Аралық соттар туралы

Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 28 желтоқсандағы N 22 Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2016 жылғы 8 сәуірдегі № 488-V Заңымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР 08.04.2016 № 488-V Заңымен (ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

МАЗМҰНЫ

Осы Заң Қазақстан Республикасы аралық соттары құрылуының, қызметiнiң, сондай-ақ шешiмдерi орындалуының тәртiбiн реттейдi.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңның қолданылу аясы

Осы Заң, егер Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде өзгеше белгiленбесе, жеке және (немесе) заңды тұлғалар арасында азаматтық-құқықтық қатынастардан туындаған дауларға қатысты қолданылады.
Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 03.07.2013 № 125-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

2-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
1) аралық келiсiм – тараптардың азаматтық-құқықтық қатынастардан туындаған немесе туындауы мүмкiн дауды аралық соттың қарауына беру туралы жазбаша келiсiмi;
2) аралық сот - тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сот, биржалық төрелік немесе тараптар нақты дауды шешу үшiн құрған аралық сот (бұдан әрi - нақты дауды шешуге арналған аралық сот);
3) аралық сотта талқылау – аралық сотта дауды қарау және аралық соттың шешім қабылдау процесi;
3-1) аралық сотта талқылау тараптары – араларында аралық келісім жасасылған қуынушы мен жауапкер;
4) аралық соттың регламентi - тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың, биржалық төреліктің қызметiн ұйымдастыру тәртiбi;
5) аралық судья - аралық сотта дауды шешу үшiн осы Заңның нормаларына сәйкес тараптар сайлаған немесе тараптар келiскен тәртiппен тағайындалған жеке адам;
5-1) Қазақстан Республикасының жария тәртiбi – Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде бекітілген мемлекеттік және қоғамдық құрылыстың негіздері;
6) құзыреттi сот – тараптар арасында азаматтық-құқықтық қатынастардан туындайтын даулар туралы iстердi Қазақстан Республикасының азаматтық iс жүргiзу заңнамасына сәйкес бiрiншi сатыда қарауға уәкiлеттiк берілген Қазақстан Республикасы сот жүйесiнiң соты;
7) iскерлiк айналымның әдет-ғұрыптары - қандай да бiр құжатта тiркелгенi-тiркелмегенiне қарамастан, азаматтық-құқықтық шарттар саласында қалыптасқан және кеңiнен қолданылатын мiнез-құлық ережелерi.
Ескерту. 2-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.05.04 № 156 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз, 2009.05.08 жарияланды); 03.07.2013 № 125-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-бап. Қазақстан Республикасының аралық соттар
туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының аралық соттар туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленсе, онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

4-бап. Аралық сотта iс қарау принциптерi

Аралық сотта iс қарау:
1) туындаған дау бойынша аралық сотта iс қарауды жүзеге асыру тәртiбi мен талаптары мәселелерiн тараптардың өзара алдын ала келiсуi бойынша өз бетiнше шешуге құқығы бар екендiгiн бiлдiретiн тараптар еркiнiң дербестiгi;
2) аралық судьялар мен соттар өз шешiмдерiнде Қазақстан Республикасы Конституциясының, Қазақстан Республикасы заңнамалық актілері мен өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнiң ғана нормаларын басшылыққа алатынын бiлдiретiн заңдылық;
3) аралық судьялар мен соттардың өздерiне берiлген дауларды шешу кезiнде тәуелсiз екенiн, шешiмдi оларға қандай да бiр ықпал етудi болғызбайтын жағдайларда қабылдайтынын бiлдiретiн тәуелсiздiк;
4) тараптардың аралық сотта iс қарауда бiрдей құқық көлемiн пайдаланатынын және бiрдей мiндеттер көлемiн мойнына алатынын, өз ұстанымын, оны қорғау тәсiлдерi мен құралдарын аралық соттан, басқа да органдар мен тұлғалардан дербес және тәуелсiз таңдауын бiлдiретiн жарыспалылығы мен тең құқылы болуы;
5) аралық судьялар мен соттар өздерiне берiлген дауларды шешу кезiнде және аралық сотта iс қараудың тараптары белгiленген талаптарды, қоғамның имандылық принциптерiн және iскерлiк әдеп ережелерiн сақтай отырып, адал әрекет етуге тиiс екенiн бiлдiретiн әдiлеттiлiк;
6) азаматтың тиiстi органға ақпаратты хабарлау мiндетi заңда көзделгеннен басқа жағдайларда, аралық судьялардың аралық сотта iс қарау барысында белгiлi болған мәлiметтердi тараптардың немесе олардың құқық мирасқорларының келiсiмiнсiз жария етуге құқығы жоқтығын және аралық сотта iс қарау барысында өздерiне белгілi болған мәлiметтер туралы куәлар ретiнде олардан жауап алынбайтынын бiлдiретiн құпиялылық принциптерi сақтала отырып жүзеге асырылады.

5-бап. Аралық соттардың түрлерi

1. Қазақстан Республикасында аралық соттар тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сот, биржалық төрелік немесе нақты дауды шешуге арналған аралық сот түрінде құрылуы мүмкін.
2. Тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттарды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құрылған заңды тұлғалар және олардың бiрлестiктерi (қауымдастықтары, одақтары) құра алады.
Тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сотты құру үшiн осы тармақта көрсетiлген тұлғалар аралық соттың регламентiн, осы аралық сотта қызметтi жүзеге асыратын аралық судьялардың тiзiмiн бекiтуге тиiс.
2-1. Биржалық мәмілелер жасасуға байланысты дауларды шешуге арналған биржалық төрелікті тұрақты жұмыс істейтін төрелік ретінде тауар биржасы құрады.
Тұрақты жұмыс істейтін биржалық төрелікті құру үшін тауар биржасы аралық соттың регламентін, осы аралық сотта қызметін жүзеге асыратын аралық судьялардың тізімін бекітуге тиіс.
3. Нақты дауды қарауға арналған аралық сотты тараптар өздерiнiң азаматтық-құқықтық қатынастарынан туындаған дауды шешу үшiн құрады және ол осы дау шешiлгенге дейiн немесе тараптар дауды құзыреттi сотқа беру туралы шешiм қабылдағанға дейiн әрекет етеді.
Нақты дауды шешу үшiн құрылатын аралық сот қызметiнiң ұйымдастырылуы мен тәртiбi тараптардың келiсiмiмен айқындалады.
4. Қазақстан Республикасында аралық соттар мемлекеттiк органдардың, мемлекеттік кәсіпорындардың жанынан құрыла алмайды, сондай-ақ оларды табиғи монополиялар субъектілері және тауарлар мен көрсетілетін қызметтер нарығында үстем жағдайға ие субъектілер құра алмайды.
Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.05.04 N 156 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз, 2009.05.08 жарияланды); 03.07.2013 N 125-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Аралық соттың қызметiнде қолданылатын құқық

1. Аралық сот дауларды Қазақстан Республикасының Конституциясына, заңдарына және өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес қарайды.
2. Аралық сот шешiмдi шарттың талаптарына сәйкес және iскерлiк айналымның әдет-ғұрыптарын ескере отырып қабылдайды.
3. Даулы қатынастарды реттейтiн құқық нормалары болмаған жағдайда, аралық сот ұқсас құқық қатынастарын реттейтiн құқық нормаларын қолданады, ал мұндай нормалар болмаған кезде, дауды заңдардың жалпы бастаулары мен мағынасын негiзге алып шешедi.

7-бап. Дауды аралық соттың шешуiне беру

1. Тараптар арасында жасалған аралық келiсiм болған кезде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының тауар биржалары туралы заңнамасына сәйкес, дау аралық соттың қарауына берiлуi мүмкiн.
2. Тараптар өздерiнiң арасында қандай да бiр нақты құқық қатынастарына байланысты туындаған немесе туындауы мүмкiн дауларға қатысты аралық келiсiм жасасуы мүмкiн.
3. Алынып тасталды - ҚР 03.07.2013 N 125-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
4. Құзыреттi соттың қарауындағы дауға қатысты аралық келiсiм аталған сот дау бойынша шешiм қабылдағанға дейiн жасалуы мүмкiн.
5. Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiң, мемлекеттiк кәсiпорындардың, кәмелетке толмаған адамдардың, заңда белгiленген тәртiппен әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп танылған адамдардың, аралық келiсiмге қатысушылар болып табылмайтын адамдардың мүдделерiн қозғайтын даулар, табиғи монополиялар субъектiлерiнiң, тауарлар мен көрсетiлетiн қызметтер нарығында үстем жағдайға ие субъектiлердiң көрсетiлетiн қызметтердi ұсынуы, жұмыстарды орындауы, тауарларды өндiруі туралы шарттардан туындаған, сондай-ақ банкроттық немесе оңалту туралы iстер жөнiндегi даулар аралық соттардың ведомстволық қарауына жатпайды.
6. Аралық сот мүлiктiк қатынастарға байланысты емес, адамның өмiрі мен денсаулығына, жеке өмiріне қол сұғылмаушылыққа, жеке және отбасы құпиясына, атын алу құқығына байланысты жеке мүліктік емес қатынастардан туындайтын дауларды қарауға құқылы емес.
Ескерту. 7-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.05.04 N 156 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз, 2009.05.08. жарияланды), 2012.02.17 № 564-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 N 125-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-1-бап. Аралық келісім және құзыретті сотта даудың мәні
бойынша қуыным беру

1. Аралық сотта талқылау нысанасы бойынша қуыным берілген құзыретті сот, егер тараптардың кез келгені даудың мәні бойынша өзінің алғашқы өтінішін беруден кешіктірмей бұл туралы өтініш білдірсе, егер аралық келісімді жарамсыз, күші жойылған немесе орындала алмайды деп таппаса, тараптарды аралық сотқа жіберуге тиіс.
2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген қуынымды құзыретті сотқа беру, құзыретті сот аралық сотта талқылау нысанасының өзінде қаралуға жататындығы туралы мәселені қарағанша, басталуы немесе жалғастырылуы және аралық шешім шығарылуы мүмкін аралық сотта талқылауды шектемейді.
Ескерту. Заң 7-1-баппен толықтырылды - ҚР 03.07.2013 N 125-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

8-бап. Аралық соттың қызметiне араласуға жол
берiлмеушiлiк

Мемлекеттiк органдардың және өзге де мекемелердiң аралық соттың қызметiне араласуына, бұл Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде көзделген жағдайларды қоспағанда, жол берiлмейдi.

9-бап. Аралық сотта iс қарау тiлi

1. Аралық соттарда iс жүргiзу қазақ тiлiнде жүргiзiледi, ал қажет болған кезде тараптардың келiсiмi бойынша орыс тiлi немесе өзге де тiлдер қазақ тiлiмен тең қолданылады.
2. Тараптар аралық сотта iс қарау тiлi туралы келiсiмге қол жеткiзбеген жағдайда, аралық сотта iс қарау тiлiн аралық сот белгiлейдi.
3. Аралық сотта iс қарау жүргiзiлiп отырған тiлдi меңгермеген iске қатысушы адамдарға аудармашы арқылы iс материалдарымен танысу, аралық соттың iс-әрекетiне қатысу құқығы, аралық сотта ана тiлiнде сөйлеу құқығы қамтамасыз етiледi.
4. Құжаттар мен өзге де материалдарды аралық сотта iс қарау тiлiнде ұсынбаған тарап олардың аудармасын қамтамасыз етедi.
5. Құжаттар мен өзге де материалдар iске қатысушы адамдарға олардың ана тiлiндегi немесе олар бiлетiн басқа тiлдегi аудармасында табыс етiледi.
Ескерту. 9-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2010.02.05 249-IV Заңымен.

10-бап. Аралық келiсiмнiң нысаны және мазмұны

1. Аралық келiсiм жазбаша нысанда жасалады. Аралық келiсiм, егер тараптар қол қойған, не хаттар, телетайп, телеграф арқылы хабарлар алмасу жолымен немесе мұндай келiсiмнiң тiркелгенiн қамтамасыз ететiн электрондық немесе өзге де байланыстың басқа да құралдарын пайдалана отырып жасалған құжатта болса, жазбаша нысанда жасалған болып есептеледi.
2. Дауды аралық соттың шешуiне беру туралы талап қамтылған құжатқа шарттағы сiлтеме шарт жазбаша нысанда жасалған және осы сiлтеме аралық келiсiмдi шарттың бiр бөлiгі жасайтын жағдайда, аралық келiсiм болып табылады.
3. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда дауды тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сотқа беру кезiнде тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың регламентi аралық келiсiмнiң ажырамас бөлiгі ретiнде қаралады.
4. Аралық келiсiмнiң қолданылуы тараптардың келiсiмiмен ол жасалған тәртiппен тоқтатылуы мүмкiн.

