қаулысы.
реттеу ның
жөнiндегi жобасы
бассейндiк
басқармасын
құру

_________________________________________________________________
12 Балық Қазақстан АШМ Жыл АШМ Республикалық
ресурстарын Республика. сайын әкімшілік бюджет
қорғау мен сының ІІІ шығыстары.
балық аулауды Үкіметіне тоқсан ның
реттеу ақпарат құрамында
жөнiндегi
бассейндік
басқармалар.
дың материал.
дық-техникалық
базасын дамыту
_________________________________________________________________
13 Аумақтық Қазақстан АШМ 2005 Барлығы* Республикалық
органдардың Республи. жылдың Жылдар бюджет
материалдық- касының ІІІ бойынша:
техникалық Үкіметіне тоқсаны 2005ж.-*
базасын ақпарат 2006ж.-*
дамыту
________________________________________________________________
14 Балық қорғау АШМ АШМ Жыл сайын Талап
кадрларын бұйрығы І тоқсан етілмейді
даярлауды
ұйымдастыру
_________________________________________________________________
15 Жайық және Қазақстан АШМ, Жыл Барлығы* Республикалық
Қиғаш Республи. облыс.сайын Жылдар бюджет
өзендерi касының тар. IV бойынша:
сағасында Yкiметіне дың тоқсан 2004ж.-*
түбiн ақпарат әкім. 2005ж.-*
тереңдету дері 2006ж.-*
жұмыстарын
жүргiзу
_________________________________________________________________
3. Pecпублика су айдындарында балық қорларын жасанды түрде ұдайы
молайту
_________________________________________________________________
16 Республика Қазақстан АШМ Жыл сайын Барлығы Республикалық
су айдындарын.Республика. IV 777 бюджет
да балықтың сының тоқсан Жылдар
құнды түрлерi.Үкіметіне бойынша:
нің кәсіп. ақпарат 2004ж.-
шілік санын 247
қалыптастыру, 2005ж.-
балықтың 259
құнды 2006ж.-
түрлерiнiң 271
уылдырық
шашатын
таралымдары
санын
тұрақтандыру
әрi арттыру
_________________________________________________________________
17 Балықты ұдайы Қазақстан АШМ 2004 2004ж.- Республикалық
молайту Республи. жылдың 91,3 бюджет
мақсатындағы касының IV
кәсiпорындар. Үкіметіне тоқсаны
дың ақпарат
материалдық-
техникалық
базасын
дамыту
_________________________________________________________________
18 Сирек Табиғи- АШМ, 2005 2005ж.-* Республикалық
кездесетін ғылыми ҚОҚМ жылдың бюджет
балықтардың және IV
мекендейтiн ТЭН тоқсаны
және
көбейетiн
жерлерінде
табиғи
резерваттар
ұйымдарының
табиғи-ғылыми
және техникалық-
экономикалық
негіздемелерін
әзірлеу
_________________________________________________________________
19 Су айдындарына Қазақстан АШМ 2006 Барлығы: 18 Республикалық
балық жiберу Республи. жылдың 2004ж.-6; бюджет
мен оларды касының ІV 2005ж.-6;
жерсiндiрудiң Үкіметіне тоқсаны 2006ж.-6
республикалық ақпарат
схемасын
әзiрлеу
_________________________________________________________________
20 Сирек Қазақстан АШМ, 2006 Техникалық- Жергілікті
кездесетiн Республи. ҚОҚМ жылдың экономика. бюджеттер,
балықтардың касының IV лық негізде. табиғат
мекендейтiн Үкіметі тоқсаны мелерге пайдалану.
жерлерiнде қаулысы. сәйкес шылар, халы.
табиғи ның қаралық қаржы
резерваттар жобасы институт.
ұйымдастыру тарының
қаражаттары
_________________________________________________________________
21 Өнеркәсiптiк Қазақстан АШМ 2006 Техникалық- Жергілікті
өндiру үшiн Республи. жылдың экономика. бюджеттер,
жаңа объектi. касының IІ лық негізде. табиғат
лердi (албырт Үкіметіне тоқсаны мелерге пайдалану.
балық, көк. ақпарат. сәйкес шылар
серке, бекiре қаражаттары
балықтары)
жасанды түрде
өсiрудiң
биотехноло.
гияларын
енгiзу
_________________________________________________________________
4. Балық шаруашылығын дамытуды ғылыми қамтамасыз ету
_________________________________________________________________
22 Трансшекаралық Қазақстан АШМ Жыл Барлығы: Республикалық
су ағындарының Республи. сайын 51,4 бюджет
гидрологиялық касының IV 2004ж.-
режимiне Үкіметіне тоқсан 17
талдау ақпарат 2005ж.-
жүргiзу және 17,2
оның 2006ж.-
биоресурстардың 17,2
қалыптасуына
ықпалын айқындау
_________________________________________________________________
23 Республикалық Қазақстан АШМ Жыл Барлығы: Республикалық
маңызы бар Республи. сайын 144 бюджет
iрi балық касының IV Жылдар
шаруашы. Үкіметі тоқсан бойынша:
лығы су қаулысы. 2004ж.-
айдындары ның 48
кәсiпшiлік жобасы 2005ж.-
учаскелерiнің 48
балық өнiмдi. 2006ж.-
лігi мен 48
балық
аулаудың
оңтайлы
рұқсат
етiлетiн
мөлшерiн
айқындау
Кәсіпшілік
балық
үйiрлерінің
жай-күйi
мен олардың
қорларын
бағалаудың
негiзiнде
облыстық су
айдындарында
балық аулаудың
оңтайлы рұқсат
етілетiн мөлшерiн
айқындау
_________________________________________________________________
24 Сирек Қазақстан АШМ 2006 Техника. Жергілікті
кездесетiн Республи. жылдың лық-экономи. бюджеттер,
және жойылу касының IІ калық негіз. табиғат
қаупi төнген Үкіметіне тоқсаны демелерге пайдаланушы.
балық ақпарат сәйкес лар қаражат.
түрлерiнiң тары
қазiргi жай-
күйiне талдау
жүргізу.
Сирек
кездесетiн
және жойылу
қаупi төнген
балық түрлерін
жасанды түрде
ұдайы молайту
биотехнология.
ларын жетiлдiру
әрi әзiрлеу
_________________________________________________________________
22 Балық шаруа. Қазақстан АШМ 2005 2005ж.-* Республикалық
шылығын Республи. жылдың бюджет
дамытуды касының IV
ақпараттық- Үкіметіне тоқсаны
талдамалық ақпарат
қамтамасыз
етуді
ұйымдастыру
_________________________________________________________________
* қаржыландыру көлемi тиiстi қаржы жылына арналған республикалық қалыптастыру кезінде нақтыланады.

Об утверждении Программы развития рыбного хозяйства Республики Казахстан на 2004-2006 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 2003 года N 1344

В соответствии с Планом мероприятий по реализации Программы Правительства Республики Казахстан на 2003-2006 годы, утвержденным постановлением Правительства Республики Казахстан от 5 сентября 2003 года N 903, и в целях дальнейшего развития рыбного хозяйства страны, создания условий для сохранения и развития ценных видов рыб и эффективного использования рыбных запасов Правительство Республики Казахстан постановляет:

1. Утвердить прилагаемую Программу развития рыбного хозяйства Республики Казахстан на 2004-2006 годы (далее - Программа).

2. Государственным органам обеспечить выполнение мероприятий, предусмотренных Программой.

3. Министерству сельского хозяйства Республики Казахстан ежегодно к 1 февраля и к 1 августа представлять в Правительство Республики Казахстан информацию о ходе реализации Программы.

4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на Заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан - Министра сельского хозяйства Республики Казахстан Есимова А.С.

5. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Утверждена
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 29 декабря 2003 года N 1344

Программа
развития рыбного хозяйства
Республики Казахстан
на 2004-2006 годы

1. Паспорт
___________________________________________________________________
Наименование Программа развития рыбного хозяйства Республики
Казахстан на 2004-2006 годы

Основание План мероприятий по реализации Программы
для разработки Правительства Республики Казахстан на 2003-2006
годы, утвержденный постановлением Правительства
Республики Казахстан от 5 сентября 2003 года N
903 (пункт 7.5.18.)

Основной Министерство сельского хозяйства Республики
разработчик Казахстан

Цель Программы Главная цель - развитие рыбного хозяйства
страны, создание условий для сохранения ценных
видов рыб и рационального использования рыбных
запасов

Задачи Программы В соответствии с поставленными целями
первоочередными задачами Программы являются:
усовершенствование нормативной правовой базы
для эффективного развития рыбного хозяйства в
современных условиях;
создание эффективной системы
государственного управления рыбной отраслью;
формирование эффективной системы охраны,
воспроизводства рыбных запасов на
рыбохозяйственных водоемах Республики Казахстан;
формирование и пополнение промысловых
запасов ценных видов рыб в рыбохозяйственных
водоемах и создание условий для развития озерно-
товарных хозяйств;
научное обеспечение развития рыбного хозяйства

Сроки реализации 2004-2006 годы
Программы

Финансирование Предполагаемые расходы для реализации Программы
Программы составляют: из республиканского бюджета на
2004-2006 годы - 1 302,8 млн. тенге, в том числе
в 2004 году - 630,4 млн. тенге, 2005 году -
330,2 млн. тенге, 2006 году - 342,2 млн. тенге,
а также возможно привлечение средств из местных
бюджетов, от природопользователей и между-
народных финансовых институтов

Ожидаемые Предполагается обеспечить:
результаты увеличение рыбных ресурсов в рыбохозяйственных
водоемах Республики Казахстан;
увеличение объемов добычи рыбы в
рыбохозяйственных водоемах Республики Казахстан
с 36,1 тыс. тонн в 1998-2001 годах до 51,7 тыс.
тонн в 2006 году;
создание эффективной системы
государственного управления рыбной отраслью
--------------------------------------------------------------------

2. Введение

Программа развития рыбного хозяйства Республики Казахстан на 2004-2006 годы (далее - Программа) разработана в соответствии с постановлением Правительства Республики Казахстан от 5 сентября 2003 года N 903 "О Плане мероприятий по реализации Программы Правительства Республики Казахстан на 2003-2006 годы".
В условиях недостаточного финансирования в последние годы и ряда других причин, связанных с реформированием экономики страны, и в связи с этим резкого спада рыбного хозяйства республики, а также возрастающего спроса на рыбную продукцию возникает необходимость принятия безотлагательных мер по восстановлению, устойчивому использованию рыбных ресурсов и определению перспектив для развития рыбной отрасли.
Базой для этого является значительный фонд рыбохозяйственных водоемов, существующие предприятия воспроизводственного назначения, физические и юридические лица, занимающиеся рыболовством и переработкой рыбной продукции.
На этапе 2004-2006 годов Программа предусматривает увеличение объемов добычи основных промысловых видов рыб и принятие ряда неотложных мер по сохранению генофонда редких видов рыб, сохранение и устойчивое использование рыбных ресурсов водоемов Республики Казахстан, создание эффективной системы государственного управления рыбной отраслью и совершенствование нормативной правовой базы отрасли.

3. Анализ современного состояния рыбной отрасли

При плановой экономике в Казахстане рыбное хозяйство было одним из высокоразвитых доходных отраслей народного хозяйства. В 1991 году объем вылова рыбы и производства рыбной продукции составлял свыше 80 тыс. тонн, в том числе прудовой - 8,8 тыс. тонн. Во всех областях были созданы рыбзаводы и рыбокомбинаты, а на Урало-Каспийском бассейне, озере Балхаш и Алакульской системе озер - производственные объединения.
Основу рыбного хозяйства страны составляет рыбохозяйственный фонд водоемов, в состав которого входят значительные акватории Каспийского и Аральского морей, Балхаш-Илийский рыбопромысловый бассейн, Бухтарминское, Капшагайское, Шардаринское водохранилища, Алакольская система озер и другие водоемы общей площадью 3 млн. га.
Сложное экономическое положение страны на начальном этапе перехода на рыночную экономику отразилось и на рыбной отрасли. После упразднения Министерства рыбного хозяйства, а затем и соответствующего комитета сократились объемы финансирования отрасли, особенно по воспроизводству и охране рыбных запасов. По сравнению с началом 90-х годов объемы вылова рыбы снизились в три раза (таблица 1). В то же время запасы осетровых рыб сократились в 9 раз. Один из его видов (шип) уже утратил свое промысловое значение. Другие виды, имевшие в прошлом высокую промысловую численность, из-за угрозы исчезновения занесены в Красную книгу Казахстана.
Перестало существовать целое направление рыбного хозяйства - товарное рыбоводство.
Такое положение в определенной степени обуславливалось отсутствием целенаправленной государственной политики рыбной отрасли, разрозненностью государственного управления рыбным хозяйством.
Так, воспроизводством и регулированием рыбного хозяйства занимался Комитет лесного, рыбного и охотничьего хозяйства, государственным контролем и охраной рыбных запасов - бывшее Министерство природных ресурсов и охраны окружающей среды, а переработка рыбных ресурсов была в ведении бывшего Министерства экономики и торговли.
Это способствовало нелегальному вылову рыбы и ее контрабанде. В этой связи объемы обеспечения населения рыбной продукцией значительно снизились. При рекомендованной Институтом питания Академии наук Республики Казахстан норме потребления рыбы на душу населения в 14 кг в год уровень среднедушевого потребления снизился до 4,3 кг в год. Для восполнения этого вида продукции в последние годы импортируется значительное количество рыбы и рыбной продукции.
При этом объем импортируемой рыбной продукции приобретает характер возрастающей тенденции. За период с 1995 по 2001 годы объем импорта рыбной продукции превысил экспортные поставки на 9,3 тыс. тонн, а в денежном выражении - на 11 млн. долларов США, тогда как имеющиеся возможности увеличения добычи и производства рыбы в республике не используются в полной мере.

