БҰЙЫРАМЫН:
1. "Қазақстан Республикасында травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2022 жылғы 6 қаңтардағы № ҚР ДСМ-1 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26488 болып тіркелген) мынадай өзгеріс енгізілсін:
көрсетілген бұйрыққа қосымшамен бекітілген Қазақстан Республикасында травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.
2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық көмекті ұйымдастыру департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:
1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;
2) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;
3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.
4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
|
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі |
А. Ғиният |
Қазақстан Республикасында травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты
1-тарау. Жалпы ережелер
1. Осы Қазақстан Республикасында травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты (бұдан әрі – Стандарт) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі (бұдан әрі – Кодекс) 7-бабының 32) тармақшасына сәйкес әзірленді және амбулаториялық, стационарлық және стационар алмастыратын жағдайларда жарақаттары, тірек-қимыл аппаратының және сүйек-бұлшықет жүйесінің (бұдан әрі – СБЖ) аурулары бар пациенттерге травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру процестеріне қойылатын талаптар мен қағидаларды белгілейді.
2. Травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсететін медициналық ұйымдардың штатын толықтыру "Өңірлерді медицина қызметкерлерімен қамтамасыз етудің ең төмен нормативтерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 25 қарашадағы № ҚР ДСМ-205/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21679 болып тіркелген) бекітілген өңірлерді медицина қызметкерлерімен қамтамасыз етудің ең төмен нормативтеріне сәйкес жүзеге асырылады.
3. Қазақстан Республикасының халқына травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсететін ұйымдарды медициналық бұйымдармен жарақтандыру "Денсаулық сақтау ұйымдарын медициналық бұйымдармен жарақтандырудың ең төмен стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 29 қазандағы № ҚР ДСМ-167/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21560 болып тіркелген) бекітілген денсаулық сақтау ұйымдарын медициналық бұйымдармен жарақтандырудың ең төмен стандарттарына сәйкес жүзеге асырылады. Травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарын медициналық бұйымдармен қосымша жарақтандыру медициналық көмекті өңірлендіру деңгейіне сәйкес осы Стандартқа 1-қосымшаға (бұдан әрі - 1-қосымша) сәйкес тізбе бойынша жүзеге асырылады.
4. Осы Стандартта пайдаланылатын терминдер мен анықтамалар:
1) бейінді маман – жоғары медициналық білімі бар, денсаулық сақтау саласында сертификаты бар медицина қызметкері;
2) емдеуге жатқызу бюросының порталы (бұдан әрі - Портал) - тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде пациенттердің стационарға жоспарлы емдеуге жатқызуға жолдамаларын электрондық тіркеудің, есепке алудың, өңдеудің және сақтаудың бірыңғай жүйесі;
3) жоғары технологиялық медициналық көмек (бұдан ірі – ЖТМК) - медицина ғылымының және ғылым мен техниканың аралас салаларының жетістіктері негізінде әзірленген тиімділігі мен қауіпсіздігі ғылыми дәлелденген диагностика мен емдеудің инновациялық және (немесе) бірегей әдістерін және технологияларды қолдануды талап ететін аурулар кезінде бейінді мамандар көрсететін мамандандырылған медициналық көмектің бір бөлігі болып табылады.
4) ЖТМК комиссиясы – ЖТМК ұсынатын денсаулық сақтау ұйымына пациентті жіберу мәселесін шешетін бейінді мамандардан облыстың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органының басшысымен құрылған комиссия;
5) кезек күттірмейтін медициналық көмек – пациенттің өміріне анық қатер төндірмейтін, кенеттен болған жіті аурулар мен жай-күйлер, созылмалы аурулардың асқынуы кезінде көрсетілетін медициналық көмек;
6) өңірлендіру – кадрлық және материалдық-техникалық ресурстардың бөлінуін, травматологиялық араласудың қауіптілік дәрежесін, сондай-ақ халықтың медициналық көмекті тұтыну көлемдерін ескере отыра, травматологиялық көмек көрсету мүмкіндіктерінің деңгейлері бойынша медициналық ұйымдардың бөлінуі;
7) пациент – медициналық көмек көрсетуді қажет ететін ауруының немесе жай-күйінің болуына немесе болмауына қарамастан, медициналық көрсетілетін қызметтердің тұтынушысы болып табылатын (болып табылған) жеке тұлға;
8) шұғыл медициналық көмек – денсаулыққа елеулі зиянды болғызбау және (немесе) өмірге төнген қатерді жою үшін кезек күттірмейтін медициналық араласуды қажет ететін кенеттен болған жіті аурулар мен жай-күйлер, созылмалы аурулардың асқынуы кезінде көрсетілетін медициналық көмек.
2-тарау. Травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсететін медициналық ұйымдар қызметінің негізгі міндеттері мен бағыттары
5. Халыққа травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының негізгі міндеттері:
1) медициналық-санитариялық алғашқы көмек (бұдан әрі - МСАК) көрсететін медициналық ұйымдарымен, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті өкілді және атқарушы органдарымен, кәсіпорындармен (жұмыс беруші) және өзге үкіметтік емес, коммерциялық емес ұйымдармен бірлесіп жарақаттанудың профилактикасы бойынша іс-шараларға қатысу;
2) диагностиканың заманауи әдістерін қолдана отырып СБЖ жарақаттары мен ауруларын ерте диагностикалау;
3) СБЖ жарақаттары мен аурулары бар науқастарды травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсетудің клиникалық хаттамаларына сәйкес емдеу;
4) қалпына келтіру емін және медициналық оңалтуды ұйымдастыру және жүргізу;
5) СБЖ жарақаттары мен аурулары бар пациенттерге ЖТМК әзірлеу және енгізу.
6. Қазақстан Республикасының халқына шұғыл, кезек күттірмейтін және жоспарлы травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсету бейінді медициналық ұйымдар қызметінің негізгі бағыттары болып табылады.
3-тарау. Қазақстан Республикасының халқына травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру тәртібі
7. Қазақстан Республикасында травматологиялық және ортопедиялық көмек "Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемінің тізбесін бекіту және Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдерінің күшін жою туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 16 қазандағы № 672 қаулысымен бекітілген тізбеге сәйкес ТМККК шеңберінде және "Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмектің тізімін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2019 жылғы 20 маусымдағы № 421 қаулысымен бекітілген тізбеге сәйкес міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде көрсетіледі.
8. СБЖ жарақаттары мен аурулары бар пациенттерге шұғыл және кезек күттірмейтін нысандардағы медициналық көмек көрсетуді амбулаториялық, стационарлық және стационар алмастыратын жағдайларда мамандандырылған медициналық көмек көрсететін ұйымдарда жүзеге асырады.
9. СБЖ жарақаттары мен ауруларының салдары бар пациенттерге жоспарлы нысанда мамандандырылған медициналық көмек пен ЖТМК көрсетуді өзінің құрамында хирургиялық және (немесе) ортопедиялық, және (немесе) травматологиялық бөлімшелер немесе травматологиялық бейіндегі төсектері бар медициналық ұйымдарда өңірлендіру деңгейлері бойынша Портал арқылы жүзеге асырылады:
бірінші деңгей - аудандық ауруханалар;
екінші деңгей – көпбейінді ауданаралық ауруханалар, травматологиялық бөлімшелері бар қалалық ауруханалар;
үшінші деңгей – көпбейінді облыстық ауруханалар, көпбейінді қалалық ауруханалар, денсаулық сақтау саласындағы ғылыми ұйым.
10. Травматологиялық және ортопедиялық медициналық көмек көрсету мыналарды қамтиды:
1) амбулаториялық жағдайларда:
пациенттің жай-күйін анықтау және диагноз қою мақсатында консультациялық-диагностикалық көмек;
диагнозды тексеру мақсатында зертханалық және аспаптық зерттеп-қарау;
емдік көмек;
стационарлық жағдайда медициналық көмекті ұсыну үшін емдеуге жатқызуға іріктеу және жіберу;
2) стационарды алмастыратын жағдайларда: диагнозға және КХ сәйкес мамандандырылған медициналық көмек;
3) стационарлық жағдайларда:
диагнозға мен КХ сәйкес мамандандырылған, оның ішінде ЖТМП;
тағайындалған ем жүргізу;
дәрігердің күн сайын қарап-тексеруі, ем түзетуі;
бөлімше меңгерушісінің қарап-тексеруі, консультациясы;
медициналық көрсетілімдер бойынша мамандардың консультациясын өткізу;
"Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) (бұдан әрі - № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрық) бекітілген, денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарына сәйкес медициналық құжаттаманы рәсімдеу;
пациентті медициналық құжаттаманы рәсімдеумен шығару және науқасқа стационарлық пациенттің медициналық картасынан көшірме, уақытша еңбекке жарамсыздық парағы (анықтама) беру;
4) медициналық ұйымнан тыс: жедел медициналық жәрдем (бұдан әрі – ЖМЖ) бригадасын шақырту орны бойынша шұғыл түрде медициналық көмек, тасымалдау кезінде санитариялық автокөлікте және медициналық авиацияда, сондай-ақ медициналық пойыздарда, жылжымалы (далалық) медициналық кешендерде, дала госпитальдарында, трассалық медициналық-құтқару пункттерінде және қашықтан медициналық қызмет көрсету кезінде көрсетіледі.
11. Жоспарлы емдеуге жатқызу кезінде пациент жеке басын куәландыратын құжатты, клиникалық-диагностикалық зерттеулер нәтижелерін, жоспарлы емдеуге жатқызу күні белгіленген пациент туралы деректері бар жолдаманы ұсынады.
Қабылдау бөлімшесінде № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген №001/е нысаны бойынша стационарлық пациенттің медициналық картасы (бұдан әрі – медициналық карта) рәсімделеді.
4-тарау. Сүйек-бұлшықет жүйесінің жарақаттары кезінде халыққа медициналық көмек көрсету
12. СБЖ жарақаттары бар пациенттерге, соның ішінде медициналық авиацияны тартумен ЖМЖ "Жедел медициналық жәрдем, оның ішінде медициналық авиацияны тарта отырып көрсету қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 30 қарашадағы № ҚР ДСМ-225/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21713 болып тіркелген) сәйкес ұсынылады.
13. Шұғыл жағдайларда СБЖ жарақаты бар пациент стационарлық жағдайға медициналық ұйымның, ЖМЖ станциясының (бөлімшесі) санитариялық автокөлігімен, медицина қызметкерінің және (немесе) туысының алып жүруімен медициналық авиациямен жеткізіледі, сондай-ақ өз бетінше жүгінеді.
14. Медициналық ұйымның қабылдау бөлімшесінде шұғыл медициналық көмек көрсету "Қазақстан Республикасында стационарлық жағдайларда медициналық көмек көрсететін медициналық ұйымдардың қабылдау бөлімшелерінде шұғыл медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 2 сәуірдегі № ҚР ДСМ-27 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22493 болып тіркелген) сәйкес жүргізіледі.
15. СБЖ жарақаттары бар пациенттерге кезек күттірмейтін нысанда медициналық көмек барлық деңгейдегі медициналық ұйымдардың травматологиялық пункттерінде, травматология және ортопедия бөлімшелерінде (кабинеттерде) көрсетіледі. Емдеуге жатқызу үшін көрсетілімдер болған кезде, пациент одан әрі емделу үшін стационарға жіберіледі.
16. СБЖ жарақаты бар пациентті емдеуге жатқызуға медициналық көрсетілімдер болмаған кезде, бекітілген орны бойынша одан әрі амбулаториялық жағдайда байқау және емдеу жөнінде ұсыныстар беріледі.
17. Стационар жағдайында мамандандырылған медициналық көмек көрсету үшін медициналық көрсетілімдер болған кезде СБЖ жарақаттары бар пациенттер травматология және ортопедия бөлімшесіне, сондай-ақ өз құрамында травматологиялық-ортопедиялық төсектері бар хирургиялық бөлімшеге, көптеген және қосарласқан жарақаттар бөлімшесіне, күйік бөлімшесіне емдеуге жатқызылады.
18. ЖТМҚ көрсету үшін медициналық көрсетілімдер болған кезде СБЖ жарақаттары бар пациенттер ЖТМҚ көрсететін медициналық ұйымдарға көмектің осы түрін алу үшін жіберіледі.
19. Тірек-қимыл аппараты аурулармен және жарақаттармен пациенттерге медициналық көмекті өңірлендіруді ескере отырып диагностикалық және емдеу іс-шаралары осы Стандартқа 2-қосымшаға (бұдан әрі - 2-қосымша) сәйкес тізбе бойынша жүргізіледі.
5-тарау. Сүйек-бұлшықет жүйесінің жарақаттар салдары және аурулары кезінде, балалар халқын қоса алғанда, халыққа жоспарлы нысанда мамандандырылған, оның ішінде жоғары технологиялық медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру тәртібі
20. СБЖ аурулары бар пациенттерге жоспарлы нысандағы медициналық көмек амбулаториялық немесе стационарлық жағдайларда травматология және ортопедия бөлімшелерінде (кабинеттерінде), хирургиялық бөлімшелерде (кабинеттерде) көрсетіледі.
21. Консультациялық-диагностикалық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарға СБЖ ауруы бар пациент жүгінген кезде травматолог пациентті қарап-тексеруді жүзеге асырады, ауруды диагностикалау және емдеу тактикасын айқындау үшін қажетті клиникалық-диагностикалық, аспаптық және рентгенологиялық зерттеулерді, бейінді мамандардың консультацияларын тағайындайды.
22. Медициналық көрсетілімдер болған кезде пациент жоспарлы және шұғыл нысандағы медициналық көмек көрсету үшін стационарлық жағдайда емдеуге жатқызу үшін жіберіледі.
23. СБЖ ауруы бар пациентке стационарлық жағдайда ем жүргізілгеннен кейін одан әрі бақылау және (немесе) диспансерлік есепке қою үшін тіркелген жері бойынша аудандық және (немесе) қалалық емхананың травматолог (ортопед) дәрігеріне жіберіледі.
24. СБЖ жарақаттары мен аурулары кезінде стационарлық жағдайдағы медициналық көмек медициналық көмекті өңірлендіру деңгейін ескеріп, осы Стандартқа 2-қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады.
25. СБЖ жарақаттары мен аурулары бар пациенттерге стационарлық жағдайда мамандандырылған медициналық көмек "Мамандандырылған, оның ішінде жоғары технологиялық медициналық көмек көрсету ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 8 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-238/2020 бұйрығына (бұдан әрі - № ҚР ДСМ-238/2020 бұйрық) (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21746 болып тіркелген) сәйкес көрсетіледі.
26. Жарақат салдары (металл құрастырылымдарымен бітісіп кеткен сынықтар, бітіспеген сынықтар, бітпеген сынықтары, буындардың жарақаттан кейінгі контрактуралары, жалған буындар, іріңді-қабыну асқынулары) және СБЖ аурулары бар пациенттер жоспарлы емдеуге жатқызу талонында көрсетілген жоспарлы емдеуге жатқызудың белгіленген мерзіміне сәйкес медициналық ұйымдарға емдеуге жатқызылады.
27. Медициналық ұйымның қабылдау бөлімшесі шұғыл травматологиялық және ортопедиялық көмек алуға пациенттерді тәулік бойы қабылдауды және тіркеуді жүзеге асырады.
28. Медициналық ұйымның қабылдау бөлімшесінде жоспарлы емдеуге жатқызуға пациенттерді қабылдау және тіркеу ұйымның бекітілген жұмыс кестесіне сәйкес жұмыс уақытында, жүгінген сәттен бастап 60 минут ішінде жүзеге асырылады.
29. Диагнозды түпкілікті қою үшін динамикалық байқау және қажетті емдеу-диагностикалық іс-шаралардың толық көлемі өтініш берген сәттен бастап 24 сағат ішінде жүргізіледі.
30. Денсаулық сақтау ұйымына медициналық көмек алу үшін жүгінген уақытта "Қазақстан Республикасында стационарлық жағдайларда медициналық көмек көрсету стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 24 наурыздағы № ҚР ДСМ-27 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 27218 болып тіркелген) (бұдан әрі - № ҚР ДСМ-27 бұйрық) сәйкес пациентте алкогольдік, есірткілік немесе уыттық масан күйінде анықталған кезде медицина қызметкері бұл туралы медициналық картаға жазып, кейіннен медициналық картаға нәтижелерін енгізе отырып, психикаға белсенді әсер ететін заттың құрамын анықтау үшін биологиялық материалды алады.
31. Емдеуге жатқызу кезінде пациент ұсынылатын және баламалы емдеу әдістерінің ықтимал қатері мен артықшылықтары туралы деректерді, емделуден бас тартудың ықтимал салдарлары туралы мәліметтерді, диагнозы, емдік іс-шаралардың болжамы мен жоспары туралы ақпаратты қоса алғанда, өз денсаулығының жай-күйі туралы толық ақпарат алады, сондай-ақ үйге шығару немесе басқа медициналық ұйымға ауыстыру себептеріне түсініктеме алады. Бала жасындағы пациентті емдеуге жатқызу кезінде бұл ақпарат ата-анасына және (немесе) заңды өкілдеріне беріледі.
32. СБЖ жарақаттары және аурулары бар пациент медициналық көмек көрсетуден Кодекстің 137-бабында көзделген жағдайларды қоспағанда, Кодекстің 136-бабына сәйкес бас тартуға құқылы. Бала жастағы пациент жүгінген кезде бұл шешімді ата-анасы және (немесе) заңды өкілдері қабылдайды.
33. Медициналық ұйымға келіп түскен күні пациентті травматолог-ортопед дәрігер қарап-тексереді, оған қажетті ем тағайындайды және оны белгіленген емдеу-диагностикалық іс-шаралармен таныстырады, бала жасындағы пациентті емдеуге жатқызу кезінде бұл ақпарат ата-анасына және (немесе) заңды өкілдеріне беріледі.
34. Емдеу-диагностикалық іс-шараларды жүргізу, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету, емдік тамақтануды ұйымдастыру және пациенттің тиісті күтімі стационарға келіп түскен сәттен бастап жүзеге асырылады.
35. Клиникалық диагноз пациент емдеуге жатқызылған күнінен бастап үш күнтізбелік күннен кешіктірілмей бөлімше меңгерушісімен бірге белгіленеді. Диагнозды сәйкестендірудегі қиын жағдайлар ерекшелік болып табылады, бұл ретте медициналық картада диагнозды белгілеудегі кідіріс себебі көрсетіледі және қосымша диагностикалық зерттеулер мен мамандардың консультациялары белгіленеді.
Клиникалық диагноз белгіленген күні медициналық картада тиісті жазба жасалады.
36. Медициналық ұйымда пациент шыққанға дейін сақтауға тапсырылған бағалы заттарды, ақша қаражатын, құжаттарды, сондай-ақ пациенттердің киімдері мен жеке заттарын есепке алуды және олардың сақталуын қамтамасыз етеді.
37. Стационарда болған уақытта пациент медициналық көрсетілімдер бойынша емдеудің клиникалық хаттамасына сәйкес зерттеулер жүргізу үшін аурудың бейіні бойынша медициналық ұйымдарға жіберіледі немесе емді жалғастыру үшін өңірлендірудің келесі деңгейіндегі ұйымдарға ауыстырылады.
38. Стационар жағдайындағы пациенттерге диагностикалық және емдеу манипуляциялары тағайындалып, медициналық картаға тиісті жазбаны енгізе отырып, емдеуші дәрігер күн сайын (демалыс және мереке күндерінен басқа күндері кезекші дәрігер қарап-тексеруді жүзеге асырады) қарап-тексеруге тиіс.
39. Бөлімше меңгерушісі пациентті келіп түскен күні, кейіннен – медициналық көрсетілімдер бойынша (ауыр және аса ауыр жағдайдағы пациенттер күн сайын, орташа ауыр және жеңіл жағдайдағы пациенттер аптасына кемінде бір рет) және шығару алдында қарап–тексеруді жүзеге асырады. Пациенттерді қарап-тексеру нәтижелерін бөлімше меңгерушісі диагнозымен және ұсынымдарымен медициналық картаға енгізеді және оларға қол қояды.
40. Диагнозды сәйкестендіруде қиындықтар, жүргізіліп жатқан емнің тиімсіздігі кезінде бөлімше меңгерушісінің өтінімі бойынша басшының медициналық бөлім жөніндегі орынбасары консилиум ұйымдастырады.
Кешкі, түнгі уақытта, демалыс және мереке күндері консилиумды кезекші дәрігердің өтініміне сәйкес стационар бойынша жауапты кезекші дәрігер ұйымдастырады.
41. СБЖ жарақаттары мен аурулары бар пациенттерге ақылы қызметтер Кодекстің 202-бабы 8-тармағына сәйкес ұсынылады.
42. Пациент стационардан шыққаннан кейін медициналық карта медициналық ұйымның архивіне тапсырылады және 25 (жиырма бес) жыл бойы сақталады.
43. Пациентті стационардан шығару № ҚР ДСМ-27 бұйрыққа сәйкес жүзеге асырылады.
44. Стационардан шығару кезінде пациенттің қолына шығару эпикризі беріледі, онда қорытынды клиникалық диагнозы, болу мерзімі, жүргізілген зерттеп-қарау, емдеу көлемі, тиімділігі және одан әрі қадағалап-қарау тактикасы және режимі бойынша нұсқаулар мен консультациялар көрсетіледі.
Стационардан шығарылған пациентте сондай-ақ бір жасқа дейінгі балаларда шығарған кезде белсенді динамикалық байқауға көрсетілімдер болған кезде, олар туралы ақпарат тіркелген жері бойынша МСАК көрсететін ұйымға беріледі.
45. СБЖ жарақаттары мен аурулары бар қайтыс болған науқастарды патологиялық-анатомиялық ашып қарау "Қазақстан Республикасында патологиялық-анатомиялық диагностика көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 14 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-259/2020 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21790 болып тіркелген) Қазақстан Республикасында патологиялық-анатомиялық диагностика көрсетуді ұйымдастыру стандартына сәйкес жүзеге асырылады.
46. Пациентте шұғыл медициналық араласуды талап ететін жағдай болған кезде емдеуге жатқызу шұғыл көрсетілімдер бойынша жүзеге асырылады.
Денсаулық сақтау ұйымының ЖТМК ұсынуға сәйкестігі туралы қорытындысы бар үшінші деңгейлі медициналық ұйымдарда ЖТМК бойынша ем алу үшін СБЖ жарақаттарының салдары мен аурулары бар пациенттерді жоспарлы емдеуге жатқызу кезінде пациент № ҚР ДСМ-238/2020 бұйрығына сәйкес ЖТМК комиссиясының шешімі бойынша емдеуге жатқызылады.
47. Стационарлық жағдайларда көмек көрсететін бірінші өңірлендіру деңгейдегі медициналық ұйымдарда базалық шокқа қарсы базалық терапия және реанимациялық іс-шаралар жүргізіледі. Хирургиялық араласулар Стандарттың 2-қосымшасына сәйкес жүзеге асырылады. Күрделі жағдайларда жоғары деңгейдегі медициналық ұйымдардың мамандары пациентке қашықтықтан консультация береді, шығу және (немесе) ауыстыруды (тасымалдауды) жүзеге асырады.
48. Амбулаториялық жағдайда СБЖ жарақаттары мен аурулары бар пациенттерге медициналық көмек көрсету үшін травматолог және ортопед кабинеттері ұйымдастырылады.
Травматолог пен ортопедтің кабинетінде:
1) СБЖ жарақаттары мен аурулары бар пациенттерге консультациялық-диагностикалық және медициналық көмек көрсету;
2) стационарлық жағдайларда емделуге МСК жарақаттары мен аурулары бар пациенттерді іріктеу және жіберу;
3) ЖТМК жарақаттары мен аурулары бар пациенттерді ЖТМК көрсетуге іріктеу және жіберу;
4) СБЖ туа біткен патологиясы бар балаларды емдеуді жүргізу;
5) СБЖ жарақаттарының және ауруларының салдары бар пациенттерді: жамбастың туа біткен дислокациясы, туа біткен табаны, сколиозы, қаңқаның тұқым қуалайтын жүйелік аурулары, қаңқа дамуының ауытқулары бар балаларды, ірі буындарды эндопротездеуден кейін остеопорозы бар пациенттерді байқау;
6) еңбекке уақытша жарамсыздық сараптамасы "Еңбекке уақытша жарамсыздыққа сараптама жүргізу, сондай-ақ еңбекке уақытша жарамсыздық парағын немесе анықтамасын беру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 18 қарашадағы № ҚР ДСМ-198/2020 бұйрығына сәйкес (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21660 болып тіркелген) жүзеге асырылады;
7) тірек-қимыл аппаратының және СБЖ функциялары бұзылуының тұрақты белгілері бар пациенттерді медициналық-әлеуметтік сараптама комиссиясына жіберу;
8) СБЖ жарақаттары мен аурулары бар пациенттерді, оларды МСАК көрсететін медициналық ұйымның учаскелік дәрігерлері (терапевтер, педиатрлар, жалпы практика дәрігерлері), сондай-ақ өз құрамында травматология және ортопедия кабинеті жоқ медициналық ұйымдар дәрігерлері жіберген кезде консультациялық, емдеу-диагностикалық көмек көрсету;
9) ересектер мен балалар арасында сүйек-бұлшықет сырқаттанушылығының және жарақаттанудың профилактикасына оны төмендетуге бағытталған мемлекеттік және өңірлік нысаналы бағдарламаларды орындауға қатысу;
10) қызмет көрсету ауданында ересектер мен балалар арасында СБЖ ауруларының, мүгедектіктің, жарақаттардан және аурулардан болатын өлімнің негізгі медициналық-статистикалық көрсеткіштерін мониторингтеу және талдау;
11) қызмет көрсету ауданында СБЖ жарақаттары мен аурулары бар пациенттерді профилактикалау, диагностикалау, емдеу, оңалту бойынша консультациялар мен нұсқаулар беру;
12) СБЖ жарақаттары мен аурулары бар пациенттерді профилактикалаудың, диагностикалаудың және емдеудің жаңа әдістерін тәжірибеге енгізу;
13) стационарды алмастыратын жағдайларда медициналық көрсетілімдер бойынша пациенттерге көмек көрсету "Стационарды алмастыратын көмек көрсету қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 17 тамыздағы № 669 бұйрығына сәйкес (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12106 болып тіркелген) жүзеге асырылады.
Емхананың травматолог және ортопед кабинеті 1-қосымшаға сәйкес амбулаториялық жағдайларда травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсету үшін медициналық бұйымдармен қамтамасыз етіледі.
49. Халқының саны 150 мың адамнан кем елді мекендерде жарақат алған пациенттерге кезек күттірмейтін медициналық көмек аудандық, көпбейінді орталық аудандық және (немесе) қалалық ауруханалардың қабылдау бөлмелерінде көрсетіледі.
Халқының саны 150 мың адамнан асатын елді мекендерде жарақаттанған пациенттерге кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсету үшін аудандық, көпбейінді орталық аудандық, қалалық, көп бейінді қалалық және (немесе) облыстық ауруханалардың құрамында облыстың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органының бұйрығымен травматологиялық пункттер (бұдан әрі – травмпункт) ұйымдастырылады. 100 мың балаға көпбейінді қалалық және (немесе) облыстық балалар ауруханасы жанынан травмпункт құрылады. Травмпункт үшін жеке кіреберісі бар үй-жайлар бөлінеді.
Травмпункт тәулік бойы жұмыс істейді, көмек жүгінген пациенттің тұрғылықты жеріне қарамастан көрсетіледі.
Кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсету үшін мынадай жай-күйлер көрсетілімдер болып табылады:
сіңірлердің, бұлшықеттердің, нерв діңінің және ірі тамырлардың зақымдануынсыз жұмсақ тіндерінің инфекция түспеген жараларында, зардап шеккен адамның жалпы қанағаттанарлық жағдайында;
қол-аяқтың жұмсақ тіндерінің, кеуденің, омыртқа бағанының соғылуы;
жұмсақ тіндердің соғылуы, гемартрозы асқынбаған буындардың байлам аппаратының созылуы;
қолдардың, саусақтары мен аяқ бастары буындарының травматикалық шығып кетуі (наркозды қажет етпейтін балаларда);
өкпеқабы зақымданбай қабырғалардың жеке сынулары;
сүйектердің (ығысусыз немесе репозиция мен ұстап қалынатын
сынықтардың ығысуымен, балаларда ығысусыз, наркозды талап етпейтін
сынуларда ғана) жабық сынулары;
балалардың сынықтарын қоспағанда, амбулаториялық жағдайда кейіннен
емдеумен және байқаумен, жабық репозицияға және сыммен бекітуге
берілетін сынулар;
амбулаториялық жағдайда алып тастауға болатын жұмсақ тіндердің бөгде денелері;
алақан-фалангалық буындар деңгейінде экзартикуляцияны талап етпейтін бір-екі саусақ фалангаларының жарақаттық ампутациясы;
жергілікті тіндермен тері пластикасын талап ететін, бірақ стационарлық емдеуге жатпайтын жұмсақ тіндердің ақауы бар жаралар;
балалардың сіңірлерінің зақымдануын қоспағанда, стационарлық емдеуге жатпайтын саусақ басы/аяқ басы саусақтары жазылады, бірақ сіңір зақымданғаны бар жаралар.
зақымданудың жасы мен тереңдігін ескере отырып, балаларда хирургиялық араласуды қажет етпейтін шектеулі күйіктер (дене бетінің 5% - нан аз)
Жарақат алған пациент (ересек, бала) жарақат алған сәттен бастап 3 (үш) тәулікке дейін травмпунктке жүгінеді және (немесе) жедел медициналық жәрдем арқылы түседі. Травмпунктке жәбірленушінің жалпы жағдайы, травматологиялық-ортопедиялық мәртебесі бағаланады, қажетті зертханалық және аспаптық зерттеулер жүргізіледі, кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсетіледі.
Пациентке көрсетілімдер бойынша шұғыл медициналық көмек көрсетілгеннен кейін пациент мамандандырылған медициналық көмек алу үшін бейінді стационарға жіберіледі.
50. Өңірлердірудің екінші деңгейіндегі медициналық ұйымдарда:
1) стационарлық жағдайда халыққа травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсету;
2) зертханалық және аспаптық диагностиканы және саралау диагностикасын жүргізу;
3) стационарлық жағдайда көптеген және жанамаласқан жарақаттармен пациенттерді оңалтудың бірінші және екінші кезеңдерін өткізу;
4) көптеген және қосарласқан жарақаттар кезінде емдеу-диагностикалық жұмыстың сапасын арттыру және ауруханадағы өлімді төмендету бойынша іс-шараларды әзірлеу және өткізу;
5) профилактикалау, диагностикалау, емдеудің және пациенттерді оңалтудың жаңа тиімді әдістерін жүйелі меңгеру және практикаға енгізу;
6) еңбекке уақытша жарамсыздық сараптамасын жүзеге асыру;
51. Өңірлендірудің үшінші деңгейіндегі медициналық ұйымдарда травматологиялық көмек Халыққа стационарды алмастыратын және стационарлық жағдайларда мамандандырылған көмек, оның ішінде ЖТМК көрсетуді қамтиды.
Үшінші деңгейдегі медициналық ұйымдарда күрделіліктің барлық санаттарына жедел араласулар жүргізіледі.
Өңірлендірудің екінші және үшінші деңгейлеріндегі медициналық ұйымдардың мамандары көрсетілімдер бойынша консультациялық көмек көрсетеді (оның ішінде қашықтықтан консультациялар), сондай-ақ пациенттің ауырлығы мен клиникалық жағдайына байланысты пациентті медициналық авиация желісі бойынша жоғары деңгейдегі медициналық ұйымға ауыстыру туралы шешім қабылдайды.
52. Өңірлендірудің бірінші, екінші және үшінші деңгейлеріндегі медициналық ұйымдарда тиісті материалдық-техникалық жарақтандырылуы және мамандардың біліктілігі (сертификатталуы) болған кезде операциялық араласулардың барлық тізбесін жүргізуге жол беріледі.
| Қазақстан Республикасында травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына 1-қосымша |
Медициналық көмекті өңірлендіру деңгейіне сәйкес амбулаториялық және стационарлық жағдайларда травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарын медициналық бұйымдармен қосымша жарақтандыру тізбесі
№ | Медициналық жабдықтар, мүліктер, медициналық мақсаттағы бұйымдар | Деңгейлер | |||||
1 | 2 | 3 | |||||
Дәрігерлік амбулатория,травматолог және ортопед кабинеті, | Травматологиялық пункт | Хирургиялық бөлімшесі бар аудандық аурухана | Травматологиялық бөлімшесі бар көпбейінді ауданаралық аурухана | Травматологиялық бөлімшесі бар қалалық аурухана | Көп бейінді облыстық ауруханалар, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың көп бейінді қалалық, ауруханалары, бейіні бойынша денсаулық сақтау саласындағы ғылыми ұйымдар | ||
1. | Қол-аяққа, омыртқа бағанына/мойынға арналған көліктік шиналар жиынтығы | + | - | + | + | + | + |
2. | Таңу үстелі | + | - | + | + | + | + |
3. | Гипс салу үстелі | +(-) | - | +(-) | + | + | + |
4. | Құралдарға арналған жылжымалы үстел | +(-) | - | +(-) | + | + | + |
5. | Гипс таңғыш қоюға арналған тіреу | +(-) | - | + | + | + | + |
6. | Төбеге ілінетін көлеңкесіз шам | +(-) | - | + | + | + | + |
7. | Жылжымалы көлеңкесіз шам | + | + | + | + | + | + |
8. | Бұрыш өлшегіш | - | - | +(-) | + | + | + |
9. | Негатоскоп | +(-) | - | + | + | + | + |
10. | Стерильденген құралдарды сақтауға арналған камера | - | - | +(-) | +(-) | +(-) | + |
11. | Алғашқы хирургиялық өңдеуге арналған құралдар жиынтығы | - | - | - | - | - | + |
12. | Сіңірлерге тігіс салуға арналған құралдар жиынтығы | +(-) | +(-) | + | + | + | + |
13. | Гипс таңғыштар қоюға және оларды шешіп алуға арналған жиынтық | + | + | + | + | + | + |
14. | Қаңқаны созуға (керуге) арналған Беллер шинасы | + | + | + | + | + | + |
15. | Жақтау (Балканский ) | + | + | + | + | + | + |
16. | Медициналық электробұрғы жиынтығы | - | + | + | + | + | + |
17. | Қаңқаны созуға (керуге) арналған жиынтық (спицалар, қапсырмалар , леска, салмақты зат) | + | + | + | + | + | + |
18. | Палаталық жылжымалы рентген аппараты | + | +(-) | + | + | + | + |
19. | Функциялық төсектер | + | + | + | + | + | + |
20. | Ультрадыбыстық диагностика жасауға арналған аппарат | - | + | + | + | + | + |
21. | Өкпеге жасанды желдететін аппарат | + | + | + | + | + | + |
22. | Наркоздық-тыныс алу аппараты | + | + | + | + | + | + |
23. | Операциялық рентген-негативті әмбебап үстел | + | + | + | + | + | + |
24. | Моно-биполярлық коагулятор | + | + | + | + | + | + |
25. | Ересектерге арналған травмотологиялық операциялық құралдар жиынтығы | - | +(-) | - | + | + | + |
26. | Сүйектүстілік, кортикалық остеосинтезге арналған импланттар жиынтығы | - | - | + | + | + | + |
27. | Ортанжіліктің ішкі остеосинтезіне арналған импланттар және оларды орналастыруға арналған құралдар | + | - | + | + | + | + |
28. | Үлкен жіліншіктің ішкі остеосинтезіне арналған импланттар және оларды орналастыруға арналған құралдар | - | - | + | + | + | + |
29. | Тоқпанжіліктің ішкі остеосинтезіне арналған импланттар және оларды орналастыруға арналған құралдар | - | - | + | + | + | + |
30. | Ортанжіліктің остеосинтезін сырттай бекітетін спицалы және сымөзекті (стерженьді) аппараттар жиынтығы | - | - | + | + | + | + |
31. | Жіліншік остеосинтезін сырттай бекітетін спицалы және сымөзекті (стерженьді) аппараттар жиынтығы | - | - | + | + | + | + |
32. |
Тоқпанжілік | - | - | + | + | + | + |
33. | Білек остеосинтезін сырттай бекітетін спицалы және сымөзекті (стерженьді) аппараттар жиынтығы | - | - | - | - | - | + |
34. |
Жамбассүйек | - | +(-) | + | + | + | + |
35. | Ірі буындарды эндопротездеуге арналған әртүрлі типті және өлшемді эндопротездер жиынтығы | - | - | - | + | + | + |
36. | Кіші буындарды эндопротездеуге арналған әр түрлі типті және өлшемді эндопротездер жиынтығы | - | - | - | + | + | + |
37. | Балаларға арналған операциялық травматологиялық аспаптар жиынтығы | - | - | - | + | + | + |
38. | Бассүйек трепанациясына арналған нейрохирургиялық жиынтық | - | - | - | - | + | + |
39. | Омыртқа бағанына операциялар жасауға арналған жиынтық | - | - | - | + | + | + |
40. | Сүйектерді өңдеуге арналған жиынтық | - | - | - | - | - | + |
41. | Ересектерге ортопедиялық операциялар жасауға арналған хирургиялық аспаптар жиынтығы | - | - | - | - | - | + |
42. | Балаларға ортопедиялық операциялар жасауға арналған хирургиялық аспаптар жиынтығы | - | - | - | - | - | + |
43. | Электрондық -оптикалық түрлендіргіші (С-доғасы) бар рентген аппараты | - | +(-) | - | + | + | + |
44. | Кіші және ірі буындарға арналған артроскопиялық тірек, жиынтығымен бірге | - | - | - | - | + | + |
45. | Компьютерлік томограф | - | - | - | + | + | + |
46. | Магнитті-резонансты томограф | - | - | - | - | - | + |
47. | Эхоэнцефалограф | - | - | + | + | + | + |
48. | Алғашқы хирургиялық өңдеуге арналған пульс лаваж жүйесі | - | - | + | + | + | + |
49. | Дерматом | - | - | - | + | + | + |
50. | Аэротерапиялық флюидизациялық құрылғы (күйікке қарсы төсек) | - | - | - | - | - | + |
51. | Механотерапиялық аппарат (тұрақты пассив қимылдар үшін) | - | - | - | - | + | + |
52. | Әртүрлі диаметрлі сымдар жиынтығы | - | + | + | + | + | + |
Ескертпе: Шартты белгілер: ( + ) міндетті; (+( - )) көрсетілімдер бойынша; ( - ) талап етілмейді Аббревиатуралар мен қысқартулардың толық жазылуы: 1. АИТВ – адамның иммун тапшылығы вирусы; 2. АХӨ – алғашқы хирургиялық өңдеу.
| Қазақстан Республикасында травматологиялық және ортопедиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына 2-қосымша |
Тірек-қимыл аппараты аурулармен және жарақаттармен пациенттерге медициналық көмекті өңірлендіруді ескере отырып диагностикалық және емдеу іс-шараларының тізбесі
№ | Медициналық қызметтер | Деңгейлер | |||||
1 | 2 | 3 | |||||
Дәрігерлік амбулатория,травматолог және ортопед кабинеті, | Травматологиялық пункт | Хирургиялық бөлімшесі бар аудандық аурухана | Травматологиялық бөлімшесі бар көпбейінді ауданаралық аурухана | Травматологиялық бөлімшесі бар қалалық аурухана | Көп бейінді облыстық ауруханалар, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың көп бейінді қалалық, ауруханалары, бейіні бойынша денсаулық сақтау саласындағы ғылыми ұйымдар | ||
1. | Қанның жалпы клиникалық талдаулары | + | - | + | + | + | + |
2. | Несептің жалпы клиникалық талдаулары | + | - | + | + | + | + |
3. | Қанның биохимиялық талдаулары (көрсетілімдер бойынша) | +(-) | - | +(-) | + | + | + |
4. | АИТВ, вирустық гепатит маркерлеріне және т.б. зерттеу (көрсетілімдер бойынша) | +(-) | - | +(-) | + | + | + |
5. | Қан тобын және резус-факторды анықтау | +(-) | - | + | + | + | + |
6. | Микрореакция | +(-) | - | + | + | + | + |
7. | Бассүйек пен тірек-қимыл аппаратын рентгенологиялық зерттеу | + | + | + | + | + | + |
8. | Ультрадыбыстық зерттеу (көрсетілімдер бойынша) | - | - | +(-) | + | + | + |
9. | Электрокардиографиялық зерттеу (көрсетілімдер бойынша) | +(-) | - | + | + | + | + |
10. | Компьютерлік томография (көрсетілімдер бойынша) | - | - | +(-) | +(-) | +(-) | + |
11. | Магнит-резонанстық томография (көрсетілімдер бойынша) | - | - | - | - | - | + |
12. | Шокқа қарсы негізгі және реанимациялық терапия | +(-) | +(-) | + | + | + | + |
13. | Уақытша тасымалдау иммобилизациясын салу (Шанс жағасы, баспалдақ шинасы, тығыз таңғыш) | + | + | + | + | + | + |
14. | Травматикалық буындарды жабық түрде түзету | + | + | + | + | + | + |
15. | Сүйек сынықтарының жабық бір реттік репозициясы | + | + | + | + | + | + |
16. | Буын блокадасын жою, менискіні түзету | - | + | + | + | + | + |
17. | Жараларды алғашқы хирургиялық өңдеу | + | + | + | + | + | + |
18. | Аяқ-қолдардың ашық сынуына АХӨ | + | +(-) | + | + | + | + |
19. | Саусақтардың экстенсорлы сіңірінің тігісі | + | + | + | + | + | + |
20. | Бастапқы позициядан кейін 10 тәуліктен кешіктірмей, қайта орналастыруға және қайта ығыстыру кезінде ұстап қалуға болатын сынықтардың қайта репозициялары | - | + | + | + | + | + |
21. | Гипс таңғыштарын салу | + | + | + | + | + | + |
22. | Тіндерден бөгде затты алып тастау | + | + | + | + | + | + |
23. | Буындар пункциясы | + | + | + | + | + | + |
24. | Саусақтың тұқылын қалыптастыру | + | + | + | + | + | + |
25. | Тері пластикасы | - | +(-) | - | + | + | + |
26. | Қаңқалық созылуларды салу | - | - | + | + | + | + |
27. | Бір немесе екі бекітетін инелерді алып тастау | + | - | + | + | + | + |
28. | Сыртқы бекіту аппараттарымен сынықты тұрақтандыру | - | - | + | + | + | + |
29. | Сыртқы бекіту аппаратындағы инені немесе өзекшені қайта тексеру | - | - | + | + | + | + |
30. | Наркозды талап етпейтін сыртқы бекіту аппараттарын бөлшектеу | - | - | + | + | + | + |
31. | Өмірлік көрсетілімдері бойынша-кеуде және іш қуысы ағзаларының зақымдануы кезінде хирургиялық араласу | - | - | + | + | + | + |
32. | Өмірлік көрсеткіштері бойынша-бас сүйегінің декомпрессиялық трепанациясы және (немесе) трепанациясы | - | - | + | + | + | + |
33. | Түзету остеотомиясы | - | - | - | - | - | + |
34. | Буындардағы, байламдардағы және сіңірлердегі операциялар | - | +(-) | + | + | + | + |
35. | Сүйек асты остеосинтезі | - | - | - | + | + | + |
36. | Интрамедуллярлық остеосинтез | - | - | - | + | + | + |
37. | Остеосинтезді блоктау | - | - | - | + | + | + |
38. | Артроскопиялық операциялар | - | - | - | - | + | + |
39. | Буындардың эндопротезі | - | - | - | + | + | + |
40. | Кеуде қуысының деформациясы кезіндегі операциялар | - | - | - | - | - | + |
41. | Омыртқа бағаны, жамбас жарақаттары мен аурулары кезіндегі операциялар | - | - | - | - | - | + |
Ескертпе: Шартты белгілер: ( + ) міндетті; (+( - )) көрсетілімдер бойынша; ( - ) талап етілмейді 1. Аббревиатуралар мен қысқартулардың толық жазылуы: 2. АХЖ -9 – 9-шы қайта қаралған аурулардың халықаралық жіктемесі; 3. АИТВ – адамның иммун тапшылығы вирусы; 4. АХӨ – алғашқы хирургиялық өңдеу.