ИПС "Әділет"

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      ҚР Заңының қолданысқа енгізілу тәртібін 25-баптан қараңыз.
      Қолданушылар назарына!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.
      МАЗМҰНЫ

Осы Заң Қазақстан Республикасының өзін демократиялық, зайырлы мемлекет ретiнде орнықтыратынын, әркiмнiң ар-ождан бостандығы құқығын растайтынын, әркiмнiң дiни нанымына қарамастан тең құқылы болуына кепілдік беретінін, ханафи бағытындағы исламның және православиелік христиандықтың халықтың мәдениетінің дамуы мен рухани өміріндегі тарихи рөлін танитынын, Қазақстан халқының рухани мұрасымен үйлесетін басқа да діндерді құрметтейтінін, конфессияаралық келісімнің, діни тағаттылықтың және азаматтардың діни нанымдарын құрметтеудің маңыздылығын танитынын негізге алады.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

1) ғибадат үйі (ғимараты) – құдайға құлшылық етуге, дұға оқылатын және діни жиналыстарға, діни тәу етуге (мінажат етуге) арналған орын;

1-1) діни бірлестік – Қазақстан Республикасы азаматтарының, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың өз мүдделерінің ортақтығы негізінде діни қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген тәртіппен біріккен ерікті бірлестігі;

2) діни қызмет – діндарлардың діни қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған қызмет;

3) діни қызметші – діни, уағыздаушылық қызметке тиісті діни бірлестік уәкілеттік берген адам;

4) діни мазмұндағы ақпараттық материал – кез келген материалдық жеткізгіштегі діни сипаттағы баспалық, электрондық және өзге де ақпарат;

4-1) діни ілімді тарату – белгілі бір діннің негізгі догматтары, идеялары, көзқарастары және практикалары туралы ақпаратты жеткізуге, сол сияқты беруге бағытталған қызмет;

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Соты 1-баптың 5) тармақшасының конституциялылығын тексеру жөнінде іс жүргізу бастады.

5) миссионерлік қызмет – Қазақстан Республикасы азаматтарының, шетелдіктердің, азаматтығы жоқ адамдардың дінге үндеу мақсатында Қазақстан Республикасының аумағында діни ілімді таратуға бағытталған қызметі;

6) уәкілетті орган – діни қызмет саласындағы мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын мемлекеттік орган.

Ескерту. 1-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 22.12.2016 № 28-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2021 № 94-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының діни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының дiни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк-құқықтық актiлерiнен тұрады.

2. Eгep Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда көзделгеннен өзгеше қағидалар белгіленген болса, онда халықаралық шарттың нормалары қолданылады.

3-бап. Мемлекет және дін

1. Мемлекет дін мен діни бірлестіктерден бөлінген.

2. Діни бірлестіктер және Қазақстан Республикасының азаматтары, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар дінге көзқарасына қарамастан заң алдында тең.

3. Ешбiр дiн мемлекеттік немесе міндетті дін ретінде белгіленбейді.

4. Діни білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасында бiлiм беру мен тәрбиелеу жүйесі дін мен діни бірлестіктерден бөлiнген және зайырлы сипатта болады.

5. Заңды діни қызметке кедергі келтіруге, жеке тұлғалардың дінге көзқарасы себептері бойынша азаматтық құқықтарының бұзылуына немесе олардың діни сезімдерін қорлауға, қандай да бір дiндi ұстанушылар қастерлейтін заттарды, құрылыстар мен орындарды бүлдіруге жол берілмейді.

6. Әркімнің ар-ождан бостандығына құқығы бар.

Әркім Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес діни немесе өзге де нанымдарды ұстануға, оларды таратуға, діни бірлестіктердің қызметіне қатысуға және миссионерлік қызметпен айналысуға құқылы.

Ар-ождан бостандығы құқығын жүзеге асыру жалпы адамдық және азаматтық құқықтар мен мемлекет алдындағы міндеттерге байланысты болмауға немесе оларды шектемеуге тиіс.

7. Ешкімнің де өз діни нанымдары себептері бойынша Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарында көзделген міндеттерін атқарудан бас тартуға құқығы жоқ.

Діни қызметшілер, миссионерлер, діни бірлестіктердің басшылары немесе қатысушылары (мүшелері) болып табылатын Қазақстан Республикасының азаматтары саяси өмiрге Қазақстан Республикасының барлық азаматтарымен бірдей тек өз атынан ғана қатыса алады.

8. Дін мен діни бірлестіктердің мемлекеттен бөліну қағидатына сәйкес мемлекет:

1) Қазақстан Республикасы азаматының, шетелдік пен азаматтығы жоқ адамның дінге және ұстанатын дініне өз көзқарасын айқындауына, ата-аналардың немесе балалардың өзге де заңды өкілдерінің балаларды өз нанымдарына сәйкес тәрбиелеуіне, мұндай тәрбиелеу баланың өмірі мен денсаулығына қатер төндірген, оның құқықтарына қысым жасаған және жауапкершілігін шектеген, сондай-ақ Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысына, егемендігіне және аумақтық тұтастығына қарсы бағытталған жағдайларды қоспағанда, араласпайды;

2) діни бірлестіктерге мемлекеттік органдардың функцияларын орындауды жүктемейді;

3) егер дiни бiрлестiктердiң қызметi Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмесе, дiни бiрлестiктердiң қызметіне араласпайды;

4) дiн ұстанатын және оны ұстанбайтын Қазақстан Республикасының азаматтары, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар арасында, сондай-ақ әртүрлі діни бiрлестiктер арасында өзара төзушілік пен құрметтеу қатынастарын орнатуға жәрдемдеседі.

9. Дін мен діни бірлестіктердің мемлекеттен бөліну қағидатына сәйкес діни бірлестіктер:

1) мемлекеттiк органдардың функцияларын орындамайды және олардың қызметіне араласпайды;

2) саяси партиялардың қызметіне қатыспайды, оларға қаржылық қолдау көрсетпейді, саяси қызметпен айналыспайды;

3) Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын сақтауға мiндеттi.

10. Дiни негіздегі партиялардың қызметіне, мақсаттары мен іс-әрекеті мемлекетте бір дiннің үстемдігін орнықтыруға, оның iшiнде зорлық-зомбылықпен немесе зорлық-зомбылыққа үндеумен және өзге де құқыққа қарсы іс-әрекеттермен байланысты діни өшпендiлiктi немесе алауыздықты қоздыруға бағытталған діни бiрлестіктер құруға және олардың қызметiне тыйым салынады.

11. Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен тiркелмеген дiни бiрлестiктердiң қызметiне, сол сияқты Қазақстан Республикасының азаматтарын, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарды дiнге көзқарасын айқындауда, діни бірлестіктердің қызметіне, дiни жораларға және (немесе) дiндi оқып-үйренуге қатысуына немесе қатыспауына қандай да бiр мәжбүрлеуге жол берiлмейдi.

12. Қазақстан Республикасының азаматтарына, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға зорлық-зомбылық көрсетумен немесе олардың денсаулығына өзге де зиян келтірумен не ерлі-зайыптылардың некесін бұзумен (отбасының бұзылуымен) немесе туыстық қарым-қатынастарды тоқтатумен, имандылыққа нұқсан келтірумен, адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын бұзумен, азаматтарды Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарында көзделген міндеттерін атқарудан бас тартуға түрткі болумен және Қазақстан Республикасының заңнамасын өзге де бұзушылықпен ұштасатын діни бірлестіктер қызметіне жол берілмейді.

13. Қазақстан Республикасының азаматтарын, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарды, оның ішінде қайырымдылық арқылы және (немесе) олардың діни бірлестіктерден шығуына кедергі келтіретін, оның ішінде Қазақстан Республикасы азаматтарының, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың материалдық немесе өзге де тәуелділігін пайдалана отырып бопсалау, күш қолдану немесе күш қолданамын деп қорқыту жолымен не алдау жолымен өз қызметіне мәжбүрлеп тартатын діни бірлестіктердің қызметіне жол берілмейді.

14. Діни бірлестіктің қатысушыларын (мүшелерін) және дін ұстанушыларын діни бірлестіктің, оның басшылары мен басқа да қатысушыларының (мүшелерінің) пайдасына өздеріне тиесілі мүлкін иеліктен шығаруға мәжбүрлеуге жол берілмейді.

15. Дінді және діни көзқарастарды пайдалана отырып, мемлекеттік органдардың қызметіне қасақана іріткі салуға, олардың үздіксіз жұмыс істеуінің бұзылуына, елдегі басқарушылық деңгейін төмендетуге әкеп соғатын шешімдерді қабылдауға және іс-әрекеттер жасауға жол берілмейді.

16. Діни бірлестіктің басшысы кәмелетке толмағандардың ата-анасының біреуі немесе оның өзге де заңды өкілдері қарсылық білдірген кезде кәмелетке толмағандарды діни бірлестіктің қызметіне тартуға және (немесе) қатыстыруға жол бермеу шараларын қолдануға міндетті.

