Ядролық материалдарды және ядролық қондырғыларды физикалық қорғау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2016 жылғы 8 ақпандағы № 40 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 16 наурызда № 13498 болып тіркелді.

      "Атом энергиясын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасы 2016 жылғы 12 қаңтардағы Заңының 6-бабының 6) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Ядролық материалдарды және ядролық қондырғыларды физикалық қорғау қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Атомдық және энергетикалық қадағалау мен бақылау комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгенінен кейін он күнтізбелік күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесіне ресми жариялауға, сондай-ақ Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің Эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінің "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруды;

      4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 2) және 3) тармақшаларымен көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді беруді етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Энергетика вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Энергетика министрі

      "КЕЛІСІЛЕДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Инвестициялар және даму министрі

      _________________ Ә. Исекешев

      11 ақпан 2016 жыл

      "КЕЛІСІЛЕДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ішкі істер министрі

      _________________ Қ. Қасымов

      14 ақпан 2016 жыл

      "КЕЛІСІЛЕДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ұлттық қауіпсіздік комитетінің

      төрағасы

      _________________ В. Жұмақанов

      18 ақпан 2016 жыл

  Қазақстан Республикасы
Энергетика министрінің
2016 жылғы 8 ақпандағы
№ 40 бұйрығымен
бекітілген

Ядролық материалдарды және ядролық қондырғыларды физикалық қорғау қағидалары

      Ескерту. Қағидалар жаңа редакцияда - ҚР Энергетика министрінің м.а. 29.07.2021 № 247 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Ядролық материалдарды және ядролық қондырғыларды физикалық қорғау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Атом энергиясын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Заң) 6-бабының 6) тармақшасына сәйкес әзірленді және ядролық материалдарды және ядролық қондырғыларды физикалық қорғау тәртібін белгілейді.

      2. Осы Қағидалар Қазақстан Республикасының аумағында пайдаланудағы және (немесе) сақтаудағы ядролық материалдармен, табиғи уранмен жұмыс істеу жөніндегі және (немесе) ядролық қондырғыларды пайдалану жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлғаларға қолданылады.

      Осы Қағидаларда мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) ақпаратты жинау және өңдеу жүйесі – ақпаратты қажетті түрде көрсету және (немесе) беру және жүйені тұтас немесе кіші жүйені жеке басқарудың тиімді функциясын алу мақсатында деректерді орталықтандырылған жинауға және талдауға, физикалық қорғаудың кіші жүйелерін бірыңғай интеграцияланған физикалық қорғау жүйесіне біріктіруге арналған жүйе;

      2) ақпаратты қорғау жүйесі – физикалық қорғау жүйесі және оның кіші жүйелері туралы ақпараттың әлсіздігін азайтатын, осындай ақпаратқа рұқсатсыз қол жеткізуге, оның таралып кетуіне немесе жоғалуына кедергі жасайтын ұйымдастырушылық, техникалық, технологиялық және басқа құралдар, әдістер мен шаралар кешені;

      3) анықтау құралы – осы құрал әсер ететін аймақта рұқсатсыз әрекет орын алған жағдайда автоматты түрде сигнал беруге арналған техникалық құрал;

      4) аса маңызды аймақ – оларға қатысты диверсия тікелей немесе жанама елеулі радиологиялық зардаптарға алып келуі мүмкін жабдық, жүйелер немесе құрылғылар немесе ядролық материалдар сиятын ішкі аймақта орналасқан аймақ. Ішкі аймақта бірнеше аса маңызды аймақтар болуы мүмкін;

      5) атом энергиясын пайдалану саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – атом энергиясын пайдалану саласында басшылықты жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

      6) ден қою – тәртіп бұзушының (тәртіп бұзушылардың) әрекетінің алдын алу және олардың зардаптарын жою жөніндегі іс-шаралар кешенін орындау;

      7) екі (үш) адамның қағидаты – рұқсатсыз әрекет жасау мүмкіндігін азайту үшін кемінде екі (үш) адамның жұмыс орнында немесе бір үй-жайда бір мезгілде болу талабына негізделген (үй-жайларды ашуды және күзетке тапсыруды қоса алғанда) топтық жұмыс қағидаты;

      8) жағдайды бағалау – анықтау құралымен дабыл сигнал беру себептерін анықтау;

      9) жедел жағдай – тәртіп бұзушылардың рұқсатсыз әрекеттеріне қарсы мән-жайлар мен жағдайлардың жиынтығы;

      10) жергілікті жобалық қауіп-қатер – рұқсатсыз алып қоюға немесе диверсияға әрекет жасай алатын, ішкі әлеуетті тәртіп бұзушылардың және (немесе) сыртқы тәртіп бұзушылардың белгілері мен сипаттамаларын жүйелеп баяндайтын пайдаланушы ұйым әзірлеген құжат, оларға қарсы әрекет жасау үшін физикалық қорғау жүйесі құрылады және бағаланады;

      11) инженерлік бөгеттер – тәртіп бұзушылардың ілгері жылжуын және маневрін қиындату, күзет және ден қою күштеріне оларды қоршау және ұстау, физикалық қорғау техникалық құралдарының желілік бөлігіне және бақылау-із кесу жолағына жануарлар мен адамдардың әсерін шектеу үшін қолайлы жағдаймен қамтамасыз ету мақсатында орналастырылатын қолдан жасалған тосқауылдар мен бөгеттер;

      12) күзет және ден қою күштері – мемлекеттік ведомстволардың рұқсатсыз алып қою әрекетіне немесе диверсия актісіне қарсы оқытылған және жабдықталған ядролық объектінің аумағындағы немесе оның сыртындағы бөлімшелері, сондай-ақ бар лицензияларды ескере отырып осындай функцияларды атқаратын ведомстводан тыс күзет бөлімшелері;

      13) күзет посты – күзет және ден қою күштерінің персоналы өздерінің функционалдық міндеттерін атқаратын тұрақты орын және (немесе) жер учаскесі;

      14) кіру – қорғалатын аймаққа өтуге, онда болуға, жұмыстарды орындауға, белгілі бір құжаттар мен мәліметтерді алуға немесе танысуға рұқсатты іске асыру;

      15) кіруді кідірту – күзетілетін аймаққа кіргенде (көлікпен кіргенде) және (немесе) одан шыққанда (көлікпен шыққанда) тәртіп бұзушының немесе тасымал (тасымалдау) құралдарының кіру (жылжу) уақытын арттыруға арналған физикалық қорғау жүйесінің элементі;

      16) орталық басқару пункті – дабыл сигнал берудің толық және үздіксіз мониторингін, сигналдарды бағалауды және күзет және ден қою күштерінің персоналымен, объектінің басшылығымен байланысты қамтамасыз ететін физикалық қорғау жүйесі операторының жұмыс орны;

      17) осалдықты талдау – қабылданған жобалық қауіп-қатерге сүйене отырып, ядролық объектінің, табиғи уранды өндіру және (немесе) онымен жұмыс істеу бойынша кәсіпорынның, ядролық материалдарды пайдалану және сақтау технологиялық процестерінің осал жерлерін анықтау, сондай-ақ қауіп-қатерді жүзеге асырудың ықтимал тәсілдерін анықтау процесі;

      18) өзін-өзі қорғау – пайдаланушы ұйым персоналы күзетілетін үй-жайға рұқсатсыз кіруді болдырмау мақсатында жұмыс уақытында өткізетін ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар кешені;

      19) пайдаланушы ұйым - атом энергиясын пайдалану объектілерімен жұмыс істеу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға.

      20) пайдаланушы ұйымның ядролық объектісі (бұдан әрі – ядролық объект) – ядролық материалдар пайдаланылатын немесе сақталатын және (немесе) ядролық қондырғылар орналастырылатын, күзет және ден қою күштері күзететін аумақ;

      21) периферийлік құрылғылар – физикалық қорғаудың қашықтықтан жұмыс істейтін техникалық құралдары;

      22) рұқсат беру– белгіленген тәртіппен рәсімделген қорғалатын аймаққа жаяу өтуге (көлікпен өтуге) және болуға, белгілі бір жұмысты жүргізуге, белгілі бір құжаттар мен мәліметтерді алуға не олармен танысуға рұқсат;

      23) рұқсат етілмеген әрекет – араласуды, диверсияны жасау немесе жасауға әрекет қылу, ядролық материалды, табиғи уранды рұқсатсыз алып қою, рұқсатсыз кіру, тыйым салынған заттарды өткізу (алып жүру), физикалық қорғау құралдарын қатардан шығару;

      24) рұқсатсыз алып қою – ядролық материалды, табиғи уранды ұрлау немесе өзге де заңсыз басып алу;

      25) рұқсатсыз қол жеткізу – оған құжатпен ресімделген құқықсыз қол жеткізу;

      26) санатталған ғимараттар, құрылыстар және үй-жайлар – өздеріне қатысты рұқсатсыз әрекет радиологиялық зардаптарға алып келуі мүмкін, кіруі шектеулі ғимараттар, құрылыстар және үй-жайлар;

      27) табиғи уран – массасы бойынша құрамында 99,28 % уран – 238 изотобы, шамамен 0,71 % уран – 235 изотобы және шамамен 0,01 % уран – 234 изотобы бар уран;

      28) тәртіп бұзушы – рұқсат етілмеген әрекет жасаған немесе жасауға тырысқан адам, сондай-ақ оған жәрдем көрсеткен адам;

      29) тәртіп бұзушыны бейтараптандыру – тәртіп бұзушыға қатысты физикалық қорғау жүйесі әрекетінің жиынтығын іске асыру, нәтижесінде ол өз мақсатына жету мүмкіндігінен айырылады;

      30) телекоммуникациялар жүйесі – физикалық қорғау жүйесінің құрамына кіретін жүйелер арасында сенімді ақпарат алмасуды қамтамасыз етуге арналған кабельден жасалған құралдар мен желілік-кабельдік құрылыстардың жиынтығы;

      31) тиімділікті бағалау – жобалық және жергілікті жобалық қауіп- қатерге байланысты нақты физикалық қорғау жүйесінің тиімділігін талдау процесі;

      32) физикалық қорғау – атом энергиясы пайдаланылатын объектіге рұқсатсыз қол жеткізуіне жол бермеу жөніндегі ұйымдастырушылық және техникалық шаралардың бірыңғай жүйесі;

      33) физикалық қорғау персоналы – лауазымдық міндеттеріне физикалық қорғауды қамтамасыз ету бойынша функцияларды орындау кіретін адамдар;

      34) физикалық қорғау режимі – ядролық материалдар мен ядролық қондырғылардың физикалық қорғалуын қамтамасыз етуді регламенттейтін заңнамалық және нормативтік негіздерді; заңнамалық және нормативтік негіздерді іске асыруды қамтамасыз етуге жауапты мекемелер мен ұйымдарды; сондай-ақ ядролық қондырғыларды, ядролық материалдарды физикалық қорғау жүйесін және ядролық материалдарды тасымалдау құралдарын қамтитын режим;

      35) физикалық қорғау техникалық құралдарының кешені – физикалық қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі ортақ біріктірілген, физикалық қорғау техникалық құралдары мен олардың негізіндегі жүйелердің функциялық жағынан байланысты жиынтық;

      36) физикалық қорғаудың техникалық құралдары – физикалық қорғау жүйесінің құрамына кіретін конструктивті аяқталған, аппараттық-бағдарламалық функцияларды дербес атқаратын құрылғылар;

      37) физикалық тосқауыл – қол жеткізуді кідіртуді қамтамасыз ететін және қол жеткізуді бақылау шараларын толықтыратын, сондай-ақ міндеттерді өз бетінше және басқа да физикалық қорғаудың инженерлік құралдар кешенінің құрамдас бөліктерімен жиынтықта шешетін бөгеуші инженерлік құрылыс және (немесе) құрал;

      38) функционалдық сынау – физикалық қорғау шаралары мен физикалық қорғау жүйесі жобаға сәйкес көзделгендігін және жұмыс істейтіндігін, болжалды табиғи жағдайлар, өнеркәсіптік орта және қауіп-қатер кезіндегі жағдайға барабарлығын, және жұмыс істеуге қойылатын белгіленген талаптарға сәйкес келетіндігін анықтау мақсатында тексеру;

      39) ішкі тәртіп бұзушы – ядролық материалдарға және (немесе) ядролық қондырғыларға, табиғи уранды өндіру және (немесе) онымен жұмыс істеу бойынша кәсіпорынға санкцияланған рұқсаты бар, ядролық материалдарды, табиғи уранды рұқсатсыз алып қою әрекетін немесе диверсия жасайтын немесе ішкі тәртіп бұзушыға осындай әрекеттерді жасауына көмектесетін адам;

      40) ядролық материалдарды, металдарды, жарылғыш заттарды алып өтуді (көлікпен алып өтуді) анықтау жүйесі – тыйым салынған бұйымдар мен заттарды рұқсатсыз әкелуді (әкетуді) және (немесе) кіргізуді (шығаруды) анықтауға арналған техникалық құралдар жиынтығы;

      41) ядролық материалдың санаты – оның физикалық қорғау шараларын қолдану кезіндегі маңыздылығы тұрғысынан ядролық материалдың сипаттамасы;

      42) ядролық физикалық қауіпсіздік жоспары – физикалық қорғау жүйесінің элементтерін, ұйымдастырушылық, техникалық компоненттерін басқару жүйесін және пайдаланушы ұйымның ядролық объектілерін физикалық қорғаудың рәсімдерін белгілейтін және сипаттайтын құжат;

      43) ядролық физикалық қауіпсіздікпен байланысты оқиға – физикалық қорғау үшін салдары бар ретінде бағаланатын оқиға.

      Осы Қағидаларда пайдаланылатын өзге де анықтамалар Заңға және "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне сәйкес қолданылады.

2-тарау. Ядролық материалдарды және ядролық қондырғыларды физикалық қорғау тәртібі

      3. Ядролық материалдарды және ядролық қондырғыларды, табиғи уранды өндіру және (немесе) онымен жұмыс істеу бойынша кәсіпорындарды физикалық қорғауды пайдаланушы ұйым қамтамасыз етеді.

      4. Жаңа ядролық қондырғыны, табиғи уранды өндіру және (немесе) онымен жұмыс істеу бойынша кәсіпорынды салу кезінде физикалық қорғауды қамтамасыз ету алаңды таңдау кезінде және жобалау кезеңінде ескеріледі.

      5. Пайдаланушы ұйым жұмыс істеуді тексеруді, сондай-ақ физикалық қорғау жүйесінің жұмысқа жарамдылығын қолдауды қоса алғанда, бағалау жүргізу құралдары мен рәсімдерін әзірлейді және қолданады.

      6. Пайдаланушы ұйым рұқсатсыз жария етілуі ядролық физикалық қауіпсіздік катеріне алып келетін ақпаратты қорғау бойынша қажетті шараларды қабылдайды. Осы ақпарат өзінің қызметтік міндеттерін орындау үшін қажет адамдарға ғана рұқсат бере отырып, осындай ақпаратқа қол жеткізуді шектеу рәсімдерін жүргізеді.

      7. Пайдаланушы ұйым ядролық материалдарды, ядролық және радиациялық қауіпсіздікті физикалық қорғауды, есепке алу мен бақылауды қамтамасыз ету кезінде пайдаланылатын компьютерлендірілген жүйелерді қорғауды қамтамасыз ету үшін қажетті шарларды қабылдайды.

1-параграф. Жергілікті жобалық қауіп-қатер

      8. Жергілікті жобалық қауіп-қатерді ядролық қондырғыны пайдаланушы ұйым әзірлейді және 5 (бес) жылда кемінде 1 (бір) рет немесе көзделмеген ядролық физикалық қауіпсіздік қатері туындаған кезде дереу қайта қарайды.

      9. Пайдаланушы ұйым жергілікті жобалық қауіп-қатерді дайындау кезінде арнайы физикалық қорғау элементтерін немесе қауіпсіздікті қамтамасыз ету рәсімдері сияқты басқа да көзделген шараларды айналып өту үшін өздерінің қол жеткізу құқығын, сондай-ақ өздерінде бар өкілеттіктер мен білімді пайдалануы мүмкін ішкі тәртіп бұзушыларға ерекше көңіл бөледі.

      10. Пайдаланушы ұйым ішкі тәртіп бұзушы ұзақ уақыт бойы жасаған ядролық материалдардың ұрлануын тоқтату және анықтау мақсатында физикалық қорғау жүйесін, сондай-ақ ядролық материалдарды есепке алу және бақылау шараларын қолдауды қамтамасыз етеді.

2-параграф. Тәуекелдерді бағалауға негізделген ядролық материалдар мен ядролық қондырғыларды физикалық қорғау жүйесі мен шаралары

      11. Ядролық материалдардың, ядролық қондырғылардың, табиғи уранды өндіру және (немесе) онымен жұмыс істеу бойынша кәсіпорындардың физикалық қорғауын қамтамасыз ету үшін пайдаланушы ұйым тәуекелді басқару, қауіп-қатерді бағалау және қаскүнемдік әрекеттердің ықтимал зардаптары арқылы рұқсатсыз алып қою тәуекелдері мен диверсияны шектеуді және шегеруді қамтамасыз етеді.

      12. Тәуекелді басқару:

      1) сенімді физикалық қорғау шараларымен және құпия ақпаратты сақтау арқылы қамтамасыз етілетін тоқтату есебінен қауіп-қатерді азайту;

      2) физикалық қорғау жүйесінің тиімділігін тереңдетілген эшелондық қорғауды қолдану есебінен арттыру;

      3) қаскүнемдік әрекеттердің ықтимал зардаптарын жәрдемдесудің өзіне тән факторларын, ядролық материалдардың саны мен типін және қондырғының конструкциясын өзгерту есебінен азайту арқылы жүзеге асырылады.

      13. Физикалық қорғауға қойылатын талаптарды анықтау кезінде қауіп-қатерді бағалау нәтижелері, ядролық материалдардың салыстырмалы тартымдылығы мен сипаты және ядролық материалды рұқсатсыз алып қоюдың немесе ядролық материалға немесе ядролық қондырғыларға қатысты диверсияның ықтимал зардаптары ескеріледі.

      14. Сараланған тәсіл неғұрлым елеулі зардаптарға алып келуі мүмкін оқиғалардан қорғаудың тым жоғары деңгейін қамтамасыз ету үшін қолданылады.

      15. Әр қауіп-қатерге тәуекелдің өз деңгейі және әрбір белгілі бір жағдайда қолайлы қорғау деңгейі қолданылады.

      16. Рұқсатсыз алудан физикалық қорғау шаралары ядролық материалдың санатына сәйкес анықталады. Диверсиядан қорғау үшін қолданыстағы ядролық және радиациялық қауіпсіздік шараларын есепке ала отырып физикалық қорғаудың тиісті деңгейін анықтау үшін тиімсіз радиологиялық зардаптардың шегі белгіленді.

      17. Осы Қағидаларда анықталатын қорғау деңгейлері ядролық материалды санаттауға негізделеді. Пайдаланушы ұйым өзінің ядролық материалын санаттауды осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес жүргізеді.

      18. Пайдаланушы ұйым диверсия актісі жасалған жағдайда қолайсыз радиологиялық салдарлардың мүмкіндігін айқындау үшін физикалық қорғау немесе салдарларды жұмсарту шараларының әсерін есепке алмай, әрбір ядролық қондырғыны талдауды орындайды.

      19. Диверсиядан қорғау деңгейлері екі шекті мәнді: қатерлі радиологиялық зардаптар болып табылатын қолайсыз радиологиялық зардаптың төменгі шегін және қолайсыз радиологиялық зардаптың жоғарғы шегін айқындауға негізделеді.

      20. Пайдаланушы ұйым ядролық материалдың саны мен сипаттамасын, оның ядролық объектіде тұрған орнын ескере отырып, өзінің барлық ядролық материалдары үшін физикалық қорғау деңгейін белгілейді.

      21. Пайдаланушы ұйым осы Қағидалардың талаптарына сәйкес диверсиядан қорғау жөніндегі шараларды енгізеді.

      22. Физикалық қорғау жөніндегі талаптар тәртіп бұзушы өз мақсатына қол жеткізу үшін еңсеру немесе айналып өту талап етілетін терең эшелондандырылған қорғау қағидатына және қорғау әдістеріне (конструкциялық, инженерлік-техникалық, кадрлық және ұйымдастырушылық) негізделеді. Физикалық қорғау тұжырымдамасы күзет және ден қою күштері қызметкерлерінің жұмысын ұйымдастыруды, олардың өз міндеттерін орындауын қоса алғанда, ядролық физикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ететін құрылғылар мен рәсімдерді және оларды құрастыруды қоса алғанда, қондырғы конструкциясы элементтерінің үйлесімін көздейді.

      23. Физикалық қорғаудың әр функциясы үшін – анықтау, жағдайды бағалау, өтуді (жылжуды) тоқтату, ден қою және тәртіп бұзушыны тоқтату – терең эшелондандырылған қорғау қағидаты пайдаланылады және тиісті қорғауды қамтамасыз ету үшін сараланған тәсіл қолданылады.

      24. Терең эшелондалған қорғау қағидатын іске асыру кезінде физикалық қорғау жүйесінің және ядролық материалдарды есепке алу және бақылау жүйесінің ішкі бұзушылардан және сыртқы қатерлерден қорғауды қамтамасыз ету қабілеті ескеріледі.

3-параграф. Өткізу және объектішілік режимдер

      25. Пайдаланушы ұйым күзет және ден қою күштерінің басшылығымен бірлесіп өткізу және объектішілік режимдерді белгілейді.

      26. Ядролық қондырғылардағы өткізу және объектішілік режимдерді ұйымдастыру "Мемлекеттік күзетілуі тиіс объектілердің кейбір мәселелері" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 7 қазандағы № 1151 қаулысымен бекітілген Мемлекеттік күзетілуі тиіс объектілердің инженерлік-техникалық нығайтылуы жөніндегі талаптары 5-тармағының 1) тармақшасына сәйкес жүзеге асырылады.

      27. Өткізу режимін ядролық объектінің күзет және ден қою күштері тікелей жүзеге асырады.

      28. Санатталған және режимдік үй-жайлар, ғимараттар мен құрылыстарды күзетке қою және күзеттен шығаруға қатысты бөлігінде өткізу режимінің, сондай-ақ объектішілік режим рәсімдерін ұйымдастыру және орындалуын бақылау ядролық материалдарды және ядролық қондырғыларды физикалық қорғау бөлімшесіне жүктеледі.

      29. Ядролық қондырғылардағы объектішілік режимді ұйымдастыру және оның орындалуын бақылау, сондай-ақ өткізу режимі бойынша бланктерді, рұқсатнамаларды және мөрлерді жасау мемлекеттік құпияларды қорғау жөніндегі бөлімшеге жүктеледі.

      30. Өткізу және объектішілік режимдердің ұйымдастыру пайдаланушы ұйымның және оның аумағында орналасқан басқа ұйымдардың барлық персоналы үшін, сондай-ақ іссапарға жіберілген адамдар, күзет және ден қою күштерінің жеке құрамы және мемлекеттік қадағалау органдарының, қаржы және салық органдарының, ішкі істер органдарының және басқа да құқық қорғау органдары мен арнайы қызметтердің, энергия өткізу ұйымдарының және пайдаланушы ұйымға қызмет көрсетуге тікелей байланысты басқа да ұйымдардың арнайы тағайындалған өкілдері үшін міндетті болып табылады.

4-параграф. Ядролық физикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жоспары

      31. Пайдаланушы ұйым ядролық физикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жоспарын, сондай-ақ осы Қағидаларға 2-қосымшаға Атом энергиясын пайдаланатын объектілер әзірлейтін құжаттама тізбесіне сәйкес атом энергиясын пайдаланатын объектілер әзірлеген қажетті құжаттаманы әзірлейді және бекітеді.

      32. Ядролық қондырғылардың ядролық физикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жоспары жобалық қауіп-қатерге негізделеді және физикалық қорғау жүйесін әзірлеу, бағалау, орындау және оның жұмысқа қабілеттілігін қолдау жөніндегі бөлімдерді, сондай-ақ төтенше жағдайларға ден қою жоспарын қамтиды.

      33. Пайдаланушы ұйым ядролық физикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жоспарын тұрақты түрде қайта қарайды және ағымдағы жұмыс жағдайларына және қолданыстағы физикалық қорғау жүйесіне сәйкес өзгерістер енгізеді. Өзгерістерді енгізу алдында пайдаланушы ұйым қарау және келісу үшін уәкілетті органға ядролық физикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жоспарына түзетулер ұсынады.

5-параграф. Ядролық физикалық қауіпсіздікпен байланысты оқиғалар туралы хабарлама

      34. Осы Қағидалардың талаптары сақталмаған жағдайда пайдаланушы ұйым:

      1) сақтамауды немесе бас тартуды жою үшін дереу іс-қимыл қолданады;

      2) уәкілетті органға осындай оқиға туралы 12 (он екі) сағат ішінде хабарлайды;

      3) 72 (жетпіс екі) сағат ішінде тексеру жүргізеді және себептерді, мән-жайлар мен салдарын анықтайды;

      4) 5 (бес) жұмыс күні ішінде уәкілетті органға сақтамаудың немесе бас тартудың себептері, оның мән-жайлары мен салдары туралы, сондай-ақ қолданған немесе қолданылатын түзету шаралары туралы есепті ұсынады.

      35. Рұқсатсыз алып қою немесе диверсия жасауға әрекеттенумен немесе нақты рұқсатсыз қол жеткізумен байланысты оқиғалар жағдайында пайдаланушы ұйым:

      1) жағдайды түзету үшін дереу әрекет қолданады;

      2) төтенше жағдайларға ден қою жоспарына сәйкес 1 (бір) сағат ішінде уәкілетті органға, сондай-ақ басқа да мемлекеттік органдарға хабарлайды;

      3) 72 (жетпіс екі) сағат ішінде оқиғаға, оның себептеріне, мән-жайлары мен салдарына тексеру жүргізеді;

      4) 5 (бес) жұмыс күні ішінде уәкілетті органға оқиғаның себептері, оның мән-жайлары мен салдары туралы, сондай-ақ қолданылған немесе қолданылатын түзету шаралары туралы есепті ұсынады.

6-параграф. Ядролық материалдарды пайдалану және сақтау кезінде оларды рұқсатсыз алып қоюдан физикалық қорғауға қойылатын талаптар

      36. Пайдаланушы ұйым күзетілетін аймаққа рұқсатсыз өтуді анықтауды және күзет және (немесе) ден қою күштерінің ядролық физикалық қауіпсіздікпен байланысты оқиғаға жауап ретінде тиісті әрекеттерін қамтамасыз етеді.

      37. Қорғалған аймақтың периметрі физикалық тосқауылмен, рұқсатсыз қолжетімділікті анықтау үшін өтуді анықтау және жағдайды бағалау құралдарымен жарақтандырылады. Физикалық қорғау шаралары жұмыстың кез келген жағдайларында дабыл сигналының пайда болу себептерін бағалау үшін уақытты қамтамасыз ететіндей және барабар ден қою үшін жеткілікті тоқтатуды қамтамасыз ететіндей етіп жобаланады. Қорғалған аймаққа персоналдың және басқа адамдардың, сондай-ақ көлік құралдарының кіруін бақылау жүзеге асыратын бақылау-өткізу пункттерінің (бұдан әрі – БӨП) саны қажетті ең аз санға дейін шектеледі.

      38. Көлік құралдарының өтуін қиындатуға арналған қоршаулар тәртіп бұзушы қаскүнемдік әрекет жасау үшін қолдануы мүмкін жобалық қауіпте көрсетілген көліктің рұқсатсыз өтуіне жол бермеу үшін қорғалған аймақтан тиісті қашықтықта орнатылады. Сондай-ақ пайдаланушы ұйым үшін жобалық қауіпте айқындалған ауадан келетін кез келген қатерден қорғау шараларын қолдану қарастырылады.

      39. Ішкі аймақтың белгіленген шекаралары бар, үй-жайлар мен құрылыстарға орналастырылады, есіктерді, еденді, төбені қоса алғанда, құрылыс конструкцияларының элементтері мен жабдық сенімділігі бірдей физикалық тосқауылды білдіреді. Ішкі аймаққа кіруді тіркеу мен бақылаудың техникалық құралдарын қоса алғанда, кіруді бақылау және тіркеу шаралары қолданылады. Қорғалған аймақпен салыстырғанда, ішкі аймаққа персонал мен басқа адамдарды кіргізудің қосымша рәсімдері қолданылады.

      40. Ядролық қондырғының ішкі аймағын техникалық нығайту талаптарына сәйкес жабдықтау мүмкіндігі болмаған жағдайда, периметр қосымша физикалық тосқауылдармен, күзет, бейнебақылау жүйелерімен, кіруді бақылау және басқару жүйелерімен, кіретін қақпалармен және жергілікті басқару пунктімен жабдықталады. Жергілікті басқару орнына қойылатын талаптар орталық басқару пунктіне қойылатын талаптарға ұқсас.

      41. Ішкі және аса маңызды аймақтарға кіру (өту) нүктелерінің саны қажетті ең аз санға дейін шектеледі. Кіруге болатын барлық пункттер дабылмен жабдықталады және күзетке қойылады.

      42. Аса маңызды аймақ ішкі және қорғалған аймақты анықтау, рұқсатсыз алып қоюға кедергі келтіретін кіруді анықтау, бақылау және енуді (жылжуды) кідірту үшін ішкі және қорғалған аймақты қорғаудың қосымша шептерін қамтамасыз етеді. Аса маңызды аймақтар күзетіледі және онда персонал болмаған жағдайда дабылмен жарақтандырылады.

      43. Аса маңызды аймақ рұқсатсыз алып қою жағдайында уақтылы және барабар ден қоюды қамтамасыз ете отырып, рұқсатсыз кіру кезінде тоқтатуды қамтамасыз етеді. Тоқтатуды қамтамасыз ету жөніндегі шаралар болуы мүмкін барлық өту нүктелерін тең қарау кезінде және ішкі және сыртқы тәртіп бұзушылардың ықтимал мүмкіндіктерін ескере отырып әзірленеді.

      44. Пайдаланушы ұйым уәкілетті адамдардың ғана ішкі және аса маңызды аймаққа кіруін қамтамасыз ететін шараларды қолданады. Кіруді бақылау жөніндегі тиімді шаралар рұқсатсыз кіруді анықтау және алдын алуды қамтамасыз ету мақсатында қабылданады. Ішкі және аса маңызды аймаққа кіретін уәкілетті адамдардың саны қажетті ең аз санға дейін шектеледі.

      45. Ішкі аймаққа кіретін адамдар тексеріледі және қажет болған кезде күзет және ден қою күштері тексеріп қарайды. Ішкі аймақта рұқсатнама немесе сәйкестендіру карточкаларын, олар жақсы көрінетіндей алып жүру керек.

      46. Пайдаланушы ұйым ядролық материалдарға қолжетімділікті бақылайтын компьютерлік жүйелерді қоса алғанда, кілттерге, карточка-кілттерге және (немесе) басқа жүйелерге рұқсаты бар немесе оларды пайдалануға алған барлық адамдарға тіркеу жүргізеді.

      47. Пайдаланушы ұйым техникалық құралдарды және кілттер сияқты және санкцияланған рұқсаты бар адамдардың компьютерлендірілген тізімін қолжетімділікті бақылауға арналған рәсімдерді айла-шарғыдан және бұрмалаудан немесе беделін түсірудің басқа да түрлерінен қорғайды.

      48. Пайдаланушы ұйым регламентті анықтайды, оған сәйкес көлік құралдары, адамдар мен орамдар қорғалған және ішкі аймақтарға енуге немесе кіруге, сондай-ақ кетуге/шығуға рұқсатсыз кіруді және тыйым салынған заттарды алып кіруді немесе жеткізуді анықтау және алдын алу үшін тексеріп қарауға тартылады. Ядролық қондырғыдағы көлікті тексеріп қараудың барлық түрлері үшін пайдаланушы ұйым ядролық материалды, металдарды және жарылғыш заттарды анықтауға арналған аспаптарды пайдаланады.

      49. Көлік құралдарының қорғалатын аймаққа кіруі минимумға дейін қатаң қысқартылған және арнайы бөлінген тұрақтармен шектеледі. Жасалған шарттарға сәйкес жүкті (жабдықты, құрал-саймандарды) жеткізуге арналған көлік құралдарының кіруін қоспағанда, күзетілетін аймаққа жеке көлік құралдарының кіруіне рұқсат етілмейді.

      50. Аса маңызды аймақта персонал болғанда, ішкі тәртіп бұзушының қауіп-қатеріне қарсы іс-қимыл жасау үшін пайдаланушы ұйым тұрақты бақылау, екі (үш) адам қағидатын немесе өтемдік шараларды қолдану арқылы рұқсат етілмеген әрекеттерді анықтауды қамтамасыз етеді.

      51. Пайдаланушы ұйым ішкі және аса маңызды аймақтарға қолжетімділігі бар барлық адамдарға және ядролық материалдарға немесе ішкі аймақтарға кіруді бақылайтын компьютерлік жүйелерді қоса алғанда, кілттерге, карточка-кілттерге және (немесе) басқа жүйелерге қолжетімділігі бар, немесе оларды пайдалануға алған барлық адамдарға тіркеу жүргізеді.

      52. Пайдаланушы ұйым I санатты ядролық материалдарды анықтауға және ұстауға қосымша шепті қамтамасыз ететін, материалды алып қоюға бөгет жасайтын аса маңызды аймақта күшейтілген (сейфті) үй-жайда немесе бекітілген камерада (конструкцияда) сақтайды. Бұл қауіпсіздік аймағы материалға санцияланған қолжетімділікке берілген уақыт кезеңін қоспағанда, күзет сигнал беруін жандандыра отырып, кілтпен жабылады. Ядролық материал аса маңызды аймақтан тыс персоналдың болуынсыз жұмыс аймағында болса, физикалық қорғаудың баламалы қалпына келтіру шаралары қолданылады.

