Ломбардтардың сауда қызметін жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2018 жылғы 29 тамыздағы № 12 және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2018 жылғы 29 тамыздағы № 608 бірлескен бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2018 жылғы 2 қарашада № 17673 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрінің 2020 жылғы 3 ақпандағы № 13-НҚ және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2020 жылғы 6 ақпандағы № 90 бірлескен бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Сауда және интеграция министрінің 03.02.2020 № 13-НҚ және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2020 жылғы 6 ақпандағы № 90 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бірлескен бұйрығымен.
РҚАО-ның ескертпесі!
Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4 т. қараңыз.

"Сауда қызметін реттеу туралы" 2004 жылғы 12 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабының 4-2) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫЗ:

1. Қоса беріліп отырған Ломбардтардың сауда қызметін жүзеге асыру қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Сауда қызметін реттеу департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде осы бірлескен бұйрықты мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бірлескен бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет Министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне қосу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

3) осы бірлескен бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

4) осы бірлескен бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бірлескен бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің орынбасарына және жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бірлескен бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік отыз күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі Қ. Қасымов

Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрі Т. Сүлейменов

Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2018 жылғы "29" тамыздағы № 608 және Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2018 жылғы "29" тамыздағы № 12 бірлескен бұйрығымен бекітілген

Ломбардтардың сауда қызметін жүзеге асыру қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Ломбардтардың сауда қызметін жүзеге асыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Сауда қызметін реттеу туралы" 2004 жылғы 12 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабының 4-2) тармақшасына сәйкес әзірленді және ломбардтардың сауда қызметін жүзеге асыру тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда пайдаланылатын негізгі ұғымдар:

1) атаулы сақтау түбіртегі – атаулы сақтау түбіртегінің мерзімі өтуі бойынша үш айдың ішінде заттардың сақталуы бойынша ломбардтың сақталуда тұрған заттары және міндеттері туралы мәліметтерді құрайтын, затты сақтау шартын жасасу кезінде ломбардтың беретін құжаты;

2) жүк беруші – атаулы сақтау түбiртегi шарттарына сәйкес ломбардқа затты сақтауға беретін жеке тұлға;

3) кепіл нысаны – кепiл берушінің меншігіндегі және қарызды өтеуге кепілдік беруді қамтамасыз ететін жылжымалы мүлiк;

4) кепіл билеті – кепіл нысаны және қарыз беру шарттары туралы мәліметтері бар қысқа мерзімді қарызды ресімдеу кезінде ломбардтар беретін құжат;

5) қарыз алушы – бір мезгілде кепіл беруші болып табылатын және кепіл ретінде жеке пайдалануы үшін арналған жылжымалы мүлікті бере отырып, ломбардтан қысқа мерзімді қарыз алатын жеке тұлға;

6) қарыз беру құпиясы – қарыз алушылар, қарыздың мөлшері, қарыз алушыға қатысты қарыздың өзге де шарттары, ломбардтың операциялары туралы мәлімет (ломбардта кепілде және сақтауда тұрған заттар туралы мәліметтерді қоспағанда);

7) қысқа мерзімді қарыз алу – азаматтарға мерзімі бір жылдан аспайтын ломбардтардың беретін қарызы;

8) ломбард – азаматтарға жеке пайдалануға арналған жылжымалы мүлік кепіліне қысқа мерзімді қарыздар беру бойынша кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын, ломбард ретінде тіркелген заңды тұлға;

9) талап етілмеген зат – атаулы сақтау түбіртегінің мерзімі өткеннен кейін ломбардта сақталынатын және жүк беруші талап етпеген зат.

3. Ломбардтард қызметінің ерекше түрлері:

1) жылжымалы мүлікті кепілге алу арқылы қысқа мерзімді қарыздар беру;

2) құрамында қымбат металдар мен қымбат тастары бар зергерлік бұйымдарды есепке алу, сақтау және сату болып табылады.

Ломбардтар инвестициялық қызметті жүзеге асыра алады.

4. Ломбард ретiнде тiркелмеген заңды тұлға өз атауында "ломбард" деген сөздi, ломбард операцияларын жүргізу бойынша қызметті жүзеге асыруды меңзейтін, одан туындайтын сөздерді қолданбайды.

5. Ломбардтар "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" 2014 жылғы 16 мамырдағы Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органды өз қызметінің басталғаны немесе тоқтатылғаны туралы хабардар етеді.

6. Ломбардтар өз қызметін ломбардтың жоғары органы бекітетін Ломбард операцияларын жүргізу қағидалары болғанда ғана жүзеге асырады және мынадай ақпарат:

1) берілетін кредиттердің шекті сомалары мен мерзімдері;

2) берілетін кредиттер бойынша сыйақы мөлшерлемесінің шекті шамалары;

3) жүргізілетін операциялар үшін мөлшерлемелер мен тарифтер;

4) ломбардтың және оның клиенттерінің құқықтары мен міндеттері, олардың жауапкершіліктері;

5) кепіл билетін жоғалтқан жағдайда кепіл берушіге телнұсқаларды беру тәртібі;

6) өзге де шарттар қамтылуы тиіс.

