Масс-медиа туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2024 жылғы 19 маусымдағы № 93-VIII ҚРЗ.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 70-б. қараңыз.
Қолданушылар назарына!
Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

Осы Заң масс-медиа саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді, олардың құқықтық негіздерін белгілейді және сөз бен шығармашылық бостандығына конституциялық құқықты қамтамасыз етуге бағытталған.

1-тарау. НЕГІЗГІ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) абонент – телерадио хабарларын тарату операторымен телерадио хабарларын тарату қызметтерін алуға шарт жасасқан жеке немесе заңды тұлға;

2) аккредиттеудің оңайлатылған тәртібі – аккредиттеу картасын беру арқылы бұқаралық ақпарат құралдарын және олардың журналистерін (бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерін) аккредиттеудің автоматтандырылған процесі;

3) ақпараттық егемендік – ақпараттық күн тәртібін қалыптастыруда Қазақстан Республикасы азаматтарының қоғамдық-саяси дербестігін айқындайтын Қазақстан Республикасының ақпараттық кеңістігінің тәуелсіздігі;

4) балалар теле-, радиобағдарламасы – 12 жасқа дейінгі балаларға арналған, осы жастағы топқа тән сюжеті бар теле-, радиобағдарлама;

5) бас редактор (редактор) – бұқаралық ақпарат құралының редакциясын басқаратын және бұқаралық ақпарат құралының өнімін шығаруға және таратуға тиiстi өкiлеттiктерi бар жеке тұлға;

6) бұқаралық ақпарат құралы – мерзімді баспасөз басылымы, теле-, радиоарна, интернет-басылым;

7) бұқаралық ақпарат құралын таратушы – бұқаралық ақпарат құралының өнiмiн оның меншiк иесiмен, баспагермен арадағы шарт бойынша немесе өзге де заңды негiздерде таратуды жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға;

8) бұқаралық ақпарат құралының өнімі – мерзімді баспасөз басылымының немесе аудиовизуалды туындының жекелеген нөмірінің таралымы немесе таралымының бір бөлігі, теле-, радиобағдарламаның жекелеген шығарылымы, сондай-ақ интернет-басылымда орналастырылған ақпарат;

9) бұқаралық ақпарат құралының редакциясы – бұқаралық ақпарат құралының материалдарын жинауды, әзірлеуді, шығаруды және таратуды жүзеге асыратын жеке тұлға не заңды тұлғаның құрылымдық бөлiмшесi болып табылатын шығармашылық ұжым;

10) білім беру теле-, радиобағдарламасы – мазмұны телекөрерменді немесе радиотыңдаушыны ғылымның, мәдениеттің, өндірістің, өнердің және әлеуметтік өмірдің қандай да бір саласындағы нақты білім жүйесінде оқытуға бағытталған, адамдардың көпшілік тобына арналған теле-, радиобағдарлама;

11) бірыңғай медиаплатформа – мемлекеттік ақпараттық саясатты іске асыруға арналған ақпараттық жүйе;

12) дара спутниктік және эфирлік қабылдау құрылғыларын таратушы – телерадио хабарларын тарату саласында лицензиясы бар және Қазақстан Республикасының аумағында меншікті спутниктік хабар тарату жүйелері бар телерадио хабарларын тарату операторларының қызметтеріне шартты қолжетімді карталарды, телерадио хабарларын тарату операторларының теле-, радиосигналын жеке-дара қабылдауға арналған жабдықты тарататын жеке немесе заңды тұлға;

13) дара спутниктік және эфирлік қабылдау құрылғысы – теле-, радиосигналды жеке-дара қабылдауға арналған жабдық;

14) дыбыстық сүйемелдеудің көпарналы берілуі – абонентке көру тілін таңдауға мүмкіндік беретін, телебағдарламада екі және одан да көп дыбыстық сүйемелдеудің берілуі;

15) еркін қолжетімді теле-, радиоарна – көру құқығы үшін ақы алынбай адамдардың шектеусіз тобына цифрлық эфирлік және спутниктік телерадио хабарларын тарату арқылы таратылатын теле-, радиоарна;

16) журналист (бұқаралық ақпарат құралының өкілі) – бұқаралық ақпарат құралының редакциясымен еңбек немесе өзге де шарттық қатынастар негізінде бұқаралық ақпарат құралы үшін хабарлар мен материалдарды жинау, өңдеу және әзірлеу қызметін жүзеге асыратын жеке тұлға;

17) журналисті (бұқаралық ақпарат құралының өкілін) аккредиттеу – журналистi тағайындау рәсiмi және оның өкiлеттiгiн мемлекеттiк органның және (немесе) ұйымның тануы;

18) журналистің ерекше мәртебесі – журналистің құқықтары мен бостандықтарын қорғауды, ақпаратты іздеу, сұрату, алу және тарату кезінде кеңейтілген құқықтарды, сондай-ақ осы Заңда белгіленген өзге де ерекше құқықтарды көздейтін журналист мәртебесі;

19) көпарналы хабар тарату – теле-, радиоарналар топтамаларын таратуға арналған телекоммуникациялық жүйе;

20) масс-медиа – бұқаралық ақпарат құралы және интернет-ресурс;

21) масс-медиа мониторингі – масс-медиа өнімін жинау және оны Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуы тұрғысынан, сондай-ақ қоғамның адамгершілік тұрғыдан дамуына зиян келтіруі және жалпыадамзаттық, ұлттық, мәдени және отбасылық құндылықтарды бұзуы тұрғысынан талдау процесі;

22) масс-медиа өнiмi – бұқаралық ақпарат құралының өнімі, сондай-ақ интернет-ресурста орналастырылған ақпарат;

23) масс-медиа өнiмiн тарату – мерзiмдi баспасөз басылымдарын сату (жазылу, жеткiзу, үлестiру), теле-, радиобағдарламаларды, аудиовизуалды туындыны эфирге шығару, телекоммуникациялардың техникалық құралдарын пайдалана отырып және телекоммуникация желілерінде теле-, радиобағдарламаларды тұтынушыға дейін жеткізу, сондай-ақ ақпаратты интернет-басылымдарда немесе интернет-ресурстарда орналастыру;

24) масс-медиа саласындағы уәкiлеттi орган (бұдан әрi – уәкiлеттi орган) – масс-медиа саласында мемлекеттiк реттеудi жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

25) мемлекеттік ақпараттық саясат – мақсаттары ақпараттық егемендікті нығайту және қорғау болып табылатын, мемлекет пен қоғам мүдделерін қанағаттандыратын ақпаратты жасауға және таратуға бағытталған мемлекеттік шаралар кешені;

26) мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралы – жарғылық капиталында мемлекетке тиесілі елу пайыздан астам дауыс беретін акциялары, жарғылық капиталына қатысу үлестері, пайлары бар бұқаралық ақпарат құралы;

27) мемлекеттік емес бұқаралық ақпарат құралы – жарғылық капиталында мемлекетке тиесілі елу пайыздан кем дауыс беретін акциялары, жарғылық капиталына қатысу үлестері, пайлары бар бұқаралық ақпарат құралы;

28) мерзiмдi баспасөз басылымы – тұрақты атауы, ағымдағы нөмiрi бар және үш айда кемiнде бiр рет шығарылатын газет, журнал, альманах, бюллетень, олардың қосымшалары;

29) міндетті теле-, радиоарна – цифрлық эфирлік телерадио хабарларын тарату желілерін және телекоммуникация желілерінде телерадио хабарларын таратуды қоспағанда, уәкілетті орган бекіткен тиісті тізбеге кіретін, Қазақстан Республикасының аумағында көпарналы хабар тарату арқылы таратылуға міндетті теле-, радиоарна;

30) отандық теле-, радиоарна – Қазақстан Республикасының аумағында тіркелген телерадиокомпаниялар құрған теле-, радиоарна;

31) отандық теле-, радиобағдарламалар – Қазақстан Республикасының аумағында тіркелген және өз қызметін Қазақстан Республикасының аумағында және одан тысқары жерлерде жүзеге асыратын телерадиокомпаниялар немесе жеке және заңды тұлғалар жасаған теле-, радиобағдарламалар;

32) өңірлік деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырыс – өңірлік деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі қызметтерді бюджет қаражаты есебінен көрсетуге арналған тапсырыс;

33) порнографиялық және арнайы жыныстық-эротикалық сипаттағы кино, бейнеөнім – моральдық құндылықтарға сәйкес келмейтін, адамның ар-ожданы мен қадір-қасиетін қорлайтын жыныстық қатынастың натуралды түрде, егжей-тегжейлі тіркелуі не жыныстық әуестіктің қозуына немесе жыныстық қажеттіліктерді қанағаттандыруға ықпал ететін жыныстық қатынас процесіндегі жалаңаш гениталийлерді көрсету;

34) ресми хабар – "Ақпаратқа қол жеткізу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес белгіленген ақпарат иеленуші масс-медиа арқылы беретін және (немесе) тарататын ақпарат;

35) республикалық деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырыс – мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарында орналастырылатын, мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі қызметтерді бюджет қаражаты есебінен көрсетуге арналған тапсырыс;

36) ретрансляция – телекоммуникациялардың техникалық құралдарын пайдалана отырып және телекоммуникация желілерінде теле-, радиобағдарламаларды, теле-, радиоарналарды қабылдау және бір мезгілде не жазып алып тарату;

37) спутниктік телерадио хабарларын тарату операторлары шығындарының бір бөлігін субсидиялау – телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторын қоспағанда, аудандық маңызы бар қалалардың, кенттердің, ауылдардың, ауылдық округтердің тұрғындарын отандық спутниктік құрылғылар қызметтерін пайдалануға ынталандыру мақсатында, спутниктік телерадио хабарларын тарату операторлары шығындарының бір бөлігін өтеуге бағытталған, бюджеттен төленетін қайтарымсыз төлемдер;

38) субтитрлер – телебағдарламада қамтылған ақпаратты телебағдарлама түпнұсқасының дыбыстық сүйемелденуін мәтінмен қайталау арқылы тарату тәсілі;

39) телевизиялық абоненттік жалғама – абоненттің цифрлық телевизиялық сигналды қабылдауына арналған жеке техникалық құрал;

40) теле-, радиоарна – кейіннен трансляциялау және (немесе) ретрансляциялау үшін хабар тарату кестесіне сәйкес қалыптастырылған теле-, радиобағдарламалар мен аудиовизуалды туындылардың, сюжеттер мен материалдардың жиынтығын білдіретін бұқаралық ақпарат құралы;

41) теле-, радиоарналар топтамасы – телекоммуникация желілерінде көпарналы хабар тарату арқылы тарату үшін телерадио хабарларын тарату операторы қалыптастырған теле-, радиоарналар жиынтығы;

42) теле-, радиобағдарлама – тиісті атауы, хабар тарату көлемі бар және теле-, радиоарнаның басқа бөліктеріне қарамастан пайдаланылуы мүмкін теле-, радиоарнаның мазмұны жағынан аяқталған бөлігі;

43) телерадиокомпания – теле-, радиоарнаны есепке қою туралы куәлік алған, теле-, радиоарнаның меншік иесі болып табылатын жеке немесе заңды тұлға немесе оның филиалы (өкілдігі);

44) телерадио хабарларын тарату – телекоммуникациялардың техникалық құралдарын пайдалана отырып және телекоммуникациялар желілерінде теле-, радиоарналарды ашық немесе кодталған түрде абоненттің жария қабылдауы үшін қалыптастыру және (немесе) тарату;

45) телерадио хабарларын таратудың техникалық құралдары – теле-, радиоарналар мен теле-, радиобағдарламалар жасауды, қалыптастыруды, таратуды және (немесе) қабылдауды қамтамасыз ететін радиоэлектрондық құралдар мен қабылдайтын-беретін техникалық құрылғылар жиынтығы;

46) телерадио хабарларын таратудың ұлттық желісі – мемлекет меншігіндегі, Қазақстан Республикасының аумағында теле,- радиосигналдарды таратуды қамтамасыз ететін телекоммуникациялардың техникалық құралдарының және телерадио хабарларын таратудың жүйесі;

47) телерадио хабарларын тарату қызметі – теле-, радиобағдарламаларды қабылдау, өңдеу, сақтау, беру, абонентке дейін жеткізу;

48) телерадио хабарларын тарату операторы – теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі қызметпен айналысуға арналған лицензия алған жеке немесе заңды тұлға;

49) трансляция – телекоммуникациялардың техникалық құралдарын пайдалана отырып және телекоммуникация желілерінде теле-, радиоарналардың сигналын бастапқы тарату;

50) тілшілер қосыны – бұқаралық ақпарат құралы редакциясының функцияларын және осы бұқаралық ақпарат құралы үшін ақпараттық хабарлар және (немесе) материалдар жинауды, сақтауды, жасауды (әзірлеуді), сондай-ақ оның өнімін таратуды жүзеге асыратын заңды тұлғаның оқшауланған құрылымдық бөлімшесі;

51) хабар тарату кестесі – хабар таратудың бағдарламалық тұжырымдамасының нақты кезеңдегі негізгі бағыттарын көрсететін теле-, радиобағдарламалардың тізбесі, реттілігі, атауы, эфирге шығу уақыты;

52) цензура – масс-медианың хабарлары мен материалдарын мемлекеттiк органдармен, лауазымды адамдармен және өзге де ұйымдармен олардың талап етуі бойынша немесе өзге де негiздер бойынша хабарлар мен материалдарды не олардың жекелеген бөлiктерiн таратуды шектеу немесе оларға тыйым салу мақсатында алдын ала келiсуі;

53) шартты қолжетімді карта – дара спутниктік және эфирлік қабылдау құрылғыларының сәйкестендіргішін қамтитын, абоненттің телерадио хабарларын тарату операторының қызметтеріне қол жеткізуін қамтамасыз ететін құрылғы;

54) шартты қолжетімді теле-, радиоарна – көру құқығы өтеулі шарт негізінде қамтамасыз етілетін, телерадио хабарларын тарату операторлары Қазақстан Республикасының аумағында адамдардың шектеусіз тобына тарататын теле-, радиоарна;

55) эротикалық сипаттағы өнім – гениталийлерді қоспағанда, адамдардың сексуалдық қатынастарын, адам денесінің ұятты тұстарын көрсететін және порнография элементтерін қамтымайтын баспасөз басылымы;

56) эфирге шығу – аналогтік және цифрлық электромагниттi жүйелердi пайдалана отырып, теле-, радиобағдарламаларды, аудиовизуалды жазбаларды трансляциялау.

2-бап. Сөз бен шығармашылық, ақпаратты алу және тарату бостандығы

1. Сөз бен шығармашылық бостандығына Қазақстан Республикасының Конституциясы кепілдік береді. Цензураға тыйым салынады.

2. Әркімнің заңмен тыйым салынбаған кез келген тәсілмен ақпаратты еркін алуға және таратуға құқығы бар. Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпияларын құрайтын мәліметтер тізбесі заңда айқындалады.

3. Масс-медиа терроризмге қарсы іс-қимылды жүзеге асыратын мемлекеттік органдарға жәрдемдесуге міндетті.

4. Мемлекеттiк құпияларды немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәлiметтердi жария eтуге, экстремизмді немесе терроризмдi насихаттауға және ақтауға, терроризмге қарсы операцияларды жүргiзу кезеңінде олардың техникалық тәсiлдерi мен тактикасын ашатын ақпаратты таратуға, есірткі, психотроптық заттарды, сол тектестер мен прекурсорларды, жарылғыш заттар мен жарғыш құрылғыларды, сондай-ақ қатыгездікке, зорлық-зомбылыққа бас ұруды және порнографияны насихаттауға тыйым салынады.

5. Масс-медианы қылмыстық және әкімшілік құқық бұзушылықтар жасау мақсатында пайдалануға тыйым салынады.

Ескертпе. Осы Заңның мақсаттары үшін масс-медиада насихаттау деп Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынған ақпарат туралы қоғамдық оң пікірді қалыптастыру және (немесе) шектеусіз адамдар тобын құқыққа қайшы әрекет жасауға немесе әрекетсіздікке итермелеу үшін көзқарастарды, фактілерді, дәлелдерді және өзге де, оның ішінде әдейі бұрмаланған ақпаратты тарату түсініледі.

3-бап. Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттардың осы Заңның алдында басымдығы болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.

3. Ақпаратты онлайн-платформаларда орналастыру, тарату жөніндегі қатынастарды реттеу ерекшеліктері "Онлайн-платформалар және онлайн-жарнама туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен реттеледі.

4. Осы Заңда республикалық және өңірлік деңгейлерде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырысты орналастыру бөлігінде реттелген құқықтық қатынастарға Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасының күші қолданылмайды.

4-бап. Масс-медиа қызметінің негізгі мақсаттары, қағидаттары және міндеттері

1. Сөз бен шығармашылық бостандығына конституциялық құқықты қамтамасыз ету, сондай-ақ қоғамды ақпараттандыру масс-медиа қызметінің негізгі мақсаты болып табылады.

2. Масс-медиа қызметінің негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:

1) таратылатын ақпараттың заңдылығы мен анықтығы;

2) объективтілік және ашықтық;

3) жеке және заңды тұлғалар құқықтарының теңдігі;

4) адал бәсекелестік;

5) жеке өмірге қол сұғылмаушылық;

6) кәсіби және әдептік мінез-құлық нормаларын сақтау.

3. Масс-медиа қызметінің негізгі міндеттері мыналар болып табылады:

1) объективті және анық ақпаратты әзірлеу және тарату;

2) тұлғаны, қоғамды және мемлекетті дамытуға бағытталған сапалы отандық контентті жасау;

3) масс-медиа саласында жаңа технологияларды енгізуге жәрдемдесу;

4) өзін-өзі реттеуге ауысу.

5-бап. Масс-медианың таралу тілі

1. Мемлекеттік тіл және басқа да тілдер масс-медианың таралу тілі болып табылады.

2. Мемлекет Қазақстан Республикасының тiл туралы заңнамасына сәйкес масс-медианы алу және оны тарату кезiнде әркiмнің ана тiлiн пайдалану құқығын қамтамасыз етедi.

3. Қазақстан Республикасының аумағында мемлекеттік тілде хабар тарататын отандық теле-, радиобағдарламалардың апта сайынғы көлемі уақыты жағынан:

1) 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап – теле-, радиобағдарламалардың жалпы көлемінің елу бес пайызынан кем болмауға;

2) 2027 жылғы 1 қаңтардан бастап – теле-, радиобағдарламалардың жалпы көлемінің алпыс пайызынан кем болмауға тиіс.

Мемлекеттік тілдегі теле-, радио бағдарламалардың жергілікті уақыт бойынша нөл сағаттан бастап есептелетін, әрқайсысының ұзақтығы алты сағаттық уақыт аралығындағы көлемі:

1) 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап – теле-, радиобағдарламалардың жалпы көлемінің елу бес пайызынан кем болмауға;

2) 2027 жылғы 1 қаңтардан бастап – теле-, радиобағдарламалардың жалпы көлемінің алпыс пайызынан кем болмауға тиіс.

Осы тармақтың талабы халықаралық келісімдер негізінде хабар тарататын телеарналарға қолданылмайды.

4. Дыбыстық сүйемелдеудің көпарналы берілуін пайдаланатын телеарналар негізгі дыбыстық сүйемелдеуді мемлекеттік тілде пайдалануға тиіс.

5. Осы баптың талаптары осы Заңның 24-бабына сәйкес есепке қою рәсімінен өткен шетелдік теле-, радиоарналарға қолданылмайды.

6. Отандық теле-, радиоарналардың шетелдік аудиторияға трансляциясы мемлекеттік тілде және басқа да тілдерде жүзеге асырылады.

6-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің масс-медиа саласындағы құзыреті

Қазақстан Республикасының Үкіметі:

1) масс-медиа саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлейді және олардың іске асырылуын ұйымдастырады;

2) өзіне Қазақстан Республикасының Конституциясында, Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде жүктелген өзге де функцияларды орындайды.

7-бап. Уәкілетті органның құзыреті

Уәкілетті орган:

1) масс-медиа саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастырады және іске асырады;

2) осы Заңға сәйкес масс-медиа саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;

3) осы Заңға сәйкес бұқаралық ақпарат құралдарын есепке қоюды, қайта есепке қоюды жүзеге асырады;

4) республикалық деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырысты қалыптастырады, орналастырады және оның жүзеге асырылуын бақылайды;

5) мемлекеттік емес бұқаралық ақпарат құралдарына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен гранттар береді;

6) осы Заңның 8-бабы 2-тармағының 4) тармақшасында көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасының, телерадио хабарларын тарату сапасының техникалық параметрлерiнiң және телерадио хабарларын таратудың ұлттық стандарттарының сақталуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

7) Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасының талаптарын бұзушылық анықталған кезде нұсқамалар береді;

8) есепке қою үшін өтініштер берген шетелдік теле-, радиоарналардың өнімін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес келу тұрғысынан сараптауды жүзеге асырады;

9) телерадио хабарларын тарату мақсатында жиіліктер белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) бөлу бойынша конкурстар ұйымдастырады және өткізеді;

10) міндетті теле-, радиоарналар тізбесін және телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторы тарататын еркін қолжетімді теле-, радиоарналар тізбесін қалыптастыру мен бекіту бойынша конкурстар ұйымдастырады және өткізеді;

11) "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен телерадио хабарларын тарату қызметін лицензиялауды жүзеге асырады;

12) көпарналы хабар таратудағы таратылуына қарай міндетті теле-, радиоарналардың санын айқындайды;

13) телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторын қоспағанда, спутниктік телерадио хабарларын тарату операторларының спутниктік қабылдау құрылғыларын өткізуге арналған шығындарының бір бөлігін субсидиялайды;

14) телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторын қоспағанда, спутниктік телерадио хабарларын тарату операторларының спутниктік қабылдау құрылғыларын өткізуге арналған шығындарының бір бөлігін субсидиялау қағидаларын бекітеді;

15) мемлекеттік емес бұқаралық ақпарат құралдары үшін гранттардың құнын айқындау әдістемесін әзірлейді және бекітеді;

16) масс-медианы мониторингтеуді жүзеге асырады;

17) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасының Президентi мен Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң актiлерiнде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

8-бап. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті өкілді және атқарушы органдарының құзыреті

1. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті өкілді органдары:

1) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарының ұсынуы бойынша сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган бекіткен үлгілік қағидаларға сәйкес тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің аумағындағы тұрғын үй кешендерінде дара спутниктік және эфирлік қабылдау құрылғыларын, кәбілдік коммуникацияларды орналастыру жөніндегі талаптарды белгілейді;

2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету жөніндегі өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады

2. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары:

1) мемлекеттік ақпараттық саясатты іске асырады;

2) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен өңірлік деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырысты қалыптастырады, орналастырады және оның жүзеге асырылуын бақылайды;

3) уәкілетті орган бекітетін, өңірлік деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырысты жүзеге асыру үшін сатып алынатын қызметтердің құнын айқындаудың үлгілік әдістемесі негізінде өңірлік деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырысты жүзеге асыру үшін сатып алынатын қызметтердің құнын айқындау әдістемесін әзірлейді және бекітеді;

4) телерадио хабарларын тарату операторларының қызметтеріне шартты қолжетімді карталарды және телерадио хабарларын тарату саласында лицензиясы жоқ және Қазақстан Республикасының аумағында меншікті спутниктік хабар тарату жүйелері жоқ телерадио хабарларын тарату операторларының теле-, радиосигналын жеке-дара қабылдауға арналған жабдықтарды таратуына тыйым салу жөніндегі талаптардың сақталуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

5) дара спутниктік және эфирлік қабылдау құрылғысы бар қоғамдық көлікте мемлекеттік теле-, радиоарналардың өнімін және (немесе) эфирін трансляциялауға құқылы;

6) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасында жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

9-бап. Масс-медиа саласындағы мемлекеттік реттеу

1. Масс-медиа саласындағы мемлекеттік реттеу Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылау, бұқаралық ақпарат құралдарын есепке қою, сондай-ақ телерадио хабарларын тарату субъектілерінің қызметін лицензиялау арқылы жүзеге асырылады.

2. Бақылау субъектісі өткізетін өнімнің қауіпсіздігін, Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету, отандық өнімнің бәсекеге қабілеттілігін арттыру және жеке және заңды тұлғалардың конституциялық құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғау мақсатында Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылау жүзеге асырылады.

3. Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылауды уәкілетті орган және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдары Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес тексерулер және бақылау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау нысанында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне және осы Заңға сәйкес бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нысанында жүзеге асырады.

4. Осы Заңның 56-бабында көзделген талаптарды сақтау бөлігінде Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылау жүргізуді уәкілетті орган мемлекеттік радиожиілік қызметін тарта отырып жүзеге асырады.

5. Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылауды уәкілетті орган және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдары әртүрлі ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді салыстыру мен талдау арқылы, оның ішінде уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүргізеді.

6. Мерзімді баспасөз басылымдарының, теле-, радиоарналардың, интернет-басылымдардың, интернет-ресурстардың, телерадио хабарларын тарату операторларының, дара спутниктік және эфирлік қабылдау құрылғыларын таратушылардың қызметі Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасының сақталуын бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылаудың объектісі болып табылады.

7. Масс-медианың меншік иелері, телерадиокомпаниялар, телерадио хабарларын тарату операторлары мен дара спутниктік және эфирлік қабылдау құрылғыларын таратушылар бақылау субъектілері болып табылады.

8. Бұзушылықтардың уақтылы жолын кесу және оларға жол бермеу, бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша уәкілетті орган, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдары анықтаған бұзушылықтарды өз бетінше жою құқығын бақылау субъектілеріне беру және оларға әкімшілік жүктемені азайту бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылаудың мақсаттары болып табылады.

9. Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша бұзушылықтар анықталған жағдайда, уәкілетті орган, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдары бақылау субъектісіне бұзушылықтар анықталған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде ұсыным жібереді.

Ұсыным бақылау субъектісінің жеке өзіне қолын қойғызып немесе оны жөнелту және алу фактілерін растайтын өзге де тәсілмен табыс етілуге тиіс.

Төменде санамаланған тәсілдердің бірімен жіберілген ұсыным мынадай жағдайларда:

1) қолма-қол – ұсынымда алғаны туралы белгі қойылған күннен бастап;

2) поштамен – пошта жөнелтілімін тапсырысты хатпен алғаны туралы хабардар етілген күннен бастап;

3) электрондық тәсілмен – уәкілетті орган, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдары сұрау салған кезде бақылау субъектісінің хатта көрсетілген электрондық мекенжайына уәкілетті орган, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдары жөнелткен күннен бастап табыс етілді деп есептеледі.

10. Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы ұсыным табыс етілген күнінен кейінгі күннен бастап он жұмыс күні ішінде орындалуға тиіс.

11. Бақылау субъектісі ұсынымда көрсетілген бұзушылықтармен келіспеген жағдайда, уәкілетті органға, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарына ұсыным табыс етілген күннен кейінгі күннен бастап бес жұмыс күні ішінде қарсылық жіберуге құқылы.

12. Бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы ұсынымды белгіленген мерзімде орындамау бақылау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау жүргізудің жартыжылдық тізіміне енгізу жолымен бақылау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау тағайындауға алып келеді.

13. Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасының сақталуын бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау масс-медиа үшін – күніне бір реттен, телерадиокомпаниялар, телерадио хабарларын тарату операторлары, дара спутниктік және эфирлік қабылдау құрылғыларын таратушылар үшін аптасына бір реттен жиілетпей жүргізіледі.

10-бап. Теле-, радиобағдарламаларды тарату кезінде балаларды қорғау

Балалар және білім беру теле-, радиобағдарламаларын тарату, оның ішінде жас санаты белгісін қою жөніндегі талап Қазақстан Республикасының балаларды денсаулығы мен дамуына зардабын тигізетін ақпараттан қорғау туралы заңнамасында көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

11-бап. Өзін-өзі өлтіруді насихаттайтын ақпарат

1. Адамдардың шектеусіз тобын өзін-өзі өлтіруге баруға итермелейтін, кез келген нысанда таратылатын және (немесе) орналастырылатын ақпарат, сондай-ақ өзін-өзі өлтіру тәсілдері туралы ақпарат және өзін-өзі өлтіруге шақыру туралы ақпарат өзін-өзі өлтіруді насихаттайтын ақпарат деп түсініледі.

