ИПС "Әділет"

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Энергетика министрінің м.а. 09.12.2015 № 704 (2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 138-5-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
      1. Осы бұйрыққа қоса беріліп отырған «Турбиналық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу» кәсіби стандарты бекітілсін.
      2. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Электр энергетикасы және көмір өнеркәсібі департаменті (С.Қ. Есімханов) заңнамада белгіленген тәртіпте мыналарды:
      1) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрықтың мемлекеттік тіркелуін;
      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;
      3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Интернет-ресурсында орналасуын қамтамасыз етсін.
      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар вице-министрі Б.М. Жақсалиевке жүктелсін.
      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
      Индустрия және жаңа
      технологиялар министрінің
      міндетін атқарушы                                  А. Рау

      «КЕЛІСІЛДІ»
      Қазақстан Республикасының
      Еңбек және халықты
      әлеуметтік қорғау министрі
      ____________ Т. Дүйсенова
      2013 жылғы «___»__________

Қазақстан Республикасы
Индустрия
және жаңа технологиялар
Министрінің міндетін атқарушының
2013 жылғы 26 желтоқсандағы
№ 443 бұйрығымен бекітілген

«Турбиналық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу»
кәсіби стандарты

1. Жалпы ережелер

      1. «Турбиналық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу» кәсіби стандарты (бұдан әрі – КС) «Турбиналық жабдықтарды жөндеу» кәсіби қызмет саласындағы біліктілік деңгейіне, құзыретіне, мазмұнына, сапасына және еңбек жағдайларына қойылатын талаптарды анықтайды және
      1) еңбек саласы мен кәсіби білім беру саласының өзара қарым-қатынасын реттеуге;
      2) даярлау, біліктілікті арттыру және кәсіби қайта даярлау бағдарламаларын әзірлеу талаптарын регламенттеуге;
      3) персоналды аттестаттау және сертификаттау кезінде жұмысшылардың құзыреттерін бағалау талаптарын регламенттеуге арналған.
      2. КС негізгі пайдаланушылары:
      1) білім беру ұйымдарының түлектері, қызметкерлер;
      2) ұйымдардың басшылары, ұйымдардың персоналын басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары;
      3) білім берудің мемлекеттік бағдарламаларын әзірлейтін мамандар;
      4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар болып табылады.
      3. КС негізінде біліктілік сипаттамалары, лауазымдық нұсқаулықтар, ұйымдардың үлгілік оқыту бағдарламалары, үлгілік оқыту жоспарлары, ұжымдық стандарттар әзірленеді.
      4. Осы КС мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:
      1) біліктілік – қызметкердің еңбек қызметінің белгілі бір түрі шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайындығы;
      2) біліктілік деңгейі – күрделілігі, еңбек қызметтерінің стандартты еместігі, жауапкершілігі және дербестілігі параметрлері бойынша жүктелетін қызметкерлердің құзыретіне қойылатын талаптар жиынтығы;
      3) еңбек заттары – белгілі бір еңбек құралдарының көмегімен өнім жасау мақсатында қызметкердің іс-қимылы бағытталған зат;
      4) еңбек құралдары – жұмысшының еңбек заттарын бастапқы күйден өнімге айналдыру үшін пайдаланатын құралдар;
      5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажетті құзыреттіктердің тұтас жиынымен құралған кәсіби қызмет саласының құрамдас бөлігі;
      6) еңбек функциясы – бизнес-үдеріспен анықталатын және оларды орындауға қажетті құзыреттердің болуын болжамайтын еңбек қызметінің біріктірілген және дербес жиынтығын көрсететін еңбек қызметі түрлерінің бір бөлігі;
      7) кәсіби қызмет саласы – жалпы интеграциялық негізі (міндеті, нысандары, технологиялары, соның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттіктерінің болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;
      8) кәсіби стандарттың бірлігі – осы қызмет түрі үшін тұтас, аяқталған, қатысымды дербес және маңызды болып табылатын нақты еңбек функциясының ашық сипаттамасы тұратын кәсіби стандарттың құрылымдық элементі;
      9) кәсіп – арнайы дайындықтың, жұмыс тәжірибесінің нәтижесінде пайда болған арнайы теориялық білім мен практикалық дағдылар кешенін білуді талап ететін еңбек қызметінің түрі;
      10) құзыреттілік – еңбек қызметінде білімін, білігі және тәжірибесін қолдану қабілеті;
      11) лауазым – лауазымдық уәкілеттіктер және лауазымдық міндеттер шеңберін жүктейтін жұмыс берушінің құрылымдық бірлігі;
      12) міндет – нақты бір еңбек заттары мен құралдарын пайдалана отырып еңбек функциясын іске асырумен және нәтижеге қол жеткізумен байланысты іс-қимыл жиынтығы;
      13) сала – өндіретін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс жасаушылардың кәсіби біліктері ортақ ұйымдар жиынтығы;
      14) салалық біліктілік шеңбері – салада танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;
      15) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығында танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;
      16) функционалдық карта – сол немесе өзге де кәсіби қызмет саласы шеңберінде белгілі бір қызмет түрін орындайтын жұмысшының еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымдық сипаттамасы.

2. КС паспорты

      5. КС паспорты келесіні анықтайды:
      1) экономикалық қызмет түрі (кәсіптік қызмет саласы):
      Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші (бұдан әрі - 03-2007 ҚР МЖ) 33.14 Турбиналық жабдықтарды жөндеу, еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына, қызметкерлердің біліктілік деңгейіне, құзыретіне қойылатын талаптар.
      2) экономикалық қызмет түрінің (кәсіптік қызмет саласының) негізгі мақсаты: халық шаруашылығының әр түрлі саласында және өмірді қамтамасыз ету салаларында одан әрі техникалық мүмкін және экономикалық ұтымды пайдалану үшін электр энергиясын өндіру мақсатымен турбиналық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу үдерістерін үздіксіз, экономикалық тиімді қамтамасыз етуді, сондай-ақ, адам өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін, электр энергиясының қоршаған ортаға зиянды әсерін төмендетуді жүзеге асыру.
      3) осы КС 1-қосымшасына сәйкес біліктілік деңгейлері бойынша еңбек қызметінің (кәсіптің) түрлері.

3. Еңбек қызметі түрлерінің (кәсіптің) карточкалары

1-параграф «Бу турбиналары машинисті»

      6. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:
      1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 2-4, СБШ бойынша - 2-4;
      2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 8162 «Бу турбиналары машинисті»;
      3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: бу турбиналары машинисті;
      4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - бу турбиналарын пайдаланылмалы қызмет көрсету және олардың апатсыз және экономикалық жұмысын қамтамасыз ету; басқарудың орталық жылу қалқанынан жүктеменің берілген кестесіне сәйкес бу турбиналар жұмысы мен режимін жүргізу; негізгі және көмекші жабдықтардың жұмысында жарамсыздықтарды анықтау және жою;
      5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Бу турбиналары машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» деген 1-кестесінде келтірілген.

2-параграф «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі»

      7. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:
      1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 2-4, СБШ бойынша - 2-4;
      2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 7233 «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі»;
      3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі;
      4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - негізгі функцияларды жүзеге асырумен байланысты міндеттерді орындау: келтіру мен үйлестіру нақтылығымен әр түрлі кластағы бөлшектерді слесарлық өңдеу; бу және газ турбиналары, бу машиналары, компрессорлар, сорғыштар, қыздырғыштар, майды салқындатқыш, құбыр жолдары, жүк көтергіш машиналардың жылу алмасу аппараттары (жүккөтергіш машиналары жөндеумен ауыстыру кезінде) және пневматикалық және электрленген құралдарды, арнайы құралдарды, жабдықтарды және өлшеу құралдарын қолданумен басқа да механизмдер кіретін негізгі және көмекші жабдықтардың түйіндерін, бөлшектерді және механизмдерді бұзу, жөндеу, қайта құру, жинақтау, реттеу, сынау және қалпына келтіру; электр станцияларындағы жұмыс істейтін цехтардың стациялық құбыр жолдарында және арматурасында жиналмалы, қайта құру, төсеме және монтаждық жұмыстар; жабдықтардың түйіндері мен механизмдердің тік және көлденең ауыстыру (сүргішінің жұмысымен, жүккөтергіш машиналарын еденнен басқарумен ауыстыру кезінде) жинау, әзірлеу және орнату бойынша такелаждық жұмыстарды орындау;
      5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» деген 2-кестесінде келтірілген.

3-параграф «Газтурбиналық қондырғылар машинисті»

      8. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:
      1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 3-4, СБШ бойынша – 3-4;
      2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 8161 «Газтурбиналық қондырғылар машинисті»;
      3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: газтурбиналық қондырғылар машинисті;
      4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - негізгі функцияларды жүзеге асырумен байланысты міндеттерді орындау: газ турбиналарын пайдаланылмалы қызмет көрсету және олардың үздіксіз және экономикалық жұмысын қамтамасыз ету; қызмет көрсету жабдықтарының жұмысында жарамсыздықтарды жою;
      5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Газтурбиналық қондырғылар машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» деген 3-кестесінде келтірілген.

4-параграф «Турбиналық бөлімшенің аға машинисті»

      9. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:
      1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 3-4, СБШ бойынша – 3-4;
      2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 8161 «Турбиналық бөлімшенің аға машинисті»;
      3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: турбиналық бөлімшенің аға машинисті;
      4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - негізгі функцияларды жүзеге асырумен байланысты міндеттерді орындау: турбиналық жабдықтардың берік және экономикалық жұмысын қамтамасыз ету; жұмыс орындарын дайындау және жабдықтарға жұмысына рұқсат беру; қызмет көрсету жабдықтарының жұмысында жарамсыздықтарды анықтау және жою;
      5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Турбиналық бөлімшенің аға машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» деген 4-кестесінде келтірілген.

5-параграф «Жөндеу технигі»

      10. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:
      1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 4-5, СБШ бойынша - 4-5;
      2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 3119 «Техник»;
      3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: жөндеу технигі;
      4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - негізгі функцияларды жүзеге асырумен байланысты міндеттерді орындау: сенімді жұмысын қамтамасыз ету, оның басқаруында болатын электр жабдықтарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу; қолданыстағы технологиялық үдерістерді жетілдіру және жаңалардын әзірлеуге қатысу; жұмыстардың бекітілген учаскесінде оған бағынысты персоналды басқару; техникалық құжаттаманы жүргізу;
      5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Жөндеу технигінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» деген 5-кестесінде келтірілген.

6-параграф «Жөндеу инженері»

      11. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:
      1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 5-6, СБШ бойынша - 5-6;
      2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 2145 «Жөндеу инженері»;
      3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: жөндеу инженері;
      4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - негізгі функцияларды жүзеге асырумен байланысты міндеттерді орындау: жабдықтардың қазіргі күйін және жөндеуді, кәсіпорынның тиімді жұмысын қамтамасыз ететін кешендік реттелген қызмет көрсету жүйесін енгізу; көп еңбекті қажет ететін үдерістердің жоғары тиімді жөндеу механизмдерін, құралдарын жөндеудің прогрессивтік технологиялары; жабдықтарға қызмет көрсету және жөндеуді ұйымдастыруды жетілдіруге бағытталған іс-шаралардың кешенін әзірлеу, жөндеу жұмысына еңбекті қажет етуін және құнын төмендету, олардың сапасын жақсарту, негізгі қорларды пайдалану тиімділігін жоғарлату; өндірістің техникалық дамуын жоспарлау, негізгі қорларды күрделі жөндеу мен жаңғырту, өндірістік қуаттылықтардың балансын құру және оларды пайдалану бойынша жұмыстарға қатысу; пайдалану бойынша стандарттар мен техникалық шарттарды әзірлеумен және енгізумен байланысты жұмыстарға қатысу; жабдықтарды, ғимараттарды, кәсіпорынның басқа да негізгі қорларын есепке алу және төлқұжаттауды жүргізу, есептілікпен белгіленген техникалық құжаттамаларды құру; жабдықтарға алдын ала жөндеу бойынша нормативтік материалдарды әзірлеу.
      5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Жөндеу инженерінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» деген 6-кестесінде келтірілген.

4. КС бірліктерінің тізімі

12. КС бірліктерінің тізімі осы КС 3-қосымшасының 1-6-кестелерінде келтірілген және шифр мен КС бірліктері атауларынан тұрады.

5. КС бірліктерінің сипаттамасы

13. КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС 4-қосымшасында келтірілген.

6. Осы КС негізінде берілетін сертификаттардың түрлері

14. Осы КС негізінде мамандардың кәсіптік дайындығын бағалау және біліктілік сәйкестігін растау саласындағы ұйымдармен сертификаттар беріледі.
15. Осы КС негізінде берілетін сертификаттың түрлері сертификат алу үшін игеру қажет болатын осы КС 3-қосымшасында қарастырылған КС бірліктерінің тізіміне сәйкес анықталады.

7. КС әзірлеушілері, келісу парағы, сараптамасы және тіркеуі

16. КС әзірлеушісі Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі.
17. КС келісу парағы осы КС 5-қосымшасында келтірілген.

