Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 29 қарашадағы № 230 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2017 жылғы 26 желтоқсанда № 16120 болып тіркелді.

      "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      1. Осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау қағидалары бекітілсін.

      2. Осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес тізбе бойынша Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің күші жойылды деп танылсын.

      3. Қолма-қол ақшамен жұмыс жүргізу басқармасы (Әбішева Т.Т.) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) Заң департаментімен (Сәрсенова Н.В.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы қаулы мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдеріндегі қағаз және электрондық түрдегі көшірмесін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде ресми жариялау және оған енгізу үшін жіберуді;

      3) осы қаулы ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

      4) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы тармақтың 2), 3) тармақшаларында және осы қаулының 4-тармағында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      4. Қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау және сыртқы коммуникациялар басқармасы (Терентьев А.Л.) осы қаулы мемлекеттік болып тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

      5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Д.Т. Ғалиеваға жүктелсін.

      6. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Ұлттық Банк
Төрағасы
Д. Ақышев

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
2017 жылғы 29 қарашадағы
№ 230 қаулысына
1-қосымша

Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      2. Қағидаларда банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды қайта санау, сұрыптау, орау, сақтау қызметін жүзеге асырған жағдайда, бағалы металдардан жасалған монеталардан басқа, Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау жөніндегі операцияларды және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің филиалдары (бұдан әрі – Ұлттық Банк филиалдары), екінші деңгейдегі банктер, Қазақстан Республикасының бейрезидент-банктерінің филиалдары, Ұлттық пошта операторы және банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды инкассациялау жөніндегі операцияларды жүзеге асыратын ұйымдар (бұдан әрі – уәкілетті банктер) түпнұсқалығы мен төлемділігін айқындағаннан кейін олармен жекелеген операцияларды жүргізу тәртібі белгіленеді.

      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-тарау. Заңды төлем құралының күші бар Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау

      3. Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының (бұдан әрі – банкноттар мен монеталар) төлемділігі олардың Қазақстан Республикасында заңды төлем құралы ретінде пайдаланылу қабілеті болып табылады.

      4. Төлем банкноттарына заңды төлем құралы ретінде күшін жоймаған, айналыстан алынбаған және айналыстан алынатын, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі (бұдан әрі – Ұлттық Банк) белгілеген банкнот көлемдерінің 70%-нан (жетпіс пайыздан) кем емес, олардың номиналын білдіретін белгілерін (жазбаша немесе сандық) сақтаған және елеусіз зақымдары бар (егер олар банкноттардың түпнұсқалығын анықтауға кедергі келтірмесе), оның ішінде тозған түпнұсқа банкноттар жатады.

      5. Төлем монеталарына заңды төлем құралы болып табылатын, айналыстан алынбаған және айналыстан алынатын, бүліну сипатына қарамастан аверсінде (бет жағында), реверсінде (сырт жағында) немесе гуртында (қырында), сондай-ақ биколорлыққа жататын монеталардың (түрлі металдардан дайындалған екі және одан көп құрамдас бөліктерден тұратын монета) екі бөлігінде жазбаша және (немесе) цифрлық белгілерін сақтап қалған түпнұсқалық монеталар, оның ішінде ақаулы (зақымданған) монеталар жатады.

      6. Ұлттық Банк айналысқа шығарған және қолдан жасалмаған банкноттар мен монеталар тұпнұсқа банкноттар және монеталар болып табылады.

      7. Төлем банкноттары мынадай болып бөлінеді:

      1) айналысқа жарамды;

      2) тозығы жеткен,

      3) айналыстан алынатын.

      8. Төлем монеталары мынадай болып бөлінеді:

      1) айналысқа жарамды;

      2) ақаулы (зақымданған);

      3) айналыстан алынатын.

      9. Қағидалардың 10-тармағында көрсетілген ақаулары жоқ банкноттар және Қағидалардың 11-тармағында көрсетілген ақаулары жоқ монеталар айналысқа жарамды банкноттар мен монеталар болып табылады.

      Айналысқа жарамды банкноттар мен монеталар эмиссиялық ораудағы банкноттар мен монеталар және айналыстағы банкноттар мен монеталар деп бөлінеді.

      Жыртылған жерлері бар, банкнот өлшемінің бір бөлігін жоғалтпаған, есептеу-сұрыптау машинкаларында сұрыпталған банкноттар жарамды банкноттарға жатады.

