ИПС "Әділет"

МАЗМҰНЫ

      Ескерту. Бүкiл мәтiн бойынша "уәкiлеттi мемлекеттiк органның", "уәкiлеттi мемлекеттiк орган", "уәкiлеттi мемлекеттiк органы", "уәкiлеттi мемлекеттiк органнан", "уәкiлеттi мемлекеттiк органды", "уәкiлеттi мемлекеттiк органмен" деген сөздер тиiсiнше "уәкiлеттi органның", "уәкiлеттi орган", "уәкiлеттi органы", "уәкiлеттi органнан", "уәкiлеттi органды", "уәкiлеттi органмен" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР 2004.06.09 № 558;
      бүкiл мәтiн бойынша "стандарттау, метрология және сертификаттау" деген сөздер "техникалық реттеу және метрология" деген сөздермен ауыстырылды - 2006.12.29 № 209 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз);
      бүкіл мәтін бойынша "қадағалау", "қадағалауға", "қадағалауды", "қадағалаудың" деген сөздер тиісінше "бақылау", "бақылауға", "бақылауды", "бақылаудың" деген сөздермен ауыстырылды - 2008.07.05 № 62-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз);
      техникалық реттеу және метрология жөніндегі" деген сөздер алынып тасталды - 2008.07.05 № 62-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

Осы Заң өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында мемлекеттік органдар, жеке және заңды тұлғалар арасында туындайтын қоғамдық қатынастарды реттейді, оның мақсаттарын, өлшем бірлігін қамтамасыз етудің құқықтық және ұйымдастырушылық негіздерін айқындайды.

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

1) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

2) заңдық метрология - метрологияның уәкiлеттi мемлекеттiк орган атқаратын қызметке жататын және өлшем бiрлiктерiне, әдiстерiне, өлшем құралдары мен өлшемдiк зертханаларына қатысты мемлекеттiк талаптары бар бөлiгi;

3) мемлекеттiк метрологиялық бақылау – уәкiлеттi органның және оның аумақтық бөлiмшелерiнiң Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы заңнамасы талаптарының орындалуын бақылау жөніндегі қызметі;

4) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

4-1) метрологиялық бақылап тексеру – өлшем нәтижесінің қасиеті, оған сәйкес нәтиже салыстырып тексеру мен калибрлеудің құжатталған үздіксіз тізбегі арқылы шама бірлігінің мемлекеттік эталонымен сәйкестендірілуі мүмкін;

5) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

5-1) метрологиялық сараптама – метрологиялық талаптарды, өлшем бірлігімен байланысты қағидалар мен нормаларды қолдану дұрыстығын және толықтығын талдау және бағалау;

5-2) метрологиялық сипаттама (өлшем құралдары) – өлшем нәтижесіне әсер ететін, өлшем құралы қасиеттерінің бірінің сипаттамасы;";

5-3) метрологиялық талаптар – өлшемдердің, шама бірліктері эталондарының, стандартты үлгілердің, өлшем құралдарының өлшем дәлдігінің нәтижесі мен көрсеткіштеріне әсер ететін сипаттамаларына (өлшемдеріне), сондай-ақ осы сипаттамалар (өлшемдер) қамтамасыз етілуге тиіс жағдайларға қойылатын талаптар;

6) өлшем – шамаға негізделіп жазылуы мүмкін шаманың бір немесе одан көп сандық мәндерін эксперименттік алу процесі;

6-1) өлшем белгісіздігі – өлшем нәтижесімен байланысты және өлшенетін шамаға негізделіп жазылуы мүмкін мәндердің шашырап кетуін сипаттайтын параметр;

7) өлшем бiрлiгi – өлшемнiң жай-күйi, бұл ретте осы өлшемнің нәтижелері қолдануға рұқсат етілген шама бірліктерінде көрсетіледі, ал өлшем дәлдігінің көрсеткіштері белгіленген шекаралардан шықпайды;

8) өлшем бiрлiгiн қамтамасыз етудiң мемлекеттiк жүйесi – өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету саласында қызметін жүзеге асыратын объектiлердiң, мемлекеттiк органдардың, жеке және заңды тұлғалардың жиынтығы;

9) өлшем бiрлiгiн қамтамасыз етудiң мемлекеттiк жүйесiнiң тiзiлiмi – өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету саласындағы объектiлердiң, жұмыстарға қатысушылар мен құжаттардың электрондық дерекқоры;

9-1) өлшемдерді орындаудың референттік әдістемесі – сол біртекті шама өлшемдерін орындаудың басқа әдістемелерінің көмегімен алынған өлшенген шама мәндерінің дұрыстығын бағалау үшін қолданылуы мүмкін өлшем нәтижелерін алу үшін, сондай-ақ өлшем құралдарын калибрлеу үшін немесе стандартты үлгілердің сипаттамаларын айқындау үшін пайдаланылатын өлшемдерді орындау әдістемесі;

9-2) өлшем құралдарын калибрлеу әдістемесі – шама бірлігінің эталонына немесе өлшем құралына калибрлеуді жүргізу тәртібін және рәсімін белгілейтін құжат;

10) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);
11) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

12) өлшем құралдарын метрологиялық аттестаттау – айналымға санаулы данада шығарылатын өлшем құралдарының Қазақстан Республикасының өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету туралы заңнамасының талаптарына сәйкестiгiн белгiлеу (растау);

12-1) өлшем құралдарын салыстырып тексеру – өлшем құралдарының міндетті метрологиялық талаптарға сәйкестiгiн растау мақсатында орындалатын операциялар жиынтығы;

12-2) өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдiстемесi – орындалуы өлшем құралдарының метрологиялық сипаттамаларға белгiленген талаптарға сәйкестiгiн айқындауға және растауға мүмкiндiк беретiн операциялар жиынтығының сипаты;

13) өлшем құралдарын салыстырып тексерушi – өлшем құралдарын салыстырып тексеруді жүргiзу құқығына аттестатталған жеке тұлға;

14) өлшем құралдарын сынау - сынау объектiлерiне түрлi сынау әсерлерiн қолдана отырып өлшем құралдарының белгiленген нормаларға сәйкестiк дәрежесiн анықтау үшiн өткiзiлетiн операциялар жиынтығы;

15) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

16) өлшем құралы – өлшемге арналған және метрологиялық сипаттамалары бар техникалық құрал;

16-1) өлшем құралының типін бекіту – уәкілетті органның сынақтардың оң нәтижелері негізінде Қазақстан Республикасының аумағында бекітілген типтегі өлшем құралын қолдануға рұқсат ету туралы шешімі;

17) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);
18) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

19) өлшемдердi орындау әдiстемесi - орындалуы өлшем жүргiзудiң осы әдiстемесiмен белгiленген дәлдiкпен өлшем нәтижелерiнiң алынуын қамтамасыз ететiн операциялар мен ережелер жиынтығы;

20) өлшемдердi орындау әдiстемесiн метрологиялық аттестаттау - өлшемдердi орындау әдiстемесiнiң оған қойылатын метрологиялық талаптарға сәйкестiгiн белгiлеу (растау);

20-1) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);
21) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

21-1) стандартты үлгі – өлшем дәлдігінің және метрологиялық бақылап тексерудің белгіленген көрсеткіштері бар, болжанатын мақсатына сәйкес сапалық қасиеттерді өлшеу кезінде немесе бағалау кезінде пайдалану үшін белгілі бір қасиеттерге қатысты жеткілікті біртекті және тұрақты материал (зат);

22) уәкілетті орган - техникалық реттеу және метрология саласында мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

23) шама бiрлiгi – бірлікке тең сандық мән шартты түрде берiлген тіркелген мөлшердiң шамасы және өзімен біртекті шамаларды сандық жағынан білдіру үшін қолданылатын шама;

24) шама бірлігінің мемлекеттік эталоны – шама бiрлiгiнiң уәкiлеттi органның шешiмiмен танылған және мемлекеттік меншіктегі эталоны;

24-1) шама бірлігінің мөлшерін беру – өлшем құралымен сақталатын шама мөлшерін осы шама бірлігінің эталонымен немесе дәлдік көрсеткіштері анағұрлым жоғары стандартты үлгімен жаңғыртылатын немесе сақталатын шама бірлігіне келтіру;

25) шама бiрлiгiнiң эталоны - уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен бекiтiлген, мөлшерiн осы шаманың басқа өлшем құралдарына беру мақсатында, шама бiрлiгiн (шама бiрлiгiнiң еселiк не үлестiк мәндерiн) жаңғыртуға және (немесе) сақтауға арналған өлшем құралы;

26) шама бірлігінің эталонын немесе өлшем құралын калибрлеу – шама бірлігі эталонының немесе өлшем құралының метрологиялық сипаттамаларының шынайы мәндерiн айқындау мақсатында осы шама бірлігі эталонының немесе өлшем құралының көмегімен алынған шаманың мәнi мен анағұрлым жоғары дәлдіктегі шама бірлігі эталонының көмегiмен айқындалған тиісті шама мәні арасындағы арақатынасты белгiлейтiн операциялар жиынтығы;

27) шама бірліктерінің эталондарын салғастыру – бір дәлдік деңгейіндегі шама бірліктерінің эталондарымен өлшем бірлігін жаңғыртқан және берген кезде өлшем нәтижелері арасындағы арақатынастарды белгілеу.

Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2006.12.29. № 209 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), өзгерісnth енгізілді - 2008.07.05. № 62-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы заңнамасы

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1. Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және осы Заң мен өзге де нормативтiк құқықтық актiлерден тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленген болса онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

Ескерту. 2-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3-бап. Осы Заңның қолданылу саласы

Осы Заң барлық мемлекеттік органдарға, жеке және заңды тұлғаларға қолданылады.

Ескерту. 3-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

4-бап. Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету мақсаттары

Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз етудiң негiзгi мақсаттары мыналар болып табылады:

1) Қазақстан Республикасының жеке және заңды тұлғаларының мүдделерiн өлшемнiң анық емес нәтижелерiнен қорғау;

2) іргелі зерттеулер мен ғылыми әзірлемелер кезінде өлшемнің анық нәтижелерін алу;

3) өлшем бірлігін қамтамасыз етудің халықаралық жүйесіне интеграциялау.