      53. Пайдаланушы ұйым ядролық материалмен жұмыс істейтін адамдардың бақылауына I, II және III санаттағы ядролық материалдарды берудің рәсімдерін белгілейді. Сондай-ақ осы рәсімдерге сәйкес ядролық материалмен жұмыс істейтін адамдар жұмысқа кіріскенде ешқандай бөтен араласудың немесе ядролық материалды рұқсатсыз алып қоюдың болмағандығына көзін жеткізеді.

      54. Ядролық материалдардың екі қорғалған аймақ арасында орын ауыстыруына қатысты пайдаланушы ұйым тасымалдау кезінде физикалық қорғаудың бар шараларын ескере отырып, ядролық материалды физикалық қорғауға қойылатын талаптарға тиісті шараларды қолданады.

      55. Пайдаланушы ұйымның басшылығымен, ядролық материалдар мен ядролық қондырғыларды физикалық қорғау бөлімшесімен, сондай-ақ ядролық объект сыртында орналасқан ден қою күштерімен дабыл сигналдарын мониторингілеу және бағалау, ден қоюға бастамашылық ету үшін онда тәулік бойы күзет және ден қою күштері болатын орталық басқару пункті құрылады. Орталық басқару пунктіне келіп түсетін ақпарат қауіпсіз сақталуға тиіс. Орталық басқару пункті, қорғалған аймақта орналасады және үй-жайды нығайту жолымен ол қауіп-қатер жағдайында жұмыс істей алатындай түрде басқа құралдармен қорғалады. Орталық басқару пунктінің үй-жайына кіру қатаң бақыланады және қатаң шектелген.

      56. Дабыл сигнализациясының жабдығы, сигнализация жүйесінің байланыс арналары және орталық басқару пункті үздіксіз қоректену көздерімен және рұқсатсыз мониторингілеу, манипуляциялау және бұрмалау жолымен қол сұғудан қорғаумен қамтамасыз етіледі.

      57. Орталық басқару пункті электрмен қоректендіруді қамтамасыз ету жүйесінде, авариялық жағдайлар кезінде негізгі қоректен дереу басқа бағытқа бұруды қамтамасыз ете алатындай қоректендірудің автоматты резервтік жүйесі көзделеді.

      58. Пайдаланушы ұйым орталық басқару пункті мен қорғалатын аймақ периметрі бойынша және жергілікті басқару пункттерінде орналасқан күзет күштері арасында, орталық басқару пункті мен ядролық объектінің сыртында орналасқан ден қою күштері арасында, сондай-ақ орталық және жергілікті басқару пункттері арасында екіжақты қорғалған байланысты жүзеге асыру мақсатында арнайы, резервте сақталған және әртүрлі сигнал беру жүйесімен қамтамасыз етеді.

      59. Орталық басқару пунктінің персоналы және күзет және ден қою күштері алаңның сыртында бір бірімен белгіленген арақашықтық арқылы байланысқа шығады.

      60. Пайдаланушы ұйым резервке қою шараларын қоса алғанда, орталық басқару пунктінің дабыл сигналдарын мониторингілеу және бағалау, ден қоюды бастамашылық ету және байланысты қолдау жөніндегі функцияларының авариялық жағдайлар кезінде сақталуын қамтамасыз ету үшін шаралар қабылдайды

      61. Пайдаланушы ұйым тәртіп бұзушының рұқсатсыз әрекет жасауының алдын алу мақсатында тиісті және уақтылы ден қоюды қамтамасыз ету үшін тәуліктік күзетті және ден қою күштерінің болуын қамтамасыз етеді.

      62. Күзет және ден қою күштері қауіпсіздік аймағына ішінара патрульдеу жүргізеді. Патрульдердің негізгі функциялары:

      1) тәртіп бұзушыны тоқтату;

      2) енуді анықтау;

      3) физикалық қорғаудың құрамдас элементтерін көзбен қарап тексеру;

      4) физикалық қорғаудың қолданыстағы шараларын толықтыру;

      5) бастапқы ден қоюды орындау болып табылады.

      63. Пайдаланушы ұйым функционалдық сынауларды физикалық қорғау шараларын және физикалық қорғау жүйелерін, оның ішінде қауіп-қатерге қарсы іс-қимылдың сенімділігі мен тиімділігін айқындау мақсатында күзет және ден қою күштерінің ден қоюының уақытында болуын қоса алғанда, бағалауды тұрақты жүргізеді. Бұл бағалаулар пайдаланушы ұйым мен күзет және ден қою күштерінің толық ынтымақтастығымен орындалады. Пайдаланушы ұйым бағалау нәтижелері мен қабылданған шараларды есепке қосады.

      64. Жылына кемінде бір рет пайдаланушы ұйым ден қою күштерінің ядролық материалды рұқсатсыз алып қоюдың алдын алу және әрекет ету бойынша міндеттерді тиімді және уақтылы орындау қабілетін айқындау мақсатында екіжақты жаттығуды қоса алғанда, жаттығулар жүргізу арқылы ядролық материалдарды физикалық қорғау жүйелеріне функционалдық сынаулар жүргізеді.

      65. III-тен төмен санаттағы ядролық материалдарды физикалық қорғауды қамтамасыз ету кезінде пайдаланушы ұйым осы материалдарды рұқсатсыз алып қою және оған қол жеткізу шараларын көздейді.

7-параграф. Ядролық қондырғыларды диверсиядан физикалық қорғауға қойылатын талаптар

      66. Пайдаланушы ұйым шындыққа ұқсайтын, соған сәйкес тәртіп бұзушылар ядролық материалға немесе ядролық қондырғыға қатысты диверсия жасауы мүмкін сценарийлерді қамтитын жергілікті жобалық қатерді дайындайды. Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің аумақтық органдарымен және Қазақстан Республикасы Ішкі істер органдарының аумақтық бөлімшелерімен өзара іс-қимылда әзірленген жергілікті жобалық қатер уәкілетті органмен келісіледі.

      67. Сценарийлерді айқындау кезінде пайдаланушы ұйым халықтың тығыздығына қатысты ядролық қондырғының орналасу орнын, ядролық материалдың ядролық объектіде бір жерде орналасқан орнын, сондай-ақ диверсия жағдайында радиологиялық әсер етуі мүмкін басқа да факторларды есепке алады.

      68. Диверсия сценарийлерінде пайдаланушы ұйым жобалық қауіп-қатерге немесе жергілікті жобалық қауіп-қатерге сәйкес мүмкін болатын қашықтықтан шабуылдарды қоса алғанда, ядролық немесе басқа да радиоактивті материалға, немесе жабдыққа, жүйелерге, конструкцияларға, компоненттерге немесе құрылғыларға қатысты бөгет жасауы немесе зиян келтіруге тырысуы мүмкін сыртқы және (немесе) ішкі тәртіп бұзушыларды есепке алады.

      69. Пайдаланушы ұйым диверсияның белгілі бір сценарийлерін жүзеге асыруға тиімді қарсы әрекет ететін және ядролық қондырғылар мен ядролық материалдарды қорғаудың талап етілетін деңгейіне сәйкес келетін физикалық қорғау жүйесін жобалайды.

      70. Физикалық қорғау жүйесі қауіпсіздіктің техникалық құралдарының сенімділігін және пайдалану ерекшеліктерін, сондай-ақ өртке қарсы қорғау, радиациялық қорғау шараларын және авариялық әзірлікті ескере отырып, диверсия актілерінің ықтимал зардаптарын болдырмау үшін ықпалдасқан жүйенің құрамдас элементі ретінде жобаланады.

      71. Физикалық қорғау жүйесі, ол адамдардың рұқсатсыз кіруін немесе жабдықты мақсатына жеткізуге бөгет болатындай, ішкі тәртіп бұзушылардың мүмкіндігін минимумға дейін жеткізетіндей және мақсаттарды жобалық қауіп-қатерге немесе жергілікті жобалық қауіп-қатерге сәйкес мүмкін болатын қашықтықты шабуылдардан қорғайтындай әзірленеді. Ден қою стратегиясы тәртіп бұзушыларды диверсия мақсаттарына қол жеткізудің жолын кесуге немесе тәртіп бұзушылардың өз міндеттерін диверсия мақсаттары тұрған орында орындауына жол бермеуге негізделеді. Мақсаттарға қол жеткізудің жолын кесу физикалық қорғаудың негізгі функцияларын:

      анықтауды;

      тоқтатуды;

      ден қоюды жүзеге асыру есебінен қол жеткізіледі.

      Қашықтықты шабуылдан қорғауға қондырғы жобасының ерекшеліктерімен, шекаралық қашықтықты және бөлу шараларын қамтамасыз ететін тосқауыл дизайнымен қол жеткізіледі.

      72. Физикалық қорғау жүйесінің ядролық физикалық қауіпсіздіктің қажетті деңгейіне сәйкестігін тексеру үшін пайдаланушы ұйым өзіне физикалық қорғау жүйесінің жобасын және оның тиімділігінің бағалауды, физикалық қорғау жүйесінің құрамдық жабдықтарының функционалдық сынауларының нәтижелерін, сондай-ақ күзет және ден қою күштерінің уақтылы әрекет етуін қамтитын ядролық физикалық қауіпсіздікке бағалау жүргізеді.

      73. Физикалық қорғау жүйесінің оны бағалау немесе уәкілетті орган инспекциясы тексеруінің нәтижелері бойынша анықталған тиімсіздігі жағдайында пайдаланушы ұйым физикалық қорғау жүйесінің жобасына өзгерістер енгізеді және ядролық физикалық қауіпсіздікке жаңа бағалау жүргізеді.

      74. Саны олар таралған жағдайда елеулі радиологиялық салдарға әкелуі мүмкін ядролық материалдарды және елеулі радиологиялық салдардың алдын алу үшін қажет жабдықтың, жүйелердің немесе құрылғылардың барынша аз жинағын пайдаланушы ұйым ішкі аймақтарда орналасқан бір немесе бірнеше аса маңызды аймақтардың ішіне орналастырады.

      75. Пайдаланушы ұйым аса маңызды аймақтар шекарасындағы рұқсатсыз кіруге кедергі болатын анықтау, кіруді бақылау және ұстап алу жөніндегі шараларды қабылдайды. Ұстап алу шаралары жобалық қауіп-қатерге сәйкес диверсия актісі жағдайында уақтылы және барабар ден қою мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Мұндай шаралар енудің барлық мүмкін болатын нүктелерін тең қарау кезінде ішкі және сыртқы бұзушылардың әлеуетті мүмкіндіктерін ескере отырып әзірленеді.

      76. Көлік құралдарының жүруін қиындатуға арналған қоршаулар бұзушының қасақана әрекет жасауы үшін пайдаланылуы мүмкін жергілікті жобалық қауіп-қатерде көрсетілген рұқсат етілмеген жердегі және су көлігінің өтуін болдырмау үшін жеткілікті аса маңызды аймақтардан тиісті қашықтықта орнатылады. Сондай-ақ жергілікті жобалық қауіп-қатерде айқындалған ауадан келетін кез келген қауіп-қатерден қорғау шаралары есепке алынады.

      77. Ішкі қауіп-қатерге қарсы әрекет ету үшін пайдаланушы ұйым аса маңызды аймақтардағы адамдардың рұқсатсыз әрекеттерін уақтылы анықтауды қамтамасыз етеді.

      78. Аса маңызды аймақ жабдығының, жүйелерінің немесе құрылғыларының жұмысына араласуды немесе функцияларын бұзушылықтарды уақтылы анықтау көзделеді.

      79. Ядролық қондырғы жұмысының тоқтауы кезеңінде (жөндеу кезеңінде) аса маңызды аймаққа кіру қатаң бақылауда ұсталады. Реакторды іске қосу алдында ядролық қондырғы жұмысын тоқтатып қою (жөндеу жұмыстары) уақытында жасалуы мүмкін кез келген қол сұғуды анықтау мақсатында қарап тексерулер және тексерулер жүргізіледі.

      80. Егер диверсияның әлеуетті радиологиялық салдары радиологиялық салдарға қарағанда ауырлығы аздау болса, пайдаланушы ұйым оларға кіруді бақылау және оларды физикалық қорғауды және күзет күштерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі шаралар арқылы құрылғылар мен жабдықтардың қауіпсіздігіне байланысты қорғауды көздейді.

8-параграф. Физикалық қорғау жүйесінің ұйымдастырушылық іс-шараларына қойылатын талаптар

      81. Физикалық қорғау жүйесін ұйымдастырушылық іс-шаралары өзіне физикалық қорғау жүйелерін құрудың (жетілдірудің) және жұмыс істеуінің барлық кезеңдеріндегі шаралар кешенін және шараларды регламенттейтін ведомстволық құжаттарды қамтиды.

      82. Физикалық қорғау жүйесінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету жөніндегі шаралар кешені мыналарды:

      1) физикалық қорғау жүйелерінің жұмыс істеуін басқаруды, оның ішінде жұмыстарды жоспарлауды, физикалық қорғау персоналының күзет және ден қою күштерімен өзара іс-қимылын ұйымдастыруды, физикалық қорғау жүйесінің жай-күйін бақылауды;

      2) ядролық материалдарға, ядролық қондырғыларға, табиғи уранға, сақтау пункттеріне және физикалық қорғау жүйелерінің жұмыс істеуі туралы ақпаратқа адамдардың кіруін және қол жеткізуін ұйымдастыруды;

      3) өткізу және объектішілік режимдерді ұйымдастыруды;

      4) физикалық қорғау жүйесінің осалдығына талдау жүргізуді және тиімділігін бағалауды және оны жетілдіру жөніндегі ұсыныстар дайындауды көздейді.

      83. Пайдаланушы ұйым ядролық материалдар мен ядролық қондырғыларды физикалық қорғау бойынша ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттама әзірлейді.

      84. Физикалық қорғау персоналын іріктеуге және дайындауға мынадай шарттар қойылады:

      1) Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2016 жылғы 5 ақпандағы № 37 бұйрығымен бекітілген Атом энергиясын пайдалану объектілерінде жұмыс істейтін персоналға қойылатын біліктілік талаптарына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13466 болып тіркелген) сәйкестігіне;

      2) физикалық қорғау персоналының мынадай кәсіби дайындық түрлері белгіленеді: алғашқы даярлық, біліктілікті арттыру, қайта даярлау.

      84-1. Ядролық материалдарға және табиғи уранға қолжетімділігі бар персоналға қатысты пайдаланушы ұйым 3 (үш) жылда кемінде бір рет мемлекеттік органдардың есепке алу базалары жөніндегі тексеру іс-шараларын жүзеге асырады.

      85. Мемлекеттік органдардың есепке алу базалары жөніндегі тексеру іс-шараларының нәтижелері бойынша теріс нәтиже алған персонал ядролық материалдарға және табиғи уранмен жұмыс істеуге жіберілмейді.

      86. Алғашқы даярлық бос лауазымдарға тағайындау үшін іріктелген және біліктілік шарттарына сәйкес келетін кандидаттармен жүргізіледі.

      87. Физикалық қорғау персоналын қайта даярлау және біліктілігін арттыру олардың кәсіби білімін, іскерлігін және дағдыларын арттыру мақсатында физикалық қорғау саласындағы басшылық құрам мен мамандар үшін іс-шаралар жүйесі болып табылады.

      88. Физикалық қорғау жүйесінің жұмыс істеуі ядролық объектіге ядролық материалдарды жеткізу сәтіне дейін қамтамасыз етіледі.

      89. Ядролық қондырғыны, сақтау пунктін пайдаланудан шығару кезеңінде ядролық материалдарды ядролық қондырғыдан, сақтау пунктінен алып қойғанға дейін физикалық қорғау жүйелерінің жұмыс істеуі қамтамасыз етіледі.

      90. Физикалық қорғау жүйесі міндеттерді штаттық жағдайларда және рұқсатсыз әрекеттер нәтижесінде ядролық объектінің қалыпты жұмыс істеу жағдайлары бұзылатын жағдайларда, персоналдың (халықтың) денсаулығына залал келтірілуі мүмкін, сондай-ақ қоршаған ортаға залал келтірілуі мүмкін жағдайларда орындайды.

      91. Физикалық қорғау жүйесі ақпаратты, оның ішінде бұзушылық жалпы немесе оның жекелеген элементтерінде физикалық қорғау жүйесінің жұмыс істеу тиімділігін төмендетуге әкелуі мүмкін физикалық қорғау жүйесін ұйымдастыру, құрамы және жұмыс істеуі, оның тұтастығы және санкцияланған қолжетімділігі туралы құпия ақпаратты қорғауды қамтамасыз етеді.

      92. Ядролық объектіде ядролық қондырғыларға жатпайтын, осалдықты талдау процесінде оларға қатысты рұқсатсыз әрекеттерді болдырмау қажеттігі анықталған жүйелерді, элементтерді және коммуникацияларды қорғау қамтамасыз етіледі.

      93. Осы Қағидаларда белгіленген физикалық қорғау жүйесіне қойылатын талаптарды толық көлемде орындау мүмкін болмаған кезде өтемдік ұйымдастырушылық-техникалық шаралар қолданылады.

9-параграф. Ядролық қондырғылардың техникалық нығайтылуына қойылатын талаптар

      94. Құрылыс конструкцияларын есептеу кезінде мынадай зақымдаушы факторлар есепке алынады:

      1) диверсиялық жарылыстардан ауалық соққылық толқын;

      2) мүмкін болатын көлік құралдарымен таран.

      95. Сыртқы әсер етулер кезінде физикалық қорғау талаптарын орындау шаралар кешенімен және шешімдермен жүзеге асырылады.

      96. Ғимараттар мен құрылыстардың құрылыс конструкцияларын есептеу 30 килоПаскаль ( бұдан әрі – кПа) соққы толқыны фронтында есептік қысымда және ғимаратқа (құрылысқа) дейінгі 7 метр (бұдан әрі – м) жақын емес 30 килограммаға (бұдан әрі – кг) дейінгі тротилдің баламалық қуатына немесе ғимаратқа (құрылысқа) дейінгі 30 м жақын емес 3000 кг-ға дейінгі тротилдің баламалық қуатына сәйкес ғимараттың, құрылыстың барлық жағынан 0.10 секундқа (бұдан әрі – с) дейін қысу фазасының ұзаруымен жүзеге асырылады. Бұл шарттар жергілікті аймақтардың өлшемін айқындайды.

      97. Ядролық объектінің аумағында ғимараттарды және құрылыстарды орналастырған кезде мынадай жалпы талаптар есепке алынады:

      1) реакторлық бөлімшесі бар блоктарды қоса алғанда, ядролық қондырғының қауіпсіздігі үшін маңызды жүйелермен жабдықталған ғимараттар мен құрылыстар мүмкіндігінше басқа ғимараттармен және құрылыстармен аражабындарды есепке ала отырып, қорғалған аймақтың периметрінен барынша мүмкін болатын қашықтықта орналастырылады;

      2) жердің үстіңгі бетіндегі коммуникациялар саны ең төменгі деңгейде.

      98. Қорғалған аймақта жекелеген ғимараттардың немесе құрылыстардың жиынтығын білдіретін ішкі аймақ бөлінеді. Ішкі аймақтың шекаралары ғимараттардың қабырғаларымен немесе арнайы жабдықталған қоршаумен айқындалады.

      99. Аса маңызды аймақтың шекарасы, ғимараттар мен үй-жайлардың қабырғаларымен айқындалады.

      100. Күзетілетін ғимараттарда, олар арқылы ядролық объектінің аумағына ену мүмкін болатын құдықтар, люктер, қуыстар, шахталар, ашық құбырлар, каналдар мен басқа да осындай құрылыстар түрінде кіретін немесе шығатын жері бар жерасты немесе жер бетіндегі коммуникациялар бекітпелі құрылғылары бар тұрақты немесе алмалы торлармен, қақпақтармен, есіктермен жабдықталады. Тұрақты құрылғылар ашуға жатпайтын барлық коммуникацияларға орнатылады.

      101. 250 миллиметрден (бұдан әрі – мм) астам диаметрі бар (250х250 мм-ден астам қимамен) барлық ойықтар торлармен жабдықталады.

      102. "А, Б және В" санатты үй-жайлары бар ғимараттардан барлық кіретін (шығатын) жерлер, сондай-ақ үй-жайлардың өздері күшейтілген есіктік қораптары бар, екі жағынан металл немесе металлмен қапталған есіктермен жабдықталады.

      103. "А, Б және В" санатты үй-жайлардың және аса маңызды аймақ ғимараттарының 1-ші және жертөле қабаттарының терезелік ойықтары болмайды.

      104. Екінші қабаттың терезелері, сондай-ақ кез келген қабаттың терезелері, егер олар іргелес санаттандырылмаған үй-жайларға және дәлізге шығатын немесе өрт баспалдақтарына және өзге құрылысқа жақын орналасқан болса, оларды пайдалана отырып санаттандырылған үй-жайларға кіру мүмкін болатын болса, диаметрі кемінде 15 мм және ұяшықтар өлшемі 150х150 мм-ден аспайтын болат шыбықтан жасалған торлармен жабдықталады.

      105. Ішкі аймақтың үй-жайлары "В" санатты үй-жайлардың нығайтылуы бойынша баламалы қабырғалармен және аралық қабырғалармен қорғалған аймақ үй-жайларынан бөлектеледі.

      106. Ішкі аймақтың үй-жайларынан аса маңызды аймақтың үй-жайлары "Б" санатты үй-жайлардың нығайтылуы бойынша баламалы қабырғалармен және аралық қабырғалармен бөлектеледі.

      107. Айрықша маңызды аймақ пен қорғалған аймақтың үй-жайлары арасында "А" санатты үй-жайдың мықтылығы бойынша баламалы қабырғалар немесе аралық қабырғалар көзделеді.

      108. "А, Б" санатты үй-жайлардағы кіретін есіктердің мынадай параметрлерге:

      1) ағаш, екі жағынан қалыңдығы кемінде 0,6 мм болат табақпен күшейтілген қапсырмасы бар, табақ есіктің ішкі бетіне қарай бүктеліп немесе есіктің бүйір қабырғасында бір біріне бастырыла қапсырылған, жайманың периметрі мен диагоналы бойынша диаметрі 3 мм, ұзындығы 40 мм шегелермен арасы 50 мм артық емес бекітпесі бар есіктерге;

      2) есіктік жаймаларды металл төсемелермен қосымша күшейтілген ағаш есіктерге;

      3) табағының қалыңдығы кемінде 4 мм металл болат есіктерге;

      4) оған кемінде 30-50 соққыда салмағы 2 кг ауыр металл затпен адамның өтуі үшін жеткілікті тесік жасауға төзімді қорғауыш шынылауды пайдалана отырып металл рамалармен немесе оларсыз шыныдан жасалған жаймасы бар есіктерге;

      5) ішкі жағынан торланған болат есіктер (айқара ашылатын, жылжымалы немесе жиналмалы) қосымша орнатылған күрделі емес есіктерге баламалы беріктікке ие. Есік қораптары болат істіктерден жасалған қосымша бекітпелермен, ал ілгектері – бүйірлік имектермен жабдықталады. Қорғаныш шынылауы кемінде 30-50 соққыда салмағы 2 кг ауыр металл затпен адамның өтуі үшін тесік жасауға төзімді.

      109. Аса маңызды аймақтар үй-жайларының терезе ойықтары диаметрі кемінде 16 мм, 150х150 мм ұяшықтар түзетін болат шыбықтардан жасалатын металл торлармен жабдықталады. Шыбықтар қиылысқан жерлерді дәнекерлеу қажет. Тор шыбықтарының ұштары кемінде 80 мм тереңдікте қабырғаға енгізіледі және цемент ерітінді құйылады немесе металл конструкцияларға дәнекерленеді. Мұны жасау мүмкін болмағанда, тор өлшемі кемінде 30х30х5 мм бұрышпен көмкеріледі және қабырғаға 80 мм тереңдікте мықтап енгізілген диаметрі кемінде 12 мм және ұзындығы кемінде 120 мм болат анкермен периметрі бойынша дәнекерленеді.

      110. Барлық терезелер торлармен жабдықталатын үй-жайларда олардың біреуі сындырудан қорғалған аспалы құлып салынып жылжымалы немесе айқара ашылатындай етіп жасалады.

      111. "В" санатты үй-жайлардың кіретін есіктерінің беріктігі:

      1) қалыңдығы кемінде 40 мм болған кезде жарма тұтас толтырылған ішкі ағаш есіктерге;

      2) 3 соққыға шыдамды, 3,5 м және одан жоғары биіктіктен лақтырылған салмағы 4 кг болат шардың 3 соққысына төзімді, саңылаусыз және көп қабатты шынымен шыныланған жармаларды пайдаланумен қалыңдығы кемінде 40 мм болатын сыртқы ағаш есіктерге;

      3) бір соққыға шыдамды, 3,5 м және одан жоғары биіктіктен лақтырылған салмағы 4 кг болат шардың 3 соққысына төзімді, қорғаныш шынымен, металл жақтаулы немесе оларсыз шыныдан жасалған жармалары бар есіктерге балама параметрлерде болуы тиіс.

      112. Кіретін есік және тамбурдың есігі "В" санатындағы үй-жайлар үшін кемінде 25000 код (кілт) комбинациясы бар, "А және Б" санаттарындағы үй-жайлар үшін кемінде 100000 комбинациясы бар электрлі механикалық және (немесе) механикалық құлыптармен жабдықталады.

      113. Есіктерде, терезелерде, люктерде, лифт шахталарында орнатылатын бекіткіш құрылғы ретінде өздігінен бекітілмейтін бұрандалы құлыптар, салмалы, аспалы құлыптар, ішкі ілгектер, ысырмалар, тиектер, сұқпа тиектер қолданылады.

      114. Кіреберіс есіктерді, сондай-ақ "А" санатындағы үй-жайлардың ішкі есіктерін жабу үшін жоғары құпиялы, сувальдты екі қырлы кілттер, цилиндрлі штифті екі және одан қарапайым құлыптар пайдаланылуға тиіс. Сувальдты құлыптарда кем дегенде алты сувальд (симметриялы немесе асимметриялы) болуы тиіс.

      115. Б санатындағы үй-жайлардың ішкі есіктерін жабу үшін құпиялылығы төмен цилиндрлік пластиналық сияқты және цилиндрлік штифті бірдей құлыптар пайдаланылады.

      116. Салмалы құлыптар "В" санатындағы ішкі үй-жайларды жабу үшін қолданылады.

      117. Аспалы құлыптар есіктерді, қақпаларды, темір торларды және терезе қақпақтарын қосымша бекіту үшін қолданылады. Құлыптардың суарылған болаттан имегі және салмақты корпусы болады, сондай-ақ жабылатын конструкцияларда оларды орнататын орындарда ұрлаудан қорғайтын және құлыптардың құлақтары мен имектерін кесудің алдын алатын қаптамалар, пластиналар және құрылғылар болады.

      118. Құлыптардың тетіктері слесарлық қол құралын пайдаланып, қасақана зақымдаудан қорғайтын былғарымен қапталады және мөрленеді (пломбаланады).

      119. Есіктің сыртқы жағынан есік жармасынан шығып тұратын бұранда құлып цилиндрінің бөлігі сындырудан немесе ұрудан сақтандыратын жапсырмамен, розеткамен, қалқанмен қорғалады. Сақтандыратын жапсырма, розетка, қалқан орнатқаннан кейін цилиндрдің шығып тұратын бөлігі 2 мм-ден артық болмауы тиіс.

      120. Лифт шахталарының есіктері аспалы құлыптармен, тіректермен, күзет сигнализациясының хабарлағыштарымен оқшауланады.

      121. "А және В" санаттарындағы үй-жайлардың бірінші қабаттағы терезе жақтауларының, витриналардың беріктігі:

      1) қалыңдығы кемінде 1 мм болат рольставнялармен қосымша қапталған кәдімгі шыны терезелерге;

      2) металл торлармен (жылжымалы, айқара ашылатын) немесе тиісінше берік жалюзилермен қосымша қорғалған кәдімгі шыны терезелерге;

      3) бір соққыға шыдамды, 9,5 м және одан да жоғары биіктіктен лақтырылған салмағы 4 кг болат шардың 3 соққысына төзімді, арнайы қорғаныш шынымен жасалған конструкциялары бар терезелерге балама параметрлерде болуы тиіс.

      122. Жедел жағдайы күрделі аудандардағы терезелер мен витриналар адам кіру үшін жеткілікті, салмағы 2 кг ауыр металл затпен кемінде 30-50 рет ұрғанға дейін тесілмейтін берік оқ өтпейтін қорғаныш шыныдан (қорғаныш үлдірден) жасалады.

10-параграф. Ядролық қондырғыны физикалық қорғаудың инженерлік құралдары кешеніне қойылатын талаптар

      123. Ядролық объекті қорғалған аймақ ретінде қарастырылады, оның шекарасы тыйым салынған аймақтың сыртқы қоршауы бойынша өтеді. Негізгі қоршаудың сызығы мүмкіндігінше, тік бұрышты, артық иілімдер мен бұрылыстарсыз.

      124. Тыйым салынған аймақтың ені кемінде 15 м құрайды.

      125. Тыйым салынған аймақтың, мүмкіндігінше, коммуникациялармен қиылысудың ең аз ықтимал саны бар.

      126. Коммуникациялық эстакадалары бар тыйым салынған аймақтың қиылысуы тік бұрышқа жақын бұрышта, биіктігі жердің деңгейінен кемінде 5 м қоршауда жүзеге асырылады.

      127. Қоршау күрделі құрылыстар болып табылады және үлгі жоба бойынша салынады. Сыртқы қоршаулардың ең жетілдірілген және ұсынылатын үлгісі қазуға төтеп беру тұрғысынан жерге 200-400 мм қазылған темір бетон цокольмен күшейтілген темір бетон қоршау болып табылады.

      128. Ядролық объектінің аумағын сыртқы қоршау кемінде 2,5 м темірбетон тақталарынан немесе қалыңдығы кемінде 2 мм металл қаңылтырдан, ал қар түскендегі тереңдігімен бір метрден көп аудандарда – кемінде 3 м биіктікте жасалады. Ядролық объектінің ерекшеліктерін ескере отырып, оның маңындағы құрылыстардың жалпы кейпіне сай металл конструкциялар (қалыңдығы кемінде 18 мм, арасындағы саңылау 100 мм-ден аспайтын шыбық түрінде жасалған металл торлы дуал) жасауға рұқсат етіледі.

      129. Сыртқы қоршаудың жоғарғы жиегіне сымнан қосымша "Егоза" түріндегі "күнқағар" орнатылады.

      130. Сыртқы қоршауда жабылмайтын есіктер, қақпалар, кішкене қақпалар, сондай-ақ тесіктер, сыналар және басқа да зақымданулардың болуына жол берілмейді.

      131. Сыртқы қоршауға оның периметрінің бір бөлігі болып табылатын ғимараттардан басқа қандай да бір құрылыс жапсарлас орналаспайды, бұл ретте күзетілмейтін аумаққа шығатын ғимараттардың бірінші қабаттарының, сондай-ақ кіретін есік күнқағарынан, өрт сатысынан және жапсарлас құрылыстардың төбелерінен кіруге болатын келесі қабаттардың терезелері күзеттің техникалық құралдарымен және қажетті жағдайда жабылатын рольставнялармен, немесе бұралмалы торлармен жабдықталады. Торлар диаметрі 10 мм кем емес, 150х150 мм ұяшықтарды құрайтын болат шыбықтардан дайындалады. Қиылысатын жерлерде шыбықтар дәнекерленеді. Тор өлшемі кемінде 30х30х5 мм бұрыштамамен жиектеледі және периметрі бойынша қабырғаға 80 мм тереңдікке мықтап бекітілген диаметрі кемінде 12 мм және ұзындығы кемінде 120 мм болат анкерлерге дәнекерленеді.

      132. Көлік құралдарының тарандық олқылықтарының алдын алу үшін, сондай-ақ ұйым үшін қажетті уақытта бұзушыны ұстап алу және күзет және ден қою күштерінің қарсы шараларын өткізу үшін тыйым салынған аймақтың барынша әлсіз жерлеріне кіреберістер тыйым салынған аймақ шегінде физикалық қорғаудың қосымша физикалық кедергілерімен және техникалық құралдарымен жабдықталады.

      133. Негізгі қоршау, сондай-ақ негізгі және ішкі қоршау арасындағы аймақ физикалық қорғаудың техникалық құралдарының кешенін ұсынатын күзет шебімен жабдықталады.

      134. Тыйым салынған аймақтың сыртқы қоршауы негізгі қоршаудан кемінде 5 м қашықтықта орналасады.

      135. Негізгі қоршаудың периметріне сыртқы және ішкі жағынан орман екпелері, ғимараттар, құрылыстар, жапсарлас құрылыстар, жабдықтарды немесе материалдарды жинауға арналған алаңдар жанаспайды.

      136. Тыйым салынған аймақтың сыртқы және негізгі қоршаулары арасында оқшаулау жолағы көзделеді.

      137. Оқшаулау жолағы мұқият жоспарланады және тазартылады. Онда физикалық қорғаудың техникалық құралдарын қолдануды қиындататын ешқандай құрылыстар мен заттарға жол берілмейді.

      138. Оқшаулау жолағының ені техникалық күзет құралдарының жиынтығын орналастырудың мүмкіндігін ескере отырып таңдалады және кемінде 3 м құрайды.

      139. Оқшаулау жолағы күзетте қызметтік иттерді қолдану үшін пайдаланылады. Мұндай жағдайда сыртқы қоршаумен қатар биіктігі 2,5 м төмен емес болатын ішкі торлы немесе қада қоршау орнатылады.

      140. Бақылау-із кесу жолағы негізгі қоршаудың ішкі жағынан жабдықталады.

      141. Бақылау-із кесу жолағына мынадай талаптар қойылады:

      1) ядролық объектінің барлық периметрі бойынша өтудің үздіксіз болуы;

      2) енінің секіріп өтуді болдырмайтындай жеткілікті болуы;

      3) із қалдырмай өтуді жеңілдететін заттардың болмауы;

      4) барлық өту трассасы бойынша оны өңдеу кезінде механикаландыру құралдарын пайдалану мүмкіндігі.