«Турбиналық жабдықтарға техникалық
қызмет көрсету және жөндеу»
кәсіби стандартына
1-қосымша

Біліктілік деңгейлері бойынша еңбек қызметінің (кәсіптің)
түрлері

№ р/с	Қызмет түрінің атауы	Еңбек нарығының үрдісі ескерілген кәсіп атауы	ҚР МЖ 01-2005 сәйкес кәсіп атауы	СБШ біліктілік деңгейлері	БТБА бойынша разряды
1	Бу турбиналарынна қызмет көрсету және реттеу	Бу турбиналарының машинисті	Бу турбиналарының машинисті	2-4	2-6
2	Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу	Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі	Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі	2-4	2-8
3	Газтурбиналық қондырғыларға қызмет көрсету және реттеу	Газтурбиналық қондырғылар машинисті	Газтурбиналық қондырғылар машинисті	3-4	4-7
4	Турбиналық бөлімшеге қызмет көрсету, реттеу және басқару	Турбиналық бөлімшенің аға машинисті	Турбиналық бөлімшенің аға машинисті	3-4	5-7
5	Турбиналық жабдықтарға қызмет көрсету және жөндеу, пайдалануды ұйымдастыру	Жөндеу технигі	Техник	4-5	-
6	Турбиналық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу үдерісін құрастыру және басқару	Жөндеу инженері	Жөндеу инженері	5-6	-

Ескертпе: БТБА – Қазақстан Республикасы жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы, 52-шығарылым, Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 3 қыркүйектегі № 426-ө-м бұйрығымен бекітілген

«Турбиналық жабдықтарға техникалық
қызмет көрсету және жөндеу»
кәсіби стандартына
2-қосымша

1-кесте

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Бу турбиналары
машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне
қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)	Жылу электр станциялары, комбинацияланған өндіріс станциялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары	Қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың әсер етуі, өндірісте жарақат алу мүмкіндігі
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес. 18 жастан кіші емес жас, медициналық қарау; тиісті орындалатын жұмысқа кәсіби дайындық, расталған құжаттама, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша оқыту.
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
2	Жалпы орта білімі, бірақ негізгі ортадан төмен емес білімі болған жағдайда практикалық тәжірибесі және/немесе кәсіби дайындық (білім беру ұйымы немесе кәсіпорындарда білім беру базасындағы қысқа мерзімді курстар)	Еңбек өтілі қажет етілмейді
3	Практикалық тәжірибесіз жалпы орта білім немесе негізгі орта білімі базасында кәсіптік білім және техникалық немесе жалпы орта білім болғанда кәсіптік дайындық (бір жылға дейінгі бағдарлама бойынша кәсіптік дайындық базасында ұйымдастыру курстары немесе ұйымдағы білім) және/немесе практикалық тәжірибе	Еңбек өтілі кемінде 1 жыл
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе	Еңбек өтілі 1 жылдан астам

2-кесте

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Бугазтурбиналық
жабдықтарды жөндеу слесарінің еңбек жағдайына, білімі және
жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)		Жылу электр станциялары, комбинацияланған өндіріс станциялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың әсер етуі, өндірісте жарақат алу мүмкіндігі
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес. 18 жастан кіші емес жас, медициналық қарау; тиісті орындалатын жұмысқа кәсіби дайындық, расталған құжаттама, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша оқыту.
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
2	Жалпы орта білімі, бірақ негізгі ортадан төмен емес білімі болған жағдайда практикалық тәжірибесі және/немесе кәсіби дайындық (білім беру ұйымы немесе кәсіпорындарда білім беру базасындағы қысқа мерзімді курстар)		Еңбек өтілі қажет етілмейді
3	Практикалық тәжірибесіз жалпы орта білім немесе негізгі орта білімі базасында кәсіптік білім және техникалық немесе жалпы орта білім болғанда кәсіптік дайындық (бір жылға дейінгі бағдарлама бойынша кәсіптік дайындық базасында ұйымдастыру курстары немесе ұйымдағы білім) және/немесе практикалық тәжірибе		Еңбек өтілі кемінде 1 жыл
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе		Еңбек өтілі 1 жылдан астам

3-кесте

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Газтурбиналық
қондырғылар машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс
тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)		Жылу электр станциялары, комбинацияланған өндіріс станциялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың әсер етуі, өндірісте жарақат алу мүмкіндігі
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес. 18 жастан кіші емес жас, медициналық қарау; тиісті орындалатын жұмысқа кәсіби дайындық, расталған құжаттама, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша оқыту.
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
3	Практикалық тәжірибесіз жалпы орта білім немесе негізгі орта білімі базасында кәсіптік білім және техникалық немесе жалпы орта білім болғанда кәсіптік дайындық (бір жылға дейінгі бағдарлама бойынша кәсіптік дайындық базасында ұйымдастыру курстары немесе ұйымдағы білім) және/немесе практикалық тәжірибе		Еңбек өтілі кемінде 1 жыл
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе		Еңбек өтілі 1 жылдан астам

4-кесте

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Турбиналық бөлімшенің
аға машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс
тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)	Жылу электр станциялары, комбинацияланған өндіріс станциялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары	Қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың әсер етуі, өндірісте жарақат алу мүмкіндігі
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес. 18 жастан кіші емес жас, медициналық қарау; тиісті орындалатын жұмысқа кәсіби дайындық, расталған құжаттама, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша оқыту.
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
3	Практикалық тәжірибесіз жалпы орта білім немесе негізгі орта білімі базасында кәсіптік білім және техникалық немесе жалпы орта білім болғанда кәсіптік дайындық (бір жылға дейінгі бағдарлама бойынша кәсіптік дайындық базасында ұйымдастыру курстары немесе ұйымдағы білім) және/немесе практикалық тәжірибе	Еңбек өтілі кемінде 1 жыл
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе	Еңбек өтілі 1 жылдан астам

5-кесте

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Жөндеу технигінің еңбек
жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)		Жылу электр станциялары, комбинацияланған өндіріс станциялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың әсер етуі, өндірісте жарақат алу мүмкіндігі
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес. 18 жастан кіші емес жас, медициналық қарау; тиісті орындалатын жұмысқа кәсіби дайындық, расталған құжаттама, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша оқыту.
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе		Еңбек өтілі 1 жылдан астам
5	Техникалық және кәсіби (орташа буын маманы) ортадан кейінгі білім, жұмыс тәжірибесі, немесе жоғары білімі		Еңбек өтілі 3 жылдан кем емес, жоғары білім үшін – жұмыс тәжірибесіне талап қойылмайды

6-кесте

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Жөндеу инженерінің еңбек
жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)		Жылу электр станциялары, комбинацияланған өндіріс станциялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың әсер етуі, өндірісте жарақат алу мүмкіндігі
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес. 18 жастан кіші емес жас, медициналық қарау; тиісті орындалатын жұмысқа кәсіби дайындық, расталған құжаттама, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша оқыту.
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
5	Техникалық және кәсіби (орташа буын маманы) ортадан кейінгі білім, жұмыс тәжірибесі, немесе жоғары білімі		Еңбек өтілі 3 жылдан кем емес, жоғары білім үшін – жұмыс тәжірибесіне талап қойылмайды
6	Жоғары білім, еңбек тәжірибесі		Еңбек өтілі 1 жылдан кем емес

«Турбиналық жабдықтарға техникалық
қызмет көрсету және жөндеу»
кәсіби стандартына
3-қосымша

КС бірліктерінің тізімі

1-кесте

«Бу турбиналары машинисті» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Бу турбиналарға пайдаланылмалы қызмет көрсету және оларды үздіксіз және экономикалық жұмыстарын қамтамасыз ету
2 Ф	Басқарудың орталық жылу қалқанымен жүктеменің берілген кестесіне сәйкес бу турбиналарының режимі мен жұмыстарын жүргізу
3 Ф	Негізгі және көмекші жабдықтардың жұмысына жарамсыздықтарды анықтау және жою

2-кесте

«Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Келтірумен және үйлестірумен нақтылықтың әр түрлі кластары бойынша бөлшектерді слесарлық өңдеу
2 Ф	Келтіру мен үйлестіру нақтылығымен әр түрлі кластағы бөлшектерді слесарлық өңдеу; бу және газ турбиналары, бу машиналары, компрессорлар, сорғыштар, қыздырғыштар, майды салқындатқыш, құбыр жолдары, жүк көтергіш машиналардың жылу алмасу аппараттары (жүк көтергіш машиналары) жөндеумен ауыстыру кезінде) және пневматикалық және электрленген құралдарды, арнайы құралдарды, жабдықтарды және өлшеу құралдарын қолданумен басқа да механизмдер кіретін негізгі және көмекші жабдықтардың түйіндерін, бөлшектерді және механизмдерді бұзу, жөндеу, қайта құру, жинақтау, реттеу, сынау және қалпына келтіру
3 Ф	Электр станцияларындағы жұмыс істейтін цехтардың стациялық құбыр жолдарында және арматурасында жиналмалы, қайта құру, төсеме және монтаждық жұмыстар
4 Ф	Жабдықтардың түйіндері мен механизмдердің тік және көлденең ауыстыру (сүргішінің жұмысымен, жүк көтергіш машиналары еденнен басқарумен ауыстыру кезінде) жинау, әзірлеу және орнату бойынша такелаждық жұмыстарды орындау

3-кесте

«Газтурбиналық қондырғылар машинисті» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Газ турбиналарын пайдаланылмалы қызмет көрсету және олардың үздіксіз және экономикалық жұмысын қамтамасыз ету
2 Ф	Қызмет көрсету жабдықтарының жұмысында жарамсыздықтарды жою

4-кесте

«Турбиналық бөлімшенің аға машинисті» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Турбиналық жабдықтардың сенімді және экономикалық жұмысын қамтамасыз ету
2 Ф	Жұмыс орындарын дайындау және жабдықтарға жұмысына рұқсат беру
3 Ф	Қызмет көрсету жабдықтарының жұмысында жарамсыздықтарды анықтау және жою

5-кесте

«Жөндеу технигі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Сенімді жұмысын қамтамасыз ету, оның басқаруында болатын электр Жабдықтарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу
2 Ф	Қолданыстағы технологиялық үдерістерді жетілдіру және жаңалардын әзірлеуге қатысу
3 Ф	Жұмыстардың бекітілген учаскесінде оған бағынысты персоналды басқару
4 Ф	Техникалық құжаттаманы жүргізу

6-кесте

«Жөндеу инженері» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Жабдықтардың қазіргі күйін және жөндеуді, кәсіпорынның тиімді жұмысын қамтамасыз ететін кешендік реттелген қызмет көрсету жүйесін енгізу; көп еңбекті қажет ететін үдерістердің жоғары тиімді жөндеу механизмдерін, құралдарын жөндеудің прогрессивтік технологиялары
2 Ф	Жабдықтарға қызмет көрсету және жөндеуді ұйымдастыруды жетілдіруге бағытталған іс-шаралардың кешенін әзірлеу, жөндеу жұмысына еңбекті қажет етуін және құнын төмендету, олардың сапасын жақсарту, негізгі қорларды пайдалану тиімділігін жоғарлату
3 Ф	Өндірістің техникалық дамуын жоспарлау, негізгі қорларды күрделі жөндеу мен жаңғырту, өндірістік қуаттылықтардың балансын құру және оларды пайдалану бойынша жұмыстарға қатысу
4 Ф	Пайдалану бойынша стандарттар мен техникалық шарттарды әзірлеумен және енгізумен байланысты жұмыстарға қатысу
5 Ф	Жабдықтарды, ғимараттарды, кәсіпорынның басқа да негізгі қорларын есепке алу және төлқұжаттауды жүргізу, есептілікпен белгіленген техникалық құжаттамаларды құру
6 Ф	Жабдықтарға алдын ала жөндеу бойынша нормативтік материалдарды әзірлеу

Ескертпе: Ф – функция.

«Турбиналық жабдықтарға техникалық
қызмет көрсету және жөндеу»
кәсіби стандартына
4-қосымша

КС бірліктерінің сипаттамасы

1-кесте

1. СБШ 2-деңгейіндегі «Бу турбиналары машинисті» еңбек
қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Әр түрлі қуаттылықтары мен түрлеріндегі бу турбиналардың жабдықтары	Аппараттар, басқару пульттары, қолмен тірек арматурасы, бақылау-өлшеу құралдары, арнайы киім-кешек, жеке қорғау құралдары	1-1 М Жабдықтарды қосу, тоқтату, пресстеу, сынау бойынша операцияларды орындау 1-2 М Турбиналар жұмысының ағымдағы режимін жүргізу 1-3 М Турбиналардың жылу кестелерін ауыстыру; режимдік карталарға сәйкес негізгі параметрлерді қолдау	Қызмет көрсету технологияларына және әр түрлі қуаттылықтағы қондырғыларға стандартты және бір тұрпаттағы практикалық міндеттерді шешу дағдылары. Әр түрлі қуаттылықтағы бу турбиналарды, алгоритмнің берілген нұсқаулықтары бойынша басқарудың жылу қалқандарын басқару және реттеу дағдысы. Кемшіліктерді жою және кемшіліктердің анықталған себептеріне сәйкес, қарапайым өндірісте күрделі емес практикалық тапсырмаларды орындау дағдылары	Бу турбиналары, өлшем құралдары жұмысының принциптері, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасының, өрт қауіпсіздігінің ережелері. Бу, су, турбиналық май, конденсатың сапасы мен ауытқуларды жылу бақылау мен автоматтандыру кестесі, турбина жұмысының техника-экономикалық көрсеткіштер. Құрылғы, турбогенератор, турбинаның техникалық сипаттамалары, жылу техникасын, механиктерді, электр техниктердің негіздері

2-кесте

2. СБШ 3-деңгейіндегі «Бу турбиналары машинисті» еңбек
қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 2	Әр түрлі қуаттылықтары мен түрлеріндегі бу турбиналары	Аппараттар, басқару пульттары, қолмен тірек арматурасы, бақылау-өлшеу құралдары, арнайы киім-кешек, жеке қорғау құралдары	2-1 М Басқарудың орталық жылу қалқанының берілген кестесіне сәйкес бу турбиналардың жұмысы мен режимін бақылауды жүзеге асыру 2-2 М Өлшем құралдарының көрсеткіштерін, автоматты реттегіш пен белгі беру жұмыстарын бақылау	Бу турбиналарына, басқарудың жылу қалқандарына қызмет көрсетуді қамтамасыз ету кезінде стандартты, қарайым, бір тұрпатты практикалық міндеттерді шешу. Қолданылатын нақты технологиялар, материалдар және нақты жағдайлар аясында практикалық тәжірибе мен білім негізінде белгіліден әрекеттер тәсілдерін таңдау. Жарамсыздықтардың анықталған себептеріне сәйкес әрекеттерді түзету	Жылу кестелері, энергия өндірісінің үдерісі, бу турбиналар жұмысының принциптері, өлшеу құралдары, жылуды қорғау және белгі беру, қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі қағидалары. Құрылғылар, турбиналарды, турбогенераторлардың, көмекші турбиналық жабдықтардың техникалық сипаттамасы, жылу технигі, механигі, электр технигі, суды дайындау негіздері. Су, бу сапасының нормативтік көрсеткіштері, қазандық агрегаттары параметрлерінің ауытқулары, отын, жану өнімдерінің қасиеттері, қазандық агрегаттардың техника-экономикалық көрсеткіштері