2. Мыналарды:

1) өзін-өзі өлтіруді проблеманы шешу тәсілі ретінде көрсетуді;

2) өзін-өзі өлтіруге баруды не өзін-өзі өлтіруге бағытталған әрекеттерді немесе нақты (ойдан шығарылған) әңгімелесушінің немесе үшінші бір адамның өзін-өзі өлтіруге бару ниетін оң бағалауды не мақұлдауды;

3) тікелей немесе айқын ниеті байқалмайтын, бірақ өзін-өзі өлтіруге бару туралы шешім қабылдауға, оның ішінде өзін-өзі өлтіруге барған басқа адамдардың әрекеттерін танымал ететін және (немесе) өзін-өзі өлтіруге барған адамдарда пайда болған артықшылықтар туралы тұжырымдар (пайымдаулар) қамтылатын нақты мысалдар келтіру арқылы мәжбүрлейтін тұжырымдардан (пайымдаулардан) тұратын, өзін-өзі өлтіруге баруға итермелейтін дәлелдер, оның ішінде өзін-өзі өлтіруді қазіргі қоғамдағы қолайлы, қисынды және заңды әрекет ретінде ұсынуды;

4) өзін-өзі өлтіруге әрекеттену тәжірибесі бар адамдардың көзқарасын, сезімін сипаттауын және тақырыпты талқылауын қоса алғанда, өзін-өзі өлтіруге баруы сәтсіз болған әрекетті айыптауды, келемеждеуді;

5) өзін-өзі өлтіруге бару (өзін-өзі өлтіруге баруға әрекеттену), оның ішінде біреудің көмегімен не біреудің қатысуымен, не біреудің бақылауымен жүзеге асырылатын, топтасып және (немесе) ассистент көмегімен жасау мақсатында танысу туралы хабарландыруды;

6) өзін-өзі өлтіру тәсілін, оның ішінде өзін-өзі өлтірудің неғұрлым ауырсынбайтын, сенімді, қолжетімді, эстетикалық тәсілін таңдау тұрғысынан сауалнаманы (дауыс беруді), тестті, рейтингті қамтитын ақпарат өзін-өзі өлтіруге баруға итермелейтін ақпарат болып табылады.

3. Өзін-өзі өлтіруге бару тәсілдері туралы ақпаратқа мыналар жатады:

1) өзін-өзі өлтіруге барудың, оның ішінде өзін-өзі өлтіруге бару әрекеттерінің тізбегін және (немесе) ықтимал нәтижелерін (салдарын) суреттейтін (бейнелейтін) процестерді, рәсімдерді сипаттау (көрсету) үшін мәтінді, аудио немесе бейне құралдарды, өзін-өзі өлтіруге арналған құралдарды және (немесе) орындарды пайдалану арқылы жасаудың бір және одан да көп тәсілі туралы ақпарат;

2) өзін-өзі өлтіруге қажетті жағдайлар жиынтығы туралы, оның ішінде орынды, уақытты, әдісті таңдау, өзін-өзі өлтіруге баруға қажетті дайындық әрекеттері туралы ақпарат;

3) өзін-өзі өлтіруге бару тәсілдерімен байланысты өзге де ақпарат.

4. Өзін-өзі өлтіруге баруға шақыру туралы ақпаратқа мыналар жатады:

1) өзін-өзі өлтіруге бару туралы, оның ішінде бопсалау, өтіну, үгіттеу, көндіру, талап ету арқылы тікелей өтініш қамтылатын ақпарат;

2) өзін-өзі өлтіруге баруға шақырумен байланысты өзге де ақпарат.

5. Өзін-өзі өлтіруді насихаттайтын ақпаратты, өзін-өзі өлтіруге бару тәсілдері мен өзін-өзі өлтіруге шақыру туралы ақпаратты таратуға және (немесе) орналастыруға тыйым салынады.

12-бап. Теле-, радиобағдарламаларды тарату кезінде мүгедектігі бар адамдардың құқықтарын қорғау

1. Жаңалықтар сипатындағы кемінде бір телебағдарлама жергілікті уақытпен сағат он алтыдан жиырма екіге дейінгі кезеңде сурдоаудармамен немесе субтитрлер түріндегі аудармамен қамтамасыз етіледі.

Телеарналарда орналастырылатын міндетті хабарлар сурдоаудармамен немесе субтитрлер түріндегі аудармамен қамтамасыз етіледі.

2. Осы баптың талаптары осы Заңның 24-бабына сәйкес есепке қою рәсімінен өткен шетелдік телеарналарға қолданылмайды.

13-бап. Масс-медиадағы жарнама

Масс-медиадағы жарнама "Жарнама туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

14-бап. Масс-медиа өнімін тарату

1. Масс-медиа өнімін таратуды меншік иесінің шешімі бойынша оның өзі не шарт негізінде немесе өзге де заңды негіздерде редакция, баспагер, сондай-ақ азаматтар немесе ұйымдар жүзеге асырады.

2. Масс-медиа өнімін әзірлеу, жариялау, қайталап көрсету және тарату кезінде мынадай жағдайларда:

1) егер осы адам мәдени-бұқаралық ойын-сауық іс-шараларында, мәдениет саласында әлеуметтік маңызы бар, спорттық-бұқаралық іс-шараларда, бейбіт жиналыстарда және өзге де жария іс-шараларда болса немесе оларға қатысса;

2) егер таратылатын ақпаратта адамның бет-бейнесі және мұндай адамның қызметтік жұмысымен және (немесе) жария қызметімен байланысты мәліметтер қамтылса, сондай-ақ оны адамның өзі, оның заңды өкілі немесе уәкілетті тұлға қолжетімділігі шектелмеген көздерде жарияласа;

3) егер бейнеленетін адамды пайдалану конституциялық құрылысты қорғау, қоғамдық тәртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен имандылығын сақтау мақсатында жүзеге асырылса, бейнеленетін адамның келісімі талап етілмейді.

3. Эротикалық сипаттағы өнімді:

1) стационарлық емес үй-жайларда;

2) мөлдiр ораммен буып-түйiлмеген күйiнде;

3) білім беру, денсаулық сақтау ұйымдарының, балалар мекемелерінің, ғибадат ғимараттарының (құрылысжайларының) үй-жайларында және аумақтарында;

4) жасы он сегізге толмаған адамдарға бөлшек саудада сатуға тыйым салынады.

4. Масс-медиада еңбек саласында кемсітушілік сипаттағы талаптарды қамтитын, жұмысқа қабылдау үшін бос жұмыс орындары туралы ақпаратты орналастыруға тыйым салынады.

5. Масс-медиада ата-анасы және өзге де заңды өкілдері туралы ақпаратты қоса алғанда, адамның дербес және биометриялық деректерін, мыналар:

1) құқыққа қайшы әрекеттер (әрекетсіздік) салдарынан зардап шеккен кәмелетке толмаған адам;

2) әкімшілік және (немесе) қылмыстық құқық бұзушылық жасады деп күдік келтірілген және (немесе) айып тағылған кәмелетке толмағандар туралы олардың жеке басын анықтауға мүмкіндік беретін өзге де ақпаратты таратуға тыйым салынады.

Осы тармақтың бірінші бөлігі 2) тармақшасының күші ата-аналары мен өзге де заңды өкілдері туралы ақпаратты қоса алғанда, ауыр және (немесе) аса ауыр қылмыстарды жасауда сот кінәлі деп таныған кәмелетке толмағандарға қолданылмайды.

Осы тармақта белгіленген шектеулер осы Заңның 67-бабы 5-тармағының екінші бөлігінде көзделген жағдайларға қолданылмайды.

6. Заңды негіздерде жүзеге асырылатын масс-медиа өнімін таратуға жеке немесе заңды тұлғалар, сол сияқты мемлекеттiк органдардың лауазымды адамдары тарапынан кедергі жасауға, заңсыз тәркілеуге, сондай-ақ масс-медиа өнімін жоюға заңды күшіне енген сот шешімi негiзiнде болмаса, жол берiлмейдi.

2-тарау. БҰҚАРАЛЫҚ АҚПАРАТ ҚҰРАЛДАРЫНЫҢ ҚЫЗМЕТІН ҰЙЫМДАСТЫРУ

15-бап. Бұқаралық ақпарат құралын құру құқығы

1. Бұқаралық ақпарат құралын құру құқығы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке және заңды тұлғаларға тиесілі.

Бұқаралық ақпарат құралы заңды тұлға нысанында да, заңды тұлғаның құрылымдық бөлiмшесi нысанында да құрылуы мүмкiн.

Бұқаралық ақпарат құралын есепке қою туралы куәлiк бұқаралық ақпарат құралдарының өнiмiн таратуға негіз болып табылады.

2. Қазақстан Республикасындағы бұқаралық ақпарат құралының меншiк иесi – заңды тұлға немесе осы саладағы қызметті жүзеге асырушы заңды тұлға акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерiнiң, пайларының) 20 пайызынан астамын шетелдiктердің және шетелдік заңды тұлғалардың, азаматтығы жоқ адамдардың тiкелей және (немесе) жанама иеленуiне, пайдалануына, оларға билiк етуiне және (немесе) оларды басқаруына тыйым салынады.

16-бап. Бұқаралық ақпарат құралының меншік иесі

1. Бұқаралық ақпарат құралын иелену, пайдалану және оған билік ету құқығын жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға не жеке және (немесе) заңды тұлғалар бірлестігі бұқаралық ақпарат құралының меншік иесі болып табылады.

2. Бұқаралық ақпарат құралының меншік иесі тиісті шарт негізінде өзінің меншікті, сондай-ақ басқа да бұқаралық ақпарат құралдарына қатысты редакция, бас редактор (редактор), журналист, баспагер, бұқаралық ақпарат құралын таратушы ретінде әрекет етуге құқылы.

17-бап. Бұқаралық ақпарат құралының баспагері

1. Бұқаралық ақпарат құралының өнімін жасауды материалдық-техникалық жағынан қамтамасыз етуді жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға бұқаралық ақпарат құралының баспагері болып табылады.

2. Егер меншік иесі бұқаралық ақпарат құралының әрі баспагері болып табылмаса, бұқаралық ақпарат құралының меншік иесі мен баспагерінің құқықтары, міндеттері мен жауапкершілігі жеке шартпен айқындалады.

18-бап. Бұқаралық ақпарат құралының редакциясы

1. Бұқаралық ақпарат құралының редакциясы меншік иесінің тапсырмасы бойынша материалдар жинауды, әзірлеуді, бұқаралық ақпарат құралын шығару мен таратуды жүзеге асырады.

2. Редакцияға бас редактор (редактор) басшылық етеді.

3. Мыналар:

1) сот әрекетке қабілетсіз деп таныған Қазақстан Республикасының азаматтары;

2) тағайындау кезінде заңда белгіленген тәртіппен өтелмеген немесе алынбаған сотталғандығы бар Қазақстан Республикасының азаматтары;

3) шетелдiктер не азаматтығы жоқ адамдар;

4) сот шешiмi заңды күшiне енген күннен бастап үш жыл iшiнде, өздерінің кiнәсiнен бұқаралық ақпарат құралын шығару мен тарату сот шешiмiмен тоқтатылған бұқаралық ақпарат құралының бас редакторлары (редакторлары) болған Қазақстан Республикасының азаматтары бас редактор (редактор) бола алмайды.

4. Бұқаралық ақпарат құралының меншік иесі мен редакция арасындағы қатынастар жарғымен және шартпен реттеледі.

19-бап. Интернет-басылым

1. Ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымы Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан бұқаралық ақпарат құралы ретінде уәкілетті органда есепке қою рәсімінен өткен интернет-ресурс, оның ішінде ақпарат агенттігі интернет-басылым болып табылады.

2. Қызметі ақпараттық сипаттағы хабарлар мен материалдарды жинауға, өңдеуге және таратуға бағытталған интернет-басылым ақпарат агенттігі болып табылады.

3. Интернет-басылымның хабарлары мен материалдарында оның атауы мен шығарылған күні қоса берілуге тиіс.

4. Ақпарат агенттігінің хабарлары мен материалдарын бұқаралық ақпарат құралдары таратқан кезде ақпарат агенттігіне сілтеме жасау міндетті болады.

20-бап. Шығарылым деректерi

1. Мерзiмдi баспасөз басылымының әрбiр шығарылымында мынадай мәлiметтер қамтылуға тиiс:

1) мерзiмдi баспасөз басылымының атауы;

2) мерзiмдi баспасөз басылымының меншiк иесi;

3) бас редактордың (редактордың) тегi мен аты-жөні;

4) есепке қою немесе қайта есепке қою туралы куәлiктiң күнi мен нөмiрi және оны берген органның атауы;

5) басылымның мерзiмдiлiгi;

6) мерзiмдi баспасөз басылымының жарық көрген күні мен рет нөмiрi;

7) осы шығарылымның таралымы;

8) баспахананың атауы, оның мекенжайы және редакцияның мекенжайы.

2. Интернет-басылымдар арнаулы мақсаттағы бөлімде:

1) интернет-басылымның атауын;

2) интернет-басылымның меншік иесінің тегі мен аты-жөнін немесе атауын;

3) бас редактордың (редактордың) тегі мен аты-жөнін;

4) есепке қою немесе қайта есепке қою туралы куәліктің күні мен нөмірін және оны берген органның атауын;

5) редакцияның байланыс деректерін (пошталық мекенжайын, телефон нөмірін, электрондық поштасының мекенжайын) орналастыруға міндетті.

3. Бұқаралық ақпарат құралы эфирге әрбір шыққан сайын, ал үздiксiз хабар таратқанда тәулiгiне кемiнде төрт рет өзiнiң атауын жариялап отыруға мiндеттi.

21-бап. Мерзiмдi баспасөз басылымдарының мiндеттi даналары және теле-, радиобағдарламалардың материалдарын сақтау

1. Бұқаралық ақпарат құралының меншік иесі мерзiмдi баспасөз басылымдарының қағаз жеткізгіштегі мiндеттi тегiн даналарын олар шығарылған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде – ұлттық кiтапханаларға және Қазақстан Республикасының Ұлттық мемлекеттік кітап палатасына, бас редактордың (редактордың) электрондық цифрлық қолтаңбасы арқылы куәландырылған электрондық нысанда олар шығарылған күннен бастап күнтізбелік үш жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының Ұлттық мемлекеттік кітап палатасына жiбереді.

Бас редактордың (редактордың) электрондық цифрлық қолтаңбасы арқылы куәландырылған мерзімді баспасөз басылымдарының міндетті тегін даналарының электрондық нысандары олар шығарылған күннен бастап күнтізбелік он бес күн ішінде облыстың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың "орталық" мәртебесі берілген мемлекеттік кітапханасына жiберіледi.

Бас редактордың (редактордың) электрондық цифрлық қолтаңбасы арқылы куәландырылған мерзiмдi баспасөз басылымдарының мiндеттi тегiн даналарының электрондық нысандары олар әзірленген күнi уәкiлеттi органға жiберіледi.

2. Теле-, радиоарналар өздерінің эфирге шығарылған теле-, радиобағдарламаларының жазбаларын алты ай бойы сақтауға, сондай-ақ оларды өзiнiң эфирлiк жұмысының тiркеу журналында тіркеп қоюға және оны осы журналда соңғы жазба жасалған кезден бастап кемiнде бiр жыл сақтауға мiндеттi. Тарихи немесе мәдени құндылығы бар жазбалар Қазақстан Республикасының ұлттық архив қоры және архивтер туралы заңнамасында айқындалатын тәртiппен сақталады.

3. Уәкілетті орган мерзiмдi баспасөз басылымдарының міндетті тегін даналарының электрондық архивін қалыптастырады.

22-бап. Бұқаралық ақпарат құралдарын есепке қою немесе қайта есепке қою

1. Қазақстан Республикасының аумағында әрекет ететін мерзімді баспасөз басылымдары, теле-, радиоарналар міндетті түрде есепке қойылуға жатады.

Бір ұйымның шегінде таратылатын және оның қызметін жариялауға бағытталған, таралымы бес жүз данадан кем мерзімді баспасөз басылымдарын, сот практикасының бюллетеньдерін, ресми, нормативтік және өзге де актілерді есепке қою талап етілмейді.

Осы Заңның 19-бабына сәйкес интернет-ресурстың өз қызметін интернет-басылым ретінде жүзеге асыруға құқығы бар.

2. Мерзімді баспасөз басылымын, интернет-басылымды және теле-, радиоарнаны есепке қою немесе қайта есепке қою уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

3. Мерзімді баспасөз басылымын, интернет-басылымды немесе теле-, радиоарнаны есепке қойған кезде, сондай-ақ мерзімді баспасөз басылымының, интернет-басылымның немесе теле-, радиоарнаның есепке қойылғанын куәландыратын құжаттың телнұсқасын алған кезде "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасының Кодексінде (Салық кодексі) айқындалатын тәртіппен алым алынады.

4. Уәкiлеттi орган мынадай негiздер бойынша:

1) егер уәкiлеттi орган бұрын сол атаумен және сол аумақта тарататын не оның атауы бұрын құрылған мерзiмдi баспасөз басылымының, интернет-басылымның, теле-, радиоарнаның атауымен айырғысыз дәрежеде ұқсас мерзiмдi баспасөз басылымын, интернет-басылымды, теле-, радиоарнаны есепке қою немесе қайта есепке қою туралы куәлiк берген болса;

2) егер мерзімді баспасөз басылымын, интернет-басылымды есепке қою немесе қайта есепке қою туралы өтініштің мазмұны осы баптың 5-тармағының талаптарына сәйкес келмесе не егер теле-, радиоарнаны есепке қою немесе қайта есепке қою туралы өтініштің мазмұны осы баптың 6-тармағының талаптарына сәйкес келмесе;

3) егер мерзiмдi баспасөз басылымын, интернет-басылымды немесе теле-, радиоарнаны есепке қою үшiн алым төленбесе;

4) егер меншiк иесiнiң ауысуына орай мерзiмдi баспасөз басылымын, интернет-басылымды немесе теле-, радиоарнаны қайта есепке қою туралы өтiнiште мерзiмдi баспасөз басылымына, интернет-басылымға немесе теле-, радиоарнаға меншiк құқықтарын басқа тұлғаға беруді растайтын шарттың күні мен нөмірі көрсетілмесе;

5) егер шығарылуын бұрын сот тоқтатқан, атауы (атауының бiр бөлiгi) бірдей және тақырыптық бағыты дәл сондай мерзiмдi баспасөз басылымы, интернет-басылым немесе теле-, радиоарна есепке қоюға мәлімделген болса, не атауы мен тақырыптық бағытын қайталайтын мерзiмдi баспасөз басылымы, интернет-басылым немесе теле-, радиоарна мәлімделген болса, сондай-ақ шығарылуы сот шешiмiмен тоқтатылған мерзiмдi баспасөз басылымының, интернет-басылымның немесе теле-, радиоарнаның меншiк иесi немесе бас редакторы (редакторы) соттың шешiмi заңды күшiне енген күннен бастап үш жыл iшiнде өтiнiш берген жағдайда есепке қою немесе қайта есепке қою туралы куәлiк беруден бас тартады.

5. Мерзімді баспасөз басылымын, интернет-басылымды есепке қою немесе қайта есепке қою туралы өтініште мыналар көрсетілуге тиіс:

1) мерзімді баспасөз басылымының немесе интернет-басылымның меншік иесінің – жеке тұлғаның тегі, аты және әкесінің аты (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілсе), жеке сәйкестендіру нөмірі, тұрғылықты жері, мерзімді баспасөз басылымының немесе интернет-басылымның меншік иесінің – заңды тұлғаның атауы, бизнес-сәйкестендіру нөмірі, орналасқан жері;

2) мерзімді баспасөз басылымының немесе интернет-басылымның материалдары мен хабарларының тілі (тілдері);

3) шығарылымның болжамды мерзімділігі;

4) негізгі тақырыптық бағыты;

5) таралатын аумағы;

6) бас редактордың (редактордың) тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілсе);

7) редакцияның мекенжайы.

6. Теле-, радиоарнаны есепке қою немесе қайта есепке қою туралы өтініште мыналар көрсетілуге тиіс:

1) теле-, радиоарнаның меншік иесінің – жеке тұлғаның тегі, аты және әкесінің аты (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілсе), жеке сәйкестендіру нөмірі, тұрғылықты жері, теле-, радиоарнаның меншік иесінің – заңды тұлғаның атауы, бизнес-сәйкестендіру нөмірі, орналасқан жері, ұйымдық-құқықтық нысаны;

2) меншікті және ретрансляцияланатын хабар таратуының орташа тәуліктік көлемі көрсетіле отырып, теле-, радиоарнаның тақырыптық бағыты.

Өтінішке мыналар қоса беріледі:

1) трансляцияланатын және ретрансляцияланатын теле-, радиобағдарламаларды жазып алу және алты ай бойы сақтау туралы міндеттеме;

2) теле-, радиоарнаның меншік иесінің кірер есігі бөлек үй-жайлар мен алаңдарға немесе оларды жалға алуға, оның ішінде:

телерадио хабарларын таратудың жұмыс істеуі үшін қажетті техникалық құралдарды орналастыруға және пайдалануға арналған арнаулы үй-жайларға (студиялық, аппараттық, қосалқы);

шығармашылық персоналды орналастыруға арналған үй-жайларға (редакциялық);

әкімшілік-басқару персоналына арналған үй-жайларға мүліктік құқықтарының болуы туралы мәліметтер нысаны.

7. Мерзімді баспасөз басылымының меншік иесі есепке қою туралы куәлікті алған күннен бастап үш ай ішінде мерзімді баспасөз басылымының өнімін шығаруға кірісу құқығын сақтайды.

Теле-, радиоарнаның меншік иелері есепке қою туралы куәлікті алған күннен бастап алты ай ішінде теле-, радио бағдарламаларды таратуға кірісу құқығын сақтайды.

Интернет-басылымның меншік иелері есепке қою туралы куәлікті алған күннен бастап он жұмыс күні ішінде хабарлар мен материалдарды таратуға кірісуге тиіс.

8. Мерзімді баспасөз басылымының, интернет-басылымның немесе теле-, радиоарнаның шығарылуын сот тоқтата тұрған жағдайларды қоспағанда, мерзімді баспасөз басылымының, интернет-басылымның немесе теле-, радиоарнаның өнімін шығару мерзімін өткізіп алған, сондай-ақ мерзімді баспасөз басылымының, интернет-басылымның немесе теле-, радиоарнаның өнімін шығару үш ай бойы тоқтап қалған жағдайларда, уәкілетті органның шешімімен мерзімді баспасөз басылымын, интернет-басылымды немесе теле-, радиоарнаны есепке қою немесе қайта есепке қою туралы куәліктің күші жойылды деп танылады.

Егер мемлекеттік бақылау қорытындылары бойынша интернет-басылымның меншік иесінің ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымы Қазақстан Республикасынан тысқары жерде орналасқаны анықталса, уәкілетті органның шешімімен интернет-басылымды есепке қою немесе қайта есепке қою туралы куәліктің күші жойылды деп танылады.

9. Мерзімді баспасөз басылымының, интернет-басылымның меншік иесі ауысқан немесе оның атауы, сондай-ақ басылымның, материалдар мен хабарлардың атауы, тілі, таралатын аумағы, негізгі тақырыптық бағыты және шығару мерзімділігі өзгерген жағдайларда қайта есепке қойылуға жатады.

Теле-, радиоарнаның меншiк иесi ауысқан не ұйымдық-құқықтық нысаны, атауы, сондай-ақ теле-, радиоарнаның аты өзгерген жағдайларда ол қайта есепке қойылуға жатады.

23-бап. Масс-медианы немесе бұқаралық ақпарат құралын шығаруды не масс-медиа немесе бұқаралық ақпарат құралының өнімін таратуды тоқтата тұру, тоқтату тәртібі

1. Уәкілетті органда есепке қойылған масс-медианы немесе бұқаралық ақпарат құралын шығару не масс-медиа немесе бұқаралық ақпарат құралының өнімін тарату меншік иесінің немесе соттың шешімі бойынша тоқтатыла тұруы не тоқтатылуы мүмкін.

2. Тоқтата тұру деп мерзімді баспасөз басылымының бiр немесе бiрнеше нөмiрiн шығаруды, теле-, радиобағдарламаның, теле-, радиоарнаның эфирге шығуын уақытша тоқтату, интернет-басылымның қызметін, сондай-ақ масс-медиа өнімін таратуды тоқтата тұруға негіз болған себептер жойылғанға дейін уақытша тоқтата тұру түсiнiледi.

Масс-медианы немесе бұқаралық ақпарат құралын шығаруды не масс-медиа немесе бұқаралық ақпарат құралының өнімін таратуды үш айдан аспайтын мерзiмге тоқтата тұруға жол беріледі.

3. Қатыгездiк пен зорлық-зомбылыққа бас ұруды, әлеуметтiк, нәсiлдiк, ұлттық, дiни, тектiк-топтық және рулық астамшылықты насихаттау немесе үгiттеу, мемлекеттiк құпияларды немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәлiметтердi жария ету, өзін-өзі өлтіруді насихаттайтын, терроризмге қарсы операцияларды жүргiзу кезеңiнде олардың техникалық тәсiлдерi мен тактикасын ашатын ақпаратты тарату, есірткі, психотроптық заттарды, сол тектестер мен прекурсорларды, жарылғыш заттар мен жарғыш құрылғыларды насихаттау, порнографиялық және арнаулы сексуалдық-эротикалық сипаттағы теле-, радиобағдарламаларды, теле-, радиоарналарды тарату, сондай-ақ кино-, бейнеөнімдерді көрсету, бұқаралық ақпарат құралдарын сайлау алдындағы үгiт жүргiзу шарттарын бұзу, шетелдiктердiң, азаматтығы жоқ адамдардың, шетелдiк заңды тұлғалардың және халықаралық ұйымдардың кандидаттарды, партиялық тiзiмін ұсынған саяси партияларды ұсынуға және сайлауға, сайлауда белгiлi бiр нәтижеге қол жеткiзуге кедергi болатын және (немесе) ықпал ететiн қызметтi жүзеге асыруы, үгiтке тыйым салынған кезеңде оны жүргiзу, ереуiлге қатысуға немесе оған қатысудан бас тартуға мәжбүрлеу, Қазақстан Республикасының бейбiт жиналыстарды ұйымдастыру және өткiзу тәртiбi туралы, интернетте авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы заңнамасын бұзу мақсатында пайдалану, сондай-ақ осы Заңның 22-бабының 9-тармағында көзделген талаптарды бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен масс-медианы немесе бұқаралық ақпарат құралын шығаруды не масс-медиа немесе бұқаралық ақпарат құралының өнiмiн таратуды тоқтата тұруға негiз болып табылады.

4. Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысын күштеп өзгертуді, оның тұтастығын бұзуды, мемлекет қауіпсіздігіне нұқсан келтіруді, соғысты насихаттау және үгіттеу, экстремизмді немесе терроризмді насихаттау, ұлтаралық және конфессияаралық араздықты қоздыруға бағытталған материалдарды жариялау және ақпаратты тарату, сондай-ақ белгіленген мерзімде масс-медианы немесе бұқаралық ақпарат құралын шығаруды не масс-медиа немесе бұқаралық ақпарат құралының өнімін таратуды тоқтата тұру себептерін жоймау масс-медианы немесе бұқаралық ақпарат құралын шығаруды не масс-медиа немесе бұқаралық ақпарат құралының өнімін таратуды тоқтатуға негіз болып табылады.

5. Масс-медианы немесе бұқаралық ақпарат құралын шығару не масс-медиа немесе бұқаралық ақпарат құралының өнімін тарату меншік иесінің не соттың шешімі бойынша тоқтатыла тұрған не тоқтатылған жағдайда, уәкілетті органға хабарлама және (немесе) сот шешімі жіберіледі.

Бұқаралық ақпарат құралын шығаруды не бұқаралық ақпарат құралының өнімін таратуды тоқтату оны есепке қою немесе қайта есепке қою туралы куәліктің күшін жоюға алып келеді.

6. Масс-медиа интернет-ресурс болып табылғанда, масс-медианы шығару не масс-медиа өнімін тарату заңды күшіне енген сот шешімі бойынша тоқтатыла тұрған не тоқтатылған жағдайда, уәкілетті мемлекеттік органдар, масс-медианың меншік иелері Қазақстан Республикасының аумағында масс-медианы шығаруды не масс-медиа өнімін таратуды тоқтата тұруға немесе тоқтатуға міндетті.

7. Масс-медиа интернет-ресурс болып табылғанда, масс-медианы шығаруды не масс-медиа өнімін таратуды тоқтата тұру туралы сот шешімінің заңды күшіне енуі домендік атты дәл сол немесе қайталанатын атаумен пайдалануға үш айдан аспайтын мерзімге тыйым салуға алып келеді.

Масс-медиа интернет-ресурс болып табылғанда, масс-медианы шығаруды не масс-медиа өнімін таратуды тоқтату туралы сот шешімі домендік атты тіркеудің күшін жоюға және тіркелуі сот шешімімен жойылған домендік атты дәл сол немесе қайталанатын атаумен бір жыл ішінде пайдалануға тыйым салуға алып келеді.

24-бап. Шетелдік бұқаралық ақпарат құралдарының Қазақстан Республикасының аумағындағы қызметі

1. Телерадио хабарларын тарату операторлары Қазақстан Республикасының аумағында тарататын шетелдік теле-, радиоарналар уәкілетті органда міндетті есепке қойылуға жатады.

Шетелдік теле-, радиоарналарды есепке қоюды, қайта есепке қоюды шетелдік телерадиокомпаниялардың өкілдері жүзеге асырады.

Шетелдік теле-, радиоарналарды есепке қою, қайта есепке қою уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

2. Қазақстан Республикасының аумағында қызметті жүзеге асыру үшін шетелдік теле-, радиоарналардың меншік иелері:

1) Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен заңды тұлғаны міндетті мемлекеттік тіркеуді немесе шетелдік заңды тұлғаның филиалын (өкілдігін) есептік тіркеуді жүргізеді;

2) шетелдік теле-, радиоарнаның апта сайынғы хабар тарату көлемінде отандық теле-, радио бағдарламаларды теле-, радиобағдарламалардың жалпы көлемінің кемінде он пайызы мөлшерінде үш айда бір рет жаңарта отырып трансляциялауды қамтамасыз етеді және (немесе) дәл осындай талаптарға сәйкес трансляцияланатын білім беру, мәдени-ағарту, спорттық-ойын-сауық және демалу сипатындағы теле-, радиобағдарламалардың мемлекеттік тілге аударылуын қамтамасыз етеді.

3. Шетелдік теле-, радиоарналарды есепке қою олардың өнімін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес келуі тұрғысынан сараптаудан кейін жүзеге асырылады.

Діни бағыттағы шетелдік теле-, радиоарналарды есепке қою Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүргізілетін дінтану сараптамасынан кейін жүзеге асырылады.

4. Жарғылық капиталында толық немесе ішінара мемлекеттік акциялар (қатысу үлестері, пайлар) пакеті бар Қазақстан Республикасының аумағындағы шетелдік теле-, радиоарналардың меншік иелерінің, сондай-ақ олармен үлестес тұлғалардың қызметі Қазақстан Республикасының аумағында жарғылық капиталына шетелдік заңды тұлғалар акцияларының (қатысу үлестерінің, пайларының) пакеті жиырма пайыздан аспай қатысатын заңды тұлғаны құра отырып жүзеге асырылады.

Мыналар:

1) сот әрекетке қабілетсіз деп таныған азаматтар;

2) тағайындау кезінде заңда белгіленген тәртіппен өтелмеген немесе алынбаған сотталғандығы бар азаматтар;

3) шетелдіктер не азаматтығы жоқ адамдар;

4) сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап үш жыл ішінде, өздерінің кінәсінен бұқаралық ақпарат құралының шығарылуы (эфирге шығуы) сот шешімімен тоқтатылған бұқаралық ақпарат құралының бас редакторлары (редакторлары) болған азаматтар аталған заңды тұлғаның басшысы және (немесе) теле-, радиоарнаны эфирге дайындауды және оның шығуын жүзеге асыратын адам (редактор) бола алмайды.

5. Шетелдік теле-, радиоарнаны қайта есепке қою теле-, радиоарнаның меншік иесі ауысқан не заңды тұлғаның ұйымдық-құқықтық нысаны, аты, негізгі тақырыптық бағыты өзгерген, Қазақстан Республикасының аумағында заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу рәсімінен өткен жаңа заңды тұлға немесе филиал (өкілдік) құрылған жағдайларда жүзеге асырылады.

25-бап. Шетелдік бұқаралық ақпарат құралдарын есепке қоюдан бас тартудың негіздері

1. Уәкілетті орган, егер:

1) өтініш уәкілетті орган белгілеген талаптарға сәйкес келмесе;

2) теле-, радиоарнаны есепке қою үшін алым төленбесе;

3) шетелдік теле-, радиоарнаның материалдары Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысын күштеп өзгертудi, тұтастығын бұзуды, мемлекет қауiпсiздiгiне нұқсан келтiрудi, соғысты, экстремизмдi немесе терроризмді, қатыгездiк пен зорлық-зомбылыққа бас ұруды, әлеуметтiк, нәсiлдiк, ұлттық, дiни, тектiк-топтық және рулық астамшылықты насихаттауды және үгiттеуді, ұлтаралық және конфессияаралық араздықты қоздыруға бағытталған ақпаратты, сондай-ақ порнографиялық және арнаулы сексуалдық-эротикалық сипаттағы кино-, бейнеөнiмдердi, сондай-ақ өзін-өзі өлтіруді насихаттайтын ақпаратты қамтыса;

4) дінтану сараптамасының нәтижелері бойынша теріс қорытынды болса;

5) шетелдік теле-, радиоарнаның өнімдеріне қатысты Қазақстан Республикасының аумағында оны таратуға тыйым салу туралы заңды күшіне енген сот шешімі болса;

6) "электрондық үкіметтің" веб-порталында заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) немесе филиалды (өкілдікті) есептік тіркеу (қайта тіркеу) туралы мәліметтер болмаса, шетелдік телерадиокомпания өкіліне шетелдік теле-, радиоарнаны есепке қою туралы куәлік беруден бас тартады.

2. Шетелдік теле-, радиоарнаны есепке қоюдан бас тарту кезінде шетелдік телерадиокомпания өкіліне уәжді бас тарту жазбаша түрде беріледі.

3. Егер шетелдік теле-, радиоарна Қазақстан Республикасының аумағында жаңа заңды тұлғаны немесе филиалды (өкілдікті) құрмай, заңды тұлғаның қызметін тоқтатса немесе филиалды (өкілдікті) осы Заңның 24-бабының 2-тармағында көзделген есептік тіркеуден шығарса, уәкілетті орган күнтізбелік он бес күн ішінде шетелдік теле-, радиоарнаны есепке қою туралы куәлікті кері қайтарып алады.

4. Осы баптың 3-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, шетелдік теле-, радиоарна Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзған жағдайларда уәкілетті орган есепке қою туралы куәлікті кері қайтарып алу үшін сотқа жүгінеді.

5. Егер шетелдік теле-, радиоарнадан есепке қою туралы куәлік кері қайтарып алынса, уәкілетті орган телерадио хабарларын тарату операторларына Қазақстан Республикасының аумағында шетелдік теле-, радиоарнаның трансляциясын және (немесе) ретрансляциясын шектеу бойынша шаралар қабылдау туралы нұсқама шығарады.

6. Сот шетелдік теле-, радиоарна тарататын ақпаратты Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына қайшы келеді деп таныса, Қазақстан Республикасының аумағында шетелдік теле-, радиоарнаны тарату тоқтатыла тұрады не тоқтатылады.

3-тарау. ЖУРНАЛИСТІҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ

26-бап. Журналистің құқықтары мен міндеттері

1. Осы Заңда журналистің кәсіби қызметін жүзеге асыруы үшін жағдайлар қамтамасыз етілетін оның ерекше мәртебесі танылады.

2. Адам Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен кәсіби қызметін жүзеге асыруы және бұқаралық ақпарат құралының редакциясымен еңбек қатынасында немесе өзге де шарттық қатынаста болуы кезеңінде журналист мәртебесіне ие болады.

3. Журналистiң:

1) хабарлар мен материалдарды жинауды, өңдеуді, дайындауды жүзеге асыруға, ақпаратты сұратуға, алуға және таратуға;

2) мемлекеттiк органдарға, барлық меншiк нысанындағы ұйымдарға баруына және өзiнiң қызметтік мiндеттерiн жүзеге асыруға байланысты олардың лауазымды адамдарының қабылдауында болуға, жабық іс-шара өткiзу туралы шешiм қабылданған жағдайларды қоспағанда, өзiн аккредиттеген мемлекеттік органдар және (немесе) ұйымдар өткiзетiн барлық іс-шараларға қатысуға;

3) Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынған жағдайларды қоспағанда, жазбалар, оның iшiнде аудиовизуалды техника құралдарын пайдалана отырып жазбалар жүргізуге, кино- және фототүсiрілім жасауға;

4) журналист куәлігін, айырым белгісін көрсету арқылы дүлей зілзалалар ауданында, бейбіт жиналыстарда, сондай-ақ қоғамдық, топтық және жеке мүдделерді білдірудің өзге нысандары кезінде болуға;

5) мемлекеттік құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәлiметтерді қоспағанда, құжаттармен және материалдармен танысуға рұқсат алуға;

6) алынатын ақпараттың анықтығын тексеруге;

7) алынған ақпараттық материалдарды тексеру кезiнде мамандарға жүгiнуге;

8) өзi әзірлеген хабарлар мен материалдарға қолын қойып, шартты атын (бүркеншiк атын) көрсетiп таратуға;

9) материалдың мазмұны редакциялық түзетуден кейін журналистің жеке сеніміне қайшы келсе, оны өз қолын қойып жариялаудан бас тартуға;

10) авторлық құпия және ақпарат көздерінің құпиясы соттың талап етуі бойынша жария етілетін жағдайларды қоспағанда, осы құпиялар мен ақпарат көздерін сақтауға құқығы бар.

4. Журналист:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасын басшылыққа ала отырып, өзi еңбек қатынасында немесе өзге де шарттық қатынаста тұрған бұқаралық ақпарат құралының қызмет бағдарламасын жүзеге асыруға;

2) таратылатын ақпараттың анықтығын тиісті жеке және (немесе) заңды тұлғаларға сұрау салулар жіберу арқылы не Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де тәсілдермен тексеру бойынша шаралар қабылдауға;

3) ақпарат ұсынған адамдардың авторлығын көрсету туралы олар жасаған өтініштерді қанағаттандыруға;

4) шындыққа сай келмейтiн ақпаратты таратпауға;

5) егер мәліметтер ресми хабарларда көрсетілген және (немесе) оларды жеке және (немесе) заңды тұлғаның өзі не олардың өкілдері қолжетімділігі шектелмеген дереккөздерде таратқан жағдайларды қоспағанда, жеке және (немесе) заңды тұлғадан не олардың өкілдерінен бұқаралық ақпарат құралында жеке басының, отбасылық, дәрігерлік, банктік, коммерциялық және заңмен қорғалатын өзге де құпияларын таратуға келісімін алуға;

6) жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерiн құрметтеуге;

7) аса маңызды мемлекеттік және стратегиялық объектілерге бару кезінде кіру режимінің және объектішілік режимнің белгіленген талаптарын сақтауға;

8) кәсіби әдеп (әдептік мінез-құлық) нормаларын сақтауға;

9) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзiне жүктелген өзге де мiндеттердi орындауға мiндеттi.

27-бап. Журналистің (бұқаралық ақпарат құралдары өкілінің) кәсіби қызметінің құқықтық кепілдіктері

1. Журналист (бұқаралық ақпарат құралдарының өкілі) міндеттерін денсаулығы мен өмірі үшін жоғары қауіптілікпен ұштасқан жағдайларда орындаған кезде бұқаралық ақпарат құралының меншік иесі оны қажетті жабдықпен және киім-кешекпен қамтамасыз етуге міндетті.

2. Журналистің (бұқаралық ақпарат құралдары өкілінің) өз міндеттерін орындауына байланысты өміріне және (немесе) денсаулығына зиян келтірілген жағдайда, бұқаралық ақпарат құралының меншік иесі оған келтірілген зиянды Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген көлемде және тәртіппен өтеуге міндетті.

28-бап. Журналистерді (бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерін) аккредиттеу

1. Бұқаралық ақпарат құралдары ақпарат иеленушілердің және ұйымдардың келісімі бойынша олардың жанына өз журналистерін аккредиттей алады.

Аккредиттеудің оңайлатылған тәртібі жағдайында журналистерге (бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдеріне) аккредиттеу карталары беріледі.

Аккредиттеу картасы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен бірыңғай медиаплатформа арқылы беріледі.

Журналистерді аккредиттеудің үлгілік қағидаларын уәкілетті орган әзірлейді және бекітеді. Ақпарат иеленушілер, ұйымдар журналистерді аккредиттеудің үлгілік қағидалары негізінде журналистерді аккредиттеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді.

2. Журналист аккредиттелген мемлекеттік органдар және (немесе) ұйымдар өткізілетін отырыстар, кеңестер және өзге де іс-шаралар жөнінде оған алдын ала хабарлауға, стенограммалармен, хаттамалармен және өзге де құжаттармен қамтамасыз етуге міндетті.

3. Жабық іс-шара өткізу туралы шешімдер қабылданған жағдайларды қоспағанда, аккредиттелген журналистің өзін аккредиттеген мемлекеттік органдар және (немесе) ұйымдар өткізетін отырыстарға, кеңестерге және басқа да іс-шараларға қатысуға құқығы бар.

4. Егер журналист аккредиттеу қағидаларын бұзса не өзін аккредиттейтін мемлекеттік органдардың және (немесе) ұйымдардың іскерлік беделіне нұқсан келтіретін, шындыққа сай келмейтін мәліметтерді таратса, егер бұл заңды күшіне енген сот шешімімен танылса, аккредиттеуден айырылады.

29-бап. Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдарын шет елдерде аккредиттеу

Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасы бұқаралық ақпарат құралының меншік иесiнің Қазақстан Республикасының және болу мемлекетінің заңнамасында көзделген тәртiппен басқа мемлекеттерде тілшілер қосынын ашуға, журналистердi аккредиттеуге құқығы бар.

30-бап. Қазақстан Республикасындағы шетелдік бұқаралық ақпарат құралдары өкiлдерiнiң қызметi

1. Қазақстан Республикасының Сыртқы iстер министрлiгi өзі белгілеген тәртіппен шетелдік бұқаралық ақпарат құралдарының өкiлдiктерiн және олардың журналистерiн аккредиттеуді жүргiзедi.

Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі шетелдік бұқаралық ақпарат құралдары өкілдіктерінің және олардың журналистерінің тізілімін жүргізеді.

2. Қазақстан Республикасында аккредиттелген шетелдік журналистердің және басқа да шетелдік бұқаралық ақпарат құралдары өкiлдерiнiң құқықтық жағдайы мен кәсiби қызметi Қазақстан Республикасының заңнамасымен және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттармен реттеледi.

3. Шетелдік бұқаралық ақпарат құралының Қазақстан Республикасының аумағында таратылатын, Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келетін және Қазақстан Республикасының Конституциясын бұзатын ақпаратты қамтитын өнімі Қазақстан Республикасының аумағында оның таралуы тоқтатыла тұрып не тоқтатылып, сот тәртібімен заңсыз деп танылуға, ал интернет-ресурстар болып табылатын шетелдік бұқаралық ақпарат құралдары үшін Қазақстан Республикасының аумағында аталған интернет-ресурстарға қолжетімділікті тоқтата тұруға жатады.

4. Шетелдік бұқаралық ақпарат құралдарының және шетелдік журналистердің тиісті аккредиттеусіз кәсіби журналистік қызметпен айналысуына тыйым салынады.

5. Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі шетелдік бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдіктерін және олардың журналистерін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес аккредиттеуден бас тартуға құқылы.

6. Шетелдік бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдіктері мен журналистерін аккредиттеуден бас тарту, оны тоқтата тұру және кері қайтарып алу Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

4-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК АҚПАРАТТЫҚ САЯСАТ

31-бап. Мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырыс

1. Республикалық деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырыс уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен орналастырылады.

2. Өңірлік деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырыс уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен орналастырылады.

32-бап. Мемлекеттік ақпараттық саясат мәселелері жөніндегі комиссия

1. Мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу кезінде қоғамдық мүдделерді ескеру және қорғау, сондай-ақ халықтың ақпаратқа қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында уәкілетті орган жанынан Мемлекеттік ақпараттық саясат мәселелері жөніндегі республикалық комиссия құрылады.

Мемлекеттік ақпараттық саясат мәселелері жөніндегі республикалық комиссияның негізгі функциялары мыналар болып табылады:

1) республикалық деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясаттың тақырыптық бағыттарын бекіту;

2) уәкілетті орган айқындайтын тәртіпке сәйкес өңірлік деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясаттың тақырыптық бағыттарының тізбесін қарау және ұсыныстарды тұжырымдау;

3) республикалық және өңірлік деңгейлерде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырысты орналастыру қағидаларына сәйкес республикалық және өңірлік деңгейлерде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі, оның ішінде балаларға арналған контентті жасауға және өңірлік мерзімді баспасөз басылымдарын дамытуға бағытталған мемлекеттік тапсырысты алуға үміткерлердің өтінімдерін қарау және ұсыныстарды тұжырымдау;

4) республикалық деңгейде мемлекеттік емес бұқаралық ақпарат құралдары үшін гранттардың тақырыптық бағыттарын және олар бойынша қаржыландыру көлемдерін айқындау және бекіту;

5) Мемлекеттік ақпараттық саясат мәселелері жөніндегі республикалық комиссия туралы ережеде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру.

2. Мемлекеттік ақпараттық саясат мәселелері жөніндегі республикалық комиссияның құрамына мүшелерінің жалпы санының кемінде үштен бірін құрайтын арақатынас негізінде бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы қоғамдық бірлестіктердің өкілдері тартылады.

3. Мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу кезінде қоғамдық мүдделерді ескеру және қорғау, сондай-ақ халықтың ақпаратқа қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында жергілікті атқарушы органдар жанынан мемлекеттік ақпараттық саясат мәселелері жөніндегі өңірлік комиссиялар құрылады.

Мемлекеттік ақпараттық саясат мәселелері жөніндегі өңірлік комиссиялардың негізгі функциялары мыналар болып табылады:

1) республикалық және өңірлік деңгейлерде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырысты орналастыру қағидаларына сәйкес өңірлік деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі, оның ішінде балаларға арналған контентті жасауға және өңірлік мерзімді баспасөз басылымдарын дамытуға бағытталған мемлекеттік тапсырысты алуға үміткерлердің өтінімдерін қарау және ұсыныстарды тұжырымдау;

2) республикалық және өңірлік деңгейлерде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырысты орналастыру қағидаларына сәйкес өңірлік деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырысты алуға үміткерлердің өтінімдерін Мемлекеттік ақпараттық саясат мәселелері жөніндегі республикалық комиссияның қарауына және ұсынымдар алу үшін жіберу;

3) мемлекеттік ақпараттық саясат мәселелері жөніндегі өңірлік комиссиялар туралы үлгілік ережеде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру.

33-бап. Бұқаралық ақпарат құралдары үшін гранттар

1. Гранттар мемлекеттік емес бұқаралық ақпарат құралдарына (бұдан әрі – гранттар) отандық контентті дамытуға, Қазақстан Республикасының ақпараттық егемендігін нығайтуға және қорғауға беріледі.

Гранттар мемлекеттік емес бұқаралық ақпарат құралдарына, оның ішінде:

балаларға арналған контентті жасауға;

өңірлік мерзімді баспасөз басылымдарын дамытуға беріледі.

2. Мемлекеттік тілдегі гранттардың көлемі гранттардың жалпы жылдық көлемінің үштен екісінен кем болмауға тиіс.

3. Гранттар мынадай түрлерге бөлінеді:

1) қысқа мерзімді гранттар – іске асырылуы бір жылға дейінгі мерзімді құрайтын гранттар;

2) ұзақ мерзімді гранттар – іске асырылуы бір жылдан үш жылға дейінгі мерзімді құрайтын гранттар.

4. Гранттар конкурстық іріктеу негізінде беріледі.

Гранттарға арналған конкурсты уәкілетті орган жариялайды және хабарландыру уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылуға жатады.

5. Мемлекеттік ақпараттық саясат мәселелері жөніндегі республикалық комиссия Қазақстан Республикасының мемлекеттік ақпараттық саясатының басым бағыттарына сәйкес гранттардың тақырыптық бағыттары мен көлемдерін бекітеді және олар белгіленген тәртіппен Республикалық бюджет комиссиясында қаралуға тиіс.

6. Гранттар беру мен олардың іске асырылуын мониторингтеу уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен бірыңғай медиаплатформада жүзеге асырылады.

Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының ақпаратқа қол жеткізу туралы заңнамасына сәйкес гранттар беру және оларды іске асыру рәсімдерінің ашықтығы мен айқындығын қамтамасыз етеді.

7. Тәуелсіз сараптама комиссиясы тиісті біліктілігі бар сарапшылардан тұрады.

Тәуелсіз сараптама комиссиясының құрамы мен ережесін уәкілетті орган бекітеді.

Уәкілетті орган жанындағы гранттар бөлу жөніндегі комиссия тәуелсіз сараптама комиссиясының қорытындысы негізінде уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен гранттар беру туралы шешім қабылдайды.

8. Осы баптың күші "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасының Кодексімен (Салық кодексі) және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен реттелетін, гранттар беру процесінде туындайтын қатынастарға қолданылмайды.

9. Уәкілетті орган, сондай-ақ өзге де мемлекеттік органдар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өз құзыреттері шегінде гранттардың пайдаланылуын бақылауды жүзеге асырады.

10. Гранттарды қаржыландыру Қазақстан Республикасының заңдарында бекітілген бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Гранттар беру үшін көзделген бюджет қаражаты осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде, грант беруге және оның іске асырылуына арналған шартта белгіленген мақсаттарда және тәртіппен оларды іске асырудың бүкіл мерзіміне, бірақ үш жылдан аспайтын мерзімге пайдаланылады.

11. Гранттар шеңберінде жасалған өнімге айрықша авторлық құқық және сабақтас құқықтар бұқаралық ақпарат құралдарына тиесілі.

5-тарау. БҰҚАРАЛЫҚ АҚПАРАТ ҚҰРАЛДАРЫНЫҢ АЗАМАТТАРМЕН ЖӘНЕ ҰЙЫМДАРМЕН ӨЗАРА ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСЫНЫҢ ЖАЛПЫ МӘСЕЛЕЛЕРІ

34-бап. Авторлық туындылар мен хаттар

1. Редакция, масс-медианың меншік иесі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес зияткерлік меншiкке авторлық құқық пен өзге де құқықтарды қоса алғанда, зияткерлік меншік құқығының пайдаланылатын объектілеріне, сондай-ақ дербес деректерді өңдеуге және қорғауға құқықтарды сақтауға мiндеттi.

2. Пайдаланушылар масс-медиада орналастыратын ақпаратты қоса алғанда, оқырман хаттарын жариялау кезінде олардың мәтінін мазмұнының мағынасын бұрмаламай қысқартуға және редакциялауға жол беріледі.

3. Егер осы Заңда өзгеше көзделмесе, бұқаралық ақпарат құралының редакциясын ол қабылдамай тастаған материалды жариялауға міндеттеуге ешкім құқылы емес.

Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынған мәліметтерді қамтитын, интернет-ресурста пайдаланушылар орналастыратын ақпаратты қоса алғанда, оқырман хаттарын бұқаралық ақпарат құралдарында орналастыруға жол берілмейді.

35-бап. Ресми хабарлар

1. Ресми хабар ауызша немесе жазбаша нысанда, оның ішінде электрондық құжат нысанында таратылуы мүмкін.

Ресми хабарды ауызша нысанда тарату ақпарат иеленушінің басшысының немесе осыған уәкілеттік берілген лауазымды адамының көпшілік алдында сөз сөйлеуі арқылы жүзеге асырылуы мүмкін.

Ресми хабарды жазбаша түрде, оның ішінде электрондық құжат нысанында таратқан кезде оған ақпарат иеленушінің басшысы немесе осыған уәкілеттік берілген лауазымды адамы қол қоюға (электрондық құжат жағдайында – электрондық цифрлық қолтаңба арқылы куәландырылуға) тиіс.

2. Ресми хабар бұқаралық ақпарат құралдарына олардың меншік нысанына және тиесілілігіне қарамастан, тең шарттарда беріледі.

3. Бұқаралық ақпарат құралының берілген ресми хабарларды түсіндіру жөніндегі жазбаша сұрау салуына ақпарат иеленуші сұрау салу тіркелген күннен бастап екі жұмыс күнінен кешіктірмей Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен жауап ұсынуға не оны ұсыну мерзімін немесе уәжді бас тартуды көрсете отырып жауап беруге міндетті.

Ақпарат иеленушінің басшысы қосымша зерделеу мен тексеруді талап ететін, берілген ресми хабарларды түсіндіру жөніндегі жазбаша сұрау салуды қарау мерзімін күнтізбелік он бес күннен аспайтын мерзімге бір рет ұзартуы мүмкін, ол жөнінде бұқаралық ақпарат құралына қарау мерзімі ұзартылған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде хабар беріледі.

4. Қойылған мәселелерді шешу құзыретіне кірмейтін ақпарат иеленушіге бұқаралық ақпарат құралынан берілген ресми хабарларды түсіндіру жөніндегі жазбаша сұрау салу келіп түскен жағдайда, осы сұрау салу екі жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде тиісті органдарға жіберіліп, ол жөнінде бұқаралық ақпарат құралына хабар берілуге тиіс.

Бұқаралық ақпарат құралдарының жазбаша және (немесе) электрондық құжат нысанында берілген ресми хабарларды түсіндіру жөніндегі сұрау салулары бас редактордың (редактордың), уәкілетті тұлғаның немесе аккредиттелген журналистің қолы қойылып жіберіледі және (немесе) электрондық цифрлық қолтаңбасы арқылы куәландырылады.

5. Жазбаша немесе электрондық құжат нысанында берілген ресми хабарларды түсіндіру жөніндегі сұрау салуларға жауаптар жолданым келіп түскен тілде ұсынылады.

Берілген ресми хабарларды түсіндіру жөніндегі сұрау салуларға жауаптар, егер сұрау салудың өзінде өзгеше көрсетілмесе, келіп түскен сұрау салу нысанында ұсынылады.

6. Бұқаралық ақпарат құралының өкілі сұратылатын мәліметтерді беруден бас тарту бойынша жоғары тұрған органға, лауазымды адамға Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасай алады.

36-бап. Ресми хабарларға кірмейтін ақпаратты беру туралы сұрау салулар

1. Бұқаралық ақпарат құралы ақпарат иеленушіге ресми хабарға кірмейтін ақпаратты беру туралы сұрау салулармен жүгінуге құқылы.

Бұқаралық ақпарат құралының журналисі ақпарат иеленушіге телефон арқылы ауызша сұрау салумен жүгінген кезде өзін таныстыруға және әңгіменің аудиожазбасы жүргізілген жағдайда, ол жөнінде хабарлауға міндетті.

Бұқаралық ақпарат құралдарының жазбаша және (немесе) электрондық құжат нысанында берілген ақпаратты беру туралы сұрау салулары бас редактордың (редактордың), уәкілетті тұлғаның немесе аккредиттелген журналистің қолы қойылып жіберіледі және (немесе) электрондық цифрлық қолтаңбасы арқылы куәландырылады.

Сұрау салуға жауап, егер сұрау салудың өзінде өзгеше көрсетілмесе, ол келіп түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде, келіп түскен сұрау салу нысанында және тілінде ұсынылады.