Ескерту. 3-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 16.11.2015 № 403-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2021 № 94-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-тарау. ДІНИ ҚЫЗМЕТ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

4-бап. Уәкілетті органның құзыреті

Уәкілетті орган:

1) дiни бiрлестiктермен өзара iс-қимыл саласындағы мемлекеттік саясаттың негiзгi бағыттарын қалыптастыруға және iске асыруға қатысады;

1-1) республикадағы діни ахуалды зерделеуді және талдауды жүргізеді;

2) Қазақстан Республикасының аумағында құрылған дiни бiрлестiктердiң, миссионерлердiң, діни білім беру ұйымдарының қызметiн зерделеп, оған талдау жүргiзедi;

3) өз құзыретiне жататын мәселелер бойынша түсіндіру жұмыстарын жүзеге асыруды қамтамасыз етеді;

4) діни қызмет саласында жергiлiктi атқарушы органдарға әдiстемелiк басшылық жасауды жүзеге асырады;

5) өз құзыретiне жататын мәселелер бойынша ақпараттық-насихаттық iс-шараларды жүзеге асырады;

6) дiнтану сараптамаларын жүргізуді қамтамасыз етедi;

7) шет мемлекеттердiң діни қызмет саласындағы уәкілетті органдарымен ынтымақтастықты ұйымдастырады және жүзеге асырады;

8) республика аумағындағы шетелдік діни бірлестіктердің қызметін, шетелдік діни орталықтардың Қазақстан Республикасындағы діни бірлестіктер басшыларын тағайындауды келіседі;

9) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергiлiктi атқарушы органдарының діни қызмет және дiни бiрлестiктермен өзара іс-қимыл мәселелері бойынша қызметiн үйлестiредi;

10) өз құзыреті шегінде діни қызмет және діни бірлестіктер саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;

10-1) дінтану сараптамасын жүргізу қағидаларын бекітеді;

10-2) діни қызмет саласындағы кәсіптік стандарттарды әзірлейді және бекітеді;

11) діни әдебиетті және діни мазмұндағы өзге де ақпараттық

материалдарды, діни мақсаттағы заттарды тарату үшін арнайы тұрақты үй-жайлардың, сондай-ақ ғибадат үйлерінен (ғимараттарынан) тыс жерлерде діни іс-шаралар өткізуге арналған үй-жайлардың орналастырылуын айқындау жөніндегі нұсқаулықты бекітеді;

12) Қазақстан Республикасының діни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнамасын бұзушылықтарға қатысты жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарайды;

13) құқық қорғау органдарына Қазақстан Республикасының діни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнамасын бұзатын жеке және заңды тұлғалардың қызметіне тыйым салу жөнінде ұсыныстар енгізеді;

14) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 4-бап жаңа редакцияда - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 04.07.2023 № 15-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергілікті атқарушы органдарының діни қызмет және діни бірлестіктермен өзара іс-қимыл мәселелері бойынша құзыреті

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергiлiктi атқарушы органдары діни қызмет және дiни бiрлестiктермен өзара іс-қимыл мәселелері бойынша:

1) өңірдегі діни ахуалды зерделеп, оған талдау жүргізеді;

1-1) өңірде жұмыс істеп тұрған дiни бiрлестiктердiң, миссионерлердiң, рухани (діни) білім беру ұйымдарының қызметiн зерделеуді және талдауды жүргiзедi;

2) уәкiлеттi органға Қазақстан Республикасының дiни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнамасын жетiлдiру жөнінде ұсыныстар енгiзедi;

3) діни қызмет саласындағы мемлекеттік саясатты іске асырады;

4) құқық қорғау органдарына Қазақстан Республикасының діни қызмет және дiни бiрлестiктер туралы заңнамасын бұзатын жеке және заңды тұлғалардың қызметiне тыйым салу жөнiнде ұсыныстар енгiзедi;

5) Қазақстан Республикасының дiни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнамасын бұзушылықтарға қатысты жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарайды;

6) өз құзыретіне жататын мәселелер бойынша жергілікті деңгейде түсiндiру жұмыстарын жүргiзедi;

7) діни әдебиетті және діни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдарды, діни мақсаттағы заттарды тарату үшін арнайы тұрақты үй-жайлардың орналастырылуын бекітеді, сондай-ақ ғибадат үйлерінен (ғимараттарынан) тыс жерлерде діни іс-шаралар өткізу туралы діни бірлестіктер берген хабарламаларды қарайды;

8) ғибадат үйлерін (ғимараттарын) салу, олардың орналасатын жерін айқындау, сондай-ақ үйлерді (ғимараттарды) ғибадат үйлері (ғимараттары) етіп қайта бейіндеу (функционалдық мақсатын өзгерту) туралы шешім қабылдайды;

9) діни бірлестіктерді құруға бастамашы азаматтардың тізімдеріне тексеру жүргізуді қамтамасыз етедi;

10) миссионерлiк қызметті жүзеге асыратын адамдарды тіркеуді

жүргізеді;

11) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасында жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 5-бап жаңа редакцияда - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2021 № 94-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Дiнтану сараптамасы

1. Уәкілетті орган мынадай негіздер бойынша дінтану сараптамасын жүргізуді қамтамасыз етеді:

1) жеке және (немесе) заңды тұлғалардың уәкілетті органға өтініштері;

2) Қазақстан Республикасы ұйымдарының кітапхана қорларына, сондай-ақ уәкілетті органға діни әдебиеттің, діни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдардың келіп түсуі;

3) жеке тұлғалардың миссионер ретінде тіркеу және діни бірлестіктерді тіркеу туралы өтініші;

4) әр атаудың бір данасындағы жеке пайдалануға арналған әдебиетті және материалдарды қоспағанда, діни әдебиеттің, діни мазмұндағы ақпараттық материалдардың әкелінуі;

5) уәкілетті орган басшысының бұйрығы;

6) діни әдебиеттің және діни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдардың әзірленуі, шығарылуы және таратылуы.

2. Құрылтай құжаттары, сондай-ақ діни мазмұндағы басқа да құжаттар, діни білім беру бағдарламалары, діни мазмұндағы ақпараттық материалдар мен діни мақсаттағы заттар дінтану сараптамасы объектілеріне жатады.

3. Дінтану сараптамасын діни қызмет саласында арнайы білімі және (немесе) жұмыс тәжірибесі бар сарапшылар (мамандар), қажет болған кезде мемлекеттік органдардың өкілдерін және өзге де мамандарды тарта отырып, уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүргізеді.

4. Алып тасталды - ҚР 29.09.2014 N 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi);

Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 22.12.2016 № 28-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2021 № 94-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ДІНИ ҚЫЗМЕТ

7-бап. Дiни жоралар мен рәсiмдер

1. Дiни бiрлестiктер құлшылық ету орындарын ұстауға құқылы.

2. Құдайға құлшылық ету, діни жоралар, рәсімдер және (немесе) жиналыстар ғибадат үйлерінде (ғимараттарында) және оларға бөлінген аумақта, құлшылық ету орындарында, діни бірлестіктер мекемелері мен үй-жайларында, зираттар мен крематорийлерде, жақын жерде тұратын адамдардың құқықтары мен мүдделері сақталған жағдайда тұрғын жайларда, қажет болған кезде қоғамдық тамақтандыру объектілерінде бөгетсіз жүргізіледі (жасалады). Өзге жағдайларда діни іс-шаралар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртіппен жүзеге асырылады.

3. Құдайға құлшылық етуді, діни жораларды, рәсімдерді және (немесе) жиналыстарды өткізуге (жасауға), сондай-ақ миссионерлік қызметті жүзеге асыруға:

1) осы баптың 2 және 4-тармақтарында көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік органдардың, ұйымдардың;

2) Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың, сот және құқық қорғау органдарының, қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен, жеке тұлғалардың өмірі мен денсаулығын қорғаумен байланысты басқа да қызметтердің;

3) діни білім беру ұйымдарын қоспағанда, білім беру ұйымдарының аумағында және ғимараттарында жол берілмейді.

4. Қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнайы мекемелерде ұсталатын, жазаны орындайтын мекемелерде отырған, арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету орталықтарында әлеуметтiк қызмет көрсетуден өтетін, стационарлық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының емделушілері болып табылатын адамдарға олардың немесе олардың туысқандарының тілегі бойынша салт жораларының қажеттілігі жағдайында Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тіркелген діни бірлестіктердің діни қызметшілері шақырылады. Бұл ретте діни жораларды, рәсімдерді және (немесе) жиналыстарды өткізу көрсетілген мекемелердің (ұйымдардың) қызметіне кедергі келтірмеуге, басқа адамдардың құқықтары мен заңды мүдделерін бұзбауға тиіс.

Ескерту. 7-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 27.06.2022 № 129-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 20.04.2023 № 226-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-1-бап. Ғибадат үйлерінен (ғимараттарынан) тыс жерлерде діни іс-шаралар өткізу туралы хабарлама

1. Осы Заңның 7-бабының 2-тармағында көрсетілген діни іс-шараларды қоспағанда, діни бірлестік ғибадат үйлерінен (ғимараттарынан) тыс жерлерде діни іс-шаралар өткізу туралы хабарламаны (бұдан әрі – хабарлама) облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органына қағаз жеткізгіште немесе электрондық цифрлық қолтаңба арқылы куәландырылған электрондық құжат нысанында олар өткізілетін күнге дейін он жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде береді.

2. Хабарлама облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органында тіркелген күн хабарлама берілген күн болып табылады.

3. Хабарламада мыналар көрсетіледі:

1) мақсаты;

2) діни бірлестіктің – ғибадат үйлерінен (ғимараттарынан) тыс жерлерде діни іс-шараларды ұйымдастырушының атауы, бизнес-сәйкестендіру нөмірі, діни бірлестіктің тұрған жері, діни бірлестік басшысының немесе өкілдерінің байланыс деректері;

3) діни әдебиетті және діни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдарды, діни мақсаттағы заттарды таратуға арналған арнайы тұрақты үй-жайлардың, сондай-ақ ғибадат үйлерінен (ғимараттарынан) тыс жерлерде діни іс-шаралар өткізуге арналған үй-жайлардың орналастырылуын айқындау жөніндегі нұсқаулықта көзделген талаптарға сәйкес келетін ғибадат үйлерінен (ғимараттарынан) тыс жерлерде діни іс-шаралар өткізуге арналған үй-жайлар немесе қозғалыс маршруттары;

4) жоспарланатын күні, басталу және аяқталу уақыты, қатысушылардың болжамды саны;

5) дыбыс күшейткіш техникалық құралдарды, автомобиль көлігі құралдарын пайдалану ниеті, олардың жалпы саны мен қозғалыс маршруты;

6) хабарлама берілген күн.

4. Хабарламаға діни бірлестіктің басшысы қол қояды.

5. Діни бірлестік осы баптың 1-тармағында белгіленген хабарлама жіберу мерзімдерін бұзған жағдайда, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органы хабарлама тіркелген күннен бастап екі жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде өтініш берушіге хабарламаны қараусыз қалдыру туралы жауапты мынадай тәсілдердің бірімен:

1) қолма-қол;

2) табыс етілгені туралы хабарламасы бар тапсырысты пошта жөнелтілімі нысанында;

3) электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылған электрондық құжат арқылы;

4) діни бірлестік хабарламада көрсеткен электрондық пошта мекенжайы бойынша;

5) діни бірлестік хабарламада көрсеткен ұялы байланыстың абоненттік нөмірі бойынша жібереді.

6. Хабарлама осы баптың 3 және 4-тармақтарында белгіленген талаптарға сәйкес келмеген жағдайда, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органы өтініш берушіге хабарламаның қандай талаптарға сәйкес келмейтінін көрсетеді, хабарлама алынған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей өтініш берушіге осы баптың 5-тармағында көрсетілген тәсілдердің бірімен сәйкессіздік туралы шешім жібереді.

7. Діни бірлестіктің сәйкессіздік туралы шешімді алған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органына пысықталған хабарламаны ұсынуға құқығы бар.

8. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органы ғибадат үйлерінен (ғимараттарынан) тыс жерде діни іс-шаралар өткізілгенге дейін күнтізбелік екі күннен кешіктірілмейтін мерзімде осы баптың 7-тармағында белгіленген мерзімде хабарламаның осы баптың 3 және 4-тармақтарында көзделген талаптарға сәйкессіздігі жойылмаған жағдайда хабарламаның қайтарылғаны туралы жауапты жібереді.

Хабарламаны қайтару туралы шешім негізделген және уәжді болуға тиіс және оған Қазақстан Республикасының заңына сәйкес шағым жасалуы мүмкін.

Ескерту. 7-1-баппен толықтырылды - ҚР 29.12.2021 № 94-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8-бап. Миссионерлік қызмет

Ескертпе!
ҚР Конституциялық Соты 8-баптың 1-тармағының конституциялылығын тексеру жөнінде іс жүргізу бастады.

1. Қазақстан Республикасының азаматтары, шетелдіктер және азаматтығы жоқ адамдар миссионерлiк қызметтi тiркеуден өткеннен кейiн жүзеге асырады.

2. Миссионерлiк қызметті жүзеге асыратын адамдарды тiркеудi облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергiлiктi атқарушы органдары құжаттар берілген күннен бастап күнтізбелік отыз күннен аспайтын мерзімде жүргізеді. Миссионер ұсынған материалдар бойынша қорытынды алу үшін дінтану сараптамасын жүргізу кезінде тіркеу мерзімі тоқтатыла тұрады.

3. Қазақстан Республикасының аумағындағы миссионерлер облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергiлiктi атқарушы органдарында жыл сайын қайта тiркеуден өтуге мiндеттi.

4. Миссионерлер тіркелу үшін жергілікті атқарушы органдарға мынадай құжаттар мен материалдарды:

1) паспортының немесе жеке куәлігінің көшірмесін;

2) миссионерлiк қызмет аумағы мен мерзiмi көрсетiлген өтiнiшті;

3) дiни бiрлестiктің атынан миссионерлiк қызметті жүзеге асыру құқығына дiни бiрлестiк берген құжатты;

4) заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы

анықтаманы және өкiлi миссионер болып табылатын дiни бiрлестiк жарғысының көшiрмесiн;

5) миссионерлік қызметке арналған діни әдебиетті, дiни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдарды, дiни мақсаттағы заттарды ұсынады.

Қазақстан Республикасындағы шетелдіктер және азаматтығы жоқ адамдар миссионер ретінде тіркелу үшін жергiлiктi атқарушы органдарға мынадай құжаттарды:

1) миссионер өкілдiк ететін дiни бiрлестiктің шет мемлекеттің заңнамасы бойынша ресми тiркелгендігін куәландыратын заңдастырылған немесе апостиль қойылған құжатты;

2) Қазақстан Республикасында тіркелген діни бірлестіктің шақыруын қосымша ұсынады.

Шет мемлекеттер берген құжаттар қазақ және орыс тілдеріне аудармасының дұрыстығы Қазақстан Республикасында нотариат куәландырған және аударманы жүзеге асырған аудармашы қолының төлнұсқалығы Қазақстан Республикасында нотариат куәландырған түрінде табыс етіледі.

5. Миссионер ретінде тіркеуден өту үшін құжаттар ұсынған

Қазақстан Республикасының азаматтарын, шетелдіктерді және азаматтығы

жоқ адамдарды дінтану сараптамасының теріс қорытындысы негізінде,

сондай-ақ, егер олардың миссионерлік қызметі конституциялық құрылысқа, қоғамдық тәртіпке, адамның құқықтары мен бостандықтарына, халықтың денсаулығы мен имандылығына қатер төндіретін болса, тіркеуден бас тартылады.

6. Миссионерлердің діни мазмұндағы материалдарды және діни мақсаттағы заттарды пайдалануына дінтану сараптамасының оң қорытындысын алғаннан кейін жол беріледі.

Ескерту. 8-бап жаңа редакцияда - ҚР 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9-бап. Дiни әдебиет және дiни мақсаттағы заттар

1. Қазақстан Республикасының азаматтары, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар, дiни бiрлестiктер өздерінің қалауы бойынша діни әдебиетті, діни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдарды, дiни мақсаттағы заттарды сатып алуға және пайдалануға құқылы.

Құдайға құлшылық ету, діни әдет-ғұрыптар мен рәсімдер үшін қажетті, сондай-ақ діни нышанның элементтері бар заттар, бұйымдар мен атрибуттар, дiни мақсаттағы заттар болып табылады.

2. Діни әдебиетті, діни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдарды, діни мақсаттағы заттарды тек қана ғибадат үйлерінде (ғимараттарында), діни білім беру ұйымдарында, сондай-ақ облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергілікті атқарушы органдары арнайы белгілеген тұрақты үй-жайларда таратуға жол беріледі.

3. Әр атаудың бір данасындағы жеке пайдалануға арналғандарды қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағына діни әдебиетті және діни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдарды әкелуді дінтану сараптамасының оң қорытындысын алғаннан кейін тіркелген діни бірлестіктер ғана жүзеге асырады.

3-1. Діни әдебиетті және діни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдарды әзірлеуге, шығаруға және таратуға дінтану сараптамасының оң қорытындысы алынғаннан кейін жол беріледі.

4. Дiни бiрлестiк шығаратын және (немесе) тарататын дiни әдебиетте және дiни мазмұндағы басқа да ақпараттық материалдарда діни бірлестіктің толық атауы болуға тиiс.

Ескерту. 9-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 05.12.2013 № 152-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 22.12.2016 № 28-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

10-бап. Қайырымдылық

Ескерту. 10-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 16.11.2015 № 403-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Дiни бiрлестiктер қайырымдылықты жүзеге асыруға және қайырымдылық ұйымдарын ашуға құқылы.

2. Қайырымдылықты жүзеге асыру кезінде діни қызметке тарту мақсатында Қазақстан Республикасы азаматтарының, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың материалдық тәуелділігін (мұқтаждығын) пайдалануға жол берілмейді.

3. Ерiктi қайырмалдықтарға жүгінетін дiни бiрлестiктер Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасында белгіленген талаптарды сақтауға міндетті.

Ескерту. 10-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 16.11.2015 № 403-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.05.2020 № 325-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Дiнге сенушiлердiң және дiни бiрлестiктердiң халықаралық байланыстары мен қарым-қатынастары

1. Қазақстан Республикасының азаматтары, шетелдіктер, азаматтығы жоқ адамдар мен дiни бiрлестiктер олардың мінажат етуге, жиналыстар мен басқа да дiни іс-шараларға қатысу үшiн шетелге шығып тұруын қоса алғанда, халықаралық байланыстар мен жеке қарым-қатынас орнатуға және қатынастарын үзбеуге құқылы.

2. Дiни бiрлестiктер діни білім беру ұйымдарында оқыту үшiн шетелге Қазақстан Республикасының азаматтарын жiбере алады және

Қазақстан Республикасының аумағындағы діни білім беру ұйымдарында оқыту үшiн шетелдіктерді, азаматтығы жоқ адамдарды қабылдай алады.

4-тарау. ДІНИ БIРЛЕСТIКТЕРДІ ҚҰРУ, МЕМЛЕКЕТТІК ТІРКЕУ, ҚАЙТА ҰЙЫМДАСТЫРУ, ТАРАТУ

12-бап. Діни бірлестіктердің мәртебесі

1. Қазақстан Республикасында: жергілікті, өңірлік және республикалық мәртебесі бар діни бірлестіктер құрылуы және әрекет етуі мүмкін.

2. Қазақстан Республикасының кемінде елу азаматының бастамасы бойынша құрылған, бір облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың шегінде әрекет ететін діни бірлестік жергілікті діни бірлестік болып танылады.

