ИПС "Әділет"

Примечание РЦПИ: На основании письма Департамента юстиции города Алматы от 20 января 2005 года № 02-11/и227 решение не подлежит государственной регистрации нормативных правовых актов, предусмотренной ст.38 Закона Республики Казахстан "О нормативных правовых актах" и применяется без нее.

Сноска. Утратило силу в связи с истечением срока действия - решением Маслихата города Алматы от 12.04.2010 № 322.

      Алматинский городской Маслихат II-го созыва, рассмотрев выполнение Закона Республики Казахстан "Об образовании", указов Президента Республики Казахстан, постановлений Правительства Республики Казахстан по вопросам образования, отмечает, что сложившаяся в городе Алматы система образования, профессиональной подготовки и переподготовки кадров, накопленный интеллектуальный и научный потенциал позволяют выполнять основные положения закона и обеспечить высококвалифицированными рабочими и специалистами народнохозяйственный и научный комплекс южной столицы в условиях рыночных отношений.
      Система образования города работает устойчиво. Создаваемая национальная модель образования, включая наряду с государственными также негосударственные организации и неформальные формы обучения, благодаря грамотным педагогическим и преподавательским кадрам, стала более восприимчивой к международному положительному опыту по использованию новых технологий в учебно-воспитательном процессе. Проводятся эксперименты по инновационным направлениям, по всем уровням и ступеням образования внедряются вариативные образовательные программы, создаются комплексы непрерывного образования, обновляется учебно-материальная база, осуществляется информатизация общеобразовательных школ, лицеев и гимназий.
      Вместе с тем, не все намеченные мероприятия по реализации Закона Республики Казахстан "Об образовании" своевременно выполняются, а разработанный индикативный план на период 2000-2005 годы не в должной мере отвечает требованиям подготовки населения города для работы в рыночных условиях. Закрываются дошкольные организации. Выпускники школ недостаточно подготовлены к трудовой деятельности. Практически разрушена база трудового обучения школьников, только 15,0% старшеклассников охвачено профессиональной подготовкой. По сравнению с 1995 годом на 27,0% сокращена сеть учебных заведений начального профессионального образования и обучающийся в них контингент на 50 %. В большинстве высших и средних профессиональных учебных заведений ведется подготовка преимущественно по "модным" специальностям, не учитывается фактическая и перспективная потребность в кадрах.
      Выполнение в полном объеме Закона Республики Казахстан "Об образовании" в городе Алматы сдерживается из-за непринятия Парламентом, Правительством, Министерством образования и науки Республики Казахстан ряда подзаконных и нормативных правовых актов, направленных на его выполнение, отсутствием научной прогностики при реформировании как в целом системы образования, так и ее отдельных секторов, научного прогноза и анализа последствий этого реформирования, научно-обоснованного взаимодействия системы образования с социальной и экономической сферами в условиях рыночных отношений. Система образования не в полном объеме финансируется из бюджета, нет необходимой координации в управлении образовательным, научным и народнохозяйственным комплексами города. Крайне низка социальная защита работников системы образования, обучающихся и воспитанников, медленно восстанавливается система единого воспитательного комплекса молодежи города, а также слабое внимание уделяют средства массовой информации проблемам образования.

Алматинский городской Маслихат II -го созыва

РЕШИЛ:

      1. Утвердить Основные направления к комплексной программе развития системы образования города Алматы на 2001-2005 годы (приложение № 1).
      2. Рекомендовать Акиму города:
      2.1 В соответствии с Законом "Об образовании", утвержденными Основными направлениями и с учетом ранее принятой Программы развития системы образования города Алматы на 1997-2005 годы, утвержденной ХVI-й сессией Алматинского городского Маслихата I - созыва 25 декабря 1997 года, разработать и представить на рассмотрение Маслихата до 15 августа 2000 года новую Программу развития системы образования города Алматы на 2001-2005 годы, обратив особое внимание на:
      - реализацию государственных общеобязательных стандартов всех ступеней образования, обеспечение разноуровневого освоения содержания и глубокой дифференциации образования (статьи Закона "Об образовании" 6, 18);
      - развитие образования города Алматы с учетом потребностей экономики и социальной сфер, а также образовательных запросов населения (ст 8);
      - обеспечение качества обучения на всех уровнях и ступенях образования путем ведения комплекса критериев его оценки, создания научно-методической лаборатории по разработке методики обучения, механизма управления и контроля за качеством образования (ст. 6, 35);
      - охват обязательной предшкольной подготовкой через государственные организации образования основной части детей 5 (6) летнего возраста (ст. 23);
      - создание дополнительной сети государственных дошкольных организаций образования, обеспечивающей бесплатным воспитанием и обучением детей из малообеспеченных и многодетных семей (ст. 31);
      - содействие семье в обучении и воспитании детей дошкольного возраста, не посещающих детский сад (ст. 23);
      - разработку межведомственных программ "Образование и здоровье детей" и "Организация летнего отдыха и занятости детей и учащейся молодежи" (ст. 14, 37). Увеличить выделение средств для организации летнего отдыха детей из малоимущих семей;
      - обеспечение развития казахского языка как государственного, а также изучения русского языка и одного или двух иностранных языков в соответствии с государственным общеобязательным стандартом (ст. 5);
      - дальнейшее развитие школ с казахским языком обучения (ст. 4, 5, 8);
      - открытие школы для одаренных детей (ст. 18, распоряжение Президента Республики Казахстан от 24.05.96 г. № 3002);
      - качественное обновление содержания специальных образовательных программ для детей с различными нарушениями и отставаниями в развитии (ст. 20);
      - внедрение новых образовательных технологий, в том числе компьютеризацию образования, использование сети "Интернет", освоение информационных технологий и компьютерных образовательных программ по всем предметам, продолжение работы по приоритетному развитию информатизации системы среднего образования (ст. 31 и распоряжение Президента Республики Казахстан № 3645 от 22 сентября 19997 года );
      - обеспечение своевременного внедрения программ и учебников нового поколения (ст. 6,18);
      - внедрение в образовательный процесс учебных заведений демонстрационно-лабораторного оборудования для предметов естественно-научного цикла физика, химия, биология, познание мира, экология и т.д. (ст. 6, 8, 44);
      - воспитание гражданина и патриота Казахстана через изучение правовой и государственной системы, символики, истории страны, жизни и деятельности выдающихся личностей государства (ст. 8);
      - развитие системы дополнительного образования и самостоятельной работы обучающихся и воспитанников, усиление ее воспитывающих функций (ст.19);
      - развитие профессиональных учебных заведений как многоцелевых, занимающихся подготовкой, переподготовкой и повышением квалификации как молодежи, так и взрослого населения (ст.27)
      - определение перечня профессий и организаций профессионального образования для подготовке кадров малого и среднего бизнеса, организовав на базе них переобучение безработных (ст. 8, 31);
      - обеспечение развития сети государственных учебных заведений начального профессионального образования и увеличение в них контингента за счет бюджета, а среднего профессионального образования - по государственному заказу (ст.23);
      - разработку программ квотирования рабочих мест для детей-сирот, инвалидов и для детей из числа малоимущих семей (31,36);
      - разработку мероприятий, направленных на формирование системы комплексного решения профилактики безнадзорности и правонарушений детей, их социальной реабилитации в современных экономических условиях;
      - восстановление городского учебно-методического кабинета профессионального образования и служб профориентационной работы в организациях образования и управлении занятости;
      - разработку мероприятий на период 2001-2005 годов совместных действий органов образования, труда и занятости, Конфедерации работодателей Казахстана, Федерации профсоюзов Казахстана и других социальных партнеров по развитию системы подготовки квалифицированных рабочих и специалистов, обеспечению кадрами в соответствии с потребностями рынка труда.
      2.2. Рассмотреть первоочередные меры по:
      - созданию при Акиме города Алматы Межведомственной комиссии по координации выполнения вопросов науки, образования, занятости населения и здравоохранения (ст.31);
      - обеспечению бюджетным финансированием содержания государственных организаций начального и среднего профессионального образования в соответствии со статьей 43 (подпункты 1,2) Закона РК "Об образовании", увеличению приема в них выпускников основной ступени средних общеобразовательных учебных заведений;
      - упорядочению работы контролирующих органов (СЭС, пожарного надзора и др.) в организациях образования;
      - проведению государственных закупок оборудования, продуктов питания, медикаментов, горюче-смазочных материалов, строительства и ремонта, образовательных услуг по госзаказу для организаций образования с обязательным участием в тендере представителей департамента образования или проведению их через органы управления образованием, повышая заинтересованность в участии в тендере непосредственных производителей товаров и услуг ( Закон РК "О государственных закупках"):
      - передаче полномочий по лицензированию образовательной деятельности организаций образования и государственной аттестации среднего профессионального образования Департаменту образования г. Алматы (ст. 12, 35);
      - использованию организациями дошкольного, среднего общего, начального профессионального и среднего профессионального образования города Алматы средств, полученных от сдачи в аренду закрепленного за ними имущества на укрепление и развитие их учебно-материальной базы ( постановление Правительства РК от 16.04.99 г. № 421);
      - передаче департаменту образования и районным отделам образования, как исполнительным органам образования, функции непосредственного планирования и финансирования учреждений образования и соответствующих штатной численности;
      - открытию в г. Алматы печатного органа системы образования или по выпуску два раза в месяц вкладыша (приложения) к газетам "Алматы акшамы" и "Вечерний Алматы", а также по организации учебного телевидения;
      - утверждению типовых штатов организаций образования города с обязательным включением должности заместителя директора учебного заведения по воспитательной работе;
      - созданию районными акимами при КСК структур, ответственных за работу с детьми по месту жительства;
      - созданию временного приемника-центра реабилитаций для приезжих беспризорных детей;
      - открытию при городском наркологическом центре отделение для несовершеннолетних, выделить необходимые средства для борьбы с наркоманией. Решить вопрос выделения ставки врача в каждой школе;
      - полному государственному обеспечению детей сирот, детей оставшихся без попечения родителей, в установленном порядке; их обязательному трудоустройству и обеспечению жильем;
      - созданию санаторий-профилакторий для студентов;
      - подготовке письмо в Правительство Республики Казахстан для пересмотра положения об освобождении учащихся от выпускных экзаменов;
      - снижению размеры штрафных санкций ГорСЭС для педагогов и врачей;
      - трудоустройству выпускников средних учебных заведений, устанавливая соответствующие квоты для предприятий независимо от форм собственности;
      - созданию в г. Алматы школы- комплекса (экспериментальной площадки) для внедрения новой модели национальной школы;
      - увеличению норм потребления коммунальных услуг в расчете на одного учащегося и воспитанника за счет бюджетных средств города;
      3. Согласиться с предложениями постоянной депутатской комиссии по образованию и науке по созданию новых и внесению изменений в действующие нормативные правовые акты, направленные на улучшение деятельности системы образования и направить их в установленном порядке в Парламент Республики Казахстан, в Правительство Республики Казахстан и в Министерство образования и науки Республики Казахстан (приложение № 2).
      4. Постоянной депутатской комиссии по образованию и науке (Есполов Т.И.) обеспечить контроль за выполнением настоящего решения.

              Председатель
      V-й сессии Алматинского
      городского Маслихата
      II-го созыва                          Т.Есполов

        Секретарь
      Алматинского городского
      Маслихата II-го созыва                Ж.Турегельдинов

Приложение N 1
к решению V сессии Алматинского
городского Маслихата II-го созыва
2 июня 2000 г.

ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ К КОМПЛЕКСНОЙ ПРОГРАММЕ
РАЗВИТИЯ СИСТЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ г. АЛМАТЫ
на 2001-2005 годы

С О Д Е Р Ж А Н И Е:

1. Анализ состояния и проблемы развития системы образования города Алматы

2. Основные приоритетные направления развития системы образования г. Алматы

1) Воспитание казахстанского патриотизма и гражданственности

2) Дошкольное воспитание и обучение

3) Среднее общее образование

4) Охрана детства социально-незащищенных детей

5) Профессиональное образование

6) Информатизация образования

7) Формирование здорового образа жизни

8) Учебно-методическое, научное и кадровое обеспечение

9) Управление образованием

10) Финансирование и развитие материально-технической базы образования

11) Взаимодействие с работодателями и другими социальными партнерами

3. Заключение

1 . АНАЛИЗ СОСТОЯНИЯ И ПРОБЛЕМЫ РАЗВИТИЯ
СИСТЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ ГОРОДА АЛМАТЫ

          На начало 1999/2000 учебного года в городе Алматы система образования состояла из 561 организации образования различной ведомственной подчиненности и форм собственности, в которых на стационарных условиях обучались и воспитывались 350,3 тыс. человек, т.е. каждый четвертый житель города.
      Основная часть организаций образования города - 373 подведомственны местным органам управления образованием, т.е. департаменту образования и его 6 районным отделам образования, 25 - Министерству образования и науки РК, 23 другим ведомствам и 140 являются негосударственными организациями образования.
      Начиная с 1998 года государственные организации образования города в соответствии с Гражданским кодексом РК были разделены на государственные учреждения и на государственные казенные предприятия, что существенно изменило порядок их финансирования за счет средств бюджета.
      В настоящее время за счет средств местного бюджета содержатся 206 государственных учреждений образования с контингентом 214,3 тыс. учащихся и воспитанников, 157 государственных казенных коммунальных предприятий с контингентом 36,5 тыс. детей и учащейся молодежи финансируются из бюджета через государственный заказ или путем субсидирования.
      Наличие разнообразных по типу организаций образования может обеспечить непрерывность образовательного процесса и потребности населения в получении образования.
      В настоящее время в городе Алматы функционируют 169 дневных общеобразовательных учреждений органов управления образованием с общим контингентом 179,2 тыс. учащихся, в том числе 2 школы-интерната с контингентом 600 детей. Кроме того, 8 тыс. учащихся города получают среднее общее образование в 11 начальных профессиональных учебных заведениях департамента образования, в 18 колледжах различных ведомств и 45 негосударственных общеобразовательных организациях. Для получения среднего образования взрослой или работающей части населения при 17 школах организованы вечерне-сменные отделения.
      В городе функционируют 14 организаций интернатного типа, контингент которых составляет 3295 воспитанников, из них сирот и оставшихся без попечения родителей 1023 ребенка.
      В 1999 году в городе открыт реабилитационный центр для трудных подростков из числа детей-сирот и оставшихся без попечения родителей на 120 мест.
      В вузах подготовка ведется по 225, в колледжах - по 65 специальностям, в профшколах - по 71 и в общеобразовательных школах - более чем по 10 профессиям. Потребности организаций образования удовлетворяются педагогическими учебными заведениями города.
     Город остается методической и экспериментальной площадкой республиканского значения для испытания и внедрения достижений педагогической науки и практики, большинство организаций образования имеют более высокий по сравнению с общереспубликанским уровень учебно-воспитательного процесса.
      На территории города расположены научно-методические республиканские центры системы Министерства образования и науки РК и других ведомств. Свои аналогичные центры имеет и город Алматы, в том числе Городской центр новых технологий в образовании, Институт повышения квалификации и переподготовки кадров образования г. Алматы.
      Появляются специализированные организации образования, дающие элитарное образование по международным образовательным программам, позволяющие вхождение в мировое образовательное пространство. С 1997-98 учебного года лингвистическая гимназия № 105 г.Алматы первой в Казахстане начала работу по программам Международного бакалавриата.
      Вариативность среднего общего образования, формирование широкой образовательной инфраструктуры города достигается путем создания различных видов и типов средних общеобразовательных организаций, в том числе 29 гимназий, 10 лицеев, 14 специализированных школ с углубленным изучением различных предметов и отдельные классы в 114 общеобразовательных школах реализуют основные и дополнительные общеобразовательные программы и обеспечивают свыше 119,8 тыс. учащихся в соответствии с их склонностями и способностями углубленным, профильным, дифференцированным обучением. Созданы и работают 2 Казахстанско-Российские гимназии и Казахстанско-Турецкий юношеский лицей.
      В системе среднего образования г.Алматы наметилась тенденция активного поиска и поворота на пути использования новых информационных технологий в учебно-воспитательном процессе. Из 169 общеобразовательных школ города на сегодняшний день 106 имеют компьютерные классы, оснащенные современной техникой типа "Реntiuм", устаревшая компьютерная техника в других школах будет заменена в ближайшие два года.
      Кроме того, в городе около 200 юридических лиц оказывают населению образовательные услуги через различные центры, курсы и т.д., в которых обучаются или повышают квалификацию около 100 тыс. чел.
      Система образования города за последние годы действовала в рамках выполнения требований основных нормативных правовых актов, направленных на осуществление организационно-экономических, правовых, структурных и содержательных компонентов образовательного процесса, определенных Законом Республики Казахстан "Об образовании", а также заданий Президента Республики Казахстан, Планов мероприятий по реализации Программы действий Правительства Республики Казахстана и Стратегического плана развития города Алматы в области образования, рассчитанные на 1996-2000 годы.
      Акимом города Алматы в августе 1999 года были утверждены "Мероприятия по реализации Закона Республики Казахстан "Об образовании" в организациях образования города Алматы", во исполнение которых решением акима была утверждена сеть государственных организаций образования города с указанием основных направлений их деятельности, принято решение об организации предшкольной подготовки детей 5(6) - летнего возраста через сеть организаций образования, содержащихся за счет средств местного бюджета, утверждены Правила о государственном заказе на подготовку кадров в средних специальных учебных заведениях, на переподготовку кадров государственных учреждений образования, на информатизацию системы среднего образования, выполняемых за счет средств бюджета. В бюджете города предусмотрено выделение дополнительных средств на строительство школ, проведение капитального ремонта и сейсмоусиление учебных заведений и приобретение оборудования.
      Практически все организации образования расположены в типовых зданиях, имеют необходимую учебно-производственную базу (учебные кабинеты и лаборатории, библиотеки, мастерские, спортзалы, объекты для организации питания, медицинского обслуживания и др.).
      В городе Алматы сконцентрирована многоцелевая система профессионального образования, которая продолжает оставаться основной в республике.
      Только в системе среднего образования города работает 21448 работников образования педагогических специальностей, в том числе в организациях дошкольного воспитания и обучения 2743 человек, в организациях среднего общего образования всех типов 12841 человек (из них 1054 специалисты частных учреждений образования), в организациях начального профессионального образования 1178 человек, в организациях среднего профессионального образования 3894 человек (из них 1567 специалисты частных учреждений образования) и во внешкольных организациях образования 792 человек. Все они имеют соответствующее образование и опыт работы в сфере образования.
      В течение 1995-1999 годов институтом повышения квалификации и переподготовки кадров образования г. Алматы организованы курсовые занятия с охватом в среднем 5 тыс. педагогов в год. Финансовая стабилизация и реорганизация структуры института позволяют повысить охват курсами до 6 тыс. человек и организовать региональные научные исследования в области образования.
      Третий год осуществляется 100 процентная переподготовка учителей начальных классов по освоению государственных общеобязательных стандартов начального образования.
      Началась реализация проекта поэтапного внедрения созданных компьютерных учебных программ с элементами экспериментального ввода в действия.
      Продолжается освоение зарубежных образовательных технологий с участием зарубежных специалистов.
      Осваиваются новые формы и методы хозяйствования и финансирования с элементами самофинансирования.
      Но в сфере образования города много проблем, которые возникли по ряду причин, в первую очередь, из-за трудностей экономического характера.
      Существенное влияние на состояние системы образования города оказал и оказывает уровень финансирования, которое значительно отстает от ее потребности.
      На финансирование из местного бюджета для сферы образования выделяется не менее 12% расходной части бюджета города, работники образования без задержки получают заработную плату, больше стало выделяться средств на капитальный ремонт, на приобретение оборудования, с 2000 года возобновилось строительство новых объектов общеобразовательных учреждений, в тоже время этого недостаточно для развития материально-технической базы организаций образования, для оснащения их самым необходимым учебно-лабораторным оборудованием, учебными пособиями, на содержание зданий, сооружений, инженерных коммуникаций и т.д.
      Структурное и сетевое реформирование системы образования привело к резкому сокращению сети дошкольного и дополнительного образования и соответственно охвату детей этими формами обучения, стала сокращаться сеть государственных организаций профессионального образования, появились не отвечающие уровню требований государственного образовательного стандарта негосударственные организации образования.
      Несмотря на то, что система дошкольного образования города в целях сохранения существующей сети и дальнейшего их развития работает над дальнейшим совершенствованием форм и методов обучения и воспитания детей, внедряет предшкольную подготовку детей 5(6) возраста, ее состояние остается тревожным. За прошедшие годы из-за закрытия и перепрофилирования ведомственных дошкольных организаций, неукомплектованности дошкольных учреждений детьми из-за высокой родительской платы, перевода их в категорию предприятий произошло дальнейшее сокращение сети дошкольных организаций и контингента детей в них. По сравнению с 1996 г. число дошкольных учреждений сократилось на 78 единиц (33 %), количество воспитанников на 15000 детей (43%). В настоящее время организованным дошкольным воспитанием и обучением охвачено всего 22% детей, а предшкольной подготовкой 62,2% дошкольного возраста города Алматы, 18,7 тыс. детей посещают 136 государственных, 17 ведомственных и 8 негосударственных организаций образования.
      Не полностью решены проблемы интернатных учреждений для детей из малообеспеченных семей, детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, обучения больных детей на дому, трудоустройства выпускников этих учреждений. В городе проживает 660 детей, страдающих церебральным параличом, всего на 40% удовлетворяется потребность в специализированных школах для детей с ограниченными возможностями, не соответствует санитарным и другим нормам обеспечение питанием в сиротских учреждениях. Остро стоит потребность в открытии общеобразовательной школы-интерната для детей из малообеспеченных семей с русским языком обучения на 150 мест. Дети-сироты при выходе из сиротского учреждения социально не защищены, им практически не гарантировано получение рабочих мест и продолжение обучения, жилищное обеспечение. Во всех специальных учебных организациях ослаблено учебно-методическое обеспечение, в республике не издаются учебники для обучения по вспомогательной программе и специальные учебники для слепых детей. В настоящее время возникли серьезные проблемы по организации питания, обеспечения медикаментами и ремонтом в интернатных организациях города, связанные с осуществлением тендера на закупку. Остро стоит вопрос медицинского обслуживания, так как штаты медицинских работников переданы в систему здравоохранения. Обслуживание интернатных организаций территориальными поликлиниками на низком уровне, не отвечает требованиям. В 1999 году в мае был отменен льготный проезд в городском транспорте воспитанникам интернатных организаций и детских домов. Ежегодно, при планировании летнего отдыха директора интернатных организаций и детских домов сталкиваются с проблемой как провести оздоровление воспитанников.
      Из-за недостаточного бюджетного финансирования на самофинансирование перешли музыкальные школы, часть из них в настоящее время на грани закрытия.
      Требует совершенствования организация управления образовательным комплексом города. Органы управления образованием города и районов не имеют возможности выполнять отдельные функции в области образования, которые по Закону РК "Об образовании" должны они осуществлять. Управленческие функции по городу исполняют всего 31 работник департамента образования и по 4-5 человек в районных отделах образования. В настоящее время планированием расходов и финансированием государственных организаций образования занимаются 4 управленческие структуры, в том числе горфинуправление, районные финансовые отделы, департамент образования и его районные отделы, лицензирование организаций образования осуществляет городской комитет по экономике, законодательно за лицензирование колледжей ответственны как местные исполнительные органы, так и Министерство образования и науки РК.
      Кроме того, многочисленные проверки организаций образования также производятся без согласования с органами управления образованием.
      Проблемой является и сохранение роли системы образования города в республиканском масштабе.
      Несмотря на законодательное придание особого статуса городу Алматы, система образования города продолжает функционировать как часть строго централизованного механизма, в том числе в вопросах создания нормативной, учебно-методической базы для функционирования организаций образования города, порядка их финансирования.
     Отдельные нормативные акты по вопросам образования, подготовленные на республиканском уровне, не учитывают региональные особенности города Алматы. Продолжает иметь место издание нормативных документов в области экономики образования в течение учебного года, что приводит к изменению утвержденной тарификации педагогических работников, и постоянно вызывает социальную напряженность в их среде.
      В настоящее время в системе среднего образования основными проблемами остаются вопросы развития материально-технической базы (строительство новых общеобразовательных и профессиональных школ, в том числе на казахском языке обучения, приобретение школьного оборудования, проведение сейсмоусиления, капитального ремонта), обеспечения учащихся учебниками нового поколения, переоснащение школ современными компьютерами, учебно-наглядными пособиями, полный охват детей 5(6) летнего возраста предшкольной подготовкой, решение вопросов социальной защиты детей из малообеспеченных семей, посещающих общеобразовательные и профессиональные школы (питание, медицинское обеспечение, летний отдых и т.д.). Учебные заведения среднего образования г. Алматы остро нуждаются в наглядных средствах, аудио-видео материалах, в учебных демонстрационных опытах, без которых немыслимо поднять эффективность и качество учебно-воспитательного процесса.
      Все еще 64 общеобразовательные школы имеют компьютерную технику старого образца, которые не отвечают требованиям современных проблем образования, 7 профессиональных школ (лицеев) вообще не имеют кабинетов по информатике и автоматизации производства.
      На 1 января 1996 года в городе Алматы существовала сеть государственных профессионально учебных заведений из 15 профессиональных школ, лицеев, в которых за счет бюджетных средств около 6,0 тысяч учащихся получали профессии квалифицированного труда (рабочих и служащих), и 12 колледжей, где велась подготовка более 8 тысяч специалистов со средним профессиональным образованием. Кроме того, система профессионального обучения охватывала значительное количество различных учебных центров, курсов, учебно-курсовых комбинатов и других учебно-производственных структур, где ежегодно более 35,0 тыс. человек получали новую профессию, переобучались и повышали свою квалификацию. Практически все выпускники общеобразовательных школ имели возможность получить профессиональное образование или профессиональную подготовку на бесплатной основе.
      Однако, за последние годы наблюдается процесс сокращения учреждений профессионального образования, на 1 января 2000 года осталось 11 профессиональных школ (лицеев) с контингентом обучающихся за счет средств бюджета 3,8 тыс. чел. и 10 средних профессиональных учебных заведений (колледжей) с числом обучающихся по государственному заказу 2,3 тыс. чел. В тоже время потребность в квалифицированных рабочих остается высокой, только в 1999 году через органы занятости предприятиями заявлено 247 газоэлектросварщиков, 251 слесарей, 252 строителей-ремонтников и т.д.
      Кроме того, некоторая часть выпускников начального и среднего профессионального образования и профессиональной подготовки оказывается невостребованной на рынке труда, особенно из числа окончивших колледжи, в частности негосударственные учебные заведения.
      Комитетом экономики, Департаментом труда и занятости четко не определяется перспектива спроса на квалифицированные кадры, на их профессионально - квалифицированную структуру. Нет согласованности системы экономических и административных отношений между учебными заведениями, работодателями и местными органами власти, что ведет к сложностям в трудоустройстве выпускников. Содержание образования не отвечает требованиям на необходимых рабочих и специалистов из-за несоответствия квалификационного уровня выпускников в меняющейся структуре производства и профессиональным требованиям. Многие учебные центры, комбинаты и курсы ведут подготовку рабочих, не имея соответствующей лицензии, хотя выдают документы государственного образца.
      Вместе с тем школьная молодежь города выбрасывается на рынок труда безо всякой профессиональной подготовки, а если и продолжает обучение в негосударственных вузах и колледжах (в городе Алматы действует 55 вузов и 39 колледжей), то после их окончания остается невостребованный организациями, предприятиями и учреждениями. Только в 1999 году зарегистрировано в органах управления занятостью безработными 1253 экономистов и бухгалтеров, 729 учителей, 1113 инженеров-механиков, технологов, строителей, электриков, 227 воспитателей, 181 медицинская сестра и т.д.
      Профессиональное образование все еще не рассматривается как инвестиция в будущее. Во многих странах мира примерно 70% выпускников общеобразовательных школ получают какую-либо рабочую профессию или специальность через профессиональное образование. В старших классах общеобразовательных школ города Алматы профподготовкой охвачено всего 1,2 тыс. учащихся, в городе остался всего один межшкольный учебно-производственный комбинат, профессиональной подготовкой на базе учебных мастерских школ охвачено всего 15,0% учащихся старших классов. Все это удлиняет период профессионального становления молодежи и включения ее в трудовую деятельность.
      Сокращается доля практического обучения в профессиональных учебных заведениях, что не позволяет улучшить качество профессиональной подготовки молодежи, сократить бюджетные расходы на обучение путем обеспечения такой подготовки через заинтересованных работодателей в подготовке кадров. Работодатели, как показала экспериментальная работа на базе профлицея № 1 города Алматы по внедрению казахстанско-германского проекта "Содействие развитию профессионального образования в Казахстане", несут расходы на профессиональное образование по собственной инициативе, даже в условиях отсутствия законодательной базы.
      Поэтому главной задачей профессионального обучения в колледжах, профшколах и курсовой подготовки и переподготовки является обеспечение органической связи учебных заведений профессионального образования с работодателями всех форм собственности, а также готовность выпускников профшкол (лицеев), колледжей к открытию собственного дела, работе в условиях транзитной экономики.
      Решение проблем профессионального образования тесно связана с состоянием экономики города, с избытком трудовых ресурсов и квалифицированных специалистов, несоответствием количества подготавливаемых кадров на базе вузов, колледжа и профшкол с их практической потребностью города в них, неконтролируемой миграцией населения из других районов.
      Тревожным остается факт снижения вузами ответственности перед школой и обществом в подготовке высококвалифицированных педагогических кадров.
      Каждый десятый житель города является студентом вуза и учащимся колледжа, из них более половины коренные жители города Алматы. Большинство студенческой молодежи нуждается в социальной защите в виде льготного проездного билета, в получении государственного студенческого кредита, гранта или стипендии из местного бюджета.
      Не уделяется внимание вопросам деятельности различных курсов и центров, ведущих курсовую подготовку населения, функционированию на территории города филиалов организаций образования зарубежных стран и общественных объединений; в связи с неразработанностью нормативных актов функционирования таких форм оказания образовательных услуг они остаются вне поля зрения органов управления образованием.

2. ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ РАЗВИТИЯ СИСТЕМЫ
ОБРАЗОВАНИЯ ГОРОДА АЛМАТЫ

      Основной целью развития системы образования на период 2001 - 2005 годов является создание организационной основы для реализации государственной политики в области образования, определение стратегии приоритетного развития системы образования, обеспечения образовательных потребностей населения и экономики и социальной сферы города. Основными задачами реализации цели являются:
      - сохранение сети государственных организаций образования, расширение ее за счет вновь вводимых объектов и передачи в местные органы части республиканских организаций образования при их реорганизации;
      - организационно-нормативное исполнение Закона РК "Об образовании" и Планов мероприятий по реализации Программы действий Правительства РК и акима города Алматы в области образования;
      - выполнение государственных общеобязательных стандартов образования, дальнейшее развитие регионального компонента образовательных программ;
      - обновление содержательно-процессуальных основ образования, направленных на развитие творческих способностей учащихся, развитие организаций образования инновационного характера, организаций дополнительного образования разного уровня и направлений;
      - воспитание казахстанского патриотизма и гражданственности;
      - создание системы маркетинга спроса на рабочих и специалистов для удовлетворения прежде всего региональных потребностей, реализация этого спроса путем формирования госзаказа и обеспечения его бюджетного финансирования;
      - создание региональных нормативов финансирования, определяемых в расчете на одного обучающегося, воспитанника по каждому типу и виду организаций образования и планирования местного бюджета образования на основе этих нормативов;
      - совершенствование организационно-управленческой структуры системы образования, расширение функций органов управления образованием в области планирования расходов и финансирования, лицензирования и аттестации организаций образования;
      - внедрение новой национальной модели образования, освоение в учебном процессе учебников нового поколения и учебных пособий;
      - развитие частного сектора образования, учитывающего потребности населения города, неохваченных государственными организациями образования;
      - обеспечение полного охвата детей 5(6) летнего возраста предшкольной подготовкой;
      - создание региональной системы социальной защиты субъектов образовательного процесса.
      Основными целями и направлениями развития системы образования города и ожидаемыми результатами при их реализации являются:
      1) В области воспитание казахстанского патриотизма и гражданственности (ст.ст. 8, 14 Закона РК "Об образовании")
      Цель: воспитание любви к своей Родине - Республике Казахстан через создание условий для освоения языка, истории, культуры, обычаев казахского и других народов республики

      Основные направления развития:
      - развитие казахской национальной школы как школы пробуждения и формирования национального самосознания, национальной самозащиты, вбирающей в себя концепции интеллектуального, духовного, экологического, развития личности;
      - содействие полноценной интеграции личности в единое общественное и духовное пространство Казахстана, ее самоидентификации в качестве гражданина Казахстана, самореализации - при сохранении органической духовной взаимосвязи с родным языком, культурой и самосознанием;
      - воспитание гражданина и патриота Казахстана через изучение ее правовой и государственной систем, символики истории страны, жизни и деятельности выдающихся личностей республики;
      - приобщение молодого поколения к общенациональным, общечеловеческим и этноспецифическим ценностям с целью обеспечения ему свободного включения в общественную жизнь и самоопределения;
      - становление организаций образования в качестве консолидирующего центра возрождения национальной культуры и традиции народов Казахстана;
      - формирование уникальных воспитательных систем в учебных заведениях, основанных на учете отечественных традиций, национально-региональных особенностей, достижений современного опыта, обеспечение их вариативности;
      - планомерное и сбалансированное включение в содержание образования регионального и этнокультурного компонентов;
      - развитие воспитательных функций общеобразовательных и профессиональных школ, как центров объединения подростков по интересам во внеучебное, особенно в вечернее время, для установления серьезного противовеса социальному нигилизму, иждивенчеству, незанятости, детской преступности;
      - развитие системы дополнительного образования и многообразной внеурочной деятельности, усиления их воспитывающих функций;
      - создание условий для самовыражения детей в системе дополнительного образования и внеурочной деятельности, в художественном и техническом народном творчестве, клубной и досуговой организованной активности, занятий спортом;
      - создание условий для участия семьи в воспитательном процессе школы, развития родительских общественных объединений;
      - возрождение и развитие лучших традиций военно-патриотического и военно-спортивного воспитания школьников, укрепление учебно-материальной базы НВП организаций образования.
      Ожидаемые результаты:
      - формирование гражданина и патриота своей Родины, проявляющего готовность и умение трудиться на благо общества и своей семьи, свободно владеющего государственным языком Республики Казахстан, знающего историю, культуру, обычаи казахского и других народов республики;
      - восстановление системы воспитания детей и молодежи, дающей нравственные ориентиры, прочную духовную опору, подлинные, а не мнимые жизненные ценности, формирующие гражданственность и патриотизм;
      - усиление воспитательной функции обучения по формированию гражданственности, трудолюбия, нравственности, уважения к правам и свободам человека, любви к Родине, семье, окружающей природе;
      - устранение произошедшего в последние годы разрыва системы обучения и воспитания путем их интеграции через реализацию программ дополнительного образования, через детские и юношеские организации, удовлетворяющие естественную тягу молодых людей к общению, деятельности по интересам.

      2) В области дошкольного воспитания и обучения (ст.ст. 23, 38 Закона РК Z990389_ "Об образовании"):
      Цель: Обеспечение стабилизации и развития системы дошкольного воспитания и обучения.
      Основные направления развития:
      - обеспечение общедоступности образовательных услуг, предоставляемых дошкольными организациями, для всех слоев населения;
      - сохранение и развитие сети различных видов дошкольных образовательных организаций и обеспечение их функционирования в соответствии с потребностями населения;
      - разработка программного и учебно-методического обеспечения государственных образовательных стандартов дошкольного образования;
      - содействие семье в обучении и воспитании детей дошкольного возраста, не посещающих детский сад, и обеспечение квалифицированного педагогического консультирования родителей;
      - реализация новых подходов к формировании развивающей среды, наиболее полному выявлению и развитию способностей и интересов детей;
      - создание условий для наиболее полного развития способностей и интересов детей с ограниченными возможностями здоровья на основе индивидуального подхода;
      - расширение перечня дополнительных образовательных услуг, предоставляемых детям, в том числе не посещающим дошкольные организации.

      Ожидаемые результаты:
      - разработка механизма определения категорий детей, относящихся к детям из социально-незащищенных, малообеспеченных семей и предоставления им бесплатного, определенного объема дошкольных образовательных услуг;
      - увеличение доли охвата государственными дошкольными организациями обязательной и бесплатной предшкольной подготовкой до 75% от общего количества детей 5(6) летнего возраста, посещающих организации образования;
      - подготовка научно-методического комплекса документов и материалов обеспечения преемственности детского сада и школы, в том числе связанных с подготовкой детей к школе через предшкольную подготовку;
      - организация краткосрочных курсов подготовки детей к школе на базе школы или детского сада, а также для родителей, желающих организовать подготовку в домашних условиях, и их методическое обеспечение;
      - разработка методического пособия для родителей по подготовке детей к школе;
      - активизация работы по созданию различных видов дошкольных организаций и групп на коммерческой основе в соответствии с режимом их работы: круглосуточные, неполного рабочего дня, работающие в выходные и праздничные дни;
      - разработка вариантов примерных режимов дня для дошкольных организаций различных типов;
      - разработка программы научно-методического обеспечения психолого - медико - педагогической службы в дошкольных учреждениях.

3) В области среднего образования

3.1) обновление содержания образования (ст.ст. 5, 6, 9, 12, 17, 18, 24, 33,3 5, 46 Закона РК "Об образовании")

      Цель: Внедрение государственных общеобязательных стандартов образования.
      Основные направления развития:
      - реализация государственных общеобязательных стандартов всех ступеней образования, обеспечение разноуровневого освоения содержания общего среднего образования, в том числе глубокой дифференциации в рамках одного учебного заведения и одного предмета;
      - обеспечение развития казахского языка как государственного, а также изучения русского языка и одного или двух иностранных языков в соответствии с государственным общеобязательным стандартом;
      - внедрение новых образовательных технологий, направленных на удовлетворение спроса образовательного рынка региона; компьютеризация образования, использование сети "Интернет", освоение информационных технологий и компьютерных образовательных программ по всем предметам;
      - разработка научно-обоснованных требований к содержанию и уровню регионального компонента, научно-методическое обеспечение и введение учебного плана и комплекта новых предметов "История, география и культура Алматы", "Граждановедение";
      - развитие интеграционных процессов в международное образовательное пространство, сотрудничество, обмен опытом по обновлению содержания образования;
      - удовлетворение потребности различных групп населения в новых видах и формах обучения, развитие вечерне-заочного, дистанционного образования, экстерната;
      - профилизация старших классов общеобразовательных школ на нужные городу профессии и создание на этой основе базы по переводу этих школ в статус лицеев;
      - содействие формированию негосударственной сети образовательных учреждений, конкурирующих с государственными организациями образования;
      - разработка и внедрение программ гражданского и экологического образования и воспитания школьников на основе объединения усилий школы и других организаций;
      - обеспечение своевременного внедрения программ и учебников нового поколения в школах города;
      - обеспечение внедрения мониторинга качества работы организаций образования, обучения и воспитания учащихся на основе разработанных к ним комплекса критериев, создание банка инновационной деятельности в школах города;
      - совершенствование системы контроля уровня достижений учащихся с введением новых механизмов оценки деятельности ученика, развивать системы тестового контроля.

      Ожидаемые результаты:
      - сохранение и развитие сети учебных заведений среднего образования в соответствии с потребностями города, с учетом национально-региональных особенностей населения, расширения сети инновационных видов учреждений образования;
      - полное введение государственных общеобязательных стандартов, их учебно-методическое обеспечение;
      - обновление содержания образования на основе фундаментализации, технологизации и гуманизации, ориентация на знания, способы деятельности, систему ценностей и социальные нормы;
      - приведение содержания образования и учебников истории, обществознания, литературы, географии в соответствии с современным научно-культурным уровнем этих наук и отечественными традициями, реализация задач нравственно-эстетического и гражданско-патриотического воспитания учащихся;
      - обеспечение научно-методической преемственности между дошкольным, начальным, основным и средним образованием;
      - формирование библиотечных фондов системы образования за счет бюджетов всех уровней и внебюджетных средств;
      - учет социально-экономических, этнокультурных интересов населения и приоритетов города Алматы при осуществлении единой образовательной политики;
      - создание при Департаменте образования г. Алматы государственной аттестационной службы контроля качества образования, реализация механизмов защиты обучающихся от некачественного образования;
      - повышение объективности итоговой аттестации выпускников образовательных учреждений;
      - развитие сети организаций дополнительного образования различных типов и видов, реализующих принципы развивающего обучения;
      - охват обязательной предшкольной подготовкой 5-6-летних детей и учебой всех детей школьного возраста;
      - расширение доступа граждан города к получению среднего общего, начального, среднего, высшего и послевузовского профессионального образования;
      - обеспечение образования г. Алматы педагогическими работниками высокой квалификации, подготовленными в рамках непрерывной системы высшего и послевузовского профессионального образования через систему повышения квалификации и переподготовки кадров.

      3.2.) решение проблемы "Одаренные дети" (ст.ст. 1, 3, 4, 8, 18 Закона РК "Об образовании", Распоряжение Президента РК от 24.05.96 г. № 3002)
      Цель: создание оптимальных социально- педагогических условий для развития одаренных детей, их творческой реализации, а также привлечение внимания широкого круга специалистов и общественности к проблемам одаренных детей.
      Основные направления развития:
      - формирование многоуровневой и вариативной системы обучения, позволяющей одаренному ребенку (учащемуся) самореализоваться в соответствии со своими индивидуальными способностями;
      - создание условий обучения, духовного и физического развития, профессиональной подготовки в разных областях знаний для одаренных детей;
      - формирование банка данных "Одаренные дети";
      - разработка научно- методических рекомендаций по психолого-педагогической диагностике выявления одаренных детей;
      - системная организация различных форм повышения квалификации, переподготовки и стажировки педагогических работников, работающих в классах с углубленным изучением предметов;
      - включение в программу по повышению квалификации педагогических работников проблемы по выявлению, обучению и развитию одаренных детей;
      - создание в городе экспериментальных площадок по исследованию проблемы одаренности детей;
      - в организации работы с одаренными детьми руководствоваться существующими теоретическими концепциями по выявлению, поддержке и развитию одаренных детей.

     Ожидаемые результаты:
     - нормативно- правовое, научно- методическое обеспечение процесса воспитания, обучения и поддержки одаренных детей;
     - открытие в городе Алматы школы для одаренных детей;
     - открытие при Департаменте образования города Алматы научно-практического центра филиала РКПЦ "Дарын";
     - организация при Департаменте образования г. Алматы координационной группы по реализации проекта "Одаренные дети";
     - создание при ИПК и ПКСО мониторинговой службы по развитию и поддержке одаренных детей.
      3.3.) трудовое воспитание и профессиональная ориентация школьников (ст.ст. 3, 8, 14, 15, 18, 19, 20, 31, 36 Закона РК "Об образовании")

Цель: возрождение системы трудового воспитания в условиях перехода к рыночной экономике, ориентация учебно-воспитательного процесса на создание культа труда (учебного, обслуживающего, производительного и полезного).

