Об утверждении Инструкции о мерах пожарной безопасности в Воооруженных Силах Республики Казахстан

Приказ Министра обороны Республики Казахстан от 27 мая 2019 года № 378. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 мая 2019 года № 18744. Утратил силу приказом Министра обороны Республики Казахстан от 10 февраля 2023 года № 97.

      Сноска. Утратил силу приказом Министра обороны РК от 10.02.2023 № 97 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      Сноска. В заголовок внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      В соответствии с подпунктом 19-56) пункта 21 Положения о Министерстве обороны Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 16 августа 2001 года № 1074, ПРИКАЗЫВАЮ:

      Сноска. В преамбулу внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Утвердить прилагаемую Инструкцию о мерах пожарной безопасности в Вооруженных Силах Республики Казахстан.

      Сноска. В пункт 1 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2. Начальнику Тыла и вооружения Вооруженных Сил Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) регистрацию настоящей инструкции в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      2) направление копии настоящего приказа в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан на казахском и русском языках в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации;

      3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства обороны Республики Казахстан после его первого официального опубликования;

      4) направление сведений в Юридический департамент Министерства обороны Республики Казахстан об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) пункта 2 настоящего приказа в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации.

      Сноска. В пункт 2 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Министра обороны Республики Казахстан.

      Сноска. Пункт 3 - в редакции приказа Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      4. Настоящий приказ довести до должностных лиц в части, их касающейся.

      Сноска. В пункт 4 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Сноска. В пункт 5 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Министр обороны
Республики Казахстан
генерал-майор
Н. Ермекбаев

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство внутренних дел
Республики Казахстан
____________________________
"__" __________ 2019 года

  Утверждена
приказом Министра обороны
Республики Казахстан
от 27 мая 2019 года № 378

Инструкция о мерах пожарной безопасности в Вооруженных Силах Республики Казахстан

Глава 1. Общие положения

      1. Инструкция о мерах пожарной безопасности в Вооруженных Силах Республики Казахстан (далее – Инструкция) детализирует меры пожарной безопасности в Вооруженных Силах Республики Казахстан (далее – ВС РК).

      Сноска. В пункт 1 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2. К мерам пожарной безопасности относится:

      1) организация службы противопожарной защиты (пожарный наряд, несение пожарно-постовой службы, команды противопожарной защиты (пожарные расчеты), обеспечение имуществом противопожарной защиты);

      2) организация пожарно-профилактической работы (проведение пожарно-профилактической работы, пожарно-профилактическая подготовка личного состава, пожарно-техническое обследование состояния противопожарной защиты воинских частей (учреждений), меры пожарной безопасности на объектах).

      Сноска. В пункт 2 внесены изменения на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      3. Основные понятия, используемые в настоящей Инструкции:

      1) противопожарная защита ВС РК – комплекс мероприятий, включающий прогнозирование и анализ пожарной опасности, проведение пожарно-профилактических мероприятий, внедрение технических средств обнаружения и тушения пожаров, создание условий для защиты и безопасной эвакуации людей, вооружения, военной техники и военного имущества;

      2) пожарная профилактика – комплекс организационных и технических мероприятий, направленных на обеспечение безопасности людей, предотвращение пожара, ограничение его распространения, а также на создание условий для успешного тушения пожара;

      3) пожарный пост – место или участок, предназначенный для организации противопожарной защиты.

      4) орган пожарного контроля – служба противопожарной защиты ВС РК, видов, родов войск, региональных командований и гарнизонов.

      Сноска. В пункт 3 внесены изменения на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Организация службы противопожарной защиты и меры пожарной безопасности

Параграф 1. Организация служб противопожарной защиты Вооруженных Сил Республики Казахстан

      4. Для обеспечения мер пожарной безопасности объектов воинской части (учреждения) и создания безопасных условий для личного состава командир части (начальник учреждения) организует своевременное проведение противопожарных мероприятий по изучению личным составом воинских частей и учреждений требований пожарной безопасности, указанных в постановление Правительства Республики Казахстан от 9 октября 2014 года № 1077 "Об утверждении Правил пожарной безопасности" (далее – ППБ).

      Сноска. В пункт 4 внесены изменения на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      5. Должностные лица службы противопожарной защиты и суточный наряд воинской части (учреждения) осуществляют контроль за выполнением личным составом требований ППБ, в случае возникновения пожара незамедлительно сообщают в территориальные подразделения уполномоченного органа в сфере гражданской защиты.

      Сноска. Пункт 5 - в редакции приказа Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      6. Служба противопожарной защиты в воинских частях и учреждениях (гарнизонах) осуществляется:

      1) штатными командами противопожарной защиты;

      2) нештатными пожарными командами.

      7. Личный состав штатных команд противопожарной защиты, нештатных пожарных команд и расчетов, освобождаются от нарядов, работ, не связанных с несением службы противопожарной защиты.

      8. Использование пожарной техники (мотопомп), оборудования и инструмента не по прямому назначению, а также размещение в зданиях пожарных депо лиц, подразделений и технику, не имеющих отношения к службе противопожарной защиты не допускается.

Параграф 2. Пожарный наряд

      9. Для несения службы по предупреждению и тушению пожаров, а также проведения первоочередных аварийно-спасательных работ из состава команды противопожарной защиты ежедневно назначается суточный пожарный наряд. Остальной личный состав составляет резерв команды противопожарной защиты.

      10. Несение службы пожарным нарядом является выполнением боевой задачи и требует от личного состава точного соблюдения требований Устава внутренней службы Вооруженных Сил, других войск и воинских формировании Республики Казахстан, утвержденного Указом Президента Республики Казахстан от 5 июля 2007 года № 364, (далее – УВС) и настоящей Инструкции.

      Состав наряда определяется в зависимости от численности личного состава команды противопожарной защиты и наличия пожарных автомобилей.

      Сноска. В пункт 10 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      11. В состав суточного пожарного наряда назначаются:

      1) начальник наряда;

      2) водители (мотористы);

      3) пожарный (пожарный – спасатель) из расчета по количеству имеющихся на вооружении специальных и переоборудованных пожарных машин, автомобилей (мотопомп), а также техники предназначенной для выполнения первоочередных спасательных работ;

      4) постовые по количеству пожарных постов.

      12. В дни государственных праздников и проведения на территории охраняемых объектов (арсеналах, базах, складах) массовых погрузочно-разгрузочных работ, связанных с повышенной пожарной опасностью по решению командира воинской части (начальника учреждения) производится увеличение численности суточного пожарного наряда за счет резерва команды противопожарной защиты или других подразделений воинской части (учреждения) в целях усиления противопожарной защиты.

      Сноска. В пункт 12 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 3. Несение пожарно-постовой службы

      13. Пожарные посты выставляются при проведении работ на наиболее пожароопасных объектах, во время грозы.

      14. Для обеспечения противопожарной защиты при проведении на охраняемых объектах огнеопасных, массовых погрузочно-разгрузочных и регламентных работ, заправке и пусках ракет, полетах самолетов (вертолетов) выделяется боевой расчет на пожарном автомобиле.

      15. В команде противопожарной защиты остается боеспособный резерв и устанавливается телефонная связь (радиосвязь) с местом проведения работ.

      16. Пожарные посты выставляются:

      1) для предупреждения возникновения пожаров;

      2) для своевременного вызова команды противопожарной защиты в случае возникновения пожара на посту или вблизи него;

      3) для ликвидации возгораний и пожаров на посту имеющимися средствами пожаротушения.

      17. В военных городках (учреждениях), расположенных в лесной зоне или имеющих преимущественно деревянные здания, а также где отсутствует пожарная сигнализация и телефонная связь, посты выставляются на наблюдательных вышках для обнаружения пожаров и сообщения о них в команду противопожарной защиты.

      18. Пожарные посты в зависимости от важности охраняемых объектов, их пожарной опасности и времени несения службы могут быть постоянными или временными.

      19. Количество и расположения пожарных постов определяются в ведомости суточного пожарного наряда по форме согласно приложения 1 настоящей Инструкции, который разрабатывается начальником команды противопожарной защиты.

      На пожарном посту устанавливается телефонная связь с командой противопожарной защиты и средства пожаротушения.

      Сноска. В пункт 19 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      20. Постовой пожарного поста подчиняется начальнику пожарного наряда.

      21. Для смены постовых начальник пожарного наряда выстраивает постовых очередной смены в одну шеренгу в гараже депо команды противопожарной защиты и дает указания по несению службы.

      Сноска. В пункт 21 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 4. Команды противопожарной защиты (пожарные расчеты)

      22. В воинских частях (учреждениях) штатные команды противопожарной защиты, комплектуются военнослужащими ВС РК. Включение военнослужащих срочной службы в состав команд противопожарной защиты не допускается.

      Сноска. В пункт 22 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      23. Количество и тип пожарных автомобилей (мотопомп) определяется в соответствии с нормами снабжения имуществом противопожарной защиты Вооруженных Сил Республики Казахстан на мирное время, утвержденными приказом Министра обороны Республики Казахстан от 17 июня 2015 года № 348 (зарегистрирован в Государственном Реестре нормативных правовых актов Республики Казахстан от 24 июля 2015 года № 11741).

      Сноска. В пункт 23 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      24. Команды противопожарной защиты состоят из отделений. Из состава отделений выделяются боевые расчеты на пожарные автомобили.

      25. Количество личного состава пожарного расчета определяется тактико-техническими характеристиками пожарной техники и должно обеспечивать возможность полного развертывания средств пожаротушения, проведения спасательных работ и несения службы в пожарном наряде.

      26. В случаях, когда количество подразделения противопожарной защиты не позволяет организовать качественное несение службы к штатному личному составу приказом командира воинской части (начальника учреждения) назначается дополнительно личный состав численностью не менее 5 человек.

      27. В воинской части (учреждении), не имеющей штатной команды противопожарной защиты, приказом командира воинской части (начальника учреждения) создается нештатная пожарная команда численностью от 5 до 15 человек.

      28. От команды противопожарной защиты выделяется пожарный наряд, который несет дежурство на пожарных постах круглосуточно или в течение времени, определенного командиром воинской части (начальником учреждения).

      29. В военных городках, где расквартировано несколько воинских частей (учреждений), решением начальника гарнизона допускается создание одной сводной нештатной гарнизонной пожарной команды.

      Сноска. В пункт 29 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      30. Из состава нештатной пожарной команды ежедневно назначается пожарный наряд, который подчиняется дежурному по части (учреждению) и начальнику нештатной пожарной команды.

      31. В состав пожарного наряда входят:

      1) начальник наряда;

      2) водители (мотористы) по количеству пожарных автомобилей (мотопомп).

      Сноска. В пункт 31 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      32. Нештатные пожарные команды обеспечиваются пожарными или приспособленными для тушения автомобилями, мотопомпами, а также пожарным оборудованием, согласно штатной положенности воинской части (учреждения).

      Сноска. Пункт 32 - в редакции приказа Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      33. В местах проведения работ с военным имуществом и боевой техникой для контроля за соблюдением ППБ, тушения возникших пожаров и эвакуации имущества (техники) назначаются пожарные расчеты.

      Сноска. В пункт 33 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      34. На пожарные расчеты возлагается контроль за выполнением в местах производства работ мер пожарной безопасности, сообщение о пожаре, тушение пожаров и эвакуация имущества (техники).

      35. Пожарный расчет на случай пожара в подразделениях воинских частей (учреждений) ежедневно уточняется дежурным по роте по окончании вечерней поверки (рабочего дня).

      Сноска. В пункт 35 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 5. Обеспечение имуществом противопожарной защиты

      Сноска. В заголовок параграфа 5 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      36. Обеспечение противопожарной защиты соединений, воинских частей (учреждений) ВС РК производится государственными учреждениями администраторами бюджетных программ.

      37. Главное управление военной инфраструктуры обеспечивает установку, обслуживание и ремонт:

      1) автоматической пожарной сигнализации;

      2) систем автоматического пожаротушения;

      3) молниезащитных устройств;

      4) наружного и внутреннего противопожарного водоснабжения (пожарные краны, гидранты, водоемы);

      5) электрохозяйства;

      6) земляных обвалований вокруг групп наземных резервуаров складов горюче-смазочных материалов, хранилищ ракет, оружия и боеприпасов.

      Сноска. Пункт 37 - в редакции приказа Министра обороны РК от 28.02.2022 № 97 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      38. Управление противопожарной защиты обеспечивает пожарно-технической продукцией:

      1) гусеничными пожарными машинами;

      2) пожарными автомобилями и комплектующим пожарно-техническим вооружением;

      3) переносными и передвижными пожарными мотопомпами;

      4) всеми видами возимых, переносных и передвижных огнетушителей;

      5) средствами индивидуальной защиты (боевая одежда пожарного);

      6) пожарными рукавами всех диаметров;

      7) пожарными щитами и инвентарем;

      8) расходными материалами (пенообразователь, огнезащитный состав).

Глава 3. Организация пожарно-профилактической работы

      Сноска. В заголовок раздела 3 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Планирование работы

      39. Работа должностных лиц органов пожарного контроля определяется месячными планами работ.

      Планы утверждаются командиром воинской части, начальником учреждения, которому подчинена служба противопожарной защиты.

      Сноска. В пункт 39 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      40. Месячные планы работ составляются с учетом пожарно-профилактической работы и анализа пожарной обстановки.

      Сноска. В пункт 40 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      41. Планы работ составляются, чтобы пребывание непосредственно в воинской части (учреждении) с проверкой и оказанием практической помощи командованию части (учреждения) было не более одних суток.

      42. Планом работы предусматриваются целевые проверки:

      1) установок отопления, печей, дымоходов – перед началом отопительного сезона, а также после очистки дымоходов от сажи, ремонта, но не реже одного раза в месяц;

      2) электрооборудования – один раз в квартал (в клубах, домах офицеров – не реже одного раза в месяц);

      3) подвалов и чердачных помещений зданий – один раз в месяц;

      4) пожарных водоемов, гидрантов, кранов с забором и пуском воды – в весенний и осенний периоды.

      43. Перечень работ включается отдельным разделом в месячный план организационно-профилактических мероприятий и хозяйственных работ команды противопожарной защиты воинской части (учреждения) по форме согласно приложения 2 настоящей Инструкции.

      Сноска. В пункт 43 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      44. К проведению пожарно-профилактической работы привлекается весь личный состав команды противопожарной защиты. Проверка противопожарного состояния зданий и сооружений проводится, в следующие сроки:

      1) складские помещения, хранилища, площадки открытого хранения, цеха, мастерские, пункты работ с техникой и имуществом, ангары, гаражи, парки и другие пожароопасные объекты – ежедневно во время работы и после окончания рабочего дня, перед закрытием;

      2) казармы, общежития, штабы, клубы, столовые, банно-прачечные помещения, котельные, медицинские пункты, спортивные залы, учебные корпуса, магазины, библиотеки – не реже одного раза в неделю.

      45. Ежегодно в пожароопасный период комплексными комиссиями государственных учреждений ВС РК и плановыми проверками проверяется противопожарное состояние складов ракетно-артиллерийского вооружения (далее – РАВ) воинских частей, арсеналов и баз хранения вооружения (боеприпасов).

      Сноска. В пункт 45 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Проведение пожарно-профилактической работы

      46. Пожарно-профилактическую работу проводят:

      1) начальник службы (команды) противопожарной защиты – ежедневно;

      2) личный состав команды противопожарной защиты, за исключением водителей – при нахождении на пожарных постах.

      Сноска. В пункт 46 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      47. Должностные лица команды противопожарной защиты результаты проверки докладывают командиру (начальнику) проверяемого подразделения (объекта) и начальнику команды (службы) противопожарной защиты.

      Недостатки, обнаруженные при проверке и не устраненные в присутствии проверяющего или требующие выделения финансовых затрат и времени на их устранение, заносятся в журнал профилактической работы команды противопожарной защиты по форме согласно приложения 3 настоящей Инструкции.

      В случаях, когда недостатки в установленные сроки не устранены, начальник службы, команды противопожарной защиты докладывает об этом рапортом командиру части (начальнику учреждения).

      48. Перечень взрывопожароопасных зданий и сооружений (хранилища, склады, парки, ангары, цехи и мастерские), подлежащих ежедневному осмотру лицами пожарного наряда части (учреждения) в присутствии ответственных за противопожарное состояние этих объектов, утверждается приказом командира воинской части (начальника учреждения).

      Сноска. В пункт 48 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      49. Проверка считается законченной, когда все помещения осмотрены, выявленные недостатки устранены, электроустановки обесточены, наружный рубильник отключен и опечатан, входная дверь закрыта на замок и опечатана.

      Результаты проверки заносятся в журнал проверки противопожарного состояния объектов перед их закрытием по форме согласно приложения 4 настоящей Инструкции.

      50. Работы по обслуживанию и ремонту автоматической установки пожаротушения, нанесению огнезащитных составов (пропиток), перезарядка, испытание и ремонт всех видов огнетушителей, эксплуатационные испытания наружных пожарных лестниц и ограждений на крышах зданий и сооружений проводятся за счет средств непосредственно, заинтересованного государственного учреждения (балансодержателя).

      Сноска. Пункт 50 - в редакции приказа Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 3. Пожарно-профилактическая подготовка личного состава

      51. Противопожарная подготовка организуется и проводится с целью обучить мерам предупреждения пожаров, обращения со средствами пожаротушения и практическим действиям при возникновении пожара личный состав воинских частей (учреждений).

      Сноска. В пункт 51 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      52. На арсеналах, базах, складах, предприятиях и в воинских частях (учреждениях) с пожароопасным производством вновь поступающие на работу лица гражданского персонала (служащие) и рабочие проходят инструктаж по мерам пожарной безопасности и действиям при возникновении пожара, сведения о которой заносятся в журнал учета проведения инструктажа по противопожарной защиту личного состава воинской части (учреждения) по форме согласно приложения 5 настоящей Инструкции.

      При оформлении на работу инструктаж проводится начальником службы противопожарной защиты, повторный инструктаж непосредственно на рабочем месте – ответственными за противопожарное состояние объекта (склада, мастерской и цеха).

      53. Подготовка командиров воинских частей (начальников учреждений) и должностных лиц, ответственных за пожарную безопасность пожарно-техническому минимуму в объеме знаний требований нормативных правовых актов в области пожарной безопасности в части противопожарного режима и обучение специалистов штатных команд противопожарной защиты по специальностям проводится воинскими частями (учреждениями).

      Сноска. В пункт 53 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 4. Пожарно-техническое обследование состояния противопожарной защиты воинских частей (учреждений)

      54. Основной формой работы органов пожарного контроля является оказание практической помощи командирам (начальникам) в решении вопросов противопожарной защиты объектов, улучшении организации работы личного состава в деле предупреждения пожаров, обучении военнослужащих мерам пожарной безопасности и действиям при возникновении пожара, внедрении положительного опыта, форм и методов профилактической работы.

      55. В целях предупреждения пожаров органы пожарного контроля ВС РК осуществляют контроль по:

      1) организации и состоянию противопожарной защиты;

      2) профилактике пожаров;

      3) работе пожарно-технических комиссий, служб и штатных команд противопожарной защиты;

      4) наличию, состоянию и ведению документов команды противопожарной защиты.

      56. В штатных командах противопожарной защиты проверяется:

      1) организация и несение службы пожарного наряда, содержание пожарной техники и соблюдение внутреннего порядка в команде противопожарной защиты;

      2) организация специальной подготовки;

      3) знание личным составом обязанностей по табелю боевого расчета пожарных автомобилей, гусеничных пожарных машин и мотопомп по форме согласно приложения 6 настоящей Инструкции;

      4) состояние пожарных рукавов;

      5) практические знания подразделения при условном пожаре;

      6) правильность выполнения упражнений по специальной подготовке команд противопожарной защиты Вооруженных Сил Республики Казахстан согласно приложения 7 настоящей Инструкции.

      57. В нештатных пожарных командах проверяется:

      1) знание личным составом инструкций по мерам пожарной безопасности в воинской части (учреждении);

      2) умение личного состава вызвать ближайшую команду противопожарной защиты, подать сигнал пожарной тревоги и привести в действие имеющиеся на оснащении нештатной пожарной команды пожарную технику, оборудование и инструмент;

      3) практические знания подразделения при условном пожаре.

      58. При проверке боеготовности команд противопожарной защиты проверяется практическая выучка и действия команды противопожарной защиты по плану противопожарной защиты, утвержденного командиров воинской части (учреждения).

      59. В зависимости от цели пожарно-технического обследования учебная пожарная тревога может быть объявлена:

      1) частная – с вызовом и развертыванием сил и средств только команды противопожарной защиты воинской части (гарнизона);

      2) гарнизонная – с вызовом всех сил и средств, предусмотренных планом противопожарной защиты гарнизона.

      В ходе тренировки проверяющий может дать дополнительные вводные, усложняющие обстановку.

      60. Вмешиваться в действия, проверяемого, кроме случаев нарушения личным составом правил техники безопасности при работе с пожарным оборудованием и инструментом не допускается.

      61. При проведении пожарной тренировки фиксируется время:

      1) объявления тревоги;

      2) получения сообщения о "пожаре" в команде противопожарной защиты;

      3) прибытия пожарных автомобилей к месту вызова;

      4) окончания развертывания сил и средств каждой пожарной техники (оборудования);

      5) подачи воды (пены) из пожарных стволов;

      6) прибытия личного состава части и транспортных средств для эвакуации имущества.

      62. По результатам пожарно-технического обследования организации и состояния противопожарной защиты воинской части (учреждения), проверяющий на месте составляет акт проверки организации и состояния противопожарной защиты по форме согласно приложения 8 к настоящей Инструкции.

      Предложения по устранению выявленных недостатков в организации и состоянии противопожарной защиты должны быть сформулированы кратко со сроком устранения до 30 календарных дней.

      Пожарно-техническое обследование проводиться, в присутствии начальника команды противопожарной защиты или лица его официально замещающего.

      Сноска. В пункт 62 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 4. Меры пожарной безопасности

      Сноска. В заголовок раздела 4 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Меры пожарной безопасности на территории воинской части (учреждения)

      63. Разведение открытого огня ближе 50 метров (далее – м) от строений и площадок хранения имущества и машин не допускается.

      Для курения на административной территории отводятся специально оборудованные места.

      64. Пожарный инвентарь, водоемы, краны, гидранты, насосы, мотопомпы содержатся исправными и в полной готовности, а местонахождение их обозначается указателями. На зимнее время все источники пожарного водоснабжения утепляются.

      65. Мастерские, хранилища, склады, парки (гаражи), ангары, цехи, постоянные и временные пункты работ и другие, опасные в пожарном отношении помещения ежедневно перед их закрытием осматриваются ответственными должностными лицами за эти помещения и лицами пожарного наряда части.

      Недостатки, обнаруженные при осмотре помещений, устраняются до их закрытия.

      Сноска. В пункт 65 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      66. Результаты осмотра помещений записываются в книгу учета проверок противопожарной защиты воинских частей и пожарно-профилактической работы по форме согласно приложения 9 настоящей Инструкции. Помещения закрываются, после чего должностному лицу, ответственному за помещения, выдается пожарный жетон по форме согласно приложения 10 настоящей Инструкции.

      Должностные лица, ответственные за помещения, ключи от помещения и жетоны сдают дежурному по парку, складской зоне (технической территории).

      Подтверждением выполнения требований пожарной безопасности в этих случаях является пожарный жетон. Дежурный по парку, складской зоне (технической территории) при сдаче объекта под охрану передают жетоны начальнику караула, где они хранятся до начала работы следующего дня.

Параграф 2. Меры пожарной безопасности при расположении войск в лагерях

      67. При размещении воинской части в лагерях начальник лагерного сбора организовывает пожарную безопасность и контролирует состояние пожарной безопасности в расположении лагеря. В лагере создаются пожарные расчеты.

      68. Палатки, установленные в лагере, располагаются по фронту подразделения по три или две палатки. Расстояние по фронту между смежными палатками – 2,5 м, а в глубину – 5 м.

      69. Места для курения оборудуются не ближе 15 м от палаток. Курение и хранение огнеопасных веществ, горючих жидкостей в палатках не допускается.

      70. При установке в палатке металлических печей проводятся следующие противопожарные мероприятия:

      1) при установке металлических печей на ножках деревянный пол под печью изолируется следующим образом: высота ножек у металлических печей без футеровки устанавливается не менее 0,2 м; сгораемый пол под печами изолируется кирпичами, уложенными плашмя;

      2) при установке металлических печей без ножек основание под печью выполняется из кирпичей, уложенных плашмя;

      3) металлические печи устанавливаются на расстоянии не менее 1 м от деревянных конструкций, не защищенных от возгорания, и не менее 0,7 м от конструкций, защищенных от возгорания;

      4) перед топочным отверстием печи прибивается предтопочный лист из кровельной стали размером 0,7 х 0,5 м или делается настил из кирпича в один ряд такого же размера;

      5) металлические печи устанавливаются не ближе 1 м от полотен палаток и горючих предметов;

      6) от топочной дверки до полотна палатки расстояние устанавливается не менее 1,25 м.

      71. При устройстве дымовых труб из кровельной стали соблюдаются следующие требования:

      1) звенья труб плотно соединяются между собой по направлению движения дыма и на глубину не менее половины диаметра трубы;

      2) при пропуске трубы через отверстие на крыше или окно в них вставляются листы кровельной стали размером не менее трех диаметров трубы;

      3) трубы устанавливаются от сгораемых полотен палаток на 0,7 м;

      4) при выводе труб через отверстия в крыше и окна они поднимаются выше карниза на 1 м и заканчиваются искрогасителем.

      72. Топка печей производится под постоянным наблюдением назначенных приказом командира части и проинструктированных истопников.

      73. При топке печей не допускается:

      1) оставлять печи без присмотра;

      2) топить и применять для растопки печей горючие жидкости;

      3) допускать перекаливание печей;

      4) сушить на печах, дымоходах и в непосредственной близости от них одежду, топливо и горючие предметы;

      5) оставлять открытой топочную дверцу во время топки;

      6) топить неисправные печи, имеющие трещины и неисправные дверцы;

      7) топить дровами длиннее топливника.

      74. Места ввода электрических проводов в палатках изолируются, а сами провода надежно закрепляются. Электролампы размещаются не ближе 40 сантиметров от полотна палатки и другого сгораемого имущества.

      Подключение электронагревательных приборов, обертывание электролампочек бумагой (материей) не допускается.

      75. В целых исключения возможности возникновения пожаров в лагере необходимо выполнять следующие меры пожарной безопасности:

      1) место стоянки техники организовать не ближе 50 м от палаток;

      2) места для установки полевых кухонь определяются не ближе 25 м от палаток;

      3) во избежание перехода молнии с дерева на палатки не допускается размещать их ближе 10 м от деревьев.

      76. Размещение пожарного имущества (инвентаря) в полевых условиях производится с учетом возможности быстрого их использования личным составом при возникновении пожара. Для хранения средств пожаротушения на территории лагеря оборудуются пожарные щиты из расчета обслуживания каждым из них на 2 палатки независимо от вместимости.

      Сноска. В пункт 76 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      77. Огнетушители в палатках размещаются из расчета:

      1) две штуки на одну 40-местную палатку;

      2) одна штука на одну 20-местную палатку или палатку подсобного назначения (лагерная).

Параграф 3. Меры пожарной безопасности при эксплуатации электроустановок

      78. Защите от проявлений статического электричества подлежат все здания, сооружения и установки парка боевых машин (далее – БМ), для которых недопустим искровой разряд и образование статического электричества.

      79. Защита парка БМ от статического электричества осуществляется путем заземления всех металлических трубопроводов, сосудов, емкостей, конструкций и деталей оборудования, на которых могут образовываться статические заряды. В качестве заземлителей защиты от статического электричества могут использоваться заземлители защиты от вторичных проявлений молнии.

      80. Электроснабжение складов осуществляется от местной сети государственной электрической системы или собственной автономной стационарной дизельной электростанции.

      В качестве резервного источника питания, применяются войсковые передвижные электростанции.

      81. Трансформаторные подстанции, принимающие электроэнергию от электрической сети государственной энергосистемы, располагаются на административно-хозяйственной территории, и оборудуются закрытого типа.

      К шинам низкого напряжения подстанций технической территории подключаются только потребители технической территории.

      82. Расстояния от наружного проволочного ограждения охранного периметра технической территории до воздушных линий электропередач, предназначенных для электроснабжения только склада, определяется не менее:

      1) при напряжении свыше 35 кВ – 400 м;

      2) при напряжении от 10 до 35 кВ – 200 м;

      3) при напряжении 3 и 6 кВ – 100 м;

      4) при напряжении до 1 кВ – 50 м.

      83. Все наружные сети электроснабжения на технической территории и их охранных периметров выполняются кабелями, проложенными в земле (траншее). В сложных геологических условиях (скальные болотистые и пучинистые грунты) допускается прокладка кабелей в наземных железобетонных закрытых лотках, при этом:

      1) кабели применяются бронированные с не распространяющими горение покрытием поверх брони;

      2) железобетонные лотки укладываются на специальных бетонных площадках с уклоном не менее 2 % по спланированной трассе таким образом, чтобы не мешать стоку ливневых вод;

      3) на протяжении не менее 50 м перед вводом в здание, кабель прокладываться в грунте.

      84. В хранилищах и складских помещениях электропровода осветительной сети и электрические светильники располагаются только над проходами. Высота подвески электрических светильников в производственных помещениях всех категорий опасности определяется не менее 2,5 м от пола.

      Сноска. В пункт 84 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      85. Наружное освещение технической территории монтируется отдельным и независимым от наружного освещения других территорий склада. Управление освещением охраняемых периметров осуществляется из караульного помещения. Управление этим освещением производится дистанционно и, автоматически от устройств, реагирующих на уровень естественного освещения.

      Утвержденный проект системы электроснабжения с пояснительной запиской, сопроводительные эксплуатационные документы на все установленное электрооборудование и резервный источник электропитания, акты на скрытые работы по устройству и монтажу заземлителей и замеров их сопротивлений, находятся в технической службе склада и используются при эксплуатации.

      86. Трансформаторы и подстанции, обеспечивающие производственные нужды и охранное освещение территории склада необходимо устанавливать вне ограждения.

      Передвижные электростанции располагать на расстоянии не менее 25 м от хранилищ или пунктов погрузочно-разгрузочных работ, а переносные световые точки – на расстоянии не менее 5 м от штабелей боеприпасов.

      Подачу электроэнергии от передвижной электростанции к электродвигателям, трансформаторам и световым точкам производить по кабелю с исправной изоляцией.

      При освещении хранилищ и погрузочно-разгрузочных платформ распределительное устройство устанавливать в металлическом шкафу на столбе не ближе 5 м от хранилища или от платформы.

      Для подводки электропитания к двигателям и пусковым приборам применять провод в газовых трубах или бронированный кабель.

      Переносные электрические лампы используются со стеклянными колпачками, предохранительными сетками, гибким проводом в резиновом шланге и с питанием от сети напряжением не выше 24 В. Изоляцию провода проверять регулярно мегомметром не реже одного раза в месяц.

      Для прокладывания осветительной сети на пунктах работ применять провод в газовых трубах с группой схемой включения осветительной арматуры. Осветительная арматура используется герметичная и взрывобезопасная.

      Подача электроэнергии на территорию склада производится с одного пункта. После окончания работ линия отключается, распределительное устройство закрывается на замок и опечатывается.

      Сноска. В пункт 86 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      87. Эксплуатация и монтаж электроустановок баз осуществляется в соответствии с требованиями Правил установок электрооборудовании, утвержденных приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 20 марта 2015 года № 230 (зарегистрирован в государственном Реестре нормативных правовых актов Республики Казахстан № 10851) (далее – ПУЭ).

      88. Электрооборудование взрыво- и пожароопасных зданий, и помещений баз выполняется в соответствии с указаниями настоящей Инструкции ив ПУЭ.

      89. Электрооборудование административно-хозяйственных, жилых, общественных зданий, цехов, аккумуляторных зарядных станций, котельных, водонасосных, а также административных и бытовых помещений в производственных сооружениях баз, в том числе и тех, где проводятся работы с ракетами и боеприпасами, выбирается и устанавливается в соответствии с общим требованием ПУЭ.

      90. В хранилищах разрешается применять электрическое освещение при условии соблюдения мер пожарной безопасности. В хранилищах с боеприпасами допускается только низковольтное электрическое освещение напряжением не более 24 В.

      Рубильник (выключатель) каждого хранилища располагается с наружной стороны хранилища у входной двери в металлических шкафах, которые закрываются на замок и опечатываются начальником хранилища. Рубильник по окончании работ выключается, а хранилища обесточиваются.

      91. В целях пожарной безопасности не допускается:

      1) производить работы по ремонту оборудования и сетей электроэнергии лицам, не имеющим специальной подготовки и разрешения на выполнение этих работ;

      2) заклеивать или закрывать провода обоями, плакатами и другими сгораемыми облицовочными материалами;

      3) применять для устройства осветительной электросети связные провода.

Параграф 4. Меры пожарной безопасности в парках боевых машин (гаражах) и ангарах

      92. При хранении машин в помещениях и под навесами расстановку их производить двигателями к воротам.

      93. В помещениях для стоянки и под навесами машины устанавливать не более чем в 2 ряда.

      94. Расстояние между машинами и элементами зданий предусматривается:

      1) между машинами, а также между стеной и машиной, установленной параллельно стене – 0,8 м;

      2) между передней стороной машины и стеной или воротами – 0,7 м;

      3) между задней стороной машины и стеной или воротами – 0,5 м;

      4) между машинами, стоящими одна за другой – 0,6 м.

      При хранении машин на открытых площадках и под навесами эти расстояния увеличиваются на 0,1 м.

      95. При хранении машин в сгораемых хранилищах и под сгораемыми навесами навесы и хранилища через каждые 10 машин разделять противопожарными стенами (брандмауэрами).

      96. При хранении машин на открытых площадках соблюдаются следующие требования:

      1) машины устанавливаются на расстоянии по фронту 1,5 – 2 м друг от друга группами не более 50 машин в ряду;

      2) расстояние между рядами предусматривается не менее 10 м, а между группами – 20 м.

      97. Для обеспечения немедленного вывода машин (воздушных судов) при пожаре ежедневно выделяются дежурные тягачи со средствами буксировки и необходимое количество военнослужащих.

      Сноска. В пункт 97 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      98. Устанавливается следующий порядок содержания машин на длительном хранении:

      1) топливные баки машин с карбюраторными двигателями не заполнены, а их внутренние поверхности промыты и обработаны моторным рабоче-консервационным маслом. Топливные баки машин с дизельными двигателями содержатся заполненными. В исключительных случаях с принятием соответствующих мер пожарной безопасности допускается содержание машин с баками, заправленными бензином, с освежением его в установленные сроки. Устройство, планировка (взаимное расположение зданий и сооружений) и оборудование парка БМ выполняются согласно требованиям пожарной безопасности.

      Сноска. В пункт 98 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      99. В зоне технического обслуживания и ремонта вооружения и военной техники (далее – ВВТ) парка БМ размещаются:

      1) пожарные гидранты или водоемы;

      2) площадки для размещения дежурных и пожарных средств.

      Сноска. В пункт 99 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      100. Дежурные и пожарные средства в случае отсутствия типового пожарного депо, размещаются в отапливаемых хранилищах в один ряд. Для каждого образца ВВТ предусматривается самостоятельный выход.

      101. Площадка для дежурных средств полевого парка размещается рядом с контрольно-техническим пунктом (далее – КТП). Дежурные гусеничный и колесный тягачи, пожарный автомобиль размещаются в один ряд.

      102. Дополнительно в здании КТП оборудуется место для хранения огнетушителей при отрицательной температуре окружающего воздуха.

      103. Пункт заправки обеспечивает пожарную безопасность приема, хранения и выдачи ГСМ.

      104. Пункт технического обслуживания и ремонта машин, каждое хранилище оборудуются:

      1) внутренним противопожарным водопроводом;

      2) пожарной сигнализацией.

      105. На местах хранения (стоянках) разрешается проводить с соблюдением требований и выполнением противопожарных мероприятий:

      1) техническое обслуживание в процессе хранения;

      2) заряд аккумуляторных батарей малыми токами;

      3) снятие аккумуляторных батарей для заряда и установку их на машины;

      4) заправку и слив охлаждающей жидкости в зимний период;

      5) работы, связанные с пуском двигателя и ВВТ;

      6) дозаправку горючими смазочными материалами после консервации (постановки на хранение);

      7) загрузку и выгрузку боеприпасов;

      8) перевод ВВТ на режим летней (зимней) эксплуатации. При этом работы по регулировке подогревателя проводятся на площадках перед хранилищами только на ВВТ с выгруженным боекомплектом.

      106. Отапливаемые хранилища оборудуются для размещения и содержания пожарных машин, дежурных тягачей.

      107. Аккумуляторные помещения относятся к пожароопасным и взрывоопасным зонам.

      108. В аккумуляторной зарядной станции размещаются переносные огнетушители на 200 м² площади помещений. Огнетушители устанавливаются на видных и удобных местах.

      109. В здании складов оборудуются и отделяются друг от друга противопожарными стенами помещения для хранения военно-технического имущества (далее – ВТИ) текущего довольствия, неприкосновенного запаса, помещения для обработки и переконсервации ВТИ.

      Каждое помещение оборудуется отдельным выходом наружу.

      110. Склады для лакокрасочных и химических материалов оборудуются в полузаглубленном помещении или полузаглубленном здании на удалении не менее 10 м от других зданий парка БМ. Помещение для хранения лакокрасочных материалов отделяются от помещения для хранения химических материалов противопожарной стеной.

      111. Для приема, выдачи и ведения учета имущества на складах оборудуются рабочие места начальников складов, которые выделяются в пределах помещения склада перегородками (остекленными или сетчатыми при высоте глухой части не более 1,2 м, сборно-разборными и раздвижными).

      Рабочее место для приема имущества и подготовки его выдаче должно иметь пожарное оборудование и инвентарь, стенд пожарного расчета.

      112. Решение о строительстве и оборудовании площадок различного назначения в парке БМ принимает командир воинской части исходя из планировки и размещения его элементов, задач, возложенных на воинскую часть.

      Кроме площадок, входящих в состав линии технического обслуживания и КТП, строятся и оборудуются площадки для технического осмотра боеприпасов, размещения дежурных и пожарных средств.

      113. Площадка для технического осмотра боеприпасов оборудуется только при значительном удалении артиллерийского склада воинской части и предназначена для проведения технического осмотра боеприпасов БМ, содержащихся на хранении с загруженным боекомплектом. Площадка оборудуется на участке размерами 15 х 15 м, удаленном от зданий и сооружений парка на расстояние не менее 40 м. При обваловании площадки это расстояние сокращается до 25 м. Расстояние до пункта заправки (склада ГСМ) и источников открытого огня должно составлять не менее 300 м.

      Площадка оборудуется молниезащитным устройством и пожарным инвентарем.

      Если территория парка БМ не позволяет разместить площадку на безопасном удалении от зданий и сооружений, то ее оборудуют рядом с парком.

      Боеприпасы для работы на площадке подаются из машин в штатной таре (укупорке).

      114. Площадка для размещения дежурных средств оборудуется при отсутствии для них отапливаемого помещения. Размещается возле КТП и освещается. Размеры площадки 10 х 30 м.

      Рядом с площадкой, а также с помещением для дежурных средств в целях сосредоточения дополнительных средств пожаротушения в одном месте оборудуется центральный пожарный пост.

      На посту размещаются огнетушители, лопаты и ведра (по 10 штук), ломы, топоры и металлические багры (по 5 штук).

      115. Посадка деревьев и кустарников не должна повышать пожарную опасность парка БМ, мешать подъезду пожарного автомобиля к зданиям и сооружениям, затруднять обзорность территории парка при несении службы часовыми, лицами суточного наряда по парку и пожарного наряда.

      Расстояние от посадок деревьев до дорог, зданий и сооружений парка БМ выбирается с учетом дальнейшего роста насаждений.

      Сноска. В пункт 115 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      116. На период работы личного состава в парке БМ назначается пожарный патруль (1 – 2 человека) из состава штатной команды противопожарной защиты или нештатной пожарной команды воинской части, задачей которого являются наблюдение за выполнением требований пожарной безопасности, принятие мер по предупреждению пожаров и оповещение о них.

      117. При организации работ в парках БМ и во всех помещениях назначаются пожарные расчеты из постоянного или временно работающего личного состава. На пожарные расчеты возлагаются контроль за выполнением в местах проведения работ и в подразделениях требований пожарной безопасности, тушение пожаров и эвакуация имущества.

      Обязанности лиц пожарных расчетов в парке БМ определяют командиры подразделений. Фамилии лиц, назначенных в состав расчета, и их обязанности заносятся на стенд пожарного расчета. Старшими расчетов являются командиры подразделений (руководители работ).

      118. Кроме противопожарных разрывов в парке БМ устраиваются защитные зоны, которые являются преградами для распространения огня на территории парка БМ. Складирование и хранение военно-технического имущества (далее – ВТИ) в пределах защитной зоны и противопожарных разрывов не допускается.

      119. Для предупреждения образования взрывоопасных смесей в результате попадания в сточные воды нефтепродуктов при мойке ВВТ на постах мойки сточные воды очищаются на очистных сооружениях.

      120. Хранение горючих жидкостей и материалов в таре допускается не ближе 50 м от зданий парка БМ, при этом открытые площадки хранения оборудуются кюветом.

      Для отвинчивания металлических пробок тары необходимо пользоваться специальным искробезопасным инструментом.

      Применять инструменты (молоток, зубило), которые могут высекать искры, не допускается.

      121. Посты промывки деталей располагаются в изолированных помещениях парка БМ, которые оборудуются принудительной приточно-вытяжной вентиляцией. Все электрооборудование постов выполняется во взрывозащищенном исполнении. Ванны для промывки устанавливаются стационарно, оборудуются плотно закрывающимися крышками и местными отсосами, исключающими попадание паров жидкости в объем помещения. В качестве промывочных жидкостей следует использовать безопасные в пожарном отношении технические моющие средства.

      Сноска. В пункт 121 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      122. Помещения парка БМ с технологическим процессом, сопровождающимся выделением взрывоопасных газов и смесей, оборудуются естественной и принудительной приточно-вытяжной вентиляцией.

      Сноска. В пункт 122 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      123. Дымовые трубы котельных парка БМ возвышаются не менее чем на 5 м над кровлями зданий. Зола и шлак при удалении заливаются водой и вывозятся из парка БМ.

      124. При работе котельных на жидком топливе необходимо выполнять следующие противопожарные требования:

      1) расходные баки с топливом разрешается устанавливать внутри помещения на расстоянии не ближе 5 м от котлов (для баков – до 1 м³), а при большей вместимости топливные баки отделяются от котельной противопожарными стенами или размещаются снаружи;

      2) на трубопроводе, соединяющем расходный бак с форсункой, не менее двух вентилей;

      3) форсунки применяются только заводского изготовления;

      4) расходные баки оборудуются переливными трубопроводами, которые соединяются со сливной емкостью, установленной снаружи здания;

      5) устройство вентилей и задвижек на переливной трубе, а также установка на топливных баках уровнемерных стеклянных трубок не допускается.

      125. Для своевременного оповещения о пожаре в парке БМ устанавливается необходимое количество средств звуковой сигнализации.

      Решение об оборудовании парка БМ громкоговорящей и телефонной связью между элементами парка БМ принимает командир воинской части исходя из задач, возложенных на воинскую часть.

      126. Для предупреждения возникновения пожара в парках БМ и ангарах не допускается:

      1) размещать и хранить цистерны с горючим;

      2) применять подогреватели, опасные в пожарном отношении;

      3) заправлять ВВТ (воздушные суда) горючим на стоянках;

      4) хранить ВВТ (воздушные суда) с протекающими топливными баками и топливо проводами;

      5) хранить на стоянках горюче-смазочные материалы, кроме находящихся в баках, и пустую тару;

      6) промывать и чистить керосином, бензином или другими горючими жидкостями чехлы, капоты и одежду;

      7) хранить в ВВТ промасленную ветошь, чехлы, специальную одежду;

      8) применять открытый огонь и фонари "летучая мышь" на стоянках машин и при заправке горючим;

      9) загромождать ворота в хранилищах с ВВТ, устраивать в них кладовые, мастерские и жилье;

      10) закрывать ворота в хранилищах машин (воздушных судов) на замки, металлические тросы и внутренние запоры;

      11) нарушать порядок расстановки;

      12) хранить ВВТ с открытыми и не опечатанными топливными баками;

      13) разогревать агрегаты ВВТ открытым огнем;

      14) оставлять ВВТ на стоянках с включенным зажиганием;

      15) размещать служебные помещения в хранилищах для ВВТ;

      16) хранить в котельной огнеопасные материалы и горючие жидкости, кроме имеющихся в расходных баках;

      17) допускать присутствие посторонних лиц и отдых операторов дежурной смены в котельной;

      18) оставлять работающие котлы без присмотра и применять открытый огонь для подогрева топливо проводов и топливных баков котельной;

      19) допускать к работе лиц, не сдавшие зачеты по огневым работам, без проверки их знаний по требованиям пожарной безопасности;

      20) приступать к работе на неисправной аппаратуре для огневых работ;

      21) проводить огневые работы на стоянках ВВТ;

      22) заправлять топливо в незаземленные воздушные суда;

      23) подогревать и запускать двигатели воздушных судов;

      24) допускать на аэродром технику без средств пожаротушения;

      25) пользоваться при выполнении огневых работ спецодеждой и рукавицами со следами масел и легковоспламеняющихся жидкостей;

      26) допускать отдых и проживание личного состава в аккумуляторной зарядной станции;

      27) применять электрооборудование не во взрывобезопасном исполнении;

      28) устраивать печи и пользоваться электронагревательными приборами в аккумуляторной зарядной станции;

      29) разводить огонь ближе 40 м от зданий, площадок с ВТИ и техникой, а также курить и применять приборы с открытым огнем в хранилищах, на складах и в других пожароопасных помещениях;

      30) отогревать замерзшие водопроводные и другие трубы в зданиях открытым огнем;

      31) устанавливать ближе 20 м от сгораемых зданий, сооружений и строительных материалов котлы для варки битума и смол.

      127. В целях своевременного тушения пожара объекты парка БМ оборудуются пожарными кранами внутреннего противопожарного водопровода.

      Расстояние от гидрантов до стен зданий устанавливается не менее 5 м. Разрывы между гидрантами принимаются не более 200 м. Удаление гидрантов от проезжей части дороги не более 2,5 м.

      Колодцы заглубленных пожарных гидрантов закрываются крышками, которые постоянно очищаются от грязи и снега.

      Объем воды в пожарных водоемах парка БМ рассчитывается на 3 часовое тушение пожара с расходом воды 10 литров в секунду. Вместимость каждого водоема должна быть не менее 50 м3.

      Расстояние от пожарного водоема до резервуара с горючим обеспечивается 40 м, до ближайшего здания или сооружения – не более 40 м.

      Пожарные водоемы и гидранты размещаются на территории таким образом, чтобы к каждому зданию (сооружению) обеспечивалась подача воды из 2 водоемов или гидрантов. Пожарные водоемы и гидранты обозначаются табличками и указателями.

      128. Стоянки ВВТ обеспечиваются сухим песком в ящиках вместимостью 0,5 м3 и грубошерстными тканями или войлочными покрывалами размером 1 х 1 м из расчета: один ящик с песком на каждые 500 м3.

      Ящики с песком снабжаются крышками для предохранения песка от увлажнения атмосферными осадками. Ящик снабжается совковой лопатой или совком для песка. В летнее время устанавливаются не менее 2 бочек с водой.

      129. Пожарный инвентарь в парках БМ хранится на щитах, окрашенных в красный цвет. Один пожарный щит предназначен для защиты площади 400 м².

      Щиты устанавливаются на виду и должны иметь свободный доступ.

      Целесообразно объединять в одном месте пожарный щит, ящик с песком, грубошерстную ткань или войлочное покрывало, бочки с водой, располагая их у каждого хранилища или стоянки в виде пожарного поста.

      Щиты с пожарным инвентарем в парке БМ пломбируются. На щитах закрепляются описи.

      130. Для быстрого прибытия сил и средств к месту пожара в парке БМ предусматривается достаточное количество внутри парковых дорог и проездов.

      Дороги и проезды обеспечиваются беспрепятственными подъездами к зданиям и источникам пожарного водоснабжения и должны быть закольцованными.

      Проезды размещаются на расстоянии 5 – 8 м от стен зданий и сооружений парка БМ.