      142. Бақылау-із кесу жолағы жасанды және табиғи болуы мүмкін. Жасанды бақылау-із кесудің ені жалпақтығы 3 м-ден кем орнатылмайды.

      143. Табиғи бақылау-із кесу жолағының ені тыйым салынған аймақтардың мөлшеріне және ядролық объектінің орналасу шарттарына қарай одан да үлкен болуы мүмкін. Талап етілетін енін жабдықтау мүмкін болмайтын учаскелер инженерлік бөгеттермен жабылады.

      144. Табиғи бақылау-із кесу жолағының құрылғысы оның орналасатын шекарасын белгілеуді және ол орналасатын жергілікті жерді бастапқы дайындауды қамтиды.

      145. Жасанды бақылау-із кесу жолағы жыртылады не топырақ төгіледі. Жыртылған жердің тереңдігі (топырақ төгіндісінің биіктігі) – кемінде 15 сантиметрді құрайды.

      146. Жыртылған және топырақ төгілген бақылау-із кесу жолақтары тырмаланып және оның үстіне жол төсеушінің көмегімен толқын тәрізді кескін салынып, жұмсақ-үлпілдек күйге келтіріледі.

      147. Тыйым салынған аймақтың темір, тас және топырақ жолдарымен қиылысқан жерлері үйілген бақылау-із кесу жолағымен жабдықталады.

      148. Тыйым салынған аймақ бұлақтармен, шұңқырлармен, жыралармен қиылысқан жерлерінде, бақылау-із кесу жолағында алшақтау орындарын болдырмау үшін өткелдер (төсеніштер) салынады. Өткелдердің (төсеніштердің) астындағы кеңістік инженерлік бөгеттермен қалқаланады және анықтау құралдарымен жабдықталады.

      149. Бақылау-із кесу жолағын жауынның және еріген судың шайып кетуінен қорғау үшін бақылау-із кесу жолағына судың жиналуын болдырмайтын дренаж және кювет (шұңқырлар) орнату, тормен жабылып, анықтау құралдарымен жабдықталған су бұру және су өткізу құбырларын төсеу жолымен жер үсті суларын бұру бойынша жұмыстар жүргізу қажет.

      150. Тыйым салынған аймақтың ішкі қоршауы мен бақылау-із кесу жолағы арасында күзет және әрекет ету күштерінің жүруі үшін ені 0,8-1 м жасақшылардың жолы төселеді. Олардың жүруіне қосымша жол болмаған жағдайда, жасақшылар жолымен персоналдың, физикалық қорғау техникалық жабдықтары кешеніне қызмет көрсетушілердің жүруіне рұқсат беріледі. Жасақшылардың жолдары топырақтан, ағаштан жасалған жабыннан, асфальттан, бетоннан немесе темір бетоннан жасалады.

      151. Бұзушыларды бейтараптандыру және бұзушылық тіркелген тыйым салынған аймақ учаскесіне үрейлі топтың келуі үшін қатты жабыны бар ені кемінде 3 м күзеттің техникалық құралдарын қолдану аймағынан тыс күзет жолы жабдықталады.

      152. Күзет жолдары әдетте автомобиль көлігінің бір бағытта қозғалуы үшін салынады.

      153. Адамдар мен көліктерді өткізу, материалдар мен құжаттарды кіргізу (шығару), әкелу (әкету) БӨП арқылы жүзеге асырылады, олар мыналарға бөлінеді:

      1) адамдар өту үшін;

      2) автомобиль немесе теміржол көлігінің өтуі үшін.

      154. Адамдар өтетін БӨП сыртқы және ішкі болып бөлінеді. Сыртқы БӨП қорғалған аймаққа кіру кезінде өткізу режимін жүзеге асыру үшін, ішкі БӨП ішкі және аса маңызды аймақтарға кіру кезінде қол жеткізуді бақылау үшін белгіленеді.

      155. БӨП өткізу қабілеттілігі жұмыс ауысымы санының барынша көптігіне сүйене отырып есептеледі.

      156. БӨП ғимараттарының (құрылыстарының) сыртқы қоршау конструкциялары (қабырғалар мен жабын) құқыққа қарсы сипаттағы іс-әрекеттерді қоса алғанда, сыртқы әсерлерге төзімді және шолынуы жақсы әрі күзет және ден қою күштерін шабуылдан қорғауды қамтамасыз етеді.

      157. Өткізу режиміне байланысты БӨП рұқсат қағаздарын немесе автоматты карточкаларды сақтауға арналған арнайы үй-жайда көзделеді.

      158. Адамдар өту үшін БӨП жұмысшылар мен қызметшілердің жеке заттарын сақтайтын сақтау камерасымен, тексеріп-қарау бөлмесімен, күзет және ден қою күштерін орналастыруға арналған қызметтік үй-жаймен, техникалық қауіпсіздік жүйелерімен (концентраторлар, пульттер, күзеттік бейнеқадағалаудың бейнебақылау құрылғылары), өткелді ашуды (өтуді) және күзеттік жарықтандыру тетіктерін басқару құрылғыларымен және санитарлық жүйемен жабдықталады.

      159. БӨП автоматтандырылған немесе механикалық қол құрылғыларымен, турникеттермен, кішкене қақпалы есіктермен, ал қажет болған жағдайда қажеттілігіне немесе қызметтік талап етілуіне байланысты тексеріп-қарау жүргізу үшін әртүрлі металл түрлерін анықтауға қабілетті стационарлық, қолда ұстау құрылғыларымен жабдықталады. Сондай-ақ тексеріп-қарау үшін жарылғыш заттарды және альфа-, бета-, гамма – сәулеленуді анықтауды қамтамасыз ететін радиоактивті материалдарды анықтауға арналған детекторлар қолданылады.

      160. Көлік құралдарына арналған БӨП электр жетегі және қашықтықтан басқарылатын, сыртқы және ішкі үлгілік жылжымалы немесе айқара ашылатын қақпалармен, оларды авариялық тоқтатуға және қолмен ашуға арналған құрылғылармен жабдықталады. Қақпалар өздігінен ашылуды (қозғалуын) болдырмайтын шектеуіштермен немесе бекіткіштермен жабдықталады.

      161. Бас автокөліктік БӨП персоналдың өтуіне арналған орталық БӨП-ке жақын орналастырылады.

      162. Автокөліктік БӨП алып баратын жол учаскелері қақпадан 30 м-ден көп емес қашықтықта 90 градусқа бұрылысы болады; бұл учаскелер олардың үстінен өту мүмкіндігін болдырмайтын бетон конструкциялармен қоршалады. Таранға қарсы құрылғының басқа конструктивті шешімі болуы мүмкін.

      163. Автомобиль және теміржол көлігінің өтуі үшін БӨП қатар қолдануға рұқсат етіледі. Көліктік БӨП көлік құралдарын тексеріп-қараудың арнайы алаңдарымен жабдықталады.

      164. Автокөлік құралдарына арналған БӨП оларды қарап-тексеруге арналған қарау алаңдарымен немесе эстакадалармен, шлагбаумдармен, ал теміржол көлігіне арналған БӨП жылжымалы теміржол құрамын қарап тексеруге арналған мұнарамен және алаңмен жабдықталады.

      165. Кіру және шығу орындары бағдаршамдармен және жол белгілерімен жабдықталады.

      Машиналарды тексеріп қарау алаңы ұзындығы кем дегенде 20 м және жүк автомашинасының еніне байланысты әр бүйірінен кемінде 3 м болады. Машиналарды тексеріп қарау алаңы машинаны астынан тексеріп қарау үшін шұңқырмен, машинаны үстінен және жанынан тексеріп қарау үшін мінбемен немесе эстакадамен жабдықталады және негізгі қоршау үлгісі бойынша дуалмен қоршалады.

      166. Теміржол БӨП:

      1) өтетін қақпалармен және вагондарды тексеріп қарау алаңдарымен;

      2) электрмеханикалық жетекпен және қолмен ашатын тетікпен;

      3) көліктің ядролық объектіге (объектіден) заңсыз кіруінің және жылжымалы құрамның қақпаға кездейсоқ соғылуының алдын алу үшін көлікті мәжбүрлі тоқтату құрылғыларымен (тығындау бөренелерімен, түсіргіш-стрелкалармен, ұстап қалу тұйықтарымен) жабдықталады.

      167. Жасақшылардың теміржол көліктерін қарап тексеру алаңдарымен қатар тексеру үшін қарау мұнаралары, аспалы көпірлер, қарау эстакадалары, жеңіл баспалдақтар, ілме басқыштар қолданылады.

      168. Жылжымайтын көлік вагондарының жоғарғы люктері және қақпақтарын тексеру үшін жылжымалы мұнаралар мен жеңіл баспалдақтар пайдаланылады.

      169. Бақылаушы жұмысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қарау алаңында тұрған көлікті тексеру кезінде қосарланған тежеуіш табандар пайдаланылады.

      170. Вагондарды тексеріп қарау алаңының көлемі 3-4 вагонды бір мезгілде тексеріп қарау есебінен ұзындығы бойынша іріктеп алынады. Тексеріп-қарау алаңы вагондарды астынан тексеріп қарау үшін шұңқырмен және жанынан және үстінен тексеріп қарау үшін мінбемен немесе эстакадамен жабдықталады.

      171. Алаңның жүру бөлігінде көлікті қарап тексеру үшін екі желімен және ақ бояумен мемлекеттік және орыс тілдерінде "Тоқта" деген жазумен шектелген аялдау орны бөлінеді. "Тоқта" деген тақтайшалар орнатуға жол беріледі.

      172. Негізгі және қосымша қақпалардың сыртқы жағынан қарау алаңына кіру алдында оларға 3 м жақын емес жерге көлденең сызық және "Тоқта" деген жазу ілінеді.

      173. Көлік қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында қақпадан кемінде 100 м оң жағынан немесе жолдың үстінен "Бір қатармен жүру" деген сілтеуіш белгі, ал 50 м жерге – жылдамдықты 5 километр/сағатқа (бұдан әрі – км/сағ) дейін шектеу белгісі орнатылады.

      174. Қақпаны басқару пульті БӨП немесе оның сыртқы қабырғасында орналастырылады, бұл ретте бөгде адамдардың пультке қолжетімділігіне тыйым салынады.

      175. БӨП үй-жайы байланыс, өрт сөндіру құралдарымен жарақталады және орталық басқару пунктіне қосылған дабыл сигнализациясы жүйесімен жабдықталады.

11-параграф. Табиғи уранды өндіру және (немесе) онымен жұмыс істеу жөніндегі кәсіпорындарды физикалық қорғаудың инженерлік құралдары кешеніне қойылатын талаптар

      176. Объект шекарасы күзетілетін аумақтың қоршауы бойынша өтетін, қорғалған аймақ ретінде қарастырылады. Қоршау адамдардың (жануарлардың) рұқсатсыз өтуін, көліктің өтуін болдырмауын және бұзушының БӨП-ті айналып өтіп қорғалатын аумаққа кіруін қиындатуы тиіс. Сыртқы қоршау желісі, мүмкіндігінше, тік сызықты, артық бүгілістер мен бұрылыстарсыз болуы қажет.

      177. Қорғалған аймақта жеке ғимараттардың, құрылыстардың, ашық алаңдардың жиынтығын білдіретін ішкі аймақтар бөлінеді. Ішкі аймақтың шекаралары ғимараттардың қабырғаларымен немесе арнайы жабдықталған қоршаумен айқындалады.

      178. Периметрдің сыртқы қоршауы күрделі құрылыс болып табылады және үлгілік жобалар бойынша салынады. Қоршау биіктігі кемінде 2,5 м мырышталған немесе полимерлі жабындысы бар, 25х25 мм-ден аспайтын ұяшығы бар, қимасы 1,4 мм сымнан жасалған "рабица" металл торынан жасалады. Темір-бетон немесе металл 3D дәнекерленген панельдерден қоршауға жол беріледі. Қоршау жерге 300 мм-ден кем емес тереңдетіліп, диаметрі 15 мм және ұяшықтарының өлшемі 150х150 мм шыбықтан жасалған темір бетон цокольмен немесе металл тормен қазуға қарсы жағынан күшейтіледі.

      179. Сыртқы қоршаудың жоғарғы жиегінде Y-тәрізді кронштейндерге диаметрі 500-600 мм, орамдар арасындағы қашықтық 200 мм-ден аспайтын "Егоза" түріндегі арматураланған тікенді лентадан ("күнқағар") жасалған спиральды қауіпсіздік тосқауылы қосымша орнатылады.

      180. Периметр қоршауында бекітілмейтін есіктердің, қақпалардың, сондай-ақ тесіктердің, ойықтардың және басқа да зақымданулардың болуына жол берілмейді.

      181. Күзетілетін аймақ шекарасының периметрінде коммуникациялармен қиылысудың ең аз ықтимал саны болуы тиіс. Сыртқы қоршаудың коммуникациялық эстакадалармен қиылысуы жер деңгейінен кемінде 5 м биіктікте қоршаудың үстінен тік бұрышқа жақын бұрышта жүзеге асырылады. 5 м-ден төмен коммуникациялардың қиылысу орындары 1 м қашықтықта "рабица" торынан экрандармен немесе диаметрі 500-600 мм, орамдар арасындағы қашықтық 200 мм-ден аспайтын "Егоза" түріндегі арматураланған тікенді лентадан қауіпсіздік тосқауылымен қорғалады.

      182. 2,5 м қашықтықта сыртқы жағынан да, ішкі жағынан да қоршауға кірме эстакадалардан және күкірт қышқылын айдауға арналған құрылыстардан, сондай-ақ оның периметрінің бөлігі болып табылатын ғимараттардан басқа қандай да бір ғимараттар, құрылыстар, жапсарлас құрылыстар, жабдықтарды немесе материалдарды жинауға арналған алаңдар, құрылыстар жанаспауы тиіс. Бұл ретте, күзетілмейтін аумаққа шығатын ғимараттардың бірінші қабаттарының, сондай-ақ одан кейінгі қабаттардың кіреберіс күнқағарларынан, өрт сатыларынан және жапсарлас құрылыстардың шатырларынан қолжетімді терезелері диаметрі 8 мм және ұяшықтарының көлемі 150х150 мм шыбықтан жасалған айқара ашылатын металл тормен немесе қажет болған жағдайларда жабылатын металл рольставнялармен немесе бронепленкамен жабдықталады. Периметрдің бір бөлігі болып табылатын бір қабатты ғимараттың төбесіне "Егоза" түріндегі арматураланған тікенекті лентадан жасалған спиральды қауіпсіздік тосқауылы орнатылады (диаметрі 500-600 мм, орамдар арасындағы қашықтық 200 мм-ден аспайды).

      183. Агрессивті қышқыл орта буларының әсер етуі мүмкін қышқылдарды сақтау, айдау орындарында бүкіл учаске бойында, сондай-ақ оған дейін 15 м қашықтықта қоршау бағаналары, торлы панельдер және "Егоза" түріндегі спиральды қауіпсіздік тосқауылы арнайы полимерлі жабынмен қолданылады. Автомобиль эстакадаларының жанасу учаскесінде, қышқылдарды аумаққа айдауға арналған кіреберістерде, сондай-ақ оның жағына қарай 1,5 м периметрдің сыртқы қоршауы биіктігі 3 м болып орындалады.

      184. Көлік құралдарының тарандық бұзылуын болдырмау үшін, сондай-ақ күзет және ден қою күштерімен қарсы шараларды ұйымдастыру және жүргізу үшін қажетті уақытқа тәртіп бұзушыны кідірту үшін қауіп-қатерге сүйене отырып периметрдің неғұрлым осал жерлеріне кіреберістер тыйым салынған аймақтан тыс жерлерде қосымша физикалық тосқауылдармен және физикалық қорғаудың техникалық құралдарымен жабдықталуы мүмкін.

      185. Қоршау физикалық қорғаудың техникалық құралдарының кешені болып табылатын күзет шебімен жабдықталады.

      186. Периметр қоршауының ішкі жағынан, күкірт қышқылын айдау орнын қоспағанда, мұқият жоспарланатын және тазартылатын физикалық қорғаудың техникалық құралдарының кешенін орналастыру үшін оқшаулау жолағы көзделеді. Оқшаулау жолағының ені – 2,5 м құрайды. Онда техникалық құралдардың жұмысын қиындататын ешқандай құрылыстар мен заттарға жол берілмейді.

      187. Ішкі аймақтардың ашық алаңдарының қоршауы биіктігі 2 м-ден кем емес, қимасы 1,4 мм сымнан жасалған, торкөзі 25х25 мм-ден аспайтын, мырышпен қапталған немесе полимермен қапталған "рабица" металл торынан жасалады. Қоршау сызығы, мүмкіндігінше, түзу, қажетсіз иілімдерсіз және бұрылыстарсыз.

      188. Ішкі аймақ қоршауының жоғарғы жиегінде Y-тәрізді кронштейндерде "Егоза" түріндегі арматураланған тікенді лентадан ("күнқағар") жасалған спиральды қауіпсіздік тосқауылы қосымша орнатылады (диаметрі 500-600 мм, орамдар арасындағы қашықтық 200 мм-ден аспайды). "Жіп" түріндегі тікенді сымнан күнқағарды кронштейнді сыртқы жағына қарай еңкейте отырып, 3-5 қатарға орнатуға жол беріледі.

      189. Ішкі аймақтың қоршауында бекітілмейтін есіктердің, қақпалардың, кіші қақпалардың, сондай-ақ тесіктердің, сыналардың және басқа да зақымданулардың болуына жол берілмейді.

      190. Ішкі аймақтың қоршауында коммуникациялармен қиылысудың ең аз ықтимал саны болуы тиіс. Ішкі аймақ қоршауының коммуникациялық эстакадалармен қиылысуы жер деңгейінен кемінде 5 м биіктікте қоршаудың үстінен тік бұрышқа жақын бұрышта жүзеге асырылады. 5 м-ден төмен коммуникациялардың қиылысу орындары, бүкіл шеңбер бойымен 1 м қашықтықта. Рабиц торынан экрандармен немесе арматураланған "Егоза" тікенді лентадан қауіпсіздік тосқауылымен қорғалған.

      191. Ішкі аймақтың қоршауы физикалық қорғаудың техникалық құралдарының кешені болып табылатын күзет шебімен жабдықталады.

      192. Ішкі аймақ периметрі қоршауының ішкі жағынан мұқият жоспарланатын және тазаланатын физикалық қорғаудың техникалық құралдарының кешенін орналастыру үшін оқшаулау жолағы көзделеді. Оқшаулау жолағының ені кемінде 1 м құрайды. онда техникалық құралдарды қолдануды қиындататын ешқандай құрылыстарға, ағаштарға, бұталарға және заттарға жол берілмейді.

      193. Ішкі аймақтың ашық алаңына көлік құралдарының кіруі үлгілік жылжымалы (сырғымалы) немесе айқара ашылатын қақпалармен жабдықталады. Қақпалар өздігінен ашылуды (қозғалысты) болдырмау үшін шектегіштермен немесе тоқтатқыштармен жарақталады. Қақпалар биіктігі кемінде 2 м етіп, қоршаумен ұқсастығы бойынша төсемдерді толтырумен орындалады. Жол жабыны мен қақпаның арасында 150 мм-ден аспайтын саңылауға жол беріледі. Қақпаның үстіне тікенді сымнан жасалған тосқауыл немесе "Егоза" түріндегі тегіс арматураланған тікенді лентадан жасалған спиральды қауіпсіздік тосқауылы орнатылады (диаметрі 500-600 мм және орамдар арасындағы қашықтық 200 мм).

      194. Адамдар мен көлікті өткізуді, материалдар мен құжаттарды кіргізуді (шығаруды), әкелуді (әкетуді) ұйымдастыру үшін периметрде БӨП белгіленеді, олар мыналарға бөлінеді:

      1) адамдардың өтуі үшін;

      2) автомобиль немесе теміржол көлігін өткізу үшін.

      БӨП өткізу қабілеті жұмыс ауысымының ең көп санына қарай есептеледі.

      195. Бас көліктік БӨП адамдардың өтуіне арналған орталық БӨП-ке жақын орналасуы тиіс.

      196. БӨП ғимараттарының (құрылыстарының) сыртқы қоршау конструкциялары (қабырғалары мен жабындары) құқыққа қарсы сипаттағы іс-әрекеттерді қоса алғанда, тең беріктік, сыртқы әсерлерге төзімділік талаптарына жауап беруге, жақсы шолуға ие болуға және күзет пен ден қою күштерін шабуылдан қорғауды қамтамасыз етуге тиіс.

      197. Өткізу режиміне байланысты БӨП-те рұқсаттамаларды, байланыссыз электрондық сәйкестендіргіштерді және механикалық құлыптардың кілттерінің телнұсқаларын сақтауға, тіркеуге арналған арнайы үй-жай көзделеді. Бұл үй-жайға кіру шектеледі және күзет бақылауында болады.

      198. Рұқсаттамаларды, байланыссыз электрондық сәйкестендіргіштерді және механикалық құлыптардың кілттерінің телнұсқаларын сақтау үшін БӨП үй-жайында орнатылған сейф-шкафты қолдануға жол беріледі.

      199. Адамдардың өтуіне арналған БӨП жұмысшылар мен қызметшілердің жеке заттарын сақтайтын сақтау камерасымен, күзет және ден қою күштерін, қауіпсіздіктің техникалық жүйелерін (концентраторларды, пульттерді, күзеттік бейнебақылаудың бейнебақылау құрылғыларын), өткелді (өтуді) ашу тетіктерін басқару құрылғыларын және күзеттік жарықтандыруды орналастыруға арналған қызметтік үй-жаймен және санитариялық тораппен жабдықталады.

      200. Адамдардың БӨП-ке рұқсатсыз өтуін болдырмау үшін қолмен және автоматтандырылған басқару мүмкіндігі бар боймен деңгейлес роторлы турникеттер, кіші қақпалар орнатылады.

      201. БӨП металдардың, радиоактивті заттардың әртүрлі типтерін тануға қабілетті тексеруге арналған стационарлық және қол детекторларымен жабдықталады. Көлік құралдарына арналған БӨП қосымша қол шамдарымен және жарығы бар тексеріп-қарау айналарымен жабдықталады.

      202. БӨП үй-жайы телефон және радиобайланыс, өрт сөндіру құралдарымен жасақталады және орталық басқару пунктіне қосылған дабыл-шақыру сигнализациясы жүйесімен жабдықталады.

      203. Автокөлік құралдарына арналған БӨП электр жетегі және қашықтықтан басқарылатын сыртқы үлгілік жылжымалы (сырғымалы) немесе айқара ашылатын қақпалармен, оларды авариялық тоқтатуға және қолмен ашуға арналған құрылғылармен жабдықталады. Қақпалар өздігінен ашылуын (жабылуын) болдырмау үшін шектегіштермен немесе тоқтатқыштармен, сондай-ақ аспалы құлып пен пломбалау құрылғысына арналған құрылғылармен жарақталады.

      204. Қақпаның биіктігі кемінде 2,5 м металдан жасалады. Жол жабыны мен қақпаның арасында 150 мм-ден аспайтын саңылауға жол беріледі. Қақпаның үстіне тікенді сымнан жасалған тосқауыл немесе "Егоза" түріндегі арматураланған тікенді лентадан жасалған тегіс спиральды қауіпсіздік тосқауылы орнатылады (диаметрі және орамдар арасындағы қашықтық – негізгі қоршауға ұқсас.).

      205. Периметрдің сыртқы қоршауындағы авариялық автомобиль қақпалары негізгі қоршаудан төмен емес биіктікте айқара ашылып орындалады. Қақпалар өздігінен ашылуын (жабылуын) болдырмайтын тоқтатқыш құрылғылармен, сондай-ақ аспалы құлып пен пломбалау құрылғысына арналған құрылғылармен жабдықталады.

      206. Авариялық қақпалар жармасының жоғарғы жиегінде кронштейндерге "Егоза" үлгісіндегі арматураланған тікенді лентадан ("күнқағар") жасалған жалпақ спиральды қауіпсіздік тосқауылы қосымша орнатылады (диаметрі және орамдар арасындағы қашықтық - негізгі қоршауға ұқсас).

      207. Автокөлік құралдарына арналған БӨП арнайы тексеріп-қарау алаңдарымен, көлік құралдарын тексеріп қарауға арналған эстакадалармен (шұңқырлармен), ішкі жағынан – электр жетегі бар және қашықтықтан басқарылатын шлагбауммен жабдықталады.

      208. Машиналарды қарап тексеру алаңы сыртқы қоршаудың периметріне дейін 2,5 м-ден жақын емес орнатылған машиналарды жоғарыдан және бүйірден тексеріп қарау үшін эстакадамен жабдықталады.

      209. Көлік қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін БӨП-ке кіру және шығу жолдары жол белгілерімен жабдықталады.

      210. Алаңның жүру бөлігіне екі сызықпен және ақ бояумен мемлекеттік және орыс тілдерінде "Тоқта" деген жазулармен шектелген, тексеріп қарау үшін көліктің тоқтаған жерін білдіретін таңба салынады. "Тоқта" деген тақтайшаларды орнатуға жол беріледі.

      211. Тексеріп қарау алаңына кірер алдында БӨП-тің негізгі және қосалқы қақпаларының сыртқы жағынан олардан 3 м-ден жақын емес "Тоқта" деген жазуы бар көлденең белгі салынады немесе "Тоқта" деген тақтайша орнатылады. Қақпадан оң жағынан немесе жолдың үстінен кемінде 100 м қашықтықта – "Бір қатарда қозғалыс" деген көрсеткіш белгі, ал 50 м – жылдамдықты 5 км/сағ дейін шектеу белгісі орнатылады.

      212. Теміржол көлігіне арналған БӨП электр жетегі және қашықтықтан басқарылатын сыртқы үлгілік жылжымалы (сырғымалы) немесе айқара ашылатын қақпалармен, оларды авариялық тоқтатуға және қолмен ашуға арналған құрылғылармен жабдықталады. БӨП-ті пайдалану қарқындылығына қарай қолмен ашылатын айқара ашылатын қақпаларды орнатуға жол беріледі. Қақпалар өздігінен ашылуын (жабылуын) болдырмау үшін шектегіштермен немесе тоқтатқыштармен, сондай-ақ аспалы құлып пен пломбалау құрылғысына арналған құрылғылармен жарақталады.

      213. Қақпаның биіктігі кемінде 2,5 м металдан жасалады. Теміржол төсемі мен қақпаның арасында адамдардың (жануарлардың) рұқсатсыз кіруін болдырмайтын саңылауға жол беріледі. Қақпа төсемінің үстіне тікенді сымнан жасалған тосқауыл немесе "Егоза" түріндегі арматураланған тікенді лентадан жасалған жалпақ спиральды қауіпсіздік тосқауылы орнатылады (диаметрі мен орамдар арасындағы қашықтық негізгі қоршауға ұқсас).

      214. Теміржол көлігінің рұқсатсыз өтуін болдырмау үшін БӨП көлікті мәжбүрлеп тоқтату құрылғыларымен (салу білеулері, бағыттамалар (табандықтар)-түсіргіштер, тұйықтар-ұстағыштар) жабдықталады.

      215. Теміржол көлігіне арналған БӨП арнайы тексеріп қарау алаңдарымен, жылжымалы теміржол құрамын бүйірінен және үстінен қарап тексеруге арналған мұнарамен жабдықталады. Теміржол вагондарын (локомотивтерді) қарап тексеру алаңының өлшемдері: ұзындығы бойынша бір мезгілде 3-4 вагонды тексеріп қарау есебінен және вагонның (локомотивтің) әрбір жағынан 1,5 м кем емес ені бойынша таңдалады. Теміржол көлігі вагондарының жоғарғы люктері мен шатырларын қарап тексеру үшін тексеріп қарау алаңдарымен қатар қарау мұнаралары, лақтыру көпірлері, қарау эстакадалары, басқыштары, аспалы басқыштары қолданылуы мүмкін.

      216. Тексеріп қарау алаңында тұрған теміржол көлігін тексеру кезінде бақылаушы жұмысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қосарланған тежегіш табандықтары қолданылады.

12-параграф. Физикалық қорғаудың техникалық құралдары кешеніне қойылатын талаптар

      217. Физикалық қорғаудың техникалық құралдарының кешені мынадай міндеттерді шешеді:

      1) физикалық қорғау жүйесін жедел, тұрақты және үздіксіз басқаруды қамтамасыз ету;

      2) персоналдың ядролық материалдарға, ядролық қондырғыға, сақтау пунктіне белгіленген кіру режимін қамтамасыз ету;

      3) күзетілетін аймақтарға, ғимараттарға, құрылыстарға, үй-жайларға немесе ядролық материалдарды таситын көлік құралдарының жүк бөліктеріне кіру туралы физикалық қорғау жүйесінің басқару пунктіне сигнал беру;

      4) күзетілетін аймақтардың периметрлерінде (шекараларында) рұқсатсыз кірудің уақыты мен орнын, ал қорғалған аймақтың периметрінде (шекарасында) тәртіп бұзушылардың қозғалыс бағытын айқындау;

      5) тәртіп бұзушылардың кіруін (қозғалысын) тоқтату (бөгеу);

      6) қызметтік міндеттерді орындау және тәртіп бұзушыларды ұстау бойынша әрекет ету мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін күзет және ден қою күштеріне қолайлы жағдай жасау;

      7) жағдайды бағалау мақсатында күзетілетін аймақтарды, күзетілетін ғимараттарды, құрылыстарды, үй-жайларды шолып қадағалау;

      8) физикалық қорғаудың техникалық құралдарынан түсетін сигналдарды, физикалық қорғау жүйесін басқару органдары беретін өкімдер мен командаларды және физикалық қорғау жүйесінің басқару пункттері операторларының баяндамаларын тіркеу (құжаттау).

      218. Физикалық қорғаудың техникалық құралдарының кешені мыналарды жүзеге асырады:

      1) барлық алынатын ақпаратты жинау, өңдеу, талдау және бақылау;

      2) уақыттың нақты ауқымында үрейлі жағдайды бағалау мүмкіндігін қамтамасыз ету;

      3) күзет, ден қою күштеріне және физикалық қорғау жүйесін басқару органдарына хабарламаларды (белгіленген сигналдарды) қалыптастыру және беру;

      4) орталық және жергілікті басқару пункттері арасындағы ақпараттық өзара іс-қимылды қамтамасыз ету;

      5) басқарылатын табиғи кедергілерге басқарушылық әсер етуді және физикалық қорғау жүйесінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету құралдарын әзірлеу;

      6) физикалық қорғаудың техникалық құралдарының жағдайын және жұмысқа қабілеттілігін бақылау;

      7) ядролық қондырғылардағы және сақтау пункттеріндегі ядролық материалдармен жұмыс кезінде персоналдың іс-қимылын және орналасқан жерін бақылау;

      8) физикалық қорғау жүйесінің жұмыс істеуі, оны ядролық объектіге және физикалық қорғаудың техникалық құралдарының өзіне қатысты оларды еңсеру әрекеттері және рұқсат етілмеген іс-қимылдар туралы ақпаратты сақтау және беру;

      9) физикалық қорғаудың техникалық құралдар кешенінің ядролық объектінің ядролық, радиациялық, экологиялық, техникалық, өрт қауіпсіздігі жүйелерімен ақпараттық өз-ара іс-қимылдың қажеттілігі және тәртібі физикалық қорғау жүйесін құруға (жетілдіруге) арналған техникалық тапсырмада белгіленеді;

      10) негізгі электрмен қоректендіру көздерін ажыратқан жағдайда, физикалық қорғаудың техникалық құралдарының жұмыс қабілеттілігі резервтік электрмен қоректендіру көздерінің болуы және негізгі электрмен қоректендіру көзін резервтік электрмен қоректендіру көзіне автоматты түрде ауыстырып қосу арқылы сақталады. Бұл ретте тиісті жергілікті және орталық басқару пунктіне резервтік электрмен қоректендіру көзіне ауысу туралы ақпарат көрсетіледі және тіркеледі.

      219. Физикалық қорғаудың техникалық құралдары мынадай негізгі функционалдық жүйелерден тұрады:

      1) күзет сигнал беру жүйесі;

      2) кіруді бақылау және басқару жүйесі;

      3) бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесі;

      4) жедел байланыс және хабарлау жүйесі, оның ішінде сымды байланыс және радиобайланыс құралдары;

      5) телекоммуникациялар жүйесі;

      6) ақпарат қорғау жүйесі;

      7) ядролық материалдарды, металдарды, ядролық қондырғының аумағындағы жарылғыш заттарды (детекторларды) алып өтуді (өткізуді) анықтау жүйесі;

      8) қамтамасыз етуші жүйелер (электрмен қоректендіру, жарық).

      220. Физикалық қорғаудың техникалық құралдары кешенінің қандай да бір элементінің істен шығуы немесе қатардан шығуы физикалық қорғау жүйесінің жұмыс істеуін бұзбайды. Осы үшін қалпына келтіру шаралары көзделеді.

      221. Физикалық қорғаудың техникалық құралдарын басқаруды орталық немесе жергілікті басқару пунктерінің операторлары жүзеге асырады.

      222. Орталық және жергілікті басқару пунктерінің операторлары өз міндеттерін орындау үшін қажетті көлемде технологиялық процестің ерекшеліктері туралы хабарланады.

      223. Физикалық қорғау жүйесінде басқаруды ұйымдастыру мақсатында мыналар:

      1) орталық және жергілікті басқару пунктері арасында, сондай-ақ басқару пункттері мен күзет бөлімшелерінің арасында екіжақты байланыс жүйесі;

      2) күзет және ден қою күштері және физикалық қорғау бөлімшесі үшін радиобайланыс құралдары қолданылады.

      224. Орталық басқару орны және жергілікті басқару пункті тікелей ішкі аймақта орналасады.

