Об утверждении Правил проведения финансовой и (или) технической экспертиз деятельности субъектов естественных монополий и представления заключений субъектами естественных монополий

Приказ Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий от 17 марта 2006 года № 77-ОД. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 марта 2006 года № 4166. Утратил силу приказом Министра национальной экономики Республики Казахстан от 21 июля 2015 года № 550

Сноска. Утратил силу приказом Министра национальной экономики РК от 21.07.2015 № 550 (вводится в действие с 01.01.2016).

Сноска. Название приказа в редакции приказа Председателя Агентства РК по регулированию естественных монополий от 23.11.2012 № 295-ОД (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 14-1) статьи 7 и подпунктом 4-1) пункта 1 статьи 14-1 Закона Республики Казахстан «О естественных монополиях и регулируемых рынках», а также подпунктом 121) пункта 17 Положения о Министерстве национальной экономики Республики Казахстан утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 24 сентября 2014 года № 1011, ПРИКАЗЫВАЮ:
Сноска. Преамбула в редакции приказа и.о. Министра национальной экономики РК от 24.07.2015 № 566 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
1. Утвердить прилагаемые Правила проведения технической экспертизы для региональных электросетевых компаний и представления заключений региональными электросетевыми компаниями.
Сноска. Пункт 1 в редакции приказа и.о. Министра национальной экономики РК от 24.07.2015 № 566 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
2. Департаменту по регулированию и контролю в сфере электро- и теплоэнергетики Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий (Шкарупа А.В.) обеспечить в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

3. Департаменту административной работы и анализа Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий (Есиркепов Е.О.) после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан:
1) обеспечить в установленном законодательством порядке его официальное опубликование в средствах массовой информации;
2) довести его до сведения структурных подразделений и территориальных органов Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий, областных (городов республиканского значения, столицы) исполнительных органов.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Первого заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий Алдабергенова Н.Ш.

5. Настоящий приказ вводится в действие со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

Председатель

Утверждены
приказом Председателя Агентства
Республики Казахстан
по регулированию
естественных монополий
от 17 марта 2006 года N 77-ОД

Правила
проведения технической экспертизы для региональных
электросетевых компаний и представления заключений
региональными электросетевыми компаниями

Сноска. Правила в редакции приказа и.о. Министра национальной экономики РК от 24.07.2015 № 566 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Общие положения

1. Настоящие Правила проведения технической экспертизы для региональных электросетевых компаний и представления заключений региональными электросетевыми компаниями (далее – Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 9 июля 1998 года «О естественных монополиях и регулируемых рынках» (далее - Закон) и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.
2. Правила определяют порядок проведения технической экспертизы для региональных электросетевых компаний (далее – экспертиза), а также порядок представления заключений региональными электросетевыми компаниями.
3. В настоящих Правилах используются следующие понятия:
компетентный орган – государственный орган, осуществляющий руководство соответствующей отраслью (сферой) государственного управления;
эксперт – физическое или юридическое лицо, оказывающее услуги по проведению финансовой и (или) технической экспертизы;
техническая экспертиза – анализ технического состояния (технических характеристик) задействованных активов и необходимости проведения работ, обеспечивающих поддержание активов в рабочем состоянии, эффективности технологического процесса, включая соответствие установленных норм материальных, трудовых затрат, технологии производства, оценки необходимости осуществления инвестиционных программ и (или) инвестиционных проектов, уровня задействованности и правильности распределения основных средств по видам предоставляемых регулируемых услуг (товаров, работ);
ведомство уполномоченного органа - ведомство государственного органа, осуществляющего руководство в сферах естественных монополий и на регулируемых рынках.
Иные понятия и термины, используемые в настоящих Правилах, применяются в соответствии с законодательством Республики Казахстан о естественных монополиях и регулируемых рынках.

2. Порядок проведения технической экспертизы и представления
заключений региональными электросетевыми компаниями