      131. Перевозка личного состава автомобильным транспортом допускается на автомобиле (в кузове) при укреплении легкосъемного огнетушителя, вместимостью не менее 2 (3) л (в автобусе огнетушитель находится в кабине водителя).

      132. При перевозке боеприпасов, взрывчатых веществ, горючего и других опасных грузов соблюдаются следующее:

      1) водители специально инструктируются о погрузке и перевозке грузов и соблюдению ППБ;

      2) машины оснащаются огнетушителями и красным флажком в левом переднем углу кузова, и устанавливается опознавательный знак "Опасный груз";

      3) у машин, выделенных для перевозки горючего, глушитель выносится вперед, под радиатор;

      4) на боковые и задние стенки емкостей (дверцы ящиков и шкафов), наносится надпись "Огнеопасно";

      5) наливной транспорт должен иметь приспособления для заземления цистерн;

      6) не разрешаются остановки в населенных пунктах и в местах, опасных в пожарном отношении;

      7) не допускается курение в кабинах, кузовах и на расстоянии ближе 15 м от машин.

      133. При подготовке автомобильной техники войск, действующих в лесах, предусматривается дополнительное обеспечение машин пилами, топорами и тросами для расчистки завалов, а также средствами пожаротушения. Ремонтные подразделения развертывают ближе к боевым порядкам своих войск, избегая расположения непосредственно на опушках леса, у дорог и просек. Для быстрого выхода из занимаемых районов подготавливаются запасные пути.

Параграф 5. Меры пожарной безопасности на военных складах

      134. Пожарная безопасность склада инженерных боеприпасов включает комплекс мероприятий, направленных на обеспечение безопасности хранения боеприпасов при возникновении чрезвычайной ситуации на промышленных и гражданских объектах, стихийных бедствий и пожаров вблизи складов, а также для защиты населения, объектов и окружающей среды от воздействия аварийных ситуаций на складе.

      135. Пожарная безопасность достигается:

      1) соблюдением ППБ при загрузки хранилищ и совместного хранения;

      2) соблюдением безопасных расстояний по передаче детонации, рациональным взаимным размещением хранилищ на местности и обвалованием;

      3) правильным размещением и укладкой боеприпасов в хранилище, соблюдением режимов хранения;

      4) соблюдением мер безопасности при выполнении технологических операций с боеприпасами.

      Сноска. В пункт 135 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      136. Для обеспечения пожарной безопасности выполняются следующие мероприятия:

      1) устанавливаются безопасные расстояния, запретная зона 400 м от внешнего ограждения всей территории склада;

      2) на склады определяется запретный район;

      3) отрабатывается план оповещения и совместных действий по ликвидации последствий пожаров, аварий и стихийных бедствий в запретных зонах и запретных районах;

      4) выполняются запреты и ограничения по размещению в запретных зонах и запретных районах объектов повышенной опасности.

      137. Производственные отходы и мусор вывозятся с территории ежедневно по окончании работы.

      Техническая территория очищается от мелкой поросли, кустов, сучьев, валежника и сухой растительности, деревья очищаются от веток на высоту 2 м. Вокруг каждого здания на расстоянии 20 м полностью удаляются листва и сухая трава, трава вокруг зданий на расстоянии 1 м от стен выпалывается.

      138. Не допускается допуск на техническую территорию складов (хранилищ) лиц с зажигательными предметами.

      Сушка травы на территории складов (хранилищ) и выжигание сухой травы не допускается.

      139. В складах (хранилищах) не допускается:

      1) хранить имущество, для которых они не предназначены;

      2) загромождать в складах (хранилищах) проходы и выходы:

      3) обивать стеллажи и затемнять окна бумагой, картоном, пленкой из полимерных материалов и тканями, не обработанными огнезащитным составом.

      140. Укладка имущества в штабеля производится с расчетом свободных проходов и выходов. Не допускается укладывать имущество вплотную к печам, радиаторам отопления, электропроводке и лампам, а также производить в хранилищах работы, не связанные с переноской и укладкой имущества.

      Сноска. В пункт 140 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      141. Вблизи складов (хранилищ) не допускается складывать строительные материалы, запасы топлива или какое-либо имущество, а также порожнюю тару и укупорку, хранить в общих хранилищах легковоспламеняющиеся жидкости.

      142. Топки и вьюшечные отверстия печей устраиваются вне складов (хранилищ), а трубы снабжаются искроулавливателями. За 2 часа до закрытия склада топка печей полностью заканчивается, все печи просматриваются и закрываются.

      143. При устройстве электроосвещения все склады (хранилища) оборудуются наружными рубильниками. Наружные рубильники и групповые щитки с предохранителями помещаются в металлические ящики. Светильники в складах (хранилищах) должны быть закрытого типа (со стеклянными колпаками) и располагаться вдоль основных и смотровых проходов. Установка электророзеток и устройство служебных помещений внутри хранилищ не допускается.

      144. По окончании работы вся электросеть в хранилищах, кроме технических средств охраны, выключается наружным рубильником.

      145. На технической территории склада, в целях пожаротушения создается запас воды. Расход воды на наружное пожаротушение зданий и сооружений, расположенных на технической территории и сортировочной площадке, определяется не менее 10 литров в секунду, из условия подачи воды из пожарных водоемов (резервуаров), гидрантов. Количество пожарных водоемов и их размещение принимается исходя из условий обеспечения пожаротушения каждого здания (сооружения) не менее чем от двух пожарных водоемов емкостью не менее 50 м3 каждый.

      На технической территории склада и сортировочной площадке (в том числе на участках хранения боеприпасов категории опасности В, Д) в целях пожаротушения создается запас воды в пожарном водоеме в количестве не менее 100 м3 на здание или сооружение из расчета тушения одного пожара в течение трех часов с расходом воды не менее 10 литров в секунду.

      146. Пожарные водоемы располагаются не далее 50 м от ближайшей точки защищаемого здания или сооружения по дороге с твердым покрытием.

      Сноска. Пункт 146 - в редакции приказа Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      147. Вызов команды противопожарной защиты в любой пункт территории склада обеспечивается звуковой сигнализацией и по телефону. Исправность сигнализации проверяется ежедневно.

      148. В период грозы в целях своевременного обнаружения и ликвидации возгораний силами личного состава организуется наблюдение за хранилищами и цехами. Команда противопожарной защиты приводится в боевую готовность, ведется наблюдение подвижными постами и с вышек.

      149. Тепловозы и автотракторная техника пропускаются на техническую территорию после проверки их пожарным нарядом и при наличии искрогасителя, огнетушителя и кошмы.

      Сноска. В пункт 149 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      150. Для организации борьбы с лесными пожарами перед наступлением пожароопасного периода (засушливое лето, лесные пожары в соседних районах и так далее) приказом начальника склада создается дежурное подразделение (команда) по ликвидации и тушению лесных пожаров и предупреждению проникновения огня на территорию склада.

      Подразделению придается необходимая дорожно-землеройная техника, заготавливаются огнегасительные средства.

      151. Запретные районы (при наличии) подготавливаются в противопожарном отношении (устраиваются противопожарные просеки и защитные полосы, создаются запасы воды и оборудуются подъезды к ним, прореживается лес и тому подобное).

      152. Организация и способы тушения пожара, в зависимости от привлекаемых сил и средств, наличия боеприпасов, особенностей их горения, раскрываются в плане противопожарной защиты. При этом необходимо учитывать:

      1) вероятность перехода горения боеприпасов во взрыв;

      2) вероятность взрыва боеприпасов в массе;

      3) возможность разлета (разброса) боеприпасов (осколков) при взрыве, пожаре;

      4) распространение очагов возгорания (взрыва) разлетающимися боеприпасами;

      5) возможность минирования местности, прилегающей к хранилищу с кассетными (окончательно снаряженными) боеприпасами и наличие у них механизмов самоликвидации.

      Пожарное депо размещается на административно-хозяйственной территории на расстоянии не менее 70 м от внешнего проволочного ограждения охранного периметра технической территории и ближе к въезду на техническую территорию. Размещение пожарного депо на административной территории определяется исходя из условия, что время прибытия до зданий и сооружений технической территории не более 10 мин.

      153. Насосные станции для подачи хозяйственно-питьевой и производственной воды, а также воды для противопожарных целей обеспечиваются запасным насосным агрегатом для каждого назначения отдельно.

      154. На базах предусматривается устройство противопожарного водопровода, который объединяется с хозяйственно-питьевым или производственным водопроводом.

      Неприкосновенность пожарного запаса воды обеспечивается конструкцией водозаборного устройства хозяйственных насосов и наличием двух резервуаров первого подъема, из которых один содержит неприкосновенный запас воды.

      155. При хранении противопожарного запаса воды в резервуаре, необходимо чтобы их оборудование обеспечивало неприкосновенность запаса в обычное время и возможность быстрого включения при пожаре.

      156. Водопроводная сеть баз оборудуется:

      1) пожарными гидрантами, устанавливаемыми вдоль дорог и проездов на расстоянии от них не далее, чем 2,5 м, а от стен хранилищ не ближе чем 5 м от стен хранилищ с таким расчетом, чтобы каждое строение было обеспечено двумя гидрантами, при этом расстояние между гидрантами в пределах застройки составляет не более 200 м;

      2) задвижками на сети, устанавливаемыми с таким расчетом, чтобы при выключении одного из участков сети на ремонт не прекращалось целиком водоснабжение зданий, не допускающих по характеру работы перерыва в водоснабжении (столовая, баня, котельная), чтобы выключалось из действия одновременно не более одной водоразборной колонки.

      На участках территории базы, где нет водопроводных линий, обеспечивающих тушение пожара, для наружного пожаротушения сооружаются пожарные водоемы емкостью 50 м3 каждый.

      На технической территории базы пожарные водоемы обязательны независимо от наличия водопроводной сети.

      Пожарные водоемы емкостью 50 м3 оборудуются не менее чем двумя горловинами для забора воды из площадки для установки пожарных машин. Необходимо, чтобы размеры площадки обеспечивали установку пожарных машин, и освобождение проезжей части дороги.

      Пожарные водоемы заполняются из пожарных кранов, устанавливаемых не далее чем в 40 м от водоемов. Там, где нет водопроводной сети, заполнение пожарных водоемов производится путем подвоза воды цистернами.

      Сноска. В пункт 156 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      157. Устройство одного ввода сети противопожарного водоснабжения в здание допускается при установке на сети не более пяти пожарных кранов.

      158. Стационарный войсковой склад горючего располагается на территории воинской части (учреждения) с соблюдением противопожарного удаления от зданий и сооружений с учетом возможности использования существующих подъездных дорог, железнодорожных путей.

      Сноска. В пункт 158 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      159. Стационарный войсковой склад горючего размещается:

      1) в рассредоточенном расположение сооружений, укрытий, оборудования и запасов горючего в соответствии с ППБ;

      2) обеспечивая размещение склада на местности с планировочной отметкой ниже существующих объектов части, с подветренной стороны по отношению к ним и близлежащим населенным пунктам;

      3) вблизи автомобильных дорог с удобными подъездными путями;

      4) вблизи естественных водоемов или других надежных источников обеспечения водой для противопожарных и эксплуатационных нужд склада;

      5) в хранилищах для масел, смазок, специальных жидкостей в таре и технических средств;

      6) на площадках или навесах для хранения горючего в таре и бывших в употреблении бочек;

      7) на площадках или навесах для стоянки наливного и бортового автотранспорта.

      Сноска. В пункт 159 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      160. Склад горючего авиационной базы размещается при аэродроме рассредоточено на 2 – 3 и более участках, расположенных на территории аэродрома вне полос подходов, на расстояниях, позволяющих обеспечить быструю подачу горючего к зонам рассредоточения авиационных подразделений, но с соблюдением необходимых противопожарных разрывов. На одном из участков развертывается базовый склад, на других – расходные склады горючего.

Параграф 6. Меры пожарной безопасности на арсеналах, базах и складах хранения ракет и боеприпасов

      161. На участке арсеналах, базах и складах хранения создаются:

      1) техническая территория для хранения, сборки, ремонта, регламентных, погрузочно-разгрузочных и транспортных работ с ракетами и боеприпасами;

      2) сортировочная площадка для приема и временного хранения поступающих из войск стреляных гильз, укупорки и подлежащих сортировке ракет и боеприпасов;

      3) охранные периметры технической территории и сортировочной площадки;

      4) вертолетная площадка для отправки (приема) ракет и боеприпасов;

      5) административно-хозяйственная территория для размещения штаба, казармы, деревообрабатывающего цехов, котельных, здания команды противопожарной защиты, насосных станций, материальных складов, автогаража и других зданий и сооружений вспомогательных служб;

      6) жилищно-бытовой городок для размещения жилых домов, общежитий, медицинских и детских учреждений, школ, клубов, стадионов, столовых, магазинов и банно-прачечных комбинатов.

      162. Хранилища для боеприпасов оборудуются стендом пожарного расчета.

      Во всех хранилищах (складах), цехах и на пунктах работ из гражданского персонала (служащих) и рабочих во время работы назначаются пожарные расчеты.

      Стенды пожарных расчетов вывешиваются на видных местах. Перед началом работы пожарный расчет инструктируется, проверяются знания ими обязанностей по противопожарной защите и действиям в случае пожара.

      163. На технической территории размещается комплекс зданий для хранения, сборки, ремонта, регламентных, погрузочно-разгрузочных и транспортировочных работ с ракетами и боеприпасами, а также противопожарные средства.

      Развитие дорог определяется генеральным планом, исходя из заданного грузооборота базы, обеспечения проезда пожарных автомашин и подъездов к зданиям.

      164. Склады ГСМ, транспортно-грузовой отдел, материальные и топливные склады располагаются на административно-хозяйственной территории с соблюдением противопожарных разрывов.

      165. На технической территории трава своевременно, до ее высыхания, выкашивается и вывозится с технической территории. Сушить траву, хранить сено и пасти скот на технической территории не допускается.

      166. Здания и помещения арсеналов, базах и складах, в которых хранится взрывопожароопасное военное имущество или производятся работы с ним, классифицируются в соответствии с ПУЭ:

      1) особо взрывоопасные – соответствующие классу В-1ПУЭ;

      2) взрывоопасные – соответствующие классам В-l a и В-1 б ПУЭ;

      3) пожароопасные – соответствующие классам П-1 и П-2 ПУЭ;

      4) неопасные – соответствующие общим требованиям ПУЭ.

      167. Взрывопожароопасность зданий и помещений баз определяется характером производства, наличием в них взрывчатых веществ, порохов, пиротехнических составов, ракетных топлив, различных горючих материалов и легковоспламеняющихся жидкостей, нанесение ущерба которым в результате взрыва или пожара может привести к значительным материальным потерям.

      168. К особо взрывоопасным зданиям и помещениям относятся:

      1) изготовление элементов из дымных и бездымных зерненых порохов;

      2) подготовка пиротехнических составов и изготовление элементов из них;

      3) рассверловка взрывчатых веществ и шашек ракетных топлив;

      4) перемешивание порохов;

      5) просмотр порохов россыпью;

      6) разделка зарядов из зерненых порохов;

      7) развеска дымных порохов;

      8) подготовка и развеска зарядов артиллерийских выстрелов;

      9) снаряжение гильз зарядами из зерненых порохов;

      10) ремонт зарядов артиллерийских выстрелов в картузах;

      11) подготовка разрывных зарядов и дополнительных детонаторов;

      12) раскупоривание и укупоривание дымных и бездымных зерненых порохов, и изделий из них, заключенных в оболочки из тканей;

      13) хранилища с дымными порохами и изделиями из них.

      169. К взрывоопасным помещениям относятся помещения, в которых производятся работы со снарядами, выстрелами и взрывоопасными элементами боеприпасов, проверка электровзрывных цепей, вмонтированных в взрывчатые вещества (далее – ВВ) и пороха, подготовка, осмотр, проверка и обогрев пиротехнических узлов, воспламенителей и взрывательных устройств ракет и боеприпасов, заключенных в твердые оболочки, за исключением помещений, где эти работы проводятся в бронекамерах, бронебункерах, бронекассетах, хранилища, платформы и навесы, с ВВ, бездымными порохами и смесевым твердым топливом, заключенными в металлическую оболочку или штатную укупорку, с боеприпасами, боевыми частями и ракетами с пристыкованными (вставленными) боевыми частями.

      170. К пожароопасным зданиям и помещениям относятся:

      1) цехи регламентных работ с ракетами всех типов и классов, в которых проводятся, испытания ракет с пристыкованными (вставленными) боевыми частями и без них, подготовка и стыковка боевых частей с ракетами, сборка ракет и ракетных двигателей после их снаряжения;

      2) хранилища, платформы и навесы с ракетами без боевых частей, приборами, комплектующими элементами и ЗИП ракет, снаряженными ракетными двигателями в штатной укупорке, а также хранилища с наземным оборудованием ракетных комплексов;

      3) погрузочно-разгрузочные пункты для ракет и комплектующих элементов;

      4) помещения для подготовки, осмотра, проверок и обогрева пиротехнических узлов, воспламенителей и взрывательных устройств ракет и боеприпасов при проведении этих работ в бронебункерах, бронекамерах, бронекассетах.

      Сноска. В пункт 170 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      171. Для хранения инструмента и приспособлений в цехах организуются цеховые кладовые. Допускается также кратковременное хранение в этих кладовых переходного запаса непожароопасных материалов в количестве, необходимом для производства работ в цехе.

      Долговременное хранение непожароопасных, а также хранение пожароопасных материалов в кладовых, размещенных в помещениях цехов, не допускается. Такое хранение организуется в расходных кладовых, в которых разрешается создавать запас материалов не более трех сменной потребности.

      Цеховые расходные кладовые строятся в удалении от цеха на расстоянии 40 м из несгораемых материалов, в необходимых случаях они могут обогреваться через сеть центрального отопления и иметь электрическое освещение.

      Сноска. В пункт 171 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      172. Ящики с боеприпасами укладываются на автомашины, прицепы, железнодорожной платформы так, чтобы верхний ряд ящиков был на уровне края борта или выше его не более чем на половину ящика.

      При неполном использовании грузоподъемности транспортных средств разрешается наращивать у автомашин борта, чтобы конструкции и устройства этих бортов обеспечивали сохранность боеприпасов и исключали случаи падения ящиков при перевозках. Автомашины, предназначенные для перевозки боеприпасов, снабжаются искроулавливателем и средствами пожаротушения.

      173. Каждое хранилище приказом командира воинской части закрепляется за ответственным лицом, который соблюдает требования ППБ в хранилище и прилегающей территорий.

      По окончании работы хранилища проверяются представителями команды противопожарной защиты, после чего двери хранилища закрываются и опечатываются печатью ответственного.

      Сноска. В пункт 173 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      174. Площадки для хранения оборудуются молниезащитой и пожарным инвентарем. Полоса местности шириной 20 м вокруг каждой площадки расчищается, трава вокруг площадки на расстоянии 1 м выпалывается.

      175. В хранилищах и на площадках с взрывоопасными элементами не допускается производить какие-либо работы, кроме завоза (вывоза) имущества, укладки для хранения и мелкого ремонта хранилищ при соблюдении следующих требований:

      1) для проведения работ назначается руководитель работ;

      2) необходимо, чтобы рабочие соблюдали меры пожарной безопасности;

      3) при ремонте крыши хранилища без потолочного перекрытия над взрывоопасными элементами необходимо натягивать брезент или сетку, предохраняющую случайное падение на элементы различных предметов, инструмента;

      4) при ремонте полов взрывоопасные элементы следует убирать, располагая их временно рядом с хранилищем или на свободной площади.

      Сноска. В пункт 175 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      176. Разводить открытый огонь на технической, административно-хозяйственной территории базы, а также в жилом городке не допускается.

      Открытый огонь на технической территории базы допускается в исключительных случаях и только с разрешения начальника базы, о чем отдается приказ. Работы необходимо производить в присутствии пожарного расчета базы и при наличии необходимых средств пожаротушения, находящихся в боевой готовности.

      177. Ежедневно после окончания рабочего дня руководитель работ совместно с представителем пожарной охраны проверяют все рабочие места и помещения и устраняют отмеченные недостатки, отключают цех (пункт работ, хранилище) от питающей электролинии, закрывают и опечатывают помещение.

      178. Указания начальника команды противопожарной защиты по вопросам пожарной безопасности являются обязательными для всего личного состава базы.

      179. Противопожарные мероприятия, проводимые на базе, предупреждают возможность возникновения пожара. Личный состав команды противопожарной защиты базы находится в постоянной готовности к быстрой ликвидации пожара.

      180. Для организации борьбы со степными пожарами перед наступлением летнего периода приказом начальника базы создается оперативная группа по тушению степных пожаров и предупреждению проникновения огня на территорию базы. Оперативной группе придаются потребная автотракторная, землеройная техника и личный состав. Для борьбы со степными пожарами заготавливается заранее необходимый запас первичных средств пожаротушения (лопаты, топоры, хлопушки).

      При возникновении степного пожара в радиусе до 5 км начальник базы докладывает об этом вышестоящему начальнику с указанием характера пожара, его площади, направления распространения и принятых мерах по тушению. Организуется круглосуточное патрулирование или выставляются пожарные посты в целях своевременного обнаружения и ликвидации возникающих загораний.

      На базе формируются дополнительные нештатные пожарные команды, которые за счет местных ресурсов обеспечиваются средствами пожаротушения.

      181. Аккумуляторные погрузчики и электрокары (с электропитанием от аккумуляторной батареи) после окончания работы хранятся в специально оборудованных помещениях.

      182. Вызов команды противопожарной защиты в любой пункт территории базы обеспечивается звуковой сигнализацией и дублируется по телефону.

      Пожарный инвентарь размещается на видных местах и окрашивается в красный цвет.

      Личный состав базы необходимо обучить порядку подачи сигналов тревоги и обращению с первичными средствами пожаротушения.

      183. Взрыво - и пожароопасные помещения оборудуются системой пожарной автоматики в соответствии с законодательством об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республики Казахстан.

      Сноска. Пункт 183 - в редакции приказа Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      184. Для ликвидации очагов пожара в начальной стадии в цехах, хранилищах, пунктах работ и других сооружениях и зданиях баз устанавливаются пожарные щиты с пожарным инвентарем, при этом для цехов, хранилищ и пунктов работ с ракетами и боеприпасами к пожарному инвентарю дополнительно оборудуются (у каждого щита):

      1) бочки с водой – 2 штуки;

      2) ящик с песком – 1 штука;

      3) лестница – 1 штука.

      Пожарный инвентарь размещается на щитах. Щиты устанавливаются у каждого объекта на расстоянии 10 – 15 м.

      Сноска. В пункт 184 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      185. На технической территории базы в целях пожаротушения создается запас воды из расчета на каждые 100 вагонов боеприпасов не менее 50 м3, хранящейся в водоемах емкостью по 50 м3. Водоемы строятся на расстоянии не более 50 м от хранилищ (цехов), площадок и штабелей с боеприпасами, для обеспечения одновременной подачи воды к каждому объекту из двух и более водоемов. К водоемам оборудуются подъезды, обеспечивающие подъезд пожарных автомашин в любое время года. Пожарные автомашины у водоема располагаются так, чтобы не перекрывать дорогу для проезда автомашин.

      Сноска. Пункт 185 - в редакции приказа Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      186. На базе разрабатывается схема маршрутов пожарных автомобилей, которая составляется с таким расчетом, чтобы к самому дальнему хранилищу пожарные машины могли прибыть не позже чем через 10 мин с момента получения сигнала пожарной тревоги.

      Сноска. В пункт 186 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      187. Автотракторная техника пропускается на техническую территорию базы после проверки ее пожарным нарядом. Необходимо, чтобы каждый автомобиль или трактор, работающие на технической территории, были оснащены огнетушителями, грубошерстной тканью и имели исправные топливную систему, выхлопное устройство (глушитель) и искрогаситель.

      Не допускается грузить боеприпасы и ракеты на автотранспорт, не оборудованный средствами пожаротушения.

      Сноска. В пункт 187 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      188. Ежедневно из состава команды противопожарной защиты назначается суточный наряд с положенными по табелям пожарными средствами, автомобилями и снаряжением.

      В период грозы в целях своевременного обнаружения и ликвидации загорания силами личного состава базы организуется наблюдение за хранилищами и цехами. Весь личный состав команды противопожарной защиты приводится в боевую готовность, на техническую территорию высылается на пожарном автомобиле подвижной пост и ведется наблюдение с вышек.

      189. Курение на технической территории базы не допускается. Курение на административно-хозяйственной территории допускается только в специально отведенных и оборудованных для этого местах.

      Сноска. В пункт 189 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 7. Меры пожарной безопасности на складах ракетно-артиллерийского вооружения

      Сноска. В заголовок параграфа 7 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      190. Личный состав, участвующий в проведении работ с боеприпасами, перед началом работ на складе инструктируется о мерах безопасности и пожарной безопасности.

      191. Осмотры (проверки) проводятся в присутствии лиц, за которыми закреплены образцы ракетно-артиллерийского вооружения.

      При осмотре (проверки) проверяется организация хранения ракетно-артиллерийского вооружения (в том числе, условия хранения, состояние мест хранения, молниезащиты, средств пожаротушения и сигнализации).

      192. При техническом обслуживании проверяются огнетушители и при необходимости, проводится их зарядка.

      193. Текущий осмотр проводится в целях проверки наличия вооружения (имущества) и контроля правильности хранения, при этом проверяются:

      1) наличие вооружения и имущества без вскрытия укупорки и нарушения пломб;

      2) состояние индикаторного силикагеля;

      3) состояние средств пожаротушения.

      194. Места хранения оборудуются в противопожарном отношении и молниезащитой.

      195. В местах хранения вооружение размещается комплектно, по партиям, с учетом удобства проведения технического обслуживания и эвакуации, обеспечения мер пожарной безопасности.

      196. Расстояния между местами хранения боеприпасов допускается: обвалованными – не менее 50 м, не обвалованными – не менее 100 м.

      Загрузка мест хранения боеприпасами и ракетами (по наличию взрывчатых веществ) допускается не более 150 тонн, но не превышать 15 вагонов на одном месте хранения. Количество взрывчатых веществ определяется суммированием массы разрывных зарядов и боевых пиротехнических элементов в снарядах, минах, головных и боевых частях и половины общей массы пороховых зарядов.

      Сноска. В пункт 196 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      197. Размещение боеприпасов нескольких частей одного гарнизона (соединения) на общей территории, приказом начальника гарнизона (командира соединения) ответственным лицом за соблюдением мер пожарной безопасности на всей территории склада назначается начальник объединенного склада соединения, в случае его отсутствия – старший по званию начальник службы ракетно-артиллерийского вооружения воинской части, боеприпасы которого размещены на данной территории.

      198. Особенности хранения ракет и боеприпасов в лагерях, на пунктах погрузки и разгрузки. На площадке размещается не более 3 вагонов боеприпасов. Расстояние между штабелями допускается 5 – 10 м, а между площадками – не менее 100 м. Штабеля размещаются не ближе 25 м от железнодорожной линии.

      На площадке (под навесом, в котловане) боеприпасы укладываются на подкладки, деревянные брусья (бетонные блоки) высотой не менее 18 см, надежно укрывают от воздействия солнечных лучей. Площадки оборудуются средствами пожаротушения.

      199. Хранилища с транспортными средствами разделяются на секции противопожарными стенами в 1,5 кирпича. В каждой секции допускается размещать 10 – 15 транспортных единиц. Двери и ворота хранилищ закрываются только снаружи.

      200. Во всех случаях размещения на открытых площадках БМ и транспортных средств обеспечивается беспрепятственный (без маневрирования) выход их в случае пожара.

      201. Транспортное средство оснащается:

      1) огнетушителем, закрепленный снаружи кабины;

      2) грубошерстной тканью (войлочное покрывало (1 х 1 м));

      3) красным флажком по левому борту;

      4) тросом буксирным мягким или буксиром жестким.

      202. На территории парков расстояние от мест хранения, на которых размещены боевые машины и транспортные средства, загруженные боеприпасами, до складов горюче-смазочных материалов, стоянок цистерн с горючим, заправочных колонок, источников открытого огня и котельных составляет не менее 300 м. Расстояние между местами хранения допускается не менее 50 м. Все места хранения БМ и транспортных средств, загруженных боеприпасами в противопожарном отношении оборудуются молниезащитой, а при хранении ракет, реактивных боеприпасов и гранатометных выстрелов – обваловано. Средства подвижности, загруженные боеприпасами, заземляются.

      203. Опасными в обращении считаются следующие ракеты и боеприпасы:

      1) боеприпасы в окончательном снаряжении, упавшие с высоты более 1 м;

      2) ракеты без тары, упавшие с любой высоты, а в таре – с высоты более 0,5 м;

      3) со следами ударов на снарядах, минах, головных частях реактивных снарядов или на корпусах головных взрывателей;

      4) со взрывателями, у которых порваны или помяты мембраны;

      5) окончательно снаряженные выстрелы, снаряды, мины, ракеты, подвергавшиеся действию взрыва, пожара, бомбардировке или артиллерийскому обстрелу, а также побывавшие в авиа-, авто- и железнодорожных катастрофах.

      204. При хранении и перевозке ракет и боеприпасов не допускается:

      1) перевозить в кузовах автомобилей и прицепов вместе с ракетами и боеприпасами горючее и смазочные материалы;

      2) применять источники открытого огня для облегчения запуска двигателя;

      3) курить и разводить костры ближе 40 м от транспортных средств;

      4) производить заправку путем переливания горючего из баков одного автомобиля в баки другого;

      5) останавливать автомобили в населенных пунктах;

      6) использовать неисправные автомобили и автомобили, не имеющие средств пожаротушения.

      205.Заправка (дозаправка) горючим и смазочными материалами БМ и транспортных средств, загруженных ракетами и боеприпасами, производится с соблюдением следующих мер безопасности:

      1) заправочная машина устанавливается не ближе 2 м от заправочной колонки (топливозаправщика);

      2) очередная машина располагается не ближе 10 м от заправляемой;

      3) при массовой заправке выставляется пожарный пост со средствами пожаротушения;

      4) двигатели заправляемых машин должны быть остановлены;

      5) при обливке заправляемой машины горючим она отводится на буксире от места заправки.

      Сноска. В пункт 205 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 8. Меры пожарной безопасности на складах инженерных боеприпасов

      Сноска. В заголовок паранрафа 8 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      206. Инженерные боеприпасы по классификации взрывоопасности относятся к первому классу опасных грузов и подразделяются на 4 подкласса опасности.

      К 1 подклассу опасности – боеприпасы с опасностью взрыва массой. Взрыв массой – взрыв, который одновременно охватывает весь штабель или хранилище боеприпасов.

      К 2 подклассу опасности – боеприпасы невзрывающиеся массой. К этому подклассу относятся боеприпасы, невзрывающиеся массой, но имеющие при взрыве опасность разбрасывания, минирования местности и существенного повреждения окружающих предметов.

      К 3 подклассу опасности – боеприпасы пожароопасные, невзрывающиеся массой. К этому подклассу относятся боеприпасы, выделяющие при горении большое количество тепла или загорающиеся один за другим с незначительным эффектом взрыва, или разбрасывания, или того и другого вместе.

      К 4 подклассу опасности – боеприпасы, не представляющие значительной опасности. К этому подклассу относятся боеприпасы, представляющие незначительную опасность взрыва только в случае воспламенения или инициирования. Действие взрыва ограничивается упаковкой, чтобы внешний источник инициирования не вызывал мгновенного взрыва содержимого упаковки.

      Сноска. В пункт 206 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      207. Для цеха ремонта и комплектации боеприпасов установлена категория взрывоопасности опасные в отношении пожара и взрыва. Особо опасные в отношении разлета и распространения очагов пожара на значительные расстояния с возможными взрывами.

      Здания, сооружения (хранилища) и помещения, в которых отсутствуют боеприпасы или имеются боеприпасы, не содержащие взрывчатых веществ, порохов, пиротехнических составов и изделий из них, подразделяются на категории по взрывопожарной и пожарной опасности в соответствии с приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 17 августа 2021 года № 405 "Об утверждении технического регламента "Общие требования к пожарной безопасности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 24045).

      Сноска. Пункт 207 - в редакции приказа Министра обороны РК от 28.02.2022 № 97 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      208. На технической территории склада размещаются противопожарные средства, а также технические средства связи и сигнализации.

      209. Автомобильные дороги оборудуются твердым покрытием и должны обеспечивать возможность свободного проезда в любое время года к пожарному водоему.

      210. Техническая территория складов, в зависимости от степени пожаровзрывоопасности хранимых боеприпасов, разбивается на производственную зону и зоны (площадки) хранения боеприпасов по категориям опасности.

      Хранилища внутри зон группируются в зависимости от конструктивных особенностей, размещаемых в них боеприпасов таким образом, чтобы последствия нештатных ситуаций (пожары, взрывы, минирование, разброс источников огня и детонации) были максимально локализованы.

      Здания и сооружения (хранилища) на технической территории размещаются таким образом, чтобы по мере их приближения к административно-хозяйственной территории и жилищно-бытовому городку, категория опасности этих зданий (сооружений) уменьшалась. При этом, здания и сооружения (хранилища) с категорией опасности следует размещать на расстоянии не менее 1 км от жилищно-бытового городка и городка для размещения воинских подразделений.

      Допускается размещение зданий и сооружений с меньшей категорией опасности в зонах с наличием зданий и сооружений с большей категорией опасности.

      Сноска. В пункт 210 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      211. Пожарное депо, учебно-тренировочный городок с учебной башней, 100 метровой полосой препятствий размещается на административной территории.

      212. Склады горючего, смазочных материалов, топлива и других материальных средств располагаются на административно-хозяйственной территории с соблюдением противопожарных разрывов.

      Сноска. В пункт 212 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      213. КПП технической территории оборудуется:

      1) инструкцией контролеру КПП по мерам пожарной безопасности;

      2) инструкцией контролеру КПП по порядку допуска личного состава и техники в случае пожара на технической территории;

      3) жетонами хранилищ и площадок открытого хранения для пожарного расчета.

      214. Начальник склада (хранилища) в дни работ на складе перед его вскрытием (закрытием) проверяет состояние освещения, дверей, сигнализации, средств пожаротушения и соблюдения мер пожарной безопасности, целостность стен, окон, решеток и потолочных перекрытий. При обнаружении неисправностей начальник склада (хранилища) докладывает о них командованию и принимает меры к их устранению.

      215. КПП технической территории оборудуется ящиком для хранения курительных принадлежностей, пожарными жетонами, а также инструкциями по пожарной безопасности, приему и сдаче под охрану объектов.

      216. Хозяйственная деятельность склада включает в себя выполнение подготовительных мероприятий, предусмотренных планом противопожарной защиты склада.

      217. Не допускается размещение складов на территориях:

      1) затопляемых в результате природных и техногенных катастроф;

      2) подверженных воздействию снежных лавин, оползней, селевых потоков, движущихся барханных и бугристых песков;

      3) с подземными выработками или с наличием полезных ископаемых;

      4) имеющих радиоактивное загрязнение почвы;

      5) отнесенных в соответствии с законодательством к первому поясу зоны санитарной охраны курортов и источников водоснабжения;

      6) внешнего транспорта (железнодорожные узлы, морские и речные порты, аэропорты);

      7) в зонах санитарной охраны санитарно-технических сооружений и установок коммунального назначения (очистные сооружения, свалки);

      8) археологических и других заповедников, в их охранных зонах;

      9) памятников культуры;

      10) с сейсмической активностью более 8 баллов;

      11) расположенных ближе 1 км от свалок и скотомогильников;

      12) ближе 500 м от кладбищ;

      13) соприкасающихся с торфяными отложениями.

      Районы размещения складов целесообразно выбирать с учетом применения землеройных машин для устройства укрытий.

      Временные полевые склады необходимо располагать в сухих, неопасных в пожарном отношении местах.

      218. В целях обеспечения защиты населения, зданий и сооружений, охраны окружающей среды при возникновении чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера на объектах хранения, в запретных зонах и запретных районах при объектах хранения, объекты хранения разрабатывают и утверждают планы оповещения и совместных действий с территориальными подразделениями уполномоченного органа в сфере гражданской защиты в ликвидации последствий пожаров, аварий и стихийных бедствий в запретных районах и запретных зонах и эвакуации людей и имущества.

      Практическая отработка плана проводится объектами хранения и территориальными подразделениями уполномоченного органа в сфере гражданской защиты не реже одного раза в год в период с марта по июнь месяц.

      Сноска. Пункт 218 - в редакции приказа Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      219. В пределах запретной зоны не допускается проживание населения, строительство зданий, дорог, сооружений и других объектов, проведение иных работ, кроме лесозаготовительных, лесовосстановительных, мелиоративных работ и работ, связанных с профилактическими противопожарными мероприятиями.

      220. На технической территории оборудуются пожарные водоемы емкостью не менее 50 м3. Пожарные водоемы располагаются не далее 50 м от ближайшей точки защищаемого здания или сооружения.

      Сноска. Пункт 220 - в редакции приказа Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      221. В соответствии требованиям по молниезащите зданий и сооружений соприкосновение ветвей деревьев со стенами и крышами хранилищ не допускается.

      222. На площадках открытого хранения боеприпасы и комплектующие элементы укрываются брезентами, надежно защищающими их от прямых солнечных лучей. Размещение открытых площадок осуществляются с учетом требований защиты от оружия массового поражения, пожаровзрывобезопасности, молниезащиты и обеспечения удобства приема и выдачи боеприпасов.

      223. По окончании рабочего дня рабочие пункты приводятся в порядок, упаковка и материалы удаляются, электроэнергия отключается, отходы производства вывозятся с технической территории.

      После убытия рабочих, рабочие пункты и прилегающая к ним территория осматриваются руководителем работ в присутствии представителя пожарного наряда. Результаты осмотров записываются в журнал проверки противопожарного состояния.

      224. Водообеспечение складов осуществляется от городского (районного) водопровода или от местных поверхностных или подземных источников.

      Допускается устройство самостоятельных хозяйственно-питьевых и производственного водопровода. Противопожарный водопровод при этом объединяется с одним из них.

      225. Наружная водопроводная сеть оборудуется:

      1) пожарными гидрантами, устанавливаемыми с таким расчетом, чтобы каждое строение было обеспечено двумя гидрантами;

      2) гидрантами, устанавливаемыми не более 2,5 м от дорог (проездов) и не менее 5 м от стен зданий;

      3) гидрантами, с расстоянием между ними не более 200 м;

      4) обводными линиями, обеспечивающими отключение отдельных участков на ремонт без прекращения подачи воды потребителям;

      5) запорно-регулирующей аппаратурой, устанавливаемой с таким расчетом, чтобы отключение любого из участков сети не приводило к прекращению подачи воды в хранилища и административно-хозяйственные здания (пожарное депо, столовую, баню, котельную).

      226. Количество вводов в здание для противопожарных сетей устанавливается не менее 2. Устройство одного ввода, допускается для сетей, имеющих не более пяти пожарных кранов. Пожарные краны размещаются в стенных нишах или шкафчиках. У каждого пожарного крана предусматривается пожарный рукав того же диаметра длиной 20 м.

      При наличии пяти и более пожарных кранов пожарные стояки у основания оборудуются задвижкой или вентилем, а также спускным краном для опорожнения.

      227. Теплоснабжение хранилищ, пунктов технического обслуживания (цехов ремонта) и контрольных лабораторий, требующих соблюдения температурного режима, осуществляется системой водяного отопления с автоматической регулировкой подачи теплоносителя в нагревательные приборы.

      228. Команда противопожарной защиты обеспечиваются телефонной связью, со всеми зданиями и сооружениями склада и прямой связью с дежурным по складу.

      Допускается параллельное включение нескольких абонентских аппаратов к одной соединительной линии.

      229. Аппаратура приема сигналов технических средств охраны устанавливается в караульном помещении, в комнате начальника караула или в отдельной специально предназначенной для этого комнате пультовой.

      Для обеспечения непрерывной работы технических средств охраны и пожарной сигнализации устанавливается автономный источник питания.

      Все соединительные линии системы пожарной сигнализации выполняются подземным кабелем.

      230. Комплектное хранение боеприпасов организуется, в пределах отделов хранения. Специализация отделов хранения и распределение между ними боеприпасов производится с учетом обеспечения равномерности загрузки склада в целом.

      Вскрывать и посещать хранилища разрешается только в присутствии начальника (заведующего) хранилища (склада), за которым они закреплены (за исключением случаев вскрытия хранилищ при пожаре и стихийных бедствиях).

      231. Реактивные боеприпасы, двигатели, пиротехнические сигналы, сигнальные мины хранятся в железобетонных или кирпичных хранилищах с железобетонными перекрытиями, обвалованных, оборудованных молниезащитой и противопожарными средствами.

      232. На территорию склада допускаются тепловозы и мотовозы, работающие на жидком топливе, в сопровождения представителя пожарного наряда.

      233. Автомобиль, предназначенный для перевозки боеприпасов, комплектуется:

      1) тремя огнетушителями;

      2) трудно воспламеняющейся непромокаемой тканью;

      3) металлической заземлительной цепочкой с касанием земли на длине 200 мм и металлическим штырем для защиты от статических и атмосферных зарядов на стоянке.

      Сноска. В пункт 233 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      234. Контрольная лаборатория оборудуется телефонной связью и средствами пожаротушения.

      235. Размещение рабочих мест и оборудования в цехе ремонта (пункта технического обслуживания) должно обеспечивать свободный выход из цеха на случай пожара.

      Все помещения цеха ремонта (пункта технического обслуживания) оборудуются средствами пожаротушения.

      236. Начальник (командир), определяющий задание на работу с боеприпасами учитывает опасность предстоящей работы, квалификацию и опыт исполнителей. На ответственные операции необходимо выделять более опытный личный состав.

      Руководителями работ назначаются лица из инженерно-технического состава, имеющие опыт и знающие технологический процесс.

      Перед началом работы назначенный руководитель назначает пожарный расчет и проверяет наличие средств пожаротушения.

      При производстве работ создаются условия, исключающие удары или падения боеприпасов. Место производства работ с боеприпасами обеспечиваются пожарным инвентарем и сигнализацией.

      237. Пересечение автодорожных и железнодорожных путей погрузочно-разгрузочными средствами из рольгангов или транспортеров, не допускается.

      238. Помещения, где проводятся работы с использованием легколетучих растворителей (бензин, уайт-спирит) оборудуются принудительной вентиляцией и средствами пожаротушения.

      239. Во избежание пожара от самопроизвольного загорания пиротехнического состава в помещениях не допускается:

      1) накапливать во время работы запас образцов более потребности одной смены;

      2) оставлять после окончания работы навески пиротехнических составов в открытом виде. Навески помещаются в исправные эксикаторы.

Параграф 9. Меры пожарной безопасности при хранении стрелкового оружия и боеприпасов

      Сноска. В заголовок параграфа 9 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      240. Содержание территории хранилищ и противопожарные мероприятия осуществляются в соответствии с требованиями УВС.

      Вся территория складов РАВ делится на участки, закрепляемые приказом командира воинской части за должностными лицами службы РАВ, на которые возлагается ответственность за пожарную безопасность и поддержание порядка. За начальником склада (хранилища) закрепляется полоса местности шириной 50 м, расположенная вокруг склада (хранилища).

      На расстоянии 20 м от хранилищ полностью удаляется мох, опавшие листья и хвоя деревьев, а трава на расстоянии 2 м от стен вокруг выпалывается, деревья очищаются от веток на высоту 2,5 м. Весной и летом трава на территории склада своевременно (до высыхания) выкашивается и вывозится с территории. Сушить траву, сжигать опавшие листья, сучья, валежник на территории склада не допускается. По внешнему периметру территории пропахивается полоса шириной 5–6 м. Дороги и подъезды к хранилищам, а также к источникам пожарного водоснабжения содержатся в исправном состоянии, а зимой – очищаться от снега.

      241. Склад РАВ оборудуется средствами пожаротушения. При входе на территорию склада размещается центральный пожарный пост, содержащий по 10 единиц каждого пожарного инвентаря.

      У каждого места хранения на расстоянии 10 – 15 м устанавливается пожарный щит, ящик с песком емкостью 0,5 м3, бочки с водой емкостью не менее 0,2 м3 каждая (количество бочек определяется в зависимости от размеров объектов, но не менее двух). С понижением температуры – 0° С вода из бочек выливается, а бочки переворачивают вверх дном.

      242. Пожарные щиты доукомплектовываются следующими средствами пожаротушения:

      1) металлическая лестница длиной не менее 4 м – 1 штук;

      2) кошма размером 1 х 1 м – 1 штук.

      Противопожарный инвентарь содержаться в исправном состоянии.

      243. Комната для хранения оружия оборудуется двумя огнетушителями.

      244. При размещении транспортных средств с боеприпасами в хранилищах устанавливаются следующие меры безопасности:

      1) расстояние между боковыми бортами транспортных средств и стеной хранилища обеспечивает свободный вынос ящиков с боеприпасами и быть не менее 0,8 м;

      2) расстояние между задними бортами транспортных средств и стеной хранилища обеспечивает свободное открытие заднего борта и быть не менее 1 м;

      3) расстояние между транспортными средствами по фронту предусматривается не менее 1,5 м;

      4) транспортные средства в хранилищах располагаются в 1 – 2 ряда или поездами: тягач и буксируемый им прицеп, для обеспечения беспрепятственного (без маневрирования) выезда их в случае пожара. Двухрядное размещение допускается при обеспечении выездов в противоположные стороны.

      Сноска. В пункт 244 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      245. При совместном размещении прицепов с тягачами они сцепляются. При содержании боеприпасов на прицепах без тягачей (или при отсутствии возможности сцепки) прицепы обеспечиваются длинными тросами или жесткими буксирами для вывода их при пожаре.

      246. Каждое транспортное средство, загруженное боеприпасами, оснащается:

      1) огнетушителем, закрепленный снаружи кабины;

      2) грубошерстной тканью (войлочное покрывало) (1 х 1 м);

      3) тросом буксирным мягким или буксиром жестким;

      4) искрогасителем на глушителе;

      5) знаком взрывоопасного груза.

      247. Хранилища с транспортными средствами, загруженными боеприпасами, разделяются на секции противопожарными стенами толщиной в 1,5 кирпича. В каждой секции допускается размещать не более 10 транспортных единиц.

      248. Начальник склада (хранилища) ежедневно в дни работ на складе проводит внешний осмотр склада (хранилища). При осмотре он проверяет состояние освещения, замков, дверей, средств пожаротушения и соблюдение мер пожарной безопасности, целостность стен, окон, решеток, кровли, исключающие возможные попытки проникновения. При вскрытии дополнительно проверяется состояние ТСО и потолочных перекрытий. При обнаружении нарушений начальник склада (хранилища) докладывает о них начальнику караула и начальнику службы РАВ (отдела хранения). С разрешения начальника службы РАВ (отдела хранения) принимает меры к устранению нарушений. Результаты осмотра отражаются в книге ежедневного осмотра склада (хранилища).

      249. Вход на территорию складов РАВ с курительными и зажигательными принадлежностями не допускается. Для курения отводится специальное место вне территории склада РАВ, где оборудуется место для курения с установкой емкости с водой для окурков и использованных спичек.

Параграф 10. Меры пожарной безопасности на складах горючего и смазочных материалов

      Сноска. В заголовок параграфа 10 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      250. Для предотвращения утечки горючего по территории склада в случае пожара или аварии резервуара группы наземных и полузаглубленных резервуаров, а также отдельные резервуары обваловываются земляным валом. Вместимость обвалования должна быть не меньше половины вместимости наземной части всех резервуаров группы, а зеркало поверхности разлитого горючего – на 0,2 м ниже верхнего края обвалования. Расстояние от стенки наземного резервуара до подножия обвалования не менее 2 м.

      251. Трубопроводы для горючего не допускается укладывать в общих траншеях с газопроводами, пожарным водопроводом, теплопроводами, а также с кабелями высокого и низкого напряжения.

      Трубопроводы для нефтепродуктов, требующих подогрева при перекачке, могут прокладываться совместно с паропроводами и конденсатопроводами в непроходных несгораемых каналах.

      Минимальная глубина заложения в грунт трубопроводов допускается не менее 0,8 м до верха трубы и 0,6 м над верхом короба при прокладке в каналах.

      252. Каждое хранилище, предназначенное для хранения горючего и специальных жидкостей в таре оборудуются:

      1) инструкцией личного состава о правилах хранения горючего в таре и технических средств, режиме хранения, по пожарной безопасности с указанием порядка действий в случае пожара утвержденные командиром воинской части;

      2) металлическими ящиками для обтирочных материалов;

      3) пожарным инвентарем.

