Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың қызметін лицензиялау және реттеу ережесін бекіту туралы

Қаулы Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасы 1999 жылғы 16 тамыз N 271. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 1999 жылғы 10 қыркүйекте тіркелді. Тіркеу N 888. Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 6 желтоқсандағы N 445 (V032644) қаулысымен.

Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар қызметінің нормативтік-құқықтық базасын жетілдіру мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы қаулы етеді:
1. Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың қызметін лицензиялау және реттеу ережесі бекітілсін және Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізілген күннен бастан күшіне енгізілсін.
2. Жоғарыда аталған Ереже мемлекеттік тіреуден өткізілген күннен бастап, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 1997 жылғы 23 мамырдағы N 221 қаулысымен бекітілген Банктік емес қаржы ұйымдары туралы ереженің, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 1999 жылғы 21 маусымдағы N 135 қаулысымен бекітілген өзгерістері мен толықтыруларының күші жойылды жеп танылсын.
3. Заң департаменті (Шәріпов С.Б.) Банктік қадағалау департаментімен (Жұмағұлов Б.Қ.) бірлесіп осы қаулыны және Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың қызметін лицензиялау және реттеу ережесін Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізсін.
4. Банктік қадағалау департаменті (Жұмағұлов Б.Қ.) осы қаулыны және Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың қызметін лицензиялау және реттеу ережесін Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізген күннен бастап екі апта мерзімде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің облыстық (Орталық, Алматы Бас) филиалдарына жіберсін, оларға осы қаулыны және жоғарыда аталған
Ережені банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға жіберуді міндеттесін.
5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары М.Т.Құдышевке жүктелсін.

Ұлттық Банк
Төрағасы

Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1999 жылғы 16 тамыздағы
N 271 қаулысымен бекітілген

Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге
асыратын ұйымдардың қызметін лицензиялау
және реттеу ережесі

Осы Ереже банк заңдарының талаптарына сәйкес әзiрленген және банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың құқықтық мәртебесiн, қызметiн лицензиялау, реттеу және тоқтату тәртiбiн айқындайды.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйым - банк болып саналмайтын, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң (бұдан әрi - Ұлттық Банк) лицензиясы негiзiнде банк операцияларының жекелеген түрлерін жүргiзуге құқылы заңды тұлға.

2. Банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың (бұдан әрi - банктiк емес ұйымдар) қызметi " Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметi туралы ", " Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi туралы ", " Шаруашылық серiктестiктер туралы ", " Шектеулi және қосымша жауапкершiлiгi бар серiктестiктер туралы ", " Валюталық реттеу туралы ", " Бағалы қағаздар рыногы туралы ", " Қазақстан Республикасында бағалы қағаздармен жасалған мәмiлелердi тiркеу туралы ", " Акционерлiк қоғамдар туралы " Қазақстан Республикасының Заңдарымен, сондай-ақ банк заңдарына қайшы келмейтiн басқа да нормативтiк құқықтық актiлермен реттеледi.
Ескерту: 2-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

3. Егер банктiк емес ұйымдардың жекелеген түрлерiн құру, қызметiн лицензиялау, реттеу және тоқтату тәртiбi Ұлттық Банктiң арнайы нормативтiк құқықтық актiлерiмен реттелсе, онда Ұлттық Банктiң арнайы нормативтiк құқықтық актiлерiнiң нормалары қолданылады.

4. Ұлттық Банктiң нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген жағдайларда болмаса, бiр де бiр банктiк емес ұйымның заңды және жеке тұлғалардың ағымдағы және жинақ есепшотын ашуға және жүргiзуге құқығы жоқ.

5. Банктiк емес ұйым филиалдар, өкiлдiктер және еншiлес банктiк емес ұйым ашқан кезде банктiк емес ұйым оларды ашу туралы шешiм қабылдағаннан кейiн үш күннiң iшiнде Ұлттық Банкке тиiстi хабарлама беруге мiндеттi.

6. Филиалдың, өкiлдiктiң, еншiлес банктiк емес ұйымның ашылғаны туралы хабарламада:
1) банктiк емес ұйымның уәкiлеттi органының филиал, өкiлдiк, еншiлес банктiк емес ұйым ашу туралы шешiмнiң қабылданған күнi;
2) филиалдың, өкiлдiктiң, еншiлес банктiк емес ұйымның атауы және мекен-жайы;
3) банктiк емес ұйымға берiлген сенiмхат негiзiнде филиал жүргiзуге уәкiлеттi болатын банк операцияларының жекелеген түрлерiнiң тiзбесi (өкiлдiктер үшiн - өкiлдiктер қызметiнiң тiзбесi).
Банктiк емес ұйымдардың филиалдары банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүргiзген кезде үй-жай және қызметкерлер нормативтiк құқықтық актiлермен белгiленген ұйымдық-техникалық және бiлiктiлiк талаптарына сәйкес болуға тиiс.

7. Банктiк емес ұйым немесе мемлекет өзiне жауапкершiлiк алған жағдайда болмаса, банктiк емес ұйым мемлекеттiң мiндеттемелерi бойынша жауап бермейдi және сол сияқты мемлекетте оның мiндеттемелерi бойынша жауап бермейдi.

8. Банктiк емес ұйым осы Ережеде көзделген банк операцияларын үйлестiру талаптарын сақтаған жағдайда (Ұлттық Банктiң Басқармасы рұқсат еткеннен басқа жағдайда) "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметi туралы" Қазақстан Республикасының Заңында (бұдан әрi - Заң) көзделген банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыруға құқылы.
Ескерту: 8-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

2-тарау. Банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың құқықтық мәртебесi

9. Банктiк емес ұйым өндiрiстiк кооперативтен басқа, өз қызметiн кез келген ұйымдық-құқықтық нысанда құра алады және жүзеге асыра алады.

10. Өкiлдiк, атқарушы және сот өкiметi органдарынан, сондай-ақ сол мемлекеттiң тiркеу заңдарына сәйкес оффшорлық аймақта тiркелген компания мәртебесi бар заңды тұлғалардан басқасы, Қазақстан Республикасының жеке және заңды тұлғалары, резиденттерi және резидент еместерi банктiк емес ұйымның құрылтайшылары (қатысушылары) бола алады.

11. Ұлттық Банк Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмi болған ерекше жағдайда тек мемлекет қана құрылтайшысы болып саналатын ұйымға Үкiметтiң атынан Заңда көзделген банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыруға лицензия беруге құқылы.
Ескерту: 11-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

12. Банктiк емес ұйымның әрбiр түрi бойынша жарғы капиталының ең аз мөлшерiн Ұлттық Банк Басқармасы белгілейдi және осы соманың шегiнде тек қана ақшамен төленуге тиiс (Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмiмен тек мемлекет қана құрылтайшысы болып саналатын банктiк емес ұйымның жарғылық капиталын қалыптастыру тәртiбi басқаша көзделуi мүмкiн жекелеген жағдайларды ескермегенде).

13. Банктiк емес ұйымның жарғылық капиталына төлем жасау үшiн заемнан, кепiлден және басқаша тартылған қаражаттан алынған ақшаны пайдалануға тыйым салынады. Сонымен қатар басқа заңды тұлғалардың меншiк капиталына қатысу үлесiн есептен шығара отырып, банктiк емес ұйым құрылтайшыларының (қатысушыларының) меншiк капиталы шегiнде акцияларға төлем жасауға болады.
Ескерту: 13-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

14. Жаңадан құрылған банктiк емес ұйымның құрылтай құжаттарында (құжатында) жарияланған жарғылық капиталының мемлекеттiк тiркеуден өткенге дейiн елу процентi және лицензия беру туралы өтiнiш берген кезден бастап толық төленуге тиiс, бiрақ мемлекеттiк тiркеуден өткен күннен бастап бiр күнтiзбелiк жылдан кешiктiрмеу керек.

