"Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 27 тамыздағы № 198 қаулысына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2023 жылғы 23 қаңтардағы № 1 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 30 қаңтарда № 31813 болып тіркелді

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. "Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 27 тамыздағы № 198 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тіркелімінде № 17462 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

кіріспесі мынадай редакцияда жазылсын:

"Сақтандыру қызметі туралы", "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:";

көрсетілген қаулымен бекітілген Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларында:

2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) андеррайтинг - актуарий белгілеген шектерде сақтандыру өтемін, сақтандыру талаптарын, франшизаның және сақтандыру тарифінің деңгейін анықтау мақсатымен сақтандыру тәуекелдерін бағалау негізінде мәлімделген сақтандыру объектісін сақтандыруға немесе қайта сақтандыруға қабылдау бойынша рәсімдер кешені;

2) басқару есептілігі - ішкі бақылау және ұйымның қызметін бағалау құралы;

3) гэп-талдау - ұйымның сыйақы мөлшерлемелерінің өзгерістеріне ұшыраған немесе белгілі бір мерзім ішінде өтелуі тиіс активтері мен міндеттемелерінің көлемін салыстыру негізінде пайыздық тәуекелді және өтімділік тәуекелін өлшеу әдістері;

4) лимиттеу - қабылданатын тәуекелдердің сапалық, сандық шектеулерін белгілеу, ұйымның мәмілелеріне (операцияларына) шектеулерді белгілеу.

Лимиттеу кезінде мынадай өлшемдер анықталады:

лимит белгіленетін көрсеткіш;

лимит белгіленетін көрсеткішті есептеу әдісі;

көрсеткіштің шекті (ең жоғары, ең төмен) мәні;

5) мүдделер қақтығысы - ұйымның лауазымды тұлғаларының және (немесе) оның қызметкерлерінің жеке мүддесі мен олардың өздерінің лауазымдық өкілеттіктерін тиісінше орындауы немесе ұйымның және (немесе) оның қызметкерлерінің және (немесе) клиенттерінің ұйым және (немесе) оның клиенттері үшін қолайсыз салдарлар туындатуы мүмкін мүліктік және өзге де мүдделері арасында қайшылықтар туындататын ахуал;

6) саясат - ұйымның тиімді жұмыс істеуін және оның қызметінің стратегияға және тәуекелдің жол берілетін деңгейіне сәйкестігін қамтамасыз ететін қажетті өлшемшарттарды, өлшемдерді, тәсілдерді, қағидаттарды, стандарттарды, рәсімдер мен тетіктерді айқындайтын саясатты және (немесе) өзге де ішкі құжаттарды қамтитын ішкі құжаттардың жиынтығы;

7) стресс-тестілеу - ұйымның қаржылық жағдайына айырықша, бірақ ұйымның қызметіне әсер етуі мүмкін ықтимал оқиғалардың әлеуетті әсер етуін өлшеу әдістері;

8) тәуекел - ұйым қызметінің күтілетін нәтижесін алу сенімсіздігін немесе мүмкін еместігін туындататын жағдаяттардың пайда болу, шығыстардың (зиянның) туындау ықтималдығы;

9) тәуекелдерді бағалау жүйесі - ұйымның қаржылық жай-күйіне кешенді талдау жүргізуге арналған коэффициенттердің жиынтығы;

10) тәуекелдерді басқару жүйесі - тәуекелдерді және олардың ұйымның мақсаттарына жетуге әсер ететін салдарын анықтау, бағалау, мониторинг жүргізу, төмендету мақсатында бүкіл ұйым шегінде жүзеге асырылатын, ұйымның директорлар кеңесі мен басқармасы белгілеген тұрақты құрылымдалған процесс;

11) тәуекел картасы - бір "ось" бойынша тәуекелдің ықпал ету күші немесе маңыздылығы көрсетілген, ал екіншісінде оның пайда болу ықтималдылығы мен жиілігі көрсетілген кестеде орналастырылған ұйым тәуекелдерінің графикалық және мәтіндік сипаттамасы;

12) тәуекел лимиті - қабылданатын тәуекелді сандық не сапалық шектеу құралы;

13) тәуекелді сәйкестендіру - тәуекел элементтерін табу, тізбесін құру, және сипаттау процесі;

14) тәуекелді өлшеу - оқиғаның басталу салдары мен ықтималдығын математикалық жолмен ықтималдық теориясын және статистикалық деректер негізінде үлкен сандар заңын қолдана отырып бағалау арқылы жүзеге асырылатын тәуекелдің ықтималдығы дәрежесін және әлеуетті шығыстар (зияндар) мөлшерін анықтау;

15) уәкілетті орган - қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау мен қадағалау жөніндегі уәкілетті орган;

16) ішкі аудит - ішкі аудит қызметі Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасына, ішкі құжаттарға, ішкі аудиттің халықаралық кәсіптік стандарттарына сәйкес келу дәрежесін одан әрі көрсету мақсатында қаржылық есептілікті, сондай-ақ ұйым қызметін сандық және сапалық жағынан бағалауға келетін басқа деректер мен ақпаратты бағалайтын басқарушылық бақылаудың ажырамас элементі;

17) ішкі бақылау - бұл ұйымның директорлар кеңесі, алқалы органдары, басқармасы, қызметкерлері жүзеге асыратын, мынадай санаттар бойынша мақсаттарға жетуді қамтамасыз етуге бағытталған процесс:

қызметінің тиімділігі;

қаржылық есептіліктің және өзге де басқарушылық есептіліктің сенімділігі, толықтығы мен уақтылығы;

Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасын сақтау;

18) ішкі бақылау жүйесі - мыналарды қамтамасыз ететін бақылау рәсімдерінің, іс-шаралар мен әдістемелердің жиынтығы:

ұйымның қаржы-шаруашылық қызметін тиісінше және тиімді жүргізу;

Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар нарығы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының талаптарын сақтау;

жауапкершілікті тиімді бөлу;

ұйым қызметкерлерінің ішкі құжаттардың талаптарын уақтылы және тиісінше орындауы;

мүліктің сақталуын қамтамасыз ету;

алаяқтық фактілерін және басқарушылық қателердің алдын алу және анықтау;

қаржылық есептілікті және өзге басқарушылық есептілікті дайындау уақтылығы, шынайылығы мен толықтығы.

Қағидалардың талаптарын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолдану кезінде:

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тиісті басқару органы директорлар кеңесі болып түсініледі;

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының басшы қызметкерлері басқарма болып түсініледі;

бас офис шотының сомасы, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалы қызметінің резервтері мен нәтижелері капитал болып түсініледі;

Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының бухгалтерлік есебінің деректері бойынша есептілік қаржылық есептілік болып түсініледі.

Қағидалардың акционерлік қоғамдар және бағалы қағаздар нарығы туралы заңнаманың талаптарын сақтауға қатысты бөлігіндегі талаптары, сондай-ақ Қағидалардың 13-1, 13-2-тармақтары Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қолданылмайды.";

3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"3. Ұйымның тәуекелдері мынадай түрде жіктеледі:

1) сақтандыру қызметін жүзеге асыруға байланысты тәуекелдер:

андеррайтинг тәуекелі – сақтандыруға қабылданатын тәуекелдерді бұрыс (қате) бағалау тәуекелі;

сақтандыру резервтерінің тәуекелі - жеткіліксіз (барабар емес) сақтандыру резервтерін құру тәуекелі;

сақтандыру төлемдерінің тәуекелі – сақтандыру шарттарының талаптарын бұзумен сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға байланысты тәуекел;

апатты тәуекел - елеулі мөлшердегі бір оқиға әдеттегіден жоғары сақтандыру төлемдеріне әкеліп соқтыратын тәуекел;

қайта сақтандыру тәуекелі - жеткіліксіз қайта сақтандыру өтемінің немесе қайта сақтандырушының қайта сақтандыру шарты бойынша төлемді жүзеге асыруға қабілетсіздігі тәуекелі.";

7-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"7. Тәуекелдерді басқару барысы мынадай кезеңдерді қамтиды:

1) тәуекелдерді анықтау:

тәуекелді туындататын факторларды және тәуекелді бағалау (барлық ықтимал шығыстардың (шығындардың) себептерін, олардың ықтималдығы мен мөлшерін жүйелі және тұрақты түрде қадағалау, талдау);

тәуекелдерді жіктеу (тәуекелдердің және олардың пайда болуына алып келетін, олардың дамуына ықпал ететін факторлардың ерекшеліктерін зерттеу, тарихи деректерді сараптамалық бағалау, тәуекелдер картасын талдау);

2) өткізу кезеңділігін тәуекелдің маңыздылығына қарай директорлар кеңесі бекітетін, бірақ жылына екі реттен көп емес белгіленетін тәуекелдерді өлшеу;

3) тәуекелдерге жүйелі стресс-тестілеу пен талдауды жүзеге асыру;

4) тәуекелдерді басқару әдісін таңдау және қолдану;

5) тәуекелдерді басқару жүйесін түзету.";

13-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"13. Ұйым ұйымның қаржылық және өзге де есептілігі негізінде есепті күнге тәуекелдер бойынша стресс-тестілеуді жүзеге асырады.

Ұйым уәкілетті органға тәуекелдер бойынша стресс-тестілеуді Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тоқсан сайынғы негізде есепті тоқсаннан кейінгі айдың 15 (он бесінші) жұмыс күнінен кешіктірмей ұсынады.

Тәуекелдер бойынша стресс-тестілеуге тәуекелдерді басқару бөлімшесі басшысының қорытындысы қоса беріледі, ол мыналарды қамтиды:

ұйымның тәуекелдерге ұшырағыштығын талдау;

ұйымның қаржылық жағдайына аса ықпал ететін тәуекелдерді анықтау.";

18-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"18. Тәуекелдерді басқару бөлімшесінің функцияларына:

1) мыналарды қоса алғанда тәуекелдерді басқарудың тиімді жүйесін ұйымдастыру:

тәуекелдерді басқару жөніндегі саясатты әзірлеу;

сапалық және сандық тәсілдерді қоса алғанда тәуекелдер картасын әзірлеу;

басқарушылық шешімдер қабылдау барысына қатысу;

басқарушылық шешімдердің орындалуына және қабылданған басқарушылық шешімдердің тиімділігін анықтауға тұрақты мониторингі жүргізу;

сақтандыру, инвестициялық және өзге де мәмілелер (операциялар) бойынша белгіленген лимиттердің орындалуын бақылау;

2) ұйымның қызметіне байланысты тәуекелдер көрсеткіштерінің сипаттау және сандық мәндерін анықтауды, сондай-ақ тәуекелдер көрсеткіштерінің барынша қолжетімді мәндерін анықтауды қоса алғанда тәуекелдерді сәйкестендіру және бағалау;

3) "жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын ұйым үшін Қағидаларға 3-1-қосымшаға және "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын ұйым үшін Қағидаларға 3-2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жылдық қаржылық және өзге де есептілік негізінде ұйымның тәуекелдерін бағалау жүйесінің коэффициенттерін талдау;

4) ұйым қызметі барысында туындайтын тәуекелдерді басқару бойынша шаралар қабылдау;

5) сәйкестендірілген (анықталған) тәуекелдерге мониторинг, бағалау және бақылау, оның ішінде:

ұйымның басқа да құрылымдық бөлімшелерімен бірлесе отырып тәуекелдерді сәйкестендіру бойынша шаралар қабылдау;

тәуекелдердің туындау жиілігін бағалауды қоса алғанда тәуекелдерді бағалау, осы тәуекелдер көрсеткен әсерді кейін жіктеу және тәуекелдердің лимитін белгілеу;

тәуекелдер көрсеткіші мәндерінің өзгерісіне мониторинг және тәуекелдер көрсеткіштерінің барынша қолжетімді мәндері кіретін тәуекелдерді, сондай-ақ тәуекелдер көрсеткіштерінің мәндері тәуекелдер көрсеткішінің барынша қолжетімді мәндеріне сәйкес келмеген жағдайда тәуекелдерді барынша азайту мақсатында қабылданатын шараларды мониторингтеу;

ұйымның қызметіне зиян келтіруі және (немесе) ықпал етуі мүмкін немесе заңсыз сипаттағы кез келген маңызды жағдайлар туралы дереу басқармаға және директорлар кеңесіне есептілік беруге;

