Қазақстан Республикасының кәсiптiк жоғары, қосымша кәсiптiк бiлiм беретiн бiлiм беру ұйымдарында қашықтық нысаны бойынша оқытуды ұйымдастыру ережесiн бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2006 жылғы 19 шілдедегі N 404 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2006 жылғы 16 тамызда тіркелді. Тіркеу N 4348. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2007 жылғы 29 қарашадағы N 590 Бұйрығымен

       Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2007.11.29.  N 590  Бұйрығымен.

      "Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасын және Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2006 жылғы 1 наурыздағы Қазақстан халқына Жолдауын iске асыру жөнiндегi iс-шаралардың жалпыұлттық жоспарын орындаудың  Желiлiк кестесi  туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2006 жылғы 31 наурыздағы N 222  қаулысын  iске асыру мақсатында  БҰЙЫРАМЫН :
      1. Қоса берiлiп отырған Қазақстан Республикасының кәсiптiк жоғары, қосымша кәсiптiк бiлiм беретiн бiлiм беру ұйымдарында қашықтық нысаны бойынша оқытуды ұйымдастыру ережесi бекiтiлсiн.
      2. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейiнгi бiлiм департаментi (М. Нұрғожин) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiне мемлекеттiк тiркеуге ұсынсын.
      3. Осы бұйрық мемлекеттiк тiркеуден өткен күнiнен бастап күшiне енедi.
      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзiме қалдырамын.

       Министрдің 
      міндетін атқарушы

Қазақстан Республикасы     
Білім және ғылым министрлігінің
2006 жылғы 19 шілдедегі    
N 404 бұйрығымен бекітілген  

  Қазақстан Республикасының кәсiптiк жоғары,
қосымша кәсiптiк бiлiм беретiн бiлiм беру
ұйымдарында қашықтық нысаны бойынша
оқытуды ұйымдастыру ережесi

1. Жалпы ережелер

      1. Осы Қазақстан Республикасының кәсiптiк жоғары, қосымша кәсiптiк бiлiм беретiн бiлiм беру ұйымдарында қашықтық нысаны бойынша оқытуды ұйымдастыру ережесi Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2004 жылғы 11 қазандағы N 1459  Жарлығымен  бекiтiлген Қазақстан Республикасында бiлiм берудi дамытудың 2005-2010 жылдарға мемлекеттiк  бағдарламасын  iске асыру мақсатында "Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының  Заңына  сәйкес әзiрленген.

      2. Қашықтықтан оқыту {қашықтыққа арналған оқыту) - оқытудың электрондық және телекоммуникациялық құралдары арқылы бiлiм беру ұйымдарынан алыс тұратын оқу-танымдық қызметтi және тұлғаларды дамытуды мақсатты және әдiстемелiк ұйымдастырылған түрдегi басшылықтың бiр түрi.

      3. Осы ережеде мынадай негiзгi ұғымдар мен анықтамалар пайдаланылады:
      1) тьютор (Тutor) - бiлiм алушылардың өзiндiк жұмысына басшылық жасауды жүзеге асырушы қашықтықтан оқытудың оқытушы консультанты;
      2) контент - ақпараттық толықтыру - мәтiн, графика,  мультимедиа және өзгеде ақпараттық толықтыру;
      3) тьюторлық сыныптар - компьютерлермен, бейне мониторлармен және басқа да ақпараттық коммуникативтiк құралдармен жабдықталған сыныптар.

      4. Қашықтықтан оқыту:
      ақпараттық-коммуникациялық және қашықтықтан оқыту технологияларын iске асыруға арналған материалдық-техникалық жағдайлар;
      электрондық тасымалдағыштарға арналған мамандықтар бойынша білім беру бағдарламаларының контентi (мазмұны);
      бiлiм беру процесi субъектiлерiнiң мүмкiндiктi өзара iс-қимылына дайындалған кадрлық құрамы бар болған кезде бiлiм беру қызметiне лицензиялары бар бiлiм беру ұйымдары iске асырылуы мүмкiн.

      5. Қашықтықтан оқыту нысаны негiзгі үш технологиялар бойынша жүзеге асырылуы мүмкiн:
      желiлiк технология (автономды желiлiк курстар немесе виртуалды кафедралар, Интернеттi пайдаланатын университеттер);
      кейс-технологиялар негiзiнде қашықтықтан оқыту;
      ТВ-технологиялар негiзiнде қашықтықтан оқыту.

      6. Қашықтықтан оқыту оқытудың басқа да түрлерiмен бiрiктiрiлуi мүмкiн (күндiзгi және қашықтықтан оқыту, сырттай және қашықтықтан оқыту, кешкi және қашықтықтан оқыту, экстернат және қашықтықтан).

      7. Бiлiм беру ұйымдарының бiлiм алушылары мен қызметкерлерi қашықтықтан оқыту жүйесiнiң субъектiлерi болып табылады.

  2. Қашықтық нысаны бойынша оқу процесiн ұйымдастыру

      8. Қашықтықтан оқыту технологияларын қолдана отырып оқу процесiн ұйымдастырудың негiзгi мiндеттерi:
      1) оқытуды даралау;
      2) оқытудың тиiмдiлiгiн (сапасын) арттыру;
      3) дәстүрлi оқыту нысаны қолайсыз болып табылатын тұлғалар үшiн бiлiм беру қызметiн ұсыну болып табылады.

      9. Бiлiм беру ұйымдарында қашықтықтан оқыту жүйесiн ұйымдастыру және дұрыс қызмет етуi үшiн мынадай функцияларды орындау қажет:
      1) оқу курстарын қолдау;
      2) бiлiм алушыларға оқу материалдарын жеткiзу;
      3) кеңестер беру;
      4) бiлiм алушылармен керi байланысты ұйымдастыру;
      5) бiлiм алушылардың бiлiмдерiн бақылау.

      10. Бiлiм беру ұйымдарында:
      бiлiм алушылар үшiн оқу-әдiстемелiк және оқу-әкiмшiлiк ақпараттарынан тұратын беттерi бар бiлiм беру Интернет-порталының;
      телекоммуникациялық желiге шығатын (Интернет, спутниктiк теледидар) жабдықтардың;
      әртүрлi терминалдардың: мультимедиялық сыныптардың, электрондық оқу залдарының;
      СD, DVD дискiлерiне арналған оқу контентiнiң (жеке меншiк және/немесе сатылып алынған);
      желiлiк оқу мультимедиа контентiнiң (жеке меншiк және сатылып алынатын);
      тестiлеу кешендерiнiң;
      тиiстi дайындықтан өткен профессор-оқытушы, оқу-көмекшi және техникалық персоналдардың;
      жеке меншiк контентiн (локалдық және желiлiк) құру үшiн мультимедиа зертханаларының;
      желiлiк тестiлеу кешендерiнiң;
      оқытуды басқарудың желiлiк жүйелерi (Learning Management Systems - LMS);
      оқыту контентiн басқару жүйелерiнiң (Learning Content Management Systems - LCMS) бар болуы қашықтықтан оқыту нысаны кезiнде оқу процесiн ұйымдастырудың қажеттi шарттары болып табылады.