      10. Мынадай ақаулары бар:

      1) бояғыш заттар төгілген;

      2) бөгде жазбалары бар, оның ішінде:

      ультракүлгін жарықты түсірген кезде көрінетін, арнайы химиялық ұнтақпен өңделген;

      машинамен оқылатын белгілерді көрсетпейтін;

      3) жыртылған, желімденген немесе желімденбеген бөліктері сөзсіз бір банкноттікі болып табылатын және бірге Ұлттық Банк белгілеген банкнот өлшемінің кемінде 70%-ын (жетпіс пайызын) құрайтын банкноттар;

      4) бұрышынан немесе шетінен өлшемінің 1%-нан (бір пайызынан) астамын жоғалтқан, бірақ Ұлттық Банк белгілеген банкнот өлшемінің кемінде 70%-ын (жетпіс пайызын) сақтап қалған;

      5) түссіз жабысқақ лентамен желімденген жыртығы бар;

      6) банкноттағы тесіктердің болуы оны айналыстан шығару үшін тесілгенін білдіретін жағдайларды қоспағанда, диаметрі 3 (үш) және одан астам миллиметр болатын ойықтары, тесіктері және жыртықтары бар;

      7) банкнот бейнесі жойылуына әкеп соқтырған сырылу белгілері бар;

      8) от шалған және күйген, бірақ Ұлттық Банк белгілеген банкнот өлшемінің кемінде 70%-ын (жетпіс пайызын) сақтап қалған;

      9) банкнот бейнесі мен ашықтығы төмендеуіне әкеп соқтырған, бет және (немесе) сырт жақтары кірлеген банкноттар тозған банкноттар болып табылады. Кірлеу дегеніміз шаңның, кірдің, майдың және басқа да ластағыш заттардың болуы салдарынан беті қарайған банкноттардың жай-күйі;

      10) үлбіреген және қағаздың қаттылығы жойылған;

      11) банкноттарды сақтау және қауіпсіз тасымалдауға арналған құрылғыларда пайдаланылатын арнайы бояумен боялған банкноттар тозған банкноттар болып табылады.

      Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      11. Ақаулы (зақымданған) монеталарға мынадай зақымдары бар:

      1) жаншылған, тесілген, майысқан, кетік, сынған, сырылған (механикалық өңдеуге (бедерлеуге) ұшыраған монеталарды қоспағанда);

      2) қышқылға күйдіріліп, қандай да бір металдар қосылған;

      3) жоғары температураның әсерінен зақымдалған;

      4) бастапқы түсін өзгерткен, бірақ аверсінде (бет жағында), реверсінде (сырт жағында) немесе гуртында (қырында) жазбаша және (немесе) цифрлық белгілерін сақтаған монеталар жатады.

      12. Уәкілетті банктерге келіп түскен төлемге арналған тозған банкноттар, ақуалы (зақымданған) монеталар сұрыпталады, айналысқа жіберілмейді, Ұлттық Банктің филиалдарына беріледі және айналысқа жарамды банкноттар мен монеталарға айырбасталады.

      13. Заңды төлем құралы болып табылатын және жаңа үлгідегі банкноттармен және монеталармен қатар айналыста болатын ескі үлгідегі банкноттар мен монеталар айналыстан алынатын банкноттар мен монеталар болып табылады.

      14. Қазақстан Республикасының аумағындағы төлем банкноттары мен монеталары (тозған банкноттар мен ақаулы (зақымданған) монеталарды қоспағанда) барлық төлем түрлері мен ақша аударымдары үшін қабылданады.

      15. Уәкілетті банктер тозған төлем банкноттары мен ақаулы (зақымданған) монеталарды барлық төлем түрлері мен ақша аударымдары үшін шектеусіз қабылдайды.

3-тарау. Қазақстан Республикасындағы заңды төлем құралы болып табылмайтын банкноттар мен монеталар

      16. Заңды төлем құралы болып табылмайтын банкноттар мен монеталарға:

      1) заңды төлем құралы күшін жойған банкноттар мен монеталар;

      2) қолдан жасалған банкноттар мен монеталар;

      3) төлеуге жарамсыз банкноттар мен монеталар;

      4) ақаулы банкноттар мен монеталар жатады.

      17. Айналыстан алынған, сондай-ақ жарамсыз ету үшін тесілген банкноттар мен бедерленген монеталар заңды төлем құралы күшін жойған банкноттар мен монеталар болып табылады.

      18. Ұлттық Банктің айналыстан алу туралы шешімінің негізінде заңды төлем құралы болуын тоқтатқан ескі үлгідегі банкноттар мен монеталар айналыстан алынған банкноттар мен монеталар болып табылады.

      19. Арнайы механикалық өңдеуге ұшыраған (тесілген) банкноттар жарамсыз ету үшін тесілген банкноттар болып табылады.

      Ұлттық Банк жарамсыз ету үшін тесу белгілерінің сипаттамасын уәкілетті банктерге жібереді.

      20. Арнайы механикалық өңдеуге (бедерлеуге) ұшыраған монеталар бедерленген монеталар болып табылады.

      Ұлттық Банк бедерлеу белгілерінің сипаттамасын уәкілетті банктерге жеткізеді.

      21. Қайта жасалған банкноттар, сондай-ақ қолдан жасалған белгілері бар банкноттар мен монеталар қолдан жасалған банкноттар мен монеталар болып табылады. Банкноттар мен монеталардың қолдан жасалғанының анық белгісіне Қағидалардың 22 және 23-тармақтарында көрсетілген белгілер жатады.

      22. Ұлттық Банк айналысқа шығарған, бірақ банкноттың номиналын өзгертетін жапсырмасы бар, сурет салынған немесе мәтін немесе сандар басылған банкноттар қайта жасалған банкноттар болып табылады. Қайта жасалған банкноттың сыртқы түрі басқа номиналдағы түпнұсқалық банкноттың түріне ұқсас.

