Об утверждении Методики по составлению счета операций с капиталом

Приказ Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 1 ноября 2016 года № 254. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 2 декабря 2016 года № 14477

      В соответствии с подпунктом 5) статьи 12 Закона Республики Казахстан от 19 марта 2010 года "О государственной статистике", а также с подпунктом 258) пункта 17 Положения о Министерстве национальной экономики Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 24 сентября 2014 года № 1011, ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемую Методику по составлению счета операций с капиталом.

      2. Управлению национальных счетов совместно с Юридическим управлением Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан обеспечить в установленном законодательством порядке:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа направление его копий на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и информационно-правовой системе "Әділет";

      3) направление в печатном и электронном виде в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      4) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

      3. Управлению национальных счетов Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан довести настоящий приказ до структурных подразделений и территориальных органов Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан для руководства и использования в работе.

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан (Керимханова Г.М.).

      5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Председатель
Комитета по статистике
Министерства национальной
экономики Республики Казахстан
Н. Айдапкелов

  Утверждена
приказом председателя
Комитета по статистике
Министерства национальной экономики
Республики Казахстан
от 1 ноября 2016 года № 254

Методика
по составлению счета операций с капиталом

Глава 1. Общие положения

      1. Методика по составлению счета операций с капиталом (далее – Методика) относится к статистической методологии, формируемой в соответствии с международными стандартами и утверждаемой в соответствии с Законом Республики Казахстан от 19 марта 2010 года "О государственной статистике".

      2. Настоящая Методика предназначена для использования Комитетом по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстана (далее – Комитет) при формировании счета операций с капиталом и применяется для целей Системы национальных счетов.

      3. Целью настоящей Методики является описание процедуры составления счета операций с капиталом, отражения основных источников данных, используемых для оценки нефинансовых активов и повышения качества расчетов макроэкономических показателей.

      4. В качестве методологической основы использована Система национальных счетов 2008 года, подготовленная Международным Валютным Фондом, Организацией экономического сотрудничества и развития, Статистическим бюро Европейских сообществ, Организацией Объединенных Наций и Всемирным банком.

      5. В настоящей Методике используются основные определения:

      1) капитальные трансферты – безвозмездные трансферты, при которых сторона, осуществляющая трансферт, использует соответствующие ресурсы путем передачи актива (кроме наличных денежных средств и материальных оборотных средств) или погашения финансового требования (кроме дебиторской задолженности), сторона, получающая трансферт, обязана приобрести некоторый актив (кроме наличных денежных средств), или имеют место оба условия;

      2) ценности – произведенные товары значительной стоимости, которые не используются преимущественно в целях производства или потребления, но хранятся в течение некоторого периода времени в качестве запасов стоимости;

      3) изменение запасов материальных оборотных средств – стоимость поступлений в запасы материальных оборотных средств за вычетом стоимости выбытий из запасов и за вычетом стоимости любых текущих потерь товаров, которые находились в запасах материальных оборотных средств, в течение отчетного периода;

      4) валовое накопление основного капитала (далее – ВНОК) – стоимость приобретения производителями новых и существующих основных средств за вычетом стоимости выбытия основных средств, используемых в производстве для создания нового дохода в будущем;

      5) основные фонды – произведенные активы, которые используются неоднократно или непрерывно в процессах производства более одного года;

      6) потребление основного капитала – уменьшение в течение отчетного периода текущей стоимости запаса основных фондов, принадлежащих производителю и используемых им, в результате физического износа, нормального морального износа или случайных повреждений;

      7) непроизведенные нефинансовые активы – активы, не являющиеся результатом производственных процессов (природные ресурсы, контракты, договоры аренды и лицензии, приобретенный гудвилл и маркетинговые активы).

Глава 2. Методологическая основа Счета операций с капиталом

      6. Счет операций с капиталом (далее – Счет) является первым из четырех счетов, в которых отражаются изменения в стоимости активов, держателями которых являются институциональные единицы. В Счете отражаются операции с нефинансовыми активами.

      7. Структура Счета операций с капиталом представлена в приложении к настоящей Методике.

