"Аудиторлық қызмет туралы" Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2001 жылғы 15 қаңтар N 139-II

1-бап. "Аудиторлық қызмет туралы" 1998 жылғы 20 қарашадағы Z980304_ Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1998 ж., N 22, 309-құжат) мынадай өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлсiн:
1. 2-бапта:
1) 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Аудиторлық қызмет дегенiмiз аудиторлар мен аудиторлық ұйымдардың қаржылық есептiлiк аудитiн жүргiзу жөнiндегi кәсiпкерлiк қызметi. Аудиторлар мен аудиторлық ұйымдар өз қызметiнiң бағыты бойынша қаржылық есептiлiк аудитiнен басқа мынадай:
бухгалтерлiк есептi ұйымдастыру, қалпына келтiру және жүргiзу, қаржылық және статистикалық есептiлiктер жасау;
салықтық жоспарлау, бюджетке төленетiн мiндеттi төлемдердi есептеу салық декларацияларын толтыру;
қаржы-шаруашылық қызметтi талдау;
қаржы, салық, банк және өзге де шаруашылық заңдары мәселелерi бойынша консультация беру және ақпараттық қызмет көрсету;
қосымша кәсiби бiлiм ретiнде бухгалтерлiк есепке, салықтық есепке, аудитке және қаржы-шаруашылық қызметке талдау жасауға оқыту;
оқытушылық, ғылыми қызмет;
бухгалтерлiк есептi автоматтандыру жөнiнде ұсынымдар жасау, автоматтандырылған есеп жүргiзудi оқыту;
бухгалтерлiк есеп, салық салу, шаруашылық құқық бойынша ғылыми талдама жасау, әдiстемелiк құралдар мен ұсынымдар шығару;
бизнестi бағалау;
бағалау қызметi;
бағалы қағаздар рыногындағы қызмет;
адвокаттық қызметпен байланысты емес заң қызметтерiн көрсету жөнiнде қызметтер көрсете алады.
Егер Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес осы тармақта көзделген жекелеген қызмет түрлерiн көрсету тиiстi лицензия алуды қажет етсе, аудиторлар мен аудиторлық ұйымдардың осындай лицензиясыз бұл қызметтердi көрсетуге құқығы жоқ.";
2) 3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"3. Аудиторлар мен аудиторлық ұйымдарға кәсiпкерлiк қызметтiң осы бапта көзделмеген өзге түрлерiмен айналысуға тыйым салынады.".
2. 4-бапта:
1 және 2-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Аудит Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген талаптарға сәйкес қаржылық есептiлiктiң дұрыс және объективтi жасалғаны туралы тәуелсiз пiкiр бiлдiру мақсатында заңды тұлғалардың (бұдан әрi - аудиттелетiн субъектiлер) қаржылық есептiлiгiн тексеру (бұдан әрi - аудит) болып табылады. V980575_ V980516_
2. Аудиттiң түрлерi мiндеттi аудит және бастамашылық аудит болып табылады.
Мiндеттi жыл сайынғы аудитке:
банктер;
кредиттiк серiктестiктер;
банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдар және бағалы қағаздар рыногында қызмет iстейтiн ұйымдар;
сақтандыру ұйымдары, жинақтаушы зейнетақы қорлары, зейнетақы активтерiн басқару жөнiндегi компаниялар, инвестициялық қорлар;
табиғи монополия субъектiлерi;
шетел қатысатын кәсiпорындар;
ашық халықтық қоғамдар жатады.
Аудит жүргiзу, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде көзделген өзге жағдайларда да мiндеттi болып табылады.
Бастамашылық аудит аудиттелетiн субъектiнiң бастамасы бойынша аудиттелетiн субъектiнің және аудитордың, аудиторлық ұйымның арасында аудит жүргiзуге жасалған шартта көзделген нақты мiндеттер, аудит мерзiмi мен көлемi ескерiле отырып жүргiзiледi.".
3. 6-бап мынадай мазмұндағы 3-5-тармақтармен толықтырылсын:
"3. Аудиторлық ұйымның құрамындағы аудиторлардың саны кемiнде екi адамнан құралуға тиiс.
4. Аудиторлық ұйымның жарғылық капиталында аудиторларға және (немесе) аудиторлық ұйымдарға тиесiлі үлес кемiнде 51 процент болуға тиiс.
5. Аудиторлық ұйымның басшысында Қазақстан Республикасы аудиторының бiлiктiлiк куәлiгiнiң болуы мiндеттi.".
4. 8-бапта:
1) 1-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын;
"2) аудиторлар мен аудиторлық ұйымдардың аудит стандарттарының талаптарын сақтауын қамтамасыз етедi;";
2) 2-тармақтың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"3) халықаралық практика негiзiнде аудит стандарттарын әзiрлейдi және аудиторлар мен аудиторлық ұйымдардың аудит стандарттарының талаптарын сақтауын қамтамасыз етедi;";
3) 2-тармақ мынадай мазмұндағы 5-1) тармақшамен толықтырылсын:
"5-1) уәкiлеттi мемлекеттiк органдарға аудиторлық қызметтi жүзеге асыруға берiлген лицензияны керi қайтарып алу немесе оның қолданылуын тоқтата тұру туралы ұсыныс айтады және нақты себептерiн көрсетiп, аудитордың бiлiктiлiк куәлiгiнiң күшiн жою туралы ұсыныстар енгiзедi;".
5. 9-бапта:
1) 2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Аттестаттауға жоғары бiлiмi және экономика, қаржы, есептiк-талдау, бақылау-тексеру немесе құқық салаларында соңғы жетi жылдың бес жылы iшiндегi жұмыс тәжiрибесi бар адамдар, сондай-ақ жоғары оқу орындарында бухгалтерлiк есеп пен аудит бойынша ғылыми-оқытушылық қызметпен айналысатын және осы аталған салаларда соңғы бес жылдың iшiнде кемiнде екi жыл практикалық жұмыс стажы бар адамдар жiберiледi.";
2) 4-тармақтағы "бiр жылдан" деген сөздер "алты айдан" деген сөздермен ауыстырылсын.
6. 10-бапта:
1) 2-тармақ "бiр өкiлден" деген сөздерден кейiн ", сондай-ақ Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын, саны Бiлiктiлiк комиссиясы құрамының жалпы санының үштен бiрiн құрауы тиiс мемлекеттiк органдардың өкiлдерi" деген сөздермен толықтырылсын;
2) 3-тармақ "мүшелерiнiң iшiнен" деген сөздерден кейiн "аудиторлық қызметпен айналысатын" деген сөздермен толықтырылсын.
7. 11-баптың 1-тармағында:
1) 1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"1) аудиторлыққа кандидаттарды аттестаттауға жiберу үшiн берiлген мәлiметтердiң дұрыс еместiгi анықталған;";
2) 3) тармақшадағы "жалған" деген сөзден кейiн "немесе бiлiксiз" деген сөздермен толықтырылсын, "қорытынды" деген сөз "есеп" деген сөзбен ауыстырылсын;
3) 4) тармақшадағы "және" деген сөзден кейiн "кәсiби қызметтi жүзеге асыру кезiнде" деген сөздермен толықтырылсын.
8. 12-баптың 7-тармағындағы "жариялауды" деген сөзден кейiн ", аудиторлардың, аудиторлық ұйымдардың және аудиттелетiн субъектiлердiң аудиторлық қызметтi жүзеге асыруға байланысты өтiнiштерiн қарауды" деген сөздермен толықтырылсын.
9. 15-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"15-бап. Аудиторлық есеп
1. Жүргiзiлген аудиттiң нәтижелерi бойынша аудиторлық есеп жасалады, ол аудит стандарттарына сәйкес келуге тиiс.
2. Аудиторлық есеп заңдарға сәйкес аудит жүргiзуге мiндеттi аудиттелетiн субъектiлердiң қаржылық есептiлiгiнiң ажырамас бөлiгi болып табылады. V980575_ V980516_
3. Жеке кәсiпкер болып табылатын аудитор жасаған аудиторлық есепке ол қол қояды және оны өзiнiң жеке мөрiмен куәландырады.
Аудиторлық есепте, сондай-ақ аудитор лицензиясының нөмiрi мен берiлген күнi көрсетiледi.
4. Аудиторлық ұйымның аудиторлық есебiне атқарушы-аудитор қол қояды, оның жеке мөрiмен куәландырылады, оның аудиторлық ұйымның басшысы бекiтедi және ұйымның мөрiмен куәландырылады.
Аудиторлық есепте, сондай-ақ аудиторлық ұйым лицензиясының нөмiрi мен берiлген күнi көрсетiледi.".
10. 16-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Аудитке бiрыңғай талаптар белгiлейтiн және аудит жүргiзудiң принциптерiн, тәртiбiн айқындайтын нормативтiк құжаттар аудит стандарттары деп түсiнiледi.".
11. 17-бапта:
1) 1-тармақтың 4) тармақшасындағы "қорытынды" деген сөз "есеп" деген сөзбен ауыстырылсын;
2) мынадай мазмұндағы 3-тармақпен толықтырылсын:
"3. Қазақстан Республикасы заң актiлерiнiң негiзiнде тексерулер тағайындау жөнiнде тиiстi өкiлеттiктерi бар мемлекеттiк органдардың бастамашылығы бойынша көрсетiлетiн аудиторлар мен аудиторлық ұйымдардың қызметiне ақы төлеу осы органдардың есебiнен жүргiзiледi.".
12. Мынадай мазмұндағы 18-1-баппен толықтырылсын:
"18-1-бап. Аудиторлық қызметтi сақтандыру
1. Аудиторлар мен аудиторлық ұйымдар аудиттi жүзеге асыру кезiнде залал келтiрудiң салдарынан туындайтын мiндеттемелер бойынша азаматтық-құқықтық жауапкершiлiктi сақтандыру шартын жасасуға мiндеттi.
2. Аудиторлар мен аудиторлық ұйымдардың азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн сақтандыру Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде айқындалатын тәртiппен жүзеге асырылады.".
13. 20-бапта:
1) үшiншi абзацта:
"соңғы екi жыл iшiнде" деген сөздер алып тасталсын;
"қаржылық есептiлiк" деген сөздердiң алдынан "аудиттелетiн кезең үшiн" деген сөздермен толықтырылсын;
2) мынадай мазмұндағы алтыншы абзацпен толықтырылсын:
"баланс активтерiнiң сомасы жылына орта есеппен айлық есептiк көрсеткiштiң 40000 еселенген мөлшерiнен асып түсетiн немесе аудит мiндеттi болып табылатын шаруашылық жүргiзушi субъектiлерге жеке кәсiпкерлер санатындағы аудиторлардың аудит жүргiзуiне тыйым салынады.";
бесiншi абзацтағы "аудит жүргiзуге тыйым салынады" деген сөздер алып

тасталып, "аудиторларға" деген сөзден кейiн нүктелi үтiр қойылсын.
     2-бап. Осы Заң қолданысқа енгiзiлгенге дейiн құрылған аудиторлық 
ұйымдар осы Заң қолданысқа енгiзiлген күннен бастап үш ай мерзiм iшiнде 
өздерiнiң құрылтай құжаттарына тиiстi өзгерiстер енгiзуге мiндеттi.
     3-бап. Осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін құрылған аудиторлық 
ұйымдар үшін осы Заңның 1-бабының 3-тармағы 2001 жылғы 1 шілдеден бастап 
қолданысқа енгізіледі.
     
     
     Қазақстан Республикасының
             Президенті 
     
     
     Мамандар:
       Қасымбеков Б.А. 
       Багарова Ж.А. 
     
      
      

О внесении изменений и дополнений в Закон Республики Казахстан "Об аудиторской деятельности"

Закон Республики Казахстан от 15 января 2001 года N 139-II

Статья 1. Внести в Закон Республики Казахстан от 20 ноября 1998 г. Z980304_ "Об аудиторской деятельности" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1998 г., N 22, ст. 309) следующие изменения и дополнения:
1. В статье 2:
1) пункт 1 изложить в следующей редакции:
"1. Аудиторская деятельность есть предпринимательская деятельность аудиторов и аудиторских организаций по проведению аудита финансовой отчетности. Аудиторы и аудиторские организации, помимо аудита финансовой отчетности, могут оказывать следующие услуги по профилю своей деятельности:
организация, восстановление и ведение бухгалтерского учета, составление финансовой и статистической отчетности;
налоговое планирование, расчет обязательных платежей в бюджет, заполнение налоговых деклараций;
анализ финансово-хозяйственной деятельности;
консультирование и информационное обслуживание по вопросам

финансового, налогового, банковского и иного хозяйственного 
законодательства;
     обучение в качестве дополнительного профессионального образования 
бухгалтерскому учету, налоговому учету, аудиту и анализу 
финансово-хозяйственной деятельности;
     преподавательская, научная деятельность;
     рекомендации по автоматизации бухгалтерского учета, обучение 
автоматизированному ведению учета;
     научная разработка, издание методических пособий и рекомендаций по 
бухгалтерскому учету, налогообложению, хозяйственному праву; 
     оценка бизнеса;
     оценочная деятельность;
     деятельность на рынке ценных бумаг;
     оказание юридических услуг, не связанных с адвокатской деятельностью.

Если в соответствии с законодательством Республики Казахстан оказание отдельных видов услуг, предусмотренных настоящим пунктом, требует получения соответствующей лицензии, аудиторы и аудиторские организации не вправе оказывать эти услуги без наличия такой лицензии.";
2) пункт 3 изложить в следующей редакции:
"3. Аудиторам и аудиторским организациям запрещается заниматься иными видами предпринимательской деятельности, не предусмотренными настоящей статьей.".
2. В статье 4:
пункты 1 и 2 изложить в следующей редакции:
"1. Аудит представляет собой проверку финансовой отчетности (далее - аудит) юридических лиц (далее - аудируемые субъекты) с целью выражения независимого мнения о достоверности и объективности составления финансовой отчетности в соответствии с требованиями, установленными законодательством Республики Казахстан. V980575_ V980516_
2. Видами аудита являются обязательный аудит и инициативный аудит.
Обязательному ежегодному аудиту подлежат:
банки;
кредитные товарищества;
организации, осуществляющие отдельные виды банковских операций, и организации, осуществляющие деятельность на рынке ценных бумаг;
страховые организации, накопительные пенсионные фонды, компании по управлению пенсионными активами, инвестиционные фонды;
субъекты естественной монополии;
предприятия с иностранным участием;
открытые народные общества.
Проведение аудита является обязательным также в иных случаях, предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан.
Инициативный аудит проводится по инициативе аудируемого субъекта с учетом конкретных задач, сроков и объемов аудита, предусмотренных договором на проведение аудита между аудируемым субъектом и аудитором, аудиторской организацией.".
3. Статью 6 дополнить пунктами 3-5 следующего содержания:
"3. Численность аудиторов в составе аудиторской организации должна составлять не менее двух человек.
4. В уставном капитале аудиторской организации доля, принадлежащая аудиторам и (или) аудиторским организациям, должна составлять не менее 51 процента.
5. Руководитель аудиторской организации обязан иметь квалификационное свидетельство аудитора Республики Казахстан.".
4. В статье 8:
1) подпункт 2) пункта 1 изложить в следующей редакции:
"2) обеспечивает соблюдение аудиторами и аудиторскими организациями требований стандартов аудита;";
2) подпункт 3) пункта 2 изложить в следующей редакции:
"3) разрабатывает на основе международной практики стандарты аудита и обеспечивает соблюдение аудиторами и аудиторскими организациями требований стандартов аудита;";
3) пункт 2 дополнить подпунктом 5-1) следующего содержания:
"5-1) обращается в уполномоченные государственные органы с предложением об отзыве или приостановлении действия лицензии на осуществление аудиторской деятельности и вносит предложения об аннулировании квалификационного свидетельства аудитора с указанием конкретных причин;".
5. В статье 9:
1) пункт 2 изложить в следующей редакции:
"2. К аттестации допускаются лица, имеющие высшее образование и опыт работы в экономической, финансовой, учетно-аналитической, контрольно- ревизионной или правовой сферах в течение пяти лет из последних семи, а также лица, занимающиеся научно-преподавательской деятельностью по бухгалтерскому учету и аудиту в высших учебных заведениях и имеющие стаж практической работы в указанных сферах не менее двух лет из последних пяти.";
2) в пункте 4 слово "год" заменить словами "шесть месяцев".
6. В статье 10:
1) пункт 2 дополнить словами ", а также представители от государственных органов, определяемых Правительством Республики Казахстан, численность которых должна составлять одну треть от общей численности состава Квалификационной комиссии.";
2) пункт 3 дополнить словами ", занимающийся аудиторской деятельностью.".
7. В пункте 1 статьи 11:
1) подпункт 1) изложить в следующей редакции:
"1) установления недостоверности сведений, представленных для допуска к аттестации кандидатов в аудиторы;";
2) в подпункте 3) после слова "ложного" дополнить словами "или неквалифицированного", слово "заключения" заменить словом "отчета";
3) подпункт 4) дополнить словами "при осуществлении профессиональной деятельности.".
8. В пункте 7 статьи 12 после слов "лицензий на осуществление аудиторской деятельности" дополнить словами "рассмотрение обращений аудиторов, аудиторских организаций и аудируемых субъектов, связанных с осуществлением аудиторской деятельности".
9. Статью 15 изложить в следующей редакции:
"Статья 15. Аудиторский отчет
1. По результатам проведенного аудита составляется аудиторский отчет, который должен соответствовать стандартам аудита.
2. Аудиторский отчет является неотъемлемой частью финансовой отчетности аудируемых субъектов, обязанных проводить аудит в соответствии с законодательством. V980575_ V980516_
3. Аудиторский отчет, составленный аудитором, являющимся индивидуальным предпринимателем, подписывается им и заверяется его личной печатью.
В аудиторском отчете также указываются номер и дата выдачи лицензии аудитора.
4. Аудиторский отчет аудиторской организации подписывается аудитором- исполнителем, заверяется его личной печатью, утверждается руководителем аудиторской организации и заверяется ее печатью.
В аудиторском отчете также указываются номер и дата выдачи лицензии аудиторской организации.".
10. Пункт 1 статьи 16 изложить в следующей редакции:
"1. Под стандартами аудита понимаются нормативные документы, устанавливающие единые требования к аудиту и определяющие принципы, порядок проведения аудита.".
11. В статье 17:
1) в подпункте 4) пункта 1 слово "заключения" заменить словом "отчета";
2) дополнить пунктом 3 следующего содержания:
"3. Оплата услуг аудиторов и аудиторских организаций, оказываемых по инициативе государственных органов, имеющих на основании законодательных актов Республики Казахстан соответствующие полномочия по назначению проверок, производится за счет этих органов.".
12. Дополнить статьей 18-1 следующего содержания:
"Статья 18-1. Страхование аудиторской деятельности
1. Аудиторы и аудиторские организации обязаны заключить договор страхования гражданско-правовой ответственности по обязательствам, возникающим вследствие причинения ущерба при осуществлении аудита.
2. Страхование гражданско-правовой ответственности аудиторов и аудиторских организаций осуществляется в порядке, определяемом законодательными актами Республики Казахстан.".
13. В статье 20:
1) в абзаце третьем:
слова "в течение последних двух лет" исключить;
дополнить словами "за аудируемый период";
2) дополнить абзацем шестым следующего содержания:
"аудиторам из числа индивидуальных предпринимателей аудит тех хозяйствующих субъектов, у которых сумма активов баланса в среднем за год превышает размер 40000-кратного месячного расчетного показателя или для которых аудит обязателен".

     Статья 2. Аудиторские организации, созданные до введения в действие 
настоящего Закона, обязаны в течение трех месяцев со дня введения 
настоящего Закона внести соответствующие изменения в свои учредительные 
документы.
     Статья 3. Для аудиторских организаций, созданных до введения в 
действие настоящего Закона, пункт 3 статьи 1 настоящего Закона вводится в 
действие с 1 июля 2001 года.
     
     Президент
Республики Казахстан    
     
     
     
(Специалисты:
 Цай Л.Г.
 Склярова И.В.)