4. Экспертиза деятельности региональных электросетевых компаний проводится ведомством уполномоченного органа и (или) региональной электросетевой компанией с привлечением для этого независимых экспертов, с периодичностью не реже одного раза в три года.
5. В ходе проведения экспертизы эксперт изучает и анализирует представленную региональной электросетевой компанией информацию в соответствии с настоящими Правилами.
6. При необходимости эксперт в рамках проводимой экспертизы, запрашивает у региональной электросетевой компании и (или) ведомства уполномоченного органа дополнительную информацию.
7. По результатам проведенной экспертизы эксперт в сроки, предусмотренные Договором, представляет в ведомство уполномоченного органа промежуточный и окончательный отчеты, содержащие объективный, мотивированный, научно-обоснованный вывод по объектам экспертизы.
8. Ведомство уполномоченного органа рассматривает представленные экспертом отчеты в течение 30 (тридцати) календарных дней.
В случае, если для рассмотрения отчетов необходимы дополнительные материалы и информация, ведомство уполномоченного органа запрашивает ее у эксперта или региональной электросетевой компании и продлевает срок рассмотрения отчета не более чем на 30 (тридцати) календарных дней, с уведомлением эксперта о продлении срока рассмотрения отчета.
9. В случае несоответствия отчета пункту 13 настоящих Правил, ведомство уполномоченного органа направляет эксперту письмо о необходимости его приведения в соответствие с ними с указаниями конкретных сроков.
10. Эксперт по представленной информации дорабатывает отчет в соответствии с пунктом 13 настоящих Правил и представляет его в ведомство уполномоченного органа.
11. В рамках рассмотрения вопросов, связанных с отраслевыми особенностями оказываемых регулируемых услуг, для проведения экспертизы ведомством уполномоченного органа могут привлекаться представители соответствующих государственных органов.
12. Для утверждении тарифа, его предельного уровня и инвестиционной программы (проекта) региональная электросетевая компания представляет заключение экспертизы, проведенной в порядке, установленном настоящими Правилами.
13. Экспертиза региональной электросетевой компании включает:
1) анализ технического состояния и оценку технических характеристик основных средств, в том числе оценку:
степени изношенности оборудования на дату проведения экспертизы;
сроков эксплуатации основных средств (состоявшихся и возможных) по классификационным группам, принятым в соответствии с законодательством Республики Казахстан региональной электросетевой компанией в данной отрасли;
проектной и технологической мощности оборудования, наличие регламентированных резервов мощности;
наличия приборов учета регулируемых услуг (в том числе коммерческих), других технических показателей, характеризующих деятельность субъекта, и необходимых для определения уровня затрат, принимаемых при расчете тарифа.
На основе анализа технического состояния дается заключение о необходимости проведения регламентных эксплуатационных работ (техническое обслуживание), текущих, средних и капитальных ремонтов (увеличивающих и не увеличивающих стоимость основных средств), замены, реконструкции и модернизации основных средств по видам регулируемых услуг. При этом, дается заключение:
соответствия установленной региональной электросетевой компанией периодичности всех видов ремонта требованиям инструкций, правил и нормативно-технической документации на ремонт определенного вида оборудования;
обоснованности объемов технического обслуживания и ремонтов основных средств по видам регулируемых услуг, определенных региональной электросетевой компанией в целях поддержания исправного и работоспособного состояния оборудования, зданий и сооружений с учетом их фактического состояния и требований инструкций и нормативно-технических документов, утвержденных компетентным органом;
наличия перспективных и годовых (месячных) графиков на все виды ремонта основного оборудования, зданий и сооружений региональной электросетевой компании, вспомогательного оборудования, утвержденных региональной электросетевой компанией.
Оценивается уровень задействованности основных средств за период, подлежащий технической экспертизе, и на момент ее проведения, а также оценивается уровень соответствующих показателей - суммарная установленная мощность оборудования, коэффициент мощности, коэффициент физического износа, коэффициент заполнения графика нагрузки и (или) других показателей с учетом специфики отрасли, обоснованность используемого в расчете допустимого уровня прибыли коэффициента задействованности активов региональной электросетевой компании.
Дается оценка соответствия распределения задействованных активов по видам регулируемых и, в целом, по нерегулируемым видам услуг требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан. В случае, если заключение эксперта по данному вопросу имеет расхождение со схемой распределения задействованных активов по видам регулируемых и, в целом, по нерегулируемым видам услуг региональной электросетевой компании, эксперт обосновывает предлагаемое распределение основных средств.
По результатам проведенного обследования эксперт предоставляет предложения по оптимизации использования основных средств, эксплуатационных и других затрат, связанных с использованием основных средств;
2) оценку расхода сырья и материалов, в том числе утвержденных компетентным органом норм расхода сырья (топлива, энергии и других) и материалов. В случае выявления превышения фактических объемов расхода сырья и материалов над нормативными, должны быть раскрыты размеры превышения и причины их возникновения. По результатам оценки эксперт представляет предложения по оптимизации расхода сырья и материалов. Кроме того, эксперт проводит обследование аварийного (неснижаемого) запаса товарно-материальных ценностей (ТМЦ). При этом, эксперт оценивает необходимость «складирования» ТМЦ в объемах, обеспечивающих бесперебойное функционирование региональной электросетевой компании, и соответствие фактических объемов ТМЦ на складе необходимым объемам;
3) оценку трудозатрат и численности персонала региональной электросетевой компании, определение соблюдения нормативных требований по безопасности и охране труда.