6) ұйымның тиісті құрылымдық бөлімшелерінің анықталған тәуекелдерді барынша азайту бойынша іс-шаралардың егжей-тегжейлі жоспарын (жоспарларды құрылымдық бөлімшелер ұсынады және ұйымның анықталған тәуекелдерін барынша азайту бойынша іс-шаралардың жалпы жоспарын тәуекелдерді басқару бөлімшесі әзірлейді) әзірлеу бойынша процесті ұйымдастыру және директорлар кеңесі бекіткен ұйымның тәуекелдерін барынша азайту бойынша іс-шаралар жоспарына одан әрі мониторинг жүргізу;

7) төтенше жағдайларға және ұйымның үзіліссіз қызметін қамтамасыз етуге арналған жоспарын орындау жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыру;

8) мыналарды тұрақты талдау:

қаржылық көрсеткіштерді (стресс-тестілер және қабылданған тәуекелдер деңгейін тұрақты талдау шеңберінде);

қаржы құралдары бағасының (стресс-тестілер және қабылданған тәуекелдер деңгейін тұрақты талдау шеңберінде) өзгеруінің өтімділік, төлем жасау қабілеттілігі көрсеткіштеріне, төлем жасау қабілеті маржасының жеткіліктілігіне ықпалы;

9) макроэкономикалық факторлардың өтімділікке, тиімділікке, төлем жасау қабілеті маржасының жеткіліктілігіне ықпал етуінің болжамы;

10) директорлар кеңесі мен басқармаға тоқсан сайынғы негізде мына бағыттар бойынша тәуекелдерді басқару жүйесін бағалау және талдау туралы есеп ұсыну:

тәуекелдерді басқарудың ағымдағы жай-күйі (тәуекелдерді барынша азайту және болдырмау бойынша жүргізіліп отырған жұмыстар);

анықталған тәуекелдер және осы тәуекелдерді барынша азайту бойынша іс-шаралар жоспары, сондай-ақ оларды төмендету не алдын алу бойынша жүргізілген жұмыстардың нәтижелері;

ұйымның ағымдағы қызметін жүргізу барысында туындауы мүмкін тәуекелдер және оларды азайту және алдын алу жолдары;

ұйымның корпоративтік стратегиясын іске асырудың ағымдағы кезеңінде туындауы мүмкін тәуекелдерді және оларды барынша азайту және алдын алудың жолдарын бақылау және мониторинг;

тәуекелдерді басқару жүйесінің барабарлығы мен тиімділігі;

есепті кезеңде қаржы көрсеткіштеріне қысқаша талдау;

тәуекелдер картасын бағалау және талдау;

тәуекелдерді тестілеудің қолданылатын рәсімдерінің және бағалау үлгілерінің барабарлығы мен тиімділігі;

11) директорлар кеңесінің бекітуіне мыналарды ұсыну:

есепті жылдан кейінгі жылғы 1 сәуірден кешіктірмей тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерінің талдамасы (стандартты диапазонның шегінен асып кететін коэффициенттер бойынша түсіндірмелермен бірге);

ұйымның тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерінің стандартты диапазонның бекітілген шектерінен төрт және одан да көп ауытқулары болған жағдайда тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін жақсарту жөніндегі іс-шаралар жоспары;

12) акционерлердің жылдық жалпы жиналысына тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерінің талдамасын (стандартты диапазонның шегінен асып кететін коэффициенттер бойынша түсіндірмелермен бірге) және директорлар кеңесі бекіткен тәуекелдерді бағалау жүйесінің коэффициенттерін жақсарту жөніндегі іс-шаралар жоспарын (болатын болса) ұсыну;

13) мыналардың орындалуын қамтамасыз ету:

Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес андеррайтинг тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар;

Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес қайта сақтандыру тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар;

Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес сақтандыру төлемдерінің тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар;

Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес сақтандыру резервтері жеткіліксіздігінің тәуекелін басқаруға қойылатын талаптар;

Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес инвестициялық тәуекелді басқаруға қойылатын талаптар;

Қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес операциялық және ілеспе тәуекелдерді басқаруға қойылатын талаптар;

Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес комплаенс-тәуекелді басқаруға қойылатын талаптар;

14) корпоративтік стратегияны және тәуекелдерді басқару жөніндегі ішкі саясатты түзету мақсатында стратегиялық жоспарлау және талдау бөлімшесімен немесе осыған ұқсас функциялар атқаратын өзге де бөлімшемен бірлесіп, басқармаға жылына бір рет мыналарды ұсыну:

барлық тәуекелдер, олардың ықтималдылық дәрежесі, ұйымның дайындық дәрежесі, оларды барынша азайту бойынша жүргізілген іс-шаралар, ден қою шаралары туралы сандық және сапалық деректерді ескере отырып, ұйымның ағымдағы жай-күйіне толыққанды шолуды қамтитын есеп;

ұйымның қаржылық жай-күйі мен қызметінің нәтижелеріне, сондай-ақ ұйымның қаржылық жай-күйіне, ұйымның тәуекелдер картасына ықпал етуі мүмкін Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы, міндетті сақтандыру туралы, акционерлік қоғамдар туралы, бағалы қағаздар рыногы туралы, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасындағы, актілеріндегі өзгерістерге толыққанды шолуды қамтитын есеп.

Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына осы тармақтың ережелері қолданылатын жағдайда:

осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларының ережелері Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тәуекелдерін басқару жөніндегі бөлімшенің функционалдық міндеттеріне қатысты қолданылады;

осы тармақтың 3), 11) және 12) тармақшаларының ережелері Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының филиалына қатысты қолданылмайды.";

38-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"38. Ұйымның қызметкерлері ішкі аудит қызметін мынадай мәмілелер (операциялар) жөнінде хабардар етеді:

1) қолма-қол ақша нысанында төлемімен 1 (бір) миллион теңгеден аспайтын сомаға кез келген мәмілелер (операциялар) (оның ішінде сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша);

2) 3 000 (үш мың) айлық есептік көрсеткіштен астам мөлшерде сақтандыру төлемін жүзеге асыру;

3) олардың заңдылығына күмән туғызатын басқа да мәмілелер (операциялар).";

3-қосымша осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын;

3-1-қосымшада:

"жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының тәуекелдерді бағалау жүйесі коэффициенттерін талдау нысанына қосымшаның 17-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

"16. "Капиталға ағымдағы резервтердің дефицитін (профицитін) бағалау" К13 коэффициенті мынадай формула бойынша есептеледі:

мұндағы:

Кt - есепті күнгі жағдай бойынша меншікті капитал;

ТЕСt – есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген еңбек сіңірілген сыйлықақылардың таза сомасы;

РШt – есепті күнге шығындар резерві;

ТЕСt-1 – өткен есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген еңбек сіңірілген сыйлықақылардың таза сомасы;

ТЕСt-2 – екінші өткен есепті күнгі жағдай бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзуға байланысты шығыстар шегерілген еңбек сіңірілген сыйлықақылардың таза сомасы;

СРОК – сыйлықақының резервтерге орташа коэффициенті;

СТt – қайта сақтандырушының үлесін есептемегенде және кері талап ету бойынша өтемді шегере отырып, t-1 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде төленген сақтандыру төлемдері;

РШt,t-1 – t-1 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде төленген шығынды реттеу шығыстары;

СТt,t-1 – қайта сақтандырушының үлесін есептемегенде және кері талап ету бойынша өтемді шегере отырып, t-2 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде және өткен кезеңде төленген сақтандыру төлемдері;

РШt,t-2 - t-2 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті кезеңде және алдыңғы кезеңде төленген шығынды реттеу шығыстары;

МРШРt* - t-1 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті күнгі жағдай бойынша таза МРШР;

МРШРt** - t-2 дейінгі күні болған және мәлімделген шығын бойынша есепті күні жағдай бойынша таза МРШР;

МРШРt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша таза МРШР;

БМШРt-1 – есепті күннің алдындағы күнгі жағдай бойынша болған, бірақ мәлімделмеген шығынның таза резерві (бұдан әрі – БМШР);

МРШРt-2 – есепті күннің алдындағы екінші күнгі таза МРШР;

РПНУt-2 – есепті күннің алдындағы екінші күнгі таза БМШР.

Осы коэффициентті есептеуді қызметін үш жылдан аз жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы жүргізбейді.";

4-қосымша осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын;

5-қосымшада:

6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"6. Директорлар кеңесі белгілеген андеррайтерге арналған лимиттен (андеррайтинг бөлімшесі) жоғары жеке сақтандыру (қайта сақтандыру) шартын жасау туралы андеррайтингтік шешімді қабылдау андеррайтер (андеррайтинг бөлімшесі) берген ұсынымның және тәуекелдерді басқару бөлімінің қорытындысы негізінде жүзеге асырылады.

Сақтандыру ұйымы ішкі құжатта андеррайтингтік кеңестің лимитіне дейінгі сомалар үшін ең төменгі және ең жоғары шектерді белгілейді, андеррайтермен (андеррайтинг бөлімшесі) міндетті келісімді көздейді.

Андеррайтингтік шешімді қабылдау кезінде мынадай талаптар:

1) сақтандыру портфелінің жай-күйі;

2) сақтандыру объектісі жатқызылатын сақтандыру түрі бойынша шығындылық коэффициенттері;

3) сақтандырылушыға және сақтандыру объектісіне байланысты тәуекелдер;

4) актуарий және Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы заңнамасында белгіленген өзінің ұстап қалу лимиттерін сақтау;

5) андеррайтингтік шешімді қабылдауға әсер ететін өзге факторлар ескеріледі.";

9 және 10-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"9. Ұйым мыналарды қамтитын сақтандыру ісін қалыптастырады:

1) сақтанушының (сақтандырылушының) сақтандыруға қол қойған, оның ішінде сақтанушының сақтандыру талаптарымен танысқаны және оның сақтандыру қағидаларының көшірмесін алғаны (егер сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты қосылу шарты (сақтандыру полисі) нысанында жасалған болса) туралы мәліметтері сақтандыруға берілген өтініш.

Сақтанушының (сақтандырылушының) қолының болуы жөніндегі талап электрондық нысанда жасалған шарттарға қолданылмайды;

2) көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін, тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру сыныптары бойынша жасалған шарттарды қоспағанда, сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша андеррайтингтік шешім (немесе оның көшірмесі);

3) сақтанушының (сақтандырылушының, пайда алушының) және сюрвейердің андеррайтингтік шешімді қабылдау үшін ұсынған құжаттардың көшірмелері;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты және (немесе) сақтандыру полисі және енгізілген өзгерістер;

5) жылжымалы және (немесе) жылжымайтын мүлікті сақтандыру (қайта сақтандыру) объектісінің жай-күйін мониторингтеу нәтижелері туралы жазбалар.

10. Электрондық нысанда жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру ісі электрондық нысанда қалыптастырылады.

Сақтандыру ісі қағаз жеткізгіште және (немесе) электрондық нысанда сақталады.";

9-қосымшаның 3-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

"3. Активтер инвестициялық портфельді басқарушының басқаруына берілетін жағдайда, басқарма инвестициялық портфельді басқарушымен жасалған шартта:

1) инвестициялық портфельді басқарушының ұйымның инвестициялық саясатын мүлтіксіз орындауы;

2) тәуекелдерді мониторингтеу, оның ішінде стресс-тестілеу жүргізу үшін тиімді түрде ақпарат алмасу;

3) инвестициялық портфельді басқарушының инвестициялық портфельді басқару, қасақана іс-әрекеттер нәтижесінде ұйымға зиян келтіргені үшін жауапкершілік алу жөніндегі талаптардың көрсетілуін қамтамасыз етеді.".

2. Сақтандыру нарығы және актуарлық есеп айырысу департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулы ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттік Төрағасының м.а.