      225. Күзет сигнал беру жүйесі рұқсат етілмеген әрекет жасау әрекеттері мен фактілерін анықтауға және күзет және ден қою күштерін осы оқиғалар туралы хабарлауға арналады. Күзет сигнал беру жүйесіне кіретін басқа да функционалдық жүйелер тиісті баламалы іс-қимылдарды орындауға, сондай-ақ атқарушылық құрылғыларға және басқарылатын табиғи кедергілерге қажетті басқару командаларды автоматты түрде беруге арналған.

      226. Күзет сигнал беру жүйесі:

      1) рұқсатсыз кіруді анықтауды;

      2) орталық немесе жергілікті басқару пункттерін анықтау құралдарының іске қосылуы туралы сигнал беруді беру және осы оқиғаны хаттамалауды;

      3) барлық қажетті мәліметтерді тіркей отырып, оларды кейіннен бірмәнді сәйкестендіру үшін физикалық қорғау жүйесінде болып жатқан барлық оқиғаларға архивті жүргізуді (құрылғының типі және нөмірі, оқиғаның типі және себебі, оның басталған күні және уақыты);

      4) бақылаусыз күзеттен алуды және күзетке қою, мүмкіндігін болдырмауды;

      5) анықтау құралдарын (анықтау құралдарының тобы) бақылауға (бақылаудан) алу (алып тастау) функцияларын жүзеге асыруды қамтамасыз етеді.

      227. Күзет сигнал беру жүйесінің құрамына:

      1) анықтау құралдары;

      2) дабыл-шақыру сигнал беру жүйесі;

      3) ақпаратты жинау және өңдеу жүйесі кіреді.

      228. Барлық анықтау құралдары сипаты (жұмыс жағдайы) және мақсаты бойынша мынадай:

      1) қорғалған аймақтың периметрін қорғауға арналған;

      2) ғимараттардың (үй-жайлардың) ішін күзетуге арналған екі топқа бөлінеді.

      229. Қорғалған аймақтың периметрін қорғау үшін анықтау құралдарының типін таңдау кезінде мынадай факторлар ескеріледі:

      1) периметр қоршауын типі және өлшемі;

      2) жасақшылар сүрлеу жолының болуы;

      3) қажетті сигнал беру шебінің саны;

      4) белгіленген климаттық аймақтағы табиғат және ауа райы жағдайы;

      5) электр беру желілері (кернеу, биіктігі бойынша, көлденеңі бойынша жою, периметрі бар қиылысу бұрышы, коммутациялардың жиілігі);

      6) автомобиль және теміржолдардың жақындығы;

      7) жер бедері;

      8) топырақ типі және қату тереңдігі;

      9) аддитивтік кедергі (радиоарналардың, радиохабарлағыштардың, электромагниттік сәулелендірудің әсері);

      10) разрядтардың және басқа да атмосфералық құбылыстардың ықпалы.

      230 Периметрді анықтау құралдары:

      1) іс-қимылдың үздіксіздігін;

      2) бұзушылық орнын және қажет болған жағдайда тәртіп бұзушының қозғалыс бағытын анықтауды қамтамасыз етеді.

      231. Периметрді анықтау құралдарының сызықтық бөлігі әрбіріне жеке нөмір бере отырып, учаскелерге бөлінеді.

      232. Дабыл-шақыру сигнал беру күзет және ден қою күштерін шұғыл шақыруға рұқсат етілмеген әрекет жасалғаны туралы жергілікті және орталық басқару пункттеріне хабарлауға, тәртіп бұзушы тарапынан мәжбүрлеу болғандығы жайлы сигнал беруге, күзет посттарындағы және алдын ала белгеленген маршрутты партульдеу кезіндегі күзет және ден қою күштерінің тұрмыс тіршілігін бақылауға арналған.

      233. Дабыл-шақыру сигнал беру:

      1) құрылғылардың іске қосылуы туралы күзет және ден қою күштеріне хабарлауды;

      2) шақыру орнын айқындауды;

      3) қондырғысының тұйықтығы және шақыру құрылғысын пайдаланудың ыңғайлылығын;

      4) бақылаудан алудың мүмкін еместігін;

      5) іске қосылу туралы сигнал берулердің күзет сигнал беру жүйесі құрылғыларының іске қосылуы туралы сигналдарынан айырмашылығын;

      6) жергілікті және орталық басқару пункттері операторларының, күзет посттарындағы және күні бұрын белгіленген маршрут бойынша патрульдеу кезінде күзет және ден қою күштерінің, сондай-ақ ядролық объектіге өткізу режимін жүзеге асыратын бақылаушылардың тұрмыс тіршілігін бақылауды қамтамасыз етеді.

      234. Дабыл-шақыру сигнал беру құрылғыларынан басқару пункттеріне келіп түскен ақпараттың басқа сигналдармен салыстырғанда оны операторға ұсынудың басымдығы болады.

      235. Дабыл-шақыру сигнал беру құрылғыларын және оларды орнататын жерді таңдау кезінде мыналар ескеріледі:

      1) күзет және ден қою күштері үшін қолжетімділік және күзет посттарында бөліп жайғастыру;

      2) күзет және ден қою күштеріне қауіп-қатер нәтижесінде туындайтын әсер.

      236. Дабыл-шақыру сигнал беру құрылғылары әрбір 100-150 м сайын қорғалған аймақтың периметрі бойынша күзет посттарындағы, БӨП, ғимараттардың, құрылыстардың және аса маңызды аймақтар үй-жайларының кіреберістеріне орнатылады.

      237. Ақпаратты жинау және өңдеу жүйесі станциялық аппаратура болып табылады.

      238. Физикалық қорғау талаптарын орындау және күзет және ден қою күштерінің іс-қимылының жеделдігін қамтамасыз ету үшін ақпаратты жинау және өңдеу жүйесі мынадай жағдайларды индикациялауды:

      1) әрбір анықтау құралының іске қосылуын;

      2) анықтау құралының ақаулықтарын;

      3) байланыс желілерінің ақаулықтарын;

      4) электрмен қоректендірудің жоғалып кетуін;

      5) байланыс желілері параметрлерінің өзгеруін және анықтау құралының бұғаттауды ашу әрекеттерін;

      6) электрондық жабдықты ашу әрекеттерін қамтамасыз етеді.

      239. Ақпарат ақпараттық тақтаға (дисплейге) шығарылады және әріптік-цифрлық нысанға ие.

      240. Ақпаратты жинау және өңдеу жүйесінің жұмыс істеуі мыналарды:

      1) байланыс желілерінің дұрыстығын тұрақты автоматты бақылау және анықтау құралдарының кез-келген жағдайында жұмыс қабілеттілігін (қосылған, ажыратылған);

      2) анықтау құралдарының қашықтан қосылуын (сөндірілуін);

      3) тікелей ядролық объектіде анықтау құралдарының санкцияланған өшірілуі;

      4) күзетілетін үй-жайларға рұқсат берілген кіруді;

      5) күзет персоналының жұмысын бақылауды (желілік) ұйымдастыруды;

      6) жарықтандыруды қашықтан басқаруды;

      7) үрейлі жағдайлардың басымдығы;

      8) оқиғаларды архивтеу;

      9) ақпаратты жинау және өңдеу жүйесінің барынша жоғары сыйымдылығынан кемінде 20% сыйымдылығы бойынша резервті немесе сыйымдылықты тұрақты арттыру мүмкіндігін;

      10) переферийлік құрылғыларды басқаруды;

      11) анықтау құралдарын электрмен қоректендірумен қашықтан басқаруды қамтамасыз етеді.

      241. Кіруді бақылау және басқару жүйесі белгіленген өткізу режиміне сәйкес персоналды, іссапарға жіберілген адамдардың және келушілердің санатталған үй-жайларға, ғимараттарға, құрылыстарға және күзетілетін аймақтарға кіруін, сондай-ақ көлік құралдарының ядролық объектінің аумағына кіруін (шығуын) бақылауға және қамтамасыз етуге арналады.

      242. Кіруді бақылау және басқару жүйесі мыналарды:

      1) аумаққа, күзетілетін үй-жайларға, ғимараттарға, құрылыстарға және аймақтарға рұқсатсыз кіруді болдырмау (немесе барынша жоғары мүмкін кедергіні жасау). Рұқсатсыз кіру әрекеттері анықталған жағдайда, сондай-ақ өткізу құрылғылары мен терминалдарының конструкцияларының элементтеріне күшті әсер ету фактілері анықталған кезде тиісті ақпарат жергілікті және орталық басқару пункттерінің операторларына беріледі;

      2) персоналдың, іссапарға жіберілген адамдардың және келіп кетушілердің өтуінің барлық фактілері және өту талаптарын бұзуы туралы ақпаратты сақтауды;

      3) рұқсаттамаларды дайындау, дайындалған және берілген рұқсаттамаларды архивтеуді қамтамасыз етеді.

      243. Кіруді бақылау және басқару жүйесінің өткізу құрылғысының конструкциялары (адам және көліктік БӨП) оларды авариялық қолмен ашу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

      244. Кіруді бақылау және басқару жүйесінде пайдаланылатын рұқсаттамалар білуі мен қолданылуы рұқсатсыз қол жеткізуге алып келуі мүмкін ақпаратты қамтымайды, (жеке сәйкестендіру нөмірлері, сипаттамалар және биометриялық көрсеткіштер мен белгілердің мәндері басқа эталондық деректер).

      245. Бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесі ағымдағы жағдайды бағалау тәртіп бұзушылардың әрекеттері мен жүріп-тұруын қадағалау, күзет және ден қою күштерінің іс-қимылын үйлестіру, сондай-ақ бейнеақпаратты архивтеу мақсатында жағдайды көзбен шолып бақылауды және (немесе) онымен жабдықталған объектідегі бейнелерді автоматты түрде талдауды (адамдарды, мемлекеттік нөмірлерді автоматты түрде айырып тану) қамтамасыз етуге арналады.

      246. Бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесі:

      1) операторға ядролық объектідегі және ол күзететін аймақтардағы, ғимараттардағы, құрылыстардағы және үй-жайлардағы жағдай туралы қажетті және жеткілікті ақпаратты ұсынуды;

      2) рұқсат етілмеген әрекет жасау фактісі және оны бейнелік растау фактісі анықталған жағдайда, жағдайды бағалау үшін ақпарат ұсынуды;

      3) туындаған штаттан тыс жағдайды одан әрі талдау үшін қажетті көлемдегі ақпаратты көрсетуді, тіркеуді және мұрағаттауды;

      4) нормативтік құжаттарда айқындалған оны пайдаланудың барлық жағдайларындағы жұмыс қабілеттілігін;

      5) ақаулардың бар-жоғын бақылауды (бейне сигнал берудің жоғалуы, жабдықтың ашылуы, байланыс желілеріне қол жеткізуге әрекеттену), бұл туралы басқару пункттерінің операторларына хабарлауды және осы ақпаратты архивтеуді қамтамасыз етеді.

      247. Басқару пункттерінің операторларына бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесі ұсынатын ақпарат тәртіп бұзушылар мен жануарлардың көру аясындағы айыру мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

      248. Бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесі физикалық қорғаудың техникалық құралдары анықтаған барлық аймақтарды қадағалауды жүзеге асырады.

      249. Бейнеақпаратты ұсыну тәсілдері:

      1) нақты уақыт ауқымында оқиға орнынан тұрақты жедел бейне шолу;

      2) бұрын орнатылған бағдарлама бойынша немесе бір реттік команда бойынша оқиға орнынан бейне шолу;

      3) жоспарланған сценарийлік бейне-шолу – архив материалдарын беру;

      4) берілетін бейнеақпараты жинау байланыстың кабельдік желілері арқылы немесе құпия ақпаратты беру талаптарына сәйкес басқа арналар арқылы жүргізіледі.

      250. Бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесі құралдарының функциясы:

      1) қадағалау;

      2) бейнеақпаратты жинау және беру;

      3) бейнеақпаратты көрсету;

      4) бейнеақпаратты өңдеу және құжаттау;

      5) бейнеақпаратты архивтеу.

      251. Қорғалған аймақтың периметрлерін бейне бақылауды ұйымдастыру кезінде бейне камералар әрбір учаскеде тік көрінетін жерде, олай болмаған жағдайда, көрші учаскедегі бейне-камералардың бірінен көрінетіндей етіп орнатылады. Қабылданатын сәулелену биіктігі, спектрі және бейне камераны орнататын орын жобалау кезінде таңдалады.

      252. Бейне камералар оларға рұқсатсыз қол жеткізу қиын болатындай етіп орнатылады.

      253. Бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесінің кезекшілік режимінен жұмыс режиміне ауысу уақыты 2 с аспайды.

      254. Жедел байланыс және хабарлау жүйесі штаттық және төтенше жағдайларда ядролық объектіні күзету бойынша үйлестірілген іс-қимылды қамтамасыз ету мақсатында күзет күштері арасында сөйлеу ақпаратымен алмасуды ұйымдастыруға арналады.

      255. Жедел байланыс және хабарлау жүйесі:

      1) ядролық объектінің барлық аумағында және оған жақын маңда, оның барлық ғимараттарында, құрылыстарында және үй-жайларында, жұмыстың жол берілген барлық режимдерінде, оның ішінде ядролық материалдарды пайдаланушы ұйымда ішкі тасымалдау процесінде сенімді және үздіксіз жұмысты;

      2) ядролық объектіде жедел жағдайды ескере отырып айқындалатын уақыт пен оның кезеңділік ұзақтығын көрсете отырып жүргізілетін келіссөздерді есепке алу мен хаттамалауды;

      3) басқа абоненттерді рұқсатсыз қосуды болдырмау және мүмкіндігінше осындай фактілерді анықтауды, оқшаулауды және хаттамалауды;

      4) пайдаланушы ұйым басшылығы, ядролық материалдар мен ядролық қондырғыларды физикалық қорғау бөлімшесі, күзет және ден қою күштері, сондай-ақ ядролық физикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ететін мемлекеттік органдардың аумақтық құрылымдық бөлімшелері арасында байланыс арналарын ұйымдастыруды қамтамасыз етеді.

      256. Жедел байланыс жүйесі мынадай байланыс түрлерінен тұрады:

      1) тікелей телефон байланысы;

      2) дауыс зорайтқыш байланысы;

      3) радио байланысы.

      257. Ядролық объектінің күзетілетін аймақтарында, құрылыстарында және үй-жайларында радио байланысты орнату технологиялық ерекшеліктерге байланысты мүмкін болмаған жағдайда екіжақты байланыстың баламалы құралдары көзделеді.

      258. Жедел байланыс және хабарлау жүйесінде сенімді жұмысты қамтамасыз ету үшін, ең болмағанда, абоненттер арасында жалғаудың екі әртүрлі технологиясы қолданылады. Байланысты орнатудың балама тәсілдері ақпаратпен алмасудың негізгі тәсілі істен шыққанда ғана бірден қолжетімді болады.

      259. Ядролық қондырғылардың физикалық қорғау жүйесінде тікелей телефон байланысының мынадай түрлері ұйымдастырылады:

      1) орталық басқару пункті операторының және қарауыл басшысымен, БӨП, сондай-ақ қажетті құрылымдық бөлімшелермен және пайдаланушы ұйымның әкімшілгімен;

      2) қарауыл бастығының (ауысым басшысы) күзет посттарымен.

      260. Абоненттермен айналым байланысын, сондай-ақ қалалық автоматтандырылған телефон байланысына қосылу мүмкіндігін қамтамасыз ететін автономды орталық басқару пункті операторының тікелей телефон байланысы.

      261. Қарауыл бастығының (ауысым басшысының) посттармен тікелей телефон байланысы да автономды болып табылады және күзеттің барлық посттарына өкімдерді (бұйрықтарды) айналымды беру мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

      262. Күзет постын қоса алғанда, барлық посттарда орнатылатын абоненттік аппараттардан басқа, периметрі бойынша байланысты ұйымдастыру үшін жасақшылар жолының бойына әрбір 100-150 м сайын жылжымалы жасақшылармен және дабыл топтарымен келіссөздер жүргізу үшін штепсельді розеткалар орнатылады.

      263. Дауыс зорайтқыш байланысы орталық басқару пункті операторының және қарауыл бастығының посттармен жедел байланысы ретінде пайдаланылады.

      264. Радио байланыс жүйесі қарауыл бастығының (ауысым басшысының) жылжымалы жасақтармен және дабыл топтарымен олардың жедел міндеттерді орындау жағдайында жедел байланысқа арналған.

      265. Ядролық объектіде және оның аумағында хабарлама жүйесі адамдарға дабыл немесе төтенше жағдайларды (авария, өрт, табиғи зілзала, шабуыл жасау, террористік әрекет) туралы жедел хабарлау олардың әрекеттерін үйлестіру үшін құрылады.

      266. Пайдаланушы ұйым хабарлама жоспарын жасайды ол жалпы жағдайда мыналарды қамтиды:

      1) лауазымдық міндеттерінде штаттан тыс жағдайлардың алдын алу немесе олардың салдарын жою жөніндегі іс-шараларға қатысуы көзделетін жұмыскерлерді шақыру схемасы;

      2) штаттан тыс жағдайлар кезінде жұмыскерлердің әрекеттері регламенті;

      3) эвакуациялық жоспарлар;

      4) хабарлама сигналдарының жүйесі.

      267. Хабарлама жүйесі мынадай функционалдық талаптардың (сипаттамалардың) орындалуын:

      1) ғимараттарда, үй-жайларда, адамдардың үнемі немесе уақытша болатын ядролық объекті аумағындағы учаскелерде дыбыстық және (немесе) жарықтық сигналдарды беру;

      2) қауіптілік сипаты, эвакуация қажеттілігі мен жолдары, адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған басқа да әрекеттер туралы ауызша ақпарат трансляциясы.

      268. Хабарлама жүйесі бойынша адамдарды эвакуациялау мыналармен бірге жүреді:

      1) авариялық және күзет жарығын қосу;

      2) эвакуациялық үдерісті қиындататын үрейдің және басқа да құбылыстардың алдын алуға бағытталған (өтетін жерде, тамбурда, баспалдақ алаңында және басқа жерлерде адамдардың топталуы) арнайы әзірленген мәтіндердің берілуі;

      3) эвакуациялық бағыттар мен жолдарды жарықпен көрсетуді қосу;

      4) қосымша эвакуациялық шығу есіктерін қашықтан ашу (мысалы, жабдықталған электр магниттік құлыптар).

      269. Хабарлама жүйесі басқа мақсаттағы сигналдардан ерекшеленеді.

      270. Хабарламалардың саны, олардың қуаты адамдардың тұрақты немесе уақытша болу орындарында тиісінше естілуін қамтамасыз етеді.

      271. Ядролық қондырғының тыйым салынған аймағының периметрі бойынша дауыс зорайтқыштар қолданылады. Олар жарық беру бағандарында, ғимараттардың қабырғаларында және конструкцияларда орнатылады.

      272. Тыйым салынған аймақтың периметрінде дауыс зорайтқыштарды орналастырудың дұрыстығы мен олардың саны берілетін дыбыстық хабарламалардың анықтығын жергілікті жерде эксперимент жасау жолымен анықталады және нақтыланады.

      273. Хабарлағыштарда дауыс реттегіш және алынбалы жалғанымдар болмайды.

      274. Хабарлама жүйелерінің коммуникациясын жеке жағдайларда ядролық объектінің радиотрансляциялық желісімен біріктіре жобаланады.

      275. Телекоммуникация жүйесі физикалық қорғау жүйесінің құрамына кіретін жүйелер арасында ақпаратпен сенімді алмасуды қамтамасыз етуге арналады.

      276. Телекоммуникациялар жүйесінің жабдығы, егер жұмыс істейтін жүйелер құрамына кіретін штаттық жабдық физикалық қорғау жүйесінде ақпаратты айналым беруге қойылатын талаптарды қанағаттандырмаса, сондай-ақ физикалық қорғау жүйесінің құрамына кіретін әртүрлі жүйелердің түйісуі және келісуі үшін қолданылады.

      277. Телекоммуникация жүйесі:

      1) дәйекті ақпарат беруді;

      2) жұмыс істеудің толассыздығын;

      3) хабарламаны тактикалық қолайлы уақытта жеткізуді;

      4) жұмыс істеу туралы ақпаратты жүйелеуді, құжаттауды және архивтеуді;

      5) әртүрлі қауіпсіздік түрлерінің жүйелік элементтерімен ақпарат алмасуды қамтамасыз етеді.

      278. Телекоммуникация жүйесінде кешеннің жұмыс қабілеттілігі үшін функционалдық маңызды ақпарат берудің резервтік және балама арналары көзделген (арналарды резервтеу, маршрутизаторларды қолдану). Резервтік арналар негізгі арналармен физикалық таратылған маршруттар бойынша салынады.

      279. Телекоммуникация жүйесі жеке күзетілетін аймақтардың жұмыс қабілеттілігін қамтамасыз ете отырып, ақпаратты берудің тұйық жүйесін қалыптастыруды қамтамасыз етеді. Физикалық қорғаудың техникалық құралдар кешенінің басқа элементтерімен өзара әрекеттесу үшін тәртіп бұзушы үшін бір немесе бірнеше жақсы қорғалған және қол жетімсіз байланыс арналары қолданылады.

      280. Физикалық қорғау жүйесінде ақпаратты қорғау қажеттілігі осы жүйеде ядролық объектінің физикалық қорғау жүйесін ашатын және (немесе) оның жұмыс істеу режимін айқындайтын ақпараттың болуымен байланысты.

      281. Ақпаратты қорғау жүйесі – автоматтандырылған физикалық қорғау жүйесінің қажетті құрамдас бөлігі. Физикалық қорғау жүйесінің барлық басқару деңгейлерінде және жұмыс істеу кезеңдерінде (деректерді беру, жинау, өңдеу, талдау, сақтау, басқарушы команда беру) ақпаратты қорғау құралдар кешенін қолданумен және ақпаратты өңдеу, беру және сақтау процесінде оның тұтастығының бұзылуы (жойылуы, бұрмалануы) немесе техникалық құралдардың жұмыс қабілеттілігін бұзуы мақсатында ақпараттың жариялануын алдын алу немесе оған техникалық арналар арқылы әсер етуді болдырмау, кездейсоқ немесе қасақана бағдарламалық-техникалық әсер етудің алдын алу бойынша іс-шаралар жүргізумен қамтамасыз етіледі.

      282. Ақпаратты қорғау жүйесі ақпараттың осалдығын төмендететін және ақпаратқа, оның жариялануына немесе жойылуына рұқсатсыз (заңсыз) қол жеткізуге кедергі келтіретін, ұйымдастырушылық, техникалық, технологиялық құралдар, әдістер мен шаралар кешенін білдіреді.

      283. Ядролық объектінің физикалық қорғау жүйесінің ақпараттық қауіпсіздігіне болжанатын қауіп-қатерлер:

      1) жүйеге берілетін ақпаратты бұрмалау (ауыстыру), жалған немесе бұрын берілген хабарламаларды дәйекті ақпаратты беруге кедергі жасау мақсатымен күштеп тану;

      2) жүйе элементтерінің жұмыс істеу тәртібін бұзуға және жүйеде ақпарат алмасуды бұзуға бағытталған ядролық объекті периметрінің датчикретінен деректерді жинау жүйесінің техникалық құралдарына байланыс арналары арқылы әсер ету;

      3) тәртіп бұзушының жүйеде таралатын құпия ақпараттың барлық көлемін алу әрекеті;

      4) ақпарат көздерінің сәйкестігін бұзу әрекеті;

      5) қол жеткізу кодтарын таңдап алуға талпыныс.

      284. Ақпаратты қорғаудың негізгі элементтері:

      1) қорғалуға жататын ақпаратты анықтау;

      2) құпия ақпаратқа қол жеткізуге ресми рұқсат берілген адамдарды тағайындау;

      3) құпия ақпаратты қорғау шаралары.

      285. Ақпаратты қорғау шаралары:

      1) басқару пункттерін қорғалған орындаудағы жабдықпен жарақтандыру;

      2) лицензиялық жүйелік бағдарламалық қамтылымды есептеу техникасы құралдарында пайдалану;

      3) қызмет көрсетуші персоналдың, сондай-ақ басқа адамдардың рұқсат берілмеген әрекеттеріне кедергі болу;

      4) қолданбалы бағдарламалық қамтылымды ресми мәлімделмеген мүмкіндіктерінің жоқтығына тексеру;

      5) ақпаратты оны қорғау құралдарының кешенін сымдар, радио-байланыс арналары арқылы берілу кезінде пайдалану (экранда көрсету, шуылдау, жасыру, қол жеткізуді шектеу бойынша ұйымдастырушылық шаралары, ақпаратты криптографиялық қорғау құралдарын қолдану).

      286. Тексеріп қараудың техникалық құралдары ядролық объектінің БӨП арқылы персоналдың, келіп-кетушілердің немесе көлік құралдарының өтуі кезінде тыйым салынған бұйымдар мен заттарды анықтау үшін қолданылады.

      287. Тексеріп қараудың техникалық құралдарының тізбесіне:

      1) металл детекторлары;

      2) ядролық қондырғылардағы жарылғыш заттардың детекторлары;

      3) радиоактивті сәулелену детекторлары;

      4) тексеріп қарау эндоскоптары мен айналар кіреді.

      288. Тексеріп қараудың техникалық құралдары стационарлық және ықшам (қолмен) болып бөлінеді.

      289. Металл детекторлар өндірістің құрамында металл бар өнімдерінің әртүрлі түрлерін алып өтуге тыйым салынған, суық және оқпен атылатын қаруды, құрамында металл бар жарылғыш құрылғыларды (гранаттарды) анықтауды қамтамасыз етеді.

      290. Тексеріп қараудың техникалық құралдары мынадай функционалдық талаптардың (сипаттамалардың) орындалуын қамтамасыз етеді:

      1) стационарлық металл детекторлары:

      табудың жоғарғы ықтималдығына, ядролық объектіге алып өтуге рұқсат етілген металл заттарға қатысты селективтікке;

      айналадағы жағдайға барынша функционалдық бейімделу қабілеттілігіне (оның ішінде құрамында металл бар);

      сыртқы электрмагниттік сәулелену көздерінен үлкен бөгеттік қорғанысқа;

      бақыланатын кеңістіктің барлық көлемінде табудың біркелкі сезгіштігіне;

      әртүрлі металл массасын табуға қайта баптау қабілетіне;

      имплантты электркардио стимуляторлық және магниттік ақпарат тасымалдағышқа әсер етудің рұқсат етілген деңгейіне ие болады;

      2) ықшам (қол) металл детекторлары:

      қара және түсті металдар мен олардың қорытпасын табуды және қажет болған жағдайда анықтауды;

      әртүрлі металл массасын табуға қайта баптау мүмкіндігін;

      стационарлық металл детекторлардың бірлескен жұмыс кезінде пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз етеді;

      3) тексеріп қарау эндоскоптары мен айналар жетуі қиын жерлерді көзбен шолып, қарап-тексеруді жеңілдету және ондағы жарылғыш құрылғыларды, атыс және суық қаруды, контрабанданы және ақпаратты жасырын түсіретін құралдарды анықтау үшін қолданылады. Техникалық эндоскоптар мен бейнескоптар ену тек салыстырмалы түрде кішкентай саңылау арқылы болатын әртүрлі қуыстарды, арналарды және басқа жерлерді көзбен шолып, қарап-тексеру үшін қолданылады. Олар:

      бұрыштық көру кемінде 40 градус иілгіш, әрі жартылай қатты және 90 градус қатты конструкциялар үшін ену арақашықтығы кемінде 1500 мм;

      қарап тексеру орнын жарықтандыру мүмкіндігі, жарықтың жайын реттеуді;

      тексеріп қарау нәтижелерін бейнеқұжаттандыруды;

      экологиялық қауіпсіздікті және электромагниттік үйлесімділікті қамтамасыз етеді;

      4) жарылғыш, есірткі және қауіпті химиялық заттарды табуға арналған аппаратура олардың болуын немесе олардың іздерін анықтау үшін қолданылады, және олар:

      талдаудың қазіргі заманғы физикалық-химиялық әдістерін қолдануға негізделген заттарды сәйкестендіру;

      тротил, гексоген типіндегі штаттық жарылғыш заттардың болуын сенімді тіркеуге мүмкіндік беретін сезімталдықты;

      құралдардың үстіндегі жарылғыш заттардың іздерін шұғыл анықтауды (жарылғыш заттардың іздерін талдағыш) қамтамасыз етеді.

      291. Тексеріп қарау жүйесін және оларды сынау әдістемесіне функционалдық сипаттамалар (талаптар) пайдалану және ведомстволық құжаттарда белгіленеді.

      292. Энергиямен жабдықтау сенімділігін қамтамасыз ету дәрежесі бойынша физикалық қорғау жүйесінің электр қабылдағыштары 1-санатқа жатады. Электр қабылдағыштарды қоректендіру ауыспалы токтың екі тәуелсіз көздерінен, мысалы, өзара резервте сақтай отырып қалыпты пайдаланудың екі секциясынан жүзеге асырылады. Күштік желілер дербес орындалады.

      293. Негізгі қоректендіру көзі ретінде ядролық объектіні жеке мұқтажының қоректендіру көзі қолданылады.

      294. Резервтік электрмен жабдықтауға ауысу автоматты түрде, электрмен жабдықтаудағы үзіліссіз жүзеге асырылады.

      295. Резервтік (авариялық) қоректендіру орталық басқару пункттеріне жақын орналасатын, сондай-ақ күзет күштерінің тұрақты бақылауындағы дизель-генераторлардан және аккумулятор батареяларынан жүзеге асырылады. Резервтік қоректендіруге ауысу автоматты түрде жүргізіледі.

      296. Резервтік қоректендіруге ауысу туралы ақпарат қажетті тіркелумен тиісті жергілікті немесе орталық басқару пункттеріне шығарылады.

      297. Аккумуляторлық батареялар тартатын желдеткішпен жабдықталған арнайы үй-жайларда стеллаждарда және арнайы аккумулятор шкафтарға орнатылады. Күнделікті жағдайларда аккумулятор батареяларын тұрақты қоректендіру және бақылау қамтамасыз етіледі.

      298. Тұрақты токтың электрмен қоректендіруді резервте сақтау түзеткіш құрылғылардың өзара резервте сақтайтын комплектілерін орнатумен қамтамасыз етіледі.

      299. Кемінде 20% қуат резерві көзделеді. Кабельдердің қиылысуы токты барынша жоғары тұтыну кезінде кернеудің барынша шекті түсуіне байланысты есептеледі. Кернеудің барынша шекті түсуі қоректену кернеуінің 5%-нан аспайды.

      300. Электрмен қоректендіру құрылғылары (түзегіштер, зарядтау-разрядтау қалқандары, топтық ток тарату қалқандары) кіру шектелген арнайы жабдықталған үй-жайларға орнатылады.

      301. Электрмен қоректендіру құрылғылары және кабель желілері оларды қатардан шығуына бағытталған рұқсат етілмеген әрекеттерден қорғалады.

      302. Күзеттік жарық беру тәуліктің түнгі уақытында ядролық объектінің периметрін күзетуді жеңілдететін қосалқы құрал болып табылады.

      303. Ядролық қондырғының күзеттік жарық беруі мыналарды қамтамасыз етеді:

      1) Жасақшылардың сүрлеу жолына дейін, сондай-ақ БӨП дейін тыйым салынған аймақтарды қажетті біркелкі жарықтандыруды;

      2) күзет посттарын жасыруды;

      3) күзет сигнал берулері іске қосылған кезде қоршау периметрінің жекелеген учаскелерінде жарықты автоматты түрде қосуды;

      4) периметр учаскелерін және күзетілетін аймақтарды жарықтандыруды қарауыл бөлмесінен қолмен қосуды;

      5) ішкі және аса маңызды аймақ ғимараттарына кіреберісті жарықтандыруды.

      304. Күзеттік жарық беру аспаптары ретінде жарық беретін прожекторлар, қыздыру шамдары бар шырағдандар қолданылады. Электр энергиясын тұтынуды үнемдеу үшін жарықдиодты шамдар қолданылады.

      305. Жарық беру аспаптары күзет посттарындағы және БӨП күзет және ден қою күштерінің көзі шағылыстырмайтындай етіп орналастырылады.

      306. Күзет посттары, жасақшылардың сүрлеу жолы, күзет жолдары және посттардың қалқандары жарық беру жолағында тұрмайды.

      307. Шырағдандар арасындағы арақашықтық, олардың қуаты және конструкциясы жарықтандыру нормалары бойынша қажетті жарықтың тұтас, біркелкі жолағынан жасау есебінен таңдалады.

      308. Периметрді күзеттік жарықтандыру күзеттік сигнал беру периметрлік жүйелерінің және жағдайды бейнебақылау мен бағалау жүйесінің учаскелеріне сәйкес келетін жеке учаскелерге бөлінеді.

      309. Күзеттік жарықтандыру желісі дербес болып табылады және қауіпсіздік техникасы бойынша талаптарға сәйкес орындалады. Күзеттік жарықтандырудың магистральдық және тарату (топтық) желісі жерде немесе қорапта салынатын кабельмен орындалады. Күзеттік жарықтандыруды басқару үшін дербес бақылау кабельдері көзделеді. Бақылау кабельдері күзет сигнал беру күштік желілерімен бір трассаға салынады.

      310. Қоректендіру қалқандары тыйым салынған аймақта (металл шкафта), жасақтардың сүрлеу жолымен қатар және БӨП үй-жайларында орнатылады.

      311. Автомобиль және теміржол БӨП қарап тексеріп қарау алаңдарының жарықтандырылуы – кемінде 150 люкс, адамдар өту үшін – кемінде 200 люкс.

      312. Бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесін пайдаланған кезде жарықтандыру орнатылатын бейне-камералардың типтеріне арналған техникалық шарттардың талаптарына сәйкес келеді.

      313. Күзеттің қызметтік үй-жайлары үшін жарықтандыру нормаларын айқындау "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүргізіледі.

      314. Күзет және ден қою күштерінің, БӨП үй-жайлары, ғимараттарға кіретін есіктері, санаттандырылған үй-жайлардың дәліздері авариялық жарықтандырумен қосымша жабдықталады. Жұмыстық жарықтандырудың авариялыққа және кері ауысуы автоматты түрде жүзеге асырылады.