Эксперт дает оценку нормативной численности персонала, утвержденной уполномоченным государственным органом по труду, ее соответствие нормативам по труду, утвержденным и согласованным в установленном законодательством Республики Казахстан порядке, а также проводит сравнение между фактической и нормативной численностью.
В случае выявления превышения фактической численности над нормативной, необходимо раскрыть размеры превышения и причины их возникновения. Эксперт представляет заключение по обоснованности разделения численности персонала региональной электросетевой компании на численность персонала, учитываемую при формировании тарифа (цены, ставки сбора) на услуги (товары, работы) региональной электросетевой компании, и не учитываемую, в том числе численность персонала, занятого оказанием нерегулируемых видов услуг.
Анализ соблюдения нормативных требований по безопасности и охране труда в соответствии с законодательством Республики Казахстан включает:
соответствие производственного процесса требованиям безопасности труда в условиях, установленных нормативно-технической документацией уполномоченного государственного органа по труду;
оценку качественных и количественных показателей, характеризующих условия производства, производственный и трудовой процесс с точки зрения обеспечения организационных, технических, санитарно-гигиенических, биологических и иных норм, правил, процедур и критериев, направленных на сохранение жизни и здоровья работников в процессе их трудовой деятельности;
4) оценку нормативных и коммерческих потерь, в том числе утвержденного компетентным органом уровня нормативных потерь, определение по каждому виду коммерческих потерь уровня и причин их возникновения.
В случае, если региональная электросетевая компания оказывает услуги в сфере электроэнергетики эксперт дает оценку утвержденных компетентным органом нормативных потерь электроэнергии в целом по сетям региональной электросетевой компании либо по ее элементам в соответствии с особенностями схем и режимов работы электрических сетей различных классов напряжения, в том числе нормативных потерь по группам напряжения - высокой (220, 110, 35 кВ) и низкой (10,6-0,4 кВ) с указанием их объема по вышеуказанным группам напряжения; проводится анализ фактического расхода подпиточной воды (пара и конденсата) и его соответствия нормам потерь пара и конденсата, утвержденным компетентным органом в установленном законодательством Республики Казахстан порядке.
По результатам проведенных обследований эксперт предоставляет предложения по уменьшению уровня нормативных и коммерческих потерь;
5) оценку инвестиционной деятельности.
Эксперт проводит анализ реализации инвестиционных программ (проектов), согласованных и утвержденных в установленном законодательством порядке, в части:
сопоставления достигнутых в каждом временном интервале (полугодии) фактических объемов оказанных региональной электросетевой компанией услуг (товаров, работ) с показателями, установленными инвестиционной программой (проектом);
соответствия направлений вложения инвестиций целям, предусмотренным инвестиционной программой (проектом).
Эксперт проверяет, как осуществляется при реализации инвестиционной программы (проекта):
увеличение либо сохранение существующего уровня ликвидности задействованных основных средств региональной электросетевой компании;
снижение нормативных и (или) сверхнормативных потерь (отражается динамика изменения);
рост объема и качества предоставляемых услуг (товаров, работ).
Эксперт дает оценку обоснованности корректировки инвестиционной программы (проекта) при возникновении объективных причин необходимости корректировки.
Эксперт оценивает потребность приобретения и установки приборов учета (количество, тип и характеристики приборов), объем инвестиций, направленных на установку приборов учета.
Эксперт анализирует и дает заключение по проводимым региональной электросетевой компанией мероприятиям, стимулирующим энергосбережение, и оценивает необходимость вложения инвестиций в целях реализации политики в области энергосбережения, в том числе оптимизации режимов производства и потребления энергии, организации ее учета и контроля, сокращения потерь топливно-энергетических ресурсов при их транспортировке и потреблении, обеспечения точности, достоверности и единства измерения в части учета отпускаемых и потребляемых энергетических ресурсов.
Эксперт проверяет наличие планов развития региональной электросетевой компании. В случае, когда региональная электросетевая компания оказывает услуги по передаче и (или) распределению электрической энергии, эксперт проверяет наличие ежегодных планов развития национальной или региональной электрической сети с детализацией схемы существующей сети. При этом, в ежегодном плане развития электрической сети должны быть отражены следующие ключевые моменты:
анализ существующей электрической сети с точки зрения ее топологии, нагрузки, регулирования напряжения, ограничений;
мероприятия, направленные на снижение потерь электрической энергии в электрической сети;
оценка необходимых капитальных вложений для обеспечения устойчивости и надежности работы электрической сети, а также максимальной экономичности работы электрической сети;
6) информацию об исполнении предписаний соответствующих государственных органов, в том числе наличие смет затрат выполненных предписаний;
7) анализ реализации мероприятий по поверке и техническому обслуживанию приборов учета, предусмотренных действующим тарифом (ценой, ставкой сборов) и (или) тарифной сметой, утвержденной в установленном законодательством порядке;
8) оценку объемов оказываемых услуг, в том числе их качества.
Экспертом проводится анализ объемов оказанных регулируемых услуг (динамика, основные потребители), с оценкой обоснованности их уровня, прозрачности, проверяемости и достоверности данных региональной электросетевой компании, используемых при определении объемов оказываемых регулируемых услуг, раскрыты возможные риски по занижению фактических и прогнозных объемов регулируемых услуг, в том числе за счет увеличения объемов потерь.
Экспертом даются рекомендации по критериям определения объемов оказываемых регулируемых услуг.
Также объемы оказываемых региональной электросетевой компанией услуг должны быть проанализированы с увязкой на соответствие объемам, предусмотренным заключенными договорами с юридическими лицами, количеством аварий, линиях электропередачи, объемам отпуска электрической энергии в тепловые сеть.

Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметіне қаржылық және (немесе) техникалық сараптамалар жүргізу және табиғи монополиялар субъектілерінің қорытындылар ұсыну ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігінің 2006 жылғы 17 наурыздағы N 77-НҚ Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2006 жылғы 31 наурызда тіркелді. Тіркеу N 4166. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 21 шілдедегі № 550 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Ұлттық экономика министрінің 21.07.2015 № 550 (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Ескерту. Бұйрықтың атауы жаңа редакцияда - ҚР Табиғи монополияларды реттеу агенттігі Төрағасының 2012.11.23 № 295-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.

«Табиғи монополиялар және реттелетін нарықтар туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабының 14-1) тармақшасына және 14-1-бабының 1-тармағының 4-1) тармақшасына, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 24 қыркүйектегі № 1011 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі туралы ереженің 17-тармағының 121) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 24.07.2015 № 566 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
1. Қоса беріліп отырған Өңірлік электр желісі компаниялары үшін техникалық сараптама жүргізу және өңірлік электр желісі компанияларының қорытындылар ұсыну қағидалары бекітілсін.
Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 24.07.2015 № 566 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
2. Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігінің Электр және жылу энергетикасы саласындағы реттеу мен бақылау департаменті (А.В.Шкарупа) осы бұйрықты заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді қамтамасыз етсін.
3. Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігінің Әкімшілік жұмысы және талдау департаменті (Е.О.Есіркепов) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін:
1) оны заңнамада белгіленген тәртіппен бұқаралық ақпарат құралдарында ресми жариялауды қамтамасыз етсін;
2) оны Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігінің құрылымдық бөлімшелері мен аумақтық органдарының, облыстардың (республикалық маңызы бар қалалар, астаналар) атқарушы органдарының назарына жеткізсін.
4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігі төрағасының бірінші орынбасары Н.Ш.Алдабергеновке жүктелсін.
5. Осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Төраға

Қазақстан Республикасы
Табиғи монополияларды реттеу
агенттігі төрағасының
2006 жылғы 17 наурыздағы
№ 77-НҚ бұйрығымен
бекітілген

Өңірлік электр желісі компаниялары үшін техникалық сараптама
жүргізу және өңірлік электр желісі компанияларының қорытындылар
ұсыну қағидалары

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 24.07.2015 № 566 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Жалпы ережелер