2-тарау. АРАЛЫҚ COTTЫҢ ҚҰРАМЫ

11-бап. Аралық соттардың судьяларына қойылатын талаптар

1. Қажеттi бiлiмге ие, жоғары бiлiмi және мамандығы бойынша кемiнде екі жыл жұмыс өтілі бар, жиырма бес жасқа толған және аралық судьяның мiндеттерiн орындауға келiсiм берген, тараптардан тәуелсiз және iстiң нәтижесiне мүдделi емес жеке тұлға аралық судья болып сайлануы (тағайындалуы) мүмкiн.
2. Дауды жеке-дара шешетiн аралық судьяның жоғары заңгерлiк бiлiмi және заңгерлiк мамандығы бойынша кемiнде екi жыл жұмыс стажы болуға тиiс. Дау алқалы түрде шешiлетiн жағдайда аралық сот құрамы төрағасының жоғары заңгерлiк бiлiмi болуға тиiс.
3. Аралық судьялыққа кандидаттарға қойылатын талаптарды тараптар тiкелей соттың құрамын түзу кезiнде айқындайды немесе олар тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттардағы ережелермен (регламенттермен) айқындалады.
4. Мыналар:
1) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен - құзыреттi соттың судьясы болып сайланған немесе тағайындалған;
2) заңда белгiленген тәртiппен сот әрекетке қабiлетсiз немесе әрекет қабiлетi шектеулi деп таныған;
3) алынбаған немесе жойылмаған сотталғандығы бар не өзіне қатысты күдіктінің іс-әрекетін саралау туралы қаулы шығарылған адам;
4) мемлекеттiк қызметшi, Қазақстан Республикасы Парламентiнiң депутаты, өз қызметiн тұрақты немесе мемлекеттiк бюджет қаражаты есебiнен ағысы төленетiн, жұмыстан босатылған негiзде жүзеге асыратын мәслихат депутаты және әскери қызметшi болып табылатын адам аралық судья бола алмайды.
Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2010.02.05 249-IV; 03.07.2013 N 125-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Аралық судьялардың дауды қарау кезiндегi саны

1. Тараптар аралық судьялардың санын белгiлеуге құқылы, олардың саны тақ болуға тиiс.
2. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда дауды аралық сотта шешу үшiн үш аралық судья сайланады (тағайындалады).

13-бап. Аралық соттың құрамы

1. Аралық соттың құрамын түзу аралық судьяларды (аралық судьяны) сайлау (тағайындау) арқылы жүргiзiледi.
2. Тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сотта аралық соттың құрамын түзу тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың регламентiнде белгiленген тәртiппен жүргiзiледi.
3. Аралық сотта нақты дауды шешуге арналған аралық соттың құрамын түзу тараптармен келiсiлген тәртiппен жүргiзiледi.
4. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда нақты дауды шешуге арналған аралық соттың құрамын түзу мынадай тәртiппен жүргiзiледi:
1) үш аралық судьядан тұратын аралық соттың құрамын түзу кезiнде әр тарап бiр аралық судьяны сайлайды, ал осылай сайланған екi аралық судья үшiншi аралық судьяны сайлайды.
Егер тараптардың бiрi басқа тараптан бұл туралы өтiнiш алғаннан кейiн он бес күн iшiнде аралық судьяны сайламаса немесе сайланған екi судья өздерi сайланғаннан кейiн он бес күн iшiнде үшiншi аралық судьяны сайламаса, онда аралық сотта дауды қарау тоқтатылады және бұл дау құзыреттi соттың шешуiне берiлуi мүмкiн;
2) егер дау аралық судьяның жеке-дара шешуiне жатса және бiр тарап басқа тарапқа аралық судьяны сайлау туралы ұсыныспен жүгiнгеннен кейiн тараптар он бес күн iшiнде аралық судьяны сайламаса, онда аралық сотта дауды қарау тоқтатылады және бұл дау құзыреттi соттың шешуiне берiлуi мүмкiн.

13-1-бап. Тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сот қызметінің
шарттары

Тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сот өзінің аралық судьяларының тізілімін жүргізеді. Заңды мекенжайын және регламентін қоса алғанда, тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сот туралы ақпарат, сондай-ақ аралық судьялар тізілімі жеке және заңды тұлғалардың еркін танысуы үшін бұқаралық ақпарат құралдарында, оның ішінде интернет-ресурстарда да орналастырылады. Аралық соттың шешімдері туралы ақпарат дау тараптарының келісімі болған кезде орналастырылады.
Аралық судьялар тізілімі аралық судьяның тегін, атын, әкесінің атын (ол болған кезде), жұмыс орны, лауазымы мен жұмыс кезеңі көрсетіле отырып, жұмыс тәжірибесін, ғылыми дәрежесі мен ғылыми атағын (болған кезде), қараған істерінің санын қамтуға тиіс.
Ескерту. Заң 13-1-баппен толықтырылды - ҚР 03.07.2013 N 125-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

14-бап. Аралық судьядан бас тарту

1. Аралық судья осы Заңның 11-бабының талаптарына сәйкес келмеген жағдайда тараптар судьядан бас тарту туралы мәлiмдеуi мүмкiн.
2. Қандай да бiр жеке адамға оны аралық судья етiп сайлау (тағайындау) мүмкiндiгiне байланысты жүгiнген жағдайда, аталған адам осы Заңның 11-бабына сәйкес одан бас тарту үшiн негiз болып табылатын мән-жайлардың бар екендiгi туралы хабарлауға тиiс. Егер көрсетiлген мән-жайлар аралық сотта iс қарау кезiнде туындаған жағдайда, аралық судья бұл туралы тараптарға дереу хабарлауға және өздігінен бас тартатынын мәлiмдеуге тиiс.
3. Тарап, егер бас тарту үшiн негiздер болып табылатын мән-жайлар оған осы аралық судьяны өзi сайлағаннан кейiн белгiлi болған жағдайда ғана, ол осы бапқа сәйкес өзi сайлаған аралық судьядан бас тартатынын мәлiмдеуi мүмкін.
4. Тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сотта аралық судьядан бас тарту рәсімі тұрақты жұмыс істейтін apaлық соттың регламентiмен айқындалуы мүмкін.
5. Нақты дауды шешуге арналған аралық сотта тараптар аралық судьядан бас тарту рәсiмiн келiсуi мүмкiн.
6. Егер аралық судьядан бас тарту рәсiмi тараптармен келiсiлмесе немесе тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың регламентiнде айқындалмаса, онда тарап аралық судьядан бас тарту туралы дәлелдi жазбаша өтiнiштi аралық соттың құрамы түзiлгенi және осы Заңның 11-бабына сәйкес аралық судьядан бас тарту үшiн негiздер бар екендiгi туралы белгiлi болғаннан кейiн бес күн iшiнде беруге тиiс.
Егер бас тарту мәлiмделген аралық судья өздiгiнен бас тартпаса немесе басқа тарап аралық судьядан бас тартумен келiспесе, онда аралық соттың құрамына кiретiн аралық судьялар аралық судьядан бас тарту туралы мәселенi тараптардың жазбаша дәлелдi өтiнiшi алынған сәттен бастап он күн мерзiмде шешедi.
Дауды жеке-дара қарайтын аралық судьядан бас тарту туралы мәселенi сол аралық судья шешедi.

15-бап. Аралық судьяның өкiлеттiктерiн тоқтату

1. Аралық судьяның өздiгiнен бас тартуына немесе аралық судьяның осы Заңда көзделген негiздер бойынша бас тартуына байланысты, сондай-ақ аралық судья қайтыс болған жағдайда, тараптардың келiсiмi бойынша аралық судьяның өкілеттіктері тоқтатылуы мүмкiн.
2. Аралық судьяның өкiлеттiктерi нақты iс бойынша шешiм қабылданғаннан кейiн тоқтатылады. Осы Заңның 37-40-баптарында көзделген жағдайларда аралық судьяның өкiлеттiктерi қайта басталады, ал содан кейiн аталған баптарда көзделген iс жүргiзу әрекеттерi жасалған соң тоқтатылады.

16-бап. Аралық судьяны ауыстыру

Аралық судьяның өкiлеттiктерi тоқтатылған жағдайда, ауыстырылатын аралық судья сайланған (тағайындаған) кезде қолданылған ережелерге сәйкес басқа аралық судья сайланады (тағайындалады).

3-тарау. АРАЛЫҚ СОТТА ДАУДЫ ШЕШУГЕ БАЙЛАНЫСТЫ ШЫҒЫСТАР

17-бап. Аралық сотта дауды шешуге байланысты шығыстар

1. Аралық сотта дауды шешуге байланысты шығыстарға:
аралық судьялардың гонорары;
аралық судьялардың аралық сотта iс қарауына қатысуға байланысты шеккен шығыстары, соның iшiнде дау қаралатын жерге жол жүру, онда тұру мен тамақтану ақысының шығыстары;
сарапшыларға, мамандарға және аудармашыларға төленуге тиiстi сомалар;
аралық судьялардың жазбаша және заттай дәлелдемелердi олардың тұрған жерiнде қарап көруге және зерттеуге байланысты шеккен шығыстары;
куәлар шеккен шығыстар;
аралық соттың шешiмi өз пайдасына шығарылған тараптың өкiл көрсеткен қызметтердiң ақысын төлеуге жұмсаған шығыстары;
аралық соттың iс қарауын ұйымдастыруға және материалдық қамтамасыз етiлуiне жұмсалған шығыстар кiредi.
2. Тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сотта аралық судьялар гонорарының мөлшерiн тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың регламентiнде көзделген аралық судьялар гонорарларының шкаласына сәйкес аралық соттың құрамы айқындайды.
Тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың регламентiнде судьялар гонорарының белгіленген мөлшерiне нұсқау болмаған кезде, аралық сот аралық судья гонорарының мөлшерiн дау бойынша сотта iс қараудың әрбiр нақты жағдайында, талап-арыздың бағасын, даудың күрделiлiгiн, аралық судьялардың аралық сотта iс қарауға кеткен уақытын және iске қатысты кез келген басқа да мән-жайларды ескере отырып айқындауы мүмкiн.
3. Нақты дауды шешуге арналған аралық сотта аралық судьялар гонорарының мөлшерi тараптардың келiсiмi бойынша айқындалады, ал ол болмаған кезде - тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сот үшiн көзделген тәртiппен нақты дауды шешуге арналған аралық сот айқындайды.

18-бап. Аралық сотта дауды шешуге байланысты
шығыстарды бөлу

1. Аралық сотта дауды шешуге байланысты шығыстарды тараптар арасында бөлудi аралық сот тараптардың келiсiмiне сәйкес, ал ол болмаған кезде - қанағаттандырылған және қабылданбаған талаптарға бара-бар жүргiзедi.
2. Егер келтiрiлген шығыстарды өндiру туралы талап аралық сотта iс қарау барысында мәлiмделген және оны аралық сот қанағаттандырған болса, аралық соттың шешiмi өз пайдасына шешiлген тараптың өкiл көрсеткен қызметтердiң ақысын төлеуге жұмсаған шығыстары, сондай-ақ аралық сотта iс қарауға байланысты өзге де шығыстары аралық соттың шешiмi бойынша басқа тарапқа қатысты болуы мүмкiн.
3. Аралық сотта дауды шешуге байланысты шығыстарды бөлу аралық соттың шешiмiнде немесе ұйғарымында көрсетiледi.
4. Талапкер талап-арыздан бас тартқан жағдайда жауапкер ол шеккен шығыстарды өтемейдi.