      23. Қолдан жасалған белгілері бар банкноттар мен монеталарға түпнұсқама болып табылмайтын және кез келген тәсілмен түпнұсқалық банкноттар мен монеталардың сыртқы түріне ұқсас етіп көрсететін банкноттар мен монеталар, сондай-ақ бір фрагменті жалған болып табылатын бірнеше фрагменттен тұратын банкноттар жатады.

      24. Қолдан жасалған банкноттар мен монеталар айырбасталуға, клиентке қайтарылуға жатпайды және Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдарына берілуге тиіс.

      25. Ұлттық Банк белгілеген өлшемнің 50% (елу) және одан да көп пайызынан айырылған банкноттар, "ҮЛГІ", "ОБРАЗЕЦ", "SPECIMEN", "МУЛЯЖ" деген жазуы бар банкноттар, сондай-ақ түпнұсқалық банкноттардың фрагменті бар және кесілген банкноттар төлемге жарамсыз болып табылады.

      Ескерту. 25-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      26. Аверсте (бет жағында), реверсте (сырт жағында) немесе гуртында (қырында) жазба және (немесе) цифрлық белгілері сақталмаған, сондай-ақ "МУЛЯЖ" жазуы бар монеталар төлемге жарамсыз болып табылады.

      27. Дайындау кезінде техникалық талаптардан көзге түсерліктей ауытқу (өлшемінің сәйкес келмеуі, жыртықтар, нөмірленуінің сәйкес келмеуі, графикалық суреттің (бір және одан да көп) болмауы, түзетулер болуы, бояулардың араласып кетуі, бедердің араласып кетуі және (немесе) көмескіленіп көрінуі) жіберілген банкноттар мен монеталар ақауы бар банкноттар мен монеталар болып табылады. Банкноттар мен монеталар Ұлттық Банк сараптама жүргізгеннен кейін ақауы бар банкноттар мен монеталар болып табылады.

      28. Заңды төлем құралы болып табылмайтын банкноттар мен монеталар төлемдер және ақша аударымдарын жүзеге асыру үшін қабылдауға жатпайды.

4-тарау. Банкноттар мен монеталардың төлемділігін айқындау бойынша операцияларды және төлемділігі мен түпнұсқалығы айқындалғаннан кейін олармен жекелеген операцияларды жүзеге асыру

      29. Күмәнді банкноттар мен монеталар Ұлттық Банк белгілеген банкнот көлемдерінің 50%-ынан (елу пайызынан) астамын сақтаған, бүлінген, банкноттардың түпнұсқалығын айқындауды қиындататын банкноттар және бүлінген, монеталардың түпнұсқалығын айқындауды қиындататын монеталар болып табылады.

      30. Күмәнді банкноттар мен монеталарды уәкілетті банктер қабылдайды және олардың түпнұсқалығын және айырбастау мүмкіндігін айқындау үшін сараптамаға Ұлттық Банктің филиалдарына жібереді.

      31. Сараптама түпнұсқа деп таныған банкноттар мен монеталар айналысқа жарамды банкноттар мен монеталарға айырбасталуы тиіс.

      32. Ұлттық Банк филиалының, уәкілетті банктердің касса қызметкерлері бүлінген банкноттардың сақталған көлемін анықтаған кезде торларды (Қағидаларға 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13-қосымшалар) пайдаланады.

      Бүлінген банкнот оның сериялық нөмірлері басылған беті көрінетіндей және сақталған шеттері тордың шектеріне дәл келетіндей етіп тиісті номиналға арналған торға орналастырылады. Егер банкноттың ешбір шеті толық сақталмаса, онда банкноттың ең аз зақымдалған екі шеті тордың төменгі және оң жақ шегімен беттестіріледі, бұл ретте оның бағытына мән берілмейді. Бүлінген банкноттың контуры айналдыра жиектеліп сызылады. Контурдың сызығы өткен торкөздер саны жинақталып қосылады да, екіге бөлінеді. Шыққан санға банкнотты жайып салған кезде жабылған торкөз саны қосылады. Шыққан нәтижеден бөлшек бөлігі алып тасталады. Егер алынған нәтиже тордың 140 (жүз қырық) немесе одан артық торкөзін құраса, банкнот айырбасталуға жатқызылады деп саналады.

      Ұлттық Банк филиалының касса қызметкерлері бүлінген банкноттың алаңын айқындауға мүмкіндік беретін бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланады.

      Ескерту. 32-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      33. Толтырылған торлар Ұлттық Банк филиалы, уәкілетті банк кассасының жеке ісінде сақталады. Торға оны толтырған касса қызметкері қол қояды және Ұлттық Банк филиалының және уәкілетті банктің касса меңгерушісі куәландырады. Қажет болған жағдайда, уәкілетті банк толтырылған торларды Ұлттық Банк филиалының талап етуі бойынша ұсынады.

