Бәсекелестiктi шектейтiн рынок субъектiлерiнің келісiмдерін (келiсiлген iс-қимылдарын) анықтау жөнiндегі нұсқаулықты бекiту

Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігі төрағасының 2003 жылғы 6 ақпандағы N 34-НҚ бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2003 жылғы 4 сәуірде тіркелді. Тіркеу N 2228. Күші жойылды - ҚР Индустрия және сауда министрлігі Бәсекелестікті қорғау комитетінің 2007.05.15. N 164-НҚ бұйрығымен.

       Күші жойылды - ҚР Индустрия және сауда министрлігі Бәсекелестікті қорғау комитетінің 2007.05.15. N  164 -НҚ бұйрығымен.

      "Бәсеке және монополистiк қызметтi шектеу туралы" Қазақстан Республикасының  Заңының  14-бабына сәйкес, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң 1999 жылғы 15 қарашадағы N 1713  қаулысымен  бекiтiлген Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестiктi қорғау жөнiндегi агенттiгi туралы ережесiнiң 11-тармағының 4) тармақшасын басшылыққа ала отырып, БҰЙЫРАМЫН:
      1. Қоса берілiп отырған Бәсекелестiктi шектейтiн рынок субъектiлерiнiң келiсiмдерiн (келiсілген, iс-қимылдар) анықтау жөнiндегi нұсқаулық бекiтiлсiн.
      2. Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестiктi қорғау жөнiндегi агенттiгiнiң Бәсекелестiктi дамыту департаментi (Н.Х.Жұмабаева) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлiгiнде белгіленген тәртiппен мемлекеттiк тiркеуден өткiзудi қамтамасыз етсiн.
      3. Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестiктi қорғау жөнiндегi агенттiгiнiң Әкiмшiлiк жұмысы департаментi (A.T.Шабдарбаев) осы бұйрықты ресми бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауды және Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестiктi қорғау жөнiндегi агенттiгi орталық аппаратының құрылымдық бөлiмшелерi мен аумақтық органдарының назарына жеткiзудi қамтамасыз етсiн.
      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігі төрағасының орынбасары А.Р.Ойнаровқа жүктелсін.
      5. Бұйрық жарияланған күннен бастап қолданысқа енгізіледі.

       Төраға

Қазақстан Республикасының    
Табиғи монополияларды реттеу  
және бәсекелестiктi қорғау    
жөнiндегi агенттiк төрағасының 
2003 жылғы 6 ақпандағы     
N 34-НҚ бұйрығымен       
бекітілген            

  Бәсекелестiктi шектейтiн рынок субъектiлерiнiң келiсiмдерiн (келiсiлген iс-қимыл) анықтау туралы
Нұсқаулық

1. Жалпы ереже

      1. Бәсекелестiктi шектейтiн рынок субъектiлерiнiң келiсiмдерiн (келiсiлген iс-қимыл) анықтау туралы нұсқаулық (одан әрi - Нұсқаулық) Қазақстан Республикасының " Бәсекелестiк және монополиялық қызметтi шектеу туралы ", " Tepic пиғылдағы бәсекелестiк туралы " Заңдарының, Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1999 жылғы 15 қарашада Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестiктi қорғау жөнiндегi агенттiктiң ережесi(одан әрi -  Ереже) туралы  N 1713  және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2001 жылғы 12 желтоқсандағы "Басты азық-түлiк тауарларына бағаны тұрақтандыру туралы  N 1623  қаулыларына сәйкес әзiрлендi.

