Деректерді басқару жөніндегі талаптарды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2024 жылғы 7 қарашадағы № 925 қаулысы

Қазақстан Республикасының Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексі 43-2-бабының 2-1-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған деректерді басқару жөніндегі талаптар бекітілсін.

2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі

О. Бектенов

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2024 жылғы 7 қарашадағы № 925 қаулысымен бекітілген

Деректерді басқару жөніндегі талаптар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Деректерді басқару жөніндегі талаптар (бұдан әрі – талаптар) Қазақстан Республикасының Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексі 43-2-бабының 2-1-тармағына сәйкес әзірленді және деректерді басқару жөніндегі талаптарды айқындайды.

2. Талаптардың ережелері:

құқық қорғау органдарының, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі мен оның құрылымына кіретін ұйымдардың, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның қолжетімділігі шектеулі мәліметтерді қамтитын ақпараттандыру объектілерін қоспағанда, мемлекеттік органдарға, мемлекеттік заңды тұлғаларға, квазимемлекеттік сектор субъектілеріне олар жинайтын және өңдейтін бардық деректерге қатысты;

Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерімен уәкілеттік берілген заңды тұлғаларға (бұдан әрі – ұйымдар) қолданылады.

3. Осы талаптар мыналарды:

мемлекеттік функцияларды жүзеге асырған және олардан туындайтын қызметтерді көрсеткен кезде деректерді бір мәрте ұсыну және бірнеше мәрте пайдалану мүмкіндігін;

деректерді басқару қызметін жүзеге асырғанда ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылым мен ұйымдардың өзара іс-қимыл жасау тәсілдерінің тұтастығын;

ұсынылған деректердің сапасына дербес жауапкершілікті;

жеке және заңды тұлғалардың жалпыға қолжетімді ақпаратқа жататын деректерге кемсітушіліксіз қол жеткізуін;

деректерді оларға тән сипаттамаларының ұқсастығы мен айырмашылығы бойынша ретке келтіруді, деректердің құрылымдық элементтері мен оларды ұсыну форматтарының біріздендірілуін;

деректер сипатты мен олардың арасындағы байланыстарды жүйелеуді;

ақпараттандыру объектілерін интеграциялау процесінде деректерді алу (ұсыну) құқықтарын есепке алуды;

деректерді үндестіру арқылы осындай түрдегі деректерге сәйкес келтіруді;

негізінен деректерді басқарудың электрондық тәсілдерін пайдалануды;

Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген иеленушілердің құқықтарын, құпия ақпаратқа жатқызылған деректерге және заңмен қорғалатын өзге де деректерді қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі құпияға қол жеткізуге шектеулердің сақталуын;

деректерді пайдалану тәртібінің этикалық нормаларға сәйкестігін;

деректер сапасын бақылауды;

"электрондық үкімет" ақпараттандыру объектілеріндегі деректердің онтологиялық бірлігін;

деректерді өңдеудің цифрлық технологияларын уақтылы ендіру мен жеке өмірге, жеке және отбасылық құпияға қолсұғылмаушылық құқықтарын қорғау арасындағы теңгерімді;

шешім қабылдаудың алқалы болуын және деректерді басқару жөніндегі іс-қимылдың келісілуін ескере отырып, деректерді басқаруды орталықтандыруды;

деректердің өмірлік циклін басқару тәсілдерінің икемділігін;

деректерді пайдаланушыға бағдарлануды;

әкімшілік деректердің сапасын айқындауды қамтамасыз етуге бағытталған.

4. Осы талаптарды қолдану мақсаттары үшін мынадай анықтамалар пайдаланылады:

1) ақпараттандыру объектілері – электрондық ақпараттық ресурстар, бағдарламалық қамтылым, интернет-ресурс және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылым;

2) аналитикалық дашборд – "Smart Data Ukimet" ақпараттық-талдау жүйесінің құралдары оның бірыңғай деректер қоймасы негізінде қалыптастыратын деректерді талдау нәтижелерін визуалдандырудың ақпараттық тақтасы;

3) атрибут – болмыстың оны сәйкестендіруге, сипаттауға немесе өлшеуге мүмкіндік беретін сипаттамасы (физикалық деңгейде болмыстың атрибутына кестедегі, ұсынымдағы, құжаттағы, бағандағы немесе файлдағы бағанша, жол, тег немесе түйін (қиылысқан тұс) сәйкес келуі мүмкін;

4) әкімшілік деректер – бастапқы статистикалық және балама деректерді қоспағанда, әкімшілік дереккөздер қалыптастыратын жеке немесе заңды тұлға жөніндегі жеке-дара сандық (сандар көмегімен өлшенетін) және (немесе) сапалық (белгілі бір қағидат және (немесе) белгі бойынша құрылған) деректер және шаруашылық бойынша есепке алу деректері;

5) деректер – өңдеуге жарамды, ресімделген түрдегі ақпарат;

6) деректер қоры (бұдан әрі – ДҚ) – ақпараттық-коммуникациялық технологиялар арқылы өңдеуге жарамды, жүйеленген деректер жиынтығы;

7) деректер сапасының өлшемшарттары – деректер сапасының жалпы қабылданған, деректер сапасының дәлдік, толықтық, өзара байланыстылық, салыстырмалылық, өзектілік, бірегейлік, дәйектілік, уақтылылық, айқындылық, қолжетімділік сияқты аса маңызды өлшемшарттарын бағалау және бақылау үшін пайдаланылатын өлшемшарттары;

8) деректер түрі – деректер жиынтығы құрылымының бір немесе бірнеше сипаттау объектілерінің сипаттамаларын көрсететін сипаты;

9) деректерді иесіздендіру – жасалу нәтижесінде сипаттау объектісін сәйкестендіру мүмкін болмайтын іс-қимылдар;

10) деректерді басқару – деректерді айқындауға, жасауға, жинауға, жинақтауға, сақтауға, таратуға, жоюға, қолдауға, сондай-ақ олардың аналитикасын, сапасын, қолжетімділігін, қорғалуын қамтамасыз етуге байланысты процесс;

11) деректерді басқару жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – деректерді басқару жөніндегі басшылықты және салааралық үндестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

12) деректерді өңдеу – деректерді жинақтауға, сақтауға, өзгертуге, толықтыруға, пайдалануға, таратуға, иесіздендіруге, бұғаттауға, архивтеуге және жоюға бағытталған іс-қимыл;

13) деректерді пайдаланушы – деректерді сұрататын және (немесе) пайдаланатын жеке немесе заңды тұлға;

14) деректерді сақтау – деректердің тұтастығын, құпиялылығын және қолжетімділігін қамтамасыз ету жөніндегі іс-қимыл;

15) деректер аналитикасы – шешім қабылдау үшін ақпарат пен тұжырым алу мақсатында деректерді өңдеу процесі;

16) деректер сапасы – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес деректердің пайдалануға жарамдылық дәрежесін көрсететін сипаттама;

17) деректер сапасын бағалау – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес деректердің пайдалануға жарамдылық дәрежесін айқындау процесі;

18) домен деректерінің тұжырымдамалық моделі – түйінді атрибуттарымен және олардың арасындағы байланыстарымен доменнің негізгі болмысы түрінде ұсынылған домен деректерінің моделі;

19) лог – қосымшалардан, ақпараттандыру объектісі өнімділігінен немесе пайдаланушылар әрекеттерінен алынған оқиғалардың хронологиялық ретпен егжей-тегжейлі тізімі бар файл;

20) эталондық деректер – шешім қабылдау үшін негіз болатын пәндік сала объектілерін бастапқы есепке алудың құрылымдалған деректері;

21) деректер аналитикасына тапсырыс беруші – мемлекеттік органдар мен ұйымдар;

22) цифрланбаған деректер – ақпараттандыру объектілерінде қамтылмаған қағаз түріндегі деректер;

23) цифрлық бейін – сипаттау объектісі туралы ұйымдардың әртүрлі эталондық ДҚ-да көрсетілетін деректер жиынтығы;

24) цифрлық трансформация – цифрлық технологияларды ендіруді, реинжинирингті және деректерді пайдалануды қамтитын іс-шаралар кешені;

25) "электрондық үкімет" ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымының операторы (бұдан әрі – оператор) – өзіне бекітіп берілген "электрондық үкімет" ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымының жұмыс істеуін қамтамасыз ету жүктелген, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлға;

26) "электрондық үкіметтің" сервистік интеграторы (бұдан әрі – сервистік интегратор) – "электрондық үкімет" архитектурасын дамытуды әдіснамалық қамтамасыз ету жөніндегі функциялар, сондай-ақ Ақпараттандыру туралы заңда көзделген өзге де функциялар жүктелген, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлға;

27) "Smart Data Ukimet" ақпараттық-талдау жүйесі (бұдан әрі – SDU) – Қазақстан Республикасы Үкіметінің қызметі бойынша аналитикалық ақпарат беру мақсаттары үшін мемлекеттік органдардың, мемлекеттік заңды тұлғалардың, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің құрылымдалмаған және құрылымдалған деректерінің бірыңғай қоймасын қалыптастыруға арналған ақпараттандыру объектісі;

28) Change Data Capture (бұдан әрі – CDC) – ДҚ-ға енгізілген өзгерістерді сәйкестендіруге, тіркеуге және жеткізуге негізделген деректерді интеграциялау тәсілі;

29) Extract, Transform, Load (бұдан әрі – ETL) – деректерді дереккөзден деректер қоймасына шығару, түрлендіру және жүктеу процесі.

5. Бюджет қаражаты есебінен жасалатын, жинақталатын және сатып алынатын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген өзге де тәсілдермен алынған деректердің меншік иесі мемлекет болып табылады.

6. Мемлекеттік құпияларға, қызметтік немесе құпия ақпаратқа жатқызылған деректерді басқару осы талаптарға сәйкес және Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген ерекшеліктер ескеріле отырып жүзеге асырылады.

7. Деректерді басқарудың мемлекеттік саясатына басшылық жасауды және оны іске асыруды қамтамасыз етуді уәкілетті орган жүзеге асырады.

8. Деректер электрондық және қағаз тасымалдағышта тіркеледі. Ұйымдар деректерді басқару шеңберінде мемлекеттік функцияларды жүзеге асыру және мемлекеттік қызметтер көрсету үшін қажетті деректерді және олардың аналитикаларын электрондық нысанға аударуды қамтамасыз етеді.

9. Деректерді басқару келесі түрлерге бөлінеді:

мазмұны бойынша:

1) метадеректер – деректердің құрылымы мен сипаттамаларын сипаттайтын деректер.

Метадеректер мынадай түрлерге бөлінеді:

функционалдық метадеректер: деректер сапасын қамтамасыз ету кезінде пайдаланылатын мәліметтерді қоса алғанда, ұйым қызметінің ерекшелігіне тікелей қатысы бар деректердің мазмұны мен жай-күйін сипаттайды;

техникалық метадеректер: деректер мен оларды сақтау жүйелерінің техникалық сипаттамаларын сипаттайды;

операциялық метадеректер: деректерді өңдеу мен оларға қол жеткізуді басқару процестерін сипаттайды (деректер қауіпсіздігін қамтамасыз ету кезінде пайдаланылатын мәліметтер);

2) анықтамалық деректер – анықтамалықтардан, халықаралық, ұлттық және ведомстволық жіктеуіштерден алынған позициялар;

3) транзакциялық деректер – уақыттың белгілі бір сәтіне қатысты деректердің өзгеру нәтижесін көрсететін, болашақта өзгермейтін мәліметтер;

деректердің ұйымдастырылу сипаты бойынша:

1) құрылымданбаған деректер – формаға келтірілмеген түрдегі, күрделі немесе өңдеуге жарамсыз деректер;

2) құрылымдалған деректер – өңдеуге жарамды реттелген деректер.

10. Деректердің өмірлік циклі келесі кезеңдерден тұрады:

деректерді жасау (жинау);

деректерді сақтау және оларды жүргізу;

деректерді пайдалану;

деректер сапасын басқару;

деректерді архивтеу (немесе оларды жою).

11. Деректерді басқару мақсатында ұйымдар мыналарды айқындауды қамтамасыз етеді:

1) жетекшілік ететін саладағы деректерді, стратегиялық бағыттарды басқаруға және деректерді басқару саясатын айқындауға жауапты тұлғаларды;

2) функцияларына мыналар кіретін деректерді басқаруға жауапты тұлғаларды (деректер менеджері):

осы талаптардың сақталуын және ұйымның деректерді басқару саясатын мониторингтеу;

тиісті жауапты тұлғалардың ДҚ-ның өзекті, толық және теңтүпнұсқалық мәліметтермен уақтылы толықтыруын үйлестіру;

"электрондық үкімет" ақпараттандыру объектілерінде орналастырылған осындай деректермен SDU деректерінің дәлме-дәлдігі тұрғысынан ішкі бақылауды жүргізу;

интеграция арқылы көрсеткіштер (салалық деректер) бойынша мәліметтердің SDU-ға уақтылы енгізілуін мониторингтеу және көрсеткіштерге верификация жүргізу;

интеграциялық сервистерді сервистер тізілімінде орналастыруды қамтамасыз ету;

ақпараттандыру объектілерінің деректер паспорттарын (бұдан әрі – деректер паспорты) толтыру, деректер түрлерін, олардың деректерін сипаттау жөніндегі жұмысты үйлестіру;

деректерді басқару жөніндегі ішкі актілерді әзірлеу және келісу;

ақпараттандыру объектілерін жасауға және дамытуға арналған жобалық және техникалық құжаттаманың осы талаптарға сәйкестігін тексеру;

деректерді басқару бөлігінде қызметкерлерді оқыту және олардың біліктілік деңгейін жоғарылату жөнінде іс-шаралар өткізу;

ұйымға тиесілі ДҚ-ның іркіліссіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

деректерді басқару технологияларын ендіруді қамтамасыз ету;

деректердің бүкіл өмірлік циклі шеңберінде деректерді қорғау талаптарының сақталуын ұйымдастыру;

ұйым деректерінің сапасын қамтамасыз ету.

12. Әкімшілік деректердің сапасын айқындауды мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады. Әкімшілік деректердің сапасын бағалауды Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросы басшысының 2024 жылғы 19 наурыздағы № 2 бұйрығымен бекітілген (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 34168 болып тіркелген) Әкімшілік деректердің сапасын бағалау қағидаларына сәйкес деректерді бақылаушы жүзеге асырады.

2-тарау. Деректерді айқындауға, жасауға, жинауға және жинақтауға қойылатын талаптар

1-параграф. Деректерді айқындауға қойылатын талаптар

13. Ұйымдардың ДҚ-да қамтылған деректерді айқындау мақсатында деректер түрлері, олардың арасындағы байланыстар туралы мәліметтердің жүйеленген тізбесі болып табылатын деректер каталогы (бұдан әрі – каталог) қалыптастырылады және жүргізіледі.

