ИПС "Әділет"

"Психологиялық және әлеуметтік жұмыс" кәсіптік стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2019 жылғы 30 мамырдағы № 292 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 31 мамырда № 18764 болып тіркелді.

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 117-бабының 2-1-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 23.12.2021 № 488 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған "Психологиялық және әлеуметтік жұмыс" кәсіптік стандарты бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Ұлттық біліктілік жүйесін дамыту және болжамдау департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оны қазақ және орыс тілдерінде "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына ресми жариялау және Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілернің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

4) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау бірінші вице-министрі Е.Ж. Жылқыбаевқа жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Еңбек және халықты
әлеуметтік қорғау министрінің
2019 жылғы 30 мамырдағы
№ 292 бұйрығымен
бекітілді

"Психологиялық және әлеуметтік жұмыс" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

1. "Психологиялық және әлеуметтік жұмыс" кәсіптік стандарты біліктілік және құзыреттілік деңгейіне талаптарын, еңбектің мазмұнын, сапасы мен жағдайларын анықтау үшін арналған және мемлекеттік заңды тұлғалар көрсететін қызметтерде қолданылады.

Бұл кәсіптік стандарт білім беру бағдарламарын құруға, оның ішінде кадрларды басқару саласында кәсіпорындарда персоналды оқыту, білім беру мекемелерінің қызметкерлері мен түлектерін сертификаттау, кең ауқымды міндеттерді шешу үшін мүмкіндік береді.

2. Осы Кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) арнаулы әлеуметтік қызметтер – өмірлік қиын жағдайда жүрген адамға (отбасына) туындаған әлеуметтік проблемаларды еңсеру үшін жағдайларды қамтамасыз ететін және оның қоғам өміріне қатысуына басқа азаматтармен тең мүмкіндіктер жасауға бағытталған қызметтер кешені;

2) пробация (әлеуметке қосу) – санаттары заңмен айқындалған адамдардың қылмыстық құқық бұзушылықтар жасауының алдын алу үшін олардың мінез-құлқын түзеуге бағытталған бақылау және әлеуметтік-құқықтық сипаттағы қызмет түрлері мен жеке айқындалатын шаралар жүйесі;

3) әлеуметтік жұмыс – жекелеген отбасыларға, отбасыларға бұзылған немесе жоғалған функцияларын, олардың толық әлеуметтік жұмыс істеуіне кедергі келтіретін олардың әлеуметтік құқықтары мен өтемақы кепілдіктерін әске асыруда көмек көрсету бойынша қызмет;

4) әлеуметтік қызметкер – арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін және (немесе) арнаулы әлеуметтік қызметтерге қажеттілікті бағалау мен айқындауды жүзеге асыратын, белгіленген талаптарға сәйкес келетін қажетті біліктілігі бар қызметкер;

5) біліктілік – қызметкердің біліктілік даярлығының деңгейі, жұмыс күрделілігі денгейін анықтау үшін қажет білімінің, икемділігі мен дағдыларының болуы;

6) біліктілік деңгейі – күрделіліктің параметрлері бойынша стандартты емес еңбек әрекеттерімен, жауапкершілігімен және тәуелсіздігімен сараланатын қызметкердің даярлық деңгейі мен құзыреттілігіне қойылатын талаптар жиынтығы;

7) білім – білім алу және жеке тәжірибесі арқылы ақпаратты меңгерудің нәтижесі, оқу немесе жұмыс саласына қатысты фактілер, қағидалар, теория және практика жиынтығы; бағалануы тиіс біліктілік құрамдас бөлігі;

8) дағдылары – жұмыс орнында және күнделікті өмірінде белгіленген интеллектуалды және физикалық әрекеттерді орындау қабілеттігін сипаттайтын оқу немесе белгілі зерттеулер мен жұмыстарды жүргізу арқылы дамитын қасиет;

9) еңбек функциясы – еңбек процесінің бір немесе бірнеше міндеттерін шешуге бағытталған өзара байланыстағы әрекеттер жиынтығы;

10) икемділік – әрекеттерді іске асыру және проблемаларды шешу үшін (логикалық, интуитивті, шығармашылық және практикалық ойлауды қолдану) білімді қолдану және құзыреттілігін көрсету қабілеттілігі;

11) кәсіп – қызметкердің біліктілік даярлығының деңгейі, жұмыс күрделілігі денгейін анықтау үшін қажет білімінің, икемділігі мен дағдыларының болуы;

12) кәсіптік кіші топ – еңбек функцияларының толық жиынтығымен құрылған және құзыреттерді орындау үшін қажетті кәсіптер жиынтығы;

13) кәсіптік топ – жалпы интеграциялық негізі бар (ұқсас және жақын тағайындаулар, объектілер, технологиялар, оның ішінде еңбек құралдары) және оларды орындау үшін еңбек функциялары мен құзыреттілігінің ұқсас жиынтығын көздейтін кәсіби кіші топтар жиынтығы;

14) мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасы – мүгедектігі бар адамды оңалтудан өткізудің нақты көлемін, түрлері мен мерзімдерін белгілейтін құжат;

15) құзырет – қызметкердің кәсіптік және еңбек қызметінде білімін, икемділіктер мен дағдыларын пайдалану қабілеттілігі;

16) медициналық-әлеуметтік көмек – тізбесін уәкілетті орган белгілейтін әлеуметтік маңызды аурулары бар азаматтарға көрсетілетін медициналық және әлеуметтік-психологиялық көмек;

17) медициналық-әлеуметтік сараптама – мүгедектікті және (немесе) еңбекке қабілеттіліктен айырылу дәрежесін белгілей (белгілемей) отырып, куәландырылатын адамның организм функцияларының тұрақты бұзылуынан туындаған тыныс-тіршілігінің шектелуін бағалау, сондай-ақ оның әлеуметтік қорғау шараларына қажеттілігін айқындау;

18) салалық біліктілік шеңбері – салада танылатын біліктілік деңгейлердің құрылымдалған сипаты.

Ескерту. 2-тармаққа өзгерістер енгізілді - ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 23.12.2021 № 488 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.01.2023 № 9 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

3. Осы Кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

1) АМӘК – алғашқы медициналық-әлеуметтік көмек;

2) БА – Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 16-бабының 16-2) тармақшасына сәйкес әзірленіп, бекітілген басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

3) МӘС – медициналық-әлеуметтік сараптама;

4) МӘСК – медициналық-әлеуметтік сараптамалық комиссиясы;

5) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

6) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері.

Ескерту. 3-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 23.12.2021 № 488 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

4. Кәсіптік стандарттың атауы: "Психологиялық және әлеуметтік жұмыс".

5. Кәсіптік стандартты әзірлеу мақсаты: қызметкерлердің біліміне, икемділігіне, дағдыларына және жеке құзыреттілігіне сәйкес келетін талаптардың еңбек функцияларының жүйелі және құрылымданған сипаттамларын кәсібі бойынша көрсету.

6. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы:

Психологиялық және әлеуметтік жұмыс мыналарды көздейтін кәсіптік қызметті қарайды:

қоғамдағы адам өміріне, қалыпты әлеуметтік жұмыс істеу үшін көмектесу және лайықты жағдай жасау;

өмірлік қиын жағдайға тап болған адамға, отбасына, мұқтаж жандардың әртүрлі топтарына көмек көрсету;

қоғамның, топтың немесе жеке адамның әлеуметтік, психоменталдық байланыстарын қалпына келтіру және сақтау ;

әлеуметтік денсаулықты сақтау және оңалту мақсатында адамдардың қажеттіліктері мен мүдделеріне сәйкес қоғамдағы ағымдағы процестерге әсер ету;

әлеуметтік процестерді болжамдау, өткір әлеуметтік проблемалардың алдын алу және жою.

7. Кәсіби топ:

денсаулық сақтау саласындағы кәсіпқой - мамандар;

құқық, гуманитарлық салалар және мәдениет саласындағы мамандар;

заңгерлік, әлеуметтік қызметтер мен дін жөніндегі кәсіби көмекші қызметкерлер.

8. Кәсіби топ бөлігі:

психиатрия, психотерапия, наркология және медициналық психология саласындағы дәрігер;

денсаулық сақтау саласындағы кәсіпқой - мамандар;

психологтар;

әлеуметтік жұмысты ұйымдастыру және жүргізу саласындағы кәсіпқой - мамандар.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. Кәсіптердің тізбесі:

1) әлеуметтік қорғау ұйымының құрылымдық бөлімшесінің (бөлімінің, секторының, тобының) бастығы – СБШ бойынша 7 біліктілік деңгейі;

2) әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман (әлеуметтік қызметкер) – СБШ бойынша 4-6 біліктілік деңгейлері;

3) әлеуметтік қызметкер – СБШ бойынша 4-5 біліктілік деңгейлері;

4) арнаулы әлеуметтік қызметтерге қажеттілікті бағалау және айқындау жөніндегі әлеуметтік қызметкер – СБШ бойынша 6 біліктілік деңгейі;

5) әлеуметтік жұмыс жөніндегі консультант (жалпы бейін) (Супервизор) - СБШ бойынша біліктіліктің 6-деңгейі;

6) әлеуметтік психолог – СБШ бойынша 6 біліктілік деңгейі;

7) пенитенциарлық жүйеде сотталғандармен жұмыс істейтін әлеуметтік қызметкер (қылмыстық атқару жүйесі мекемесінің консультанты) – СБШ бойынша 6-7 біліктілік деңгейі;

8) әлеуметтік саладағы психолог-консультант – СБШ бойынша 6 біліктілік деңгейі;

9) әлеуметтік саладағы психолог-консультант (сот) – СБШ бойынша 6-7 біліктілік деңгейлері.

Кәсіптер карточкалары осы кәсіптік стандартқа қосымшада көрсетіледі.

Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 13.01.2023 № 9 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Психологиялық және
әлеуметтік жұмыс"
кәсіптік стандартына
қосымша

Ескерту. Қосымша жаңа редакцияда – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 13.01.2023 № 9 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Кәсіп карточкасы

"Әлеуметтік қорғау ұйымы құрылымдық бөлімшесінің (бөлімінің, секторының, тобының) бастығы"

Кәсіп коды

1344-0-004

Кәсіп атауы

Әлеуметтік қорғау ұйымы құрылымдық бөлімшесінің (бөлімінің, секторының, тобының) бастығы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

Кәсіптің басқа да ықтимал атаулары:

Үйде әлеуметтік көмек көрсету бөлімінің (бөлімшесінің) меңгерушісі

Халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларына сәйкес кәсіптер үшін біліктілік деңгейі

"Халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен ұйымдарының басшылары, қамту мамандары мен басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі міндетін атқарушының 2017 жылғы 25 қазандағы № 360 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16057 болып тіркелген).
Біліктілікке қойылатын талаптар: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім (әлеуметтік, экономикалық, заңгерлік, педагогикалық, медициналық) және халықты әлеуметтік қорғау ұйымдарында немесе тиісті бейіндегі лауазымдарда кемінде 3 жыл жұмыс өтілі.

Кәсіптік білім деңгейі

Жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім

Еңбек функциясы:

Міндетті еңбек функциялары:

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Әлеуметтік қорғау ұйымы құрылымдық бөлімшесінің (бөлімінің, секторының, топтың) қызметіне басшылық ету

2. Бөлімше аумағында тұратын өмірлік қиын жағдайға тап болған азаматтарды және әлеуметтік қызмет көрсетуге мұқтаж отбасыларды анықтау және есепке алу бойынша жұмыс жүргізуді қамтамасыз ету.
3. Персоналды басқару

1-еңбек функциясы:
Әлеуметтік қорғау ұйымының құрылымдық бөлімшесінің (бөлімінің, секторының, тобының) қызметіне басшылық ету

Тапсырма:
Ұйым қызметін жоспарлау және бақылау

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Бөлімше қызметін ағымдағы және перспективалық жоспарлауды ұйымдастыру, оның орындалуын бақылау;
2. Көрсетілетін әлеуметтік қызметтердің көлемі мен сапасына және олардың қызмет көрсетілетін азаматтардың қажеттіліктеріне сәйкестігіне, бөлімше қызметкерлері жұмысының тиімділігіне тұрақты бақылау жүргізу;
3. Жұмысты талдау және болжау жүргізу, бөлімше қызметін жақсарту бойынша шаралар қабылдау;
4. Бөлімше мамандарының белгіленген құжаттаманы жүргізуіне бақылауды қамтамасыз ету (келуді және жеке сабақтарды есепке алу журналдары, сабақ жоспарлары немесе әлеуметтік-психологиялық, әлеуметтік-педагогикалық қызметтер көрсететін мамандар жұмысының циклограммалары, баланың жағдайы мен даму динамикасы бойынша құжаттамалар және басқалар);
5. Қажетті есептілікті ұсынуды қамтамасыз ету, статистикалық мәліметтердің дәйектілігі;
6. Ішкі еңбек тәртіп қағидаларын, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы қағидаларын, өртке қарсы нормалар талаптарын сақтауды қамтамасыз ету.

Білуге тиіс:
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы;
2. "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі (бұдан әрі – "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Кодексі);
3. "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі;
4. "Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексі" Қазақстан Республикасының Кодексі (бұдан әрі – Еңбек кодексі);
5. "Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
6. "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
7. "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
8. "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
9. "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
10. "Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
11. "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
12. "Мемлекеттік сатып алу туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
13. "Қазақстан Республикасында мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
14. "Қазақстан Республикасындағы тiл туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
15. "Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген).

2-еңбек қызметі:
Бөлімше аумағында тұратын өмірлік қиын жағдайға тап болған азаматтарды және әлеуметтік қызмет көрсетуге мұқтаж отбасыларды анықтау және есепке алу бойынша жұмыс жүргізуді қамтамасыз ету

Халыққа әлеуметтік көмек көрсету саласындағы мемлекеттік кепілдіктерді қамтамасыз ету

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Бөлімшенің аумағында тұратын өмірлік қиын жағдайға тап болған азаматтарды және әлеуметтік қызмет көрсетуге мұқтаж отбасыларды анықтау және есепке алу бойынша жұмыс жүргізуді қамтамасыз ету;
2. Қажеттілікті белгілеу, әлеуметтік көмектің түрлері мен нысандарын айқындау мақсатында жалғызілікті қарттар мен мүгедектігі бар адамдардың, еңбекке жарамсыз азаматтардың, мүгедектігі бар балаларды тәрбиелеп отырған отбасылардың материалдық-тұрмыстық жағдайларын тексеру жөніндегі жұмысты ұйымдастыру;
3. Әлеуметтік көмекке мұқтаждардың деректер базасын қалыптастыру;
4. Халықты әлеуметтік қорғау саласында арнаулы әлеуметтік қызмет көрсету стандартына сәйкес қызмет көрсетілетіндердің санын және бөлімше мамандарының жұмыс көлемін айқындау;
5. Стационарлар, жартылай стационарлар, уақытша болу жағдайында жұмыс істейтін мекемелерге немесе ұйымдарға, арнайы түзету, оңалту мекемелеріне немесе ұйымдарына мұқтаж адамдарды айқындауға жәрдем көрсету;
6. Аумақтық денсаулық сақтау, білім беру органдарымен және мекемелерімен, қайырымдылық және діни бірлестіктермен бөлімше клиенттеріне әлеуметтік қызмет көрсету мәселелерінде өзара іс-қимылды жүзеге асырады;
7. Халыққа консультациялық көмек көрсету, оның ішінде мұқтаж адамдарға құжаттарды ресімдеу жөніндегі жұмысты ұйымдастырады;
8. Қорғаншылық, қамқоршылық мәселелерін шешуге қатысады;
9. Бөлімше қызмет көрсететін адамдар арасында гуманитарлық көмекті қабылдауды, сақтауды және бөлуді қамтамасыз ету бойынша жұмысты ұйымдастыру;
10. Бөлінетін бюджет қаражатын, сондай-ақ заңнамаға қайшы келмейтін қаржыландыру көздерінен түсетін қаражатты ұтымды пайдалануды қамтамасыз етеді;

Білуге тиіс:
1. халықты әлеуметтік қорғау саясатының негізгі бағыттары;
2. ұйымның бейіні, мамандануы және ерекшеліктері;
3. әлеуметтік қызмет түрлері;
4. әлеуметтік жұмыс теориясы мен әдістемесі;
5. қарттар мен мүгедектігі бар адамдарға, оның ішінде мүгедектігі бар балаларға қызмет көрсетуді ұйымдастыру;
6. әлеуметтік жұмыс негіздері;
7. әлеуметтану негіздері, жеке тұлғаның психологиясы және зейнеткерлік жастағы адамдар мен мүгедектігі бар адамдарға, мүгедектігі бар балаларды тәрбиелеп отырған отбасыларға көмектің әлеуметтік-психологиялық аспектілері;
8. үйде науқастарды күту бойынша санитариялық-гигиеналық талаптар;
9. соғыс және еңбек ардагерлері үшін белгіленген жеңілдіктер мен артықшылықтар;
10. әр түрлі әлеуметтік ортадағы жұмыстың ерекшелігі;
11. педагогика, психопрофилактика, этика және деонтология, психопатология негіздері;
12. қорғаншылықты және қамқоршылықты, үйде қызмет көрсетуді ресімдеу мәселелері жөніндегі әдістемелер;
13. үйде әлеуметтік көмекті ұйымдастыру бойынша отандық және шетелдік озық тәжірибе;
14. шарттарды жасасу және орындау тәртібі;
15. салық және бюджет заңнамасының негіздері;
16. қаржы-шаруашылық қызметті ұйымдастыру;

3-еңбек қызметі:
Персоналды басқару

Міндеті: кадрлық құрамды қалыптастыру және реттеу.

Икемділіктер:

1. Ұйымды басқару құрылымын анықтау.
2. Тиісті сапалы қызмет көрсету үшін басшы құрамды және басқа да кадрларды іріктеу және орналастыру.
3. Бөлім қызметкерлерін оқытуды, тәжірибе алмасуды, біліктілігін арттыруды ұйымдастыру;
4. Қызметкерлердің еңбек уәждемесін, бастамашылдығы мен белсенділігін дамыту.
5. Еңбек және өндірістік тәртіпті нығайту, қызметкерлерді аттестациялау бойынша жұмыстар жүргізу.
6. Қауіпсіз және қолайлы еңбек жағдайларын жасау, ұжымда қолайлы моральдық-психологиялық атмосфераны қолдау
Білуге тиіс:
1. Нормативтік актілер:
2. Еңбек кодексі.
3. Ұйым қызметінің бейіні мен ерекшеліктері.
4. Персоналды басқару теориясы мен

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар

Жауапкершілік, еңбек процестерін дербес басқару және бақылау, тәуелсіз шешімдер қабылдау мүмкіндігі, адалдық. Талдамалық ойлау. Сабырлық және тез тіл табыса білу, тілектестік, парасаттылық, риясыздық, әдептілік.

СБШ шеңберінде басқа кәсіптерімен байланысы

8-деңгей

Мекеме (ұйым)директоры

БА-мен байланысы

Әлеуметтік қорғау ұйымы құрылымдық бөлімшесінің (бөлімінің, секторының, тобының) бастығы

Халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары.

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Жұмысты орындау орны, жұмыс уақыты, демалыс уақыты режимі, еңбек демалысының ұзақтығы, еңбекке ақы төлеу шарттары және өзге де еңбек жағдайлары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес еңбек және ұжымдық шарттарда белгіленеді.

Кәсіп карточкасы

"Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман"

Кәсіп коды

2635-3-001

Кәсіп атауы

Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман (әлеуметтік қызметкер)

Кәсіптің басқа да ықтимал атаулары

Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман (әлеуметтік-медициналық қызмет көрсету)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4 (4.1, 4.2, 4.3)

Біліктілігі орташа деңгейдегі маман:
жоғары санат: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі бірінші санаттағы біліктілігі орташа деңгейдегі маман лауазымында кемінде 3 жыл;
бірінші санат: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі екінші санаттағы біліктілігі орташа деңгейдегі маман лауазымында кемінде 2 жыл;
екінші санат: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі санаты жоқ біліктілігі орташа деңгейдегі маман лауазымында кемінде 1 жыл;
санаты жоқ: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

Кәсіптік білім деңгейі

Техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) әлеуметтік, педагогикалық, медициналық білім

еңбек функциясы:
Тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына, адам саудасы құрбандарына, арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету саласындағы медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) уақытша болу және тұру жағдайларында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін ұйымдардағы қызмет

Міндет:
Арнаулы әлеуметтік қызметтерді сапалы көрсету бойынша бақылау және ұйымдастыру

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Өмірлік қиын жағдайды еңсеру немесе оның туындауының алдын алу үшін мұқтаж адамға (отбасына) қажетті арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету жөніндегі шараларды ұйымдастыру.
2. Жеке жұмыс жоспарын және журналды/электрондық картотеканы әзірлеу бойынша жұмысты үйлестіру, олардың сапалы толтырылуын және орындалуын бақылауды жүзеге асыру, паллиативтік көмек және мейірбике күтімі қызметтерін талап ететін науқастарды анықтауға ай сайынғы мониторинг жүргізу
3. Көрсетілетін қызметтердің сапасы мен түрлерін талдау;
олардың даму перспективаларын, әлеуметтік қызметке мұқтаждар динамикасын болжау;
4. Азаматтардың туыстарымен және туыстарымен байланыс жасауына, хат жазуына, арыз жазуына, баспа басылымдарымен танысуына көмек көрсету;
5. Арнаулы әлеуметтік қызметтерді жетілдіру жөнінде ұсыныстар әзірлеу;
6. Арнаулы әлеуметтік қызмет көрсететін қызметкерлердің қызметіне және олардың ұсынылу сапасына әдістемелік басшылықты жүзеге асыру және бақылау;
7. Қамқорлықтағыларға әлеуметтік көмек көрсету үшін қайырымдылық және демеушілік көмек көрсететін адамдарды тартуға жәрдемдесу;
8. Біліктілікті тұрақты негізде арттыру;
9. Белгіленген құжаттардың сапалы жүргізілуін қамтамасыз ету, уақтылы есептілік (ведомстволық және статистикалық);
10. Өрт қауіпсіздігі ережелерінің орындалуын қамтамасыз ету

Білуге тиіс:
Нормативтік құқықтық актілер:
Қазақстан Республикасының Конституциясы;
"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Кодексі;
"Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі;
Еңбек кодексі;
"Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Қазақстан Республикасында мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Қазақстан Республикасындағы тiл туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Балалы отбасыларға берілетін мемлекеттік жәрдемақылар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
жұмыс орнындағы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау;
әлеуметтік жұмыс теориясы мен практикасы;
жеке тұлға және азаматтардың жекелеген санаттары психологиясының ерекшеліктері;
психология, педагогика, геронтология, этика негіздері;
әлеуметтік жұмыс жөніндегі бағдарламалық-әдістемелік әдебиет;
мүгедектігі бар адамдарға, соғыс және еңбек ардагерлеріне белгіленген әлеуметтік кепілдіктер мен артықшылықтар жүйелері;
тәрбие және әлеуметтік жұмыс түрлері мен әдістері;
әр түрлі әлеуметтік ортадағы жұмыстың ерекшелігі;
зейнеткерлік жастағы адамдар мен мүгедектігі бар адамдарға, тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына, адам саудасы құрбандарына әлеуметтік жұмысты, әлеуметтік-психологиялық аспектілерді ұйымдастыру;
әлеуметтік қызметтер көрсетудің отандық және халықаралық практикасы;
өмір мен отбасылық тәрбиенің ерекшеліктері.

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар

Қарым-қатынас дағдылары, эмоциялық жауаптылық, командада жұмыс істеу, жауапкершілік, орындаушылық, риясыздық.

СБШ шеңберінде басқа кәсіптерімен байланысы

5-деңгей

Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман

БА-мен байланысы

Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман

"Халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту ұйымдарының басшылары, мамандары мен басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің міндетін атқарушының 2017 жылғы 25 қазандағы № 360 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16057 болып тіркелген). (бұдан әрі - халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту ұйымдарының басшылары, мамандары мен басқа да қызметшілеріне үлгілік біліктілік сипаттамалары).

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман"

Кәсіп коды

2635-3-001

Кәсіп атауы

Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман

Кәсіптің басқа да ықтимал атаулары

3350-0-009 Халықты әлеуметтік қорғау ұйымдарындағы маманы
3412-0-005 Әлеуметтік жұмыс жөніндегі қызметкер (Кейс менеджер отбасын сүйемелдеу жөніндегі әлеуметтік қызметкер)
2635-3-003 Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман, қарттарға арналған баспана
2635-8-003 Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман, психоневрологиялық аурулары бар мүгедектігі бар балаларға және 18 жастан асқан мүгедектігі бар адамдарға күтім жасау
2635-8-004 Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман, қарттар мен мүгедектігі бар адамдарға күтім жасау
2635-3-001 Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман (әлеуметтік-медициналық қызмет көрсету)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5 (5.1, 5.2, 5.3)

Халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту ұйымдарының басшылары, мамандары және басқада да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларына сәйкес кәсіптер үшін біліктілік деңгейі.

Біліктілігі жоғары деңгейдегі маман: техникалық және кәсіби (орта арнаулы, арта кәсіби) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білімі және жұмыс өтілі бірінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 3 жыл;
жоғары санаттағы – жоғары (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық, психологиялық) білім және жұмыс өтілі бірінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 3 жыл;
бірінші санаттағы – жоғары (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық, психологиялық) білім және жұмыс өтілі екінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 2 жыл;
екінші санаттағы – жоғары (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық, психологиялық) білім және жұмыс өтілі санаты жоқ біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 1 жыл;
санаты жоқ: жоғары (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық, психологиялық) білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

Кәсіптік білім деңгейі:

техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім

1-еңбек функциясы:
Мұқтаж адамға (отбасына) өмірлік қиын жағдайды еңсеру неоның алдын алу үшін қажетті арнаулы әлеуметтік қызмет көрсету шараларын ұйымдастыру
Арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету саласында тұрмыстық зорлық-зомбылық, адам саудасының құрбандарына, медициналық-әлеуметтік мекеме (ұйымдарда) уақытша болу және тұру жағдайында ұйымдардың қызметі

Міндет:
Арнаулы әлеуметтік қызметтерді сапалы көрсету бойынша бақылау және ұйымдастыру

Жеке құзыреттеріне қойылатын талаптар

Коммуникативтік дағдылар, эмоциялық ықыластылық, командалық жұмыс, жауапкершілік, орындаушылық, риясыздық

СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланысы

6-деңгей

Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман

БА-мен байланысы

Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман"

Кәсіп коды

2635-3-001

Кәсіптің атауы:

Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман

Кәсіптің басқа да ықтимал атаулары

2635-8-003 – Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман, психоневрологиялық аурулары бар мүгедектігі бар балаларды және 18 жастан асқан мүгедектігі бар адамдарға күтім
2635-8-004 – Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман, егде жастағы және мүгедектігі бар адамдарға күтім
2635-3-003 – Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман, қарттарға арналған баспана
2635-3-004 – Халықты әлеуметтік қорғау қызметінің маманы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6 (6.1, 6.2, 6.3)

Біліктілігі жоғары деңгейдегі маман:
жоғары санат – жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі бірінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 3 жыл;
бірінші санат – жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі екінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 2 жыл;
екінші санат – жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі санаты жоқ біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 2 жыл;
санаты жоқ: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды;

Кәсіптік білім деңгейі

Жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) әлеуметтік, психологиялық, педагогикалық, медициналық білім

Еңбек функциясы:
Тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына, адам саудасы құрбандарына, арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету саласындағы медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) уақытша болу және тұру жағдайларында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін ұйымдардағы қызмет

Тапсырма:
Арнаулы әлеуметтік қызметтерді сапалы көрсету бойынша бақылау және ұйымдастыру

Икемділіктер мен дағдылар:

1. Өмірлік қиын жағдайды еңсеру немесе оның туындауының алдын алу үшін мұқтаж адамға (отбасына) қажетті арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету жөніндегі шараларды ұйымдастыру.
2. Жеке жұмыс жоспарын және журналды/электрондық картотеканы әзірлеу бойынша жұмысты үйлестіру, олардың сапалы толтырылуын және орындалуын бақылауды жүзеге асыру, паллиативтік көмек және мейірбике күтімі қызметтерін талап ететін науқастарды анықтауға ай сайынғы мониторинг жүргізу
3. Көрсетілетін қызметтердің сапасы мен түрлерін талдау;
олардың даму перспективаларын, әлеуметтік қызметке мұқтаждар динамикасын болжау;
4. Азаматтардың туыстарымен және туыстарымен байланыс жасауына, хат жазуына, арыз жазуына, баспа басылымдарымен танысуына көмек көрсету;
5. Арнаулы әлеуметтік қызметтерді жетілдіру жөнінде ұсыныстар әзірлеу;
6. Арнаулы әлеуметтік қызмет көрсететін қызметкерлердің қызметіне және олардың ұсынылу сапасына әдістемелік басшылықты жүзеге асыру және бақылау;
7. Қамқорлықтағыларға әлеуметтік көмек көрсету үшін қайырымдылық және демеушілік көмек көрсететін адамдарды тартуға жәрдемдесу;
8. Біліктілікті тұрақты негізде арттыру;
9. Белгіленген құжаттардың сапалы жүргізілуін қамтамасыз ету, уақтылы есептілік (ведомстволық және статистикалық);
10. Өрт қауіпсіздігі ережелерінің орындалуын қамтамасыз ету.

Жеке құзыреттеріне қойылатын талаптар

Коммуникация дағдылары, күйзеліске төзімділік, командада жұмыс істеу, жауапкершілік, орындаушылық, ақпараттың үлкен көлемімен жұмыс істей білу.

СБШ шеңберінде басқа кәсіптерімен байланысы

7-деңгей

Үйде әлеуметтік көмек көрсету бөлімінің (бөлімшенің) меңгерушісі.
Әлеуметтік қорғау ұйымы құрамдас бөлігінің (бөлімі, секторы, тобы) басшысы.

БА-мен байланыс

Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман"

Кәсіп коды

3412-008

Кәсіп атауы

Әлеуметтік қызметкер

Кәсіптің басқа да ықтимал атаулары

3412-0-005 Әлеуметтік жұмыс жөніндегі қызметкер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4 (4.1, 4.2, 4.3)

Біліктілігі орташа деңгейдегі маман:
жоғары санат: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық, психологиялық) білім және жұмыс өтілі бірінші санаттағы біліктілігі орташа деңгейдегі маман лауазымында кемінде 2 жыл;
бірінші санат: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық, психологиялық) білім және жұмыс өтілі екінші санаттағы біліктілігі орташа деңгейдегі маман лауазымында кемінде 1 жыл;
екінші санат: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық, психологиялық) білім және жұмыс өтілі санаты жоқ біліктілігі орташа деңгейдегі маман лауазымында кемінде 1 жыл;
санаты жоқ: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық, психологиялық) білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

Кәсіптік білімнің деңгейі:

Техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) әлеуметтік, экономикалық, педагогикалық, медициналық, психологиялық білім немесе негізгі орта білім және әлеуметтік даярлық бойынша сертификат.

Еңбек функциясы:
Өмірлік қиын жағдайға тап болған адамдарға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету

Міндеті: адамның өмірлік қиын жағдайда қажеттілігіне сәйкес арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Қызмет көрсету аймағында тұратын және бөгде адамның көмегіне мұқтаж жалғызілікті қарттарды және еңбекке жарамсыз азаматтарды; қызмет көрсету аймағында тұратын және бөгде адамның көмегіне мұқтаж, психоневрологиялық аурулары бар мүгедектігі бар балаларды және 18 жастан асқан мүгедектігі бар адамдарды анықтайды;
2. Әлеуметтік қызметтерді алушының қаражаты есебінен азық-түлік, бірінші кезекте қажетті өнеркәсіп тауарларын, санитария мен гигиена құралдарын, дәрілік заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды, күтім құралдарын, кітаптарды, газеттерді, журналдарды сатып алу және үйге жеткізу.
3. Тамақ дайындауға көмек көрсетіңіз.
4. Тұрғын үй-жайларды жинау оның ішінде арнайы жуу және қол асты құралдарының көмегімен жүргізу.
5. Электр, газ және сумен жабдықтау есептеуіштерінің көрсеткіштерін алу, Тұрғын үй-коммуналдық қызметтерге ақы төлеу туралы түбіртектерді толтыру.
6. Тұрғындарға киімдерді жуу, жөндеу, химиялық тазалау, үй-жайларды тазалау, тұрғын үй-жайларды жөндеу бойынша қызмет көрсететін ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау.
7. Өз қызметінің бағыттары бойынша қажетті құжаттаманы ресімдеу.
8. Өз қызметінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, оның ішінде интернет-ресурстарды пайдалану.
9. Балалар мен 18 жастан асқан адамдарды өзіне-өзі қызмет көрсету, мінез-құлық, өзін-өзі бақылау және қарым-қатынас дағдыларына оқытуды жүргізеді;
10. Баланың және 18 жастан асқан адамдардың бос уақытын ұйымдастырады (ойындар, кітап оқу, кітапханалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру және т. б.);
11. Ата-аналармен және олардың отбасы мүшелерімен баланы және 18 жастан асқан адамдарды оңалту іс-шараларын іске асыру және отбасында бейімдеу, қызмет көрсетілетін балалар мен 18 жастан асқан адамдарға ауруханада болу (емдеуге жатқызылған жағдайда) бойынша жұмыс жүргізеді;
12. Баланың және 18 жастан асқан адамдардың ата-аналарына науқас балаға және 18 жастан асқан адамға жалпы күтімнің практикалық дағдыларына, баланың және 18 жастан асқан адамдардың дамуына ықпал ететін әдістер мен әдістерге, қозғалыс және әлеуметтік дағдыларға оқытуды жүргізеді;
13. Балаларға және 18 жастан асқан адамдарға және ата-аналарға психологиялық көмек көрсету үшін мамандарды тартады;
14. Қорғаншылықты, қамқоршылықты белгілеу, жәрдемақыларды тағайындау, интернат-үйлерге немесе аумақтық орталықтарға айқындау үшін құжаттарды ресімдеуге жәрдемдеседі;
15. Аз қамтылған отбасылардан шыққан балалар мен 18 жастан асқан адамдарды тәрбиелеп отырған отбасыларға атаулы әлеуметтік көмек, қайырымдылық қорлары, демеушілер, заңнамаға қайшы келмейтін көздер қаражаты есебінен басқа да гуманитарлық көмек бөлуге жәрдемдеседі;
16. Клиенттерге неғұрлым тиімді қызмет көрсету мақсатында білім беру, денсаулық сақтау, әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерімен, ұйымдармен өзара іс-қимылды қамтамасыз етеді.

Білуге тиіс:
Нормативтік құқықтық актілер:
Қазақстан Республикасының Конституциясы;
"Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Қазақстан Республикасында мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақылар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген);
жалғызілікті еңбекке жарамсыз азаматтарға әлеуметтік-тұрмыстық қызмет көрсетуді ұйымдастыру жөніндегі негізгі қағидаттар;
егде жастағы адамдардың психологиялық және физиологиялық ерекшеліктері;
коммуналдық-тұрмыстық қызмет көрсетуді ұйымдастыру;
қарт адамдарға, еңбекке жарамсыз азаматтарға үй жағдайында күтім жасау жөніндегі санитарлық-гигиеналық талаптар;
дәрігерге дейінгі шұғыл көмек көрсету тәсілдері;
еңбек заңнамасының негіздері.

Жеке құзыреттеріне қойылатын талаптар

СБШ шеңберінде басқа кәсіптерімен байланысы

5-деңгей

Әлеуметтік қызметкер

БА-мен байланыс

Қарттар мен мүгедектігі бар адамдарды күту жөніндегі әлеуметтік қызметкер
Мүгедектігі бар балаларды және психоневрологиялық аурулары бар 18 жастан асқан мүгедектігі бар адамдарды күту жөніндегі әлеуметтік қызметкер

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман"

Кәсіптің коды

3412-0-008

Кәсіптің атауы

Әлеуметтік жұмыс жөніндегі қызметкер

Кәсіптің басқа да ықтимал атаулары

3412-0-005 Әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман (Отбасыны сүйемелдеу бойынша әлеуметтік қызметкер, кейс менеджер)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5 (5.1, 5.2, 5.3)

Біліктілігі жоғары деңгейдегі маман:
жоғары санат: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, экономикалық, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі бірінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман лауазымында кемінде 2 жыл;
бірінші санат: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, экономикалық, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі екінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман лауазымында кемінде 1 жыл;
екінші санат: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, экономикалық, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі санаты жоқ біліктілігі жоғары деңгейдегі маман лауазымында кемінде 1 жыл;
санаты жоқ: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, экономикалық, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды;
біліктілігі орташа деңгейдегі маман:
жоғары санат: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, экономикалық, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі бірінші санаттағы біліктілігі орташа деңгейдегі маман лауазымында кемінде 2 жыл;
бірінші санат: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, экономикалық, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі екінші санаттағы біліктілігі орташа деңгейдегі маман лауазымында кемінде 1 жыл;
екінші санат: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, экономикалық, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі санаты жоқ біліктілігі орташа деңгейдегі маман лауазымында кемінде 1 жыл;
санаты жоқ: техникалық және кәсіптік (арнайы орта, кәсіптік орта) (әлеуметтік, экономикалық, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім немесе негізгі орта білім және әлеуметтік даярлық туралы сертификат.

Кәсіби білімнің деңгейі

Жоғары әлеуметтік, экономикалық, педагогикалық, медициналық, психологиялық білім, техникалық және кәсіби (ортан арнаулы, орта кәсіби) білім (әлеуметтік, экономикалық, психологиялық, педагогикалық, медициналық)

Еңбек функциясы:
Өмірлік қиын жағдайға тап болған адамдарға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету.

Міндеті: адамның өмірлік қиын жағдайда қажеттілігіне сәйкес арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Бөлім меңгерушісі бекіткен кесте (жоспар) бойынша жұмысты орындайды;
2. Қызмет көрсету аймағында тұратын және бөгде адамның көмегіне мұқтаж мүгедектігі бар балаларды және психоневрологиялық аурулары бар 18 жастан асқан мүгедектігі бар адамдарды (бұдан әрі – балалар және 18 жастан асқан адамдар) анықтайды;
3. Балалар мен 18 жастан асқан адамдарды өзіне-өзі қызмет көрсету, мінез-құлық, өзін-өзі бақылау және қарым-қатынас дағдыларына оқытуды жүргізеді;
4. Баланың және 18 жастан асқан адамдардың бос уақытын ұйымдастырады (ойындар, кітап оқу, кітапханалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру және т. б.);
5. Ата-аналармен және олардың отбасы мүшелерімен баланы және 18 жастан асқан адамдарды оңалту іс-шараларын іске асыру және отбасында бейімдеу, қызмет көрсетілетін балалар мен 18 жастан асқан адамдарға ауруханада болу (емдеуге жатқызылған жағдайда) бойынша жұмыс жүргізеді;
6. Баланың және 18 жастан асқан адамдардың ата-аналарына науқас балаға және 18 жастан асқан адамға жалпы күтімнің практикалық дағдыларына, баланың және 18 жастан асқан адамдардың дамуына ықпал ететін әдістер мен әдістерге, қозғалыс және әлеуметтік дағдыларға оқытуды жүргізеді;
7. Балаларға және 18 жастан асқан адамдарға және ата-аналарға психологиялық көмек көрсету үшін мамандарды тартады;
8. Қорғаншылықты, қамқоршылықты белгілеу, жәрдемақыларды тағайындау, интернат-үйлерге немесе аумақтық орталықтарға айқындау үшін құжаттарды ресімдеуге жәрдемдеседі;
9. Аз қамтылған отбасылардан шыққан балалар мен 18 жастан асқан адамдарды тәрбиелеп отырған отбасыларға атаулы әлеуметтік көмек, қайырымдылық қорлары, демеушілер, заңнамаға қайшы келмейтін көздер қаражаты есебінен басқа да гуманитарлық көмек бөлуге жәрдемдеседі;
10. Клиенттерге неғұрлым тиімді қызмет көрсету мақсатында білім беру, денсаулық сақтау, әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерімен, ұйымдармен өзара іс-қимылды қамтамасыз етеді;
11. Жұмысқа талдау жүргізеді, есептерді белгіленген мерзімде ұсынады;
12. Өрт қауіпсіздігі ережелерінің орындалуын қамтамасыз етеді.

Білуге тиіс:
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы;
2. "Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
3. "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
4. "Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
5. "Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
6. "Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген);
Балаларға және 18 жастан асқан адамдарға әлеуметтік-тұрмыстық қызмет көрсетуді ұйымдастыру жөніндегі негізгі қағидаттар; коммуналдық-тұрмыстық қызмет көрсетуді ұйымдастыру; үй жағдайында балаларға және 18 жастан асқан адамға күтім жасау жөніндегі санитариялық-гигиеналық талаптар;
дәрігерге дейінгі шұғыл көмек көрсету тәсілдері; еңбек заңнамасының негіздері.

Жеке құзыреттеріне қойылатын талаптар

Коммуникативтік дағдылар, эмоциялық ықыластығы, командалық жұмыс, жауапкершілік, орындаушылық, риясыздық.

СБШ шеңберінде басқа кәсіптерімен байланысы

6-деңгей

Арнаулы әлеуметтік қызметтерге қажеттілікті бағалау және айқындау жөніндегі әлеуметтік қызметкер

БА-мен байланысы

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Арнаулы әлеуметтік қызметтерге қажеттілікті бағалау және айқындау жөніндегі әлеуметтік қызметкер"

Кәсіп коды

3412-0-009

Кәсіп атауы

Арнаулы әлеуметтік қызметтерге қажеттілікті бағалау және айқындау жөніндегі әлеуметтік қызметкер

Кәсіптің басқа да ықтимал атаулары:

2635-3-004 Халықты әлеуметтік қорғау қызметінің маманы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6 (6.1, 6.2, 6.3)

Біліктілігі жоғары деңгейдегі маман:
жоғары санат – жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі бірінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 3 жыл;
бірінші санат – жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі екінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 2 жыл;
екінші санат – жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі санаты жоқ біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 2 жыл;
санаты жоқ: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, психологиялық, педагогикалық, медициналық) білім, мамандығы бойынша жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

Кәсіптік білім деңгейі

Жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) әлеуметтік, психологиялық, педагогикалық, медициналық білім

1-еңбек функциясы:
Арнаулы әлеуметтік қызметтерге қажеттілікті айқындау және бағалау жүргізуге қатысуды ұйымдастыру

Міндет:
Арнаулы әлеуметтік жағдайларда мұқтаждардың қажеттіліктеріне бағалау жүргізуді және айқындауды ұйымдастыру.

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Тиісті теориялық және практикалық білімді меңгеру.
2. Кәсіби шеберліктерін үнемі жетілдіріп отыру.
3. Көрсетілетін арнаулы әлеуметтік қызметтердің сапасын қамтамасыз ету.
4. Қорғаншылықты, қамқоршылықты ресімдеу, интернат-үйлерге, аумақтық орталықтарға белгілеу.
5. Психологиялық жұмыс/қолдау дағдыларын меңгеру.

Білуге тиіс:
1. Нормативтік құқықтық актілер:
Еңбек кодексі.
"Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
"Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
2. Құжат айналымын басқару талаптары.

2-еңбек функциясы:
Арнаулы әлеуметтік қызметтердің қажеттілігін бағалау және айқындау

1-міндет:
Арнаулы әлеуметтік қызметтердегі қажеттілікті талдау

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Өмірлік қиын жағдайда жүрген адамның (отбасының) арнаулы әлеуметтік қызметтерге қажеттілігін сапалы бағалау жүргізу және анықтау.
2. Өмірлік қиын жағдайда жүрген адамға (отбасына) қатысты кемсітушілікке жол бермеу.
3. Өмірлік қиын жағдайда жүрген адам (отбасы) туралы құпия ақпаратты жария етпеу.
4. Әлеуметтік және еңбек қатынастарының барлық субъектілерімен қарым-қатынаста этикетті сақтау.
5. Әлеуметтік міндеттерді іске асыру бойынша әдістер мен құралдарды өз бетінше таңдау қабілетін көрсету.

Білуге тиіс:
1. Мұқтаж азаматтардың жекелеген санаттарына әлеуметтік көмек көрсету ережесі.
Қорғаншылықты, қамқоршылықты ресімдеу, интернат-үйлерге белгілеу тәртібін реттейтін нормативтік құқықтық актілер.
2. Балалы отбасыларға берілетін мемлекеттік жәрдемақылардың түрлері және мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек беру тәртібі.
3. Мұқтаж азаматтардың жекелеген санаттарына әлеуметтік көмек көрсету Қағидалары және өзге де нормативтік құқықтық актілер.
4. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нормалардың талаптары.
5. Құжат айналымын жүргізуге қойылатын талаптар.

2-міндет:
Арнаулы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж азаматтардың есебін жүргізу

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Өмірлік қиын жағдайда жүрген адамның (отбасының) арнаулы әлеуметтік қызметтерге қажеттілігін есепке алуды жүргізу.
2. Пациенттің заңды құқықтары бұзылған жағдайда мемлекеттік билік және жергілікті өзін-өзі басқару органдарының әрекеттеріне немесе әрекетсіздігіне, оның ішінде электрондық байланыс құралдарының көмегімен өтініштер мен шағымдар беру бойынша жұмыс жүргізу.
3. Клиентке құзыретті ақпарат беру және нақты сұраныс бойынша түсініктеме беру арқылы мәселелерді шешу.

Білуге тиіс:
1. Нормативтік құқықтық актілер:
"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Кодекс.
"Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы" Заң.
"Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы" Заң.
Медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу қағидалары.
2. Мүгедектердің құқықтары туралы Конвенция.
3. Мүмкіндігі шектеулі балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау әдістері.
Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек беру тәртібі
Балалы отбасыларға берілетін мемлекеттік жәрдемақылардың түрлері, сондай-ақ халыққа әлеуметтік көмекті ұйымдастыру жөніндегі өзге де нормативтік құқықтық актілер.

3-еңбек функциясы:
Медициналық-әлеуметтік және құқықтық қызмет көрсету

Міндет:
Медициналық-әлеуметтік және құқықтық қызмет көрсету мекемелерінде консультация жүргізу

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Құқықтық, әлеуметтік-құқықтық, медициналық қызмет көрсету мәселелері және денсаулық сақтау саладағы пациенттердің құқықтарын қорғау жөнінде консультация жүргізу.
2. Денсаулықты сақтау саласында медициналық қызмет көрсету әлеуметтік-құқықтық мәселелері бойынша әртүрлі құжаттарды жазу және ресімдеу көмек көрсету.
3. Денсаулықты сақтау саласында халықтың құқықтық мәдениетін және құқықтық білімін арттыруға бағытталған бағдарламалар мен іс-шараларды жүзеге асыруға қатысу.
4. Әлеуметтік, құқықтық және басқа қоғамдық маңызды мәселелерін шешуге бағытталған азаматтық бастамаларын қолдау жөніндегі іс-шараларға қатысу.
5. Ұйымның/бөлімнің әлеуметтік қызметкерлеріне жетекшіліктегі адамда (отбасында) әлеуметтік-құқықтық қызмет көрсетуде мәселелері мен жәрдемдесу шараларды анықтауда әдістемелік көмек көрсету.

Білуге тиіс:
1. Азаматтардың, жеке тұлғаның тұрғын үйге, жұмысқа, әлеуметтік қолдауға, медициналық көмекке, білім алуға, жеке басқа қол сұқпаушылық құқықтары.
2. Азаматтардың, жеке тұлғаның тұрғын үйге, жұмысқа, әлеуметтік қолдауға, медициналық көмекке, білім алуға, жеке басқа қол сұқпаушылық құқықтарын жүзеге асыруға бағытталған құжаттарды ресімдеу негізгі қағидалары

Жеке құзыреттеріне қойылатын талаптар

Жұмысты ұйымдастыру, коммуникация дағдылары, стреске төзімділік, ұжымда жұмыс істеу, жауаптылық, нәтижеге бағытталғандық.

СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланысы

7-деңгейі

БА-мен байланысы

Арнаулы әлеуметтік қызметтерге қажеттілікті бағалау және айқындау жөніндегі әлеуметтік қызметкер

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Әлеуметтік жұмыс жөніндегі кеңесші (жалпы бейін) (Супервизор)"

Кәсіптің коды

2635-9-001

Кәсіптің атауы

Әлеуметтік жұмыс жөніндегі кеңесші (жалпы бейін) (Супервизор)

Кәсіптің басқа да ықтимал атаулары:

2635-3-004 Халықты әлеуметтік қорғау қызметінің маманы;
Әлеуметтік жұмыс жөніндегі супервизор

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

"Халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің м.а. 2017 жылғы 25 қазандағы № 360 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16057 болып тіркелген).
біліктілігі жоғары деңгейдегі маман:
жоғары санат – жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі бірінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 3 жыл;
бірінші санат – жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі екінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 2 жыл;
екінші санат – жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі санаты жоқ біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 1 жыл;
санаты жоқ: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

Кәсіптік білім деңгейі

Жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) кәсіптік білім

Еңбек функциялары

Міндетті еңбек функциялары:

Өз қызметін тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына, адам саудасы құрбандарына уақытша болу және тұру жағдайларында үйде әлеуметтік көмек көрсету бөлімшелерінде, арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін ұйымдарда жүзеге асырады.

Халықты әлеуметтік қорғау, денсаулық сақтау, білім беру органдары мен ұйымдарының, өмірлік қиын жағдайда жүрген адамдармен жұмыс істеуге уәкілетті ұйымдардың мамандарымен өзара іс-қимыл жасайды.

Қосымша еңбек функциясы:

Жас және тәжірибесі кем әлеуметтік қызметкерлерді оқыту.

1-еңбек функциясы:
тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына, адам саудасы құрбандарына уақытша болу және тұру жағдайларында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін үйде әлеуметтік көмек көрсету бөлімшелеріндегі, ұйымдардағы қызмет;
2-еңбек функциясы:
Халықты әлеуметтік қорғау, денсаулық сақтау, білім беру органдары мен ұйымдарының, өмірлік қиын жағдайда жүрген адамдармен жұмыс істеуге уәкілетті ұйымдардың мамандарымен өзара іс-қимыл жасау;

Міндет:
1.Өмірлік қиын жағдайға тап болған адамдарға консультациялық көмек:
2. қиын өмірлік жағдайды еңсеру, мұқтаж адамдар мен олардың отбасыларын әлеуметтендіру және интеграциялау үшін қажетті жағдайлар жасауға ықпал ету, қажетті арнаулы әлеуметтік қызметтерді алуда олардың құқықтары мен мүдделерін қорғау.

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Кемтар балаларға, олардың заңды өкілдеріне, қарт адамдар мен мүгедектігі бар адамдарға, тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына, адам саудасы құрбандарына консультациялық қызметтер көрсетеді:
2. Әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау, Бала құқықтары, мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау және оңалту;
3. Мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақыларды, арнаулы мемлекеттік жәрдемақыларды, асыраушысынан айрылуына байланысты жәрдемақыларды, атаулы әлеуметтік көмекті және әлеуметтік төлемдердің әр түрлерін беру;
4. Қорғаншылықты, қамқоршылықты ресімдеу, білім беру ұйымдарында, Халықты әлеуметтік қорғау мекемелерінде айқындау;
5. Тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандары, адам саудасы құрбандары мәселелері бойынша азаматтық, тұрғын үй, отбасылық, еңбек, зейнетақы, қылмыстық заңнама;
6. Контингентті техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдармен және арнаулы жүріп-тұру құралдарымен қамтамасыз ету бойынша жәрдем көрсетеді;
7. Контингентке Денсаулық сақтау, білім беру, халықты әлеуметтік қорғау органдарының, заң қызметтерінің мамандарына және басқа да мамандарға консультациялар беруді қамтамасыз етеді;
8. Әлеуметтік мәселелер бойынша заңнаманы түсіндіру бойынша мамандармен және әлеуметтік қызметкерлермен оқу жүргізеді;
9. Отбасыға әлеуметтік көмек көрсету орталықтарын, баспаналарды, жастар, жасөспірімдер және балалар орталықтарын, күндізгі болу және үйде күтім жасау жағдайларында жұмыс істейтін клубтарды құру жөніндегі қызметке қатысады;
10. Өмірлік қиын жағдайда жүрген контингентке жан-жақты көмек көрсетуге байланысты мәселелерді шешуге жәрдемдеседі;
11. Қиын өмірлік жағдайды еңсеру, мұқтаж адамдар мен олардың отбасыларын әлеуметтендіру және интеграциялау үшін қажетті жағдайлар жасауға ықпал етеді, қажетті арнаулы әлеуметтік қызметтерді алуда олардың құқықтары мен мүдделерін қорғайды;
12. Мұқтаж адамдарға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету жөніндегі қызметті үйлестіреді, арнаулы әлеуметтік қызметтерді іске асыруға қажетті мамандарды тартады;
13. Үйде күтім көрсету жағдайында қызмет көрсететін субъектінің арнаулы әлеуметтік қызмет алушылармен жеке жұмыс жоспарын әзірлеуді және іске асыруды қамтамасыз етеді;
14. Үйде күтім көрсету жағдайында көрсетілетін қызметтерге тұрақты мониторинг жүргізеді, деректер базасын жүргізеді және белгіленген тәртіппен есептер ұсынады;
15. Ұйымда әлеуметтік қорғау саласында озық отандық және халықаралық тәжірибені қолданады;
16. Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларының орындалуын қамтамасыз етеді.

Білуге тиіс:
1. Психология, құқықтану, саясаттану, педагогика негіздері;
2. Өмірлік қиын жағдайда жүрген адамдарға көмектің әлеуметтік-психологиялық аспектілері;
3. Еңбек, тұрғын үй, қылмыстық, азаматтық және зейнетақы заңнамасының негіздері, ана мен баланы қорғаудың құқықтық негізі;
4. Кәмелетке толмағандар мен зейнеткерлердің құқықтары;
5. Мүгедектігі бар адамдарға, соғыс және еңбек ардагерлеріне белгіленген әлеуметтік кепілдіктер мен артықшылықтар негіздері;
6. Әлеуметтік жұмыс бойынша озық және халықаралық тәжірибе;
7. Консультант қызметінің этикалық нормалары;
8. Психологиялық қолдау көрсету әдістері;
9. Үйде қызмет көрсету мәселелері бойынша әдістемелік материалдар;
10. Халықты әлеуметтік қорғау саясатының негізгі бағыттары;
11. Әлеуметтік қызмет көрсету мәселелері бойынша отандық және шетелдік тәжірибе;
12. "Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 21 ақпандағы № 55 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26867 болып тіркелген).

Жеке бас құзыреттеріне қойылатын талаптары

Аналитикалық ақыл-ой, ақпараттың үлкен көлемімен жұмыс істей білу.
Шыдамдылық пен тез тіл табыса білу, тілектестік, парасаттылық, риясыздық, әдептілік, дамыған интуиция сезімі, байқағыштық пен еңбексүйгіштік, эмоциялық-еріктік тұрақтылық.

СБШ шеңберінде басқа кәсіптерімен байланысы

7-деңгей

Бөлім (бөлімше) меңгерушісі

БА-мен байланысы

Әлеуметтік жұмыс бойынша консультант

Халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Әлеуметтік психолог"

Кәсіп коды:

2634-9-004

Кәсіптің атауы:

Әлеуметтік психолог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6 (6.1., 6.2., 6.3.)

БА сәйкес кәсіптің біліктілік деңгейі

І санатты психолог: тиісті мамандағы бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орынынан кейінгі) білім және 2-санатты психолог ретінде кемінде 2 жыл жұмыс өтіледі.
ІІ санатты психолог: тиісті мамандары бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орынынан кейінгі) білім және санаты жоқ психолог ретінде кемінде 3 жыл жұмыс өтілі.
Психолог: тиісті мамандығы бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орынынан кейінгі) білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

КА сәйкес кәсіптер үшін біліктілік деңгейі

Жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) кәсіптік білім

1-еңбек функциясы:
Өмірдің қиын жағдайына ұшыраған әлеуметтік тобына және ерекше тұлғаларға (клиенттерге) психологиялық көмек көрсету

1-міндет:
Клиенттерге психологиялық қолдау көрсетудің жеке бағдарламаларын әзірлеу
2-міндет:
Клиенттердің жеке ресурстарын жетілдіру және топтық және жеке кеңестерді өткізу үшін команда құру және бағдарламаларды жүзеге асыру

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Клиенттерге психологиялық көмек көрсету мәселелері бойынша әртүрлі адамдармен және топтармен өзара әрекеттесу.
2. Психологиялық көмекке мұқтаж клиенттерге психологиялық қолдау көрсетуді ұйымдастырады.
3. Қиын өмірлік жағдайлардан шығу үшін клиенттерге психологиялық қолдау көрсету.
4. Кәсіби этикалық нормалар аясында клиенттердің әлеуметтік ортасына психологиялық әсер ету.
5. Клиенттердің әлеуметтену қиындықтарын жеңу үшін нақты психологиялық технологияларды қолданыңыз.
6. Халық арасында психологиялық ағарту қызметін жүргізу.
7. Қиын өмірлік жағдайға тап болған адамдарды қолдау мәселелері бойынша әлеуметтік саладағы органдармен және ұйымдармен басқа қызметкерлермен өзара іс-қимылды жүзеге асырады.
8. Клиенттермен жеке жұмыс жасау бағдарламаларын жасаңыз.
9. Клиенттермен топтық жұмыс бағдарламаларын жасаңыз.
10. Қиын өмірлік жағдайға тап болған әлеуметтік топ мүшелеріне психологиялық көмек көрсету бағдарламаларын әзірлеу.
11. Клиенттердің мәліметтер базасын жүргізу.
12. Іс қағаздарын жүргізу және клиент туралы алынған мәліметтердің құпиялылығын қамтамасыз ету.

Білуге тиіс:
1. Әлеуметтік психологиядағы заманауи бағыттар, өзекті мәселелер және жұмыс әдістері.
2. Дағдарыс, қайғы, жоғалту және жоғалту психологиясы.
3. Төтенше жағдайлар психологиясы.
4. Тұлға және шағын топтардың психологиясы.
5. Отбасы және отбасылық қатынастар психологиясы.
6. Тәуелділік, кіріптарлық психологиясы, Девиантология.
7. Өмірдің әртүрлі кезеңдеріндегі жеке дамудың жас ерекшеліктері.
8. Әлеуметтену мәселелері.
9. Қолайсыз әлеуметтік жағдайдағы тұлғаның даму ерекшеліктері.
10. Әлеуметтенудің бұзылуына психологиялық көмек көрсету технологиясы, әдістері мен формалары.
11. Психологиялық кеңес беру негіздері.
12. Әлеуметтік психологиялық тренингті ұйымдастыру және өткізу негіздері.

2-еңбек функциясы:
Әлеуметтік топтарға және жеке тұлғаларға (клиенттерге) психологиялық көмек көрсету бойынша ведомствоаралық топтарды дайындау

1-міндет:
Ведомствоаралық ынтымақтастық бағдарламаларының әртүрлі бейіндерін басқа бағдардағы мамандармен бірлесіп әзірлеу
2-міндет:
Мамандарды оқыту және олардың психологиялық дайындығы

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Ведомствоаралық топ мамандарын психологиялық даярлаудың тиімді нысандары мен әдістерін таңдау.
2. Ведомствоаралық топ мамандарын психологиялық даярлауды жүзеге асырады.
3. Психологиялық көмек көрсету бойынша мамандарды даярлау бағдарламаларын әзірлеу.
4. Топтағы жұмыс бойынша жеке мамандарға кеңес беру.
5. Құжаттаманы және қызметтік хат алмасуды жүргізу.
6. Ұйымның мәселелерін шешу үшін ақпаратпен, мәліметтер базасымен және басқа да ақпараттық жүйелермен жұмыс істеудің заманауи технологияларын қолданыңыз.

Білуге тиіс:
1. Әлеуметтік психология, жеке және кіші топтар психологиясы.
2. Топтық жұмыс әдістемесі.
3. Басқару психологиясы, ұйымдастырушылық және өндірістік психологиясы.
4. Ведомствоаралық ынтымақтастық реттемесі және әртүрлі ведомстволар мамандары арасындағы кәсіби ақпарат алмасу ережелері.
5. Топта жұмыс істеу технологиясы.
6. Әлеуметтік, психологиялық және басқа ресурстарды белсендіру әдістері.
7. Мамандармен тиімді қарым-қатынастар құру әдістемесі.
8. Шиеленістер мен жанжалдарды шешу технологиялары.

3-еңбек функциясы:
Әлеуметтік мекемелер мен ұйымдардың (клиенттердің) қызметкерлеріне психологиялық көмек көрсету.

1-міндет:
Жоспарларды әзірлеу, психологиялық көмек көрсету нысандары мен шарттарын келісу.
2-міндет:
Жеке психологиялық көмек көрсету.
3-міндет:
Психологиялық тренингтерді, сабақтарды жүргізу және консультация беру

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Психологиялық көмек алу үшін әлеуметтік саласы мекемелері мен ұйымдарға түскен өтініштерді және өтінімдерді талдау.
2. Әлеуметтік саладағы стандарттар мен регламенттерге сәйкес клиенттердің қызмет нәтижелілігін талдау және бағалау
3. Әлеуметтік салада психологиялық қызмет көрсету жөнінде құжаттарды дайындау.
5. Жұмыста ақпараттық жүйелерді пайдалану, қызмет бағдары бойынша жаңа ақпаратты іздестіруді жүзеге асыру.
6. Тәжірибеде ересектерді оқыту әдістемелерін, жеке және топтық жұмысты қолдану.
7. Психологиялық көмек көрсету тиімділігін бағалау.
8. Психологиялық қызмет алушылармен кері байланысты сыни бағалау.
9. Әлеуметтік саладағы құжаттарға қойылатын талаптарға сәйкес құжаттаманы, қызметтік хат алмасу жүргізу.
10. Клиенттерге психологиялық көмек көрсету жаңа нысандары мен әдістерін әзірлеу.

Білуге тиіс:
1. Әлеуметтік психология, жеке және кіші топтар психологиясы.
2. Жеке консультациялар мен тренингтер әдіснамасы.
3. Ұйымдастырушылық психологиясы.
4. Келіссөздерді жүргізудің негізгі қағидаттары, түрлері, стратегиясы және тактикалық әдістері.
5. Ұйымдар қызметкерлеріне психологиялық көмек көрсетудің негізгі теориялары.
6. Әлеуметтік саласындағы персоналды басқару, ведомствоаралық ынтымақтастық, қызмет көрсету құжаттар айналымына қойылатын талаптар.
7. Психологиядағы қызмет көрсету сапасы мен шарттарына қойылатын заманауи стандарттық талаптар.
8. Жеке деректерді сақтау және оларды пайдалану.

4-еңбек функциясы:
Халыққа, әлеуметтік мекемелер мен ұйымдардың қызметкерлеріне психологиялық білім беру жүйесін құру жөніндегі жұмысты ұйымдастыру

1-міндет:
Психологиялық білім беру жоспарын әзірлеу.
2-міндет:
Психологиялық қызметтер тізімін және олардың қолжетімділігін дайындау.
3-міндет:
Психологиялық білім беру әлеуметтік саласының органдары мен ұйымдар қызметкерлеріне ұсынымдарды әзірлеу.
4-міндет:
Психологиялық қызметтерді алу мүмкіндігі жөнінде топтық және жеке ақпараттық кеңестер өткізу.

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Психологиялық білім беру жоспары мен бағдарламаларын әзірлеу үшін халықтың, әлеуметтік мекемелердің және ұйымдардың өтінімдер мен өтініштерді жинау.
2. Әлеуметтік саласының органдары мен ұйымдармен реттемелерді әзірлеу және келісу.
3. Психологиялық білім беру және ақпараттық консультациялар өткізу жоспарын әзірлеу кезінде психологиялық қауіпсіздігі және орта жайлылығын бақылау нәтижелерін пайдалану.
4. Психологиялық білім берудің әртүрлі нысандары мен әдістерін, оның ішінде белсенді әдістерді қолдану.
5. Психологиялық қызметтер жөнінде халықтың кез-келген тобына ақпаратты құзыретті, қолжетімді ұсыну.
6. Психологиялық білім беру үшін визуалды материалдар жасау.
7. Психологиялық білім беруде қарым-қатынас, білім беру, этникалық, конфессиялық және басқа да кедергілерді еңсеру.
8. Психологиялық білім беру тиімділігін бағалау.
9. Заманауи жұмыс технологияларын меңгеру.
10. Құжаттаманы және қызметтік хат алмасуды жүргізу.

Білуге тиіс:
1. Әлеуметтік саладағы нақты міндеттерді шешу органдары мен ұйымдар.
2. Әлеуметтік психология, жеке және кіші топтар психологиясы.
3. Тұрмыстың және отбасылық тәрбиелеудің ұлттық және өңірлік ерекшеліктері.
4. Отбасылық психология, отбасылық кеңес, отбасылық дағдарыстар.
5. Әлеуметтену, әлеуметтік бейімделу және бейімсіздену мәселелері, әлеуметтік орта сипаттамалары.
6. Адамның өмірлік іс-әрекеттері мен қоршаған ортаның қауіпсіздігі.
7. Дағдарыс, қайғы, қаза және жоғалту психологиясы.

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар

Жұмысты ұйымдастыру, коммуникациялар дағдылары, стреске төзімділік, командада жұмыс істеу, жауаптылық, нәтижелерге бағдарлық.

СБШ шеңберінде басқа мамандықтарға қатысы

7-деңгей

Әлеуметтік дамыту бөлімінің бастығы

БА-мен байланысы

психолог

Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы.

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Пенитенциарлық жүйесінде сотталғандармен жұмыс істейтін әлеуметтік қызметкер"

Кәсіп коды

2634-4-001

Кәсіп атауы

Пенитенциарлық жүйесінде сотталғандармен жұмыс істейтін әлеуметтік қызметкер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі

БА сәйкес кәсіптік біліктілік деңгейі

Жоқ

Кәсіптік білім деңгейі

Жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) әлеуметтік, психологиялық, педагогикалық білім.

1-еңбек функциясы:
Сотталғандарды түзеу және қылмыстық жазаны орындау кезеңінде қайта әлеуметтендіру, сондай-ақ босатылғаннан кейін қоғамға бейімдеу мақсатында оларға әлеуметтік көмек көрсету, қолдау және қорғау.

1-міндет:
Оңалту ортасын ұйымдастыруда, оның өмір сүру кеңістігін ұйымдастыруда, әлеуметтік-психологиялық кедергілерді еңсеруде реабилитаторға ұсыныстар мен көмек көрсету.

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Әлеуметтік-психологиялық оңалту шараларының оңтайлы тізімін және оларды орындау тәртібін анықтаңыз.
2. Оңалту іс-шараларының нәтижелерін оңалтушының өзінің, оның жақын ортасының және қоршаған орта ресурстарының мүмкіндіктеріне сәйкес бағалау.
3. Оң көзқарас, төзімділік таныту, оңалтушыға, оның заңды өкілдеріне эмоциялық қолдау көрсету.
4. Сотталғандардың құқықтық жағдайын сақтау.
5. Кәсіби мәселелерді шешудің нұсқаларын өз бетінше ұсыну.

Білуге тиіс:
1. Нормативтік құқықтық актілер:
Бала құқықтары туралы Конвенция;
"Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы;
"Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
2. Медиацияның, жанжалды жағдайларды шешудің негізгі әдістері мен тәсілдері.

Жеке бас құзыреттеріне қойылатын талаптар

Жұмысты ұйымдастыру, коммуникация дағдылары, стреске төзімділік, ұжымда жұмыс істеу, жауаптылық, нәтижелерге бейімделу.

СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланысы

7-деңгей

Қылмыстық атқару жүйесі мекемесінің консультанты.
Құрылымдық бөлімшенің басшысы

БА-мен байланысы

Қылмыстық атқару жүйесі мекемесінің консультанты.
Құрылымдық бөлімшенің басшысы.

Жоқ

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Пенитенциарлық жүйесіндегі сотталғандармен жұмыс істейтін әлеуметтік қызметкер"

Кәсіп коды

2634-4-001

Кәсіп атауы

Қылмыстық атқару жүйесі мекемесінің консультанты

СБШ бойынша біліктілік деңгейі

БА сәйкес кәсіптік біліктілік деңгейі

Кәсіби консультант: тиісті мамандығы бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және мамандығы бойынша кемінде 2 жыл жұмыс өтілі.

Кәсіптік білім деңгейі

Жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) әлеуметтік, психологиялық, педагогикалық білім және мамандығы бойынша кемінде 2 жыл жұмыс өтілі.

1-еңбек функциясы:
Бағдарламалау және жоспарлау. Пациенттерге ұзақ мерзімді диагностикалық қадағалауды жүзеге асыру

1-міндет:
Психологиялық және әлеуметтік зерттеулердің мақсаттары мен міндеттерін белгілеу, қадағалау жүргізу

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Қоғамға қайта әлеуметтену және іс-әрекеттер жоспарын (сотталғандармен бірге мақсаттарды, болашақ жұмыстың міндеттерін, қызмет әдістерін, құралдарын, нысандары мен кезеңдерін айқындау) әзірлеу.
2. Сотталғандар және әлеуметтік қызмет мамандары арасында сенім ахуалын қалыптастыру.
3. Психологиялық және әлеуметтік зерттеулер жүргізу, іс-әрекеттерді әлеуметтік қызметімен үйлестіру.
4. Міндетті түрде сотталғанның, оның тағдырына мүдделі адамдардың қатысуымен құжаттарды ресімдеу және бекітуге дайындау.
5. Бақылау жүргізу.
6. Сотталғанды заңға бағынышты мінез-құлыққа тарту.

2. Білуге тиіс:
1. "Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексi" Қазақстан Республикасының кодексі (бұдан әрі – Қылмыстық кодексі).
2. Ұзақ мерзімді әлеуметтік, психологиялық зерттеулерді жүргізу ерекшеліктерін.
3. Клиникалық қадағалау жүргізу әдістемесін.
4. Өзара әрекеттесу клиника-психологиялық, әлеуметтік-психологиялық және педагогикалық аспектілерін.

2-міндет:
Ұйымдастыру-атқарушылық

Икемділіктер мен дағдылар:
4.1. Оқыту-нұсқау беру, кеңес беру, нақты іс-әрекеттерді ұйымдастыру.
5.2. Көмек көрсету, қолдау, ынталандыру, түзету, қарым-қатынасты және әлеуметтік пайдалы қызметтерді ұйымдастыру
3. Сотталғандардың, мамандардың өзара іс-әрекетті қамтамасыз ету, ынтымақтастықты үйлестіру, жеке іс-әрекеттер мен жұмыс кезеңдері нәтижелілігін бақылау және бағалау.

6. Білуге тиіс:
1. Нормативтік құқықтық актілер:
"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Кодексі.
Қылмыстық кодексі.
"Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдарға әлеуметтік көмек көрсету туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
2. Психологиялық, педагогикалық және социологиялық қорытындыны құру қорытынды.

2-еңбек функциясы:
Психологиялық - әлеуметтік зерттеу жүргізу

1-міндет:
Психологиялық - социологиялық зерттеу жүргізудің тиісті әдістерін іріктеу

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелеріне отырғызылған адамдарға әлеуметтік және психологиялық қолдау көрсету.
2. Арнайы шаралар жүйесін орындау:
қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде "әлсіз" сотталғандарды және олардың тәуекел топтарын қалыпты күтуге қиындық тудыратын басқалардан ерекшеленетін объективтік және субъективтік мұқтаждыққа шалдыққан "әлсіз" сотталғандардың қажеттіліктерін қанағаттандыратын тұрмыстық жағдайларын нығайту, сақтау немесе қалпына келтіру;
бостандықта өмір сүруге және пост-пенитенциарлық оңалтуға дайындау.

Білуге тиіс:
1. Нормативтік құқықтық актілер:
Қазақстан Республикасының Конституциясы.
Қылмыстық кодекс.
2. Эксперименттік-психологиялық педагогикалық әдістерді таңдау принциптері.
3. Тұлғаның даму Тұжырымдамасы, психопатологияның ерекшеліктері.

2-міндет:
Өмірлік жағдайына диагностика жасау

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Өмірдің ауыр жағдайына, қылмыстық іске бару, бостандығынан айыру жеріне сотталып жеткізген себептерін (детерминант-факторлары), жаңа пенитенциарлық-әлеуметтік проблемаларын туындаған жағдайлар мен жайлар себептерін анықтау.
2. Қылмыстық-атқару жүйесінің сотталғанға тигізетін әсері деңгейін, оның ішінде нақты тұлғаның басқа ерекшеліктерін, жалпылығын, ортасын анықтау.

Білуге тиіс:
1. Нормативтік құқықтық актілер:
"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Кодекс.
Қылмыстық кодекс.
"Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы" Заң.
2. Сотталғандарға әлеуметтік қызмет көрсетуді ұйымдастыру жөніндегі әлеуметтік жұмыс этикасының халықаралық Кодексі және өзге де нормативтік құжаттар.

3-еңбек функциясы:
Пенитенциарлық жүйедегі сотталғандарға консультациялық жұмысы

1-міндет:
Консультация беру, әлеуметтік қолдау тобын құру

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Кәсіптік консультация беру әдістерін меңгеру.
2. Отбасылық ресурстарын жұмылдыруға бағытталған отбасылық консультация беру әдістерін меңгеру.
3. Азаматқа оң көзқарас, шыдамдылық таныту, эмоциялық қолдау көрсету.
4. Кәсіптік қызметі үрдістерін басқару және бақылау, дәлелдеу және ақпаратты сауатты пайдалану.

Білуге тиіс:
1. Нормативтік құқықтық актілер:
Еңбек кодексі.
"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" кодексі.
"Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдарға әлеуметтік көмек көрсету туралы" Қазақстан Республикасының Заңы.
2. Медиация, шиеленіс жағдайларын шешу әдістері мен тәсілдері.

Жеке құзыреттеріне қойылатын талаптар

Жұмысты ұйымдастыру, коммуникациялар дағдылары, стреске төзімділік, ұжымда жұмыс істеу, жауаптылық, нәтижелерге бағдарлану.

СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланысы

8-деңгей

Мекеменің (ұйымның) басшысы

БА-мен байланысы

Мекеменің (ұйымның) басшысы

Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы.

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Әлеуметтік саладағы психолог-консультант"

Кәсіп коды

2634-9-004

Кәсіп атауы

Әлеуметтік саладағы психолог-консультант

СБШ бойынша біліктілік деңгейі

6 (6.1., 6.2., 6.3.)

БА, халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларына сәйкес кәсіптік біліктілік деңгейі

І санатты психолог: тиісті мамандығы бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және 2-санатты психолог ретінде кемінде 2 жыл жұмыс өтілі.
ІІ санатты психолог: тиісті мамандығы бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім және санаты жоқ психолог ретінде кемінде 3 жыл жұмыс өтілі.
Психолог: тиісті мамандығы бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.
Әлеуметтік жұмыс жөніндегі консультант:
біліктілігі жоғары деңгейдегі маман:
жоғары санат: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі бірінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 3 жыл;
бірінші санат: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі екінші санаттағы біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 2 жыл;
екінші санат: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім және жұмыс өтілі санаты жоқ біліктілігі жоғары деңгейдегі маман ретінде кемінде 1 жыл;
санаты жоқ: жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) (әлеуметтік, педагогикалық, медициналық) білім, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

Кәсіптік білім деңгейі

Жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) психологиялық білім және ұйымның тиісті бейініне сәйкес келетін экономикалық қызметінде кемінде 5 жыл жұмыс өтілі.

1-еңбек функциясы:
Әлеуметтік топтарға және жеке адамдарға психологиялық көмек көрсету бойынша ведомствоаралық топтарды құру

1-міндет:
Ведомствоаралық өзара әрекеттесу бағдарламаларының басқа бағдарлы мамандарымен бірлесіп әзірлеу

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Әлеуметтік топтарға және жеке тұлғаларға психологиялық көмек көрсету бойынша ведомствоаралық топтарды дайындау.
2. Психологиялық қорғауды жоғарылату және халық психологиялық сәтсіздігін алдын алу бағдарламаларын әзірлеу.
3. Белгіленген міндеттеріне сәйкес ведомствоаралық топтың мамандарын тиімді психологиялық даярлаудың нысандары мен әдістерін іріктеу.

Білуге тиіс:
1. Жеке тұлға психологиясы принциптері мен негіздерін.
2. Психотерапия және психологиялық кеңес беру принциптерін.
3. Командада жұмыс істеу, әртүрлі ведомстволар мамандары қызметін ұйымдастыру технологияларын.
4. Ведомствоаралық командаларды дайындау үшін әлеуметтік, психологиялық және басқа ресурстарын жандандыру әдістерін.

2-міндет:
Клиенттерге психологиялық көмек көрсету жөнінде ведомствоаралық тобының мамандарына кеңес беру

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Клиникалық психологиядағы нақты психологиялық мәселелерін шешуде заманауи құралдарын, психотехнологияларды дұрыс іріктеу және пайдалану.
2. Клиент талаптарына және мәселесіне сәйкес келетін дұрыс іріктеу жасау.
3. Психикалық әсердің бағыты мен технологиясын іріктеу.

Білуге тиіс:
1. Клиенттердің психологиялық қасиеттері мен күйлері.
2. Психологиялық кеңес беру негізгі заманауи тұжырымдамалары.
3. Мамандармен тиімді қарым-қатынас жасау техникалары.
4. Кәсіптік этика талаптары.

2-еңбек функциясы:
Халықтың өмір сүру ортасының психологиялық қауіпсіздігі мен жайлылығы мониторингін ұйымдастыру

1-міндет:
Халықтың тіршілік ортасының талаптары мен мүмкіндіктеріне сәйкестігінің психологиялық өлшемдерін айқындау

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Психологиялық тәуекелдерді, әлеуметтік және психологиялық шиеленіс факторларын анықтау және бағалау
2. Алынған деректерді жалпылау, олардың негізінде теріс құбылыстарды барынша азайту үшін психологиялық ұсыныстарын әзірлеу.
3. Өз ұстанымын дәлелдеу.

Білуге тиіс:
1. Әлеуметтік психология, кіші топтар психологиясы.
2. Күйзеліс күйлер психологиясы.
3. Төтенше жағдайлар психологиясы, жоғалту, қайғы психологиясы.
4. Халықтың ұлттық, этномәдени және конфессиялық ерекшеліктері мен танымал дәстүрлері.
5. Отбасы психологиясы, отбасылық кеңес беру, отбасылық дағдарыстар.

2-міндет:
Халықтың өмір сүру ортасының психологиялық қауіпсіздігі мен орта жайлылығы мониторингін жасау және алынған мәліметтерді талдау

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Тәуекелдер мен әлеуметтік-психологиялық шиеленіс факторларын бағалау.
2. Халықтың өмір сүру ортасының психологиялық қауіпсіздігі мен орта жайлылығы мониторингі нәтижелері бойынша материалдар әзірлеу.
3. Халықтың өмір сүру ортасының психологиялық қауіпсіздігі мен жайлылығы мониторингі нәтижелерін талдау кезінде анықталған шиеленісті төмендету мәселелеріне жеке және топтық кеңес беру.
4. Халықтың өмір сүру ортасының психологиялық қауіпсіздігі мен жайлылығы мониторингі нәтижелерін есепке ала отырып, әлеуметтік және психологиялық шиеленісті төмендету бойынша профилактикалық жұмыстарды жүргізу.

Білуге тиіс:
1. Отбасылық психология, отбасылық кеңес, отбасылық дағдарыстар.
2. Әлеуметтену, әлеуметтік бейімделу мәселелері, әлеуметтік ортаның сипаттамалары.
3. Күйзеліс жағдай психологиясы.
4. Халықтың ұлттық, этномәдени және конфессиялық ерекшеліктері мен ұлттық дәстүрлері.

3-еңбек функциясы:
Әртүрлі дереккөздерінің ресурстарын пайдаланып клиенттерге жеке психологиялық қолдау бағдарламаларын әзірлеу

1-міндет:
Команда құру, оның ішінде ведомство аралық негізінде, клиенттердің жеке ресурстарын белсендіру бағдарламаларын жүзеге асыру

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Клиенттерді психологиялық қолдау бойынша топтық жұмыс бағдарламаларын әзірлеу.
2. Өмірлік қиын жағдайға тап болған әлеуметтік топтар мүшелеріне, оның ішінде ведомствоаралық негізінде мамандардың қатысуымен психологиялық көмек көрсету бағдарламаларын әзірлеу.

Білуге тиіс:
1. Дағдарыс жағдайлар психологиясы (тұжырымдамалар, тәсілдер, факторлар, әдістер және жұмыс әдістемелер), тәуекелтану, қайғы, жоғалту психологиясы.
2. Төтенше жағдайлар психологиясы (тәсілдері, мәселелері, көмек түрлері, салдары).
3. Кіші топтар психологиясы (түрлері, кіші топтардағы қарым-қатынастар, топтағы қысым).