15. Қолданылып жүрген заңдарға сәйкес акционерлiк қоғам нысанында құрылған банктiк емес ұйымдар Ұлттық Банктiң екiншi деңгейдегi банктердiң бағалы қағаздар эмиссиясының проспектiлерiн және олардың бағалы қағаздар шығару және орналастыру қорытындысы туралы есептерiн жүргiзу тәртiбiн реттейтiн қолданылып жүрген нормативтiк құқықтық актiлерге сәйкес банктiк емес ұйымдардың бағалы қағаздар эмиссиясының проспектiлерiне және бағалы қағаздар шығару және орналастыру қорытындысы туралы есептерiне Ұлттық Банкте сараптама жүргiзуге мiндеттi.

16. Ұлттық Банк банктiк емес ұйымдарға банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүргiзуге лицензия (бұдан әрi - лицензия) беруге Қазақстан Республикасының аумағында уәкiлеттi бiрден-бiр лицензиар болып табылады.

3-тарау. Банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдарды құру және лицензиялау

17. Банктiк емес ұйым Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес құрылтай құжаттары негiзiнде құрылады және iс-әрекет жасайды.
Құрылтай құжаттары (құжат), сонымен бiрге оған енгiзiлетiн өзгерiстер мен толықтырулар мiндеттi түрде Ұлттық Банкпен келiсiлiп жасалуға тиiс.

18. Құрылтай құжаттарында (құжатта), сондай-ақ оған енгiзiлетiн өзгерiстер мен толықтыруларда Қазақстан Республикасының, оның iшiнде банк заңдарында көзделген мәлiметтер болуға тиiс.

19. Банктiк емес ұйым Ұлттық Банк берген лицензия негiзiнде өз лицензиясында нақты көрсетiлген жекелеген банк операцияларының түрлерiн жүргiзуге құқылы.

20. Лицензия банктiк емес ұйымға шектеусiз мерзiмге берiледi және оны үшiншi тұлғаға беруге болмайды.

21. Ұлттық Банктiң Басқармасы банктiк емес ұйымға лицензия беру, лицензия беруден бас тарту, тоқтата тұру, қайтарып алу туралы шешiм қабылдауға өкiлеттi орган болып табылады.
Ескерту: 21-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

22. Лицензия банктiк емес ұйымға Ұлттық Банктiң Басқармасы рұқсат еткенде болмаса, басқа жағдайда операцияларды тек қана теңгемен жүзеге асыруға берiледi.
Лицензияның нысанын Ұлттық Банк белгiлейдi (N 1 қосымша).

23. Бiрде бiр заңды тұлғаның Ұлттық Банктiң лицензиясынсыз банк операцияларын жүзеге асыруға құқығы жоқ.
Құрылтай құжаттарында банк қызметiн жүзеге асыру көзделген заңды тұлға мемлекеттiк тiркеуден өткеннен кейiн бiр жыл iшiнде лицензия беру туралы Ұлттық Банкке өтiнiш бере алады.

24. Ұлттық Банк лицензия беру туралы өтiнiштi барлық құжаттар берiлгеннен кейiн бiр айдың iшiнде қарауға тиiс.

25. Ұлттық Банк банктiк емес ұйымға лицензия беру туралы мәселенi шешкен кезде банктiк емес ұйымның банк операцияларының қандай түрiн болса да жүргiзу қажеттiгiн анықтауға құқылы, сондай-ақ лицензияда жекелеген банк операциясының құрамдас бөлiгiн атап көрсетуте құқылы.

26. Өтiнiш берушi лицензия беру туралы өтiнiшпен бiрге мынадай құжаттар беруге тиiс:
1) мемлекеттiк тiркелгенi туралы куәлiк;
2) әдiлет органдарында мемлекеттiк тiркеуден өткен құрылтай құжаттары (қазақша және орысша);
3) бағалы қағаздар рыногын реттеу саласындағы уәкiлеттi орган тiркеген бағалы қағаздар шығару және орналастыру қорытындысы туралы есеп (егер банктiк емес ұйым акционерлiк қоғам нысанында құрылған болса);
4) осы Ережеде белгiленген талаптарға сәйкес банктiк емес ұйым үшiн Ұлттық Банк белгiлеген жарғылық капиталдың ең аз мөлшерiн төлегенiн растайтын құжаттар;
5) құрылтайшылардың (қатысушылардың) - заңды тұлғалардың құрылтай құжаттары және олардың соңғы есеп беру күнiндегi бухгалтерлiк балансы, құрылтайшылардың (қатысушылардың) - заңды тұлғалардың қаржы жағдайы туралы аудиторлық фирманың (аудитордың) қорытындысы, немесе жеке тұлғалар үшiн - банктiк емес ұйымның жарғылық капиталына қатысуға жеткiлiктi өз қаржысының бар екенiн растайтын құжаттар;
6) егер құрылтайшы (қатысушы) Қазақстан Республикасының резидентi болып саналмаса: тиiстi мемлекеттiң мемлекеттiк немесе қадағалау органының банктiк емес ұйымның - Қазақстан Республикасы резидентiнiң жарғылық капиталына қатысуына рұқсат беретiнi туралы жазбаша хабарламасы не құрылтайшы (қатысушы) мемлекеттiң заңдары бойынша мұндай рұқсат талап етiлмейтiнi туралы тиiстi мемлекеттiң мемлекеттiк немесе қадағалау органының мәлiмдемесi;
7) егер құрылтайшы (қатысушы) жарғылық капиталда елу проценттен аз мемлекет үлесi бар кәсiпорын болып табылса - тиiстi уәкiлеттi органның банктiк емес ұйымның жарғылық капиталына қатысуға берген рұқсаты.
Жарғылық капиталының елу процентiнен астамы мемлекетке тиесiлi мемлекеттiк кәсiпорындар мен ұйымдар банктiк емес ұйымның құрылтайшысы және акционерi бола алмайды;
8) банктiк емес ұйымның атқарушы органының басшысы және бас бухгалтерi туралы мәлiметтер: аты-жөнi, азаматтығы, мекен-жайы, сондай-ақ олардың белгiленген талаптарға сай келетiнiн растайтын мәлiметтер;
9) банктiк емес ұйымның жан-жақты ұйымдық құрылымы;
10) банктiк емес ұйымдардың стратегиясын, қызмет ауқымын, рыноктарды талдауды, тәуекелдердi бағалауды сипаттайтын және басқа да қызметiн құрайтын банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүргiзуге берiлетiн лицензия алуға экономикалық негiздеме.
1) - 5), 7)-тармақшаларда көрсетiлген құжаттарды нотариалды куәландырылған көшiрме түрiнде беруге болады.
Ескерту: 26-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

27. Өтiнiш берушi лицензия алу үшiн:
1) банк операцияларының түрiне қарай, белгiленген нормативтiк құқықтық актiлерге сәйкес ұйымдық-техникалық iс-шараларға, үй-жайлар мен жабдықтарды дайындауға қоса барлық талаптарды орындауға тиiс, сондай-ақ тиiсiнше бiлiктi қызметкерлердi жинауға;
2) жариялы (тiркелген) жарғылық капиталды төлеуге;
3) банк заңдарының талаптарына сәйкес операция жүргiзудiң жалпы шарттарын, банктiк емес ұйымның iшкi ережесiн беруге;
4) өзiнiң басшы қызметкерлерiн Ұлттық Банкпен келiсуге және Ұлттық Банктiң нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленген тәртiппен қойылған қолдар мен мөр таңбасының үлгiлерi бар құжаттарды ресiмдеуге тиiс.
Банктiк емес ұйым басшы қызметкерлер санатына жатпайтын адамдарға, олардың өкiлеттiлiгi жазбаша расталған жағдайда, қойылған қолдар мен мөр таңбасының үлгілерi бар құжаттарға бiрiншi және екiншi қол қою құқығын беруге құқылы.

28. Шетел валютасымен банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүргiзуге лицензия алу үшiн мынадай қосымша талаптарды орындау қажет:
1) шетел валютасымен банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыруға лицензия алуға өтiнiш бергенге дейiн бiр жыл iшiндегi жұмыс iстеу нәтижесi бойынша қаржы жағдайының тұрақтылығы;
2) Банктiк қадағалау департаментiнiң банктiк емес ұйымның шетел валютасымен банк операцияларының жекелеген түрлерiн орындауға дайын екендiгi туралы қорытындысы (Ұлттық Банктiң техникалық және бiлiктiлiк талаптарын сақтауы).

29. Банктiк емес ұйымның басшы қызметкерлерiне директорлар кеңесiнiң төрағасы және мүшелерi (егер банктiк емес ұйымның жарғысында оны құру көзделген болса), атқару органының басшысы және бас бухгалтер жатады.
Банктiк емес ұйымның басшы қызметкерлерi осы тармақта белгiленген ең аз талаптарға сай болуға тиiс.
Атқарушы органның басшысы, директорлар кеңесiнiң төрағасы қызметiне (егер банктiк емес ұйымның жарғысында оны құру көзделген болса):
1) жоғары бiлiмi жоқ;
2) соттылығы өтелмеген немесе заңда белгiленген тәртiп бойынша алып тасталмаған;
3) бұрын банкротқа ұшыраған, заң талаптарын орындамағаны үшiн банк ашу рұқсаты қайтарылып алынған және/немесе банк операцияларын жүргiзуге берiлген лицензиясының күшi жойылған заңды тұлғаның не банктiң немесе банктiк емес ұйымның басшы қызметкерi болған адам лауазымды қызметке сай келмейдi деп танылып, ондай қызметке тағайындалмайды.
Банктiк емес ұйымның директорлар кеңесiнiң төрағасы, атқарушы органының басшысы және бас бухгалтерi қызметке Ұлттық Банктiң келiсiмiмен тағайындалады (сайланады).
Банктiк емес ұйымның басшы қызметiне тағайындалуға тиiстi кандидатураларды келiсу Ұлттық Банктiң нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленген тәртiппен жүргiзiледi.
Аталған қызметкерлер өз мiндеттерiн Ұлттық Банктiң келiсiмiн алғанға дейiн үш айдан астам уақыт атқаруына болмайды.

30. Банктiк емес ұйымдарға операциялардың қосымша түрлерiне лицензия бергенде, оған банктiк емес ұйымға рұқсат етiлген операциялардың барлық тiзбесi енгiзiледi. Банктiк емес ұйымға бұрын берiлген лицензия Ұлттық Банкке қайтарылуға тиiс.
Лицензия берiлгенi үшiн мөлшерi және төлеу тәртiбi қолданылып жүрген заңдарда анықталған алым алынады.

31. Ұлттық Банк осы Ереженiң N 2-қосымшасына сәйкес нысан бойынша берiлген, тоқтатып қойылған және қайтарып алынған лицензиялардың тiзiлiмiн жүргiзедi.
Ескерту: 31-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

32. Банктiк емес ұйым лицензияның түпнұсқасын жоғалтқан жағдайда, тиiстi уәкiлеттi ұйым банктiк емес ұйымның лицензияны жоғалтқаны туралы фактiнi растап құжат берсе және банктiк емес ұйым тиiстi ақпаратты кем дегенде екi республикалық басылымдарда жарияласа, Ұлттық Банкке жаңа лицензия беру туралы өтiнiш бере алады.
Осы Ереженiң 26-29-тармақтарында көзделген талаптар мұндай жағдайларда банктiк ұйымдарға қолданылмайды.

33. Ұлттық Банк жұмыс iстеп тұрған банктiк емес ұйымдарға банк операцияларының қосымша түрлерiн жүргiзуге лицензия беру үшiн Ереженiң осы тарауында белгiленген тәртiппен банктiк емес ұйымның операция жүргiзуге дайындығын тексередi.
Банктiк емес ұйымдарға банк операцияларының қосымша турлерiн жүргiзуге 27-тармақта көзделген негiздерден басқа, мынадай талаптарды орындаған жағдайда:
1) операциялардың қосымша түрлерiне лицензия алуға өтiнiш бергеннен кейiн қатарынан үш ай бойы банктiк емес ұйымдар үшiн белгiленген нормаларды және/немесе лимиттердi орындап отырса;
2) банктiк емес ұйымның бюджетке қарызы болмаса;
3) нормативтiк құқықтық актiлердi орындаса лицензия берiлетiн болады.

33-1. Банктiк емес ұйым лицензияны жоғалтқан жағдайда дубликат алуға құқылы. Ұлттық Банк банктiк емес ұйымның жазбаша өтiнiшi бойынша лицензияның дубликатын он күнтiзбелiк күннiң iшiнде бередi. Мұндай жағдайда банктiк емес ұйым лицензиялық алым төлейдi.
Банктiк емес ұйымға лицензияны қайта ресiмдеудi Ұлттық Банк оның жазбаша өтiнiшiнiң және лицензияны қайта ресiмдеу үшiн лицензиялық алым төлегенiн растайтын құжаттың негiзiнде оларды алған сәттен бастап он жұмыс күнiнiң iшiнде жүзеге асырады.
Банктiк емес ұйымның лицензиясы Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде көрсетiлген негiздер бойынша қайта ресiмделедi.
Ескерту: 33-1-тармақпен толықтырылсын - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

34. Банктiк емес ұйым банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүргiзуге лицензия алу үшiн банк операцияларын лицензиялау мәселесiн реттейтiн Ұлттық Банктiң арнайы нормативтiк құқықтық актiлерiн орындауға тиiс.
Банктiк емес ұйымның (оның филиалдарының) қызмет үйiнiң және басқа өндiрiстiк үй-жайының, оған қоса ондағы күзет, өрт және қауiп дабылдарының техникалық жағдайының сәйкес келуi нормативтiк құқықтық актiлер негiзiнде анықталады.

35. Банктiк емес ұйымның банк қызметiн жүзеге асыруға (операцияның қосымша түрлерiн жүргiзуге) дайындығын анықтау үшiн Ұлттық Банк банктiк емес ұйым объектiсiнiң (үй-жайының) тұрған жерiнде тиiстi тексеру жүргiзедi. Осындай мақсатпен оның тиiстi құрылымдық бөлiмшелерiнiң немесе аумақтық филиалдарының қызметкерлерiнен Ұлттық Банктiң комиссиясы (бұдан әрi - Комиссия) құрылады.
Ұлттық Банк банктiк емес ұйымның Комиссия құру немесе өзiнiң аумақтық филиалдарының техникалық дайындығын тексеру жөнiнде өкiлеттiк беруге құқылы.
Ескерту: 35-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

36. Банктiк емес ұйымның банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыруға дайындығы туралы материалдар Банктiк қадағалау департаментiне берiлуге тиiс.

37. Операцияның қосымша түрлерiне лицензия беру туралы өтiнiш осы Ереженiң 24-тармағында белгiленген мерзiмде қаралуға тиiс.

38. Осы Ереженiң 26-29 тармақтарында белгiленген талаптардың кез келгенiн сақтамаған жағдайда және мынадай негiздердiң кез келгенi бойынша:
1) банктiк емес ұйымның құрылтай құжаттары қолданылып жүрген заңдарға сай келмесе;
2) банктiк емес ұйымның жарғылық капиталының мөлшерi, құрамы және құрылымы қолданылып жүрген заңдардың талаптарына сай келмесе;
3) банктiк емес ұйымның және/немесе оның құрылтайшыларының (қатысушыларының) қаржы жағдайы тұрақсыз болса;
4) банктiк емес ұйымның бюджетке қарызы болса;
6) банктiк емес ұйымның басшылық лауазымына үмiткерлер осы Ережеде белгiленген ең аз талаптарға сай келмесе банктiк емес ұйымға банк операцияларын жүргiзуге лицензия беруден бас тартуға болады.

39. Лицензия беруден бас тартқан жағдайда өтiнiш берушiге жазбаша түрде және лицензия беру үшiн белгiленген мерзiмде себебi көрсетiле отырып жауап бередi.

4-тарау. Банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың жүргiзуге болатын банк операцияларын қоса атқаруы

40. Заем және ломбард операцияларын сейф, касса және есеп операцияларымен қоса атқаруға болады.
Ескерту: 40-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

41. Инкассация, банкноттарды, металл ақшаны және құндылықтарды жiберу бойынша операцияларды басқа банк операцияларымен қоса атқаруға болмайды.

42. Клиринг операцияларын аударым операцияларымен, сондай-ақ банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын банктер мен ұйымдардың корреспонденттiк шоттары бойынша және оны ашу және жүргiзу жөнiндегi операциялармен қоса атқаруға болады.
Ерекше жағдайда, Ұлттық Банктiң шешiмi бойынша, банктiк ұйым овердрафт беру жолымен операциялық күн iшiнде клинринг қатысушыларының позицияларын жабу үшiн заем операцияларын жүргiзуге құқылы.
Ескерту: 42-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

43. Бағалы қағаздар рыногында кәсiби қызметтi (инвестициялық қорлардан басқасын) жүзеге асыратын банктiк емес ұйым банк операцияларының тек қана мынадай түрлерiн орындауға:
1) банктердiң және банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың корреспонденттiк шоттарын ашуға және жүргiзуге;
2) аударым операцияларын: заңды және жеке тұлғалардың ақша аударымы бойынша тапсырмаларын орындауға;
3) клиринг операцияларын: төлемдердi жинауға, салыстырып тексеруге, сұрыптауға және растауға, сондай-ақ олардың өзара есеп беруiн жүргiзiп отыруға және клирингке қатысушылардың таза позициясын анықтауға;
4) сейф операцияларын: клиенттердiң бағалы қағаздарын, құжаттарын және құндылықтарын сақтау, оған қоса сейф жәшiктерiн, шкафтарын және үйлерiн жалға беру жөнiнде қызмет көрсетуге;
5) бағалы қағаздар рыногында клиринг қызметiн жүзеге асыруға құқылы.
Ескерту: 43-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

44. Банктiк емес ұйымдардың аударым операцияларын жүргiзуге лицензиясы болса, екiншi деңгейдегi банктерде корреспонденттiк есепшоттар ашуға құқылы. Ерекше жағдайда корреспонденттiк есепшоттарды Ұлттық Банктiң тиiстi уәкiлеттi органының шешiмi негiзiнде Ұлттық Банкте ашуға болады.

45. Банктердiң және/немесе банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың заемдарын тартатын банктiк емес ұйымдар өз активтерiн екiншi деңгейдегi банктер үшiн белгiленген тәртiппен жiктеуге мiндеттi.
Жекелеген жағдайда банктiк емес ұйымға банк операцияларын жүргiзуге лицензия берген кезде Ұлттық Банктiң Басқармасы банктер үшiн белгiленген тәртiппен банктiк емес ұйымда iшкi аудит бақылауын мiндеттi түрде ұйымдастыруды белгiлеуге құқылы.
Ескерту: 45-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

5-тарау. Банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың қызметiн реттеу және оған бақылау жасау тәртiбi

46. Банктiк емес ұйымдардың бухгалтерлiк және басқа есебiнiң тiзiмi, нысаны және беру мерзiмi, сондай-ақ оларды бұзғаны үшiн жауапкершiлiк Ұлттық Банктiң жекелеген нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленедi.
Банктiк емес ұйымдар Ұлттық Банкке оның сұрауы бойынша кез келген ақпаратты, оған қоса өз қаражаты, оның iшiнде Қазақстан Республикасынан тыс жерлердегi қаражаты, өздерi жүргiзетiн операциялар, берiлген және алынған заемдар туралы мәлiметтер және басқа мәлiметтер беруге мiндеттi.
Ескерту: 46-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

47. Ұлттық Банк Басқармасы банктiк емес ұйымдар сақтауға мiндеттi қосымша нормативтердi және/немесе нормаларды белгiлеуге құқылы.

48. Ұлттық Банк банктiк емес ұйымдар қызметiне инспекция жүргiзедi, ол облыс, республикалық дәрежедегi қала аумағына орналасқан банктiк емес ұйымдарға, өзiнiң аумақтық филиалдарына инспекция жүргiзу жөнiнде өкiлеттiк беруге құқылы.
Ескерту: 48-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

49. Өзiнiң қызметтiк мiндетiн атқару бойынша банктiк және коммерциялық құпиядан тұратын мәлiметтер (ақпарат) алуға рұқсат берiлген адамдардың осы жоғарыда аталған мәлiметтердi (ақпаратты) жария етуiне немесе үшiншi тұлғаға беруiне тыйым салынады. Аталған мәлiметтердi (ақпаратты) үшiншi тұлғаға жария еткенi немесе бергенi үшiн кiнәлi адам қолданылып жүрген заңдарда көзделгендей жауап беретiн болады.

50. Банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүргiзуге берiлген лицензияның қолданылуын тоқтата тұру немесе қайтарып алу мынадай негiздердiң кез келгенi бойынша:
1) банктiк емес ұйымға Ұлттық Банктiң лицензиясы жалған мәлiметтер негiзiнде берiлгенi анықталса;
2) қолданылып жүрген заңдарды ұдайы (қатарынан он екi күнтiзбелiк ай iшiнде үш рет және одан да көп рет) бұзса;
3) Ұлттық Банкке есеп пен мәлiметтердi бермесе немесе әдейi дұрыс бермесе;
4) Ұлттық Банктiң нормативтiк құқықтық актiлерiн бұзса, не банктiк емес ұйымға ықпал етудiң шектеу шараларын қолданудан туындайтын шарттарды орындамаса;
5) банктiк емес ұйым өз қызметiн жүргiзуге болатын операцияларды қоса атқару жөнiндегi талаптарды бұза отырып жүргiзсе;
6) банктiк емес ұйым қолданылып жүрген заңдарда, банктiк емес ұйымның құрылтай құжаттарында (құжатта) және банк операцияларын жүргiзуге берiлген лицензияда белгiленгеннен басқа өзiнiң құқықтық мүмкiндiгi шегiнен тыс операцияларды жүргiзсе;
7) банктiк емес ұйымның қайта құру не тарату жолымен өз қызметiн ерiктi түрде тоқтату туралы шешiмi болса;
8) банктiк емес ұйым банкротқа ұшыраса;
9) сот банктiк емес ұйымның қызметiн тоқтату туралы шешiм шығарса жүзеге асырылады.
Ескерту: 50-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

51. Банктiк емес ұйымның лицензиясы қайтарып алынған жағдайда Ұлттық Банк заңды тұлғаларды мемлекеттiк тiркеу органдарына қабылданған шешiм туралы бiр айдың iшiнде хабарлайды.
Ескерту: 51-тармақ өзгертілді - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

6-тарау. Қорытынды ережелер

52. Банктiк емес ұйымдарды қайта құру және тарату қолданылып жүрген заңдардың талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.
53. Банктiк емес ұйымдар қолданылып жүрген заңдарды бұзған жағдайда банктер үшiн белгіленген ықпал етудiң шектеу шараларын, сондай-ақ ұйымды ашуға берiлген рұқсатты қайтарып алу, тоқтатып қою режимiнен және акцияларды ерiксiз түрде сатып алу мүмкiндiгiнен басқа санкцияларды қолдануға құқылы.
54. Осы Ережемен реттелмеген мәселелер Қазақстан Республикасы заңдарының нормаларына сәйкес шешiлуге тиiс.

Ұлттық Банк Төрағасы

Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1999 жылғы 16 тамыз N 271
қаулысымен бекітілген
Банк операцияларының жекелеген
түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың
қызметін лицензиялау және реттеу
ережесіне
N 1 қосымша

Теңгемен банк операцияларын жүргізуге берілген
Лицензия

Номері ____________
Берілген күні ___________ жылғы "__"__________

Мемлекеттік тіркелген күні және тіркеу номері
_____________________________________________
_____________________________________________

Осы лицензия Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі
Басқармасының 1999 жылғы "___" _________
N ____ қаулысына сәйкес
______--________________________________________
(банк операцияларының жекелеген түрлерін берілді
________________________________________________
жүзеге асыратын ұйымның атауы және мекен-жайы)
және мынадай банк операцияларын жүргізу құқығын
береді:
1. _____________________________________________
2. _____________________________________________
3. _____________________________________________
... ____________________________________________

Осы лицензияның шарттарынан туындайтын құқықтарды
үшінші тұлғаға беруге болмайды.
Осы лицензия бір данада беріледі.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1999 жылғы 16 тамыз N 271
қаулысымен бекітілген
Банк операцияларының жекелеген
түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың
қызметін лицензиялау және реттеу
ережесіне N 2 қосымша

Ескерту: 2-қосымша жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

Банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдарға берiлген, тоқтатып қойылған, қайтарып алынған лицензиялардың есебiн жүргiзу жөнiндегi Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң тiзiлiмi

__________________________________________________________________
Лицен. | Ұйымның | Лицензия | Лицензия | Лицензияда | Лицензия
зиялар | атауы | берiлген | беру(қайта| көзделген | қайтарып
N | | (қайта | ресiмдеу) | операциялар| алынған,
| | ресiмдел.| негiзде. | тiзбесi | тоқтатылған
| | ген) күнi| месi | | күнi
__________________________________________________________________

Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1999 жылғы 16 тамыз N 271
қаулысымен бекітілген
Банк операцияларының жекелеген
түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың
қызметін лицензиялау және реттеу
ережесіне N 3 қосымша

Ескерту: 3-қосымша алынып тасталынды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1999 жылғы 16 тамыз N 271
қаулысымен бекітілген
Банк операцияларының жекелеген
түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың
қызметін лицензиялау және реттеу
ережесіне N 4 қосымша

Ескерту: 4-қосымша алынып тасталынды - ҚР Ұлттық Банкі басқармасының 2002 жылғы 8 қарашадағы N 437 қаулысымен .

Об утверждении Правил лицензирования и регулирования деятельности организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 16 августа 1999 года N 271. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 10.09.99г. N 888. Утратило силу - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 6 декабря 2003 года N 445 (V032644)

В целях совершенствования нормативной правовой базы деятельности организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций Правление Национального Банка Республики Казахстан постановляет:

1. Утвердить прилагаемые Правила лицензирования и регулирования деятельности организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, и ввести их в действие со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

2. Со дня государственной регистрации Правил лицензирования и регулирования деятельности организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, признать утратившим силу Положение о небанковских финансовых учреждениях, утвержденное постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 23 мая 1997 года N 221, с изменениями и дополнениями, утвержденными постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 21 июня 1999 года N 135.

3. Юридическому департаменту (Шарипов С.Б.) совместно с Департаментом банковского надзора (Жумагулов Б.К.) зарегистрировать настоящее постановление и Правила лицензирования и регулирования деятельности организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

4. Департаменту банковского надзора (Жумагулов Б.К.) в двухнедельный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан довести настоящее постановление и Правила лицензирования и регулирования деятельности организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, до сведения областных филиалов Национального Банка Республики Казахстан, обязав их довести настоящее постановление и вышеназванные Правила до организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций.

5. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Кудышева М.Т.

Председатель
Национального Банка

Правила
лицензирования и регулирования деятельности
организаций, осуществляющих отдельные виды
банковских операций

Настоящие Правила разработаны в соответствии с требованиями банковского законодательства и определяют правовой статус, порядок лицензирования, регулирования и прекращения деятельности организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций.

Глава 1. Общие положения

1. Организация, осуществляющая отдельные виды банковских операций, юридическое лицо, не являющееся банком, которое на основании лицензии Национального Банка Республики Казахстан (далее - Национальный Банк) правомочно проводить отдельные виды банковских операций.

2. Деятельность организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций (далее - небанковские организации), регулируется Законами Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан", "О Национальном Банке Республики Казахстан", "О хозяйственных товариществах", "О товариществах с ограниченной и дополнительной ответственностью", "О валютном регулировании", "О рынке ценных бумаг" , "О регистрации сделок с ценными бумагами в Республике Казахстан", "Об акционерных обществах", а также другими нормативными правовыми актами, не противоречащими банковскому законодательству. <*>
Сноска. Пункт 2 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

3. Если специальными нормативными правовыми актами Национального Банка регулируется порядок создания, лицензирования, регулирования и прекращения деятельности отдельных видов небанковских организаций, то применяются нормы специальных нормативных правовых актов Национального Банка.

4. Ни одна небанковская организация не вправе открывать и вести текущие и сберегательные счета физических и юридических лиц, за исключением случаев, предусмотренных нормативными правовыми актами Национального Банка.

5. При открытии небанковской организацией филиалов, представительств и дочерних небанковских организаций небанковская организация обязана в течение трех дней после принятия решения об их открытии представить в Национальный Банк соответствующее уведомление.