      34. Бірнеше фрагменттен тұратын банкнотты (оның ішінде әртүрлі номиналдыларын) зерттегенде, егер аталған фрагменттерді Ұлттық Банк белгілеген банкноттар көлемінің 50 %-дан (елу пайыздан) астамы сақтаған болса немесе бұл еш даусыз бір банкнотқа жататын бірнеше фрагмент болып, олардың жиынтық шамасы Ұлттық Банк белгілеген банкноттар көлемінің 50%-дан (елу пайыздан) астамын құраса, оларды (егер олар түпнұсқа болса) айналысқа жарамдыларымен алмастыру керек екенін ескеру қажет. Мұндайда банкноттың қанша бөлікке айрылып жыртылғанына (кесілгеніне) мән берілмейді. Фрагменттерді талдаған кезде, жыртылған (кесілген) сызығы, сутамғы белгілері, графикалық суреттері, жиектерінің көлемі, серия нөмірлері назарға алынады.

      35. Егер банкнот әртүрлі банкноттардың (оның ішінде әртүрлі номиналдағыларының) екі фрагментінен құралса және фрагменттердің әрқайсысының шамасы Банк белгілеген банкнот көлемінің 50%-дан (елу пайыздан) астамын құраса, онда бұл фрагменттердің әрқайсысы жеке банкнот болып қарастырылады және ол түпнұсқа болып табылған жағдайда, айналысқа жарамды банкноттарға айырбасталуға тиіс.

5-тарау. Банкноттар мен монеталардың машинамен оқылатын қорғаныш белгілерінің тізбесі

      36. Банкноттардың машинамен оқылатын қорғаныш белгілеріне мыналар жатады:

      1) банкноттың екі жағынан да тексерілетін, банкноттың көрінетін бейнесінің Ұлттық Банктің ресми интернет-ресурсында ұсынылған ресми сипаттамасына сәйкес келуі;

      2) арнайы бояумен басылған сериясы мен нөмірінде ферромагниттік құрамдастардың болуы;

      3) ультракүлгін сәулелердің әсерінен банкнот бейнесіндегі люминесценция элементтерінің Ұлттық Банк уәкілетті банктерге жеткізген ақпараттық материалдарда көрсетілген ресми сипаттамаға сәйкес келуі;

      4) толқын ұзындығы 250-380 нанометр болатын ультракүлгін сәуле түсіргенде банкнот қағазының жылтырамауы.

      37. Ұлттық Банк және уәкілетті банктер банкноттарды өңдеген кезде Қағидалардың 36-тармағында көзделген, кемінде 2 (екі) машинамен оқылатын қорғаныш белгілерін таңдайды.

      38. Монеталардың машинамен оқылатын қорғаныш белгілеріне мыналар жатады:

      1) монета диаметрінің Ұлттық Банктің ресми интернет-ресурсында ұсынылған ресми сипаттамасына сәйкес келуі;

      2) монетанның қалыңдығының Ұлттық Банктің ресми интернет-ресурсында ұсынылған ресми сипаттамасына сәйкес келуі;

      3) монета салмағының Ұлттық Банктің ресми интернет-ресурсында ұсынылған ресми сипаттамасына сәйкес келуі;

      39. Ұлттық Банк, уәкілетті банктер монеталарды өңдеген кезде Қағидалардың 38-тармағында көзделген, кемінде 2 (екі) машинамен оқылатын қорғаныш белгілерін таңдайды.

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
1-қосымша

      Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2017 жылдан кейін эмиссияланған, номиналы 500 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 125 х 70 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)             (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
2-қосымша

      Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2014 жылдан кейін эмиссияланған, номиналы 1000 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 130 х 70 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)             (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
3-қосымша

      Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының номиналы 200 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 126 х 64 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)             (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда) (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
4-қосымша

      Ескерту. 4-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2006 - 2017 жылдар аралығында қоса алғанда эмиссияланған, номиналы 500 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 130 х 67 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)             (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда) (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
5-қосымша

      Ескерту. 5-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2006 - 2014 жылдар аралығында қоса алғанда эмиссияланған, номиналы 1000 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 134 х 70 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________       ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда) (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
6-қосымша

      Ескерту. 6-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2006 - 2012 жылдар аралығында қоса алғанда эмиссияланған, номиналы 2000 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 139 х 73 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________       ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
7-қосымша

      Ескерту. 7-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2006 - 2011 жылдар аралығында қоса алғанда эмиссияланған, номиналы 5000 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 144 х 76 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________             ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)                   (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
8-қосымша

      Ескерту. 8-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2006 - 2016 жылдар аралығында қоса алғанда эмиссияланған, номиналы 10000 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 149 х 79 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________       ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
9-қосымша

      Ескерту. 9-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2022 жылға дейін қоса алғанда эмиссияланған, номиналы 20000 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 155 х 79 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________       ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)             (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
10-қосымша

      Ескерту. Қағидалар 10-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2012 жылдан кейін эмиссияланған, номиналы 2000 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 135 х 70 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________       ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
11-қосымша

      Ескерту. Қағидалар 11-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2011 жылдан кейін эмиссияланған, номиналы 5000 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 140 х 70 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________       ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
12-қосымша

