Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту және Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 17 қаңтардағы № 7 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 20 қаңтарда № 19893 болып тіркелді.

Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 14-бабы 1-тармағының 2-1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер мен толықтыру енгізілсін:

1) "Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру мен жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2019 жылғы 3 шілдедегі № 252 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18997 болып тіркелген, 2019 жылғы 18 шілдеде Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған) мынадай өзгеріс енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру мен жүргізу қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

2) "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі № 173 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15090 болып тіркелген, 2017 жылғы 16 мамырда Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған ) мынадай өзгерістер мен толықтыру енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларында:

2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингінің веб-порталы (бұдан әрі – веб-портал) – жүйелі бақылау нәтижелерін, жер бетіндегі түсірулерді, зерттеп-қарауларды, түгендеулерді, жердің пайдаланылуы мен қорғалуын мемлекеттік бақылау материалдарын, мұрағаттық деректерді, жерді қашықтықтан зондтау деректерін, мемлекеттік ақпараттық жүйелерден және электрондық ақпараттық ресурстардан алынған мәліметтерді, сондай-ақ жердің сапалық жай-күйі туралы басқа да мәліметтерді енгізу жолымен алынған ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану туралы мәліметтерді, деректерді енгізуге, жинауға, өңдеуге, талдауға арналған автоматтандырылған ақпараттық жүйе;

2) жайылым айналымы – Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспарға сәйкес жайылымдарды өнімді жай-күйде ұстап тұру үшін оларды кезең-кезеңмен және бірізді пайдалану және оларға күтім жасау жүйесі;

3) жайылымдарда жайылатын ауыл шаруашылығы жануарлары (бұдан әрі – ауыл шаруашылығы жануарлары) – ірі қара мал, қойлар, ешкілер, жылқылар, түйелер;

4) жайылымдардың оты-суының молдығы – жайылымдар алаңының бірлігіне шаққандағы жайылымдық шалғынның өнімділігі;

5) жайылымдарды пайдаланушы – Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жайылымдарды пайдалану құқығына ие жеке немесе заңды тұлға;

6) жайылымдарды ұтымды пайдалану – жайылымдардың азықтық ресурстарын олардың экологиялық ерекшеліктерін ескере отырып және табиғатты қорғау нормаларын (жайылымдардың жалпы алаңына арналған жүктеменің шекті жол берілген нормасын қоса алғанда) сақтай отырып, қалыпты жай-күйі мен молығуы сақталатындай жағдайда пайдалану;

7) веб-порталдағы жайылымның нөмірі – веб-порталда жайылым учаскесіне берілетін және оның орналасқан орнын айқындауға (сәйкестендіруге) арналған бірегей код;

8) жайылым тарихының кітабы – веб-порталда қалыптастырылатын, жайылымның кеңістіктік жай-күйі мен мөлшерлерін көрнекі түрде көрсететін, жайылым айналымы, жайылымның құрамы мен көлемдері туралы ақпаратты қамтитын жер пайдалануға арналған электрондық құжат;

9) шалғайдағы жайылымдар – елді мекендерден алыстағы аумақтарда шалғайдағы мал шаруашылығын жүргізу үшін пайдаланылатын жайылымдар.";

мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын:

"2-1. Жайылымдардың ұтымды пайдалануын анықтау үшін Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2019 жылғы 3 шілдедегі № 252 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18997 болып тіркелген) белгіленген шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің пайдаланылуын мониторингтеу деректері пайдаланылады";

3, 4 және 5-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"3. Жайылымдарды ұтымды пайдалану мынадай іс-шараларды қамтиды:

1) жайылымдарды жайылым айналымдары мен су пайдалану көздерін ескере отырып пайдалану;

2) жайылым тарихының кітабын қалыптастыру;

3) Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) бекітілген жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын (бұдан әрі – Жүктеме нормасы) қамтамасыз ету;

4) жайылымдарды күнтізбелік графикті ескере отырып пайдалану;

5) жайылымдардың шаруашылық айналымынан шығып қалуын болдырмау жөніндегі шараларды қабылдау, жерге арамшөп пен ағаш-бұта өсімдіктерінің өсіп кетуіне, сондай-ақ тұрмыстық және өндірістік қалдықтармен қоқыстануына жол бермеу.

4. Жайылымдарды пайдаланған кезде жергілікті атқарушы орган немесе жайылым пайдаланушы жер учаскесін пайдалану құқығын алған күннен бастап өз бетінше бір айлық мерзімде веб-порталда жайылым тарихының кітабын қалыптастыруды, сондай-ақ Жүктеме нормасынан аспайтын мөлшерде ауыл шаруашылығы жануарлары санының болуын қамтамасыз етеді.

5. Жүктеме нормасын қамтамасыз ету мақсатында жайылым пайдаланушының пайдалануындағы ауыл шаруашылығы жануарларының басы, жайылымдардың оты-суының молдығы туралы деректер пайдаланылады.

Жайылым пайдаланушыға тиесілі ауыл шаруашылығы жануарлары басының санын есептеу үшін ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру жөніндегі дерекқордан алынған мәліметтер бойынша тиісті жылдың 1 сәуіріндегі және 1 қазанындағы жағдай бойынша деректер негізінде алынған орташа көрсеткіш қабылданады.".

9-тармақ алып тасталсын.

3. Осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің және Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің кейбір бұйрықтарының күші жойылды деп танылсын.

4. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Жер ресурстарын басқару комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын.

5. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы вице-министріне жүктелсін.

6. Осы бұйрықтың 2-тармағы 2) тармақшасының бесінші, он бірінші, он екінші, он тоғызыншы және жиырма үшінші абзацтары пилоттық режимде қолданысқа енгізілетін Ақмола, Қостанай, Шығыс Қазақстан және Маңғыстау облыстарын қоспағанда, 2021 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

7. Қағидалардың 3-тарауы 2021 жылдың 1 қаңтарына дейін қолданыста болады.

8. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрі

С. Омаров

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Қаржы министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ұлттық экономика министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Цифрлық даму, инновациялар

және аэроғарыш өнеркәсібі

министрлігі

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 17 қаңтардағы № 7 бұйрығымен бекітілген

Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 14-бабы 1-тармағының 2-1) тармақшасына сәйкес әзірленді және ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) алып тасталды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен;

2) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану – жер учаскелерінің иелері мен жер пайдаланушылардың ауыл шаруашылығы өнімін өндіру процесінде топырақтың құнарлылығы мен жердің мелиоративтік жай-күйінің айтарлықтай төмендеуіне жол берілмеуін, қажетті өнімділік көрсеткіштеріне қол жеткізу мақсатында жерлерді оңтайлы пайдалануды қамтитын жер ресурстарының тиімді пайдаланылуын қамтамасыз етуі;

3) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің тозуы – жердің табиғи-шаруашылық маңызының төмендеуіне әкеп соғатын табиғи және антропогендік әсер ету нәтижесінде ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің қасиеттерінің нашарлауы;

4) ауыспалы егіс – белгілі бір жер учаскесінде уақытымен ауыл шаруашылығы дақылдарын ғылыми негізделген кезектестіріп егу;

5) ауыл шаруашылығы тауарын өндіруші – меншік немесе жер пайдалану құқығында ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлері бар жеке немесе заңды тұлға;

6) алып тасталды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен;

7) жайылым айналымы – Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспарға сәйкес жайылымдарды өнімді жай-күйде ұстап тұру үшін оларды кезең-кезеңімен және бірізді пайдалану және оларға күтім жасау жүйесі;

8) жайылымдарда жайылатын ауыл шаруашылығы жануарлары (бұдан әрі – ауыл шаруашылығы жануарлары) – ірі қара мал, қойлар, ешкілер, жылқылар, түйелер;

9) жайылымдарды ұтымды пайдалану – жайылымдардың азықтық ресурстарын олардың экологиялық ерекшеліктерін ескеріп және табиғатты қорғау нормаларын (жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті жол берілген нормасын қоса алғанда) сақтай отырып, қалыпты жай-күйі мен өсімінің молаюы сақталатындай жағдайда пайдалану;

10) жайылымдардың оты-суының молдығы – жайылымдар алаңының бірлігіне шаққандағы жайылымдық шалғынның өнімділігі;

11) алып тасталды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен;
12) алып тасталды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен;

13) жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеме нормасы (бұдан әрі – Жүктеме нормасы) – "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 тіркелген) бекітілген жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасы;

14) танап – ормансыз, аумағы ауыл шаруашылығы мақсатында пайдаланылатын, көбінесе жеткілікті дәрежеде тегіс кең жер учаскесі;

15) алып тасталды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен;
16) алып тасталды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен;

17) топырақ құнарлылығының айтарлықтай төмендеуі – соңғы екі агрохимиялық және (немесе) агромелиорациялық зерттеп-қарау нәтижелерін салыстыру кезінде белгіленген топырақ құнарлылығы көрсеткіштерінің төмендеуі.

Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің ұтымды пайдалануын анықтау үшін Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2019 жылғы 3 шілдедегі № 252 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18997 болып тіркелген) бекітілген Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру мен жүргізу қағидаларына сәйкес алынған Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жердің пайдаланылуын мониторингтеу деректері пайдаланылады.

4. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану:

1) жерлердің құнарлылығын ұстап тұруды және арттыруды (егістіктің жыртылған қабатындағы жалпы қарашірік құрамының, жеңіл гидролизделетін азоттың, жылжымалы фосфордың және ауыспалы калийдің белгілі бір деңгейі);

2) алып тасталды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен;

3) негізгі ауыл шаруашылығы дақылдарының белгілі бір өнімділік деңгейін ұстап тұруды және арттыруды;

4) жайылым айналымдары мен су пайдалану көздерін ескере отырып ауыспалы егістерді сақтауды/жайылымдарды пайдалануды;

5) топырақтың құнарлылығы мен мелиоративтік жай-күйін сақтауды және жақсартуды;

6) мал шаруашылығы өнімдерін өндіру кезінде жайылымға түсетін оңтайлы жүктемені қамтамасыз етуді;

7) ауыл шаруашылығы алқаптарының шаруашылық айналымынан шығып қалуын болдырмауды, жерлерге арамшөп пен ағаш-бұта өсімдіктерінің өсіп кетуіне, сондай-ақ тұрмыстық және өндірістік қалдықтармен қоқыстауына жол бермеуді;

8) ауыл шаруашылығы дақылдарынан қалған қалдықтар мен жанама өнімдерді ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің өңделген учаскелерінде өртеуге жол бермеуді қамтиды.

Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалануды айқындау үшін ауыл шаруашылығы өндірушілерінде мынадай құжаттардың болуы қажет:

1) "Ауыл, орман, аңшылық және балық шаруашылығы статистикасы бойынша жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың статистикалық нысандары мен оларды толтыру жөніндегі нұсқаулықтарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының 2020 жылғы 10 ақпандағы № 21 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 20030 болып тіркелген) бекітілген "Егін себу қорытындылары туралы есеп" (индексі 4-аш, кезеңділігі жылына бір рет), "Ауыл шаруашылығы дақылдары түсімін жинау туралы" (индексі 29-аш, кезеңділігі жылына бір рет), "Мал шаруашылығының жай-күйі туралы есеп" (индексі 24-аш, кезеңділігі жылдық) жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысандар бойынша статистикалық деректер;

2) осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ауыспалы егіс жоспары (жерді өсімдік шаруашылығы үшін пайдалану кезінде);

3) осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жайылым айналымы жоспары (жайылымдарды пайдалану кезінде);

4) шаруашылықішілік жерге орналастыру жобасы.

Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
6. Алып тасталды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-тарау. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану тәртібі

7. Ауыл шаруашылығы өндірушісі ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдаланған кезде ортақ пайдалану үшін шығарылатын ғылыми ұйымдардың ұсынымдары негізінде бекітілетін ауыспалы егіс жоспарына сәйкес ауыспалы егістерді сақтайды.

Жайылымдарды пайдаланған кезде ауыл шаруашылығы өндірушісі Жүктеме нормасының кемінде елу пайызынан кем емес және одан аспайтын мөлшерде ауыл шаруашылығы жануарларының болуын қамтамасыз етеді.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 13.05.2024 № 154 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8. Ауыспалы егістер жоспарын ауыл шаруашылығы өндірушісі өсірілетін дақылдарды ротациялаудың таңдалған жүйесіне қарай ауыл шаруашылығы дақылдарының толық айналымына сәйкес келетін кезеңге бекітеді. Бекітілген ауыспалы егістер жоспарының бір данасы жер учаскесінің орналасқан жері бойынша (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органға жолданады.

9. Мынадай көрсеткіштер бойынша топырақ құнарлылығын айтарлықтай төмендетуге жол берілмейді:

1) егістіктің жыртылған қабатындағы (0-20 см) жалпы қарашірік құрамының бес пайыздан артық, жеңіл гидролизделетін азоттың, жылжымалы фосфордың және ауыспалы калийдің орташа есептелген құрамының жиырма пайыздан артық төмендеуі;

2) осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес қарашірікпен және қоректік элементтермен қамтамасыз етілу көрсеткіштері өте төмен және төмен жер алаңдарының он пайыздан артық ұлғаюы;

3) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің пестицидтермен және минералды тыңайтқыштармен шекті рұқсат етілген концентрациялардан жоғары ластануы;

4) эрозия нәтижесінде жоғарғы қарашірік қабаты қуатының 5 сантиметрден артық азаюы;

5) топырақтың 30 сантиметрге дейінгі қабатындағы уытты тұздар жиынтығының ұлғаюы:

хлоридтердің 0,4 пайыздан артық;

сульфаттардың 0,8 пайыздан артық;

топырақта сортаңданудың 5 пайыздан артық жоғарылауы.

6) арамшөптердің (рұқсат етілген экономикалық зияндылық шегінен жоғары арамшөптер мөлшері) не карантиндік өсімдіктердің өсуі салдарынан жер учаскесінің ауыл шаруашылығында пайдаланудан шығып қалуы.

10. Ауыл шаруашылығы өндірушісі ауыл шаруашылығы дақылдарының түсімділігін облыстың тиісті ауданы бойынша орта деңгейде, бірақ орташа аудандық көрсеткіштен сексен бес пайыздан азайтпай ұстап тұрады.

11. Ауыл шаруашылығы өндірушісі мал шаруашылығы мақсаттары үшін ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдаланғанда жайылымдық алқаптардың орналасқан жері бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының:

1) Жүктеме нормасының кемінде елу пайызы;

2) Жүктеме нормасынан аспайтын мөлшерде болуын қамтамасыз етеді.

Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 13.05.2024 № 154 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-тарау. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің ұтымды пайдаланылуын қамтамасыз ету тәртібі

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
3-тарау 01.01.2021 дейін қолданыста болды – осы бұйрықтың 7-тармағын қараңыз.

	Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану қағидаларына 1-қосымша
	Нысан
	БЕКІТЕМІН _________________________ басшысы (заңды немесе жеке тұлғаның атауы) ____________________________ (аты, әкесінің аты (бар болса), тегі,қолы) 20 ___жылғы "____" _______________

Ауыспалы егістер жоспары

Тиісті танап (алқап) орналасқан жер учаскесінің кадастрлық нөмірі

Танаптың кадастрлық нөмірі, оның алаңы, гектар

Ауыспалы егістер жоспарын жасаған жылға дейінгі алдыңғылар (дақылдар)

Жоспарлы кезеңге дақылдарды орналастыру

20 _ жыл

20 _ жыл

20 _ жыл

20 _ жыл

20 _ жыл

20 _ жыл

20 _ жыл

20 _ жыл

20 _ жыл

20 _ жыл

20 _ жыл

1 ______ гектар

2 ______ гектар

3 ______ гектар

4 ______ гектар

5 ______ гектар

6 ______ гектар

7 ______ гектар

8 ______ гектар

	Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану қағидаларына 2-қосымша
	Нысан
	БЕКІТЕМІН _______________________ басшысы (заңды немесе жеке тұлғаның атауы) ____________________________ (аты, әкесінің аты (барболса), тегі, қолы, ) 20 ___жылғы "____" _________________

Жайылым айналымдары жоспары

Жайылымның кадастрлық нөмірі	Пайдалану жылдары
	2017	2018	2019	2020	2021	20---

Толтыру мысалы

Жайылымның кадастрлық нөмірі	Пайдалану жылдары
	2017	2018	2019	2020	2021	20---
12-345-789-012:34	көктем	күз	демалыс	жаз	көктем	күз
12-345-789-012:35	жаз	көктем	күз	демалыс	жаз	көктем
12-345-789-012:36	демалыс	жаз	көктем	көктем	демалыс	жаз
12-345-789-012:37	күз	демалыс	жаз	көктем	күз	демалыс

Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану қағидаларына 3-қосымша

Қарашірікпен және қоректік элементтермен қамтамасыз етілу көрсеткіштері

Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.06.2023 № 237 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Р/с №	Облыс	Топырақ типі	Қарашірікпен қамтамасыз етілуі, %			Қоректік элементтермен қамтамасыз етілуі, милиграмм/килограмм
						жеңіл гидролизделетін азотпен
			өте төмен, аз	төмен	оңтайлы	өте төмен, аз	төмен	оңтайлы
1	2	3	4	5	6	7	8	9
1.	Абай	Таудың қара топырағы	5,7	6,5	7,5	<30	55	55-60
		Қара-қоңыр	2,1	2,4	2,9	<25	36	36-50
		Қоңыр	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Ашық қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	31	31-50
		Тау етегіндегі қара топырақ	3,8	4,2	4,8	<30	45	45-60
		Тау етегіндегі қарақоңыр	2,5	2,8	3,3	<25	38	38-50
		Тау етегіндегі ашық-қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
		Таудың қоңыр топырағы	3,7	4,1	4,9	<30	48	48-60
2.	Ақмола	Кәдімгі қара топырақ	3,8	4,3	4,8	<30	48	48-60
		Оңтүстік қара топырағы	2,8	3,1	3,6	<30	45	45-60
		Қара-қоңыр	2,1	2,4	2,9	<25	38	38-50
		Қоңыр	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Ашық-қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	31	31-50
3.	Ақтөбе	Оңтүстік қара топырағы	2,8	3,1	3,6	<30	44	44-60
		Қоңыр	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Қара-қоңыр	2,1	2,4	2,9	<25	38	38-50
4.	Алматы	Ашық сұр кәдімгі қарапайым	0,8	1,0	1,2	<25	32	32-50
		Шалғынды сұр топырақ	1,5	1,7	2,0	<25	31	31-50
		Тау етегіндегі қара-қоңыр	2,5	2,8	3,3	<25	34	34-50
		Шалғынды-батпақты	1,4	1,7	2,0	<25	31	31-50
		Қоңыр	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Ашық сұр топырақ	0,6	0,7	0,9	<25	31	31-50
		Тау етегіндегі ашық қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
		Боз-құба	0,5	0,7	0,8	25	31	31-50
		Тау етегіндегі қара топырақ	3,8	4,2	4,8	<30	49	49-60
5.	Атырау	Ашық-қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	35	35-50
		Жайылма-шалғынды	1,4	1,6	1,9	<25	33	33-50
		Жайылма шалғынды	1,4	1,7	2,0	<25	31	31-50
		Құба	0,8	1,0	1,2	<25	34	34-50
		Боз-құба	0,5	0,7	0,8	<25	36	36-50
6.	Шығыс Қазақстан	Таудың қара топырағы	5,7	6,5	7,5	<30	55	55-60
		Қара-қоңыр	2,1	2,4	2,9	<25	36	36-50
		Қоңыр	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Ашық-қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	31	31-50
		Тау етегіндегі қара топырақ	3,8	4,2	4,8	<30	45	45-60
		Тау етегіндегі қара-қоңыр	2,5	2,8	3,3	<25	38	38-50
		Тау етегіндегі ашық-қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
		Таудың қоңыр топырағы	3,7	4,1	4,9	<30	48	48-60
		Оңтүстік қара топырағы	2,8	3,1	3,6	<30	42	42-60
7.	Жамбыл	Ашық сұр топырақ	0,6	0,7	0,9	<25	31	31-50
		Кәдімгі сұр топырақ	0,8	1,0	1,2	<25	32	32-50
		Тау етегіндегі қара-қоңыр	2,5	2,8	3,3	<25	35	35-50
		Тау етегіндегі ашық-қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	32	32-50
		Шалғынды сұр	1,5	1,7	2,0	<25	35	35-50
		Таудың қоңыр топырағы	3,7	4,1	4,9	<30	48	48-60
8.	Жетісу	Кәдімгі сұр топырақ	0,8	1,0	1,2	<25	32	32-50
		Шалғынды сұр топырақ	1,5	1,7	2,0	<25	31	31-50
		Тау етегіндегі қара-қоңыр	2,5	2,8	3,3	<25	34	34-50
		Шалғынды-батпақты	1,4	1,7	2,0	<25	31	31-50
		Ашық сұр топырақ	0,6	0,7	0,9	<25	31	31-50
		Сұр-құба	0,5	0,7	0,8	<25	31	31-50
		Тау етегіндегі ашық күрең	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
		Тау етегіндегі қара топырақ	3,8	4,2	4,8	<30	49	49-60
9.	Батыс Қазақстан	Оңтүстік қара топырағы	2,8	3,1	3,6	<30	45	45-60
		Қара-қоңыр	2,1	2,4	2,9	<25	38	38-50
		Қоңыр	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
10.	Қарағанды	Кәдімгі қара топырақ	3,8	4,3	4,8	<30	45	45-60
		Оңтүстік қара топырағы	2,8	3,1	3,6	<30	44	44-60
		Қоңыр-қара	2,1	2,4	2,9	<25	35	35-50
		Қоңыр	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Ашық-қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	31	31-50
11.	Қостанай	Кәдімгі қара топырақ	3,8	4,3	4,8	<30	48	48-60
		Оңтүстік қара топырағы	2,8	3,1	3,6	<30	45	45-60
		Қара-қоңыр	2,1	2,4	2,9	<25	38	38-50
		Қоңыр	1,6	1,9	2,2	<25	33	33-50
12.	Қызылорда	Шалғынды-батпақты	1,4	1,7	2,0	<25	35	35-50
		Сұр-құба	0,5	0,7	0,8	<25	31	31-50
		Жайылма шалғынды	1,4	1,6	1,9	<25	34	34-50
		Ашық сұр топырақ	0,6	0,7	0,9	<25	31	31-50
13.	Маңғыстау	Құба	0,8	1,0	1,2	<25	31	31-50
		Сұр-құба	0,5	0,7	0,8	<25	35	35-50
		Шалғынды-батпақты	1,4	1,7	2,0	<25	33	33-50
14.	Павлодар	Оңтүстік қара топырағы	2,8	3,1	3,6	<30	45	45-60
		Қоңыр	2,1	2,4	2,9	<25	33	33-50
		Қара-қоңыр	1,6	1,9	2,2	<25	37	37-50
		Ашық-қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
15.	Солтүстік Қазақстан	Кәдімгі қара топырақ	3,8	4,3	4,8	<30	48	48-60
		Оңтүстік қара топырағы	2,8	3,1	3,6	<30	42	42-60
		Қара-қоңыр	2,1	2,4	2,9	<25	37	37-50
16.	Түркістан	Кәдімгі сұр топырақ	0,8	1,0	1,2	<25	32	32-50
		Ашық сұр топырақ	0,6	0,7	0,9	<25	31	31-50
		Тау етегіндегі қара-қоңыр	2,5	2,8	3,3	<25	38	38-50
		Сұр-құба	0,5	0,7	0,8	<25	31	31-50
		Сұр-қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
		Шалғынды сұр топырақ	1,5	1,7	2,0	<25	34	34-50
17.	Ұлытау	Қоңыр	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Құба	0,8	1,0	1,2	<25	31	31-50
18.	Астана қаласы	Қара-қоңыр	1,6	1,9	2,2	<25	41	41-60
19.	Алматы қаласы	Таудың қара топырағы	5,7	6,5	7,5	<25	55	55-60
		Қара-қоңыр	2,1	2,4	2,9	<25	41	41-60
		Ашық-қоңыр	1,2	1,4	1,7	<25	31	31-50
		Шалғынды сұр топырақ	1,5	1,7	2,0	<25	35	35-50
20	Шымкент қаласы	Кәдімгі сұр топырақ	0,8	1,0	1,2	<25	32	32-50

