Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации центров управления и организации воздушного движения гражданской авиации и условиям труда диспетчеров"

Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 15 мая 2007 года № 307. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 27 июня 2007 года № 4760. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от от 30 июня 2010 года № 476

      Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 30.06.2010 № 476.

      В соответствии с подпунктом 6) статьи 7, подпунктом 1) статьи 17 Закона Республики Казахстан "О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения", ПРИКАЗЫВАЮ :

      1. Утвердить прилагаемые санитарно-эпидемиологические правила и нормы "Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации центров управления и организации воздушного движения гражданской авиации и условиям труда диспетчеров".

      2. Комитету государственного санитарно-эпидемиологического надзора Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Белоног А.А.) направить настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.

      3. Департаменту организационно-правовой работы Министерствам здравоохранения Республики Казахстан (Мухамеджанов Ж.М.) направить настоящий приказ на официальное опубликование после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Председателя Комитета государственного санитарно-эпидемиологического надзора - Главного государственного санитарного врача Республики Казахстан Белоног А.А.

      5. Настоящий приказ вводится в действие со дня официального опубликования.

      И.о. Министра

      "СОГЛАСОВАН"
      Министр транспорта и коммуникаций
      Республики Казахстан

Утверждены приказом        
И.о. Министра здравоохранения  
Республики Казахстан       
15 мая 2007 года N 307      

Санитарно-эпидемиологические правила и нормы
"Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и
эксплуатации центров управления и организации воздушного движения гражданской авиации и условиям труда диспетчеров"

1. Общие положения

      1. Санитарно-эпидемиологические правила и нормы "Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации центров управления и организации воздушного движения гражданской авиации и условиям труда диспетчеров" (далее - санитарные правила) устанавливают санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации помещений центров управления и организации воздушного движения гражданской авиации (далее - центры) и условиям труда диспетчеров и предназначены для юридических и физических лиц, независимо от форм собственности, деятельность которых связана с содержанием и эксплуатацией помещений центров.

2. Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию центров

      2. Здания центров должны соответствовать требованиям приказа и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 8 июля 2005 года N 334 "Санитарно-эпидемиологические требования к проектированию производственных объектов" (далее - приказ N 334), зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под N 3792.

      3. Строительство, реконструкция и ввод в эксплуатацию центров допускается при наличии санитарно-эпидемиологического заключения на соответствие требованиям настоящих санитарных правил и приказа N 334 .

      4. Помещения центров должны соответствовать требованиям санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к эксплуатации персональных компьютеров, видеотерминалов и условиям работы с ними", утвержденных приказом и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 18 августа 2004 года N 631 "Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм по коммунальной гигиене и гигиене детей и подростков", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под N 3073 (далее - приказ N 631).

      5. Помещения должны быть оборудованы системами отопления, приточно-вытяжной вентиляцией или системой кондиционирования воздуха.
      Для внутренней отделки помещений, воздуховодов вентиляционных систем, а также фильтров должны быть использоваться материалы, разрешенные к применению в Республике Казахстан. Применение нитрокрасителей не допускается.

      6. Содержание вредных химических веществ в помещениях центров не должно превышать предельно допустимых концентраций загрязняющих веществ в соответствии с требованиями Приказа и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 14 июля 2005 года N 355 "Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к воздуху производственных помещений", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под N 3789.

      7. Оконные проемы в помещениях должны быть оборудованы регулируемыми устройствами (жалюзи) для исключения попадания прямых солнечных лучей на рабочие места и регулировки уровней освещенности.

      8. Для внутренней отделки помещений должны использоваться звукопоглощающие материалы. Звукоизоляция помещений должна отвечать требованиям действующих гигиенических нормативов.

      9. Покрытия пола в помещениях должны быть выполнены из материалов с антистатическими свойствами, обеспечивать ровную поверхность, быть удобными для очистки, влажной уборки.

      10. Центры должны иметь комнату психологической разгрузки, которая должна находиться на расстоянии не более 75 метров от рабочих мест. Комната должна включать прихожую для переодевания. При расположении комнат в непосредственной близости от шумных помещений вход должен быть в виде тамбура со звукоизоляцией обеих дверей. Общая площадь комнаты психологической разгрузки должна быть не менее 20 м 2 .