14. Каталогты қалыптастыру және жүргізу мақсаттары:

ұйым деректерінің құрамы мен құрылымы туралы бірыңғай ақпарат көзін

қалыптастыру;

мемлекеттік басқаруды цифрлық трансформациялау шеңберінде ұйымдардың деректерді бірлесіп пайдалануы үшін жағдайлар жасау;

деректерді құрылымдау;

деректер сапасын қамтамасыз ету;

ұйым деректеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін құқықтық жағдай жасау;

деректер аналитикасын жүргізу;

ақпараттандыру объектілерін интеграциялау жолымен эталондық деректер туралы мәліметтерді қоса алғанда, каталогта ескерілген деректер туралы мәліметтерді іздеу және тексеру;

ашық деректердің интернет-порталында орналастырылатын мемлекеттік органдардың ашық деректер тізбесін қалыптастыру;

сипаттау объектілері бойынша цифрлық бейіндер қалыптастыру;

үндестіру жолымен Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкес деректерді осындай түрдегі деректерге сәйкес келтіру.

15. Каталогты "электрондық үкімет" архитектуралық порталында сервистік интегратор мен ұйымдар:

осы талаптарға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ақпараттандыру объектілері деректерінің паспорттарын жасау және цифрланбаған деректерді сипаттау, оларға мәліметтерді енгізу, сондай-ақ мәліметтерге өзгерістер енгізу;

деректер паспортын және цифрланбаған деректердің сипаттамасын толтыруды қамтамасыз ету;

деректер паспортының нысанын толтыруды және цифрланбаған деректердің сипатын келісу арқылы қалыптастырады.

Деректер паспортының толтырылған нысандары мен цифрланбаған деректердің сипаттамаларын деректер менеджері мен қызмет интеграторы келіседі.

Құрылатын және (немесе) дамытылатын ақпараттандыру объектілері бойынша деректер паспортының нысанын толтыруды, цифрланбаған деректердің сипаттауды және оларды келісуді ұйымдар ақпараттандыру объектісі өнеркәсіптік пайдалануға енгізілгенге дейін жүзеге асырады.

16. Каталогты "электрондық үкімет" архитектуралық порталында сервистік интегратор жүргізеді.

Каталогты жүргізу деп оны жүргізу үшін ұйымдастырушылық және техникалық жағдайларды қамтамасыз ету түсініледі.

17. "Электрондық үкімет" архитектурасын қалыптастыру шеңберінде сервистік интегратор мыналарды:

"электрондық үкімет" архитектуралық порталында деректер паспорттарын қалыптастыру мен жүргізудің және цифрланбаған деректерді сипаттаудың техникалық мүмкіндігін;

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2016 жылғы 20 желтоқсандағы № 832 қаулысымен бекітілген Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы бірыңғай талаптарға (бұдан әрі – БТ) сәйкес каталогта қамтылған мәліметтерді қорғауды;

"электрондық үкімет" архитектуралық порталында деректер паспорттарын қалыптастыру және цифрланбаған деректерді сипаттау мәселелері бойынша техникалық, әдіснамалық және ақпараттық қолдауды;

сипаттама объектілері бойынша цифрлық бейіндерді қалыптастыруды қамтамасыз етеді.

Сервистік интегратор операторға каталогты оқуға қол жеткізу мүмкіндігімен цифрланбаған деректердің қалыптасқан деректер паспорттары мен сипаты туралы хабарлайды.

18. Ұйымдар (салалық сарапшылар) сервистік интегратормен бірлесіп деректерді ақпараттандыру объектілеріне, ДҚ-ға егжей-тегжейлі беруді сипаттай отырып, бизнес-процестерге талдау жүргізе отырып, эталондық деректер көздерін қалыптастырады.

19. Ақпараттандыру объектілерінде басқа ақпараттандыру объектісінде көзделген эталондық деректерді айқындауға рұқсат берілмейді.

20. Ұлттық тіркелім – "электрондық үкімет" архитектурасы шеңберінде айқындалатын салалар (аялар) бойынша деректердің эталондық көздері.

Ұлттық тіркелімдердің тізбесін мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша ақпараттандыру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

Мемлекеттік органдар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ұлттық тіркелімдерде қамтылған деректердің тиісті сапасын қамтамасыз етеді.

21. Эталондық деректер ақпараттандыру объектілеріндегі деректер мен эталондық деректер арасындағы қайшылықтардың бар-жоғын айқындау және белгілеу және кейіннен қайшылықтарды жою мақсатында деректердің осындай түрін олармен салыстыру үшін пайдаланылады.

22. Каталогтағы мәліметтерді ұйымдар өтеусіз негізде ала алады.

Ашық деректер нысанында орналастырылатын жалпыға қолжетімді ақпарат болып табылатын мәліметтер негізінде каталогта қалыптастырылған деректер түрлері туралы мәліметтерді жеке және заңды тұлғалар өтеусіз негізде ала алады.

Каталогтағы қолжетімділік шектеулі деректер болып табылатын мәліметтер Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінде көзделген осындай мәліметтерге қол жеткізу құқықтарына сәйкес ұсынылады.

23. Цифрланбаған деректерді сипаттау осы талаптарға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жүзеге асырылады.

Ұйымдардың деректері қағаз түрінде, электрондық кестелерде, тізілімдерде цифрланбаған деректер сипатына енгізіледі және толтырылады.

Цифрланбаған деректерді сипаттау үш кезең бойынша жүзеге асырылады:

1) ұйымдардың қазіргі деректерін талдау және Қазақстан Республикасының заңнамасына талдау жүргізу негізінде цифрланбаған деректерді қалыптастыру;

2) Қазақстан Республикасының заңнамасын талдаудан алынған деректер субъектілері мен объектілері бойынша эталондық деректерді қалыптастыру, болмысын айқындау, әрбір болмыс үшін атрибуттардың бірегей жиынын айқындау;

3) түйінді атрибуттары бар доменнің негізгі болмысы және олардың арасындағы байланыс түрінде ұсынылған домен деректерінің тұжырымдамалық моделін құру үшін болмыстар арасындағы өзара байланысты қалыптастыру.

2-параграф. Деректерді жасауға, жинауға және жинақтауға қойылатын талаптар

24. Ұйымдардың деректерді жасауы, жинауы және жинақтауы оларға жүктелген функциялар мен міндеттерді орындау үшін қажетті әрі жеткілікті көлемде жүзеге асырылады.

25. Деректерді басқару кезінде ұйымдар деректерді пайдалану мен қайта пайдалануды (қажетті өзгерістерді ескеріп), деректер аналитикасы негізінде түпкілікті тұтынушылардың мұқтажына байланысты деректерді жасау мен пайдаланудың жаңа тәсілдерін қамтамасыз етеді, бұл ретте деректер "электрондық үкімет" ақпараттандыру объектілерінде бар болса, оларды қайта жинауға жол берілмейді.

Жеке және заңды тұлғалардан жиналатын немесе талап етілетін деректер "электрондық үкімет" ақпараттандыру объектілерінде болмаса, мұндай жинау және талап ету автоматтандыру арқылы жүзеге асырылады.

26. Деректерді жасау, жинау және жинақтау "электрондық үкімет" ақпараттандыру объектісінің, олардағы деректердің, интеграцияның, деректерді басқару тәсілдері мен құралдарының сипаты ретіндегі "электрондық үкімет" архитектурасының қабаты болып табылатын деректер архитектурасына сәйкес жүзеге асырылады.

27. Жеке және заңды тұлғалардан деректер жинаған кезде ұйымдар ақпарат беретін тұлғалар тобын сәйкестендіруді және ұлттық анықтамалық ақпарат элементтерін қолдануды қамтамасыз етеді.

28. Деректер архитектурасын сервистік интегратор деректер паспорттары мен цифрланбаған деректердің сипатын қоса алғанда, каталог негізінде қалыптастырады.

29. Домен деректерінің тұжырымдамалық моделін осы жобалау домендердің архитектурасын деректердің паспорттары негізінде сервистік интегратор ұйымдармен бірге қалыптастырған кезде жүзеге асырылады.

Ұйымдар ай сайын, есепті айдан кейінгі әр айдың 5-і күні домен деректерінің тұжырымдамалық моделіндегі мәліметтердің өзектілігін тексеруді жүзеге асырады және каталогқа тиісті өзгерістер енгізеді.

Каталогқа өзгерістер енгізуді деректер менеджері және сервистік интегратор келіседі.

Деректер архитектурасына өзгерістер енгізуді сервистік интегратор Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 2019 жылғы 12 тамыздағы № 193/НҚ бұйрығымен бекітілген (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19249 болып тіркелген) "Электрондық үкіметтің" архитектурасын қалыптастыру және іске асырылуын мониторингілеу қағидаларына сәйкес жүзеге асырады.

30. "Электрондық үкімет" архитектурасына сәйкес ұйымдар деректерді "электрондық үкімет" ақпараттық-коммуникациялық платформасына береді (көшіреді).

3-тарау. Деректердің сапасы мен оларды қолдауға қойылатын талаптар

1-параграф. Деректер сапасын басқаруды ұйымдастыру

31. Деректер сапасын басқару деректер сапасының мынадай өлшемшарттарын бақылау бойынша келісілген қызметті ұйымдастыруды көздейді:

дәлдік, деректерді нақтылаудың қажетті деңгейін айқындайтын деректердің сапа өлшемшарты;

толықтық, деректер жиынтығы мен олардың атрибуттарын толтырудың жеткіліктілігін айқындайтын деректердің сапа өлшемшарты;

өзара байланыстылық, байланысты әртүрлі деректер жиынтығындағы деректердің қаншалықты қайшылықсыз екенін айқындайтын деректердің сапа өлшемшарты;

салыстырмалылылық, түрлі көздерден немесе түрлі уақыт кезеңінде алынған деректерді қаншалықты салыстыруға және пайдалануға болатынын айқындайтын деректердің, сапа өлшемшарты;

өзектілік, белгілі бір уақытта модельденетін сала деректерінің сәйкестік дәрежесін айқындайтын деректердің сапа өлшемшарты;

бірегейлік, деректердің қайталанбауын айқындайтын деректердің сапа өлшемшарты;

дұрыстық, деректердің модельденетін саланы қаншалықты дұрыс сипаттайтынын айқындайтын деректердің сапа өлшемшарты;

уақтылылық, қажетті уақытта пайдаланушыға деректердің қолжетімділігін айқындайтын деректердің сапа өлшемшарты;

айқындық, пайдаланушының түсінуі мен пайдалануының жеңілдігін айқындайтын деректердің сапа өлшемшарты;

қолжетімділік, деректерге еркін қолжетімділіктің бар-жоғын айқындайтын деректердің сапа өлшемшарты.

Айқындық және қолжетімділік өлшемшарттары бойынша деректер сапасын айқындау тек мемлекеттік статистика органдарына қатысты жүзеге асырылады.

Деректердің сапа өлшемшарттарының біріне деректердің сәйкес келмеуі оларды дұрыс емес деп айқындауға негіз болып табылады.

32. Деректер сапасын қамтамасыз ету және арттыру жөніндегі іс-шараларды жүргізу үш кезеңде жүзеге асырылады:

1) деректер сапасын қамтамасыз ету және арттыру жөніндегі іс- жоспарлау;

2) деректер сапасын қамтамасыз ету және арттыру жөніндегі іс-шаралар өткізу;

3) деректер сапасын қамтамасыз ету және арттыру жөніндегі іс-шараларды жүргізу тиімділігін бағалау.

33. "Дәлдік" сапа өлшемшарты бойынша деректер сапасын арттыру жөніндегі іс-шаралар:

деректердің дұрыстығына қойылатын талаптардың орындалуы бөлігінде деректер сапасын қамтамасыз ету мен арттыру мақсатында ұйым "Дәлдік" өлшемшартына қатысты деректер сапасы индикаторларының талаптарға сәйкес келмейтін мәндеріне әсер ететін себептерді жою (немесе әсерін азайту) шараларын ұйымдастырады және өткізеді, олар:

бірыңғай әдістер мен құралдарды пайдалануды қоса алғанда, деректерді жинау, енгізу және өңдеу үшін стандарттық операциялық рәсімдерді әзірлеуге және ендіруге;

деректердің өмірлік циклінің барлық кезеңдеріндегі деректерді тексеру және валидациялау рәсімдерін ендіруге;

әдеттен тыс мәндерді айқындау үшін деректерді тексеруді жүзеге асыруға бағытталған.

34. "Толықтық" көрсеткіші бойынша деректер сапасын арттыру жөніндегі іс-шаралар:

деректердің дұрыстығына қойылатын талаптардың орындалуы бөлігінде деректер сапасын қамтамасыз ету және арттыру мақсатында ұйым "Толықтық" көрсеткішіне жататын деректер сапасы индикаторларының талаптарға сәйкес келмейтін мәндеріне әсер ететін себептерді жою (немесе олардың әсерін қысқарту) жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді, олар:

толтырылуы міндетті деректердің атрибуттарын нақтылауға және деректердің сапасын бақылаудың тиісті тәртібін нақтылауға;

деректердің толтырылмаған атрибуттарын мезгіл-мезгіл тексеруге және айқындауға, "электрондық үкімет" ақпараттандыру объектілерінде айқындалған қателер мен деректердің сәйкессіздіктерін жоюға;

"электрондық үкімет" ақпараттандыру объектілерінде деректерді өңдеу кезінде деректер атрибуттарының толықтығын бақылау бөлігінде форматты-логикалық бақылауды жетілдіруге (күшейтуге), деректерді жинау мен өңдеуді жүзеге асыратын "электрондық үкімет" ақпараттандыру объектісінің деректерін енгізу нысандарын дамытуға (пысықтауға);

деректерді толықтыруға (молықтыруға) және деректерді белгіленген деректер көздерімен үндестіруді (молықтыруды) жүргізуге мүмкіндік беретін деректер көздерін белгілеуге;

деректерді өңдеу процестерін оңтайландыруға (деректерді қолмен енгізуді қысқартуға) бағытталған.

35. "Өзара байланыстылық" көрсеткіші бойынша деректер сапасын арттыру жөніндегі іс-шаралар:

деректердің дұрыстығына қойылатын талаптардың орындалуы бөлігінде деректер сапасын қамтамасыз ету және арттыру мақсатында ұйым "Өзара байланыстылық" өлшемшартына жататын деректер сапасы индикаторларының талаптарға сәйкес келмейтін мәндеріне әсер ететін себептерді жою (немесе олардың әсерін азайту) жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді, олар:

деректердің өзара қайшылықсыздығына;

эталондық деректер көздерін белгілеуге;

деректерді белгіленген деректер көздерімен үндестіруге бағытталған.

36. "Салыстырмалылық" сапа өлшемшарты бойынша деректер сапасын арттыру жөніндегі іс-шаралар:

деректердің дұрыстығына қойылатын талаптардың орындалуы бөлігінде деректер сапасын қамтамасыз ету мен арттыру мақсатында ұйым "Салыстырмалылық" өлшемшартына қатысты деректер сапасы индикаторларының талаптарға сәйкес келмейтін мәндеріне әсер ететін себептерді жою (немесе әсерін азайту) жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді, олар:

эталондық деректерді пайдалануға;

уақыт бөлінісінде, өңірлік және салалық бөліністерде деректерді салыстыруға;

ақпараттандыру объектілерін интеграциялауға;

ұлттық анықтамалық ақпараттың өзекті элементтерін пайдалануға бағытталған.