      2. Бұл нұсқаулықта мынадай ұғымдар қолданылады:
      Рынок субъектiлерi - тауарларды (жұмыстар, қызметтер) өндiретiн, өткiзетiн, сатып алатын қызметтi атқаратын жеке, заңды тұлғалар және олардың филиалдары мен өкiлдiктерi;
      Келiсiм - кәсiпкерлiк қызметте негiзсiз бәсекелестiктi, басымдылық алуды шектейтiн бағыттағы жақтардың (вертикалды горизонталды немесе конгломератты) кез келген шартты қатынастары;
      Үйiрлесу - тауар рыногында керi зардаптарға алып келетiн және (немесе) соған алып келген, тауарларға (жұмыстар, қызметтер) бiркелкi баға белгiлеу немесе тауар рыногын бөлуге бағытталған рынок субъектiлерiнiң өзара келiсiлген iс-қимылы;
      Келiсiлген iс-қимыл - өзара байланысқан жақтардың еркiн iс-қимылдарын шектеу.

      3. Бұл Нұсқаулықтың мақсаты рынок субъектiлерiнiң және/немесе мемлекеттiк органдар арасындағы келiсiмдердiң механизмдерiн, соның iшiнде үйiрлесу (одан әрi - Келiсiмдер) жолымен жасалған келiсiмдердi анықтау.

      4. Заңда бекiтiлген тәртiп бойынша тыйым салынады, бүтiндей не iшiнара күшi жоқ деп танылады:
      1) бәсекелес рынок субъектiлерiнiң (әлеуеттi бәсекелестер) белгiлi тауар рыногында жиынтық үлесi 35 пайыздан артық кез келген келiсiмдер, егер олардың нәтижесi бәсекелестiктi шектейтiн болса, соның iшiндегi мынаған бағытталған келiсiмдер:
      өндiрiстi шектеу, қолдан тапшылық орнату, бағасын көтеру және оны ұстап тұру үшiн тауар айналымынан тауарларды шығару, соның iшiнде үйiрлесу жолы арқылы;
      өндiрiс көлемiн негiзсiз қысқарту немесе оларға тұтынушылардан сұраныс не тапсырыс бола тұра өндiрiстi тоқтату оларды өндiруге немесе жеткiзуге мүмкiншiлiк болған жағдайда;
      тауар рыногын аумақтық принцип бойынша сату не сатып алу көлемi, сатылатын тауарлар (жұмыстар, қызметтер) көлемi бойынша немесе сатушылар мен сатып алушылардың (тапсырыс берушiлер) айналасы бойынша бөлу;
      тауар рыногына жеткiзудi шектеу (рыноктан шығу) немесе одан басқа субъектiлердi белгiлi бiр тауарды (жұмыстар, қызметтер) сатушы не сатып (тапсырыс берушi) алушы ретiнен шығару;
      белгiлi бiр сатушы не сатып алушымен шарт жасаудан бас тарту;
      тауар рыногында бiрдей баға (тарифтер), шегерiм, үстеме бекiту (қолдау), соның iшiнде үйлесiм арқылы;
      аукциондар мен саудада бағаны көтеру, төмендету және ұстап тұру;
      2) бәсекелес емес рынок субъектiлерiнiң кез келген келiсiмi, егер де оның бipeуi белгiлi бiр тауар рыногында үстемдiк (монополиялық) жағдайға ие болса, екiншiсi оның жеткiзушiсi не сатып алушысы, егер де осындай келiсiм бәсекелестiктi шектесе және/немесе жеке немесе жеке және заңды тұлғаның мүддесiне нұқсан келтiрсе;
      3) мемлекеттiк органның басқа мемлекеттiк органмен не рынок субъектiсiмен келiсiмi, егер оның нәтижесiнде бәсекелестiк шектелсе не шектелетiн болса, бағытталатын болса:
      бағаны (тарифтi) көтеру, түсiру және қалыпты ұстап тұру;
      тауар рыногын аумақтық принцип бойынша сату және сатып алу көлемi, сатылатын тауарлардың (жұмыстар, қызметтер) ассортиментi, сатушы немесе сатып алушылардың айналасы бойынша;
      белгiлi рынок субъектiсiне айрықша құқық беру;
      тауар рыногына шектеу қою немесе олардан рынок субъектiсiн шығару;
      4) бәсекелестiктi шектеуге бағытталған басқа да келiсiмдер.