      Ескерту. Қағидалар 12-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2016 жылдан кейін эмиссияланған, номиналы 10000 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 145 х 70 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________       ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының
банкноттары мен
монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
13-қосымша

      Ескерту. Қағидалар 13-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 05.07.2024 № 37 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының 2022 жылдан кейін эмиссияланған, номиналы 20000 теңгелік банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор Өлшемі 150 х 70 миллиметр









































































































































































































200 торкөз банкноттың 100%-дық шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі __________

      Банкноттың ауданы: _____________%

      Төлемділігін айқындауды тексерген:

      ____________________________________________       ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________________________ ___________

      (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)       (қолы)

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
2017 жылғы 29 қарашадағы
№ 230 қаулысына
2-қосымша

Күші жойылды деп танылған Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларының, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларының құрылымдық элементтерінің тізбесі

      1. "Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 26 желтоқсандағы № 477 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 2689 болып тіркелген, 2004 жылғы 10 ақпанда "Егемен Қазақстан" газетінде № 30 (23668) жарияланған).

      2. "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін анықтау ережесін бекіту туралы" 2003 жылғы 26 желтоқсандағы № 477 қаулысына толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2007 жылғы 14 наурыздағы № 23 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4610 болып тіркелген, 2007 жылғы 25 сәуірде "Заң газеті" газетінде № 62 (1091) және 2007 жылғы наурыз-сәуірде Қазақстан Республикасының Орталық атқарушы және өзге де орталық мемлекеттік органдарының актілер жинағында жарияланған).

      3. "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін анықтау ережесін бекіту туралы" 2003 жылғы 26 желтоқсандағы № 477 қаулысына толықтырулар мен өзгеріс енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2010 жылғы 25 маусымдағы № 62 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6348 болып тіркелген, 2010 жылғы 8 қыркүйекте "Егемен Қазақстан" газетінде № 364-365 (26208) жарияланған).

      4. "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін анықтау ережесін бекіту туралы" 2003 жылғы 26 желтоқсандағы № 477 қаулысына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2012 жылғы 24 тамыздағы № 251 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7983 болып тіркелген, 2012 жылғы 14 қарашада "Егемен Қазақстан" газетінде № 746-751 (27823) жарияланған).

      5. "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің кейбір нормативтік құқықтық актілеріне өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2013 жылғы 27 мамырдағы № 128 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8567 болып тіркелген, 2013 жылғы 7 тамызда "Заң газеті" газетінде № 116 (2317) жарияланған) қоса берілген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің кейбір нормативтік құқықтық актілеріне енгізілетін өзгерістер тізбесінің 2-тармағы.

      6. "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін анықтау ережесін бекіту туралы" 2003 жылғы 26 желтоқсандағы № 477 қаулысына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 24 желтоқсандағы № 248 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10217 болып тіркелген, 2015 жылғы 3 наурызда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған).

      7. "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына Қазақстан Республикасындағы қолма-қол ақша айналысы мәселелері бойынша өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2015 жылғы 19 желтоқсандағы № 230 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13316 болып тіркелген, 2016 жылғы 14 наурызда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) қосымшаға сәйкес бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан Республикасындағы қолма-қол ақша айналысы мәселелері бойынша өзгерістер енгізілетін қаулылары тізбесінің 2-тармағы.

On the approval of Rules of determination of solvency of banknotes and coins of national currency of the Republic of Kazakhstan

Resolution of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan of November 29, 2017 No. 230. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on December 26, 2017 No. 16120.

      Unofficial translation

      Under the Law of the Republic of Kazakhstan “On the National Bank of the Republic of Kazakhstan”, the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan HEREBY RESOLVES:

      Footnote. The preamble - as reworded by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall come into effect upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

      1. To approve Rules of determination of solvency of banknotes and coins of national currency of the Republic of Kazakhstan according to appendix 1 to the present resolution.

      2. To recognize become invalid regulations of the Republic of Kazakhstan according to the list according to appendix 2 to the present resolution (are not translated).

      3. To management on work with cash (Abisheva T.T.) in the order established by the legislation of the Republic of Kazakhstan to provide:

      1) together with Legal department (Sarsenov N.V.) the state registration of the present resolution in the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

      2) within ten calendar days from the date of the state registration of the present resolution the direction it the copy in a paper and electronic look in the Kazakh and Russian languages in the Republican state enterprise on the right of economic maintaining "The republican center of legal information" for official publication and inclusion in Reference control bank of regulations of the Republic of Kazakhstan;

      3) placement of the present resolution on an official Internet resource of National Bank of the Republic of Kazakhstan after its official publication;

      4) within ten working days after the state registration of the present resolution submission to Legal department of data on execution of the actions provided by Subparagraphs 2), 3) of the present point and Paragraph 4 of the present resolution.

      4. To management on consumer protection of financial services and external communications (Terentyev A.L.) to provide within ten calendar days after the state registration of the present resolution the direction it to the copy on official publication in periodic printing editions.

      5. To impose control of performance of the present resolution on the vice-chairman of National Bank of the Republic of Kazakhstan Galiyeva D.T.

