Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2016 жылғы 22 қаңтардағы № 34 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 26 ақпанда № 13294 болып тіркелді.

"Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 5-1-бабының 8) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында оқулық басылымдары мен

оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі Білім және ғылым департаментінің бастығы:

1) осы бұйрықты заңнамада белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркеу үшін Қазақстан Республикасының Әділет министрлігіне жолдасын;

2) осы бұйрықтың көшірмесін мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде ресми жариялау үшін мерзімді баспасөз басылымдарына және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесіне жолдасын;

3) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің ресми интернет-ресурсына орналастырсын.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4. Бұйрық лауазымды адамдарға, оларға қатысты бөлігінде жеткізілсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Қорғаныс министрі	И. Тасмағамбетов

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2016 жылғы 22 қаңтардағы № 34 бұйрығымен бекітілген

Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидалары 1. Жалпы ережелер

1. Осы Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің (бұдан әрі – ҚР ҚМ) ЖӘОО және Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Әскери колледжінде (бұдан әрі – Әскери колледж) оқулық басылымы мен оқу-әдістемелік кешенді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларны мониторингтеу тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы Қағидаларда мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) автор – оның шығармашылық еңбегімен оқулық басылымы, оқу-әдістемелік кешен, туынды, ғылыми зерттеу, өнертабыс және т.б. жасалған жеке тұлға;

2) авторлық ұжым – тең автор ретінде болатын жеке адамдар тобы;

3) оқулық басылымы – білімнің тиісті ғылыми-практикалық салалары бойынша жүйелендірілген материалды қамтитын, білім алушылардың осы саладағы білімді, дағдылар мен машықтарды шығармашылық тұрғыдан және белсенді меңгеруін қамтамасыз ететін, оқуға және оқытуға ыңғайлы нысанда мазмұндалған басылым;

4) оқулық – оқу пәнінің (немесе оның бір бөлігінің, бөлімінің) жүйелендірілген мазмұнын қамтитын баспа және/немесе электрондық түрдегі оқулық басылымы.

Оқулықта ҚР ҚМ әскери оқу орындарында білім алушылардың меңгеруі үшін міндетті базалық білімдер жүйесі мазмұндалады;

5) алып тасталды - ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6) оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді сынамақтан өткізу – оқу процесінде оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді пайдалану практикасын кешенді зерделеу;

7) оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді мониторингтеу – оқу процесін қазіргі заманғы оқулық басылымдарымен және оқу-әдістемелік кешендермен қамтамасыз ету мәселелері бойынша толық, нақты және жан-жақты ақпарат алу рәсімі;

8) оқу-әдістемелік кешен – білім алушылардың оқу пәні бойынша білім мазмұнын меңгеруін қамтамасыз етуге бағытталған жеке оқу және әдістемелік материалдар жиынтығы;

9) оқулық басылымдарын сараптау – сарапшылар оқулық басылымдары мазмұнының пәндердің оқу бағдарламаларына сәйкес келу мәніне жүргізетін бағалау;

10) оқу-әдістемелік кешенді сараптау – сарапшылар оқу-әдістемелік кешенді ресімдеу мен оның мазмұнының оларды әзірлеу жөніндегі талаптарға сәйкес келу мәніне жүргізетін бағалау;

11) оқулық басылымдарын рецензиялау – рецензенттер оқу бағдарламаларына сәйкес келу, сондай-ақ мазмұндалатын мәселелер өзектілігінің дәрежесіне, барлық тақырыптарды мазмұндау толықтығы мен тереңдігі мәніне жүргізетін бағалау;

12) ЖӘОО ғылыми кеңесі – ЖӘОО ғылыми қызметінің мәселелері жөніндегі консультативтік-кеңесші орган;

13) ЖӘОО факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясы – ЖӘОО факультеті оқу-әдістемелік қызметінің мәселелері жөніндегі консультативтік-кеңесші орган;

14) педагогикалық кеңес – Әскери колледж оқу-тәрбие және әдістемелік қызметінің мәселелері жөніндегі консультативтік-кеңесші орган.

15) педагогикалық кеңес – Кадет корпусы оқу-тәрбие және әдістемелік қызметінің мәселелері жөніндегі консультативтік-кеңесші орган.

Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

2. ЖӘОО-ның оқулық басылымдарын дайындау жөніндегі
жұмысты ұйымдастыру тәртібі

3. Оқулық басылымдарын мониторингтеу негізінде ЖӘОО кафедрасының бастығы (бұдан әрі – кафедра бастығы) осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша оқу жылына арналған оқулық басылымдарын әзірлеуге және/немесе толық пысықтауға өтінім жасайды және оқу жылы басталғанға дейін бір ай бұрын ЖӘОО-ның оқу-әдістемелік басқармасына ұсынады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4. Оқу-әдістемелік басқарма кафедра бастықтарының өтінімдері негізінде оқу-әдістемелік кеңес отырысында қаралатын және оқу жылы басталғанға дейін ӘОО-ның бастығы бекітетін оқулық басылымының атауын, кафедраны, авторды (авторлық ұжымды), көлемін, таралымын, орындау мерзімін көрсете отырып, Оқу жылына арналған ӘОО оқулық басылымдарын басып шығару жоспарын әзірлейді.

Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. Автор немесе авторлық ұжым (бұдан әрі – Автор) оқулық басылымын дайындау жоспарын жасайды, ол әрбір құрылымдық элементтің мазмұнын (бөлімдер және/немесе тараулар мен тақырыптардың жүйелілігі мен атауларын), орындау мерзімдерін қамтиды. Оқу басылымын дайындау жоспары кафедра отырысында қаралады және оны кафедра бастығы бекітеді.

6. Автор ай сайын оқулық басылымын дайындау жоспарына сәйкес жұмысты орындау барысы туралы кафедра отырысында есеп береді.

7. Оқулық басылымының негізгі қағидаттары мен оған қойылатын талаптар:

1) тиісті пәннің оқу бағдарламасына сәйкес келуі;

2) білім алушылар үшін негізгі басшылық болуы;

3) тиісті ғылым саласының негіздерін оқу материалын басы артық нақтылаулармен толықтырусыз мазмұндауы;

4) нақты ғылыми қорытындылар негізінде құрылу және қазіргі заманғы отандық және әлемдік ғылым жетістіктерін мазмұндауы;

5) қысқа және анық мазмұндаумен, анықтамалардың айқындылығымен, сондай-ақ келтірілетін мәліметтердің дәлдігімен және толық нақтылығымен ерекшеленуі;

6) әрбір тақырыптың соңында білім алушылардың өз білімдерін бақылауы үшін кемінде бес бақылау сұрағын немесе өзіндік жұмыс үшін мысал тапсырмаларды қамтуы;

7) алып пайдаланылған көздерге сілтемелерді, негізгі және қосымша әдебиет тізімін, сондай-ақ осы пән бойынша одан әрі тереңдетілген және өзіндік жұмыс үшін интернет-ресурстарды қамтуы.

8. Оқулық басылымының негізгі құрылымдық элементтері:

1) кіріспе;

2) бөлімдерге және/немесе тараулар, тақырыптар бойынша бөлінген мәтін (негізгі, қосымша, түсіндірме);

3) иллюстрациялық көмекші материал;

4) білімді меңгеру аппараты (өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар, тапсырмалар және /немесе тестілер);

5) бағдар беру аппараты (қысқартулар мен шартты белгілеулер тізімі, көрсеткіштер, мазмұны);

6) алып пайдаланылған көздерге сілтемелер, ұсынылатын әдебиеттің (негізгі және қосымша), интернет-ресурстардың (қажет болған кезде) тізімі;

7) глоссарий болып табылады.

Одан басқа, оқулық басылымдары қосымша басқа да құрылымдық элементтерді (қосымшаларды, кіріспе сөзді, эпиграфтарды) және т.б. қамтуы мүмкін.

9. Оқулық басылымының көлемі маманды даярлаудағы оның ерекшелігін, орны мен мәнін ескере отырып, пәнді оқуға бөлінетін кредиттер санымен айқындалады. Бұл ретте оқулықтың көлемі – кемінде 7 баспа парақты (А4 форматындағы 112 бет) құрайды.

Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

10. ЖӘОО-лар және Әскери колледж үшін оқулық басылымдарын ресімдеуді әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімше айқындайды.

Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

11. Автор жұмысты аяқтағаннан кейін оқулық басылымының қолжазбасын кафедра бастығына үш данада ұсынады, ол қолжазбаны зерделеу үшін кафедра құрамынан екі өкілді тағайындайды не қажет болған кезде, басқа кафедралардың не ЖОО құрылымдық бөлімшелерінің өкілдерін (осы оқулық басылымын әзірлеуге қатыспағандарды) тартады.

Басқа кафедралардың өкілдері өз пікірлерін оқулық басылымының қолжазбасын алғаннан кейін екі аптадан кейін кешіктірмей ұсынады, кафедра бастығы да өз пікірін береді.