Сұратылатын ақпарат бірнеше ақпарат иеленушінің құзыретіне кіретін және жазбаша сұрау салуға жауап беру кезінде өзге ақпарат иеленушілерден ақпарат алу талап етілетін жағдайларда, ақпарат иеленушінің басшысы қарау мерзімін күнтізбелік он бес күннен аспайтын мерзімге бір рет ұзартуы мүмкін, ол жөнінде бұқаралық ақпарат құралына қарау мерзімі ұзартылған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде хабар беріледі.

2. Сұрау салу бойынша ақпарат беруден:

1) егер сұрау салудың мазмұны сұрау салу жіберілген ақпарат иеленушінің құзыретіне кірмесе;

2) егер сұрау салу осы Заңның талаптарына сәйкес келмесе;

3) егер сұратылатын ақпарат қолжетімділігі шектелген ақпаратқа жататын болса;

4) мемлекеттік бақылау нәтижелері бойынша шешім қабылданғанға дейін;

5) ведомствоаралық және ведомствоішілік хат алмасу немесе мемлекеттік органдардағы кеңесулер негізінде тұжырымдалатын түпкілікті шешім қабылданғанға дейін;

6) шет мемлекеттерден немесе халықаралық ұйымдардан келіп түскен құжаттарды ашу шарттары туралы өзара келісім қабылданғанға дейін бас тартылады.

3. Бұқаралық ақпарат құралдарының сұрау салуына жауап ұсынбағаны немесе уақтылы жауап ұсынбағаны үшін мемлекеттік органдардың лауазымды адамдары Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

4. Бұқаралық ақпарат құралының өкілі мемлекеттік басқару органдарының және лауазымды адамдардың азаматтар құқықтарына нұқсан келтіретін құқыққа сыйымсыз әрекеттеріне шағым жасау үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен сұрау салынған ақпаратты беруден бас тартуға шағым жасай алады.

37-бап. Міндетті хабарлар

1. Белгілі бір аумақта халықтың тыныс-тіршілік ету жағдайлары бұзылған кезде тиісті саланың уәкілетті мемлекеттік органдары өз құзыреті шеңберінде және (немесе) жергілікті атқарушы органдар оқиға басталған кезден бастап үш сағаттан кешіктірмей, уәкілетті орган айқындайтын тәртіпке сәйкес бұқаралық ақпарат құралдарына ағымдағы ахуал туралы ресми хабарлар беруге міндетті.

Ресми хабарларды бермегені немесе уақтылы бермегені үшін мемлекеттік органдардың лауазымды адамдары Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

2. Бұқаралық ақпарат құралдарының редакциялары өтеусіз негізде мыналарды:

1) заңды күшіне енген сот шешімін, егер онда осы сот процесі бойынша жауапкер болып табылған бұқаралық ақпарат құралында жауапты немесе теріске шығаруды жариялау туралы талап қамтылатын болса;

2) "Төтенше жағдай туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес төтенше жағдайды енгізу туралы ресми хабарларды;

3) "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 47-бабында көзделген уәкілетті мемлекеттік органдардың ресми хабарларын;

4) "Терроризмге қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы 2-тармағында көзделген уәкілетті мемлекеттік органдардың ресми хабарларын;

5) осы баптың 1-тармағында көзделген уәкілетті мемлекеттік органдардың ресми хабарларын жариялауға міндетті.

3. Міндетті хабарларды:

1) эфирге күн сайын шығатын теле-, радиоарналар – бір тәулік ішінде;

2) жарыққа (эфирге) шығу кезеңділігі немесе уақыты өзгеше бұқаралық ақпарат құралдары – осындай жарияланымдар үшін уәкілетті мемлекеттік органдар не сот белгілеген мерзімде жариялайды.

38-бап. Теріске шығару немесе жауап беру құқығы

1. Азамат немесе заңды тұлға бұқаралық ақпарат құралдарынан осы бұқаралық ақпарат құралында таратылған, шындыққа сай келмейтін және оның ар-намысына, қадір-қасиетіне және іскерлік беделіне нұқсан келтіретін мәліметтерді теріске шығаруды талап етуге құқылы. Мұндай құқыққа азаматтың немесе заңды тұлғаның өкілдері де ие болады.

Азамат немесе заңды тұлға теріске шығаруға жүгінген жағдайда бұқаралық ақпарат құралында таратылған мәліметтердің шындыққа сай келетіні жөнінде дәлелдемелері болмаған осы бұқаралық ақпарат құралының редакциясы оларды нақ сол бұқаралық ақпарат құралында теріске шығаруға міндетті.

Осы бапта көрсетілген құқықтардың бұзылуына байланысты бұқаралық ақпарат құралдарына қойылатын талаптар бойынша талап қоюдың ескіру мерзімі осындай мәліметтер бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған күннен бастап бір жылды құрайды.

2. Теріске шығару туралы талап шындыққа сай келмейтін мәліметтер осы бұқаралық ақпарат құралында олардың таратылған уақыты мен тәсілі көрсетіле отырып, жазбаша ресімделуге тиіс.

Мерзімді баспасөз басылымдарында теріске шығару теріске шығарылатын хабар немесе материал орналастырылған жерде нақ сол қаріппен жариялануға және "Теріске шығару" тақырыбымен орналастырылуға тиіс.

Телевизия және радио арқылы теріске шығару теріске шығарылатын хабар немесе материал сияқты нақ сол тәулік уақытында және нақ сол теле-, радиобағдарламада, ал көрсетілген теле-, радиобағдарлама жабылып қалған жағдайда оған сәйкес келетін тақырыптық бағыттағы өзге теле-, радиобағдарламада берілуге тиіс.

Интернет-басылымдарда теріске шығару теріске шығарылатын хабар немесе материал жарияланған бөлімде нақ сол қаріппен және "Теріске шығару" тақырыбымен жариялануға тиіс.

Теріске шығарудың көлемі теріске шығарылатын хабардың немесе материалдың көлемінен екі және одан да көп есе аспауы керек.

3. Бұқаралық ақпарат құралдарында құқықтарына немесе заңды мүдделеріне нұқсан келтіретін өзіне қатысты мәліметтер жарияланған азаматтың немесе заңды тұлғаның нақ сол бұқаралық ақпарат құралдарында өз жауабын тегін жариялауға құқығы бар.

Мерзімді баспасөз басылымдарында жауап теріске шығарылатын хабар немесе материал орналастырылған жерде нақ сол қаріппен жариялануға және "Жауап" тақырыбымен орналастырылуға тиіс.

Телевизия және радио арқылы жауап теріске шығарылатын хабар немесе материал сияқты нақ сол тәулік уақытында және нақ сол теле-, радиобағдарламада, ал көрсетілген теле-, радиобағдарлама жабылып қалған жағдайда оған сәйкес келетін тақырыптық бағыттағы өзге теле-, радиобағдарламада берілуге тиіс.

Интернет-басылымдарда жауап теріске шығарылған хабар немесе материал жарияланған бөлімде нақ сол қаріппен және "Жауап" тақырыбымен жариялануға тиіс.

Жауаптың көлемі теріске шығарылатын хабардың немесе материалдың көлемінен екі және одан да көп есе аспауы керек.

Азаматтың немесе заңды тұлғаның не олардың өкілдерінің жауабы:

жарыққа (эфирге) күн сайын шығатын бұқаралық ақпарат құралдарында – азаматтан немесе заңды тұлғадан не олардың өкілдерінен жауап беруге құқық беру туралы талап алынған күннен бастап күнтізбелік бес күн ішінде;

жарыққа (эфирге) шығу кезеңділігі не уақыты өзгеше бұқаралық ақпарат құралдарында – жуық арада жоспарланатын шығарылымда жарияланады немесе беріледі.

Бұқаралық ақпарат құралы, егер азаматтың немесе заңды тұлғаның не олардың өкілдерінің жауабында таратылуына Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынған немесе жеке және (немесе) заңды тұлғалардың немесе мемлекеттің құқықтары мен заңды мүдделерін өзгеше түрде бұзатын ақпарат қамтылса, жауапты жариялаудан бас тартуға құқылы.

4. Азаматтың немесе заңды тұлғаның бұқаралық ақпарат құралында терiске шығаруды не жауапты жариялау туралы талабы, егер бұқаралық ақпарат құралы мұндай жарияланымнан бас тартқан не бiр айдың iшiнде теріске шығаруды немесе жауапты жарияламаған жағдайда, сондай-ақ осы бұқаралық ақпарат құралы таратылған жағдайда, сотта қаралады.

5. Заңды күшіне енген сот шешімін орындау үшін таратылатын теріске шығару не жауап:

1) жарыққа (эфирге) аптасына кемінде бір рет шығатын бұқаралық ақпарат құралдарында – егер өтініш беруші өзгеше белгілемесе, теріске шығару туралы талап алынған күннен бастап екі тәулік ішінде;

2) жарыққа (эфирге) шығару кезеңділігі не уақыты өзгеше бұқаралық ақпарат құралдарында – егер өтініш беруші өзгеше белгілемесе, жуық арада жоспарланатын шығарылымда жарияланады.

6. Өзіне қатысты шындыққа сай келмейтін және ар-намысына, қадiр-қасиетiне және iскерлiк беделіне нұқсан келтiретiн мәлiметтер таратылған азамат мұндай мәлiметтердi терiске шығарумен қатар олардың таратылуынан келтiрiлген залалды және моральдық зиянды өтеуді Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртіппен талап етуге құқылы.

Өзіне қатысты іскерлiк беделіне нұқсан келтiретiн мәлiметтер таратылған заңды тұлға мұндай мәлiметтердi терiске шығарумен қатар олардың таратылуынан келтiрiлген залалды өтеуді Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртіппен талап етуге құқылы.

39-бап. Бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара іс-қимыл жасау жөніндегі уәкілетті тұлға (бөлімше)

1. Орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдарда, орталық атқарушы органдардың ведомстволарында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей бағынатын және есеп беретін мемлекеттік органдарда (Мемлекеттік күзет қызметін қоспағанда) мемлекеттік органның құзыретіне, сондай-ақ оның қызметіне жататын мәселелер бойынша ақпарат таратуды жүзеге асыратын, бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара іс-қимыл жасау жөніндегі уәкілетті тұлға тағайындалады не уәкілетті бөлімше құрылады.

Дербес құрылымдық уәкілетті бөлімше және (немесе) штаттық лауазым Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бекітілген штат саны лимиттерінің шегінде құрылады, сондай-ақ мемлекеттік органның (арнаулы мемлекеттік органдарды қоспағанда) бірінші басшысына тікелей бағынады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген, штат саны жиырма бес адамнан аз мемлекеттік органдарда осы баптың 2-тармағында белгіленген функциялар мемлекеттік орган қызметкерлерінің біріне негізгі функционалдық міндеттерінен босатылмай жүктеледі.

2. Бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара іс-қимыл жасау жөніндегі уәкілетті тұлға (бөлімше) өз қызметін арнаулы мемлекеттік органдар мен Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі қызметінің өзіндік ерекшеліктерін ескере отырып, уәкілетті орган бекіткен үлгілік ереженің негізінде әзірленген ереже негізінде жүзеге асырады.

3. Бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара іс-қимыл жасау жөніндегі уәкілетті тұлға (бөлімше) уәкілетті орган айқындайтын тәртіпке сәйкес уәкілетті органмен өзара іс-қимыл жасайды.

4. Бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара іс-қимыл жасау жөніндегі уәкілетті тұлға (бөлімше) Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртіппен біліктілікті арттыру курстарынан өтеді.

5. Бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара іс-қимыл жасау жөніндегі уәкілетті тұлға (бөлімше) мемлекеттік орган жойылған (таратылған) немесе қайта ұйымдастырылған жағдайларды қоспағанда, осы баптың 1-тармағында көрсетілген мемлекеттік органның штат саны бойынша (штаттық кестесінен) алып тасталуға жатпайды.

40-бап. Масс-медиада балаға қатысты кибербуллинг фактілерін қарау мәселелері бойынша өтініштер

1. Балаға қатысты кибербуллинг фактілері анықталған жағдайда азамат не баланың заңды өкілі құқыққа қайшы әрекеттер орын алған масс-медианың атауын көрсете отырып, балаға қатысты жасалып жатқан кибербуллинг фактілері туралы өтінішпен уәкілетті органға жазбаша түрде немесе электрондық құжат нысанында жүгінуге құқылы.

Жазбаша түрде немесе электрондық құжат нысанында берілген өтініштер қол қойылып жіберіледі және (немесе) электрондық цифрлық қолтаңба арқылы куәландырылады.

Балаға қатысты кибербуллинг фактілері бойынша өтінішті сараптама тобы ол келіп түскен күннен бастап үш жұмыс күні ішінде қарайды.

Сараптама тобын құру, сондай-ақ балаға қатысты кибербуллинг фактілері бойынша өтінішті қарау тәртібін уәкілетті орган айқындайды. Жауап мемлекеттік тілде немесе жүгіну тілінде ұсынылады.

Сұратылатын ақпарат бірнеше ақпарат иеленушінің құзыретіне кіретін және өтінішке жауап беру кезінде өзге ақпарат иеленушілерден ақпарат алу талап етілетін жағдайларда, уәкілетті орган қарау мерзімін күнтізбелік он бес күннен аспайтын мерзімге бір рет ұзартуы мүмкін, ал өтініш берушіге қарау мерзімі ұзартылған кезден бастап екі жұмыс күні ішінде хабар беріледі.

2. Егер өтініш мазмұнында балаға қатысты кибербуллинг фактілері жасалып жатқан масс-медиа көрсетілмесе, өтінішті қараудан бас тартылады.

3. Кибербуллинг фактілері бойынша азаматтың не баланың заңды өкілінің өтінішіне жауап ұсынбағаны немесе уақтылы ұсынбағаны үшін уәкілетті органның лауазымды адамдары Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

4. Өтінішті қараудан бас тартуға азамат не баланың заңды өкілі Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасай алады.

Ескертпе. Осы баптың мақсатында кибербуллинг деп масс-медиа пайдаланыла отырып жасалған, балаға қатысты қорлау сипатындағы жүйелі (екі және одан да көп) әрекеттер, баланы қудалау және (немесе) қорқыту, оның ішінде қандай да бір әрекетті жасауға немесе жасаудан бас тартуға мәжбүрлеуге бағытталған әрекеттер түсініледі.

41-бап. Бұқаралық ақпарат құралдарының қызметін өзін-өзі реттеу мәселелері жөніндегі қоғамдық-кәсіптік кеңестер

1. Бұқаралық ақпарат құралдарының қызметін өзін-өзі реттеу мәселелері жөніндегі қоғамдық-кәсіптік кеңес медиасаланы дамыту мақсатында ерікті негізде құрылады.

2. Бұқаралық ақпарат құралдарының қызметін өзін-өзі реттеу мәселелері жөніндегі қоғамдық-кәсіптік кеңес өз қызметін уәкілетті орган бекіткен үлгілік ереже негізінде жүзеге асырады.

3. Бұқаралық ақпарат құралдарының қызметін өзін-өзі реттеу мәселелері жөніндегі қоғамдық-кәсіптік кеңестер республикалық деңгейде де, өңірлік деңгейде де ұйымдастырылуы мүмкін.

4. Бұқаралық ақпарат құралдарының қызметін өзін-өзі реттеу мәселелері жөніндегі республикалық қоғамдық-кәсіптік кеңес бұқаралық ақпарат құралдарының кәсіптік қоғамдастығы өкілдерінен қалыптастырылады.

Бұқаралық ақпарат құралдарының қызметін өзін-өзі реттеу мәселелері жөніндегі өңірлік қоғамдық-кәсіптік кеңестер жергілікті кәсіптік қоғамдастықтарының, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерінен қалыптастырылады.

5. Журналистердің әдеп кодексін әзірлеу бұқаралық ақпарат құралдарының қызметін өзін-өзі реттеу мәселелері жөніндегі қоғамдық-кәсіптік кеңестердің негізгі функциясы болып табылады.

6. Бұқаралық ақпарат құралдарының қызметін өзін-өзі реттеу мәселелері жөніндегі қоғамдық-кәсіптік кеңестердің ұсынымдары мемлекеттік органдардың міндетті түрде қарауына және ден қоюына жатады.

6-тарау. ТЕЛЕРАДИО ХАБАРЛАРЫН ТАРАТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ

42-бап. Телерадио хабарларын тарату субъектілері

Телерадиокомпаниялар, телерадио хабарларын тарату операторлары, теле-, радиобағдарламаларды жасаушылар мен дара спутниктік және эфирлік қабылдау құрылғыларын таратушылар Қазақстан Республикасында телерадио хабарларын тарату субъектілері болып табылады.

43-бап. Телерадиокомпания

1. Телерадиокомпания теле-, радиоарналарды қалыптастырып, оларды телерадио хабарларын тарату желілерінде одан әрі тарату жөніндегі қызметті жүзеге асырады.

2. Телерадиокомпаниялар:

1) уәкілетті органда теле-, радиоарнаны бұқаралық ақпарат құралы ретінде есепке қоюды жүзеге асырады;

2) қалыптастырылатын теле-, радиоарналардың техникалық параметрлерінің телерадио хабарларын таратудың ұлттық стандарттарының талаптарына, сондай-ақ телерадио хабарларын тарату сапасының техникалық параметрлеріне сәйкес сақталуын қамтамасыз етеді;

3) телерадио хабарларын таратудың техникалық құралдарын телерадио хабарларын тарату операторларының желілеріне қосу, телерадио хабарларын тарату жүйелерін техникалық пайдалану қағидаларына және телерадио хабарларын таратудың ұлттық стандарттарының талаптарына, сондай-ақ телерадио хабарларын тарату сапасының техникалық параметрлеріне сәйкес теле-, радиоарналардың теле-, радиобағдарламаларды беру сапасын қамтамасыз етеді;

4) "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес берілген сәйкестік сертификаттары бар теле-, радиоарналарды қалыптастырудың техникалық құралдарын пайдаланады.

44-бап. Телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторы

1. Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын, акциялар пакетінің жүз пайызы мемлекетке тиесілі, телерадио хабарларын таратудың ұлттық желісін күтіп-ұстау мен дамыту жөніндегі міндеттер жүктелген заңды тұлға телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторы болып табылады.

2. Телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторы:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес телерадиокомпаниялармен және телерадио хабарларын тарату операторларымен жасалған шарттардың негізінде телерадиокомпаниялар мен телерадио хабарларын тарату операторларына телерадио хабарларын таратудың ұлттық желісін пайдалануға тең құқық береді;

2) телерадио хабарларын таратудың ұлттық желісінің біртұтас мүліктік кешенінің сақталуын қамтамасыз етеді;

3) телерадио хабарларын таратудың ұлттық желісін күтіп-ұстау мен пайдалануды жүзеге асырады;

4) заманауи озық технологиялар негізінде телерадио хабарларын таратудың ұлттық желісін дамыту мен жаңғыртуды жүзеге асырады;

5) міндетті теле-, радиоарналарды және еркін қолжетімді теле-, радиоарналарды трансляциялауды жүзеге асырады;

6) жасалған шарттар негізінде цифрлық эфирлік телерадио хабарларын тарату желісінде еркін қолжетімді теле-, радиоарналарды трансляциялауды белгіленген тарифтерге сәйкес жүзеге асырады;

7) теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі көрсетілетін қызметтерге тарифтерді өзінің интернет-ресурсында жариялайды;

8) цифрлық эфирлік хабар тарату желісінің цифрлық және аналогтік эфирлік хабар тарату желілерінде міндетті теле-, радиоарналарды таратуға арналған спутникте спутниктік ресурсты резервке қоюды қамтамасыз етеді.

Телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторы телекоммуникация желілерінде телегазет тарату жөніндегі қызметті жүзеге асыруға құқылы.

Қазақстан Республикасының аумағында төтенше жағдай енгізілген кезде уәкілетті орган телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторына телерадио хабарларын таратудың ұлттық желісі бойынша мемлекеттік емес теле-, радиоарналардың трансляциясын және (немесе) ретрансляциясын аналогтік және цифрлық телерадио хабарларын тарату арқылы қамтамасыз ету жөніндегі шығындарын өзге қаржыландыру көздері болмағанда төтенше жағдайдың бүкіл қолданылу мерзімінде ұлттық оператор белгілеген тарифтерге сәйкес өтейді.

Телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторы цифрлық эфирлік телерадио хабарларын таратуға толық көшкеннен кейін телерадио хабарларын тарату желілерін өз қаражаты есебінен одан әрі дамытуды жүзеге асырады.

45-бап. Телерадио хабарларын тарату операторлары

1. Телерадио хабарларын тарату операторлары телекоммуникация желілерінде:

1) теле-, радиоарналар топтамаларын трансляциялау және (немесе) ретрансляциялау;

2) Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес телерадиокомпаниялармен жасалған шарттардың негізінде теле-, радиоарналарды трансляциялау және (немесе) ретрансляциялау;

3) егер телерадио хабарларын тарату операторлары мен телерадиокомпаниялар арасындағы шартта өзгеше көзделмесе, теле-, радиоарналарды теле-, радиобағдарламаларының мазмұнын өзгертпей ретрансляциялау арқылы теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі қызметті жүзеге асырады.

Осы тармақшаның ережесі осы Заңның 58-бабының 2-тармағында көзделген жағдайларға қолданылмайды;

4) осы Заңның 22-бабына сәйкес есепке қою рәсімінен өткен шетелдік теле-, радиоарналарды телерадио хабарларын тарату операторы мен шетелдік телерадиокомпания немесе Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы заңнамасында айқындалған тәртіппен тіркелген шетелдік заңды тұлғаның филиалы (өкілдігі) арасында жасалған шарттардың негізінде трансляциялау және (немесе) ретрансляциялау;

5) міндетті теле-, радиоарналарды, еркін және шартты қолжетімді теле-, радиоарналарды трансляциялау және (немесе) ретрансляциялау арқылы теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі қызметті жүзеге асырады.

Телерадио хабарларын тарату операторлары телекоммуникация желілерінде телегазет тарату жөніндегі қызметті жүзеге асыруға құқылы.

2. Телерадио хабарларын тарату операторлары:

"Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес берілген сәйкестік сертификаттары бар техникалық құралдарды теле-, радиоарналарды тарату үшін пайдалануға;

трансляциялауды және (немесе) ретрансляциялауды телерадио хабарларын таратудың техникалық пайдалану қағидаларына және телерадио хабарларын таратудың ұлттық стандарттарының талаптарына сәйкес жүзеге асыруға;

цифрлық форматта сигнал алу және контентті жеткізудің цифрлық технологияларын пайдалану кезінде цифрлық телерадио хабарларын тарату стандарттарына сәйкес бағдарламалық лек жылдамдығымен цифрлық форматта өзі пайдаланатын барлық желідегі теле-, радиоарналар сигналдарын трансляциялауды қамтамасыз етуге;

телерадио хабарларын тарату сапасының техникалық параметрлеріне сәйкес отандық теле-, радиоарналарды трансляциялауды және (немесе) ретрансляциялауды жүзеге асыруға міндетті.

46-бап. Теле-, радиобағдарламаларды жасаушы

1. Теле-, радиобағдарламаларды жасауға маманданған жеке немесе заңды тұлға теле-, радиобағдарламаларды жасаушы болып табылады.

2. Теле-, радиобағдарламаларды жасаушылар мен телерадиокомпаниялар арасындағы қарым-қатынастар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес реттеледі.

47-бап. Телерадио хабарларын таратуды дамыту мәселелері жөніндегі комиссия

Телерадио хабарларын тарату саласындағы қоғамдық мүдделерді ескеру және қорғау, сондай-ақ халықтың теле-, радиоарналарға қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында уәкілетті орган жанынан уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен консультативтік-кеңесші орган – телерадио хабарларын таратуды дамыту мәселелері жөніндегі комиссия құрылады.

48-бап. Телерадио хабарларын тарату желілері

1. Телерадио хабарларын тарату желілері Қазақстан Республикасының байланыс саласындағы заңнамасына сәйкес біртұтас телекоммуникация желісінің құрамдас бөлігі болып табылады және Қазақстан Республикасының және шет мемлекеттердің аумағында теле-, радиоарналарды тарату және трансляциялау үшін пайдаланылатын жерүсті және спутниктік хабар тарату жүйелерінің біртұтас өндірістік-технологиялық кешенін құрайды.

2. Мемлекеттік теле-, радиоарналарды тарату және трансляциялау үшін телерадио хабарларын тарату операторларының техникалық құралдары мен арналары пайдаланыла отырып, біртұтас телекоммуникация желісіне негізделетін республикалық және өңірлік телерадио хабарларын тарату желілері құрылады.

3. Телерадиокомпаниялар және телерадио хабарларын тарату операторлары теле-, радиоарналарын тарату және трансляциялау үшін қазіргі бар телекоммуникация желілерін жасалған шарт талаптарымен пайдалануға құқылы.

4. Телерадио хабарларын тарату желілері меншік нысанына қарамастан, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде адамдардың өміріне, денсаулығына төнген қатер және қалыптасқан жағдайдағы іс-қимылдар тәртібі туралы халықты құлақтандыру үшін, сондай-ақ қорғаныс, ұлттық қауіпсіздік және құқықтық тәртіпті қорғау мүдделерінде пайдаланылады. Телерадио хабарларын тарату желілерін көрсетілген мақсаттарда пайдалану тәртібін азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

5. Телерадиокомпаниялар және телерадио хабарларын тарату операторлары табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде адамдардың өміріне, денсаулығына төнген қатер және қалыптасқан жағдайдағы іс-қимылдар тәртібі туралы, сондай-ақ қорғаныс, ұлттық қауіпсіздік және құқықтық тәртіпті қорғау мүдделерінде халықты құлақтандыруды меншік нысанына қарамастан міндетті түрде жүзеге асырады.

6. Егер техникалық жағдайлар мүмкіндік берсе, тұрғын үйлерде кәбілдік желілерді тарту үшін инженерлік инфрақұрылым объектілері барлық кәбілдік телерадио хабарларын тарату операторларына бірдей шарттармен беріледі.

49-бап. Телерадио хабарларын тарату қызметтеріне арналған тарифтер

Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, телерадио хабарларын тарату операторлары көпарналы хабар таратуда және телекоммуникация желілерінде теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі көрсетілетін қызметтерге арналған тарифтердi негiзделген шығындар негiзiнде өз бетінше белгiлейдi.

50-бап. Телерадио хабарларын таратудың ұлттық мүдделерін қорғау

1. Отандық телеарналардың телерадио хабарларын таратудың апта сайынғы көлемінде жарнаманы қоспағанда, отандық телебағдарламалар саны:

1) 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап – кемінде елу бес пайызды;

2) 2027 жылғы 1 қаңтардан бастап кемінде алпыс пайызды құрауға тиіс.

Осы тармақтың талабы халықаралық келісімдер негізінде хабар тарататын телеарналарға қолданылмайды.

2. Отандық радиоарналардың радио хабарларын таратудың апта сайынғы көлемінде жарнаманы қоспағанда, қазақстандық авторлардың не орындаушылардың музыкалық туындылары мен отандық радиобағдарламалар саны:

1) 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап – кемінде елу бес пайызды;

2) 2027 жылғы 1 қаңтардан бастап кемінде алпыс пайызды құрауға тиіс.

51-бап. Спутниктік телерадио хабарларын тарату операторлары шығындарының бір бөлігін субсидиялау тәртібі

1. Жеке немесе заңды тұлғаларды отандық спутниктік құрылғыларды сатып алуға ынталандыру спутниктік телерадио хабарларын тарату операторларының спутниктік қабылдау құрылғыларын өткізуге жұмсалатын шығындарының бір бөлігін субсидиялаудың мақсаты болып табылады.

2. Телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторын қоспағанда, спутниктік телерадио хабарларын тарату операторларының спутниктік қабылдау құрылғыларын өткізуге арналған шығындарының бір бөлігін субсидиялау бюджет қаражаты есебінен уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

3. Спутниктік телерадио хабарларын тарату операторлары шығындарының бір бөлігін субсидиялау мынадай шарттар сақталған кезде жүзеге асырылады:

1) аудандық маңызы бар қалаларда, кенттерде, ауылдарда, ауылдық округтерде тұратын тұрғындардың спутниктік қабылдау құрылғыларын сатып алуы;

2) телерадио хабарларын тарату операторының теле-, радиоарналарды байланыс спутниктерінде орналастырылатын ретрансляторлар арқылы таратуы;

3) "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес телерадио хабарларын тарату саласындағы лицензияның болуы;

4) елу мыңнан аспайтын тұрғыны бар кемінде он елді мекенде меншік немесе пайдалану құқығында меншікті сату желісін иелену.