      6. The present resolution becomes effective after ten calendar days after day of its first official publication.

      Chairman of national Bank D. Akishev

  Appendix 1
to the resolution of Board
National bank
Republic of Kazakhstan
November 29, 2017 № 230

Rules
determination of solvency of banknotes and coins of national
currency of the Republic of Kazakhstan
Chapter 1. General provisions

      1. These Rules for Defining Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan (hereinafter - the Rules) have been developed under the Law of the Republic of Kazakhstan “On the National Bank of the Republic of Kazakhstan”.

      Footnote. Paragraph 1 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall become effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      2. The Rules establish the procedure for performing operations to assess the payability of banknotes and coins of the national currency of the Republic of Kazakhstan, excluding coins made of precious metals, and certain operations with them after authenticity and payability assessment by branches of the National Bank of the Republic of Kazakhstan (hereinafter - branches of the National Bank), second-tier banks, branches of non-resident banks of the Republic of Kazakhstan, the National Postal Operator and organisations performing operations on collection of banknotes, coins and valuables (hereinafter referred to as authorised banks), in case of implementation of activities on recounting, sorting, packing, storage of banknotes, coins and valuables.

      Footnote. Paragraph 2 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall take effect ten calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 2. Determination of solvency of the banknotes and coins of national currency of the
Republic of Kazakhstan which are valid lawful means of payment

      3. Solvency of banknotes and coins of national currency of the Republic of Kazakhstan (further – banknotes and coins) is their ability to act as lawful means of payment in the Republic of Kazakhstan.

      4. The original banknotes which did not become invalid for lawful means of payment, are not withdrawn from circulation and withdrawn from circulation, kept not less than 70% (seventy percent) from established by National Bank of the Republic of Kazakhstan (further – National Bank) the sizes of banknotes, and the signs (written or digital) which are designating their face value and having insignificant damages (if they do not interfere with determination of authenticity of banknotes), including shabby belong to payment banknotes.

      5. The original coins including defective (damaged), which are lawful means of payment, not withdrawn from circulation and withdrawn from circulation, kept irrespective of the nature of damages written and (or) digital signs on an obverse (face), a reverse (back) or a herd (a side surface) and also both parts of the coins relating to bikolorny (the coin consisting of two and more components made of different metals) belong to payment coins.

      6. Original banknotes and coins are the banknotes and coins introduced into circulation by National Bank and which are not counterfeit.

      7. Payment banknotes are subdivided on:

      1) suitable for the address;

      2) shabby;

      3) withdrawn from circulation.

      8. Payment coins are subdivided on:

      1) suitable for the address;

      2) defective (damaged);

      3) withdrawn from circulation.

      9. Banknotes and coins, valid for the address, are the banknotes which do not have the damages specified in Paragraph 10 of Rules and the coins which do not have the damages specified in Paragraph 11 of Rules.

      Banknotes, valid for the address, and coins are subdivided into banknotes and coins in issue packing and on the banknotes and coins which are in circulation.

      The banknotes sorted on calculating and sorting machines having the anguishes which are not followed by loss of a part of the square of the banknote belong to valid banknotes.

      10. Banknotes that have the following damages shall be regarded as dilapidated banknotes:

      1) flooded with colouring substances;

      2) with extraneous inscriptions, including:

      treated with special chemical powder, which are visible under ultraviolet light;

      overlapping machine-readable features;

      3) torn banknotes, the glued or unglued parts thereof undoubtedly belong to one and the same banknote and together constitute an area of at least 70% (seventy per cent) of the size of the banknote established by the National Bank;

      4) that have lost more than 1% (one per cent) of the area from the corner or edge, but at the same time retained at least 70% (seventy per cent) of the banknote size established by the National Bank;

      5) having tears, glued with transparent adhesive tape;

      6) having holes, punctures and holes of 3 (three) or more millimetres in diameter, excluding cases when the presence of punctures on the banknote indicates its redemption;

      7) having scuffs that have caused loss of the banknote's image;

      8) burnt and scorched, but retaining at least 70% (seventy per cent) of the banknote size set by the National Bank;

      9) having a contaminated surface of the front and (or) back sides, which led to a decrease in the image and brightness of the banknote. Contamination means the condition of banknotes characterised by darkening of the banknote surface due to the presence of dust, dirt, oils and other contaminants;

      10) that have loosened and lost paper stiffness;

      11) coloured with special paints used in devices for storage and safe transportation of banknotes.

      Footnote. Paragraph 10 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall be enacted upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

      11. The defective (damaged) coins are the coins having the following damages:

      1) flattened, made a hole, bent, nadpilenny, broken, shabby (except the coins subjected to machining (corrugation);

      2) etched in acid, with we will sing any metals;

      3) damaged at influence of high temperature;

      4) the written and (or) digital signs which changed the initial color, but kept on an obverse (face), a reverse (back) or a herd (a side surface).

      12. The payment old banknotes which came to authorized banks, the defective (damaged) coins are sorted, not released, transferred to branches of National Bank and exchange on the banknotes and coins valid for the address.