4-тарау. АРАЛЫҚ СОТТА ІС ҚАРАУ

19-бап. Аралық соттың құқықтылығы мәселесiн шешу

1. Аралық сот өзiне шешуге берiлген дауды қарауға өзiнiң құқығы бар немесе жоқ екендiгі туралы мәселенi, соның iшiнде тараптардың бiрi аралық келiсiм жоқ немесе жарамсыз деген дәлел бойынша аралық сотта iс қарауына қарсы болған жағдайларда, дербес шешедi.
2. Тарап аралық соттың өзiне шешуге берiлген дауды қарауға құқығы жоқ екенi туралы даудың мәнi бойынша өзi алғашқы өтiнiш бергенге дейiн мәлiмдеуге құқылы.
3. Егер аралық сотта iс қарау барысында қаралуы аралық келiсiмде көзделмеген мәселе аралық сотта iс қараудың нысанасы болса, не ол заңға немесе аралық сотта iс қарау ережелерiне сәйкес аралық сотта iс қараудың нысанасы болуы мүмкiн емес болса, тарап аралық соттың өз құқығын асыра пайдаланғаны туралы мәлiмдеуге құқылы.
4. Аралық сот осы баптың 2 және 3-тармақтарына сәйкес жасалған мәлiмдеменi қарауға мiндетті. Мәлiмдеменi қарау нәтижелерi бойынша ұйғарым шығарылады.
5. Егер аралық сот өзiнiң құқықтылығы туралы мәселенi қарау кезiнде аралық соттың дауды қарау құқығы жоқтығы туралы ұйғарым шығарса, онда аралық сот дауды мәнi бойынша қарай алмайды.

20-бап. Аралық сотта iс қарау ережелерiн айқындау

1. Тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сот, егер тараптар аралық сотта iс қараудың басқа ережелерiн қолдану туралы уағдаласпаса, тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың регламентiне сәйкес аралық сотта iс қарауды жүзеге асырады.
2. Нақты дауды шешуге арналған аралық сот аралық сотта iс қарауды тараптармен келiсiлген ережелерге сәйкес жүзеге асырады.
3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарына сәйкес тараптармен келiсiлген аралық сотта iс қарау ережелерi осы Заңның тараптарға жекелеген мәселелер бойынша уағдаласуға құқық бермейтiн мiндеттi ережелерiне қайшы келе алмайды.
Тараптармен келiсiлмеген, тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың ережелерiнде және осы Заңда айқындалмаған бөлiгiнде, аралық сотта iс қараудың ережелерiн аралық сот айқындайды.

21-бап. Аралық сотта iс қараудың орны

1. Нақты дауды шешуге арналған аралық сотта тараптар өз қалауы бойынша аралық сотта iс қараудың орны туралы келiсуi мүмкiн.
Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда аралық сот тараптар үшiн қолайлы факторды қоса алғанда, iстiң барлық мән-жайын ескере отырып, нақты дауды шешуге арналған аралық сот аралық сотта iс қараудың орнын айқындайды.
2. Тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сотта аралық сотта iс қараудың орны тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың регламентiне сәйкес айқындалады.
Егер тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың регламентiнде аралық сотта iс қараудың орны нұсқап көрсетiлмесе не оны айқындау тәртiбi болмаса, онда аралық соттың құрамы, тараптар үшiн қолайлы факторды қоса алғанда, iстiң барлық мән-жайын ескере отырып, аралық сотта iс қараудың орнын айқындайды.

22-бап. Талап-арыз және талап-арызға пiкiр

1. Талапкер өзiнiң талаптарын талап-арызда баяндайды, ол аралық сотқа жазбаша нысанда берiледi. Талап-арыздың көшiрмесi жауапкерге берiледi.
2. Талап-арызда:
1) талап-арыздың берiлген күнi;
2) тараптардың атауы, олардың тұрғылықты жерi немесе, егер тараптар заңды тұлғалар болып табылса, олардың орналасқан жерi, банк реквизиттерi;
3) аралық сотқа жүгiну негiздемесi;
4) талапкердiң талаптары;
5) талапкер өзiнiң талаптарын негiздеген мән-жайлар;
6) талапкердiң талаптарын растайтын дәлелдемелер;
7) егер талап қою бағалануға жатса, талап қоюдың бағасы;
8) талап-арызға қоса берiлетiн құжаттар мен өзге де материалдардың тiзбесi көрсетiлуге тиiс.
Талап-арызға талапкер немесе оның өкiлi қол қоюға тиiс. Егер талап-арызға талапкердiң өкiлi қол қойған жағдайда, талап-арызға өкiлдiң өкiлеттiктерiн куәландыратын сенiмхат немесе өзге де құжат қоса берiлуге тиiс.
3. Аралық сотта iс қараудың ережелерiнде талап-арыздың мазмұнына қосымша талаптар көзделуi мүмкiн.
4. Жауапкер талапкерге және аралық сотқа өзiнiң талап қоюға қарсылықтарын баяндай отырып, талап-арызға пiкiр беруге құқылы. Талапкерге және аралық сотқа аралық сотта iс қарау ережелерiнде көзделген тәртiппен және мерзiмдерде талап-арызға пiкiр берiледi.
Егер аралық сотта iс қарау ережелерiнде талап-арызға пiкiр беру мерзiмi айқындалмаса, онда аталған пiкiр аралық соттың бiрiншi отырысына дейiн кемiнде он күн бұрын берiледi.
5. Тарап аралық сотта iс қарау барысында өзiнiң талап-арыздарын немесе талап қоюға бiлдiрген қарсылықтарын өзгертуге немесе толықтыруға құқылы.

23-бап. Аралық сотта iс қарауды қозғау

1. Аралық сот талап-арызды қабылдап, өзiнiң ережесiне (регламентiне) немесе Қазақстан Республикасының азаматтық iс жүргiзу заңнамасының нормаларына сәйкес аралық сотта ic қарауды қозғау туралы ұйғарым шығарады, тараптарға оның қаралу орны туралы хабарлайды, жауапкерге талап-арызға жазбаша пiкiр берудi ұсынады.
2. Жауапкердiң қарсылықтарын табыс етпеуi дауды қарауға кедергi бола алмайды.

24-бап. Талап-арызды қайтару

1. Аралық сот, егер:
1) тараптар арасында аралық келiсiм болмаса;
2) аралық келiсiмнiң қатысушылары болып табылмайтын үшiншi тұлғалардың мүдделерi қозғалса;
3) талап қою аралық келiсiмде көзделмеген аралық сотқа берiлсе;
4) талап-арызға қол қоюға немесе оны беруге өкiлеттiгi жоқ адам оған қол қойса немесе оны берсе;
5) талапкер талап арызды қайтару туралы өтiнiш берсе;
6) осы немесе басқа аралық соттың iс жүргiзуiнде сол тараптар арасындағы дау бойынша, сол нысана туралы және сол негiздер бойынша iс болса, талап-арызды қайтарады.
2. Арыздың қайтарылуы талапкердiң сол жауапкерге, сол нысана туралы және сол негiздер бойынша талаппен аралық сотқа қайта жүгiнуiне кедергi келтiрмейдi.

25-бап. Қарсы талап қою және қарсы талаптарды есепке алу

1. Қарсы талаптың талапкердiң талаптарымен өзара байланысы болған кезде, сондай-ақ аралық сот қарсы талап қоюды аралық келiсiмге сәйкес қарауы мүмкiн болған кезде, жауапкер талапкерге қарсы талап қоюға құқылы.
2. Егер тараптар қарсы талап қою үшiн өзге мерзiмге келiспесе, аралық сот шешiм қабылдағанға дейiн, аралық сотта iс қарау барысында қарсы талап қойылуы мүмкін.
3. Қарсы талап осы Заңның 22-бабы 2-тармағының талаптарын қанағаттандыруға тиiс.
4. Талапкер аралық сотта iс қарау регламентiнде немесе ережелерiнде көзделген тәртiппен және мерзiмдерде қарсы талапқа қарсылықтарын ұсынуға құқылы.
5. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда жауапкер азаматтық заңнаманың талаптарын сақтай отырып, қарсы талапты есепке алуды талап етуге құқылы.

26-бап. Дәлелдемелердi табыс ету және зерттеу

1. Әрбiр тарап өз талаптары мен қарсылықтарының негiздемесi ретiнде сiлтеме жасайтын мән-жайларды дәлелдеуге тиiс. Егер табыс етiлген дәлелдемелер жеткiлiксiз деп санаса, аралық сот тараптарға қосымша дәлелдемелер табыс етудi ұсынуға құқылы.
2. Аралық сот iс бойынша барлық дәлелдемелердi тiкелей зерттеуге мiндеттi.

27-бап. Тараптардың аралық соттың отырысына қатысуы

1. Тараптардың әрқайсысына өз ұстанымын баяндау және өзiнiң құқықтары мен мүдделерiн қорғау үшiн тең мүмкiндiктер берiлуге тиiс.
2. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда аралық сотта iс қарау - тараптардың немесе олардың өкiлдерiнiң қатысуымен аралық соттың отырысында жүзеге асырылады.
Өкiлдiң өкiлеттiктерi Қазақстан Республикасының азаматтық iс жүргiзу заңнамасында көзделген талаптар сақтала отырып ресiмделуге тиiс.
3. Тараптарға аралық сот отырысының уақыты мен орны туралы алдын ала және тиiстi түрде хабарлама тапсырылуға тиiс.
Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда барлық құжаттардың, материалдардың көшiрмелерi мен аралық сотқа тараптардың бiрi ұсынатын ақпаратты аралық сот басқа тарапқа беруге тиiс. Аралық сот өзiнiң шешiмiн негiздейтiн сараптамалық қорытындыларын тараптарға беруге тиiс.
4. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда аралық соттың құрамы iстi жабық отырыста қарайды.

28-бап. Тараптардың құқықтары

Аралық сотта iс қарауға қатысушы тараптардың:
1) iс материалдарымен танысуға, олардан үзiндiлер жазып алуға және көшiрмелер түсiруге;
2) дәлелдемелердi табыс етуге;
3) өтiнiш бiлдiруге, аралық судьялардан бас тартуға;
4) процеске қатысушыларға сұрақтар қоюға, ауызша және жазбаша түсiнiктемелер беруге;
5) процесс барысында туындайтын барлық мәселелер бойынша өз дәлелдерiн беруге;
6) басқа тараптың өтiнiмдерiне және дәлелдерiне қарсылық бiлдiруге;
7) аралық сот отырысының хаттамасымен танысуға және ол бойынша жазбаша ескертпелер беруге;
8) құзыреттi сот алдында аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындату туралы өтiнiш беруге;
9) заңда белгiленген жағдайларда аралық соттың шешiмiне шағымдануға құқығы бар.

29-бап. Тараптардың құжаттар мен өзге де
материалдарды табыс етпеуiнiң немесе
тараптардың келмей қалуының салдарлары

1. Құжаттар мен өзге материалдарды табыс етпеу, сондай-ақ аралық сот отырысының уақыты мен орны туралы тиiстi түрде хабарландырылған тараптардың немесе олардың өкiлдерiнiң аралық соттың отырысына келмей қалуы, егер құжаттар мен өзге де материалдарды табыс етпеу себептерiн немесе тараптардың аралық соттың отырысына келмей қалуын ол дәлелсiз деп таныса, аралық сотта iс қарау және аралық соттың шешiм қабылдауы үшiн кедергi болып табылмайды.
2. Жауапкердiң талап қоюға қарсылықтарын табыс етпеуiн талапкердiң талаптарын тану ретiнде қарауға болмайды.

30-бап. Сараптама тағайындау және өткiзу

1. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда аралық сот дауларды шешу кезiнде туындайтын, арнайы танып-бiлудi қажет ететiн мәселелердi түсiндiру үшiн сараптама тағайындауы және тараптардың кез келгенiнен сараптама өткiзу үшiн қажеттi құжаттарды, өзге материалдарды немесе заттарды берудi талап етуi мүмкiн.
Сараптама ақысын төлеуге жұмсалған шығыстарды және сарапшының қатысуын қоса алғанда, аралық сот сарапшының аралық сотта iс қарауға қатысуына қатысты өзге де мәселелердi, егер тараптар бұл мәселелердi арнайы келiспесе, шешуге құқылы.
2. Сараптамалық қорытынды жазбаша нысанда берiледi.
3. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда бұл туралы тараптардың кез келгенi өтiнген немесе аралық сот мұны қажет деп санаған жағдайда, сарапшы сараптамалық қорытынды табыс етiлгеннен кейiн, тараптарға және аралық судьяларға сараптама өткiзуге және табыс етiлген сараптамалық қорытындыға байланысты сарапшыға сұрақтар қою мүмкiндiгi берiлетiн аралық соттың отырысына қатысуға тиiс.