4. Уәкілетті орган спутниктік телерадио хабарларын тарату операторларынан келіп түскен өтінімдерді қарау үшін шығындарды субсидиялау не одан бас тарту туралы шешім қабылдау үшін өтінімдерді қарау жөніндегі тұрақты жұмыс істейтін комиссияны құрады.

5. Субсидиялар алған спутниктік телерадио хабарларын тарату операторлары жыл сайын субсидияларды іске асырудың тиімділігіне талдау жүргізеді және оны уәкілетті органға жібереді.

6. Спутниктік телерадио хабарларын тарату операторлары шығындарының бір бөлігін субсидиялауды ұсыну, бақылау, мониторингтеу және оның тиімділігін бағалау уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.

52-бап. Міндетті теле-, радиоарналардың тізбесін қалыптастыру

1. Жеке тұлғалардың ақпаратқа, сөз бостандығына, пікірлерді білдіру және пікірлердің әралуандығын дамыту құқықтарын қамтамасыз ету, сондай-ақ Қазақстан Республикасының біртұтас ақпараттық кеңістігін сақтау және қамтамасыз ету, мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық саясаты саласындағы мемлекеттік саясатты жария ету, елдің мәдени мұрасын сақтау және дамыту мақсатында мәдени, ғылыми-білім беру, танымдық-ағарту және басқа да әлеуметтік маңызы бар және Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылуға міндетті ақпараттың жиынтығын құрайтын міндетті теле-, радиоарналардың тізбесі қалыптастырылады.

2. Міндетті мемлекеттік емес теле-, радиоарналардың тізбесі уәкілетті орган айқындаған тәртіппен конкурстық негізде қалыптастырылады.

Телерадио хабарларын таратуды дамыту мәселелері жөніндегі комиссияның ұсынымы бойынша міндетті мемлекеттік теле-, радиоарналардың тізбесі конкурс өткізілмей қалыптастырылады және оны уәкілетті орган бекітеді.

3. Міндетті теле-, радиоарналардың тізбесін қалыптастыру жылына бір реттен асырмай жүзеге асырылады. Теле-, радиоарнаның меншік иесі теле-, радиоарнаны көрсетілген тізбеге енгізуден ерікті түрде бас тартқан немесе одан алып тастаған жағдайда, ұлттық мүдделерді қамтамасыз ету мақсатында уәкілетті органның шешімі бойынша бос орынға қайта конкурс өткізіледі.

53-бап. Еркін қолжетімді теле-, радиоарналардың тізбесін қалыптастыру

1. Телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторы тарататын еркін қолжетімді теле-, радиоарналардың тізбесі:

1) осы Заңның 69-бабының 4-тармағына сәйкес цифрлық эфирлік телерадио хабарларын тарататын теле-, радиоарналар топтамасына енгізілген теле-, радиоарналардан;

2) осы баптың 2-тармағына сәйкес айқындалған теле-, радиоарналардан қалыптасады.

2. Телерадио хабарларын таратуды дамыту мәселелері жөніндегі комиссияның ұсынымы бойынша телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторы тарататын еркін қолжетімді теле-, радиоарналардың тізбесін қалыптастыру уәкілетті орган айқындаған тәртіппен конкурстық негізде жүзеге асырылады.

3. Телерадио хабарларын тарату операторлары еркін қолжетімді теле-, радиоарналарды телерадиокомпаниялармен жасалған шарттардың негізінде таратуға құқылы.

54-бап. Телерадио хабарларын тарату қызметін лицензиялау

Уәкілетті орган телерадио хабарларын тарату қызметін лицензиялауды "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырады.

55-бап. Телерадио хабарларын тарату мақсаттары үшін радиожиілік спектрін пайдалану

1. Телерадио хабарларын тарату мақсаттары үшін жиіліктер белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) бөлу уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен конкурстық негізде жүзеге асырылады.

2. Байланыс саласындағы уәкiлеттi орган телерадио хабарларын таратуды дамыту мәселелерi жөнiндегi комиссияның шешiмi негiзiнде телерадио хабарларын тарату мақсаттары үшiн жиiлiктер белдеулерiн, радиожиiлiктердi (радиожиiлiк арналарын) пайдалануға арналған рұқсатты бередi.

Телерадио хабарларын тарату мақсаттары үшін жиіліктер белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) пайдалануға арналған рұқсатта техникалық құралдардың орналасқан жері, оның ішінде типтері, географиялық координаттары, сондай-ақ пайдаланылатын таратушы радиоэлектрондық құралдардың нақты қуаты көрсетілген антенна құрылғыларының орналасуы көрсетілуге тиіс.

3. Байланыс саласындағы уәкiлеттi орган телерадио хабарларын тарату мақсаттары үшiн радиожиiлiктердi есептеудi, оны радиожиiлiк органдарымен келiсудi және халықаралық үйлестiрудi жүргiзедi.

56-бап. Телерадио хабарларын таратудың техникалық құралдарына қойылатын талаптар

1. Теле-, радиоарналарды қалыптастырудың, трансляциялаудың, ретрансляциялаудың және (немесе) қабылдаудың техникалық құралдарының "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптарына сәйкестігі расталуға жатады.

2. Өзге радиотаратқыш және (немесе) радиоқабылдағыш байланыс құралдарына бөгеуілдер жасайтын және мәлімделген техникалық параметрлерге сәйкес келмейтін, телерадио хабарларын тарату сигналын қабылдайтын және беретін радиоэлектрондық құралдарды пайдалануға тыйым салынады.

57-бап. Қосымша ақпаратты тарату

1. Қосымша ақпарат мазмұны телерадио хабарларын тарату сигналының құрамында берілетін негізгі телебағдарламаның мазмұнына байланысты емес, бір жиілік және (немесе) эфир уақыты пайдаланыла отырып, негізгі бағдарламамен бір уақытта трансляцияланатын әріптік, цифрлық, графикалық ақпаратты білдіреді.

2. Коммерциялық жарнама сипатындағы қосымша ақпараттың мөлшері кадр алаңының жиырма бес пайызынан аспауға және телебағдарламалардағы мәтiндiк немесе ақпараттық материалды бұзбауға тиіс.

58-бап. Теле-, радиоарнаны, теле-, радиобағдарламаны ретрансляциялау

1. Теле-, радиоарнаны, теле-, радиобағдарламаны ретрансляциялау, егер телерадио хабарларын тарату операторлары мен құқық иеленуші – телерадиокомпания арасында жасалған шартта өзгеше көзделмесе, сондай-ақ осы бапта көзделген жағдайларды қоспағанда, мазмұнына өзгерістер енгізілместен жүзеге асырылады.

2. Телерадио хабарларын тарату операторлары Қазақстан Республикасының аумағында шетелдік теле-, радиоарналарды ретрансляциялау кезінде:

1) әлеуметтік жарнаманы;

2) тікелей эфирде немесе тікелей эфирдің қайталама жазбасында трансляцияланатын оқиға орнында орналастырылатын жарнаманы;

3) тек жарнама сипатындағы хабарлар мен материалдарға маманданған шетелдік теле-, радиоарналар тарататын жарнаманы қоспағанда, жарнаманың таратылуына жол бермеуге тиіс.

Қазақстан Республикасының аумағында шетелдік теле-, радиоарналарды ретрансляциялау кезінде үшінші тұлғалардың жарнамасын қамтымайтын теле-, радиоарналардың өз өнімі туралы ақпаратты (анонстарды) таратуға жол беріледі.

3. Теле-, радиоарнаны, теле-, радиобағдарламаны ретрансляциялауға телерадио хабарларын тарату операторы мен телерадиокомпания немесе Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы заңнамасында айқындалған тәртіппен тіркелген шетелдік заңды тұлғаның филиалы (өкілдігі) арасында жасалған шарттың негізінде ғана жол беріледі.

4. Теле-, радиоарналарды, теле-, радиобағдарламаларды ретрансляциялауға байланысты құқықтық қатынастар Қазақстан Республикасының авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

5. Отандық теле-, радиоарналардың апта сайынғы хабар тарату көлемінде шетелдік теле-, радиоарналардың теле-, радиобағдарламаларын ретрансляциялау теле-, радиобағдарламалардың жалпы көлемінің он пайызынан аспауға тиіс.

59-бап. Теле-, радиоарналарды көпшілікке көрсету үшін тарату

Мемлекеттік органдар және (немесе) ұйымдар ғимараттарының күту залдарында көпшілікке көрсету үшін тек отандық теле-, радиоарналар таратылады.

7-тарау. ТЕЛЕРАДИО ХАБАРЛАРЫН ТАРАТУ ТҮРЛЕРІ

60-бап. Аналогтік эфирлік телерадио хабарларын тарату

1. Аналогтік эфирлік телерадио хабарларын тарату сигналды өңдеудің аналогтік әдістері пайдаланылатын теле-, радиоарналарды тарату жүйесін білдіреді.

2. Аналогтік эфирлік телерадио хабарларын тарату арқылы теле-, радиоарналарды тарату осы Заңның 55-бабына сәйкес берілген, жиіліктер белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) пайдалануға арналған рұқсат және теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі қызметпен айналысуға арналған лицензия болған кезде жүзеге асырылады.

61-бап. Цифрлық эфирлік телерадио хабарларын тарату

1. Цифрлық эфирлік телерадио хабарларын тарату бірегей сигналды цифрлау (жинау) әдістемесін пайдалана отырып, жер үстіндегі хабар беруші станциялар арқылы теле-, радиоарналарды тарату жүйесін білдіреді.

2. Телерадио хабарларын тарату операторларының цифрлық эфирлік телерадио хабарларын тарату арқылы теле-, радиоарналарды таратуы осы Заңның 55-бабына сәйкес берілген, жиіліктер белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) пайдалануға арналған рұқсаты және теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі қызметпен айналысуға арналған лицензиясы болған кезде жүзеге асырылады.

62-бап. Спутниктік телерадио хабарларын тарату

1. Спутниктік телерадио хабарларын тарату байланыс спутниктерінде орналастырылатын ретрансляторлар арқылы теле-, радиоарналарды тарату жүйесін білдіреді.

2. Спутниктік телерадио хабарларын тарату Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында телерадио хабарларын тарату сигналдарын таратуға арналған.

3. Телерадио хабарларын тарату операторларының спутниктік телерадио хабарларын тарату арқылы теле-, радиоарналарды таратуы жиіліктер белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) пайдалануға арналған рұқсаты және теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі қызметпен айналысуға арналған лицензиясы болған кезде жүзеге асырылады.

4. Телерадио хабарларын тарату операторларының көрсетілетін қызметтеріне шартты қолжетімді карталарды және телерадио хабарларын тарату саласында лицензиясы жоқ және Қазақстан Республикасының аумағында меншікті спутниктік хабар тарату жүйелері жоқ телерадио хабарларын тарату операторларының теле-, радио сигналын жеке-дара қабылдауға арналған жабдықты таратуға тыйым салынады.

5. Телерадио хабарларын тарату саласында лицензиясы жоқ және Қазақстан Республикасының аумағында меншікті спутниктік хабар тарату жүйелері жоқ телерадио хабарларын тарату операторларының көрсетілетін қызметтеріне төлем жасауға тыйым салынады.

6. Дара спутниктік және эфирлік қабылдау құрылғыларын таратушылардың қызметі телерадио хабарларын тарату қызметтерін көрсету қағидаларында айқындалатын тәртіппен жүзеге асырылады.

63-бап. Кәбілдік телерадио хабарларын тарату

1. Интернет желісіне қол жеткізу қызметтерін көрсету үшін абоненттік желілерді қоспағанда, кәбілдік телерадио хабарларын тарату кәбілдік және эфирлік-кәбілдік желілер арқылы теле-, радиоарналарды тарату жүйесін білдіреді.

2. Телерадио хабарларын тарату операторларының кәбілдік және эфирлік-кәбілдік телерадио хабарларын тарату арқылы теле-, радиоарналарды таратуы теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі қызметпен айналысуға арналған лицензия негізінде жүзеге асырылады.

3. Телерадио хабарларын тарату операторларының эфирлік-кәбілдік телерадио хабарларын тарату арқылы теле-, радиоарналарды таратуы осы Заңның 54-бабына сәйкес берілген, жиіліктер белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) пайдалануға арналған рұқсаты болған кезде жүзеге асырылады.

4. Кәбілдік телерадио хабарларын тарату операторлары міндетті теле-, радиоарналардың трансляциясын және (немесе) ретрансляциясын кәбілдік телерадио хабарларын тарату операторлары мен міндетті теле-, радиоарнаның құқық иеленушісі – телерадиокомпания арасындағы өзара есепке жатқызу негізінде жүзеге асырады.

64-бап. Телекоммуникация желілерін пайдаланып телерадио хабарларын тарату

1. Телекоммуникация желілерінде телерадио хабарларын тарату телекоммуникация хабарларының берілуін қамтамасыз ететін телекоммуникациялардың техникалық құралдары мен байланыс желілері пайдаланылатын теле-, радиоарналарды тарату жүйесін білдіреді.

2. Телекоммуникация желілерінде теле-, радиоарналарды тарату теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі қызметпен айналысуға арналған лицензия негізінде жүзеге асырылады.

65-бап. Дара спутниктік қабылдау

1. Жеке және заңды тұлғалардың теле-, радиоарналарды дара спутниктік қабылдауы одан әрі ретрансляциялау құқығынсыз жүзеге асырылады.

2. Телевизиялық сигналдың дара спутниктік қабылдауын қамтамасыз ету үшін "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының талаптарына сәйкестігін растаудан өткен дара спутниктік қабылдау құрылғылары пайдаланылуға тиіс.

66-бап. Теле-, радиоарналарды ұжымдық қабылдау жүйесі

1. Теле-, радиоарналарды ұжымдық қабылдау жүйесі – бір ғимарат және (немесе) бірнеше ғимарат шегінде теле-, радиоарналарды қабылдау мүмкіндігін қамтамасыз ететін техникалық құралдар кешені.

2. Теле-, радиоарналарды ұжымдық қабылдау жүйесін ұйымдастыру жөніндегі коммерциялық мақсаттарды көздейтін қызмет кәбілдік телерадио хабарларын таратуға теңестіріледі және теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі қызметпен айналысу үшін лицензиялануға жатады.

3. Коммерциялық мақсаттарды көздемейтін, бір ғимарат шегіндегі ұжымдық қабылдау жүйесі ғимараттың меншік иелерінің жазбаша келісімімен ғана орнатыла алады. Егер осы ғимараттардың меншік иесі бір ғана жеке немесе заңды тұлға болып табылса, коммерциялық мақсаттарды көздемейтін, бірнеше ғимарат шегіндегі ұжымдық қабылдау жүйесі орнатыла алады.

4. Ұжымдық қабылдау жүйелері телерадио хабарларын таратудың басқа операторларының хабар тарату сапасына әсер етпеуге тиіс.

8-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МАСС-МЕДИА ТУРАЛЫ ЗАҢНАМАСЫН БҰЗҒАНЫ ҮШІН ЖАУАПТЫЛЫҚ

67-бап. Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

1. Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа алып келеді.

2. Азаматтың ар-намысы мен қадір-қасиетіне немесе ұйымның (мемлекеттiк органның, азаматтардың қоғамдық, шығармашылық, ғылыми, дiни не өзге де бiрлестiгiнiң және заңды тұлғалардың) іскерлік беделіне нұқсан келтiретiн, шындыққа сай келмейтiн мәлiметтердi тарату, бұқаралық ақпарат құралдары арқылы сотқа ықпал жасау Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауаптылыққа алып келеді.

3. Қазақстан Республикасының масс-медиа туралы заңнамасын бұзғаны үшін мемлекеттiк органдардың және өзге де ұйымдардың оған кiнәлi лауазымды адамдары, сондай-ақ масс-медианың меншік иесi, бұқаралық ақпарат құралының таратушысы, бұқаралық ақпарат құралының бас редакторы (редакторы), таратылған хабарлар мен материалдардың авторлары жауапты болады.

4. Масс-медианың меншiк иесi, бұқаралық ақпарат құралының бас редакторы (редакторы) Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысын күштеп өзгертудi, оның тұтастығын бұзуды, мемлекет қауiпсiздiгiне нұқсан келтiрудi, соғысты, әлеуметтiк, нәсiлдiк, ұлттық, дiни, тектiк-топтық және рулық астамшылықты, есірткіні, психотроптық заттарды, сол тектестерді және прекурсорларды, жарылғыш заттар мен жарғыш құрылғыларды, қатыгездікке, зорлық-зомбылыққа бас ұруды және порнографияны насихаттайтын немесе үгіттейтін хабарлар мен материалдарды таратқаны үшін, олардың алынған дереккөздеріне қарамастан, Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

5. Масс-медиа, егер мұндай ақпаратты тарату ауыр және (немесе) аса ауыр қылмыстар жасауда сот кінәлі деп таныған кәмелетке толмағандарды қоспағанда, құқыққа қайшы әрекеттер (әрекетсіздік) салдарынан зардап шеккен кәмелетке толмаған адамның және әкімшілік және (немесе) қылмыстық құқық бұзушылықтар жасады деп күдік келтірілген және (немесе) айып тағылған кәмелетке толмағандардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау мақсатында жүзеге асырылатын жағдайларды қоспағанда, таратылатын хабарлар мен материалдарда олардың ата-аналары және өзге де заңды өкілдері туралы ақпаратты қоса алғанда, осы Заңның 14-бабының 5-тармағында көрсетілген ақпаратты жария етуге құқылы емес.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген ақпарат:

1) құқыққа қайшы әрекеттер (әрекетсіздік) салдарынан зардап шеккен он төрт жасқа толған кәмелетке толмаған адамның және оның заңды өкілдерінің;

2) құқыққа қайшы әрекеттер (әрекетсіздік) салдарынан зардап шеккен он төрт жасқа толмаған кәмелетке толмаған адамның заңды өкілдерінің;

3) әкімшілік және (немесе) қылмыстық құқық бұзушылықтар жасаған он алты жасқа толған кәмелетке толмаған адамның және оның заңды өкілдерінің келісімімен масс-медиада таратылуы мүмкін.

Осы тармақтың екінші бөлігінде көрсетілген адамдардың бірі масс-медиада ақпарат таратуға өз келісімін бермеген жағдайда, мынадай:

1) он төрт жасқа толған және құқыққа қайшы әрекеттер (әрекетсіздік) салдарынан зардап шеккен кәмелетке толмаған адамның немесе егер заңды өкіл осы құқыққа қайшы әрекеттердің (әрекетсіздіктердің) жасалуына күдікті немесе айыпталушы болып табылса, оның заңды өкілдерінің келісімінсіз;

2) зардап шеккен кәмелетке толмаған адамның бір заңды өкілі Қазақстан Республикасының шегінен тысқары жерде болған және оның келісімін алу мүмкін болмаған жағдайда екінші заңды өкілінің келісімімен болатын жағдайларды қоспағанда, осы ақпаратты таратуға тыйым салынады.

6. Масс-медиа қылмысты тергеп-тексеруге, қылмыс жасауға қатысы бар адамдарды анықтауға, жоғалған кәмелетке толмағандарға іздеу салуға жәрдемдесу мақсатында көрсетілген мақсаттарға қол жеткізу үшін қажетті көлемде және Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексінде белгіленген талаптарды сақтай отырып, қылмыстық процесті жүргізетін органдардан алынған процестік құжаттар негізінде осы баптың 5-тармағының екінші бөлігінде белгіленген адамдардың келісімін алмай, кәмелетке толмаған адамға қатысты мәліметтерді таратуға құқылы.

7. Журналистiң (бұқаралық ақпарат құралдары өкілінің) заңды кәсiби қызметiне кедергi жасау Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген жауаптылыққа алып келеді.

68-бап. Шындыққа сай келмейтін мәліметтерді таратқаны үшін жауаптылықтан босатылатын жағдайлар

Бұқаралық ақпарат құралы, сол сияқты оның бас редакторы (редакторы), журналисі шындыққа сай келмейтін мәліметтерді таратқаны үшін, егер олар:

1) ресми хабарларда қамтылса;

2) бұқаралық ақпарат құралының журналистік сұрау салуына берілген жауапта қамтылса немесе бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара іс-қимыл жасау жөніндегі уәкілетті тұлғаның (бөлімшенің) материалдарынан алынса;

3) жарнама берушілерден және жарнама жасаушылардан алынса;

4) таратылуына заңды күшіне енген сот актілерінде немесе Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынған немесе өзгеше түрде шектеу қойылған ақпаратты таратуды қоспағанда, өкілді органдар депутаттарының, мемлекеттік органдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының лауазымды немесе уәкілетті адамдарының, жеке және заңды тұлғалардың ресми сөйлеген сөздерінің сөзбе-сөз қайталанып берілуі болса;

5) алдын ала жазылып алынбай эфирге шығарылатын авторлық сөздерде не осы Заңға сәйкес редакциялауға жатпайтын мәтіндерде қамтылса;

6) таратылуына заңды күшіне енген сот актілерінде немесе Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынған немесе өзгеше түрде шектеу қойылған ақпаратты таратуды қоспағанда, өз хабарында осы хабарды таратқан бұқаралық ақпарат құралына сілтеме көрсетілген жағдайда уәкілетті органда есепке қойылған басқа бұқаралық ақпарат құралы таратқан хабарларда, материалдарда немесе олардың фрагменттерінде қамтылса;

7) осы Заңның 37-бабына сәйкес белгіленген міндетті хабарларда қамтылса, жауапты болмайды.

9-тарау. ӨТПЕЛІ ЕРЕЖЕЛЕР

69-бап. Өтпелі ережелер

1. Уәкілетті органның цифрлық эфирлік телерадио хабарларын таратуға көшу мерзімдерін белгілеу жөніндегі актілерінде айқындалған әкімшілік-аумақтық бірліктерді қоспағанда, цифрлық эфирлік телерадио хабарларын таратуға көшкенге дейін аналогтік эфирлік телерадио хабарларын таратудың жұмыс істеуі қамтамасыз етіледі.

2. Уәкілетті орган цифрлық эфирлiк телерадио хабарларын таратуға көшудің уәкілетті орган айқындаған тәртібіне сәйкес цифрлық эфирлiк телерадио хабарларын таратуға көшу мерзiмдерiн оған көшкенге дейін кемiнде алты ай бұрын белгілейді.

Цифрлық эфирлік телерадио хабарларын таратуға көшкенге дейін мемлекеттік емес еркін қолжетімді теле-, радиоарналарды тарату бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық бірлігінің аумағында цифрлық эфирлiк телерадио хабарларын таратуға көшу цифрлық эфирлiк телерадио хабарларын таратуға көшудің уәкілетті орган айқындаған тәртібі мен мерзімдеріне сәйкес жүзеге асырылады.

3. Цифрлық эфирлік телерадио хабарларын таратуға көшкенге дейін телеарналар үшін барлық бұрын берілген телевизиялық хабарларды таратуды ұйымдастыру жөніндегі қызметпен айналысуға арналған лицензиялар мен жиіліктер белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) пайдалануға арналған рұқсаттар қолданылады. Бұл ретте телерадиокомпаниялар осы Заңның талаптарына сәйкес цифрлық эфирлік телерадио хабарларын таратуға көшкеннен кейінгі бір жыл ішінде телеарналарды есепке қоюды жүзеге асыруға міндетті.

4. Цифрлық эфирлік телерадио хабарларын таратуға көшу кезінде әкімшілік-аумақтық бірліктің аумағында аналогтік жиіліктер белдеулері, радиожиіліктер (радиожиілік арналары) арқылы таратылатын телеарналар осы жиіліктерді, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) босатады.

Әкімшілік-аумақтық бірліктің аумағында аналогтік жиіліктер белдеулері, радиожиіліктер (радиожиілік арналары) арқылы таратылатын телеарналарды уәкілетті орган нақ осы әкімшілік-аумақтық бірліктердің аумағында конкурс өткізбестен цифрлық эфирлік телерадио хабарларын тарату желісіндегі еркін қолжетімді теле-, радиоарналар тізбесіне міндетті түрде қосады.

Телеарна еркін қолжетімді теле-, радиоарналардың бекітілген тізбесінде болмаған жағдайда телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторы техникалық мүмкіндік болған кезде хабар таратудың цифрлық эфирлік желісі арқылы таратылатын теле-, радиоарналар топтамасының құрамына оны өз бетінше қосуға құқылы.

Осы теле-, радиоарналарды тарату жасалған шарттар негізінде белгіленген тарифтерге сәйкес жүзеге асырылады.

5. Цифрлық эфирлік телерадио хабарларын таратуға көшкеннен кейін уәкілетті орган айқындаған тізбе бойынша цифрлық эфирлік телехабар таратумен қамтылмайтын әкімшілік-аумақтық бірліктердің аумағындағы аналогтік жиіліктер белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) қоспағанда, аналогтік телерадио хабарларын тарату кезінде телеарналарға берілген радиожиілік спектрін пайдалануға арналған рұқсаттар мен теле-, радиоарналарды тарату жөніндегі қызметпен айналысуға арналған лицензиялар өз қолданысын тоқтатады.

6. Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында цифрлық эфирлік телерадио хабарларын тарату арқылы еркін қолжетімді теле-, радиоарналарды трансляциялауды қамтамасыз ету мақсатында телерадио хабарларын таратудың ұлттық операторы жиіліктер белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) пайдалануға арналған рұқсатты конкурс өткізілместен алады.

7. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары цифрлық эфирлік телерадио хабарларын таратуға көшкенге дейін мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алушылар болып табылатын жеке тұлғаларды уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен телевизиялық абоненттік жалғамалармен қамтамасыз етуді ұйымдастырады.

Жалғамалармен қамтамасыз ету жеке өзінің атынан немесе отбасының және өзімен үнемі бірге тұратын басқа да адамдардың атынан жүгінген бір мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алушыға бір жалғама деген есеппен жүргізіледі.

Жалғамалармен қамтамасыз ету біржолғы болып табылады, жалғамалар алушыға, оның отбасы мүшелеріне және онымен үнемі бірге тұратын басқа адамдарға қайта берілмейді.

70-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

1. Осы Заң 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 11) тармақшасын, 7-баптың 5) тармақшасын, 32-баптың 1-тармағы екінші бөлігінің 4) тармақшасын, 33-бапты қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

2. Осы Заңның 1-бабы 35) тармақшасының күші 2025 жылғы 1 қаңтарға дейін тоқтатыла тұрсын, тоқтатыла тұру кезеңінде осы тармақша мынадай редакцияда қолданылады деп белгіленсін:

"35) республикалық деңгейде мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі мемлекеттік тапсырыс – бұқаралық ақпарат құралдарында орналастырылатын, бюджет қаражаты есебінен мемлекеттік ақпараттық саясатты жүргізу жөніндегі қызметтерді көрсетуге арналған тапсырыс;".

3. Мыналардың:

1) "Бұқаралық ақпарат құралдары туралы" 1999 жылғы 23 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының;

2) "Телерадио хабарларын тарату туралы" 2012 жылғы 18 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының күші жойылды деп танылсын.

Қазақстан Республикасының Президенті

Қ. ТОҚАЕВ

On mass media

The Law of the Republic of Kazakhstan dated June 19, 2024 № 93-VIII LRK

This Law regulates public relations in the field of mass media, establishes their legal basis and is aimed at ensuring the constitutional right to freedom of speech and creativity.

