Об утверждении Комплексного плана развития сейсмологической отрасли Республики Казахстан на 2024 – 2028 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 2 июля 2024 года № 526.

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемый Комплексный план развития сейсмологической отрасли Республики Казахстан на 2024 – 2028 годы (далее – План).

2. Центральным и местным исполнительным органам обеспечить своевременное выполнение мероприятий, предусмотренных Планом, и ежегодно, не позднее 10 января, представлять информацию о ходе их реализации в Министерство по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

3. Министерству по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан ежегодно, не позднее 25 января, представлять в Правительство Республики Казахстан сводную информацию о ходе реализации Плана.

4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на Министерство по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

5. Настоящее постановление вводится в действие со дня его подписания.

Премьер-Министр Республики Казахстан

О. Бектенов

Утвержден постановлением Правительства Республики Казахстан от 2 июля 2024 года № 526

Комплексный план
развития сейсмологической отрасли Республики Казахстан на 2024 – 2028 годы

Сноска. В комплексный план вносится изменение на казахском языке, текст на русском языке не меняется в соответствии с постановлением Правительства РК от 20.11.2024 № 976.

Введение

Обеспечение сейсмической безопасности всегда имело приоритетное значение для страны, поскольку сейсмические районы территории Казахстана занимают порядка 40 % от общей площади территории страны.

Наибольшую опасность представляют территории юго-востока страны, где произошли крупнейшие исторические землетрясения во второй половине XIX – начале XX века, сила воздействия которых в эпицентре достигала 8-10 баллов по шкале MSK-64 (12 бальная шкала интенсивности землетрясений Медведева – Шпонхойера – Карника).

Высокому потенциалу сейсмической опасности подвержены территории городов Алматы и Шымкента, Алматинской, Жамбылской, Кызылординской, Туркестанской, Восточно-Казахстанской областей и областей Абай, Жетісу.

Как показывает мировой опыт, разрушительные землетрясения влекут за собой широкий спектр вторичных опасных явлений и процессов, такие как разрушения зданий и сооружений, выбросы радиоактивных и - аварийно, - химически опасных веществ из-за разрушения (повреждения) радиационно- и химически опасных объектов; транспортные аварии и катастрофы; оползни, сели, пожары, эпидемии, поражение и гибель людей.

Здесь многое зависит от своевременного и достоверного сейсмического прогноза, систем раннего оповещения населения, устойчивости инфраструктуры, зданий и сооружений.

Для решения задач по обеспечению сейсмической безопасности необходима реализация широкомасштабных комплексных мер по развитию сфер сейсмологии, обеспечению сейсмостойкости сооружений и сейсмической безопасности, широкому внедрению в указанные сферы цифровых технологий, определению приоритетных направлений поднятия процесса подготовки высококвалифицированных кадров на качественно новый уровень, а также коренному повышению эффективности деятельности государственных органов, профильных организаций.

Не исследованы в полной мере очаги вторичных сейсмообуславливающих факторов на социально значимых и опасных объектах сейсмоопасных регионов.

Для достижения современного уровня работ по сейсмологическим наблюдениям и обеспечению сейсмической безопасности населения первостепенной задачей является развитие системы сейсмологического мониторинга и прогноза сейсмической опасности.

Состояние мониторинга в Республике Казахстан на данный период не в полной мере соответствует современным требованиям как по количеству сейсмологических станций, уровню технического обеспечения, так и эффективности мониторинга в целом и во многом определяется теми достижениями, которые были сделаны еще в советское время, когда были заложены основы мониторинга наиболее сейсмоопасного юго-восточного региона Казахстана, включающего Алматинский сейсмоопасный район.

Количество действующих станций и биостационаров в сейсмических районах Республики Казахстан на сегодняшний день не обеспечивает решения первостепенных задач по оценке сейсмической безопасности и оценке риска.

Сейсмическое наблюдение проводится 5 биостационарами (в Алматинской области) и 70 сейсмологическими станциями ТОО "Национальный научный центр сейсмологических наблюдений и исследований", 6 из них в нерабочем состоянии. Станции имеются на территории города Алматы, города Шымкента и 12 областей (города Алматы – 16 станций; Алматинской области – 27; области Абай – 1, Актюбинской области – 1, Атырауской области – 1, Жамбылской области – 4; области Жетісу – 9, Западно-Казахстанской области – 1, Карагандинской области – 1; Костанайской области – 1; Кызылординской области – 1, Туркестанской области – 4, Восточно-Казахстанской области – 2; города Шымкент – 1).

Расширение сети сейсмических наблюдений в исследуемых районах обеспечит расширенную регистрацию сейсмических событий в области низких энергий и улучшит качество прогноза, оценки сейсмической обстановки и опасности на территории Казахстана. 70 сейсмостанций, расположенных на территории сейсмоопасных регионов, дает 0,01% оснащенности по все территории республики.

Карты детального сейсмического районирования и сейсмического микрорайонирования направлены на оценку сейсмического риска на определенной территории. Карты сейсмического районирования являются основой для разработки нормативов сейсмостойкости строительных проектов, схем землепользования, землевладения. На сегодняшний день разработаны карты для городов Алматы и Усть-Каменогорска, а также для Алматинской, Восточно-Казахстанской и Жамбылской областей.

Карта имеет достаточно большую информативность и позволяет получить следующие региональные сведения:

1) выделенные районы различной интенсивности сейсмических воздействий в баллах позволяют определить так называемую фоновую сейсмичность, зная которую можно с помощью известных формул перейти к оценке сейсмических нагрузок на здания и сооружения;

2) показанные на карте сейсмогенерирующие зоны, дифференцированные по ожидаемой максимальной энергии возможных землетрясений, дают представление о потенциальных сейсмотектонических деформациях, поскольку известно, что каждое сильное землетрясение с коровым очагом оставляет свои следы на поверхности Земли, причем характер и размеры проявления сейсмообусловленных процессов зависят от их силы (магнитуды);

3) выделенные неотектонические районы позволяют в региональном плане оценить инженерно-геологические условия строительства и основные направления будущих работ по микросейсморайонированию территорий строительства.

№ п/п

Наименование мероприятий

Форма завершения

Срок исполнения

Ответственные исполнители

Объем финансирования (тысяч тенге)