12. Автор кафедра (цикл) отырысында оқулық басылымын таныстырады, кафедра (цикл) бастығы пікірлерді оқиды. Көрсетілген таныстыруды және пікірлерді ескере отырып, кафедра (цикл) оң немесе теріс қорытынды шығарады, ол осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кафедра (цикл) отырысының хаттамасында көрсетіледі.

Оң қорытынды болған жағдайда оқулық басылымының қолжазбасы үш данада кафедра (цикл) отырысы хаттамасынан үзіндімен бірге ЖӘОО факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясына, ал ол болмаған жағдайда кафедра (цикл) отырысына жолданады.

Теріс қорытынды болған жағдайда авторға толық пысықтау үшін бір айдан артық емес уақыт беріледі, одан кейін осы оқулық басылымының қолжазбасы қарау үшін кафедраның (циклдің) отырысына қайта шығарылады.

Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

13. ЖӘОО факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясы оқулық басылымының қолжазбасын және кафедра отырысы хаттамасынан үзіндіні алғаннан кейін үш рецензентті айқындайды, ал ЖӘОО факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясы болмаған жағдайда, рецензенттер кафедра (цикл) отырысында тағайындалады, олар:

1) ӘОО басқа кафедрасының немесе құрылымдық бөлімшесінің өкілі;

2) басқа ЖӘОО тектес кафедрасының немесе құрылымдық бөлімшесінің (ғылыми мекемесінің) өкілі;

3) оны дайындау шеңберінде оқулық басылымының қолжазбасы әзірленген мамандық бойынша жұмыс берушінің өкілі болып табылады.

ЖӘОО факультеті оқу-әдістемелік комиссиясының (кафедра, цикл отырысының) шешімі бойынша қосымша рецензенттер тағайындалады.

Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

14. Рецензия оқулық басылымының қолжазбасын жан-жақты, білікті, объективті түрде және дәлелді бағалауды осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша мынадай параметрлер бойынша қамтамасыз етеді:

1) әскери ғылымның соңғы жетістіктеріне сәйкес мазмұндалатын тақырыптардың, сондай-ақ ҚР ҚК қазіргі заманғы жай-күйінің өзектілігі;

2) материал көлемінің негізделуі (материалдың парақтағы көлемінің мазмұндалатын материалдың сипатына сәйкес келуі, яғни материал "тығыздығын" талдау);

3) оқу материалын мазмұндау толықтығы мен тереңдігі;

4) материалды түсіну үшін қажетті түсіндірмелердің жеткілікті санының болуы (түсіндірмелер, суреттер, кестелер, схемалар, қосымшалар) иллюстрациялық материалдың, тапсырмалардың сапасы мен жеткіліктігі;

5) материалдың үйлесімділік деңгейі (мазмұндау реттілігі, параграфтарға бөлу қаншалықты табысты);

6) мазмұндау сауаттылығы мен айқындығының деңгейі (мазмұндау тілі).

Рецензияның қорытынды бөлігінде оқулық басылымының осы қолжазбасын оқу процесінде пайдаланудың мақсатқа сәйкестігі туралы негізделген ұсынымдар қамтылады. Рецензенттің жұмыс орнын, лауазымын, ғылыми атағы мен дәрежесін көрсете отырып, Автор рецензияға қол қояды. Қолы мөрмен расталады, күні қойылады.

15. Егер Автор рецензенттердің ескертулері бойынша қолжазбаны айтарлықтай қайта әзірлеген болса (мәтіннің 50 %-дан астамы), онда бұл туралы екі апта мерзімде кафедра бастығына баяндайды, ол оқулық басылымының толық пысықталған осы қолжазбасын кафедрада қайта талқылау туралы шешім қабылдайды.

16. Рецензиялау мерзімі бір айдан аспайды. Уақтылы және сапалы рецензиялауға бақылау оқулық басылымының қолжазбасы рецензиялау үшін жолданған құрылымдық бөлімшенің бастығына жүктеледі.

Рецензияны уақтылы ұсынбаған жағдайда ЖӘОО әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімшеге ақпарат жолдайды.

Ескерту. 16-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.03.2019 № 172 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

17. ЖӘОО факультеті оқу-әдістемелік комиссиясының отырысында (кафедралар, циклдер отырысында) автор оқулық басылымын таныстырады, ЖӘОО факультеті оқу-әдістемелік комиссиясының төрағасы (кафедра, цикл бастығы) рецензенттердің пікірін оқиды. Ұсынылған таныстыруды және рецензенттердің пікірін ескере отырып, ЖӘОО факультетінің (кафедраның, циклдің) оқу-әдістемелік комиссиясы оң немесе теріс қорытынды шығарады.

Оң қорытынды болған жағдайда оқулық басылымының қолжазбасы үш данада ЖӘОО факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясы отырысының хаттамасынан үзіндімен (кафедра, цикл отырысынан көшірмемен) және рецензиялармен бірге ЖӘОО ғылыми кеңесінің отырысына жолданады.

Теріс қорытынды болған жағдайда авторға толық пысықтауға бір айдан артық емес уақыт беріледі, содан кейін осы оқулық басылымының қолжазбасы жаңа рецензенттерді тағайындау мүмкіндігімен ЖӘОО факультеті оқу-әдістемелік комиссиясының отырысына (кафедраның, циклдің отырысына) қайта шығарылады.

Ескерту. 17-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. ЖӘОО оқулық басылымдарын сараптау тәртібі

18. Оқулық басылымдарын сараптау рәсімін ЖӘОО ғылыми кеңесі ұйымдастырады және үйлестіреді.

19. Оқулық басылымының Авторы ЖӘОО ғылыми кеңесіне мынадай құжаттарды ұсынады:

1) үш данада оқулық басылымының қолжазбасын;

2) ЖӘОО факультеті оқу-әдістемелік комиссиясының отырысынан үзінді көшірмені;

3) рецензияларды.

20. ЖӘОО ғылыми кеңесі өз отырысында құрамында кемінде үш маман бар сараптау комиссиясын құрады. Ғылыми кеңес сараптау комиссиясының құрамына қосу үшін ЖӘОО ғылыми кеңесіне кірмейтін ЖӘОО өкілдерін тартады.

21. Оқулық басылымының қолжазбасын сараптау материалдар сараптау комиссиясына ұсынылған күннен бастап күнтізбелік 20 күннен артық емес мерзімде жүргізіледі.

22. Оқулық басылымына, оқулық басылымының қолжазбасына сараптау қорытындысы осы Қағидалардың 4-қосымшасына сәйкес нысан бойынша ресімделеді.

Сараптау нәтижелері бойынша сараптау қорытындысы мынадай шешімдердің бірін қамтиды:

1) оң сараптау қорытындысы болған жағдайда – "оқу процесінде пайдалануға ұсынылады";

2) сараптау қорытындысында жоюды талап ететін ескертулер болған жағдайда – "толық пысықтауды қажет етеді";

3) теріс сараптау қорытындысы болған жағдайда – "оқу процесінде пайдалануға ұсынылмайды".

23. Сараптау комиссиясының төрағасы ЖӘОО ғылыми кеңесінің отырысында сараптау нәтижесі бойынша баяндайды.

Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

24. ЖӘОО ғылыми кеңесінің хаттамасынан үзінді-көшірме, сараптау қорытындысы, рецензиялар мен оқулық басылымының қолжазбасы оқу-әдістемелік кеңеске жолданады, ол өз отырысында оқулық басылымы туралы шешім қабылдайды.

25. Алып тасталды – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

26. Егер оқулық басылымы оқулық болып табылса, онда мынадай рәсімдер жүзеге асырылады:

1) оң шешім қабылданған жағдайда ЖӘОО-ның оқу-әдістемелік кеңесі Қазақстан Республикасының Ұлттық қорғаныс университетінің (бұдан әрі – ҰҚУ) оқу-әдістемелік кеңесіне оқу-әдістемелік кеңес отырысының хаттамасынан үзіндіні, сараптамалық қорытындыны, рецензиянды, үш данада оқулық қолжазбасын жолдайды. Оқулық қолжазбасы ҰҚУ-да дайындалған және оқу-әдістемелік кеңес оң шешім қабылдаған жағдайда отырыс хаттамасынан тиісті үзінді жасалады.

2) ескертулерді жою қажеттілігі туралы шешім қабылданған жағдайда оқулық қолжазбасы қайта сараптама жүргізбей, сараптау қорытындысында көрсетілген ескертулер бойынша толық пысықтаудан кейін ЖӘОО ғылыми кеңесінің қарауына қайта ұсынады. Автор сарапшыларға жүргізілген толық пысықтауды ұсынса және олардың мақұлдауын алса жеткілікті. Одан әрі материалдар оқу-әдістемелік кеңеске қайта ұсынылады;

3) теріс шешім болған жағдайда оқулықтың қолжазбасы ЖӘОО факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясында қайта талқылауға жолданады және сараптау қорытындысында көрсетілген ескертулер бойынша толық пысықтаудан кейін ЖӘОО ғылыми кеңесінің қарауына, бірақ бас тартқаннан кейін бір айдан бұрын емес қайта ұсынылады. Қайта сараптау жалпы негізде жүзеге асырылады. Одан әрі материалдар оқу-әдістемелік кеңеске қайта ұсынылады.