      315. Автомобиль және теміржол БӨП жарықтандырылуы көлік пен тасып әкелетін жүктерді қарап тексеріп-қарауды қамтамасыз етеді. Жарық беретін аспаптар тексеріліп қаралатын көлікті біркелкі, оның ішінде астынан жарықтандыру жүзеге асырылатындай етіп орналасады. Қажет болған жағдайларда тасымалды жарықты пайдалану мүмкіндігі көзделеді.

      316. Физикалық қорғау жүйесі құралдарын электрмен жабдықтау үшін электр өткізгіштерді монтаждау жеке кабельмен жүргізіледі.

      317. Әлсіз токты және күшті токты тізбектерді бір құбырда біріктіруге жол берілмейді.

      318. Қоректендіретін электр сымдары ретінде сериялық шығарылатын күштік және сигналдық кабельдер қолданылады, оларды таңдау оларды төсеудің шарттарын ескере отырып жүргізіледі.

      319. Тарату желісінің күштік кабельдері талсымдарының қимасы токты барынша тұтынған кезде кернеудің шекті рұқсат етілетін төмендеуіне сүйеніп есептеледі.

      320. Физикалық қорғау жүйесінің құралдарын қорғаныстық жерге тұйықтау және "нөлдеу" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 230 бұйрығымен бекітілген Электр қондырғыларын орнату қағидаларына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10851 болып тіркелген) сәйкес орындалады.

13-параграф. Физикалық қорғаудың техникалық құралдарын пайдалануға қойылатын талаптар

      321. Физикалық қорғаудың техникалық құралдарын пайдалану техникалық пайдалануды және мақсаты бойынша қолдануды қамтиды.

      322. Физикалық қорғаудың техникалық құралдарын техникалық пайдалану үнемдеуді, дұрыс жағдайда және қолдануға үнемі әзірлікте ұстауды, олардың жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіруді және ресурсты қамтамасыз ететін ұйымдастырушылық және техникалық іс-шаралар кешенін білдіреді.

      323. Физикалық қорғаудың техникалық құралдарын техникалық пайдалану:

      1) физикалық қорғау персоналын физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарын пайдалануға кәсіби іріктеуді және рұқсат беруді;

      2) техникалық пайдалануды жоспарлауды;

      3) жұмыс істеуін тексеруді, техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді;

      4) материалдық-техникалық және метрологиялық қамтамасыз етуді;

      5) пайдалану және есепке алу құжаттамасын жүргізуді;

      6) есепке алуды, сақтауды, тасымалдауды және консервациялауды;

      7) физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдары жұмысының сенімділігі мен тұрақтылығы туралы пайдаланушылық деректерді жинауды, есепке алуды және талдауды;

      8) техникалық жағдайын бақылау мен бағалауды және пайдалануды ұйымдастыруды;

      9) пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптарын қамтамасыз ету және сақтау жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыруды қамтиды.

      324. Ядролық қондырғылардағы физикалық қорғаудың техникалық құралдарын пайдалануға:

      1) арнайы даярлық пен тағылымдамадан өткен, функционалдық міндеттер көлемінде физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарын пайдалануда тәжірибелік дағдылары бар;

      2) физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарының материалдық бөлігін, оларды пайдалануды ұйымдастыру регламентін, қауіпсіздік талаптарын білу бойынша біліктілік комиссиясының сынағын тапсырған, қауіпсіздік техникасы бойынша тиісті біліктілік тобы бар;

      3) физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарын пайдалану құқығына пайдаланушы ұйыммен берітелін куәлік алған персоналға рұқсат беріледі.

      325. Физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарын пайдаланылатын және техникалық қызмет көрсетуді жүргізуші персоналды іріктеп алу олардың медициналық жарамауын, білім деңгейін, кәсіби инженерлік-техникалық құралдармен жұмыс істеу дағдыларын есепке ала отырып жүргізіледі.

      326. Физикалық қорғау жүйелерін пайдаланатын персоналды физикалық қорғау жүйесін пайдалану регламентін білетіндігін тексерудің мерзімділігі белгіленеді.

      327. Физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарын пайдалану және оларға техникалық қызмет көрсету жоспарларында мынадай іс-шаралар көзделеді:

      1) техникалық қызмет көрсету бойынша;

      2) жөндеу мен сақтауды ұйымдастыру бойынша;

      3) пайдалануды материалдық-техникалық қамтамасыз ету бойынша;

      4) физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарының бөгеуілге беріктігі мен пайдалану сенімділігі туралы деректерді жинауды, есепке алу мен талдауды ұйымдастыру бойынша;

      5) қауіпсіздік техникасы бойынша;

      6) физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарының техникалық жағдайына және пайдалануды ұйымдастыруға бақылау бойынша;

      328. Физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарының техникалық қызмет көрсетуі және оларды жөндеу физикалық қорғау жабдықтарын жарамды жағдайда ұстауға бағытталған ұйымдастырушылық және техникалық іс-шаралар кешенін білдіреді.

      329. Физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарының техникалық қызмет көрсетуі:

      1) регламенттік жұмыстарды;

      2) жоспардан тыс техникалық қызмет көрсетуді;

      3) сақтау кезіндегі техникалық қызмет көрсетуді;

      4) өлшеу аспаптарының жұмысқа қабілеттілігін бақылауды және уақтылы тексеруді қамтиды.

      Физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарының техникалық қызмет көрсету негізін регламенттік жұмыстар құрайды.

      330. Физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарының техникалық қызмет көрсетуінің негізгі міндеттері:

      1) техникалық жағдайды айқындау;

      2) қолайсыз климаттық және басқа да жағдайлардың әсері салдарын жою;

      3) аппаратураларды, желілік-кабельдік және тарату құрылғыларын аспаптық тексеру және белгіленген электрлік параметрлеріне дейін жеткізу;

      4) жарамсыздықты анықтау мен жою, істен шығудың алдын алу;

      5) көктемгі-жаздық және күзгі-қысқы пайдалануға дайындық;

      6) механизмдердің, аппаратуралардың жасақталуын және құрал-саймандардың бар-жоғын тексеру, қосалқы құрал-саймандармен және құрылғылармен толықтыру болып табылады.

      331. Физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарының техникалық қызмет көрсетуі мынадай регламенттік жұмыстардың:

      күнделікті;

      апта сайынғы;

      ай сайынғы;

      тоқсан сайынғы;

      жартыжылдық;

      жылдық техникалық қызмет көрсету мерзімділігін көздейтін жоспарлау-алдын алу жүйесі бойынша жүргізіледі.

      332. Техникалық қызмет көрсетуді орындау физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарына арналған пайдалану құжаттамасында белгіленеді.

      333. Физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарын пайдаланудың материалдық-техникалық қамтамасыз етілуі жүргізіледі.

      334. Физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарын пайдалануды материалдық-техникалық қамтамасыз етуді бақылау:

      1) физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарының қоймаларда, бөлімшелерде және шеберханаларда бар-жоғын, сапалық жай-күйін және толымдылығын тексеруді;

      2) физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарының бар- жоғы туралы деректердің негізгі есепке алуына сәйкес келуін;

      3) физикалық қорғаудың техникалық құралдарын есепке алу ұйымдарын тексеруді;

      4) физикалық қорғаудың техникалық құралдарының өлшеу техникалық құралдарында тексеру таңбасының бар-жоғын тексеруді;

      5) анықталған кемшіліктерді жою жөніндегі іс-шараларды әзірлеуді қамтиды.

      335. Физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарына арналған пайдалану құжаттамасын жүргізу физикалық қорғаудың техникалық құралдарын пайдаланатын бөлімшелерде жүзеге асырылады. Негізгі пайдалану құжаттамасы нақты жабдықпен бірге жеткізіледі.

      336. Физикалық қорғаудың инженерлік-техникалық құралдарын есепке алу, оларды белгіленген орындарда жарамды жағдайда қысқа немесе ұзақ уақыт ұстау, ядролық объектінің шегінде орнын ауыстыру және консервациялау нақты бұйымға арналған пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жүргізіледі.

      337. Физикалық қорғаудың техникалық құралдарын есепке алу олардың нақты бар болуының дұрыс және уақтылы құжаттық ресімдеуді көрсетеді. Есепке алу карточкалар мен кітаптар бойынша жүргізіледі. Жарамсыз деп табылған физикалық қорғаудың техникалық құралдары есептен шығарылады.

      338. Ұзақ сақтаудағы (бір жылдан астам) физикалық қорғаудың барлық техникалық құралдары консервацияланады. Консервациялау қолайсыз жағдайларда сақталынып тұрған физикалық қорғаудың техникалық құралдарын сыртқы факторлардың (бірінші кезекте ауаның ылғалдығы мен ластануынан) зиянды әсерінен уақытша қорғау бойынша жұмыстарды жүргізуден тұрады. Концервациялау саңылаусыздандыру, қорғаныштың жабындар салу әдістерімен немесе құрама тәсілмен жүргізіледі.

      339. Физикалық қорғаудың техникалық құралдарын пайдаланудың техникалық жағдайын және ұйымдастыруды бақылау мен бағалауды физикалық қорғау жүйесін басқаруға тікелей қатысатын адамдар, сондай-ақ уәкілетті орган техникалық жағдайы мен жұмысқа қабілеттілігін тексеру жоспарына сәйкес мыналарды:

      1) қолданудың тиімділігін;

      2) жұмысқа қабілеттілігін;

      3) пайдалану регламентінің сақталуын;

      4) күзет және ден қою күштерінің физикалық қорғаудың техникалық құралдарын қолдана отырып, міндеттерді орындауға дайындығын тексеру мақсатында жүргізіледі.

      340. Физикалық қорғаудың техникалық құралдарын пайдаланған кезде қауіпсіздік бойынша талаптарды қамтамасыз ету және сақтау бойынша жұмыстарды ұйымдастыру қатаң түрде пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

      341. Физикалық қорғаудың техникалық құралдарын мақсаты бойынша қолдану пайдалану құжаттамасында белгіленген талаптарға сәйкес жүзеге асырылады.

14-параграф. Физикалық қорғау жүйесі жабдығының элементтерін таңдау және орналастыру бойынша талаптар

      342. Күзетілетін аймақтардың периметрлері рұқсат етілмеген әрекеттерді айқындауды, ден қою күштерін шұғыл шақыруды және жағдайды бағалау үшін ақпарат ұсынуды, сондай-ақ тәртіп бұзушылар жүріп тұруын кідіртуді қамтамасыз ететін физикалық қорғаудың техникалық құралдарымен жабдықталады.

      343. Бақылау үшін қолжетімсіз күзетілетін аймақтардың шекара учаскелері алынып тасталады. Айқындау құралдары бақыланбайтын учаскелер болмайтындай етіп орналастырылады.

      344. Ядролық кондырғының қорғалған аймағының периметрі:

      1) тыйым салынған аймақты;

      2) адамдардың өтуіне арналған БӨП;

      3) автомобиль көлігінің өтуіне арналған БӨП;

      4) теміржол көлігінің өтуіне арналған БӨП қамтиды.

      345. Табиғи уранды өндіру және (немесе) онымен жұмыс істеу бойынша кәсіпорынның қорғалған аймағының периметріне мыналар кіреді:

      1) адамдардың өтуіне арналған БӨП;

      2) автомобиль көлігінің өтуіне арналған БӨП;

      3) теміржол көлігінің өтуіне арналған БӨП.

      346. Ядролық қондырғының тыйым салынған аймағы:

      1) негізгі қоршаумен;

      2) ішкі және сыртқы қоршаумен;

      3) жасақтардың сүрлеу жолымен;

      4) бақылау-із кесу жолағымен;

      5) күзеттік жарықпен;

      6) физикалық қорғаудың техникалық құралдарымен;

      7) байланыс құралдарымен;

      8) қадағалау мұнараларымен;

      9) посттық қалқандармен, окоптар мен паналайтын жерлермен жабдықталады.

      347. Тыйым салынған аймақтардың шекараларын белгілеу үшін барлық периметрі бойынша әрбір 50 м сайын ішкі және сыртқы қоршауларға қазақ және орыс тілдерінде анық көрінетін жазулармен "ТЫЙЫМ САЛЫНҒАН АЙМАҚ. КІРУГЕ ТЫЙЫМ САЛЫНАДЫ!" деген ескерту белгілері орнатылады.

      348. Ядролық қондырғының қорғалған аймағының периметрі кем дегенде екі физикалық тосқауылдармен және оларға орнастырылған әр түрлі физикалық қағидаттарға негізделген анықтау құралдарымен жабдықталады.

      349. Табиғи уранды өндіру және (немесе) онымен жұмыс істеу бойынша кәсіпорынның қорғалған аймағының периметрі кем дегенде бір физикалық тосқауылмен және онда орналасқан табу құралдарымен жабдықталады.

      350. Тыйым салынған аймақ инженерлік қорғау құралдарымен, сондай-ақ байланыс және хабарлау құралдарымен жабдықталады.

      351. Тыйым салынған аймаққа бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесі орнатылады. Орнатылатын жер мен олардың типі міндеттерге (бақылау, анықтау, бағалау) байланысты болады.

      352. Ішкі және аса маңызды аймақтардың шекаралары:

      1) анықтау құралдарымен;

      2) автоматтандырылған кіруді бақылау және басқару, жеке басын сәйкестендіру жүйесімен;

      3) бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесімен;

      4) ядролық материалдарды, металл бұйымдар мен жарылғыш заттарды кіргізуді (алып өтуді) анықтау құралдарымен;

      5) жұмыс және авариялық жарықтандырумен жабдықталады.

      353. Қажет болған жағдайда кабина арқылы өтуді бақылауды қамтамасыз ету үшін күзет және ден қою күштері бақылаушысының жұмыс орны мен кенеттен болатын шабуылдан және атыс қаруынан атылған оқтан оны қорғау жүйесі жабдықталады.

      354. Ішкі аймақ оқшау бөлінген жағдайда, онда оның периметрі:

      1) металл тордан немесе биіктігі кемінде 2,5 м тікенек сымнан жасалған қоршаумен;

      2) адамдардың өтуі, автомобиль және теміржол көліктерінің өтуі үшін автоматтандырылған кіруді басқару және бақылау жүйесімен жабдықталады.

      355. Санаттандырылған ғимараттардың, құрылыстардың, үй-жайлардың барлық кіретін және олардан шығатын есіктері анықтау құралдарымен, кіруді бақылау және басқару жүйесімен және қажет болған кезде – бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесімен жабдықталады.

      356. Авариялық шығатын есіктер төтенше жағдайларда адамдардың кедергісіз шығуын қамтамасыз етеді.

      357. Әрбір күзетілетін аймақтағы барлық авариялық шығатын есіктер жабық және:

      1) анықтау құралдарымен;

      2) қашықтықтан басқару және оларды қолмен бұғаттау мүмкіндігі бар құлыптармен және құлыптық құрылғылармен;

      3) ядролық қондырғыларда дабыл-шақыру сигнал беру нүктесімен;

      4) жұмыс жарығымен;

      5) авариялық жарықпен жабдықталған.

      358. Ядролық қондырғылардағы авариялық шығатын есіктер орталық басқару пунктінің операторымен тікелей телефон байланысымен жабдықталады.

      359. Шатырға шығатын есіктер жабылады және анықтау құралдарымен және дабыл-шақыру сигнал беру нүктесімен жабдықталады.

      360. Өрт сөндіретін баспалдақтың төменгі маршы да анықтау құралдарымен жабдықталады.

      361. Ядролық объектіде физикалық қорғау жүйесінде пайдаланылатын құлыптар мен кілттерді есепке алу, сақтау және бақылау регламенті әзірленеді.

      362. Құлыптар мен кілттерді есепке алу, сақтау және бақылау регламенті:

      1) кілттерге рұқсат алған барлық адамдарды тіркеуді;

      2) кілттерді беру мен тапсыруды тіркеуді;

      3) кілттердің бар-жоғын тексеруді және оларды рұқсатсыз пайдалануды болдырмау жөніндегі шараларды;

      4) құлыптар мен кілттерді рұқсатсыз пайдалануға қатысты факті айқындалған кезде немесе күдік туындаған кезде құлыптар мен кілттерді қысқа мерзімде ауыстыруды көздейді.

      363. Әрбір құлып пен кілтке құлыптар мен кілттерді есепке алу журналына сәйкес түгендеу нөмірі беріледі. Әрбір кілтте оның түгендеу нөмірі мөрленеді. Кілттер тиісті күзетілетін аймақтың шегінде қалады.

      364. Орталық басқару пунктінің үй-жайы:

      1) жұмыс және резервті компьютерлері бар ақпаратты жинау мен өңдеу жүйесінің аппаратурасымен;

      2) дыбыс және жарық сигнал берумен жабдықталған, қорғалған ішкі және аса маңызды аймақтардың мнемосхемасымен;

      3) бейнебақылау және жағдайды бағалау жүйесінің бейнебақылау құрылғыларымен;

      4) тікелей телефон байланысы коммутаторымен;

      5) дауыс зорайтқыш байланыс коммутаторымен;

      6) моноблоктар мен физикалық қорғау жүйесінің басқа да жекелеген учаскелерін физикалық қорғаудың жергілікті пунктінің периферийлік құрылғыларымен;

      7) қарауыл бастығымен (ауысым басшысымен) қайталама байланыс және авариялық сигнал беру құралдарымен;

      8) күзеттік жарық беруді автоматты түрде қосу аппаратурасымен;

      9) күзеттік жарық беруді қолмен қосу құрылғысымен жабдықталады.

15-параграф. Ядролық материалдарды тасымалдау кезінде физикалық қорғауды қамтамасыз етуге қойылатын талаптар

      365. Ядролық материалдарды көліктің барлық түрлерімен Қазақстан Республикасының аумағы арқылы жерүсті, әуе және су жолдарымен тасымалдау олардың физикалық қорғалуын қамтамасыз еткен жағдайда жүзеге асырылады.

      366. Ядролық материалдарды тасымалдау кезінде физикалық қорғау осы Қағидалардың 1-тармағында көрсетілген Заңның, "Қазақстан Республикасының Ядролық материалды физикалық қорғау туралы конвенцияға қосылуы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Конвенция) және "Ядролық материалды физикалық қорғау туралы конвенцияға Түзетуді ратификациялау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

      367. Ядролық материалдарды тасымалдау кезінде осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес ядролық материалдар санаттары бойынша ядролық материалдарды халықаралық тасымалдау кезінде қолданылатын физикалық қорғау деңгейлері орнатылады.

      368. Ядролық материалдарды тасымалдау кезінде оларды физикалық қорғау міндеттері осы Қағидалардың 217-тармағында көрсетілген міндеттеріне сәйкес келеді.

      369. Ядролық материалдарды тасымалдау кезінде оларды физикалық қорғауды қамтамасыз ету үшін:

      1) ядролық материалдың санатына сәйкес тасымалдау кезінде және уақытша сақтау кезінде ядролық материалды қорғау;

      2) ядролық материалдардың жүру жолында болуының жалпы уақытын барынша шектеу;

      3) ядролық материалды берудің (бір тасымалдау құралынан екіншісіне артық тиеу, ядролық материалды уақытша сақтауға беру және сақтаудан кейін ядролық материалды алу, сондай-ақ тасымалдау құралының келуін күту кезіндегі уақытша сақтау операциялары) саны мен ұзақтығын барынша азайту;

      4) тасымалдау шарттарын ескере отырып, көлік құралдары қозғалысының графигін, кестесін және маршрутын жасау;

      5) ядролық материалды тасымалдауға қатысатын барлық адамдардың сенімділігіне міндетті алдын ала тексеру жүргізу;

      6) тасымалдау туралы алдын ала ақпаратты білетін адамдар санын қажетті минимумға жеткізуді қамтамасыз ету;

      7) орын алған қатерлерді бағалауға немесе жобалық қатерге сәйкес пассивті және (немесе) активті физикалық қорғау шаралары бар материалдарды тасымалдау жүйелерін пайдалану;

      8) дүлей зілзала, жаппай тәртіпсіздіктер аудандарын немесе белгілі қауіп төнген аймақтарды қиып өтпейтін маршруттарды анықтау;

      9) персоналдың қатысуынсыз (бақылауынсыз) орамаларды және (немесе) тасымалдау құралдарын белгілі бір уақыттан артық қалдыру мүмкіндігін болдырмау;

      10) көлік құралын жүргізетін, ядролық материалдарды алып жүретін және қорғауды жүзеге асыратын адамдардың тиісті рұқсатының болуын қамтамасыз ету;

      11) көлік құралдарына белгілер мен жазбалар түсіруді және тасымалдау құжаттарына жүктің сипаты мен көлік құралдарының мақсаты туралы куәландыратын жазбаларды енгізуді болдырмау;

      12) ядролық материалдарды жөнелтуді жүк алушыдан ядролық материалдарды қабылдауға дайын екендігі туралы жазбаша растауды алғаннан кейін ғана жіберу, ал ядролық материалдарды жүк алушы тасымалдаған жағдайда – сондай-ақ ядролық материалдарды тасымалдауға арналған лицензияны алғаннан кейін жүзеге асыру;

      13) ядролық материалдарды тасымалдау туралы хабарламаларды беру үшін кодтау құралдарын және арнайы байланыс арналарын пайдалану;

      14) жүк алушыны жүк жөнелтілгені туралы және жүк жөнелтушіні жүкті алғаны туралы хабардар етуді қамтамасыз ету;

      15) тасымалданатын ядролық материалдардың қорғалуы мен қауіпсіздігін, жүру жолында немесе жүру маршруты бойынша авариялық жағдай туындаған жағдайда көлік құралына ықтимал шабуылға тойтарыс беруді қамтамасыз ететін қосымша шараларды бірлесіп анықтау мақсатында күнтізбелік 30 күннен кешіктірмей жүк жөнелтушінің немесе жүк алушының Қазақстан Республикасының тиісті ұлттық қауіпсіздік және ішкі істер органдарымен өзара іс-қимылын ұйымдастыру;

      16) ядролық материалдарды тиеу және жөнелту алдында көлік құралдарын істен шығаруға, тасымалданатын ядролық материалдарды зақымдауға және (немесе) ядролық материалдарға қатысты рұқсатсыз іс-әрекеттер жасауға ықпал ететін құрылғылардың болмауы тұрғысынан көлік құралдарын қарап тексеруді қамтамасыз ету қажет.

      370. Ядролық материалдардың әрбір жүгін жөнелту алдында жүк жөнелтуші және тасымалдаушы күзет және ден қою күштерімен бірлесіп, әртүрлі көлік түрлерін пайдалануға байланысты жүкті қалай да берген кезде қаптамадағы, көлік құралындағы, бөліктегі немесе жүк контейнеріндегі құлыптар мен пломбалардың бүтін болуын тексереді.

      371. Жүк жөнелтуші жүк алушымен бірлесіп, көлік құралының орналасқан жері мен оның физикалық қауіпсіздігінің жай-күйіне үздіксіз мониторинг жүргізуді, сондай-ақ шабуыл жасаған жағдайда ден қою күштеріне хабарлауды және екі жақты байланыстың түрлі физикалық қағидаттарына негізделген кем дегенде екі тәсілмен жүкті алып жүрумен және ден қою күштерімен қолдауды қамтамасыз етеді.

      Осы мониторингке жауапты персоналдың тиісті біліктілігі және құпия ақпаратқа рұқсаты болады.

      372. Ядролық материалдарды тасымалдауды "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес уәкілетті орган берген лицензиясы бар тасымалдаушы жүзеге асырады.

      373. Тасымалдаушы ядролық материалдарды тасымалдаған кезде физикалық қорғауды қамтамасыз ету мақсатында:

      1) техникалық жарамды және арнайы жабдықталған көлік құралдарын беруді;

      2) көлік құралдарын инженерлік және техникалық физикалық қорғау құралдарымен жабдықтауды;

      3) арнайы дайындықтан өткен және жұмысқа тиісті рұқсаты бар жоғары білікті жүргізушілердің, экипаждардың немесе бригадалардың көлік құралдарын жүргізуін қамтамасыз етеді.

      374. Ядролық материалдарды тасымалдау кезінде физикалық қорғауды қамтамасыз ету үшін тасымалдаушының жауапкершілігі Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкес жасалған жүкті тасымалдау шартына сәйкес ядролық материалдарды көлік құралдарына тиеген сәттен бастап ядролық материалдарды көлік құралдарынан түсірген сәтке дейін туындайды.

      375. Тасымалдау кезінде физикалық қорғауды қамтамасыз етуге тартылған көлік құралдарының жүргізушілері, экипаждардың немесе бригадалардың мүшелері, сондай-ақ күзет персоналы және бірге жүретін адамдар әрбір рейстің алдында көліктің тиісті түрлері үшін нұсқама мен медициналық қарап тексеруден өтеді.

      376. I және II санаттардағы ядролық материалдарды тасымалдау кезінде күзетуді күзет және ден қою күштері жүзеге асырады.

      377. Ядролық материалдарды тасымалдайтын және күзетілетін көлік құралдарының жүк бөліктерінде пломбалар сақталған және пломбалардағы таңбалар жүк тасымалдау кезеңіндегі пломбалардың үлгілеріне сәйкес келген кезде, олар ашылмайды.

      378. І және ІІ санаттардағы ядролық материалдарды автомобиль көлігімен тасымалдау кезінде оның барлық жүру жолында жүкті үздіксіз күзету және Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының аумақтық бөлімшелері өкілдерінің қатарынан ілесіп жүру ұйымдастырылады.

      379. І немесе ІІ санаттағы ядролық материалдарды теміржол көлігімен тасымалдау кезінде физикалық қорғау арнайы вагондарда жүзеге асырылады.

      І немесе ІІ санаттағы ядролық материалдарды тасымалдау кезінде ілесіп жүретін персонал мен күзет және ден қою күштері жүктен оқшауланған қызметтік үй-жайларда немесе осы мақсаттар үшін арнайы жабдықталған жеке вагондарда орналастырылады.

      380. І немесе ІІ санаттағы ядролық материалдарды әуе көлігімен тасымалдау кезінде физикалық қорғау тек жүк тасымалдауға ғана арналған әуе кемесінің бортында, құлыпталған және пломбаланған қауіпсіз бөлікте немесе контейнерде жүзеге асырылады.

      Жүкті тек қана жүктерді тасымалдауға арналған әуе кемесінде тасымалдау керек, бұл әуе кемесінде ядролық материал жалғыз жүк болады.

      381. І немесе ІІ санаттағы ядролық материалдарды теңіз және ішкі су көлігімен тасымалдау кезінде физикалық қорғау мамандандырылған көлік кемесінде жүзеге асырылады.

      Ядролық материалдар құлыпталған және пломбаланған қауіпсіз бөлікте немесе контейнерде орналастырылады.

      382. Ядролық материалдарды халықаралық қатынаста тасымалдау жөнелтуші мемлекет және алушы мемлекет, сондай-ақ аумағы бойынша тасымалдау жүзеге асырылатын өзге де мемлекеттер Конвенцияда көзделген талаптарды орындаған кезде жүзеге асырылады.

      Ядролық материалдарды халықаралық қатынаста тасымалдау кезінде физикалық қорғауды қамтамасыз ету үшін тасымалдауға қатысушы мемлекеттер заңнамасының талаптарына сәйкес ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралардың орындалуын қамтамасыз ету қажет.

      Барлық тасымалдауға қатысушы мемлекеттердің уәкілетті мемлекеттік органдары тарапынан олардың мемлекеттерінің аумағы арқылы тасымалдау кезінде ядролық материалдар Конвенцияда айқындалған деңгейден төмен емес деңгейде физикалық қорғау шараларымен қамтамасыз етілетіні туралы міндеттемелер болған кезде ғана, ядролық материалдарды халықаралық қатынаста тасымалдау жүзеге асырылады.

      383. Физикалық қорғауға жауапты тараптар Қазақстан Республикасының аумағы арқылы халықаралық қатынаста ядролық материалдарды тасымалдауды жүзеге асыру кезінде тиісті шаралар қабылдау үшін тасымалдау кезіндегі рұқсатсыз іс-әрекеттер жасағаны немесе мұндай іс-әрекеттерді жүзеге асыруға талпыныстары туралы төтенше жағдайларда ден қою жоспарына сәйкес уәкілетті органды, сондай-ақ осы Қағидалардың 35-тармағының 2) тармақшасына сәйкес басқа да мемлекеттік органдарды хабардар етеді.

      384. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы арқылы өткізу кезінде ядролық материалдарға қатысты кедендік операциялар және оларды кедендік бақылау "Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексі туралы шартты ратификациялау туралы" Қазақстан Республикасы Заңына сәйкес жүзеге асырылады.

  Ядролық материалдарды
және ядролық қондырғыларды
физикалық қорғау қағидаларына
1-қосымша

Ядролық материалдардың санаттары

Материал

Нысан

Санаттар бойынша бөлу

I

II

III

Плутонийа

Сәулеленбегенб

2 килограмм немесе одан көп

2 килограммнан аз, бірақ 500 граммнан көп

500 грамм немесе одан аз, бірақ 15 граммнан көп

Уран -235

Сәулеленбеген
- уран-235 бойынша 20% немесе одан жоғары байытылған уран
- уран-235 бойынша 10%, бірақ 20% -дан аз байытылған уран
- уран-235 бойынша табиғидан жоғары, бірақ 10%-дан аз байытылған уран

5 килограмм немесе одан көп

5 килограммнан аз, бірақ 1 килограммнан көп
10 килограмм немесе одан көп

1 килограмм немесе одан аз, бірақ 15 граммнан көп
10 килограммнан аз, бірақ 1 килограммнан көп
10 килограмм немесе одан көп

Уран - 233

Сәулеленбеген

2 килограмм немесе одан көп

2 килограммнан аз, бірақ 500 граммнан көп

500 грамм немесе одан аз, бірақ 15 граммнан көп

Сәулеленген отын (кестеде келтірілген сәулеленген отынды санаттау халықаралық тасымал (тасымалдау) талаптарын ескереді).



Қарапайымдандырылған немесе табиғи уран, торий немесе төмен байытылған отын (құрамында 10%-дан аз бөлінетін изотоптар бар)г,д


      Ескерту:

      1) плутоний-238 бойынша изотоптық концентрациясы 80% –дан асатын плутонийді қоспағанда, бүкіл плутоний;

      2) реакторда сәулеленбеген материал, немесе реакторда сәулеленген, бірақ сәулелену деңгейі қорғанышсыз (биологиялық) 1 метр қашықтықта 1 Грей/сағат (100 Рад/сағат) тең немесе одан аз материал;

      3) қорғаудың осы деңгейі ұсынылғанмен, нақты мән-жайды бағалауға сүйене отырып, физикалық қорғаудың басқа санатын қолдануға болады;

      4) бөлінетін изотоптардың өзінің бастапқы құрамы бойынша сәулеленгенге дейін I немесе II санат бойынша жіктелетін басқа отын, егер отынның сәулелену деңгейі қорғаныссыз (биологиялық) бір метр қашықтықта 1 Грей/сағат (100 Рад/сағат) асып кетсе, бір санатқа төмендетілуі мүмкін.

  Ядролық материалдарды
және ядролық қондырғыларды
физикалық қорғау қағидаларына
2-қосымша

Атом энергиясын пайдаланушы объектілер әзірлейтін құжаттама тізбесі

Р/с №

Құжат атауы

1

Ядролық физикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жоспары

2

Төтенше жағдайларда ден қою жоспары

3

Ядролық физикалық қауіпсіздік мәдениеті жөніндегі регламент

4

Ядролық материалдарды және ядролық қондырғыларды физикалық қорғау шараларын қамтамасыз ету жөніндегі регламент

5

Ядролық материалдарға, ядролық қондырғыларға және ядролық материалдарды сақтау пункттеріне, физикалық қорғау жүйесінің жұмыс істеуі туралы ақпаратқа қол жетімділік пен кірудің рұқсат беру жүйесі жөніндегі регламент

6

Күзетті ұйымдастыру жөніндегі ведомствоаралық комиссияның актісі

7

Ядролық материалдарды және ядролық қондырғыларды физикалық қорғау сапасын қамтамасыз ету бағдарламасы

8

Тараптардың өзара міндеттемелері туралы шарт

9

Өткізу режимі жөніндегі регламент

10

Объектішілік режим регламенті

11

Ядролық материалдарды және ядролық қондырғыларды физикалық қорғау бөлімшесінің (қауіпсіздік қызметі) регламенті

12

Ведомстволық күзет бөлімшесінің регламенті (ол болған жағдайда)

13

Объектіні күзету және қорғаныс жоспары

14

Физикалық қорғау жүйелерінің инженерлік-техникалық құралдары кешенін пайдалануды ұйымдастыру жөніндегі регламенті

15

Физикалық қорғау жүйелерінің инженерлік-техникалық құралдары кешенін жобалауды ұйымдастыру жөніндегі регламенті

16

Физикалық қорғау жүйелерінің инженерлік-техникалық құралдарының техникалық жағдайын және жұмысқа қабілеттілігін тексеру жоспары

17

Персоналдың сенімділігін тексеруді қамтамасыз ету бағдарламасы

  Ядролық материалдарды
және ядролық қондырғыларды
физикалық қорғау қағидаларына
3-қосымша

Ядролық материалдардың санаттары бойынша ядролық материалды халықаралық тасымалдау кезінде қолданылатын физикалық қорғау деңгейлері

      1. Ядролық материалды халықаралық тасымалдауға байланысты сақтау процесінде ядролық материалды физикалық қорғау деңгейлері:

      1) ІІІ санаттағы материалдар үшін – оған кіру бақыланатын аймақ шегінде сақтауды;

      2) ІІ санаттағы материалдар үшін – күзеттің немесе тиісті бақылау кезінде кіретін саны шектеулі нүктелері бар физикалық кедергімен қоршалған электрондық аспаптардың тұрақты қадағалауында болатын аймақ шегіндегі немесе физикалық қорғаудың осындай деңгейі бар кез келген аймақ шегіндегі сақтауды;

      3) І санаттағы материалдар үшін – ІІ санаттағы материалдар үшін осы тарамақтың 2) тармақшасына сәйкес, оған кіру, бұдан басқа, сенімділігі анықталған және қарсы әрекет етуші күштермен тұрақты түрде тығыз байланыста болатын адамдарға ғана кіруге рұқсат етілген қорғалатын аймақ шегіндегі сақтауды қамтиды. Осындай жағдайда қолданылатын нақты шаралардың мақсаты кез келген шабуылды, рұқсат етілмеген қол жеткізуді немесе материалды рұқсатсыз алып қоюды анықтау және болдырмау болып табылады.

      2. Халықаралық тасымалдау кезінде ядролық материалды физикалық қорғау деңгейі:

      1) ІІ және ІІІ санаттағы материалдар үшін – тасымалдау сақтықтың арнайы шараларын сақтай отырып жүзеге асырылады, оған жүк жөнелтушінің, жүк алушының және жүк тасымалдаушының арасындағы алдын ала уағдаластық және тасымалдау кезіндегі жауапкершілікті жүктеу үшін уақытын, орынды және рәсімді айқындайтын экспорттаушы және импорттаушы мемлекеттердің құқықтық құзырындағы және солардың нормативтік құқықтық актілерін басшылыққа алатын жеке немесе заңды тұлғалардың арасындағы алдын ала уағдаластық жатады;

      2) І санаттағы материалдар үшін – тасымалдау ІІ және ІІІ санаттағы материалдарды тасымалдау үшін осы тарамақтың 1) тармақшасына сәйкес, сақтықтың арнайы шараларын сақтай отырып және бұдан басқа, күзетудің тұрақты бақылауымен және қарсы әрекет етуші тиісті күштермен тығыз байланысты қамтамасыз ететін жағдайларда жүзеге асырылады;

      3) кен немесе кен қалдықтары нысанынан айырмашылығы бар нысандағы табиғи уран үшін 500 килограмнан асатын мөлшерді тасымалдауды қорғау тасымалдау туралы алдын ала хабарлауды қамтиды, онда көлік түрі, келудің болжамды уақыты және жүкті алғаны туралы растау көрсетіледі.


On approval of the Rules for the physical protection of nuclear materials and nuclear installations

Order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated February 8, 2016 No. 40. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on March 16, 2016 No. 13498.

      Unofficial translation

      In accordance with subparagraph 6) of Article 6 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated January 12, 2016 “On the Use of Nuclear Energy” I HEREBY ORDER:

      1. To approve the attached Rules for the Physical Protection of Nuclear Materials and Nuclear Installations.

      2. The Committee for Atomic and Energy Supervision and Control of the Ministry of Energy of the Republic of Kazakhstan, in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan, shall:

      1) ensure state registration of this order in the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

      2) within ten calendar days after the state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, send a copy hereof to the official publication in periodicals and to the legal information system "Adilet", as well as to the Republican State Enterprise on the Right of Economic Management "Republican Center of Legal Information" of the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan for inclusion in the Reference Control Bank of Regulatory Legal Acts of the Republic of Kazakhstan;

      3) ensure placement of this order on the official Internet resource of the Ministry of Energy of the Republic of Kazakhstan and the intranet portal of government bodies;

      4) within ten working days after the state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, submit to the Department of Legal Services of the Ministry of Energy of the Republic of Kazakhstan the information on the implementation of measures provided for in subparagraphs 2) and 3) of this paragraph.

      3. Control over the execution of this order shall be assigned to the supervising Vice Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan.

      4. This order shall come into effect upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication.

      Minister of Energy of
the Republic of Kazakhstan
V. Shkolnik

      “AGREED”
Minister for Investment and
Development of the
Republic of Kazakhstan
_______________А. Issekeshev
February 11, 2016

      “AGREED”
Minister of Internal Affairs of the
Republic of Kazakhstan
_________________ K. Kassymov
February 19, 2016

      “AGREED”
Chairman of the Committee of National
Security of the Republic of Kazakhstan
_________________ V. Zhumakanov
February 18, 2016

  Approved by order
of the Minister of Energy of the
Republic of Kazakhstan
dated February 8, 2016 No. 40

Rules for the physical protection of nuclear materials and nuclear installations

      Footnote. The Rules - as amended by order No. 247 of the acting Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated 29.07.2021 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 1. General provisions

      1. These Rules for the physical protection of nuclear materials and nuclear installations (hereinafter - the Rules) have been developed in accordance with subparagraph 6) of Article 6 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On the use of nuclear energy" (hereinafter - the Law) and establish the procedure for the physical protection of nuclear materials and nuclear installations.

      2. These Rules shall apply to legal entities handling nuclear materials, natural uranium that is in their use and (or) in storage and (or) operating nuclear installations on the territory of the Republic of Kazakhstan.

      The following terms and definitions shall apply in these Rules:

      1) information collection and processing system - a system intended for centralized collection and analysis of data, assembling of physical protection subsystems into a single integrated physical protection system in order to display and (or) transmit information in the required form and obtain an effective function of managing the system as a whole or a separate subsystem in particular;

      2) information security system - a set of organizational, technical, technological and other means, methods and measures that reduce vulnerability of information about the physical protection system and its subsystems, preventing unauthorized access to such information, its leakage or loss;

      3) detection tool - a technical tool designed to automatically issue a signal in case of unauthorized action in the coverage area of ​​this tool;

      4) critical area- an area located in the interior zone, containing equipment, systems or devices, or nuclear materials, sabotage of which can directly or indirectly lead to serious radiological consequences. The interior zone may have several critical areas;

      5) the authorized body in the nuclear energy use (hereinafter - the authorized body) - the central executive body exercising management in the use of atomic energy;

      6) response - implementation of a set of measures to suppress the actions of the offender (offenders) and eliminate their consequences;

      7) the principle of two (three) persons - the principle of group work (including opening and placing of premises under protection), based on the requirement for the simultaneous presence at the workplace or in one room of at least two (three) persons to reduce the possibility of committing unauthorized actions;

      8) situation assessment - determination of the reasons of an alarm signal issued by the detection tool;

      9) operational environment - a set of circumstances and conditions for countering unauthorized actions of offenders;

      10) local design threat - a document developed by the operating organization that describes the signs and characteristics of potential internal offenders and (or) external offenders who can attempt unauthorized seizure or sabotage, to counter which a physical protection system is created and evaluated;

      11) engineering barriers - artificial obstacles and barriers, put up to impede the progress and maneuver of offenders, provide security and response forces with favorable conditions for blocking and detaining them, limiting the impact of animals and people on the linear part of the technical means of physical protection and exclusion zones;

      12) security and response forces - units of state departments stationed on the territory of a nuclear facility or outside it, equipped and trained to counter an attempted unauthorized seizure or act of sabotage, and also non-departmental security units that perform such functions subject to existing licenses;

      13) security post - a fixed place and (or) a terrain section where the security and response forces perform their functional duties;

      14) access - permission for passage (passing), stay, performance of work in a protected area, receipt or familiarization with certain documents and information;

      15) access delay - an element of the physical protection system, intended to increase penetration (advance) time of the intruder at the entrance (entry) and (or) exit (exit) from the protected area or of carriage (transportation) means;

      16) central control point - the workplace of the physical protection systems operator, which provides full and continuous monitoring of alarms, evaluation of signals and maintaining communication with the security and response forces, management of the facility;

      17) vulnerability analysis - the process of identifying vulnerabilities of a nuclear facility, a and (or) handling enterprise, technological processes for the use and storage of nuclear materials, based on the accepted design threat, as well as determining probable methods for realization of threats;

      18) self-protection - a set of organizational and technical measures conducted during working hours by the operating organization’s personnel in order to exclude unauthorized access to guarded premises;

      19) operating organization - a legal entity handling nuclear energy facilities;

      20) nuclear facility of the operating organization (hereinafter -the nuclear facility) - a territory protected by security and response forces, on which nuclear materials are used or stored and (or) nuclear installations are located;

      21) peripheral devices - remote technical means of physical protection;

      22) admission - a permit issued in accordance with the established procedure for passage (passing) and stay in a protected area, carrying out certain work, obtaining certain documents and information or familiarization with them;

      23) unauthorized action - committing or attempting to commit interference, sabotage, unauthorized removal of nuclear material, natural uranium, unauthorized access, carrying (transportation) of prohibited items, disabling of physical protection means;

      24) unauthorized seizure - theft or other illegal seizure of nuclear material, natural uranium;

      25) unauthorized access - access without a documented right to it;

      26) categorized buildings, structures and premises - buildings, structures and premises with limited access, unauthorized actions in respect of which may lead to radiological consequences;

      27) natural uranium - uranium containing in mass about 99.28% of uranium isotope -238, about 0.71% of uranium-235 isotope and about 0.01% of uranium-234 isotope;

      28) offender - a person who has committed or is attempting to commit an unauthorized action, as well as a person assisting him in it;

      29) neutralization of the offender - implementation of a set of actions of the physical protection system in relation to the offender, which deprive him of the opportunity to achieve his goals;

      30) telecommunications system - a set of cable facilities and line-cable structures intended to ensure reliable exchange of information between systems that are part of the physical protection system;

      31) performance evaluation - the process of analyzing the efficacy of a particular physical protection system as applied to design and local design threats;

      32) physical protection - a unified system of organizational and technical measures to prevent unauthorized access to a nuclear facility;

      33) physical protection personnel - persons whose job responsibilities include the performance of functions to ensure physical protection;

      34) physical protection regime - a regime that includes legislative and regulatory frameworks governing the provision of physical protection of nuclear materials and nuclear installations; institutions and organizations responsible for implementation of the legislative and regulatory framework; as well as physical protection systems for nuclear installations, nuclear materials and nuclear materials transportation means;

      35) a complex of physical protection technical means - a set of functionally related technical means of physical protection and systems based on them, united by a common task to ensure physical protection;

      36) technical means of physical protection - structurally complete devices, performing independent hardware and software functions that are part of the physical protection system;

      37) physical barrier - a protective engineering structure and (or) a means that provides access delay and supplements access control measures, also solving problems both independently and in conjunction with other components of the complex of engineering physical protection means;

      38) functional tests - a check to determine that the physical protection measures and the physical protection system are provided and operate in accordance with the design, are adequate for the expected natural conditions, industrial environment and the situation in case of a threat, and comply with the established operational requirements;

      39) internal offender - a person who has authorized access to nuclear materials and (or) nuclear installations, a natural l uranium producing and (or) handling enterprise, who may attempt unauthorized seizure of nuclear materials, natural uranium or sabotage or assist an external offender in taking such actions;

      40) a system for detecting carrying (transporting) of nuclear materials, metals, explosives - a set of technical means designed to detect unauthorized carrying (removal) and (or) smuggling in and (or) out the prohibited items and substances;

      41) category of nuclear material - a characteristic of nuclear material in terms of its significance in the application of physical protection measures;

      42) nuclear security plan - a document that establishes and describes the elements of the physical protection system, the system of managing organizational, technical components and procedures for the physical protection of the operating organization’s nuclear facilities;

      43) event related to nuclear security - an event that is assessed as having consequences for physical protection.

      Other definitions used in these Rules shall be applied in accordance with the Law and the Code of the Republic of Kazakhstan "On Administrative Infractions".

Chapter 2. Procedure for the physical protection of nuclear materials and nuclear installations

      3. Physical protection of nuclear materials, nuclear installations, natural l uranium producing and (or) handling enterprises shall be provided by the operating organization.

      4. During the construction of a new nuclear installation, a natural l uranium producing and (or) handling enterprise, the provision of physical protection shall be taken into account when choosing a site and at the design stage.

      5. The operating organization shall develop and apply the means and procedures for conducting assessments, including checking of the functioning, as well as maintaining operability of the physical protection system.

      6. The operating organization shall take the necessary measures to protect information, the unauthorized disclosure of which could lead to a threat to nuclear security. It shall conduct procedures to limit access to such information, allowing it only to those persons who need this information to perform their official duties.

      7. The operating organization shall take the necessary measures to ensure protection of computerized systems used to provide physical protection, accounting and control of nuclear materials, nuclear and radiation safety.

Paragraph 1. Local design threat

      8. A local design threat shall be developed by the operating organization of a nuclear installation and reviewed at least 1 (one) time in 5 (five) years, or immediately if unforeseen threats to nuclear security arise.

      9. When developing a local design threat by the operating organization, special attention shall be paid to insiders who can use their access rights, as well as their powers and knowledge for bypassing special elements of physical protection or other foreseen measures, such as security procedures.

      10. The operating organization shall ensure the maintenance of physical protection systems, as well as measures for accounting and control of nuclear materials, in order to deter and detect the theft of nuclear material by an insider committed over a long time stretch.

Paragraph 2. System and measures of physical protection of nuclear materials and nuclear installations based on risk assessment

      11. To ensure physical protection of nuclear materials and nuclear installations, the natural uranium producing and (or) handling enterprises, the operating organization shall ensure limitation and retention of the risks of unauthorized removal and sabotage through risk management, threat assessment and potential consequences of malicious actions.

      12. Risk management shall be carried out by:

      1) reducing threat through deterrence provided by strong physical protection measures and through preservation of classified information;

      2) increasing the physical protection system efficacy through the use of defense in-depth;

      3) reducing potential consequences of malicious acts by changing specific contributing factors, the amount and type of nuclear materials and installation design.

      13. In determining physical protection requirements, account shall be taken of the results of the threat assessment, the relative attractiveness and nature of the nuclear material, and possible consequences of unauthorized removal of nuclear material or subversion of nuclear material or nuclear facilities.

      14. A graded approach shall be applied to provide higher protection levels against events that could lead to more serious consequences.

      15. To each threat its own risk level and protection level shall be applied, which is acceptable in each specific case.

      16. Measures of physical protection against unauthorized removal shall be determined in accordance with the category of nuclear material. For protection against subversive actions, limits of unacceptable radiological consequences are established to determine the appropriate physical protection level, taking into account existing nuclear and radiation safety measures.

      17. The protection levels defined by these Rules are based on the nuclear material category. The operating organization shall categorize its nuclear material in accordance with Appendix 1 to these Rules.

      18. The operating organization shall perform analysis of each nuclear installation to determine the possibility of unacceptable radiological consequences in the event of an act of sabotage, regardless of the impact of physical protection or mitigation measures.

      19. Levels of protection against sabotage shall be based on the definition of two thresholds: a low limit for unacceptable radiological consequences and a high limit for unacceptable radiological consequences that are serious radiological consequences.

      20. The operating organization shall establish physical protection levels for all its nuclear materials, taking into account the quantity and characteristics of nuclear material, its location at the nuclear facility.

      21. The operating organization shall implement protection measures against sabotage in accordance with the requirements of these Rules.

      22. Physical protection requirements are based on the principle of defense in-depth and protection methods (structural, engineering, human and organizational) that an intruder needs to overcome or circumvent in order to achieve his goals. The concept of physical protection provides for a combination of devices and procedures that ensure nuclear security, including the organization of the work of security and response forces, performance of their duties, and design elements of the installation, including their layout.

      23. For each physical protection function - detection, situation assessment, penetration (advance) delay, response and intruder delay - the principle of defense in-depth shall be used and a graded approach is applied to ensure adequate protection.

      24. When implementing the principle of defense in- depth, the ability of the physical protection system and the system of accounting and control of nuclear materials to provide protection against internal offenders and external threats shall be taken into account.

Paragraph 3. Access and site security regimes

      25. The operating organization, together with the leadership of the security and response forces shall establish access and site security regimes.

      26. The access and site security regimes of nuclear installations shall be organized in accordance with subparagraph 1) of paragraph 5 of the Requirements for the engineering and technical resistance of objects subject to state protection, approved by the Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 7, 2011 No. 1151 “Some issues of objects subject to state protection”.

      27. Access control shall be directly performed by the security and response forces of the nuclear facility.

      28. The organization and control over the implementation of access control procedures, as well as site security regime, in terms of the placing on guard and removal from guard of categorized and sensitive premises, buildings and structures, shall be assigned to the unit of physical protection of nuclear materials and nuclear installations.

      29. The organization and control of implementation of the site security regime, as well as development of forms, passes and seals for access regime at nuclear installations, shall be assigned to the unit for the state secrets protection.

      30. The organization of access and site security regimes shall concern all personnel of the operating organization, third-party organizations located on its territory, as well as for business travelers, visitors, security and response forces and specially appointed representatives of state supervisory authorities, financial and tax authorities, internal affairs and other law enforcement bodies and special services, energy sales organizations and other organizations directly related to the maintenance of the operating organization.

Paragraph 4. Nuclear security plan

      31. The operating organization shall develop and approve a plan for ensuring nuclear security, as well as the necessary documentation developed by nuclear facilities in accordance with the List of documentation developed by nuclear facilities in Appendix 2 to these Rules.

      32. The nuclear security plan for nuclear installations shall be based on design threat, and include sections on development, evaluation, implementation and maintenance of the physical protection system, as well as the emergency response plan.

      33. The operating organization shall regularly review the nuclear security plan and make changes in accordance with the current operating conditions and existing physical protection system. Before making changes, the operating organization shall submit amendments to the nuclear security plan to the authorized body for consideration and approval.

Paragraph 5. Reporting a nuclear security event

      34. In case of non-compliance with the requirements of these Rules, the operating organization shall:

      1) take immediate action to remedy the non-compliance or failure;

      2) notify the authorized body within 12 (twelve) hours of such an event;

      3) within 72 (seventy-two) hours, conduct an investigation and determine the causes, circumstances and consequences;

      4) within 5 (five) working days, report to the authorized body the reasons for non-compliance or failure, the circumstances and consequences, and also corrective measures taken or to be taken.

      35. In case of an event associated with an attempt or actual unauthorized access, unauthorized seizure or sabotage, the operating organization shall:

      1) take immediate action to remedy the situation;

      2) within 1 (one) hour notify the authorized body, as well as other state bodies according to the emergency response plan;

      3) within 72 (seventy-two) hours, investigate the event, its causes, circumstances and consequences;

      4) within 5 (five) working days, report to the authorized body the reasons for non-compliance or failure, the circumstances and consequences, and also corrective measures taken or to be taken.

Paragraph 6. Requirements for physical protection against unauthorized removal of nuclear materials during their use and storage

      36. The operating organization shall ensure detection of unauthorized entry into the protected area and appropriate actions of the security and (or) response forces in response to a nuclear security event.

      37. The protected area perimeter shall be equipped with a physical barrier, means of intrusion detection and situation assessment to detect unauthorized access. Physical protection measures shall be designed to give time to evaluate the cause of an alarm and to provide sufficient delay for an adequate response under all operating conditions. The number of checkpoints (hereinafter - checkpoints) that control the access of personnel and other persons, as well as vehicles to the protected area, shall be limited to the required minimum.

      38. Barriers to obstruct the passage of vehicles shall be installed at an appropriate distance from the protected area to prevent unauthorized entry of vehicles specified in the design threat, which can be used by an offender to commit a malicious act. Protective measures shall also be considered against any airborne threat identified in the design threat to the operating organization.

      39. The interior area shall have marked boundaries, shall be located in premises and structures, whose elements of building structures and equipment, including doors, floor, ceiling, constitute a physical barrier of equal reliability. Access control and recording measures shall be applied to the interior area, including technical means of access control and recording. Additional procedures for the admission of personnel and other persons shall apply to the interior area compared to the protected area.

      40. If it is not possible to equip the interior area of a nuclear installation in accordance with the technical strength requirements, a perimeter with additional physical barriers, security systems, video surveillance, access control and management, entrance gates and a local control point shall be additionally installed. The requirements for a local control point shall be similar to those for a central control point.

      41. The number of access points (passages) to the interior and critical areas shall be limited to the minimum necessary. All points of possible access shall be equipped with an alarm and put under protection.

      42. The critical area shall provide an additional line of defense to the interior and protected area for detection, access control, and delay of intrusion (advance) preventing unauthorized removal. Critical areas shall be put under protection and equipped with an alarm in case of absence of personnel in them.

      43. The critical area shall provide delay, ensuring a timely and adequate response in the event of unauthorized removal. Delay measures shall envisage the potential opportunities of internal and external offenders, with a balanced consideration of all possible penetration points.

      44. The operating organization shall make sure that only authorized persons have access to the interior and critical area. Efficient access control measures shall be applied to provide detection and prevention of unauthorized access. The number of authorized persons entering the interior and critical areas shall be limited to the necessary minimum.

      45. Persons entering the interior area shall be checked and, if necessary, searched by security and response forces. Passes or identification cards in the interior area shall be worn conspicuously.

      46. ​​The operating organization shall keep a record of all persons who have access to keys, key cards and (or) other systems or have received them for use, including computer systems that control access to nuclear materials.

      47. The operating organization shall protect the technical means and procedures for access control, such as keys and computerized lists of authorized persons, from manipulation and falsification or other form of compromise.

      48. The operating organization shall determine the regulations on which vehicles, persons and packages are subjected to searches at the entrance or access way to the protected and interior areas, as well as at the exit or exit way, to detect and prevent unauthorized access and the carrying or delivery of prohibited items. For all types of vehicle inspections at the nuclear facility, instruments shall be used that are designed to detect nuclear material, metals and explosives.

      49. The entry of vehicles into the protected area shall be strictly reduced to a minimum and limited to specially designated parking areas. Entry into the protected areas of private vehicles shall not be allowed, excepting the entry of vehicles for the delivery of goods (equipment, tools) in accordance with the concluded agreements.

      50. To counter the threat of an inside offender, when personnel are present in a critical area, the operating organization shall ensure detection of unauthorized activities through continuous surveillance, application of the two (three) person principle, or compensatory measures.

      51. The operating organization shall keep a record of all persons having access to interior and critical areas, and all persons having access to keys, key cards and (or) other systems, or who have received them for use, including computer systems that control access to nuclear materials or to interior areas.

      52. The operating organization shall store category I nuclear materials in a hardened (safe) room or reinforced chamber (structure) in the critical area, which provide an additional detection line and delay preventing removal of the material. This security area shall be locked and alarm activated except when authorized access to material is granted. When nuclear material is in the work area without the presence of personnel outside the critical area, equivalent compensating physical protection measures shall be applied.

      53. The operating organization shall establish procedures for the transfer of category I, II and III nuclear material under control of persons working with the nuclear material. Also, in accordance with these procedures, persons working with nuclear material, when starting work, shall make sure of the absence of outside interference or unauthorized removal of nuclear material.

      54. With respect to the movement of nuclear materials between two protected areas, the operating organization shall apply measures that comply with the requirements for the physical protection of nuclear material during transportation, with regard to the existing physical protection measures.

      55. For monitoring and evaluation of alarm signals, initiation of response and communication with the management of the operating organization, the unit of physical protection of nuclear materials and nuclear installations, and also, with the response forces outside the nuclear facility, a central control point shall be created, where security and response forces are present around the clock. Information entering the central control point is subject to safe storage. The central control point shall be located in a guarded area and protected by fortification of the premises or other means so that it can function under threat. Access to the central control point shall be strictly controlled and strictly limited.

      56. Alarm equipment, communication channels of the alarm system and the central control point shall have uninterruptible power supply sources and protection against interference through unauthorized monitoring, manipulation and falsification.

      57. Automatic backup power system shall be provided in the power supply system of the central control point ensuring instant transfer from the main power supply during emergencies.

      58. The operating organization shall provide special, redundant, protected and unequal signal transmission systems for two-way secure communication between the central control point and security forces located along the protected area perimeter and at local control points, between the central control point and response forces located outside the nuclear facility, and also between the central and local control points.

      59. The central control point personnel and off-site security and response forces shall communicate with each other at set intervals.

      60. The operating organization shall take measures, including backup measures, to ensure that the central control functions for monitoring and evaluating alarms, initiating a response and maintaining communications are sustained during an emergency.

      61. The operating organization shall provide round-the-clock guarding and availability of response forces to ensure proper and timely response to prevent an unauthorized action of the offender.

      62. The security and response forces shall selectively patrol security areas. The main functions of the patrols are:

      1) containment of the violator;

      2) penetration detection;

      3) visual inspection of the constituent elements of physical protection;

      4) addition to existing physical protection measures;

      5) performing the initial response.

      63. The operating organization shall regularly conduct assessments, including functional tests, of physical protection measures and physical protection systems, including the timeliness of response by security and response forces, in order to determine the reliability and efficacy of countering threats. These assessments shall be carried out with full cooperation of the operating organization and the security and response forces. The operating organization shall include the assessment results and the measures taken in the report.

      64. At least once a year, the operating organization shall conduct functional tests of the system of physical protection of nuclear materials through exercises, including bilateral exercises, in order to determine the ability of the response forces to efficiently and timely perform the tasks of responding and preventing unauthorized removal of nuclear material.

      65. When ensuring the physical protection of nuclear materials of category below III, the operating organization shall envisage measures against unauthorized removal and access to them.

Paragraph 7. Requirements for the physical protection of nuclear installations against sabotage

      66. The operating organization shall develop a local design threat that includes plausible scenarios whereby offenders could sabotage nuclear material or a nuclear facility. The local design threat, developed in cooperation with the territorial bodies of the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan and the territorial units of the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan, shall be coordinated with the authorized body.

      67. When defining scenarios, the operating organization shall take into account location of the nuclear facility in relation to population density, location of nuclear material in the same locality within the nuclear facility, and other factors that may have a radiological impact in the event of sabotage.

      68. In sabotage scenarios, the operating organization shall take into account external and (or) internal offenders who may attempt to damage or tamper with nuclear or other radioactive material, or equipment, systems, structures, components or devices, including possible remote attacks in accordance with the design threat or local design threat.

      69. The operating organization shall design a physical protection system able to effectively counter the fulfillment of certain sabotage scenarios and meet the required protection level of nuclear materials and nuclear installations.

      70. The physical protection system shall be designed as an integral element of an integrated system to prevent potential consequences of sabotage acts, taking into account reliability of technical security means and operational features, as well as fire protection, radiation protection and emergency preparedness measures.

      71. The physical protection system shall be designed to prevent unauthorized access by persons or delivery of equipment to targets, minimize possibilities of inside offenders, and protect targets from possible remote attacks in accordance with the design threat or local design threat. The response strategy shall be based on preventing the offenders from accessing the sabotage targets or preventing the offender from performing his task at the location of the sabotage targets. Prevention of access to targets is achieved through implementation of the main physical protection functions:

      detection;

      delays;

      response.

      Protection against remote attacks is achieved by the design of the installation, the design of the barriers that provide separation distance and separation measures.

      72. To verify compliance of the physical protection system with the required nuclear security level, the operating organization shall conduct a nuclear security assessment, which includes assessment of the physical protection system design and its efficacy, the results of functional tests of the physical protection system component equipment, as well as assessment of the timely response of security and response forces.

      73. In case of inefficiency of the physical protection system, determined on the basis of the assessment or inspection results by the authorized body, the operating organization shall make changes to the design of the physical protection system and conduct a new assessment of nuclear security.

      74. Nuclear materials in quantities that, in case of their dispersion, can lead to serious radiological consequences, and the minimum set of equipment, systems or devices necessary to prevent serious radiological consequences, shall be placed by the operating organization inside one or several critical areas located in interior areas.

      75. The operating organization shall take detection, access control and delay measures preventing unauthorized access at the boundary of a critical area. Delay measures must enable a timely and adequate response in the event of an act of sabotage in accordance with the design threat. Such measures are designed taking into account the potential capabilities of internal and external offenders, while considering all possible entry points in a balanced way.

      76. Barriers to impede the passage of vehicles shall be installed at an appropriate distance from a critical area, sufficient to prevent the entry of unauthorized land and water transport, specified in the local design threat, which can be used by an intruder to commit a malicious act. Protective measures against any air threat defined in the local design threat shall also be taken into account.

      77. To counter an internal threat, the operating organization shall ensure timely detection of unauthorized actions by persons located in critical areas.

      78. Timely detection of interference with the operation or violation of the functions of equipment, systems or devices of the critical area shall be provided.

      79. During suspension of the nuclear installation operation (during repairs), strict control of access to critical areas shall be maintained. Before launching the reactor, inspections and checks shall be conducted in order to detect any interference that could have been made during the suspension of the nuclear installation operation (repair work).

      80. If the potential radiological consequences of sabotage are less severe than the unacceptable radiological consequences, the operating organization shall envision protection of safety-related devices and equipment through measures to control access to them and ensure their physical protection and safety of security forces.

Paragraph 8. Requirements for organizational measures of the physical protection system

      81. The organization of the physical protection system shall include a set of measures at all stages of the creation (improvement) and operation of the physical protection system and departmental regulating documents.

      82. A set of measures to ensure operation of the physical protection system shall comprise:

      1) managing the functioning of the physical protection system, including work planning, organizing interaction of physical protection personnel with security and response forces, monitoring the state of the physical protection system;

      2) organization of admission and access of persons to nuclear materials, nuclear installations, natural uranium, storage facilities and information on the physical protection system functioning;

      3) organization of access and internal regimes;

      4) vulnerability analysis and evaluation of the physical protection system efficacy and proposals for its improvement.

      83. The operating organization shall develop executive documentation for the physical protection of nuclear materials and nuclear installations.

      84. The following conditions shall apply to the selection and training of physical protection personnel:

      1) compliance with the Qualification requirements for personnel employed at nuclear facilities, approved by order No. 37 of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated February 5, 2016 (registered in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts under No. 13466);

      2) the following types of professional training of physical protection personnel shall be established: initial training, advanced training, retraining.

      84-1. With regard to personnel having access to nuclear materials and natural uranium, the operating organization shall run checks on them against the databases of state bodies at least once every 3 (three) years.

      85. Personnel on whom the result of the checks against the state bodies’ databases is negative shall not be admitted to work with nuclear materials and natural uranium.

      86. Candidates selected for appointment to vacant positions and who meet the relevant qualifications shall be put on initial training.

      87. Retraining and advanced training of physical protection personnel is a system of measures for senior staff and specialists in physical protection in order to improve their professional knowledge, skills and abilities.

      88. Operation of the physical protection system shall be ensured by the time of the nuclear materials delivery to the nuclear facility.

      89. At the stage of decommissioning a nuclear installation, storage facility, the physical protection system shall be maintained until the removal of nuclear materials from the nuclear installation, storage facility.

      90. The physical protection system shall perform tasks in regular situations and in conditions in which, through an unauthorized action, the normal operating conditions of a nuclear facility are violated, damage to the health of the personnel (population) is possible, a threat to the life of the personnel (population), and damage to the environment is also possible.

      91. The physical protection system shall ensure protection of information, including classified information about organization, composition and operation of the physical protection system, its integrity and authorized accessibility, the violation of which may lead to a decrease in the operational effect of the physical protection system as a whole or its individual elements.

      92. At a nuclear facility, systems, elements and communications unrelated to nuclear installations shall be protected, in respect of which, in the process of vulnerability analysis, the need to prevent unauthorized actions was identified.

      93. If it is impossible to fully meet the requirements for the physical protection system established by these Rules, compensatory organizational and technical measures shall be applied.

Paragraph 9. Requirements for technical strength of nuclear installations

      94. When designing building constructions, the following damaging factors shall be taken into account:

      1) air shock wave from sabotage explosions;

      2) ramming by possible vehicles.

      95. Fulfillment of physical protection requirements under external influences is achieved by a set of measures and decisions.

      96. Calculation of buildings’ constructions and structures shall be made at a design pressure in the shock wave front of 30 kiloPascals (hereinafter - kPa) and a compression phase duration of up to 0.10 seconds (hereinafter - s) from all sides of the building, structure, which corresponds to an explosion of a device with equivalent power up to 30 kilograms (hereinafter - kg) of TNT not closer than 7 meters (hereinafter - m) to the building (structure) or an equivalent capacity of up to 3000 kg of TNT not closer than 30 m to the building (structure). These conditions determine dimensions of the local zones.

      97. When placing buildings and structures on the territory of a nuclear facility, the following general requirements shall be taken into account:

      1) buildings and structures equipped with systems important for the safety of a nuclear installation, including units with a reactor compartment, if possible, are located at a maximum possible distance from the protected area perimeter, taking into account the cover of other buildings and structures;

      2) the number of communications on the earth surface must be minimal.

      98. In the protected area, an interior area shall be allocated, which is a collection of individual buildings or structures. The boundaries of the interior area are made by the walls of buildings or a specially equipped fence.

      99. The boundary of the critical area is defined by the walls of buildings and premises.

      100. Underground and surface communications having entrances or exits in the form of wells, manholes, hatches, shafts, open pipelines, channels and other similar structures through which it is possible to penetrate into the territory of a nuclear facility, into protected buildings, shall be equipped with permanent or removable gratings, covers , doors with locking devices. Permanent devices shall be installed on all communications that may not be opened.

      101. All openings with a diameter of more than 250 millimeters (hereinafter -mm) (with a cross section of more than 250x250 mm) must be equipped with gratings.

      102. All entrances (exits) from buildings with premises of category "A, B and C", as well as the premises themselves, shall be equipped with metal or sheathed metal doors on both sides with reinforced door frames.

      103. Premises of category "A, B and C" of the 1st and basement floors of critical area buildings must not have window embrasures.

      104. Windows of the second floors, as well as windows of any other floor, if they open into adjacent non-categorized premises and corridors or are located near fire escapes and other structures, using which it is possible to enter categorized premises, shall be equipped with steel bars with a diameter of at least 15 mm and cell size no more than 150x150 mm.

      105. The interior area premises shall be separated from the protected area premises by walls and partitions equivalent in strength to the category "C" premises.

      106. The critical area premises shall be separated from the interior area premises by walls and partitions equivalent in strength to the category "B" premises.

      107. Between the critical area premises and the protected zone, walls or partitions shall be provided equivalent in strength to category "A" premises.