Источники финансирования

1	2	3	4	5	6	7
Ожидаемые результаты: 1. Разработка 15 карт сейсморайонирования в сейсмоопасных регионах страны позволяет повысить качество оценки сейсмического риска территорий страны и прогноза ущерба от землетрясений, а также будет являться основой для проведения паспортизации зданий и сооружений сейсмоопасных районов, т.к. на картах указываются места тектонических разломов, что позволит спрогнозировать 70 % очагов землетрясений, а также для разработки строительных норм. 2. На основании разработанных строительных норм будет проведена паспортизация зданий и сооружений, в ходе которой будут выявлены наиболее сейсмически уязвимые строительные объекты, по отношению к которым должны быть в первую очередь разработаны и применены меры по снижению сейсмического риска их эксплуатации до допустимого уровня (в том числе снос, сейсмоусиление, эксплуатационное ограничение - выселение людей, защита или вынос ценного оборудования, изменение назначения или уровня эксплуатации и тому подобное). 3. Установка 285 сейсмических станций, ремонт и оснащение имеющихся 70 сейсмологических станций позволят производить качественный прогноз сейсмической опасности не только в Алматинском прогностическом полигоне, но и остальных сейсмоопасных регионах страны, а также оперативное предотвращение сейсмических рисков. 4. Оценка сейсмического риска населенных пунктов и особо важных объектов, прогноз ущерба от землетрясений позволят улучшить понимание потенциальных опасностей, подготовиться к возможным землетрясениям и их последствиям в сейсмоопасных регионах, будут способствовать снижению потенциальных рисков для населения и инфраструктуры за счет разработки эффективных планов действий в случае землетрясений. Кроме того, проведение оценки сейсмического риска помогает определить уязвимые зоны и объекты, что облегчает принятие решений по адаптации и укреплению зданий и инфраструктуры с целью минимизации ущерба от землетрясений. Это также способствует более эффективному использованию ресурсов для предотвращения бедствий и обеспечения безопасности населения. Таким образом, оценка сейсмического риска и прогноз ущерба от землетрясений являются важными инструментами для обеспечения безопасности и устойчивости населенных пунктов и особо важных объектов перед возможными сейсмическими событиями. 5. Внесение изменений и разработка нормативных правовых актов позволят, прежде всего, усилить контроль за строительством и функционированием зданий, что поможет сделать их более устойчивыми к сейсмическим воздействиям, значительно снизит риск разрушений и жертв в случае землетрясений как минимум на 50 %. Кроме того, внесение изменений в нормативные акты позволит улучшить методы мониторинга и прогнозирования сейсмической активности, что позволит оперативно реагировать на возможные угрозы и принимать необходимые меры предосторожности, также поможет улучшить систему предупреждения населения о предстоящих землетрясениях и обеспечит более эффективную защиту жизни и здоровья людей. Таким образом, внесение изменений в нормативные акты в сфере сейсмологии будет способствовать повышению безопасности населения, укреплению инфраструктуры и снижению рисков бедствий в результате землетрясений, в целом поможет обеспечить более устойчивое и безопасное развитие общества в условиях сейсмической активности. 6. Повышение уровня материально-технического обеспечения будет способствовать обеспечению специалистов в сфере сейсмологии современным оборудованием и техническими средствами, что позволит улучшить качество проводимых сейсмологических изысканий, наблюдений и анализа данных на 100 %, учитывая нынешнее состояние. Это, в свою очередь, будет способствовать повышению точности и достоверности прогнозов сейсмической активности, что позволит повысить эффективность мер по предотвращению землетрясений. Улучшение материально-технического обеспечения будет способствовать развитию научных исследований в области сейсмологии, что может привести к новым открытиям и технологическим решениям для предсказания и мониторинга землетрясений, что важно для дальнейшего совершенствования системы предупреждения и реагирования на угрозы сейсмических явлений.
Направление 1. Оценка сейсмической опасности территорий Республики Казахстан
1.	Выполнение исследовательских работ по вероятной оценке сейсмической опасности и созданию комплектов карт детального сейсмического районирования (ДСР) территории области в масштабе 1:1000000, на новой методической основе территории областей
1)	Мангистауская область	комплект карт ДСР	декабрь 2025 года	МЧС, акимат Мангистауской области	25000	РБ
			декабрь 2026 года		1325376
2)	Актюбинская область	комплект карт ДСР	декабрь 2025 года	МЧС, акимат Актюбинской области	25000	РБ
			декабрь 2026 года		978191
			декабрь 2027 года		513758
3)	Туркестанская область	комплект карт ДСР	декабрь 2025 года	МЧС, акимат Туркестанской области	25000	РБ
			декабрь 2026 года		1223434
4)	Кызылординская область	комплект карт ДСР	декабрь 2025 года	МЧС, акимат Кызылординской области	25000	РБ
			декабрь 2026 года		1350052
5)	Карагандинская область	комплект карт ДСР	декабрь 2025 года	МЧС, акимат Карагандинской области	25000	РБ
			декабрь 2026 года		938867
			декабрь 2027 года		263807
6)	Атырауская область	комплект карт ДСР	декабрь 2026 года	МЧС, акимат Атырауской области	25000	РБ
			декабрь 2027 года		1119651
			декабрь 2028 года		104421
7)	Западно-Казахстанская область	комплект карт ДСР	декабрь 2027 года	МЧС, акимат Западно-Казахстанской области	25000	РБ
			декабрь 2028 года		1365466
8)	Область Ұлытау	комплект карт ДСР	декабрь 2026 года	МЧС, акимат области Ұлытау	25000	РБ
			декабрь 2027 года		938866
			декабрь 2028 года		263807
2.	Разработка комплектов карт сейсмического микрорайонирования (СМР) в масштабе 1:10 000 - 50 000 для территории городов
1)	Город Шымкент	комплект карт СМР	декабрь 2025 года	МЧС, акимат города Шымкента	1738724	РБ
			декабрь 2026 года		867782
			декабрь 2027 года		819722
			декабрь 2028 года		455717
2)	Город Қонаев	комплект карт СМР	декабрь 2025 года	МЧС, акимат Алматинской области	494261	РБ
			декабрь 2026 года		199140
3)	Город Тараз	комплект карт СМР	декабрь 2025 года	МЧС, акимат Жамбылской области	532011	РБ
			декабрь 2026 года		493324
			декабрь 2027 года		408192
4)	Город Текели	комплект карт СМР	декабрь 2026 года	МЧС, акимат области Жетісу	553534	РБ
			декабрь 2027 года		420948
			декабрь 2028 года		380319
5)	Город Балхаш	комплект карт СМР	декабрь 2025 года	МЧС, акимат Карагандинской области	469468	РБ
			декабрь 2026 года		362923
			декабрь 2027 года		359862
			декабрь 2028 года		289090
6)	Алматинская агломерация (города Каскелен, Талгар и Есик, G4)	комплект карт СМР	декабрь 2025 года	МЧС, акимат Алматинской области	150516	РБ
			декабрь 2026 года		148513
			декабрь 2027 года		113747
			декабрь 2028 года		78240
7)	Город Талдыкорган	комплект карт СМР	декабрь 2025 года	МЧС, акимат области Жетісу	755858	РБ
			декабрь 2026 года		334649
Направление 2. Оценка сейсмического риска населенных пунктов, особо важных объектов и прогноз ущерба от землетрясений
3.	Паспортизация на сейсмостойкость зданий и сооружений городов
1)	Город Усть-Каменогорск	карта уязвимости	декабрь 2025 года	акимат Восточно-Казахстанской области, МЧС	580668	МБ Восточно-Казахстанской области
			декабрь 2026 года		958390
2)	Город Шымкент	карта уязвимости	декабрь 2026 года	акимат города Шымкент, МЧС	963489	МБ города Шымкента
			декабрь 2027 года		1061502
3)	Город Қонаев	карта уязвимости	декабрь 2027 года	акимат Алматинской области, МЧС	583505	МБ Алматинской области
4)	Город Уральск	карта уязвимости	декабрь 2028 года	акимат Западно-Казахстанской области, МЧС	583760	МБ Западно-Казахстанской области
5)	Город Алматы	карта уязвимости	декабрь 2024 года	акимат города Алматы, МЧС	4065500	МБ города Алматы
4.	Исследования эксплуатационной и сейсмической надежности технических сооружений
1)	ТЭЦ-1,2,3 города Алматы (теплоэлектроцентраль)	отчет по оценке сейсмического риска	декабрь 2026 года	МЧС, МПС, акиматы города Алматы, Алматинской области	174271	МБ города Алматы, Алматинской области
5.	Проведение исследований по оценке сейсмического риска
1)	Автозаправочные и газозаправочные станции (как очаги вторичных сейсмобусловленных факторов) города Алматы	отчет по оценке сейсмического риска	декабрь 2026 года	акимат города Алматы, МЧС	161190	МБ города Алматы
			декабрь 2027 года		143081
2)	Проведение геодинамического мониторинга лыжных трамплинов международного комплекса "Сункар" и высокогорного спортивного комплекса "Медео"	отчет по оценке сейсмического риска	декабрь 2026 года	акимат города Алматы, МЧС	489203	МБ города Алматы
Направление 3. Мониторинг и научные проблемы прогноза сильных землетрясений
6.	Модернизация имеющихся комплексных станций (70 сейсмостанций) 2025 год: 25; 2026 год: 20; 2027 год: 10; 2027 год: 15.	дефектный акт, акт установки, акт запуска	декабрь 2025 года	МЧС	2084764	РБ
			декабрь 2026 года		1114143
			декабрь 2027 года		949256
			декабрь 2028 года		1087803
7.	Ремонт комплексных станций (35 сейсмостанций) и сооружений (30 скважин) 2025 год: 37 (24 сейсмостанции и 13 скважин); 2026 год: 7 (2 сейсмостанции и 5 скважин); 2027 год: 13 (6 сейсмостанций и 7 скважин); 2028 год: 8 (3 сейсмостанции и 5 скважин).	акты приема выполненных работ	декабрь 2025 года	МЧС	3099564	РБ
			декабрь 2026 года		593680
			декабрь 2027 года		1018094
			декабрь 2028 года		674013
8.	Расширение республиканской сети сейсмологических пунктов наблюдений (автоматизированная система раннего оповещения) на 285 сейсмологических станциях (95 стационарных, 195 автономных) по всем регионам Республики Казахстан: 2025 год: 76 (22 стационарные и 54 автономных); 2026 год: 84 (23 стационарные и 61 автономная); 2027 год: 70 (24 стационарные и 46 автономных); 2028 год: 55 (21 стационарная и 34 автономные)	акт приемки, акт установки, акт запуска	декабрь 2025 года	МЧС	11699999	РБ