3-кесте

3. СБШ 4-деңгейіндегі «Бу турбиналары машинисті» еңбек
қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 3	Әр түрлі қуаттылықтағы және түрдегі бу турбиналардың жабдықтары, техникалық құжаттама журналдары	Слесарлік құралдың жиынтығы, апатты тарату жоспары, арнайы киім-кешек, жеке қорғау құралдары, қолмен еңбек, жазбаша керек-жарақтар, оргтехника, компьютер	3-1 М Турбиналық жабдықтарға ағымдағы жөндеуге қатысу 3-2 М Негізгі және көмекші жабдықтардың жұмысындағы жөнсіздіктерді анықтау және жою, апаттық жағдайларды жою 3-3 М Жедел құжаттамаларды жүргізу	Жұмыс жағдайын өздігінен талдауды, бу турбиналарының; басқарудың жылу қалқандарының қызмет көрсетуді қамтамасыз ету кезінде оларды өзгертуді талап ететін практикалық міндеттердің әр түрін шешу дағдылары Нақты жағдайда, технологиялық, пайдаланушылық үдеріс кезеңінде білім мен практикалық тәжірибе негізінде қызметті жүзеге асырудың технологиялық жолдарын таңдау. Ағымдағы және қорытынды бақылау, қызметті бағалау және түзету, жарамсыздықтардың анықталған себептеріне сәйкес әрекеттерді түзету	Жылу кестесі, энергия өндірісінің үдерісі, жылулық қорғау, белгі беру, жылуды бақылау және автоматика, сапа көрсеткіштері және бу, су, турбиналық май, конденсат ауытқуларының кестелері, қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау, өрт қауіпсіздігі қағидалары; Құрылғы, турбиналардың, турбогенераторлардың, көмекші турбиналық жабдықтардың техникалық сипаттамасы, жылу технигі, механигі, электр технигі негіздерін, суды қыздыру Әрекеттер принциптері, турбиналық жабдықтарды пайдалану; қазандық агрегаттар параметрлерінің, отын, жану өнімдері қасиеттерінен ауытқулар, қазандық агрегаттардың техникалық-экономикалық көрсеткіштер

4-кесте

4. СБШ 2-деңгейіндегі «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу
слесарі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Бутурбиналық негізгі және көмекші жабдықтардың бөлшектерді	Пневмоэллектро құрал, слесарь құралы, өлшеу құралы, арнайы киім-кешек, жеке қорғау құралдары, жуу ертінділері, пасталар, сүрту материалдары	1-1 М Келтірумен және үйлестірумен квалитеттер (нақтылық кластары) бойынша бөлшектерді слесарлық өңдеу 1-2 М Әр түрлі қондырғы және белгі беру шаблондарын әзірлеу	Келтірумен және үйлестірумен квалитет (нақтылық кластары) бойынша бөлшектерді слесарлық өңдеуді жүзеге асыру үшін алгоритмнің берілген нұсқаулығы бойынша әрекеттер тәсілдерін таңдау Турбиналық жабдықты жөндеу және пайдаланымға дайындау саласында негізгі практикалық және танымдық дағдыларды қолдану Турбиналық жабдықты жөндеу және пайдаланымға дайындау кезінде стандартты және практикалық міндеттерді орындау біліктілігі	Келтіру және үйлестірумен квалитет (нақтылық кластары) бойынша бөлшектерді слесарлық өңдеуді жүзеге асыру үшін жұмыстар үдерістері рәсімдерді, жабдықтарды, негізгі және қарапайым құралдарды білу Негізгі және қосымша түйіндер мен механизмдерді жөндеу, реттеу және сынақтан өткізу бойынша кәсіби дайындығы кезінде алынған білім Бугазтурбиналық жабдықтарды, жүккөтергіш машиналар мен механизмдерді қондыру, түйіндер мен механизмдерді тағайындау және өзара әрекет ету, қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау ережелері

5-кесте

5. СБШ 3-деңгейіндегі «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу
слесарі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 2	Негізгі және көмекші жабдықтардың, жүк көтергіш машиналардың, механизмдердің, сорғыштардың, айналатын механизмдердің, әр түрлі қуаттылықтағы жылу алмастырғыштардың, фильтрлердің, реттегіштердің, әр түрлі жүйелерінің, құбыр жолдарының, құқық қорғау және реттеу арматуралардың түйіндері мен механизмдері	Пневматикалық, электрленген құрал, арнайы құрал, жабдық, өлшеу құралдары мен аппараттар мен механимздерді сынауды реттеуді өткізу үшін құралдар жинынтығы, арнайы киім-кешек, жеке қорғау құралдары	2-1 М Негізгі және көмекші жабдықтардың, жүк көтергіш машиналардың, механизмдердің әзірлеуді, жөндеуді, жинауды, реттеуді, сынауды жүзеге асыру (жүккөтергіш машиналарды жөндеумен ауыстыру кезінде) 2-2 М Жабдықтарды гидравликалық сынауды жүзеге асыру, жөндеу сорғыштар, айналым механизмдері, әр түрлі қуаттылық компенсаторлар, жылу алмастырғыштар, фильтрлер кезінде өлшемдер	Келтірумен және үйлестірумен квалитет (нақтылық кластары) бойынша бөлшектерді слесарлық өңдеуді жүзеге асыру үшін алгоритмнің берілген нұсқаулығы бойынша әрекеттер тәсілдерін таңдау Жылуэлектр станцияларында, қазандықтарда бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу бойынша слесарлық жұмыстарды өткізу кезінде стандартты және қарапайым бір тұрпатты практикалық міндеттерді шешу дағдылары Негізгі және қосымша турбиналық жабдықты сынақтан өткізу және жөндеу бойынша білім және практикалық тәжірибе негізінде іс-әрекетті таңдау білігі Қолданылатын қару мен бугазтрубиналық механизмдерде жарамсыздықтарды анықтау және жою дағдылары	Бөлшектерге слесарлық өңдеу жұмысын жүргізу үшін жұмыс үдерісінің рәсімдері, негізгі және қарапайым құрал-жабдықтар Негізгі және көмекші жабдықтардың сипаттамасы, түйіндерге, бөлшектерге және механизмдерге жүктеме, жабдықтарды сынауға және нақтылығына тексеру, жөндеу, жинау, демонтаждау және монтаждау әдістерінің дағдылары Әр түрлі зақымдарды ескертудің алдын алу шаралары, турбоагрегаттардың кәдімгі жұмысының көрсеткіштері, реттеу, қорғау және турбиналық қондырғылардың буды бөлгіш жүйелері, материалдар сапасын анықтау әдістері Турбинаны жөндеу бойынша жұмыстарды тәртібі мен ұйымы, қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау ережелері

6-кесте

6. СБШ 4-деңгейіндегі «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу
слесарі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 3	Барлық санаттағы құбыр жолдар, арматура	Жүккөтергі механизмдері, газэлектрдәнекерлеуші, дефектоскопия құралдары, компьютерлер, бағдарламалық қамтамасыз ету, арнайы киім-кешек, жеке қорғау құралдары	3-1 М Барлық санаттағы құбыр жолдарының сызбалары мен кестелері бойынша төсемдер 3-2 М Электр станциялардың қолданыстағы цехтарында станциялық құбыр жолдарының және арматураның жиналмалы, қайта құру және монтаждық жұмыстар 3-3 М Оны пайдалануға беру және жөндеуден кейін негізгі және көмекші жабдықтардың жұмысына тексеру. Туындайтын ақауларды анықтау және оларды жою 4-1 М Такелаждық жабдықтар мен жарықтануды сынауды жүзеге асыру (түзету жағдайына жауапты жүргізеді) 4-2 М Механизмдер мен жабдықтарды жинау, әзірлеу және қондыру кезінде тік және көлденең ауыстыру бойынша такелаждық жұмыстарды орындау (жүккөтергіш машиналарды жөндеумен ауыстыру кезінде)	Электр станциялар жабдықтарын дайындау және іске асыру үдерісінде өзгерістерді білдіретін және жұмыс жағдайын өздігінен талдауды талап ететін практикалық міндеттердің әр түрлерін шешу Күрделіліктің жоғары деңгейімен қолданыстағы цехтарда жұмыстың ерекшеліктерді есепке алумен қызметтерді жүзеге асырудың технологиялық жолдарын таңдау Ағымдағы және қорытынды бақылау, электр станциялардағы қолданыстағы цехтарда жоғары күрделі жұмыстарды орындау кезінде қызметтерді бағалау және түзету Жұмыс жағдайын өздігінен талдауды және такелаждық жабдықтар жұмыстарын тексеруді, сынауды жүзеге асыру аясында оның айтылған өзгерістерді талап ететін практикалық міндеттердің әр түрін шешу	Техникалық сипаттамалар, негізгі және көмекші жабдықтардың кинематикалық және гидравликалық кестесі, жөнделген жабдықтардың нақтылығына және сынауға жөндеуді, жинауды, демонтаждауды және монтаждауды жүргізу әдістері Турбоагрегаттардың кәдімгі жұмысының негізгі техникалық көрсеткіштері, оның зақымдануының негізгі түрлері, басты бу құбырларының, май жүйелерінің, реттеу, қорғау жүйелерінің және буды бөлу турбиналық құбырларының кестелері, қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау ережелері Түйіндерге, бөлшектерге және механизмдерге қол жетімді жүктемелер, зақымдарды, таттанудан тозу және апаттарды алдын алу бойынша алдын алу шаралары, материал сапасын анықтау және орта параметрлеріне байланысты арматураның жарамдылығын анықтау әдістері Такелаждық құралдар мен жарықтандыруды, жүккөтергіш машиналар мен механизмдерді сынау және сақтау ережелері, турбиналарды жөндеу бойынша жұмыстар тәртібі және ұйымдастыру; көтергіштер, крандар қысымымен жұмыс істейтін ыдыстарды куәландыру мерзімдері

7-кесте

7. СБШ 3-деңгейіндегі «Газтурбиналық қондырғылар машинисті»
еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Газтурбиналық қондырғылардың жабдықтары, газтурбина қондырғылардың жылу кестелері	Аппараттар,басқару пульттары, қол тірек арматурасы, бақылау-өлшеу құралдары, арнайы-киім-кешек, жеке қорғау құралдары	1-1 М Газтурбиналық қондырғылар жабдықтарының жылу кестелеріне қосылу және жабдықтарды қосу, тоқтату, сынау бойынша операцияларды орындау 1-2 М Газтурбиналық қондырғылар жабдықтары жұмысының режимін жүргізу 1-3 М Бақылау-өлшеу құралдары көрсеткіштеріне, автоматты реттегіш және белгі беруге бақылау	Стандартты және қарапайым біртұрпатты практикалық міндеттерді шешу, газтурбиналық қондырғыларға қызмет көрсету үдерісін қамтамасыз ету кезінде алгоритмдерді пайдалану. Негізгі және көмекші турбиналық жабдықтарға қызмет көрсетуге бақылауды жүзеге асыру кезінде стандартты алгоритмдерді жүзеге асыру. Әр түрлі рәсімдер ауқымынан іс-әрекетті таңдау және бугазтурбиналық жабдықты жөндеу бойынша іс-әрекет жасау тәсілдерін, қажетті құралдар мен аспаптарды таңдауға негізделген практикалық шеберлік шектеулі жиынын қолдану білігі	Жылу кестелері, бақылау-өлшеу құралдары жұмысының принциптері мен ережелері, бақылау және басқару құралдары; қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау ережелері. Бақылау-өлшеу құралдары жұмысының принципі және ережелері. Құрылғыларды, компрессорлардың, газ турбиналарының, генераторлардың және көмекші жабдықтардың техникалық сипаттамаларын білу, газ динамикасы, жылу техникасы және электр техникасы; қауіпсіздік техникасы және еңбекті қорғау

8-кесте

8. СБШ 4-деңгейіндегі «Газтурбиналық қондырғылар машинисті»
еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 2	Газтурбиналық қондырғылардың жабдықтары, техникалық құжаттамалардың журналдары	Апаттарды жою жоспары, слесарлық құралдарың жиынтығы, арнайы киім-кешек, жеке қорғау құралдары	2-1 М Апаттық жағдайды жөндеуге, жабдықтарды жөндеуге қатысу 2-2 М Жедел құжаттамаларды жүргізу	Тиімді қызмет көрсету үдерісін қамтамасыз ету, газтурбиналық қондырғылар жұмысы режимін жүргізу үшін әртүрлі практикалық міндеттерді шешу. Негізгі және көмекші турбиналық жабдықтардың қызмет етуіне бақылауды жүзеге асыруды ұйымдастыру және стандартты операцияларды жүзеге асыру Техникалық құжаттамаларды жүргізу кезінде стандартты бір тұрпатты алгоримдерді жүзеге асыру	Газтурбиналық қондырғыларды бақылау және автоматтандырудың принципиалды кестелері, генератор мен газ турбиналар қондырғыларының өзіндік қажеттіліктерінің электр кестелері; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау ережелері Бақылау-өлшеу құралдары жұмыстарының принциптері; құрылғы, компрессорлардың, газ турбиналардың генераторлардың және көмекші жабдықтардың техникалық сипаттамалары Жабдықтар жұмысының техника-экономикалық көрсеткіштері, газдинамикасы, жылу техникасы және электр техникасы негіздері

