Қазақстан Республикасы Парламентiнiң комитеттерi мен комиссиялары туралы

Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 7 мамырдағы N 101 Заңы.

МАЗМҰНЫ

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Сенаттың және Мәжiлiстiң тұрақты комитеттерi, сондай-ақ Парламенттiң бiрлескен комиссиялары Қазақстан Республикасы Парламентiнiң жұмыс органдары болып табылады.

2-бап. Сенат пен Мәжiлiс тұрақты комитеттерiнiң және Палаталар комиссияларының өкiлеттiгi мен қызмет тәртiбi Қазақстан Республикасының Конституциясымен, "Қазақстан Республикасының Парламентi және оның депутаттарының мәртебесi туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңымен, осы Заңмен, Қазақстан Республикасының басқа да заң актiлерiмен, Парламенттiң және оның Палаталарының регламенттерiмен белгiленедi.

Ескерту. 2-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 1999.05.19. № 384 Заңымен.

3-бап. Сенат пен Мәжiлiстiң тұрақты комитеттерi тиiстi Палатаның депутаттары арасынан Парламенттiң бiрiншi сессиясында құрылады.

Сенат пен Мәжiлiстiң тұрақты комитеттерiнiң саны, олардың атауы Сенат пен Мәжiлiстiң отырыстарында тиiстi Палаталар депутаттарының ұсынысы бойынша белгiленедi.

Қажет болған жағдайда жаңа тұрақты комитеттер құрылуы, бұрын құрылғандарының таратылуы және қайта ұйымдастырылуы мүмкiн.

2-тарау. Қазақстан Республикасы Парламентінің комитеттері
мен комиссияларын құру тәртібі

4-бап. Сенат пен Мәжiлiс құратын тұрақты комитеттердiң саны әрбiр Палатада жетiден аспауға тиiс.

5-бап. Сенат пен Мәжiлiстiң тиiстi тұрақты комитеттерi мүшелерiнiң санын Палата анықтайды.

6-бап. Сенат пен Мәжiлiс тұрақты комитеттерiнiң төрағалары комитеттердiң саны мен атауы белгiленгеннен кейiн сайланады.

7-бап. Палаталардың тұрақты комитеттерiнiң төрағалары Сенат, Мәжiлiс отырысында депутаттар арасынан ашық немесе жасырын дауыс беру арқылы Палата депутаттары жалпы санының көпшiлiк даусымен сайланады.

Парламенттік оппозиция өз депутаттарының арасынан Парламент Мәжілісі тұрақты комитеттерінің төрағалары лауазымына кандидатуралар ұсынуға құқылы.

Парламент Мәжілісі тұрақты комитеттерінің бірінің төрағасы осы баптың бірінші бөлігінде көзделген тәртіппен парламенттік оппозициядан (ол бар болса) ұсынылған депутаттар арасынан сайланады.

Ескерту. 7-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.06.2020 № 340-VI (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 05.11.2022 № 157-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-бап. Тиiстi тұрақты комитет төрағасының қызметiне кандидатураларды Палата депутаттары ұсынады.

9-бап. Сенаттың, Мәжiлiстiң тұрақты комитетi төрағасының қызметiне кандидатқа Палата депутаттары алдында сөз сөйлеу құқығы берiледi. Кандидат сөз сөйлеп болғаннан кейiн депутаттардың оған сұрақтар қоюына, кандидатура жөнiнде өз пiкiрiн айтуға құқығы бар. Палатаның комитетi төрағасының қызметiне кандидатқа депутаттар сұрақтарына жауап қайтару үшiн уақыт бөлiнедi. Кандидаттарды талқылау Палаталар регламенттерiмен белгiленген тәртiппен жүргiзiледi.

10-бап. Егер тұрақты комитет төрағасының қызметiне екiден көп кандидат ұсынылса және дауыс беру кезiнде олардың ешқайсысы Палата депутаттары жалпы санының көпшiлiк даусын ала алмаса, ең көп дауыс санын алған екi кандидат бойынша қайта дауыс беру өткiзiледi.

Қайта дауыс беру кезiнде тұрақты комитеттiң төрағасы қызметiне ең көп дауыс алған кандидат сайланды деп есептеледi.

11-бап. Сенаттың, Мәжiлiстiң тұрақты комитетiнiң төрағасы тиiстi Палата Бюросының құрамына кiредi.

12-бап. Тұрақты комитеттiң төрағасы тұрақты комитет мүшелерi жалпы санының кем дегенде үштен екiсiнiң бастамасы бойынша тиiстi Палата депутаттары жалпы санының көпшiлiк даусымен қызметiнен керi шақырылып алынуы мүмкiн.

13-бап. Тұрақты комитеттiң төрағасы қызметтен кетуге құқылы, егер Палата депутаттары жалпы санының көпшiлiгi мұны жақтап дауыс берсе, ол қабылданды деп есептеледi.

14-бап. Сенат пен Мәжiлiс тұрақты комитеттерiнiң төрағалары сайланғаннан кейiн Палата отырысында комитеттердiң мүшелерi сайланады.

15-бап. Палаталар тұрақты комитеттерiнiң құрамын қалыптастырған кезде депутаттың белгiлi бiр комитетте жұмыс iстеуге тiлек бiлдiру құқығы ескерiледi.

16-бап. Сенат пен Мәжiлiстiң Төрағалары және олардың орынбасарлары Палаталар тұрақты комитеттерiнiң құрамына кiре алмайды.

17-бап. Республика Парламентiнiң депутаты бiр тұрақты комитеттiң ғана мүшесi бола алады.

Депутат бiр тұрақты комитеттен екiншiсiне ауысуға құқылы. Депутаттың бiр тұрақты комитеттен екiншiсiне ауысуы туралы шешiм Палата қаулысымен, оның Регламентi белгiлеген тәртiппен қабылданады.

18-бап. Парламент депутаты Парламенттiң өзi құрамына кiрмейтiн тұрақты комитеттерi мен комиссияларының отырыстарына кеңесшi дауыс құқығымен қатысуға құқылы.

19-бап. Сенаттың, Мәжiлiстiң тұрақты комитетiнiң хатшысы тиiстi тұрақты комитеттiң отырысында оның мүшелерi арасынан ашық дауыс беру арқылы Палатаның комитетi мүшелерi жалпы санының көпшiлiк даусымен сайланады.

Парламенттік оппозиция өз депутаттарының арасынан Парламент Мәжілісі тұрақты комитеттерінің хатшылары лауазымына кандидатуралар ұсынуға құқылы.

Парламент Мәжілісінің екі тұрақты комитетінің хатшысы осы баптың бірінші бөлігінде көзделген тәртіппен парламенттік оппозициядан (ол бар болса) ұсынылған депутаттар арасынан сайланады.

Осы Заңның 7-бабының үшінші бөлігіне және осы баптың үшінші бөлігіне сәйкес парламенттік оппозициядан ұсынылған депутаттар арасынан сайланған Парламент Мәжілісі тұрақты комитеттерінің төрағасы мен хатшылары Парламент Мәжілісінің әртүрлі тұрақты комитетіне сайланады.

Ескерту. 19-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 02.06.2020 № 340-VI Заңымен (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі).

20-бап. Тұрақты комитет төрағасының, комитет мүшелерiнiң ұсынысы бойынша тұрақты комитеттiң хатшысы, егер комитет мүшелерi жалпы санының көпшiлiгi мұны жақтап дауыс берсе, қызметiнен керi шақырылып алынуы мүмкiн.

21-бап. Палаталардың тұрақты комитеттерi өз қызметiнiң негiзгi бағыттары бойынша қосымша комитеттер құруы мүмкiн.

Палаталардың тұрақты комитеттерiнiң төрағасы мен хатшысы Палаталар комитетi қосымша комитеттерiнiң құрамына ене алмайды.

22-бап. Палаталардың бiрлескен қызметiне қатысты мәселелердi шешу үшiн Сенат пен Мәжiлiс тепе-теңдiк негiзде бiрлескен комиссиялар құруға құқылы. Парламенттiң бiрлескен комиссияларының сан құрамы Палаталар арасындағы келiсiм бойынша белгiленедi. Бiрлескен комиссиялардың мүшелерiн сайлауды әрбiр Палата дербес жүзеге асырады.

23-бап. Қаралатын заң жобалары бойынша туындаған келiспеушiлiктердi еңсеру үшiн Сенат пен Мәжiлiс әрбiр Палата депутаттарының бiрдей санымен келiсiм комиссияларын құрады.

Келiсiм комиссияларын құру қажеттiгi туралы және олардың құрамына Сенат пен Мәжiлiс депутаттарын сайлау туралы шешiмдi Палаталардың отырыстарында Сенат, Мәжiлiс депутаттары жалпы санының көпшiлiгi қабылдайды.

24-бап. Қазақстан Республикасы Конституциясы 47-бабының 1-тармағында көзделген өкiлеттiктi жүзеге асыру мақсатында Парламент әрбiр Палатадан тең мөлшерде алынған депутаттардан және медицинаның тиiстi салаларындағы мамандардан тұратын арнаулы уақытша комиссия құрады.

25-бап. Қазақстан Республикасы Конституциясы 47-бабының 2-тармағында көзделген Сенат өкiлеттiгiн жүзеге асыру мақсатында Сенат арнаулы уақытша комиссия құрады.

26-бап. Сенат пен Мәжiлiстiң Қазақстан Республикасы Конституциясы 57-бабының 5) және 6)-тармақшаларында көзделген өкiлеттiгiн жүзеге асыру мақсатында Парламент Палаталары арнаулы комиссиялар құруы мүмкiн.

27-бап. Парламенттiң және оның Палаталарының бiрлескен, келiсiм, арнаулы және өзге де комиссияларын құру, сондай-ақ олардың төрағаларын сайлау және Палаталардың бірлескен комиссияларының төрағаларын қызметтен босату тәртiбi Парламент Регламентiмен, Сенат пен Мәжiлiстiң регламенттерiмен белгiленедi.

Ескерту. 27-бапқа өзгеріc енгізілді - ҚР 2009.04.29. № 154-IV Заңымен.

28-бап. Бiрлескен, келiсiм және арнаулы комиссиялардың қызметi уақытша сипатта болады, ол белгiлi бiр мерзiммен және (немесе) нақты мiндетпен шектеледi.

3-тарау. Қазақстан Республикасы Парламенті комитеттері мен комиссияларының өкілеттігі

29-бап. Сенат пен Мәжiлiстiң тұрақты комитеттерi заң жобаларымен жұмыс жүргiзу, Палатаның қарауына жататын мәселелердi алдын ала қарау және әзiрлеу үшiн құрылады.

Өз өкiлеттiгiн жүзеге асыру үшiн Палатаның тұрақты комитетi:

1) заң актiлерiне қорытындылар жасайды, тиiстi Палатаның Бюросына заң актiсi жобасын отырыстың күн тәртiбiне енгiзу не онымен жұмысты жалғастыру немесе дәлелдi негiздеме келтiре отырып, оны қабылдамау туралы ұсыныстар енгiзедi;

2) тиiстi Палатаның немесе оның Бюросының тапсырмасы бойынша нақты заң жобасы немесе Палатаның қарауына жататын басқа мәселе жөнiндегi бас комитет қызметiн атқарады;

3) енгiзiлген заң жобаларын қарау жөнiндегi жұмыс топтарын құрады, олардың құрамына заң жобасы бастамашыларын, мемлекеттiк органдар мен қоғамдық бiрлестiктер, ғылыми мекемелер өкiлдерiн, мамандарды, шаруашылық жүргiзушi субъектiлер басшыларын тартады;

4) заң актiлерi жобаларын әзiрлеу үшiн жұмыс топтарының құрамы жөнiнде тиiстi Палатаның Бюросына ұсыныстар енгiзедi;

