Маңғыстау облысының 2003-2005 жылдарға арналған Аймақтық демографиялық даму бағдарламасы туралы

Маңғыстау облыстық мәслихаттың 12 қыркүйектегі N№28/309 шешімі. Маңғыстау облыстық әділет басқармасында 2003 жылғы 22 қыркүйекте N 1518 тіркелді

"Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес облыстық мәслихат ШЕШІМ ЕТТІ:

1. Маңғыстау облысында 2003-2005 жылдарға арналған Аймақтық демографиялық даму бағдарламасы бекітілсін (қоса беріліп отыр).
2. Осы шешім жарияланған күнінен бастап күшіне енеді.

Сессия төрағасы Облыстық
мәслихаттың хатшысы

Маңғыстау облыстық мәслихатының
"Маңғыстау облысының 2003-2005 жылдарға
арналған демографиялық даму бағдарламасы туралы"
2003 жылғы 12 қыркүйектегi N 28/309
шешiмiмен бекiтiлген

МАҢҒЫСТАУ ОБЛЫСЫНЫҢ 2003-2005 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН
ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ ДАМУ БАҒДАРЛАМАСЫ

БАҒДАРЛАМАНЫҢ ПАСПОРТЫ

Атауы	Маңғыстау облысының 2003-2005 жылдарға арналған демографиялық даму Аймақтық бағдарламасы»
Әзiрлеу үшiн негiз	Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң«"Қазақстан Республикасының демографиялық дамуының 2001-2005 жылдарға арналған бағдарламасы туралы" 2001 жылғы 30 Қазандағы N№1380 Қаулысы
Негiзгi әзiрлеушi	Маңғыстау облысы бойынша күшi-қон және демография басқармасы
Бағдарламаныңнегiзгi мақсаты	Маңғыстау облысының демографиялық процестерiндегi келеңсiз үрдiстердi еңсеру үшiн кешендi шешiмдердi iске асыру және осы негiзде халық санының өсуiне қол жеткiзу
Бағдарламаныңнегiзгi мiндеттерi	Тууды тұрақтандыру және өсiру; өлiмдi азайту, халықтың денсаулық жағдайын жақсарту; отбасы институтын нығайту; халықтың өмiр сүру жағдайын жақсарту
Қаржыландыру көздерi	Бағдарламаны қаржылай қамтамасыз ету жыл сайын әлеуметтiк салаға арнап көзделетiн бюджет қаржысы есебiнен және Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де қаржыландыру көздерiнен жүзеге асырылатын болады
Күтiлетiн нәтижелер	Табиғи өсiм және халықтың денсаулығын нығайту арқылы халық санының өсiмiн ұлғайту және тұрақтандыру барлық жас топтары арасында аурулар деңгейiн төмендету. 2003-2005 жылдары халық санының тұрақты өсуiнiң алғышарттары жасалды
Iске асыру мерзiмi	2003-2005 жылдары

КIРIСПЕ

Маңғыстау облысының демографиялық даму Аймақтық бағдарламасы Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2001 жылғы 30 қазандағы N№1380 "Қазақстан Республикасының демографиялық дамуының 2001-2005 жылдарға арналған бағдарламасы туралы" қаулысына сәйкес әзiрлендi.
Маңғыстау облысы демографиялық дамуының Аймақтық бағдарламасын әзiрлеу халықтың сандық та, сапалық та дамуына жағдай жасау үшiн, тұтас алғанда, мемлекеттiк билiктiң барлық тармағының және қоғамның нысаналы, дәйектi қызметiн жүзеге асыру жөнiндегi бiрыңғай стратегия әзiрлеу қажеттiгiнен туып отыр.
Осынау проблеманың өзектiлiгi, ең алдымен оның экономикалық және әлеуметтiк-саяси қауiпсiздiкке ықпал ететiн факторлардың бiрi болып табылатындығына байланысты болып отыр. Онда мемлекеттiң, қоғамның және адамның өмiрлiк маңызды мүдделерi астасып жатыр. "Қазақстан-2030" Стратегиясында күштi демографиялық саясат, елiмiздiң ұлттық қауiпсiздiгiнiң жетекшi басымдық дәрежеге шығарылған.
Ел Президентi Н.Ә.Назарбаевтың 2003 жылғы 4 сәуiрдегi Қазақстан халқына Жолдауында елiмiз халқының санын ұлғайту мiндетi қойылған.
Маңғыстау облысының демографиялық даму Аймақтық бағдарламасы облыс халқының табиғи және ырықсыз қозғалысындағы негiзгi үдерiстердi: халықтың өсiп-өнетiн денсаулық жағдайын жақсарту және тууды ынталандыру, өлiмiн азайту, және көшi-қонды реттеу жөнiнде шаралар алу жолымен тууды, өлiмдi және көшi-қонды реттеуге бағытталған.
Осы бағдарламаны дайындауда негiз болған көздер:
Қазақстан Республикасының демографиялық дамуының 2001-2005 жылдарға арналған бағдарламасында көрсетiлген мақсаттар мен мiндеттер;
Маңғыстау облысында 2003 жылдың ортасына шейiн қалыптасқан демографиялық және көшi-қон үдерiстерi;
Маңғыстау облысы экономикасының әртүрлi секторларының жай-күйi мен дамуы;
орта мерзiмдiк келешектегi Маңғыстау облысының әлеуметтiк-экономикалық дамуының бағдарламалары мен жоспарлары.

1. МАҢҒЫСТАУ ОБЛЫСЫНЫҢ ҚАЗIРГI ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ
ЖАЙ-КҮЙIН ТАЛДАУ

Облыстың соңғы жылдардағы демографиялық ахуалы туудың көбею, көшiп-келушiлер санының өсуi нәтижесiнде қолайлы деп бағаланады.
Егер 1999 жылғы халық санағы нәтижесiнде Маңғыстау облысында халық саны 314669 адам болса, соның iшiнде қалалық жерде - 246848 адам /78,4%/, ауылдық жерде - 67821 адам /21,6%/, Маңғыстау облысының статистика басқармасының мәлiметi бойынша 2003 жылғы 1 маусымға облыс халқының саны 342,8 мың адам болды, соның iшiнде 264,1 мың адам /77,0%/ - қала және 78,7 мың адам /23,0%/ - ауыл тұрғындары.
Ағымдағы жылдың қаңтар-мамыры аралығында облыс бойынша туылғандар саны 3134 (2002 жылы - 2987), өлгендер саны 1119 (2002 жылы - 1067), некеге тұрғандар саны 1091 (2002 жылы - 1015), ажырасулар саны 366 (2002 жылы - 327) адам құрады.
Ағымдағы жыл басынан берi облыста 1 жасқа дейiнгi 68 нәрестенiң шетiнегенi тiркелдi (2002 жылы - 71). Облыс бойынша нәресте өлiмiнiң коэффициентi 1000 тiрi нәрестеге шаққанда 21,74 сәби құрады (2002 жылы - 24,94).
1 жасқа дейiнгi нәресте өлiмiнiң себебiнде басты салмақ үлесi (29,4%) тыныс алу мүшелерiнiң ауруларына, туабiттi ауытқулар және перинаталды кезеңде пайда болатын патологиялық жағдайларға келiп отыр. Өлiмнiң жалпы коэффициентi 2003 жылдың 1 маусымына 1000 адамға 7,91 адам құрады. Халық өлiмi арасында негiзгi себептiң басты салмағы (44,2%) қан айналымы жүйесiндегi аурулар алып отыр.
Егер ағымдағы жылдан бастап облыс бойынша көшiп кетушiлер саны 272 адамды құраса, онда көшiп келушiлер саны 2390 адам құрап, нәтижесiнде көшi-қон сальдосы, 2118 адам құрады.
2003 жылдың қаңтар-мамырында халықтың табиғи өсiмi 2016 адамды құрады, бұл 2002 жылдың тиiстi кезеңiнен 96 адамға көп.
Көшi-қон үдерiстерiн реттеу демографиялық саясатта маңызды аспектiлер болып табылады. Маңғыстау облысының экономикалық және геосаяси жағдайындағы сыртқы көшi-қонды құрайтын көшiп келушiлiк құрайды. Тек қана 2003 жылдың 5 айында облысқа келушiлер саны 2390 адамды құрады.
Облыстың демографиялық жағдайына жергiлiктi ұлт өкiлдерi ағынының ұлғаюы оңды ықпал етуде. 2003 жылдың 1 шiлдесiндегi жағдай бойынша Маңғыстау облысы бойынша көшi-қон және демография жөнiндегi басқармасында облысқа 1991 жылдан берi қоныс аударған 43890 оралман ресми тiркелген.
Егер 2002 жылы облысқа 7236 адам қоныс аударса, онда ағымдағы жылдың 7 айында қоныс аударғандар саны 3546 адам құрады, соның iшiнде:

Қай елден келгенi	Адам саны
	01.01.2002 жылдан 01.01.2003 дейiн	01.01.2003 жылдан 01.08.2003 дейiн
Түркменстан	3522	1620
Өзбекстан	3613	1859
Р е с ей	87	62
Қ ырғызстан	2	0
Украина	3	4
Иран	9	1
Барлығы :	7236	3546

1999 жылғы халық санағы бойынша соңғы он жылда облысымыздың ұлттық-этникалық құрамында елеулi өзгерiстер болды, қазақ тұрғындары 82500 адамға көбейдi /50%/, тұрғындардың жалпы санындағы үлес салмағы 50,9-дан 78,7 пайызға өстi. Орыстар 60200 адамға /56,3%/, украиндықтар - 6100 адамға /59,4%/, өзбектер - 500 адамға /58%/, немiстер - 600 адамға /51,2%/, татарлар - 2700 адамға /52,1%/, белорустар - 1100 адамға /63,9%/ азайды.

2. ОБЛЫСТЫҢ ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ ДАМУ БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ МАҚСАТТАРЫ МЕН МIНДЕТТЕРI

Қалыптасып отырған жағдайға байланысты, сонымен қатар Қазақстан Республикасы демографиялық дамуының 2001-2005 жылдарға арналған бағдарламасында көрсетiлген негiзгi мақсаты - облыс халқы санын, сапалық өсiру болып табылады.
Бағдарламаның мақсаты - Маңғыстау облысының демографиялық үдерiстегi келеңсiз беталысын еңсеру үшiн кешендi шешiмдердi iске асыру және осының негiзiнде халық санының өсуiне қол жеткiзу, облыстың әлеуметтiк экономикалық одан әрi дамуы үшiн адам әлеуетiмен қамтамасыз ету болып табылады.
Бағдарламаның негiзгi мiндеттерi:
ұрпақтар алмасуын қамтамасыз етiп, болашақта демографиялық өсiмге қол жеткiзу үшiн байқалып отырған бала туудың өсу беталысын сақтау;
халық денсаулығын сақтау;
облыс халқының өлу көрсеткiшiн одан әрi азайту, өмiрөұзақтығын арттыру;
көшi-қон үдерiстерiн реттеу;
неке-отбасы қатынастары мен оның жалпы әлемдiк беталысына сәйкес үйлесiмдi дамуын нығайту және дамыту;
облыс халқы өмiрiнiң сапалық деңгейiн арттыру және дамыту.

3. БАҒДАРЛАМАНЫ IСКЕ АСЫРУДЫҢ НЕГIЗГI БАҒЫТТАРЫ

3.1. Тууды өсiру

Маңғыстау облысында тууды өсiрудiң негiзгi бағыттары :
бала мен отбасы институты құндылықтарын насихаттау;
жүктi, босанатын, босанған әйелдер мен жаңа туған нәрестелердi қажеттi дәрi-дәрмекпен қамтамасыз ету;
жүктi әйелдердi жатыр iшiндегi инфекциясына, шарананың өсiп жетiлуiндегi туабiттi ауытқуларына, жыныс жолымен берiлетiн инфекциясына бақылауды қамтамасыз ету.

3.2. Өлiмдi азайту

Маңғыстау облысында өлiмдi азайтудың негiзгi бағыттары:
Маңғыстау облысының 2003-2005 жылдарға арналған өкпе ауруымен күрестi күшейту» Аймақтық бағдарламасын әзiрлеу және iске асыру;
облыстың мемлекеттiк санитарлық-эпидемиологиялық қызметiн йодпен байытылған азық-түлiктердегi йод құрамын анықтау үшiн арналған жедел жинақтармен және реактивтермен жабдықтауды ұйымдастырумен қамтамасыз ету;
сәбилердiң шетiнеуiн азайту мақсатында кiшкене балалардың тыныс алу ауруына, өкпе қабынуына және iш ауруына шалдығуына қарсы күрес жөнiндегi Дүниежүзiлiк Денсаулық сақтау ұйымы бағдарламасын енгiзу;
алғашқы медициналық санитарлық жәрдем ұйымдарында әсiресе ауылдық жерлерде телефон және көлiк байланысын жақсарту;
мектеп оқушылары мен жас өспiрiмдердiң жол-көлiк апаттарынан жарақаттануын азайту мақсатында iс-шаралар әзiрлеу;
барлық өндiрiстiк кәсiпорындарда қауiпсiздiк техникасы қызметтерiнiң жұмыс iстеуiн қамтамасыз ету арқылы жазатайым оқиғадан, өндiрiсте жарақат алудан халықтың өлiмiн азайту;
бұқаралық ақпарат құралдары арқылы халықтың салауатты өмiр салтын насихаттаудың пәрмендiлiгiн арттыру жолымен нашақорлықтың және маскүнемдiктiң таралуына қарсы күресу;
қоршаған ортаның гигиенасы жөнiнде өңiрлiк бағдарламасын әзiрлеу;
Каспий теңiзi жағалауы бойынша ластану көздерiн жою жөнiнде жобаларды әзiрлеу және iске асыру;
"2003-2005 жылдарға арналған дене шынықтыру және спортты дамыту" кешендi бағдарламасын iске асыру;
аналары ауыратын 1 жасқа дейiнгi балаларды тегiн тамақтандырумен қамтамасыз ету.

3.3. Неке-отбасы қатынастары

Неке-отбасы қатынастарын дамытуда негiзгi перспективасы дәстүрлi отбасын нығайту болып табылады.
Неке-отбасы қатынастарын дамыту саласының басымдық бағыттары, орташа - 2003-2005 жж., сонымен қатар ұзақ мерзiмдi келешекте мыналар болып табылады:
зорлық-зомбылықтан зардап шеккен әйелдер үшiн баспана құру;
бұқаралық ақпарат құралдарында үлгiлi отбасы, этно-мәдени дәстүрлер мен нормаларды қайта жаңғырту, отбасының адамгершiлiк негiздерiн күшейту жөнiнде жұмыс жүргiзу;
АХАЖ қызметiнде некеге тұру, отбасылық өмiрге және отбасылық жоспарлауға дайындау жөнiнде лекциялар өткiзудi жаңғырту.