Ескерту. 26-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.03.2019 № 172 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.01.2024 № 64 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

27. ҰҚУ-дың оқу-әдістемелік кеңесі құрамы кемінде үш адамнан тұратын оқулыққа белгі беру жөніндегі комиссияны айқындайды. Комиссияның құрамына ҰҚУ өкілдері де, басқа ЖӘОО, сондай-ақ ҚР ҚМ, БШ және ҚК құрылымдық бөлімшелерінің өкілдері де енгізіледі. Комиссия ұсынылған материалдарды (оқу-әдістемелік кеңес отырысының хаттамасынан үзінді көшірмені, сараптау қорытындысын, рецензияларды, үш данадағы оқулық қолжазбасын) қарайды және бір айдан артық емес мерзімде қорытынды береді, ол ҰҚУ-дың оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында бекітіледі. Қорытындыда оқулық қолжазбасы мазмұнының осы Қағидалардың 7, 8, 9-тармақтарында мазмұндалған негізгі қағидаттармен талаптарға сәйкес келуі расталады және оқулық басылымын оқулық ретінде ресми бекітудің мақсатқа сәйкестігі туралы қорытынды тұжырымдалады, шығару нысаны мен таралымы ұсынылады.

28. Оқулыққа белгі беру жөніндегі комиссияның оң қорытындысын бекіткен кезде ҰҚУ оқу-әдістемелік кеңесі отырысының хаттамасынан тиісті үзінді мен материалдар (ҰҚУ оқу-әдістемелік кеңесі отырысының хаттамасынан үзінді, оқулыққа белгі беру жөніндегі комиссияның қорытындысы, рецензиялар, үш данадағы оқулық қолжазбасы) әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімшеге жолданады.

Ескерту. 28-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.03.2019 № 172 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

29. Оқулыққа белгі беру жөніндегі комиссияның теріс қорытындысын бекіткен кезде ҰҚУ оқу-әдістемелік кеңесі отырысының хаттамасынан тиісті үзінді көшірме мен материалдар (ҰҚУ оқу-әдістемелік кеңесі отырысының хаттамасынан үзінді көшірме, оқулыққа белгі беру жөніндегі комиссияның қорытындысы, рецензиялар, үш данадағы оқулық қолжазбасы) ЖӘОО-ның оқу әдістемелік кеңесіне не ЖӘОО факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясына (егер қолжазба ҰҚУ-да дайындалса) сараптама рәсімінен қайта өту мерзімін көрсете отырып, толық пысықтау үшін жолданады.

30. Әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімше материалдар келіп түскен сәттен бастап бір ай ішінде оқулыққа белгі беру жөнінде өз қорытындысын ұсынады.

Ескерту. 30-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

31. Оң шешім болған жағдайда әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімше шығару нысанын, таралымын және шығаруға ұсынылған мерзімді көрсете отырып, ҰҚУ-дың оқу-әдістемелік кеңесіне тиісті қорытындыны жолдайды. Оқулыққа "Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі жоғары әскери оқу орындарына арналған оқулық ретінде ұсынады" деген белгі беріледі.

Ескерту. 31-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.03.2019 № 172 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

32. Теріс шешім болған жағдайда материалдар бас тарту себептерін және сараптама рәсімінен қайта өту мерзімін көрсете отырып, толық пысықтау үшін іске асырусыз ҰҚУ оқу-әдістемелік кеңесіне қайтарылады.

4. ЖӘОО оқулық басылымдарын сынамақтан өткізу тәртібі

33. Оқулық басылымдарын сынамақтан өткізуді (бұдан әрі – сынамақтан өткізу) басып шығарылғаннан кейін бір оқу жылы ішінде ЖӘОО жүргізеді және олардың сапасын, соның ішінде оларды одан әрі толық пысықтаудың мақсатқа сәйкестігін айқындау мақсатында оқулыққа пайдаланылады.

Ескерту. 33-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

34. Сынамақтан өткізетін үйлестіруші орган оқу-әдістемелік кеңес болып табылады. Оқулықты бір жыл пайдаланғаннан кейін оқу-әдістемелік кеңестің отырысында құрамы кемінде үш адамнан тұратын сынамақтан өткізу жөніндегі комиссия құрылады. Комиссияның құрамына ЖОО өкілдері де, басқа ЖӘОО-лардың, сондай-ақ ҚР ҚМ, БШ және ҚК құрылымдық бөлімшелерінің өкілдері де кіреді.

Ескерту. 34-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

35. Талдау нәтижелері бойынша сынамақтан өткізу жөніндегі комиссия осы Қағидалардың 5-қосымшасына сәйкес нысан бойынша қорытынды жасайды.

36. Сынамақтан өткізу жөніндегі комиссия оқу құралына қатысты мынадай шешімдердің бірін шығарады:

1) оқу процесінің талаптарына сәйкес келеді;

2) толық пысықтауды талап етеді (қажетті өзгерістерді көрсете отырып);

3) оқулық ретінде басып шығаруға ұсынылады (толық пысықтауды ескере отырып.

Толық пысықтау қажеттілігі туралы шешім болған жағдайда Автор бір ай ішінде толық пысықтайды және кафедра отырысының деңгейінен бастап талқылауға шығарады.

Ескерту. 36-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

37. Оқулық ретінде оны басып шығару қажеттілігі туралы шешім болған жағдайда осы оқулық басылымы алдағы оқу жылына арналған ЖӘОО оқулық басылымдарын басып шығару жоспарына енгізіледі.

38. Әскери колледжде оқулық басылымдарын дайындау, сараптау және сынамақтан өткізу жөніндегі жұмысты ұйымдастыру тәртібі оқу бөлімшелерінің құрылымын ескере отырып, ЖӘОО-ларға ұқсас ұйымдастырылады.

Ескерту. 38-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. ЖӘОО оқу-әдістемелік кешенін дайындау, сараптау және
сынамақтан өткізу жөніндегі жұмысты ұйымдастыру тәртібі

39. Оқу-әдістемелік кешендер әрбір ЖӘОО-ның оқу жылының барлық пәндері бойынша жыл сайын әзірленеді.

Оқу-әдістемелік кешеннің мониторингі негізінде кафедра бастығы мыналарды айқындайды:

1) әзірлеу қажет оқу-әдістемелік кешендер тізбесін;

2) толық пысықтау қажет оқу-әдістемелік кешеннің тізбесін.

40. Оқу-әдістемелік кешенді осы Қағидалардың 6-қосымшасына сәйкес нысан бойынша оқу-әдістемелік кешеннің құрылымына сәйкес осы пән бойынша сабақтарды өткізетін кафедра (бұдан әрі – Автор) оқытушысы (оқытушылар ұжымы) әзірлейді.

41. Автор оқу-әдістемелік кешенді алдағы оқу жылының 15 маусымына дейін кафедра бастығына баспа және электрондық түрде ұсынады.

42. Жыл сайын кафедра отырысында алдағы оқу жылының 30 маусымына дейін оқу жылына арналған кафедраның барлық пәндері бойынша оқу-әдістемелік кешендер қаралады және бекітіледі.

Кафедра бастығы МЖМБС талаптарына сәйкес оқу-әдістемелік кешендерді сапалы дайындауға, тиісті пәннің оқу-әдістемелік және техникалық қаматамасыз етілуіне жауапты болып табылады. Оқу-әдістемелік кешендерге енгізілетін оқу-әдістемелік және оқу материалдары ғылымның қазіргі заманғы даму деңгейін көрсетеді, оқу материалының логикалық тұрғыдан жүйелі мазмұндалуын, білім алушылардың оқу материалын терең меңгеруге және оны практикада пайдалану бойынша дағдылар алуына мүмкіндік беретін оқу процесін қарқындандыруға қазіргі заманғы әдістер мен техникалық құралдарды пайдалануды көздейді.

43. Қарау нәтижелері бойынша кафедра оң немесе теріс қорытынды шығарады.

Оқу-әдістемелік кешендерге оң қорытынды болған жағдайда кафедра отырысының хаттамасынан үзінді-көшірмемен бірге ЖӘОО факультетінің

оқу-әдістемелік комиссиясына жолданады.

Теріс қорытынды болған жағдайда Авторға толық пысықтауға екі апта беріледі, одан кейін кафедра отырысына қайта шығарылады.

Қайта бас тартылған жағдайда Автор тәртіптік жауаптылыққа тартылады.