кестенің жалғасы

Р/с№	Облыс	Қоректік элементтермен қамтамасыз етілуі, милиграмм/килограмм
		жылжымалы фосформен			ауыспалы калиймен
		өте төмен, аз	төмен	оңтайлы	өте төмен, аз	төмен	оңтайлы
1	2	10	11	12	13	14	15
1.	Абай	<10	16	17-30	<100	260	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
		<10	13	14-30	<100	220	>410
		<10	12	13-30	<100	210	>410
		<10	16	17-30	<100	250	>410
		<10	15	16-30	<100	230	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	240	>410
2.	Ақмола	<10	18	19-30	<100	240	>410
		<10	15	16-30	<100	250	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
		<10	13	14-30	<100	220	>410
		<10	12	13-30	<100	220	>410
3.	Ақтөбе	<10	15	16-30	<100	220	>410
		<10	13	14-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
4.	Алматы	<10	16	17-30	<100	240	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	16	17-30	<100	260	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	13	14-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	15	16-30	<100	210	>410
		<10	15	16-30	<100	250	>410
5.	Атырау	<10	11	12-30	<110	240	>410
		<10	15	16-30	<110	270	>410
		<10	15	16-30	<110	260	>410
		<10	14	15-30	<110	240	>410
		<10	14	15-30	<110	230	>410
6.	Шығыс Қазақстан	<10	16	17-30	<100	260	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
		<10	13	14-30	<100	220	>410
		<10	12	13-30	<100	210	>410
		<10	16	17-30	<100	250	>410
		<10	15	16-30	<100	230	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	250	>410
7.	Жамбыл	<10	13	14-30	<100	210	>410
		<10	15	16-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	13	14-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	250	>410
8.	Жетісу	<10	16	17-30	<100	240	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	16	17-30	<100	260	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	15	16-30	<100	250	>410
9.	Батыс Қазақстан	<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	12	13-30	<100	210	>410
10.	Қарағанды	<10	14	15-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
		<10	13	16-30	<100	220	>410
		<10	12	13-30	<100	215	>410
		<10	11	12-30	<100	210	>410
11.	Қостанай	<10	16	17-30	<100	250	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	13	14-30	<100	210	>410
12.	Қызылорда	<10	15	16-30	<100	201	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	215	>410
		<10	12	13-30	<100	210	>410
13.	Маңғыстау	<10	14	15-30	<110	240	>410
		<10	14	15-30	<110	230	>410
		<10	15	16-30	<110	260	>410
14.	Павлодар	<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	12	13-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
		<10	11	12-30	<100	210	>410
15.	Солтүстік Қазақстан	<10	17	18-30	<100	250	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
16.	Түркістан	<10	16	17-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	16	17-30	<100	220	>410
17.	Ұлытау	<10	12	13-30	<100	215	>410
		<10	14	15-30	<110	240	>410
18.	Астана қаласы	<10	14	15-30	<110	250	>410
19.	Алматы қаласы	<10	16	17-30	<110	260	>410
		<10	14	15-30	<110	260	>410
		<10	11	12-30	<110	240	>410
		<10	15	16-30	<110	250	>410
20	Шымкент қаласы	<10	16	17-30	<100	220	>410

	Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 17 қаңтардағы № 7 бұйрығына 1-қосымша
	Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2019 жылғы 3 шілдедегі № 252 бұйрығымен бекітілген

Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру мен жүргізу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру мен жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) 2003 жылғы 20 маусымдағы Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 14-бабы 1-тармағының 2-5) тармақшасына (бұдан әрі – Кодекс) сәйкес әзірленді және шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингін (бұдан әрі – жердің пайдаланылуын мониторингтеу) ұйымдастыру мен жүргізу тәртібін айқындайды.

Осы Қағидалардың 2-тармағының 7) тармақшасы және 2-тарауы пилоттық режимде қолданысқа енгізілетін Ақмола, Қостанай, Шығыс Қазақстан және Маңғыстау облыстарын қоспағанда, олар 2021 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) ветеринария саласындағы уәкiлеттi орган – ветеринария саласында басшылықты, сондай-ақ өз өкілеттіктері шегінде салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

2) жер қатынастары жөніндегі уәкілетті орган – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергілікті атқарушы органдарының жер қатынастары саласындағы функцияларды жүзеге асыратын құрылымдық бөлімшесі;

3) жергілікті атқарушы орган (әкімдік) – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) әкімі басқаратын, өз құзыреті шегінде тиісті аумақта жергілікті мемлекеттік басқаруды және өзін-өзі басқаруды жүзеге асыратын алқалы атқарушы орган;

4) жергілікті өзін-өзі басқару органдары – "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жергілікті маңызы бар мәселелерді шешу жөніндегі функциялар жүктелген органдар;

5) қоғамдық кеңестер – министрліктер, Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей бағынысты және есеп беретін органдар, сондай-ақ "Қоғамдық кеңестер туралы" 2015 жылғы 2 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабы 1-тармағының екінші бөлігінде көрсетілген мемлекеттік органдарды қоспағанда, өз құзыретіндегі мәселелер бойынша жергілікті мемлекеттік басқару органдары коммерциялық емес ұйымдармен, азаматтармен бірлесіп құратын консультациялық-кеңесші, байқаушы органдар;

6) уақытша жер пайдаланушылар (бұдан әрі – жер пайдаланушылар) – жер пайдалану құқығы белгілі бір мерзіммен шектелген адамдар;

7) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингінің веб-порталы (бұдан әрі – веб-портал) – жүйелі бақылау нәтижелерін, жер бетіндегі түсірулерді, зерттеп-қарауларды, түгендеулерді, жердің пайдаланылуы мен қорғалуын мемлекеттік бақылау материалдарын, мұрағаттық деректерді, жерді қашықтықтан зондтау деректерін, мемлекеттік ақпараттық жүйелерден және электрондық ақпараттық ресурстардан алынған мәліметтерді, сондай-ақ жердің сапалық жай-күйі туралы басқа да мәліметтерді енгізу жолымен алынған ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану туралы мәліметтерді, деректерді енгізуге, жинауға, өңдеуге, талдауға арналған автоматтандырылған ақпараттық жүйе;

8) мемлекеттік кірістер органы – өз құзыреті шегінде салықтардың және бюджетке төленетін төлемдердің түсуін қамтамасыз етуді, Қазақстан Республикасында кедендік реттеуді, Қазақстан Республикасының заңнамасында осы органның қарауына жатқызылған әкімшілік құқық бұзушылықтардың алдын алу, анықтау, жолын кесу және ашу жөніндегі өкілеттіктерді жүзеге асыратын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өкілеттіктерді орындайтын мемлекеттік орган.

3. Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген жер учаскесін мақсаты бойынша пайдаланбау жағдайларына:

1) егістікте – ауыл шаруашылығы дақылдарын егуге арналған жер учаскесін өңдеу бойынша жұмыстардың жүргізілмеуі;

2) шабындықтарда - жер учаскесінде шөп шабудың жүргізілмеуі, оны арамшөптердің, бұталардың, шіліктердің басып кетуі және шөп бітіктігі жұтаңдануының өзге де белгілерінің болуы;

3) жайылымдарда - жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарларының болмауы не олардың санының "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасының (бұдан әрі – Жүктеме нормасы) жиырма пайызынан аз болуы және (немесе) азық дайындау мақсатында шөп шабудың болмауы;

4) көпжылдық екпелерде - есептен шығарылған көпжылдық екпелерді күту, егін жинау және тегістеу бойынша жұмыстардың жүргізілмеуі жатады.

4. Ауыл шаруашылығы алқаптарын ұтымсыз пайдалану жағдайларына (шабындық жерлерді, көпжылдық екпелер мен өндірістік емес аудандарды: жолдар, орман екпелері, өзендер, көлдерді қоспағанда) егістердің расталмауы және жер пайдаланушыда екі жыл бойы жайылымға жаятын ауыл шаруашылығы жануарларының болмауы не олардың Жүктеме нормасының жиырма пайызындай мөлшерде болуы жатады.

Жерлерді ұтымды пайдалану бөлігіндегі мониторинг Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану қағидаларының және Жайылымдарды тиімді пайдалану қағидаларының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

2-тарау. Ақпараттық технологияларды қолдана отырып, жерлерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру және жүргізу тәртібі

5. Жерді қашықтықтан зондтау деректерін қолдану арқылы жердің пайдаланылуын мониторингтеу веб-порталында жүзеге асырылады. Веб-порталдың көрсететін қызметтерін мемлекеттік сатып алу және ақпараттандыру туралы заңнамада белгіленген тәртіппен жергілікті атқарушы органдар сатып алады.

Бұл ретте, веб-порталдың жұмыс істеуін және оны жерді қашықтықтан зондтаудың өзекті деректерімен, жер пайдаланушылар туралы мәліметтерді қамтитын мемлекеттік ақпараттық жүйелер мен электрондық ақпараттық ресурстардың деректерімен қамтамасыз етуді веб-порталдың көрсететін қызметтерін жеткізуші жүзеге асырады.