			декабрь 2026 года		12889248
			декабрь 2027 года		10845959
			декабрь 2028 года		8370919
9.	Проведение научно-исследовательских работ, направленных на обеспечение безопасности жизнедеятельности населения, а также сейсмической надежности зданий и сооружений: 1) "Сейсмостойкость высотных зданий с учетом результатов экспериментальных исследований и данных инженерно-сейсмометрической службы"; 2) "Статистическая оценка риска для многоэтажных домов по результатам паспортизации и учета тектонических разломов"; 3) "Комплекс научных исследований по вопросам сейсмостойкого строительства на основе анализа последствий сильнейших землетрясений 2022 года и катастрофического землетрясения 6 февраля 2023 года в Турции"	отчеты по итогам проведенных научно-исследовательских работ	декабрь 2025 – 2027 года	МПС, МНВО, АО "КазНИИСА" (по согласованию)	не требуется	в рамках заключения национального научного совета Высшей научно-технической комиссии
10.	Проработка вопроса закупа специализированного современного оборудования, используемого в работах по определению сейсмоустойчивости и надежности зданий и сооружений
1)	Разработка и проведение экономической экспертизы инвестиционного предложения государственного инвестиционного проекта	экономическое заключение МНЭ	апрель 2026 года	МПС, АО "КазНИИСА" (по согласованию), МНЭ	не требуется	-
2)	Разработка финансово-экономического обоснования для закупа специализированного современного оборудования, используемого в работах по определению сейсмоустойчивости, надежности зданий и сооружений, в том числе конструкций, проведение экономических экспертиз	экономическое заключене АО "КЦ ГЧП" и МНЭ	июль 2026 года	МПС, АО "КазНИИСА" (по согласованию), МНЭ, АО "КЦ ГЧП"	не требуется	-
11.	Разработка отечественного программного обеспечения по обработке данных сейсмомониторинга	программное обеспечение	декабрь 2025 года	МЦРИАП, МЧС	не требуется	-
Направление 4. Внесение изменений и разработка нормативных правовых актов
12.	Проработка вопроса включения исследовательских работ ННЦСНИ в специализированное научное направление "Исследование в области наук о Земле и сейсмостойкого строительства"	внесение исследовательских работ ННЦСНИ в направление "Исследование в области наук о Земле"	июнь 2025	МНВО, МЧС, МПС	не требуется	-
13.	Разработка поправок в Закон "О науке" в части проведения фундаментальных научных исследований в области сейсмологии сейсмостойкого строительства	проект Закона	август 2025	МЧС, МНВО, МПС	не требуется
14.	Создание эпицентрального отряда, оснащение его оборудованием и техникой	приказ МЧС	март 2025 года	МЧС	не требуется	-
15.	Внедрение системы экстренного оповещения населения через мобильные устройства в части обеспечения операторами сотовой связи функционирования технологии широковещательной передачи сообщений на своих сетях	проект Закона	декабрь 2024 года	МЦРИАП, МЧС	не требуется	-
16.	Разработка и внедрение эффективных алгоритмов управления и взаимодействия уполномоченных органов и организаций при реагировании на землетрясения, включая изменение методов оповещения населения в зависимости от масштабов угрозы	утвержденные планы действий по ликвидации чрезвычайных ситуаций глобального и регионального масштаба	декабрь 2024 года	МЧС, МВД, МЭПР, МПС, МЗ, МО, МСХ, МЦРИАП, МФ, МЭ, МТ, МКИ, МТИ, акиматы городов Астаны, Алматы, Шымкента и областей	не требуется	-
17.	Выработка четких критериев оценки принимаемых уполномоченными органами действий по предупреждению чрезвычайных ситуаций	приказ МЧС	декабрь 2024 года	МЧС, МВД, МЗ, МЭПР, МПС, МО, МСХ, МЦРИАП, МЭ, МНЭ, МКИ, МТ, МТИ	не требуется	-
18.	Совершенствование нормативно-технической базы в сфере обеспечения сейсмобезопасности, в том числе по итогам проведенных научно-исследовательских работ, направленных на обеспечение безопасности жизнедеятельности населения, а также сейсмической надежности зданий и сооружений: 1) проведение анализа правоприменительной практики по вопросу применения сейсмоизолирующих систем с внесением соответствующих изменений и дополнений в нормативно-техническую документацию; 2) пересмотр положения по установке инженерно-сейсмометрических станций на особо важных и высотных зданиях либо объектах, расположенных на тектонических разломах (с приданием статуса обязательного исполнения)	приказ Комитета по делам строительства и жилищно-коммунального хозяйства МПС	декабрь 2025 – 2027 года	МПС	не требуется	-
Направление 5. Повышение уровня материально-технического обеспечения
19.	Создание системы "Цифровой архив" (оборудование центра обработки комплексных сейсмологических данных) с переносом сейсмических данных в цифровую версию	цифровой архив	декабрь 2025 года	МЧС	309746	РБ
			декабрь 2026 года		141984
			декабрь 2027 года		119816
			декабрь 2028 года		60614
20.	Обеспечение использования спутниковых/ультракоротких волн связи на сейсмостанциях	установка спутниковых/ ультракоротких волн связи на сейсмостанциях	декабрь 2025 года	МЧС	не требуется	-
Направление 6. Мероприятия по линии ликвидации чрезвычайных ситуаций и гражданской обороны
21.	Разработка проекта цифровой версии Плана действий по ликвидации чрезвычайных ситуаций глобального и регионального масштабов с обязательным компьютерным моделированием возможной обстановки при разрушительном землетрясении (согласованно с уполномоченным органом в сфере гражданской защиты)	Цифровая версия Плана действий для проведения работ по предупреждению и ликвидации ЧС	июнь 2025 года	МЧС, МЦРИАП	не требуется	-
22.	Определение альтернативных вариантов обеспечения населения питьевой и хозяйственной водой	создание резервов и способов снабжения водой	февраль 2025 года	МИО	не требуется	-
23.	Создание базы данных о необходимом и фактическом количестве медицинских работников, лекарств, оборудования, средств индивидуальной защиты и антисептических средств (маски, антисептики и так далее), необходимых для ликвидации последствий разрушительных землетрясений, в разрезе сейсмоопасных регионов с предоставлением доступа уполномоченному органу в сфере гражданской защиты	электронная база данных	сентябрь 2024 года	МЗ, МИО	не требуется	-
24.	Обеспечение внедрения в приложения геоинформационных систем (ГИС, QR код и так далее) необходимых сведений о месторасположении пунктов сбора, эвакуации и временного размещения пострадавшего населения	размещение сведений в геоинформационных системах	март 2025 года	МЧС, МЦРИАП, МКИ, МИО	не требуется	-
25.	Повышение уровня знаний граждан, обучение действиям при чрезвычайных ситуациях, в том числе проведение регулярных тренировок в учреждениях образования и государственных органах	информация в Правительство	декабрь, на ежегодной основе	МЧС, МП, МНВО, МВД, МЦРИАП, МКИ, МЗ, акиматы городов Астаны, Алматы, Шымкента и областей	не требуется	-
26.	Проведение мероприятий по проверке готовности инфраструктуры к землетрясениям и другим чрезвычайным ситуациям, в том числе оперативному восстановлению транспортного сообщения, организации экстренной помощи пострадавшим, включая развертывание полевых мобильных госпиталей, эвакуационным мероприятиям, прибытию аварийно-спасательных служб из других регионов, доступности и фактическому наличию ценностей в государственном материальном резерве	информация в Правительство	декабрь, на ежегодной основе	МЧС, МПС, МТ, МЗ, МО, МНЭ, МФ, МЦРИАП, МЭ, МТИ, МКИ, акиматы городов Астаны, Алматы, Шымкента и областей	не требуется	-
27.	Обеспечение системной подготовки специалистов в области сейсмологии и других смежных наук	подготовленные специалисты	декабрь на ежегодной основе	МНВО, МЧС, МПС, МКИ, акиматы городов Астаны, Алматы, Шымкента и областей	не требуется	-
28.	Создание эффективной, единой информационно-коммуникационной среды с возможностью для оповещения уполномоченных органов по природным и техногенным катастрофам	программное обеспечение	декабрь 2025 года	МЧС, МЦРИАП	не требуется *указанное мероприятие предусмотрено Дорожной картой по повышению сейсмической безопасности города Алматы на 2023 – 2025 годы, в настоящее время из экономии средств МЧС разрабатывается соответствующее программное обеспечение, выделение дополнительных средств не требуется	-
29.	Применение современных средств и технологий мониторинга, в том числе возможностей дистанционного зондирования поверхности Земли из космоса	программное обеспечение	июль 2025 года	МЧС, МЦРИАП	не требуется	-
30.	Создание всеобъемлющей, автоматизированной системы мониторинга рисков, обеспечение своевременности и достоверности прогнозов аварий, катастроф и стихийных бедствий	программное обеспечение	декабрь 2025 года	МЧС, МЦРИАП	не требуется	-
31.	Обеспечение модернизации системы связи, оповещения, информации и автоматизированного управления в области предотвращения чрезвычайных ситуаций на основе современных и перспективных технологий с охватом ими всех уровней государственного управления, интегрирование их в единые государственные системы с учетом международного опыта	обновление системы связи, оповещения	декабрь 2025 года	МЧС, МЦРИАП	не требуется	-
32.	Подготовка территории вертодрома для оперативного реагирования на чрезвычайные ситуации, в том числе на землетрясения	соответствующая инфраструктура на территории вертодрома	июнь 2025 года	МЧС	не требуется	-
33.	Определение на территории города безопасных площадок с учетом развития транспортной инфраструктуры для оперативного реагирования на чрезвычайные ситуации, в том числе землетрясения	решение акима (постановление)	декабрь 2024 года	акимат города Алматы	не требуется	-
Итого по КПР – 85836397 тыс. тенге					РБ: 76071838	МБ: 9764559‬