44. Оқу-әдістемелік кешендерді алғаннан кейін ЖӘОО факультеті оқу-әдістемелік комиссиясының төрағасы әрбір оқу-әдістемелік кешен бойынша сарапшыларды, сараптау мерзімдерін көрсете отырып,

оқу-әдістемелік кешендердің сараптау жоспарын айқындайды.

45. Сараптау оқу-әдістемелік кешендерді әзірлеу жөніндегі талаптарға сәйкес бір ай ішінде жүзеге асырылады. Барлық оқу-әдістемелік кешендерді сараптаудан кейін сараптау нәтижелерімен бірге ЖӘОО факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясының отырысына шығарылады.

46. ЖӘОО факультеті оқу-әдістемелік комиссиясының оң шешімі болған кезде оқу-әдістемелік кешен басып шығаруға жолданады.

Теріс шешім болған жағдайда Авторға толық пысықтауға екі апта беріледі, одан кейін ЖӘОО факультеті оқу-әдістемелік комиссиясының отырысына қайта шығарылады.

Қайта бас тартылған жағдайда Автор және кафедра бастығы тәртіптік жауаптылыққа тартылады.

47. Қайта әзірленген оқу-әдістемелік кешенді сынамақтан өткізетін үйлестіруші орган ЖӘОО факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясы болып табылады. Оқу-әдістемелік кешенді бір жыл пайдаланғаннан кейін ЖӘОО факультеті оқу-әдістемелік комиссиясының отырысында құрамы кемінде үш адамнан тұратын сынамақтан өткізу жөніндегі комиссия құрылады және Төраға тағайындалады. Комиссияның құрамына факультеттің де, ЖӘОО-ның басқа факультеттерінің өкілдері де енгізілуі мүмкін.

48. Талдау нәтижелері бойынша сынамақтан өткізу жөніндегі комиссия қорытынды жасайды. Сынамақтан өткізу бойынша қорытындыда мынадай мәселелер көрсетіледі:

1) білім беру нәтижелеріне қол жеткізу деңгейі (білім алушылардың алған білімдерін талдау);

2) білім алушылардың оқу процесінде қолдану пайызы;

3) білім алушылар мен оқытушылардың пікірлері.

49. Сынамақтан өткізу жөніндегі комиссия оқу-әдістемелік кешенге қатысты мынадай шешімдердің бірін шығарады:

1) оқу процесінің талаптарына сәйкес келеді;

2) толық пысықтауды талап етеді (қажетті өзгерістерді көрсете отырып);

3) оқулық ретінде басып шығаруға ұсынылады (толық пысықтауды ескере отырып).

Ескерту. 49-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

50. Толық пысықтау қажеттілігі туралы шешім болған жағдайда Автор бір ай ішінде толық пысықтайды және кафедра отырысының деңгейінен бастап, белгіленген тәртіппен талқылауға шығарады.

51. Оқулық ретінде оны басып шығару қажеттілігі туралы шешім болған жағдайда ол ЖӘОО оқулық басылымдарын басып шығару жоспарына енгізіледі.

Ескерту. 51-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6. Оқулық басылымдарын және оқу-әдістемелік кешендерді
басып шығару тәртібі

52. Әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімшенің оң шешімі негізінде тиісті материалдармен бірге (әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімше қорытындысы, рецензиялар) оқулық қолжазбасы баспа және электрондық түрде ЖӘОО баспаханасына (редакциялық-баспа бөліміне) немесе Әскери колледждің оқу-әдістемелік басқармасына жолданады.

Ескерту. 52-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

53. Оқу-әдістемелік кеңестің (педагогикалық кеңес) оң шешімі негізінде оқу құралының қолжазбасы тиісті материалдармен (оқу-әдістемелік кеңестің немесе педагогикалық кеңестің хаттамасынан үзінді көшірме, рецензиялар) бірге баспа және электрондық түрде редакциялық-баспа бөліміне жолданады.

Ескерту. 53-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

54. Ұсынылған шешімдер негізінде оқулық басылымдары баспа

және/немесе электрондық түрде басып шығарылады.

55. Редакциялық-баспа бөлімі редакциялауды, түзетуді, түптеуді, дизайнды және т.б. қамтитын басып шығару алдындағы дайындықты жүргізеді.

56. Редакциялық-баспа бөлімі оқулық басылымдарын оқу-әдістемелік кеңестің (педагогикалық кеңестің) не әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімшенің тиісті шешімдерінде көрсетілген таралыммен және мерзімдерде басып шығаруды жүзеге асырады.

Ескерту. 56-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.03.2019 № 172 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

57. Автор таралымға байланысты оқулық басылымының 2-5 баспа данасын жеке пайдалануға алады (егер Авторы авторлық ұжым болып табылса, онда әрбір тең автор бір баспа данадан алады).

58. ЖӘОО факультеті оқу-әдістемелік комиссиясының оң шешімі негізінде оқу-әдістемелік кешен электрондық түрде редакциялық-баспа бөліміне жолданады. Барлық оқу-әдістемелік кешендер оқу жылы басталғанға дейін электрондық бағдарламалық қосымша форматында басып шығарылады.

7. Оқулық басылымдарына және оқу-әдістемелік кешендерге
мониторинг жүргізу тәртібі

59. Барлық оқулық басылымдарын және оқу-әдістемелік кешендерді мониторингтеуді (бұдан әрі – мониторинг) жыл сайын оқу жылы басталғанға дейін кафедра (цикл) жүргізеді.

60. Мониторингтің негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:

1) әрбір оқу пәні бойынша мониторинг жүзеге асырылатын оқу жылынан бастап шығарылған жылмен кемінде бес жыл ең болмаса, бір оқулық басылымының болуы қажет;

2) әрбір оқу пәні бойынша оқу-әдістемелік кешеннің болуы қажет;

3) әрбір оқу пәні бойынша мүмкіндігінше Қазақстандық автордың ең болмаса, бір оқулық басылымының болуы;

4) әрбір оқу пәні бойынша ЖОО-ның кітапхана қорларында бар кемінде үш оқулық басылымының болуы қажет;

5) әрбір оқу пәні бойынша осы пән бойынша барлық білім алушыларды қамту үшін қажетті санда оқулық басылымдарының болуы қажет.

61. Мониторинг нәтижесі бойынша кафедра (цикл) бастығы

оқу-әдістемелік басқармаға ұсынатын оқулық басылымдарына және оқу-әдістемелік кешенге мониторингке есеп беруді жасайды.

Ескерту. 61-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

62. Мониторингке есеп беру негізінде кафедра (цикл) бастығы:

1) әзірлеу қажет оқулық басылымдарының тізбесін;

2) толық пысықтау қажет оқулық басылымдарының тізбесін;

3) әзірлеу қажет оқу-әдістемелік кешендерінің тізбесін;

4) толық пысықтау қажет оқу-әдістемелік кешендерінің тізбесін;

5) сатып алу қажет оқулық басылымдарының тізбесін жасайды.

63. Кафедра (цикл) бастығы өтінім нысанында ЖОО оқулық басылымдарын басып шығару жоспарына қосу үшін оқу-әдістемелік кеңесте (педагогикалық кеңесте) авторларды, қажетті таралымды және орындау мерзімдерін көрсете отырып, әзірлеу және/немесе толық пысықтау қажет оқулық басылымдарының тізбесін ұсынады.

64. Кафедра бастығы авторларды және әзірлеу мерзімдерін көрсете отырып, оқу-әдістемелік кешендерді әзірлеу және толық пысықтау жоспарын жасайды.

65. Кафедра (цикл) бастығы қажетті әдебиетті сатып алуға өтінім жасайды және одан әрі оларды іске асыру жөніндегі жұмысты жүзеге асыратын оқу-әдістемелік басқармаға оны ұсынады.

Ескерту. 65-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 26.01.2023 № 49 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидаларына 1-қосымша

Нысан

______ оқу жылына оқулық басылымдарын әзірлеуге және/немесе

қайта пысықтауға арналған өтінім

Оқулық басылымының түрі	Оқулық басылымының атауы	Автор (авторлық ұжым)	Орындау мерзімі

Кафедра бастығы ________________________________________

Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидаларына 2-қосымша

Нысан

Кафедра отырысының хаттамасы

20 __ жылғы "___" _______ _____________________________

(кафедра атауы)

Күн тәртібі:

Қатысқандар:

Авторды тыңдағандар:

Сөз сөйлегендер:

Кафедра отырысының қорытындысы:

Кафедра бастығы ________________________________

Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидаларына 3-қосымша

Нысан

Рецензия

Қолжазба атауы ______________________________________________________

_____________________________________________________________________

Автордың Т.А.Ә. _____________________________________________________

Рецензенттің Т.А.Ә., ғылыми дәрежесі, атағы, лауазымы, ұйымның атауы

_____________________________________________________________________

Рецензияның мазмұны

Жалпы бөлімі

Бет бойынша ескертулер

Қорытынды

Рецензент _______________ ______________________________

/қолы/

20____ ж. "______" _________

Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидаларына 4-қосымша

Нысан

Оқулық басылымына сараптау қорытындысы

_____________________________________________________________

(оқулық басылымының атауы және Автордың (авторлардың) Т.А.Ә.)

