"Стоматологиялық объектілерді күтіп-ұстауға және пайдалануға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2010 жылғы 26 ақпандағы № 136 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2010 жылғы 29 наурызда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 6144 болып енгізілді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің 2012 жылдың 18 мамырдағы № 362 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2012.05.18 № 362 (қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді) бұйрығымен.

«Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 7-бабының 1-тармағының 5) тармақшасына, 145-бабының 1), 3), 13), 14), 22), 26), 28) тармақшаларына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған «Стоматологиялық объектілерді күтіп-ұстауға және пайдалануға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық ережесі бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитеті (К.С. Оспанов) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне мемлекеттік тіркеуге жіберсін.
3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Әкімшілік-құқықтық жұмыс департаменті (Ф.Б. Бисмильдин) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін оны ресми жариялауға жіберсін.
4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министрі А.Б. Құрманғалиеваға жүктелсін.
5. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министрдің
міндетін атқарушы Б. Садықов

Қазақстан Республикасының
Денсаулық сақтау министрі
міндетін атқарушының
2010 жылғы 26 ақпандағы
№ 136 бұйрығымен бекітілген

«Стоматологиялық объектілерді күтіп-ұстауға және пайдалануға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық ережесі

1. Жалпы ережелер

1. Осы «Стоматологиялық объектілерді күтіп-ұстауға және пайдалануға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық ереже (бұдан әрі – санитариялық ереже) стоматологиялық объектілерді жобалауға, ғимарат құрылысына, үй-жайларына, жабдығына, сумен жабдықтауға және кәріздеуге, жарықтандыруға және желдетуге, медициналық мақсаттағы бұйымдарды стерилдеуге және дезинфекциялауға, санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды белгілейді.

2. Стоматологиялық объектілердің үй-жайларын жобалауға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

2. Стоматологиялық объектілердің ғимараттарын орналастыру, оларды салуға және реконструкциясына, қайта салынған, рекостукцияланған ғимараттарды пайдалануға беруге жобалық құжаттаманы бекіту нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкестігі туралы санитариялық-эпидемиологиялық қорытынды бар болған жағдайда жол беріледі.
3. Стоматологиялық объектілер бөлек тұрған және жапсарлас салынған ғимараттарда, амбулаториялық-емханалық және стационарлық медициналық ұйымдардың үй-жайларында, тұрғын және қоғамдық ғимараттардың жеке кіретін есігі бар бірінші қабаттарында осы санитариялық ережені сақтай отырып орналастырылады.
4. Ғимараттың жертөле үй-жайларында стоматологиялық (терапевтік, хирургиялық, ортопедиялық, балалар, ортодонтиялық) объектілердің ғимараттарын орналастыруға жол берілмейді.
Жертөле үй-жайларында персоналға арналған тұрмыстық үй-жайлар (киім ілетін, себезгі бөлмелері), қоймалық үй-жайлар, компрессорлық қондырғылар және желдеткіш камераларын орналастыруға жол беріледі.
5. Стоматологиялық объектілерде балаларды қабылдау үшін жеке кабинеттер бөлінеді. Ауылдық елді мекендерде хирургиялық және терапевтік кабинеттерде ересектерді және балаларды бірге қабылдауға жол беріледі.
6. Салынып және реконструкцияланатын стоматологиялық объектілердің сәулеттік-жоспарлау шешімі, негізгі және қосалқы үй-жайларының ауданы стоматологиялық объектілердің қуатына байланысты жобалауға арналған тапсырмамен айқындалады.
7. Терапевтік, ортопедиялық, хирургиялық, ортодонтиялық кабинеттердің ауданы негізгі стоматологиялық креслоға 14 шаршы метр (бұдан әрі – м²) және әрқайсысына қосымша 7 м² есебінен айқындалады. Қосымша креслода әмбебап стоматологиялық қондырғы болған жағдайда аудан 10 м² дейін ұлғайтылады.
8. Рентген, физиотерапевт кабинеттерінің және автоклавтардың құрылғысы, оларды күтіп-ұстау және пайдалану қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес жүргізіледі.
9. Стоматологиялық кабинеттердің қабырғалары, едені саңылаусыз, жуу және дезинфекциялау құралдарына төзімді болуы тиіс. Әрлеу материалдары қауіпсіз болуы тиіс.
10. Хирургиялық, ортопедиялық стоматологиялық кабинеттердің, тіс техникалық зертханасының негізгі үй-жайларының қабырғалары 1,8 метрден (бұдан әрі – м) төмен емес биіктікте, көп рет дезинфекциялауға жол беретін ылғалға төзімді материалдардан орындалады.
Стоматологиялық кабинеттердің (операциялық, операция алды, стерилдеу) және тіс техникалық зертханасы үй-жайларының төбесі тегіс, ылғалды жинауға және дезинфекциялауға жеңіл қол жетімді болуы тиіс.
11. Еденнің төсеніші су өткізбейтін материалдардан орындалады, тегіс, саңылауы, жарығы болмауы және негізге тығыз орналасуы тиіс. Линолеумның бір-біріне жанасатын тігістері мұқият күйдіріледі. Қабырға жанындағы линолеумның жиектері плинтустың астына жіберіледі және қабырға мен еден арасында тығыз (саңылаусыз) бекітіледі.