Примечание: расшифровка аббревиатур

МСХ	-	Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан
ГИС	-	геоинформационная система
МНВО	-	Министерство науки и высшего образования Республики Казахстан
НИОКР	-	научно-исследовательские и опытно-конструкторские работы
МЗ	-	Министерство здравоохранения Республики Казахстан
МИО	-	местные исполнительные органы
МБ	-	местный бюджет
МТ	-	Министерство транспорта Республики Казахстан
КазНИИСА	-	Казахский научно-исследовательский и проектный институт строительства и архитектуры
МФ	-	Министерство финансов Республики Казахстан
КЦ ГЧП	-	Казахстанский центр государственно-частного партнерства
МО	-	Министерство обороны Республики Казахстан
МКИ	-	Министерство культуры и информации Республики Казахстан
МП	-	Министерство просвещения Республики Казахстан
МПС	-	Министерство промышленности и строительства Республики Казахстан
РБ	-	республиканский бюджет
ННЦСНИ	-	Национальный научный центр сейсмологических наблюдений и исследований
МТИ	-	Министерство торговли и интеграции Республики Казахстан
МЧС	-	Министерство по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан
МНЭ	-	Министерство национальной экономики Республики Казахстан
МЦРИАП	-	Министерство цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан
МВД	-	Министерство внутренних дел Республики Казахстан
МЭПР	-	Министерство экологии и природных ресурсов Республики Казахстан
МЭ	-	Министерство энергетики Республики Казахстан

__________________________

Қазақстан Республикасының сейсмология саласын дамытудың 2024 – 2028 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2024 жылғы 2 шілдедегі № 526 қаулысы.

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының сейсмология саласын дамытудың 2024 – 2028 жылдарға арналған кешенді кешенді жоспары (бұдан әрі – Жоспар) бекітілсін.

2. Орталық және жергілікті атқарушы органдар Жоспарда көзделген іс-шаралардың уақтылы орындалуын қамтамасыз етсін және жыл сайын, 10 қаңтардан кешіктірмей, Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігіне олардың орындалу барысы туралы ақпарат беріп тұрсын.

3. Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігі жыл сайын, 25 қаңтардан кешіктірмей, Қазақстан Республикасының Үкіметіне Жоспардың орындалу барысы туралы жиынтық ақпарат беріп тұрсын.

4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігіне жүктелсін.

5. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі

О. Бектенов

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2024 жылғы 2 шілдедегі № 526 қаулысымен бекітілген

Қазақстан Республикасының сейсмология саласын дамытудың 2024 – 2028 жылдарға арналған кешенді жоспары

Ескерту. Кешенді жоспарға өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 20.11.2024 № 976 қаулысымен.

Кіріспе

Қазақстан аумағындағы сейсмикалы аудандар ел аумағының жалпы ауданының шамамен 40 %-ын алып жатқандықтан, сейсмикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің маңыздылығы ел үшін әрдайым басым болды.

Еліміздің оңтүстік-шығысы ең қауіпті аумақтарға жатады, онда XIX ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасырдың басында тарихтағы ең ірі жер сілкінісі болып, эпиорталығында оның әсер ету күші MSK-64 шәкілі (Медведев – Шпонхойер – Карник жер сілкінісі қарқынының 12 балдық шәкілі) бойынша 8-10 балға жеткен.

Алматы және Шымкент қалаларының, Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Түркістан, Шығыс Қазақстан, Абай және Жетісу облыстарының аумақтары сейсмикалық қаупі жоғары аумақтарға жатады.

Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, жойқын жер сілкіністері ғимараттар мен құрылысжайлардың қирауы, радиациялық және химиялық қауіпті объектілердің қирауына (бүлінуіне) байланысты радиоактивті және авариялық,
химиялық қауіпті заттардың шығарындылары; көлік авариялары мен апаттар; көшкін, сел, өрт, эпидемия, адамдардың зақым алуы мен опат болуы сияқты қайталама қауіпті құбылыстар мен процестердің ауқымды спектріне әкеп соқтырады.

Мұнда көп нәрсе уақтылы және сенімді сейсмикалық болжамға, халықты ерте құлақтандыру жүйелеріне, инфрақұрылымның, ғимараттар мен құрылысжайлардың орнықтылығына байланысты.

Сейсмикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді шешу үшін сейсмология салаларын дамыту, құрылысжайлардың сейсмикалық төзімділігі мен сейсмикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, көрсетілген салаларға цифрлық технологияларды кеңінен енгізу, біліктілігі жоғары кадрларды даярлау процесін сапалы жаңа деңгейге көтерудің басым бағыттарын айқындау, сондай-ақ мемлекеттік органдар, бейінді ұйымдар қызметінің тиімділігін түбегейлі арттыру жөніндегі кең ауқымды кешенді шараларды іске асыру қажет.

Сейсмикалық тұрғыдан қауіпті өңірлердегі әлеуметтік маңызы бар және қауіпті объектілерде қайталама сейсмикалық жағдайға негіз болатын факторлардың ошақтары толық зерттелмеген.

Сейсмологиялық байқау және халықтың сейсмикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстардың қазіргі заманғы деңгейіне қол жеткізу үшін сейсмологиялық мониторинг және сейсмикалық қауіпті болжау жүйесін дамыту бірінші кезектегі міндет болып табылады.

Қазіргі кезеңде Қазақстан Республикасындағы мониторингтің жай-күйі сейсмологиялық станциялардың саны, техникалық қамтамасыз ету деңгейі жағынан да, жалпы мониторингтің тиімділігі жағынан да заманауи талаптарға толық сәйкес келмейді және көп жағдайда сейсмоқауіпті Алматы ауданы кіретін Қазақстанның анағұрлым сейсмоқауіпті оңтүстік-шығыс өңірін мониторингтеудің негізі қаланған сонау кеңес уақытындағы жетістіктермен айқындалады.