6. Жер қатынастары жөніндегі уәкілетті орган веб-порталда жердің пайдаланылуын және ұтымсыз пайдаланылуын мониторингтеуді жүргізу кезінде алынған нәтижелерді мынадай деректерді пайдалана отырып талдайды:

жерді қашықтықтан зондтау;

ақпараттық деректер базасы;

аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жыл сайынғы жер балансы;

жер пайдаланушыға тиесілі ауыл шаруашылығы жануарларының басы туралы мәлімет алуға арналған ауыл шаруашылығы жануарларын сәйкестендіру базасы.

Жер пайдаланушыларға тиесілі ауыл шаруашылығы жануарлары басының санын есептеу үшін ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру дерекқорынан алынған мәліметтер бойынша тиісті жылдың 1 сәуірі мен 1 қазаны жағдайындағы деректер негізінде алынған орташа көрсеткіш алынады.

Мемлекеттік жер кадастрының автоматтандырылған ақпараттық жүйесінің, жер балансының және жерді қашықтықтан зондтау бойынша нақты жер пайдаланудың арасында сәйкессіздіктер туындаған жағдайда, жер қатынастары жөніндегі уәкілетті орган мемлекеттік жер кадастрын жүргізетін Мемлекеттік корпорацияға мәліметтерді нақтылау туралы сұрау жібереді.

7. Веб-порталда мыналар жүзеге асырылады:

1) ауыл шаруашылығы жерлерін танаптар/жайылымдар тарихы туралы кітаптарды қалыптастыру мәніне талдау;

2) танаптар тарихы кітаптарының толықтығын алдыңғы үш жылдағы, ағымдағы және келесі жылдардағы ауыспалы егістер бойынша деректерді енгізу мәніне талдау;

3) соңғы екі жылдағы егістердің болу/болмау мәніне танаптар тарихы кітаптарындағы деректерді қашықтықтан зондтау деректерімен салыстырмалы талдау;

4) жайылым тарихы кітаптары деректерінің Жүктеме нормасының сақталуы тұрғысынан талдау.

8. Жергілікті атқарушы орган мониторинг нәтижелері бойынша осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес тоқсан сайын веб-порталда шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатында пайдаланылмайтын жер учаскелері туралы ақпаратты қалыптастырады, жер пайдаланушыға жазбаша хабарлама жібереді және жер заңнамасында белгіленген тәртіппен аталған жер учаскелері бойынша іс-шараларды жүзеге асырады, содан кейін мемлекеттік кірістердің аумақтық органына ақпарат жолдайды.

Осы кезеңдерге жер учаскесінің еңсерілмейтін күштің салдарынан мақсаты бойынша пайдаланылмаған уақыты кірмейді.

3-тарау Ақпараттық технологияларды қолданбай жерлердің пайдаланылуын мониторингтеуді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі

9. Мониторинг бойынша жұмыстарды ұйымдастыру мен жүргізуді жер қатынастары жөніндегі уәкілетті орган жасалған уақытша өтеулі жер пайдалану (жалдау) шарттары негізінде, қоғамдық кеңестер, Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасы және жергілікті өзін-өзі басқару органдары өкілдерінің қатысуымен шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы мониторингтелуі тиіс жер учаскелері туралы ақпаратты жинау, өңдеу және талдау және тиісті ұсынымдар мен қорытындыларды әзірлеу жолымен жүзеге асырады.

Шаруа немесе фермер қожалығын не ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскесін уақытша өтеулі жер пайдалану (жалдау) туралы жасалған шарттың нәтижелері бойынша жерлерді пайдалану, оның ішінде жеңімпаздың жерлерді пайдалану бойынша қабылдаған міндеттемелерінің орындауын мониторингтеу:

1) жалға алудың алғашқы бес жылында жыл сайын;

2) келесі кезеңдерде: суармалы ауыл шаруашылығы алқаптарында – әр үш жыл сайын, суарылмайтын ауыл шаруашылығы алқаптарында әр бес жыл сайын жүргізіледі.

Мониторинг жүргізу кезінде жер қатынастары жөніндегі уәкілетті орган:

1) тұрақты негізде осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жасалған уақытша өтеулі жер пайдалану (жалдау) шарттарының негізінде шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін есепке алуды жүргізеді;

2) жыл сайын тиісті күнтізбелік жылдың 15 қаңтарына дейін осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жасалған уақытша өтеулі жер пайдалану (жалдау) шарттарының негізінде шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген және келесі күнтізбелік жылы мониторингтелуі тиіс ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерінің тізбесін (бұдан әрі – Тізбе) қалыптастырады және бекітеді;

3) тиісті күнтізбелік жылдың 15 желтоқсанына дейінгі мерзімде бекітілген Тізбенің облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның және облыстық маңызы бар қаланың жергілікті атқарушы органының ресми интернет-ресурсына орналастырылуын қамтамасыз етеді және оны қоғамдық кеңестерге, агроөнеркәсіптік кешен саласындағы мемлекеттік емес ұйымдарға, Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасына және жергілікті өзін-өзі басқару органдарына танысу үшін жолдайды;

4) келесі күнтізбелік жылдың 1 қаңтарына дейінгі мерзімде мониторинг жүргізу процесіне қатысу үшін қоғамдық кеңестердің, агроөнеркәсіптік кешен саласындағы мемлекеттік емес ұйымдар, Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы және жергілікті өзін-өзі басқару органдары өкілдерінің тізімін қалыптастырады.

10. Тиісті күнтізбелік жылы Тізбені қалыптастыру кезінде, жалдау мерзімі аяқталған не Тізбені қалыптастыру сәтінде мерзімі аяқталуға бір жылдан аз уақыт қалған жер учаскелерін қоспағанда, өткен жылдың 1 желтоқсаны мен күнтізбелік жылдың 1 желтоқсаны аралығында берілген, осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Тізбесі қалыптастырылатын жер учаскелері қосылады.

11. Мониторингті жүзеге асыру үшін жер қатынастары жөніндегі уәкілетті орган тиісті күнтізбелік жылдың 15 желтоқсанына дейінгі мерзімде Тізбеге қосылған жер учаскелері бойынша:

1) осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру жөніндегі дерекқордан жер пайдаланушыға тиесілі ауыл шаруашылығы жануарлары басының бар-жоғы туралы мәліметтер алу үшін ветеринария саласындағы уәкілетті органға;

2) осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жер пайдаланушының ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеу және көпжылдық шөптерді егуді қоса алғанда, егу жөніндегі жұмыстарды жүргізуі туралы және таза сүрі жерлердің бар-жоғы туралы мәліметтер алу үшін облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, аудандардың және облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органының ауыл шаруашылығы басқармасына;

3) Тізбеге қосылған жер учаскелері бойынша жүргізілген тексерулер туралы мәліметтер алу үшін жердің пайдаланылуы мен қорғалуын бақылау жөніндегі уәкілетті органға не құзыретіне сәйкес ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергілікті атқарушы органына;

4) жер учаскелерін жалға алушылардың жерлерді пайдалану бойынша қабылдаған міндеттемелерін орындауы туралы ақпаратты тиісті растаушы құжаттарымен қоса алу үшін оларға сұранымдар жібереді.

Қажет болған жағдайда, қажетті ақпаратты нақтылау және (немесе) белгілеу және оларды осындай жер учаскелері жөніндегі мәліметтерді жинау үшін толықтыру мақсатында жер қатынастары жөніндегі уәкілетті орган мүдделі мемлекеттік органдарға және ұйымдарға сұранымдар жібереді.

12. Сұратылатын ақпаратты жер қатынастары жөніндегі уәкілетті органға беру мерзімі тиісті сұраным келіп түскен күннен бастап күнтізбелік 15 (он бес) күнді құрайды.

13. Жер қатынастары жөніндегі уәкілетті орган алынған ақпаратты, сондай-ақ уақытша өтеулі жер пайдалану (жалдау) шартына сәйкес жер пайдаланушы беретін егістік алқаптардың пайдаланылуы туралы мәліметтерді жинақтағаннан және өңдегеннен кейін қоғамдық кеңес, Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасы және жергілікті өзін өзі басқару органдары өкілдерінің қатысуымен оларға талдау жүргізеді, олардың негізінде:

1) мониторинг жүргізгеннен кейінгі күнтізбелік жылдың 1 наурызына дейінгі мерзімде әр жер учаскесі бойынша қорытындылармен және ұсынымдармен бірге осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін мониторингтеу нәтижелері туралы есепті жасайды;

2) мониторинг жүргізгеннен кейінгі күнтізбелік жылдың 1 сәуіріне дейінгі мерзімде мониторинг нәтижелері туралы есепті ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергілікті атқарушы органының ресми интернет-ресурсына орналастырады және оны қоғамдық кеңестерге, агроөнеркәсіптік кешен саласындағы мемлекеттік емес ұйымдарға, Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына және жергілікті өзін-өзі басқару органдарына мәлімет үшін жолдайды.

14. Мониторинг барысында жер учаскесін пайдаланбау не пайдаланбау фактісі алғаш рет анықталған сәттен бастап қатарынан екі жыл бойы Қазақстан Республикасының заңнамасын бұза отырып пайдалану фактісі анықталған жағдайда, мұндай жер учаскесi Кодекстiң 94-бабында көзделген тәртiппен мәжбүрлеп алып қойылуы тиіс.

Бұл кезеңдерге жер учаскесін еңсерілмейтін күштің салдарынан мақсаты бойынша пайдалануға болмайтын уақыт кірмейді.

15. Қоғамдық кеңес, агроөнеркәсіптік кешен саласындағы мемлекеттік емес ұйымдар және жергілікті өзін-өзі басқару органдары өкілдерінің қатысуымен жүргізілетін жерлердің пайдаланылуын мониторингтеудің оң нәтижелері ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергілікті атқарушы органының шаруа немесе фермер қожалығын не ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізуге арналған ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскесін уақытша өтеулі жер пайдалану (жалдау) шартының қолданылу мерзімін ұзарту туралы шешім қабылдауы үшін негіз болып табылады.

	Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру мен жүргізу қағидаларына 1- қосымша
	Нысан

Пайдаланылмаған деп белгіленген шаруа немесе фермер қожалығын не ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелері туралы ақпарат

Р/с №	Заңды тұлғаның атауы немесе жеке тұлғаның (жер учаскесі иесінің) аты, әкесінің аты (бар болса), тегі	Жер пайдаланушының жеке сәйкестендіру нөмірі/бизнес сәйкестендіру нөмірі	Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі және орналасқан жері	Жер учаскесінің жалпы алаңы, гектар	Жер учаскесіне құқықтыңтіркелген күні	Танаптың /жайылымның нөмірі	Танаптың /жайылымның алаңы, гектар	Жердің пайдаланылмағаны туралы ақпарат (құқық бұзушылық түрі)	Тапсырылған күні	Арттырылған салық мөлшерлемесінің мөлшері
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

20__ жылғы "__" ____________ сағат ________ жерлердің пайдаланылуы мен қорғалуына мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамның электрондық цифрлық қолтаңбасы (ЭЦҚ) қойылған

ЭЦҚ-дан алынған деректер

ЭЦҚ қою күні және уақыты

	Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру мен жүргізу қағидаларына 2-қосымша
	Нысан

Жасалған уақытша өтеулі жер пайдалану (жалдау) шарттарының негізінде шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін есепке алу

гектар

Р/с №	Жер пайдаланушы (заңды тұлғаның атауы немесе жеке тұлғаның аты, әкесінің аты (бар болса), тегі	Жер пайдаланушының жеке сәйкестендіру нөмірі/бизнес сәйкестендіру нөмірі	Жер учаскесін жалдау шартының № және күні	Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі	Жер учаскесінің алаңы	Оның ішінде:						Жер учаскесін жалдау мерзімінің аяқталатын күні
						егістік	Оның ішінде		жайылым	шабындық	өзгелері
							суармалы	тәлімі
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13

	Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру мен жүргізу қағидаларына 3-қосымша
	Нысан

Жасалған уақытша өтеулі жер пайдалану (жалдау) шарттарының негізінде шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген және__________________ жылы мониторингтелуі тиіс ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерінің тізбесі

гектар

Р/с №	Жер пайдаланушы (заңды тұлғаның атауы немесе жеке тұлғаның аты, әкесінің аты (бар болса), тегі	Жер пайдаланушының жеке сәйкестендіру нөмірі/ бизнес сәйкестендіру нөмірі	Жер учаскесін жалдау шартының № және күні	Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі	Жер учаскесінің алаңы	Оның ішінде:						Жер учаскесін жалдау мерзімінің аяқталатын күні
						егістік	Оның ішінде		жайылым	шабындық	өзгелері
							суармалы	тәлімі
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13

	Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру мен жүргізу қағидаларына 4-қосымша
	Нысан

Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру жөніндегі дерекқордан жер пайдаланушыға тиесілі ауыл шаруашылығы жануарлары басының бар-жоғы туралы мәліметтер

Р/с №	Жер пайдаланушы (заңды тұлғаның атауы немесе жеке тұлғаның аты, әкесінің аты (бар болса), тегі)	Жер пайдаланушының жеке сәйкестендіру нөмірі/ бизнес сәйкестендіру нөмірі	Ауыл шаруашылығы жануарларының жалпы саны, шартты мал басымен	Оның ішінде:
				Ірі қара мал	Шартты мал басына аудару коэфициенті	жылқылар	Шартты мал басына аудару коэффициенті	Қойлар, ешкілер	Шартты мал басына аудару коэффициенті	түйелер	Шартты мал басына аудару коэффициенті
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12

	Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру мен жүргізу қағидаларына 5-қосымша
	Нысан

Жер пайдаланушының ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеу және көпжылдық шөптерді егуді қоса алғанда, егу жұмыстарын жүргізуі туралы және таза сүрі жерлердің бар-жоғы туралы мәліметтер

Р/с №	Жер пайдаланушы (заңды тұлғаның атауы немесе жеке тұлғаның аты, әкесінің аты (бар болса), тегі)	Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі	Ауыл шаруашылығы алқаптарының жалпы алаңы, гектар	Оның ішінде егістік, гектар
				егілген		таза сүрі жер
				ауыл шаруашылығы дақылдары	көпжылдық шөптер
1	2	3	4	5	6	7

	Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді пайдалану мониторингін ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 6-қосымша
	Нысан

Шаруа немесе фермер қожалығын, ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін мониторингтеу нәтижелері туралы есеп

Р/с №	Жер пайдаланушы (заңды тұлғаның атауы немесе жеке тұлғаның аты, әкесінің аты (бар болса), тегі)	Жер пайдаланушының жеке сәйкестендіру нөмірі/бизнес сәйкестендіру нөмірі	Жер учаскесін жалдау шартының № және күні	Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі	Жер учаскесінің алаңы, гектар	Оның ішінде егістік, гектар
						Барлығы	ауыл шаруашылығы дақылдары егілген	көпжылдық шөптер егілген	таза сүрі жер	мақсаты бойынша пайдаланылмайтын
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

Оның ішінде жайылымдар	Ауыл шаруашылығы жануарларының саны				Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасының пайызы	Пайдаланылмай жатқан жайылымдар алаңы, гектар	Мониторинг нәтижелері туралы қорытынды	Ұсынымдар
	ірі қара мал	жылқылар	қойлар, ешкілер	түйелер
12	13	14	15	16	17	18	19	20

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 17 қаңтардағы № 7 бұйрығына 2-қосымша

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің және Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Ауыл шаруашылығы министрінің күші жойылған кейбір бұйрықтарының тізбесі

1. "Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 27 наурыздағы № 268 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11549 болып тіркелген, 2015 жылғы 22 шілдеде "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған).

2. "Жер қатынастары саласындағы кейбір бұйрықтарға өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 22 желтоқсандағы № 782 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13093 болып тіркелген, 2016 жылы 26 ақпанда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) бекітілген өзгерістер енгізілетін жер қатынастары саласындағы бұйрықтар тізбесінің 9-тармағы.

3. "Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 27 наурыздағы № 268 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 14 қарашадағы № 449 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16081 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде 2017 жылғы 25 желтоқсанда жарияланған).

On approval of the Rules for the rational use of agricultural land and on amendments and additions to some orders of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan

Order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated January 17, 2020, № 7. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on January 20, 2020, № 19893.

Unofficial translation

In accordance with subparagraph 2-1) of paragraph 1 of Article 14 of the Land Code of the Republic of Kazakhstan, I hereby ORDER:

Footnote. The preamble - in the wording of the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

1. To approve the attached Rules for the rational use of agricultural land.

2. To make amendments and additions to some orders of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan:

1) in the Order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated July 3, 2019, No. 252 "On approval of the Rules for organizing and monitoring the use of agricultural land provided for running a peasant or farm enterprise, agricultural production" (registered in the State Register of Normative Legal Acts under No. 18997, published on July 18, 2019, in the Reference Control Bank of regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan) the following amendment:

The rules for organizing and monitoring the use of agricultural land provided for the conduct of a peasant or farm enterprise, agricultural production (hereinafter referred to as the Rules), approved by the specified order, shall be amended in accordance with Annex 1 to this Order;

2) in the Order of the Deputy Prime Minister of the Republic of Kazakhstan - Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated April 24, 2017, No. 173 "On approval of the Rules for the rational use of pastures" (registered in the State Register of Normative Legal Acts under No. 15090, published on May 16, 2017, in the Reference Control Bank of regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan) the following amendments and additions:

in the Rules for the rational use of pastures, approved by the specified order:

Paragraph 2 shall be stated as follows:

“2. The following basic concepts shall be used in these Rules:

1) web portal for monitoring the use of agricultural land (hereinafter referred to as the Web portal) - an automated information system designed to enter, collect, process, analyze data on the use of agricultural land obtained by entering the results of systematic observations, ground surveys, researches, inventories, materials of state control over the use and protection of lands, archival data, remote sensing data of lands, information obtained from state information systems and electronic information resources, as well as other information on the quality of land;

2) pasture rotation - a system of periodic and sequential use of pastures and care for them to maintain them in a productive state in accordance with the Plan on Pasture Management and Use;

3) farm animals grazed on pastures (hereinafter referred to as theFarm animals) - cattle, sheep, goats, horses, camels;

4) forage capacity of pastures - productivity of pasture grass stand per unit of pasture area;

5) pasture user - an individual or legal entity having the right to use pastures in accordance with the Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan;

6) rational use of pastures - the use of fodder resources of pastures, in which their normal state and reproduction are maintained, taking into account environmental features and in compliance with environmental standards (including the maximum allowable load on the total area of ​​pastures);

7) number of the pasture on the web portal - a unique code of the pasture area assigned by the web portal and intended to determine its location (identification);

8) pasture record book - an electronic document generated on a web portal that gives a visual representation of the spatial position and size of the pasture, containing information on pasture rotation, composition, and areas of pasture;

9) distant pastures - pastures that are used for distant pasture farming in areas remote from settlements.";

add paragraph 2-1 as follows:

"2-1. To determine the rational use of pastures, data from monitoring the use of agricultural land provided for running a peasant or farm enterprise, agricultural production shall be used, established by Order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated July 3, 2019, No. 252 (registered in the State Register of Normative Legal Acts under No. 18997).";

paragraphs 3, 4, and 5 shall be stated asfollows:

"3. Rational use of pastures shall include the following activities:

1) use of pastures, taking into account pasture rotation and sources of water use;

2) the formation of a record book of pasture

3) ensuring the maximum allowable load on the total area of pastures (hereinafter referred to as the Load rate), approved by Order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated April 14, 2015, No. 3-3/332 "On approval of the maximum allowable load on the total area of ​​pastures" (registered in the State Register of Normative Legal Acts under No. 11064);

4) use of pastures taking into account the calendar schedule;

5) taking measures to prevent the loss of pastures from economic circulation, preventing the overgrowth of weeds and tree-shrub vegetation, as well as littering with household and industrial waste.

4. When using pastures, the local executive body or pasture user shall independently ensure the formation of a pasture record book on the web portal within a month from the date of acquisition of rights to the land plot, as well as the presence of farm animals in an amount not exceeding the Load rate.

5. To ensure the Load rate, the data on the livestock of farm animals, feed capacity of pastures used by the pasture user shall be used.

To calculate the number of livestock farm animals owned by pasture users, the average value shall betaken obtained based on data as of April 1 and October 1 of the respective year according to information from the database for the identification of farm animals.";

paragraph 9 shall be excluded.

3. To recognize as terminated some orders of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan and the Deputy Prime Minister of the Republic of Kazakhstan - Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan in accordance with Annex 2 to thisOrder.

4. The Committee for Land Management of the Ministry of Agriculture of the Republic of Kazakhstan, in the manner prescribed by law, shall ensure:

1) state registration of this Order in the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) posting this Order on the Internet resource of the Ministry of Agriculture of the Republic of Kazakhstan.

5. Control over the implementation of this Order shall be entrusted to the supervising Vice Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan.

6. Fifth, eleventh, twelfth, and nineteenth, twenty-third paragraphs of sub-clause 2) of clause 2 of this Order shall come into effect on 1 January 2021, except for Akmola,Kostanai, East Kazakhstan, and Mangystauregionswhere these paragraphs shall come into effect in pilot mode.

7. Chapter 3 of the Rules shall be valid until January 1, 2021.

8. This Order shall come into effect from the day of its first official publication.

Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan

S. Omarov

"AGREED"
Ministry of Finance of the
Republic of Kazakhstan

"AGREED"
Ministry of National Economy of the
Republic of Kazakhstan

"AGREED"
Ministry of Digital Development,
Innovation and Aerospace Industry of the
Republic of Kazakhstan

Approved by Order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated January 17, 2020, No. 7

Rules for the rational use of agricultural land
Chapter 1. General Provisions

1. These Rules for the rational use of agricultural land (hereinafter referred to as the Rules) shall be developed in accordance with sub-paragraph 2-1) of paragraph 1 of Article 14 of the Land Code of the Republic of Kazakhstan and determine the procedure for the rational use of agricultural land.