      108. Entrance doors to the premises of categories "A and B" shall have a strength equivalent to the following parameters:

      1) wooden doors, reinforced on two sides with sheet steel at least 0.6 mm thick, with a bend of the sheet on the inner surface of the door or on the end of the sheet with an overlap, fastened along the perimeter and diagonals of the sheet with nails the diameter of 3 mm, the length of 40 mm and a pitch no more than 50 mm;

      2) wooden doors with additional reinforcement of door panels with metal plates;

      3) metal steel doors with at least 4 mm thick sheet;

      4) doors with glass panels in metal frames or without them with protective glazing resistant to punching a hole in it sufficient for a person to penetrate, with a heavy metal object weighing 2 kg, in at least 30-50 strokes;

      5) non-permanent doors with lattice steel doors (swinging, sliding or folding) additionally installed from the inside. Door frames shall be equipped with additional fasteners made of steel pins, and hinges must have end hooks. The protective glazing must be resistant to punching a hole by a heavy metal object weighing 2 kg, in at least 30-50 strokes.

      109. Window openings of critical areas’ rooms shall be equipped with metal grating, made of steel rods with a diameter of at least 16 mm, forming 150x150 mm cells. At the intersection the rods must be welded. The ends of the grating rods must be embedded at least 80 mm deep into the wall and filled with cement mortar or welded to metal structures. If this is not possible, the grating is framed with a corner no less than 30x30x5 mm in size and welded around the perimeter to steel anchors firmly embedded 80 mm deep into the wall, with a diameter of at least 12 mm and the length of at least 120 mm.

      110. In the premises where all windows are grated, one of them must be sliding or swinging with a breaking-proof padlock.

      111. Entrance doors to category "C" premises shall have a strength equivalent to the following parameters:

      1) internal wooden doors with at least 40 mm thick solid filling of panels;

      2) external wooden doors with a leaf thickness of at least 40 mm, blind and glazed with laminated glass resistant to a single impact, which can withstand 3 impacts of a steel ball weighing 4 kg dropped from a height of 3.5 m and higher;

      3) doors with glass sheets in metal frames or without them, with safety glazing resistant to a single impact, which can withstand 3 hits of a steel ball weighing 4 kg, dropped from a height of 3.5 m and above.

      112. The entrance door and vestibule door shall be equipped with electromechanical and (or) mechanical locks with at least 25,000 code (key) combinations for category "C" premises, and at least 100,000 for categories "А and B" premises.

      113. As locking devices installed on doors, windows, hatches, elevator shafts, mortise non-self-latching locks, overhead, padlocks, internal hooks, latches, bolts, latch springs shall be used.

      114. To lock the entrance doors, as well as the internal doors of category "A" premises, high-security locks shall be used, lever locks with double-wrench keys, cylinder pins of two or more rows. Lever locks must have at least six levers (symmetrical or asymmetrical).

      115. To lock the interior doors of category “B” premises, locks with lower secrecy such as cylinder plate and cylinder single-row pin locks shall be used.

      116. Overhead locks shall be used for locking interior premises of category "C".

      117. Padlocks shall be used for additional locking of doors, gates, bars and shutters. The locks must have a hardened steel shackle and a massive case, and in places of their installation on lockable structures - protective covers, plates and devices that prevent the possibility of bending and sawing of the lugs and shackles of the locks.

      118. Lock mechanisms shall be enclosed in casings that protect them from intentional damage with the use of fitter’s hand tools, and shall be sealed.

      119. Part of the mortise lock cylinder protruding beyond the door leaf from the outside of the door shall be protected from breaking off or knocking down by a safety pad, socket, shield. The protruding part of the cylinder after installing the safety pad, socket. The shield must be no more than 2 mm.

      120. The doors of elevator shafts must be blocked by padlocks, struts and security alarm signals.

      121. Window openings, front windows of the first floor in the premises of categories "A and B " must have a strength equivalent to the following parameters:

      1) windows with ordinary glazing, additionally protected by roller shutters made of at least 1 mm thick steel sheet;

      2) windows with ordinary glazing, additionally protected by metal bars (sliding, hinged) or blinds of appropriate strength;

      3) windows of a special design with protective glazing, resistant to a single impact, withstanding 3 impacts of a steel ball weighing 4 kg, dropped from a height of 9.5 m and above.

      122. In areas with a difficult operational situation, windows and fronts must be made of bulletproof protective glazing (protective film), resistant to punching a hole sufficient for a person to penetrate with a heavy metal object weighing 2 kg, in no less than at 30-50 strokes.

Paragraph 10. Requirements for the complex of engineering means of physical protection of a nuclear installation

      123. A nuclear facility is regarded as a protected area, whose boundary runs along the outer fencing of the restricted area. The line of the main fence must be as straight as possible, without unnecessary bends and turns.

      124. The width of the restricted area must be at least 15 m.

      125. The restricted area must have minimum possible number of intersections with communications.

      126. Intersection of the restricted area with communication racks shall be at an angle close to a straight line, above the fencing at a height of at least 5 m from ground level.

      127. The external fencing is a permanent structure built according to standard designs. The most perfect and recommended type of external fencing is reinforced concrete fencing, with anti-digging concrete plinth 200-400 mm deep into the ground.

      128. The external fencing of the territory of a nuclear facility shall be at least 2.5 m high made of reinforced concrete slabs or a metal sheet at least 2 mm thick, and in areas with a snow cover depth more than one meter - at least 3 m. Given the features of a nuclear facility, it is allowed to make fences of metal structures that correspond to the general ensemble of buildings adjacent to it (a metal lattice fence made of at least 18 mm thick rods, with a gap between the rods not exceeding 100 mm).

      129. On the upper edge of the outer fence, an additional "canopy" of Egoza wire must be installed.

      130. Presence of non-lockable doors, gates, wickets, also manholes, breaks and other damages shall not be permitted in the external fence.

      131. No extensions must adjoin the external fence, except buildings that are part of its perimeter, while the windows of the first floors of buildings, as well as subsequent floors, accessible from doorway canopies, fire escapes and roofs of adjoining buildings opening on to an unguarded territory, shall be equipped with technical means of protection and roller shutters, which, if necessary, are closed, or hung grates. Grates are made of steel rods with a diameter of at least 10 mm, forming 150x150 mm cells. The rods must be welded at the intersections. The grate must be framed with a corner no less than 30x30x5 mm in size and welded around the perimeter to steel anchors firmly embedded in the wall to a depth of 80 mm, with a diameter of at least 12 mm and a length of at least 120 mm.

      132. To prevent ramming of vehicles, and also to delay the intruder for the time necessary to organize and carry out response measures by security and response forces, the entrances to the most vulnerable places of the restricted area must be equipped with additional physical barriers and technical means of physical protection outside the restricted area.

      133. The main fence, as well as the area between the main and internal fences, shall have security lines, which are a set of technical means of physical protection.

      134. The outer fence of the restricted area shall be located at a distance of at least 5 m from the main fence.

      135. Forest plantations, buildings, structures, outbuildings, sites for storing equipment or materials shall not adjoin the main fence perimeter, both from the outside and from the inside.

      136. An isolation strip shall be provided between the outer and main fences of the restricted area.

      137. The isolation strip shall be carefully planned and cleared. No buildings and objects that impede the use of technical means of physical protection shall be allowed on it.

      138. The width of the isolation strip shall factor in the possibility of placing a set of technical security equipment and must be at least 3 m.

      139. The isolation strip is also used for guard dogs. In this case, an internal mesh or picket fence with a height of at least 2.5 m is installed parallel to the outer fence.

      140. An exclusion strip must be made from the inside of the main fence.

      141. The requirements for an exclusion strip are:

      1) running unbroken along the entire nuclear facility perimeter;

      2) sufficient width, excluding the possibility of jumping over it;

      3) absence of objects on it that facilitate going on it without leaving traces;

      4) the possibility of using mechanization means during its treatment along the entire route.

      142. Exclusion strips can be artificial and natural. The width of artificial exclusion strip must be at least 3 m.

      143. The natural exclusion strip may be wider, depending on the size of the restricted zones and location conditions of the nuclear facility. Areas where the required width is not possible shall be covered with engineering barriers.

      144. The structure of a natural exclusion strip shall include the designation of its boundaries and preliminary preparation of the terrain to place it on.

      145. An artificial exclusion strip shall be plowed or sprinkled with soil. The depth of plowing (height of soil filling) shall be at least 15 centimeters.

      146. Plowed and bulk exclusion strips are brought into a loose-fluffy state by harrowing and applying a wave-like profile to their surface with a profiling tool.

      147. Places of intersection of the prohibited zone with railways, highways and dirt roads shall be equipped with bulk control and track strips.

      148. Bridges (floorings) shall be built in places where the restricted zone is crossed by streams, ditches, ravines to avoid gaps in the exclusion strip. The space under the bridges (floorings) must be covered with engineering barriers and equipped with detection tools.

      149. To protect the exclusion strip from being washed away by rain and melt water, drainage work shall be carried out to prevent accumulation of water, and surface water shall be drained by arranging cuvettes (ditches), laying drainage and culvert pipes, closed with gratings and equipped with detection devices.

      150. For the movement of security and response forces between the inner fence of the restricted area and the exclusion strip, a 0.8-1.0 m wide trail shall be laid. The trail shall be made in the following forms: mounds of soil, with wooden, asphalt, concrete or reinforced concrete covering.

      151. To neutralize offenders and for the arrival of an alarm group to the section of the restricted area where the violation was recorded, a guard road shall be equipped, outside the technical security equipment zone, at least 3 m wide, with a hard surface.

      152. Guard roads are built for one-way traffic of motor vehicles.

      153. Passage of people and vehicles, entry (carriage), bringing in (bringing out) of materials and documents shall be carried out through checkpoints, which are sectioned into:

      1) passage of people;

      2) passage of road or rail transport.

      154. Checkpoints for the passage of people are divided into external and internal. External checkpoints are installed for access control at the entrance to the protected area, internal - to control access at the entrance to the interior and critically important areas.

      155. The capacity of the checkpoint is calculated based on the largest number of work shifts.

      156. External enclosing structures (walls and ceilings) of buildings (structures) of the checkpoint must be resistant to external influences, including illicit actions, affording a good view and protecting the security and response forces from attack.

      157. Depending on the access regime, special premises shall be provided at the checkpoint for storing passes or automatic cards.

      158. Checkpoints for the passage of people shall be equipped with storage premises for personal belongings of workers and servicemen, inspection premises, premises for security and response forces, technical security systems (concentrators, consoles, CCTVs), control devices for opening of the passage (pass) and security lighting and a bathroom.

      159. The checkpoint shall be equipped with automated or mechanical hand-held devices, turnstiles, gates, stationary and manual screening devices capable of recognizing various types of metals depending on the need or service needs. Also for inspection, detectors shall be used to identify explosives and radioactive materials, which detect alpha, beta and gamma radiation.

      160. Checkpoints for vehicles shall be equipped with external and internal standard sliding or swing gates with electric drive and remote control, devices for their emergency stop and manual opening. Gates must be equipped with limiters or stoppers to prevent arbitrary opening (movement).

      161. The main road transport checkpoint shall be located near the central checkpoint for the passage of personnel.

      162. Sections of the road leading to a road checkpoint shall have a 90-degree turn at a distance of no more than 30 m from the gate; these areas are enclosed with concrete structures, preventing the possibility of crossing them. Another constructive solution of the anti-ram device is acceptable.

      163. Checkpoints for the passage of road and rail transport may be combined. Transport checkpoints shall be equipped with special platforms for vehicle inspection.

      164. A checkpoint for motor vehicles shall be equipped with viewing platforms or overpasses for their inspection, barriers, and for railway transport - with a tower and a platform for the inspection of rolling stock.

      165. Entrances and exits are equipped with traffic lights and road signs.

      The platform for the inspection of cars must be at least 20 m long and at least 3 m wide on each side exceeding the width of a truck. The platform for the inspection of cars shall be equipped with a pit for inspecting cars from below, towers or an overpass for inspecting cars from above and from the side, and shall be enclosed by a fence similar to the main fence.

      166. Railway checkpoints shall be equipped with:

      1) passage gate and a wagon inspection platform;

      2) electromechanical drive and manual opening mechanism;

      3) devices for forced stopping of transport (embedded bars, arrows-throwers, deadlock-catchers) to prevent unauthorized passage of vehicles to a nuclear facility (from the facility) and accidental bumping of rolling stock into the gate.

      167. To inspect railway transport, along with viewing platforms, observation towers, gangways, observation platforms, step-ladders, and hanging footboards shall be used.

      168. To check the top hatches and roofs of stationary carriages, mobile towers and ladders shall be used.

      169. To ensure the controller’s work safety when checking the vehicles standing on the observation deck, twin brake shoes shall be used.

      170. Dimensions of the platform for wagons inspection shall be selected in length based on the simultaneous inspection of 3-4 wagons. The inspection site shall be equipped with a pit for inspection of wagons from below and towers or overpasses for inspection from the sides and from above.

      171. On the carriageway of the site, a place for stopping vehicles for inspection shall be allocated, limited by two lines and the inscriptions “Stop” in the state and Russian languages, made in white paint. It is allowed to install “Stop” signs.

      172. Before entering the observation deck, from the outside of the main and auxiliary gates, no closer than 3 m from them, a transverse line and the inscription “Stop” shall also be applied.

      173. To ensure the traffic safety, at least 100 m from the gate on the right side or above the road, an indicator sign shall be installed - “Single-line traffic”, and 50 m away - a speed limit sign of under 5 km / h (hereinafter – km/h).

      174. The gate control panel shall be located in the checkpoint or on its outer wall, while access to the control panel by unauthorized persons shall be excluded.

      175. The checkpoint room shall be equipped with means of communication, fire extinguishing and with an alarm system connected to the central control point.

Paragraph 11. Requirements for the complex of engineering means of physical protection of natural uranium mining and (or) handling enterprises

      176. The facility, whose border runs along the fencing of the guarded area, is considered as a protected area. The fencing shall exclude unauthorized passage of people (animals), entry of vehicles and make it difficult for an intruder to enter the protected area, bypassing the checkpoint. The line of the outer fencing must be as straight as possible, without unnecessary bends and turns.

      177. In the protected area, interior zones shall be made, which are a combination of individual buildings, structures, open areas. The boundaries of the interior zone are defined by the walls of buildings or a specially equipped fence.

      178. The outer perimeter fence is a permanent structure and is built on standard designs. The fence must have a height of at least 2.5 m from a metal mesh "chain-link" made of wire with a cross section of 1.4 mm with a cell of no more than 25x25 mm in a galvanized version or with a polymer coating. Reinforced concrete fence is allowed. The fence is reinforced by anti-digging reinforced concrete plinth, or a metal grate made of rod with a diameter of 15 mm and a cell size of 150x150 mm, at least 300 mm deep into with the ground.

      179. On the upper edge of the outer fence on the Y-shaped brackets, an additional spiral security barrier of reinforced barbed tape ("visor") of "Egoza" type, with a diameter of 500-600 mm, with a distance between coils no more than 200 mm, shall be additionally installed.

      180. Presence of non-lockable doors, gates, wickets, as well as manholes, breaches and other damages in the perimeter fence shall not be permitted.

      181. The perimeter of the protected area border shall have the minimum possible number of intersections with communications. The intersection of the outer fencing with communication overpasses shall be at an angle close to a straight line, above the fence at a height of at least 5 m from the ground level. Intersections of communications below 5 m around the entire circumference at a distance of 1 m shall be protected by screens made of chain-link mesh, or a security barrier of reinforced barbed tape of Egoza type, with a diameter of 500-600 mm, with a distance between coils no more than 200 mm.

      182. To the fence, both from the outside and from the inside, at a distance of 2.5 m, no buildings must adjoin, no structures, extensions, sites for storing equipment or materials, buildings, except for access ramps and facilities for pumping sulfuric acid, as well as buildings that are part of its perimeter. At the same time, the windows of the first floors of buildings, and also the next floors, accessible from the entranceway canopies, fire escapes and roofs of adjacent buildings overlooking the unguarded territory, shall be equipped with a hinged metal lattice made of rods with a diameter of 8 mm and cells of 150x150 mm, or metal roller shutters, which are closed if necessary, or with an armored film. On the roof of a one-story building, which is part of the perimeter, a spiral security barrier of reinforced barbed tape of Egoza type (diameter 500-600 mm, with a distance between coils no more than 200 mm) shall be installed.

      183. In places of storage, pumping of acids, where exposure to vapors of an aggressive acidic environment is possible, throughout the entire site, as well as at a distance of 15 m to it, fence posts, mesh panels and a spiral safety barrier of Egoza type shall be used with a special polymer coating. At the junction of automobile overpasses, entrances for pumping acids into the territory, as well as 1.5 m to the sides of it, the external perimeter fence must be 3 m high.

      184. To prevent ramming of vehicles, and to delay the intruder for the time necessary to organize and carry out response measures by security and response forces, entrances to the most vulnerable places of the perimeter, in terms of threat, may be equipped with additional physical barriers and technical means of physical protection outside the restricted area.

      185. The fence shall be equipped with a security boundary, which is a complex of physical protection technical means.

      186. On the inner side of the perimeter fence, with the exception of the place for pumping sulfuric acid, an exclusion zone shall be provided for the placement of a complex of technical means of physical protection, which shall be carefully planned and cleared. The isolation strip shall be 2.5 m wide. No buildings and objects impeding the operation of technical means shall be allowed on it.

      187. Fencing of open areas of internal zones must be at least 2 m high made of a metal mesh "chain-link" with 1.4 mm wire cross section with a cell of not more than 25x25 mm in a galvanized version or with a polymer coating. The fencing line must be as straight as possible, without unnecessary bends and turns.

      188. On the upper edge of the inner area fencing on Y-shaped brackets, an additional spiral security barrier of reinforced barbed tape (“visor”) of Egoza type (diameter 500-600 mm, with a distance between coils no more than 200 mm) shall be additionally installed. It is allowed to install a visor made of barbed wire of the “thread” type in 3-5 rows with the bracket tilted to the outside.

      189. It shall not be allowed to have non-lockable doors, gates, wickets, as well as manholes, breaks and other damages in the inner zone fencing.

      190. The fencing of the interior area shall have the minimum possible number of intersections with communications. The existing intersection of the fence of the interior area with communication overpasses must be at an angle close to a straight line, above the fence at a height of at least 5 m from the ground level. The intersections of communications below 5 m along the entire circumference at a distance of 1 m shall be protected by screens of chain-link mesh, or a security barrier made of reinforced barbed tape “Egoza”.

      191. The fencing of the interior area shall be equipped with a security boundary, which is a set of technical means of physical protection.

      192. On the inner side of the perimeter fence of the interior area, an exclusion zone shall be provided for the placement of the complex of technical means of physical protection, which shall be carefully planned and cleared. The isolation strip shall be at least 1 m wide. No buildings, trees, shrubs and objects impeding the use of technical means shall be allowed in it.

      193. Entrance for vehicles to the open area of ​​the interior zone shall be equipped with standard sliding (rolling) or swing gates. Gates shall be equipped with limiters or stoppers to prevent arbitrary opening (movement). The gates must be at least 2 m high, with filling of canvases by analogy with the fence. A clearance of no more than 150 mm is allowed between the road surface and the gate. A barbed wire barrier or a spiral security barrier of flat reinforced barbed tape of Egoza type (diameter 500-600 mm and distance between coils 200 mm) shall be installed on top of the gate.

      194. To organize the passage of people and vehicles, entry (removal), import (export) of materials and documents, checkpoints shall be established on the perimeter:

      1) for the passage of people;

      2) for the passage of road or rail transport.

      The throughput of the checkpoint is calculated based on the largest number of work shifts.

      195. The main transport checkpoint shall be located near the central checkpoint for the passage of people.

      196. External enclosing structures (walls and floors) of buildings (structures) of the checkpoint must meet the requirements of equal strength, resistance to external influences, including unlawful actions, have a good overview and protect the security and response forces from attack.

      197. Depending on the access regime, special premises shall be provided at the checkpoint for storing and recording passes, contactless electronic identifiers and duplicate keys for mechanical locks. Access to the special premises shall be restricted and under security personnel’s control.

      198. To store passes, contactless electronic identifiers and duplicate keys to mechanical locks, it is allowed to use a safe cabinet in the checkpoint room.

      199. Checkpoints for the passage of people must have a storage room for personal belongings of workers and servicemen, a service room for security and response forces, technical security systems (concentrators, consoles, video control devices for security video surveillance), control devices for opening the passage (pass) and security lighting and bathroom.

      200. To prevent unauthorized passage of people to the checkpoint, half-height blocking devices such as tripod turnstiles, gates, with the possibility of manual and automated control, shall be installed.

      201. The checkpoint shall be equipped with stationary and manual detectors for inspection, capable of recognizing various types of metals, radioactive substances. Checkpoints for vehicles shall be additionally equipped with hand torches and inspection mirrors with illumination.

      202. The checkpoint premises shall be equipped with means of telephone and radio communication, fire extinguishing and an alarm and call signaling system connected to the central control point.

      203. Checkpoints for motor vehicles shall be equipped with external standard sliding (rolling) or swing gates with electric drive and remote control, devices for their emergency stop and manual opening. Gates shall be equipped with limiters or stoppers to prevent arbitrary opening (closing), as well as devices for a padlock and a sealing device.

      204. Gates must be made of metal with a height of at least 2.5 m. A clearance of no more than 150 mm is allowed between the road surface and the gate. A barbed wire barrier or a flat spiral security barrier of reinforced barbed tape of the Egoza type shall be installed on top of the gate (diameter and distance between coils are similar to the main fencing).

      205. Emergency car gates in the outer perimeter fence must be of swinging type, not lower than the main fence in height. Gates shall be equipped with locking devices to prevent arbitrary opening (closing), as well as devices for a padlock and a sealing device.

      206. On the upper edge of the emergency gate leaf, a flat spiral security barrier of reinforced barbed tape (“visor”) of the “Egoza” type shall be additionally installed on the brackets (diameter and distance between coils are similar to the main fencing).

      207. Checkpoints for motor vehicles shall be equipped with special inspection platforms, overpasses (pits) for the inspection of vehicles, from the inside - with a barrier with an electric drive and remote control.

      208. The site for the inspection of cars shall be provided with a flyover for inspecting cars from above and from the side, installed no closer than 2.5 m to the perimeter of the outer fence.

      209. For traffic safety, road signs shall be put up at entrances and exits to the checkpoints.

      210. On the roadway of the site, markings shall be applied indicating the place where vehicles stop for inspection, limited by two lines and “Stop” inscriptions in the state and Russian languages, made in white paint. It is allowed to install “Stop” signs.

      211. Before entering the inspection site, from the outside of the main and auxiliary gates of the checkpoint, no closer than 3 m from them, a transverse marking with the inscription “Stop” is also applied, or a “Stop sign” is installed. At least 100 m from the gate on the right side or above the road, an indicator sign is installed - “Single-line traffic”, and 50 m - speed limit under 5 km / h sign.

      212. The checkpoint for railway transport shall be equipped with external standard sliding (retractable) or swing gates with electric drive and remote control, devices for their emergency stop and manual opening. Based on the intensity of the checkpoint use, it is allowed to install swing gates with manual opening. Gates must be provided with limiters or stoppers to prevent arbitrary opening (closing), as well as devices for a padlock and a sealing device.

      213. Gates shall be made of metal with a height of at least 2.5 m. A gap is allowed between the railway bed and the gate, excluding unauthorized entry of people (animals). A barbed wire barrier or a flat spiral security barrier of reinforced barbed tape of the Egoza type shall be installed on top of the gate leaf (diameter and distance between coils are similar to the main fence).

      214. To prevent unauthorized passage of railway transport, checkpoints shall be equipped with devices for forced stopping of vehicles (embedded bars, arrow-throwers, deadlock catchers).

      215. Checkpoints for railway transport shall be equipped with special inspection platforms, a tower for inspecting rolling stock from the sides and from above. Dimensions of the platform for the inspection of railway cars (locomotive) are selected: in length, based on simultaneous inspection of 3-4 cars and in width, not less than 1.5 m on each side of the car (locomotive). To inspect the upper hatches and roofs of railway vehicles, along with inspection platforms, observation towers, overhead bridges, observation platforms, stepladders, and hanging footboards can be used.

      216. To ensure the controller’s work safety when checking the railway transport standing on the inspection platform, twin brake shoes are used.

Paragraph 12. Requirements for the complex of technical means of physical protection

      217. The complex of technical means of physical protection shall meet the following tasks:

      1) ensuring operational, sustainable and continuous management of the physical protection system;

      2) ensuring the established regime of personnel access to nuclear materials, to a nuclear installation, to a storage facility;

      3) issuing signals to the control points of the physical protection system about unauthorized entry into protected areas, buildings, structures, premises or into the cargo compartments of vehicles transporting nuclear materials;

      4) determination on the perimeters (borders) of protected zones of the time and place of unauthorized intrusions, and on the perimeter (border) of the protected area - the violators’ movement direction;

      5) delaying (slowdown) of penetration (progress) of violators;

      6) creation of favorable conditions for the protection and response forces to perform official tasks and enabling actions to detain violators;

      7) overview of protected areas, guarded buildings, structures, premises in order to assess the situation;

      8) registration (recording) of signals from technical means of physical protection, orders and commands given by the management bodies of the physical protection system, and reports of operators of control points of the physical protection system.

      218. The complex of technical means of physical protection shall carry out:

      1) collection, processing, analysis and control of all the incoming information;

      2) providing the possibility of evaluating an alarming situation in real time;

      3) formation and transmission of messages (set signals) to security forces, response and control bodies of the physical protection system;

      4) ensuring information interaction between the central and local control points;

      5) development of control actions on controlled physical barriers and means of ensuring the physical protection system operation;

      6) monitoring of the state and operability of technical means of physical protection;

      7) control of the actions and location of personnel during their work with nuclear materials, at nuclear installations and at storage facilities;

      8) storage and issuance of information on the physical protection system functioning, attempts to overcome it and unauthorized actions in relation to the nuclear facility and to the technical means of physical protection themselves;

      9) the need for and order of the information interaction of the complex of technical means of physical protection with the systems of nuclear, radiation, environmental, technical, fire safety of a nuclear facility is established in the terms of reference for the creation (improvement) of the physical protection system;

      10) in the event of a power outage, the operability of the physical protection technical means is maintained by backup power supplies and automatic switching of the main power supply to the backup one. At the same time, information about transition to backup power is displayed and recorded at the corresponding local and central control point.

      219. Technical means of physical protection consist of the following main functional systems:

      1) security alarm system;

      2) access control and management system;

      3) video surveillance and situation assessment system;

      4) operational communication and alert system, including means of wire communication and radio communication;

      5) telecommunications system;

      6) information security system;

      7) a system for detecting the carrying (transportation) of nuclear materials, metals, explosives (detectors) into the territory of nuclear installations;

      8) providing systems with power supply, lighting.

      220. Failure or inactivation of any element of the complex of technical means of physical protection shall not interfere with the operation of the physical protection system. For this, compensatory measures shall be provided.

      221. Management of technical means of physical protection shall be performed by operators of the central or local control points.

      222. Operators of central and local control points shall be informed about the features of the technological process to the extent necessary to fulfill their duties.

      223. In order to organize management in the physical protection system, the following shall be applied:

      1) a two-way communication system between central and local control points, as well as between control points and security units;

      2) radio communication means for the security and response forces and the physical protection unit.

      224. The central control post and the local control post shall be located directly in the interior zone.

      225. The security alarm system shall be designed to detect attempts and facts of unauthorized actions and inform the security and response forces about these events. Other functional systems included in the security alarm system shall be designed to perform appropriate adequate actions, and also automatically supply the necessary control commands to actuators and controlled physical barriers.

      226. The security alarm system shall provide:

      1) detection of unauthorized access;

      2) signal about the operation of detection means to the central or local control points and recording of this event;

      3) archiving of all the events occurring in the physical protection system, fixing all the necessary information for their subsequent unique identification (device type and number, type and cause of the event, date and time of its occurrence);

      4) exclusion of the possibility of uncontrolled withdrawal from protection and putting under protection;

      5) receipt (withdrawal) of detection tools (groups of detection tools) under control (from control).

      227. The security alarm system shall include:

      1) means of detection;

      2) alarm call signaling system;

      3) information collection and processing system.

      228. According to the nature (working conditions) and purpose, all detection tools are divided into two groups:

      1) protection of the guarded area perimeter;

      2) protection inside the buildings (premises).

      229. When choosing the type of detection means to protect the guarded area perimeter, the following factors shall be taken into account:

      1) type and size of the perimeter fencing;

      2) presence of squad trail;

      3) the number of required alarm system loops;

      4) natural and weather conditions in the given climatic zone;

      5) power lines (voltage, distancing in height, horizontally, angle of intersection with the perimeter, switching frequency);

      6) proximity of roads and railways;

      7) terrain;

      8) soil type and freezing depth;

      9) additive interference (influence of radio channels, radio transmitters, electromagnetic radiation);

      10) the effect of discharges and other atmospheric phenomena.

      230. Perimeter detection means shall provide:

      1) continuity of action;

      2) tracking of the violation location and, if necessary, the violator’s movement direction.

      231. The linear part of the perimeter detection tools shall be divided into sections with a separate number assigned to each.

      232. An alarm call signaling is intended for an emergency call to the security and response forces, informing local and central control points about the unauthorized actions, issuing a signal of coercion by the offender, for monitoring of the vital activity of the security forces and responding directly at the guard posts and when patrolling a predetermined route by them.

      233. Alarm-call signaling shall:

      1) inform the security and response forces about the operation of the devices;

      2) determine the place of the call;

      3) provide the installation secrecy and convenience of using the calling device;

      4) make the removal from control impossible;

      5) distinguish the difference between the trigger signals from the trigger signals of the alarm system devices;

      6) monitor the vital activity of local and central control points’ operators, security and response forces directly at security posts, when they patrol a predetermined route, as well as controllers who carry out access control to a nuclear facility.

      234. Information coming to control points from alarm and call signaling devices shall be presented to the operator in priority order, before other signals.

      235. When choosing alarm and call signaling devices and their installation locations, the following shall be taken into account:

      1) accessibility for security and response forces and dispersal at security posts;

      2) impact on security and response forces resulting from threats.

      236. Alarm and call signaling devices shall be installed at security posts, checkpoints, along the protected zone perimeter every 100-150 m, at the entrances to buildings, structures and premises of critical zones.

      237. The system for collecting and processing information shall be a stationary set.

      238. To fulfill the requirements of physical protection and ensure efficiency of the security and response forces’ actions, the information collection and processing system shall provide an indication of the following situations:

      1) operation of each detection means;

      2) malfunction of detection means;

      3) communication line failure;

      4) power failure;

      5) changing of the communication line parameters and attempts to block the detection means;

      6) attempts to open electronic equipment.

      239. Information is displayed on the information board (displays) and has an alphanumeric form.

      240. The information collection and processing system shall ensure:

      1) constant automatic monitoring of the serviceability of communication lines and operability in any state of the detection means (on, off);

      2) remote switching (shutdown) of detection means;

      3) authorized shutdown of detection means directly at the nuclear facility;

      4) authorized access to protected premises;

      5) organization of control over the work of (line) security personnel;

      6) remote control of lighting;

      7) priority of alarming situations;

      8) archiving of events;

      9) capacity reserve of at least 20% of the maximum capacity of the information collection and processing system or the possibility of continuous capacity extension;

      10) management of peripheral devices;

      11) remote control of the power supply of detection tools.

      241. The access control and management system is intended to control and ensure access of personnel, business travelers and visitors to categorized premises, buildings, structures and protected areas, as well as entry (exit) of vehicles to the territory (from the territory) of a nuclear facility in accordance with the established access mode.

      242. The access control and management system shall ensure:

      1) exclusion (or creation of the maximum possible obstacle) of unauthorized entry into the territory, into protected premises, buildings, structures and zones. In case of detected attempts of unauthorized entry, and also detected facts of force impact on structural elements of access devices and terminals, the relevant information shall be communicated to the operator of local and central control points;

      2) storing of information about all the facts of passage and violations of the requirements for the passage of personnel, business travelers and visitors;

      3) production of passes, archiving of produced and issued passes.

      243. The design of access control devices of the control and management system (human and transport checkpoints) shall provide the possibility of their emergency manual opening.

      244. The passes used in the access control and management system shall not contain information, the knowledge and use of which may lead to unauthorized access (personal identification numbers, characteristics and values ​​of biometric indicators and features, other reference data).

      245. The video surveillance and situation assessment system is intended to provide visual control of the situation and (or) automatic image analysis (automatic recognition of faces, state numbers) at the facility equipped with it, in order to assess the current situation, monitor the actions and progress of offenders, coordinate the actions of security and response forces, and also archive video information.

      246. The video surveillance and situation assessment system shall ensure:

      1) provision of the operator with the necessary and sufficient information about the situation at the nuclear facility and in its protected areas, buildings, structures and premises;

      2) provision of information to assess the situation in case of detected fact of an unauthorized action and video confirmation of the fact of its commission;

      3) display, recording and archiving of information to the extent necessary for the subsequent analysis of arising emergency situations;

      4) operability under all conditions of its operation, defined in regulatory documents;

      5) monitoring for the presence of malfunctions (loss of video signal, tampering with equipment, attempts to access communication lines), informing the control points’ operators about this and archiving this information.

      247. The information provided by the video surveillance and situation assessment system to the control posts’ operators must enable distinguishing intruders and animals in the field of view.

      248. The video surveillance and situation assessment system must monitor all detection areas of technical means of physical protection.

      249. Ways of providing video information:

      1) permanent operational video review from the scene of the event in real time;

      2) video review from the scene on a previously installed program or by a one-time command;

      3) planned scenario video review - transfer of archival materials;

      4) collection of transmitted video information is carried out via cable communication lines or other channels in accordance with the requirements for the classified information transmission.

      250. Functions of video surveillance system and situation assessment:

      1) observation;

      2) collection and transmission of video information;

      3) display of video information;

      4) processing and recording of video information;

      5) archiving of video information.

      251. When organizing video control over the protected area perimeter, video cameras in each section shall be installed in such a way that they are in direct line of sight of at least one of the video cameras of neighboring sections. The height, the spectrum of the received radiation and the installation location of the video cameras shall be selected during the design.