  2. Келiсiмнiң түрлерi

      5. Деңгейлi келiсiм - бәсекелестiктi шектеуге бағытталған бiр рынокта бәсекелес субъектiлердiң өзара келiсiмi.

      6. Тiк келiсiм - тиiстi тауар рыногында бәсекелес емес субъектiлердiң арасындағы келiсiм, нәтижесiнде бәсекелестiктi болдырмау, шектеу және жою болып табылады немесе соған алып келуi мүмкiн.

      7. Конгломератты келiсiмдер аралас қатынастар секiлдi сипатталады, бұл жерде деңгейлi және тiк қатынастар орын алады.

  3. Келiсiмдегi бәсекелестiктi шектеудiң нышанын
анықтауға талдау жасаудың тәртiбi

      8. Келiсiмдегi бәсекелестiктi шектеу белгiсiн анықтауды талдау жасау кезең-кезеңiмен жүргiзiледi.

      9. Бiрiншi кезеңде:
      1) тиiстi тауар рыногы анықталады, келiсiмге қатынасушы рынок субъектiлерiнiң жан-жағы анықталады;
      2) Келiсiмнiң түрi анықталады, ақпараттар жиналады;
      3) тауар рыногының географиялық шекарасы анықталады - келiсiмге қатынасып рынок субъектiлерiнiң қызметiн жүргiзетiн аумағы;
      4) рынок субъектiлерiне тиiстi рыноктың үлесi анықталады - тиiстi географиялық рынокта қызмет ететiн келiсiмге қатынасушылар және олардың жалпы рыноктағы үлесi.

      10. Келiсiмге қатынасушыларды талдау өткiзудiң тәртiбi және рынок субъектiлерiнiң рыноктық үлесiн есептеу, тауар рыногындағы бәсекелестiк ортаның қалыптасқан жағдайына сәйкес әдiстемелiктiң ұсынысына байланысты заңда белгiленген тәртiппен өткiзiледi.

      11. Екiншi кезеңде тиісті тауар рыногын реттеу айқындалады, жолымен:
      1) белгiленген бағаны (тарифтердi) белгiлеу;
      2) мемлекеттiк тапсырыс бойынша мiндеттi жеткiзудi белгiлеу;
      3) рынок субъектiсiне дотация ұсыну, жеңiлдетiлген жағдайда несие бөлу және басқа шарттар.
      Жоғарыда аталған мемлекеттiк реттеулердiң монополияға қарсы заңдарға қайшы келмеуiн анықтау.

      12. Үшiншi кезеңде келiсiм жасасқан рынок субъектiлерiнiң құқықтық ережелерi анықталады.
      Егер талдау кезiнде айқындалғандай, келiсiмге қатынасушылардың рынокта үлестерiнiң едәуiр шоғырланғанына қарамастан олар бәсекеге шешушi әсер ете алмаса, рынокқа басқа субъектiлердiң енуiне қиындық туғыза алмаса, немесе басқа жолмен олардың экономикалық қызметiндегi бостандықты шектемесе, ондай талдау жасау тоқтатылады.

      13. Төртiншi кезеңде келiсiмдi қызметтi нақты дәлелдеу үшiн, нәтижесiнде бәселестiктi шектеуге алып келетiн немесе тұтынушылардың мүддесiне зиян келтiретiн мыналарға аса көңiл бөлу керек:
      1) үйлесуге алып келуi мүмкiн шарт жасасу тәсiлiнен бас тарту;
      2) бәсекелестiктi шектеуге бағытталған шарт жасау;
      3) бiр немесе бiрнеше субъектiлер тарапынан үйлесiмге қатыспайтын рынок субъектiлерiн бағалай кемсiту;
      4) мәжбүрлi ассортимент талабы немесе жеткiзудiң басқа шарттары;
      5) актыны басып шығару.

      14. Нақты келiсiмдi қараған кезде оның iшiнде бәсекелестiкке қарсы элементтердiң бар жоқтығын анықтау керек.