Footnote. Paragraph 1 - in the wording of the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 ((shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

2. The following concepts shall be used in these Rules:

1) excluded by the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);

2) rational use of agricultural land - ensuring the efficient use of land resources by owners of land plots and land users in the production of agricultural products, including avoiding a significant decrease in soil fertility and land reclamation, optimal use of land to obtain the necessary indicators of productivity;

3) degradation of agricultural land - deterioration of the properties of agricultural land as a result of natural and anthropogenic impact, leading to a decrease in the natural and economic significance of the land;

4) crop rotation - scientifically grounded alternation of agricultural crops on a certain land plot in time;

5) agricultural producer - an individual or legal entity that owns or uses the land for agricultural purposes;

6) excluded by the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);

7) pasture rotation - a system of periodic and consistent use of pastures and care for them to maintain them in a productive state in accordance with the plan for pasture management and use;

8) farm animals grazed on pastures (hereinafter referred to as theFarm animals) - cattle, sheep, goats, horses, camels;

9) rational use of pastures - the use of fodder resources of pastures, which preserves their normal state and reproduction, taking into account environmental features and in compliance with environmental standards (including the maximum allowable load on the total area of ​​pastures);

10) pasture feed capacity - productivity of pasture grass stand per unit of pasture area;

11) excluded by the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);
12) excluded by the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);

13) the load rate on the total area of ​​pastures (hereinafter referred to as the Load rate) - the maximum allowable rate of load on the total area of ​​pastures, approved by Order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated April 14, 2015, No. 3-3/332 "On approval of the maximum allowable load rate for the total area of ​​pastures"(registered in the State Register of Normative Legal Acts under No. 11064);

14) field - a treeless, often quite flat, extensive piece of land, the territory of which is used for agricultural purposes;

15) excluded by the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);
16) excluded by the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);

17) asignificant decrease in soil fertility - a decrease in soil fertility indicators, established by comparing the results of the last two agrochemical and (or) agroforestry surveys.

3. To determine the rational use of agricultural land, the data from monitoring the use of agricultural land provided for running a peasant or farm enterprise, agricultural production, obtained in accordance with the Rules for organizing and monitoring the use of agricultural land provided for running a peasant or farm enterprise, agricultural production (hereinafter referred to as the Monitoring Rules)shall be used, approved by Order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated July 3, 2019 No. 252 (registered in the State Register of Normative Legal Acts under No. 18997).

4. Rational use of agricultural land shall include:

1) maintaining and increasing soil fertility (a certain level of content of total humus, nitrogen, mobile phosphorus and exchangeable potassium in the arable horizon);

2) excluded by the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 ((shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication);

3) maintaining and increasing a certain level of productivity of basic agricultural crops;

4) compliance with crop rotation/and use of pastures, taking into account pasture rotation and sources of water use;

5) preservation and improvement of soil fertility and reclamation state;

6) ensuring the optimal load on pastures in the production of livestock products;

7) preventing the disposal of agricultural land from economic circulation, preventing the overgrowing of land with weeds and trees and shrubs, as well as littering with household and industrial waste;

8) prevention of burning of crop residues and by-products of agricultural crops on cultivated areas of agricultural land.

Footnote. Paragraph 4 as amended by the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 ((shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

5. To determine the rational use of agricultural land, agricultural producers must have the following documents:

1) statistical data on statistical forms of national statistical observation "Report on crop sowing results" (index 4-sx, frequency once a year), "On harvest of crops" (index 29-sx, frequency once a year), "Report on the state of animal husbandry" (index 24, monthly frequency), approved by the order of the Chairman of the Committee on Statistics of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated February 10, 2020 No. 21 "On approval of statistical forms of national statistical observations on statistics of agriculture, forestry, hunting and fishery entities and instructions for filling them" (registered in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts No. 20030);

2) crop rotation plan according to the form according to Annex 1 to these Rules (when using land for crop production);

3) pasture turnover plan according to the form according to Annex 2 to the Rules (when using pastures);

4) Internal land management project.

Footnote. Paragraph 5 - in the wording of the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 ((shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).
6. Excluded by the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 ((shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 2. The procedure for the rational use of agricultural land

7. When using agricultural lands, an agricultural producer shall adhere to crop rotations in line with the crop rotation plan, as approved based on the recommendations of scientific institutions published for general use.

When using pastures, the agricultural producer shall ensure that the number of farm animals is not less than fifty per cent of the Load Rate and not exceeding it.

Footnote. Paragraph 7 - as revised by order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan No. 154 of 13.05.2024 (shall be put into effect upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

8. The crop rotation plan shall be approved by the agricultural producer for the period corresponding to the full crop rotation, depending on the selected crop rotation system. One copy of the approved crop rotation plan shall be sent to the local executive body of the district (city ​​of regional significance) at the location of the land plot.

9. A significant decrease in soil fertility is not allowed for the following indicators:

1) decrease in the total humus content in the arable horizon (0-20 centimeters) by more than five percent, in the average weighted content of easy hydrolysable nitrogen, mobile phosphorus and exchangeable potassium - by more than 20 percent;

2) increase in the area of ​​land with very low and low levels of humus and nutrient supply in accordance with Annex 3 to these Rules, by more than 10 percent;

3) contamination of agricultural land with pesticides and mineral fertilizers is higher than the maximum permissible concentrations;

4) decrease in the thickness of the upper humus horizon as a result of erosion by more than 5 centimeters;

5) increase in the number of toxic salts in the soil layer up to 30 centimeters:

chloride by more than 0.4 percent;

sulfate by more than 0.8 percent;

increase soil alkalinity by more than 5 percent;

6) disposalof a land plot from agricultural use due to overgrowth with weeds (with the number of weeds above the permissible economic threshold of harmfulness) or quarantine vegetation.

10. Agricultural manufacturer shall support crop yields at the level of the average for the area, but at least 85 percent of the district average index.

11. When using agricultural lands for livestock breeding purposes, an agricultural producer shall ensure that there are farm animals at the location of pasture lands in the number of:

1) not less than fifty per cent of the Load Rate;

2) not exceeding the Load Rate.

Footnote. Paragraph 11 - as revised by order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan No. 154 of 13.05.2024 (shall become effective ten calendar days after the date of its first official publication).
Chapter 3 shall be valid until 01.01.2021 in accordance with paragraph 7 of this Order.

	Annex 1 to the Rules for the rational use of agricultural land
	Form
	APPROVED Head ___________________________ _ (name of a legal entity or individual) ____________________________ (surname, name, patronymic (if any) signature) "____" _______________ 20 ___

Crop rotation plan

Cadastral number of the land plot where the corresponding field (land) is located

Cadastral number of the field, its area, hectare

Predecessors (crops) before the year of the crop rotation plan

Placing crops during the planning period

20 _

20 _

20 _

20 _

20 _

20 _

20 _

20 _

20 _

20 _

20 _

1 ______ hectare

2 ______ hectares

3 ______ hectares

4 ______ hectares

5 ______ hectares

6 ______ hectares

7 ______ hectares

8 ______ hectares

	Annex 2 to the Rules for the rational use of agricultural land
	Form
	APPROVED Head ___________________________ _ (name of a legal entity or individual) ____________________________ (surname, name, patronymic (if any) signature) "____" _______________ 20 ___

Pasture rotation plan

Pasture cadastral number	Year of use
	2017	2018	2019	2020	2021	20---

Example for filling:

Pasture cadastral number	Year of use
	2017	2018	2019	2020	2021	20---
12-345-789-012: 34	spring	autumn	recreation	summer	spring	autumn
12-345-789-012: 35	summer	spring	autumn	recreation	summer	spring
12-345-789-012: 36	recreation	summer	spring	autumn	recreation	summer
12-345-789-012: 37	autumn	recreation	summer	spring	autumn	recreation

Annex 3 to the Rules of rational land use in agriculture

Indicators of humus and food supply

Footnote. Annex 3 - in the wording of the order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated 20.06.2023 No. 237 ((shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

№ r/n	Area	Type of the soil	Humus content, percent			Power supply, milligram/kilogram
						easily hydrolyzable nitrogen
			very low, less	low	optimal	very low, less	low	optimal
1	2	3	4	5	6	7	8	9
1.	Abai	Mountain black soils	5,7	6,5	7,5	<30	55	55-60
		Dark-chestnut	2,1	2,4	2,9	<25	36	36-50
		Chestnut	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Light brown	1,2	1,4	1,7	<25	31	31-50
		Foothill black soils	3,8	4,2	4,8	<30	45	45-60
		Foothill dark chestnut	2,5	2,8	3,3	<25	38	38-50
		Foothill light chestnut	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
		Mountain browns	3,7	4,1	4,9	<30	48	48-60
2.	Akmola	Common black soil	3,8	4,3	4,8	<30	48	48-60
		Southern black soil	2,8	3,1	3,6	<30	45	45-60
		Dark-chestnut	2,1	2,4	2,9	<25	38	38-50
		Chestnut	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Light brown	1,2	1,4	1,7	<25	31	31-50
3.	Aktyubinsk	Southern black soil	2,8	3,1	3,6	<30	44	44-60
		Chestnut	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Dark-chestnut	2,1	2,4	2,9	<25	38	38-50
4.	Almaty	Common grey soil	0,8	1,0	1,2	<25	32	32-50
		Meadow and grey soil	1,5	1,7	2,0	<25	31	31-50
		Foothill dark chestnut	2,5	2,8	3,3	<25	34	34-50
		Meadow and marsh	1,4	1,7	2,0	<25	31	31-50
		Chestnut	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Light grey soil	0,6	0,7	0,9	<25	31	31-50
		Foothill light chestnut	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
		Gray-brown	0,5	0,7	0,8	25	31	31-50
		Foothill black soils	3,8	4,2	4,8	<30	49	49-60
5.	Atyrau	Light brown	1,2	1,4	1,7	<25	35	35-50
		Floodplain meadow	1,4	1,6	1,9	<25	33	33-50
		Meadow and marsh	1,4	1,7	2,0	<25	31	31-50
		Brown	0,8	1,0	1,2	<25	34	34-50
		Gray-brown	0,5	0,7	0,8	<25	36	36-50
6.	East Kazakhstan	Mountain black soils	5,7	6,5	7,5	<30	55	55-60
		Dark-chestnut	2,1	2,4	2,9	<25	36	36-50
		Chestnut	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Light brown	1,2	1,4	1,7	<25	31	31-50
		Foothill black soils	3,8	4,2	4,8	<30	45	45-60
		Foothill dark chestnut	2,5	2,8	3,3	<25	38	38-50
		Foothill light chestnut	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
		Mountain browns	3,7	4,1	4,9	<30	48	48-60
		Southern black soils	2,8	3,1	3,6	<30	42	42-60
7.	Zhambyl	Light grey soil	0,6	0,7	0,9	<25	31	31-50
		Common grey soil	0,8	1,0	1,2	<25	32	32-50
		Foothill dark chestnut	2,5	2,8	3,3	<25	35	35-50
		Foothill light chestnut	1,2	1,4	1,7	<25	32	32-50
		Meadow and grey soil	1,5	1,7	2,0	<25	35	35-50
		Mountain browns	3,7	4,1	4,9	<30	48	48-60
8.	Zhetіsu	Common grey soil	0,8	1,0	1,2	<25	32	32-50
		Meadow and sierozemic	1,5	1,7	2,0	<25	31	31-50
		Foothill dark chestnut	2,5	2,8	3,3	<25	34	34-50
		Meadow and marsh	1,4	1,7	2,0	<25	31	31-50
		Light serosema	0,6	0,7	0,9	<25	31	31-50
		Gray-brown	0,5	0,7	0,8	<25	31	31-50
		Foothill light chestnut	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
		Foothill black soils	3,8	4,2	4,8	<30	49	49-60
9.	West Kazakhstan	Southern black soil	2,8	3,1	3,6	<30	45	45-60
		Dark-chestnut	2,1	2,4	2,9	<25	38	38-50
		Chestnut	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
10.	Karaganda	Common black soil	3,8	4,3	4,8	<30	45	45-60
		Southern black soil	2,8	3,1	3,6	<30	44	44-60
		Dark-chestnut	2,1	2,4	2,9	<25	35	35-50
		Chestnut	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Light brown	1,2	1,4	1,7	<25	31	31-50
11.	Kostanay	Common black soil	3,8	4,3	4,8	<30	48	48-60
		Southern black soil	2,8	3,1	3,6	<30	45	45-60
		Dark-chestnut	2,1	2,4	2,9	<25	38	38-50
		Chestnut	1,6	1,9	2,2	<25	33	33-50
12.	Kyzylorda	Meadow and marsh	1,4	1,7	2,0	<25	35	35-50
		Gray-brown	0,5	0,7	0,8	<25	31	31-50
		Floodplain meadow	1,4	1,6	1,9	<25	34	34-50
		Light grey soil	0,6	0,7	0,9	<25	31	31-50
13.	Mangystau	Brown	0,8	1,0	1,2	<25	31	31-50
		Gray-brown	0,5	0,7	0,8	<25	35	35-50
		Meadow and marsh	1,4	1,7	2,0	<25	33	33-50
14.	Pavlodar	Southern black soil	2,8	3,1	3,6	<30	45	45-60
		Chestnut	2,1	2,4	2,9	<25	33	33-50
		Dark-chestnut	1,6	1,9	2,2	<25	37	37-50
		Light brown	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
15.	North Kazakhstan	Common black soil	3,8	4,3	4,8	<30	48	48-60
		Southern black soil	2,8	3,1	3,6	<30	42	42-60
		Dark-chestnut	2,1	2,4	2,9	<25	37	37-50
16.	Turkestan region	Common grey soil	0,8	1,0	1,2	<25	32	32-50
		Light grey soil	0,6	0,7	0,9	<25	31	31-50
		Foothill dark chestnut	2,5	2,8	3,3	<25	38	38-50
		Gray-brown	0,5	0,7	0,8	<25	31	31-50
		Gray-brown	1,2	1,4	1,7	<25	33	33-50
		Meadow and grey soil	1,5	1,7	2,0	<25	34	34-50
17.	Ulytau	Chestnut	1,6	1,9	2,2	<25	32	32-50
		Brown	0,8	1,0	1,2	<25	31	31-50
18.	Astana City	Dark-chestnut	1,6	1,9	2,2	<25	41	41-60
19.	city of Almaty	Mountain black soils	5,7	6,5	7,5	<25	55	55-60
		Dark-chestnut	2,1	2,4	2,9	<25	41	41-60
		Light brown	1,2	1,4	1,7	<25	31	31-50
		Meadow and grey soil	1,5	1,7	2,0	<25	35	35-50
20	Shymkent City	Common grey soil	0,8	1,0	1,2	<25	32	32-50