      Сноска. В пункт 252 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      253. При въезде на территорию склада автомобиль проверяется на наличие средств пожаротушения и устройств для заземления.

      254. При подготовке склада к работе в весенне-летних условиях проводятся мероприятия:

      1) проверка состояния и техническое обслуживание пожарного инвентаря, оборудования и зарядов огнетушителей;

      2) проверка молниезащитных устройств и заземления для отвода статического электричества;

      3) приведение в порядок внутри складских и подъездных дорог;

      4) уборка территории склада от мусора (сухой травы, листьев).

      255. При подготовке склада к работе в осенне-зимних условиях проводятся мероприятия:

      1) подготовка необходимого инвентаря для расчистки дорог от снега;

      2) проверка и утепление водопровода, пожарных водоемов, гидрантов, пожарных кранов, водопроводных колонок и колодцев;

      3) проверка и подготовка пожарного инвентаря и оборудования к зимним условиям, проверка зарядки огнетушителей и их утепление, создание условий сохранения песка сухим;

      4) уборка территории склада от мусора.

      Сноска. В пункт 255 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      256. При размещении склада в лесу, участок для него выбирается недалеко от опушки леса в целях обеспечения быстрого выдвижения склада при возникновении пожара в безопасное место.

      257. Резервуары в котлованах устанавливаются группами.

      В тех случаях, когда резервуары будут храниться на одном месте непродолжительное время, их устанавливают в открытых котлованах или естественных укрытиях с оборудованием противопожарного обвалования.

      258. Стационарные заправочные пункты включают:

      1) резервуары для хранения горючего и масел;

      2) тару для хранения масел и смазок;

      3) заправочные колонки для выдачи горючего;

      4) заправочные колонки для выдачи масел;

      5) заправочный инвентарь, весоизмерительные приборы (весы, метршток, нефтеденсиметры) и ящики или шкаф для их хранения;

      6) средства пожаротушения.

      259. Охрана и оборона полевого войскового склада горючего в условиях боевых действий организуется заместителем командира части (соединения) по тылу (материально-техническому обеспечению), имеющимися в его распоряжении силами и средствами и включает противопожарную защиту.

      260. Соблюдение ППБ, а также действия по сигналам пожарной тревоге обязательны для всех лиц, находящихся на территории склада.

      Сноска. В пункт 260 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      261. Мероприятия по противопожарной защите склада проводятся в соответствии с годовым планом, утвержденным командиром части.

      262. Места работ обеспечиваются средствами пожаротушения (огнетушителями, ящиками с песком, бочками с водой, ведрами, лопатами). В местах работ вывешиваются инструкции противопожарной защиты.

      Средства пожаротушения размещаются вблизи от резервуаров, хранилищ и заправочного пункта. Хранить вместе с этими средствами другое имущество не допускается.

      263. По окончании работ перед закрытием склада территория и хранилища проверяются пожарным нарядом.

      Если склад сдается под охрану в неустановленное время, должностные лица не позднее, чем за 45 мин до закрытия поставить об этом в известность начальника пожарного наряда.

      264. При выполнении ремонта, монтажа на складе огневые работы разрешается проводить не ближе 20 м от насосных станций, резервуарных парков и отдельно стоящих резервуаров с нефтепродуктами. Если в резервуарном парке проводится наполнение (опорожнение) резервуаров нефтепродуктами, огневые работы проводиться на расстоянии не ближе 40 м от этих резервуаров (электросварочные агрегаты устанавливаются с наружной стороны, обвалования на расстоянии не менее 20 м от резервуаров с нефтепродуктами).

      265. При проведении огневых работ соблюдаются следующие меры безопасности:

      1) на участке работы на все время ее проведения выставляется пожарный пост с необходимыми средствами пожаротушения;

      2) все горловины у соседних резервуаров задвижки на трубопроводах накрываются асбестовыми покрывалами, которые в жаркое время смачиваются водой;

      3) в местах проведения работ с применением открытого огня устанавливаются войлочные или асбестовые щиты размером 1,5 x 2 м для предупреждения разлетания искр.

      Проведение огнеопасных работ утверждаются приказом командира воинской части, в котором указывается время начала и окончания работ, условия работы в пожаро-взрывоопасных помещениях.

      266. Глушители грузовых автомобилей, предназначенных для перевозки горючего, выводятся вперед, и каждый автомобиль обеспечивается средствами пожаротушения (огнетушители, грубошерстная ткань или войлочное покрывало, ящик с песком, лопата).

      При получении горючего двигатели автомобилей должны работать на малых оборотах. Указанное требование не распространяется на дизельные автомобили, двигатели которых при получении горючего останавливают и пускают после прекращения налива горючего, при этом крышки горловины цистерн, пробки бочек должны быть закрытыми.

      267. Заправлять баки автомобилей горючим, устанавливать автомобили глушителями в сторону налива на участке выдачи горючего не допускается.

      268. На заправочном пункте машины заправляются горючим с соблюдением следующих требований:

      1) на заправку не допускаются машины с личным составом в кузове;

      2) машина устанавливается не ближе 2 м от заправочной колонки;

      3) очередная машина должна находиться не ближе 5 м от заправляемой, остальные машины устанавливаются с интервалом в 1 – 2 м;

      4) при массовой заправке машин устанавливается пожарный пост со средствами пожаротушения;

      5) двигатели заправляемых машин должны быть остановлены;

      6) при обливе заправляемой машины горючим не разрешается запускать двигатель до полного удаления пролитого горючего с поверхности машины, в необходимых случаях облитый горючим автомобиль выводится с заправочного пункта буксиром;

      7) не допускается ремонтировать и регулировать зажигание двигателя, опробовать сигнал;

      8) при отсутствии наружного освещения места заправки могут освещаться фарами автомобилей или аккумуляторными фонарями, а также от передвижных электростанций установленных не ближе 10 м от заправочной колонки.

      269. При заправке горючим необходимо обращать внимание на плотность соединений, отсутствие подтеканий у раздаточного крана и тщательность заземления средств заправки.

      270. В местах хранения огнетушителей вывешивают надписи: "Огнетушитель". В зимнее время огнетушители ставят в утепленных шкафах.

      Пожарный инвентарь размещается на специальных щитах, окрашенных в красный цвет. Около щита устанавливается ящик с песком. Песок должен быть всегда сухим и сыпучим.

      В бочки с водой, установленные в не отапливаемых помещениях, зимой для понижения температуры замерзания воды добавляется хлористый натрий (поваренная соль) или гористый калий.

      271. При применении группового заправщика летательных аппаратов топливом для заправки авиационной техники перед началом заправки начальник централизованного заправщика топливом и начальник лаборатории (лаборант) проверяют наличие и исправность средств пожаротушения и заземления.

      272. В хранилищах ЯТЖ находятся:

      1) ящик с сухим рассыпчатым песком (сухими опилками);

      2) лопата совковая;

      3) бочка с водой (летом) и ведра;

      4) средства индивидуальной защиты;

      5) средства пожаротушения.

      На дверях хранилищ, воротах (при хранении жидкостей на площадках) наносятся знаки опасности.

Параграф 11. Меры пожарной безопасности в производственных помещениях

      Сноска. В заголовок параграфа 11 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      273. Помещения, где производятся работы с применением легковоспламеняющихся жидкостей (керосина, бензина, ацетона, нитролака и других) и зарядка аккумуляторных батарей, оборудуются специальной вентиляцией. Электродвигатели, светильники, электрораспределительные устройства устанавливаются во взрывозащищенном исполнении. Зарядные агрегаты и генераторы газосварочных аппаратов устанавливаются в отдельных помещениях. Устройство печей в этих помещениях не допускается.

      274. Легковоспламеняющиеся жидкости находятся в металлических хорошо закупоренных сосудах в количестве, не превышающем однодневной потребности и по окончании работ выноситься в специально оборудованное складское помещение.

      Расходные баки производственных печей и агрегатов, работающих на жидком топливе, вместимостью свыше 1 м³ устанавливаются в изолированных помещениях, а вместимостью до 1 м³ – на несгораемых стенах на расстоянии не менее 5 м от агрегатов.

      275. Для складывания обтирочных материалов, промасленных тряпок и ветоши во всех производственных помещениях устанавливаются металлические ящики с крышками, обязательно опорожняемые по окончании работ.

      Промасленная специальная одежда хранится вне производственных помещений (цехов) в специальных шкафах в развешенном виде. Оставлять в карманах специальной одежды промасленные обтирочные материалы не допускается.

      276. По окончании работ все скопившиеся за день производственные отходы и мусор должны выноситься из помещений мастерских.

      277. В целях пожарной безопасности не допускается производить работы по ремонту газоснабжения лицам, не имеющим специальной подготовки и разрешения на выполнение этих работ.

Параграф 12. Меры пожарной безопасности на аэродромах (вертодромах)

      278. Для каждого аэродрома разрабатывается схема маршрутов движения личного состава подразделений, дислоцирующихся на аэродроме и автотранспорта по летному полю аэродрома.

      На схеме указываются место пожарного поста.

      279. Специальным автомобилям не допускается выезд из парка в случаях:

      1) подтекания жидкости или утечка газов;

      2) отсутствия или неисправного заземляющее устройство;

      3) отсутствия или неправильного нанесения надписи на специальных кузовах, резервуарах, емкостях, баллонах;

      4) отсутствия или неисправные средства пожаротушения.

      280. Для автотранспорта, выделяемого на обслуживание воздушных судов в зоне летного поля, оборудуются площадки. Эти площадки должны иметь средства пожаротушения. На одном аэродроме, в зависимости от расположения авиационной техники оборудуются несколько площадок. Площадки располагаются на расстоянии не менее 15 м от зданий и сооружений в зависимости от степени их огнеопасности. Одновременно с подготовкой аэродрома к полетам, площадки подвергаются тщательной уборке и очистке от снега и загрязнения посторонними предметами.

      281. Пожарный (аэродромный) автомобиль пожарного поста размещается вблизи командно-диспетчерского пункта, средства технической помощи (автокраны, тягачи), выделяемые в распоряжение старшего инженера полетов, вблизи пункта управления инженерно-авиационной службы на отведенных для этих целей площадках.

      282. Автотранспорт, выделенный для перевозки опасных грузов, снабжается огнетушителями и красным флажком, укрепляемым на кузове впереди с левой стороны.

      283. При эксплуатации транспортабельных (мобильных) кислородазотдобывающих станций требуется следить за исправностью и работоспособностью:

      1) автоматической защитной блокировки силовых и компрессорных агрегатов, предназначенной для предупреждения их аварийного состояния;

      2) автоматического защитного отключения питания, предназначенного для обеспечения безопасности обслуживающего персонала от поражения электрическим током;

      3) светосигнального устройства (световой сигнализации), предназначенного для осуществления связи между персоналом станции, обслуживающим силовое и технологическое оборудование;

      4) предохранительных устройств, предназначенных для защиты оборудования от работы при повышенном давлении;

      5) средств пожаротушения;

      6) аварийного освещения и сигнализации;

      7) турбодетандера.

      284. Стационарные газификационные установки газов размещаются:

      1) в закрытых, отвечающих требованиям пожарной безопасности в вентилируемых помещениях – стационарные газификационные установки;

      2) в кузовах автомобилей – подвижные газификаторы сжиженных газов. Сброс газа из установок предусматривается в безопасное место.

      285. Склады для хранения баллонов с кислородом и горючими газами обеспечиваются средствами пожаротушения и находятся на расстоянии не менее 20 м один от другого и от производственных зданий, не менее 150 м от жилых домов и не менее 200 м от общественных помещений.

      На складах в установленных местах вывешиваются инструкции, правила и плакаты по технике безопасности и обращению с баллонами, находящимися на складе.

      Не допускается хранить любые горючие материалы и производить работы, связанные с применением открытого огня ближе, чем в 25 м от склада с баллонами.

      286. При эксплуатации подогревателей для обогрева кабин воздушных судов и мест нахождения личного состава требуется следить за:

      1) наличием и исправностью средств пожаротушения и заземляющего устройства;

      2) качеством и сортом применяемого топлива для подогревательной установки;

      3) исправностью и работоспособностью предохранительных устройств, средств защиты и сигнализации.

      287. При эксплуатации установок воздушного запуска требуется следить за исправностью и работоспособностью:

      1) тахосигнальной и защитной аппаратуры;

      2) сигналов аварийных режимов работы;

      3) аккумуляторных батарей;

      4) системы пожаротушения.

      288. Стационарные зарядно-аккумуляторные станции размещаются в помещениях, которые отвечают следующим требованиям:

      1) имеют отдельные комнаты приема и осмотра аккумуляторных батарей, агрегатную, заряда и разряда аккумуляторных батарей, хранения аккумуляторных батарей и запасных батарей и элементов, приготовления электролита, хранения электролита, составных компонентов и специальных жидкостей, дистилляторную при наличии дистилляционной установки, профилактического ремонта аккумуляторных батарей;

      2) имеют освещение, чистые, сухие и хорошо вентилируемые (в зарядной комнате обязательно применение приточно-вытяжной искусственной вентиляции);

      3) полы покрыты резиновыми ковриками;

      4) электроарматура выполнена взрывобезопасной, а проводка – скрытой;

      5) стекла в окнах матовые или закрашенные белой краской;

      6) имеется центральное отопление (или печное с внешней топкой);

      7) имеется оборудованные пожарные посты. Температура воздуха в помещении поддерживается в пределах от + 12° С до + 25° С.

      289. Не допускается хранить кислород в одном помещении с горючим и смазочным материалами.

      В случае возникновения пожара тушение производить углекислотными огнетушителями или песком

      290. Перед запуском силовых установок электрогазовой техники следует проверять исправность средств пожаротушения, имеющихся на автомобилях и подготовить площадку на месте запуска в противопожарном отношении. При заправке не допускать пролива топлива, масла и рабочей жидкости и попадания этих жидкостей на провода и агрегаты электрических систем (при проливе удалять их ветошью). Не допускается хранить пропитанную горючими жидкостями ветошь на электрогазовой технике.

      Использовать воду для тушения пожара на электрогазовой технике не допускается.

      291. Анализ отказов в работе электрогазовой техники, вызвавших пожар, гибель личного состава или иные тяжкие последствия, проводит лично командир авиационной части. О возникновении таких отказов докладывается по команде немедленно.

Параграф 13. Меры пожарной безопасности на кораблях

      292. В целях предупреждения пожаров на кораблях не допускается:

      1) устанавливать в электрических цепях непредусмотренные предохранители;

      2) при выходе из служебных и жилых помещений (кают) оставлять включенными потребители электроэнергии;

      3) хранить сырой или пропитанный легковоспламеняющимися и горючими жидкостями и другими веществами обтирочный материал (паклю, ветошь);

      4) хранить горючее, смазочные материалы, легковоспламеняющиеся и горючие жидкости в открытом виде, а также свежевыкрашенную парусину в сложенном виде и в плохо вентилируемых помещениях;

      5) хранить лакокрасочные материалы на катерах;

      6) размещать изолирующие противогазы ближе, чем на 1 м от кислородных баллонов, боевых зарядных отделений и резервуаров торпед, кабельных трасс, топливных трубопроводов и емкостей, в местах с повышенным тепловыделением (выше + 50° С) и возможными протечками или скоплениями легковоспламеняющих и горючих жидкостей, а также воды и пара;

      7) оставлять открытыми штепсельные розетки, соединительные и распределительные коробки, светильники без колпаков и защитных сеток.

      В помещениях с высокой температурой не должны находиться легковоспламеняющиеся и горючие материалы, деревянные упорные брусья находятся только в случае аварийной надобности.

      293. За производящимися на корабле сварочными работами и работами с открытым огнем (в помещении, где производится работа, и в смежных помещениях) выставляется пожарный пост. Рабочее место огораживается асбестовыми листами или иными невозгораемыми предметами, около него выставляется постовой (вахтенный), средства пожаротушения изготавливаются к действию, а помещение, где производятся работы, вентилируется.

      По окончании сварочных работ и работ с открытым огнем производятся уборка и осмотр помещения (места), в котором производились работы, а также смежных с ним помещений. После окончания работ в течение 3 – 5 часов осуществляется периодическая проверка мест.

      294. При стоянке в портах и гаванях на якоре (бочке, швартовах) мусор выносится в специальные баржи или на стенку и складывается в установленных местах, при этом необходимо соблюдать меры пожарной безопасности. На пирсах по месту стоянки кораблей оборудуются щиты с комплектом средств пожаротушения.

      295. В открытом море мусор сжигается в специальных печах (топках) или собирается в контейнеры с крышками.

      296. На кораблях имитировать взрывы и пожары с разведением огня не допускается.

      Экипажи кораблей по тушению фактических пожаров отрабатывают на полигонах и учебно-тренировочных комплексах.

      297. Пирсы, причальные стенки и акватория береговой базы содержатся в надлежащем порядке и в состоянии, обеспечивающем пожарную безопасность, для чего необходимо:

      1) систематически очищать их от мусора (особенно возгораемого), а акваторию, кроме того, от нефтепродуктов;

      2) мусор складывать только в баржи, специально для этого выделенные, или в ящики, установленные на территории в местах, удаленных от причальных стенок и пирсов;

      3) подъездные дороги к пирсам и береговым объектам береговой базы держать свободными, а средства пожаротушения – в исправном состоянии;

      4) для курения отводить специальные места, оборудованные урнами для окурков.

      Не допускается загромождать грузами причальные стенки и пирсы, разводить на них огонь без соблюдения необходимых мер пожарной безопасности.

      298. Содержание подъездных дорог, средств пожаротушения в исправном состоянии и оборудование мест для курения возлагаются на командира береговой базы и заместителя командира соединения по тылу.

      299. На кораблях определяется полный комплект исправных средств пожаротушения и аварийно-спасательного имущества, а также необходимое количество индивидуальных и коллективных спасательных средств.

      Аварийно-спасательное имущество и средства пожаротушения используются только по прямому назначению.

      300. Открытым огнем можно пользоваться для разного рода работ на корабле только с разрешения командира электромеханической боевой части.

      У открытого огня выставляется постовой (вахтенный) со средствами пожаротушения.

      301. Не допускается пользоваться открытым огнем как средством освещения:

      1) в погребах и помещениях с ракетами, торпедами и боеприпасами;

      2) в отсеках, цистернах, шахтах и контейнерах;

      3) в ангарах летательных аппаратов;

      4) в помещениях аккумуляторных батарей;

      5) в хранилищах всех видов топлива;

      6) в малярных кладовых и кладовых шкиперских запасов;

      7) в хранилищах пакли и продовольствия;

      8) в помещениях, проветривание которых затруднено, а также в свежеокрашенных помещениях;

      9) вблизи шахт судовой, специальной вентиляции и вентиляционных закрытий.

      302. В случае повышения температуры сверх + 30о С надлежит принимать все меры для охлаждения воздуха в погребах и выявления причин ее повышения.

      303. В погребах с ракетами и боеприпасами не допускается:

      1) находиться лицам, имеющим при себе огнестрельное оружие, патроны, взрывчатые вещества, спички и приборы зажигания;

      2) устанавливать неположенную электропроводку;

      3) пользоваться переносными электролампами, электроинструментом, электровентиляторами и электрогрелками.

      При погрузке и выгрузке ракет, торпед и боеприпасов (со склада, пирса, специальных барж, стенки) корабль подготавливается к немедленной даче хода; на руле, на шпиле, на сходне, у главных машин, у клапанов затопления (орошения) и у швартовов (как на корабле, так и на стенке) несется вахта; аварийные партии (группы) приводятся в боевую готовность, остальные подразделения – в готовности, указанной командиром корабля.

      Если погрузка (выгрузка) производится с транспортных средств, на случаи угрозы аварии обеспечивается немедленный их отвод (отход) от борта корабля.

      304. При погрузке (выгрузке) ракет, торпед и боеприпасов в местах, наиболее опасных в отношении взрывопожароопасности, находятся старшины или матросы – постовые (вахтенные), хорошо знающие правила обращения с ракетой, торпедой и боеприпасами и специально обученные мерам борьбы с пожарами и предотвращения взрывов.

      305. При погрузке и выгрузке ракет, торпед и боеприпасов принимаются меры, предотвращающие их падение и удары о металлические предметы.

      306. При возникновении аварийных ситуаций с ракетами на пусковых установках, в контейнерах или шахтах, создающих угрозу взрыва, производится аварийный старт (сброс) ракеты в безопасном для других кораблей или объектов направлении.

      307. При постановке корабля в док ракеты, торпеды, боеприпасы и взрывчатые вещества сдаются на береговые склады, за исключением тех, которые определяются каждый раз специальным указанием командира соединения.

      308. При снятии боевых готовностей орудия разряжаются и боеприпасы убираются. К минам, размещенным на верхней палубе, в каком бы состоянии они ни находились, выставляются постовые (вахтенные).

      309. Цистерны с легковоспламеняющимися и горючими жидкостями в погребах необходимо вентилировать, особенно при повышении температуры в них. Все отверстия (горловины) и трубопроводы закрываются, и из них не должно просачиваться, легковоспламеняющиеся и горючие жидкости. При открытии топливных цистерн и разборке трубопроводов не допускается держать поблизости открытый огонь.

      Температура легковоспламеняющихся и горючих жидкостей в погребе должна быть не более + 50° С для тяжелых (темных) сортов и + 25 ° С для легких (светлых).

      310. На кораблях легковоспламеняющиеся и горючие жидкости хранятся в специально оборудованных цистернах или в штатной таре на верхней палубе в назначенных приказом по кораблю местах, удаленных от каких-либо источников огня и хорошо вентилируются.

      Пролитые легковоспламеняющиеся и горючие жидкости немедленно удаляются паклей или ветошью, а помещение – вентилироваться. Использовать легковоспламеняющиеся и горючие жидкости и другие огнеопасные материалы для протирания палуб, переборок и мебели не допускается.

      311. В трюмах не допускается скопление воды и горючих материалов. Легковоспламеняющиеся и горючие жидкости, попадающие в трюмы, немедленно удаляются.

Параграф 14. Меры пожарной безопасности на полигонах

      312. В местах размещения личного состава, казармах, зданиях и производственных помещениях полигона противопожарные мероприятия организуются в соответствии с требованиями приложения 18 Устава внутренней службы Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан.

      313. Для предотвращения пожаров на территории полигона не допускается:

      1) располагать боеприпасы, взрывчатые и горючие вещества сзади ручного или станкового противотанкового гранатомета и огнемета в секторе 90° и ближе 30 м;

      2) стрельба трассирующими пулями и снарядами в жаркую и сухую погоду;

      3) вести огонь из реактивного пехотного огнемета на открытой огневой позиции при наличии препятствий сзади стреляющего ближе 3-х метров и сбоку ближе 1-го метра;

      4) вести огонь из реактивного пехотного огнемета из закрытых помещений объҰмом менее 45 м³, при наличии препятствий сзади стреляющего ближе 6-ти метров и сбоку ближе 1-го метра;

      5) курение у ниш, ровиков и погребков с боеприпасами, вблизи взрывчатых и легковоспламеняющихся веществ и материалов, на автомобилях, перевозящих боеприпасы, взрывчатые вещества, ГСМ и горючие материалы;

      6) расположение танков, БМ, бронетранспортеров, тракторов и автомашин вблизи хранилищ взрывчатых веществ и ГСМ;

      7) какие-либо подрывные работы, а также зажигания шашек нейтрального и ядовитого дыма в местах с высохшей растительностью и стрельбы холостыми артиллерийскими выстрелами вблизи легковоспламеняющихся веществ и материалов;

      8) сжигать на огневых позициях оставшийся порох.

      314. Вокруг мишенных полей проводится опашка от степных, лесных массивов и лесопосадок.

      315. Местность элементов полигонного оборудования (мишенные установки, распределительные колодцы, электроприводы, железнодорожные путепроводы, щитки мишенные) и маршруты закладки кабельных линий очищаются от высохшей травы.

      316. Личный состав полигонов выполняет требования ППБ при эксплуатации электроустановок.

      Работы по обслуживанию электроустановок с рабочим напряжением до 1000 вольт выполняют должностные лица полигона, имеющие допуск к работе с электроустановками. К ним относятся: помощник начальника полигона – инженер по электроспецоборудованию, командир взвода обеспечения полигона, начальники и старшие электрики – операторы учебных объектов полигона.

      Сноска. Пункт 316 - в редакции приказа Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      317. Приказом командира воинской части назначается должностное лицо, ответственное за организацию эксплуатации всего электрохозяйства полигона.

      318. Личный состав полигонов, занимающий должности, требующих допуска к работе с электроустановками, ежегодно проходит инструктаж (с регистрацией в журнале инструктажа) и тестирование на предмет знаний требований ППБ при эксплуатации электроустановок для получения допуска.

      Сноска. В пункт 318 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      319. При производстве в электроустановках монтажных, наладочных, ремонтных работ и испытаний следует руководствоваться ПУЭ.

      320. Личный состав, эксплуатирующий электроустановки, обнаружив нарушение требований ППБ или неисправность в них, представляющую опасность для личного состава или угрожающую аварией, пожаром или взрывом, принимает меры к устранению замеченных недостатков и докладывает начальнику полигона о неисправностях и принятых мерах.

      Сноска. В пункт 320 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      321. При возникновении пожара и при получении с постов оцепления сигнала об опасности продолжения стрельбы подается общий сигнал прекращения огня.

      Стрельбы возобновляется с разрешения руководителя учения (стрельб) после устранения опасности и доклада об этом начальнику полигона (учебного объекта).

Параграф 15. Меры пожарной безопасности при производстве огнеопасных работ

      322. Порядок проведения огнеопасных работ объявляется приказом командира части (начальника учреждения), в котором предусматриваются постоянные и временные пункты, время начала и окончания работ, особые условия работы в пожаро- и взрывоопасных помещениях, оформления письменного разрешения, контроль за выполнением всех требований пожарной безопасности при подготовке, проведении и после окончания работ.

      323. Должностные лица, ответственные за противопожарное состояние объекта, на котором производились огнеопасные работы, осуществляют периодическую проверку мест проведения работ в течение 3 – 5 часов после их окончания.

      Сноска. Пункт 323 - в редакции приказа Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 16. Меры пожарной безопасности от молний и статического электричества

      324. Здания, сооружения и площадки открытого хранения оборудуются устройствами молниезащиты.

      Для монтажа молниезащиты указываются следующие основные исходные данные:

      1) наименование и места расположение объекта;

      2) технологическую и строительную характеристику защищаемых сооружений;

      3) сведения о наличии вблизи защищаемых зданий и сооружений (до 10 – 15 м) металлических конструкций, деревьев и других высоких предметов, а также обо всех вводах в эти сооружения (трубопроводах, кабелей, проводов связи, пожарной сигнализации и тому подобные).

      325. Здания и сооружения парка БМ согласно требованиям ППБ разрабатывается проект молниезащиты.

      Проекты молниезащиты на действующие, а также на строящиеся хозяйственным способом здания и сооружения парка БМ разрабатываются силами воинских частей с привлечением при необходимости специалистов местных проектных организаций.

      Проекты молниезащиты на вновь строящиеся здания и сооружения парка БМ разрабатываются районными эксплуатационными частями.

      Сноска. В пункт 325 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      326. Проектная организация на основе задания на проектирование, производит обоснование объема молниезащиты, рассчитывает конструкции молниеотводов, а также выявляет необходимость защиты от статического электричества и определяет конструкцию устройств для защиты от его воздействия.

      327. Здания и сооружения парка БМ по молниезащите делятся на I, II и III категорию.

      328. К I категории по молниезащите в парке БМ относятся:

      1) здания и сооружения, внутри которых могут возникать взрывоопасные смеси паров, газов или пыли горючих веществ с воздухом, способные взорваться от электрической искры (автозаправочные станции, участки лакокрасочных работ);

      2) хранилища, в которых хранятся вооружения и военной техники с ракетами;

      3) здания и сооружения с ценным оборудованием, выход из строя которого при пожарах и механических разрушениях ограждающих конструкций вследствие протекания больших импульсных токов недопустим, или здания и сооружения, в которых имеются негерметично закрытые аппараты и оборудование с горючими жидкостями, температура вспышки которых в закрытом тигле 61° Си ниже или температура самой жидкости выше 250° С;

      4) хранилища, платформы, площадки, пункты для погрузки и выгрузки частей ракет;

      5) хранилища карбида кальция, пункты заправки.

      329. Ко II категории по молниезащите в постоянном парке относятся:

      1) здания и сооружения специального назначения, в которых хранятся в металлической укупорке взрывчатые вещества и легковоспламеняющиеся материалы;

      2) помещения, в которых имеется оборудование с жидкостями, температура вспышки которых выше 61° С или температура самого продукта (жидкости) ниже 250° С;

      3) хранилища, в которых хранятся вооружения и военная техника с загруженными боеприпасами и ценным оборудованием;

      4) хранилища реактивного вооружения;

      5) кислороддобывающие станции;

      6) производственные помещения для обслуживания боевой техники, ракет и наземного оборудования к ним.

      330. К III категории по молниезащите в постоянном парке относятся:

      1) здания и сооружения специального назначения;

      2) участки по ремонту ракетно-артиллерийского и радиолокационного вооружения;

      3) хранилища и площадки хранения ракетно-артиллерийского и радиолокационного вооружения;

      4) хранилища с ценным военно-техническим имуществом и боевой техникой;

      5) наблюдательные вышки, оборудованные воздушными силовыми осветительными линиями, линиями связи и сигнализации;

      6) подходы воздушных линий слабого и сильного тока к зданиям и сооружениям всех категорий по молниезащите.

      331. Защита от прямых ударов молнии зданий и сооружений парка БМ, относимых по молниезащите к I категории, выполняется отдельно стоящими стержневыми или тросовыми молниеотводами.

      Чтобы исключить занос высоких потенциалов по подземным металлическим коммуникациям, необходимо заземлители и токоотводы к ним размещать на расстоянии более 5 м от защищаемых сооружений.

      Защита арочных обвалованных и заглубленных хранилищ и сооружений, выполняется отдельно стоящими стержневыми или тросовыми молниеотводами. В зоне защиты молниеотводов находятся входы в хранилища, вентиляционные трубы и другие металлические конструкции, и элементы, возвышающиеся над поверхностью земли или вводимые в хранилище извне.

      Для обвалованных и заглубленных хранилищ, где не могут применяться стержневые и тросовые молниеотводы, допускается выполнять молниезащиту в виде металлической сетки, уложенной под слой грунта толщиной 0,005 – 0,1 м.

      332. Защита от электростатической индукции в зданиях и сооружениях парка БМ, относимых по молниезащите к I категории, выполняется путем присоединения металлических корпусов всего оборудования и аппаратов, а также всех металлических конструкций к специальному заземлителю и к защитному заземлению электрооборудования.

      Для защиты от заноса высоких потенциалов по подземным коммуникациям и конструкциям необходимо при вводе в защищаемое сооружение присоединять их к заземлителям защиты от электрической индукции или к защитному заземлению электрооборудования.

      Ввод в здания и сооружения электрических сетей, сетей сигнализации, а также других проводов осуществляется только кабелем.

      333. Защита от прямых ударов молнии зданий и сооружений парка БМ, относимых по молниезащите ко II категории, выполняется отдельно стоящими или установленными на зданиях и сооружениях неизолированными стержневыми и тросовыми молниеотводами, а также наложением молниеприемной сетки на металлическую кровлю или использованием в качестве молниеприемника самой кровли здания или сооружения.

      При установке на защищаемом здании или сооружении тросового молниеотвода от каждого стержневого молниеотвода или от каждой стойки необходимо прокладывать не менее двух токоотводов.

      Расстояния от отдельно стоящих молниеотводов до защищаемых зданий и сооружений, относимых по молниезащите ко II категории, а также подземных коммуникаций не нормируются.

      Для зданий и сооружений, относимых по молниезащите ко II категории, допускается объединять заземлители защиты от прямых ударов молнии и от электростатической индукции, а также защитное заземление электрооборудования.

      Наружные металлические установки, содержащие взрывоопасные газы, пары, легковоспламеняющиеся жидкости, защищаются от прямых ударов молнии отдельно стоящими молниеотводами.

      334. Защиту от электростатической индукции в зданиях и сооружениях парка БМ, относимых по молниезащите ко II категории, следует выполнять путем присоединения металлических корпусов всего оборудования и аппаратов, сооружений и установок к защитному заземлению электрооборудования, а при его отсутствии – к специальному заземлителю, сопротивление растеканию тока, промышленной частоты которого не превышает 10 Ом.

      Защита от электромагнитной индукции выполняется металлическими перемычками, которые устраиваются через каждые 20 – 30 м между трубопроводами и другими металлическими протяженными конструкциями, расположенными друг от друга на расстоянии 0,1 м и ближе.

      Чтобы защитить от заноса высоких потенциалов, необходимо внешние наземные металлические коммуникации и конструкции на вводе в защищаемое здание или сооружение и на ближайших к ним опорах присоединять к заземлителю с импульсным сопротивлением не более 10 Ом. Допускается использовать для этого заземлители защиты от прямых ударов молнии.

      335. Защита от прямых ударов молнии зданий и сооружений постоянного парка, относимых по молниезащите к III категории, выполняется отдельно стоящими или установленными на зданиях и сооружениях стержневыми или тросовыми молниеотводами, а также наложением молниеприемной сетки на неметаллическую кровлю или использованием в качестве молниеприемника металлической кровли здания. При этом молниеприемная сетка может иметь ячейки площадью до 150 м2 (12,0 х 12,0 м), но не более.

      336. Неметаллические вертикальные трубы зданий и сооружений (котельных, пожарных и наблюдательных вышек) высотой более 15 м следует защищать от прямых ударов молнии установленными на них молниеотводами.

      На трубах высотой до 50 м достаточно установить один молниеприемник высотой не менее 1 м и проложить один токоотвод.

      Трубы высотой более 50 м должны иметь не менее двух токоотводов.

      Для металлических труб, башен и вышек установка молниеприемников и прокладка токоотводов не требуется.

      Величина импульсного сопротивления заземлителей для металлических и неметаллических труб, башен, вышек и тому подобных предусматривается не более 50 Ом.

      337. Для защиты от заносов высоких потенциалов, наводимых на внешних наземных металлических конструкциях и коммуникациях зданий и сооружений парка БМ, необходимо на вводе в защищаемое здание или сооружение присоединять данные конструкции к заземлителю с импульсным сопротивлением не более 20 Ом или на ближайшей к сооружению на внешних наземных металлических конструкциях и коммуникации к заземлителю с импульсным сопротивлением не более 20 Ом.

      338. На каждом молниеотводе устанавливается табличка с указанием его порядкового номера, года установки и предупреждающей надписью об опасности нахождения вблизи молниеотвода во время грозы.

      339. Нумерацию молниеотводов для каждого здания и сооружения, объекта ведут отдельно (начиная с первого номера) и проставляют в левом верхнем углу трафарета в виде двойного числа, где первое число обозначает номер здания или сооружения объекта по генеральному плану, а второе (через дефис) – порядковый номер молниеотвода. В правом верхнем углу указывается год установки молниеотвода.

      На видном месте стен защищаемых зданий и сооружений объектов (для площадок открытого хранения – на первом молниеотводе каждого объекта) изображаются условные знаки или прикрепляются плакаты с этими знаками, показывающими взаимное расположение фундаментов зданий и сооружений, заземлителей и токоотводов молниезащитных устройств.

      340. Устройства молниезащиты объектов парка БМ поддерживаются в состоянии исправности и надежности. Ответственность за сохранность и поддержание в технически исправном состоянии устройств молниезащиты в процессе эксплуатации в воинской части несут командир воинской части и его заместитель по тылу (МТО).

      Непосредственная ответственность за эксплуатацию молниеотводов и поддержание их в исправном состоянии возлагается приказом начальника районной эксплуатационной части на лицо, ответственное за электрохозяйство.

      Сноска. В пункт 340 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра обороны РК от 31.03.2021 № 180 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      341. Для обеспечения постоянной надежности работы устройств молниезащиты ежегодно перед началом грозового сезона, производится осмотр и проверка всех устройств молниезащиты.

      342. Замеры по определению величины сопротивления устройств молниезащиты зданий и сооружений парка БМ проводятся перед началом или в течение грозового сезона в сухую погоду при сухом состоянии поверхности земли.

      343. Во время осмотра и проверки устройств молниезащиты:

      1) проверяется визуальным осмотром целостность молниеприемников и токоотводов, надежность их соединения и крепления к мачтам;

      2) выявляется элементы устройств молниезащиты, требующие замены или ремонта, вследствие нарушения их механической прочности;

      3) определяется степень разрушения коррозией отдельных элементов устройств молниезащиты;

      4) принимаются меры по антикоррозийной защите и усилению элементов, поврежденных коррозией;

      5) проверяется надежность электрических соединений между токоведущими частями всех элементов устройств молниезащиты;

      6) проверяется соответствие устройств молниезащиты назначению здания или сооружения и в случае наличия строительных и технологических изменений за предшествующий период наметить мероприятия по модернизации и реконструкции молниезащиты;

      7) измеряется величины сопротивления всех заземлителей устройств молниезащиты.

      Сопротивление заземлителей молниезащитных устройств и удельное сопротивление грунта измеряется с помощью измерителей сопротивления в соответствии с прилагаемым к каждому прибору паспортом.

      Проверяется наличие необходимой документации на устройства молниезащиты, плакатов с указанием номера молниеотвода, года его установки и предупреждающей надписи об опасности нахождения вблизи молниеотвода во время грозы, трафаретов о взаимном расположении фундаментов зданий и сооружений, заземлителей и токоотводов молниезащитных устройств.

      344. Периодическому контролю со вскрытием 1 раз в 5 лет подвергаются все заземлители, токоотводы и места их соединений, при этом ежегодно проверяется 20 % от их общего количества. План вскрытия заземлителей молниезащиты разрабатывается в районной эксплуатационной части, утверждает его начальник районной эксплуатационной части.

      345. Пораженные коррозией заземлители и токоотводы при уменьшении площади их поперечного сечения более чем на 25% заменяются новыми.

      346. Внеочередные осмотры устройств молниезащиты следует производить после стихийных бедствий (ураганный ветер, землетрясение, пожар, наводнение) и гроз чрезвычайной интенсивности.

      Результаты проверок оформляются актами, заносятся в паспорта и журналы учета состояния устройств молниезащиты. На основании этих данных составляется план ремонта и устранения дефектов устройств молниезащиты, обнаруженных во время осмотров и проверок.

      347. Не допускается проводить все виды работ на устройствах молниезащиты и вблизи них во время грозы.

      348. На участках дорог (автомобильных и железных) и пешеходных дорожек, находящихся ближе 15 м от молниеотводов и их заземлителей, устанавливаются плакаты с предупреждающими надписями об опасности пребывания людей в этих местах во время грозы и предусматриваются обходные дорожки.

      349. Находящиеся в эксплуатации молниезащитные устройства у начальника подразделения, заводятся паспорта

      350. В качестве обязательных мер по защите от статического электричества в помещениях (зонах), где недопустим искровой разряд, необходимо:

      1) покрытия полов и рабочих столов выполняются из электропроводящих материалов с удельным объемным электрическим сопротивлением не более 106 Ом;

      2) на рабочих местах устанавливаются заземленные металлические поручни, периодически касаясь которых, человек может снимать с себя статическое электричество.

  Приложение 1
к Инструкции о мерах пожарной
безопасности в Вооруженных
Силах Республики Казахстан
  Форма

Ведомость пожарного наряда

  с "__" часов "__" ________ 20 __ года
до "__" часов "___" _______ 20 __ года

1. Личный состав
Начальник наряда
_____________________________________________________________
(воинское звание, фамилия и инициалы при его наличии)
Дежурный по пожарному депо (или дневальные по сменам)
_______________________
_______________________________________________________________________________
(воинское звание, фамилия и инициалы при его наличии)
2. Состав боевого расчета

Номер по табелю боевого расчета

В боевом расчете

В резерве

в/звание, ФИО (при его наличии)

Автомобиль, гусеничная пожарная машина, мотопомпа

в/звание, ФИО (при его наличии)

Автомобиль, гусеничная пожарная машина, мотопомпа

Начальник расчета
Первый номер
Второй номер
Третий номер
Четвертый номер
Водитель
Механик-водитель





3. Состояние пожарных автомобилей

№ п/п

Наименование автомобиля, гусеничной пожарной машины, мотопомпы и номер

Техническое состояние автомобиля, ГПМ, МП

Количество горючего, литрах

Подпись водителя (механика-водителя)

1





2





3





4





5





6





7





8





4. Пожарные посты

№ п/п

Фамилия постовых

Время несения службы на посту (часы) и место

Замечания при несении службы на постах

1




2




5. Состояние источников водоснабжения, установок пожаротушения, пожарной сигнализации и дорог

Время проверки

Обнаруженные недостатки

Отметка об устранении недостатков с указанием времени













6. Дневник наряда

Время

Выезды на пожары и учения. Проводимые занятия, хозяйственные работы, замечания лиц, проверяющих службу наряда и т. д.













                  7. Недостатки при приеме дежурства и несений службы

      __________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Дежурство сдал _________________________________________________
                  (воинское звание, фамилия и инициалы, подпись)
Дежурство принял _______________________________________________
                  (воинское звание, фамилия и инициалы, подпись)
Начальник команды противопожарной защиты ______________________________
                              (воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
"__" __________ 20 __ года

  Приложение 2
к Инструкции о мерах пожарной
безопасности в
Вооруженных Силах
Республики Казахстан
  Форма
  Утверждаю
Командир воинской части
(начальник учреждения)
____________________________
(воинское звание (при наличии),
подпись фамилия)
"__" __________ 20__ года

Месячный план организационно-профилактических мероприятий и хозяйственных работ команды противопожарной защиты воинской части (учреждения) на __________ 20__ года

№ п/п

Перечень работ

Дни и часы недели

Ответственный руководитель

1-я неделя

2-я неделя

3-я неделя

4-я неделя


1. Организационно-профилактические мероприятия


Специальная подготовка личного состава команды

1.




2.








Проверка противопожарного состояния

4.








2. Хозяйственные работы

7.







      Начальник команды противопожарной защиты
      воинской части (учреждения)
______________________________________________
(воинское звание (при наличии), фамилия и инициалы)
"__" __________ 20__ года

  Приложение 3
к Инструкции о мерах пожарной
безопасности в Вооруженных
Силах Республики Казахстан
  Форма

ЖУРНАЛ профилактической работы команды противопожарной защиты
__________________________________________________________________
(номер команды или наименование воинской части (учреждения))

№ п/п

Дата

Объекты подразделения

Предложенные мероприятия

Срок исполнения

Подпись проверяющего

Отметка о выполнении

Подпись ответственного исполнителя

1

2

3

4

5

6

7

8









  Приложение 4
к Инструкции о мерах пожарной
безопасности в Вооруженных
Силах Республики Казахстан
  Форма

Журнал проверки противопожарного состояния объектов перед их закрытием дежурным нарядом штатной команды противопожарной защиты (пожарный расчет, нештатная пожарная команда) № __

Дата проверки

Время проверки

Наименование хранилища, мастерской, цеха, гаража

Обнаруженные нарушения

Подпись проверяющего

Отметка о устранений

Подпись лица ответственного за объект








      Примечание к журналу вшивается утвержденная командиром воинской части Инструкция о порядке проведения осмотра мастерских, хранилищ, парков (гаражей), ангаров и других, опасных в пожарном отношении объектов перед их закрытием.

  Приложение 5
к Инструкции о мерах пожарной
безопасности в Вооруженных
Силах Республики Казахстан
  Форма

Журнал учета проведения инструктажа по противопожарной защите личного состава воинской части (учреждения) ________

№ п/п

Дата проведения

Наименование подразделения

Содержание инструктажа

Количество присутствовавших

Подпись проводившего инструктаж

Подпись командира подразделения

Примечание









  Приложение 6
к Инструкции о мерах пожарной
безопасности в Вооруженных
Силах Республики Казахстан
  Форма

Табель боевого расчета пожарных автомобилей, гусеничных пожарных машин и мотопомп

Номер боевого расчета

При заступлении в наряд

Порядок действий

при получении сигнала о пожаре

при тушении пожара (боевом развертывании)

























      Начальник команды противопожарной защиты воинской части (учреждения) _____
____________________________________________________________
(воинское звание (при наличии), подпись, инициал имени, фамилия)
Примечание: табель вывешивается в помещении (на площадке), где содержится пожарная техника.

  Приложение 7
к Инструкции о мерах пожарной
безопасности в Вооруженных
Силах Республики Казахстан

Упражнения по специальной подготовке команд противопожарной защиты и спасательных работ Вооруженных Сил Республики Казахстан

Упражнения

Оценочные показатели, сек.

Условия выполнения упражнения

отлично

хорошо

удовлет

1

Надевание боевой одежды и снаряжения (без посадки в автомобиль):
пожарным:
1) в летнее время
2) в зимнее время отделением:
отделением:
3) в летнее время
4) в зимнее время

18
22
25
30

22
26
30
35

26
30
35
40

1. Боевая одежда и снаряжение сложены первым и вторым способом на скамейках или специальных полках. Пояс с топором лежит под одеждой. В зимнее время подкасник (шлем) укладывается в удобном положении, ватная телогрейка вложена в брезентовую куртку. Рукавицы лежат в кармане куртки.
2. Пожарные находятся в одном метре от боевой одежды и снаряжения (лицом к ней), в служебном обмундировании, без головного убора.
3. Начало: поданная команда.
4. Окончание: боевая одежда и снаряжение надеты, куртка застегнута на все пуговицы, пояс застегнут и заправлен под пряжку, подбородочный ремень каски подтянут.

2

Надевание теплоотражательного костюма:
1) в летнее время
2) в зимнее время

70
74

75
79

80
84

1. Теплоотражательный костюм вынут из мешка и уложен на скамейке любым удобным способом.
2. Пожарный в боевой одежде и снаряжении (пояс одет) стоит в одном метре от теплоотражательного костюма ( лицом к нему)
3. Начало: поданная команда.
4. Окончание: полукомбинезон с бахилами одет и закреплен с помощью плечевых лямок. Пожарный пояс одет поверх полукомбинезона и застегнут.
Куртка из металлизированной ткани одета и застегнута на все пуговицы, шлем-маска пристегнута к куртке, на руки надеты рукавицы.
Примечание: шлем-маска пристегивается к куртке только спереди, рукавицы застяжными ремешками не закрепляются

3

Сбор и выезд по тревоге с посадкой за воротами гаража:
отделения:
1) в летнее время
2) в зимнее время
на двух пожарных автомобилях:
3) в летнее время
4) в зимнее время
на трех и более пожарных автомобилях:
5) в летнее время
6) в зимнее время

30
35
35
40
39
43

35
40
40
45
43
48

40
45
45
50
48
52

1. Боевая одежда и снаряжения сложены так, как указано в условиях выполнения упражнения № 1.
2. Личный состав находится в дежурном помещении и располагается произвольно.
3. Начало: сигнал тревоги. Посадка в автомобиль производится после того, как полностью надета боевая одежда и снаряжение.
4. Окончание: автомобиль находится за воротами гаража, личный состав каждого боевого расчета находится в автомобиле, дверцы закрыты. Время фиксируется по моменту закрытия последней дверцы автомобилей.

4

Подъем по автолестнице с тетивами, выдвинутыми на:
15 м
20 м
25 м
30 м
35 м
40 м
45 м

18
24
31
39
47
56
66

20
27
35
44
53
63
74

23
31
40
50
60
71
82

1. Автолестница установлена и выдвинута на заданную высоту. Пожарный стоит около лестницы.
2. Начало: поданная команда.
3. Окончание: пожарный обоими ногами достиг заданной высоты и карабином закрепился за ступеньку.
Примечание:
1. При подъеме на высоту 30м и более:
а) лестница опирается на конструкцию здания;
б) пожарные, не имеющие достаточного опыта, выполняют упражнения со страховкой.
2. При выполнении упражнения в зимних условиях к норме времени прибавляется 1 сек. на каждые 5 метров высоты.

5

Подъем по стационарной лестнице:
1) без пожарного рукава на высоту:
8 м
12 м
16 м
2) с сухой рукавной линией диаметром 51мм и примкнутым к ней стволом по стационарной лестнице на высоту:
4 м
8 м
12 м
16 м

8
13
20
8
15
24
33

10
15
22
11
18
27
36

12
17
24
13
21
30
39

1. Пожарный стоит около лестницы. При подъеме рукавной линии рукав раскатан и с присоединенным стволом перекинут через плечо.
2. Начало: поданная команда.
3. Окончание: пожарный обеими ногами достиг заданной высоты (ступеньки)
Примечание:
1. Если стационарная лестница не доходит до земли, к ней приставляется лестница-палка и к норме времени прибавляется 2 сек.
2. При выполнении упражнения в зимних условиях к норме времени прибавляется 2 сек. на каждые 4 метра.
3. При подъеме с сухой рукавной линией диаметром 66мм к норме времени прибавляется 5 сек.
4. При подъеме выше 16 м на каждые 4 м к норме времени прибавляется 10 сек.

6

Переноска и подвеска штурмовой лестницы в окно 2-го этажа учебной башни:
1) в летнее время
2) в зимнее время

7
10

9
12

11
14

1. Штурмовая лестница лежит седьмой ступенькой на линии старта. Линия старта – в 32 метрах 25 см от основания учебной башни. Пожарный стоит за линией старта.
2. Начало: поданная команда.
3. Окончание: штурмовая лестница подвешена в окно 2-го этажа учебной башни. Пожарный стоит левой ногой на первой ступеньке лестницы и держится обеими руками за тетивы лестницы.

7

Подъем по подвешенной штурмовой лестнице на 4-й этаж учебной башни:
1) в летнее время
2) в зимнее время

18
21

20
23

22
25

1. Штурмовая лестница подвешена на подоконник 2-го этажа учебной башни. Пожарный стоит около лестницы, левая нога на первой ступеньке, руками держится за тетивы лестницы.
2. Начало: поданная команда.
3. Окончание: пожарный коснулся обеими ногами пола 4-го этажа учебной башни.

8

Подъем по штурмовой лестнице на 4-й этаж учебной башни:
1) в летнее время
2) в зимнее время

26
30

28
32

34
38

1. Штурмовая лестница лежит седьмой ступенькой на линии старта. Линия старта – в 32м 25см от учебной башни. Пожарный стоит за линией старта.
2. Начало: поданная команда.
3. Окончание: пожарный коснулся обеими ногами пола 4-го этажа учебной башни.

9

Подъем по установленной выдвижной лестнице на 3-й этаж учебной башни или крышу 2-х этажного здания:
1) в летнее время
2) в зимнее время

7
9

9
11

11
14

1.Выдвижная лестница установлена и закреплена за седьмую ступеньку. Первый номер стоит около лестницы, руками держится за тетивы лестницы, левая нога на первой ступеньке. Второй номер стоит между стеной и лестницей, прижимает еҰ к зданию и удерживает.
2. Начало: поданная команда
3. Окончание: первый номер коснулся ногами пола 3-го этажа учебной башни или крыши 2-х этажного здания, второго номер стоит между стеной и лестницей.
Примечание:
1.При подъеме с сухой рукавной линией и примкнутым к ней стволом к норме времени прибавляется 5 сек.
2. При подъеме с сухой рукавной линией диаметром 66 мм к норме времени прибавляется 8 сек.

10

Снятие, переноска и установка выдвижной лестницы на 3-й этаж учебной башни:
1) в летнее время
2) в зимнее время

16
20

18
22

20
24

1. Выдвижная лестница уложена и закреплена на автомобиле, находящемся в 30 м от учебной башни (ось заднего колеса находится на отметке 30 м). Задняя рукавная катушка снята.
2. Упражнение выполняется расчетом из 2-х человек, которые находятся у заднего колеса автомобиля.
3. Начало: поданная команда
4. Окончание: выдвижная лестница установлена и закреплена за седьмую ступеньку. Первый номер стоит в полушаге от лестницы лицом к ней, второй номер стоит между стеной и лестницей.
Примечание:
При выполнении упражнения с автомобилем на шасси УРАЛ-5557 и ЗИЛ-131 модель 137 к норме времени прибавляется 2 сек.

11

Снятие, переноска и установка выдвижной лестницы и подъем по ней на 3-й этаж учебной башни или крышу 2-х этажного здания:
1) в летнее время
2) в зимнее время

24
28

29
33

32
36

1. Выдвижная лестница уложена и закреплена на автомобиле, находящемся в 30 м от учебной башни (ось заднего колеса находится на отметке 30 м ). Задняя рукавная катушка снята.
2. Упражнение выполняется расчетом из 2-х человек, которые находятся у заднего колеса автомобиля.
3. Начало: поданная команда
4. Окончание: выдвижная лестница закреплена за седьмую ступеньку, первый номер коснулся обеими ногами пола 3-го этажа учебной башни или крыши 2-х этажного здания, второй номер стоит между стеной и лестницей.

12

Вязка спасательной петли без надевания еҰ на спасаемого:
1) одинарной
2) двойной

5
6

6
7

8
9

1. Пожарный в боевой одежде и снаряжении стоит в положении "смирно".
2.Спасательная веревка, смотанная в клубок, находится в чехле с лямкой, надетой через плечо пожарного.
3.Начало: поданная команда.
4. Окончание: спасательная петля связана.

13

Вязка спасательной петли без надевания еҰ на спасаемого:
1) одинарной
2) двойной

18
21

22
25

25
30

1. Пожарный стоит в одном метре от спасаемого, лежащего на спине.
2. Спасательная веревка, смотанная в клубок, находится в чехле с лямкой, надетой через плечо пожарного.
3. Начало: поданная команда.
4. Окончание: спасательная петля надета на спасаемого. Короткий конец веревки обвязан вокруг талии и закреплен на узле спасательной петли, длинный конец веревки намотан на карабин.

14

Сматывание 30-метровой спасательной веревки в клубок (в мин)

5

6

7

1. Пожарный стоит в положении "смирно" в одном метре от размотанной веревки, один конец которой в руке пожарного.
2. Начало: поданная команда.
3. Окончание: веревка смотана в клубок, свободный конец веревки заправлен в середину клубка, клубок уложен в чехол.

15

Закрепление спасательной веревки за конструкцию здания

4

6

8

1. Пожарный стоит в полуметре от места закрепления веревки. Веревка, смотанная в клубок, находится в чехле с лямкой, надетой через плечо.
2. Начало: поданная команда.
3. Окончание: узел надежно затянут, длинный конец веревки у ног пожарного.

16

Преодоление 100-метровой полосы

27

30

33

1. Пожарный со стволом стоит на старте (ствол в любом положении).
2.Начало: поданная команда.
3.Окончание: пожарный, преодолев все препятствия, пересек линию финиша со стволом, примкнутым к рукавной линии. Рукава соединены между собой и присоединены к разветвлению.
Примечание:
Расстановка препятствий на 100-метровой полосе и порядок их преодоления устанавливается на основании действующих правил по пожарно-прикладному спорту.

17

Прокладка рукавной линии (со стволом) длиной 40 м от колонки, установленной на гидрант:
1) в летнее время
2) в зимнее время

15
17

17
19

19
21

1. пожарное оборудование сложено в 1 м от колонки. Пожарный стоит около оборудования.
2. Начало: поданная команда.
3. Окончание: рукавная линия на каждые 20 м рукава к норме времени прибавляется 8 сек.

18

Прокладка рукавной линии со стволом "Б" от внутреннего пожарного крана на 20 м.

5

7

9

1. Пожарный стоит в 1 м от внутреннего пожарного крана. Рукав, присоединенный к крану, находится в шкафчике, дверца закрыта. Ствол присоединен к рукаву.
2. Начало: поданная команда.
3. Окончание: рукавная линия проложена. Пожарный на боевой позиции.

19

Установка пожарного автомобиля (автоцистерны, автонасоса) на гидрант с присоединением всасывающих рукавов (одного мягкого и одного жесткого) к всасывающему патрубку насоса:
1) в летнее время
2) в зимнее время

28
30

31
33

34
36

1. Колонка находится в ящике автомобиля и закреплена. Дверцы ящиков закрыты, всасывающий патрубок насоса автомобиля находится в 3 м от гидранта, задняя рукавная катушка снята. Крышка колодца гидранта открыта, колпачок стояка закрыт. Пожарный стоит в одном метре от ящика кузова автомобиля, где находится колонка, лицом к ней.
2. Упражнение выполняется расчетом из 2-х человек (шофер и пожарный).
3. Начало: поданная команда.
4. Окончание: колонка навернута до отказа на стояк гидранта, всасывающие рукава присоединены к всасывающему патрубку насоса и колонке. Шофер или пожарный, выполняющий его обязанности, находится у насоса, пожарный у колонки.
Примечание:
1. При выполнении упражнения с пуском воды к норме времени прибавляется 15 сек. и время фиксируется в момент появления воды из напорного патрубка.
2. При выполнении упражнения на гидранте Ленинградского образца к норме времени прибавляется 3 сек.
3. Если колпачок стояка гидранта имеет винтовую нарезку, к норме времени прибавляется 3 сек.

20

Установка пожарного автомобиля (автонасоса, автоцистерны) на водоем с присоединением 2-х (по 4 м) всасывающих рукавов и сетки:
1) в летнее время
2) в зимнее время

75 (45)
80 (50)

80 (50)
85 (55)

90 (60)
95 (65)

1.Автомобиль установлен у открытого водоҰма, двигатель работает на малых оборотах. Пожарное оборудование закреплено на своих местах. Задняя рукавная катушка снята и убрана в сторону.
2.Упражнение выполняется расчҰтом из 2-х номеров (водитель и пожарный), находящихся против оси заднего колеса
3.Начало: поданная команда.
4.Окончание: двигатель переключен на насос, время фиксируется в момент появления воды из напорного патрубка насоса.
Примечание:
1. Время в скобках указано для упражнения без забора воды.
2. При выполнении упражнения от пожарных автомобилей с передним расположением всасывающих патрубков к норме времени прибавляется 10 сек.

21

Установка пожарного автомобиля (автоцистерны, автонасоса) на водоҰм с присоединением 4-х (по 2 м) всасывающих рукавов и сетки:
1) в летнее время
2) в зимнее время

110
115

115
120

125
130

1. Автомобиль установлен у открытого водоҰма, двигатель работает на малых оборотах. Пожарное оборудование закреплено на своих местах. Задняя рукавная катушка снята и убрана в сторону.
2. Упражнение выполняется расчетом из 2-х номеров (водитель и пожарный), находятся против оси заднего колеса.
3. Начало: поданная команда.
4. Окончание: двигатель переключен на насос, время фиксируется в момент появления воды из выкидного патрубка насоса.

22

Установка мотопомпы:
МП-600 или МП-800 на водоисточник с подачей воды

35

40

50

1. Мотопомпа установлено у водоема. Всасывающий рукав и сетка находятся у мотопомпы. Двигатель мотопомпы не работает.
2. Упражнение выполняется расчетом из 2-х номеров (пожарный и моторист), которые построены у мотопомпы.
3. Начало: поданная команда.
4. Окончание: момент появления воды из напорного патрубка насоса.
Примечание:
Без всасывающей сетки подавать воду не разрешается.

23

Установка мотопомпы МП-1200 (МП-1400, МП-1600) на водоисточник с присоединением двух (по 4 м) всасывающих рукавов с сеткой и подачей воды

80

85

95

1. Мотопомпа установлена у водоема. Всасывающие рукава с сеткой закреплены на своих местах. Двигатель мотопомпы не работает.
2. Упражнение выполняется расчетом из 2-х номеров (пожарный и моторист), находящихся против оси колеса.
3. Начало: поданная команда.
4. Окончание: момент появления воды из напорного патрубка насоса

24

Боевое развертывание отделения:
1) на автоцистерне с подачей стволов (одного "А" и одного "Б") через разветвление при рабочих линиях на два рукава каждая и магистральной на:
3 рукава
4 рукава
5 рукава
6 рукава

70
85
100
115

75
90
105
120

80
95
110
125

1. Автомобиль установлен у гидранта. Все пожарное оборудование закреплено. Дверцы ящиков закрыты. Двигатель работает на малых оборотах.
2. Отделение выстраивается с любой стороны автомобиля.
3. Начало: поданная команда.
4. Окончание: автомобиль установлен на гидрант, двигатель переключен на насос, насос заполнен водой (только летом) рукавные линии проложены, соединены, ствольщики на позиции готовы к работе со стволами.
Примечание:
1.При боевом развертывании с пуском воды к норме времени прибавляется 5 сек. на каждый рукав. Время фиксируется в момент появления струи из последнего ствола.
2. При подаче стволов на высоты при помощи приставных, стационарных и маршевых лестниц к норме времени прибавляется 10 сек. на этаж.
3.При выполнении упражнения в зимних условиях к норме времени прибавляется 5 сек.
4. При выполнении упражнения от автомобилей с передним расположением всасывающих патрубков к норме времени прибавляется 10 сек.


2) с установкой лафетного ствола:
в составе отделения автоцистерны на:
60 м
80 м
в составе отделения автонасоса на:
100 м
120 м
140 м

60
85
115
145
175

65
90
125
155
195

70
100
135
165
210

1. Автомобиль установлен у открытого водоема. Все пожарное оборудование закреплено. Двигатель работает на малых оборотах. Дверцы ящиков закрыты.
2. Отделение выстраивается с любой стороны автомобиля.
3. Начало: поданная команда.
4. Окончание: автомобиль установлен на водоисточник, двигатель переключен на насос, насос заполнен водой из водоисточника, к стволу проложены две
рукавные линии диаметром 66 мм, ствольщики на позиции готовы к работе.
Примечание:
1. При прокладке 2-х магистральных линий диаметром 77 мм к норме времени прибавляется 5 сек.
2. При выполнении упражнения с пуском воды к норме времени прибавляется 5 сек. на каждый рукав одной из линий и время фиксируется в момент появления воды.
3. При выполнении упражнения на автомобилях с передним расположением всасывающих патрубков к норме времени прибавляется 10 сек.
4. При установке автомобиля на водоем с присоединением 4-х ( по 2 м) всасывающих рукавов и сетки к норме времени прибавляется 35 сек.
5. При выполнении упражнения в зимних условиях к норме времени прибавляется 5 сек.


3) на автоцистерне с подачей одного ГВП-600 на:
2 рукава:
3.1) в летнее время
3.2) в зимнее время
3 рукава:
3.3) в летнее время
3.4) в зимнее время

19
21
22
24

22
24
25
27

25
27
28
30

1. Двигатель автомобиля работает. Пожарное оборудование закреплено на своих местах.
2. Упражнение выполняется расчетом из 2-х номеров (водитель и пожарный), находящихся против оси заднего колеса, спиной к автомобилю.
3. Начало: поданная команда.
4. Окончание: двигатель переключен на насос, рукавная линия проложена. Пожарный находится на позиции ствола, водитель у насоса.
Примечание:
При выполнении упражнения с подачей пены к норме времени прибавляется 7 сек. на каждый рукав и время фиксируется в момент появления пены из ствола.


4) на автоцистерне с подачей одного ствола "Б" на:
2 рукава:
4.1) в летнее время
4.2) в зимнее время
3 рукава:
4.3) в летнее время
4.4) в зимнее время

12
14
18
20

14
16
20
22

17
19
23
25

1. Двигатель автомобиля работает. Рукава, уложенные в гармошку, находятся в ящиках и закреплены.
2. Упражнение выполняется расчетом из 2-х номеров (водитель и пожарный), находящихся у заднего колеса автомобиля.
3. Начало: поданная команда.
4. Окончание: двигатель переключен на насос, рукавная линия проложена. Пожарный находится на позиции ствола, водитель у насоса.
Примечание:
1. При выполнении упражнения с подачей воды к норме времени прибавляется 5 сек. на каждый рукав. Время фиксируется в момент появления воды из ствола. 2. При подаче ствола "А" к норме времени прибавляется 7 сек. на каждый рукав.
3. При подаче пенного ствола с подачей пены к норме времени прибавляется 7 сек. на каждый рукав.

      Примечание:

      1. Все упражнения выполняются в боевой одежде и снаряжении (рукавицы надевают при необходимости).

      2. Время на выполнение одиночных упражнений засчитывается, в зависимости от возраста: до 30 лет – указано в нормативах, с 30 до 40 лет норма времени увеличивается на 5 %, с 40 лет и выше – 10 %.

      3. Для личного состава пожарных команд и расчетов первых шести месяцев службы норма времени увеличивается на 10 %.

  Приложение 8
к Инструкции о мерах пожарной
безопасности в Вооруженных
Силах Республики Казахстан
  Форма

АКТ проверки организации и состояния противопожарной защиты
__________________________________________________
(воинская часть (учреждение), гарнизон)

      Мною,____________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
                  должность, воинское звание, ФИО (при наличии)
На основании предписания № __ от "__" __________ 20__ года, заместителя
Министра обороны Республики Казахстан (начальника Тыла Вооруженных Сил
Республики Казахстан), в присутствии,
___________________________________________
должность, воинское звание, ФИО (при наличии) войсковая часть или
учреждения
проведена проверка организации и состояния противопожарной защиты
_______________.
                  ВЫЯВЛЕННЫЕ НАРУШЕНИЯ:
                  Административная территория
1. _____________________________________________________________________________
2. _____________________________________________________________________________
3. _____________________________________________________________________________
                  Территория парка боевых машин
1. _____________________________________________________________________________
2. _____________________________________________________________________________
3. _____________________________________________________________________________
                        Складская зона
1. _____________________________________________________________________________
2. _____________________________________________________________________________
3. _____________________________________________________________________________
                        Техническая территория
1. _____________________________________________________________________________
2. _____________________________________________________________________________
3. _____________________________________________________________________________
            Наличие и ведение служебной документации по противопожарной защите
1. _____________________________________________________________________________
2. _____________________________________________________________________________
3. _____________________________________________________________________________
Вывод:
Сроки устранения нарушений.
Проверяющий: __________________________________________________________
                  (воинское звание (при наличии), фамилия, инициалы)
При проверке присутствовали: _____________________________________________
                        (воинское звание (при наличии), фамилия, инициалы)
С предписанием ознакомлен, предложенные мероприятия приняты к выполнению:
Командир воинской части (начальник учреждения)
___________________________
_______________________________________________________________________
            (воинское звание (при наличии), фамилия, инициалы)
"__" __________ 20 __ года

  Приложение 9
к Инструкции о мерах пожарной
безопасности в Вооруженных
Силах Республики Казахстан
  Форма

Книга учета
проверок противопожарной защиты воинской
части и пожарно-профилактической работы
__________________________________________________________________________________________

  Начата "__" __________ 20__ года
Окончена "__" __________ 20__ года

1. Учет штатной команды противопожарной защиты и нештатной пожарной команды

№ п/п

Наименование и номер команды

Войсковая часть (гарнизон)

Личный состав

Пожарная техника

Воинское звание, фамилия, имя, и отчество начальника команды

военно- служащие

гражданский персонал (служащие) ВС РК








2. Учет состояния воинской части (соединений и частей гарнизона, РгК, ВС РК)

№ п/п

Наименование воинской части

Дата проверки

Какой документ составлен

Сведения о противопожарном водоснабжении

Наличие и состояние автоматической пожарной сигнализации

Наличие и состояние автоматического пожаротушения

Оборудование молниезащитой

Сведения о пожарной команде

Оценка состояния противопо- жарной защиты

Водоемы (количество, емкость)

гидранты (количество, диаметр)

положено

имеется

личный состав

техника

боеготовность















3. Учет профилактической работы и учебных сборов

№ п/п

Дата проведения мероприятий

Место проведения мероприятия

Вид и краткое содержание мероприятий

Количество присутствовавших






  Приложение 10
к Инструкции о мерах пожарной
безопасности в Вооруженных
Силах Республики Казахстан
  Форма

Пожарный жетон

     


      Жетоны изготавливаются по одному на каждое помещение, подлежащее осмотру перед закрытием из плотной бумаги размером 6 х 9 см, желтого цвета, с нанесением на них номера воинской части (наименование учреждения) и наименование объекта, жетоны регистрируются в делопроизводстве части, на обратной стороне заверяется подписью начальника службы противопожарной защиты (команды противопожарной защиты) проставляется штамп с регистрационным инвентарным номером. Жетоны вкладывать в прозрачные бейджи из прочной пластмассы и выдавать начальникам объектов под роспись.

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріндегі өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулықты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2019 жылғы 27 мамырдағы № 378 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 29 мамырда № 18744 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2023 жылғы 10 ақпандағы № 97 бұйрығымен.

      Ескерту. Күші жойылды - ҚР Қорғаныс министрінің 10.02.2023 № 97 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 16 тамыздағы № 1074 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі туралы ереже 21-тармағының 19-56) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріндегі өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулық нұсқаулық бекітілсін.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Тыл және қару-жарақ бастығы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықтың көшірмесін мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде қазақ және орыс тілдерінде Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде ресми жариялау және оған енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдауды;

      3) осы бұйрықты алғашқы ресми жарияланғанынан кейін Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      4) мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Заң департаментіне жолдауды қамтамасыз етсін.

      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      4. Осы бұйрық лауазымды адамдарға, оларға қатысты бөлігінде жеткізілсін.

      Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасының
Қорғаныс министрі генерал-майор
Н. Ермекбаев

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ішкі істер министрлігі

      ________________________

      2019 жылғы "__" __________

  Қазақстан Республикасы
Қорғаныс министрінің
2019 жылғы 27 мамырдағы
№ 378 бұйрығымен
бекітілген

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріндегі өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулық

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріндегі өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріндегі (бұдан әрі – ҚР ҚК) өрт қауіпсіздігі шараларын нақтылайды.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Өрт қаупсіздігі шараларына:

      1) өртке қарсы қорғаныс қызметін ұйымдастыру (өрт сөндіру наряды, өрт-бекеттік қызметті өткеру, өртке қарсы қорғаныс командалары (өрт сөндіру есептоптары), өртке қарсы қорғау мүлкімен қамтамасыз ету);

      2) өрт-профилактикалық жұмысты ұйымдастыру (өрт-профилактикалық жұмысты жүргізу, жеке құрамды өрт-профилактикалық тұрғысынан даярлау, әскери бөлімдердің (мекемелердің) өртке қарсы қорғаныс жай-күйін өрт-техникалық тұрғысынан тексеру, объектілердегі өрт қауіпсіздігі шаралары) жатады.

      Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      3. Осы Нұсқаулықта пайдаланылатын негізгі ұғымдар:

      1) ҚР ҚК-ның өртке қарсы қорғанысы – өрт шығу қаупін болжау мен талдауды, өрт-профилактикалық іс-шараларды жүргізуді, өртті анықтау және сөндіру техникалық құралдарын енгізуді, адамдарды, қару-жарақты, әскери техника мен әскери мүлікті қорғау және қауіпсіз эвакуациялау үшін жағдайлар жасауды қамтитын іс-шаралар кешені;

      2) өрт профилактикасы – адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, өртті болдырмауға, оның өршуін шектеуге, сондай-ақ өрт сөндіру үшін жағдайлар жасауға бағытталған ұйымдастыру және техникалық іс-шаралар кешені;

      3) өрт профилактикасы – адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, өрт шығуды болдырмауға, оның өршуін шектеуге, сондай-ақ нәтижелі өрт сөндіру үшін жағдайлар жасауға бағытталған ұйымдастыру және техникалық іс-шаралар кешені;

      4) өрт-бақылау органы – ҚР ҚК-ның, әскер түрлерінің, тектерінің, өңірлік қолбасшылықтардың және гарнизондардың өртке қарсы қорғаныс қызметі.

      Ескерту. 3-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-тарау. Өртке қарсы қорғаныс қызметін ұйымдастыру және өрт қауіпсіздігі шаралары 1-параграф. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің өртке қарсы қорғаныс қызметтерін ұйымдастыру

      4. Әскери бөлім (мекеме) объектілерінің өрт қауіпсіздігі шараларын қамтамасыз ету және жеке құрам үшін қауіпсіз жағдайлар жасау үшін бөлім командирі (мекеме бастығы) әскери бөлімдер мен мекемелер жеке құрамының "Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 9 қазандағы № 1077 қаулысында (бұдан әрі – ӨҚҚ) көрсетілген өрт қауіпсіздігі талаптарын зерделеу жөніндегі өртке қарсы іс-шараларды уақтылы жүргізуді ұйымдастырады.

      Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      5. Өртке қарсы қорғау қызметінің лауазымды адамдары және әскери бөлімнің (мекеменің) тәуліктік наряды жеке құрамның ӨҚҚ талаптарын орындауына бақылауды жүзеге асырады, өрт шыққан жағдайда азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшелеріне дереу хабарлайды.

      Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      6. Әскери бөлімдер мен мекемелерде (гарнизондарда) өртке қарсы қорғаныс қызметті:

      1) штаттық өртке қарсы қорғаныс командалары;

      2) штаттан тыс өрт сөндіру командалары жүзеге асырады.

      7. Штаттық өртке қарсы қорғаныс командаларының, штаттан тыс өрт сөндіру командаларының және есептоптардың жеке құрамы өртке қарсы қорғаныс қызметін атқарумен байланысты емес нарядтардан босатылады.

      8. Өрт сөндіру техникасын (мотопомпаларды), жабдық пен құрал-саймандарды тікелей мақсаты бойынша пайдаланбауға, сондай-ақ өрт сөндіру депосының ғимараттарында өртке қарсы қорғаныс қызметіне қатысы жоқ адамдарды, бөлімшелер мен техниканы орналастыруға жол берілмейді.

2-параграф. Өрт сөндіру наряды

      9. Өрттен сақтандыру және оны сөндіру жөніндегі қызметті өткеру, сондай-ақ бірінші кезектегі авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу үшін өртке қарсы қорғаныс командалары құрамынан күн сайын тәуліктік өрт сөндіру наряды тағайындалады. Қалған жеке құрам өртке қарсы қорғаныс командасының резервін құрайды.

      10. Өрт сөндіру нарядының қызмет өткеруі жауынгерлік міндетті орындау болып табылады және жеке құрамнан Қазақстан Республикасы Президентінің 2007 жылғы 5 шілдедегі № 364 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері, басқа да әскерлері мен әскери құралымдары ішкі қызмет жарғысының (бұдан әрі – ІҚЖ) және осы Нұсқаулықтың талаптарын нақты сақтауды талап етеді.

      Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      11. Өрт сөндіру нарядының құрамына:

      1) наряд бастығы;

      2) жүргізушілер (моторшылар);

      3) қаруланудағы арнайы және қайта жабдықталған өрт сөндіру машиналарының, автомобильдердің (мотопомпалардың), сондай-ақ бірінші кезекте құтқару жұмыстарын орындау үшін арналған техниканың саны есебінен өрт сөндіруші (өрт сөндіруші-құтқарушы);

      4) өрт сөндіру бекеттерінің саны бойынша бекетшілер тағайындалады.

      12. Мемлекеттік мереке және күзетілетін объектілер (арсеналдар, базалар, қоймалар) аумағында жоғары өрт қауіптілігімен байланысты жаппай тиеу-түсіру жұмыстарын жүргізу күндері әскери бөлім командирінің (мекеме бастығының) шешімі бойынша өртке қарсы қорғанысты күшейту мақсатында өртке қарсы қорғаныс командасының резерві немесе әскери бөлімнің (мекеменің) басқа да бөлімшелері есебінен тәуліктік өрт сөндіру нарядының санын арттыру жүргізіледі.

      Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-параграф. Өрт-бекеттік қызметті өткеру

      13. Өрт сөндіру бекеттері анағұрлым өрт қауіпті объектілерде, найзағай уақытында жұмыстарды жүргізу кезінде қойылады.

      14. Күзетілетін объектілерде от қауіпті, жаппай тиеу-түсіру және регламенттік жұмыстарды жүргізу, зымырандарға отын құю және іске қосу, ұшақтардың (тікұшақтардың) ұшуы кезінде өртке қарсы қорғанысты қамтамасыз ету үшін өрт сөндіру автомобилінде жауынгерлік есептоп бөлінеді.

      15. Өртке қарсы қорғаныс командасында жауынгерлік қабілетті резерв қалады және жұмыстарды жүргізу орнымен телефон байланысы (радиобайланыс) орнатылады.

      16. Өрт сөндіру бекеттері:

      1) өрт шығудан сақтандыру үшін;

      2) бекетте немесе оның маңында өрт шыққан жағдайда өртке қарсы қорғаныс командасын уақтылы шақырту үшін;

      3) бекетте тұтануларды және өртті қолда бар құралдармен жою үшін қойылады.

      17. Орман аймағында орналасқан немесе көп ғимараттары ағаштан салынған, сондай-ақ өрт дабылдамасы және телефон байланысы жоқ әскери қалашықтарда (мекемелерде) бекеттер өрт шығуын анықтау және өртке қарсы қорғаныс командасына олар туралы хабарлау үшін қадағалау мұнараларына қойылады.

      18. Өрт сөндіру бекеттері күзетілетін объектілердің маңыздылығына, олардың өрт қауіптілігіне және қызмет өткеру уақытына байланысты ұдайы немесе уақытша болуы мүмкін.

      19. Өрт сөндіру бекеттерінің саны және оларды орналастыру осы Нұсқаулыққа 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тәуліктік өрт сөндіру нарядының ведомосында айқындалады, оны өртке қарсы қорғаныс командасының бастығы әзірлейді.

      Ескерту. 19-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      20. Өрт сөндіру бекетінің бекетшісі өрт сөндіру нарядының бастығына бағынады.

      21. Бекетшілерді ауыстыру үшін өрт сөндіру нарядының бастығы кезекті ауысымның бекетшілерін өртке қарсы қорғаныс командасы депосының гаражында бір қатарға сапқа тұрғызады және қызмет өткеру бойынша нұсқаулар береді.

      Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4-параграф. Өртке қарсы қорғаныс командалары (өрт сөндіру есептоптары)

      22. Әскери бөлімдерде (мекемелерде) штаттық өртке қарсы қорғаныс командалары ҚР ҚК әскери қызметшілерімен жасақталады. Өртке қарсы қорғаныс командаларының құрамына мерзімді қызмет әскери қызметшілерін қосуға жол берілмейді.

      Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      23. Өрт сөндіру автомобильдерінің (мотопомпалардың) саны мен түрі Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2015 жылғы 17 маусымдағы № 348 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тізілімінде 2015 жылғы 24 шілдеде № 11741 болып тіркелген) Бейбіт уақытқа арналған Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерін өртке қарсы қорғаныс мүлікпен жабдықтау нормаларына сәйкес айқындалады.

      Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      24. Өртке қарсы қорғаныс командалары бөлімшелерден тұрады. Бөлімшелер құрамынан өрт сөндіру автомобильдеріне жауынгерлік есептоптар бөлінеді.

      25. Өрт сөндіру есептобы жеке құрамының саны өрт сөндіру техникасының тактикалық-техникалық сипаттамаларымен айқындалады және өрт сөндіру құралдарын толық өрістету, құтқару жұмыстарын жүргізу және өрт сөндіру нарядында қызмет өткеру мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.

      26. Өртке қарсы қорғаныс бөлімшелерінің саны қызметті сапалы өткеруді ұйымдастыру мүмкін болмаған жағдайда штаттық жеке құрамға әскери бөлім командирінің (мекеме бастығының) бұйрығымен саны кемінде 5 адам қосымша жеке құрам тағайындалады.

      27. Штаттық өртке қарсы қорғаныс командасы жоқ әскери бөлімде (мекемеде) әскери бөлім командирінің (мекеме бастығының) бұйрығымен саны 5 – 15 адамға дейін штаттан тыс өрт сөндіру командасы құрылады.

      28. Өртке қарсы қорғаныс командасынан өрт сөндіру наряды бөлінеді, ол өрт сөндіру бекеттерінде тәулік бойы немесе әскери бөлім командирі (мекеме бастығы) айқындаған уақыт ішінде кезекшілік атқарады.

      29. Бірнеше әскери бөлім (мекеме) орналастырылған әскери қалашықтарда гарнизон бастығының шешімімен штаттан тыс бір гарнизондық өрт сөндіру құрама командасын құруға жол беріледі.

      Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      30. Штаттан тыс өрт сөндіру командасының құрамынан күн сайын өрт сөндіру наряды тағайындалады, ол бөлім (мекеме) бойынша кезекшіге және штаттан тыс өрт сөндіру командасының бастығына бағынады.

      31. Өрт сөндіру нарядының құрамына:

      1) наряд бастығы;

      2) өрт сөндіру автомобильдерінің (мотопомпаларының) саны бойынша жүргізушілер (моторшылар) кіреді.

      Ескерту. 31-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      32. Штаттан тыс өрт сөндіру командалары өрт сөндіру немесе өрт сөндіруге бейімделген автомобильдермен, мотопомпалармен, сондай-ақ әскери бөлімнің (мекеменің) штаттық тиесілігіне сәйкес өрт сөндіру жабдығымен қамтамасыз етіледі.

      Ескерту. 32-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      33. Әскери мүлікпен және жауынгерлік техникамен жұмыс жүргізу орындарында ӨҚҚ-ның сақталуын бақылау, шыққан өртті сөндіру және мүлікті (техниканы) эвакуациялау үшін өрт сөндіру есептоптары тағайындалады.

      Ескерту. 33-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      34. Өрт сөндіру есептоптарына жұмыс істеу орындарында өрт қауіпсіздігі шараларының орындалуын бақылау, өрт шығу туралы хабардар ету, өрт сөндіру және мүлікті (техниканы) эвакуациялау жүктеледі.

      35. Әскери бөлімдердің (мекемелердің) бөлімшелерінде күн сайын кешкі тексеру (жұмыс күні) аяқталғаннан кейін рота бойынша кезекші өрт шыққан жағдайға өрт сөндіру есептобын нақтылайды.

      Ескерту. 35-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5-параграф. Өртке қарсы қорғаныс мүлкімен қамтамасыз ету

      Ескерту. 5-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      36. ҚР ҚК-ның құрамаларын, әскери бөлімдерін (мекемелерін) өртке қарсы қорғаныс мүлкімен қамтамасыз етуді бюджеттік бағдарламалардың әкімшілері – мемлекеттік мекемелер жүргізеді.

      37. Әскери инфрақұрылым бас басқармасы мыналарды орнатуды, қызмет көрсетуді және жөндеуді:

      1) автоматты өрт дабылдамасын;

      2) автоматты өрт сөндіру жүйелерін;

      3) найзағайдан қорғау құрылғыларын;

      4) сыртқы және ішкі өртке қарсы сумен жабдықтауды (өрт сөндіру крандары, гидранттар, су тоғандары);

      5) электр шаруашылығын;

      6) жанар-жағармай материалдары қоймалары жерүсті резервуарлары топтарының, зымырандарды, қару мен оқ-дәрілерді сақтау орындарының айналасына топырақ үюді қамтамасыз етеді.

      Ескерту. 37-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 28.02.2022 № 97 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      38. Өртке қарсы қорғаныс басқармасы мынадай өрт-техникалық өнімдермен:

      1) шынжыр табанды өрт сөндіру машиналарымен;

      2) өрт сөндіру автомобильдерімен және жиынтықтаушы өрт-техникалық қару-жарағымен;

      3) тасымалданатын және жылжымалы өрт сөндіру мотопомпаларымен;

      4) барлық тасымалданатын, алып жүрілетін және жылжымалы өрт сөндіргіштер түрлерімен;

      5) жеке қорғану құралдарымен (өрт сөндірушінің жауынгерлік киімімен);

      6) барлық диаметрдегі өрт сөндіру құбыртүтіктерімен;

      7) өрт қалқандарымен және құралдарымен;

      8) шығыс материалдарымен (көбіктүзгішпен, оттан қорғау құрамымен) қамтамасыз етеді.

3-тарау. Өрт-профилактикалық жұмысты ұйымдастыру

      Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Жұмысты жоспарлау

      39. Өрт-бақылау органдары лауазымды адамдарының жұмысы айлық жұмыс жоспарларында айқындалады.

      Жоспарларды әскери бөлім командирі, өртке қарсы қорғаныс қызметі бағынысында болатын мекеме бастығы бекітеді.

      Ескерту. 39-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      40. Айлық жұмыс жоспарлары өрт-профилактикалық жұмысты және өрт жағдайын талдауды ескере отырып жасалады.

      Ескерту. 40-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      41. Жұмыс жоспарлары тікелей әскери бөлімде (мекемеде) тексерумен және бөлім (мекеме) қолбасшылығына практикалық көмек көрсетумен болу бір тәуліктен аспайтындай жасалады.

      42. Жұмыс жоспарында:

      1) жылыту маусымы басталар алдында, сондай-ақ мұржаларды күйеден тазалағаннан, жөндегеннен кейін, бірақ айына бір реттен сиретпей – жылыту құрылғыларын, пештерді, мұржаларды;

      2) тоқсанына бір рет (клубтарда, офицерлер үйлерінде – айына бір реттен сиретпей) – электр жабдығын;

      3) бір айда бір рет – ғимараттардың жертөлелері мен шатырлық үй-жайларын;

      4) көктемгі және күзгі кезеңдерде – өрт сөндіру су тоғандарын, гидранттарды, суды жинау мен ағызу крандарын мақсатты тексерулер көзделеді.

      43. Жұмыстар тізбесі осы Нұсқаулыққа 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша әскери бөлім (мекеме) өртке қарсы командасының ұйымдастыру-профилактикалық іс-шаралары мен шаруашылық жұмыстарының бір айлық жоспарына жеке бөлім болып енгізіледі.

      Ескерту. 43-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      44. Өрт-профилактикалық жұмысты жүргізуге өртке қарсы қорғаныс командасының барлық жеке құрамы тартылады. Ғимараттар мен құрылыстардың өртке қарсы жай-күйін тексеру мынадай мерзімдерде жүргізіледі:

      1) қойма үй-жайлары, сақтау орындары, ашық сақтау алаңдары, цехтар, шеберханалар, техникамен және мүлікпен жұмыс істеу пункттері, ангарлар, гараждар, парктер мен басқа да өрт қаупі бар объектілер – күн сайын жұмыс уақытында және олардағы жұмыс аяқталғаннан кейін жабылар алдында;

      2) казармалар, жатақханалар, штабтар, клубтар, асханалар, монша-кір жуу үй-жайлары, қазандықтар, медициналық пункттер, спорт залдар, оқу корпустары, дүкендер, кітапханалар – аптасына бір реттен сиретпей.

      45. Жыл сайын өрт қаупі бар кезеңде ҚР ҚК мемлекеттік мекемелерінің кешенді комиссияларымен және жоспарлы тексерулермен әскери бөлімдер зымыран-артиллериялық қару-жарақ (бұдан әрі – ЗАҚ) қоймаларының, қару-жарақты (оқ-дәрілерді) сақтау арсеналдарының және базаларының өртке қарсы жай-күйі тексеріледі.

      Ескерту. 45-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-параграф. Өрт-профилактикалық жұмысты жүргізу

      46. Өрт-профилактикалық жұмысты:

      1) өртке қарсы қорғаныс қызметінің (командасының) бастығы – күн сайын;

      2) жүргізушілерді қоспағанда, өртке қарсы қорғаныс командасының жеке құрамы – өрт сөндіру бекеттерінде болған кезде жүргізеді.

      Ескерту. 46-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      47. Өртке қарсы қорғаныс командасының лауазымды адамдары тексеру нәтижелерін тексерілетін бөлімше (объект) командиріне (бастығына) және өртке қарсы қорғаныс командасының (қызметінің) бастығына баяндайды.

      Тексеру кезінде анықталған және тексерушінің қатысуымен жойылмаған немесе оларды жою үшін қаржы қаражатын бөлу және уақыт талап етілетін кемшіліктер осы Нұсқаулыққа 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша профилактикалық жұмыстар журналына енгізіледі.

      Кемшіліктер белгіленген мерзімдерде жойылмаған жағдайларда өртке қарсы қорғаныс қызметінің, командасының бастығы ол туралы бөлім командиріне (мекеме бастығына) баянатпен баяндайды.

      48. Осы объектілердің өртке қарсы жай-күйіне жауаптылардың қатысуымен бөлім (мекеме) өрт сөндіру нарядының адамдары күн сайын қарап тексеруге жататын жарылу-өрт қаупі бар үйлер мен құрылыстар (сақтау орындары, қоймалар, парктер, ангарлар, цехтар, шеберханалар) тізбесі әскери бөлім командирінің (мекеме бастығының) бұйрығымен бекітіледі.

      Ескерту. 48-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      49. Тексеру барлық үй-жайлар қаралған, анықталған кемшіліктер жойылған, электр құрылғылары өшірілген, сыртқы ажыратқыш ажыратылған және мөрленген, кіретін есік құлыпқа жабылған және мөрленген кезде аяқталды деп саналады.

      Тексеру нәтижелері осы Нұсқаулыққа 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жабылар алдында объектілердің өртке қарсы жай-күйін тексеру журналына енгізіледі.

      50. Автоматты өрт сөндіру қондырғыларына қызмет көрсету және жөндеу, оттан қорғау құрамдарын жағу (сіңіру) жөніндегі жұмыстар, өрт сөндіргіштердің барлық түрлерін қайта зарядтау, сынау және жөндеу, ғимараттар мен құрылыстардың сыртқы өрт сөндіру баспалдақтарын және шатырлардағы қоршауларды пайдаланып сынау тікелей мүдделі мемлекеттік мекеменің (баланста ұстаушының) қаражаты есебінен жүргізіледі.

      Ескерту. 50-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-параграф. Жеке құрамды өрт-профилактикалық тұрғысынан даярлау

      51. Өртке қарсы даярлық әскери бөлімдердің (мекемелердің) жеке құрамын өрттен сақтандыру шараларына, өрт сөндіру құралдарын қолдануға және өрт шыққан кездегі іс жүзіндегі іс-қимылдарға оқытып-үйрету мақсатында ұйымдастырылады және жүргізіледі.

      Ескерту. 51-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      52. Өрт қаупті өндірісі бар арсеналдарда, базаларда, қоймаларда, кәсіпорындарда және әскери бөлімдерде (мекемелерде) жаңадан жұмысқа кіретін азаматтық персонал адамдары (қызметшілер) мен жұмысшылар өрт қауіпсіздігі шаралары және өрт шыққан кездегі іс-қимылдар бойынша нұсқау беруден өтеді, ол туралы мәліметтер осы Нұсқаулыққа 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша әскери бөлімнің (мекеменің) жеке құрамына өртке қарсы қорғаныс жөнінде нұсқау беруді есепке алу журналына енгізіледі.

      Жұмысқа қабылдау кезінде өртке қарсы қорғаныс қызметінің бастығы нұсқау беруді, объектінің (қойманың, шеберхананың, цехтың) өртке қарсы жай-күйіне жауапты адам тікелей жұмыс орнында қайта нұсқау беруді жүргізеді.

      53. Әскери бөлімдердің командирлерін (мекемелердің бастықтарын) және өрт қауіпсіздігіне жауапты лауазымды адамдарды өртке қарсы режим бөлігінде өрт қауіпсіздігі саласындағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарын білу ауқымында өрт-техникалық минимум бойынша даярлауды және штаттық өртке қарсы қорғаныс командаларының мамандарын мамандықтар бойынша оқытып-үйретуді әскери бөлімдер (мекемелер) жүргізеді.

      Ескерту. 53-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4-параграф. Әскери бөлімдердің (мекемелердің) өртке қарсы жай-күйін өрт-техникалық тұрғысынан тексеру

      54. Өрт-бақылау органдары жұмысының негізгі нысаны командирлерге (бастықтарға) объектілердің өртке қарсы қорғанысы мәселелерін шешуде, өрттен сақтандыру ісіндегі жеке құрамның жұмысын ұйымдастыруды жақсартуда, әскери қызметшілерді өрт қауіпсіздігі шараларына және өрт шыққан кездегі іс-қимылдарға оқытып-үйретуде, профилактикалық жұмыстың оң тәжірибесін, нысандары мен әдістерін енгізуде практикалық көмек көрсету болып табылады.

      55. Өрттен сақтандыру мақсатында ҚР ҚК өрт-бақылау органдары:

      1) өртке қарсы қорғанысты ұйымдастыру және оның жай-күйі;

      2) өрт профилактикасы;

      3) өрт-техникалық комиссиялардың, қызметтердің және штаттан тыс өрт сөндіру командаларының жұмысы;

      4) өртке қарсы қорғаныс командалары құжаттарының бар болуы, жай-күйі мен жүргізу бойынша бақылауды жүзеге асырады.

      56. Штаттық өртке қарсы командаларында:

      1) өрт сөндіру нарядының қызметті ұйымдастыруы мен өткеруі, өрт сөндіру техникасын күтіп-ұстау және өртке қарсы қорғаныс командасындағы ішкі тәртіптің сақталуы;

      2) арнайы даярлықты ұйымдастыру;

      3) жеке құрамның осы Нұсқаулыққа 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өрт сөндіру автомобильдері, шынжыр табан өрт сөндіру машиналары мен мотопомпалар жауынгерлік есептобының табелі бойынша міндеттерді білуі;

      4) өрт сөндіру құбыртүтіктерінің жай-күйі;

      5) бөлімшенің шартты өрт шыққан кездегі практикалық біліктілігі;

      6) осы Нұсқаулыққа 7-қосымшаға сәйкес ҚР ҚК-ның өртке қарсы қорғаныс командаларын арнайы даярлау жөніндегі нормативтерді дұрыс орындау тексеріледі.

      57. Штаттан тыс өрт сөндіру командаларында:

      1) жеке құрамның әскери бөлімдегі (мекемедегі) өрт қауіпсіздігі шаралары жөніндегі нұсқаулықтарды білуі;

      2) жеке құрамның жақын жердегі өрт сөндіру командасын шақырта алуы, өрт дабылы сигналын бере білуі және штаттан тыс өрт сөндіру командасының жарақтандырылуындағы өрт сөндіру техникасын, жабдығы мен құрал-сайманын іске қоса білуі;

      3) шартты түрде өрт шыққан кездегі бөлімшенің практикалық біліктілігі тексеріледі.

      58. Өртке қарсы қорғаныс командаларының жауынгерлік әзірлігін тексеру кезінде әскери бөлім (мекеме) командирі бекіткен өртке қарсы қорғаныс жоспары бойынша өртке қарсы қорғаныс командасының практикалық машығы мен әрект етуі тексеріледі.

      59. Өрт-техникалық зерделеу мақсатына байланысты оқу-жаттығу өрт дабылы:

      1) жеке – тек әскери бөлім (гарнизон) өртке қарсы қорғаныс командасының күштері мен құралдарын шақыртумен және өрістетумен;

      2) гарнизондық – гарнизонның өртке қарсы қорғаныс жоспарында көзделген барлық күштер мен құралдарды шақыртумен жариялануы мүмкін.

      Жаттықтыру барысында тексеруші жағдайды күрделендіретін қосымша тапсырмалар беруі мүмкін.

      60. Жеке құрам өрт сөндіру жабдығымен және құрал-сайманымен жұмыс істеуі кезінде қауіпсіздік техникасы қағидаларын бұзған жағдайлардан басқа, тексерушінің әрекет етуіне араласуға жол берілмейді.

      61. Өрт сөндіру жаттықтыруын жүргізу кезінде:

      1) дабылды жариялау;

      2) өртке қарсы қорғаныс командасында өрт туралы хабарламаны алу;

      3) өрт сөндіру автомобильдерінің шақырту орнына келу;

      4) әрбір өрт сөндіру техникасының күштері мен құралдарын (жабдығын) өрістетуді аяқтау;

      5) өрт сөндіру түтіктерінен суды (көбікті) беру;

      6) бөлім жеке құрамының және мүлікті эвакуациялау үшін көлік құралдарының келу уақыты белгіленеді.

      62. Әскери бөлімнің (мекеменің) өртке қарсы қорғанысын ұйымдастыру және жай-күйін тексеру нәтижелері бойынша тексеруші орнында осы Нұсқаулыққа 8-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өртке қарсы қорғанысты ұйымдастыруды және оның жай-күйін тексеру актісін жасайды.

      Өртке қарсы қорғанысты ұйымдастыруда және оның жай-күйінде анықталған кемшіліктерді жою жөніндегі ұсыныстар жою мерзімі күнтізбелік 30 күн болатын қысқаша тұжырымдалған болуға тиіс.

      Ескерту. 62-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4-тарау. Өрт қауіпсіздігі шаралары

      Ескерту. 4-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Әскери бөлім (мекеме) аумағындағы өрт қауіпсіздігі шаралары

      63. Мүлік және машиналар сақтау құрылыстарынан немесе алаңдарынан 50 метр (бұдан әрі – м) жақын жерде ашық отты жағуға жол берілмейді.

      Шылым шегу үшін әкімшілік аумақта арнайы жабдықталған орындар бөлінеді.

      64. Өрт сөндіру құралдары, су тоғандары, шүмектер, гидранттар, сорғылар, мотопомпалар ақаусыз және толық әзірлікте ұсталады, ал олардың тұрған жері көрсеткіштермен белгіленеді. Қысқы уақытта барлық өрттік сумен жабдықтау көздері жылытылады.

      65. Шеберханалар, сақтау орындары, қоймалар, парктер (гараждар), ангарлар, цехтар, тұрақты және уақытша жұмыс істеу пункттері және өрт тұрғысынан қауіпті басқа да үй-жайларды күн сайын оларды жабар алдында осы үй-жайларға жауапты лауазымды адамдар және бөлімнің өрт сөндіру нарядының адамдары қарап тексереді.

      Ескерту. 65-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      66. Үй-жайларды қарап тексеру нәтижелері осы Нұсқаулыққа 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша әскери бөлімдердің өртке қарсы қорғанысын тексеруді және өрт-профилактикалық жұмыстарды есепке алу кітабына жазылады. Үй-жайлар жабылады, одан кейін осы үй-жайларға жауапты лауазымды адамға осы Нұсқаулыққа 10-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өрт жетоны беріледі.

      Үй-жайларға жауапты лауазымды адамдар үй-жайлардың кілттерін және жетондарды парк, қойма аймағы (техникалық аумақ) бойынша кезекшіге тапсырады.

      Бұл жағдайларда өрт жетоны өрт қауіпсіздігі талаптарының орындалғанын растау болып табылады. Парк, қойма аймағы (техникалық аумақ) бойынша кезекші объектіні күзетуге тапсыру кезінде жетондарды қарауыл бастығына береді, олар онда келесі жұмыс күні басталғанға дейін сақталады.

2-параграф. Әскерлер лагерьлерде орналасқан кездегі өрт қауіпсіздігі шаралары

      67. Әскери бөлімді лагерьлерде орналастырған кезде лагерьлік жиын бастығы өрт қауіпсіздігін ұйымдастырады және лагерь орналасқан жердегі өрт қауіпсіздігінің жай-күйін бақылайды. Лагерьде өрт сөндіру есептоптары құрылады.

      68. Лагерьде орналастырылған шатырлар бөлімшелердің маңдайшебі бойынша үш немесе екі шатырдан орналастырылады. Іргелес жатқан шатырлар арасындағы маңдайшеп бойынша арақашықтық – 2,5 м, тереңдік бойынша – 5 м.

      69. Темекі шегуге арналған орындар шатырлардан 15 м жақын емес жабдықталады. Шатырларда темекі шегуге және от қаупі бар заттар мен жанғыш сұйықтықтарды сақтауға тыйым салынады.

      70. Шатырда металл пештерді орнату кезінде мынадай өртке қарсы іс-шаралар жүргізіледі:

      1) аяқтары бар металл пештерді орнату кезінде пеш астындағы ағаш еден мынадай болып оқшауланады: шегендеусіз металл пештер аяқтарының биіктігі кемінде 0,2 м болып орнатылады; пеш астындағы жанатын еден жалпағынан қаланған кірпіштермен оқшауланады;

      2) аяқтары жоқ металл пештерді орнату кезінде пеш астындағы негіз жалпағынан қаланған кірпіштермен орындалады;

      3) металл пештер тұтанудан қорғалмаған ағаш конструкциялардан кемінде 1 м арақашықтықта, ал тұтанудан қорғалған конструкциялардан кемінде 0,7 м арақашықтықта орналастырылады;

      4) пештің жағатын тесігінің алдына өлшемі 0,7 х 0,5 м жабын болаттан пеш алды оттық табағы қағылады немесе осындай өлшемде бір қатар кірпіштен төсеме жасалады;

      5) металл пештер шатыр кенебінен және жанатын заттардан 1 м жақын емес арақашықтықта орналастырылады;

      6) от жағатын есіктен шатыр кенебіне дейінгі арақашықтық кемінде 1,25 м орналастырылады.

      71. Жабын болаттан жасалған түтін мұржаларын орнату кезінде мынадай талаптар сақталады:

      1) мұржа бөліктері түтіннің шығу бағыты бойынша және мұржаның кемінде жарты диаметрі тереңдігінде өзара тығыз жалғастырылады;

      2) мұржаны шатырдағы тесік немесе терезе арқылы өткізген кезде онда мұржаның кемінде үш диаметрі өлшемінде жабын болаттан табақтар қойылады;

      3) мұржалар жанатын шатыр кенебінен 0,7 м қашық орнатылады;

      4) мұржаны шатырдағы тесік немесе терезе арқылы өткізген кезде олар карнизден 1 м жоғары көтеріледі және ұшқын сөндіргішпен тұйықталады.

      72. Пештерді жағуды бөлім командирінің бұйрығымен арнайы тағайындалған және нұсқау беруден өткен от жағушылар ұдайы қадағалайды.

      73. Пештерді жағу кезінде:

      1) пешті қараусыз қалдыруға;

      2) пешті тұтатуға және жағу үшін жанғыш сұйықтықтарды қолдануға;

      3) пешті қатты қыздыруға;

      4) пештерде, түтін шығатын мұржаларға тікелей жақын киім, отын мен басқа жанғыш заттарды кептіруге;

      5) от жағу уақытында от жағу есігін ашық қалдыруға;

      6) сызаттары бар және есіктерінің ақауы бар ақаулы пештерді жағуға;

      7) пештің ішінен ұзын ағашты жағуға жол берілмейді.

      74. Шатырларда электр сымдары кіргізілген жерлер оқшауланады, ал сымдардың өзі сенімді бекітіледі. Электр шамдары шатыр кенебінен және басқа да жанатын мүліктен 40 см жақын емес орналасуы керек.

      Электр қыздыру аспаптарын қосуға, электр шамдарды қағазға (матаға) орауға тыйым салынады.

      75. Өрттің шығу мүмкіндігін болдырмау мақсатында лагерьде мынадай өрт қауіпсіздігі шаралары қатаң сақталуы қажет:

      1) техника тұрағы орнын шатырлардан 50 м жақын емес ұйымдастыру;

      2) далалық асүйлерді орнату үшін орындар шатырларға 25 м жақын болмауға тиіс;

      3) шатырларға найзағайдың ағаштан өтіп кетуін болдырмау үшін оларды 10 м жақын орналастыруға жол берілмейді.

      76. Далалық жағдайларда өрт сөндіру мүлкін (мүкәммалын) орналастыру өрт шыққан кезде жеке құрамның оларды тез пайдалану мүмкіндігін ескере отырып жүргізіледі. Лагерь аумағында өрт сөндіру құралдарын сақтау үшін сыйымдылығына қарамастан, әрқайсысы 2 шатырға қызмет көрсету есебінен бір өртке қарсы қалқан жабдықталады.

      Ескерту. 76-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      77. Өрт сөндіргіштер шатырларда мынадай есеппен орналастырылады:

      1) бір 40 орындық шатырға екі дана;

      2) бір 20 орындық шатырға немесе қосалқы мақсаттағы шатырға (лагерьлік) бір дана.

3-параграф. Электр қондырғыларды пайдалану кезіндегі өрт қауіпсіздігі шаралары

      78. Статикалық электрдің құбылыстарынан қорғауға ұшқын зарядына және статикалық электрдің түзілуіне жол берілмейтін жауынгерлік машиналар паркінің (бұдан әрі – ЖМ) барлық ғимараттары, құрылыстары, қондырғылары жатады.

      79. ЖМ паркін статикалық электрден қорғау статикалық зарядтар түзілуі мүмкін барлық металл құбыр жолдарын, шыны ыдыстарды, ыдыстарды, конструкциялар мен жабдықтың бөлшектерін жерге түйістіру жолымен жүзеге асырылады. Статикалық электрден қорғаудың жерге түйістіргіштері ретінде найзағайдың екінші рет соғуынан қорғайтын жерге түйістіргіштер пайдаланылуы мүмкін.

      80. Қоймаларды электрмен жабдықтау мемлекеттік электр жүйесінің немесе жекеменшік автономды стационарлық дизельді электр станциясының жергілікті желісінен жүзеге асырылады.

      Резервтегі қоректендіру көзі ретінде жылжымалы әскери электр станциялары қолданылады.

      81. Мемлекеттік энергия жүйесінің электр желісінен электр энергиясын қабылдайтын трансформаторлық шағын станциялар әкімшілік-шаруашылық аумақта орналастырылады және жабық типті болып жабдықталады.

      Техникалық аумақтағы шағын станциялардың кернеуі төмен шиналарына тек техникалық аумақтың тұтынушылары қосылады.

      82. Техникалық аумақты күзету периметрінің сыртқы сымды қоршауынан тек қойманы электрмен жабдықтауға арналған электр таратудың әуе желілеріне дейінгі арақашықтық кемінде мынадай болып айқындалады:

      1) 35 кВ жоғары кернеуде – 400 м;

      2) 10 – 35 кВ кернеуде – 200 м;

      3) 3 және 6 кВ кернеуде – 200 м;

      4) 1 кВ дейінгі кернеуде – 50 м.

      83. Техникалық аумақтағы электрмен жабдықтаудың және олардың күзету периметрлерінің барлық сыртқы желісі жерде (траншеяда) тартылған кабельдермен орындалады. Күрделі геологиялық жағдайларда (тасты, батпақты және құмды топырақ) жерүсті темір-бетонды жабық лотоктарда кабельдерді тартуға жол беріледі, бұл ретте:

      1) бронь үстіндегі жабыны жанбайтын броньдалған кабельдер қолданылады;

      2) темір-бетонды лотоктар жаңбыр суының ағуына кедергі жасамайтындай етіп жоспарланған трассамен кемінде 2 % еңіспен арнайы бетонды алаңдарда салынады;

      3) ғимаратқа кіргізу алдында кемінде 50 м ұзындықта кабель топырақ астымен тартылады.

      84. Сақтау орындары мен қойма үй-жайларында жарықтандыру желісінің электр сымдары және электр шамдары тек өтетін жолдардың үстінде орналастырылады. Барлық қауіптілік санатындағы өндірістік үй-жайларда электр шамдарын ілу биіктігі еденнен кемінде 2,5 м болып айқындалады.

      Ескерту. 84-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      85. Техникалық аумақты сыртқы жарықтандыру дербес және қойманың басқа да аумақтарын сыртқы жарықтандыруға байланысты емес болып жасалады. Күзетілетін периметрлерді жарықтандыруды басқару қарауыл үй-жайынан жүзеге асырылады. Бұл жарықтандыруды басқару арақашықтықтан және табиғи жарықтандыру деңгейін сезгіш құрылғылардан автоматты түрде жүргізіледі.

      Түсіндірме жазбасы бар электрмен жабдықтау жүйесінің бекітілген жобасы, барлық орнатылған электр жабдығына және резервтегі электрмен қоректендіру көзіне ілеспе пайдалану құжаттары, жерге түйістіргіштер мен олардың кедергілерін өлшегіштерді орнату және монтаждау бойынша жасырын жұмыстарға актілер қойманың техникалық қызметінде болады және пайдалану кезінде қолданылады.

      86. Өндірістік мұқтажды және қойма аумағын күзет жарығымен қамтамасыз ететін трансформаторлар мен кіші станциялар қоршаудан тыс орнатылады.

      Жылжымалы электр станциялары сақтау орындарынан немесе тиеу-түсіру жұмыстары пункттерінен кемінде 25 м арақашықтықта, ал тасымалданатын жарық беру нүктелері оқ-дәрілер штабельдерінен кемінде 5 м арақашықтықта орналастырылады.

      Жылжымалы электр станциясынан электр қозғалтқыштарға, трансформаторларға және жарық беру нүктелеріне электр энергиясын беру ақаусыз оқшауланған кабель бойынша жүргізіледі.

      Сақтау орындары мен тиеу-түсіру платформаларын жарықтандыру кезінде бөлу құрылғысы сақтау орнынан немесе платформадан кемінде 5 м жерде бағанда металл шкафта орнатылады.

      Қозғалтқыштар мен іске қосу аспаптарына электрмен қоректендіруді жүргізу үшін газ құбырларындағы сым немесе броньды кабель қолданылады.

      Шыны қалпақшалары, сақтандырғыш торлары, резеңке шлангідегі жұмсақ сымдары бар және желіден кернеуі 24 В аспайтын тасымалданатын электр лампалар қолданылады. Сымның оқшаулануы кемінде айына бір рет мегомметрмен жүйелі түрде тексеріледі.

      Жұмыс пункттерінде жарық беру желілерін жүргізу үшін жарықтандыру газ құбырларындағы сым жарық беру арматурасын қосу схемасымен топта қолданылады. Герметикалық және жарылыс қаупі жоқ жарық беру арматурасы қолданылады.

      Қойма аумағына электр энергиясын беру бір пункттен жүргізіледі. Жұмыс аяқталғаннан кейін желі ажыратылады, тарату құрылғысы құлыппен жабылады және мөрленеді.

      Ескерту. 86-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      87. Электр қондырғыларын пайдалану және монтаждау Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 230 бұйрығымен бекітілген Электр жабдықтарды орнату қағидаларының (бұдан әрі – ЭЖОҚ) (Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тізілімінде № 10851 болып тіркелген) талаптарына сәйкес жүргізіледі.

      88. Жарылу және өрт қаупі бар ғимараттар мен үй-жайларды электрмен жабдықтау осы Қағидалардың нұсқауларына және ЭЖОҚ-қа сәйкес орындалады.

      89. Әкімшілік-шаруашылық, тұрғын үй, қоғамдық ғимараттардың, цехтардың, аккумулятор зарядтау станцияларының, қазандықтардың, су сору, сондай-ақ өндірістік құрылыстар, оның ішінде зымырандармен және оқ-дәрілермен жұмыстар жүргізілетін базалардағы әкімшілік және тұрмыстық үй-жайлардың электр жабдығы ЭЖОҚ-ның жалпы талаптарына сәйкес таңдалады және орнатылады.

      90. Сақтау орындарында өрт қауіпсіздігі шаралары сақталған кезде электр жарығын қолдануға рұқсат етіледі. Оқ-дәрілер бар сақтау орындарында тек кернеуі 24 вольттан артық емес төменгі вольтты электрмен жарық беруді қолдануға рұқсат етіледі.

      Әрбір сақтау орнының ажыратқышы (ажыратқыштары) сақтау орнының сырт жағына кіреберіс есіктің жанына металл шкафтарға орналастырылады, олар құлыпқа жабылады және оны сақтау орнының бастығы мөрлейді. Жұмыс аяқталғаннан кейін ажыратқыш сөндіріледі, ал сақтау орындары токтан ажыратылады.

      91. Өрт қауіпсіздігі мақсатында:

      1) электр энергиясы жабдығы мен желілерін жөндеу жөніндегі жұмыстарды арнайы даярлығы және осы жұмыстарды орындауға рұқсаты жоқ адамдардың жүргізуіне;

      2) сымдарды түсқағаздармен, плакаттармен және басқа да жанатын қаптау материалдарымен жапсыруға немесе жабуға;

      3) жарық беретін электр желілерінің құрылғысы үшін телефон сымдарын пайдалануға жол берілмейді.

4-параграф. Жауынгерлік машиналар парктеріндегі (гараждарындағы) және ангарлардағы өрт қауіпсіздігі шаралары

      92. Машиналарды үй-жайларда және қалқалар астында сақтау кезінде олар қозғалтқыштары қақпаларға қаратылып орналастырылады.

      93. Тұрақтарға арналған үй-жайларда және қалқалар астында машиналарды 2 қатардан артық орналастырмау керек.

      94. Машиналар мен ғимараттар элементтерінің арасындағы арақашықтық:

      1) машиналар арасында, сондай-ақ қабырға мен қабырғаға қатарлас орналастырылған машиналар арасында – 0,8 м;

      2) машинаның алдыңғы жағы мен қабырға немесе қақпа арасы – 0,7 м;

      3) машинаның артқы жағы мен қабырға немесе қақпа арасы – 0,5 м;

      4) бірінен кейін бірі тұрған машиналардың арасы – 0,6 м болып көзделеді.

      Машиналарды ашық алаңдар мен қалқалар астында сақтаған кезде арақашықтықтары 0,1 м ұлғайтылады.

      95. Жанатын сақтау орындарында және жанатын қалқалар астында машиналарды сақтау кезінде қалқалар мен сақтау орындарын әрбір 10 машина сайын өртке қарсы қабырғалармен (брандмауэрлермен) бөлінуі керек.

      96. Машиналарды ашық алаңдарда сақтаған кезде мынадай талаптар сақталады:

      1) машиналар маңдайшеп бойынша бір-бірінен 1,5 – 2 м арақашықтықта топпен бір қатарда 50-ден артық емес болып орналасады;

      2) қатар арасындағы арақашықтық кемінде 10 м, ал топтар арасында 20 м болып көзделеді.

      97. Өрт кезінде машиналарды (әуе кемелерін) дереу алып шығуды қамтамасыз ету үшін күн сайын арнайы тарту құрылғыларымен кезекші тартқыштар мен әскери қызметшілердің қажетті саны бөлінеді.

      Ескерту. 97-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      98. Ұзақ сақтаудағы машиналарды күтіп ұстаудың мынадай тәртібі белгіленеді:

      1) карбюратор қозғалтқыштары бар машиналардың отын бактары толтырылмауы, ал олардың ішкі беті жуылған болуы және жұмыстық-консервациялайтын маймен өңделуге тиіс. Дизельді қозғалтқышты машиналардың отын бактары толтырылып ұсталады. Ерекше жағдайларда өрт қауіпсіздігінің тиісті шараларын қабылдаумен машина бактарын бензинмен толтырып, белгіленген мерзімде оны жаңартумен ұстауға болады. ЖМ паркін орналастыру, жоспарлау (ғимараттар мен құрылыстардың кезектесіп орналасуы) және жабдықтау өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкес орындалады;

      Ескерту. 98-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      99. ЖМ паркінің қару-жарағы мен әскери техникасына (бұдан әрі – ҚӘТ) техникалық қызмет көрсету және жөндеу аймағында:

      1) өрт сөндіру гидранттары немесе су қоймалары;

      2) кезекші және өрт сөндіру құралдарын орналастыру үшін алаңдар орналасады.

      Ескерту. 99-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      100. Кезекші және өрт сөндіру құралдары типтік өрт сөндіру депосы болмаған жағдайда жылытылатын сақтау орындарында бір қатарға орналастырылады. ҚӘТ-тің әрбір үлгісі үшін дербес шығу жолы көзделеді.

      101. Далалық парктің кезекші құралдары үшін алаң бақылау-техникалық пункттің (бұдан әрі – БТП) қасында орналастырылады. Кезекші шынжыр табанды және дөңгелекті тартқыштар, өрт сөндіру автомобилі бір қатарға орналастырылады.

      102. БТП ғимаратына қосымша қоршаған ауа температурасы дұрыс болмаған кезде өрт сөндіргіштерді сақтау үшін орын жабдықталады.

      103. Май құю пункті ЖЖМ-ны қабылдау, сақтау және берудің өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.

      104. Машиналарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу пункті, әрбір сақтау орны:

      1) ішкі өрт сөндіру құбыр желісімен;

      2) өрт сөндіру дабылдамасымен жабдықталады.

      105. Сақтау орындарында (тұрақтарында) өртке қарсы іс-шаралар талаптарын сақтаумен және оларды орындаумен мынадай шараларды орындауға рұқсат етіледі:

      1) сақтау процесінде техникалық қызмет көрсетуді;

      2) аккумулятор батареяларын кіші токтармен зарядтауды;

      3) зарядтау үшін аккумулятор батареяларын шешу және оларды машиналарға орнатуды;

      4) қысқы кезеңде салқындатқыш сұйықтықтарды құюды және ағызуды;

      5) қозғалтқышты және ҚӘТ-ты іске қосумен байланысты жұмыстарды;

      6) консервациядан (сақтауға қойғаннан) кейін жанар-жағармай материалдарын толтырып құюды;

      7) оқ-дәрілерді тиеуді және түсіруді;

      8) ҚӘТ-ті жазғы (қысқы) пайдалану режиміне ауыстыруды. Бұл ретте жылытқышты реттеу жөніндегі жұмыстар сақтау орындары алдындағы алаңдарда тек жауынгерлік жиынтықтары түсірілген ҚӘТ-та жүргізіледі.

      106. Жылытылатын сақтау орындары өрт сөндіру машиналарын, кезекші тартқыштарды орналастыру және ұстау үшін жабдықталады.

      107. Аккумулятор үй-жайлары өртке және жарылысқа қауіпті аумақтарға жатады.

      108. Аккумулятор зарядтау станциясында үй-жайлардың 200 м² алаңына алып жүрілетін өрт сөндіргіштер орналастырылады. Өрт сөндіргіштер көрінетін және ыңғайлы жерлерде орналасады.

      109. Қоймалар ғимаратында әскери-техникалық мүліктің (бұдан әрі – ӘТМ) ағымдағы үлесін, жұмсалмайтын қорын сақтауға арналған үй-жайлар, ӘТМ-ны өңдеуге және қайта сақтауға арналған үй-жайлар жабдықталады және бір-бірінен өртке қарсы қабырғалармен бөлінеді.

      Әрбір үй-жай сыртқа шығатын бөлек есікпен жабдықталады.

      110. Лак-сырлау және химиялық материалдарға арналған қоймалар ЖМ паркінің басқа ғимараттарынан кемінде 10 м арақашықтықта жартылай тереңдетілген ғимаратта орналасады. Лак-сырлау материалдарын сақтауға арналған үй-жай химиялық материалдарды сақтауға арналған үй-жайдан өртке қарсы қабырғамен бөлінеді.

      111. Мүлікті қабылдау, беру және есебін жүргізу үшін қоймаларда қоймалар бастықтарының жұмыс орындары жабдықталады, олар қойма үй-жайының шегінде қалқалармен (жабық бөлігінің биіктігі 1,2 м артық емес шыны немесе тор, құрастырмалы-жиналмалы және жылжымалы) бөлінеді.

      Мүлікті қабылдау және оны беруге дайындау үшін жұмыс орнында өрт сөндіру жабдығы мен құрал-жабдық, өрт сөндіру есептобының стендісі болуға тиіс.

      112. ЖМ паркінде әртүрлі мақсаттағы алаңдарды құру және жабдықтау туралы шешімді оны жоспарлауға және элементтерін орналастыруға, әскери бөлімге жүктелген міндеттерге қарай әскери бөлім командирі қабылдайды.

      Техникалық қызмет көрсету және БТП желісі құрамына кіретін алаңдардан басқа, техникалық қызмет көрсету, кезекші және өрт сөндіру құралдарын орналастыру үшін алаңдар құрылады және жабдықталады.

      113. Оқ-дәрілерді техникалық қарап тексеру үшін әскери бөлімнің артиллериялық қоймасы тек елеулі арақашықтықта жабдықталады және тиелген жауынгерлік жиынтығымен сақтауда тұрған ЖМ оқ-дәрілерін техникалық қарап тексеру үшін арналған. Алаң парктің ғимараты мен құрылыстарынан кемінде 40 м қашықта көлемі 15 х 15 м учаскеде жабдықталады. Алаң шеттерін топырақпен үйген кезде осы арақашықтық 25 м дейін қысқарады. Май құю пунктіне және ашық оқ ату көздеріне дейінгі арақашықтық кемінде 300 м құрауға тиіс.

      Алаң найзағайдан қорғау құрылғысымен және өрт сөндіру құрал-жабдығымен жабдықталады.

      Егер ЖМ паркі аумағы алаңды ғимараттар мен құрылыстардан қауіпсіз қашықта орналастыруға мүмкіндік бермесе, онда оны парктің қасында орналастырады.

      Алаңда жұмыс істеу үшін оқ-дәрілер машиналардан штаттық ыдыста (сауытта) беріледі.

      114. Кезекші құралдарды орналастыруға арналған алаң оларға арналған жылытылатын үй-жай болмаған кезде жабдықталады. Ол БТП қасында орналастырылады және жарық беріледі. Алаң көлемі 10 х 30 м.

      Алаңның, сондай-ақ кезекші құралдарға арналған үй-жайдың қасында қосымша өрт сөндіру құралдарын бір жерге шоғырландыру үшін орталық өрт сөндіру бекеті жабдықталады.

      Бекетте өрт сөндіргіштер, күректер мен шелектер (10 данадан), сүймендер, балталар мен металл ілгектер (5 данадан) орналастырылады.

      115. Ағаштар мен бұталарды отырғызу ЖМ паркінің өрт қаупін арттырмауға, өрт сөндіру машинасының ғимараттар мен құрылыстарға жақындауына бөгет жасамауға, парк бойынша сақшылардың, тәуліктік наряд адамдарының және өрт сөндіру нарядының қызмет атқару кезінде парк аумағын шолуына кедергі келтірмеуге тиіс.

      Ағаштар егілген жерден жолдарға, ЖМ паркі ғимарттары мен құрылыстарына дейінгі арақашықтық өсімдіктердің одан әрі өсуін ескере отырып таңдалады.

      Ескерту. 115-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      116. ЖМ паркінде жеке құрам жұмыс істеген кезеңде әскери бөлімнің штаттық өртке қарсы қорғау командасы немесе штаттық емес өрт сөндіру командасы құрамынан өрт сөндіру патрулі (1 – 2 адам) тағайындалады, олардың мақсаты өрт қауіпсіздігі талаптарының орындалуын бақылау, өртті ескерту және ол туралы хабардар ету жөнінде шаралар қабылдау болып табылады.

      117. ЖМ парктерінде және барлық үй-жайларда жұмыстарды ұйымдастыру кезінде тұрақты немесе уақытша жұмыс істейтін жеке құрамнан өрт сөндіру есептоптары тағайындалады. Өрт сөндіру есептоптарына жұмыстарды жүргізу орындарында және бөлімшелерде өрт қауіпсіздігі талаптарының орындалуын бақылау, өртті сөндіру және мүлікті эвакуациялау жүктеледі.

      Өрт сөндіру есептоптары адамдарының ЖМ паркіндегі міндеттерін бөлімшелер командирлері айқындайды. Есептоп құрамына тағайындалған адамдардың тектері және олардың міндеттері өрт сөндіру есептобының стендісіне жазылады. Бөлімшелердің командирлері (жұмыстар басшылары) есептоптардың жетекшілері болып табылады.

      118. ЖМ паркінде өртке қарсы жыралардан басқа, ЖМ паркінің аумағына оттың таралуына бөгет болатын қорғау аймақтары құрылады. Қорғау аймағының және өртке қарсы жыралардың шегінде әскери-техникалық мүлікті (бұдан әрі – ӘТМ) жинап қоюға және сақтауға жол берілмейді.

      119. ҚӘТ-ті жуу кезінде ағынды суларға мұнай өнімдерінің ағуы нәтижесінде жарылу қаупі бар қоспалардың түзілуінен сақтандыру үшін жуу бекеттерінде ағынды сулар тазалау құрылғыларында тазартылады.

      120. Жанатын сұйықтар мен материалдарды ЖМ паркінің ғимараттарына 50 м жақын емес ыдыста сақтауға жол беріледі, бұл ретте ашық сақтау алаңдары кюветтермен жабдықталады.

      Ыдыстың металл тығындарын бұрап ашу үшін арнайы ұшқынға қауіпсіз құрал-сайманды пайдалану қажет.

      Ұшқын шығаруы мүмкін құрал-саймандарды (балға, шапқы) пайдалануға жол берілмейді.

      121. Бөлшектерді жуу бекеттері жасанды ағынды-сору желдеткішімен жабдықталатын ЖМ паркінің оқшауланған үй-жайларында орналастырылады. Бекеттердің барлық электр жабдығы жарылудан қорғалған күйде орындалады. Жууға арналған ванналар стационарлы орнатылады, үй-жай көлеміне сұйықтық буларының кіруін болдырмайтын мықты жабылатын қақпақтармен және кейбір жерлерінде сорып шығару құралдарымен жабдықталады. Жуатын сұйықтықтар ретінде өртке қатысты қауіпсіз техникалық жуу құралдарын пайдалану қажет.

      Ескерту. 121-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      122. Жарылу қаупі бар газдар мен қоспаларды бөлумен болатын технологиялық процеспен ЖМ паркінің үй-жайы табиғи және жасанды ағынды-сору желдеткішімен жабдықталады.

      Ескерту. 122-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      123. ЖМ паркі қазандығының түтін мұржалары ғимараттар жабындарынан кемінде 5 м биік болады. Күл мен қожыртас шығарылған кезде су құйылады және ЖМ паркінен әкетіледі.

      124. Қазандықтар сұйық отынмен жұмыс істеген кезде мынадай өртке қарсы талаптарды орындау қажет:

      1) отын бар шығыс бактарын бөлімше ішінде қазандықтан 5 м жақын емес арақашықтыққа қою қажет (бактар үшін – 1 м3 дейін), ал сыйымдылығы үлкен болған кезде бактар қазандықтан өртке қарсы қабырғалармен бөлінеді немесе сыртқа шығарылады;

      2) шығыс багын бүріккішпен қосатын құбыр жолында кем дегенде екі шұра болуға тиіс;

      3) тек зауытта жасалған бүріккіштер қолданылады;

      4) шығыс бактары құятын құбыр жолдармен жабдықталады, олар ғимараттың сыртында орнатылған ағызу ыдысымен біріктіріледі;

      5) құю құбырындағы шұралар мен ысырмаларды орнатуға, сондай-ақ отын бактарында деңгей өлшейтін шыны түтіктерді орнатуға жол берілмейді.

      125. Өрт туралы уақтылы хабардар ету үшін ЖМ паркінде дыбыс дабылдамасының қажетті саны орнатылады.

      ЖМ паркін әскери бөлімге жүктелген міндеттерге сүйене отырып, ЖМ паркі элементтері арасындағы дауыс зорайтқыш және телефон байланысымен жабдықтау туралы шешімді әскери бөлім командирі қабылдайды.

      126. Өрттің шығуын ескерту үшін ЖМ парктерінде және ангарларда:

      1) жанармайы бар цистерналарды орналастыруға және сақтауға;

      2) өрт тұрғысынан қауіпті жылытқыштарды қолдануға;

      3) ҚӘТ-ті (әуе кемелерін) тұрақтарда жанармай құюға;

      4) отыны ағып тұрған отын бактарымен және отын құбырларымен ҚӘТ-ті (әуе кемелерін) сақтауға;

      5) тұрақтарда бакта тұрғаннан басқа, жанар-жағармай материалдарын және бос ыдыстарды сақтауға;

      6) керосинмен, бензинмен немесе басқа жанармай сұйықтарымен тыстарды, капоттарды, киімді жууға және тазалауға;

      7) ҚӘТ-та майланған шүберекті, тыстарды, арнайы киімді сақтауға;

      8) машиналар тұрақтарында және жанармай құю кезінде ашық отты және "жарқанат" шамын қолдануға;

      9) ҚӘТ бар сақтау орындарында қақпалардың алдына үйіп қоюға, оларда қоймалар, шеберханалар және тұрғын үй жасауға;

      10) машиналар (әуе кемелері) бар сақтау орындарының қақпаларын құлыппен, металл арқанмен және ішкі бекітпелермен жабуға;

      11) орналастыру тәртібін бұзуға;

      12) отын бактары ашық және мөрленбеген ҚӘТ-ті сақтауға;

      13) ҚӘТ агрегаттарын ашық отпен қыздыруға;

      14) оталдырылған күйде тұрақтарда ҚӘТ-ті қалдыруға;

      15) ҚӘТ-қа арналған қоймаларда қызметтік үй-жайларды орналастыруға;

      16) қазандықта шығыс бактарындағыдан басқа, отқа қауіпті материалдар мен жанармай сұйықтарын сақтауға;

      17) қазандықта бөгде адамдардың болуына және кезекші ауысым операторларының демалуына;

      18) жұмыс істеп тұрған қазанды қараусыз қалдыруға және қазандықтың отын құбырлары мен отын бактарын жылыту үшін ашық отты қолдануға;

      19) отпен жұмыс істеу бойынша сынақтар тапсырмаған, өрт қауіпсіздігі талаптары бойынша білімі тексерілмеген адамдарды жұмысқа жіберуге;

      20) отпен жұмыс істеуге арналған ақаулы аппатурамен жұмыс істеуге жіберуге;

      21) ҚӘТ тұрақтарында отпен жұмыстарды жүргізуге;

      22) жерге тұйықталмаған әуе кемелеріне отын құюға;

      23) әуе кемелерінің қозғалтқыштарын қыздыруға және іске қосуға;

      24) әуеайлаққа өрт сөндіру құралдары жоқ техниканы жіберуге;

      25) отпен жұмыс істеген кезде май және тез тұтанатын сұйықтар іздері бар арнайы киімді және қолғапты қолдануға;

      26) аккумулятор зарядтау станциясында жеке құрамның демалуына және тұруына;

      27) жарылу қаупі бар электр жабдығын қолдануға;

      28) аккумулятор зарядтау станциясында пеш салуға және электр қыздыру аспаптарын қолдануға;

      29) ғимараттардан, ӘТМ және техника бар алаңдардан 40 м жақын жерде от жағуға, сондай-ақ сақтау орындарында, қоймаларда және басқа да өрт қаупі бар үй-жайларда темекі шегуге және ашық отпен аспаптарды қолдануға;

      30) ғимараттарда қатып қалған су құбырларын және басқа да құбырларды ашық отпен жылытуға;

      31) жанып кететін ғимараттардан, құрылыстар мен құрылыс материалдарынан 20 м жақын жерде битум мен шайыр қайнатуға арналған қазандарды орналастыруға жол берілмейді.

      127. Өртті уақтылы сөндіру мқсатында ЖМ паркі объектілері ішкі өртке қарсы су құбырларының шүмектерімен жабдықталады.

      Гидранттардан ғимараттар қабырғаларына дейінгі арақашықтық кемінде 5 м болып белгіленеді. Гидранттар арасындағы жыралар 200 м артық емес болуға тиіс. Жолдың жүріс бөлігінен гидранттар арасындағы арақашықтық 2,5 м артық емес.

      Тереңдетілген өрт сөндіру гидранттарының құдықтары қақпақтармен жабылады, олар кір және қардан ұдайы тазаланады.

      ЖМ паркінің өрт сөндіру су тоғандарындағы су көлемі секундына 10 литр су шығысымен өртті 3 сағат сөндіруге есептеледі. Әрбір су тоғанының сыйымдылығы кемінде 50 м3 болуға тиіс.

      Өрт сөндіру су тоғанынан жанармай бар резервуарға дейінгі арақашықтық 40 м, жақын ғимаратқа немесе құрылысқа дейінгі – 40 м артық емес болуға тиіс.

      Өрт сөндіру су тоғандары мен гидранттар аумақта әрбір ғимаратқа (құрылысқа) 2 су қоймасынан және гидранттан суды беру қамтамасыз етілетіндей болып орналастырылады. Өрт сөндіру су тоғандары және гидранттар жазулармен және нұсқарлармен белгіленеді.

      128. ҚӘТ тұрақтары сыйымдылығы 0,5 м3 құрғақ құм салынған жәшіктермен, әрбір 500 м3 бір құм салынған жәшік есебімен көлемі 1 х 1 м қылшық жүнді матамен немесе киіз жамылғымен қамтамасыз етіледі.

      Құмы бар жәшіктер атомосфералық жауын-шашыннан ылғалданудан сақтау үшін қақпақтармен жабдықталады. Жазғы уақытта кемінде 2 суы бар бөшке орнатылады.

      129. ЖМ парктеріндегі өрт сөндіру құрал-жабдығы қызыл түске боялған қалқандарда сақталады. Бір өрт сөндіру қалқаны 400 м² аумақты қорғау үшін арналған.

      Қалқандар көрінетін жерге орнатылады және еркін қолжетімді болуға тиіс.

      Сақтау орнында немесе өрт сөндіру бекеті түріндегі тұрақта орналастырумен оларды әрбір сақтау өрт сөндіру қалқанын, құм салынған жәшікті қылшық жүнді матаны немесе киіз жамылғыны су құйылған бөшкені бір жерде бірге орналастыру орынды болады.

      ЖМ паркіндегі өрт сөндіру құрал-жабдығы бар қалқандар пломбаланады. Қалқандарда тізімдемелер бекітіледі.

      130. Өрт болған жерге күштер мен құралдардың тез келуі үшін ЖМ паркінде паркішілік жолдар мен өтпелердің жеткілікті саны көзделуге тиіс.

      Жолдар мен өтпелер ғимараттар мен өрт сөндіру суымен жабдықтау көздеріне кедергісіз өтпелермен қамтамасыз етіледі және шығыршықталған болуға тиіс.

      Өтпелер ЖМ паркі ғимараттары мен құрылыстары қабырғаларынан 5 – 8 м арақашықтықта орналасады.

      131. Жеке құрамды автомобиль көлігімен тасымалдауға автомобильде (шанағында) (автобуста өрт сөндіргіш жүргізуші кабинасында болады) тез алынатын сыйымдылығы кемінде 2 (3) л өрт сөндіргіш бекітілген кезде рұқсат етіледі.

      132. Оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды, жанармайларды және басқа да қауіпті жүктерді тасымалдау кезінде мыналар сақталады:

      1) жүргізушілерге жүктерді тиеу және тасымалдау және өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтау туралы арнайы нұсқау беріледі;

      2) машиналар шанақтың алдыңғы бұрышының сол жағында өрт сөндіргіштермен және қызыл жалаушалармен жабдықталады және "Қауіпті жүк" деген тану белгісі орнатылады;

      3) жанармайды тасымалдау үшін бөлінген машиналарда бәсеңдеткіш алдыңғы жаққа радиатордың астына шығарылады;

      4) ыдыстардың бүйір және артқы қабырғасына (жәшіктер мен шкафтардың есіктеріне) "Өрт қаупі бар" деген жазу жазылады;

      5) құятын көлікте цистерналарды жерге түйістіру үшін айла-бұйым болуға тиіс;

      6) елді мекендерде және өртке қатысты қауіпті жерлерде тоқтауға рұқсат етілмейді;

      7) кабинада, шанақта және машиналардан 15 м жақын арақашықтықта темекі шегуге рұқсат етілмейді.

      133. Орманда іс-қимыл жасайтын әскерлердің автомобиль техникасын дайындау кезінде машиналарды арамен, балтамен және үйінділерді тазартуға арналған сым арқандармен, сондай-ақ өрт сөндіру құралдарымен қосымша қамтамасыз ету көзделеді. Жөндеу бөлімшелері орман шетіне, жолдар мен сопақтардың бойына орналасуды болдырмай, өз әскерлерінің жауынгерлік ретіне жақын орналасады. Орналасқан аудандарынан тез шығу үшін қосалқы жолдар дайындалады.

5-параграф. Әскери қоймалардағы өрт қауіпсіздігі шаралары

      134. Инженерлік оқ-дәрілер қоймасының өрт қауіпсіздігі өнеркәсіп және азаматтық объектілерде төтенше жағдайлар, зілзала және қоймаларға жақын өрт болған кезде оқ-дәрілерді сақтау қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған, сондай-ақ тұрғындарды, объектілер мен қоршаған ортаны қоймадағы авариялық жағдайлар әсерінен қорғауға арналған іс-шаралар кешенін қамтиды.

      135. Өрт қауіпсіздігіне:

      1) сақтау орындарын жүктеу және бірге сақтау кезінде ӨҚҚ-ны сақтаумен;

      2) тұтанудың берілуі бойынша қауіпсіз арақашықтықты сақтаумен, жергілікті жерде сақтау орындарын өзара ұтымды орналастырумен және топырақ үюмен;

      3) оқ-дәрілерді сақтау орындарына дұрыс орналастырумен және салып қоюмен, сақтау режимін сақтаумен;

      4) оқ-дәрілермен технологиялық операцияларды орындау кезінде қауіпсіздік шараларын сақтаумен қол жеткізіледі.

      Ескерту. 135-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      136. Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін мынадай іс-шаралар орындалады:

      1) қойманың барлық аумағының сыртқы қоршауынан 400 м қауіпсіз қашықтық, тыйым салынған аймақ белгіленеді;

      2) қоймаларға тыйым салынған аудан айқындалады;

      3) хабардар ету және тыйым салынған аймақтар мен тыйым салынған аудандарда өрттің, авариялар мен зілзалалардың салдарын жою жөніндегі бірлескен іс-қимылдар жоспары пысықталады;

      4) тыйым салынған аймақтар мен тыйым салынған аудандарда қауіптілігі жоғары объектілерді орналастыру бойынша тыйым салулар мен шектеулер орындалады.

      137. Өндірістік қалдықтар мен қоқыс күн сайын жұмыс аяқталғаннан кейін аумақтан шығарылады.

      Техникалық аумақ ұсақ өскіннен, бұталардан, бұтақтардан, шөмшектерден және құрғақ өсімдіктерден тазартылады, ағаштар 2 м биіктікте бұтақтардан тазартылады. Әрбір ғимараттың айналасы 20 м қашықтықта жапырақтар мен құрғақ шөптен толық тазартылады, ғимарат айналасындағы шөп қабырғадан 1 м қашықтықта жұлынады.

      138. Қоймалардың (сақтау орындарының) техникалық аумағына өртегіш заттары бар адамдарды жіберуге жол берілмейді.

      Қоймалар (сақтау орындары) аумағында шөпті кептіруге және құрғақ шөпті жағуға жол берілмейді.

      139. Қоймаларда (сақтау орындарында):

      1) оларға арналмаған мүлікті сақтауға;

      2) қоймаларда (сақтау орындарында) өтпелер мен шығатын есіктерге бөгет жасауға;

      3) қағазбен, қатырма қағазбен, полимерлі материалдардан жасалған үлдірмен және оттан қорғайтын құраммен өңделмеген маталармен сөрелерді қаптауға және терезелерді қараңғылауға жол берілмейді.

      140. Мүлікті қатарлап реттеп салу өтпелер мен шығатын есіктер бос болатындай есеппен жүргізіледі. Мүлікті пештерге, жылыту радиаторларына, электр сымдары мен шамдарға тікелей жақын реттеп салуға, сондай-ақ сақтау орындарында мүлікті тасымалдауға және реттеп салуға байланысты емес жұмыстарды жүргізуге жол берілмейді.

      Ескерту. 140-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      141. Қоймалар (сақтау орындары) жанында құрылыс материалдарын, отын қорларын немесе қандай да бір мүлікті, сондай-ақ босаған ыдыс пен сауытты реттеп салуға, жалпы сақтау орындарында тез тұтанатын сұйықтықтарды сақтауға жол берілмейді.

      142. Пеш жағатын орындар және пештердің мұржа тесіктері қоймалардан (сақтау орындарынан) тыс орнатылады, ал мұржалары ұшқын ұстағыштармен жабдықталады. Қойманы жапқанға дейін 2 сағат бұрын пештерді жағу толық тоқтатылады, барлық пештер тексеріледі және жабылады.

      143. Электржарық орнатылған кезде барлық қоймалар (сақтау орындары) сыртқы ажыратқыштармен жабдықталады. Сыртқы ажыратқыштар мен сақтандырғыштары бар топтасқан қалқандар металл жәшіктерге орналастырылады. Қоймалардағы (сақтау орындарындағы) шырақтар жабық типті (шыны қалпақтарымен) болуға және негізгі және тексеретін өтпелердің бойында орналастырылуға тиіс. Электр розеткаларын орнатуға және сақтау орындары ішінде қызметтік үй-жайлар орнатуға жол берілмейді.

      144. Жұмыс аяқталғаннан кейін сақтау орындарындағы техникалық күзет құралдарынан басқа, барлық электр желілері сыртқы ажыратқышпен сөндіріледі.

      145. Қойманың техникалық аумағында өрт сөндіру мақсатында су қоры құрылады. Техникалық аумақта және сұрыптау алаңында орналасқан ғимараттар мен құрылыстардың сыртындағы өртті сөндіруге су шығысы су өрт сөндіру су тоғандарынан (резервуарлардан), гидранттардан берілген жағдайда секундына кемінде 10 литр болып айқындалады. Өрт сөндіру су тоғандарының саны және олардың орналасуы әрбір ғимаратты (құрылысты) өрт сөндірумен қамтамасыз ету жағдайларына сүйене отырып, сыйымдылығы әрқайсысы кемінде 50 м3 кемінде екі өрт сөндіру су тоғаны болып қабылданады.

      Қойманың техникалық аумағында және сұрыптау алаңында (оның ішінде В, Д қауіптілік санатындағы оқ-дәрілерді сақтау учаскелерінде) өрт сөндіру мақсатында секундына кемінде 10 литр су шығысымен үш сағат ішінде бір өртті сөндіру есебінен ғимаратқа немесе құрылысқа мөлшері кемінде 100 м3 өрт сөндіру су тоғанында су қоры құрылады.

      146. Өрт сөндіру су тоғандары жабыны қатты жол бойында қорғалатын ғимараттың немесе құрылыстың жақын нүктесінен 50 м алыс емес қашықтықта орналастырылады.

      Ескерту. 146-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      147. Қойма аумағындағы кез келген пунктке өртке қарсы қорғаныс командасын шақыру дыбыстық дабылдамамен және телефон арқылы қамтамасыз етіледі. Дабылдаманың ақаусыздығы күн сайын тексеріледі.

      148. Найзағай кезеңінде тұтануды уақтылы анықтау және жою мақсатында жеке құрамның күштерімен сақтау орындарына және цехтарға қадағалау ұйымдастырылады. Өртке қарсы қорғаныс командасы жауынгерлік әзірлікке келтіріледі, жылжымалы бекеттермен және мұнаралардан қадағалау жүргізіледі.

      149. Тепловоздар және автотракторлық техника техникалық аумаққа оларды өрт сөндіру наряды тексергеннен кейін және ұшқын өшіргіш, өрт сөндіргіш және киіз бар болған кезде жіберіледі.

      Ескерту. 149-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      150. Өрт қаупі бар кезең (құрғақ жаз, көрші аудандардағы орман өрттері және т. б.) басталар алдында орман өрттеріне қарсы күресті ұйымдастыру үшін қойма бастығының бұйрығымен орман өрттерін жою және сөндіру және қойма аумағында оттың шығуының алдын алу жөніндегі кезекші бөлімше (команда) құрылады.

      Бөлімшеге қажетті жол-жер қазу техникасы беріледі, өрт сөндіру құралдары дайындалады.

      151. Тыйым салынған аудандар (бар болған кезде) өртке қарсы тұрғыдан дайындалады (өртке қарсы соқпақтар мен қорғау жолақтары орнатылады, су қорлары құрылады және оларға кірме жолдар жабдықталады, орман кесіп өтіледі және сол сияқты).

      152. Өртті сөндіруді ұйымдастыру және оның тәсілдері тартылатын күштер мен құралдарға, оқ-дәрілердің бар болуына, олардың жану ерекшеліктеріне байланысты өртке қарсы қорғаныс жоспарында ашып көрсетіледі. Бұл ретте мыналарды:

      1) оқ-дәрілердің жануының жарылысқа ауысу ықтималдығын;

      2) оқ-дәрілердің жаппай жарылу ықтималдығын;

      3) жарылыс, өрт болған кезде оқ-дәрілердің (жарықшақтардың) ұшу (шашырау) мүмкіндігін;

      4) ұшқан оқ-дәрілермен жану (жарылыс) ошақтарының таралуын;

      5) кассеталық (толық оқталған) оқ-дәрілер бар сақтау орнына іргелес жергілікті жерді миналау мүмкіндігін және оларда өзін-өзі жою механизмдерінің болуын ескеру қажет.

      Өрт сөндіру депосы техникалық аумақ күзет периметрінің сыртқы сым қоршауынан кемінде 70 м қашықтықта және техникалық аумаққа кіретін орынға жақын әкімшілік-шаруашылық аумақта орналастырылады. Өрт сөндіру депосын әкімшілік аумақта орналастыру техникалық аумақтағы ғимараттар мен құрылыстарға дейін келу уақыты 10 мин аспайтын жағдайға сүйене отырып айқындалады.

      153. Шаруашылық-ауызсуды және өндірістік суды, сондай-ақ өртке қарсы мақсаттар үшін суды беруге арналған сорғы станциялары әрбір мақсат үшін бөлек қосалқы сорғы агрегатымен қамтамасыз етіледі.

      154. Базаларда өртке қарсы су құбырын орнату көзделеді, ол шаруашылық-ауызсу немесе өндірістік су құбырына жалғанады.

      Өрт сөндіру су қорын жұмсамау шаруашылық сорғылар су тарту құрылғысының құрылымымен және бірінші қолданылатын екі резервуардың бар болуымен қамтамасыз етіледі, олардың біреуінде жұмсалмайтын су қоры сақталады.

      155. Өртке қарсы су қорын резервуарда сақтау кезінде олардың жабдықталуы қордың күнделікті уақытта жұмсалмауын және өрт кезінде тез қосылу мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.

      156. Базалардың су құбыры желісі:

      1) жолдар мен өтпелер бойында олардан 2,5 м алыс емес қашықтықта, ал сақтау орындарының қабырғасынан әрбір құрылыс екі гидрантпен қамтамасыз етілетіндей есеппен сақтау орындарының қабырғаларынан 5 м жақын емес қашықтықта орнатылатын өрт сөндіру гидранттарымен, бұл ретте құрылыс шегінде гидранттар арасындағы арақашықтық 200 м артық емес құрайды;

      2) бір учаскенің желісін жөндеуге сөндірген кезде жұмыстың сипаты бойынша сумен жабдықтауды тоқтатуға жол бермейтін ғимараттардың (асхана, монша, қазандық) жалпы сумен жабдықталуы тоқтатылмайтын, бір уақытта бір ғана су тарату колонкасы істен шығатындай есеппен орнатылатын желідегі ысырмалармен жабдықталады.

      Өрт сөндіруді қамтамасыз ететін су құбыры желілері жоқ база аумағының учаскелерінде сыртқы өртті сөндіру үшін әрқайсысының сыйымдылығы 50 м3 өрт сөндіру су тоғандары орнатылады.

      Базаның техникалық аумағында су құбыры желісінің бар болуына қарамастан, өрт сөндіру су тоғандары міндетті түрде болуға тиіс.

      Сыйымдылығы 50 м3 өрт сөндіру су тоғандары өрт сөндіру машиналарын орнату үшін алаңнан су алу үшін кемінде екі мойынмен жабдықталады. Алаңның көлемі өрт сөндіру машиналарын орнатуды және жолдың өтетін жерін босатуды қамтамасыз етуге тиіс.

      Өрт сөндіру су тоғандары су тоғандарынан 40 м аспайтын қашықтықта орнатылатын өрт сөндіру шүмектерінен толтырылады. Су құбыры желісі жоқ жерде өрт сөндіру су тоғандарын толтыру суды цистерналармен тасымалдау жолымен жүргізіледі.

      Ескерту. 156-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      157. Желіге бестен аспайтын өрт сөндіру шүмегін орнатқан кезде ғимаратқа өртке қарсы сумен жабдықтаудың бір желісін орнатуға рұқсат етіледі.

      158. Стационарлық әскери жанармай қоймасы ғимараттар мен құрылыстардан бар кіреберіс жолдарды, теміржол жолдарын пайдалану мүмкіндігін ескере отырып, өртке қарсы алшақтықты сақтай отырып, әскери бөлімнің (мекеменің) аумағында орналастырылады.

      Ескерту. 158-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      159. Стационарлық әскери жанармай қоймасы:

      1) ӨҚҚ-ға сәйкес құрылыстар, тасалар, жабдық пен жанармай қорлары бытырап орналасқан жерде;

      2) бөлімнің бар объектілерінен төмен жоспарлау белгісі бар жергілікті жерде қойманың орналасуын қамтамасыз ете отырып, оларға және жақын жердегі елді мекендерге қарай жел жағынан;

      3) кіреберіс жолдары ыңғайлы автомобиль жолдарына жақын жерде;

      4) қойманың өртке қарсы және пайдалану мұқтаждары үшін табиғи су тоғандарына немесе басқа да сенімді сумен қамтамасыз ету көздеріне жақын жерде;

      5) ыдыстағы майларға, майлағыштарға, арнайы сұйықтықтарға және техникалық құралдарға арналған сақтау орындарында;

      6) ыдыстағы және бұрын пайдаланылған бөшкелердегі жанармайды сақтауға арналған алаңдарда немесе қалқалар астында;

      7) құятын және борттық автокөліктің тұрағына арналған алаңдарда немесе қалқалар астында орналастырылады.

      Ескерту. 159-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      160. Авиациялық базаның жанармай қоймасы әуеайлақ жанында әуеайлақ аумағында орналасқан 2-3 және одан да көп учаскеде бытыраңқы түрде, авиациялық бөлімшелер бытырап орналасқан аймақтарға жанармайды тездетіп беруді қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін қашықтықта жақындау жолақтарынан тыс, бірақ қажетті өртке қарсы алшақтықты сақтаумен орналастырылады. Учаскелердің біреуінде базалық қойма, басқаларында – жанармайдың шығыс қоймалары өрістетіледі.

6-параграф. Зымырандар мен оқ-дәрілерді сақтау арсеналдарында, базалары мен қоймаларында өрт қауіпсіздігі шаралары

      161. Сақтау арсеналдарының, базалары мен қоймаларының учаскесінде:

      1) зымырандар мен оқ-дәрілерді сақтау, жинау, жөндеу, олармен регламенттік, тиеу-түсіру және көліктік жұмыстарды жүргізу үшін техникалық аумақ;

      2) әскерлерден келіп түсетін атылған гильзаларды, сауытты және сұрыптауға жататын зымырандар мен оқ-дәрілерді қабылдау және уақытша сақтау үшін сұрыптау алаңы;

      3) техникалық аумақ пен сұрыптау алаңының күзет периметрлері;

      4) зымырандар мен оқ-дәрілерді жөнелту (қабылдау) үшін тікұшақ алаңы;

      5) штабты, казарманы, ағаш өңдеу цехтарын, қазандықтарды, өртке қарсы қорғаныс командасының ғимаратын, сорғы станцияларын, материалдық қоймаларды, автогаражды және көмекші қызметтердің басқа да ғимараттары мен құрылыстарын орналастыру үшін әкімшілік-шаруашылық аумақ;

      6) тұрғын үйлерді, жатақханаларды, медициналық және балалар мекемелерін, мектептерді, клубтарды, стадиондарды, асханаларды, дүкендерді және монша-кір жуу комбинаттарын орналастыру үшін тұрғын үй-тұрмыстық қалашық құрылады.

      162. Оқ-дәрілерге арналған сақтау орындары өрт сөндіру есептобының стендімен жабдықталады.

      Барлық сақтау орындарында (қоймаларда), цехтарда және жұмыс пункттерінде жұмыс уақытында азаматтық персоналдан (қызметшілерден) және жұмысшылардан өрт сөндіру есептоптары тағайындалады.

      Өрт сөндіру есептоптарының стенділері көрінетін жерлерде ілінеді. Жұмыс басталар алдында өрт сөндіру есептобына нұсқау беру өткізіледі, олардың өртке қарсы қорғаныс жөніндегі міндеттерді және өрт шыққан жағдайдағы іс-қимылдарды білуі тексеріледі.

      163. Техникалық аумақта зымырандар мен оқ-дәрілерді, сондай-ақ өртке қарсы құралдарды сақтау, жинау, жөндеу, олармен регламенттік, тиеу-түсіру және тасымалдау жұмыстарын жүргізу үшін ғимараттар кешені орналастырылады.

      Жолдарды дамыту базаның берілген жүк айналымына, өрт сөндіру автомашиналарының ғимараттарға жүріп өтуін және кіреберіс жолдарын қамтамасыз етуге сүйене отырып, бас жоспарда айқындалады.

      164. ЖЖМ қоймалары, көлік-жүк бөлімі, материалдық және отын қоймалары өртке қарсы алшақтықты сақтай отырып, әкімшілік-шаруашылық аумақта орналастырылады.

      165. Техникалық аумақтағы шөп уақтылы, ол кепкенге дейін шабылады және техникалық аумақтан шығарылады. Техникалық аумақта шөпті кептіруге, шөпті сақтауға және мал бағуға жол берілмейді.

      166. Жарылу және өрт қаупі бар әскери мүлік сақталатын немесе олармен жұмыстар жүргізілетін арсеналдардың, базалар мен қоймалардың ғимараттары мен үй-жайлары ЭҚОҚ-ға сәйкес мынадай болып жіктеледі:

      1) ерекше жарылу қаупі бар – ЭҚОҚ-ның В-1 сыныбына сәйкес келетіндер;

      2) жарылу қаупі бар – ЭҚОҚ-ның В-l a және В-1 б сыныптарына сәйкес келетіндер;

      3) өрт қаупі бар – ЭҚОҚ-ның П-1 және П-2 сыныптарына сәйкес келетіндер;

      4) қауіпсіз – ЭҚОҚ-ның жалпы талаптарына сәйкес келетіндер.

      167. Базалар ғимараттары мен үй-жайларының жарылу және өрт қауіптілігі өндірістің сипатымен, жарылыс немесе өрт нәтижесінде залал келтіру елеулі материалдық шығындарға әкеп соқтыруы мүмкін оларда жарылғыш заттардың, дәрілердің, пиротехникалық құрамдардың, зымыран отынының, әртүрлі жанармай материалдары мен тез тұтанатын сұйықтықтардың бар болуымен айқындалады.

      168. Ерекше жарылу қаупі бар ғимараттар мен үй-жайларға:

      1) түтінді және түтінсіз түйіршікті дәрілерден элементтер жасау;

      2) пиротехникалық құрамдарды дайындау және олардан элементтер жасау;

      3) жарылғыш заттарды және зымыран отынының құтыларын бұрғылау;

      4) дәрілерді араластыру;

      5) аралас дәрілерді қарау;

      6) түйіршікті дәрілерден зарядтарды бөлшектеу;

      7) түтінді дәрілерді өлшеу;

      8) артиллериялық оқтардың зарядтарын дайындау және өлшеу;

      9) гильзаларды түйіршікті дәрілері бар зарядтармен оқтау;

      10) картуздардағы артиллериялық оқтардың зарядтарын жөндеу;

      11) ажыратқыш зарядтарды және қосымша тұтандырғыштар дайындау;

      12) түтінді және түтінсіз түйіршікті дәрілерді және матадан жасалған тысқа салынған олардан жасалған бұйымдарды сауыттан алу және сауытқа салу;

      13) түтінді дәрілер және олардан жасалған бұйымдар бар сақтау орындары жатады.

      169. Жарылу қаупі бар үй-жайларға снарядтармен, оқтармен және жарылу қаупі бар оқ-дәрілер элементтерімен жұмыстар, жарылғыш заттарға (бұдан әрі – ЖЗ) орнатылған электржарғыш тізбектерді және дәрілерді тексеру, бұл жұмыстар броньдалған камераларда, броньдалған бункерлерде, броньдалған кассеталарда жүргізілетін үй-жайларды қоспағанда, зымырандар мен оқ-дәрілердің қатты қабыққа салынған пиротехникалық тораптарын, тұтандырғыштарын және жару құрылғыларын дайындау, қарап тексеру, тексеру және жылыту жүргізілетін үй-жайлар, металл қабыққа немесе штаттық сауытқа салынған ЖЗ, түтінсіз дәрілер мен қатты қоспа отыны, оқ-дәрілер, жойғыш бөліктер және нығыздалған (орнатылған) жойғыш бөліктер мен зымырандар бар сақтау орындары, платформалар мен қалқалар жатады.

      170. Өрт қаупі бар ғимараттар мен үй-жайларға:

      1) нығыздалған (орнатылған) жойғыш бөліктері бар және оларсыз зымырандарды сынау, жойғыш бөліктерді дайындау және зымырандармен түйістіру, зымырандар мен зымыран қозғалтқыштарын оларды оқтағаннан кейін құрастыру жүргізілетін барлық типтегі және сыныптағы зымырандармен жүргізілетін регламенттік жұмыстар цехтары;

      2) жойғыш бөліктерсіз зымырандар, аспаптар, штаттық сауыттағы зымыран қозғалтқыштарымен оқталған зымырандардың жиынтықтаушы элементтері мен ҚҚК-сы бар сақтау орындары, платформалар мен қалқалар, сондай-ақ зымыран кешендерінің жерүсті жабдығы бар сақтау орындары;

      3) зымырандар мен жиынтықтаушы элементтерге арналған тиеу-түсіру пункттері;

      4) осы жұмыстарды броньдалған бункерлерде, броньдалған камераларда, броньдалған кассеталарда жүргізген кезде зымырандар мен оқ-дәрілердің пиротехникалық тораптарын, тұтандырғыштары мен жару құрылғыларын дайындауға, қарап тексеруге, тексеруге және жылытуға арналған үй-жайлар жатады.

      Ескерту. 170-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      171. Цехтарда құрал-саймандар мен айла-бұйымдарды сақтау үшін цех қоймалары ұйымдастырылады. Бұл қоймаларда өрт қаупі жоқ материалдардың ауыспалы қорын цехта жұмыстарды жүргізу үшін қажетті мөлшерде уақытша сақтауға жол беріледі.

      Цехтардың қоймалық үй-жайларында өрт қауіпсіз, сондай-ақ өрт қауіпті материалдарды ұзақ уақыт сақтауға жол берілмейді. Мұндай сақтау үш ауысым қажеттіліктен аспайтын материалдар қорларын құруға рұқсат етілетін шығыс қоймаларында ұйымдастырылады.

      Цехтың шығыс қоймалары цехтан 40 м арақашықтықта жанбайтын материалдардан салынады, қажет болған жағдайларда олар орталық жылыту жүйесі арқылы жылытылады және электрмен жарықтандырылады.

      Ескерту. 171-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      172. Оқ-дәрілер бар жәшіктер автомашиналарға, тіркемелерге, теміржол платформаларына жәшіктердің жоғарғы қатары борт жиегі деңгейінде немесе жәшіктің орта бөлігінен жоғары болатындай етіп салынады.

      Көлік құралдарының жүк көтергіштігі толық пайдаланылмаған кезде осы борттардың конструкциясы мен құрылымы тасымалдау кезінде оқ-дәрілердің сақталуын қамтамасыз ететіндей және жәшіктердің құлап кетуін болдырмайтындай етіп автомашиналардың бортын үлкейтуге рұқсат етіледі. Оқ-дәрілерді тасымалдауға арналған автомашиналар ұшқын қаққыштармен және өрт сөндіру құралдарымен жабдықталады.

      173. Әрбір сақтау орны база командирінің бұйрығы негізінде сақтау орнының бастығына бекітіліп беріледі, ол сақтау орнында және олардың айналасындағы аумақта ӨҚҚ талаптарын сақтайды.

      Сақтау орнындағы жұмыстың аяқталуы бойынша өртке қарсы қорғаныс командасының өкілдері тексереді, одан кейін сақтау орнының есіктері жабылады және жауаптының мөрімен мөрленеді.

      Ескерту. 173-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      174. Сақтауға арналған алаңдар найзағайдан қорғау құрылғысымен және өрт сөндіру құралдарымен жабдықталады. Әрбір алаңның айналасындағы ені 20 м жергілікті жер жолағы тазартылады, алаң айналасынан 1 м арақашықтықтағы жердің шөбі шабылады.

      175. Жарылу қаупі бар элементтер бар сақтау орындары мен алаңдарда мүлікті әкелуден (әкетуден), сақтау үшін реттеп салудан және сақтау орнына шағын жөндеуден басқа, мынадай талаптар сақталған кезде қандай да бір жұмысты жүргізуге жол берілмейді:

      1) жұмыстар жүргізу үшін жұмыс жетекшісі тағайындалады;

      2) жұмысшылар өрт қауіпсіздігі шараларын сақтауы қажет;

      3) төбе жабыны жоқ сақтау орнының шатырын жөндеу кезінде жарылу қаупі бар элементтердің үстіне элементтерді әртүрлі заттардың, құралдардың кенеттен құлап кетуінен сақтайтын кенеп немесе тор жабу қажет;

      4) еденді жөндеу кезінде жарылу қаупі бар элементтерді сақтау орнының жанына немесе оның ішіндегі бос алаңға орналастырумен оларды жинап алу қажет.

      Ескерту. 175-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      176. Базаның техникалық, әкімшілік-шаруашылық аумағында, сондай-ақ тұрғын қалашықта ашық от жағуға жол берілмейді.

      Базаның техникалық аумағында ашық от жағуға ерекше жағдайларда және тек база бастығының рұқсатымен жол беріледі, бұл туралы бұйрық беріледі. Жұмыс өрт сөндіру есептобының қатысуымен және жауынгерлік әзірліктегі қажетті өрт сөндіру құралдары болған кезде жүргізіледі.

      177. Күн сайын жұмыс күні аяқталғаннан кейін жұмыс жетекшісі өрттен қорғау өкілімен бірлесіп, барлық жұмыс орындарын және үй-жайларды тексереді және анықталған кемшіліктерді жояды, цехтың (жұмыс пунктінің, сақтау орнының) электр беру желісін ажыратады, үй-жайды жабады және мөр басады.

      178. Өртке қарсы қорғаныс команда бастығының өрт қауіпсіздігі мәселелері жөніндегі нұсқаулары базаның барлық жеке құрамы үшін міндетті болып табылады.

      179. Базада жүргізілетін өртке қарсы іс-шаралар өрттің шығу мүмкіндігінен сақтандырады. База өртке қарсы қорғаныс командасының жеке құрамы өртті жылдам жоюға ұдайы әзірлікте болады.

      180. Жазғы маусым алдында дала өртіне қарсы күресті ұйымдастыру үшін база бастығының бұйрығымен дала өртін сөндіру және база аумағында оттың таралуынан сақтандыру бойынша жедел топ құрылады. Жедел топқа қажетті автотракторлық, жер қазатын техника және жеке құрам беріледі. Дала өртіне қарсы күрес үшін алғашқы өрт сөндіру құралдарының (күрек, ара, балта) қажетті қоры алдын ала дайындалады.

      5 км дейінгі радиуста дала өрті шыққан кезде база бастығы ол туралы жоғары тұрған бастыққа өрт сипатын, оның ауқымын, таралу бағытын және оны сөндіру бойынша қабылданған шараларды көрсетумен баяндайды. Тұтануды уақтылы анықтау және жою мақсатында тәуліктік бойы патрульдеу ұйымдастырылады немесе өрт сөндіру бекеттері қойылады.

      Базада қосымша штаттан тыс өрт сөндіру командалары құрылады, олар жергілікті ресурстар есебінен өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз етіледі.

      181. Аккумуляторлық тиегіштер мен электрокарлар (аккумулятор батареяынан электрмен қоректену бар) жұмыс аяқталғаннан кейін арнайы жабдықталған үй-жайларда сақталады.

      182. Өртке қарсы қорғаныс командасын база аумағының кез келген пунктіне шақырту дыбыстық дабылдамамен қамтамасыз етіледі және телефон арқылы қайталанады.

      Өрт сөндіру құралы көрнекі жерлерге орналастырылады және қызыл түске боялады.

      Базаның жеке құрамын дабыл сигналдарын беру тәртібіне және алғашқы өрт сөндіру құралдарын қолдануға оқыту қажет.

      183. Жарылу- және өрт қаупі бар үй-жайлар Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамаға сәйкес автоматты өрт сөндіру жүйесімен жабдықталады.

      Ескерту. 183-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      184. Бастапқы сатыда өрт ошақтарын жою үшін базалардың цехтарында, сақтау орындарында, жұмыс істеу пункттерінде және басқа да құрылыстары мен ғимараттарында өрт сөндіру құралы өрт сөндіру қалқандары орнатылады, бұл ретте зымырандар мен оқ-дәрілер бар цехтар, сақтау орындары мен жұмыс пункттері үшін өрт сөндіру құралына (әрбір қалқанда) қосымша мыналар жабдықталады:

      1) суы бар бөшкелер – 2 дана;

      2) құмы бар жәшік – 1 дана;

      3) баспалдақ – 1 дана.

      Өрт құрал-сайманы қалқандарда орналастырылады. Қалқандар әрбір объекті жанында 10 – 15 м арақашықтықта орнатылады.

      Ескерту. 184-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      185. Базаның техникалық аумағында өрт сөндіру мақсатында әрбір 100 оқ-дәрілер вагонына сыйымдылығы 50 м3 су тоғандарында сақталатын кемінде 50 м3 есебінен су қоры жасалады. Су тоғандары екі және одан да көп су тоғандарынан әрбір объектіге бір уақытта су беруді қамтамасыз ететіндей есеппен оқ-дәрілер бар сақтау орындарынан (цехтан), алаңнан және штабельдерден 50 м аспайтын арақашықтықта су тоғандары салынады. Су тоғандарына жылдың кез келген маусымында өрт сөндіру автомашинасының келуін қамтамасыз ететін кірмежолдар жабдықталады. Су тоғаны жанында өрт сөндіру автомашиналары басқа автомашиналардың өтуі үшін жолды жаппайтындай орналастырылады.

      Ескерту. 185-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      186. Базада өрт сөндіру автомобильдерінің маршруттар схемасы әзірленеді, ол ең қашықтағы сақтау орнына өрт сөндіру машиналары өрт дабылы сигналын алған сәттен бастап 10 мин кешікпей келе алатындай есеппен жасалады.

      Ескерту. 186-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      187. Автотракторлық техника базаның техникалық аумағына оны өрт сөндіру наряды тексергеннен кейін жіберіледі. Техникалық аумақта жұмыс істейтін әрбір автомобиль немесе трактор өрт сөндіргіштермен, қылшық жүнді матамен жабдықталуы және онда ақаусыз отын жүйесі, түтін шығару құрылғылары (тұншықтырғыш) және ұшқын өшіргіш болуы қажет.

      Өрт сөндіру құралдарымен жабдықталмаған автокөлікке оқ-дәрілер мен зымырандарды тиеуге жол берілмейді.

      Ескерту. 187-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      188. Күн сайын өртке қарсы қорғаныс командасының құрамынан тәуліктік наряд табельдер бойынша тиесілі өрт сөндіру құралдарымен, автомобильдермен және керек-жарақтармен тағайындалады.

      Найзағай кезеңінде тұтануды уақтылы анықтау және жою мақсатында база жеке құрамының күштерімен сақтау орындары мен цехтарды қадағалау ұйымдастырылады. Өртке қарсы қорғаныс командасының барлық жеке құрамы жауынгерлік әзірлікке келтіріледі, техникалық аумаққа өрт сөндіру автомобиліндегі жылжымалы бекет жіберіледі және мұнарадан қадағалау жүргізіледі.

      189. Базаның техникалық аумағында темекі шегуге тыйым салынады. Темекі шегу әкімшілік-шаруашылық аумақта ол үшін арнайы бөлінген және жабдықталған орында жол беріледі.

      Ескерту. 189-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7-параграф. Зымыран-артиллериялық қару-жарақ қоймаларындағы өрт қауіпсіздігі шаралары

      Ескерту. 7-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      190. Оқ-дәрілермен жұмыс жүргізуге қатысатын жеке құрам қоймада жұмыс басталар алдында өрт қауіпсіздігі шаралары және өрт қауіпсіздігі туралы нұсқаулар беріледі.

      191. Қарап тексеру (тексерулер) зымыран-артиллериялық қару-жарақтың үлгілері бекітіліп берілген адамның қатысуымен жүргізіледі.

      Қарап тексеру кезінде зымыран-артиллериялық қару-жарақтың сақталуын ұйымдастыру (оның ішінде сақтау жағдайлары, сақтау орындарының жай-күйі, найзағайдан қорғану, өрт сөндіру құралдары мен дабылдама жүйесі) тексеріледі.

      192. Техникалық қызмет көрсету кезінде өрт сөндіргіштер тексеріледі және қажет болған кезде оларды зарядтау жүргізіледі.

      193. Ағымдағы қарап тексеру қару-жарақтың (мүліктің) бар болуын және дұрыс сақталуын бақылау мақсатында жүргізіледі, бұл ретте:

      1) қаптамасын ашпай және пломбаларын бұзбай қару-жарақ пен мүліктің бар болуы;

      2) индикаторлық силикагель жай-күйі;

      3) өрт сөндіру құралдарының жай-күйі тексеріледі.

      194. Сақтау орындары өртке қарсы тұрғысынан және найзағайға қарсы қорғанумен жабдықталады.

      195. Сақтау орындарында қару-жарақ жинтықпен, партиялар бойынша, техникалық қызмет көрсету және эвакуациялау, өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету қолайлығын ескерумен орналастырады.

      196. Оқ-дәрлерді сақтау орындары арасындағы арақашықтық топырақ үюмен – кемінде 50 м, топырақ үюсіз – кемінде 100 м болуға жол беріледі.

      Сақтау орындарын оқ-дәрілермен және зымырандармен (жарылғыш заттардың бар болуы бойынша) 150 т аспайтын, бірақ бір сақтау орнына 15 вагоннан аспайтындай етіп толтыруға жол беріледі. Жарылғыш заттардың мөлшері снарядтардағы, миналардағы, бастиекті және жарылғыш бөліктердегі жарылғыш зарядтар массасын және дәрілік зарядтардың жалпы массасының жартысын қосумен айқындалады.

      Ескерту. 196-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      197. Бір гарнизонның (құраманың) бірнеше бөлімінің оқ-дәрілерін ортақ аумаққа орналастыру гарнизон бастығының (құрама командирінің) бұйрығымен құраманың біріктірілген қоймасының бастығы қойманың барлық аумағында өрт қауіпсіздігі шараларының сақталуына жауапты адам болып, ол болмаған жағдайда – атағы бойынша жоғары болатын оқ-дәрілері осы аумақта орналастырылған әскери бөлім зымыран-артиллериялық қару-жарақ қызметінің бастығы тағайындалады.

      198. 200. Зымырандар мен оқ-дәрілерді лагерьлерде, тиеу және түсіру пункттерінде сақтау ерекшеліктері. Алаңда үш вагоннан аспайтын оқ-дәрілер орналастырылады. Қатарлар арасындағы арақашықтық 5 – 10 м, ал алаңдар арасыннда – кемінде 100 м болуға жол беріледі. Қатарлар теміржол желісінен 25 м жақын емес орналастырылады.

      Алаңда (шатыр астында катлованда) оқ-дәрілер төсемелерге, биіктігі кемінде 18 см ағаш бөренелерге (бетон блоктарға) жинап қойылады, күн сәулесінің ықпал етуінен сенімді қорғалады. Алаңдар өрт сөндіру құралдарымен жабдықталады.

      199. 201. Көлік құралдары бар қоймалар 1,5 кірпіштік өртке қарсы қабырғалармен секцияларға бөлінеді. Әр секцияда 10 – 15 көлік бірлігін орналастыруға жол беріледі. Сақтау орындарының есігі мен қақпалары тек сыртынан жабылады.

      200. ЖМ мен көлік құралдарын ашық алаңдарда орналастырудың барлық жағдайларында өрт шыққан жағдайда олардың бөгетсіз (маневрсіз) шығуын қамтамасыз етеді.

      201. Көлік құралы:

      1) кабина сыртына орнатылған өрт сөндіргішпен;

      2) қылшық жүнді матамен (киіздік жамылғымен (1 х 1 м);

      3) сол жақ бортында қызыл жалаушамен;

      4) жұмсақ тіркеп сүйреу немесе қатты тіркеп сүйреу арқандарымен жарақтандырылады.

      202. Парктер аумағында оқ-дәрілер тиелген жауынгерлік машиналар мен көлік құралдары орналастырылған сақтау орындарынан жанар-жағармай материалдарының қоймаларына, жанармай бар цистерналар тұрақтарына, май құю колонкаларына, ашық от көздеріне және қазандықтарға дейінгі арақашықтық кемінде 300 м құрайды. Сақтау орындары арасындағы арақашықтық кемінде 50 м болуға жол беріледі. Оқ-дәрілер тиелген жауынгерлік машиналар мен көлік құралдарын сақтаудың барлық орындары өртке қарсы тұрғысынан найзағайдан қорғаныспен, ал зымырандарды, реактивті оқ-дәрілер мен гранатаатқыш оқтарын сақтау кезінде топырақ үйіндісімен жабдықталады. Оқ-дәрілер тиелген жылжымалы құралдар жерге түйістіріледі.

      203. Мынадай зымырандар мен оқ-дәрілер қолданыста қауіпті деп саналады:

      1) 1 м астам биіктіктен құлаған толық жарақталған оқ-дәрілер;

      2) кез келген биіктіктен құлаған қалыпсыз зымырандар, ал қалыптағы 0,5 м астам биіктіктен;

      3) снарядтарда, миналарда, реактивті снарядтардың бастиектерінде немесе бастиекті жарғыш корпустарында соғылған іздері бар;

      4) мембранасы жыртылған немесе майысқан жарғыштары бар;

      5) жарылыстың, өрттің, бомбалаудың немесе артиллериялық атқылаудың ықпал етуіне ұшыраған, сондай-ақ авиа, авто және теміржол апаттында болған толық жарақталған оқтар, миналар, снарядтар, зымырандар.

      204. Зымырандар мен оқ-дәрілерді сақтау және тасымалдау кезінде:

      1) автомобиль шанағында және тіркемелерінде зымырандар мен оқ-дәрілерді жанар-жағармай материалдарымен бірге тасымалдауға;

      2) қозғалтқышты от алдыруды жеңілдету үшін ашық отты қолдануға:

      3) көлік құралдарынан 40 м жақын жерде темекі шегуге және от жағуға;

      4) бір автомобиль багынан екіншісінің багына жанармай құю арқылы май құюға;

      5) автомобильдерді елді мекендерде тоқтатуға;

      6) ақаулы автомобильдерді және өрт сөндіру құралдары жоқ автомобильдерді пайдалануға жол берілмейді.

      205. Зымырандар мен оқ-дәрілер тиелген ЖМ-ға және көлік құралдарына жанар және жағармай материалдарын құю (толық құю) мынадай қауіпсіздік шараларын сақтаумен жүргізіледі.

      Ескерту. 205-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8-параграф. Инженерлік оқ-дәрілер қоймаларындағы өрт қауіпсіздігі шаралары

      Ескерту. 8-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      206. Инженерлік оқ-дәрілер жарылу қауіптілігінің жіктемесі бойынша қауіпті жүктердің бірінші сыныбына жатады және қауіптіліктің 4 кіші тобына бөлінеді.

      1-қауіптілік кіші тобына – жаппай жарылу қаупі бар оқ-дәрілер. Жаппай жарылу – барлық штабельді немесе оқ-дәрілерді сақтау орнын бір уақытта қамтитын жарылыс.

      2-қауіптілік кіші тобына – жаппай жарылмайтын оқ-дәрілер. Бұл кіші топқа жаппай жарылмайтын, бірақ жарылу кезінде бытырау, жергілікті жерді миналау және айналадағы заттарды елеулі түрде зақымдау қауіптілігі бар оқ-дәрілер жатады.

      3-қауіптілік кіші тобына – массасы жарылмайтын, өрт қауіпті оқ-дәрілер. Бұл кіші топқа жану кезінде көп мөлшерде жылу бөлетін немесе бірінен соң бірі елеулі жарылумен немесе бытыраумен жанатын немес сол ғана және екеуі де болатын оқ-дәрілер жатады.

      4-қауіптілік кіші тобына – елеулі қауіптілігі жоқ оқ-дәрілер. Бұл кіші топқа тек тұтанған немесе тұтына бастаған жағдайда жарылудың елеусіз қауіптілігі бар оқ-дәрілер жатады. Жарылыстың әсері тұтана бастаудың сыртқы көзі орамның ішіндегісінің тез жарылуын тудырмайтындай ораммен шектеледі.

      Ескерту. 206-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      207. Оқ-дәрілерді жөндеу және жиынтықтау цехы үшін өрт шығу және жарылу тұрғысынан жарылу қауіптілігінің санаты белгіленген. Өрт ошақтарының мүмкін болатын жарылыстармен елеулі қашықтыққа ұшуы және таралуы тұрғысынан аса қауіпті.

      "Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 17 тамыздағы № 405 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24045 болып тіркелген) сәйкес оқ-дәрілері жоқ немесе құрамында жарылғыш заттары, дәрілері, пиротехникалық құрамдары және олардан жасалған бұйымдары жоқ оқ-дәрілері бар ғимараттар, құрылыстар (сақтау орындары) және үй-жайлар өрт-жарылыс және өрт қауіптілігі бойынша санаттарға бөлінеді.

      Ескерту. 207-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 28.02.2022 № 97 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      208. Қойманың техникалық аумағында өртке қарсы құралдар, сондай-ақ байланыс және дабылдама техникалық құралдары орналастырылады.

      209. Автомобиль жолдары қатты төсеммен жабдықталады және кез келген жыл мезгілінде өрт сөндіру су тоғанына еркін өту мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.

      210. Қоймалардың техникалық аумағы онда сақталатын оқ-дәрілердің өрт шығу және жарылу қауіптілігі деңгейіне байланысты қауіптілік санаттары бойынша өндірістік аймақ және оқ-дәрілерді сақтау аймақтары (алаңдары) болып бөлінеді.

      Аймақтар ішіндегі сақтау орындары құрылымдық ерекшеліктеріне, онда орналастырылатын оқ-дәрілерге байланысты штаттық емес жағдайлардың (өрт, жарылыс, миналау, от және тұтандыру көздерінің шашырауы) салдары барынша оқшауланатындай етіп топтастырылады.

      Техникалық аумақтағы ғимараттар мен құрылыстар (сақтау орындары), олар әкімшілік-шаруашылық аумаққа және тұрғын үй-тұрмыстық қалашыққа жақындаған сайын бұл ғимараттардың (құрылыстардың) қауіптілік санаты төмендейтіндей болып орналастырылады. Бұл ретте қауіптілік санаты бар ғимараттар мен құрылыстарды (сақтау орындарын) тұрғын үй-тұрмыстық қалашықтан және әскери бөлімшелерді орналастыруға арналған қалашықтан кемінде 1 км арақашықтықта орналастыру қажет.

      Ескерту. 210-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      211. Өрт сөндіру депосы, оқу-жаттығу мұнарасы, 100 метр кедергілер жолағы бар оқу-жаттықтыру қалашығы әкімшілік аумақта орналастырылады.

      212. Жанар, жағармай материалдары, отын және басқа да материалдық құралдар қоймалары өртке қарсы жыралар арақашықтығын сақтай отырып, әкімшілік-шаруашылық аумақта орналастырылады.

      Ескерту. 212-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      213. Техникалық аумақтың БӨП:

      1) БӨП бақылаушысына өрт қауіпсіздігі шаралары жөніндегі нұсқаулықпен;

      2) БӨП бақылаушысына техникалық аумақта өрт болған жағдайда жеке құрамды және техниканы кіргізу тәртібі жөніндегі нұсқаулықпен;

      3) өрт сөндіру есептобы үшін сақтау орындарының және ашық сақтау алаңдарының жетондарымен жабдықталады.

      214. Қойма (сақтау орнының) бастығы қоймада жұмыс істейтін күндері ондағы жарық түсірудің, есіктердің, дабылдаманың, өрт сөндіру құралдарының жай-күйін және өрт қауіпсіздігі шараларының сақталуын, қабырғалардың, терезелердің, торлардың және шатыр жабындарының бүтіндігін тексереді. Ақаулықтарды анықтаған кезде қойма (сақтау орнының) бастығы олар туралы қолбасшылыққа баяндайды және оларды жоюға шаралар қабылдайды.

      215. Техникалық аумақтың БӨП темекі шегу керек-жарағын сақтауға арналған жәшікпен, өрт жетондарымен, сондай-ақ өрт қауіпсіздігі, объектілерді күзетуге қабылдау және тапсыру жөніндегі нұсқаулықтармен жабдықталады.

      216. Қойманың шаруашылық қызметі қойманы өртке қарсы қорғау жоспарында көзделген дайындық іс-шараларын орындауды қамтиды.

      217. Қоймаларды мынадай аумақтарда орналастыруға жол берілмейді:

      1) табиғи және техногендік апаттар нәтижесінде су басып кететін;

      2) қар көшкінінің, көшкіндердің, сел тасқындарының, көшпелі барқанды және бұдырлы құмдардың әсер етуіне ұшырайтын;

      3) жерасты қазбалары немесе пайдалы қазбалары бар;

      4) топырағы радиоактивті ластанған;

      5) заңнамаға сәйкес курорттарды және сумен жабдықтау көздерін санитариялық қорғау аймағының бірінші қатарына жатқызылған;

      6) сыртқы көлік (теміржол тораптары, теңіз және өзен порттары, әуежайлар);

      7) санитариялық-техникалық құрылыстарды және коммуналдық мақсаттағы қондырғыларды (тазарту құрылыстары, қоқыс орны) санитариялық қорғау аймақтары;

      8) археологиялық және басқа да қорықтар, олардың қорғау аймақтары;

      9) мәдениет ескерткіштері;

      10) сейсмикалық белсенділігі 8 балдан жоғары;

      11) қоқыс орнынан және мал қорымдарынан 1 км арақашықтықтан жақын орналасқан;

      12) зираттардан 500 м арақашықтықтан жақын;

      13) шымтезек шөгінділерімен іргелес.

      Қоймаларды орналастыру аудандарын тасаларды жасау үшін жер қазатын машиналарды қолдануды ескерумен таңдаған мақсатқа сәйкес болады.

      Уақытша далалық қоймаларды құрғақ, өрт шығу тұрғысынан қауіпсіз жерлерде орналастыру қажет.

      218. Сақтау объектілерінде, сақтау объектілері жанындағы тыйым салынған аймақтарда және тыйым салынған аудандарда табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туындаған кезде тұрғындарды, ғимараттар мен құрылыстарды қорғауды, қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ету мақсатында сақтау объектілері хабардар ету және тыйым салынған аудандар мен тыйым салынған аймақтарда өрт, авария және табиғи зілзала салдарын жоюда және адамдар мен мүлікті эвакуациялауда азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерімен бірлесіп әрекет ету жоспарларын әзірлейді және бекітеді.

      Жоспарды іс жүзінде пысықтауды сақтау объектілері және азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшелері жылына бір реттен сиретпей наурыз бен маусым айлары кезеңінде жүргізеді.

      Ескерту. 218-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      219. Тыйым салынған аймақ шегінде ағаш дайындау, орманды қалпына келтіру, мелиорациялық жұмыстардан және профилактикалық өртке қарсы іс-шаралармен байланысты жұмыстардан басқа, тұрғындардың тұруына, ғимараттарды, жолдарды, құрылыстарды және басқа да объектілерді салуға жол берілмейді.

      220. Техникалық аумақта сыйымдылығы кемінде 50 м3 жабық өрт сөндіру су тоғандары жабдықталады. Өрт сөндіру тоғандары қорғалатын ғимарат пен құрылыстың ең жақын нүктесінен 50 м аспайтын арақашықтықта орналастырылады.

      Күзету периметрінің сыртқы сымды қоршауының сыртқы жағынан барлық ені бойынша жыртылған ені 50 м өртке қарсы қорғау жолағы жасалады.

      Ескерту. 220-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      221. Ғимараттар мен құрылыстарды найзағайдан қорғау жөніндегі талаптарға сәйкес сақтау орындарының қабырғалары мен шатырларының ағаш бұтақтарымен жанасуына жол берілмейді.

      222. Ашық сақтау алаңдарында оқ-дәрілер мен олардың жиынтықтаушы элементтері оларды тікелей күн сәулесінен сенімді қорғайтын брезенттермен жабылады. Ашық алаңдарды орналастыру жаппай қырып-жою қаруынан қорғау, өрт шығу және жарылу қауіпсіздігі, найзағайдан қорғау және оқ-дәрілерді қабылдау мен берудің ыңғайлы болуын қамтамасыз ету талаптарын ескере отырып жүзеге асырылады.

      223. Жұмыс күні аяқталғаннан кейін жұмыс пункттері ретке келтіріледі, орамдар мен материалдар жойылады, электр энергиясы ажыратылады, өндіріс қалдықтары техникалық аумақтан шығарылады.

      Жұмысшылар кеткеннен кейін жұмыстар жетекшісі жұмыс пункттерін және оларға іргелес аумақты өртке сөндіру наряды өкілінің қатысуымен қарап тексереді. Қарап тексеру нәтижелері өртке қарсы жай-күйді тексеру журналына жазылады.

      224. Қоймаларды сумен қамтамасыз ету қалалық (аудандық) су құбырынан немесе жергілікті жерүсті не жерасты су көздерінен жүзеге асырылады.

      Дербес шаруашылық-ауыз су және өндірістік су құбырларын орнатуға жол беріледі. Бұл ретте өртке қарсы су құбыры олардың біреумен біріктіріледі.

      225. Сыртқы су құбырының желісі:

      1) әрбір құрылыс екі гидрантпен қамтамасыз етілетін есеппен орнатылатын өрт сөндіру гидранттарымен;

      2) жолдардан (өтпе жолдардан) 2,5 м қашық емес және ғимарат қабырғаларынан кемінде 5 м қашықтықта орнатылатын гидранттармен;

      3) арасындағы арақашықтық 200 м аспайтын гидранттармен;

      4) тұтынушыларға су беруді тоқтатпай, жекелеген учаскелерді жөндеу үшін ажыратуды қамтамасыз ететін айналып өтетін желілермен;

      5) желінің кез келген учаскесін ажырату сақтау орындарына және әкімшілік-шаруашылық ғимараттарға (өрт сөндіру депосына, асханаға, моншаға, қазандыққа) су беруді тоқтатуға әкеп соқтырмайтын есеппен орнатылатын бекіту-реттеу аппаратурасымен жабдықталады.

      226. Өртке қарсы желілер үшін ғимаратқа кіргізілетін орындар саны кемінде екеу болып белгіленеді. Өрт сөндіру шүмегі бесеуден артық емес желілер үшін бір кіргізу орнын жасауға жол беріледі. Өрт сөндіру шүмектері қабырғадағы қуыстарда немесе шағын шкафтарда орналастырылады. Әрбір өрт сөндіру шүмектері сол диаметрдегі ұзындығы 20 м өрт сөндіру түтігі көзделеді.

      Бес және одан да көп өрт сөндіру шүмегі болған кезде өрт сөндіру тіреулері олардың астынан бекітпемен немесе шұрамен, сондай-ақ төгіп босатуға арналған су ағызатын шүмекпен жабдықталады.

      227. Сақтау орындарын, техникалық қызмет көрсету пункттерін (жөндеу цехтарын) және температуралық режимді сақтауды талап ететін бақылау зертханаларын жылумен қамтамасыз ету жылу жеткізгішін жылыту аспаптарына беруді автоматты түрде реттей отырып, сумен жылыту жүйесі арқылы жүзеге асырылады.

      228. Өртке қарсы қорғаныс командасы қойманың барлық ғимараттарымен және құрылыстарымен телефон байланысымен және қойма бойынша кезекшімен тікелей байланыспен қамтамасыз етіледі.

      Бірнеше абоненттік аппаратты бір жалғау желісіне параллельді түрде қосуға жол беріледі.

      229.Техникалық күзет құралдарының сигналдарын қабылдау аппаратурасы қарауылдық үй-жайда, қарауыл бастығының бөлмесінде немесе ол үшін арнайы белгіленген жеке пульттық бөлмеде орнатылады.

      Күзет және өрт дабылдамасы техникалық құралдарының үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету үшін автономды қоректендіру көзі орнатылады.

      Өрт дабылдамасы жүйесінің барлық жалғау желілері жерасты кабелімен орындалады.

      230. Оқ-дәрілерді жиынтықта сақтау сақтау бөлімдері шегінде ұйымдастырылады. Сақтау бөлімдерін мамандандыру және олардың арасында оқ-дәрілерді бөлу жалпы қойманың бірқалыпты жүктелуін қамтамасыз етуді ескерумен жүргізіледі.

      Сақтау орындарын ашу және онда болу тек оған бекітілген сақтау орны (қойма) бастығының (меңгерушісінің) қатысуымен рұқсат етіледі (өрт немесе зілзала кезінде сақтау орындарын ашу жағдайларын қоспағанда).

      231. Реактивті оқ-дәрілер, қозғалтқыштар, пиротехникалық сигналдар, сигналдық миналар темір-бетон жабыны бар, топырақ үйілген, найзағайдан қорғаумен және өртке қарсы құралдармен жабдықталған темір-бетон немесе кірпішден жасалған сақтау орындарында сақталады.

      232. Қойма аумағына сұйық отынмен жұмыс істейтін тепловоздар мен мотовоздар өрт сөндіру күзеті өкілінің бірге жүруімен жіберіледі.

      233. Оқ-дәрілерді тасымалдауға арналған автомобиль мыналардан жиынтықталады:

      1) үш өрт сөндіргішпен;

      2) жануы қиын су өткізбейтін матамен;

      3) 200 мм ұзындықта жерге тиіп тұратын жерге түйістіру металл шынжыры және тұрақта статикалық және атмосфералық зарядтардан қорғауға арналған темір қадамен.

      Ескерту. 233-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      234. Бақылау зертханасы телефон байланысымен және өрт сөндіру құралдарымен жабдықталады.

      235. Жөндеу цехында (техникалық қызмет көрсету пунктінде) жұмыс орындары мен жабдықтың орналасуы өрт болған жағдайда цехтан еркін шығуды қамтамасыз етуге тиіс.

      Жөндеу цехының (техникалық қызмет көрсету пунктінің) барлық үй-жайлары өрт сөндіру құралдарымен жабдықталады.

      236. Оқ-дәрілермен жұмыс істеуге тапсырманы айқындайтын бастық (командир) алдағы жұмыстың қауіптілігін, орындаушылардың біліктілігі мен тәжірибесін ескереді. Жауапты операцияларға анағұрлым тәжірибелі жеке құрамды бөлу қажет.

      Жұмыс жетекшісі болып тәжірибесі бар және технологиялық процесті білетін инженерлік-техникалық құрам қатарындағы адамдар тағайындалады.

      Жұмысты бастар алдында тағайындалған жетекші өрт сөндіру есептобын тағайындайды және өрт сөндіру құралдарының болуын тексереді.

      Жұмыс жүргізу кезінде оқ-дәрілердің соғылуын немесе құлауын болдырмайтын жағдайлар жасалады. Оқ-дәрілермен жұмыс жүргізу орны өртке қарсы мүкәммалмен және дабылдамамен қамтамасыз етіледі.

      237. Рольгангтерден немесе транспортерлардан тұратын тиеу-түсіру құралдарының автожол және теміржол жолдарын кесіп өтуіне жол берілмейді.

      238. Тез ұшып кететін еріткіштер (бензин, уайт-спирит) қолданылатын жұмыстар жүргізілетін үй-жайлар жасанды желдеткіштермен және өрт сөндіру құралдарымен жабдықталады.

      239. Пиротехникалық құрамның өздігінен тұтануынан болатын өртті болдырмау үшін үй-жайларда:

      1) жұмыс уақытында бір ауысымның қажеттілігінен артық үлгілер қорын жинақтауға;

      2) жұмыс аяқталғаннан кейін пиротехникалық құрамның аспаларын ашық түрде қалдыруға жол берілмейді. Аспалар ақаусыз эксикаторларға салынады.

9-параграф. Атыс қаруын және оқ-дәрілерді сақтау кезіндегі өрт қауіпсіздігі шаралары

      Ескерту. 9-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      240. Сақтау орындарының аумағын ұстау және өртке қарсы іс-шаралар ІҚЖ талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

      ЗАҚ қоймаларының барлық аумағы ЗАҚ қызметінің жауапты лауазымды адамдарына бұйрықпен бекітілетін учаскелерге бөлінеді, оларға өрт қауіпсіздігі мен тәртіптің сақталуына жауаптылық жүктеледі. Қойма (сақтау орны) бастығына қойманың (сақтау орнының) айналасында орналасқан ені 50 м жергілікті жер жолағы бекітіледі.

      Сақтау орындарынан 20 м қашықтықта мүк, ағаштардан түскен жапырақтар мен қылқандар толық жойылады, қабырғалардан 2 м қашықтықтағы шөп айнала оталады, ағаштар 2,5 м биіктікке дейін бұтақтардан тазартылады. Көктемде және жазда қойма аумағындағы шөп уақтылы (кепкенге дейін) шабылады және аумақтан шығарылады. Қойма аумағында шөп кептіруге, түскен жапырақтарды, бұтақтарды, шөпшектерді өртеуге рұқсат етілмейді. Аумақтың сыртқы периметрі бойынша ені 5 – 6 м жолақ жыртылады. Сақтау орындарына, сондай-ақ өртте сумен жабдықтау көздеріне жолдар мен кіреберістер ақаусыз жай-күйде ұсталуға, ал қыста – қардан тазартылуға тиіс.

      241. ЗАҚ қоймасы өрт сөндіру құралдарымен жабдықталады. Қойма аумағына кіреберісте әрбір өрт сөндіру құрал-жабдығының 10 бірлігі қамтылған орталық өрт сөндіру бекеті орналастырылады.

      Әрбір сақтау орнында 10 – 15 м арақашықтықта өрт сөндіру қалқаны, сыйымдылығы 0,5 м3 құм салынған жәшік, сыйымдылығы кемінде 0,2 м2 суы бар бөшкелер (бөшкелер саны объектілердің көлеміне байланысты айқындалады, бірақ екеуден кем емес) орнатылады. Температура 0° С-дан төмен болғанда бөшкелерден су төгіледі, ал бөшкелер төнкеріліп қойылады.

