Өлшеу бiрлiгiн қамтамасыз ету мемлекеттiк жүйесi түпкi ұйымдардың стандарттық үлгi туралы бiрыңғай қағидасы

Қазақстан Республикасының Стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi комитетi 1996 жылғы 26 қыркүйектегі 36 Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 1997 жылғы 3 сәуірде N 277 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2016 жылғы 19 шілдедегі № 561 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 19.07.2016 № 561 бұйрығымен.

1. Қолдану саласы

Осы ереже стандартты үлгi түпкi ұйымдарына таралады және

олардың негiзгi әрекеттерiнiң бағытын, еркiн және мiндеттерiн

белгiлейдi.

2. Шартты белгiлер және ықшамдалған түрлерi

Стандартты үлгiлер -CY

Стандартты үлгiлердiң бас орталығы- СYБО

Мөлшерлi құжат - МҚ

Өндiрiстiң стандартты үлгiлерi - ӨСҮ

Өлшем орындаудың әдiсi - ӨОӘ

3. Жалпы қағида

3.1. Қазақстан Республикасы Мемстандартының келiсуiмен стандартты үлгiнi қолдану және өндiру, әзiрлеу тәжiрибелерiне сүйене отырып, мамандармен қамтамасыз етiлген уақытта, техникалық негiзiн құрып, оның өндiрiстегi қажеттiгiн ескере отырып, түпкi ұйымдар министрлiк, мекемелер жүйесi, мекемелер, қауымдастар, бiрлестiк, кәсiпорын бiрлестiктерi арқылы құралады.
3.2. Түпкi ұйымдар өзiнше заңды тұлғалар немесе бiр ұйымның қатарында болуы мүмкiн.
3.3. Түпкi ұйымдарға бекiтiлген стандартты үлгiлердiң (СҮ) топталған тiзбегi және стандартты үлгiлердi (СҮ) өндiру, жаңа өңдеу бағытында құрылған ұйымды мамандандыруды ұйымның өзi анықтауға немесе сол ұйым бағынатын жоғарғы ұйымның ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасы Мемстандартының келiсiмiмен белгiленедi.
3.4. Түпкi ұйымдар тiркелуден өтуi тиiстi. Тiркеу жұмысын Қазақстан Республикасының Мемстандарты орнатылған тәртiп бойынша жүргiзедi.
3.5. Әдiскерлiк басшылық және түпкi ұйымдардың қызметiн үйлестiру жұмысын Қазақстан Республикасы Мемстандарты жүзеге асырады.
3.6. Түпкi ұйымдар өз жұмыстарын Қазақстан Республикасының заңдарын, стандарттық үлгiнi халықаралық ереже белгiлейтiн мөлшерлi құжат (МҚ), стандарттау, метрология және сертификаттау бағытындағы мемлекет аралығындағы ереженi белгiлейтiн мөлшерлi құжат (МҚ) және өзi бағынатын жоғарғы ұйымның мөлшерлi актiсi белгiлейтiн құжаттарын басшылыққа алып атқарады.
3.7. Түпкi ұйымдар өзiнiң мамандалған бағытына қарай және топталған тiзбегiмен ғылыми-техникалық және ұйымдастыру-әдiскерлiк жұмыстарымен әзiрлеу, өндiру, қорытындылау және стандарттық үлгiнi (СҮ) қолдануға басшылық етедi.
3.8. Түпкi ұйымдар стандартты үлгi (СҮ) өнiмдi өндiру, әзiрлеу өндiрiс мекемелерiнiң жұмыстарын үйлестiру мақсатында, өлшенетiн зат пен нәрселердiң, құрамы мен қасиетiн керектi дәлдiлiктi қамтамасыз ету үшiн құрылады.
3.9. Түпкi ұйымдар стандартты үлгi өнiмдерiн өндiру мен әзiрлеу жұмыстарын жүргiзу үшiн, ол жұмыстарды орнатылған тәртiп бойынша жүргiзу хұқығын беретiн рұқсат қағазын (лицензия) алу керек.
3.10. Түпкi ұйымдар, осы бiрыңғай қағиданы пайдалана отырып, жұмыс көлемi мен өзгешелiгiне қарай өздерiнiң негiзгi ұйым қағидасын жазып шығарады, оны стандартты үлгiлердiң бас орталығымен (СҮБО) келiскеннен соң өз басшылары бекiтедi.