Қазақстан Республикасының сейсмикалы аудандарындағы жұмыс істеп тұрған станциялар мен биостационарлар саны бүгінгі күні сейсмикалық қауіпсіздікті бағалау және қауіпті бағалау жөніндегі бірінші кезектегі міндеттердің шешілуін қамтамасыз етпейді.

Сейсмикалық байқауды "Сейсмологиялық бақылау және зерттеу ұлттық ғылыми орталығы" ЖШС-нің 5 биостационары (Алматы облысында) және 70 сейсмологиялық станциясы жүргізеді, оның 6-ы жұмысқа жарамсыз күйде. Станциялар Алматы қаласының, Шымкент қаласының және 12 облыстың аумағында бар (Алматы қаласында – 16 станция; Алматы облысында – 27; Абай облысында – 1, Ақтөбе облысында – 1, Атырау облысында – 1, Жамбыл облысында – 4; Жетісу облысында – 9, Батыс Қазақстан облысында – 1, Қарағанды облысында – 1; Қостанай облысында – 1; Қызылорда облысында – 1, Түркістан облысында – 4, Шығыс Қазақстан облысы облысында – 2; Шымкент қаласында – 1).

Зерттелетін аудандарда сейсмикалық байқау желісін кеңейту төмен энергия саласындағы сейсмикалық уақиғаларды кеңінен тіркеуді қамтамасыз етеді және Қазақстан аумағындағы сейсмикалық ахуал мен қауіпті болжау, бағалау сапасын жақсартады. Сейсмоқауіпті өңірлер аумағында орналасқан 70 сейсмостанция республиканың бүкіл аумағының жарақтандырылуына қатысты 0,01 %-ды құрайды.

Сейсмикалық аудандарға және сейсмикалық шағын аудандарға бөлудің егжей-тегжейлі карталары белгілі бір аумақтағы сейсмикалық қауіпті бағалауға бағдарланған. Сейсмикалық аудандарға бөлу карталары құрылыс жобаларының сейсмотөзімділік нормативтерін, жерді пайдалану, жерге иелік ету схемаларын әзірлеуге негіз болады. Бүгінгі күні Алматы және Өскемен қалалары үшін, сондай-ақ Алматы, Шығыс Қазақстан және Жамбыл облыстары үшін карталар әзірленді.

Карта мейлінше ауқымды ақпарат береді және мынадай өңірлік мәліметтерді алуға мүмкіндік береді:

1) баллмен есептелетін сейсмикалық әсер қарқыны әрқилы болатын, бөліп көрсетілген аудандар фондық сейсмикалық дегенді анықтауға мүмкіндік береді, оны білу арқылы белгілі формулалардың көмегімен ғимараттар мен құрылысжайларға түсетін сейсмикалық жүктемені бағалауға болады;

2) картада ықтимал жер сілкінісінің күтілетін максималды энергиясы бойынша сараланып көрсетілген сейсмогенерациялаушы аймақтар ықтимал сейсмотектоникалық деформациялар туралы түсінік береді, себебі жер қыртысында болған әрбір күшті жер сілкінісі Жер бетінде өз ізін қалдыратыны белгілі, бұл ретте сейсмотуындаған процестердің көріну сипаты мен дәрежесі олардың күшіне (магнитудасына) байланысты болады;

3) бөліп көрсетілген неотектоникалық аудандар құрылыстың инженерлік-геологиялық шарттарын және құрылыс аумақтарын сейсмикалық шағын аудандарға бөлу жөніндегі болашақ жұмыстардың негізгі бағыттарын өңірлік тұрғыдан бағалауға мүмкіндік береді.

Р/с №

Іс-шаралардың атауы

Аяқтау нысаны

Орындау мерзімі

Жауапты орындаушылар

Қаржыландыру көлемі (мың теңге)

Қаржыландыру көздері

1	2	3	4	5	6	7
Күтілетін нәтижелер: 1. Елдің сейсмоқауіпті өңірлерінде сейсмоаудандарға бөлудің 15 картасын әзірлеу ел аумақтарының сейсмикалық қаупін бағалау сапасын арттыруға және жер сілкінісі келтіретін залалды болжауды күшейтуге мүмкіндік береді, сондай-ақ карталарда тектоникалық жарылған жерлер көрсетілетіндіктен, сейсмоқауіпті аудандардың ғимараттары мен құрылысжайларын паспорттауға негіз болады, бұл жер сілкінісі ошақтарының 70 %-ын болжауға мүмкіндік береді, сондай-ақ құрылыс нормаларын әзірлеуге негіз болады. 2. Әзірленген құрылыс нормаларының негізінде ғимараттар мен құрылысжайларды паспорттау жүргізіледі, оның барысында сейсмикалық тұрғыдан анағұрлым осал болып табылады, оларды пайдалану кезіндегі сейсмикалық қауіпті рұқсат етілген деңгейге дейін төмендету жөніндегі шаралар бірінші кезекте әзірленуге және қолданылуға тиіс (оның ішінде бұзу, сейсмокүшейту, пайдалануды шектеу — адамдарды шығару, бағалы жабдықты қорғау немесе шығару, мақсатын немесе пайдалану деңгейін өзгерту және т. б.) құрылыс объектілері анықталады. 3. 285 сейсмикалық станция орнату, жұмыс істеп тұрған 70 сейсмологиялық станцияны жөндеу және жарақтандыру сейсмикалық қауіптің сапалы болжамын Алматы болжау полигонында ғана емес, еліміздің сейсмоқауіпті қалған өңірлерінде де жүргізуге, сондай-ақ сейсмикалық қауіптің шұғыл түрде алдын алуға мүмкіндік береді. 4. Елді мекендердің және аса маңызды объектілердің сейсмикалық қаупін бағалау, жер сілкінісінен болатын залалды болжау ықтимал қауіптерді жақсырақ түсінуге, ықтимал жер сілкінісіне және оның сейсмоқауіпті өңірлердегі салдарына дайындалуға мүмкіндік береді, жер сілкінісі болған жағдайдағы тиімді іс-қимыл жоспарларын әзірлеу арқылы халық пен инфрақұрылымға төнетін ықтимал қауіпті азайтуға ықпал етеді. Бұдан басқа, сейсмикалық қауіпті бағалау осал аймақтар мен объектілерді айқындауға көмектеседі, бұл жер сілкінісінен болатын залалды азайту мақсатында ғимараттар мен инфрақұрылымды бейімдеу және нығайту бойынша шешім қабылдауды жеңілдетеді. Ол зілзаланың алдын алу және халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін ресурстарды тиімдірек пайдалануға да ықпал етеді. Осылайша, сейсмикалық қауіпті бағалау және жер сілкінісінен болатын залалды болжау елді мекендер мен аса маңызды объектілердің ықтимал сейсмикалық уақиғалар алдындағы қауіпсіздігі мен орнықтылығын қамтамасыз етудің маңызды құралы болып табылады. 5. Өзгерістер енгізу және нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу ең алдымен, ғимараттардың салынуы мен жұмыс істеуін бақылауды күшейтуге мүмкіндік береді, бұл оларды сейсмикалық әсерге анағұрлым төзімді етуге көмектеседі, бұл жер сілкінісі болған жағдайда қирау мен адам шығыны қаупін кем дегенде 50 %-ға төмендетеді. Бұдан басқа, нормативтік актілерге өзгерістер енгізу сейсмикалық белсенділікті мониторингтеу және болжау әдістерін жақсартуға мүмкіндік береді, бұл ықтимал қауіптерге жедел ден қоюға және қажетті сақтық шараларын қабылдауға мүмкіндік береді, сондай-ақ халыққа жер сілкінісінің болатыны туралы ескерту жүйесін жақсартуға септігін тигізіп, адамдардың өмірі мен денсаулығын неғұрлым тиімді қорғауды қамтамасыз етеді. Осылайша, сейсмология саласындағы нормативтік актілерге өзгерістер енгізу халықтың қауіпсіздігін арттыруға, инфрақұрылымды нығайтуға және жер сілкінісі салдарынан болатын зілзала қаупін азайтуға ықпал ететін болады, жалпы сейсмикалық белсенділік жағдайында қоғамның анағұрлым орнықты әрі қауіпсіз дамуын қамтамасыз етуге көмектеседі. 6. Материалдық-техникалық қамтамасыз ету деңгейін жоғарылату сейсмология саласындағы мамандарды қазіргі заманғы жабдықтармен және техникалық құралдармен қамтамасыз етуге ықпал ететін болады, мұның өзі олардың қазіргі жай-күйін ескерсек, жүргізілетін сейсмологиялық ізденістердің, байқау мен деректерді талдау сапасын 100 %-ға жақсартуға мүмкіндік береді. Бұл, өз кезегінде, сейсмикалық белсенділік болжамдарының дәлдігі мен сенімділігін арттыруға ықпал ететін болады, ал ол жер сілкінісінің алдын алу шараларының тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Материалдық-техникалық қамтамасыз етудің жақсаруы сейсмология саласындағы ғылыми зерттеулердің дамуына ықпал етеді, бұдан жер сілкінісін болжау мен мониторингтеудегі жаңашылдықтар мен технологиялық шешімдер туындауы мүмкін, мұның сейсмикалық құбылыстар қаупінің алдын алу және оларға ден қою жүйесін одан әрі жетілдірудегі маңызы зор.
1-бағыт. Қазақстан Республикасы аумақтарының сейсмикалық қауіптілігін бағалау
1.	Облыстар аумақтарының жаңа әдістемелік негізінде сейсмикалық қауіптің ықтималдығын бағалау және 1:1000000 масштабында облыс аумағын сейсмикалық аудандарға бөлудің егжей-тегжейлі (САЕ) карталарының жиынтығын жасау бойынша зерттеу жұмыстарын орындау
1)	Маңғыстау облысы	САЕ карталарының жиынтығы	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Маңғыстау облысының әкімдігі	25000	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		1325376
2)	Ақтөбе облысы	САЕ карталарының жиынтығы	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Ақтөбе облысының әкімдігі	25000	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		978191
			2027 жылғы желтоқсан		513758
3)	Түркістан облысы	САЕ карталарының жиынтығы	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Түркістан облысының әкімдігі	25000	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		1223434
4)	Қызылорда облысы	САЕ карталарының жиынтығы	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Қызылорда облысының әкімдігі	25000	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		1350052
5)	Қарағанды облысы	САЕ карталарының жиынтығы	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Қарағанды облысының әкімдігі	25000	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		938867
			2027 жылғы желтоқсан		263807
6)	Атырау облысы	САЕ карталарының жиынтығы	2026 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Атырау облысының әкімдігі	25000	РБ
			2027 жылғы желтоқсан		1119651
			2028 жылғы желтоқсан		104421
7)	Батыс Қазақстан облысы	САЕ карталарының жиынтығы	2027 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Батыс Қазақстан облысының әкімдігі	25000	РБ
			2028 жылғы желтоқсан		1365466
8)	Ұлытау облысы	САЕ карталарының жиынтығы	2026 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Ұлытау облысының әкімдігі	25000	РБ
			2027 жылғы желтоқсан		938866
			2028 жылғы желтоқсан		263807
2.	Қалалар аумақтары үшін 1:10 000 – 50 000 масштабында сейсмикалық шағын аудандарға бөлу (США) карталарының жиынтығын әзірлеу
1)	Шымкент қаласы	США карталарының жиынтығы	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Шымкент қаласының әкімдігі	1738724	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		867782
			2027 жылғы желтоқсан		819722
			2028 жылғы желтоқсан		455717
2)	Қонаев қаласы	США карталарының жиынтығы	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Алматы облысының әкімдігі	494261	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		199140
3)	Тараз қаласы	США карталарының жиынтығы	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Жамбыл облысының әкімдігі	532011	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		493324
			2027 жылғы желтоқсан		408192
4)	Текелі қаласы	США карталарының жиынтығы	2026 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Жетісу облысының әкімдігі	553534	РБ
			2027 жылғы желтоқсан		420948
			2028 жылғы желтоқсан		380319
5)	Балқаш қаласы	США карталарының жиынтығы	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Қарағанды облысының әкімдігі	469468	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		362923
			2027 жылғы желтоқсан		359862