3.4. Көшi-қон

Маңғыстау облысында болып жатқан көшi-қон үдерiстерiне қатысты демографиялық даму бағдарламасының негiзгi бағыттары келесi шаралар болып табылады:
көшi-қон квотасына сәйкес көшiп келген оралмандардың жанұяларын қабылдау мен орналастыру жұмыстарын ұйымдастыру;
белгiленген квотаға сәйкес 1992-1998 жылдар аралығында қоныс аударған 650 оралмандар отбасыларын тұрғын үймен қамтамасыз ету;
Маңғыстау облысына квотадан тыс көшiп келген оралмандар жанұяларына мүмкiндiгiнше көмек көрсету;
оралмандарды азаматтыққа қабылдау жөнiндегi материалдарды ресiмдеу үдерiсiнiң көлемiн ұлғайту және жеделдету жөнiнде шаралар қабылдау;
оралмандарға арналған бейiмделу және iрiктелу орталығын құру;
2003-2005 жылдарға арналған кедейшiлiктi төмендету және жұмыспен қамту жөнiндегi өңiрлiк бағдарламаның шеңберiнде қарастырылған, оралмандарды әлеуметтiк қорғауға және қамтамасыз етуге бағытталған, бағдарламалық көрсеткiштердi орындауға қол жеткiзу: кәсiптiк дайындықты ұйымдастыру; бiлiктiлiктi жоғарлату және қайта дайындау, өз iсiн ұйымдастыру үшiн оралмандарға басымдық негiзi шағын несиелердiң бөлiнуiн ескеру;
жер учаскелерiн сатып алуға қаржы бөлу және шаруашылықтарын ұйымдастыруға ұзақ мерзiмге несиелермен қамтамасыз етумен оралмандарды қалалардан ауылдық елдi мекендерге көшiру тетiктерiн әзiрлеу;
оралмандарға еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау Министрлiгiнiң Республикалық деректер базасынан жұмысшы күшiне сұраныс туралы ақпараттар беру;
Қазақстан Республикасының аумағында еңбек қызметтерiн жүзеге асыру үшiн шетелдiк еңбек күшiн тартуға мекемелерге ұлықсат беруге бақылауды күшейту.

3.5. Маңғыстау облысы халқының сапалық өсуi және оның экономикалық өсуi

Маңғыстау облысы дамуының маңызды басым бағыты облыс халқының экономикалық өсудi қамтамасыз ету мақсатындағы сапалық өсуi болып табылады.
Осы бағытта орта мерзiмдi 2003-2005 жылдардағы перспективадағы негiзгi iс-шаралары мыналар болып табылады:
жекеменшiк секторды дамыту есебiнен мектепке дейiнгi мекемелерi желiсiн дамыту және 5/6/ жастағы балаларды мектепке дейiнгi дайындықпен толық қамту;
жалпы бiлiм беру мектептерiнiң, кәсiптiк-техникалық мектептердiң, кәсiптiк-техникалық лицейлердiң, колледждердiң желiсiн ұлғайту;
жаңа ақпараттық технологияларды Қолдана отырып бiлiм беру және басқару қызметiн автоматтандыру салаларында бiрыңғай ақпараттық кеңестiк құру.
Тұтастай орта мерзiмдегi перспективада 2005 жылға дейiн жалпы бiлiм беру мектептерiнiң, орта бiлiм беру ошақтарының, кәсiптiк-техникалық училищелер оқушыларының жинақталған құрамын көбейту. Облыстың бала-бақшаларында орын санын көбейту.
Мәдениет саласында осы кезеңде әрекет үстiндегi мұражайлардың, филармонияның, мәдениет сарайларының, клубтар мен кiтапханалардың материалдық-техникалық базасын нығайту.
Дене шынықтыру мен спорт саласында iс-шаралар Маңғыстау облысының 2005 жылдың аяғына дейiнгi дене шынықтыру мен спортты дамыту тұжырымдамасымен ұштастыралатын болады.
Маңғыстау облысының демографиялық дамуы бағдарламасының маңызды бағыттарының бiрi оны Маңғыстау облысының экономикалық дамуымен, жаңа жұмыс орындарын құрумен, кедейшiлiкке қарсы күреспен ұштастыру болып табылады.
Облыстың кедейшiлiкке және жұмыссыздыққа қарсы күрестiң бағдарламасына сәйкес жұмыс жасап тұрған кәсiпорындарда жаңа жұмыс орындары құрылатын, жұмыссыздардың бiр бөлiгi қоғамдық жұмыстарға, кәсiптiк бiлiм беру курстарына тартылатын болады.

4. БАҒДАРЛАМАНЫ IСКЕ АСЫРУҒА ҚАЖЕТТI РЕСУРСТАР МЕН ҚАРЖЫ КӨЗДЕРI

Маңғыстау облысының демографиялық дамуы бағдарламасын iске асыруда негiзгi қаржы көздерi мыналар болып табылады:
жергiлiктi бюджеттiң қаражаты;
республикалыҚ бюджеттiң қаражаты;
әртүрлi арнайы қорлардың қаражаты;
инвесторлардың, кәсiпорындар мен облыс тұрғындарының қайырымдылық аударылымдары;
Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де қаржыландыру көздерi.
Бағдарламаны iске асыру кезiнде теледидарда, радиода, баспасөзде идеологиялық жұмыстар кеңiнен жүргiзiледi. Облыстың қала көшелерiнде, саябақтар мен алаңдарда, табиғат аясында т.б. салауатты өмiр салтын, дәстүрлi отбасын насихаттайтын жарнамалар орын алады.

5. АЙМАҚТЫҚ БАҒДАРЛАМАНЫ IСКЕ АСЫРУ ТЕТIГI

Аймақтық бағдарламаны iске асыру әлеуметтiк-демографиялық саясат мәселелерi жөнiндегi нормативтiк құқықтық базаны жетiлдiру көздейдi Алғашқы медициналық-санитарлық көмектi дамыту, жастардың тұрғын үй саясаты, өмiр сүру қауiпсiздiгiн және салауатты өмiр салтын қалыптастыру жағдайын, таза тағам мен ауызсуды қамтамасыз ету жөнiндегi тиiстi шешiмдер қабылдануға тиiс. Халықтың өсiп-өну мәселелерi бойынша медициналық қызмет үлесiн ұлғайту жағына қарай медициналық көмектi қайта құрылымдау ұйымдастыру сипатындағы шаралар қабылданатын болады.
Бағдарламаны iске асыру үшiн iс-шаралар жоспары әзiрлендi, ол көзделген iс-шараларды кезең-кезеңiмен орындауды көздейдi, бұл - мемлекеттiк органдардың бағдарламаны орындау жөнiндегi қызметiн үйлестiруге және бақылауға мүмкiндiк бередi.
Бағдарламаны iске асыруӨдерiсiн оралымды басқаруды Маңғыстау облысы бойынша көшi-қон және демография басқармасы қамтамасыз етедi.

6. БАҒДАРЛАМАНЫ IСКЕ АСЫРУДАН КҮТIЛЕТIН НӘТИЖЕ

Бағдарламаны iске асырудың нәтижесiнде облыс халқының саны 2005 жылы 362,4 мың адамға жетедi деп күтiледi.
Осы Бағдарламаны iске асыру халықтың өлiмiн азайтып соның нәтижесiнде табиғи өсімнiң өсуiне ықпал етедi. Халық денсаулығының сапалық нығаюы, барлық жастағы топтардың арасында ауруға шалдығу деңгейi төмендейдi деп күтiледi.
Бiлiм деңгейiн жоғарлату, бiлiктi кадрлар даярлау халық өмiрiнiң сапалық деңгейiне әсер етедi және өңiрiмiздiң экономикалық өсуiне ықпал етедi.