      11. Қашықтықтан оқытудың базалық жоғары оқу орындарында қашықтықтан оқытудың жетекшiсi басқаратын және өзiнiң құрамында мынадай мiндеттi қызметтерi арнайы құрылым (факультет, орталық, бөлiм және басқа) құрылады:
      оқу процесiн ұйымдастыру және басқару;
      қашықтықтан оқытудың дидактикалық құралдарын әзiрлеу;
      ақпараттық-техникалық қамтамасыз ету.

      12. Оқу процесiн ұйымдастыру және басқару қызметi қашықтық нысаны бойынша оқу процесiн жоспарлайды және ұйымдастырады, қашықтықтан оқытумен байланысты құжаттамаларды жүргiзедi, қашықтықтан оқыту орталықтарының қызметiн бақылайды, оқытушылар мен тьюторлардың бiлiктiлiгiн арттыру мен сертификаттауды ұйымдастырады.

      13. Қашықтықтан оқытудың дидактикалық тәсiлдерiн әзiрлеу қызметi қашықтықтан оқытудың электрондық оқулықтарын, мультимедиалық курстарды, әдiстемелiк құралдар мен басқа да әдiстемелiк құралдарды әзiрлеудi, сатып алуды және игерудi жүзеге асырады, тестiлеу жүйелерi мен бiлiмдi бақылаудың басқа да құралдарын, қашықтықтан оқытуға арналған ақпараттық ресурстарды қолданудың әдiстерiн әзiрлейдi.      

      14. Ақпараттық-техникалық қамтамасыз ету қызметi қашықтықтан оқытудың бағдарламалық, ақпараттық және техникалық құралдарын әзiрлейдi, игередi және оларды пайдалануды қолдайды.

      15. Оқу процесi базалық жоғары оқу орнының басшысы бекiткен қашықтықтан оқытудың оқу жұмыс жоспарының негiзiнде ұйымдастырылады. Оқу жұмыс жоспары мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттарының талаптарына сәйкес үлгiлiк оқу жоспарларының негiзiнде жасалады. Жоғары оқу орны бiлiм беру процесiнде кезiнде қашықтықтан оқытудың таңдаған технологияларына сәйкес келетiн оқу сабақтарын өткiзу түрлерiн пайдаланады.

      16. Жеке оқу жоспарына сәйкес жылдар мен семестрлер бойынша пәндердi бөлудi өзгертуге мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттарына сәйкес келетiн таңдаған мамандықтары бойынша пәндер тiзбесiнiң шеңберiнде мүмкiндiк берiледi.

      17. Қашықтықтан оқытудың толық курсы мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттарына сәйкес бiлiм беру саласындағы орталық атқарушы орган белгiлеген мамандықтардаң басқа барлық бағыттар (мамандықтар) бойынша ұйымдастырылуы мүмкiн.

      18. Тиiстi бейiн бойынша кәсiптiк орта бiлiмi немесе түрлi деңгейдегi кәсiптiк жоғары бiлiмi бар тұлғалар қашықтықтан оқыту бойынша жеделдетiлген оқу мерзiмiнiң қысқартылған бiлiм беру бағдарламалары бойынша кәсiптiк жоғары бiлiм алуы мүмкiн.
      19. Бiлiм беру бағдарламаларын жеделдетiлген мерзiмде толық көлемде меңгеру қашықтықтан оқытудың базалық жоғары оқу орнының басшылары бекiткен тиiстi оқу жұмыс жоспарлары бойынша жүргiзiледi.

      20. Жеке оқу жоспарын бiлiм алушы жасайды, жоғары оқу орны белгiлеген тәртiппен қашықтықтан оқытудың жетекшiсiмен келiсiледi және бекiтiледi.

      21. Қашықтықтан оқыту нысанына түсушi тұлғалар үшiн бiлiм беру ұйымдары оқу сабақтары басталғанға дейiн қашықтықтан оқытудың технологиялары және жүйелерiмен танысу жөнiнде кiрiспе курстарын өткiзедi.

      22. Бiлiм беру ұйымдарында оқу жылы Бiлiм және ғылым министрлiгi белгiлеген оқу мерзiмдерiне сәйкес басталады, саны мен ұзақтығын жоғары оқу орны өз бетiнше белгiлейтiн академиялық кезеңдерден тұрады.
      Қашықтықтан оқыту нысаны бойынша бiлiм алушылар мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттарына сәйкес бiлiм беру-кәсiптiк бағдарламаларының мазмұнын толық меңгеруi тиiс.

      23. Базалық жоғары оқу орны мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттарының талаптарына сәйкес бiлiм сапасын қамтамасыз ететiн қашықтықтан оқытудың кез-келген технологиясын қолдануға құқығы бар.

      24. Бiлiм беру ұйымы қашықтықтан оқыту кезiнде әрбiр бiлiм алушыға ақпараттық-бiлiм беру ортасына кiруге мүмкiндiк бередi. Бiлiм алушыда қажеттi аппараттық-бағдарламалық құралдар болмаған жағдайда бiлiм беру ұйымы оларды оған жалгерлiк негiзде беруiне болады.

      25. Тьюторлық сынып компьютерлiк оқу жұмыс орнына өткiзу мүмкiндiгi кем дегенде 50 Кбит/сек болатын Интернеттiң ғаламдық желiсiне қосуды қамтамасыз ететiн коммуникациялық байланыс арналары болуы керек.

      26. Компьютерлердiң саны мен оларды орналастыру Санитарлық ережелер мен нормаларға сәйкес белгiленедi. Барлық компьютерлер локалдық желiге бiрiктiрiлуi керек. Компьютерлiк жұмыс орнының конфигурациясы оқу қызметiнiң тиiстi түрлерiнiң орындалуын қамтамасыз етуi тиiс.
      Оқытушыларға арналған жұмыс орнының саны күнiне 3 сағаттық жұмыс және 2 оқытушыға бiр жұмыс орны нормасына сәйкес анықталады.

      27. Бiлiм беру ұйымы бiлiм алушылардың мүмкiндiктерiн есепке ала отырып, телекоммуникациялық құралдарды пайдаланумен бiрге оқу процесiне қатысушылардың өзара iс-қимылы арқылы бiлiм алушыларды ғылыми және әдістемелік көмекпен қамтамасыз етедi. Сессиялар арасындағы кезеңде қашықтықтан оқыту нысаны бiлiм алушыларға теориялық материалдарды өз бетiнше зерделеудi және тьюторлардан қашықтық кеңестерiн алуды ұсынады. Студенттiң өзiндiк жұмысына электрондық оқу-әдiстемелiк кешенiмен және қосымша материалдармен атқарған жұмысы жатады.
      Оқытушы-тьютордың жетекшiлiгiмен жүргiзiлетiн студенттiң өзiндiк жұмысына барлық оқу пәндерiнiң материалдары бойынша интерактивтi консультация жатады (чат, форум арқылы).