3. Стоматологиялық объектілерді сумен жабдықтауға, кәріздеуге, желдетуге, жарықтандыруға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

12. Стоматологиялық объектілерде орталықтандырылған сумен жабдықтау және кәріз жүйелері болуы тиіс.
13. Ауыз су және шаруашылық-тұрмыстық қажеттілік үшін пайдаланылатын су нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес болуы тиіс.
Стоматологиялық объектілерде тасымалданатын сумен жұмыс істеуге жол берілмейді.
14. Кабинеттер, зертханалар, қосалқы үй-жайлар салқын және ыстық сумен қамтамасыз етілуі, араластырғыш қондырғысы бар қол жууға арналған раковиналармен жабдықталуы тиіс.
15. Шынтақпен немесе аяқпен басқарылатын крандармен жабдықталған раковиналар сабын дозаторларымен немесе бір рет қолданылатын сабынмен, бір рет қолданылатын сүлгілермен қамтамасыз етіледі.
16. Жабдықтарды, медициналық құрал-саймандарды және үй-жайларды өңдеу үшін сумен жылыту жүйесінен алынған ыстық суды пайдалануға жол берілмейді.
17. Орталықтандырылған ыстық сумен жабдықтау болмаған кезде су жылытқыштар орнатылады.
18. Елді мекенде орталықтандырылған кәріз болмаған жағдайда жергілікті кәріз орнатылады.
19. Стоматологиялық объектілердің ғимараттарында жалпы айналымды сору-сыртқа тарту желдеткіші қарастырылады. Операциялық үй-жайда тек жалпы айналымды сору желдеткіші болуы тиіс. Жазғы мезгілде фрамугалар және ашылатын терезелер алынып-салынатын металл торлармен жабылады.
20. Ауаарналары, торлар, желдеткіш камералары, желдеткіш қондырғылары және басқа да құрылғылар тазалықта сақталуы, механикалық бұзылу, тот басу іздері, герметикалық бұзылуы болмауы тиіс.
21. Сору-сыртқа тарту желдеткішінің болуына қарамастан, барлық үй-жайларда жеңіл ашылатын фрамугалар немесе таза ауа желдеткіштері, стерилдеу және дәнекерлеу орындарында механикалық жолмен іске қосылатын сыртқа тарту шкафтары; негізгі үй-жайлардағы тіс техниктерінің жұмыс орындарында және ысып жылтырататын жерлердегі әрбір ысып жылтыратушы машиналарда жергілікті шаң сорғыштар, орталықтан тебетін құю пешінің үстінде, дәнекерлейтін жердегі газ плитасының үстінде, полимеризациялық үй-жайдағы жылытқыш аспаптардың және жұмысшы үстелінің үстінде сыртқа тарту мостылары болуы тиіс.
22. Барлық үй-жайларда ауаны баптауға жол беріледі.
23. Стоматологиялық объектілердің барлық үй-жайларында мынадай табиғи жарық болуы тиіс:
1) қайта ұйымдастырылатын стоматологиялық емханалардағы стоматологиялық кабинеттердің терезелері бағдардың басқа түрлерінде тікелей күн сәулесінің түсуі есебінен жұмыс орындарына жарықтың айтарлықтай түсуін, жазғы мезгілде үй-жайлардың қатты қызуын болдырмау үшін солтүстік бағытқа бағдарлануы тиіс;
2) дұрыс бағдарланбаған жұмыс істеп тұрған стоматологиялық объектілерге жазғы мезгілде терезелерін қалқалар, маркиз, жалюздердің және басқа да құрал-жабдықтардың көмегімен көлеңкелеу ұсынылады;
3) барлық стоматологиялық кабинеттердегі және тіс техникалық зертхананың үй-жайларындағы жарық коэффициенті (терезенің әйнектелген беті ауданының еден ауданына қатынасы) 1:4-1:5 құрауы тиіс, ал қалған өндірістік үй-жайларда 1:8 төмен болмауы тиіс;
4) тіс техникалық зертханасының негізгі үй-жайларындағы тіс техниктері үстелдерінің орналасуы жұмыс орындарын сол жақтан түсетін табиғи жарықпен қамтамасыз етуі тиіс.
24. Стоматологиялық объектілердің барлық үй-жайларында осы санитариялық ережеге 1-қосымшаға сәйкес люминесцентті шамдардан немесе қыздыру шамдарынан жасалған жалпы жасанды жарық болуы тиіс. Жарық түсетін терезе ойықтары тоқсанына кемінде бір рет тазаланады.
25. Жалпы люминесцентті жарықтандыру үшін барлық стоматологиялық кабинеттерде және тіс техникалық зертханасының негізгі үй-жайларында түстің берілуін бұрмаламайтын сәулелену спектрі бар шамдар орнатылады. Жергілікті жарықтандыру шырақтары жұмыс істеп отырған дәрігердің көру аумағына түспейтіндей етіп орналастырылады.
26. Жылу жүйесі барлық жылыту кезеңінде үй-жайлардың ауасын біркелкі жылытуды қамтамасыз етуі, ауаны зиянды заттармен және иістермен ластауды болдырмауы, рұқсат етілген деңгейден артатын шуды болдырмауы, реттеуіш құрылғылары болуы және ағымдық қызмет көрсету және жөндеу үшін ыңғайлы болуы тиіс.
Аспаптардың беті тегіс, боялған, ылғалды жинауға жеңіл болуы және таза ұсталуы тиіс.