7. МАҢҒЫСТАУ ОБЛЫСЫНЫҢ 2003-2005 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН АЙМАҚТЫҚ ДЕМОГРАФИЯЛЫҢ ДАМУ БАҒДАРЛАМАСЫН IСКЕ АСЫРУ ЖӨНIНДЕГI IС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ

№	Iс-шаралар	Аяқталу нысаны	Жауапты орындау- шылар	Мерзiмi	Қаржыландыру көлемi және көздерi
Тууды ұлғайту
1.	Балалар мен отбасы институтының құн- дылығын насихаттау (жарнамалық проспектiлер, бүктемелер, жарқағаздар, т.б. жасақтау)	Облыс әкiмиятына ақпарат	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ООжӘІЖК, ОДБ, ОКДБ (келiсiм бойынша)	Тұрақты	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
2.	Жүктi, босанатын және босанған әйел- дер мен жаңа туыл- ғандарды қажеттi дәрi-дәрмектермен қамтамасыз ету	Облыс әкiмиятына ақпарат	ОДБ	Тұрақты	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
3.	Жүктi әйелдердi жа- тыр iшiндегi инфек- цияларға, шарана- ның өсiп-жетi- луiндегi ауытқуы- на, жыныстық жолмен берiлетiн инфекцияларға тексерiлуiн қамтамасыз ету	Облыс әкiмиятына ақпарат	ОДБ	Тұрақты	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
Өлiмдi азайту
4.	Облыстық мемлекет- тiк санитарлық- эпидемиологиялық қызметiн йодпен байытылған азық- түлiктердегi йод құрамын анықтауға арналған жедел жинақтармен және реактивтермен жабдықтауды ұйымдастыру	Облыс әкiмi мен әкiмият актiлерi	ОДБ	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
5.	Маңғыстау облысында 2004-2006 жылдарға арналған туберкулезге қарсы күрестi күшейту"» Аймақтық бағдарла- масын әзiрлеу және iске асыру	Облыс әкiмi мен әкiмият актiлерi	ОДБ	2004- 2006 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
6.	2004-2005 жылдарға арналған "Диабет" Аймақтық бағдарламасын әзiрлеу және iске асыру	Облыс әкiмi мен әкiмият актiлерi	ОДБ	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
7.	Сәбилер шетiнеуiн азайту үшiн сәбилердiң тыныс жолы ауруларына, өкпе қабынуына және iш ауруларына шалдығуымен күрес жөнiндегi Дүние- жүзiлiк денсаулық сақтау ұйымы бағ- дарламасын енгiзу	Облыс әкiмиятына ақпарат	ОДБ	Тұрақты	Қаржыланды- руды қажет етпейдi
8.	Ауру аналары бар 1 жасқа дейiнгi балаларды тегiн тамақпен қамтамасыз ету	Облыс әкiмиятына ақпарат	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
9.	Алғашқы медициналық -санитарлық жәрдем ұйымдарының,әсiресе ауылдық жерлерде, телефон және көлiк байланысын жақсарту	әкiмдер шешiмi	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОДБ	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
10	Жазатайым оқиғадан, өндiрiсте жарақат алудан тұрғындардың өлiмiн азайтуға қол жеткiзу, барлық өндiрiстiк кәсiп- орындарда қауiп- сiздiк техникасы қызметтерiнiң жұмыс iстеуiн қамтамасыз ету	Облыс әкiмиятына ақпарат	ЕжХӘҚМД (келiсiм бойынша)	Тұрақты	Қаржыланды- руды қажет етпейдi
11	Бұқаралық ақпарат құралдары арқылы салауатты өмiр салтын насихаттау жолымен нашақорлық пен алкоголизмге қарсы күрестi күшейту	Облыс әкiмиятына ақпарат	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, АжҚКБ (келiсiм бойынша) ОДБ	Тұрақты	Қаржыландыруды қажет етпейдi
12	Каспий теңiзi жағалауының ластандыру көздерiн жою жөнiнде жобалар әзiрлеу және оны iске асыру	Облыс әкiмиятына ақпарат	ОҚОҚБ (келiсiм бойынша) ОТЖБ (келiсiм бойынша) ОТБ	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
13	Қоршаған ортаның гигиенасы туралы Аймақтық бағдарламаны әзiрлеу	Облыс әкiмi мен әкiмият актiлерi	ОҚОҚБ (келiсiм бойынша), ОТБ, ОДБ, ОТЖБ (келiсiм бойынша)	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
14	"2003-2005 жылдарда дене шынықтыру мен спортты дамыту" бағдарламасын әзiрлеу 20.06.2001ж N 12/100	Облыс әкiмi мен әкiмият актiлерi	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОСжДМБ	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
15	Жетiм балаларды, мүгедек балаларды, көп балалы отбасы- нан шыққан балалар- ды, толық емес жанұядан шыққан балалардың демалы- сын қамтамасыз ету	Облыс әкiмиятына ақпарат	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОДБ,ОББ	Тұрақты	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
Неке-отбасы қатынастары
16	Үлгiлi отбасы, этно-мәдени дәстүрлер мен нормаларды қайта жаңғырту, отбасының адамгершiлiк негiздерiн күшейту жөнiнде бұқаралық ақпарат құралдары арқылы жұмыс жүргiзу	Облыс әкiмиятына ақпарат	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОКДБ (келiсiм бойынша) АжҚКБ (келiсiм бойынша)	Тұрақты	Қаржыланды- руды қажет етпейдi
17	АХАЖ қызметiнде некеге тұру,отбасын өмiрге және отбасы- лық жоспарлауға дайындау жөнiнде лекциялар өткiзудi жаңғырту	Облыс әкiмиятына ақпарат	ОӘБ (келiсiм бойынша) ОББ, ОДБ	Тұрақты	Қаржыланды- руды қажет етпейдi
18	Зорлық-зомбылықтан зардап шеккен әйелдер үшiн баспана құру	Әкiмдер шешiмi	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ООжӘІЖК	2003- 2005 жылдары	Республика- лық бюджет
Көшi-қон
19	Көшi-қон квотасына сәйкес көшiп келген оралмандардың жанұяларын қабылдау мен орналастыру жұмыстарын ұйымдастыру	Облыс әкiмi мен әкiмият актiлерi	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОКДБ (келiсiм бойынша)	2003- 2005 жылдары	Республика- лық бюджет
20	1992-1998 жылдар аралығында белгiленген квотаға сәйкес қоныс аударған 650 оралманның жанұясын тұрғын үймен қамтамасыз ету	Облыс әкiмиятына ақпарат	ОКДБ (келiсiм бойынша)	2003- 2005 жылдары	Республика- лық бюджет
21	Маңғыстау облысына квотадан тыс көшiп келген оралмандар жанұяларына мүмкiндiгiнше көмек көрсету	Әкiмдер шешiмдерi	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОКДБ (келiсiм бойынша)	2003- 2005 жылдары	Жергiлiктi бюджет 2003 ж. - 11000000 т. 2004-2005жж.Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
22	Оралмандарды азаматтыққа қабылдау жөнiндегi материалдарды ресiмдеу үдерiсiнiң көлемiн ұлғайту және жеделдету жөнiнде шаралар қабылдау	Облыс әкiмиятына ақпарат	IIБ	Жыл сайын	Қаржыланды- руды қажет етпейдi
23	Оралмандарға арналған бейiмделу және iрiктелу орталығын құру	Облыс әкiмияты, әкiм актiлерi	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОКДБ (келiсiм бойынша)	2003- 2005 жылдары	Республика- лық бюджет
24	2003-2005 жылдарға арналған кедейшi- ліктi төмендету және жұмыспен қамту жөнiндегi Аймақтық бағдарламаның шеңберiнде қарасты- рылған, оралмандарды әлеуметтiк қорғауға және қамтамасыз етуге бағытталған, бағдарламалық көр- сеткiштердi орын- дауға қол жеткiзу: -кәсiптiк дайындық- ты ұйымдастыру, -бiлiктiлiктi жоғарлату және қайта даярлау; -өз iсiн ұйымдасты- ру үшiн оралмандар- ға басымдық негiзi- де шағын несие- лердiң бөлiнуiн көздеу	Облыс әкiмиятына ақпарат	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОЕжХӘҚБ, ОКДБ (келiсiм бойынша)	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
25	Оралмандарға еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау Министрлiгiнiң Республикалық деректер базасынан жұмысшы күшiне сұраныс туралы ақпараттар беру	Облыс әкiмиятына ақпарат	ОЕжХӘҚБ	Тұрақты	Қаржыланды- руды қажет етпейдi
26	ҚР аумағында еңбек қызметтерiн жүзеге асыру үшiн шетел- дiк еңбек күшiн тартуға ұлықсат берген мекемелерге бақылауды күшейту	Облыс әкiмиятына ақпарат	ЕжХӘҚМД (келiсiм бойынша)	Тұрақты	Қаржыланды- руды қажет етпейдi
27	Жер учаскелерiн сатып алуға қаржы бөлу және шаруашы- лықтарын ұйымдасты- руға ұзақ мерзiмге несиелермен қамта- масыз ету арқылы оралмандарды қалалардан ауылдық елдi мекендерге көшiру тетiктерiн дайындау	Облыс әкiмияты, әкiмi актiлерi	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОКДБ (келiсiм бойынша)	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
Маңғыстау облысы халқының сапалық өсуi мен оның экономикалық өсуi
28	Iлкiде жалға берiл- ген мектепке дейiн гi балалар ұйымда- рының ғимараттарын қайтару арқылы мектепке дейiнгi балаларөұйымдарының желiлерiн кеңейту және мектепке дейi- нгi балалар ұйымы мекемелерi негiзiн- де балаларды мектепке дейiнгi дайындық пен толық қамтылуын қамтамасыз ету	Қалалар мен аудандар әкiмдерi- нiң шешiмдерi	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОББ	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қара- стырылған бюджеттiк қаражат
29	Жалпы бiлiм беру мектептерiнiң санын, бiрiншi кезекте ауылдық жерлерде, барлық түрдегi интернаттық мекемелердiң санын ҚРҮ белгiлеген желiнiң кепiлдiк нормативiне жеткiзу соның iшiнде: 1. Маңғыстау ауда- нындағы Ұштаған және Сай-Өтес село- ларында мектептер салу; 2. Жаңаөзен қала- сында мектеп салу; 3. Ақтау қаласының 22 ш/а мектеп салу; 4. Маңғыстау ауда- нының Тиген село- сында мектеп салу	Қалалар мен аудандар әкiмдерi шешiмдерi	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОББ	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қара- стырылған бюджеттiк қаражат Республика- лық бюджет Жергiлiктi бюджет Тiкелей ин- вестициялар Жергiлiктi бюджет
30	Облыстық кәсiпорын- дар мен мекемелердi орта бiлiмдi кадр- лармен мейлiнше қамтамасыз ету мақсатымен кәсiптiк техникалық мектеп- терге, кәсiптiк техникалық лицей- лерге және колледж- дерге оқушыларды қабылдауды ұлғайту	Облыс әкiмиятына ақпарат	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОББ	2003- 2005 жылдары	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат шегiнде
31	Жұмыс жасап тұрған кәсiпорындарда жұмыс орнының санын ұлғайту және қосым- ша жұмыс орындарын құру	Облыс әкiмиятына ақпарат	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОЕжХӘҚБ	Тұрақты	Жергiлiктi бюджет
32	Жалпы бiлiм беру мектеп оқушыларын ыстық тамақпен қамтамасыз ету	Облыс әкiмиятына ақпарат	Қалалар мен аудан- дардың әкiмдерi, ОББ	Тұрақты	Жергiлiктi бюджет
33	Маңғыстау облысы мен Ақтау қаласының туристiк экскурсия- лық мүмкiндiктерi- нiң жарнамалық турларын өткiзу	Облыс әкiмиятына ақпарат	Ақтау қаласының әкiмияты, ОСжДМБ	Жыл сайын	Тиiстi жылға бөлуге қа- растырылған бюджеттiк қаражат