4. Түпкi ұйымдардың негiзгi мақсаты

4.1. Түпкi ұйымдардың негiзгi мақсаттарына жататындары:
4.1.1. Стандартты үлгiнi (СҮ) қолдана отырып, нәрсе мен заттардың құрамын және қасиетiн метрологиялық өлшеммен қамтамасыз ету мақсатында өңдеу және iске асыру негiзгi бағытын дамыту;
4.1.2. Бекiтiлген тiзбек бойынша стандартты үлгiнi (СҮ) жасау және қолдану жұмысында өндiрiс пен ұйымдарға ғылыми-техникалық және ұйымдастыру-әдiскерлiк көмек көрсету;
4.1.3. Бекiтiлген тiзбек бойынша стандартты үлгiнiң (СҮ) барлық санатын қорытындылау, дайындау және әзiрлеу;
4.1.4. Стандартты үлгi (СҮ) жасауда бiрыңғай саясат жүргiзiлуiн бақылау;
4.1.5. Өндiрiсте ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргiзу және стандартты үлгiнi (СҮ) мамандандыруына қарай қолдану.

5. Түпкi ұйымның негiзгi қызметтерi

5.1. Түпкi ұйымдарға қойылған негiзгi мақсаттар бойынша кейiнгi қызметтердi атқарады:
5.1.1. Күнделiктi және келешекте қажеттi стандартты үлгi (СҮ) мәлiметтерiн мамандандыруына қарай үйрену, талдау және жинақтап қорыту;
5.1.2. Өлшем орындаудың әдiсi негiзiнде зат пен нәрсенiң қасиетiн, мамандандыруына қарай стандартты үлгiнiң (СҮ) керектi метрологиялық мiнездемесiн және тiзбегiн анықтайды;
5.1.3. Түпкi ұйымдардың күнделiктi және болашақ жұмыстарына жоба жасауға ұсыныстар дайындайды;
5.1.4. Мамандандырылған бағытына қарай стандартты үлгiнi өндiруге және қолдануға ғылыми-зерттеу жұмысын жүргiзедi;
5.1.5. Стандартты үлгiнiң (СҮ) барлық санатын енгiзудi ұйымдастырады және стандартты үлгiнi (СҮ) қолдануда қойылатын мөлшерлi құжатты (МҚ) қайта қарайды;
5.1.6. Мамандандырылған бағытына қарай, заттар және нәрселердiң құрамы мен қасиетiн анықтауды метрологиялық қамтамасыз ету үшiн әдiскерлiк және мөлшерлiк құжаттарды (МҚ) жасауға қатысады және өңдейдi;
5.1.7. Стандартты үлгiге (СҮ) қорытынды беру, зерттеу және өңдеу жұмыстарын iске асырады;
5.1.8. Стандартты үлгiлердiң бас орталығына (СҮБО) метрологиялық сараптауды өткiзу үшiн стандартты үлгiлердi (СҮ) дайындау және қорытынды жасауға құжат қағаздарды қалыптасқан тәртiп бойынша ұсынады;
5.1.9. Стандартты үлгiлердi (СҮ) қолдану арқылы өлшем орындаудың әдiсiн (ӨОӘ) метрологиялық қорытындылау жұмысына қатынасады;
5.1.10. Өндiрiстiк стандартты үлгiлердiң (ӨОҮ) құжаттарын метрологиялық сараптаудан өткiзедi;
5.1.11. Өндiрiстi стандарттық үлгiлердiң (ӨСР) техникалық тапсырмасын жасауға келiсiм жасайды;
5.1.12. Стандартты үлгiлердi (СҮ) өңдеу, өндiру және қорытынды жасау үшiн мөлшерлi құжаттың (МҚ) сақталуын стандартты үлгiлердi (СҮ) дайындайтын өндiрiс пен ұйымның қызметiне бақылау жасайды.

6. Түпкiлiктi ұйымның мiндетi

6.1. Стандартты үлгi түпкi ұйымдардың мiндетi:
6.1.1. Осы Бiрыңғай Қағиданы негiзге ала отырып Қағида жасауға;
6.1.2. Метрологиялық сараптауға берiлетiн қорытындының шындығын және әдiлеттiгiн қамтамасыз етуге;
6.1.3. Мөлшерлi құжаттың (МҚ) күшi бар талаптарға сәйкес стандартты үлгi (СҮ) жұмыстарын жүргiзуге;
6.1.4. Мамандықтарына қарай стандартты үлгi (СҮ) хабарларын стандартты үлгiлердiң бас орталығына (СҮБО) жеткiзуге.
7. Түпкi ұйымдардың еркiсi
7.1. Стандартты үлгi (СҮ) түпкi ұйымдардың еркi бар:
7.1.1. Өндiрiс пен ұйымдардан стандартты үлгi (СҮ) жасау және қолдану жайында өз мiндетiн атқаруға керектi мәлiметтi сұрауға және алуға;
7.1.2. Стандартты үлгiнi қолдану, өңдеу, өндiру және қорытындылау бағытында жетiлдiру үшiн ұсыныс беруге;
7.1.3. Стандартты үлгi (СҮ) мәселесiн мемлекеттiк метрология қызмет ұйымдарымен өзара қатынастыруға;
7.1.4 Өз жұмысын жарнамалауға.

Государственная система обеспечения единства измерений Типовое положение о базовых организациях по стандартным образцам

Утверждены постановлением коллегии Комитета по стандартизации, метрологии и сертификации Республики Казахстан от 26 сентября 1996 г. N 36 Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 3 апреля 1997 г. N 277. Утратило силу приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 19 июля 2016 года № 561

Сноска. Утратило силу приказом Министра по инвестициям и развитию РК от 19.07.2016 № 561 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

Государственная система

обеспечения единства измерений

Типовое положение о базовых

организациях по стандартным образцам

Дата введения

01.01.97

1. Область применения

Настоящие Правила распространяются на базовые организации

по стандартным образцам (в дальнейшем базовые организации)

и устанавливают их основные направления деятельности,

обязанности и права.

2. Обозначение и сокращения

Стандартные образцы - СО

Главный центр стандартных образцов - ГЦСО

Нормативный документ - НД

Стандартные образцы предприятий - СОП

Методики выполнения измерений - МВИ

3. Общие положения

3.1. Базовые организации создаются министерствами, ведомствами, учреждениями, ассоциациями, объединениями, трестами с учетом потребности промышленности в СО, технической базы, кадровой обеспеченности, опыта разработки, производства и применения СО по согласованию с Госстандартом Республики Казахстан.
3.2. Базовые организации могут быть юридически самостоятельными или входить в структуру организаций.
3.3 Специализация организаций в области разработки и производства СО и групповая номенклатура СО, закрепленная за базовыми организациями, определяется ими самостоятельно или по предложению вышестоящих организаций, в подчинении которых базовые организации находятся, и согласовываются с Госстандартом Республики Казахстан.
3.4. Базовые организации должны быть аккредитованы. Аккредитацию проводит Госстандарт Республики Казахстан в установленном порядке.
3.5. Методическое руководство и координацию деятельности базовых организаций осуществляет Госстандарт Республики Казахстан.
3.6. Базовые организации в своей деятельности руководствуются действующим законодательством Республики Казахстан, международными НД по СО, межгосударственными НД в области стандартизации, метрологии и сертификации, нормативными актами соответствующих вышестоящих организаций, в подчинении которых находятся базовые организации.
3.7. Базовые организации в соответствии со своей специализацией и групповой номенклатурой осуществляют научно-техническое и организационно-методическое руководство работами в отрасли по разработке, производству, аттестации и применению СО.
3.8. Базовые организации создаются с целью координации деятельности предприятий отрасли в области разработки, производства СО, необходимых для обеспечения требуемой точности при измерении состава и свойств веществ и материалов.
3.9. Базовые организации, осуществляющие разработку и производство СО, должны получить лицензию на право проведения этих работ в установленном порядке.
3.10. На основании настоящего Типового положения базовые организации, в зависимости от объема и характера работ разрабатывают Положение о базовой организации, согласовывают с ГЦСО и утверждают руководством организации.