6. Уведомление об открытии филиала, представительства, дочерней небанковской организации должно содержать:
1) дату принятия уполномоченным органом небанковской организации решения об открытии филиала, представительства, дочерней небанковской организации;
2) наименование и место нахождения филиала, представительства, дочерней небанковской организации;
3) перечень отдельных видов банковских операций, которые филиал будет уполномочен проводить на основании доверенности, выданной небанковской организацией (для представительств - перечень функций представительства).
В случае проведения филиалами небанковских организаций отдельных видов банковских операций, помещение и персонал должны соответствовать организационно-техническим и квалификационным требованиям, установленным нормативными правовыми актами.

7. Небанковская организация не отвечает по обязательствам государства, равно как и государство не отвечает по ее обязательствам, кроме случаев, когда небанковские организации или государство принимают на себя такую ответственность.

8. Небанковская организация вправе осуществлять отдельные виды банковских операций, предусмотренные Законом Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" (далее - Закон), при соблюдении условий совмещения банковских операций, предусмотренных настоящими Правилами (за исключением случаев, разрешенных Правлением Национального Банка). <*>
Сноска. Пункт 8 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

Глава 2. Правовой статус организаций, осуществляющих
отдельные виды банковских операций

9. Небанковская организация может создаваться и осуществлять свою деятельность в любых организационно-правовых формах, кроме производственного кооператива.

10. Учредителями (участниками) небанковской организации могут быть физические и юридические лица, резиденты и нерезиденты Республики Казахстан, за исключением органов представительной, исполнительной и судебной власти, а также юридических лиц, имеющих статус компаний, зарегистрированных в оффшорной зоне в соответствии с законодательством государства его регистрации.

11. В исключительных случаях Национальный Банк при наличии решения Правительства Республики Казахстан вправе выдать организации, единственным учредителем которой является государство в лице Правительства, лицензию на проведение отдельных видов банковских операций, предусмотренных Законом. <*>
Сноска. Пункт 8 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

12. Минимальный размер уставного капитала по каждому виду небанковской организации устанавливается Правлением Национального Банка и в пределах этих сумм должен быть оплачен исключительно деньгами (за исключением отдельных случаев, когда решением Правительства Республики Казахстан может быть предусмотрен иной порядок формирования уставного капитала небанковской организации, единственным учредителем которой является государство).

13. Запрещается использовать для оплаты уставного капитала небанковской организации деньги, полученные в заем, под залог, и иные привлеченные средства. При этом в оплату акций могут вноситься деньги в пределах собственного капитала учредителей (участников) небанковской организации, за вычетом доли участия в собственном капитале других юридических лиц. <*>
Сноска. Пункт 13 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

14. Уставный капитал вновь созданной небанковской организации, объявленный в его учредительных документах (документе), должен быть оплачен на пятьдесят процентов к моменту его государственной регистрации и полностью - к моменту подачи заявления о выдаче лицензии, но не позднее одного календарного года со дня его государственной регистрации.

15. Небанковские организации, созданные в соответствии с действующим законодательством в форме акционерных обществ, обязаны проводить в Национальном Банке экспертизу проспектов эмиссии ценных бумаг небанковской организации и отчетов об итогах выпуска и размещения ценных бумаг в соответствии с действующими нормативными правовыми актами, регулирующими порядок проведения Национальным Банком экспертизы проспектов эмиссии ценных бумаг банков второго уровня и их отчетов об итогах выпуска и размещения ценных бумаг.

16. Национальный Банк является единственным лицензиаром на территории Республики Казахстан, уполномоченным на выдачу небанковским организациям лицензий на проведение отдельных видов банковских операций (далее - лицензия).

Глава 3. Создание и лицензирование организаций,
осуществляющих отдельные виды банковских операций

17. Небанковская организация создается и действует на основании учредительных документов (документа) в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
Учредительные документы (документ), в том числе изменения и дополнения, вносимые в них, подлежат обязательному согласованию с Национальным Банком.

18. Учредительные документы (документ), а также вносимые в них изменения и дополнения, должны содержать сведения, предусмотренные законодательством Республики Казахстан, в том числе банковским.

19. Небанковская организация вправе проводить на основании лицензии, выданной Национальным Банком, отдельные виды банковских операций, которые прямо указаны в ее лицензии.

20. Лицензия выдается небанковской организации на неограниченный срок и не может быть передана третьим лицам.

21. Органом, уполномоченным на принятие решения о выдаче, об отказе в выдаче, приостановлении, отзыве лицензии небанковской организации, является Правление Национального Банка. <*>
Сноска. Пункт 21 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

22. Небанковской организации лицензия выдается на осуществление операций только в тенге, за исключением случаев, разрешенных Правлением Национального Банка.
Форма лицензии устанавливается Национальным Банком (Приложение № 1).

23. Ни одно юридическое лицо не вправе осуществлять банковские операции без лицензии Национального Банка.
Юридическое лицо, учредительными документами которого предусмотрено осуществление банковской деятельности, обязано обратиться в Национальный Банк с заявлением о выдаче лицензии в течение одного года после государственной регистрации.

24. Заявление о выдаче лицензии должно быть рассмотрено Национальным Банком в течение одного месяца со дня представления всех необходимых документов.

25. Национальный Банк при решении вопроса о выдаче небанковской организации лицензии вправе определять необходимость проведения ею тех или иных видов банковских операций, а также вправе выделять в лицензии компоненты отдельной банковской операции.

26. Одновременно с заявлением о выдаче лицензии заявителю необходимо представить следующие документы:
1) свидетельство о государственной регистрации;
2) учредительные документы (на казахском и русском языках), прошедшие государственную регистрацию в органах юстиции;
3) отчет об итогах выпуска и размещения ценных бумаг, зарегистрированный уполномоченным органом в сфере регулирования рынка ценных бумаг (если небанковская организация создана в форме акционерного общества);
4) документы, подтверждающие оплату установленного Национальным Банком минимального размера уставного капитала для небанковской организации в соответствии с требованиями, установленными настоящими Правилами;
5) учредительные документы учредителей (участников) - юридических лиц и их бухгалтерские балансы на последнюю отчетную месячную дату, заключение аудиторской фирмы (аудитора) о финансовом состоянии учредителей (участников) - юридических лиц или документы, свидетельствующие о наличии собственных средств, необходимых для участия в уставном капитале небанковской организации - для физических лиц;
6) в случае, если учредитель (участник) не является резидентом Республики Казахстан: письменное уведомление государственного или надзорного органа соответствующего государства о том, что он разрешает участие в уставном капитале небанковской организации - резидента Республики Казахстан либо заявление государственного или надзорного органа соответствующего государства о том, что такое разрешение по законодательству государства - учредителя (участника) не требуется;
7) в случае, если учредитель (участник), является предприятием, имеющим долю государства в уставном капитале менее пятидесяти процентов разрешение соответствующего уполномоченного органа на участие в уставном капитале небанковской организации.
Государственные предприятия и организации, более пятидесяти процентов уставного капитала которых принадлежит государству, не могут быть учредителями и акционерами небанковской организации;
8) сведения о руководителе исполнительного органа и главном бухгалтере небанковской организации: фамилию, имя, отчество, гражданство, адрес, а также сведения, подтверждающие их соответствие установленным требованиям;
9) подробная организационная структура небанковской организации;
10) экономическое обоснование на получение лицензии на проведение отдельных видов банковских операций, характеризующее стратегию, масштабы деятельности, анализ рынков, оценку рисков и другие составляющие деятельности небанковской организации.
Документы, указанные в подпунктах 1) - 5), 7), также могут быть представлены в виде нотариально заверенных копий. <*>
Сноска. Пункт 26 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

27. Для получения лицензии заявитель должен:
1) выполнить все необходимые требования, включая организационно-технические мероприятия, подготовку помещений и оборудования, в зависимости от вида банковской операции, согласно требованиям, устанавливаемым нормативными правовыми актами, а также укомплектовать персоналом соответствующей квалификации;
2) оплатить объявленный (зарегистрированный) уставный капитал;
3) представить общие условия проведения операций, внутренние правила небанковской организации, в соответствии с требованиями банковского законодательства.
4) согласовать с Национальным Банком своих руководящих работников и оформить документы с образцами подписей и оттиска печати в порядке, установленном соответствующими нормативными правовыми актами Национального Банка.
Небанковская организация вправе предоставить право первой и второй подписи в документах с образцами подписей и оттиска печати, лицам, не относящимся к категории руководящих работников, при условии письменного подтверждения их полномочий.