      15. Бесiншi кезеңде келiсiмнiң бәсекелестiктi шектейтiнi, не шектемейтiнi жөнiнде анықталады, оның ішінде:
      1) Келiсiмге қатынасушы рынок субъектiлерiнiң тәуелсiз экономикалық шешiм қабылдауын шектейтiн;
      2) тиiстi тауар рыногындағы сұраныс пен ұсынысқа әсер ететiн.
      Егер осы жағдайлардың бiрi белгiлi болғанда, ол келiсiмдi бәсекелестiктi шектейтiн ретiнде қарау керек.

      16. Осы жолсыздықтар орын алғандығы белгiлi болған кезде қолданыстағы заңдарда көрсетiлген шаралар қолданылады. Талдау өткiзу процесi кезiнде келiсiмге қатынасушылар бәсекелестiктi шектемейтiнi белгiлi болса, келiсiмдi талдау жасауды тоқтату керек болады.

  4. Келiсiмнiң бар екендiгi туралы дәлелдеме

      17. Анықталған келiсiмдi дәлелдеген кезде оларды құжат бойынша дәлелдеу керек. Келiсiм нақтылығын дәлелдеу, бұл дәлелдеулердi өз ара шарттардың жағдайын талдағанда, шоттарды, жөнелтпе құжаттарды, прейскуранттарды, төлем тапсырмаларды, съезде, конгресте қабылданған құжаттарды және басқа рынок субъектiлерi өкiлдерiнiң жиындарында, басқа да құжаттардың негiзiнде алуға болады.
      Дәлелдеу ретiнде рынок субъектiлерi өкiлдерiнiң жеке кездесулерiнде өзара ақпарат алмасулары, телефон арқылы хабарласу, телекстармен және факсималдық байланыстар, бағанның тұтынушыларға жариялы (жаңа прейскуранттың таратылуы, баға жарнамасы) хабарландырылуы, агенттер мен делдалдарға, соның iшiнде рынок субъектiлерi кiретiн түрлi бiрлестiктер (ассоциациалар) болулары мүмкiн. Келiсiмдi анықтау және дәлелдеу үшiн монополияға қарсы орган өзiнiң құзыретi шеңберiнде басқа да қызметтер жүргiзуге, өз бетiмен және басқа да мемлекеттiк немесе мемлекеттiк емес құрылымдармен iс-шаралар өткiзуiне болады.

      18. Келiсiмдi дәлелдеген кезде ескерiлетiнi, барлық келiсiлген iс-қимыл бәсекелестiктi шектейтiн бiлiктiлiк ретiнде қарала алмайды.
      Экономикадағы орын алып отырған құрылымдық ерекшелiктерге байланысты рынокта субъектiлердiң аз мөлшерде болуы, тауарлардың iс жүзiнде тапшылығы, олардың келiсiлген iс-қимыл жасап, құжат рәсiмдемей баға белгiлеуi бәсекелестiктi шектеуге алып келедi.

      19. Келiсiмнiң негiзiндегi пайда болған бәсекелестiк үшiн жағымсыз зардаптар, былайша көрiнедi:
      қаралып отырған рынокқа қанағаттанғысыз сұраныс пен жеткiлiктi биiк деңгейдегi табыстылық болған кездегi басқа рынок субъектiлерiнiң енуiн шектеу;
      басқа осы рынокқа шыққысы келетiн өндiрушiлердi шикiзат пен материалдарға қол жеткiзуiне шектеу;
      тауар өткiзетiн жүйеге қол жеткiзудi шектеу;
      және де басқалары.

      20. Келiсiмнiң дәлелдемесiн субъектiнiң қаржылай сараптамасының құжаттарының негiзiнде алуға болады.

      21. Бәсекелестер арасында кез келген баға туралы келiсiмнiң түзiлуi мен оның орындалуының үйлесiмiнiң дәлелi болып:
      бiр мезгiлде немесе 3 күн аралығында бағаның көтерiлуi (төмендеуi);
      тауарды сату мен сатып алу кезiнде шығындардың әр түрлi болғанымен бiрдей бағаның белгiленуi;
      рынокта бiрдей баға орнату үшiн бағытталған тауардың қалған бөлiгiне қосымша баға тағайындау;
      тауардың жеткiзу көлемi мен бағасының өзгеруiн келiсу;
      бағаны қолдан көбейту мен арзандату туралы келiсу;
      бағадан бiр мезгiлде шегерiм жасау немесе бағадан шегерiм жасау;
      рынокта тауар тапшылығы мен оларға баға жоғары болған кезде, қоймада екi және одан да артық субъектiлерде үлкен көлемде тауар қорының нақты қолда болуы;
      рынок субъектiлерiнде шот фактураның, калькуляцияның, экономикалық негiздегi есептердiң болмауы, бағаның көтерiлуiнiң, бiр баға ұстанылуының түсiндiрiлуiнiң болмауы.

      22. Рынок субъектiлерiнiң арасындағы келiсiмнiң бар екендiгiнiң дәлелi ретiнде:
      бағаны бекiтетiн бiркелкi баға прейскурантының немесе бұйрықты (хаттама, өкiм) пайдалану;
      түрлi жеткiзушiлер (көрсететiн) жеткiзетiн қызметтерге, тауарларға қолдан жасау арқылы жоғары бағаны ұстап түру;
      өндiрiс көлемi немесе тауарлар (жұмыс, қызмет) сатуға шектеудi (квот) белгiлеу;
      басқа сатушылар мен сатып алушылармен жасасқан келiсiмдi белгілi бiр сатушылар мен сатып алушылармен сол жағдайда шарт түзуден бас тарту;
      белгiлi бiр аймақта тауарлар (жұмыс, қызмет) сату;
      белгiлi бiр аймақты жабдықтауды қамтамасыз етудi тоқтату.

      23. Бәсекелес рынок субъектiлерiнiң арасында өзара келiсiм болған кезде, монополияға қарсы орган келiсiмiнiң нақтылығын анықтау мақсатында талдау жүргiзедi. Талдау оны өткiзудiң алдындағы соңғы алты айға жүргiзiледi.

      24. Талдауды өткiзудiң ұзақтығы 2 айдан артпауы керек. Сондай-ақ, Заңның 10-бабының 1-және 3-тармақтарына, Ереженiң 11-тармағының 7)-тармақшасына сәйкес, үйiрлесуге қатынасушы рынок субъектiсiнiң керектi қосымша құжаттары сұратылып алынады.

      25. Монополияға қарсы заңдарды бұзғаны үшiн айыпты адамдар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiп бойынша жауапқа тартылады.

Об утверждении Инструкции по выявлению соглашений (согласованных действий) субъектов рынка, ограничивающих конкуренцию

Приказ Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции от 6 февраля 2003 года N 34-ОД. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 4 апреля 2003 года N 2228. Утратило силу - приказом Председателя Комитета по защите конкуренции Министерства индустрии и торговли Республики Казахстан от 15 мая 2007 года N 164-ОД

       Сноска. Приказ Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции от 6 февраля 2003 года N 34-ОД утратил силу - приказом Председателя Комитета по защите конкуренции Министерства индустрии и торговли Республики Казахстан от 15 мая 2007 года  N 164-ОД .

      В целях реализации статьи 14  Закона  Республики Казахстан "О конкуренции и ограничении монополистической деятельности", а также руководствуясь подпунктом 4) пункта 11 Положения об Агентстве Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции, утвержденного  постановлением  Правительства Республики Казахстан от 15 ноября 1999 года N 1713, приказываю:

      1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по выявлению соглашений (согласованных действий) субъектов рынка, ограничивающих конкуренцию.

      2. Департаменту развития конкуренции Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции (Жумабаева Н.Х.) обеспечить проведение государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан в установленном порядке.

      3. Департаменту административной работы Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции (Шабдарбаев А.Т.) обеспечить опубликование в официальных средствах массовой информации и довести настоящий приказ до сведения структурных подразделений центрального аппарата Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции и его территориальных органов.

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции Ойнарова А.Р.

      5. Настоящий приказ вводится в действие со дня его опубликования.

       Председатель

Утверждена          
приказом Председателя    
Агентства Республики Казахстан
по регулированию естественных
монополий и защите конкуренции
6 февраля 2003 года N 34-ОД 

Инструкция
по выявлению соглашений (согласованных действий)
субъектов рынка, ограничивающих конкуренцию

1. Общие положения

      1. Настоящая Инструкция по выявлению соглашений (согласованных действий) субъектов рынка, ограничивающих конкуренцию (далее - Инструкция) разработана в соответствии с Законами Республики Казахстан " О конкуренции и ограничении  монополистической деятельности" (далее - Закон) и " О недобросовестной конкуренции ", Положением об Агентстве Республики Казахстан по регулированию естественных монополий и защите конкуренции, утвержденным  постановлением  Правительства Республики Казахстан от 15 ноября 1999 года N 1713 (далее - Положение), а также  постановлением  Правительства Республики Казахстан от 12 декабря 2001 года N 1623 "О мерах по стабилизации цен на важнейшие продовольственные товары".
      2. В настоящей Инструкции применяются следующие понятия:
      Субъекты рынка - физические лица, юридические лица и их филиалы и представительства, осуществляющие деятельность по производству, реализации, приобретению товаров (работ, услуг);
      Соглашение - любое договорное отношение сторон (вертикальное, горизонтальное или конгломератное), направленное на ограничение или устранение конкуренции, получение необоснованных преимуществ в предпринимательской деятельности;
      Сговор - согласованные действия между субъектами рынка, направленные на установление единой цены на товары (работы, услуги), либо на раздел товарного рынка, которые привели и (или) могут привести к отрицательным последствиям на товарном рынке;
      Согласованные действия - ограничение свободы действия связанных между собой сторон.
      3. Целью настоящей Инструкции является определение механизма и порядка выявления соглашений (согласованных действий), в том числе достигнутых путем сговора (далее - Соглашения) между субъектами рынка и (или) государственными органами.
      4. Запрещаются и в установленном законодательством порядке признаются недействительными полностью или частично:
      1) достигнутые в любой форме Соглашения конкурирующих субъектов рынка (потенциальных конкурентов), имеющих (могущих иметь) в совокупности долю на рынке определенного товара более 35 процентов, если такие Соглашения имеют либо могут иметь своим результатом ограничение конкуренции, в том числе Соглашения, направленные на:
      ограничение производства, изъятие из обращения товаров с целью создания или поддержания искусственного дефицита на товарном рынке либо повышения цен, в том числе путем сговора;
      необоснованное сокращение объемов производства или прекращение производства товаров (работ, услуг), на которые имеется спрос или заказы потребителей, при наличии возможности их производства или поставки;
      раздел товарного рынка по территориальному принципу, по объему продаж, или закупок, по ассортименту реализуемых товаров (работ, услуг) либо по кругу продавцов или их покупателей (заказчиков);
      ограничение доступа на товарный рынок (выхода с рынка) или устранение с него других субъектов рынка в качестве продавцов определенных товаров (работ, услуг), или их покупателей (заказчиков);
      отказ от заключения договоров с определенными продавцами или покупателями;
      установление (поддержание) единых цен (тарифов), скидок, надбавок (доплат, наценок) на товарном рынке, в том числе путем сговора;
      повышение, снижение или поддержание цен на аукционах и торгах.
      2) достигнутые в любой форме Соглашения неконкурирующих субъектов рынка, один из которых занимает доминирующее (монопольное) положение, а другой является его поставщиком или покупателем (заказчиком), если такие Соглашения имеют либо могут иметь своим результатом ограничение конкуренции и (или) ущемление интересов физических и юридических лиц.
      3) Соглашения государственного органа с другим государственным органом либо с субъектом рынка, которые имеют либо могут иметь своим результатом ограничение конкуренции, в том числе Соглашения, направленные на:
      повышение, снижение или поддержание цен (тарифов);
      раздел товарного рынка по территориальному принципу, по объему продаж или закупок, по ассортименту реализуемых товаров (работ, услуг) либо по кругу продавцов или покупателей (заказчиков);
      предоставление исключительных прав отдельному субъекту рынка;
      ограничение доступа на товарный рынок (выхода с рынка) или устранение с него субъектов рынка.
      4) иные Соглашения, направленные на ограничение конкуренции.

  2. Виды соглашений

      5. Горизонтальное соглашение - соглашение между субъектами, конкурирующими на одном рынке, направленное на ограничение конкуренции.
      6. Вертикальное соглашение - соглашение между не конкурирующими на соответствующем товарном рынке субъектами, которые имеют либо могут иметь своим результатом недопущение, ограничение, устранение конкуренции.
      7. Конгломератные соглашения характеризуются как смешанные отношения, где одновременно присутствуют как горизонтальные, так и вертикальные отношения.

  3. Проведение анализа по выявлению признаков ограничения
конкуренции в Соглашениях

      8. Проведение анализа по выявлению признаков ограничения конкуренции в Соглашениях осуществляется поэтапно.
      9. На первом этапе:
      1) определяется соответствующий товарный рынок, устанавливается круг субъектов рынка, участвующих в Соглашении;
      2) проводится сбор информации, определяется вид Соглашения;
      3) определяются географические границы товарного рынка - территория, на которой осуществляют деятельность субъекты рынка, участвующие в Соглашении;
      4) определяются доли рынка, приходящиеся на субъектов рынка - участников Соглашений, действующих в пределах соответствующего географического рынка, и их суммарная рыночная доля.
      10. Порядок проведения анализа и расчета рыночных долей субъектов рынка, участвующих в Соглашении, проводится в соответствии с Методическими рекомендациями по анализу и оценке состояния конкурентной среды на товарных рынках, утвержденных в установленном законодательством порядке.
      11. На втором этапе определяется регулирование рынка соответствующего товара, путем:
      1) установления фиксированных цен (тарифов);
      2) установления обязательных поставок по государственному заказу;
      3) предоставления субъекту рынка дотаций, выделения кредита на льготных условиях и другими условиями.
      Выявляется отсутствие противоречия вышеуказанных видов государственного регулирования антимонопольному законодательству.
      12. На третьем этапе определяется правовое положение субъектов рынка, между которыми заключаются Соглашения.
      Если в результате анализа выяснится, что, несмотря на концентрацию у участников соглашения значительной доли рынка, они не в состоянии оказывать решающее влияние на конкуренцию, затруднять доступ на рынок другим субъектам рынка или иным образом ограничивать свободу их экономической деятельности, проведение данного анализа прекращается.
      13. На четвертом этапе для доказательства факта согласованных действий, которые могут иметь своим результатом ограничение конкуренции и (или) ущемление интересов потребителей, особое внимание следует обратить на следующее:
      1) отказ от заключения договора, который может являться способом принуждения к сговору;
      2) заключение договоров, направленных на ограничение конкуренции;
      3) ценовая дискриминация со стороны одного или нескольких субъектов по отношению к субъектам рынка, не участвующим в сговоре;
      4) требования о принудительном ассортименте или других условиях поставки;
      5) издание акта.
      14. При рассмотрении конкретного Соглашения необходимо выяснить, присутствуют ли в нем элементы антиконкурентного характера.
      15. На пятом этапе выясняется, признаются ли Соглашения ограничивающими конкуренцию, в частности:
      1) ограничивающие независимость принятия экономических решений субъектами рынка, участвующими в Соглашении;
      2) оказывающие влияние на соотношение спроса и предложения товаров на соответствующем рынке.
      Если обнаружен хотя бы один из этих случаев, следует рассматривать Соглашение как ограничивающее конкуренцию.
      16. При установлении указанных нарушений принимаются меры, предусмотренные действующим законодательством РК.
      Если в процессе проведения анализа выяснится, что участники Соглашения не ограничивают конкуренцию, анализ по выявлению Соглашения, следует прекратить.

  4. Доказательства о наличии Соглашений

      17. При доказательстве выявленных Соглашений необходимо документальное их подтверждение. Такие подтверждения можно получить на основании анализа условий контрактов, договоров, счетов, накладных документов, прейскурантов, платежных поручений, документов, принятых на съездах, конгрессах и других собраниях представителей субъектов рынка, и иных документов, подтверждающих факт Соглашения.
      Доказательства могут быть в виде обмена информацией между представителями субъектов рынка посредством личных встреч, телефонных переговоров, телексов и факсимильной связи, публичного объявления цен (распространение нового прейскуранта, ценовой рекламы) потребителям, агентам и посредникам, в том числе через различного рода объединения (ассоциации), куда входят субъекты рынка. Для выявления и доказывания Соглашений антимонопольный орган, в рамках своих полномочий, может осуществлять и иные действия, проводить мероприятия, как самостоятельно, так и совместно с другими государственными и негосударственными структурами.
      18. При доказательстве Соглашений следует учитывать, что не всякое согласованное действие может квалифицироваться как ограничивающее конкуренцию.
      19. Негативные последствия для конкуренции, возникшие в результате Соглашения выражаются в:
      ограничении доступа других субъектов рынка на рассматриваемый рынок при наличии неудовлетворенного спроса и достаточно высокого уровня рентабельности;
      ограничении доступа к сырью и материалам других производителей, желающих выйти на данный рынок;
      ограничении доступа к товаропроводящей сети.
      20. Доказательства Соглашений можно получить на основании анализа финансовых документов субъектов рынка.
      21. В случаях, заключения и исполнения любых Соглашений между конкурентами о ценах, доказательствами наличия сговора являются:
      одновременное или в течение 3 дней повышение (понижение) цен;
      установление одинаковых цен при различных размерах затрат на приобретение и реализацию товара;
      дооценка остатков товара, проводимая с целью установления единых цен на рынке;
      согласование изменения цен и объемов поставки товара;
      договоренность об искусственном повышении или понижении цен;
      одновременная дифференциация цен или установление скидок с цены;
      при дефиците товаров на рынке и высоких ценах на них наличие больших товарных запасов на складах у двух и более субъектов рынка;
      отсутствие у субъектов рынка счетов-фактур, калькуляций, расчетов, экономических обоснований, объясняющих повышение (понижение) цен, поддержание единых цен.
      22. Доказательством наличия Соглашения между конкурирующими субъектами рынка являются:
      применение единообразного прейскуранта цены или приказа (протокола, распоряжения), которым утверждается цена;
      искусственное поддержание высоких цен на товары, услуги, предоставляемые различными поставщиками;
      установление ограничений (квот) на объемы производства или реализации товаров (работ, услуг);
      отказ от заключения договоров с определенными покупателями или продавцами на тех же условиях, на каких он был заключен с другими покупателями или продавцами;
      реализация товаров (работ, услуг) в определенных регионах;
      прекращение снабжения определенных регионов.
      23. При наличии согласованных действий между конкурирующими субъектами рынка, антимонопольный орган проводит анализ с целью установления факта наличия Соглашения. Анализ проводится за последние 6 месяцев, предшествующих началу его проведения.
      24. Продолжительность проводимого анализа не должна превышать 2-х месячный срок. При этом в соответствии с пунктами 1 и 3 статьи 10  Закона , а также подпунктом 7) пункта 11  Положения , должны быть запрошены необходимые дополнительные материалы субъектов рынка, т.е. предполагаемых участников сговора.
      25. Лица, виновные в нарушениях антимонопольного законодательства, несут ответственность в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.