Таблица 1

Динамика уловов рыбы в Казахстане по годам

____________________________________________________________________
N ! Основные ! Годы (тыс. тонн)
п/п! рыбохозяйственные !--------------------------------------------
! водоемы ! 1975 ! 1980 ! 1986 ! 1990 ! 1995 ! 2000
-------------------------------------------------------------------
1 Урало-Каспийский
бассейн, всего, 59,4 50,3 39,3 43,8 26,7 21,6
в т.ч. осетровые 8,2 8,1 5,9 1,9 0,57 0,25

2 Балхаш-Илийский
бассейн 12,6 12,4 11,8 11,0 6,6 3,3

3 Капшагайское
водохранилище 0,6 0,8 1,3 1,1 0,54 0,7

4 Алакольская
группа озер 4,7 3,0 2,5 2,1 1,4 0,9

5 Бухтарминское
водохранилище 12,7 8,5 7,5 7,9 6,0 9,3

6 Шульбинское
водохранилище - - 0,01 0,01 0,06 0,15

7 Шардаринское
водохранилище 1,8 1,7 1,8 2,5 1,6 0,36

8 Аральское море 8,2 9,0 8,6 0,2 - 0,3
--------------------------------------------------------------------
Итого 100,0 85,7 72,8 68,6 42,8 36,7
--------------------------------------------------------------------

На многих рыбохозяйственных водоемах продолжается селективное изъятие наиболее ценной в коммерческом отношении рыбы (сазан, белый амур, судак, жерех). По видам рыб с более низкой рыночной стоимостью (плотва, вобла и др.) в среднем осваивается от 30 до 50 % утвержденных на их добычу лимитов.
До начала 90-х годов осваивалось до 70-80 % выделенных лимитов, в последние годы в среднем осваивается не более 50 % утвержденных лимитов, а по некоторым водоемам только
30 % (таблица 2).
Учитывая неблагополучное положение крупных рыбохозяйственных водоемов из-за ненадлежащего состояния протоков и рыбоходных каналов, обеспечивавших условия для естественного воспроизводства промысловых рыб, возникла необходимость проведения на них комплекса рыбохозяйственных мелиоративных мероприятий, что предполагает выделение значительных финансовых средств из республиканского бюджета.
С 1992 года не проводилась рыбохозяйственная мелиорация на крупных водоемах республики, за исключением Урало-Каспийского бассейна (в 2002 году с республиканского бюджета было выделено 111,8 млн. тенге).
Начиная с 80-х годов с осуществлением комплекса работ по зарыблению в республике проводились мероприятия по созданию на базе средних и малых озер озерно-товарных рыбных хозяйств (ОТРХ). К 1986 году из 11 созданных ОТРХ общей площадью 41,8 тыс. гектаров в строй действующих вошли только 10.
В последующий период, в связи с сокращением объема финансирования и производства молоди рыбоводных хозяйств, ОТРХ прекратили свое существование. В настоящее время в связи с намечаемыми мероприятиями по увеличению производства рыбопосадочного материала в рыбоводных хозяйствах появляется возможность восстановить деятельность ОТРХ.
В настоящее время для осуществления функций государственного управления рыбным хозяйством согласно постановлению Правительства Республики Казахстан от 18 июля 2003 года N 714 "Некоторые вопросы Комитета рыбного хозяйства Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан" создан Комитет рыбного хозяйства Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан.
Для зарыбления естественных водоемов в отрасли построены и действуют 10 рыбопитомников и нерестово-выростных хозяйств. Проектная мощность по выращиванию молоди всех рыбоводных хозяйств составляла 140,86 млн.штук. Выпуск сеголетков в водоемы ранее достигал до 60 млн. штук, а производство личинок сиговых рыб до 70-80 млн.штук.
В 1998 году в устье реки Урал введены в строй два осетровых рыбоводных завода мощностью выращивания по 3 млн. молоди осетровых видов рыб каждый.
Действующие государственные предприятия воспроизводственного назначения требуют капитального ремонта, реконструкции и модернизации, так как выделяемые средства из государственного бюджета обеспечивали лишь технологические процессы по выращиванию молоди рыб.

Таблица 2

Динамика уловов рыбы и освоение лимитов по годам

____________________________________________________________________
N ! ! 1990 ! 1995 ! 1998
п/п! !----------------------------------------------------
! !Лимит!Факт ! % !Лимит! Факт! % !Лимит! Факт! %
--------------------------------------------------------------------
1 Урало-
Каспийский
бассейн 50,4 43,8 86,9 51,2 26,6 51,9 49,4 27,2 55,0

2 Балхаш-
Илийский
бассейн 11,2 11,0 98,2 12,0 6,6 55,0 10,7 3,5 32,7

3 Капшагайское
водо-
хранилище 1,2 1,1 91,6 1,28 0,54 42,1 1,1 0,55 50,0

4 Алакольская
группа озер 1,5 2,1 140,0 3,1 1,4 45,1 4,4 0,53 12,0

5 Бухтарминское
водо-
хранилище 6,8 7,9 116,1 14,3 6,0 41,9 13,6 5,6 41,0

6 Шульбинское
водо-
хранилище - 0,01 - 0,2 0,06 30,0 0,33 0,09 27,1

7 Шардаринское
водо-
хранилище 1,7 2,5 147,0 2,8 1,6 57,1 0,6 0,4 66,6

8 Аральское
море - - - 0,54 - - 0,86 0,15 17,4
--------------------------------------------------------------------