О. Кизатов

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Стратегиялық жоспарлау және

реформалар агенттігінің

Ұлттық статистика бюросы

Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттік Төрағасының м.а. 2023 жылғы 23 қаңтардағы № 1 Қаулыға 1-қосымша

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, Қазақстан Республикасының бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларына 3-қосымша

Нысан

Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысан

Қайда ұсынылады: қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау

жөніндегі уәкілетті органға

Әкімшілік деректер нысаны https://www.gov.kz интернет-ресурсына орналастырылды

Тәуекелдер бойынша стресс-тестілеу

Әкімшілік деректер нысанының индексі: 1-STRESS-TEST

Кезеңділігі: тоқсан сайын

Есепті кезең: 20___ жылғы "___" _______________ жағдай бойынша

Ақпаратты ұсынатын тұлғалар тобы: сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары

Ұсыну мерзімі: тоқсан сайын, есепті тоқсаннан кейінгі айдың 15 (он бесінші) жұмыс

күнінен кешіктірмей

1-кесте

Баға тәуекелі бойынша стресс-тестілеу

№	Эмитенттің атауы	Бағалы қағаздың атауы	Халықаралық сәйкестендіру нөмірі (ISIN)	Қаржы құралының баланстық құны (мың теңгемен)
1	2	3	4	5
1
2
3
…
1	Шығын жиынтығы
2	Стресс-тестілеуден кейін төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі
3	Стресс-тестілеуден кейін өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативі

кестенің жалғасы:

Қаржы құралының ағымдағы құнының төмендеу сценарийі (мың теңгемен)			Қаржы құралының құны төмендеген кездегі шығын (мың теңгемен)
20-ға%	30%-ға	40%-ға	20%-ға	30%-ға	40%-ға
6	7	8	9	10	11

Ескертпе:

1. 2-бағанда үлестік құралдар эмитентінің атауы көрсетіледі (Exchange Traded Funds

(ETF) (Эксчейндж Трэйдэд Фандс) акциялары, пайлары базалық активі болып

табылатын акциялар, депозитарлық қолхаттар).

2. 3 және 4-бағандарда бағалы қағаздың атауы және оның халықаралық сәйкестендіру

нөмірі (ISIN) көрсетіледі.

3. 5-бағанда есепті күнге қаржы құралының баланстық құны көрсетіледі.

4. 6, 7 және 8-бағандарда қаржы құралы тиісінше 20%-ға, 30%-ға және 40%-ға

төмендеген кезде оның баланстық құны көрсетіледі.

5. 9, 10 және 11-бағандарда қаржы құралының баланстық құны мен оның

болжамды төмендетілген құны арасындағы айырма көрсетіледі.

Стресс-тестілеуге түсініктеме

_________________________________________________________

_________________________________________________________

_________________________________________________________

2-кесте

Пайыздық тәуекел бойынша стресс-тестілеу

№	Эмитенттің атауы	Қаржы құралының баланстық құны мың теңгемен (нақты)	Кірістілік мөлшерлемесі (нақты)	Кірістілік мөлшерлемесінің болжамды мәні (+1%)
1	2	3	4	5
1
2
3
…
1	Шығын жиынтығы
2	Стресс-тестілеуден кейін төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі
3	Стресс-тестілеуден кейін өтімділігі жоғары активтер қалдығының жеткіліктілік нормативі

кестенің жалғасы:

(+1%) кірістілік мөлшерлемесі кезіндегі қаржы құралының болжамды құны	(+1%) кірістілік мөлшерлемесі кезіндегі шығын сомасы мың теңгемен
6	7

Ескертпе:

1. 2-бағанда облигация эмитенттерінің атауы көрсетіледі.

2. 3-бағанда бухгалтерлік баланстың мынадай баптары бойынша ескерілетін

есепті күнге қаржы құралының баланстық құны көрсетіледі: "Өзгерістері

пайданың немесе шығынның құрамында көрсетілетін әділ баға бойынша

бағаланатын бағалы қағаздар" және "Сату үшін қолда бар бағалы

қағаздар (құнсыздануға арналған резервтерді шегергенде)".

3. 4-бағанда есепті күнге облигация бойынша өтеуге кірістіліктің нақты

мөлшерлемесі көрсетіледі.

4. 5-бағанда облигацияның кіріс мөлшерлемесін 1%-ға ұлғайту кезіндегі

оның болжамды мәні көрсетіледі.

5. 7-бағанда облигацияның кіріс мөлшерлемесін ұлғайту кезіндегі шығын

сомасының болжамды мәні көрсетіледі.

Стресс-тестілеуге түсініктеме

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

3-кесте

Валюталық тәуекел бойынша стресс-тестілеу

Шетел валютасының атауы	Осы шетел валютасыа номинирленген активтер мен міндеттемелердің ағымдағы құны теңгемен		Теңгенің шетел валютасына қатысты төмендеу сценарийі		Теңгенің шетел валютасына қатысты нығаю сценарийі
	Активтер	Міндеттемелер	Активтер	Міндеттемелер	Активтер	Міндеттемелер
1	2	3	4	5	6	7
USD
EURO
RUB
Өзге валюталар
Жиынтығы

кестенің жалғасы:

Теңгенің шетел валютасына қатысты төмендеу сценарийі бойынша шығын (кіріс)		Теңгенің шетел валютасына қатысты нығаю сценарийі бойынша шығын (кіріс)		Теңгенің шетел валютасына қатысты төмендеу нәтижелері бойынша		Теңгенің шетел валютасына қатысты нығаю нәтижелері бойынша
Активтер (2-4)	Міндеттемелер (3-5)	Активтер (2-6)	Міндеттемелер (3-7)	ТМН	ӨЖАН	ТМН	ӨЖАН
8	9	10	11	12	13	14	15

Ескертпе:

1. ТМН – стресс-тестілеуден кейін төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі;

ӨЖАН – стресс-тестілеуден кейін өтімділігі жоғары активтер қалдығының жеткіліктілік нормативі.

2. Стресс-тестілеуге сақтандыру ұйымының активтері мен міндеттемелері жатады.

3. Стресс-тестілеуді өткізуге арналған сценарий: USD, EURO – ±20%; RUB – ±10%; өзге валюталар – ±10%.

4. 2 және 3-бағандарда есепті күнге осы шетел валютасында номинирленген активтер мен міндеттемелердің

ағымдағы құны теңгемен көрсетіледі.

5. 4, 5, 6 және 7-бағандарда шетел валютасына қатысты теңгенің төмендеу және нығаю сценарийлері кезінде

тиісінше активтер мен міндеттемелердің болжамды баланстық сомасы көрсетіледі.

6. 8, 9, 10 және 11-бағандарда шетел валютасына қатысты теңгенің төмендеуі мен нығаю сценарийі бойынша

тиісінше (активтер мен міндеттемелердің нақты және болжамды мәндері арасындағы айырма) болжамды

шығын (кіріс) көрсетіледі.

Стресс-тестілеуге түсініктеме

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

4.1-кесте

Сақтандыру қызметін жүзеге асыруға байланысты тәуекелдер бойынша стресс-тестілеу

№	Баптың атауы	Сақтандыру сыйлықақыларын жинауды тоқтата тұру сценарийі
		Есепті тоқсанға	1-ші болжамды тоқсан	2-ші болжамды тоқсан	3-ші болжамды тоқсан	4-ші болжамды тоқсан
1	2	3	4	5	6	7
1	Салықтарды төлегеннен кейінгі таза пайданың (шығынның) жиынтығы (мың теңге)
2	Төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі
3	Өтімділігі жоғары активтер қалдығының жеткіліктілік нормативі

Ескертпе:

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйлықақыларын жинауды

тоқтата тұру бойынша стресс-тестілеуді жүргізу мақсатында сақтандыру бөлігі

бойынша кірістердің болмауын және тұрақты шығыстар мен сақтандыру төлемдері

бойынша шығыстардың сақталуын ескере отырып, қаржылық көрсеткіштер мен

пруденциялық нормативтер мәндерінің өзгеру болжамын жүзеге асыру қажет.

2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының осы сценарийі бойынша есепті күнге

портфельдегі бар сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру

төлемдерін жүзеге асыруды (тиісінше олар бойынша сақтандыру төлемдерінің

жаңа түсімдерінің болмауы) көздеу қажет.

3. Осы стресс-тестілеу бойынша нысан 4 (төрт) болжамды тоқсанға (тоқсан бойынша

жыл) толтырылады.

Стресс-тестілеуге түсініктеме

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

4.2-кесте

№	Баптың атауы	Индекстеу мөлшерлемесінің өсуіне байланысты аннуитет шарттары бойынша орын алмаған шығындар резервінің ұлғаю сценарийі
		Есепті күнге көрсеткіштің мәні	Стресс-тестілеуден кейінгі көрсеткіштің мәні
1	2	3	4
1	Сақтандыру төлемдерін индекстеу ставкасы		8,25%
2	Орын алмаған шығын резерві ("Қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жасалған аннуитет шарттары бойынша)
3	Төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі
4	Өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативі

Ескертпе:

1. "Қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым

оқиғалардан міндетті сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасының

Заңына сәйкес жасалған аннуитет шарттары бойынша орын алмаған шығындар

резервінің ұлғаю сценарийі индекстеу мөлшерлемесін 8,25% деңгейінде

пайдаланған кезде есепті күнге есептеледі.

Кәсіби пайымға сүйене отырып, мөлшерлеменің 8,25% мәнінен елеулі

ауытқулары кезінде актуарий негізделген баламалы мөлшерлемені ұсынады.

2. Стресс-тестілеу нысанына қызметкер еңбек (қызметтік) міндеттерін

атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру

шеңберінде жасалған қолданыстағы аннуитет шарттары бойынша есеп

қоса беріледі (жаңа индекстеуді ескере отырып) (электрондық нысанда ұсынылады).

Стресс-тестілеуге түсініктеме

____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

4.3-кесте

№	Баптың атауы	Есепті күнге нақты сома	Сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын бұзу сценарийі:
			10%	20%	30%
1	2	3	4	5	6
1	Қолданыстағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақылары
2	Бұзылатын сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша комиссиялық сыйақы сомасы	Х
3	Шығын сомасының жиынтығы (1+2-тармақтар)	Х
4	Төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі
5	Өтімділігі жоғары активтер қалдығының жеткіліктілік нормативі

Ескертпе:

1. Сақтандыру шарттарын бұзу тәуекелі бойынша стресс-тестілеу сақтандыру

(қайта сақтандыру) шарттарын бұзудың 10%-30% дейінгі сценарийін көздейді.

2. 4, 5 және 6-бағандарда Кесте баптарының болжамды мәндері көрсетіледі.

3. Стресс-тестілеу нысанының 2-бағаны бойынша бұзылған (сақтандыру сыйлықақысына

теңбе-тең) сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша комиссиялық сыйақы

сомасы көрсетіледі.

4. Пруденциалық нормативтердің болжамды мәндерін есептеу үшін, сақтандыру

(қайта сақтандыру) шартын бұзуға байланысты шығыстардың сомасын және

аталған шарттар бойынша комиссиялық сыйақыны төлеу шығыстарының сомасын

ескеру қажет.

Стресс-тестілеуге түсіндірме

_________________________________________________________

_________________________________________________________

_________________________________________________________

5.1-кесте

Кредиттік тәуекел бойынша стресс-тестілеу

№	Баптың атауы	Пруденциялық нормативтерді есептеу кезінде ескерілетін, қаржы құралдары, қайта сақтандырушылар бойынша рейтингтік бағасының төмендеу сценарийі
		Есепті күнге нақты мәні	Болжамды мәні	Шығын/Айырмашылық
1	2	3	4	5
1	Активтерді сапасы мен өтімділігі бойынша жіктеу ескеріле отырып есептелген төлем қабілеттілігінің нақты маржасы, мың теңге
2	Төлем қабілеттілігі маржасының ең төмен мөлшері
3	Төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі
4	Өтімділігі жоғары активтердің сомасы, мың теңге
5	Өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативі

Ескертпе:

1. Осы стресс-тестілеуді жүргізу үшін 1-тармаққа (one notch) (уан ноч) пруденциялық нормативтерді есептеу кезінде ескерілетін, қаржы құралдарының, қайта сақтандырушылардың рейтингтік бағасының төмендеуін ескере отырып, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативін есептеуді және өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативін есептеуді (бұдан әрі - есептеу) жүзеге асыру қажет. Рейтингтік бағаның төмендеуі Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14794 болып тіркелген "Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру тобының пруденциялық нормативтерінің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндерін және оларды есептеу әдістемелерін, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының немесе сақтандыру холдингтерінің еншілес ұйымдары сатып алатын заңды тұлғалардың акцияларына (жарғылық капиталдағы қатысу үлестеріне) қойылатын талаптарды, сақтандыру холдингтері сатып алатын халықаралық қаржы ұйымдары облигацияларының тізбесін, сақтандыру холдингтері сатып алатын облигациялар үшін талап етілетін ең төмен рейтингті және рейтингтік агенттіктердің тізбесін, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары сатып алатын қаржы құралдарының (акциялар мен жарғылық капиталына қатысу үлестерін қоспағанда) тізбесін белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 26 желтоқсандағы № 304 қаулысына сәйкес рейтингтік бағалар бойынша талаптар қойылған есеп айырысу тармақтары бойынша жүзеге асырылады.