Ескерту. 4-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5-бап. Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз етудi мемлекеттiк басқару

Ескерту. 5-бап алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

2-тарау. Өлшем бірлігін қамтамасыз етудің мемлекеттік жүйесі

6-бап. Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесiнiң құрылымы

Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесiнің құрылымына:

1) Қазақстан Республикасының Үкіметі;

2) уәкілетті орган;

3) өз құзыреті шегінде мемлекеттік органдар;

4) мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталық;

5) жеке және заңды тұлғалар кіреді.

Ескерту. 6-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

6-1-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы құзыреті

Қазақстан Республикасы Үкіметінің өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы құзыретіне:

1) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы бірыңғай мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлеу;

2) мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталықты айқындау жатады.

3) алып тасталды – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 2-тарау 6-1-баппен толықтырылды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-2-бап. Уәкілетті органның өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы құзыреті

Уәкілетті органның құзыретіне:

1) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы бірыңғай мемлекеттік саясатты қалыптастыру және іске асыру;

2) мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталықты айқындау үшін Қазақстан Республикасының Үкіметіне ұсыну беру;

3) мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталықтың қызметін үйлестіруді жүзеге асыру;

4) шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарын бекіту;

5) шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарын және аккредиттеу субъектілері шама бірліктерінің эталондарын жасау, бекіту, сақтау, қолдану және салғастыру тәртібін айқындау;

6) шама бірліктері эталондарының сыныптамасын бекіту;

7) мемлекеттік метрологиялық бақылауды ұйымдастыру және жүргізу;

8) метрология жөніндегі халықаралық және өңірлік ұйымдарда Қазақстан Республикасының атынан өкілдік ету;

9) өлшем құралдарын салыстырып тексерушілерді аттестаттаудан, қайта аттестаттаудан өткізу және олардың сертификаттарын кері қайтарып алу тәртібін, сондай-ақ оларға қойылатын біліктілік талаптарын айқындау;

10) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы кадрлардың біліктілігін арттыру және оларды қайта даярлау тәртібін айқындау;

11) өлшем құралдарының типін бекіту туралы және өлшем құралдарын салыстырып тексеру туралы сертификаттардың нысандарын бекіту;

12) салыстырып тексеру таңбаларын дайындау, сақтау және қолдану тәртібін айқындау;

13) өлшемдерді орындау әдістемелерін және өлшемдерді орындаудың референттік әдістемелерін әзірлеу, метрологиялық аттестаттау, бекіту және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеу тәртібін айқындау;

14) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы нормативтік құқықтық актілерге, техникалық регламенттерге, сондай-ақ мемлекетаралық және ұлттық стандарттарға метрологиялық сараптама жүргізу тәртібін айқындау;

15) өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдістемелерін әзірлеу, бекіту, өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеу және қолдану тәртібін айқындау;

16) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында ғылыми зерттеулер жүргізуді ұйымдастыру;

17) өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімін жүргізу тәртібін айқындау;

18) мемлекеттік реттеуге жатқызылатын өлшем тізбелерін қалыптастыру тәртібін және оларға қойылатын метрологиялық талаптарды айқындау;

19) мемлекеттік реттеуге жатқызылатын өлшемдерге метрологиялық талаптарды мемлекеттік органдармен бірлесіп белгілеу;

20) өлшем құралдарына салыстырып тексеру жүргізу және өлшем құралдарын салыстырып тексерудің мерзімділігін белгілеу тәртібін айқындау;

21) өлшем құралдарының типін бекіту, оларға типін бекіту мақсаттарына арналған сынақтар, метрологиялық аттестаттау және типті бекіту белгісінің нысанын белгілеу тәртібін айқындау;

21-1) өлшем құралдарын бастапқы салыстырып тексеру нәтижелері бойынша айналымға шығарылатын өлшем құралдарының тізбесін бекіту;

21-2) дайындаушы немесе сатушы өлшеп-ораған кез келген түрдегі қаптамадағы өнімнің, сондай-ақ өткізу кезіндегі импорттаушы әкелген өлшеніп-оралған өнімнің және сауда операцияларын жасау кезінде иеліктен шығарылатын өнім санының сәйкестігін мемлекеттік метрологиялық бақылау мақсатында анықтау жөніндегі тәртіпті айқындау;

22) аккредиттеу кезінде аккредиттеу субъектілері мен заңды тұлғалар үшін өлшемді метрологиялық бақылап тексеруді қамтамасыз ету тәртібін айқындау;

23) стандартты үлгінің типін бекіту және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеу тәртібін айқындау;

24) мемлекеттік органдардың, жеке және заңды тұлғалардың өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы қызметін үйлестіруді жүзеге асыру;

25) уақыт пен жиіліктің өлшем бірлігін қамтамасыз етуге және Жердің айналу параметрлерін айқындауға бағытталған жұмыстарды өңіраралық және салааралық үйлестіруді жүзеге асыру және орындау;

26) стандартты үлгілерді әзірлеумен және енгізумен байланысты жұмыстарды өңіраралық және салааралық үйлестіруді жүзеге асыру және орындау;

27) заттар мен материалдардың физикалық константтары мен қасиеттері туралы стандартты анықтамалық деректерді әзірлеумен және енгізумен байланысты жұмыстарды өңіраралық және салааралық үйлестіруді жүзеге асыру және орындау;

28) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру жатады.

Ескерту. 2-тарау 6-2-баппен толықтырылды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-3-бап. Мемлекеттік органдардың өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы құзыреті

Мемлекеттік органдар өз құзыреті шегінде өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында:

1) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы бірыңғай мемлекеттік саясатты іске асыруға қатысуды;

2) мемлекеттік реттеуге жатқызылатын өлшем тізбелерін уәкілетті органмен бірлесіп бекітуді;

3) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 2-тарау 6-3-баппен толықтырылды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

6-4-бап. Мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталықтың құзыреті

Мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталықтың құзыретіне:

1) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласында ғылыми зерттеулер жүргізу;

2) өлшем құралдарын салыстырып тексеру, калибрлеу және зертханааралық салыстырмалы сынақтардың нәтижелеріне салғастыруды жүргізу;

3) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы кадрлардың біліктілігін арттыру және оларды қайта даярлау жөніндегі жұмыстарды жүргізу;

4) шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарын жасау, жетілдіру, сақтау және қолдану;

5) шама бірліктерінің мөлшерлерін беру жүйелерін құру;

6) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттарды, өлшемдерді орындау әдістемелерін, өлшем құралдарын салыстырып тексеру және калибрлеу әдістемелерін әзірлеу;

7) өлшем құралдарын шығару және жөндеу;

8) стандартты үлгілерді, аттестатталған қоспаларды, салыстырып тексерілетін газ қоспаларын шығару;

9) осы Заңның 18-бабына сәйкес өлшем құралдарына салыстырып тексеруді және калибрлеуді жүргізу;

10) осы Заңның 18-бабына сәйкес өлшемдерді орындау әдістемелеріне метрологиялық аттестаттауды жүргізу;

11) метрологиялық сараптама жүргізу;

12) шама бірліктерінің эталондарын салғастыруды жүргізу және оған қатысу;

13) өлшем құралдарына типін бекіту мақсаттарына арналған сынақтар, өлшем құралдарына метрологиялық аттестаттау, сынақ жабдықтарына аттестаттау жүргізу;

14) өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімін жүргізу;

15) өлшем құралдарын салыстырып тексерушілерді аттестаттау, қайта аттестаттау және олардың сертификаттарын кері қайтарып алу;

16) салыстырып тексеру таңбаларын дайындауды ұйымдастыру;

17) өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдістемелерін байқаудан өткізу;

18) уақыт пен жиіліктің өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды орындау, Жердің айналу параметрлерін айқындау;

19) заттар мен материалдардың физикалық константтары мен қасиеттері туралы стандартты анықтамалық деректерді әзірлеумен және енгізумен байланысты жұмыстарды орындау;

20) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өзге де өкілеттіктерді орындау жатады.

Ескерту. 2-тарау 6-4-баппен толықтырылды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

6-5-бап. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы жеке және заңды тұлғалар

Жеке және заңды тұлғалардың:

1) Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы нормативтік құқықтық актілерін әзірлеуге қатысуға;

2) қажет болған кезде өлшем бірлігін қамтамасыз ету бойынша тиісті бөлімшелер мен қызметтер құруға;

3) осы Заңның 18-бабына сәйкес өлшем құралдарына салыстырып тексеру және калибрлеу жүргізуге;

4) осы Заңның 18-бабына сәйкес өлшемдерді орындау әдістемелерін әзірлеу және метрологиялық аттестаттау жөніндегі жұмысты жүргізуге;

5) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөніндегі құжаттарды әзірлеуге;

6) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы кадрлардың біліктілігін арттыру және оларды қайта даярлау жөніндегі жұмысты жүргізуге құқығы бар.

Ескерту. 2-тарау 6-5-баппен толықтырылды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

7-бап. Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесiнiң объектiлерi

Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету мемлекеттiк жүйесiнiң объектiлерi мыналар болып табылады:

1) шама бірліктері;

2) шама бірліктерінің мемлекеттік эталондары;

3) шама бірліктерінің эталондары;

4) өлшем құралдары;

5) стандартты үлгілер;

6) өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдістемелері;

7) өлшемдерді орындау әдістемелері;

8) өлшем құралдарын калибрлеу әдістемелері;

9) өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы нормативтік құқықтық актілер, техникалық регламенттер, стандарттау жөніндегі құжаттар.

Ескерту. 7-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

8-бап. Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөнiндегi құжаттар

1. Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету саласындағы стандарттау жөнiндегi құжаттар "Стандарттау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленеді және қолданылады.