      28. Қашықтықтан оқыту технологияларын қолдана отырып бiлiм беру бағдарламаларын iске асыру кезiндегi консультациялар жүйесi бiрнеше түрдегi консультацияларды қарастыруы мүмкiн:
      жеке күндiзгi (бiлiм алушылардың бастамасы бойынша жекелеген жағдайда);
      жеке қашықтықтан (бақылау және аттестаттау жұмыстарына арналған рецензиялар, телефон, e-mail, чат, форум бойынша);
      топпен қашықтықтан (чат арқылы, Web-сайтында жиi қойылатын FAQ айдары, телеконференциялар түрiнде).

      29. Қашықтықтан оқытудың нысандары: бейне лекциялар, теледидар лекциялары; радио-лекциялар; мультимедиалық лекциялар; бейне конференциялар; телеконференциялар; электрондық оқу басылымдары бойынша (электрондық оқулықтар, мультимедиалық оқыту бағдарламалары, тренажерлар, ақпараттық-анықтамалық жүйелер) студенттiң өзiндiк жұмыстары, виртуалды зертханалық практикумдар (имитациялық модельдер); компьютерлiк тестiлеу жүйелерi; форумдар, чаттар мен электрондық пошта арқылы консультациялар беру.

      30. Телеконференцялар өкiзу үшiн бiлiм беру ұйымының жабдықталған студиясы мен тиiстi бейне және проекторлық аппаратуралары болуы керек.

      31. Жоғары оқу орны бiлiм алушылардың ағымдық, аралық және қорытынды аттестаттау жүйесiн, олардың бiлiмдерi мен бiлiктерiн және тәуелсiз бағалау әдiстерiн, қол жетiмдiлiктi шектейтiн электрондық әдiстердi қолдану арқылы бұрмалауларға, жалғандыққа қарсы қорғауларды, аумақтан тысқары аттестаттау комиссиясының көпшiлiк қорғау жұмыстарын бағалаудағы әдiлдiгiн ұйымдастырады.
      Бiтiрушiлердi қорытынды мемлекеттiк аттестаттау (мемлекеттiк емтихан, дипломдық жұмыстарды, жобаларды қорғау) базалық жоғары оқу орындарында дәстүрлi әдiстермен жүргiзiледi.

      32. Жоғары оқу орны бiлiм алушыларды мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттарымен көзделген, кәсiптiк практиканың барлық түрлерiнен өткiзу мүмкiндiктерiмен қамтамасыз етедi.
      Бiлiм алушылар практиканы виртуалды зертханаларда, кiруге рұқсат етiлмеген зертханаларда немесе виртуалды оқу фирмаларында өтедi. Мұндай практитканы жоғары оқу орындарының өздері, сондай-ақ жоғары оқу орындары тиiстi ақпараттық ресурстары бар кәсiпорындардың, мекемелердiң және басқа да ұйымдардың арасындағы шарттар негiзiнде ұйымдастырады. Сонымен қатар, практика жоғары оқу орны мен практикадан өту үшiн орындар бөлетiн кәсiпорындар, мекемелер және басқа да ұйымдардың арасындағы шарттардың негiзiнде ұйымдастыру-құқықтық нысандарына қарамастан жүзеге асырылады.
      Қашықтықтан оқыту бойынша бiлiм алушылар үшiн оқу жоспарында көзделген практика ретiнде мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттарында қарастырылған сағаттар көлемiнде бейiндiк кәсiпорындардағы, мекемелердегi немесе басқа да ұйымдардағы жұмыстары есептелуi мүмкiн.

      33. Жалпы немесе жеке оқу жоспарларына сәйкес таңдауы бойынша мамандықтарға сәйкес оқу бағдарламаларын толық орындаған, яғни теориялық оқытуды аяқтаған және дипломдық жобаны (жұмысты) қорғаған студенттерге мемлекеттiк үлгiдегi бiлiм туралы құжат берiледi.

      34. Жоғары оқу орны бiлiм берудiң компьютерлiк ақпараттық жүйесiнiң көмегiмен бiлiм алушылардың бiртума немесе лицензияланған, жетекшi электрондық жеке iстерiн барлық бiлiм алушылардың оқу процесiнiң қорытындысын есепке алу мен мұрағаттық сақтауды жүргiзедi.

  3. Қашықтықтан оқытудың дидактикалық құралдары

      35. Бiлiм алушыларды қашықтықтан оқытуға арналған оқу-әдiстемелiк материалдармен қамтамасыз ету үшiн қашықтық технологияларын қолданумен iске асырылатын бiлiм беру бағдарламаларының пәндерi бойынша электрондық оқу-әдiстемелiк кешен болуы керек.

      36. Электрондық оқу-әдiстемелiк кешенiн дайындауды үлгiлiк оқу бағдарламаларына қатаң сәйкестендiрiлiп әзiрленген, бекiтiлген оқу жұмыс бағдарламасы бойынша курсты әзiрлеушi жүзеге асырады.

      37. Әрбiр пәннiң электрондық оқу-әдiстемелiк кешенi мiндеттi және қосымша комплектiлерден тұруы керек.
      Мiндеттi комплект мыналардан:
      үлгiлiк оқу бағдарламасынан;
      оқу жұмыс бағдарламасынан (пәннiң мазмұны, күнтiзбелiк-тақырыптық жоспар, ұсынылатын әдебиеттердiң тiзiмi (негiзгi және қосымша), курстың модулдық бөлiнуi, қашықтық кеңестерiн өткiзу кестесi);
      лекциялардың электрондық курсынан;
      практикалық және семинарлық сабақтардың материалдарынан;
      зертханалық практикумнан (тапсырмалар, мысалдар, әдiстемелiк нұсқаулар);
      студенттiң өзiндiк жұмысына және оқытушы-тьютордың жетекшiлiгiмен жүргiзiлетiн студенттiң өзiндiк жұмысына арналған тапсырмалардан;
      рубеждiк бақылауды ұйымдастыру жөнiндегi материалдардан (бақылау жұмыстары, тест тапсырмалары, жеке тапсырмалар және тағы басқа);
      қорытынды бақылауды ұйымдастыру жөнiндегi материалдардан (емтихандық тестiлеу тапсырмалары, емтиханға арналған сұрақтар, билеттер, емтихандық бақылау жұмыстары) тұрады.
      Электрондық оқу-әдiстемелiк кешенiн бағдарламалық қамтамасыз етiлу функционалдылығы мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандартына сәйкес болуы керек.
      Қосымша комплект курстық жұмыстарды орындау жөнiндегi әдiстемелiк нұсқаулардан тұруы мүмкiн; оқыту сипатындағы компьютерлiк бағдарламалар, тренажерлар, репетиторлар, анықтамалық-әдiстемелiк материалдар, пәннiң оқу материалдарын игеруге көмектесетiн оқу және оқу-әдiстемелiк құралдарды және өзге де материалдарды орындаудың мультимедиалық нұсқалары.
      Оқу-әдiстемелiк қамтамасыз ету автономды және желiлiк өзiндiк жұмыстар мен бiлiм алушыларды аттестаттауға дайындау үшiн жеткiлiктi болуы керек.