Continuation of the table

№ r/n	Area	Power supply, milligram/kilogram
		mobile phosphorus			subsurface potassium
		very low, less than	low	optimal	very low, less than	low	optimal
1	2	10	11	12	13	14	15
1.	Abai	<10	16	17-30	<100	260	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
		<10	13	14-30	<100	220	>410
		<10	12	13-30	<100	210	>410
		<10	16	17-30	<100	250	>410
		<10	15	16-30	<100	230	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	240	>410
2.	Akmola	<10	18	19-30	<100	240	>410
		<10	15	16-30	<100	250	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
		<10	13	14-30	<100	220	>410
		<10	12	13-30	<100	220	>410
3.	Aktyubinsk	<10	15	16-30	<100	220	>410
		<10	13	14-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
4.	Almaty	<10	16	17-30	<100	240	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	16	17-30	<100	260	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	13	14-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	15	16-30	<100	210	>410
		<10	15	16-30	<100	250	>410
5.	Atyrau	<10	11	12-30	<110	240	>410
		<10	15	16-30	<110	270	>410
		<10	15	16-30	<110	260	>410
		<10	14	15-30	<110	240	>410
		<10	14	15-30	<110	230	>410
6.	East Kazakhstan	<10	16	17-30	<100	260	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
		<10	13	14-30	<100	220	>410
		<10	12	13-30	<100	210	>410
		<10	16	17-30	<100	250	>410
		<10	15	16-30	<100	230	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	250	>410
7.	Shambyl	<10	13	14-30	<100	210	>410
		<10	15	16-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	13	14-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	250	>410
8.	Zhetіsu	<10	16	17-30	<100	240	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	16	17-30	<100	260	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	15	16-30	<100	250	>410
9.	West Kazakhstan	<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	12	13-30	<100	210	>410
10.	Karaganda	<10	14	15-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
		<10	13	16-30	<100	220	>410
		<10	12	13-30	<100	215	>410
		<10	11	12-30	<100	210	>410
11.	Kostanay	<10	16	17-30	<100	250	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	13	14-30	<100	210	>410
12.	Kyzylorda	<10	15	16-30	<100	201	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	215	>410
		<10	12	13-30	<100	210	>410
13.	Mangystau	<10	14	15-30	<110	240	>410
		<10	14	15-30	<110	230	>410
		<10	15	16-30	<110	260	>410
14.	Pavlodar	<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	12	13-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
		<10	11	12-30	<100	210	>410
15.	North Kazakhstan	<10	17	18-30	<100	250	>410
		<10	15	16-30	<100	240	>410
		<10	14	15-30	<100	230	>410
16.	Turkestan region	<10	16	17-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	220	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	14	15-30	<100	210	>410
		<10	16	17-30	<100	220	>410
17.	Ulytau	<10	12	13-30	<100	215	>410
		<10	14	15-30	<110	240	>410
18.	Astana City	<10	14	15-30	<110	250	>410
19.	city of Almaty	<10	16	17-30	<110	260	>410
		<10	14	15-30	<110	260	>410
		<10	11	12-30	<110	240	>410
		<10	15	16-30	<110	250	>410
20	Shymkent City	<10	16	17-30	<100	220	>410

	Annex 1 to the Order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated January 17, 2020, No. 7
	Approved by Order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated July 3, 2019, No. 252

Rules for the organization and monitoring of the use of agricultural land provided for the conduct of a peasant or farm enterprise, agricultural production
Chapter 1. General Provisions

1. These Rules for the organization and monitoring of the use of agricultural land provided for the conduct of a peasant or farm enterprise, agricultural production (hereinafter referred to as the Rules) have been developed in accordance with subparagraph 2-5) of paragraph 1 of Article 14 of the Land Code of the Republic of Kazakhstan dated June 20, 2003 (hereinafter referred to as the Code) and shall determine the procedure for organizing and monitoring of the use of agricultural land provided for the conduct of a peasant or farm enterprise, agricultural production (hereinafter referred to as the Monitoring of land use).

The action of subparagraph 7) of paragraph 2 and of Chapter 2 of this Regulation shall come into effect on 1 January 2021, except Akmola,Kostanai, East Kazakhstan and Mangistau regions where thissubparagraph shall come into effect in a pilot mode.

2. The following basic concepts shall be used in these Rules:

1) authorized body in the field of veterinary medicine - the central executive body that exercises leadership in the field of veterinary medicine, as well as, within the limits of its powers, cross-sectoral coordination;

2) authorized body for land relations - a structural subdivision of local executive bodies of a region, a city of republican significance, a capital, a district, a city of regional significance, performing functions in the field of land relations;

3) local executive body (akimat) - a collegial executive body headed by the akim of the region, city ​​of republican significance and the capital, district (city of regional significance), exercising, within its competence, local government and self-government in the relevant territory;

4) bodies of local self-government - bodies that, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated January 23, 2001, "On local government and self-government in the Republic of Kazakhstan" are entrusted with the functions of resolving issues of local importance;

5) public councils - consultative, advisory, supervisory bodies formed by ministries, bodies directly subordinated and accountable to the President of the Republic of Kazakhstan, as well as local government bodies on issues of their competence, with the exception of state bodies specified in part two of paragraph 1 of Article 1 of the Law Of the Republic of Kazakhstan dated November 2, 2015 "On public councils", together with non-profit organizations, citizens;

6) temporary land users (hereinafter referred to as Land users) - entities whose land use rights are limited to a certain period;

7) web portal for monitoring the use of agricultural land (hereinafter referred to as the Web portal) - an automated information system designed for entering, collecting, processing, analyzing data on the use of agricultural land obtained by entering the results of systematic observations, ground surveys, researches, inventories, materials of state control over the use and protection of lands, archival data, remote sensing data of lands, information obtained from state information systems and electronic information resources, as well as other information on the quality of land;

8) state revenue body - a state body, within its competence, providing for the receipts of taxes and payments to the budget, customs regulation in the Republic of Kazakhstan, powers to prevent, identify, suppress and disclose administrative offenses attributed by the legislation of the Republic of Kazakhstan to the jurisdiction of this body, as well as performing other powers stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. Cases of non-use of a land plot provided for running a peasant or farm enterprise, agricultural production for its intended purpose shall include:

1) on plough land - failure to carry out work on the processing of a land plot for sowing agricultural crops;

2) on hayfields - the lack of haymaking on the land plot, the presence of its overgrowth with weeds, shrubs, small forests and other signs of grassland degradation;

3) on pastures - the absence of farm animals for grazing or their presence in an amount of less than twenty percent of the maximum permissible load on the total area of ​​pastures (hereinafter referred to as the Load Rate), approved by Order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated April 14, 2015 No. 3-3/332 "On approval of the maximum permissible load on the total area of ​​pastures" (registered in the State Register of Normative Legal Acts under No. 11064), and (or) the absence of haymaking for harvesting forage;

4) on perennial plantations - failure to carry out maintenance work, harvesting and stubbing decommissioned perennial plantations.

4. Cases of irrational use of agricultural land (except for hayfields, long-term plantations and non-production sites: roads, forest plantations, rivers, lakes) shall not include confirmation of crops, and the absence of farm animals for grazing at the land user for two years or their presence in less than twenty percent of the Load rate.

Monitoring regarding the rational use of land shall be carried out in accordance with the requirements of the Rules for the rational use of agricultural land and the Rules for the rational use of pastures.

Chapter 2. The procedure for organizing and monitoring of land use using information technology

5. Monitoring of land use through the use of remote sensing data shall be carried out on the web portal. The services of the web portal shall be procured by local executive bodies in the manner prescribed by the laws on public procurement and informatization.

Herewith, the functioning of the web portal and its provision with relevant data for remote sensing of lands, data from state information systems and electronic information resources containing information on land users shall be carried out by the provider of the web portal services.

6. When monitoring the use and irrational use of land on the web portal, the authorized body for land relations shall analyze the results obtained using the following data:

remote sensing of lands;

information databases;

annual land balance of districts (cities of regional significance);

bases of identification of farm animals to obtain information on the availability of livestock of farm animals belonging to the land user.

To calculate the number of farm animals belonging to a land user, the average indicator is taken, obtained based on data as of April 1 and October 1 of the corresponding year, according to information from the database on the identification of farm animals.

In the event of discrepancies between the data in the automated information system of the state land cadastre, land balance and the actual use of land according to the data of remote sensing of lands, the authorized body for land relations shall send a request for clarification of the data to the State Corporation, which maintains the state land cadastre.

7. The web portal shall carry out:

1) analysis of agricultural lands for formation of books on the record of fields/pastures on them;

2) analysis of the completeness of the field record books for entering data on crop rotations for the previous three, current and next years;

3) comparative analysis of field record books data with earth remote sensing data for the presence/absence of crops for the last two years;

4) analysis of data from pasture record books for compliance with the Load rate.

8. The local executive body, based on the monitoring results, quarterly forms on the web portal information on unused agricultural land plots provided for the introduction of a peasant or farm economy, agricultural production in accordance with Annex 1 to these Rules, shall send written notifications to the land user and take measures on these land plots in the manner determined by land legislation, after which shall send information to the territorial body of state revenues.

These periods shall not include the time during which the land plot could not be used for its intended purpose due to force majeure.

Chapter 3. The procedure for organizing and monitoring of land use without the use of information technology

9. The organization and work of the monitoring shall be carried out by the authorized body on land relations based on concluded contracts of temporary paid land use (rent), with the participation of representatives of community councils, non-governmental organizations in the field of agro-industrial complex, National Chamber of Entrepreneurs of the Republic of Kazakhstan and local authorities by collection, processing and analysis of information on the subject of monitoring agricultural land plots provided for the conduct of a peasant or farm economy, agricultural production, and the development of appropriate recommendations and conclusions.

Based on the results of the concluded agreement for temporary paid land use (lease) of an agricultural land plot for running a peasant or farm enterprise or agricultural production, monitoring of land use shall be carried out, including the fulfillment of the winner's obligations on land use:

1) the first five years of the lease annually;

2) in subsequent periods: on irrigated agricultural land - every three years, on non-irrigated agricultural land - every five years.

During monitoring, the authorized body for land relations shall:

1) on an ongoing basis, keep records of agricultural land plots provided for running a peasant or farm enterprise, agricultural production based on concluded agreements for temporary paid land use (lease) in the form in accordance with Annex 2 to these Rules;

2) annually, before January 15 of the corresponding calendar year, formulate and approve a list of agricultural land plots provided for running a peasant or farm enterprise, agricultural production based on concluded temporary paid land use (lease) contracts and subject to monitoring (hereinafter referred to as the List) in the following calendar year in the form in accordance with Annex 3 to these Rules;

3) before 15 December of the relevant calendar year provide accommodation for approval of the list on their official flax Internet resource of the local executive body of the region, city of republican significance, the capital, district, city of regional significance and send it to the Public Council, non-governmental organizations in the field of agriculture, The National Chamber of Entrepreneurs of the Republic of Kazakhstan and local government bodies for familiarization;

4) form a list of representatives of the public council, non-governmental organizations in the field of the agro-industrial complex, the National Chamber of Entrepreneurs of the Republic of Kazakhstan and local government bodies for participation in the monitoring process by January 1 of the next calendar year.

10. When forming the List in the corresponding calendar year, the land plots shall be included which were provided from December 1 of the last year to December 1 of the calendar year, according to which the List shall be formed in the form in accordance with Annex 3 to these Rules, except for land plots whose lease term has expired or at the time of the formation of the list, less than one year remains before its expiration.

11. To carry out monitoring, the authorized body for land relations, by December 15 of the corresponding calendar year, shall send requests for the land plots included in the List to:

1) authorized body in the field of veterinary medicine to obtain information on the presence of livestock of farm animals belonging to a land user from the database for the identification of farm animals in the form in accordance with Annex 4 to these Rules;

2) agriculture department of the local executive body of regions, cities of republican significance, districts and cities of regional significance to obtain information on the land user carrying out work on the processing and sowing of agricultural crops, including sowing of perennial grasses, and about the presence of clean vapors in the form in accordance with Annex 5 to these Rules;

3) authorized body for control over the use and protection of land or a local executive body of a district, a city of regional significance in accordance with the competence to obtain information on the inspections carried out on the land plots included in the List;

4) lessees of land plots to obtain information on the fulfillment of their obligations on the use of land, with the attachment of the relevant supporting documents.

If necessary, in order to clarify and (or) establish the necessary information and supplement them for collecting information on such land plots, the authorized body for land relations shall send requests to concerned state bodies and organizations.

12. The term for submitting the requested information to the authorized body for land relations shall be 15 (fifteen) calendar days from the date of receipt of the corresponding request.

13. The authorized body for land relations, after collecting and processing the information received, as well as information on the use of plough land provided by the land user in accordance with the contract for temporary paid land use (lease), shall analyze it with the participation of representatives of the Public Counsel, the National Chamber of Entrepreneurs of the Republic of Kazakhstan and local authorities, on the basis of which it produces:

1) drawing up, by March 1 of the calendar year following the monitoring of the calendar year, a report on the results of monitoring of agricultural land plots provided for the conduct of a peasant or farm enterprise, agricultural production, in the form in accordance with Annex 6 to these Rules, with conclusions and recommendations on each land plot;

2) posting, by April 1 of the calendar year following the monitoring, a report on the monitoring results on the official Internet resource of the local executive body of a district, a city of regional significance and sending it to the public council, non-governmental organizations in the field of the agro-industrial complex, the National Chamber of Entrepreneurs of the Republic Kazakhstan and local governments for information.

14. In the case of establishing in the course of monitoring the fact of non-use or use of a land plot, in violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan, within two years in a row from the moment of the initial detection of the fact of non-use, then such a land plot shall be subject to compulsory seizure in the manner prescribed by Article 94 of the Code.

These periods shall not include the time during which the land plot could not be used for its intended purpose due to force majeure.

15. The positive results of the monitoring of land use, carried out with the participation of representatives of the public council, non-governmental organizations in the field of the agro-industrial complex and local self-government bodies, shall be the basis for the adoption by the local executive body of the district, the city of the regional significance of the decision to extend the term of the contract of temporary paid land use (lease) a land plot for agricultural purposes for running a peasant or farm enterprise or agricultural production.

	Annex 1 to the Rules of the organization and the monitoring of land use for agricultural purposes for conducting a country or farm management, agricultural production
	Form

Information on unused agricultural land plots provided for the introduction of a peasant or farm enterprise, agricultural production

No.	Name of a legal entity or last name, first name, patronymic (if any) of an individual (owner of a land plot)	Individual identification number/business identification number of the land user	Cadastral number and location of the land plot	The total area of ​​the land plot, hectare	Date of registration of rights to land	Field/pasturenumber	Field/pasturearea, hectare	Information on not using land (the type of violation)	Deliverydate	The amount of the increased tax rate
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

Signed with an electronic digital signature (hereinafter referred to as EDS) of an official exercising state control over the use and protection of land at _______ "__" ____________20__:

Data from EDS

Date and time of signing the EDS

	Annex 2 to the Rules for organizing and monitoring of the use of agricultural land for running a peasant or farm enterprise, agricultural production
	Form

Accounting for agricultural land plots provided for running a peasant or farm enterprise, agricultural
production on the basis of concluded temporary paid land use (lease) agreements

hectare

No.	Land user (name of a legal entity or last name, first name, patronymic (if any) of an individual)	Individual identification number/business identification number of the land user	Number and date of the land lease agreement	Landcadastralnumber	Landarea	Ofthem:					Date of expiry of the land lease
						Plough land	Including		Pasture	Haymaking	others
							irrigated	rainfed
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13

	Annex 3 to the Rules for organizing and monitoring of the use of agricultural land for running a peasant or farm enterprise, agricultural production
	Form

The list of agricultural land plots provided for running a peasant or farm enterprise, agricultural production
based on concluded contracts for temporary paid land use (lease) and subject to monitoring in _______

hectare

No.	Land user (name of a legal entity or surname, name, patronymic (if any) of an individual)	Individual identification number/business identification number of the land user	Number and date of the land lease agreement	Landcadastralnumber	Landarea	Ofthem:					Date of expiry of the land lease
						Plough land	Including		Pasture	Haymaking	Others
							irrigated	rainfed
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13

	Annex 4 to the Rules for organizing and monitoring of the use of agricultural land for running a peasant or farm enterprise, agricultural production
	Form

Information on the availability of livestock of farm animals belonging to the land user from the database for the identification of farm animals

No.	Land user (name of a legal entity or last name, first name, patronymic (if any) of an individual)	Individual identification number/business identification number of the land user	The total number of farm animals in conventional heads	Ofthem:
				Cattle	Conversion factor per conventional head	horses	Conversion factor per conventional head	Sheep, goats	Conversion factor per conventional head	camels	Transfer coefficient on conditional head
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12

	Annex 5 to the Rules for organizing and monitoring of the use of agricultural land for running a peasant or farm enterprise, agricultural production
	Form

Information on the work carried out by the land user for the processing and sowing of agricultural crops,
including the sowing of perennial grasses and the presence of clean fallows

No.	Land user (name of a legal entity or surname, name, patronymic (if any) of an individual)	Landcadastralnumber	The total area of ​​agricultural land, hectare	Of which plough land, hectare
				sown		pure steam
				agricultural crops	perennial herbs
1	2	3	4	5	6	7

	Annex 6 to the Rules for organizing and monitoring of the use of agricultural land for running a peasant or farm enterprise, agricultural production
	Form

Report on the results of monitoring of agricultural land plots provided for the conduct of a peasant or farm enterprise, agricultural production

No.	Land user (name of a legal entity or last name, first name, patronymic (if any) of an individual)	Individual identification number/business identification number of the land user	Number and date of the land lease agreement	Landcadastralnumber	Landarea, hectare	Includingarableland, hectare
						Total	Sownwithagriculturalcrops	Sownwithperennialgrasses	Puresteam	not used for its intended purpose
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

Includingpastures	Numberoffarmanimals				Percentage of the maximum allowable load on the total area of ​​pastures	Area of ​​unused pastures, hectare	Conclusion on monitoring results	Recommendations
	Cattle	horses	Sheep, goats	camels
12	13	14	15	16	17	18	19	20

Annex 2 to the Order of the Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated January 17, 2020, No. 7

The list of some terminatedorders of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan and the
Deputy Prime Minister of the Republic of Kazakhstan - Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan

1. Order of the Acting Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated March 27, 2015 No. 268 "On approval of the Rules for the rational use of agricultural land" (registered in the State Register of Normative Legal Acts under No.11549, published on July 22, 2015 in the Legal Information System “Adilet”).

2. Paragraph 9 of the list of orders in the sphere of land relations, in which amendments approved by Order of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated December 22, 2015 № 782 (registered in the State Register of Normative Legal Acts under No. 13093, published on 26 February 2016 in the Legal Information System “Adilet”).

3. Order of the Deputy Prime Minister of the Republic of Kazakhstan - Minister of Agriculture of the Republic of Kazakhstan dated November 14, 2017 No. 449 "On amendments to the Order of the Acting Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated March 27, 201 5, No. 268 “On approval of the Rules for the rational use of land agricultural purposes” (registered in the State Register of Normative Legal Acts under No.16081, published on December 25, 2017 in the Reference Control Bank of normative legal acts of the Republic).