2. Нормативтік құқықтық актілердің талаптарын іске асыру үшін:

салыстырып тексеру схемалары мен метрологиялық бақылап тексеру схемаларын белгілейтін өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы мемлекетаралық және ұлттық стандарттарды;

өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркелген, өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдістемелерін белгілейтін өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы мемлекетаралық және ұлттық стандарттарды, ал олар болмаған жағдайда – өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдістемелерін белгілейтін ұйымдардың стандарттарын;

аттестатталған және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркелген, өлшемдерді орындау әдістемелерін белгілейтін өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы мемлекетаралық және ұлттық стандарттарды, ал олар болмаған жағдайда – өлшемдерді орындау әдістемелерін белгілейтін ұйымдардың стандарттарын;

Қазақстан Республикасының сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы заңнамасының талаптарына сәйкес жарамдылығы бағалаудан өткен, өлшем құралдарын калибрлеу әдістемелерін белгілейтін өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы мемлекетаралық және ұлттық стандарттарды, ал олар болмаған жағдайда – өлшем құралдарын калибрлеу әдістемелерін белгілейтін ұйымдардың стандарттарын қолдануға рұқсат етіледі.

Ескерту. 8-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

9-бап. Шама бiрлiктерi

1. Өлшемдер және салмақтар жөнiндегi бас конференция қабылдаған және Халықаралық заңдық метрология ұйымы ұсынған Халықаралық бiрлiк жүйесiнiң шама бiрлiктерiн уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртіппен Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға жол берiледi.

Уәкiлеттi органның шешiмi бойынша Халықаралық бiрлiктер жүйесiне кiрмейтiн шама бiрлiктерiн қолдануға жол беріледі.

2. Өлшем құралдарын қоса экспортқа шығарылатын өнiмдердiң сипаттамалары мен параметрлерi тапсырыс берушi белгiлеген шама бiрлiктерiнде көрсетiлуi мүмкiн.

Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-бап. Шама бiрлiктерiнiң мемлекеттік эталондары

Қазақстан Республикасында өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесiнiң техникалық негiзiн шама бiрлiктерiнiң мемлекеттік эталондары құрайды, олардың құрылуын және ұстап-тұруын мемлекет жүзеге асырады.

Шама бiрлiктерiнiң мемлекеттік эталондары шама бiрлiктерiн (шама бiрлiктерiнiң еселiк не үлестiк мәндерiн) жаңғыртуға және (немесе) сақтауға арналады және олардың мөлшерлерін Қазақстан Республикасының аумағындағы шама бірліктерінің эталондарына, осы шамалардың өлшем құралдарына беру мақсатында пайдаланылады.

Шама бірліктерінің мөлшерлерін беру – шама бірліктерінің эталондарын калибрлеу, өлшем құралдарын салыстырып тексеру немесе калибрлеу арқылы шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарынан, ал Қазақстан Республикасында шама бірліктерінің мемлекеттік эталондары болмаған жағдайда Халықаралық өлшем және салмақ бюросының маңызды салғастыру дерекқорында барабарлық дәрежесі расталған, басқа мемлекеттердің шама бірліктерінің ұлттық эталондарынан жүзеге асырылады.

Шама бірліктерінің мемлекеттік эталондары Халықаралық өлшем және салмақ бюросы шама бірліктерінің эталондарымен және басқа мемлекеттер шама бірліктерінің ұлттық эталондарымен салғастыруға жатады.

Ескерту. 10-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-1-бап. Шама бірліктерінің эталондары

Шама бiрлiктерiнiң эталондары олардың мөлшерлерін осы шамалардың басқа өлшем құралдарына беру мақсатында шама бiрлiктерiн (шама бiрлiктерiнiң еселiк не үлестiк мәндерiн) жаңғыртуға және (немесе) сақтауға арналады.

Шама бiрлiктерiнiң эталондары – Қазақстан Республикасы шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарына, ал олар болмаған жағдайда Халықаралық өлшем және салмақ бюросының маңызды салғастыру дерекқорында барабарлық дәрежесі расталған, басқа мемлекеттердің шама бірліктерінің ұлттық эталондарына метрологиялық бақылап тексерілуге тиіс.

Ескерту. 10-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2004.06.09. N 558 Заңымен; жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

11-бап. Өлшем құралдары

Өлшем құралдары бiрлiктерi белгiленген тәртiппен Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етiлген шамаларды айқындау үшiн пайдаланылады.

Өлшем құралдары Қазақстан Республикасы шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарына, ал олар болмаған жағдайда Халықаралық өлшем және салмақ бюросының маңызды салғастыру дерекқорында барабарлық дәрежесі расталған, басқа мемлекеттердің шама бірліктерінің ұлттық эталондарына метрологиялық бақылап тексерілуге тиіс.

Өлшем құралдарына стандартты үлгілер де, өлшеуіш жүйелер де жатқызылады.

Техникалық құралдардың өлшем құралдарына жататындығын белгілеуді оларды дайындаушылар, берушілер немесе пайдаланушылар болып табылатын жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырады.

Ескерту. 11-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

11-1-бап. Өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдiстемелерi

Өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдiстемелерi осы Заңның 8-бабына сәйкес әзірленеді және өлшем құралдарының белгiленген техникалық және метрологиялық талаптарға сәйкестiгiн растау үшiн пайдаланылады.

Мемлекеттік реттеуге жатқызылатын өлшем тізбелерінде және нормативтік құқықтық актілерде метрологиялық талаптар белгіленген өлшемдер кезінде қолданылатын өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдістемелері өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеуге жатады.

Ескерту. 11-1-баппен толықтырылды - ҚР 2004.06.09. N 558 Заңымен; жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

11-2-бап. Стандартты үлгілер

1. Стандартты үлгілер Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген шама бірліктерінің мәндерінде көрсетілген заттар (материалдар) құрамының немесе қасиеттерінің сипаттамаларын жаңғыртуға, сақтауға және беруге арналады.

Стандартты үлгілер өлшем құралдарын салыстырып тексеру, калибрлеу, градуирлеу, өлшемдерді орындау әдістемелерін бағалау, шығарылатын өнімнің сапасын бақылау үшін қолданылады.

2. Осы Заңның 22-бабына сәйкес мемлекеттік метрологиялық бақылау объектілері болып табылатын стандартты үлгілер типін бекітуге және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеуге жатады.

Ескерту. 2-тарау 11-2-баппен толықтырылды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

11-3-бап. Өлшем құралдарын калибрлеу әдістемелері

1. Өлшем құралдарын калибрлеу әдістемелері шама бірліктері эталондарының және өлшем құралдарының метрологиялық сипаттамаларының шынайы мәндерін белгілеу жөніндегі операцияларды жүргізу үшін пайдаланылады.

2. Өлшем құралдарын калибрлеу әдістемелерін шама бірліктерінің эталондарын және өлшем құралдарын калибрлеуді орындайтын заңды тұлғалар, оларды жасаушылар, иелері және (немесе) пайдаланушылар әзірлейді және бекітеді.

Ескерту. 2-тарау 11-3-баппен толықтырылды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Өлшемдердi орындау әдiстемелерi

Өлшемдерді орындау әдiстемелерi осы Заңның 8-бабына сәйкес әзірленеді және олардың параметрлерін белгіленген дәлдікпен бағалау мақсатында, сондай-ақ есепке алу операцияларын жүргізу үшін зерттеу объектілерін сынау кезінде қолданылады.

Мемлекеттік реттеуге жатқызылатын өлшем тізбелерінде және нормативтік құқықтық актілерде метрологиялық талаптар белгіленген өлшемдер кезінде қолданылатын өлшемдерді орындау әдістемелері метрологиялық аттестаттауға және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеуге жатады.

Еуразиялық экономикалық одақтың техникалық регламенттеріне стандарттар тізбесіне енгізілген өлшемдерді орындау әдістемелері метрологиялық аттестаттауға және өлшем бірлігін қамтамасыз етудің мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркеуге жатпайды.

Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. Метрологиялық қызмет

Ескерту. 3-тарау алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

4-тарау. Өлшем құралдарының типін бекіту, оларды метрологиялық аттестаттау, салыстырып тексеру, калибрлеу және метрологиялық сараптама

Ескерту. 4-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

17-бап. Өлшем құралдарының түрiн бекiту және оларды метрологиялық аттестаттау

1. Осы Заңның 22-бабына сәйкес мемлекеттік метрологиялық бақылау объектілері болып табылатын өлшем құралдары айналымға шығарылу алдында типін бекітуге жатады.

Уәкілетті орган өлшем құралдарының типін бекіту туралы шешімді өлшем құралдарының типін бекіту мақсаттарына арналған сынақтардың оң нәтижелері негізінде қабылдайды және ол өлшем құралдарының типін бекіту туралы белгіленген үлгідегі сертификатпен куәландырылады, оның қолданылу мерзімі берілген кезде белгіленеді.

2. Айналымға санаулы данада шығарылатын, осы Заңның 22-бабына сәйкес мемлекеттік метрологиялық бақылау объектілері болып табылатын өлшем құралдары үшін метрологиялық аттестаттау жүргізуге рұқсат етіледі.

Өлшем құралдарын метрологиялық аттестаттау туралы шешім өлшем құралдарын метрологиялық аттестаттау туралы белгіленген үлгідегі сертификатпен куәландырылады, оның қолданылу мерзімі берілген кезде белгіленеді.

3. Өлшем құралдарының типін бекіту мақсатында сынақтарды және метрологиялық аттестаттауды мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталық, оның ішінде үшінші елдердің сынақ зертханаларының материалдық-техникалық базасын пайдалана отырып жүргізеді.

Өлшем құралдарының бекітілген типі және метрологиялық аттестаттаудан өткен өлшем құралдары өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттiк жүйесiнiң тiзiлiмiне енгiзiледi.

3-1. Өлшем құралдарын бастапқы салыстырып тексеру нәтижелері бойынша айналымға шығарылатын өлшем құралдарының тізбесіне енгізілген өлшем құралдары өлшем құралдарының типін бекіту және оларды метрологиялық аттестаттау мақсатында сынақтарға жатпайды.

4. Алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5. Өлшем құралдарының түрiн бекiту туралы ақпарат және бекiтiлген түрдiң күшiн жою туралы шешiм уәкiлеттi органның ресми басылымдарында жарияланады.

6. Типін бекiту туралы сертификаттың қолданылу мерзiмi аяқталғаннан кейiн пайдаланудағы және сақтауда тұрған өлшем құралдары осы Заңның 19-бабының талаптары сақтала отырып, толық физикалық тозғанға дейiн қолданылады.