7. Ломбард операцияларын жүргізу қағидалары ломбардтың клиенттері көре алатындай жерге орналастырылады.

8. Ломбард:

1) қарызды алумен, қызмет көрсетумен және өтеумен (қайтару) байланысты қарыз алушыға төлемдер, мөлшерлемелер және тарифтер туралы сенімді және толық ақпаратты қазақ және (немесе) орыс тілдерінде береді;

2) қарыз алушыға қарыз алуға байланысты оның құқықтары, міндеттері, жауапкершілігі туралы хабардар етеді;

3) ломбард аумағында заттардың сақталуын қамтамасыз ететін және оған бөтен тұлғалардың қолжетімділігін болдырмайтын, оларды сақтау үшін жағдай жасайды;

4) затты жоғалту немесе зақымдау қаупі туындағаны туралы қарыз алушыны дереу хабардар етеді;

5) ломбард алдындағы өз мiндеттемелерiн орындағаннан кейiн кепiл билетiне сәйкес кепіл нысанын кепiл берушiге дер кезiнде қайтарады;

6) егер заттың жоғалуы және бүлінуі еңсерілмейтін күштің салдарынан болғанын дәлелдей алмаса, зат жоғалған және (немесе) зақымдалған болса, тараптардың келісімімен айқындалған, бірақ бағалау сомасынан кем емес заттың нақты құнын өтейді;

7) атаулы сақтау түбіртегінің мерзiмi аяқталғаннан кейiн талап етілмеген затты үш ай iшiнде сақтайды;

8) осы Қағидалардың 42-тармағында көзделген талаптарды қоспағанда, қарыз беру құпиясын жария етпеуге кепілдік береді;

9) қарыз алушылардың ломбардтың алдындағы өз міндеттемелерін орындауы шарттарында, қайта ұйымдастыру немесе тарату кезінде қарыз алушыларға кепіл билеттерінде және атаулы сақтау түбіртектерінде көрсетілген мерзімде қайтаруды қамтамасыз етеді.

9. Ломбард кепілге қойылған заттарды пайдаланбайды және оларға билік етпейді.

10. Ломбардтар 1994 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (бұдан әрі - Кодекс) "Оңалту және банкроттық туралы" 2014 жылғы 7 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңына, "Атқарушылық іс жүргізу және сот орындаушыларының мәртебесі туралы" 2010 жылғы 2 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепілге:

1) жылжымайтын мүлік;

2) айналымнан алынған және айналымда шектелген заттар;

3) тұтқындалған мүліктер;

4) үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салынған мүліктер;

5) болашақта кепiл берушiнiң жеке меншігіне айналатын мүлiктер;

6) тез бұзылатын шикізат, тамақ өнімдері;

7) теріден тігілген және басқа да бағалы киiм-кешектер, асхана сервиздерiн, бағалы металдардан жасалған, сондай-ақ көркемдiк құндылығы бар заттарды қоспағанда, пайдаланылып жүрген киiм-кешек, аяқ киiм, іш киім, төсек-орын жабдығы, ас үй және асхана керек-жарақтары;

8) балалар жабдықтары;

9) кәсiби қызметiне қажеттi құрал-сайман (оның iшiнде оқу құралдары мен кiтаптар);

10) мүгедектердің жүріп-тұруына арналған көлік құралдары, мүгедектердің жүріп-тұруы үшін техникалық көмекші (компенсаторлық) құралдар мен құралдар;

11) құрамында бағалы металдар мен асыл тастар бар зергерлік бұйымдардың тұтас және жиынтықты болуы жағдайында ломбард оларды зергерлік бұйымдардың сынықтары ретінде кепілге алмайды.

11. Бағалы металдары мен асыл тастары бар зергерлік бұйымдардың тұтастығы мен толықтығы болған жағдайда, ломбард оларды зергерлік бұйымдардың қалдықтары ретінде кепілдікке алмайды.

12. Ломбард он сегіз жасқа толмаған тұлғаларға қарыз бермейді.

2-тарау. Ломбардтарда қарызды беру тәртібі

13. Ломбард бір уақытта кепіл беруші болып табылатын жеке тұлғаға-қарыз алушыға кепіл нысаны болып табылатын жылжымалы мүлікті ломбардқа кепілге беру туралы шарт бойынша бір жылдан аспайтын мерзімге қайтарымды және өтелетін негізде қарыз береді.

14. Қарыз алушымен жасалатын қарыз шарты бойынша сыйақы Кодекстің талаптары ескеріле отырып айқындалады.

15. Ломбардта заттарды кепіл туралы шарт және қарыз шарты ломбардтың кепіл билетін беруімен ресімделеді және онда кепілге қойылған мүлікті сақтандыру туралы талап болады.

16. Кепіл билеті жазбаша түрде екі данада жасалады, тараптардың әрқайсысы үшін біреуден, тараптар қол қояды және әрбір данасы ломбардтың мөрімен (бар болса) куәландырылады.