28. Для получения лицензии на проведение отдельных видов банковских операций в иностранной валюте необходимо выполнение следующих дополнительных условий:
1) устойчивое финансовое положение по результатам функционирования в течение года до подачи заявления на получение лицензии на осуществление отдельных видов банковских операций в иностранной валюте;
2) заключение Департамента банковского надзора о готовности небанковской организации (соблюдение технических и квалификационных требований Национального Банка) к выполнению отдельных видов банковских операций в иностранной валюте.

29. Руководящими работниками небанковской организации признаются председатель и члены совета директоров (если в уставе небанковской организации предусматривается его создание), руководитель исполнительного органа и главный бухгалтер.
Руководящие работники небанковской организации должны соответствовать минимальным требованиям, установленным настоящим пунктом.
Признается не соответствующим занимаемой должности или не может быть назначено на должность руководителя исполнительного органа, председателя совета директоров (если в уставе небанковской организации предусматривается его создание) лицо:
1) не имеющее высшего образования;
2) имеющее непогашенную или неснятую в установленном законом порядке судимость;
3) в прошлом являвшееся руководящим работником юридического лица, потерпевшего банкротство, либо банка или небанковской организации, у которых за невыполнение требований законодательства было отозвано разрешение на его открытие и/или аннулирована лицензия на проведение банковских операций.
Председатель совета директоров, руководитель исполнительного органа и главный бухгалтер небанковской организации назначаются (избираются) на должности с согласия Национального Банка.
Согласование кандидатур, подлежащих назначению на руководящие должности небанковской организации, проводится в порядке, установленном нормативными правовыми актами Национального Банка.
Перечисленные работники не могут исполнять свои обязанности до получения согласия Национального Банка свыше трех месяцев.

30. При выдаче небанковской организации лицензии на дополнительные виды операций в нее включается весь перечень операций, разрешенный небанковской организации. Ранее выданная небанковской организации лицензия подлежит возврату в Национальный Банк.
За выдачу лицензии взимается сбор, размер и порядок уплаты которого определяется действующим законодательством.

31. Национальный Банк ведет реестры выданных, приостановленных и отозванных лицензий по форме согласно Приложению N 2 к настоящим Правилам. <*>
Сноска. Пункт 31 в новой редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

32. В случае утраты небанковской организацией оригинала лицензии, небанковская организация вправе обратиться в Национальный Банк за выдачей новой лицензии, при условии представления документов соответствующих уполномоченных органов, подтверждающих факт утраты лицензии и публикацию небанковской организацией соответствующей информации не менее чем в двух республиканских изданиях.
Требования, предусмотренные пунктами 26-29 настоящих Правил, в указанных случаях к небанковским организациям не применяются.

33. Для выдачи действующей небанковской организации лицензии на проведение дополнительных видов банковских операций Национальный Банк проверяет готовность небанковской организации к их проведению в порядке, определенном настоящей главой Правил.
Лицензия на проведение дополнительных видов банковских операций может быть выдана небанковской организации при выполнении помимо оснований, предусмотренных пунктом 27, следующих условий:
1) выполнение установленных для небанковской организации нормативов, норм и/или лимитов в течение трех последовательных месяцев, предшествующих обращению за получением лицензии на дополнительные виды операций;
2) отсутствие задолженности небанковской организации перед бюджетом;
3) выполнение требований нормативных правовых актов.

33-1. При утере лицензии небанковская организация имеет право на
получение дубликата. Национальный Банк в течение десяти календарных дней производит выдачу дубликата лицензии по письменному заявлению небанковской организации. При этом небанковская организация уплачивает лицензионный сбор.
Переоформление лицензии небанковской организации Национальным Банком производится на основании ее письменного заявления и документа, подтверждающего уплату лицензионного сбора за переоформление лицензии, в течение десяти рабочих дней с момента их получения.
Лицензия небанковской организации переоформляется по основаниям, указанным в законодательных актах Республики Казахстан. <*>
Сноска. Пункт 2 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

34. Для получения лицензии на проведение отдельных видов банковских операций небанковской организации необходимо выполнить требования, установленные специальными нормативными правовыми актами Национального Банка, регулирующими вопросы лицензирования банковских операций.
Соответствие технического состояния служебного здания и других производственных помещений небанковской организации (его филиалов), включая наличие средств охранной, пожарной и тревожной сигнализации, устанавливается на основании действующих нормативных правовых актов.

35. Для определения готовности небанковской организации к осуществлению банковской деятельности (проведению дополнительных видов операций) Национальный Банк проводит необходимую проверку объектов (помещений) небанковской организации на месте. С этой целью создается комиссия Национального Банка (далее - Комиссия) из числа сотрудников его соответствующих структурных подразделений или территориальных филиалов.
Национальный Банк вправе делегировать полномочия по созданию Комиссии или проведению проверки технической готовности небанковской организации своим территориальным филиалам. <*>
Сноска. Пункт 35 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

36. Материалы о проверке готовности небанковской организации к осуществлению отдельных видов банковских операций подлежат представлению в Департамент банковского надзора.

37. Заявление о выдаче лицензии на дополнительные виды операций должно быть рассмотрено в сроки, определенные пунктом 24 настоящих Правил.

38. Отказ в выдаче лицензии небанковской организации на проведение банковских операций производится в случае несоблюдения любого из требований, установленных пунктами 26-29 настоящих Правил, и по любому из следующих оснований:
1) несоответствие учредительных документов (документа) небанковской организации действующему законодательству;
2) несоответствие размера, состава и структуры уставного капитала небанковской организации требованиям действующего законодательства;
3) неустойчивость финансового положения небанковской организации и/или ее учредителей (участников);
4) наличие задолженности небанковской организации перед бюджетом;
5) несоответствие кандидатов на руководящие должности небанковской организации минимальным требованиям, установленным настоящими Правилами.

39. При отказе в выдаче лицензии заявителю дается мотивированный ответ в письменном виде и в сроки, установленные для выдачи лицензии.

Глава 4. Совмещение проводимых банковских
операций организацией, осуществляющей
отдельные виды банковских операций

40. Заемные и ломбардные операции могут совмещаться только с сейфовыми, кассовыми и учетными операциями. <*>
Сноска. Пункт 40 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

41. Операции по инкассации, пересылке банкнот, монет и ценностей не могут совмещаться с другими банковскими операциями.

42. Клиринговые операции могут совмещаться лишь с переводными операциями, а также с операциями по осуществлению расчетов и открытию и ведению корреспондентских счетов банков и организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций.
В исключительных случаях, по решению Правления Национального Банка, небанковская организация вправе проводить заемные операции, путем предоставления овердрафтов в течение операционного дня для закрытия позиций участников клиринга. <*>
Сноска. Пункт 42 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

43. Небанковская организация, осуществляющая профессиональную деятельность на рынке ценных бумаг (за исключением инвестиционных фондов), вправе выполнять только следующие виды банковских операций:
1) открытие и ведение корреспондентских счетов банков и организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций;
2) переводные операции: выполнение поручений юридических и физических лиц по переводу денег;
3) клиринговые операции: сбор, сверка, сортировка и подтверждение платежей, а также проведение их взаимозачета и определение чистых позиций участников клиринга;
4) сейфовые операции: услуги по хранению ценных бумаг, документов и ценностей клиентов, включая сдачу в аренду сейфовых ящиков, шкафов и помещений;
5) клиринговая деятельность на рынке ценных бумаг. <*>
Сноска. Пункт 43 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

44. Небанковские организации при наличии лицензии на проведение переводных операций, вправе открывать корреспондентские счета в банках второго уровня. В исключительных случаях, корреспондентский счет может быть открыт в Национальном Банке на основании решения соответствующего уполномоченного органа Национального Банка.

45. Небанковские организации, привлекающие займы банков и/или организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, обязаны проводить классификацию своих активов в порядке, установленном для банков второго уровня.
В отдельных случаях при выдаче небанковской организации лицензии на проведение банковских операций Правление Национального Банка вправе установить обязательную организацию внутреннего контроля в небанковской организации, в порядке, установленном для банков. *>
Сноска. Пункт 45 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

Глава 5. Порядок регулирования и контроля за
деятельностью организаций, осуществляющих отдельные
виды банковских операций

46. Перечень, формы и сроки представления бухгалтерской и иной отчетности небанковской организации, а также ответственность за их нарушение устанавливается отдельными нормативными правовыми актами Национального Банка.
Небанковские организации обязаны предоставлять в Национальный Банк любую информацию по его запросу, включая сведения о собственных средствах, в том числе и находящихся за пределами Республики Казахстан, проводимых ими операциях, размерах предоставленных и полученных займов и иные сведения. <*>
Сноска. Пункт 46 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

47. Правление Национального Банка вправе установить дополнительно нормативы и/или нормы, обязательные для соблюдения небанковскими организациями.

48. Инспектирование деятельности небанковской организации производится Национальным Банком, который вправе делегировать полномочия по инспектированию небанковских организаций, расположенных на территории области, города республиканского значения, своим территориальным филиалам. <*>
Сноска. Пункт 48 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

49. Лицам, имеющим в силу исполнения своих служебных обязанностей доступ к сведениям (информации), составляющим банковскую или коммерческую тайну, запрещается разглашать или передавать третьим лицам вышеуказанные сведения (информацию). Лицо, виновное в разглашении или передачи третьим лицам указанных сведений (информации), несет ответственность, предусмотренную действующим законодательством.

50. Приостановление либо отзыв лицензии на проведение отдельных видов банковских операций производится по любому из следующих оснований:
1) выявление недостоверности сведений, на основании которых небанковской организации была выдана лицензия Национального Банка;
2) систематическое (три и более раза в течение двенадцати последовательных календарных месяцев) нарушение норм действующего законодательства;
3) непредставление Национальному Банку или представление заведомо недостоверной отчетности и сведений;
4) нарушение нормативных правовых актов Национального Банка либо невыполнение условий, вытекающих из применения к небанковской организации ограниченных мер воздействия;
5) проведение небанковской организацией деятельности с нарушением требований совмещения проводимых операций;
6) осуществление небанковской организацией операций, выходящих за пределы ее правоспособности, установленной действующим законодательством, учредительными документами (документом) небанковской организации и лицензией на проведение банковских операций;
7) решение небанковской организацией о добровольном прекращении ее деятельности путем реорганизации либо ликвидации;
8) банкротство небанковской организации;
9) принятие судом решения о прекращении деятельности небанковской организации. <*>
Сноска. Пункт 50 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

51. При отзыве лицензии небанковской организации, Национальный Банк в течение одного месяца уведомляет органы государственной регистрации юридических лиц о принятом решении. <*>
Сноска. Пункт 51 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

Глава 6. Заключительные положения

52. Реорганизация и ликвидация небанковских организаций осуществляется в соответствии с требованиями действующего законодательства.

53. При нарушении небанковской организацией действующего
законодательства, Национальный Банк вправе применить к ней ограниченные меры воздействия, установленные для банков, а также санкции, за исключением отзыва разрешений на открытие, режима консервации и возможности принудительного выкупа акций.

54. Вопросы, неурегулированные настоящими Правилами, подлежат разрешению в соответствии с нормами законодательства Республики Казахстан.

Председатель
Национального Банка

Приложение 1
к Правилам лицензирования и регулирования
деятельности организаций, осуществляющих
отдельные виды банковских операций,
утвержденным постановлением Правления
Национального Банка Республики Казахстан
от 16 августа 1999 г. № 271

Лицензия
на проведение банковских операций в тенге

Номер ________

Дата выдачи "__"_______года

Дата и номер государственной регистрации
____________________________________________
____________________________________________

В соответствии с постановлением Правления Национального Банка
Республики Казахстан от "___"________года №______настоящая лицензия
выдана______________________________________________________________
(наименование и место нахождения организации, осуществляющей
____________________________________________________________________
отдельные виды банковских операций)
и дает право на проведение следующих банковских операций:
1._____________________________________
2._____________________________________
3._____________________________________
...____________________________________

Права, вытекающие из условий настоящей лицензии, не могут быть переданы третьим лицам.
Настоящая лицензия выдается в единственном экземпляре.

Заместитель Председателя

Приложение 2
к Правилам лицензирования и
регулирования деятельности
организаций, осуществляющих
отдельные виды банковских
операций <*>

Сноска. Приложение 2 в новой редакции - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

Реестр Национального Банка Республики Казахстан
по учету выданных, приостановленных, отозванных
лицензий организаций, осуществляющих отдельные
виды банковских операций

N |Наименование| Дата выдачи |Основание |Перечень |Дата отзыва, лицен-|организации |(переоформле-| выдачи |операций,|приостанов- зии | |ния) лицензии|(переофор-|предус- |ления | | |мления) |мотренных|лицензии | | |лицензии |лицензией|

Приложение № 3
к Правилам лицензирования и регулирования
деятельности организаций, осуществляющих
отдельные виды банковских операции,
утвержденным постановлением Правления
Национального Банка Республики Казахстан
от 16 августа 1999 г. № 271

Реестр
Национального Банка Республики Казахстан
по учету приостановленных лицензий,
выданных организациям, осуществляющим
отдельные виды банковских операций <*>
Сноска. Приложение 3 исключено - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.

Приложение № 4
к Правилам лицензирования и регулирования
деятельности организаций, осуществляющих
отдельные виды банковских операции,
утвержденным постановлением Правления
Национального Банка Республики Казахстан
от 16 августа 1999 г. № 271

Реестр
Национального Банка Республики Казахстан по
учету аннулированных лицензий, выданных организациям,
осуществляющим отдельные виды банковских операций <*>
Сноска. Приложение 4 исключено - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 8 ноября 2002 года N 437.