Қылмыстық істер жөніндегі сот актілерін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қараудың кейбір мәселелері туралы

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2018 жылғы 29 маусымдағы № 9 Нормативтік қаулысы.

Қылмыстық іс жөніндегі іс жүргізуді жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта бастау мәселелерін реттейтін заңнаманы сот практикасында дұрыс және біркелкі қолдану мақсатында Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жалпы отырысы мынадай түсіндірмелер беруге қаулы етеді.

1. Қазақстан Республикасы Қылмыстық процестік кодексінің (бұдан әрі - ҚПК) 53-тарауында көзделген қылмыстық істер жөніндегі сот актілерін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау бойынша іс жүргізу қылмыстық процестің сатысы болып табылып, осы мән-жайлар шешім қабылдау кезінде сотқа мәлім болмаған жағдайда, заңды күшіне енген сот актілерін қайта қарау үшін құқықтық негіздер мәселесінің бар-жоғы шешіледі.

Заңды күшіне енген сот үкімін, қаулысын, оның ішінде ҚПК-нің 71-тарауының тәртібімен шығарылған қаулыны да сот жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарауы мүмкін. Сот актілерін қайта қарау үшін негіздер заңды күшіне енген үкімдегі, қаулыдағы сот түйіндерін теріске шығаратын мән-жайлар болып табылды. Көрсетілген негіздер ҚПК-нің 499-бабының екінші бөлігінде көрсетілген, олар түпкілікті болып табылады және кеңейтіп түсіндірілуге жатпайды.

Жаңадан ашылған мән-жайлар соттың заңды күшіне енген үкімімен анықталады және жәбірленушінің, куәнің айғақтарының, сарапшы қорытындысының көрінеу жалғандығын, заттай дәлеледемелердің, тергеу және сот әрекеттері хаттамаларының, өзге құжаттардың көрінеу жалған екенін, аударманың көрінеу дұрыс аударылмағандығын, анықтаушының, тергеушінің, прокурордың, судьяның заңсыз және негізсіз үкім немесе қаулы шығаруға әкеп соққан заңсыз әрекеттерін куәландырады.

Бұл мән-жайлар үкімнен басқа, ҚПК-нің 499-бабы үшінші бөлігінде көрсетілген қылмыстық істі ақталмайтын негіздер бойынша тоқтату туралы соттың, прокурордың, тергеушінің немесе анықтаушының қаулысымен анықталуы мүмкін.

ҚПК-нің 502-бабының екінші бөлігіндегі тәртіппен тексеру немесе тергеп-тексеру нәтижесінде анықталған және прокурордың өтінішхатында баяндалған өзге мән-жайлар да іс жүргізуді қайта бастау үшін негіз болып табылады. Өзге мән-жайлар деп іс бойынша сотқа дейінгі іс жүргізу барысында анықталмаған және басты сот талқылауында мәлімделмеген мән-жайлар түсініледі, олар бұрын анықталған мән-жайлардан бөлек немесе жиынтығында сотталғанның кінәсіздігін немесе оның аса ауыр не одан жеңілірек қылмыстық құқық бұзушылық жасағанын, не ақталған немесе ісі тоқтатылған адамның кінәлілігін куәландырады. Мысалы: осы қылмысты басқа адамның жасағандығы туралы деректер; өлді деп саналған жәбірленушіні тірі деп жариялау; сотталушының қылмыс жасауға қатыстылығын немесе қатысы жоқтығын анықтайтын фактілер және т.б.

ҚПК-нің 499-бабы екінші бөлігінің 7) тармағына сәйкес жаңадан ашылған мән-жайларға Қазақстан Республикасының аумағынан тыс жердегі және сотқа келуден жалтарып жүрген сотталған адам өзінің қатысуынсыз қылмыстық іс қаралып, үкім шығарылғаннан кейін келіп, өзінің қатысуымен қылмыстық істі қайта қарау туралы өтінішхатты мәлімдеген жағдайлар жатқызылуға жатады.

Ескерту. 1-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Жоғарғы Сотының 10.03.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Нормативтік қаулысымен.

2. Жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша аудандық және оған теңестірілген соттың, апелляциялық немесе кассациялық сатылардың үкімі (айыптау да, ақтау да), істі тоқтату туралы қаулысы, үкім шығарылғанға дейін заңсыз жолмен алынған мүлікті тәркілеу туралы қаулысы ғана қайта қаралуы мүмкін. ҚПК-нің 499-бабы екінші бөлігінің 1), 2), 3), 5), 6) және 7) тармақтарында көзделген негіздер бойынша өтінішхаттар үкімді, қаулыны шығарған сотқа беріледі. Жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша іс жүргізуді қозғау туралы өтінішхат апелляциялық немесе қассациялық сатыдағы сотқа, олар сот актісін процестік шешім қабылдаумен мәні бойынша қайта қараған жағдайда беріледі. Егер сот актілері облыстық және оларға теңестірілген соттардың бұрын әрекет еткен кассациялық алқаларының қарау нысанасы болса, өтінішхатты осы соттардың апелляциялық сатылары алқалы түрде қарайды.

ҚПК-нің 499-бабы екінші бөлігінің 4) тармағында көзделген жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша іс жүргізуді қозғау туралы арыздар, хабарламалар прокурорға беріледі.

Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Жоғарғы Сотының 10.03.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Нормативтік қаулысымен.

3. Айыптау үкімін немесе соттың үкімі шығарылғанға дейін заңсыз жолмен алынған мүлікті тәркілеу туралы айыптау үкімін немесе қаулыны қайта қарау және сотталғанның немесе ақталғанның пайдасына іс жүргізуді қайта бастау мерзімдері шектелмеген. Ақтау үкімін, істі тоқтату туралы қаулыны немесе айыптау үкімін сотталғанның жағдайын нашарлататын негіздер бойынша қайта қарауға екі негіздің жиынтығы сақталған кезде жол: егер Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 71-бабында көзделген қылмыстық жауаптылыққа тартудың ескіру мерзімі өтпесе және жаңа мән-жайлар ашылған күннен бастап бір жыл өтпесе жол беріледі. Жаңа мән-жайлардың ашылу мерзімінің басталуын есептеу ҚПК-нің 501-бабының төртінші бөлігінде реттелген.

4. Сотталған, ақталған адамның, оған қатысты іс тоқтатылған адамның, олардың қорғаушылары мен заңды өкілдерінің, жәбірленушінің, жәбірленуші өкілінің, сонымен қатар азаматтардың, оның ішінде осы іс бойынша процеске қатысушылардың арыздарынан, ұйымдардағы лауазымды адамдардың хабарламаларынан алынған ақпараттың, басқа қылмыстық істерді тергеп-тексеру және қарау барысында алынған деректердің негізінде прокурордың іс жүргізуді жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қозғау туралы өтінішхат беру құқығы бар.

Сотталған адамның қайтыс болуы, егер оның жақын туыстары оны ақтау мақсатында өтінішхат берсе, іс бойынша іс жүргізуді жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта бастауға кедергi болып табылмайды.

Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Жоғарғы Сотының 10.03.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Нормативтік қаулысымен.

5. Сот актісін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау туралы іс жүргізуді қайта бастау екі сатыдан: жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша іс жүргізуді қозғаудан және өтінішхатты қараудан тұрады.

Судья жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша іс жүргізуді қозғау туралы өтінішхат сотқа келіп түскен кезде он тәулік ішінде өтінішхаттың ҚПК-нің 499-бабының талаптарына сәйкестігін тексеруге және ҚПК-нің 504-бабы бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақтарында көзделген шешімдердің бірін қабылдауға міндетті.

Апелляциялық және кассациялық сатылардағы соттарда өтінішхаттың ҚПК-нің 499-бабының талаптарына сәйкестігін тексеруді тиісті соттың судьясы жеке-дара жүргізеді.

Судья өтінішхатты соттың іс жүргізуіне қабылдау және жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша іс жүргізуді қайта бастау туралы қаулыны шығарған кезде, қылмыстық істі талап етіп алдыртады және түскен соң оны қаулымен сот отырысында қарауға береді. Қаулының көшірмесі өтінішхат берген адамға жіберіледі.

Өтінішхат қоса берілген құжаттармен бірге оны берген адамға, егер:

ол ҚПК-нің 499-бабының талаптарына сәйкес келмесе не үкімде көрсетілген дәлелдемелерге дау айтылса;

оған ҚПК-нің 499-бабы екінші бөлігінің 1), 2), 3), 5), 6) және 7) тармақтарында көзделген негіздерді растайтын сот актілері немесе өзге де актілер қоса берілмесе;

онда ҚПК-нің 500-бабында көрсетілмеген және жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарауға жатпайтын сот шешімдерін қайта қарау туралы мәселе қойылса;

оны қанағаттандырудан бас тарту туралы шешім қабылданған нақ сол негіздер бойынша нақ сол тарап берсе, қараусыз қайтарылады.

Өтінішхатты қайтару судьяның хатымен жүзеге асырылады.

Өтінішхатты қайтаруға негіз болған кедергілер жойылғаннан кейін адам нақ сол сот актісін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау бойынша іс жүргізуді қозғау туралы өтінішхатпен жалпы негізде сотқа қайта жүгінуге құқылы.

Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Жоғарғы Сотының 10.03.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Нормативтік қаулысымен.

6. Судьяның жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша іс жүргізуді қайта бастау туралы қаулысы, оған қоса берілген құжаттармен және қылмыстық іспен бірге түскен кезде сот өтінішхатты іс жүргізу қайта басталған не прокурордың өтінішхаты келіп түскен күннен бастап отыз тәуліктен кешіктірілмейтін мерзімде ашық сот отырысында қарауға тиіс.

Сот отырысына арыз беруші, оның өкілі, қорғаушы, прокурор, процеске өзге де қатысушылар және сот отырысына сот шақырған өзге де адамдар қатысады. Сот талқылауының уақыты мен орны туралы тиісінше хабарланған жоғарыда аталған адамдардың келмеуі өтінішхатты қарауға кедергі келтірмейді.

Қажет болған жағдайда сот жеке адамның (адамдардың) сот отырысына келуі міндетті деп тануға құқылы, ол туралы қаулы шығарылады.

Сотталған адам сот талқылауына өзі қатысуы немесе бейнебайланыс арқылы қатысуы мүмкін.

Қарсылық білдіру мен өтінішхаттар қаралғаннан кейін сот отырысында бірінші болып сот актісін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау негіздері туралы өтінішхатты баяндайтын арыз беруші не сотқа тиісті өтінішхатпен жүгінген кезде прокурор сөз сөйлейді, одан кейін сот - сот отырысына келген басқа адамдардың сөздерін тыңдайды, жүргізілген тексеру немесе тергеп-тексеру нәтижелері бойынша арыз беруші, прокурор ұсынған материалдарды зерттейді.

Сот талқылауы ҚПК-нің 347-бабында көзделген тәртіппен хаттама толтырылып не ол аудио-, бейнежазба құралдарымен түсіріліп және жазбаша нысанда қысқаша хаттама толтырылып жүргізіледі. Хаттамаға ескертулер беру және оларды қарау ҚПК-нің 348, 348-1, 349-баптарында көзделген қағидалар бойынша жүзеге асырылады.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Жоғарғы Сотының 10.03.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Нормативтік қаулысымен.

7. Бірінші сатыдағы соттың сот актісін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарауға қатысты іс жүргізуді қайта бастау туралы өтінішхатты осы соттың үкімді, қаулыны шығарған судьясы сот отырысында жеке-дара қарайды.

Егер жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау туралы іс жүргізу қозғалған сот актілерін апелляциялық сатыдағы соттар алқалы түрде шығарса, онда сот шешімдерін қайта қарау алқалы түрде жүзеге асырылады, егер істі апелляциялық сатыдағы сот жеке-дара қараған жағдайда, судья жеке-дара қарайды.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Жоғарғы Сотының 10.03.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Нормативтік қаулысымен.
8. Алып тасталды – ҚР Жоғарғы Сотының 10.03.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Нормативтік қаулысымен.