17. Қарыздың мерзімі ұзартылған жағдайда ломбард қарыз беру шарттарын сақтай отырып, кепіл билетінің күшін ұзартады.

Кепіл билеті жоғалған жағдайда, ломбард қарыз алушының өтініші бойынша оның телнұсқасын береді.

18. Кепіл нысанын бағалау теңгемен көрсетіледі және егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, тараптардың келісімімен айқындалады.

19. Кепіл нысаны қабылданған кезде ломбард кепіл берушінің қатысуымен оны мөрлейді немесе пломбалайды. Ломбард кепіл берушіге кепіл нысанының мөрленгені немесе пломбаланғанына көз жеткізуіне мүмкіндік береді.

20. Кепіл билетінде кепіл нысаны сақтандыру туралы талап болады.

21. Ломбард кепіл билетінің нысанын дербес әзірлейді, ол мынадай мәліметтерді қамтиды:

1) ломбардтың атауы, заңды мекенжайы және нақты орналасқан орны;

2) кепiл берушінің тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), туған жылы, азаматтығы, тіркеу бойынша мекенжайы, нақты тұрғылықты мекенжайы, жеке сәйкестендіру нөмірі, кепiл берушінің жеке басын куәландыратын құжаттың деректерi;

3) ломбардтың пайдасына қарыз берушінің төлеуге жататын қарыз берілген және сыйақы сомасы;

4) тұрақсыздық айыбын (айыппұл, өсімпұл), олардың мөлшерін қоса алғанда, ломбардта қарыз беру, қызмет көрсету немесе қарызды уақтылы өтемеумен байланысты алуға жататын өзге де төлемдердің толық тізбесі;

5) қарыз өтеу күні мен мерзімі;

6) қарыз бойынша сыйақы мөлшерлемесі (күнтізбелік бір күн есебінен есептелетін қарыз бойынша сайақы мөлшерлемесін міндетті түрде көрсетумен);

7) қарыз бойынша сайақы сомасын мөлшерлес азайту арқылы қарызды толық немесе жартылай өтеу (оның ішінде мерзімінен бұрын өтеумен қоса) мүмкіндігі, тәртібі және шарты;

8) кепіл нысанын бағалау сомасы;

9) кепіл нысанының атауы, тізбесі және егжей-тегжейлі сипаттамасы (кепіл нысанына байланысты: сериялық нөмірі, моделі, жағдайы, шығарылған күні, салмағы, түсі, өлшемі);

10) зергерлiк бұйымдарды кепілге қою кезінде, қымбат металдар мен тастардың (болған жағдайда) сипаттамасы және құны;

11) кепіл нысанының сақталу шарттары мен орны;

12) қарыз алушының (оның ішінде жеке басын куәландыратын құжат пен кепіл билетін ұсынған үшiншi тұлға) қарыз беру шарттарын сақтай отырып, қарызды пайдаланған күнiне ломбардқа сыйақы төлеген кезде кепiл билетiн ұзарту мүмкiндiгi;

13) ломбард қарыз алушыға қарызды мерзімінен бұрын өтегені үшін ломбардтың пайдасына пайдаланылмаған күндерге және басқа да төлемдерге, тұрақсыздықты қоса алғанда (айыппұл, өсімпұл) төленбейтін кепілдік міндеттемесін қайтару міндеттемесі;

14) қарыз алушының ломбард алдындағы міндеттемелерін орындамаған жағдайда қарызды өтеу мерзімі аяқталу бойынша бір ай ішінде кепіл нысанын сақтау жөніндегі ломбардтың міндеті.

22. Кепіл билеті Кодекске және осы Қағидаларға қайшы келмейтін өзге де ақпаратты қамтиды.

23. Кодекстің 307-бабында белгіленген талаптарды сақтамау кепіл билетінің маңызсыздығына алып келеді.

24. Ломбардта заттарды кепілге салу туралы шарттың, осы Кодексте кепіл берушіге берілетін құқықтармен салыстырғанда, кепіл берушінің құқықтарын шектейтін талаптары шарт жасалған кезден бастап жарамсыз болады. Мұндай талаптардың орнына осы Кодекстің тиісті ережелері қолданылады.

3-тарау. Ломбардта заттарды сақтау шарттары

25. Ломбардта затты сақтау шарты ломбард беретін атаулы сақтау түбіртегімен ресімделеді.

26. Ломбардқа сақтауға өткізілетін зат тараптардың келісуі бойынша, осы тектес және сапасы сондай затқа, әдетте оны сақтауға қабылдау сәті мен жеріндегі саудада белгіленетін бағаға сәйкес бағалануы тиiс.