      8. На правой стороне Счета отражаются ресурсы для накопления активов. Они состоят из чистого сбережения – балансирующей статьи, перенесенной из счета использования доходов и капитальных трансфертов.

      9. Сбережение и капитальные трансферты вместе показывают, сколько ресурсов имеется в экономике для приобретения нефинансового капитала, в форме накопления как элемента валового внутреннего продукта, и непроизведенных нефинансовых активов. Эта сумма показывается в качестве отдельного агрегата, называемого изменениями в чистой стоимости капитала вследствие сбережения и капитальных трансфертов.

      10. На левой стороне счета использования отражаются различные инвестиции в нефинансовые активы и потребление основного капитала.

Глава 3. Формирование счета операций с капиталом

      11. В Счете отражаются операции с нефинансовыми активами по следующим статьям:

      1) валовое накопление основного капитала;

      2) потребление основного капитала;

      3) изменение запасов материальных оборотных средств;

      4) приобретение ценностей за вычетом выбытия;

      5) приобретение непроизведенных активов за вычетом выбытия.

      12. Источником данных для оценки ВНОК служит официальная статистическая информация по приобретениям (выбытиям) основных фондов, инвестициям в основной капитал институциональных единиц-резидентов, производству, экспорту и импорту продуктов, относящихся к основным фондам. Детализация основных фондов по типам активов и видам экономической деятельности зависит от наличия статистических данных.

      13. Потребление основного капитала исчисляется в отношении всех основных фондов, находящихся в собственности производителя, за исключением ценностей (драгоценных металлов, камней). Потребление основного капитала не включает контракты, договоры аренды и лицензии, истощение или деградацию природных активов, таких как земля, минералы или другие полезные ископаемые, уголь, нефть, природный газ.

      14. В результате физического износа и появления новых видов основных фондов стоимость активов снижается. Многие сооружения, включая автодороги и железнодорожные пути, идут на снос и слом ввиду их морального устаревания. Потребление основного капитала исчисляется для всех видов сооружений, машин и оборудования, включая те, которые находятся в собственности единиц органов государственного управления.

      15. Потребление основного капитала отражает лежащие в его основе затраты ресурсов и относительный спрос в период, когда осуществляется производство. Потребление основного капитала исчислено с использованием фактических или условно рассчитанных цен и арендных платежей за использование основных фондов, которые преобладали в этом периоде, а не в том периоде, когда они были приобретены. К исторической стоимости основных фондов относится стоимость в ценах, которые были уплачены при их приобретении, и не являются подходящими для исчисления потребления основного капитала, поскольку цены меняются во времени.

      16. При оценке потребления основного капитала используется метод линейной амортизации основных фондов. Средний срок службы основного фонда рассчитывается на основании данных общегосударственных статистических наблюдений. Полученные результаты анализируются и сравниваются с административными данными из административных источников и данными других стран, проводящими специальные обследования. Запасы актива в текущих ценах переоцениваются с использованием индексов цен. Потребление основного капитала оценивается по следующей формуле:

      


      где:

      CFCn - потребление основного капитала актива n;

      Sn - среднегодовые запасы в текущих ценах актива n;

      ltnсрок службы актива n.

      17. Изменение запасов материальных оборотных средств, представляет собой сумму сырья и материалов, готовых продуктов, материальных оборотных средств военного назначения, товаров для перепродажи, незавершенного производства, незавершенного производства культивируемых биологических ресурсов и другого незавершенного производства. Алгоритм исчисления изменений запасов материальных оборотных средств рассчитывается согласно учету изменения запасов материальных оборотных средств.

      18. По операциям с непроизведенными активами и ценностями осуществляются экспериментальные расчеты, они не включаются в Счет в виду отсутствия всех необходимых данных.

      19. Капитальные трансферты являются значительными по величине и нерегулярными. При возникновении сомнения относительно отражения трансферта как текущего или как капитального, его отражают как текущий.

      20. Капитальные трансферты, подлежащие получению, являются результатом увеличения чистой стоимости капитала и отражаются на правой стороне счета получателя трансферта. Соответствующие значения капитальных трансфертов, подлежащих выплате, отражаются для плательщика также на правой стороне, но со знаком минус (они влекут уменьшение чистой стоимости капитала). Основные виды капитальных трансфертов состоят из налогов на капитал, инвестиционных грантов, других капитальных трансфертов.

      21. Источником данных по капитальным трансфертам являются общедоступные данные Платежного баланса Республики Казахстан и государственного бюджета, размещенные на официальных сайтах государственных органов.

      22. Чистое кредитование или чистое заимствование является балансирующей статьей счета операций с капиталом и является важным показателем для экономического анализа.

      23. Балансирующая статья Счета (далее – Статья) показывает стоимость ресурсов, которые предоставили для кредитования или заимствовали. Чистое кредитование показывает, в какой степени сумма сбережения и капитальных трансфертов фактически использована на финансирование приобретения нефинансовых активов и сколько пошло на кредитование остального мира. Если это чистое заимствование, то сумма сбережения и капитальных трансфертов является недостаточной для финансирования всего приобретения нефинансовых активов и заимствуется у остального мира.

      24. Статья переносится в финансовый счет. По чистому кредитованию и чистому заимствованию в счете операций с капиталом и в финансовом счете проходят расхождения, которые вызваны использованием разных источников данных. Основной задачей является снижение расхождений чистого кредитования/заимствования в счете операций с капиталом и финансовом счете.

  Приложение
к Методике по составлению
счета операций с капиталом

Структура счета операций с капиталом

      млн.тенге

Изменение в активах

Операции и балансирующие статьи

Изменение в обязательствах и чистой стоимости капитала

Итого

S15

S14

S13

S12

S11

S11

S12

S13

S14

S15

Итого







Ресурсы













Валовое сбережение













Капитальные трансферты, полученные от ''остального мира''













Капитальные трансферты, переданные ''остальному миру''













Всего













Использование













Валовое накопление основного капитала













Потребление основного капитала













Изменение запасов материальных оборотных средств













Приобретение ценностей за вычетом выбытия













Приобретение непроизведенных активов за вычетом выбытия













Чистое кредитование (+), чистое заимствование(-)













Статистическое расхождение













Всего







      Примечание:

      S11 – нефинансовые корпорации; S12 – финансовые корпорации; S13 – государственное управление; S14 – домашние хозяйства; S15 – некоммерческие организации, обслуживающие домашние хозяйства.

Капиталмен жасалатын операциялар шотын құру бойынша әдістемені бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті Төрағасының 2016 жылғы 1 қарашадағы № 254 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылғы 2 желтоқсанда № 14477 болып тіркелді

      "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 19 наурыздағы Заңының 12-бабының 5) тармақшасына, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 24 қыркүйектегі № 1011 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі туралы ереженің 17-тармағының 258) тармақшасына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:
      1. Қоса беріліп отырған Капиталмен жасалатын операциялар шотын құру бойынша әдістеме бекітілсін.
      2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Ұлттық шоттар басқармасы Заң басқармасымен бірлесіп заңнамада белгіленген тәртіппен:
      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;
      2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмелерін мерзімді баспасөз басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялануға жіберілуін;
      3) мемлекеттік тіркелгеннен күнінен бастап он күнтізбелік күн ішінде баспа және электрондық түрде Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;
      4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.
      3. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Ұлттық шоттар басқармасы осы бұйрықты жұмыс бабында басшылыққа алу және пайдалану үшін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің құрылымдық бөлімшелеріне және аумақтық органдарына жеткізсін.
      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының орынбасарына (Г. М. Керімханова) жүктелсін.
      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
 

      Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрлігі
Статистика комитетінің төрағасы

Н.Айдапкелов



Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрлігі
Статистика комитеті
төрағасының
2016 жылғы 1 қарашадағы
№ 254 бұйрығымен
бекітілді

Капиталмен жасалатын операциялар шотын құру бойынша әдістеме

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Капиталмен жасалатын операциялар шотын құру бойынша әдістеме (бұдан әрі – Әдістеме) "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 19 наурыздағы Заңына сәйкес бекітілетін және халықаралық стандарттарға сәйкес қалыптастырылатын статистикалық әдіснамаға жатады.
      2. Осы Әдістеме халықаралық стандарттарға сәйкес капиталмен жасалатын операциялар шотын құруда Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің (бұдан әрі – Комитет) пайдалануына арналған және Ұлттық шоттар жүйесінің мақсаттары үшін қолданылады.
      3. Осы Әдістеменің мақсаты капиталмен жасалатын операциялар шотын құру рәсімін суреттеу, қаржылық емес активтерді бағалау үшін қолданылатын негізгі деректерді сипаттау және макроэкномикалық көрсеткіштердің сапасын арттыру болып табылады.
      4. Әдіснамалық негіз ретінде Халықаралық Валюта Қоры, Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы, Еуропалық қоғамдастықтардың Статистикалық бюросы, Біріккен Ұлттар Ұйымы және Дүниежүзілік Банк дайындаған 2008 жылғы Ұлттық шоттар жүйесі қолданылды.
      5. Осы Әдістемеде негізгі анықтамалар колданылады:
      1) капиталдық трансферттер – өтеусіз трансферттер, онда трансфертті жүзеге асырушы тарап активті беру (қолма-қол ақшалай құралдар мен материалдық айналым құралдарынан басқа) немесе қаржылық талапты өтеу (дебиторлық қарыздан басқа) арқылы тиісті ресурстарды қолданады, трансфертті алушы тарап кейбір активті алуға міндетті (қолма-қол ақшалай құралдардан басқа) немесе екі шартты қолданады;
      2) құндылықтар – көпшілігінде өндіріс немесе тұтыну мақсатында қолданылмайтын, бірақ кейбір уақыт аралығында запастар құны ретінде сақталатын айтарлықтай құнды өндірілген тауарлар;
      3) материалдық айналым құралдары запастарының өзгерісі – қорлардың шығып қалудағы құнын шегергендегі және есепті кезең ішінде материалдық айналым құралдары запастарында болған тауарлардың кез келген ағымдағы шығасыларының құнын шегергендегі материалдық айналым құралдары запастарындағы түсімдердің құны;
      4) негізгі капиталдың жалпы жинақталуы (бұдан әрі – НКЖЖ) – өндірушілердің болашақта жаңа табысты қалыптастыру үшін өндірісте қолданатын негізгі құралдардың шығып қалуын шегергендегі жаңа және қолда бар құралдардың сатып алған құны;
      5) негізгі қорлар – өндіріс үдерісінде бір жылдан артық бірнеше рет немесе үздіксіз қолданылатын өндірілген активтер;
      6) негізгі капиталды тұтыну – өндірушіге тиесілі және ол қолданатын негізгі қорлар запасының физикалық тозу, нормалық моральді тозу және кездейсоқ зақымдану нәтижесінде есепті кезеңде ағымдық құнының азаюы;
      7) өндірілмеген қаржылық емес активтер – өндірістік үдерістердің нәтижесі болып табылмайтын активтер (табиғи ресурстар, келісімшарттар, жалға алу шарты және лицензиялар, алынған гудвиллдер және маркетингілік активтер).
 

2-тарау. Капиталмен жасалатын операциялар
шотының әдіснамалық негізі

      6. Капиталмен жасалатын операциялар шоты (бұдан әрі – Шот) ұстаушылары институционалды бірліктер болып табылатын активтер құнының өзгерісі көрсетілетін төрт шоттың бірі. Шотта қаржылық емес активтермен жасалатын операциялар көрсетіледі.
      7. Капиталмен жасалатын операциялар шотының құрылымы осы Әдістемеге қосымшада ұсынылған.
      8. Шоттың оң жағында активтерді жинақтау үшін ресурстар көрсетіледі. Олар таза жинақтаудан – табысты қолдану шоты мен капиталдық трансферттер шотынан өткізілген теңгерімделінетін баптан тұрады.
      9. Жинақтау мен капиталдық трансферттер бірге жалпы ішкі өнімнің элементі ретінде жинақтау формасы және қаржылық емес активтерді сатып алу үшін экономикада қанша ресурс барын және өндірілмеген қаржылық емес активтердің барын көрсетеді. Бұл сомма жинақтау және капиталдық трансферттер нәтижесінде капиталдың таза құнындағы өзгеріс деп аталатын жеке агрегат ретінде көрсетіледі.
      10. Қолдану шотының сол жағында қаржылық емес активтерге әр түрлі инвестициялар және негізгі капиталды тұтыну көрсетіледі.
 

3-тарау. Капиталмен жасалатын операциялар шотын қалыптастыру

      11. Шотта келесі баптар бойынша қаржылық емес активтермен жасалатын операциялар көрсетіледі:
      1) негізгі капиталдың жалпы жинақталуы;
      2) негізгі капиталды тұтыну;
      3) материалдық айналым құралдары запастарының өзгерісі;
      4) шығып қалуды алып тастағанда құндылықтарды сатып алу;
      5) шығып қалуды алып тастағанда өндірілмеген активтерді сатып алу.
      12. Негізгі қорларды сатып алу (шегеру), институционалды резидент-бірліктердің негізгі капиталға инвестициялары, негізгі қорға жататын өнімдердің өндірісі, экспорты және импорты бойынша ресми статистикалық ақпарат НКЖЖ-ды бағалау үшін дереккөзі болып табылады. Актив типтері және экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі қорларды нақтылау статистикалық деректердің бар болуына байланысты.
      13. Негізгі капиталды тұтыну құндылықтардан басқа (бағалы металдар, тастар) өндірушінің жеке меншігіндегі барлық негізгі қорларға қатысты есептеледі. Негізгі капиталды тұтынуға келісімшарттар, жалға алу шарты және лицензиялар, жер, минералдар және тағы басқа қазбалар, көмір, мұнай, табиғи газ сияқты табиғи активтердің тозуы мен құлдырауы кірмейді.
      14. Физикалық тозу және жаңа негізгі қорлардың пайда болуы нәтижесінде активтердің құны түседі. Автожолдар мен темір жолдар желісін қосқанда көптеген имараттар олардың моральді ескіруіне байланысты алып тастау мен құлатуға жатады. Негізгі капиталды тұтыну мемлекеттік басқарау органдары бірліктерінің жеке меншігіндегі барлық ғимараттар, машиналар және құрылғылар түрлеріне есептеледі.
      15. Негізгі капиталды тұтыну өндіріс жүзеге асырылған кезеңдегі ондағы ресурстарға шығындар мен сәйкес сұранысты сипаттайды. Негізгі капиталды тұтыну нақты немесе шартты есептелінген бағаларды және оларды сатып алғандағы емес, ал басым болған кезеңдегі негізгі қорларды қолдану үшін жалдауға кеткен төлемдерді қолдану арқылы есептелінген. Негізгі қорлардың тарихи құнына оларды сатып алу кезінде төленген бағалар құны жатады, олар негізгі капиталды тұтынуды есептеу үшін сәйкес келмейді, өйткені бағалар уақыт өте өзгереді.
      16. Негізгі капиталды тұтынуды бағалау кезінде негізгі қорлардың сызықтық амортизация әдісі қолданылады. Негізгі қорлардың орташа қызмет ету кезеңі жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың деректері негізінде есептеледі. Алынған нәтижелер талданады және әкімшілік дереккөздерден алынған әкімшілік деректермен және арнайы зерттеулер жүргізетін басқа елдердің деректерімен салыстырылады. Ағымдық бағадағы активтің запасы баға индексін қолданумен қайта бағаланады. Негізгі капиталды тұтыну келесі формула бойынша есептеледі:
 


 

            мұндағы:
      CFCn - активінің негізгі капиталды тұтынуы;
      Sn - ағымдық бағадағы n активтің орташажылдық запасы;
      Ltn - n активтің қызмет ету мерзімі.
      17. Материалдық айналым құралдары запастарының өзгерісі шикізат пен материалдардың, дайын өнімдердің, әскери мақсаттағы материалдық айналым құралдары қорларының, қайта сатуға арналған тауарлардың, аяқталмаған өндірістің, өсірілетін биологиялық ресурстардың аяқталмаған өндірісінің, сондай-ақ басқа да аяқталмаған өндірістің жиынтығын білдіреді. Материалдық айналым құралдары запастарының өзгерісін есептеу алгоритмі материалдық айналым құралдары запастарының өзгерісі есебіне сәйкес есептеледі.
      18. Өндірілмеген активтер және құндылықтармен жасалатын операциялар бойынша эксперименталды есептеулер жүргізілуде, барлық қажетті деректердің жоқтығына байланысты олар Шотқа қосылмайды.
      19. Капиталдық трансферттер көлемі бойынша айтарлықтай және тұрақсыз. Трансфертті ағымдық немесе капиталдық ретінде сипаттауға қатысты күмән болғанда оны ағымдық деп көрсетеді.
      20. Алуға жататын капиталдық трансферттер капиталдың таза құнының көбею нәтижесі болып табылады және трансфертті алушы шотының оң жағында көрсетіледі. Төлеуге жататын капиталдық трансферттердің тиісті мәні төлеуші үшін оң жақта, бірақ минус таңбасымен (олар капиталдың таза құнының азаюына әкеледі) көрсетіледі. Капиталдық трансферттердің негізгі түрлері капиталға салықтар, инвестициялық гранттар, басқа капиталдық трансферттерден тұрады.
      21. Капиталдық трансферттердің дереккөздері мемлекеттік органдардың ресми сайттарында орналасқан Қазақстан Республикасының Төлем балансы және мемлекеттік бюджеттің жалпыға қолжетімді деректері болып табылады.
      22. Таза кредиттеу немесе таза қарыз алу капиталмен жасалатын операциялар шотының теңгерімделінетін бабы болып табылады және экономикалық талдау үшін маңызды көрсеткіш болып табылады.
      23. Шоттың теңгерімделетін бабы (бұдан әрі–Бап) кредиттеу және қарыз алу үшін ұсынылатын ресурстардың құнын көрсетеді. Таза кредиттеу қаржылық емес активтерді сатып алуды қаржыландыруға нақты қолданылған капиталды трансферттер және жинақтау сомасының қандай деңгейде екендігін және өзге әлемді кредиттеуге нақты қанша кеткенін көрсетеді. Егер бұл таза қарыз алу болса, онда жинақтың және капиталдық трансферттердің сомасы қаржылық емес активтерді барлық сатып алуды қаржыландыруға жеткіліксіз болып табылады және өзге әлемнен қарызға алынады.
      24. Бап қаржылық шотқа ауыстырылады. Капиталмен жасалатын операциялар шотындағы және қаржылық шоттағы таза кредиттеу мен таза қарыз алу бойынша алшақтық бар, бұл әр түрлі дереккөздерді қолданудан туындаған. Капиталмен жасалатын операциялар шотындағы және қаржылық шоттағы таза кредиттеу/қарыз алудың алшақтығын азайту негізгі міндет болып табылады.
 


Капиталмен жасалатын
операциялар шотын құру
бойынша әдістемеге
қосымша

Капиталмен жасалатын операциялар шотының құрылымы

      млн.теңге
 

Активтердегі өзгерістер
 

Операциялар мен теңгерімделетін баптар
 

Міндеттемелер мен капиталдың таза құнындағы өзгерістер
 

Жиыны
 

S15
 

S14
 

S13
 

S12
 

S11
 


S11
 

S12
 

S13
 

S14
 

S15
 

Жиыны
 







Ресурстар
 













Жалпы жинақтау
 













''Басқа әлемнен" алынған капиталдық трансферттер
 













"Басқа әлемге" берілген капиталдық трансферттер
 













Барлығы
 













Пайдалану
 













Негізгі капиталдың жалпы жинақталуы
 













Негізгі капиталды тұтыну
 













Материалдық айналым құрал-жабдықтар запасының өзгеруі
 













Шығып қалуды алып тастағана құндылықтарды сатып алу
 













Шығып қалуды алып тастағанда өндірілмеген активтерді сатып алу
 













Таза кредиттеу(+), таза қарыз алу(-)
 













Статистикалық алшақтық
 













Барлығы
 







       Ескертпе.
      S11 – қаржылық емес корпорациялар; S12 – қаржылық корпорациялар; S13 – мемлекеттік басқару; S14 – үй шаруашылықтары; S15 – үй шаруашылықтарына қызмет ететін коммерциялық емес ұйымдар.