4. Основные задачи базовых организаций

4.1 Основными задачами базовых организаций являются:
4.1.1 Разработка и реализация основных направлений развития метрологического обеспечения измерений состава и свойств веществ и материалов на основе применения СО;
4.1.2 Оказание научно-технической и организационно- методической помощи предприятиям и организациям в работах по созданию и применению СО в соответствии с закрепленной номенклатурой;
4.1.3 Разработка, изготовление и аттестация СО всех категорий в соответствии с закрепленной номенклатурой;
4.1.4 Контроль за проведением единой политики в области создания СО;
4.1.5 Проведение научно-исследовательских работ в области производства и применения СО в соответствии со специализацией.

5. Основные функции базовых организаций

5.1 В соответствии с основными задачами базовые организации выполняют следующие функции:
5.1.1 Изучают, анализируют и обобщают данные о текущих и перспективных потребностях в СО в соответствии со специализацией;
5.1.2 Определяют номенклатуру и требуемые метрологические характеристики СО на основе МВИ состава и свойств веществ и материалов, применяемых в соответствии со специализацией;
5.1.3 Подготавливают предложения к текущим и перспективным планам работ базовых организаций;
5.1.4 Проводят научно-исследовательские работы в области производства и применения СО в соответствии со специализацией;
5.1.5 Организуют внедрение СО всех категорий и пересмотр НД в части внесения требований применения СО;
5.1.6 Разрабатывают и принимают участие в разработке нормативных и методических документов по вопросам

метрологического обеспечения при определении состава и

свойств веществ и материалов в соответствии со

специализацией.

5.1.7 Осуществляют производство, исследование и

аттестацию СО;

5.1.8 Представляют в установленном порядке

документацию по изготовлению и аттестации СО на

метрологическую экспертизу в ГЦСО;

5.1.9 Участвуют в работах по метрологической

аттестации МВИ с использованием СО;

5.1.10 Проводят метрологическую экспертизу

документации на СОП;

5.1.11 Согласовывают технические задания на

разработку СОП;

5.1.12 Осуществляют контроль за деятельностью

предприятий и организаций, разрабатывающих СО, в части

соблюдений ими НД в области разработки, производства и

аттестации СО.

6. Обязанности базовых организаций

6.1 Базовые организации по СО обязаны:

6.1.1 Разработать Положение на основании данного

Типового Положения;

6.1.2 Обеспечивать объективность и достоверность

выдаваемых ими заключений по результатам метрологической

экспертизы;

6.1.3 Проводить работы по СО в соответствии с

требованиями действующих НД;

6.1.4 Представлять в ГЦСО информацию о СО по

специализации.

7. Права базовых организаций

7.1 Базовые организации по СО имеют право:

7.1.1 Запрашивать и получать от предприятий и организаций материалы, связанные с созданием и применением СО, необходимые для выполнения своих обязанностей.
7.1.2 Давать свои предложения по совершенствованию работ в области разработки, производства, аттестации и применения СО.
7.1.3 Взаимодействовать по вопросам СО с организациями государственной метрологической службы.
7.1.4 Рекламировать свою деятельность.