ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 10 т. қараңыз
"Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" 1995 жылғы 31 тамыздағы, "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы" 2003 жылғы 4 шілдедегі, "Мемлекеттік статистика туралы" 2010 жылғы 19 наурыздағы, "Микроқаржылық қызмет туралы" 2012 жылғы 26 қарашадағы Қазақстан Республикасының заңдарына және "Әлеуметтік-экономикалық тұрақтылықты қамтамасыз ету жөніндегі шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2020 жылғы 16 наурыздағы № 286 Жарлығына сәйкес Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының өзгерістер мен толықтыру енгізілетін қаржы нарығын реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерінің тізбесі (бұдан әрі – Тізбе) бекітілсін.
2. "Ислам банктері үшін пруденциалдық нормативтерді және өзге де сақтауға міндетті нормалар мен лимиттерді, олардың нормативтік мәнін және ислам банктері үшін пруденциалдық нормативтерді және өзге де сақтауға міндетті нормалар мен лимиттерді есеп айырысу әдістемесін белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 30 мамырдағы № 144 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13939 болып тіркелген, 2016 жылғы 22 шілдеде "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) 2020 жылғы 30 наурыздан 2020 жылғы 30 қыркүйекке дейін қоса алғанда мынадай нормалардың қолданылуы тоқтатыла тұрсын:
көрсетілген қаулымен бекітілген Ислам банктері үшін пруденциалдық нормативтердің нормативтік мәндері және өзге де сақтауға міндетті нормалар мен лимиттерді есеп айырысу әдістемесінде:
тоқтатыла тұру кезеңінде осы тармақтың мынадай редакцияда қолданыста болатындығы белгілене отырып, 34-тармақтың:
"34. Бір қарыз алушыға келетін, оның ішінде банктің тәуекел мөлшері (Р):
1) қарыздар, салымдар, дебиторлық берешек, бағалы қағаздар (Нормативтердің 8-тармағында көрсетілген инвестицияларды қоспағанда);
2) Нормативтерге 5-қосымшаға сәйкес Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесіне сәйкес есептелген шартты және ықтимал міндеттемелер;
3) банкте секьюритилендірудің негіздемелік тәсілін қолдануға уәкілетті органның жазбаша растамасы жоқ қарыз алушыларға қатысты секьюритирлендірілген активтер;
4) секьюритилендіру позициялары;
5) "Стрестік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясымен секьюритилендіру мәмілелері бойынша кредиттер;
6) Нормативтерге 2-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының резидент банктеріне және Қазақстан Республикасының бейрезидент банктеріне Банктің салымдардың кредиттік тәуекелінің дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер кестесіне сәйкес кредиттік тәуекелді ескере отырып мөлшерленген корреспонденттік шоттар бойынша талаптар;
қарыз алушыға:
инвестициялық депозит туралы шарт бойынша тартылған қаражат есебінен қаржыландырылатын активтер;
ХҚЕС сәйкес қалыптастырылған сомаларды, сондай-ақ қарыз алушының міндеттемелері бойынша:
осы міндеттемені қамтамасыз ету ретінде банк иелігіне берілген салымдар;
Қазақстан Республикасының Үкіметі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары;
Standard & Poor’s агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "АА"-дан төмен емес тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметі шығарған мемлекеттік бағалы қағаздары;
тазартылған қымбат металдар;
Қазақстан Республикасы Үкіметінің кепілдіктері;
"Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының және "ҚазАгро" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының кепілдіктері;
банк шығарған бағалы қағаздар және банк сатып алған, эмитенті "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамы не олардың еншілес ұйымдары болып табылатын және банкте осындай қамтамасыз етуді даусыз өндіріп алу құқығы бар бағалы қағаздар түріндегі сомалар шегерілген, корреспонденттік шоттар бойынша Қазақстан Республикасының резидент банктеріне және Қазақстан Республикасының бейрезидент банктеріне қойылған, Нормативтерге 2-қосымшаға сәйкес талаптардың сомасы түрінде есептеледі.
Бір қарыз алушыға келетін тәуекел есебіне мыналар кірмейді:
Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкке, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамына, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамына, "Стрестік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясына қойылатын талаптар, банктің қарыз алушыға қоятын, банктің балансынан есептен шығарылған талаптары, банктің қарыз алушыға қоятын, олар бойынша ХҚЕС-ке сәйкес резервтердің бір жүз пайызы қалыптастырылған талаптары;
банктің еншілес ұйымға қоятын талаптары;
клиринг ұйымының (орталық контрагенттің) кепілді немесе резервтік қорларына жарна, маржалық жарна, қор биржасының сауда жүйесінде ашық сауда-саттық әдісімен және (немесе) орталық контрагенттің қатысуымен жасалған мәмілелер бойынша міндеттемелердің орындалуын толық және (немесе) ішінара қамтамасыз ету болып табылатын ақша түрінде қойылатын талаптары;
банктің Банктер туралы заңға сәйкес бұрын еншілес банк болып табылған, қайта құрылымдауды және бір мезгілде активтер мен міндеттемелерді бас банкке беру операциясын жүзеге асырған заңды тұлғаға қоятын талаптары.";
тоқтатыла тұру кезеңінде осы тармақтың мынадай редакцияда қолданыста болатындығы белгілене отырып, 37-тармақтың:
"37. Банктің қарыз алушыға қоятын талаптарының жалпы көлемі олар пайда болған күні Нормативтерде белгіленген шектеулер шегінде болған, бірақ кейіннен соңғы 3 (үш) ай ішінде банктің меншікті капиталының деңгейі 5 (бес) пайыздан аспайтындай төмендеуіне байланысты көрсетілген шектеулерден асып кеткен жағдайда, бір қарыз алушыға арналған тәуекелдің ең жоғары мөлшерінің нормативі орындалды деп есептеледі.
Банктің қарыз алушыға қоятын талаптарының жалпы көлемі 2020 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша Нормативтерде белгіленген шектеулер шегінде болған, бірақ кейіннен теңгенің шетел валютасына орташа алынған биржалық бағамының ұлғаюынан банктің қарыз алушыға қоятын талаптарының байланысты көрсетілген шектеулерден белгіленген нормативтен 0,05-тен (нөл бүтін жүзден бестен) аспайтындай асатын болса, бір қарыз алушыға арналған тәуекелдің ең жоғары мөлшерінің нормативі орындалды деп есептеледі.
Көрсетілген жағдайларда банк уәкілетті органды дереу хабардар етеді және ағымдағы есепті күнгі және одан кейінгі 6 (алты) айдағы асып кетуді жою жөнінде міндеттемелер қабылдайды. Егер осы асып кету көрсетілген мерзімде жойылмаса, бір қарыз алушыға арналған тәуекелдің ең жоғары мөлшері нормативінің асып кетуі көрсетілген асып кету анықталған күннен бастап осы нормативтің бұзылуы ретінде қарастырылады.";
тоқтатыла тұру кезеңінде осы тармақтың мынадай редакцияда қолданыста болатындығы белгілене отырып, 51-тармақтың:
"51. Нормативтерде ашық валюталық позицияның мынадай лимиттерi белгiленедi:
1) Standard & Poor's агенттiгiнiң "А" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе Moody's InvestorsService и Fitch агентіктерінің осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң шетел валютасы және "еуро" валютасы, сондай-ақ тазартылған қымбат металдар бойынша банктiң меншiктi капиталы шегiнiң 12,5 (он екі бүтін оннан бес) пайызынан аспайтын мөлшердегi, Standard & Poor's-тен "А"-дан кем емес тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар және "еуро" валютасы бар елдердің шетел валюталарындағы қысқа валюталық позициядан басқа ашық валюталық позиция (ұзын және қысқа) лимитi;
Standard & Poor's "А"-дан төмен емес тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтинг агенттіктерінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар және "еуро" валютасы банктің меншікті капиталының 7,5 (жеті бүтін оннан бес) пайызынан аспайтын елдердің шетел валюталарына қатысты ұзын мерзімді валюталық позициясының лимиті;
2) Standard & Poor's агенттiгiнiң "А" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң шетел валютасы бойынша банктiң меншiктi капиталы шегiнiң 5 (бес) пайызынан аспайтын мөлшердегi ашық валюталық позиция (ұзын және қысқа) лимитi;
3) банктiң меншiктi капиталы шегiнiң 12,5 (он екі бүтін оннан бес) пайызынан аспайтын мөлшердегi валюталық нетто-позиция лимитi.";
тоқтатыла тұру кезеңінде 1-қосымшаға сәйкес Қарыздар мен дебиторлық берешек түріндегі банк активтерінің құнсыздануынан болған провизияларды (резервтерді) қалыптастыру жөніндегі нұсқаудың 9-тармағы 4) тармақшасы сегізінші абзацының мынадай редакцияда қолданыста болатындығы белгілене отырып, осы абзацтың:
"Осы тармақшаның мақсаты үшін мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру мақсатында жүргізілген қайта құрылымдау, 2020 жылғы 16 наурыз – 15 маусым аралығындағы кезеңде берілген қарыз бойынша төлемнің мерзімін кейінге қалдырумен жүргізілген қайта құрылымдау, сондай-ақ қарыз алушының қаржылық қиындықтарға тап болуына байланысты қарыз алушыда төтенше жағдай енгізілгенге дейін соңғы 12 (он екі) ай ішінде қарыз бойынша төлемдердің күнтізбелік 30 (отыз) күннен астам мерзімінен өтуінің болмауы және қарыз алушының қаржылық қиындықтарға тап болуына байланысты төтенше жағдай енгізілгенге дейін соңғы 12 (он екі) ай ішінде жүргізілген қайта құрылымдауды жүргізу фактісінің болмауы талабымен қайта құрылымдау қарыздың құнсыздануының объективті растамасы болып табылатын оқиға ретінде танылмайды;";
тоқтатыла тұру кезеңінде 2-қосымшаға сәйкес Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша сараланған активтерінің кестесі тоқтатыла тұру кезеңінде осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес редакцияда қолданыста болатындығы белгілене отырып, осы қосымшаның;
тоқтатыла тұру кезеңінде 5-қосымшаға сәйкес Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша сараланған шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесі осы қаулыға 3-қосымшаға сәйкес редакцияда қолданыста болатындығы белгілене отырып, осы қосымшаның.
3. "Банктің пруденциялық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалары мен лимиттерінің нормативтік мәндері мен оларды есептеу әдістемелерін, капиталының мөлшерін және Ашық валюталық позицияны есептеу қағидалары мен оның лимиттерін белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 13 қыркүйектегі № 170 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15886 болып тіркелген, 2017 жылғы 25 қазанда Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған):
көрсетілген қаулымен бекітілген Банктің пруденциялық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалары мен лимиттерінің нормативтік мәндері мен оларды есептеу әдістемелерінде, капиталының мөлшерінде:
2020 жылғы 30 наурыздан 2020 жылғы 30 қыркүйекке дейін қоса алғанда мынадай нормалардың қолданылуы тоқтатыла тұрсын:
тоқтатыла тұру кезеңінде осы бөліктің мынадай редакцияда қолданыста болатындығы белгілене отырып, 57-тармақтың екінші бөлігінің
"Бір қарыз алушыға келетін тәуекел есебіне мыналар кірмейді:
Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Ұлттық Банкке, кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес жеке тұлғалардың ипотекалық қарыздарын сатып алуды жүзеге асыратын, акцияларының бір жүз пайызы Ұлттық Банкке тиесілі заңды тұлғаға, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамына, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамына, "Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясына қойылатын талаптар, банктің балансынан есептен шығарылған банктің қарыз алушыға қоятын талаптары, ХҚЕС-ке сәйкес резервтердің бір жүз пайызы қалыптастырылған банктің қарыз алушыға қоятын талаптары;
Қазақстан Республикасы Үкіметінің мемлекеттік кепілдігі бар бағалы қағаздар бойынша талаптар;
банктің еншілес ұйымға қоятын талаптары;
банктің Банктер туралы заңға сәйкес бұрын еншілес банк болған, қайта құрылымдауды және бір мезгілде активтер мен міндеттемелерді бас банкке беру операциясын жүзеге асырған заңды тұлғаға қоятын талаптары;
клиринг ұйымының (орталық контрагенттің) кепілді немесе резервтік қорларына жарна, маржалық жарна, қор биржасының сауда жүйесінде ашық сауда-саттық әдісімен және (немесе) орталық контрагенттің қатысуымен жасалған мәмілелер бойынша міндеттемелердің орындалуын толық және (немесе) ішінара қамтамасыз ету болып табылатын ақша түрінде қойылатын талаптар.";
тоқтатыла тұру кезеңінде осы тармақтың мынадай редакцияда қолданыста болатындығы белгілене отырып, 58-тармақтың:
"58. Банктiң қарыз алушыға қоятын талаптарының олар туындаған күнгi жалпы көлемi Нормативтерде белгiленген шектеулер шегiнде болса, бiрақ кейіннен соңғы 3 (үш) ай iшiнде банктiң меншiктi капиталының деңгейi 5 (бес) пайыздан артық төмендеуiне байланысты көрсетілген шектеулерден асып кеткен жағдайда бiр қарыз алушыға келетін тәуекел нормативiнiң ең жоғары мөлшерi орындалды деп есептеледi.
Банктің қарыз алушыға қоятын талаптарының жалпы көлемі 2020 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша Нормативтерде белгіленген шектеулер шегінде болған, бірақ кейіннен теңгенің шетел валютасына орташа алынған биржалық бағамының ұлғаюынан банктің қарыз алушыға қоятын талаптарының байланысты көрсетілген шектеулерден белгіленген нормативтен 0,05-тен (нөл бүтін жүзден бестен) аспайтындай асатын болса, бір қарыз алушыға арналған тәуекелдің ең жоғары мөлшерінің нормативі орындалды деп есептеледі.
Көрсетілген жағдайларда банк шектеулерден асып кету фактiсi туралы уәкiлеттi органды дереу хабардар етедi және асып кетуді есепті күні және осыдан кейінгі 6 (алты) ай ішінде, ал "Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясына берілген секьюритилендірілген кредиттердің жиынтық сомасы бойынша шектеуден асып кеткен кезде - ағымдағы және одан кейінгі тоқсан ішінде жою бойынша міндеттемелер қабылдайды. Егер осы асып кету көрсетілген мерзiмде жойылмаған болса, онда бір қарыз алушыға келетін тәуекелдің ең жоғары мөлшерiнiң нормативiнен асып кету осы асып кету анықталған күннен бастап осы нормативтiң бұзылуы деп қаралады.";
тоқтатыла тұру кезеңінде 6-қосымшаға сәйкес Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесі осы қаулыға 4-қосымшаға сәйкес редакцияда қолданыста болатындығы белгілене отырып, осы қосымшаның;
тоқтатыла тұру кезеңінде 14-қосымшаға сәйкес Банктің ақша әкетілуі мен әкелінуінің кестесі осы қаулыға 5-қосымшаға сәйкес редакцияда қолданыста болатындығы белгілене отырып, осы қосымшаның қолданылуы 2020 жылғы 30 наурыздан бастап 2020 жылғы 30 қыркүйекке дейін тоқтатыла тұрсын.
Ескерту. 3-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 30.10.2020 № 106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.4. "Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес провизиялар (резервтер) құру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 22 желтоқсандағы № 269 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16502 болып тіркелген, 2018 жылғы 15 наурызда Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған) 2020 жылғы 30 наурыздан 2020 жылғы 30 қыркүйекке дейін қоса алғанда мынадай норманың қолданылуы тоқтатыла тұрсын:
көрсетілген қаулымен бекітілген Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес провизиялар (резервтер) құру қағидаларында:
тоқтатыла тұру кезеңінде осы тармақтың мынадай редакцияда қолданыста болатындығы белгілене отырып, 16-тармақтың:
"16. Жеке қаржы активі бойынша құнсызданудың объективті растамасы болып табылатын төмендегі бір немесе бірнеше оқиғалардың болуы бағаланады:
1) контрагенттің айтарлықтай қаржылық қиындықтары туралы негізделген және расталған ақпараттың болуы;
2) контрагенттің негізгі борыш және (немесе) сыйақы бойынша күнтізбелік алпыс күннен асатын мерзімі өткен берешектің болуы;
3) қарызды контрагенттің соңғы 12 (он екі) ай ішінде бір және одан көп рет қаржылық қиындықтарына байланысты қайта құрылымдау;
4) банктік және өзге операцияларды жүргізуге лицензиядан айыру не тоқтата тұру туралы ақпаратты, сондай-ақ контрагенттің еңбек қызметінің немесе кәсіпкерлік қызметінің болмауы туралы ақпаратты қоса алғанда, контрагентке Провизияларды (резервтерді) есептеу әдістемесіне сәйкес айқындалатын айтарлықтай материалдық зиян келтірген немесе оған өзінің қызметін жалғастыруға мүмкіндік бермейтін төтенше және (немесе) өзге де жағдайлар туралы негізделген және расталған ақпараттың болуы;
5) негізделген және расталған ақпарат негізінде контрагенттің банкроттыққа ұшырауының, қайта ұйымдастырылуының және (немесе) контрагенттің қаржылық жай-күйін нашарлатуы мүмкін сот қарауына тартылуының жоғары ықтималдығы туралы негізделген және расталған ақпарат;
6) контрагенттің қайтыс болуы;
7) ХҚЕС-те көзделген және Провизияларды (резервтерді) есептеу әдістемесінде белгіленген өзге де оқиғалар.