4. Стоматологиялық объектілердің жабдығына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

27. Терапевтік, ортопедиялық, ортодонтиялық және хирургиялық стоматологиялық кабинеттердегі креслолардың саны кабинет ауданына сәйкес орнатылады. Кабинеттерді биіктігі 1,5 метрге дейін арғы беті көрінбейтін қалқалармен бөлуге жол беріледі.
28. Бір жақты табиғи жарығы бар кабинеттерде стоматологиялық креслолар жарық түсетін қабырғаларға жақын бір қатарға орнатылады.
29. Негізгі үй-жайдағы тіс технигінің жұмыс орнының өлшемі 0,7 м де 1,0 м болатын арнайы тіс техникалық үстелімен және жергілікті шаң сорғышы бар электрлі тегістеуіш машинамен жабдықталады.
30. Стоматологиялық кабинеттер тығыз ауаны және суды беретін жапсарлы жүйесі бар қазіргі заманғы әмбебап қондырғылар болмаған жағдайда тығыз ауаны беру жүйесімен жабдықталуы тиіс.
31. Әмбебап стоматологиялық қондырғыларға су жеткізгіште суды беруді ажыратуға арналған вентиль құрылғысы қарастырылады.
32. Гипстеу бөлмесіндегі раковинаның ағынды суы кәрізге жіберу алдында гипстен тазартылады.
33. Әрбір стоматологиялық кабинетте стерилді материалдарға және аспаптарға арналған үстел немесе құрал-саймандарды сақтауға арналған шкаф орнатылады.
34. Стоматологиялық объектілер шұғыл медициналық көмек көрсетуге арналған дәрі-дәрмектер жиынтығы бар дәрі қобдишасымен және дезинфекциялау құралдарының қорымен қамтамасыз етіледі.

5. Стоматологиялық объектілерде медициналық мақсаттағы бұйымдарды стерилдеу және дезинфекциялау жүргізу жағдайларына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

35. Стоматологиялық объектілерде тері жабындары мен шырышты қабықтар бүтіндігінің бұзылуына байланысты манипуляцияларды жүргізу үшін тек бір рет қолданылатын медициналық құрал-саймандар ғана пайдаланылуы тиіс.
36. Үй-жайларды, жабдықтарды, медициналық құрал-саймандарды дезинфекциялау режимі осы санитариялық ережеге 2-қосымшаға сәйкес жүргізіледі. Дезинфекциялау үшін Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген заттар пайдаланылады.
37. Медициналық құрал-саймандарды стерилдеу алдында өңдеу және стерилдеу режимдері қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес болуы тиіс.
38. Стоматологиялық объектілердің барлық үй-жайлары жүйелі түрде ылғалды жиналады және дезинфекцияланады. Стоматологиялық кабинеттерді және тіс техникалық зертханасының үй-жайларын жинау мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органдары рұқсат еткен дезинфекциялау құралдарын пайдалана отырып, ылғалды әдіспен күніне кемінде үш рет жүргізіледі. Ағымдық жинаудан кейін үй-жайлар одан әрі 15 минут бойы желдету арқылы 30 минут бойы кварцтеледі. Кварцтеу уақыты арнайы журналда тіркеледі. Ауқымды жинау айына кемінде бір рет және эпидемиялық көрсеткіштер бойынша жүргізіледі.
39. Стоматологиялық жабдық, жиһаз жинау үшін қолжетімсіз жерлерді қалдырмайтындай және жарық көздерін көлеңкелемейтіндей етіп орналастырылады.
40. Әрбір стоматологиялық кабинетте дайындалған күні көрсетілген қажетті шоғырланудағы дезинфекциялау ерітінділерге арналған таңбаланған сыйымдылық ыдыстар болуы тиіс.
41. Кабинеттердегі қажетті ақпараттық қабырға газеттері, кестелер ылғалды жинау жүргізуге болатын материалдан дайындалады.
42. Қабылдау, операциялық, хирургиялық, терапевтік, ортопедиялық және ортодонтиялық кабинеттер қабырғаға ілінетін сәулелендіргіштермен (бұдан әрі - ҚІС) немесе төбеге ілінетін сәулелендіргіштермен (бұдан әрі - ТІС): ҚІС-150 үй-жайдың 30 текше метріне (бұдан әрі – м³); ТІС-300 – 60 м³ бір сәулелендіргіш есебімен жабдықталады. Сәулелендіргіш құрамына енетін тікелей және шағылысатын әсері бар шамның бөлек іске қосылуы жүзеге асырылуы қажет.
43. Жинау мүкаммалы (шелектер, шүберек, щеткалар) таңбаланады және дәретханалар, кабинеттер мен негізгі үй-жайлар үшін бөлек қолданылады. Таңбаланған жинау мүкаммалын қатаң түрде жинау мүкаммалын сақтауға арналған үй-жайда сақтайды.
44. Дезинфекциялау құралдарын сақтау, дайындау дезинфекциялау құралдарын сақтауға және дайындауға арналған үй-жайда жүргізіледі.
45. Тістің көшірме үлгілері (бедерлеме), протездер және балауыз білікшелері бар қалыптар өлшеу алдында дезинфекциялануы тиіс. Бедерлемелерді алуға арналған қасықтар дезинфекциялануы және стерилденуі тиіс.
46. Стоматологиялық объектілердің медициналық персоналы арнайы киіммен және жеке қорғаныш құралдарымен қамтамасыз етіледі.
47. Кабинеттерде тамақ сақтауға және ішуге, темекі шегуге, жеке киімдерді сақтауға, арнайы киімсіз жұмыс істеуге жол берілмейді.
Барлық рәсімдер бір рет қолданылатын стерилді қолғаптармен жүргізіледі.
48. Медициналық қалдықтарды жинау, залалсыздандыру, тасымалдау, сақтау және көму қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.
49. Медицина және техника персоналы қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес жұмысқа кірісер алдында міндетті алдын ала және мерзімдік медициналық тексеруден өтуі тиіс.
50. Әрбір қызметкердің бекітілген үлгідегі жеке медициналық кітапшасы болуы тиіс.
Стоматологиялық бейінді медициналық қызметкерлері В және С гепатиттерінің маркерлері алдын ала және жыл сайынғы мерзімдік тексеруден өтуі тиіс.