      Основные направления развития:
      - разработка учебных программ, соответствующих новому классификатору профилей и специальностей, отражающих вариативность и мобильность содержания, внедрение новых технологий обучения и развития, разноуровневую трудовую подготовку;
      - разработка методических основ применения маркетинга в сфере трудового обучения;
      - информирование учащейся молодежи данными прогноза рынка труда с учетом специфики экономики и социальной сферы города;
      - организация трудового обучения учащихся школ на базе профшкол, профлицеев;
      - создание комплексов "Общеобразовательная школа-профессиональная школа", "школа - профессиональный лицей", "школа- профессиональный лицей- колледж" и др;
      - ориентированность учебно-воспитательного процесса школы на формирование внутренней готовности школьников к труду в сфере материального производства, вооружение знаниями основ рыночной экономики;
      - подготовка учащихся к труду в условиях повсеместного использования электронно- вычислительной и микропроцессорной техники.

       Ожидаемые результаты:
      - создание гибкой системы трудового обучения в школах;
      - внедрение стандартов трудового обучения;
      - возобновление в школах города системы профориентационной работы, создание кабинетов профориентации;
      - ориентация общеобразовательных учебных заведений на предоставление учащимся рабочих профессий и выбор будущей специальности выпускниками школ;
      - развитие на базе общеобразовательных учебных заведений школ типа лицей, дающих начальное профессиональное образование.

4. В области охраны детства социально-незащищенных детей (ст.ст. 3, 4, 9, 13, 20, 23, 24, 31, 32, 36 Закона РК "Об образовании")
Цель: комплексная реализация мер, обеспечивающих социальную защищенность детей-инвалидов, детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, их нормальную жизнь и учебу, качественную профессиональную подготовку и трудоустройство.

       Основные направления развития:
      - формирование районных и городского банка данных о детях- сиротах и детей, оставшихся без попечения родителей;
      - формирование банка данных о детях-сиротах, подлежащих усыновлению казахстанскими гражданами;
      - разработка научно-методических рекомендаций для работы с родителями - опекунами, приемными родителями по вопросам охраны прав детей- сирот;
      - создание в городе дифференцированной сети специальных учебно-воспитательных учреждений для детей и подростков;
      - организация систематической работы по разъяснению и пропаганде среди родителей и общественности " Конвенции о правах ребенка";
      - развитие и совершенствование системы коррекции и реабилитации детей-инвалидов;
      - создание банка данных о потребностях населения города в развитии сети коррекционно-образовательных учреждений;
      - создание условий для полноценной жизни, образования, отдыха и оздоровления социально-незащищенных детей, нуждающихся в особой помощи и поддержке государства и общества;
      - совершенствование системы трудового обучения в части его индивидуализации, применительно к социально-незащищенным детям;
      - разработка программ по начальной профессиональной подготовке умственно- отсталых детей с задержкой психического развития (ЗПР).

      Ожидаемые результаты:
      - выполнение норм законодательства об образовании по предоставлению государственных и социальных гарантий социально-незащищенных детей;
      - качественное обновление содержания специального образования;
      - обеспечение учебниками и учебно-методическими пособиями коррекционных школ-интернатов в соответствии со спецификой дефекта аномальных детей;
      - социальная поддержка обучающихся детей-сирот посредством предоставления льготных кредитов и иных видов финансовой помощи;
      - введение в действие нормативно-правовых актов, усиливающих защиту личных и имущественных прав детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, обучающихся в образовательных учреждениях;
      - обеспечение условий для получения профессионального образования лицами с ограниченными возможностями здоровья;
      - введение квотированных рабочих мест на предприятиях, решение проблемы с жильем для детей-сирот, выпускников сиротских учреждений;

5. В области профессионального образования (ст. ст. 8, 15, 18, 21, 22, 24, 31, 32, 36, 41 Закона РК "Об образовании")
Цель: Обеспечение подготовки работников квалификационного труда и специалистов (рабочих и служащих) в соответствии с потребностями рынка труда.

      Основные направления:
      - обеспечение максимального охвата выпускников общеобразовательных школ профессиональным образованием путем продолжения обучения в профессиональных школах (лицеях), колледжах и других структурах профессионального обучения;
      - продолжение работы по осуществлению перепрофилирования учебных заведений профессионального образования в соответствии с потребностями рынка труда, а также увеличения контингента обучающихся в профильных общеобразовательных школах по профессиям и специальностям, востребованным на рынке труда;
      - содействие созданию негосударственных учебных заведений начального профессионального образования акционерными обществами, товариществами с ограниченной ответственностью и другими юридическими и физическими лицами;
      - формирование перечня профессий и специальностей в учебных заведениях профессионального образования в соответствии с требованиями рынка труда на основе государственного заказа и потребностей негосударственного сектора экономики, предусмотрев в нем востребованное число их номенклатуры. Расширение подготовки рабочих и специалистов по совмещенным специальностям и профессиям широкого профиля;
      - разработка нормативных документов, регулирующих использование учебно-материальной базы профессиональных школ (лицеев), колледжей и других учебно-профессиональных структур для профессионального обучения в них старшеклассников. Увеличение количества профильных школ профессионально-технического направления;
      - развитие профессиональных учебных заведений как многоцелевых, занимающихся подготовкой, переподготовкой и повышением квалификации как молодежи, так и взрослого населения;
      - учебно-методическое обеспечение подготовки, переобучения и повышения квалификации рабочих и специалистов на производстве, курсах и других учебных структурах профессионального обучения;

Ожидаемые результаты:

      - обеспечение сбалансированности рынка образовательных услуг и рынка труда;
      - разработка и реализация городских программных мероприятий по начальному профессиональному, среднему профессиональному, высшему и послевузовскому профессиональному образованию, с выделением в отдельную подпрограмму решение проблем неформального образования;
      - создание для молодежи, а также взрослого населения, высвобожденного в результате структурных изменений в экономике города, условий для их профессиональной подготовки, переобучения и повышения квалификации в соответствии с современными запросами, направленными на устранение диспропорций спроса и предложений;
      - создание комплексов "общеобразовательная школа - профессиональная школа", "профессиональная школа-колледж" и другие.

6. В области информатизации образования (ст. ст. 3, 8, 31, 33 Закона РК "Об образовании", Распоряжения Президента РК "О государственной программе Президента Республики Казахстан "Информатизация системы среднего образования Республики Казахстан" от 22.09.97 г. № 3645)

Цель: Поэтапная информатизация всех уровней системы образования города.

      Основные направления развития:
      - создание и использование компьютерных тестирующих, диагностирующих методик контроля и мониторинга качества образования;
      - совершенствование содержательно-методической базы системы образования с учетом полифункциональных, дидактических возможностей компьютерной технологии образования;
      - развитие информатизации образования путем создания и внедрения корпоративной телекоммуникационной сети, дистанционного обучения, доступа и выхода в мировую глобальную сеть Intеrnеt;
      - внедрение информационных систем управления образованием (ИСУО); решение вопроса переподготовки специалистов учебных заведений г. Алматы по использованию новых средств и разработок, подготовленных на основе новых информационных технологий;
      - формирование по каждой учебной дисциплине временных методических коллективов, объединяющих творческие потенциалы учителей и ученых города для создания оригинальных учебно-методических средств и новых информационных технологий обучения;

      Ожидаемые результаты:
      - завершение Программы информатизации среднего образования города по компьютеризации всех общеобразовательных и профессиональных учебных заведений среднего образования;
      - обеспечение всех государственных организаций образования города компьютерами современного поколения для использования их в процессе обучения и воспитания, управления образовательным процессом и экономикой образования;
      - разработка программы следующего этапа - компьютеризация всего учебно-воспитательного процесса на основе внедрения новых технологий в образовании;
      - разработка и внедрения проекта "Научно-методические основы стандарта исполнения измерения качества обучения в системе среднего образования на основе новых информационных технологий" как структурно дополняющего функциональную полноценность создаваемой единой системы образовательного стандарта;
      - организация при Городском центре новых технологий в образовании постоянно действующего научно-методического семинара для предварительной апробации методических разработок, учебно-программных средств и других учебных материалов.
      - создание при Алматинском городском институте повышения квалификации и переподготовки кадров образования постоянно действующего рабочего органа (УМС) для рассмотрения методических пособий для учителей и ученых Алматы.

7. В области формирования здорового образа жизни детей и подростков (4, 8, 19, 20, 23, 30, 31, 33, 36, 37, 38, 41, 42 Закона РК "Об образовании")

Цель: создание условий и механизмов, способствующих сохранению и укреплению здоровья детей и учащейся молодежи.

      Основные направления развития:
      - координация действий всех заинтересованных органов и служб города (педагогических, психологических, социальных, медицинских, правоохранительных, демографических и др.) в разработке межведомственной программы "Образование и здоровье детей";
      - утверждение в организациях образования города культа здорового образа жизни путем становления их здоровье сберегающими, укрепления и совершенствования их материальной базы в этом направлении, оснащением необходимым оборудованием спортзалов, стадионов; культивирования движения, зарядки, физического труда; совмещения часов физвоспитания с закаливанием, водными процедурами и т.д.;
      - организация работы столовых и буфетов, горячего питания детей и учащейся молодежи, особенно из малообеспеченных семей;
      - устранение перегрузки обучающихся за счет нерационального увеличения недельной учебной нагрузки, признание ценности детского здоровья, акцентирование внимания на валеологическом компоненте содержания образования; активизация работы с родителями по валеологическому просвещению, природному оздоровлению;
      - поддержка и развитие разнообразных форм оздоровительной работы в организациях дошкольного и среднего образования, культивирование различных походов, экскурсий на природу;
      - забота не только о физическом, но и морально-духовном здоровье ребенка; организация школьной психологической службы, телефонов доверия.

      Ожидаемые результаты:
      - реализация межведомственной программы "Образование и здоровье детей" на основе объединения усилий департамента образования города Алматы, его районных отделов, органов управления здравоохранением, физической культурой и спортом, туризмом, профсоюзных и общественных организаций, внебюджетных фондов предприятий;
      - обеспечение прав обучающихся, прежде всего детей и подростков, на общедоступный отдых, в том числе в каникулярное время, бесплатное оздоровление и медицинское обслуживание;
      - обеспечение обучающихся полноценным питанием, в том числе льготным и бесплатным;
      - решение вопроса с определением каждой школе ставки врача и медицинской сестры, вовлечение их в процесс оздоровления детей, ранней профилактики и предупреждения заболеваний.

8. В области учебного, научно-методического и кадрового обеспечения системы образования города (ст.ст. 2, 6, 8, 18, 25, 26, 27, 32, 33, 35, 36, 40, 41, 46 Закона РК "Об образовании")

Цель: Разработка и создание системы непрерывного психолого- педагогического образования и повышения квалификации кадров, перевод ее в режим инновационного развития.

      Основные направления развития:
      - научно-методическое обеспечение государственных общеобязательных стандартов, обобщение и внедрение передового опыта, издание научно- методической литературы;
      - создание экспериментальной базы по адаптации новых зарубежных и отечественных педагогических технологий обучения и воспитания;
      - удовлетворение потребностей специалистов в получении знаний о новейших достижениях педагогической технологии;
      - обеспечение организации и проведения научных исследований, опытно-экспериментальных работ, научной экспертизы программ, проектов и т.д.;
      - осуществление научно-теоретического, учебно-методического обеспечения регионального компонента базисного учебного плана;
      - обеспечение внедрения гуманитарно-этнических аспектов в образовании;
      - реализация проекта поэтапного внедрения компьютерных учебных программ, переподготовка кадров в области использования новых информационных технологии;
      - разработка проекта системы дистанционного образования в области повышения квалификаций учителей;
      - разработка комплексов учебной документации и средств обучения по новым профессиям и специальностям (в сфере обслуживания, экологии, социальной работы, рыночной инфраструктуры и др.);
      - обеспечение переподготовки и повышения квалификации кадров учебных заведений образования на базе модельных общеобразовательных, профессиональных школ, лицеев, колледжей.

      Ожидаемые результаты:
      - разработка региональной концепции и программы повышения квалификации и переподготовки педагогических кадров на основе обеспечения преемственных связей в системе "педвуз - школа - ИПК";
      - установление стандарта повышения квалификации педагогических кадров в соответствии с категориями обучаемых специалистов;
      - создание компьютерного банка информационных услуг и информационно- педагогической службы;
      - создание городского центра дистанционного образования;
      - создание городской системы маркетинга и мониторинга образования;
      - обеспечение выпуска городской периодической педагогической печати.
      - разработка нормативных документов по организации платных образовательных услуг в сфере повышения квалификации и переподготовки кадров;
      - создание банка данных программных педагогических средств;
      - разработка и внедрение учебно-методических материалов в помощь практическим педагогам по освоению государственных стандартов образования и создание механизмов их реализации;
      - организация подготовки педагогических работников на базе высшего и среднего профессионального образования по краткосрочной программе;
      - предоставление возможности получения второго высшего образования.

      9. По управлению системой образования города
      Цель: Оптимизация системы управления.
      Основные направления и ожидаемые результаты :
      - передача вопросов лицензирования организаций образования в департамент образования города, создав соответствующий отдел в департаменте, который занимался бы и вопросами аттестации учебных заведений и педагогических работников и аудита образовательного процесса;
      - создание новой системы управления и взаимодействия с учреждениями образования на основе перехода от методов прямого администрирования к координационно-контрольным методам руководства, усиление организационно-методического направления в работе;
      - создание службы аудита качества обучения на вневедомственной основе;
      - восстановление учебно-методического кабинета профессионального образования и службы профориентационной работы.
      - совершенствование системы управления и контроля учебно-воспитательного процесса в учреждениях образования, развитие методов самоуправления.
      Ожидаемые результаты:
      - создание межведомственного Совет при Акиме города по координации действий и подготовке решений в области науки, образования и занятости.

10. В области финансирования образования и развития материально-технической базы организаций образования (ст.ст. 36, 40-45 Закона РК "Об образовании")

Цель: решение социально-экономических проблем и развития материально-технической базы организаций образования на основе нормативного подхода.

      Основные направления развития:
      - осуществление финансирования государственных организаций образования на основе нормативов образования, определяемых в расчете на одного обучающегося, воспитанника по каждому типу и виду организаций образования и учитывающих их сложившиеся особенности в развитии;
      - выделение ежегодных бюджетных ассигнований на систему образования города с учетом его приоритетности и обеспечения утвержденных норм финансирования;
      - внедрение многоканальной системы финансирования государственных учебных заведений профессионального образования;
      - формирование и размещение государственного образовательного заказа города на подготовку кадров в профессиональных учебных заведениях на основе конкурентности предоставления образовательных услуг, открытости при проведении госзакупок по этим услугам;
      - внедрение личных образовательных кредитов, ссуд и грантов для получения профессионального образования лицам, получившим образования на базе среднего общего образования;
      - введение дифференцированных норм финансирования государственных организаций образования, учитывающих их статус; оказание финансовой и другой поддержки дошкольным организациям, готовым перейти на частичное или полное самофинансирование;
      - обеспечение ежегодного финансирования из бюджета организаций отдыха, оздоровления и занятости в летний период детей и подростков;
      - реализация утвержденного Правительством РК гарантированного норматива сети организаций образования в зависимости от плотности населения и с учетом особенностей размещения организаций образования на территории города;
      - передача коммунальных объектов в оперативное управление организациям образования на основе учредительного договора и недопущение необоснованных вмешательств в их деятельность со стороны органов по управлению коммунальной собственностью и различных контролирующих органов города;
      - передача в аренду коммунальных объектов образования с обязательным участием органов управления образованием и при сохранении на таких объектах арендаторами преимущественно образовательной деятельности или деятельности, обслуживающих организации образования;
      - оснащение современной компьютерной техникой и программным обеспечением всех государственных организаций образования города;
      - обеспечение полноценного и качественного питания воспитанников интернатных учреждений, детских домов, передача организации государственных закупок продуктов питания для таких учреждений органам управления образованием;
      - решение вопроса о введении льгот на проезд в городском транспорте воспитанниками интернатных организаций и детских домов и о передаче пустующих лагерей отдыха в окрестностях города на баланс интернатных организаций и детских домов;
      - внедрение нормативно-правового механизма по реструктуризации объектов дошкольного и профессионального образования, предусматривающего приоритетную форму приватизации через передачу трудовым коллективам имущества на основании договора доверительного управления или имущественного найма с правом выкупа;
      - укрепление материально-технической базы учебных заведений образования за счет высвобождаемых зданий, сооружений и нового строительства коммунальной собственности;
      - оснащение учреждений образования новым оборудованием, компьютерной техникой, инвентарем и другими средствами обучения до нормативной потребности;

      Ожидаемые результаты:
      - передача вопросов планирования расходов и финансирования государственных организаций образования от дошкольного до профессионального образования в компетенцию департамента образования города, оставив за органами финансовой службы контрольные функции;
      - перевод государственных дошкольных организаций, ведущих предшкольную подготовку и организованных для детей из малообеспеченных семей, в статус государственных учреждений;
      - обеспечение развития сети государственных учебных заведений начального профессионального образования и увеличения в них контингента, обучающегося за счет бюджета, среднего профессионального образования - по государственному заказу, пересмотр индикативного плана социально-экономического развития города на 2001-2005 годы по этому вопросу;
      - решение вопроса о делегировании прав на разрешение сдачи в аренду помещений и имущества учебных заведений городскому департаменту образования и использование полученных средств для укрепления учебно-материальной базы учреждений образования;
      - открытие общеобразовательной школы-интерната с русским языком обучения для детей из малообеспеченных семей;
      - организация в каждом районе города государственных дошкольных учреждений для социально- незащищенных семей;
      - открытие дома юношества для детей-сирот, выпускников сиротских учреждений;
      - сохранение и развитие государственной сети общеобразовательных учреждений и приведение их в соответствие с потребностями населения города;
      - завершение строительства здания специальной школы-интерната для детей с детским церебральным параличом в ближайшее время;
      - организация выпуска учебной мебели, средств обучения на базе учебных мастерских профессиональных школ (лицеев), колледжей.

11. В области взаимодействия с работодателями и другими социальными партнерами

      Цель: Обеспечение органической связи организаций образования с работодателями и другими социальными партнерами.
      Основные направления:
      - разработка программы и мероприятий совместных действий на период 2000-2004 годов органов образования, труда и занятости, Союза промышленников и предпринимателей, Федерации профсоюзов Казахстана и других социальных партнеров по развитию системы подготовки квалифицированных рабочих и специалистов и обеспечению кадрами в соответствии с потребностями рынка труда.
      - организация на паритетных началах со всеми социальными партнерами исследований по проблемам прогнозирования рынка труда и систематическое осуществление информирования всех заинтересованных сторон о перспективных потребностях в кадрах.
      - создание общественно-государственной службы профессиональной ориентации во всех заинтересованных государственных и негосударственных структурах;
      Ожидаемые результаты:
      - сбалансирование рынка образовательных услуг и рынка труда;
      - обеспечение трудоустройства выпускников организаций образования.

3. ЗАКЛЮЧЕНИЕ

      Основные направления к комплексной программы развития образования в г. Алматы, разработанные рабочей группой, созданной постоянной депутатской группы по образовании и науке маслихата, всесторонне проанализировала состояние системы образования города Алматы, связав ее развитие с выполнением мероприятий, направленных на реализацию нового Закона РК "Об образовании".
      Предложенные основные направления составлены с учетом уже действующих планов и мероприятий, направленных на развитие системы образования города, насущных задач этой системы, требующих своего решения в современных условиях.
      Реализация данных основных направлений позволять решить первоочередные, а также некоторые долгосрочные проблемы образования при активном участии всех заинтересованных в решении поставленных задач.

           Председатель
      V-й сессии Алматинского
      городского Маслихата
      II-го созыва                          Т.Есполов

        Секретарь
      Алматинского городского
      Маслихата II-го созыва                Ж.Турегельдинов

Приложение N 2
к решению V сессии Алматинского
городского Маслихата II-го созыва
2 июня 2000 г.

Предложения
Алматинского городского маслихата в Парламент РК,
Правительство РК и Минобрнауки РК по законодательным
и нормативным актам РК

      Просить Парламент Республики Казахстан:
      1. Подготовить и принять следующие законы Республики Казахстан:
      - о правах ребенка;
      - о профессиональном образовании и профессиональном обучении;
      - о квотировании рабочих мест для социально-уязвимых слоев населения.
      2. Внести добавления в проект закона Республики Казахстан "О социальном партнерстве", предусматривающие роль и ответственность работодателей за воспроизводство кадров.
      3. Внести изменения и добавления в следующие действующие законы:
      1) В Указ Президента Республики Казахстан, имеющего силу закона, "О лицензировании" от 17 апреля 1995 г. № 2201 (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г.). Статью 10 этого закона записать в следующей редакции: "Деятельность организаций образования и других учебно-производственных структур, реализующих образовательные программы дошкольного, среднего общего, профессионального образования всех уровней (ступеней уровня) и осуществляющих профессиональную подготовку (обучение) с правом выдачи дипломов, аттестатов, свидетельств, удостоверений, сертификатов и других документов по конкретным профессиям, специальностям, модулям обучения и соответствующим ступеням среднего общего образования и уровням профессиональной квалификации, а также дошкольных и внешкольных организаций неформального образования".