      11. Комната психологической разгрузки должна быть укомплектована мягкими креслами для отдыха с подлокотниками и надувным креслом. Комната должна быть эстетически оформлена, оснащена автоматически раздвигающимися шторами на окнах и опускающимся киноэкраном, устройством плавного регулирования освещенности, настенными пассивными слайдами, зеркалом, аквариумом.

      12. Освещение в комнате психологической разгрузки должно быть комбинированным с регулируемым изменением освещенности от 10 до 200 лк.

      13. Фоновый уровень шума в комнате психологической разгрузки не должен превышать 60 дБА. Температура воздуха должна поддерживаться в пределах 18-22 0 С, вентиляция осуществляется с помощью кондиционеров.

3. Санитарно-эпидемиологические требования к условиям труда диспетчеров

      14. Рабочее место диспетчера должно соответствовать требованиям приказа N 631 , обеспечивать возможность удобного выполнения работы в положении сидя.

      15. Площадь на одно рабочее место диспетчера должна составлять не менее 6 квадратных метров.

      16. Высота рабочей поверхности стола (пульта) должна регулироваться и составлять от 680 - 800 миллиметров (далее - мм). Ширина стола должна быть не менее 1200 (1600) мм, глубина - не менее 800 (1000) мм. Рабочий стол должен иметь пространство для ног высотой не менее 600 мм, шириной - не менее 500 мм, глубиной на уровне колен - не менее 450 мм и на уровне вытянутых ног - не менее 650 мм.

      17. Устройства ручного управления технологическим оборудованием должны быть легко досягаемы в зоне моторного поля: по высоте - 900-1300 мм, по глубине - 400-500 мм.

      18. Конструктивные и отделочные материалы кресла диспетчера должны быть прочными, огнестойкими, нетоксичными.

      19. Покрытие сидения, спинки, подлокотников и подголовника должно изготавливаться из умягченного, влагоотталкивающего, неэлектризующегося, воздухонепроницаемого материала.

      20. Рабочее кресло должно быть подъемно-поворотным и регулируемым по высоте, углам наклона сидения и спинки, а также расстоянию спинки от переднего края сидения. Регулирование каждого параметра положения кресла должно быть независимым, легко выполнимым и иметь надежную фиксацию.

      21. Подставка для ног должна иметь рифленую поверхность, по переднему краю - бортик высотой 10 мм, регулироваться по высоте в пределах 150 мм и углу наклона опорной поверхности до 20 0 . Ширина опорной поверхности подставки для ног должна быть не менее 300 мм, глубина - не менее 400 мм.

      22. Естественное освещение рабочих помещений для диспетчеров должно осуществляться за счет световых проемов и обеспечивать коэффициент естественного освещения не ниже 1,2 - 1,5 % процента (далее - %).

      23. Искусственное освещение помещений для диспетчеров должно обеспечиваться системой общего равномерного или комбинированного освещения. Освещенность поверхности стола (пульта) диспетчера в зоне размещения рабочих документов должна составлять 300 - 500 люкс (далее - лк), экрана видеомонитора (индикатора радиолокатора) - не более 200 лк; клавиатуры - 400 лк; пол основных проходов - 100 лк.

      24. Допускается установка местных светильников для подсветки документов. Светильники местного освещения не должны создавать бликов на поверхности экрана и увеличивать освещенность экрана более 300 лк и должны иметь не просвечивающий отражатель с защитным углом не менее 40 0 .
      Величина коэффициента пульсации освещенности, создаваемой газоразрядными лампами, не должна превышать 5%.

      25. На рабочих местах диспетчеров должна обеспечиваться температура воздуха +22 - 24 градусов Цельсия (далее - 0 С) в холодный период года, +23 - 25 0 С в теплый период года, относительная влажность 40-60%, скорость движения воздуха - не более 0,1 метров в секунду.

      26. Уровни звука на рабочих местах диспетчеров не должны превышать 50 децибел А (далее - дБ).