Итого 72,8 68,6 94,2 85,4 42,8 50,1 81,4 38,0 46,6
--------------------------------------------------------------------
(продолжение таблицы)
__________________________________________
N ! 1999 ! 2000
п/п!--------------------------------------
! Лимит! Факт ! % ! Лимит! Факт ! %
------------------------------------------
1 48,1 24,9 51,7 46,4 21,6 46,5
2 11,3 4,5 39,8 10,0 3,3 33,0
3 0,97 0,45 46,0 0,8 0,7 87,5
4 1,68 0,76 47,5 4,8 0,9 18,7
5 11,4 7,7 67,5 10,0 9,3 93,0
6 0,3 0,15 50,0 0,33 0,15 45,4
7 0,47 0,2 42,5 0,3 0,36 120
8 0,94 0,2 21,2 1,1 0,3 27,0
------------------------------------------
Итого
75,1 38,8 51,6 73,8 36,7 49,7
------------------------------------------

Рыбоводные работы проводятся в Бухтарминском, Капшагайском, Шардаринском водохранилищах, Урало-Каспийском бассейне, Северо-Казахстанской, Костанайской, Карагандинской, Павлодарской областях.
Программой предусматривается увеличение финансовых средств на рыбоводные работы в 1,5 раза, что составляет 247 млн. тенге, а также на материально-техническое обеспечение предприятий воспроизводственного назначения в размере 91 млн. тенге.
В настоящее время не проводятся акклиматизация и товарное выращивание осетровых и других ценных видов рыб.
Существующие особо охраняемые природные территории не обеспечивают охрану, изучение и восстановление численности редких и исчезающих видов рыб, занесенных в Красную книгу. В связи с этим необходимо создание особо охраняемых природных территорий по охране, изучению и восстановлению рыбных ресурсов.
Кроме того, необходимо разработать и совершенствовать биотехнологию искусственного разведения редких видов рыб, а также механизм льготного предоставления права на ограниченное изъятие редких видов рыб для научно-исследовательских целей.
На сегодняшний день общественные отношения по использованию и охране рыбных запасов регулируются в соответствии с Законом Республики Казахстан от 21 октября 1993 года "Об охране, воспроизводстве и использовании животного мира", Правилами рыболовства и добывания других водных животных в Республике Казахстан, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 4 декабря 1996 года N 1480, Правилами закрепления, использования и охраны рыбохозяйственных водоемов, утвержденными постановлением Кабинета Министров Республики Казахстан от 5 апреля 1995 года N 414.
Указанные нормативные правовые акты являются устаревшими и не соответствуют современным требованиям.
Программой предусматривается внесение изменений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан:
касательно порядка оплаты за пользование рыбными ресурсами, а также в части освобождения от платы за пользование животным миром следующей категории лиц:
научно-исследовательские организации, осуществляющие изучение и использование животного мира в научных и исследовательских целях в рамках государственного заказа;
специально уполномоченные органы контроля и охраны животного мира при проведении контрольных ловов, а также при отлове и добыче животных с целью акклиматизации и разведения;
участники ВОВ и лица, приравненные к ним, решением Правительства Республики Казахстан по спортивно-любительскому рыболовству;
физические и юридические лица, при использовании искусственно выращенной рыбы в водоемах, принадлежащих им для товарного выращивания;
в части рассмотрения органами рыбоохраны дел об административных правонарушениях и наложения административных взысканий;
по наделению госинспекторов рыбоохраны правами производства дознания по делам о нарушениях рыбоохранного законодательства, а также ответственность за оказание неповиновения, сопротивления госинспекторам рыбоохраны при исполнении ими служебных обязанностей, а также за преступное посягательство на их жизнь и здоровье;
в части конфискации незаконно добытой рыбы, транспортных средств, а также предметов, явившихся орудиями совершения преступлений.
В связи с отрицательным воздействием на состояние рыб действующих нефтегазовых месторождений, расположенных вблизи зон рыбного хозяйства, затопленных объектов недропользования, последствий аварийных ситуаций при транспортных операциях на море, возникает необходимость разработки экологических требований к рыбохозяйственной деятельности и методики подсчета ущерба, нанесенного рыбному хозяйству при разведке и добыче углеводородного сырья, эксплуатации водозаборных сооружений и эксплуатации судов на рыбохозяйственных водоемах.
Предусматривается разработка программы экологического мониторинга водоемов и водотоков рыбохозяйственного значения, поскольку отсутствие контроля качества вод в современных условиях и прогнозирования состояния водоемов и водотоков на перспективу под влиянием антропогенных факторов затрудняет возможность оценки загрязненности водотоков и водоемов не только по химическим показателям, но и по гидрохимическим.
В области использования рыбных запасов международное сотрудничество Республики Казахстан осуществляется в Комиссии по водным биологическим ресурсам Каспийского моря, имеющей статус рекомендательного органа, и совместных научных исследованиях на Каспийском море.
Налаживаются информационные и консультационные контакты с Продовольственной и сельскохозяйственной организацией ООН (далее - Продсельхозорганизация). В 2001 г. на базе Казахского НИИ рыбного хозяйства было проведено совещание экспертов Продсельхозорганизации по рыбохозяйственному использованию ирригационных водоемов в Центральной и Средней Азии с участием специалистов Казахстана, Узбекистана, Киргизии, Туркмении, Исламской республики Иран, Монголии.
Отдельные исследования рыбохозяйственных водоемов проводятся по международным грантам, финансирующим преимущественно узкие вопросы рыбного хозяйства.
В настоящее время причинами контрабанды икры и ценных пород рыб в Атырауской области являются высокий уровень безработицы, неблагополучное экономической состояние производственных кооперативов, расположенных на побережье Каспийского моря и в предустьевом пространстве рек Урал и Кигач, значительные ставки налоговых сборов и низкие закупочные цены ОАО "Атыраубалык". Низкозатратная доходность икорного бизнеса развивает незаконный рыбный промысел жителей прибрежных районов с созданием ими организованных браконьерских групп, оснащенных современным быстроходным водным транспортом и новейшими приборами морской навигации.
Принимаемые меры по пресечению незаконной добычи рыбы не приносят желаемых результатов. Одними из причин являются: недостаточная охрана рыбных запасов, слабое взаимодействие и материально-техническое оснащение территориальных органов, призванных обеспечить борьбу с браконьерством.
В целях пресечения транснациональной преступности планируется организовать взаимодействие по приграничному сотрудничеству правоохранительных органов Атырауской области Республики Казахстан и Астраханской области Российской Федерации. Продолжить совместные мероприятия, направленные на пресечение незаконной добычи, контрабанды и реализации осетровой и другой рыбной продукции на приграничных территориях.
Предусматривается наладить приграничное сотрудничество природоохранных органов России и Казахстана по пресечению браконьерства, намечается усилить меры государственного контроля за выдачей и использованием квот на вылов осетровых видов рыб.
В области рыбоводства и воспроизводства рыбных запасов Республика Казахстан значительно отстает от ведущих стран и использует устаревшие технологии, из-за отсутствия международного сотрудничества и закупки новых технологий.
Практически прекратилось сотрудничество в области образования, стажировок, обмена опытом и технологиями.
В рамках данной Программы предлагаются следующие пути развития рыбного хозяйства:
совершенствование нормативной и законодательной базы, развитие международного сотрудничества,
усиление охраны рыбных ресурсов и проведение рыбохозяйственных мелиоративных работ,
искусственное воспроизводство рыбных запасов в водоемах республики,
научное обеспечение развития рыбного хозяйства.
Реализация данной Программы предполагается за счет средств республиканского и местного бюджетов, средств природопользователей, международных финансовых институтов.

4. Цель и задачи Программы

Цель Программы:
развитие рыбного хозяйства страны, создание условий для сохранения и развития ценных видов рыб, а также рациональное использование рыбных запасов.

Основные задачи Программы:

усовершенствовать нормативную правовую базу для эффективного развития рыбного хозяйства;
создать эффективную систему государственного управления рыбной отраслью;
сформировать эффективную систему охраны, воспроизводства рыбных ресурсов;
сформировать и пополнить промысловые запасы ценных видов рыб и создать условия для развития озерно-товарных хозяйств;
научное обеспечение развития рыбного хозяйства.

5. Основные направления и механизм
реализации Программы

Реализация Программы будет осуществляться по следующим основным направлениям:

5.1. Совершенствование законодательной базы

В целях совершенствования законодательной базы будут разработаны нормативные правовые акты в части:
освобождения от платы за пользование животным миром некоторых категорий лиц, а также касательно порядка оплаты за пользование животным миром;
рассмотрения органами рыбоохраны дел об административных правонарушениях и наложения административных взысканий;
по наделению госинспекторов рыбоохраны правами производства дознания по делам о нарушениях рыбоохранного законодательства, а также предусмотреть ответственность за оказание неповиновения, сопротивления госинспекторам рыбоохраны при исполнении ими служебных обязанностей, а также за преступное посягательство на их жизнь и здоровье;
конфискации незаконно добытой рыбы, транспортных средств, а также предметов, явившихся орудиями совершения преступлений;
усиления мер ответственности природопользователей и органов охраны рыбных ресурсов за освоением лимитов и квот вылова рыб;
предоставления природопользователям рыбохозяйственных водоемов или рыбопромысловых участков на длительный срок (свыше 10 лет);
усовершенствования системы проведения тендеров по закреплению рыбохозяйственных водоемов или их участков с приоритетным правом закрепления их за местными природопользователями;
введения дифференцированной платы за пользование рыбными ресурсами в зависимости от удаленности рыбохозяйственных водоемов от основных рынков сбыта, их коммерческой стоимости, традиционного природопользования, а также в научных целях;
совершенствования тарифно-таможенной политики в отношении импортируемой рыбной продукции с целью защиты отечественного рынка:
принятия соглашений о сохранении биологических ресурсов Каспийского моря и управления ими, а также об учреждении Комиссии по водным биологическим ресурсам Каспийского моря;
заключения соглашения по сотрудничеству органов рыбоохраны Казахстана и России;
развития озерно-товарных хозяйств;
утверждения методики подсчета ущерба, нанесенного рыбному хозяйству при разведке и добыче углеводородного сырья, эксплуатации водозаборных сооружений и эксплуатации судов на рыбохозяйственных водоемах;
утверждения программы экологического мониторинга водоемов и водотоков рыбохозяйственного значения;
утверждения экологических требований к рыбохозяйственной деятельности;
утверждения Правил проведения мелиоративных работ на рыбохозяйственных водоемах.

5.2. Охрана рыбных ресурсов и рыбохозяйственные
мелиоративные работы

Межобластные бассейновые управления по охране рыбных ресурсов и регулированию рыболовства эффективно осуществляют свою деятельность по бассейновому принципу, которая заключается в охране рыбных ресурсов на региональных водоемах, расположенных на территории двух и более областей, и имеющих трансграничный характер. Необходимость данного подхода определяется объективной целостностью водных биоресурсов. В настоящее время вышеуказанные управления не являются государственными органами и не могут осуществлять государственные контрольные и надзорные функции. В этой связи, а также в целях повышения эффективности выполнения функций в области охраны и использования рыбных запасов, существующие государственные учреждения - межобластные бассейновые управления будут наделены статусом государственных органов, а их работники - государственных служащих.
Для эффективной реализации государственной политики в области охраны и использования рыбных запасов предусматривается:
на водоемах, расположенных на территории одной области и не имеющих трансграничный характер, будут реорганизованы территориальные органы Комитета рыбного хозяйства Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан - зональные рыбные инспекции на базе существующей штатной численности в областные территориальные управления рыбного хозяйства (рисунок 1);
создание Арало-Сырдарьинского бассейнового управления по охране рыбных ресурсов и регулированию рыболовства;

Рисунок 1

Предлагаемая структура государственного управления
и контроля за рыбными ресурсами в водоемах
Республики Казахстан

_________________________________
Министерство сельского хозяйства
Комитет рыбного хозяйства
---------------------------------

_________________ ___________________ _________________
Территориальные Межобластные Республиканские
областные бассейновые государственные
управления рыбного управления по казенные пред-
хозяйства охране рыбных приятия воспро-
ресурсов и регули- изводственного
рованию рыболовства назначения:
рыбопитомники;
Урало-Каспийское нерестово-
Балхаш-Алакольское выростные
Зайсан-Иртышское хозяйства;
Арало-Сырдарьинское производственно-
акклиматизацион-
ная станция;
осетровые
рыбоводные
заводы
_________________ ___________________ ________________

! !
________________ ___________________
Водоемы Водоемы
областного межобластных
значения бассейнов
----------------- -------------------


развитие материально-технической базы бассейновых управлений по охране рыбных ресурсов и регулированию рыболовства и территориальных органов Комитета рыбного хозяйства Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан;
улучшение кадрового обеспечения рыбоохраны путем:
организации подготовки кадров рыбоохраны на базе государственных высших учебных заведений;
усиления ихтиологической службы, которая будет вести мониторинг состояния рыбного промысла и рыбных запасов.
Предполагается обеспечение минимального необходимого объема рыбохозяйственных мелиоративных работ в период 2004-2006 гг., а именно проведение дноуглубительных работ устья рек Урал и Кигач. Рыбохозяйственные мелиоративные работы должны проводиться при следующих условиях:
при наличии биологического обоснования, прошедшего государственную экологическую экспертизу в установленном порядке;
на водоемах, расположенных на территории одной области, виды мелиоративных работ должны согласовываться с уполномоченным государственным органом по охране рыбных ресурсов.

