Қазақстан Республикасында шетелдiк азаматтарға және азаматтығы жоқ адамдарға саяси баспана беру тәртiбi туралы НҰСҚАУЛЫҚ

Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер минитрi 1997 жылғы 3 сәуiрдегi N 278 Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 1997 жылғы 8 сәуірде тіркелді. Тіркеу N 278. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Сыртқы iстер министрiнің 2012 жылғы 4 шілдедегі № 08-1-1-1/296 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Сыртқы iстер министрiнің 2012.07.04 № 08-1-1-1/296 (қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Осы Нұсқаулық Қазақстан Республикасы Президентiнiң 15.07.1996ж. N 3057 Жарлығымен бекiтiлген "Шетелдiк азаматтарға және азаматтығы жоқ адамдарға саяси баспана берудiң тәртiбi туралы" Ережесiнiң негiзiнде жасалған және Қазақстан Республикасының шетелдердегi дипломатиялық өкiлдiктер мен консулдық мекемелерiнiң iс жүзiнде пайдалануына арналған. Қараныз U060000198

I. Жалпы ережелер

1. Қазақстан Республикасында шетелдiк азаматтарға және азаматтығы жоқ адамдарға (бұдан әрi - тұлғалар) саяси баспана халықаралық құқықтың жалпы жұрт таныған нормаларының негiзiнде, Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына және "Шетелдiк азаматтарға және азаматтығы жоқ адамдарға саяси баспана берудiң тәртiбi туралы" Ережесiне сәйкес берiледi.
2. Азаматтық алған және/немесе тұрып жатқан елде қоғамдық-саяси қызметi, нәсiлi немесе ұлты, дiни нанымдары үшiн қудалаудан немесе қудалаудың құрбаны болудың шын қаупiнен баспана iздеушi немесе қорғауды қажет ететiн, сондай-ақ халықаралық құқықтың нормаларында көзделген адам құқықтары бұзылған жағдайда тұлғаларға және олардың отбасы мүшелерiне Қазақстан Республикасы саяси баспана бередi.
3. Қазақстан Республикасында саяси баспана беру туралы немесе саяси баспана беруден бас тарту туралы шешiмдi Қазақстан Республикасының Президентi қабылдайды.
4. Қазақстан Республикасында саяси баспана мына жағдайларда берiлмейдi, егер бұл адам:
1) Қазақстан Республикасының заңдарымен қылмыс деп танылатын iс-әрекеттерi үшiн (немесе әрекетсiздiк) қудалауға түссе немесе Бiрiккен Ұлттар Ұйымының мақсаттары мен принциптерiне қайшы келетiн iс-қимылдарды жасағанына айыпты болса;
2) қылмыстық iс бойынша айыпталушы ретiнде сотқа тартылған немесе оған қатысты Қазақстан Республикасының аумағында соттың заңды күшiне енген айыптау үкiмi болса;
3) қудалау қаупi болмаған үшiншi елде тұрып жатса;
4) күнiлгерi жалған мәлiметтер берген болса;
5) қудалауға жатпаған үшiншi елдiң азаматтығын алған болса;
6) егер бұл шын мәнiсiнде Қазақстан Республикасының сол немесе өзге мемлекетпен екi жақты қарым-қатынастарының дамуына ықпалын тигiзетiн болса.

II. Қазақстан Республикасында шетелдiк азаматтарға
және азаматтығы жоқ адамдарға саяси баспана беру
туралы өтiнiштердi тапсыру және қарау тәртiбi

5. Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерде жүрген және саяси баспана алғысы келетiн тұлға Қазақстан Республикасы Президентiнiң атына жазылған жазбаша өтiнiшiн ҚР-дiң дипломатиялық өкiлдiгiне немесе консулдық мекемесiне өзi барып тапсыруға тиiс.
6. Егер тұлға саяси баспананы балаларымен бiрге беру туралы өтiнiш етсе, онда жасы 14-ке жеткен балаларының жазбаша келiсiмi талап етiледi.
7. Өтiнiш берушi саяси баспана беру туралы мәселе шешiлгенге дейiн айына сирек дегенде екi рет өзi тұрып жатқан жерде Қазақстан Республикасының дипломатиялық өкiлдiгiне немесе консулдық мекемесiне барып көрiнiп тұрады. Осы тәртiптi сақтамаған жағдайда Көшi-қон департаментi немесе дипломатиялық өкiлдiк, не консулдық мекеме жағдай анықталғанша материалдарды ресiмдеудi тоқтата тұрады.
8. Қазақстан Республикасы Президентiнiң атына Қазақстан Республикасына саяси баспана беру туралы өтiнiште осы Нұсқаулықтың 2-тармағына сәйкес келетiн негiздер мәлiмделуге тиiс.
9. Өтiнiшке мынадай құжаттар қоса берiледi:
а) екi данада өмiрбаян;
б) иммунотапшылық вирусына тексерiлгенiн көрсете отырып, денсаулығының жай-күйi туралы анықтама;
в) көлемi 4см х 5см болатын төрт фотосурет.
10. Саяси баспана беру мәселесi жөнiндегi өтiнiштердi ресiмдеудi жүзеге асыратын консулдық мекемелер осы нұсқаулықта аталған құжаттар мен материалдарға қоса өтiнiш иесiне осы iске қатысы бар басқа да құжаттарды талап етуге құқылы. Өтiнiш иесiнен құжаттарды қабылдау кезеңiнде, мүмкiндiгiнше, оның материалдық-қаржы жағдайы (жылжымалы және жылжымайтын мүлiк, банк реквизиттерi) туралы нотариалды куәландырылған құжаттардың да маңызы аз болмайды. Тапсырылған құжаттарда толық емес немесе дұрыс берiлмеген мәлiметтер табылған жағдайда құжаттар өтiнiш иесiне толықтыруларды немесе түсiндiрулердi енгiзу үшiн қайтарылды.
11. Барлық құжаттар қазақ немесе орыс тiлiне жазылуға тиiс немесе қазақ және орыс тiлiне тиiсiнше куәландырылған аудармамен жабдықталуға тиiс.
12. Өтiнiштiң материалдары бойынша дипломатиялық өкiлдiктер немесе консулдық мекемелер қорытынды жазбалар жасайды және материалдарды екi дана етiп Сыртқы iстер министрлiгiне жiбередi.
Сыртқы iстер министрлiгi өз қорытынды жазбасын жасайды және материалдарды Көшi-қон департаментiне жолдайды.
13. Саяси баспана беру туралы материалдар туралы жазылған қортындыларда, өтiнiштi қанағаттандыру немесе оны қайтарып тастаудың мақсатқа лайықтылығының себептерi егжей-тегжейлi баяндалады.
Дипломатиялық өкiлдiктердiң немесе консулдық мекемелердiң қорытынды жазбаларын елшi немесе консулдық мекеменiң басшысы бекiтедi.
Сыртқы iстер министрлiгiнiң қорытынды жазбасын сыртқы iстер министрiнiң орынбасары бекiтедi.
14. Саяси баспана беру туралы өтiнiш бойынша материалдарды ресiмдеудiң мерзiмi өтiнiш берiлген күннен бастап бiр айдан аспауға тиiс.

III. Қазақстан Республикасы Президентiнiң Қазақстан
Республикасында саяси баспана беру
туралы Жарлықтарын атқарудың тәртiбi

15. Саяси баспана беру Қазақстан Республикасы Президентiнiң Жарлығымен жүргiзiледi.
16. Қазақстан Республикасы Президентiнiң саяси баспана беру туралы немесе саяси баспана беру туралы өтiнiштi қайырып тастау туралы Жарлығы атқарылуы үшiн Сыртқы iстер министрлiгiне жолданады.
17. Дипломатиялық өкiлдiк немесе консулдық мекеме қабылданған шешiм туралы Қазақстан Республикасында саяси баспананың берiлуi туралы өтiнiш берген тұлғаға хабарлайды.
18. Қазақстан Республикасында саяси баспана берiлген тұлғаға және оның 16-жасқа толған отбасы мүшелерiне белгiленген үлгiде куәлiк берiледi.
Саяси баспаның берiлгендiгi туралы куәлiктi Көшi-қон департаментi бередi.
19. Қазақстан Республикасында саяси баспана берiлген тұлға мына жағдайда саяси баспанаға құқығын жояды:
1) Қазақстан Республикасында саяси баспанадан ерiктi түрде бас тартқан;
2) Қазақстан Республикасының азаматтығын немесе басқа елдiң азаматтығын алған;
3) өз азаматтығының елiне ерiктi түрде қайтуы немесе үшiншi бiр елге тұрақты тұруға кеткен;
4) осы нұсқаулықтың 2-тармағында белгiленген негiздердi жоғалтып алған жағдайларда.
Саяси баспанаға деген құқықтың жоғалғаны туралы Көшi-қон департаментi iзiнше Қазақстан Республикасы Президентi Әкiмшiлiгiнiң Азаматтық бөлiмiне және Iшкi iстер органдарына хабарлаумен тiркейдi.
20. Қазақстан Республикасының ұлттық қауiпсiздiк мүдделерiне, Бiрiккен Ұлттар Ұйымының мақсаттары мен принциптерiне қайшы келетiн iс-әрекетпен айналысқан немесе, егер тұлға қасақана қылмыс жасаған болса және оған қатысты заңды күшiне енген айыптау үкiмi болғанда Қазақстан Республикасының Президентi оны саяси баспана алу мүмкiндiгiнен айырады.

IV. Қазақстан Республикасында саяси баспана
алған тұлғалардың және олардың отбасы
мүшелерiнiң құқықтық жағдайы

21. Саяси баспана берiлген тұлға және оның отбасы мүшелерi Қазақстан Республикасының Конституциясында және Қазақстан Республикасындағы шетелдiк азаматтардың және азаматтығы жоқ адамдардың құқықтық жағдайы және болуы ережелерi туралы Қазақстан Республикасының Заңында көзделген құқықтарды және еркiндiктердi пайдаланады, сондай-ақ өздерiне мiндеттер алады.

Инструкция о порядке предоставления политического убежища иностранным гражданам и лицам без гражданства в Республике Казахстан

Утверждена Министром иностранных дел Республики Казахстан 3 февраля 1997 г. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 8 апреля 1997 г. № 278. Утратил силу приказом Министра иностранных дел Республики Казахстан от 4 июля 2012 года № 08-1-1-1/296

Сноска. Утратил силу приказом Министра иностранных дел РК от 04.07.2012 № 08-1-1-1/296.

Настоящая Инструкция разработана на основе Положения "О порядке предоставления политического убежища иностранным гражданам и лицам без гражданства", утвержденного Указом Президента Республики Казахстан N 3057 от 15.07.1996 г. и предназначена для практического использования дипломатическими представительствами и консульскими учреждениями Республики Казахстан за рубежом. См. U060000198

1. Общие положения

1. Политическое убежище в Республике Казахстан предоставляется иностранным гражданам и лицам без гражданства (далее - лица) на основании общепризнанных норм международного права, в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, законодательством Республики Казахстан и Положением "О порядке предоставления политического убежища иностранным гражданам и лицам без гражданства".
2. Республика Казахстан предоставляет политическое убежище лицам и членам их семей, ишущим убежище и защиту от преследования или реальной угрозы стать жертвой преследования в стране гражданства и/или проживания, за общественно-политическую деятельность, расовую или национальную принадлежность, за религиозные убеждения, а также в случаях нарушения прав человека, предусмотренных нормами международного права.
3. Решение о предоставлении политического убежища или об отказе в предоставлении политического убежища в Республике Казахстан принимается Президентом Республики Казахстан.
4. Политическое убежище в Республике Казахстан не предоставляется, если лицо:
1) преследуется за действия (или бездействие), признаваемые законодательством Республики Казахстан преступлением, или виновно в совершении действий, противоречащих целям и принципах Организации Объединенных Наций;
2) привлечено в качестве обвиняемого по уголовному делу либо в отношении него имеется вступивший в законную силу обвинительный приговор суда на территории Республики Казахстан;
3) проживало в третьей стране, где ему не грозило преследование;
4) предоставило заведомо ложные сведения;
5) имеет гражданство третьей страны, где оно не преследуется;
6) если это серьезным образом повлияет на развитие двухсторонних отношений Республики Казахстан с тем или иным государством.