2) В закон Республики Казахстан "Об образовании". В статье 12 пункт 3 (подпункт 1) записать в следующей редакции: "1) дающим начальное общее, основное общее или среднее общее и начальное профессиональное образования или профессиональную подготовку (обучение), а также дошкольным и внешкольным организациям - управлениями (департаментами) образования областей, городов республиканского значения и столицы".
Это будет соответствовать статье 24 пункта 6 нового Закона "Об образовании" и защитит граждан Республики по качеству профессионального образования, профессиональной подготовки (обучения).

      3) В Указ Президента, имеющего силу Закона "О Государственном предприятии" от 19 июня 1995 г. № 2335 (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан 1995 г. № 9-10):
      Статью 21 озаглавить "Уставный, резервный и профессионального обучения фонды предприятия". В эту статью добавить пункт следующей редакции "предприятия обязаны формировать фонд профессионального образования и профессиональной подготовки (обучения) в размере 1% от фонда оплаты труда, который используется только на подготовку, переподготовку и повышение квалификации кадров по договорам организациями образования, в противном случае изымается в фонд профессионального образования и профессиональной подготовки (обучения)".
      Пункт 3) заменить на пункт 4).
      Это законодательное положение будет обеспечивать социальную защиту граждан, повышать их профессионализм (компетенцию). Предприятия будут лучше заботиться о подготовке кадров, улучшится трудоустройство выпускников профессиональных учебных заведений.

      4) В Указ Президента Республики Казахстан "О налогах и других обязательных платежах в бюджет" от 24 апреля 1995 г. № 2235 (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан № 3 1995 г.).
      В статью 34 в подпункт 3 пункта 1 после слов "по доходам полученным" дополнить словами "от производственно-хозяйственной и образовательной деятельности, а также полученным…";
      В пункте б:
      - в первом абзаце после слов "занимающихся благотворительной" добавить слово "образовательной";
      - дополнить абзацами в), г) и д) следующего содержания:
      в) "средств, направленных на подготовку, переподготовку и повышение квалификации рабочих и специалистов";
      г) "средств, направленных на проведение профессиональной практики учащихся и студентов";
      д) "импорт школьных учебников и учебных пособий, а также учебников для дошкольных организации образования, средних общеобразовательных, профессиональных школ (лицеев), колледжей и высших учебных заведений".

      Просить Правительство Республики Казахстан:
      1. Разработать государственную программу развития профессионального образования (начального и среднего) на период 2001-2005 годы.
      2. Отменить постановление Правительства № 1876 от 7 декабря 1999 года "О доплате за работу в сельской местности, за проживания в зонах экологического бедствия, за классное руководство, за заведование учебными кабинетами, за углубленное преподавание предметов и других выплат работникам организации образования" полностью.
      Действие постановления № 1876 вызвало отрицательную реакцию педагогических работников, так как на 15-20 процентов уменьшило их среднюю заработную плату. Внесенные изменения временно приостановило действие этого постановления, причем эти изменения действуют не для всех педагогов.
      3. Утвердить постановлением Правительства Республики Казахстан ряд нормативных актов, направленных на реализацию соответствующих статей закона РК "Об образовании":
      1) Типовое положение об организациях образования соответствующего типа (статья 9, пункт 3 закона РК "Об образовании");
      2) Положение об особом статусе государственной организации образования ( ст. 9, п. 6);
      3) Порядок определения государственного образовательного заказа ( ст. 31, п.2), в который включить подготовку работников квалифицированного труда (рабочих. служащих и специалистов ) для:
      - организаций бюджетной сферы;
      - выполнения государственных программ малого бизнеса, другим приоритетным направлениям развития экономики и социальной сферы;
      - предприятий с государственным пакетом акций 51% и выше.
      По остальным организациям, предприятиям, в том числе совместным с иностранными инвесторами государственный заказ определяется договорами.
      4) Порядок определения размеров и источников социальной помощи, который оказывается государством отдельным категориям граждан (дети-сироты, Дети, оставшиеся без попечения родителей, дети с ограниченными возможностями в развитии, инвалиды и инвалиды с детства, дети из многодетных семей и иные категории граждан, определяемые законодательством) в период получения ими образования (ст.4, п.5);
      5) Порядок проведения профессиональной практики обучающихся (ст.15);
      6) Положение об оплате труда работников государственных организаций образования, финансируемых из бюджета (ст.40, п.1);
      7) Положение о повышении квалификации педагогических работников государственных организаций образования с отрывом от работы (ст.41, п.3);
      8) Положение об отпусках педагогических работников (ст.41, п. 3);
      9) Норматив финансирования на одного обучающегося (ст. 43, п. 4);
      10) Положение по льготам для обучающихся по заочной форме и дистанционным методом обучения.
      11) Рассмотреть следующие предложения:
      - об увеличении нормы потребления коммунальных услуг в расчете на одного учащегося за счет бюджетных средств в условиях города Алматы;
      - об открытии в школах и финансировании из бюджета специальных классов с коррекционными учебными планами и программами для детей -репатриантов, соответствующих их уровню подготовки и развития, а также об усилении регистрационного режима пребывающих граждан.

     Просить Министерство образования и науки Республики Казахстан ускорить утверждение в установленном порядке следующих нормативных документов:
     1. Новый учебный базисный план (модель учебного плана) для:
     1) Старшей ступени средней общеобразовательной школы 4-х направлений: гуманитарного, естественно - научного, физико-математического и профессионального;
     2) Гимназий и лицеев, специализированных школ с углубленным изучением отдельных предметов с 1 по 11 классы;
     3) Начального профессионального образования со сроками обучения:
     - 2-3 года - профессиональная школа (на базе 9-ти классов);
     - 3-4 года - профессиональный лицей (на базе 9-ти классов);
     - от 6 месяцев до 2-х лет на базе старшей ступени образовательной школы;
     - от 1 месяца до 6 месяцев - курсовая подготовка, переобучение безработных.
     4) Среднего профессионального образования со сроками обучения:
     - 3-4 года - колледжи, училища (на базе 9-ти классов);
     - 2 года - 2 года 10 месяцев - колледжи, училища (на базе старшей школы).
      2. Положения об организациях образования всех типов и наименований.
      3. Положения о профессиональном обучении на производстве, учебно- производственных комбинатах, в учебных центрах, на курсах и других учебно - производственных структурах подготовки рабочих.
      4. Об учебных заведениях начального и среднего профессионального образования, реализующих различные образовательные программы.
      5. Положения о совете организаций образования, попечительном совете, педагогическом (методическом) совете, общем собрании и других форм коллегиального управления государственной организацией образования.
      6. Типовые штатные расписания по всем видам организаций образования.
      7. Типовые положения о районных (городских) органах управления образованием.
      8. Нормативы финансирования (оплаты) обучения в расчете на одного обучающегося, воспитанника по каждому типу и виду организации образования и по каждой профессии (специальности).
      9. Инструкцию о порядке проведения выпускных квалификационных экзаменов и защите дипломных проектов, в которой предусмотреть независимый состав комиссий, преимущественно из числа работодателей.
      10. Положение о республиканских учебно-методических объединениях учебных заведений начального и среднего профессионального образования, в котором определить механизм финансирования.
      11. Положение о повышении квалификаций работников государственных учреждений образования, в котором определить механизм финансирования.

           Председатель
      V-й сессии Алматинского
      городского Маслихата
      II-го созыва                          Т.Есполов

        Секретарь
      Алматинского городского
      Маслихата II-го созыва                 Ж.Турегельдинов

Ескерту. Қолданылу мерзімінің аяқталуына байланысты шешімнің күші жойылды - IV сайланған Алматы қаласы мәслихатының ХХVII сессиясының 2010.04.12 шешімімен.

      РҚАО Ескертпесі: N 02-11 және 227 2005 жылғы 20 қаңтардағы Алматы қалалық Әділет департаменті хатының негізінде шешім "Нормативтік-құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 38-бабымен көзделген нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеуге жатпайды және онсыз қолданылады.

      II-сайланған Алматы қалалық Мәслихаты Қазақстан Республикасының "Бiлiм туралы"  Z990389_ Заңының, бiлiм мәселесi бойынша Қазақстан Республикасы Президентi жарлықтарының, Қазақстан Республикасы Үкiметi қаулыларының Алматы қаласында орындалу барысын қарай келiп, Алматы қаласында қалыптасқан бiлiм, кадрларды кәсiби даярлау және қайта даярлау жүйесiнiң, жинақталған интеллектуалдық, ғылыми мүмкiндiктiң заңның негiзгi ережелерiн орындауға және нарықтық қатынастар жағдайында оңтүстiк астананың халық шаруашылығы мен ғылыми кешенiн бiлiктiлiгi жоғары жұмысшылармен және мамандармен қамтамасыз етуге мүмкiндiк беретiндiгiн атап өтедi.
      Қаланың бiлiм жүйесi тұрақты жұмыс iстеуде. Мемлекеттiк, мемлекеттiк емес ұйымдармен қатар бiлiм берудiң өмiрге келген ұлттық үлгiсi, оқытудың дағдылы емес нысаны оқу-тәрбие процесiн ұйымдастырудағы жаңа технологияны пайдаланудың халықаралық оң тәжiрибесiне барынша икемделе түсуде. Инновациялық бағыттар бойынша тәжiрибелер жүргiзiлуде, бiлiм берудiң барлық сатысы мен деңгейi бойынша бiрнеше нұсқалы бiлiм беру бағдарламалары енгiзiлуде, материалдық оқу базасы жаңарып, жалпы бiлiм беретiн мектептер және өзге де лицейлер мен гимназиялар ақпараттандырылуда.
      Сонымен қатар Қазақстан Республикасының "Бiлiм туралы" Заңын iске асыру жөнiндегi белгiленген шаралардың кейбiрi орындалмайды, ал 2000-2005 жылдардағы мерзiм үшiн әзiрленген нысаналы жоспар нарық жағдайындағы жұмыс үшiн қала халқын даярлау талаптарына тиiстi деңгейде жауап бермейдi. Мектепке дейiнгi және мектептен тыс ұйымдар жабылуда. Мектептердiң, лицейлердiң, гимназиялардың түлектерi еңбек етуге жеткiлiксiз әзiрленген. Iс жүзiнде оқушыларды еңбекке баулу базасы жойылған, тек жоғары сынып оқушыларының 15 пайызы ғана кәсiби даярлыққа қамтылған. 1995 жылмен салыстырғанда бастапқы кәсiби бiлiм оқу орындарының желiсi 27 пайызға және онда оқитындар саны 50 пайызға қысқарды.
      Қалада жоғары және орта кәсiби оқу орындарының желiсi жақсы дамыған. Олардың көпшiлiгiнде кадрлар нақты мұқтаждықты ескермей "жылтырақ" мамандықтар бойынша даярлануда. Қазақстан Республикасының "Бiлiм туралы" Заңының толық көлемде орындалуына бағытталған Қазақстан Республикасының Парламентi, Үкiметi, Бiлiм және ғылым министрлiгi заңды iске асыратын және нормативтiк құқықтық актiлер пакетiн қабылдамауы, жалпы бiлiм жүйесiн, сондай-ақ оның жекелеген секторларын реформалау кезiндегi ғылыми болжаудың осы реформалардың ғылыми болжамы мен талдауының, нарықтық қатынастар жағдайында бiлiм беру жүйесiнiң әлеуметтiк және экономикалық салаларының ғылыми негiзделген өзара iс-әрекетiнiң жоқтығы қолбайлау болып отыр. Бiлiм беру жүйесi бюджеттен толық көлемде қаржыландырылмайды, қаланың бiлiм және ғылыми халық шаруашылығы кешендерi мен тиiстi үйлестiру жоқ. Бiлiм беру жүйесi қызметкерлерiнiң, оқушылармен тәрбиеленушiлердiң әлеуметтiк қорғалуы өте төмен. Қала жастарының бiрыңғай тәрбие кешенi баяу қалпына келтiрiлуде, сондай-ақ бұқаралық ақпарат құралдары бiлiм мәселелерiне жеткiлiктi назар аудармайды.
      ІI-сайланған Алматы қалалық Мәслихаты

ШЕШIМ ҚАБЫЛДАДЫ:

        1.2000-2005 жылдарға арналған Алматы қаласындағы бiлiм берудi дамытудың кешендi бағдарламасының Негiзгi бағыттары бекiтiлсiн (N№1 қосымша).
      2. Қала әкiмiне:
      2.1. "Бiлiм туралы" Заңға сәйкес, 1997 жылғы 25 желтоқсанда I-сайланған Алматы қалалық Мәслихатының ХVI сессиясында бекiтiлген 1997-2005 жылдарға арналған Алматы қаласының бiлiм беру жүйесiн дамытудың бұрын қабылданған Бағдарламасының негiзгi бағыттарын ескере отырып 2000 жылғы 15 тамызға дейiн 2001-2005 жылдарға арналған Алматы қаласының бiлiм беру жүйесiн дамытудың жаңа Бағдарламасын әзiрлеп, оны Мәслихаттың қарауына тапсыру және онда мыналарға баса назар аудару ұсынылсын:
      - бiлiмнiң барлық сатыларының мемлекеттiк жалпы мiндетi стандарттарын iске асыру, бiлiмнiң мазмұнын және терең саралануының әртүрлi деңгейде игерiлуiн қамсыздандыру ("Бiлiм туралы" заңның 6, 18 бабы);
      - экономиканың, әлеуметтiк, ғылым және мәдениет саласы мұқтажын және халықтың бiлiмге сұранысын ескере отырып 2001-2005 жылдары Алматы қаласындағы бiлiм берудi дамыту (8 бап);
      - өлшемдер, оны бағалау кешенiн енгiзу жолымен бiлiмнiң деңгейi мен сатыларын да бiлiм сапасын қамтамасыз ету. Оқыту әдiстемесi мен басқару тегершiгiн және бiлiм сапасын бақылау жөнiндегi ғылыми әдiстемелiк лабораторияны құру (6, 35 бап);
      - 5-(6) жастағы балалардың негiзгi бөлiгiн мемлекеттiк бiлiм беру ұйымдары арқылы мiндеттi мектеп алдындағы даярлықпен қамту (23 бап);
      - тұрмысы нашар және көпбалалы отбасылар балаларын тегiн оқытумен және тәрбиелеумен қамтамасыз ететiн мемлекеттiк мектепке дейiнгi бiлiм беру ұйымдарының қосымша желiсiн құру (31 бап);
      - балалар бақшасына баратын мектеп жасына дейiнгi балаларды оқыту мен тәрбиелеу үшiн отбасыларға жәрдемдесу (23 бап);
      - "Бiлiм беру және балалардың денсаулығы" және "Балалар мен оқушы жастардың жазғы демалысы мен еңбегiн ұйымдастыру" ведомствоаралық бағдарламаларын әзiрлеу (14, 37 бап). Тұрмысы нашар отбасылар балаларының жазғы демалысын ұйымдастыру үшiн бөлiнетiн қаражатты көбейту;
      - мемлекеттiк жалпы мiндеттi стандарттарға сәйкес қазақ тiлiн мемлекеттiк тiлi ретiнде дамытуды, сондай-ақ орыс тiлi мен бiр немесе екi шетел тiлiн үйренудi қамтамасыз ету (5 бап);
      - қазақ тiлiн оқытатын мектептер желiсiн одан әрi дамыту (4, 5, 8 бап);
      - дарынды балаларға арналған мектептердi ашу (18 бап, Қазақстан Республикасы Президентiнiң 24.05.97 ж. N 3002 өкiмi);
      - әртүрлi кемiстiгi бар және дамуы кешеуiлдеген балаларға арналған арнайы бiлiм бағдарламасының мазмұнын сапалы жаңарту (20 бап);
      - жаңа бiлiм технологиясын енгiзу, бiлiмдi компьютерлендiру, "Интернет" желiсiн пайдалану. Барлық пән бойынша ақпараттық технологиялар мен компьютерлiк бiлiм бағдарламаларын игеру. Орта бiлiм жүйесiн ақпараттандыруды басымдық дамыту жөнiндегi жұмысты жалғастыру (31 бап және Қазақстан Республикасы Президентiнiң жарлығы);
      - бүгiнгi күнгi бағдарламалар мен оқулықтарды дер кезiнде енгiзудi қамсыздандыру (6, 18 бап);
      - жаратылыстану - ғылыми циклi, физика, химия, биология, әлемдi тану, экология және т.б. пәндерi үшiн көрсетiлiм лабораториялық қондырғыларды оқу орындарының оқыту процесiне енгiзу;
      - елдiң құқықтық және мемлекеттiк жүйесiн, рәмiздерiн, тарихын, көрнектi мемлекет тұлғаларының өмiрi мен қызметiн зерттеу арқылы Қазақстан азаматы мен патриотын тәрбиелеу (8 бап);
      - қосымша бiлiмнiң және оқушылар мен тәрбиелеушiлердiң дербес жұмысын, уақыттан тыс қызметiнiң жүйесiн дамыту, тәрбиелiк мiндеттердi күшейту (19 бап);
      - жастар мен ересек халықты даярлаумен, қайта даярлаумен және бiлiктiлiгiн көтерумен шұғылданатын кәсiби оқу орындарын дамыту (27 бап);
      - шағын және орта бизнестi дамыту үшiн кадрлар даярлайтын кәсiби бiлiм мен мамандықтар тiзбесiн анықтау, олардың базасында жұмыссыздарды қайта оқыту (8, 31 бап);
      - бастауыш кәсiби бiлiммен мемлекеттiк оқу орындарының желiсiн қамсыздандыру және бюджеттiң есебiнен - мемлекеттiк тапсырыс бойынша онда оқитындар санын көбейту (23 бап);
      - жетiм балаларға, мүгедектер мен тұрмысы нашар отбасылар балаларына арналған жұмыс орнын квоталау бағдарламасын әзiрлеу (31, 36 бап);
      - балалардың қараусыздығын және тәртiп бұзушылығын болдырмауды, қазiргi экономикалық жағдайда оларды оңалтуды кешендi шешудiң жүйесiн қалыптасуға бағытталған шараларды әзiрлеу;
      - кәсiби бiлiм мен жұмысқа кәсiби бейiмдеу қызметiнiң қалалық оқу-әдiстемелiк кабинетiн қалпына келтiру;
      - бiлiм беру ұйымдарымен жұмыспен қамту басқармасында еңбек нарығындағы қажеттiлiкке сәйкес бiлiм, еңбек және жұмыспен қамту органдарының, Қазақстан жұмыс берушiлер конфедерациясының, Қазақстан Кәсiподақтары федерациясының және бiлiктi жұмысшылармен мамандарды даярлаумен және кадрлармен қамсыздандыру жөнiндегi басқа әлеуметтiк әрiптестердiң 2001-2005 жылдардағы мерзiм iшiндегi бiрлескен iс-әрекет шараларын әзiрлеу.
      2.2. Төмендегiлер бойынша бiрiншi кезектегi шараларды қарау:
      - Алматы қаласы Әкiмiнiң жанынан бiлiм және жұмыспен қамту мәселелерiн атқаруды үйлестiру жөнiндегi Ведомствоаралық комиссиясын құру (31 бап);
      - "Бiлiм туралы" ҚР заңының 43 бабына (1, 2 тармақшаларына) сәйкес барлық мемлекеттiк бастауыш және орта кәсiби бiлiм ұйымдарын бюджеттiк қаржыландыруды қамсыздандыру. Оларға орта бiлiм беретiн оқу орындарының негiзгi сатысының түлектерiн қабылдауды көбейту;
      - бiлiм беру ұйымдарында бақылаушы органдардың (СЭС, өрттi қадағалау және т.б.) жұмысын реттеу;
      - бiлiм беру ұйымдары үшiн мемлекеттiк тапсырыс бойынша тендерге бiлiм департаментi өкiлдерiнiң мiндеттi қатысуымен қондырғылардың, азық-түлiк тағамдарының, дәрi-дәрмектердiң, жанар-жағармай материалдарының, құрылыс және жөндеу, ағарту қызметтерiнiң мемлекеттiк сатып алуын жүргiзу немесе оларды бiлiм басқармасы органдары арқылы өткiзу, тiкелей тауар өндiрушiлер мен қызметтердiң тендерге қатысу мүдделiгiн арттыру ("Мемлекеттiк сатып алу туралы"  Z970163_ ҚР заңы);
      - ұйымдардың ағартушылық қызметiн лицензиялау және орта кәсiби бiлiм берудi мемлекеттiк аттестациялау жөнiндегi өкiлеттiктi Алматы қаласының Бiлiм департаментiне беру (12, 35 бап);
      - Алматы қаласының мектепке дейiнгi, орта, жалпы, бастауыш кәсiби және орта кәсiби бiлiм беру ұйымдарының оларға бекiтiлген мүлiктерiн жалға беруден түскен қаражатын олардың материалдық оқу базасын нығайту мен жұмсауға пайдалануы (ҚР Үкiметiнiң 16.04.99 ж. N№421  P990421_ Қаулысы);
      - Алматы қаласында бiлiм беру жүйесiнiң баспа органын ашуды немесе "Алматы ақшамы", "Вечерний Алматы" газеттерiнде айына екi рет қосымша шығаруды, сондай-ақ оқу теледидарын ашуды қарастыру;
      - қаланың бiлiм беру ұйымдарында үлгiлiк штаттарын тәрбие жұмысы жөнiндегi мектеп директоры орынбасарының лауазымын мiндеттi түрде қоса отырып бекiту;
      - ПИК-тi құру кезiнде тұрғылықты жерi бойынша аудан әкiмдерiнiң балалар мен жұмыс iстейтiн жауапты құрылымдарды құруы;
      - сырттан келген қараусыз балалар үшiн уақытша үй-жайды - оңалту орталығын құру;
      - қалалық наркологиялық орталықтың жанынан кәмелетке толмағандар үшiн бөлiмше ашу, нашақорлықпен күрес үшiн қажеттi қаражат бөлу. Әрбiр мектепте дәрiгер ставкасын енгiзу мәселесiн шешу;
      - ата-анасының қарауынсыз қалған балаларды, жетiм балаларды белгiленген тәртiппен толық мемлекеттiк қамсыздандыру, оларды мiндеттi түрде жұмысқа орналастыру және тұрғын үймен қамтамасыз ету;
      - студенттер үшiн санаторий-профилакторий құру;
      - ҚР Үкiметiне оқушыларды мемлекеттiк емтихандардан босату туралы қайта қарау үшiн хат әзiрлеу;
      - педагогтар мен дәрiгерлер үшiн қалаСЭС айыппұл санкциясының көлемiн азайту;
      - меншiк нысанына қарамастан кәсiпорындар үшiн тиiстi квоталар белгiлей отыра орта оқу орындарының түлектерiн жұмысқа орналастыру;
      - Алматы қаласында ұлттық мектептiң жаңа үлгiсiн енгiзу үшiн мектеп-кешенiн (тәжiрибелiк алаң) құру;
      - қалалық бюджет қаражаты есебiнен бiр оқушыға және тәрбиеленушiге шаққандағы коммуналдық қызметтi тұтыну нормасын көбейту.
      3. Бiлiм мен ғылым жөнiндегi тұрақты депутаттық комиссияның бiлiм жүйесi қызметiн жақсартуға арналған жаңа заңды жасау және қолданыстағы заңдық және нормативтiк актiлерге өзгерiс енгiзу жөнiндегi ұсыныстары келiсiлсiн және олар Қазақстан Республикасының Парламентiне, Қазақстан Республикасының Үкiметiне және Қазақстан Республикасының Бiлiм және ғылым министрлiгiне белгiленген тәртiппен жолдансын (N 2 қосымша).
      4. II-сайланған Алматы қалалық Мәслихатының бiлiм мен ғылым жөнiндегi тұрақты депутаттық комиссиясы (Т.И. Есполов) осы шешiмнiң орындалуына бақылауды қамтамсыз етсiн.