31-бап. Аралық сот отырысының хаттамасы

1. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда аралық соттың отырысында хаттама жүргiзiледi.
2. Аралық сот отырысының хаттамасы iстi қараудың барлық елеулi сәттерiн көрсетуге тиiс.
Аралық сот отырысының хаттамасында:
1) аралық сот отырысының жылы, айы, күнi және орны;
2) аралық сот отырысының басталу және аяқталу уақыты;
3) iстi қарайтын аралық соттың атауы және аралық судьялардың, аралық сот отырысы хатшысының тегi және аты-жөнi;
4) iстiң атауы;
5) iске қатысушы адамдардың, өкiлдердiң, куәлардың, сарапшылардың, мамандардың, аудармашылардың келуi туралы мәлiметтер;
6) iске қатысушы адамдарға, өкiлдерге олардың iс жүргiзушiлiк құқықтарын түсiндiру туралы мәлiметтер;
7) төрағалық етушiнiң өкiмдерi және аралық соттың отырыс залында аралық сот шығарған ұйғарымдар;
8) iске қатысушы адамдардың және өкiлдердiң өтiнiштерi, ұсыныстары мен түсiнiктемелерi;
9) куәлардың айғақтары, сарапшылардың өз қорытындыларын ауызша түсіндiруі, мамандардың түсiнiктемелері;
10) құжаттарды жария ету туралы мәлiметтер, заттай дәлелдемелердi тексерiп қарау деректерi, дыбыс жазбаларын тыңдау, бейнежазбаларды, киноматериалдарды қарау;
11) аралық соттың отырыс залында болған сұрақтар мен жауаптардың мазмұны;
12) шешiм мен ұйғарымдардың мазмұнын жариялау және түсiндiру, оларға шағымдану тәртiбi мен мерзiмiн түсiндiру туралы мәлiметтер;
13) iске қатысушы адамдарға хаттамамен танысу және ол бойынша ескертпелер беру құқықтарын түсiндiру туралы мәлiметтер;
14) хаттаманың жасалған күнi көрсетiледi.
3. Аралық сот отырысының хатшысы хаттама жасайды, оны аралық сот аралық сотта iс қарау тараптарының келiсiмi бойынша не тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың регламентiне сәйкес тағайындайды.
4. Iске қатысушы адамдар және олардың өкiлдерi хаттаманың қандай да бiр бөлiгiн жариялау туралы, өздерi iс үшiн елеулi деп санайтын мән-жайлар жөнiндегi мәліметтерді хаттамаға енгізу туралы өтiнiм жасауға құқылы.
5. Хаттама аралық соттың отырысы аяқталғаннан кейiн үш күннен кешiктiрiлмей жасалуға және оған қол қойылуға тиiс.
Күрделi iстер бойынша аралық сот отырысының хаттамасын жасау және оған қол қою неғұрлым ұзақ мерзiмде, бiрақ аралық соттың отырысы аяқталғаннан кейiн он күннен кешiктiрiлмей жүзеге асырылуы мүмкiн.
6. Хаттамаға төрағалық етушi мен хатшы қол қояды. Барлық өзгерiстер, түзетулер, толықтырулар хаттамада көрсетiлуге және олардың қолдарымен куәландырылуға тиiс.

32-бап. Құзыреттi соттың қамтамасыз ету шараларын
ұсынудағы жәрдемi

1. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда аралық сот кез келген тараптың өтiнiшi бойынша даудың нысанасына қатысты өзi қажет деп есептейтiн, ол туралы ұйғарым шығаратын осындай қамтамасыз ету шараларын қандай да бiр тараптың қабылдағаны туралы өкiм шығара алады.
2. Аралық сотта қаралып жатқан талап-арызды қамтамасыз ету туралы өтiнiштi тарап аралық сотта iстi қарау жүзеге асырылатын орын немесе қамтамасыз ету шаралары қолданылуы мүмкiн мүлiк тұрған жер бойынша - құзыреттi сотқа бередi.
Талап қоюды қамтамасыз ету туралы өтiнiшке аралық сотқа талап қою дәлелдемелерi қоса тiркеледi.
3. Аралық сотта қаралып жатқан талап-арызды қамтамасыз ету туралы өтiнiштi құзыреттi соттың қарауы және оның талап-арызды қамтамасыз ету туралы немесе оны қамтамасыз етуден бас тарту туралы ұйғарым шығаруы Қазақстан Республикасы азаматтық iс жүргiзу заңнамасында белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.
4. Аралық сотта қаралып жатқан талап-арызды қамтамасыз ету туралы ұйғарымның күшiн тараптардың бiрiнiң өтiнiшi бойынша осы ұйғарымды шығарған құзыреттi сот жоюы мүмкiн. Аралық соттың талап-арыз талаптарын қанағаттандырудан бас тарту туралы шешiмi құзыреттi соттың қамтамасыз ету шараларының күшiн жоюына негiз болып табылады.
Ескерту. 32-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2010.02.05 249-IV Заңымен.

5-тарау. АРАЛЫҚ COTTЫҢ ШЕШІМІ

33-бап. Аралық сот шешiмiнiң мiндеттiлiгi

Аралық келiсiм жасасқан тараптар аралық соттың шешiмiн орындауға мiндеттеме алады. Тараптар және аралық сот аралық сот шешiмiнiң заң тұрғысында орындалуына барлық күш-жiгерiн жұмсайды.

34-бап. Аралық соттың шешiм қабылдауы

1. Аралық сот iстiң мән-жайы зерттелгеннен кейiн аралық соттың құрамына кiретiн аралық судьялардың көпшiлiк даусымен шешiм қабылдайды.
Шешiм аралық соттың отырысында жарияланады. Аралық сот шешiмнiң тек қарарлық бөлiгiн жариялауға құқылы. Мұндай жағдайда, егер тараптар шешiмдi жiберуге арналған мерзiмдi келiспесе, шешiмнiң қарарлық бөлiгi жарияланған күннен бастап отыз күн iшiнде тараптарға дәлелдi шешiм жiберiлуге тиiс.
Аралық сот мүшелерiнiң көпшiлiгiнiң шешiмiмен келiспеген судья өзiнiң айрықша пiкiрiн мәлiмдеуге құқылы, ол шешiмге қоса тiркеледi. Тараптар аралық судьяның айрықша пiкiрiмен танысуға құқылы.
2. Аралық сот, егер оны қажет деп таныса, осы Заңның 27-бабы 3-тармағының ережелерi сақталған жағдайда, шешiм қабылдауды кейiнге қалдыруға және тараптарды қосымша отырысқа шақыруға құқылы.
3. Егер аралық сотта iс қарау барысында тараптар дауды Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтiн және басқа тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерiн бұзбайтын бiтiмгершiлiк келiсiм жасау жолымен реттесе, аралық сот аралық сотта iс қарауды тараптардың өтiнiшi бойынша тоқтатады және оның тарапынан қарсылықтар болмаған кезде бұл реттеудi аралық соттың келiсiлген жағдайлардағы шешiмi ретiнде тiркейдi.
Аралық соттың келiсiлген жағдайлардағы шешiмi осы Заңның 35-бабының ережелерiне сәйкес шығарылады және онда бұл аралық соттың шешiмi болып табылатынына нұсқау болады. Аралық соттың бұл шешiмiнiң даудың мәнi бойынша аралық соттың кез келген шешiмi сияқты осындай мәртебесi және күшi болады.
4. Аралық соттың шешiмi аралық сотта iс қарау орнында қабылданған болып есептеледi және оған аралық судья (судьялар) қол қойған күнi күшiне енедi.

35-бап. Аралық сот шешiмiнiң нысаны мен мазмұны

1. Аралық соттың шешiмi жазбаша нысанда баяндалады және оған аралық соттың құрамына кiретiн судьялар, соның iшiнде айрықша пiкiрi бар аралық судья қол қояды.
2. Аралық соттың шешiмiнде:
1) шешiм қабылданған күн;
2) осы Заңның 21-бабына сәйкес айқындалған аралық сотта iс қарау орны;
3) аралық сот құрамы және оны түзу тәртiбi;
4) дау тараптарының атауы, олардың өкiлдерiнiң өкiлеттiктерi көрсетiле отырып, тегi, аты-жөнi, лауазымдары;
5) аралық сот құзыретiнiң негiздемесi;
6) талапкердiң талаптары және жауапкердiң қарсылықтары, тараптардың ұсыныстары;
7) iс қарауға қатысушы адамдар дауының, өтiнiшiнiң, өтiнiмiнiң, түсiнiктемесiнiң мәнi;
8) аралық сот анықтаған iстiң мән-жайы, осы мән-жайлар туралы аралық соттың тұжырымдары негiзделген дәлелдемелер, аралық сот шешiм қабылдау кезiнде басшылыққа алған Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерi көрсетiлуге тиiс.
Шешiмнiң қарарлық бөлігінде әрбiр мәлiмделген талап-арыз талабын қанағаттандыру немесе қанағаттандырудан бас тарту туралы аралық соттың тұжырымдары, аралық сотта дауды шешуге байланысты шығыстардың сомасы, аталған шығыстардың тараптар арасында бөлiнуi және қажет болған жағдайда, қабылданған шешiмдi орындаудың мерзiмi мен тәртiбi көрсетiлуге тиiс.
3. Шешiм қабылданғаннан кейiн әрбiр тарапқа осы баптың 1-тармағына сәйкес ресiмделген шешiмнiң бiр данасы тапсырылуға не жiберiлуге тиiс.

36-бап. Шешiмнiң заңдылығы мен негiздiлiгi

1. Аралық соттың шешiмi заңды және негiздi болуға тиiс.
2. Аралық сот өзiнiң шешiмiн аралық соттың отырысында зерттелген дәлелдемелерге ғана негiздейдi.

37-бап. Қосымша шешiм

1. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда тараптардың кез келгенi аралық соттың шешiмiн алғаннан кейiн он күн iшiнде аралық сотта iс қарау барысында мәлiмделген, бiрақ шешiмде көрiнiс таппаған талаптарға қатысты қосымша шешiм қабылдау туралы өтiнiшпен, бұл туралы екiншi тарапты хабардар ете отырып, сол аралық сотқа жүгіне алады. Дауды шешкен аралық соттың құрамы аталған өтінішті алғаннан кейін он күн ішінде оны қарауға тиiс.
2. Тиiстi өтiнiштi қарау нәтижелерi бойынша не аралық сот шешiмiнiң құрамдас бөлiгi болып табылатын қосымша шешiм, не қосымша шешiм қабылдау туралы өтiнiштi қанағаттандырудан бас тарту туралы ұйғарым қабылданады.

38-бап. Жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша аралық
сотта дауды қарау

1. Аралық соттың шешiмi аралық келiсiм тараптарының бiрiнiң немесе құқықтары жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қозғалған өзге де тұлғаның арызы бойынша қайта қаралуы мүмкiн. Жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша аралық соттың шешiмiн қайта қарау негiздемелерi:
1) iс үшiн елеулi, арыз берушiге белгiлi болмаған және белгiлi болуы мүмкiн емес мән-жайлар;
2) заңсыз не негiзсiз шешiмнiң қабылдануына әкеп соққан, күшiне енген сот үкiмiмен анықталған, куәнiң көрiнеу жалған жауаптары, сарапшының көрiнеу жалған қорытындысы, көрiнеу бұрыс аударма, құжаттардың не заттай дәлелдемелердiң жалғандығы;
3) тараптардың, iске қатысушы басқа адамдардың, не олардың өкiлдерiнiң күшiне енген сот үкiмiмен анықталған қылмыстық iс-әрекеттерi немесе аралық судьялардың осы iстi қарау кезiнде жасаған қылмыстық әрекеттерi болып табылады.
2. Жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша аралық соттың шешiмiн қайта қарау туралы өтiнiш осы Заңда белгіленген тәртiппен қайта қарау үшiн негiз болған мән-жайлар анықталған күннен бастап үш ай iшiнде берiледi және оны шешiм шығарған аралық сот қарайды.
Аралық соттың, соның iшiнде бұрынғы құрамда шешiм шығарған тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың отырысын өткiзу мүмкiн болмаған жағдайда, осы Заңда белгiленген тәртiппен құрылған аралық соттың жаңа құрамы жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша шешiмдi қайта қарау туралы өтiнiштi қарайды.

39-бап. Шешiмдi түсiндiру

1. Егер тараптар өзгеше уағдаласпаса, онда тараптардың кез келгенi аралық соттың шешiмiн алғаннан кейiн он күн iшiнде шешiмдi түсiндiру туралы өтiнiшпен, бұл туралы екiншi тарапты хабардар ете отырып сол аралық сотқа жүгiнуi мүмкiн. Дауды шешкен аралық соттың құрамы шешiмдi түсiндiру туралы өтiнiштi алғаннан кейiн он күн iшiнде оны қарауға тиiс.
2. Аралық сот өзi қабылдаған шешiмдi, оның мазмұнын өзгертпестен түсiндiредi.
3. Тиiстi өтiнiштi қарау нәтижелерi бойынша не аралық сот шешiмiнiң құрамдас бөлiгi болып табылатын шешiмдi түсiндiру туралы ұйғарым, не шешiмдi түсiндiруден бас тарту туралы ұйғарым шығарылады.

40-бап. Жаңылыс жазуларды, жаңсақ жазылымдарды,
арифметикалық қателердi түзету

1. Аралық сот тараптардың кез келгенiнiң өтiнiшi бойынша немесе өзiнiң бастамасы бойынша жаңылыс жазуларды, жаңсақ жазылымдарды, көрiнеу арифметикалық қателердi түзетуге құқылы.
2. Аралық сот жаңылыс жазуларды, жаңсақ жазылымдарды, арифметикалық қателердi түзету туралы ұйғарым шығарады, ол шешiмнiң құрамдас бөлiгi болып табылады.

41-бап. Аралық соттың ұйғарымы

Аралық сот даудың мәнiн қозғамайтын мәселелер бойынша ұйғарымдар шығарады, олар дәлелдi болуға тиiс.

42-бап. Аралық сотта iс қарауды тоқтату

Аралық сот, егер:
жауапкер дауды мәнi бойынша шешуге өзiнiң заңды мүддесiнiң болуына байланысты аралық сотта iс қарауды тоқтатуға қарсылығын мәлiмдемесе ғана, талапкер өзiнiң талабынан бас тартқан;
аралық сот өзiнiң шешуiне берiлген дауды қарауға аралық соттың құзыретi жоқтығы туралы ұйғарым шығарған;
сол тараптар арасындағы дау бойынша, сол нысана туралы және сол негiздер бойынша құзыреттi соттың немесе аралық соттың заңды күшiне енген шешiмi болған;
тараптар аралық сотта iс қарауды тоқтату туралы келiсiмге келген;
аралық сотта iс қараудың тарапы болып табылатын заңды тұлға таратылған;
аралық сотта iс қараудың тарапы болып табылатын жеке тұлға қаза тапқан (қайтыс болған деп жарияланған), не ол хабарсыз кеткен деп танылған;
талапкер талап қоюдан бас тартып, аралық сот бас тартуды қабылдаған жағдайларда, аралық сотта ic қарауды тоқтату туралы ұйғарым шығарады.

43-бап. Шешiмдер мен iстердi сақтау

1. Нақты дауды шешуге арналған аралық соттың шешiмi ол қабылданғаннан кейiн бiр ай мерзiмде iс бойынша материалдармен бiрге тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттардың бiрiне сақтау үшiн жiберiледi.
2. Егер тұрақты жұмыс iстейтiн аралық соттың ережелерiнде өзге мерзiм белгiленбесе, онда тұрақты жұмыс iстейтiн аралық сотта қаралған iс осы аралық сотта ол бойынша шешiм қабылданған күннен бастап кемiнде бес жыл сақталады.

44-бап. Аралық соттың шешiмiне шағым жасау

1. Аралық сотта талқылау тараптары не құқықтары мен міндеттері қозғалған үшінші тұлғалар аралық сот шешiмiне Қазақстан Республикасының азаматтық іс жүргізу заңнамасында белгіленген тәртіппен құзыреттi сотқа шағым жасауы мүмкін.
2. Аралық сот шешімiне, егер аралық сот шешімінің күшін жою туралы арыз берген аралық сотта талқылау тарапы не құқықтары мен міндеттері қозғалған тұлға:
1) аралық келiсiм Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негiздер бойынша жарамсыз екендігінiң;
2) аралық соттың шешiмi аралық келiсiмде көзделмеген немесе оның шарттарына тура келмейтiн дау бойынша шығарылғандығының, не аралық келiсiмнiң шегiнен шығатын мәселелер жөнiндегi қаулылардан тұратындығының, сондай-ақ даудың аралық соттың ведомстволық қарауында болмауы салдарының дәлелдемелерiн табыс еткен жағдайларда ғана шағым жасалуы мүмкiн.
Егер аралық соттың аралық келiсiмде қамтылатын мәселелер жөнiндегi қаулылары мұндай келiсiмде қамтылмайтын мәселелер жөнiндегі қаулылардан бөлiнiп шығарылуы мүмкiн болса, онда аралық соттың аралық келiсiмде қамтылмайтын мәселелер жөнiндегi қаулылардан тұратын шешiмiнiң сол бөлiгi ғана күшiн жоюы мүмкiн;
3) аралық соттың құрамы немесе аралық сотта iс қарау Қазақстан Республикасы аралық сотта iс қарау туралы заңнамасының талаптарына сәйкес келмейтiндiгiнiң;
4) тарап аралық судьялардың сайлануы (тағайындалуы) туралы немесе аралық сот отырысының уақыты мен орны туралы тиiстi түрде хабардар етiлмегендiгiнiң не басқа да себептермен аралық сотқа өз түсiндiрмелерiн бере алмағандығының;
5) аралық соттың шешiмi Қазақстан Республикасының заңдылық принциптерi мен жариялылық тәртiбiне қайшы келетiндiгiнiң;
6) алынып тасталды - ҚР 2010.02.05 249-IV Заңымен.
7) аралық сот шешімінің қабылдануына негіз болған заңды немесе өзге де нормативтік құқықтық актіні Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесі конституциялық емес деп танығандығының дәлелдемелерін табыс еткен жағдайларда ғана шағым жасалуы мүмкін.
3. Аралық сот шешiмдерiнiң күшi жойылған жағдайда, тараптардың кез келгенi аралық келiсiмге сәйкес аралық сотқа жүгiнуге құқылы.
Егер аралық сот шешiмiнiң аралық келiсiмнiң жарамсыздығы салдарынан немесе шешiм аралық келiсiмде көзделмеген немесе оның шарттарына тура келмейтiн дау бойынша қабылданғандықтан, не аралық келісімде қамтылмайтын мәселелер жөнiндегi қаулылардан тұратындықтан, толық немесе iшiнара күшi жойылған жағдайда, тиiстi дау аралық сотта одан әрi қарауға жатпайды.
Ескерту. 44-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2010.02.05 249-IV, 2012.07.10 № 32-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 125-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-тарау. АРАЛЫҚ COTTЫҢ ШЕШIМIН ОРЫНДАУ

45-бап. Аралық соттың шешiмiн орындау

1. Аралық соттың шешiмi шешiмде белгiленген тәртiппен және мерзiмдерде мiндеттi орындалуға жатады.
2. Егер аралық соттың шешiмiнде мерзiм белгiленбесе, онда ол дереу орындалуға жатады.

46-бап. Аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындату

Егер аралық соттың шешiмi белгiленген мерзiмде ерiктi түрде орындалмаса, онда ол мәжбүрлеп орындатуға жатады.
Аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындату аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға құзыреттi сот берген атқару парағының негiзiнде, аралық соттың шешiмiн орындау сәтiнде қолданылатын атқарушылық iс жүргiзу ережелерi бойынша жүзеге асырылады.

47-бап. Аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға
байланысты шығыстарды өндiрiп алу

Аралық соттың шешiмiн мәжбүрлеп орындатуға байланысты қосымша шығыстар шешiмдi өз еркiмен орындамаған тарапқа жүктеледi.

48-бап. Атқару парағын беруден бас тарту үшiн
негiздемелер

1. Атқару парағын беру туралы өтiнiштi қарау кезiнде тиiстi құзыреттi сот аралық соттың шешiмiн мәнi бойынша қайта қарауға құқылы емес.
2. Құзыреттi сот, егер:
1) аралық соттың шешiмi өзiне қарсы қабылданған тарап құзыреттi сотқа:
аралық келiсiмiнiң жарамсыз болып табылатындығының;
аралық соттың шешiмi аралық келiсiмде көзделмеген немесе оның шарттарына тура келмейтiн дау бойынша қабылданғанының немесе аралық келiсiмнiң шегiнен шығатын мәселелер жөнiндегi қаулылардан тұратындығының, сондай-ақ даудың аралық соттың ведомстволық қарауына жатпайтындығының дәлелдемелерiн табыс еткен жағдайларда атқару парағын беруден бас тарту туралы ұйғарым шығарады. Егер аралық соттың аралық келiсiмде қамтылатын мәселелер жөнiндегi қаулылары мұндай келiсiмде қамтылмайтындардан бөлiнiп шығарылуы мүмкiн болса, онда аралық соттың аралық келiсiмде қамтылатын мәселелер жөнiндегi қаулылардан тұратын шешiмiнiң сол бөлiгiн мәжбүрлеп орындатуға арналған атқару парағын беруден бас тартылмайтынының;
аралық соттың құрамы немесе аралық сотта iс қарау Қазақстан Республикасының аралық сотта iс қарау туралы заңнамасының талаптарына сәйкес келмегенiнiң;
аралық соттың шешiмi өзiне қарсы қабылданған тарап аралық судьяның сайлануы (тағайындалуы) туралы немесе аралық сот отырысының уақыты мен орны туралы тиiстi түрде хабардар етiлмегендiгiнiң не аралық сотқа басқа да себептермен өз түсiндiрмелерiн бере алмағандығының;
тараптардың бiрiнiң аралық келiсiм жасасу кезiнде әрекетке толық қабiлетсiз немесе әрекетке қабiлетi шектеулi екендiгiнiң;
құзыреттi соттың немесе аралық соттың сол тараптардың арасындағы дау бойынша, сол нысана туралы және сол негiздер бойынша заңды күшiне енген шешiмiнiң, не талапкердiң талап қоюдан бас тартуына байланысты iс бойынша iс жүргiзудi тоқтату туралы құзыреттi соттың немесе аралық соттың ұйғарымы болғандығының;
аралық соттың шешiм шығаруы сот үкiмiмен белгiленген, қылмыс жасау салдарынан мүмкiн болғандығының дәлелдемелерiн табыс еткен жағдайларда, атқару парағын беруден бас тарту туралы ұйғарым шығарады;
2) құзыреттi сот:
дау Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес аралық сотта iс қараудың нысанасы болуы мүмкiн еместiгiн;
аралық соттың шешiмi осы баптың 2-тармағының 1), 2) тармақшаларында белгiленген талаптарға және Қазақстан Республикасының жариялылық тәртiбiне қайшы келетiнiн анықтаса, атқару парағын беруден бас тарту туралы ұйғарым шығарады.
3. Құзыреттi сот атқару парағын беруден бас тарту туралы ұйғарым шығарған жағдайда тараптар ұйғарымға Қазақстан Республикасының азаматтық iс жүргiзу заңнамасында белгіленген тәртiппен шағым жасауға құқылы.

Қазақстан Республикасының
Президентi

On Arbitration Courts

The Law of the Republic of Kazakhstan, dated 28 December, 2004 No 22.

Unofficial translation
Footnote. The Law of the Republic of Kazakhstan dated 08.04.2016 No. 488-V (enforced upon the expiry of ten calendar days after the day of its first official publication) expired.

This Law regulates procedure for the formation, activity, and enforcement of the decisions of arbitration courts of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

1. Scope of this Law

This Law shall be applied in relation to disputes between individuals and (or) legal entities that emerged from civil law relations, unless otherwise stipulated by legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 1 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan, dated 03.07.2013 No 125 -V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

2. Basic definitions, used in this Law

The following basic definitions shall be used in this Law:

1) arbitration agreement – a written agreement of parties on transfer of dispute, arising or that may arise from civil law relations on hearing in arbitration court;

2) arbitration court – institutional arbitration court, arbitrage business or arbitration court, formed by the parties to decide a particular dispute (hereinafter - the arbitration court for deciding the dispute);

3) arbitral proceedings - the process of the adjudgement in the arbitration court and rendering a decision by the arbitration court;

3-1) parties of the arbitral proceedings - a plaintiff and a defendant, enclosing the arbitration agreement;

4) rule of the arbitration court - the organization procedure of institutional arbitration court, arbitrage business;

5) an awarder -an individual, elected by parties or appointed in the agreed manner by parties in accordance with the provisions of this Law for deciding the dispute in the arbitration court;

5-1) public policy of the Republic of Kazakhstan - the basis of state and social structure enshrined in the Laws of the Republic of Kazakhstan;

6) a competent court - the court of the judicial system of the Republic of Kazakhstan that is authorized to hear cases of disputes, arising from civil law relations between the parties in the first instance, according to the civil procedural legislation of the Republic of Kazakhstan;

7) customary business practices - settled and widely applied rules of conduct in the field of civil law contracts regardless of whether they are recorded in any document.