5.3. Искусственное воспроизводство рыбных
запасов в водоемах республики

В этом направлении необходимы:
1) формирование промысловой численности ценных видов рыб в водоемах республики, стабилизация и повышение численности нерестовых популяций ценных видов рыб, в том числе:
увеличение ежегодного зарыбления водоемов согласно существующим рыбоводным нормативам с целью максимального изъятия подросшей товарной рыбной продукции;
создание самовоспроизводящихся промысловых стад ценных видов рыб, осуществляющих периодическое пополнение молодью для увеличения их доли в ихтиофауне водоемов и изъятие рыб согласно расчетам оптимально допустимых уловов;
проведение рыбохозяйственных мелиоративных работ по подготовке озер к зарыблению;
осуществление селективного облова малоценных видов рыб в местах их концентраций для снижения конкурентных взаимоотношений с ценными видами рыб;
2) развитие материально-технической базы предприятий рыбовоспроизводственного назначения;
3) разработка естественно-научных и технико-экономических обоснований организаций природных резерватов в местах обитания и размножения редких видов рыб;
4) разработка республиканской схемы акклиматизации и зарыбления водоемов, в том числе:
оценка экологического состояния и подготовка биологических и технико-экономических обоснований акклиматизации и зарыбления малых водоемов;
подготовка биологического и технико-экономического обоснований для промышленного производства;
усовершенствование биотехнологии искусственного воспроизводства (определение оптимального возраста рыбопосадочного материала для различных водоемов, уточнение мест выпуска молоди);
создание и развитие высокопродуктивного племенного материала в Научно-производственном центре рыбного хозяйства Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан;
разработка биологических и технико-экономических обоснований развития прудовых и индустриальных рыбоводных хозяйств;
оценка современного состояния прудовых хозяйств и потенциала для индустриального рыбоводства;
проведение анализа деятельности нерестово-выростных хозяйств и рыбопитомников и оценка эффективности применяемых технологий зарыбления;
акклиматизация и выращивание осетровых видов рыб в Аральском (Малом) море, озерах Балхаш, Зайсан, Капшагайском водохранилище и других водоемах в соответствии с биологическими обоснованиями;
разработка республиканской схемы акклиматизации и зарыбления водоемов, по которой будут приняты необходимые меры:
по сохранению и устойчивому использованию редких и исчезающих видов рыб;
по определению современного состояния популяций редких и исчезающих видов рыб;
по разработке и совершенствованию биотехнологии искусственного воспроизводства редких и исчезающих видов рыб;
по разработке естественно-научных и технико-экономических обоснований организации природных резерватов в местах обитания и размножения редких видов рыб;
по акклиматизации, реакклиматизации и зарыблению водоемов особо охраняемых природных территорий (ООПТ);
по усилению охраны рыб в местах обитания, природных резерватах и приспособленных водоемах;
5) организация природных резерватов в местах обитания редких и исчезающих видов рыб, в том числе:
сохранение генофонда и пути увеличения численности редких видов рыб, занесенных в Красную книгу Республики Казахстан, до хозяйственной значимости;
анализ современного состояния редких и исчезающих видов рыб;
оценка роли существующих ООПТ в сохранении видов рыб, занесенных в Красную книгу;
разработка рекомендаций по повышению численности редких видов рыб и их ограниченному хозяйственному использованию;
рекомендация мероприятий по сохранению и увеличению численности видов в их естественных местах обитания;
6) внедрение биотехнологии искусственного разведения новых объектов для промышленного производства (лососей, судака, осетровых).

5.4. Научное обеспечение развития рыбного хозяйства

В целях научного обеспечения развития рыбного хозяйства предусматриваются:
1) проведение анализа гидрологического режима трансграничных водоемов и определение его влияния на формирование биоресурсов;
2) определение рыбопродуктивности промысловых участков и оптимально-допустимых уловов рыбохозяйственных водоемов, в том числе:
осуществление постоянного мониторинга за состоянием рыб и разработка рекомендаций по управлению ихтиофауной;
проведение постоянного мониторинга за состоянием ценных видов рыб;
проведение оценки эффективности рыбохозяйственных мелиоративных работ;
проведение паспортизации рыбохозяйственных водоемов с целью определения реальных запасов рыбных ресурсов;
обеспечение постоянного мониторинга за динамикой численности промысловых стад рыб;
проведение оценки современного состояния биоресурсов малых водоемов Казахстана;
оценка кормовой базы и рыбопродуктивности малых водоемов;
разработка биологических и технико-экономических обоснований развития прудовых и индустриальных рыбоводных хозяйств;
3) проведение анализа современного состояния редких и исчезающих видов рыб, совершенствование и разработка биотехнологии искусственного воспроизводства редких видов рыб;
4) осуществление информационно-аналитического обеспечения рыбного хозяйства:
совершенствование форм статистической отчетности предприятий и организаций рыбного хозяйства;
проведение анализа деятельности предприятий рыбного хозяйства и рынка рыбной продукции;
создание единого электронного банка данных по состоянию рыбного хозяйства Республики Казахстан.

6. Необходимые ресурсы и источники их финансирования

Финансирование Программы осуществляется за счет средств республиканского и местных бюджетов, средств природопользователей, международных финансовых институтов.
Сумма финансирования из средств республиканского бюджета, необходимая для реализации Программы, составляет: на 2004 год - 630,4 млн. тенге, на 2005 год - 330,2 млн. тенге, на 2006 год - 342,2 млн. тенге.
При этом ежегодные объемы финансирования Программы будут уточняться при формировании республиканского бюджета на соответствующий год.

7. Ожидаемый результат от реализации Программы

На водоемах будут сформированы промысловые стада из ценных видов рыб, повышена рыбопродуктивность водоемов, увеличены нерестовые части популяции.
Пройдут промышленную апробацию линии казахстанского и югославского карпа, белого толстолобика, на полную мощность начнут работу прудовые хозяйства, начнутся экспериментальные работы по внедрению новых объектов промышленного производства рыбы, совершенствованию их биотехнологии выращивания и получения товарной продукции.
Создание единого информационного поля рыбного хозяйства, проведение анализа деятельности всей рыбной отрасли, предложение мероприятий по увеличению производства и снабжения рыбной продукцией населения Республики Казахстан.
Принятие нормативных правовых актов, способствующих восстановлению, развитию рыбного хозяйства страны.
Международные соглашения по использованию и охране трансграничных био- и водных ресурсов, увеличение экспорта рыбной продукции, приток дополнительных средств за счет инвестиций.
Конечным результатом Программы является достижение к 2006 году соответствия между прогнозом и фактическими уловами рыб в водоемах Республики Казахстан (ввиду отсутствия морского рыбодобывающего флота лимит вылова морских видов рыб Урало-Каспийского бассейна не осваивается и в расчете не учитывается).
Это позволит планировать в дальнейшем развитие рыбодобывающей и рыбоперерабатывающей промышленности.
Контрольным уровнем принят прогноз уловов рыбы в 2003 году. Ожидаемое валовое производство и валовая продукция рыб с естественных водоемов Республики Казахстан по прогнозу на 2006 год показана в таблице 3.

Таблица 3

Ожидаемое валовое производство и валовая продукция рыб
с естественных водоемов Республики Казахстан
на 2006 год

____________________________________________________________________
Водоемы ! Валовое ! Валовая
!производство! продукция
--------------------------------------------------------------------
! тонн ! млн. тенге
-------------------------------------------------------------------
Урало-Каспийский бассейн 23566,59 638,9
Озеро Балхаш 8144 144,5
Алакольская система озер 2823 35,9
Капшагайское водохранилище 1978 43,8
Аральское (Малое) море 1350 40,5
Шардарьинское водохранилище 315 10,2
Бухтарминское водохранилище 9065 269,8
Шульбинское водохранилище 491 20,1
Другие водоемы 3993,5 83,2
-------------------------------------------------------------------
Всего 51726,09 1286,9
-------------------------------------------------------------------

Будет сформирована эффективная система государственного управления рыбным хозяйством Республики Казахстан, основанная на бассейновом принципе и учитывающая эколого-биологическую и социально-экономическую специфику регионов.
Предполагается, что за счет усиления рыбоохранных и рыбохозяйственных мелиоративных работ, оправдываемость прогноза ежегодно будет возрастать ориентировочно на 33 %.
Прогноз ожидаемых фактических уловов до 2006 года рассчитан на увеличение объемов добычи в сравнении с осредненными фактическими уловами по водоемам за 1998-2001 гг. (36,11 тыс. т) с учетом достижения к 2006 году оптимально допустимых уловов (ОДУ) 2003 года (51,71 тыс. т).

Таблица 4

Прогноз уловов рыбы
из рыбохозяйственных водоемов Республики Казахстан

(тыс. тонна)

____________________________________________________________________
N !Основные !Фактически ! Лимит на ! Ожидаемые
п/п!рыбохозяйствен- !улов за ! 2003 год ! фактические уловы
!ные водоемы !1998-2001 ! (ОДУ) ! по годам
! !годы ! !------------------------
! ! ! ! 2004 ! 2005 ! 2006
--------------------------------------------------------------------
1 Урало-Каспийский
бассейн 22,22 23,56 22,67 23,11 23,56

2 Балхаш- 3,71 8,14 5,18 6,66 8,14
Илийский бассейн

3 Капшагайское
водохранилище 0,6 1,98 1,06 1,52 1,98

4 Алакольская
система озер 0,79 2,82 1,46 2,14 2,82

5 Бухтарминское
водохранилище 7,54 9,06 8,05 8,55 9,06

6 Шульбинское
водохранилище 0,14 0,49 0,25 0,37 0,49

7 Шардаринское
водохранилище 0,28 0,32 0,29 0,31 0,32

8 Аральское море 0,32 1,35 0,66 1,0 1,35

9 Другие водоемы 0,51 3,99 1,67 2,83 3,99
-------------------------------------------------------------------
Итого 36,11 51,71 41,29 46,49 51,71
-------------------------------------------------------------------

8. План мероприятий по реализации Программы <*>

Сноска. В План внесены изменения - постановлением Правительства РК от 3 декабря 2004 г. N 1259 .

______________________________________________________________
N ! Мероприятия ! Форма !Ответст-!Срок ! Предпола-! Источники
п/п! !завершения!венные !испол- ! гаемые ! финанси-
! ! !исполни-!нения ! расходы ! рования
! ! !тели ! ! (млн. !
! ! ! ! ! тенге) !
--------------------------------------------------------------------
1 ! 2 ! 3 ! 4 ! 5 ! 6 ! 7
--------------------------------------------------------------------

1. Совершенствование нормативной и законодательной базы,
развитие международного сотрудничества и внешнеэкономических
связей в области рыболовства и рыбоводства

1 Подготовить Проекты МСХ III Не
нормативные норматив- квартал требуется
правовые акты ных пра- ежегодно
по регулирова- вовых
нию отношений актов
природо-
пользователей
и государствен-
ных органов
управления
рыбными ресур-
сами и другими
водными
животными

2 Разработать Проекты МСХ, IV Не
соглашения о норматив- МООС квартал требуется
сохранении ных 2006
биологических правовых года
ресурсов актов
Каспийского
моря и управле-
ния ими, об
учреждении
Комиссии по
водным биологи-
ческим ресурсам
Каспийского
моря

3 Разработать Проект МСХ IV Не
соглашение по соглашения квартал требуется
сотрудничеству 2006
органов года
рыбоохраны
Казахстана
и России

4 Принять меры Проекты МСХ, III Согласно Местные
по развитию норматив- акимы квартал технико- бюджеты,
озерно-товарных ных облас- 2005 экономи- средства
хозяйств правовых тей, года ческим природо-
актов природо- обоснова- пользо-
пользо- ниям вателей,
ватели кредит

5 Разработать Приказ МСХ, IV 2005г.-* Респуб-
методику под- МСХ МООС квартал ликан-
счета ущерба, ский
нанесенного бюджет
рыбному хозяй-
ству при раз-
ведке и добыче
углеводородного
сырья, эксплуа-
тации водо-
заборных соору-
жений и эксплу-
атации судов
на рыбохозяйст-
венных водоемах

6 Разработать Приказ МСХ, 2005- 2005г.-* Респуб-
программу эко- МСХ МООС 2006гг. 2006г.-* ликан-
логического ский
мониторинга бюджет
водоемов и
водотоков
рыбохозяйст-
венного
значения

7 Разработать Информация МСХ, 2005- 2005г.-* Респуб-
экологические Правитель- МООС 2006 гг. 2006г.-* ликан-
требования к ству ский
рыбохозяйствен- Республики бюджет
ной деятель- Казахстан
ности

8 Разработать Приказ МСХ, III 2004г.- Респуб-
правила о МСХ МООС квартал 1,1 ликан-
мелиоративных 2004 ский
работах на года бюджет
водоемах
Республики
Казахстан

2. Охрана рыбных ресурсов и рыбохозяйственные
мелиоративные работы

9 Подготовить Предложе- МСХ I
предложения ния Пра- квартал
по переводу в вительст- 2004
статус госу- ву Рес- года
дарственных публики
служащих работ- Казахстан
ников бассей-
новых управле-
ний по охране
рыбных ресур-
сов и регулиро-
ванию рыболов-
ства Комитета
рыбного хозяйства
Министерства
сельского хозяй-
ства Республики
Казахстан
(Урало-
Каспийское,
Балхаш-
Алакольское
и Зайсан-
Иртышское)

10 Создать тер- Проект МСХ IV Не
риториальные постанов- квартал требуется
областные ления 2004
управления Правитель- года
рыбного ства
хозяйства Республики
(за счет внут- Казахстан
ренних пере-
распределений)

11 Создать Арало- Проект МСХ IV Не
Сырдарьинское постанов- квартал требуется
бассейновое ления 2004
управление по Правитель- года
охране рыбных ства
ресурсов и Республики
регулированию Казахстан
рыболовства

12 Развивать Информация МСХ III В сос- Респуб-
материально- Правитель- квартал таве ликан-
техническую ству ежегодно расходов ский
базу бассейно- Республики аппарата бюджет
вых управлений Казахстан МСХ
по охране рыб-
ных ресурсов и
регулированию
рыболовства

13 Развивать Информация МСХ III Всего* Респуб-
материально- Правитель- квартал По годам: ликан-
техническую ству 2005 г. 2005г.-* ский
базу террито- Республики и 2006г. 2006г.-* бюджет
риальных Казахстан
органов

14 Организовать Приказ МСХ I Не
подготовку МСХ квартал требуется
кадров ежегодно
рыбоохраны

15 Проводить дно- Информация МСХ, IV Всего* Респуб-
углубительные Правитель- акимы квартал По годам: ликанский
работы устья ству облас- ежегодно 2004 г.- бюджет
рек Урал и Республики тей, 220;
Кигач Казахстан МООС 2005г.-*;
2006г.-*

3. Искусственное воспроизводство рыбных запасов
в водоемах республики

16 Формировать Информация МСХ IV Всего 777 Респуб-
промысловую Правитель- квартал По годам: ликанский
численность ству ежегодно 2004г.- бюджет
ценных видов Республики 247;
рыб в водоемах Казахстан 2005г.-
республики, 259;
стабилизировать 2006г.-
и повышать чис- 271
ленности нерес-
товых популяций
ценных видов рыб

17 Развивать Информация МСХ IV 2004г.- Респуб-
материально- Правитель- квартал 91,3 ликанский
техническую ству 2004 бюджет
базу предприя- Республики года
тий рыбовос- Казахстан
производствен-
ного назначения

18 Разработать Естест- МСХ, IV 2005г.-* Респуб-
естественно- венно- МООС квартал ликанский
научные и научные 2005 бюджет
технико- и ТЭО года
экономические
обоснования
организации
природных
резерватов в
местах обитания
и размножения
редких видов
рыб

19 Разработать Проект МСХ IV Всего:18 Респуб-
республиканскую постанов- квартал 2004г.-6; ликанский
схему акклима- ления 2006 2005г.-6; бюджет
тизации и Правитель- года 2006г.-6
зарыбления ства
водоемов Республики
Казахстан

20 Организовать Проект МСХ, IV Согласно Местные
природные постанов- МООС квартал технико- бюджеты,
резерваты в ления 2006 экономи- средства
местах обитания Правитель- года ческим природо-
редких и ства обосно- пользо-
исчезающих Республики ваниям вателей,
видов рыб Казахстан между-
народных
финан-
совых
институ-
тов

21 Внедрить био- Информация МСХ II Согласно Местные
технологии Правитель- квартал технико- бюджеты,
искусственного ству 2006 экономи- средства
разведения Республики года ческим природо-
новых объектов Казахстан обосно- пользо-
для промышлен- ваниям вателей
ного производ-
ства (лососей,
судака,
осетровых)

4. Научное обеспечение развития
рыбного хозяйства

22 Произвести Информация МСХ IV Всего: Респуб-
анализ гидро- Правитель- квартал 51,4 ликанский
логического ству ежегодно 2004г.-17 бюджет
режима транс- Республики 2005г.-
граничных Казахстан 17,2
водоемов и 2006г.-
определение 17,2
его влияния
на формирование
биоресурсов

23 Определить Постанов- МСХ IV Всего: Респуб-
рыбопродуктив- ление квартал 144 ликанский
ность промысло- Правитель- ежегодно По годам: бюджет
вых участков и ству 2004г.-48
оптимально- Республики 2005г.-48
допустимых Казахстан 2006г.-48
уловов крупных
рыбохозяйствен-
ных водоемов
республикан-
ского значения.
Определить
оптимально-
допустимые
уловы на водое-
мах областного
значения на
основе оценки
состояния и
запасов промыс-
ловых стад рыб

24 Провести Информация МСХ II Согласно Местные
анализ совре- Правитель- квартал технико- бюджеты,
менного состоя- ству 2006 экономи- средства
ния редких и Республики года ческим природо-
исчезающих Казахстан обоснова- пользова-
видов рыб. ниям телей
Совершенство-
вать и разра-
ботать био-
технологии
искусствен-
ного воспроиз-
водства редких
видов рыб

25 Организовать Информация МСХ, IV 2005г.-* Респуб-
информационно- Правитель- АС квартал ликанский
аналитическое ству 2005 бюджет
обеспечение Республики год
развития Казахстан
рыбного
хозяйства
--------------------------------------------------------------------

* объемы финансирования будут уточняться при формировании республиканского бюджета на соответствующий финансовый год.