27. Ломбард атаулы сақтау түбіртек нысанын дербес әзірлейді, ол мынадай ақпараттардан тұрады:

1) ломбардтың атауы, заңды мекенжайы және нақты орналасқан орны;

2) жүк берушінің тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), туған күні, азаматтығы, тіркеу бойынша мекенжайы, нақты тұрғылықты мекенжайы, жеке сәйкестендіру нөмірі, жүк берушінің жеке басын куәландыратын құжаттың деректерi;

3) заттың атауы, тізбесі және егжей-тегжейлі сипаттамасы (затқа байланысты: сериялық нөмірі, моделі, жай-күйі, шығарылған күні, салмағы, түсі, өлшемі);

4) атаулы сақтау түбіртегінің мерзімі аяқталғаннан кейін талап етілмеген заттың үш айлық сақталу мерзімі;

5) ломбардтың сақтауы және басқа да төлемдері үшін төлем мөлшері;

6) заттың бағалау сомасы;

7) жүк берушінің ломбардтан сақтау үшін төлем мен ломбардқа арналған басқа да төлемдер шегергеннен кейінгі затты сатқаннан түскен соманы алу құқығы;

8) жүк берушінің пайдасына атаулы сақтау түбіртегінде көрсетілген затты өз есебінен, оны бағалаудың толық сомасында сақтандыру бойынша ломбардтың міндеттемесі;

9) заттың сақтау орны мен шарттары.

28. Атаулы сақтау түбіртегі Кодекске және осы Қағидаларға қайшы келмейтін өзге де ақпаратты қамтиды.

29. Талап етілмеген затты үш айлық сақтау кезеңінде және зат сатылған күнге дейін ломбард заттың сақталуына нұқсан келтірмейді.

30. Кодексте жүк берушіге берілген құқықтармен салыстырғанда, оның құқықтарын шектейтін заттарды ломбардта сақтау шарты шарт жасасу сәтінен бастап жарамсыз болып табылады. Осындай шарттардың орнына Кодекстің тиісті ережелері қолданылады.

4-тарау. Кепілге салынған мүлікті өндіріп алу және талап етілмеген затты сату тәртібі

31. Қарыз алушы кепілге салынған мүлікті сатуға дейін кез келген уақытта ломбардтың алдындағы өз міндеттемелерін орындай отырып, оны өндіріп алуды және оны сатуды тоқтатады.

32. Ломбардтың талаптарын қанағаттандыру үшін кепілге салынған мүлікті өндіріп алу Кодекстің талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

33. Кепілге салынған мүлікті мәжбүрлі соттан тыс тәртіпте сату осы Кодекстің 319-бабында белгіленген тәртіппен жария саудада өткізу жолымен жүргізіледі.

Кепілге салынған мүлікті сату Кодекстің 152-бабында көзделген жағдайларда сатып алу-сату шартымен және операцияның жасалу фактісін растайтын және 2017 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Салық кодексіне сәйкес қағаз не электронды түрде жасалған бастапқы есепке алу құжатымен (бақылау-касса машинасының түбіртегі, тауар түбіртегі, банк есебінің көшірмесі және басқалары) қарыз алушыға Кодекстің талаптарына сәйкес кепілге салынған мүліктің сатылуы туралы міндетті түрде хабарлаумен рәсімделеді.

34. Кепілге салынған мүлікті сатудан алынған сомадан, берілген қарыздың сомасы және қарыз алушының ломбардтың пайдасына төлейтін сыйақысы, сондай-ақ ломбардтқа тиесім басқа да төлемдер өтеледі. Қарыз алушы қалған соманы кепілге салынған мүлікті сату туралы ломбардтан хабарламаны алған күннен бастап үш жыл iшiнде кепiл билетін, сондай-ақ жеке басын куәландыратын құжатты ұсынғанда алады. Қалған соманы қайтарған кезде ломбард қарыз алушының талабы бойынша осы қаражат көлемінің есебін және осы Қағидалардың 33-тармағында көзделген құжаттарды ұсынады.

35. Егер қарыз алушы кепілге салынған мүлікті сату туралы ломбардтың хабардар еткен күнінен бастап үш жыл ішінде тиісті соманы алуға жүгінбеген кезде ақша қаражаты ломбардтың кірісіне айналады.

36. Кепілге салынған мүлікті сатқаннан кейін, ломбардтың қарыз алушыға барлық талаптары қарызды өтеу үшін сатылған кепілге салынған мүлік сомасының және ломбардтың пайдасына басқа төлемдердің жеткіліксіздігіне қарамастан қанағаттандырылды деп саналады.

37. Бағалы металдар мен асыл тастар бар зергерлік бұйымдарды сату кезінде ломбардтар "Қымбат металдар мен асыл тастар туралы" 2016 жылғы 14 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен уәкілетті ұйымдарда міндетті түрде іріктеу және таңбалау бойынша талаптарды сақтайды.

38. Үш айлық сақтау мерзімі өткеннен соң талап етілмеген затты ломбард Кодекстің 785-бабында және 781-бабының 2-тармағында белгіленген тәртіпте сатады.

5-тарау. Ломбардтар үй-жайларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету және техникалық нығайту бойынша талаптар

39. Ломбардтың үй-жайы операциялық кассадан (құлыпқа жабылатын есігі бар оқшауланған үй-жайдан), клиенттерге қызмет көрсету аймағынан және заттарды сақтауға арналған орыннан тұрады.