9. Бірінші, апелляциялық және кассациялық сатылардағы сотта істі қарауға қатысқан судья осы істі жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қарауға қатыса алмайды.

10. Сот талқылауы аяқталғаннан кейін сот өтінішхатты қанағаттандыру, өтінішхатты қанағаттандырусыз қалдыру туралы қаулылардың бірін шығарады. Егер ҚПК-нің 499-бабының екінші бөлігінде көрсетілген мән-жайлар анықталған және осы мән-жайлар заңсыз немесе негізсіз үкімді, қаулыны шығаруға себеп болған немесе әкеп соққан жағдайда, сот өтінішхатты қанағаттандыру туралы қаулы шығарады. Мұндай жағдайда сот актісі жойылуға, ал іс жаңадан сотқа дейінгі тергеп-тексеруге немесе көрсетілген мән-жайлар анықталған іс жүргізу сатысына қарай соттың қарауына жіберілуге жатады. Егер тергеп-тексеру немесе жаңадан сот қарауы талап етілмесе, сот негіздерді көрсете отырып, іс бойынша іс жүргізуді уәжді қаулымен тоқтатады.

Сот актілерін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау туралы қаулыны сот кеңесу бөлмесінде шығарады. Сот қаулының толық мәтініне қол қойылғаннан кейін сот отырысының залына оралып, оны жариялайды.

Соттың заңды күшіне енген үкімінің және өзге де сот актілерінің күші жойылған жағдайда істі жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қарайтын сот мына: 1) іс бойынша іс жүргізуді тоқтату туралы; 2) қылмыстық істі прокурорға жаңадан тергеп-тексеруге жолдау туралы; 3) қылмыстық істі үкімді шығарған бірінші сатыдағы немесе апелляциялық сатыдағы сотқа істі мәні бойынша жаңадан қарау үшін жолдау туралы шешімдердің бірін қабылдайды.

Сот актілерін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау туралы өтінішхатты қарау қорытындысы бойынша шығарылған бірінші, апелляциялық сатылардағы соттың қаулысына шағымдарды, прокурордың өтінішхаттарын, наразылықтарды сотталған адам, ақталған адам, жәбірленуші немесе олардың заңды өкілдері мен қорғаушылары, сондай-ақ прокурор тиісті жоғары тұрған сотқа қаулы шығарылған күннен бастап он бес тәулік ішінде, ал күзетпен ұсталып отырған сотталған адам – оған қаулының көшірмесі тапсырылған күннен бастап сол мерзімде беруі мүмкін.

Он бес тәулік өткен соң берілген шағымдар, прокурордың өтінішхаттары, наразылықтар қараусыз қалдырылуы тиіс.

Сот актісін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау туралы өтінішхатты мәні бойынша қарау қорытындылары бойынша бірінші, апелляциялық сатылардағы соттың шығарған қаулылары олар шығарылған күннен бастап он бес тәулік өткеннен кейін, ал егер оларға шағым жасалса және оларды жоғары тұрған сот күшінде қалдырса, онда жоғары тұрған сот қаулы шығарған күні заңды күшіне енеді.

Егер сот немесе прокурор жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша іс жүргізуді қайта бастау туралы өтінішхат бойынша оны қанағаттандырусыз қалдыру туралы шешім қабылдаса және оның күші жойылмай, заңды күшіне енсе, онда оны нақ сол бір негіздермен басқа адам қайтадан берсе де, іс жүргізу қозғалмайды.

Ескерту. 10-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Жоғарғы Сотының 10.03.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Нормативтік қаулысымен.

11. ҚПК-нің 499-бабы екінші бөлігінің 7) тармағында көрсетілген іс жүргізуді жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта бастау негізімен қатысуынсыз қылмыстық іс қаралған сотталғанның өз еркін білдіруі істі қайта қарау үшін сөзсіз мән-жай болып табылмайды. Сот егер қылмыстық процестің қағидаттарын бұзу сипаты мен мәнділігі шешімді заңсыз деп тануға әкеп соқса өтінішхатты қанағаттандырады.

12. Алып тасталды – ҚР Жоғарғы Сотының 10.03.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Нормативтік қаулысымен.