2-міндет:
Психологиялық көмекке мұқтаж клиенттерге психологиялық қолдау көрсетуді ұйымдастыру

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Клиенттер мәселелерін шешу үшін ақпараттық дерекқорлармен және басқа ақпараттық жүйелерімен жұмыс істеу заманауи технологияларын пайдалану.
2. Клиенттің жеке деректерін сақтау және өңдеу.

Білуге тиіс:
1. Әлеуметтену мәселелері (тұжырымдамалар, тәсілдер, әлеуметтенудің бұзылу белгілері, салдары, көмек түрлері).
2. Әлеуметтену бұзылыстарындағы психологиялық көмек көрсету технологиялары, әдістері мен түрлері.
3. Психологиялық тренингті ұйымдастыру және өткізу негіздері (әдістеме, іске асыру, нәтижелер, салдар).

4-еңбек функциясы:
Халыққа, әлеуметтік саласының органдары және ұйымдар қызметкерлеріне психологиялық білім беру жүйесін құру жөніндегі ұйымдастырушылық қызметі

1-міндет:
Психикалық және физикалық денсаулығын сақтауда және қолдауда психологиялық факторлардың рөлі туралы ақпараттарды тарату

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Клиенттің мәселелерін шешу үшін ақпараттық дерекқорлармен және басқа ақпараттық жүйелермен жұмыс істеуге арналған заманауи технологияларды пайдалану.
2. Клиенттің жеке деректерін сақтау және өңдеу.

1. Білуге тиіс:
2.1. Психологиялық ғылым мен практикалық психология (әлеуметті психологияландыру) туралы ғылыми көзқарастар мен ұғымдарды қалыптастыру жолдары мен әдістерін меңгеру.
2. Адамның психикалық және физикалық денсаулығына психологиялық факторлардың әсер ету қағидаттары.

2-міндет:
Психологиялық білім беру бойынша әлеуметтік саласының органдары мен ұйымдар қызметкерлеріне ұсынымдарды әзірлеу

1. Икемділіктер мен дағдылар:
2.1. Микро- және макроорталарын психикалық үйлестіру мақсатында психологиялық білімді қолдану және пайдалану тұрақты қажеттілігін қалыптастыру.
3.2. Ақпаратпен, желілік ресурстармен, ақпараттық жүйелермен және бағдарламалармен заманауи жұмыс технологияларын меңгеру.
3. Жеке даму мақсатында психологиялық білімді қолдану және пайдалану тұрақты қажеттілігін қалыптастыру.

1. Білуге тиіс:
2.1. Әлеуметтік саласындағы нақты органдар мен ұйымдар шешетін мәселелер.
3.2. Жеке және әлеумет деңгейінде психикалық денсаулықты сақтау нығайту заманауи тәсілдері мен үрдістері.
3. Тұрмыстың және отбасылық тәрбиелеудің ұлттық және аумақтық ерекшеліктері (халық дәстүрлері, тәрбиелеудің этномәдени және конфессиялық ерекшеліктері).

Жеке құзыреттеріне қойылатын талаптар

Жұмысты ұйымдастыру, коммуникациялар дағдылары, стреске төзімділік, ұжымда жұмыс істеу, жауаптылық, нәтижелерге бағдарлану

СБШ шеңберінде басқа мамандықтарға қатысы

7-деңгей

Құрылымдық бөлімшенің басшысы.
Мекеме (ұйым) бөлімінің (бөлімшесінің) меңгерушісі.

БА-мен байланысы

Құрылымдық бөлімшенің басшысы.
Мекеме (ұйым) бөлімінің (бөлімшесінің) меңгерушісі.

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Әлеуметтік саладағы психолог-консультант (сот)"

Кәсіп коды

2634-9-004

Кәсіп атауы

Әлеуметтік саладағы психолог-консультант (сот)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі

6 (6.1., 6.2., 6.3.)

БА сәйкес кәсіптің біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім деңгейі

Жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) психологиялық білім және мамандығы бойынша кемінде 2 жыл жұмыс өтілі.

1-еңбек функциясы:
Әртүрлі жастағы адамдарға және әлеуметтік топтарға психологиялық қызмет көрсету және ұйымдастыру

1-міндет:
Әртүрлі жастағы адамдарды дамыту, білім беру, әлеуметтендіру үшін жауапты барлық органдар өкілдерімен ынтымақтастықты жүзеге асыру

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Халықтың психологиялық қауіпсіздігін арттыру және халықтың психологиялық сәтсіздігін алдын алу бағдарламаларын әзірлеу.
2. Адамдарды сот отырысына дайындау.
3. Жеке психологиялық ерекшеліктерін анықтау мақсатында диагностикалық жұмыс.
4. Психодиагностикалық қорытынды.
5. Психологиялық күйді бағалау және тұлғалық сипаттама жасау (судьяның сұрау салуы бойынша).
6. Қауіпсіздік және еңбекті қорғау нормалары мен ережелерінің талаптарын пайдалану.

Білуге тиіс:
1. Жеке тұлға психологиясының қағидаттары мен негіздерін білу.
2. Жас психологиясы ерекшеліктері жөніндегі нормативтік және әдістемелік құжаттар.
3. Психотерапия және психологиялық кеңес беру қағидаттары.
4. Командада жұмыс істеу, әртүрлі ведомстволар мамандарының қызметін ұйымдастыру технологиясы.
5. Психодиагностика, психологиялық кеңес беру және психопрофилактика негіздері.
6. Әлеуметтік психология, кіші топтар психологиясы.
7. Дағдарыс жағдайлары психологиясы.
8. Төтенше жағдайлар психологиясы, жоғалту, қайғы психологиясы.
9. Халықтың Ұлттық, этномәдени және конфессиялық ерекшеліктері және халықтың ұлттық дәстүрлері.
10. Отбасы психологиясы, отбасылық кеңес беру, отбасылық дағдарыстар

2-міндет:
Халықтың өмір сүру ортасының психологиялық қауіпсіздігі мен жайлылығы мониторингін жасау және алынған деректерді талдау

Білуге тиіс:
1. Отбасылық психология, отбасылық кеңес, отбасылық дағдарыстар.
2. Әлеуметтену, әлеуметтік бейімделу мәселелері, әлеуметтік ортаның сипаттамалары.
3. Күйзеліс күйлердің психологиясы.
4. Ұлттық, этномәдени және конфессиялық ерекшеліктері мен халықтың ұлттық дәстүрлері.

2-еңбек функциясы:
Әртүрлі дереккөздердің ресурстарын пайдаланып клиенттерге жеке психологиялық қолдау бағдарламаларын әзірлеу

1-міндет:
Команда құру, оның ішінде ведомствоаралық негізінде, клиенттердің жеке ресурстарын белсендіру бағдарламаларын жүзеге асыру

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Клиенттерді (кәмелетке толмағандарды) психологиялық қолдау жұмыс бағдарламаларын әзірлеу.
2. Өмірлік қиын жағдайға тап болған әлеуметтік топтардың мүшелеріне ведомствоаралық негізде мамандардың қатысуымен психологиялық көмек көрсету бағдарламаларын әзірлеу.
3. Кәмелетке толмағандардың заңды өкілдерімен (ата-аналар, қамқоршылар, жанашырлар) тығыз өзара әрекеттесу.

Білуге тиіс:
1. Нормативтік құқықтық актілер:
Қазақстан Республикасының Конституциясы.
Қылмыстық кодекс.
"Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Қазақстан Республикасының кодексі.
2. Дағдарыс күйлер психологиясы (тұжырымдамалар, тәсілдер, факторлар, жұмыс әдістері және әдістемелері), қайғы, жоғалту, қаза психологиясы.
3. Төтенше жағдайлар психологиясы (тәсілдері, мәселелері, көмек түрлері, салдары).
4. Кіші топтар психологиясы (түрлері, кіші топтардағы қарым-қатынастар, топтағы қысым).

2-міндет:
Психологиялық көмекке мұқтаж клиенттерге психологиялық қолдау көрсетуді ұйымдастыру

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Клиенттер мәселелерін шешу үшін ақпараттық дерекқорлармен және басқа ақпараттық жүйелермен жұмыс істеудің заманауи технологияларын қолдану.
2. Клиенттің жеке деректерін тексеру және өңдеу

Білуге тиіс:
1. Әлеуметтену мәселелері (тұжырымдамалар, тәсілдер, әлеуметтенудің бұзылу белгілері, салдары, көмек түрлері).
2. Әлеуметтену бұзылыстар пайда болған жағдайда психологиялық көмек көрсету технологиялары, әдістері мен түрлері.
3. Психологиялық тренингті ұйымдастыру және өткізу негіздері (әдістеме, жүргізу, нәтижелері, салдар).

Жеке құзыреттеріне қойылатын талаптар

Жұмысты ұйымдастыру, коммуникация дағдылары, стреске төзімділік, ұжымда жұмыс істеу, жауаптылық, нәтижелерге бағдарлану.

СБШ шеңберінде басқа мамандықтармен байланысы

7-деңгей

Кәсіби консультант.
Мекеме (ұйым) бөлімінің (бөлімшесінің) меңгерушісі.

БА-мен байланысы

Кәсіби консультант.
Мекеме (ұйым) бөлімінің (бөлімшесінің) меңгерушісі.

Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы.

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Кәсіп карточкасы

"Әлеуметтік саладағы психолог-консультант (сот)"

Кәсіптің коды

2634-9-004

Кәсіптің атауы

Әлеуметтік саладағы психолог-консультант (сот)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі

БА сәйкес кәсіптің біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім деңгейі

Жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) психологиялық білім және мамандығы бойынша кемінде 5 жыл жұмыс өтілі.

1-еңбек функциясы:
Психологиялық білім беру жүйесін құру бойынша ұйымдастырушылық қызмет

1-міндет:
Психикалық және физикалық денсаулығын сақтау және қолдаудағы психологиялық факторлардың рөлі туралы ақпарат тарату

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Клиенттің мәселелерін шешу үшін ақпараттық дерекқорлармен және басқа ақпараттық жүйелермен жұмыс істеуге арналған заманауи технологияларды пайдалану.
2. Клиенттердің жеке деректерін сақтау және өңдеу.
3. Сот стендтері мен сайттары үшін психологиялық ақпаратты дайындау.

Білуге тиіс:
1. Психологиялық ғылым мен практикалық психология (әлеуметті психологияландыру) туралы ғылыми көзқарастар мен ұғымдарды қалыптастыру жолдары мен әдістерін меңгеру.
2. Адамның психикалық және физикалық денсаулығына психологиялық факторлардың әсер ету принциптерін.
3. Қауіпсіздік және еңбекті қорғау туралы ережелері мен нормаларының талаптары.

2-міндет:
Психологиялық білім беру бойынша әлеуметтік саласының органдары мен ұйымдар қызметкерлері үшін ұсынымдарды әзірлеу

Икемділіктер мен дағдылар:
1. Микро- және макроорталарын психикалық үйлестіру мақсатында психологиялық білімді қолдану және пайдаланудағы тұрақты қажеттілікті қалыптастыру.
2. Ақпаратпен, желілік ресурстармен, ақпараттық жүйелермен және бағдарламалармен жұмыс істеудің заманауи технологияларын меңгеру.
3. Жеке даму мақсатында психологиялық білімді қолдану және пайдалануға тұрақты қажеттілікті қалыптастыру.
4. Кәсіби қызметте мақсаттарды дербес айқындау.

Білуге тиіс:
1. Әлеуметтік саладағы нақты органдар мен ұйымдар шешетін мәселелер.
2. Жеке және әлеумет деңгейінде психикалық денсаулықты сақтау және нығайтудың заманауи тәсілдері мен үрдістері.
3. Тұрмыстың және отбасылық тәрбиелеудің ұлттық және аумақтық ерекшеліктері (халық дәстүрлері, тәрбиелеудің этномәдени және конфессиялық ерекшеліктері)

Жеке құзыреттеріне қойылатын талаптар

СБШ шеңберінде басқа мамандықтармен байланысы

8 деңгей

Мекеменің (ұйымның) басшысы

БА-мен байланысы

Мекеменің (ұйымның) басшысы

Басшылардың, мамандардың және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы

Еңбек жағдайлары (мазмұны және сапасы)

Об утверждении профессионального стандарта "Психологическая и социальная работа"

Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 мая 2019 года № 292. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 мая 2019 года № 18764.

В соответствии с пунктом 2-1 статьи 117 Трудового кодекса Республики Казахстан, ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра труда и социальной защиты населения РК от 23.12.2021 № 488 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт "Психологическая и социальная работа".

2. Департаменту развития национальной системы квалификации и прогнозирования Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа направление его на казахском и на русском языке в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на первого вице-министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан Жилкибаева Е. Ж.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Утвержден
приказом Министра труда и
социальной защиты населения
Республики Казахстан
от 30 мая 2019 года № 292

Профессиональный стандарт "Психологическая и социальная работа"

Глава 1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт "Психологическая и социальная работа" предназначен для определения требований к уровню квалификации и компетентности, к содержанию, качеству и условиям труда и применяется на услуги, оказываемые государственными юридическими лицами.

Настоящий профессиональный стандарт позволит создать образовательные программы, в том числе для обучения персонала на предприятиях, для сертификации работников и выпускников образовательных учреждений, решить широкий круг задач в области управления персоналом.

2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

1) специальные социальные услуги – комплекс услуг, обеспечивающих лицу (семье), находящемуся в трудной жизненной ситуации, условия для преодоления возникших социальных проблем и направленных на создание им равных с другими гражданами возможностей участия в жизни общества;

2) пробация (ресоциализация) – система видов деятельности и индивидуально определяемых мер контрольного и социально-правового характера, направленных на коррекцию поведения лиц, категории которых определены законом, для предупреждения совершения ими уголовных правонарушений;

3) социальная работа – деятельность по оказанию помощи отдельным лицам, семьям в реализации их социальных прав и гарантий компенсацией нарушенных или утраченных функций, препятствующих их полноценному социальному функционированию;

4) социальный работник – работник, оказывающий специальные социальные услуги и (или) осуществляющий оценку и определение потребности в специальных социальных услугах, имеющий необходимую квалификацию, соответствующую установленным требованиям;

5) квалификация – степень профессиональной подготовленности работника, наличие знаний, умений и навыков, необходимых для выполнения определенной степени сложности работы;

6) уровень квалификации – совокупность требований к уровню подготовки и компетенции работника, дифференцируемой по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности;

7) знание – результат усвоения информации посредством обучения и личного опыта, совокупность фактов, принципов, теории и практики, относящихся к сфере обучения или работы; компонент квалификации, который обязательно должен подвергаться оценке;

8) навыки – качество, развиваемое через обучение или проведение определенных исследований, работ и характеризует способность к выполнению определенных интеллектуальных или физических действий, как на рабочем месте, так и в обыденной жизни;

9) трудовая функция – набор взаимосвязанных действий, направленных на решение одной или нескольких задач процесса труда;

10) умения – способность применять знания и проявить компетентность с целью осуществления деятельности и решения задач (применение логического, интуитивного, творческого и практического мышления);

11) профессия – степень профессиональной подготовленности работника, наличие знаний, умений и навыков, необходимых для выполнения определенной степени сложности работы;

12) профессиональная подгруппа – совокупность профессий, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

13) профессиональная группа – совокупность профессиональных подгрупп, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

14) индивидуальная программа абилитации и реабилитации лица с инвалидностью – документ, определяющий конкретные объемы, виды и сроки проведения реабилитации лица с инвалидностью;

15) компетенция – способность работника применять знания, умения и опыт в профессиональной и трудовой деятельности;

16) медико-социальная помощь – медицинская и социально-психологическая помощь, оказываемая гражданам с социально значимыми заболеваниями, перечень которых определяется уполномоченным органом;

17) медико-социальная экспертиза – оценка ограничений жизнедеятельности освидетельствуемого лица, вызванных стойким расстройством функций организма, с установлением (неустановлением) инвалидности и (или) степени утраты трудоспособности, а также определение его потребностей в мерах социальной защиты;

18) отраслевая рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли.

Сноска. Пункт 2 с изменениями, внесенными приказами Министра труда и социальной защиты населения РК от 23.12.2021 № 488 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 13.01.2023 № 9 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. В настоящем профессиональном стандарте используются следующие сокращения:

1) ПМСП – первичная медико-санитарная помощь;

2) КС – квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих, разработанный и утвержденный в соответствии с подпунктом 16-2) статьи 16 Трудового кодекса Республики Казахстан;

3) МСЭ – медико-социальная экспертиза;

4) МСЭК – медико-социальная экспертная комиссия;

5) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

6) НРК – национальная рамка квалификаций.

Сноска. Пункт 3 с изменением, внесенным приказом Министра труда и социальной защиты населения РК от 23.12.2021 № 488 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

4. Наименование профессионального стандарта: "Психологическая и социальная работа".

5. Цель разработки профессионального стандарта: представление по профессии системного и структурированного описания трудовых функций, соответствующих требований к знаниям, умениям, навыкам и личностным компетенциям работников.

6. Краткое описание профессионального стандарта:

Психологическая и социальная работа рассматривает профессиональную деятельность предусматривающее:

содействие и создание достойных условий для жизнедеятельности человека в обществе, нормального социального функционирования;

оказание помощи человеку, семье, различным группам нуждающихся, которые оказались в сложной жизненной ситуации;

восстановление и сохранение социальных, психоментальных связей индивида с социумом, группой или отдельным лицом;

воздействие на протекающие в обществе процессы в соответствии с потребностями и интересами людей, с целью сохранения и реабилитации социального здоровья;

прогнозирование социальных процессов, предвидение и предотвращение острых социальных проблем.

7. Профессиональная группа:

специалисты-профессионалы в области здравоохранения;

специалисты в области права, гуманитарных областей и культуры;

вспомогательный профессиональный персонал по юридическим, социальным услугам и религии.

8. Профессиональная подгруппа:

врачи в области психиатрии, психотерапии, наркологии и медицинской психологии;

специалисты-профессионалы в области здравоохранения;

психологи;

специалисты-профессионалы в области организации и ведения социальной работы.

Глава 3. Карточки профессий

9. Перечень профессий:

1) начальник структурного подразделения (отдела, сектора, группы) организации социальной защиты – 7 уровень квалификации по ОРК;

2) специалист по социальной работе (социальный работник) – 4-6 уровни квалификации по ОРК;

3) социальный работник – 4-5 уровни квалификации по ОРК;

4) социальный работник по оценке и определению потребности в специальных социальных услугах – 6 уровень квалификации по ОРК;

5) консультант по социальной работе (общий профиль) (Супервизор) - 6 уровень квалификации по ОРК;

6) социальный психолог – 6 уровень квалификации по ОРК;

7) социальный работник с осужденными в пенитенциарной системе – 6-7 уровни квалификации по ОРК;

8) психолог-консультант в социальной сфере – 6 уровень квалификации по ОРК;

9) психолог-консультант в социальной сфере (судебный) – 6-7 уровни квалификации по ОРК.

Карточки профессий приводятся в приложении к настоящему профессиональному стандарту.

Сноска. Пункт 9 - в редакции приказа Министра труда и социальной защиты населения РК от 13.01.2023 № 9 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Приложение
к профессиональному стандарту
"Психологическая и социальная работа"

Сноска. Приложение - в редакции приказа Министра труда и социальной защиты населения РК от 13.01.2023 № 9 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Карточка профессии

"Начальник структурного подразделения (отдела, сектора, группы) организации социальной защиты"

Код профессии

1344-0-004

Наименование профессии

Начальник структурного подразделения (отдела, сектора, группы) организации социальной защиты

Уровень квалификации по ОРК

Другие возможные наименования профессии:

Заведующий отделом (отделением) социальной помощи на дому

Уровень квалификации для профессии согласно типовым квалификационным характеристикам должностей руководителей, специалистов и других служащих организаций, социальной защиты и занятости населения

Уровень профессионального образования

Высшее (или послевузовское) образование

Трудовые функции:

Обязательные трудовые функции:

Умения и навыки:
1. Руководство деятельностью структурного подразделения (отдела, сектора, группы) организации социальной защиты

2.Обеспечение проведения работы по выявлению и учету проживающих на территории действия отделения граждан, оказавшихся в трудной жизненной ситуации и семей, нуждающихся в социальном обслуживании.
3. Управление персоналом

Трудовая функция 1:
Руководство деятельностью структурного подразделения (отдела, сектора, группы) организации социальной защиты

Задача:
Планирование и контроль деятельности организации

Умения и навыки:
1. Организация текущего и перспективного планирования деятельности отделения, контроль его выполнения;
2. Проведение регулярного контроля за объемом и качеством оказываемых социальных услуг и их соответствием потребностям обслуживаемых граждан, эффективностью работы сотрудников отделения;
3. Проведение анализа и прогнозирования работы, принятие меры по улучшению деятельности отделения;
4. Обеспечение контроля за ведением специалистами отделения установленной документации (журналов учета посещений и индивидуальных занятий, поурочные планы или циклограммы работы специалистов, оказывающих социально-психологические, социально-педагогические услуги, документации по динамике состояния и развития ребенка и другое);
5. Обеспечение представления необходимой отчетности, достоверность статистических сведений;
6. Обеспечение соблюдения правил внутреннего трудового распорядка, правил охраны труда и техники безопасности, требований противопожарных норм.

Знания:
1. Конституция Республики Казахстан;
2. Кодекс Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее – Кодекс "О здоровье народа и системе здравоохранения");
3. Кодекс Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье";
4. Кодекс Республики Казахстан "Трудовой кодекс Республики Казахстан" (далее – Трудовой кодекс);
5. Закон Республики Казахстан "О социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями";
6. Закон Республики Казахстан "О правах ребенка в Республике Казахстан";
7. Закон Республики Казахстан "О социальной защите лиц с инвалидностью в Республике Казахстан";
8. Закон Республики Казахстан "О специальных социальных услугах";
9. Закон Республики Казахстан "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан";
10. Закон Республики Казахстан "Об обязательном социальном страховании";
11. Закон Республики Казахстан "О противодействии коррупции";
12. Закон Республики Казахстан "О государственных закупках";
13. Закон Республики Казахстан "О государственных социальных пособиях по инвалидности и по случаю потери кормильца в Республике Казахстан";
14. Закон Республики Казахстан "О языках в Республике Казахстан";
15. Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 21 февраля 2022 года № 55 "Об утверждении Правил пожарной безопасности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 26867).

Трудовая функция 2:
Обеспечение проведения работы по выявлению и учету проживающих на территории действия отделения граждан, оказавшихся в трудной жизненной ситуации и семей, нуждающихся в социальном обслуживании.

Обеспечение государственных гарантий в сфере социальной помощи населения

Умения и навыки:
1. Обеспечение проведения работы по выявлению и учету проживающих на территории действия отделения граждан, оказавшихся в трудной жизненной ситуации и семей, нуждающихся в социальном обслуживании;
2. Организация работы по обследованию материально-бытовых условий одиноких престарелых и лиц с инвалидностью, нетрудоспособных граждан, семей, воспитывающих детей с инвалидностью, с целью установления потребности, определения видов и форм социальной помощи;
3. Формирование базы данных, нуждающихся в социальной помощи;
4. Определение числа обслуживаемых и объем работы специалистов отделения в соответствии со стандартом оказания специальных социальных услуг в области социальной защиты населения;
5. Оказание содействия в определении нуждающихся лиц в учреждения или организации, функционирующие в условиях стационаров, полустационаров, временного пребывания, в специальные коррекционные, реабилитационные учреждения или организации;
6. Осуществляет взаимодействие в вопросах социального обслуживания клиентов отделения с территориальными органами и учреждениями здравоохранения, образования, благотворительными и религиозными объединениями;
7. Организует работу по оказанию консультативной помощи населению, в том числе по оформлению документов нуждающимся лицам;
8. Принимает участие в решении вопросов опеки, попечительства;
9. Организация работы по обеспечению приема, сохранность и распределение гуманитарной помощи среди лиц, обслуживаемых отделением;
10. Обеспечивает рациональное использование выделяемых бюджетных средств, а также средств, поступающих из источников финансирования, не противоречащих законодательству;

Знания:
1. основные направления политики социальной защиты населения;
2. профиль, специализацию и особенности организации;
3. виды социальных услуг;
4. теорию и методику социальной работы;
5. организацию обслуживания престарелых и лиц с инвалидностью, в том числе детей с инвалидностью;
6. основы социальной работы;
7. основы социологии, психологию личности и социально-психологические аспекты помощи лицам пенсионного возраста и лицам с инвалидностью, семьям, воспитывающим детей с инвалидностью;
8. санитарно-гигиенические требования по уходу за больными в домашних условиях;
9. льготы и преимущества, установленные для ветеранов войны и труда;
10. специфику работы в различной социальной среде;
11. основы педагогики, психопрофилактики, этики и деонтологии, психопатологии;
12. методики по вопросам оформления опеки и попечительства, надомного обслуживания;
13. передовой отечественный и зарубежный опыт по организации социальной помощи на дому;
14. порядок заключения и исполнения договоров;
15. основы налогового и бюджетного законодательства;
16. организацию финансово-хозяйственной деятельности.

Трудовая функция 3:
Управление персоналом

Задача Формирование и регулирование кадрового состава.

Умения:

1. Определение структуры управления организацией.
2. Подбор и расстановка руководящего состава, и другие кадры для оказания услуг надлежащего качества.
3. Организация обучения, обмена опытом, повышение квалификации работников отделения;
4. Развитие трудовой мотивации, инициативность и активность сотрудников.
5. Проведение работ по укреплению трудовой и производственной дисциплины, аттестации работников.
6. Создание безопасных и благоприятных условий труда, поддержка благоприятной морально-психологической атмосферы в коллективе
Знания:
1. Нормативные акты:
2. Трудовой кодекс.
3. Профиль и особенности деятельности организации.
4. Теория и практика управления персоналом.

Требования к личностным компетенциям

Ответственность, самостоятельное управление и контроль процессами трудовой деятельности, умение принимать самостоятельные решения, добросовестность. Аналитический склад ума. Терпение и коммуникабельность, доброжелательность, добропорядочность, бескорыстность, этичность,

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

8 уровень

Директор учреждения (организации)

Связь с КС

Начальник структурного подразделения (отдела, сектора, группы) организации социальной защиты

Типовые квалификационные характеристики должностей руководителей, специалистов и других служащих организаций социальной защиты и занятости населения.

Условия (содержания и качества) труда

Место выполнения работы, режим рабочего времени, времени отдыха, продолжительность трудовых отпусков, условия оплаты труда и иные условия труда устанавливаются в трудовых и коллективных договорах в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан.

Карточка профессии

"Специалист по социальной работе"

Код профессии

2635-3-001

Наименование профессии

Специалист по социальной работе (социальный работник)

Другие возможные наименования профессии

Специалист по социальной работе (оказание социально-медицинских услуг)

Уровень квалификации по ОРК

4 (4.1., 4.2., 4.3.)

Специалист среднего уровня квалификации:
высшей категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) (социальное, педагогическое, медицинское, психологическое) образование и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации первой категории не менее 3 лет;
первой категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) (социальное, педагогическое, медицинское, психологическое) и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации второй категории не менее 2 лет;
второй категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) (социальное, педагогическое, медицинское, психологическое) и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации без категории не менее 1 года;
без категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) (социальное, педагогическое, медицинское, психологическое) без предъявления требований к стажу работы.

Уровень профессионального образования

Техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) социальное, педагогическое, медицинское, психологическое образование

Трудовая функция деятельность в организациях, оказывающих специальные социальные услуги в условиях временного пребывания и проживания жертвам бытового насилия, жертвам торговли людьми, медико-социальных учреждениях (организациях) в области предоставления специальных социальных услуг№

Задача
Контроль и организация по качественному оказанию специальных социальных услуг

Умения и навыки:
1. Организация мер по предоставлению необходимых специальных социальных услуг нуждающемуся лицу (семье) для преодоления трудной жизненной ситуации, либо предупреждения ее возникновения.
2. Координация работы по разработке индивидуального плана работы и журнала/электронной картотеки, осуществление контроля за их качественным заполнением и исполнением, проведение ежемесячного мониторинга выявления больных, которым требуются услуги паллиативной помощи и сестринского ухода
3. Анализ качества и виды оказываемых услуг;
прогнозирование перспективы их развития, динамику нуждающихся в социальном обслуживании;
4. Оказание содействия в поддержании гражданами контактов с родными и близкими, написании писем, составления заявлений, ознакомление с печатными изданиями;
5. Разработка предложении по совершенствованию специальных социальных услуг;
6. Осуществление методического руководства и контроль за деятельностью работников, оказывающих специальные социальные услуги и качеством их предоставления;
7. Содействие в привлечении лиц, оказывающих благотворительную и спонсорскую помощь для оказания социальной помощи подопечным;
8. Повышение квалификации на постоянной основе;
9. Обеспечение качественного ведения установленных документов, своевременная отчетность (ведомственную и статистическую);
10. Обеспечение выполнения Правил пожарной безопасности

Знания:
Нормативные правовые акты:
Конституция Республики Казахстан;
Кодекс "О здоровье народа и системе здравоохранения";
Кодекс Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье";
Трудовой кодекс;
Закон Республики Казахстан "О социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями";
Закон Республики Казахстан "О социальной защите лиц с инвалидностью в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "О специальных социальных услугах";
Закон Республики Казахстан "О государственных социальных пособиях по инвалидности и по случаю потери кормильца в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "О языках в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "О государственной адресной социальной помощи";
Закон Республики Казахстан "О правах ребенка в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "О государственных пособиях семьям, имеющим детей";
Закон Республики Казахстан "О профилактике бытового насилия";
Закон Республики Казахстан "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "Об обязательном социальном страховании";
Закон Республики Казахстан "О противодействии коррупции";
безопасность и охрану труда на рабочем месте;
теорию и практику социальной работы;
особенности психологии личности и отдельных категорий граждан;
основы психологии, педагогики, геронтологии, этики;
программно-методическую литературу по социальной работе;
системы социальных гарантий и преимуществ, установленные для лиц с инвалидностью, ветеранов войны и труда;
формы и методы воспитательной и социальной работы;
специфику работы в различной социальной среде;
организацию социальной работы, социально-психологические аспекты помощи лицам пенсионного возраста и лицам с инвалидностью, жертвам бытового насилия, жертвам торговли людьми;
отечественную и международную практику оказания социальных услуг;
особенности быта и семейного воспитания;

Требования к личностным компетенциям

Навыки коммуникации, эмоциональная отзывчивость, работа в команде, ответственность, исполнительность, бескорыстность.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

5 уровень

Специалист по социальной работе

Связь с КС

Специалист по социальной работе

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии

"Специалист по социальной работе"

Код профессии

2635-3-001

Наименование профессии

Специалист по социальной работе

Другие возможные наименования профессии

3350-0-009 Специалист в организациях социальной защиты населения
3412-0-005 Работник по социальной работе (Кейс менеджер социальный работник по сопровождению семьи)
2635-3-003 Специалист по социальной работе, приют для престарелых
2635-8-003 Специалист по социальной работе, уход за детьми с инвалидностью и лицами с инвалидностью старше 18 лет с психоневрологическими заболеваниями
2635-8-004 Специалист по социальной работе, уход за престарелыми и лицами с инвалидностью
2635-3-001 Специалист по социальной работе (оказание социально-медицинских услуг)

Уровень квалификации по ОРК

5 (5.1., 5.2., 5.3.)

Специалист высшей категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) (социальное, педагогическое, медицинское) образование и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации первой категории не менее 3 лет;
первой категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) (социальное, педагогическое, медицинское) и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации второй категории не менее 2 лет;
второй категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) (социальное, педагогическое, медицинское) и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации без категории не менее 1 года;
без категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) (социальное, педагогическое, медицинское) без предъявления требований к стажу работы.

Уровень профессионального образования

техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) (социальное, педагогическое, медицинское) образование

Трудовая функция 1:
Организация мер по предоставлению необходимых специальных социальных услуг нуждающемуся лицу (семье) для преодоления трудной жизненной ситуации, либо предупреждения ее возникновения.
Деятельность в организациях, оказывающих специальные социальные услуги в условиях временного пребывания и проживания жертвам бытового насилия, жертвам торговли людьми, медико-социальных учреждениях (организациях) в области предоставления специальных социальных услуг

Задача:
Контроль и организация по качественному оказанию специальных социальных услуг

Знания:
Нормативные правовые акты:
Конституцию Республики Казахстан;
Кодекс "О здоровье народа и системе здравоохранения";
Кодекс Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье";
Трудовой кодекс;
Закон Республики Казахстан "О социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями";
Закон Республики Казахстан "О социальной защите лиц с инвалидностью в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "О специальных социальных услугах";
Закон Республики Казахстан "О государственных социальных пособиях по инвалидности и по случаю потери кормильца в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "О языках в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "О государственной адресной социальной помощи";
Закон Республики Казахстан "О правах ребенка в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "О государственных пособиях семьям, имеющим детей";
Закон Республики Казахстан "О профилактике бытового насилия";
Закон Республики Казахстан "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "Об обязательном социальном страховании";
Закон Республики Казахстан "О противодействии коррупции";
безопасность и охрану труда на рабочем месте;
теорию и практику социальной работы;
особенности психологии личности и отдельных категорий граждан;
основы психологии, педагогики, геронтологии, этики;
программно-методическую литературу по социальной работе;
системы социальных гарантий и преимуществ, установленные для лиц с инвалидностью, ветеранов войны и труда;
формы и методы воспитательной и социальной работы;
специфику работы в различной социальной среде;
организацию социальной работы, социально-психологические аспекты помощи лицам пенсионного возраста и лицам с инвалидностью, жертвам бытового насилия, жертвам торговли людьми;
отечественную и международную практику оказания социальных услуг;
особенности быта и семейного воспитания;

Требования к личностным компетенциям

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

6 уровень

Специалист по социальной работе

Связь с КС

Специалист по социальной работе

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии

"Специалист по социальной работе"

Код профессии

2635-3-001

Наименование профессии

Специалист по социальной работе

Другие возможные наименования профессии:

2635-8-003 - Специалист по социальной работе, уход за детьми с инвалидностью и лицами с инвалидностью старше 18 лет с психоневрологическими заболеваниями
2635-8-004 - Специалист по социальной работе, уход за престарелыми и лицами с инвалидностью
2635-3-003 Специалист по социальной работе, приют для престарелых
2635-3-004 Специалист службы социальной защиты населения

Уровень квалификации по ОРК

6 (6.1., 6.2., 6.3.)

Специалист высшего уровня квалификации:
высшей категории – высшее (или послевузовское) социальное, психологическое, педагогическое, медицинское образование и стаж работы в качестве специалиста высшего уровня квалификации первой категории не менее 3 лет;
первой категории – высшее (или послевузовское) социальное, психологическое, педагогическое, медицинское образование и стаж работы в качестве специалиста высшего уровня квалификации второй категории не менее 2 лет;
второй категории – высшее (или послевузовское) социальное, психологическое, педагогическое, медицинское образование и стаж работы в качестве специалиста высшего уровня квалификации без категории не менее 2 лет;
без категории – высшее (или послевузовское) социальное, психологическое, педагогическое, медицинское образование без требований к стажу работы по специальности.

Уровень профессионального образования

Высшее (или послевузовское) социальное, психологическое, педагогическое, медицинское образование

Трудовая функция:
Деятельность в организациях, оказывающих специальные социальные услуги в условиях временного пребывания и проживания жертвам бытового насилия, жертвам торговли людьми, медико-социальных учреждениях (организациях) в области предоставления специальных социальных услуг.

Задача
Контроль и организация по качественному оказанию специальных социальных услуг

Требования к личностным компетенциям

Навыки коммуникации, стрессоустойчивость, работа в команде, ответственность, исполнительность, умение работать с большим объемом информации.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

7 уровень

Заведующий отделом (отделением) социальной помощи на дому.
Руководитель структурного подразделения (отдела, сектора, группы) организации социальной защиты.

Связь с КС

Специалист по социальной работе”

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии

"Социальный работник"

Код профессии

3412-008

Наименование профессии

Социальный работник

Другие возможные наименования профессии:

3412-0-005 Работник по социальной работе

Уровень квалификации по ОРК

4 (4.1., 4.2., 4.3.)

Специалист среднего уровня квалификации:
высшей категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) социальное, экономическое, педагогическое, медицинское, психологическое и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации первой категории не менее 2 лет;
первой категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) социальное, педагогическое, медицинское, психологическое и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации второй категории не менее 1 года;
второй категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) социальное, экономическое, педагогическое, медицинское, психологическое и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации без категории не менее 1 года;
без категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) социальное, экономическое, педагогическое, медицинское, психологическое или основное среднее образование и сертификат по социальной подготовке.

Уровень профессионального образования

Техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) социальное, экономическое, педагогическое, медицинское, психологическое образование, или основное среднее образование и сертификат по социальной подготовке.

Трудовая функция:
Оказание специальных социальных услуг лицам оказавшимся в трудной жизненной ситуации.

Задача: оказание специальных социальных услуг согласно потребности лица в тяжелой жизненной ситуации
.

Умения и навыки:
1. Выявляет одиноких престарелых и нетрудоспособных граждан, проживающих в зоне обслуживания и нуждающихся в посторонней помощи; детей с инвалидностью и лиц с инвалидностью старше 18 лет с психоневрологическими заболеваниями, проживающих в зоне обслуживания и нуждающихся в посторонней помощи;
2. Покупать за счет средств получателя социальных услуг и доставлять на дом продукты питания, промышленные товары первой необходимости, средства санитарии и гигиены, лекарственные средства и изделия медицинского назначения, средства ухода, книг, газет, журналов.
3. Осуществлять помощь в приготовлении пищи.
4. Проводить уборку жилых помещений, в том числе с помощью специальных моющих и подручных средств.
5. Снимать показания счетчиков электро-, газо- и водоснабжения, заполнять квитанции на оплату жилищно-коммунальных услуг.
6. Взаимодействовать с организациями, предоставляющими услуги населению по стирке, ремонту, химчистке вещей, уборке помещений, ремонту жилых помещений.
7. Оформлять необходимую документацию по направлениям своей деятельности.
8. Использовать в своей деятельности информационно-коммуникационные технологии, в том числе интернет-ресурсы.
9. Проводит обучение детей и лиц старше 18 лет навыкам самообслуживания, поведения, самоконтроля и общения;
10. Организует досуг ребенка и лиц старше 18 лет (игры, чтение книг, организация библиотечного обслуживания и другое);
11. Проводит работу с родителями и членами их семьи по реализации реабилитационных мероприятий и адаптации ребенка и лиц старше 18 лет в семье, посещение обслуживаемых детей и лиц старше 18 лет в больнице (в случае госпитализации);
12. Проводит обучение родителей ребенка и лиц старше 18 лет практическим навыкам общего ухода за больным ребенком и лицом старше 18 лет, методам и приемам, способствующим развитию ребенка и лиц старше 18 лет, двигательным и социальным навыкам;
13. Привлекает специалистов для оказания психологической помощи детям и лицам старше 18 лет и родителям;
14. Содействует в оформлении документов для установления опеки, попечительства, назначения пособий, определения в дома-интернаты или территориальные центры;
15. Содействует в выделении семьям, воспитывающим детей и лиц старше 18 лет, из числа малообеспеченных, адресной социальной помощи, другой гуманитарной помощи за счет средств благотворительных фондов, спонсоров, источников, не противоречащих законодательству;
16. Обеспечивает взаимодействие с учреждениями образования, здравоохранения, социального обслуживания, организациями в целях наиболее эффективного оказания услуг клиентам.

Знания:
1. Нормативные правовые акты:
Конституция Республики Казахстан;
Кодекс "О здоровье народа и системе здравоохранения";
Закон Республики Казахстан "О социальной защите лиц с инвалидностью в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "О социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями";
Закон Республики Казахстан "О правах ребенка в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "О специальных социальных услугах";
Закон Республики Казахстан "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан";
Закон Республики Казахстан "Об обязательном социальном страховании";
Закон Республики Казахстан "О государственных социальных пособиях по инвалидности и по случаю потери кормильца в Республике Казахстан";
Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 21 февраля 2022 года № 55 "Об утверждении Правил пожарной безопасности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 26867);
основные принципы по организации социально-бытового обслуживания одиноких нетрудоспособных граждан;
психологические и физиологические особенности пожилых людей;
организацию коммунально-бытового обслуживания;
санитарно-гигиенические требования по уходу за престарелыми, нетрудоспособными гражданами в домашних условиях;
приемы оказания неотложной доврачебной помощи;
основы трудового законодательства.

Требования к личностным компетенциям

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

5 уровень

Социальный работник

Связь с КС

Социальный работник по уходу за престарелыми и лицами с инвалидностью
Социальный работник по уходу за детьми с инвалидностью и лицами с инвалидностью старше 18 лет с психоневрологическими заболеваниями

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии

"Социальный работник"

Код профессии

3412-0-008

Наименование профессии

Социальный работник

Другие возможные наименования профессии:

3412-0-005 Работник по социальной работе (Кейс менеджер социальный работник по сопровождению семьи)

Уровень квалификации по ОРК

5 (5.1., 5.2., 5.3.)

Специалист высшего уровня квалификации:
высшей категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, экономическое, психологическое, педагогическое, медицинское) и стаж работы в качестве специалиста высшего уровня квалификации первой категории не менее 2 лет;
первой категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, экономическое, психологическое, педагогическое, медицинское) и стаж работы в качестве специалиста высшего уровня квалификации второй категории не менее 1 года;
второй категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, экономическое, психологическое, педагогическое, медицинское) и стаж работы в качестве специалиста высшего уровня квалификации без категории не менее 1 года;
без категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, экономическое, психологическое, педагогическое, медицинское) без предъявления требований к стажу работы;
специалист среднего уровня квалификации:
высшей категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) образование (социальное, экономическое, психологическое, педагогическое, медицинское) и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации первой категории не менее 2 лет;
первой категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) образование (социальное, экономическое, психологическое, педагогическое, медицинское) и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации второй категории не менее 1 года;
второй категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) образование (социальное, экономическое, психологическое, педагогическое, медицинское) и стаж работы в должности специалиста среднего уровня квалификации без категории не менее 1 года;
без категории: техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) образование (социальное, экономическое, психологическое, педагогическое, медицинское) или основное среднее образование и сертификат по социальной подготовке.

Уровень профессионального образования

Высшее социальное, экономическое, педагогическое, медицинское, психологическое образование, техническое и профессиональное (среднее специальное, среднее профессиональное) образование (социальное, экономическое, психологическое, педагогическое, медицинское)

Трудовая функция:
Оказание специальных социальных услуг лицам, оказавшимся в трудной жизненной ситуации.

Задача: оказание специальных социальных услуг согласно потребности лица в тяжелой жизненной ситуации

Умения и навыки:
1. Выполняет работу по графику (плану), утвержденному заведующим отделением;
2. Выявляет детей с инвалидностью и лиц с инвалидностью старше 18 лет с психоневрологическими заболеваниями (далее – дети и лица старше 18 лет), проживающих в зоне обслуживания и нуждающихся в посторонней помощи;
3. Проводит обучение детей и лиц старше 18 лет навыкам самообслуживания, поведения, самоконтроля и общения;
4. Организует досуг ребенка и лиц старше 18 лет (игры, чтение книг, организация библиотечного обслуживания и другое);
5. Проводит работу с родителями и членами их семьи по реализации реабилитационных мероприятий и адаптации ребенка и лиц старше 18 лет в семье, посещение обслуживаемых детей и лиц старше 18 лет в больнице (в случае госпитализации);
6. Проводит обучение родителей ребенка и лиц старше 18 лет практическим навыкам общего ухода за больным ребенком и лицом старше 18 лет, методам и приемам, способствующим развитию ребенка и лиц старше 18 лет, двигательным и социальным навыкам;
7. Привлекает специалистов для оказания психологической помощи детям и лицам старше 18 лет и родителям;
8. Содействует в оформлении документов для установления опеки, попечительства, назначения пособий, определения в дома-интернаты или территориальные центры;
9. Содействует в выделении семьям, воспитывающим детей и лиц старше 18 лет, из числа малообеспеченных, адресной социальной помощи, другой гуманитарной помощи за счет средств благотворительных фондов, спонсоров, источников, не противоречащих законодательству;
10. Обеспечивает взаимодействие с учреждениями образования, здравоохранения, социального обслуживания, организациями в целях наиболее эффективного оказания услуг клиентам;
11. Проводит анализ работы, представляет отчеты в установленные сроки;
12. Обеспечивает выполнение Правил пожарной безопасности.

Знания:
1. Конституция Республики Казахстан;
2. Закон Республики Казахстан "О социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями";
3. Закон Республики Казахстан "О правах ребенка в Республике Казахстан";
4. Закон Республики Казахстан "О социальной защите лиц с инвалидностью в Республике Казахстан";
5. Закон Республики Казахстан "О специальных социальных услугах";
6. Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 21 февраля 2022 года № 55 "Об утверждении Правил пожарной безопасности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 26867);
Основные принципы по организации социально-бытового обслуживания детей и лиц старше 18 лет; организацию коммунально-бытового обслуживания; санитарно-гигиенические требования по уходу за детьми и лицом старше 18 лет в домашних условиях;
приемы оказания неотложной доврачебной помощи; основы трудового законодательства.

Требования к личностным компетенциям

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

6 уровень

Социальный работник по оценке и определению потребности в специальных социальных услугах

Связь с КС

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии:

"Социальный работник по оценке и определению потребности в специальных социальных услугах"

Код профессии

3412-0-009

Наименование профессии

Социальный работник по оценке и определению потребности в специальных социальных услугах

Другие возможные наименования профессии:

2635-3-004 Специалист службы социальной защиты населения

Уровень квалификации по ОРК

6 (6.1., 6.2., 6.3.)

Уровень профессионального образования

Высшее (или послевузовское) социальное, психологическое, педагогическое, медицинское образование

Трудовая функция 1:
Организация участия в проведении оценки и определении потребности в специальных социальных услугах.

Задача:
Организация проведения оценки и определения потребностей, нуждающихся в специальных социальных условиях.

Умения и навыки:
1. Владеть соответствующими теоретическими и практическими знаниями.
2. Постоянно совершенствовать профессиональное мастерство.
3. Обеспечивать качества предоставляемых специальных социальных услуг.
4. Оформлять опеку, попечительству, определять в дома - интернаты, территориальные центры.
5. Обладать навыками психологической работы/поддержки.

Знания:
1. Нормативные правовые акты:
Трудовой кодекс.
Закон Республики Казахстан "Об образовании".
Закон Республики Казахстан "О специальных социальных услугах".
2. Требования к ведению документооборота.

Трудовая функция 2:
Осуществление оценки и определения потребности в специальных социальных услугах.

Задача 1:
Анализ потребности в специальных социальных услугах.

Умения и навыки:
1. Качественно проводить оценку и определять потребности в специальных социальных услугах лица (семье), находящегося в трудной жизненной ситуации.
2. Не допускать дискриминации в отношении лица (семьи), находящегося в трудной жизненной ситуации.
3. Не разглашать конфиденциальной информации о лице (семье), находящемся в трудной жизненной ситуации.
4. Соблюдать этикет во взаимоотношениях со всеми субъектами социально-трудовых отношений.
5. Проявлять способность самостоятельно выбирать методы и средства по реализации социальных задач.

Знания:
1. Правила оказания социальной помощи отдельным категориям нуждающихся граждан.
Нормативные правовые акты, регулирующие порядок оформления опеки, попечительства, определения в дома -интернаты.
2. Виды государственных пособий семьям, имеющим детей и порядок предоставления государственной адресной социальной помощи.
3. Правила оказания социальной помощи отдельным категориям нуждающихся граждан и иные нормативные правовые акты.
4. Требования правил и норм по безопасности и охране труда.
5. Требования к ведению документооборота.

Задача 2:
Ведение учета граждан, нуждающихся специальных социальных услугах.

Умения и навыки:
1. Проводить учет потребности в специальных социальных услугах лица (семье), находящегося в трудной жизненной ситуации.
2. Проводить работу по подаче заявлений и жалоб, в том числе с помощью электронных средств связи, на действия или бездействие органов государственной власти и местного самоуправления в случае нарушения законных прав пациента.
3. Решать проблемы путем предоставления клиенту компетентной информации и разъяснений по конкретному запросу.

Знания:
1. Нормативные правовые акты:
Кодекс "О здоровье народа и системе здравоохранения".
Закон "О социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями".
Закон "О специальных социальных услугах".
Правила проведения медико-социальной экспертизы.
2. Конвенция о правах инвалидов.
3. Методы социальной и медико-педагогической коррекционной поддержки детей с ограниченными возможностями здоровья.
Порядок предоставления государственной адресной социальной помощи
Виды государственных пособий семьям, имеющим детей, а также иные нормативные правовые акты по организации социальной помощи населению.

Трудовая функция 3:
Оказание медико-социальных и правовых услуг

Задача:
Проведение консультирования клиентов в вопросах оказания специально-социальных услуг

Умения и навыки:
1. Консультировать по правовым, социально-правовым вопросам, медицинского обслуживания и защиты прав пациентов в области охраны здоровья.
2. Оказывать помощь в написании и оформлении различных документов по социально-правовым вопросам медицинского обслуживания, прав в области охраны здоровья.
3. Участвовать в реализации программ и мероприятий по повышению правовой культуры, правовому просвещению населения в области охраны здоровья.
4. Участвовать в мероприятиях поддержки гражданских инициатив, направленных на решение социальных, правовых и иных общественно значимых проблем.
5. Оказывать методическую помощь социальным работникам организации/подразделения в выявлении проблем и мер содействия в оказании социально-правовых услуг у курируемого лица (семьи).

Знания:
1. Права гражданина, личности на жилье, работу, социальную поддержку, медицинскую помощь, образование, личную неприкосновенность.
2. Основные правила оформления документов для реализации прав личности на жилье, работу, социальную поддержку, медицинскую помощь, образование.

Требования к личностным компетенциям

Организация работы, навыки коммуникации, стрессоустойчивость, работа в команде, ответственность, нацеленность на результат.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

7 уровень

Связь с КС

Социальный работник по оценке и определению потребности в специальных социальных услугах

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии

"Консультант по социальной работе (общий профиль) (Супервизор)"

Код профессии

2635-9-001

Наименование профессии

Консультант по социальной работе (общий профиль) (Супервизор)

Другие возможные наименования профессии:

2635-3-004 Специалист службы социальной защиты населения;
Супервизор по социальной работе

Уровень квалификации по ОРК

Приказ исполняющего обязанности Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 25 октября 2017 года № 360 "Об утверждении Типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих организаций социальной защиты и занятости населения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 16057).
специалист высшего уровня квалификации:
высшей категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, педагогическое, медицинское) и стаж работы в должности специалиста высшего уровня квалификации первой категории не менее 3 лет;
первой категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, педагогическое, медицинское) и стаж работы в должности специалиста высшего уровня квалификации второй категории не менее 2 лет;
второй категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, педагогическое, медицинское) и стаж работы в должности специалиста высшего уровня квалификации без категории не менее 1 года;
без категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, педагогическое, медицинское) без предъявления требований к стажу работы.

Уровень профессионального образования

Высшее (или послевузовское) профессиональное образование

Трудовые функции:

Обязательные трудовые функции:

Осуществляет свою деятельность в отделениях социальной помощи на дому, в организациях, оказывающих специальные социальные услуги в условиях временного пребывания и проживания жертвам бытового насилия, жертвам торговли людьми;

Взаимодействует со специалистами органов и организаций социальной защиты населения, здравоохранения, образования, организаций, уполномоченных для работы с лицами, находящимися в трудной жизненной ситуации;

Дополнительные трудовые функции:

Наставничество молодых и менее опытных социальных работников

Трудовая функция 1:
деятельность в отделениях социальной помощи на дому, в организациях, оказывающих специальные социальные услуги в условиях временного пребывания и проживания жертвам бытового насилия, жертвам торговли людьми;
Трудовая функция 2:
взаимодействие со специалистами органов и организаций социальной защиты населения, здравоохранения, образования, организаций, уполномоченных для работы с лицами, находящимися в трудной жизненной ситуации;

Задача:
1. Консультативная помощь лицам оказавшимся в трудной жизненной ситуации:
2. Способствовать созданию необходимых условий для преодоления трудной жизненной ситуации, социализации и интеграции нуждающихся лиц и их семьям, защита их права и интересы в получении необходимых специальных социальных услуг;

Умения и навыки:
1. Оказывает консультативные услуги детям с ограниченными возможностями, их законным представителям, лицам преклонного возраста и лицам с инвалидностью, жертвам бытового насилия, жертвам торговли людьми по вопросам:
2. Социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке, правах ребенка, социальной защиты и реабилитации лиц с инвалидностью;
3. Предоставления государственных социальных пособий, специальных государственных пособий, пособий по потере кормильца, адресной социальной помощи и различных видов социальных выплат;
4. Оформления опеки, попечительства, определения в организации образования, учреждения социальной защиты населения;
5. Гражданского, жилищного, семейного, трудового, пенсионного, уголовного законодательства, по вопросам жертв бытового насилия, жертв торговли людьми;
6. Оказывает содействие по обеспечению контингента техническими вспомогательными (компенсаторными) средствами и специальными средствами передвижения;
7. Обеспечивает предоставление контингенту консультаций специалистов органов здравоохранения, образования, социальной защиты населения, юридических служб и других специалистов;
8. Проводит учебу со специалистами и социальными работниками по разъяснению законодательства по социальным вопросам;
9. Участвует в деятельности по созданию центров социальной помощи семье, приютов, молодежных, подростковых и детских центров, клубов, работающих в условиях дневного пребывания и ухода на дому;
10. Содействует решению вопросов, связанных с оказанием разносторонней помощи контингенту, находящемуся в трудной жизненной ситуации;
11. Способствует созданию необходимых условий для преодоления трудной жизненной ситуации, социализации и интеграции нуждающихся лиц и их семьям, защищает их права и интересы в получении необходимых специальных социальных услуг;
12. Координирует деятельность по предоставлению специальных социальных услуг нуждающимся лицам, привлекает к реализации специальных социальных услуг необходимых специалистов;
13. Обеспечивает разработку и реализацию индивидуального плана работы с получателями специальных социальных услуг субъектом, оказывающим услуги в условиях ухода на дому;
14. Проводит регулярный мониторинг оказываемых услуг в условиях ухода на дому, ведет базу данных и представляет отчеты в установленном порядке;
15. Применяет в организации передовой отечественный и международный опыт в сфере социальной защиты;
16. Обеспечивает выполнение правил и норм охраны труда, техники безопасности и противопожарной защиты.

Знания:
1. Основы психологии, правоведения, политологии, педагогики;
2. Социально-психологические аспекты помощи лицам, находящимся в трудной жизненной ситуации;
3. Основы трудового, жилищного, уголовного, гражданского и пенсионного законодательства, правовую основу охраны материнства и детства;
4. Права несовершеннолетних и пенсионеров;
5. Основы социальных гарантий и преимуществ, установленные для лиц с инвалидностью, ветеранов войны и труда;
6. передовой и международный опыт по социальной работе;
7. Этические нормы деятельности консультанта;
8. Методы оказания психологической поддержки;
9. Методические материалы по вопросам надомного обслуживания;
10. Основные направления в проводимой политике социальной защиты населения;
11. Отечественный и зарубежный опыт по вопросам социального обслуживания;
12. Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 21 февраля 2022 года № 55 "Об утверждении Правил пожарной безопасности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 26867).

Требования к личностным компетенциям

Аналитический склад ума, умение работать с большим объемом информации.
Терпение и коммуникабельность, доброжелательность, добропорядочность, бескорыстность, этичность, развитое чувство интуиции, наблюдательность и трудолюбие, эмоционально-волевая устойчивость.

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

7 уровень

Заведующий отделом (отделением)

Связь с КС

Консультант по социальной работе

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии

"Социальный психолог"

Код профессии

2634-9-004

Наименование профессии

Социальный психолог

Уровень квалификации по ОРК

6 (6.1., 6.2., 6.3.)

Уровень квалификации для профессии согласно КС

Уровень профессионального образования

Высшее профессиональное (или послевузовское) образование

Трудовая функция 1:
Оказание психологической помощи социальным группам и отдельным лицам (клиентам), попавшим в трудную жизненную ситуацию

Задача 1:
Разработка индивидуальных программ психологического сопровождения клиентов.
Задача 2:
Создание команды и проведение программ активизации личностных ресурсов клиентов и проведение группового и индивидуального консультирования.

Умения и навыки:
1. Взаимодействовать с разными лицами и группами по вопросам психологической помощи клиентам.
2. Организовывать психологическое сопровождение клиентов, нуждающихся в психологической помощи.
3. Оказывать психологическую поддержку клиентам для выхода из трудных жизненных ситуаций.
4. Оказывать психологическое воздействие на социальное окружение клиентов в рамках профессиональных этических норм.
5. Применять конкретные психологические технологии для преодоления клиентами трудностей социализации.
6. Вести психологическую просветительскую деятельность среди населения.
7. Осуществлять взаимодействие с иными работниками органами и организациями социальной сферы по вопросам поддержки лиц, попавших в трудную жизненную ситуацию.
8. Разрабатывать программы индивидуальной работы с клиентами.
9. Разрабатывать программы групповой работы с клиентами.
10. Разрабатывать программы оказания психологической помощи членам социальных групп, попавших в трудную жизненную ситуацию.
11. Вести базу данных клиентов.
12. Вести делопроизводство и обеспечивать конфиденциальность полученных сведений о клиенте.

Знания:
1. Современные направления, актуальные проблемы и методы работы в социальной психологии.
2. Психология кризисных состояний, горя, потери и утраты.
3. Психология экстремальных ситуаций.
4. Психология личности и малых групп.
5. Психология семьи и семейных отношений.
6. Психология зависимости, аддикций, девиантология.
7. Возрастные особенности развития личности в разные периоды жизни.
8. Проблемы социализации.
9. Особенности развития личности в неблагоприятной социальной ситуации.
10. Технология, методы и формы оказания психологической помощи при нарушениях социализации.
11. Основы психологического консультирования.
12. Основы организации и проведения социально психологического тренинга.

Трудовая функция 2:
Подготовка межведомственных групп по оказанию психологической помощи социальным группам и отдельным лицам (клиентам)

Задача 1:
Разработка совместно со специалистами другого профиля программ межведомственного взаимодействия.
Задача 2:
Обучение специалистов и их психологическая подготовка

Умения и навыки:
1. Подбирать эффективные формы и методы психологической подготовки специалистов межведомственной группы.
2. Осуществлять психологическую подготовку специалистов межведомственной группы.
3. Разрабатывать программы подготовки специалистов по оказанию психологической помощи.
4. Консультировать отдельных специалистов по работе в группе.
5. Вести документацию и служебную переписку.
6. Использовать современные технологии работы с информацией, базами данных и иными информационными системами для решения вопросов организации.

Знания:
1. Социальную психологию, психологию личности и малых групп.
2. Методологию командной работы.
3. Психологию управления, организационную и промышленную психологию.
4. Регламенты межведомственного взаимодействия и правила обмена профессиональной информацией между специалистами разных ведомств.
5. Технологию работы в команде.
6. Методы активизации социальных, психологических и иных ресурсов.
7. Технику эффективной коммуникации со специалистами.
8. Конфликтологию и технологии разрешения конфликтов.

Трудовая функция 3:
Оказание психологической помощи работникам органов и организаций социальной сферы (клиентам).

Задача 1:
Разработка планов, согласование форм и условий оказания психологической помощи.
Задача2:
Оказание индивидуальной психологической помощи.
Задача3:
Проведение психологических тренингов, занятий и консультирования.

Умения и навыки:
1. Проводить анализ заявок и обращений органов и организаций социальной сферы в целях получения психологической помощи.
2. Анализировать и оценивать результативность деятельности клиентов в соответствии со стандартами и регламентами в социальной сфере.
3. Вести переговоры с представителями органов и организаций социальной сферы.
4. Составлять документацию по оказанию психологических услуг в социальной сфере.
5. Работать с информационными сетями, осуществлять поиск новой информации по профилю деятельности.
6. Применять на практике методы обучения взрослых, индивидуальной и групповой работы.
7. Оценивать эффективность оказания психологической помощи.
8. Критически оценивать обратную связь от получателей психологических услуг.
9. Вести документацию, служебную переписку в соответствии с требованиями к документам в социальной сфере.
10. Разрабатывать новые формы и методы оказания психологической помощи клиентам.

Знания:
1. Социальной психологии, психологии личности и малых групп.
2. Методологию индивидуальных консультаций и тренингов.
3. Организационную психологию.
4. Основные принципы, типы, стратегии и тактические приемы ведения переговоров.
5. Основные теории оказания психологический помощи персоналу организаций.
6. Требования к документообороту в области управления персоналом, межведомственного взаимодействия, оказания услуг в социальной сфере.
7. Современные стандартные требования к качеству и условиям оказания услуг в психологии.
8. Хранить и оперировать персональными личными данными.

Трудовая функция 4:
Организация работы по созданию системы психологического просвещения населения, работников органов и организаций социальной сферы

Задача1:
Разработка плана психологического просвещения.
Задача2:
Подготовка перечня психологических услуг и возможности их получения.
Задача3:
Разработка рекомендаций для работников органов и организаций социальной сферы по психологическому просвещению.
Задача4:
Проведение групповых и индивидуальных информационных консультаций о возможности получения психологических услуг.

Умения и навыки:
1. Осуществлять сбор обращений и запросов населения, органов и организаций социальной сферы для разработки плана, и программ психологического просвещения.
2. Разрабатывать и согласовывать регламенты с органами и организациями социальной сферы.
3. Использовать результаты мониторинга психологической безопасности и комфортности среды при разработке плана психологического просвещения и проведения информационных консультаций.
4. Использовать разные формы и методы психологического просвещения, в том числе активные методы.
5. Грамотно, доступно любым слоям населения излагать информацию о психологических услугах.
6. Создавать наглядные материалы для психологического просвещения.
7. Преодолевать коммуникативные, образовательные, этнические, конфессиональные и иные барьеры в проведении психологического просвещения.
8. Оценивать результативность психологического просвещения.
9. Владеть современными технологиями работы.
10. Вести документацию и служебную переписку.

Знания:
1. Задачи, решаемые конкретными органами и организациями социальной сферы.
2. Социальную психологию, психологию личности и малых групп.
3. Национальные и региональные особенности быта и семейного воспитания.
4. Психологию семьи, консультирование семьи, семейные кризисы.
5. Проблемы социализации, социальной адаптации и дезадаптации, характеристики социальной среды.
6. Основы безопасности жизнедеятельности человека и окружающей среды.
7. Психологию экстремальных ситуаций, психологию горя, потери, утраты.

Требования к личностным компетенциям

Организация работы, навыки коммуникации, стрессоустойчивость, работа в команде, ответственность, нацеленность на результат

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

7 уровень

Начальник отдела социального развития

Связь с КС

психолог

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих.

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии

"Социальный работник с осужденными в пенитенциарной системе"

Код профессии

2634-4-001

Наименование профессии

Социальный работник с осужденными в пенитенциарной системе

Уровень квалификации по ОРК

Уровень квалификации для профессии согласно КС, типовым квалификационным характеристикам должностей руководителей, специалистов и других служащих организаций внутренних дел

Отсутствует

Уровень профессионального образования

Высшее (или послевузовское) социальное, психологическое, педагогическое образование

Трудовая функция 1:
Оказание социальной помощи, поддержки и защиты осужденным в целях их исправления и ресоциализации в период исполнения уголовного наказания, а также адаптации в обществе после освобождения.

Задача 1:
Рекомендации и оказание помощи реабилитанту в организации реабилитационной среды, обустройстве его жизненного пространства, преодолении социо-психологических барьеров.

Умения и навыки:
1. Определять оптимальный перечень мероприятий социально-психологической реабилитации и очередность их выполнения.
2. Оценивать результаты реабилитационных мероприятий в соответствии с возможностями самого реабилитанта, его ближайшего окружения и средовых ресурсов.
3. Проявлять позитивное отношение, терпимость, выражать эмоциональную поддержку реабилитанту, его законным представителям.
4. Соблюдать правовое положение осужденных.
5. Самостоятельно выдвигать варианты решения профессиональных задач.

Знания:
1. Нормативные правовые акты:
Конвенция о правах ребенка.
Закон Республики Казахстан "Об образовании".
Закон Республики Казахстан "О социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями".
Закон Республики Казахстан "О социальной защите лиц с инвалидностью в Республике Казахстан".
2. Основные методы и способы медиации, разрешения конфликтных ситуаций.

Требования к личностным компетенциям

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

7 уровень

Консультант учреждения уголовно-исполнительной системы.
Руководитель структурного подразделения.

Связь с КС

Консультант учреждения уголовно-исполнительной системы.
Руководитель структурного подразделения.

Отсутствует

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии

"Социальный работник с осужденными в пенитенциарной системе"

Код профессии

2634-4-001

Наименование профессии

Консультант учреждения уголовно-исполнительной системы

Уровень квалификации по ОРК

Уровень квалификации для профессии согласно КС

Профконсультант: высшее (или послевузовское) образование по соответствующей специальности и стаж работы по специальности не менее 2 лет.

Уровень профессионального образования

Высшее (или послевузовское) социальное, психологическое, педагогическое образование и стаж работы по специальности не менее 2 лет.

Трудовая функция 1:
Программирование и планирование. Осуществление длительных диагностических наблюдений за пациентами.

Задача 1:
Постановка целей и задач психологического и социального исследования, проведение наблюдений.

Умения и навыки:
1. Разрабатывать программы ресоциализации и плана действий (совместное с осужденными определение целей, задач будущей работы, методов, средств, форм и этапов деятельности).
2. Формировать обстановку доверия осужденных и специалистов социальной службы.
3. Проводить психологическое и социальное исследование, согласовывать действия социальной службы.
4. Оформлять и готовить на утверждение документы с обязательным участием самого осужденного, иных заинтересованных в его судьбе лиц.
5. Проводить наблюдение.
6. Способствовать приведению осужденного к законопослушному поведению.

Знания:
1. Кодекс Республики Казахстан "Уголовный кодекс Республики Казахстан" (далее – Уголовный кодекс).
2. Специфики проведения длительного социального, психологического исследования.
3. Методика проведения клинического наблюдения.
4. Клинико-психологических, социально - психологических и педагогических аспектов взаимодействия.

Задача 2:
Организационно-исполнительская

Умения и навыки:
1. Проводить обучение-инструктаж, консультирование, организацию конкретных действий.
2. Оказывать помощь, поддержку, стимулирование, коррекцию, организацию общения, общественно полезных видов деятельности.
3. Обеспечивать взаимодействие осужденных, специалистов, координацию сотрудничества, контроль и оценку результативности отдельных действий и этапов работы.

Знания:
1. Нормативные правовые акты:
Кодекс "О здоровье народа и системе здравоохранения".
Уголовный кодекс.
Закон Республики Казахстан "О социальной защите лиц с инвалидностью в Республике Казахстан".
2. Принципы построения психологического, педагогического и социологического заключения.

Трудовая функция 2:
Проведение социально-психологического- обследования.

Задача 1:
Подбор соответствующих методов для проведения психолого-социологического обследования.

Умения и навыки:
1. Проводить социальную и психологическую поддержку лиц, содержащихся в учреждениях уголовно-исполнительной системы.
2. Проводить специальную систему мер:
подкрепление, сохранение, либо восстановление условий жизнедеятельности наиболее "слабых" осужденных и их групп риска, испытывающих вследствие этой слабости особые, отличные от иных объективные или субъективные нужды, затрудняющие нормальное содержание в учреждениях уголовно-исполнительной системы;
подготовка к жизни на свободе и постпенитенциарную реабилитацию.

Знания:
1. Нормативные правовые акты:
Конституция Республики Казахстан.
Уголовный кодекс.
2. Принципы подбора экспериментально – психологических педагогических методик.
3. Концепции развития личности, особенностей психопатологии.

Задача 2:
Диагностика жизненной ситуации

Умения и навыки:
1. Выявлять причины (факторов – детерминант), приведшие к трудной жизненной ситуации, совершению уголовного преступления, осуждению и содержанию в местах лишения свободы, условий, обстоятельств и причин появления новых пенитенциарно-социальных проблем;
2. Определять степень влияния на осужденного, а также иных особенностей конкретной личности, общности, среды учреждения уголовно-исполнительной системы.

Знания:
1. Нормативные правовые акты:
Кодекс "О здоровье народа и системе здравоохранения".
Уголовный кодекс.
Закон Республики Казахстан "О социальной защите лиц с инвалидностью в Республике Казахстан".
2. Международный кодекс этики социальной работы и иные нормативные документы по организации социальных услуг осужденным.

Трудовая функция 3:
Консультационная работа с осужденными в пенитенциарной системе.

Задача 1:
Консультирование, формирование группы социальной поддержки.

Умения и навыки:
1. Владеть методами профессионального консультирования.
2. Владеть методами семейного консультирования, направленного на мобилизацию поддерживающих ресурсов семьи.
3. Проявлять позитивное отношение к гражданину, терпимость, выражать эмоциональную поддержку.
4. Управлять и контролировать процессами профессиональной деятельности, аргументировать и грамотно оперировать информацией.

Знания:
1. Нормативные правовые акты:
Трудовой кодекс.
Кодекс "О здоровье народа и системе здравоохранения".
Закон Республики Казахстан "О социальной защите лиц с инвалидностью в Республике Казахстан".
2. Методы и способы медиации, разрешения конфликтных ситуаций.

Требования к личностным компетенциям

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

8 уровень

Руководитель учреждения (организации)

Связь с КС

Руководитель учреждения (организации)

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих.

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии

"Психолог-консультант в социальной сфере"

Код профессии

2634-9-004

Наименование профессии

Психолог-консультант в социальной сфере

Уровень квалификации по ОРК:

6 (6.1., 6.2., 6.3.)

Психолог I категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующей специальности и стаж работы в должности психолога II категории не менее 2 лет.
Психолог II категории: высшее (или послевузовское) образование по соответствующей специальности и стаж работы в должности психолога без категории не менее 3 лет.
Психолог: высшее (или послевузовское) образование по соответствующей специальности без предъявления требований к стажу работы.
Консультант по социальной работе:
специалист высшего уровня квалификации:
высшей категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, педагогическое, медицинское) и стаж работы в должности специалиста высшего уровня квалификации первой категории не менее 3 лет;
первой категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, педагогическое, медицинское) и стаж работы в должности специалиста высшего уровня квалификации второй категории не менее 2 лет;
второй категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, педагогическое, медицинское) и стаж работы в должности специалиста высшего уровня квалификации без категории не менее 1 года;
без категории: высшее (или послевузовское) образование (социальное, педагогическое, медицинское) без предъявления требований к стажу работы.

Уровень профессионального образования

Высшее (или послевузовское) психологическое образование и стаж работы в соответствующем профилю организации виде экономической деятельности не менее 5 лет

Трудовая функция 1:
Подготовка межведомственных команд по оказанию психологической помощи социальным группам и отдельным лицам.

Задача 1:
Разработка совместно со специалистами другого профиля программ межведомственного взаимодействия.

Умения и навыки:
1. Подготовить межведомственные команды по оказанию психологической помощи социальным группам и отдельным лицам.
2. Разработать программы повышения психологической защищенности и предупреждения психологического неблагополучия населения.
3. Подбирать эффективные формы и методы психологической подготовки специалистов межведомственной команды в соответствии с поставленными задачами.

Знания:
1. Принципы и основы психологии личности.
2. Принципы психотерапии и психологического консультирования.
3. Технологии работы в команде, организации деятельности специалистов разных ведомств.
4. Методы активизации социальных, психологических и иных ресурсов для подготовки межведомственных команд.

Задача 2
Консультирование специалистов межведомственной команды по вопросам оказания психологической помощи клиентам.

Умения и навыки:
1. Правильно подбирать и использовать современные средства, психотехнологии при решении конкретных психологических задач в клинической психологии.
2. Правильно осуществлять выбор, соответствующий запросу клиента, его проблеме.
3. Выбирать направления и технологию психологического воздействия.

Знания:
1. Психологические свойства и состояния клиентов.
2. Основные современные концепции психологического консультирования.
3. Техники эффективной коммуникации со специалистами.
4. Требования профессиональной этики.

Трудовая функция 2:
Организация мониторинга психологической безопасности и комфортности среды проживания населения.

Задача 1:
Определение психологических критериев соответствия среды проживания населения, их потребностям и возможностям.

Умения и навыки:
1. Выделять и оценивать психологические риски, факторы социальной и психологической напряженности.
2. Обобщать полученные данные и разрабатывать на их основе психологические рекомендации по минимизации негативных явлений.
3. Аргументировать свою позицию.

Знания:
1. Социальная психология, психология малых групп.
2. Психология кризисных состояний.
3. Психология экстремальных ситуаций, психология горя, потери, утраты.
4. Национальные, этнокультурные и конфессиональные особенности и народные традиции населения.
5. Психология семьи, консультирование семьи, кризисы семьи.

Задача 2:
Проведение мониторинга психологической безопасности и комфортности среды проживания населения и анализ полученных данных.

Умения и навыки:
1. Оценивать риски и факторы социальной и психологической напряженности.
2. Разрабатывать материалы по результатам мониторинга психологической безопасности и комфортности среды проживания населения.
3. Проводить индивидуальное и групповое консультирование по проблемам снижения напряженности, обнаруженной при анализе результатов мониторинга психологической безопасности и комфортности среды проживания населения.
4. Проводить профилактическую работу по снижению социальной и психологической напряженности с учетом данных мониторинга психологической безопасности и комфортности среды проживания населения.

Знания:
1. Психология семьи, консультирование семьи, кризисы семьи.
2. Проблемы социализации, социальной адаптации, характеристики социальной среды.
3. Психология кризисных состояний.
4. Национальные, этнокультурные и конфессиональные особенности и народные традиции населения.

Трудовая функция 3:
Разработка индивидуальных программ психологического сопровождения клиентов, в том числе с использованием ресурсов из различных источников.

Задача 1:
Создание команды и проведение программ активизации личностных ресурсов клиентов, в том числе на межведомственной основе.

Умения и навыки:
1. Разрабатывать программы групповой работы по психологической поддержке клиентов.
2. Разрабатывать программы оказания психологической помощи членам социальных групп, попавшим в трудную жизненную ситуацию, с участием специалистов на межведомственной основе.

Знания:
1. Психология кризисных состояний (концепции, подходы, факторы, методы и методики работы), рискологию, психологию горя, потери, утраты.
2. Психология экстремальных ситуаций (подходы, проблемы, виды помощи, последствия).
3. Психология малых групп (виды, взаимоотношения в малых группах, давление в группе).

Задача 2:
Организация психологического сопровождения клиентов, нуждающихся в психологической помощи.

Умения и навыки:
1. Использовать современные технологии работы с информационными базами данных и иными информационными системами для решения вопросов клиентов.
2. Хранить и обрабатывать персональные данные клиентов.

Знания:
1. Проблемы социализации (концепции, подходы, признаки нарушений социализации, последствия, виды помощи).
2. Технологии, методы и формы оказания психологической помощи при нарушениях социализации.
3. Основы организации и проведения психологического тренинга (методология, проведение, результаты, последствия).

Трудовая функция 4:
Организационная деятельность по созданию системы психологического просвещения населения, работников органов и организаций социальной сферы.

Задача 1:
Распространение информации о роли психологических факторов в поддержании и сохранении психического и физического здоровья.

Знания:
1. Способы и методы формирования научных установок и представлений о психологической науке и практической психологии (психологизация социума).
2. Принципы влияния психологических факторов на психическое и физическое здоровье человека.

Задача 2:
Разработка рекомендаций для работников органов и организаций социальной сферы по психологическому просвещению.

Умения:
1. Формировать устойчивую потребность в применении и использовании психологических знаний в целях психической гармонизации микро- и макросреды.
2. Владеть современными технологиями работы с информацией, сетевыми ресурсами, информационными системами и программами.
3. Формировать устойчивую потребность в применении и использовании психологических знаний в целях собственного развития.

Знания:
1. Задачи, решаемые конкретными органами и организациями социальной сферы.
2. Современные подходы и тенденции сохранения и укрепления психического здоровья на уровне индивида и социума.
3. Национальные и региональные особенности быта и семейного воспитания (народные традиции, этнокультурные и конфессиональные особенности воспитания).

Требования к личностным компетенциям

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

7 уровень

Руководитель структурного подразделения.
Заведующий отделом (отделением) учреждения (организации).

Связь с КС

Руководитель структурного подразделения.
Заведующий отделом (отделением) учреждения (организации).

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии

"Психолог-консультант в социальной сфере (судебный)"

Код профессии

2634-9-004

Наименование профессии

Психолог-консультант в социальной сфере (судебный)

Уровень квалификации по ОРК

6 (6.1., 6.2., 6.3.)

Уровень квалификации для профессии согласно КС

Уровень профессионального образования

Высшее (послевузовское) психологическое образование и стаж работы по специальности не менее 2 лет.

Трудовая функция 1:
Организация и предоставление психологических услуг лицам разных возрастов и социальных групп.

Задача 1:
Осуществление сотрудничества с представителями всех органов, ответственных за развитие, образование, социализацию лиц разных возрастов.

Умения и навыки:
1. Разработать программы повышения психологической защищенности и предупреждения психологического неблагополучия населения.
2. Подготовка лиц к судебному заседанию.
3. Диагностическая работа с целью выявления индивидуальных психологических особенностей.
4. Психодиагностическое заключение.
5. Оценка психологического состояния и составление личностного портрета (согласно запросу судьи).
6. Применение требований правил и норм по безопасности и охране труда.

Знания:
1. Знание принципов и основ психологии личности.
2. Нормативные и методические документы по особенности возрастной психологии.
3. Принципы психотерапии и психологического консультирования.
4. Технологии работы в команде, организации деятельности специалистов разных ведомств.
5. Основы психодиагностики, психологической консультации и психопрофилактики.
6. Социальную психологию, психологию малых групп.
7. Психология кризисных состояний.
8. Психология экстремальных ситуаций, психология горя, потери, утраты.
9. Национальные, этнокультурные и конфессиональные особенности и народные традиции населения.
10. Психология семьи, консультирование семьи, кризисы семьи, личности.

Знания:
1. Психология семьи, консультирование семьи, кризисов семьи.
2. Проблемы социализации, социальной адаптации, характеристики социальной среды.
3. Психология кризисных состояний.
4. Национальные, этнокультурные и конфессиональные особенности и народные традиции населения.

Трудовая функция 2:
Разработка индивидуальных программ психологического сопровождения клиентов, в том числе с использованием ресурсов из различных источников.

Умения и навыки:
1. Разрабатывать программы работы по психологической поддержке клиентов (несовершеннолетних).
2. Разрабатывать программы оказания психологической помощи членам социальных групп, попавшим в трудную жизненную ситуацию, с участием специалистов на межведомственной основе.
3. Тесное взаимодействие с законными представителями несовершеннолетних (родители, опекуны, попечители).

Знания:
1. Нормативные правовые акты:
Конституция Республики Казахстан.
Уголовный кодекс.
Кодекс Республики Казахстан "Об административных правонарушениях".
2. Психология кризисных состояний (концепции, подходы, факторы, методы и методики работы), психология горя, потери, утраты.
3. Психология экстремальных ситуаций (подходы, проблемы, виды помощи, последствия).
4. Психология малых групп (виды, взаимоотношения в малых группах, давление в группе).

Задача 2:
Организация психологического сопровождения клиентов, нуждающихся в психологической помощи.

Требования к личностным компетенциям

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

7 уровень

Профконсультант.
Руководитель структурного подразделения учреждения(организации)

Связь с КС

Профконсультант.
Руководитель структурного подразделения учреждения (организации)

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих.

Условия (содержания и качества) труда

Карточка профессии

Психолог-консультант в социальной сфере (судебный)

Код профессии

2634-9-004

Наименование профессии

Психолог-консультант в социальной сфере (судебный)

Уровень квалификации по ОРК

Уровень квалификации для профессии согласно КС

Уровень профессионального образования

Высшее (послевузовское) психологическое образование и стаж работы по специальности не менее 5 лет.

Трудовая функция 1:
Организационная деятельность по созданию системы психологического просвещения.

Умения и навыки:
1. Формировать устойчивую потребность в применении и использовании психологических знаний в целях психической гармонизации микро- и макросреды.
2. Владеть современными технологиями работы с информацией, сетевыми ресурсами, информационными системами и программами.
3. Формировать устойчивую потребность в применении и использовании психологических знаний в целях собственного развития.
4. Самостоятельно определять цели профессиональной деятельности.

Требования к личностным компетенциям

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

8 уровень

Руководитель учреждения (организации).

Связь с КС

Руководитель учреждения (организации)

Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих.

Условия (содержания и качества) труда