40. Ломбардтың үй-жайы:

1) жазбаны кемінде 30 тәулік сақтайтын функциясы бар бейнебақылау жүйелерімен;

2) фото тіркейтін құрылғымен;

3) сигналды жеке күзет ұйымының орталықтандырылған күзет пунктіне шығара отырып, күзет сигнализациясымен және шұғыл шақыру пультімен жабдықталады, елді мекендерде жеке күзет ұйымы болмаған жағдайда қосымша электр қоректендіру көзі және ломбард басшысының немесе иесінің ұялы телефонына дабыл сигналын беру мүмкіндігі бар сигнализациямен жабдықталады.

6-тарау. Заңсыз алынған заттары бар ломбардтардың айналымына қарсы іс-қимыл

41. Ломбардтардың қызметіне Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасында көзделген талаптар қолданылады.

42. Ломбардттар ломбардттардың орналасқан орны бойынша ломбардта кепілге салынған заттардың қарыз өтеу мерзімі бір айдан астам өткеннен кейін олардың фотосуреттері мен ломбардтқа зат тапсырған қарыз алушылар туралы ақпаратты он жұмыс күні ішінде ішкі істер органдарына хабарлайды.

43. Мүлік кепiл нысаны болған жағдайларда заңнамалық актілерде белгiленген тәртiппен осы мүлiктiң шын мәнiндегi меншiк иесi басқа тұлға болуы негізінде не әкімшілік немесе қылмыстық құқық бұзушылық жасағаны үшiн санкция түрiнде кепiл берушiден алынады, осы мүлiктiң кепiлге салынуы тоқтатылады. Бұл жағдайларда ломбард кепiлмен қамтамасыз етiлген мiндеттеменiң мерзiмiнен бұрын орындалуын талап етуге құқылы.

44. Осы Қағидалардың 10-тармағында көрсетілген жағдайларды қоспағанда, меншікке қарсы қылмыстық құқық бұзушылық жағдайлары тіркелген кезде ішкі істер органдары ұрланған заттар туралы ақпаратты елді мекен шегінде барлық ломбардтарға толық сипаттай отырып жібереді.

45. Ломбардтқа берілген зат ұрланған заттың сипаттамасына сәйкес келетін болса ломбард аталған факт туралы ішкі істер органына дереу хабарлайды.

Об утверждении Правил осуществления торговой деятельности ломбардов

Совместный приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 29 августа 2018 года № 12 и Министра внутренних дел Республики Казахстан от 29 августа 2018 года № 608. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 2 ноября 2018 года № 17673. Утратил силу совместным приказом Министра торговли и интеграции Республики Казахстан от 3 февраля 2020 года № 13-НҚ и Министра внутренних дел Республики Казахстан от 6 февраля 2020 года № 90.

Сноска. Утратил силу совместным приказом Министра торговли и интеграции Республики Казахстан от 3 февраля 2020 года № 13-НҚ и Министра внутренних дел Республики Казахстан от 6 февраля 2020 года № 90 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 4-2) статьи 7 Закона Республики Казахстан от 12 апреля 2004 года "О регулировании торговой деятельности", ПРИКАЗЫВАЕМ:

1. Утвердить прилагаемые Правила осуществления торговой деятельности ломбардов.

2. Департаменту регулирования торговой деятельности Министерства национальной экономики Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего совместного приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего совместного приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление его на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего совместного приказа на интернет-ресурсе Министерства национальной экономики Республики Казахстан;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего совместного приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства национальной экономики Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего совместного приказа возложить на курирующего заместителя министра внутренних дел Республики Казахстан и курирующего вице-министра национальной экономики Республики Казахстан.

4. Настоящий совместный приказ вводится в действие по истечении тридцати календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр внутренних дел Республики Казахстан	К. Касымов
Министр национальной экономики Республики Казахстан	Т. Сулейменов

Утверждены совместным приказом Министра внутренних дел Республики Казахстан от "29" августа 2018 года № 608 и Министра национальной экономики Республики Казахстан от "29" августа 2018 года № 12

Правила осуществления торговой деятельности ломбардов

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила осуществления торговой деятельности ломбардов (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 4-2) статьи 7 Закона Республики Казахстан от 12 апреля 2004 года "О регулировании торговой деятельности" и определяют порядок осуществления торговой деятельности ломбардов.

2. Основные понятия, используемые в настоящих Правилах:

1) именная сохранная квитанция – документ, который выдается ломбардом при заключении договора хранения вещи, содержащий сведения о находящейся на хранении вещи и обязанности ломбарда по хранению вещи в течение трех месяцев по истечении срока именной сохранной квитанции;

2) поклажедатель – физическое лицо, которое передает ломбарду вещь на хранение в соответствии с условиями именной сохранной квитанции;

3) предмет залога – движимое имущество, находящееся в собственности залогодателя и служащее обеспечением, гарантирующим погашение займа;

4) залоговый билет – документ, который выдается ломбардом при оформлении краткосрочного займа, содержащий сведения о предмете залога и условиях предоставления займа;

5) заемщик – физическое лицо, которое является одновременно залогодателем и получает краткосрочный заем в ломбарде, предоставляя движимое имущество, предназначенное для личного пользования, в качестве залога;

6) тайна предоставления займа – сведения о заемщиках, размерах займа, об иных условиях займа, относящихся к заемщику, об операциях ломбарда (за исключением сведений о вещах, находящихся в залоге и на хранении в ломбарде);

7) краткосрочный заем – займ, выдаваемый ломбардом гражданам на срок не более одного года;

8) ломбард – юридическое лицо, зарегистрированное в качестве ломбарда, которое осуществляет предпринимательскую деятельность по выдаче краткосрочных займов гражданам под залог движимого имущества, предназначенного для личного пользования;

9) невостребованная вещь – вещь, которая находится на хранении в ломбарде и не истребована поклажедателем по истечении срока именной сохранной квитанции.

3. Исключительными видами деятельности ломбардов являются:

1) предоставление краткосрочных займов под залог движимого имущества;

2) учет, хранение и продажа ювелирных изделий, содержащих драгоценные металлы и драгоценные камни.

Ломбарды могут осуществлять инвестиционную деятельность.

4. Юридическое лицо, не зарегистрированное в качестве ломбарда, не использует в своем наименовании слово "ломбард", производные от него слова, предполагающие, что оно осуществляет деятельность по проведению ломбардных операций.

5. Ломбарды о начале или прекращении своей деятельности уведомляют уполномоченный орган по финансовому мониторингу в порядке, установленном Законом Республики Казахстан от 16 мая 2014 года "О разрешениях и уведомлениях".

6. Ломбард осуществляет свою деятельность только при наличии Правил проведения ломбардных операций, которые утверждаются высшим органом ломбарда и содержат следующую информацию:

1) предельные суммы и сроки предоставляемых кредитов;

2) предельные величины ставок вознаграждения по предоставляемым кредитам;

3) ставки и тарифы за проведение операций;

4) права и обязанности ломбарда и его клиентов, их ответственность;

5) порядок выдачи залогодателю дубликатов при утере залогового билета;

6) иные условия.

7. Правила проведения ломбардных операций размещаются в месте, доступном для обозрения клиентами ломбарда.

8. Ломбард:

1) предоставляет заемщику на казахском и (или) русском языках полную и достоверную информацию о платежах, ставках и тарифах, связанных с получением, обслуживанием и погашением (возвратом) займа;

2) информирует заемщика о его правах, обязанностях, ответственности, связанных с получением займа;

3) создает на территории ломбарда условия для хранения вещей, обеспечивающие его сохранность и исключающие доступ к нему посторонних лиц;

4) немедленно сообщает заемщику о возникновении угрозы утраты либо повреждения вещи;

5) немедленно возвращает залогодателю предмет залога в соответствии с залоговым билетом после выполнения им своих обязательств перед ломбардом;

6) возмещает действительную стоимость вещи, определяемую по соглашению сторон, но не менее суммы оценки, в случае ее утраты и (или) повреждения, если не докажет, что утрата или повреждение произошли вследствие непреодолимой силы;

7) хранит невостребованную вещь в течение трех месяцев после истечения срока именной сохранной квитанции;

8) гарантирует неразглашение тайны предоставления займа, за исключением требований, предусмотренных пунктом 42 настоящих Правил;

9) при реорганизации или ликвидации обеспечивает возврат заемщикам принятых вещей ломбардом в сроки, указанные в залоговых билетах и именных сохранных квитанциях при условии выполнения заемщиками своих обязательств перед ломбардом.

9. Ломбард не пользуется и не распоряжается заложенными вещами.

10. Ломбардам не допускается принятие в залог согласно Гражданскому кодексу Республики Казахстан от 27 декабря 1994 года (далее – Кодекс), Закону Республики Казахстан от 7 марта 2014 года "О реабилитации и банкротстве" и Закону Республики Казахстан от 2 апреля 2010 года "Об исполнительном производстве и статусе судебных исполнителей":

1) недвижимого имущества;

2) вещей, изъятых из оборота и ограниченных в обороте;

3) арестованного имущества;

4) имущества, обремененного правами третьих лиц;

5) имущества, которое поступит в собственность залогодателя в будущем;

6) скоропортящегося сырья, продуктов питания;

7) одежды, обуви, белья, постельных принадлежностей, кухонной и столовой утвари, находившихся в употреблении, за исключением меховой и другой ценной одежды, столовых сервизов, предметов, сделанных из драгоценных металлов, а также имеющих художественную ценность;

8) детских принадлежностей;

9) инвентаря (в том числе пособия и книги), необходимого для профессиональных занятий;

10) транспортных средств, специально предназначенных для передвижения инвалидов, технических вспомогательных (компенсаторных) средств и специальных средств передвижения инвалидов;

11) международных, государственных и иных призов, которыми награжден заемщик.

11. В случае целостности и комплектности ювелирных изделий, содержащих драгоценные металлы и драгоценные камни ломбард не принимает их в залог как лом ювелирных изделий.

12. Ломбард не выдает займы лицам, не достигшим восемнадцати лет.