1. Осы Өңірлік электр желісі компаниялары үшін техникалық сараптама жүргізу және өңірлік электр желісі компанияларының қорытындылар ұсыну қағидалары (бұдан әрі Қағидалар) «Табиғи монополиялар және реттелетін нарықтар туралы» 1998 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңына (бұдан әрі – Заң) және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес әзірленді.
2. Қағидалар Өңірлік электр желісі компаниялары үшін техникалық сараптама (бұдан әрі – сараптама) жүргізу тәртібін, сондай-ақ өңірлік электр желісі компанияларының қорытындылар ұсыну тәртібін айқындайды.
3. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
құзыреттi орган – мемлекеттік басқарудың тиісті саласына (аясына) басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік орган;
сарапшы - қаржылық және (немесе) техникалық сараптамалар жүргiзу қызметтерін көрсететiн жеке немесе заңды тұлға;
техникалық сараптама - қолданысқа енгiзiлген активтердiң техникалық жай-күйiн (техникалық сипаттамаларын) және активтердi жұмыс iстеуiн қалпында ұстауды қамтамасыз ететiн жұмыстарды жүргiзу қажеттiгiн, өндiрiс технологиясының, материалдық, еңбек шығындарының белгiленген нормаларға сәйкестiгiн қоса алғанда, технологиялық процестiң тиiмдiлiгiн талдау, инвестициялық бағдарламаларды және (немесе) инвестициялық жобаларды жүзеге асыру қажеттiгiн, ұсынылатын реттелiп көрсетiлетiн қызметтердiң (тауарлардың, жұмыстардың) түрлерi бойынша негiзгi құралдарды iске қосудың деңгейiн және олардың дұрыс бөлiнуiн талдау;
уәкiлеттi органның ведомствосы – табиғи монополиялар салаларындағы және реттелетiн нарықтардағы басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттiк органның ведомствосы;
Осы Қағидаларда пайдаланылатын өзге де ұғымдар мен терминдер Қазақстан Республикасының табиғи монополиялар және реттелетiн нарықтар туралы заңнамасына сәйкес қолданылады.

2. Техникалық сараптама жүргізу және өңірлік электр
желісі компанияларының қорытындылар ұсыну тәртібі