Пайдаланылған қысқартылған сөздер тізімі:

ОББ - Облыстық бiлiм басқармасы
ООжӘІЖК - облыстық отбасы және әйелдер iстерi жөнiндегi комиссия
ОКДБ - Маңғыстау облысы бойынша көшi-қон және демография басқармасы
ЕжХӘҚМД - Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау Министрлiгiнiң Маңғыстау облысы бойынша департаментi
АжһКБ - Маңғыстау облыстық ақпарат және қоғамдық келiсiм басқармасы
ОҚОҚБ - Маңғыстау облыстық қоршаған ортаны қорғау басқармасы
ОТБ - Маңғыстау облыстық табиғатты пайдалану басқармасы
ОТЖБ - Маңғыстау облыстық төтенше жағдай жөнiндегi басқармасы
IIБ - Маңғыстау облыстық iшкi iстер басқармасы
ОББ - Маңғыстау облыстық бiлiм басқармасы
ОӘБ - Маңғыстау облысы бойынша әдiлет басқармасы
ОЕжХӘҚБ - Облыстық еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау басқармасы
ОСжДМБ -облыстық спорт және дене мәдениетi басқармасы

О Региональной программе демографического развития Мангистауской области на 2003-2005 годы

Решение Мангистауского областного Маслихата от 12 сентября 2003 года N 28/309. Зарегистрировано Управлением юстиции Мангистауской области 22 сентября 2003 года N 1518

В соответствии с подпунктом 1) пункта 1 статьи 6 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении в Республике Казахстан" областной маслихат решил:

1. Утвердить Региональную программу демографического развития Мангистауской области на 2003-2005 годы(прилагается).

2. Настоящее решение вступает в силу со дня опубликования.

Председатель сессии Секретарь областного маслихата

Утверждена
решением Мангистауского областного маслихата
от 12 сентября 2003 года N 28/309
"О Региональной программе демографического
развития Мангистауской области
на 2003-2005 годы"

РЕГИОНАЛЬНАЯ ПРОГРАММА ДЕМОГРАФИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ МАНГИСТАУСКОЙ ОБЛАСТИ
НА 2003-2005 ГОДЫ

ПАСПОРТ ПРОГРАММ

Наименование "Региональная программа демографического развития Мангистауской
области на 2003-2005 годы"

Основание Постановление Правительства Республики Казахстан от 30 октября 2001 года
для разработки N 1380 "О Программе демографического развития Республики Казахстан на
2001-2005 годы"

Основной Управление миграции и демографии по Мангистауской области
разработчик

Основная цель Реализация комплексных решений для преодоления негативных тенденций в
Программы демографических процессах Мангистауской области и на этой основе
достижение роста численности населения

Основные задачи Стабилизация рождаемости и ее рост; уменьшение смертности, улучшение
состояния здоровья населения; укрепление института семьи; рост качества
жизни населения

Источники Финансовое обеспечение Программы будет осуществляться за счет ежегодно
финансирования предусматриваемых бюджетных ассигнований на социальную сферу и иных не
запрещенных законодательством Республики Казахстан источников

Ожидаемые Стабилизация и рост численности населения за счет увеличения
результаты естественного прироста и укрепление здоровья населения, снижение уровня
заболеваемости среди всех возрастных групп. За 2003-2005 годы будут
созданы предпосылки к устойчивому росту численности населения.