13. Сот актісін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау қорытындылары бойынша шығарылған бірінші сатыдағы соттың қаулыларына шағымдар, прокурордың өтінішхаттары қаулыны шығарған сот арқылы келтіріледі. Сот актісін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау қорытындысы бойынша шығарылған апелляциялық сатыдағы соттың қаулысына шағымдар, прокурордың наразылықтары тікелей кассациялық сатыдағы сотқа бұл туралы апелляциялық сатыдағы сотты хабардар ете отырып жолданады.

Сот актісін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау қорытындысы бойынша шығарылған бірінші сатыдағы соттардың қаулыларына шағымдарды, прокурордың өтінішхаттарын қарауды облыстық және оған теңестірілген соттар апелляциялық іс жүргізу тәртібімен жүзеге асырады және шағым, өтінішхат бойынша қабылданған апелляциялық сатыдағы соттың қаулысы түпкілікті болып табылады және одан әрі шағым жасауға, наразылық келтіруге жатпайды.

Жаңадан ашылған мән-жайларға бойынша іс жүргізуді қайта бастау туралы өтінішхат бойынша қабылданған апелляциялық сатыдағы соттың қаулыларына шағымдарды, прокурордың наразылықтарын қарауды кассациялық сатыдағы сот, оларды алдын ала қарамай, қылмыстық істі талап етіп алдыртып, тікелей жүзеге асырады.

Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Жоғарғы Сотының 10.03.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Нормативтік қаулысымен.

14. Жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша іс жүргізуді қайта бастау туралы соттың қаулысы бар кассациялық сатыға берілген өтінішхат алқалы түрде қаралуға жатады және оны қарау қорытындысы бойынша қабылданған қаулы түпкілікті болып табылады, ол жария етілген сәттен бастап заңды күшіне енеді және одан әрі шағым жасауға, наразылық білдіруге жатпайды.

Ескерту. 14-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Жоғарғы Сотының 10.03.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Нормативтік қаулысымен.

15. Үкімнің немесе қаулының күші жойылған және тергеп-тексеру жүргізілген соң кейінгі сот талқылауын алғашқы үкімді шығарған сот ҚПК-да белгіленген жалпы тәртіппен жүргізеді. Іс апелляциялық сатының іс жүргізуіне, егер бұрын осы саты үкімді өзгерткен немесе күшін жойған, сондай-ақ кассациялық саты оның күшін жойған жағдайда, қайта қарау үшін беріледі.

Жаңадан шығарылған үкімге немесе қаулыға шағым берілуі, олар прокурордың өтінішхатымен қайта қаралуы немесе оларға жалпы тәртіппен наразылық келтірілуі мүмкін.

16. Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-бабына сәйкес осы нормативтік қаулы қолданыстағы құқық құрамына қосылады, жалпыға бірдей міндетті болып табылады және алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Төрағасы	Ж.Асанов
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының судьясы, жалпы отырыс хатшысы	Г.Әлмағамбетова

On some issues of the revision of judicial acts in criminal cases on newly discovered circumstances

Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 9 dated June 29, 2018.

Unofficial translation

For the purposes of correct and uniform application in judicial practice the legislation governing the resumption of criminal proceedings on newly discovered circumstances, the plenary session of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan resolves to provide the following explanations.

1. Proceedings for the revision of judicial acts in criminal cases on newly discovered circumstances, stipulated by chapter 53 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the CPC), is a stage of the criminal process when the question of the presence or absence of legal grounds for the revision of the judicial acts that have entered into force is decided, when these circumstances were not known to the court while making the decision.

Entered into force sentence, a court order, including a resolution made in accordance with chapter 71 of CPC, may be revised by the court on newly discovered circumstances. The grounds for the revision of judicial acts are circumstances that refute the conclusions of the court, contained in the resolution that entered into force. These bases are listed in the second part of article 499 of the CPC, they are exhaustive and are not subject to broad interpretation.

Newly discovered circumstances are determined by a court verdict that has taken legal effect and evidence of deliberate falsity of the testimony of the victim, a witness, expert opinion, about falseness of material evidence, protocols of investigative and judicial actions, other documents, deliberate incorrect translation, about the illegal actions of the inquirer, investigator, prosecutor, judge, resulting in illegal and unjustified sentence or resolution.

These circumstances, apart from the sentence, may be established by decision of the court, prosecutor, investigator or inquirer on the termination of criminal proceedings on non-rehabilitating grounds specified in part three of article 499 of the CPC.

Other circumstances identified as a result of the verification or investigation under part two of Article 502 of the Code of Criminal Procedure and set out in the prosecutor's application shall also be grounds for reopening the proceedings. Other circumstances shall mean circumstances that have not been established in the pre-trial proceedings and have not been alleged in the main court proceedings, which individually or in conjunction with previously established circumstances indicate the innocence of the convicted person or the commission of a more or less serious criminal offence or the guilt of the acquitted person or the person against whom proceedings have been terminated. For instance: evidence that another person committed the crime; the declaration of the victim, who was presumed dead, alive; facts establishing the defendant's involvement or non-involvement in the crime, etc.

To the newly discovered evidence in accordance with paragraph 7), of the second part of article 499 of the CPC should be classified the cases, when the convicted person, who is outside the Republic of Kazakhstan and evading court, after consideration of the criminal case in their absence and sentencing, appeared and filed a petition for revision of the criminal case with their participation.

Footnote. Paragraph 1 as amended by Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 3 of 10.03.2022 (shall be enacted from the date of first official publication).

2. On newly discovered evidence may only be revised sentence (both accusing and acquittal), order to terminate the case of a district court and a court equal to it, of appeal or cassation instances, order on the confiscation of property obtained by illegal means, before sentencing. Petitions on the grounds referred to in paragraphs 1), 2), 3), 5), 6) and 7) of part two of Article 499 of the Code of Criminal Procedure shall be filed with the court which issued the sentence or ruling. The petition for commencement of proceedings on newly discovered circumstances shall be submitted to the court of appeal or cassation instance in case of revision of the judicial act on the merits with the adoption of a procedural decision. If judicial acts were the subject of consideration by the previous cassation boards of regional and equal courts, the petition is considered collectively by the appeals instances of these courts.

Applications, notifications of the reopening of proceedings under paragraph 4) of part two of Article 499 of the Code of Criminal Procedure shall be filed with the prosecutor.

Footnote. Paragraph 2 as amended by Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 3 of 10.03.2022 (shall be put into effect from the date of its first official publication).

3. Revision of a conviction or order for confiscation of property obtained by illegal means, prior to the sentence of the court and the renewal of proceedings in favor of the convicted or the acquitted person is not limited in time. The revision of the acquittal, the decision to dismiss the case or the conviction on the grounds aggravating the situation of the convicted person is allowed provided that the following two conditions are met: if not expired the statute of limitations for criminal responsibility stipulated by the article 71 of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan, and since the revelation of the new circumstances one year has not passed. The calculation of the beginning of the period of new circumstances revelation is regulated by the fourth part of article 501 of the CPC.

4. The right to submit a petition to initiate proceedings on newly discovered circumstances is gained by the convict, acquitted, the person in respect of whom the case was terminated, their defense lawyers and legal representatives, the victim, the representatives of the victim, as well as the prosecutor, on the grounds of the information they received from the statements of citizens, including participants in the case, reports of officials of organizations, data obtained during the investigation and consideration of other criminal cases.

The death of the convicted person is not an obstacle to the renewal of the proceedings on newly discovered circumstances, if the petition is submitted by close relatives for the purpose of his rehabilitation.

Footnote. Paragraph 4 as amended by Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 3 of 10.03.2022 (shall become effective on the date of its first official publication).

5. The reopening of proceedings to review a judicial act under newly discovered circumstances shall comprise two stages: the initiation of the proceedings and the examination of the petition under newly discovered circumstances.

When a judge receives an application to initiate proceedings on newly discovered facts, within ten days he/she must verify whether the petition meets the requirements of Article 499 of the Code of Criminal Procedure and take one of the decisions referred to in paragraphs 1) and 2) of part one of Article 504 of the Code of Criminal Procedure.

In appeal and cassation courts, the judge of the relevant court shall alone verify whether the petition meets the requirements of Article 499 of the Code of Criminal Procedure.

When the judge issues a ruling on the admissibility of a petition and the reopening of proceedings under newly discovered circumstances, the judge shall request the criminal case file and, upon receipt, forward it with the ruling for consideration by the court. A copy of the ruling shall be forwarded to the petitioner.

The petition accompanied by the documents shall be returned without consideration to the person who submitted it, if:

it does not comply with the requirements of Article 499 of the Code of Criminal Procedure or the evidence referred to in the sentence is challenged;

it is not accompanied by judicial or other acts confirming the grounds referred to in paragraphs 1), 2), 3), 5), 6) and 7) of part two of Article 499 of the Code of Criminal Procedure;

it raises the issue of review of judicial decisions not referred to in Article 500 of the Code of Criminal Procedure and not subject to revision on newly discovered circumstances;

it is submitted by the same party on the same grounds for which it has already been rejected.

The petition shall be returned by a letter from the judge.

Once the obstacles that led to the return of the petition have been removed, a person may reapply to the court for a review of the same judicial act on newly discovered facts on the same grounds.

Footnote. Paragraph 5 - as reworded by Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 3 of 10.03.2022 (shall be promulgated from the date of its first official publication).

6. When a judge decides to reopen proceedings under newly discovered circumstances, with the documents attached thereto and the criminal case file, the court must consider the petition in open court within thirty days of the reopening of the proceedings or the receipt of the prosecutor's petition.

The applicant, her/his representative, defence counsel, the prosecutor, other parties to the proceedings and the persons summoned by the court to appear in the hearing shall take part in the hearing. Failure to appear by the above persons, who had been duly notified of the time and place of the hearing, shall not preclude examination of the petition.

If required, the court may declare the appearance of the individual(s) compulsory and issue an order to that effect.

The convicted person may take part in the proceedings either in person or by video link.

After consideration of the challenges and motions, the first to address the court shall be the applicant, who shall set out the grounds for review of the judicial act on newly discovered circumstances, or the prosecutor, when the court has made the relevant application, then the court shall hear statements by other persons who have appeared before the court, examine the materials provided by the applicant, the prosecutor on the results of the inspection or investigation.

Trial proceedings shall be conducted by drawing up a protocol under the procedure set out in Article 347 of the Code of Criminal Procedure or by recording it by audio or video recording and drawing up a written summary record. Observations on the record and their consideration shall be made under the rules stipulated in Articles 348, 348-1 and 349 of the Code of Criminal Procedure.

Footnote. Paragraph 6 - as reworded by Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 3 of 10.03.2022 (shall enter into force from the date of its first official publication).

7. A petition for the reopening of proceedings to review a judicial act of the court of first instance on newly discovered facts shall be heard by a single judge of the same court who handed down the judgement or ruling.

Where judicial acts for which review proceedings have been initiated under newly discovered circumstances have been pronounced by appeal courts collegially, the judicial decisions shall be reviewed by a collegial panel and by a single judge in the event that the appeal court has heard the case unilaterally.

Footnote. Paragraph 7 - as reworded by Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 3 of 10.03.2022 (shall be put into effect from the date of its first official publication).
8. Excluded by Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 3 of 10.03.2022 (shall be promulgated as from the date of first official publication).

9. The judge who took part in the consideration of the case in the court of first, appeal and cassation instances cannot participate in the consideration of the same case on newly discovered circumstances.

10. At the end of the trial the court shall make one of the following decisions about: satisfaction of the petition; dismissal of the petition. The court decides on the satisfaction of the petition in the event that the circumstances specified in the second part of article 499 of the CPC are established, and these circumstances are preceded or resulted in the imposition of illegal or unjustified sentence, resolution. In this case, the judicial act is subject to cancellation, and the case is directed, depending on the stage of the proceedings, at which the indicated circumstances are revealed, for an investigation or a new judicial review. If an investigation or a new judicial review is not required, the court, specifying the grounds, terminates the proceedings with a reasoned decision.

The ruling on the revision of judicial acts under newly discovered circumstances shall be rendered by the court in the deliberation room. Once the full text of the ruling has been signed, the court shall return to the courtroom and read it out.

Where an effective court judgement or other judicial decisions are quashed, the court hearing the case under newly discovered circumstances shall take one of the following decisions: 1) to terminate proceedings in the case; 2) to remit the criminal case to the prosecutor for a new investigation; 3) to remit the criminal case to the court of first instance or the court of appeal that handed down the sentence for a new examination of the case on the merits.

Complaints, petitions by the prosecutor or protests against decisions of the court of first instance or the court of appeal rendered following consideration of a petition for review of court decisions under newly discovered circumstances may be filed by convicted or acquitted persons, victims or their legal representatives or defence counsel, or by the prosecutor with the corresponding higher court within fifteen days of the issuance of the ruling; and by detained convicts within the same period from the date of receipt of a copy of the ruling.

Complaints, petitions by the prosecutor, protests lodged after fifteen days shall be returned without consideration.

Rulings by the court of first instance and the court of appeal rendered on the merits of an application for review of a judicial act under newly discovered circumstances shall enter into legal force fifteen days after they are rendered; if appealed and upheld by a higher court, they shall enter into force on the day the higher court hands down its ruling.

If a petition for the reopening of proceedings under newly discovered circumstances has been dismissed by a court or prosecutor and has not been overturned and entered into legal force, no proceedings shall be instituted if it is re-filed on the same grounds, albeit by a different person.

Footnote. Paragraph 10 as amended by Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 3 of 10.03.2022 (shall be enacted from the date of the first official publication).

11. On the grounds of the renewal of proceeding on the newly discovered circumstance specified in paragraph 7) of the second part of article 499 of the CPC, the will of the convicted person, during whose absence the criminal case was considered, is not an absolute circumstance for a review of the case. The court satisfies the petition if the nature and materiality of the breach of the principles of the criminal process entail recognition of the decision as illegal.

12. Excluded by Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 3 of 10.03.2022 (shall be promulgated as from the date of first official publication).

13. Complaints, petitions by the prosecutor against decisions of the court of first instance based on a re-examination of a judicial act under newly discovered circumstances shall be submitted through the court that issued the decision. Complaints and protests by the prosecutor against the appeal court's ruling on re-examination of the judicial act under newly discovered circumstances shall be forwarded directly to the appeal court, with notification of the appeal court.

Complaints and petitions filed by a prosecutor against decisions of a court of first instance based on a re-examination of a judicial act under newly discovered circumstances shall be considered by the regional courts and courts of equivalent status, and the decision taken on the complaint or petition shall be final and not subject to further challenge or appeal.

Complaints and appeals lodged by the prosecutor against decisions of the appeal court taken under a petition for reopening of proceedings under newly discovered circumstances shall be considered by the appeal court directly, without a preliminary examination, and the criminal case file shall be reopened.

Footnote. Paragraph 13 - as reworded by Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 3 of 10.03.2022 (shall become effective on the date of its first official publication).

14. A petition filed in cassation instance involving a judge's ruling to reopen proceedings under newly discovered circumstances shall be heard collegially, and the ruling resulting from the hearing shall be final and enter into force as soon as it is pronounced and shall not be subject to further appeal or challenge.

Footnote. Paragraph 14 - as reworded by Regulatory Resolution of the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan No. 3 of 10.03.2022 (shall enter into force from the date of its first official publication).

15. Subsequent judicial proceedings after the annulment of the sentence or decision and the investigation are carried out in the general manner established by the CPC, by the court that issued the initial sentence. To the proceeding of the appeals instance, the case is transferred for review if before the sentence was changed or cancelled by this instance, as well as if it is cancelled by the cassation instance.

A newly pronounced sentence or resolution may be appealed, revised on the petition of the prosecutor, or appealed in a general manner.

16. According to article 4 of the Constitution of the Republic of Kazakhstan, this regulatory resolution is included in the composition of the law in force, is obligatory and enters into force from the date of the first official publication.

The Chairman of the Supreme Court
of the Republic of Kazakhstan	Zh. Assanov
The Judge of the Supreme Court of
the Republic of Kazakhstan, plenary secretary	G. Almagambetova