Сараптау қорытындысында мыналар көрсетіледі:

1) ұсынылған материалдың өзектілігі;

2) жұмыс берушінің мамандарды даярлау жөніндегі талаптарын

көрсету дәрежесі;

3) МЖБС-ға және біліктілік сипаттамасына сәйкес құзыреттілікті

қалыптастыру дәрежесі;

4) материал көлемінің негізделуі;

5) материалды (түсіндірмелер, суреттер, кестелер, схемалар,

қосымшалар және т.б.) түсіну үшін қажетті түсініктемелердің

жеткілікті санының болуы;

6) мазмұндау сауаттылығы мен айқындылығы деңгейі (мазмұндау

тілі);

7) ұсынылған тақырыптардың ішкі тұтастығы дәрежесі;

8) өзін-өзі бақылау үшін сұрақтардың және өз бетімен дайындалу

үшін тапсырмалардың жеткіліктілігі және сапасы;

9) ұсынылатын өзекті әдебиеттің болуы;

10) плагиаттың және т.б. болуы.

11) қорытынды:______________________________________________

Сарапшылар ____________________ (қолдары)

Күні __________________ (күні, айы, жылы)

Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидаларына 5-қосымша

Нысан

Оқулық басылымын сынамақтан өткізу жөніндегі комиссияның

қорытындысы

Комиссия мынадай құрамда:

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Қорытындының құрылымы:

1) білім беру нәтижелеріне қол жеткізу деңгейі (білім

алушылардың алған білімдерін талдау);

2) оқу процесінде білім алушылардың қолдану пайызы;

3) білім алушылар мен оқытушылардың пікірлері.

Комиссия қорытындысы: ____________________________

Комиссия төрағасы:

Комиссия мүшелері:

Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамақтан өткізу, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидаларына 6-қосымша

Нысан

Оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы

1. Титул парағы.

2. Пән бойынша үлгілік оқу бағдарламасы (бар болған кезде).

3. Әрбір оқыту нысаны бойынша пәннің жұмыстық оқу бағдарламасы

(Силлабус (Syllabus).

4. Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру графигі.

5. Пәнді оқу-әдістемелік қамтамасыз ету картасы.

6. Дәрістік кешен: тақырыптың атауы, дәрістің мақсаты, дәріс

тезистері, иллюстрациялық және тарату материалдары, ұсынылатын

әдебиеттің тізімі.

7. Практикалық (семинарлық) сабақтардың жоспары:

1) тақырыптың атауы;

2) сабақтың мақсаты;

3) тапсырмалар;

4) әдістемелік ұсыныстар;

5) мазмұнын бейнелейтін негізгі схемалар, формулалар және т.б.

6) сұрақтар;

7) әдебиет.

8. Пәнді зерделеу бойынша әдістемелік ұсынымдар (әзірлемелер).

9. Үлгілік есептер, есептеу-графикалық, зертханалық жұмыстарды,

курстық жобаларды (жұмыстарды) (қажет болғанда) орындау бойынша

әдістемелік ұсынымдар мен нұсқаулар.

10. Білім алушылардың өзіндік жұмысы үшін материалдар (БАОӨЖ,

БАӨЖ): үй тапсырмасының мәтіндерін теру, әрбір тақырып бойынша

өзін-өзі бақылау материалдары, ағымдағы жұмыс түрлерін, еңбек

қажеттілігін және әдебиетті көрсете отырып, рефераттарды және басқа

да үй тапсырмаларын орындау бойынша тапсырмалар.

11. Оқу, өндірістік және диплом алдындағы практикадан өту, есеп

беру құжаттамасының нысандары (қажет болған кезде) бойынша

әдістемелік нұсқаулар.

12. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бақылау және бағалау

бойынша материалдар.

13. Пәннің мазмұнына байланысты оқу сабақтарын бағдарламалық және мультимедиялық сүйемелдеу (бейне-дәріс, слайдтар, юниттер, электрондық оқу құралдары және т.б.).

Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 30.04.2021 № 272 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

14. Мамандандырылған дәрісханалардың, кабинеттер мен

зертханалардың тізбесі.

Об утверждении Правил организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны Республики Казахстан, за исключением организаций среднего образования

Приказ Министра обороны Республики Казахстан от 22 января 2016 года № 34. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 26 февраля 2016 года № 13294.

В соответствии с подпунктом 8) статьи 5-1 Закона Республики Казахстан "Об образовании", ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра обороны РК от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Правила организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов, в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны Республики Казахстан, за исключением организаций среднего образования.

2. Начальнику Департамента образования и науки Министерства обороны Республики Казахстан:

1) в установленном законодательством порядке направить настоящий приказ в Министерство юстиции Республики Казахстан для государственной регистрации;

2) в течении десяти календарных дней после государственной регистрации копию настоящего приказа направить в периодические печатные издания и в информационно-правовую систему "Әділет" для официального опубликования;

3) после официального опубликования приказ разместить на интернет-ресурсе Министерства обороны Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на заместителя Министра обороны Республики Казахстан курирующего вопросы военного образования.

Сноска. Пункт 3 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. Приказ довести до должностных лиц в части, их касающейся.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр обороны
Республики Казахстан	И. Тасмагамбетов

Утверждены приказом Министра обороны Республики Казахстан от 22 января 2016 года № 34

Правила организации работ по подготовке, экспертизе, апробации,
изданию и проведению мониторинга учебных изданий и
учебно-методических комплексов в военных учебных заведениях,
подведомственных Министерству обороны Республики Казахстан, за
исключением организаций среднего образования
1. Общие положения

1. Настоящие Правила организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны, за исключением организаций среднего образования, (далее – Правила) определяют порядок подготовки, экспертизы, апробации, издания и проведения мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в ВВУЗ и Военном колледже Министерства обороны Республики Казахстан (далее – Военный колледж), подведомственных Министерству обороны Республики Казахстан (далее - МО РК).

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра обороны РК от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. В настоящих Правилах применяются следующие термины и определения:

1) автор – физическое лицо, творческим трудом которого созданы учебное издание, учебно-методический комплекс, произведение, научное исследование, изобретение и другие;

2) авторский коллектив – группа физических лиц, выступающая в качестве совокупного автора;

3) учебное издание - издание, содержащее систематизированный материал по соответствующим научно-практическим областям знаний, обеспечивающий творческое и активное овладение обучающимися знаниями, умениями и навыками в этой области, изложенный в форме, удобной для изучения и преподавания;

4) учебник – учебное издание, содержащее систематизированное изложение учебной дисциплины (или ее части, раздела) в печатном и/или электронном виде.

В учебнике излагается система базовых знаний, обязательных для усвоения обучающимися в военных учебных заведениях МО РК;

5) исключен приказом Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6) апробация учебных изданий и учебно-методических комплексов – комплексное изучение практики использования учебных изданий и учебно-методических комплексов в учебном процессе;

7) мониторинг учебных изданий и учебно-методических комплексов – процедура получения полной, достоверной и всесторонней информации по вопросам обеспечения учебного процесса современными учебными изданиями и учебно-методическими комплексами;

8) учебно-методический комплекс – совокупность единичных учебных и методических материалов, направленных на обеспечение освоения обучающимися содержания образования по учебной дисциплине;

9) экспертиза учебных изданий – оценка, проводимая экспертами на предмет соответствия содержания учебных изданий учебным программам дисциплин;

10) экспертиза учебно-методического комплекса – оценка, проводимая экспертами на предмет соответствия оформления и содержания учебно-методического комплекса требованиям по их разработке;

11) рецензия учебных изданий – оценка, проводимая рецензентами на предмет соответствия учебным программам, а также степени актуальности освещаемых вопросов, полноты и глубины освещения всех тем;

12) учебно-методический совет ВВУЗа – консультативно-совещательный орган по вопросам учебно-методической деятельности ВВУЗа;

13) ученый совет ВВУЗа – консультативно-совещательный орган по вопросам научной деятельности ВВУЗа;

14) учебно-методическая комиссия факультета ВВУЗа – консультативно-совещательный орган по вопросам учебно-методической деятельности факультета ВВУЗа;

15) педагогический совет – консультативно-совещательный орган по вопросам учебно-воспитательной и методической деятельности Военного колледжа.

Сноска. Пункт 2 с изменениями, внесенными приказами Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Порядок организации работы
по подготовке учебных изданий ВВУЗа

3. На основе мониторинга учебных изданий начальником кафедры ВВУЗа (далее – начальником кафедры) формируется заявка на разработку и/или доработку учебных изданий на учебный год по форме, согласно приложению 1 к настоящим Правилам и представляется в учебно-методическое управление ВВУЗа за один месяц до начала учебного года.