4. Өңірлік электр желісі компанияларының қызметіне сараптаманы уәкілетті органның ведомствосы және (немесе) өңірлік электр желісі компаниясы ол үшін тәуелсіз сарапшыларды тарта отырып, үш жылда бір рет мерзімділікпен жүргізеді.
5. Сараптама жүргiзу барысында сарапшы өңірлік электр желісі компаниясы ұсынған ақпаратты осы Қағидаларға сәйкес зерделейдi және талдайды.
6. Сарапшы қажет болған жағдайда жүргiзiлiп отырған сараптаманың шеңберiнде өңірлік электр желісі компаниясынан және (немесе) уәкiлеттi органың ведомствосынан қосымша ақпарат сұрайды.
7. Жүргізілген сараптаманың нәтижелері бойынша сарапшы Шартта көзделген мерзімдерде уәкілетті органның ведомствосына сараптама объектілері бойынша объективті, дәлелді, ғылыми-негізді қорытындыны қамтитын аралық және түпкілікті есептер ұсынады.
8. Уәкілетті органның ведомствосы сарапшы ұсынған есептерді күнтізбелік 30 (отыз) күн ішінде қарайды.
Егер есептерді қарау үшін қосымша материалдар мен ақпарат қажет болған жағдайда, уәкілетті органның ведомствосы оны сарапшыдан немесе өңірлік электр желісі компаниясынан сұрайды және есепті қарау мерзімін ұзарту туралы сарапшыны хабардар етіп, күнтізбелік 30 (отыз) күнге ұзартады.
9. Есеп осы Қағидалардың 13-тармағына сәйкес келмеген жағдайда уәкiлеттi органның ведомствосы сарапшыға оны сәйкес келтiру қажеттiлiгi туралы хатты нақты мерзiмдерін көрсете отырып жолдайды.
10. Сарапшы ұсынылған ақпарат бойынша есептi Қағидалардың 13ө-тармағына сәйкес пысықтайды және оны уәкiлеттi органның ведомствосына ұсынады.
11. Реттеліп көрсетілетін қызметтерді көрсетудің салалық ерекшеліктеріне сәйкес мәселелерді қарау шеңберінде сараптама жүргізу үшін уәкілетті органның ведомствосы тиісті мемлекеттік органдардың өкілдерін тарта алады.
12. Тарифті, оның шекті деңгейін және инвестициялық бағдарламаны (жобаны) бекіту үшін өңірлік электр желісі компаниясы осы Қағидаларда белгіленген тәртіппен жүргізілген сараптаманың қорытындысын ұсынады.
13. Өңірлік электр желісі компаниясының сараптамасы мыналарды:
1) негізгі құралдардың техникалық жай-күйiн талдауын және техникалық сипаттамаларын бағалауды, оның ішінде:
жабдықтың сараптама жүргізу күніне тозу дәрежесін;
негізгі құралдарды (болған және мүмкін болатын) осы салада өңірлік электр желісі компаниясы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қабылдаған сыныптау топтары бойынша пайдалану мерзімдерін;
жабдықтың жобалық және технологиялық қуатының, регламенттелген қуат резервінің болуын;
реттеліп көрсетілетін қызметтерді есепке алу аспаптарының (оның ішінде коммерциялық) болуын, субъектінің қызметін сипаттайтын және тарифті есептеген кезде қолданылатын шығындар деңгейін айқындауға қажетті басқа да техникалық көрсеткіштердің бағалауын қамтиды.
Техникалық жай-күйді талдау негізінде регламенттелген пайдалану жұмыстарын (техникалық қызмет көрсету), ағымдағы, орташа және күрделі жөндеулер (негізгі құралдардың құнын арттыратын және арттырмайтын) жүргізудің, негізгі құралдарды реттеліп көрсетілетін қызметтердің түрлері бойынша ауыстырудың, реконструкциялаудың және жаңғыртудың қажеттілігі туралы қорытынды беріледі. Бұл ретте:
өңірлік электр желісі компаниясы белгілеген жөндеудің барлық түрі мерзімділігінің жабдықтың белгілі бір түрін жөндеуге арналған нұсқаулықтардың, қағидалар мен нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптарына сәйкестігіне;
олардың іс жүзіндегі жағдайы мен құзыретті орган бекіткен нұсқаулықтар мен нормативтік техникалық құжаттардың талаптарын ескере отырып, өңірлік электр желісі компаниясы жабдықтың, ғимараттар мен құрылыстардың жарамды жай-күйі мен жұмыс қабілеттілігін қолдау мақсатында айқындаған реттеліп көрсетілетін қызметтердің түрлері бойынша негізгі құралдарға техникалық қызмет көрсету мен жөндеулер жүргізу көлемдері негізділігіне;
өңірлік электр желісі компаниясының негізгі құралына, ғимараттары мен құрылыстарына, өңірлік электр желісі компаниясы бекіткен қосымша жабдықтарына жүргізілетін жөндеудің барлық түрлеріне арналған перспективалық және жылдық (айлық) кестелердің болуына қорытынды берілуге тиіс.