      242. Өрт сөндіру қалқандары мынадай өрт сөндіру құралдарымен қосымша жабдықталады:

      1) ұзындығы кемінде 4 м металл саты – 1 дана;

      2) көлемі 1 х 1 м киіз – 1 дана.

      Өртке қарсы құрал-жабдық ақаусыз жай-күйде ұсталуға тиіс.

      243. Қаруды сақтауға арналған бөлме екі өрт сөндіргішпен жабдықталады.

      244. Оқ-дәрілері бар көлік құралдарын орналастырған кезде сақтау орындарында мынадай қауіпсіздік шаралары белгіленеді:

      1) көлік құралдарының бүйірлі борты мен сақтау орны қабырғасының арасындағы арақашықтық оқ-дәрілері бар жәшіктерді еркін алып шығуды қамтамасыз етуге және кемінде 0,8 м болуға тиіс;

      2) көлік құралдарының артқы борты мен сақтау орны қабырғасының арасындағы арақашықтық артқы борттың еркін ашылуын қамтамасыз етуге және кемінде 1 м болуға тиіс;

      3) маңдайшеп бойынша көлік құралдары арасындағы арақашықтық кемінде 1,5 м болып көзделеді;

      4) өрт болған жағдайда кедергісіз (маневрсіз) шығуын қамтамасыз ету үшін көлік құралдары сақтау орындарында 1 – 2 қатарда немесе тізбектеліп былай орналастырылады: тартқыш және ол сүйрейтін тіркеме. Қарама-қарсы жақтарға шығу қамтамасыз етілген кезде екі қатар етіп орналастыруға жол беріледі.

      Ескерту. 244-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      245. Тіркемелерді тартқыштармен бірге орналастырған кезде олар бір-біріне тіркеледі. Оқ-дәрілер тартқышсыз тіркемелерде ұсталған кезде (немесе тіркеу мүмкіндігі болмаған кезде) тіркемелер оларды өрт болған кезде алып шығу үшін ұзын сым арқанмен немесе қатты сүйрегіштермен қамтамасыз етіледі.

      246. Оқ-дәрілер тиелген әрбір көлік құралы:

      1) кабинаның сыртына бекітілген өрт сөндіргішпен;

      2) қылшық жүнді матамен (киіз жапқыз) (1 х 1 м);

      3) сүйрейтін жұмсақ сым арқанмен немесе қатты сүйреткішпен;

      4) бәсеңдеткіштегі ұшқын өшіргішпен;

      5) жарылу қауіпі бар жүк белгісімен жабдықталады.

      247. Оқ-дәрілер тиелген көлік құралдары бар сақтау орындары қалыңдығы 1,5 кірпіш өртке қарсы қабырғалар арқылы секцияларға бөлінеді. Әрбір секцияда 10 көлік бірлігінен артық орналастыруға жол берілмейді.

      248. Қойма (сақтау орны) бастығы қоймадағы жұмыс күндері қойманы (сақтау орнын) сыртқы қарап тексеруді жүргізеді. Қарап тексеру кезінде ол жарық түсірудің, құлыптардың, есіктердің, өрт сөндіру құралдарының жай-күйін және өрт қауіпсіздігі шараларының сақталуын, ішкі кіруге әрекеттену мүмкіндігін болдырмайтын қабырғалардың, терезелердің, торлардың, шатырдың бүтіндігін тексереді. Ашқан кезде ТКҚ мен төбе жабынының жай-күйі қосымша тексеріледі. Бұзушылықтар анықталған кезде қойма (сақтау орны) бастығы олар туралы қарауыл бастығына, ЗАҚ қызметінің (бөлімінің) бастығына баяндайды. ЗАҚ қызметі (сақтау бөлімі) бастығының рұқсатымен бұзушылықтарды жоюға шаралар қабылдайды. Қарау нәтижелері қойманы (сақтау орнын) күнделікті қарап тексеру кітабында көрсетіледі.

      249. ЗАҚ қоймаларының аумағына темекі шегетін және тұтандыратын керек-жарақтармен кіруге жол берілмейді. Темекі шегу үшін ЗАҚ қоймасының аумағынан тыс арнайы орын бөлінеді, онда темекі тұқылы мен пайдаланылған сіріңке үшін суы бар ыдыс орнатылған темекі шегуге арналған орын жабдықталады.

10-параграф. Жанар және жағармай материалдарының қоймаларындағы өрт қауіпсіздігі шаралары

      Ескерту. 10-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      250. Резервуарларда өрт немесе апат болған жағдайларда жерүсті және жартылай тереңдетілген топтағы резервуарлар, сондай-ақ жекелеген резервуарлар, жанармайдың қойма аумағы бойынша ағып кетуін болдырмау үшін топырақ үйінділерімен қоршалады. Үйнділердің сыйымдылығы барлық топ резервуарлары жерүсті бөлігі сыйымдылығының жартысынан аз болмауға, ал төгілген жанармайдың бетіндегі айнасы – үйіндінің жоғарғы шетінен 0,2 м төмен болуға тиіс. Жерүсті резервуарының қабырғасынан үйіндінің түбіне дейінгі арақашықтық кемінде 2 м болуға тиіс.

      251. Жанармайға арналған құбырларды газ құбырларымен, өрт сөндіру құбырымен, жылу құбырымен, сондай-ақ жоғары және төмен кернеу кабельдерімен қосы бір ортақ траншеяларда тартуға жол берілмейді.

      Айдау кезінде жылытуды талап ететін мұнай өнімдеріне арналған құбырларды өтпейтін өртенбейтін арналарда бу құбырларымен және конденсат құбырларымен бірлесіп тартуға болады.

      Құбырларды жерге көмудің минималды тереңдігі арналарда өткізу кезінде құбыр үстіне дейін кемінде 0,8 м және қорап үстінен 0,6 м болуға жол беріледі.

      252. Ыдыстағы жанармай мен арнайы сұйықтықтарды сақтауға арналған әрбір сақтау орны:

      1) әскери бөлім командирі бекіткен ыдыстағы жанармайды және техникалық құралдарды сақтау қағидалары, сақтау режимі және өрт болған жағдайдағы іс-қимылдар тәртібі көрсетілген өрт қауіпсіздігі жөнінде жеке құрамға нұсқаулықпен;

      2) сүртетін материалдар үшін металл жәшіктермен;

      3) өрт сөндіру құрал-жабдығымен жабдықталады.

      Ескерту. 252-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      253. Қойманың аумағына кірерде автомобильде өрт сөндіру құралдары мен жерге түйістіру құрылғыларының бар болуы тексеріледі.

      254. Қойманы көктемгі-жазғы жағдайларда жұмысқа дайындау кезінде мынадай іс-шаралар жүргізіледі:

      1) өрт сөндіру құрал-жабдығының, жабдықтың және өрт сөндіргіштер зарядтарының жай-күйін тексеру және техникалық қызмет көрсету;

      2) найзағайдан қорғау құрылғыларын және статикалық электрді жоюға арналған жерге түйістіруді тексеру;

      3) қоймалар ішіндегі және кіреберіс жолдарды ретке келтіру;

      4) қойма аумағын қоқыстан (кепкен шөптен, жапырақтардан) тазалау.

      255. Қойманы күзгі-қысқы жағдайларда жұмысқа дайындау кезінде мынадай іс-шаралар жүргізіледі:

      1) жолдарды қардан тазалау үшін қажетті құрал-жабдықты дайындау;

      2) су құбырларын, өрт сөндіру су тоғандарын, гидранттарды, өрт сөндіру шүмектерін, су құбырларының колонкалары мен құдықтарын тексеру және жылылау;

      3) өрт сөндіру құрал-жабдығы мен жабдықты тексеру және қысқы жағдайларға дайындау, өрт сөндіргіштердің зарядталуын және оларды жылылауды тексеру, құмды құрғақ күйінде сақтау жағдайларын жасау;

      4) қойма аумағын қоқыстан тазалау.

      Ескерту. 255-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      256. Қойма орманда орналастырылатын кезде өрт болған кезде қойманы қауіпсіз жерге тез көшіруді қамтамасыз ету мақсатында ол үшін учаске орман шетіне жақын жерде таңдалады.

      257. Қазан шұңқырларында резервуарлар топтастырылып орнатылады.

      Резервуарлар бір орында ұзақ уақыт сақталмайтын жағдайларда, оларды ашық қазан шұңқырларында немесе өртке қарсы топырақ үйінділерімен жабдықталған табиғи тасаларда орналастырады.

      258. Стационарлық май құю пункттері:

      1) жанармай мен майларды сақтауға арналған резервуарларды;

      2) майлар мен жақпаларды сақтауға арналған ыдыстарды;

      3) жанармай беруге арналған май құю колонкаларын;

      4) майларды беруге арналған май құю колонкаларын;

      5) май құю құрал-жабдығы, салмақ өлшейтін аспаптар (таразы, метршток, мұнайденсиметр) мен оларды сақтауға арналған жәшіктер мен шкафтарды;

      6) өрт сөндіру құралдарын қамтиды.

      259. Жауынгерлік іс-қимылдар жағдайларында әскери далалық жанармай қоймасын күзету мен қорғауды бөлім командирінің тыл жөніндегі орынбасары иелігінде бар күштермен және құралдармен ұйымдастырады және өртке қарсы қорғанысты қамтиды.

      260. ӨҚҚ сақтау, сондай-ақ өрт дабылы сигналдары бойынша іс-қимылдар қойма аумағындағы барлық адамдар үшін міндетті.

      Ескерту. 260-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      261. Қойманың өртке қарсы қорғалуы бойынша іс-шаралар бөлім командирі бекіткен жылдық жоспарға сәйкес жүргізіледі.

      262. Жұмыс орындары өрт сөндіру құралдармен (өрт сөндіргіштермен, құмы бар жәшіктермен, суы бар бөшкелермен, шелектермен, күректермен) қамтамасыз етіледі. Жұмыс орындарында өртке қарсы қорғаныс нұсқаулықтары ілінеді.

      Өрт сөндіру құралдары резервуарларға, сақтау орындарына және май құю пункттеріне жақын орналастырылады. Осы құралдармен бірге басқа мүлікті сақтауға жол берілмейді.

      263. Жұмыстар аяқталған соң қойма жабылар алдында аумақ пен сақтау орнын өрт сөндіру наряды тексереді.

      Егер қойма белгіленбеген уақытта күзетке өткізілсе, лауазымды адамдар жабылуға дейін 45 минуттан кешіктірмей ол туралы өрт сөндіру нарядының бастығын хабардар ету қажет.

      264. Қоймада жөндеу, монтаждау жүргізу кезінде отпен жұмыстарды сорғы станцияларынан, резервуар парктерінен және мұнай өнімдері бар жеке тұрған резервуарлардан кемінде 20 м қашықтықта жүргізуге рұқсат беріледі. Егер резервуар паркінде резервуарларды мұнай өнімдерімен толтыру (босату) жүргізіліп жатса, отпен жұмыстар сол резервуарлардан кемінде 40 м арақашықтықта жүргізілуге тиіс (электрмен дәнекерлеу агрегаттары сыртқы жағынан, топырақ үйінділері мұнай өнімдері бар резервуарлардан кемінде 20 м қашықтықта орнатылады).

      265. Отпен жұмыстар жүргізу кезінде мынадай қауіпсіздік шаралары сақталады:

      1) жұмыс учаскесінде барлық жұмыс жүргізілетін уақытта қажетті өрт сөндіру құралдарымен өрт сөндіру бекеті қойылады;

      2) қасында тұрған резервуарлардың мойындары, құбыр жолдарының бекітпелері асбест жапқыштармен жабылады, оларды ыстық күндері сумен дымқылдатады;

      3) ашық от қолданумен жүргізілетін жұмыстар орнында ұшқындардың ұшуын болдырмау үшін өлшемі 1,5 х 2 м киізді немесе асбест қалқандар орнатылады.

      Өртке қауіпті жұмыстарды жүргізу әскери бөлім командирінің бұйрығымен бекітіледі, онда жұмыстың басталу мен аяқталу уақыты, өрт шығу және жарылу қауіпі бар үй-жайларда жұмыс істеу талаптары көрсетіледі.

      266. Жанармайды тасымалдауға арналған жүк автомобильдерінің бәсеңдеткіштері алдыға қарай шығарылады және әрбір автомобиль өрт сөндіру құралдарымен (өрт сөндіргіш, қылшық жүнді мата немесе киіз жапқыш, құмы бар жәшік, күрек) қамтамасыз етіледі.

      Жанармай алу кезінде автомобильдің қозғалтқышы кіші айналымда жұмыс істеуге тиіс. Көрсетілген талап дизельді автомобильдерге қолданылмайды, олардың қозғалтқыштары жанармай қабылдау кезінде тоқтатылады және жанармай құю тоқтатылғаннан кейін іске қосылады, бұл ретте цистерна мойындығының қақпақтары, бөшкелердің тығындары жабық болуға тиіс.

      267. Жанармай беру учаскесінде автомобиль бактарына жанармай құю, автомобильдердің бәсеңдеткіштерін құйылатын жаққа қаратып қоюға рұқсат берілмейді.

      268. Май құю пунктінде машиналарға жанармай құю мынадай ережелерді сақтаумен жүргізіледі:

      1) шанақта жеке құрам бар машиналар май құюға жіберілмейді;

      2) машина май құю колонкасынан кемінде 2 м қашықтықта орналастырылады;

      3) келесі машина май құйылып жатқан машинадан кемінде 5 м қашықтықта болуға тиіс, ал қалған машиналар 1 – 2 м аралықпен орнатылады;

      4) машиналарға жаппай май құю кезінде өрт сөндіру құралдарымен өрт сөндіру бекеті қойылады;

      5) май құйылып жатқан машиналардың қозғалтқыштары тоқтатылуға тиіс;

      6) май құйылып жатқан машинаға жанармай төгілген кезде машинаның үстінен төгілген жанармай толық жойылғанға дейін қозғалтқышты қосуға рұқсат берілмейді, қажет болған жағдайларда жанармай төгілген машина май құю пунктінен сүйретіліп шығарылады;

      7) қозғалтқыштың тұтандырғышын жөндеуге және реттеуге, сигналды тексеруге жол берілмейді;

      8) май құю орнында сыртқы жарық түсіру болмаған кезде автомобиль фараларымен немесе аккумуляторлық шамдармен, сондай-ақ май құю колонкасынан кемінде 10 м қашықтықта орнатылған жылжымалы электр станцияларынан жарық беріледі.

      269. Жанармай құю кезінде жалғанған жерлердің тығыздығына, таратқыш шүмекте ағып кетудің болмауына және май құю құралдарының мұқият жерге түйістірілуіне назар аудару қажет.

      270. Өрт сөндіргіш сақталатын жерде: "Өрт сөндіргіш" деген жазу ілінеді. Қыс мезгілінде өрт сөндіргіштер жылытылған шкафтарға қойылады.

      Өрт сөндіру құрал-жабдығы қызыл түспен сырланған арнайы қалқандарда ілінеді. Қалқанның қасында құмы бар жәшік орнатылады. Құм әрдайым құрғақ және сусымалы болуға тиіс.

      Жылытылмайтын үй-жайларда орнатылған суы бар бөшкелерге қыста су қату температурасын төмендету үшін хлорлы натрий (ас тұзы) немесе тау калийі қосылады.

      271. Ұшу аппараттарына топтық отын құйғыш қолданылған кезде авиациялық техникаға отын кұю үшін құю алдында орталықтандырылған отын құю бастығы мен зертхана бастығы (зертханашы) өрт сөндіру құралдарының және жерге түйістірудің бар болуын және олардың ақаусыздығын тексереді.

      272. УТС-ны сақтау орындарында мыналар болуға тиіс:

      1) құрғақ сусымалы құмы (құрғақ ағаш үгіндісі) бар жәшік;

      2) қалақша күрек;

      3) суы бар (жазда) бөшке мен шелектер;

      4) жеке қорғану құралдары;

      5) өрт сөндіру құралдары.

      Сақтау орындарының есіктеріне, қақпаларына (сұйықтықтар алаңдарда сақталған кезде) қауіптілік белгілері салынады.

11-параграф. Өндірістік үй-жайлардағы өрт қауіпсіздігі шаралары

      Ескерту. 11-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      273. Тез тұтанатын сұйықтықтарды (керосин, бензин, ацетон, нитролак және басқалар) қолданумен жұмыс және аккумуляторлық батареяларды зарядтау жүргізілетін үй-жайлар арнайы желдеткішпен жабдықталады. Электр қозғалтқыштары, шырақтар, электр тарату құрылғылары жарылыстан қорғалып орнатылады. Газбен дәнекерлеу аппараттарының зарядтау агрегаттары мен генераторлары жеке үй-жайларда орнатылады. Осы үй-жайларда пештерді орнатуға жол берілмейді.

      274. Тез тұтанатын сұйықтықтар жақсы тығындалған металл ыдыстарда бір күндік қажеттіліктен артық емес мөлшерде болады және жұмыс аяқталған кейін арнайы жабдықталған қойма үй-жайына шығарылады.

      Сыйымдылығы 1 м³ көп сұйық отынмен жұмыс істейтін өндірістік пештер мен агрегаттардың шығын бактары оқшауланған үй-жайларда, ал сыйымдылығы 1 м³ дейінгілер – жанбайтын қабырғаларда агрегаттардан кемінде 5 м қашықтықта орнатылады.

      275. Сүртетін материалдарды, май болған шүберектер мен ескі заттарды салу үшін барлық өндірістік үй-жайларда қақпақтары бар металл жәшіктер орнатылады, олар жұмыс аяқталғаннан кейін міндетті түрде босатылады.

      Май болған арнайы киім өндірістік үй-жайлардан (цехтардан) тыс ілінген күйінде арнайы шкафтарда сақталады. Арнайы киімнің қалталарында май болған сүртетін материалдарды қалдыруға жол берілмейді.

      276. Жұмыс аяқталғаннан кейін күні бойы жиналған өндірістік қалдықтар мен қоқыс шеберханалардың үй-жайларынан шығарылуға тиіс.

      277. Өрт қауіпсіздігі мақсатында газбен қамтамасыз етуді жөндеу бойынша жұмыстарды жүргізуге арнайы дайындығы және осы жұмыстарды орындауға рұқсаты жоқ адамдарға рұқсат етілмейді.

12-параграф. Әуеайлақтардағы (тікұшақ айлақтарындағы) өрт қауіпсіздігі шаралары

      278. Әрбір әуеайлақ үшін әуеайлақтың ұшу алаңы бойынша әуеайлақта орналасқан бөлімшелер жеке құрамының және автокөліктің қозғалыс маршруттарының схемасы әзірленеді.

      Схемада өрт сөндіру бекетінің орны көрсетіледі.

      279. Арнайы автомобильдердің мынадай жағдайларда парктен шығуына жол берілмейді:

      1) сұйықтықтың ағуы немесе газдың шығуы болған;

      2) жерге түйістіру құрылғысы болмаған немесе ақаулы болған;

      3) арнайы шанақтарда, резервуарларда, ыдыстарда, баллондарда жазбалар болмаған немесе дұрыс жазылмаған;

      4) өрт сөндіру құралдары болмаған немесе ақаулы болған.

      280. Ұшу алаңы аймағында әуе кемелеріне қызмет көрсетуге бөлінетін автокөлік үшін алаңдар жабдықталады. Осы алаңдарда өрт сөндіру құралдары болуға тиіс. Авиациялық техниканың орналасуына байланысты бір әуеайлақта бірнеше алаң жабдықталады. Алаңдар ғимараттар мен құрылыстардан, олардың өрт қауіпсіздігі дәрежесіне байланысты, кемінде 15 метр қашықтықта орналастырылады. Әуеайлақтарды ұшуға дайындаумен бір уақытта алаңдар қардан және бөгде заттармен ластанудан мұқият тазаланады және жиналады.

      281. Өрт сөндіру бекетінің өрт сөндіру (әуеайлақтық) автомобилі командалық-диспетчерлік пункт жанында, ұшулар аға инженерінің иелік етуіне бөлінетін техникалық көмек көрсету құралдары (автокрандар, тартқыштар) осы мақсаттар үшін бөлінген алаңдарда инженерлік-авиациялық қызметтің басқару пункті жанында орналастырылады.

      282. Қауіпті жүктерді тасымалдау үшін бөлінген автокөлік өрт сөндіргіштермен және шанақтың алдыңда сол жағынан бекітілетін қызыл жалаушамен жабдықталады.

      283. Тасымалдауға болатын (мобильді) оттегі азот өндіру станцияларын пайдалану кезінде мыналардың ақаусыздығы мен жұмыс қабілетін қадағалау қажет:

      1) қуат және компрессорлық агрегаттарды олардың авариялық жай-күйінен сақтандыру үшін арналған автоматты қорғау бұғаттаудың;

      2) қызмет көрсететін персоналдың қауіпсіздігін электр тогымен зақымдаудан қамтамасыз ету үшін арналған автоматты қоректендіру қорғанысын ажыратудың;

      3) қуат және технологиялық жабдыққа қызмет көрсететін станцияның персоналы арасындағы байланысты жүзеге асыру үшін арналған жарық-сигнал құрылғыларының (жарық дабылдамасының);

      4) жабдықты жоғары қысым кезіндегі жұмыстан қорғау үшін арналған сақтандырғыш құрылғыларының;

      5) өрт сөндіру құралдарының;

      6) авариялық жарық берудің және дабылдаманың;

      7) турбодетандердің.

      284. Газдардың стационарлық газдандыру қондырғылары:

      1) жабық, өрт сөндіру қауіпсіздігі талаптарына жауап беретін желдететін үй-жайларда – стационарлық газдандыруға қондырғылары;

      2) автомобиль шанақтарында – сұйылтылған газдардың жылжымалы газдандырғыштар орналастырылады. Қондырғылардан газды шығару қауіпсіз жерде көзделеді.

      285. Оттегі мен жаңғыш газдары бар баллондарды сақтауға арналған қоймалар өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз етіледі және бір-бірінен және өндірістік ғимараттардан кемінде 20 м, тұрғын үйлерден кемінде 150 м және қоғамдық үй-жайлардан кемінде 200 м қашықтықта орналасады.

      Қоймаларда белгіленген жерлерде қауіпсіздік техникасы және қоймада орналастырылған баллондарды қолдау жөніндегі нұсқаулықтар, қағидалар және плакаттар ілінеді.

      Жанғыш материалдарды сақтауға және баллондар бар қоймадан 25 м жақын ашық отты пайдаланумен байланысты жұмыстарды жүргізуге жол берілмейді.

      286. Әуе кемелерінің кабиналарын және жеке құрам орналасқан жерлерді жылыту үшін жылытқыштарды пайдалану кезінде мыналарды қадағалау талап етіледі:

      1) өрт сөндіру құралдарының және жерге түйістіру құрылғыларының болуын және ақаусыздығын;

      2) жылытқыш құрылығылар үшін қолданылатын отынның сапасы мен сұрыпын;

      3) сақтандырғыш құрылғылардың, қорғаныс және дабылдама құралдарының ақаусыздығы мен жұмыс қабілетін.

      287. Әуеге ұшыру қондырғыларын пайдалану кезінде:

      1) тахо-сигналдық және қорғаныс аппаратурасының;

      2) авариялық жұмыс режимдері сигналдарының;

      3) аккумулятор батареяларының;

      4) өрт сөндіру жүйелерінің ақаусыздығы мен жұмыс қабілетін қадағалау талап етіледі.

      288. Стационарлық зарядтау-аккумулятор станциялары мынадай талаптарға жауап беретін үй-жайларда орналастырылады:

      1) аккумулятор батареяларын қабылдау және қарап тексеру, агрегаттық, аккумулятор батареяларын зарядтау мен разрядтау, аккумулятор батареяларын және қосалқы батареялар мен элементтерді сақтау, электролитті дайындау, құрамдас компоненттері мен арнайы сұйықтарды сақтау, тазарту қондырғысы бар болған кезде тазартуды дайындау жеке бөлмелері болады;

      2) жарық түсірілген, таза, құрғақ және жақсы желдетілетін (зарядтау бөлмесінде міндеті түрде жасанды ағынды-сорғы желдетуді қолдану);

      3) едендерге резеңке кілемшелер төселген;

      4) электр арматура жарылуы қауіпсіз, ал сымдар – жасырын;

      5) терезелердегі әйнектер күңгірт немесе ақ бояумен сырланған;

      6) орталық жылытуы (немесе іштен жағылатын пеш) болады;

      7) жабдықталған өртке сөндіру бекеттері болады. Үй-жайдағы ауаның температурасы + 120о С – 250 о С шегінде сақталады.

      289. Оттегіні жанғыш және майлау материалдарымен бір үй-жайда сақтауға жол берілмейді.

      Өрт шыққан жағдайда оны сөндіру көмір қышқылды өрт сөндіргіштермен немесе құммен жүргізу.

      290. Электр-газ техникасының қуат қондырғыларын іске қосу алдында автомобильдердегі бар өрт сөндіру құралдарының ақаусыздығын тексеру және өртке қарсы тұрғыдан іске қосу орнында алаң дайындау қажет. Отынды құйған кезде отынның, майдың және жұмыс сұйықтығының төгілуіне және осы сұйықтықтардың электр жүйелерінің сымдарына және агрегаттарға төгілуіне жол берілмесін (төгілген кезде оларды ескі шүберекпен сүрту қажет). Жанғыш сұйықтықтар сіңген ескі шүберектерді электр-газ техникасында сақтауға жол берілмейді.

      Электр-газ техникасында өрт сөндіру үшін суды пайдалануға жол берілмейді.

      291. Өрттің шығуына, жеке құрамның қаза табуына немесе өзге де ауыр салдарға әкеп соқтырған электр-газ техникасының жұмысындағы ақаулықтарды талдауды авиациялық бөлімнің командирі өзі жүргізеді. Мұндай ақаулықтардың туындауы туралы команда бойынша дереу баяндалады.

13-параграф. Корабльдердегі өрт сөндіру қауіпсіздігі шаралары

      292. Корабльдерде өртті алдын алу мақсатында:

      1) электр тізбектеріне көзделмеген сақтандырғыштарды орнатуға;

      2) қызметтік және тұрғын үй-жайлардан (каюталардан) шыққан кезде электр энергия тұтынушыларын іске қосылған күйде қалдыруға;

      3) құрғақ немесе тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар немесе басқа да заттар сіңген сүртетін материалды (кендірді, ескі шүберекті) сақтауға;

      4) жанар, жағармай материалдарын, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтарды ашық күйде, сондай-ақ жаңадан сырланған кенепті жиналған күйде және нашар желдетілетін үй-жайларда сақтауға;

      5) лак және бояу жағу материалдарын катерлерде сақтауға;

      6) оқшауланған газтұмшаларды оттегі баллондарынан, жауынгерлік зарядтау бөлімшелерінен және торпедалар резервуарларынан, кабель желілерден, отын құбыр желілері мен ыдыстардан, жоғары жылу бөлетін (+ 50° С жоғары) және тез тұтанатын және жанғыш сұйықтардың, сондай-ақ су мен будың ағуы немесе жиналуы мүмкін болатын жерлерде 1 метрге жақын орналастыруға;

      7) штепсельдік айырғыштарды, қосқыш және таратқыш қораптарды, қалпақсыз шамдарды және қорғаныш торларды ашық қалдыруға тыйым салынады.

      Жоғары температуралы үй-жайларда тез тұтанатын және жанғыш материалдар, мықты ағаш діңгектер тек авариялық қажеттілік жағдайында ғана болуға тиіс.

      293. Корабльде жүргізілетін дәнекерлеу жұмыстарына және ашық отпен жұмыстарға (жұмыс жүргізіліп жатқан және аралас үй-жайларда) өрт сөндіру бекеті қойылады. Жұмыс орны асбест тақтайшалармен немесе өзге де жанбайтын заттармен қоршалуға тиіс, оның қасына бекетші (вахталық) қойылады, өрт сөндіру құралдары іс-қимылға дайындалады, ал жұмыс жүргізілетін үй-жайлар желдетіледі.

      Дәнекерлеу жұмыстары мен ашық отпен жұмыстар аяқталғаннан кейін жұмыстар жүргізілген үй-жайларды (орындарды), сондай-ақ олармен аралас үй-жайларды жинау және қарап тексеру жүргізіледі. Жұмыстар аяқталғаннан кейін 3 – 5 сағат ішінде орындарға жүйелі түрде тексеру жүзеге асырылады.

      294. Порттарда және кемежайларда зәкірде (бөшкеде, швартоваларда) тұрған кезде қоқыс арнайы баржаларға немесе қабырғаларға шығарылады және белгіленген жерлерге жиналады, бұл ретте өрт сөндіру қауіпсіздігінің шараларын сақтау қажет.

      295. Ашық теңізде қоқыс арнайы пештерде (оттықтарда) жағылады немесе қақпағы бар контейнерлерге жиналады.

      296. Корабльдерде от жағумен жарылыстарды және өрттерді елестетуге жол берілмейді.

      Корабльдердің нақты өрт сөндіру жөніндегі экипаждары полигондарда және оқу-жаттықтыру кешендерінде пысықтайды.

      297. Жағалық базаның пирстерін, айлақ қабырғалары мен айдыны тиісті түрде және өрт сөндіру қауіпсіздігін қамтамасыз ететін жай-күйде ұсталуға тиіс, ол үшін мыналар қажет:

      1) оларды қоқыстан (әсіресе тұтанатын), ал айдынды одан басқа мұнай өнімдерінен жүйелі түрде тазарту;

      2) қоқысты тек, ол үшін арнайы бөлінген баржаларға немесе айлақ қабырғаларынан және пирстерден оқшаулау жерлердегі аумаққа орнатылған жәшіктерге салу;

      3) пирстерге және жағалық базаның жағалық объектілеріне кіреберіс жолдар ашық, ал өрт сөндіру құралдары – ақаусыз жай-күйде ұстау;

      4) темекі шегу үшін темекі қалдықтарына арналған урналармен жабдықталған арнайы орындар бөлу.

      Айлақтың қабырғалары мен пирстерді жүктермен үюге, өрт сөндіру қауіпсіздігінің қажетті шараларын сақтамай оларда от жағуға тыйым салынады.

      298. Кіреберіс жолдарды, өрт сөндіру құралдарын ақаусыз жай-күйде ұстау және темекі шегуге арналған орындарды жабдықтау жағалық база командиріне және құрама командирінің тыл жөніндегі орынбасарына жүктеледі.

      299. Корабльдерде ақаусыз өрт сөндіру құралдарының және авариялық-құтқару мүлкінің толық жиынтығы, сондай-ақ жеке және ұжымдық құтқару құралдарының қажетті айқындалады.

      Авариялық-құтқару мүлкі мен өрт сөндіру құралдары тек тікелей арналуы бойынша пайдаланылады.

      300. Корабльде әртүрлі жұмыс тектері үшін ашық отты тек электр-механикалық жауынгерлік бөлім командирінің рұқсатымен пайдалануға болады.

      Ашық оттың жанына өрт сөндіру құралдарымен бекетші (вахташы) қойылады.

      301. Ашық отты:

      1) зымырандар, торпедалар мен оқ-дәрілер бар жертөлелер мен үй-жайларда;

      2) бөліктерде, цистернеларда, шахталар мен контейнерлерде;

      3) ұшу аппараттарының ангарларында;

      4) аккумулятор батареялары үй-жайларында;

      5) барлық отын түрлерін сақтау орындарында;

      6) сырлау қоймалары мен шкиперлік қорлар қоймаларында;

      7) кендір заттар мен азық-түліктерді сақтау орындарында;

      8) желдетілуі күрделі үй-жайларда, сондай-ақ жаңадан сырланған үй-жайларда;

      9) кемелік шахталар, арнайы желдету және желдету жабулар маңында жарық беру құралы ретінде пайдалануға тыйым салынады.

      302. Температура + 30° С жоғары көтерілген жағдайда жертөлелердегі ауаны салқындату және оның көтерілу себептерін анықтау үшін барлық шаралар қабылдануға тиіс.

      303. Зымырандар мен оқ-дәрілер бар жертөлелерде:

      1) өзімен бірге атыс қаруы, патрондар, жарылғыш заттар, сіріңке мен жалындау аспабы бар адамдардың болуына;

      2) тиесілі емес электр сымын орнатуға;

      3) тасымалданатын электр шамдарын, электр аспабын, электр желдеткіштер мен электр жылытқыштарын пайдалануға тыйым салынады.

      Зымырандарды, торпедалар мен оқ-дәрілерді (қоймадан, пирстен, арнайы баржалардан, қабырғалардан) тиеу және түсіру кезінде корабль дереу жүруге дайындалады; рульде, сүмбіде, баспалдақта, негізгі машиналардың жанында, суға бату (су бүрку) клапандарының және швартовтардың жанында (кемеде де, қабырғада да) вахта атқарылады; авариялық партиялар (топтар) жауынгерлік әзірлікке, қалған бөлімшелер – корабльдің командирі көрсеткен әзірлікке келтірілелді.

      Егер тиеу (түсіру) көлік құралдарынан жүргізілсе, авария қатері жағдайында оларды корабль бортынан дереу әкету (кету) қамтамасыз етіледі.

      304. Зымырандарды, торпедалар мен оқ-дәрілерді өртке және жарылуға қатысты анағұрлым қауіпті жерлерде тиеу (түсіру) кезінде зымыранды, торпеда мен оқ-дәрілерді пайдалану қағидаларын жақсы білетін және өртпен күресу және жарылыстарды болдырмау шараларына арнайы үйретілген старшиналар немесе матростар – бекетшілер (вахташылар) болады.

      305. Зымырандарды, торпедалар мен оқ-дәрілерді тиеу және түсіру кезінде олардың құлауын және металл заттарға соғылуын болдырмайтын шаралар қабылданады.

      306. Жарылу қатері туындайтын ұшыру қондырғыларында, контейнерлерде немесе шахталарда зымырандармен авариялық жағдай туындаған кезде басқа корабльдер мен объектілер үшін қауіпсіз бағытта зымыранды авариялық жіберу (тастау) жүргізіледі.

      307. Корабльді зымыран, торпеда докына қою кезінде оқ-дәрілер мен жарылғыш заттар, әрбір кезде құрама командирінің арнайы нұсқауымен айқындалатынын қоспағанда, жағалық қоймаларға тапсырылады.

      308. Жауынгерлік әзірлемелерді алған кезде қарудан оғы алынады және оқ-дәрілері алынады. Қандай жай-күйде олар болмасын жоғары палубада орналасқан миналарға бекетші (вахташы) қойылады.

      309. Жертөлелерде жеңіл тұтанатын және жанғыш сұйықтары бар цистерналарды, әсіресе оларда температура көтерілген кезде желдету қажет. Барлық ойықтар (қылталар) мен құбырлар жабылады және олардан тез тұтанатын және жанғыш сұйықтар ақпауға тиіс. Отын цистерналарын ашу және құбырларды бөлшектеу кезінде жақын жерде ашық от жағуға тыйым салынады.

      Жертөледе тез тұтанатын және жанғыш сұйықтардың температурасы ауыр (қара) сұрыптар үшін + 50° С және жеңіл (ашық түсті) сұрыптар үшін + 25° С артық емес болуға тиіс.

      310. Корабльдерде тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар арнайы жабдықталған цистерналарда немесе жоғары палубада корабль жөніндегі бұйрықпен белгіленген, қандай да бір оттың көзінен алыс және жақсы желдетілетін жерде штаттық ыдыста сақталады.

      Төгілген тез тұтанатын және жанғыш сұйықтар кендірмен немесе ескі шүберекпен дереу сүртіледі, ал үй-жайлар – желдетіледі. Палубаларды, қабырғаларды және жиһазды тез тұтанатын және жанғыш сұйықтармен және басқа да отқа қауіпті материалдармен сүрту үшін пайдалануға жол берілмейді.

      311. Трюмдерде су мен жанғыш материалдарының жиналуына жол берілмейді. Трюмге аққан тез тұтанатын және жанғыш сұйықтар дереу жойылады.

14-параграф. Полигондардағы өрт сөндіру қауіпсіздігі шаралары

      312. Жеке құрам орналасқан жерлерде, казармаларда, полигон ғимараттарында және өндірістік үй-жайларда өртке қарсы іс-шаралар Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының ішкі қызмет жарғысы 18-қосымшасының талаптарына сәйкес ұйымдастырылады.

      313. Полигон аумағында өрттерді болдырмау үшін:

      1) 90° секторда және 30 м жақын қол немесе станокты танкіге қарсы гранатаатқыштың және отшашардың артына оқ-дәрілерді, жарылғыш және жанғыш заттарды орналастыруға;

      2) ыстық және құрғақ ауа райында жарқырағыш оқтармен және снарядтардан атуға;

      3) атушының артына 3 метрге жақын және бүйірден 1 метрге жақын кедергілер болған кезде ашық оқ ату бекінісінде реактивтік жаяу әскер отшашардан оқ атуға;

      4) атушының артына 6 метрге жақын және бүйірден 1 метрге жақын кедергілер болған кезде көлемі кемінде 45 м³ жабық үй-жайлардан реактивтік жаяу әскер отшашардан оқ атуға;

      5) оқ-дәрілер бар қуыстарда, орларда және жақын жерқоймаларда, жарылғыш және тез тұтанатын заттар мен материалдардың маңында, оқ-дәрілерді, жарылғаш заттарды, ЖЖМ және жанғыш материалдарды тасымалдайтын автомобильдерде темекі шегуге;

      6) жарылғыш заттар мен ЖЖМ қоймаларының маңында танкілерді, ЖМ, броньды транспортерлерді, тракторларды және автомашиналарды орналастыруға;

      7) қандай да болсын жару жұмыстарын, сондай-ақ өсімдігі солып қалған жерлерде бейтараптандыру және уытты түтін құтыларын жағуға және тез тұтанатын заттар мен материалдардың маңында бос артиллериялық оқпен атуға;

      8) оқ ату бекіністерінде қалған дәріні жағуға жол берілмейді.

      314. Нысана алаңдарының айналасында дала, орман алқабы және ағаш отырғызулары жүргізіледі.

      315. Полигон жабдығы элементтерінің жергілікті жері (нысана қондырғылары, тарату құдықтары, электр жетектері, теміржол жолдары, нысана қалқаңдары) және кабель желілері төселген маршруттар кеуіп қалған шөптерден тазартылады.

      316. Полигондардың жеке құрамы электр қондырғыларын пайдалану кезінде ӨҚҚ талаптарын орындайды.

      Жұмыс кернеуі 1 000 вольтқа дейін электр қондырғыларына қызмет көрсету бойынша жұмыстарды электр қондырғыларымен жұмыс істеуге рұқсатнамасы бар полигонның лауазымды адамдары орындайды. Оларға: полигон бастығының көмекшісі – электр-арнайы жабдық жөніндегі инженер, полигонды қамтамасыз ету взводының командирі, бастықтар мен аға электриктер – полигонның оқу-жаттығу объектілерінің операторлары жатады.

      Ескерту. 316-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      317. Әскери бөлім командирінің бұйрығымен барлық полигонның электр шаруашылығын пайдалануды ұйымдастыру үшін жауапты лауазымды адам тағайындалады.

      318. Электр қондырғылармен жұмыс істеуге рұқсатнаманы талап ететін лауазымдарды атқаратын полигонның жеке құрамы жыл сайын нұсқау беруден (нұсқау беру журналында тіркеумен) және рұқсатнама алу үшін электр қондырғыларын пайдалану кезінде ӨҚҚ талаптарын білу мәніне тестілеуден өтеді.

      Ескерту. 318-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      319. Электр қондырғыларына монтаждау, реттеу, жөндеу жұмыстарын және сынаулар жүргізу кезінде ЭОЕ басшылыққа алу қажет.

      320. Жеке құрам үшін қауіп төнетін немесе авария, өрт немесе жарылыс қатері төнетін ӨҚҚ талаптарын бұзуды немесе ондағы ақаулықты анықтай отырып, электр қондырғыларын пайдаланатын жеке құрам белгіленген кемшіліктерді жоюға шаралар қабылдайды және полигон бастығына ақаулықтар мен қабылданған шаралар туралы баяндайды.

      Ескерту. 320-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      321. Өрт туындаған кезде және қоршау бекеттерінен оқ атуды жалғастыру қаупі туралы сигнал алған кезде оқ атуды тоқтатуға жалпы сигнал беріледі.

      Оқ ату қауіптілікті жойғаннан және полигон (оқу-жаттығу объектісі) бастығына ол туралы баяндағаннан кейін оқу-жаттығу (оқ ату) жетекшісінің рұқсатымен жалғастырылады.

15-параграф. От қаупі жұмыстарын жүргізу кезіндегі өрт қауіпсіздігі шаралары

      322. От қаупі жұмыстарын жүргізу тәртібі бөлім командирінің (мекеме бастығының) бұйрығымен жарияланады, онда тұрақты және уақытша пункттер, жұмыстың басталу және аяқталу уақыты, өрт- және жарылу қаупі бар үй-жайларда жұмыс істеудің ерекше жағдайлары, жазбаша рұқсатты ресімдеу тәртібі, жұмыстарға дайындалу, жүргізу кезінде және аяқталғаннан кейін барлық өрт қауіпсіздігі талаптарының орындалуын бақылау көзделеді.

      323. От қаупі бар жұмыстар жүргізілген объектінің өртке қарсы жай-күйіне жауапты лауазымды адамдар олар аяқталғаннан кейін 3 – 5 сағат бойы жұмыстар жүргізілген орындарды кезең-кезеңімен тексеруді жүзеге асырады.

      Ескерту. 323-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

16-параграф. Найзағайдан және статикалық электрден өрт қауіпсіздігі шаралары

      324. Ашық сақтаудағы ғимараттар, құрылыстар мен алаңдар найзағайдан қорғайтын құрылғылармен жабдықталады.

      Найзағайдан қорғауды монтаждау үшін мынадай негізгі бастапқы деректер көрсетіледі:

      1) объектінің атауы мен орналасқан жері;

      2) қорғалатын құрылыстардың технологиялық және құрылыс сипаттамасы;

      3) қорғалатын ғимараттар мен құрылыстардың маңында (10 – 15 м дейін) металл конструкцияларының, ағаштардың және басқа да биік заттардың болуы, сондай-ақ осы құрылыстарға барлық қосулар (құбырлар, кабельдер, байланыс сымдары, өрт сөндіру дабылдамасы және сол сияқтылар) туралы мәліметтер.

      325. ӨҚҚ талаптарына сәйкес парктің ғимараттары мен құрылыстарына найзағайдан қорғау жобасы әзірленеді.

      Қолданыстағы, сондай-ақ шаруашылық тәсілмен салынып жатқан ЖМ паркінің ғимараттары мен құрылыстарының найзағайдан қорғау жобалары қажет болған кезде жергілікті жобалық ұйымдардың мамандарын тарта отырып, әскери бөлімнің күштері әзірлейді.

      Қайта салынатын ЖМ паркінің ғимараттары мен құрылыстарында найзағайдан қорғау жобасын аудандық пайдалану бөлімдері әзірлейді.

      Ескерту. 325-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      326. Жобалауға арналған тапсырма негізіндегі жобалық ұйым найзағайдан қорғау көлеміне негіздеме жүргізеді, жайтартқыштардың конструкцияларын есептейді, сондай-ақ статикалық электрден қорғау қажеттілігін анықтайды және оның ықпал етуінен қорғау үшін құрылғылардың конструкциясын айқындайды.

      327. ЖМ паркінің ғимараттары мен құрылыстары найзағайдан қорғау бойынша I, II және III санатқа бөлінеді.

      328. ЖМ паркінде найзағайдан қорғау бойынша I санатқа:

      1) оның ішінде электр ұшқынынан жарылуға қабілетті ауамен булардың, газдардың немесе жанғыш заттар тозаңдарынан жарылу қаупі бар қоспалар пайда болатын ғимараттар мен құрылыстар;

      2) зымырандары бар қару-жарақ пен әскери техника сақталатын сақтау орындары;

      3) құнды жабдығы бар ғимараттар мен құрылыстар, үлкен импульстік токтың өтуі салдарынан қоршау конструкцияларында өрт болған және механикалық қираулар кезінде оның істен шығуына жол берілмейді, саңылаусыз жабық аппараттары бар және жабық тигілдегі тұтану температурасы 610 С және төмен немесе сұйықтың өз температурасы 2500С жоғары жанғыш сұйықтықтармен жабдықталған ғимараттар мен құрылыстар;

      4) зымыран бөлшектерін тиеуге және түсіруге арналған сақтау орындары, платформалар, алаңдар, пункттер;

      5) кальций карбидінің сақтау орны, құю пункттері жатады.

      329. Тұрақты паркте найзағайдан қорғау бойынша II санатқа:

      1) металл сауытта жарылғыш заттар мен жеңіл тұтанатын материалдар сақталатын, арнайы мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстар;

      2) жабық тигілдегі тұтану температурасы 61° С жоғары немесе өнімнің (сұйықтың) өз температурасы 2500 С төмен сұйықтары бар бөлмелер;

      3) толтырылған оқ-дәрілер мен құнды жабдығы бар қару-жарақ пен әскери техника сақталатын сақтау орындары;

      4) реактивтік қару-жарақ сақтау орындары;

      5) оттегі өндіретін станциялар;

      6) жауынгерлік техникаға, зымырандарға және олардың жерүсті жабдықтарына қызмет көрсету үшін өндірістік бөлмелер жатады.

      330. Тұрақты паркте найзағайдан қорғау бойынша III санатқа:

      1) арнайы мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстар;

      2) зымыран-артиллериялық және радиолокациялық қару-жарақты жөндеу жөніндегі учаскелер;

      3) зымыран-артиллериялық және радиолокациялық қару-жарақты сақтау сақтау орындары мен алаңдары;

      4) құнды әскери-техникалық мүлкі мен жауынгерлік техникасы бар сақтау орындары;

      5) әуеде қуатпен жарық беретін желілермен, байланыс және дабылдама желілерімен жабдықталған бақылау мұнаралары;

      6) барлық санаттағы ғимараттар мен құрылыстарға найзағайдан қорғау бойынша әлсіз және күшті ток әуе желілерінің жетеберістері жатады.

      331. Найзағайдан қорғау бойынша I санатқа жататын ЖМ паркінің ғимараттары мен құрылыстарын найзағайдың тура соққыларынан қорғау бөлек тұрған өзекті немесе арқан жайтартқыштармен орындалады.

      Жер астындағы металл коммуникациялары бойынша жоғары әлеует ауытқуын болдырмау үшін оларға жерге түйістіргіштер мен ток бұрғыштарды қорғалатын құрылыстардан 5 м астам арақашықта орналастыру қажет.

      Аркалық топырақ үйілген және тереңдетілген сақтау орындары мен құрылыстарды қорғау жеке тұрған өзекті немесе арқан жайтарқыштармен орындалады. Жайтарқыштарды қорғау аймағында сақтау орындарына кіреберісте желдету құбырлары және басқа да металл конструкциялары және жер бетінен көтеріңкі немесе сырттан сақтау орнына әкелінетін элементтер болады.

      Онда өзекті немесе арқан жайтартқыштарын қолдану мүмкін емес топырақ үйілген және тереңдетілген сақтау орындары үшін топырақ астына қалындығы 0,005 – 0,1 м салынған металл тор түрінде найзағайдан қорғауды орындауға жол беріледі.

      332. Найзағайдан қорғау бойынша I санатқа жататын ЖМ паркінің ғимараттары мен құрылыстарында электр статикалық индукциядан қорғау барлық жабдық пен аппараттардың металл корпустарын, сондай-ақ барлық металл конструкцияларын арнайы жерге түйістіргішке және электр жабдығын қорғауныс жерге түйістіргішке жалғастыру арқылы орындалады.

      Жерасты коммуникациялар мен конструкциялар арқылы жоғары әлеует ауытқуынан қорғау үшін қорғалатын құрылысқа электрлік индукциядан қорғау жерге түйістіргіштерге немесе электр жабдығын қорғаныс жерге түйістіргішке оларды жалғау қажет.

      Ғимараттар мен құрылыстарға электр жүйелерін, дабылдама желілерін, сондай-ақ басқа да сымдарды енгізу тек кабель арқылы жүзеге асырылады.