6. Стоматологиялық объектілерде санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық), іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу

51. Ауруханаішілік инфекцияны жұқтыру жағдайы комиссия арқылы эпидемиологиялық диагностика деректері, науқаста бар қатер факторларының әсері (эндогенді факторлар, түсетін пациенттер арасында қатер тобын есепке алу), медициналық әрекет жүргізуге байланысты қатер факторлары (экзогенді факторлар) негізінде анықталуы қажет.
52. Инфекциялық аурудың, оның ішінде АІИ-дың әр жағдайына «Инфекциялық, паразиттік, кәсіптік аурулар мен улануларды тіркеудің кейбір мәселелері туралы» Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің 2009 жылғы 12 қарашадағы № 706 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5908 болып тіркелген) бекітілген тізбеге сәйкес санитариялық-эпидемиологиялық қызметтің аумақтық мемлекеттік органына шұғыл хабарлама беріледі.
53. Медициналық объектінің персоналы жұмысқа кірісер алдында және одан әрі 6 айда кемінде 1 рет инфекциялық бақылау, АІИ-дың алдын алу, эпидемияға қарсы, дезинфекциялау және стерилизациялау режимдері мәселелері бойынша кейіннен тестілеуден өту арқылы нұсқаулықтан өтеді.
54. Медицина қызметкерлері В гепатитіне және басқа да инфекциялық ауруларға қарсы профилактикалық егулер алады және жеке қорғаныш құралдарымен (антисептиктер, бетперделер, қолғаптар) қамтамасыз етіледі.

«Стоматологиялық объектілерді
күтіп-ұстауға және
пайдалануға қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар» санитариялық
ережесіне 1-қосымша

Жасанды жарықтандыру кезінде жұмыс беттерін көлденең жарықтандырудың нормативтік деңгейлері

	Үй-жайлардың атауы	Жалпы жарықтандыру деңгейлері, люкс
		Люминесцентті шамдармен	Қыздыру шамдарымен
1.	Дәрігерлердің емдеу кабинеттері, емшара бөлмесі, манипуляция бөлмесі, тіс техникалық зертханасының негізгі үй-жайлары	500	200
2.	Тіс дәрігерлерінің, бөлімше меңгерушілерінің кабинеттері, гипстеу, полимеризация бөлмелері	400	200
3.	Мейірбикелердің, шаруашылық бикелерінің кабинеттері, жуу орындары	300	150
4.	Құю бөлмесі, дәнекерлеу бөлмесі, тістерді рентгенге түсіру кабинеттері, хирургиялық құрал-саймандарды стерилдеуге дайындау үй-жайлары	200	100
5.	Тіркеу, қабылдау бөлмелері, дәліздер, стерилдеу-автоклав бөлмесі, стерилді емес материалдарды қабылдауға және сақтауға арналған үй-жай, стерилді материалдарды сақтау қоймасы	150	75
6.	Баспалдақ торлары, тамбурлар	100	50
7.	Дезинфекциялау құралдарын сақтауға арналған үй-жай	-	30
8.	Санитариялық торап үй-жайлары	75	30

«Стоматологиялық объектілерді
күтіп-ұстауға және
пайдалануға қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар» санитариялық
ережесіне 2-қосымша