37. "Өзектілік" сапа өлшемшарты бойынша деректер сапасын арттыру жөніндегі іс-шаралар:

деректердің дұрыстығына қойылатын талаптардың орындалуы бөлігінде деректер сапасын қамтамасыз ету мен арттыру мақсатында ұйым "Өзектілік" көрсеткішіне жататын деректер сапасы индикаторларының талаптарға сәйкес келмейтін мәндеріне әсер ететін себептерді жою (немесе олардың әсерін қысқарту) жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді, олар:

өзектілендіруді талап ететін деректерді анықтау тәртібін белгілеуге (мысалы, деректердің ескіру мерзімін айқындауға) және деректерді өзектілендірудің тәртібі мен кезеңін айқындауға;

деректердің ресми статистикалық ақпарат өндірісінде пайдаланудың қазіргі және ықтимал қажеттігіне сәйкестік дәрежесін айқындауға;

ұдайы негізде ақпараттандыру объектілерінен өзекті деректерді алуға бағытталған.

Ақпараттандыру объектілерінде деректерді толтыруға жауапты ұйымдар мемлекеттік функцияларды жүзеге асыру және мемлекеттік қызметтер көрсету үшін пайдаланылатын деректердің өзектілігін үнемі қамтамасыз етеді.

38. "Бірегейлік" сапа өлшемшарты бойынша деректер сапасын арттыру жөніндегі іс-шаралар:

деректердің дұрыстығына қойылатын талаптардың орындалуы бөлігінде деректер сапасын қамтамасыз ету мен арттыру мақсатында ұйым "Бірегейлік" өлшемшартына жататын деректер сапасы индикаторларының талаптарға сәйкес келмейтін мәндеріне әсер ететін себептерді жою (немесе олардың әсерін қысқарту) жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді, олар:

мәндерінің қайталануына жол берілмейтін (бірегейлік) деректер атрибуттарын (атрибуттар тобын) нақтылауға және қайталанатын жазбаларды анықтауға (жазбаларды салыстыруға), қайталанатын жазбаларды анықтаудың және оларды жоюдың (деректерді біріктіру немесе жою) кезеңдерін нақтылауға;

қайталанатын жазбаларды (дубльдерді) анықтау тәртібін ендіру бөлігінде деректерді өңдеу кезіндегі форматты-логикалық бақылауды жетілдіруге (күшейтуге) бағытталған.

39. "Дұрыстық" сапа өлшемшарты бойынша деректер сапасын арттыру жөніндегі іс-шаралар:

деректердің дұрыстығына қойылатын талаптардың орындалуы бөлігінде деректер сапасын қамтамасыз ету мен арттыру мақсатында ұйым "Дәйектілік" өлшемшартына жататын деректер сапасы индикаторларының талаптарға сәйкес келмейтін мәндеріне әсер ететін себептерді жою (немесе олардың әсерін қысқарту) жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді, олар:

деректер атрибуттарының мәндерін бақылау тәртібін нақтылауға (мысалы, әдеттен тыс мәндерді анықтау, интервалдық мәндерді бақылау, ендіру бүркемелеріне сәйкестік, қайшылықтарды анықтау) және "электрондық үкімет" ақпараттандыру объектілерінде деректерді өңдеу кезіндегі форматты-логикалық бақылауды жетілдіруге (күшейтуге);

деректерді салыстырып тексеруге, эталондық деректер көздерін айқындауға мүмкіндік беретін деректер көздерін белгілеуге;

деректерді эталондық деректер көздерімен, ұлттық анықтамалық ақпаратпен үндестірудің тәртібі мен кезеңін қалыптастыруға;

деректердегі сәйкессіздіктерді анықтауға және анықталған сәйкессіздіктерді жою мақсатында деректерді белгіленген деректер көздерімен салыстыру тәртібі мен кезеңін қалыптастыруға бағытталған.

40. "Уақтылылық" сапа өлшемшарты бойынша деректер сапасын арттыру жөніндегі іс-шаралар:

деректердің дұрыстығына қойылатын талаптардың орындалуы бөлігінде деректер сапасын қамтамасыз ету мен арттыру мақсатында ұйым "Уақтылылық" өлшемшартына жататын деректер сапасы индикаторларының талаптарға сәйкес келмейтін мәндеріне әсер ететін себептерді жою (немесе олардың әсерін азайту) жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді, олар:

деректердің өзара қайшылықсыздығына;

эталондық деректер көздерін белгілеуге;

деректерді белгіленген деректер көздерімен үндестіруге;

әкімшілік деректерді белгіленген мақсаттарға сәйкес мерзімдерде алуға;

деректердің пайдаланушыға қажетті уақытта қолжетімді болуына;

мемлекеттік статистика саласындағы мемлекеттік бақылауды жүргізу үшін әкімшілік деректерді ұсынуға бағытталған.

41. "Айқындылық" сапа өлшемшарты бойынша деректер сапасын арттыру жөніндегі іс-шаралар:

деректердің дұрыстығына қойылатын талаптардың орындалуы бөлігінде деректердің сапасын қамтамасыз ету мен арттыру мақсатында ұйым себептерді жою (немесе әсерін азайту) жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және жүзеге асырады, "Айқындылық" өлшемшартына жататын деректер сапасының индикаторларының талаптарға сәйкес келмейтін мәндеріне әсер етеді, олар:

деректерді оқуға ыңғайлы және құрылымдалған нысанда ұсынуға (кестелер, графиктер, диаграммалар);

деректердің мағыналарын және оларды пайдалану мәнмәтінін түсіндіретін аннотациялар мен метадеректерді қосуға;

деректерді визуализациялау әдістерін қолдануға (диаграммалар, интерактивті және ақпараттық тақталары);

деректердің нысаналы аудитория үшін қолжетімділігі мен түсініктілігі тұрғысынан тестілеуді жүргізуге (фокус-топтар, сауалнамалар) бағытталған.

42. "Қолжетімділік" сапа өлшемшарты бойынша деректер сапасын арттыру жөніндегі іс-шаралар:

Деректердің дұрыстығына қойылатын талаптардың орындалуы бөлігінде деректер сапасын қамтамасыз ету мен арттыру мақсатында ұйым "Қолжетімділік" өлшемшартына жататын деректер сапасы индикаторларының талаптарға сәйкес келмейтін мәндеріне әсер ететін себептерді жою (немесе олардың әсерін қысқарту) жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және жүргізеді, олар:

деректерді алудың қарапайымдылығына және берудің жеңілдігіне;

деректердің қауіпсіздігі мен құпиялылығын қамтамасыз етуге;

деректерді жүйелі түрде жаңартуға және архивтеуге бағытталған.

43. Деректер сапасын қамтамасыз ету мен арттыру жөніндегі іс-шараларды жүргізуді жоспарлау деректер сапасын бағалау нәтижелерін мониторингтеу және талдау негізінде жүзеге асырылады.

44. Деректер сапасын қамтамасыз ету мен арттыру жөніндегі іс-шараларды жүргізу деректер сапасы индикаторларының мәндерінің төмендеуіне әсер ететін себептерді жою немесе қысқарту мақсатында үнемі жүзеге асырылады.

45. Деректер сапасын басқару шеңберінде ұйымдар CDC арқылы эталондық ДҚ-лардағы деректердің өзгеруін қадағалап тұру бөлігінде ДҚ логтарын қалыптастыруды қамтамасыз етеді.

46. Деректер сапасын арттыру мақсатында сервистік интегратор ұйымдар қалыптастыратын деректерге талдау жүргізеді және деректер сапасын арттыру бойынша ұйымдардың орындауы үшін міндетті ұсынымдар береді.

47. Деректер сапасының мониторингіне ұйым қабылдаған тексеру және деректер сапасын қамтамасыз ету тәртібіне сәйкес ұйымның деректерді өңдеуге қатысатын барлық персоналы жұмылдырылады.

48. Деректер сапасын бағалау объектісі ақпараттандыру объектісінде қамтылған және каталогқа енгізілген деректер тізбесіне сәйкес келетін деректер болып табылады.

49. Ұйымдағы деректер сапасын ішкі бағалауды ұйым қабылдаған, мыналарды:

1) деректер сапасы индикаторларының ағымдағы мәндерін айқындауды;

2) деректер сапасы индикаторларының алынған мәндерін бағалауды;

3) деректер сапасын ішкі бағалау нәтижелерін тіркеуді;

4) айқындалған деректер сапасының өлшемшарттарына сәйкессіздіктерді жоюды көздейтін деректерді тексеру және олардың сапасын қамтамасыз ету тәртібіне сәйкес деректер сапасы жөніндегі менеджер жүзеге асырады.

50. Деректер сапасын бағалауды деректерді пайдаланушылар бастамашылық тәртіппен жүзеге асырады.

51. Деректер сапасын бағалау ұйымда жүргізіледі, тексерудің белгіленген тәртібі ескеріліп және тұрақты бағалау жүргізу жиілігі (кезеңділігі) мен тәсіліне қойылатын осы талаптардың сапасы қамтамасыз етіліп, деректердің әрбір түріне қатысты ұдайы жүзеге асырылады.

52. Деректер сапасын бағалау нәтижелерін сервистік интегратор талдайды және деректер сапасын арттыру жөніндегі іс-шараларды жүргізу үшін бастапқы деректер болып табылады.

2-параграф. Деректерді қолдауға қойылатын талаптар

53. Деректер сапасын қолдау мақсатында ұйым мынадай іс-шараларды регламенттейді, ұйымдастырады және өткізеді:

1) мыналарға:

деректер сапсы инциденттерін өңдеуге;

деректер қателері мен сәйкессіздіктерін айқындауға;

деректерді өңдеу кезіндегі форматты-логикалық бақылауды жетілдіруге (күшейтуге);

деректерді өңдеу процестерін оңтайландыруға;

деректерді жүйелеуге және үндестіруге бағытталған деректер сапасының тұрақты мониторингі;

2) деректерді өңдеуге қатысатын персоналды оқыту (біліктілігін арттыру);

3) деректер сапасын бағалауды ұйымдастыру.

54. Деректердегі қателер деп мыналар түсініледі:

техникалық қате – жаңылыс, грамматикалық немесе арифметикалық қате не деректерді жинау мен өңдеу кезінде жіберілген және ақпараттандыру объектісіндегі мәліметтердің ақпараттандыру объектісіне мәліметтер енгізуге негіз болған құжаттардағы мәліметтерге сәйкес келмеуіне әкеп соққан қате;

Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген және деректерді жинау мен өңдеу процестерін регламенттейтін талаптарға жататын деректердің сәйкес келмеуі.

55. Техникалық қатені ұйым және (немесе) пайдаланушылар мемлекеттік функцияларды орындау мен мемлекеттік қызметтер көрсету кезінде ведомствоаралық өзара іс-қимыл шеңберінде деректерді жинау және өңдеу процесінде анықтайды.

56. Техникалық қателерді жою кез келген мүдделі тұлғаның (бұдан әрі – өтініш беруші) техникалық қатені түзету туралы өтініші негізінде және деректердегі техникалық қатені түзету туралы заңды күшіне енген сот шешімі негізінде белгіленген мерзімде жүзеге асырылады.

57. Белгілі бір немесе айқындалатын тұлғаға, оның мүлкіне немесе құқықтарына қатысты деректерде техникалық қателер, қайшылықтар анықталған немесе деректер толық болмаған кезде мұндай тұлға ұйымға деректердегі қателерді түзету немесе ұйымдар басқаратын деректерді толықтыру туралы қағаз немесе электрондық нысанда өтініш жібереді.

Деректерді жинау мен өңдеуді қамтамасыз ету кезінде ұйым деректердің қателері мен толық болмауын өз бетінше түзетеді.

Өтініш берушінің заңды мүддесіне зиян келтірілген немесе ол бұзылған болса, қатені түзету тиісті уәкілетті органдарға өтініш бойынша жүргізіледі.

Техникалық қателерді түзетуге байланысты туындайтын даулар сот тәртібімен қаралады.

Мемлекеттік қызметтер көрсету кезінде анықталған деректерді түзету "электрондық үкімет" порталы, eGovMobile мобильді қосымшасы және халыққа қызмет көрсету орталықтарының интеграцияланған ақпараттық жүйесі арқылы жіберілген өтініш негізінде жүзеге асырылады.

Ұйым техникалық қатені түзеткен сәттен бастап өтініш берушіге және деректерді пайдаланушы – қатынастарға тиісті қатысушыларға деректердегі техникалық қатенің түзетілгені туралы хабарлайды.

58. Деректердің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкес келмеуіне байланысты деректердегі қателер түрлерге бөлінеді және анықталған қателіктердің тиісті түрі бойынша инциденттерде тіркеледі:

жабу (қамту) бойынша – деректерде талап етілетін (сұратылатын) сипаттау объектісі немесе сипаттау объектілерінің тобы туралы жазбалардың болмауына байланысты қателерді тіркейтін инцидент түрі;

толықтық бойынша – міндетті санатқа жататын атрибуттардың деректер түрінің жазбаларында толтырылмауына немесе толық толтырылмауына байланысты қателерді тіркейтін инцидент түрі;

дәлдік пен қайшылық бойынша – берілген деректердің пайдалану мақсаттарына немесе эталондық көзден алынған деректерге және өлшеу нәтижесінде алынған деректерге сәйкес келмеуіне байланысты қателерді тіркейтін инцидент түрі (инцидент түрлі ақпараттандыру объектілерінен алынған мәліметтерде қайшылықтар (сәйкессіздіктер) анықталған кезде қалыптасады);

уақтылылық бойынша – ұсынылған деректердің белгіленген немесе ерікті уақыт сәттеріне қатысты өзекті күйге сәйкес келмеуіне байланысты қателерді тіркейтін инцидент түрі;

бірегейлік бойынша – ұсынылған бірегей деректерде жазбалардың дубльдерінің болуына байланысты қателерді тіркейтін инцидент түрі;

келісімділік бойынша – ұсынылған деректердің белгіленген ұсыну және белгілеу тәртібімен толық немесе ішінара сәйкес келмеуіне, тиісті талаптардан немесе стандарттардан ауытқуына байланысты қателерді тіркейтін инцидент түрі;

тұтастық бойынша – ұсынылған деректерде деректер (жазбалар және деректер агрегаттары) арасындағы дұрыс емес байланыстардың болуына байланысты қателерді тіркейтін инцидент түрі;

басқалары – осы талаптарда сәйкестендірілмеген қателерді тіркейтін инцидент түрі.

59. Деректердегі қателерді айқындау шеңберінде автоматтандырылған форматты-логикалық бақылау жүзеге асырылады, ол мыналарды тексеруді көздейді:

деректердің деректер паспортында берілген сипаттау объектісін сипаттайтын деректер атрибуттарының мәндеріне қойылатын қосымша талаптарға және деректер атрибуттарының базалық қасиеттеріне сәйкестігі:

берілген деректер құрамының сұрау салуға сәйкестігі;

толтырылмаған міндетті атрибуттардың болмауы – міндетті санатқа жататын деректер түрінің барлық атрибуттары деректермен толтырылуға тиіс;

сәйкестендіргіш ретінде айқындалған атрибуттарда дубльдердің болмауы – деректер массивінде сәйкестендіргіштердің дубльдерін, яғни деректер түрінің бірдей сәйкестендіргіштерін қамтитын екі немесе одан көп жазбаларды жою қажет;

Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптар, жазылу және деректер бойынша сұрау салу бойынша деректерді уақтылы ұсыну.

60. Ұйым деректердегі қателік фактісін растаған кезде деректер түріне жататын деректерге қол жеткізу құқығы бар пайдаланушыларға тиісті инцидент туралы хабарлама жіберіледі.

Деректер түрінде қателік белгіленсе және эталондық деректер бар болса, хабарламада деректердегі қателік жойылғанға дейін осындай деректермен (мәндер бөлігінде) үндестіруді тоқтата тұру туралы талап белгіленеді.