Осы тармақтың бірінші бөлігінің 3) тармақшасының мақсаты үшін 2020 жылғы 16 наурыз – 15 маусым аралығындағы кезеңде берілген қарыз бойынша төлемнің мерзімін кейінге қалдырумен жүргізілген қайта құрылымдау, сондай-ақ қарыз алушының қаржылық қиындықтарға тап болуына байланысты қарыз алушыда төтенше жағдай енгізілгенге дейін соңғы 12 (он екі) ай ішінде қарыз бойынша төлемдердің күнтізбелік 30 (отыз) күннен астам мерзімінен өтуінің болмауы және қарыз алушының қаржылық қиындықтарға тап болуына байланысты төтенше жағдай енгізілгенге дейін соңғы 12 (он екі) ай ішінде жүргізілген қайта құрылымдауды жүргізу фактісінің болмауы талабымен қайта құрылымдау қарыздың құнсыздануының объективті растамасы болып табылатын оқиға ретінде танылмайды.".
5. "Берілген микрокредиттер бойынша активтер мен шартты міндеттемелерді сыныптауды жүзеге асыру, берілген микрокредиттер бойынша активтерді күмәнді және үмітсізге жатқызу, сондай-ақ оларға қарсы провизиялар (резервтер) құру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 27 наурыздағы № 62 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16858 болып тіркелген, 2018 жылғы 14 мамырда Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған) 2020 жылғы 30 наурыздан 2020 жылғы 30 қыркүйекке дейін қоса алғанда мынадай норманың қолданылуы тоқтатыла тұрсын:
көрсетілген қаулымен бекітілген Берілген микрокредиттер бойынша активтер мен шартты міндеттемелерді сыныптауды жүзеге асыру, берілген микрокредиттер бойынша активтерді күмәнді және үмітсізге жатқызу, сондай-ақ оларға қарсы провизиялар (резервтер) құру қағидаларында:
тоқтата тұру кезеңінде осы тармақтың мынадай редакцияда қолданылатынын белгілей отырып, 25-тармақтың:
"25. Ұсынылған микрокредит бойынша жеке актив бойынша құнсызданудың объективті растаулары болып табылатын бір немесе бірнеше келесі оқиғалардың болуы бағаланады:
1) қарыз алушының айтарлықтай қаржылық қиыншылықтары туралы негізделген және расталған ақпараттың болуы;
2) негізгі борыш және (немесе) сыйақы бойынша күнтізбелік 60 (алпыс) күннен астам мерзімі өткен берешектің болуы;
3) қаржылық қиыншылықтарға байланысты ұсынылған микрокредит бойынша активті соңғы 12 (он екі) ай ішінде бір және бір реттен артық қайта құрылымдау;
4) микроқаржы ұйымында Әдістемеге сәйкес анықталатын маңызды материалдық зиян келтірген және (немесе) қарыз алушының еңбек қызметінің немесе кәсіпкерлік қызметінің жоқтығы туралы ақпаратты қоса алғанда, оған өзінің қызметін жалғастыруға мүмкіндік бермейтін төтенше жағдайлар туралы негізделген және расталған ақпараттың болуы;
5) негізделген және расталатын ақпараттың негізінде қарыз алушының банкроттыққа ұшырау ықтималдылығы, қайта ұйымдастырылуы және (немесе) оның қаржылық жай-күйін нашарлатуы мүмкін қарыз алушының сот қарауларына тартылуы туралы негізделген және расталатын ақпараттың болуы;
6) қарыз алушының қайтыс болуы;
7) Әдістемеде көрсетілген оқиғалар.
Осы тармақтың бірінші бөлігінің 3) тармақшасының мақсаттары үшін 2020 жылғы 16 наурыз – 15 маусым аралығындағы кезеңде берілген микрокредит бойынша төлемнің мерзімін кейінге қалдырумен жүргізілген қайта құрылымдау, сондай-ақ қарыз алушының қаржылық қиындықтарға тап болуына байланысты қарыз алушыда төтенше жағдай енгізілгенге дейін соңғы 12 (он екі) ай ішінде микрокредит бойынша төлемдердің күнтізбелік 30 (отыз) күннен астам мерзімінен өтуінің болмауы және қарыз алушының қаржылық қиындықтарға тап болуына байланысты төтенше жағдай енгізілгенге дейін соңғы 12 (он екі) ай ішінде жүргізілген қайта құрылымдауды жүргізу фактісінің болмауы талабымен қайта құрылымдау микрокредиттің құнсыздануының объективті растамасы болып табылатын оқиға ретінде танылмайды.".
6. "Банктің және банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды белгілеу, сондай-ақ Ертерек ден қою шараларын қолдану қағидаларын және банк пен банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 28 желтоқсандағы № 317 қаулысында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18186 болып тіркелген, 2019 жылғы 24 қаңтарда Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған) 2020 жылғы 30 наурыздан 2020 жылғы 30 қыркүйекке дейін қоса алғанда мынадай нормалардың қолданылуы тоқтатыла тұрсын:
тоқтата тұру кезеңінде осы тармақша мынадай редакцияда қолданылады деп белгілей отырып, 2) тармақшаның:
"2) негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 180 (бір жүз сексен) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде, олардың ұлғаюы;";
тоқтата тұру кезеңінде осы тармақшалар мынадай редакцияда қолданылады деп белгілей отырып, 4) және 5) тармақшаларының:
"4) негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 151 (бір жүз елу бірден) күннен 180 (бір жүз сексен) күнге дейін мерзімі өткен берешегі бар қарыздар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде, олардың ұлғаюы;
5) негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 180 (бір жүз сексен) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде, олардың банктің несие портфелінің жалпы көлемі бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде оған қатынасының асып кетуі;";
көрсетілген қаулымен бекітілген Ерте ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарын мақұлдау қағидаларында:
тоқтата тұру кезеңінде осы тармақша мынадай редакцияда қолданылады деп белгілей отырып, 7-тармағы 4) тармақшасының:
"4) осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 5) тармақшасында көзделген фактор бойынша - негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 180 (бір жүз сексен) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың банктің несие портфелінің жалпы көлеміне қатынасын несие портфелінің 10 (он) пайызынан аз деңгейге дейін төмендету;";
тоқтата тұру кезеңінде осы тармақ мынадай редакцияда қолданылады деп белгілей отырып, 8-тармақтың:
"8. Алдағы күнтізбелік 12 (он екі) айдағы қатарынан соңғы күнтізбелік 6 (алты) айда осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 2) және 4) тармақшаларында көзделген факторлардың өзгеру динамикасы жалғасқан кезде қалыптасатын негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 180 (бір жүз сексен) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың банктің несие портфеліне қатынасының 10 (он) пайыз деңгейге дейін асып кетуі банктің несие портфелінің сапасына теріс әсер етуі болып табылады.
Банктің несие портфелінің сапасына теріс әсер етуі былайша есептеледі:
осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасының мақсаттары үшін мынадай формула бойынша:
МҚ180 (ай) - қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 180 (бір жүз сексен) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);
НП (ай) - қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде несие портфелі (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);
осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 4) тармақшасы мақсаттары үшін мынадай формула бойынша:
МП180 (ай) - қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 180 (бір жүз сексен) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);
НП (ай) - қаралатын кезеңнің соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде несие портфелі (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары).";
көрсетілген қаулымен бекітілген Банктің (банк конгломератының) қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесінде:
тоқтата тұру кезеңінде осы тармақша мынадай редакцияда қолданылады деп белгілей отырып, 2) тармақшаның:
"2) олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 180 (бір жүз сексен) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың қатарынан 6 (алты) ай ішінде қарыздардың ұлғаюы мынадай формула бойынша есептеледі:
МҚ180 (ай) - қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 180 (бір жүз сексен) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары).
Қаралатын кезеңде жүйелі өсуі болмаған кезде осы тармақшада көрсетілген көрсеткіштің есепті кезеңде 5 (бес) және одан да көп пайыздық тармаққа өсуі де банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін фактор болып табылады, ол мынадай формула бойынша есептеледі:
тоқтата тұру кезеңінде осы тармақшалар мынадай редакцияда қолданылады деп белгілей отырып, 4) және 5) тармақшаларының:
"4) негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 151 (бір жүз елу бірден) күннен 180 (бір жүз сексен) күнге дейін мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде қатарынан 6 (алты) ай ішінде 5 (бес) және одан көп пайызға ұлғаюы мынадай формула бойынша есептеледі:
мұнда:
МҚ151-180 - қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 151 (бір жүз елу бірден) күннен 180 (бір жүз сексен) күнге дейін астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары).
Қаралатын кезеңде жүйелі өсу болмаған кезде осы көрсеткіштің есепті кезеңде 5 (бес) және одан да көп пайыздық тармаққа өсуі де банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін фактор болып табылады және мынадай формула бойынша есептеледі:
5) олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 180 (бір жүз сексен) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың ол бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде банктің несие портфелінің жалпы көлеміне қатынасының асып кетуі мынадай формула бойынша есептеледі:
ТҚ - қарастырылатын кезеңнің соңына қарай ол бойынша қалыптастырылған резервтерді ескермегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 180 (бір жүз сексен) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);
НП - қарастырылатын кезеңнің соңына қарай ол бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде несие портфелі (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);".
7. Қаржы ұйымдарының әдіснамасы және реттеу департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:
1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;
2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;
3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы қаулының осы тармағының 2) тармақшасында және 8-тармағында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.
8. Халықаралық қатынастар және сыртқы коммуникациялар басқармасы осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.
9. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.
10. Осы қаулы, Тізбенің 1-тармағының 2020 жылғы 1 қазаннан бастап қолданысқа енгізілетін жетпіс жетінші – тоқсан сегізінші абзацтарын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі. Осы қаулының 2, 3, 4, 5 және 6-тармақтары 2020 жылғы 30 наурыздан бастап туындаған құқықтық қатынастарға қолданылады.
| Қазақстан Республикасының | |
| Қаржы нарығын реттеу және дамыту | |
| Агенттігінің Төрағасы | М. Абылкасымова |
"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының
Қаржы министрлігі
________________________
2020 жылғы "__" _________
"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрлігінің
Статистика комитеті
________________________
2020 жылғы "__" _________
| Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту Агенттігінің Басқармасының 2020 жылғы 18 маусымы № 66 қаулысына 1-қосымша |
Қазақстан Республикасының өзгерістер мен толықтыру енгізілетін қаржы нарығын реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерінің тізбесі
1. "Ислам банктері үшін пруденциалдық нормативтерді және өзге де сақтауға міндетті нормалар мен лимиттерді, олардың нормативтік мәнін және ислам банктері үшін пруденциалдық нормативтерді және өзге де сақтауға міндетті нормалар мен лимиттерді есеп айырысу әдістемесін белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 30 мамырдағы № 144 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13939 болып тіркелген, 2016 жылғы 22 шілдеде "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) мынадай өзгерістер мен толықтыру енгізілсін:
көрсетілген қаулымен енгізілген Ислам банктері үшін пруденциалдық нормативтердің нормативтік мәндері және өзге де сақтауға міндетті нормалар мен лимиттерді есеп айырысу әдістемесінде:
1-1-тармақтың 5) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"5) кепілдің тұрақсыз түрлері – болашақта, оның ішінде үлестік қатысу шарттары бойынша түсетін мүлік және ақша (мемлекеттің қатысуы бар компаниялармен (квазимемлекеттік сектор субъектілерімен) жасалған шарттар бойынша келіп түсетін ақшаны қоспағанда), сақтандыру шарттары (Standard & Poor's рейтингтік агенттігінің "ВВ+" төмен емес рейтингі немесе Moody's Investors Service және Fitch агенттіктерінің (бұдан әрі – басқа рейтингтік агенттіктер) рейтингі бар сақтандыру компанияларымен жасалған, міндеттемелерді шартсыз және кері қайтарусыз орындау туралы тармақтары бар сақтандыру шарттарын, талаптары Нормативтердің 1-2-тармағында көзделген сақтандыру шарттарын қоспағанда), жеке немесе заңды тұлғалардың кепілдіктері (Standard & Poor's рейтингтік агенттігінің "ВВ+" төмен емес кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осындай деңгейдегі рейтингі бар заңды тұлғалардың кепілдіктерін, Standard & Poor's рейтингтік агенттігінің немесе басқа рейтингтік агенттіктердің "В-" төмен емес кредиттік рейтингі бар екінші деңгейдегі банктердің кепілдіктерін, сондай-ақ ұлттық басқарушы холдингтер және олардың еншілес ұйымдары берген кепілдіктерді қоспағанда), материалдық емес активтер, жарғылық капиталға қатысу үлестері немесе Қазақстан Республикасының сауда-саттықты ұйымдастырушыларының халықаралық қор биржалары танитын сауда-саттықты ұйымдастырушылардың ресми тiзiмiне енгiзiлмеген бағалы қағаздар (айналым қаражатын қаржыландырумен байланысты емес мақсаттарға берілген қарыздар бойынша берешегінің есептелген сыйақыларды, салықтық есептеулерді және есептелген амортизацияны (EBITDA) төлеу жөніндегі шығыстарды шегергенге дейінгі пайдасына қатынасы 4-тен аспайтын заңды тұлғалардың кепілмен қамтамасыз етуге қабылданған жарғылық капиталына қатысу үлестерін және (немесе) бағалы қағаздарын қоспағанда), қағазға басып шығарылған астық қолхаттары, Қазақстан Республикасынан тыс жердегі кепілмен қамтамасыз ету (көрсетілген елдердің кепілмен қамтамасыз етудің тиісінше ресімделуін растайтын құқығына сәйкес банктің заң консультанттарының немесе еншілес ұйымдары мамандарының қорытындысы болған кезде Еуразиялық Экономикалық Одақ елдеріндегі кепілмен қамтамасыз етуін қоспағанда);";
мынадай мазмұндағы 1-2-тармақпен толықтырылсын:
"1-2. Standard & Poor's рейтингтік агенттігінің немесе басқа рейтингтік агенттіктердің "ВВ+" төмен емес рейтингі бар сақтандыру ұйымымен жасалған сақтандыру шарты сақтандырушының пайда алушыға (банкке) сақтандыру төлемінен (сақтандыру төлемін) бас тартуға (жүзеге асырмауға) мүмкіндік беретін мынадай:
сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының) шығындардың орнын толтыру туралы талаптары сақтандыру сомасының мөлшерінен асатын;
шығын немесе шығыстар ядролық жарылыстың, радиацияның немесе радиоактивті улану, әскери іс-қимылдар, азаматтық соғыс, түрлі сипаттағы халық толқулары, жаппай тәртіпсіздік немесе ереуілдер нәтижесінде пайда болған;
банктік қарыз шарты жарамсыз болып танылған;
сақтандырушының жазбаша келісімінсіз банктік қарыз шартына, кепіл шартына, кепілдік шартына немесе кепілдемеге өзгерістер енгізген;
пайда алушының (банктің) сақтандырушыға сақтандыру нысаны, сақтандыру тәуекелі, сақтандыру жағдайы және оның салдарлары туралы жалған мәліметтер хабарлаған;
пайда алушы (банк) шығын үшін жауапты тұлғадан немесе үшінші тараптан шығынды толық өтеп алған;
пайда алушы (банк) сақтандырушыға сақтандыру жағдайының басталуының мән-жайын тексеруге және келтірілген шығынның мөлшерін белгілеуге кедергі жасаған;
пайда алушы (банк) сақтанушыға, оның ішінде сот немесе соттан тыс тәртіппен қарыз шарты бойынша өзінің талап ету құқықтарынан бас тартқан жағдайлардан ғана тұрады.
Сақтандыру шартында сот жарамсыз деп таныған кепіл шартын есепке алмай (шегеріп) сақтандыру төлемін жүзеге асыру талаптарын көрсетуге рұқсат етіледі. Бұл жағдайда сақтандыру шарты сот жарамсыз деп таныған кепіл шартын шегере отырып қамтамасыз ету ретінде ескеріледі.