      13. The banknotes and coins withdrawn from circulation are banknotes and coins of an old sample which are lawful means of payment and being in parallel circulation with banknotes and coins of a new sample.

      14. Payment banknotes and coins (except old banknotes and the defective (damaged) coins) in the territory of the Republic of Kazakhstan are accepted for all types of payments and money transfers.

      15. Payment old banknotes and the defective (damaged) coins are accepted by authorized banks for all types of payments and money transfers without restrictions.

Chapter 3. Banknotes and coins which are not lawful means of payment in the
Republic of Kazakhstan

      16. To banknotes and coins, not being lawful means of payment belong:

      1) the banknotes and coins which became invalid for lawful means of payment;

      2) counterfeit banknotes and coins;

      3) not payment banknotes and coins;

      4) the rejected banknotes and coins.

      17. The banknotes and coins which became invalid for lawful means of payment are the banknotes and coins withdrawn from circulation and also the repaid banknotes and corrugated coins.

      18. The banknotes and coins withdrawn from circulation are banknotes and coins of an old sample which stopped being lawful means of payment on the basis of the decision of National Bank on retirement.

      19. The repaid banknotes are the banknotes subjected to special machining (piercing).

      Characteristic of signs of repayment is carried by National Bank to authorized banks.

      20. Corrugated coins are the coins subjected to special machining (corrugation).

      Characteristic of signs of a corrugation is carried by National Bank to authorized banks.

      21. Counterfeit banknotes and coins are the changed banknotes and also banknotes and coins having signs of a fake. The signs specified in Paragraphs 22 and 23 of Rules belong to strong indications of a forgery of banknotes and coins.

      22. The changed banknotes are the banknotes introduced into circulation by National Bank, but having stickers, the nadrisovanny or printed texts or figures changing the face value of banknotes. The appearance of the changed banknote is similar to a type of the original banknote of other face value.

      23. The banknotes and coins which are not original and the reproducing appearances of original banknotes and coins and also banknotes consisting of several fragments, one of which is counterfeit, belong any way to the banknotes and coins having signs of a fake.

      24. Counterfeit banknotes and coins are not subject to exchange, return to the client and are reported to law enforcement agencies of the Republic of Kazakhstan.

      25. Banknotes that have lost 50 per cent (fifty per cent) or more of the size set by the National Bank, banknotes with the inscription “ULGI”, “EXAMPLE”, “SPECIMEN”, “MOULAGE”, as well as banknotes that have fragments of genuine banknotes and have cuts shall be deemed non-payable.

      Footnote. Paragraph 25 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall come into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

      26. The coins which did not keep the written and (or) digital signs on an obverse (face), a reverse (back) or a herd (a side surface) and also having the inscription "MODEL" are not payment.

      27. Banknotes and coins at which production the visible deviation from specifications is allowed (discrepancy of the size, anguishes, discrepancy of numbering, lack of the graphic representation (one and more), existence of blots, combination of paints, combination and (or) the indistinct image of stamping) are rejected. Banknotes and coins are recognized rejected after conducting examination of National Bank.

      28. The banknotes and coins which are not lawful means of payment are not subject to reception for implementation of payments and money transfers.

Chapter 4. Implementation of operations on determination of solvency of banknotes and coins
and separate operations with them after determination of solvency and authenticity

      29. Doubtful banknotes and coins are the banknotes which kept more than 50% (fifty percent) of the area of the sizes of banknotes established by National Bank having the damages complicating determination of authenticity of banknotes, and the coins having the damages, distortions complicating determination of authenticity of coins.

      30. Doubtful banknotes and coins are accepted by authorized banks and go for examination in branches of National Bank for determination of authenticity and a possibility of exchange.

      31. The banknotes and coins recognized as examination by original are subject to exchange for banknotes, valid for the address, and a coin.

      32. Cash officials of the branch of the National Bank and authorised banks shall apply grids (Appendices 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 hereto) when estimating the preserved area of damaged banknotes.

      The damaged banknote is located on a grid for the corresponding face value so that its party on which serial numbers are applied was visible, and the remained edges coincided with grid borders. If any of edges of the banknote completely did not remain, then two least damaged edges of the banknote are combined with the lower and right borders of a grid, at the same time its orientation does not matter. The damaged banknote is led round on a contour. The number of cages through which there passed the line of a contour is summarized and halved. To the received number the quantity of the cages of a grid which remained closed when imposing the banknote increases. From the received result a fractional part is excluded. Subject to exchange is considered the banknote in case the received result is 140 (hundred forty) and more cages of a grid.

      Cash employees of branch of National Bank use the software allowing to determine the area of the damaged banknote.

      Footnote. Paragraph 32 as amended by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 dated 05.07.2024 (shall be effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      33. The filled grids are stored in separate business of cash desk of branch of National Bank, authorized bank. The grid is signed by the cash worker who filled it and is certified by treasurers of branch of National Bank, authorized bank. In case of need the filled grids are represented by authorized bank upon the demand of branch of National Bank.