Chapter 1. BASIC PROVISIONS

Article 1. The basic concepts used in this Law

The following basic concepts are used in this Law:

1) subscriber – an individual or legal entity that has concluded a contract with a broadcasting operator to receive broadcasting services;

2) simplified accreditation procedure – an automated process of accreditation of mass media and their journalists (media representatives) by issuing an accreditation card;

3) information sovereignty – the independence of the information space of the Republic of Kazakhstan, which determines the socio-political independence of the citizens of the Republic of Kazakhstan in the formation of the information agenda;

4) children's television, radio program – a television, radio program intended for children under the age of 12 years, having a plot typical for this age group;

5) editor–in-chief (editor) is an individual who heads the editorial office of a mass media and has the appropriate authority to produce and distribute mass media products;

6) mass media – periodical print edition, TV, radio channel, online publication;

7) distributor of mass media – an individual or legal entity that distributes mass media products under an agreement with its owner, publisher or on other legal grounds;

8) mass media products – the circulation or part of the circulation of a separate release of a periodical or audiovisual work, a separate release of a television or radio program, as well as information posted in an online publication;

9) the editorial office of a mass media is an individual or a creative team that is a structural subdivision of a legal entity that collects, prepares materials, releases and distributes mass media;

10) educational television, radio program – a television, radio program intended for a wide range of people, the content of which is aimed at educating the viewer or radio listener in the system of specific knowledge in a particular field of science, culture, production, art and social life;

11) unified media platform is an information system designed to implement the state information policy;

12) distributor of individual satellite and terrestrial receiving devices – an individual or legal entity distributing conditional access cards to the services of broadcasting operators, equipment designed for individual reception of television and radio signals of broadcasting operators licensed in the field of broadcasting and having their own satellite broadcasting systems on the territory of the Republic of Kazakhstan;

13) individual satellite and terrestrial receiving device – equipment designed for individual reception of television and radio signals;

14) multichannel audio transmission – transmission of two or more audio accompaniments in a TV program, providing the subscriber with the opportunity to choose a language if viewing;

15) free access television and radio channel – a television and radio channel distributed through digital terrestrial and satellite broadcasting to an unlimited number of people without charging for the right to view;

16) journalist (representative of the mass media) – an individual engaged in the collection, processing and preparation of messages and materials for the mass media on the basis of employment or other contractual relations with the editorial office of the mass media;

17) accreditation of a journalist (representative of the mass media) is the procedure for appointing a journalist and recognizing his powers by a state body and (or) an organization;

18) special status of a journalist – the status of a journalist providing for the protection of the rights and freedoms of a journalist, extended rights in the search, request, receipt and dissemination of information, as well as other special rights established by this Law;

19) multichannel broadcasting is a telecommunications system designed to distribute packages of television and radio channels;

20) mass media – mass media and Internet resource;

21) mass media monitoring is the process of collecting and analyzing mass media products for compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, as well as for harming the moral development of society and violation of universal, national, cultural and family values;

22) mass media products – mass media products, as well as information posted on an Internet resource;

23) distribution of mass media products - sale (subscription, delivery, distribution) of periodicals, broadcasting of television and radio programs, audiovisual work, bringing television and radio programs to the consumer using telecommunications technical means and in telecommunications networks, as well as posting information in online publications or on the Internet resources;

24) the authorized body in the field of mass media (hereinafter referred to as the authorized body) is the central executive body responsible for state regulation in the field of mass media;

25) state information policy is a set of state measures aimed at creating and disseminating information that satisfies the interests of the state and society, the objectives of which are to strengthen and protect information sovereignty;

26) state–owned mass media - a mass media that has more than fifty percent of voting shares, participation shares in the authorized capital, and shares owned by the state in its authorized capital;

27) non–governmental mass media - a mass media with less than fifty percent of voting shares, participation shares in the authorized capital, and shares owned by the state in the authorized capital;

28) periodical printed publication – newspaper, magazine, almanac, bulletin, appendices to them, having a permanent name, current issue and issued at least once every three months;

29) mandatory television and radio channel - a television and radio channel included in the relevant list approved by the authorized body, mandatory for distribution through multi–channel broadcasting on the territory of the Republic of Kazakhstan, with the exception of digital terrestrial television and radio broadcasting networks in telecommunications networks;

30) domestic television and radio channel - a television and radio channel formed by television and radio companies registered in the territory of the Republic of Kazakhstan;

31) domestic television and radio programs - television and radio programs created by television and radio companies or individual and legal entities registered in the territory of the Republic of Kazakhstan and operating in the territory of the Republic of Kazakhstan and beyond;

32) state order for implementation of state information policy at the regional level – an order for the provision of services at the expense of budgetary funds for the implementation of state information policy at the regional level;

33) film, video production of pornographic and special sexually erotic nature - naturalistic, detailed fixation of sexual intercourse or demonstration of naked genitals in the process of sexual contact, contributing to the arousal of sexual desire or satisfaction of sexual needs that do not correspond to moral values, offend the honor and dignity of a person;

34) official communication – information provided and (or) disseminated through mass media by the owner of the information established in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On access to information";

35) state order for implementation of state information policy at the republican level – an order for the provision of services at the expense of budgetary funds for the implementation of state information policy, placed in the state mass media;

36) retransmission – reception and simultaneous or recorded distribution of television, radio programs, television, radio channels using telecommunications equipment and in telecommunications networks;

37) subsidizing part of the costs of satellite TV and radio broadcasting operators – non-refundable payments from the budget aimed at reimbursing part of the costs of satellite TV and radio broadcasting operators, with the exception of the national TV and radio broadcasting operator, in order to stimulate the population of towns of district significance, settlements, villages, rural districts to use the services of domestic satellite devices;

38) subtitles are a way of distributing information contained in a TV program by means of text duplication of the audio accompaniment of the original TV program;

39) a television set–top box is a separate technical device designed for receiving a digital television and radio signal by a subscriber;

40) television, radio channel – a mass media, which is a set of television, radio programs and audiovisual works, plots and materials formed in accordance with the broadcast network for subsequent broadcast and (or) retransmission;

41) a package of television and radio channels is a set of television and radio channels formed by a broadcasting operator for distribution through multi-channel broadcasting in telecommunications networks;

42) a television or radio program is a meaningfully completed part of a television or radio channel, which has the appropriate name, broadcasting volume and can be used independently of other parts of the television or radio channel;

43) a television and radio company is an individual or legal entity that owns a television or radio channel, or its branch (representative office), which has received a certificate of registration of a television or radio channel;

44) television and radio broadcasting – the formation and (or) distribution of television and radio channels using telecommunications equipment and in telecommunications networks for public reception by the subscriber in open or encoded form;

45) technical means of broadcasting – a set of radio-electronic means and receiving and transmitting technical devices that ensure the production, formation, distribution and (or) reception of television, radio channels and television, radio programs;

46) national broadcasting network – a system of technical means of telecommunications and broadcasting owned by the state, ensuring the distribution of television and radio signals on the territory of the Republic of Kazakhstan;

47) broadcasting service – reception, processing, storage, transmission, delivery of television and radio programs to the subscriber;

48) a television and radio broadcasting operator is an individual or legal entity that has received a license to engage in activities for the distribution of television and radio channels;

49) broadcasting – the primary distribution of the signal of television and radio channels using technical means of telecommunications and in telecommunications networks;

50) correspondent point – a separate structural subdivision of a legal entity performing the functions of the editorial office of a mass media and collecting, storing, creating (preparing) information messages and (or) materials for this mass media, as well as distributing its products;

51) broadcasting grid – a list, sequence, name, time of broadcast of television and radio programs, reflecting the main directions of the program concept of broadcasting for a specific period;

52) censorship – preliminary coordination of mass media messages and materials with government agencies, officials and other organizations at their request or on other grounds in order to restrict or prohibit the dissemination of messages and materials or their individual parts;

53) conditional access card – a device containing the identifier of individual satellite and terrestrial receiving devices, providing subscriber with the access to the services of a broadcasting operator;

54) conditional access television and radio channel - a television and radio channel distributed by TV and radio broadcasting operators on the territory of the Republic of Kazakhstan for an unlimited number of persons, whose right to view is provided on the basis of a paid contract;

55) products of an erotic nature – a printed publication that demonstrates the sexual relations of people, intimate parts of the human body, with the exception of the genitals, and does not contain elements of pornography;

56) on the air – broadcasting of television, radio programs, audio-visual recordings using analog and digital electromagnetic systems.

Article 2. Freedom of speech and creativity, receipt and dissemination of information

1. Freedom of speech and creativity is guaranteed by the Constitution of the Republic of Kazakhstan. Censorship is prohibited.

2. Everyone has the right to freely receive and disseminate information in any way not prohibited by law. The list of information constituting state secrets of the Republic of Kazakhstan is determined by law.

3. Mass media are obliged to assist state bodies engaged in countering terrorism.

4. Disclosure of information constituting state secrets or other secrets protected by law, propaganda and justification of extremism or terrorism, dissemination of information revealing the techniques and tactics of anti-terrorist operations during their conduct, propaganda of narcotic drugs, psychotropic substances, their analogues and precursors, explosives and explosive devices, as well as the cult of cruelty, violence and pornography is prohibited.

5. The use of mass media for the purpose of committing criminal and administrative offenses is prohibited.

Note. For the purposes of this Law, propaganda in the mass media is understood as the dissemination of views, facts, arguments and other information, including intentionally distorted information, in order to form a positive public opinion about information prohibited by the laws of the Republic of Kazakhstan and (or) inducement to commit an illegal act or inaction of an unlimited number of persons.

Article 3. Legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media

1. The legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media is based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan, consists of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. International treaties ratified by the Republic of Kazakhstan shall have priority over this Law. The procedure and conditions for the operation of international treaties in the territory of the Republic of Kazakhstan, to which the Republic of Kazakhstan is a party, are determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. The specifics of regulating relations on the placement and dissemination of information on online platforms are regulated by the Law of the Republic of Kazakhstan "On online platforms and online advertising".

4. The legal relations regulated by this Law regarding the placement of a state order for the implementation of state information policy at the republican and regional levels are not subject to the legislation of the Republic of Kazakhstan on public procurement.

Article 4. Goals, principles and objectives of the mass media

1. The main goal of the mass media is to ensure the constitutional right to freedom of speech and creativity, as well as to inform society.

2. The main principles of mass media activity are:

1) the legality and reliability of the information disseminated;

2) objectivity and transparency;

3) equality of rights of individual and legal entities;

4) fair competition;

5) privacy;

6) compliance with the standards of professional and ethical behavior.

3. The main objectives of the mass media are:

1) creation and dissemination of objective and reliable information;

2) creation of high-quality domestic content aimed at the development of the individual, society and the state;

3) promoting the introduction of the latest technologies in the field of mass media;

4) the transition to self-regulation.

Article 5. The language of mass media distribution

1. The language of mass media distribution is the state and other languages.

2. The state shall ensure the right of everyone to use their native language when receiving and distributing mass media in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on languages.

3. The weekly volume of domestic television and radio programs broadcasting on the territory of the Republic of Kazakhstan in the state language in time must be:

1) from January 1, 2025 – at least fifty-five percent of the total volume of television and radio programs;

2) from January 1, 2027 – at least sixty percent of the total volume of television and radio programs.

The volume of television and radio programs in the state language in time intervals of six hours each, calculated from zero hours of local time, must be:

1) from January 1, 2025 – at least fifty-five percent of the total volume of television and radio programs;

2) from January 1, 2027 – at least sixty percent of the total volume of television and radio programs.

The requirement of this paragraph does not apply to TV channels broadcasting on the basis of international agreements.

4. TV channels using multichannel audio transmission must use the main audio in the state language.

5. The requirements of this article do not apply to foreign television and radio channels that have passed the registration procedure in accordance with Article 24 of this Law.

6. Broadcasting of domestic television and radio channels to foreign audiences is carried out in the state and other languages.

Article 6. Competence of the Government of the Republic of Kazakhstan in the field of mass media

The Government of the Republic of Kazakhstan:

1) develops the main directions of state policy in the field of mass media and organizes their implementation;

2) performs other functions assigned to it by the Constitution of the Republic of Kazakhstan, laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Article 7. Competence of the authorized body

The authorized body:

1) formulates and implements state policy in the field of mass media;

2) develops and approves regulatory legal acts in the field of mass media in accordance with this Law;

3) carries out registration and re-registration of mass media in accordance with this Law;

4) forms, places and controls the implementation of the state order for the implementation of the state information policy at the republican level;

5) provides grants for non-governmental mass media in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

6) carries out state control over compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media, except for the cases provided for in subparagraph 4) of paragraph 2 of Article 8 of this Law, technical parameters of broadcasting quality and national broadcasting standards;

7) issues prescriptions upon detection of violations of the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media;

8) carries out an examination of the products of foreign television and radio channels that have submitted applications for registration, for compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

9) organizes and conducts competitions on the allocation of frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels) for broadcasting purposes;

10) organizes and conducts competitions on the formation and approval of the list of mandatory television and radio channels and the list of free-access television and radio channels distributed by the national broadcasting operator;

11) carries out licensing of broadcasting activities in accordance with the procedure established by the Law of the Republic of Kazakhstan "On permits and notifications";

12) determines the number of mandatory TV and radio channels depending on the distribution in multichannel broadcasting;

13) subsidizes part of the costs of satellite TV and radio broadcasting operators, with the exception of the national TV and radio broadcasting operator, for the sale of satellite receivers;

14) approves the rules for subsidizing part of the costs of satellite TV and radio broadcasting operators, with the exception of the national TV and radio broadcasting operator, for the sale of satellite receivers;

15) develops and approves a methodology for determining the cost of grants for non-governmental media;

16) monitors the mass media;

17) exercises other powers provided for by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Article 8. Competence of local representative and executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts (towns of regional significance)

1. Local representative bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts (towns of regional significance):

1) upon recommendation of local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts (towns of regional significance), establish requirements for the placement of individual satellite and terrestrial receiving devices, cable communications in residential complexes on the territory of the relevant administrative-territorial unit in accordance with standard rules approved by the authorized body for architecture, urban planning and construction;

2) exercise other powers in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan to ensure the rights and legitimate interests of citizens.

2. Local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital:

1) implement the state information policy;

2) form, place and control the implementation of the state order for the implementation of the state information policy at the regional level in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) develop and approve a methodology for determining the cost of services purchased for the implementation of a state order for the implementation of state information policy at the regional level, based on a standard methodology for determining the cost of services purchased for the implementation of a state order for the implementation of state information policy at the regional level, approved by the authorized body;

4) carry out state control over compliance with the requirement to prohibit the distribution of conditional access cards to the services of broadcasting operators and equipment intended for individual reception of television and radio signals from broadcasting operators that do not have a license in the field of broadcasting and do not have their own satellite broadcasting systems on the territory of the Republic of Kazakhstan;

5) have the right to broadcast the products and (or) state television and radio channels in public transport, which has an individual satellite and terrestrial receiving device;

6) exercise in the interests of local government other powers assigned to local executive bodies by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 9. State regulation in the field of mass media

1. State regulation in the field of mass media is carried out through state control over compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media, registration of mass media, as well as licensing of the activities of broadcasting entities.

2. In order to ensure the safety of products sold by the subject of control, the national security of the Republic of Kazakhstan, the increase of the competitiveness of domestic products and protection of the constitutional rights, freedoms and legitimate interests of individuals and legal entities, in accordance with the Entrepreneurial Code of the Republic of Kazakhstan, the state control over compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media is carried out.

3. State control over compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media is carried out by the authorized body and local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts (towns of regional significance) in the form of inspections and preventive control with a visit to the subject (object) of control in accordance with the Entrepreneurial Code of the Republic of Kazakhstan, as well as in the form of preventive control without visiting the subject (object) of control in accordance with the Entrepreneurial Code of the Republic of Kazakhstan and this Law.

4. State control over compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media in terms of compliance with the requirements provided for in Article 56 of this Law is carried out by the authorized body with the involvement of the state radio frequency service.

5. Preventive control without visiting the subject (object) of control is carried out by the authorized body and local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts (towns of regional significance) by comparing and analyzing information obtained from various information sources, including in accordance with the procedure determined by the authorized body.

6. The object of preventive control without visiting the subject (object) of control over compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media is the activity of periodicals, television, radio channels, Internet publications, Internet resources, TV and radio broadcasting operators, distributors of individual satellite and terrestrial receivers.

7. The subjects of control are the owners of mass media, TV and radio companies, TV and radio broadcasting operators and distributors of individual satellite and terrestrial receivers.

8. The objectives of preventive control without visiting the subject (object) of control are timely suppression and prevention of violations, granting subjects of control the right to independently eliminate violations identified by the authorized body, local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts (towns of regional significance) based on the results of preventive control without visiting the subject (object) of control, and reducing the administrative burden on them.

9. In case of detection of violations based on the results of preventive control without visiting the subject (object) of control by the authorized body, local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts (towns of regional significance), a recommendation is sent to the subject of control no later than five working days from the date of detection of violations.

The recommendation must be handed to the subject of control personally under signature or in any other way confirming the facts of its sending and receiving.

A recommendation sent by one of the following methods is considered to have been handed over in the following cases:

1) on purpose – from the date of the note in the receipt recommendation;

2) by mail – from the date of notification of receipt of the postal item by registered mail;

3) electronically – from the date of sending by the authorized body, local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts (towns of regional significance) to the e-mail address of the subject of control specified in the letter when requested by the authorized body, local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts (towns of regional significance).

10. The recommendation on the elimination of violations identified by the results of preventive control without visiting the subject (object) of control must be executed within ten working days from the day following the day of its delivery.

11. In case of disagreement with the violations specified in the recommendation, the subject of control has the right to send an objection to the authorized body, local executive bodies of regions, cities of republican significance, the capital, districts (towns of regional significance) within five working days from the day following the day of delivery of the recommendation.

12. Failure to comply with the recommendations on the elimination of violations identified by the results of preventive control without visiting the subject (object) of control within the prescribed period entails the appointment of preventive control with a visit to the subject (object) of control by including in the semi-annual list of preventive control with a visit to the subject (object) of control.

13. Preventive control without visiting the subject (object) of control over compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media is carried out for mass media no more than once a day, for TV and radio companies, TV and radio broadcasting operators, distributors of individual satellite and terrestrial receiving devices - no more than once a week.

Article 10. Protection of children when distributing television and radio programs

The distribution of children's and educational television and radio programs, including the requirement to apply an age category mark, is carried out in accordance with the procedure provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan on protection of children from information harmful to their health and development.

Article 11. Information promoting suicide

1. Information promoting suicide is understood to mean information disseminated and (or) posted in any form that helps to induce an unlimited number of people to commit suicide, as well as information about ways to commit suicide and information about calls to commit suicide.

2. Information contributing to the motivation to commit suicide is information containing:

1) directions for suicide as a way to solve the problem;

2) a positive assessment or approval of committing suicide or actions aimed at suicide, or the intentions of a real (imaginary) interlocutor or a third person to commit suicide;

3) arguments that encourage suicide, including statements (judgments) that do not contain a direct or explicit motive, but are capable of inducing a decision to commit suicide, including by giving specific examples popularizing the actions of other people who have already committed suicide, and (or) containing statements (judgments) about the advantages that persons who committed suicide have received, including the idea of suicide as an acceptable, logical and natural act in modern society;

4) condemnation, ridicule of a failed suicide attempt, including a description of relationships, feelings and discussion of the topic by persons who have experience of suicide attempts;

5) announcements of acquaintance with the purpose of committing suicide (attempted suicide), including group and (or) assisted, carried out with someone's help or in someone's presence or under someone's supervision;

6) a survey (voting), a test, a rating for choosing a method of committing suicide, including the most painless, reliable, affordable, aesthetic method of suicide.

3. Information about ways to commit suicide includes:

1) information about one or more ways of committing suicide, including through the use of text, audio or video media to describe (demonstrate) processes, procedures depicting (reproducing) the sequence of actions and (or) possible results (consequences) of committing suicide, means and (or) places for committing suicide;

2) information about the set of conditions necessary for suicide, including the choice of place, time, method, preparatory actions that must be performed for suicide;

3) other information related to the methods of committing suicide.

4. Information about calls to commit suicide includes:

1) information containing a direct appeal about committing suicide, including through blackmail, requests, agitation, persuasion, demands;

2) other information related to calls to commit suicide.

5. It is prohibited to distribute and (or) post information promoting suicide, information about methods and calls to commit suicide.

Article 12. Protection of the rights of persons with disabilities in the distribution of television and radio programs

1. At least one television program of a news nature in the period from sixteen to twenty-two hours of local time is provided by sign language translation or translation in the form of subtitles.

Mandatory messages posted on TV channels are provided with sign language translation or translation in the form of subtitles.

2. The requirements of this article do not apply to foreign TV channels that have passed the registration procedure in accordance with Article 24 of this Law.

Article 13. Advertising in the mass media

Advertising in the mass media is carried out in accordance with the requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan "On advertising".

Article 14. Distribution of mass media products

1. The distribution of mass media products is carried out by the decision of the owner himself or on contractual or other legal grounds by the editorial board, publisher, as well as citizens or organizations.

2. When preparing, publishing, reproducing and distributing mass media products, the consent of the person depicted is not required in the following cases:

1) if this person is present or participates in spectacular cultural events, socially significant events in the field of culture, sports events, peaceful gatherings and other public events;

2) if the disseminated information contains an image of a person and information related to the official and (or) public activities of such a person, as well as published by the person himself, his legal representative or an authorized person in sources to which access is not limited;

3) if the use of the depicted person is carried out in order to protect the constitutional order, public order, human rights and freedoms, public health and morals.

3. The retail sale of erotic products is prohibited:

1) in non-stationary premises;

2) in unsealed transparent packages;

3) in the premises and territories of educational, healthcare, children's institutions, religious buildings (structures);

4) persons under the age of eighteen.

4. It is prohibited to post information on job vacancies in the mass media that contains discriminatory requirements in the field of labor.

5. It is prohibited to disseminate personal and biometric data of a person in the mass media, including information about his parents and other legal representatives, other information that allows identification, about:

1) a minor who has suffered as a result of illegal actions (inaction);

2) minors, suspects and (or) accused of committing administrative and (or) criminal offenses.

The effect of subparagraph 2) of part one of this paragraph does not apply to minors found guilty by a court of committing grave and (or) especially grave crimes, including information about their parents and other legal representatives.

The restrictions established by this paragraph shall not apply to the cases provided for in part two of paragraph 5 of Article 67 of this Law.

6. Obstruction of the legally carried out distribution of mass media products by individuals or legal entities, as well as officials of state bodies, illegal confiscation, as well as destruction of mass media products are not allowed except on the basis of a court decision that has entered into force.

Chapter 2. ORGANIZATION OF MASS MEDIA ACTIVITIES

Article 15. The right to create mass media

1. The right to create mass media belongs to individuals and legal entities in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

The mass media can be created both in the form of a legal entity and in the form of a structural subdivision of a legal entity.

The basis for the distribution of mass media products is the certificate of registration of the mass media.

2. It is prohibited for foreigners and foreign legal entities, stateless persons to directly and (or) indirectly own, use, dispose of and (or) manage more than 20 percent of shares (shares in the authorized capital, shares) of a legal entity – the owner of mass media in the Republic of Kazakhstan or a legal entity operating in this field.

Article 16. An owner of mass media

1. An owner of mass media is an individual or legal entity or an association of individual and (or) legal entities exercising the right to own, use and dispose of mass media.

2. The owner of the mass media has the right to act as an editorial office, editor-in-chief (editor), journalist, publisher, distributor of the mass media both in relation to his own and other mass media on the basis of a corresponding agreement.

Article 17. Publisher of mass media

1. A publisher of mass media is an individual or legal entity who provides material and technical support for the production of mass media products.

2. If the owner is not at the same time the publisher of the mass media, then the rights, obligations and responsibilities of the owner and publisher of the mass media are determined by a separate agreement.

Article 18. Editorial board of mass media

1. The editorial board of the mass media collects, prepares materials, issues and distributes the mass media on behalf of the owner.

2. The editorial board is headed by the editor-in-chief (editor).

3. The editor-in-chief (editor) cannot be:

1) citizens of the Republic of Kazakhstan recognized by the court as legally incompetent;

2) citizens of the Republic of Kazakhstan who, at the time of appointment, have a criminal record that has not been extinguished or has not been withdrawn in accordance with the procedure established by law;

3) foreigners or stateless persons;

4) citizens of the Republic of Kazakhstan who were the chief editors (editors) of mass media, through whose fault the release and distribution of mass media were terminated by a court decision, within three years from the date of entry into force of the court decision.

4. The relations between the owner of the mass media and the editorial board are regulated by the charter and the contract.

Article 19. Online edition

1. An online edition is an Internet resource, including an information agency that has passed the registration procedure with an authorized body as a mass media, the information and communication infrastructure of which is located on the territory of the Republic of Kazakhstan.

2. An information agency is an online edition whose activities are aimed at collecting, processing and distributing messages and materials of an informational nature.

3. The messages and materials of the online edition must be accompanied by its name and release date.

4. When distributing news agency messages and materials by mass media, a link to the news agency is mandatory.

Article 20. Release data

1. Each issue of a periodical must contain the following information:

1) the name of the periodical;

2) the owner of the periodical;

3) the surname and initials of the editor-in-chief (editor);

4) the number and date of the certificate of registration or re-registration and the name of the issuing authority;

5) periodicity of publication;

6) serial number and date of publication of the periodical;

7) the circulation of this issue;

8) the name of the printing house, its address and the address of the editorial office.

2. Online publications must place the following in a specially designated section:

1) the name of the online edition;

2) the surname and initials or the name of the owner of the online publication;

3) the surname and initials of the editor-in-chief (editor);

4) the number and date of the certificate of registration or re-registration and the name of the issuing authority;

5) contact details of the editorial office (postal address, phone number, e-mail address).

3. At each broadcast, and in case of continuous broadcasting – at least four times a day, the media must announce its name.

Article 21. Mandatory copies of periodicals and storage of materials of television and radio programs

1. Mandatory free copies of periodicals on paper within thirty calendar days from the date of their release are sent by the owner of the mass media to the national libraries and the National State Book Chamber of the Republic of Kazakhstan, in electronic form, certified by the electronic digital signature of the editor-in-chief (editor), within three working days from the date of their release – to the National State Book Chamber of the Republic of Kazakhstan.

Electronic forms of mandatory free copies of periodicals, certified by means of an electronic digital signature of the editor-in-chief (editor), are sent to the state library of the region, cities of republican significance and the capital, which has been assigned the status of "central", within fifteen calendar days from the date of their release.

Electronic forms of mandatory free copies of periodicals, certified by means of an electronic digital signature of the editor-in-chief (editor), are sent to the authorized body on the day of their manufacture.

2. TV and radio channels are obliged to keep records of their own TV and radio programs that have been broadcast for six months, as well as record them in the registration log of their broadcast work and keep it for at least one year from the moment of the last entry in it. Records of historical or cultural value are preserved in accordance with the procedure determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan on the national archival fund and archives.

3. The authorized body shall form an electronic archive of mandatory free copies of periodicals.

Article 22. Registration or re-registration of mass media

1. Periodicals, television and radio channels operating in the territory of the Republic of Kazakhstan are subject to mandatory registration.

Registration of periodicals with a circulation of less than five hundred copies distributed within one organization and aimed at covering its activities, bulletins of judicial practice, official, regulatory and other acts is not required.

The Internet resource has the right to carry out its activities as an online publication in accordance with Article 19 of this Law.

2. Registration or re-registration of a periodical, an online publication and a television and radio channel shall be carried out in accordance with the procedure determined by the authorized body.

3. When registering a periodical, online publication or television, radio channel, as well as upon receipt of a duplicate document certifying the registration of a periodical, online publication or television, radio channel, a fee is charged in accordance with the procedure determined by the Code of the Republic of Kazakhstan "On taxes and other mandatory payments to the budget" (Tax Code).

4. The authorized body refuses to issue a certificate of registration or re-registration on the following grounds:

1) if the authorized body has previously issued a certificate of registration or re-registration of a periodical, Internet publication, television, radio channel with the same name and distribution in the same territory or similar to the extent of its confusion with the name of a previously created periodical, Internet publication, television, radio channel;

2) if the content of the application for registration or re-registration of a periodical or online publication does not meet the requirements of paragraph 5 of this article, or if the content of the application for registration or re-registration of a television or radio channel does not meet the requirements of paragraph 6 of this article;

3) if the fee for registration of a periodical, an online publication or a television or radio channel has not been paid;

4) if, due to a change of ownership, the number and date of the contract confirming the transfer of ownership rights to the periodical, online publication or television, radio channel to another person are not indicated in the application for the re-registration of a periodical, online publication or television, radio channel;

5) if a periodical printed publication, an online publication or a television or radio channel with the same name (part of the name) and the same thematic focus, the release of which was previously discontinued by the court, is declared for registration, or a periodical printed publication, an online publication or a television or radio channel duplicating the name and thematic focus is declared, as well as in the case of an application filed by the owner or the editor-in-chief (editor) of a periodical, an online publication or a television or radio channel, the release of which was terminated by a court decision, within three years from the date of entry into force of the court decision.

5. In the application for registration or re-registration of a periodical, an online publication the following must be indicated:

1) surname, first name and patronymic (if it is indicated in the identity document), individual identification number, place of residence of the owner of a periodical or online publication – for an individual, name, business identification number, location of the owner of a periodical or online publication – for a legal entity;

2) the language (s) of the periodical or the materials and messages of the online publication;

3) estimated frequency of release;

4) the main thematic focus;

5) the territory of distribution;

6) surname, first name, patronymic (if it is indicated in the identity document) of the editor-in-chief (editor);

7) the address of the editorial office.

6. In the application for registration or re-registration of a TV or radio channel, the following must be indicated: 1) surname, first name and patronymic (if it is indicated in the identity document), individual identification number, place of residence of the owner of the TV and radio channel – for an individual, name, business identification number, location, organizational and legal form of the owner of the TV and radio channel – for a legal entity;

2) the thematic focus of the TV and radio channel, indicating the average daily volumes of its own and retransmitted broadcasting.

The application is accompanied by:

1) the obligation to record and store broadcast and retransmitted television and radio programs for six months;

2) a form of information on the existence of property rights of the owner of a television and radio channel for premises and areas with a separate entrance or for their lease, including:

special premises for the placement and operation of technical means necessary for the functioning of broadcasting (studio, hardware, auxiliary);

premises for the placement of creative staff (editorial);

premises for administrative and managerial staff.

7. The owner of a periodical publication reserves the right to start production of a periodical publication within three months from the date of receipt of the registration certificate.

The owners of the TV and radio channel reserve the right to start distributing TV and radio programs within six months from the date of receipt of the registration certificate.

The owners of the online publication must begin distributing messages and materials within ten working days from the date of receipt of the registration certificate.

8. The certificate of registration or re-registration of a periodical, online publication or television, radio channel by a decision of the authorized body shall be deemed invalid in cases of missing the release date of a periodical, online publication or television, radio channel, as well as the termination of the production of a periodical, online publication or television-, a radio channel for three months, except in cases of suspension by the court of the release of a periodical, an online publication or a television or radio channel.

The certificate of registration or re-registration of an online publication by the decision of the authorized body is recognized as invalid if, according to the results of state control, it is revealed that the information and communication infrastructure of the owner of the online publication is located outside the Republic of Kazakhstan.

9. A periodical printed publication, an online publication are subject to re-registration in cases of a change of ownership or a change in its name, as well as the name, language of the publication or materials and messages, the territory of distribution, the main thematic focus and frequency of release.

The TV and radio channel is subject to re-registration in cases of a change of ownership or a change in the organizational and legal form, name, as well as the name of the TV and radio channel.

Article 23. The procedure for suspending or terminating the release of mass media product or mass media or the distribution of mass media or mass media products

1. The suspension or termination of the release of mass media product or mass media registered with the authorized body, or the distribution of mass media or mass media products is possible by decision of the owner or the court.

2. Suspension means the temporary cessation of the release of one or more issues of a periodical, the airing of a television, radio program, television, radio channel, the temporary suspension of the activities of an online publication, as well as the distribution of mass media products until the elimination of the reasons that served as the basis for the suspension.

The suspension of the release of mass media product or mass media or the distribution of mass media or mass media products is allowed for a period of no more than three months.

3. The grounds for suspending the release of mass media product or mass media or the distribution of mass media products or mass media in accordance with the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan are: propaganda or agitation of the cult of cruelty and violence, social, racial, national, religious, class and tribal superiority, disclosure of information constituting state secrets or other legally protected secrecy, dissemination of information promoting suicide, disclosing the techniques and tactics of anti-terrorist operations during their conduct, propaganda of narcotic drugs, psychotropic substances, their analogues and precursors, explosives and explosive devices, distribution of television, radio programs, television, radio channels, as well as demonstration of pornographic and special sexually erotic film products, use of mass media for the purpose of violation of conditions for conducting election campaigning, implementation of activities by foreigners, stateless persons, foreign legal entities and international organizations that impede and (or) facilitate the nomination and election of candidates, political parties that have nominated a party list, to achieve a certain result in elections, conduct campaigning during its prohibition, compulsion to participate or refuse to participate in a strike, violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan on the procedure for organizing and holding peaceful assemblies, on copyright and related rights on the Internet, as well as violation of the requirements provided for in paragraph 9 of Article 22 of this Law.

4. The grounds for stopping the release of mass media product or mass media or the distribution of mass media or mass media products are: propaganda or agitation of a violent change in the constitutional order, violation of the integrity of the Republic of Kazakhstan, undermining the security of the state, war, propaganda of extremism or terrorism, publication of materials and dissemination of information aimed at inciting interethnic and interfaith hostility, as well as failure to eliminate the reasons for suspending the release of mass media product or mass media or the distribution of mass media products or mass media within the prescribed period.

5. In case of suspension or termination of the release of mass media product or mass media or the distribution of mass media or mass media products by decision of the owner or the court, a notification and (or) a court decision shall be sent to the authorized body.

The termination of the release of mass media or the distribution of mass media products entails the cancellation of the certificate of registration or re-registration.

6. In case of suspension or termination of the release of mass media or distribution of mass media products by a court decision that has entered into force, when the mass media is an Internet resource, the authorized state bodies, owners of mass media are obliged to suspend or stop the release of mass media product or distribution of mass media products on the territory of the Republic of Kazakhstan.

7. The entry into force of a court decision to suspend the release of mass media or the distribution of mass media products, when the mass media is an Internet resource, entails a ban on the use of a domain name with the same or duplicate name for a period of no more than three months.

A court decision to stop the release of mass media or the distribution of mass media products, when the mass media is an Internet resource, entails the cancellation of domain name registration and a ban on the use for one year of a domain name with the same or duplicate name, the registration of which was canceled by a court decision.

Article 24. Activities of foreign mass media in the territory of the Republic of Kazakhstan

1. Foreign television and radio channels distributed by TV and radio broadcasting operators in the territory of the Republic of Kazakhstan are subject to mandatory registration with the authorized body.

Registration and re-registration of foreign television and radio channels are carried out by representatives of foreign television and radio companies.

Registration or re-registration of foreign television and radio channels is carried out in accordance with the procedure determined by the authorized body.

2. To carry out activities on the territory of the Republic of Kazakhstan, the owners of foreign television and radio channels:

1) carry out mandatory state registration of a legal entity or registration of a branch (representative office) of a foreign legal entity in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on state registration of legal entities and registration of branches and representative offices;

2) provide broadcasting of domestic television and radio programs in the weekly volume of broadcasting of a foreign television and radio channel in the amount of at least ten percent of the total volume of television and radio programs with an update once every three months and (or) according to the same requirements, provide translation of broadcast television and radio programs of educational, cultural, educational, sports- entertainment and leisure activities in the state language.

3. Registration of foreign television and radio channels is carried out after the examination of their products for compliance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Registration of foreign television and radio channels of a religious direction is carried out after a religious examination conducted in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

4. The activities of owners of foreign television and radio channels in the territory of the Republic of Kazakhstan, who have fully or partially a state block of shares (participation shares, shares) in the authorized capital, as well as persons affiliated with them, are carried out with the creation of a legal entity in the territory of the Republic of Kazakhstan with participation in the authorized capital of no more than twenty percent of the block of shares (participation shares, shares) of foreign legal entities.

The head of the specified legal entity and (or) the person (editor) who prepares and airs a television or radio channel may not be:

1) citizens recognized by the court as legally incompetent;

2) citizens who, at the time of appointment, have a criminal record that has not been extinguished or has not been withdrawn in accordance with the procedure established by law;

3) foreigners or stateless persons;

4) citizens who were the chief editors (editors) of the mass media, through whose fault the release (airing) of the mass media was terminated by a court decision, within three years from the date of entry into force of the court decision.

5. The re-registration of a foreign television and radio channel is carried out in cases of a change of ownership or a change in the organizational and legal form of a legal entity, the name, the main thematic focus of the television and radio channel, the creation of a new legal entity or branch (representative office) that has passed the procedure of state registration of legal entities and registration of branches and representative offices in the territory of the Republic of Kazakhstan.

Article 25. Grounds for refusal to register foreign mass media

1. The authorized body refuses to issue a certificate of registration of a foreign television and radio channel to a representative of a television and radio company if:

1) the application does not meet the requirements established by the authorized body;

2) the fee for registration of TV and radio channels has not been paid;

3) the materials of a foreign television and radio channel contain propaganda or agitation of a violent change in the constitutional order, violation of the integrity of the Republic of Kazakhstan, undermining the security of the state, war, propaganda of extremism or terrorism, the cult of cruelty and violence, social, racial, national, religious, class and tribal superiority, information aimed at inciting ethnic and interfaith hostility, as well as pornographic and special sexually erotic film products, as well as information promoting suicide;

4) according to the results of the religious studies examination, there is a negative conclusion;

5) in relation to the products of a foreign television and radio channel, there is a court decision that has entered into force prohibiting its distribution on the territory of the Republic of Kazakhstan;

6) there is no information about the state registration (re-registration) of a legal entity or the registration (re-registration) of a branch (representative office) on the e-government web portal.

2. In case of refusal to register a foreign television or radio channel, a representative of a foreign television and radio company is given a reasoned refusal in writing.

3. The certificate of registration of a foreign television and radio channel shall be revoked by the authorized body within fifteen calendar days in cases where a foreign television and radio channel ceases to operate a legal entity in the territory of the Republic of Kazakhstan or removes a branch (representative office) from the registration provided for in paragraph 2 of Article 24 of this Law without creating a new legal entity or a branch (representative office).

4. In case of violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan by a foreign television or radio channel, the authorized body shall apply to the court for revocation of the certificate of registration, except for the case provided for in paragraph 3 of this Article.

5. If a certificate of registration is revoked from a foreign television or radio channel, the authorized body shall issue an order to the operators of television and radio broadcasting to take measures to restrict the broadcast and (or) retransmission of a foreign television or radio channel on the territory of the Republic of Kazakhstan.

6. In case of recognition by the court of information disseminated by a foreign television or radio channel that contradicts the requirements of the laws of the Republic of Kazakhstan, the distribution of a foreign television or radio channel in the territory of the Republic of Kazakhstan is suspended or terminated.

Chapter 3. RIGHTS AND DUTIES OF A JOURNALIST

Article 26. Rights and obligations of a journalist

1. This Law recognizes the special status of a journalist, which provides conditions for his professional activity.

2. A person has the status of a journalist during the period of professional activity and being in an employment or other contractual relationship with the editorial office of mass media in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. A journalist has the right to:

1) collect, process, prepare messages and materials, request, receive and disseminate information;

2) visit state bodies, organizations of all forms of ownership and be accepted by their officials in connection with the exercise of their official duties, attend all events held by the state bodies and (or) organizations that accredited him, except in cases when a decision has been made to hold a closed event;

3) make recordings, including using audiovisual equipment, film and photography, except in cases prohibited by the laws of the Republic of Kazakhstan;

4) to be present in the area of natural disasters, at peaceful gatherings, as well as in other forms of expression of public, group and personal interests upon presentation of a journalist's identity card, a distinctive sign;

5) gain access to documents and materials, with the exception of information constituting state secrets and other secrets protected by law;

6) verify the accuracy of the information received;

7) contact specialists when checking the received information materials;

8) distribute the messages and materials prepared by him under his signature, under a conditional name (pseudonym);

9) refuse to publish the material under his signature if its content, after editorial revision, contradicts the personal beliefs of the journalist;

10) preserve the secrecy of authorship and sources of information, except in cases when these secrets and sources of information are made public at the request of the court.

4. A journalist must:

1) carry out the program of activity of the mass media with which he is in an employment or other contractual relationship, guided by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) take measures to verify the reliability of the disseminated information by sending requests to relevant individuals and (or) legal entities or by other means not prohibited by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) satisfy the requests of the persons who provided the information to indicate their authorship;

4) not to disseminate information that does not correspond to reality;

5) obtain consent from an individual and (or) a legal entity or their representatives to distribute personal, family, medical, banking, commercial and other legally protected secrets in the mass media, except in cases where the information is indicated in official communications and (or) distributed by the individual and (or) legal entity itself or their representatives in sources to which access is not limited;

6) respect the rights and legitimate interests of individuals and legal entities;

7) comply with the established requirements of access and intra-facility regimes during visits to particularly important state and strategic facilities;

8) comply with the norms of professional ethics (ethical behavior);

9) perform other duties assigned to him in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 27. Legal guarantees of professional activity of a journalist (representative of the mass media)

1. When a journalist (a representative of the mass media) performs his duties in conditions involving a high risk to health and life, the owner of the mass media is obliged to provide him with the necessary equipment and uniforms.

2. In case of harm to life and (or) health in connection with the performance by a journalist (representative of the mass media) of his duties, the owner of the mass media is obliged to compensate him for the harm in the amount and in the manner provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 28. Accreditation of journalists (media representatives)

1. Mass media, in agreement with information holders and organizations, may accredit their journalists to them.

In the case of a simplified accreditation procedure, journalists (media representatives) are issued accreditation cards.

The accreditation card is issued through a unified media platform in accordance with the procedure determined by the authorized body.

Standard rules for the accreditation of journalists are developed and approved by the authorized body. Information holders and organizations develop and approve the rules for accreditation of journalists based on the standard rules for the accreditation of journalists.

2. State bodies and (or) organizations with which a journalist is accredited are obliged to notify him in advance of meetings and other events, provide him with transcripts, protocols and other documents.

3. An accredited journalist has the right to attend meetings and other events held by the state bodies and (or) organizations that accredited him, except in cases when decisions have been made to hold a closed event.

4. A journalist is deprived of accreditation if he violates the rules of accreditation or for spreading false information discrediting the business reputation of the state bodies and (or) organizations accrediting him, if this is recognized by a court decision that has entered into force.

Article 29. Accreditation of mass media of the Republic of Kazakhstan abroad

The owner of the mass media of the Republic of Kazakhstan has the right to open correspondent offices, to accredit journalists in other states in accordance with the procedure provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan and the host state, unless otherwise provided for by international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan.

Article 30. Activities of representatives of foreign mass media in the Republic of Kazakhstan

1. Accreditation of representative offices of foreign mass media and their journalists is carried out by the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan in accordance with the procedure established by it.

The Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan maintains a register of representative offices of foreign mass media and their journalists.

2. The legal status and professional activities of foreign journalists accredited in the Republic of Kazakhstan and other representatives of foreign mass media are regulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan and international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan.

3. The products of a foreign mass media distributed on the territory of the Republic of Kazakhstan, containing information contrary to the laws of the Republic of Kazakhstan and violating the Constitution of the Republic of Kazakhstan, are subject to judicial recognition as illegal with suspension or termination of its distribution on the territory of the Republic of Kazakhstan, and for foreign mass media that are Internet resources - suspension of access to these Internet resources, located on the territory of the Republic of Kazakhstan.

4. It is prohibited to engage in professional journalistic activities of foreign mass media and foreign journalists without appropriate accreditation.

5. The Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan has the right to refuse accreditation to representative offices of foreign mass media and their journalists in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

6. The refusal, suspension and revocation of accreditation of representative offices of foreign mass media and their journalists shall be carried out in accordance with the procedure determined by the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 4. STATE INFORMATION POLICY

Article 31. State order for implementation of the state information policy

1. The state order for the implementation of the state information policy at the republican level shall be placed in accordance with the procedure determined by the authorized body.

2. The state order for the implementation of the state information policy at the regional level shall be placed in accordance with the procedure determined by the authorized body.

Article 32. Commission on state information policy

1. In order to take into account and protect public interests in the conduct of state information policy, as well as to meet the needs of the population for information, a Republican Commission on state information policy issues is established under the authorized body.

The main functions of the Republican Commission on state information policy are:

1) approval of the thematic directions of the state information policy at the republican level;

2) consideration of the list of thematic areas of state information policy at the regional level and development of recommendations in accordance with the procedure determined by the authorized body;

3) consideration of applications from applicants for a state order for the implementation of state information policy at the republican and regional levels, including those aimed at the production of content for children and the development of regional periodicals, and the development of recommendations in accordance with the rules for placing a state order for the implementation of state information policy at the republican and regional levels;

4) identification and approval of thematic areas of grants for non-governmental mass media at the national level and the amount of funding for them;

5) exercise of other powers provided for by the regulations on the Republican Commission on state information policy.

2. Representatives of public associations in the field of mass media are involved in the Republican Commission on state information policy on the basis of a ratio of at least one third of the total number of members.

3. In order to take into account and protect public interests in the implementation of state information policy, as well as to meet the needs of the population for information, regional commissions on state information policy are established under local executive bodies.

The main functions of the regional commissions on state information policy are:

1) consideration of applications from applicants for a state order for the implementation of state information policy at the regional level, including those aimed at the production of content for children and the development of regional periodicals, and the development of recommendations in accordance with the rules for placing a state order for the implementation of state information policy at the republican and regional levels;

2) sending applications from applicants for a state order for the implementation of state information policy at the regional level for consideration by the Republican Commission on state information policy and to receive recommendations in accordance with the rules for placing a state order for the implementation of state information policy at the republican and regional levels;

3) exercise of other powers provided for in the standard regulations on regional commissions on state information policy.

Article 33. Grants for mass media

1. Grants are provided to non–governmental mass media (hereinafter referred to as grants) for the development of domestic content, strengthening and protection of the information sovereignty of the Republic of Kazakhstan.

Grants are provided to non-governmental media, including for:

production of content for children;

development of regional periodicals.

2. The amount of grants in the state language must be at least two thirds of the total annual amount of grants.

3. Grants are divided into the following types:

1) short–term grants - grants, the implementation period of which is up to one year;

2) long–term grants - grants, the implementation period of which is from one year to three years.

4. Grants are provided on the basis of competitive selection.

The competition for grants is announced by the authorized body and the announcement is subject to posting on the Internet resource of the authorized body.

5. Thematic areas and amounts of grants are approved by the Republican Commission on state information policy in accordance with the priority directions of the state information policy of the Republic of Kazakhstan and are subject to consideration in accordance with the established procedure by the Republican Budget Commission.

6. Grants are provided and monitored in accordance with the procedure determined by the authorized body on a unified media platform.

The authorized body ensures openness and transparency of the procedures for granting and implementing grants in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on access to information.

7. The independent expert commission consists of experts with appropriate qualifications.

The composition and position of the independent expert commission are approved by the authorized body.

The grant allocation commission under the authorized body, based on the conclusion of an independent expert commission, makes a decision on granting grants in accordance with the procedure determined by the authorized body.

8. This article does not apply to relations arising in the process of granting grants, which are regulated by the Code of the Republic of Kazakhstan "On taxes and other mandatory payments to the budget" (Tax Code) and other laws of the Republic of Kazakhstan.

9. Control over the use of grants is carried out by the authorized body, as well as other state bodies within their competence established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

10. Grants are financed from budgetary funds approved by the laws of the Republic of Kazakhstan.

The budgetary funds provided for the provision of grants are used for the purposes and in accordance with the procedure established by this Law, other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan, the contract for the provision and implementation of the grant for the entire period of their implementation, but not more than three years.

11. The exclusive copyright and related rights to the products produced under the grants belong to the mass media.

Chapter 5. GENERAL ISSUES OF THE RELATIONSHIP OF MASS MEDIA WITH CITIZENS AND ORGANIZATIONS

Article 34. Author's works and letters

1. The editorial board and the owner of mass media are obliged to respect the rights to the intellectual property rights used, including copyright and related intellectual property rights, as well as the processing and protection of personal data in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. When publishing readers' letters, including information posted by users on mass media, it is allowed to shorten and edit their text without distorting the meaning of its content.

3. No one has the right to oblige the editorial office of the mass media to publish the material rejected by it, unless otherwise provided by this Law.

It is not allowed to post readers' letters in the mass media, including information posted by users on an Internet resource containing information prohibited by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 35. Official statement

1. An official statement may be distributed orally or in writing, including in the form of an electronic document.

The dissemination of an official statement in oral form may be carried out through a public speech by the head or an authorized official of the information holder.

When distributed in writing, including in the form of an electronic document, the official statement must be signed by the head or an authorized official of the information holder (in the case of an electronic document, it is certified by an electronic digital signature).

2. An official statement is provided to the mass media on equal terms, regardless of their forms of ownership and affiliation.

3. To a written request from the mass media to clarify the provided official statements, the information holder must provide a response no later than two working days from the date of registration of the request in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, or give an answer indicating the deadline for its submission or a reasoned refusal.

In response to a written request for clarification of the provided official statements, requiring additional study and verification, the review period may be extended once by the head of the information holder for no more than fifteen calendar days, which is reported to the media within two working days from the date of extension of the review period.

4. If the information holder receives a written request from the mass media to clarify the official statements provided, whose competence does not include resolving the issues raised, this request must be sent to the relevant authorities within two working days with a notification to the mass media.

Requests from the media for clarification of the provided official statements, submitted in writing and (or) in the form of an electronic document, are sent signed and (or) certified by an electronic digital signature of the editor-in-chief (editor), an authorized person or an accredited journalist.

5. Responses to requests for clarification of the provided official statements, submitted in writing or in the form of an electronic document, shall be submitted in the language of the request.

Responses to requests for clarification of the provided official statements are submitted in the form of an incoming request, unless otherwise specified in the request itself.

6. Refusal to provide the requested information may be appealed by a representative of the mass media to a higher authority, an official in accordance with the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 36. Requests for information not included in official statements

1. The mass media has the right to contact the owner of the information with requests for information that is not included in the official statement.

When contacting the owner of the information with an oral request by phone, a journalist of the mass media is obliged to introduce himself and inform about the audio recording of the conversation if it is conducted.

Requests from the media for information submitted in writing and (or) in the form of an electronic document are sent signed and (or) certified by an electronic digital signature of the editor-in-chief (editor), an authorized person or an accredited journalist.

The response to the request is submitted within five working days from the date of its receipt in the form and in the language of the received request, unless otherwise specified in the request itself.

In cases where the requested information falls within the competence of several information holders and, when responding to a written request, information is required from other information holders, the review period may be extended once by the head of the information holder for no more than fifteen calendar days, as reported to the media within two working days from the date of extension of the review period.

2. The provision of information upon request is refused:

1) if the content of the request is not within the competence of the owner of the information to whom the request was addressed;

2) if the request does not comply with the requirements of this Law;

3) if the requested information relates to information with limited access;

4) before making a decision on the results of state control;

5) before making a final decision, developed on the basis of interdepartmental and intradepartmental correspondence or meetings in state bodies;

6) before the adoption of a mutual agreement on the conditions for the disclosure of documents received from foreign states or international organizations.

3. For failure to provide or late submission of a response to a request from the mass media, officials of state bodies shall bear responsibility established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

4. Refusal to provide the requested information may be appealed by a representative of the mass media in accordance with the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan to appeal against unlawful actions of public administration bodies and officials infringing on the rights of citizens.

Article 37. Mandatory statements

1. Authorized state bodies of the relevant industry within their competence and (or) local executive bodies, in case of violation of the living conditions of the population in a certain territory, are obliged to provide official media with reports on the current situation no later than three hours after the occurrence of the event in accordance with the procedure determined by the authorized body.

For failure to submit or late submission of official statements, officials of state bodies bear responsibility, established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

2. The editorial offices of the mass media are obliged to publish free of charge:

1) a court decision that has entered into legal force if it contains a requirement to publish a response or refutation in the mass media, which was the defendant in this lawsuit;

2) official statements on the introduction of a state of emergency in accordance with Article 5 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On the state of emergency";

3) official statements of authorized state bodies provided for in Article 47 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On civil protection";

4) official statements of authorized state bodies provided for in paragraph 2 of Article 15 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On countering terrorism";

5) official statements of authorized state bodies provided for in paragraph 1 of this Article.

3. Mandatory statements are published by:

1) TV and radio channels broadcasting daily – during the day;

2) mass media with a different frequency or time of publication (broadcast) – within a period established by the authorized state bodies or a court for such publications.

Article 38. The right to refute or reply

1. A citizen or a legal entity has the right to demand from the mass media the refutation of information that does not correspond to reality and discredits his honor, dignity and business reputation, which were distributed in this mass media. Representatives of a citizen or a legal entity also have such a right.

If a citizen or a legal entity applies for a refutation, the editorial board of the mass media, which does not have evidence that the information disseminated by this mass media is true, is obliged to refute them in the same mass media.

The limitation period for claims against the mass media in connection with violation of the rights specified in this article is one year from the date of publication of such information in the mass media.

2. The request for refutation must be made in writing, indicating information that does not correspond to reality, the time and method of their dissemination by this media outlet.

The refutation in periodicals should be published in the same font and placed under the heading "Refutation" in the place where the refuted message or material was posted.

On television and radio, the refutation must be transmitted at the same time of day and in the same TV or radio program as the refuted message or material, and in case of closure of the specified TV or radio program - in another TV or radio program with an appropriate thematic focus.

The refutation in online publications should be published in the same font and under the heading "Refutation" in the same section where the refuted message or material was published.

The volume of the refutation may not exceed twice or more the volume of the refuted message or material.

3. A citizen or a legal entity in respect of whom information infringing on his rights or legitimate interests has been published by the mass media has the right to publish his response free of charge in the same mass media.

The response in periodicals should be published in the same font and placed under the heading "Response" in the place where the refuted message or material was posted.

On television and radio, the response must be transmitted at the same time of day and in the same TV or radio program as the refuted message or material, and in case of closure of the specified TV or radio program - in another TV or radio program with an appropriate thematic focus.

The response in online publications should be published in the same font and under the heading "Response" in the same section where the refuted message or material was published.

The volume of the response may not be twice or more than the volume of the refuted message or material.

The response of a citizen or legal entity or their representatives is published or transmitted:

in the mass media published (broadcast) daily – within five calendar days from the date of receipt of the request for the right to reply from a citizen or legal entity or their representatives;

in the mass media with a different frequency or time of publication (on air) – in the next planned release.

The mass media has the right to refuse to publish a response if the response of a citizen or a legal entity or their representatives contains information, the dissemination of which is prohibited by the laws of the Republic of Kazakhstan or otherwise violates the rights and legitimate interests of individuals and (or) legal entities or the state.

4. The demand of a citizen or a legal entity to publish a refutation or response in mass media is considered by the court if the mass media refused such publication or did not publish a refutation or response within a month, as well as in the case of liquidation of this mass media.

5. A refutation or response distributed in pursuance of a court decision that has entered into force shall be published:

1) in the mass media published (broadcast) at least once a week – within two days from the date of receipt of the request for refutation, unless otherwise established by the applicant;

2) in the mass media with a different frequency or time of publication (broadcast) – in the next planned issue, unless otherwise established by the applicant.

6. A citizen, in respect of whom information is disseminated that does not correspond to reality and discredits his honor, dignity and business reputation, has the right, along with the refutation of such information, to demand compensation for losses and moral damage caused by their dissemination, in accordance with the procedure determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

A legal entity in respect of which information discrediting its business reputation has been disseminated has the right, along with the refutation of such information, to demand compensation for losses caused by their dissemination, in accordance with the procedure determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 39. Authorized person (unit) for interaction with mass media

1. In the central state and local executive bodies, departments of central state bodies, as well as state bodies directly subordinate and accountable to the President of the Republic of Kazakhstan (with the exception of the State Security Service), an authorized person is appointed or an authorized unit for interaction with the mass media is created, which distributes information on issues within the competence of the state body, as well as it activities.

An independent structural authorized unit and (or) a full-time position are created within the limits of the number of staff approved in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, and also report directly to the first head of a state body (with the exception of special state bodies).

In the state bodies specified in part one of this paragraph, with a staff of less than twenty-five people, the functions established by paragraph 2 of this article are assigned to one of the employees of the state body without exemption from his main functional duties.

2. The authorized person (unit) for interaction with the mass media carries out its activities on the basis of a provision developed on the basis of a standard provision approved by the authorized body, taking into account the specifics of the activities of special state bodies and the National Bank of the Republic of Kazakhstan.

3. The authorized person (unit) for interaction with the mass media interacts with the authorized body in accordance with the procedure determined by the authorized body.

4. The authorized person (unit) for interaction with the mass media takes advanced training courses in accordance with the procedure determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

5. The authorized person (unit) for interaction with the mass media shall not be subject to exclusion according to the staffing (from the staffing table) of the state body specified in paragraph 1 of this article, except in cases of liquidation (abolition) or reorganization of the state body.

Article 40. Statements on consideration of the facts of cyberbullying in the mass media in relation to a child

1. A citizen or a legal representative of a child, in case of detection of cyberbullying facts against a child, has the right to apply in writing or in the form of an electronic document to the authorized body with a statement about the facts of cyberbullying committed against a child, indicating the name of the mass media in which illegal actions occur.

Applications submitted in writing or in the form of an electronic document are sent for signature and (or) certified by means of an electronic digital signature.

A statement on the facts of cyberbullying against a child is considered by an expert group within three working days from the date of its receipt.

The procedure for creating an expert group, as well as reviewing an application on the facts of cyberbullying against a child, is determined by the authorized body. The response is submitted in the official language or the language of the request.

In cases where the requested information falls within the competence of several information holders and, when responding to an application, information is required from other information holders, the review period may be extended once by the authorized body for no more than fifteen calendar days, and the applicant is informed within two working days from the date of extension of the review period.

2. The application is refused if the content of the application does not indicate the mass media in which the facts of cyberbullying against the child are committed.

3. For failure to provide or late submission of a response to the application of a citizen or a legal representative of a child on the facts of cyberbullying, officials of the authorized body shall bear responsibility established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

4. Refusal to consider an application may be appealed by a citizen or a legal representative of the child in accordance with the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Note. For the purposes of this article, cyberbullying refers to systematic (two or more times) humiliating actions against a child, harassment and (or) intimidation of a child, including those aimed at forcing or refusing to commit any action using mass media.

Article 41. Public and professional councils on the issues of self-regulation of mass media activities

1. Public and professional council on self-regulation of mass media activities is established on a voluntary basis in order to develop the media industry.

2. Public and professional council on self-regulation of mass media activities carries out its activities on the basis of a standard provision approved by the authorized body.

3. Public and professional councils on self-regulation of mass media activities can be organized both at the republican and regional levels.

4. Republican public and professional council on self-regulation of mass media activities is formed from representatives of the professional community of mass media.

Regional public and professional councils on self-regulation of mass media activities are formed from representatives of local professional communities and mass media.

5. The main function of public and professional councils on self-regulation of mass media activities is the development of an Ethical Code of Journalists.

6. Recommendations of public and professional councils on self-regulation of mass media activities are subject to mandatory consideration and response by state bodies.

Chapter 6. ORGANIZATION OF BROADCASTING

Article 42. Subjects of broadcasting

The subjects of television and radio broadcasting in the Republic of Kazakhstan are television and radio companies, television and radio broadcasting operators, producers of television and radio programs and distributors of individual satellite and terrestrial receivers.

Article 43. TV and Radio company

1. The broadcasting company carries out activities on the formation of television and radio channels for their further distribution in broadcasting networks.

2. TV and radio companies:

1) register a television and radio channel with an authorized body as mass media;

2) ensure compliance with the technical parameters of the being formed television and radio channels in accordance with the requirements of national broadcasting standards, as well as the technical parameters of broadcasting quality;

3) ensure the quality of television, radio channels of television and radio programs in accordance with the rules for connecting technical means of broadcasting to the networks of broadcasting operators, technical operation of broadcasting systems and the requirements of national broadcasting standards, as well as technical parameters of broadcasting quality;

4) use technical means of forming television and radio channels that have certificates of conformity issued in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On technical regulation".

Article 44. National TV and radio broadcasting operator

1. The national television and radio broadcasting operator is a legal entity determined by the Government of the Republic of Kazakhstan, with a one hundred percent stake owned by the state, which is entrusted with the tasks of maintaining and developing the national television and radio broadcasting network.

2. National television and radio broadcasting operator:

1) grants TV and radio broadcasting companies and operators the equal right to use the national broadcasting network on the basis of contracts concluded with TV and radio broadcasting companies and operators in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) ensures the safety of the unified property complex of the national broadcasting network;

3) carries out the maintenance and operation of the national broadcasting network;

4) carries out the development and modernization of the national broadcasting network on the basis of modern advanced technologies;

5) carries out the broadcasting of mandatory television, radio channels and television, radio channels of free access;

6) carries out broadcasting of TV and radio channels of free access in the digital terrestrial broadcasting network in accordance with established tariffs on the basis of concluded contracts;

7) publishes on its Internet resource tariffs for services for the distribution of television and radio channels;

8) ensures the reservation of the satellite resource on the satellite for the distribution of mandatory television and radio channels in digital and analog broadcasting networks of the digital broadcasting network.

The national television and radio broadcasting operator has the right to carry out activities for the distribution of a TV newspaper in telecommunications networks.

Upon the introduction of a state of emergency in the territory of the Republic of Kazakhstan, the authorized body shall reimburse the national operator of television and radio broadcasting for the costs of broadcasting and (or) retransmission of non-state television and radio channels via analog and digital television and radio broadcasting in the absence of other sources of financing in accordance with the tariffs established by the national operator during the entire period of the state of emergency.

After the full transition to digital terrestrial broadcasting, the national television and radio broadcasting operator carries out further development of broadcasting networks at its own expense.

Article 45. TV and radio broadcasting operators

1. TV and radio broadcasting operators carry out activities for the distribution of television and radio channels in telecommunications networks through:

1) broadcasting and (or) retransmission of TV and radio channel packages;

2) broadcasting and (or) retransmission of TV and radio channels on the basis of contracts concluded with TV and radio companies in accordance with the civil legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) retransmission of television and radio channels without changing the content of their television and radio programs, unless otherwise provided by the agreement between the operators of television and radio broadcasting and broadcasting companies.

The provision of this subparagraph does not apply to the cases provided for in paragraph 2 of Article 58 of this Law;

4) broadcasting and (or) retransmission of foreign television and radio channels that have passed the registration procedure in accordance with Article 22 of this Law, on the basis of contracts concluded between a television and radio broadcasting operator and a foreign television and radio company or a branch (representative office) of a foreign legal entity registered in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on state registration of legal entities and registration of branches and representative offices;

5) broadcasting and (or) retransmission of mandatory television, radio, television, radio channels of free and conditional access.

TV and radio broadcasting operators have the right to carry out activities for the distribution of a TV newspaper in telecommunications networks.

2. TV and radio broadcasting operators are obliged to: use technical means with certificates of conformity issued in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On technical regulation" for the distribution of television and radio channels;

carry out broadcasting and (or) retransmission in accordance with the rules of technical operation of broadcasting and the requirements of national broadcasting standards;

ensure the broadcasting of signals of television and radio channels in the entire network operated by them in digital format at the speed of the program stream in accordance with the standards of digital broadcasting when receiving a signal in digital format and using digital content delivery technologies;

carry out broadcasting and (or) retransmission of domestic television and radio channels in accordance with the technical parameters of broadcasting quality.

Article 46. Producer of TV and radio programs

1. The producer of television and radio programs is an individual or legal entity specializing in the production of television and radio programs.

2. Relations between producers of television and radio programs and broadcasting companies are regulated in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 47. Commission for development of broadcasting

In order to take into account and protect public interests in the field of television and radio broadcasting, as well as to meet the needs of the population in television and radio channels, an advisory body is being created at the authorized body - the commission for development of television and radio broadcasting in accordance with the procedure determined by the authorized body.

Article 48. Broadcasting networks

1. Broadcasting networks are an integral part of a unified telecommunications network in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of communications and constitute a unified production and technological complex of terrestrial and satellite broadcasting systems used for the distribution and broadcasting of television and radio channels on the territory of the Republic of Kazakhstan and foreign states.

2. For the distribution and broadcasting of state television and radio channels, republican and regional broadcasting networks based on a unified telecommunications network are being created using technical means and channels of broadcasting operators.

3. TV and radio broadcasting companies and operators have the right to use existing telecommunications networks for the distribution and broadcasting of television and radio channels on the terms of the concluded agreement.

4. Broadcasting networks, regardless of their forms of ownership, are used to alert the population about the threat to life, human health and the procedure for acting in the current situation in emergency situations of a natural and man-made nature, as well as in the interests of defense, national security and law enforcement. The procedure for using broadcasting networks for these purposes is determined by the authorized body in the field of civil protection.

5. Notification of the population about the threat to life, human health and the procedure for acting in the current situation in emergency situations of a natural and man-made nature, as well as in the interests of defense, national security and law enforcement, is made without fail by television and radio broadcasting companies and operators, regardless of their forms of ownership.

6. For laying cable networks in residential buildings, engineering infrastructure facilities are provided on equal terms to all cable TV and radio broadcasting operators, if technical capabilities allow.

Article 49. Tariffs for broadcasting services

Tariffs for distribution of television and radio channels in multichannel broadcasting and telecommunications networks are set by TV and radio broadcasting operators independently on the basis of reasonable costs, unless otherwise provided by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 50. Protection of interests of the national television and radio broadcasting

1. In the weekly volume of broadcasting of domestic TV channels, the number of domestic TV programs, with the exception of advertising, should be:

1) from January 1, 2025 – at least fifty-five percent;

2) from January 1, 2027 – at least sixty percent.

The requirement of this paragraph does not apply to TV channels broadcasting on the basis of international agreements.

2. In the weekly volume of radio broadcasting of domestic radio channels, the number of musical works by Kazakhstani authors or performers and domestic radio programs, with the exception of advertising, should be:

1) from January 1, 2025 – at least fifty-five percent;

2) from January 1, 2027 – at least sixty percent.

Article 51. Procedure for subsidizing part of the costs of satellite TV and radio broadcasting operators

1. The purpose of subsidizing part of the costs of satellite TV and radio broadcasting operators for the sale of satellite receivers is to encourage individuals or legal entities to purchase domestic satellite devices.

2. Subsidizing part of the costs of satellite TV and radio broadcasting operators, with the exception of the national TV and radio broadcasting operator, for the sale of satellite receiving devices is carried out at the expense of budgetary funds in accordance with the procedure determined by the authorized body.

3. Subsidizing of a part of the costs of satellite TV and radio broadcasting operators is carried out subject to the following conditions:

1) acquisition of satellite receivers by the population living in cities of regional significance, towns, villages, rural districts;

2) distribution by the operator of television and radio broadcasting of television and radio channels by means of repeaters placed on communication satellites;

3) availability of a license in the field of broadcasting in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On permits and notifications";

4) own sales network on the basis of the right of ownership or use in at least ten localities with a population of no more than fifty thousand people.

4. In order to consider applications received from satellite TV and radio broadcasting operators, the authorized body shall establish a permanent commission for reviewing applications to make a decision on subsidizing costs or on refusal.

5. Satellite TV and radio broadcasting operators who have received subsidies annually conduct an analysis of the effectiveness of the implementation of subsidies and send it to the authorized body.

6. Provision, control, monitoring and evaluation of the effectiveness of subsidizing part of the costs of satellite TV and radio broadcasting operators shall be carried out in accordance with the procedure determined by the authorized body.

Article 52. Formation of a list of mandatory TV and radio channels

1. In order to ensure the rights of individuals to information, freedom of speech, expression of opinion and development of pluralism of opinions, as well as the preservation and provision of a unified information space of the Republic of Kazakhstan, coverage of state policy in the field of socio-economic policy of the state, preservation and development of the cultural heritage of the country, a list of mandatory television, radio channels is being formed, which makes up a set of cultural, scientific-educational, educational and other socially significant and mandatory information to be disseminated throughout the territory of the Republic of Kazakhstan.

2. The list of mandatory non-governmental television and radio channels is formed on a competitive basis in accordance with the procedure determined by the authorized body.

At the recommendation of the Commission for development of television and radio broadcasting, the list of mandatory state television and radio channels is formed without a competition and approved by the authorized body.

3. The list of mandatory television and radio channels is formed no more than once a year. In case of voluntary refusal of the owner of a television or radio channel from inclusion in the specified list or exclusion of a television or radio channel in order to ensure national interests, a repeat competition for a vacant place is held by decision of the authorized body.

Article 53. Formation of a list of TV and radio channels of free access

1. The list of free-access television and radio channels distributed by the national broadcasting operator is formed from:

1) television and radio channels included in the package of television and radio channels of digital terrestrial television and radio broadcasting in accordance with paragraph 4 of Article 69 of this Law;

2) television and radio channels defined in accordance with paragraph 2 of this article.

2. The formation of a list of free-access television and radio channels distributed by the national broadcasting operator at the recommendation of the Commission on the development of broadcasting is carried out on a competitive basis in accordance with the procedure determined by the authorized body.

3. TV and radio broadcasting operators, on the basis of concluded contracts with TV and radio companies, have the right to distribute free-access TV and radio channels.

Article 54. Licensing of broadcasting activities

Licensing of broadcasting activities is carried out by the authorized body in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On permits and notifications".

Article 55. The use of the radio frequency spectrum for broadcasting purposes

1. The distribution of frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels) for the purposes of broadcasting is carried out on a competitive basis in accordance with the procedure determined by the authorized body.

2. A permit for the use of frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels) for the purposes of broadcasting is issued by the authorized body in the field of communications on the basis of a decision of the commission on the development of broadcasting.

The permit for the use of frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels) for broadcasting purposes must indicate the location of technical means, including the placement of antenna devices, indicating their type, geographical coordinates, as well as the actual power of the transmitting electronic means used.

3. Calculation, coordination with radio frequency authorities and international coordination of radio frequencies for broadcasting purposes are carried out by the authorized body in the field of communications.

Article 56. Requirements for technical means of broadcasting

1. Technical means of formation, broadcasting, retransmission and (or) reception of television and radio channels are subject to confirmation of compliance with the requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan "On technical regulation".

2. It is prohibited to use radio-electronic means of receiving and transmitting a broadcasting signal that interfere with other radio transmitting and (or) radio receiving means of communication and do not correspond to the declared technical parameters.

Article 57. Dissemination of additional information

1. Additional information is alphanumeric, digital, graphic information broadcast simultaneously with the main TV program using the same frequency and (or) airtime, the content of which is not related to the content of the main TV program transmitted as part of the broadcasting signal.

2. The amount of additional information in the nature of commercial advertising should not exceed twenty-five percent of the frame area and violate text or information material in television programs.

Article 58. Retransmission of a television, radio channel, television, radio program

1. The retransmission of a television, radio channel, television, radio program is carried out without making changes to the content, unless otherwise provided for by the agreement between the operators of television and radio broadcasting and the broadcasting company - the rightholder, as well as with the exception of the cases provided for in this article.

2. TV and radio broadcasting operators, when retransmitting foreign television and radio channels on the territory of the Republic of Kazakhstan, should not allow the distribution of advertising, except for:

1) social advertising;

2) advertising placed at the venue of an event broadcast live or recording a replay of a live broadcast;

3) advertising distributed by foreign television and radio channels specializing exclusively in messages and promotional materials.

When retransmitting foreign television and radio channels on the territory of the Republic of Kazakhstan, it is allowed to distribute information about its own products of television and radio channels (announcements) that do not contain third-party advertising.

3. The retransmission of a television, radio channel, television, radio program is allowed solely on the basis of an agreement concluded between a television and radio broadcasting operator and a television and radio company or a branch (representative office) of a foreign legal entity registered in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on state registration of legal entities and registration of branches and representative offices.

4. Legal relations related to the retransmission of television, radio channels, television and radio programs are carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on copyright and related rights.

5. In the weekly volume of broadcasting of domestic television and radio channels, the retransmission of television and radio programs of foreign television and radio channels should not exceed ten percent of the total volume of television and radio programs.

Article 59. Distribution of TV and radio channels for public display

Exclusively domestic television and radio channels are distributed for public display in the waiting rooms of government buildings and (or) organizations.

Chapter 7. TYPES OF BROADCASTING

Article 60. Analog terrestrial broadcasting

1. Analog terrestrial broadcasting is a system of distribution of television and radio channels using analog signal processing methods.

2. The distribution of television and radio channels by means of analog terrestrial television and radio broadcasting is carried out in the presence of a permit for the use of frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels) issued in accordance with Article 55 of this Law, and a license to engage in activities for the distribution of television and radio channels.

Article 61. Digital terrestrial broadcasting

1. Digital terrestrial broadcasting is a system of distribution of television and radio channels through terrestrial transmitting stations using the technique of digitization (compression) of the original signal.

2. The distribution of television and radio channels by television and radio broadcasting operators through digital terrestrial television and radio broadcasting is carried out in the presence of a permit for the use of frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels) issued in accordance with Article 55 of this Law, and a license to engage in activities for the distribution of television and radio channels.

Article 62. Satellite TV and radio broadcasting

1. Satellite television and radio broadcasting is a system for the distribution of television and radio channels through repeaters placed on communication satellites.

2. Satellite TV and radio broadcasting is intended for the distribution of TV and radio broadcasting signals throughout the territory of the Republic of Kazakhstan.

3. The distribution of television and radio channels by TV and radio broadcasting operators through satellite broadcasting is carried out if there is a permit for the use of frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels) and a license to engage in activities for the distribution of television and radio channels.

4. Distribution of conditional access cards to the services of broadcasting operators and equipment intended for individual reception of television and radio signals of broadcasting operators who do not have a license in the field of broadcasting and do not have their own satellite broadcasting systems on the territory of the Republic of Kazakhstan is prohibited.

5. Making payments for the services of broadcasting operators who do not have a license in the field of broadcasting and do not have their own satellite broadcasting systems on the territory of the Republic of Kazakhstan is prohibited.

6. The activities of distributors of individual satellite and terrestrial receiving devices are carried out in accordance with the procedure determined by the rules for the provision of broadcasting services.

Article 63. Cable TV and radio broadcasting

1. Cable television and radio broadcasting is a system of distribution of television and radio channels through cable and terrestrial cable networks, with the exception of subscriber lines, for the provision of Internet access services.

2. The distribution of television and radio channels by television and radio broadcasting operators through cable and terrestrial cable broadcasting is carried out on the basis of a license to engage in activities for the distribution of television and radio channels.

3. The distribution of television and radio channels by television and radio broadcasting operators through terrestrial and cable television and radio broadcasting is carried out if there is a permit for the use of frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels) issued in accordance with Article 54 of this Law.

4. Cable TV and radio broadcasting operators carry out broadcasting and (or) retransmission of mandatory television and radio channels on the basis of offsets between cable TV and radio broadcasting operators and the broadcasting company - the rightholder of the mandatory television and radio channel.

Article 64. Broadcasting using telecommunications networks

1. Television and radio broadcasting in telecommunications networks is a system of distribution of television and radio channels using telecommunications equipment and communication lines that ensure the transmission of telecommunications messages.

2. The distribution of television and radio channels in telecommunications networks is carried out on the basis of a license to engage in activities for the distribution of television and radio channels.

Article 65. Individual satellite reception

1. Individual satellite reception of television and radio channels by individuals and legal entities is carried out without the right to further retransmission.

2. To ensure individual satellite reception of a television signal, individual satellite receivers must be used that have passed confirmation of compliance with the requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan "On technical regulation".

Article 66. Systems of collective reception of TV and radio channels

1. The system of collective reception of television and radio channels is a complex of technical means that provides the possibility of receiving television and radio channels within one building and (or) several buildings.

2. Activities for the organization of a system of collective reception of television and radio channels, pursuing commercial purposes, are equated to cable television and radio broadcasting and are subject to licensing to engage in activities for the distribution of television and radio channels.

3. A system of collective reception within a building that does not pursue commercial purposes may be established only with the written consent of the building owners. A system of collective reception within several buildings that does not pursue commercial purposes can be established if the owner of these buildings is one individual or legal entity.

4. Collective reception systems should not affect the broadcasting quality of other broadcasting operators.

Chapter 8. RESPONSIBILITY FOR VIOLATION OF THE LEGISLATION OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN ON MASS MEDIA

Article 67. Responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media

1. Violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media entails liability established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

2. Dissemination of false information discrediting the honor and dignity of a citizen or business reputation of an organization (state body, public, creative, scientific, religious or other association of citizens and legal entities), the impact of mass media on the court entail liability provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

3. Officials of state bodies and other organizations responsible for violating the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media, as well as the owner of mass media, the distributor of mass media, the editor-in-chief (editor) of the mass media, the authors of the disseminated messages and materials, are responsible for violating the legislation of the Republic of Kazakhstan on mass media.

4. The owner of the mass media, the editor-in-chief (editor) of the mass media bear responsibility established by the laws of the Republic of Kazakhstan for the dissemination of messages and materials containing propaganda or agitation of violent change of the constitutional system, violation of the integrity of the Republic of Kazakhstan, undermining the security of the state, war, social, racial, national, religious, class and tribal superiority, propaganda of narcotic drugs, psychotropic substances, their analogues and precursors, explosives and explosive devices, the cult of cruelty, violence and pornography, regardless of the source of their receipt.

5. The mass media shall not have the right to disclose in the disseminated messages and materials the information specified in paragraph 5 of Article 14 of this Law, except in cases where the dissemination of such information is carried out in order to protect the rights and legitimate interests of a minor who has suffered as a result of illegal actions (inaction), and minors suspected and (or) accused of committing administrative and (or) criminal offenses, with the exception of minors found guilty by a court of committing grave and (or) especially grave crimes, including information about their parents and other legal representatives.

The information specified in part one of this paragraph may be disseminated in the mass media with the consent of:

1) a minor who has reached the age of fourteen, who has suffered as a result of illegal actions (inaction), and his legal representatives;

2) legal representatives of a minor who has not reached the age of fourteen, who has suffered as a result of illegal actions (inaction);

3) a minor who has reached the age of sixteen, has committed administrative and (or) criminal offenses, and his legal representatives.

If one of the persons specified in part two of this paragraph does not give his consent to the dissemination of information in the mass media, the dissemination of this information is prohibited, except in the following cases:

1) without the consent of a minor who has reached the age of fourteen and has suffered as a result of illegal actions (inaction), or his legal representatives, if the legal representative is a suspect or accused of committing these illegal actions (inaction);

2) with the consent of one legal representative of the affected minor, if the second legal representative is located outside the Republic of Kazakhstan and it is not possible to obtain his consent.

6. The mass media has the right to disseminate information in order to facilitate the investigation of a crime, identify persons involved in the commission of a crime, search for missing minors to the extent necessary to achieve these goals, and in compliance with the requirements established by the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan, on the basis of procedural documents received from bodies conducting criminal proceedings relating to a minor, without obtaining the consent of the persons established by part two of paragraph 5 of this Article.

7. Obstruction of the legitimate professional activity of a journalist (representative of the mass media) entails liability established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 68. Cases of exemption from liability for the dissemination of information that does not correspond to reality

The mass media, as well as its editor-in-chief (editor), and the journalist are not responsible for the dissemination of information that does not correspond to reality, if:

1) it was contained in official statements;

2) it is contained in the response to a journalistic request from the media or is obtained from the materials of an authorized person (unit) for interaction with the media;

3) it is received from advertisers and advertising producers;

4) it is verbatim reproductions of official speeches of deputies of representative bodies, officials or authorized persons of state bodies, local self-government bodies, individuals and legal entities, except for the dissemination of information prohibited or otherwise restricted for dissemination by judicial acts or laws of the Republic of Kazakhstan that have entered into force;

5) it was contained in author's speeches broadcast without prior recording, or texts that are not subject to editing in accordance with this Law;

6) it was contained in messages, materials or fragments thereof distributed by another mass media registered with the authorized body, provided that in their message they indicate a link to the mass media that disseminated this message, with the exception of the dissemination of information prohibited or otherwise restricted for dissemination by judicial acts or laws of the Republic of Kazakhstan that have entered into force;

7) it was contained in mandatory statements established in accordance with Article 37 of this Law.

Chapter 9. TRANSITIONAL PROVISIONS

Article 69. Transitional provisions

1. Prior to the transition to digital terrestrial television and radio broadcasting, the operation of analog terrestrial television and radio broadcasting is ensured, with the exception of administrative-territorial units defined in the acts of the authorized body for setting the deadlines for the transition to digital terrestrial television and radio broadcasting.

2. The authorized body, in accordance with the procedure for the transition to digital terrestrial television and radio broadcasting, determined by the authorized body, establishes the timing of the transition to digital terrestrial television and radio broadcasting at least six months before the transition.

Prior to the transition to digital terrestrial broadcasting, the distribution of non-state television and radio channels of free access is carried out at the expense of budgetary funds.

The transition to digital terrestrial television and radio broadcasting in the territory of the administrative-territorial unit of the Republic of Kazakhstan is carried out in accordance with the procedure and deadlines for the transition to digital terrestrial television and radio broadcasting, which are determined by the authorized body.

3. Prior to the transition to digital terrestrial broadcasting, all previously issued licenses for television broadcasting activities and permits for the use of frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels) are valid for TV channels. At the same time, TV and radio companies are obliged to register TV channels in accordance with the requirements of this Law within one year after transition to digital terrestrial broadcasting.

4. When switching to digital terrestrial broadcasting, TV channels distributed in the territory of an administrative-territorial unit through analog frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels), release these frequencies, radio frequencies (radio frequency channels).

TV channels distributed in the territory of an administrative-territorial unit by means of analog frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels) are necessarily included by the authorized body in the list of television and radio channels of free access to the digital terrestrial broadcasting network without holding a competition on the territory of the same administrative-territorial units.

In the absence of a TV channel in the approved list of free-access television and radio channels, the national television and radio broadcasting operator has the right to independently include it in the package of television and radio channels distributed over the digital terrestrial broadcasting network, if technically possible.

The distribution of these TV and radio channels is carried out in accordance with the established tariffs on the basis of concluded contracts.

5. After the transition to digital terrestrial broadcasting, permits for the use of the radio frequency spectrum and licenses to engage in activities for the distribution of television and radio channels issued to TV channels during analog broadcasting, with the exception of analog frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels), on the territory of administrative-territorial units that are not covered by digital terrestrial broadcasting according to the list defined by the authorized body, terminate their actions.

6. In order to ensure the broadcasting of television and radio channels of free access throughout the territory of the Republic of Kazakhstan through digital terrestrial television and radio broadcasting, the national television and radio broadcasting operator receives permission to use frequency bands, radio frequencies (radio frequency channels) without holding a competition.

7. Local executive bodies of regions, cities of republican significance, and the capital, before switching to digital terrestrial television and radio broadcasting, organize the provision of television set-top boxes to individuals who are recipients of state targeted social assistance in accordance with the procedure determined by the authorized body.

Provision of set-top boxes is made at the rate of one set-top box per recipient of state targeted social assistance, who applied on his own behalf or on behalf of his family and other persons permanently residing with him.

The provision of consoles is a one-time action, the consoles are not re-supplied to the recipient, his family members and other persons permanently residing with him.

Article 70. The procedure for the enactment of this Law

1. This Law shall enter into force upon the expiration of sixty calendar days after the date of its first official publication, with the exception of subparagraph 11) of Article 1, subparagraph 5) of Article 7, subparagraph 4) of part two of paragraph 1 of Article 32, Article 33, which shall enter into force on January 1, 2025.

2. Suspend until January 1, 2025 the operation of subparagraph 35) of Article 1 of this Law, having established that during the suspension period this subparagraph is valid in the following wording:

"35) state order for the implementation of state information policy at the republican level – an order at the expense of budgetary funds for the provision of services for the implementation of state information policy, placed in mass media;"

3. To recognize as invalid:

1) The Law of the Republic of Kazakhstan dated July 23, 1999 "On mass media";

2) The Law of the Republic of Kazakhstan dated January 18, 2012 "On television and radio broadcasting".

President of the Republic of Kazakhstan K. TOKAYEV