      38. Қашықтықтан оқыту жүйесiмен оқыту бiлiм алушылардың оқу курстарын оқытушы-консультанттың (тьютордың) басшылығымен қашықтықтан оқыту жүйесiне арналған оқу-практикалық құралдарды, сондай-ақ оқытудың қазiргi құралдарын (компьютерлiк, телекоммуникациялыққа пайдалана отырып, өзiндiк зерделеудi ұсынады.
      Оқытудың теледидарлық құралдарына кабельдiк немесе спутниктiк теледидардың көмегiмен ұжыммен немесе жеке қолданатын бейне лекциялар, сондай-ақ интерактивтiк режимдегi теледидар сабақтары жатады.
      Оқытудың компьютерлiк құралдарына электрондық оқулықтар, мультимедиалық курстар, керi байланысы бар тренингтiк бағдарламалар (супертьюторлар), кәсiби бағдарламалардағы оқыту тапсырмалары (профтьюторлар), желiлiк iскер ойындар жатады.
      Оқытудың ойындық құралдарына iскер және операциялық ойындар түрiндегi ұжымдық сабақтардың белсендi әдiстерi, дискуссиялар, коммуникативтiк сабақтар, сондай-ақ виртуалды бiлiм беру ортада оқылатын проблемалық және пәнаралық лекциялар жатады.

      39. Қашықтықтан оқытуда консультациялар телефон, электрондық пошта, чат, сондай-ақ телеконференцияны пайдалану түрiнде өткiзiлуi мүмкін.

      40. Қашықтықтан оқытуда зертханалық практикум мультимедиа-технологияларды, гипер ақпараттық жүйе (ГАЖ)-технологияларды, елiктеудi модельдеу қолданумен өткiзiледi.

      41. Барлық оқыту қызметiнiң түрлерi:
      электрондық байланыс тәсiлдерiн қолдана отырып оқытушының (тьютордың) студентпен (тыңдаушымен) педагогикалық қарым-қатынасы;
      студенттiң оқыту құралдарымен өзiндiк жұмысы арқылы жүзеге асырылады.
      Байланыс уақытына кеңестермен қатар барлық бақылау iс-шаралары кiредi: емтихан, зертханалық жұмыстарды, рефераттарды, эсселердi, курстық, есептеу-кестелiк жұмыстарды, жобаларды қорғау, қорытынды мемлекеттiк атестаттау.

      42. Қашықтықтан оқытуды ұйымдастырудағы маңызды кезең виртуальдық (синхрондық немесе асинхрондық) өзара iс-қимыл. Синхрондық өзара iс-қимыл студент пен оқытушының нақты уақыт режимiндегi қатынасты қарастырады. Бұл үшiн қашықтықтан оқыту жүйесiнiң чаттары немесе бейне конференциялар қолданылуы мүмкiн. Асинхрондық өзара iс-қимыл студент пен оқытушы нақты уақытта қарым-қатынаста болмаған жағдайда жүзеге асырылады, бұл жағдайда қашықтықтан оқытудағы байланыстар жiберу тiзiмдерiнiң немесе телеконференциялардың көмегiмен электрондық пошта бойынша хат алмасу арқылы ұйымдастырылады.
      Оқытушының кеңесi (синхрондық немесе асинхрондық) қашықтықтан оқытуды орындаудың мiндеттi шарттары.

      43. Оқу процесiн басқару және бiлiм алушыларға дидактикалық материалдарды жеткiзiп беру үшiн көлiктiк және ақпараттық коммуникациялар, сондай-ақ автоматтандырылған құжат айналымы жүйесi кiретiн мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз ету, бiлiмнiң электрондық банкiлерi және оқытудың интерактивтiк мультимедиалық құралдары қолданылады.

      44. Курстарды әзiрлеушiлер мемлекеттiк жалпыға мiндеттi стандарттардың пәндерi үшiн оқу жұмыс бағдарламаларына сәйкес пәннiң мазмұнын өз бетiнше анықтауы мүмкiн.

      45. Бiлiм беру ұйымы, телекоммуникациялық және спутниктiк байланыс арналары бойынша жiберуге арналған оқу материалдарын, басқа да материалдарды, ағымдық, аралық және қорытынды аттестаттаудың материалдарын дайындау мен көбейтудi жүзеге асырады және олармен әрбiр оқушыны қамтамасыз етедi.

      46. Қашықтықтан оқыту нысанын iске асыратын бiлiм беру ұйымдарында электронды ақпараттық-бiлiм беру ресурстары болуы керек.

  4. Қашықтықтан оқытуды кадрлық қамтамасыз ету

      47. Қашықтықтан оқытуды кадрлық қамтамасыз ету - қашықтықтан оқыту, сондай-ақ процестердi техникалық қамтамасыз ету барысында оқытушылық, әдiстемелiк және әкiмшiлiк қызметтердi жүзеге асыратын тұлғалар жиынтығы.

      48. Қашықтықтан оқытуды жүзеге асыратын профессор-оқытушылар құрамы мен мамандар мынадай топтарға бөлiнедi:
      1) қашықтықтан оқытуға арналған оқу-әдiстемелiк кешендердi әзiрлеудi жүзеге асыратын профессор-оқытушылар құрамы;
      2) сабақты жүргiзетiн және бiлiм алушыларға кеңес берудi және олардың бiлiмдерiн бақылауды жүзеге асыратын профессор-оқытушылар құрамы;
      3) қашықтық курстарын ұйымдастыру жөнiндегi мамандар (ұйымдастырушылар);
      қашықтықтан оқыту жүйесiн техникалық қолдау жөнiндегi мамандар (әкiмшiлер);
      тьюторлар;
      қашықтықтан оқытудың электрондық курстарын әзiрлеушiлер шешетiн мiндеттер:
      электрондық оқу-әдiстемелiк кешенiн әзiрлеу және уақытылы көкейкестi ету;
      тьюторларды дайындау және олардың қызметтерiн ғылыми-әдiстемелiк қолдау;
      тьюторлар шешетiн мiндеттер:
      бiлiм алушыларды қашықтықтан тiкелей басқару.

      49. Дидактикалық материалдарды жасау үшiн ақы төлеудi қашықтықтан оқыту проблемалары бойынша жоғары оқу орны елшiлiк зерттеу тақырыптарын қалыптастыру жолдары арқылы жоғары оқу орнының
Ғылыми кеңесi анықтайды.

      50. Қашықтықтан оқыту бойынша оқу процесiне қатысты профессор-оқытушылар құрамы қашықтықтан оқыту технологияларын қолдана отырып, бiлiм беру бағдарламаларын iске асыру үшiн арнайы дайындалған болуы керек және сол саладағы кәсiби бiлiктiлiгi туралы құжаты болуы тиiс.
      Қашықтықтан оқытумен жұмыс жасайтын оқытушы:
      қашықтықтан оқыту технологияларын оқыту мен қолдану әдiстемесiн игеруi;
      Интернет арқылы кеңес берудi қоса, жекелеген оқу кеңестерiнiң әдiстерi мен тәсiлдерiн игеруi;
      бiлiм сапасын мониторингтеудi, тексерудi, рецензиялауды, курстық және бақылау, оның iшiнде жобалық және зерттеу жұмыстарының жазылуын басқаруды ұйымдастыру саласындағы арнайы бiлiм мен iскерлiктi меңгеруi;
      ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, әсiресе электрондық ақпараттық желiлермен жұмыс жасау әдiстерiн бiлуi тиiс.

      51. Қашықтықтан оқыту үшiн қызметкерлердiң саны кемiнде 1:8 (бiр оқытушыға кемiнде 8 студенттен) ара қатынасындағы олардың тәртiптiк қамтамасыз етулерiн есепке ала отырып, iске асырылатын бағдарламалардың әрбiреуi бойынша бiлiм алушы студенттердiң саны бойынша анықталады.

      52. Жоғары оқу орнының қашықтықтан оқыту жүйесiнiң профессор-оқытушылар құрамы тек осы жоғары оқу орнының ғана емес, сонымен қатар телекоммуникацияның ұйымдастырылған, әдiстемелiк құралдарымен бiрiккен және желiлiк режимде бiлiм беру процесiн жүргiзетiн басқа да жоғары оқу орындарының және басқа да өңiрлердiң профессорлары мен оқытушыларынан тұрады.
      Жоғары оқу орындарының қашықтықтан оқыту жүйесiнiң профессор-оқытушылар құрамы кафедраларда (аумақтан тысқары кафедраларда) құрылуы мүмкiн.

      53. Профессор-оқытушылар құрамының педагогикалық жүктемесiн жоспарлау бiлiм беру ұйымы өздiгiнен белгiлеген оқу жұмыстарының түрлерi бойынша уақыт нормаларының негiзiнде жүзеге асырылады.

  5. Қауiпсiздiкке қойылатын талаптар

      54. Ақпараттың қауiпсiздiгiне қойылатын талаптар.
      Бағдарламалық қамтамасыз ету соңғы қолданушының шұғыл контентiне, ресурстары мен функцияларына қол жеткiзудi iшiнара шектеу мен басқарудың мүмкiндiктерiн қарастыруы тиiс.
      Ақпаратты қорғау және қауiпсiз қол жетiмдiлiктi қамтамасыз ету үшiн қашықтықтан оқыту кешенi SSL, РКI сияқты Интернет-коммуникациялары қауiпсiздiгi саласындағы өнеркәсiп стандарттарын, 128-1024 бит көлемiндегi кiлттерi бар күштi шифрлеу технологияларын, ақпаратқа қол жетiмдiлiктi авторландыру үшiн сертификатты және қашықтықтан оқыту жүйесiмен қорғалған өзара iс-қимылды қамтамасыз етудi қолдау қажет. Жүйенiң инфрақұрылымы iшкi аудиттiң дамыған құралдарын және жүйеде болып жатқан оқиғаларды хаттамалауды меңгеруi керек.
      АЖ аппараттық және бағдарламалық деңгейдегi деректердi жоғалтпау және рұқсат етiлмеген кiруден сенiмдi қорғалуы керек. Базалық жоғары оқу орнында, оның барлық оқу орталықтарында бiлiм алушылар туралы деректердi апаттық орнына келтiру мен резервтiк көшiрмесiнiң тетiктерiн өңдеу қажет.

      55. Тьюторлық сыныптарды қосқанда, барлық жұмыс орындары мен үй-жайлар ҚР мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандартының талаптарына, сондай-ақ Санитарлық тәртiптер мен нормаларға сәйкес келуi керек.

      56. Үй-жайдың ауданына қойылатын талаптар нормаларына сәйкес белгiленедi. Тьюторлық сыныптар компьютерлермен және мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандартында белгiленген нормаларға сәйкес эргономика мен сәуле шығару деңгейi бойынша бейне мониторлармен жабдықталуы қажет. Олардың құрамын, ережесiн және сапасын сипаттауға талаптар қойылады.

Об утверждении Правил организации обучения по дистанционной форме в организациях образования, дающих высшее профессиональное, дополнительное профессиональное образование Республики Казахстан

Приказ и.о. Министра образования и науки Республики Казахстан от 19 июля 2006 года N 404. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 16 августа 2006 года N 4348. Утратил силу приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 29 ноября 2007 года N 590.

       Сноска. Приказ и.о. Министра образования и науки РК от 19 июля 2006 года N 404  утратил силу приказом Министра образования и науки РК от 29 ноября 2007 года  N 590  (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).
      В целях реализации  постановления  Правительства Республики Казахстан от 31 марта 2006 года N 222 "О Сетевом графике исполнения Общенационального плана мероприятий по реализации Послания Президента Республики Казахстан народу Казахстана от 1 марта 2006 года и Программы Правительства Республики Казахстан на 2006-2008 годы"  ПРИКАЗЫВАЮ :

      1. Утвердить прилагаемые Правила организации обучения по дистанционной форме в организациях образования, дающих высшее профессиональное, дополнительное профессиональное образование Республики Казахстан.

      2. Департаменту высшего и послевузовского образования  Нургужин М.Р.) представить в установленном порядке настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.

      3. Настоящий приказ вступает в силу со дня государственной регистрации.

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.

       И.о. Министра

Утверждены             
приказом и.о. Министра 
образования и науки    
Республики Казахстан   
19 июля 2006 года N 404

  Правила
организации обучения по дистанционной форме
в организациях образования, дающих высшее
профессиональное, дополнительное профессиональное
образование Республики Казахстан

1. Общие положения

      1. Настоящие Правила организации обучения по дистанционной форме в организациях образования, дающих высшее профессиональное образование, разработаны в соответствии с  Законом  РК "Об образовании" в целях реализации Государственной  программы  развития образования в Республике Казахстан на 2005-2010 годы, утвержденной Указом Президента от 11 октября 2004 года N 1459.

      2. Дистанционное обучение (обучение на расстоянии) - одна из форм обучения, целенаправленное и методически организованное руководство учебно-познавательной деятельностью и развитием лиц, находящихся в отдалении от организаций образования, посредством электронных и телекоммуникационных средств.

      3. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия и определения:

      1) тьютор (Tutor) - преподаватель-консультант дистанционного обучения, осуществляющий руководство самостоятельной работой обучающихся, а также контроль выполнения ими индивидуального учебного плана и усвоения учебного материала;

      2) контент - информационное наполнение - тексты, графика, мультимедиа и иное информационно значимое наполнение;

      3) тьюторские классы - это классы, оснащенные компьютерами, видеомониторами и другими информационно-коммуникативными средствами, и предназначенные для ведения преподавателями - тьюторами образовательного процесса в сетевом режиме.

      4. Дистанционное обучение может осуществляться организациями образования, имеющими лицензию на проведение образовательной деятельности, при наличии:
      материально-технических условий для реализации информационно-коммуникационных и дистанционных технологий обучения;
      контента (содержания) образовательных программ по специальностям на электронных носителях;
      кадрового состава, подготовленного к виртуальному взаимодействию субъектов образовательного процесса.

      5. Дистанционная форма обучения может осуществляться по трем основным технологиям:
      сетевая технология (автономные сетевые курсы или виртуальные кафедры, университеты с использованием Интернет);
      дистанционное обучение на основе кейс-технологий;
      дистанционное обучение на основе ТВ-технологий.

      6. Дистанционное обучение может интегрироваться с другими формами обучения (очным и дистанционным обучением, заочным и дистанционным, вечерним и дистанционным, экстернатом и дистанционным).

      7. Субъектами формы дистанционного обучения являются обучающиеся и работники организаций образования.

  3. Организация учебного
процесса по дистанционной форме

      8. Главными задачами организации учебного процесса с использованием дистанционной формы обучения являются:
      1) индивидуализация обучения;
      2) увеличение эффективности (качества) обучения;
      3) предоставление образовательных услуг людям, для которых традиционные формы обучения являются неприемлемыми.

      9. Для организации и правильного функционирования  истанционной формы обучения организации образования необходимо выполнять следующие функции:
      1) поддержку учебных курсов;
      2) доставку учебного материала обучающимся;
      3) консультации;
      4) организацию обратной связи с обучающимися;
      5) контроль знаний обучающихся.

      10. Необходимым условием организации учебного процесса при дистанционной форме обучения является наличие в организации образования:
      образовательного Интернет-портала со страницами, содержащими учебно-методическую и учебно-административную информацию для обучающихся;
      оборудования, имеющего выход в телекоммуникационную сеть (Интернет, спутниковое телевидение);
      различных терминалов: мультимедийных классов, электронных читальных залов;
      учебного контента (собственного и/или приобретенного) на CD, DVD дисках;
      сетевого учебного мультимедиа контента (собственного и/или приобретенного);
      тестирующих комплексов;
      профессорско-преподавательского, учебно-вспомогательного и технического персонала, прошедшего соответствующую подготовку;
      мультимедиа лабораторий для создания собственного контента (локального и сетевого);
      сетевых тестирующих комплексов;
      сетевых систем управления обучением (Learning Management Systems - LMS);
      систем управления учебным контентом (Learning Content Management Systems - LCMS).

      11. В вузах, обучающих по дистанционной форме обучения, создается специальная структура (факультет, центр, отдел и другое), возглавляемая руководителем дистанционного обучения и имеющая в своем составе следующие обязательные службы:
      организации и управления учебного процесса;
      разработки дидактических средств дистанционного обучения;
      информационно-технического обеспечения.

      12. Служба организации и управления учебного процесса планирует и организует учебный процесс по дистанционной форме, ведет документацию, связанную с дистанционным обучением, контролирует деятельность центров дистанционного обучения, организует повышение квалификации и сертификацию преподавателей и тьюторов.

      13. Служба разработки дидактических средств дистанционного обучения осуществляет разработку, приобретение и освоение электронных учебников, мультимедийных курсов, методических пособий и других методических средств дистанционного обучения, разрабатывает тестирующие системы и другие средства контроля знаний, разрабатывает методику использования информационных ресурсов для дистанционного обучения.

      14. Служба информационно-технического обеспечения разрабатывает, осваивает и поддерживает в эксплуатации программные, информационные и технические средства дистанционного обучения.

      15. Учебный процесс организуется на основе рабочего учебного плана дистанционного обучения, утвержденного руководителем вуза. Рабочий учебный план составляется на основе типовых учебных планов в соответствии с требованиями государственного общеобязательного стандарта образования. Вуз использует в образовательном процессе те виды проведения учебных занятий, которые соответствуют выбранным технологиям дистанционного обучения.

      16. Допускается в рамках перечня дисциплин соответствующих государственным общеобязательным стандартам образования по выбранным специальностям возможность изменения распределения дисциплин по годам и семестрам в соответствии с индивидуальным учебным планом.

      17. Полный курс дистанционного обучения может быть организован по всем направлениям (специальностям) в соответствии с государственными общеобязательными стандартами образования, за исключением специальностей, определенных центральным исполнительным органом в области образования.

      18. Лица, имеющие среднее профессиональное образование соответствующего профиля или высшее профессиональное образование различных уровней, могут получать высшее профессиональное образование по сокращенным образовательным программам, с ускоренным сроком обучения по дистанционному обучению.

      19. Освоение в полном объеме образовательной программы в ускоренные сроки производится по соответствующим рабочим учебным планам, утвержденным руководителем вуза дистанционного обучения.

      20. Индивидуальный учебный план обучающихся составляется самим обучающимся, согласовывается и утверждается руководителем дистанционного обучения в установленном вузом порядке.

      21. Для лиц, поступающих на дистанционную форму обучения, до начала учебных занятий вуз проводит вводный курс обучения по ознакомлению с технологиями и системой дистанционного обучения.

      22. Учебный год в вузе начинается в соответствии со сроками обучения, установленными Министерством образования и науки РК, состоит из академических периодов, количество и продолжительность которых устанавливается вузом самостоятельно.
      Обучающийся по дистанционной форме обучения должен полностью освоить содержание образовательно-профессиональных программ в соответствии с государственными общеобязательными стандартами образования.

      23. Вуз имеет право применения любых технологий дистанционного обучения, обеспечивающих качество знаний в соответствии с требованиями государственных общеобязательных стандартов образования.

      24. При дистанционном обучении вуз предоставляет каждому обучающемуся доступ к информационно-образовательной среде. При отсутствии у обучающегося необходимых аппаратно-программных средств вуз может предоставлять их ему на арендной основе.

      25. Тьюторский класс должен иметь коммуникационные каналы связи, которые должны обеспечивать подключение компьютерного учебного рабочего места к глобальной сети Интернет с пропускной способностью не менее 50 Кбит/сек.

      26. Число компьютеров и их размещение определяется согласно Санитарным правилам и нормам. Все компьютеры должны быть объединены в локальную сеть. Конфигурация компьютерного рабочего места должна обеспечить выполнение соответствующих видов учебной деятельности. Количество рабочих мест для преподавателей определяется исходя их нормы: 3 часа работы в день и одно рабочее место на 2-х преподавателей.

      27. Вуз дистанционного обучения обеспечивает научную и методическую помощь обучающимся через взаимодействие участников учебного процесса с использованием телекоммуникационных средств, с учетом возможностей обучающихся.
      В период между сессиями дистанционная форма обучения предполагает самостоятельное изучение обучаемыми теоретического материала и дистанционное консультирование тьюторами. Самостоятельная работа студента включает в себя работу с электронными учебно-методическими комплексами и дополнительными материалами. Самостоятельная работа студента под руководством преподавателя - тьютора включает интерактивные консультации по всем учебным материалам дисциплины (посредством чата, форума).

      28. Система консультаций при реализации образовательных программ с применением технологий дистанционного обучения может предусматривать консультации в нескольких видах:
      очные индивидуальные (в отдельных случаях по инициативе обучающего);
      дистанционные индивидуальные (рецензии на контрольные и аттестационные работы, по телефону, через e-mail, чат, форум);
      дистанционные групповые (через чат, рубрику FAQ - часто задаваемых вопросов на Web-сайте, в виде телеконференций).

      29. Формы дистанционного обучения: видео-лекции, телевизионные лекции; радио-лекции; мультимедиа-лекции; видеоконференции; теле конференции; самостоятельная работа студентов по электронным учебным изданиям (электронные учебники, мультимедийные обучающие программы, тренажеры, информационно-справочные системы), виртуальные лабораторные практикумы (имитационные модели); компьютерные тестирующие системы; консультации через форумы, чаты и электронную почту.

      30. Для проведения телеконференций вуз должен иметь оборудованную студию и соответствующие комплекты видео- и проекционной аппаратуры.

      31. Вуз организует систему текущей, промежуточной и итоговой аттестации обучающихся, объективную в оценке их знаний и умений и защищенную против подлогов, фальсификаций путем применения электронных методов ограничения доступа, методов независимой оценки, публичных защит работ в территориальных аттестационных комиссиях.
      Итоговая государственная аттестация выпускников (государственный экзамен, защита дипломных работ, проектов) производится традиционными методами в вузе дистанционного обучения.

      32. Высшее учебное заведение обеспечивает обучающихся возможностью прохождения всех видов профессиональной практики, предусмотренных государственными общеобязательными стандартами образования. Практику обучающиеся проходят в виртуальных лабораториях, территориальных лабораториях или в IT-компаниях. Такая практика может быть организована как самим вузом, так и на основе договоров между вузом и предприятиями, учреждениями и иными организациями, располагающими соответствующими информационными ресурсами. Практика может осуществляться также на основе договоров между вузом и предприятиями, учреждениями и иными организациями, в соответствии с которыми указанные предприятия, учреждения и иные организации независимо от их организационно-правовых форм предоставляют места для прохождения практики.
      Для обучающихся по дистанционному обучению в качестве практики, предусмотренной учебным планом, может быть зачтена работа на профильных предприятиях, в учреждениях или иных организациях в объеме часов, предусмотренных государственными общеобязательными стандартами образования.

      33. Студентам, выполнившим полностью программу обучения по выбранной специальности в соответствии с общим или индивидуальным учебным планом, то есть завершившим теоретическое обучение и защитившим дипломный проект (работу), выдается документ об образовании государственного образца.

      34. Вуз ведет полный учет и архивное хранение результатов учебного процесса всех обучающихся с помощью образовательной компьютерной информационной системы, оригинальной или лицензионной, ведущей электронные личные дела обучающихся.

  3. Дидактические средства дистанционного обучения

      35. Для обеспечения обучаемых учебно-методическими материалами для дистанционного обучения необходимо наличие электронных учебно-методических комплексов по дисциплинам образовательных программ, реализуемых с использованием дистанционного обучения.

      36. Подготовка электронных учебно-методических комплексов осуществляется разработчиком курса по утвержденным рабочим учебным программам, разработанным в строгом соответствии с типовой учебной программой.

      37. Электронный учебно-методический комплекс каждой дисциплины должен включать обязательный и дополнительный комплекты.
      Обязательный комплект должен состоять из:
      типовой учебной программы;
      рабочей учебной программы, включающей содержание предмета, календарно-тематический план, список рекомендуемой литературы (основной и дополнительной), модульное разбиение курса, график проведения дистанционных консультаций;
      электронного курса лекций;
      материалов практических и семинарских занятий;
      лабораторного практикума (заданий, примеров, методических указаний);
      заданий для самостоятельной работы студента и самостоятельной работы студента под руководством преподавателя;
      материалов по организации рубежного контроля (контрольных работ, тестовых заданий, индивидуальных заданий и других);
      материалов по организации итогового контроля (тестовых экзаменационных заданий, вопросов к экзамену, билетов, экзаменационных контрольных работ).
      Функциональность программного обеспечения электронных учебно-методических комплексов должна соответствовать государственным общеобязательным стандартам образования.
      Дополнительный комплект может включать методические указания по выполнению курсовых работ; компьютерные программы обучающего характера: тренажеры, репетиторы, справочно-методические материалы, мультимедийные варианты исполнения учебных и учебно-методических пособий и прочие материалы, помогающие усвоению учебного материала дисциплины. Учебно-методическое обеспечение должно быть достаточным для автономной и сетевой самостоятельной работы и подготовки к аттестации обучающихся.

      38. Обучение по дистанционной форме обучения предполагает самостоятельное изучение обучающимися учебных курсов под руководством преподавателя-консультанта (тьютора) с использованием учебно-практических пособий для системы дистанционного обучения, а также современных средств обучения (компьютерных, телекоммуникационных).
      Телевизионные средства обучения включают видеолекции коллективного или индивидуального использования с помощью кабельного или спутникового телевидения, а также телевизионные занятия в интерактивном режиме.
      Компьютерные средства обучения включают электронные учебники, мультимедийные курсы, тренинговые программы с обратной связью, учебные задачи на профессиональных программах, сетевые деловые игры.
      Игровые средства обучения включают активные методы коллективных занятий в виде деловых и операционных игр, дискуссий, коммуникативных занятий, а также проблемные и междисциплинарные лекции, читаемые в виртуальных образовательных средах.

      39. Консультации при дистанционном обучении могут проводиться по телефону, электронной почте, через чат, а также с использованием телеконференций.

      40. Лабораторный практикум при дистанционной форме обучения проводится с использованием мультимедиа-технологий, ГИС-технологий, имитационного моделирования.

      41. Все виды учебной деятельности осуществляются посредством:
      педагогического общения преподавателя (тьютора) со студентом (слушателем) с использованием электронных средств связи;
      самостоятельной работы студента со средствами обучения.
      В контактные часы, наряду с консультациями, входят все контрольные мероприятия: экзамен, защита лабораторных работ, рефератов, эссе, курсовых, расчетно-графических работ, проектов, итоговая государственная аттестация.

      42. Важным моментом в организации дистанционного обучения является виртуальное (синхронное или асинхронное) взаимодействие. Синхронное взаимодействие предусматривает общение студента и преподавателя в режиме реального времени. Для этого могут использоваться чаты систем дистанционного обучения или видеоконференции. Асинхронное взаимодействие осуществляется в случае, когда студент и преподаватель не могут общаться в режиме реального времени, в этом случае контакт при дистанционном обучении организуется, посредством переписки по электронной почте, с помощью списков рассылок или телеконференции. Консультация преподавателя (синхронная и асинхронная) - обязательное условие выполнения дистанционного обучения.

      43. Для управления учебным процессом и доставки обучаемым дидактических материалов применяются транспортные и информационные коммуникации, а также специализированное программное обеспечение, включающее в себя систему автоматизированного документооборота, электронные банки знаний и интерактивные мультимедийные средства обучения.

      44. Разработчики курсов могут самостоятельно определять содержание дисциплины в соответствии с рабочей учебной программой для дисциплин государственного общеобязательного стандарта.

      45. Вуз дистанционного обучения осуществляет подготовку и тиражирование учебных материалов, иных материалов, предназначенных для передачи по телекоммуникационным и спутниковым каналам связи, материалов текущей, промежуточной и итоговой аттестации и обеспечивает ими каждого обучающегося.

      46. Вуз, реализующий дистанционную форму обучения, должен иметь электронные информационно-образовательные ресурсы.

  4. Кадровое обеспечение дистанционного обучения

      47. Кадровое обеспечение дистанционного обучения - совокупность лиц, осуществляющих преподавательскую, методическую и административную деятельность в ходе дистанционного обучения, а также техническое обеспечение процессов.

      48. Важнейшей составляющей организации и качества дистанционного обучения является правильная постановка работы тьюторов:
      1) Тьюторы - преподаватели: проводят вводное и заключительное занятия, разрабатывают электронные учебно-методические комплексы, помогают обучающимся в их профессиональном самоопределении, обеспечивают грамотное и эффективное использование учебно-методического сопровождения курса, координируют познавательный процесс обучающихся, проводят групповые консультационные и коммуникативные занятия, индивидуально консультируют обучающихся по различным вопросам изучаемого курса;
      2) Тьюторы - менеджеры: осуществляют набор и формирование групп обучающихся, составляют график учебного процесса, управляют проведением групповых занятий, контролируют выполнение обучающимися графика учебного процесса (промежуточные тесты, итоговое тестирование, экзамен);
      3) Тьюторы - консультанты: координируют познавательный процесс обучающихся, проводят групповые консультационные и коммуникативные занятия, консультируют обучающихся по различным вопросам изучаемого курса, управляют проведением групповых занятий, контролируют выполнение обучающимися графика учебного процесса (промежуточные тесты, итоговое тестирование, экзамен). Тьютор - консультант вводится в систему дистанционного обучения при наличии Центра дистанционного обучения на месте массовой дислокации обучающихся.

      49. Оплата за создание дидактического материала определяется Ученым советом вуза путем формирования внутривузовской исследовательской тематики по проблемам дистанционного обучения.

      50. Профессорско-преподавательский состав, задействованный в учебном процессе по дистанционному обучению, должен быть специально подготовлен для реализации образовательных программ с применением технологий дистанционного обучения и иметь документ о повышении квалификации в данной области.
      Преподаватель, работающий в системе дистанционного обучения должен:
      владеть методикой преподавания и применения технологий дистанционного обучения;
      владеть методами и приемами индивидуальных учебных консультаций, включая консультации через Интернет;
      обладать специальными знаниями и умениями в области организации мониторинга качества знаний, проверки, рецензирования,  руководства написанием курсовых и контрольных работ, в том числе проектных и исследовательских;
      владеть информационно-коммуникационными технологиями, прежде всего методами работы в электронных информационных сетях.

      51. Количество персонала для дистанционного обучения определяется, исходя из численности обучаемых студентов по каждой  из реализуемых образовательных программ с учетом их дисциплинарной насыщенности в соотношении не менее 1:8 (на одного преподавателя не менее 8 студентов).

      52. Профессорско-преподавательский состав системы дистанционного образования вуза может состоять не только из профессоров, преподавателей данного учебного заведения, но и других ВУЗов и даже из других регионов, объединенных организационно, методически средствами телекоммуникации и ведущих образовательный процесс в сетевом режиме.
      Профессорско-преподавательский состав системы дистанционного образования вуза может быть организован в кафедры.

      53. Планирование педагогической нагрузки профессорско- преподавательского состава осуществляется на основе норм времени по видам учебной работы, установленных самостоятельно вузом.

  5. Требования к безопасности

      54. Требования к безопасности информации.
      Программное обеспечение должно предусматривать возможность выборочно ограничивать и управлять доступом к оперативному контенту, ресурсам и функциям конечного пользователя.
      Для защиты информации и обеспечения безопасного доступа комплекс дистанционного обеспечения должен поддерживать промышленные стандарты в области безопасности Интернет - коммуникаций, такие как: SSL, PKI, технологии сильной шифрации с размерами ключей в 128-1024 бита, сертификаты для авторизации доступа к информации и обеспечения защищенного взаимодействия с технологиями дистанционного обучения.
      Инфраструктура системы должна обладать развитыми средствами внутреннего аудита и протоколирования событий, происходящих в системе. Инфраструктура системы должна быть надежно защищена от несанкционированного доступа и потери данных на аппаратном и программном уровне. В вузе должны быть отработаны механизмы резервного копирования и аварийного восстановления данных об обучающихся как в вузе, дистанционного обучения так и во всех его учебных центрах.

      55. Все помещения и рабочие места, включая тьюторские классы, должны соответствовать требованиям государственного общеобязательного стандарта образования.

      56. Требования к площади помещений устанавливаются, исходя из Санитарных норм. Тьюторские классы должны быть оснащены компьютерами и видеомониторами с характеристиками по эргономике и уровню излучения в соответствии с нормами, определенными в государственных общеобязательных стандартах образования.