5) осы заң актiсiне қатысты мәселелер бойынша заң жобасының бастамашыларын тыңдайды;

6) енгiзiлген заң жобаларының, қаулылар, Парламент пен оның Палаталары қабылдайтын басқа да актiлер жобаларының мәтiнiн өзгерту және (немесе) толықтыру жөнiнде ұсыныстар әзiрлейдi;

7) өзiн заң жобасы немесе басқа мәселе бойынша бас комитет деп белгiлеген жағдайда Палата тұрақты комитеттерiнiң, депутаттарының ескертпелерi мен ұсыныстарын жинақтайды, қорытынды және материалдар, сондай-ақ қосымша баяндама дайындайды;

8) Палаталар Республиканың лауазымды адамдарын қызметке тағайындауға Президентке келісім беру, оларды сайлау, тағайындау, қызметтен босату және ешкімнің тиіспеуі жөніндегі құқығынан айыру жөнiндегi өкiлеттiгiн жүзеге асыру мақсатында өз отырысында ұсынылған кандидатураларды талқылайды және қарау нәтижесi бойынша қорытынды шығарады;

9) Парламент комиссияларының құрамына жіберілетін Палаталар депутаттарының кандидатуралары бойынша ұсыныстар енгізеді;

10) (алып тасталды - 2009.04.29. № 154-IV Заңымен);

11) тиiстi Палата Бюросының шешiмiмен өз құзыретiндегi мәселелер бойынша парламенттiк тыңдаулар өткiзедi;

12) өз қарауындағы мәселелер бойынша Палаталардың басқа тұрақты комитеттерiнiң, мемлекеттiк органдардың және олардың лауазымды адамдарының, қоғамдық бiрлестiктердiң, ғылыми мекемелердiң, мамандардың пiкiрлерiн сұрауы мүмкiн;

13) Парламент Палаталарына есеп беретiн лауазымды адамдардың есебiн немесе хабарын Парламент сессиясында тыңдау туралы ұсыныстар енгiзедi;

14) депутаттар енгiзген мәселелер мен ұсыныстарды қарайды, олар бойынша шешiм қабылдайды, қабылданған шешiмдердiң жүзеге асуын ұйымдастырады, сондай-ақ олардың орындалуына бақылау жасайды;

15) Палатаның қарауына сыртқы және iшкi саясаттың жалпы және жекелеген мәселелерi бойынша декларациялар, үндеулер мен мәлiмдемелер қабылдау туралы ұсыныстар енгiзедi;

16) Палата Бюросына шет мемлекеттерге жiберiлетiн ресми парламенттiк делегациялардың құрамы жөнiнде ұсыныс енгiзедi.

Ескерту. 29-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.04.29. № 154-IV Заңымен.

29-1-бап. Республика Президентінің ұсынысы бойынша Парламент Сенатының және (немесе) Мәжілісінің тұрақты комитеттері өзге де мәселелерді қарайды және мемлекет Басшысына тиісті қорытындыларды табыс етеді.

Ескерту. 29-1-баппен толықтырылды - ҚР 1999.05.19. № 384 Заңымен.

30-бап.

Ескерту. 30-бап алып тасталды - ҚР-ның 2009.04.29. № 154-IV Заңымен.

31-бап. Бiрлескен комиссиялардың өкiлеттiгiн депутаттар Парламент Палаталарының бiрлескен отырыстарында оларды құрған кезде белгiлейдi.

32-бап. Келiсiм комиссияларының өкiлеттiгi олардың қарауына енгiзiлген мәселелер ауқымымен шектеледi.

33-бап. Парламенттiң арнаулы комиссияларының өкiлеттiгi Қазақстан Республикасының Конституциясымен белгiленедi.

4-тарау. Қазақстан Республикасы Парламент комитеттері мен комиссияларының қызметін ұйымдастыру

34-бап. Сенаттың, Мәжiлiстiң тұрақты комитетiнiң төрағасы:

1) тұрақты комитеттiң жұмысына басшылық жасайды;

2) тұрақты комитеттiң жұмыс жоспарын және оның отырысы күн тәртiбiнiң жобасын жасайды;

3) комитеттiң, Палата Бюросының, Палатаның шешiмi бойынша тұрақты комитет мүшелерiне берiлген тапсырмалардың орындалуын ұйымдастырады;

4) өзiне Палатаның Регламентiмен жүктелген басқа да мiндеттердi орындайды.

35-бап. Сенаттың, Мәжiлiстiң тұрақты комитетiнiң хатшысы:

1) тұрақты комитеттiң iс жүргiзуiн және оның отырыстарының хаттамаға түсiрiлуiн ұйымдастырады;

2) тұрақты комитеттiң төрағасы болмаған жағдайда оның мiндеттерiн атқарады;

3) өзiне Палатаның Регламентiмен жүктелген басқа да мiндеттердi атқарады.

36-бап. Палаталардың тұрақты комитеттерiнiң мүшелерi комитеттердiң қызметiне белсене қатысуға, олардың тапсырмаларын орындауға мiндеттi.

Сенаттың, Мәжiлiстiң тұрақты комитеттерiнiң мүшелерi комитет отырыстарында қаралатын барлық мәселелер бойынша шешушi дауыс құқығын пайдаланады.

Тұрақты комитеттiң мүшесi:

1) сайлауға және комитет төрағалығына, хатшылығына сайлануға, осы кандидатуралар бойынша ұсыныс енгiзуге;

2) комитет отырысында қарау үшiн мәселелер ұсынуға, күн тәртiбi, талқыланатын мәселелердi қарау тәртiбi мен олардың мәнi бойынша ұсыныстар мен ескертпелер енгiзуге;

3) комитет отырыстарында комитет құзыретiне жататын мәселелер бойынша лауазымды адамдарды тыңдау туралы ұсыныс енгiзуге;

4) заңдардың, қаулылардың, комитет отырысында әзiрленiп жатқан басқа да актiлердiң жобаларына түзетулер енгiзуге;

5) комитет отырысында баяндама жасаушыларға, төрағалық етушiге сұрақтар қоюға;

6) өз ұсыныстарын негiздеп сөйлеуге, анықтамалар беруге;

7) комитет мүшелерiн азаматтардың, қоғамдық бiрлестiктердiң өтiнiштерiмен таныстыруға;

8) комитет отырыстарының стенограммалары мен хаттамаларынан депутаттардың сөйлеген сөздерiнiң мәтiндерiмен танысуға;

9) заңдарға сәйкес басқа да өкiлеттiктердi жүзеге асыруға құқылы.

37-бап. Ұсыныстары тұрақты комитеттiң қолдауын таппаған депутат оларды регламенттерге сәйкес Парламент Палатасының отырыстарында осы мәселенi талқылаған кезде енгiзе алады немесе олар жайында төрағалық етушiге жазбаша түрде хабарлай алады.

38-бап . Депутаттар өз ынтасымен немесе тұрақты комитеттiң тапсыруы бойынша өздерiнiң аймақтары мен сайлау округтерiнде комитеттiң құзыретiндегi мәселелердi зерделейдi, мемлекеттiк органдардың, қоғамдық бiрлестiктердiң, ұйымдардың, сондай-ақ азаматтардың ұсыныстарын жинақтайды, өз қорытындылары мен ұсыныстарын комитетке хабарлайды.

39-бап. Тұрақты комитеттер өз шешiмдерi мен тапсырмаларын орындауға комитеттер мүшелерiнiң қатысуы туралы олардың хабарламаларын тыңдауға құқылы.

40-бап. Тұрақты комитеттiң мүшесi комитеттiң отырыстарына дәлелсiз себептермен қатыспаған жағдайда оған "Қазақстан Республикасының Парламентi және оның депутаттарының мәртебесi туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңымен, сондай-ақ Парламент пен оның Палаталарының регламенттерiмен белгiленген тәртiппен жазалау шаралары қолданылады.

Ескерту. 40-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 1999.05.19. № 384 Заңымен.

41-бап. Сенат пен Мәжiлiстiң тұрақты комитеттерi өздерiнiң құзыретiндегi мәселелер бойынша қызмет нысандары мен әдiстерiн еркiн таңдап алады, мемлекеттiк органдармен және қоғамдық бiрлестiктермен өзара қарым-қатынас жасайды, қоғамдық пiкiрдi зерделейдi және ескерiп отырады.

42-бап. Сенат пен Мәжiлiс тұрақты комитеттерiнiң отырыстары қажетiне қарай, бiрақ айына кемiнде екi рет өткiзiлiп тұрады.

43-бап. Тұрақты комитеттiң төрағасы отырыстарды өз бастамасы бойынша да, сондай-ақ комитет депутаттарының, Палата Төрағасының ұсынысы бойынша да шақырады.

44-бап. Тұрақты комитеттердiң отырыстары ашық өткiзiледi. Парламент пен оның Палаталарының регламенттерiнде көзделген жағдайларда жабық отырыстар өткiзiлуi мүмкiн.

45-бап. Қазақстан Республикасының Президенті, Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі мен Қазақстан Республикасы Үкiметінің мүшелерi, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінiң Төрағасы, Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң Төрағасы, Қазақстан Республикасы Жоғары аудиторлық палатасының Төрағасы мен мүшелері, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк кеңесшісі, Қазақстан Республикасы Президенті Әкiмшiлiгiнiң және Қазақстан Республикасы Үкіметі Аппаратының басшылары, Қазақстан Республикасы Президентi мен Қазақстан Республикасының Үкiметiнiң Парламенттегi өкiлдерi тұрақты комитеттердiң кез келген ашық, сол сияқты жабық отырыстарына қатысуға құқылы және өз сөздерiн тыңдатуға құқығы бар.

Ескерту. 45-бап жаңа редакцияда – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

46-бап. Бұқаралық ақпарат құралдары Парламент Палаталарында тiркелген жағдайда бұқаралық ақпарат құралдарының өкiлдерi тұрақты комитеттердiң ашық отырыстарына қатыса алады.

47-бап. Палаталардың тұрақты комитеттерiнiң отырыстары олардың мүшелерi жалпы санының кемiнде үштен екiсi қатысқан жағдайда заңды болады.

48-бап. Тұрақты комитеттiң отырыстарында комитеттiң төрағасы немесе хатшысы төрағалық етедi.

Комитеттердiң отырыстары хаттамалармен ресiмделедi. Тұрақты комитеттер отырыстарының хаттамаларына төрағалық етушi қол қояды.

49-бап . Тұрақты комитеттер өз құзыретiне жататын мәселелер бойынша комитет мүшелерi жалпы санының көпшiлiк дауысымен қаулылар қабылдайды.

50-бап. Бiрнеше тұрақты комитеттердiң құзыретiне жататын мәселелердi комитеттердiң өз бастамасы бойынша, сондай-ақ Палатаның тапсырмасымен, не Палата Бюросының ұсынысымен комитеттердiң бiрлесiп әзiрлеуiне және қарауына болады. Бұл орайда жұмысты үйлестiру, Палата Бюросының ұсыныстары мен есептерiн қорыту үшiн сол мәселе бойынша тұрақты бас комитет айқындалады. Егер ондай шешiм қабылданбаса, қаулыда бiрiншi болып аталған комитет бас комитет болып есептеледi.

51-бап. Тұрақты комитеттер бiрлескен отырыстар өткiзуге құқылы, оларды комитеттердiң төрағалары өзара келiсе отырып жүргiзедi. Бұл орайда қаулы әрбiр тұрақты комитеттiң жалпы құрамының көпшiлiк даусымен қабылданады.

52-бап. Тұрақты комитеттер өз құзыретiне жататын мәселелердi қараған кезде тең құқықтарды пайдаланып, тең мiндеттер атқарады.

Тұрақты комитеттердiң белгiлi бiр мәселе бойынша айқындамаларында келiспеушiлiк болған жағдайда олар келiспеушiлiктердi еңсеру жөнiнде шаралар қолданады. Егер комитеттер келiсiмге келе алмаса, олар өз пiкiрiн бұл мәселемен одан әрi жүргiзiлетiн жұмыс нысаны туралы шешiм қабылдайтын Палаталар Бюросына дейiн жеткiзедi.

Палаталар отырысында комитеттердiң келiспеушiлiгі еңсерiлмеген мәселелер қаралған кезде келiспеушiлiктердiң мәнiсi, Палаталар Бюросының келiспеушiлiктердi еңсеру жөнiнде қолданылатын шаралары және олар ұсынатын шешiм депутаттарға хабарланады. Мұндай мәселелер бойынша дауыс беру Палаталар регламенттерiне сәйкес жүргiзiледi.

53-бап. Тұрақты комитеттердiң өкiлдерi өз құзыретiне жататын мәселелер бойынша Парламент пен оның Палаталарының пленарлық отырыстарында баяндамалар мен қосымша баяндамалар жасай алады.

Тұрақты комитеттер өздерi алдын ала немесе қосымша қарауға берген, Палаталардың қарауына енгiзген мәселелер бойынша өздерiнiң баяндамашыларын немесе қосымша баяндамашыларын бөледi.

Тұрақты комитеттердiң бiрлесiп әзiрлеген мәселелерi бойынша комитеттер бiрлескен баяндамалар және қосымша баяндамалар жасай алады не өздерiнiң ескертпелерiн, ұсыныстарын, қорытындыларын жеке табыс ете алады.

54-бап. Тұрақты комитеттер қаралатын мәселелердi әзiрлеу үшiн Палата депутаттарын, министрлiктердiң, мемлекеттiк комитеттердiң және өзге де орталық атқарушы органдардың, қоғамдық бiрлестiктердiң, ғылыми мекемелердiң өкiлдерiн, сондай-ақ мамандар мен ғалымдарды тарта отырып, жұмыс топтарын құра алады.

Тұрақты комитеттер өз жұмысына әртүрлi саланың мамандарын сарапшылар ретiнде тартуға, сондай-ақ заң жобаларының тәуелсiз сараптамасын тағайындауға құқылы.

55-бап. Тұрақты комитеттер:

өз қызметi үшiн қажеттi материалдар мен құжаттарды мемлекеттiк, қоғамдық бiрлестiктерден, ұйымдардан және лауазымды адамдардан сұратып алуға;

лауазымды адамдарды өз отырыстарына шақыруға және комитеттердiң құзыретiне жататын мәселелер бойынша оларды тыңдауға құқылы.

Мемлекеттiк органдар, ұйымдар мен лауазымды адамдар тұрақты комитеттерге сұратылған материалдар мен құжаттарды заңмен қорғалатын құпияны ескере отырып беруге мiндеттi.

56-бап. Тұрақты комитет қарайтын мәселелер бойынша қорытындылар әзiрлеу үшiн қажеттi мерзiм Палатаның шешiмi бойынша берiлген тапсырмада көрсетiледi немесе Палаталардың регламенттерiнде белгiленедi.

Республика Президентінің заңдар жобаларын қараудың басымдығын белгiлеуге құқығы бар, бұл тиісті заң жобалары бірінші кезектегі тәртіппен екі ай ішінде қабылдануға тиіс екенін бiлдiредi.

Ескерту. 56-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 11.07.2017 № 91-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

57-бап. Парламент пен оның Палаталарының бiрлескен, келiсiм және арнаулы комиссияларының қызметiн ұйымдастыру Палаталар тұрақты комитеттерiнiң қызметiн ұйымдастырумен ұқсас.

58-бап. Қазақстан Республикасы Конституциясы 57-бабының 5) тармақшасына сәйкес Парламент Палаталары өз құзыретiндегi мәселелер бойынша парламенттiк тыңдаулар өткiзедi.

Парламенттiң Палаталарындағы парламенттiк тыңдауларды Палаталар Бюросының шешiмi бойынша Палаталардың тұрақты комитеттерi өткiзедi.

Парламенттiк тыңдауларды ұйымдастыру мен өткiзу тәртiбi Парламент Палаталарының регламенттерiнде белгiленедi.

Ескерту. 58-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.04.29. № 154-IV Заңымен.

5-тарау. Қорытынды ережелер

59-бап. Тұрақты комитеттердiң қызметiн үйлестiру Палаталардың Бюросына жүктеледi.

60-бап. Тұрақты комитеттер мен олардың мүшелерінің қызметiн ұйымдық, құқықтық, ақпараттық-талдамалық және өзге де жағынан қамтамасыз етудi Парламент Палаталарының тиiстi аппараттары жүзеге асырады.

61-бап. Тұрақты комитеттерде iс жүргiзу Регламентке және Қазақстан Республикасы Парламентiнде Құжаттармен жұмыс iстеу жөнiндегi нұсқаулыққа сәйкес ұйымдастырылады.

Қазақстан Республикасының Президентi

On Committees and Commissions of the Parliament of the Republic of Kazakhstan

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 7 May, 1997 No. 101-1.

Unofficial translation

Chapter 1. General provisions

Article 1. Working bodies of the Parliament of the Republic of Kazakhstan are the permanent committees of the Senate and Mazhilis, as well as joint commissions of Chambers.

Article 2. Powers and procedure of activity of permanent committees of Senate and Mazhilis, commissions of Chambers shall be determined by the Constitution of the Republic of Kazakhstan, Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan “ On Parliament of the Republic of Kazakhstan and status of its deputies”, this Law, other legislative acts of the Republic of Kazakhstan, regulations of Parliament and its Chambers.

Footnote. Article 2 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19 May, 1999 No. 384.

Article 3. Permanent committees of the Senate and Mazhilis shall be formed from the number of deputies of relevant Chamber at the first session of Parliament.

The number of permanent committees of Senate and Mazhilis, their names shall be determined at the meetings of the Senate and Mazhilis on the suggestion of deputies of relevant Chambers.

In the case of necessity the new permanent committees may be formed, eliminate and reorganize previously created.

Chapter 2. Procedure of formation of committees and
commissions of the Parliament of
the Republic of Kazakhstan

Article 4. The number of committees, formed by the Senate and Mazhilis shall not exceed seven in each Chamber.

Article 5. The number of members of relevant permanent committees of the Senate and Mazhilis shall be determined by Chamber.

Article 6. Election of chairmen of permanent committees of the Senate and Mazhilis shall be carried out after determination of the number and name of committees.

Article 7. Chairmen of the permanent committees of the Chambers are elected from among the deputies by open or secret ballot at a meeting of the Senate, the Mazhilis by a majority vote of the total number of deputies of the Chamber.

The parliamentary opposition shall have the right to nominate candidates from among its deputies for the positions of chairmen of permanent committees of the Mazhilis of the Parliament.

The chairman of one of the permanent committees of the Mazhilis of the Parliament shall be elected from among the deputies nominated from the parliamentary opposition (if any), in the manner prescribed by part one of this article.

Footnote. Article 7 in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.06.2020 No. 340-VI (shall be enforced from 01.01.2021); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated November 05, 2022 No. 157-VII (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 8. Candidates for the position of chairman of relevant permanent committee shall be submitted by the deputies of Chamber.

Article 9. The right to speak before the deputies of Chamber shall be granted to the candidate for the position of chairman of permanent committee of the Senate, Mazhilis. After public speaking of the candidate, the deputies shall have a right to ask him (her) the questions, offer their opinion on the candidate. The time to answer to the questions of deputies shall be provided to the candidate for the position of chairman of committee of Chamber. Discussion of candidates shall be conducted in the manner established by the regulations of chambers.

Article 10. Upon nomination for the position of chairman of permanent committee more than two candidates and if upon voting none of them has received the majority of votes from the total number of deputies of Chamber, the repeat voting shall be held on the two candidates, who received the most of votes.

Upon repeat voting as elected for the position of chairman of permanent committee shall be considered the candidate who received the most of votes.

Article 11. Chairman of permanent committee of the Senate, Mazhilis shall enter into the composition of Bureau of relevant Chamber.

Article 12. Chairman of permanent committee may be voted out by the majority of votes from the total number of deputies of relevant Chamber at the initiative not less than two-thirds from the total number of members of committee.

Article 13. Chairmen of permanent committee shall have a right to submit resignation, which shall be deemed accepted, if the majority of the total number of deputies of Chamber is voted for that.

Article 14. After election of chairmen of permanent committees of the Senate and Mazhilis, the members of committees shall be elected at the meeting of chamber.

Article 15. Upon formation of composition of permanent committees of Chambers shall be considered the right of deputy in the choice of committee, where he (she) would like to work.

Article 16. Chairmen of the Senate and Mazhilis and their assistants may not enter into the composition of permanent committees of Chambers.

Article 17. A deputy of the Parliament of the Republic may be a member only of one permanent committee.

The deputy shall be entitled to move from one to another permanent committee. Decision on to move from one permanent committee to another shall be adopted by the provision of the Chamber in the manner determined by its Regulation.

Article 18. A deputy of the Parliament shall have a right to participate at the meetings of committees and commissions of the Parliament, in composition of which he (she) is not entered, with the right of consultative vote.

Article 19. Secretary of permanent committee of the Senate, Mazhilis shall be elected at the meeting of relevant committee from the number of its members by open voting by majority of votes from the total number of members of committee of Chamber.

The parliamentary opposition shall have the right to nominate candidates from among its deputies for the positions of secretaries of permanent committees of the Mazhilis of the Parliament.

The secretaries of the two permanent committees of the Mazhilis of the Parliament shall be elected from among the deputies nominated from the parliamentary opposition (if any), in the manner prescribed by part one of this article.

Chairman and secretaries of the permanent committees of the Mazhilis of the Parliament, elected from among the deputies nominated by the parliamentary opposition, in accordance with part three of Article 7 of this Law and part three of this Article shall be elected to different permanent committies of the Mazhilis of the Parliament.

Footnote. Article 19 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.06.2020 No. 340-VI (shall be enforced from 01.01.2021).

Article 20. On the suggestion of chairman of permanent committee, members of the committee, the secretary of permanent committee may be voted out from position, if the majority of total number of members of committee is voted for that.

Article 21. Permanent committees of Chambers may form sub-committees on the basic directions of its activity.

Chairman and secretary of permanent committee of Chambers may not enter in to the composition of sub-committees of committee of Chambers.

Article 22. The Senate and Mazhilis shall have a right to form the joint commissions on principles of parity for resolution of the issues, concerning the joint activity of Chambers. Numerical composition of joint commissions of the Parliament shall be determined on agreement between the Chambers. Election of members of joint commissions shall be carried out by each Chamber independently.

Article 23. The Senate and Mazhilis shall create conciliation commissions with equal number of deputies from each Chamber for overcoming of arisen disagreements on considered draft of legislation.

Decision on necessity of creation of conciliation commissions and on election of deputies from the Senate and Mazhilis in their composition shall be adopted at the meetings of Chambers by the majority from total number of deputies of the Senate, Mazhilis.

Article 24. The Parliament shall form the special interim commission, consisting from the equal number of deputies and specialists from each Chamber in the relevant areas of medicine for the purposes of carrying out of powers, provided by paragraph 1 of Article 47. Of the Constitution of the Republic of Kazakhstan.

Article 25. The Senate shall create the special permanent commission for the purposes of carrying out of powers of the Senate, provided by paragraph 2 of Article 47 of the Constitution of the Republic of Kazakhstan.

Article 26. The Chambers of the Parliament shall form the special permanent commissions for the purposes of carrying of powers of the Senate and Mazhilis, provided by subparagraphs 5) and 6) of Article 57 of the Constitution of the Republic of Kazakhstan.

Article 27. Procedure of formation of joint, conciliation, special and other commissions of the Parliament and its Chambers, as well as election of their chairmen and release of chairmen of joint commissions of Chambers shall be determined by the Regulation of the Parliament, regulations of the Senate and Mazhilis.

Footnote. Article 27 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.04.2009 No. 154-IV (the order of enforcement see Article 2).

Article 28. Activity of joint, conciliation and special commissions shall bear temporary nature, it is limited by the specified term and (or) concrete objective.

Chapter 3. Powers of committees and commissions of
the Parliament of the Republic of Kazakhstan.

Article 29. Permanent committees of the Senate and Mazhilis shall be formed for maintenance of law project work, preliminary consideration and preparation of questions, relating to the management of the Chamber.

For implementation of powers the permanent committee of the Chamber shall:

1) give conclusions on the projects of legislative acts, make proposals to the Bureau of relevant Chamber on inclusion of project of legislative act to the agenda of plenary meeting or on continuation of work on it, or rejection with reasoned justification;

2) speak as the head on the concrete draft of legislation or other issue, referred to the maintenance of Chamber under the instruction of relevant Chamber or its Bureau;

3) create the work groups on consideration of introduced drafts of legislation, engage in their composition the initiators of draft of legislation, representatives of the state bodies and public associations, scientific institutions, specialists, heads of economic entities;

4) offer proposal in the Bureau of relevant Chamber on the composition of work groups for the development of projects of legislative acts;

5) hear the initiators of the draft law on issues, relating to this legislative act;

6) prepare proposals on change and (or) addition of the text of introduced projects the Laws, regulations, other acts accepted by the Parliament and its Chambers;

7) generalize comments and suggestions of permanent committees, deputies of Chamber, prepare conclusion and materials, as well as co-report in the case of determination him (her) as the head on the draft of legislation or other issue;

8) discuss on nominated candidates at the meeting and make conclusion according to the result of consideration for the purposes of carrying out of powers by the Chambers on giving the consent to the President to assignment to position, election, assignment to position, release from position and deprivation of immunity of civil servants of the Republic;

9) make proposals on candidates of deputies of Chambers, delegated to the composition of commissions of the Parliament;

10) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.04.2009 No. 154-IV (the order of enforcement see Article 2);

11) hold Parliament hearings by the decision of Bureau of relevant Chamber on issues of its competence;

12) may request an advisory opinion of other permanent committees of Chambers, state bodies and their civil servants, public associations, scientific institutions, specialists on issues, being under its consideration;

13) make proposals on hearing of a report or information of civil servants, accountable to the Chambers of the Parliament at the sessions of the Parliament;

14) consider the issues and proposals, made by the deputies, accept decisions on them, organize realization of accepted decisions, as well as control their implementation;

15) make proposals for consideration of the Chamber on acceptance of declaration, appeals and applications on general and specific issues of internal and external policy;

16) make proposals to the Bureau of Chamber on the composition of official parliamentary delegations, directed to the foreign states.

Footnote. Article 29 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.04.2009 No. 154-IV (the order of enforcement see Article 2).

Article 29-1. On the suggestion of the President of the Republic the permanent committees of the Senate and (or) Mazhilis of the Parliament shall consider other issues and represent the relevant conclusions to the Head of the state.

Footnote. Is supplemented by Article 29-1by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19 May, 1999 No. 384.

Article 30. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.04.2009 No. 154-IV (the order of enforcement see Article 2).

Article 31. Powers of joint commissions shall be determined by the deputies at the joint meetings of Chambers of the Parliament upon their formation.

Article 32. Powers of conciliation commission shall be restricted by the range of issues, submitted for their consideration.

Article 33. Powers of special commissions of the Parliament shall be determined by the Constitution of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 4. Organization of activity of committees and
commissions of the Parliament of
the Republic of Kazakhstan

Article 34. Chairman of permanent committee of the Senate, Mazhilis:

1) manage the work of permanent committee;

2) make a plan of the work and project of agenda of meeting of permanent committee;

3) organize execution of orders, given to the members of permanent committee by the decision of committee, Bureau of the Chamber, Chamber;

4) exercise other obligations, imposed to him (her) by the Regulation of Chamber.

Article 35. Secretary of permanent committee of the Senate, Mazhilis:

1) organize a record management of permanent committee and protocoling of his (her) meetings;

2) exercise obligations of the chairman of permanent committee in the case of his (her) absence;

3) exercise other obligations, imposed to him (her) by the Regulation of the Chamber.

Article 36. Members of permanent committees of Chambers shall be obliged to actively participate in the activity of committees, execute their orders.

Members of permanent committees of the Senate, Mazhilis shall be used the right to vote on all issues, considered in the meetings of committee.

Member of permanent committee shall have a right to:

1) elect and be elected by chairman, secretary of the committee, make suggestions on these candidates;

2) propose the issues for consideration in the meetings of the committee, make suggestions and comments on the agenda, order of consideration and substance of issues under discussion;

3) make suggestions on hearing in the meetings of the committee of civil servants on the issues, related to the competence of committee;

4) enter amendments to the drafts of Laws, regulations, other acts, prepared in the meetings of committee;

5) ask the questions of rapporteurs, taking the chair in the meeting of committee;

6) speak with substantiation of his (her) suggestions, give references;

7) introduce to applications of citizens, public associations of the members of committee;

8) introduce to the texts of speeches of deputies in the records and minutes of meetings of the committee;

9) exercise other powers in accordance with the legislation.

Article 37. Deputy, whose suggestions did not obtain support of permanent committee may make them in accordance with the regulations upon discussion of this issue in the meeting of Chamber, Parliament or report on them in the written form to the chairmen.

Article 38. Deputies learn the issues, relating to the competence of the committee in their regions and election districts, generalize suggestions of the state bodies, public associations, organizations, as well as citizens, report the committee on their conclusions and suggestions on its own initiative or at the request of the permanent committee.

Article 39. Permanent committees shall have a right to hear the reports of members of committees on their participation in execution of its decisions and orders.

Article 40. In the case of absence of member of permanent committee, the measures of punishment shall be applied without acceptable reasons in the meetings of the committee in the manner established by the Constitution Law of the Republic of Kazakhstan “On the Parliament of the Republic of Kazakhstan and the status of its deputies”, as well as regulations of the Parliament and its Chambers.

Footnote. Article 40 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19 May, 1999 No.384.

Article 41. Permanent committees of the Senate and Mazhilis are free to choose the forms and methods of activity on the issues of its competence, cooperate with the state bodies and public associations, learn and consider the public opinion.

Article 42. The meetings of permanent committees of the Senate and Mazhilis shall be hold as necessary, but at least twice a month.

Article 43. Chairman of the permanent committee shall call the meetings both on its own initiative and on the request of the deputies of committee, Chairman of the Chamber.

Article 44. The meetings of permanent committees are open. Closed meetings may be hold in the cases, provided by the regulations of the Parliament and its Chambers.

Article 45. The President of the Republic of Kazakhstan, the Prime Minister of the Republic of Kazakhstan and members of the Government of the Republic of Kazakhstan, the Chairman of the National Bank of the Republic of Kazakhstan, the Prosecutor General of the Republic of Kazakhstan, the Chairman of the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan, the Chairman and members of the Supreme Audits Chamber of the Republic of Kazakhstan, and also the State Counsellor of the Republic Kazakhstan, heads of the Administration of the President of the Republic of Kazakhstan and the Office of the Government of the Republic of Kazakhstan, representatives of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan in Parliament shall be entitled to attend any open or closed sessions of standing committees and t to be heard.

Footnote. Article 45 - as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 No. 223-VII (shall enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 46. Representatives of mass media may attend at open meetings of the permanent committees upon condition of accreditation of mass media in the Chambers of Parliament.

Article 47. The meetings of permanent committees of Chambers are entitled upon availability of two-thirds from the total number of their members.

Article 48. Chairman of committee or secretary shall chair in the meetings of the permanent committee.

The meetings of permanent committees shall be formed by the protocols. Protocols of the meetings of committees shall be signed by the chairman.

Article 49. On the issues of its competence the permanent committees shall adopt the regulations by the majority of votes from the total number of committee.

Article 50. The issues, relating to the competence of several permanent committees may be prepared and considered by the committees together on the initiative of committees, as well as under the instruction of Chamber or recommendation of Bureau of the Chamber. Upon that for coordination of work, generalization of suggestions and comments of the Bureau of Chamber shall be determined on this issue by the head of permanent committee. If such decision is not taken, the head shall be considered the committee, which is specified in the regulation first.

Article 51. Permanent committees shall have a right to hold the joint meetings; chairmen of committees hold them on agreement with each other. Upon that the regulation shall be taken by the majority of votes from the total composition of each permanent committee.

Article 52. Upon examination of issues, relating to their competence the permanent committees shall be used by the equal rights and bear the equal obligations.

In the case of divergence of positions of permanent committees the measures on overcoming of disagreements shall be taken by them on the same issue. If the committees do not come to an agreement, they shall bring opinion to the Bureau of Chambers, which accept decision on the form of further work on these issues.

Upon consideration of issues, on which the divisions of committees are not overcame in the meeting of Chambers, the essence of disagreements, measures, taken by the Bureau of Chamber on overcoming of divisions and solution, recommended by them shall be brought to the notice of deputies. Voting on such matters shall be held in accordance with the regulations of Chambers.

Article 53. Representatives of permanent committees may speak in the plenary meetings of the Parliament and its Chambers with reports and coreports on issues, relating to their competence.

Permanent committees on issues, introduced by them for consideration of Chambers, transferred to them for preliminary or additional consideration shall select its rapporteurs or co-rapporteurs.

On issues, prepared together by the permanent committees, the committees may speak with joint reports and core reports or separately represent their comments, suggestions, and conclusions.

Article 54. Permanent committees may create the work groups with involvement of deputies of Chamber, representatives of ministers, state committees and other central executive bodies, public associations, scientific institutions, as well as specialists and scientists for preparation of considered issues.

Permanent committees shall have a right to involve the specialists of different profile to their work as the experts, as well as appoint an independent examination of drafts of legislation.

Article 55. Permanent committees shall have a right to:

inquire materials and documents, necessary for their activity, from the state bodies, public associations, organizations and civil servants;

invite the civil servants to their meetings and hear them on issues, relating to the competence of committees.

The state bodies, organizations and civil servants shall be obliged to present requested materials and documents to the permanent committees in recognition of legally protected secret.

Article 56. The terms, necessary for preparation of conclusions on issues, considered by the permanent committee shall be specified in the order, given by the decision of Chamber or shall be determined by the regulations of Chambers.

The President of the Republic has the right to prioritize the consideration of draft laws, which means that the relevant draft laws shall be adopted as a matter of priority within two months.

Footnote. Article 56 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 11.07.2017 № 91-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 57. Organization of activity of joint, conciliation and special commissions of the Parliament and its Chambers similar to the organization of activity of permanent committees of Chambers.

Article 58. According to subparagraph 5) of article 57 of the Constitution of the Republic of Kazakhstan, the Chambers of the Parliament hold parliamentary hearings on the issues concerning their competence.

Parliamentary hearings in the Chambers of Parliament shall be held by decision of the Bureau of the Chambers by permanent committees of the Chambers.

The procedure of organization and holding the parliamentary hearings shall be determined by the Regulations of the Chambers of the Parliament.

Footnote. Article 58 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.04.2009 № 154-IV (the order of enforcement see Art. 2).

Chapter 5. Final provisions

Article 59. Coordination of activity of permanent committees shall be imposed to the Bureau of the Chambers.

Article 60. Organizational, legal, research and information and other support of activity of permanent committees and their members shall carry out the relevant offices of Chambers of Parliament.

Article 61. Record management in the permanent committees shall be organized according to the Regulation and Instruction on the work with documents in the Parliament of the Republic of Kazakhstan.

The President of the Republic of Kazakhstan