Сноска. Пункт 3 - в редакции приказа Министра обороны РК от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. Учебно-методическим управлением на основании заявок начальников кафедр разрабатывается План выпуска учебных изданий ВВУЗа на учебный год с указанием наименования учебного издания, кафедры, автора (авторского коллектива), объема, тиража, срока исполнения, который рассматривается на заседании учебно-методического совета и утверждается начальником ВВУЗа до начала учебного года.

Сноска. Пункт 4 - в редакции приказа Министра обороны РК от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Автором или авторским коллективом (далее - Автор) составляется план подготовки учебного издания, который включает оглавление (последовательность и наименования разделов и/или глав и тем), сроки исполнения каждого структурного элемента. План подготовки учебного издания рассматривается на заседании кафедры и утверждается начальником кафедры.

6. Автор ежемесячно отчитывается на заседании кафедры о ходе выполнения работы в соответствии с планом подготовки учебного издания.

7. Основные принципы и требования к учебному изданию:

1) соответствие учебной программе соответствующей дисциплины;

2) служит основным руководством для обучающихся;

3) излагает основы соответствующей отрасли науки без перегрузки учебного материала излишними подробностями;

4) строится на основе достоверных научных обобщений и освещает достижения современной отечественной и мировой науки;

5) отличатся краткостью и ясностью изложения, четкостью определений, а также точностью и полной достоверности приводимых сведений;

6) содержит в конце каждой темы не менее пяти контрольных вопросов для самоконтроля знаний обучающихся или примерных заданий для самостоятельной работы;

7) содержать ссылки на источники заимствования, список основной и дополнительной литературы, а также интернет-ресурсы для дальнейшей углубленной и самостоятельной работы по данной дисциплине.

8. Основными структурными элементами учебного издания являются:

1) введение;

2) текст (основной, дополнительный, пояснительный), распределенный по разделам и/или главам, темам;

3) иллюстративно-вспомогательный материал;

4) аппарат усвоения знаний (вопросы для самоконтроля, задания и/или тесты);

5) аппарат ориентировки (список сокращений и условных обозначений, указатели, оглавление);

6) ссылки на источники заимствования, список рекомендуемой литературы (основной и дополнительной), интернет-ресурсов (при необходимости);

7) глоссарий.

Кроме того, учебные издания могут дополнительно включать и другие структурные элементы (приложения, вступительное слово, эпиграфы) и т.д.

9. Объем учебного издания определяется количеством кредитов, отводимых на изучение дисциплины, с учетом ее специфики, места и значения в подготовке специалиста. При этом объем учебника составляет – не менее 7 печатных листов (112 страниц формата А4).

Сноска. Пункт 9 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

10. Оформление учебных изданий для ВВУЗов и Военного колледжа определяются структурным подразделением, курирующим вопросы военного образования.

Сноска. Пункт 10 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

11. Автор по завершению работы представляет рукопись учебного издания в трех экземплярах начальнику кафедры, который назначает двух представителей из состава кафедры, либо при необходимости привлекает представителей других кафедр, либо структурных подразделений ВУЗа (не принимавших участие в разработке данного учебного издания) для изучения рукописи.

Представители других кафедр представляют свои отзывы не позднее, чем через две недели после получения рукописи учебного издания, начальник кафедры также представляет свой отзыв.

12. На заседании кафедры (цикла) Автор представляет презентацию учебного издания, начальник кафедры (цикла) зачитывает отзывы. С учетом представленной презентации и отзывов кафедра (цикла) выносит положительное или отрицательное заключение, которое отражается в протоколе заседания кафедры (цикла) по форме, согласно приложения 2 к настоящим Правилам.

В случае положительного заключения рукопись учебного издания в трех экземплярах вместе с выпиской из протокола заседания кафедры (цикла) направляется на учебно-методическую комиссию факультета ВВУЗа, а в случае его отсутствия на заседание кафедры (цикла).

В случае отрицательного заключения Автору предоставляется не более одного месяца на доработку, после чего рассмотрение рукописи данного учебного издания повторно выносится на заседание кафедры (цикла).

Сноска. Пункт 12 - в редакции приказа Министра обороны РК от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

13. Учебно-методическая комиссия факультета ВВУЗа после получения рукописи учебного издания и выписки из протокола заседания кафедры определяет трех рецензентов, а в случае отсутствия учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа, рецензенты назначаются на заседании кафедры (цикла), которые являются:

1) представителем другой кафедры или структурного подразделения ВУЗа;

2) представителем родственной кафедры или структурного подразделения другого ВВУЗа (научного учреждения);

3) представителем работодателя по специальности, в рамках подготовки которой разработана рукопись учебного издания.

По решению учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа (заседания кафедры, цикла) также назначаются дополнительные рецензенты.

Сноска. Пункт 13 - в редакции приказа Министра обороны РК от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

14. Рецензия обеспечивает всестороннюю, квалифицированную, объективную и аргументированную оценку рукописи учебного издания по следующим параметрам, по форме согласно приложения 3 к настоящим Правилам:

1) актуальность освещаемых тем в соответствии с последними достижениями военной науки, а также современного состояния ВС РК;

2) обоснованность объема материала (соответствие объема материала, в страницах, характеру излагаемого материала, то есть анализ "плотности" материала);

3) полнота и глубина освещения учебного материала;

4) наличие достаточного числа пояснений, необходимых для понимания материала (комментариев, рисунков, таблиц, схем, приложений), качество и достаточность иллюстративного материала, заданий.

5) уровень компоновки материала (насколько удачна последовательность изложения, разбивка на параграфы);

6) уровень грамотности и ясности изложения (язык изложения).

В заключительной части рецензии содержатся обоснованные рекомендации о целесообразности использования данной рукописи учебного издания в учебном процессе. Рецензия подписывается автором с указанием места работы рецензента, должности, ученого звания и степени. Подпись заверяется печатью, ставится дата.

15. Если Автор по замечаниям рецензентов подверг рукопись значительной переработке (более 50% текста), то докладывает в двухнедельный срок об этом начальнику кафедры, который принимает решение о повторном обсуждении данной доработанной рукописи учебного издания на кафедре.

16. Срок рецензирования не превышает одного месяца. Контроль за своевременным и качественным рецензированием возлагается на начальника структурного подразделения, в которое направлена рукопись учебного издания для рецензирования.

В случае несвоевременного представления рецензии ВВУЗ направляет информацию в структурное подразделение, курирующее вопросы военного образования.

Сноска. Пункт 16 с изменением, внесенным приказом Министра обороны РК от 18.03.2019 № 172 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

17. На заседании учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа (на заседании кафедры, цикла) Автор представляет презентацию учебного издания, председатель учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа (начальник кафедры, цикла) зачитывает отзывы рецензентов. С учетом представленной презентации и отзывов рецензентов учебно-методическая комиссия факультета ВВУЗа (кафедра, цикл) выносит положительное или отрицательное заключение.

В случае положительного заключения рукопись учебного издания в трех экземплярах вместе с выпиской из протокола заседания учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа (с выпиской из заседания кафедры, цикла) и рецензиями направляется на заседание ученого совета ВВУЗа.

В случае отрицательного заключения Автору предоставляется не более одного месяца на доработку, после чего рассмотрение рукописи данного учебного издания повторно выносится на заседание учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа (на заседание кафедры, цикла) с возможным назначением новых рецензентов.

Сноска. Пункт 17 - в редакции приказа Министра обороны РК от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Порядок экспертизы учебных изданий ВВУЗа

18. Процедура экспертизы учебных изданий организуется и координируется ученым советом ВВУЗа.

19. Автор учебного издания представляет в ученый совет ВВУЗа следующие документы:

1) рукопись учебного издания в трех экземплярах;

2) выписку из заседания учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа;

3) рецензии.

20. Ученый совет ВВУЗа на своем заседании создает экспертную комиссию в составе не менее трех специалистов. Ученный совет привлекает представителей ВВУЗа, не входящих в ученый совет ВВУЗа, для включения в состав экспертной комиссии.

21.Экспертиза рукописи учебного издания проводится в срок не более 20 календарных дней со дня представления материалов в экспертную комиссию.

22. Экспертное заключение на учебное издание, рукопись учебного издания оформляется по форме, согласно приложению 4 настоящих Правил.

Экспертное заключение по результатам экспертизы содержит один из следующих выводов:

1) в случае положительного экспертного заключения – "рекомендуется к использованию в учебном процессе";

2) в случае наличия в экспертном заключении замечаний, требующих устранения – "требует доработки";

3) в случае отрицательного экспертного заключения – "не рекомендуется к использованию в учебном процессе".

23. Председатель экспертной комиссии докладывает по результатам экспертизы на заседании Ученого совета ВВУЗа.

Сноска. Пункт 23 - в редакции приказа Министра обороны РК от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

24. Выписка из протокола ученного совета ВВУЗа, экспертное заключение, рецензии и рукопись учебного издания направляются в учебно-методический совет, который на своем заседании принимает решение об учебном издании.

25. Исключен приказом Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

26. В случае, если учебным изданием является учебник, то осуществляются следующие процедуры:

1) в случае положительного решения учебно-методическим советом ВВУЗа направляются в учебно-методический совет Национального университета обороны Республики Казахстан (далее – НУО) выписка из протокола заседания учебно-методического совета, экспертное заключение, рецензии, рукопись учебника в трех экземплярах. В случае подготовки рукописи учебника в НУО, и положительного решения учебно-методического совета делается соответствующая выписка из протокола заседания.

2) в случае решения о необходимости устранения замечаний рукопись учебника повторно представляется на рассмотрение ученого совета ВВУЗа после доработки по замечаниям, отраженным в экспертном заключении, без проведения повторной экспертизы. Автору достаточно представить проведенную доработку экспертам и получить их одобрение. Далее материалы вновь представляются на учебно-методический совет;

3) в случае отрицательного решения рукопись учебника направляется на повторное обсуждение на учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа и повторно представляется на рассмотрение ученого совета ВВУЗа после доработки по замечаниям, отраженным в экспертном заключении, но не ранее, чем через месяц после отклонения. Повторная экспертиза осуществляется на общих основаниях. Далее материалы вновь представляются на учебно-методический совет.

Сноска. Пункт 26 с изменениями, внесенными приказами Министра обороны РК от 18.03.2019 № 172 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 29.01.2024 № 64 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

27. Учебно-методический совет НУО определяет комиссию по присвоению грифа учебника в составе не менее трех человек. В состав комиссии включаются как представители НУО, так и представители других ВВУЗов, а также структурных подразделений МО, ГШ и ВС РК. Комиссия рассматривает представленные материалы (выписка из протокола заседания учебно-методического совета, экспертное заключение, рецензии, рукопись учебника в трех экземплярах) и дает заключение в срок не более одного месяца, которое утверждается на заседании учебно-методического совета НУО. В заключении подтверждается соответствие содержания рукописи учебника основным принципам и требованиям, изложенным в пунктах 7,8,9 настоящих Правил, и формулируется вывод о целесообразности официального утверждения учебного издания в качестве учебника, предлагаются форма выпуска и тираж.

28. При утверждении положительного заключения комиссии по присвоению отметки учебника соответствующая выписка из протокола заседания учебно-методического совета НУО и материалы (выписка из протокола заседания учебно-методического совета НУО, заключение комиссии по присвоению отметки учебника, рецензии, рукопись учебника в трех экземплярах) направляются в структурное подразделение, курирующее вопросы военного образования.

Сноска. Пункт 28 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.03.2019 № 172 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

29. При утверждении отрицательного заключения комиссии по присвоению грифа учебника соответствующая выписка из протокола заседания учебно-методического совета НУО и материалы (выписка из протокола заседания учебно-методического совета НУО, заключение комиссии по присвоению грифа учебника, рецензии, рукопись учебника в трех экземплярах) направляются в учебно-методический совет ВВУЗа, либо в учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа (если рукопись подготовлена в НУО) для доработки с указанием срока повторного прохождения процедуры экспертизы.

30. Структурное подразделение, курирующее вопросы военного образования, представляет свое заключение по присвоению отметки учебника в течение месяца с момента поступления материалов.

Сноска. Пункт 30 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

31. При положительном решении, структурное подразделение, курирующее вопросы военного образования направляет соответствующее заключение в учебно-методический совет НУО с указанием формы выпуска, тиража и рекомендуемого срока выпуска. Учебнику присваивается отметка: "Рекомендовано Министерством обороны Республики Казахстан в качестве учебника для высших военных учебных заведений.

Сноска. Пункт 31 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.03.2019 № 172 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

32. В случае отрицательного решения материалы возвращаются в учебно-методический совет НУО без реализации с указанием причин отказа и срока для доработки с указанием срока повторного прохождения процедуры экспертизы.

4. Порядок апробации учебных изданий ВВУЗа

33. Апробация учебных изданий (далее - апробация) проводится ВВУЗом в течение одного учебного года после выпуска и распространяется на учебники с целью определения их качества, в том числе целесообразности их дальнейшей доработки.

Сноска. Пункт 33 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

34. Координирующим органом апробации является учебно-методический совет. После одного года использования учебника на заседании учебно-методического совета создается комиссия по апробации в составе не менее трех человек. В состав комиссии включаются как представители ВУЗа, так и представители других ВВУЗов, а также структурных подразделений МО, ГШ и ВС РК.

Сноска. Пункт 34 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

35. По результатам анализа комиссия по апробации составляет заключение комиссии по апробации учебного издания по форме, согласно приложению 5 настоящих Правил.

36. Комиссией по апробации выносится одно из следующих решений в отношении учебного пособия:

1) соответствует требованиям учебного процесса;

2) требует доработки (с указанием необходимых изменений);

3) рекомендуется к изданию в качестве учебника (с учетом доработки).

В случае решения о необходимости доработки Автор дорабатывает в течение одного месяца и выносит на обсуждение, начиная с уровня заседания кафедры.

Сноска. Пункт 36 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

37. В случае решения о необходимости его выпуска в качестве учебника данное учебное издание включается в План выпуска учебных изданий ВВУЗа на предстоящий учебный год.

38. В Военном колледже порядок организации работы по подготовке, экспертизе и апробации учебных изданий организуется аналогично ВВУЗам с учетом структуры учебных подразделений.

Сноска. Пункт 38 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Порядок организации работы по подготовке, экспертизе и
апробации учебно-методического комплекса ВВУЗа

39. Учебно-методические комплексы разрабатываются ежегодно по всем дисциплинам учебного года каждого ВВУЗа.

На основании мониторинга учебно-методического комплекса начальником кафедры определяются:

1) перечень учебно-методических комплексов, которые необходимо разработать;

2) перечень учебно-методических комплексов, которые необходимо доработать.

40. Учебно-методический комплекс разрабатывается преподавателем (коллективом преподавателей) кафедры (далее - Автор), ведущим занятия по данной дисциплине, в соответствии со структурой учебно-методического комплекса, по форме, согласно приложения 6 настоящих Правил.

41. Автор представляет учебно-методический комплекс до 15 июня предстоящего учебного года начальнику кафедры в печатном и электронном виде.

42. Ежегодно на заседании кафедры до 30 июня предстоящего учебного года рассматриваются и утверждаются учебно-методические комплексы по всем дисциплинам кафедры на учебный год.

Начальник кафедры является ответственным за качественную подготовку учебно-методических комплексов, соответствующих требованиям ГОСО, за учебно-методическое и техническое обеспечение соответствующей дисциплины. Учебно-методические и учебные материалы, включаемые в учебно-методические комплексы отражают современный уровень развития науки, предусматривать логически последовательное изложение учебного материала, использование современных методов и технических средств интенсификации учебного процесса, позволяющих обучаемым глубоко осваивать учебный материал и получать навыки по его использованию на практике.

43. По итогам рассмотрения кафедра выносит положительное или отрицательное заключение.

В случае положительного заключения учебно-методических комплексов вместе с выпиской протокола заседания кафедры направляется на учебно-методическую комиссию факультета ВВУЗа.

В случае отрицательного заключения Автору предоставляется две недели на доработку, после чего повторно выносится на заседание кафедры.

В случае повторного отклонения Автор несет дисциплинарную ответственность.

44. После получения учебно-методических комплексов Председатель учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа определяет план экспертизы учебно-методических комплексов с указанием экспертов по каждому учебно-методическому комплексу, сроков экспертизы.

45. Экспертиза осуществляется в течение одного месяца в соответствии с требованиями по разработке учебно-методических комплексов. После экспертизы все учебно-методических комплексов выносятся на заседание учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа с результатами экспертизы.

46. При положительном решении учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа учебно-методический комплекс направляется на издание.

В случае отрицательного решения Автору предоставляется две недели на доработку, после чего повторно выносится на заседание учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа.

В случае повторного отклонения Автор и начальник кафедры несут дисциплинарную ответственность.

47. Координирующим органом апробации вновь разработанного учебно-методического комплекса является учебно-методическая комиссия факультета ВВУЗа. После одного года использования учебно-методического комплекса на заседании учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа создается комиссия по апробации в составе не менее трех человек и назначается Председатель. В состав комиссии могут включаться как представители факультета, так и представители других факультетов ВВУЗа.

48. По результатам анализа комиссия по апробации составляет заключение. В заключении по апробации отражаются следующие вопросы:

1) уровень достижения образовательных результатов (анализ полученных знаний обучающимися);

2) процент применения в учебном процессе обучающимися;

3) отзывы обучающихся и преподавателей.

49. Комиссией по апробации выносится одно из следующих решений в отношении учебно-методического комплекса:

1) соответствует требованиям учебного процесса;

2) требует доработки (с указанием необходимых изменений);

3) рекомендовано к изданию в качестве учебника (с учетом доработки).

Сноска. Пункт 49 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

50. В случае решения о необходимости доработки Автор дорабатывает в течение одного месяца и выносит на обсуждение в установленном порядке, начиная с уровня заседания кафедры.

51. В случае решения о необходимости его выпуска в качестве учебника оно вносится в План выпуска учебных изданий ВВУЗа.

Сноска. Пункт 51 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6. Порядок издания учебных изданий и учебно-методических
комплексов

52. На основании положительного решения структурного подразделения, курирующего вопросы военного образования, рукопись учебника в печатном и электронном виде с соответствующими материалами (заключение структурного подразделения, курирующее вопросы военного образования, рецензии) направляется в типографию (редакционно-издательский отдел) ВВУЗа или учебно-методическое управление Военного колледжа.

Сноска. Пункт 52 - в редакции приказа Министра обороны РК от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

53. На основании положительного решения учебно-методического совета (педагогического совета) рукопись учебника в печатном и электронном виде с соответствующими материалами (выписка из протокола учебно-методического совета или педагогического совета, рецензии) направляется в редакционно-издательский отдел.

Сноска. Пункт 53 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

54. На основании представленных решений учебные издания выпускаются в печатном и/или электронном виде.

55. Редакционно-издательский отдел проводят предиздательскую подготовку, включающую редактирование, корректировку, верстку, дизайн и др.

56. Редакционно-издательский отдел осуществляет издание учебных изданий тиражом и в сроки, указанные в соответствующих решениях учебно-методического совета (педагогического совета), либо структурного подразделения, курирующего вопросы военного образования.

Сноска. Пункт 56 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.03.2019 № 172 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

57. Автор в зависимости от тиража получает 2-5 печатных экземпляров учебного издания в личное пользование (если Автором является авторский коллектив, то каждый соавтор получает по одному печатному экземпляру).

58. На основании положительного решения учебно-методической комиссии факультета ВВУЗа учебно-методический комплекс в электронном виде направляется в редакционно-издательский отдел. Все учебно-методические комплексы издаются в формате электронного программного приложения до начала учебного года.

7. Порядок проведения мониторинга учебных изданий и
учебно-методических комплексов

59. Мониторинг всех учебных изданий и учебно-методических комплексов (далее – мониторинг) проводится кафедрой (циклом) ежегодно до начала учебного года.

60. Основными принципами мониторинга являются следующие:

1) по каждой учебной дисциплине необходимо наличие хотя бы одного учебного издания с годом выпуска не менее пяти лет с момента учебного года, в котором осуществляется мониторинг;

2) по каждой учебной дисциплине необходимо наличие учебно-методического комплекса;

3) по каждой учебной дисциплине желательно наличие хотя бы одного учебного издания казахстанского Автора;

4) по каждой учебной дисциплине необходимо наличие не менее трех учебных изданий, имеющихся в библиотечных ресурсах ВУЗа;

5) по каждой учебной дисциплине необходимо наличие учебных изданий в количестве, необходимом для охвата всех обучающихся по данной дисциплине.

61. По результатам мониторинга начальник кафедры (цикла) составляет отчет мониторинга учебных изданий и учебно-методического комплекса, который предоставляет в учебно-методическое управление.

Сноска. Пункт 61 - в редакции приказа Министра обороны РК от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

62. На основании отчета мониторинга начальник кафедры (цикла) составляет:

1) перечень учебных изданий, которые необходимо разработать;

2) перечень учебных изданий, которые необходимо доработать;

3) перечень учебно-методических комплексов, которые необходимо разработать;

4) перечень учебно-методических комплексов, которые необходимо доработать;

5) перечень учебных изданий, которые необходимо закупить.

63. Начальник кафедры (цикла) представляет в форме заявки перечень учебных изданий, которые необходимо разработать и/или доработать, с указанием Авторов, необходимого тиража и сроков исполнения в учебно-методического совета (педагогического совета) для включения в План выпуска учебных изданий ВУЗа.

64. Начальник кафедры составляет план разработки и доработки учебно-методических комплексов с указанием Авторов и сроков разработки.

65. Начальник кафедры (цикла) составляет заявку на закуп необходимой литературы и представляет ее учебно-методическому управлению, который осуществляет дальнейшую работу по их реализации.

Сноска. Пункт 65 - в редакции приказа Министра обороны РК от 26.01.2023 № 49 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Приложение 1 к Правилам организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны, за исключением организаций среднего образования

Форма

Заявка

на разработку и/или доработку учебных изданий на ______ учебный год

Вид учебного издания	Наименование учебного издания	Автор (авторский коллектив)	Срок исполнения

Начальник кафедры______________________________________________

Приложение 2 к Правилам организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны, за исключением организаций среднего образования

Форма

Протокол заседания кафедры

__________________________________________________от "___" 20___года

(наименование кафедры)

Повестка дня:

Присутствовали:

Слушали Автора:

Выступили:

Заключение заседания кафедры:

Начальник кафедры ___________________________________________

Приложение 3 к Правилам организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны, за исключением организаций среднего образования

Форма

Рецензия

Название рукописи ___________________________________________________

_____________________________________________________________________

Ф.И.О.автора_________________________________________________________

Ф.И.О. рецензента, ученая степень, звание, должность, наименование

организации

_____________________________________________________________________

Содержание рецензии

Общая часть

Постраничные замечания

Заключение

Рецензент / подпись / ____________________________

"_________"________________ 20 ______ г.

Приложение 4 к Правилам организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны, за исключением организаций среднего образования

Форма

Экспертное заключение на учебное издание

_______________________________________________________________

(название учебного издания и Ф.И.О. (при его наличии) автора

(авторов))

В экспертном заключении отражаются:

1) актуальность представленного материала;

2) степень отражения требований работодателя по подготовке

специалистов;

3) степень формирования компетенций в соответствии с ГОСО и

квалификационной характеристикой;

4) обоснованность объема материала;

5) наличие достаточного числа пояснений, необходимых для

понимания материала (комментариев, рисунков, таблиц, схем, приложений

и т. Д.);

6) уровень грамотности и ясности изложения (язык изложения);

7) степень внутреннего единства представленных тем;

8) достаточность и качество вопросов для самоконтроля и заданий

для самоподготовки;

9) наличие актуальной рекомендуемой литературы;

10) наличие плагиата и др.

11) вывод:_____________________________________________________

Эксперты ____________________ (подписи)

Дата ______________ (число, месяц, год)

Приложение 5 к Правилам организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны, за исключением организаций среднего образования

Форма

Заключение

комиссии по апробации учебного издания

Комиссия в составе:__________________________________________________

_____________________________________________________________________

Структура заключения:

1) уровень достижения образовательных результатов (анализ полученных

знаний обучающимися);

2) процент применения в учебном процессе обучающимися;

3) отзывы обучающихся и преподавателей.

Заключение комиссии: ___________________

Председатель комиссии:

Члены комиссии:

Приложение 6 к Правилам организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны, за исключением организаций среднего образования

Форма

Структура учебно-методического комплекса

1.Титульный лист.

2. Типовая учебная программа по дисциплине (при наличии).

3. Рабочая учебная программа дисциплины по каждой форме

обучения (Силлабус (Syllabus).

4. График выполнения и сдачи заданий по дисциплине.

5. Карта учебно-методического обеспечения дисциплины.

6. Лекционный комплекс: название темы, цель лекции, тезисы

лекций, иллюстративный и раздаточный материал, список рекомендуемой

литературы.

7. План практических (семинарских) занятий:

1) название темы;

2) цель занятия;

3) задания;

4) методические рекомендации;

5) основные схемы, формулы и т.д., иллюстрирующие содержание;

6) вопросы;

7) литература.

8. Методические рекомендации (разработки) по изучению

дисциплины.

9. Методические рекомендации и указания по типовым расчетам,

выполнению расчетно-графических, лабораторных работ, курсовых

проектов (работ) (при необходимости).

10. Материалы для самостоятельной работы обучающегося (СРОП,

СРО): наборы текстов домашних заданий, материалы самоконтроля по

каждой теме, задания по выполнению текущих видов работ, рефератов и

других домашних заданий с указанием трудоемкости и литературы.

11. Методические указания по прохождению учебной,

производственной и преддипломной практик, формы отчетной документации

(при необходимости).

12. Материалы по контролю и оценке учебных достижений

обучаемых.

13. Программное и мультимедийное сопровождение учебных занятий (видео-лекции, слайды, юниты, электронные учебники) в зависимости от содержания дисциплины.

Сноска. Пункт 13 - в редакции приказа Министра обороны РК от 30.04.2021 № 272 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

14. Перечень специализированных аудиторий, кабинетов и

лаборатории.