      252. Video cameras shall be installed in a manner making an unauthorized access to them difficult.

      253. The transition time of a video surveillance system and assessment of the situation from standby to working mode shall not exceed 2 s.

      254. The operational communication and warning system is intended to organize the exchange of voice information between security forces in order to ensure coordinated actions to protect a nuclear facility in regular and emergency situations.

      255. The operational communication and warning system shall provide:

      1) reliable and uninterrupted operation throughout the entire territory of the nuclear facility and at the nearest approaches to it, in all its buildings, structures and premises in all permissible operating modes, including during internal transportation of nuclear materials in the operating organization;

      2) accounting and recording of ongoing negotiations with an indication of the time and their duration with a frequency determined by taking into account the operational situation at the nuclear facility;

      3) exclusion of unauthorized connection of other subscribers and, if possible, identification, localization and recording of such facts;

      4) organization of communication channels between the management of the operating organization, the physical protection unit of nuclear materials and nuclear installations, security and response forces, as well as territorial structural units of state bodies providing nuclear security.

      256. The operational communication system shall consist of the following communication types:

      1) direct telephone communication;

      2) loud speaker communication;

      3) radio communication.

      257. If it is impossible to establish radio communication in protected areas, structures and premises of a nuclear facility due to technological features, alternative means of two-way communication shall be provided.

      258. To ensure reliable operation in the operational communication and alert system, at least two different connection technologies between subscribers shall be used. Alternative communication methods must be available as soon as the main communication method fails.

      259. The following types of direct telephone communication shall be organized in the system of physical protection of nuclear installations:

      1) the operator of the central control point with the guard commander (shift commander), with the checkpoint, as well as with the necessary structural units and administration of the operating organization;

      2) the guard commander (shift commander) with security posts.

      260. The direct telephone communication of the central control point operator shall be autonomous, enabling circular communication with subscribers, as well as connection to the city automated telephone communications.

      261. Direct telephone communication of the guard commander (shift commander) with the posts shall also be autonomous and enable issuing of instructions (orders) to all security posts.

      262. To organize communication around the perimeter, except for subscriber sets installed at all posts, including the guard post, socket outlets shall be installed along the squad trail every 100-150 m for negotiations with mobile squads and alarm groups.

      263. Loudspeaker communication shall be used as operational communication of the operator of the central control post and the guard commander with the posts.

      264. The radio communication system is intended for operational communication of the guard commander (shift commander) with mobile units and alarm groups in the conditions of performing operational tasks by them.

      265. A warning system at a nuclear facility and its territory shall be established to promptly notify people about an alarm or an emergency (accident, fire, natural disaster, attack, terrorist act) and coordinate their actions.

      266. The operating organization shall develop a warning plan, which generally includes:

      1) call-up scheme for the staff whose responsibilities include participation in measures to prevent or eliminate the consequences of emergency situations;

      2) instructions for the actions of employees in emergency situations;

      3) evacuation plans;

      4) warning signal system.

      267. The warning system shall ensure fulfillment of the following functional requirements (characteristics):

      1) transmission of sound and (or) light signals to buildings, premises, to areas of the nuclear facility with permanent or temporary stay of people;

      2) transmission of speech information about the nature of the danger, the need and ways of evacuation, other actions aimed at ensuring the people’s safety.

      268. Evacuation of people through the warning system shall go with:

      1) switching of emergency and security lighting;

      2) transmission of specially designed texts aimed at preventing panic and other phenomena complicating the evacuation process (accumulation of people in the aisles, vestibules, stairwells and other places);

      3) switching of light indicators of directions and evacuation routes;

      4) remote opening of doors of additional emergency exits (for example, equipped with electromagnetic locks).

      269. The warning system shall differ from signals for other purposes.

      270. The number of alarms, their power shall provide the necessary audibility in all places of permanent or temporary stay of people.

      271. Loudspeakers shall be used along the perimeter of the restricted area of ​​a nuclear installation. They are installed on lighting poles, walls of buildings and structures.

      272. The correct placement and number of loudspeakers along the restricted area perimeter is determined and adjusted on the spot experimentally by intelligibility of the transmitted voice messages.

      273. Annunciators shall not have volume controls and detachable connections.

      274. Communications of warning systems in some cases are designed to be combined with the radio broadcasting network of a nuclear facility.

      275. The telecommunications system shall be intended to ensure a reliable exchange of information between the systems that are part of the physical protection system.

      276. The equipment of the telecommunications system shall be used if the standard equipment that is part of the functional systems does not meet the requirements for the transmission of information circulating in the physical protection system, and also for aligning and coordinating various systems that are part of the physical protection system.

      277. The telecommunications system shall provide:

      1) transfer of reliable information;

      2) continuity of operation;

      3) tactically acceptable message delivery time;

      4) systematization, documentation and archiving of information about the functioning;

      5) exchange of information with system elements of various types of security.

      278. The telecommunications system shall provide for backup and alternative transmission channels of information that is functionally significant for the performance of the complex (channels reservation, use of routers). Reserve channels shall be laid along routes physically spaced from the main channels.

      279. The telecommunications system shall ensure formation of a closed information transmission system, providing operability of individual protected areas. To interact with the rest of the elements of the set of technical means of physical protection, one or more well-protected and inaccessible to an offender communication channels shall be used.

      280. The need to protect information in the physical protection system is due to the presence in this system of information that reveals the physical protection system of a nuclear facility and (or) determines its operation mode.

      281. An information security system is a necessary component of an automated physical security system. At all levels of management and operating stages of the physical protection system (transmission, collection, processing, analysis, storage of data, transmission of control commands), information protection shall be ensured by using a set of tools and taking measures to prevent information leakage or to exclude the impact on it through technical channels, to prevent accidental or intentional software and hardware impacts with the aim of violating the integrity (destruction, distortion) of information during its processing, transmission and storage or disrupting the performance of technical means.

      282. An information security system is a set of organizational, technical, technological means, methods and measures that reduce vulnerability of information and prevent unauthorized (illegal) access to information, its leakage or loss.

      283. Predicted threats to information security of the physical protection system of a nuclear facility:

      1) distortion (substitution) of information transmitted in the system, imposition of false or previously transmitted messages with the specific purpose of preventing transmission of true information;

      2) influence through communication channels on the technical means of the system for collecting data from the sensors of the nuclear facility perimeter, aimed at disorganizing the functioning of the elements of the system and disrupting information exchange in the system;

      3) an attempt by an intruder to obtain the entire volume of secret information circulating in the system;

      4) an attempt to violate authentication of information sources;

      5) an attempt to select access codes.

      284. Key elements of information security:

      1) determination of information subject to protection;

      2) appointment of persons who are officially allowed access to classified information;

      3) measures to protect classified information.

      285. Information protection measures:

      1) providing control points with protected equipment;

      2) use of licensed system software in computer facilities;

      3) preventing unauthorized actions of service personnel, as well as other persons;

      4) checking of application software for the absence of undeclared capabilities;

      5) the use of a set of protecting information means during its transmission via wire, radio communication channels (shielding, noise, masking, organizational measures to restrict access, the use of cryptographic information protection tools).

      286. Technical means of inspection shall be used when the personnel and visitors or vehicles pass through the checkpoint of a nuclear facility to detect prohibited items and substances.

      287. The list of technical means of inspection shall include:

      1) metal detectors;

      2) detectors of explosives in nuclear installations;

      3) radiation detectors;

      4) inspection endoscopes and mirrors.

      288. Technical means of inspection may be stationary and portable (manual).

      289. Metal detectors shall ensure the detection of cold steel and firearms, metal-containing explosive devices (grenades), various types of metal-containing production products prohibited from carrying.

      290. Technical means of inspection shall ensure fulfillment of the following functional requirements (characteristics):

      1) stationary metal detectors with:

      high probability of detection, selectivity in relation to metal objects allowed to be carried to a nuclear facility;

      the ability to maximize functional adaptation to the environment (including metal-containing);

      high interference resistance to external electromagnetic radiation sources; homogeneous detection sensitivity throughout the controlled space;

      ability to easily reconfigure to detect various masses of metal;

      permissible level of influence on implantable pacemakers and magnetic media carriers;

      2) portable (manual) metal detectors with:

      detection and, if necessary, recognition of ferrous and non-ferrous metals and their alloys;

      ability to reconfigure to detection of various masses of metal; possibility of using when working with stationary metal detectors;

      3) inspection endoscopes and mirrors that are used to facilitate visual inspection of hard-to-reach places and identify explosive devices, firearms and cold steel, smuggling and means of covert removal of information in them. Technical endoscopes and videoscopes that are used for visual inspection of various cavities, channels and other places, access to which is possible only through relatively small openings, and providing:

      access at a distance of at least 1500 mm with at least 40 degrees angle of view for flexible and semi-rigid structures and 90 degrees for rigid structures;

      the possibility of highlighting the inspection site, adjusting the lighting conditions;

      video recording of inspection results;

      environmental safety and electromagnetic compatibility;

      4) equipment for the detection of explosive, narcotic and hazardous chemicals that is used to detect the presence of them or their traces, and providing:

      identification of substances based on the use of modern physical and chemical methods of analysis;

      sensitivity, enabling a reliable detection of the presence of regular explosives such as trotyl, hexogen;

      express detection of traces of explosives on the surface of objects (analyzers of traces of explosives).

      291. Functional characteristics (requirements) for inspection systems and methods for testing them shall be established in operational and departmental documents.

      292. According to the degree of reliability of power supply, power receivers of the physical protection system belong to category 1. The electrical receivers are powered from two independent AC sources, for example, from two sections of normal operation with mutual redundancy. Power lines shall be autonomous.

      293. As the main source of power, the power source of the nuclear facility’s own needs shall be used.

      294. Transition to backup power supply shall be automatic, without interruption in power supply.

      295. Backup (emergency) power is supplied from diesel generators and batteries, which are located in close proximity to the central control posts, and also which are under constant control of the security forces. Switching to backup power is automatic.

      296. Information about transition to backup power shall be displayed on the appropriate local or central control points with the necessary registration.

      297. Batteries shall be installed in special premises on racks or in special battery cabinets equipped with exhaust ventilation. In everyday conditions, constant recharging and monitoring of batteries shall be provided.

      298. Redundancy of direct current power shall be provided by the installation of mutually redundant sets of rectifiers.

      299. A power reserve of at least 20% shall be provided. The cables cross section is calculated depending on the maximum allowable voltage drop at the maximum current consumption. The maximum allowable voltage drop must not exceed 5% of the supply voltage.

      300. Power supply devices (rectifiers, charging and discharging boards, group power distribution boards) shall be installed in specially equipped premises with limited access.

      301. Power supply devices and cable networks shall be protected from unauthorized actions aimed at their destruction.

      302. Security lighting is an auxiliary means that facilitates protection of the nuclear facility perimeter in the dark.

      303. Security lighting of a nuclear installation shall provide:

      1) the necessary uniform illumination of the restricted areas up to the squad trail, as well as the checkpoint;

      2) camouflage of security posts;

      3) automatic switching on of lighting in certain sections of the fence perimeter when an intruder alarm is triggered;

      4) manual switching on of lighting of the perimeter sections and protected areas from the guardhouse;

      5) lighting of entrances to buildings of internal and critical areas.

      304. Floodlights, incandescent lamps shall be used as security lighting devices. To save energy consumption, LED lamps are used.

      305. Lighting devices shall be located in such a way as not to blind the security and response forces directly at the guard posts and checkpoints.

      306. Guard posts, squad trail, guard roads and guard blinders shall not be placed in the lighting strip.

      307. The distance between the torches, their power and design shall be purposed to creation of a continuous, uniform strip of light required by the illumination standards.

      308. Security lighting of the perimeter shall be divided into separate sections corresponding to sections of the perimeter security alarm system and the video surveillance and situation assessment system.

      309. The security lighting network shall be independent and complying with safety requirements. The main and distribution (group) networks of security lighting shall be by a cable laid in the ground or boxes. To control security lighting, independent control cables must be provided. Control cables must be laid along the same route with the power networks of the security alarm.

      310. Power boards shall be installed in the restricted area (in a metal cabinet), next to the squad trail and in the premises at the checkpoint.

      311. Illumination of inspection sites of automobile and railway checkpoints shall be at least 150 lux, for the passage of people - at least 200 lux.

      312. When using a video surveillance system and assessing the situation, the illumination shall comply with the requirements of the technical specifications for the types of video cameras installed.

      313. Illumination standards for security office premises shall be determined in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On architectural, urban planning and construction activities in the Republic of Kazakhstan”.

      314. The premises of the security and response forces, checkpoints, entrances to buildings, corridors of categorized premises shall be additionally equipped with emergency lighting. Transition of working lighting to emergency and back is automatic.

      315. Lighting of road and rail checkpoints shall ensure the inspection of vehicles and transported goods. Lighting devices shall be located in a way enabling uniform illumination of the inspected transport, including from below. Where necessary, it is possible to use portable lighting.

      316. Electrical wiring for power supply of physical protection system means shall be installed with a separate cable.

      317. It is not allowed to combine low-current and high-current circuits in one pipeline.

      318. Series-produced power and signal cables shall be used as supply wiring, selected with regard to the conditions of their laying.

      319. The cross section of the conductors of the power cables of the distribution network is calculated based on the maximum allowable voltage drop at maximum current consumption.

      320. Protective grounding and “zeroing” of the means of the physical protection system shall comply with the Rules for installing electrical installations, approved by order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated March 20, 2015 No. 230 (registered in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts under No. 10851).

Paragraph 13. Requirements for the operation of technical means of physical protection

      321. Operation of technical means of physical protection includes technical operation and intended use.

      322. The technical operation of technical means of physical protection is a set of organizational and technical measures enabling conservation, maintenance in good condition and constant readiness for use, restoration of their operability and resource.323. Technical operation of technical means of physical protection shall include:

      1) professional selection and admission of physical protection personnel to the operation of engineering and technical means of physical protection;

      2) planning of technical operation;

      3) functional check, maintenance and repair;

      4) material, technical and metrological support;

      5) maintenance of operational and accounting documentation;

      6) accounting, storage, transportation and conservation;

      7) collection, accounting and analysis of operational data on reliability and stability of the operation of engineering and technical means of physical protection;

      8) control and assessment of the technical condition and organization of operation;

      9) organization of work to ensure and comply with safety requirements during operation.

      324. The following personnel shall be allowed to operate technical means of physical protection at a nuclear installation:

      1) who has undergone special training and internship, has practical skills in the operation of engineering and technical means of physical protection in the scope of functional duties;

      2) who passed the test of the qualification commission in knowledge of the material part of the engineering and technical means of physical protection, regulations for the organization of operation, safety requirements, having the appropriate qualification group for safety;

      3) who were given a permit to operate engineering and technical means of physical protection, issued by the operating organization.

      325. In the selection of personnel operating and carrying out maintenance of engineering and technical means of physical protection, their medical contraindications, educational level, and professional skills in working with engineering and technical means shall be taken into account.

      326. The frequency of testing the knowledge of the regulations for the operation of physical protection systems for personnel operating physical protection systems shall be established.

      327. The plans for the operation and maintenance of engineering and technical means of physical protection shall provide for the following activities:

      1) maintenance;

      2) repair and storage;

      3) logistical support of the operation;

      4) collection, accounting and analysis of data on interference resistance and operational reliability of engineering and technical means of physical protection;

      5) safety protection;

      6) control of the technical condition and organization of the operation of engineering and technical means of physical precautions.

      328. Maintenance and repair of engineering and technical means of physical protection is a set of organizational and technical measures aimed at maintaining physical protection equipment in good condition.

      329. Maintenance of technical means of physical protection shall include:

      1) scheduled maintenance;

      2) unscheduled maintenance;

      3) maintenance during storage;

      4) control over the performance and timely gauging of measuring instruments.

      The basis of technical maintenance of technical means of physical protection is routine maintenance.

      330. The main tasks of maintenance of engineering and technical means of physical protection shall be:

      1) assessment of the technical condition;

      2) elimination of consequences of adverse climatic and other conditions;

      3) instrumental testing and bringing the equipment, line-cable and switching gear to the established electrical parameters;

      4) detection and elimination of faults, prevention of failures;

      5) preparation for spring-summer and autumn-winter operation;

      6) checking the completeness of mechanisms, equipment and availability of tools, replenishment of spare tools and devices.

      331. Maintenance of technical means of physical protection shall be carried out according to the planned preventive system that provides for the following frequency of routine maintenance:

      daily;

      weekly;

      monthly;

      quarterly;

      semi-annual;

      annual maintenance.

      332. The performance of maintenance shall be determined by the operational documentation for the engineering and technical means of physical protection.

      333. Logistical support for the operation of engineering and technical means of physical protection shall be provided.

      334. Control of the logistics of the operation of engineering and technical means of physical protection shall include:

      1) checking the availability, quality condition and completeness of engineering and technical means of physical protection in warehouses, units and workshops;

      2) compliance of data on the availability of technical means of physical protection with the main accounting;

      3) verification of the organization of accounting of technical means of physical protection;

      4) checking the presence of a verification mark on the measuring technical equipment of technical means of physical protection;

      5) development of measures to eliminate the identified shortcomings.

      335. Maintenance of operational documentation for engineering and technical means of physical protection shall be ensured in units operating technical means of physical protection. The main operational documentation shall be supplied together with the specific equipment.

      336. Accounting for engineering and technical means of physical protection, their short-term or long-term maintenance in established places in good condition, movement within the nuclear facility and conservation shall comply with the requirements of operational documentation for a specific product.

      337. Accounting for technical means of physical protection shall reflect the correct and timely documenting of their actual availability. Accounting shall be made on cards and books. Technical means of physical protection that have become unusable shall be written off.

      338. All technical means of physical protection that are in long-term storage (over a year) shall be conserved. Conservation consists in carrying out work on temporary protection of technical means of physical protection stored in adverse conditions from the harmful impact of external factors (primarily humidity and air pollution). Preservation means must be sealing, applying protective coatings or a combined method.

      339. Control and assessment of the technical condition and organization of operation of technical means of physical protection shall be carried out in accordance with the plan for checking the technical condition and operability by persons directly involved in the management of the physical protection system, and also by the authorized body in order to check:

      1) efficacy of application;

      2) performance;

      3) compliance with the operating regulations;

      4) readiness of the security and response forces to perform tasks using technical means of physical protection.

      340. The work to ensure and comply with safety requirements during the operation of technical means of physical protection shall be organized in strict accordance with the operational documentation requirements.

      341. The use of technical means of physical protection for their intended purpose shall comply with the requirements established in the operational documentation.

Paragraph 14. Requirements for the selection and placement of equipment elements of the physical protection system

      342. The perimeters of protected zones shall be equipped with technical means of physical protection detecting unauthorized actions, ensuring an emergency call of response forces and provision of information to assess the situation, and also delay the violators’ progress.

      343. Border sections of protected areas that are inaccessible for observation shall be excluded. Detection means shall be placed in a way leaving no uncontrolled areas.

      344. The perimeter of the protected zone of a nuclear installation shall include:

      1) restricted area;

      2) checkpoint for the passage of people;

      3) a checkpoint for the passage of motor vehicles;

      4) checkpoint for the passage of railway transport.

      345. The perimeter of the protected area of a natural uranium producing and (or) handling enterprise shall include:

      1) checkpoint for the passage of people;

      2) a checkpoint for the passage of motor vehicles;

      3) checkpoint for the passage of railway transport.

      346. The restricted area of a nuclear installation shall be provided with:

      1) the main fence;

      2) internal and external fencing;

      3) a squad trail;

      4) control and trace strip;

      5) security lighting;

      6) technical means of physical protection;

      7) means of communication;

      8) observation towers;

      9) guard blinders, shelter trenches.

      347. To mark the restricted zone boundaries, along the entire perimeter every 50 m, warning signs shall be installed with clearly visible inscriptions “PROHIBITED ZONE. NO TRESSPASSING!" in Kazakh and Russian.

      348. The perimeter of the protected zone of a nuclear installation shall be equipped with at least two physical barriers and detection means placed on them, based on different physical principles.

      349. The perimeter of the protected zone of a natural uranium mining and (or) handling enterprise shall be equipped with at least one physical barrier and detection means placed on it.

      350. The restricted area shall be equipped with engineering means of protection, as well as means of communication and warning.

      351. Video surveillance and situation assessment systems shall be installed in the restricted area. Installation sites and their type depend on the tasks (surveillance, detection, evaluation).

      352. The boundaries of the interior and critical areas shall be equipped with:

      1) means of detection;

      2) an automated system for access control and management, personal identification;

      3) video surveillance and situation assessment system;

      4) means of detecting the carrying (transportation) of nuclear materials, metal products and explosives;

      5) working and emergency lighting.

      353. If necessary, to ensure control of the passage through the cabins, the work station of the controller of the security and response forces and its protection from a sudden attack and firing from small arms shall be equipped.

      354. If the internal zone is allocated locally, then its perimeter shall be equipped with:

      1) a fence of metal mesh or barbed wire with a height of at least 2.5 m;

      2) an automated access control and managing system for the passage of people, passage of road and rail transport.

      355. All entrances to categorized buildings, structures, premises and exits from them shall be equipped with detection tools, an access control and management system and, if necessary, a video surveillance and situation assessment system.

      356. Emergency exits ensure unhindered exit of people in emergency situations.

      357. All emergency exits in each protected area shall be closed and equipped with:

      1) detection means;

      2) locks and locking devices with remote control and the possibility of their manual unlocking;

      3) an alarm button at nuclear installations;

      4) working lighting;

      5) emergency lighting.

      358. Emergency exits of nuclear installations shall be equipped with a direct telephone communication with the central control point operator.

      359. Exits to the roof shall be closed and equipped with detection means and an alarm button.

      360. The lower fire staircase flight shall also be equipped with detection means.

      361. Procedures shall be developed at a nuclear facility for accounting, storage and control of locks and keys used in the physical protection system.

      362. The procedure of accounting, storage and control of locks and keys shall provide for:

      1) registration of all persons who have gained access to the keys;

      2) recording the issuance and delivery of keys;

      3) checking the availability of keys and measures to prevent their unauthorized use;

      4) replacement of locks and keys as soon as possible upon discovery of the fact or upon suspicion of unauthorized use of locks and keys.

      363. Each lock and key shall be assigned an inventory number according to the logbook of locks and keys. Each key shall be stamped with its inventory number. Keys shall remain within the corresponding secured area.

      364. The central control point premises shall be provided with:

      1) equipment of the system for collecting and processing information with working and backup computers;

      2) a mnemonic scheme of protected, interior and critical areas, equipped with sound and light alarms;

      3) video control devices of the video surveillance and situation assessment system;

      4) a direct telephone switch;

      5) speakerphone switch;

      6) peripheral devices of the local point of physical protection point, monoblocks and other individual sections of the physical protection system;

      7) means of duplicated communication and emergency signaling with the guard commander (shift supervisor);

      8) equipment for automated activation of security lighting;

      9) a device for manual activation of security lighting.

Paragraph 15. Requirements for the physical protection during nuclear materials transportation

      365. Transportation of nuclear materials by all means of transport by land, air and waterways through the territory of the Republic of Kazakhstan is subject to their physical protection.

      366. Physical protection during the transportation of nuclear materials shall be carried out within the framework of ensuring nuclear security in accordance with the requirements of the Law referred to in paragraph 1 of these Rules, the Law of the Republic of Kazakhstan “On the accession of the Republic of Kazakhstan to the Convention on the Physical Protection of Nuclear Material” (hereinafter referred to as the Convention) and Law of the Republic of Kazakhstan "On Ratification of the Amendment to the Convention on the Physical Protection of Nuclear Material".

      367. When transporting nuclear materials, the levels of physical protection applicable in the international transportation of nuclear material by categories of nuclear materials shall be established in accordance with Appendix 3 to these Rules.

      368. The tasks of physical protection of nuclear materials during their transportation shall correspond to the tasks specified in paragraph 217 of these Rules.

      369. To ensure the physical protection of nuclear materials during their transportation, it is necessary to:

      1) protect nuclear material during transportation and during temporary storage in accordance with the category of nuclear material;

      2) maximally limit the total time of nuclear materials in transit;

      3) minimize the number and duration of transfers of nuclear material (transshipment from one carrier vehicle to another, transfer of nuclear material for temporary storage and receipt of nuclear material after storage, as well as temporary storage operations awaiting the arrival of the carrier vehicle);

      4) draw up a schedule, timetable and route for the vehicles movement, taking into account the conveyance conditions;

      5) conduct mandatory preliminary due diligence of all persons involved in the nuclear material transportation;

      6) ensure that the number of persons who have prior information about the transportation is minimized;

      7) use material transportation systems with passive and (or) active physical protection measures in accordance with the performed threat assessment or design threat;

      8) determine routes that exclude crossing the areas of natural disasters, riots or zones with a known threat;

      9) exclude the possibility of leaving packages and (or) conveying vehicles without the presence of personnel (supervision) for longer than is absolutely necessary;

      10) ensure that the persons driving a vehicle, escorting and guarding nuclear materials have an appropriate permit;

      11) exclude the application of signs and inscriptions on the vehicles and making entries in the transportation documents indicating the nature of the cargo and the purpose of the vehicles;

      12) dispatch nuclear materials only after receiving from the consignee of a written confirmation of readiness to accept nuclear materials, and in case of nuclear materials transportation by the consignee - also a license for nuclear materials transportation;

      13) use means of coding and special communication channels for transmission of messages on nuclear materials transportation;

      14) provide notification of the consignee about the dispatch of the cargo and the consignor about the receipt of the cargo;

      15) organize interaction, no later than 30 calendar days, of the consignor or consignee with the relevant national security and internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan in order to jointly determine additional measures to ensure protection and safety of transported nuclear materials, repel a possible attack on the vehicle en route or in the event of emergency along the route;

      16) ensure that vehicles are inspected before loading and dispatching nuclear materials for the absence of devices capable of disabling the vehicle, damaging the transported nuclear materials and (or) facilitating unauthorized actions in relation to nuclear materials.

      370. The consignor, before dispatching each cargo of nuclear materials, and the carrier, together with the security and response forces, during any transfer of this cargo associated with the use of various modes of transport, shall check the integrity of the locks and seals on the packaging, vehicle, compartment or cargo container.

      371. The consignor, together with the consignee, shall ensure continuous monitoring of the vehicle location and the state of its physical security, as well as alerting the response forces in the event of an attack and maintaining at least two methods of two-way communication based on different physical principles, with cargo escort and response forces.

      Personnel responsible for this monitoring shall be suitably qualified and have access to confidential information.

      372. Transportation of nuclear materials shall be performed by a carrier holding a license issued by an authorized body in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Permits and Notifications".

      373. For physical protection during the nuclear materials transportation, the carrier shall ensure:

      1) provision of technically sound and specially equipped vehicles;

      2) equipment of vehicles with engineering and technical means of physical protection;

      3) driving of vehicles by highly qualified drivers, crews or teams who have undergone special training and have a relevant work permit.

      374. The responsibility of the carrier for ensuring physical protection during the nuclear materials transportation shall arise from the moment of nuclear materials loading onto (into) vehicles until unloading of nuclear materials from vehicles in accordance with the concluded contract for the transportation of goods in accordance with the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      375. Drivers of vehicles, members of crews or teams involved in providing physical protection during transportation, as well as security personnel and accompanying persons, before each trip, shall be duly briefed and undergo a medical examination for the respective modes of transport.

      376. Protection during the transportation of categories I and II nuclear materials shall be carried out by the protection and reaction forces.

      377. Cargo compartments of vehicles transporting nuclear materials and that are under guard shall not be opened if the seals are intact and the imprints on the seals correspond to the samples of seals for the cargo transportation period.

      378. When transporting nuclear materials of categories I and II by road, continuous protection of the cargo shall be provided along its entire route and escort by representatives of the territorial units of the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan.

      379. Physical protection during the transportation of category I or II nuclear materials by rail shall be carried out in special wagons.

      During the transportation of category I or II nuclear materials, the escorting and security and response forces shall be accommodated in service premises isolated from the cargo or in separate wagons specially equipped for these purposes.

      380. Physical protection during the transportation of category I or II nuclear materials by air shall be carried out on board an aircraft intended only for cargo transportation, in a secure locked and sealed compartment or container.

      Cargo transportation by air shall be carried out by aircraft, intended solely for carrying cargo in which nuclear material will be the only cargo.

      381. Physical protection during the transportation of category I or II nuclear materials by sea and inland waterway transport shall be carried out on a specialized transport vessel.

      Nuclear materials shall be placed in a secure locked and sealed compartment or container.

      382. Transportation of nuclear materials in international traffic shall be carried out by the sender state and the recipient state, as well as other states through whose territory the transportation will be carried out, subject to the requirements of the Convention.

      To ensure physical protection during the nuclear materials transportation in international traffic, the organizational and technical measures shall be provided, as required by the legislation of the transportation participating states.

      Transportation of nuclear materials in international traffic shall be carried out only in the presence of obligations of the authorized state bodies of all states involved in the transportation that, during transportation through the territory of their states, the nuclear materials will be provided with physical protection measures at a level not lower than the level established by the Convention.

      383. The parties responsible for physical protection, when transporting nuclear materials in international traffic through the territory of the Republic of Kazakhstan, shall notify, in accordance with the emergency response plan, the authorized body, as well as other state bodies, in accordance with subparagraph 2) of paragraph 35 of these Rules, about unauthorized acts or attempts to perform such acts during transportation for appropriate action.

      384. Customs operations and customs control of nuclear materials moved across the state border of the Republic of Kazakhstan shall be performed in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On Ratification of the Treaty on the Customs Code of the Eurasian Economic Union”.

  Appendix 1
to the Rules for the
physical protection of nuclear
materials and nuclear installations

Categories of nuclear material

Material

Form

Categorization

I

II

III

Plutonium

Non-irradiated

2 kg or more

less than 2 kg, but more than 500 g

500 g or less, but more than 15 g

Uranium -235

Non-irradiated




- uranium with uranium-235 enrichment of 20% or more

5 kg or more

less than 5 kg, but more than 1kg

1 kg or less, but more than 15 g

- uranium with uranium-235 enrichment of 10%, but less than 20%


10 kg or more

less than 10 kg, but more than 1 kg

- uranium enriched in uranium-235 higher than natural, but less than 10%



10 kg or more

Uranium - 233

Non-irradiated

2 kg or more

Less than 2 kg, but more than 500 g

500 g or less, but more than 15 g

Irradiated fuel
(Categorization of irradiated fuel given in the table takes into account the requirements of international carriage (transportation)).



Depleted or natural uranium, thorium or low enriched fuel (containing less than 10% fissile isotopes) d,e


      Note:

      a) all plutonium with the exception of plutonium, the isotopic concentration of which exceeds 80% for plutonium-238;

      b) material not irradiated in the reactor, or material irradiated in the reactor, but with a radiation level equal to or less than 1 Gy/h (100 rad/h) at a distance of 1 m without protection (biological);

      c) although this protection level is recommended, based on assessment of specific circumstances, a different category of physical protection may be applied;

      d) other fuel which, by its original content of fissile isotopes, is classified as category I or II before irradiation, may be downgraded by one category if the radiation level of the fuel exceeds 1 Gy/hour (100 Rad/hour) at a distance of one meter without protection (biological).

  Appendix 2
to the Rules for the
physical protection of nuclear
materials and nuclear installations

List of documentation developed by nuclear facilities

№ п/п

Title of the document

1

Nuclear security plan

2

Emergency response plan

3

Regulations on nuclear security culture

4

Regulation on provision of physical protection measures for nuclear materials and nuclear installations

5

Regulation on permit system for access and admission to nuclear materials, nuclear installations and storage facilities for nuclear materials, to information on the physical protection system functioning

6

Act of the interagency commission for the organization of protection

7

Quality assurance program for the physical protection of nuclear materials and nuclear installations

8

Agreement on mutual obligations of the parties

9

Access control regulations

10

Intra-facility mode regulations

11

Regulations on the unit of physical protection of nuclear materials and nuclear installations (security service)

12

Regulations on departmental security unit (if any)

13

Plan for the site security and defense

14

Regulations on the organization of operation of the complex of engineering and technical means of physical protection systems

15

Regulations on organizing the design of a complex of engineering and technical means of physical protection systems

16

Plan for checking the technical condition and operability of engineering and technical means of the physical protection system

17

Personnel due diligence assurance program

  Appendix 3
to the Rules for the
physical protection of nuclear
materials and nuclear installations

Levels of physical protection applicable in the international transportation of nuclear material by category of nuclear materials

      1. Levels of physical protection of nuclear material during storage associated with the international transport of nuclear material shall include:

      1) for Category III materials - storage within an area to which access is controlled;

      2) for Category II materials - storage within an area under permanent guard or electronic surveillance surrounded by a physical barrier with a limited number of entry points under appropriate control, or within any area with a similar physical protection level;

      3) for category I materials, storage within a protected area, in accordance with subparagraph 2) of this paragraph for category II materials, access to which, in addition, is allowed only to persons with assured due diligence, and which is under the supervision of guards maintaining a constant close communication with the respective response forces. The purpose of the specific measures taken in such cases is to detect and prevent any attack, unauthorized access or unauthorized removal of the material.

      2. Physical protection levels for nuclear material during international transport shall include:

      1) for category II and III materials, transportation is subject to special precautions, which include a prior agreement between the sender, recipient and carrier and a preliminary agreement between individuals or legal entities under the jurisdiction and guided by the regulatory legal acts of the exporting and importing states, which determines the time, place and procedures for the transfer of responsibility for transport;

      2) for materials of category I - transportation is carried out with observance of special precautions, in accordance with subparagraph 1) of this paragraph for the transportation of categories II and III materials, and, in addition, under constant supervision of guards and in conditions that ensure close communication with the relevant response forces;

      3) for natural uranium in a form other than the form of ore or ore residues, protection for the transport of quantities in excess of 500 kilograms shall include advance notification about transportation, indicating the type of transport, the expected time of arrival and confirmation of receipt of the cargo.