9-кесте

9. СБШ 3-деңгейіндегі «Турбиналық бөлімшенің аға машинисті»
еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Турбиналық қондырғы, бу турбиналары, бу-газдық қондырғылар	Басқару қалқаны, пульттар, бақылау-өлшеуіш құралдар, құрал-жабдық, қол ілмек арматурасы, арнаулы жұмыс киімі, жеке қорғау құралдары	1-1 М Жабдықтың қосылуын, тоқтатылуын, сыналуын, престеуін жүргізу 1-2 М Диспечерлік кестенің өзгерілуі кезінде агрегаттар арасында электрлік және жылулық күш түсуін бөлу 1-3 М Турбиналық жабдығы жылулық схемасында ауыстырулар	Турбиналық бөлімше жұмысын қамтамасыз ету кезінде стандарттық, бір келкі тәжірибелік міндеттерді шешу Алынған нәтижелер мен жұмыс жағдайлары есебімен жылулық күш жабдығында жұмыс орындарын дайындау кезінде қызметті түзету Қолданылатын нақты технологиялар мен жұмыс жағдайлар шеңберінде білім және тәжірибелік негізінде белгілі тәжірибеден әрекеттер тәсілдерін таңдау	Барлық турбиналық жабдықтар құрылысы, техникалық сипаттары; қауіпсіздік техникасы және еңбекті қорғау ережелері Турбиналық жабдықтар жұмысының техникалық-экономикалық көрсеткіштері Жылу техникасы, электротехника, механика және су дайындығы негіздері,; қауіпсіздік техникасы және еңбекті қорғау ережелері

10-кесте

10. СБШ 4-деңгейіндегі «Турбиналық бөлімшенің аға машинисті»
еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 2	Турбоагрегаттар, бу турбиналары, бу-газдық қондырғылар	Басқару қалқаны, пульттар, бақылау-өлшеуіш құралдар, құрал-жабдық, қол запорлық арматурасы, арнаулы жұмыс киімі, жеке қорғау құралдары	2-1 М Жұмыс орындарын дайындау және қосымша жылу күштік жабдықта жұмысқа рұқсат беру 2-2 М Қайтара рұқсат жүргізу және цех ауысымы бастығы рұқсатымен турбоагрегаттарда жұмыс істеу үшін жұмыс орындарын дайындау	Нақты жұмыс жағдайында әр түрлі және куатты турбиналық агрегаттардың жұмыс істеуі диспетчерлік кестесін өзгерту бойынша әрекет жүргізу технологиялық жолдарын таңдау Қолданылатын нақты технологиялар мен жұмыс жағдайлар шеңберінде білім және тәжірибелік негізінде белгілі тәжірибеден әрекеттер тәсілдерін таңдау	Жылу бақылау мен автоматика принципиалды схемалары; стандарттық нормативтік схемалар, турбинді жабдықтар жұмысының көрсеткіштері; қауіпсіздік техникасы және еңбекті қорғау ережелері Жылу схемалары және жылу қорғауы, жылу бақылау мен автоматика схемалары
Ф 3	Негізгі және қосымша сипаттағы турбиндық жабдық, қызметкерлер құрамы (жұмысшылар)	Басқару қалқаны, пульттар, апаттарды жою жоспары, құрал-саймандар жиынтығы, арнаулы жұмыс киімі, жеке қорғау құралдары құжаттар, арнаулы жұмыс киімі, жеке қорғау құралдары	3-1 М Турбиналық жабдықты жөндеуге шығару, апат жағдайларын жою 3-2 М Қол астындағы жұмысшылармен басшылық жүргізу	Жұмыс жағдайлары мен оның боларлық өзгерістерін өздігінше сараптауды талап ететін әр түрлі тәжірибелік міндеттерді шешу Алынған нәтижелер мен жұмыс жағдайлары есебімен қызметті түзету; турбиналық бөлімшенің тиімді жұмысын қамтамасыз етудің технологиялық жолдарын таңдау	Жылу техникасы, электротехника, механика және су дайындығы негіздері Турбиналық жабдықтар жұмысының техникалық-экономикалық көрсеткіштері,пайдалану қағидалары, қауіпсіздік техникасы және еңбекті қорғау ережелері

11-кесте

11. СБШ 4-деңгейіндегі «Жөндеу технигі» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Негізгі және көмекші қызмет көрсететін турбиналық жабдықтар, персонал	Техникалық қызмет көрсету бойынша жоспарлық құжаттама, нормативтік-техникалық құжаттар, анықтамалық материалдар, ұйымдардың ішкі құжаттары, бақылау-өлшек құралдары, компьютер, бағдарламалық қамтамасыз ету, арнайы киім–кешек, жеке қорғау құралдары	1-1 М Жабдықтарды жөндеудің барлық түрлерін және техникалық қызмет көрсетуді өткізуді ұйымдастыру 1-2 М Материалдармен, құралдармен, аспаптармен, қосалқы құралдармен өндірістік қызметті қамтамасыз ету	Білім қызметтерін жүзеге асырудың әдістемелік, технологиялық жолдарды таңдау, біліктілікті арттыру жүйелерін құрастыру Ағымдағы және қорытынды бақылау, өндірістік персоналдың басқаруы бойынша қызметті бағалау және түзету	Бақылау-өлшеу аппараттураларды өлшеу, бақылау техникасының кезектілігі және оны пайдалану ережелері, өндіріс ұйымдастыру экономикасының негіздері және басқару, еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тәртібі, өндірістік санитариялар, өрт қауіпсіздігі талаптары, Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілер және жұмыс тақырыбы бойынша анықтамалық материалы Есеп және есептіліктің қолайлы нысандары және есепті жүргізу тәртібі және есептілік құру; қолданыстағы стандарттар және әзірленетін техникалық құжаттарға техникалық шарттар, оны құрастыру тәртібі және ресімдеу ережелері; іс жүргізуді жүргізу негіздері

12-кесте

12. СБШ 5-деңгейіндегі «Жөндеу технигі» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 2	Негізгі және көмекші қызмет көрсететін турбиналық жабдықтар, персонал	Техникалық қызмет көрсету бойынша жоспарлық құжаттама, нормативтік-техникалық құжаттар, анықтамалық материалдар, ұйымдардың ішкі құжаттары, бақылау-өлшек құралдары, компьютер, бағдарламалық қамтамасыз ету, арнайы киім –кешек, жеке қорғау құралдары	2-1 М Жабдықтарды техникалық қызмет көрсету және жөндеу бойынша орындалатын жұмыс сапасын бақылау, жабдықтардың тұру уақытын қысқарту, еңбекті төмендету және жөндеу жұмыстары құнын төмендету, жұмыс сапасын жоғарлату бойынша іс-шараларды жүзеге асыру 2-2 М Жұмыстарды жүргізудің прогрессивтік әдістерін енгізу, жұмысты өндіруді ұйымдастыру, технологиясын жетілдіру	Технологиялық процестің әртүрлі сатыларында өзінің және қарамағындағы қызметкерлердің іс-әрекетін ағымдағы және қорытынды жоспарлау, ұйымдастыру және бақылау, бағалау және түзету Кәсіби қызметпен байланысты міндеттерді шешудің әртүрлі нұсқаларын жетілдіру және ұсыну	Бақылау-өлшеу аппараттураларды өлшеу, бақылау техникасының кезектілігі және оны пайдалану ережелері, өндіріс ұйымдастыру экономикасының негіздері және басқару, еңбек заңнамасы, ішкі еңбек тәртібі, өндірістік санитариялар, өрт қауіпсіздігі талаптары, Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілер және жұмыс тақырыбы бойынша анықтамалық материалы Есеп және есептіліктің қолайлы нысандары және есепті жүргізу тәртібі және есептілік құру; қолданыстағы стандарттар және әзірленетін техникалық құжаттарға техникалық шарттар, оны құрастыру тәртібі және ресімдеу ережелері; іс жүргізуді жүргізу негіздері
Ф 3	Персонал (жұмысшы)	Көзбен бақылау, тіркеу журналдары, лауазымдық үлгілі нұсқаулықтар, техникалық регламенттер, оқыту бағдарламалары, компьютер, бағдарламалық қамтамасыз ету, арнайы киім-кешек, жеке қорғау құралдары	3-1 М Жұмысшылардың еңбек және өндірістік тәртіпті, ішкі еңбек тәртібінің ережелерін, технологиялық нұсқаулықтар және еңбекті қорғау мен өрт қауіпсіздігі бойынша нұсқаулықты сақтауын бақылау 3-2 М Белгіленген тәртіпке және мерзімдерге сәйкес еңбек қауіпсіздігі бойынша бағынысты жұмысшылар нұсқаулықтарын өткізу, жұмысшы мен бригадалардың біліктілігін және кәсіби шеберлігін жоғарлату бойынша жұмыстарды ұйымдастыру, екі және аралас кәсіпті оқыту бойынша жұмыстарды ұйымдастыру	Турбиналық жабдықтарға қызмет көрсету және жөндеу саласында теориялық және практикалық білімдерді қолданумен кәсіби проблемаларды шешудің балама нұсқасын өздігінен әзірлеу білігі мен дағдылары	Ақауларды анықтау және жабдықтарды қарау әдістері, параметрлерді өлшек, жабдық жұмысы режимінің сипаттамалары мен деректері әдістері мен құралдары, техникалық есептерді, техникалық құралдары орындау, ақпаратты алу, беру және өңдеу, есептік техникасын пайдалану ережелері; жаңа техникасы мен прогрессиватік технологияларды енгізудің экономикалық тиімділігін есептеу
Ф 4	Пайдалану-техникалық құжаттама, есептік құжаттама, техникалық журналдар, техникалық регламенттер	Қол еңбегі, компьютер, алқаптық зерттеулер, бақылау, аналитикалық есептер, бағдарламалық қамтамасыз ету, жазбаша керек-жарақтар, оргтехника, арнайы киім-кешек	4-1 М Техникалық құжататмаларды жүргізу, өзгерістерді қазіргі енгізу. Бекітілген нысандар бойынша есептік құжаттамаларды дайындауға қатысу 4-2 М Өндіріс резервтерін анықтау, еңбектің жағымсыз жағдайын құру бойынша іс-шараларды әзірлеу, өндіріс мәдениет жоғарлату, жұмыс уақытын ұтымды пайдалану бойынша жұмыстарды жүзеге асыруға қатысу	Ағымдағы және қорытынды бақылау, өзінің және қарамағындыларды бағалау және түзету	Жөндейтін жұмыстарды орындау, арнайы және анықтамалық әдебиетте, жұмыс бағдарламаларында және нұсқаулықтарда қолданылатын терминологияларды орындаудың негізгі әдістері, өндіріс технологиялар негіздері, техникалық сипаттамалары, конструкциялық ерекшеліктер, пайдалану жабдықтарын пайдалану ережелері және жұмыс принциптері

13-кесте

13. СБШ 5-деңгейіндегі «Жөндеу инженері» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 3	Жабдықтарды және басқа да өндірістік объектілерді жөндеудің перспективті, ағымдағы жоспарлары, дамыту бағдарламалары, кәсіпорынды дамыту стратегиясы (өндірістік тарауы), есептік құжаттама, тізімнен алып тастау, қабылдау, беру актілері	Бақылау, анықтамалық әдебиет, нормативтік-реттелген әдебиеті, тіркеу журналы, бақылау-өлшеу аппаратурасы және аспаптар, аналитикалық есептер, компьютер, бағдарламалық қамтамасыз ету, арнайы киім-кешек	1-1 М Жабдықтардың техникалық жағдайын, жөндеу жұмыстары сапасын, жабдықтарын қабылдауды тексеруге қатысу, қажетті жағдайда оны тізімнен шығаруға, басқа кәсіпорындарды беруге құжаттарды ресімдейді 1-2 М Жабдықтарды жөндеудің әр түрінің жсопарын (кестелерді), кәсіпорындардың негізгі қорларын әзірлеуді, оларды пайдалану және қызмет көрсетуді пайдалану бойынша шаралар, бекітілген жоспарларды (кестелерді) орындауды бақылауды жүзеге асыру	Шешімдердің көптеген тәсілдерін білдіретін практикалық міндеттерді шешу және ұйым мақсатына байланысты оларды таңдау	Қазақстан Республикасының заңнамалық, басқа да нормативтік-құқықтық актілері; техникалық қызмет көрсету және жабдықтарды жөндеу бойынша әдістемелік және нормативтік-техникалық материалдар; еңбек заңнамасы, қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау ережелері
Ф 2	Жөндеу жұмыстары, шарт-келісім, актілер, сараптама, сынау актілері, пайдалану ережелері және жабдықты жөндеу	Қызмет көрсету жабдықтарының алдын алу, ағымдағы, апаттық жөндеу жоспарлары, тестілеу есептері, компьютер, бағдарламалық қамтамасыз ету, оргтехника, арнайы киім-кешек	2-1 М Жөндеу жұмыстарын дайындауды ұйымдастыру, жабдықтарды жөндеу үшін қосалқы бөлшектерді тұтынуды анықтау, кооперация жағдайында кәсіпорынды қамтамасыз ету 2-2 М Ұтымды ұсыныстар мен өнертабыстар, жабдықтарды жетілдіру мәселелері бойынша қорытындыларды қалыптастыру, жабдықтар конструкциясын жетілдіру мәселелері, ұсынысарды енгізуді ұйымдастыруда практикалық көмек көрсету	Теориялық және практикалық білімдерді, нақты жағдайларды, техника-экономикалық есептерді қолданумен кәсіби проблемаларды шешудің әр түрлі, балама нұсқаларын өздігінен әзірлеу және беру білігі мен дағдылары	Техникалық сипаттамалар, конструкциялық ерекшеліктер, ұйым жабдықтары жұмысын тағайындау және режимдер; жөндеу жұұмыстарын және жабдықтарға техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру

14-кесте

14. СБШ 6-деңгейіндегі «Жөндеу инженері» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 3	Жабдықтарды пайдалану бойынша нұсқаулықтар, ғылыми-зерттеу сипатындағы баптар, техникалық регламенттер, есептік құжаттамалар	Техникалық құжаттама, бұқаралық ақпарат құралдары, ақпарат құралдары, компьютер, бағдарламалық қамтамасыз ету, бақылау, аналитикалық есептер, бақылау-өлшеу құралдары, аппаратура, лауазымдық нұсқаулықтар, қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау ережелері, анықтамалық әдебиет, әңгімелесу, арнайы киім -кешек	3-1 М Жоғары тозу себептерін талдау, апат және жабдықтардың тұруы, олардың себептерін зерттеуде қатысу, сондай-ақ, өндірістік жарақаттау себептері, оларды алдын алу бойынша шараларды әзірлеу 3-2 М Жабдықтарды жөндеу және пайдалану ұйымдастын алдыңғы тәжірибесін байыту, тарату	Басқа ұйымдар тәжірибесі жүйесінен теориялық және практикалық білімдерді қабылдаумен кәсіби пробемаларды шешу нұсқаларын өздігінен әзірлеу және беру білігі мен дағдылары	Жөндеу жұмыстары мен жабдықтарға техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру; техникалық сипатамалар, конструктивтік ерекшеліктер, ұйым жабдықтарын тағайындау және жұмыс режимі; жөндеу жұмыстарын жөндеу және технологиялардың алдыңғы жүйелері; еңбек заңнамасын басқару, еңбек және өндірісті ұйымдастыру, экономика негіздері.
Ф 4	Негізгі және көмекті жабдықтар, кәсіпорын бөлімшелер, ұйымдар, ведомстволар, жөндеуді өткізуге өтінімдер	Техникалық анықтамалық әдебиеттер, кәсіпорынның техникалық құжаттамасы, регламенттер, йым нұсқаулықтары, компьютер, бағдарламалық қамтамасыз ету, арнайы киім-кешек	4-1 М Жабдықтардың техникалық жағдаймен байланысты бос тұратындар ұзақтығы және себептерді талдауды жүзеге асыру 4-2 М Жөндеу жұмыстары мен жабдықтарға техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыу бойынша қорытындыларды қалыптастыру	Білімнің техника-технологиялық, ұйымдастыру саласына жататын әдістемелік, технологиялық сипаттағы пробелмаларды шешу, шешім тәсілдерін таңдау және алуан түрлілігі	Жоспарлық-алдын ала жөндеу және технологиялық жабдықтарды ұтымды пайдалану жүйелері; оның техникалық пайдалану ережелері; қаулылар, өкімдер, бұйрықтар, техникалық қызмет көрсету мен жабдықтарды жөндеу бойынша әдістемелік және нормативтік материалдар; техникалық сипаттамалар, конструктивтік ерекшеліктер, кәсіпорын жабдықтары жұмысының режимдері
Ф 5	Негізгі және қосымша жабдықтар, кәсіпорын бөлімшелер, ұйымдар, ведомстволар, жөндеуді өткізуге өтінімдер	Техникалық анықтамалық әдебиеттер, кәсіпорынның техникалық құжаттамасы, регламенттер, йым нұсқаулықтары, компьютер, бағдарламалық қамтамасыз ету, арнайы киім-кешек	5-1 М Жабдықтарды сынау және жөндеу жұмыстарын өткізуге қатысатын кәсіпорындар қызметінде бақылауды жүзеге асыру 5-2 М Пайдалану ережелерін сақтауға бақылауды, техникалық қызмет көрсетуді және жабдықтарды бақылау ережелерін жүзеге асыру; ақаулардың ведомстволарын құрудың белгілі мерзімдерін сақтау, жөндеуді өткізуге өтініштер	Қарамағындағы қызметкерлер мен кәсіпорын бөлімшелерінің ағымдағы және қорытынды бақылау, бағалау және қызметті түзету	Қаулылар, өкімдер, бұйрықтар, техникалық қызмет көрсету мен жабдықтарды жөндеу бойынша әдістемелік және нормативтік материалдар; жөндеу жұмыстарын жоспарлау әдістері
Ф 6	Жөндеу-пайдалану шығындары, қосалқы бөліктері қызметі мерзімдерінің нормативтері, ауыспалы және тез тозатын бөлшектер номенклатурасы, майлау материалдары шығындарының лимиттері, жабдықтарды техникалық пайдалану нұсқалары, техникалық құжаттамалар, жұмыстарды қауіпсіз жүргізу ережелері мен регламенттері	Нормативтік-құқытық актілер, үлгілі нұсқаулықтар және регламенттер, анықтамалық әдебиет, жабдықтарды қызмет көрсетуге техникалық төлқұжат, компьютер, бағдарламалық қамтамасыз ету	6-1 М Жабдықтарды алдын ала жөндеу бойынша нормативтік, регламенттік материалдарды әзірлеу 6-2 М Жабдықтарды техникалық пайдалану бойынша нұсқаулықтарды әзірлеуге қатысу, жөндеу жұмыстарын қауіпсіз жүргізу,қолданыстағы нормаларға, ережелерге сәйкес келу, жабдықтарға техникалық құжаттарды ресімдеу	Кәсіби қызметпен байланысты міндеттерді шешудің әртүрлі нұсқаларын жетілдіру және ұсыну	Жоспарлық-алдын алу жөндеу және технологиялық жабдықтарды ұтымды пайдалану жүйелері, жөндеу жұмыстары технологиясы мен жөндеудің алдыңғы жүйелері, жабдықтарды техникалық қызмет көрсету және жөндеу бойынша нормативтік материалдар; технологиялық жабдықтарды ұтымды пайдалану және жоспарлық-алдын алу жүйелері; жөндеуді жүргізуге сметаларды құру тәртібі, жабдықтарға өтінімдер, материалдар, қосалқы бөлшектер, құралдар

Ескертпе: М – мақсат.

«Турбиналық жабдықтарға техникалық
қызмет көрсету және жөндеу»
кәсіби стандартына
5-қосымша

Келісу парағы

Ұйым атауы	Келісу күні
Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Салалық кеңесі	29.11.2013 жыл
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі	2013 жылғы желтоқсан
«Ақтөбе жылу электро орталығы «ЖЭО» акционерлік қоғамы	2013 жылғы қараша
«Самұрық-Энерго» акционерлік қоғамы	2013 жылғы қараша
Болат Нұржанов атындағы «Екібастұз мемлекеттік аудандық электр станциясы 1-МАЭС» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	2013 жылғы қараша
«Алматы электр станциялары» акционерлік қоғамы	2013 жылғы қараша
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті	2013 жылғы қараша
«Теміржолэнерго» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	2013 жылғы желтоқсан

Осы КС ____________________________________________________ тіркелді.
Кәсіби стандарттардың реестріне № _________________________ тіркелді.
Хат (хаттама) № ___________ Күні __________________________

Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра энергетики РК от 09.12.2015 № 704 (вводится в действие с 01.01.2016).

      В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового Кодекса Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:
      1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт «Техническое обслуживание и ремонт турбинного оборудования».
      2. Департаменту электроэнергетики и угольной промышленности Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан (Есимханову С.К.) в установленном законодательством порядке обеспечить:
      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
      2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе «Әділет»;
      3) размещение настоящего приказа на Интернет-ресурсе Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан.
      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан Джаксалиева Б.М.
      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Исполняющий обязанности министра
      индустрии и новых технологий
      Республики Казахстан                       А. Рау

      «СОГЛАСОВАН»
      Министр труда и социальной
      защиты населения
      Республики Казахстан
      ____________ Т. Дуйсенова
      10 января 2014 год

Утвержден
приказом Исполняющего обязанности
Министра индустрии и новых
технологий Республики Казахстан
от 26 декабря 2013 г. № 443

Профессиональный стандарт
«Техническое обслуживание и ремонт турбинного оборудования»

1. Общие положения

      1. Профессиональный стандарт «Техническое обслуживание и ремонт турбинного оборудования» (далее – ПС) определяет в области профессиональной деятельности «Ремонт турбинного оборудования», требования к уровню квалификации, компетенции, содержанию, качеству и условиям труда и предназначен для:
      1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;
      2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;
      3) регламентации требований для оценки компетенции работников при аттестации и сертификации персонала.
      2. Основными пользователями ПС являются:
      1) выпускники организаций образования, работники;
      2) руководители организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;
      3) специалисты, разрабатывающие государственные образовательные программы;
      4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.
      3. На основе ПС разрабатываются квалификационные характеристики, должностные инструкции, типовые учебные программы, типовые учебные планы, корпоративные стандарты организаций.
      4. В настоящем ПС применяются следующие термины и определения:
      1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;
      2) квалификационный уровень – совокупность требований к компетенции работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности;
      3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;
      4) средства труда – средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;
      5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенции;
      6) трудовая функция – составная часть вида трудовой деятельности, представляющая собой интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес-процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения;
      7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенции для их выполнения;
      8) единица профессионального стандарта – структурный элемент ПС, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;
      9) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;
      10) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;
      11) должность – структурная единица работодателя, на которую возложен круг должностных полномочий и должностных обязанностей;
      12) задача – совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;
      13) отрасль – совокупность организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;
      14) отраслевая рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;
      15) национальная рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;
      16) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт ПС

      5. Паспорт ПС определяет следующее:
      1) вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности):
      Общий классификатор видов экономической деятельности (далее - ГК РК 03-2007) 33.14 Ремонт турбинного оборудования, требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенциям работников.
      2) основная цель вида экономической деятельности (области профессиональной): осуществление бесперебойного, экономически эффективного обеспечения процессов технического обслуживания и ремонта турбинного оборудования с целью выработки электроэнергии для дальнейшего технически возможного и экономически целесообразного использования в различных отраслях народного хозяйства и сферах жизнеобеспечения, а также безопасности жизни и здоровья людей, снижения вредного влияния электроэнергетики на окружающую среду.
      3) виды трудовой деятельности (профессии) по квалификационным уровням согласно приложению 1 к настоящему ПС.

3. Карточки видов трудовой деятельности (профессии)

Параграф 1 «Машинист паровых турбин»

      6. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
      1) квалификационный уровень по НРК – 2-4, по ОРК - 2-4;
      2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01 – 2005): 8162 «Машинист паровых турбин»;
      3) возможные наименования должностей: машинист паровых турбин;
      4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - осуществление субъектом эксплуатационного обслуживания паровых турбин и обеспечение их безаварийной и экономичной работы; ведение режима и работы паровых турбин в соответствии с заданным графиком нагрузки с центрального теплового щита управления; выявление и устранение неисправностей в работе основного и вспомогательного оборудования;
      5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 1 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы «машиниста паровых турбин» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 2 «Слесарь по ремонту парогазотурбинного оборудования»

      7. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
      1) квалификационный уровень по НРК – 2-4, по ОРК - 2-4;
      2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01–2005): 7233 «Слесарь по ремонту парогазотурбинного оборудования»;
      3) возможные наименования должностей: слесарь по ремонту парогазотурбинного оборудования;
      4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - выполнять задачи, связанные с реализацией основных функций: слесарная обработка деталей по различным классам точности с подгонкой и доводкой; разборка, ремонт, реконструкция, сборка, регулировка, испытания и наладка узлов, деталей и механизмов основного и вспомогательного оборудования: паровых и газовых турбин, паровых машин, компрессоров, насосов, подогревателей, маслоохладителей, трубопроводов, теплообменных аппаратов грузоподъемных машин (при совмещении с ремонтом грузоподъемных машин) и других механизмов с применением пневматического и электрифицированного инструмента, специальных приспособлений, оборудования и средств измерений; сборочные, реконструктивные, прокладочные и монтажные работы на станционных трубопроводах и арматуре в действующих цехах электростанций; выполнение такелажных работ по горизонтальному и вертикальному перемещению (при совмещении с работой стропальщика, управлении грузоподъемных машин с пола), сборке, разборке и установке узлов и механизмов оборудования;
      5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 2 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы «слесаря по ремонту парогазотурбинного оборудования» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 3 «Машинист газотурбинных установок»

      8. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
      1) квалификационный уровень по НРК – 3-4, по ОРК – 3-4;
      2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01 – 2005): 8161 «Машинист газотурбинных установок.»;
      3) возможные наименования должностей: машинист газотурбинных установок;
      4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - выполнять задачи, связанные с реализацией основных функций: эксплуатационное обслуживание газовых турбин и обеспечение их бесперебойной и экономичной работы; устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;
      5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 3 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы «машиниста газотурбинных установок» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 4 «Старший машинист турбинного отделения»

      9. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
      1) квалификационный уровень по НРК – 3-4, по ОРК - 3-4;
      2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01–2005): 8161 «Старший машинист турбинного отделения»;
      3) возможные наименования должностей: старший машинист турбинного отделения;
      4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - выполнять задачи, связанные с реализацией основных функций: обеспечение надежной и экономичной работы турбинного оборудования; подготовка рабочих мест и допуск к работам на оборудовании; выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;
      5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 4 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы «старшего машиниста турбинного отделения» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 5 «Техник по ремонту»

      10. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
      1) квалификационный уровень по НРК – 4-5, по ОРК - 4-5;
      2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01–2005): 3119 «Техник»;
      3) возможные наименования должностей: техник по ремонту;
      4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - выполнять задачи, связанные с реализацией основных функций: обеспечение надежной работы, осуществление технического обслуживания и ремонта электрооборудования, находящегося в его ведении; участие в разработке новых и совершенствовании действующих технологических процессов; руководство подчиненным ему персоналом на закрепленном участке работ; ведение технической документации;
      5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 5 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы «техника по ремонту» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 6 «Инженер по ремонту»

      11. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
      1) квалификационный уровень по НРК – 5-6, по ОРК - 5-6;
      2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01–2005): 2145 «Инженер по ремонту»;
      3) возможные наименования должностей: инженер по ремонту;
      4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - выполнять задачи, связанные с реализацией основных функций: внедрение систем комплексного регламентированного обслуживания, обеспечивающих своевременную наладку и ремонт оборудования, эффективную работу предприятия; прогрессивной технологии ремонта, высокоэффективных ремонтных приспособлений, механизации трудоемких процессов; разработка комплекса мероприятий, направленных на совершенствование организации обслуживания и ремонта оборудования, снижение трудоемкости и стоимости ремонтных работ, улучшение их качества, повышение эффективности использования основных фондов; участие в работе по планированию технического развития производства, капитального ремонта и модернизации основных фондов, составлении баланса производственных мощностей и их использования; участие в работе, связанной с разработкой и внедрением стандартов и технических условий по эксплуатации, содержанию оборудования; ведение учета и паспортизацию оборудования, зданий сооружений, других основных фондов предприятия, составление технической документации, установленной отчетности; разработка нормативных материалов по профилактическому ремонту оборудования.
      5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 6 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы «инженера по ремонту» приложения 2 к настоящему ПС.

4. Перечень единиц ПС

12. Перечень единиц ПС приведены в таблицах 1-6 приложения 3 к настоящему ПС и содержит шифр и наименование единицы ПС.

5. Описание единиц ПС

13. Описание единиц ПС приведено в приложении 4 к настоящему ПС.

6. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего ПС

14. Организациями в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов выдаются сертификаты на основе настоящего ПС.
15. Виды сертификатов, выдаваемые на основе настоящего ПС, определяются в соответствии с перечнем единиц ПС, освоение которых необходимо для получения сертификата, предусмотренным в приложении 3 настоящего ПС.

7. Разработчики, лист согласования, экспертиза и регистрация ПС

16. Разработчиком ПС является Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан.
17. Лист согласования ПС приведен в приложении 5 к настоящему ПС.

Приложение 1
к Профессиональному стандарту
«Техническое обслуживание и ремонт
турбинного оборудования»

Виды трудовой деятельности (профессии)
по квалификационным уровням

№ п/п	Наименование вида деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно ГК РК 01-2005	Квалификационный уровень ОРК	Разряд по ЕТКС
1	Регулирование, обслуживание паровых турбин	Машинист паровых турбин	Машинист паровых турбин	2-4	2-6
2	Ремонт парогазотурбинного оборудования	Слесарь по ремонту парогазотурбинного оборудования	Слесарь по ремонту парогазотурбинного оборудования	2-4	2-8
3	Регулирование, обслуживание газотурбинных установок	Машинист газотурбинных установок	Машинист газотурбинных установок	3-4	4-7
4	Управление, регулирование, обслуживание оборудования турбинного отделения	Старший машинист турбинного отделения	Старший машинист турбинного отделения	3-4	5-7
5	Организация эксплуатации, обслуживания и ремонта турбинного оборудования	Техник по ремонту	Техник	4-5	-
6	Разработка и управление процессами технического обслуживания и ремонта турбинного оборудования	Инженер по ремонту	Инженер по ремонту	5-6	-

Примечание: ЕТКС - Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих. 52 выпуск утвержденный приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан № 426-ө-м от 3 сентября 2013 г.

Приложение 2
к Профессиональному стандарту
«Техническое обслуживание и ремонт
турбинного оборудования»

Таблица 1

Возможные места работы по профессии. Требования к условиям
труда, образованию и опыту работы машиниста паровых турбин

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Воздействие опасных и вредных производственных факторов, возможность получения травм на производстве
Особые условия допуска к работе	В соответствии с законодательством Республики Казахстан. Возраст не младше 18 лет, медицинский осмотр; соответствующая выполняемой работе профессиональная подготовка, подтвержденная документом, предварительное обучение охране труда и технике безопасности
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего	Без требований к стажу работы
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта	Стаж работы не менее 1 года
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт	Стаж работы более 1 года

Таблица 2

     Возможные места работы по профессии. Требования к условиям
         труда, образованию и опыту работы слесаря по ремонту
                      парогазотурбинного оборудования

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Воздействие опасных и вредных производственных факторов, возможность получения травм на производстве
Особые условия допуска к работе	В соответствии с законодательством Республики Казахстан. Возраст не младше 18 лет, медицинский осмотр; соответствующая выполняемой работе профессиональная подготовка, подтвержденная документом, предварительное обучение охране труда и технике безопасности
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего	Без требований к стажу работы
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта	Стаж работы не менее 1 года
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт	Стаж работы более 1 года

Таблица 3

   Возможные места работы по профессии. Требования к условиям
    труда, образованию и опыту работы машиниста газотурбинных
                            установок

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Воздействие опасных и вредных производственных факторов, возможность получения травм на производстве
Особые условия допуска к работе	В соответствии с законодательством Республики Казахстан. Возраст не младше 18 лет, медицинский осмотр; соответствующая выполняемой работе профессиональная подготовка, подтвержденная документом, предварительное обучение охране труда и технике безопасности
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта	Стаж работы не менее 1 года
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт	Стаж работы более 1 года

Таблица 4

    Возможные места работы по профессии. Требования к условиям
        труда, образованию и опыту работы старшего машиниста
                        турбинного отделения

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Воздействие опасных и вредных производственных факторов, возможность получения травм на производстве
Особые условия допуска к работе	В соответствии с законодательством Республики Казахстан. Возраст не младше 18 лет, медицинский осмотр; соответствующая выполняемой работе профессиональная подготовка, подтвержденная документом, предварительное обучение охране труда и технике безопасности
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта	Стаж работы не менее 1 года
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт	Стаж работы более 1 года

Таблица 5

Возможные места работы по профессии. Требования к условиям
труда, образованию и опыту работы техника по ремонту

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Воздействие опасных и вредных производственных факторов, возможность получения травм на производстве
Особые условия допуска к работе	В соответствии с законодательством Республики Казахстан. Возраст не младше 18 лет, медицинский осмотр; соответствующая выполняемой работе профессиональная подготовка, подтвержденная документом, предварительное обучение охране труда и технике безопасности
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт	Стаж работы более 1 года
5	Техническое и профессиональное (специалист среднего звена), послесреднее образование, практический опыт, или высшее образование	Стаж работы по профессии более 3 лет, для высшего образования – без требований к стажу работы

Таблица 6

Возможные места работы по профессии. Требования к условиям
труда, образованию и опыту работы инженера по ремонту

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Отсутствуют
Особые условия допуска к работе	В соответствии с законодательством Республики Казахстан. Возраст не младше 18 лет, медицинский осмотр; соответствующая выполняемой работе профессиональная подготовка, подтвержденная документом, предварительное обучение охране труда и технике безопасности
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
5	Техническое и профессиональное (специалист среднего звена), послесреднее образование, практический опыт, или высшее образование	Стаж по профессии более 3 лет, высшее образования – без требований к стажу
6	Высшее образование, практический опыт	Стаж работы более 1 года

Приложение 3
к Профессиональному стандарту
«Техническое обслуживание и ремонт
турбинного оборудования»

Перечень единиц ПС

Таблица 1

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист паровых турбин»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Эксплуатационное обслуживание паровых турбин и обеспечение их безаварийной и экономичной работы
Ф 2	Ведение режима и работы паровых турбин в соответствии с заданным графиком нагрузки с центрального теплового щита управления
Ф 3	Выявление и устранение неисправностей в работе основного и вспомогательного оборудования

Таблица 2

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Слесарь по ремонту парогазотурбинного оборудования»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Слесарная обработка деталей по различным классам точности с подгонкой и доводкой
Ф 2	Разборка, ремонт, реконструкция, сборка, регулировка, испытания и наладка узлов, деталей и механизмов основного и вспомогательного оборудования: паровых и газовых турбин, паровых машин, компрессоров, насосов, подогревателей, маслоохладителей, трубопроводов, теплообменных аппаратов грузоподъемных машин (при совмещении с ремонтом грузоподъемных машин) и других механизмов с применением пневматического и электрифицированного инструмента, специальных приспособлений, оборудования и средств измерений
Ф 3	Сборочные, реконструктивные, прокладочные и монтажные работы на станционных трубопроводах и арматуре в действующих цехах электростанций;
Ф 4	Выполнение такелажных работ по горизонтальному и вертикальному перемещению (при совмещении с работой стропальщика, управлении грузоподъемных машин с пола), сборке, разборке и установке узлов и механизмов оборудования

Таблица 3

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист газотурбинных установок»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Эксплуатационное обслуживание газовых турбин и обеспечение их бесперебойной и экономичной работы
Ф 2	Устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования

Таблица 4

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Старший машинист турбинного отделения»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Обеспечение надежной и экономичной работы турбинного оборудования
Ф 2	Подготовка рабочих мест и допуск к работам на оборудовании
Ф 3	Выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования

Таблица 5

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Техник по ремонту»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Обеспечение надежной работы, осуществление технического обслуживания и ремонта электрооборудования, находящегося в его ведении
Ф 2	Участие в разработке новых и совершенствовании действующих технологических процессов
Ф 3	Руководство подчиненным ему персоналом на закрепленном участке работ;
Ф 4	Ведение технической документации

Таблица 6

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Инженер по ремонту»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Внедрение систем комплексного регламентированного обслуживания, обеспечивающих своевременную наладку и ремонт оборудования, эффективную работу предприятия; прогрессивной технологии ремонта, высокоэффективных ремонтных приспособлений, механизации трудоемких процессов
Ф 2	Разработка комплекса мероприятий, направленных на совершенствование организации обслуживания и ремонта оборудования, снижение трудоемкости и стоимости ремонтных работ, улучшение их качества, повышение эффективности использования основных фондов
Ф 3	Участие в работе по планированию технического развития производства, капитального ремонта и модернизации основных фондов, составлении баланса производственных мощностей и их использования
Ф 4	Участие в работе, связанной с разработкой и внедрением стандартов и технических условий по эксплуатации, содержанию оборудования
Ф 5	Ведение учета и паспортизацию оборудования, зданий сооружений, других основных фондов предприятия, составление технической документации, установленной отчетности
Ф 6	Разработка нормативных материалов по профилактическому ремонту оборудования

Примечание: Ф – функция.

Приложение 4
к Профессиональному стандарту
«Техническое обслуживание и ремонт
турбинного оборудования»

Описание единиц ПС

Таблица 1

1. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист паровых турбин» 2-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Оборудование паровых турбин различной мощности и типов	Аппараты, пульты управления, ручная запорная арматура, контрольно-измерительные приборы, спецодежда, средства индивидуальной защиты	З 1-1 Выполнение операций по пуску, останову, опрессовке, опробованию оборудования З 1-2 Ведение текущего режима работы турбин З 1-3 Переключения в тепловых схемах турбин; поддержание основных параметров в соответствии с режимными картами	Навыки решения стандартных, практических задач на обслуживаемом технологическом оборудовании и установках различной мощности Умения и навыки управления, регулирования паровых турбин различной мощности, тепловых щитов управления по заданному инструкциями алгоритму. Навыки выполнения несложных практических заданий в простых производственных ситуациях по выявлению и устранению причин неисправностей	Знания принципов работы паровых турбин, средств измерений, правил пожаробезопасности, техники безопасности и охраны труда Знания схем теплового контроля и автоматики, показателей качества и отклонений пара, воды, турбинного масла, конденсата, технико-экономических показателей работы турбины. Знания устройства, технических характеристик турбин, турбогенератора, основ теплотехники, механики, электротехники, водоподготовки

Таблица 2

2. Вид трудовой деятельности (профессии)
««Машинист паровых турбин» 3-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 2	Паровые турбины различной мощности и типов	Аппараты, пульты управления, ручная запорная арматура, контрольно-измерительные приборы, спецодежда, средства индивидуальной защиты	З 2-1 Осуществление работы и контроля режима паровых турбин в соответствии с заданным графиком нагрузки с центрального теплового щита управления З 2-2 Контроль показаний средств измерений, работы автоматических регуляторов и сигнализации	Навыки решения стандартных, практических задач при обеспечении функционирования паровых турбин; теплового щита управления. Умения выбора способов действий из известных на основе знаний и практического опыта в рамках используемых конкретных технологий, материалов и конкретной ситуации. Навыки коррекции действий в соответствии с выявленными причинами неисправностей.	Знания тепловых схем, процесса производства энергии, принципов работы паровых турбин, средств измерений, тепловых защит и сигнализации, правил техники безопасности и охраны труда, пожаробезопасности Знания устройства, технических характеристик турбины, турбогенератора, вспомогательного турбинного оборудования, основ теплотехники, механики, электротехники; водоподготовки. Знания нормативных показателей качества воды, пара, отклонений параметров котлоагрегатов, продуктов сгорания, технико-экономических показателей работы котлоагрегатов

Таблица 3

3. Вид трудовой деятельности (профессии)
««Машинист паровых турбин» 4-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 3	Оборудование паровых турбин различной мощности и типов, журналы технической документации	Набор слесарного инструмента, план ликвидации аварий, спецодежда, средства индивидуальной защиты, ручной труд, письменные принадлежности, оргтехника, компьютер	З. 3-1 Участие в текущем ремонте турбинного оборудования З. 3-2 Выявлять и устранять неисправности в работе основного и вспомогательного оборудования, ликвидировать аварийные ситуации З. 3-3 Вести оперативную документацию	Навыки решения различных типов практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации, ее изменений при обеспечении функционирования паровых турбин; теплового щита управления Умения выбора технологических путей осуществления деятельности на основе знаний и практического опыта при ведении режима работы турбин, этапе технологического, эксплуатационного процесса. Навыки подготовки и осуществления текущего и итогового контроля, оценки, коррекции действий в соответствии с выявленными причинами неисправностей	Знания тепловых схем, процесса производства энергии, тепловой защиты, сигнализации, схем теплового контроля и автоматики, показателей качества и отклонений пара, воды, турбинного масла, конденсата, правил техники безопасности и охраны труда, пожаробезопасности; Знания устройства, технических характеристик турбины, турбогенератора, вспомогательного турбинного оборудования, основ теплотехники, механики, электротехники; водоподготовки Знания принципов действия, эксплуатации турбинного оборудования; отклонений параметров котлоагрегатов, свойств топлива, продуктов сгорания, технико-экономических показателей работы котлоагрегатов