Footnote. Article 2, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 04.05.2009 No 156-IV (shall be enforced from 08.11.2009); dated 03.07.2013 No 125-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

3. The legislation of the Republic of Kazakhstan on arbitration courts

1. The legislation of the Republic of Kazakhstan on arbitration courts shall be based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and consists of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. If other rules than those which were contained in this Law, were established by the international treaty, ratified by the Republic of Kazakhstan, then the rules of the international treaty shall be applied.

4. The principles of arbitral proceedings

The arbitral proceedings shall be carried out in compliance with the principles of:

1) autonomy of the parties, meaning that the parties in prior consent between them shall have a right to decide independently issues on the procedure and conditions of the arbitral proceedings implementation on arising dispute;

2) legality, which means that the awarders and the courts in their decisions are governed only by the norms of the Constitution of the Republic of Kazakhstan, legislative and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan;

3) independence, which means that the awarders and courts in deciding the dispute, referred to them are independent, render decisions under conditions precluding any influence on them;

4) contentiousness and equality of the parties, meaning that the parties in the arbitral proceedings shall use the same measure of rights and incur the same measure of obligations, choose their position, the methods and the means to defend it on a stand-alone basis and independently from the arbitration court and other agencies and bodies;

5) justice, which means that the awarders and arbitration courts on deciding the dispute, referred to them, and the parties of the arbitral proceedings shall act in good faith, respecting the imposed requirements, the ethical principles of the society and rules of business ethics;

6) confidentiality, which means that the awarders shall not disclose any information that has become known in the course of the arbitral proceedings, without the consent of the parties or their legal successors and cannot be interrogated as witnesses on the information became known to them in the course of the arbitral proceedings, except when the Law provides for the duty of a citizen to report the information to the appropriate body.

5. Types of arbitration courts

1. Arbitration courts in the Republic of Kazakhstan can be created in the form of institutional arbitration court, arbitrage business or arbitration court to decide a particular dispute.

2. Institutional arbitration courts can form as legal entities, established under the laws of the Republic of Kazakhstan and their associations (unions).

For the formation of institutional arbitration court, the persons, referred to this paragraph shall adopt rules of arbitration court, the list of awarder that will operate in this arbitration court.

2-1. The arbitrage business for deciding the dispute relating to the conclusion of transactions shall be created by a goods exchange as institutional arbitration.

For the formation of institutional arbitrage business the goods exchange shall approve the rules of arbitration court, the list of awarders that will operate in this arbitration court.

3. The arbitrage court for adjudgement shall be created by the parties to decide the dispute arising from their civil law relations, and shall act up to deciding the dispute or up to deciding by parties on submission of the dispute to the competent court.

The organization and procedure of the arbitration court activity, created for deciding particular dispute shall be determined by agreement of the parties.

4. Arbitration courts in the Republic of Kazakhstan cannot be formed by government bodies, state enterprises and natural monopolies and the entities which hold a dominant position on the market of goods and services.

Footnote. Article 5, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 04.05.2009 No 156-IV (shall be enforced from 08.11.2009) dated 03.07.2013 No 125-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

6. Proper Law in the activity of the arbitration courts

1. The arbitration court shall consider the disputes in accordance with the Constitution, the Laws and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. The arbitration court shall decide in accordance with the terms of the contract and taking into account the customary business practices.

3. In the case of absence of legal standard, regulating contentious relationship, the arbitration court shall apply the legal standards, regulating similar relationship, and in the absence of such rules shall decide the difference based on general principles and laws.

7. Submission of the dispute on deciding of the arbitration court

1. The dispute can be referred on adjudgement of arbitration court in the presence of agreement, concluded between the parties of the arbitration agreement, and in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on goods exchanges.

2. The arbitration agreement can be concluded by the parties in relation to disputes which have arisen or which may arise between the parties due to particular legal relationship.

3. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No 125-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

4. In relation to dispute that is on adjudgement in the competent court, the arbitration agreement may be concluded before the rendering of decision on the dispute, specified by the court.

5. Disputes are not under the arbitral tribunals jurisdiction, which affect the interests of the state, state enterprises, minors, persons found according to the procedure provided for by the law incapable or partially capable, persons that are not parties of the arbitration agreement, the disputes from contracts for services, works, the production of goods by subjects of natural monopolies, subjects with a dominant position on the market of goods and services, as well as the bankruptcy or rehabilitation, except as permitted by applicable the Laws of the Republic of Kazakhstan.

6. The arbitration court may not consider disputes, arising from personal non-property relations, not related to property, related to the life and health, privacy, personal and family secret, the right to name of the person.

Footnote. Article 7, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 04.05.2009 No 156-IV (shall be enforced from 08.11.2009) dated 17.02.2012 No 564-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 03.07.2013 No 125-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

7-1. The arbitration agreement and filing of suit on the merits in the competent court

1. The competent court, in which the suit was submitted on the subject of the arbitral proceedings, shall, if either party requests it not later than submitting his first statement of case to refer the parties to arbitration court, unless it finds that the arbitration agreement is nude, became inoperative or cannot be enforced.

2. Filing of suit, referred to in paragraph 1 of this Article, in the competent court does not limit arbitral proceedings which may be commenced or continued and the arbitral award was rendered while the competent court is considered the issue on competence to him the subject of the arbitral proceedings.

Footnote. The Law is supplemented by Article 7-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No 125-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

8. Inadmissibility of interference in the activity of the arbitrational court

Interference of government bodies and other institutions in activity of arbitration court shall not be allowed, except to the extent that this is provided by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

9. Language of the arbitral proceedings

1. Proceedings in the arbitration courts are in Kazakh language, and if necessary, along with Kazakh, Russian or other languages ??by agreement of the parties shall be used.

2. In the case of failure to reach an agreement by the parties on the language of the arbitration, the language of the arbitral proceedings shall be established by the arbitration court.

3. Participants in the case that are not fluent in the language in which the arbitration proceeding is conducted shall be provided by the right to insight with materials of the case, participation in the arbitration court through an interpreter, the right to act in the arbitration court in their native language.

4. Party, submitting the documents and other materials are not in the language of the arbitral proceedings, shall ensure their translation.

5. Documents and other materials are given to the persons, involved in the case, translated into their native language or another language, which they can speak.

Footnote. Article 9, as amended by the Law of the Republic Kazakhstan dated 05.02.2010 No 249-IV.

10. The form and content of the arbitration agreement

1. The arbitration agreement shall be concluded in writing. The arbitration agreement shall be recognized concluded in writing, if it is contained in the document, signed by the parties or concluded by exchange of letters, teletype messages, telegram messages or other means of electronic or other communication which provide a record of such agreement.

2. The reference in the contract to a document, containing the condition on the submission of the dispute to arbitration court is the arbitration agreement, provided that the contract is in writing and the reference is such that it makes the arbitration agreement as a part of the agreement.

3. Unless otherwise agreed by the parties, the submission of the dispute in institutional arbitration court the rules of institutional arbitration court shall be considered as an integral part of the arbitration agreement.

4. The validity of the arbitration agreement may be terminated by agreement of the parties in the same way in which it was concluded.

Chapter 2. COMPOSITION OF ARBITRAL TRIBUNAL

11. Requirements for judges of the arbitration court

1. The awarder can be elected (appointed) independent of the parties and not interested in the outcome of the case, individual, having the necessary knowledge, with higher education and professional experience of not less than two years, who has reached the age of twenty-five years, and given consent to the performance of the obligations of the awarder.

2. The awarder, deciding the dispute singly, must have a higher legal education and work experience of not less than two years in the legal profession. In the case of the collective deciding the dispute the chairman of the arbitration court shall have a higher legal education.

3. Requirements for candidates to the awarders shall be determined by the parties directly in the formation of the composition of arbitral court or determined by rules in the institutional arbitration courts.

4. The awarder may not be a person:

1) elected or appointed in accordance to the procedure provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan, the judge of the competent court;

2) judged incapable or partially incapable by the court according to the procedure provided for by the law;

3) has an unexpunged or outstanding conviction, or a person that is charged with a crime;

4) that is a public servant, deputy of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, deputy of maslikhat, carried out his activity on a permanent or free basis, paid at the expense of state budget, and military.

Footnote. Article 11, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 05.02.2010 No 249-IV; dated 03.07.2013 No 125-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

12. The number of awarders on the adjudgement

1. Parties shall have a right to determine the number of awarders, which must be odd.

2. Unless otherwise agreed by the parties, three awarders shall be elected (appointed) for deciding the dispute in the arbitration court.

13. The composition of arbitral court

1. Formation of the composition of arbitrational court shall be carried out by election (appointment) of the awarders (awarder).

2. In the institutional arbitration court the formation of the composition of arbitrational court shall be carried out in order, according to the procedure provided for by the regulations of the institutional arbitration court.

3. In the arbitration court for deciding a particular difference the formation of the arbitration court shall be carried out according to the procedure, agreed by the parties.

4. Unless otherwise agreed by the parties, the formation of the membership of the arbitration court for deciding the particular difference shall be carried out in the following order:

1) during the formation of the arbitration court, which consists of three awarders, each party shall select one awarder and the two awarders thus selected shall select the third awarder.

If one party fails to select the awarder within fifteen days after receipt of the request to do so from the other party, or two selected awarders within fifteen days after their selection fail to select the third awarder, then the adjustment shall be terminated and this dispute can be referred to the competent court;

2) if the dispute is entitled to the deciding by the awarder singly and after address of one party to the other with a proposal on the election of the awarder, the parties within fifteen days fail select the awarder, then the adjustment in the arbitration court shall be terminated and the dispute can be referred for deciding to the competent court.

13-1. Terms of activity of the institutional arbitration court

The institutional arbitration court shall keep a register of its awarders. Information about the institutional arbitration court, including its legal address and rules, as well as the register of arbitrators shall be placed in the media, including on websites for free familiarization of individuals and legal entities. The information about the decisions of the arbitration court shall be placed if given the consent of the parties of the dispute.

The register of awarders shall contain the name, first name, middle name (in its presence) of the awarder, work experience with the indication of place of employment, position and period of work, degree and academic title (if its presence), the number of trying case.

Footnote. The Law is supplemented by Article 13-1, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No 125-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

14. Challenge to the awarder

1. In the case of non-compliance of the awarder to requirements of Article 11 of this Law, the parties may challenge the awarder.

2. When an individual is approached in connection with his possible election (appointment) as the awarder this person shall disclose the circumstances that are the grounds for his challenge in accordance with Article 11 of this Law. If these circumstances arose during the arbitral proceedings, the awarder shall promptly notify the parties about it and declare a resignation.

3. A party may challenge an awarder selected by him in accordance with this Article only if the circumstances which are grounds for challenge become aware to the party after the election of this awarder.

4. In the institutional arbitration court the challenge procedure the awarder can be determined by rules of the institutional arbitration court.

5. In the arbitration court for deciding a particular difference the challenge procedure the awarder can be agreed by the parties.

6. If the challenge procedure the awarder is not agreed by the parties or not determined by the rules of the institutional arbitration court, a written reasoned statement on challenge the awarder shall be applied by a party within five days after the party has become aware of the fact that the composition of the arbitration court has been formed and there are grounds for challenge the awarder in accordance with Article 11 of this Law.

If the awarder that shall be challenged, does not tender a resignation or the other party does not agree with the challenge the awarder, the issue on challenge the awarder shall be decided by awarders that are included in the composition of the arbitration court, within ten days from receipt of the written reasoned request of the party.

The issue of challenge the awarder, considering the dispute singly, shall be determined by this awarder.

15. Termination of the powers of the awarder

1. The powers of the awarder can be terminated by agreement of the parties in connection with the resignation of the awarder or the challenge the awarder on the grounds, provided by this Law, as well as in the case of death of the awarder.

2. The powers of the awarder shall be terminated after a decision in a particular case. In the cases, provided in Articles 37-40 of this Law, the powers of the awarder shall be renewed, and then terminated after the enforcement of the procedural actions, provided by these articles.

16. Replacement of the awarder

In the case of termination of the powers of the awarder another awarder shall be elected (appointed) in accordance with the rules that applied during the election (appointment) of the replaced awarder.

Chapter 3.EXPENSES, RELATING WITH DECIDING A DIFFERENCE IN THE ARBITRATION COURT

17. Expenses, related with deciding a difference in the arbitration court

1. Expenses, linked with deciding a dispute in the arbitration court shall include:

fee of the awarders;

expenses, incurred by the awarders in relation with participation in the arbitral proceedings, including expenses for travelling to the place of adjustment, accommodation and food;

amounts to be paid to the experts, specialists and interpreters;

expenses, incurred by the awarders in relation with the inspection and examination of written and physical evidence at their location;

expenses, incurred by the witness;

expenses on payment the services of the representative by a party in whose favor the decision of the arbitration court was;

expenses on organizational and material support of the arbitral proceedings.