      333. Найзағайдан қорғау бойынша II санатқа жататын ЖМ паркінің ғимараттары мен құрылыстарын найзағайдың тура соққыларынан қорғау бөлек тұрған немесе ғимараттар мен құрылыстарға орнатылған оқшауланбаған өзекті немесе арқан жайтартқыштарымен, сондай-ақ металл шатырға найзағай қабылдағыш торды салумен немесе ғимарат пен құрылыстың өз шатырын найзағай қабылдағыш ретінде пайдаланумен орындалады.

      Қорғалатын ғимаратта немесе құрылыста арқан жайтартқыштарды әрбір өзекті жайтартқыштардан немесе әрбір тіреуден орнату кезінде кемінде екі ток бұрғыш салу қажет.

      Найзағайдан қорғау бойынша II санатқа жататын, бөлек тұрған жайтартқыштардан қорғалатын ғимараттар мен құрылыстарға, сондай-ақ жерасты коммуникацияларға дейін арақашықтық нормаланбаған.

      Найзағайдан қорғау бойынша II санатқа жататын ғимараттар мен құрылыстар үшін найзағайдың тура соққыларынан және электр статикалық индукциядан, сондай-ақ электр жабдығын қорғаныс жерге түйістіргішке біріктіруге жол беріледі.

      Жарылу қаупі бар газдар, булар, жеңіл тұтанатын сұйықтар сақталатын сыртқы металл қондырғылары найзағайдың тура соққыларынан бөлек тұрған жайтартқыштармен қорғалады.

      334. Найзағайдан қорғау бойынша II санатқа жататын ЖМ ғимараттары мен құрылыстарында электрстатикалық индукциядан қорғау барлық жабдықтардың, аппараттардың, құрылыстар мен қондырғылардың металл корпустарын электр жабдықтың қорғалған жерге түйістірілуіне, ал ол болмаған кезде – оның өндірістік жиілігінің токтың өту қарсылығы 10 Ом аспайтын арнайы жерге түйістіргішке жалғастыру арқылы орындау қажет.

      Бір-бірінен 0,1 м арақашықтықта және одан жақын орналасқан, құбырлар мен басқа да металдан жасалған созылмалы конструкциялар арасында әрбір 20 – 30 м сайын орнатылатын металл маңдайшалармен орындалады.

      Жоғары әлеует ауытқуынан қорғау үшін қорғалатын ғимаратқа немесе құрылысқа енгізуде сыртқы жерүсті металл коммуникациялары мен конструкцияларын импульстік қарсылығы 10 Ом астам жерге түйістіргішке жалғастыру қажет. Ол үшін найзағайдың тура соққыларынан қорғау жерге түйістіргіштерін пайдалануға жол беріледі.

      335. Найзағайдан қорғау бойынша III санатқа жататын тұрақты паркінің ғимараттары мен құрылыстарын найзағайдың тура соққысынан қорғау бөлек тұрған немесе ғимараттар мен құрылыстарға өзегі бар немесе арқан жайтарқыштары орнатылғандармен, металл емес шатырға найзағай қабылдайтын торды салумен немесе ғимараттың металл шатырын найзағай қабылдағыш ретінде пайдаланумен орындалады. Бұл ретте найзағай қабылдайтын тордың алаңы 150 м2 (12,0 х 12,0 м) дейін, бірақ одан аспауға тиіс.

      336. Биіктігі 15 м артық ғимараттар мен құрылыстардың металл емес тік құбырларын (қазандықтар, өрт сөндіру және бақылау мұнаралары) оларда орнатылған жайтартқыштармен найзағайдың тура соққыларынан қорғау қажет.

      Биіктігі 50 м дейін құбырларда, биіктігі кемінде 1 м найзағай қабылдағышты орнату және бір ток бұрғышты төсеу жеткілікті.

      Биіктігі 50 м астам құбырларда кемінде екі ток бұрғыштар болуға тиіс.

      Металл құбырлар, мұнаралар мен биіктіктер үшін найзағай қабылдағыштарды орнату және ток бұрғыштарды төсеу талап етілмейді.

      Металл және металл емес құбырлар, мұнаралар, биіктіктер үшін жерге түйістіргіштердің импульстік қарсылығының мөлшері 50 Ом аспауға тиіс.

      337. ЖМ паркінің ғимараттары мен құрылыстарының сыртқы жерүсті металл конструкциялары мен коммуникацияларына бұрылатын жоғары әлеует ауытқуынан қорғау үшін қорғалатын ғимараттың немесе құрылыстың есігіне осы конструкцияларды импульстік қарсылығы 20 Ом астам жерге түйістіргіштерге немесе құрылысқа ең жақын сыртқы жерүсті металл конструкциялары мен коммуникацияларында жерге түйістіргіштерге импульстік қарсылығы 20 Ом астам жалғастыру қажет.

      338. Әрбір жайтартқышқа оның реттік нөмірін, орнатылған жылын және найзағай болған уақытта жайтартқыштың қасында болуға қауіпті екені туралы ескерту жазбасын көрсете отырып тақтайша орнатылады.

      339. Әрбір ғимарат пен құрылыс, объекті үшін жайтартқыштардың нөмірленуі бөлек жүргізіледі (бірінші нөмірден бастап) және трафареттің сол жақ жоғары бұрышына қосарланған сан түрінде қойылады, ондағы бірінші сан бас жоспар бойынша объекті ғимаратының немесе құрылысының нөмірін, ал екіншісі (дефис арқылы) – жайтартқыштың реттік нөмірін білдіреді. Оң жақ жоғары бұрышында жайтартқыштың орнатылған жылы көрсетіледі.

      Объектілердің қорғалатын ғимараттары мен құрылыстары қабырғаларының көрінетін жерінде (ашық сақтау алаңдары үшін – әрбір объектінің бірінші жайтартқышында) шартты белгілер бейнеленеді немесе ғимараттар мен құрылыстар іргетастарының, найзағайдан қорғау құрылғыларының жерге түйістіргіштері мен ток тартқыштарының өзара орналасуын көрсететін белгілері бар плакаттар жапсырылады.

      340. ЖМ паркінің найзағайдан қорғау құрылғылары ақаусыз және сенімді жай-күйде сақталады. Пайдалану процесінде найзағайдан қорғау құрылғыларының ақаусыз жай-күйде сақталуына және ұсталуына жауаптылықты әскери бөлімінде әскери бөлімнің командирі және оның тыл жөніндегі орынбасары (МТҚ) атқарады.

      Жайтартқыштарды пайдалану және оларды ақаусыз жай-күйде сақтау үшін тікелей жауаптылық аудандық пайдалану бөлімі бастығының бұйрығымен электр шаруашылыққа жауапты адамға жүктеледі.

      Ескерту. 340-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қорғаныс министрінің 31.03.2021 № 180 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      341. Найзағайдан қорғау құрылғыларының ұдайы сенімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін жыл сайын нөсер жаңбыр маусымы басталар алдында найзағайдан қорғаудың барлық құрылғыларына қарап тексеру және тексеру жүргізіледі.

      342. ЖМ паркі ғимараттары мен құрылыстарының найзағайдан қорғау құрылғыларының қарсылық мөлшерін айқындау жөніндегі мөлшерлер жер бетінің құрғақ жай-күйі кезінде құрғақ ауа райында нөсер жаңбыр маусымы басталар алдында немесе бойы жүргізіледі.

      343. Найзағайдан қорғау құрылғыларын қарап тексеру және тексеру кезінде:

      1) көзбен шолып тексерумен найзағай қабылдағыштар мен ток тартқыштардың тұтастығы, оларды діңгектерге жалғастыру және бекіту сенімділігі тексеріледі;

      2) олардың механикалық төзімділігінің бұзылуы салдарынан ауыстыруды немесе жөндеуді қажет ететін найзағайдан қорғау құрылғыларының элементтері анықталады;

      3) найзағайдан қорғау құрылғыларының жекелеген элементтерінің таттанумен бұзылу дәрежесі айқындалады;

      4) таттануға қарсы қорғаумен және таттанумен зақымдалған элементтерді күшейту жөнінде шаралар қабылданады;

      5) найзағайдан қорғау құрылғыларының барлық элементтерінің ток өтетін бөлімдері арасындағы электрлік жалғағыштардың сенімділігі тексеріледі;

      6) найзағайдан қорғау құрылғыларының ғимараттың немесе құрылыстың арналуына сәйкес келуі тексеріледі және алдыңғы кезең үшін құрылыс және технологиялық өзгерістер болған жағдайда найзағайдан қорғауды жаңғырту және қайта құру жөніндегі іс-шаралар белгіленеді;

      7) найзағайдан қорғау құрылғыларының барлық жерге түйістіргіштері қарсылығының мөлшерлері өлшенеді.

      Найзағайдан қорғау құрылғылары жерге түйістіргіштердің қарсылығы және жердің үлес қарсылығы әрбір аспапқа қоса берілетін паспортқа сәйкес қарсылық өлшегіштерінің көмегімен өлшенеді.

      Найзағайдан қорғау құрылғыларына арналған қажетті құжаттаманың, жайтартқыштың нөмірін, оны орнату жылын және найзағай кезінде жайтартқыштың маңында жақын болу қауіптілігі туралы ескерту жазбасын көрсете отырып, плакаттардың, ғимараттар мен құрылыстар іргетастарының, найзағайдан қорғау құрылғыларының жерге түйістіргіштері мен ток тартқыштарының өзара орналасуы туралы трафареттердің бар болуы тексеріледі.

      344. Кезең-кезеңімен 5 жылда 1 рет ашып, бақылауға барлық жерге түйістіргіштер, ток бұрғыштар және оларды жалғастыру орындары ұшырайды, бұл ретте жыл сайын олардың жалпы санынан 20 %-ті тексеріледі. Найзағайдан қорғау жерге түйістіргіштерін ашу аудандық пайдалану бөлімінде әзірленеді, оны аудандық пайдалану бөлімінің бастығы бекітеді.

      345. Таттанудан зақымданған жерге түйістіргіштер мен ток тартқыштар олардың көлденең қимасының ауданы 25 %-ке артық азайған кезде жаңаларға ауыстырылады.

      346. Найзағайдан қорғау құрылғыларын кезектен тыс қарап тексеруді табиғи зілзалалардан (дауылды жел, жер сілкінісі, өрт, су тасқыны) және өте жоғары найзағай қарқынынан кейін жүргізу қажет.

      Тексеру нәтижелері актілермен ресімделеді, найзағайдан қорғау құрылғыларының жай-күйін есепке алу паспорттары мен журналдарына енгізіледі. Осы деректер негізінде қарап тексеру және тексеру кезінде анықталған найзағайдан қорғау құрылғыларының ақаулықтарын жөндеу және жою жоспары жасалады.

      347. Найзағай кезінде найзағайдан қорғау құрылғыларында немесе олардың маңында барлық жұмыс түрлерін жүргізуге жол берілмейді.

      348. Жайтартқыштардан және олардың жерге түйістіргіштерінен 15 м жақын жерде орналасқан жол учаскелерінде (автомобиль және темір) және жаяу жүретін жолдарда найзағай кезінде адамдардың осы жерлерде болуының қауіптілігі туралы ескерту жазбалары бар плакаттар орнатылады және айналып өтетін жолдар көзделеді.

      349. Бөлімше бастығында пайдалануда болған найзағайдан қорғау құрылғыларына паспорттар жүргізіледі.

      350. Ұшқын разрядқа жол берілмейтін үй-жайларда (аймақтарда) статикалық электрден қорғау жөніндегі міндетті шаралар ретінде мыналар қажет:

      1) едендер мен жұмыс үстелдердің жабындары үлес көлемінің электрлік кедергісі 106 Ом артық емес электр өткізгіш материалдардан орындалады;

      2) жұмыс орындарында жерге түйістірілген металл тұтқалар орнатылады, адам оларды кезең-кезеңімен ұстағанда өздігінен статикалық электр кетеді.

  Қазақстан Республикасының
Қарулы Күштеріндегі өрт
қауіпсіздігі шаралары туралы
нұсқаулыққа
1-қосымша
  Нысан

Өрт сөндіру нарядының ведомосы

  20 __ ж. "__" ___ "__"
сағаттан бастап
20 __ ж. "__" ______ "__"
сағатқа дейін

1. Жеке құрам

      Наряд бастығы _____________________________________________________________

      (әскери атағы, тегі мен инициалдары (бар болса))

      Өрт сөндіру депосы бойынша кезекші (немесе ауысым бойынша тәуліктік кезекші) ________

      __________________________________________________________________________

      (әскери атағы, тегі мен инициалдары)

2. Жауынгерлік есептоп құрамы

Жауынгерлік есептоп табелі бойынша нөмірі

Жауынгерлік есептопта

Резервте

ә/атағы, ТАӘ (бар болса)

Автомобиль, шынжыр табанды өрт сөндіру машинасы, мотопомпа

ә/атағы, ТАӘ (бар болса)

Автомобиль, шынжыр табанды өрт сөндіру машинасы, мотопомпа

Есептоп бастығы
Бірінші нөмір
Екінші нөмір
Үшінші нөмір
Төртінші нөмір
Жүргізуші
Механик-жүргізуші





3. Өрт сөндіру автомобильдерінің жай-күйі

Р/с №

Автомобиль, шынжыр табанды өрт сөндіру машинасының, мотопомпаның атауы және нөмірі

Автомобильдің, ШӨМ-ның, МП-ның техникалық жай-күйі

Жанармай мөлшері, л

Жүргізушінің (механик-жүргізушінің) қолы

1





2





3





4





5





6





7





8





4. Өрт сөндіру бекеттері

Р/с №

Бекетшілердің тегі

Бекетте қызмет өткеру уақыты (сағаты) және орны

Бекеттерде қызмет өткеру кезіндегі ескертпелер

1




2




5. Сумен жабдықтау көздерінің, өрт сөндіру қондырғыларының, өрт дабылдамасының және жолдардың жай-күйі

Тексеру уақыты

Анықталған кемшіліктер

Уақытын көрсетумен кемшіліктерді жою туралы белгі













6. Наряд күнделігі

Уақыты

Өрт сөндіруге және оқу-жаттығуларға шығу. Өткізілетін сабақтар, шаруашылық жұмыстар, наряд қызметін тексеретін адамдардың ескертпелері және т. б.













7. Кезекшілікті қабылдау және қызметті өткеру кезіндегі кемшіліктер

      ________________________________________________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      _________________________________________________________________________________

      _______________________________________________________________________________

      Кезекшілікті тапсырдым ___________________________________________

      (әскери атағы, тегі мен инициалдары оның (бар болса), қолы)

      Кезекшілкті қабылдадым __________________________________________

      (әскери атағы, тегі мен инициалдары (бар болса), қолы)

      Өртке қарсы командасының (есептобының) бастығы _____________________________

      (әскери атағы, тегі мен инициалдары (бар болса), қолы)

      20__ жылғы "__ " __________

  Қазақстан Республикасының
Қарулы Күштеріндегі өрт
қауіпсіздігі шаралары туралы
нұсқаулыққа
2-қосымша
  Нысан
  Бекітемін
Әскери бөлім командирі
(мемлекеттік мекеме бастығы)
____________________________
(әскери атағы (бар болса), қолы,
тегі)
20__ ж. "___"
_________________

      20 __ ж. __________ арналған әскери бөлім (мемлекеттік мекеме) өртке қарсы қорғаныс және құтқару жұмыстары командасының ұйымдастыру-профилактикалық іс-шараларының және шаруашылық жұмыстарының айлық жоспары

Жұмыстар тізбесі

Апта күндері мен сағаты

Жауапты жетекші

1-ші апта

2-ші апта

1-ші апта

2-ші апта

1. Ұйымдастыру-профилактикалық жұмыстар

Команданың жеке құрамын арнайы даярлау










Өртке қарсы жай-күйді тексеру







2. Шарушылық жұмыстар







      Әскери бөлім (мемлекеттік мекеме) өртке қарсы қорғаныс командасының бастығы

      ______________________________________________

      (әскери атағы (бар болса), тегі мен инициалы)

      20 __ жылғы "__" __________

  Қазақстан Республикасының
Қарулы Күштеріндегі өрт
қауіпсіздігі шаралары туралы
нұсқаулыққа
3-қосымша
  Нысан

Өртке қарсы қорғаныс командасының профилактикалық жұмыстар ЖУРНАЛЫ

      __________________________________________________________________________

      (команда нөмірі немесе әскери бөлім (мемлекеттік мекеме) атауы)

Р/с №

Күні

Бөлімше объектілері

Ұсынылған іс-шаралар

Орындау мерзімі

Тексерушінің қолы

Орындалғаны туралы белгі

Жауапты орындаушының қолы

1

2

3

4

5

6

7

8









  Қазақстан Республикасының
Қарулы Күштеріндегі өрт
қауіпсіздігі шаралары туралы
нұсқаулыққа
4-қосымша
  Нысан

Штаттық өртке қарсы қорғаныс командасы кезекші нарядының (өрт есептобының, штаттан тыс өрт сөндіру командасының) объектілерді жабар алдында олардың өртке қарсы жай-күйін тексеру журналы № __

Тексеру күні

Тексеру уақыты

Сақтау орны, шеберхана, цех, гараж атауы

Анықталған кемшіліктер

Тексерушінің қолы

Жойылғаны туралы белгі

Объектіге жауапты адамның қолы








      Журналға ескертпе әскери бөлім командирі бекіткен Шеберханаларды, сақтау орындарын, парктерді (гараждарды), ангарларды және басқа да өрт тұрғысынан қауіпті объектілерді жабар алдында оларды қарап тексеру тәртібі туралы нұсқаулық қоса тігіледі.

  Қазақстан Республикасының
Қарулы Күштеріндегі өрт
қауіпсіздігі шаралары туралы
нұсқаулыққа
5-қосымша
  Нысан

      ________________ әскери бөлімінің (мемлекеттік мекемесінің) жеке құрамына өртке қарсы қорғаныс жөнінде нұсқау беруді жүргізуді есепке алу журналы

Р/с №

Жүргізілген күн

Бөлімше атауы

Нұсқау беру мазмұны

Қатысқандар саны

Нұсқау беруді жүргізгеннің қолы

Бөлімше командирінің қолы

Ескертпе









  Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріндегі өрт қауіпсіздігі
  шаралары туралы нұсқаулыққа
  6-қосымша
  Нысан

Өрт сөндіру автомобильдері, шынжыр табанды өрт сөндіру машиналары мен мотопомпалардың жауынгерлік есептобының табелі

Жауынгерлік есеп нөмірі

Нарядка түсу кезінде

Әрекет ету тәртібі

Өрт шығу туралы дабыл түскен кезде

Өрт сөндіру кезінде (жауынгерлік өрістетуде)

























      _____________________________ әскери бөлімі (мемлекеттік мекемесі) өртке қарсы қорғаныс және құтқару жұмыстары командасының бастығы ___________________________________________ (әскери атағы (бар болса), қолы, тегі және инициалдары)

      Ескертпе: табель өрт сөндіру техникасы тұратын үй-жайда (алаңда) ілінеді.

  Қазақстан Республикасының
Қарулы Күштеріндегі өрт
қауіпсіздігі шаралары туралы
нұсқаулыққа
7-қосымша

Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің өртке қарсы қорғаныс командаларын арнайы даярлау бойынша жаттығулар

Жаттығулар

Бағалар көрсеткіштері, сек.

Жаттығуды орындау шарттары

өте жақсы

жақсы

қанағатта-нарлық

1

Жауынгерлік киім мен керек-жарақты кию (автомобильге отырғызбай):
өрт сөндірушілерге:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта бөлімшемен
бөлімшеге:
3) жазғы уақытта
4) қысқы уақытта

18
22
25
30

22
26
30
35

26
30
35
40

1. Жауынгерлік киім мен керек-жарақ бірінші және екінші тәсілмен орындықтарға немесе арнайы сөрелерге қойылады. Балтасы бар белдік киім астында жатады. Қысқы уақытта каска астары (дулыға) ыңғайлы қалыпта бүктеледі, мақта жылы күртеше брезент күртешеге салынған. Қолғаптар күртешенің қалтасында болады.
2. Өрт сөндірушілер жауынгерлік киім мен керек-жарақтан (оларға қарсы) бір метрде, қызметтік киім-кешекпен, бас киімсіз тұрады.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: жауынгерлік киім мен керек-жарақ киілген, күртешенің барлық түймелері салынған, белдік байланған және тоға астына кіргізілген, касканың иекасты белбеуі тартылған.

2

Жылу өткізбейтін костюмді кию:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта

70
74

75
79

80
84

1. Жылу өткізбейтін костюм қаптан алынады және орындыққа кез келген ыңғайлы тәсілмен қойылады.
2. Өрт сөндіруші жауынгерлік киім мен керек-жарақ (белдік тағылған) жылу өткізгіш костюмнен бір метр жерде (оған қарсы) тұрады.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: бахилалары бар жартылай комбинезон киілген және иық бауларының көмегімен байланған. Өрт белдігі жартылай комбинезонның сыртынан киілген және тағылған.
Металданған матадан тігілген күртеше киілген және барлық түймелері салынған, дулыға-бетперде күртешеге байланған, қолғап киілген.
Ескертпе: дулыға-бетперде күртешеге тек алдынан бекітіледі, қолғап тарту белдікшелерімен бекітілмейді.

3

Дабыл бойынша жиналу және гараж қақпасының сыртында отырғызу мен шығу:
бөлімше:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта
екі өрт сөндіру автомобилінде:
3) жазғы уақытта
4) қысқы уақытта
үш және одан да көп өрт сөндіру автомобилінде:
5) жазғы уақытта
6) қысқы уақытта

30
35
35
40
39
43

35
40
40
45
43
48

40
45
45
50
48
52

1. Жауынгерлік киім мен керек-жарақ № 1 жаттығуды орындау шарттарында көрсетілгендей жиналып қойылады.
2. Жеке құрам кезекші үй-жайда болады және еркін орналасады.
3. Басталуы: дабыл сигналы. Автмобильге отырғызу жауынгерлік киім мен керек-жарақ толық киілгеннен кейін жүргізіледі.
4. Аяқталуы: автомобиль гараж қақпасының сыртында болады, әрбір жауынгерлік есептоптың жеке құрамы автомобильде отырады, есіктері жабық. Уақыт автомобильдердің соңғы есігі жабылған сәтте белгіленеді.

4

Мынадай аралыққа жылжытылған керме баулары бар автосатымен шығу:
15 м
20 м
25 м
30 м
35 м
40 м
45 м

18
24
31
39
47
56
66

20
27
35
44
53
63
74

23
31
40
50
60
71
82

1. Автосаты орнатылған және берілген биіктікке жылжытылған. Өрт сөндіруші саты қасында тұрады.
2. Басталуы: берілген команда.
3. Аяқталуы: өрт сөндіруші аяқтарымен берілген биіктікке шыққан және карабинмен сатыға бекітілген.
Ескертпе:
1. 30 м және одан жоғары биіктікке көтерілген кезде:
а) саты ғимарат конструкциясына тіреледі;
б) жеткілікті тәжірибесі жоқ өрт сөндірушілер жаттығуды сақтандырумен орындайды.
2. Жаттығу қысқы жағдайларда орындалған кезде уақыт нормасына әрбір 5 метр биіктік үшін 1 сек. қосылады.

5

Стационарлық саты бойынша шығу:
1) өрт сөндіру құбыртүтігінсіз мынадай биіктікке:
8 м
12 м
16 м
2) диаметрі 51 мм құрғақ құбыртүтік желісімен және оған бекітілген түтікпен стационарлық саты бойынша мынадай биіктікке:
4 м
8 м
12 м
16 м

8
13
20
8
15
24
33

10
15
22
11
18
27
36

12
17
24
13
21
30
39

1. Өрт сөндіруші саты қасында тұрады. Құбыртүтік желісін көтерген кезде құбыртүтік ширатылған және қосылған түтігімен бірге иығына асылған.
2. Басталуы: берілген команда.
3. Аяқталуы: өрт сөндіруші аяқтарымен берілген биіктікке (сатыға) шыққан.
Ескертпе:
1. Егер стационарлық саты жерге жетпесе, оған ағаш саты жалғастырып қойылады және уақыт нормасына 2 сек. қосылады.
2. Жаттығу қысқы жағдайларда орындалған кезде уақыт нормасына әрбір 4 метрге 2 сек. қосылады.
3. Диаметрі 66 мм құрғақ құбыртүтік желісімен көтерілген кезде уақыт нормасына 5 сек. қосылады.
4. 16 м жоғары көтерілген кезде әрбір 4 м уақыт нормасына 10 сек. қосылады.

6

Шығу сатысын оқу-жаттығу мұнарасы 2-қабатының терезесіне ауыстыру және орнату:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта

7
10

9
12

11
14

1. Шығу сатысының жетінші баспалдағы старт сызығында болады. Старт сызығы – оқу-жаттығу мұнарасының негізінен 32 метр 25 см жерде. Өрт сөндіруші старт сызығынан кейін тұр.
2. Басталуы: берілген команда.
3. Аяқталуы: шығу сатысы оқу-жаттығу мұнарасы 2-қабатының терезесіне орнатылған. Өрт сөндіруші сол аяғымен сатының бірінші баспалдағында және екі қолымен сатының керме бауынан ұстап тұрады.

7

Орнатылған шығу сатысымен оқу-жаттығу мұнарасының 4-қабатына шығу:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта

18
21

20
23

22
25

1. Шығу сатысы оқу-жаттығу мұнарасының 2-қабатына орнатылған. Өрт сөндіруші саты жанында, сол аяғы бірінші сатыда, қолымен сатының керме бауынан ұстап тұрады.
2. Басталуы: берілген команда.
3. Аяқталуы: өрт сөндіруші аяқтарын оқу-жаттығу мұнарасы 4-қабатының еденіне тигізді.

8

Шығу сатысымен оқу-жаттығу мұнарасының 4-қабатына шығу:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта

26
30

28
32

34
38

1. Шығу сатысы жетінші сатысының старт сызығында болады. Старт сызығы – оқу-жаттығу мұнарасынан 32 метр 25 см жерде. Өрт сөндіруші старт сызығынан кейін тұрады.
2. Басталуы: берілген команда.
3. Аяқталуы: өрт сөндіруші аяқтарын оқу-жаттығу мұнарасы 4-қабатының еденіне тигізді.

9

Орнатылған жылжымалы саты бойынша оқу-жаттығу мұнарасының 3-қабатына немесе 2-қабатты ғимараттың шатырына шығу:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта

7
9

9
11

11
14

1. Жылжымалы саты жетінші баспалдаққа орнатылған және бекітілген. Бірінші нөмір саты жанында тұрады, қолдарымен сатының керме бауларынан ұстайды, сол аяғы бірінші баспалдақта болады. Екінші нөмір қабырға мен саты арасында, оны ғимаратқа қарай итеріп және ұстап тұрады.
2. Басталуы: берілген команда.
3. Аяқталуы: бірінші нөмір оқу-жаттығу мұнарасы 3-қабатының немесе 2-қабатты ғимарат шатырының еденіне аяғын тигізді, екінші нөмір қабырға мен саты арасында болады.
Ескертпе:
1. Құрғақ құбыртүтік желісімен және оған бекітілген түтікпен көтерілген кезде уақыт нормасына 5 сек. қосылады.
2. Диаметрі 66 мм құрғақ құбыртүтік желісімен көтерілген кезде уақыт нормасына 8 сек. қосылады.

10

Оқу-жаттығу мұнарасының 3-ші қабатына жылжымалы сатыны алу, ауыстыру және орнату:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта

16
20

18
22

20
24

1. Жылжымалы саты жиналған және оқу-жаттығу мұнарасынан 30 м тұрған автомобильге бекітілген (артқы дөңгелек осі 30 м белгісінде тұрады). Артқы құбыртүтік орауышы алып тасталған.
2. Жаттығуды автомобильдің артқы дөңгелегінде орналасқан 2 адамнан тұратын есептоп орындайды.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: жылжымалы саты орнатылған және жетінші баспалдаққа бекітілген. Бірінші нөмір сатыдан жарты адым жерде оған қарсы, екінші нөмір қабырға мен саты арасында тұрады.
Ескертпе:
Жаттығу Урал-375 және моделі 137 ЗИЛ-131 автомобилінде орындалған кезде уақыт нормасына 2 сек. қосылады.

11

Жылжымалы сатыны алу, ауыстыру мен орнату және ол бойынша оқу-жаттығу мұнарасының 3-қабатына немесе 2-қабатты ғимарат шатырына шығу:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта

24
28

29
33

32
36

1. Жылжымалы саты жиналған және оқу-жаттығу мұнарасынан 30 м тұрған автомобильге бекітілген (артқы дөңгелек осі 30 м белгісінде тұр). Артқы құбыртүтік орауышы алып тасталған.
2. Жаттығуды автомобильдің артқы дөңгелегінде орналасқан 2 адамнан тұратын есептоп орындайды.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: жылжымалы саты жетінші баспалдаққа бекітілген, бірінші нөмір оқу-жаттығу мұнарасы 3-қабатының еденіне немесе 2-қабатты ғимарат шатырына аяғын тигізді, екінші нөмір қабырға мен саты арасында тұрады.

12

Құтқару ілмегін құтқарылатынға кигізбей байлау:
1) бір қабатты
2) екі қабатты

5
6

6
7

8
9

1. Өрт сөндіруші жауынгерлік киімде және керек-жарақта "тік тұр" қалпында тұр.
2. Шумақталып оралған құтқару арқаны өрт сөндірушінің иығына артылған тартпасы бар тысқа салынған.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: құтқару арқаны байланған.

13

Құтқару ілмегін құтқарылатынға кигізбей байлау:
1) бір қабатты
2) екі қабатты

18
21

22
25

25
30

1. Өрт сөндіруші арқасымен жатқан құтқарылатыннан бір метрде тұрады.
2. Шумақталып оралған құтқару арқаны өрт сөндірушінің иығына артылған тартпасы бар тысқа салынған.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: құтқару арқаны құтқарылатынға киілген. Арқанның қысқа ұшы белге байланған және құтқару ілмегінің түйініне бекітілген, жіптің ұзын ұшы карабинге оралған.

14.

30 метрлі құтқару арқанын шумақтап орау (бір минутта)

5

6

7

1. Өрт сөндіруші "тік тұр" қалпында бір ұшы өрт сөндірушінің қолында болатын тарқатылған жіптен бір метр жерде тұрады.
2. Басталуы: берілген команда.
3. Аяқталуы: жіп шумақталып оралған, жіптің бос ұшы шумақтың ортасына кіргізілген, шумақ тысқа салынған.

15.

Құтқару арқанын ғимарат конструкциясына бекіту

4

6

8

1. Өрт сөндіруші арқанды бекіткен орыннан жарты метр жерде тұрады. Шумақталып оралған арқан иыққа артылған тартпасы бар тысқа салынған.
2. Басталуы: берілген команда.
3. Аяқталуы: түйін қатты тартылған, жіптің ұзын ұшы өрт сөндірушінің аяғының астында болады.

16

100 метрлік жолақтан өту

27

30

33

1. Өрт сөндіруші түтікпен стартта тұрады (түтік кез келген қалыпта).
2. Басталуы: берілген команда.
3. Аяқталуы: өрт сөндіруші барлық кедергілерден өткеннен кейін финиш жолағынан құбыртүтік желісіне қосылған түтікпен өтеді. Құбыртүтіктер бір-бірімен қосылған және тармақтарға қосылған.
Ескертпе:
100 метрлік жолақта кедергілерді орналастыру және олардан өту тәртібі қолданыстағы өрт-қолданбалы спорт жөніндегі қағидалар негізінде белгіленеді.

17

Гидрантқа орнатылған колонкадан ұзындығы 40 м құбыртүтік желісін (түтігімен) салу:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта

15
17

17
19

19
21

1. Өрт сөндіру жабдығы колонкадан 1 м жерге жиналған. Өрт сөндіруші жабдық жанында тұрады.
2. Басталуы: берілген команда.
3. Аяқталуы: құбыртүтік желісі құбыртүтіктің әрбір 20 метріне уақыт нормасына 8 сек. қосылады.

18

"Б" түтігімен ішкі өрт сөндіру кранынан 20 м құбыртүтік желісін салу

5

7

9

1. Өрт сөндіруші ішкі өрт сөндіру кранынан 1 м жерде тұрады. Кранға қосылған құбыртүтік шкафқа салынған, есігі жабық. Түтік құбыртүтікке қосылған.
2. Басталуы: берілген команда.
3. Аяқталуы: құбыртүтік желісі салынған. Өрт сөндіруші жауынгерлік бекіністе болады.

19

Өрт сөндіру автомобилін (автоцистернаны, автосорғышты) гидрантқа сорғыш құбыртүтіктерді (бір жұмсақ және бір қатты) сорғыш келтеқұбырға жалғап орнату:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта

28
30

31
33

34
36

1. Колонка автомобиль жәшігіне салынған және бекітілген. Жәшіктердің есіктері жабық, автомобиль сорғысының сорғыш келтеқұбыры гидранттан 3 м жерде, артқы құбыртүтік орауышы алынған. Гидрант құдығының қақпағы ашық, тірек тығыны жабық. Өрт сөндіруші автомобиль шанағының жәшігінен бір метрде колонка тұрған жерде оған қарсы тұрады.
2. Жаттығуды 2 адамнан тұратын (жүргізуші мен өрт сөндіруші) есептоп орындайды.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: колонка соңына дейін гидрант тірегіне бұрылған, сорғыш құбыртүтіктер сорғының сорғыш келтеқұбыры мен колонкаға қосылған. Оның міндеттерін орындайтын жүргізуші немесе өрт сөндіруші сорғы жанында, өрт сөндіруші колонка жанында тұрады.
Ескертпе:
1. Су жіберумен жасалатын жаттығу орындалған кезде уақыт нормасына 15 сек. қосылады және уақыт қысым келтеқұбырынан су аққан сәтте белгіленеді.
2. Ленинград үлгісіндегі гидрантта жаттығу орындалған кезде уақыт нормасына 3 сек. қосылады.
3. Егер гидрант тірегінің бұранда оймасы болса, уақыт нормасына 3 сек. қосылады.

20

Өрт сөндіру автомобилін (автосорғыны, автоцистернаны) су тоғанына 2 сорғыш құбыртүтік (әрқайсысы 4 м) пен торды қосумен орнату:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта

75 (45)
80 (50)

80 (50)
85 (55)

90 (60)
95 (65)

1. Автомобиль ашық су тоғаны жанында орналасқан, қозғалтқыш аз айналымда жұмыс істеп тұрады. Өрт сөндіру жабдығы өз орындарында бекітілген. Артқы құбыртүтік орауышы алынған және басқа жерге қойылған.
2. Жаттығуды артқы дөңгелек осінде қарсы тұрған 2 нөмірден тұратын (жүргізуші мен өрт сөндіруші) есептоп орындайды.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: қозғалтқыш сорғыға ауыстырып қосылған, уақыт сорғының қысым келтеқұбырынан су аққан сәтте белгіленеді.
Ескертпе:
1. Жақшадағы уақыт суды жинамай жасалатын жаттығу үшін көрсетілген.
2. Сорғыш келтеқұбырлар алдында орналасқан өрт сөндіру автомобильдерінен жаттығу орындалған кезде уақыт нормасына 10 сек. қосылады.

21

Өрт сөндіру автомобилін (автоцистернаны, автосорғышты) су тоғанына 4 сорғыш құбыртүтік (әрқайсысы 2 м) пен торды қосумен орнату:
1) жазғы уақытта
2) қысқы уақытта

110
115

115
120

125
130

1. Автомобиль ашық су тоғаны жанында орналасқан, қозғалтқыш аз айналымда жұмыс істеп тұр. Өрт сөндіру жабдығы өз орындарында бекітілген. Артқы құбыртүтік орауышы алынған және басқа жерге қойылған.
2. Жаттығуды артқы дөңгелек осінде қарсы тұрған 2 нөмірден тұратын (жүргізуші мен өрт сөндіруші) есептоп орындайды.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: қозғалтқыш сорғыға ауыстырылып қосылған, уақыт сорғының айдап шығаратын келтеқұбырынан су аққан сәтте белгіленеді.

22

Мотопомпаны орнату:
су тоғанына су берумен М-600 немесе МП-800

35

40

50

1. Мотопомпа су тоғаны жанында орнатылған. Сорғыш құбыртүтік пен тор мотопомпа жанында орналасқан. Мотопомпа қозғалтқышы іске қосылмаған.
2. Жаттығуды мотопомпа қасында сапқа тұрғызылған 2 нөмірден тұратын (өрт сөндіруші мен моторшы ) есептоп орындайды.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: сорғыштың қысымды келтеқұбырынан су аққан сәт.
Ескертпе:
Сорғыш торсыз суды беруге рұқсат етілмейді.

23

Торы және су берілісі бар 2 сорғыш құбыртүтікті қоса отырып (әрқайсысы 4 м), МП-1200 (МП-1400, МП-1600) мотопомпасын су көзіне орнату:

80

85

95

1. Мотопомпа су тоғанына орнатылған. Торы бар сорғыш құбыртүтіктер өз орындарында орналасқан. Мотопомпа қозғалтқышы іске қосылмаған.
2. Жаттығуды дөңгелек осіне қарсы орналасқан 2 нөмірден тұратын (өрт сөндіруші мен моторшы) есептоп орындайды.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: сорғыштың ағынды келтеқұбырынан су аққан сәт.

24

Бөлімшені жауынгерлік өрістету:
1) автоцистернада жұмыс желілерінде әрқайсысы екі құбыртүтікке және магистральда мынадай болып тармақталу арқылы түтіктерді берумен (бір "А" және бір "Б"):
3 құбыртүтік
4 құбыртүтік
5 құбыртүтік
6 құбыртүтік

70
85
100
115

75
90
105
120

80
95
110
125

1. Автомобиль гидрант жанында орналасқан. Барлық өрт сөндіру жабдығы бекітілген. Жәшік есіктері жабық. Қозғалтқыш аз айналымда жұмыс істеп тұр.
2. Бөлімше автомобильдің кез келген жағына сапқа тұрғызылады.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: автомобиль гидрантқа орнатылған, қозғалтқыш сорғышқа ауыстырып қосылған, сорғыш суға толтырылған (тек жазда), құбыртүтік желілері салынған, қосылған, бекіністегі түтікшілер түтіктермен жұмыс істеуге әзір.
Ескертпе:
1. Су жіберумен жауынгерлік өрістету кезінде уақыт нормасына әрбір құбыртүтік үшін 5 сек. қосылады. Уақыт соңғы түтіктен су аққан сәтте белгіленеді.
2. Жоғарыға түтіктерді қойылатын, стационарлық және шығу сатыларының көмегімен берген кезде әрбір қабатқа уақыт нормасына 10 сек. қосылады.
3. Жаттығу қысқы жағдайларда орындалған кезде уақыт нормасына 5 сек. қосылады.
4. Жаттығу сорғы келтеқұбырлары алдында орналасқан автомобильдерде орындалған кезде уақыт нормасына 10 сек. қосылады.


2) лафеттік түтікті орнатумен:
автоцистерна бөлімшесінің құрамында:
60 м
80 м
автосорғы бөлімшесінің құрамында:
100 м
120 м
140 м

60
85
115
145
175

65
90
125
155
195

70
100
135
165
210

1. Автомобиль ашық су тоғаны жанында орналасқан. Барлық өрт сөндіру жабдығы бекітілген. Қозғалтқыш аз айналымда жұмыс істеп тұр. Жәшік есіктері жабық.
2. Бөлімше автомобильдің кез келген жағына сапқа тұрғызылады.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: автомобиль су көзіне орнатылған, қозғалтқыш сорғышқа ауыстырылып қосылған, сорғыш су көзінен суға толтырылған, түтікке диаметрі 66 мм екі құбыртүтік желісі іске қосылған, орындағы түтікшілер жұмысқа әзір.
Ескертпе:
1. Диаметрі 77 мм 2 магистральдық желіні салған кезде уақыт нормасына 5 сек. қосылады.
2. Жаттығу су жіберумен орындалған кезде уақыт нормасына желілердің бірінің әрбір құбыртүтігі үшін 5 сек. қосылады және уақыт су аққан сәтте белгіленеді.
3. Жаттығу сорғыш келтеқұбырлар алдында орналасқан автомобильдерде орындалған кезде уақыт нормасына 10 сек. қосылады.
4. 4 (әрқайсысы 2 м) сорғыш құбыртүтік пен торды қоса отырып, автомобильді су тоғанына орнатқан кезде уақыт нормасына 35 сек. қосылады.
5. Жаттығу қысқы жағдайларда орындалған кезде уақыт нормасына 5 сек. қосылады.


3) бір ГВП-600 берумен автоцистернада:
2 құбыртүтікке:
3.1) жазғы уақытта
3.2) қысқы уақытта
3 құбыртүтікке:
3.3) жазғы уақытта
3.4) қысқы уақытта

19
21
22
24

22
24
25
27

25
27
28
30

1. Автомобиль қозғалтқышы жұмыс іске қосылған. Өрт сөндіру жабдығы өз орындарына бекітілген.
2. Жаттығуды автомобильге арқасымен артқы дөңгелек осіне қарсы орналасқан 2 нөмірден тұратын (жүргізуші мен өрт сөндіруші) есептоп орындайды.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: қозғалтқыш сорғышқа ауыстырып қосылған, құбыртүтік желісі салынған. Өрт сөндіруші түтік орнында, жүргізуші сорғы жанында тұрады.
Ескертпе:
Жаттығу көбік берумен орындалған кезде уақыт нормасына әрбір құбыртүтік үшін 7 сек. қосылады және уақыт түтіктен көбік аққан сәтте белгіленеді.


4) бір "Б" түтігін берумен автоцистернада:
2 құбыртүтікке:
4.1) жазғы уақытта
4.2) қысқы уақытта
3 құбыртүтікке:
4.3) жазғы уақытта
4.4) қысқы уақытта

12
14
18
20

14
16
20
22

17
19
23
25

1. Автомобиль қозғалтқышы жұмыс іске қосылған. Құбыртүтіктер бүрмеленіп жиналған, жәшіктерге салынған және бекітілген.
2. Жаттығуды автомобиль артқы дөңгелегінің жанында тұрған 2 нөмірден тұратын (жүргізуші мен өрт сөндіруші) есептоп орындайды.
3. Басталуы: берілген команда.
4. Аяқталуы: қозғалтқыш сорғышқа ауыстырып қосылған, құбыртүтік желісі салынған. Өрт сөндіруші түтік орналасқан жерде, жүргізуші сорғы қасында тұрады.
Ескертпе:
1. Жаттығу су берумен орындалған кезде уақыт нормасына әрбір құбыртүтік үшін 5 сек. қосылады. Уақыт түтіктен су аққан сәтте белгіленеді.
2. "А" түтігін берген кезде уақыт нормасына әрбір құбыртүтік үшін 7 сек. қосылады.
3. Көбік берумен көбік түтігін берген кезде уақыт нормасына әрбір құбыртүтік үшін 7 сек. қосылады.

      Ескертпе:

      1. Барлық жаттығулар жауынгерлік киімде және керек-жарақта орындалады (қолғаптар қажет болған кезде киіледі).

      2. Жеке жаттығуларды орындау уақыты жасына байланысты ескеріледі: 30 жасқа дейін – нормативтерде көрсетілген, 30-дан 40 жасқа дейінгі уақыт нормасы 5 %-ке, 40 жастан және одан үлкен – 10 %-ке арттырылады.

      3. Алғашқы алты ай қызмет өткеретін өрт сөндіру командалары мен есептоптарының жеке құрамы үшін уақыт нормасы 10 %-ке арттырылады.

  Қазақстан Республикасының
Қарулы Күштеріндегі өрт
қауіпсіздігі шаралары туралы
нұсқаулыққа
8-қосымша
  Нысан

________________________________________________________ (әскери бөлім (мемлекеттік мекеме), гарнизон) өртке қарсы қорғанысты ұйымдастыруды және оның жай-күйін тексеру АКТІСІ

      Мен, ________________________________________________________________________________

      ________________________________________________________________________________

      (лауазымы, әскери атағы, ТАӘ (бар болса)

      Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрі орынбасарының (Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Тылы бастығының) 20__ жылғы "__" ____________ № __ нұсқамасы негізінде

      ________________________________________________________________ (лауазымы, әскери атағы, ТАӘ (бар болуы), әскери бөлім немесе мекеме)

      қатысуымен __________________________ өртке қарсы қорғанысты ұйымдастыру және оның жай-күйі тексерілді.

      АНЫҚТАЛҒАН БҰЗУШЫЛЫҚТАР:

      Әкімшілік аумақ

      1. ______________________________________________________________________________

      2. ______________________________________________________________________________

      3. ______________________________________________________________________________

      Жауынгерлік машиналар паркі аумағы

      1. ______________________________________________________________________________

      2. ______________________________________________________________________________

      3. ______________________________________________________________________________

      Қойма аймағы

      1. ______________________________________________________________________________

      2. ______________________________________________________________________________

      3. ______________________________________________________________________________

      Техникалық аумақ

      1. ______________________________________________________________________________

      2. ______________________________________________________________________________

      3. ______________________________________________________________________________

      Өртке қарсы қорғаныс жөніндегі қызметтік құжаттаманың бар болуы және жүргізілуі

      1. ______________________________________________________________________________

      2. ______________________________________________________________________________

      3. ______________________________________________________________________________

      Қорытынды:

      Бұзушылықтарды жою мерзімдері:

      Тексеруші: ________________________________________________________________

      (әскери атағы (бар болса), тегі, инициалдары)

      Тексеру кезінде ____________________________________________________ қатысты.

      (әскери атағы (бар болса), тегі, инициалдары)

      Нұсқамамен таныстым, ұсынылған іс-шаралар орындауға қабылданды:

      Әскери бөлім командирі (мемлекеттік мекеме бастығы___________________________

      _________________________________________________________________________

      (әскери атағы (бар болса), тегі, инициалдары)

      20__ жылғы "__" _________

  Қазақстан Республикасының
Қарулы Күштеріндегі өрт
қауіпсіздігі шаралары
туралы нұсқаулыққа
9-қосымша
  Нысан

Әскери бөлімнің өртке қарсы қорғанысын және өрт-профилактикалық жұмысты тексерулерді есепке алу кітабы _____________________________________________________________________________

  20__ жылғы "__" __________
басталды
  20__ жылғы "__" __________
аяқталды

1. Штаттық өртке қарсы қорғаныс командасын және штаттас тыс өрт сөндіру командасын есепке алу

Р/с №

Команда атауы мен нөмірі

Әскери бөлім (гарнизон)

Жеке құрам

Өрт сөндіру техникасы

Команда бастығының әскери атағы, тегі, аты және әкесінің аты

әскери қызметшілер

ҚР ҚК азаматтық персонал (қызметшілері)








2. Әскери бөлімнің (гарнизонның, ҚР ҚК, ӨңҚ құралымдары мен бөлімдерінің) жай-күйін есепке алу

Р/с №

Әскери бөлім атауы

Тексерілген күн

Қандай құжат жасалды

Өртке қарсы сумен жабдықтау туралы мәлімет

Автоматты өрт дабылдамасынң бар болуы және жай-күйі

Автоматты өрт сөндірудің бар болуы және жай-күйі

Найзағайдан қорғану жабдығы

Өрт сөндіру командасы туралы мәліметтер

Өртке қарсы қорғаныстың жай-күйін бағалау

Су қоймалары (саны, сыйымдылығы)

гидранттар (саны, диаметрі)

тиесілігі

қолда бары

жеке құрам

техника

жауынгерлік әзірлігі















3. Профилактикалық жұмысты және оқу-жаттығу жиындарын есепке алу

Р/с №

Іс-шаралар өткізу күні

Іс-шараларды өткізу орны

Іс-шаралар түрлері мен қысқаша мазмұны

Қатысқандар саны






  Қазақстан Республикасының
Қарулы Күштеріндегі өрт қауіпсіздігі шаралары
  туралы нұсқаулыққа
  10-қосымша
  Нысан

Өрт жетоны



      Жетондар жабылар алдында қарап тексерілуге тиіс әрбір үй-жайға бір-бірден, оларға әскери бөлімнің нөмірін (мекеме атауын) және объектінің атауын жазумен көлемі 6 х 9 см, сары түсті қатты қағаздан жасалады, жетондар бөлімнің іс жүргізуінде тіркеледі, сыртқы жағында өртке қарсы қорғаныс қызметі (өртке қарсы қорғаныс командасы) бастығының қолтаңбасымен расталады және мүкәммалдық тіркеу нөмірі бар мөртаңба қойылады. Жетондар қатты пластмассадан жасалған мөлдір бейдждерге салынады және объектілер бастықтарына қолдарын қойғызып беріледі.