Банк сақтандыру шартын қамтамасыз ету ретінде қабылдаған кезде осы шарт сөзсіз франшизаны шегере отырып қабылданады.";
7 және 8-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
"7. Бірінші деңгейдегі капитал негізгі капитал мен қосымша капиталдың сомасы ретінде есептеледі:
1) негізгі капитал:
Нормативтерге 1-1-қосымшаға сәйкес банк капиталының құрамындағы құралдарды сыныптауға арналған өлшемшарттарда көзделген негізгі капиталдың қаржы құралдарының өлшемшарттарына сәйкес келетін, төленген жай акциялардың;
қосымша төленген капиталдың;
өткен жылдардың бөлінбеген таза пайдасының;
ағымдағы жылдың бөлінбеген таза пайдасының;
Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6793 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 31 қаңтардағы № 3 қаулысымен бекітілген Екінші деңгейдегі банктердегі, ипотекалық ұйымдардағы және "Қазақстан Даму Банкі" акционерлік қоғамындағы бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарының 3510 "Резервтік капитал" баланстық шоттарындағы қалдықтар сомасы ретінде айқындалатын жинақталған ашылған резервтің;
негізгі құрал-жабдықтарды қайта бағалау резервтерінің және басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын бағалы қағаздардың құнын қайта бағалау резервтерінің;
басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қарыздардың құнын қайта бағалау резервтерінің;
мынадай реттеуіш түзетулерді шегергенде:
меншікті сатып алынған жай акцияларды;
гудвиллді қоса алғанда, материалдық емес активтерді;
өткен жылдардың және ағымдағы жылдың шығындарын;
шегерілетін уақыт айырмаларына қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің бір бөлігін қоспағанда, кейінге қалдырылған салық міндеттемелерін шегергендегі кейінге қалдырылған салық активін;
басқа да қайта бағалау бойынша резервтердің;
активтерді секьюритилендіру бойынша транзакциялармен байланысты сатудан түскен кірістердің сомасы ретінде есептеледі. Мұндай табыстарға болашақта толық немесе ішінара кірісті күтуге байланысты секьюритилендіру шарттарынан алынған болашақ кезеңдердің табысы жатады;
осындай міндеттеме бойынша кредиттік тәуекелдің өзгеруіне байланысты қаржылық міндеттеменің әділ құнының өзгеруінен түскен кірістердің немесе болған шығындардың;
қосылған капиталдан шегерілуге тиіс, бірақ оның жеткіліксіз деңгейіне байланысты негізгі капиталдан шегерілетін реттеуіш түзетулердің;
Нормативтердің 8-тармағында көрсетілген инвестициялардың сомасы ретінде есептеледі;
2) қосымша капиталға Нормативтерге 2-қосымшаға сәйкес Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған критерийлерде белгіленген критерийлерге сәйкес келетін мерзімсіз шарттар енгізіледі, олардың нәтижесінде бірмезгілде бір тұлғада қаржы активі және екінші тұлғада қаржылық міндеттеме немесе заңды тұлғаның барлық міндеттемелерін басқа тұлғадан шегергеннен кейін қалған оның активтерінің үлесіне құқығын растайтын өзге қаржы құралы (бұдан әрі – мерзімсіз қаржы құралдары) туындайды, сондай-ақ Нормативтерге 2-қосымшаға сәйкес Банк капиталының құрамындағы құралдарды жіктеуге арналған критерийлерде белгіленген критерийлерге сәйкес келетін, ақысы төленген артықшылықты акциялар енгізіледі.
Қосымша капитал мөлшері мынадай реттеуіш түзетулердің:
банктің меншікті мерзімсіз қаржы құралдарына тікелей не жанама тәсілмен жасалатын инвестицияларының;
банктің сатып алынған меншікті артықшылықты акцияларының;
Нормативтердің 8-тармағында көрсетілген инвестициялардың;
екінші деңгейдегі капиталдан шегерілуге тиіс, бірақ оның жеткіліксіз деңгейіне байланысты қосымша капиталдан шегерілетін реттеуіш түзетулердің сомасына азаяды.
Егер банктің қосымша капиталының сомасы шегеруді жүзеге асыру үшін жеткіліксіз болса, онда қалған бөлігі банктің негізгі капиталынан шегеріледі.
8. Капиталдан банктің қаржылық есептілігін жасаған кезде ХҚЕС сәйкес қаржылық есептілігі шоғырландырылмайтын заңды тұлғалардың акцияларына (жарғылық капиталға қатысу үлестері) банк инвестицияларын, мерзiмсiз қаржы құралдарын, реттелген борышты (бұдан әрі – қаржы құралдары) шегеру, сондай-ақ кейінге қалдырылған салық активтерін шегеру мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) кемінде 10 (он) пайызына ие қаржы ұйымдарының қаржы құралдарына банктің инвестициялары жиынтығында Нормативтердің 7-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулер қолданылғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, инвестициялардың жалпы сомасындағы жай акцияларға инвестициялар үлесіне көбейтілген асып кету сомасы негізгі капиталдан шегерілуге тиіс;
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымының жай акцияларына банктің инвестициялары жиынтығында Нормативтердің 7-тармағында және осы тармақтың екінші абзацында көрсетілген реттеуіш түзетулер қолданылғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, асып кету сомасы негізгі капиталдан шегерілуге тиіс;
егер шегерілетін уақыт айырмаларына қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің бөлігі Нормативтердің 7-тармағында және осы тармақтың екінші абзацында көрсетілген реттеуіш түзетулер қолданылғаннан кейін банктің негізгі капиталының 10 (он) пайызынан асатын болса, артылған сома негізгі капиталдан шегерілуге тиіс;
егер банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымының жай акцияларына банктің инвестициялары және шегерілетін уақыт айырмаларына қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің бөлігі және осы тармақтың екінші, үшінші және төртінші абзацтарында көрсетілген негізгі капиталдан шегерілуі тиіс сома жиынтығында Нормативтердің 7-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулер қолданылғаннан кейін банктің негізгі капиталы айырмасының 17, 65 (он жеті бүтін жүзден алпыс бес) пайызынан асатын болса, артылған сома негізгі капиталдан шегерілуге тиіс;
осы тармақтың бесінші абзацына сәйкес есептелген артылған сома осы тармақтың екінші, үшінші және төртінші абзацтарында көрсетілген негізгі капиталдан шегерілуге тиіс сомаға азаяды;
осы тармақтың екінші абзацында көрсетілген қаржы құралдарына инвестицияларды шегеру қаржы құралдарына инвестициялардың жалпы сомасына шаққандағы инвестициялардың үлесіне қарай меншікті капиталдың тиісті деңгейінен жүзеге асырылады;
7-тармаққа және осы тармақтың төртінші, бесінші және алтыншы абзацтарына сәйкес шегеруді есептеу мақсатында кейінге қалдырылған салық активтері шегерілетін уақыт айырмаларына қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің және өзге де кейінге қалдырылған салық активтерінің арасында тепе-тең негізде гудвиллді қоса алғанда материалдық емес активтерді есептемегенде, кейінге қалдырылған салық міндеттемелерінің сомасына азаяды;
банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымдарының мерзімсіз қаржы құралдарына банктің инвестициясы қосымша капиталдан шегерілуге тиіс.
егер қосымша капитал сомасы шегеруге жеткіліксіз болса, сома банктің негізгі капиталынан шегеріледі;
заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызына ие қаржы ұйымдарының реттелген борышына банктің инвестициялары екінші деңгейдегі капиталдан шегерілуге тиіс;
егер екінші деңгейдегі капитал сомасы шегеруге жеткіліксіз болса, сома банктің бірінші деңгейдегі капиталынан шегеріледі;
меншікті капитал есебінен шегерілмейтін инвестициялар Нормативтерге 2-қосымшаға сәйкес салымдардың кредиттік тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiне сәйкес кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленеді.";
10-тармақтың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндеріне қосымша меншікті капитал буферлерінің мынадай мәндері белгіленеді:
консервациялық буферге қойылатын талап тұрақты негізде орындалады және мынадай болады:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап - 1 (бір) пайыз;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап - 1 (бір) пайыз;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап - 2 (екі) пайыз;
2020 жылғы 1 маусымнан бастап - 1 (бір) пайыз;
2021 жылғы 1 маусымнан бастап - 2 (екі) пайыз;
жүйелік маңызы бар банктер үшін:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап - 2,5 (екі бүтін оннан бес) пайыз;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап - 2,5 (екі бүтін оннан бес) пайыз;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап - 3 (үш) пайыз;
2020 жылғы 1 маусымнан бастап - 2 (екі) пайыз;
2021 жылғы 1 маусымнан бастап - 3 (үш) пайыз;
контрциклдық буфер, оны енгізу мөлшері мен мерзімдерін уәкілетті орган контрциклдық буферді есептеу басталған күнге дейін кем дегенде 12 (он екі) ай бұрын белгілейді. Контрциклдық буфер мөлшерінің диапазоны тәуекелдер ескеріле отырып сараланған активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының 0 (нөл) пайызынан 3 (үш) пайызына дейінгі аралықты құрайды;
жүйелік буфер, оның есептелуіне қойылатын талаптар Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19925 тіркелген "Қаржы ұйымдарын жүйелік маңызы бар ұйымдар қатарына жатқызу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 23 желтоқсандағы № 240 қаулысына сәйкес жүйелік маңызы бар деп танылған банктерге қолданылады. Жүйелік буферге қойылатын талап 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап тұрақты негізде орындалады және активтердің, тәуекелдер ескеріле отырып мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының 1 (бір) пайызын құрайды;
реттеуші буфер Нормативтерге 1-қосымшаға сәйкес қарыздар мен дебиторлық берешек түрінде банк активтерінің құнсыздануы бойынша провизияларды (резервтерді) қалыптастыру жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес есептелген провизиялар (резервтер) мен қалыптасқан және ХҚЕС және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнама талаптарына сәйкес банктің бухгалтерлік есебінде көрсетілген сомаға провизиялар (резервтер) арасындағы оң айырмаға (бұдан әрі – оң айырма) қатынасы ретінде есептеледі.
кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша сараланған активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер;
нарықтық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер;
операциялық тәуекел.";
34-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"34. Бір қарыз алушыға келетін, оның ішінде банктің тәуекел мөлшері (Р):
1) қарыздар, салымдар, дебиторлық берешек, бағалы қағаздар (Нормативтердің 8-тармағында көрсетілген инвестицияларды қоспағанда);
2) Нормативтерге 5-қосымшаға сәйкес Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесіне сәйкес есептелген шартты және ықтимал міндеттемелер;
3) банкте секьюритилендірудің негіздемелік тәсілін қолдануға уәкілетті органның жазбаша растамасы жоқ қарыз алушыларға қатысты секьюритирлендірілген активтер;
4) секьюритилендіру позициялары;
5) "Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясымен секьюритилендіру мәмілелері бойынша кредиттер;
6) Нормативтерге 2-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының резидент банктеріне және Қазақстан Республикасының бейрезидент банктеріне Банктің салымдардың кредиттік тәуекелінің дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер кестесіне сәйкес кредиттік тәуекелді ескере отырып мөлшерленген корреспонденттік шоттар бойынша талаптар;
қарыз алушыға:
инвестициялық депозит туралы шарт бойынша тартылған қаражат есебінен қаржыландырылатын активтер;
ХҚЕС сәйкес қалыптастырылған сомаларды, сондай-ақ қарыз алушының міндеттемелері бойынша:
осы міндеттемені қамтамасыз ету ретінде банк иелігіне берілген салымдар;
Қазақстан Республикасының Үкіметі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары;
Standard & Poor’s агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "АА"-дан төмен емес тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметі шығарған мемлекеттік бағалы қағаздары;
тазартылған қымбат металдар;
Қазақстан Республикасы Үкіметінің кепілдіктері;
"Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының және "ҚазАгро" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының кепілдіктері;
банк шығарған бағалы қағаздар және банк сатып алған, эмитенті "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамы не олардың еншілес ұйымдары болып табылатын және банкте осындай қамтамасыз етуді даусыз өндіріп алу құқығы бар бағалы қағаздар түріндегі сомалар шегерілген, корреспонденттік шоттар бойынша Қазақстан Республикасының резидент банктеріне және Қазақстан Республикасының бейрезидент банктеріне қойылған, Нормативтерге 2-қосымшаға сәйкес Банктің салымдардың кредиттік тәуекелдің дәрежесі бойынша сараланған активтерінің кестесіне сәйкес сараланған талаптардың сомасы түрінде есептеледі.
Бір қарыз алушыға келетін тәуекел есебіне мыналар кірмейді:
Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкке, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамына, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамына, "Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясына қойылатын талаптар, банктің қарыз алушыға қоятын, банктің балансынан есептен шығарылған талаптары, банктің қарыз алушыға қоятын, олар бойынша ХҚЕС-ке сәйкес резервтердің бір жүз пайызы қалыптастырылған талаптары;
банктің еншілес ұйымға қоятын талаптары;
банктің Банктер туралы заңға сәйкес бұрын еншілес банк болып табылған, қайта құрылымдауды және бір мезгілде активтер мен міндеттемелерді бас банкке беру операциясын жүзеге асырған заңды тұлғаға қоятын талаптары.";
36-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"36. Нормативтердің 35-тармағының мақсаттары үшін Банктер туралы Заңның 8-1-бабының 2-тармағында көрсетілген талаптардың біріне сәйкес келетін қарыз алушы - заңды тұлғаларды қоспағанда, барлық қарыз алушы - заңды тұлғалар тиісті қарыз алушылар ретінде түсініледі.
Банктің "Қазақстанның даму банкі" акционерлік қоғамының міндеттемелері бойынша тәуекелі мөлшерінің банктің меншікті капиталына қатынасы 0,5-тен аспайды.";
44-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"44. Өтiмдiлігі жоғары активтер есебiне мыналар кіреді:
1) қолма-қол ақша;
2) орталық депозитарийдің шоттарындағы меншікті ақша;
3) клирингтік ұйымның шоттарындағы банктің кепілдік берілген, маржалық жарналары болып табылатын меншікті ақша;
4) тазартылған бағалы металдар;
5) ұлттық холдинг, ұлттық басқарушы холдинг, дауыс беруші акцияларының 100 (бір жүз) пайызы (қатысу үлесі) ұлттық басқарушы холдингке тиесілі заңды тұлғалар – оригинаторлар құрған исламдық арнайы қаржы компаниясы шығарған исламдық бағалы қағаздар;
6) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі, Қазақстан Республикасының банктеріндегі, сондай-ақ Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ-" төмен емес ұзақ мерзімді рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент банктердегі талап етуге дейінгі салымдар;
7) Қазақстан Республикасының банктерінде, сондай-ақ Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ" төмен емес ұзақ мерзімді рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент банктерде бір түнге орналастырылған салымдар;
8) Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ-" төмен емес шетел валютасында тәуелсіз ұзақ мерзiмдi рейтингi бар немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң исламдық бағалы қағаздары;
9) Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ-" төмен емес рейтингi бар немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шетел эмитенттерінің исламдық бағалы қағаздары;
10) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банктегі мерзімді депозиттер.
Нормативтердің осы тармағының бірінші бөлігінде көрсетілген бағалы қағаздар банк кері сатып алу талабымен сатқан немесе кепiлге берілген немесе Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге түрде ауыртпалық салынған бағалы қағаздарды қоспағанда, өтімділігі жоғары активтердің есебіне қосылады.";
47-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"47. Мерзімді міндеттемелердің есебіне есеп айырысуларды жүзеге асырудың мерзімі белгіленген барлық міндеттемелер қосылады. Бұл ретте k4-1 мерзімді өтімділік коэффициентін және k4-4 мерзімді валюталық өтімділік коэффциентін есептеу кезінде 7 (жеті) күнге дейін өтеуге мерзімі қалған мерзімді міндеттемелердің мөлшеріне банк есеп айырысуларды жүзеге асырудың қоса алғанда 7 (жеті) күнге дейін мерзімі бар, оларды кері сатып алу талаптарымен сатқан бағалы қағаздармен қамтамасыз етілген міндеттемелер қосылмайды.";
50-тармақтың оныншы бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Шартты талаптар шоттарында және шартты міндеттемелер шоттарында ашылған жекелеген шет мемлекеттің (шет мемлекеттер тобының) валютасындағы туынды қаржы құралдары бойынша банктің ашық ұзын және (немесе) қысқа позициясы банктің меншікті капиталы мөлшерінің 50 (елу) пайызынан аспайды.";
53-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"53. Банктердің Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы міндеттемелерге капиталдандырылуы k7 коэффициентімен сипатталады. Коэффициенттің ең жоғары мәні 1 мөлшерінде белгіленеді.
k7 коэффициенті Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелер сомасының банктің меншікті капиталына қатынасы ретінде есептеледі.
Осы коэффициентті есептеу мақсатында Қазақстан Республикасының бейрезиденттер алдындағы міндеттемелер сомасына мыналар енгізіледі:
Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы талап етуге дейінгі міндеттемелер, оның ішінде есеп айырысуды жүзеге асыру мерзімі белгіленбеген міндеттемелер;
Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы мерзімді міндеттемелер, бастапқы өтеу мерзімі қоса алғанда 1 (бір) жылға дейін;
кредитордың міндеттемелерді мерзімінен бұрын өтеуді талап ету құқығымен Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы мерзімді міндеттемелер, оның ішінде жеке және заңды тұлғалардың мерзімді және шартты депозиттерін қоспағандағы банктердің мерзімді және шартты депозиттері.