61. Ұйым қателіктің пайда болу себебін айқындайды және оны жою үшін дереу шаралар қабылдайды.

Деректердегі қателіктерді жоюға байланысты жазбаларға түзету енгізу нәтижелері бойынша деректер беруші ұйым деректерге қол жеткізу құқығы бар пайдаланушыларға хабарлама, деректердегі қателіктердің жойылғаны және деректерге енгізілген түзетулер туралы хабарлама, деректерді үндестіру жөніндегі шектеудің алып тасталғалы туралы хабарлама жібереді.

Деректерді пайдаланушы (өтініш беруші) деректердің қателігі туралы инцидентке бастама жасаған кезде инцидентті шешу нәтижесі деректерді пайдаланушыға (өтініш берушіге) жіберіледі.

Инцидентті пысықтау нәтижесіне қанағаттанатын болса, кезде деректерді пайдаланушы инцидентті жабады, бұл туралы инциденттер журналында белгі қояды.

Деректерді пайдаланушы (өтініш беруші) және деректерді деректер беруші ұйым келісімге келмеген болса, деректерде анықталған қателікке байланысты инцидент деректерді пайдаланушы, деректер беруші ұйым, сервистік интегратор, уәкілетті орган өкілдерінің қатысуымен келісу кеңесінде талқыланады.

Келісу кеңесін өткізу нәтижелері бойынша инцидентті жою жөніндегі шешімдердің тізбесі бар хаттама жасалады.

4-тарау. Деректердің қолжетімділігі мен таратылуына қойылатын талаптар

62. Ақпараттандыру объектілерінің ақпараттық өзара тиімді іс-қимылын қамтамасыз ету мақсатында ұйымдар ақпараттандыру саласындағы уәкілетті орган бекіткен "электрондық үкімет" ақпараттандыру объектілерін интеграциялау қағидаларына сәйкес ақпараттандыру объектілерін интеграциялауды жүргізеді.

63. Мемлекеттік функцияларды жүзеге асырған және олардан туындайтын мемлекеттік қызметтерді көрсеткен кезде мемлекеттік органдардың "электрондық үкімет" ақпараттандыру объектілеріндегі деректерге қол жеткізуге келісімі талап етілмейді.

64. Ұйымдар мемлекеттік функцияларды жүзеге асыру және мемлекеттік қызметтерді өтеусіз негізде көрсету мақсаттарында деректерге қол жеткізуді қамтамасыз етеді.

Құпия ақпаратқа жатқызылған деректерге қол жеткізу және оларды тарату Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген осындай деректерге қол жеткізу құқықтарына сәйкес жүзеге асырылады.

Пайдаланушылардың деректерді пайдалануына белгіленген заңды мақсаттар шеңберінде ғана жол беріледі.

5-тарау. Деректерді аналитикасына қойылатын талаптар

65. Деректер аналитикасын ұйымдар өз бетінше және (немесе) жеткізушілерді тарту жолымен жүзеге асырады.

Құпия ақпаратқа жатқызылған деректер аналитикасы ұйымдардың оларды иесіздендіру шартымен жүзеге асырылады.

Деректер аналитикасына оны жүргізу жөніндегі есеп-қисаптардың бекітілген әдіснамасы болған кезде ғана рұқсат етіледі.

66. Аналитикалық дашборд құрылған және ендірілген жағдайларда ұйым:

1) аналитикалық дашбордты құру мен ендірудің орындылығын айқындайтын уәкілетті органның келісімі бойынша осы талаптарға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кейс паспортын қалыптастырады және бекітеді;

2) аналитикалық дашбордтарды құру және ендіру үшін қажетті ақпараттық жүйелер арасындағы өзара іс-қимыл регламентін қалыптастырады және қол қояды (қажет болған жағдайда).

67. Ұйым аналитикалық дашбордтарды құру, ендіру және сүйемелдеу жөніндегі қызметтерді сатып алуды Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасына сәйкес, оның ішінде оператордан жүзеге асырады.

68. Ұйым операторға бекітілген кейс паспортын, аналитикалық дашбордтарды құру, ендіру және сүйемелдеу бойынша қызметтер көрсету шартын, аналитикалық дашбордтарды құру және ендіру үшін қажетті ақпараттық жүйелер арасындағы өзара іс-қимыл регламентін (бар болса) жібереді.

69. Оператор осы талаптардың 68-тармағында көрсетілген құжаттарды алғаннан кейін деректер алдын ала өңделмей, сондай-ақ тазартылмай, бастапқы кодта түсетін және сақталатын қойма болып табылатын деректердің нөлдік витриналарын қалыптастырады және сынайды, деректер инженерлері үшін техникалық тапсырма әзірлейді.

70. Оператор қажетті деректер көздерін қосуды деректердің көздері мен витриналарын жаңартудың кезеңділігін белгілей отырып жүзеге асырады.

71. Қажет болған жағдайда оператор аналитикалық дашбордтарды құру, ендіру және сүйемелдеу жөніндегі қызметтерді көрсету шарты бойынша орындаушыларға SDU құралдарына қолжетімділік ұсынады.

72. SDU құралдарына қолжетімділік алғаннан кейін орындаушы аналитикалық дашбордтарды құру, ендіру және сүйемелдеу жөнінде қызметтер көрсету шарты бойынша нөлдік емес деңгейдегі деректер витриналарын қалыптастыруды жүзеге асырады және аналитикалық дашбордты қалыптастырады.

73. Аналитикалық дашборд құрылғаннан және ендірілгеннен кейін ұйым оны одан әрі сүйемелдеуді қамтамасыз етеді.

74. Деректер аналитикасын жүзеге асыру үшін деректерді жинауды, өңдеуді, сақтауды, беруді жүзеге асыру мақсатында ұйымдар операторды тартады.

Деректерді иесіздендіруді ұйым өз бетінше жүзеге асыра алмаған кезде оператор жүргізеді.

Оператор айқындаған ұйымдармен SDU-дың ұйымның ақпараттандыру объектісімен өзара іс-қимылының регламенті жасалады.

Оператор 5 (бес) жұмыс күні ішінде ұйымнан ақпараттық жүйе туралы жалпы мәліметтерді жинау үшін кестелердің, ДҚ жолдарының сипатын сұратады.

SDU-дың ұйымның ақпараттық жүйесімен өзара іс-қимылы туралы регламентті оператор 5 (бес) жұмыс күні ішінде әзірлейді, келіседі, бекітеді және ұйымға жібереді.

Ұйым өзара іс-қимыл регламентін 5 (бес) жұмыс күні ішінде келіседі және бекітеді.

"Электрондық үкімет" ақпараттық-коммуникациялық платформасында деректер болса, ұйыммен өзара іс-қимыл регламентін жасалау талап етілмейді.

Деректерді келісу, иесіздендіру және беру мынадай жағдайларда жүргізіледі:

1) оператор ұйыммен бірге иесіздендірілетін деректердің тізбесін айқындайды және келіседі;

2) оператор ұйымға ДҚ типтері бойынша кері қалпына келтіру мүмкіндігінсіз біржақты шифрлау үшін әзірленген алгоритмдер (іс-қимыл дәйектілігі) мен иесіздендіру жөніндегі нұсқаулықты береді;

3) ұйым деректерді иесіздендіруді жүргізеді және оператормен келісілген құрылым бойынша деректерді операторға береді;

4) деректерді иесіздендіруді жүргізбейтін ұйымдар үшін оператор ETL арқылы иесіздендіру рәсімін баптайды, бұл ретте SDU-да тек иесіздендірілген деректер сақталады;

5) оператор деректердің дұрыстығын, деректерді иесіздендірудің дұрыстығын тексереді және оларды SDU-ға жүктейді.

Ұйымдар деректерді операторға береді. Одан әрі оператор, ETL арқылы олардың сапасын жақсарту мақсатында деректердегі қателер мен сәйкессіздіктерді айқындау және жою, форматтар мен кодтауды қосу, түрлендіру жұмыстарын жүргізеді.

Оператор ұйымдармен бірге өз деректерін іздеу және одан әрі басқару үшін метадеректердің орталықтандырылған қоймасы болып табылатын оператордың деректер каталогында ұйымдардың ДҚ-дан алынған деректер құрылымы реплиякациясының мынадай техникалық шешімі мен тәсілдерін енгізеді:

деректерді сақтау жүйесі деңгейінде блоктық репликация;

ДҚ басқару жүйелері деңгейіндегі физикалық репликация;

ДҚ басқару жүйелері деңгейіндегі логикалық репликация.

ДҚ-дан деректерді жүктеп салу үшін ұйымдар өзара іс-қимыл регламентіне сәйкес желілік қолжетімділікті баптауды жүзеге асырады.

Ұйым белгілі бір деректерді оқу үшін ДҚ-да пайдаланушының (оператордың белгілі бір тұлғасына тіркемей SDU үшін) есептік жазбасын жасайды, SDU серверлері үшін серверде белгілі бір порттар арқылы қолжетімділік ашады.

Деректер аналитикасына тапсырыс беруші уәкілетті органға жіберген деректер бойынша сұрау салуға сәйкес оператор әртүрлі ДҚ-дан алынған және өзара біріктірілген деректерді ұсыну мерзімдері мен көлемін уәкілетті органмен келіседі.

Оператор 30 (отыз) жұмыс күні ішінде деректер аналитикасына тапсырыс беруші уәкілетті органға кейіннен аналитика үшін деректер бойынша сұрау салуға сәйкес жіберген әртүрлі ДҚ-дан алынған және бір-бірімен біріктірілген деректерді ұсынады.

Жиналған деректер (егжей-тегжейлі деректер, өңделген деректер, аналитикалық шешімдердің нәтижелері) SDU-да сақталады және жаңартылады. Деректерді жаңартуды оператор өзара іс-қимыл регламентіне сәйкес автоматты режимде жүзеге асырады.

Жаңартылған деректердің кесіндісін айқындау белгісін ұйым ұсынады.

Деректерді жаңартудың жиілігін жоғарылатуға қажеттілік туындаған кезде оператор CDC арқылы регламенттік жаңартуды баптайды. Өз кезегінде ұйым CDC жұмыс істеуі үшін қажетті техникалық жұмыстарды жүргізуі қажет.

Оператор деректер аналитикасына тапсырыс берушіге сұратылған деректердің сәйкестігін тексеру үшін дайындалып, өңделген деректерге қолжетімділік ұсынады.

Деректер аналитикасына тапсырыс беруші 5 (бес) жұмыс күні ішінде операторға тексеру нәтижелері туралы ақпарат береді. Нәтижелер теріс болған, қажетті деректер болмаған және (немесе) жеткіліксіз болған кезде оператор деректерді қайта өңдеуді жүзеге асырады.

Сұратылған деректердің сәйкесті тексеру нәтижесінің оң болуы деректер аналитикасын жүргізуге ықпал етеді, оны деректер аналитикасына тапсырыс беруші өзі және (немесе) жеткізушіні тарту арқылы өз қаржы қаражаты есебінен жүзеге асырады.

SDU-да иесіздендірілген түрде сақталатын аналитиканың нәтижелерін оператор мүдделі ұйымдарға уәкілетті органмен келісу бойынша иесіздендірілген түрде өтеулі негізде береді.

6-тарау. Деректерді қорғауға қойылатын талаптар

75. Деректерді қорғау мақсатында ұйымдар:

ақпараттандыру объектілерінің жіктеуішіне сәйкес олардың ауқымына, тұтастығына және сыни сипатына сәйкес тағайындалатын деректер класына байланысты деректерді қорғау қажеттігінің дәрежесін айқындауды;

ұйымдағы ақпараттық қауіпсіздіктің жай-күйі туралы деректерді жинауды және талдауды;

деректердің тарап кетуі (жария етілуі), бұрмалануы, жойылуы (жоғалуы) мүмкін болса, тәуекелдерді бағалауды және тәуекелдерді өңдеу жөніндегі шараларды жоспарлауды;

тиісті бақылау тетіктерін іске асыру мен ендіруді, рөлдер мен жауапкершілікті бөлуді, қызметкерлерді оқытуды, қорғау іс-шараларын жүзеге асыру бойынша жедел жұмысты;

бақылау тетіктерінің жұмыс істеу мониторингін, олардың тиімділігін бағалауды және түзету мақсатында тиісті ықпал етуді;

БТ-ның және осы талаптардың сақталуын қамтамасыз етеді.

76. Мемлекеттік деректердің резервтік көшірмесін дайындауды қамтамасыз ету ұйымдар үшін міндетті болып табылады.

Мемлекеттік деректерді қамтитын резервтік көшірмені дайындау мен сақтау тәсілі келесі резервтік көшірме жасалғанға дейін деректердің сақталуын қамтамасыз етеді.

Мемлекеттік деректерді резервтік көшірудің кезеңділігін "электрондық үкімет" ақпараттандыру объектісіне арналған техникалық құжаттамамен белгіленеді.

77. Иесіздендірілген деректер сәйкестендірілетін сипаттау объектісі туралы ақпарат ретінде қаралады және Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген ерекшеліктерге сәйкес қорғалады.

Сәйкестендірілетін сипаттау объектісін белгілеу мақсатында деректерді өңдеген кезде қолжетімді болатын тәсілдер (осы сипаттау объектісіне қатысты жазбаларды алу), оларға қатысты сипаттау объектісін тікелей немесе жанама сәйкестендіру мақсатында үшінші тұлғалардың пайдалану ықтималдығы бар технологиялар ескеріледі.

78. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы жауапкершілік пен функциялардың аражігін ажырату мақсатында ұйымда құрылымдық бөлімшелерден оқшауланған құрылымдық бөлімше болып табылатын ақпараттық қауіпсіздік бөлімшесі құрылады және (немесе) БТ-да және Қазақстан Республикасының ақпараттандыру саласындағы нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етілгенде жауапты тұлғасы айқындалады.

79. Ұйымдардың деректерді бір тұлғадан екінші тұлғаға беру функциясын жүзеге асыратын провайдерлер арқылы деректерді беруі осы провайдерлердің осы тарауда белгіленген талаптарға сай болуы қамтамасыз етілгенде жүзеге асырылады.

7-тарау. Деректерді сақтауға және жоюға қойылатын талаптар

80. Деректерді сақтауды жүзеге асыратын ұйымдар Қазақстан Республикасының заңдарында және тараптардың келісімінде белгіленген тәртіппен мемлекеттік деректердің жоғалуына, түрлендірілуіне және сақталуының қамтамасыз етілмеуіне жауапты болады.

81. Деректерді одан әрі пайдалану қажеттігінің жоқ екені туралы шешімді ұйым "электрондық үкімет" ақпараттандыру объектісі интеграцияланған "электрондық үкімет" ақпараттандыру объектілерінің меншік иелерін және (немесе) иелерін, "электрондық үкімет" сервистік интеграторын деректерді пайдалануды тоқтатудың тәртібі мен мерзімдері туралы хабардар ете отырып қабылдайды.

82. Деректерді одан әрі пайдалану қажеттігінің болмауы каталогтағы мәліметтерді өзгертуге әкеп соғады.

83. Пайдаланылуы тоқтатылған деректер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес архивке беріледі.

84. Деректерді сақтау мерзімі оларды жинау және өңдеу мақсатына қол жеткізілген күні айқындалады.