II. Порядок подачи и рассмотрения ходатайств о
предоставлении политического убежища иностранным гражданам
и лицам без гражданства в Республике Казахстан

5. Лицо, находящееся за пределами Республики Казахстан и желающее получить политическое убежище, должно лично обратиться в дипломатическое представительство или консульское учреждение РК с письменным ходатайством на имя Президента Республики Казахстан.
6. Если лицо ходатайствует о предоставлении политического убежища вместе с детьми, то требуется письменное согласие детей, достигших 14-летнего возраста.
7. Ходатайствующий до решения вопроса о предоставлении политического убежища не реже двух раз в месяц отмечается в дипломатическом представительстве или консульском учреждении Республики Казахстан по месту своего проживания. В случае несоблюдения данного порядка Департамент миграции, либо дипломатическое представительство или консульское учреждение приостанавливает оформление материалов до выяснения обстоятельств.
8. В ходатайстве на имя Президента Республики Казахстан о предоставлении политического убежища в Республике Казахстан должны быть изложены основания, соответствующие пункту 2 настоящей Инструкции.
9. К ходатайству прилагаются следующие документы:
а) автобиография в двух экземплярах;
б) справка о состоянии здоровья, в том числе с указанием об обследовании на вирус иммунодефицита;
в) четыре фотографии размером 4 см х 5 см.
10. Консульские учреждения, осуществляющие оформление заявлений по вопросу предоставления политического убежища, вправе требовать от заявителя, помимо указанных в настоящей Инструкции документов и материалов, другие документы, имеющие отношение к делу. Немаловажный интерес на стадии приема от заявителя документов представляют, по возможности, нотариально заверенные документы о его материально-финансовом положении (движимое и недвижимое имущество, банковские реквизиты). При обнаружении неполных или неточных сведений в представленных документах, документы возвращаются заявителю для внесения дополнений или разъяснений.
11. Все документы должны быть написаны на казахском либо русском языке или снабжены соответственно заверенным переводом на казахский либо русский язык.
12. По материалам ходатайства дипломатические представительства или консульские учреждения составляют заключения и направляют материалы в двух экземплярах в Министерство иностранных дел.
Министерство иностранных дел составляет свое заключение и направляет материалы в Департамент миграции.
13. В заключениях по материалам о предоставлении политического убежища подробно излагаются мотивы, по которым признается целесообразность удовлетворения или отклонения ходатайства.
Заключения дипломатических представительств или консульских учреждений утверждаются послом или руководителем консульского учреждения.
Заключение Министерства иностранных дел утверждается заместителем министра иностранных дел.
14. Срок оформления материалов по ходатайству о предоставлении политического убежища не должен превышать одного месяца со дня подачи заявления.

III. Порядок исполнения указов Президента
Республики Казахстан о предоставлении
политического убежища в Республике Казахстан

15. Предоставление политического убежища производится Указом Президента Республики Казахстан.
16. Указ Президента Республики Казахстан о предоставлении политического убежища либо об отклонении ходатайства о предоставлении политического убежища направляется для исполнения в Министерство иностранных дел.
17. Дипломатическое представительство или консульское учреждение уведомляет о принятом решении лицо, ходатайствующее о предоставлении политического убежища в Республике Казахстан.
18. Лицу, которому предоставлено политическое убежище в Республике Казахстан, и членам его семьи, достигшим 16-летнего возраста, выдается свидетельство установленного образца.
Свидетельство о предоставлении политического убежища выдает Департамент миграции.
19. Лицо, которому предоставлено политическое убежище в Республике Казахстан, утрачивает право на политическое убежище в случае:
1) добровольного отказа от политического убежища в Республике Казахстан;
2) приобретения гражданства Республики Казахстан или гражданства другой страны;
3) добровольного возврата в страну своей гражданской принадлежности или выезда на постоянное жительство в третью страну;
4) утраты оснований, установленных пунктом 2 настоящей Инструкции.
Утрата права на политическое убежище регистрируется Департаментом миграции с последующим сообщением об этом в Отдел гражданства Администрации Президента Республики Казахстан и органы внутренних дел.
20. Лицо может быть лишено политического убежища в Республике Казахстан Президентом Республики Казахстан в случаях занятия деятельностью, противоречащей интересам национальной безопасности Республики Казахстан, целям и принципам Организации Объединенных Наций, либо если лицо совершило умышленное преступление и в отношении него имеется вступивший в законную силу обвинительный приговор.

IV. Правовое положение лиц и членов их семей, получивших
политическое убежище в Республике Казахстан

21. Лицо и члены его семьи, которым предоставлено политическое убежище, пользуются правами и свободами, а также несут обязанности, предусмотренные Конституцией Республики Казахстан и законодательством Республики Казахстан о правовом положении и правилами пребывания иностранных граждан и лиц без гражданства в Республике Казахстан.