Осы коэффициентті есептеу мақсатында Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы міндеттемелер сомасынан мыналар алып тасталады:
бейрезидент заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары;
өз қызметін Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асыратын, Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17274 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 29 маусымдағы № 139 қаулысымен бекітілген Екінші деңгейдегі банктердің, Қазақстанның Даму Банкінің және ипотекалық ұйымдардың Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне қаржы секторына шолуды қалыптастыруға арналған мәліметтерді ұсынуы жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес экономиканың "басқа қаржы ұйымдары – коды 5", "мемлекеттік қаржылық емес ұйымдар – коды 6", "мемлекеттік емес қаржылық емес ұйымдар – коды 7" және "үй шаруашылықтарына қызмет көрсететін коммерциялық емес ұйымдар – коды 8" секторларына кіретін шетел компанияларының филиалдары мен өкілдіктері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелер;
халықаралық қаржы ұйымдары болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелер;
халықаралық есеп айырысу жүйелері (ClearstreamBanking S.A. және EuroclearBankSA/NV) болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелер.";
54, 55 және 56-тармақтар алып тасталсын;
1-қосымшаға сәйкес Қарыздар және дебиторлық берешек түріндегі банк активтерінің құнсыздануынан болған провизияларды (резервтерді) қалыптастыру жөніндегі нұсқаудың 12-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"12. Күтілетін болашақ ақша ағындарын есептеу кезінде мыналар ескеріледі:
1) қарыз алушының ақша қозғалысы бойынша үзінді-көшірмелер;
2) қарыз алушының (кепілдік берушінің, кепілгердің) қаржылық жағдайының мониторингтік есептері;
3) банк бөлімшелерінің (кредит бөлімшесінің, кредит тәуекелдерін басқару бөлімшесінің, экономикалық қауіпсіздік бөлімшесінің немесе заң бөлімшесінің) қорытындылары (сараптамалары);
4) кепілмен қамтамасыз етуді бағалау бойынша қорытындылар;
5) қарыз алушының (тең қарыз алушының) және (немесе) кепілдік берушінің негізі қызметі бойынша шарттар, олар бойынша тұрақты болып табылатын ақша ағынының түсуі және растайтын құжаттардың болуын көздейді;
6) кепіл мүлкін сатып алу-сату шарттары;
7) соттың мүлікті сату есебінен берешекті өндіріп алуға арналған шешімдері;
8) осы мүліктің болуын растау кезінде, соттың кепілмен қамтамасыз ету болып табылмайтын мүлікті өндіріп алуға арналған шешімдері.";
3-қосымшаға сәйкес Капиталдың жеткіліктілік коэффициенттерінің мәні Қазақстан Республикасының өзгерістер мен толықтыру енгізілетін қаржы нарығын реттеу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерінің тізбесіне (бұдан әрі – Тізбе) 1-қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын.
2. "Банктің пруденциялық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалары мен лимиттерінің нормативтік мәндері мен оларды есептеу әдістемелерін, капиталының мөлшерін және Ашық валюталық позицияны есептеу қағидалары мен оның лимиттерін белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 13 қыркүйектегі № 170 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15886 болып тіркелген, 2017 жылғы 25 қазанда Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:
көрсетілген қаулымен бекітілген Банктің пруденциялық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалары мен лимиттерінің нормативтік мәндері мен оларды есептеу әдістемелеріне, капиталының мөлшеріне:
6-тармақтың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндеріне қосымша меншікті капитал буферлерінің мынадай мәндері белгіленеді:
консервациялық буферге қойылатын талап тұрақты негізде орындалады және мынадай болады:
барлық банктер үшін:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап - 1 (бір) пайыз;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап - 1 (бір) пайыз;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап - 2 (екі) пайыз;
2020 жылғы 1 маусымнан бастап - 1 (бір) пайыз;
2021 жылғы 1 маусымнан бастап - 2 (екі) пайыз;
жүйелік маңызы бар банктер үшін:
2015 жылғы 1 қаңтардан бастап - 2,5 (екі бүтін оннан бес) пайыз;
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап - 2,5 (екі бүтін оннан бес) пайыз;
2017 жылғы 1 қаңтардан бастап - 3 (үш) пайыз;
2020 жылғы 1 маусымнан бастап - 2 (екі) пайыз;
2021 жылғы 1 маусымнан бастап - 3 (үш) пайыз;";
мөлшері мен енгізу мерзімдері Нормативтерде контрциклдық буферді есептеуді бастау күніне дейін кемінде 12 (он екі) ай бұрын белгіленетін контрциклдық буфер. Контрциклдық буфер мөлшерінің диапазоны тәуекелдер ескеріле отырып мөлшерленген активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының 0 (нөл) пайызынан 3 (үш) пайызына дейін құрайды;
жүйелік буфер, оның есептелуіне қойылатын талаптар Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19925 болып тіркелген "Қаржы ұйымдарын жүйелік маңызы бар ұйымдар қатарына жатқызу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 23 желтоқсандағы № 240 қаулысына сәйкес осындай деп танылған жүйелік маңызы бар банктерге қолданылатын жүйелік буфер. Жүйелік буферге қойылатын талап 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап тұрақты негізде орындалады және тәуекелдер ескеріле отырып сараланған активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер сомасының 1 (бір) пайызын құрайды;
реттеуші буфер Нормативтерге 1-қосымшаға сәйкес Банктің қарыздар және дебиторлық берешек түріндегі активтерінің құнсыздануына провизиялар (резервтер) қалыптастыру жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес есептелген провизиялар (резервтер) мен ХҚЕС-ке және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес қалыптастырылған және банктің бухгалтерлік есебінде көрсетілген провизиялардың (резервтердің) арасындағы оң айырманың (бұдан әрі – оң айырма):
кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша сараланған активтер, шартты және ықтимал міндеттемелер;
нарықтық тәуекелді ескере отырып есептелген активтер, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелер;
операциялық тәуекел сомасына қатынасы ретінде есептеледі.";
19-тармақтың он үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"k1, k1-2 и k2 меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің ең төменгі мәндерін сақтау бойынша нормативтердің талаптары, меншікті капитал буферлерін қоса алғанда, Банктер туралы заңға сәйкес қайта құрылымдауды жүзеге асыратын (жүзеге асырған), ірі акционері "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы болып табылатын банктерге, сондай-ақ егер уәкілетті орган мақұлдаған банктің қаржылық орнықтылығын арттыру, оның қаржылық жай-күйінің нашарлауына және банк қызметімен байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу жөніндегі ертерек ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарында меншікті капитал жеткіліктілігінің коэффициенттері k1, k1-2 және k2 және меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндері қолданыста болатын мерзім айқындалса, жүйелік маңызы бар банктің өлшемшарттарына сәйкес келетін банктерге қолданбайды.";
69-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"69. Мерзімді міндеттемелердің есебіне есеп айырысуларды жүзеге асырудың мерзімі белгіленген барлық міндеттемелер қосылады. Бұл ретте k4-1 мерзімді өтімділік коэффициентін және k4-4 мерзімді валюталық өтімділік коэффциентін есептеу кезінде 7 (жеті) күнге дейін өтеуге мерзімі қалған мерзімді міндеттемелердің мөлшеріне есептеу кезінде банк есеп айырысуларды жүзеге асырудың қоса алғанда 7 (жеті) күнге дейін мерзімі бар, оларды кері сатып алу талаптарымен сатқан бағалы қағаздармен қамтамасыз етілген міндеттемелер қосылмайды.";
бірінші бөліктің төртінші және бесінші абзацтары мынадай редакцияда жазылсын:
"2020 жылғы 1 қаңтар мен 2020 жылғы 31 наурыз аралығында - 0,8, 2020 жылғы 1 сәуір мен 2021 жылғы 31 наурыз аралығында - 0,6;
2021 жылғы 1 сәуір мен 2021 жылғы 31 желтоқсан аралығында - 0,9;";
екінші бөліктің төртінші және бесінші абзацтары мынадай редакцияда жазылсын:
"2020 жылғы 1 қаңтар мен 2020 жылғы 31 наурыз аралығында – 0,68, 2020 жылғы 1 сәуір мен 2021 жылғы 31 наурыз аралығында – 0,50;
2021 жылғы 1 сәуір мен 2021 жылғы 31 желтоқсан аралығында – 0,77;";
2-қосымшаға сәйкес Капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндері Тізбеге 2-қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын;
көрсетілген қаулымен бекітілген Ашық валюталық позицияны есептеу қағидаларында және лимиттерінде:
3-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Қағидалардың ашық валюталық позиция лимиттерін сақтау жөніндегі талаптар Банктер туралы заңға сәйкес қайта құрылымдауды жүзеге асыратын (жүзеге асырған) банктерге, сондай-ақ егер қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) мақұлдаған банктің қаржылық тұрақтылығын арттыру, банк қызметіне байланысты оның қаржылық жағдайының нашарлауын және тәуекелдердің ұлғаюын болдырмау бойынша ертерек ден қою шараларын көздейтін іс-шаралар жоспарында ашық валюталық позиция лимиттерінің мәні және ашық валюталық позиция лимиттерінің мәні қолданылатын мерзімі анықталса, Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19925 тіркелген Қаржы ұйымдарын жүйелік маңызы бар ұйымдар қатарына жатқызу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 23 желтоқсандағы № 240 қаулысына сәйкес жүйелік маңызы бар банк өлшемшарттарына сәйкес келетін банктерге қолданылмайды.".
3. "Екінші деңгейдегі банктерге арналған тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 12 қарашадағы № 188 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19632 болып тіркелген, 2019 жылғы 27 қарашада Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған) қаулысын мынадай өзгерістер енгізілсін:
7-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"7. Екінші деңгейдегі банктер 2020 жылғы 1 қазанға дейін мерзімде өзінің қызметін осы қаулының талаптарына сәйкес келтірсін.";
көрсетілген қаулымен бекітілген Екінші деңгейдегі банктерге арналған тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларында:
42-тармақтың 2) тармақшасында:
жиырмасыншы абзац мынадай редакцияда жазылсын:
"Егер жеке тұлғаға берілген қарыздардың және қабылдаған шартты міндеттемелердің жалпы сомасы банктің мөлшері 100 (бір жүз) миллиард теңгеден асатын меншікті капиталының 0,01 (нөл бүтін жүзден бір) пайызынан аспаса немесе банктің мөлшері 100 (бір жүз) миллиард теңгеден аспайтын меншікті капиталының 0,02 (нөл бүтін жүзден екі) пайызынан аспаса, банк кредит қабілеттілігіне талдауды төмендегі ақпарат негізінде және мына факторларды ескере отырып (алайда олармен шектелмей) жүзеге асырады:";
отыз бірінші абзац орыс тілінде жаңа редакцияда жазылады, қазақ тіліндегі мәтіні өзгермейді:
қырық төртінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:
"Егер заңды тұлғаға берілген қарыздардың және шартты міндеттемелердің жалпы сомасы банктің мөлшері 100 (бір жүз) миллиард теңгеден асатын меншікті капиталының 0,1 (нөл бүтін оннан бір) пайызынан аспаса немесе банктің мөлшері 100 (бір жүз) миллиард теңгеден аспайтын меншікті капиталының 0,2 (нөл бүтін оннан екі) пайызынан аспаса, банк кредит қабілеттілігіне талдауды төмендегі ақпарат негізінде және мына факторларды ескере отырып (алайда олармен шектелмей) жүзеге асырады:".
4. "Пруденциалдық қалыптардың қалыптық және өзге де орындалуы міндетті нормалар мен лимиттерді маңызы мен есептеу әдістемелерін, белгілі бір күнге шекті банк капиталының мөлшерін және Ашық валюталық позицияларды есептеу қағидалары мен олардың лимиттерін белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 13 қыркүйектегі № 170 қаулысына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 12 қарашадағы № 191 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19613 болып тіркелген, 2019 жылғы 20 қарашада Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған) мынадай өзгеріс енгізілсін:
5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"5. Осы қаулы, 2021 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілетін осы қаулыға 6-қосымшаның 10-жолын қоспағанда, 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.".
5. "Қазақстан Республикасының қаржы нарығын реттеу мәселелері бойынша кейбір нормативтік құқықтық актілерінің жекелеген нормаларының қолданылуын тоқтата тұру және "Ақпарат берушiлердiң кредиттiк бюроларға ақпарат беру тәртiбiнiң шарттары мен ең төмен талаптарын, Кредиттiк тарих субъектiлерiнiң өздерi туралы ақпаратты кредиттiк бюроларға (мемлекет қатысатын кредиттік бюроны қоспағанда) беруге келiсiмiн ресiмдеу, кредиттік бюродан кредиттiк есептi беруге келiсiмiн ресімдеу қағидаларын, сондай-ақ Кредиттiк есептi берудiң қағидалары мен шарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 27 наурыздағы № 53 қаулысына өзгеріс енгізу туралы" Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2020 жылғы 27 наурыздағы № 19 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 20159 болып тіркелген, 2020 жылғы 23 наурызда Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:
3-тармақтың қырық сегізінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:
"Осы тармақшаның мақсаты үшін мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру мақсатында жүргізілген қайта құрылымдау, 2020 жылғы 16 наурыз – 15 маусым аралығындағы кезеңде берілген қарыз бойынша төлемнің мерзімін кейінге қалдырумен жүргізілген қайта құрылымдау, сондай-ақ қарыз алушының қаржылық қиындықтарға тап болуына байланысты қарыз алушыда төтенше жағдай енгізілгенге дейін соңғы 12 (он екі) ай ішінде қарыз бойынша төлемдердің күнтізбелік 30 (отыз) күннен астам мерзімінен өтуінің болмауы және қарыз алушының қаржылық қиындықтарға тап болуына байланысты төтенше жағдай енгізілгенге дейін соңғы 12 (он екі) ай ішінде жүргізілген қайта құрылымдауды жүргізу фактісінің болмауы талабымен қайта құрылымдау қарыздың құнсыздануының объективті растамасы болып табылатын оқиға ретінде танылмайды;";
4-тармақ алып тасталсын;
3-қосымша Тізбеге 3-қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын.
Капиталдың жеткіліктілік коэффициенттерінің мәні
Кезең | 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап | 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап |
Талаптар | ||
Негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) | 5% | 5,5% |
Бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) | 6% | 6,5% |
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) | 7,5% | 8% |
Консервациялық буферді және жүйелік буферді ескергендегі, капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәні
Кезең | 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап | 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап | 2020 жылғы 1 маусымнан бастап | 2021 жылғы 1 маусымнан бастап |
Талаптар | ||||
Негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) | 6% | 7,5% | 6,5% | 7,5% |
Бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) | 7% | 8,5% | 7,5% | 8,5% |
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) | 8,5% | 10% | 9% | 10% |
Жүйелік маңызы бар банктер үшін негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) | 7,5% | 9,5% | 8,5% | 9,5% |
Жүйелік маңызы бар банктер үшін бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) | 8,5% | 10,5% | 9,5% | 10,5% |
Жүйелік маңызы бар банктер үшін меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) | 10% | 12% | 11% | 12% |
Ескертпе: уәкілетті орган меншікті капитал жеткіліктілігі нормативтерінің және меншікті капитал буферлерінің мәндерін 3 (үш) жылда кемінде 1 (бір) рет қайта қарайды.
Капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндері
Кезең | 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап | 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап |
Талаптар | ||
Негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) | 5% | 5,5% |
Бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) | 6% | 6,5% |
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) | 7,5% | 8% |
Консервациялық буферді және жүйелі буферді ескергендегі, капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндері
Кезең | 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап | 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап | 2020 жылғы 1 маусымнан бастап | 2021 жылғы 1 маусымнан бастап |
Талаптар | ||||
Негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) | 6% | 7,5% | 6,5% | 7,5% |
Бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) | 7% | 8,5% | 7,5% | 8,5% |
Меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) | 8,5% | 10% | 9% | 10% |
Жүйелік маңызы бар банктер үшін негізгі капиталдың жеткіліктілігі (k1) | 7,5% | 9,5% | 8,5% | 9,5% |
Жүйелік маңызы бар банктер үшін бірінші деңгейдегі капиталдың жеткіліктілігі (k1-2) | 8,5% | 10,5% | 9,5% | 10,5% |
Жүйелік маңызы бар банктер үшін меншікті капиталдың жеткіліктілігі (k2) | 10% | 12% | 11% | 12% |
Ескертпе: уәкілетті орган меншікті капитал жеткіліктілігі нормативтерінің және меншікті капитал буферлерінің мәндерін 3 (үш) жылда кемінде 1 (бір) рет қайта қарайды.
Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесi
№ | Баптар атауы | Тәуекел дәрежесi пайызбен |
I топ | ||
1. | Қолма-қол теңге | 0 |
2. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес тәуелсiз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң қолма-қол шетел валютасы | 0 |
3. | Тазартылған бағалы металдар | 0 |
4. | Қазақстан Республикасының Үкiметiне берiлген қарыздар | 0 |
5. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық үкiметтерiне берiлген қарыздар | 0 |
6. | Ұлттық Банкке берiлген қарыздар | 0 |
7. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар | 0 |
8. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар | 0 |
9. | "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамына берілген қарыздар | 0 |
10. | Ұлттық Банктегi салымдар және Ұлттық Банкке өзге де талаптар | 0 |
11. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiндегi салымдар | 0 |
12. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар, Еуразиялық Даму Банкідегі Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен салымдар | 0 |
13. | Қазақстан Республикасы Үкіметінің дебиторлық берешегі | 0 |
14. | Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарының салықтар мен бюджетке төленетін басқа да төлемдер бойынша дебиторлық берешегi | 0 |
15. | Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Ұлттық Банк шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бағалы қағаздары | 0 |
16. | Нұр-Сұлтан және Алматы қалаларының жергілікті атқарушы органдары шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бағалы қағаздары | 0 |
17. | Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасына сәйкес "Қазақстан Даму Банкі" акционерлік қоғамы шығарған бағалы қағаздар, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры", "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі", "Проблемалық кредиттер қоры" акционерлік қоғамдары шығарған бағалы қағаздар және Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен номинирленген Еуразиялық даму банкі шығарған бағалы қағаздар | 0 |
18. | Кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес жеке тұлғалардың ипотекалық қарыздарын сатып алуды жүзеге асыратын, акцияларының жүз пайызы Ұлттық Банкке тиесілі заңды тұлға шығарған бағалы қағаздар | 0 |
19. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар | 0 |
20. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар | 0 |
21. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ-" төмен емес ұзақ мерзімді рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктерге ашық корреспонденттік шоттар бойынша талаптар | 0 |
22. | Тәуекелдің І тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы | 0 |
II топ | ||
23. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен тәуелсiз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң және тиiстi рейтингтiк бағасы жоқ елдердiң қолма-қол шетел валютасы | 20 |
24. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық үкіметтерiне берiлген қарыздар | 20 |
25. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар | 20 |
26. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар | 20 |
27. | Қазақстан Республикасының жергiлiктi атқарушы органдарына берiлген қарыздар | 20 |
28. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердің жергiлiктi билiк органдарына берiлген қарыздар | 20 |
29. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "A+" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдарға берiлген қарыздар | 20 |
30. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiндегі салымдар | 20 |
31. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар | 20 |
32. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "A+" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдардағы салымдар | 20 |
33. | Тәуекелдің І тобына жатқызылған дебиторлық берешекті қоспағанда, Қазақстан Республикасының жергiлiктi атқарушы органдарының дебиторлық берешегi | 20 |
34. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдардың дебиторлық берешегі | 20 |
35. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердің орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар | 20 |
36. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар | 20 |
37. | Нұр-Сұлтан және Алматы қалаларының жергілікті атқарушы органдары шығарған мемлекеттік бағалы қағаздарын қоспағанда Қазақстан Республикасының жергiлiктi атқарушы органдары шығарған мемлекеттік бағалы қағаздар, | 20 |
38. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң жергiлiктi билiк органдары шығарған бағалы қағаздар | 20 |
39. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-" төмен емес борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдар шығарған бағалы қағаздар | 20 |
40. | Банк баланста ұстап тұратын және Standard & Poor's агенттiгiнің "ААА"-тен "АА-"-ке дейiнгі кредиттік рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шкаласы бойынша "kzAAA"-тен "kzAA-"-ке дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар секьюритилендіру позициялары | 20 |
41. | Тәуекелдің ІІ тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы | 20 |
III топ | ||
42. | Тазартылмаған бағалы металдар | 50 |
43. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық үкiметтерiне берiлген қарыздар | 50 |
44. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар | 50 |
45. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар | 50 |
46. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiн төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар елдердің жергілікті билік органдарына берiлген қарыздар | 50 |
47. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А"-тен "ВВВ+"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдарға берілген қарыздар | 50 |
48. | Мынадай талапқа сәйкес келетін ипотекалық тұрғын үй қарыздары (осы кестенің 77, 80 және 81-жолдарында көрсетілген жеке тұлғаларға берілген қарыздарды қоспағанда): берілген ипотекалық тұрғын үй қарызы сомасының кепіл құнына қатынасы қоса алғанда кепіл құнының 50 (елу) пайызынан аспайды | 35 |
49. | Кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес жеке тұлғалардың ипотекалық қарыздарын сатып алуды жүзеге асыратын, акцияларының жүз пайызы Ұлттық Банкке тиесілі заңды тұлғаның сатып алу үшін белгіленген талаптарына сәйкес келетін ипотекалық тұрғын үй қарыздары, сондай-ақ олар бойынша сыйақылар | 35 |
50. | Кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес жеке тұлғалардың ипотекалық қарыздарын сатып алуды жүзеге асыратын, акцияларының жүз пайызы Ұлттық Банкке тиесілі заңды тұлғаға берілген ипотекалық тұрғын үй қарыздары бойынша талаптар | 35 |
51. | Мынадай талаптарға сәйкес келетін ипотекалық тұрғын үй қарыздары (осы кестенің 77, 80 және 81-жолдарында көрсетілген жеке тұлғаларға берілген қарыздарды қоспағанда): берілген ипотекалық тұрғын үй қарызы сомасының кепіл құнына қатынасы қоса алғанда кепіл құнының 51 (елу бір) пайызынан 85 (сексен бес) пайызына дейін қоса алғандағы шекте болады | 50 |
52. | Басқа да ипотекалық тұрғын үй қарыздары (осы кестенің 77, 80 және 81-жолдарында көрсетілген жеке тұлғаларға берілген қарыздарды қоспағанда) | 100 |
53. | Олар бойынша қарыздардың өтелмеген бөлігінен халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттарына сәйкес 35 (отыз бес) пайыздан аз провизиялар (резервтер) қалыптастырылған Қазақстан Республикасының резиденттеріне берілген, негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (ипотекалық тұрғын үй қарыздарын және осы кестенің 75, 76, 77, 78, 79, 80 және 81-жолдарында көрсетілген, сондай-ақ жеке тұлғаларға берілген кепілсіз тұтынушылық қарыздарды қоспағанда) | 100 |
54. | Олар бойынша қарыздардың өтелмеген бөлігінен халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттарына сәйкес 35 (отыз бес) пайыздан көп және 50 (елу) пайыздан аз провизиялар (резервтер) қалыптастырылған Қазақстан Республикасының резиденттеріне берілген, негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (ипотекалық тұрғын үй қарыздарын және осы кестенің 75, 76, 77, 78, 79, 80 және 81-жолдарында көрсетілген, сондай-ақ жеке тұлғаларға берілген кепілсіз тұтынушылық қарыздарды қоспағанда) | 75 |
55. | Олар бойынша қарыздардың өтелмеген бөлігінен халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттарына сәйкес 50 (елу) пайыздан көп провизиялар (резервтер) қалыптастырылған Қазақстан Республикасының резиденттеріне берілген, негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (ипотекалық тұрғын үй қарыздарын және осы кестенің 75, 76, 77, 78, 79, 80 және 81-жолдарында көрсетілген, сондай-ақ жеке тұлғаларға берілген кепілсіз тұтынушылық қарыздарды қоспағанда) | 50 |
56. |
Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 29 қазандағы Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес шағын немесе орта кәсіпкерлікке жатқызылған субъектілерге берілген, мынадай критерийлерге сәйкес келетін қарыздар: | 50 |
57. | Синдикат аясында заңды тұлғаларға теңгемен берілген қарыздар | 50 |
58. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық банктерiндегі салымдар | 50 |
59. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар | 50 |
60. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А"-тен "ВВВ+"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдардағы салымдар | 50 |
61. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар ұйымдардың дебиторлық берешегі | 50 |
62. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң орталық үкiметтерi шығарған мемлекеттiк мәртебесi бар бағалы қағаздар | 50 |
63. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейінгі борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар | 50 |
64. | Standard & Poor's агенттігінің "А+"-тен бастап "А-"-тен төмен емес тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің жергілікті билік органдары шығарған бағалы қағаздар | 50 |
65. | Standard & Poor's агенттігінің "А+"-тен "А-"-ке дейінгі борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар ұйымдар шығарған бағалы қағаздар | 50 |
66. | Банк баланста ұстап тұратын және Standard & Poor's агенттiгiнің "А+"-тен "А-"-ке дейiнгі кредиттік рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzA+"-тен "kzA-"-ке дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар секьюритилендіру позициялары | 50 |
67. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "В+"-ке дейінгі (қоса алғанда) борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар Қазақстан Республикасының резидент банктеріне немесе Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ"-тен "ВВ"-ке дейінгі (қоса алғанда) борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент банкке ашылған корреспонденттік шоттар бойынша талаптар | 50 |
68. | "Қазақстан қор биржасы" акционерлік қоғамына талаптар | 50 |
69. | Тәуекелдің III тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы (осы кестенің 49 және 50-жолдарында көрсетілген активтер бойынша есептелген сыйақыны қоспағанда) | 50 |
IV топ | ||
70. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ+"-тен "В-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің орталық үкіметтеріне берілген қарыздар | 100 |
71. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ+"-тен "В-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің орталық банктеріне берілген қарыздар | 100 |
72. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ+"-тен "В-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарына және тиісті рейтингтік бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар | 100 |
73. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен "ВВ-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар елдердің және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің жергілікті билік органдарына берiлген қарыздар | 100 |
74. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар резидент ұйымдарға, тиісті рейтингтік бағасы жоқ резидент ұйымдарға және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ"-тен "В+"-ке дейінгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар бейрезидент ұйымдарға берiлген қарыздар | 100 |
75. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар резидент ұйымдарға, тиісті рейтингтік бағасы жоқ резидент ұйымдарға және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ"-тен "В+"-ке дейінгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) валюталық тәуекелдері қарыз алушы тарапынан тиісті хеджирлеу құралдарымен жабылмаған бейрезидент ұйымдарға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген және шетел валютасында 3 (үш) жылдан астам мерзімге берілген қарыздар | 200 |
76. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар резидент ұйымдарға, тиісті рейтингтік бағасы жоқ резидент ұйымдарға және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ"-тен "В+"-ке дейінгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) валюталық тәуекелдері қарыз алушы тарапынан тиісті хеджирлеу құралдарымен жабылмаған бейрезидент ұйымдарға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген және шетел валютасында 3 (үш) жылға дейінгі мерзімге берілген қарыздар | 100 |
77. | Тәуекелдің III тобына жатқызылғандарды қоспағанда, жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін берілген қарыздар, оның ішінде тұтынушылық қарыздар | 100 |
78. | Жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген және шетел валютасында 3 (үш) жылдан астам мерзімге берілген қарыздар, оның ішінде тәуекелдің ІІІ тобына жатқызылғандарды қоспағанда және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) валюталық тәуекелдері қарыз алушы тарапынан тиісті хеджирлеу құралдарымен жабылмаған тұтынушылық қарыздар | 200 |
79. | Жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген және шетел валютасында 3 (үш) жылдан астам мерзімге берілген қарыздар, оның ішінде тәуекелдің ІІІ тобына жатқызылғандарды қоспағанда және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) валюталық тәуекелдері қарыз алушы тарапынан тиісті хеджирлеу құралдарымен жабылмаған тұтынушылық қарыздар | 100 |
80. |
Банк есептейтін төмендегі өлшемшарттардың біріне сәйкес келетін жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтар - 2019 жылғы 31 желтоқсан аралығында берілген қамтамасыз етілмеген қарыздар, оның ішінде тұтынушылық қарыздар: | 150 |
81. | 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап жеке тұлғаларға берілген басқа да қарыздар, оның ішінде тұтынушылық қарыздар (Нормативтерге осы кестенің 80-жолында көрсетілген жеке тұлғаларға берілген ипотекалық тұрғын үй қарыздарын, қарыздарды және 5-1-қосымшада көрсетілген кепілсіз тұтынушылық қарыздарды қоспағанда) | 100 |
82. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ+"-тен "В-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар елдердiң және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің орталық банктерiндегі салымдар | 100 |
83. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ+"-тен "В-"-ке дейiнгi борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы және тиісті рейтингтік бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар | 100 |
84. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар резидент ұйымдардағы, тиісті рейтингтік бағасы жоқ резидент ұйымдардағы және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ"-тен "В+"-ке дейінгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар бейрезидент ұйымдардағы салымдар | 100 |
85. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар резидент ұйымдардың, тиісті рейтингтік бағасы жоқ резидент ұйымдардың және Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ+"-тен "ВВ-"-ке дейінгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар бейрезидент ұйымдардың дебиторлық берешегі | 100 |
86. | Жеке тұлғалардың дебиторлық берешегі | 100 |
87. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "В-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің орталық үкіметтері шығарған мемлекеттік мәртебесі бар бағалы қағаздар | 100 |
88. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВ-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің жергілікті билік органдары шығарған бағалы қағаздар | 100 |
89. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "В-"-ке дейінгі борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдары және тиісті рейтингтік бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар | 100 |
90. | Банк баланста ұстап тұратын және Standard & Poor's агенттiгiнің "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейiнгі кредиттік рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шкаласы бойынша "kzBBB+"-тен "kzBBB-"-ға дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар секьюритилендіру позициялары | 100 |
91. | Банк баланста ұстап тұратын және Standard & Poor's агенттiгiнің "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейiнгі кредиттік рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шкаласы бойынша "kzBBB+"-тен "kzBBB-"-ға дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар секьюритилендіру позициялары | 100 |
92. | "Стресстік активтер қоры" акционерлік қоғамының арнайы қаржы компаниясы шығарған бағалы қағаздар | 100 |
93. | Standard & Poor's агенттігінің "В+" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар Қазақстан Республикасының резидент банктеріне немесе Standard & Poor's агенттігінің "ВВ" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент банкке ашылған корреспонденттік шоттар бойынша талаптар | 100 |
94. | IV тәуекелдер тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы | 100 |
95. | Төлемдер бойынша есептеулер | 100 |
96. | Негізгі құрал-жабдықтар | 100 |
97. | Материалдық қорлар | 100 |
98. | Сыйақы және шығыстар сомасын алдын ала төлеу | 100 |
V топ | ||
99. | Банктің қаржылық есептілігін ХҚЕС-ке сәйкес жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырландырылатын заңды тұлғалардың акцияларына (жарғылық капиталдағы қатысу үлесіне), мерзімсіз қаржы құралдарына, реттелген борышына банктің инвестициялары | 100 |
100. | Әрқайсысы банктің қаржылық есептілігін жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырландырылмайтын заңды тұлғаның шығарылған акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерiнің) 10 (оннан) кем пайызын құрайтын, негізгі капиталдың 10 (он) пайызынан аспайтын банктің барлық инвестицияларының сомасы | 100 |
101. | Банк шығарылған акциялардың (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызы және Нормативтердің 10-тармағында көрсетілген реттеуіш түзетулер қолданылғаннан кейін банктің негізгі капиталы айырмасының және Нормативтердің 11-тармағының үшінші, төртінші және бесінші абзацтарында көрсетілген негізгі капиталдан шегерілуі тиіс соманың жиынтығында 17,65 (он жеті бүтін жүзден алпыс бес) пайызынан аспайтын шегерілетін уақыт айырмаларына қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің бөлігі бар қаржы ұйымының жай акцияларына банктің инвестицияларының сомасы | 250 |
102. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен тәуелсiз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар елдердiң орталық үкiметтерiне берiлген қарыздар | 150 |
103. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен тәуелсiз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар елдердiң орталық банктерiне берiлген қарыздар | 150 |
104. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдарына берiлген қарыздар | 150 |
105. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен тәуелсiз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар елдердiң жергілікті билік органдарына берiлген қарыздар | 150 |
106. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "В+" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар бейрезидент ұйымдарға және тиісті рейтингтік бағасы жоқ бейрезидент ұйымдарға берiлген қарыздар | 150 |
107. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "В+" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар бейрезидент ұйымдарға және тиісті рейтингтік бағасы жоқ және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) қарыз алушы тарапынан валюталық тәуекелдері хеджирлеудің тиісті құралдарымен өтелмеген бейрезидент ұйымдарға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген және шетел валютасында 3 (үш) жылдан астам мерзімге берілген қарыздар | 200 |
108. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "В+" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар бейрезидент ұйымдарға және тиісті рейтингтік бағасы жоқ және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) қарыз алушы тарапынан валюталық тәуекелдері хеджирлеудің тиісті құралдарымен өтелмеген бейрезидент ұйымдарға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген және шетел валютасында 3 (үш) жылға дейінгі мерзімге берілген қарыздар | 100 |
109. |
Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген заңды тұлғаларға немесе олардың азаматтары болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне берілген қарыздар: | 150 |
110. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар елдердiң орталық банктерiндегi салымдар | 150 |
111. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдарындағы салымдар | 150 |
112. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "В+" төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар бейрезидент ұйымдардағы, және тиiстi рейтингтік бағасы жоқ бейрезидент ұйымдардағы салымдар | 150 |
113. |
Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының бейрезидент ұйымдарындағы салымдар: | 150 |
114. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВ-" төмен борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар бейрезидент ұйымдардың және тиiстi рейтингтік бағасы жоқ бейрезидент ұйымдардың дебиторлық берешегi | 150 |
115. |
Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының бейрезидент ұйымдарының дебиторлық берешегі: | 150 |
116. | Standard & Poor's агенттігінің "В-" төмен тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің орталық үкіметтері шығарған бағалы қағаздар | 150 |
117. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ-" төмен тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің жергілікті билік органдары шығарған бағалы қағаздар | 150 |
118. | Standard & Poor's агенттігінің "В-" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған бағалы қағаздар | 150 |
119. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ-" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент ұйымдар және тиісті рейтингтік бағасы жоқ бейрезидент ұйымдар шығарған бағалы қағаздар | 150 |
120. |
Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының бейрезидент ұйымдары шығарған бағалы қағаздар: | 150 |
121. | Банк баланста ұстап тұратын және Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "ВВ-"-ке дейінгі кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шкаласы бойынша "kzBB+"-тен "kzBB-"-ке дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірінің ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритилендіру позициялары | 350 |
122. | V тәуекелдер тобына енгізілген активтер бойынша есептелген сыйақы | 150 |
| Салымдардың кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша сараланған банк активтерінің кестесіне қосымша |
Салымдардың кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша саралануға тиісті банк активтерінің есебіне түсіндірме
1. Салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар, банкте түзетілген құны аталған активтер көлемінің 50 (елу) пайызынан кем емес қамтамасыз етуі бар қарыздар (Салымдардың кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша сараланған банк активтері кестесінің (бұдан әрі – Кесте) 1, 2, 3, 10, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 19 және 20-жолдарында көрсетілген активтер түріндегі) осы тармаққа сәйкес банктерде түзетілген қамтамасыз ету құнын анықтауға мүмкіндік беретін барабар есепке алу жүйесі болған кезде түзетілген қамтамасыз ету құнын шегергендегі тәуекел дәрежесі бойынша сараланған активтер есебіне енгізіледі.