2. In the institutional arbitration court the amount of fee of the awarders shall be determined by the composition of the arbitration court in accordance with the schedule of fees of the awarders, provided by the rules of the institutional arbitration court.

In the absence of indication on fixed amount of fee of the awarders in the rule of the institutional arbitration court the arbitration court can determine the amount of fee of the awarders in each specific case of the proceedings on the dispute, taking into account the value of the suit, the complexity of the dispute, the time spent by the awarders on the arbitral proceedings, and any other circumstances relevant to the case.

3. In the arbitration court for deciding a particular difference the amount of fee of the awarders shall be determined by agreement of the parties, and in the absence thereof - by the arbitration court for deciding the particular difference according to the procedure, provided for the institutional arbitration court.

18. Allocation of charge, related with the deciding a difference in the arbitration court

1. The allocation of charge, related with the deciding a difference in the arbitration court between the parties shall be carried out by the arbitration court in accordance with the agreement between the parties, and in the absence thereof - in proportion to satisfied and rejected requirements.

2. The expenses on payment of representative services by the party in whose favor a decision of the arbitration court is rendered, as well as any other expenses, linked with the arbitral proceedings may be referred to the other party by decision of the arbitration court, if the demand on compensation of incurred expenses was claimed during the arbitral proceedings and satisfied by the arbitration court.

3. The allocation of charge, related with the deciding a difference in the arbitration court shall be stated in the decision or ruling of the arbitration court.

4. In the case of renunciation of suit by the plaintiff the incurred expenses shall not be compensated by the defendant.

Chapter 4. ARBITRAL PROCEEDINGS

19. Solution of a question of competence of the awarder

1. The arbitration court shall decide independently the issue on presence or absence of his powers to consider submitted on his deciding difference, including the cases when one of the parties is against the arbitral proceedings on grounds of absence or invalidity of the arbitration agreement.

2. Party has a right to declare the lack of powers of the arbitration court to consider the submitted on his deciding difference until the submission of first statement on the merits of dispute.

3. Party has a right to declare that the arbitration court exceeded its powers if in the course of the arbitral proceedings will be the matter of the dispute the consideration of which is not provided by the arbitration agreement or which cannot be a matter of the arbitral proceedings in accordance with the Law or the rules of the arbitral proceedings.

4. The arbitration court is obliged to consider the statement made in accordance with paragraphs 2 and 3 of this Article. According to the results of the statement consideration shall be rendered the decision.

5. If the arbitration court on considering the issue on its power renders a decision on the absence of arbitration court of powers in the

adjudgement, the arbitration court may not consider the dispute on the merits.

20. Determination of rules of the arbitral proceedings

1. The institutional arbitration court shall carry out the arbitral proceedings in accordance with the rules of the institutional arbitration court, unless the parties have agreed on implementation of other rules of the arbitral proceedings.

2. The arbitration court for deciding the particular difference shall carry out the arbitral proceedings in accordance with the rules, agreed by the parties.

3. The rules of the arbitral proceedings, agreed by the parties in accordance with paragraphs 1 and 2 of this Article shall not be contrary to the mandatory provisions of this Law, not granting to the parties a right to negotiate on certain issues.

In a part of, not agreed by the parties, not determined by the rules of the institutional arbitration court and this Law, the rules of the arbitral proceedings shall be determined by the arbitration court.

21. The place of the arbitral proceedings

1. In the arbitration court for deciding a particular difference, the parties are free to agree on the place of the arbitral proceedings. Unless otherwise agreed by the parties, the place of arbitral proceedings shall be determined by the arbitration court for deciding a particular difference, having regard to all circumstances of the case, including the convenience factor of the parties.

2. In the institutional arbitration court the place of arbitral proceedings shall be determined in accordance with the rules of the institutional arbitration court.

If in the rules of the institutional arbitration court no any indication on the place of the arbitral proceedings or the procedure of its determining, the place of the arbitral proceedings shall be determined by the composition of the arbitration court, having regard to all circumstances of the case, including the convenience factor of the parties.

22. The suit and points of defense

1. The plaintiff shall recite his demands in the suit, which shall be submitted in writing to the arbitration court. A copy of the suit shall be referred to the defendant.

2. The suit shall include:

1) the date of filing of the suit;

2) the name of the parties, their place of residence or, if the parties are legal entities, location, bank details;

3) foundation of production before the arbitration court;

4) the plaintiff's demands;

5) the circumstances, on which the plaintiff bases his demands;

6) evidence that confirm the plaintiff's demands;

7) a price of the suit if the suit is to be evaluated;

8) the list of attached documents to the suit and other materials.

The suit must be signed by the plaintiff or his representative. If the suit is signed by the representative of the plaintiff, to the suit shall be attached the letter of attorney or other document, confirming the representative's power.

3. The rules of the arbitral proceedings can provide additional requirements for the content of the suit.

4. The defendant has a right to present to the plaintiff and the arbitration court points of defense, stating there their defensive pleading. The defensive pleading shall be presented to the plaintiff and the arbitration court in the manner and time, provided by the rules of arbitral proceedings.

If the term of presentation of points of defense is not determined by the rules of the arbitral proceedings, then these points of defense shall be provided not less than ten days before the first meeting of the arbitration court.

5. In the course of the arbitral proceedings the party may amend or supplement his suit or defense against the suit.

23. Initiating of the arbitral proceedings

1. The arbitration court taking a suit, shall decree on initiating of the arbitral proceedings in accordance with the regulations (rules) or the rules of civil procedure legislation of the Republic of Kazakhstan shall inform the parties about the place of examination, shall proposes presenting a written response on the suit to the defendant.

2. Failure to provide answer by the defendant cannot serve as an obstacle to the adjustment.

24. Return of the suit

1. The arbitration court shall return the suit if:

1) there is no arbitration agreement between the parties;

2) affect the interests of third parties that are not parties of the arbitration agreement;

3) the suit, submitted in the arbitration court not provided in the arbitration agreement;

4) the suit is signed or submitted by a person not authorized to sign or present it;

5) the plaintiff submitted a statement for the return of the suit;

6) there is a case on the dispute between the same parties on the same subject and the same grounds in the proceedings of the same or another arbitration court.

2. The return of the suit does not prevent the reproduction before the court by the plaintiff to the arbitration court with the suit to the same defendant, on the same subject and the same grounds.

25. Submission of a counterclaim and offsetting of counter-claims

1. The defendant has a right to present the counterclaim to the plaintiff on conditions that there is a mutual relationship of counterclaim with the requirements of a claim of the plaintiff, as well as on conditions that the counterclaim may be considered by the arbitration court in accordance with the arbitration agreement.

2. The counterclaim may be presented in the course of the arbitral proceedings before the deciding by the arbitration court unless the parties have agreed a term for presenting a counterclaim.

3. The counterclaim must meet the requirements of the paragraph 2 of Article 22 of this Law.

4. The plaintiff has a right to present a counter-claim in the manner and time, provided by the regulation or rules of the arbitral proceedings.

5. If otherwise agreed by the parties, the defendant has a right to require the offsetting of counter-claim in compliance with the requirements of civil legislation.

26. Introduction and examination of evidence

1. Each party must prove the circumstances to which it refers as to substantiate their claims and counter-arguments. The arbitration court has a right to propose submitting additional evidence to the parties to if it considers that presented evidence were insufficient.

2. The arbitration court is obliged to examine of evidence immediately all available evidence in the case.

27. Participation of parties in the sitting of the arbitration court

1. Equal opportunity to present their positions and to protect their rights and interests shall be given to each party.

2. If the parties did not agree otherwise, the arbitral proceedings shall be carried out in the sitting of the arbitration court with the participation of the parties or their representatives.

The powers of the representative shall be executed in compliance with the requirements, provided for by the civil procedural legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. The notice of the time and place of the sitting of the arbitration court shall be given to the parties with due advance and in a proper manner.

If the parties did not agree otherwise, copies of all documents, materials and information submitted to the arbitration court by a party, must be transferred to the other side of the arbitration court. Amicus brief on which the arbitration court bases its decision shall be transmitted to the parties by the arbitration court to the parties.

4. If the parties did not agree otherwise, the membership of the arbitration court shall consider the case in a closed session.

28. Rights of the parties

Parties, participated in the arbitral proceedings shall have the right to:

1) get to know the materials of the case, make extracts from it and make copies;

2) tender evidence;

3) present petitions, challenge the awarders;

4) ask questions to the participants of the proceedings, give oral and written explanations;

5) submit their arguments on all issues, arising in the course of the process;

6) resist motions and arguments of another party;

7) get to know record of the arbitration court and submit written comments on it;

8) apply before a competent court on compulsory enforcement of the decision of the arbitration court;

9) appeal of the decision of the arbitration court to the extent permitted by applicable law.

29. The consequences of failure to provide by the parties of documents and other materials or default in appearance of the parties

1. Failure to provide the documents and other materials, as well as default in appearance in the arbitration court of the parties or their representatives duly notified of the time and place of the sitting of the arbitration court, is not an obstacle for the arbitral proceedings and rendering the decision by the arbitration court, if the cause of failure to provide documents and other materials, or default in appearance of parties in the sitting of the arbitration court shall be considered as unreasonable.

2. Failure to provide statement of defence by the defendant against the suit cannot be considered as recognition of the plaintiff's claims.

30. Calling for and carrying out expert examination

1. Unless otherwise agreed by the parties, the arbitration court may appoint an expert examination to explain issues, arising on the adjustment requiring specialized knowledge, and to require the submission of necessary for the examination documents, other materials or objects from the parties.

The arbitration court has a right to decide other issues, related to the participation of experts in the arbitral proceedings, including the allocation of expenses to pay for examination and participation of the expert, if these issues were not specifically specified by the parties.

2. The expert opinion shall be submitted in writing.

3. Unless otherwise agreed by the parties, the expert on condition that any party requests it or the arbitration court considers it necessary must after delivery of the expert opinion to participate in the sitting of the arbitration court where to the parties and the awarders shall be given an opportunity to ask expert the questions, related to the carrying out of examination and provided expert opinion.

31. Record of the arbitration court

1. Unless otherwise agreed by the parties, the record of the arbitration court shall be kept.

2. The record of the arbitration court shall reflect all significant moments of the proceedings.

The record of the arbitration court shall specify:

1) year, month, date and place of the sitting of the arbitration court;

2) the time of start and end of the sitting of the arbitration court

3) the name of the arbitration court, considering the case, the names and initials of the awarders, the secretary of the sitting of the arbitration court;

4) the name of the case;

5) information on the appearance of the persons, involved in the case, representatives, witnesses, experts, specialists, translators;

6) information on the explanation to the persons, involved in the case, to the representatives of their procedural rights;

7) ordinances of the chairperson and determination, rendered by the arbitration court in the sitting of the arbitration court;

8) statements, motions and explanations of the persons, involved in the case, and representatives;

9) the testimony of witnesses, oral explanations by experts of their opinions, comments of the experts;

10) information concerning the disclosure of the documents, data of examination of physical evidence, listening to recordings, watching video, film materials;

11 ) the content of the questions and answers that took place in the meeting room of the arbitration court;

12) information concerning the disclosure and explanation of the content of the decision and the determinations, clarification of the procedure and period for their appeal;

13) information concerning the clarification to persons, involved in the case, the right to review the record and make some comments;

14) the date of the drawing up record.

3. The record shall be drawn-up by a secretary of the arbitration court that shall be appointed by the arbitration court under agreement of the parties of the arbitral proceedings or in accordance with the rules of the institutional arbitration court.

4. The persons, involved in the case and their representatives shall have a right to apply for disclosure of any part of the record, on placing on the record of information about the circumstances which are significant for the case according to their opinion.

5. The record shall be drawn up and signed not later than three days after the sitting of the arbitration court.

The drawing-up and signing of the record of the arbitration court on hard cases can be made over a longer period, but not later than ten days after the sitting of the arbitration court.

6. The record shall be signed by the chairman and the secretary. All corrections, amendments, additions shall be specified in the record and certified by their signatures.

32. Assistance of the competent court in granting of interim measures

1. Unless otherwise agreed by the parties, the arbitration court can order, at the request of any party, on adoption of such interim measures in respect of the subject of the dispute, which he considers as necessary, and shall render a determination about it.

2. Application for interim relief, considered in the arbitration court, shall be submitted by the party to the competent court at the place of arbitral proceeding or at the location of the property in respect of which can be taken interim measures.

The application for interim relief shall include evidence of submission of the suit to the arbitration court.

3. Consideration of the application for interim relief by the competent court, adjudicated in the arbitral court, and rendering of determination granting of interim measures or about reject in its granting shall be carried out according to the procedure, prescribed by the civil procedure legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. The determination on for interim relief, considered in the arbitration court can be set aside by the competent court, which rendered this determination according to the statement of one party. The decision of the awarder on reject of plaintiff’s claims is a ground for cancellation by the competent court of the interim measures.

Footnote. Article 32, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.02.2010 No 249-IV.

Chapter 5. THE DECISION OF THE ARBITRATION COURT

33. A binding arbitration of the arbitration court

Both parties, concluded the arbitration agreement, shall accept the responsibility to implement the decision of the arbitration court. The parties and the arbitration court shall apply every effort that the arbitration decision was legally enforceable.

34. Deciding by the arbitration court

1. The arbitration court by majority of the awarders’ votes that are the membership of the arbitration court, shall decide after investigating the circumstances of the case.

The decision is announced at the sitting of the arbitration court. The arbitration court has a right to announce only the operative part of the decision. In this case, if the parties did not agree the term for sending of the decision, a reasoned decision shall be sent to the parties within thirty days from the date of announcement of the operative part of the decision.

A judge that does not agree with the decision of the majority of members of the arbitration court has a right to express his special opinion, which is attached to the decision. Parties shall have a right to get to know with the special opinion of the awarder.

2. The arbitration court has a right if it deems necessary, to postpone deciding and call the parties on the additional sitting subject to paragraph 3 of Article 27 of this Law.

3. If in the course of the arbitral proceedings the parties settle the dispute by conclusion of a settlement agreement that would not contradict the legislation of the Republic of Kazakhstan and will not violate the rights and lawful interests of other parties, the arbitration court shall terminate the proceedings at the request of the parties and in the absence of the objections from his side shall fix this settlement in the form of the arbitration decision on agreed terms.

The arbitration decision on agreed terms shall be rendered in accordance with the provisions of Article 35 of this Law and shall state that it is the decision of the arbitration court. The decision of the arbitration court has the same status and effect as any arbitration decision on the merits.

4. The decision of the arbitration court shall be deemed adopted in the place of the arbitral proceedings and shall be enforced in a day when it is signed by the awarder (awarders).

35. The form and content of the decision of the arbitration court

1. The decision of the arbitration court shall be made ??in writing and shall be signed by the awarders that are the members of the arbitration court, including the awarder, having a special opinion.

2. The decision of the arbitration court shall specify:

1) the date of the deciding;

2) the place of the arbitral proceedings, determined in accordance with Article 21 of this Law;

3) the composition of the arbitration court and the order of its formation;

4) the names of the dispute parties, surnames and initials, posts of their representatives with an indication of powers;

5) the foundation of the competence of the arbitration court;

6) the claims of plaintiff and the counter-arguments of defendant, the motions of the parties;

7) the nature of the dispute, statements, motions, explaining the persons involved in the proceedings;

8) the circumstances of the case, established by the arbitration court, the evidence on which were based the findings of the arbitration court about these circumstances, the regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan, which the arbitration court guided for deciding.

In the operative part of the decision shall be indicated the findings of the arbitration court to satisfy or rejection of each stated count, the amount of costs, related to the deciding the dispute in the arbitration court, the allocation of these costs between the parties, and if necessary, time limit and procedure for enforcement of adopted decision.

3. After deciding shall be served or sent a copy of the decisions to each party, issued in accordance with paragraph 1 of this Article.

36. Legality and relevancy of the decision

1. The decision of the arbitration court shall be lawful and relevant.

2. The arbitration court shall base its decision only on the evidence that had been investigated in a sitting of the arbitration court.

37. Additional decision

1. Unless otherwise agreed by the parties, either party with notice to other party can within ten days after receiving the decision of the arbitration court to apply to the same arbitration court with statement on adoption of additional decision concerning the claims which were filed during the arbitral proceedings but were not reflected in the decision. Specified statement must be considered within ten days of receiving by the composition of the arbitration court, deciding the dispute.

2. After considering the results of relevant application shall be adopted either additional award, which is an integral part of the decision of the arbitration court, or determination on refusal to grant approval of application on adoption of additional agreement.

38. The adjudgement in the arbitration court upon newly discovered facts

1. The decision of the arbitration court can be reviewed at the request of one of the parties of the arbitration agreement or any person whose rights are affected by newly discovered facts. The grounds for review of the decision of the arbitration court upon newly discovered facts are:

1) essential circumstances for the case that were not and could not be known to the applicant party;

2) established by the enforced decreet misrepresentation of the witness, misleading expert opinion, designedly wrong translation, forgery of documents or material evidence, which led to the adoption of unlawful or unreasonable decision;

3) established by the enforced decreet the criminal actions of the parties, other people, involved in the case, or their representatives or criminal acts of the awarders, committed on considering the case.

2. Application for review of the arbitration decision upon newly discovered facts shall be filed and considered in the arbitration court that rendered the decision within three months from the date of establishment of the circumstances constituting a ground for review according to procedure, determined by this Law.

In the case of impossibility of sitting of the arbitration court, including the institutional arbitration court which rendered a decision in the previous composition, the application on review of the decision upon the newly discovered facts shall be considered by the new composition of the arbitration court, formed in according to the procedure by this Law.

39. Explanation of decision

1. Unless otherwise agreed by the parties, either party with notice to the other party can apply to the same arbitration court for explanation of the decision within ten days after receiving the decision of the arbitration court. The application on explanation of the decision must be considered within ten days of its receipt by the arbitration court, deciding the dispute.

2. The arbitration court shall explain adopted decision without changing its content.

3. After considering the results of review of the relevant application shall be made either explanation of the decision, which is an integral part of the decision of the arbitration court or the determination on refusal to explain the decision.

40. Correction of clerical errors, typographical errors, arithmetical errors

1. The arbitration court has a right at the request of any party or of its own initiative to correct committed clerical errors, typographical errors, obvious arithmetic errors.

2. The arbitration court shall render a determination on correction of clerical errors, typographical errors, arithmetical errors, which is an integral part of the decision.

41. Determination of the arbitration court

The arbitration court shall render a determination on issues not affecting the merits of the dispute which must be motivated.

42. The termination of the arbitral proceedings

The arbitration court shall render a determination on the termination of the arbitral proceedings in the cases if:

the plaintiff waives his claim, unless the defendant expresses counter-arguments against the termination of the arbitral proceedings in connection with the existence of a legitimate interest in deciding the dispute on the merits;

the arbitration court renders a determination on the absence of the arbitration court's competence to consider the transferred adjustment;

there is enforced adopted on the dispute between the same parties on the same subject and for the same reasons decision of the competent court or arbitration court;

the parties came to agreement on the termination of the arbitral proceedings;

legal entity which is a party of the arbitral proceedings is liquidated;

an individual died (declared dead) that is the party of the arbitral proceedings or he is found to be missing;

the plaintiff closed a case, and the refusal is adopted by the arbitration court.

43. Storage of decisions and cases

1. The decision of the arbitration court to decide the particular difference within a month after its adoption shall be directed together with the case materials for storage in one of the institutional arbitration courts.

2. A considered case shall be stored in the institutional arbitration court at least five years from the date of deciding if another period of time is not determined by the rules of the institutional arbitration court.

44. Appeal against a decision of the arbitral tribunal

1. The decision of the arbitration court can be appealed in the competent court by the parties of the arbitral proceedings or a third party, whose rights and obligations were affected according to the procedure provided for by the civil procedure legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. The arbitration decision can be appealed only in cases where the party of the arbitral proceedings or the person whose rights and obligations were affected that have appealed against the decision of the arbitration court shall furnish proof that:

1) the arbitration agreement is invalid according to the grounds, provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan;

2) the decision of the arbitration court was rendered in a dispute, not provided by the arbitration agreement or not falling within its terms, or contains decisions on issues beyond the scope of the arbitration agreement, and also because of not jurisdictional dispute to the arbitration court.

If the decision of the arbitration court on issues which covered by the arbitration agreement, can be separated from decisions on issues that are not covered by such agreement, only that part of the arbitration decision which contains decisions on issues, not covered by the arbitration agreement may be set aside;

3) the membership of the arbitration court or the arbitral proceedings did not meet the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on the arbitral proceedings;

4) the party was not noticed in a proper way on election (appointment) of the awarders or the time and place of the sitting of the arbitration court or for other reasons was unable to present his explanations to the arbitration court;

5) the decision of the arbitration court is not in compliance with the principle of legality and public policy of the Republic of Kazakhstan;

6) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.02.2010 No 249-IV;

7) the Law or other regulatory legal act on the basis of which was adopted a decision of the arbitration court, is recognized as unconstitutional by the Constitutional Council of the Republic of Kazakhstan.

3. In the case of cancellation of the arbitration decision either party has a right to apply to the arbitration court in accordance with the arbitration agreement.

In case of the complete or partial cancellation of the arbitration decision as a consequence of the invalidity of the arbitration agreement or because the decision was adopted on a dispute not provided by the arbitration agreement or not falling within its conditions, or contains a decree on issues, not covered by the arbitration agreement, the relevant dispute is not subject to the further consideration in the arbitration court.

Footnote. Article 44, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 05.02.2010 No 249 -IV; dated10.07.2012 No 32 -V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication), dated 03.07.2013 No 125 -V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Chapter 6.ENFORCEMENT OF THE ARBITRATION JUDGMENT

45. Enforcement of the arbitration judgment

1. The decision of the arbitration court shall be subject to the mandatory enforcement in the manner and time, established in the decision.

2. If the term is not established in the decision of the arbitration court, it shall be subject to immediate enforcement.

46. Compulsory enforcement of the arbitration judgment

If the decision of the arbitration court is not enforced voluntarily in the established term, it shall be subject to the compulsory enforcement.

The compulsory enforcement of the arbitration court shall be carried out ??under the rules of the enforcement proceedings in effect at the time of enforcement of the arbitration judgment on the basis of the writ obligatory, issued by the competent court on the compulsory enforcement of the arbitration judgment.

47. Collection of expenses, related with compulsory enforcement of the arbitration judgment

Additional expenses, related with the compulsory enforcement of the arbitration judgment shall be assigned on the party not enforced the decision voluntarily.

48. Grounds for refusal in the issuance of the writ obligatory

1. In considering the application on issuance of the writ obligatory by the competent court may not review the decision of the arbitration court on the merits.

2. The competent court shall render a determination on refusal in issuance of the writ obligatory in cases where:

1) the party against whom was rendered the arbitration judgment, shall submit to the competent court the evidence that:

the arbitration agreement is invalid;

the arbitration judgment was adopted on a dispute, not provided by the arbitration agreement or not falling within its conditions, or contains decisions on issues beyond the scope of the arbitration agreement, and also because of jurisdictional dispute to the arbitration court. If the decree of the arbitration court on issues, covered by the arbitration agreement, can be separated from issues which are not covered by such agreement that in issuing the writ obligatory on the compulsory enforcement of that part decision of the arbitration court which contains decisions on issues, covered by the arbitration agreement, cannot be denied;

the membership of the arbitration court or the arbitral proceedings did not meet the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on the arbitral proceedings;

The party against whom was rendered a decision of the arbitration court was not notified in a proper way about the election (appointment) of the awarders or the time and place of the sitting of the arbitration court or for other reasons unable to present his case to the arbitration court;

one of the parties during the conclusion of the arbitration agreement was completely incapable or partially incapable;

there is enforced, rendered on the dispute between the same parties on the same subject and for the same reasons the decision of the competent court or arbitration court, or determination of the competent court or arbitration court to terminate the proceedings in connection with the refusal of the plaintiff's claim;

deciding by the arbitration court became possible as a result of the offense, established by the court sentence;

2) the competent court shall establish that:

the dispute cannot be a subject of the arbitral proceedings in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

the arbitration decision is not in compliance with the requirements, established by subparagraphs 1) and 2) of paragraph 2 of this Article, and the public policy of the Republic of Kazakhstan.

3. The parties shall have a right to appeal the decision according to the procedure provided for by the civil procedure legislation of the Republic of Kazakhstan in the case of rendering a determination by the competent court on refusal to issue a writ obligatory.

The President of the Republic of Kazakhstan