Стоматологиялық объектілерге арналған дезинфекциялау режимдері

	Объектілердің атауы	Дезинфекциялау әдісі	Дезинфекциялау режимдері				Дезинфекция жүргізу жағдайы
			Дезинфекциялаушы агент	Шоғырлану	Экспозиция (минутпен)	Қолданылатын жабдық
1.	Тексеруге қолданылатын металлдан және әйнектен жасалған стоматологиялық құрал-саймандар	Ауамен	Құрғақ ыстық ауа	1200С	45	Ауа стерилизаторы	Дезинфекция қаптамасыз жүргізілуі тиіс (науаларда)
		Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау			Шыны және Пластиктен жасалған жабық ыдыстар	Бұйымды ерітіндіге толық батырып қою
2.	Бор машиналарға және турбиналарға кигізілетін стоматологиялық ұштықтар	Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау			Шыныдан жасалған немесе эмальмен қапталған ыдыстар	Ұштықтардың сыртқы беттерін және борға арналған каналдарын дезинфекциялау ерітіндісіне малынған шүберекпен мұқият 2 рет сүрту
3.	Стоматологиялық айналар	Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау			Ерітіндісі бар шыны ыдыс	Суда толық жуа отырып ерітіндіге батырып қою
4	Айналатын құрал-саймандар (тіс борлары, стоматологиялық дискілер, диск ұстағыштар және т.б.)	Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау			Шыныдан жасалған жабық ыдыс	Ерітіндіге толық батырып қою
		Ауамен	Құрғақ ыстық ауа	1200С	45	Ауа стерилизаторы	Дезинфекция қаптамасыз жүргізілуі тиіс (науаларда)
5.	Медициналық термометрлер	Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау			Ерітіндісі бар шыны ыдыс	Ерітіндіге толық батырып қою
6.	Пластмассадан, резеңкеден жасалған құрал-саймандар және бұйымдар (клеенкалы материалдар)	Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау			Эмалы бүлінбеген ыдыс	Ерітіндіге батырып қою
7.	Лакпен боялған жабыны бар медициналық аспаптар, аппараттар, жабдықтар	Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау			Эмалы бүлінбеген ыдыс	15 минут сайын 2 рет сүрту
8.	Альгинат, силикон материалдардан, полиэфирлі шайырдан жасалған стоматологиялық бедерлемелер, металл, керамика, пластмасса және басқалардан дайындалған тіс протездерінің қалыптары	Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау			Эмалы бүлінбеген ыдыс	Ерітіндіге толық батырып қою
9.	Стоматологиялық аспирациялық жүйелер, түкіргіштер және амальгамосепараторлар	Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау			Эмалы бүлінбеген ыдыс	Жұмыс күнінің соңында жүйені бір рет толтыру
10.	Жинау материалдары	Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау			Эмалы бүлінбеген жабылатын ыдыстар	Кейіннен жуу және кептіру арқылы дезинфекциялық ерітінділердің біріне батырып қою
11.	Санитарлық-техникалық жабдық (раковиналар, крандар)	Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау				15 минут сайын 2 рет сүрту
12.	Үй-жайлар, жабдықтау заттары	Химиялық	Бекітілген нұсқаулыққа сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдану арқылы дезинфекциялау				15 минут сайын 2 рет сүрту

Ескертпе: Қазақстан Республикасының аумағында рұқсат етілген басқа да дезинфекциялау құралдарын қолдануға жол беріледі.

Об утверждении санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации стоматологических объектов"

Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 26 февраля 2010 года № 136. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 марта 2010 года № 6144. Отменен приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 18 мая 2012 года № 362.

Сноска. Отменен приказом Министра здравоохранения РК от 18.05.2012 № 362.
Примечание РЦПИ!
Порядок введения в действие приказа см. п. 5.

В соответствии с подпунктом 5) пункта 1 статьи 7, подпунктами 1), 3), 13), 14), 22), 26), 28) статьи 145 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации стоматологических объектов".

2. Комитету государственного санитарно-эпидемиологического надзора Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Оспанов К.С.) направить настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.

3. Департаменту административно-правовой работы Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Бисмильдин Ф.Б.) направить настоящий приказ на официальное опубликование после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра здравоохранения Республики Казахстан Курмангалиеву А.Д.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

И.о. Министра

Б. Садыков

Утверждены приказом И.о.Министра здравоохранения Республики Казахстан 26 февраля 2010 года № 136

Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к
содержанию и эксплуатации стоматологических объектов"
1. Общие положения

1. Настоящие санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации стоматологических объектов" (далее - санитарные правила) устанавливают санитарно-эпидемиологические требования к проектированию, строительству зданий, помещениям, оборудованию, водоснабжению и канализации, освещению и вентиляции, условиям проведения стерилизации и дезинфекции изделий медицинского назначения, организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий в стоматологических объектах.

2. Санитарно-эпидемиологические требования к
проектированию стоматологических объектов

2. Размещение, утверждение проектной документации на строительство и реконструкцию, ввод в эксплуатацию вновь построенных, реконструированных зданий стоматологических объектов допускается при наличии санитарно-эпидемиологического заключения о соответствии требованиям нормативных правовых актов.

3. Стоматологические объекты размещаются в отдельно стоящих и в пристроенных зданиях, в помещениях амбулаторно-поликлинических и стационарных медицинских организаций, на первых этажах жилых и общественных зданий с отдельным входом при условии соблюдения настоящих санитарных правил.

4. Не допускается размещать в подвальных помещениях здания стоматологических объектов (терапевтические, хирургические, ортопедические, детские, ортодонтические).

В подвальных помещениях допускается размещение бытовых помещений для персонала (гардеробные, душевые), складских помещений, компрессорных установок и вентиляционных камер.

5. В стоматологических объектах для приема детей выделяются отдельные кабинеты. В сельских населенных пунктах в хирургическом и терапевтическом кабинетах допускается совмещенный прием взрослого и детского населения.

6. Архитектурно-планировочное решение, площади основных и вспомогательных помещений строящихся и реконструируемых стоматологических объектов определяются заданием на проектирование в зависимости от мощности стоматологических объектов.

7. Площадь терапевтического, ортопедического, хирургического, ортодонтического кабинетов определяется из расчета 14 квадратных метров (далее - м²) площади на основное стоматологическое кресло и по 7 м² на каждое дополнительное. При наличии у дополнительного кресла универсальной стоматологической установки площадь увеличивается до 10 м².

8. Устройство, содержание и эксплуатация рентгеновских, физиотерапевтических кабинетов и автоклавных производятся в соответствии с требованиями действующих нормативных правовых актов.

9. Стены, пол стоматологических объектов должны быть без щелей, из материалов, устойчивым к моющим и дезинфицирующим средствам. Отделочные материалы должны быть безопасными.

10. Стены кабинетов хирургической, ортопедической стоматологии, основных помещений зуботехнической лаборатории на высоту не ниже 1,8 метров (далее - м) выполняются из влагостойких материалов, допускающих многократную дезинфекцию.

Потолок стоматологических кабинетов (операционных, предоперационных, стерилизационных) и помещений зуботехнической лаборатории должными быть гладкими, легкодоступными для влажной уборки и дезинфекции.

11. Покрытие пола выполняется из водонепроницаемых материалов, должными быть гладким, без щелей, трещин и плотно прилегать к основанию. Швы примыкающих друг к другу листов линолеума тщательно пропаиваются. Края линолеума у стен подводятся под плинтуса и плотно закрепляются (без щелей) между стеной и полом.

3. Санитарно-эпидемиологические требования к водоснабжению,
канализованию, вентиляции, освещению стоматологических объектов

12. Стоматологические объекты должны иметь централизованные системы водоснабжения и канализации.

13. Вода, используемая для питьевых и хозяйственно-бытовых нужд, должна соответствовать требованиям нормативных правовых актов.

Работа стоматологических объектов на привозной воде не допускается.

14. Кабинеты, лаборатория, вспомогательные помещения должны обеспечиваться холодной и горячей водой, оборудоваться раковинами для мытья рук с установкой смесителей.

15. Раковины обеспечиваются мыльными дозаторами или одноразовым мылом, разовыми полотенцами, оборудованные кранами с локтевыми или ножным управлением.

16. Не допускается использование горячей воды из системы водяного отопления для обработки оборудования, медицинского инструментария и помещений.

17. При отсутствии централизованного горячего водоснабжения устанавливаются водонагреватели.

18. При отсутствии в населенном пункте централизованной канализации устраивается местная канализация.

19. В зданиях стоматологических объектов предусматривается общеобменная приточно-вытяжная вентиляция. В помещении операционной должна быть только общеобменная приточная вентиляция. В летнее время фрамуги и открывающиеся окна закрываются съемными металлическими сетками.

20. Воздуховоды, решетки, вентиляционные камеры, вентиляционные установки и другие устройства должны содержаться в чистоте, не иметь механических повреждений, следов коррозии, нарушения герметичности.

21. Независимо от наличия приточно-вытяжной вентиляции должны быть легко открывающиеся фрамуги или форточки во всех помещениях, вытяжные шкафы с механическим побуждением в стерилизационных и паяльных; местные отсосы пыли на рабочих местах зубных техников в основных помещениях и у каждой полировальной машины - в полировочных, вытяжные мосты в литейной над печью центробежного литья, над газовой плитой - в паяльной, над нагревательными приборами и рабочим столом в полимеризационном помещении.

22. Допускается кондиционирование воздуха во всех помещениях.

23. Все помещения стоматологических объектов должны иметь естественное освещение:

1) во вновь организуемых стоматологических поликлиниках окна стоматологических кабинетов должны быть ориентированы на северные направления во избежание значительных перепадов яркостей на рабочих местах за счет попадания прямых солнечных лучей при других видах ориентации, перегрева помещений в летнее время;

2) в существующих стоматологических объектах, имеющих неправильные ориентации, в летнее время рекомендуется прибегать к затенению окон при помощи тентов, маркиз, жалюзи и других приспособлений;

3) световой коэффициент (отношение площади остекленной поверхности окон к площади пола) во всех стоматологических кабинетах и основных помещениях зуботехнической лаборатории должен составлять 1:4-1:5, а в остальных производственных помещениях - быть не ниже 1:8;

4) расположение столов зубных техников в основных помещениях зуботехнической лаборатории должно обеспечивать левостороннее естественное освещение рабочих мест.

24. Все помещения стоматологических объектов должны иметь общее искусственное освещение, выполненное люминесцентными лампами или лампами накаливания в соответствии с приложением 1 к настоящим санитарным правилам.

Световые окна проемов очищаются не реже одного раза в квартал.

25. Для общего люминесцентного освещения во всех стоматологических кабинетах и основных помещениях зуботехнической лаборатории устанавливаются лампы со спектром излучения, не искажающим светопередачу. Светильники местного освещения размещаются с таким расчетом, чтобы не попадать в поле зрения работающего врача.

26. Системы отопления должны обеспечивать равномерное нагревание воздуха в помещениях в течение всего отопительного периода, исключать загрязнение воздуха вредными веществами и запахами, не создавать шума, превышающего допустимые уровни, иметь регулирующие устройства и быть удобными для текущего обслуживания и ремонта.

Поверхности приборов должны быть гладкими, окрашенными, легко подвергающимися влажной уборке и содержаться в чистоте.

4. Санитарно-эпидемиологические требования к оборудованию
стоматологических объектов

27. В терапевтических, ортопедических, ортодонтических и хирургических стоматологических кабинетах количество кресел устанавливается в соответствии с площадью кабинета. Допускается в кабинетах разделение непрозрачными перегородками высотой до 1,5 м.

28. В кабинетах с односторонним естественным освещением стоматологические кресла устанавливаются в один ряд вдоль светонесущей стены.

29. Рабочее место зубного техника в основном помещении оснащается специальным зуботехническим столом размером 1,0 на 0,7 м и электрической шлифовальной машиной с местным отсосом пыли.

30. Стоматологические кабинеты должны быть оснащены системой подачи сжатого воздуха при отсутствии современных универсальных установок, имеющих встроенные системы подачи сжатого воздуха и воды.

31. На подводках воды к универсальным стоматологическим установкам предусматривается устройство вентилей для отключения ее подачи.

32. Сточные воды от раковин из гипсовочных перед спуском в канализацию освобождаются от гипса.

33. В каждом стоматологическом кабинете устанавливается стол для стерильных материалов и инструментария или шкаф для хранения инструментов.

34. Стоматологические объекты обеспечиваются аптечками с набором медикаментов для оказания экстренной медицинской помощи и запасом дезинфицирующих средств.

5. Санитарно-эпидемиологические требования к условиям
проведения стерилизации и дезинфекции изделий медицинского
назначения в стоматологических объектах

35. В стоматологических объектах для проведения манипуляций, связанных с нарушением целостности кожных покровов и слизистых, должен использоваться только одноразовый медицинский инструментарий.

36. Режимы дезинфекции помещений, оборудования, медицинского инструментария проводится в соответствии с приложением 2 к настоящим санитарным правилам. Для дезинфекции используются средства, разрешенные к применению в Республике Казахстан.

37. Режимы предстерилизационной обработки и стерилизации медицинского инструментария должны соответствовать требованиям действующих нормативных правовых актов.

38. Все помещения стоматологических объектов подвергаются регулярной влажной уборке и дезинфекции. Уборка стоматологических кабинетов и помещений зуботехнической лаборатории проводится влажным способом не реже трех раз в день с использованием дезинфицирующих средств, разрешенных к применению органами государственного санитарно-эпидемиологического надзора. После текущей уборки помещения подвергаются кварцеванию в течение 30 минут с последующим проветриванием в течение 15 минут. Время кварцевания регистрируется в специальном журнале. Генеральную уборку проводят не реже одного раза в месяц и по эпидемическим показаниям.

39. Стоматологическое оборудование, мебель расставляют так, чтобы не оставлять недоступных для уборки мест и не загораживать источников света.

40. В каждом стоматологическом кабинете должны быть маркированные емкости для дезинфицирующих растворов необходимой концентрации с указанием даты приготовления.

41. Информационные стенды, таблицы, необходимые в кабинетах, изготавливаются из материалов, допускающих влажную уборку.

42. Кабинеты приема, операционные, хирургические, терапевтические, ортопедические и ортодонтические оснащаются настенными облучателями (далее - ОБН) или потолочными облучателями (далее - ОБП): ОБН-150 из расчета один облучатель на 30 кубических метров (далее - м³) помещения; ОБП-300 - на 60 м³. Необходимо осуществлять раздельное включение лампы прямого и отраженного действия, входящих в состав облучателя.

43. Уборочный инвентарь (ведра, ветошь, щетки) маркируют и применяют раздельно для туалетов, кабинетов и основных помещений. Маркированный уборочный инвентарь хранят строго в помещении для хранения уборочного инвентаря.

44. Хранение, приготовление дезинфицирующих средств, проводится в помещении для приготовления и хранения дезинфекционных средств.

45. Слепки (оттиски), протезы и шаблоны с восковыми валиками перед примеркой должны дезинфицироваться. Ложки для снятия оттисков подвергаются дезинфекции и стерилизации.

46. Медицинский персонал стоматологических объектов обеспечивается специальной одеждой и средствами индивидуальной защиты.

47. Не допускается в кабинетах хранить и принимать пищу, курить, хранить личную одежду, работать без специальной одежды.

Все процедуры проводятся в одноразовых стерильных перчатках.

48. Сбор, обезвреживание, транспортировка, хранение и захоронение медицинских отходов осуществляется в соответствии с требованиями действующих нормативных правовых актов.

49. Медицинский и технический персонал должен проходить обязательные предварительные при поступлении на работу и периодические медицинские осмотры в соответствии с требованиями действующих нормативных правовых актов.

50. Каждый работник должен иметь при себе личную медицинскую книжку утвержденного образца.

Предварительному и ежегодному периодическому обследованию на маркеры гепатитов В и С подлежат медицинские работники стоматологического профиля.

6. Организация и проведение санитарно-противоэпидемических
(профилактических) мероприятий в стоматологических объектах

51. Случай внутрибольничного инфицирования должен определяться комиссионно на основании данных эпидемиологической диагностики, влияния факторов риска, присутствующих у больного (эндогенные факторы, учет группы риска среди поступающих пациентов), факторы риска, связанных с проведением медицинского вмешательства (экзогенные факторы).

52. На каждый случай инфекционного заболевания, в том числе ВБИ подается экстренное извещение в территориальный государственный орган санитарно-эпидемиологической службы в соответствии с перечнем, утвержденным приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 12 ноября 2009 года № 706 "О некоторых вопросах регистрации инфекционных, паразитарных, профессиональных заболеваний и отравлений" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 5908).

53. Персонал медицинской организации при поступлении на работу и в дальнейшем не реже 1 раза в 6 месяцев проходит инструктаж по вопросам инфекционного контроля, профилактики ВБИ, противоэпидемического, дезинфекционного и стерилизационного режимов с последующим тестированием.

54. Медицинские работники получают профилактические прививки против гепатита В и других инфекционных заболеваний и обеспечиваются индивидуальными средствами защиты (антисептики, маски, перчатки).

Приложение 1 к санитарным правилам "Санитарно- эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации стоматологических объектов"

Нормативные уровни горизонтальной освещенности
рабочих поверхностей при искусственном освещении

	Название помещений	Уровни общего освещения, люкс
		люминесцентными	накаливания
1.	Лечебные кабинеты врачей, процедурные, манипуляционные, основные помещения зуботехнических лабораторий	500	200
2.	Кабинеты зубных врачей, заведующих отделениями, гипсовочные, полимеризационные	400	200
3.	Кабинеты медицинских сестер, сестер-хозяек, моечные	300	150
4.	Литейные, паяльные, кабинеты рентгеновских снимков зубов, помещения для подготовки хирургических инструментов к стерилизации	200	100
5.	Регистратура, приемные, коридоры, стерилизационная - автоклавная, помещение для приема и хранения нестерильных материалов, склад хранения стерильных материалов	150	75
6.	Лестничные клетки, тамбур	100	50
7.	Помещения для хранения дезинфекционных средств	-	30
8.	Помещения санитарных узлов	75	30

Приложение 2 к санитарным правилам "Санитарно- эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации стоматологических объектов"

Режимы дезинфекции для стоматологических объектов

	Наименование объектов	Метод дезинфекции	Режимы дезинфекции
			Дезинфицирующий агент	Концен- трация	Экспо- зиция (минуты)
1.	Стоматологические инструменты из металла и стекла, применяемые для осмотра	Воздушный	Сухой горячий воздух	120оС	45
		Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией
2.	Стоматологические наконечники к бормашинам и турбинам	Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией
3.	Зеркала стоматологические	Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией
4.	Вращающиеся инструменты (боры зубные, диски стоматологические диско держатели и т.д.)	Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией
		Воздушный	Сухой горячий воздух	120 0С	45
5.	Термометры медицинские	Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией
6.	Инструменты и изделия из пластмассы, резины (клеенчатые материалы	Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией
7.	Медицинские приборы, аппараты, оборудование с лакокрасочным покрытием	Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией
8.	Стоматологические оттиски из альгинатных, силиконовых материалов, полиэфирной смолы, зубопротезных заготовок из металлов, керамики, пластмасс и др.	Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией
9.	Стоматологические аспирационные системы, плевательницы и амальгамо- сепараторов	Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией
10.	Уборочный материал	Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией
11.	Санитарно- техническое оборудование (раковины, краны)	Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией
12.	Помещения, предметы обстановки	Химический	Дезинфекция с применением дезинфицирующих средств в соответствии с утвержденной инструкцией

продолжение таблицы

Режимы дезинфекции	Условия проведения дезинфекции
Применяемое оборудование
Воздушный стерилизатор	Дезинфекция должна проводиться без упаковки (в лотках)
Закрытые емкости из стекла или пластика	Полное погружение изделия в растворе
Закрытые емкости из стекла или покрытые эмалью	Тщательное 2-х кратное протирание ветошью наружных поверхностей наконечника и канала для бора смоченного в дезинфицирующем растворе
Стеклянная емкость с раствором	Погружение в раствор с полным промыванием воде
Закрытая емкость из стекла	Полное погружение в раствор
Воздушный стерилизатор	Дезинфекция должна проводиться без упаковки (в лотках)
Стеклянная емкость с раствором	Полное погружение в раствор
Емкость с не поврежденной эмалью	Погружение в раствор
Емкость с не поврежденной эмалью	2-х кратное протирание с интервалом 15 минут
Емкость с не поврежденной эмалью	Полное погружение в раствор
Емкость с не поврежденной эмалью	Однократное заполнение системы, в конце рабочего дня
Закрывающиеся емкости с неповрежденной эмалью	Погружение в один из дезинфицирующих растворов с последующим промыванием и сушкой
	2-х кратное протирание с интервалом 15 мин
	2-х кратное протирание с интервалом 15 мин

Примечание: допускается применять другие дезинфицирующие средства, разрешенные на территории Республики Казахстан.