      27. Мощность экспозиционной дозы мягкого рентгеновского излучения в любой точке на расстоянии 0,05 метров от экрана и корпуса видеомонитора при любых положениях регулировочных устройств не должна превышать 0,1 микро Зиверт в час.

      28. Предельно допустимые уровни напряженности электростатического поля, электромагнитных полей на рабочих местах должны соответствовать приложению 1 к настоящим санитарным правилам, уровни электромагнитных излучений радиочастотного диапазона - приложениям 2 и 3 к настоящим санитарным правилам.

      29. Диспетчеры по управлению воздушными судами должны проходить обязательные предварительные осмотры при поступлении на учебу и на работу и периодические медицинские осмотры в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 20 октября 2004 года N 748 "Об утверждении Правил медицинского освидетельствования в гражданской авиации Республики Казахстан" зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под N 3207, а также предсменные медицинские осмотры в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 11 февраля 2005 года N 48 "Об утверждении списка профессий, требующих предсменного медицинского освидетельствования, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под N 3481.

Приложение 1                              
к санитарно-эпидемиологическим            
правилам и нормам                         
"Санитарно-эпидемиологические             
требования к содержанию и                 
эксплуатации помещений                    
диспетчерских пунктов и условиям          
труда диспетчеров по управлению           
воздушными судами гражданской авиации"    

                     Предельно допустимые уровни
             электростатического и электромагнитного полей

Наименование параметров

Допустимые значения

Напряженность электростатического поля
от монитора ВДТ и клавиатуры

20 килоВольт на метр

Напряженность электрического поля
на расстоянии 50 см от монитора ВДТ
должна быть не более:
в диапазоне частот 5 Гц - 2 кГц
в диапазоне частот 2 кГц - 400 кГц


 
 
 

   25 Вольт на метр
2,5 Вольт на метр

Плотность магнитного потока на
расстоянии 50 см от монитора ВДТ
должна быть не более:
в диапазоне частот 5 Гц - 2 кГц
в диапазоне частот 2 кГц - 400 кГц


 
 
 

   250 нано Тесла
25 нано Тесла

Поверхностный электростатический
потенциал от ВДТ (при сертификационных
испытаниях)

500 Вольт

Напряженность электрического
поля промышленной частоты (50Гц)
от клавиатуры и мыши ВДТ

500 Вольт

Приложение 2                              
к санитарно-эпидемиологическим            
правилам и нормам                         
"Санитарно-эпидемиологические             
требования к содержанию и                 
эксплуатации помещений                    
диспетчерских пунктов и условиям          
труда диспетчеров по управлению           
воздушными судами гражданской авиации"    

               Предельно допустимые уровни напряженности
           электрической и магнитной составляющих в диапазоне
                        частот 30 кГц - 300 МГц

Продолжительность
воздействия, час

Напряженность
электрического поля
Е_пду, В/м

Напряженность
магнитного поля
Н_пду, А/м

0,03-
3 МГц

3-30
МГц

30-300
МГц

0,03-3
МГц

3-50
МГц

12 и более

29

17

6

3

0,2

11

30

18

6

3

0,2

10

32

19

6

3

0,2

9

33

20

7

3

0,2

8

35

21

7

4

0,2

7

38

22

7

4

0,2

6

41

23

8

4

0,2

5

45

24

9

5

0,3

4

50

25

10

5

0,3

3

58

26

12

6

0,3

2

71

27

14

7

0,4

1

100

28

20

10

0,6

0,5

141

84

28

14

0,8

0,3

183

108

37

18

1,1

0,2

224

132

45

22

1,3

0,08 и менее

354

209

71

35

2,1

Приложение 3                              
к санитарно-эпидемиологическим            
правилам и нормам                         
"Санитарно-эпидемиологические             
требования к содержанию и                 
эксплуатации помещений                    
диспетчерских пунктов и условиям          
труда диспетчеров по управлению           
воздушными судами гражданской авиации"    

              Предельно допустимые уровни плотности потока
           энергии в диапазоне частот свыше 300 МГц до 300 ГГц

Продол-
жительность
воздействия,
час

ПДУ плотности потока
электромагнитной
энергии от вращающихся
и сканирующих антенн,
мкВт/см