           II-сайланған Алматы
     қалалық Мәслихаты
     V-сессиясының төрағасы

       II-сайланған Алматы
     қалалық Мәслихатының
     хатшысы

                                         II-сайланған Алматы қалалық
                                         Мәслихатының 2000 жылғы
                                          2 маусымдағы шешiмiне
                                               N№1 қосымша

               2001-2005 жылдарға арналған Алматы қаласының
         Бiлiм беру жүйесiн дамытудың кешендi бағдарламасының
                           негiзгi бағыттары

МАЗМҰНЫ

     1. Алматы қаласының Бiлiм беру жүйесiнiң жай-күйi мен даму мәселелерiн талдау.
     2. Алматы қаласының Бiлiм беру жүйесiнiң даму бағытының негiзгi басым бағыттары:
     1) қазақстандық патриотизм мен азаматтылықты тәрбиелеу;
     2) мектепке дейiнгi тәрбие мен бiлiм;
     3) орта жалпы бiлiм;
     4) әлеуметтiк қорғалмаған балаларға қамқорлық;
     5) кәсiби бiлiм;
     6) бiлiмдi ақпараттандыру;
     7) салауатты өмiр салтын қалыптастыру;
     8) оқу-әдiстемелiк, ғылыми және кадрлық қамсыздандыру;
     9) бiлiмдi басқару;
     10) бiлiмнiң материалдық-техникалық базасын қаржыландыру және         дамыту;
     11) жұмыс берушiлер мен өзге де әлеуметтiк әріптестермен өзара        iс-қимыл.
     3. Қорытынды.

1. Алматы қаласының Бiлiм беру жүйесiнiң жай-күйi мен
даму мәселелерiн талдау.

      1999/2000 оқу жылының басында Алматы қаласында бiлiм беру жүйесiнде әртүрлi ведомстволық бағыныстағы және меншiк нысанындағы 561 бiлiм беру ұйымы болды. Оларда стационарлық жағдайларда 350, 3 мың адам, яғни қаланың әрбiр төртiншi тұрғыны оқып тәрбие алды.
      Қала бiлiм беру ұйымдарының негiзгi бөлiгiн - жергiлiктi бiлiм басқару органына, яғни Бiлiм департаментi мен оның алты аудандық бөлiмшесiне бағынысты 373 ұйым, ҚР Бiлiм және ғылым министрлiгiне қарайтын - 25 ұйым, 23 ұйым басқа ведомствоға және 140 мемлекеттiк емес бiлiм беру мекемесi құрайды.
      1998 жылдан бастап қаланың мемлекеттiк бiлiм беру ұйымдары ҚР Азаматтық кодексiне сәйкес мемлекеттiк мекеме және мемлекеттiк қазыналық кәсiпорын болып ажыратылды. Бұлай ету оларды бюджет есебiнен қаржыландыру тәртiбiн недәуiр өзгерттi.
      Қазiргi уақытта жергiлiктi бюджеттен 214,3 мың оқушысы мен тәрбиеленушiсi бар 206 мемлекеттiк мекеме, 36,5 мың бала мен оқушы жастары бар 157 мемлекеттiк қазыналық коммуналдық кәсiпорын мемлекеттiк тапсырыс арқылы немесе субсидиялау жолымен қаржыландырылады. Бiлiм беру ұйымдары үлгiлерiнiң әртүрлi болуы бiлiм барысының үздiксiздiгi мен халықтың бiлiм алу мұқтажын қамсыздандыруға көмектеседi.
      Қазiргi уақытта Алматы қаласында 179,2 мың оқушысы бар, оның iшiнде 600 бала оқитын мектеп-интернатын қоса алғанда, 169 күндiзгi жалпы бiлiм беру мекемесi жұмыс iстейдi. Сонымен қатар қаладағы 8 мың оқушы Бiлiм департаментiнiң 11 бастауыш кәсiби оқу орнында, әртүрлi ведомстволардың 18 колледжiнде және 45 мемлекеттiк емес жалпы бiлiм беретiн мекемеде оқиды. Ересектердiң немесе жұмыс iстейтiндердiң орта бiлiм алу үшiн 17 мектептiң жанынан кешкi ауысым бөлiмшелерi ұйымдастырылды.
      Қалада 3295 тәрбиеленушiсi бар интернат үлгiсiндегi 14 ұйым жұмыс iстейдi. Олардың арасында жетiм және әке-шешесi тастап кеткен 1023 бала бар.
      1999 жылы қалада жетiм және әке-шешесi тастап кеткен балалар үшiн оңалту орталығы ашылды.
      225 колледжде - 65 мамандық бойынша, кәсiби мектептерде - 71 мамандық бойынша, жалпы бiлiм беретiн мектептерде - 10 мамандық бойынша жоғарғы мектептерге дайындайды.
      Қала педагогикалық ғылым мен практиканың озық жетiстiктерiн тәжiрибеден өткiзетiн республикалық маңыздағы бiрден-бiр әдiстемелiк орталық болып отыр.
      Қала аумағында ҚР Бiлiм және ғылым министрлiгi мен өзге де ведомстволардың ғылыми әдiстемелiк орталықтары орналасқан. Алматыда бiлiм берудiң қалалық жаңа технологиялар орталығы, мұғалiмдердiң бiлiктiлiгiн арттыру институты жұмыс iстейдi.
      Халықаралық бiлiм бағдарламалары бойынша терең бiлiм беретiн, әлемдiк бiлiм кеңiстiгiне жол ашатын оқу орындары ашылуда. 1997-1998 оқу жылында Алматыдағы N 105 гимназиясы халықаралық бакалавриат бағдарламасы бойынша жұмыс iстей бастады.
      Орта жалпы бiлiм берудiң сан-алуандығына, бiлiм құрылымдарының кең аясын қалыптастыруға орта бiлiм беретiн ұйымдардың әртүрлi түрлерi мен тектерiн құру, оның iшiнде 29 гимназия, 10 лицей, 14 арнаулы мектеп арқылы қол жеткiзiлуде. 114 жалпы бiлiм беретiн мектепте негiзгi және қосымша бiлiм бағдарламалары жүзеге асырылып, 119, 8 мың оқушы өздерiнiң бейiмдiлiгi мен қабiлетiне сәйкес тереңдетiлген кәсiби бiлiм алуда. Екi қазақ-ресей гимназиясы және қазақ-түрiк балалар лицейi құрылды.
      Алматының орта бiлiм жүйесiнде оқу-тәрбие процесiндегi жаңа инновациялық технологияны белсендi iздеу және пайдалану жолдары жүргiзiлуде. Қаладағы қазiр 169 орта мектептiң 106-да компьютерлiк сыныптар бар.
      Сонымен қатар қалада 200 заңды тұлға, әртүрлi орталықтар курстар арқылы бiлiм қызметтерiн көрсетуде. Мұнда 100 мыңға жуық адам бiлiм алып, бiлiктiлiгiн көтеруде.
      Соңғы жылдары қаланың бiлiм беру жүйесi "Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңында, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентi тапсырмаларында, Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң iс-қимыл бағдарламасын жүзеге асыру жөнiндегi шаралар жоспары мен 1996-2000 жылдарға есептелген бiлiм саласындағы Алматы қаласын дамытудың Стратегиялық жоспарында анықталған ұйымдық, экономикалық, құқықтық, құрылымдық және мазмұндық компоненттердi iске асыруға бағытталған негiзгi нормативтiк-құқықтық актiлер талаптарын орындау шегiнде жұмыс iстедi.
      Алматы қаласының Әкiмi 1999 жылғы тамызда "Алматы қаласының бiлiм беру ұйымдарында "Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңын iске асыру туралы шараларды" бекiттi, оларды орындау үшiн Әкiм шешiмiмен қалада мемлекеттiк бiлiм беру ұйымдарының желiсi бекiтiлдi, олардың қызметiнiң негiзгi бағыттары көрсетiлдi, жергiлiктi бюджет есебiнен ұсталатын бiлiм ұйымдарының желiсi арқылы бес (алты) жастағы балаларды мектепке баруын ұйымдастыру туралы шешiм қабылданды, орта арнаулы оқу орындарында кадрларды даярлаудың, мемлекеттiк бiлiм мекемелерiнiң кадрларын қайта даярлаудың, бюджет есебiнен орындалатын орта бiлiм жүйесiн ақпараттандырудың мемлекеттiк тапсырысының тәртiбi бекiтiлдi. Қала бюджетiнде мектептер салуға, оқу орындарына күрделi жөндеу және сейсмокүшейту мен қондырғы алу үшiн қосымша қаражат бөлiндi.
      Iс жүзiнде барлық бiлiм беру ұйымдары арнайы ғимаратта орналасқан, қажеттi оқу-өндiрiстiк базасы (оқу кабинеттерi мен лабораториялар, кiтапхана, шеберхана, спорт залы, қоғамдық тамақтандыру, медициналық көмек көрсету нысандары) бар.
      Алматы қаласында республикада бiрегей болып отырған сан-салалы кәсiби бiлiм жүйесi шоғырланған.
      Тек қаланың бiлiм беру жүйесiнде ғана 21448 педагогикалық мамандық қызметкерлерi, оның iшiнде мектепке дейiнгi тәрбие мен оқыту ұйымында 2743 адам, барлық үлгiдегi орта жалпы бiлiм ұйымдарында 12841 адам (1054 маман жеке бiлiм беру мекемелерiнiкi), бастауыш кәсiби бiлiм ұйымдарында 1178 адам, орта кәсiби бiлiм ұйымдарында 3894 адам (оның iшiнде 1167 маман жеке бiлiм беру мекемелерiнiкi) және мектептен тыс ұйымдарда 792 адам жұмыс iстейдi. Олардың бәрiнiң тиiстi бiлiмi мен бiлiм саласында жұмыс тәжiрибесi бар.
      1995-1999 жылдары мұғалiмдердiң бiлiктiлiгiн көтеру институтында жылына 5 мың мұғалiмдi қамтыған курстар ұйымдастырылды. Институттың қаржылық тұрақтануы мен құрылымының қайта ұйымдастырылуы курсқа 6 мыңға дейiн адам тартуға және бiлiм саласында аймақтық ғылыми зерттеулер ұйымдастыруға мүмкiндiк бередi.
      Бастауыш бiлiмнiң мемлекеттiк жалпы мiндеттi стандарттарын игеру бойынша бастауыш сынып оқушыларын 100 пайыздық қайта даярлануы 3 жыл бойы жүргiзiлiп келедi.
      Iске тәжiрибе арқылы асатын компьютерлiк оқу бағдарламаларын кезеңдiк енгiзу жобасы өмiрге ене бастады.
      Шетел мамандарының қатысуымен шетелдiк бiлiм технологиясын игеру жалғасуда.
      Өзiн-өзi қаржыландыру элементiмен шаруашылықпен қаржыландырудың жаңа нысандары мен әдiстерi игерiлуде.
      Қаланың бiлiм беру саласында әртүрлi себеппен, бiрiншi кезекте экономикалық сипаттағы қиындықтан туындаған недәуiр мәселелер де қордаланған.
      Қаланың бiлiм беру жүйесiнiң жай-күйiне, оның мұқтажына недәуiр артта қалған қаржыландыру деңгейi айтарлықтай ықпал етуде.
      Бiлiм беру саласы үшiн жергiлiктi бюджеттен, оның шығыс бөлiгiнiң кемiнде 12 пайызы бөлiнуде. Бiлiм қызметкерлерi жалақысын кешiктiрмей алуда, күрделi жөндеу, қондырғы алуға қаржы көбiрек бөлiне бастады. 2000 жылдан бастап жаңа объектiлер құрылысы жанданды.
      Бiлiм жүйесiнiң құрылымдық және желiлiк реформалануы мектепке дейiнгi және қосымша бiлiм жүйесiнiң күрт қысқаруына алып келдi. Осыған орай осы оқу түрiне тартылған балалар саны, кәсiби бiлiмнiң мемлекеттiк ұйымдары желiсi қысқарды, мемлекеттiк бiлiм стандарты талаптарының деңгейiне жауап бермейтiн мемлекеттiк емес бiлiм беру ұйымдары пайда болды.
      Қаладағы мектепке дейiнгi бiлiм жүйесi осыған қарамастан қазiргi желiсiн сақтау және дамыту мақсатында балаларды оқыту мен тәрбиелеу түрi мен әдiсiн жетiлдiруде, 5 (6) жастағы балаларды мектепке баруға даярлауда. 1996 жылмен салыстырғанда мектепке дейiнгi мекемелер саны 78 бiрлiкке (33 пайызға) қысқарды. Ал балалар саны 15000-ға (43 пайызға) қысқарды. Қазiр ұйымдасқан мектепке дейiнгi тәрбие мен оқуға балалардың 22 пайызы№ғана, ал мектепке дейiнгi дайындыққа қаладағы мектеп жасындағы баланың 62,2 пайызы ғана тартылды. 18,7 мың бала 136 мемлекеттiк, 17 ведомстволық және 8 мемлекеттiк емес бiлiм ұйымына барады.
      Тұрмысы нашар отбасыларға, жетiм балаларға және әке-шешесi тастап кеткен балаларға арналған интернат мекемелерi, ауру балаларды үйде оқыту, осы мекемелердiң түлектерiн жұмысқа орналастыру мәселесi толық шешiлген жоқ. Қалада аяқ-қолы тартылатын 660 бала тұрады, мүмкiндiгi шектеулi балаларға арналған арнайы мектеп мұқтаждығы 40 пайызға ғана қанағаттандырылды. 150 орындық орыс тiлiнде оқытатын тұрмысы нашар отбасылар балалары үшiн жалпы бiлiм беретiн мектеп-интернат ашу өткiр тұр. Барлық арнайы оқу ұйымдарында оқу-әдiстемелiк қамсыздандыру әлсiредi, республикада зағип балаларға арналған қосымша бағдарлама мен оқулықтар шығарылмайды. Медициналық қамсыздандыру мәселесi штаттағы қызметкерлер денсаулық сақтау жүйесiне берiлгендiктен қиындай түсуде. Интернаттарға аумақтық поликлиникалардың қызмет көрсету деңгейi төмендеуде. 1999 жылы интернаттар мен балалар үйлерi балаларының қоғамдық көлiкте тегiн жүру жеңiлдiгi жойылды.
      Бюджеттiк қаражаттың жетпеушiлiгiнен музыкалық мектептер өзiн-өзi қаржыландыруға көштi. Олардың бiразы жабылу алдында.
      Қаланың бiлiм беру кешенiн басқаруды жетiлдiру қажет. Бiлiмдi басқару органдарының "Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңы бойынша орындауға тиiс жекелеген мiндеттерiн атқаруға мүмкiндiгi жоқ. Қала бойынша басқару мiндетiн бiлiм департаментiнiң 31 қызметкерi және аудандардағы бiлiм бөлiмдерiнде 4-5 адам атқарады. Қазiргi уақытта мемлекеттiк бiлiм ұйымдарының шығындарымен және қаржыландырылуымен 4 басқару құрылымы шұғылданады. Атап айтқанда, қалалық қаржы басқармасы, аудандық қаржы бөлiмi, бiлiм департаментi және оның аудандық бөлiмдерi, экономика жөнiндегi қалалық комитет. Бiлiм органдарын лицензиялауға сондай-ақ колледждердi лицензиялаумен заң бойынша жергiлiктi атқарушы органдар ҚР Бiлiм және ғылым министрлiгi жауапты.
      Бiлiм ұйымдарының көптеген тексерiстерi бiлiм берудi басқару органдарының келiсiмiнсiз жүргiзiледi.
      Алматы қаласына ерекше мәртебенiң берiлгендiгiне қарамастан, қаланың бiлiм беру жүйесi қатаң орталықтандырылған механизмiнiң бiр бөлiгi ретiнде жұмыс iстеуiн жалғастыруда.
      Республикалық деңгейде әзiрленген бiлiм мәселесi бойынша кейбiр нормативтiк актiлер Алматының аймақтық ерекшелiгiн ескермейдi. Оқу жылының бойында бiлiм экономикасы саласында нормативтiк құжаттарды шығару орын алып келедi. Бұл көптеген қолайсыздық тудырып отыр.
      Қазiргi уақытта орта бiлiм беру жүйесiнде негiзгi мәселе материалдық техникалық базаны дамыту, оқушыларды бүгiнгi күнгi оқулықтармен қамсыздандыру, мектептердi осы заманғы компьютерлермен, көрнекi оқу құралдарымен жабдықтау болып отыр.
      64 жалпы бiлiм беретiн мектептiң компьютерлiк техникасы ескiрген. 7 кәсiби мектептiң (лицейдiң) ақпарат пен өндiрiстi автоматтандыру кабинеттерi мүлдем жоқ.
      1996 жылғы 1 қаңтарда Алматыда бюджет есебiнен 6000 жуық оқушы бiлiм алып келген 15 кәсiби мектеп (лицей) және орта кәсiби бiлiмi бар 8 мың маман даярлаған 12 колледж болды. Сонымен қатар, кәсiби оқыту жүйесiне жыл сайын 35 мың адам жаңа мамандық алып отыратын, iс жүзiнде орта бiлiм беретiн мектептердiң барлық түлектерiнiң тегiн кәсiби бiлiм алуға және кәсiби даярлықтан өтуiне мүмкiндiктерi болды.
      Соңғы жылдары кәсiби бiлiм мекемелерiнiң саны барған сайын қысқара түсуде. 2000 жылдың 1 қаңтары бойынша 11 кәсiби мектепте (лицейде) 3,8 мың адам және 10 орта кәсiби оқу орнында (колледжде) мемлекеттiк тапсырыс бойынша 2,3 мың адам оқуда. Ал бiлiктi жұмысшылар мұқтаждығы өте жоғары, тек 1999 жылы ғана жұмыспен қамту органдарына кәсiпорындар 247 газэлектр дәнекерлеушiсiне 251 слесарға, 252 құрылысшыға тапсырыс берген.
      Экономика комитетi, Еңбек және жұмыспен қамту департаментi бiлiктi кадрларға мұқтаждықты, олардың кәсiби бiлiктiлiк құрылымын нақты толық айқындамайды, оқу орындарының, жұмыс берушiлер мен жергiлiктi атқарушы органдардың арасында келiсiлген экономикалық және әкiмшiлiктiк қарым-қатынас жоқ. Көптеген оқу орталықтары, комбинаттар мен курстар мемлекеттiк үлгiдегi құжаттарды берсе де, тиiстi лицензия алмай-ақ жұмысшыларды даярлауда.
      Қаланың мектеп жасындағы жастары еңбек нарығына ешбiр кәсiби дайындықсыз баруда, ал егер олар мемлекеттiк емес жоғары мектеп пен колледжде оқуын жалғастырса (Алматыда 55 жоғары мектеп пен 39 колледж бар) да оны аяқтағаннан кейiн ешкiмге керексiз болып қалады. Тек 1999 жылы ғана жұмыспен қамту органдарында да 1253 экономист пен бухгалтер, 729 мұғалiм, 1113 инженер-механик, технолог, құрылысшы, электрик, 227 тәрбиешi, 181 медбике жұмыссыз болып тiркелген.
      Кәсiби бiлiм әлi де болашақтың инвестициясы ретiнде қарастырылмайды. Әлемнiң көптеген елдерiнде шамамен жалпы бiлiм беретiн мектептердiң түлектерiнiң 70 пайызы кәсiби бiлiм арқылы мамандық алады. Алматыда кәсiби даярлықпен оқушылардың бар-жоғы 1,2 мыңы ғана қамтылған. Қалада мектепаралық оқу-өндiрiстiк комбинаты бiреу ғана. Мектептердiң оқу шеберханаларының базасында кәсiби дайындық пен жоғары сынып оқушыларының 15 пайызы ғана тартылған.
      Кәсiби оқу орындарда практикалық оқу үлесi қысқаруда. Алматы қаласындағы N 1 кәсiби лицей базасында тәжiрибе жұмысы көрсеткендей "Қазақстанда кәсiби бiлiмдi дамытуға көмектесу" қазақ-герман жобасын енгiзу шығынын заңдық базаның жоқтығына қарамастан жұмыс берушiлер өзi көтерген.
      Сондықтан да колледждердегi, кәсiби мектептердегi оқыту мен курстық даярлық және қайта даярлықтың негiзгi мiндетi кәсiби бiлiм оқу орындарының меншiктiң барлық нысанындағы жұмыс берушiлермен тiкелей байланысын қамсыздандыру болып табылады.
      Кәсiби бiлiм мәселесiн шешу қала экономикасының жай-күйiмен, еңбек ресурстарымен және бiлiктi кадрлардың көптiгiмен, жоғары мектеп, колледж, кәсiби мектеп базасында даярланатын кадрлар санының қаланың нақты мұқтаждығына сәйкессiздiгiмен, басқа аудандардан халықтың қалаға бақылаусыз көшi-қоңымен тығыз байланысты.
      Жоғары мектептiң мектеп пен қоғам алдында бiлiктiлiгi жоғары ұстаз кадрларын даярлаудағы жауапкершiлiгiнiң төмендеуi де алаңдаушылық туғызуда.
      Қала аумағында халықтың курстық даярлығын жүргiзетiн әртүрлi орталықтар мен курстардың қызметiне шетел бiлiм ұйымдары филиалдары мен қоғамдық бiрлестiктердiң iс-әрекетiне тиiстi назар аударылмайды. Бiлiмдiк қызметтің осындай нысандарының жұмысын нормативтiк актiлермен қамсыздандырмағандықтан олар бiлiмдi басқару органдарының назарынан ұдайы қалып келедi.