3. Кемінде екі жергілікті діни бірлестіктің бастамасы бойынша құрылған, жалпы саны кемінде Қазақстан Республикасының бес жүз азаматы болатын діни бірлестік өңірлік діни бірлестік деп танылады.

Өңірлік діни бірлестіктер өңірлік діни бірлестіктерді құруға бастамашылық жасаған жергілікті діни бірлестіктер қызметі аумағының шегінде құрылады және өз қызметін жүзеге асырады.

4. Барлық облыстардан, республикалық маңызы бар қалалардан және астанадан өкілдік ететін, Қазақстан Республикасының кемінде бес мың азаматының бастамасы бойынша құрылған, олардың әрқайсысында Қазақстан Республикасының кемінде үш жүз азаматы бар, сондай-ақ Қазақстан Республикасының барлық аумағында өз құрылымдық бөлімшелері (филиалдары мен өкілдіктері) бар діни бірлестік республикалық діни бірлестік болып танылады.

Ескерту. 12-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.12.2021 № 94-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

13-бап. Діни бірлестіктерді құру

1. Діни бірлестік он сегіз жасқа толған, құрылтай жиналысын (съезін, конференциясын) шақыратын Қазақстан Республикасы азаматтарының бастамасы бойынша құрылады, онда діни бірлестікті құру, оның атауы, жарғысы туралы шешімдер қабылданады және оның басшылық органдары құрылады. Азаматтар құрылтай жиналысына (съезіне, конференциясына) өз еркі бойынша жеке түрде қатысады.

2. Діни бірлестіктің мынадай белгілері:

1) ортақ діни ілімі;

2) діни жораларды, рәсімдер мен уағыздарды орындау;

3) өз қатысушыларын (мүшелерін) және дін ұстанушыларын дінге тәрбиелеу;

4) қызметінің діни бағыты болуға тиіс.

3. Республикалық діни бірлестіктер мен өңірлік діни бірлестіктер өз жарғыларына сәйкес діни қызметшілер даярлаудың кәсіптік оқу бағдарламаларын іске асыратын мекемелер нысанында діни білім беру ұйымдарын құруға құқылы.

4. Діни білім беру ұйымдарын қоспағанда, діни бірлестіктен басқа өзгеше ұйымдық-құқықтық нысанда діни қызметпен айналысатын заңды тұлғаларды құруға және олардың қызметіне жол берілмейді.

5. Мемлекеттік органдарда, ұйымдар мен мекемелерде, білім беру және денсаулық сақтау ұйымдарында діни бірлестіктердің ұйымдық құрылымдарын құруға жол берілмейді.

14-бап. Діни бірлестіктің атауы

1. Діни бірлестіктің атауы ұстанатын діні мен мәртебесін қамтуға тиіс.

2. Толық және қысқартылған атауы мен оның нышаны Қазақстан Республикасының және басқа да мемлекеттердің мемлекеттік рәміздерін, Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының, Қазақстан Республикасында тіркелген діни бірлестіктердің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзуына байланысты тыйым салынған және (немесе) таратылған діни бірлестіктердің атауы мен нышанын толық немесе оның елеулі бөлігінде қайталамауға тиіс.

15-бап. Діни бірлестіктерді мемлекеттік тіркеу

1. Дiни бiрлестiк оны мемлекеттік тіркеген сәттен бастап заңды тұлғаның құқық қабiлеттілігiне ие болады.

2. Республикалық діни бiрлестiктердi және өңірлік діни бірлестіктерді мемлекеттiк тiркеудi Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгi жүзеге асырады.

Жергілікті діни бірлестіктерді мемлекеттік тіркеуді, филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеуді аумақтық әдiлет органдары жүзеге асырады.

3. Діни бірлестікті құру туралы шешім қабылданған сәттен бастап екі ай мерзім ішінде тіркелу үшін тіркеуші органға өтініш беріледі. Өтінішке:

1) діни бірлестік басшысының қолы қойылған діни бірлестіктің жарғысы;

2) құрылтай жиналысының (съезінің, конференциясының) хаттамасы;

3) құрылатын діни бірлестіктің бастамашы азаматтарының тіркеуші орган белгілеген нысан бойынша электрондық және қағаз жеткізгіштердегі тізімі;

4) дiни бiрлестiктiң орналасқан жерiн растайтын құжат;

5) діни ілімнің пайда болу тарихы мен негіздерін ашып көрсететін және осы ілімге сәйкес келетін діни қызмет туралы мәліметтер қамтылған діни баспа материалдары;

6) заңды тұлғаны мемлекеттік тіркегені үшін бюджетке тіркеу алымы төленгенін растайтын түбіртек немесе өзге де құжат;

7) діни бірлестіктің басшысын сайлау туралы шешім не шетелдік діни орталық басшыны тағайындаған жағдайда, уәкілетті органмен келісілгенін растайтын құжат қоса беріледі.

4. Өңірлік діни бірлестікті тіркеу кезінде тіркеуші орган белгілеген нысан бойынша өңірлік діни бірлестіктерді құруға бастамашылық жасаған жергілікті діни бірлестіктердің әрқайсысының қатысушыларының тізімі, сондай-ақ олардың жергілікті діни бірлестіктері жарғыларының нотариат куәландырған көшірмелері қосымша табыс етіледі.

5. Республикалық діни бірлестіктер мәртебесін растау үшін тіркелген күнінен бастап бір жыл өткенге дейін тіркеуді жүзеге асыратын органға олардың құрылымдық бөлімшелерінің (филиалдары мен өкілдіктерінің) аумақтық әділет органдарында есептік тіркеуден өткенін растайтын құжаттардың көшірмелерін ұсынуға міндетті.

6. Осы баптың 5-тармағының талаптарын орындамаған жағдайда, республикалық діни бірлестік Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен қайта ұйымдастырылуға немесе таратылуға жатады.

7. Діни бірлестіктерді мемлекеттiк тіркеу және олардың филиалдары мен өкілдіктерін есептiк тiркеу, діни бірлестіктерді қайта тiркеу, тiркеуден бас тарту осы Заңда көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, "Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртiппен және мерзiмде жүзеге асырылады.

8. Мемлекеттік тіркеудің (қайта тіркеудің) мерзіміне дінтану сараптамасын жүргізу және діни бірлестікті құруға бастамашы азаматтар тізімінің осы Заңның талаптарына сәйкестігін тексеру үшін үзіліс жасалады.

9. Тіркеуші орган мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) мерзіміне үзіліс жасау туралы шешім қабылданған күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей уәкілетті органға дінтану сараптамасын жүргізуді ұйымдастыру үшін қажетті құжаттардың көшірмелерін және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергiлiктi атқарушы органдарына тексеру үшін діни бірлестіктер құруға бастамашы азаматтар тізімдерінің көшірмелерін жібереді.

10. Ұсынылған құжаттардың заңнамаға сәйкестігін тексерудің, жүргізілген дінтану сараптамасының, діни бірлестікті құруға бастамашы азаматтардың тізімін тексерудің нәтижелері бойынша діни бірлестікті мемлекеттік тіркеу туралы немесе мемлекеттік тіркеуден бас тарту туралы шешім қабылданады.

Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Дiни бiрлестiктiң жарғысы

1. Дiни бiрлестiк өз қызметiн жарғының негiзiнде жүзеге асырады, онда мыналар:

1) атауы, қызметінің мәні мен мақсаттары;

2) орналасқан жерi және оның шегінде өз қызметін жүзеге асыратын аумақ;

3) құрылымы, басқару органдарын қалыптастыру тәртiбi мен олардың құзыреті;

4) қатысушыларының (мүшелерінің) құқықтары мен мiндеттерi;

5) ұстанатын діні, діни ілімінің негіздері және осы ілімге сәйкес келетін діни қызметі туралы мәліметтер;

6) діни бірлестіктің мүшесі етіп қабылдаудың және одан шығудың шарттары мен тәртібі;

7) мүлікті қалыптастыру көздері;

8) құрылтай құжаттарына өзгерістер мен толықтырулар енгiзу тәртiбi;

9) қызметін қайта ұйымдастыру және оны тоқтату шарттары;

10) таратылған жағдайда мүлікті пайдалану тәртібі;

11) филиалдар мен өкілдіктер туралы мәліметтер болуға тиіс.

2. Дiни бiрлестiктiң жарғысында оның қызметіне қатысты және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де ережелер болуы мүмкін.

3. Діни ілім негіздері мен діни қызмет туралы мәліметтерде негізгі діни идеялар, діни бірлестік қызметінің нысандары, осы діни бірлестік қатысушыларының (мүшелерінің) және басқа да адамдардың неке мен отбасына, білімге, денсаулыққа көзқарасының ерекшеліктері, оның қатысушылары (мүшелері) мен қызметшілерінің конституциялық құқықтары мен міндеттерін іске асыруға көзқарасы қамтылуға тиіс.

17-бап. Діни бірлестікті тіркеуден бас тарту

1. Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес, сондай-ақ құрылтай құжаттарындағы және өзге де ұсынылған құжаттардағы мәліметтер дәйексіз болса және (немесе) құрылатын бірлестік дінтану сараптамасының нәтижелері негізінде діни бірлестік ретінде танылмаған жағдайларда діни бірлестікті мемлекеттік тіркеуден, оның құрылымдық бөлімшесін (филиалы мен өкілдігін) есептік тіркеуден бас тартылады.

2. Тіркеуден бас тартуға Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкін.

Ескерту. 17-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.06.2020 № 351-VI Заңымен (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі).

18-бап. Дiни бiрлестiктi қайта ұйымдастыру және тарату

1. Діни бірлестіктерді қайта ұйымдастыру Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қосылу, бiрiгу, бөлiну, қайта құру және бөлiнiп шығу жолымен діни бірлестіктің құрылтай құжаттары уәкілеттік берген органның шешiмi бойынша не сот шешімі бойынша жүзеге асырылады. Діни бірлестік тек басқа діни бірлестік болып немесе жеке мекеме болып қайта құрылуы мүмкін. Діни бірлестіктерді қайта ұйымдастыру нәтижесінде құрылған ұйымдар осы Заңның талаптарына сәйкес келген жағдайда діни бірлестіктер ретінде тіркелуі мүмкін.

2. Діни бірлестіктің қызметін тоқтата тұру және оны тарату Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүргізіледі.

19-бап. Мемлекет және шетелдік діни бірлестіктер

1. Шетелдік діни орталық уәкілетті органмен келіспей тағайындаған діни бірлестік басшысының қызметін жүзеге асыруына жол берілмейді.

2. Шетелдік діни орталық діни бірлестіктің басшысы лауазымына кандидатты келісу үшін уәкілетті органға мынадай құжаттарды:

1) кандидат туралы, оның шетелдік діни орталықтағы бұрынғы қызметі туралы мәліметтер қамтылған қолдаухатты;

2) кандидатты Қазақстан Республикасының аумағында жұмыс істейтін діни бірлестіктің басшысы етіп тағайындау туралы шешімді;

3) діни бірлестіктің басшысы лауазымына кандидаттың паспортының немесе жеке куәлігінің көшірмесін ұсынады.

Құжаттар қазақ және орыс тілдеріне аудармасының дұрыстығын Қазақстан Республикасында нотариат куәландырған және аударманы жүзеге асырған аудармашы қолының түпнұсқалығын Қазақстан Республикасында нотариат куәландырған түрінде табыс етіледі.

3. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген құжаттарды уәкілетті орган олардың ұсынылған күнінен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде қарайды.

4. Егер Қазақстан Республикасындағы діни бірлестік басшысының қызметі конституциялық құрылысқа, қоғамдық тәртіпке, адам құқықтары мен бостандықтарына, халықтың денсаулығы мен имандылығына қатер төндіретін болса, уәкілетті орган шетелдік діни орталықтың оны тағайындауына келісуден бас тартады.

5-тарау. ДІНИ БІРЛЕСТІКТЕРДІҢ МҮЛІКТІК ҚҰҚЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫ

20-бап. Дiни бiрлестiктердiң меншiгi

1. Дiни бiрлестiктердiң өз қаражаты есебінен сатып алынған немесе жасалған, Қазақстан Республикасы азаматтарының, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың, ұйымдардың қайырмалдықтарға берген немесе Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтiн басқа да негiздер бойынша сатып алынған мүлiкке меншiк құқығы бар.

2. Меншік құқығындағы жылжымайтын және жылжымалы мүлік діни бірлестіктердің меншігі болып табылады.

3. Қазақстан Республикасының шегінен тыс жердегі мүлік те дiни бiрлестiктердің меншiгiнде болуы мүмкiн.

4. Дiни бiрлестiктер ерiктi түрде қаржылай және басқа да қайырмалдықтар сұрауға және оларды алуға құқылы.

5. Дiни бiрлестiктердiң меншiк құқығы заңмен қорғалады.

21-бап. Мемлекеттiң, ұйымдар мен жеке тұлғалардың меншiгiболып табылатын мүлiктi пайдалану

1. Дiни бiрлестiктер өздерiне шарттық негiзде берілген үйлердi, аумақты және мүлiктi пайдалануға құқылы.

2. Діни мақсаттағы тарих және мәдениет ескерткіштері діни бiрлестiктердің пайдалануына Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес берілуі мүмкін.

22-бап. Таратылған дiни бiрлестiктiң мүлкiне иелiк ету

1. Діни бірлестік таратылған немесе қызметі тоқтатылған кезде оның меншігінде болған мүлікке иелік ету оның жарғысына және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

2. Құқық мирасқорлары болмаған кезде мүлік Қазақстан Республикасының мемлекеттік мүлік туралы заңнамасына сәйкес мемлекет меншігіне өтеді.

6-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

23-бап. Қазақстан Республикасының дiни қызмет және дiни бiрлестiктер туралы заңнамасын бұзғаны үшiн жауаптылық

Қазақстан Республикасының дiни қызмет және дiни бiрлестiктер туралы заңнамасын бұзушылық Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген жауаптылыққа әкеп соғады.

24-бап. Өтпелі ережелер

1. Діни бірлестіктер осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап бір жылдың ішінде осы Заңның талаптарына сәйкес өздерінің құрылтай құжаттарына тиісті өзгерістер енгізуге міндетті. Сонымен бір мезгілде тіркеуші органға діни бірлестіктің мәртебесін растайтын құжаттар табыс етіледі.

2. Діни мүдделері мен қажеттіліктерін қанағаттандырумен айналысатын және осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін діни бірлестіктен басқа өзгеше ұйымдық-құқықтық нысанда құрылған заңды тұлғалар осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап бір жылдың ішінде өздерінің құрылтай құжаттарына тиісті өзгерістер енгізуге міндетті.

3. Көрсетілген мерзім өткен соң өздерінің құрылтай құжаттарын осы Заңның талаптарына сәйкес келтірмеген заңды тұлғалар облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергiлiктi атқарушы органдарының өтініші бойынша сот тәртібімен таратылады.

Ескерту. 24-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 13.06.2013 № 102-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-бап. Қорытынды ережелер

1. Осы Заң алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

2. "Діни сенім бостандығы және діни бірлестіктер туралы" 1992 жылғы 15 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1992 ж., № 4, 84-құжат; 1995 ж., № 20, 120, 121-құжаттар; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 13-14, 205-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; 2005 ж., № 5, 5-құжат; № 13, 53-құжат; 2007 ж., № 9, 67-құжат; 2011 ж., № 11, 102-құжат) күші жойылды деп танылсын.

Қазақстан Республикасының
Президентi	Н. НАЗАРБАЕВ

Unofficial translation

This Law is based on the fact that the Republic of Kazakhstan represents itself as a democratic, secular state, affirms the right of everyone for freedom of conscience, guarantees equal rights of everyone regardless of his religious beliefs, recognizes the historical role of Hanafi Islam and Orthodox Christianity in the development of culture and spiritual life of the people, respects other religions, combined with the spiritual heritage of the people of Kazakhstan, recognizes the importance of interreligious harmony, religious tolerance and respect for religious beliefs of citizens.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. Basic definitions, used in this Law

The following basic definitions are used in this Law:

1) religious building (construction) - a place, intended for public worship, prayer and religious gatherings, religious veneration (pilgrimage);

1-1) religious association - voluntary association of citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons, in accordance with the procedure established by legislative acts of the Republic of Kazakhstan united on the basis of the community of their interests to meet spiritual needs;

2) religious activities – activity, aimed at meeting the religious needs of believers;

3) priest - a person, authorized by the relevant religious association to spiritual, preaching service;

4) information material of religious content - printed, electronic and other information of a religious nature on any material medium;

4-1) distribution of dogma - an activity aimed at bringing, as well as the transfer of information about the basic tenets, ideas, views and practices of a particular religion;

5) missionary activity - activity of citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners, stateless persons, aimed at advancing doctrine in the territory of the Republic of Kazakhstan with intent of conversion to religion;

6) the authorized body - a state body, carrying out the state regulation of religious activities.

Footnote. Article 1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 22.12.2016 № 28-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 29.12.2021 № 94-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 2. Legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activities and religious associations

1. Legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activities and religious associations is based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and consists of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. If an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan establishes rules other than those provided in this Law, the rules of the international treaty shall apply.

Article 3. State and Religion

1. State is separated from religion and religious associations.

2. Religious associations and citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons regardless of relationship to religion are equal before the law.

3. No religion may be established as a state religion or an obligatory one.

4. System of education and upbringing in the Republic of Kazakhstan, except for the spiritual (religious) organizations of education, is separated from religion and religious associations and shall be secular.

5. Impeding the legitimate religious activities, violating the civil rights of individuals based on attitude to religion or insulting their religious feelings, desecration of objects, buildings and places, venerated by followers of a religion, are not allowed.

6. Everyone shall have the right to freedom of conscience.

Everyone shall have the right to adhere to religious or other beliefs, disseminate them, participate in the activities of religious associations and engage in missionary activities in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

The exercise of the right to freedom of conscience should not create or limit universal and civil rights and obligations to the State.

7. Nobody has the right to refuse, based on their religious beliefs, to perform the duties, prescribed by the Constitution and the laws of the Republic of Kazakhstan.

Citizens of the Republic of Kazakhstan, who are priests, missionaries, leaders or participants (members) of religious associations, may participate in political life on an equal basis with all other citizens of the Republic of Kazakhstan only on their own behalf.

8. According to the principle of separation of religion and religious associations from the state, the state shall:

1) not interfere with the determination of a citizen of the Republic of Kazakhstan, a foreigner and a stateless person of their attitude to religion and religious affiliation, in child-rearing by parents or other legal representatives according to their beliefs, except when such education threatens the life and health of a child, infringes on his (her) rights and limits the liability, as well as directed against the constitutional order, sovereignty and territorial integrity of the Republic of Kazakhstan;

2) not impose on religious associations the performance of functions of the state bodies;

3) not interfere in the activities of religious associations, if the activities of religious associations are not contrary to the laws of the Republic of Kazakhstan;

4) facilitate mutual tolerance and respect between the citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons who exercise religion and do nor exercise it, as well as between different religious associations.

9. According to the principle of separation of religion and religious associations from the state, the religious associations shall:

1) not perform the functions of the state bodies and shall not interfere with their activities;

2) not participate in the activities of political parties, and shall not provide

financial support to them, shall not engage in political activities;

3) comply with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

10. Activities of religion-based parties, the establishment and activities of religious associations, whose goals and activities are aimed at the approval of the domination of one religion in the state, inciting religious hatred or discord, including those related to violence or incitement to violence and other illegal activities are prohibited.

11. Activity of religious associations that are not registered in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan, as well as any coercion of citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons in determining the attitude to religion, to participate or not participate in the activities of religious associations, in religious ceremonies and (or) in religious instruction, are not allowed.

12. Activities of religious associations, associated with violence against citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons or otherwise causing harm to their health or with the divorce between spouses (family disruption) or termination of relationship, damage to morality, violation of rights and freedoms of human and citizen, motivating citizens to refuse to perform the duties, prescribed by the Constitution and the Laws of the Republic of Kazakhstan, and other violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan, are not allowed.

13. Activities of religious associations, forcibly involving into their activities the citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons, including through charity, and (or) preventing the secession from a religious association, including through the use of intimidation, violence or threats of its use, using material or other dependence of citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons or by deception shall not be allowed.

14. Coercion of participants (members) of a religious association and religious followers to alienate their property for the benefit of the religious association, its leaders and other participants (members) are not allowed.

15. Making decisions and performing actions using religion and religious beliefs, obviously able to disorganize the work of the state bodies, disrupt their uninterrupted functioning, reduce the degree of control in the country, are not allowed.

16. The head of a religious association is obliged to take measures to prevent involvement and (or) participation of minors in the activity of a religious association under the objection of one of the minor's parents or other legal representatives.

Footnote. Article 3 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.11.2015 № 403-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 29.12.2021 № 94-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 2. STATE REGULATION OFRELIGIOUS ACTIVITIES

Article 4. Competence of the authorized body

The authorized body shall:

1) participate in the formation and implementation of the main directions of the state policy in the field of interaction with religious associations;

1-1) study and analyze the religious situation in the republic;

2) conduct a study and analysis of activities of religious associations, missionaries, spiritual (religious) education organizations, created in the territory of the Republic of Kazakhstan;

3) ensure the explanatory work on issues within its competence;

4) provide methodological guidance of local executive bodies in the sphere of religious activity;

5) carry out outreach activities on issues within its competence;

6) ensure the theological expert examination;

7) organize and cooperate with the authorized bodies of foreign states in the sphere of religious activities;

8) coordinate the activities of foreign religious associations in the territory of the republic, the appointment of the heads of religious associations in the Republic of Kazakhstan by foreign religious centres;

9) coordinate the activities of local executive bodies of the regions, cities of the republican significance and the capital on the issues of religious activity and interaction with religious associations;

10) develop and approve regulatory legal acts in the sphere of religious activity and religious associations within its competence;

10-1) approve the rules of theological expert examination;

10-2) develops and approves professional standards in the field of religious activity;

11) approve the instructions of determination of the location of special stationary premises for the distribution of religious literature and other informational materials of religious content, religious items, as well as premises for religious activities outside religious buildings (structures);

12) review the appeals of individuals and legal entities, regarding violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activity and religious associations;

13) make proposals to the law enforcement agencies, to prohibit the activities of individuals and legal entities that violate the legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activity and religious associations;

14) exercise other powers, stipulated by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, the acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 4 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.06.2013 № 102-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); with the amendments introduced by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 04.07.2023 No. 15-VIII (shall be enforced sixty calendar days from the date of its first official publication).

Article 5. Competence of the local executive bodies of the regions, cities of the republican significance and the capital on the issues of religious activities and interaction with religious associations

The local executive bodies of the regions, cities of the republican significance and the capital on the issues of religious activities and interaction with religious associations shall:

1) conduct a study and analysis of the religious situation in the region;

1-1) study and analyse analysis of activities of religious associations, missionaries, spiritual (religious) education organizations of the region;

2) make proposals to the authorized body for improving the legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activity and religious associations;

3) implement the state policy in the field of religious activities;

4) make proposals to the law enforcement agencies to prohibit the activities of individuals and legal entities that violate the legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activity and religious associations;

5) review the appeals of individuals and legal entities regarding violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activity and religious associations;

6) conduct explanatory work at the local level on the issues within their competence;

7) approve the location of special stationary premises for the distribution of religious literature and other information materials of religious content, religious items, and also consider notices of religious events outside religious structures (structures) submitted by religious associations;

8) make decisions on the construction of religious buildings (structures), determining their location, as well as reorientation (change functionality) of buildings (structures) to the religious buildings (structures);

9) ensure the check of lists of citizens - initiators of religious associations;

10) register the persons, carrying out missionary activity;

11) in the interests of local public administration carry out other powers, assigned to the local executive bodies by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 5 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.06.2013 № 102-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); with the amendments introduced by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 № 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.12.2021 № 94-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 6. Theological expert examination

1. The authorized body provides the carrying out of theological expert examination on the following grounds:

1) appeals of individuals and (or) legal entities to the authorized body;

2) delivery of religious literature and other informational materials of religious content to the library collections of organizations the Republic of Kazakhstan, as well as to the authorized body;

3) appeals of individuals for registration as missionaries and for registration of religious associations;

4) importation of religious literature, informational materials of religious content, except for literature, and materials intended for personal use in one copy of each item;

5) order of the head of the authorized body;

6) production, issue and distribution of religious literature and other information materials of religious content.

2. Objects of religious expertise include the foundation documents, as well as other documents of religious content, spiritual (religious) educational programs, and informational materials of religious content and religious objects.

3. Religious expertise shall be carried out by experts (specialists) with special knowledge and (or) experience in the field of religious activity, with the involvement, if necessary, of representatives of state bodies and other specialists in the manner determined by the authorized body.

4. Deleted by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).
Footnote: Article 6 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 22.12.2016 № 28-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 29.12.2021 № 94-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 3. RELIGIOUS ACTIVITIES IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN

Article 7. Religious rites and ceremonies

1. Religious associations have the right to maintain places of worship.

2. Public worship, religious rites, ceremonies, and (or) meeting are held (committed) without interruption in religious buildings (structures) and their assigned territory, in places of worship, offices and premises of religious associations, on cemeteries and crematoria, homes, and if necessary in public catering facilities, subject to upholding the rights and interests of persons living nearby. In other cases, religious activities are carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. Conduct (commission) public worship, religious rites, ceremonies, and (or) meetings, as well as the implementation of missionary activity are not allowed in the territory and buildings of:

1) state bodies, organizations, except as provided in paragraphs 2 and 4 of this Article;

2) the Armed Forces, other troops and military formations, judicial and law enforcement agencies, and other services related to public safety, protection of life and health of individuals;

3) the organizations of education, except for the spiritual (religious) educational institutions.

4. Persons held in special institutions providing temporary isolation from society, who are in institutions executing punishments, who are patients of healthcare organizations providing inpatient care, undergoing social services in special social services centers, at their request or their relatives, in case of ritual necessity, may meet the clergy of religious associations registered in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan. At the same time, the performance of religious rites, ceremonies and (or) meetings should not interfere with the activities of the specified institutions (organizations), violate the rights and legitimate interests of others.

Footnote. Article 7 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.06.2022 № 129-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 20.04.2023 No. 226-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 7-1. Notice on holding religious events outside religious structures (facilities)

1. Notice of religious events outside places of worship (facilities) (hereinafter referred to as the notice), except for religious events specified in paragraph 2 of Article 7 of this Law, shall be submitted by the religious association to the local executive body of the region, the city of republican significance and the capital on paper or in the form of an electronic document certified by electronic digital signature, no later than ten working days before the date of their holding.

2. The day of submission of the notice shall be the day of registration of the notice in the local executive body of the region, the city of republican significance and the capital.

3. The notice shall specify:

1) purpose;

2) the name of the religious association - the organizer of religious events outside religious structures (facilities), business identification number, location of the religious association, contact details of the head or representatives of the religious association;

3) premises for conducting religious events outside religious structures (facilities) that meet the requirements provided for by the instructions for determining the location of special stationary premises for distributing religious literature and other information materials of religious content, religious items, as well as premises for conducting religious events outside religious structures (facilities), or traffic routes;

4) planned date, start and end times, estimated number of participants;

5) intention to use sound-amplifying technical means, automobile vehicles, their total number and route;

6) the date of submission of the notice.

4. The notice shall be signed by the head of the religious association.

5. In case of violation by the religious association of the deadlines for sending a notice established by paragraph 1 of this Article, the local executive body of the region, the city of republican significance and the capital within two working days from the date of registration of the notice sends to the applicant a response on leaving a notice without consideration by one of the following methods:

1) on purpose;

2) in the form of a registered mail item with a notice of receipt;

3) by means of an electronic document certified by an electronic digital signature;

4) at the e-mail address indicated by the religious association in the notice;

5) by the subscriber's cellular number indicated by the religious association in the notice.

6. In case of non-compliance of the notice with the requirements established by paragraphs 3 and 4 of this Article, the local executive body of the region, the city of republican significance and the capital shall indicate to the applicant what requirements the notice does not meet, no later than five working days from the date of receipt of the notice, send the applicant a decision on non-compliance with one of the methods specified in paragraph 5 of this Article.

7. Within two working days from the date of the receipt of the decision on non-conformity, the religious association shall have the right to submit to the local executive body of the region, the city of republican significance and the capital a finalized notice.

8. The local executive body of the region, the city of republican significance and the capital shall send a response no later than two calendar days before holding religious events outside the religious structures (facilities) to return the notice in case of non-elimination within the period established by paragraph 7 of this Article, non-compliance of the notice with the requirements provided for by paragraphs 3 and 4 of this Article.

The decision to return the notice must be justified and motivated and can be appealed in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Chapter 3 as added by Article 7-1, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2021 № 94-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 8. Missionary activity

1. Citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons shall carry out missionary activity after registration.

2. Registration of persons, carrying out missionary activity, shall be made by the local executive bodies of the regions, cities of the republican significance and the capital in a period not exceeding thirty days from the date of submitting the documents. Registration deadline is suspended during theological expert examination to receive conclusion on the materials, presented by a missionary.

3. Missionaries in the territory of the Republic of Kazakhstan must reregister annually in the local executive bodies of the regions, cities of the republican significance and the capital.

4. Missionaries shall represent the following documents and materials to the local executive bodies to register:

1) a copy of the passport or identity card;

2) a statement indicating the area and period of missionary activity;

3) a document, issued by a religious association to carry out missionary work on behalf of the religious association;

4) a certificate of the state registration (re-registration) of a legal entity and a copy of the charter of a religious association, that is represented by a missionary;

5) religious literature, and other informational materials of religious content, religious objects, intended for missionary activity.

Foreigners and stateless persons for registration as a missionary in the Republic of Kazakhstan shall additionally submit the following documents to the local executive bodies:

1) legalized or apostilled document, confirming that the religious association that is represented by the missionary, is officially registered under the legislation of a foreign country;

2) the invitation of religious association, registered in the Republic of Kazakhstan.

Documents, issued by foreign states shall be submitted with a notarized in the Republic of Kazakhstan correctness of the translation into the Kazakh and Russian languages and with notarized in the Republic of Kazakhstan authenticity of the translator’ signature who made translation.

5. Citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons who submitted documents for registration as a missionary shall be refused to registration on the basis of a negative conclusion of the theological expert examination, as well as if their missionary activity poses a threat to the constitutional order, public order, human rights and freedoms, public health and morals.

6. Use of religious materials and religious objects by missionaries shall be allowed after obtaining a positive conclusion of the theological expert examination.

Footnote. Article 8 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 13.06.2013 № 102-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 9. Religious literature and religious objects

1. Citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons, religious associations have the right to acquire and use religious literature, and other informational materials of religious content, religious objects at their own discretion.

Religious objects are objects, products and attributes, required for the public worship, religious rites and ceremonies, as well as containing elements of religious symbolism.

2. Distribution of religious literature, and other informational materials of religious content, religious objects, is permitted only in religious buildings (structures), spiritual (religious) educational organizations, as well as at specially determined premises, designated by the local executive bodies of the regions, cities of republican significance and the capital.

3. Importation into the territory of the Republic of Kazakhstan of religious literature and other informational materials of religious content, except those intended for personal use in one copy of each item, shall be carried out only by the registered religious associations after receiving a positive conclusion of theological expert examination.

3-1. The production, issuance and distribution of religious literature and other informational materials of religious content shall be allowed after receiving a positive conclusion of theological expert examination.

4. Religious literature and other informational materials of religious content, produced and (or) distributed by a religious association must contain the full name of the religious association.

Footnote. Article 9, as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.12.2013 № 152-V (shall be enforced from 01.01.2014); dated 22.12.2016 № 28-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 10. Charity

Footnote. The title of Article 10 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.11.2015 № 403-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

1. Religious associations shall have the right to carry out charity and establish charitable organizations.

2. When carrying out charitable activities use of the material dependence (needs) of the citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons in order to engage them in religious activities is not allowed.

3. Religious associations applying for voluntary donations shall comply with the requirements established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on combating legalization (laundering) of proceeds received from crime, and financing of terrorism.

Footnote. Article 10 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 16.11.2015 № 403-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 13.05.2020 No. 325-VI (shall be enforced six months after the date of its first official publication).

Article 11. International relations and contacts of believers and religious associations

1. Citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners, stateless persons and religious associations have the right to establish and maintain international relations and personal contacts, including trips abroad for the pilgrimage, participation in meetings and other religious events.

2. Religious organizations may send citizens of the Republic of Kazakhstan abroad to study in spiritual (religious) educational organizations and receive foreigners, stateless persons to study in spiritual (religious) educational organizations in the Republic of Kazakhstan.

Chapter 4. ESTABLISHMENT, STATE REGISTRATION,
REORGANIZATION, LIQUIDATION OF RELIGIOUS ORGANIZATIONS

Article 12. Status of religious associations

1. The religious associations with the following status can be created and operate in the Republic of Kazakhstan: local, regional and national.

2. Local religious association is a religious association, established at the initiative of not less than fifty citizens of the Republic of Kazakhstan, acting within one region, the city of republican significance and the capital.

3. The regional religious association shall recognize a religious association created on the initiative of at least two local religious associations, with a total number of at least five hundred citizens of the Republic of Kazakhstan.

Regional religious associations shall be established and operate within the territory of local religious associations that initiated the creation of regional religious associations.

4. Republican religious association is a religious association, established at the initiative of not less than five thousand citizens of the Republic of Kazakhstan, representing all regions, the cities of republican significance and the capital, consisting of no less than three hundred citizens of the Republic of Kazakhstan in each of them, as well as having its structural subdivisions (branches and representative offices) throughout the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 12 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2021 № 94-VII (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 13. Establishment of religious associations

1. Religious association shall be established at the initiative of citizens of the Republic of Kazakhstan who have reached the age of eighteen, who convene the founding meeting (congress, conference), where the decisions on the establishment of a religious association, its name, charter shall be made and its governing bodies shall be formed. Citizens take personal part in the founding meeting (congress, conference) on their own free will.

2. Religious association shall have the following characteristics:

1) a single doctrine;

2) performance of religious rites, ceremonies and sermons;

3) religious education of its participants (members) and religious followers;

4) spiritual orientation of activities.

3. Republican religious associations and regional religious associations in accordance with their charters have the right to establish in the form institutions the spiritual (religious) educational organizations, implementing professional training programs to train priests.

4. Establishment and operation of legal entities, engaged in religious activities in a different organizational and legal form, except as a religious association is not allowed, except for spiritual (religious) educational organizations.

5. Establishment of organizational structures of religious associations in state bodies, organizations and institutions, educational institutions and health care organizations are not allowed.

Article 14. Name a of religious association

1. Name of religious association shall contain a religious affiliation and status.

2. Full and abbreviated name and its symbolism shall not fully or in a substantial part duplicate state symbols of the Republic of Kazakhstan and other countries, the name and symbols of the state bodies of the Republic of Kazakhstan, religious associations, registered in the Republic of Kazakhstan, as well as religious associations, prohibited (or) liquidated in connection with violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 15. State registration of religious associations

1. Religious association acquires legal capacity of a legal entity from the moment of its state registration.

2. State registration of republican religious associations and regional religious associations shall be made by the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan.

State registration of local religious associations, record registration of branches and representative offices shall be made ??by territorial bodies of justice.

3. An application for registration shall be submitted to the registering authority within two months after the decision on the establishment of a religious association. The application shall be accompanied by:

1) the charter of the religious association, signed by the head of the religious association;

2) minutes of the founding meeting (congress, conference);

3) list of citizens-initiators of the established religious association in electronic copy and hardcopy in the form, prescribed by the registering authority;

4) a document, confirming the location of a religious association;

5) printed religious materials, revealing the origins and fundamentals of doctrine, and providing information about its associated religious activities;

6) a receipt or other document, confirming payment of the registration fee for the state registration of a legal entity;

7) the decision to elect the head of the religious association or in the case of the appointment of the head by a foreign religious centre - a document confirming approval by the authorized body.

4. When registering the regional religious association, a list of participants in each of the local religious associations, who initiate the establishment of regional religious associations in the form, prescribed by the registering authority, as well as notarized copies of charters of their local religious associations shall be submitted additionally.

5. Prior to the expiration of one year from the date of registration, the republican religious associations to confirm the status shall submit to the registering authority the copies of documents, confirming record registration of their structural divisions (branches and representative offices) in the local departments of justice.

6. In case of failure to meet the requirements of paragraph 5 of this Article, the republican religious associations shall be subject to reorganization or liquidation in the manner, prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

7. State registration of religious associations and record registration of branches and representative offices, re-registration, refusal of registration of religious associations shall be carried out in the manner and within the timeframe, stipulated by the Law of the Republic of Kazakhstan “On state registration of legal entities and registration of branches and representative offices”, with the specifications provided in this Law.

8. Term of state registration (re-registration) shall be suspended for theological expert examination and checking the list of citizens-initiators of the religious association for compliance with the terms of this Law.

9. Registering authority not later than three working days from the date of the decision to suspend the period of state registration (re-registration) send to the authorized body a copy of the documents, necessary for the organization of theological expert examination, and to the local executive bodies of the regions, cities of the republican significance and the capital the copies of the lists of citizens - initiators of a religious association for checking.

10. The decision on state registration or refusal of state registration of a religious association shall be made in accordance with the results of checking the documents submitted for compliance with the appropriate legislation, conducted theological expert examination, checking the list of the citizens-initiators of the religious association.

Footnote. Article 15, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 24.12.2012 № 60-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 13.06.2013 № 102-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 16. Charter of a religious association

1. Religious association shall operate under the charter that shall contain:

1) the name, object and objectives of the activity;

2) the location and territory within which it operates;

3) the structure, order of formation and the competence of the governing bodies;

4) the rights and obligations of participants (members);

5) the religious affiliation, the fundamentals of doctrine and the information on its relevancy of religious activities;

6) the conditions and procedure for membership in a religious association and withdrawal from membership;

7) the sources of property;

8) the procedure for making changes and amendments to the foundation documents;

9) the conditions of reorganization and termination of activity;

10) the procedure for the use of property in the case of liquidation;

11) the information on the branches and representative offices.