Техникалық сараптамаға жатқызылған кезең үшін және оны жүргізу сәтіне негізгі құралдардың қолданысқа енгізілу деңгейі бағаланады, сондай-ақ тиісті көрсеткіштердің деңгейі жабдықтың жиынтық белгіленген қуаты, қуаттың коэффициенті, физикалық тозу коэффициенті, саланың ерекшелігін ескере отырып, жүктелім және (немесе) басқа да көрсеткіштер кестесін толтыру коэффициенті, пайданың ұйғарынды деңгейін есептеген кезде пайдаланылатын өңірлік электр желісі компаниясы активтерінің қолданысқа енгізілу коэффициенті бағаланады.
Реттеліп көрсетілетін және тұтастай алғанда реттеліп көрсетілмейтін қызметтер түрлері бойынша іске қосылған активтерді бөлудің Қазақстан Республикасының заңнамасына белгіленген талаптарға сәйкес келуіне баға беріледі. Егер сарапшының осы мәселе бойынша қорытындысында өңірлік электр желісі компаниясы қызметінің реттеліп көрсетілетін түрлері мен тұтастай алғанда реттеліп көрсетілмейтін түрлері бойынша іске қосылған активтерді бөлу схемасымен алшақтық болған жағдайда, сарапшы ұсынылып отырған негізгі құралдарды бөлуді негіздейді.
Сарапшы жүргізілген тексерудің нәтижелері бойынша негізгі құралдарды пайдалануды, негізгі құралдарды пайдалануға байланысты пайдалану және басқа да шығыстарды оңтайландыру жөнінде ұсыныс жасайды;
2) шикізат пен материалдар шығысын, оның ішінде құзыретті орган бекіткен шикізат (отын, энергия және басқа) және материалдар шығысының нормаларын бағалайды. Шикізат пен материалдар шығысының нақты көлемдері нормативтерден асып кеткені анықталған жағдайда, асып кету мөлшері мен оның туындау себептері ашылуға тиіс. Сарапшы бағалаудың нәтижелері бойынша шикізат пен материалдар шығысын оңтайландыру жөнінде ұсыныс жасайды. Бұдан басқа, сарапшы тауар-материалдық құндылықтардың (ТМҚ) авариялық (азайтылмайтын) қорына тексеру жүргізеді. Бұл ретте сарапшы өңірлік электр желісі компаниясының іркіліссіз жұмыс істеуін қамтамасыз ететін көлемдерде ТМҚ-ны «жиып қою» қажеттілігін және қоймадағы ТМҚ-ның нақты көлемдерінің қажетті көлемдерге сәйкестігін бағалайды;
3) еңбек шығынын және өңірлік электр желісі компаниясының персонал санын бағалауды, еңбек қауіпсіздігі мен оны қорғау жөніндегі нормативтік талаптардың сақталуын айқындауды ұсынады.
Сарапшы еңбек жөнінде уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен персоналдың нормативтік санына, оның Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бекітілген және келісілген еңбек жөніндегі нормативтеріне сәйкес келуін бағалайды, сондай-ақ іс жүзіндегі және нормативтік санға салыстыру жүргізеді.
Іс жүзіндегі санның нормативті саннан асып кеткені анықталған жағдайда, асып кетудің мөлшері мен оның туындау себептерін ашу қажет. Сарапшы өңірлік электр желілік компаниясының персонал санын өңірлік электр желісі компаниясының қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алым мөлшерлемелерін) қалыптастыру кезінде ескерілетін және ескерілмейтін персонал санына, оның ішінде реттеліп көрсетілмейтін қызмет түрлерін көрсетумен айналысатын персонал санына бөлудің негізділігі бойынша қорытынды ұсынады.
Еңбек қауіпсіздігі мен оны қорғау жөніндегі нормативтік талаптарды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сақталуын талдау:
өндірістік процестің еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның нормативтік техникалық құжаттамасында белгіленген жағдайларда еңбек қауіпсіздігінің талаптарына сәйкестігін;
қызметкерлердің еңбек процесінде өмірі мен денсаулығын сақтауға бағытталған ұйымдастыру, техникалық, санитарлық-гигиеналық, биологиялық және өзге нормаларды, қағидаларды, рәсімдер мен өлшемшарттарды қамтамасыз ету тұрғысынан өндіріс жағдайларын, өндірістік және еңбек процесін сипаттайтын сапалық және сандық көрсеткіштерді бағалауды;
4) нормативтік және коммерциялық ысыраптардың, оның ішінде құзыретті орган бекіткен нормативтік ысыраптар деңгейін бағалауды, коммерциялық ысыраптардың әрбір түрі бойынша деңгейі мен пайда болу себептерінің анықтамасын қамтиды.
Егер өңірлік электр желісі компаниясы электр энергетикасы саласында қызметтер көрсеткен жағдайда, сарапшы кернеудің әртүрлі кластарындағы электр желілері жұмысының схемалары мен режимдерінің ерекшеліктеріне сәйкес тұтастай алғанда өңірлік электр желісі компаниясының желілері не оның элементтері бойынша құзыретті орган бекіткен нормативтік ысыраптарға, оның ішінде кернеудің жоғары (220, 110, 35 кВ) және төмен (10,6-0,4 кВ) топтары бойынша, кернеудің жоғарыда көрсетілген топтары бойынша олардың көлемін көрсете отырып, нормативтік ысыраптарға баға береді; қоректік судың (будың және конденсаттың) іс жүзіндегі шығысына және оның құзыретті орган Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бекіткен бу мен конденсат ысыраптарының нормаларына сәйкес келуіне талдау жүргізеді.