2. Алматы қаласының бiлiм жүйесiн дамытудың
негiзгi бағыттары

        2001-2005 жылдар мерзiмiндегi бiлiм жүйесiн дамытудың негiзгi мақсаты бiлiм саласында мемлекет саясатын iске асыру үшiн ұйымдық негiз қалау, бiлiм жүйесiн басым дамыту стратегиясын анықтау, қала халқы мен экономикасын және әлеуметтiк саласының бiлiмдiк мұқтажын қанағаттандыру болып табылады.
      Мақсатты iске асырудың негiзгi мiндеттерi:
      - бiлiмнiң мемлекеттiк ұйымдарының желiсiн сақтау, оны қайтадан енгiзiлген нысандар есебiнен кеңейту және жергiлiктi органдарға республикалық ұйымдардың бiр бөлiгiн оларды қайта ұйымдастыру кезiнде беру;
      - "Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының және ҚР Үкiметi мен Алматы қаласы Әкiмiнiң бiлiм саласындағы іс-қимыл бағдарламасын iске асыру шараларының жоспарларын ұйымдық-нормативтiк орындалуы;
      - бiлiмнiң мемлекеттiк жалпы мiндетi стандараттарын орындау, бiлiм бағдарламаларын аймақтық компонентiн одан әрi дамыту;
      - оқушылардың шығармашылық қабiлетiн, инновациялық сипаттағы бiлiмдi ұйымдастыруды, әртүрлi деңгей мен бағыттағы қосымша бiлiмдi ұйымдастыруды дамытуға бағытталған бiлiмнiң мазмұндық-процессуалдық негiзiн жаңарту;
      - қазақстандық патриотизм мен азаматтылықты тәрбиелеу;
      - аймақтардың жұмысшылар мен мамандарға мұқтажын қанағаттандыру үшiн сауал салудың маркетингтiк жүйесiн құру, осы сауалды мемтапсырысты қалыптастыру және оның бюджеттiк қаржыландырылуын қамтамсыз ету жолымен iске асыру;
      - бiлiмдi ұйымдастырудың әр үлгiсi мен түрi бойынша бiр оқушыға, тәрбиеленушiге шаққанда анықталатын аймақтық қаржыландыру нормативтерiн жасау және осы нормативтер негiзiнде жергiлiктi бюджеттiк бiлiмдi жоспарлау;
      - бiлiм жүйесiнiң ұйымдық-құрылымдық құрылымын жетiлдiру, бiлiмнiң шығыны мен қаржылануын, лицензиялануы мен аттестациясын ұйымдастыру саласында бiлiмдi басқару органдарының мiндетiн кеңейту;
      - бiлiмнiң жаңа ұлттық үлгiсiн енгiзу, оқу барысында бүгiнгi күнгi оқулықтар мен оқу құралдарын игеру;
      - мемлекеттiк бiлiм ұйымдары қамтымаған қала халқының мұқтажын ескеретiн жеке бiлiм секторын дамыту;
      - 5 (6) жастағы балаларды мектеп алдындағы даярлықпен толық қамту;
      - бiлiм процесi субъектiлерiн әлеуметтiк қорғаудың аймақтық жүйесiн құру.
      Қаланың бiлiм жүйесiн дамытудың негiзгi мақсаттары мен бағыттары және оларды iске асыру кезiндегi күтiлетiн нәтижелер:
      1) Қазақстандық патриотизм мен азаматтылықты тәрбиелеу саласында ("Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының 8, 14 баптары).

Мақсаты: қазақ және республиканың өзге халықтарының тiлiн, тарихын, мәдениетiн, әдет-ғұрпын игеру үшiн жағдай жасау арқылы өз Отанына - Қазақстан Республикасына деген махаббатты тәрбиелеу.

        Дамытудың негiзгi бағыттары:
      - жеке адамды дамытуды интеллектiлiк, рухани, экологиялық тұжырымдаманы қамтитын ұлттық өзiндiк сананы, ұлттық өзiн-өзi қорғауды ояту және қалыптастыру мектебi ретiнде қазақ ұлттық мектебiн дамыту;
      - жеке адамның Қазақстанның бiрыңғай қоғамдық және рухани кеңiстiгiне толық тартылуына, Қазақстан азаматы ретiнде оның қалыптасуына, ғана тiлiмен, мәдениетпен және өзiндiк санамен үздiксiз байланысты сақтай отырып, өзiн-өзi көрсетуiне жәрдемдесу;
      - Қазақстанның құқықтық және мемлекеттiк жүйесiн, ел тарихын, рәмiздерiн, республиканың көрнектi тұлғаларының өмiрi мен қызметiн оқып үйрену арқылы азамат пен патриотты тәрбиелеу;
      - жас ұрпақты қоғамдық өмiрге еркiн кiруге және өзiн-өзi тануын қамтамасыз ету мақсатында оны жалпы адамдық және этноерекшелiк құндылықтарға тарту;
      - ұлттық мәдениет пен Қазақстан халықтарының дәстүрлерiн өркендетудi ұйыстыру орталығы ретiнде бiлiм ұйымдарының қалыптасуы;
      - отандық дәстүрлерге, ұлттық аймақтық ерекшелiктерге, осы заманғы тәжiрибе жетiстiктерiне негiзделген ерекше тәрбие жүйесiн оқу орындарында қалыптастыру;
      - бiлiм мазмұнына аймақтық және этнокомпоненттердi жоспарлы және ұтқырлы енгiзу;
      - әлеуметтiк нигилизмге, бойкүйездiкке, жұмыссыздыққа, балалар қылмысына елеулi тосқауыл қою үшiн сабақтан тыс, әсiресе кешкi уақытта жастарды мүдде бойынша бiрiктiретiн орталық ретiнде жалпы бiлiм және кәсiби мектептерiнiң тәрбиелiк мiндетiн дамыту;
      - қосымша бiлiм мен сан-салалы сабақтан тыс қызметтiң жүйесiн дамыту, олардың тәрбиелiк мiндетiн күшейту;
      - қосымша бiлiм мен сабақтан тыс қызметпен, халықтың көркемдiк және техникалық шығармашылығымен, клубтық және ойын-сауықтық ұйымдық белсендiлiгi арқылы спортпен шұғылдануына жағдай жасау;
      - отбасының, мектептiң тәрбие жұмысына қатысу үшiн жағдай жасау, ата-аналардың қоғамдық бiрлестiктерiн дамыту;
      - оқушыларды әскери-патриоттық және әскери-спорттық тәрбиелеудiң жақсы дәстүрлерiн өркендету және дамыту, бiлiм ұйымдарының материалдық-оқу базасын нығайту.

        Күтiлетiн нәтиже:
      - Отаны мен өз отбасының игiлiгi үшiн дайын және еңбек ете бiлетiн, Қазақстан Республикасының мемлекеттiк тiлiн еркiн игерген қазақ және республиканың өзге халықтарының тарихын, әдет-ғұрпын, мәдениетiн, дәстүрiн бiлетiн өз Отанының азаматы мен патриотын қалыптастыру;
      - балалар мен жастарда iзгiлiктi бағыт, берiк рухани негiз, шынайы өмiр құндылықтарын беретiн азаматтылық пен патриотизмдi қалыптастыратын тәрбиелеу жүйесiн қалпына келтiру;
      - азаматтылықты, еңбексүйгiштiктi, адамгершiлiктi, адам құқығы мен еркiндiгiне құрметтi, Отанға, отбасыға, қоршаған табиғатқа сүйiспеншiлiктi қалыптастыру жөнiндегi оқудың тәрбиелiк мiндетiн күшейту;
      - соңғы жылдары оқыту мен тәрбиелеу жүйесiндегi алшақтықты қосымша бiлiм бағдарламасын iске асыру, жас адамдардың пiкiрлесуге, мүдде бойынша қызметiне, табиғи құлшынысын қана№аттандыратын балалар мен жасөспiрiмдердiң ұйымдары арқылы жою;

2) Мектепке дейiнгi тәрбие мен оқыту саласында ("Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының 23, 38 баптары).

Мақсаты: Мектепке дейiнгi тәрбие мен оқыту жүйесiн тұрақтандыру мен дамытуды қамсыздандыру.

        Дамытудың негiзгi бағыттары:
      - халықтың барлық жiгi үшiн мектепке дейiнгi ұйымдар көрсететiн бiлiм қызметтерiне қол жеткiзудi қамсыздандыру;
      - мектепке дейiнгi бiлiм ұйымдарының әртүрлi түрлерiнiң желiсiн сақтау мен дамыту және олардың жұмысын халықтың сұранымына сәйкес қамсыздандыру;
      - мектепке дейiнгi бiлiмнiң мемлекеттiк ағарту стандарттарын бағдарламалық және оқу-әдiстемелiк қамсыздандыру;
      - балалар бақшасына бармайтын мектеп жасына дейiнгi балаларды оқыту мен тәрбиелеуде отбасыға жәрдемдесу және ата-аналарды бiлiктi ұстаздық кеңеспен қамтамсыз ету;
      - балалардың қабiлетi мен мүддесiн толық анықтау мен дамыту үшiн дамушы ортаны қалыптастыруды, жаңа ұстанымды iске асыру;
      - жеке тәсiл негiзiнде мүмкiндiктерi шектеулi балалардың қабiлетi мен мүддесiн толық ашуға жағдай жасау;
      - балаларға, оның iшiнде бала бақшасына бармайтын бүлдiршiндерге көрсетiлетiн қосымша бiлiм қызметтерiнiң тiзбесiн кеңейту;

        Күтiлетiн нәтиже:
      - әлеуметтiк қорғалмаған, тұрмысы нашар отбасылар санатына жататын балаларды анықтау механизмiн әзiрлеу және оларға мектепке дейiнгi көлемде белгiленген бiлiм қызметiн тегiн көрсету;
      - мемлекеттiк мектепке дейiнгi ұйымдардың бiлiм ұйымдарына баратын 5 (6) жастағы балалардың жалпы санының 75 пайызына дейiн мiндеттi және тегiн мектеп алдындағы даярлықпен қамту үлесiн көбейту;
      - балалар бақшасы мен мектептiң сабақтастығын қамтамасыз ететiн құжаттар мен материалдардың ғылыми әдiстемелi кешенiн әзiрлеу;
      - мектеп немесе балалар бақшасы базасында балаларды мектепке даярлайтын қысқаша курстарды, сондай-ақ үй жағдайында әзiрлiктi ұйымдастыруды тiлейтiн ата-аналар үшiн қысқа мерзiмдi курстар ұйымдастыру және оны әдiстемелiк қамсыздандыру;
      - балаларды мектепке даярлау жөнiнде ата-аналарға арналған әдiстемелi құралды әзiрлеу;
      - коммерциялық негiзде мектепке дейiнгi ұйымдар мен топтардың сан алуан түрiн, олардың жұмыс режимiне сәйкес (тәулiк бойы, толық емес жұмыс күнi, демалыс және мереке күндерi iстейтiн) құру жөнiндегi жұмысты жандандыру;
      - әртүрлi үлгiдегi мектепке дейiнгi ұйымдар үшiн күннiң үлгiлiк режимдерiнiң нұсқаларын әзiрлеу;
      - мектепке дейiнгi мекемелерде психологиялық-медициналық- педагогикалық қызметтi ғылыми-әдiстемелiк қамсыздандыру бағдарламасын әзiрлеу;

3) Орта бiлiм саласында

3.1) Бiлiм мазмұнын жаңарту ("Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының 5, 6, 9, 12, 17, 18, 24, 33, 35, 46 баптары).

Мақсаты: мемлекеттiк жалпы мiндеттi бiлiм стандарттарын енгiзу.

        Дамытудың негiзгi бағыттары:
      - бiлiмнiң барлық сатыларында мемлекеттiк жалпы мiндеттi бiлiм стандарттарын iске асыру;
      - жалпы орта бiлiмнiң мазмұнын бiр деңгейде, оның iшiнде бiр оқу орны мен бiр пәннiң шегiнде терең саралай игерудi қамсыздандыру;
      - мемлекеттiк жалпы мiндеттi бiлiм стандарттарына сәйкес қазақ тiлiн мемлекеттiк тiл ретiнде дамытуды, сондай-ақ орыс тiлiн және бiр немесе екi шет тiлiн үйренудi қамтамасыз ету;
      - аймақтың бiлiм нарығының сұранысын қана№аттандыруға бағытталған жаңа бiлiм технологиясын енгiзу, бiлiмдi компьютерлендiру, "Интернет" желiсiн пайдалану, барлық пәндер бойынша ақпараттық технология мен компьютерлiк бiлiм бағдарламаларын игеру;
      - аймақтық компоненттiң мазмұны мен деңгейiне ғылыми негiзделген талаптарды әзiрлеу, "Алматының тарихы, географиясы мен мәдениетi", "Азаматтану" жаңа пәндерiнiң оқу жоспарын енгiзу және ғылыми әдiстемелi қамсыздандыру;
      - халықаралық бiлiм кеңiстiгiндегi интеграциялық процестердi дамыту, ынтымақтастық, бiлiм мазмұнын жаңарту бойынша тәжiрибе алмасу;
      - оқытудың жаңа түрi мен нысанында халықтың әртүрлi тобының мұқтажын қана№аттандыру, кешкi, сыртқы, аралық бiлiмдi экстернатты дамыту;
      - жалпы бiлiм беретiн мектептердiң жоғары сыныптарын қалаға қажеттi мамандыққа бейiмдеу және осы негiзде бұл мектептердi лицей мәртебесiне көшiру жөнiнде база жасау;
      - мемлекеттiк бiлiм ұйымдарымен бәсекелесетiн бiлiм мекемелерiнiң мемлекеттiк емес желiсiн қалыптасуға көмектесу;
      - азаматтық және экологиялық бiлiм бағдарламасын әзiрлеу мен енгiзу және мектептер мен басқа ұйымдардың күш-жiгерiн бiрiктiру негiзiнде оқушыларды тәрбиелеу;
      - қала мектептерiн бүгiнгi күнгi бағдарламалармен және оқулықтармен дер кезiнде қамтамасыз ету;
      - бiлiм ұйымдары жұмысының сапасына мониторинг енгiзудi қамтамасыз ету, соған негiзделiп әзiрленген өлшемдер кешенi негiзiнде оқушыларға бiлiм беру мен тәрбиелеу, қала мектептерiнде инновациялық қызмет банкiсiн құру;
      - оқушы қызметiн бағалаудың жаңа тегершiктерiн енгiзе отыра, оқушылардың жетiстiк деңгейiн бақылау жүйесiн жетiлдiру.

        Күтiлетiн нәтиже:
      - қала мұқтажына сәйкес, халықтың ұлттық аймақтық ерекшелiктерiн ескере отыра, орта бiлiм оқу орындарының желiсiн сақтау және дамыту, бiлiм мекемелерiнiң инновациялық түрлерiнiң желiсiн кеңейту;
      - мемлекеттiк жалпы мiндеттi стандарттарды толық енгiзу, оларды оқу-әдiстемелiк қамсыздандыру;
      - iргелендiру, технологияландыру және имандандыру негiзiнде бiлiм мазмұнын жаңарту, бiлiмге, құндылықтар жүйесi мен әлеуметтiк нормаларға сүйену;
      - тарих, қоғамтану, әдебиет, география бiлiмi мен оқулықтарының мазмұнын осы ғылымдар мен отандық дәстүрлердiң бүгiнгi күнгi деңгейiне сәйкестiкке келтiру, оқушыларды iзгiлiктiлiк-эстетикалық және азаматтық-партиоттық тәрбиелеу мiндетiн iске асыру;
      - мектепке дейiнгi, бастауыш, негiзгi және орта бiлiм арасындағы ғылыми-әдiстемелiк сабақтастықты қамсыздандыру;
      - барлық деңгейдегi бюджеттер мен бюджеттен тыс қаражат есебiнен бiлiм жүйесiнiң кiтапхана қорын қалыптастыру;
      - халықтың әлеуметтiк-экономикалық, этно-мәдени мүддесiн және Алматы қаласының артықшылықтарын бiрыңғай бiлiм саясатын iске асыру кезiнде ескеру;
      - Алматы қаласы Бiлiм департаментiнiң жанынан бiлiм сапасын тексеретiн мемлекеттiк аттестациялық қызмет құру, бiлiм алушыларды сапасыз бiлiмнен қорғау механизмiн iске асыру;
      - бiлiм мекемелерi түлектерiнiң қорытынды аттестациясының объективтiлiгiн көтеру;
      - дамытушы бiлiм принциптерiн iске асыратын қосымша бiлiм ұйымдарының әртүрлi үлгiлерi мен түрлерiнiң желiсiн дамыту;
      - мектеп жасындағы барлық балаларды және 5 (6) жастағы балаларды мiндеттi мектеп алдындағы даярлықпен қамту;
      - қала азаматтарының орта жалпы, бастауыш, орта, жоғары және жоғары мектептен кейiнгi кәсiби бiлiм алуына мүмкiндiктi кеңейту;
      - Алматы қаласының бiлiмiн кадрлардың бiлiктiлiгiн арттыру және қайта даярлау жүйесi арқылы жоғары және жоғары мектептен кейiнгi кәсiби бiлiмнiң үздiксiз шегiнде даярланған бiлiктiлiгi жоғары педагогикалық кадрлармен қамтамсыз ету.

3.2) "Дарынды балалар" мәселесiн шешу ("Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының 1, 3, 4, 8, 18 баптары, ҚР Президентiнiң 24.05. 96 ж. N 3002 Өкiмi N963002_ ).

Мақсаты: Дарынды балаларды түлету, олардың шығармашылығын көтермелеу, сондай-ақ мамандардың кең ауқымы мен жұртшылықтың назарын дарынды балалар мәселесiне аудару үшiн оңтайлы әлеуметтiк-педагогикалық жағдай жасау.

        Дамытудың негiзгi бағыттары:
      - дарынды балаға (оқушыға) өзiнiң жеке қасиеттерiн көрсетуге мүмкiндiк беретiн бiлiмнiң көп деңгейлi және нұсқалы жүйесiн қалыптастыру;
      - дарынды балаларға рухани және тәндiк дамуы, бiлiмнiң әртүрлi саласында кәсiби даярлық үшiн жағдай жасау;
      - "Дарынды балалар" мәлiметтерi банкiсiн қалыптастыру;
      - "Дарынды балаларды" анықтайтын психологиялық-педагогикалық диагностика бойынша ғылыми-әдiстемелiк ұсыныстар әзiрлеу;
      - пәндердi тереңдеп оқытатын сыныптарда сабақ беретiн педагогикалық қызметкерлердiң бiлiктiлiгiн арттыру, қайта даярлау және тәжiрибеден өтуiнiң әртүрлi нысандарын жүйелi ұйымдастыру;
      - "Дарынды балаларды" анықтау, оқыту және дамыту жөнiндегi сынақ алаңдарын қалада құру;
      - "Дарынды балалармен" жұмысты ұйымдастыруда дарынды балаларды анықтау, оқыту және дамыту жөнiндегi бүгiнгi теориялық тұжырымдамаларды басшылыққа алу.

        Күтiлетiн нәтиже:
      - дарынды балаларды тәрбиелеу, оқыту және қолдау процесiн нормативтiк-құқықтық, ғылыми-әдiстемелiк қамсыздандыру;
      - дарынды балалар үшiн Алматыда мектеп ашу;
      - Алматы қаласының Бiлiм департаментi жанынан "Дарын" РКӨО филиалының ғылыми-практикалық орталығын ашу;
      - Алматы қаласының Бiлiм департаментi жанынан "Дарынды балалар" жобасын iске асыру жөнiндегi үйлестiру тобын құру;
      - дарынды балаларды дамыту және қолдау жөнiндегi мониторингтiк қызметтi БАК және ПКСО жанынан құру.

3.3) Оқушыларды еңбекке баулу және кәсiби бейiмдеу ("Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының 3, 8, 14, 15, 18, 19, 20, 31, 36 баптары).

Мақсаты: Нарық экономикасына көшу жағдайында еңбекке баулу жүйесiн өркендету, оқу-тәрбие процесiн еңбек мәртебесiн жасауға бейiмдеу (оқу, қызмет көрсету, өндiрiстiк және пайдалы).

        Дамытудың негiзгi бағыттары:
      - нұсқаулылық пен жұмылдырушылықты көрсететiн кәсiптер мен мамандықтардың жаңа жiктелiсiне сәйкес жаңа оқу бағдарламасын әзiрлеу, оқытудың жаңа технологиясын енгiзу;
      - еңбекке баулу саласында маркетингтi қолданудың әдiстемелiк негiзiн әзiрлеу;
      - қала экономикасы мен әлеуметтiк саласының ерекшелiгiн ескерiп оқушыларды еңбек нарығы болжамының мәлiметтерiмен таныстыру;
      - кәсiби мектеп, кәсiби лицей базасында мектеп оқушыларын еңбекке баулуды ұйымдастыру;
      - "Жалпы бiлiм беретiн мектеп - кәсiби мектеп" "Мектеп - кәсiби лицей", "Мектеп - кәсiби лицей - колледж" кешендерiн құру;
      - мектептегi оқу-тәрбие процесiн материалдық өндiрiс саласындағы еңбекке оқушылардың iштей дайындығын қалыптастыруға бейiмдеу;
      - электронды-есептеу және микропроцессорлық техниканы пайдалана отырып оқушыларды еңбекке баулу.

        Күтiлетiн нәтиже:
      - мектептегi еңбекке баулудың икемдi жүйесiн құру;
      - еңбекке баулудың стандарттарын енгiзу;
      - қала мектептерiнде кәсiби бейiмдеу жұмыстары жүйесiн жандандыру, кәсiби бейiмдеу кабинеттерiн құру;
      - жалпы бiлiм беретiн оқу орындарын оқушыларға кәсiби мамандық беруге және мектеп түлектерiнiң болашақ мамандықтарын таңдауына бейiмдеу;
      - жалпы бiлiм беретiн оқу орындарының базасында бастауыш кәсiби беретiн лицей түрiндегi мектептердi дамыту.

4. Әлеуметтiк тұрғыдан қорғалмаған балаларды қорғау саласында ("Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының 3, 4, 9, 13, 20, 23, 24, 31, 32, 36 баптары).

Мақсаты: мүгедек, жетiм және ата-анасының қарауынсыз қалған балалардың әлеуметтiк қорғалуын, олардың қалыпты өмiрi мен оқуын, сапалы кәсiби даярлығы мен еңбекке орналасуын қамсыздандыратын шараларды кешендi iске асыру.

        Дамытудың негiзгi бағыттары:
      - мүгедек, жетiм және ата-анасының қарауынсыз қалған балалар туралы аудандық және қалалық мәлiметтер банкiн құру;
      - қазақстандық азаматтар асырап алуға тиiс жетiм балалар туралы мәлiметтер банкiн құру;
      - жетiм балалар құқын қорғау мәселесi бойынша қамқор ата-аналар мен жұмыс үшiн ғылыми-әдiстемелiк ұсыныстар әзiрлеу;
      - қалада балалар мен жасөспiрiмдер үшiн арнайы оқу-тәрбие мекемелерiнiң желiсiн құру;
      - ата-аналар мен жұртшылық арасында "Балалар құқы туралы Конвенцияны" түсiндiру мен насихаттау бойынша жүйелi жұмыс ұйымдастыру;
      - мүгедек балаларды түзету және оңалту жүйесiн дамыту және жетiлдiру;
      - түзету бiлiм беру мекемелерiнiң желiсiн дамытуға қала халқының мұқтаждығы туралы мәлiметтер банкiн құру;
      - әлеуметтiк тұрғыдан қорғалмаған, мемлекет пен қоғамның көмегi мен қолдауына өте мұқтаж балалардың толыққанды өмiрi, бiлiмi, демалысы мен денсаулығы үшiн жағдай жасау;
      - еңбекке баулу жүйесiн әлеуметтiк қорғалмаған балаларға орайластыра отыра жетiлдiру;
      - ақыл-ойының дамуы кемшiн балаларды бастауыш кәсiби даярлық бағдарламасын әзiрлеу.

        Күтiлетiн нәтиже:
      - әлеуметтiк тұрғыдан қорғалмаған балаларға мемлекеттiк және әлеуметтiк кепiлдiк беру бойынша бiлiм туралы заң нормаларын орындау;
      - арнайы бiлiм мазмұнын сапалы жаңарту;
      - кемiс балалардың ерекшелiгiне сәйкес түзету мектеп-интернаттарын оқулықпен және оқу-әдiстемелiк құралдарымен қамсыздандыру;
      - жеңiлдiк кредит және қаржылық көмектiң өзге түрiн көрсету арқылы жетiм балалардың оқуына әлеуметтiк қолдау;
      - бiлiм мекемелерiнде оқитын мүгедек, жетiм және ата-анасының қарауынсыз қалған балалардың жеке және мүлiктiк құқығын қорғауды күшейтетiн нормативтiк-құқықтық актiлердi күшiне енгiзу;
      - денсаулығының мүмкiндiгi шектеулi балаларға кәсiби бiлiм алу үшiн жағдай жасау;
      - мүгедек, жетiм және ата-анасының қарауынсыз қалған балаларды, жетiм балалар мекемелерiнiң түлектерiн тұрғын үй мәселесiн шешу, кәсiпорындарда жұмыс орнын квоталауды енгiзу.

5. Кәсiби бiлiм саласында ("Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының 8, 15, 18, 21, 22, 24, 31, 32, 36, 41 баптары).

Мақсаты: еңбек нарығын мұқтажына сәйкес бiлiктi еңбек қызметкерлерi мен мамандарын (жұмысшылар мен қызметшiлер) даярлауды қамтамсыз ету.

        Негiзгi бағыттары:
      - жалпы бiлiм беретiн мектептер түлектерiн кәсiби мектепте, (лицейде), колледжде және кәсiби баулудың өзге құрылымдарында оқуын жал№астыру жолымен кәсiби бiлiммен барынша қамту;
      - еңбек нарығының мұқтажына сәйкес кәсiби бiлiм оқу орындарын қайта құру бойынша, сондай-ақ еңбек нарығына қажет мамандық пен кәсiп бойынша салалық жалпы бiлiм беретiн мектептерде оқитындар санын көбейту жөнiндегi жұмысты жалғастыру;
      - акционерлiк қоғам, жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiк және өзге заңды және жеке тұлғалардың бастауыш кәсiби бiлiмнiң мемлекеттiк емес оқу орнын құруына көмектесу;
      - қажет номенклатура санын қарастыра отыра, мемлекеттiк тапсырыс пен экономиканың мемлекеттiк емес секторының мұқтажы негiзiнде еңбек нарығының талабына сәйкес кәсiби бiлiм оқу орындарында кәсiп пен мамандықтардың тiзбесiн құрастыру, сан-салалы аралас мамандық пен кәсiп бойынша жұмысшы мен маман даярлауды өрiстету;
      - кәсiби мектеп (лицей), колледж және өзге оқу кәсiби құрылымдарының оқу-материалдық базасын пайдалануды реттейтiн нормативтiк құжаттарды әзiрлеу. Кәсiби техникалық бағыттағы салалық мектептер санын арттыру;
      - кәсiби оқу орындарын жастар мен ересектердi даярлаумен, қайта даярлаумен және бiлiктiлiгiн көтерумен шұғылданатын сан-салалы мекеме ретiнде дамыту;
      - өндiрiсте, курстарда және өзге кәсiби бiлiм құрылымдарында жұмысшылар мен мамандарды даярлауды, қайта даярлауды және бiлiктiлiгiн көтерудi ғылыми-әдiстемелiк қамсыздандыру.

        Күтiлетiн нәтиже:
      - бiлiм қызметтерi мен еңбек нарығының тепе-теңдiгiн қамсыздандыру;
      - дәстүрлi емес оқу мәселесiн шешетiн жеке шағын бағдарламаны жасай отыра бастауыш кәсiби, орта кәсiби, жоғары және жоғары мектептен кейiнгi кәсiби бiлiм бойынша қалалық бағдарламалық шараларды әзiрлеу және iске асыру;
      - сұраным мен ұсыныстық сәйкессiздiгiн жоюға бағытталған бүгiнгi сұранымға сәйкес қала экономикасының құрылымдық өзгерiсi нәтижесiнде босаған жастар мен ересектерге кәсiби даярлықтан өту және бiлiктiлiгiн арттыру үшiн жағдай жасау.

6. Бiлiмдi ақпараттандыру саласында ("Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының 3, 8, 31, 33 баптары, ҚР Президентiнiң 22.09.97 ж. N№3645 Өкiмi N973645_ "Қазақстан Республикасы Президентiнiң мемлекеттiк бағдарламасы туралы: "Қазақстан Республикасындағы орта бiлiмдi ақпараттандыру").

Мақсаты: бiлiм жүйесiнiң барлық деңгейiн кезең бойынша ақпараттандыру.

        Дамытудың негiзгi бағыттары:
      - бiлiм сапасын бақылаудың және мониторингiнiң компьютерлiк-тестiлiк, диагностикалық әдiстемесiн құру және пайдалану;
      - бiлiмнiң компьютерлiк технологиясының полифункционалдық, дидактикалық мүмкiндiктерiн ескере отыра бiлiм жүйесiнiң мазмұндық әдiстемелiк базасын жетiлдiру;
      - корпоративтiк телекоммуникациялық желiнi қашықтық оқытуды енгiзу және ғаламдық Интернет жүйесiне кiру жолымен бiлiмдi ақпараттандыруды дамыту;
      - бiлiмдi басқарудың ақпараттық жүйесiн енгiзу, жаңа ақпараттық технология негiзiнде даярланған жаңа құралдармен әзiрлемелердi пайдалану бойынша Алматы қаласы оқу орындары мамандарын қайта даярлау мәселесiн шешу;
      - оқытудың төл, оқу-әдiстемелiк құралдарының жаңа ақпараттық технологиясын құру үшiн қала мұғалiмдерi мен ғалымдарының шығармашылық мүмкiндiгiн бiрiктiретiн әрбiр оқу пәнi бойынша уақытша әдiстемелiк ұжымдарды құру.
      Күтiлетiн нәтиже:
      - барлық жалпы бiлiм беретiн және орта арнаулы кәсiби оқу орындарын компьютерлендiру бойынша қаланың орта бiлiмiн ақпараттандыру Бағдарламасын аяқтау;
      - қаланың барлық мемлекеттiк ұйымдарын оларды оқыту және тәрбиелеу, бiлiм процесiн, бiлiм экономикасын басқару үшiн пайдалануға компьютерлердiң бүгiнгi буынымен қамсыздандыру;
      - келесi кезеңнiң бағдарламасын - бiлiмге жаңа технология енгiзу негiзiнде бүкiл оқу-тәрбие процесiн компьютерлендiру;
      - құрылатын бiрыңғай бiлiм стандарты жүйесiнiң құрылымдық толықтырушы ретiнде "Жаңа ақпараттық технология негiзiнде орта бiлiм жүйесiнде оқу сапасын өлшемiн орындау стандартының ғылыми-әдiстемелiк негiзi" жобасын әзiрлеу және енгiзу;
      - әдiстемелiк нұсқаулықтарды, оқу бағдарлама құралдарын және өзге оқу материалдарын алдын-ала сараптан өткiзу үшiн Қалалық бiлiмдегi жаңа технологиялар орталығы№жанынан тұрақты жұмыс iстейтiн семинар ұйымдастыру;
      - Алматы қалалық бiлiм кадрларының бiлiктiлiгiн арттыру және қайта даярлау институты жанынан Алматы мұғалiмдерi мен ғалымдарына арналған әдiстемелiк құралдарды қарау үшiн тұрақты жұмыс iстейтiн жұмыс органын құру;

7. Балалар мен жасөспiрiмдердiң салауатты өмiр салтын қалыптастыру саласында ("Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының 4, 8, 19, 20, 23, 30, 31, 33, 36, 37, 38, 41, 42 баптары).

Мақсаты: балалар мен оқушы жастардың денсаулығын сақтау мен түзеуге ықпал ететiн механизмдер мен шарттарды жасау.

        Дамытудың негiзгi бағыттары:
      - қаланың барлық мүдделi органдары мен қызметтерiнiң "Балалардың бiлiмi мен денсаулығы" ведомствоаралық бағдарламасын әзiрлеудегi iс-әрекеттерiн үйлестiру;
      - қаланың бiлiм ұйымдарында салауатты өмiр сүру салтын орнықтыру, олардың осы бағыттағы материалдық базасын жетiлдiру;
      - оқушы жастар, әсiресе тұрмысы нашар отбасылар үшiн асханалар мен дәмханалар жұмысын ұйымдастыру;
      - апталық оқу жүктемесiн тиiмсiз көбейтудi тоқтату есебiнен оқитындардың жүктемесiн азайту, балалар денсаулығы құндылығын мойындау, бiлiм мазмұнының валеологиялық компонентiне назар аудару, ата-аналармен валеологиялық ағарту, табиғи сауықтыру жұмыстарын жандандыру;
      - мектепке дейiнгi және орта бiлiм ұйымдарында сауықтыру жұмыстарының әртүрлi нысандарының қолдау және дамыту, табиғатқа саяхатқа шығуды дәстүрге енгiзу;
      - баланың тәндiк, моральдiк, рухани келбетiне қамқорлық жасау.

        Күтiлетiн нәтиже:
      - "Балалардың бiлiмi мен денсаулығы" ведомствоаралық бағдарламасын Алматы қаласы Бiлiм департаментiнiң аудандық бөлiмдерiнiң, денсаулық сақтау, дене мәдениетi және спорт, туризм басқармаларының кәсiподақ және қоғамдық ұйымдардың, кәсiпорындардың бюджеттен тыс қорларының күш-жiгерiн бiрiктiру негiзiнде iске асыру;
      - оқушылардың, ең алдымен балалар мен жасөспiрiмдердiң ортақ негiздегi, оның iшiнде каникул уақытындағы демалу, тегiн медициналық қызмет пен емделу құқығын қамтамасыз ету;
      - оқушыларды мүмкiндiгiнше арзан және тегiн нәрлi тамақпен қамсыздандыру;
      - әрбiр мектепке дәрiгер мен медбике ставкасын енгiзу, оларды балаларды сауықтыру, аурудың алдын-алу және ескерту процесiне тарту мәселесiн шешу;

8. Қаланың бiлiм жүйесiн ғылыми-әдiстемелiк және кадрлық қамсыздандыру саласында ("Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының 2, 6, 8, 18, 25, 26, 27, 32, 33, 35, 36, 40, 41, 46 баптары).

Мақсаты: үздiксiз психологиялық-педагогикалық бiлiм және кадрлардың бiлiктiлiгiн арттыру жүйесiн әзiрлеу және құру, оны инновациялық даму режимiне көшiру.

        Дамудың негiзгi бағыттары:
      - мемлекеттiк жалпы мiндеттi стандарттарды ғылыми-әдiстемелiк қамсыздандыру, озық тәжiрибенi қорыту және енгiзу, ғылыми-әдiстемелiк әдебиеттi шығару;
      - оқу мен тәрбиенiң жаңа шетелдiк және отандық педагогикалық технологияға бейiмделуi бойынша сынақ базасын құру;
      - мамандардың педагогикалық технологияны жаңа жетiстiктерi туралы бiлiм алуға деген мұқтажын қана№аттандыру;
      - ғылыми зерттеулердiң, тәжiрибе сынақ жұмыстарының, бағдарламалардың жобалардың ғылыми сарабын ұйымдастыру және өткiзу;
      - базалық оқу жоспарының аймақтық компонентiн ғылыми-теориялық, оқу-әдiстемелiк қамсыздандыру;
      - бiлiмге iзгiлiктiк-этникалық сарынды енгiзу;
      - компьютерлiк оқу бағдарламасын кезең бойынша енгiзу, жаңа ақпараттық технологиялар саласында кадрларды қайта даярлау жобасын iске асыру;
      - мұғалiмдердiң бiлiктiлiгiн арттыру саласында қашықтық бiлiм жүйесi жобасын әзiрлеу;
      - жаңа кәсiптер мен мамандықтар бойынша (қызмет көрсету, экология, әлеуметтiк жұмыс, нарық инфрақұрылымы саласында) оқытудың құжаттамалары мен құралдарын әзiрлеу;
      - үлгiлiк жалпы бiлiм беретiн, кәсiби мектептер, лицейлер, колледждер базасында бiлiм оқу орындары кадрларын қайта даярлау мен бiлiктiлiгiн көтерудi қамтамасыз ету.

        Күтiлетiн нәтиже:
      - "педмектеп - мектеп БАК" жүйесiндегi сабақтастық байланысты қамсыздандыру негiзiнде педагогикалық кадрлардың бiлiктiлiгiн арттыру және қайта даярлаудың аймақтық тұжырымдамасы мен бағдарламасын әзiрлеу;
      - оқитын мамандар санатына сәйкес педагогикалық кадрлардың бiлiктiлiгiн арттыру стандартын белгiлеу;
      - ақпараттық қызмет пен ақпараттық педагогикалық қызметтiң компьютерлiк банкiсiн құру;
      - қалалық қашықтық бiлiм орталығын құру;
      - қалалық бiлiмдегi маркетинг және мониторинг жүйесiн құру;
      - қалалық мерзiмдiк педагогикалық баспасөздi шығаруды қамтамасыз ету;
      - кадрлардың бiлiктiлiгiн арттыру және қайта даярлау саласындағы ақылы бiлiм қызметтерiн ұйымдастыру бойынша нормативтiк құжаттарды әзiрлеу;
      - бағдарламалы-педагогикалық құралдар мәлiметтерi банкiн құру;
      - мемлекеттiк бiлiм стандарттарын игеру бойынша практикалық педагогтарға көмек ретiнде оқу-әдiстемелiк материалдарды әзiрлеу және енгiзу және оның iске асыру механизмiн құру;
      - қысқа мерзiмдi бағдарлама бойынша жоғары және орта кәсiби бiлiм базасында педагогикалық қызметкерлердi даярлауды ұйымдастыру;
      - екiншi жоғары бiлiм алу мүмкiндiгiн беру.

9. Қаланың бiлiм жүйесiн басқару жөнiнде

Мақсаты: басқару жүйесiн оңтайландыру.

Негiзгi бағыттар мен күтiлетiн нәтижелер:

- бiлiм ұйымдарын лицензиялау мәселесiн қаланың Бiлiм департаментiне

беру;
      - тiкелей әкiмшiлiк әдiсiнен басқарудың үйлестiру-бақылау әдiсiне көшу негiзiнде бiлiм мекемелерiн басқару және өзара байланыстың жаңа жүйесiн құру, жұмыстың ұйымдық-әдiстемелiк бағытын күшейту;
      - ведомстводан тыс негiзде оқыту сапасының аудитi қызметiн құру;
      - кәсiби бiлiм мен кәсiби бейiмдеу жұмысы қызметiнiң ғылыми-әдiстемелiк кабинетiн қалпына келтiру;
      - бiлiм мекемелерiнде оқу-тәрбие процесiн басқару және бақылау жүйесiн жетiлдiру;

Күтiлетiн нәтиже:
- қала Әкiмiнiң жанынан ғылым, бiлiм және жұмыспен қамту саласындағы iс-әрекеттердi үйлестiру және шешiмдердi даярлау бойынша Ведомствоаралық кеңес құру.

10. Бiлiмдi қаржыландыру және бiлiм ұйымдарының материалдық техникалық базасын дамыту саласында ("Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңының 36, 40, 45, баптары).

Мақсаты: әлеуметтiк-экономикалық мәселелердi шешу және нормативтiк ұстанымы негiзiнде бiлiм ұйымдарының материалдық-техникалық базасын дамыту;

                 Дамытудың негiзгi бағыттары:
      - бiлiм ұйымының әрбiр үлгiсi мен түрi бойынша бiр оқушыға, тәрбиеленушiге есептей отыра анықталған және қалыптасқан даму ерекшелiгiн ескеретiн бiлiм нормативтерi негiзiнде мемлекеттiк бiлiм ұйымдарын қаржыландыруды жүргiзу;
      - қаланың бiлiм жүйесiне оның басымдығын ескере отыра жыл сайын бюджеттiк қаржы бөлу және бекiтiлген қаржы нормаларымен қамсыздандыру;
      - кәсiби бiлiмнiң мемлекеттiк оқу орындарының көп желiлi жүйесiн енгiзу;
      - бiлiм берудiң бәсекелiлiгi негiзiнде кәсiби оқу орындары кадрларын даярлау үшiн қалада мемлекеттiк бiлiм тапсырысын қалыптастыру және орналастыру, осы қызметтер бойынша мемлекеттiк сатып алуды жүргiзу кезiнде жариялылықты сақтау;
      - орта жалпы бiлiм базасында бiлiм алған тұлғаларға кәсiби бiлiм алу үшiн жеке бiлiм кредиттерiн, несиелер мен гранттарды енгiзу;
      - мемлекеттiк бiлiм ұйымдарының қаржыландырудың салыстырмалы нормаларын олардың мәртебесiн ескере отырып енгiзу, толық немесе iшiнара өзiн-өзi қаржыландыруға көшуге дайын мектепке дейiнгi ұйымдарға қаржылық және өзге де қолдауды көрсету;
      - жазғы кезеңде балалар мен жасөспiрiмдердiң демалысын, емделуiн және жұмыспен қамту ұйымдарын бюджеттен жыл сайын қаржыландыруды қамтамасыз ету;
      - халықтың тығыздығына байланысты және қала аумағында бiлiм ұйымдарының орналасу ерекшелiгiн ескере отырып, ҚР Үкiметi бекiткен бiлiм ұйымдары желiсiнiң кепiлдi нормативiн iске асыру;
      - құрылтайлық шарт негiзiнде бiлiм ұйымдарының жедел басқаруына коммуналдық объектiлер беру және олардың қызметiне коммуналдық меншiктi басқару органдары мен қаланың әртүрлi бақылаушы органдарының араласуына жол бермеу;
      - бiлiмнiң коммуналдық объектiлерiн бiлiмдi басқару органдарының мiндеттi қатысуымен және осындай объектiлердi жалгерлердiң мүмкiндiгiнше бiлiм қызметiн немесе бiлiмге қызмет көрсететiн ұйымның қызметiн сақтауы арқылы жалға беру;
      - қаланың барлық мемлекеттiк бiлiм ұйымдарын бүгiнгi компьютерлiк техникамен және бағдарламалармен қамсыздандыру;
      - интернаттардың, балалар үйлерiнiң түлектерiн нәрлi және сапалы тамақтандыруды қамсыздандыру, осындай мекемелер үшiн азық-түлiк тағамдарын мемлекеттiк тапсырысын ұйымдастыруды бiлiмдi басқару органдарына беру;
      - интернаттардың, балалар үйлерi түлектерiнiң қалалық көлiкте жүру үшiн жеңiлдiк енгiзу және қала шетiндегi бос демалыс лагерлерiн, интернаттардың және балалар үйлерiнiң балансына беру;
      - еңбек ұжымына мүлiктi сенiмдiк басқару шарты негiзiнде беру арқылы немесе сатып алу құқығындағы мүлiктiк жалдау арқылы жекешелендiрудiң басым формасын қарастыратын мектепке дейiнгi және кәсiби бiлiм объектiлерiн жаңарту бойынша нормативтiк-құқықтық механизмдi енгiзу;
      - босаған ғимараттардың және коммуналдық меншiктiң жаңа құрылыс есебiнен бiлiм оқу орындарының материалдық-техникалық базасын нығайту;
      - бiлiм мекемелерiн жаңа қондырғымен, компьютерлiк техникамен және оқудың басқа да құралдарымен нормативтiк қажеттiлiкке дейiн жабдықтау.

        Күтiлетiн нәтиже:
      - қаржы қызметi органдарына бақылау мiндетiн қалдыра отыра қалалық бiлiм департаментiнiң құзыретiне мемлекеттiк мектепке дейiнгi ұйымдарды және кәсiби бiлiм ұйымдарын қаржыландыру және шығындарын жоспарлау мәселесiн беру;
      - мектеп алдындағы дайындықты жүргiзетiн және тұрмысы нашар отбасылар балалары үшiн ұйымдастырылған мемлекеттiк мектепке дейiнгi ұйымдарды мемлекеттiк мекеме мәртебесiне көшiру;
      - мектепке дейiнгi ұйымдардың 5 жасқа дейiнгi бiр тәрбиеленушiсi үшiн ата-аналар төлемiнiң есептемелiк көрсеткiштерiн төмендету бағытына қарай реттеу;
      - бастауыш кәсiби бiлiмнiң мемлекеттiк оқу желiсiнiң дамуын және онда бюджет есебiнен орта кәсiби бiлiм - мемлекеттiк тапсырыс бойынша оқитындардың санын көбейту, осы мәселе бойынша 2001-2005 жылдарға арналған қаланы әлеуметтiк-экономикалық дамытудың индикативтiк жоспарын қайта қарау;
      - оқу орындарының ғимараттары мен мүлiгiн жалға беруге және алынған қаражаттар бiлiм мекемесiнiң оқу материалдық базасын нығайту үшiн пайдалануға рұқсат ету құқығын қалалық бiлiм беру департаментiне беру туралы мәселе шешу;
      - тұрмысы нашар отбасылардың балалары үшiн жалпы бiлiм беретiн мектеп-интернат ашу;
      - қаланың әрбiр ауданында әлеуметтiк қорғалмаған отбасылар үшiн мемлекеттiк мектепке дейiнгi мекемелер ұйымдастыру;
      - жетiм балалар, жетiм балалар мекемелерi түлектерi үшiн жасөспiрiмдер үйiн ашу;
      - жалпы бiлiм беретiн мекемелердiң мемлекеттiк желiсiн сақтау және дамыту және оларды қала халқының мұқтажына сәйкес келтiру;
      - жақын уақытта аяқ-қолы тартылатын балаларға арналған арнайы мектеп-интернат ғимаратының құрылысын аяқтау;
      - кәсiби мектептер (лицейлер), колледждер оқу шеберханасы базасында оқу жиһазын, құралдарын шығаруды ұйымдастыру;

11. Жұмыс берушiлер мен өзге әлеуметтiк әрiптестермен өзара iс-қимыл

саласында.

Мақсаты: бiлiм ұйымдарының жұмыс берушiлер мен өзге әлеуметтiк әрiптестермен тiкелей байланысын қамсыздандыру.

     Негiзгi бағыттары:
      - бiлiм, еңбек және жұмыспен қамту органдарының, өнеркәсiп және кәсiпкерлер одағының, Қазақстан Кәсiподақтары федерациясының және өзге әлеуметтiк әрiптестердiң, жұмысшылар мен мамандардың даярлығын дамыту және бiлiктiлiгiн арттыру жүйесiн еңбек нарығындағы қажеттiлiкке сәйкес кадрлармен қамсыздандыру, дамыту жөнiндегi 2000-2004 жылдардағы мерзiмге арналған бiрлескен iс-әрекет бағдарламасы мен шараларын әзiрлеу;
      - тең негiзде бүкiл әлеуметтiк әрiптестермен еңбек нарығын болжау мәселесi бойынша зерттеулердi ұйымдастыру және кадрларға болашақ қажеттiлiк туралы бүкiл мүдделi тараптардың ақпараттандырылуын жүйелi iске асыру;
      - барлық мүдделi мемлекеттiк немесе мемлекеттiк емес құрылымдардағы кәсiби бейiмдеудiң мемлекеттiк қоғамдық қызметiн құру.

        Күтiлетiн нәтиже:
      - бiлiм қызметi мен еңбек нарығын шендестiру;
      - бiлiм ұйымдарының түлектерiн еңбекке орналасуына жағдай жасау;

3. Қорытынды

Мәслихаттың бiлiм және ғылым жөнiндегi тұрақты депутаттық тобы құрған жұмыс тобы әзiрлеген Алматы қаласындағы бiлiмдi дамытудың кешендi бағдарламасының негiзгi бағыттары Алматы қаласының бiлiм жүйесiнiң "Бiлiм туралы" Қазақстан Республикасының заңын iске асырылуына бағытталған шаралардың орындалуына орайластыра отырылып талданды.
Ұсынылған негiзгi бағытта қаланың бiлiм жүйесiн дамытуға бағытталған

қолданымдағы жоспарлар мен шараларды қазiргi жағдайда шешiлуге тиiс бұл жүйенiң өзектi мiндеттерiн ескере отырып жасалды. Негiзгi бағыттардың мәлiметтерiн iске асыру бiрiншi кезектегi, сондай-ақ бiлiмнiң кейбiр ұзақ мерзiмдi мәселелерiн қойылған мiндеттердi шешуге барлық мүдделiлердiң белсендi қатысуымен iске асыруға мүмкiндiк бередi. II-сайланған Алматы қалалық Мәслихаты V-сессиясының төрағасы II-сайланған Алматы қалалық Мәслихатының хатшысы

                                     II-сайланған Алматы қалалық
                                      Мәслихатының 2000 жылғы
                                       2 маусымдағы шешiмiне
                                            N 2 қосымша

         Алматы қалалық Мәслихатының ҚР Парламентiне, ҚР Үкiметiне
         және ҚР Бiлiм және ғылым министрлiгiне ҚР заңдары мен
                нормативтiк актiлерi бойынша ұсыныстары

        Қазақстан Республикасының Парламентiнен сұралсын:
      1. Қазақстан Республикасының төмендегi заңдарын әзiрлеу және қабылдау:
      - бала құқы туралы;
      - кәсiби бiлiм және кәсiби оқыту туралы;
      - халықтың тұрмысы нашар жiктерi үшiн жұмыс орнын квоталау туралы.
      2. Кадрларды пайдалануда жұмыс берушiлердiң рөлi мен жауапкершiлiгiн қарастыратын "Әлеуметтiк әрiптестiк туралы" Қазақстан Республикасының заңының жобасына толықтыру енгiзу.
      3. Қолданымдағы мына заңдарға өзгерiстер мен толықтыру енгiзу:
      1) Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Лицензияландыру туралы" 1995 жылғы 17 сәуiрдегi N№2201 заң күшi бар Жарлығына (Қазақстан Республикасы Жоғары Кеңесiнiң ведомстволары, 1995 ж.). Осы заңның 10 бабы мына редакцияда жазылсын: "Мектепке дейiнгi, жалпы орта, кәсiби бiлiмнiң барлық деңгейiнде (деңгей сатыларында) бiлiм бағдарламаларын iске асыратын және нақты кәсiп, мамандық, оқыту үлгiсi мен орта жалпы бiлiмнiң сатыларына және кәсiби бiлiктiлiк деңгейiне сәйкес диплом, аттестат, куәлiк, сертификат және өзге құжатты беру құқығымен кәсiби даярлықты (оқытуды) жүргiзетiн бiлiм ұйымдарының және өзге де оқу-өндiрiстiк құрылымдардың, сондай-ақ дәстүрлi емес бiлiмнiң мектепке дейiнгi және мектептен тыс ұйымдарының қызметi".
      2) Қазақстан Республикасының "Бiлiм туралы" заңына. 12 баптың 3 тармағы (1 тармақшасы) мына редакцияда жазылсын: "1) бастауыш жалпы, негiзгi жалпы немесе орташа жалпы және бастауыш кәсiби бiлiм немесе кәсiби даярлық (оқыту) беретiн, сондай-ақ мектепке дейiнгi және мектептен тыс ұйымдарға - облыстардың, республикалық бағыныстағы қалалар мен астананың бiлiм басқармалары (департаменттерi)".
      Бұл "Бiлiм туралы" жаңа Заңның 24 бабының 6 тармағына сәйкес келедi және Республиканың азаматын кәсiби бiлiм, кәсiби даярлау (оқыту) сапасы бойынша қорғайды.
      3) Президенттiң заң күшi бар 1995 жылғы 19 маусымдағы N 2335 "Мемлекеттiк кәсiпорын туралы" заңына. (Қазақстан Республикасы Жоғары Кеңесiнiң ведомстволары, 1995 ж. N№9-10).
      21 бап "Кәсiпорынның жарғылық, резервтiк және кәсiби оқыту құралдары" болып айдарлансын. Осы бапқа мына редакциядағы тармақ қосылсын: "кәсiпорын жалақы қорының 1 пайызы көлемiнде кәсiби бiлiм және кәсiби бiлiм даярлау (оқыту) қорын құруға мiндеттi, ол тек бiлiм ұйымдарымен шарт бойынша кадрларды даярлау, қайта даярлау және бiлiктiлiгiн көтеру үшiн ғана пайдаланылады, басқаша жағдайда кәсiби бiлiм және кәсiби бiлiм даярлау (оқыту) қорына алынады.
      3 тармақ 4 тармаққа өзгертiлсiн.
      Заңның осы қағидасы азаматтардың әлеуметтiк қорғалуын, олардың кәсiбилiгiн (құзыретiн) көтерудi қамтамасыз етедi.
      4) Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Салықтар және бюджетке басқа да мiндеттi төлемдер туралы" 1995 жылғы 24 сәуiрдегi N№2335 Жарлығына (Қазақстан Республикасы Жоғары Кеңесiнiң ведомстволары, 1995 ж. N 3).
      34 баптың 1 тармағының 3 тармақшасындағы "Алынған кiрiстер бойынша" сөздерден кейiн "өндiрiстiк-шаруашылық және бiлiм қызметiнен түскен, сондай-ақ...алынған";
      б тармағында:
      бiрiншi азат жолдан кейiн "қайырымдылықпен шұғылданатын" сөзiнен кейiн "бiлiм берумен" сөзi қосылсын;
      - мына мазмұндағы в), г) және д) азат жолдарымен толықтырылсын:
      в) "жұмысшылар мен мамандарды даярлауға және қайта даярлауға және бiлiктiлiгiн көтеруге жұмсалынған қаражаттың";
      г) "оқушылар мен студенттердiң кәсiби практикасын жүргiзуге жұмсалынған қаражаттың";
      д) "мектеп оқулықтары мен оқу құралдарының, сондай-ақ мектепке дейiнгi бiлiм ұйымдары, орта жалпы бiлiм, кәсiби мектептер (лицейлер), колледждер мен жоғары оқу орындарына арналған оқулықтардың импорты".

        Қазақстан Республикасының Үкiметiнен сұралсын:
      1. 2001-2005 жылдардағы мерзiмге арналған кәсiби бiлiмдi (бастауыш және орта) дамытудың мемлекеттiк бағдарламасын әзiрлеу.
      2. Үкiметтiң 1999 жылғы 7 желтоқсандағы N№1876 "Бiлiм ұйымдарының қызметкерлерiне ауылды жердегi жұмыс, экологиялық апат аймағында тұрғандығы, оқу кабинеттерiнiң жетекшiлiгi, сынып жетекшiлiгi, пәндердi тереңдетiп оқытқандығы үшiн үстеме мен басқа да төлемдер туралы" қаулысының күшiн толығымен жою.
      N№1876 қаулы мұғалiмдердiң орташа жалақысын 15-20 пайызға азайтқандықтан олардың ренiшiн туғызды. Енгiзiлген өзгерiс осы қаулының күшiн уақытша тоқтатты. Алайда бұл өзгерiс педагогтардың барлығына бiрдей қолданылмайды.
      3. Қазақстан Республикасының Үкiметiнiң қаулысымен Қазақстан Республикасының "Бiлiм туралы" заңының тиiстi баптарын iске асыруға бағытталған бiрқатар нормативтiк актiлердi бекiту:
      1) Тиiстi үлгiдегi бiлiм ұйымдары туралы үлгi ереже ("Бiлiм туралы" ҚР заңының 9 бабы, 3 тармағы);
      2) Мемлекеттiк бiлiм ұйымдарының ерекше мәртебесi туралы ереже (9 бап, 6 тармақ);
      3) Мемлекеттiк бiлiм тапсырмасын анықтау тәртiбi (31 бап 2 тармақ), мұнда тапшы еңбек қызметкерлерiнiң (жұмысшы, қызметшi және маман) даярлау қамтылады:
      - бюджеттiк сала ұйымдары;
      - шағын бизнестiң, экономика мен әлеуметтiк саланы дамытудың басым бағыттарының мемлекеттiк бағдарламасын орындау;
      - акцияларының мемлекеттiк пакетi 51 пайыз және одан жоғары кәсiпорындар.
      Қалған кәсiпорындар, ұйымдар бойынша, оның iшiнде бiрлескен шет ел инвесторларымен мемлекеттiк тапсырыс шартпен анықталады.
      4) мемлекеттiң азаматтардың жекелеген санаттарына (жетiм, ата-анасының қарауынсыз қалған, ақыл-ойы кемiс, мүгедек, жастайынан мүгедек және көпбалалы отбасылар балалары мен азаматтардың заңмен анықталатын өзге де санаттары) олар бiлiм алған кезеңде мемлекет көрсететiн әлеуметтiк көмек көлемiнiң көздерiн анықтау тәртiбi (4 бап 5 тармақ).
      5) Оқушылардың кәсiби практикасын өткiзу тәртiбi (15 бап).
      6) Бюджеттен қаржыландыратын мемлекеттiк бiлiм ұйымдары қызметкерлерiнiң жалақысы туралы ереже (40 бап 1 тармақ).
      7) Мемлекеттiк бiлiм ұйымдары педагогикалық қызметкерлерiнiң бiлiктiлiгiн жұмыстан қол үздiре отырып көтеру туралы ереже (40 бап 3 тармақ).
      8) педагогикалық қызметкерлердiң демалысы туралы ереже (41 бап 3 тармақ).
      9) Бiр оқушыны қаржыландыру нормативi (43 бап 4 тармақ).
      10) Сырттай нысанда және оқытудың қашықтық әдiсiмен оқитындар үшiн жеңiлдiк жөнiндегi ереже.
      11) Мына ұсыныстар қаралсын:
      - бюджеттiк қаражат есебiнен оқитын бiр оқушыға шаққандағы коммуналдық қызметтi тұтыну нормасын көбейту туралы;
      - оралман-балалар үшiн олардың даярлық және даму деңгейiне сәйкес мектеп ашу және түзетiлмелi оқу жоспары мен бағдарламасы бар арнайы сыныптарды бюджеттен қаржыландыру туралы.
      Қазақстан Республикасының Бiлiм және ғылым министрлiгiнен төмендегi нормативтiк құжаттарды белгiленген тәртiппен бекiтудi жеделдету сұралсын:
      1. Жаңа базалық оқу жоспары (оқу жоспарының үлгiсi):
      1) Орта жалпы бiлiм беретiн мектептiң жоғары баспалдағы төрт бағытта: гуманитарлық, жаратылыс-ғылыми, физика-математика және кәсiби;
      2) Гимназиялар мен лицейлер, 1-11 сыныптарда жекелеген пәндердi тереңдетiп оқытатын арнайы мектептер;
      3) Бастауыш кәсiби бiлiм оқу мерзiмiнде:
      - 2-3 жыл - кәсiби мектеп (9 сынып базасында);
      - 3-4 жыл - кәсiби лицей (9 сынып базасында);
      - 6 айдан 2 жылға дейiн бiлiм мектебiнiң жоғары сатысы базасында;
      - 1 айдан 6 айға дейiн - курстық даярлау, жұмыссыздарды қайта оқыту.
      4) орта кәсiби бiлiм оқу мерзiмiнде:
      - 3-4 жыл - колледждер, училищелер (9 сынып базасында);
      - 2-2 жыл 10 ай - колледждер, училищелер (жоғары мектеп базасында).
      2. Барлық үлгiдегi және атаудағы бiлiм ұйымдары туралы ереже.
      3. Өндiрiсте, оқу-өндiрiс комбинатында, оқу орталығында, курстарда және жұмысшыларды даярлайтын өзге де оқу-өндiрiстiк құрылымдардағы кәсiби оқу туралы ереже.
      4. Әртүрлi бiлiм бағдарламаларын iске асыратын бастауыш және орта кәсiби бiлiм оқу орындары туралы.
      5. Бiлiм ұйымының кеңесi, қамқоршылар кеңесi, педагогикалық (әдiстемелiк) кеңес, жалпы жиналыс және мемлекеттiк бiлiм ұйымын алқалық басқарудың өзге де нысандары туралы ереже.
      6. Бiлiм ұйымдарының барлық түрi бойынша үлгiлiк штаттық кесте.
      7. Аудандық (қалалық) бiлiм басқармалары органдары туралы үлгiлiк ереже.
      8. Бiлiм ұйымының әрбiр түрi мен үлгiсi және әрбiр кәсiп (мамандық) бойынша бiр оқушыға, тәрбиеленушiге шаққандағы оқытуды қаржыландыру(төлем) нормативтер.
      9. Негiзiнен жұмыс берушiлер қатарынан комиссияның тәуелсiз құрамын қарастырылатын қорытынды бiлiктi емтихан жүргiзу және диплом жобаларын қорғау туралы нұсқау.
      10. Бастауыш және орта кәсiби бiлiм оқу орындарының республикалық оқу-әдiстемелiк бiрлестiктерi туралы ереже, сол арқылы қаржыландыру механизмiн анықтау.
      11. Мемлекеттiк бiлiм мекемелерi қызметкерлерiнiң бiлiктiлiгiн көтеру туралы ереже, сол арқылы қаржыландыру механизмiн анықтау.

           ІI-сайланған Алматы қалалық
     Мәслихаты V-сессиясының
     төрағасы

       II-сайланған Алматы
     қалалық Мәслихатының
     хатшысы

ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ К КОМПЛЕКСНОЙ ПРОГРАММЕ РАЗВИТИЯ СИСТЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ г. АЛМАТЫ на 2001-2005 годы

1 . АНАЛИЗ СОСТОЯНИЯ И ПРОБЛЕМЫ РАЗВИТИЯ СИСТЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ ГОРОДА АЛМАТЫ

2. ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ РАЗВИТИЯ СИСТЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ ГОРОДА АЛМАТЫ

3. ЗАКЛЮЧЕНИЕ

Предложения Алматинского городского маслихата в Парламент РК, Правительство РК и Минобрнауки РК по законодательным и нормативным актам РК

ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ К КОМПЛЕКСНОЙ ПРОГРАММЕ
РАЗВИТИЯ СИСТЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ г. АЛМАТЫ
на 2001-2005 годы

1 . АНАЛИЗ СОСТОЯНИЯ И ПРОБЛЕМЫ РАЗВИТИЯ
СИСТЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ ГОРОДА АЛМАТЫ

2. ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ РАЗВИТИЯ СИСТЕМЫ
ОБРАЗОВАНИЯ ГОРОДА АЛМАТЫ

Предложения
Алматинского городского маслихата в Парламент РК,
Правительство РК и Минобрнауки РК по законодательным
и нормативным актам РК