Таблица 4

           4. Вид трудовой деятельности (профессии)
     «Слесаря по ремонту парогазотурбинного оборудования»
                       2-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Детали парогазотурбинного основного и вспомогательного оборудования	Пневмоэллектро-инструмент, слесарный инструмент, мерительный инструмент, спецодежда, средства индивидуальной защиты, смывочные растворы, пасты, обтирочный материал	З 1-1 Слесарная обработка деталей по квалитетам (классам точности) с подгонкой и доводкой З 1-2 Изготовление различных установочных и разметочных шаблонов	Навыки выбора способа действий по заданному инструкциями алгоритму для осуществления слесарной обработки деталей по квалитетам (классам точности) с подгонкой и доводкой Применение основных практических и познавательных навыков в сфере изготовления подготовки эксплуатации и ремонта турбинного оборудования Умения решения стандартных, практических задач в условиях осуществления подготовки и ремонта турбинного оборудования	Знания основных и простых инструментов, оборудования, процедуры процессов работы для осуществления слесарной обработки деталей по квалитетам (классам точности) с подгонкой и доводкой Знания, полученные в процессе профессиональной подготовки по ремонту, регулировке, испытаниям узлов и механизмов основного и вспомогательного оборудования Знания устройства парогазотурбинного оборудования, грузоподъемных машин и механизмов, назначения и взаимодействия узлов и механизмов, правил техники безопасности и охраны труда

Таблица 5

           5. Вид трудовой деятельности (профессии)
      «Слесаря по ремонту парогазотурбинного оборудования»
                       3-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 2	Узлы, механизмы основного и вспомогательного оборудования, грузоподъемных машин, механизмов, насосы, вращающиеся механизмы, компенсаторы различной мощности, теплообменники, фильтры, регуляторы различных систем, трубопроводов, предохранительной и регулирующей арматуры	Пневматический, электрифицированный инструмент, специальные приспособления, оборудование, набор измерительных приборов и приспособлений для проведения регулировки и испытаний аппаратов и механизмов, спецодежда, средства индивидуальной защиты	З 2-1 Осуществление разборки, ремонта, сбора, регулировки, испытания узлов и механизмов основного и вспомогательного оборудования, грузоподъемных машин и механизмов (при совмещении с ремонтом грузоподъемных машин) З 2-2 Осуществление гидравлических испытаний оборудования, замеры при ремонтах насосов, вращающихся механизмов, компенсаторов различной мощности, теплообменников, фильтров	Умения выбора способа действий по заданному инструкциями алгоритму для осуществления слесарной обработки деталей по квалитетам (классам точности) с подгонкой и доводкой Навыки решения стандартных, практических задач при проведении слесарных работ по ремонту парогазотурбинного оборудования на теплоэлектростанциях, котельных. Умения выбора способов действий из известных на основе знаний и практического опыта по ремонту и организации испытаний основного и вспомогательного турбинного оборудования. Навыки выявления и устранения неисправностей в применяемых орудиях и механизмах парогазотурбинного оборудования	Знания основных и простых инструментов, оборудования, процедуры процессов работы для осуществления слесарной обработки деталей Знания характеристики, схем основного и вспомогательного оборудования, методов ремонта, сборки, демонтажа и монтажа, проверки на точность и испытания оборудования, допустимых нагрузок на узлы, детали и механизмы Знания мер предупреждения различных повреждений, показателей нормальной работы турбоагрегата, схем паропроводов, маслосистемы, систем регулирования, защиты и парораспределения турбинной установки, методы определения качества материалов Знания порядка, процедуры и организации работ по ремонту турбин, правил техники безопасности и охраны труда

Таблица 6

              6. Вид трудовой деятельности (профессии)
      «Слесаря по ремонту парогазотурбинного оборудования»
                         4-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 3	Трубопроводы всех категорий, арматура	Грузоподъемный механизм, газоэлектросварщик, приборы дефектоскопии, компьютер, программное обеспечение спецодежда, средства индивидуальной защиты	З 3-1 Прокладка по чертежам и схемам трубопроводов всех категорий. З 3-2 Сборочные, реконструктивные и монтажные работы на станционных трубопроводах и арматуре в действующих цехах электростанций З 3-3 Проверка в работе основного и вспомогательного оборудования после ремонта и сдача его в эксплуатацию Выявление дефектов и их устранение. З 4-1 Осуществление испытаний такелажного оборудования и оснастки (проводит ответственный за исправное состояние) З 4-2 Выполнение такелажных работ по горизонтальному и вертикальному перемещению (при совмещении с ремонтом грузоподъемных машин) при сборке, разборке и установке узлов, и механизмов оборудования	Навыки решения различных типов практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений в процессе подготовки и ремонта оборудования электростанций Умения выбора технологических путей осуществления деятельности с учетом особенностей работы в действующих цехах, с повышенным уровнем сложности Умения подготовки и проведения текущего и итогового контроля, оценки и коррекции деятельности при выполнении работ повышенной сложности, в действующих цехах электростанций Навыки при решении различных типов практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений в рамках осуществления испытания, проверки работы такелажного оборудования	Знания технических характеристик, кинематических и гидравлических схем ремонтируемого основного и вспомогательного оборудования, методов ремонта, сборки, демонтажа и монтажа, проверки на точность и испытаний отремонтированного оборудования Знания основных технических показателей работы турбоагрегата, видов основных его повреждений, схем главных паропроводов, маслосистемы, систем регулирования, защиты и парораспределения турбинной установки, правил техники безопасности и охраны труда Знания допустимых нагрузок на узлы, детали и механизмы, профилактических мер по предупреждению повреждений, коррозионного износа и аварий, методов определения качества материалов и пригодности арматуры в зависимости от параметров среды Знания правил испытания и хранения такелажных приспособлений и оснастки, грузоподъемных машин и механизмов, порядка и организации работ по ремонту турбин; сроков освидетельствования сосудов, работающих под давлением, подъемников, кранов

Таблица 7

7. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист газотурбинных установок» 3-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Оборудование газотурбинных установок, тепловые схемы газотурбинных установок,	Аппараты, пульты управления, ручная запорная арматура, контрольно-измерительные приборы, спецодежда, средства индивидуальной защиты	З 1-1 Выполнение операций по пуску, останову, опробованию оборудования и переключениям в тепловых схемах оборудования газотурбинных установок З 1-2 Ведение режима работы оборудования газотурбинных установок З 1-3 Наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, работой автоматических регуляторов и сигнализации	Навыки решения стандартных, практических задач, использование алгоритмов при обеспечении процесса обслуживания газотурбинных установок. Умения осуществления стандартных алгоритмов при осуществлении наблюдения за функционированием основного и вспомогательного турбинного оборудования. Умения выбирать из диапазона различных процедур и использовать ограниченный набор практических умений, основанных на выборе необходимых средств, инструментов, способов деятельности по ремонту парогазотурбинного оборудования	Знания тепловых схем, правил работы контрольно-измерительных приборов, приборов управления; правил техники безопасности, охраны труда. Знания принципов и правил работы контрольно-измерительных приборов. Знания устройства, технических характеристик компрессоров, газовых турбин, генераторов и вспомогательного оборудования, основ газодинамики, теплотехники и электротехники; правил техники безопасности и охраны труда

Таблица 8

8. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист газотурбинных установок» 4-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 2	Оборудование газотурбинных установок, журналы технической документации	План ликвидации аварий, набор слесарного инструмента, спецодежда, средства индивидуальной защиты	З 2-1 Участие в ликвидации аварийных положений З 2-2 Ведение оперативной документации, ремонте оборудования	Навыки решения различных практических задач для обеспечения эффективного процесса обслуживания, ведения режима работ газотурбинных установок. Умения организации и проведения стандартных операций при осуществлении наблюдения за функционированием основного и вспомогательного турбинного оборудования Навыки осуществления стандартных процедур и выполнения требований при ведении технической документации	Знания принципиальных схем контроля и автоматики газотурбинных установок, электрически схем генератора и собственных нужд газотурбинных установок; правил техники безопасности и охраны труда Знания принципов работы контрольно-измерительных приборов; устройства, технических характеристик компрессоров, газовых турбин, генераторов и вспомогательного оборудования Знания технико-экономических показателей работы оборудования, основ газодинамики, теплотехники и электротехники

Таблица 9

9. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Старший машинист турбинного отделения» 3-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Турбинное оборудование, паровые турбины, парогазовые установки	Щит управления, пульты, контрольно-измерительные приборы, инвентарь, ручная запорная арматура, спецодежда, средства индивидуальной защиты	З 1-1 Осуществление пуска, остановки, опробования, опрессовки оборудования З 1-2 Распределение электрической и тепловой нагрузки между агрегатами при изменении диспетчерского графика З 1-3 Переключения в тепловых схемах турбинного оборудования	Навыки решения стандартных, практических задач при обеспечении, организации работы турбинного отделения Умения по коррекции деятельности с учетом полученных результатов и рабочей ситуации при выполнении подготовки рабочих мест на вспомогательном теплосиловом оборудовании Навыки выбора способов действий, ремонта из известных на основе знаний и практического опыта в рамках используемых конкретных технологий и рабочей ситуации	Знания устройства, технических характеристик всего турбинного оборудования; правил техники безопасности и охраны труда Знания технико-экономических показателей работы турбинного оборудования Знания теплотехники, электротехники, механики и водоподготовки; правил техники безопасности и охраны труда

Таблица 10

10. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Старший машинист турбинного отделения» 4-го уровня ОРК

Шифр

Предметы труда

Средства труда

Задачи

Умения и навыки

Знания

Ф 2

Турбоагрегаты, паровые турбины, парогазовые установки

Щит управления, пульты, документы, хозинвентарь, спецодежда, средства индивидуальной защиты

З 2-1 Выполнение подготовки рабочих мест и допуск к работам на вспомогательном теплосиловом оборудовании
З 2-2 Осуществление вторичного допуска и подготовки рабочих мест для производства работ в турбоагрегатах с разрешения начальника смены цеха

Навыки выбора технологических путей осуществления деятельности по изменению диспетчерского графика функционирования турбинных агрегатов различного типа и мощности в конкретной рабочей ситуации
Умения при выборе способов действий из известных на основе знаний и практического опыта в рамках используемых конкретных технологий и рабочей ситуации управления турбинным оборудованием

Знания схем теплового контроля и автоматики; стандартных, нормативных схем, показателей работы турбинного оборудования; правил техники безопасности и охраны труда
Знания тепловых схем, тепловой защиты, схем теплового контроля и автоматики

Ф 3

Турбинное оборудование основного и вспомогательного характера, персонал (рабочие)

Щит управления, пульты, план ликвидации аварий, набор инструментов, спецодежда, средства индивидуальной защиты, Документы, спецодежда, средства индивидуальной защиты

З 3-1 Вывод турбинного оборудования в ремонт, ликвидация аварийных ситуаций
З 3-2 Осуществление руководства подчиненными рабочими

Навыки решения различных типов практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации, неисправностей, предсказуемых изменений

Умения по корректировке деятельности с учетом полученных результатов и рабочей ситуации; умения выбрать технологические пути обеспечения эффективной деятельности турбинного отделения

Знания теплотехники, электротехники, механики и водоподготовки
Знания технико-экономических показателей работы турбинного оборудования, правил эксплуатации, техники безопасности, нормирования и охраны труда

Таблица 11

11. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Техник по ремонту» 4-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Основное и вспомогательное обслуживаемое турбинное оборудование, персонал	Плановая документация по техническому обслуживанию, нормативно-технические документы, справочные материалы, внутренние документы организации, контрольно-измерительные приборы, компьютер, программное обеспечение, спецодежда, средства индивидуальной защиты	З 1-1 Организация проведения технического обслуживания и всех видов ремонта оборудования З 1-2 Обеспечение производственной деятельности материалами, приспособлениями, приборами, инструментами, запасными частями	Умения выбора методологических, технологических путей осуществления образовательной деятельности, формирования системы повышения квалификации Навыки проведения текущего и итогового контроля, оценки и коррекции деятельности производственного персоналом	Знания последовательности и техники проведения измерений, наблюдений и экспериментов, контрольно-измерительной аппаратуры, основ экономики, организации производства, труда и управления, трудового законодательства, правил внутреннего трудового распорядка, производственной санитарии, требований пожарной безопасности, законодательных, нормативно-правовых актов Республики Казахстан Знания форм и порядка ведения, составления учета и отчетности, действующих стандартов и технических условий на разрабатываемую техническую документацию, основ ведения делопроизводства

Таблица 12

12. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Техник по ремонту» 5-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 2	Основное и вспомогательное обслуживаемое турбинное оборудование, персонал	Плановая документация по техническому обслуживанию, нормативно-технические документы, справочные материалы, внутренние документы организации, контрольно-измерительные приборы, компьютер, программное обеспечение, спецодежда, средства индивидуальной защиты	З 2-1 Контроль качества выполняемых работ по техническому обслуживанию и ремонту оборудования, осуществление мероприятий по сокращению времени простоев оборудования, снижению трудоемкости и стоимости ремонтных работ, повышению качества работ З 2-2 Внедрение прогрессивных методов ведения работ, совершенствование организации, технологии производства работ	Навыки текущего и итогового планирования, организации и контроля, оценки и коррекции деятельности себя и подчиненных на различных этапах технологического процесса Демонстрирует умения и навыки разрабатывать и выдвигать различные варианты решения задач связанных с профессиональной деятельностью	Знания методов измерений, наблюдений и экспериментов, контрольно-измерительной аппаратуры и правил ее использования; экономики, организации производства, труда и управления, трудовое законодательство, правила внутреннего трудового распорядка, производственной санитарии, требования пожарной безопасности, законодательных документов Республики Казахстан, справочных материалов Знания регламентов учета и отчетности, технической документации; действующих стандартов и технических условий на разрабатываемую техническую документацию, порядок ее составления и правила оформления; ведение делопроизводства
Ф 3	Персонал (рабочие)	Визуальное наблюдение, журналы регистрации, должностные, типовые инструкции, технические регламенты, программы обучения, компьютер, программное обеспечение, спецодежда, средства индивидуальной защиты.	З 3-1 Контроль соблюдения подчиненными трудовой и производственной дисциплины, правил внутреннего трудового распорядка, технологических инструкций и инструкций по охране труда и пожарной безопасности З 3-2 Проведение инструктажа подчиненных рабочих по безопасности труда в соответствии с установленным порядком и сроками, организация работы по повышению квалификации и профессионального мастерства рабочих и бригадиров, обучению вторым и смежным профессиям	Умения и навыки самостоятельно разрабатывать альтернативные варианты решения профессиональных проблем с применением теоретических и практических знаний в сфере обслуживания и ремонта турбинного оборудования	Знания методов обнаружения дефектов и неисправностей, характеристик и данных режима работы оборудования, выполнения технических расчетов, графических и вычислительных работ, технические средства получения, обработки и передачи информации, расчетов экономической эффективности внедрения новой техники и прогрессивной технологии
Ф 4	Эксплуатационно-техническая документация, отчетная документация, технические журналы, технические регламенты	Ручной труд, компьютер, полевые исследования, наблюдение, аналитические расчеты, программное обеспечение, письменные принадлежности, оргтехника, спецодежда	З 4-1 Ведение технической документации, своевременное внесение изменений. Участие в подготовке отчетной документации по утвержденным формам З 4-2 Участие в осуществлении работ по выявлению резервов производства, разработке мероприятий по созданию благоприятных условий труда, повышению культуры производства, рациональному использованию рабочего времени	Навыки решения практических задач, предполагающих многообразие способов решения и их выбор в конкретной производственной ситуации	Знания методов выполнения наладочных работ, специальной и справочной литературы, рабочих программ и инструкций; технологии производства; конструктивных особенностей, принципов работы и правил эксплуатации используемого оборудования.

Таблица 13

13. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Инженер по ремонту» 5-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 3	Перспективные, текущие планы ремонта оборудования и других производственных объектов, программы развития, стратегии развития предприятия (производственный раздел), отчетная документация, акты списания, приемки, передачи.	Наблюдение, справочная литература, нормативно-регламентирующая литература, журнал регистрации, контрольно-измерительная аппаратура и приборы, аналитические расчеты, компьютер, программное обеспечение, спецодежда	З 1-1 Участие в проверке технического состояния оборудования, качества ремонтных работ, приемке оборудования, в необходимых случаях оформляет документацию на его списание, передачу другим предприятиям З 1-2 Осуществление разработки планов (графиков) различных видов ремонта оборудования, основных фондов предприятия, мер по улучшению их эксплуатации и обслуживания, контроль выполнения утвержденных планов (графиков)	Навыки решения практических задач, предполагающих многообразие способов решения и их выбор в зависимости от целей организации	Знания законодательных, нормативных актов Республики Казахстан; методических и нормативно-технических материалов по техническому обслуживанию и ремонту оборудования; трудового законодательства, правил техники безопасности и охраны труда
Ф 2	Ремонтные работы, договора-соглашения, заключения, акты экспертизы, акты апробации, правила эксплуатации и ремонта оборудования	Планы профилактического, текущего, аварийного ремонта обслуживаемого оборудования, аналитические расчеты, тестирование, компьютер, программное обеспечение, оргтехника, спецодежда	З 2-1 Организация подготовки ремонтных работ, определение потребности в запасных запчастях для ремонта оборудования, по обеспечению ими предприятия на условиях кооперации З 2-2 Формирование заключений по рационализаторским предложениям и изобретениям, вопросам совершенствования конструкции оборудования, оказание практической помощи в организации внедрения предложений	Умения и навыки самостоятельно разрабатывать и выдвигать различные, альтернативные варианты решения профессиональных проблем с применением теоретических и практических знаний, конкретной ситуации, технико-экономических расчетов	Знания технических характеристик, конструктивных особенностей, назначения и режимов работы оборудования организации; организации ремонтных работ и технического обслуживания оборудования

Таблица 14

14. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Инженер по ремонту» 6-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 3	Инструкции по эксплуатации оборудования, статьи научного исследовательского характера, технические регламенты, отчетная документация	Техническая документация, средства массовой информации, информационные средства, компьютер, программное обеспечение, наблюдение, аналитические расчеты, контрольно-измерительные приборы, аппаратура, должностные инструкции, правила техники безопасности и охраны труда, справочная литература, собеседование, спецодежда	З 3-1 Анализ причин повышенного износа, аварий и простоев оборудования, участие в расследовании их причин, а также причин производственного травматизма, разработка мер по его предупреждению З 3-2 Обобщение, распространение передового опыта организации ремонта и эксплуатации оборудования	Умения и навыки самостоятельно разрабатывать и выдвигать различные, варианты решения профессиональных проблем с применением теоретических и практических знаний из системы опыта других организаций	Знания организации обслуживания и ремонтных работ оборудования; конструктивных особенностей, передовых систем ремонтов и технологии ремонтных работ; основ экономики, организации производства, труда и управления, трудового законодательства.
Ф 4	Основное и вспомогательное оборудование, подразделения предприятия, организации, ведомости дефектов, заявки на проведение ремонта.	Техническая, справочная литература, техническая документация предприятия, регламенты, инструкции организации, компьютер, программное обеспечение, спецодежда	З 4-1 Осуществление анализа причин и продолжительности простоев, связанных с техническим состоянием оборудования З 4-2 Формирование заключений по организации ремонтных работ и технического обслуживания оборудования	Навыки решения проблем технологического или методического характера, относящихся к технико-технологической, организационной сфере и области знаний, выбор и многообразие способов решения при управлении, обеспечении обслуживания турбинного оборудования	Знание системы планово-предупредительного ремонта и рациональной эксплуатации технологического оборудования; правил технической эксплуатации; постановлений, распоряжения, материалов по техническому обслуживанию и ремонту оборудования; технических особенностей, режимов работы оборудования предприятия
Ф 5	Основное и вспомогательное оборудование, подразделения предприятия, организации, ведомости дефектов, заявки на проведение ремонта	Техническая, справочная литература, техническая документация предприятия, регламенты, инструкции организации, компьютер, программное обеспечение, спецодежда	З 5-1 Осуществление контроля над деятельностью подразделений предприятия, участвующих в проведении ремонтных работ и испытаний оборудования З 5-2 Осуществление контроля соблюдения правил эксплуатации, технического обслуживания и надзора за оборудованием; над соблюдением установленных сроков составления ведомостей дефектов, заявок на проведение ремонта	Навыки текущего и итогового контроля, оценки и коррекции деятельности подчиненных и подразделений предприятия	Знания постановлений, распоряжения, приказы, методические и нормативные материалы по техническому обслуживанию и ремонту оборудования; методов планирования ремонтных работ
Ф 6	Нормативы ремонтно-эксплуатационных затрат, сроков службы запасных частей, номенклатуры сменных и быстроизнашивающихся деталей, нормы и лимиты расхода смазочных материалов, инструкции технической эксплуатации оборудования, техническая документация, правила и регламенты безопасного ведения работ	Нормативно-правовые акты, типовые инструкции и регламенты, справочная литература, технические паспорта на обслуживаемое оборудование, компьютер, программное обеспечение	З 6-1 Разработка нормативных, регламентных материалов по профилактическому ремонту оборудования З 6-2 Участие в разработке инструкций по технической эксплуатации оборудования, уходу за ним, безопасному ведению ремонтных работ, соответствию действующим нормам, правилам, оформление технической документации на оборудование	Демонстрирует умение и навыки разрабатывать и выдвигать различные варианты решения задач связанных с профессиональной деятельностью	Знания перспектив технического развития организации; системы планово-предупредительного ремонта и рациональной эксплуатации технологического оборудования; передовых систем ремонтов и технологий ремонтных работ, ЗНАНИЕ нормативных материалов по техническому обслуживанию и ремонту оборудования; системы планово-предупредительного ремонта и рациональной эксплуатации технологического оборудования; порядка составления смет на проведение ремонтов, заявок на оборудование, материалы, запасные части, инструмент

Примечание: З – задача.

Приложение 5
к Профессиональному стандарту
«Техническое обслуживание и ремонт
турбинного оборудования»

Лист согласования

Название организации	Дата согласования
Отраслевой совет Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан	29.11.2013 г.
Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан	декабрь 2013 года
Акционерное общество «Актюбинская теплоэлектроцентраль «ТЭЦ»	ноябрь 2013 года
Акционерное общество «Самрук-Энерго»	ноябрь 2013 года
Товарищество с ограниченной ответственностью «Экибастузская государственная районная электрическая станция «ГРЭС-1» имени Булата Нуржанова»	ноябрь 2013 года
Акционерное общество «Алматинские электрические станции»	ноябрь 2013 года
Евразийский Национальный Университет имени Л.Н. Гумилева	ноябрь 2013 года
Товарищество с ограниченной ответственностью «Теміржолэнерго»	декабрь 2013 года

Настоящий ПС зарегистрирован __________________________________
Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № ____________

Письмо (протокол) № ___________ Дата ____________________

"Турбиналық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу" кәсіби стандартты бекіту туралы

«Турбиналық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу» кәсіби стандарты

1. Жалпы ережелер

2. КС паспорты

3. Еңбек қызметі түрлерінің (кәсіптің) карточкалары

1-параграф «Бу турбиналары машинисті»

2-параграф «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі»

3-параграф «Газтурбиналық қондырғылар машинисті»

4-параграф «Турбиналық бөлімшенің аға машинисті»

5-параграф «Жөндеу технигі»

6-параграф «Жөндеу инженері»

4. КС бірліктерінің тізімі

5. КС бірліктерінің сипаттамасы

6. Осы КС негізінде берілетін сертификаттардың түрлері

7. КС әзірлеушілері, келісу парағы, сараптамасы және тіркеуі

Біліктілік деңгейлері бойынша еңбек қызметінің (кәсіптің) түрлері

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Бу турбиналары машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Газтурбиналық қондырғылар машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Турбиналық бөлімшенің аға машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Жөндеу технигінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Жөндеу инженерінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

КС бірліктерінің тізімі

«Бу турбиналары машинисті» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

«Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

«Газтурбиналық қондырғылар машинисті» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

«Турбиналық бөлімшенің аға машинисті» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

«Жөндеу технигі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

«Жөндеу инженері» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

КС бірліктерінің сипаттамасы

1. СБШ 2-деңгейіндегі «Бу турбиналары машинисті» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

2. СБШ 3-деңгейіндегі «Бу турбиналары машинисті» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

3. СБШ 4-деңгейіндегі «Бу турбиналары машинисті» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

4. СБШ 2-деңгейіндегі «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

5. СБШ 3-деңгейіндегі «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

6. СБШ 4-деңгейіндегі «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

7. СБШ 3-деңгейіндегі «Газтурбиналық қондырғылар машинисті» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

8. СБШ 4-деңгейіндегі «Газтурбиналық қондырғылар машинисті» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

9. СБШ 3-деңгейіндегі «Турбиналық бөлімшенің аға машинисті» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

10. СБШ 4-деңгейіндегі «Турбиналық бөлімшенің аға машинисті» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

11. СБШ 4-деңгейіндегі «Жөндеу технигі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

12. СБШ 5-деңгейіндегі «Жөндеу технигі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

13. СБШ 5-деңгейіндегі «Жөндеу инженері» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

14. СБШ 6-деңгейіндегі «Жөндеу инженері» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Келісу парағы

Об утверждении профессионального стандарта "Техническое обслуживание и ремонт турбинного оборудования"

Профессиональный стандарт «Техническое обслуживание и ремонт турбинного оборудования»

1. Общие положения

2. Паспорт ПС

3. Карточки видов трудовой деятельности (профессии)

Параграф 1 «Машинист паровых турбин»

Параграф 2 «Слесарь по ремонту парогазотурбинного оборудования»

Параграф 3 «Машинист газотурбинных установок»

Параграф 4 «Старший машинист турбинного отделения»

Параграф 5 «Техник по ремонту»

Параграф 6 «Инженер по ремонту»

4. Перечень единиц ПС

5. Описание единиц ПС

6. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего ПС

7. Разработчики, лист согласования, экспертиза и регистрация ПС

«Турбиналық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу»
кәсіби стандарты

Біліктілік деңгейлері бойынша еңбек қызметінің (кәсіптің)
түрлері

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Бу турбиналары
машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне
қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Бугазтурбиналық
жабдықтарды жөндеу слесарінің еңбек жағдайына, білімі және
жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Газтурбиналық
қондырғылар машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс
тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Турбиналық бөлімшенің
аға машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс
тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Жөндеу технигінің еңбек
жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Жөндеу инженерінің еңбек
жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

«Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу слесарі» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

«Газтурбиналық қондырғылар машинисті» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

«Турбиналық бөлімшенің аға машинисті» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

1. СБШ 2-деңгейіндегі «Бу турбиналары машинисті» еңбек
қызметінің (кәсібінің) түрі

2. СБШ 3-деңгейіндегі «Бу турбиналары машинисті» еңбек
қызметінің (кәсібінің) түрі

3. СБШ 4-деңгейіндегі «Бу турбиналары машинисті» еңбек
қызметінің (кәсібінің) түрі

4. СБШ 2-деңгейіндегі «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу
слесарі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

5. СБШ 3-деңгейіндегі «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу
слесарі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

6. СБШ 4-деңгейіндегі «Бугазтурбиналық жабдықтарды жөндеу
слесарі» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

7. СБШ 3-деңгейіндегі «Газтурбиналық қондырғылар машинисті»
еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

8. СБШ 4-деңгейіндегі «Газтурбиналық қондырғылар машинисті»
еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

9. СБШ 3-деңгейіндегі «Турбиналық бөлімшенің аға машинисті»
еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

10. СБШ 4-деңгейіндегі «Турбиналық бөлімшенің аға машинисті»
еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

11. СБШ 4-деңгейіндегі «Жөндеу технигі» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

12. СБШ 5-деңгейіндегі «Жөндеу технигі» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

13. СБШ 5-деңгейіндегі «Жөндеу инженері» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

14. СБШ 6-деңгейіндегі «Жөндеу инженері» еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Профессиональный стандарт
«Техническое обслуживание и ремонт турбинного оборудования»