Глава 2. Порядок предоставления займа в ломбардах

13. Заем предоставляется ломбардом на возвратной и возмездной основе на срок не более одного года физическому лицу – заемщику, который является одновременно залогодателем, передавая по договору о залоге ломбарду движимое имущество, являющееся предметом залога.

14. Вознаграждение по договору займа, заключаемому с заемщиком, определяется с учетом требований Кодекса.

15. Договор о залоге вещей и договор займа в ломбарде оформляется выдачей ломбардом залогового билета и содержит требование о страховании залогового имущества.

16. Залоговый билет составляется в письменной форме в двух экземплярах, по одному для каждой из сторон, подписывается сторонами и каждый экземпляр заверяется печатью ломбарда (при ее наличии).

17. При продлении срока займа ломбард продлевает действие залогового билета с сохранением условий предоставления займа.

При утере залогового билета ломбардом по обращению заемщика выдается его дубликат.

18. Оценка предмета залога выражается в тенге и определяется соглашением сторон, если иное не установлено законами Республики Казахстан.

19. При получении предмета залога ломбард опечатывает или опломбирует его в присутствии залогодателя. Ломбард обеспечивает залогодателю возможность убедиться в опечатывании или опломбировании предмета залога.

20. Залоговый билет содержит требование о страховании предмета залога.

21. Ломбард самостоятельно разрабатывает форму залогового билета, который содержит следующие сведения:

1) наименование, юридический адрес и фактическое место нахождения ломбарда;

2) фамилия, имя, отчество (при наличии) залогодателя, дата рождения, гражданство, адрес регистрации, фактического проживания, индивидуальный идентификационный номер, данные документа, удостоверяющего личность залогодателя;

3) сумма предоставленного займа и вознаграждения, подлежащего уплате заемщиком в пользу ломбарда;

4) полный перечень иных платежей, включая неустойку (штрафы, пеню), их размеров, подлежащих взиманию в связи с выдачей, обслуживанием или несвоевременным погашением займа, при их наличии в ломбарде;

5) дата и срок погашения займа;

6) ставка вознаграждения по займу (с обязательным указанием ставки вознаграждения по займу, исчисляемой из расчета на один календарный день);

7) возможность, порядок и условия полного или частичного погашения займа (в том числе досрочного) с соразмерным уменьшением суммы вознаграждения по займу;

8) сумма оценки предмета залога;

9) наименование, перечень и подробное описание (в зависимости от предмета залога: серийный номер, модель, состояние, дата изготовления, вес, цвет, размеры) предметов залога;

10) описание и стоимость драгоценных металлов и камней (при их наличии) при залоге ювелирных изделий;

11) условия и место хранения предмета залога;

12) возможность продления залогового билета при уплате заемщиком (в том числе третьим лицом при предъявлении документа, удостоверяющего личность, и залогового билета) вознаграждения ломбарду за использованные дни займа с сохранением условий предоставления займа;

13) обязанность ломбарда возвратить предмет залога при досрочном погашении займа без уплаты заемщиком вознаграждения в пользу ломбарда за неиспользованные дни и иных платежей, включая неустойку (штраф, пеню);

14) обязанность ломбарда по хранению предмета залога в течение одного месяца по истечении срока погашения займа в случае неисполнения заемщиком обязательств перед ломбардом.

22. Залоговый билет содержит иную информацию, не противоречащую Кодексу и настоящим Правилам.

23. Несоблюдение требований, установленных статьей 307 Кодекса, влечет ничтожность залогового билета.

24. Условия договора о залоге вещей в ломбарде, ограничивающие права залогодателя по сравнению с правами, предоставленными ему Кодексом, недействительны с момента заключения договора. Вместо таких условий применяются соответствующие положения Кодекса.

Глава 3. Условия хранения вещей в ломбарде

25. Договор хранения вещи в ломбарде оформляется выдачей ломбардом именной сохранной квитанции.

26. Вещь, сдаваемая на хранение в ломбард, оценивается по соглашению сторон в соответствии с ценами на вещь такого рода и качества, обычно устанавливаемыми в торговле в момент и в месте ее принятия на хранение.

27. Ломбард самостоятельно разрабатывает форму именной сохранной квитанции, которая содержит следующие сведения:

1) наименование, юридический адрес и фактическое место нахождения ломбарда;

2) фамилия, имя, отчество (при наличии) поклажедателя, дата рождения, гражданство, адрес регистрации, фактического проживания, индивидуальный идентификационный номер, данные документа, удостоверяющего личность поклажедателя;

3) наименование, перечень и подробное описание (в зависимости от вещи: серийный номер, модель, состояние, дата изготовления, вес, цвет, размеры) вещи;

4) трехмесячный срок хранения невостребованной вещи по истечении срока именной сохранной квитанции;

5) размер платы за хранение и иных причитающихся ломбарду платежей;

6) сумма оценки вещи;

7) право поклажедателя на получение от ломбарда суммы от продажи вещи за вычетом платы за хранение и иных причитающихся ломбарду платежей;

8) обязанность ломбарда по страхованию в пользу поклажедателя за свой счет вещи, указанной в именной сохранной квитанции, в полной сумме ее оценки;

9) условия и место хранения вещи.