      34. At a research of the banknote consisting of several fragments (including various face values) it is necessary to consider that they are subject to exchange for suitable for the address (in case they are original) if these fragments kept more than 50% (fifty percent) of the sizes of banknotes established by National Bank, or it is several fragments which are undoubtedly belonging to one banknote which total size is more than 50% (fifty percent) of the banknote size established by National Bank. At the same time quantity of parts on which it is broken off the banknote (is cut), does not matter. In the analysis of fragments lines of a gap (section), watermarks, the graphic representation, the size of fields, serial numbers are taken into account.

      35. If the banknote is made of two fragments of various banknotes (including various face values) and the size of each of fragments is more than 50% (fifty percent) of the sizes of banknotes established by National Bank, then each of these fragments is considered as the separate banknote and in case it is original, is subject to exchange for the banknotes suitable for the address.

Chapter 5. List of machine-readable protective signs of banknotes and coins

      36. Treat machine-readable protective signs of banknotes:

      1) the compliance of the visible image of the banknote to the official description submitted on an official Internet resource of National Bank, checked on both parties of the banknote;

      2) presence of ferromagnetic components at a series and number printed with special paint;

      3) compliance of a luminescence of the elements of the image of the banknote under the influence of ultra-violet radiation to the official description specified in the information materials brought by National Bank to authorized banks;

      4) lack of a background luminescence of paper of the banknote under the influence of ultra-violet radiation with the wavelength of 250-380 nanometers.

      37. The national bank and authorized banks when processing banknotes independently choose not less than 2 (two) machine-readable protective signs specified in Paragraph 36 of Rules.

      38. Treat machine-readable protective signs of coins:

      1) compliance of diameter of a coin to the official description submitted on an official Internet resource of National Bank;

      2) compliance of thickness of a coin to the official description submitted on an official Internet resource of National Bank;

      3) compliance of mass of a coin to the official description submitted on an official Internet resource of National Bank;

      39. The national bank, authorized banks when processing coins independently choose not less than 2 (two) machine-readable protective signs specified in Paragraph 38 of Rules.

  Appendix 1 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for assessing the payability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with a face value of KZT 500 issued after 2017

      Footnote. Appendix 1 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall take effect ten calendar days after the date of its first official publication).

      Size 125 x 70 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number ____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 2 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for estimating the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with the nominal value of KZT 1,000 issued after 2014

      Footnote. Appendix 2 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall come into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

      Size 130 x 70 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 3 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for estimating the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with the nominal value of KZT 200

      Footnote. Appendix 3 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      Size 126 x 64 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 4 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for assessing the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with a face value of KZT 500 issued from 2006 to 2017 inclusive

      Footnote. Appendix 4 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall be put into effect upon expiration of ten calendar days after the date of its first official publication).

      Size 130 x 67 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 5 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for estimating the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with a face value of KZT 1,000 issued from 2006 to 2014 inclusive

      Footnote. Appendix 5 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall come into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

      Size 134 x 70 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 6 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for assessing the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with the nominal value of KZT 2,000 issued from 2006 to 2012 inclusive

      Footnote. Appendix 6 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall become effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      Size 139 x 73 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 7 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for estimating the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with a face value of KZT 5,000 issued from 2006 to 2011 inclusive

      Footnote. Appendix 7 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

      Size 144 x 76 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 8 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for assessing the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with the nominal value of KZT 10,000 issued from 2006 to 2016 inclusive

      Footnote. Appendix 8 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall take effect ten calendar days after the date of its first official publication).

      Size 149 x 79 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 9 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for estimating the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with the nominal value of KZT 20,000 issued up to and including the year 2022

      Footnote. Appendix 9 - as revised by Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall enter into force ten calendar days after the date of its first official publication).

      Size 155 x 79 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 10 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for estimating the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with the nominal value of KZT 2,000 issued after 2012

      Footnote. The Rules have been supplemented with Appendix 10 under Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after its first official publication date).

      Size 135 x 70 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 11 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for estimating the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with the nominal value of KZT 5,000 issued after 2011

      Footnote. The Rules have been supplemented by Appendix 11 pursuant to Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall come into effect upon expiration of ten calendar days after its first official publication date).

      Size 140 x 70 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 12 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for estimating the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with the nominal value of KZT 10,000 issued after 2016

      Footnote. The Rules have been supplemented by Appendix 12 in compliance with Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall be effective ten calendar days after the date of its first official publication).

      Size 145 x 70 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

  Appendix 13 to the Rules for Determining the Payability of Banknotes and Coins of the National Currency of the Republic of Kazakhstan

Grid for estimating the paymentability of banknotes of the national currency of the Republic of Kazakhstan with a face value of KZT 20,000 issued after 2022

      Footnote. The Rules have been supplemented by Appendix 13 under Resolution of the Board of the National Bank of Kazakhstan № 37 of 05.07.2024 (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

      Size 150 x 70 millimetres









































































































































































































      200 cells shall correspond to 100% of the banknote value

      Date of receipt of the banknote: ______________________

      Banknote details:

      year of issue ________________

      denomination __________, series number____, number __________

      The area of the banknote is _____________%

      Payability determination examined by:

      _______________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)

      Cash Manager____________________________________ ___________ (surname, first name, patronymic (if any) (signature)