Түзетілген қамтамасыз ету құны (Кестенің 1, 2, 3, 10, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 19 және 20-жолдарында көрсетілген активтер түріндегі) мыналарға:
салымдардың, оның ішінде осы банктегі қамтамасыз ету ретінде ұсынылған салымдардың 100 (жүз) пайыз сомасына;
қамтамасыз етуге берілген бағалы қағаздардың нарықтық құнының 95 (тоқсан бес) пайызына;
қамтамасыз етуге берілген тазартылған бағалы металдардың нарықтық құнының 85 (сексен бес) пайызына тең болады.
Жоғарыда көрсетілген салымдардың, дебиторлық берешектің, сатып алынған бағалы қағаздардың қамтамасыз етілмеген бөлігі салымдарға, дебиторлық берешекке, сатып алынған бағалы қағаздарға сәйкес келетін Тәуекел дәрежесі бойынша кестеге сай сараланады.
2. Банкте сомасы аталған қарыздар көлемінің кемінде 50 (елу) пайызының орнын жабатын "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры", "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" және "ҚазАгро" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамдарының қайтарымсыз және шартсыз кепілдік түріндегі қамтамасыз етуі бар қарыздар түзетілген қамтамасыз ету құнын шегерігенде, тәуекел дәрежесі бойынша сараланған активтердің есебіне енгізіледі.
"Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры", "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" және "ҚазАгро" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамдарының кепілдік түріндегі түзетілген қамтамасыз ету құны кепілдік сомасының 95 (тоқсан бес) пайызына тең болады.
3. Контрагенттен төмен тәуекел дәрежесі бар ұйымдар кепілдік берген (сақтандырған) банк инвестициялары есебіне енгізілмеген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар, қарыздар, инвестициялар тәуекел дәрежесі бойынша сараланған (банк инвестициялары есебіне енгізілмеген салымдардың, дебиторлық берешектің, сатып алынған бағалы қағаздардың, қарыздардың, инвестициялардың кепілдік берілген (сақтандырылған) сомасын шегергендегі) активтердің есебіне борышкердің тәуекел дәрежесі бойынша енгізіледі.
Банк инвестициялары есебіне енгізілмеген салымдардың, дебиторлық берешектің, сатып алынған бағалы қағаздардың, қарыздардың, инвестициялардың кепілдік берілген (сақтандырылған) сомасы тиісті кепілгердің (сақтандырушының) дебиторлық берешегінің тәуекел дәрежесі бойынша сараланады.
4. Қазақстан Республикасының мынадай бейрезиденттеріне ұсынылған, осы Салымдардың кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша саралануға тиісті банк активтерінің есебіне түсіндірменің (бұдан әрі – Түсіндірме) 1-тармағында көрсетілген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар және қарыздар:
1) офшорлық аймақ аумағында заңды тұлға ретінде тіркелгендерге;
2) жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 (бес) пайыздан астамын иеленуші офшорлық аймақ аумағында тіркелген заңды тұлғаға тәуелді немесе офшорлық аймақ аумағында тіркелген заңды тұлғаға қатысы бойынша еншілес болып табылатындарға;
3) офшорлық аймақ азаматтары болып табылатындарға;
осы Түсіндірменің 1-тармағында көрсетілген қамтамасыз етудің болуына қарамастан, Кестеге сәйкес тәуекел дәрежесі бойынша сараланады.
5. Қазақстан Республикасының мынадай бейрезиденттеріне ұсынылған, осы Түсіндірменің 1-тармағында көрсетілген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған бағалы қағаздар және қарыздар:
1) офшорлық аймақ аумағында заңды тұлға ретінде тіркелген, бірақ Standard & Poor's агенттігінің "АА-"-тен төмен емес борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар немесе міндеттемелерінің барлық сомасының қамтамасыз етілуіне аталған деңгейден төмен емес борыштық рейтингі бар бас ұйымның тиісті кепілдігі барларына;
2) офшорлық аймақ аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары не Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы ақпарат алмасу жөнінде міндеттеме қабылдамаған офшорлық аумақтар тізбесіне енгізген мемлекеттердің аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне немесе жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 (бес) пайыздан астамын иеленуші не көрсетілген офшорлық аймақ аумағында тіркелген заңды тұлғаға қатысы бойынша еншілес болып табылатын ұйымдарға қойылатын талаптарды қоспағанда, жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 (бес) пайызынан астамын иеленуші, офшорлық аймақ аумағында тіркелген заңды тұлғаға тәуелді немесе офшорлық аймақ аумағында тіркелген заңды тұлғаға қатысы бойынша еншілес болып табылатын, бірақ аталған деңгейден төмен емес рейтингі бар немесе рейтингі аталған деңгейден төмен емес бас ұйымның тиісті кепілдігіне сәйкес келетіндеріне міндеттемелерінің барлық сомасының қамтамасыз етуіне;
тәуекелдің нөл дәрежесі бойынша сараланады.
6. Салымдардың тәуекел дәрежесі бойынша сараланған банктің активтерін есептеу мақсатында:
жеке тұлғаларға тұрғын үй салу үшін не оны сатып алу және (немесе) жөндеу мақсатында берілген ипотекалық қарыз ипотекалық тұрғын үй қарызын білдіреді;
жеке тұлғаларға кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға байланысты емес тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алуға берілген қарыз тұтынушылық қарызды білдіреді.
7. Егер бағалы қағаздың шығарылымының арнайы борыштық рейтингі болса, онда тәуекел дәрежесі бойынша банк активтерін саралау кезінде бағалы қағаз рейтингін ескеру қажет.
8. Нормативтердің 21-тармағына сәйкес нарықтық тәуекелді ескере отырып, активтердің, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелердің есебіне енгізілген активтер валюталардың айырбастау бағамдарының және бағалы металдар бағамдарының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдарының есебіне енгізілген активтерді қоспағанда, кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша сараланатын активтердің, шартты және ықтимал міндеттемелердің есебіне енгізілмейді.
Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша сараланған активтерінің кестесі
№ | Баптардың атауы | Тәуекел дәрежесі пайызбен |
I топ | ||
1. | Қолма-қол теңге | 0 |
2. | Standard & Poor's агенттігінің "АА-"-тен төмен емес тәуелсіз рейтінгі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің қолма-қол шетел валютасы | 0 |
3. | Тазартылған бағалы металдар | 0 |
4. | Қазақстан Республикасының Үкіметіне қойылатын талаптар | 0 |
5. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-"-тен төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингi бар елдердiң орталық үкiметтерiне қойылатын талаптар | 0 |
6. | Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне қойылатын талаптар | 0 |
7. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-"-тен төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар елдердiң орталық банктерiне қойылатын талаптар | 0 |
8. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-"-тен төмен емес рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар | 0 |
9. | Қазақстан Республикасының жергілікті билік органдарына салық және бюджетке басқа төлемдер бойынша қойылатын талаптар | 0 |
10. | "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамына қойылатын талаптар | 0 |
11. | Ұлттық холдинг - оригинатор, Қазақстан Республикасының ұлттық басқарушы холдингі құрған ислам арнайы қаржы компаниясы шығарған исламдық бағалы қағаздар | 0 |
12. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-"-тен төмен емес тәуелсіз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингi бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері шығарған, мемлекеттік мәртебесі бар исламдық бағалы қағаздар | 0 |
13. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "AA-"-тен төмен емес рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздар | 0 |
14. | Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногы туралы заңнамасына сәйкес "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры", "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі", "Проблемалық кредиттер қоры" акционерлік қоғамдары шығарған бағалы қағаздар, "Қазақстанның Даму Банкі" акционерлік қоғамы шығарған бағалы қағаздар, Еуразиялық даму банкі шығарған және Қазақстан Республикасының ұлттық валютасына номинирленген бағалы қағаздар | 0 |
15. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ-"-тан төмен емес ұзақ мерзімді рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингi бар банктерде ашылған корреспонденттік шоттар бойынша талаптар | 0 |
II топ | ||
16. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-" төмен емес тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингi бар елдердің және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің қолма-қол шетел валютасы | 20 |
17. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингi бар елдердiң орталық үкіметтерiне қойылатын талаптар | 20 |
18. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингi бар елдердiң орталық банктерiне қойылатын талаптар | 20 |
19. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейiндегі рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар | 20 |
20. | Қазақстан Республикасының жергiлiктi билiк органдарына қойылатын талаптар | 20 |
21. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "АА-"-тен төмен емес тәуелсiз рейтингi бар немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингi бар елдердiң жергiлiктi билiк органдарына қойылатын талаптар | 20 |
22. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен төмен емес рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар ұйымдарға қойылатын талаптар | 20 |
23. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар елдердiң орталық үкіметтері шығарған, мемлекеттік мәртебесі бар исламдық бағалы қағаздар | 20 |
24. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "А+"-тен "А-"-ке дейiнгi рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздар | 20 |
25. | Ұлттық басқарушы холдингке дауыс беруші акцияларының (қатысу үлестерінің) 100 (жүз) пайызы тиесілі заңды тұлға-оригинатор құрған ислам арнайы қаржы компаниясы шығарған Қазақстан Республикасының исламдық бағалы қағаздары | 20 |
26. | Standard & Poor's агенттігінің "АА-"-тен төмен емес тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің жергілікті билік органдары шығарған исламдық бағалы қағаздар | 20 |
27. | Standard & Poor's агенттігінің "АА-"-тен төмен емес рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар ұйымдар шығарған исламдық бағалы қағаздар | 20 |
III топ | ||
28. | Тазартылмаған бағалы металдар | 50 |
29. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің орталық үкіметтеріне қойылатын талаптар | 50 |
30. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің орталық банктеріне қойылатын талаптар | 50 |
31. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар | 50 |
32. | Standard & Poor's агенттігінің "А+"-тен төмен емес "А-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің жергілікті билік органдарына қойылатын талаптар | 50 |
33. | Standard & Poor's агенттігінің "А"-дан төмен емес "ВВВ+"-ке дейінгі рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар ұйымдарға қойылатын талаптар | 50 |
34. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "В+"-ке дейінгі (қоса алғанда) борыштық рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар Қазақстан Республикасының резидент банктеріне немесе Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "ВВ"-ға дейінгі (қоса алғанда) борыштық рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент банкке ашылған корреспонеднттік шоттар бойынша қойылатын талаптар | 50 |
35. | Мына талапқа сәйкес келетін ипотекалық тұрғын үй қарыздары: (осы кестенің 53, 58 және 59-жолдарында көрсетілген жеке тұлғаларға берілген қарыздарды қоспағанда) берілген ипотекалық тұрғын үй қарызы сомасының кепіл құнына қатынасы кепіл құнын 50 (елу) пайызды қоса алғанда аспайды | 35 |
36. | Мына талапқа сәйкес келетін ипотекалық тұрғын үй қарыздары: (осы кестенің 53, 58 және 59-жолдарында көрсетілген жеке тұлғаларға берілген қарыздарды қоспағанда) берілген ипотекалық тұрғын үй қарызы сомасының кепіл құнына қатынасы кепіл құнынан 51 (елу бір) пайыздан бастап 85 (сексен бес) пайызға дейін қоса алғанда шекте болады | 50 |
37. | Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарға сәйкес қарыздардың өтелмеген бөлігінен 35 (отыз бес) пайыздан аз провизиялар (резервтер) қалыптасқан Қазақстан Республикасының резиденттеріне берілген негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар талаптар (ипотекалық тұрғын үй қарыздарын және осы кестенің 51, 52, 53, 54, 55, 58 және 59-жолдарында көрсетілген қарыздарды қоспағанда) | 100 |
38. | Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарға сәйкес қарыздардың өтелмеген бөлігінен 35 (отыз бес) пайыздан астам және 50 (елу) пайыздан аз провизиялар (резервтер) қалыптасқан Қазақстан Республикасының резиденттеріне берілген негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар талаптар (ипотекалық тұрғын үй қарыздарын және осы кестенің 51, 52, 53, 54, 55, 58 және 59-жолдарында көрсетілген қарыздарды қоспағанда) | 75 |
39. | Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарға сәйкес қарыздардың өтелмеген бөлігінен 50 (елу) пайыздан астам провизиялар (резервтер) қалыптасқан Қазақстан Республикасының резиденттеріне берілген негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар талаптар (ипотекалық қарыздарды және осы кестенің 51, 52, 53, 54, 55, 58 және 59-жолдарында көрсетілген қарыздарды қоспағанда) | 50 |
40. |
Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 29 қазандағы Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес шағын немесе орта кәсіпкерлікке жатқызылған субъектілерге берілген, мынадай критерийлерге сәйкес келетін қарыздар: | 50 |
41. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің орталық үкіметтері шығарған, мемлекеттік мәртебесі бар исламдық бағалы қағаздар | 50 |
42. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейінгі рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздар | 50 |
43. | Standard & Poor's агенттігінің "А+"-тен бастап "А-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің жергілікті билік органдары шығарған исламдық бағалы қағаздар | 50 |
44. | Standard & Poor's агенттігінің "А+"-тен "А-"-ке дейінгі рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар ұйымдар шығарған исламдық бағалы қағаздар | 50 |
45. | "Қазақстан қор биржасы" акционерлік қоғамына қойылатын талаптар | 50 |
IV топ | ||
46. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "В-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің орталық үкіметтеріне қойылатын талаптар | 100 |
47. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "В-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар елдердің және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің орталық банктеріне қойылатын талаптар | 100 |
48. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "В-"-ке дейінгі рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдарына және тиісті рейтингтік бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар | 100 |
49. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВ-"-ке дейінгі рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар елдердің және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің жергілікті билік органдарына қойылатын талаптар | 100 |
50. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+" төмен рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар резидент ұйымдарға, тиісті рейтингтік бағасы жоқ резидент ұйымдарға және Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ"-дан "В+"-ке дейінгі рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент ұйымдарға қойылатын талаптар | 100 |
51. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+" төмен борыштық рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар резидент ұйымдарға, тиісті рейтингтік бағасы жоқ резидент ұйымдарға және Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ"-дан "В+"-ке дейін борыштық рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) валюталық тәуекелдері қарыз алушы тарапынан хеджирлеудің тиісті құралдарымен жабылмаған бейрезидент ұйымдарға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап шетел валютасымен берілген 3 (үш) жылдан астам мерзімі бар талаптар | 200 |
52. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+" төмен борыштық рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар резидент ұйымдарға, тиісті рейтингтік бағасы жоқ резидент ұйымдарға және Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ"-тен "В+"-ке дейін борыштық рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) валюталық тәуекелдері қарыз алушы тарапынан хеджирлеудің тиісті құралдарымен жабылмаған бейрезидент ұйымдарға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап шетел валютасымен берілген 3 (үш) жылдан астам мерзімі бар талаптар | 100 |
53. | Тәуекелдің III тобына енгізілгенді қоспағанда, жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін, оның ішінде тұтынушылық кредиттерге қойылатын талаптар | 100 |
54. | Тәуекелдің III тобына енгізілгенді қоспағанда және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) валюталық тәуекелдері қарыз алушы тарапынан хеджирлеудің тиісті құралдарымен жабылмаған жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап шетел валютасымен берілген қарыздар бойынша 3 (үш) жылдан астам мерзімі бар талаптар | 200 |
55. | Тәуекелдің III тобына енгізілгенді қоспағанда және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) валюталық тәуекелдері қарыз алушы тарапынан хеджирлеудің тиісті құралдарымен жабылмаған жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап шетел валютасымен берілген 3 (үш) жылға дейін мерзімі бар талаптар | 100 |
56. | Standard & Poor's агенттігінің "В+" төмен борыштық рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар Қазақстан Республикасының резидент банктеріне немесе Standard & Poor's агенттігінің "ВВ" төмен рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент банктерге ашылған корреспонденттік шоттар бойынша қойылатын талаптар | 100 |
57. | Басқа ипотекалық тұрғын үй қарыздары (осы кестенің 53, 58 және 59-жолдарында көрсетілген жеке тұлғаларға берілген қарыздарды қоспағанда) | 100 |
58. |
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап 2019 жылғы 31 желтоқсан аралығында жеке тұлғаларға берілген қамтамасыз етілмеген қарыздар, оның ішінде банк есептейтін мынадай критерийлердің біреуіне сәйкес келетін тұтынушылық кредиттер: қарызды 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап 2019 жылғы 31 желтоқсан аралығында берген кезде: | 150 |
59. | Жеке тұлғаларға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап берілген басқа да қарыздар, оның ішінде тұтынушылық кредиттер (ипотекалық тұрғын үй қарыздарын және осы кестенің 58-жолында көрсетілген жеке тұлғаларға арналған қарыздарды қоспағанда) | 100 |
60. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВ-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар елдердің және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің орталық үкіметтері шығарған мемлекеттік мәртебесі бар исламдық бағалы қағаздар | 100 |
61. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВ-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар елдердің және тиісті рейтингтік бағасы жоқ елдердің орталық үкіметтері шығарған мемлекеттік мәртебесі бар исламдық бағалы қағаздар | 100 |
62. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "В-"-ке дейінгі рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдары және тиісті рейтингтік бағасы жоқ халықаралық қаржы ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздар | 100 |
63. | Standard & Poor's агенттігінің "А-" төмен рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейіндегі рейтингі бар резидент ұйымдар, тиісті рейтингтік бағасы жоқ резидент ұйымдар және Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВ-"-ке дейінгі рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент ұйымдар шығарған исламдық бағалы қағаздар | 100 |
64. | Төлемдер бойынша есеп айырысулар | 100 |
65. | Негізгі қаражат | 100 |
66. | Материалдық қорлар | 100 |
V топ | ||
67. | Банктің инвестицияларын қоспағанда, акциялар бөлігіндегі (жарғы капиталындағы қатысу үлесі) әділ құн бойынша есепке алынатын инвестициялар | 100 |
68. | Банктің қаржылық есептілігін жасаған кезде қаржылық есептілігі шоғырландырылмайтын заңды тұлғаның шығарылған акцияларынан (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерiнен) әрбіреуі 10 (оннан) кем пайызды құрайтын, негізгі капиталдың 10 (он) пайызынан аспайтын банктің барлық инвестицияларының сомасы | 100 |
69. | Банк шығарылған акцияларының (жарғылық капиталында қатысу үлестерінің) 10 (он) және одан көп пайызын иеленген қаржы ұйымының жай акцияларына банктің инвестициялар сомасы және жиынтығында осы Нормативтердің 10-тармағында көрсетілген реттеуші түзетулерді қолданғаннан кейін банктің негізгі капитал айырмасының 17,65 (он жеті бүтін жүзден алпыс бес) пайызынан аспайтын, шегерілетін уақытша айырмаларға қатысты танылған кейінге қалдырылған салық активтерінің бөлігі және Нормативтердің 8-тармағының үшінші, төртінші және бесінші абзацтарында көрсетілген негізгі капиталдан шегерілеуге тиіс сомалар | 250 |
70. | Standard & Poor's агенттігінің "В-" төмен тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар елдердің орталық үкіметтеріне қойылатын талаптар | 150 |
71. | Standard & Poor's агенттігінің "В-" төмен тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар елдердің орталық банктеріне қойылатын талаптар | 150 |
72. | Standard & Poor's агенттігінің "В-" төмен рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар халықаралық қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар | 150 |
73. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ-" төмен тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар елдердің жергілікті билік органдарына қойылатын талаптар | 150 |
74. | Standard & Poor's агенттігінің "В+" төмен рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар бейрезидент ұйымдарға және тиісті рейтингтік бағасы жоқ бейрезидент ұйымдарға қойылатын талаптар | 150 |
75. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "В+" төмен рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар бейрезидент ұйымдарға және тиісті рейтингтік бағасы жоқ және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) қарыз алушы тарапынан валюталық тәуекелдері хеджирлеудің тиісті құралдарымен өтелмеген бейрезидент ұйымдарға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап шетел валютасында берілген қарыздар бойынша 3 (үш) жылдан астам мерзімі бар талаптар | 200 |
76. | Standard & Poor's агенттiгiнiң "В+" төмен борыштық рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттiктердiң бiрiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингі бар бейрезидент ұйымдарға және тиісті рейтингтік бағасы жоқ және тиісті валюталық түсімі жоқ және (немесе) қарыз алушы тарапынан валюталық тәуекелдері хеджирлеудің тиісті құралдарымен өтелмеген бейрезидент ұйымдарға 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап шетел валютасында 3 (үш) жылға дейін мерзімі бар талаптар | 100 |
77. |
Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне қойылатын талаптар: | 150 |
78. | Standard & Poor's агенттігінің "В-" төмен тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің орталық үкіметтері шығарған исламдық бағалы қағаздар | 150 |
79. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ-" төмен тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар елдердің жергілікті билік органдары шығарған исламдық бағалы қағаздар | 150 |
80. | Standard & Poor's агенттігінің "В-" төмен рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар халықаралық қаржы ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздар | 150 |
81. | Standard & Poor's агенттігінің "ВВ-" төмен рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент ұйымдар және тиісті рейтингтік бағасы жоқ бейрезидент ұйымдар шығарған исламдық бағалы қағаздар | 150 |
82. |
Төменде көрсетілген шет мемлекеттердің аумағында тіркелген Қазақстан Республикасының бейрезидент ұйымдары шығарған исламдық бағалы қағаздар: | 150 |
| Салымдардың кредиттiк тәуекел дәрежесi бойынша мөлшерленген банк активтерiнiң кестесiне қосымша |
Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін банк активтерінің есебіне түсіндірме
1. Салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған исламдық бағалы қағаздар, сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландыру кезіндегі коммерциялық кредиттер қамтамасыз етуі бар (кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген банк активтері кестесінің (бұдан әрі – Кесте) 1, 2, 3, 11, 12 және 13-жолдарында көрсетілген активтер түріндегі) банкте түзетілген құны аталған активтер көлемінің кемінде 50 (елу) пайызын құрайтын қарыздар банктерде осы тармаққа сәйкес түзетілген қамтамасыз ету құнын анықтауға мүмкіндік беретін барабар есепке алу жүйесі болған кезде түзетілген қамтамасыз ету құнын шегергендегі тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер есебіне енгізіледі.
Түзетілген қамтамасыз ету құны (Кестенің 1, 2, 3, 11, 12 және 13-жолдарында көрсетілген активтер түріндегі) мыналарға:
салымдар сомасының 100 (бір жүз) пайызына, оның ішінде осы банктегі қамтамасыз ету ретінде ұсынылғандары;
қамтамасыз етуге берілген исламдық бағалы қағаздардың нарықтық құнының 95 (тоқсан бес) пайызына;
қамтамасыз етуге берілген тазартылған бағалы металдардың нарықтық құнының 85 (сексен бес) пайызына тең болады.
Жоғарыда көрсетілген салымдардың, дебиторлық берешектің, сатып алынған бағалы қағаздардың қамтамасыз етілмеген бөлігі салымдарға, дебиторлық берешекке, сатып алынған бағалы қағаздарға сәйкес келетін тәуекел дәрежесі бойынша Кестеге сәйкес мөлшерленеді.
2. Банкте "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры", "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" және "ҚазАгро" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамдарының сомасы қарыздардың кемінде 50 (елу) пайызын өтейтін қайтарымсыз және сөзсіз кепілдігі түріндегі қамтамасыз етуі бар қарыздар қамтамасыз етуінің түзетілген құнын шегергендегі тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген активтер есебіне енгізіледі.
"Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры", "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" және "ҚазАгро" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамдарының кепілдік түріндегі қамтамасыз етуінің түзетілген құны кепілдік сомасының 95 (тоқсан бес) пайызына тең болады.
3. Контрагенттен төмен тәуекел дәрежесі бар ұйымдар кепілдік берген (сақтандырған) банк инвестициялары есебіне енгізілмеген салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған исламдық бағалы қағаздар, сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландыру кезіндегі коммерциялық кредиттер, инвестициялар тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген (банк инвестициялары есебіне енгізілмеген салымдардың, дебиторлық берешектің, сатып алынған исламдық бағалы қағаздардың, қарыздардың, инвестициялардың кепілдік берілген (сақтандырылған) сомасын шегергендегі) активтердің есебіне борышкердің тәуекел дәрежесі бойынша енгізіледі.
Банктің инвестициялары есебіне енгізілмеген салымдардың, дебиторлық берешектің, сатып алынған исламдық бағалы қағаздардың, сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландыру кезіндегі коммерциялық кредиттердің, инвестициялардың кепілдік берілген (сақтандырылған) сомасы тиісті кепілгердің (сақтандырушының) дебиторлық берешегінің тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленеді.
4. Мынадай:
1) офшорлық аймақтар аумағында заңды тұлға ретінде тіркелген;
2) офшорлық аймақтар аумағында тіркелген, жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 (бес) пайыздан астамын иеленуші заңды тұлғаға тәуелді немесе офшорлық аймақ аумағында тіркелген заңды тұлғаға қатысты еншілес болып табылатын;
3) офшорлық аймақтардың азаматтары болып табылатын;
Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне ұсынылған салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған исламдық бағалы қағаздар және сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландыру кезіндегі коммерциялық кредиттер осы Түсіндірменің 1-тармағында көрсетілген қамтамасыз етудің болуына қарамастан, Кестеге сәйкес тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленеді.
5. Осы Түсіндірменің 1-тармағында көрсетілген, мынадай:
1) офшорлық аймақтар аумағында заңды тұлға ретінде тіркелген, бірақ Standard&Poor's агенттігінің "АА-"-тен төмен емес рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе міндеттемелерінің барлық сомасының қамтамасыз етуіне рейтингі көрсетілген деңгейден төмен емес бас ұйымның тиісті кепілдігі бар;
2) офшорлық аймақтардың аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары не Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы ақпарат алмасу жөнінде міндеттемелер қабылдамаған офшорлық аумақтар тізбесіне жатқызған мемлекеттердің аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне немесе жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 (бес) пайыздан астамын иеленуші заңды тұлғаларға тәуелді не көрсетілген офшорлық аймақтардың аумағында тіркелген заңды тұлғаларға қатысты еншілес болып табылатын ұйымдарға қойылатын талаптарды қоспағанда, офшорлық аймақтардың аумағында тіркелген, жекелей алғанда жарғылық капиталдың 5 (бес) пайызынан астамын иеленуші заңды тұлғаларға тәуелді немесе офшорлық аймақтың аумағында тіркелген, бірақ көрсетілген деңгейден төмен емес рейтингі немесе міндеттемелерінің барлық сомасының қамтамасыз етуіне рейтингі көрсетілген деңгейден төмен емес бас ұйымның тиісті кепілдігі бар заңды тұлғаға қатысты еншілес болып табылатын;
Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне ұсынылған салымдар, дебиторлық берешек, сатып алынған исламдық бағалы қағаздар және сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландыру кезіндегі коммерциялық кредиттер тәуекелдің нөл дәрежесі бойынша мөлшерленеді.
6. Салымдардың тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген банктің активтерін есептеу мақсатында:
ипотекалық тұрғын үй қарызы деп жеке тұлғаларға тұрғын үй салу үшін не оны сатып алу және (немесе) жөндеу мақсатында берілетін ипотекалық қарыз түсініледі;
тұтынушылық кредит деп жеке тұлғаларға кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырумен байланысты емес тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алуға берілген сауда делдалы ретінде сауда қызметін қаржыландыру кезіндегі коммерциялық кредит түсініледі.
7. Егер исламдық бағалы қағаз шығарылымының арнайы рейтингі болса, онда тәуекел дәрежесі бойынша банк активтерін мөлшерлеу кезінде бағалы қағаз рейтингін ескеру қажет.
8. Валюталардың айырбастау бағамдарының және бағалы металдар бағамдарының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдарының есебіне енгізілген активтерді қоспағанда, Нормативтердің 11-тармағына сәйкес нарықтық тәуекелді ескере отырып, активтердің, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелердің есебіне енгізілген активтер кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін активтердің, шартты және ықтимал міндеттемелердің есебіне енгізілмейді.
9. Салымдардың тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген банктің активтерін есептеу мақсаттары үшін қамтамасыз етілмеген тұтынушылық қарыз деп жылжымайтын мүлік кепілімен қамтамасыз етілген қарыздарды, тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу шарттары, жылжымайтын мүлікті сатып алу мәні болып табылатын өзге де шарттар бойынша талап ету құқықтарын, қамтамасыз етілуі автокөлік болып табылатын қарыздарды, банктік салым шартына немесе ақша кепілі шартына сәйкес банкте орналастырылған, берілетін қарыз сомасын толығымен өтейтін ақша қамтамасыз етуі болып табылатын қарыздарды, білім беруді кредиттеу жүйесі шеңберінде берілетін қарыздарды және тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы жүйесінің шеңберінде берілетін қарыздарды қоспағандағы тұтынушылық қарыз түсініледі.
Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша сараланған шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесі
№ | Баптардың атауы | Конверсия коэффициенті, пайызбен |
I топ | ||
1. | Міндеттемелері толығымен: Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейіндегі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық банктері мен орталық үкіметтерінің қарсы кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); банктің басқаруына берілген ақшамен немесе тазартылған бағалы металдармен; Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, Standard & Poor's агенттігінің "АА-"-тен төмен емес тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері мен орталық банктерінің бағалы қағаздарымен қамтамасыз етілген банк кепілдіктері мен кепілдемелері | 0 |
2. | Қазақстан Республикасының Үкіметі, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы шығарған бағалы қағаздарды немесе Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері және орталық банктері шығарған бағалы қағаздарды, Нормативтердің 11-тармағында көзделген басқа өтімділігі жоғары бағалы қағаздарды сатып алу не сату бойынша шартты (ықтимал) міндеттемелер | 0 |
3. | Банктің қаржы міндеттемелерінсіз; міндеттемелері Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттерінің орталық үкіметтері мен орталық банктерінің кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері мен орталық банктерінің бағалы қағаздарымен; банкке берілген ақшамен немесе тазартылған бағалы металдармен қамтамасыз етілген банк аккредитивтері | 0 |
4. | Келешекте банктің талабы бойынша кез келген кезде жойылуға жататын қарыздар мен салымдарды банктің орналастыруы бойынша ықтимал (шартты) міндеттемелер | 0 |
5. | Банктің еншілес ұйымдары арқылы сыртқы қарыздар тартылған және банк міндеттемелерін орналастырған кезде олардың пайдасына берілген банктің кепілдіктері мен кепілдемелері | 0 |
6. | Банк берілген қарызды қамтамасыз етуге қабылдаған кепілдіктер | 0 |
II топ | ||
7. | Банктің келешекте өтеу мерзімі 1 (бір) жылдан кем қарыздар мен салымдарды орналастыруы бойынша ықтимал (шартты) міндеттемелер | 20 |
8. | Міндеттемелері толығымен: Standard & Poor's агенттігінің "А-"-тен "АА-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері мен орталық банктерінің қарсы кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); Standard & Poor's агенттігінің "А-"-тен "АА-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері мен орталық банктерінің бағалы қағаздарымен қамтамасыз етілген банк кепілдіктері мен кепілдемелері | 20 |
9. | Міндеттемелері Standard & Poor's агенттігінің "А-"-тен "АА-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттерінің орталық үкіметтері мен орталық банктерінің кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар банктердің кепілдіктерімен (кепілдемелерімен), Standard & Poor's агенттігінің "А-"-тен "АА-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттерінің орталық үкіметтері мен орталық банктерінің бағалы қағаздарымен, Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар банктердің бағалы қағаздарымен қамтамасыз етілген банк аккредитивтері | 20 |
III топ | ||
10. | Банктің келешекте 1 (бір) жылдан астам өтеу мерзімі бар қарыздар мен салымдарды орналастыруы бойынша ықтимал (шартты) міндеттемелер | 50 |
11. | Міндеттемелері толығымен: Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ-"-тен "А-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері мен орталық банктерінің қарсы кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); Standard & Poor's агенттігінің "А-"-тен "АА-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар банктердің кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); Standard & Poor`s агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осындай деңгейдегі рейтингі бар заңды тұлғалардың кепілдіктерімен (кепілдемелерімен) және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыру полистерімен; Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ-"-тен "А-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері мен орталық банктерінің бағалы қағаздарымен; Standard & Poor's агенттігінің "А-"-тен "АА-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар банктердің бағалы қағаздарымен; Standard & Poor`s агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осындай деңгейдегі рейтингі бар заңды тұлғалардың бағалы қағаздарымен қамтамасыз етілген банк кепілдіктері мен кепілдемелері | 50 |
12. | 2015 жылғы 29 қазандағы Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік Кодексіне сәйкес шағын немесе орта кәсіпкерлікке жатқызылған субъектілердің пайдасына, олардың үшінші тұлғалар алдындағы міндеттемелерін қамтамасыз етуге берілген банктің кепілдіктері мен кепілдемелері | 75 |
13. | Міндеттемелері толығымен: Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ-"-тен "А-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері мен орталық банктерінің қарсы кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); Standard & Poor's агенттігінің "А-"-тен "АА-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар банктердің кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); Standard & Poor`s агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осындай деңгейдегі рейтингі бар заңды тұлғалардың кепілдіктерімен (кепілдемелерімен) және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыру полистерімен; Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ-"-тен "А-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері мен орталық банктерінің бағалы қағаздарымен; Standard & Poor's агенттігінің "А-"-тен "АА-"-ке дейінгі тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар банктердің бағалы қағаздарымен; Standard & Poor`s агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осындай деңгейдегі рейтингі бар заңды тұлғалардың бағалы қағаздарымен қамтамасыз етілген банк аккредитивтері | 50 |
IV топ | ||
14. | Банкке қаржы құралдарын сату туралы және банктің оларды кері сатып алу міндеттемесі туралы келісім | 100 |
15. | Банктің өзге де кепілдіктері (кепілдемелері) | 100 |
16. | Банктің өзге де аккредитивтері | 100 |
17. | Банктің өзге де шартты (ықтимал) міндеттемелері | 100 |
| Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша сараланған шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесіне қосымша |
Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша банктің шартты және ықтимал міндеттемелерінің есебіне түсіндірме
Нормативтердің 11-тармағына сәйкес нарықтық тәуекелді ескере отырып активтердің, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелердің есебіне қосылған шартты және ықтимал міндеттемелер валюталардың айырбастау бағамдары және бағалы металдардың айырбастау бағамдары өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдарының есебіне қосылған шартты және ықтимал міндеттемелерді қоспағанда, кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша сараланатын активтердің, шартты және ықтимал міндеттемелердің есебіне қосылмайды.
Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесі
№ | Баптардың атауы | Конверсия коэффициенті, пайызбен |
I топ | ||
1. | Міндеттемелері толығымен: Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Ұлттық Банктің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының, Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтерінің және орталық банктерінің қарсы кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); банктің иелігіне берілген ақшамен немесе тазартылған бағалы металдармен; Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Ұлттық Банктің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының, Standard& Poor's агенттігінің "АА-" төмен емес тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтерінің және орталық банктерінің бағалы қағаздарымен қамтамасыз етілген банк кепілдіктері мен кепілдемелері. | 0 |
2. | Қазақстан Республикасының Үкіметі, Ұлттық Банк, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамы шығарған мемлекеттік бағалы қағаздарды немесе Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерi және орталық банктері шығарған бағалы қағаздарды, Нормативтердің 19-тармағында көзделген өтiмдiлiгi жоғары басқа да бағалы қағаздарды сатып алу не сату бойынша шартты (ықтимал) мiндеттемелер | 0 |
3. | Банк аккредитивтерi: банктiң қаржы мiндеттемелерiнсiз; мыналармен: Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Ұлттық Банктің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының, Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтерінің және орталық банктерінің кепілдіктерімен (кепілдемелерімен); Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Ұлттық Банктің, "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының, "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамының, Standard & Poor's агенттігінің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі тәуелсіз рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтерінің және орталық банктерінің бағалы қағаздарымен; банктің иелігіне берiлген ақшамен немесе тазартылған бағалы металдармен қамтамасыз етiлген мiндеттемелер | 0 |
4. | Банктің талабы бойынша кез келген сәтте жойылуға жататын қарыздар мен салымдарды банктiң болашақта орналастыруы бойынша ықтимал (шартты) мiндеттемелер | 0 |
5. | Банктiң еншiлес компанияларының пайдасына олар арқылы сыртқы қарыздарды тартқан және банктiң борыштық мiндеттемелерiн орналастырған кезде берiлген банктiң кепілдіктері мен кепiлдемелерi | 0 |
6. | Банк берілген қарызды қамтамасыз етуге қабылдаған кепілдіктер | 0 |
II топ | ||
7. | Өтеу мерзiмi 1 (бір) жылдан аз қарыздар мен салымдарды банктiң болашақта орналастыруы бойынша ықтимал (шартты) мiндеттемелер | 20 |
8. | Мiндеттемелері мыналармен: Standard & Poor's агенттiгiнің "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң қарсы кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard&Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң бағалы қағаздарымен толық қамтамасыз етiлген банк кепiлдiктерi мен кепiлдемелерi | 20 |
9. | Мiндеттемелері мыналармен: Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "AA-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегі рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктердiң кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң бағалы қағаздарымен; Standard&Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктердiң бағалы қағаздарымен қамтамасыз етiлген банк аккредитивтерi | 20 |
10. | Банк шартты міндеттемелер шоттарында ұстайтын және Standard & Poor's агенттігінің "ААА"-дан "АА-"-ке дейінгі кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzAAA"-дан "kzAA-"-ке дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритилендіру позициялары | 20 |
III топ | ||
11. | Өтеу мерзiмi 1 (бір) жылдан көп қарыздар мен салымдарды банктiң болашақта орналастыруы бойынша ықтимал (шартты) мiндеттемелер | 50 |
12. | Мiндеттемелері мыналармен: Standard & Poor's агенттiгiнiң "BBB-"-тен "А-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң қарсы кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктердiң кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар заңды тұлғалардың кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен) және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыру полистерiмен; Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ-"-тен "А-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң бағалы қағаздарымен; Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "AA-"-ке дейiнгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осындай деңгейдегi рейтингi бар банктердiң бағалы қағаздарымен; Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар заңды тұлғалардың бағалы қағаздарымен толық қамтамасыз етiлген банк кепiлдiктерi мен кепiлдемелерi | 50 |
13. | 2015 жылғы 29 қазандағы Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік Кодексіне сәйкес шағын немесе орта кәсіпкерлікке жатқызылған субъектілердің пайдасына, олардың үшінші тұлғалар алдындағы міндеттемелерін қамтамасыз етуге берілген банктің кепілдіктері мен кепілдемелері | 75 |
14. | Мiндеттемелері мыналармен: Standard & Poor's агенттiгiнiң "ВВВ-"-тен "A-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң қарсы кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктердiң кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен); Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар заңды тұлғалардың кепiлдiктерімен (кепiлдемелерімен) және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының сақтандыру полистерiмен; Standard & Poor's агенттiгiнiң "BBB-"-тен "А-"-ке дейiнгі тәуелсiз рейтингi немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар шет мемлекеттердiң орталық үкiметтерiнiң және орталық банктерiнiң бағалы қағаздарымен; Standard & Poor's агенттiгiнiң "А-"-тен "АА-"-ке дейiнгі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар банктердiң бағалы қағаздарымен; Standard & Poor's агенттiгiнің "АА-" және одан жоғары деңгейдегі борыштық рейтингi немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi бар заңды тұлғалардың бағалы қағаздарымен толық қамтамасыз етiлген банк аккредитивтерi | 50 |
15. | "Қазақстанның ипотекалық компаниясы" акционерлік қоғамынан ипотекалық тұрғын үй қарыздары бойынша талап ету құқықтарын керi сатып алу бойынша ықтимал (шартты) мiндеттемелер | 50 |
16. | Банк шартты міндеттемелер шоттарында ұстайтын және Standard & Poor's агенттігінің "А+"-тен "А-"-ке дейінгі кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzA+"-тен "kzA-"-ке дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритилендіру позициялары | 50 |
IV топ | ||
17. | Қаржы құралдарын банкке және банктің керi сатып алу мiндеттемесiмен сату туралы келісім | 100 |
18. | Банктiң өзге кепiлдiктерi (кепiлдемелерi) | 100 |
19. | Банктiң өзге аккредитивтерi | 100 |
20. | Банк шартты міндеттемелер шоттарында ұстайтын және Standard & Poor's агенттігінің "ВВВ+"-тен "ВВВ-"-ке дейінгі кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингілiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzBBB+"-тен "kzBBB-"-ке дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритилендіру позициялары | 100 |
21. | Банктiң өзге шартты (ықтимал) мiндеттемелерi | 100 |
22. | Банк шартты міндеттемелер шоттарында ұстайтын және Standard & Poor's агенттігінің "ВВ+"-тен "ВВ-"-ке дейінгі кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірiнiң осыған ұқсас деңгейдегi рейтингi немесе Standard & Poor's агенттiгiнің ұлттық шәкілі бойынша "kzBB+"-тен "kzBB-"-ке дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтiк агенттiктердiң бірінің ұлттық шәкілі бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар секьюритилендіру позициялары | 350 |
| Банктің кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген шартты және ықтимал міндеттемелерінің кестесіне қосымша |
Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленген банктің ықтимал және шартты міндеттемелерінің есебіне түсіндірме
Нормативтердің 21-тармағына сәйкес нарықтық тәуекелі ескерілген активтердің, шартты және ықтимал талаптар мен міндеттемелердің есебіне қосылған шартты және ықтимал міндеттемелер валюталарды айырбастау бағамдарының және бағалы металдар бағамдарының өзгеруіне байланысты нарықтық тәуекелі бар қаржы құралдарының есебіне енгізілген шартты және ықтимал міндеттемелерді қоспағанда, кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін активтердің, шартты және ықтимал міндеттемелердің есебіне қосылмайды.
Банктің ақша әкетілуі мен әкелінуінің кестесі
№ | Баптар атауы | Ақша әкетілуі (келуі) коэффициенті пайызбен |
Жеке тұлғалардың алдындағы міндеттемелер бойынша ақшаның әкетілуі | ||
1. | Тұрақты депозиттер | 5 |
2. | Тұрақтылығы төмен депозиттер | 10 |
3. | Жеке тұлғалар алдындағы міндеттемелер бойынша осы кестенің 1 және 2-жолдарына енгізілмеген өзге де ақшаның әкетілуі | 100 |
Заңды тұлғалардың, шағын кәсіпкерлік субъектілерінің алдындағы банктің активтерімен қамтамасыз етілмеген міндеттемелер бойынша ақшаның әкетілуі | ||
4. | Толық көлемі баламасында Америка Құрама Штаттарының 1 (бір) миллион долларынан аспайтын, шағын кәсіпкерлік субъектілері болып табылатын қаржылық емес ұйымдар орналастырған салымдар | 10 |
5. | Клирингтік, кастодиандық қызметпен, өтімділікті басқару қызметімен байланысты салымдар | 25 |
6. | Қаржылық емес ұйымдардың, Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Ұлттық Банктің, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарының, халықаралық қаржы ұйымдарының, шет мемлекеттердің орталық үкіметтерінің, шет мемлекеттердің орталық банктерінің, шет мемлекеттердің жергілікті билік органдарының депозиттері | 20 |
7. | Қаржылық емес ұйымдардың (бір заңды тұлға басқа заңды тұлғаның ірі қатысушысы болып табылған, бұл ретте әрбір заңды тұлғаның міндеттемелерінің мөлшері банктің негізгі капиталының 0,5 (нөл бүтін оннан бес пайызынан асатын жағдайларда қаржылық емес ұйымдар топтарының) депозиттері банк міндеттемелері сомасының 5 (бес) пайызынан асатын сомада | 60 |
8. | Өзге заңды тұлғалардың алдындағы міндеттемелер, оның ішінде шығарылған бағалы қағаздар бойынша міндеттемелер | 100 |
Заңды тұлғалардың алдындағы банктің активтерімен қамтамасыз етілген міндеттемелер бойынша ақшаның әкетілуі | ||
9. | Бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтермен қамтамасыз етілген міндеттемелер | 0 |
10. | Қазақстан Республикасының Үкіметі және Ұлттық Банктің алдындағы міндеттемелер | 0 |
11. | Екінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтермен қамтамасыз етілген міндеттемелер | 15 |
12. | Кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша 20 (жиырма) пайыздан жоғары емес мөлшерленетін, бірінші және екінші деңгейлердегі сапасы жоғары өтімді активтер болып табылмайтын активтермен қамтамасыз етілген Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарының, халықаралық қаржы ұйымдарының алдындағы міндеттемелер | 25 |
13. | Өзге қамтамасыз етілген міндеттемелер | 100 |
Шартты және ықтимал міндеттемелер бойынша қосымша ақшаның әкетілуі | ||
14. | Банктің ағымдағы рейтингінен 1 (бір), 2 (екі) не 3 (үш) сатыға дейін төмендеген кезде шартты міндеттемелер, туынды қаржы құралдарымен мәмілелер және өзге де операциялар бойынша өтімділіктегі қосымша қажеттілік толық көлемде | 100 |
15. | Туынды қаржы құралдары немесе өзге де операциялар бойынша позицияларды нарықтық бағалаудың өзгеру кезінде қосымша өтімділікке қажеттілік | Алдыңғы 24 (жиырма төрт) айдағы ең көп 30 (отыз) күндік ақшаның нетто әкетілуі |
16. | Туынды қаржы құралдары мен өзге де операциялар бойынша қамтамасыз етуді қайта бағалау кезінде қосымша өтімділікке қажеттілік (бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтерді қоспағанда) | 20 |
17. | Кез келген уақытта қайтарып алу көзделген туынды қаржы құралдары бойынша позицияны қолдауға байланысты банк ұстап қалатын қамтамасыз етудің асып кету мөлшері | 100 |
18. | Егер қамтамасыз ету ұсынылмаған жағдайда шарттың талаптарына сәйкес қарсы агенттің талап етуі бойынша банктің қамтамасыз етуді ұсынуы көзделетін операциялар бойынша қосымша өтімділікке қажеттілік | 100 |
19. | Қамтамасыз етуді сапасы жоғары өтімді активтер болып табылмайтын активтерге ауыстыру мүмкіндігімен байланысты қосымша өтімділікке қажеттілік | 100 |
20. | Активтер бойынша, оның ішінде банк шығарған және өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде өтеу мерзімі бар ақшаның келіп түсуімен қамтамасыз етілген бағалы қағаздар бойынша (оның ішінде ипотекалық бағалы қағаздар бойынша) ақшаның әкетілуі | 100 |
21. | Активтер бойынша ақшаның келіп түсуімен қамтамасыз етілген және банктің еншілес арнайы ұйымдары шығарған, өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде өтеу мерзімі бар бағалы қағаздар бойынша ақшаның әкетілуі (ұстаушының толық немесе бөлшек мөлшерінде мерзімінен бұрын сатып алуын талап ету құқығын көздейтін туынды қаржы құралдарын ескере отырып) | 100 |
22. | Жеке тұлғаларға және шағын кәсіпкерлік субъектілеріне берілген кредиттік желілер мен өтімділік желілерінің пайдаланылмаған бөлігі | 5 |
23. | Қаржылық емес ұйымдарға, Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Ұлттық Банкке, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарына және халықаралық қаржы ұйымдарына берілген кредиттік желілердің пайдаланылмаған бөлігі | 10 |
24. | Қаржылық емес ұйымдарға, Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Ұлттық Банкке, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдарына және халықаралық қаржы ұйымдарына берілген өтімділік желілерінің пайдаланылмаған бөлігі | 30 |
25. | Басқа банктерге берілген кредиттік желілер мен өтімділік желілерінің пайдаланылмаған бөлігі | 40 |
26. | Банктер болып табылмайтын қаржы ұйымдарына берілген кредиттік желілердің пайдаланылмаған бөлігі | 40 |
27. | Банктер болып табылмайтын өзге қаржы ұйымдарына берілген өтімділік желілерінің пайдаланылмаған бөлігі | 100 |
28. | Өзге заңды тұлғаларға (оның ішінде банктің еншілес арнайы ұйымдарына) берілген кредиттік желілер мен өтімділік желілерінің пайдаланылмаған бөлігі | 100 |
29. | Тауарлар мен қызметтердің экспортын және импортын қаржыландыруға байланысты міндеттемелер (факторинг және форфейтинг операцияларын жүргізуге байланысты кепілдіктер мен кепілдемелер, аккредитивтер бойынша) | 5 |
30. | Тауарлар мен қызметтердің экспортын және импортын қаржыландыруға байланысты емес кепілдіктер мен кепілдемелер, аккредитивтер бойынша міндеттемелер | 10 |
31. | Осы кестенің 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29 және 30-жолдарға енгізілмеген міндеттемелер бойынша өзге де ақшаның әкетілуі | 100 |
Ақшаның келуі | ||
32. | Бірінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтермен қамтамасыз етілген қарыз операциялары | 0 |
33. | Екінші деңгейдегі сапасы жоғары өтімді активтермен қамтамасыз етілген қарыз операциялары | 15 |
34. | Сапасы жоғары өтімді активтерге жатпайтын активтерді қамтамасыз етуге бағалы қағаздарды сатып алу-сатуды жасау үшін (маржалық мәмілелер) ұсынылған қарыздар | 50 |
35. | Өзге активтермен қамтамасыз етілген қарыз операциялары | 100 |
36. | Басқа банктер берген кредиттік желілер, өтімділік желілері | 0 |
37. | Басқа қаржы ұйымдарындағы клирингтік, кастодиандық қызметпен, клиенттің өтімділігін басқару қызметімен байланысты салымдар | 0 |
38. | Негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша мерзімі өткен берешегі бар қарыздарды қоспағанда, оның ішінде мыналарға берілген кредиттер бойынша ақшаның келуі: | |
жеке тұлғаларға және шағын кәсіпкерлік субъектілеріне | 50 | |
қаржылық емес ұйымдарға | 50 | |
қаржы ұйымдарына | 100 | |
39. | Туынды қаржы құралдары бойынша ақшаның келу неттосы | 100 |
40. | Өтімділікті өтеу коэффициентін есептеу күнінен кейінгі күнтізбелік ай ішінде ақшаның келуі күтілетін шарттар бойынша операциялардан түсетін өзге де ақшаның келуі | 100 |