2. Төлем қабілеттілігінің нақты маржасы 1-тармаққа (one notch) (уан ноч) пруденциялық нормативтерді есептеу кезінде ескерілетін, қаржы құралдарының, қайта сақтандырушылардың рейтингтік бағасы төмендегеннен кейін капитал баптары және оларды сапасы мен өтімділігі бойынша жіктеу ескеріле отырып есептелген екі шаманың ең аз шамасы болып табылады.

3. Morningstar (Морнинстар) рейтингтік агенттігінің рейтингтік бағасы бар пай бойынша бағаны 1 жұлдызға азайту қажет.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының төлем қабілеттілігі маржасының ең төмен мөлшері қайта сақтандырушының төмендетілген рейтингтік бағасына немесе Қазақстан Республикасының резидент-қайта сақтандыру ұйымының алдыңғы есепті күнге төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі мәніне байланысты Қазақстан Республикасының резидент және бейрезидент – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына қолданыстағы сақтандыру шарттары бойынша қайта сақтандыруға берілетін (берілген) сыйлықақылардың сомасына ұлғайтылуға тиіс.

5. Пруденциялық нормативтерді есептеу кезінде ескерілетін, қаржы құралдарының, қайта сақтандырушылардың рейтингтік бағасының төмендеу тәуекелі бойынша стресс-тестілеуге түсіндірмелерде стресс-тестілеуді жүргізу қорытындысы (пруденциялық нормативтердің нақты және болжамды мәндерінің арасындағы айырмашылық) бойынша шығындардың туындауының негізгі себебі көрсетіледі.

Стресс-тестілеуге түсіндірме

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

5.2-кесте

Сақтандыру сыныбының атауы	Қайта сақтандырушының төлемді уақтылы жүзеге асырмауы сценарийі
	Сақтандыру шартының нөмірі	Сақтанушы	Қайта сақтандырушы	Жауапкершілік лимиті (сақтандыру сомасы)	Қайта сақтандырушының жауапкершілік сомасы	Қайта сақтандырушының жауапекршілік сомасының 5%-ы
1	2	3	4	5	6	7
Шығындардың жиынтығы:
Стресс-тестілеуден кейін төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі
Стресс-тестілеуден кейін өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативі

Ескертпе:

1. 1-6-бағандарында сақтандыру сомасы ең аз қайта сақтандыру шарты

бойынша ақпарат көрсетіледі. Аталған қайта сақтандыру шарты бойынша

қайта сақтандырушыға берілген жауапкершілік сомасы 5% мөлшерінде нөлге

теңестіріледі.

2. Төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі және өтімділігі жоғары

активтердің жеткіліктілік нормативі қайта сақтандырушының қайта сақтандыру

шарты бойынша 5% мөлшеріндегі жауапкершілік сомасының шегерімі ескеріле

отырып есептеледі.

Стресс-тестілеуге түсіндірме

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

5.3-кесте

Сақтанушының атауы	Дефолт ықтималдығы ескерілген сценарий (қайта сақтандыру ұйымы)
	Сақтандыру шартының (полисінің) және (немесе) қосымша келісімнің нөмірі	Қайта сақтандырушының атауы	Табыс таппаған сыйлықақылардың резерві	Қайта сақтандырушының кредиттік рейтингі	Дефолт ықтималдығы кестесіне сәйкес дефолт ықтималдығы (PD)	Таңдалған сцена-рий бойынша шығын (EL) (теңге-мен)	Дефолт ықтималдығы (PD) ескерілген табыс таппаған сыйлықақылардың резерві
1	2	3	4	5	6	7 = 4*6	8 = 4+7
Жиынтығы:
Стресс-тестілеуден кейін төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілік нормативі
Стресс-тестілеуден кейін өтімділігі жоғары активтердің жеткіліктілік нормативі

Ескертпе:

1. Қайта сақтандырушының кредиттік тәуекелі бойынша есептеу қайта

сақтандырушы рейтингісінің 1 санатқа төмендеуі арқылы Дефолт ықтималдығы (PD)

кестесіне сәйкес жүзеге асырылады және тиісінше сақтандыру ұйымының

пруденциялық нормативтерінің көрсеткіштеріне ықпал етуі мүмкін.

S&P, Fitch	Moody’s	PD в %
ААА	Ааа	0
АА+	Аа1	0
АА	Аа2	0
АА-	Аа3	0
А+	А1	0
А	А2	0,06
А-	А3	0,1
ВВВ+	Ваа1	0,14
ВВВ	Ваа2	0,18
ВВВ-	Ваа3	0,48
ВВ+	Ва1	0,76
ВВ	Ва2	1,06
ВВ-	Ва3	2,44
В+	В1	3,82
В	В2	5,2
В-	В3	10,07
ССС+	Саа1	14,93
ССС	Саа2	19,79
ССС-	Саа3	46,52
С	Са	73,26
D	D	100

Стресс-тестілеуге түсіндірме

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

Атауы__________________________________________________________

Мекенжайы_____________________________________________________

Телефон________________________________________________________

Электрондық поштаның мекенжайы________________________________

Бірінші басшы немесе стресс-тестілеуге қол қоюға уәкілетті адам

____________________________________________________ _________
тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) қолы, телефоны

Тәуекелдерді басқару жөніндегі бөлімшенің басшысы

___________________________________________________ _________
тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) қолы, телефоны

Күні 20__ жылғы "____" ______________

Тәуекелдер бойынша стресс-тестілеу нысанына қосымша

Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды жазып-толтыру бойынша түсіндірме

Тәуекелдер бойынша стресс-тестілеу (индекс – 1-STRESS-TEST, кезеңділік – тоқсан сайын)

1. Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды жазып-толтыру бойынша осы түсіндіру (бұдан әрі – Түсіндіру) "Тәуекелдер бойынша стресс-тестілеу" әкімшілік деректерін жинауға арналған нысанды (бұдан әрі – Нысан) жазып-толтыру жөнінде бірыңғай талаптарды айқындайды.

2. Ұйым нысанды есепті кезең соңындағы жағдай бойынша тоқсан сайын жазып-толтырады.

3. "Жалпы сақтандыру" саласы бойынша қызметін жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары Нысанның 1-3, 4.1, 4.3, 5.1-5.3-кетесін жазып-толтырады.

4. "Өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметін жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары Нысанның 1-3, 4.1, 4.3, 5.1-кестесін жазып-толтырады.

5. Нысанды жазып-толтыру кезінде пайдаланылатын өлшем бірлігі теңгемен және пайыздармен (үтірден кейін екінші белгіге дейін) белгіленеді. 500 (бес жүз) теңгеден аз сома 0 (нөлге) дейін дөңгелектенеді, ал 500 (бес жүз) теңгеге тең және одан жоғары сома 1000 (бір мың) теңгеге дейін дөңгелектенеді.

6. Нысанға бірінші басшы немесе Нысанға қол қоюға уәкілетті адам, сондай-ақ тәуекелдерді басқару жөніндегі бөлімшенің басшысы қол қояды.

Қаулыға 2-қосымша

Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымдарының филиалдары үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларына 4-қосымша

Нысан

Әкімшілік деректерді жинауға арналған нысан

Қайда ұсынылады: қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органға

Әкімшілік деректер нысаны http://finreg.kz интернет-ресурсына орналастырылды

"өмірді сақтандыру" саласында Қызметін жүзеге асыратын сақтандыру ұйымдарына арналған гэп-таладау

Әкімшілік деректер нысанының индексі: GAP-LI1

Кезеңділігі: тоқсан сайын

Есепті кезең: 20___ жылғы "___" _______________ жағдай бойынша

Ақпаратты ұсынатын тұлғалар тобы: "өмірді сақтандыру" саласында қызметін жүзеге асыратын сақтандыру ұйымдары

Ұсыну мерзімі: ай сайын, есепті тоқсаннан кейінгі айдың 15 (он бесінші) жұмыс күнінен кешіктірмей

_________________________________________________________

(сақтандыру ұйымының атауы)

(мың теңге)

	Өтегенге дейінгі мерзім	1 айға дейін	1 айдан 3 айға дейін	3-айдан 6 айға дейін	6 айдан 1 жылға дейін	1жылдан 3 жылға дейін	3- жылдан 5 жылға дейін	5-жылдан 10 жылға дейін	10 жылдан астам
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	Активтер
1.1	Ақша - барлығы
1.2	Салымдар - барлығы, оның ішінде:
1.2.1	мынадай талаптардың біріне сәйкес келетін: күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "ВВ-"-тен төмен емес ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzBB"-тен төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар (негізгі борыштың және есептелген сыйақының сомаларын есептегенде); күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "А-"-тен төмен емес шетел валютасындағы ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент-бас банктері резидент-еншілес банктер болып табылатын Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктеріндегі салымдар (негізгі борыштың және есептелген сыйақының сомаларын есептегенде)
1.2.2	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "В"-дан "В+"-ке дейінгі ұзақ мерзімді рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzВ+"-тен "kzВВ-"-ке дейінгі рейтингтік бағасы бар Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктеріндегі салымдар (негізгі борыштың және есептелген сыйақының сомаларын есептегенде)
1.3	Күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары (оның ішінде шет мемлекеттердің заңнамасына сәйкес эмиссияланған)
1.4	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдары шығарған, Қазақстан Республикасының аумағында қызметін жүзеге асыратын қор биржасының ресми тізіміне енгізілген борыштық бағалы қағаздар (негізгі борыш пен есептелген сыйақы сомаларын есептегенде)
1.5	қызметін Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асыратын қор биржасының ресми тізіміне кіретін Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларының мемлекеттік емес бағалы қағаздары, оның ішінде::
1.5.1	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (стандарт энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "ВВ-"-тен төмен емес ұзақмерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (стандарт энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzBB"-тен төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтинг агенттіктерінің бірінің ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар эмитенттердің акциялары және осы акциялар базалық активі болып табылатын депозитарлық қолхаттар
1.5.2	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, 1.4.1-жолда көрсетілген акцияларды қоспағанда, қазақстан қор биржасы индексінің өкілдік тізіміндегі эмитенттердің акциялары және осы акциялар базалық активі болып табылатын депозитарлық қолхаттар
1.5.3	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандарт энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "В"- тен "В+"-ке дейінгі ұзақмерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (Стандарт энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzB+"-тан "kzBВ-"-қа дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар эмитенттердің акциялары және осы акциялар базалық активі болып табылатын депозитарлық қолхаттар
1.5.4	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, 1.4.1, 1.4.2 және 1.4.3-жолдарда көрсетілген акцияларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасына сәйкес шығарылған, Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15175 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 27 наурыздағы № 54 қаулысымен бекітілген Эмитенттерге және олардың қор биржасында айналысқа жіберілетін (жіберілген) бағалы қағаздарына, сондай-ақ қор биржасы тізімінің жекелеген санаттарына қойылатын талаптарға (бұдан әрі - № 54 Талаптар) сәйкес айналысқа жіберілген акциялар және осы акциялар базалық активі болып табылатын депозитарлық қолхаттар
1.5.5	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасына және Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) халықаралық шкаласы бойынша "ВВ-" төмен емес ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (стандарт энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzВВ" төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар (эмитент) басқа мемлекеттердің заңнамасына сәйкес шығарылған борыштық бағалы қағаздар (негізгі борыш пен есептелген сыйақы сомаларын есептегенде)
1.5.6	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы заңнамасына және Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) халықаралық шкаласы бойынша "В"-дан "В+"-ке дейінгі ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) ұлттық шкаласы бойынша "kzB+"-тен "kzBВ-"-ке дейінгі рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің ұлттық шкаласы бойынша осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар (эмитент) шет мемлекеттердің заңнамасына сәйкес шығарылған борыштық бағалы қағаздар (негізгі борыш пен есептелген сыйақы сомаларын есептегенде)
1.5.7	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, 1.4.5 және 1.4.6-жолдарда көрсетілген борыштық бағалы қағаздарды қоспағанда, № 54 Талаптарға сәйкес қор биржасына айналысқа жіберілген борыштық бағалы қағаздар (негізгі борыш пен есептелген сыйақы сомаларын есептегенде)
1.6	Күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры" акционерлік қоғамының акциялары
1.7	Күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "В-"-тен төмен емес тәуелсіз рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері шығарған, мемлекеттік мәртебесі бар бағалы қағаздар
1.8	Шетелдік ұйымдар шығарған мемлекеттік емес бағалы қағаздар:
1.8.1	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің "ВВВ-"-тен төмен емес халықаралық рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар эмитенттердің акциялары және осы акциялар базалық активі болып табылатын депозитарлық қолхаттар;
1.8.2	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) агенттігінің "ВВВ-"-тен төмен емес халықаралық рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар борыштық бағалы қағаздар
1.9	Тізбесі Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14794 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 26 желтоқсандағы № 304 қаулысымен белгіленген Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының және сақтандыру тобының пруденциялық нормативтерінің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен лимиттердің нормативтік мәндерінің және оларды есептеу әдістемесінің (бұдан әрі - Нормативтер) 39-тармағында айқындалған халықаралық қаржы ұйымдарының бағалы қағаздары
1.10	Лондон бағалы металдар қауымдастығы (London Bullіon Market Assocіatіon) (Ландон буллиан маркет ассосиэйшн) қабылдаған және осы қауымдастықтың құжаттарында "Лондон сапалы жеткізу" стандарты ("London Good Delіvery") ("Ландон гуд деливери") ретінде белгіленген халықаралық сапа стандарттарына сәйкес келетін тазартылған бағалы металдар және металл депозиттер, оның ішінде Қазақстан Республикасының "Standard & Poor's" агенттігінің халықаралық шкаласы бойынша "АА"-дан төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар бейрезидент банктеріндегі металл депозиттер
1.11	Пайлар - барлығы, оның ішінде:
1.11.1	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Нормативтердің 38-бабының 23) тармақшасының талаптарына сәйкес келетін пайлар
1.11.2	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, Нормативтердің 38-бабының 24) тармақшасының талаптарына сәйкес келетін пайлар
1.11.3	күмәнді борыштар бойынша резервті шегергенде, ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайлары
1.12	Нормативтердің 38-бабының 25), 26) тармақшасының талаптарына сәйкес келетін исламдық қаржыландыру құралдары
1.13	Бағалы қағаздардың эмитенттеріне бағалы қағаздардың номиналдық құны бойынша қойылатын, бағалы қағаздар шығарылымының проспектісінде көзделген олардың айналыс мерзімінің (бағалы қағаздар шығарылымы проспектісінің талаптары бойынша мерзімі өтпеген) аяқталуына байланысты туындаған талаптар
2	Баланс бойынша активтер
3	Сақтандыру сыныптары бойынша міндеттемелер
3.1	Өмірді сақтандыру
3.2	Аннуитеттік сақтандыру
3.3	Жазатайым оқиғалардан сақтандыру
3.4	Ауырған жағдайдан сақтандыру
4	Гэп көрсеткіші (1-жол - 3-жол)
5	Гэп-тің активтердің пайызымен берілген көрсеткіші (4-жол/2-жол)
6	Кумулятивтік гэп
7	Активтердің пайызымен берілген кумулятивтік гэп (6-жол/2-жол)