ПДУ плотности потока
электромагнитной
энергии для всех
случаев воздействия,
за исключением
вращающихся и
сканирующих
антенн, мкВт/см 2

12 и более

83

8,3

11

91

9,1

10

100

10,0

9

111

11,1

8

125

12,5

7

143

14,3

6

167

16,7

5

200

20,0

4

250

25,0

3

333

33,3

2

500

50,0

1 и менее

1000

100,0

"Азаматтық авиацияның әуе қозғалыстарын ұйымдастыру және басқару орталықтарын пайдалануға және күтіп-ұстауға және диспетчерлердің еңбек жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларын бекіту туралы"

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2007 жылғы 15 мамырдағы N 307 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2007 жылғы 27 маусымда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 4760 болып енгізілді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 30 маусымдағы N 476 бұйрығымен

      Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.06.30 N 476 бұйрығымен.

      "Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабының 6) тармақшасына, 17-бабының 1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған "Азаматтық авиацияның әуе қозғалыстарын ұйымдастыру және басқару орталықтарын пайдалануға және күтіп-ұстауға және диспетчерлердің еңбек жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитеті (Белоног А.А.) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуге жіберсін.

      3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Ұйымдастыру-құқықтық қамтамасыз ету департаменті (Мухамеджанов Ж.М.) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін ресми жариялауға жіберсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитетінің төрағасы - Қазақстан Республикасы Бас мемлекеттік санитарлық дәрігері А.А. Белоногқа жүктелсін.

      5. Осы бұйрық ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Министрдің
      міндетін атқарушы

"КЕЛІСІЛГЕН"
Қазақстан Республикасының
Көлік және коммуникация
министрі
_______________С. Ахметов
2007 жылғы "__"__________

                                        Қазақстан Республикасы
                                   Денсаулық сақтау министрінің м.а.
                                    2007 жылғы 15 мамырдағы N 307
                                        бұйрығымен бекітілген

"Азаматтық авиацияның әуе қозғалыстарын ұйымдастыру және басқару орталықтарын пайдалану мен күтіп-ұстауға және диспетчерлердің еңбек жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары 1. Жалпы бөлім

      1. "Азаматтық авиацияның әуе қозғалыстарын ұйымдастыру және басқару орталықтарын пайдалану мен күтіп-ұстауға және диспетчерлердің еңбек жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық ережесі мен нормалары (бұдан әрі - санитарлық ереже) азаматтық авиацияның әуе қозғалыстарын басқару және ұйымдастыру орталықтарының (бұдан әрі - орталықтар) үй-жайларын пайдалану мен күтіп-ұстауға және диспетчерлердің еңбек жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды белгілейді және меншік нысанына қарамастан, қызметі орталықтардың үй-жайларын күтіп-ұстау мен пайдалануға байланысты заңды және жеке тұлғаларға арналған.

2. Орталықтарды күтіп-ұстауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      2. Орталықтардың ғимараттары Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 3792 болып тіркелген "Өндірістік объектілерді жобалауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі міндетін атқарушының 2005 жылғы 8 шілдедегі N 334 бұйрығының (бұдан әрі - N 334 бұйрық) талаптарына сәйкес болуы тиіс.

      3. Орталықтарды салуға, қайта жаңартуға және пайдалануға беруге N 334 бұйрыққа және осы санитарлық ереженің талаптарына сәйкес қорытынды болғанда ғана рұқсат етіледі.

      4. Орталықтың үй-жайлары Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 3073 болып тіркелген "Коммуналды гигиена және жасөспірімдер мен балалар гигиенасы жөніндегі санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі міндетін атқарушының 2004 жылғы 18 тамызда N 631 бұйрығымен бекітілген (бұдан әрі - N 631 бұйрық) "Дербес компьютерлерді, бейнетерминалдарды пайдалануға және олармен жұмыс істеу жағдайларына қойылатын талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларының талаптарына сәйкес болуы тиіс.

      5. Үй-жайлар жылыту, сыртқа тарату желдеткіш жүйелерімен немесе ауа баптау жүйесімен жабдықталуы тиіс. Үй-жайдың ішін әрлендіру жұмыстары, желдеткіш жүйесінің ауа тартқышы, сондай-ақ сүзгілері үшін Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген материалдар қолданылуы тиіс. Нитробояуларды пайдалануға рұқсат етілмейді.

      6. Орталықтардың үй-жайларындағы зиянды химиялық заттардың мөлшері Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 3789 болып тіркелген "Өндірістік үй-жайлардағы ауаға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі міндетін атқарушының 2005 жылғы 14 шілдедегі N 355 бұйрығының талаптарына сәйкес ластайтын заттардың рұқсат етілген деңгейінен артпауы тиіс.

      7. Үй-жайлардағы терезе жақтаулары жұмыс орнына күн сәулесінің тікелей түсуін болдырмау және жарық мөлшерін реттеу үшін реттелетін құрылғылармен (жалюзбен) жабдықталуы тиіс.

      8. Үй-жайлардың ішін әрлендіру үшін дауыс бәсеңдететін материалдар пайдаланылуы тиіс. Үй-жайларда дыбыс оқшаулау қолданыстағы гигиеналық нормативтердің талаптарына жауап береді.

      9. Үй-жайлардағы еденнің беті тегіс, жабыспайтын материалдан жасалып, ылғалды жинау және тазалау үшін ыңғайлы болуы тиіс.

      10. Орталықтарда жұмыс орнынан 75 метрден аспайтын қашықтықта орналасқан психологиялық демалу бөлмесі болуы тиіс. Бөлмеде киім ауыстыруға арналған кіре-беріс болуы тиіс. Бөлме шулы үй-жайларға жақын орналасқан жағдайда кіре беріс дыбыс өткізбейтін екі есікті тамбур түрінде болуы тиіс. Психологиялық демалу бөлмесінің жалпы ауданы 20 м 2 кем болмауы тиіс.

      11. Психологиялық демалу бөлмесі демалуға арналған шынтақ қоятыны бар жұмсақ кресломен және ауа үрленген кресломен жабдықталуы тиіс. Бөлме эстетикалы безендірілген, терезелер автоматты жылжымалы пердемен жабдықталуы және жиналмалы киноэкран, жарықты бір қалыппен реттейтін құрал, қабырғаға ілетін пассивті ауыспалы слайд, айна, аквариум болуы тиіс.

      12. Психологиялық демалу бөлмесінде 10 лк - 200 лк дейінгі жарықтың өзгерісін реттейтін құрама жарық болуы тиіс.

      13. Психологиялық демалу бөлмесінде шудың фондық деңгейі 60 дБА артпауы тиіс. Ауа температурасы 18-22 0 С шегінде болып, ауа алмасу кондиционердің көмегімен іске асырылады.

3. Диспетчерлердің еңбек жағдайларына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

      14. Диспетчердің жұмыс орны N 631 бұйрықтың талаптарына сәйкес болуы, отырып жұмыс істеуге ыңғайлы мүмкіндікті қамтамасыз етуі тиіс.

      15. Диспетчердің бір жұмыс орнының ауданы 6 шаршы метрден кем болмауы тиіс.

      16. Жұмыс үстелі бетінің (пульттың) биіктігі 680-800 миллиметрді (бұдан әрі - мм) құрауы және реттелуі тиіс. Үстелдің ені 1200 (1600) мм-ден кем емес, тереңдігі - 800 (1000) мм-ден кем емес болуы тиіс. Жұмыс столында аяқ қоятын кеңістіктің биіктігі 600 мм-ден кем емес, ені - 500 мм-ден кем емес, тізе деңгейіндегі тереңдік - 450 мм-ден кем емес және аяқты созу деңгейінің тереңдігі - 650 мм-ден кем емес болуы тиіс.

      17. Технологиялық жабдықтарды қолмен басқару құрылғысы мотор өрісі аймағына жеңіл қол жететіндей болуы тиіс: биіктігі бойынша - 900-1300 мм, тереңдігі бойынша - 400-500 мм.

      18. Диспетчер креслосын құрастыру және қаптау материалдары мықты, отқа төзімді, уытсыз болуы тиіс.

      19. Орындықтың, арқалықтың, шынтақ қоятын жердің, бас сүйейтін жердің жабыны жұмсақ, су өткізбейтін, электрленбейтін, ауа өткізбейтін материалдан жасалуы тиіс.

      20. Жұмыс креслосы көтерілуі-айналуы және биіктігі, орындық және арқалыққа иілу бұрышы бойынша, сондай-ақ орындықтың алдыңғы жағынан арқалық қашықтыққа реттелуі тиіс. Кресло қалпының әр параметрін реттеу еркін, жеңіл орындалуы және сенімді бекітілген болуы тиіс.

      21. Аяқ қоюға арналған тұғырықтың беті бұдырлы, алдыңғы шетінің қайырылу биіктігі 10 мм, биіктігі бойынша 150 мм шамасында және тіреуіш бетінің иілу бұрышы 20 0 шамасында реттелуі тиіс. Аяқ қоюға арналған тұғырықтың тіреуіш бетінің ені 300 мм-ден кем емес, тереңдігі - 400 мм-ден кем емес болуы тиіс.

      22. Диспетчерлерге арналған жұмыс үй-жайларын табиғи жарықтандыру жарық беретін жақтаулары есебінен жүзеге асырылуы және 1,2-1,5% (бұдан әрі - %) кем емес табиғи жарықтандырудың коэффициентін қамтамасыз етуі тиіс.

      23. Диспетчерлік үй-жайлар жасанды жарықтандыру жалпы біркелкі немесе құрама жарық жүйесімен қамтамасыз етілуі тиіс. Үстел (пульт) бетінің жарығы 300-500 люксті (бұдан әрі - лк) құрауы, бейнемонитор экраны (радиолокатор индикаторы) экраны - 200 лк-тен артық болмауы; клавиатура - 400 лк; негізгі өткізгіш едені - 10 лк болуы тиіс.

      24. Құжаттарға жарық түсіру үшін жергілікті шамдарды орнатуға рұқсат етіледі. Жергілікті шамдар экранның бетіне көмескі түсірмеуі және экранға 300 лк астам жарықты күшейтуі және 40 0 кем емес қорғаныш бұрышы арқылы шағылысатын жарық сәулесін түсірмейтіндей болуы тиіс. Газразрядты шамнан түсетін жарық түсу коэффициентінің мөлшері 5% аспауы тиіс.

      25. Диспетчердің жұмыс орындарындағы жылдың салқын мезгілінде ауа температурасы +22-24 Цельсий (бұдан әрі - 0 С), жылдың жылы мезгілінде 23-25 0 С, салыстырмалы ылғалдылық - 40-60%, ауа қозғалысының жылдамдығы - секундына 0,1 метрден артық болмауы тиіс.

      26. Диспетчерлердің жұмыс орындарындағы дыбыстың деңгейі жұмыс орындарында 50 дециелден (бұдан әрі - дБА) артпауы тиіс.

      27. Экраннан 0,05 м қашықтықтағы кез келген нүктеге рентгеннің әлсіз сәулесінің экспозициялық мөлшерінің қуаттылығы және реттеуші құрылғылардың кез келген қалыптағы бейнемонитор корпусының мықтылығы сағатына 0,1 микро Зиверттен аспауы тиіс.

      28. Жұмыс орындардағы электромагниттік өріс, электростатикалық өріс кернеулігінің шамамен рұқсат етілген деңгейі (бұдан әрі - ШРД) осы санитарлық ережеге 1-қосымшаға сәйкес болуы, радиожиілік диапазонының электромагниттік сәулесінің деңгейі осы санитарлық ережеге 2 және 3-қосымшаларға сәйкес болуы тиіс.

      29. Әуе кемесін басқару бойынша диспетчерлер Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 3207 болып тіркелген "Қазақстан Республикасының Азаматтық авиациясындағы медициналық куәландыру ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 20 қазандағы N 748 бұйрығына , сондай-ақ Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 3481 болып тіркелген "Ауысым алдында медициналық қаралуды талап ететін кәсіптердің тізімін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2005 жылғы 11 ақпандағы N 48 бұйрығына сәйкес оқуға түсерде және жұмысқа қабылданар алдында міндетті алдын ала қаралудан өтуі тиіс.

                             "Азаматтық авиацияның әуе қозғалыстарын
                              ұйымдастыру және басқару орталықтарын
                              пайдалану мен күтіп-ұстауға және
                              диспетчерлердің еңбек жағдайларына
                              қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық
                              талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық
                              ережесі мен нормаларына 1-қосымша

         Электростатистикалық және электромагниттік
           өрістің шамамен рұқсат етілген деңгейі

Параметрлердің атауы

Шектеулі мәндер

ВДТ мониторынан және клавиатурадан
электростатикалық өрістің кернеулігі

метріне 20 килоВольт

ВДТ мониторынан 50 см қашықтықтағы
электростатикалық өрістің кернеулігі:
- 2кГЦ жиілік диапазонынан -
- 2кГЦ-400 кГц жиілік диапазонынан
аспауы тиіс.


  метріне 25 Вольт
метріне 2,5 Вольт

ВДТ мониторынан 50 см қашықтықтағы
магниттік өрістің кернеулігі:
- 5ГЦ - 2кГЦ жиілік диапазонынан -
- 2кГЦ - 400 кГц жиілік диапазонынан
аспауы тиіс


  250 нано Тесель
25 нано Тесель

ВДТ беткі электростатикалық
әлеуеттік (сертификаттық сынау
кезінде)

500 Вольт

Клавиатурадан және ВДТ тінтуіштен
өнеркәсіптік жиіліктің
лектростатикалық өріс кернеулігі
(50Гц)

500 Вольт

                             "Азаматтық авиацияның әуе қозғалыстарын
                              ұйымдастыру және басқару орталықтарын
                              пайдалану мен күтіп-ұстауға және
                              диспетчерлердің еңбек жағдайларына
                              қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық
                              талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық
                              ережесі мен нормаларына 2-қосымша

   30 кГц - 300 МГц жиілік диапазонындағы электрлі және магнитті
             кернеуліктің шамамен рұқсат етілген деңгейлері

Әсердің ұзақтығы, сағатпен

Электр өрісінің
кернеулігі Е пду, В/м

Магнитті өрістің
кернеулігі Н.пду, А/м

0,03-3
МГц

3-30
МГц

30-300
МГц

0,03-3
МГц

3-50 МГц

12 және одан артық

29

17

6

3

0,2

11

30

18

6

3

0,2

10

32

19

6

3

0,2

9

33

20

7

3

0,2

8

35

21

7

4

0,2

7

38

22

7

4

0,2

6

41

23

8

4

0,2

5

45

24

9

5

0,3

4

50

25

10

5

0,3

3

58

26

12

6

0,3

2

71

27

14

7

0,4

1

100

28

20

10

0,6

0,5

141

84

28

14

0,8

0,3

183

108

37

18

1,1

0,2

224

132

45

22

1,3

0,08 және одан кем

354

209

71

35

2,1

                             "Азаматтық авиацияның әуе қозғалыстарын
                              ұйымдастыру және басқару орталықтарын
                              пайдалану мен күтіп-ұстауға және
                              диспетчерлердің еңбек жағдайларына
                              қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық
                              талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық
                              ережесі мен нормаларына 3-қосымша

     300 МГц ден 300ГГц жиілік диапазондағы жоғары энергия ағыны
              тығыздығының шамамен рұқсат етілген деңгейі

Әсердің
ұзақтығы, сағат

Айналмалы және
сканерлеуші
антенналардың
жағдайлары үшін
электромагнитті
энергия ағыны
тығыздығының
шамамен рұқсат
етілген мәні,
мкВТ/см 2

Айналмалы және сканерлеуші
антенналардың сәулелерін
қоспағанда, әсердің барлық
жағдайлары үшін
электромагнитті энергия
ағысы тығыздығының шамамен
рұқсат етілген мәні,
мкВТ/см 2

12 және одан артық

83

8,3

11

91

9Д

10

100

10,0

9

111

11,1

8

125

12,5

7

143

14,3

6

167

16,7

5

200

20,0

4

250

25,0

3

333

33,3

2

500

50,0

1 және одан кем

1000

100,0