85. Сақтау мерзімі өткеннен кейін деректер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жойылады.

	Деректерді басқару жөніндегі талаптарға 1-қосымша
	Нысан

Ақпараттандыру объектілері деректерінің паспорты

1. Жалпы бөлім

1) ұйымның атауы:

ұйымның толық атауы көрсетіледі;

мысалы: "Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі" мемлекеттік мекемесі;

2) деректерді жинау мен өңдеуді жүзеге асыратын ақпараттандыру объектісінің атауы:

деректерді жинау мен өңдеуді жүзеге асыратын ақпараттандыру объектісінің толық атауы көрсетіледі (тиісті нормативтік құқықтық актілерде (бұдан әрі – НҚА) бекітілгендей, бар болса);

мысалы: жеке сәйкестендіру нөмірлерінің ұлттық тізілімі;

3) деректерді ведомствоаралық пайдалану деңгейі:

мынадай ықтимал баламалардың бірін таңдау арқылы деректерді ведомствоаралық пайдалану деңгейі көрсетіледі: республикалық; жергілікті; ведомствоаралық деңгейдегі деректер пайдаланылмайды;

4) жүргізу тәсілі:

жүргізудің мынадай тәсілдерінің бірі көрсетіледі: қағаз түрінде (электрондық түрге ауыстырылмаған деректер үшін көрсетіледі); электрондық түрде (электрондық түрде ұсынылған деректер үшін көрсетіледі); аралас (ішінара электрондық түрге ауыстырылған деректер үшін көрсетіледі);

5) деректер нысаны:

мынадай деректер нысандарының біреуі немесе бірнешеуі көрсетіледі: бастапқы деректер; біріктірілген деректер;

6) деректердің қолжетімділігі:

деректердің қолжетімділік деңгейі көрсетіледі: шектеулі қолжетімділік (дербес деректер, коммерциялық құпия, қызметтік құпия және Қазақстан Республикасының заңдарымен қорғалатын деректер болған кезде көрсетіледі); шектеусіз қолжетімділік (ашық деректер үшін көрсетіледі) (деректердің жекелеген бөліктеріне қол жеткізу деңгейі әртүрлі болса, бұл жолда жоғарыда аталған екі нұсқа да егжей-тегжейлі мәліметтермен қойылады);

7) НҚА-ға сәйкес деректерді пайдаланушылар:

егер пайдаланушылар шеңбері интеграция алған НҚА-да айқындалса, НҚА-ға сәйкес деректерді пайдаланушылар атауларының толық тізбесі көрсетіледі;

8) НҚА-ға сәйкес дереккөз:

НҚА-ға сәйкес ақпараттандыру объектісінің толық тізбесі көрсетіледі.

НҚА болмаған жағдайда "НҚА-да айқындалмаған" деп көрсетіледі.

9) нақты дереккөзі:

ақпараттандыру объектісінің нақты тізбесі көрсетіледі.

Егер нақты дереккөздердің құрамы НҚА-ға сәйкес дереккөздердің құрамымен сәйкес келсе, "Нақты көздердің тізбесі көзделген НҚА-мен сәйкес келеді" деп көрсетіледі.

10) сипаттау объектісі:

сипаттау объектілері көрсетіледі, оларға: жеке тұлғалар; заңды тұлғалар; қолма-қол ақша мен құжаттандырылған бағалы қағаздарды, қолма-қол емес ақшалай қаражатты, құжатсыздандырылған бағалы қағаздарды, мүліктік құқықтарды қоса алғанда, мүлік; жұмыстар мен көрсетілген қызметтер нәтижелері; зияткерлік қызметтің қорғалатын нәтижелері және оларға теңестірілген дараландыру құралдары (зияткерлік меншік); материалдық емес игіліктер жатады;

11) жаңарту кезеңділігі:

деректерді жаңарту кезеңділігінің мынадай нұсқаларының бірі көрсетіледі: жаңарту кезеңділігі белгіленбеген; қажетіне қарай жаңарту; деректердің түсуіне қарай жаңарту; үздіксіз жаңарту (деректер легі); жаңарту кезеңділігі НҚА-да белгілеген (НҚА атауы мен жаңарту кезеңділігін көрсету);

12) жаңарту графигі:

деректерді жаңарту ерекшеліктеріне байланысты көрсетіледі: соңғы жаңартылған сәттен бастап межелі уақыт аралығы; жоспарлы күнтізбелік күндердің тізбесі; жаңарту графигін регламенттейтін НҚА деректемелері (деректерді жаңарту графигі болмаса, "Анықталмаған" деп көрсетіледі);

13) жаңарту тәртібі:

деректерді жаңарту тәртібі және оның ерекшеліктері көрсетіледі (мысалы, НҚА-ға қол қою/келісу қажеттігі) (егер тәртіп НҚА-да белгіленсе, онда мұндай НҚА-ның атауы көрсетіледі);

14) НҚА тізбесі, деректерді жинау мен өңдеуді жүзеге асыратын ақпараттандыру объектісін құру:

деректерді жинау мен өңдеуді регламенттейтін НҚА тізбесі (ережелер, ақпараттық өзара іс-қимыл регламенттері көрсетіледі, егер деректер қағаз түрінде жүргізілсе, бөлім толтырылмайды);

15) деректерді жинау мен өңдеуді регламенттейтін НҚА тізбесі:

ұйымның есепке алу объектісін немесе деректерді жүргізу функциялары бар НҚА тізбесі көрсетіледі;

16) деректерді енгізу мен тұтынуды, деректерге қол жеткізуді шектеу мен бөлуді оның аражігін ажыратуды регламенттейтін НҚА тізбесі:

деректердің жұмыс істеу, оларды енгізу немесе беру қағидаларын, деректерге қол жеткізу және осы деректерді пайдалану қағидаларын, деректерге қол жеткізуді саралау қағидаларын айқындайтын НҚА тізбесі көрсетіледі;

17) деректер класы;

18) жасалған күні – деректер паспорты жасалған күн.

2. Деректердің өмірлік циклінің сипаты:

1) есепке алу объектісі туралы мәліметтер жасау:

есепке алу объектісі туралы деректерді бастапқы қалыптастыру тәртібі көрсетіледі. Бұл ретте: деректер бастапқы болып табылатыны/табылмайтыны немесе бекітілмеген көздерден ұсынылатын деректер негізінде қалыптастырылатыны/қалыптастырылмайтыны көрсетіледі. Егер есепке алу объектісі туралы жазба қалыптастырған кезде әртүрлі ақпарат көздерінен алынған мәліметтер пайдаланылса, онда оларды тиісті НҚА көрсете отырып тізбелеу қажет;

2) есепке алу объектісі туралы мәліметтерді пайдалану:

есепке алу объектісі туралы деректерді пайдалану тәртібі туралы мәліметтер көрсетіледі, есепке алу объектісі туралы деректер (барлығы немесе олардың бір бөлігі) бастапқы көз болып табыла ма; деректерді берудің қолданыстағы тетіктері (мысалы, деректерді файлдық беру; деректерді интеграциялық сервис арқылы беру); есепке алу объектісі туралы деректерді бизнес өкілдері пайдалана ма (деректерді кім және не үшін пайдаланатынын сипаттай отырып); деректердің қолжетімділік деңгейі (деректерді пайдалануға құқықтық шектеулер бар ма);

3) есепке алу объектісін өзгерту, есепке алу объектісі туралы мәліметтерді жою – есепке алу объектісі деректерінің өмірлік циклін табу кезеңінің көрсеткіші немесе сипаты:

деректерді жасау (жинау);

деректерді сақтау және оларды жүргізу;

деректерді пайдалану;

деректерді басқару;

деректерді архивтеу (немесе оларды жою).

3. Деректер құрылымының сипаты

id – кестеде деректер атрибутының реттік нөмірі көрсетіледі,

information_system_name – ақпараттандыру объектісінің атауы көрсетіледі, мысалы: "Мобильді үкімет" ақпараттық жүйесі,

bd_name – жүйедегі ДБ жүйелік атауы көрсетіледі. Мысалы: PostgreSQL,

schema_name – деректер қорында схеманың атауы көрсетіледі, мысалы, bi_public,

table_name – деректер құрылымы сипатталып, кестенің атауы көрсетіледі, мысалы, access_log, users, patients,

table_description – кестенің сипаты көрсетіледі, мысалы, "тіркеу кезінде нөмірді иленуін растау туралы ақпаратты (SMS арқылы) қамтиды" немесе "eGov Mobile орнатылған мобильді құрылғы туралы ақпарат",

table_type – кестенің типі көрсетіледі, мысалы, негізгі кесте немесе анықтамалық кесте,

column_id – кестедегі бағанның/тік бағанның реттік нөмірі көрсетіледі.

column_name – бағанның/тік бағанның атауы көрсетіледі, мысалы, remote_address,

column_type – жолдың/бағанның/тік бағанның типі көрсетіледі, мысалы, int8 немесе varchar (255),

column_description – жолдың/бағанның/тік бағанның сипаты көрсетіледі, мысалы, тұрғылықты мекенжайы, жасалған күні, өзгертілген күні.

reference_tbl_clmn – басқа кестеге референстік сілтеме немесе кестемен байланыс көрсетіледі, мысалы, bi_public.etl_file_control.id,

flk – кілт түрі көрсетіледі, мысалы, нөлге тең емес, стандартты мән – nextval немесе нөлге тең емес, таңбалардың максималды ұзындығы – 255,

clmn_key_type – кілт типі көрсетіледі, мысалы, бастапқы кілт немесе сыртқы кілт,

teg – деректер қоры кестесіндегі әрбір кілтке семантикалық тег сөздігі көрсетіледі.

	Деректерді басқару жөніндегі талаптарға 2-қосымша
	Нысан

Цифрланбаған деректердің сипаттамасы

1. Деректер объектісінің түрі (мысалы: субъект, объект, құжат).

2. Деректер субъектісі немесе объектісі болмысының атаулары (мысалы: жолаушы, тасымалдаушы, пациент, дәрігер, зейнеткер, ғимарат, жер учаскесі, көлік құралы).

3. Деректер объектісінің сипаты (деректерді жинау мен өңдеуді регламенттейтін нормативтік құқықтық актілердің атауын көрсету).

4. Атрибут атауы (мысалы: тегі, аты, туған күні, құжат нөмірі, көлік нөмірі).

5. Ұлттық анықтамалық ақпарат (егер деректер объектілер мен субъектілер, болмыстар, атрибуттар бойынша анықтамалықтардан болса).

	Деректерді басқару жөніндегі талаптарға 3-қосымша
	Нысан

Кейс паспорты

1. Ұйым:

2. Кейс атауы:

3. Мақсат қойылуы:

4. Сипаты:

5. Дашборд қандай сұрақтарға жауап беруге тиіс:

6. Көрсеткіштер (бөліністі, қалыптастыру әдістемелерін/формулаларын, дереккөзін ескере отырып):

6.1. Көрсеткіштің сипаты:

Р/с №	Көрсеткіш	Бөлінісі	Дереккөз	Жаңарту кезеңділігі

6.2. Көрсеткішті есептеу әдістемесі:

7. Қажетті аналитиканың сипаты: (сипаттамалық талдау, "егер-не" талдау, болжамды талдау):

8. Дашбордтың KPI-ы (бақылауды қажет ететін негізгі тиімділік көрсеткіштері (KPI):

9. Нәтижені көрсету үшін жоспарланған графиктер (келісілген мокап):

10. Кейсті іске асыру кезінде келісілген болжамдар:

11. Тараптардың келісуі:

Об утверждении требований по управлению данными

Постановление Правительства Республики Казахстан от 7 ноября 2024 года № 925

В соответствии с пунктом 2-1 статьи 43-2 Административного процедурно-процессуального кодекса Республики Казахстан Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемые требования по управлению данными.

2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Премьер-Министр Республики Казахстан

О. Бектенов

Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 7 ноября 2024 года № 925

Требования по управлению данными

Глава 1. Общие положения

1. Требования по управлению данными (далее – требования) разработаны в соответствии с пунктом 2-1 статьи 43-2 Административного процедурно-процессуального кодекса Республики Казахстан и определяют требования по управлению данными.

2. Положения требований распространяются на:

государственные органы, государственные юридические лица, субъекты квазигосударственного сектора в отношении всех собираемых и обрабатываемых ими данных, за исключением объектов информатизации правоохранительных органов, содержащих сведения ограниченного доступа, Комитета национальной безопасности Республики Казахстан, Службы государственной охраны Республики Казахстан, Национального Банка Республики Казахстан и организаций, входящих в его структуру, уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций;

юридические лица, уполномоченные законодательными актами Республики Казахстан (далее – организации).

3. Настоящие требования направлены на обеспечение:

возможности однократного предоставления и многократного использования данных при осуществлении государственных функций и оказании вытекающих из них услуг;

единства информационно-коммуникационной инфраструктуры и способов взаимодействия организаций при осуществлении деятельности по управлению данными;

персональной ответственности за качество предоставленных данных;

недискриминационного доступа физических и юридических лиц к данным, относящимся к общедоступной информации;

упорядочивания данных по сходству или различию присущих им характеристик, унификации структурных элементов данных и форматов их представления;

систематизации описания данных и связей между ними;

учета прав на получение (предоставление) данных в процессе интеграции объектов информатизации;

приведения данных в соответствие с данными аналогичного вида путем гармонизации;

преимущественного использования электронных способов управления данными;

соблюдения предусмотренных законодательством Республики Казахстан прав обладателей, ограничений на доступ к данным, отнесенным к конфиденциальной информации и иной охраняемой законом тайне по обеспечению защиты данных;

соответствия порядка использования данных этическим нормам;

контроля качества данных;

онтологического единства данных, содержащихся в объектах информатизации "электронного правительства";

баланса между своевременным внедрением цифровых технологий обработки данных и защитой прав на неприкосновенность частной жизни, личной и семейной тайны;

централизации управления данными с учетом коллегиальности принятия решений и согласованности действий по управлению данными;

гибкости подходов к управлению жизненным циклом данных;

ориентации на пользователя данных;

определения качества административных данных.

4. Для целей применения настоящих требований используются следующие определения:

1) объекты информатизации – электронные информационные ресурсы, программное обеспечение, интернет-ресурс и информационно-коммуникационная инфраструктура;

2) аналитический дашборд – информационная панель визуализации результатов аналитики данных, формируемая инструментами информационно-аналитической системы "Smart Data Ukimet", на основе ее единого хранилища данных;

3) атрибут – характеристика сущности, позволяющая ее идентифицировать, описать или измерить (на физическом уровне атрибуту сущности могут соответствовать столбец, поле, тег или узел (место пересечения) в таблице, представлении, документе, графе или файле);

4) административные данные – индивидуальные количественные (измеряемые с помощью чисел) и (или) качественные (выстроенные по определенному принципу и (или) признаку) данные по физическому или юридическому лицу и данные похозяйственного учета, формируемые административными источниками, за исключением первичных статистических и альтернативных данных;

5) данные – информация в формализованном виде, пригодная для обработки;

6) база данных (далее – БД) – совокупность систематизированных данных, пригодных для обработки посредством информационно-коммуникационных технологий;

7) критерии качества данных – общепринятые критерии качества данных, используемые для оценки и контроля критических критерий качества данных, таких как точность, полнота, взаимосвязанность, сопоставимость, актуальность, уникальность, достоверность, своевременность, ясность, доступность;

8) вид данных – описание структуры совокупности данных, отражающей характеристики одного или нескольких объектов описания;

9) обезличивание данных – действия, в результате совершения которых идентификация объекта описания невозможна;

10) управление данными – процесс, связанный с определением, созданием, сбором, накоплением, хранением, распространением, уничтожением, поддержкой данных, а также обеспечением их аналитики, качества, доступности, защиты;

11) уполномоченный орган по управлению данными (далее – уполномоченный орган) – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство и межотраслевую координацию по управлению данными;

12) обработка данных – действия, направленные на накопление, хранение, изменение, дополнение, использование, распространение, облезличивание, блокирование, архивирование и уничтожение данных;

13) пользователь данных – физическое или юридическое лицо, запрашивающее и (или) использующее данные;

14) хранение данных – действия по обеспечению целостности, конфиденциальности и доступности данных;

15) аналитика данных – процесс обработки данных с целью получения информации и выводов для принятия решения;

16) качество данных – характеристика, показывающая степень пригодности данных к использованию в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

17) оценка качества данных – процесс определения степени пригодности данных к использованию в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

18) концептуальная модель данных домена – модель данных домена, представленная в виде основных сущностей домена с ключевыми атрибутами и связей между ними;

19) лог – файл, в котором содержится подробный список событий из приложений, производительности объекта информатизации или действий пользователей, в хронологическом порядке;

20) эталонные данные – структурированные данные первичного учета объектов предметной области, которые служат основой для принятия решений;

21) заказчик аналитики данных – государственные органы и организации;

22) неоцифрованные данные – данные в бумажном виде, не содержащиеся в объектах информатизации;

23) цифровой профиль – совокупность данных об объекте описания, отображаемых из различных эталонных БД организаций;

24) цифровая трансформация – комплекс мероприятий, включающий в себя внедрение цифровых технологий, реинжиниринг и использование данных;

25) оператор информационно-коммуникационной инфраструктуры "электронного правительства" (далее – оператор) – юридическое лицо, определяемое Правительством Республики Казахстан, на которое возложено обеспечение функционирования закрепленной за ним информационно-коммуникационной инфраструктуры "электронного правительства";

26) сервисный интегратор "электронного правительства" (далее – сервисный интегратор) – юридическое лицо, определяемое Правительством Республики Казахстан, на которое возложены функции по методологическому обеспечению развития архитектуры "электронного правительства", а также иные функции, предусмотренные Законом об информатизации;

27) информационно-аналитическая система "Smart Data Ukimet" (далее – SDU) – объект информатизации, предназначенный для формирования единого хранилища данных государственных органов, государственных юридических лиц, субъектов квазигосударственного сектора, как в неструктурированном, так и структурированном виде, для целей предоставлений аналитической информации по деятельности Правительства Республики Казахстан.

28) Change Data Capture (далее – CDC) – процесс интеграции данных, основанный на идентификации, регистрации и доставке изменений, внесенных в БД;

29) Extract, Transform, Load (далее – ETL) – процесс извлечения, преобразования и загрузки данных из источника в хранилище данных.

5. Собственником данных, создаваемых, накапливаемых и приобретаемых за счет бюджетных средств, а также полученных иными способами, установленными законами Республики Казахстан, является государство.

6. Управление данными, отнесенными к государственным секретам, служебной или конфиденциальной информации, осуществляется в соответствии с настоящими требованиями и учетом особенностей, установленных законодательными актами Республики Казахстан.

7. Руководство и обеспечение реализации государственной политики управления данными осуществляются уполномоченным органом.

8. Данные фиксируются на электронном и бумажном носителях. Организации в рамках управления данными обеспечивают перевод данных, необходимых для осуществления государственных функций и оказания государственных услуг, их аналитики, в электронную форму.

9. Управление данными подразделяется на следующие виды:

по содержанию:

1) метаданные – данные, описывающие структуру и характеристики данных.

Метаданные подразделяются на следующие виды:

функциональные метаданные: описывают содержание и состояние данных, имеющих прямое отношение к специфике деятельности организации, включая сведения, используемые при обеспечении качества данных;

технические метаданные: описывают технические характеристики данных и систем их хранения;

операционные метаданные: описывают процессы обработки данных и управления доступом к ним (сведения, используемые при обеспечении безопасности данных);

2) справочные данные – позиции из справочников, международных, национальных и ведомственных классификаторов;

3) транзакционные данные – сведения, отражающие результат изменения данных, относящиеся к фиксированному моменту времени, не изменяющиеся в будущем;

по характеру организации данных:

1) неструктурированные данные – данные в неформализованном виде, сложном или не пригодном для обработки;

2) структурированные данные – упорядоченные данные, пригодные для обработки.

10. Жизненный цикл данных состоит из следующих этапов:

создание (сбор) данных;

хранение данных и их ведение;

использование данных;

управление данными;

архивирование данных (или их уничтожение).

11. В целях управления данными организации обеспечивают определение:

1) лица, ответственного за управление данными в курируемой отрасли, стратегические направления и определение политики управления данными;

2) лица, ответственного за управление данными (менеджер по данным), в функции которого входят:

мониторинг соблюдения настоящих требований и политики управления данными;

координация за своевременным наполнением БД актуальными, полными и аутентичными сведениями соответствующими ответственными лицами;

проведение внутреннего контроля на предмет аутентичности данных в SDU с аналогичными данными, размещенными в объектах информатизации "электронного правительства";

мониторинг за своевременным внесением посредством интеграции сведений по показателям (отраслевым данным) в SDU и проведение верификации показателей;

обеспечение размещения интеграционных сервисов в реестре сервисов;

координация работы по заполнению паспортов данных объектов информатизации (далее – паспорт данных), описанию видов данных, их данных;

разработка и согласование внутренних актов по управлению данными;

проверка проектной и технической документации на создание и развитие объектов информатизации на соответствие настоящим требованиям;

проведение мероприятий по обучению и повышению уровня квалификации сотрудников в части управления данными;

обеспечение бесперебойного функционирования принадлежащих организации БД;

обеспечение внедрения технологий управления данными;

организация соблюдения требований защиты данных в рамках всего жизненного цикла данных;

обеспечение качества данных организации.

12. Определение качества административных данных осуществляется уполномоченным органом в области государственной статистики. Оценку качества административных данных осуществляет контролер данных в соответствии с Правилами оценки качества административных данных, утвержденными приказом руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан от 19 марта 2024 года № 2 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 34168).

Глава 2. Требования к определению, созданию, сбору и накоплению данных

Параграф 1. Требования к определению данных

13. В целях определения данных, содержащихся в БД организаций, формируется и ведется каталог данных (далее – каталог), являющийся систематизированным перечнем сведений о видах данных и связях между ними.

14. Целями формирования и ведения каталога являются:

формирование единого источника информации о составе и структуре данных организации;

создание условий для совместного использования данных организациями в рамках цифровой трансформации государственного управления;

структурирование данных;

обеспечение качества данных;

создание правовых условий для обеспечения доступа к данным организации;

проведение аналитики данных;

поиск и проверка учтенных в каталоге сведений о данных, включая сведения об эталонных данных, путем интеграции объектов информатизации;

формирование перечня открытых данных государственных органов, размещаемых на интернет-портале открытых данных;

формирование цифровых профилей по объектам описания;

приведение данных в соответствие с данными аналогичного вида согласно требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан, путем гармонизации.

15. Каталог формируется на архитектурном портале "электронного правительства" сервисным интегратором и организациями путем:

формирования паспортов данных объектов информатизации по форме, согласно приложению 1 к настоящим требованиям, и описания неоцифрованных данных, включения в них сведений, а также внесения изменений в сведения;

обеспечения заполнения паспорта данных и описания неоцифрованных данных;

согласования заполнения формы паспорта данных и описания неоцифрованных данных.

Заполненные формы паспорта данных и описания неоцифрованных данных согласовываются менеджером по данным и сервисным интегратором.

По создаваемым и (или) развиваемым объектам информатизации заполнение формы паспорта данных, описание неоцифрованных данных и их согласование осуществляются организациями до введения в промышленную эксплуатацию объекта информатизации.

16. Каталог ведется на архитектурном портале "электронного правительства" сервисным интегратором.

Под ведением каталога понимается обеспечение организационных и технических условий для его ведения.

17. Сервисным интегратором в рамках формирования архитектуры "электронного правительства" обеспечиваются:

техническая возможность формирования и ведения паспортов данных и описания неоцифрованных данных на архитектурном портале "электронного правительства";

защита сведений, содержащихся в каталоге, в соответствии с едиными требованиями в области информационно-коммуникационных технологий и обеспечения информационной безопасности, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 20 декабря 2016 года № 832 (далее – ЕТ);

техническая, методическая и информационная поддержки по вопросам формирования паспортов данных и описания неоцифрованных данных на архитектурном портале "электронного правительства";

формирование цифровых профилей по объектам описания.

Сервисный интегратор уведомляет оператора о сформированных паспортах данных и описаний неоцифрованных данных с возможностью доступа к чтению каталога.

18. Организации (отраслевые эксперты) совместно с сервисным интегратором формируют источники эталонных данных с описанием детальной передачи данных объектам информатизации, БД, проведением анализа бизнес-процессов.

19. В объектах информатизации не допускается определение эталонных данных, предусмотренных другим объектом информатизации.

20. Национальный регистр – эталонные источники данных по отраслям (сферам), определяемые в рамках архитектуры "электронного правительства".

Перечень национальных регистров определяется уполномоченным органом в сфере информатизации по согласованию с уполномоченным органом в области государственной статистики.

Государственные органы обеспечивают надлежащее качество данных, содержащихся в национальных регистрах, в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

21. Эталонные данные используются для сверки с ними аналогичного вида данных в целях выявления и фиксирования наличия противоречий между эталонными данными и данными, содержащимися в объектах информатизации, и последующего устранения противоречий.

22. Доступ к сведениям, содержащимся в каталоге, предоставляется организациям на безвозмездной основе.

Доступ к сведениям о видах данных, сформированных в каталоге на основе сведений, являющихся общедоступной информацией, размещаемой в форме открытых данных, предоставляется физическим и юридическим лицам на безвозмездной основе.

Сведения каталога, являющиеся данными ограниченного доступа, предоставляются в соответствии с предусмотренными нормативными правовыми актами Республики Казахстан правами доступа к таким сведениям.

23. Описание неоцифрованных данных осуществляется по форме согласно приложению 2 к настоящим требованиям.

Данные организаций в бумажном виде, электронных таблицах, реестрах включаются и заполняются в описание неоцифрованных данных.

Описание неоцифрованных данных осуществляется по трем этапам:

1) формирование неоцифрованных данных на основе анализа текущих данных организаций и проведения анализа законодательства Республики Казахстан;

2) формирование эталонных данных по субъектам и объектам данных из анализа законодательства Республики Казахстан, выявление сущности, определение для каждой сущности уникального набора атрибутов;

3) формирование взаимосвязей между сущностями для создания концептуальной модели данных домена, представленной в виде основных сущностей домена с ключевыми атрибутами и связей между ними.

Параграф 2. Требования к созданию, сбору и накоплению данных

24. Создание, сбор и накопление данных организациями осуществляются в объеме, необходимом и достаточном для выполнения возложенных на них функций и задач.

25. При управлении данными организации обеспечивают применение и повторное использование данных (с учетом необходимых изменений), новые способы создания и использования данных в зависимости от нужд конечных потребителей на основе аналитики данных, при этом не допускается повторный сбор данных при их наличии в объектах информатизации "электронного правительства".

При отсутствии собираемых или истребуемых данных от физических и юридических лиц в объектах информатизации "электронного правительства" такие сбор и истребование осуществляются путем автоматизации.

26. Создание, сбор и накопление данных осуществляются в соответствии с архитектурой данных, являющейся слоем архитектуры "электронного правительства", представляющей собой описание объекта информатизации "электронного правительства", содержащихся в них данных, интеграции, подходов и средств управления данными.

27. При сборе данных от физических и юридических лиц организациями обеспечиваются идентификация круга лиц, представляющих информацию, и применение элементов национальной справочной информации.

28. Архитектура данных формируется сервисным интегратором на основе каталога, включая паспорта данных и описания неоцифрованных данных.

29. Проектирование концептуальной модели данных домена осуществляется при формировании архитектуры данных доменов сервисным интегратором совместно с организациями на основании паспортов данных.

Организации ежемесячно, 5 числа каждого месяца, следующего за отчетным, осуществляют проверку актуальности сведений в концептуальной модели данных домена и вносят соответствующие изменения в каталог.

Внесение изменений в каталог согласовывается менеджером по данным и сервисным интегратором.

Внесение изменений в архитектуру данных осуществляется сервисным интегратором в соответствии с Правилами формирования и мониторинга реализации архитектуры "электронного правительства", утвержденными приказом Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан от 12 августа 2019 года № 193/НҚ (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 19249).

30. В соответствии с архитектурой "электронного правительства" организации передают (мигрируют) данные на информационно-коммуникационную платформу "электронного правительства".

Глава 3. Требования к качеству и поддержке данных

Параграф 1. Организация управления качеством данных

31. Управление качеством данных предполагает организацию согласованной деятельности по контролю следующих критериев качества данных:

точность, критерий качества данных, определяющий необходимый уровень детализации данных;

полнота, критерий качества данных, определяющий достаточность заполнения наборов данных и их атрибутов;

взаимосвязанность, критерий качества данных, определяющий насколько непротиворечивыми являются данные в различных связанных наборах данных;

сопоставимость, критерий качества данных, определяющий насколько данные из разных источников или за разные периоды времени могут быть сопоставимы и использованы;

актуальность, критерий качества данных, определяющий степень соответствия данных моделируемой области на определенный момент времени;

уникальность, критерий качества данных, определяющий отсутствие дублирования данных;

достоверность, критерий качества данных, определяющий насколько корректно данные описывают моделируемую область;

своевременность, критерий качества данных, определяющий доступность данных пользователю в нужный момент времени;

ясность, критерий качества данных, определяющий легкость интерпретации и использования пользователем;

доступность, критерий качества данных, определяющий наличие равного доступа к данным.

Определение качества данных по критериям ясности и доступности осуществляется исключительно в отношении органов государственной статистики.

Несоответствие данных одному из критериев качества данных является основанием для определения их недостоверными.

32. Проведение мероприятий по обеспечению и повышению качества данных осуществляется в три этапа:

1) планирование мероприятий по обеспечению и повышению качества данных;

2) проведение мероприятий по обеспечению и повышению качества данных;

3) оценка эффективности проведения мероприятий по обеспечению и повышению качества данных.

33. Мероприятия по повышению качества данных по критерию качества "Точность":

в целях обеспечения и повышения качества данных в части выполнения требований к достоверности данных организация проводит мероприятия по устранению (или сокращению влияния) причин, влияющих на не соответствующие требованиям значения индикаторов качества данных, относящихся к критерию "Точность", направленные на:

разработку и внедрение стандартных операционных процедур для сбора, ввода и обработки данных, в том числе использование унифицированных методов и инструментов;

внедрение процедур проверки и валидации данных на всех этапах их жизненного цикла;

осуществление проверки данных на предмет выявления аномальных значений.

34. Мероприятия по повышению качества данных по показателю "Полнота":

в целях обеспечения и повышения качества данных в части выполнения требований к достоверности данных организация организует и проводит мероприятия по устранению (или сокращению влияния) причин, влияющих на не соответствующие требованиям значения индикаторов качества данных, относящихся к показателю "Полнота", направленные на:

уточнение атрибутов данных обязательных к заполнению и уточнение соответствующего порядка контроля качества данных;

периодическую проверку и выявление незаполненных атрибутов данных, устранение выявленных ошибок и несоответствий данных непосредственно в объектах информатизации "электронного правительства";

совершенствование (усиление) форматно-логического контроля при обработке данных в объектах информатизации "электронного правительства" в части контроля заполненности атрибутов данных, развитие (доработка) форм ввода данных объекта информатизации "электронного правительства", осуществляющего сбор и обработку данных;

установление источников данных, позволяющих дополнить (обогатить) данные, и проведение гармонизации (обогащения) данных с установленными источниками данных;

оптимизацию процессов обработки данных (сокращение ручного ввода данных).

35. Мероприятия по повышению качества данных по критерию качества "Взаимосвязанность":

в целях обеспечения и повышения качества данных в части выполнения требований к достоверности данных организация организует и проводит мероприятия по устранению (или сокращению влияния) причин, влияющих на не соответствующие требованиям значения индикаторов качества данных, относящихся к критерию "Взаимосвязанность", направленные на:

взаимную непротиворечивость данных;

установление источников эталонных данных;

гармонизацию данных с установленными источниками данных.

36. Мероприятия по повышению качества данных по критерию качества "Сопоставимость":

в целях обеспечения и повышения качества данных в части выполнения требований к достоверности данных организация организует и проводит мероприятия по устранению (или сокращению влияния) причин, влияющих на не соответствующие требованиям значения индикаторов качества данных, относящихся к критерию "Сопоставимость", направленные на:

использование эталонных данных;

сравнение данных во временном, региональном и отраслевом разрезах;

интеграцию объектов информатизации;

использование актуальных элементов национальной справочной информации.

37. Мероприятия по повышению качества данных по показателю "Актуальность":

в целях обеспечения и повышения качества данных в части выполнения требований к достоверности данных организация организует и проводит мероприятия по устранению (или сокращению влияния) причин, влияющих на не соответствующие требованиям значения индикаторов качества данных, относящихся к показателю "Актуальность", направленные на:

установление порядка выявления данных, требующих актуализации (например, определение срока устаревания данных), и определение порядка и периодичности проведения актуализации данных;

определение степени соответствия данных текущим и возможным потребностям использования в производстве официальной статистической информации;

получение актуальных данных из объектов информатизации на регулярной основе.

Организации, ответственные за наполнение данных в объектах информатизации, обеспечивают на постоянной основе актуальность данных, используемых для осуществления государственных функций и оказания государственных услуг.

38. Мероприятия по повышению качества данных по критерию качества "Уникальность":

в целях обеспечения и повышения качества данных в части выполнения требований к достоверности данных организация организует и проводит мероприятия по устранению (или сокращению влияния) причин, влияющих на не соответствующие требованиям значения индикаторов качества данных, относящихся к критерию "Уникальность", направленные на:

уточнение атрибутов (группы атрибутов) данных, дублирование значений которых не допускается (уникальность), и уточнение порядка выявления повторяющихся записей (сопоставления записей), периодичность выявления повторяющихся записей и их устранения (объединения или удаление данных);

совершенствование (усиление) форматно-логического контроля при обработке данных в части внедрения порядка выявления повторяющихся записей (дублей).

39. Мероприятия по повышению качества данных по показателю "Достоверность":

в целях обеспечения и повышения качества данных в части выполнения требований к достоверности данных организация организует и проводит мероприятия по устранению (или сокращению влияния) причин, влияющих на не соответствующие требованиям значения индикаторов качества данных, относящихся к показателю "Достоверность", направленные на:

уточнение порядка контроля значений атрибутов данных (например, выявление аномальных значений, контроля интервальных значений, соответствие маскам ввода, выявление противоречий) и совершенствование (усиление) форматно-логического контроля при обработке данных в объектах информатизации "электронного правительства";

установление источников данных, позволяющих сверить данные, определить эталонные источники данных;

формирование порядка и периодичности гармонизации данных с эталонными источниками данных, национальной справочной информации;

формирование порядка и периодичности сопоставление данных с установленными источниками данных в целях выявления расхождений в данных и устранение выявленных расхождений.

40. Мероприятия по повышению качества данных по критерию качества "Своевременность":

в целях обеспечения и повышения качества данных в части выполнения требований к достоверности данных организация организует и проводит мероприятия по устранению (или сокращению влияния) причин, влияющих на не соответствующие требованиям значения индикаторов качества данных, относящихся к критерию "Своевременность", направленные на:

взаимную непротиворечивость данных;

установление источников эталонных данных;

гармонизацию данных с установленными источниками данных;

получение административных данных в сроки, соответствующие установленным целям;

доступность данных пользователю в нужный момент времени;

представление административных данных для проведения государственного контроля в области государственной статистики.

41. Мероприятия по повышению качества данных по критерию качества "Ясность":

в целях обеспечения и повышения качества данных в части выполнения требований к достоверности данных организация организует и проводит мероприятия по устранению (или сокращению влияния) причин, влияющих на не соответствующие требованиям значения индикаторов качества данных, относящихся к критерию "Ясность", направленные на:

представление данных в удобно читаемой и структурированной форме (таблицы, графики, диаграммы);

включение аннотаций и метаданных, которые поясняют значения данных и контекст их использования;

применение методов визуализации данных (диаграммы, интерактивные и информационные панели);

проведение тестирования данных на предмет их доступности и понятности для целевой аудитории (фокус группы, опросы).

42. Мероприятия по повышению качества данных по критерию качества "Доступность":

в целях обеспечения и повышения качества данных в части выполнения требований к достоверности данных организация организует и проводит мероприятия по устранению (или сокращению влияния) причин, влияющих на не соответствующие требованиям значения индикаторов качества данных, относящихся к критерию "Доступность", направленные на:

простоту получения и легкость передачи данных;

обеспечение безопасности и конфиденциальности данных;

регулярное обновление и архивирование данных.

43. Планирование проведения мероприятий по обеспечению и повышению качества данных осуществляется на основе мониторинга и анализа результатов оценки качества данных.

44. Проведение мероприятий по обеспечению и повышению качества данных осуществляется на постоянной основе в целях устранения или сокращения влияния причин, влияющих на снижение значений индикаторов качества данных.

45. В рамках управления качеством данных организации обеспечивают формирование логов БД в части отслеживания изменения данных в эталонных БД через CDC.

46. В целях повышения качества данных сервисный интегратор проводит анализ данных, формируемых организациями, и дает для исполнения организациями рекомендаций по повышению качества данных.

47. В мониторинге качества данных задействуется весь персонал организации, участвующий в обработке данных, в соответствии с принятым организацией порядком проверки и обеспечения качества данных.

48. Объектом оценки качества данных являются данные, содержащиеся в объекте информатизации и соответствующие перечню данных, включенных в каталог.

49. Внутреннюю оценку качества данных в организации осуществляет менеджер по качеству данных в соответствии с принятым организацией порядком проверки и обеспечения качества данных, предусматривающим:

1) определение текущих значений индикаторов качества данных;

2) оценку полученных значений индикаторов качества данных;

3) фиксацию результатов внутренней оценки качества данных;

4) устранение выявленных несоответствий критериям качества данных.

50. Оценка качества данных в инициативном порядке осуществляется пользователями данных.

51. Оценка качества данных проводится в организации, осуществляется в отношении каждого вида данных на регулярной основе, с учетом установленных порядком проверки и обеспечения качества данных требований к частоте (периодичности) и способу проведения регулярной оценки.

52. Результаты оценки качества данных подлежат анализу сервисным интегратором и являются исходными данными для проведения мероприятий по повышению качества данных.

Параграф 2. Требования к поддержке данных

53. В целях поддержки качества данных организация регламентирует, организует и проводит следующие мероприятия:

1) постоянный мониторинг качества данных, направленный на:

отработку инцидентов качества данных;

выявление ошибок и несоответствий данных;

совершенствование (усиление) форматно-логического контроля при обработке данных;

оптимизацию процессов обработки данных;

систематизацию и гармонизацию данных;

2) обучение (повышение квалификации) персонала, участвующего в обработке данных;

3) организацию оценки качества данных.

54. Под ошибками в данных понимаются:

техническая ошибка – опечатка, грамматическая или арифметическая ошибка и ошибка, допущенная при сборе и обработке данных и приведшая к несоответствию сведений, содержащихся в объекте информатизации, сведениях, содержащихся в документах, на основании которых вносились сведения в объект информатизации;

несоответствие данных, относящихся к требованиям, установленными законодательством Республики Казахстан, и регламентирующих процессы сбора и обработки данных.

55. Техническая ошибка выявляется организацией и (или) пользователями в процессе сбора и обработки данных в рамках межведомственного взаимодействия при выполнении государственных функций и оказании государственных услуг.

56. Устранение технических ошибок осуществляется на основании заявления от любого заинтересованного лица (далее – заявитель) об исправлении технической ошибки, а также на основании вступившего в законную силу решения суда об исправлении технической ошибки в установленный срок.

57. При обнаружении технических ошибок в данных, противоречий или неполноты данных, относящихся к определенному или определяемому лицу, его имуществу или правам, такое лицо направляет в организацию заявление об исправлении ошибок в данных или дополнении данных, которыми управляют организации, в бумажной или электронной форме.

При обеспечении сбора и обработки данных организация самостоятельно исправляет ошибки и неполноту данных.

При нанесении вреда или нарушении законных интересов заявителя исправление ошибки производится по заявлению в соответствующие уполномоченные органы.

Споры, возникающие в связи с исправлением технических ошибок, рассматриваются в судебном порядке.

Исправление данных, выявленных при оказании государственных услуг, осуществляется на основании заявления, направленного посредством портала "электронного правительства", мобильного приложения eGovMobile и интегрированной информационной системы центров обслуживания населения.

Организация с момента исправления технической ошибки уведомляет заявителя и соответствующих участников отношений, являющихся пользователями данных, об исправлении технической ошибки в данных.

58. Ошибки в данных, связанные с несоответствием данных требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан, подразделяются на виды и фиксируются в инцидентах по соответствующему виду выявленных ошибок:

по покрытию (охвату) – вид инцидента, фиксирующий ошибки, связанные с отсутствием в данных записей о требуемом (запрашиваемом) объекте описания или группе объектов описания;

по полноте – вид инцидента, фиксирующий ошибки, связанные с неполным заполнением или незаполнением в записях вида данных атрибутов, относящихся к категории обязательных;

по точности и противоречивости – вид инцидента, фиксирующий ошибки, связанные с несоответствием предоставленных данных целям использования или данным, полученным из эталонного источника, и данным, полученным в результате измерения (инцидент формируется при выявлении противоречий (несоответствия) в данных, полученных из различных объектов информатизации);

по своевременности – вид инцидента, фиксирующий ошибки, связанные с несоответствием представленных данных актуальному состоянию на установленные или произвольные моменты времени;

по уникальности – вид инцидента, фиксирующий ошибки, связанные с наличием в представленных уникальных данных дублей записей;

по согласованности – вид инцидента, фиксирующий ошибки, связанные с полным или частичным несоответствием представленных данных установленным порядком представления и обозначения, отступлением от соответствующих требований или стандартов;

по целостности – вид инцидента, фиксирующий ошибки, связанные с наличием в представленных данных некорректных связей между данными (записями и агрегатами данных);

прочие – вид инцидента, фиксирующий ошибки, не идентифицированные настоящими требованиями.

59. В рамках выявления ошибок в данных осуществляется автоматизированный форматно-логический контроль, подразумевающий проверку:

соответствия данных базовым свойствам атрибутов данных и дополнительным требованиям к значениям атрибутов данных, характеризующих объект описания, заданных в паспорте данных:

соответствия состава переданных данных запросу;

отсутствия незаполненных обязательных атрибутов – все атрибуты вида данных, относящиеся к категории обязательных, необходимо заполнить данными;

отсутствия дублей в атрибутах, определенных в качестве идентификаторов, – в массиве данных необходимо устранить дубли идентификаторов, то есть две и более записи, содержащие идентичные идентификаторы вида данных;

своевременности предоставления данных по требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан, подписке и запросу по данным.

60. При подтверждении организацией факта ошибки в данных пользователям, имеющим право доступа к данным, относящимся к виду данных, направляется уведомление о соответствующем инциденте.

В виде данных при установлении ошибки и наличии эталонных данных в уведомлении устанавливается требование о приостановлении гармонизации с такими данными (в части значений) до устранения ошибки в данных.

61. Организация выявляет причину возникновения ошибки и принимает незамедлительные меры по ее устранению.

По результатам внесения исправлений в записи, связанных с устранением ошибок в данных, поставщик данных направляет уведомление пользователям, имеющим право доступа к данным, уведомление об устранении ошибки в данных и внесенных исправлениях в данные, уведомление о снятии ограничения по гармонизации данных.

При инициировании пользователем данных (заявителем) инцидента об ошибке данных результат решения инцидента направляется пользователю данных (заявителю).

При удовлетворенности результатом отработки инцидента пользователь данных закрывает инцидент, о чем делает отметку в журнале инцидентов.

Пользователем данных (заявитель) и поставщиком данных, не пришедшими к согласию, инцидент, связанный с выявленной ошибкой данных, разбирается на согласительном совещании с участием представителей пользователя данных, поставщика данных, сервисного интегратора, уполномоченного органа.

По результатам проведения согласительного совещания формируется протокол с перечнем решений по устранению инцидента.

Глава 4. Требования к доступности и распространению данных

62. С целью обеспечения эффективного информационного взаимодействия объектов информатизации организации проводят интеграцию объектов информатизации в соответствии с правилами интеграции объектов информатизации "электронного правительства", утвержденными уполномоченным органом в сфере информатизации.

63. При осуществлении государственных функций и оказании вытекающих из них государственных услуг согласие государственных органов на доступ к данным, содержащимся в объектах информатизации "электронного правительства", не требуется.

64. Организации обеспечивают доступ к данным для целей осуществления государственных функций и оказания государственных услуг на безвозмездной основе.

Доступ и распространение данных, отнесенных к конфиденциальной информации, осуществляются в соответствии с предусмотренными законодательством Республики Казахстан правами доступа к таким данным.

Использование данных пользователями допускается только в рамках установленных законных целей.

Глава 5. Требования к аналитике данных

65. Аналитика данных осуществляется организациями самостоятельно и (или) путем привлечения поставщиков.

Аналитика данных, отнесенных к конфиденциальной информации, осуществляется при условии их обезличивания организациями.

Аналитика данных допускается только при наличии утвержденной методологии расчетов по ее проведению.

66. В случаях создания и внедрения аналитического дашборда организация:

1) формирует и утверждает паспорт кейса по форме, согласно приложению 3 к настоящим требованиям, по согласованию с уполномоченным органом, определяющим целесообразность создания и внедрения аналитического дашборда;

2) формирует и подписывает регламент взаимодействия между информационными системами, необходимыми для создания и внедрения аналитических дашбордов (при необходимости).

67. Организации осуществляют закуп услуг по созданию, внедрению и сопровождению аналитических дашбордов в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственных закупках, в том числе у оператора.

68. Организации направляют оператору утвержденный паспорт кейса, договор оказания услуг по созданию, внедрению и сопровождению аналитических дашбордов, регламент взаимодействия между информационными системами, необходимыми для создания и внедрения аналитических дашбордов (при наличии).

69. Оператор после получения документов, указанных в пункте 68 настоящих требований, формирует и тестирует нулевые витрины данных, являющиеся хранилищем, куда поступают и хранятся данные в исходном коде без предварительной обработки, а также очистки, разрабатывает техническое задание для инженеров данных.

70. Оператор осуществляет подключение требуемых источников данных с настройкой периодичности обновления источников и витрин данных.

71. В случае необходимости оператор предоставляет доступ исполнителям по договору оказания услуг по созданию, внедрению и сопровождению аналитических дашбордов к инструментам SDU.

72. После получения доступа к инструментам SDU исполнитель по договору оказания услуг по созданию, внедрению и сопровождению аналитических дашбордов осуществляет формирование витрин данных не нулевого уровня и формирует аналитический дашборд.

73. После создания и внедрения аналитического дашборда организации обеспечивают его дальнейшее сопровождение.

74. В целях осуществления сбора, обработки, хранения, передачи данных для осуществления аналитики данных организации привлекают оператора.

Обезличивание данных производится оператором при невозможности его осуществления самостоятельно организацией.

С организациями, определенными оператором, заключается регламент взаимодействия SDU с объектом информатизации организации.

Оператор в течение 5 (пять) рабочих дней запрашивает у организации описание таблиц, полей БД для сбора общих сведений об информационной системе.

Оператор в течение 5 (пять) рабочих дней разрабатывает, согласовывает, утверждает и направляет организации регламент взаимодействия SDU с информационной системой организации.

Организация в течение 5 (пять) рабочих дней согласовывает и утверждает регламент взаимодействия.

При наличии данных на информационно-коммуникационной платформе "электронного правительства" заключение регламента взаимодействия с организацией не требуется.

Согласование, обезличивание и передача данных происходят в следующих случаях:

1) оператор совместно с организацией определяют и согласовывают перечень данных, подлежащих обезличиванию;

2) оператор предоставляет организации разработанные алгоритмы (последовательность действий) для одностороннего шифрования без возможности обратного восстановления, по типам БД и инструкцию по обезличиванию;

3) организация производит обезличивание данных и предоставляет данные оператору по согласованной с оператором структуре;

4) для организаций, не производящих обезличивание данных, оператор настраивает процедуру обезличивания через ETL, при этом в SDU хранятся только обезличенные данные;

5) оператор проверяет корректность данных, корректность обезличивания данных и загружает их в SDU.

Организации передают оператору данные. Далее оператор через ETL производит работы по подключению, преобразованию форматов и кодировок, выявлению и удалению ошибок и несоответствий в данных с целью улучшения их качества.

Оператор совместно с организациями внедряет техническое решение и подходы к репликации структуры данных из БД организаций в каталоге данных оператора, являющемся централизованным хранилищем метаданных для поиска и дальнейшего управления своими данными:

блочная репликация на уровне системы хранения данных;

физическая репликация на уровне систем управления БД;

логическая репликация на уровне систем управления БД.

Для выгрузки данных из БД организации осуществляют настройку сетевого доступа согласно регламенту взаимодействия.

Организации создают учетную запись (для SDU без прикрепления к определенному лицу оператора) пользователя в БД для чтения определенных данных, открывают доступ на сервере для серверов SDU по определенным портам.

Оператор согласовывает с уполномоченным органом сроки и объем предоставления данных, полученных из различных БД и объединенных между собой, согласно направленному заказчиком аналитики данных уполномоченному органу запросу по данным.

Оператор в течение 30 (тридцать) рабочих дней предоставляет данные, полученные из различных БД и объединенные между собой, согласно направленному заказчиком аналитики данных уполномоченному органу запросу по данным для последующей аналитики.

Собранные данные (детальные данные, обработанные данные, результаты аналитических решений) подлежат хранению и обновлению в SDU. Обновление данных осуществляется оператором в автоматическом режиме согласно регламенту взаимодействия.

Признак для определения среза обновленных данных предоставляется организацией.

При возникновении необходимости высокой частоты обновления данных оператор настраивает регламентное обновление посредством CDC. В свою очередь организация должна произвести технические работы для функционирования СDC.

Оператор предоставляет доступ заказчику аналитики данных к подготовленным обработанным данным для проверки на соответствие запрашиваемых данных.

Заказчик аналитики данных в течение 5 (пять) рабочих дней дает информацию оператору о результатах проверки. При отрицательных результатах, отсутствии и (или) недостаточности необходимых данных оператор осуществляет повторную обработку данных.

Положительные результаты проверки на соответствие запрашиваемых данных способствуют проведению аналитики данных, которая осуществляется заказчиком аналитики данных самостоятельно и (или) путем привлечения поставщика, за счет собственных финансовых средств.

Результаты аналитики, хранящиеся в SDU в обезличенном виде, передаются оператором также в обезличенном виде по согласованию с уполномоченным органом заинтересованным организациям на возмездной основе.

Глава 6. Требования к защите данных

75. В целях защиты данных организации обеспечивают:

определение степени необходимости защиты данных в зависимости от класса данных, который присваивается в соответствии с их масштабом, целостностью и критичностью, в соответствии с классификатором объектов информатизации;

сбор и анализ данных о состоянии информационной безопасности в организации;

оценку рисков и планирование мер по обработке рисков при возможной утечке (разглашении), искажении, удалении (потери) данных;

реализацию и внедрение соответствующих механизмов контроля, распределение ролей и ответственности, обучение сотрудников, оперативную работу по осуществлению защитных мероприятий;

мониторинг функционирования механизмов контроля, оценку их эффективности и соответствующие корректирующие воздействия;

соблюдение ЕТ и настоящих требований.

76. Обеспечение изготовления резервной копии государственных данных является обязательным для организаций.

Способ изготовления и хранения резервной копии, содержащей государственные данные, обеспечивает сохранность данных до изготовления следующей резервной копии.

Периодичность резервного копирования государственных данных устанавливается технической документацией на объект информатизации "электронного правительства".

77. Данные, подвергнутые обезличиванию, рассматриваются в качестве информации об идентифицируемом объекте описания и защищаются в соответствии с особенностями, установленными законодательными актами Республики Казахстан.

В целях установления объекта описания идентификации учитываются способы (извлечение записей, относящихся к данному объекту описания), технологии, доступные на момент обработки данных, в отношении которых существует вероятность, что они будут использованы третьими лицами в целях прямой или косвенной идентификации объекта описания.

78. В целях разграничения ответственности и функций в сфере обеспечения информационной безопасности в организации создается подразделение информационной безопасности, являющееся структурным подразделением, обособленным от структурных подразделений, и (или) определяется лицо, ответственное за обеспечение информационной безопасности, установленной ЕТ и нормативными правовыми актами Республики Казахстан в области информатизации.

79. Передача данных организациями через провайдеров данных, осуществляющих функцию передачи данных от одного лица к другому, осуществляется при обеспечении соответствия этими провайдерами установленных настоящей главой требований.

Глава 7. Требования к хранению и уничтожению данных

80. Организации, осуществляющие хранение государственных данных, несут ответственность за утрату, модификацию и необеспечение их сохранности в порядке, установленном законами Республики Казахстан и соглашением сторон.

81. Решение об отсутствии необходимости дальнейшего использования данных принимается организацией с уведомлением собственников и (или) владельцев объектов информатизации "электронного правительства", с которыми интегрирован объект информатизации "электронного правительства", сервисного интегратора "электронного правительства" о порядке и сроках прекращения использования данных.

82. Отсутствие необходимости дальнейшего использования данных влечет изменение сведений в каталоге.

83. Данные, использование которых прекратилось, подлежат передаче в архив в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

84. Срок хранения данных определяется датой достижения целей их сбора и обработки.

85. По истечении срока хранения данные подлежат уничтожению в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

________________________________

	Приложение 1 к требованиям по управлению данными
	Форма

Паспорт данных объектов информатизации

1. Общая часть

1) наименование организации:

указывается полное наименование организации;

к примеру: государственное учреждение "Министерство юстиции Республики Казахстан";

2) наименование объекта информатизации, осуществляющего сбор и обработку данных:

указывается полное наименование объекта информатизации, осуществляющего сбор и обработку данных (так, как оно закреплено в соответствующих нормативных правовых актах (далее – НПА), при наличии);

к примеру: национальный реестр индивидуальных идентификационных номеров;

3) уровень межведомственного использования данных:

указывается уровень межведомственного использования данных, выбором одной из следующих возможных альтернатив: республиканский; местный; данные на межведомственном уровне не используются;

4) способ ведения:

указывается один из следующих способов ведения: в бумажном виде (указывается для данных, не переведенных в электронный вид); в электронном виде (указывается для данных, представленных в электронном виде); комбинированный (указывается для данных, которые частично переведены в электронный вид);

5) форма данных:

указываются одна или несколько из следующих форм данных: первичные данные; агрегированные данные;

6) доступность данных:

указываются уровни доступности данных: ограниченный доступ (указывается при наличии персональных данных, коммерческой тайны, служебной тайны и данных, охраняемых законами Республики Казахстан); доступ без ограничений (указывается для открытых данных) (при разном уровне доступа к отдельным частям данных в данной строке проставляются оба перечисленных выше варианта с детализацией сведений);

7) пользователи данных согласно НПА:

указывается полный перечень наименований пользователей данных согласно НПА, если круг пользователей определен НПА, получивших интеграции;

8) источник данных согласно НПА:

указывается согласно НПА полный перечень объекта информатизации.

В отсутствии НПА указывается "Не определено НПА".

9) источники данных фактические:

указывается фактический перечень объекта информатизации.

Если состав фактических источников данных совпадает с составом источников данных согласно НПА, указывается "Перечень фактических источников совпадает с предусмотренным НПА".

10) объект описания:

указываются объекты описания, к которым относятся: физические лица; юридические лица; имущество, включая наличные деньги и документарные ценные бумаги, безналичные денежные средства, бездокументарные ценные бумаги, имущественные права; результаты работ и оказания услуг; охраняемые результаты интеллектуальной деятельности и приравненные к ним средства индивидуализации (интеллектуальная собственность); нематериальные блага;

11) периодичность обновления:

указывается один из следующих вариантов периодичности обновления данных: периодичность обновления не установлена; обновление по мере необходимости; обновление по мере поступления данных; непрерывное обновление (потоковые данные); периодичность обновления установлена НПА (указать наименование НПА и периодичность обновления);

12) график обновления:

указывается в зависимости от особенностей обновления данных: заданный интервал времени с момента последнего обновления; перечень плановых календарных дат; реквизиты НПА, регламентирующего график обновления (при отсутствии графика обновления данных указывается "Не определен");

13) порядок обновления:

указываются порядок обновления данных и его особенности (например, необходимость подписания/согласования НПА) (если порядок установлен НПА, то указывается наименование такого НПА);

14) перечень НПА, создание объекта информатизации, осуществляющего сбор и обработку данных:

указывается перечень НПА, регламентирующих сбор и обработку данных (положения, регламенты информационного взаимодействия, раздел не заполняется, если данные ведутся в бумажном виде);

15) перечень НПА, регламентирующих сбор и обработку данных:

указывается перечень НПА, содержащих функции ведения объекта учета или данных организацией;

16) перечень НПА, регламентирующих внесение и потребление данных, ограничение и разделение доступа к данным:

указывается перечень НПА, определяющих правила функционирования, внесения или передачи данных, правила доступа к данным и использования этих данных, правила разграничения доступа к данным;

17) класс данных;

18) дата создания – дата создания паспорта данных.

2. Описание жизненного цикла данных:

1) создание сведений об объекте учета:

указывается порядок первоначального формирования данных об объекте учета. При этом указывается: являются ли данные первичными или формируются на основании данных, предоставляемых из не утвержденных источников. Если при формировании записи об объекте учета используются сведения из разных источников информации, то необходимо перечислить их с указанием соответствующих НПА;

2) использование сведений об объекте учета:

указываются сведения о порядке использования данных об объекте учета, являются ли данные об объекте учета (все или их часть) первоисточником; существующие механизмы передачи данных (например, файловая передача данных; передача данных посредством интеграционного сервиса); используют ли данные об объекте учета представители бизнеса (с описанием, кто и для чего использует данные); уровень доступности данных (существуют ли правовые ограничения на использование данных);

3) изменение объекта учета, удаление сведений об объекте учета – указание или описание этапа нахождения жизненного цикла данных объекта учета:

создание (сбор) данных;

хранение данных и их ведение;

использование данных;

управление данными;

архивирование данных (или их уничтожение).

3. Описание структуры данных

id - указывается порядковый номер атрибута данных в таблице,

information_system_name – указывается название объекта информатизации, например: Информационная система "Мобильное правительство",

bd_name – указывается системное наименование БД в системе, например: PostgreSQL,

schema_name – указывается название схемы в базе данных, например, bi_public,

table_name – указывается название таблицы с описанием структуры данных, например, access_log, users, patients.

table_description – указывается описание таблицы, например, "содержит информацию о подтверждении владения номером (посредством смс) при регистрации" или "Информация о мобильном устройстве, на котором установлено eGov Mobile",

table_type – указывается тип таблицы, например, основная таблица или справочная таблица,

column_id – указывается порядковый номер столбца/колонки в таблице,

column_name – указывается название столбца/колонки, например, remote_address,

column_type – указывается тип поля/столбца/колонки, например, int8 или varchar (255),

column_description – указывается описание поля/столбца/колонки, например, адрес проживания, дата создания, дата изменения.

reference_tbl_clmn – указывается референсная ссылка на другую таблицу или связь с таблицей, например, bi_public.etl_file_control.id,

flk – указывается вид ключа, например, необнуляемый, стандартное значение - nextval или необнуляемый, максимальная длина символов – 255,

clmn_key_type – указывается вид ключа, например, первичный ключ или внешний ключ,

teg – указывается семантический словарь тегов на каждый ключ из таблицы базы данных.

________________________________

	Приложение 2 к требованиям по управлению данными
	Форма

Описание неоцифрованных данных

1. Вид объекта данных (например: субъект, объект, документ).

2. Наименования сущности субъекта или объекта данных (например: пассажир, перевозчик, пациент, врач, пенсионер, здание, земельный участок, транспортное средство).

3. Описание объекта данных (указать наименование нормативных правовых актов, регламентирующих сбор и обработку данных).

4. Наименование атрибута (например: фамилия, имя, дата рождения, дата рождения, номер документа, номер транспорта).

5. Национальная справочная информация (если данные из справочников по объектам и субъектам, сущностям, атрибутам).

________________________________

	Приложение 3 к требованиям по управлению данными
	Форма

Паспорт кейса

1. Организация:

2. Название кейса:

3. Постановка цели:

4. Описание:

5. На какие вопросы должен отвечать дашборд:

6. Показатели (с учетом разрезности, методик/формул формирования, источника):

6.1. Описание показателя:

№ п/п	Показатель	Разрезность	Источник	Периодичность обновления

6.2. Методика расчета показателя:

7. Описание необходимой аналитики: (описательный анализ, анализ "что-если", прогнозный анализ);

8. KPI дашборда (ключевые показатели эффективности (KPI), которые необходимо отслеживать):

9. Планируемые графики для отображения результата (согласованный мокап):

10. Согласованные допущения при реализации кейса:

11. Согласование сторон:

________________________________