Сарапшы жүргізілген тексерулердің нәтижелері бойынша нормативтік және коммерциялық ысыраптардың деңгейін төмендету жөнінде ұсыныс жасайды;
5) инвестициялық қызметті бағалауды ұсынады.
Сарапшы заңнамада белгіленген тәртіппен келісілген және бекітілген инвестициялық бағдарламалардың (жобалардың) іске асырылуына:
әрбір уақыт аралығында (жарты жылдықта) өңірлік электр желісі компаниясы көрсеткен қызметтердің (тауарлардың, жұмыстардың) іс жүзіндегі қол жеткізілген көлемдерін инвестициялық бағдарламада (жобада) белгіленген көрсеткіштермен салыстырмасының;
инвестициялардың салымдарын инвестициялық бағдарламада (жобада) көзделген мақсаттарға бағыттау сәйкестігінің бөлігінде талдау жүргізеді.
Сарапшы инвестициялық бағдарламаны (жобаны) іске асырған кезде:
өңірлік электр желісі компаниясының қолданысқа енгізілген негізгі құралдарының таратылуының қолда бар деңгейінің өсуі не сақталуын;
нормативтік және (немесе) нормативтен тыс ысыраптардың (өзгерістің серпінін көрсету) төмендеуін;
ұсынылатын қызметтер (тауарлар, жұмыстар) көлемінің және сапасының артуы қалай жүзеге асырылатынын тексереді.
Сарапшы түзету қажеттілігінің объективтік себептері пайда болған кезде инвестициялық бағдарламаны (жобаны) түзету негізділігіне баға береді.
Сарапшы есепке алу аспаптарын сатып алу мен орнату (құралдардың саны, үлгісі мен сипаттамасы) қажеттілігін, есепке алу аспаптарын орнатуға бағытталған инвестициялардың көлемін бағалайды.
Сарапшы энергияны үнемдеуді ынталандыратын өңірлік электр желісі компаниясы жүргізіп отырған іс-шараларды талдайды және оларға қорытынды береді және энергия үнемдеу, оның ішінде өндіру мен энергияны тұтыну режимдерін оңтайландыру, оның есебі мен бақылауын ұйымдастыру, отын-энергетикалық ресурстарды тасымалдау мен тұтыну кезінде олардың ысыраптарын қысқарту, босатылатын және тұтынылатын энергетикалық ресурстарды есептеу бөлігінде нақтылықты, шынайылық пен өлшем бірлігін қамтамасыз ету аясындағы саясатты іске асыру мақсатында инвестициялар салу қажеттілігін бағалайды.
Сарапшы өңірлік электр желісі компаниясының даму жоспарларының болуын тексереді. Өңірлік электр желісі компаниясы электр энергиясын беру және (немесе) бөлу жөніндегі қызметтер көрсетсе, сарапшы қолда бар желінің нақты схемасымен ұлттық немесе өңірлік электр желісінің жылдық жоспарларының болуын тексереді. Бұл ретте электр желісінің жылдық даму жоспарында мынадай негізгі мәселелер:
қолда бар электр желісін оның топологиясы, жүктелімі, кернеуді реттеу, шектеулер тұрғысынан талдау;
электр желісіндегі электр энергиясы ысыраптарының төмендеуіне бағытталған іс-шаралар;
электр желісі жұмысының тұрақтылығы мен сенімділігін, сондай-ақ электр желісі жұмысының ең жоғары үнемділігін қамтамасыз ету үшін қажетті капитал салымдарының бағасы көрініс табуға тиіс;
6) тиісті мемлекеттік органдардың нұсқамаларын орындау, оның ішінде орындалған нұсқамалардың шығындары сметаларының болуы туралы ақпаратты;
7) заңнамада белгіленген тәртіппен бекітілген қолданыстағы тарифте (баға, алым мөлшерлемесінде) және (немесе) тарифтік сметада көзделген есепке алу аспаптарын тексеру және оларға техникалық қызмет көрсету жөніндегі іс-шараларды іске асырудың талдауын;
8) көрсетілетін қызметтер көлемдерінің, оның ішінде олардың сапасына бағалауды ұсынады.
Реттеліп көрсетілетін қызметтердің көлемдерін айқындаған кезде пайдаланылатын өңірлік электр желісі компаниясы деректерінің ашықтығы, тексерілуі мен шынайылығы деңгейінің негізділігін бағалай отырып, көрсетілген реттеліп көрсетілетін қызметтердің көлемдеріне (серпін, негізгі тұтынушылар) талдау жүргізілуге, реттеліп көрсетілетін қызметтердің нақты және болжамды көлемдерін төмендету бойынша, оның ішінде ысыраптар көлемдерінің ұлғаю есебінен мүмкін болатын тәуекелдер көрсетілуге тиіс.
Сарапшы көрсетіліп отырған реттеліп көрсетілетін қызметтер көлемдерін айқындау өлшемшарттары бойынша ұсынымдар береді.
Сондай-ақ өңірлік электр желісі компаниясы көрсететін қызметтердің көлемдері заңды тұлғалармен жасалған шарттарда көзделген көлемдердің, электр беру желілеріндегі авариялар санының, жылу энергиясын энергия өндіруші ұйымдардан жылу желілеріне жіберу көлемдерінің сәйкестігіне талдануға тиіс.