2. The charter of a religious association may contain other provisions, relating to its activities and not contradicting the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. Information on the fundamentals of doctrine and religious activities shall contain basic religious ideas, forms of activities of religious associations, particularities of the relationship to marriage and family, education, health of participants (members) of the religious association and other persons, attitude to the performance of the constitutional rights and duties of its participants (members) and ministers.

Article 17. Refusal to register a religious association

1. Refusal of state registration of a religious associations, record registration of its structural division (branch or representative office) shall be carried out in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan, as well as in cases when the information, contained in the foundation and other submitted documents is incorrect and (or) the establishing association is not recognized as a religious association on the basis of theological expert examination.

2. Denial of registration may be appealed according to the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. Article 17 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.06.2020 No. 351-VI (effective from 01.07.2021).

Article 18. Reorganization and liquidation of a religious association

1. Reorganization of religious associations may be carried out in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan through a merger, joining, division, transformation, and separation by the decision of a body, authorized by the foundation documents of a religious association, or by a court decision. Religious association can be reorganized only into another religious association or a private institution. The organizations, formed as a result of reorganization of religious associations, can be registered as religious associations if they comply with the requirements of this Law.

2. Suspension of activity and liquidation of a religious association shall be made in the manner, prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 19. State and foreign religious associations

1. Activities by the head of religious association, appointed by foreign religious centre without agreement of the authorized body, is not allowed.

2. In order to get approval of the candidate to the position of the head of a religious association, foreign religious centre shall submit the following documents to the authorized body:

1) an application, containing information about the candidate, his (her) previous activities in a foreign religious centre;

2) the decision to appoint the candidate as the head of a religious association, operating on the territory of the Republic of Kazakhstan;

3) a copy of the passport or identity card of the candidate for the position of the head of a religious association.

Documents shall be submitted with a notarized in the Republic of Kazakhstan correctness of translation into the Kazakh and Russian languages and notarized in the Republic of Kazakhstan signature of the translator who made the translation.

3. Documents, referred to in paragraph 2 of this Article shall be reviewed by the authorized body within thirty calendar days from the date of their submission.

4. The authorized body shall refuse to agree for the appointment by a foreign religious centre of the head of a religious association in the Republic of Kazakhstan, if his/her activities may pose a threat to the constitutional order, public order, human rights and freedoms, health and morals.

Chapter 5. PROPRIETARY RELATIONSHIP OF RELIGIOUS ASSOCIATIONS

Article 20. Property of religious associations

1. Religious associations shall have the right for property, purchased or created at their own funds, donated by citizens of the Republic of Kazakhstan, foreigners and stateless persons, organizations or acquired for other reasons that do not contradict the laws of the Republic of Kazakhstan.

2. The property of religious associations can be movable and immovable property by the property right of ownership.

3. Religious associations may also have property, located outside the Republic of Kazakhstan.

4. Religious associations have the right to seek voluntary financial and other contributions, and have the right to receive them.

5. Property right of religious associations is protected by the law.

Article 21. Use of the property that is the property of the state, organizations and individuals

1. Religious associations shall have the right to use the building, territory and property, provided to them on contractual basis.

2. Monuments of history and culture of a religious purpose may be granted to the use of religious associations in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 22. Disposal of the property of a liquidated religious association

1. Upon liquidation or termination of the activity of a religious association, disposal of its property shall be carried out in accordance with its charter and the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. In the absence of successors, the property shall become the property of the state in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on state property.

Chapter 6. FINAL PROVISIONS

Article 23. Responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activity and religious associations

Violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activity and religious associations shall result into responsibility under the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 24. Transitional provisions

1. Religious associations shall, within one year from the date of enactment of this Law, make corresponding amendments to the founding documents in accordance with the requirements of this Law. Simultaneously, the documents confirming the status of a religious association shall be submitted the registering authority.

2. Legal entities, engaged in satisfying religious interests and needs, and established before the enactment of this Law in any organizational and legal form other than as a religious association, shall within one year from the date of enactment of this Law make amendments to their founding documents.

3. After expiration of the specified period the legal entities that did not change their founding documents in accordance with the requirements of this Law, shall be liquidated in a judicial proceeding under the applications of the local executive bodies of the regions, cities of the republican significance and the capital.

Footnote. Paragraph 24, as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 24.12.2012 № 60-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 13.06.2013 № 102-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 25. Final Provisions

1. This Law shall enter into force upon expiration of ten calendar days after its first official publication.

2. The Law of the Republic of Kazakhstan dated 15 January, 1992 “On Freedom of Conscience and Religious Associations” (Bulletin of the Supreme Council of the Republic of Kazakhstan, 1992, No. 4, Art. 84; 1995, No. 20, Art. 120, 121; Bulletin of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, 1997, No. 13-14, Art. 205; 2004, No. 23, Art. 142; 2005, No. 5, Art. 5; No. 13, Art. 53; 2007, No. 9, Art. 67; 2011, No. 11, Art. 102), shall be considered to have lost force.

The President
of the Republic of Kazakhstan	N. Nazarbayev

Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

2-тарау. ДІНИ ҚЫЗМЕТ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

3-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ДІНИ ҚЫЗМЕТ

4-тарау. ДІНИ БIРЛЕСТIКТЕРДІ ҚҰРУ, МЕМЛЕКЕТТІК ТІРКЕУ, ҚАЙТА ҰЙЫМДАСТЫРУ, ТАРАТУ

5-тарау. ДІНИ БІРЛЕСТІКТЕРДІҢ МҮЛІКТІК ҚҰҚЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫ

6-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

On religious activities and religious associations

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. Basic definitions, used in this Law

Article 2. Legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activities and religious associations

Article 3. State and Religion

Chapter 2. STATE REGULATION OFRELIGIOUS ACTIVITIES

Article 4. Competence of the authorized body

Article 5. Competence of the local executive bodies of the regions, cities of the republican significance and the capital on the issues of religious activities and interaction with religious associations

Article 6. Theological expert examination

Chapter 3. RELIGIOUS ACTIVITIES IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN

Article 7. Religious rites and ceremonies

Article 8. Missionary activity

Article 9. Religious literature and religious objects

Article 10. Charity

Article 11. International relations and contacts of believers and religious associations

Chapter 4. ESTABLISHMENT, STATE REGISTRATION,
REORGANIZATION, LIQUIDATION OF RELIGIOUS ORGANIZATIONS

Article 12. Status of religious associations

Article 13. Establishment of religious associations

Article 14. Name a of religious association

Article 15. State registration of religious associations

Article 16. Charter of a religious association

Article 17. Refusal to register a religious association

Article 18. Reorganization and liquidation of a religious association

Article 19. State and foreign religious associations

Chapter 5. PROPRIETARY RELATIONSHIP OF RELIGIOUS ASSOCIATIONS

Article 20. Property of religious associations

Article 21. Use of the property that is the property of the state, organizations and individuals

Article 22. Disposal of the property of a liquidated religious association

Chapter 6. FINAL PROVISIONS

Article 23. Responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activity and religious associations

Article 24. Transitional provisions

Article 25. Final Provisions

Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

2-тарау. ДІНИ ҚЫЗМЕТ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

3-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ДІНИ ҚЫЗМЕТ

4-тарау. ДІНИ БIРЛЕСТIКТЕРДІ ҚҰРУ, МЕМЛЕКЕТТІК ТІРКЕУ, ҚАЙТА ҰЙЫМДАСТЫРУ, ТАРАТУ

5-тарау. ДІНИ БІРЛЕСТІКТЕРДІҢ МҮЛІКТІК ҚҰҚЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫ

6-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

On religious activities and religious associations

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. Basic definitions, used in this Law

Article 2. Legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activities and religious associations

Article 3. State and Religion

Chapter 2. STATE REGULATION OFRELIGIOUS ACTIVITIES

Article 4. Competence of the authorized body

Article 5. Competence of the local executive bodies of the regions, cities of the republican significance and the capital on the issues of religious activities and interaction with religious associations

Article 6. Theological expert examination

Chapter 3. RELIGIOUS ACTIVITIES IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN

Article 7. Religious rites and ceremonies

Article 8. Missionary activity

Article 9. Religious literature and religious objects

Article 10. Charity

Article 11. International relations and contacts of believers and religious associations

Chapter 4. ESTABLISHMENT, STATE REGISTRATION,REORGANIZATION, LIQUIDATION OF RELIGIOUS ORGANIZATIONS

Article 12. Status of religious associations

Article 13. Establishment of religious associations

Article 14. Name a of religious association

Article 15. State registration of religious associations

Article 16. Charter of a religious association

Article 17. Refusal to register a religious association

Article 18. Reorganization and liquidation of a religious association

Article 19. State and foreign religious associations

Chapter 5. PROPRIETARY RELATIONSHIP OF RELIGIOUS ASSOCIATIONS

Article 20. Property of religious associations

Article 21. Use of the property that is the property of the state, organizations and individuals

Article 22. Disposal of the property of a liquidated religious association

Chapter 6. FINAL PROVISIONS

Article 23. Responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on religious activity and religious associations

Article 24. Transitional provisions

Article 25. Final Provisions

Chapter 4. ESTABLISHMENT, STATE REGISTRATION,
REORGANIZATION, LIQUIDATION OF RELIGIOUS ORGANIZATIONS