Срок реализации 2003-2005 годы

ВВЕДЕНИЕ

Региональная программа демографического развития Мангистауской области разработана в соответствии с постановлением Правительства Республики Казахстан от 30 октября 2001 года N 1380 "О программе демографического развития Республики Казахстан на 2001-2005 годы".
Разработка Региональной программы демографического развития Мангистауской области обусловлена необходимостью выработки единой стратегии по осуществлению целенаправленной, последовательной деятельности всех ветвей государственной власти и общества в целом для создания условий количественного и качественного развития народа.
Актуальность этой проблемы обусловлена прежде всего тем, что она является одним из факторов, влияющих на экономическую и социально- политическую безопасность. В ней тесно переплетены жизненно важные интересы государства, общества и человека. В Стратегии "Казахстан-2030" сильная демографическая политика выдвинута в ранг ведущих приоритетов национальной безопасности страны.
В Послании Президента страны Назарбаева Н.А. к народу Казахстана от 4 апреля 2003 года поставлена задача увеличения численности населения страны.
Региональная программа демографического развития Мангистауской области нацелена на регулирование основных процессов в естественном и механическом движениях населения области: рождаемости, смертности и миграции путем принятия мер по улучшению состояния репродуктивного здоровья и стимулированию рождаемости, снижению смертности населения, регулированию миграции.
Исходной базой при разработке настоящей Программы явились:
цели и задачи, отраженные в Программе демографического развития Республики Казахстан на 2001-2005 годы;
демографические и миграционные процессы, сложившиеся в Мангистауской области к середине 2003 года;
состояние и развитие различных секторов экономики Мангистауской области;
программы и планы социально-экономического развития Мангистауской области на среднесрочную перспективу.

1.АНАЛИЗ СОВРЕМЕННОГО СОСТОЯНИЯ ДЕМОГРАФИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ ОБЛАСТИ

Демографическая ситуация за последние годы по области оценивается как благоприятная в силу роста рождаемости, увеличения миграционного притока населения.
Если по итогам переписи населения 1999 года по Мангистауской области численность населения составила 314669 человек, в том числе в городской местности 246848 человек ( 78,4% ), в сельской 67821 человек ( 21,6% ), то численность населения области, согласно данным управления статистики Мангистауской области, на 1 июня 2003 года составила 342,8 тыс. человек, в том числе 264,1 тыс. человек (77,0 %) - городских и 78,7 тыс. человек ( 23,0% ) сельских жителей.
За январь-май текущего года по области зарегистрировано 3134 родившихся (в январе-мае 2002 г. 2987), умерших 1119 ( 2002 году - 1067), расторгнутых браков 366 (2002 году - 327) и зарегистрированных браков 1091 (2002 году - 1015).
С начала текущего года по области зарегистрировано 68 умерших младенца в возрасте до 1 года (в январе-мае 2002 г. - 71). Коэффициент младенческой смертности в целом по области за этот период составил 21,74 умерших детей в возрасте до 1 года на 1000 родившихся живыми (в 2002 г. - 24,94).
В структуре причин смерти младенцев до 1 года наибольший удельный вес (29.4%) приходится на болезни органов дыхания, врожденные аномалии и патологические состояния, возникающие в перинатальном периоде. Общий коэффициент смертности по состоянию на 1 июня 2003 года составил 7,91 умерших на 1000 человек. Среди основных причин смертности населения наибольший удельный вес (44,2%) продолжают занимать болезни системы кровообращения.
Если с начала текущего года по области число выбывших составило 272 человека, то число прибывших составило 2390 человек, в результате сальдо миграции составило 2118 человек.
Естественный прирост населения за январь-май 2003 года составил 2016 человек, что на 96 человек больше, чем за соответствующий период 2002 года.
Важным аспектом в демографической политике является регулирование миграционных процессов. Важнейшую составляющую внешней миграции составляет иммиграция, обусловленная геополитическим и экономическим положением Мангистауской области. Только за 5 месяцев 2003 года число прибывших в область составило 2390 человек.
Положительное влияние на демографическую ситуацию области оказывает увеличение потока представителей коренной национальности. По состоянию на 1 июля 2003 года в управлении миграции и демографии по Мангистауской области официально зарегистрированы 43890 оралманов, прибывших в область с 1991 года. Если в 2002 году в область прибыло 7236 человек, то за 7 месяцев текущего года число прибывших составило 3546 человек, в том числе:

Откуда прибыл	Количество человек
	с 01.01.2002 по 01.01.2003	С 01.01.2003 по 01.08.2003
Туркменистан	3522	1620
Узбекистан	3613	1859
Россия	87	62
Кыргызстан	2	0
Украина	3	4
Иран	9	1
Всего:	7236	3546

По данным итогов переписи населения 1999 года за последние 10 лет в национальном этническом составе области произошли существенные изменения, прирост казахского населения составил 82500 человек ( 50% ), а его удельный вес в общей численности населения возрос с 50,9% до 78,7%. Численность русских уменьшилась на 60200 человек ( 56,3%), украинцев - 6100 человек ( 59,4% ), узбеков 500 человек ( 58% ), немцев 600 человек ( 51,2% ), татар на 2700 человек ( 52,1% ), белорусов на 1100 человек ( 63,9% ).

2.ЦЕЛИ И ЗАДАЧИ ПРОГРАММЫ ДЕМОГРАФИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ ОБЛАСТИ

Исходя из сложившейся ситуации, а также в соответствии с основными целями и задачами, отраженными в Программе демографического развития Республики Казахстан на 2001-2005 годы, основной целью Программы демографического развития Мангистауской области является рост численности населения области с приоритетом его качественного роста.
Целью Программы является реализация комплексных решений для преодоления негативных тенденций в демографических процессах и на этой основе достижение роста численности населения области, обеспечение человеческим потенциалом дальнейшее социально-экономическое развитие области.
Основные задачи Программы:
сохранение наметившихся тенденций роста рождаемости для обеспечения замещения поколений и создания в перспективе условий для демографического роста;
улучшение состояния здоровья населения, включая репродуктивное;
дальнейшее сокращение смертности населения области, увеличение продолжительности жизни;
регулирование миграционных процессов;
укрепление и развитие семейно-брачных отношений и их гармоничное развитие в соответствии с общемировыми тенденциями;
повышение и развитие качественного уровня жизни жителей области.

3.ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ

3.1.Увеличение рождаемости

Основными направлениями повышения рождаемости в Мангистауской области будут являться:
пропаганда ценности детей и института семьи;
обеспечение беременных, рожениц, родильниц и новорожденных необходимыми лекарственными препаратами;
обеспечение обследования беременных на внутриутробные инфекции, врожденные аномалии развития плода, инфекции, передаваемые половым путем;

3.2.Снижение смертности

Основными направлениями в области снижения смертности в Мангистауской области будут являться:
разработка и реализация региональной программы "Усиление борьбы с туберкулезом в Мангистауской области на 2003-2005 годы";
обеспечение организации государственной санитарно-эпидемиологической службы области экспресс наборами и реактивами для определения содержания йода в обогащенных йодом продуктах питания;
внедрение программы Всемирной организации здравоохранения /ВОЗ/ по борьбе с респираторными заболеваниями, пневмонией и диарейными заболеваниями у детей раннего возраста с целью уменьшения детской смертности;
улучшение телефонной и транспортной связи в организациях первичной медико-санитарной помощи, особенно в сельской местности;
разработка мероприятий по снижению травматизма от дорожно-транспортных происшествий среди школьников и подростков;
снижение смертности населения от несчастных случаев, травматизма на производстве посредством обеспечения функционирования служб техники безопасности на всех производственных предприятиях;
борьба с распространением наркомании и алкоголизма путем повышения пропаганды здорового образа жизни населения в средствах массовой информации;
разработка региональной программы по гигиене окружающей среды;
разработка и реализация проектов по ликвидации источников загрязнения Каспийского моря по береговой полосе;
реализация комплексной программы "Развитие физической культуры и спорта на 2003-2005 годы";
детей до 1 года, имеющих больных матерей, обеспечить бесплатным питанием.

3.3. Семейно-брачные отношения

Основной перспективой в развитии семейно-брачных отношений будет являться укрепление традиционной семьи.
Доминирующими направлениями в области развития семейно-брачных отношений, как в среднесрочной 2003-2005 гг., так и долгосрочной перспективе будут являться:
создание приюта для женщин, пострадавших от насилия;
продолжение работы по возрождению лучших семейных традиций и норм, усилению нравственных основ семьи в средствах массовой информации;
возобновление в службах ЗАГСа лекций по подготовке к вступлению в брак и семейной жизни, по планированию семьи.

3.4. Миграция

Основными направлениями Программы демографического развития касательно миграционных процессов, происходящих в Мангистауской области будут являться:
организация приема и обустройства семей репатриантов, прибывших в область по квоте иммиграции;
обеспечение жильем 650 семей репатриантов, прибывших по установленной квоте иммиграции в 1992-1998 годах;
оказание всемерной помощи семьям репатриантов, прибывшим в Мангистаускую область вне квоты иммиграции;
принятие мер по увеличению объема и ускорению процесса оформления материалов по приему гражданства оралманов;
создание центра адаптации и фильтрации для оралманов;
добиться выполнения в рамках региональных программ по снижению бедности и занятости населения на 2003-2005 годы предусмотренных программных показателей, направленных на социальную защиту и на обеспечение оралманов: организации профессиональной подготовки, повышение квалификации и переподготовки, предусмотреть приоритетное выделение микрокредитов оралманам для организации собственного дела;
разработка механизмов переселения оралманов из городов в сельские населенные пункты с выделением средств для приобретения земельных участков, а также долгосрочных ссуд для организации хозяйств;
предоставление оралманам информации о спросе на рабочую силу из республиканской базы данных Министерства труда и социальной защиты населения;
усиление контроля за выдачей организациям разрешений на привлечение иностранной рабочей силы для осуществления трудовой деятельности на территории Республики Казахстан.

3.5. Качественный рост населения Мангистауской области
и его экономический рост

Важнейшим приоритетом развития Мангистауской области является качественный рост населения области в целях обеспечения ее экономического роста.
В этом направлении основными мероприятиями в среднесрочной перспективе на 2003-2005 гг. будут являться:
развитие сети дошкольных учреждений и полный охват детей 5(6) лет предшкольной подготовкой за счет развития частного сектора;
увеличение сети общеобразовательных школ, профтехшкол, профтехлицеев, колледжей;
создание единого информационного пространства в сфере образования и автоматизации управленческой деятельности с использованием новых информационных технологий.
В целом, в среднесрочной перспективе до 2005 года планируется увеличить контингент учащихся в общеобразовательных учреждениях, средних учебных заведениях. Увеличить численность мест в детских садах области.
В области культуры в этот период основное внимание будет уделено укреплению существующей материально-технической базы музеев, филармонии, дворцов культуры, клубов и библиотек.
В области физкультуры и спорта мероприятия будут увязываться с учетом реализации Концепции развития физической культуры и спорта в Мангистауской области до конца 2005 года.
Важнейшим направлением Программы демографического развития Мангистауской области будет являться ее увязка с экономическим ростом Мангистауской области, созданием рабочих мест, борьбы с бедностью.
В соответствии с областной программой борьбы с бедностью и безработицей в ближайшие годы увеличится число рабочих мест на действующих предприятиях, дополнительно будут созданы рабочие места, часть безработных будут направлены на общественные работы, на курсы профессионального обучения.

4. НЕОБХОДИМЫЕ РЕСУРСЫ И ИСТОЧНИКИ ФИНАНСИРОВАНИЯ ПО РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ

Основными финансовыми источниками реализации Программы демографического развития Мангистауской области будут являться:
средства местного бюджета;
средства республиканского бюджета;
средства различных специализированных фондов;
благотворительные отчисления инвесторов, предприятий и жителей области;
иных, не запрещенных законодательством Республики Казахстан источников финансирования.
Наряду с финансовыми ресурсами при реализации Программы будет широко использоваться идеологическая работа на телевидении, радио в печати. Неотъемлемой частью будет также реклама на городских улицах, скверах и площадях, на природе области здорового образа жизни, традиционной семьи и т.д.

5.МЕХАНИЗМ РЕАЛИЗАЦИИ РЕГИОНАЛЬНОЙ ПРОГРАММЫ

Реализация региональной программы предполагает совершенствование нормативно-правовой базы по вопросам социально-демографической политики. Должны быть приняты соответствующие решения по развитию первичной медико-санитарной помощи, молодежной жилищной политики, обеспечению безопасности жизнедеятельности и условий формирования здорового образа жизни, здорового питания и питьевой воды. Будут приняты меры организационного характера, заключающиеся в реструктуризации медицинской помощи в сторону увеличения доли медобслуживания по вопросам репродуктивного здоровья населения.
Для реализации Программы разработан план мероприятий, который предусматривает поэтапное исполнение намеченных мер, что позволит координировать и контролировать деятельность государственных органов по выполнению программы.
Оперативное управление процессом реализации региональной программы обеспечивается управлением миграции и демографии по Мангистауской области.

6. ОЖИДАЕМЫЙ РЕЗУЛЬТАТ ОТ РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ

В результате реализации мероприятий Программы в 2005 году в Мангистауской области предполагается увеличение численности населения в количестве до 362.4 тыс. человек.
Реализация данной Программы повлияет на снижение смертности населения и в следствие чего повышения естественного роста. Ожидается качественное укрепление здоровья населения, снижение уровня заболеваемости среди всех возрастных групп.
Повышение уровня образования, подготовка квалифицированных кадров повлияет на качественный уровень жизни населения и окажет свое влияние на экономический рост нашего региона.

7.ПЛАН МЕРОПРИЯТИЙ ПО РЕАЛИЗАЦИИ РЕГИОНАЛЬНОЙ ПРОГРАММЫ ДЕМОГРАФИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ МАНГИСТАУСКОЙ ОБЛАСТИ НА 2003-2005 ГОДЫ

N	Мероприятия	Форма завершения	Ответственные исполнители	Сроки	Объемы и источники финансирования
Увеличение рождаемости
1.	Пропаганда ценности детей и института семьи (разработка рекламных проспектов, буклетов, афиш и т.д.)	Информация в акимат области	Акимы городов и районов, областной комитет по делам семьи и женщин, ОУЗ, УМД (по согласованию)	Постоянно	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
2.	Обеспечить беременных, рожениц, родильниц и новорожденных необходимыми лекарственными препаратами	Информация в акимат области	ОУЗ	Постоянно	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
3.	Обеспечить обследование беременных на внутриутробные инфекции, врожденные аномалии развития плода, инфекции, передаваемые половым путем	Информация в акимат области	ОУЗ	Постоянно	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
Снижение смертности
4 .	Обеспечить организации государственной санитарно-эпидемиологической службы области экспресс наборами и реактивами для определения содержания йода в обогащенных йодом продуктах питания	Акты акимата акима области	ОУЗ	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
5.	Разработка и реализация региональной программы "Усиление борьбы с туберкулезом в Мангистауской области на 2004-2006 годы"	Акты акимата акима области	ОУЗ	2004-2006 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
6.	Разработка и реализация региональной программы "Диабет" на 2004-2005 годы	Акты акимата акима области	ОУЗ	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
7.	Внедрение программы Всемирной организации здравоохранения по борьбе с респираторными заболеваниями, пневмониями и диарейными заболеваниями у детей раннего возраста, с целью уменьшения детской смертности	Информация в акимат области	ОУЗ	Постоянно	Финансирование не требуется
8.	Обеспечить детей до 1 года, имеющих больных матерей, бесплатным питанием	Информация в акимат области	Акимы городов и районов.	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
9 .	Улучшить телефонную и транспортную связь в организациях первичной медико-санитарной помощи, особенно в сельской местности	Решения акимов	Акимы городов и районов, ОУЗ	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
1 0 .	Снижение смертности населения от несчастных случаев, травматизма на производстве, обеспечить функционирование служб техники безопасности на всех производственных предприятиях	Информация в акимат области	ДМТ и СЗН (по согласованию)	Постоянно	Финансирование не требуется
11.	Борьба с распространением наркомании и алкоголизма путем повышения пропаганды здорового образа жизни населения в средствах массовой информации.	Информа- ция в акимат области	Акимы городов и районов, ОУИиОС (по согласованию) ОУЗ	Постоянно	Финансирование не требуется
12.	Разработка и реализация проектов по ликвидации источников загрязнения Каспийского моря по береговой полосе	Информа- ция в акимат области	ОУООС(по согласо- ванию) ОУЧС ( по согласованию) ОУП	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
13.	Разработка региональной программы по гигиене окружающей среды	Акты акимата акима области	ОУООС (по согласованию), ОУЗ, ОУЧС (по согласованию) ОУП,	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
14.	Реализация комплексной программы "Развитие физической культуры и спорта на 2003-2005 годы" от 20.06.2001 г. N 12/100	Акты акимата акима области	Акимы городов и районов, областное управление спорта и физической культуры	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
15.	Обеспечить организацию отдыха и оздоровления детей сирот, оставшихся без попечения родителей, детей-инвалидов, детей из многодетных семей, детей из неполных семей	Информация в акимат области	ОУЗ, ОблУО, акимы городов и районов	Постоянно	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
Семейно-брачные отношения
16.	Продолжить работу по возрождению лучших семейных традиций и норм, усилению нравственных основ семьи в средствах массовой информации	Информация в акимат области	Акимы городов и районов, УМД (по согласованию), ОУИиОС,	Постоянно	Финансирование не требуется
17.	Возобновить в службах ЗАГСа лекции по подготовке к вступлению в брак и семейной жизни, по планированию семьи	Информация в акимат области	УЮ (по согласованию), обл. УО, ОУЗ	Постоянно	Финансирование не требуется
18.	Создание приюта для женщин, пострадавших от насилия	Решения акимов	Акимы городов и районов, областной комитет по делам семьи и женщин	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
Миграция
19.	Организация приема и обустройство семей оралманов, прибывших в область по квоте иммиграции	Акты акимата акима области	Акимы городов и районов, УМД (по согласованию)	2003-2005 годы	Республиканский бюджет
20.	Обеспечение жильем 650 семей оралманов, прибывших по установленной квоте иммиграции в 1992-1998 годах	Информа- ция в акимат области	Управление миграции и демографии (по согласованию)	2003-2005 годы	Республикан- ский бюджет
2 1 .	Оказание всемерной помощи семьям оралманов, прибывшим в Мангистаускую область вне квоты иммиграции	Решения акимов	Акимы городов и районов, УМД (по согласованию)	2003-2005 годы	Местный бюджет 2003 г. - 11000000 тенге 2003-2004 гг. - в пределах предусмотренных бюджетных средств на соответствующий год
22.	Принять меры по увеличению объема и ускорению процесса оформления материалов по приему гражданства оралманов	Информация в акимат области	УВД	Ежегодно	Финансирование не требуется
23.	Создание центра адаптации и фильтрации для оралманов	Акты акимата , акима области	УМД(по согласованию), акимы городов и районов	2003-2005 годы	Республиканский бюджет
24.	Добиться выполнения в рамках региональных программ по снижению бедности и занятости населения на 2003-2005 годы предусмотренных программных показателей, направленных на социальную защиту и на обеспечение оралманов: организация профессиональной подготовки, повышение квалификации и переподготовки; предусмотреть приоритетное выделение микрокредитов оралманам для организации собственного дела	Информация в акимат области	Акимы городов и районов, управление труда занятости и социальной зашиты населения, УМД (по согласованию)	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
25.	Предоставлять оралманам информацию о спросе на рабочую силу из республиканской базы данных Министерства труда и социальной защиты населения	Информация в акимат области	Управление труда, занятости и социальной защиты населения	Постоянно	Финансирование не требуется
26.	Усилить контроль за выданными организациям разрешениями на привлечение иностранной рабочей силы для осуществления трудовой деятельности на территории Республики Казахстан	Информация в акимат области	ДМТ и СЗН (по согласованию)	Постоянно	Финансирование не требуется
27.	Разработать механизмы переселения оралманов из городов в сельские населенные пункты с выделением средств для приобретения земельных участков, а также долгосрочных ссуд для организации хозяйств	Акты акимата, акима области	Акимы городов и районов, УМД (по согласованию),	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
Качественный рост населения Мангистауской области и его экономический рост
28.	Расширение сети детских дошкольных организаций образования путем возврата переданных ранее в аренду зданий детских дошкольных организаций и обеспечение полного охвата детей предшкольной подготовкой на базе детских дошкольных организаций	Решения акимов районов и городов	Акимы городов и районов, обл.УО,	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств выделенных на соответствующий год
29.	Довести количество общеобразовательных школ, в первую очередь в сельской местности, интернатных учреждений всех типов, до гарантированного норматива сети, установленного Правительством Республики Казахстан, в том числе: 1. строительство школ в с.Уштаган и Сай-Утес Мангистауского района; 2. строительство школы в г. Жанаозен; 3. строительство школы в 22 мкр.г.Актау; 4. строительство начальной школы в с.Тиген Мангистауского района.	Решения акимов районов и городов	Акимы городов и районов, обл.УО,	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год: республиканский бюджет местный бюджет прямые инвестиции местный бюджет
30.	Увеличение приема учащихся в профтехшколы и профтехлицеи, колледжи с целью максимального обеспечения потребности областных предприятий и организаций в кадрах со средним образованием	Информация в акимат области	Акимы городов и районов, облУО	2003-2005 годы	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год
31.	Увеличение числа рабочих мест на действующих предприятиях и дополнительное создание рабочих мест	Информация в акимат области	Акимы городов и районов, управление труда и социальной защиты населения	Постоянно	Местный бюджет
32.	Обеспечение учащихся общеобразовательных школ горячим общественным питанием	Информация в акимат области	Акимы городов и районов, обл УО	Постоянно	Местный бюджет
33.	Проводить рекламные туры туристско-экскурсионных возможностей Мангистауской области и города Актау	Информация в акимат области	Акимат г. Актау, областное управление спорта и физической культуры	Ежегодно	В пределах предусмотренных бюджетных средств, выделенных на соответствующий год

Примечание:
ОУЗ - Мангистауское областное управление здравоохранения
УМД - Управление миграции и демографии по Мангистауской области
ДМТиСЗН - Департамент Министерства труда и социальной защиты населения по
Мангистауской области
ОУИ иОС - Мангистауское областное управление информации и общественного согласия
ОУООС - Мангистауское областное управление охраны окружающей среды
ОУП - Мангистауское областное управление по природопользованию
ОУЧС - Мангистауское областное управление по чрезвычайным ситуациям
УВД - Мангистауское областное управление внутренних дел
ОблУО - Мангистауское областное управление образования
УЮ - Управление юстиции по Мангистауской области