28. Именная сохранная квитанция содержит иную информацию, не противоречащую Кодексу и настоящим Правилам.

29. В течение трехмесячного срока хранения невостребованной вещи и до дня продажи вещи ломбард не ухудшает условия хранения вещи.

30. Условия хранения вещей в ломбарде, ограничивающие права поклажедателя по сравнению с правами, предоставленными ему Кодексом, недействительны с момента заключения договора. Вместо таких условий применяются соответствующие положения Кодекса.

Глава 4. Порядок обращения взыскания на заложенное имущество и продажи невостребованной вещи

31. Заемщик в любое время до продажи заложенного имущества прекращает обращение на него взыскания и его реализацию, исполнив свои обязательства перед ломбардом.

32. Взыскание на заложенное имущество для удовлетворения требований ломбарда осуществляется в соответствии с требованиями Кодекса.

33. Продажа заложенного имущества в принудительном внесудебном порядке производится путем продажи с публичных торгов в порядке, установленном статьей 319 Кодекса.

Продажа заложенного имущества оформляется договором купли-продажи, в случаях предусмотренных статьей 152 Кодекса и первичным учетным документом в бумажном либо в электронном виде, подтверждающим факт совершения операции и составленным в соответствии с Налоговым кодексом Республики Казахстан от 25 декабря 2017 года (чек контрольно-кассовой машины, товарный чек, выписка с банковского счета и другое) с обязательным уведомлением заемщика о продаже заложенного имущества в соответствии с требованиями Кодекса.

34. Из суммы, вырученной от продажи заложенного имущества, погашаются сумма предоставленного займа и вознаграждения, подлежащего уплате заемщиком в пользу ломбарда, а также иные причитающиеся ломбарду платежи. Остаток суммы заемщик получает в течение трех лет с даты получения уведомления из ломбарда о продаже заложенного имущества при предъявлении залогового билета, а также документа, удостоверяющего личность. При возврате остатка суммы ломбард по требованию заемщика предоставляет расчет размера этих средств и документы, предусмотренные пунктом 33 настоящих Правил.

35. В случае, если заемщик в течение трех лет с даты его уведомления ломбардом о продаже заложенного имущества не обратился за получением причитающихся сумм, денежные средства обращаются в доход ломбарда.

36. После продажи заложенного имущества все требования ломбарда к заемщику считаются удовлетворенными независимо от недостаточности суммы проданного заложенного имущества для погашения займа и других платежей в пользу ломбарда.

37. Ломбарды при продаже ювелирных изделий, содержащих драгоценные металлы и драгоценные камни соблюдают требования по обязательному опробованию и клеймению в уполномоченных организациях в порядке, установленном Законом Республики Казахстан от 14 января 2016 года "О драгоценных металлах и драгоценных камнях".

38. По истечении трехзмесячного срока хранения невостребованная вещь будет продана ломбардом в порядке, установленном статьей 785 и пунктом 2 статьи 781 Кодекса.

Глава 5. Требования по обеспечению безопасности и технической укрепленности помещений ломбардов

39. Помещение ломбарда состоит из операционной кассы (изолированного помещения с закрывающейся на замок дверью), зоны обслуживания клиентов и места для хранения вещей.

40. Помещение ломбарда оснащается:

1) системами видеонаблюдения с функцией хранения записи не менее 30 суток;

2) фотофиксирующим устройством;

3) охранной сигнализацией и пультом экстренного вызова, с выводом сигнала на пункт централизованной охраны частной охранной организации, а в случае отсутствия в населенных пунктах частной охранной организации оборудуется сигнализацией, имеющей запасной источник электропитания и возможность передачи сигнала тревоги на мобильный телефон руководителя или владельца ломбарда.

Глава 6. Противодействие обороту в ломбардах незаконно добытых вещей

41. На деятельность ломбардов распространяются требования, предусмотренные законодательством Республики Казахстан о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма.

42. Ломбарды в течение десяти рабочих дней информируют органы внутренних дел по месту нахождения ломбарда о заложенных вещах, находящихся в ломбарде более одного месяца по истечении срока погашения займа с их фотоизображениями и заемщиках, сдавших данные вещи в ломбард.

43. В случаях, когда имущество, являющееся предметом залога, изымается у залогодателя в установленном законодательными актами порядке на том основании, что в действительности собственником этого имущества является другое лицо, либо в виде санкции за совершение административного или уголовного правонарушения, залог в отношении этого имущества прекращается. В этих случаях ломбард может требовать досрочного исполнения обеспеченного залогом обязательства.

44. При регистрации случаев уголовных правонарушений против собственности, за исключением вещей, указанных в пункте 10 настоящих Правил, органы внутренних дел направляют информацию о похищенных вещах с их полным описанием всем ломбардам в пределах населенного пункта.

45. Если вещь сдаваемая в ломбард соответствует описанию похищенной вещи, ломбард немедленно сообщает о данном факте в орган внутренних дел.