Ескертпе: әкімшілік деректер жинауға арналған нысанды толтыру бойынша

түсіндірме осы нысанға қосымшада келтірілген.

Атауы __________________________________________________________

Мекенжайы_____________________________________________________

Телефоны_______________________________________________________

Электрондық почта мекенжайы Бірінші басшы немесе оның гэп-талдауға

қол қоюға уәкілетті тұлғасы _____________________________________
тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса), қолы, телефоны

Тәуекелдерді басқару бөлімшесінің басшысы тегі, аты, әкесінің аты (ол бар болса),

қолы, телефоны Күні 20___ жылғы "_____" ___________________

О внесении изменений в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 27 августа 2018 года № 198 "Об утверждении Правил формирования системы управления рисками и внутреннего контроля для страховых (перестраховочных) организаций, филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан"

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 23 января 2023 года № 1. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 30 января 2023 года № 31813

Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 27 августа 2018 года № 198 "Об утверждении Правил формирования системы управления рисками и внутреннего контроля для страховых (перестраховочных) организаций, филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 17462) следующие изменения:

преамбулу изложить в следующей редакции:

"В соответствии с законами Республики Казахстан "О страховой деятельности", "О государственной статистике" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:";

в Правилах формирования системы управления рисками и внутреннего контроля для страховых (перестраховочных) организаций, филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан, утвержденных указанным постановлением:

пункт 2 изложить в следующей редакции:

"2. В Правилах используются следующие понятия:

1) андеррайтинг - комплекс процедур по принятию на страхование или перестрахование заявленного объекта страхования на основе оценки страховых рисков с целью определения страхового покрытия, условий страхования, уровня франшизы и страхового тарифа в пределах, установленных актуарием;

2) управленческая отчетность - инструмент внутреннего контроля и оценки деятельности организации;

3) гэп-анализ - методы измерения процентного риска и риска ликвидности на основе сравнения объема активов и обязательств организации, подверженных изменениям ставок вознаграждения или подлежащих погашению в течение определенных сроков;

4) лимитирование - установление качественных, количественных ограничений принимаемых рисков, установление ограничений на сделки (операции) организации.

При лимитировании определяются следующие параметры:

показатель, на который устанавливается лимит;

метод расчета показателя, на который устанавливается лимит;

предельное (максимальное, минимальное) значение показателя;

5) конфликт интересов - ситуация, при которой возникает противоречие между личной заинтересованностью должностных лиц организации и (или) его работников и надлежащим исполнением ими своих должностных полномочий или имущественными и иными интересами организации и (или) его работников и (или) клиентов, которое может повлечь за собой неблагоприятные последствия для организации и (или) его клиентов;

6) политика - совокупность внутренних документов, включающих в себя политику и (или) иные внутренние документы, определяющие необходимые критерии, параметры, подходы, принципы, стандарты, процедуры и механизмы, обеспечивающие эффективное функционирование организации и соответствие ее деятельности стратегии и допустимому уровню риска;

7) стресс-тестирование - методы измерения потенциального влияния на финансовое положение организации исключительных, но возможных событий, которые могут оказать влияние на деятельность организации;

8) риск - возможность появления обстоятельств, обусловливающих неуверенность или невозможность получения ожидаемых результатов деятельности организации, возникновения расходов (убытков);

9) система оценки рисков - совокупность коэффициентов, предназначенных для комплексного анализа финансового состояния организации;

10) система управления рисками - постоянный структурированный процесс, установленный советом директоров и правлением организации, осуществляемый в рамках всей организации в целях выявления, оценки, мониторинга, снижения рисков и их последствий, влияющих на достижение целей организации;

11) карта риска - графическое и текстовое описание рисков организации, расположенных в таблице, по одной "оси" по которой указана сила воздействия или значимость риска, а по другой вероятность или частота его возникновения;

12) лимит риска - средство количественного либо качественного ограничения принимаемого риска;

13) идентификация риска – процесс нахождения, составления перечня и описания элементов риска;

14) измерение риска - определение степени вероятности риска и размеров потенциальных расходов (убытков), которые осуществляются посредством оценки последствий и вероятности наступления события математическим путем с помощью применения теории вероятностей и закона больших чисел на основе статистических данных;

15) уполномоченный орган - уполномоченный орган по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций;

16) внутренний аудит - неотъемлемый элемент управленческого контроля, посредством которого служба внутреннего аудита оценивает финансовую отчетность, а также другие данные и информацию, поддающиеся количественной и качественной оценке деятельности организации в целях дальнейшего отражения степени ее соответствия законодательству Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности, об обязательном страховании, об акционерных обществах, о рынке ценных бумаг, о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма, внутренним документам, международным профессиональным стандартам внутреннего аудита;

17) внутренний контроль — это процесс, осуществляемый советом директоров, коллегиальными органами, правлением, работниками организации, направленный на обеспечение достижения целей по следующим категориям:

эффективность деятельности;

надежность, полнота и своевременность финансовой отчетности и иной управленческой отчетности;

соблюдение законодательства Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности, об обязательном страховании, об акционерных обществах, о рынке ценных бумаг, о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма;

18) система внутреннего контроля - совокупность контрольных процедур, мероприятий и методик, обеспечивающая:

надлежащее и эффективное ведение финансово-хозяйственной деятельности организации;

соблюдение требований законодательства Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности, об обязательном страховании, об акционерных обществах, о рынке ценных бумаг, о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма;

эффективное разделение ответственности;

своевременное и надлежащее исполнение работниками организации требований внутренних документов;

обеспечение сохранности имущества;

предотвращение и выявление фактов мошенничества и управленческих ошибок;

своевременность подготовки, достоверность и полноту финансовой отчетности и иной управленческой отчетности.

При применении требований Правил к филиалу страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан:

под советом директоров понимается соответствующий орган управления страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

под правлением понимаются руководящие работники филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

под капиталом подразумевается сумма счета головного офиса, резервов и результатов деятельности филиала страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

под финансовой отчетностью понимается отчетность по данным бухгалтерского учета филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан.

Требования Правил не распространяются на филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан в части соблюдения требований законодательства об акционерных обществах и рынке ценных бумаг, а также пунктов 13-1, 13-2 Правил.";

пункт 3 изложить в следующей редакции:

"3. Риски организации классифицируются следующим образом:

1) риски, связанные с осуществлением страховой деятельности:

риск андеррайтинга - риск неправильной (ошибочной) оценки принимаемых на страхование рисков;

риск страховых резервов - риск формирования недостаточных (неадекватных) страховых резервов;

риск страховых выплат - риск, связанный с осуществлением страховых выплат в нарушение условий договоров страхования;

катастрофический риск - риск того, что одно событие значительного размера приведет к страховым выплатам выше обычного;

риск перестрахования - риск недостаточного перестраховочного покрытия или неспособности перестраховщика осуществить выплату по договору перестрахования.";

пункт 7 изложить в следующей редакции:

"7. Процесс управления рисками включает следующие этапы:

1) определение рисков:

оценка рискообразующих факторов и риска (систематическое и постоянное отслеживание, анализ всех возможных причин расходов (убытков), их вероятности и размеров);

классификация рисков (осуществляется по результатам исследования специфики рисков и факторов, которые приводят к их возникновению, влияют на их развитие, экспертных оценок исторических данных, анализа карты рисков);

2) измерение рисков, периодичность проведения которых устанавливается советом директоров в зависимости от значимости риска, но не реже двух раз в год;

3) осуществление регулярного стресс-тестирования и анализа рисков;

4) выбор и применение метода управления рисками;

5) корректирование системы управления рисками.";

пункт 13 изложить в следующей редакции:

"13. Организация на основании финансовой и иной отчетности организации на отчетную дату осуществляет стресс- тестирование по рискам.

Организация представляет в уполномоченный орган стресс-тестирование по рискам по форме согласно приложению 3 к Правилам на ежеквартальной основе не позднее 15 (пятнадцатого) рабочего дня месяца, следующего за отчетным кварталом.

К стресс-тестированию по рискам прилагается заключение руководителя подразделения по управлению рисками, содержащее:

анализ подверженности организации рискам;

определение рисков, влияющих в большей степени на финансовое положение организации.";

пункт 18 изложить в следующей редакции:

"18. В функции подразделения по управлению рисками входят:

1) организация эффективной системы управления рисками, включая:

разработку политики по управлению рисками;

разработку карты рисков, включая качественный и количественный подходы;

участие в процессе принятия управленческих решений;

постоянный мониторинг выполнения управленческих решений и определения эффективности принятых управленческий решений;

контроль за выполнением установленных лимитов по страховым, инвестиционным и иным сделкам (операциям);

2) идентификация и оценка рисков, включая определение описательных и количественных значений показателей рисков, связанных с деятельностью организации, а также определение максимально допустимых значений показателей рисков;

3) анализ коэффициентов системы оценки рисков организации на основании годовой финансовой и иной отчетности по форме согласно приложению 3-1 к Правилам для организации, осуществляющей деятельность по отрасли "общее страхование", и приложению 3-2 к Правилам для организации, осуществляющей деятельность по отрасли "страхование жизни";

4) принятие мер по управлению рисками, возникающими в процессе деятельности организации;

5) мониторинг, оценка и контроль идентифицированных (обнаруженных) рисков, в том числе:

принятие мер совместно с другими структурными подразделениями организации по идентификации рисков;

оценка рисков, включая оценку частоты возникновения рисков, последующая классификация воздействий, оказанных данными рисками, и установление лимитов рисков;

мониторинг рисков, включающий мониторинг изменений значений показателей рисков и максимально допустимых значений показателей рисков, а также мер, предпринимаемых в целях минимизации рисков в случае несоответствия значений показателей рисков максимально допустимым значениям показателей рисков;

незамедлительное представление отчетности правлению и совету директоров о любых значительных случаях, способных повлечь за собой ущерб и (или) повлиять на деятельность организации, или носящих незаконный характер;

6) организация процесса по разработке соответствующими структурными подразделениями организации детального плана мероприятий по минимизации выявленных рисков (планы предоставляется структурными подразделениями и общий план мероприятий по минимизации выявленных рисков организации разрабатывается подразделением по управлению рисками) и дальнейший мониторинг утвержденного советом директоров плана мероприятий по минимизации рисков организации;

7) организация мероприятий по исполнению плана на случай чрезвычайных обстоятельств и обеспечения непрерывности деятельности организации;

8) регулярный анализ:

финансовых показателей (в рамках стресс-тестирования и регулярного мониторинга уровня принятых рисков);

влияния изменений цен на финансовые инструменты на показатели ликвидности, платежеспособности, достаточности маржи платежеспособности (в рамках стресс-тестирования и регулярного мониторинга уровня принятых рисков);

9) прогнозирование воздействия макроэкономических факторов на рентабельность, ликвидность, достаточность маржи платежеспособности;

10) предоставление совету директоров и правлению на ежеквартальной основе отчета по оценке и анализу системы управления рисками по следующим направлениям:

текущее состояние управления рисками (проводимая работа по минимизации и исключению рисков);

выявленные риски и план мероприятий по минимизации данных рисков, а также результаты проведенной работы по их снижению либо предотвращению;

риски, которые могут возникнуть в процессе ведения текущей деятельности организации и пути их снижения и предотвращения;

контроль и мониторинг рисков, которые могут возникнуть на текущем этапе реализации корпоративной стратегии организации и пути их минимизации и предотвращения;

адекватность и эффективность системы управления рисками;

краткий анализ финансовых показателей за отчетный период;

оценка и анализ карты рисков;

адекватность и эффективность применяемых процедур тестирования и моделей оценки рисков;

11) предоставление на утверждение совету директоров:

не позднее 1 апреля года, следующего за отчетным, анализа коэффициентов системы оценки рисков (с пояснениями по коэффициентам, выходящим за пределы стандартного диапазона);

плана мероприятий по улучшению коэффициентов системы оценки рисков в случае наличия четырех и более отклонений коэффициентов системы оценки рисков организации от утвержденных пределов стандартного диапазона;

12) предоставление годовому общему собранию акционеров анализа коэффициентов системы оценки рисков (с пояснениями по коэффициентам, выходящим за пределы стандартного диапазона), и утвержденного советом директоров плана мероприятий по улучшению коэффициентов системы оценки рисков (при наличии);

13) обеспечение выполнения:

требований к управлению риском андеррайтинга согласно приложению 5 к Правилам;

требований к управлению риском перестрахования согласно приложению 6 к Правилам;

требований к управлению риском страховых выплат согласно приложению 7 к Правилам;

требований к управлению риском недостаточности страховых резервов согласно приложению 8 к Правилам;

требований к управлению инвестиционным риском согласно приложению 9 к Правилам;

требований к управлению операционными и сопутствующими рисками согласно приложению 10 к Правилам;

требований к управлению комплаенс-риском согласно приложению 11 к Правилам;

14) в целях корректировки корпоративной стратегии и внутренней политики по управлению рисками совместно с подразделением стратегического планирования и анализа либо иным структурным подразделением с аналогичными функциями представление правлению не реже одного раза в год:

отчета, содержащего детальный обзор текущего состояния организации с учетом количественных и качественных данных обо всех рисках, степени их вероятности, степени готовности организации, проведенных мероприятиях по их минимизации, мер реагирования;

отчета, содержащего детальный обзор финансового состояния и результатов деятельности организации, а также изменений в законодательстве актах Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности, об обязательном страховании, об акционерных обществах, о рынке ценных бумаг, о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма, способные повлиять на финансовое состояние организации, карту рисков организации.

При применении положений настоящего пункта к филиалу страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан:

положения подпунктов 1) и 2) настоящего пункта применяются к функциональным обязанностям подразделения по управлению рисками страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан;

положения подпунктов 3), 11) и 12) настоящего пункта не распространяются на филиал страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан.";

пункт 38 изложить в следующей редакции:

"38. Работники организации информируют службу внутреннего аудита о следующих сделках (операциях):

1) любых сделках (операциях) (в том числе по договорам страхования (перестрахования) на сумму более 1 (одного) миллиона тенге с оплатой в наличной форме;

2) осуществлении страховой выплаты в размере более 3 000 (трех тысяч) месячных расчетных показателей;

3) других сделках (операциях), вызывающих сомнения в их законности.";

приложение 3 изложить в редакции согласно приложению 1 к настоящему постановлению;

в приложении 3-1:

пункт 17 приложения к форме анализа коэффициентов системы оценки рисков страховой (перестраховочной) организации, осуществляющей деятельность по отрасли "общее страхование" изложить в следующей редакции:

"17. Коэффициент К13 "Дефицит (профицит) оценки текущих резервов на капитал" рассчитывается по следующей формуле:

где:

К_t - собственный капитал на отчетную дату;

ЧЗП_t - чистая сумма заработанных премий за вычетом расходов, связанных с расторжением договоров страхования (перестрахования), на отчетную дату;

РУ_t - резерв убытков на дату отчета;

ЧЗП_t-1 - чистая сумма заработанных премий за вычетом расходов, связанных с расторжением договоров страхования (перестрахования), на предшествующую отчетную дату;

ЧЗП_t-2 - чистая сумма заработанных премий за вычетом расходов, связанных с расторжением договоров страхования (перестрахования), на вторую предшествующую отчетную дату;

СКРП - средний коэффициент резервов на премии;

СВ_t - страховые выплаты без учета доли перестраховщика и за вычетом возмещения по регрессному требованию, выплаченные в отчетном периоде, по убыткам, которые произошли и заявлены на дату до t-1;

РУ_t,t-1 - расходы на урегулирование убытков, оплаченных в отчетном периоде, по убыткам, которые произошли и заявлены на дату до t-1;

СВ_t,t-1 - страховые выплаты без учета доли перестраховщика и за вычетом возмещения по регрессному требованию, выплаченные в отчетном периоде и в предшествующем периоде, по убыткам, которые произошли и заявлены на дату до t-2;

РУ_t,t-2 - расходы на урегулирование убытков, оплаченных в отчетном периоде и в предшествующем периоде, по убыткам, которые произошли и заявлены на дату до t-2;

РЗНУ_t* - чистый РЗНУ на отчетную дату по убыткам, которые произошли и заявлены на дату до t-1;

РЗНУ_t** - чистый РЗНУ на отчетную дату по убыткам, которые произошли и заявлены на дату до t-2;

РЗНУ_t-1 - чистый РЗНУ на предшествующую отчетную дату;

РПНУ_t-1 - чистый резерв произошедших, но незаявленных убытков (далее - РПНУ) на предшествующую отчетную дату;

РЗНУ_t-2 - чистый РЗНУ на вторую предшествующую отчетную дату;

РПНУ_t-2 - чистый РПНУ на вторую предшествующую отчетную дату.

Расчет данного коэффициента не производится страховой (перестраховочной) организацией, осуществляющей деятельность менее трех лет.";

приложение 4 изложить в редакции согласно приложению 2 к настоящему постановлению;

в приложении 5:

пункт 6 изложить в следующей редакции:

"6. Принятие андеррайтингового решения по заключению отдельного договора страхования (перестрахования) выше предела лимита на андеррайтера (подразделением по андеррайтингу), установленного советом директоров, осуществляется на основании рекомендации, выданной андеррайтером (андеррайтинговым подразделением), и заключения подразделения по управлению рисками.

Страховой организацией во внутреннем документе устанавливаются минимальный и максимальный пороги сумм до лимита андеррайтингового совета, предусматривающие обязательное согласование с андеррайтером (андеррайтинговым подразделением).

При принятии андеррайтингового решения учитываются следующие условия:

1) состояние страхового портфеля;

2) коэффициенты убыточности по виду страхования, к которому относится объект страхования;

3) риски, связанные с застрахованным и объектом страхования;

4) соблюдение лимитов собственного удержания, установленных актуарием и законодательством Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности;

5) иные факторы, влияющие на принятие андеррайтингового решения.";

пункты 9 и 10 изложить в следующей редакции:

"9. Организация формирует страховое дело, содержащее:

1) заявление, подписанное страхователем (застрахованным) на страхование, в том числе содержащее сведения об ознакомлении страхователя с условиями страхования и получения им копии правил страхования (если договор страхования (перестрахования) заключен в форме договора присоединения (страхового полиса).

Требование по наличию подписи страхователя (застрахованного) в заявлении не распространяется на договоры, заключенные в электронной форме;

2) андеррайтинговое решение или его копию по договору страхования (перестрахования), за исключением договоров, заключенных по классам обязательного страхования гражданско-правовой ответственности владельцев транспортных средств, гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами;

3) копии документов, предоставленных страхователем (застрахованным, выгодоприобретателем) и сюрвейером для принятия андеррайтингового решения;

4) договор страхования (перестрахования) и (или) страховой полис и внесенные изменения;

5) записи о результатах мониторинга состояния объекта страхования (перестрахования) движимого и (или) недвижимого имущества.

10. По договорам страхования (перестрахования), заключенным в электронной форме, страховое дело формируется в электронной форме.

Хранение страхового дела осуществляется на бумажном носителе и (или) в электронной форме.";

пункт 3 приложения 9 изложить в следующей редакции:

"3. При передаче активов в управление управляющему инвестиционным портфелем правление обеспечивает указание в договоре с управляющим инвестиционным портфелем требований по:

1) неукоснительному соблюдению управляющим инвестиционным портфелем инвестиционной политики организации;

2) эффективному обмену информацией для осуществления мониторинга рисков, в том числе для осуществления стресс-тестирования;

3) ответственности управляющего инвестиционным портфелем за причинение убытков организации в результате управления инвестиционным портфелем в результате преднамеренных действий.".

2. Департаменту страхового рынка и актуарных расчетов в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятия, предусмотренного подпунктом 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка.

4. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

И.о. Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка

О. Кизатов

"СОГЛАСОВАНО"
Бюро национальной статистики
Агентства по стратегическому
планированию и реформам
Республики Казахстан

	Приложение 1 к постановлению И.о. Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 23 января 2023 года № 1
	Приложение 3 к Правилам формирования системы управления рисками и внутреннего контроля для страховых (перестраховочных) организаций, филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан
	Форма

Форма, предназначенная для сбора административных данных
Представляется: в уполномоченный орган по регулированию, контролю
и надзору финансового рынка и финансовых организаций
Форма административных данных размещена на интернет-ресурсе: https://www.gov.kz
Стресс-тестирование по рискам
Индекс формы административных данных: 1-STRESS-TEST
Периодичность: ежеквартальная
Отчетный период: по состоянию на "___" _______________ 20___ года
Круг лиц, представляющих информацию: страховые (перестраховочные) организации
Срок представления: ежеквартально, не позднее 15 (пятнадцатого)
рабочего дня месяца, следующего за отчетным кварталом

Таблица 1

Стресс-тестирование по ценовому риску

№	Наименование эмитента	Наименование ценной бумаги	Международный идентификационный номер (ISIN)	Балансовая стоимость финансового инструмента (в тыс. тенге)
1	2	3	4	5
1
2
3
…
1	Итого убыток
2	Норматив достаточности маржи платежеспособности после стресс-тестирования
3	Норматив достаточности остаточности высоколиквидных активов после стресс-тестирования

продолжение таблицы:

Сценарий снижения текущей стоимости финансового инструмента (в тыс. тенге)			Убыток при снижении стоимости финансового инструмента (в тыс. тенге)
на 20 %	на 30 %	на 40 %	на 20 %	на 30 %	на 40 %
6	7	8	9	10	11

Примечание:
1. В столбце 2 указывается наименование эмитента долевых инструментов (акции, депозитарные расписки, базовым активом которых являются акции, паи Exchange Traded Funds (ETF) (Эксчейндж Трэйдэд Фандс).
2. В столбцах 3 и 4 указывается наименование ценной бумаги и его международный идентификационный номер (ISIN).
3. В столбце 5 указывается балансовая стоимость финансового инструмента на отчетную дату.
4. В столбцах 6, 7 и 8 указывается балансовая стоимость финансового инструмента при снижении ее на 20 %, 30 % и 40 %, соответственно.
5. В столбцах 9, 10 и 11 указывается разница между балансовой стоимостью финансового инструмента и ее прогнозной сниженной стоимостью.
Комментарий к стресс-тестированию
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________

Таблица 2

Стресс-тестирование по процентному риску

№	Наименование эмитента	Балансовая стоимость финансового инструмента в тыс. тенге (факт.)	Ставка доходности (факт.)	Прогнозное значение ставки доходности (+1 %)
1	2	3	4	5
1
2
3
…
1	Итого убыток
2	Норматив достаточности маржи платежеспособности после стресс-тестирования
3	Норматив достаточности высоколиквидных активов после стресс-тестирования

продолжение таблицы:

Прогнозная стоимость финансового инструмента при ставке доходности (+1%)	Сумма убытка при ставке доходности (+1%) в тыс. тенге
6	7

Примечание:
1. В столбце 2 указывается наименование эмитентов облигации.
2. В столбце 3 указывается балансовая стоимость финансового инструмента на отчетную дату, учитываемых по следующим статьям бухгалтерского баланса: "Ценные бумаги, оцениваемые по справедливой стоимости, изменения которых отражаются в составе прибыли или убытка" и "Ценные бумаги, имеющиеся в наличии для продажи (за вычетом резервов на обесценение)".
3. В столбце 4 указывается фактическая ставка доходности к погашению по облигации на отчетную дату.
4. В столбце 5 указывается прогнозное значение ставки доходности облигации при увеличении ее на 1 %.
5. В столбце 7 указывается прогнозное значение суммы убытка при увеличении ставки доходности облигации.
Комментарий к стресс-тестированию
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________

Таблица 3

Стресс-тестирование по валютному риску

Наименование иностранной валюты	Текущая стоимость активов и обязательств, номинированных в данной иностранной валюте в тенге		Сценарий снижения тенге по отношению к иностранной валюте		Сценарий укрепления тенге по отношению к иностранной валюте
	Активы	Обязательства	Активы	Обязательства	Активы	Обязательства
1	2	3	4	5	6	7
USD
EURO
RUB
Иные валюты
Итого

продолжение таблицы:

Убыток (доход) по сценарию снижения тенге по отношению к иностранной валюте		Убыток (доход) по сценарию укрепления тенге по отношению к иностранной валюте		По результатам снижения тенге по отношению к иностранной валюте		По результатам укрепления тенге по отношению к иностранной валюте
Активы (2-4)	Обязательства (3-5)	Активы (2-6)	Обязательства (3-7)	НМП	НВЛА	НМП	НВЛА
8	9	10	11	12	13	14	15

Примечание:
1. НМП – норматив достаточности маржи платежеспособности после стресс-тестирования;
ВЛА - Норматив достаточности остаточности высоколиквидных активов после стресс-тестирования.
2. Стресс-тестированию подлежат активы и обязательства страховой организации.
3. Сценарий для проведения стресс-тестирования: USD, EURO – ±20 %; RUB – ±10 %; иные валюты – ±10 %.
4. В столбцах 2 и 3 указывается текущая стоимость активов и обязательств, номинированных в данной иностранной валюте в тенге на отчетную дату.
5. В столбцах 4, 5, 6 и 7 указывается прогнозная балансовая сумма активов и обязательств при сценариях снижения и укрепления тенге по отношению к иностранной валюте, соответственно.
6. В столбцах 8, 9, 10 и 11 указывается прогнозный убыток (доход) по сценарию снижения и укрепления тенге по отношению к иностранной валюте, соответственно (разница между фактическими и прогнозными значениями активов и обязательств).
Комментарий к стресс-тестированию
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________

Таблица 4.1

Стресс-тестирование по рискам, связанным с осуществлением страховой деятельности

№	Наименование статьи	Сценарий приостановления сбора страховых премий
		На отчетный квартал	1-ый прогнозный квартал	2-ой прогнозный квартал	3-й прогнозный квартал	4-ый прогнозный квартал
1	2	3	4	5	6	7
1	Итого чистая прибыль (убыток) после уплаты налогов (тыс. тенге)
2	Норматив достаточности маржи платежеспособности
3	Норматив достаточности остаточности высоколиквидных активов

Примечание:
1. В целях проведения стресс-тестирования по приостановлению сбора страховых премий страховой (перестраховочной) организации необходимо осуществить прогноз изменения финансовых показателей и значений пруденциальных нормативов с учетом отсутствия доходов по страховой части и сохранения постоянных расходов и расходов по страховым выплатам.
2. По данному сценарию страховой (перестраховочной) организации необходимо предусмотреть осуществление страховых выплат по имеющимся в портфеле договорам страхования (перестрахования) на отчетную дату (отсутствие новых поступлений, соответственно, страховых выплат по ним).
3. Форма по данному стресс-тестированию заполняется на 4 (четыре) прогнозных квартала (год в разрезе кварталов).
Комментарий к стресс-тестированию
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________

Таблица 4.2

№	Наименование статьи	Сценарий увеличения резерва непроизошедших убытков по договорам аннуитета ввиду роста ставки индексации
		Значение показателя на отчетную дату	Значение показателя после стресс-тестирования
1	2	3	4
1	Ставка индексации страховых выплат		8,25%
2	Резерв не произошедших убытков (по договорам аннуитета, заключенные в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об обязательном страховании работника от несчастных случаев при исполнении им трудовых (служебных) обязанностей")
3	Норматив достаточности маржи платежеспособности
4	Норматив достаточности высоколиквидных активов

Примечание:
1. Сценарий увеличения резерва непроизошедших убытков по договорам аннуитета, заключенным в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об обязательном страховании работника от несчастных случаев при исполнении им трудовых (служебных) обязанностей", рассчитывается на отчетную дату при использовании ставки индексации на уровне 8,25 %.
При значительных отклонениях ставки от значения 8,25 %, опираясь на профессиональное суждение, актуарий представляет обоснованную альтернативную ставку.
2. К форме стресс-тестирования прикладывается отчет по действующим договорам аннуитета, заключенным в рамках обязательного страхования работника от несчастных случаев при исполнении им трудовых (служебных) обязанностей (с учетом новой индексации) (представляется в электронной форме).
Комментарий к стресс-тестированию
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________

Таблица 4.3

№	Наименование статьи	Фактическая сумма на отчетную дату	Сценарий расторжения договоров страхования (перестрахования) на:
			10 %	20 %	30 %
1	2	3	4	5	6
1	Страховые премии по действующим договорам страхования (перестрахования)
2	Сумма комиссионного вознаграждения по договорам страхования (перестрахования), по которым произойдет расторжение	Х
3	Итого сумма убытка (строки 1+2)	Х
4	Норматив достаточности маржи платежеспособности
5	Норматив достаточности остаточности высоколиквидных активов

Примечание:
1. Стресс-тестирование по риску расторжения договоров страхования предусматривает сценарий расторжения договоров страхования (перестрахования) от 10 % до 30 %.
2. В столбцах 4, 5 и 6 указываются прогнозные значения статей Таблицы.
3. По строке 2 формы стресс-тестирования указывается сумма комиссионного вознаграждения по договорам страхования (перестрахования), по которым произошло расторжение (пропорционально к страховой премии).
4. Для расчета прогнозных значений пруденциальных нормативов необходимо учитывать сумму расходов, связанных с расторжением договора страхования (перестрахования), и сумму расходов по выплате комиссионного вознаграждения по данным договорам.
Комментарий к стресс-тестированию
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________

Таблица 5.1

Стресс-тестирование по кредитному риску

№	Наименование статьи	Сценарий снижения рейтинговой оценки по финансовым инструментам, перестраховщикам, учитываемых при расчете пруденциальных нормативов
		Фактическое значение отчетную дату	Прогнозное значение	Убыток/Разница
1	2	3	4	5
1	Фактическая маржа платежеспособности, рассчитанная с учетом классификации активов по качеству и ликвидности в тыс. тенге
2	Минимальный размер маржи платежеспособности
3	Норматив достаточности маржи платежеспособности
4	Сумма высоколиквидных активов в тыс. тенге
5	Норматив достаточности высоколиквидных активов

Примечание:
1. Для проведения данного стресс-тестирования необходимо осуществить расчет норматива достаточности маржи платежеспособности и расчет норматива достаточности высоколиквидных активов страховой (перестраховочной) организации (далее – расчеты) с учетом снижения рейтингой оценки финансовых инструментов, перестраховщиков, учитываемых при расчете пруденциальных нормативов на 1 пункт (one notch) (уан ноч). Снижение рейтинговой оценки осуществляется по тем строкам расчетов, по которым установлено требование по рейтинговым оценкам, в соответствии с постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 декабря 2016 года № 304 "Об установлении нормативных значений и методик расчетов пруденциальных нормативов страховой (перестраховочной) организации и страховой группы и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, требований к приобретаемым страховыми (перестраховочными) организациями, дочерними организациями страховых (перестраховочных) организаций или страховых холдингов акциям (долям участия в уставном капитале) юридических лиц, перечня облигаций международных финансовых организаций, приобретаемых страховыми холдингами, минимального требуемого рейтинга для облигаций, приобретаемых страховыми холдингами, и перечня рейтинговых агентств, а также перечня финансовых инструментов (за исключением акций и долей участия в уставном капитале), приобретаемых страховыми (перестраховочными) организациями", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 14794.

2. Фактическая маржа платежеспособности является наименьшей из двух величин, рассчитанных с учетом статей капитала и с учетом их классификации по качеству и ликвидности после снижения рейтинговой оценки финансовых инструментов, перестраховщиков, учитываемых при расчете пруденциальных нормативов на 1 пункт (one notch) (уан ноч).
3. По паям, имеющим рейтинговую оценку рейтингового агентства Morningstar (Морнинстар), необходимо снизить оценку на 1 звезду.
4. Минимальный размер маржи платежеспособности страховой (перестраховочной) организации должен увеличиваться на сумму премий, передаваемых (переданных) в перестрахование страховым (перестраховочным) организациям - резидентам и нерезидентам Республики Казахстан по действующим договорам перестрахования, в зависимости от сниженной рейтинговой оценки перестраховщика или значения норматива достаточности маржи платежеспособности перестраховочной организации-резидента Республики Казахстан на предыдущую отчетную дату.
5. В комментариях к стресс-тестированию по риску снижения рейтинговой оценки финансовых инструментов, перестраховщиков, учитываемых при расчете пруденциальных нормативов, указывается основная причина образования убытка по итогам проведения стресс-тестирования (разницы между фактическими и прогнозными значениями пруденциальных нормативов).
Комментарий к стресс-тестированию
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________

Таблица 5.2

Наименование класса страхования	Сценарий несвоевременного осуществления выплаты перестраховщиком
	Номер договора страхования	Страхователь	Перестраховщик	Лимит ответственности (страховая сумма)	Сумма ответственности перестраховщика	5% от суммы ответственности перестраховщика
1	2	3	4	5	6	7
Итого убыток:
Норматив достаточности маржи платежеспособности после стресс-тестирования
Норматив достаточности высоколиквидных активов после стресс-тестирования

Примечание:
1. В столбцах 1-6 указывается информация по договору перестрахования с наибольшей страховой суммой. По данному договору перестрахования сумма ответственности, переданной перестраховщику, в размере 5 % обнуляется.
2. Норматив достаточности маржи платежеспособности и норматив достаточности высоколиквидных активов рассчитывается с учетом вычета суммы ответственности перестраховщика по договору перестрахования в размере 5 %.
Комментарий к стресс-тестированию
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________

Таблица 5.3

Наименование страхователя	Сценарий с учетом вероятности дефолта (перестраховочной организации)
	Номер договора (полиса) страхования и (или) дополнительного соглашения	Наименование перестраховщика	Резерв незаработанных премий	Кредитный рейтинг перестраховщика	Вероятность дефолта (PD) в соответствии с Таблицей вероятности дефолта	Убыток по выбранному сценарию (EL) (в тенге)	Резерв незаработанных премий с учетом вероятности дефолта (PD)
1	2	3	4	5	6	7 = 4*6	8 = 4+7
Итого:
Норматив достаточности маржи платежеспособности после стресс-тестирования
Норматив достаточности высоколиквидных активов после стресс-тестирования

Примечание:
1. Расчет по кредитному риску перестраховщика осуществляется согласно Таблице вероятности дефолта (PD) посредством снижения рейтинга перестраховщика на 1 категорию и, соответственно, возможное влияние на показатели пруденциальных нормативов страховой организации:

S&P, Fitch	Moody’s	PD в %
ААА	Ааа	0
АА+	Аа1	0
АА	Аа2	0
АА-	Аа3	0
А+	А1	0
А	А2	0,06
А-	А3	0,1
ВВВ+	Ваа1	0,14
ВВВ	Ваа2	0,18
ВВВ-	Ваа3	0,48
ВВ+	Ва1	0,76
ВВ	Ва2	1,06
ВВ-	Ва3	2,44
В+	В1	3,82
В	В2	5,2
В-	В3	10,07
ССС+	Саа1	14,93
ССС	Саа2	19,79
ССС-	Саа3	46,52
С	Са	73,26
D	D	100

Комментарий к стресс-тестированию
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________

Наименование _________________________________________
Адрес _________________________________________________
Телефон _______________________________________________
Адрес электронной почты ________________________________
Первый руководитель или лицо, уполномоченное им на подписание
стресс-тестирования ___________________________ _________
фамилия, имя и отчество (при его наличии) подпись, телефон
Руководитель подразделения по управлению рисками
_____________________________________________ _________
фамилия, имя и отчество (при его наличии) подпись, телефон
Дата "____" ______________ 20__ года

Приложение к форме стресс-тестирования по рискам

Пояснение по заполнению формы, предназначенной для сбора административных данных

Стресс-тестирование по рискам (индекс – 1-STRESS-TEST, периодичность – ежеквартальная)

1. Настоящее пояснение по заполнению формы, предназначенной для сбора административных данных (далее – Пояснение) определяет единые требования по заполнению формы, предназначенной для сбора административных данных "Стресс-тестирование по рискам" (далее – Форма).

2. Форма заполняется организацией ежеквартально по состоянию на конец отчетного периода.

3. Страховые (перестраховочные) организации, осуществляющие деятельность по отрасли "общее страхование", заполняют Таблицы 1 - 3, 4.1, 4.3, 5.1 - 5.3 Формы.

4. Страховые (перестраховочные) организации, осуществляющие деятельность по отрасли "страхование жизни", заполняют Таблицы 1 - 3, 4.1 - 4.3, 5.1 Формы.

5. Единица измерения, используемая при заполнении Формы, устанавливается в тенге и в процентах (до второго знака после запятой). Сумма менее 500 (пятисот) тенге округляется до 0 (нуля), а сумма, равная 500 (пятистам) тенге и выше, округляется до 1000 (тысячи) тенге.

6. Форму подписывают первый руководитель или лицо, уполномоченное им на подписание Формы, а также руководитель подразделения по управлению рисками.

	Приложение 2 к постановлению
	Приложение 4 к Правилам формирования системы управления рисками и внутреннего контроля для страховых (перестраховочных) организаций, филиалов страховых (перестраховочных) организаций-нерезидентов Республики Казахстан
	Форма

Форма, предназначенная для сбора административных данных
Представляется: в уполномоченный орган по регулированию,
контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций
Форма административных данных размещена на интернет-ресурсе: http://finreg.kz
Гэп-анализ для страховых организаций, осуществляющих деятельность
в отрасли "страхование жизни"
Индекс формы административных данных: GAP-LI1
Периодичность: ежеквартальная
Отчетный период: по состоянию на "___" _______________ 20___ года
Круг лиц, представляющих информацию: страховые организации,
осуществляющие деятельность в отрасли "страхование жизни"
Срок представления: ежеквартально, не позднее 15 (пятнадцатого)
рабочего дня месяца, следующего за отчетным кварталом
_________________________________________________________
(наименование страховой организации)

(тысяч тенге)

	Срок до погашения	до 1 месяца	от 1 до 3 месяцев	от 3 до 6 месяцев	от 6 месяцев до 1 года	от 1 до 3 лет	от 3 до 5 лет	от 5 до 10 лет	Свыше 10 лет
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	Активы
1.1	Деньги - всего
1.2	Вклады - всего, в том числе:
1.2.1	вклады в банках второго уровня Республики Казахстан, соответствующих одному из следующих требований: имеют долгосрочный кредитный рейтинг не ниже "ВВ-" по международной шкале агентства Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, или рейтинговую оценку не ниже "kzBB" по национальной шкале Standard & Poor's (Стандард энд Пурс), или рейтинг аналогичного уровня по национальной шкале одного из других рейтинговых агентств (с учетом сумм основного долга и начисленного вознаграждения), за вычетом резерва по сомнительным долгам; являются дочерними банками-резидентами, родительские банки-нерезиденты которых имеют долгосрочный кредитный рейтинг в иностранной валюте не ниже "А-" по международной шкале агентства Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств (с учетом сумм основного долга и начисленного вознаграждения), за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.2.2	вклады в банках второго уровня Республики Казахстан, имеющих долгосрочный кредитный рейтинг от "В" до "В+" по международной шкале агентства Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, или рейтинговую оценку от "kzB+" до "kzBВ-" по национальной шкале Standard & Poor's (Стандард энд Пурс), или рейтинг аналогичного уровня по национальной шкале одного из других рейтинговых агентств (с учетом сумм основного долга и начисленного вознаграждения), за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.3	Государственные ценные бумаги Республики Казахстан (в том числе эмитированные в соответствии с законодательством иностранных государств), выпущенные Министерством финансов Республики Казахстан и Национальным Банком Республики Казахстан, за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.4	Долговые ценные бумаги, выпущенные местными исполнительными органами Республики Казахстан, включенные в официальный список фондовой биржи, осуществляющей деятельность на территории Республики Казахстан (с учетом сумм основного долга и начисленного вознаграждения), за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.5	Негосударственные ценные бумаги юридических лиц Республики Казахстан, входящих в официальный список фондовой биржи, осуществляющей деятельность на территории Республики Казахстан, в том числе:
1.5.1	акции эмитентов, имеющих долгосрочный кредитный рейтинг не ниже "ВВ-" по международной шкале агентства Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, или рейтинговую оценку не ниже "kzBB" по национальной шкале Standard & Poor's (Стандард энд Пурс), или рейтинг аналогичного уровня по национальной шкале одного из других рейтинговых агентств, и депозитарные расписки, базовым активом которых являются данные акции, за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.5.2	акции эмитентов, находящиеся в представительском списке индекса казахстанской фондовой биржи и депозитарные расписки, базовым активом которых являются данные акции, за исключением акций, указанных в строке 1.4.1, за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.5.3	акции эмитентов, имеющих долгосрочный кредитный рейтинг от "В" до "В+" по международной шкале агентства Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, или рейтинговую оценку от "kzB+" до "kzBВ-" по национальной шкале Standard & Poor's (Стандард энд Пурс) или рейтинг аналогичного уровня по национальной шкале одного из других рейтинговых агентств, и депозитарные расписки, базовым активом которых являются данные акции, за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.5.4	акции, выпущенные в соответствии с законодательством Республики Казахстан о рынке ценных бумаг, допущенные к обращению на фондовой бирже в соответствии с Требованиями к эмитентам и их ценным бумагам, допускаемым к обращению на фондовой бирже, а также к отдельным категориям официального списка фондовой биржи, утвержденным постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 27 марта 2017 года № 54, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15175 (далее - Требования № 54), и депозитарные расписки, базовым активом которых являются данные акции, за исключением акций, указанных в строках 1.4.1, 1.4.2 и 1.4.3, за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.5.5	долговые ценные бумаги, выпущенные в соответствии с законодательством Республики Казахстан о рынке ценных бумаг и других государств, имеющие (эмитент которых имеет) долгосрочный кредитный рейтинг не ниже "ВВ-" по международной шкале агентства Standard & Poor’s (Стандард энд Пурс) или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, или рейтинговую оценку не ниже "kzBB" по национальной шкале Standard & Poor's (Стандард энд Пурс), или рейтинг аналогичного уровня по национальной шкале одного из других рейтинговых агентств (с учетом сумм основного долга и начисленного вознаграждения), за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.5.6	долговые ценные бумаги, выпущенные в соответствии с законодательством Республики Казахстан о рынке ценных бумаг и иностранных государств, имеющие (эмитент которых имеет) долгосрочный кредитный рейтинг от "В" до "В+" по международной шкале агентства Standard & Poor’s (Стандард энд Пурс) или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, или рейтинговую оценку от "kzB+" до "kzBВ-" по национальной шкале Standard & Poor's (Стандард энд Пурс), или рейтинг аналогичного уровня по национальной шкале одного из других рейтинговых агентств (с учетом сумм основного долга и начисленного вознаграждения), за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.5.7	долговые ценные бумаги, допущенные к обращению на фондовой бирже в соответствии с Требованиями № 54, за исключением долговых ценных бумаг, указанных в строках 1.4.5 и 1.4.6 (с учетом сумм основного долга и начисленного вознаграждения), за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.6	Акции акционерного общества "Фонд гарантирования страховых выплат", за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.7	Ценные бумаги, имеющие статус государственных, выпущенные центральными правительствами иностранных государств, имеющих суверенную рейтинговую оценку не ниже "В-" по международной шкале агентства Standard & Poor's (Стандард энд Пурс), или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.8	Негосударственные ценные бумаги, выпущенные иностранными организациями:
1.8.1	акции эмитентов, имеющих международную рейтинговую оценку не ниже "ВВВ-" агентства Standard & Poor's (Стандард энд Пурс), или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, и депозитарные расписки, базовым активом которых являются данные акции, за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.8.2	долговые ценные бумаги, имеющие международную рейтинговую оценку не ниже "ВВВ-" агентства Standard & Poor's (Стандард энд Пурс), или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств (с учетом сумм основного долга и начисленного вознаграждения), за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.9	Ценные бумаги международных финансовых организаций, перечень которых определен пунктом 39 Нормативных значений и методик расчетов пруденциальных нормативов страховой (перестраховочной) организации и страховой группы и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, установленных постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 декабря 2016 года № 304, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 14794 (далее - Нормативы)
1.10	Аффинированные драгоценные металлы, соответствующие международным стандартам качества, принятым Лондонской ассоциацией рынка драгоценных металлов (London Bullion Market Association) (Ландон буллиан маркет ассосиэйшн) и обозначенным в документах данной ассоциации как стандарт "Лондонская качественная поставка" ("London Good Delivery") ("Ландон гуд деливери") и металлические депозиты, в том числе в банках-нерезидентах Республики Казахстан, обладающих рейтинговой оценкой не ниже "АA" по международной шкале агентства Standard & Poor’s (Стандард энд Пурс), или рейтингом аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств
1.11	Паи - всего, в том числе:
1.11.1	паи, соответствующие требованиям подпункта 23) пункта 38 Нормативов, за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.11.2	паи, соответствующие требованиям подпункта 24) пункта 38 Нормативов, за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.11.3	паи открытого и интервального паевого инвестиционного фонда, за вычетом резерва по сомнительным долгам
1.12	Инструменты исламского финансирования, соответствующие требованиям подпунктов 25), 26) пункта 38 Нормативов
1.13	Требования к эмитентам ценных бумаг по выплате номинальной стоимости ценных бумаг, возникшие в связи с истечением срока их обращения, предусмотренного проспектом выпуска ценных бумаг (не просроченные по условиям проспекта выпуска ценных бумаг)
2	Активы по балансу
3	Обязательства по классам страхования
3.1	Страхование жизни
3.2	Аннуитетное страхование
3.3	Страхование от несчастных случаев
3.4	Страхование на случай болезни
4	Показатель гэп (строка 1- строка 3)
5	Показатель гэп в процентах от активов (строка 4/строка 2)
6	Кумулятивный гэп
7	Кумулятивный гэп в процентах от активов (строка 6/строка 2)

Примечание: пояснение по заполнению формы, предназначенной
для сбора административных данных, приведено в приложении к настоящей форме.
Наименование _________________________________________________
Адрес ________________________________________________________
Телефон______________________________________________________
Адрес электронной почты
Первый руководитель или лицо, уполномоченное им на подписание гэп-анализа
фамилия, имя, отчество (при его наличии) подпись, телефон
Руководитель подразделения по управлению рисками
_____________________________________________________________
фамилия, имя, отчество (при его наличии) подпись, телефон
Дата "_____" ___________ 20___ года