			2028 жылғы желтоқсан		289090
6)	Алматы агломерациясы (Қаскелең, Талғар және Есік қалалары, G4)	США карталарының жиынтығы	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Алматы облысының әкімдігі	150516	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		148513
			2027 жылғы желтоқсан		113747
			2028 жылғы желтоқсан		78240
7)	Талдықорған қаласы	США карталарының жиынтығы	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, Жетісу облысының әкімдігі	755858	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		334649
2-бағыт. Елді мекендердің, аса маңызды объектілердің сейсмикалық қаупін бағалау және жер сілкінісінен болатын залалды болжау
3.	Қалалардың ғимараттары мен құрылысжайларының сейсмикалық төзімділігін паспорттау
1)	Өскемен қаласы	осал жерлер картасы	2025 жылғы желтоқсан	Шығыс Қазақстан облысының әкімдігі, ТЖМ	580668	Шығыс Қазақстан облысының ЖБ
			2026 жылғы желтоқсан		958390
2)	Шымкент қаласы	осал жерлер картасы	2026 жылғы желтоқсан	Шымкент қаласының әкімдігі, ТЖМ	963489	Шымкент қаласының ЖБ
			2027 жылғы желтоқсан		1061502
3)	Қонаев қаласы	осал жерлер картасы	2027 жылғы желтоқсан	Алматы облысының әкімдігі, ТЖМ	583505	Алматы облысының ЖБ
4)	Орал қаласы	осал жерлер картасы	2028 жылғы желтоқсан	Батыс Қазақстан облысының әкімдігі, ТЖМ	583760	Батыс Қазақстан облысының ЖБ
5)	Алматы қаласы	осал жерлер картасы	2024 жылғы желтоқсан	Алматы қаласының әкімдігі, ТЖМ	4065500	Алматы қаласының ЖБ
4.	Техникалық құрылысжайлардың пайдаланудағы және сейсмикалық сенімділігін зерттеу
1)	Алматы қаласының 1-ші, 2-ші, 3-ші ЖЭО (жылу электр орталығы)	сейсмикалық қауіпті бағалау есебі	2026 жылғы желтоқсан	ТЖМ, ӨҚМ, Алматы қаласының, Алматы облысының әкімдігі	174271	Алматы қаласының, Алматы облысының әкімдігі ЖБ
5.	Сейсмикалық қауіпті бағалау бойынша зерттеулер жүргізу
1)	Алматы қаласының автоотын құю және газ құю станциялары (қайталама сейсмикалық факторлардың ошақтары ретінде)	сейсмикалық қауіпті бағалау есебі	2026 жылғы желтоқсан	Алматы қаласының әкімдігі, ТЖМ	161190	Алматы қаласының ЖБ
			2027 жылғы желтоқсан		143081
2)	"Сұңқар" халықаралық кешені мен "Медеу" биік таудағы спорт кешенінің шаңғы трамплиндеріне геодинамикалық мониторинг жүргізу	сейсмикалық қауіпті бағалау есебі	2026 жылғы желтоқсан	Алматы қаласының әкімдігі, ТЖМ	489203	Алматы қаласының ЖБ
3-бағыт. Күшті жер сілкіністерін болжаудың мониторингі және ғылыми проблемалары
6.	Жұмыс істеп тұрған кешенді станцияларды (70 сейсмологиялық станция) жаңғырту 2025 жылы: 25; 2026 жылы: 20; 2027 жылы: 10; 2027 жылы: 15.	ақау актісі, орнату актісі, іске қосу актісі	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ	2084764	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		1114143
			2027 жылғы желтоқсан		949256
			2028 жылғы желтоқсан		1087803
7.	Кешенді станциялар (35 сейсмологиялық станция) мен құрылысжайларды жөндеу (30 ұңғыма) 2025 жылы: 37 (24 сейсмологиялық станция және 13 ұңғыма); 2026 жылы: 7 (2 сейсмологиялық станция және 5 ұңғыма); 2027 жылы: 13 (6 сейсмологиялық станция және 7 ұңғыма); 2028 жылы: 8 (3 сейсмологиялық станция және 5 ұңғыма).	орындалған жұмыстардың қабылдау актілері	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ	3099564	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		593680
			2027 жылғы желтоқсан		1018094
			2028 жылғы желтоқсан		674013
8.	Қазақстан Республикасының барлық өңірлері бойынша 285 сейсмологиялық станцияда (95 стационарлық, 195 автономды) сейсмологиялық бақылау пункттерінің (автоматтандырылған ерте құлақтандыру жүйесі) республикалық желісін кеңейту: 2025 жылы: 76 (22 стационарлық және 54 автономды); 2026 жылы: 84 (23 стационарлық және 61 автономды); 2027 жылы: 70 (24 стационарлық және 46 автономды); 2028 жылы: 55 (21 стационарлық және 34 автономды)	қабылдау актісі, орнату актісі, іске қосу актісі	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ	11699999	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		12889248
			2027 жылғы желтоқсан		10845959
			2028 жылғы желтоқсан		8370919
9.	Халықтың тыныс-тіршілігі қауіпсіздігін, сондай-ақ ғимараттар мен құрылысжайлардың сейсмикалық сенімділігін қамтамасыз етуге бағытталған ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу: 1) "Эксперименттік зерттеулердің нәтижелерін және инженерлік-сейсмометрлік қызмет деректерін ескергендегі биік ғимараттардың сейсмологиялық төзімділігі"; 2) "Тектоникалық жарылымдарды паспорттау және есепке алу нәтижелері бойынша көпқабатты үйлерге төнетін қауіпті статистикалық бағалау"; 3) "2022 жылғы күшті жер сілкіністері мен 2023 жылғы 6 ақпанда Түркияда болған апатты жер сілкінісінің салдарын талдау негізінде сейсмотөзімді құрылыс мәселелері жөніндегі ғылыми зерттеулер кешені"	жүргізілген ғылыми-зерттеу жұмыстарының қорытындылары бойынша есептер	2025 – 2027 жылдардағы желтоқсан	ӨҚМ, ҒЖБМ, "ҚазҚСҒЗИ" АҚ (келісу бойынша)	талап етілмейді	Жоғары ғылыми-техникалық комиссияның ұлттық ғылыми кеңесінің қорытындысы шеңберінде
10.	Ғимараттар мен құрылысжайлардың сейсмоорнықтылығы мен сенімділігін айқындау жөніндегі жұмыстарда пайдаланылатын мамандандырылған заманауи жабдықтар сатып алу мәселесін пысықтау
1)	Мемлекеттік инвестициялық жобаның инвестициялық ұсынысына экономикалық сараптама әзірлеу және жүргізу	ҰЭМ-нің экономикалық қорытындысы	2026 жылғы сәуір	ӨҚМ, "ҚазҚСҒЗИ" АҚ (келісу бойынша), ҰЭМ	талап етілмейді	-
2)	Ғимараттар мен құрылысжайлардың, оның ішінде конструкциялардың сейсмоорнықтылығын, сенімділігін айқындау жөніндегі жұмыстарда пайдаланылатын мамандандырылған заманауи жабдықтарды сатып алу үшін қаржы-экономикалық негіздеме әзірлеу, экономикалық сараптамалар жүргізу	"ҚМ ЖӘО" АҚ және ҰЭМ-нің экономикалық қорытындылары	2026 жылғы шілде	ӨҚМ, "ҚазҚСҒЗИ" АҚ (келісу бойынша), ҰЭМ, "ҚМ ЖӘО" АҚ (келісу бойынша)	талап етілмейді	-
11.	Сейсмомониторинг деректерін өңдеу бойынша отандық бағдарламалық қамтылым әзірлеу	бағдарламалық қамтылым	2025 жылғы желтоқсан	ЦДИАӨМ, ТЖМ	талап етілмейді	-
4-бағыт. Нормативтік құқықтық актілерге өзгерістер енгізу және әзірлеу
12.	"Жер туралы ғылымдар және сейсмотөзімді құрылыс саласындағы зерттеу" мамандандырылған ғылыми бағытына СБЗҰҒО зерттеу жұмыстарын енгізу мәселесін пысықтау	"Жер туралы ғылымдар саласындағы зерттеу" бағытына СБЗҰҒО зерттеу жұмыстарын енгізу	2025 жылғы маусым	ҒЖБМ, ТЖМ, ӨҚМ	талап етілмейді	-
13.	"Ғылым туралы" Заңға сейсмологиялық төзімді құрылыс сейсмологиясы саласында іргелі ғылыми зерттеулер жүргізу бөлігінде түзетулер әзірлеу	Заң жобасы	2025 жылғы тамыз	ТЖМ, ҒЖБМ, ӨҚМ	талап етілмейді	-
14.	Эпицентрлік жасақ құру, оны жабдықпен және техникамен жарақтандыру	ТЖМ бұйрығы	2025 жылғы наурыз	ТЖМ	талап етілмейді	-
15.	Ұялы байланыс операторларының өз желілерінде хабарламаларды кеңінен тарату технологиясының жұмыс істеуін қамтамасыз етуі бөлігінде мобильді құрылғылар арқылы халықты шұғыл құлақтандыру жүйесін енгізу	Заң жобасы	2024 жылғы желтоқсан	ЦДИАӨМ, ТЖМ	талап етілмейді	-
16.	Қатер ауқымына қарай халықты құлақтандыру әдістерін өзгертуді қоса алғанда, жер сілкінісіне ден қою кезінде уәкілетті органдар мен ұйымдардың басқаруы мен өзара іс-қимылының тиімді алгоритмдерін әзірлеу және енгізу	бекітілген жаһандық және өңірлік ауқымдағы төтенше жағдайларды жою жөніндегі іс-қимыл жоспарлары	2024 жылғы желтоқсан	ТЖМ, ІІМ, ЭТРМ, ӨҚМ, ДСМ, Қорғанысмині, АШМ, ЦДИАӨМ, Қаржымині, ЭМ, КМ, МАМ, СИМ, Астана, Алматы, Шымкент қалаларының және облыстардың әкімдіктері	талап етілмейді	-
17.	Төтенше жағдайлардың алдын алу бойынша уәкілетті органдар қабылдайтын іс-қимылдарды бағалаудың нақты өлшемшарттарын әзірлеу	ТЖМ бұйрығы	2024 жылғы желтоқсан	ТЖМ, ІІМ, ДСМ, ЭТРМ, ӨҚМ, Қорғанысмині, АШМ, ЦДИАӨМ, ЭМ, ҰЭМ, МАМ, КМ, СИМ	талап етілмейді	-
18.	Сейсмоқауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы, оның ішінде халықтың тыныс-тіршілігі қауіпсіздігін, сондай-ақ ғимараттар мен құрылысжайлардың сейсмикалық сенімділігін қамтамасыз етуге бағытталып жүргізілген ғылыми-зерттеу жұмыстарының қорытындылары бойынша нормативтік-техникалық базаны жетілдіру: 1) нормативтік-техникалық құжаттамаға тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізе отырып, сейсмооқшаулау жүйелерін қолдану мәселесі бойынша құқық қолдану практикасына талдау жүргізу; 2) аса маңызды және биік ғимараттарда не тектоникалық жарылымдарда орналасқан объектілерде инженерлік-сейсмометрлік станциялар орнату жөніндегі ережені қайта қарау (міндетті түрде орындау мәртебесін бере отырып)	ӨҚМ Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитетінің бұйрығы	2025 – 2027 жылғы желтоқсан	ӨҚМ	талап етілмейді	-
5-бағыт. Материалдық-техникалық қамтамасыз ету деңгейін арттыру
19.	"Цифрлық архив" жүйесін құрып (кешенді сейсмологиялық деректерді өңдеу орталығының жабдықтау), сейсмикалық деректерді цифрлық нұсқаға көшіру	цифрлық архив	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ	309746	РБ
			2026 жылғы желтоқсан		141984
			2027 жылғы желтоқсан		119816
			2028 жылғы желтоқсан		60614
20.	Сейсмостанцияларда спутниктік/ультрақысқа байланыс толқындарын пайдалануды қамтамасыз ету	сейсмостанцияларда спутниктік/ультрақысқа байланыс толқындарын орнату	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ	талап етілмейді	-
6-бағыт. Төтенше жағдайларды жою және азаматтық қорғаныс желісі бойынша іс-шаралар
21.	Жойқын жер сілкінісі кезіндегі ықтимал ахуалды міндетті түрде компьютерлік модельдей отырып, Жаһандық және өңірлік ауқымдағы төтенше жағдайларды жою жөніндегі іс-қимыл жоспарының цифрлық нұсқасының жобасын әзірлеу (азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органмен келісіле отырып)	ТЖ алдын алу және жою жөніндегі жұмыстарды жүргізуге арналған іс-қимыл жоспарының цифрлық нұсқасы	2025 жылғы маусым	ТЖМ, ЦДИАӨМ	талап етілмейді	-
22.	Халықты ауыз сумен және шаруашылық сумен қамтамасыз етудің баламалы нұсқаларын айқындау	сумен қамтамасыз етудің резервтері мен тәсілдерін құру	2025 жылғы ақпан	ЖАО	талап етілмейді	-
23.	Сейсмоқауіпті өңірлер бөлінісінде жойқын жер сілкіністерінің салдарын жою үшін қажетті медицина жұмыскерлерінің, дәрі-дәрмектің, жабдықтардың, жеке қорғану құралдарының және антисептик құралдардың (маскалар, антисептиктер және тағы басқалар) қажетті және нақты саны туралы мәліметтер базасын құру, оған азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органға рұқсат беру	электрондық дерекқор	2024 жылғы қыркүйек	ДСМ, ЖАО	талап етілмейді	-
24.	Геоақпараттық жүйелердің (ГАЖ, QR код және т.б.) қосымшаларына зардап шеккен халықты жинау, эвакуациялау және уақытша орналастыру пункттерінің орналасқан жері туралы қажетті мәліметтерді енгізуді қамтамасыз ету	мәліметтерді геоақпараттық жүйелерде орналастыру	2025 жылғы наурыз	ТЖМ, ЦДИАӨМ, МАМ, ЖАО	талап етілмейді	-
25.	Төтенше жағдайлар кезіндегі іс-қимыл бойынша азаматтардың білім деңгейін арттыру, үйрету, оның ішінде білім беру мекемелерінде және мемлекеттік органдарда үнемі жаттығулар өткізу	Үкіметке ақпарат	желтоқсан, жыл сайынғы негізде	ТЖМ, ОМ, ҒЖБМ, ІІМ, ЦДИАӨМ, МАМ, ДСМ, Астана, Алматы, Шымкент қалаларының және облыстардың әкімдіктері	талап етілмейді	-
26.	Инфрақұрылымның жер сілкінісі мен басқа да төтенше жағдайларға, оның ішінде көлік қатынасын жедел қалпына келтіруге, далалық көшпелі госпитальдарды өрістетуді қоса алғанда, зардап шеккендерге шұғыл көмек көрсетуді ұйымдастыруға, эвакуациялық іс-шараларға, басқа өңірлерден авариялық-құтқару қызметтерінің келуіне әзірлігін, мемлекеттік материалдық резервте құндылықтардың қолжетімділігі мен нақты болуын тексеру жөніндегі іс-шараларды жүргізу	Үкіметке ақпарат	желтоқсан, жыл сайынғы негізде	ТЖМ, ӨҚМ, КМ, ДСМ, Қорғанысмині, ҰЭМ, Қаржымині, ЦДИАӨМ, ЭМ, СИМ, МАМ, Астана, Алматы, Шымкент қалаларының және облыстардың әкімдіктері	талап етілмейді	-
27.	Сейсмология және басқа да сабақтас ғылымдар саласындағы мамандарды жүйелі даярлауды қамтамасыз ету	даярланған мамандар	желтоқсан, жыл сайынғы негізде	ҒЖБМ, ТЖМ, ӨҚМ, МАМ, Астана, Алматы, Шымкент қалаларының және облыстардың әкімдіктері	талап етілмейді	-
28.	Уәкілетті органдарды табиғи және техногендік апаттар жөнінде құлақтандыру мүмкіндігі бар тиімді, бірыңғай ақпараттық-коммуникациялық орта құру	бағдарламалық қамтылым	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, ЦДИАӨМ	талап етілмейді *аталған іс-шара Алматы қаласының сейсмикалық қауіпсіздігін арттырудың 2023 – 2025 жылдарға арналған жол картасында көзделген, қазіргі уақытта үнемделген ТЖМ қаражаты есебінен тиісті бағдарламалық қамтылым әзірленуде, қосымша қаражат бөлу талап етілмейді	-
29.	Мониторингтеудің заманауи құралдары мен технологияларын, оның ішінде Жер бетін ғарыштан қашықтан зондтау мүмкіндіктерін қолдану	бағдарламалық қамтылым	2025 жылғы шілде	ТЖМ, ЦДИАӨМ	талап етілмейді	-
30.	Қауіптерді мониторингтеудің кешенді, автоматтандырылған жүйесін құру, авариялар, апаттар мен дүлей апаттар болжамының уақтылы және анық жасалуын қамтамасыз ету	бағдарламалық қамтылым	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, ЦДИАӨМ	талап етілмейді	-
31.	Қазіргі заманғы және перспективалы технологиялар негізінде төтенше жағдайлардың алдын алу саласындағы байланыс, құлақтандыру, ақпарат және автоматтандырылған басқару жүйесін жаңғыртуды қамтамасыз ету, олардың мемлекеттік басқарудың барлық деңгейлерін қамтуы, оларды халықаралық тәжірибені ескере отырып, бірыңғай мемлекеттік жүйелерге интеграциялау	байланыс, құлақтандыру жүйесін жаңарту	2025 жылғы желтоқсан	ТЖМ, ЦДИАӨМ	талап етілмейді	-
32.	Тікұшақ айлағының аумағын төтенше жағдайларға, оның ішінде жер сілкінісіне жедел ден қоюға дайындау	тікұшақ айлағының аумағындағы тиісті инфрақұрылым	2025 жылғы маусым	ТЖМ	талап етілмейді	-
33.	Төтенше жағдайларға, оның ішінде жер сілкінісіне жедел ден қоюға көліктік инфрақұрылымның дамуын ескере отырып қала аумағында қауіпсіз алаңдарды айқындау	әкімнің шешімі (қаулы)	2024 жылғы желтоқсан	Алматы қаласының әкімдігі	талап етілмейді	-
КДЖ бойынша жиыны – 85836397 мың теңге					РБ: 76071838	ЖБ: 9764559

Ескертпе: аббревиатуралардың толық жазылуы

АШМ	—	Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі
ГАЖ	—	геоақпараттық жүйе
ҒЖБМ	—	Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрлігі
ҒЗТКЖ	—	ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар
ДСМ	—	Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі
ЖАО	—	жергілікті атқарушы органдар
ЖБ	—	жергілікті бюджет
КМ	—	Қазақстан Республикасының Көлік министрлігі
ҚазҚСҒЗИ	—	Қазақ құрылыс және сәулет ғылыми-зерттеу және жобалау институты
Қаржымині	—	Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі
ҚМ ЖӘО	—	Қазақстандық мемлекеттік-жекешелік әріптестік орталығы
Қорғанысмині	—	Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі
МАМ	—	Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі
ОМ	—	Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі
ӨҚМ	—	Қазақстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі
РБ	—	республикалық бюджет
СБЗҰҒО	—	Сейсмологиялық бақылау және зерттеу ұлттық ғылыми орталығы
СИМ	—	Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрлігі
ТЖМ	—	Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігі
ҰЭМ	—	Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігі
ЦДИАӨМ	—	Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі
ІІМ	—	Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі
ЭТРМ	—	Қазақстан Республикасының Экология және табиғи ресурстар министрлігі
ЭМ	—	Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі