Об утверждении Правил проведения мониторинга средств массовой информации, распространяемых на территории Республики Казахстан, и методики его расчета

Пприказ Министра информации и общественного развития Республики Казахстан от 29 апреля 2019 года № 84. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 2 мая 2019 года № 18617. Утратил силу приказом Министра культуры и информации РК от 10.09.2024 № 416-НҚ.

Сноска. Утратил силу приказом Министра культуры и информации РК от 10.09.2024 № 416-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Настоящий приказ подлежит официальному опубликованию и вводится в действие с 11 апреля 2019 года.

В соответствии с подпунктом 13-2) статьи 4-3 Закона Республики Казахстан "О средствах массовой информации", ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула – в редакции приказа Министра информации и общественного развития РК от 05.10.2022 № 419 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить:

1) Правила проведения мониторинга средств массовой информации, распространяемых на территории Республики Казахстан, согласно приложению 1 к настоящему приказу;

2) Методику расчета мониторинга средств массовой информации, распространяемых на территории Республики Казахстан, согласно приложению 2 к настоящему приказу.

2. Признать утратившими силу:

1) приказ исполняющего обязанности Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 26 января 2016 года № 73 "Об утверждении Правил проведения мониторинга средств массовой информации" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 13132, опубликован 24 февраля 2016 года в информационно-правовой системе "Әділет");

2) приказ Министра информации и коммуникаций Республики Казахстан от 27 июня 2016 года № 13 "О внесении изменений в приказ исполняющего обязанности Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 26 января 2016 года № 73 "Об утверждении Правил проведения мониторинга средств массовой информации" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 13989, опубликован 26 июля 2016 года в информационно-правовой системе "Әділет").

3. Департаменту государственной политики в области средств массовой информации Министерства информации и общественного развития Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа направление его в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства информации и общественного развития Республики Казахстан после его опубликования;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа представление в Юридический департамент Министерства информации и общественного развития Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) настоящего пункта.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра информации и общественного развития Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ подлежит официальному опубликованию и вводится в действие с 11 апреля 2019 года.

Министр информации и общественного развития Республики Казахстан

Д. Абаев

"СОГЛАСОВАН"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

Приложение 1 к приказу Министра информации и общественного развития Республики Казахстан от 29 апреля 2019 года № 84

Правила проведения мониторинга средств массовой информации, распространяемых на территории Республики Казахстан

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила разработаны в соответствии с подпунктом 13-2) статьи 4-3 Закона Республики Казахстан "О средствах массовой информации" (далее – Закон) и определяют порядок проведения мониторинга средств массовой информации, распространяемых на территории Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 1 – в редакции приказа Министра информации и общественного развития РК от 05.10.2022 № 419 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) средство массовой информации – периодическое печатное издание, теле-, радиоканал, кинодокументалистика, аудиовизуальная запись и иная форма периодического или непрерывного публичного распространения массовой информации, включая интернет-ресурсы;

2) мониторинг средств массовой информации – процесс сбора и анализа продукции средств массовой информации на предмет соблюдения законодательства Республики Казахстан;

3) продукция средства массовой информации – тираж или часть тиража отдельного номера периодического печатного издания или аудиовизуальной программы, отдельный выпуск радио-, теле-, кинохроникальной программы, информация, размещенная на интернет-ресурсе;

4) сетевое издание – интернет-ресурс, прошедший процедуру постановки на учет в уполномоченном органе, информационно-коммуникационная инфраструктура которого размещена на территории Республики Казахстан;

5) интернет-ресурс – электронный информационный ресурс, отображаемый в текстовом, графическом, аудиовизуальном или ином виде, размещаемый на аппаратно-программном комплексе, имеющий уникальный сетевой адрес и (или) доменное имя и функционирующий в Интернете;

6) периодическое печатное издание – газета, журнал, альманах, бюллетень, приложения к ним, имеющие постоянное название, текущий номер и выпускаемые не реже одного раза в три месяца;

7) теле-, радиоканал – средство массовой информации, представляющее собой совокупность теле-, радиопрограмм и аудиовизуальных произведений, сюжетов и материалов, сформированных в соответствии с сеткой вещания для последующей трансляции и/или ретрансляции.

3. Мониторинг средств массовой информации осуществляется с использованием информационной системы "Автоматизированный мониторинг национального информационного пространства".

Глава 2. Порядок проведения мониторинга средств массовой информации, распространяемых на территории Республики Казахстан

4. Мониторинг средств массовой информации, распространяемых на территории Республики Казахстан, проводится уполномоченным органом в области средств массовой информации и телерадиовещания (далее – уполномоченный орган) с целью выявления и фиксирования нарушений норм законодательства Республики Казахстан.

5. Объектом мониторинга выступают:

1) теле-, радиоканалы;

2) периодические печатные издания;

3) интернет-ресурсы и сетевые издания;

4) кинодокументалистика;

5) аудиовизуальная запись.

6. Проведение мониторинга средств массовой информации включает в себя следующие этапы:

1) просмотр (прослушивание) продукции средства массовой информации, выявление, фиксация и сбор нарушений;

2) правовой анализ и обобщение информации о нарушениях в средствах массовой информации;

3) дополнительный анализ выявленных фактов нарушений законодательства, проводимый уполномоченным органом.

7. По результатам мониторинга указываются следующие сведения:

1) основные данные об адресате:

для периодических печатных изданий – наименование собственника средства массовой информации, юридический адрес, официальный адрес электронной почты;

для теле-, радиоканалов – наименование собственника средства массовой информации, юридический адрес, официальный адрес электронной почты;

для сетевых изданий, информационных агентств и интернет-ресурсов – наименование собственника сетевого издания, информационного агентства, интернет-ресурса, юридический адрес, IP-адрес интернет-ресурса, при наличии – официальный адрес электронной почты. В случае невозможности установления сведений о собственнике интернет-ресурса уполномоченным органом направляется уведомление в адрес хостинг-провайдера, на сервере которого он размещен.

2) описательно-мотивировочная часть:

результаты анализа и сбора информации.

3) приложение (доказательные материалы):

для периодических печатных изданий – сканированная копия фрагмента издания из результатов анализа;

для теле-, радиоканалов – запись на электронном носителе, экранные снимки материала из результатов анализа;

для сетевых изданий, информационных агентств и интернет-ресурсов – экранные снимки, запись на электронном носителе в зависимости от способа распространения информации.

8. Для проведения мониторинга по техническому и методическому обеспечению мониторинга средств массовой информации уполномоченный орган в соответствии с бюджетным законодательством, на основании договора привлекает организацию, выполняющую работы по техническому и методическому обеспечению мониторинга (далее – организация).

9. Уполномоченный орган с помощью методической и технической поддержки, в том числе получением сведений от организации, производит фиксацию и сбор нарушений законодательства Республики Казахстан, выявленных в процессе мониторинга продукции средств массовой информации, а также по уведомлениям государственных органов, по обращениям физических и юридических лиц, запросам должностных лиц, направленных в уполномоченный орган.

10. По результатам проведенного мониторинга средств массовой информации путем просмотра (прослушивание), фиксации и сбора нарушений средств массовой информации уполномоченный орган принимает меры в рамках проведения профилактического контроля без посещения субъекта (объекта) контроля в соответствии со статьей 4-5 Закона.

11. При квалификации нарушения законодательства Республики Казахстан, влекущего уголовную ответственность, уполномоченный орган направляет в государственный орган, к компетенции которого относится рассмотрение дел по данному виду нарушения, материалы с выявленным нарушением.

12. Уполномоченный орган по итогам года не позднее 30 числа первого месяца следующего года размещает на своем интернет-ресурсе итоговую информацию о проведенном мониторинге средств массовой информации.

Приложение 2 к приказу Министра информации и общественного развития Республики Казахстан от 29 апреля 2019 года № 84

Методика расчета мониторинга средств массовой информации, распространяемых на территории Республики Казахстан

Глава 1. Общие положения

1. Настоящая Методика расчета мониторинга средств массовой информации, распространяемых на территории Республики Казахстан (далее – Методика) разработана в соответствии с подпунктом 13-2) статьи 4-3 Закона Республики Казахстан "О средствах массовой информации" (далее – Закон) и определяет подходы расчета мониторинга средств массовой информации, распространяемых на территории Республики Казахстан, а также расчеты объемов вещания теле-, радиопрограмм на казахском языке, равномерного распределения рекламы на казахском языке на теле-, радиоканалах, объемов теле-, радиопрограмм и музыкальных произведений отечественного производства, объемов ретрансляции теле-, радиопрограмм иностранных теле-, радиоканалов, объемов реклам на теле-, радиоканалах в сутках, общего объема продолжительности рекламы в период времени с восемнадцати до двадцати трех часов местного времени в течение часа времени вещания на теле-, радиоканалах, объемов телеторговли на телеканалах, не специализирующихся на сообщениях и материалах рекламного характера.

Сноска. Пункт 1 – в редакции приказа Министра информации и общественного развития РК от 05.10.2022 № 419 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. В настоящей Методике используются следующие понятия:

1) информационно-аналитическая телепрограмма – телепрограмма, содержащая систематизированную информацию и анализ, произошедших событий за определенный промежуток времени, представляющих общественно значимый интерес для зрительских аудитории;

2) социальная реклама – информация, адресованная неопределенному кругу лиц и направленная на достижение благотворительных и иных общественно полезных целей некоммерческого характера, а также обеспечение интересов государства;

3) средство массовой информации – периодическое печатное издание, теле-, радиоканал, кинодокументалистика, аудиовизуальная запись и иная форма периодического или непрерывного публичного распространения массовой информации, включая интернет-ресурсы;

4) мониторинг средств массовой информации – процесс сбора и анализа продукции средств массовой информации на предмет соблюдения законодательства Республики Казахстан;

5) продукция средства массовой информации – тираж или часть тиража отдельного номера периодического печатного издания или аудиовизуальной программы, отдельный выпуск радио-, теле-, кинохроникальной программы, информация, размещенная на интернет-ресурсе;

6) новостная телепрограмма – телепрограмма, содержащая новости об общественно-значимых событиях;

7) реклама – информация, распространяемая и размещаемая в любой форме с помощью любых средств, предназначенная для неопределенного круга лиц и призванная формировать или поддерживать интерес к физическому или юридическому лицу, товарам, товарным знакам, работам, услугам и способствовать их реализации;

8) знак возрастной категории – графическое и (или) текстовое обозначение возрастной категории;

9) бегущая строка – способ распространения рекламы, размещаемой на объектах наружной (визуальной) рекламы или передающейся по телеканалам, в кино- и видеообслуживании, который характеризуется последовательным чередованием (передвижением) сочетаний букв, цифр, знаков, составляющих в совокупности определенную информацию;

10) дополнительная информация – буквенная, цифровая, графическая информация, транслируемая одновременно с основной телепрограммой с использованием одной частоты и (или) эфирного времени, содержание которой не связано с содержанием основной телепрограммы, передаваемой в составе телерадиовещательного сигнала;

11) отечественные теле-, радиопрограммы – теле-, радиопрограммы, созданные теле-, радиокомпаниями или физическими и юридическими лицами, зарегистрированными на территории Республики Казахстан и осуществляющими свою деятельность на территории Республики Казахстан и за ее пределами;

12) ретрансляция – прием и одновременное либо в записи, распространение теле-, радиопрограмм, теле-, радиоканалов с использованием технических средств телекоммуникаций и в сетях телекоммуникаций;

13) телеторговля – публичное предложение на телеканале с целью реализации товаров или оказания услуг;

14) трансляция – первичное распространение сигнала теле-, радиоканалов с использованием технических средств телекоммуникаций и в сетях телекоммуникаций;

15) теле-, радиопрограмма – содержательно завершенная часть теле-, радиоканала, которая имеет соответствующее наименование, объем вещания и может быть использована независимо от других частей теле-, радиоканала;

16) теле-, радиоканал – средство массовой информации, представляющее собой совокупность теле-, радиопрограмм и аудиовизуальных произведений, сюжетов и материалов, сформированных в соответствии с сеткой вещания для последующей трансляции и/или ретрансляции;

17) собственная информация теле-, радиоканала (анонс) – информация о собственной продукции теле-, радиоканала (анонс), не содержащая рекламы третьих лиц;

18) сетка вещания – перечень, последовательность, наименование, время выхода в эфир теле-, радиопрограмм, отображающие основные направления программной концепции вещания на конкретный период;

19) выход в эфир – трансляция теле-, радиопрограмм, аудиовизуальной записи с использованием аналоговых и цифровых электромагнитных систем.

Сноска. Пункт 2 с изменением, внесенным приказом и.о. Министра информации и общественного развития РК от 05.08.2019 № 263 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Подходы расчета мониторинга средств массовой информации, распространяемых на территории Республики Казахстан

3. В настоящей Методике предусмотрены следующие виды расчета:

1) объема вещания теле-, радиопрограмм на казахском языке;

2) равномерного распределения рекламы на казахском языке на теле-, радиоканалах;

3) объема теле-, радиопрограмм и музыкальных произведений отечественного производства;

4) объема ретрансляции теле-, радиопрограмм иностранных теле-, радиоканалов;

5) объема рекламы на теле-, радиоканалах в сутках;

6) объема общей продолжительности рекламы в период с восемнадцати до двадцати трех часов местного времени в течение часа времени вещания на теле-, радиоканалах;

7) объема телеторговли на телеканалах, не специализирующихся на сообщениях и материалах рекламного характера;

8) площади дополнительной информации, носящей характер коммерческой рекламы, рекламы в виде наложения и бегущей строки от площади экрана на телеканалах.

4. Просмотр (прослушивание) записей теле-, радиоканалов производится специалистами на персональных аппаратно-программных комплексах с возможностью воспроизведения видео и звука с использованием информационной системы "Автоматизированный мониторинг национального информационного пространства".

Запись эфира теле-, радиоканалов осуществляется в формате, передаваемом операторами телерадиовещания.

5. При проведении мониторинга продукции теле-, радиоканалов фиксируются следующие элементы:

1) теле-, радиопрограмма;

2) реклама;

3) эфирные вставки (исполнение Государственного Гимна, объявление теле-, радиоканалом своего наименования, собственная информация теле-, радиоканала (анонс);

4) социальная реклама;

5) технические перерывы;

6) дополнительная информация;

7) музыкальные произведения;

8) телеторговля.

6. Для обеспечения полноты проведения мониторинга теле-, радиоканалов фиксируются следующие параметры:

1) в отношении теле – радиопрограмм - продолжительность, количество, язык, страна-производитель, наличие знака возрастной категории, ретрансляции;

2) в отношении рекламы – продолжительность, язык, наличие нарушений Закона и Закона "О рекламе";

3) в отношении социальной рекламы – язык, количество выходов;

4) в отношении дополнительной информации – площадь наложения;

5) в отношении музыкальных произведений – количество, страна-производитель;

6) в отношении телеторговли – продолжительность, язык.

Технические перерывы не учитываются в общем объеме суточного эфира теле-, радиоканалов.

Параграф 1. Методика расчета объема вещания теле-, радиопрограмм на казахском языке

7. Расчет объема вещания теле-, радиопрограмм на казахском языке включает два направления:

1) еженедельный объем вещания теле-, радиопрограмм на казахском языке;

2) объем теле-, радиопрограмм на казахском языке в интервалах времени продолжительностью шесть часов каждый, исчисляемый с ноля часов местного времени.

8. При мониторинге теле-, радиоканалов на предмет соблюдения требований к языковому балансу учитываются следующие критерии:

1) объем теле-, радиопрограмм на казахском языке включает теле-, радиопрограммы, во время трансляции (ретрансляции) которых звучит казахский язык. Объем теле-, радиопрограмм на другом языке (русский, английский и другие) составляют теле-, радиопрограммы со звуковым сопровождением на языках, отличных от казахского;

2) многоязычные теле-, радиопрограммы – если во время трансляции теле-, радиопрограммы звучит речь на двух и более языках, время вещания теле-, радиопрограммы на казахском и других языках фиксируется раздельно;

3) теле-, радиопрограммы без речевого сопровождения – объем теле-, радиопрограмм, сопровождение которых не содержит речь на каком-либо языке, и информации, связанной с его основным содержанием, не учитывается в мониторинге на предмет соблюдения требований законодательства, установленных пунктом 1 и пунктом 2 статьи 10 Закона Республики Казахстан "О телерадиовещании" (далее – Закон "О телерадиовещании");

4) фиксируется продолжительность ретранслируемых отечественным теле-, радиоканалом иностранных теле-, радиопрограмм без учета рекламного времени, технического перерыва и эфирных вставок;

5) перевод телепрограмм в виде субтитров при распространении на телеканалах не учитывается в общем объеме телепрограмм на казахском языке;

6) реклама, эфирные вставки (исполнение Государственного Гимна, объявление теле-, радиоканалом своего наименования, собственная информация теле-, радиоканала (анонс), социальная реклама, дополнительная информация не включаются в общий объем теле-, радиопрограмм на казахском языке;

7) при переходе от одной теле-, радиопрограммы к другой фиксируется язык теле-, радиопрограммы, на которую осуществляется переход.

Время в перерыве между речью относится ко времени языка, звучавшего последним.

Музыкальные произведения, распространяемые в качестве самостоятельного эфирного события и распространяемые в радиопрограммах на радиоканалах или телепрограммах на телеканалах, специализирующихся на сообщениях и материалах музыкального характера, не учитываются в мониторинге на предмет соблюдения требований законодательства, установленных пунктом 2 статьи 10 Закона "О телерадиовещании".

В случае использования телеканалом многоканальной передачи с основным звуковым сопровождением на казахском языке, мониторинг данного телеканала со звуковыми дорожками на других языках на предмет соблюдения требований законодательства, установленных пунктом 2 статьи 10 Закона "О телерадиовещании" не осуществляется.

Сноска. Пункт 8 - в редакции приказа Министра информации и общественного развития РК от 10.11.2020 № 365 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня их первого официального опубликования); с изменением, внесенным приказом Министра информации и общественного развития РК от 05.10.2022 № 419 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

9. Размер допустимой погрешности составляет ≤1,38% от 360 минут эфира. С учетом данной погрешности фиксация нарушения производится в случаях, когда объем теле-, радиопрограмм на казахском языке составляет ≤48,6%. Этот же подход применяется при расчетах языкового баланса в недельном объеме.

10. В случае, если эфир не занимает целые шесть часов, то требования к языковому балансу распространяются на время вещания.

В случае, когда в интервале времени выявлены технические сбои, подсчет объема теле-, радиопрограмм на казахском языке в данном интервале не осуществляется.

Объем теле-, радиопрограмм на казахском языке рассчитывается по следующей формуле:

где:

Tkz - продолжительность теле-, радиопрограмм на казахском языке в минутах;

Tfl - продолжительность теле-, радиопрограмм на других языках в минутах;

Тkz% - объем теле-, радиопрограмм на казахском языке.

Параграф 2. Методика расчета равномерного распределения рекламы на казахском языке на теле-, радиоканалах

11. При проведении мониторинга теле-, радиоканалов на предмет соблюдения требований Закона Республики Казахстан "О рекламе" (далее – Закон "О рекламе") социальные рекламные ролики, бегущая строка, собственная информация теле-, радиоканала (анонс) не учитываются при подсчете объема рекламы.

Сноска. Пункт 11 – в редакции приказа Министра информации и общественного развития РК от 05.10.2022 № 419 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

12. При расчете равномерного распределения рекламы на казахском языке на теле-, радиоканалах используются следующие критерии:

1) объем рекламы на казахском языке на теле-, радиоканалах включает рекламу, во время трансляции которой звучит казахский язык;

2) расчет равномерного распространения рекламы на казахском языке заключается в анализе равномерного соотношения общего хронометража рекламного времени на казахском языке относительно суммарного хронометража рекламного времени на других языках в каждом интервале времени продолжительностью шесть часов каждый, исчисляемый с ноля часов местного времени. При этом в каждом интервале времени продолжительностью шесть часов суммарный хронометраж рекламного времени может не совпадать с другими интервалами, что не является нарушением нормы о равномерном распределении рекламы на казахском языке. В целях анализа выполнения данной нормы каждый шестичасовой интервал рассматривается как самостоятельный временной интервал.

3) временные интервалы, в которых реклама не размещается, не фиксируются;

4) в случае, когда в интервале времени продолжительностью шесть часов каждый, исчисляемый с ноля часов местного времени выявлены технические сбои, подсчет объема рекламы в данном интервале не осуществляется.

13. При проведении мониторинга продукции телеканалов на предмет соблюдения требований Закона "О рекламе" учитываются следующие рекламные объявления:

1) полностью озвученные или сопровождаемые текстом на казахском языке;

2) содержащие титры и/или музыкальные произведения с текстом на иностранных языках, но озвученные на казахском языке;

3) в которых озвучены оригинальные наименования торговых знаков (марок, брендов) и/или наименования юридических лиц, и/или наименования товаров на иностранных языках, но сопровождаемых текстовым объявлением на казахском языке;

4) не содержащие звукового текстового сопровождения, но имеющие титры на казахском языке.

14. Для расчета объема равномерного распределения рекламы на казахском языке используется следующая формула:

где:

TAkz - продолжительность рекламы на казахском языке в минутах;

TAfl - продолжительность рекламы на других языках в минутах;

TAkz% - объем рекламы на казахском языке.

15. В связи с технологией учета и записи эфира теле-, радиоканала размер допустимой погрешности составляет 3 минуты эфира в каждом интервале времени продолжительностью шесть часов каждый, исчисляемый с ноля часов местного времени. С учетом данной погрешности фиксация нарушения производится в случаях, когда соотношение объема рекламы на теле-, радиоканалах на казахском и русском языках составляет >3 минут.

При наличии технической возможности обеспечить непрерывную запись эфира теле-, радиоканала с использованием информационной системы "Автоматизированный мониторинг национального информационного пространства" погрешность при фиксации нарушения >3 минут не учитывается.

Параграф 3. Методика расчета объема теле-, радиопрограмм и музыкальных произведений отечественного производства

16. Объектом мониторинга на предмет соблюдения требований законодательства Республики Казахстан к объему теле-, радиопрограмм отечественного производства являются теле-, радиопрограммы, созданные теле-, радиокомпаниями или физическими и юридическими лицами, зарегистрированными на территории Республики Казахстан и осуществляющими свою деятельность на территории Республики Казахстан и за ее пределами.

17. Страна-производитель теле-, радиопрограммы определяется на основе сопровождающей информации и информации из открытых источников, в том числе, в сети Интернет.

18. К теле-, радиопрограммам отечественного производства относятся:

1) теле-, радиопрограммы, произведенные совместно теле-, радиокомпаниями или физическими и юридическими лицами, зарегистрированными на территории Республики Казахстан с зарубежными компаниями;

2) теле-, радиопрограммы, созданные по заказу отечественных теле-, радиоканалов (равно за счет их средств), с передачей последним авторских прав;

3) теле-, радиопрограммы, созданные отечественными теле-, радиоканалами, физическими и юридическими лицами, зарегистрированными в Республике Казахстан по франшизе;

4) теле-, радиопрограммы с участием казахстанских комментаторов и дикторов.

19. Музыкальные произведения, распространяемые в качестве самостоятельного эфирного события на телеканалах, а также музыкальные произведения в рамках одной телепрограммы не учитываются при подсчете объема отечественного производства.

20. Музыкальные произведения, распространяемые в рамках одной радиопрограммы, не учитываются в качестве самостоятельного эфирного события и не засчитываются в количество радиопрограмм отечественного призводства в недельном объеме радиовещания. В случае, когда музыкальные произведения транслируются самостоятельно и не в рамках какой-либо радиопрограммы, они засчитываются в количество радиопрограмм музыкальных произведений в качестве самостоятельных эфирных событий отечественного призводства.

21. При проведении мониторинга теле-, радиоканалов на предмет соблюдения требований законодательства Республики Казахстан к объему теле-, радиопрограмм отечественного производства учитывается следующее:

1) каждый выпуск теле-, радиопрограммы и ее дальнейший повтор в эфире считается отдельной теле-, радиопрограммой в недельном объеме телерадиовещания;

2) отдельные части выпуска теле-, радиопрограммы, прерванные на рекламу или иную теле-, радиопрограмму, вкупе считаются одной теле-, радиопрограммой;

3) иностранные теле-, радиопрограммы, переведенные на казахском и иные языки отечественными телекомпаниями, не относятся к теле-, радиопрограммам отечественного производства;

4) реклама, эфирные вставки (исполнение Государственного Гимна, объявление теле-, радиоканалом своего наименования, собственная информация теле-, радиоканала (анонс), социальная реклама не включаются в общий объем теле-, радиопрограмм отечественного производства.

22. Объем телепрограмм отечественного производства на телеканалах определяется по следующей формуле:

где:

Ntvrkz - количество телепрограмм отечественного производства за неделю;

Ntvr – общее количество телепрограмм за неделю;

Ntvrkz% - объем телепрограмм отечественного производства.

23. Объем радиопрограмм и музыкальных произведений отечественного производства определяется по следующей формуле:

где:

Ntvrkz – количество радиопрограм отечественного производства за неделю;

N mkz - количество самостоятельных музыкальных произведений отечественного производства за неделю;

Ntvr - общий объем радиопрограмм за неделю;

Nm - общий объем самостоятельных музыкальных произведений за неделю;

Ntvrkz% - объем радиопрограмм и музыкальных произведений отечественного производства.

Параграф 4. Методика расчета объема ретрансляции теле-, радиопрограмм иностранных теле-, радиоканалов

24. При расчете объема ретрансляции теле-, радиопрограмм иностранных теле-, радиоканалов фиксируется продолжительность ретранслируемых теле-, радиопрограмм без учета рекламного времени, технического перерыва и эфирных вставок теле-, радиоканала и используется следующая формула:

где:

Trtfl - ретрансляция теле-, радиопрограмм иностранных теле-, радиоканалов в минутах;

Ttvr - общий объем вещания теле-, радиопрограмм за неделю в минутах;

Тrtfl % - объем ретрансляции.

Параграф 5. Методика расчета объема рекламы на теле-, радиоканалах в сутках

25. Расчет объема рекламы на теле-, радиоканалах, не специализирующихся на сообщениях и материалах рекламного характера в сутках, за исключением бегущей строки, социальной рекламы, информации о собственной продукции теле-, радиоканалов (анонсы), не содержащей рекламы третьих лиц, объявления о мероприятиях, подготовленных и проводимых теле-, радиоканалом, а также рекламы, размещаемой в месте события, в случае трансляции в прямом эфире или записи повтора, осуществляется при использовании следующей формулы:

где:

TaD - реклама в сутках в минутах;

TbgD - общий объем вещания в сутках;

ТaD% - объем рекламы в сутках.

Параграф 6. Методика расчета объема общей продолжительности рекламы в период времени с восемнадцати до двадцати трех часов местного времени в течение часа времени вещания на теле-, радиоканалах

26. Объем продолжительности рекламы каждого часа в период с восемнадцати до двадцати трех часов местного времени определяется по следующей формуле:

где:

TaDp - объем продолжительности рекламы каждого часа в период

с 18.00 до 23.00 часов;

TaD - общий объем вещания в течение часа в период с 18.00 до 23.00 часов;

TaDp % - объем продолжительности рекламы каждого часа в период с 18.00 до 23.00 часов от общего объема вещания в течении часа.

В случае, когда в интервале времени выявлены технические сбои, подсчет объема продолжительности рекламы каждого часа в период с восемнадцати до двадцати трех часов местного времени не осуществляется.

Параграф 7. Методика расчета объема телеторговли на телеканалах, не специализирующихся на сообщениях и материалах рекламного характера

27. Расчет объема телеторговли на телеканалах, не специализирующихся на сообщениях и материалах рекламного характера, осуществляется при использовании следующей формулы:

где:

Tcomg – телеторговля в минутах;

VaDinD – общий объем вещания рекламы и телеторговли в сутках;

PTcomg% – объем телеторговли в сутках.

Сноска. Пункт 27 в редакции приказа и.о. Министра информации и общественного развития РК от 05.08.2019 № 263 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

Параграф 8. Методика расчета площади дополнительной информации, носящей характер коммерческой рекламы, рекламы в виде наложения и бегущей строки от площади экрана на телеканалах

28. Размер наложения рекламы, бегущей строки, дополнительной информации, носящей характер коммерческой рекламы, определяется по количеству точек наложенной графики по отношению к количеству точек общей площади экрана.

29. При проведении мониторинга теле-, радиоканалов на предмет соблюдения требований Законов Республики Казахстан "О телерадиовещании" и "О рекламе" к площади кадра учитываются следующие критерии:

1) дополнительной информацией считается любое наложение вне зависимости от степени прозрачности;

2) при одновременной демонстрации двух телепрограмм (переход от одной программы к другой) фактор дополнительной информации не учитывается.

30. Площадь кадра составляет изображение экрана с картинкой. Если сигнал телеканала вещает в формате 16:9, то площадь экранного каше (пустое черное пространство сверху и снизу изображения) не засчитывается в площадь экрана. Если экранное каше задействовано при наложении рекламы, дополнительной информации, то его площадь засчитывается в площадь экрана.

31. Если дополнительная информация, носящая характер коммерческой рекламы, или реклама используется в виде анимированного наложения, то его площадь рассчитывается по кадрам с максимальной площадью.

32. Расчет площади дополнительной информации, носящей характер коммерческой рекламы, рекламы в виде анимированного наложения от площади экрана осуществляется при использовании следующей формулы:

где:

Si - площадь дополнительной информации, носящий характер коммерческой рекламы, рекламы в виде анимированного наложения;

Ssc - площадь экрана;

Si% - площадь дополнительной информации.

33. Формула для вычисления площади рекламы, транслируемой способом бегущей строки, от площади экрана:

где:

Sacm - площадь рекламы способом бегущей строки;

Ssc - площадь экрана;

Sacm% - площадь рекламы в виде наложения.

Параграф 9. Методика особенности расчета мониторинга теле-, радиоканалов на предмет соблюдения требований законодательства Республики Казахстан к исполнению Государственного Гимна, защите прав лиц с инвалидностью при распространении телепрограмм

Сноска. Заголовок параграфа 9 – в редакции приказа Министра информации и общественного развития РК от 05.10.2022 № 419 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

34. При осуществлении мониторинга теле-, радиоканалов на предмет соблюдения требований, установленных подпунктом 4) пункта 1 статьи 8 Конституционного Закона Республики Казахстан "О государственных символах Республики Казахстан" нарушение фиксируется при отсутствии исполнения Государственного Гимна Республики Казахстан при выходе в эфир теле-, радиоканалов ежесуточно в начале и по окончании их вещания.

В отношении теле-, радиоканалов, вещающих непрерывно, обязательным является исполнение Государственного Гимна Республики Казахстан один раз в сутки. Продолжительность исполнения Государственного Гимна Республики Казахстан не учитывается в общем объеме суточного эфира теле-, радиоканалов.

Сноска. Пункт 34– в редакции приказа Министра информации и общественного развития РК от 05.10.2022 № 419 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

35. Требование о соблюдении пункта 1 статьи 30 Закона "О телерадиовещании", распространяется на дни, когда сетка вещания телеканала включает выход не менее одной телепрограммы новостного характера в период с шестнадцати до двадцати двух часов местного времени, за исключением информационно-аналитической телепрограммы.

Сноска. Пункт 35 в редакции приказа и.о. Министра информации и общественного развития РК от 05.08.2019 № 263 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

Қазақстан Республикасының аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін жүргізу қағидаларын және оны есептеу әдістемесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 2019 жылғы 29 сәуірдегі № 84 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 2 мамырда № 18617 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрінің 2024 жылғы 10 қыркүйектегі № 416-НҚ бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Мәдениет және ақпарат министрінің 10.09.2024 № 416-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
РҚАО-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 11.04.2019 бастап қолданысқа енгізіледі

"Бұқаралық ақпарат құралдары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 4-3-бабының 13-2) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 05.10.2022 № 419 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Мыналар:

1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін жүргізу қағидалары;

2. осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін есептеу әдістемесі бекітілсін.

Мыналардың:

1) "Бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2016 жылғы 26 қаңтардағы № 73 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13132 болып тіркелген, 2016 жылғы 24 ақпанда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған);

2) "Бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2016 жылғы 26 қаңтардағы № 73 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрінің 2016 жылғы 27 маусымдағы № 13 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13989 болып тіркелген, 2016 жылғы 26 шілдеде "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің Бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы мемлекеттік саясат департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күнінен бастап күнтізбелік он күн ішінде оны Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне ресми жариялау және енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

3) осы бұйрық жарияланғаннан кейін оны кейін Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

4) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ақпарат және қоғамдық даму вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық ресми жариялануға тиіс және 2019 жылғы 11 сәуірден бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Ақпарат және қоғамдық даму министрі

Д. Абаев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы Ұлттық

экономика министрлігі

Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 2019 жылғы 29 сәуірдегі № 84 бұйрығына 1-қосымша

Қазақстан Республикасы аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін жүргізу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қағидалар "Бұқаралық ақпарат құралдары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Заң) 4-3-бабының 13-2) тармақшасына сәйкес әзірленген және Қазақстан Республикасы аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін жүргізу тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 05.10.2022 № 419 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар қолданылады:

1) бұқаралық ақпарат құралы – мерзімді баспасөз басылымы, теле-, радиоарна, киноқұжаттама, дыбыс-бейне жазбасы және интернет-ресурстарды қоса алғанда, бұқаралық ақпаратты мерзімді немесе үздіксіз бұқаралық таратудың басқа да нысаны;

2) бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингі – бұқаралық ақпарат құралдарының өнімін жинау және оны Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтау тұрғысынан талдау процесі;

3) бұқаралық ақпарат құралының өнімі – мерзімді баспасөз басылымының жеке нөмірінің немесе дыбыс-бейне бағдарламасының таралымы немесе таралымының бір бөлігі, радио-, теле-, кинохроникалық бағдарламалардың жеке шығарылымы, интернет-ресурста орналастырылған ақпарат;

4) желілік басылым – ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымы Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан, уәкілетті органда есепке қою рәсімінен өткен интернет-ресурс;

5) интернет-ресурс – аппараттық-бағдарламалық кешенде орналастырылатын, бірегей желілік адресі және (немесе) домендік аты бар және Интернетте жұмыс істейтін, мәтіндік, графикалық, аудиокөрінімді немесе өзге де түрде бейнеленетін электрондық ақпараттық ресурс;

6) мерзімді баспасөз басылымы – тұрақты атауы, ағымдағы нөмірі бар және кемінде үш айда бір рет шығарылатын газет, журнал, альманах, бюллетень, оларға қосымша;

7) теле-, радиоарна – кейіннен трансляциялау және (немесе) ретрансляциялау үшін хабар тарату торына сәйкес қалыптастырылған теле-, радиобағдарламалар мен дыбыс-бейне туындыларының, сюжеттер мен материалдардың жиынтығын білдіретін бұқаралық ақпарат құралы;

3. Бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингі "Ұлттық ақпараттық кеңістіктің автоматтандырылған мониторингі" ақпараттық жүйесін пайдаланумен жүзеге асырылады.

2-тарау. Қазақстан Республикасы аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін жүргізу тәртібі

4. Қазақстан Республикасының аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін Қазақстан Республикасының заңнамасы нормаларының бұзылуын анықтау және тіркеу мақсатында бұқаралық ақпарат құралдары және телерадио хабарларын тарату саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) жүргізеді.

5. Мониторинг объектісі мыналар болып табылады:

1) теле-, радиоарналар;

2) мерзімді баспа басылымдар;

3) интернет-ресурстар және желілік басылымдар;

4) киноқұжаттама;

5) дыбыс-бейне жазба.

6. Бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін жүргізу келесі кезеңдерден тұрады:

1) бұқаралық ақпарат құралдарының өнімін қарау (тыңдау), бұзушылықтарды анықтау, тіркеу және жинақтау;

2) бұқаралық ақпарат құралдарындағы бұзушылықтар туралы ақпаратты құқықтық талдау және жинақтау;

3) уәкілетті орган жүргізетін заңнаманың анықталған бұзушылық фактілерін қосымша талдау.

7. Мониторинг нәтижелері бойынша мынадай мәліметтер көрсетіледі:

1) адресат туралы негізгі деректер:

мерзімді баспасөз басылымдары үшін – бұқаралық ақпарат құралы меншік иесінің атауы, заңды мекенжайы, электрондық поштаның ресми мекенжайы;

теле -, радиоарналар үшін – бұқаралық ақпарат құралы меншік иесінің атауы, заңды мекенжайы, электрондық поштаның ресми мекенжайы;

желілік басылымдар, ақпараттық агенттіктер және интернет-ресурсттар үшін – желілік басылымдар меншік иесінің, ақпараттық агенттіктің, интернет-ресурстың атауы, заңды мекенжайы, интернет-ресурстың ІP-мекенжайы, бар болса – электрондық почтаның ресми мекенжайы. Интернет-ресурстың меншік иесі туралы мәліметтерді анықтау мүмкін болмаған жағдайда уәкілетті орган серверде орналасқан хостинг-провайдердің мекенжайына хабарлама жібереді.

2) сипаттау-дәлелдеу бөлігі:

ақпаратты талдау және жинау нәтижелері.

3) қосымша (дәлелді материалдар):

мерзімді баспа басылымдары үшін -талдау нәтижесінен шыққан басылым фрагментінің сканерленген көшірмесі;

теле -, радиоарналар үшін – электрондық тасымалдағышта жазу, талдау нәтижесінен алынған материалдың экрандық суреттері;

желілік басылымдар, ақпараттық агенттіктер және интернет-ресурстар – ақпаратты тарату тәсіліне байланысты экрандық суреттер, электрондық тасымалдағыштағы жазба.

8. Бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін техникалық және әдістемелік қамтамасыз ету бойынша мониторинг жүргізу үшін уәкілетті орган бюджеттік заңнамаға сәйкес мониторингті техникалық және әдістемелік қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды орындайтын ұйымды (бұдан әрі – ұйым) шарт негізінде қатыстырады.

9. Уәкілетті орган әдістемелік және техникалық қолдау көмегімен, оның ішінде ұйымдардан мәліметтер ала отырып, бұқаралық ақпарат құралының мониторингі процесінде, сондай-ақ мемлекеттік органдардың хабарламалары бойынша, уәкілетті органға жіберілген жеке және заңды тұлғалардың өтініштері, лауазымды тұлғалардың сұрау салулары бойынша анықталған Қазақстан Республикасы заңнамасының бұзушылықтарын тіркеуді және жинауды жүргізеді.

10. Бұқаралық ақпарат құралдарының бұзушылықтарын қарау (тыңдау), тіркеу және жинақтау арқылы жүргізілген бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингі нәтижелері бойынша уәкілетті орган Заңның 4-5-бабына сәйкес бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау жүргізу шеңберінде шаралар қабылдайды.

11. Қылмыстық жауапкершілікке алып келетін Қазақстан Республикасыз аңнамасының бұзушылықтарын жіктеу кезінде уәкілетті орган құзыретіне бұзушылықтардың аталған түрі бойынша істерді қарау жататын мемлекеттік органға анықталған бұзушылықтармен материалдарды жібереді.

12. Уәкілетті орган жыл қорытындысы бойынша бұқаралық ақпарат құралдарына жүргізілген мониторинг туралы қорытынды ақпаратты өз интернет-ресурсында келесі жылдың бірінші айының 30 күнінен кешіктірмей орналастырады.

Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 2019 жылғы 29 сәуірдегі № 84 бұйрығына 2-қосымша

Қазақстан Республикасының аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін есептеу әдістемесі

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасының аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін есептеу әдістемесі (бұдан әрі – Әдістеме) "Бұқаралық ақпарат құралдары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Заң) 4-3-бабының 13-2) тармақшасына сәйкес әзірленген және Қазақстан Республикасының аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингін есептеу, сондай-ақ қазақ тіліндегі теле-, радиобағдарламалардың хабар тарату, теле-, радиоарналарда қазақ тіліндегі жарнаманың тең бөліну көлемдерін, отандық өндірістің теле-, радиобағдарламаларының және музыкалық шығармаларының көлемдерін, шетелдік теле-, радиоарналардың теле-, радиобағдарламаларын ретрансляциялау көлемдерін, теле-, радиоарналарда жарнаманың тәулікпен алғандағы көлемдерін, теле-, радиоарналарда бір сағат хабар тарату уақыты ішінде жергілікті уақыт бойынша он сегіз сағаттан бастап жиырма үш сағатқа дейінгі уақыт аралығындағы кезеңде жарнама ұзақтығының жалпы көлемін, жарнамалық сипаттағы хабарламаларға және материалдарға мамандандырылмаған телеарналарда телесауда көлемдерін есептеу тәсілдерін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 05.10.2022 № 419 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы әдістемеде мынадай ұғымдар қолданылады:

1) ақпараттық-талдамалық телебағдарлама - көрермендер аудиториясы үшін қоғамдық маңызды қызығушылықты тудыртатын белгілі бір уақыт аралығында орын алған оқиғалардың жүйелендірілген ақпараты мен талдауын қамтитын телебағдарлама;

2) әлеуметтік жарнама – адамдардың беймәлім тобына арналған және қайырымдылық пен коммерциялық емес сипаттағы өзге де қоғамдық пайдалы мақсаттарға қол жеткізуге, сондай-ақ мемлекет мүдделерін қамтамасыз етуге бағытталған ақпарат;

3) бұқаралық ақпарат құралы – мерзімді баспасөз басылымы, теле-, радиоарна, киноқұжаттама, дыбыс-бейне жазбасы және интернет-ресурстарды қоса алғанда, бұқаралық ақпаратты мерзімді немесе үздіксіз бұқаралық таратудың өзге де нысаны;

4) бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингі – бұқаралық ақпарат құралдарының өнімін жинау және оны Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтау тұрғысынан талдау процесі;

5) бұқаралық ақпарат құралының өнімі – мерзімді баспасөз басылымының жеке нөмірінің немесе дыбыс-бейне бағдарламасының таралымы немесе таралымының бір бөлігі, радио-, теле-, кинохроникалық бағдарламалардың жеке шығарылымы, интернет-ресурста орналастырылған ақпарат;

6) жаңалықты телебағдарлама – қоғамдық маңызды оқиғалар туралы жаңалықтарды қамтитын телебағдарлама;

7) жарнама – адамдардың беймәлім тобына арналған және жеке немесе заңды тұлғаларға, тауарларға, тауар белгілеріне, жұмыстарға, көрсетілетін қызметтерге қызығушылықты қалыптастыруға немесе қолдауға арналған және оларды өткізуге ықпал ететін кез келген нысанда, кез келген құралдардың көмегімен таратылатын және орналастырылатын ақпарат;

8) жас санатының белгісі – жас санатын графикалық және (немесе) мәтіндік белгілеу;

9) жүгіртпе жол – сыртқы (көрнекі) жарнама объектілерінде орналастырылатын немесе телеарналар бойынша кино және бейне қызмет көрсетуде берілетін жарнаманы тарату тәсілі, бұл жиынтығында белгілі бір ақпаратты құрайтын әріптер, цифрлар, белгілер тіркесінің тізбектесіп алмасуымен (қозғалуымен) сипатталады;

10) қосымша ақпарат – мазмұны телерадио хабарларын тарату сигналының құрамында берілетін негізгі телебағдарламаның мазмұнына байланысты емес, бір жиілікті және (немесе) эфир уақытын пайдалана отырып, негізгі телебағдарламамен бір уақытта трансляцияланатын әріптік, цифрлық, графикалық ақпарат;

11) отандық теле-, радиобағдарламалар – Қазақстан Республикасының аумағында тіркелген және өз қызметін Қазақстан Республикасының аумағында және одан тысқары жерлерде жүзеге асыратын теле-, радиокомпаниялар немесе жеке және заңды тұлғалар жасаған теле-, радиобағдарламалар;

12) ретрансляция – телекоммуникациялардың техникалық құралдарын пайдалана отырып, телекоммуникация желілерінде де теле-, радиобағдарламаларды, теле-, радиоарналарды қабылдау және сонымен бір мезгілде не жазып алып тарату;

13) телесауда – тауарларды өткізу немесе қызметтерді көрсету мақсатында телеарнадағы жария ұсыныс;

14) трансляция – телекоммуникациялардың техникалық құралдарын пайдалана отырып, телекоммуникациялар желілерінде де теле-, радиоарналардың сигналын бастапқы тарату;

15) теле-, радиобағдарлама – тиісті атауы, хабар тарату көлемі бар және теле-, радиоарнаның басқа бөлімдеріне қарамастан пайдаланылуы мүмкін теле-, радиоарнаның мазмұны жағынан аяқталған бөлімі;

16) теле-, радиоарна – кейіннен трансляциялау және (немесе) ретрансляциялау үшін хабар тарату кестесіне сәйкес қалыптастырылған теле-, радиобағдарламалар мен дыбыс-бейне туындыларының, сюжеттер мен материалдардың жиынтығын білдіретін бұқаралық ақпарат құралы;

17) теле-, радиоарнаның өз ақпараты (анонс) – үшінші жақтың жарнамасын қамтымайтын, теле-, радиоарнаның өз өнімі туралы ақпараты (анонс);

18) хабар тарату кестесі – хабар таратудың бағдарламалық тұжырымдамасының нақты кезеңдегі негізгі бағыттарын көрсететін, теле-, радиобағдарламалардың тізбесі, реттілігі, атауы, эфирге шығу уақыты;

19) эфирге шығу – ұқсас және цифрлық электромагнитті жүйелерді пайдалана отырып, теле-, радиобағдарламаларды, дыбыс-бейне жазбаларды тарату.

Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрінің м.а. 05.08.2019 № 263 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-тарау. Қазақстан Республикасының аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдары мониторингін есептеу тәсілдері

3. Осы Әдістемеде есептеудің мынадай түрлері көзделген:

1) қазақ тіліндегі теле-, радиобағдарламалардың хабар тарату көлемі;

2) теле-, радиобағдарламалардағы қазақ тіліндегі жарнаманы тең бөлу;

3) отандық өндірістің теле-, радиобағдарламаларының және музыкалық шығармаларының көлемі;

4) шетелдік теле-, радиоарналардың теле-, радиобағдарламаларын ретрансляциялау көлемі;

5) теле-, радиоарналарда жарнаманың тәулікпен алғандағы көлемі;

6) теле-, радиоарналарда бір сағат хабар тарату уақыты ішінде жергілікті уақыт бойынша он сегіз сағаттан бастап жиырма үш сағатқа дейінгі уақыт аралығындағы кезеңде жарнама ұзақтығының жалпы көлемі;

7) жарнамалық сипаттағы хабарламаларға және материалдарға мамандандырылмаған телеарналардағы телесауда көлемі;

8) Экран алаңынан коммерциялық жарнама сипатындағы, жарнаманы қосарластыру және жүгіртпе жол түріндегі қосымша ақпарат алаңы.

4. Теле-, радиоарналардың жазбаларын қарауды (тыңдауды) "Ұлттық ақпараттық кеңістіктің автоматтандырылған мониторингі" ақпараттық жүйесін қолдана отырып, бейне мен дыбысты тыңдап-көру мүмкіндігі бар дербес аппараттық-бағдарламалық кешендерде мамандар жүргізеді.

Теле-, радиоарналардың эфирін жазу телерадио хабарларын тарату операторлары беретін форматта жүзеге асырылады.

5. Теле-, радиоарналардың өніміне мониторинг жүргізу кезінде мынадай элементтер тіркеледі:

1) теле-, радиобағдарлама;

2) жарнама;

3) эфирлік қосымшалар (Мемлекеттік Гимннің орындалуы, теле-, радиоарнаның өз атауын хабарлауы, теле-, радиоарнаның өз ақпараты (анонс);

4) әлеуметтік жарнама;

5) техникалық үзілістер.

6) қосымша ақпарат;

7) музыкалық шығарма;

8) телесауда.

6. Теле-, радиоарналардың мониторингін жүргізудің толықтығын қамтамасыз ету үшін мынадай параметрлер тіркеледі:

1) теле-, радиобағдарламаларға қатысты – ұзақтығы, саны, тілі, өндіруші елі, жас санаты белгісінің, ретрансляцияның болуы;

2) жарнамаға қатысты – ұзақтығы, тілі, Заң және "Жарнама туралы" Заң бұзушылықтарының орын алуы;

3) әлеуметтік жарнамаға қатысты – тілі, шығу саны;

4) қосымша ақпаратқа қатысты – қосарластыру алаңы;

5) музыкалық шығармаларға қатысты – саны, өндіруші елі;

6) телесаудаға қатысты – ұзақтығы, тілі.

Техникалық үзілістер теле-, радиоарналардың тәуліктік эфирінің жалпы көлемінде ескерілмейді.

1-параграф. Қазақ тіліндегі теле-, радиобағдарламалардың хабар тарату көлемін есептеу әдістемесі

7. Қазақ тіліндегі теле-, радиобағдарламалардың хабар тарату көлемін есептеу екі бағытты қамтиды:

1) қазақ тіліндегі теле-, радиобағдарламалардың апта сайынғы хабар тарату көлемі;

2) жергілікті уақыт бойынша нөл сағаттан бастап есептелетін, әрқайсысының ұзақтығы алты сағаттық уақыт аралығындағы қазақ тіліндегі теле-, радиобағдарламалардың көлемі.

8. Тіл теңгеріміне қойылатын талаптарды сақтау нысанасында теле-, радиоарналарға мониторинг жүргізу кезінде мынадай өлшемшарттар ескеріледі:

1) қазақ тіліндегі теле-, радиобағдарламалардың көлемі оларды трансляциялау (ретрансляциялау) уақытында қазақ тілінде айтылатын теле, радиобағдарламаларды қамтиды. Басқа тілдегі (орыс, ағылшын және басқа) теле-, радиобағдарламалардың көлемін қазақ тілінен өзгеше тілде дыбыстық сүйемелдеуі бар теле-, радиобағдарламалар құрайды;

2) көп тілді теле-, радиобағдарламалар – егер теле-, радиобағдарламаларды трансляциялау уақытында сөйлеу тілі екі және одан да астам тілде болса, теле-, радиобағдарламалардың қазақ және басқа тілдердегі хабар тарату уақыты бөлек тіркеледі;

3) сөзбен сүйемелденбейтін теле-, радиобағдарламалар – оларды сүйемелдеуде қандай да бір тілдегі сөзді және оның негізгі мазмұнымен байланысты ақпаратты қамтымайтын теле-, радиобағдарламалардың көлемі "Телерадио хабарларын тарату туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – "Телерадио хабарларын тарату туралы" Заң) 10-бабының 1-тармағында және 2-тармағында белгіленген заңнаманың талаптарын сақтау тұрғысындағы мониторингте ескерілмейді;

4) отандық теле-, радиоарна ретрансляциялайтын шетелдік теле-, радиобағдарламалардың ұзақтығы жарнама уақыты, техникалық үзіліс және эфирлік қосымшалар есепке алынбай тіркеледі;

5) телеарналарда тарату кезінде субтитрлер түріндегі телебағдарламалар аудармасы қазақ тіліндегі телебағдарламалардың жалпы көлемінде ескерілмейді;

6) жарнама, эфирлік қосымшалар (Мемлекеттік Гимннің орындалуы, теле-, радиоарнаның өз атауын хабарлауы, теле-, радиоарнаның өз ақпараты (анонс), әлеуметтік жарнама, қосымша ақпарат мемлекеттік тілдегі теле-, радиобағдарламалардың жалпы көлеміне енгізілмейді;

7) бір теле-, радиобағдарламадан екіншісіне көшу кезінде көшу жүзеге асырылатын теле-, радиобағдарламаның тілі тіркеледі.

Сөйлеу арасындағы үзіліс уақыты соңғы айтылған тілдің уақытына жатады.

Дербес эфир оқиғасы ретінде таратылатын және музыкалық сипаттағы хабарлар мен материалдарда маманданған радиоарналардағы радиобағдарламаларда немесе телеарналардағы телебағдарламаларда таратылатын музыкалық туындылар "Телерадио хабарларын тарату туралы" Заңның 10-бабының 2-тармағында белгіленген заңнаманың талаптарын сақтау тұрғысындағы мониторингте ескерілмейді.

Телеарналар қазақ тілінде негізгі дыбыстық сүйемелдеуі бар көп арналы хабар беруді пайдаланған жағдайда, "Телерадио хабарларын тарату туралы" Заңның 10-бабының 2-тармағында белгіленген заңнама талаптарын сақтау тұрғысында осы телеарнаның басқа тілдегі дыбыстық жолдары бар мониторингі жүзеге асырылмайды.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 10.11.2020 № 365 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 05.10.2022 № 419 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

9. Жол берілетін қателіктің мөлшері эфирдің 360 минутінен ≤1,38% құрайды. Аталған қателікті ескере отырып, бұзуды тіркеу қазақ тілдегі теле-, радиобағдарламалардың көлемі ≤48,6% құраған жағдайларда жүргізіледі. Осы тәсіл апталық көлемдегі тілдік теңгерімді есептеген кезде қолданылады.

10. Егер эфир толығымен алты сағатты алмаған жағдайда, тілдік теңгерімге қойылатын талаптар хабар тарату уақытына қолданылады.

Егер уақыт аралығында техникалық іркілістер анықталған жағдайда, қазақ тіліндегі теле-, радиобағдарламалардың көлемін есептеу аталған аралықта жүзеге асырылмайды.

Қазақ тіліндегі теле-, радиобағдарламалардың көлемі мынадай формула бойынша есептеледі:

мұнда:

Tkz - қазақ тіліндегі теле-, радиобағдарламалардың ұзақтығы минутпен алғанда;

Tfl - басқа тілдердегі теле-, радиобағдарламалардың ұзақтығы минутпен алғанда;

Тkz% - қазақ тіліндегі теле-, радиобағдарламалардың көлемі.

2-параграф. Теле-, радиоарналарда қазақ тіліндегі жарнаманы тең бөлуді есептеу әдістемесі

11. "Жарнама туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – "Жарнама туралы" Заң) талаптарын сақтау мәнінде теле-, радиоарналардың мониторингін жүргізу кезінде әлеуметтік жарнамалық роликтер, жүгіртпе жол, теле-, радиоарнаның өз ақпараты (анонс) жарнаманың көлемін есептеу кезінде ескерілмейді.

Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 05.10.2022 № 419 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

12. Қазақ тіліндегі жарнаманы тең бөлуді есептеу кезінде теле-, радиоарналарда мынадай өлшемшарттар қолданылады:

1) теле-, радиоарналарда қазақ тіліндегі жарнаманың көлемі оларды трансляциялау уақытында қазақ тіліндегі айтылатын жарнаманы қамтиды;

2) қазақ тіліндегі жарнаманы тең таратуды есептеу жергілікті уақыт бойынша нөл сағаттан бастап есептелетін, әрқайсысының ұзақтығы әрбір алты сағаттық уақыт аралығында басқа тілдердегі жарнама уақытының жиынтық хронометражына қатысты қазақ тіліндегі жарнама уақытының жалпы хронометражының тең арақатынасын талдау болып табылады. Бұл ретте ұзақтығы әрбір алты сағаттық уақыт аралығында жарнама уақытының жалпы хронометражы басқа интервалдарға сәйкес келмеуі мүмкін, бұл қазақ тіліндегі жарнаманы тең бөлу туралы норманы бұзушылық болып табылмайды. Аталған норманың орындалуын талдау мақсатында әрбір алты сағаттық уақыт аралығы дербес уақыт аралығы ретінде қаралады.

3) жарнама орналастырылмайтын уақыт аралықтары тіркелмейді;

4) жергілікті уақыт бойынша нөл сағаттан бастап есептелетін, әрқайсысының ұзақтығы алты сағаттық уақыт аралығында техникалық іркілістер анықталған жағдайда, аталған уақыт аралығында жарнаманың көлемін есептеу жүзеге асырылмайды.

13. "Жарнама туралы" Заңының талаптарын сақтау мәнінде телеарналардың өніміне мониторинг жүргізу кезінде мынадай:

1) қазақ тілінде толық дыбысталған немесе мәтінмен сүйемелденетін;

2) шет тілдерінде мәтіні бар, бірақ қазақ тілінде дыбысталған титрлерді және/немесе музыкалық шығармаларды қамтитын;

3) сауда белгілерінің (маркаларының, брендтерінің) түпнұсқалық атаулары және/немесе заңды тұлғалардың атаулары және/немесе тауарлардың атаулары шет тілдерінде дыбысталған, бірақ қазақ тіліндегі мәтіндік хабарландырумен сүйемелденетін;

4) дыбыстық мәтіндік сүйемелдеу қамтылмаған, бірақ қазақ тіліндегі титрлері бар жарнамалық хабарландырулар ескеріледі.

14. Қазақ тіліндегі жарнаманы тең бөлу көлемін есептеу үшін мына формула қолданылады:

мұнда:

TAkz - қазақ тіліндегі жарнаманың ұзақтығы, минутпен алғанда;

TAfl - басқа тілдердегі жарнаманың ұзақтығы, минутпен алғанда;

TAkz% - қазақ тіліндегі жарнаманың көлемі.

15. Теле-, радиоарнаның эфирін есепке алу және жазу технологиясына байланысты жол берілген қателіктің мөлшері жергілікті уақыт бойынша нөл сағаттан бастап есептелетін, әрқайсысының ұзақтығы әрбір алты сағаттық уақыт аралығында эфирдің 3 минутын құрайды. Аталған қателікті ескере отырып, бұзушылықты тіркеу теле-, радиоарналарда қазақ және орыс тілдеріндегі жарнама көлемінің арақатынасы >3 минутты құраған жағдайда жүргізіледі.

"Ұлттық ақпараттық кеңістіктің автоматтандырылған мониторингі" ақпараттық жүйесін пайдалана отырып, теле-, радиоарна эфирінің үздіксіз жазылуын қамтамасыз ету техникалық тұрғыдан мүмкін болған жағдайда, >3 минут бұзушылық тіркелген кезде қателік ескерілмейді.

3-параграф. Отандық теле-, радиобағдарламалардың және музыкалық шығармалардың көлемін есептеу әдістемесі

16. Қазақстан Республикасы аумағында тіркелген және өз қызметін Қазақстан Республикасы аумағында және одан тысқары жерлерде жүзеге асыратын теле-, радиокомпаниялар немесе жеке және заңды тұлғалар жасап шығарған теле-, радиобағдарламалар Қазақстан Республикасы заңнамасының отандық теле-, радиобағдарламалар көлеміне қойылатын талаптарын сақтау мәнінде мониторинг жүргізу объектісі болып табылады.

17. Теле-, радиобағдарламаны жасап шығарушы ел сүйемелдейтін ақпарат және ашық көздердегі, оның ішінде Интернет желісіндегі ақпарат негізінде айқындалады.

18. Отандық теле-, радиобағдарламаларға:

1) Қазақстан Республикасы аумағында тіркелген теле-, радиокомпаниялар немесе жеке және заңды тұлғалар шетелдік компаниялармен бірлесіп жасалған теле-, радиобағдарламалар;

2) оларға авторлық құқықтарды бере отырып, отандық теле-, радиоарналардың тапсырысы бойынша (олардың қаражаты есебіне тең) жасалған теле-, радиобағдарламалар;

3) Қазақстан Республикасында франшиза бойынша тіркелген отандық телерадиоарналар, жеке және заңды тұлғалар жасаған теле-, радиобағдарламалар;

4) қазақстандық комментаторлар мен дикторлардың қатысуымен өтетін теле-, радиобағдарламалар жатады.

19. Телеарналарда дербес эфирлік оқиға ретінде таратылатын музыкалық шығармалар, сондай-ақ бір телебағдарлама шеңберіндегі музыкалық шығармалар отандық өндіріс көлемін есептеу кезінде ескерілмейді.

20. Бір радиобағдарлама шеңберінде таратылатын музыкалық туындылар дербес эфирлік оқиға ретінде есепке алынбайды және отандық радио хабарларын таратудың апталық көлемінде радио бағдарламалардың санына есептелмейді. Музыкалық туындылар өз бетінше және қандай да бір радиобағдарлама шеңберінде таратылмаған жағдайда, олар отандық өндірістегі дербес эфирлік оқиғалар ретінде музыкалық туындылардың радиобағдарламаларының санына есептеледі.

21. Қазақстан Республикасы заңнамасының отандық теле-, радиобағдарламалар көлеміне қойылатын талаптарын сақтау мәнінде теле-, радиоарналарға мониторинг жүргізу кезінде мыналар ескеріледі:

1) теле-, радиобағдарламаның әрбір шығарылымы және оның эфирде одан әрі қайталануы телерадио хабарларын таратудың апталық көлемінде жеке теле-, радиобағдарлама болып саналады;

2) жарнамаға немесе өзге де теле-, радиобағдарламаға теңестірілген теле-, радиобағдарлама шығарылымының жекелеген бөліктері бірлесіп бір теле-, радиобағдарлама болып саналады;

3) отандық телекомпаниялар қазақ және өзге де тілдерге аударған шетелдік теле-, радиобағдарламалар отандық теле-, радиобағдарламаларға жатпайды;

4) жарнама, эфирлік қосымшалар (Мемлекеттік Гимннің орындалуы, теле-, радиоарнаның өз атауын хабарлауы, теле-, радиоарнаның өз ақпараты (анонс), әлеуметтік жарнама отандық теле-, радиобағдарламалардың жалпы көлеміне енгізілмейді.

22. Телеарналардағы отандық телебағдарламалардың көлемі мынадай формула бойынша есептеледі:

мұнда:

Ntvrkz - отандық телебағдарламалардың аптадағы саны;

Ntvr – телебағдарламалардың аптадағы жалпы саны;

Ntvrkz% - отандық телебағдарламалардың көлемі.

23. Отандық радиобағдарламалардың және музыкалық шығармалардың көлемі мынадай формула бойынша есептеледі:

мұнда:

Ntvrkz - отандық радиобағдарламалардың аптадағы саны;

N mkz - отандық өндірістің бір апта ішіндегі дербес музыкалық туындыларының саны;

Ntvr - радиобағдарламалардың аптадағы жалпы көлемі;

Nm-бір апта ішіндегі өзіндік музыкалық туындылардың жалпы көлемі;

Ntvrkz% - отандық радиобағдарламалардың және музыкалық шығармалардың көлемі.

4-параграф. Шетелдік теле-, радиоарналардың теле-, радиобағдарламаларын ретрансляциялау көлемін есептеу әдістемесі

24. Шетелдік теле-, радиоарналардың теле-, радиобағдарламаларын ретрансляциялау көлемін есептеу кезінде жарнама уақыты, техникалық үзіліс және теле-, радиоарнаның эфирлік қосымшалары есепке алынбай, ретрансляцияланатын теле-, радиобағдарламалардың ұзақтығы тіркеледі және мынадай формула қолданылады:

мұнда:

Trtfl - шетелдік теле-, радиоарналардың теле-, радиобағдарламаларын ретрансляциялау, минутпен алғанда;

Ttvr - теле-, радиобағдарламалар хабарларын таратудың аптадағы жалпы көлемі, минутпен алғанда;

Т rtfl % - ретрансляциялау көлемі.

5-параграф. Теле-, радиоарналарда жарнаманың тәуліктегі көлемін есептеу әдістемесі

25. Жүгіртпе жолды, әлеуметтік жарнаманы, үшінші жақтың жарнамасын қамтымайтын теле-, радиоарналардың өз өнімі туралы ақпаратты (анонстарды), теле-, радиоарна дайындаған және өткізетін іс-шаралар туралы хабарландыруды, сондай-ақ тікелей эфирде немесе қайталау жазбасында трансляцияланған жағдайда, оқиға орнында орналастырылатын жарнаманы қоспағанда, жарнама сипатындағы хабарламалар мен материалдарға мамандандырылмаған теле-, радиоарналардағы жарнаманың тәуліктегі көлемін есептеу мынадай формуланы пайдаланған кезде жүзеге асырылады:

мұнда:

TaD - тәуліктегі жарнама, минутпен алғанда;

TbgD - тәулігіне хабар таратудың жалпы көлемі;

Т aD% - тәулігіне жарнама көлемі.

6-параграф. Теле-, радиоарналарда хабар тарату уақытының бір сағаты ішінде жарнаманың жергілікті уақытпен сағат он сегізден бастап жиырма үшке дейінгі уақыт кезеңіндегі ұзақтығының жалпы көлемін есептеу әдістемесі

26. Әр сағат сайынғы жарнаманың жергілікті уақытпен сағат он сегізден бастап жиырма үшке дейінгі уақыт кезеңіндегі ұзақтығының көлемі мына формула бойынша айқындалады:

мұнда:

TaDp - сағат 18.00-ден 23.00-ге дейінгі аралықтағы әр сағат сайынғы жарнаманың ұзақтығы көлемі;

TaD - сағат 18.00-ден 23.00-ге дейінгі аралықтағы бір сағат ішінде хабар таратудың жалпы көлемі;

TaDp % - бір сағат ішінде хабар таратудың жалпы көлемінен сағат 18.00-ден 23.00-ге дейінгі аралықтағы әр сағат сайынғы жарнаманың ұзақтығы көлемі.

Уақыт аралығында техникалық іркілістер анықталған жағдайда, әр сағат сайынғы жарнаманың жергілікті уақытпен сағат он сегізден бастап жиырма үшке дейінгі уақыт кезеңіндегі ұзақтығының көлемін есептеу жүзеге асырылмайды.

7-параграф. Жарнама сипатындағы хабарлар мен материалдарға мамандандырылмаған телеарналардағы телесауда көлемін есептеу әдістемесі

27. Жарнама сипатындағы хабарлар мен материалдарға мамандандырылмаған телеарналардағы телесауда көлемін есептеу мына формуланы пайдаланған кезде жүзеге асырылады:

мұнда:

Tcomg - минутпен алғандағы телесауда;

VaDinD - тәулікпен алғанда жарнама таратудың және телесауданың жалпы көлемі;

PTcomg% - тәулікпен алғанда телесауда көлемі.

Ескерту. 27-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрінің м.а. 05.08.2019 № 263 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8-параграф. Коммерциялық жарнама сипатындағы қосымша ақпарат, қосарластыру және жүгіртпе жол түріндегі жарнама алаңының телеарналардағы экран алаңына арақатынасын есептеу әдістемесі

28. Жарнаманың, жүгіртпе жолдың, коммерциялық жарнама сипатындағы қосымша ақпараттың қосарластыру өлшемі салынған графиканың экранның жалпы алаңының нүктелер санына қатысты нүктелер саны бойынша айқындалады.

29. Теле-, радиоарналардың "Телерадио хабарларын тарату туралы" және "Жарнама туралы" Қазақстан Республикасы Заңдарының кадр алаңына қойылатын талаптарын сақтау мәніне мониторинг жүргізу кезінде келесі өлшемшарттар ескеріледі:

1) ашықтық дәрежесіне қарамастан, кез келген қосарластыру қосымша ақпарат болып саналады;

2) екі телебағдарламаны бір уақытта көрсеткен кезде (бір бағдарламадан екінші бағдарламаға өту) қосымша ақпарат факторы ескерілмейді.

30. Кадр алаңы суреті бар экран бейнесі болып табылады. Телеарна дабылы 16:9 форматында хабар тарататын болса, экрандық кашесінің алаңы (бейненің жоғарғы және үстінгі жағында бос қара кеңістік) экран алаңына есептелмейді. Экрандық каше жарнаманы, қосымша ақпаратты қосарластырған кезде қолданылатын болса, оның алаңы экран алаңына есептеледі.

31. Коммерциялық жарнама сипатындағы қосымша ақпарат немесе жарнама анимацияланған қосарластыру түрінде пайдаланылатын болса, оның алаңы кадрлар бойынша едәуір алаңмен есептеледі.

32. Коммерциялық жарнама сипатындағы қосымша ақпараттың, анимацияланған қосарластыру түрінде жарнаманың алаңын экран алаңынан есептеу мынадай формуланы қолдану кезінде жүзеге асырылады:

мұнда:

Sі – коммерциялық жарнама сипатындағы қосымша ақпараттың, анимацияланған қосарластыру түрінде жарнаманың алаңы;

Ssc – экран алаңы;

Sі% - қосымша ақпараттың алаңы.

33. Жүгіртпе жол тәсілімен көрсетілетін жарнама алаңын экран алаңынан есептеуге арналған формула:

мұнда:

Sacm – жүгіртпе жол тәсілімен көрсетілетін жарнама алаңы;

Ssc – экран алаңы;

Sacm% - қосарластыру түріндегі жарнама алаңы.

9-параграф. Теле-, радиоарналардың Қазақстан Республикасы заңнамасының Мемлекеттік гимнді орындауға, телебағдарламаларды тарату кезінде мүгедектігі бар адамдардың құқықтарын қорғауға қойылатын талаптарды сақтауы тұрғысынан мониторингті есептеу ерекшеліктері әдістемесі

Ескерту. 9-параграфының тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 05.10.2022 № 419 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

34. "Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының 8-бабы 1-тармағының 4) тармақшасымен белгіленген талаптарды сақтау мәніне теле-, радиоарналардың мониторингін жүзеге асырған кезде тәулік сайын теле-, радиоарналар эфирге шыққан кезде, олардың хабар таратуы басталғанда және аяқталғанда Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Гимні орындалмаған жағдайда бұзушылық тіркеледі.

Үздіксіз хабар тарататын теле-, радиоарналарға қатысты Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Гимнін тәулігіне бір рет орындау міндетті болып табылады. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Гимнін орындау ұзақтығы теле-, радиоарналардың тәуліктік эфирінің жалпы көлемінде ескерілмейді.

Ескерту. 34-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрінің 05.10.2022 № 419 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

35. "Телерадио хабарларын тарату туралы" Заңның 30-бабының 1-тармағын сақтау туралы талап ақпараттық-талдамалық телебағдарламаны қоспағанда, телеарнаның хабар тарату кестесіне жергілікті уақытпен он алтыдан жиырма екі сағатқа дейінгі кезеңде жаңалықтар сипатындағы кемінде бір телебағдарламаның шығуы енгізілген күндерге қолданылады.

Ескерту. 35-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрінің м.а. 05.08.2019 № 263 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.