Ескерту. 17-бап жаңа редакцияда - ҚР 2004.06.09. N 558 Заңымен; өзгерістер енгізілді - ҚР 2006.12.29. N 209 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2008.07.05. N 62-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-бап. Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету саласындағы аккредиттеу

Өлшем құралдарын салыстырып тексеру, калибрлеу құқығына аккредиттеу, өлшемдерді орындау әдiстемелерiн метрологиялық аттестаттау "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртiппен жүзеге асырылады.

Өлшем құралдарын салыстырып тексеру құқығына аккредиттеу және өлшемдерді орындау әдiстемелерiн метрологиялық аттестаттау міндетті болып табылады.

Өлшем құралдарын калибрлеу құқығына аккредиттеу ерікті болып табылады.

Ескерту. 18-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

19-бап. Өлшем құралдарын салыстырып тексеру

1. Осы Заңның 22-бабына сәйкес мемлекеттік метрологиялық бақылау объектілері болып табылатын өлшем құралдары айналымға шығарылу алдында олардың типі бекітілгеннен кейін немесе метрологиялық аттестаттаудан және өлшем бірлігін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде тіркелгеннен кейін, жөндеуден кейін пайдаланылу кезеңінде салыстырылып тексеріледі.

2. Алып тасталды – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
3. Алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

4. Өлшем құралдарын салыстырып тексеруге аккредиттелген заңды тұлғалар мемлекеттік құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын жағдайларды қоспағанда, салыстырып тексерiлетiн өлшем құралдары туралы деректердi электрондық есепке алуды және уәкiлеттi орган айқындаған тәртiппен оларды мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталыққа берудi жүзеге асыруға тиiс.

5. Өлшем құралдарын салыстырып тексеруді аккредиттелген заңды тұлғалардың аккредиттелген салыстырып тексерушiлерi өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдiстемесiне сәйкес жүзеге асырады. Салыстырып тексерушiлердi аттестаттау уәкiлеттi орган айқындайтын тәртіппен бес жылда бір рет жүзеге асырылады.

6. Өлшем құралдарын салыстырып тексерудiң оң нәтижелерi өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдістемесінде белгіленген талаптарға сәйкес салыстырып тексеру таңбасының бедерімен және салыстырып тексеру туралы сертификатпен куәландырылады.

7. Физикалық шамалардың өзгерiстерiн олардың мәндерiн нормаланған дәлдiкпен шамалар бiрлiктерiнде бағалаусыз байқау үшiн қолданылатын өлшем құралдары салыстырып тексеруге жатпайды.

Мұндай техникалық құралдардың жарамдылығын бақылауды оларды пайдаланушылар жүзеге асырады.

Ескерту. 19-бап жаңа редакцияда - ҚР 2004.06.09. N 558, өзгерістер енгізілді - 2008.07.05. N 62-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

20-бап. Шама бірліктерінің эталондарын және өлшем құралдарын калибрлеу

Шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарына және шама бірліктерінің эталондарына калибрлеу жүргізіледі.

Типі бекітуге және салыстырып тексеруге жатпайтын өлшем құралдарына ерікті түрде калибрлеу жүргізілуі мүмкін.

Мемлекеттік реттеуге жататын өлшем тізбелерінде және нормативтік құқықтық актілерде белгіленген метрологиялық талаптар өлшемдер кезінде қолданылатындарды қоспағанда, аккредиттеу субъектілері қолданатын өлшем құралдары калибрлеуге жатады.

Өлшем құралдарын калибрлеу осы өлшем құралдарын жасаушы, иесі немесе пайдаланушы айқындайтын тәртіппен орындалады.

Шама бірліктерінің эталондарын және өлшем құралдарын калибрлеу нәтижелері өлшем құралына басылатын калибрлеу белгісімен және (немесе) калибрлеу туралы сертификатпен куәландырылады. Калибрлеу туралы сертификатта өлшемдердің метрологиялық сипаттамаларының шынайы мәндерi, метрологиялық бақылап тексерілуі, өлшем белгісіздігі және белгілі бір метрологиялық сипаттамаларға сәйкестігі туралы мәлімдеме көрсетіледі.

Ескерту. 20-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-тарау. Мемлекеттік метрологиялық бақылау

20-1-бап. Метрологиялық сараптама

1. Өлшемдерге, өлшем құралдарына, оның ішінде нормативтік құқықтық актілердің, техникалық регламенттердің, мемлекетаралық және ұлттық стандарттардың (сәйкестік дәрежесі бірдей халықаралық және өңірлік стандарттар негізінде әзірленетін стандарттарды қоспағанда) жобаларындағы стандартты үлгілерге қойылатын талаптар мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталық жүргізетін міндетті метрологиялық сараптамаға жатады.

2. Өлшемдерге, өлшем құралдарына, оның ішінде қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердегі және техникалық регламенттердегі стандартты үлгілерге қойылатын талаптар мемлекеттік ғылыми метрологиялық орталық жүргізетін міндетті метрологиялық сараптамаға жатады.

Ескерту. 5-тарау 20-1-баппен толықтырылды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

21-бап. Мемлекеттiк метрологиялық бақылаудың мақсаты

Уәкiлеттi орган және оның аумақтық бөлiмшелерi мемлекеттiк метрологиялық бақылауды Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы заңнамасының талаптарын жеке және заңды тұлғалардың сақтауын қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырады.

Ескерту. 21-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

22-бап. Мемлекеттiк метрологиялық бақылау объектiлерi

1. Мыналар мемлекеттiк метрологиялық бақылау объектiлерi болып табылады:

1) шама бірліктерінің мемлекеттік эталондары;

2) шама бірліктерінің эталондары мен өлшем құралдары;

3) стандартты үлгілер;

4) нормативтік құқықтық актілер, техникалық регламенттер;

5) өлшемдерді орындау әдістемелері және өлшем құралдарын салыстырып тексеру әдістемелері;

6) сауда операцияларын жасау кезінде иеліктен шығарылатын өнімнің саны;

7) кез келген түрдегі қаптамаларда өлшеніп-оралған өнімді өткізу кезінде оның саны.

2. Мемлекеттік метрологиялық бақылау осы баптың 1-тармағында көрсетілген, мемлекеттік реттеуге жатқызылатын өлшем тізбелерінде және нормативтік құқықтық актілерде метрологиялық талаптар белгіленген өлшемдер кезінде қолданылатын объектілерге қолданылады.

3. Алып тасталды – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 22-бап жаңа редакцияда - ҚР 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

23-бап. Мемлекеттік метрологиялық бақылау саласы

Ескерту. 23-бап алып тасталды – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

24-бап. Мемлекеттік метрологиялық бақылау

1. Осы Заңның 22-бабының 1-тармағында көрсетілген объектілерді мемлекеттік метрологиялық бақылау жоспардан тыс тексеру, бақылау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау және бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нысанында жүзеге асырылады.

Жоспардан тыс тексеру және бақылау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес жүзеге асырылады.

2. Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне және осы Заңға сәйкес жүзеге асырылады.

Бұзушылықтардың уақтылы жолын кесу және оларға жол бермеу, бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды өз бетінше жою құқығын бақылау субъектісіне (объектісіне) беру және оған әкімшілік жүктемені төмендету бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылаудың мақсаттары болып табылады.

Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау әртүрлі ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді, оның ішінде:

1) мемлекеттік бақылау және қадағалау субъектілері, мемлекеттік органдар мен өзге де ұйымдар берген;

2) ақпараттық жүйелерден алынған;

3) бұқаралық ақпарат құралдарынан және өзге де ашық көздерден, жеке және заңды тұлғалардың жолданымдарынан алынған мәліметтер негізінде зерделеу, талдау, салыстыру арқылы жүзеге асырылады.

Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылаудың қорытындылары бойынша бақылау субъектісіне (объектісіне) бұзушылықтарды жою тәсілі міндетті түрде түсіндіріле отырып, әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғалмай, анықталған бұзушылықтарды бұзушылықтар анықталған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде жою туралы ұсыным (бұдан әрі – ұсыным) жасалады.

Ұсыным бақылау субъектісіне қолын қойғызып, жеке өзіне немесе жөнелту мен алу фактілерін растайтын өзге де тәсілмен табыс етілуге тиіс.

Төменде санамаланған тәсілдердің бірімен жіберілген ұсыным бақылау субъектісіне мынадай жағдайларда:

1) қолма-қол – алғаны туралы ұсынымға белгі қойылған күннен бастап;

2) поштамен – тапсырысты хатпен;

3) электрондық тәсілмен – бақылау субъектісінің электрондық мекенжайына жөнелтілген күннен бастап табыс етілді деп есептеледі.

Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша ұсыным ол табыс етілген күннен кейінгі күннен бастап он жұмыс күні ішінде орындалуға тиіс.

Бақылау субъектісі ұсынымда көрсетілген бұзушылықтармен келіспеген жағдайда, ұсынымды жіберген уәкілетті орган ведомствосының аумақтық бөлімшесіне ол табыс етілген күннен кейінгі күннен бастап бес жұмыс күні ішінде қарсылықты жіберуге құқылы.

Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау жүргізудің жиілігі – ай сайын 25-інен кешіктірілмей, айына бір реттен артық емес.

Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері бармай профилактикалық бақылауды тіркеудің арнайы журналында есепке алынуға жатады, ол нөмірленген, тігілген және уәкілетті орган ведомствосы аумақтық бөлімшесінің мөрімен бекемделген болуға тиіс.

3. Осы Заңның 22-бабының 1-тармағында көрсетілген объектілерге мемлекеттік метрологиялық бақылау:

1) мемлекеттік реттеуге жататын өлшемдер тізбелерінде және нормативтік құқықтық актілерде белгіленген метрологиялық талаптардың іс жүзінде орындалуын айқындау үшін;

2) иеліктен шығарылатын өнімнің массасын, көлемін, шығысын немесе санын сипаттайтын басқа да шамаларды айқындаудың дұрыстығын тексеру мақсатында;

3) қаптамадағы өнім санының қаптамада белгіленген шамаға сәйкестігін тексеру мақсатында жүзеге асырылады.

Ескерту. 24-бап жаңа редакцияда – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-бап. Өлшем құралдарының шығарылуын, пайдалануға берілуін, жай-күйiн және қолданылуын, өлшемдердi орындау әдiстемелерiнiң қолданылуын, шама бiрлiктерiнiң эталондарын, метрологиялық қағидалар мен нормалардың сақталуын мемлекеттiк метрологиялық бақылау

Ескерту. 25-бап алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

26-бап. Сауда операцияларын жасау кезiнде иелiктен шығарылатын тауарлардың санын мемлекеттiк метрологиялық бақылау

Ескерту. 26-бап алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

27-бап. Кез келген түрдегi бума тауарларды ашу, сату және импорттан алу кезiнде олардың санын мемлекеттiк метрологиялық бақылау

Ескерту. 27-бап алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

28-бап. Мемлекеттiк метрологиялық бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың құқықтары

1. Мемлекеттiк метрологиялық бақылауды Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес уәкiлеттi орган ведомствосының және оның аумақтық бөлiмшелерiнiң лауазымды адамдары жүзеге асырады.

Мыналар мемлекеттiк метрологиялық бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдарға жатады:

1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік бақылау жөніндегі бас мемлекеттік инспекторы – уәкілетті орган ведомствосының басшысы;

2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік бақылау жөніндегі бас мемлекеттік инспекторының орынбасарлары – уәкілетті орган ведомствосы басшысының орынбасарлары;

3) мемлекеттік бақылау жөніндегі аумақтық бас мемлекеттік инспекторлар – уәкілетті орган ведомствосы аумақтық бөлімшелерінің басшылары;

4) мемлекеттік бақылау жөніндегі аумақтық бас мемлекеттік инспекторлардың орынбасарлары – уәкілетті орган ведомствосы аумақтық бөлімшелері басшыларының орынбасарлары және (немесе) олардың құрылымдық бөлімшелерінің басшылары;

5) мемлекеттік бақылау жөніндегі мемлекеттік инспекторлар – уәкілетті орган ведомствосы аумақтық бөлімшелерінің мемлекеттік бақылау жөніндегі мамандары.

2. Алып тасталды – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3. Мемлекеттiк метрологиялық бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың:

1) тексеру тағайындау туралы актіні, сондай-ақ қызметтік куәлiгін не сәйкестендіру картасын көрсеткен кезде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттiк метрологиялық бақылау үшiн белгiленген объектiлерге кедергiсiз кiруге;

2) жеке және заңды тұлғалардан мемлекеттiк метрологиялық бақылау жүргiзу үшiн қажеттi құжаттар мен мәлiметтер сұратуға және алуға;

3) техникалық құралдарды пайдалануға және тексерiлетiн объектiлердiң мамандарынан ақпарат алуға;

4) сынақтан және түрiн бекiтуден, салыстырып тексеруден, метрологиялық аттестаттаудан өтпеген, бекiтiлген түрге сәйкес келмейтiн өлшем құралдарын қолдануға, өткiзуге, өндiрiстен және жөндеуден шығаруға тыйым салуға;

5) егер өлшем құралдары жұмысқа жарамсыз болса олардың көрсетулерiнiң қателiгi рұқсат етiлген нормалардан асып кетсе немесе өлшем құралдарын салыстырып тексеру туралы сертификаттың қолданылу мерзiмi бiтсе, салыстырып тексеру таңбаларының баспа-таңбасын өшіруге немесе өлшем құралдарын тексеру туралы сертификаттың күшiн жоюға;

5-1) өлшемдерді орындау әдістемелерін қолдану дұрыстығына тексеру жүргізуге;

6) Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы заңнамасын бұзушылықтарды жою туралы орындалуы міндетті ұсынымдар, нұсқамалар жасауға, беруге;

7) алып тасталды - ҚР 05.10.2018 № 184-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);

8) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен сотқа жүгінуге құқығы бар.

4. Алып тасталды – ҚР 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
Ескерту. 28-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.06.09. N 558 Заңымен, 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 30.12.2020 № 397-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

28-1-бап. Мемлекеттік метрологиялық бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың міндеттері

Мемлекеттік метрологиялық бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдар:

1) мемлекеттік метрологиялық бақылау жөніндегі іс-шаралар барысында Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы заңнамасын қолдану бойынша түсіндіру жұмысын жүргізуге;

2) коммерциялық және заңмен қорғалатын өзге де құпияны сақтауға;

3) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мемлекеттік метрологиялық бақылауды жүзеге асыру тәртібін сақтауға;

4) жүргізілген мемлекеттік метрологиялық бақылау нәтижелері негізінде анықталған бұзушылықтарды жою жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.

Ескерту. 5-тарау 28-1-баппен толықтырылды - ҚР 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6-тарау. Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы
заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық және дауларды шешу

29-бап. Қазақстан Республикасының өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету туралы заңдарын бұзғандық үшiн жауаптылық

Қазақстан Республикасының өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету туралы заңдарының бұзылуына кiнәлi тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.

Ескерту. 29-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2004.06.09. N 558 Заңымен .

30-бап. Осы Заң нормаларының бұзылуына қатысты дауларды шешу

Осы Заң нормаларының және өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi нормативтiк құжаттардың бұзылуына байланысты даулар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен шешiледi.

7-тарау. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі
жұмыстарды қаржыландыру

31-бап. Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету және мемлекеттiк метрологиялық бақылау жөнiндегi жұмыстарды қаржыландыру

1. Бюджет қаражаты есебiнен:

1) Қазақстан Республикасының өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету саласында өз қызметiн жүзеге асыратын халықаралық ұйымдардың жұмысына қатысуы және мүшелiк жарналар төлеу;

2) Қазақстан Республикасының шама бiрлiктерiнiң мемлекеттік эталондарын, мемлекеттік меншіктегі шама бірліктерінің эталондарын жасауға және күтіп-ұстауға арналған шығыстар;

3) нормативтік құқықтық актілерге, техникалық регламенттерге және олардың жобаларына міндетті метрологиялық сараптама жүргізуге арналған шығыстар қаржыландырылады.

2. Осы Заңда көзделген және осы баптың 1-тармағында аталмаған метрологиялық жұмыстар мен қызмет көрсетулер шарттық негiзде немесе Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған басқа да көздер есебiнен қаржыландырылады.

Ескерту. 31-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.06.09. N 558 Заңымен, 2004.12.20. N 13 Заңымен (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2012.07.10 № 31-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.10.2018 № 184-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

Қазақстан Республикасының
Президенті

      Unofficial translation
      Footnote. Throughout the text the words “of the authorized state body”, “by the authorized state body”, “authorized state body” are substituted by the words “of the authorized body”, “by the authorized body”, “authorized body” by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 9 June, 2004 № 558;
      throughout the text the words “on standardization, metrology and certification” are substituted by the words “on technical regulation and metrology by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29 December, 2006 № 209 (the order of enforcement see Article 2);
      throughout the text:
      the word "supervision", “to supervision”, “of supervision” is substituted by the word “control”, “to control”, “of control” by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2008 № 62-IV (the order of enforcement see Article 2);
      the words "on technical regulation and metrology" are excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2008 № 62-IV (the order of enforcement see Article 2)

The present Law regulates the public relations arising between state bodies, physical and legal persons in the field of ensuring the uniformity of measurements, defines its purposes, legal and organizational bases of ensuring the uniformity of measurements.

Footnote. Preamble in the wording of the Law of Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Chapter 1. General provisions

Article 1. The basic concepts, used in this Law

The following basic concepts shall be used in this Law:

1) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

2) legal metrology – a part of metrology, relating to activity, performed by the authorized body and containing the state requirements, concerning the units, methods of measurement, measuring equipment and measuring laboratory;

3) state metrological control - activity of the authorized body and its territorial subdivisions on control over fulfillment of requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on ensuring the uniformity of measurements;

4) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

4-1) metrological traceability - property of the measurement result, according to which the result can be correlated with the state standard of the unit of magnitude through a documented chain of checks and calibrations;

5 )excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforce upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

5-1) metrological expertise - analysis and assessment of the correctness and completeness of the metrological requirements, rules and regulations related to the unity of measurements;

5-2) metrological characteristics (measuring instruments) - characteristics of one of the properties of a measuring instrument influencing the measurement result;

5-3) metrological requirements - requirements to the characteristics (parameters) of measurements influencing the result and accuracy of measurements, measurement standards of units of quantities, reference materials, measuring instruments, as well as conditions under which these characteristics (parameters) should be provided;

6) measurement - the process of experimental obtaining one or more quantitative values of the value, which can be reasonably attributed to the value;

6-1) Uncertainty of measurements - a parameter related to the measurement result and characterizing dispersion of values that could be reasonably attributed to the measured value;

7) Uniformity of measurements - a state of measurement in which the results of these measurements are expressed in the units of values approved for use, and the accuracy of measurements does not exceed the established limits;

8) the state system of ensuring the uniformity of measurements - a set of objects, state bodies, individuals and legal entities that carry out activities in the field of ensuring the uniformity of measurements;

9) register of the state system for ensuring the uniformity of measurements - electronic database of objects, participants and documents in the field of ensuring the uniformity of measurements;

9-1) Reference method of measurement - a method of measurement used to obtain measurement results that can be used to assess the correctness of measured values of the value obtained using other methods of measuring the same kind of values, as well as for the calibration of measuring instruments or to determine the characteristics of reference materials;

9-2) method of calibration of measuring instruments - a document establishing the procedure and procedures for calibration of a standard of a unit of measurement or a measuring instrument;

10) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).
11) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

12) metrological certification of measuring instruments - establishment (confirmation) of conformity of measuring instruments issued in single copies to the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on ensuring the uniformity of measurements;

12-1) verification of measuring instruments - a set of operations performed to confirm the compliance of measuring instruments with mandatory metrological requirements;

12-2) method of verification of measuring instruments - description of a set of operations, the performance of which allows to determine and confirm the compliance of measuring instruments with the established requirements to metrological characteristics;

13) Measuring instrument verifier - an individual certified for the right to carry out verification of measuring instruments;

14) a test of measurement means – a group of operations, executed for determination the quality of conformance of measurements means to established regulations with application of various test effects to the test objects;

15) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

16) Measuring instrument - a technical means designed for measurements and having metrological characteristics;

16-1) type approval of the measuring instrument - the decision of the authorized body to allow the use of an approved type of measuring instrument on the territory of the Republic of Kazakhstan on the basis of positive test results;

17) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).
18) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

19) procedure of measurements – a group of operations and rules, execution of which provides reception of measurement results with a precision, established by this procedure of measurements;

20) metrological certification of procedure of measurements – establishment (confirmation) of correspondence of procedure of measurements, specified to it metrological requirements;

20-1) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication);
21) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication);

21-1) reference material - a material (substance) with established indicators of accuracy of measurements and metrological traceability, sufficiently homogeneous and stable in respect of certain properties to be used in the measurement or assessment of quality properties in accordance with the intended purpose;22) an authorized body – a state body, carrying out the state regulation in the field of technical regulation and metrology;

23) unit of quantity - the value of a fixed size, which is conditionally assigned a numerical value equal to one, and which is used for the quantitative expression of homogeneous with it values;

24) state standard of the unit of quantity - standard of the unit of quantity recognized by the decision of the authorized body and being in the state ownership;

24-1) transfer of the size of a unit of quantity - reduction of the size of the unit of quantity stored by the measuring instrument to the unit of quantity reproduced or stored by the standard of the given unit of quantity or by the standard sample having higher accuracy indicators;

25) a standard of measurement unit – a measurement instrument, intended for reproduction and (or) storage the measurement unit (multiple or submultiple values of measurement unit) in order of transfer its size to other measurements means of this quantity, approved according to the procedure, established by the authorized body.

26) calibration of the standard of a unit of quantity or a measuring instrument - a set of operations establishing a ratio between the value of the quantity obtained with the help of the standard of a unit of quantity or measuring instrument, and the corresponding value of the quantity determined with the help of the standard of a unit of a quantity of higher accuracy, in order to determine the actual values of metrological characteristics of the standard of a unit of quantity or measuring instrument;

27) comparison of measurement standards of units of quantities - establishment of correlation between measurement results at reproduction and transfer of measurement units by standards of units of one level of accuracy.

Footnote. Article 1 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2006 № 209 (the order of enforcement see Article 2); as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2008 № 62-IV (the order of enforcement see Article 2); dated 10.07.2012 № 31-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.12.2014 № 269-V (shall be enforced 01.01.2015); from 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the date of its first official publication); dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).

Article 2. The legislation of the Republic of Kazakhstan on ensuring the unity of measurements

Footnote. Title of Article 2 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2012 № 31-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

1. The legislation of the Republic of Kazakhstan on ensuring the unity of measurements shall be based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and shall consist of this Law and other regulatory legal acts.

2. If the international treaty, ratified by the Republic of Kazakhstan establishes the other rules, than those provided by this Law, the rules of international treaty shall be applied.

Footnote. Article 2 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2012 № 31-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 3: Scope of this Law

This Law shall apply to all state bodies, individuals and legal entities.

Footnote. Article 3 of the Law of Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 4. Purposes of ensuring the uniformity of measurements

The main goals of ensuring the uniformity of measurements are:

1) protection of interests of individuals and legal entities of the Republic of Kazakhstan from unreliable measurement results;

2) obtaining reliable measurement results in fundamental research and scientific development;

3) integration into the international system of ensuring the uniformity of measurements.

Footnote. Article 4 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 5. The state management of ensuring the unity of measurements

A footnote. Article 5 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Chapter 2. The state system of ensuring the unity of measurements

Article 6. Structure of the state system for ensuring the uniformity of measurements

The structure of the state system of ensuring the uniformity of measurements includes:

1) Government of the Republic of Kazakhstan;

2) authorized body;

3) state bodies within their competence;

4) State scientific metrological center;

5) individuals and legal entities.

Footnote. Article 6 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 6-1. Competence of the Government of the Republic of Kazakhstan in the field of ensuring the uniformity of measurements

The competence of the Government of the Republic of Kazakhstan in the field of ensuring the uniformity of measurements includes:

1) development of the main directions of the unified state policy in the field of ensuring the uniformity of measurements;

2) determination of the state scientific metrological center;

3) performance of other functions assigned to it by the Constitution of the Republic of Kazakhstan, the present Law, other laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 2 is supplemented by Article 6-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 6-2. Competence of the authorized body in the field of ensuring the uniformity of measurements

The competence of the authorized body includes:

1) implementation of the unified state policy in the field of ensuring the uniformity of measurements;

2) submission of the submission to the Government of the Republic of Kazakhstan for determination of the state scientific metrological center;

3) coordination of activities of the state scientific metrological center;

4) approval of state measurement standards of units of values;

5) determination of the order of creation, approval, storage, application and comparison of state standards of units of values and standards of units of units of accreditation subjects;

6) approval of the classification of standards of units of quantities;

7) organization and carrying out of the state metrological control;

8) representation of the Republic of Kazakhstan in international and regional organizations on metrology;

9) determination of the order of certification, re-certification and revocation of certificates of verifiers of measuring instruments, as well as qualification requirements to them;

10) determination of the order of professional development and retraining of personnel in the field of ensuring the uniformity of measurements;

11) approval of the forms of certificates of type approval of measuring instruments and of verification of measuring instruments;

12) determination of the order of manufacture, storage and application of verification labels;

13) determination of the order of development, metrological certification, approval and registration of methods of measurement and reference methods of measurements in the register of the state system of ensuring the uniformity of measurements;

14) determination of the order of conducting metrological examination of normative legal acts, technical regulations, as well as interstate and national standards in the field of ensuring the

15) determination of the procedure for development, approval, registration in the register of the state system of ensuring the uniformity of measurements and application of verification methods of measuring instruments;

16) organization of scientific research in the field of measurement uniformity assurance;

17) determination of the procedure for maintaining the register of the state system of ensuring the

18) determination of the order of formation of measurement lists and metrological requirements to them related to state regulation;

19) establishment of metrological requirements to measurements related to state regulation together with state authorities;

20) determination of the procedure for conducting verification of measuring instruments and establishing the frequency of verification of measuring instruments;

21) definition of the order of type approval, tests for the purposes of type approval, metrological certification of measuring instruments and establishment of the form of the type approval mark;

21-1) approval of the list of measuring instruments issued based on the results of primary verification of measuring instruments;

21-2) determining the procedure for determining the conformity of the quantity of products packaged by the manufacturer or seller in packages of any type, as well as packaged products imported by the importer during its sale and products alienated during trade operations, for the purpose of state metrological control;

22) determination of the procedure for ensuring metrological traceability of measurements for accreditation subjects and legal entities at accreditation;

23) determination of the procedure for type approval and registration in the register of the state system of ensuring the uniformity of measurements of a standard sample;

24) coordination of activities of state bodies, individuals and legal entities in the field of ensuring the

25) implementation of interregional and intersectoral coordination and performance of works aimed at ensuring the uniformity of time and frequency measurements and determination of Earth rotation parameters;

26) implementation of interregional and intersectoral coordination and work related to the development and implementation of reference materials;

27) implementation of interregional and intersectoral coordination and work related to the development and implementation of standard reference data on physical constants and properties of substances and materials;

28) implementation of other powers provided by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 2 was supplemented by Article 6-2 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication); dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).

Article 6-3. Competence of state bodies in the field of ensuring the uniformity of measurements

State bodies within their competence in the field of ensuring the uniformity of measurements shall carry out:

1) participation in the implementation of the unified state policy in the field of ensuring the uniformity of measurements;

2) approval of lists of measurements related to state regulation together with the authorized body;

3) other powers stipulated by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 2 is supplemented by Article 6-3 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 6-4. Competence of the State Scientific Metrology Centre

The competence of the state scientific metrological center includes:

1) carrying out scientific research in the field of ensuring the uniformity of measurements;

2) carrying out comparisons of the results of verification, calibration of measuring instruments and interlaboratory comparative tests;

3) carrying out works on advanced training and retraining of personnel in the field of ensuring the uniformity of measurements;

4) creation, improvement, storage and application of state standards of units of values;

5) creation of systems for transfer of sizes of units of quantities;

6) development of documents on standardization in the field of ensuring the uniformity of measurements, methods of measurement, methods of verification and calibration of measuring instruments;

7) production and repair of measuring instruments;

8) production of standard samples, certified mixtures, calibration gas mixtures;

9) verification and calibration of measuring instruments in accordance with Article 18 of this Law;

10) carrying out of metrological certification of methods of performance of measurements according to article 18 of the present Law;

11) carrying out metrological examination;

12) carrying out and participation in comparisons of measurement standards of units of values;

13) carrying out tests of measuring instruments for the purposes of type approval, metrological certification of measuring instruments, certification of test equipment;

14) maintenance of the register of the state system of ensuring the uniformity of measurements;

15) certification, re-certification and revocation of certificates of verifiers of measuring instruments;

16) organization of production of verification labels;

17) testing of verification procedures for measuring instruments;

18) performance of works to ensure the uniformity of time and frequency measurements, determination of the Earth rotation parameters;

19) performance of works related to development and implementation of standard reference data on physical constants and properties of substances and materials;

20) performance of other authorities established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 2 was supplemented by Article 6-4 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 6-5. Individuals and legal entities in the field of ensuring the uniformity of measurements

Individuals and legal entities have the right:

1) to participate in development of normative legal acts of the Republic of Kazakhstan in the field of ensuring the uniformity of measurements;

2) to create, if necessary, appropriate subdivisions and services to ensure the uniformity of measurements;

3) to carry out verification and calibration of measuring instruments in accordance with Article 18 of this Law;

4) to carry out works on development and metrological certification of measurement procedures in accordance with Article 18 of this Law;

5) to develop documents on standardization in the field of ensuring the uniformity of measurements;

6) to carry out works on improvement of professional skill and retraining of personnel in the field of ensuring the uniformity of measurements.

Footnote. Chapter 2 is supplemented by Article 6-5 in accordance with the Law of Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 7. Objects of the state system for ensuring the uniformity of measurements

The objects of the state system of ensuring the uniformity of measurements are:

1) units of values;

2) state standards of units of values;

3) standards of units of quantities;

4) measuring instruments;

5) standard samples;

6) verification methods of measuring instruments;

7) methods of measurement performance;

8) methods of measuring instruments calibration;

9) normative legal acts, technical regulations, documents on standardization in the field of ensuring the uniformity of measurements.

Footnote. Article 7 of the Law of Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 8. Documents on standardization in the field of ensuring the uniformity of measurements

1. Documents on standardization in the field of ensuring the uniformity of measurements are developed and used in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On standardization".

2. To implement the requirements of regulatory legal acts are allowed to use:

interstate and national standards in the field of ensuring the uniformity of measurements, establishing verification schemes and schemes of metrological traceability;

interstate and national standards in the field of ensuring the uniformity of measurements, which establish the methods of verification of measuring instruments, and in their absence - the standards of organizations, which establish the methods of verification of measuring instruments, registered in the register of the state system of ensuring the uniformity of measurements;

interstate and national standards in the field of ensuring the uniformity of measurements, establishing the methods of measurement, and in their absence - the standards of organizations, establishing the methods of measurement, certified and registered in the register of the state system of ensuring the uniformity of measurements;

interstate and national standards in the field of ensuring the uniformity of measurements, establishing the methods of calibration of measuring instruments, and in their absence - the standards of organizations, establishing the methods of calibration of measuring instruments, which have undergone an assessment of their suitability in accordance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on accreditation in the field of conformity assessment.

Footnote. Article 8 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 9. Measurement units

1. Measurement units of International system of units, adopted by the General conference of weights and measure and recommended by the International organization of legal metrology shall be allowed to application in the territory of the Republic of Kazakhstan according to the procedure, established by the authorized body.

Measurement units, not included in the International system of units shall be allowed to application on decision of the authorized body.

2. Characteristics and products parameters, making export supplies, including the measurement means, may be signified in the measurement units, established by the customers.

Footnote. Article 9 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2012 № 31-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 10. State standards for units of values

The technical basis of the state system of ensuring the uniformity of measurements in the Republic of Kazakhstan is formed by the state standards of units of quantities, the creation and content of which are carried out by the state.

The state standards of units of quantities are intended for reproduction and (or) storage of units of quantities (multiple or fractional values of units of quantities) and are used for the purpose of transfer of their sizes to standards of units of quantities, measuring instruments of these quantities on the territory of the Republic of Kazakhstan.

The transfer of sizes of units of quantities shall be carried out from state standards of units of quantities by calibration of standards of units of quantities, verification or calibration of measuring instruments, and in the absence of state standards of units of quantities in the Republic of Kazakhstan - from national standards of units of quantities of other states, the degree of equivalence of which is confirmed in the database of key comparisons of the International Bureau of Measurements and Weights.

State standards of units of values shall be subject to comparison with standards of units of the International Bureau of Weights and Measures and national standards of units of other states.

Footnote. Article 10 of the Law of the Republic of Kazakhstan of 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced six months after the day of its first official publication).

Article 10-1. Standards of units of values

Standards of units of quantities are intended for reproduction and (or) storage of units of quantities (multiple or partial values of units of quantities) for the purpose of transfer of their sizes to other measuring instruments of these quantities.

The measurement standards of units of quantities shall be traceable to the national measurement standards of the Republic of Kazakhstan and, in case of their absence, to the national measurement standards of units of other states, the degree of equivalence of which is confirmed in the database of key comparisons of the International Bureau of Weights and Measures.

Footnote. Chapter as added by the new Article 10-1 – by the Law of the Republic of Kazakhstan dated June 9, 2004 N 558; dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the date of its first official publication).

Article 11. Measuring instruments

Measuring instruments are used to determine the values, the units of which are allowed to be used in the Republic of Kazakhstan in accordance with the established procedure.

Measuring instruments shall be traceable to the national measurement standards of the Republic of Kazakhstan, and in case of their absence - to national measurement standards of other countries, the degree of equivalence of which is confirmed in the database of key comparisons of the International Bureau of Weights and Measures.

Measuring instruments also include reference materials and measuring systems.

Identification of technical equipment belonging to measuring instruments shall be carried out by natural and legal persons who are their manufacturers, suppliers or users in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on ensuring the uniformity of measurements.

Footnote. Article 11 in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 11-1. Methods of verification of measuring instruments

Methods of verification of measuring instruments shall be developed in accordance with Article 8 of this Law and shall be used to confirm the conformity of measuring instruments to the established technical and metrological requirements.

Methods of verification of measuring instruments used in the course of measurements for which metrological requirements are established in the lists of measurements related to state regulation and normative legal acts are subject to registration in the register of the state system of ensuring the uniformity of measurements.

Footnote. Chapter as added by the new Article 11-1 – by the Law of the Republic of Kazakhstan dated June 9, 2004 N 558; dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 11-2. Certified reference materials

1. Standard samples are intended for reproduction, storage and transfer of characteristics of composition or properties of substances (materials) expressed in values of units of values allowed for use in the Republic of Kazakhstan.

Certified reference materials are used for verification, calibration, calibration of measuring instruments, evaluation of measurement methods and quality control of products.

2. Standard samples, which are objects of state metrological control in accordance with Article 22 of this Law, shall be subject to type approval and registration in the register of the state system of ensuring the uniformity of measurements.

Footnote. Chapter as added by the new Article 11-2 – by the Law of the Republic of Kazakhstan dated June 9, 2004 N 558; dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 11-3. Methods of calibration of measuring instruments

1. Methods of calibration of measuring instruments are used to carry out operations to establish the actual values of metrological characteristics of measurement standards of units of quantities and measuring instruments.

2. Methods of calibration of measuring instruments shall be developed and approved by legal entities performing calibration, manufacturers, owners and (or) users of reference units of quantities and measuring instruments.

Footnote. Chapter 2 was supplemented by Article 11-3 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication); dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).

Article 12. Methods of measurement

Methods of measurement shall be developed in accordance with Article 8 of this Law and shall be used when testing the objects of research for the purpose of evaluating their parameters with the established accuracy, as well as for conducting accounting operations.

Measurement methods used in measurements to which metrological requirements shall be established in the lists of measurements related to state regulation and regulatory legal acts shall be subject to metrological certification and registration in the register of the state system for ensuring the uniformity of measurements.

Measurement methods included in the list of standards for technical regulations of the Eurasian Economic Union shall not be subject to metrological certification and registration in the register of the state system for ensuring the uniformity of measurements.

Footnote. Article 12 of the Law of Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication); as amended, by the Law of the RK dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication); dated 06.04.2024 № 71-VIII (shall come into effect upon the expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 3. Metrological service

A footnote. Chapter 3 is excluded by Law № 184-VI of 05.10.2018 (shall be enforce upon the expiration of six months after the date of its first official publication).

Chapter 4. Type approval, metrological certification, verification, calibration of measuring instruments and metrological examination

A footnote. Chapter 4 of the Law of the Republic of Kazakhstan of 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforce upon the expiration of six months after the day of its first official publication)

Article 17. Type approval and metrological certification of measurement means

1. Measuring instruments, which are objects of state metrological control in accordance with Article 22 of this Law, shall be subject to type approval prior to release into circulation.

The decision on the type approval of measuring instruments shall be taken by the authorized body on the basis of positive results of tests for the purposes of type approval of measuring instruments and shall be certified by the certificate of type approval of measuring instruments of the established sample, the validity period of which shall be established at its issue.

2. For measuring instruments issued into circulation in single copies, which are objects of state metrological control in accordance with Article 22 of this Law, it is allowed to conduct metrological certification.

The decision on metrological certification of measuring instruments shall be certified by the certificate on metrological certification of measuring instruments of the established sample, the validity period of which shall be established at its issue.

3. Type approval tests and metrological certification of measuring instruments shall be carried out by the state scientific metrology centre, including the use of material and technical basis of testing laboratories of third countries.

The approved type of measuring instruments and measuring instruments that have passed the metrological certification shall be entered into the register of the state system of ensuring the uniformity of measurements.

3-1. Measuring instruments included in the list of measuring instruments issued according to the results of primary verification of measuring instruments shall not be subject to testing for type approval and metrological certification of measuring instruments.

4. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

5. Information on type approval of measurement means and decision on cancelling of approved pattern shall be published in the official editions of the authorized body.

6. Measuring instruments in operation and storage after the expiration of the type approval certificate shall be applied until the complete physical wear and tear in compliance with the requirements of Article 19 of this Law.

Footnote. Article 17 in the wording of the Law of the RK dated 09.06.2004 N 558; as amended by the Law of the RK dated 29.12.2006 N 209 (the procedure of introduction into force see Article 2); dated 05.07.2008 N 62-IV (the procedure of introduction into force see Article 2); dated 10.07.2012 № 31-V (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 29.12.2014 № 269-V (shall enter into force from 01.01.2015); dated 05.10.2018 № 184-VI (shall enter into force upon expiry of six months after the day of its first official publication); dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon expiry of six months after the day of its first official publication).

Article 18. Accreditation in the field of ensuring the uniformity of measurements

Accreditation for the right of verification, calibration of measuring instruments, metrological certification of methods of measurement is carried out in the manner prescribed by the Law of the Republic of Kazakhstan "On accreditation in the field of conformity assessment.

Accreditation for the right of verification of measuring instruments and metrological certification of measurement procedures is mandatory.

Accreditation for the right to calibrate measuring instruments is voluntary.

Footnote. Article 18 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 19. Verification of measurement means

1. Measuring instruments, which are objects of state metrological control in accordance with Article 22 of this Law, after the approval of their type or metrological certification and registration in the register of state system of ensuring the uniformity of measurements before release into circulation, after repair, during operation are subject to verification.

2. Excluded by the Law of the RK dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).
3. Excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

4. Legal entities, accredited on verification of measurement means, shall carry out electronic data record on verifiable measurement instruments and their transfer to the state scientific metrological center according to the procedure, determined by the authorized body, except of the cases, consisting of the state secrets and other legally protected secret.

5. Verification of measuring instruments is carried out by certified verifiers of accredited legal entities in accordance with the methodology of verification of measuring instruments. Attestation of the verifiers shall be carried out once every five years in accordance with the procedure determined by the authorized body.

6. Positive results of verification of measuring instruments shall be certified by the imprint of the verification mark in accordance with the requirements established in the method of verification of measuring instruments and the certificate of verification.

7. Measuring instruments used to monitor changes in physical quantities without evaluation of their values in units of values with standardized accuracy are not subject to verification.

Control over the serviceability of such technical facilities is carried out by their users.

Footnote. Article 19 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 09.06.2004 № 558; as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2008 № 62-IV (the order of enforcement see Article 2); dated 10.07.2012 № 31-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication); dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).

Article 20. Calibration of measurement standards for units of quantities and measuring instruments

National measurement standards of units of quantities and measurement standards of units of quantities are subject to calibration.

Measuring instruments not subject to type approval and verification may be subject to voluntary calibration.

Measuring instruments used by accreditation subjects shall be subject to calibration, except for those used in measurements to which metrological requirements shall be established by lists of measurements related to state regulation and regulatory legal acts.

Calibration of measuring instruments shall be performed in the order determined by the manufacturer, owner or user of these measuring instruments.

The results of calibration of measurement standards of units of quantities and measuring instruments shall be certified by a calibration mark applied to the measuring instrument and (or) by a calibration certificate. The calibration certificate shall specify the actual values of metrological characteristics, metrological traceability of measurements, uncertainty of measurements and a statement of compliance with certain metrological characteristics.

Footnote. Article 20 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication); as amended, by the Law of the RK dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).

Article 20-1. Metrological examination

Requirements for measurements, measuring instruments, including standard samples, contained in draft regulatory legal acts, technical regulations, interstate and national standards (with the exception of standards developed on the basis of international and regional standards with identical degree of conformity) shall be subject to mandatory metrological examination, which is carried out by the state scientific metrological center.

2 The requirements to measurements, measuring instruments, including reference materials, contained in the current regulatory legal acts and technical regulations shall be subject to mandatory metrological examination conducted by the state scientific metrological centre.

Footnote. Chapter 5 is supplemented by Article 20-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication); as amended, by the Law of the RK dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).

Chapter 5. The state metrological control Article 21. Purpose of state metrological control

State metrological control shall be carried out by the authorized body and its territorial divisions to ensure compliance by individuals and legal entities with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on ensuring the uniformity of measurements.

Footnote. Article 21 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2024 № 71-VIII (shall come into effect upon the expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 22. Objects of state metrological control

1. The objects of the state metrological control shall be:

1) state standards of units of quantities;

2) reference units of quantities and measuring instruments;

3) standard samples;

4) regulatory legal acts, technical regulations;

5) measurement methods and measurement instruments verification methods;

6) quantity of products alienated during trade operations;

7) the amount of packaged products in packages of any kind during its sale.

2. The State metrological control shall be applied to the objects specified in point 1 of this Article, applied at measurements, to which metrological requirements are established in the lists of measurements related to state regulation and normative legal acts.

3. Excluded by the Law of the RK dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).
Footnote. Article 22 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforce upon the expiration of six months after the day of its first official publication); as amended, by the Law of the RK dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).

Article 23. Sphere of state metrological control

Footnote. Article 23 excluded by the Law of the RK dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).

Article 24. State metrological control

1. State metrological control over the objects specified in paragraph 1 of Article 22 of this Law shall be carried out in the form of an unscheduled inspection, preventive control with a visit to the subject (object) of control and preventive control without a visit to the subject (object) of control.

Unscheduled inspection and preventive control with a visit to the subject (object) of control shall be carried out in accordance with the Entrepreneurial Code of the Republic of Kazakhstan.

2. Preventive control without visiting the subject (object) of control shall be carried out in accordance with the Entrepreneurial Code of the Republic of Kazakhstan and this Law.

The goals of preventive control without visiting the subject (object) of control shall be the timely suppression and prevention of violations, providing the subject of control with the right to independently eliminate violations identified as a result of preventive control without visiting the subject (object) of control, and reducing the administrative burden on it.

Preventive control without visiting the subject (object) of control shall be carried out by studying, analyzing, and comparing information obtained from various sources of information, including based on information:

1) represented by subjects of state control and supervision, government bodies and other organizations;

2) obtained from information systems;

3) received from the media and other open sources, requests from individuals and legal entities.

Based on the results of preventive control without visiting the subject (target) of control, a recommendation shall be drawn up to eliminate the identified violations (hereinafter referred to as the Recommendation) no later than five working days from the date of detection of violations without initiating a case of an administrative offence with a mandatory explanation to the subject of control of how to eliminate the violations.

The recommendation must be delivered to the subject of control in person against signature or in another way confirming the facts of sending and receiving.

A recommendation sent in one of the following ways shall be considered delivered to the subject of control in the following cases:

1) couriered – from the date of the note in the recommendation for receipt;

2) by mail – by registered mail;

3) electronically – from the date of sending to the email address of the subject (object) of control.

The recommendation based on the results of preventive control without visiting the subject (object) of control must be executed within ten working days from the day following the day of its delivery.

The subject of control, in case of disagreement with the violations specified in the recommendation, shall have the right to send an objection to the territorial division of the department of the authorized body that sent the recommendation within five working days from the day following the day of its delivery.

The frequency of carrying out preventive control without visiting the subject (object) of control shall be monthly no later than the 25th day, no more than once a month.

The results of preventive control without visiting the subject (object) of control shall be subject to recording in a special logbook of preventive control without a visit, which must be numbered, laced and sealed by the territorial division of the department of the authorized body.

3. State metrological control over subjects specified in Article 22, paragraph 1 of this Law shall be carried out:

1) to determine the actual fulfillment of metrological requirements established by the lists of measurements related to state regulation and regulatory legal acts;

2) in order to verify the correctness of the determination of the mass, volume, expenses or other values characterizing the amount of alienated products;

3) in order to verify that the quantity of products contained in the package corresponds to the value indicated on the package.

Footnote. Article 24 in the wording of the Law of the RK dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 06.04.2024 № 71-VIII (shall come into effect upon the expiration of sixty calendar days after the day of its first official publication).

Article 25. The state metrological control of release, condition and application of measurements means, application of methods of measurements, standard of measurements units, observance of metrological rules and regulations

A footnote. Article 25 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 26. The state metrological control of quantity of goods, alienated upon execution of trade operations

A footnote. Article 26 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 27. The state metrological control of quantity of package goods in packs of any kind upon packaging, sale and import

A footnote. Article 27 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

Article 28. The rights of civil servants, carrying out the state metrological control

1. State metrological control shall be carried out by officials of the authorized body and its territorial subdivisions in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

Officials exercising state metrological control shall include:

1) Chief state inspector of the Republic of Kazakhstan for state control - Head of the department of the authorized body;

2) deputies of the Chief state inspector of the Republic of Kazakhstan for state control - deputy heads of the department of the authorized body;

3) the main territorial state inspectors for state control - heads of territorial subdivisions of the authorized body;

4) deputy chief of territorial state inspectors for state control - deputy heads of territorial subdivisions of the authorized body and (or) heads of their structural subdivisions;

5) state inspectors for state control - specialists for state control of territorial subdivisions of the department of the authorized body.

2. Excluded by the Law of the RK dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).

3. Civil servants, carrying out the state metrological control shall have a right to:

1) unhindered access when presenting an act on the appointment of verification, as well as an official certificate or identification card for objects determined for state metrological control in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) request and receive the document and information from the individuals and legal entities, necessary for conducting the state metrological control;

3) use the technical means and acquire information from the specialists of verified objects;

4) prohibit the use, sale, release from production and repair of measuring instruments that have not passed the tests and type approval, verification, metrological certification, not corresponding to the approved type;

5) extinguish the stamps of verification impression or avoid certificate on verification of measurement means, if the measurement means are inoperative, errors of their indications exceed the permissible rates or certificate validity interval on verification of measurement means are expired;

5-1) to check the correctness of application of measurement procedures;

6) draw up, issue binding recommendations, instructions to eliminate violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan on ensuring the uniformity of measurements;

7) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication);

8) apply to court according to the procedure, established by the Laws of the Republic of Kazakhstan.

4. Excluded by the Law of the RK dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).
Footnote. Article 28 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 09.06.2004 № 558; dated 10.07.2012 № 31-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.12.2014 № 269-V (shall be enforced dated 01.01.2015); dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the date of its first official publication); dated 26.11.2019 № 273-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication); dated 30.12.2020 № 397-VI (shall enter into force upon the expiry of six months after the day of its first official publication).

Article 28-1. Obligations of civil servants, carrying out the state metrological control

The civil servants, carrying out the state metrological control shall be obliged to:

1) conduct the explanatory work on application of the legislation of the Republic of Kazakhstan on ensuring the unity of measurements in the course of measures on the state metrological control;

2) keep the commercial and other legally protected secret;

3) comply with the procedure of carrying out the state metrological control, established by the Laws of the Republic of Kazakhstan;

4) take measures on elimination of discovered violations on the grounds of results of conducted state metrological control.

Footnote. Chapter 5 is supplemented by Article 28-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2012 № 31-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Chapter 6. Responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on ensuring the unity of measurements and resolution of disputes

Footnote. Title of chapter 6 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2012 № 31-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 29. Responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on ensuring the unity of measurements

Persons, guilty in violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on ensuring the unity of measurements shall be liable in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 29 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 09.06.2004 N 558.

Article 30. Resolution of disputes in relation of the violation of regulations of this Law

Disputes, linked with the violation of regulations of this Law and regulatory documents on ensuring the unity of measurements, shall be resolved according to the procedure, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 7. Financing of operations on ensuring the unity of measurements Article 31. Financing of operations on ensuring the unity of measurements and the state metrological control

1. They are financed from the budget:

1) participation of the Republic of Kazakhstan in the work of international organizations carrying out their activities in the field of ensuring the uniformity of measurements, and payment of membership fees;

2) expenses on creation and maintenance of state standards of units of the Republic of Kazakhstan, standards of units of units of values being in the state ownership;

3) expenses for mandatory metrological examination of normative legal acts, technical regulations and their projects.

2. Metrological works and services provided by this Law and not specified in paragraph 1 of this Article, shall be finances on the contract basis or at the expense of other sources, not prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 31 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 09.06.2004 № 558; dated 20.12.2004 № 13 (shall be enforced from 1 January, 2005); dated 10.07.2012 № 31-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 03.07.2013 № 124-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.10.2018 № 184-VI (shall be enforced upon the expiration of six months after the day of its first official publication).

The President
of the Republic of Kazakhstan

Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы