Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний (чума, холера)"

Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 17 ноября 2021 года № ҚР ДСМ-116. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 22 ноября 2021 года № 25254

В соответствии с подпунктом 132-1) пункта 16 Положения о Министерстве здравоохранения Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 февраля 2017 года № 71 ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний (чума, холера)" согласно приложению к настоящему приказу.

2. Признать утратившим силу приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 25 февраля 2015 года № 131 "Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний (чума, холера)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10644).

3. Комитету санитарно-эпидемиологического контроля Министерства здравоохранения Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридической департамент Министерства здравоохранения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра здравоохранения Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр здравоохранения Республики Казахстан

А. Цой

"СОГЛАСОВАНО"
Министерство сельского хозяйства
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАНО"
Министерство внутренних дел
Республики Казахстан

Приложение к приказу Министра здравоохранения Республики Казахстан от 17 ноября 2021 года № ҚР ДСМ-116

Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению
санитарно-противоэпидемических мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний (чума, холера)"

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний (чума, холера)" (далее – Санитарные правила) разработаны в соответствии с подпунктом 132-1) пункта 16 Положения о Министерстве здравоохранения Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 февраля 2017 года № 71 и устанавливают санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний (чума, холера), введению ограничительных мероприятий, в том числе карантина в эпидемических очагах чумы и холеры.

2. Противочумные станции, а при их отсутствии – территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях, оказывают консультативно-методическую помощь медицинским организациям независимо от форм собственности.

3. При проведении санитарно-противоэпидемических мероприятий используют средства дезинфекции, дезинсекции, дератизации, зарегистрированные в Едином реестре свидетельств о государственной регистрации продукции Евразийского экономического союза.

4. Контроль за выполнением настоящих Санитарных правил осуществляет государственный орган в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения в пределах своей компетенции.

5. В настоящих Санитарных правилах использованы следующие понятия:

1) полевой материал – носители и переносчики возбудителей зоонозных инфекций, объекты окружающей среды, добытые для проведения их лабораторного исследования с целью обнаружения циркуляции возбудителя;

2) переносчики инфекции – преимущественно членистоногие, в частности кровососущие насекомые и клещи, определяющие трансмиссивный механизм передачи возбудителя чумы;

3) носители инфекции – теплокровные животные, в первую очередь грызуны и мелкие млекопитающие, являющиеся в природе резервуаром возбудителя инфекционных болезней;

4) угрожаемая территория – территория, где имеется угроза возникновения случаев заболевания людей особо опасными инфекциями;

5) защитная зона – территория вокруг населенного пункта, на которой уничтожены переносчики и (или) носители инфекции;

6) чума – особо опасный природно-очаговый зооноз, поражающий человека, диких и некоторых домашних животных, с высокой скоростью развития и тяжестью острого инфекционного процесса, характеризующиеся выраженной интоксикацией, лихорадкой, поражением лимфатических узлов, кожи и легких, максимальными уровнями летальности больных и высоким эпидемическим потенциалом при передаче инфекции от человека к человеку, вызывая при этом чрезвычайные ситуации в общественном здравоохранении;

7) природный очаг чумы – участок земной поверхности, в пределах которого осуществляется циркуляция возбудителя заболевания без заноса извне неопределенно долгое время;

8) реконвалесцент – больной человек в стадии выздоровления;

9) санитарно-противоэпидемические мероприятия – меры, принимаемые в целях локализации и ликвидации возникших очагов инфекционных, паразитарных заболеваний, отравлений среди населения;

10) санитарно-эпидемиологический мониторинг – государственная система наблюдения за состоянием здоровья населения и средой обитания, их анализа, оценки и прогноза, а также определения причинно-следственных связей между состоянием здоровья населения и воздействия факторов среды обитания;

11) холера – антропонозное бактериальное инфекционное заболевание с фекально-оральным механизмом передачи возбудителя, характеризующееся нарушением водно-солевого, белкового обмена, обезвоживанием организма, токсикозом и гастроэнтеритом, с высокой степенью контагиозности, вызванное холерным вибрионом, продуцирующим холероген и негемолизирующим эритроциты барана;

12) декретированная группа населения – лица, работающие в сфере обслуживания населения и представляющие наибольшую опасность для заражения окружающих людей инфекционными и паразитарными заболеваниями.

13) ограничительные мероприятия, в том числе карантин – меры, направленные на предотвращение распространения инфекционных заболеваний и предусматривающие особый режим предпринимательской и (или) иной деятельности;

14) эпидемические осложнения – распространение возбудителя среди населения, требующее проведения комплекса противоэпидемических мероприятий;

15) эпидемический очаг – место пребывания источника инфекции (больного и (или)трупа человека) с окружающей его территорией в тех пределах, в которых возбудитель способен передаваться от источника инфекции к людям, находящимся в общении с ними;

16) эпизоотический очаг – ограниченная территория или помещение, где находятся источник возбудителя инфекции, факторы передачи и восприимчивые животные.

Глава 2. Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению
санитарно-противоэпидемических мероприятий по предупреждению чумы

6. Санитарно-эпидемиологический мониторинг в природных очагах чумы на территории Республики Казахстан осуществляется территориальными подразделениями государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях и государственными организациями, осуществляющими деятельность в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

7. Юридические и физические лица, осуществляющие хозяйственную деятельность на энзоотичной по чуме территории информируют штатный персонал и привлеченных лиц о санитарно-эпидемиологической обстановке в природном очаге чумы, мерах индивидуальной защиты и действиях в случае подозрения на заболевание чумой, а также принимают меры для обеспечения безопасности людей при возникновении угрожающей эпидемической ситуации.

8. Территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях совместно с местными органами государственного управления здравоохранением областей, городов республиканского значения и столицы и противочумными организациями разрабатывают планы мероприятий и оперативные планы санитарно-противоэпидемических мероприятий по санитарной охране территорий, включающих:

1) меры по обеспечению постоянного санитарно-эпидемиологического мониторинга за чумой с учетом степени потенциальной опасности территории;

2) меры по обеспечению постоянной готовности и взаимодействия медицинских и противочумных станций на случай эпидемических осложнений по чуме;

3) материально-техническое обеспечение работ, направленных на предупреждение заболеваний чумой населения, проживающего на территории природных очагов чумы, выноса ее за пределы природных очагов, заноса из-за рубежа и эпидемического распространения на территории Республики Казахстан;

4) комплекс санитарно-противоэпидемических мероприятий, направленных на своевременную локализацию и ликвидацию эпидемического очага чумы, с расчетом сил и средств при возникновении как единичных, так и массовых случаев заболеваний чумой;

5) поддержание готовности медицинских организаций к развертыванию медицинских формирований для проведения санитарно-противоэпидемических мероприятий по чуме;

6) подготовку медицинского персонала специализированных формирований, развертываемых для локализации и ликвидации эпидемического очага чумы;

7) проведение санитарно-просветительной работы, направленной на повышение знаний населения по вопросам профилактики чумы.

9. Планы мероприятий по предупреждению завоза и распространения особо опасных инфекций (далее – План) утверждаются местными исполнительными органами областей, городов республиканского значения и столицы в соответствии с подпунктом 1) пункта 1 статьи 27 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан".

10. Медицинские организации ежегодно не позднее, чем за месяц до начала эпидемического сезона, определяемого противочумными станциями, проводят вакцинацию против чумы людей, временно или постоянно находящимся на территории природного очага.

11. Медицинские организации, независимо от их ведомственной принадлежности и форм собственности, и лица, занимающиеся частной медицинской практикой, немедленно информирует территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях, противочумные станции о каждом выявленном случае заболевания (смерти) или подозрении на заболевание чумой согласно типовой схеме экстренного оповещения о подозрении или заболевании людей чумой и холерой (далее – Типовая схема оповещения), указанной в приложении 1 к настоящим Санитарным правилам.

12. Лабораторные исследования полевого, клинического и патологоанатомического материала при подозрении на чуму выполняют бактериологические лаборатории противочумных станций, имеющих разрешение на работу с микроорганизмами I-IV группы патогенности и гельминтами, в соответствии с приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-336/2020 "О некоторых вопросах оказания государственных услуг в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22004) (далее – приказ № ҚР ДСМ-336/2020).

Доставка в лабораторию материала, подозрительного на наличие возбудителя чумы для исследования осуществляется в контейнерах, биксах или в сумках-холодильниках.

Транспортирование, изолированных в лаборатории культур возбудителя чумы между организациями осуществляется специальной почтой или нарочно лицами, ознакомленными с требованиями биологической безопасности, причем один из них при наличии медицинского (биологического, ветеринарного) образования и допущенный к работе с возбудителями I – II групп патогенности.

13. Противочумные станции на закрепленной за ними энзоотичной по чуме территории проводят:

1) эпизоотологическое обследование в соответствии с утвержденными государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения планами и контрольными цифрами с предоставлением его результатов по подчиненности, а также в территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях, местные органы государственного управления здравоохранением областей, городов республиканского значения и столицы и местный орган исполнительной власти;

2) исследование материала от больных людей при подозрении на чуму;

3) выполнение плановых санитарно-противоэпидемических мероприятий в соответствии с эпидемиологическими показаниями и контрольными цифрами;

4) проведение внеплановых (экстренных) мероприятий при регистрации экстремальных ситуаций – наличие больного чумой верблюда, выявление острых и разлитых эпизоотий чумы вблизи стационарных и временных населенных пунктов, объектов хозяйственной деятельности человека, транспортных магистралей;

5) определение групп риска заражения людей чумой на энзоотичной территории и предоставление информации в территориальное подразделение государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения;

6) обучающие семинары для медицинских работников на энзоотичной территории по вопросам клиники, диагностики, лечения чумы, организации и проведения санитарно-противоэпидемических мероприятий, вакцинации людей;

7) семинары и инструктажи со специалистами в области ветеринарии по вопросам профилактики чумы у верблюдов и по методике их вакцинации;

8) санитарно-просветительную работу с населением по профилактике чумы.

14. Объем и характер основных превентивных мероприятий, проводимых в природных очагах чумы, определяет государственный орган в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

15. На объектах юридических и физических лиц, находящихся на территории природных очагов чумы, обеспечивается:

1) выполнение санитарно-эпидемиологических требований к содержанию территории населенных пунктов и организаций с целью исключения условий для проникновения и жизнедеятельности грызунов;

2) организация и проведение дератизации и дезинсекции на территории населенного пункта или на расположенных в их пределах объектах (организациях);

3) доступ на территорию организации и расположенные на ней объекты, сотрудников противочумных станций, осуществляющих санитарно-противоэпидемические мероприятия, сотрудников территориальных подразделений государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях и проведение дератизационных и дезинсекционных работ;

4) организацию и проведение силами сотрудников противочумных станций, государственных организаций, осуществляющих деятельность в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях и организаций, имеющих соответствующую лицензию дератизации и дезинсекции с целью создания защитной зоны от границы населенного пункта или от границы отдельных объектов;

5) обязательное выполнение указаний сотрудников противочумных станций и территориальных подразделений государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях, направленных на предупреждение заболеваний чумой среди населения.

16. Всем лицам, временно или постоянно находящимся на территории природного очага, при осложнении эпизоотической и эпидемической обстановки проводится профилактическая прививка против чумы.

17. Контроль сроков проведения, полноты охвата вакцинацией, групп населения, подлежащие вакцинации обеспечиваются территориальными подразделениями государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях по согласованию с противочумными станциями.

18. Вакцинация осуществляется местными органами государственного управления здравоохранением областей, городов республиканского значения и столицы в соответствии с постановлением Правительства Республики Казахстан от 24 сентября 2020 года № 612 "Об утверждении перечня заболеваний, против которых проводятся обязательные профилактические прививки в рамках гарантированного объема медицинской помощи, правил, сроков их проведения и групп населения, подлежащих профилактическим прививкам" и согласно инструкции производителя по применению противочумной вакцины.

19. Медицинскими организациями, независимо от форм собственности и ведомственной принадлежности, обеспечиваются:

1) предоставление специалистам противочумных станций медицинских документов для выявления лиц, переболевших заболеваниями, сопровождающихся высокой температурой, лимфаденитами и симптомами, характерными для чумы;

2) готовность госпитальной базы (инфекционного стационара для больных чумой, изолятора для контактных, провизорного инфекционного стационара) к проведению противоэпидемических мероприятий на случай выявления больных чумой;

3) подготовка медицинских работников по вопросам эпидемиологии, клиники, диагностики и профилактики чумы, организации и проведения первичных противоэпидемических мероприятий при выявлении больного (подозрительного) чумой;

4) организация и проведение тренировочных учений (занятий) с вводом условного больного чумой;

5) сбор сведений о численности и распределении населения на очаговой по чуме территории, особенно декретированной группы населения, имеющих высокий риск заражения чумой в природе;

6) медицинское наблюдение за вахтовыми рабочими при их выезде к месту постоянного жительства;

7) требования к обеспеченности комплектами защитных костюмов, для забора проб, средств индивидуальной защиты, дезинфицирующих средств и солевыми растворами в медицинских организациях, в государственном органе и организациях в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, указанными в приложении 2 к настоящим Санитарным правилам.

20. В местах выявления эпизоотий чумы среди грызунов местные исполнительные органы областей, городов республиканского значения и столицы по представлению противочумных станций вводят временные ограничения хозяйственной, поисковой деятельности на угрожаемой территории:

1) запрет на выпас и перегон скота;

2) запрет на проведение охотопромысла;

3) запрет на проведение массовых мероприятий;

4) запрет на вывоз фуража, зерна и эпидемически значимых грузов за пределы эпизоотической территории.

21. Больных и подозрительных на заболевание чумой верблюдов изолируют и уничтожают путем сжигания. Лечение верблюдов, больных чумой, не проводится. В местах падежа и вскрытия верблюдов проводится дезинфекция с применением препаратов, зарегистрированных в Республике Казахстан и (или) государствах-членах Евразийского экономического союза.

22. Трупы вынужденно забитых и павших верблюдов вскрывают при участии специалиста из противочумной станции. Секционный материал исследуют на наличие возбудителя чумы в противочумной лаборатории.

23. Шерсть от здоровых верблюдов подвергают обработке инсектицидами, упаковывают в двойную тару и после отмены ограничительных мероприятий направляют на мойку для обработки горячей водой с соответствующей отметкой в ветеринарных документах, выдаваемых в соответствии с Правилами выдачи ветеринарных документов и требований к их бланкам, утвержденными приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 21 мая 2015 года № 453 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 11898). Кожу и шерсть, снятые с павших верблюдов без предварительного ветеринарного освидетельствования сжигают.

24. Поголовье верблюдов в период течения эпизоотий чумы подлежит ветеринарному наблюдению. В это время запрещается убой больных верблюдов, диагноз у которых не установлен. Убой здоровых верблюдов производится с разрешения ветеринарного врача после десятидневного наблюдения за верблюдами, павших и вынужденно забитых верблюдов подвергают исследованию на чуму.

25. Профилактическую вакцинацию верблюдов на всей территории Республики Казахстан проводят ветеринарные врачи государственных ветеринарных организаций, созданных местными исполнительными органами, под контролем территориальных подразделений ведомства уполномоченного органа в области ветеринарии (далее – территориальные подразделения), в порядке и сроки, предусмотренные инструкцией (наставлением) производителя по применению противочумной вакцины. Наблюдение за вакцинированными верблюдами проводится в течение 14 (четырнадцати) календарных дней.

26. Проведение вакцинации верблюдов против чумы оформляют в журнале для записи ветеринарно-профилактических мероприятий (по форме № 1-вет), утвержденный приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 25 февраля 2014 года № 16-07/114 "Об утверждении форм ветеринарного учета и отчетности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 9342).

27. По требованию государственных ветеринарно-санитарных инспекторов соответствующих территорий, а также подразделений местных исполнительных органов, осуществляющих деятельность в области ветеринарии, государственных ветеринарных организаций, созданных местными исполнительными органами, верблюды предоставляются для профилактической вакцинации против чумы.

28. Запрещается вынужденный убой верблюдов без ветеринарного освидетельствования ветеринарных врачей, государственных ветеринарных организаций, созданных местными исполнительными органами.

29. О случаях заболевания, вынужденного убоя или гибели верблюдов физические и юридические лица немедленно сообщают об этом подразделения местных исполнительных органов, осуществляющих деятельность в области ветеринарии, государственные ветеринарные организации, созданные местными исполнительными органами, органы государственного ветеринарно-санитарного контроля и надзора.

30. В организациях по заготовке, переработке, реализации животноводческой продукции и сырья ежегодно и при приеме на работу проводится обучение правилам профилактики чумы работников, производственная деятельность которых связана с уходом, содержанием и разведением скота, хранением, транспортировкой, переработкой и реализацией животноводческого сырья и продукции.

31. Территориальные подразделения и подразделения местных исполнительных органов осуществляющих деятельность в области ветеринарии информируют противочумные станции обо всех случаях заболеваний верблюдов с симптомами чумы, случаях с неясной клинической картиной заболевания и падеже верблюдов от неизвестных причин.

32. Транспортное средство, на котором выявлен больной с подозрением на заражение чумой, в пунктах пропуска через государственную границу в ходе санитарно-карантинного контроля, направляется на санитарную стоянку (причал, тупик, площадку) для проведения санитарно-противоэпидемических мероприятий.

33. Физические и юридические лица, независимо от их организационно-правовых форм, после получения и вскрытия контейнеров и лихтеров с товарами и грузами за пределами пунктов пропуска через государственную границу при обнаружении в них грызунов или следов их жизнедеятельности, а также эктопаразитов немедленно сообщают об этом в территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях.

34. Шкурки пушных зверей, завезенные на территорию Республики Казахстан без ветеринарного сертификата, подлежат уничтожению.

35. Первичные противоэпидемические мероприятия проводятся до официального открытия очага после возникновения подозрения на чуму у больного или умершего с подозрением на чуму человека.

36. К первичным противоэпидемическим мероприятиям относятся:

1) незамедлительная информация о выявлении больного или умершего человека с подозрением на чуму по Типовой схеме оповещения, согласно приложению 1 к настоящим Санитарным правилам;

2) госпитализация больного в изолированную палату (бокс), доставка трупа в морг или (в случае невозможности их доставки в медицинскую организацию) дифференцированная изоляция больного (трупа) и лиц, контактировавших с ним, на месте;

3) транспортировка больного в инфекционное отделение для оказания специализированной медицинской помощи с соблюдением мер предосторожности для обеспечения личной безопасности (применение противочумного или защитного костюма первого типа), условий изоляции и оказанием неотложной медицинской помощи, при невозможности или нежелательности транспортировки больного (подозрение на легочную или кишечную формы чумы, тяжелое состояние, отсутствие специализированного транспорта), вызывается бригада специалистов к месту его нахождения;

4) сбор эпидемиологического анамнеза;

5) дезинфекция мест пребывания больного (трупа), в том числе средств его транспортировки, а также объектов, которые оказываются зараженными.

37. Эпидемический очаг чумы открывается после официальной постановки диагноза "чума" (подтвержденный случай) специальным решением территориальной комиссии по чрезвычайным ситуациям. Этим же решением назначается начальник очага из числа опытных работников противочумной станции или территориальных подразделений государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующей территории, а также создается штаб очага, под руководством которого осуществляются мероприятия, изложенные ниже.

38. Санитарно-противоэпидемические мероприятия в эпидемическом очаге чумы состоят из двух организационно и функционально связанных разделов – локализации и ликвидации очага.

39. Мероприятия по локализации и ликвидации эпидемического очага чумы организуются и проводятся в соответствии с утвержденным Планом соответствующей административно-территориальной единицы.

40. Объем и характер мероприятий определяется данными эпидемиологического расследования, которое проводится немедленно после получения заключения о выявлении случая чумы.

41. Ограничительные мероприятия, в том числе карантин, в зоне эпидемического очага чумы, осуществляются в порядке, предусмотренном пунктом 3 статьи 104 Кодекса.

42. Вопросы привлечения сил и средств заинтересованных ведомств для обеспечения ограничительных мероприятий в эпидемическом очаге чумы, наблюдения за сельскохозяйственными и домашними животными находятся в ведении территориальной комиссии по чрезвычайным ситуациям и решаются в соответствии с территориальным планом мероприятий и по согласованию с органами местной исполнительной власти.

43. В целях обеспечения противоэпидемического режима работы и оперативного проведения санитарно-противоэпидемических мероприятий, персонал медицинских формирований в эпидемическом очаге чумы, с момента его открытия и до официального закрытия, переводится на казарменное положение.

44. Мероприятия по локализации очага чумы направлены на предотвращение заражения человека от больного или трупа и ограничение территориального распространения зараженных объектов биологического и небиологического характера. Локализация очага осуществляется на этапах:

1) выявления больных чумой;

2) госпитализации больных чумой;

3) выявления умерших от чумы людей;

4) захоронения трупов умерших от чумы людей;

5) выявления и изоляции лиц, контактировавших с зараженными чумой объектами;

6) определения сроков и объема карантинных мероприятий и их реализации;

7) провизорной госпитализации лиц с симптомами, подозрительными на чуму;

8) медицинского наблюдения за населением по месту жительства и при обращении в медицинские учреждения для ускорения изоляции больных и диагностики чумы;

9) проведения текущей и заключительной дезинфекции.

45. Эпидемический очаг чумы считается ликвидированным после:

1) окончания лечения и выписки больного (больных) чумой;

2) окончания профилактического лечения и выписки лиц, контактировавших с зараженными объектами;

3) завершения работ по дератизации, дезинсекции и заключительной дезинфекции.

46. После окончания лечения пациента выписывают при соблюдении следующих условий:

1) отсутствии клинических симптомов заболевания;

2) нормализации лабораторных анализов крови и мочи;

3) стабильно нормальной температуры тела в течение 6 (шести) календарных дней при кожной, ангинозной и бубонной формах чумы или в течение 10 (десяти) календарных дней при легочной и септической формах, а также менингеальных и кишечных осложнениях;

4) однократном отрицательном результате бактериологического исследования материала, взятого через сутки после окончания антибиотикотерапии.

47. После выписки реконвалесцент подлежит диспансерному наблюдению в течение трех месяцев.

48. Медицинские организации в период существования эпидемического очага обеспечивают:

1) выявление больных с симптомами чумы на всех этапах оказания медицинской помощи населению при осуществлении медицинского наблюдения за населением в форме подворных обходов и проведение первичных противоэпидемических мероприятий;

2) забор материала от больного работниками медицинских организаций в присутствии специалистов противочумной станции или лаборатории особо опасных инфекций государственных организаций, осуществляющих деятельность в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях;

3) организацию транспортировки больных санитарным автотранспортом, их госпитализацию, клинико-эпидемиологическое и лабораторное обследование, лечение, а также проведение текущей дезинфекции;

4) изоляцию, обследование и экстренную профилактику лиц, контактировавших с больными;

5) провизорную госпитализацию всех больных с сигнальными признаками чумы, изоляцию контактных с проведением медицинского наблюдения и экстренной профилактики в течение всего инкубационного периода;

6) патологоанатомическое вскрытие умерших от острых инфекционных заболеваний неясной этиологии, подозрительных на наличие заболевания чумой, а также во всех случаях скоропостижной смерти лиц, не обращавшихся за медицинской помощью, с целью установления патологоанатомического диагноза и забора соответствующего материала для исследования.

49. Вскрытие умерших от чумы, взятие от них материала для исследования на чуму и его транспортировку в специализированные лаборатории производят в присутствии специалистов противочумных станций.

50. Перевозка трупа к месту захоронения производится на выделенном транспорте в металлическом или деревянном гробу бригадой эвакуаторов в защитной одежде первого типа, укомплектованному в соответствии с приложением 2 к Санитарным правилам.

51. Захоронение умершего от чумы проводится с учетом местных религиозно-этнических обычаев на общем кладбище силами коммунальной службы территории в присутствии специалиста противочумной станции.

52. Физические и юридические лица, независимо от их организационно-правовых форм, в эпидемическом очаге чумы обеспечивают выполнение санитарно-противоэпидемических мероприятий, направленных на предупреждение распространения заболевания чумой в эпидемическом очаге, в соответствии с настоящими Санитарными правилами.

Глава 3. Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению
санитарно-противоэпидемических мероприятий по предупреждению холеры

53. Санитарно-противоэпидемические (профилактические) мероприятия проводятся в соответствии с Классификацией заболеваний, обусловленных холерным вибрионом, указанной в приложении 3 к настоящим Санитарным правилам.

54. Территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения соответствующих территорий совместно с местными органами государственного управления здравоохранения и территориальными противочумными станциями участвуют в разработке санитарно-противоэпидемических (профилактических) планов мероприятий по холере, при составлении которых учитываются:

1) данные анализа завоза холеры и выделения холерных вибрионов из объектов окружающей среды;

2) климатогеографические особенности;

3) соседство со странами, неблагополучными по холере, с водоемами, берущими начало за рубежом;

4) транспортные связи;

5) миграционные процессы;

6) санитарно-гигиеническое состояние территории (водоснабжение, канализация, санитарная очистка);

7) характер и условия рекреационного (места отдыха, пляжи, аквапарки, бассейны и др.) и бытового водопользования;

8) обычаи населения.

55. Планы мероприятий по предупреждению завоза и распространения особо опасных инфекций (далее – План) утверждаются местными исполнительными органами областей, городов республиканского значения и столицы в соответствии с подпунктом 1) пункта 1 статьи 27 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан".

56. Планы санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по холере включают следующее:

1) вопросы обеспечения готовности и взаимодействия медицинских, санитарно-профилактических, территориальных противочумных станций и ведомственных медицинских служб на случай эпидемических осложнений по холере;

2) обеспечение постоянного эпидемиологического слежения за холерой с учетом степени потенциальной опасности (завоза) реализации путей и факторов передачи холеры, кишечных инфекций;

3) комплекс санитарно-противоэпидемических мероприятий, направленных на своевременную локализацию и ликвидацию очага холеры, а также с расчетом для этого сил и средств с учетом возможности возникновения единичных и массовых случаев холеры;

4) обеспечение готовности медицинских работников к проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по холере;

5) поддержание готовности медицинских организаций к развертыванию медицинских формирований для проведения санитарно-противоэпидемических мероприятий по холере;

6) подготовку медицинского персонала специализированных формирований, развертываемых для локализации и ликвидации очагов холеры;

7) выполнение всех видов работ, позволяющих осуществлять качественное слежение за загрязнением объектов внешней среды холерными вибрионами и случаями инфицирования людей этими микроорганизмами;

8) проведение санитарно-просветительной и разъяснительной работы.

57. Эпидемиологическое наблюдение по холере на территории Республики Казахстан осуществляется дифференцированно, с учетом типов территорий по комплексу факторов, обуславливающих эпидемическую опасность по этой инфекции.

58. Исследования на холеру выполняют специалисты бактериологических лабораторий государственных организаций, осуществляющих деятельность в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях и противочумных станций, имеющих разрешение на работу с микроорганизмами I-IV группы патогенности и гельминтами, в соответствии с приказом № ҚР ДСМ-336/2020.

59. На холеру исследуется материал из объектов внешней среды, от больных острыми кишечными инфекциями (далее – ОКИ), а также от лиц, составляющих группы риска (лица, поступающие в учреждения социальной реабилитации, психоневрологические диспансеры и лица без определенного места жительства и работы).

60. Группы населения и объекты внешней среды, а также период и частоту их обследования на холеру определяет государственный орган в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

61. Направленность и объекты, подлежащие исследованию на холеру, определяются сложившейся эпидемической ситуацией.

62. На всей территории Республики Казахстан независимо от сезона года подлежат обследованию на холеру:

1) больные ОКИ, имеющие водянистую диарею, рвоту в сочетании с признаками обезвоживания (судороги мышц, снижение тургора кожи);

2) умершие от ОКИ неясной этиологии.

63. По эпидемиологическим показаниям обследуются:

1) все больные ОКИ;

2) беженцы, прибывшие из неблагополучных по холере стран;

3) граждане, прибывшие из неблагополучных по этой инфекции стран и заболевшие в течение 5 (пяти) календарных дней с момента прибытия;

4) лица, относящиеся к группе риска (лица, поступающие в учреждения уголовно-исполнительской системы, социальной реабилитации, психоневрологические диспансеры и лица без определенного места жительства и работы.

64. С учетом эпидемиологических и санитарно-гигиенических показаний осуществляется бактериологическое исследование на наличие холерных вибрионов воды поверхностных водоемов и источников питьевой воды:

1) в зонах санитарной охраны водозабора для централизованного хозяйственно-питьевого водоснабжения;

2) в местах сброса хозяйственно-бытовых сточных вод;

3) в местах организованного рекреационного водопользования;

4) источники питьевого водоснабжения.

65. При выявлении холерных вибрионов O1 (или O139), non О1 от больных или клинически здоровых людей и из объектов окружающей среды холерных вибрионов О1 (или O139) до выяснения токсигенности штаммов санитарно-противоэпидемические мероприятия проводятся в полном объеме.

66. При выделении из воды поверхностных водоемов холерных вибрионов O1 или O139, лизирующих эритроциты барана (не продуцирующих холероген) проводятся мероприятия в ограниченном объеме:

1) увеличивается количество точек забора проб воды поверхностных водоемов, частота взятия до 2-3 раз в неделю – до получения трехкратного отрицательного результата;

2) осуществляется однократное бактериологическое обследование на холеру поступивших в стационар больных ОКИ.

67. При выделении из воды поверхностных водоемов холерных вибрионов O1 или O139, не лизирующих эритроциты барана (продуцирующих холероген) проводятся мероприятия в полном объеме:

1) в населенных пунктах, не имеющих централизованного водоснабжения, не допускается использование без предварительного обеззараживания воды из открытых водоемов для питья;

2) организуется доставка безопасной питьевой воды;

3) обеспечивается режим обеззараживания воды путем ее дезинфекции и (или) кипячения;

4) вводятся ограничения на водопользование поверхностными водоемами, загрязненными возбудителями холеры. Сроки, объем, характер ограничительных мероприятий определяется в каждом конкретном случае территориальным подразделением государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях;

5) увеличивается количество точек забора проб воды поверхностных водоемов с ежедневным исследованием до трехкратного отрицательного результата;

6) проводится активное выявление и госпитализация больных ОКИ;

7) осуществляется бактериологическое обследование на холеру больных ОКИ, поступающих в стационар или оставленных на дому, трехкратно в течение часа;

8) вводится исследование на холеру источников питьевой воды и сточных вод с учетом данных санитарно-эпидемиологических обследований;

9) проводится эпидемиологическое обследование с целью установления источников контаминирования поверхностных водоемов;

10) проводится серологическое обследование групп риска населения с целью обнаружения потенциальных источников инфекции.

68. При обнаружении холерных вибрионов O1, non O1 или O139 в пробах питьевой воды немедленно производится ее гиперхлорирование и запрещается употребление не кипяченой воды. В случае неэффективности хлорирования осуществляют подкисление питьевой воды уксусной или муравьиной кислотой. Подкисление питьевой воды проводят под контролем рН, которая не ниже 6,0. Расчет потребности в той или иной кислоте выполняют на месте с учетом объема обрабатываемой воды.

69. При выделении токсигенных холерных вибрионов из хозяйственно-бытовых сточных вод:

1) вводятся ограничительные мероприятия на водопользование из поверхностных водоемов;

2) увеличивается количество точек забора проб воды поверхностных водоемов ниже сброса сточных вод, исследования проводятся ежедневно до трехкратного отрицательного результата;

3) проводится эпидемиологическое расследование с целью установления источников контаминирования сточных вод;

4) осуществляется бактериологическое исследование на холеру больных ОКИ, поступающих в стационары (с учетом данных эпидемиологического расследования) - трехкратно;

5) исследование на холеру трупов всех умерших с явлениями острого гастроэнтерита;

6) не допускается полив сточными водами огородов и садовых участков.

70. При обнаружении холерных вибрионов O1, non O1 или O139 в материале от больных ОКИ или клинически здоровых людей объем проводимых мероприятий определяется в соответствии с Классификацией заболеваний, обусловленных холерным вибрионом, указанной в приложении 3 к настоящим Санитарным правилам.

71. Санитарно-просветительная и разъяснительная работа осуществляется вне зависимости от эпидемической ситуации и направлена на соблюдение чистоты территорий жилых, производственных помещений, личной гигиены, своевременное обращение за медицинской помощью при появлении первых признаков желудочно-кишечных расстройств.

72. При выделении холерного вибриона O1 или O139 из проб воды информация о них и изолированные культуры направляются на исследование по установлению их эпидемической опасности. Выделенные культуры направляются в противочумные станции с паспортами, которые содержат следующие сведения:

1) название водоема, где обнаружены холерные вибрионы;

2) название населенного пункта и район, где расположен водоем;

3) дата забора пробы и дата выделения культуры;

4) установленные свойства полученной культуры.

73. При обнаружении холерных вибрионов O1, O139 или non O1 в материале от больных ОКИ или здоровых людей информация согласно схеме оповещения немедленно передается в государственный орган в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения согласно Типовой схеме оповещения, согласно приложению 1 к настоящим Санитарным правилам. Информация направляется также и в том случае, если диагноз был установлен у больного только клинически.

74. Информация содержит следующие данные:

1) фамилия, имя, отчество (при наличии) заболевшего, возраст (год рождения);

2) место жительства (адрес), профессия, место работы, учебы;

3) дата заболевания, клинический диагноз;

4) дата взятия материала и бактериологического подтверждения диагноза;

5) сведения об эпидемиологическом анамнезе;

6) свойства изолированной культуры.

75. В случае регистрации повторных заболеваний холерой информация содержит сведения об источнике инфекции, факторе и пути его передачи.

76. Ретроспективный эпидемиологический анализ по холере проводится с учетом токсигенности холерных вибрионов и включает:

1) определение уровня инфицированности (число больных холерой на 100 тысяч населения);

2) интенсивность и сроки выделения холерных вибрионов из объектов окружающей среды;

3) причины возникновения эпидемических вспышек холеры, основные факторы и пути передачи инфекции;

4) условия, способствовавшие распространению холеры;

5) эффективность проведенных мероприятий;

6) анализ заболеваемости ОКИ и заболеваний неустановленной этиологии во взаимосвязи с санитарным фоном, условиями рекреационного водопользования для обоснования проведения санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий.

77. При возникновении эпидемических осложнений по холере в зарубежных странах, с которыми Республика Казахстан имеет прямые экономические, туристические, хозяйственно-торговые связи, проводятся мероприятия в порядке, предусмотренном пунктом 1 статьи 104 Кодекса.

78. Медицинская организация, выявившая больного или подозрительного на заболевание холерой, немедленно информирует территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях, противочумные станции согласно Типовой схеме оповещения, согласно приложению 1 к настоящим Санитарным правил. В информации указываются:

1) место, где выявлен больной;

2) время его обнаружения;

3) диагноз – клинический или бактериологический;

4) количество контактных лиц;

5) принятые меры (место изоляции больных и контактных лиц, время забора у них материала для исследования на холеру).

79. Список контактных лиц составляется по предъявляемым документам, удостоверяющим личность с указанием домашнего адреса и телефона, для туристов – с указанием фирмы – организатора тура.

80. Медицинские организации, независимо от ведомственной принадлежности и форм собственности, для проведения санитарно-противоэпидемических мероприятий по холере обеспечиваются комплектами защитных костюмов в соответствие с требованиями к обеспеченности комплектами защитных костюмов, для забора проб, средств индивидуальной защиты, дезинфицирующих средств и солевыми растворами, указанными в приложении 2 к настоящим Санитарным правилам.

81. При обнаружении холерного вибриона O1, О139 или non O1 в материале от больного ОКИ или здорового человека медицинские организации организуют и проводят санитарно-противоэпидемические мероприятия по холере.

82. При выявлении холерных вибрионов от больных или клинически здоровых людей проводится:

1) госпитализация и лечение лиц, от которых были выделены культуры холерного вибриона;

2) уточняются свойства выделенных культур. До определения эпидемической значимости штаммов санитарно-противоэпидемические мероприятия проводятся в полном объеме;

3) при установлении клинического диагноза холеры у больного ОКИ объем мероприятий зависит от свойства выделенной культуры (продуцирующий или не продуцирующий холероген).

83. В случае выделения от больных (здоровых лиц) ОКИ холерных вибрионов O1, O139 и non O1, продуцирующих холерный токсин, (холероген "+", гемолиз "-") проводятся организационные мероприятия.

84. После получения заключения организации здравоохранения о заболевании холерой, территория, где проживал или находился выявленный больной, объявляется очагом.

85. Эпидемический очаг холеры открывается после официальной постановки диагноза "холера" (подтвержденный случай) специальным решением территориальной комиссии по чрезвычайным ситуациям. Этим же решением назначается начальник очага из числа опытных работников противочумной станции или территориальных подразделений государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях, а также создается штаб очага, под руководством которого осуществляются мероприятия, изложенные ниже.

86. Государственный орган в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения направляет в очаг холеры специальные медицинские формирования (специальная противоэпидемическая бригада), отдельные специализированные лаборатории, инфекционные стационары).

87. Границы территории, на которой вводятся ограничительные меры, определяются по данным эпидемиологического обследования, санитарно-гигиенических условий и коммунального благоустройства территории.

88. Для ликвидации очага холеры территориальными подразделениями государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующих территориях привлекаются специалисты местного органа государственного управления здравоохранением по профилю.

89. Для выполнения аналитических, экспертных работ по ликвидации очага могут привлекаться специалисты по профилю (по согласованию с их руководителями).

90. Работа по локализации и ликвидации эпидемического очага холеры организуется и проводится в соответствии с Планами соответствующей административно-территориальной единицы Республики Казахстан.

91. Объем и характер мероприятий определяется данными эпидемиологического обследования, которое проводится немедленно после получения заключения о выявлении случая холеры. План предусматривает:

1) госпитализацию больных и подозрительных случаях на заболевание холерой в инфекционный стационар для больных холерой;

2) эпидемиологическое расследование каждого случая заболевания холерой, вибрионосительства;

3) выявление, изоляция, трехкратное взятие материала для лабораторного исследования на наличие холерного вибриона и профилактическое лечение контактных лиц (членов семей и близких родственников) и лиц, находившихся в одинаковых условиях по риску заражения;

4) активное выявление всех больных ОКИ с диареями и рвотой, их госпитализация в провизорный стационар и трехкратное взятие материала в течение одного часа для лабораторного исследования на наличие холерного вибриона;

5) вскрытие и бактериологическое обследование на холеру умерших от ОКИ;

6) увеличение объемов и кратности бактериологических исследований на холеру объектов окружающей среды, в том числе и сточных вод, а также представителей водного и околоводного биоценоза;

7) введение ограничительных мероприятий на водопользование поверхностными водоемами в зависимости от конкретной эпидемической обстановки и санитарно-гигиенических условий территории;

8) оперативный эпидемиологический анализ заболеваемости холерой с учетом миграции населения и выявлением особенностей водопользования;

9) усиление санитарно-эпидемиологического надзора за местами рекреационного водопользования, объектами общественного питания, пищевой промышленности и торговли пищевыми продуктами, водопроводными и канализационными сооружениями;

10) лабораторное обследование на холеру отдельных групп населения по эпидемиологическим показаниям;

11) проведение экстренной профилактики антибиотиками контактных лиц;

12) текущая и заключительная дезинфекция в очагах;

13) представление текущей и заключительной информации в вышестоящие органы здравоохранения.

92. Все указанные мероприятия проводятся совместно с противочумными станциями.

93. Для эффективного и своевременного проведения мероприятий по локализации и ликвидации возникшего очага холеры, оперативным планом предусматривается обеспечение каждой медицинской организации средствами оперативной связи.

94. Очаг считается ликвидированным через 10 (десять) календарных дней после госпитализации последнего больного и проведения заключительной дезинфекции.

95. Инфекционный стационар продолжает работу до выписки последнего госпитализированного, а бактериологическая лаборатория, выполнявшая исследование материала на холеру, – до срока, определяемого сложившейся ситуацией и проведения объема исследования материала на холеру, позволяющего оценить качество выполненных санитарно-противоэпидемических мероприятий.

96. Эпидемиологическое обследование в очаге проводят эпидемиологи групп, выполняющих санитарно-противоэпидемическую работу. Каждая группа состоит из эпидемиолога и помощника эпидемиолога, за группой закрепляют автомобильный транспорт. Количество групп определяется объемом выполняемой работы.

97. Обследование проводится с целью установления источника, фактора и пути передачи инфекции, а также количества контактных лиц.

98. При эпидемиологическом обследовании проводят:

1) опрос больного, его родственников и контактных лиц для сбора эпидемиологического анамнеза;

2) организацию отбора проб для лабораторного исследования (продуктов питания, питьевой воды, смывов с предметов домашнего обихода);

3) составление списка лиц, имевших контакт с больным, а также находившихся в одинаковых условиях по риску заражения;

4) установление контактных и выбывших из очага лиц в течение последних 5 (пяти) календарных дней;

5) направление экстренных извещений о контактных и выбывших из очага лиц не позднее 5 (пяти) календарных дней с момента обнаружения больного, в территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения территории, куда они выехали;

6) инструктаж медицинских работников, выполняющих медицинское наблюдение за контактными лицами в очаге;

7) определение объема работ в очаге, порядок проведения дезинфекционных мероприятий и профилактическое лечение контактных лиц;

8) заполнение карт эпидемиологического обследования очага.

В карте отражаются следующие данные:

клиническую форму заболевания и результаты бактериологического обследования;

данные о выезде обследуемого в течение последних 5 (пяти) календарных дней и информация о контактных лицах с обследуемым в указанный период;

употребление воды из открытых водоисточников и купание в открытых водоемах;

наличие случаев аварий на водопроводной сети по месту жительства, их характер;

удаление продуктов жизнедеятельности человека, устройство туалетов;

результаты лабораторного обследования контактных лиц.

99. Больных с дисфункцией желудочно-кишечного тракта активно выявляют на всех этапах оказания медицинской помощи, в организованных коллективах (организациях), а на территориях с жилой застройкой организуются обходы и опрос населения с целью выявления больных (далее – обходы).

100. Обходы проводят медицинские работники первичной медико-санитарной помощи. Для выполнения обходов населенные пункты (города, села) делят на участки (при индивидуальной застройке – до 500 человек, с многоэтажной – до 1000 человек). За каждым участком закрепляют бригаду в составе двух-трех средних медицинских работников.

101. Бригадами, выполняющими обходы (не более 10 человек), руководит врач-инфекционист. Бригады выявляют больных с клиникой желудочно-кишечных расстройств, проводят санитарно-просветительную работу с населением. Руководители бригад организуют профилактическое лечение и медицинское наблюдение за контактными лицами, а также консультируют выявленных на участке больных и принимают решение об их госпитализации.

102. Каждый выявленный больной с дисфункцией желудочно-кишечного тракта направляется машиной скорой помощи в провизорный, а при наличии симптомов обезвоживания – в инфекционный стационар. На каждого госпитализированного представляют информацию в территориальное подразделение государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения соответствующей территории.

103. Сведения о результатах активного выявления больных и проведенных мероприятий на участках и в организованных коллективах ежедневно представляются исполнителями в территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения соответствующей территории.

104. Выявленных больных холерой госпитализируют на автотранспорте, специально выделенном для этих целей, в сопровождении бригады, состоящей из врача и среднего медицинского работника.

105. Санитарный автотранспорт для госпитализации больных холерой оснащается средствами и оборудованием для проведения регидратационной терапии, а также для текущей и заключительной дезинфекции.

106. Контактные лица помещаются в изолятор или остаются под медицинским наблюдением в течение 5 (пяти) календарных дней по месту жительства, учебы, работы. Их изоляцию определяет территориальное подразделение государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения соответствующей территории с учетом характера и вида контакта с больным холерой, условий, определяющих риск заражения, санитарного состояния и благоустройства места жительства, трудовой деятельности.

107. Контактные лица из числа декретированных групп населения подлежат обязательной изоляции.

108. Контактные лица (кормящие матери и беременные женщины) подлежат обязательной госпитализации в изолятор. Они находятся под медицинским наблюдением для принятия мер по жизненным показаниям.

109. Контактные лица транспортируются в изолятор на машине скорой помощи в сопровождении среднего медицинского работника.

110. О контактных лицах составляют информацию, содержащую адрес, место работы, учебы, времени и степени контакта с больным.

111. Контактировавшие с больным холерой лица, выбывшие из очага в течение 5 (пяти) календарных дней до заболевания холерой одного из членов семьи, также вносятся в список и сведения о них передаются территориальным подразделениям государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения той территории, где они находятся в момент обследования очага.

112. В случае появления у контактных лиц рвоты или дисфункции желудочно-кишечного тракта, их немедленно помещают в отдельную палату инфекционного стационара.

113. Все контактировавшие с больным лица подлежат обследованию на холеру и профилактическому лечению. Забор материала на исследование проводится до начала профилактического (антибактериального) лечения, трехкратно в течение часа с момента выявления.

114. Для определения широты распространения возбудителя среди населения района, пораженного холерой, может быть принято решение о проведении бактериологического обследования (однократно) отдельных эпидемиологически значимых групп, обследование на холеру которых организует территориальное подразделение государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующей территории.

115. Для профилактического лечения применяются антибиотики широкого спектра действия. Применение того или иного препарата находится в прямой зависимости от уровня чувствительности к антибиотикам холерных вибрионов, выделенных от больных.

116. При выделении от больных холерой или вибрионосителей холерных вибрионов, устойчивых к лекарственным препаратам по согласованию с территориальным подразделением государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующей территории принимается решение о смене антибиотиков с учетом результатов чувствительности к антибиотикам изолированных культур.

117. Лечение антибактериальными препаратами (экстренная химиопрофилактика) жителей населенных пунктов, где возникли эпидемические осложнения по холере, проводят после соответствующего обоснования, утверждения территориальным подразделением государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения и решения территориальной комиссии по чрезвычайным ситуациям.

118. Экстренная профилактика не проводится в тех случаях, когда источником инфицирования людей является вода поверхностного водоема, используемого для хозяйственно-бытовых нужд, а также когда не установлен источник и фактор передачи инфекции.

119. Экстренная профилактика проводится с обязательным одномоментным охватом лечением всех жителей населенного пункта.

120. На территории населенного пункта, где возникли эпидемические осложнения по холере, не допускаются все виды массовых мероприятий.

121. При выявлении случаев заноса холеры ограничиваются виды миграции населения в пункты, неблагополучные по этому заболеванию, а также транспортной и хозяйственно-бытовой связи с ними.

122. Не допускается пользование поверхностными водоемами в местах выделения холерных вибрионов и сброса хозяйственно-фекальных сточных вод (купание, рыбная ловля, организация спортивных соревнований на воде, использование воды для хозяйственно-бытовых нужд).

123. Выезд из очага осуществляется только по разрешению территориального подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения соответствующей территории на основании документов, удостоверяющих временное нахождение в населенном пункте, в котором обнаружен больной холерой.

Ограничение на выезд вводится после принятия соответствующего решения территориальной комиссии по чрезвычайным ситуациям.

124. При введении карантина территориальной комиссией по чрезвычайным ситуациям совместно с местным исполнительным органом организуются санитарно-контрольные и контрольно-пропускные пункты на узлах транспортной связи, контролирующие въезд и выезд из очага населения, а также транспорта с различными видами груза, включая и пищевые продукты. На санитарно-контрольном пункте регистрируют всех прошедших через него лиц и транспортные средства с указанием документов, послуживших основанием для их пропуска.

125. Члены семьи заболевшего и его родственники из числа декретированных групп населения за период их нахождения в изоляторе или под медицинским наблюдением на дому, получают листы временной нетрудоспособности.

126. В очаге холеры обязательному бактериологическому исследованию на холеру подлежат:

1) вода поверхностных водоемов, используемых для централизованного хозяйственно-питьевого водоснабжения;

2) вода поверхностных водоемов в местах массового водопользования;

3) пищевые продукты – по эпидемиологическим показаниям;

4) смывы с объектов внешней среды – по эпидемиологическим показаниям;

5) сточные воды в местах их сброса;

6) представители водного и околоводного биоценоза.

127. Пробы из объектов внешней среды забирают на исследование один раз в сутки до локализации очага. В зависимости от эпидемической обстановки количество объектов, периодичность забора проб и частота исследования меняется.

128. Санитарно-противоэпидемические мероприятия в очаге холеры, направленные на предотвращение возникновения условий, способствующих распространению инфекции, осуществляются путем контроля за:

1) качеством очистки и обеззараживания сточных вод;

2) качеством санитарной очистки территории;

3) состоянием дошкольных, общеобразовательных, детских оздоровительных организаций, домов отдыха, санаториев, пансионатов, кемпингов, домов инвалидов и престарелых;

4) соблюдением требований действующих нормативных правовых актов на объектах пищевой промышленности, общественного питания и торговли пищевыми продуктами, рынков;

5) состоянием аэропортов, морских и речных портов, железнодорожных и автомобильных вокзалов, железнодорожных станций;

6) состоянием водозаборов для централизованного хозяйственно-питьевого водоснабжения, разводящей сети и систем обеззараживания питьевой воды;

7) обеспечением населения безопасной питьевой водой, что достигается путем ее хлорирования. Содержание остаточного хлора в водопроводной воде не менее 0,3-0,5 миллиграмм на литр (далее – мг/л) по свободному хлору или 0,8-1,2 мг/л - по связанному хлору;

8) санитарно-просветительной работы среди всех категорий населения по профилактике холеры.

129. Заключительная дезинфекция по месту выявления больного проводится государственной организацией, осуществляющей деятельность в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующей территории, имеющей соответствующую лицензию.

130. По прибытии в очаг персонал, выполняющий дезинфекцию, надевает защитный или противочумный костюм четвертого типа, дополненный клеенчатыми нарукавниками, фартуком и ватно-марлевым респиратором, резиновыми сапогами и проводит обработку в следующей последовательности:

1) орошает дезинфицирующим раствором пол, начиная от входа;

2) обеззараживает выделения больного и остатки пищи;

3) обеззараживает посуду, находящуюся в доме;

4) белье, верхнюю одежду, постельные принадлежности обеззараживает в дезинфекционной камере;

5) обеззараживает предметы обстановки, стены;

6) по окончании обработки помещений, где находились больной холерой и контактные лица, приступает к обработке подсобных помещений, кухни, коридора, после чего повторно обрабатывает пол;

7) обеззараживает санитарные узлы и санитарно-дворовые установки (уборную, помойную яму, мусороприемники).

131. При обнаружении больного по месту работы (учебы), в дошкольных и медицинских организациях в обязательном порядке обеззараживают помещения, где он находился, а также места общего пользования. Дезинфекция в медицинских организациях проводится их персоналом. Обеззараживанию подлежат также одежда персонала, проводившего осмотр больного и медицинский инструментарий.

132. В помещении, где оставлены лица для медицинского наблюдения по поводу их контакта с больным холерой, на период их изоляции проводят текущую дезинфекцию.

133. Заключительную дезинфекцию в доме заболевшего проводят не позднее трех часов с момента госпитализации, а по месту работы или учебы – не позднее первых суток после обнаружения.

134. Для обеззараживания сточных вод применяют химические методы дезинфекции.

135. Сточные воды обеззараживают в контактных резервуарах (отстойниках), а при их отсутствии в канализационных коллекторах. Режим обеззараживания определяют в зависимости от происхождения сточных вод, степени их очистки и возможной продолжительности контакта с дезинфицирующими средствами.

136. При выборе метода подкисления в качестве обеззараживания величина кислотности (рН) сточных вод составляет 4,0 в течение 45 минут.

137. Профилактические дезинфекционные работы по показаниям (включая обеззараживание санитарно-дворовых установок), а также дезинсекционные мероприятия в населенных пунктах проводят организации, имеющие лицензию на проведение указанных мероприятий.

138. Проведение дезинфекционных мероприятий, а также визуальный, бактериологический, химический вид контроля за их выполнением проводят специалисты служб, привлекаемых для этой цели.

139. Для обоснования тактики, объема санитарно-противоэпидемических мероприятий и оценки работы в очаге эпидемиологами проводится эпидемиологический анализ, в ходе которого устанавливаются причины, условия возникновения заболеваний холерой, факторы и пути передачи инфекции.

140. Для эпидемиологического анализа используют карты эпидемиологического обследования каждого случая заболевания холерой, истории болезни, результаты бактериологических и серологических исследований материала на холеру, санитарно-бактериологические исследования воды поверхностных водоемов, а также источников и водоводов питьевой воды; пищевых продуктов, смывов с предметов обихода в окружении больного, смывов с оборудования на пищевых объектах, рынках.

141. Материалы эпидемиологического анализа ежедневно представляют на рассмотрение территориальной комиссии по чрезвычайным ситуациям. Они содержат обобщенные данные об эпидемической обстановке, эффективности активного выявления больных ОКИ, их госпитализации, выполнении профилактического лечения, заключительной и текущей дезинфекции в выявленных очагах холеры, а также бактериологического исследования материала на холеру.

142. Результаты эпидемиологического анализа оформляются руководителем группы, ежедневно представляются в территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующей территории и являются основанием для внесения корректив в тактику проведения санитарно-противоэпидемических мероприятий, а также изменения объема и формы организационной работы.

143. Результаты эпидемиологического анализа содержат следующие данные:

1) характеристику населенного пункта: число жителей, анализ их хозяйственной деятельности (наличие мигрирующих групп - сезонные рабочие, беженцы, переселенцы, военные), жилищные условия, наличие объектов по переработке продуктов питания, их реализации и транспортировке, система водоснабжения и очистки, а также их санитарное состояние;

2) анализ заболеваемости ОКИ (по дням, неделям, месяцам, профессиям, возрасту, месту жительства, территориальному распределению);

3) характер заболеваемости холерой (очаговость, периоды с максимальной регистрацией больных, их привязанность к различным организациям: объектам общественного питания, узлам транспортной связи, местам общественного пользования);

4) причины возникновения заболеваний холерой (приезд заболевшего или его родственников из неблагополучного пункта, водопользование: рыбная ловля, купание);

5) заключение о причине возникновения заболеваний.

144. Переболевшие холерой выписываются из госпиталя, после окончания лечения и клинического выздоровления и трех отрицательных результатов лабораторных исследований на наличие холерного вибриона, забор материала производится через сутки (24 часа) после окончания лечения в течение 3 (трех) календарных дней подряд перед выпиской из инфекционного стационара.

145. О выписке переболевшего холерой ставят в известность территориальное подразделение государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения соответствующей территории и медицинскую организацию для динамического наблюдения. Диспансерное наблюдение проводится врачом кабинета инфекционных заболеваний, а при его отсутствии участковым врачом. Для продления лечения в амбулаторных условиях по поводу сопутствующих заболеваний выписку из инфекционного стационара проводят с открытым больничным листом.

146. Динамическое наблюдение осуществляется в течение одного месяца, во время которого переболевшие холерой обследуются на холеру только в том случае, если у них отмечается дисфункция желудочно-кишечного тракта.

147. Переболевшие холерой из декретированных групп населения выписываются на работу в зависимости от их состояния здоровья, определяемого участковым врачом.

148. Дети, переболевшие холерой, допускаются в дошкольные организации после выписки из стационара с учетом общего состояния здоровья и по согласованию с территориальным подразделением государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения соответствующей территории.

149. При обнаружении холерного вибриона у лиц, находившихся на диспансерном наблюдении, они помещаются в инфекционный стационар.

150. При выявлении на любом этапе оказания населению медицинской помощи больные с дисфункцией желудочно-кишечного тракта госпитализируются и трехкратно обследуются на холеру. Больные с тяжелой клиникой без установления у них этиологического фактора заболевания обследуются серологическими методами на наличие антител к возбудителю холеры.

151. Территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующей территории осуществляют контроль за:

1) соблюдением санитарно-противоэпидемического режима на объектах общественного питания, пищевой промышленности, продовольственной торговли и обеспечением населения безопасной питьевой водой;

2) своевременной и качественной санитарной очисткой населенных пунктов, дезинсекционными мероприятиями;

3) систематическим проведением санитарно-просветительной работы среди населения.

152. В случае регистрации среди населения холеры неэпидемической проводятся санитарно-противоэпидемические мероприятия в ограниченном объеме.

153. Госпитализация выявленных больных холерой неэпидемической проводится в инфекционный стационар (больницу или отделение), обеспечивающий условия изоляции от остальных больных.

154. Территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующей территории проводят эпидемиологическое расследование каждого выявленного случая для определения источников инфицирования, а также факторов и путей передачи инфекции (члены семей обследуются на холеру однократно).

155. Противочумными станциями, а при их отсутствии государственными органами, осуществляющими деятельность в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения соответствующей территории, осуществляется бактериологическое исследование на холеру материала от госпитализированных больных с клиническими проявлениями ОКИ, вне зависимости от времени года и принадлежности территории по ее эпидемиологической значимости, однократно.

156. Территориальными подразделениями государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на соответствующей территории увеличивается объем и частота бактериологических исследований на холеру объектов окружающей среды, включая источники питьевой воды и сточные воды.

Приложение 1 к Санитарным правилам "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно- противоэпидемических мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний (чума, холера)"

Типовая схема экстренного оповещения о подозрении или заболевании людей чумой и холерой

Расшифровка аббревиатур:
ННЦООИ – Национальный научный центр особо опасных инфекций имени М. Айкимбаева;
ФАП – фельдшерско-акушерские пункты;
СВА – семейно-врачебные амбулатории;
РГП на ПХВ – республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения;
МЗ РК – Министерство здравоохранения Республики Казахстан.

Приложение 2 к Санитарным правилам "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно- противоэпидемических мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний (чума, холера)"

Требования к обеспеченности комплектами защитных костюмов, для забора проб,
средств индивидуальной защиты, дезинфицирующих средств и солевыми растворами
в медицинских организациях, в государственном органе и организациях в сфере
санитарно-эпидемиологического благополучия населения

№	Организации	Комплект защитных костюмов первого типа*, не менее	Комплект одноразовой защитной одежды, не менее	Комплект для забора проб на		Комплект средств индивидуальной профилактики медицинского работника (на 3 человек), не менее	Комплект дезинфицирующих средств, не менее	Солевые растворы, литр
				чуму	холеру
1.	Фельдшерско-акушерские, фельдшерские пункты	2	20	1	1	1	1	5
2.	Санитарно-карантинные пункты	2	20	1	1	1	1	5
3.	Морги	2	20	1	1	1	1	–
4.	Организации первичной медико-санитарной помощи	2	20	1	1	1	1	5
5.	Стационары неинфекционного профиля	2	20	-	-	1	1	2
6.	Станции скорой и неотложной медицинской помощи	5	50	1	2	1	1	20
7.	Больницы скорой медицинской помощи	20	100	1	2	1	1	30
8.	Инфекционные больницы районного и городского уровня**	50	500	2	4	2	1	20
9.	Инфекционные больницы областного уровня и городов республиканского значения Нур-Султан, Алматы и Шымкент	75	1000	2	4	2	1	50
10.	Территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения на транспорте	4	100	х	х	х	х	х
11.	Территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения районов	5	100	х	х	х	х	х
12.	Лаборатории Национального центра экспертизы районного уровня	10	40	1	2	1	1	х
13.	Лаборатории особо опасных инфекций Национального центра экспертизы областного уровня	20	500	1	2	1	1	х
14.	Отделы особо опасных инфекций территориальных подразделений государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения областей и городов Нур-Султан, Алматы и Шымкент	10	500	х	х	х	х	х

Примечание:

1. В состав комплекта защитного костюма первого типа входит: носки, пижама, противочумный халат, ватно-марлевая маска, противочумная косынка или капюшон, косынка или медицинский колпак, очки (без вентиляционных отверстий), полотенце, перчатки 2 (две) пары (латексные и виниловые), нарукавники, фартук, сапоги резиновые, четвертого типа – пижама, шапочка (малая косынка), противочумный халат (хирургический), носки, тапочки.

2. Для оперативных бригад реагирования (отделы и лаборатории особо опасных инфекций, противочумные станции, санитарно-карантинные пункты, изоляторы инфекционных больниц, станций скорой помощи) допускается использование:

одноразовых и многоразовых комплектов противочумной защиты с комбинезоном;

костюмов высокого уровня защиты, с автономными или внешними источниками подачи воздуха.

3. В отношении изолирующих средств индивидуальной защиты органов дыхания соблюдаются следующие правила:

каждое изделие имеет идентификационный номер, наносимый на изделие, упаковку и в эксплуатационную документацию;

ограничение площади поля зрения допускается не более чем на 30 (тридцать) процентов для всех средств индивидуальной защиты органов дыхания данного типа, кроме шлемов–масок и дыхательных аппаратов, укомплектованных очками и маской;

средства индивидуальной защиты органов дыхания обеспечивают возможность определения факта первичного приведения изделия в рабочее состояние или вскрытия;

температура вдыхаемой из средства индивидуальной защиты органов дыхания смеси не выше 60ОС, для средств индивидуальной защиты органов дыхания с временем защитного действия до 15 минут и 55ОС – с временем защитного действия более 15 минут;

средства индивидуальной защиты органов дыхания после воздействия открытого пламени с температурой 800ОС в течение 5 секунд не воспламеняются и не горят после извлечения из пламени;

объемная доля кислорода во вдыхаемой смеси составляет не менее 21 процента, в начальный период использования допускается кратковременное понижение объемной доли кислорода до 19 процентов на время не более 3 минут;

средства индивидуальной защиты органов дыхания и их составные компоненты герметичны;

уровень звука, создаваемого потоком воздуха при его принудительной подаче, не превышают 70 дБ, а при наличии сигнального устройства уровень звука, издаваемый им, не менее 80 дБ;

эластичные компоненты при их наличии в конструкции средств индивидуальной защиты органов дыхания не слипаются при длительном хранении в свернутом состоянии;

средства индивидуальной защиты органов дыхания стойкие к нагрузкам, таким же, как возникающим при падении средства индивидуальной защиты органов дыхания с высоты 1,5 м на бетонный пол;

органы управления средств индивидуальной защиты органов дыхания – дыхательных аппаратов (вентили, рычаги, кнопки и др.) доступны для приведения их в действие, защищены от механических повреждений и от случайного срабатывания и срабатывать при усилии не более 80 Н, для дыхательных аппаратов, предназначенных для подземных работ – не более 196 Н.

4. Изготовитель на упаковке и в эксплуатационной документации ко всем изолирующим средствам индивидуальной защиты органов дыхания указывает коэффициент защиты, минимальную температуру срабатывания регенеративного патрона (при его наличии), сопротивление дыханию на вдохе и выдохе, время защитного действия, продолжительность непрерывного использования и условия, при которых это достигается, правила безопасной эксплуатации, правила учета, хранения и транспортировки в части исключения нагрева, падения, ударов и несанкционированного доступа, правила утилизации с учетом ее проведения в указанных изготовителем специализированных организациях, общие ограничения по использованию, обусловленные возрастом, состоянием здоровья и физиологическими особенностями пользователей, которые могут оказать влияние на безопасное применение средств индивидуальной защиты органов дыхания, правила подготовки (обучения) и допуска пользователей к эксплуатации.

** В медицинских организациях, на базе которых предусмотрено развертывание специализированного стационара, непосредственно связанных с обслуживанием больного, расчет защитных костюмов на одного работающего в стационаре по 3 (три) комплекта защитных костюмов первого типа, с учетом шестичасовой четырехсменной работы и перерывов, так как продолжительность непрерывного нахождения в таком костюме не более трех часов, минимум потребности на 3 (трех) работающих (врач, медицинская сестра, санитарка) за сутки составляет 24 (двадцать четыре) комплекта, а также 3 (три) комплекта защитной одежды для консультантов. Сапоги и очки по одной паре на каждого работающего.

Комплект средств индивидуальной экстренной профилактики

№	Наименование предмета	Количество
1.	Клеенка медицинская (выстилается на поверхности стола, тумбочки)	1 метр
2.	Емкость (для сбора отработанного материала)	1 штука
3.	Спирт этиловый 70 %. (для обработки открытых частей тела, лица, рук, шеи, груди, полоскания полости рта)	100 мл
4.	Сульфацил-натрий (альбуцид) 10-20 % (для обработки слизистой глаз, носа) или протаргол для обработки слизистой носа	1 флакон (ампула)
5.	Стрептомицин (в разведении 250 тысяч единиц в 1 мл) - для закапывания в глаза	1 флакон
6.	Одноразовый шприц и с иглой для разведения стрептомицина	3 штуки;
7.	Вода дистиллированная в амп. по 5 мл. (для разведения стрептомицина)	10 мл;
8.	Вата медицинская (шарики) в бязевых мешках (для обработки открытых частей лица, рук, шеи, груди)	50 грамм
9.	Пинцет	1 штука
10.	Калия перманганат –в водных растворах для промывания открытых частей тела (0,1-0,5 %), полосканий полости рта и горла (0,01-0,1 %)	1 флакон (3-5 гр.)

Примечание: объем и количество средств индивидуальной защиты рассчитаны на обработку 3 (трех) человек и храниться в промаркированном биксе.

Комплект для обеззараживания

№	Наименование предмета	Количество
1.	дезинфицирующее средство	2 упаковки по 300 грамм сухого вещества
2.	Эмалированная емкость объемом 10 литров	1 штука
3.	Пластмассовая емкость вкручивающейся крышкой, объемом 20 литров, для замачивания защитных костюмов	1 штука

Комплект для забора материала от больного (трупа) подозрительного на заболевание чумой

№	Наименование предмета	Количество
1.	Пипетки одноразовые лабораторные, 2-3 мл	5 штук
2.	Пинцет анатомический	1 штук
3.	Перья-скарификаторы стерильные для соскоба кожной поверхности (язвы, папулы и др)	3 штуки
4.	Ножницы	1 штука
5.	Скальпель	1 штука
6.	Шприц 5 мл и 10 мл, разовые	по 5 штук
7.	Стерильные банки широкогорлые 200 мл., с завинчивающимися крышками	5 штук
8.	Пробирки с ватным тампоном для взятия отделяемого из зева (стерильные)	2 штуки
9.	Вакутейнеры для забора крови 10 мл.	10 штук
10.	Шпатели одноразовые	5 штук
11.	Штатив складной из 6 гнезд	1 штука
12.	Жгут резиновый	1 штука
13.	Емкость для фиксатора, 200 мл	1 штука
14.	Предметные стекла	10 штук
15.	Пенал металлический для пробирок	1 штука
16.	Спирт - ректификат 96 %	450 мл
17.	Спиртовка	1 штука
18.	Спички	1 коробок
19.	Вата (50, 0)	1 пачка
20.	Марля	5 метр
21.	Йод (10 мл)	1 флакон
22.	Тампоны ватные, марлевые (стерильные)	30 штук
23.	Нитки суровые или лигатура	0,5 метра
24.	Пластилин	15 грамм
25.	Лейкопластырь	1 упаковка
26.	Карандаш по стеклу (стеклограф)	1 штука
27.	Вода дистиллированная в амп. по 5 мл.	2 ампулы
28.	0,9 % раствор NaCl в амп. по 5 мл	3 ампулы
29.	Бульон питательный (рН 7,2) во флаконе (стерильный)	50 мл
30.	Перчатки виниловые и латексные	по 4 пары
31.	Бланки направлений	10 штук
32.	Блокнот, простой карандаш	1+1
33.	Инструкция по забору материала на чуму	1
34.	Бикс или металлический ящик для доставки проб	1 штука

Комплект для забора материала от больного (трупа) с подозрением на холеру

№	Наименование предмета	Количество
1.	Банки стерильные широкогорлые с притертыми крышками	4 штуки
2.	Стеклянные трубочки: диаметр - 5 мм, длина не менее 25 см, стерильные, с ватными тампоном с одного конца	4 штуки
3.	Резиновая груша со шлангом	1 штука
4.	Лейкопластырь	1 упаковка
5.	Карандаш	1 штука
6.	Полиэтиленовые пакеты	8 штук
7.	Марлевые салфетки (40х40 см.)	8 штук
8.	Бикс металлический	1 штука
9.	Дезинфектант	1 штука
10.	Алюминиевые петли с пробирками	3 штуки
11.	Спирт 70 %	200 грамм
12.	1 % пептонная вода	50 мл
13.	Инструкция по забору материала	1 штука
14.	Клеенка медицинская	1 метр
15.	Направление на анализ (бланки)	4 штуки

Примечание:
при выезде на вскрытие трупа человека умершего с подозрением на чуму бригада с собой дополнительно берет прозекторский набор;
подлежащие обеззараживанию предметы стерилизуется 1 раз в месяц.

Приложение 3 к Санитарным правилам "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно- противоэпидемических мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний (чума, холера)"

Классификация заболеваний, обусловленных холерным вибрионом

	Международная статистическая классификация болезней и проблем, связанных со здоровьем (МКБ-10)	Эпидемиологическая классификация Vibrio cholerae по микробиологическим, генетическим свойствам и порядок передачи информации
		Возбудитель	Свойства		Нозологическое определение	Объем противоэпидемических мероприятий	Порядок передачи информации
			Микробиологические	Генетические
1.	A00.0 Холера, вызванная вибрионом О1, биовар cholerae	Vibrio cholerae cholerae О1	Гемолиз (-) Холероген (+)	(ctx AB +) (tcpA+)	Холера	В полном объеме	Территориальные ПЧС; Территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия на соответствующих территориях; Территориальные УЗ; ННЦООИ; НЦОЗ; КСЭК;
2.	A00.1 Холера, вызванная вибрионом О1, биовар eltor;	Vibrio cholerae eltor О1	Гемолиз (-) Холероген (+)	(ctx AB +) (tcpA+)	Холера	В полном объеме
		Vibrio cholerae eltor О1	Гемолиз (+) Холероген (-)	(ctx АВ-)	Холера	В ограниченном объеме
3.	A00.9 Холера неуточненная	Vibrio cholerae О139	Гемолиз (-) Холероген (+)	(ctx AB +) (tcpA+)	Холера	В полном объеме
		Vibrio cholerae non О1	Гемолиз (-) Холероген (+)	(ctx AB +)
		Vibrio cholerae О139	Гемолиз (+) Холероген (-)	(ctx АВ-)	Клинический диагноз с указанием серогруппы холерного вибриона	В ограниченном объеме	Территориальные ПЧС; Территориальные подразделения государственного органа в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия на соответствующих территориях; Территориальные УЗ; ННЦООИ; НЦОЗ.
		Vibrio cholerae non О1	Гемолиз (+) Холероген (-)	(ctx АВ-)

Расшифровка аббревиатур:
КСЭК – Комитет санитарно-эпидемиологического контроля Министерства здравоохранения Республики Казахстан;
ПЧС – противочумные станции;
УЗ – управление здравоохранения;
ННЦООИ – Национальный научный центр особо опасных инфекций имени М. Айкимбаева;
НЦОЗ – Национальный центр общественного здравоохранения.

"Инфекциялық аурулардың (обаның, тырысқақтың) алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 17 қарашадағы № ҚР ДСМ-116 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 22 қарашада № 25254 болып тіркелді

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 17 ақпандағы № 71 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 132-1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес "Инфекциялық аурулардың (обаның, тырысқақтың) алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары бекітілсін.

2. "Инфекциялық аурулардың (обаның, тырысқақтың) алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 25 ақпандағы № 131 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10644 болып тіркелген) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Санитариялық-эпидемиологиялық бақылау комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі

А. Цой

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ауыл шаруашылығы министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ішкі істер министрлігі

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі 2021 жылғы 17 қарашадағы № ҚР ДСМ-116 Бұйрығына қосымша

"Инфекциялық аурулардың (обаның, тырысқақтың) алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы "Инфекциялық аурулардың (обаның, тырысқақтың) алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары (бұдан әрі – Санитариялық қағидалар) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 17 ақпандағы № 71 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 132-1) тармақшасына сәйкес әзірленген және инфекциялық аурулардың (обаның, тырысқақтың) алдын алу, обаның және тырысқақтың эпидемиялық ошақтарында шектеу іс-шараларын, оның ішінде карантинді енгізу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды белгілейді.

2. Обаға қарсы күрес станциялары, ал олар болмаған жағдайда – тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері меншік нысанына қарамастан, медициналық ұйымдарға консультациялық-әдістемелік көмек көрсетеді.

3. Санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу кезінде Еуразиялық экономикалық одақ өнімдерін мемлекеттік тіркеу туралы куәліктердің бірыңғай тізілімінде тіркелген дезинфекциялау, дезинсекциялау, дератизациялау құралдарын пайдаланады.

4. Осы Санитариялық қағидалардың орындалуын бақылауды халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган өз құзыреті шегінде жүзеге асырады.

5. Осы Санитариялық қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылды:

1) далалық материал – қоздырғыштың айналымын анықтау мақсатында оларға зертханалық зерттеу жүргізу үшін алынған зооноздық инфекциялар қоздырғыштарын таратушылар мен тасымалдаушылар, қоршаған орта объектілері;

2) инфекцияны тасымалдаушылар – оба қоздырғышы берілуінің трансмиссивті тетігін айқындайтын, көбіне буынаяқтылар, атап айтқанда қансорғыш жәндіктер мен кенелер;

3) инфекцияны таратушылар – табиғатта инфекциялық аурулардың қоздырғышы болып табылатын жылы қанды жануарлар, бірінше кезекте кеміргіштер мен ұсақ сүтқоректілер;

4) қауіп төндіретін аумақ – адамдардың аса қауіпті инфекциялармен сырқаттану жағдайлары туындау қаупі бар аумақ;

5) қорғау аймағы – инфекцияны тасымалдаушылар және (немесе) таратушылар жойылған елді мекеннің айналасындағы аумақ;

6) оба – адамды, жабайы және кейбір үй жануарларын зақымдайтын, даму жылдамдығы жоғары және интоксикациясы, қызбасы айқын, лимфа түйіндерінің, тері мен өкпенің зақымдалуымен, қоғамдық денсаулық сақтауда төтенше жағдайларды тудыра отырып, инфекция адамнан адамға берілген кезде науқастардың өлу деңгейі барынша жоғары және эпидемиялық әлеуеті жоғары болумен сипатталатын жіті инфекциялық процесі ауыр аса қауіпті табиғи ошақтық зооноз;

7) обаның табиғи ошағы – шегінде сырттан әкелінбей, белгісіз ұзақ уақыт бойы ауру қоздырғышының айналымы жүзеге асырылып келе жатқан жер бетінің учаскесі;

8) реконвалесцент – ауырып жазылу сатысындағы науқас адам;

9) санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар – халық арасында пайда болған инфекциялық, паразиттік аурулардың, уланулардың ошақтарын шоғырландыру және жою мақсатында қолданылатын шаралар;

10) санитариялық-эпидемиологиялық мониторинг – халық денсаулығының жай-күйі мен тіршілік ету ортасын бақылаудың, оларды талдаудың, бағалау мен болжаудың, сондай-ақ халық денсаулығының жай-күйі мен тіршілік ету ортасы факторларының әсер етуі арасындағы себеп-салдарлық байланыстарды айқындаудың мемлекеттік жүйесі;

11) тырысқақ – тырысқақ генін бөлетін және қой эритроциттерін гемолиздемейтін, тырысқақ вибриондары тудырған, контагиоздылық дәрежесі жоғары, су-тұз, ақуыз алмасудың бұзылуымен, организмнің сусыздануымен, токсикозбен және гастроэнтеритпен сипатталатын қоздырғыш нәжіс-ауыз тетігі арқылы берілетін антропоноздық бактериялық инфекциялық ауру;

12) халықтың декреттелген тобы – халыққа қызмет көрсету саласында жұмыс істейтін және айналасындағы адамдарға инфекциялық және паразиттік ауруларды жұқтыру үшін барынша қауіп төндіретін адамдар;

13) шектеу іс-шаралары, оның ішінде карантин – инфекциялық аурулардың таралуын болдырмауға бағытталған және кәсіпкерлік және (немесе) өзге де қызметтің ерекше режимін көздейтін шаралар;

14) эпидемиялық асқыну – эпидемияға қарсы іс-шаралар кешенін жүргізуді талап ететін қоздырғыштың халық арасында таралуы;

15) эпидемиялық ошақ – қоршаған аумағы қоздырғыш инфекция көзінен олармен қарым-қатынаста болатын адамдарға берілуге қабілетті шектерде болатын инфекция көзінің (науқастың және (немесе) адам мәйітінің) болатын орны;

16) эпизоотиялық ошақ – инфекция қоздырғышының көзі, берілу факторлары мен қабылдағыш жануарлар бар шектеулі аумақ немесе үй-жай.

2-тарау. Обаның алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

6. Қазақстан Республикасының аумағында обаның табиғи ошақтарында санитариялық-эпидемиологиялық мониторингті тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері және халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік ұйымдар жүзеге асырады.

7. Оба бойынша энзоотиялық аумақта шаруашылық қызметті жүзеге асыратын заңды және жеке тұлғалар штаттық персоналды және тартылған адамдарды обаның табиғи ошағындағы санитариялық-эпидемиологиялық жағдай, жеке қорғаныш шаралары және обамен сырқаттануға күдіктенген жағдайдағы іс-қимылдар туралы хабардар етеді, сондай-ақ қауіп төндіретін эпидемиялық жағдай туындаған кездегі адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін шаралар қабылдайды.

8. Тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органдарымен және обаға қарсы күрес станцияларымен бірлесіп:

1) аумақтың әлеуетті қауіптілік дәрежесін ескере отырып, обаның тұрақты санитариялық-эпидемиологиялық мониторингін қамтамасыз ету жөніндегі шараларды;

2) оба бойынша эпидемиялық асқынулар жағдайында медициналық және обаға қарсы күрес станцияларының тұрақты дайындығын және өзара іс-қимыл жасауын қамтамасыз ету жөніндегі шараларды;

3) обаның табиғи ошақтарының аумағында тұратын халықтың обамен сырқаттануының, оның табиғи ошақтардан тысқары шығарылуының, шетелден әкелінуінің және Қазақстан Республикасының аумағында эпидемиялық таралуының алдын алуға бағытталған жұмыстарды материалдық-техникалық қамтамасыз етуді;

4) обамен сырқаттанудың бірлі-жарым, сондай-ақ жаппай жағдайлары туындаған кезінде күштер мен құралдарды есепке ала отырып, обаның эпидемиялық ошағын уақтылы таратпауға және жоюға бағытталған санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар кешенін;

5) оба бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу үшін медициналық жасақтарды ашуға медициналық ұйымдардың дайындығын қолдауды;

6) обаның эпидемиялық ошағын шоғырландыру және жою үшін ашылған мамандандырылған жасақтардың медициналық персоналын даярлауды;

7) обаның профилактикасы мәселелері бойынша халықтың білімін арттыруға бағытталған санитариялық-ағарту жұмысын жүргізуді қамтитын аумақты санитариялық қорғау жөніндегі санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар жоспарларын және жедел жоспарларын әзірлейді.

9. Аса қауіпті инфекциялардың әкелінуі мен таралуының алдын алу жөніндегі іс-шаралар жоспарларын (бұдан әрі – Жоспар) "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 27-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергілікті атқарушы органдары бекітеді.

10. Медициналық ұйымдар обаға қарсы күрес станциялары айқындайтын эпидемиялық маусым басталғанға дейін бір айдан кешіктірмей жыл сайын табиғи ошақ аумағында уақытша немесе тұрақты тұратын адамдарды обаға қарсы вакцинациялауды жүргізеді.

11. Ведомстволық тиесілігіне және меншік нысанына қарамастан медициналық ұйымдар және жеке медициналық практикамен айналысатын адамдар тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелерін, обаға қарсы станцияларды осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшада көрсетілген адамдардың обамен және тырысқақпен сырқаттануға күдік немесе сырқаттануы (өлімі) туралы үлгілік шұғыл хабарлау схемасына (бұдан әрі – Үлгілік хабарлау схемасы) сәйкес обамен сырқаттанудың (өлімнің) немесе оған күдіктің әрбір анықталған жағдайы туралы дереу хабардар етеді.

12. Обаға күдік болған кезде далалық, клиникалық және патологиялық-анатомиялық материалды зертханалық зерттеуді "Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік қызметтерді көрсетудің кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-336/2020 бұйрығына (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22004 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-336/2020 бұйрығы) сәйкес патогендігі I-IV топтағы микроорганизмдермен және гельминттермен жұмыс істеуге рұқсаты бар обаға қарсы күрес станцияларының бактериологиялық зертханалары орындайды.

Оба қоздырғышының болуына күдікті материалды зерттеу үшін зертханаға жеткізу контейнерлермен, бикстермен немесе тоңазытқыш-сөмкелермен жүзеге асырылады.

Зертханада оқшауланған оба қоздырғышы өсірінділерін ұйымдар арасында тасымалдау арнайы поштамен немесе биологиялык қауіпсіздік талаптарымен таныс адамдармен қолма-қол жүзеге асырылады, бұл ретте олардың біреуінің медициналық (биологиялық, ветеринариялық) білімі және патогендігі I – II топтағы қоздырғыштармен жұмыс істеуге рұқсаты бар болады.

13. Обаға қарсы күрес станциялары өздеріне бекітіліп берілген оба бойынша энзоотиялық аумақта:

1) халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган бекіткен жоспарларға және бақылау сандарына сәйкес оның нәтижелерін бағыныстылығы бойынша, сондай-ақ тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелеріне, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органдарына және атқарушы биліктің жергілікті органына ұсына отырып, эпизоотологиялық зерттеу;

2) обаға күдіктену кезінде ауырған адамдардан алынған материалды зерттеу;

3) эпидемиологиялық көрсеткіштер мен бақылау цифларына сәйкес жоспарлы санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды орындау;

4) экстремалды жағдайлар тіркелген кезде жоспардан тыс (шұғыл) іс-шараларды өткізу – түйе обасымен ауыратын адамның болуы, стационарлық және уақытша елді мекендерге, адамның шаруашылық қызметінің объектілеріне, көлік магистральдарына жақын жерлерде жіті және жайылған оба эпизоотиясын анықтау;

5) энзоотиялық аумақта адамдардың обаны жұқтыру тәуекелі топтарын анықтау және халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесіне ақпарат беру;

6) энзоотиялық аумақта медицина қызметкерлері үшін оба клиникасы, диагностикасы, емдеу, санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу, адамдарды вакцинациялау мәселелері бойынша оқыту семинарлары;

7) ветеринария саласындағы мамандармен түйелер обасының алдын алу мәселелері және оларды вакцинациялау әдістемесі бойынша семинарлар және нұсқамалар;

8) обаның алдын алу бойынша халықпен санитариялық-ағарту жұмыстарын жүргізу.

14. Обаның табиғи ошақтарында жүргізілетін негізгі алдын алу іс-шараларының көлемі мен сипатын халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган айқындайды.

15. Обаның табиғи ошақтары аумағындағы заңды және жеке тұлғалардың объектілерінде:

1) кеміргіштердің енуі және тіршілік әрекеті үшін жағдайларды болдырмау мақсатында елді мекендер мен ұйымдардың аумағын күтіп-ұстауға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды орындау;

2) елді мекеннің аумағында немесе олардың шегінде орналасқан объектілерде (ұйымдарда) дератизациялауды және дезинсекциялауды ұйымдастыру және жүргізу;

3) санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүзеге асыратын обаға қарсы күрес станциялары қызметкерлерінің, тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері қызметкерлерінің ұйымның аумағына және онда орналасқан объектілерге кіруі және дератизациялық, дезинсекциялық жұмыстарды жүргізуі;

4) обаға қарсы күрес станцияларының, тиісті аумақтарда халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік ұйымдардың және тиісті лицензиясы бар ұйымдар қызметкерлерінің күшімен елді мекеннің шекарасынан немесе жекелеген объектілердің шекарасынан бастап қорғау аймағын құру мақсатында дератизациялауды және дезинсекциялауды ұйымдастыру және жүргізу;

5) обаға қарсы күрес станциялары мен тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері қызметкерлерінің халық арасында обамен сырқаттанушылықтың алдын алуға бағытталған нұсқауларын міндетті түрде орындау қамтамасыз етіледі.

16. Табиғи ошақтың аумағында уақытша немесе тұрақты болатын барлық адамдарға эпизоотиялық және эпидемиялық жағдай асқынған кезде обаға қарсы профилактикалық екпе жүргізіледі.

17. Вакцинация жүргізу мерзімдерін, толықтығын, вакцинациялауға жататын топтарды бақылауды обаға қарсы күрес станциялардың келісуі бойынша тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері қамтамасыз етеді.

18. Вакцинациялауды облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органдары "Медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде оларға қарсы міндетті профилактикалық екпелер жүргізілетін аурулардың тізбесін, екпелерді жүргізу қағидаларын, мерзімдерін және халықтың профилактикалық екпелерге жататын топтарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 24 қыркүйектегі № 612 қаулысына сәйкес және өндірушінің обаға қарсы вакцинаны қолдану жөніндегі нұсқаулығына сәйкес жүзеге асырады.

19. Меншік нысанына және ведомстволық тиістілігіне қарамастан, медициналық ұйымдар:

1) обаға қарсы күрес станцияларының мамандарына жоғары температурамен, лимфадениттермен және обаға тән симптомдармен қоса жүретін аурулармен ауырып жазылған адамдарды анықтау үшін медициналық құжаттар беруді;

2) обамен ауыратын науқастар анықталған жағдайда эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізуге ауруханалық базаның (обамен ауырған науқастарға арналған инфекциялық стационардың, байланыста болған адамдарға арналған изолятордың, провизорлық инфекциялық стационардың) дайындығын;

3) обаның эпидемиологиясы, клиникасы, диагностикасы және профилактикасы мәселелері бойынша медицина қызметкерлерінің дайындығын, обамен ауыратын науқас (күдікті) анықталған кезде алғашқы эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруды және жүргізуді;

4) обамен ауыратын шартты науқасты енгізу арқылы оқу жаттығуларын (сабақтарды) ұйымдастыруды және жүргізуді;

5) оба бойынша ошақтық аумақтағы халықтың, әсіресе табиғатта обаны жұқтырудың жоғары тәуекелі бар халықтың декреттелген тобының саны және таралуы туралы мәліметтер жинауды;

6) тұрғылықты жерлерге барған кезде вахталық жұмысшыларды медициналық қадағалауды;

7) осы Санитариялық қағидаларға 2-қосымшада көрсетілген медициналық ұйымдарда, мемлекеттік органда және халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы ұйымдарда қорғаныш костюмдерінің, сынама алуға арналған жиынтықтармен, жеке қорғаныш құралдарымен, дезинфекциялау құралдары мен тұзды ерітінділермен қамтамасыз етілуге қойылатын талаптарды қамтамасыз етеді.

20. Кеміргіштер арасында обаның эпизоотиясы анықталған орындарда облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергілікті атқарушы органдары обаға қарсы күрес станцияларының ұсынымы бойынша қауіп төндіретін аумақта шаруашылық, іздеу қызметіне уақытша шектеулерді:

1) малды жаюға және айдауға тыйым салу;

2) аңшылық кәсіпшілігін жүргізуге тыйым салу;

3) жаппай іс-шаралар жүргізуге тыйым салу;

4) жем-шөпті, астықты және эпидемиялық маңызы бар жүктерді эпизоотиялық аумақтан тыс шығаруға тыйым салу енгізеді.

21. Обамен ауыратын және ауруға күдікті түйелерді оқшаулайды және өртеу жолымен жояды. Обамен ауыратын түйелерді емдеу жүргізілмейді. Түйелер өлген және сойылған жерлерде Қазақстан Республикасында және (немесе) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерде тіркелген препараттарды қолдана отырып дезинфекция жүргізіледі.

22. Мәжбүрленіп сойылған және өлген түйелердің өлекселерін обаға қарсы күрес станциясынан келген маманның қатысуымен ашады. Секциялық материалды обаға қарсы күрес зертханасында оба қоздырғышының болуына зерттейді.

23. Дені сау түйелердің жүні инсектицидтермен өңделеді, екі қабатталған ыдыспен қаптамаланады және шектеу іс-шаралары жойылғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 21 мамырдағы № 7-1/453 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11898 болып тіркелген) бекітілген Ветеринариялық құжаттарды беру қағидаларына және олардың бланкілеріне қойылатын талаптарға сәйкес берілетін ветеринариялық құжаттарда тиісті белгі қойылып, ыстық сумен өңдеу үшін жууға жіберіледі. Алдын ала ветеринариялық куәландырусыз өлген түйелерден алынған тері мен жүн өртеледі.

24. Оба эпизоотиясының өтуі кезеңінде әрбір түйе ветеринариялық бақылауға жатады. Бұл уақытта диагнозы анықталмаған ауру түйелерді союға тыйым салынады. Дені сау түйелерді сою түйелерді он күн бақылағаннан кейін ветеринариялық дәрігердің рұқсатымен жүргізіледі, өлген және мәжбүрліктен сойылған түйелер оба қоздырғышына зерттеледі.

25. Қазақстан Республикасының барлық аумағында түйелерді профилактикалық вакцинациялауды жергілікті атқарушы органдар құрған мемлекеттік ветеринариялық ұйымдардың ветеринариялық дәрігерлері ветеринария саласындағы уәкілетті орган ведомствосының аумақтық бөлімшелерінің (бұдан әрі – аумақтық бөлімшелер) бақылауымен өндірушінің обаға қарсы вакцинаны қолдану жөніндегі нұсқаулығында (нұсқауында) көзделген тәртіппен және мерзімдерде жүргізеді. Вакцинацияланған түйелерді бақылау күнтізбелік 14 (он төрт) күн бойы жүргізіледі.

26. Түйелерге обаға қарсы вакцинация жүргізуді "Ветеринариялық есеп пен есептілік нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2014 жылғы 25 ақпандағы № 16-07/114 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9342 болып тіркелген) бекітілген ветеринариялық–профилактикалық iс-шараларды жазу журналында (№ 1-вет нысаны бойынша) ресімдейді.

27. Тиісті аумақтардың мемлекеттік веринариялық-санитариялық инспекторларының, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдардың ветеринария саласында қызметті жүзеге асыратын бөлімшелерінің, жергілікті атқарушы органдар құрған мемлекеттік ветеринариялық ұйымдардың талабы бойынша түйелер обаға қарсы профилактикалық вацинациялауға әкелінеді.

28. Ветеринариялық дәрігерлердің, жергілікті атқарушы органдар құрған мемлекеттік ветеринариялық ұйымдардың ветеринариялық куәландыруынсыз түйелерді мәжбүрлеп союға тыйым салынады.

29. Түйелердің сырқаттану, мәжбүрлеп сойылу немесе өлу жағдайлары туралы жеке және заңды тұлғалар ол туралы ветеринария саласындағы қызметті жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органдардың бөлімшесіне, жергілікті атқарушы органдар құрған мемлекеттік ветеринариялық ұйымдарға, мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық бақылау және қадағалау органдарына хабарлайды.

30. Мал шаруашылығы өнімі мен шикізатын дайындау, қайта өңдеу, өткізу бойынша ұйымдарда жыл сайын және жұмысқа қабылдау кезінде өндірістік қызметі малды бағумен, күтіп-ұстаумен және өсірумен, мал шаруашылығы шикізаты мен өнімін сақтаумен, тасымалдаумен, қайта өңдеумен және өткізумен байланысты жұмыскерлерді обаның профилактикасы қағидаларына оқыту жүргізіледі.

31. Ветеринария саласындағы қызметті жүзеге асыратын аумақтық бөлімшелер мен жергілікті атқарушы органдардың бөлімшелері обаға қарсы күрес станцияларын оба симптомдары бар түйелердің сырқаттануының барлық жағдайлары, аурудың белгісіз клиникалық көрінісі бар жағдайлар және түйелердің белгісіз себептермен өлуі туралы хабардар етеді.

32. Обаны жұқтыруға күдігі бар науқас анықталған көлік құралы санитариялық-карантиндік бақылау барысында мемлекеттік шекара арқылы өткізу пункттерінде санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу үшін санитариялық тұраққа (айлаққа, тұйыққа, алаңға) жіберіледі.

33. Ұйымдастыру-құқықтық нысанына қарамастан, заңды және жеке тұлғалар мемлекеттік шекара арқылы өткізу пункттері шегінен тыс жерлерде тауарлары мен жүктері бар контейнерлер мен лихтерлерді алып және ашқаннан кейін оларда кеміргіштер немесе олардың тіршілік ету іздері, сондай-ақ эктопаразиттер анықталған кезде ол туралы тез арада тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелерін хабардар етеді.

34. Қазақстан Республикасының аумағына ветеринариялық сертификатсыз әкелінген терісі бағалы аңдардың терілері жойылуға жатады.

35. Алғашқы эпидемияға қарсы іс-шаралар науқаста обаға күдік пайда болғаннан кейін немесе обамен сырқаттануға күдікті адам қайтыс болғаннан кейін ошақты ресми ашқанға дейін жүргізіледі.

36. Алғашқы эпидемияға қарсы іс-шараларға мыналар жатады:

1) осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес Үлгілік хабарлау схемасы бойынша обаға күдікті науқас немесе қайтыс болған адамның анықталғаны туралы тез арада ақпарат беру;

2) науқасты оқшауланған палатаға немесе (боксқа) емдеуге жатқызу, мәйітті мәйітханаға жеткізу немесе (оларды медициналық мекемелерге жеткізу мүмкін болмаған жағдайда) сол жерде науқасты немесе мәйітті және олармен байланыста болған адамдарды саралап оқшаулау;

3) оқшаулау және кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсету жағдайларын, жеке қауіпсіздігін (обаға қарсы немесе бірінші типтегі қорғаныш костюмін қолдану) қамтамасыз ету үшін сақтық шараларын сақтай отырып, мамандандырылған медициналық көмек көрсету үшін инфекциялық аурулар бөлімшесіне науқасты тасымалдау, науқасты тасымалдау мүмкіндігі немесе қажеттілігі болмаған кезде (обаның өкпе немесе ішек түріне күдіктенгенде, ауыр жағдайы, мамандандырылған арнайы көліктің болмауы) оның тұратын жеріне мамандар бригадасы шақырылады;

4) эпидемиологиялық анамнез жинау;

5) науқастың (мәйіттің) болған орнын, оның ішінде оны тасымалдаған құралдарды, сондай-ақ жұқпалы болатын объектілерді дезинфекциялау.

37. Обаның эпидемиялық ошағы төтенше жағдайлар бойынша аумақтық комиссияның арнайы шешімімен "оба" (расталған жағдай) диагнозы ресми қойылғаннан кейін ашылады. Осы шешіммен обаға қарсы күрес станциясының немесе тиісті аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелерінің тәжірибелі қызметкерлерінің қатарынан ошақтың бастығы сайланады, сондай-ақ ошақ штабы құрылады, соның басшылығымен төменде баяндалған іс-шаралар жүзеге асырылады.

38. Обаның эпидемиялық ошағындағы санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар ұйымдастыру және функционалдық жағынан байланысты – ошақты шоғырландыру және жою деген екі бөлімнен тұрады.

39. Обаның эпидемиялық ошағын шоғырландыру және жою бойынша іс-шаралар тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің бекітілген Жоспарына сәйкес ұйымдастырылады және жүргізіледі.

40. Іс-шаралардың көлемі мен сипаты оба жағдайының анықталғаны туралы қорытындыны алғаннан кейін тез арада жүргізілетін эпидемиологиялық тексеру деректерімен айқындалады.

41. Обаның эпидемиялық ошағы аймағындағы шектеу іс-шаралары, оның ішінде карантин Кодекстің 104-бабы 3-тармағында көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

42. Обаның эпидемиялық ошағында шектеу іс-шараларын қамтамасыз ету үшін мүдделі ведомстволардың күштері мен құралдарын тарту, ауыл шаруашылығы және үй жануарларын бақылау мәселелері төтенше жағдайлар жөніндегі аумақтық комиссияның қарамағында болады және аумақтық іс-шаралар жоспарына сәйкес және жергілікті атқарушы билік органдарының келісімі бойынша шешіледі.

43. Эпидемияға қарсы жұмыс режимін қамтамасыз ету және санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жедел жүргізу мақсатында медициналық жасақтардың персоналы обаның эпидемия ошағында оның ашылған сәтінен бастап ресми түрде жабылуына дейін казармалық жағдайға ауыстырылады.

44. Оба ошағын шоғырландыру бойынша іс-шаралар науқастан немесе мәйіттен адамға жұғуының алдын алуға және биологиялық және биологиялық емес сипаттағы залалданған объектілердің аумақтық таралуын шектеуге бағытталған. Ошақты шоғырландыру мынадай кезеңдерде жүзеге асырылады:

1) обамен ауыратын науқасты анықтау;

2) обамен ауыратын науқасты емдеуге жатқызу;

3) обадан қайтыс болған адамдарды анықтау;

4) обадан қайтыс болған адамдардың мәйіттерін жерлеу;

5) обамен залалданған объектілермен байланыста болған адамдарды анықтау және оқшаулау;

6) карантиндік іс-шаралардың және оларды іске асыру мерзімдері мен көлемін айқындау;

7) обаға күдікті симптомдары бар адамдарды провизорлық емдеуге жатқызу;

8) науқастарды оқшаулауды және обаның диагностикасын жеделдету үшін медициналық мекемелерге жүгінген кезде және тұрғылықты мекенжайы бойынша тұрғындарды медициналық бақылау;

9) ағымдағы және қорытынды дезинфекциялау жүргізу.

45. Обаның эпидемиялық ошағы:

1) обамен ауыратын науқасты (науқастарды) емдегеннен және емдеп шығарғаннан кейін;

2) залалданған объектілермен байланыста болған адамдарды профилактикалық емдегеннен және емдеп шығарғаннан кейін;

3) дератизация, дезинсекция және қорытынды дезинфекция бойынша жұмыс аяқталғаннан кейін жойылған болып есептеледі.

46. Емдеу аяқталғаннан кейін пациентті мынадай шарттар сақталған кезде:

1) аурудың клиникалық симптомдары болмағанда;

2) қанның және зәрдің зертханалық талдаулары қалыпты болғанда;

3) обаның терілік, ангинозды және бубонды түрлерінде күнтізбелік 6 (алты) күн ішінде немесе өкпе және септикалық түрлерінде, сондай-ақ менингит және ішек асқынуларында күнтізбелік 10 (он) күн ішінде дене қызуы тұрақты қалыпты болғанда;

4) антибиотиктік терапия аяқталғаннан кейін бір тәуліктен соң алынған материалдың бактериологиялық зерттеуінің бір жолғы теріс нәтижесі болғанда шығарады.

47. Шығарылғаннан кейін реконвалесцент үш ай бойы диспансерлік бақылауға жатады.

48. Эпидемиологиялық ошақ болған кезеңде медициналық ұйымдар:

1) аулалық тексеру нысанында халыққа медициналық бақылауды жүзеге асыру кезінде халыққа медициналық көмек көрсетудің барлық кезеңдерінде обаның симптомдары бар науқастарды анықтауды және алғашқы эпидемияға қарсы іс-шаралар жүргізуді;

2) обаға қарсы күрес станциялары немесе тиісті аумақтарда халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік ұйымдардың аса қауіпті инфекциялар зертханалары мамандарының қатысуымен медициналық ұйым қызметкерлерінің науқастан материал алуын;

3) науқастарды санитариялық автокөлікпен тасымалдауды, оларды емдеуге жатқызуды, клиникалық-эпидемиологиялық және зертханалық зерттеуді, емдеуді, сондай-ақ ағымдық дезинфекциялау жүргізуді ұйымдастыруды;

4) науқастармен байланыста болған адамдарды оқшаулауды, тексеруді және жедел профилактиканы;

5) обаның сигналдық белгілері бар барлық науқастарды провизорлық емдеуге жатқызуды; барлық инкубациялық кезең ішінде медициналық бақылау және жедел профилактика жүргізе отырып, байланыста болған адамдарды оқшаулауды;

6) патологиялық-анатомиялық диагнозды белгілеу және зерттеу үшін тиісті материалды алу мақсатында этиологиясы белгісіз жіті инфекциялық аурулардан қайтыс болған, оба ауруының бар болуына күдікті адамдарды, сондай-ақ медициналық көмекке жүгінбеген адамдардың тез арада қайтыс болуының барлық жағдайларында патологиялық-анатомиялық ашуды қамтамасыз етеді.

49. Обадан қайтыс болғандарды ашу, олардан обаға зерттеу үшін материал алу және оны мамандандырылған зертханаларға тасымалдауды обаға қарсы күрес станцияларының мамандарының қатысуымен жүргізеді.

50. Мәйітті жерлеу орнына тасымалдауды Санитариялық қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес жинақталған бірінші типтегі қорғаныш киіміндегі эвакуаторлар бригадасы бөлінген көлікпен металл немесе ағаш табытта жүргізеді.

51. Обадан қайтыс болған адамды жерлеу обаға қарсы күрес станциясы маманының қатысуымен аумақтың коммуналдық қызмет күштерімен ортақ зиратта жергілікті діни-этностық дәстүрлерді ескере отырып, жүргізіледі.

52. Ұйымдастыру-құқықтық нысанына қарамастан, жеке және заңды тұлғалар обаның эпидемиялық ошағында осы Санитариялық қағидаларға сәйкес эпидемиялық ошақта оба ауруының таралуының алдын алуға бағытталған санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралардың орындалуын қамтамасыз етеді.

3-тарау. Тырысқақтың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

53. Санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар осы Санитариялық қағидаларға 3-қосымшада көрсетілген тырысқақ вибрионына негізделген Аурулар сыныптамасына сәйкес жүргізіледі.

54. Тиісті аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органдарымен және аумақтық обаға қарсы күрес станцияларымен бірлесіп тырысқақ бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар жоспарларын әзірлеуге қатысады, оларды жасау кезінде мыналар:

1) тырысқақтың әкелінуін және қоршаған орта объектілерінен тырысқақ вибриондарының бөлінуін талдау деректері;

2) климаттық-географиялық ерекшеліктер;

3) тырысқақ бойынша қолайсыз елдермен, бастауын шетелден алатын су қоймаларымен көршілестік;

4) көлік байланысы;

5) көші-қон процестері;

6) аумақтың санитариялық-гигиеналық жағдайы (сумен жабдықтау, кәріз, санитариялық тазалау);

7) рекреациялық (демалыс орындары, жағажайлар, аквапарктер, бассейндер және басқалары) және тұрмыстық суды пайдаланудың сипаты мен шарттары;

8) халықтың әдет-ғұрыптары ескеріледі.

55. Аса қауіпті инфекциялардың әкелінуі мен таралуының алдын алу жөніндегі іс-шаралар жоспарларын (бұдан әрі – Жоспар) "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 27-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың жергілікті атқарушы органдары бекітеді.

56. Тырысқақ бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шаралар жоспарлары мыналарды:

1) тырысқақ бойынша эпидемиялық асқынулар жағдайында медициналық, санитариялық-профилактикалық, аумақтық обаға қарсы күрес станциялары мен ведомстволық медициналық қызметтердің дайындығын және өзара іс-қимылын қамтамасыз ету мәселелерін;

2) тырысқақтың, ішек инфекцияларының берілу жолдары мен факторларының іске асырылуының (әкелінуінің) ықтимал қауіптілік дәрежесін ескере отырып, тырысқақты тұрақты эпидемиологиялық қадағалауды қамтамасыз етуді;

3) тырысқақ ошағын уақтылы оқшаулауға және жоюға бағытталған, сондай-ақ тырысқақтың бірлі-жарым және жаппай туындау жағдайлары мүмкіндігін ескере отырып, сол үшін күштер мен құралдарды есептей отырып, санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар кешенін;

4) тырысқақ бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізуге медицина қызметкерлерінің дайындығын қамтамасыз етуді;

5) тырысқақ бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу үшін медициналық жасақтарды ашуға медициналық ұйымдардың дайындығын қолдауды;

6) тырысқақ ошақтарын оқшаулау және жою үшін ашылатын мамандандырылған жасақтардың медициналық персоналының дайындығын;

7) сыртқы орта объектілерінің тырысқақ вибриондарымен ластануына және осы микроорганизмдерді адамдардың жұқтыру жағдайларына сапалы қадағалауды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін жұмыстардың барлық түрлерін орындауды;

8) санитариялық-ағарту және түсіндіру жұмысын жүргізуді қамтиды.

57. Қазақстан Республикасының аумағында тырысқақ бойынша эпидемиологиялық бақылау осы инфекция бойынша эпидемиялық қауіптілікке себеп болатын факторлар кешені бойынша аумақтардың типтерін ескере отырып, сараланып жүзеге асырылады.

58. Тырысқаққа зерттеулерді № ҚР ДСМ-336/2020 бұйрығына сәйкес патогендігі I-IV топтағы микроорганизмдермен және гельминттермен жұмыс істеуге рұқсаты бар тиісті аумақтарда халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік ұйымдардың және обаға қарсы станциялардың бактериологиялық зертханаларының мамандары орындайды.

59. Тырысқаққа сыртқы орта объектілерінен, жіті ішек инфекцияларымен (бұдан әрі – ЖІИ) ауыратын науқастардан, сондай-ақ тәуекел тобын құрайтын адамдардан (әлеуметтік оңалту мекемелеріне, психологиялық-неврологиялық диспансерлерге түсетін адамдар және белгілі бір тұрғылықты жері мен жұмысы жоқ адамдар) алынған материал зерттеледі.

60. Халықтың топтарын және сыртқы орта объектілерін, сондай-ақ оларды тырысқаққа тексеру кезеңі мен жиілігін халықтың санитариялық эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган айқындайды.

61. Тырысқаққа зерттеудің бағыттылығы және оған жататын объектілер орын алған эпидемиялық жағдаймен айқындалады.

62. Қазақстан Республикасының барлық аумағында жылдың маусымына қарамастан мыналар:

1) сусыздану белгілерімен (бұлшықеттің құрысуы, тері тургорының төмендеуі) үйлескен сұйық диарея, құсуы бар ЖІИ-мен ауыратын науқастар;

2) этиологиясы белгісіз ЖІИ-дан қайтыс болған адамдар тырысқаққа тексерілуге жатады.

63. Эпидемиологиялық көрсетілімдер бойынша:

1) барлық ЖІИ-мен ауыратын науқастар;

2) тырысқақ бойынша қолайсыз елдерден келген босқындар;

3) осы инфекция бойынша қолайсыз елдерден келген және келген уақыттан бастап күнтізбелік 5 (бес) күн ішінде ауырған азаматтар;

4) тәуекел топтарына жататын адамдар (қылмыстық-атқару жүйесі, әлеуметтік оңалту мекемелеріне, психоневрологиялық диспансерлерге түсетін адамдар және белгілі бір тұрғылықты жері мен жұмысы жоқ адамдар) тексеріледі.

64. Эпидемиологиялық және санитариялық-гигиеналық көрсетілімдерді ескере отырып:

1) орталықтандырылған шаруашылық-ауыз сумен жабдықтауға арналған су тоғанының санитариялық қорғау аймақтарында;

2) шаруашылық-тұрмыстық сарқынды суды төгетін орындарда;

3) ұйымдастырылған рекреациялық су пайдалану орындарында;

4) ауыз сумен жабдықтау көздерінде жерүсті су қоймалары мен ауыз су көздерінің суын тырысқақ вибриондарының болуына бактериологиялық зерттеу жүзеге асырылады.

65. Науқастардан немесе клиникалық сау адамдардан О1 (немесе O139), non О1 және қоршаған орта объектілерінен О1 (немесе О139) тырысқақ вибриондары анықталған кезде штаммдардың уыттылығы анықталғанға дейін санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар толық көлемде жүргізіледі.

66. Жерүсті су қоймаларының суынан қойлардың эритроциттерін лизистейтін (холероген өндірмейтін) О1 немесе О139 тырысқақ вибриондары анықталған кезде іс-шаралар шектеулі көлемде жүргізіледі:

1) жерүсті су қоймаларының суынан сынама алу нүктелерінің саны көбейтіледі, алу жиілігі – үш реттік теріс нәтиже алғанға дейін – аптасына 2-3 ретке дейін;

2) стационарға келіп түскен ЖІИ-мен ауыратын науқастарды бір рет тырысқаққа бактериологиялық тексеру жүзеге асырылады.

67. Жерүсті су қоймалары суынан қойлардың эритроциттерін лизистемейтін (холероген өндіретін) О1 немесе О139 тырысқақ вибриондары анықталған кезде іс-шаралар толық көлемде жүргізіледі:

1) орталықтандырылған сумен жабдықтау жүйесі жоқ елді мекендерде ашық су қоймаларынан суды алдын ала залалсыздандырмай, ауыз су үшін пайдалануға жол берілмейді;

2) қауіпсіз ауыз суды жеткізу ұйымдастырылады;

3) суды дезинфекциялау және (немесе) қайнату арқылы оны зарарсыздандыру режимі қамтамасыз етіледі;

4) тырысқақ вибриондарымен ластанған жерүсті су қоймаларының суын пайдалануға шектеу қойылады. Шектеу іс-шараларының мерзімін, көлемін, сипатын әрбір нақты жағдайда тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесі айқындайды;

5) күн сайын үш рет теріс нәтиже алынғанға дейін зерттеу арқылы жерүсті су қоймалары суынан алынатын сынама алу нүктелерінің саны көбейтіледі;

6) ЖІИ-мен ауыратын науқастарды белсенді анықтау және емдеуге жатқызу жүргізіледі;

7) стационарға түсетін немесе үйде қалдырылған ЖІИ-мен ауыратын науқастарды бір сағат ішінде үш рет тырысқаққа бактериологиялық тексеру жүзеге асырылады;

8) санитариялық-эпидемиологиялық тексерулер деректерін есепке ала отырып, ауыз су көздерін және сарқынды суды тырысқаққа зерттеу енгізіледі;

9) жерүсті су қоймаларының контаминациялау көздерін анықтау мақсатында эпидемиологиялық тексеру жүргізіледі;

10) инфекцияның ықтимал көздерін анықтау мақсатында халықтың тәуекел топтарына серологиялық тексеру жүргізіледі.

68. Ауыз су сынамаларынан О1, non О1 немесе О139 тырысқақ вибриондары анықталған кезде тез арада оны гиперхлорлау жүргізіледі және суды қайнатпай қолдануға тыйым салынады. Хлорлау тиімді болмаған жағдайда, ауыз суды сірке немесе құмырсқа қышқылымен қышқылдандыру жүзеге асырылады. Ауыз суды қышқылдандыру 6,0-ден төмен емес рН-ты бақылау арқылы жүргізіледі. Қандай да бір қышқылға қажеттілікті есептеуді өңделетін судың көлемін есепке ала отырып, сол жерде орындайды.

69. Шаруашылық-тұрмыстық сарқынды лас судан уытты тырысқақ вибриондары бөлінген кезде:

1) жерүсті су қоймаларының суын пайдалануға шектеу іс-шаралары енгізіледі;

2) сарқынды су төгілетін жерден төмен жерүсті су қоймаларының су сынамаларын алу нүктелерінің саны көбейтіледі, зерттеу күн сайын үш ретке дейінгі теріс нәтижеге дейін жүргізіледі;

3) сарқынды судың контаминациялау көздерін анықтау мақсатында эпидемиологиялық тергеп-тексеру жүргізіледі;

4) стационарға түсетін ЖІИ-мен ауыратын науқастарды тырысқаққа бактериологиялық зерттеу үш рет жүзеге асырылады (эпидемиологиялық тергеп-тексеру деректерін ескере отырып);

5) жіті гастроэнтерит белгілерімен қайтыс болған барлық адамдардың мәйіттерін тырысқаққа зерттеу;

6) сарқынды сумен бақша және бақ учаскелерін суаруға жол берілмейді.

70. ЖІИ-мен ауыратын науқастардың немесе клиникалық сау адамдардың материалынан O1, non O1 немесе O139 тырысқақ вибриондары анықталған кезде жүргізілетін іс-шаралар көлемі осы Санитариялық қағидаларға 3-қосымшада көрсетілген Тырысқақ вибрионына негізделген аурулар сыныптамасына сәйкес жүргізіледі.

71. Санитариялық-ағарту және түсіндіру жұмысы эпидемиологиялық ахуалға қарамастан жүзеге асырылады және тұрғын аумақтардың, өндірістік үй-жайлардың тазалығын, жеке гигиенаны сақтауға, асқазан-ішек жолдарының бұзылуының алғашқы белгілері пайда болған кезде медициналық көмекке уақтылы жүгінуге бағытталған.

72. Судың сынамасынан O1 немесе O139 тырысқақ вибрионы анықталған кезде олар туралы ақпарат және оқшауланған өсірінділер олардың эпидемиялық қауіптілігін анықтау бойынша зерттеуге жіберіледі. Бөлінген өсірінділер мынадай мәліметтерді:

1) тырысқақ вибрионы анықталған су қоймасының атауын;

2) су қоймасы орналасқан елді мекеннің және ауданның атауын;

3) сынама алынған күнді және өсірінді бөлінген күнді;

4) алынған өсіріндінің белгіленген қасиеттерін қамтитын паспорттарымен бірге обаға қарсы күрес станцияларына жіберіледі.

73. Жіті ішек ауруларымен ауыратын науқастардың және дені сау адамдардың материалынан O1, O139 немесе non O1 тырысқақ вибриондары анықталған кезде хабарлау схемасына сәйкес ақпарат осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес Үлгілік хабарлау схемасына сәйкес дереу халықтың санитариялық эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органға беріледі. Ақпарат, егер диагноз науқаста тек клиникалық түрде анықталған жағдайда да жіберіледі.

74. Ақпарат мынадай деректерді:

1) ауырған адамның тегін, атын, әкесінің атын (бар болса), жасын, (туған жылын);

2) тұрғылықты жерін (мекенжайын), кәсібін, жұмыс, оқу орнын;

3) сырқаттанған күнін, клиникалық диагнозын;

4) материал алынған және диагнозының бактериологиялық расталған күнін;

5) эпидемиологиялық анамнезі туралы мәліметті;

6) оқшауланған өсіріндінің қасиетін қамтиды.

75. Тырысқақпен қайталап сырқаттанған жағдайда ақпарат инфекцияның көзі, оның берілу факторы және жолы туралы мәліметтерді қамтиды.

76. Тырысқақ бойынша ретроспективтік эпидемиологиялық талдау тырысқақ вибриондарының уыттылығын ескере отырып жүргізіледі және мыналарды:

1) жұқтыру деңгейін айқындауды (100 мың тұрғынға шаққанда тырысқақпен ауыратын науқастар саны);

2) қоршаған орта объектілерінен тырысқақ вибриондарының бөліну қарқындылығы мен мерзімін;

3) тырысқақ эпидемиясы өршуінің пайда болу себептерін, инфекцияның негізгі факторлары мен берілу жолдарын;

4) тырысқақтың таралуына ықпал еткен жағдайларды;

5) жүргізілген іс-шаралардың тиімділігін;

6) ЖІИ-мен сырқаттанушылықты және этиологиясы белгісіз ауруларды санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралардың жүргізілуін негіздеу үшін санитариялық аямен, рекреациялық суды пайдалану жағдайларымен өзара байланыста талдауды қамтиды.

77. Қазақстан Республикасының тікелей экономикалық, туристік, шаруашылық-сауда байланыстары бар шет елдерде тырысқақ бойынша эпидемиялық асқыну пайда болған кезде Кодекстің 104-бабы 1-тармағында көзделген тәртіппен іс-шаралар жүргізіледі.

78. Тырысқақпен ауыратын науқасты немесе оған күдікті адамды анықтаған медициналық ұйым осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес Үлгілік хабарлау схемасына сәйкес тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелеріне, обаға қарсы күрес станцияларына дереу хабар береді. Ақпаратта мыналар:

1) науқас анықталған орын;

2) оның анықталған уақыты;

3) диагнозы – клиникалық немесе бактериологиялық;

4) байланыста болған адамдар саны;

5) қабылданған шаралар (науқастарды және байланыста болған адамдарды оқшаулау орны, тырысқаққа зерттеу үшін олардан материал алу уақыты) көрсетіледі.

79. Байланыста болған адамдардың тізімі үй мекенжайын және телефонын көрсете отырып, туристер үшін – турды ұйымдастырушы фирманың атауын көрсете отырып, жеке басын куәландыратын құжаттар көрсетіліп жасалады.

80. Меншік нысанына және ведомстволық тиістілігіне қарамастан, медициналық ұйымдар тырысқақ бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу үшін осы Санитариялық қағидаларға 2-қосымшада көрсетілген қорғаныш костюмдерінің, сынама алуға арналған жиынтықтармен, жеке қорғаныш құралдарымен, дезинфекциялау құралдарымен және тұзды ерітінділермен қамтамасыз етілуге қойылатын талаптарға сәйкес қорғаныш костюмдерінің жиынтықтарымен қамтамасыз етіледі.

81. ЖІИ-мен ауыратын науқастың және дені сау адамның материалынан O1, O139 немесе non O1 тырысқақ вибрионы анықталған жағдайда медициналық ұйымдар тырысқақ бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастырады және жүргізеді.

82. Науқастардан немесе клиникалық дені сау адамдардан тырысқақ вибриондары анықталған жағдайда:

1) тырысқақ вибриондарының өсірінділері бөлінген адамдарды емдеуге жатқызу және емдеу жүргізіледі;

2) бөлінген өсірінділердің қасиеттері нақтыланады. Штаммдардың эпидемиялық маңыздылығы анықталғанға дейін санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар толық көлемде жүргізіледі;

3) ЖІИ-мен ауыратын науқаста тырысқақтың клиникалық диагнозы анықталған кезде іс-шаралар көлемі бөлінген өсіріндінің қасиетіне (холероген бөледі немесе бөлмейді) байланысты болады.

83. ЖІИ-мен ауыратын науқастардан (дені сау адамдардан) тырысқақ уытын шығаратын O1, O139 немесе non O1 тырысқақ вибриондары (холероген "+", гемолиз "-") анықталған жағдайда ұйымдастыру іс-шаралары жүргізіледі.

84. Денсаулық сақтау ұйымының тырысқақ ауруы туралы қорытындысы алынғаннан кейін анықталған науқас тұрған немесе болған аумақ ошақ болып жарияланады.

85. Тырысқақтың эпидемиялық ошағы төтенше жағдайлар жөніндегі аумақтық комиссияның арнайы шешімімен "тырысқақ" (расталған жағдай) диагнозы ресми қойылғаннан кейін ашылады. Осы шешіммен обаға қарсы күрес станцияларының немесе тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелерінің тәжірибелі қызметкерлерінің қатарынан ошақтың бастығы тағайындалады, сондай-ақ, оның басшылығымен төменде жазылған іс-шаралар жүзеге асырылатын ошақ штабы құрылады.

86. Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган тырысқақ ошағына арнайы медициналық жасақтарды (арнайы эпидемияға қарсы бригада), жекелеген мамандандырылған зертханалар, инфекциялық стационарлар) жібереді.

87. Шектеу шаралары енгізілетін аумақтың шекарасы эпидемиологиялық тексеру, санитариялық-гигиеналық жағдайлар және аумақтың коммуналдық абаттандырылу деректері бойынша айқындалады.

88. Тырысқақ ошағын жою үшін тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органының бейіні бойынша мамандары тартылады.

89. Ошақты жою бойынша талдамалық, сараптау жұмыстарын орындау үшін бейіні бойынша мамандар (олардың басшыларының келісуі бойынша) тартылуы мүмкін.

90. Тырысқақтың эпидемиялық ошағын шоғырландыру және жою бойынша жұмыстар Қазақстан Республикасының тиісті әкімшілік-аумақтық бірлігінің Жоспарларына сәйкес ұйымдастырылады және жүргізіледі.

91. Іс-шаралардың көлемі мен сипаты тырысқақты анықтау жағдайы туралы қорытынды алынғаннан кейін тез арада жүргізілетін эпидемиологиялық тексеру деректерімен айқындалады. Жоспарда:

1) тырысқақпен ауыратын науқастарды және оған күдікті адамдарды тырысқақ ауруына арналған стационарға емдеуге жатқызу;

2) тырысқақпен сырқаттанудың, вибрион тасымалдаушылықтың әрбір жағдайын эпидемиологиялық тергеп-тексеру;

3) тырысқақ вибрионының болуын анықтау, оқшаулау, зертханалық зерттеу үшін үш рет материал алу және байланыста болған адамдарды (отбасы мүшелерін және жақын туыстарын) және жұқтыру тәуекелі бойынша бірдей жағдайларда болған адамдарды профилактикалық емдеу;

4) диарея және құсу симптомдары бар ЖІИ-мен ауыратын барлық науқастарды белсенді анықтау, оларды провизорлық стационарға емдеуге жатқызу және тырысқақ вибрионының болуын зертханалық зерттеу үшін бір сағат ішінде үш рет материал алу;

5) ЖІИ-дан қайтыс болған адамдарды ашу және тырысқаққа бактериологиялық тексеру;

6) қоршаған орта объектілерін, оның ішінде сарқынды суларды, сондай-ақ су және су маңындағы биоценоз өкілдерін тырысқаққа бактериологиялық зерттеу көлемдері мен жиілігін арттыру;

7) нақты эпидемиялық жағдай және аумақтағы санитариялық-гигиеналық жағдайларға байланысты жерүсті су қоймаларының суын пайдалануға арналған шектеу іс-шараларын енгізу;

8) халықтың көшіп-қонуын ескере отырып және суды пайдалану ерекшеліктерін анықтай отырып, тырысқақпен сырқаттанушылықты жедел эпидемиологиялық талдау;

9) реакреациялық су пайдалану орындарын, қоғамдық тамақтану, тамақ өнеркәсібі және тамақ өнімдерін сату объектілерін, су құбырлары мен кәріз құрылыстарын санитариялық-эпидемиологиялық қадағалауды күшейту;

10) эпидемиологиялық көрсетілімдер бойынша тұрғындардың жекелеген топтарын тырысқаққа зертханалық тексеру;

11) байланыста болған адамдарға антибиотиктермен шұғыл профилактика жүргізу;

12) ошақтарды ағымдық және қорытынды дезинфекциялау;

13) жоғары тұрған денсаулық сақтау органдарына ағымдағы және қорытынды ақпарат ұсыну көзделеді.

92. Барлық көрсетілген іс-шаралар обаға қарсы күрес станцияларымен бірлесіп жүргізіледі.

93. Пайда болған тырысқақ ошағын оқшаулау және жою бойынша іс-шараларды тиімді және уақтылы жүргізу үшін жедел жоспарда әрбір медициналық ұйымды жедел байланыс құралдарымен қамтамасыз ету көзделеді.

94. Ошақ соңғы науқас емдеуге жатқызылғаннан және қорытынды дезинфекциялау жүргізгеннен кейін күнтізбелік 10 (он) күннен соң жойылды деп есептеледі.

95. Инфекциялық стационар емдеуге жатқызылған соңғы адам емделіп шыққанға дейін, ал тырысқаққа материалды зерттеуді орындаған бактериологиялық зертхана – орын алған жағдаймен айқындалатын және орындалған санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралардың сапасын бағалауға мүмкіндік беретін тырысқаққа материалды зерттеу көлемін жүргізу мерзіміне дейін жұмысын жалғастырады.

96. Ошақта эпидемиологиялық тексеруді санитариялық-эпидемияға қарсы жұмысты орындайтын топтардың эпидемиологтары жүргізеді. Әрбір топ эпидемиологтан және эпидемиологтың көмекшісінен тұрады, топқа автомобиль көлігі бекітіледі. Топтар саны орындалатын жұмыстың көлеміне қарай айқындалады.

97. Тексеру инфекция көзін, инфекцияның берілу факторын және жолын, сондай-ақ байланыста болған адамдардың санын анықтау мақсатында жүргізіледі.

98. Эпидемиологиялық тексеру кезінде:

1) эпидемиологиялық анамнез жинау үшін науқасқа, оның туыстарына және байланыста болған адамдарға сұрақ-жауап алу;

2) зертханалық зерттеу үшін сынама алуды ұйымдастыру (тамақ өнімдері, ауыз су, үйдегі тұрмыстық заттардың шайындылары);

3) науқаспен байланыста болған адамдардың, сондай-ақ жұқтыру тәуекелі бойынша бірдей жағдайларда болған адамдардың тізімін жасау;

4) соңғы күнтізбелік бес (бес) күн ішінде байланыста болған және ошақтан шығып кеткен адамдарды анықтау;

5) науқас анықталған сәттен бастап күнтізбелік 5 (бес) күннен кешіктірмей байланыста болған және ошақтан шығып кеткен адамдар туралы, олардың кеткен аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелеріне шұғыл хабарлама жіберу;

6) ошақта байланыста болған адамдарды медициналық бақылауды орындайтын медицина қызметкерлерімен нұсқама жүргізу;

7) ошақтағы жұмыс көлемін, дезинфекциялау іс-шараларын және байланыста болған адамдарға профилактикалық емдеу жүргізу тәртібін айқындау;

8) ошақты эпидемиологиялық тексеру картасын толтыру жүргізіледі.

Картада мынадай деректер:

аурудың клиникалық нысаны және бактериологиялық тексеру нәтижесі;

тексерілуші адамның соңғы күнтізбелік 5 (бес) күн ішінде басқа жаққа шығуы туралы деректер және көрсетілген кезеңде тексерілуші адаммен байланыста болған адамдар туралы ақпарат;

ашық су көздерінің суын пайдалану және ашық су қоймаларында суға түсу;

тұрғылықты жерінде су құбырлары желісінде авария жағдайларының болуы, олардың сипаты;

адамның тіршілігі өнімдерін жою, дәретханалардың орналасуы;

байланыста болған адамдарды зертханалық тексеру нәтижелері көрсетіледі.

99. Асқазан-ішек жолдарының бұзылуымен ауыратын науқастарды ұйымдастырылған ұжымдарда (ұйымдар) медициналық көмек көрсетудің барлық кезеңдерінде белсенді анықтайды, ал тұрғын үй құрылыстары бар аумақтарда науқастарды анықтау мақсатында халықты аралау және сұрақ-жауап алу (бұдан әрi – аралау) ұйымдастырылады.

100. Аралауды медициналық-санитариялық алғашқы көмек желiсінiң медицина қызметкерлерi жүргізеді. Аралауды орындау үшiн елдi мекендерді (қала, ауыл) учаскелерге бөледi (жеке салынған үйлер – 500 адамға дейiн, көп қабатты үйлер – 1000 адамға дейiн). Әрбiр учаскеге екi-үш орта медицина қызметкерінен құралған бригаданы бекiтедi.

101. Аралауды орындайтын (10 адамнан аспайтын) бригадаларға дәрiгер-инфекционист басшылық етедi. Бригадалар асқазан-ішек жолдарының бұзылу клиникасы бар науқастарды анықтайды, халықпен санитариялық-ағарту жұмысын жүргізеді. Бригадалардың басшылары байланыста болған адамдарды профилактикалық емдеуді және медициналық бақылауды ұйымдастырады, сондай-ақ учаскеде анықталған науқастарға консультация береді және оларды емдеуге жатқызу туралы шешім қабылдайды.

102. Асқазан-ішек жолдарының бұзылуымен ауыратын әрбір анықталған науқас жедел жәрдем машинасымен провизорлық стационарға, ал сусыздану симптомдары болғанда инфекциялық стационарға жіберіледі. Емдеуге жатқызылған әрбiр адамға тиiстi аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесіне ақпарат ұсынады.

103. Учаскелерде және ұйымдастырылған ұжымдарда науқастарды белсенді анықтау нәтижелері және жүргізілген іс-шаралар туралы мәліметтерді орындаушылар тиiстi аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесіне күн сайын ұсынады.

104. Анықталған тырысқақпен ауыратын науқастарды осы мақсат үшiн арнайы бөлінген автокөлiкпен, дәрiгер және орта медицина қызметкерінен тұратын бригаданың бірге жүруімен емдеуге жатқызады.

105. Тырысқақпен ауыратын науқастарды емдеуге жатқызуға арналған санитариялық көлік регидратациялау терапиясын жүргізуге арналған, сондай-ақ ағымдық және қорытынды дезинфекциялауға арналған құралдармен және жабдықпен жарақталады.

106. Байланыста болған адамдар изоляторға орналастырылады немесе тұрғылықты мекенжайы, оқу, жұмыс орны бойынша күнтізбелік 5 (бес) күн бойы медициналық бақылауда болады. Оларды оқшаулауды тырысқақпен ауыратын науқаспен байланыстың сипатын және түрін, жұқтыру тәуекелін айқындайтын жағдайларды, тұрғылықты мекенжайының, еңбек қызметінің санитариялық жағдайы мен абаттандырылуын есепке ала отырып, тиiстi аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесі айқындайды.

107. Халықтың декреттелген топтарының ішінде байланыста болған адамдар міндетті түрде оқшаулауға жатады.

108. Байланыста болған адамдар (бала емізетін аналар және жүкті әйелдер) изоляторға міндетті түрде емдеуге жатқызылуы тиіс. Олар өмірлік көрсетілімдері бойынша шаралар қабылдау үшін медициналық бақылауда болады.

109. Байланыста болған адамдар орта медицина қызметкерінің сүйемелдеуімен жедел жәрдем машинасымен тасымалданады.

110. Байланыста болған адамдар туралы олардың мекенжайы, жұмыс, оқу орны, науқаспен байланыста болған уақыты және дәрежесі қамтылған ақпарат жиналады.

111. Отбасы мүшелерінің бірі тырысқақпен ауырғанға дейін күнтізбелік 5 (бес) күн ішінде ошақтан шыққан тырысқақпен ауыратын науқаспен байланыста болған адамдар да тізімге енгізіледі және олар туралы мәліметтер ошақты тексеру кезінде олар болатын аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесіне беріледі.

112. Байланыста болған адамдарда құсу немесе асқазан-ішек жолының дисфункциясы пайда болған жағдайда, олар дереу инфекциялық стационардың жеке палатасына орналастырылады.

113. Науқаспен байланыста болған барлық адамдар тырысқаққа тексерілуге және профилактикалық емделуге жатады. Зерттеуге материал алу профилактикалық (бактерияға қарсы) емдеуді бастағанға дейін анықталған сәттен бастап бір сағат ішінде үш рет жүргізіледі.

114. Тырысқақпен зақымдалған аудан тұрғындары арасында қоздырғыштың таралу шеңберін айқындау үшін жекелеген эпидемиялық маңызды топтарға бактериологиялық (бір рет) тексеру жүргізу туралы шешім қабылдануы мүмкін, оларды тырысқаққа тексеруді тиiстi аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесі ұйымдастырады.

115. Профилактикалық емдеу үшін әсер ету спектрі кең антибиотиктер қолданылады. Қандай да бір препаратты қолдану науқастардан бөлінген тырысқақ вибриондарының антибиотиктерге сезімталдық деңгейіне тікелей байланысты.

116. Тырысқақпен ауыратын науқастардан немесе вибрион тасымалдаушылардан дәрілік препараттарға төзімді тырысқақ вибриондары бөлінген кезде тиiстi аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесінің келісімі бойынша оқшауланған өсірінділердің антибиотиктерге сезімталдық нәтижелерін ескере отырып, антибиотиктерді ауыстыру туралы шешім қабылданады.

117. Тырысқақ бойынша эпидемиялық асқыну туындаған елді мекендердің тұрғындарын бактерияға қарсы препараттармен емдеуді (шұғыл химиялық-профилактика) халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесінің тиісті негіздемесінен, бекітуінен кейін және төтенше жағдайлар жөніндегі аумақтық комиссияның шешімінен кейін жүргізеді.

118. Адамдардың жұқтыру көзі шаруашылық-тұрмыстық қажеттіліктер үшін пайдаланылатын жерүсті су қоймасының суы болып табылатын жағдайларда, сондай-ақ инфекцияның берілу көзі мен факторы белгісіз жағдайларда шұғыл профилактика жүргізілмейді.

119. Шұғыл профилактика міндетті түрде бір мезетте елді мекеннің барлық тұрғындарын емдеумен қамту арқылы жүргізіледі.

120. Тырысқақ бойынша эпидемиялық асқыну туындаған елді мекеннің аумағында көпшілік іс-шаралардың барлық түрлеріне жол берілмейді.

121. Тырысқақтың әкеліну жағдайлары анықталған кезде осы ауру бойынша қолайсыз пункттерге халықтың көшіп-қону түрлері, сондай-ақ олармен көліктік және шаруашылық-тұрмыстық байланыстар шектеледі.

122. Тырысқақ вибриондары бөлінетін және шаруашылық-нәжіс сарқынды суы жіберілетін орындарда жерүсті су қоймаларын пайдалануға (шомылу, балық аулау, су бетінде спорттық жарыстар ұйымдастыру, суды шаруашылық-тұрмыстық қажеттілік үшін пайдалану) жол берілмейді.

123. Ошақтан шығу тиiстi аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесінің рұқсаты бойынша ғана тырысқақпен ауыратын науқас анықталған елді мекенде уақытша болатынын куәландыратын құжаттардың негізінде жүзеге асырылады.

Шығуды шектеу төтенше жағдайлар жөніндегі аумақтық комиссия тиісті шешім қабылдағаннан кейін енгізіледі.

124. Карантин енгізілген кезде төтенше жағдайлар жөніндегі аумақтық комиссия жергілікті атқарушы органмен бірлесіп халықтың, сондай-ақ тамақ өнімдерін қоса алғанда әртүрлі жүк түрлері бар көліктердің ошаққа кіруін және шығуын бақылайтын көлік байланысы тораптарында санитариялық-бақылау және бақылау-өткізу пункттерін ұйымдастырады. Санитариялық-бақылау пунктінде одан өткен барлық адамдар мен көлік құралдарын оларды өткізуге негіз болған құжаттарын көрсете отырып, тіркейді.

125. Халықтың декреттелген топтары ішінде ауырған адамның отбасы мүшелері және оның туыстары изоляторда немесе үйде медициналық бақылауда болған кезінде еңбекке жарамсыздық парағын алады.

126. Тырысқақ ошағында тырысқаққа міндетті бактериологиялық зерттеуге мыналар жатады:

1) орталықтандырылған шаруашылық-ауыз сумен жабдықтау үшін пайдаланылатын жерүсті су қоймаларының суы;

2) жаппай су пайдалану орындарындағы жерүсті су қоймаларының суы;

3) тамақ өнімдері – эпидемиологиялық көрсетілімдер бойынша;

4) сыртқы орта объектілерінен шайындылар – эпидемиологиялық көрсетілімдер бойынша;

5) лас су құйылатын орындардағы сарқынды су;

6) су және су маңындағы биоценоз өкілдері.

127. Сыртқы орта объектілерінен сынамалар ошақты оқшаулағанға дейін тәулігіне бір рет зерттеуге алынады. Эпидемиялық жағдайға байланысты объектілердің саны, сынамаларды алу кезеңділігі және зерттеу жиілігі өзгеріп отырады.

128. Инфекцияның таралуына мүмкіндік беретін жағдайлардың пайда болуының алдын алуға бағытталған тырысқақ ошағындағы санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар:

1) сарқынды судың тазартылу және зарарсыздандырылу сапасын;

2) аумақты санитариялық тазарту сапасын;

3) мектепке дейінгі, жалпы білім беру, балаларды сауықтыру ұйымдарының, демалыс үйлерінің, санаторийлердің, пансионаттардың, кемпингтердің, мүгедектер мен қарттар үйлерінің жағдайларын;

4) тамақ өнеркәсібі, қоғамдық тамақтану және тамақ өнімін сату объектілерінде, базарларда қолданыстағы нормативтік құқықтық актілер талаптарының сақталуын;

5) әуежайлар, теңіз және өзен порттары, теміржол және автомобиль вокзалдары, теміржол станцияларының жағдайын;

6) орталықтандырылған шаруашылық-ауыз сумен жабдықтауға арналған су тоғанының, су тарату және ауыз суды зарарсыздандыру жүйелерінің жағдайын;

7) хлорлау жолымен қол жеткізілетін қауіпсіз ауыз сумен халықтың қамтамасыз етілуін. Су құбыры суындағы қалдық хлор құрамы бос хлор бойынша бір литрге кемінде 0,3-0,5 миллиграмм (бұдан әрі - мг/л) немесе байланысқан хлор бойынша – 0,8-1,2 мг/л;

8) халықтың барлық санаты арасында тырысқақтың алдын алу бойынша санитариялық-ағарту жұмысын бақылау жолымен жүзеге асырылады.

129. Науқастың анықталған орны бойынша қорытынды дезинфекциялауды тиісті лицензиясы бар тиісті аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласында қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік ұйым жүргізеді.

130. Дезинфекциялауды орындайтын персонал ошаққа келгеннен кейін қорғаныш немесе клеенкалы жеңқаппен, алжапқыш және мақта-дәке респираторымен, резеңке етікпен толықтырылған төртінші типтегі обаға қарсы костюмді киеді және өңдеуді мынадай реттілікпен жүргізеді:

1) кіре берістен бастап еденге дезинфекциялау ерітіндісін себеді;

2) науқастың бөлінділерін және тамақ қалдықтарын зарарсыздандырады;

3) үйдегі ыдыс-аяқты зарарсыздандырады;

4) киім-кешекті, сыртқы киімді, төсек жабдықтарын дезинфекциялау камерасында зарарсыздандырады;

5) үй жиһазын, қабырғаларды зарарсыздандырады;

6) тырысқақпен ауыратын науқас және онымен байланыста болған адамдар болған үй-жайларды өңдеу аяқталғаннан кейін қосалқы үй-жайларды, асүйді, дәлізді өңдеуге кіріседі, содан кейін қайтадан еденді өңдейді;

7) санитариялық тораптарды және санитариялық-аулалық қондырғыларды (әжетхана, қоқыс шұңқыры, қоқыссалғыштар) зарарсыздандырады.

131. Науқас жұмыс (оқу) орнында, мектепке дейінгі және медициналық ұйымдарда анықталған жағдайда ол болған үй-жайларды, сондай-ақ ортақ пайдаланылатын орындарды міндетті тәртіппен зарарсыздандырады. Медициналық ұйымдарда дезинфекциялауды олардың персоналы жүргізеді. Сондай-ақ науқасты тексеруді жүргізген персоналдың киімі және медициналық құрал-саймандар зарарсыздандырылуға жатады.

132. Тырысқақпен ауыратын науқаспен байланыста болғандықтан, медициналық бақылау үшін адамдар қалдырылған үй-жайда олардың оқшаулауда болған кезеңінде ағымдағы дезинфекциялау жүргізіледі.

133. Ауырған адамның үйінде қорытынды дезинфекциялауды емдеуге жатқызылған сәттен бастап үш сағаттан кешіктірмей, ал жұмыс немесе оқу орны бойынша анықталғаннан кейін алғашқы тәуліктерден кешіктірмей жүргізеді.

134. Сарқынды суды зарарсыздандыру үшін дезинфекциялаудың химиялық әдістері қолданылады.

135. Сарқынды суды жанасатын резервуарларда (су жинағыштарда), олар болмаған жағдайда кәріз коллекторларында зарарыздандырады. Зарарсыздандыру режимін сарқынды судың шығу көзіне, оларды тазарту дәрежесіне және дезинфекциялау құралдарымен жанасуының мүмкін ұзақтығына байланысты айқындайды.

136. Зарарсыздандыру ретінде қышқылдандыру әдісін таңдау кезінде сарқынды судың қышқылдық шамасы (рН) 45 минут ішінде 4,0-ді құрайды.

137. Көрсетілімдер бойынша профилактикалық дезинфекциялау жұмыстарын (санитариялық-аулалық қондырғыларды зарарсыздандыруды қоса алғанда), сондай-ақ елді мекендердегі дезинсекциялау іс-шараларын көрсетілген іс-шараларды өткізуге лицензиясы бар ұйымдар жүргізеді.

138. Дезинфекциялау іс-шараларын жүргізуді, сондай-ақ олардың орындалуын көзбен шолып, бактериологиялық, химиялық бақылау түрлерін осы мақсат үшін тартылатын қызметтердің мамандары жүргізеді.

139. Санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралардың тәсілін, көлемін негіздеу үшін эпидемиологтар ошақта эпидемиологиялық талдау жүргізеді, оның барысында тырысқақ ауруының пайда болуы себептері, жағдайы, инфекцияның берілу факторлары және жолы анықталады.

140. Эпидемиологиялық талдау үшін тырысқақпен сырқаттанудың әрбір жағдайын эпидемиологиялық тексеру карталарын, ауру тарихын, материалды тырысқаққа бактериологиялық және серологиялық зерттеу нәтижелерін, жерүсті су қоймаларының, сондай-ақ ауыз су көздері мен су таратқыштардың суын; тамақ өнімдерін, науқастың айналасындағы тұрмыстық заттар шайындыларын, тамақ объектілеріндегі, базарлардағы жабдықтар шайындыларын санитариялық-бактериологиялық зерттеулер нәтижелерін пайдаланады.

141. Эпидемиологиялық талдау материалдарын күн сайын төтенше жағдайлар жөніндегі аумақтық комиссияның қарауына ұсынады. Олар эпидемиялық жағдай, ЖІИ-мен ауыратын науқастарды белсенді анықтау тиімділігі, оларды емдеуге жатқызу, профилактикалық емдеуді, анықталған тырысқақ ошақтарында ағымдағы және қорытынды дезинфекциялауды, сондай-ақ материалды тырысқаққа бактериологиялық зерттеуді орындау туралы жинақталған деректерді қамтиды.

142. Эпидемиологиялық талдау нәтижелерін топтың басшысы ресімдейді, күн сайын тиісті аумақтың халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесіне беріледі және санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу тәсіліне түзету енгізу, сондай-ақ ұйымдастыру жұмысының көлемі мен нысандарын өзгерту үшін негіз болып табылады.

143. Эпидемиологиялық талдау нәтижелері мынадай деректерді:

1) елді мекеннің сипаттамасын: тұрғындар саны, олардың шаруашылық қызметін талдау (көші-қон топтарының болуы – маусымдық жұмысшылар, босқындар, көшіп келгендер, әскерилер), тұрғын үй жағдайы, тағам өнімдерін қайта өңдеу, оларды өткізу және тасымалдау бойынша объектілердің болуы, сумен жабдықтау және тазарту жүйесі, сондай-ақ олардың санитариялық жағдайы;

2) ЖІИ-мен сырқаттанушылықты талдауды (күн, апта, ай, кәсібі, жасы, тұрғылықты жері, аумақтық бөлінісі бойынша);

3) тырысқақпен сырқаттану сипатын (ошақтылық, науқастардың барынша көп тіркелу кезеңі, олардың әртүрлі ұйымдарға: қоғамдық тамақтану объектілеріне, көлік байланыс тораптарына, қоғамдық пайдалану орындарына баруы);

4) тырысқақпен сырқаттанудың пайда болу себептерін (қолайсыз пункттен ауырған адамның немесе оның туысының келуі, суды пайдалану: балық аулау, шомылу);

5) аурудың пайда болу себебі туралы қорытындыны қамтиды.

144. Тырысқақпен ауырып жазылған адамдар емдеу аяқталған және клиникалық сауыққан соң және тырысқақ вибрионының болуына зертханалық зерттеудің үш теріс нәтижесінен кейін ауруханадан шығарылады, материал алу инфекциялық стационардан шығу алдында емдеу аяқталғаннан кейін бір тәуліктен соң (24 сағат) күнтізбелік 3 (үш) күн бойы жүргізіледі.

145. Тырысқақпен ауырып жазылған адамның шығарылғаны туралы тиісті аумақтың халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесін және динамикалық бақылау үшін медициналық ұйымды хабардар етеді. Диспансерлік бақылауды инфекциялық аурулар кабинетінің дәрігері, ал ол болмаған кезде учаскелік дәрігер жүргізеді. Қосымша ауруларына байланысты амбулаториялық жағдайда емдеуді жалғастыру үшін инфекциялық стационардан шығаруды ашық еңбекке жарамсыздық парағымен жүргізеді.

146. Динамикалық бақылау бір ай бойы жүзеге асырылады, сол уақыт ішінде тырысқақпен ауырып жазылған адамдар, егер оларда асқазан-ішек жолдарының дисфункциясы байқалған жағдайда, тырысқаққа тексеріледі.

147. Халықтың декреттелген топтарының ішінен тырысқақпен ауырып жазылған адамдар учаскелік дәрігер анықтайтын олардың денсаулық жағдайына байланысты жұмысқа шығарылады.

148. Тырысқақпен ауырып жазылған балалар мектепке дейінгі ұйымдарға денсаулығының жалпы жағдайы ескеріле отырып, стационардан шыққаннан кейін және тиісті аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесінің келісімі бойынша жіберіледі.

149. Диспансерлік бақылауда болған адамдарда тырысқақ вибрионы анықталған кезде олар инфекциялық стационарға орналастырылады.

150. Тұрғындарға медициналық көмек көрсетудің кез келген кезеңінде асқазан-ішек жолдарының дисфункциясы бар науқастар емдеуге жатқызылады және тырысқаққа үш рет тексеріледі. Аурудың этиологиялық факторлары анықталмаған ауыр клиникасы бар науқастар тырысқақ қоздырғышына антидененің болуына серологиялық әдістермен тексеріледі.

151. Тиісті аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері:

1) қоғамдық тамақтану, тамақ өнеркәсібі, азық-түлік саудасы объектілерінде санитариялық-эпидемияға қарсы режимнің сақталуына және халықтың сапалы ауыз сумен қамтамасыз етілуіне;

2) елді мекендерді уақтылы және сапалы санитариялық тазартуға, дезинсекциялау іс-шараларына;

3) халық арасында санитариялық-ағарту жұмыстарының жүйелі түрде жүргізілуіне бақылауды жүзеге асырады.

152. Халық арасында эпидемиялық емес тырысқақ тіркелген жағдайда санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралар шектелген көлемде жүргізіледі.

153. Эпидемиялық емес тырысқақпен ауыратын анықталған науқастарды емдеуге жатқызу басқа науқастардан оқшаулау жағдайын қамтамасыз ететін инфекциялық стационарда (аурухана немесе бөлімше) жүргізіледі.

154. Тиісті аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері жұқтыру көздерін, сондай-ақ инфекцияның берілу жолдары мен факторларын (отбасы мүшелері тырысқаққа бір рет тексеріледі) анықтау үшін әрбір анықталған жағдайға эпидемиологиялық тергеп-тексеру жүргізеді.

155. Обаға қарсы күрес станциялары, ал олар болмаған жағдайда тиісті аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік органдар жыл мезгіліне және аумақтың эпидемиологиялық маңыздылығы бойынша тиістілігіне қарамастан, ЖІИ-дың клиникалық белгілері бар емдеуге жатқызылған науқастардан материалды тырысқаққа бактериологиялық зерттеуді бір рет жүзеге асырады.

156. Тиісті аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері ауыз су көздерін және сарқынды суды қоса алғанда, қоршаған орта объектілерін тырысқаққа бактериологиялық зерттеу көлемі мен жиілігін арттырады.

"Инфекциялық аурулардың (обаның, тырысқақтың) алдын алу бойынша санитариялық- эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық- эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларына 1-қосымша

Адамдардың обамен және тырысқақпен сырқаттануы немесе оған күдік туралы үлгілік шұғыл хабарлау схемасы

Аббревиатураларды толық жазу:

АҚИҰҒО – М. Айқымбаев атындағы аса қауіпті инфекциялар ұлттық ғылыми орталығы;

ФАП – фельдшер-акушерлік пункттер;

ОДА – отбасылық-дәрігерлік амбулаториялар;

ШЖҚ РМК – шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорын;

ҚР ДСМ – Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі.

"Инфекциялық аурулардың (обаның, тырысқақтың) алдын алу бойынша санитариялық- эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық- эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларына 2-қосымша

Медициналық ұйымдарда, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган мен ұйымдарда қорғаныш костюмдерінің, сынама алуға арналған жиынтықтармен, жеке қорғаныш құралдарымен, дезинфекциялау құралдарымен және тұзды ерітінділермен қамтамасыз етілуге қойылатын талаптар

№	Ұйымдар	Бірінші типтегі қорғаныш киімдерінің жиынтығы*, кемінде	Бір рет қолданылатын қорғаныш киімдерінің жиынтығы, кемінде	Сынама алуға арналған жиынтық		Медицина қызметкеріне арналған жеке профилактика құралдарының жиынтығы (3 адамға), кемінде	Дезинфекция құралдарының жиынтығы, кемінде	Тұзды ертінділер, литр
				обаға	тырысқаққа
1.	Фельдшер-акушерлік, фельдшер пункттері	2	20	1	1	1	1	5
2.	Санитариялық-карантиндік пункттер	2	20	1	1	1	1	5
3.	Мәйітханалар	2	20	1	1	1	1	–
4.	Медициналық-санитариялық алғашқы көмек ұйымдары	2	20	1	1	1	1	5
5.	Инфекциялық емес бейіндегі стационарлар	2	20	-	-	1	1	2
6.	Жедел және кезек күттірмейтін медициналық жәрдем станциялары	5	50	1	2	1	1	20
7.	Медициналық жедел жәрдем ауруханалары	20	100	1	2	1	1	30
8.	Аудандық және қалалық деңгейдегі инфекциялық ауруханалар **	50	500	2	4	2	1	20
9.	Облыстық деңгейдегі және республикалық маңызы бар Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент қалаларының инфекциялық ауруханалары	75	1000	2	4	2	1	50
10.	Көліктегі халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері	4	100	х	х	х	х	х
11.	Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аудандардағы аумақтық бөлімшелері	5	100	х	х	х	х	х
12.	Ұлттық сараптама орталығының аудандық деңгейдегі зертханалары	10	40	1	2	1	1	х
13.	Ұлттық сараптама орталығының облыстық деңгейдегі аса қауіпті инфекциялар зертханалары	20	500	1	2	1	1	х
14.	Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның облыстар және Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалалары аумақтық бөлімшелерінің аса қауіпті инфекциялар бөлімдері	10	500	х	х	х	х	х

Ескертпе:

*1. бірінші типтегі қорғаныш киімдерінің жиынтығының құрамына: шұлық, пижама, обаға қарсы халат, мақта-дәке маска, обаға қарсы үшкіл орамал немесе капюшон, үшкіл орамал немесе медициналық қалпақ, көзілдірік (желдету тесігі жоқ), сүлгі, 2 жұп қолғап (латекс және винил), жеңқаптар, алжапқыш, резеңке етік, төртінші типтегі жиынтыққа – пижама, бас киім (кішкентай үшкіл орамал), обаға қарсы халат (хирургиялық), шұлық, аяқ киім кіреді.

2. Жедел ден қою бригадалары үшін (аса қауіпті инфекциялар бөлімдері және зертханалары, обаға қарсы күрес станциялары, санитариялық-карантиндік пункттер, инфекциялық ауруханалар изоляторлары, жедел жәрдем станциялары):

комбинезоны бар бір рет қолданылатын және көп рет қолданылатын обаға қарсы қорғаныш киімдер жиынтығын;

ауаны дербес және сырттан беру көздері бар қорғаныш деңгейі жоғары костюмдерді пайдалануға жол беріледі.

3. Тыныс алу ағзаларын жеке қорғау оқшаулау құралдарына қатысты мынадай қағидалар сақталады:

әрбір бұйымның бұйымға, қаптамасына және пайдалану құжаттамасына жазылатын сәйкестендіру нөмірі болады;

шлем-маскалар мен көзілдірікпен және маскамен толықтырылған тыныс алу аппараттарынан басқа осы типтегі тыныс алу ағзаларының барлық жеке қорғау құралдары үшін көру алаңын 30 (отыз) пайыздан артық емес шектеуге жол беріледі;

тыныс алу ағзаларын жеке қорғау құралдары бұйымды бастапқы жұмыс жағдайына келтіру немесе ашу фактісін анықтау мүмкіндігін қамтамасыз етеді;

қорғау әрекетінің уақыты 15 минутқа дейін тыныс алу ағзаларын жеке қорғау құралдары үшін тыныс алу ағзаларын жеке қорғау құралынан дем алатын қоспаның температурасы 60ОС-тан жоғары емес және қорғау әрекетінің уақыты 15 минуттан артық – 55ОС;

тыныс алу ағзаларын жеке қорғау құралдары температурасы 8000С ашық жалын 5 секунд бойы әсер еткеннен кейін тұтанбайды және оттан алғаннан кейін жанбайды;

дем алатын қоспадағы оттегінің көлемдік үлесі кемінде 21 пайызды құрайды, бастапқы пайдалану кезеңінде 3 минуттан аспайтын уақытқа оттегінің көлемдік үлесінің 19 пайызға дейін қысқа уақытқа төмендеуіне жол беріледі;

тыныс алу ағзаларын жеке қорғау құралдары және олардың құрамдас компоненттері герметикалық;

ауа мәжбүрлі берілгенде оның ағыны шығаратын дыбыс деңгейі 70 дБ-ден аспайды, ал сигналдық құрал болған жағдайда олар шығаратын дыбыс деңгейі 80 дБ-ден төмен болмайды;

тыныс алу ағзаларын жеке қорғау құралдары конструкциясында икемді компоненттер ораулы күйінде ұзақ сақталғанда жабысып қалмайды;

тыныс алу ағзаларын жеке қорғау құралдары 1,5 м биіктіктен бетон еденге құлаған кезде пайда болатын жүктемеге ұқсас жүктемелерге төзімді болады;

тыныс алу ағзаларын жеке қорғау құралдарын – тыныс алу аппараттарын басқару органдары (вентиль, иінтірек, батырмалар және басқалары) оларды іске қосу үшін қолжетімді, механикалық зақымданудан және кездейсоқ іске қосылудан қорғалған және 80 Н-ден аспайтын, жерасты жұмыстарына арналған тыныс алу аппараттары үшін 196 Н-ден аспайтын күш қолданғанда іске қосылады.

4. Дайындаушы барлық тыныс алу ағзаларын жеке қорғау құралдарының қаптамасында және пайдалану құжаттамасында қорғаныш коэффициентін, регенеративті патронның (бар болғанда) іске қосылуының ең аз температурасын, дем алғандағы және дем шығарғандағы кедергіні, қорғау әсерінің уақытын, үзіліссіз пайдалану ұзақтығын және оған қол жеткізілетін жағдайларды, қауіпсіз пайдалану қағидаларын, қызып кету, құлау, соғылу және рұқсатсыз қолжетімділікті болдырмау бөлігінде есепке алу, сақтау және тасымалдау қағидаларын, дайындаушы көрсеткен арнайы ұйымдарда оның жүргізілуін ескере отырып кәдеге жарату қағидаларын, тыныс алу ағзаларын жеке қорғау құралдарын қауіпсіз қолдануға әсер етуі мүмкін пайдаланушылардың жасына, денсаулық жағдайына және физиологиялық ерекшеліктеріне байланысты пайдалану жөніндегі жалпы шектеулерді, пайдаланушыларды пайдалануға дайындау (оқыту) және рұқсат беру қағидаларын көрсетеді.

** – Базасында науқасқа қызмет көрсетуге тікелей байланысты арнайы стационар ашу көзделген медициналық ұйымдарда стационарда жұмыс істейтін бір жұмыс істейтін адамға қорғау костюмін есептеу алты сағаттық төрт ауысымдық жұмысты және үзілістерді ескере отырып, бірінші типтегі қорғау костюмінің 3 (үш) жиынтығынан келеді, себебі осындай костюмде үздіксіз болу ұзақтығы үш сағаттан аспайды, 3 (үш) жұмыс істейтін адамға (дәрігер, мейіргер, санитар) тәулігіне ең аз қажеттілік 24 (жиырма төрт) жиынтық, сондай-ақ консультанттар үшін 3 (үш) жиынтық. Етік және көзілдірік әрбір жұмысшыға бір жұптан есептеледі.

Жеке жедел профилактика құралдарының жиынтығы

№	Құралдың атауы	Саны
1.	Медициналық клеенка (үстелдің, тумбаның үстіне төселеді)	1 метр
2.	Сыйымдылық (істен шыққан материалды жинауға арналған)	1 дана
3.	Этил спирті 70 % (дененің ашық жерлерін, бетті, қолды, мойынды, кеудені өңдеу, ауызды шаю үшін)	100 мл
4.	Сульфацил-натрий (альбуцид) 10-20 % (көздің шырышты қабығын, мұрынды өңдеу үшін) немесе протаргол мұрынның шырышты қабығын тазалауға	1 құты (ампула)
5.	Стрептомицин (1 мл-ге 250 мың бірлік араластыру) – көзге тамызу үшін	1 құты
6.	Бір рет қолданылатын шприцтер және стрептомицинді еріту үшін инесі бар шприцтер	3 дана
7.	Дистильденген су 5 мл ампулада (стрептомицинді еріту үшін)	10 мл
8.	Медициналық мақта (домалақтанған) бөз қапшықта (дененің ашық жерлерін, бетті, қолды, мойынды, кеудені өңдеу үшін)	50 грамм
9.	Қысқыш	1 дана
10.	Калий перманганаттың сулы ертіндісі – дененің ашық жерлерін, бетті, қолды жуу (0,1-0,5 %), ауызды және тамақты шаю үшін (0,01-0,1 %)	1 құты (3-5 гр.)

Ескертпе: жеке қорғаныш құралдарының көлемі мен саны 3 (үш) адамды өңдеуге есептеледі және таңбаланған биксте сақталады.

Зарарсыздандыруға арналған жиынтық

№	Құралдың атауы	Саны
1.	Дезинфекциялау құралы	Құрғақ заттың 300 грамы 2 қаптамада
2.	Көлемі 10 литр болатын эмаль сыйымдылық	1 дана
3.	Пластмассадан жасалған бұрап жабылатын қақпағы бар 20 литрлік сыйымдылық, қорғаныш костюмін сулау үшін	1 дана

Оба ауруына күдікті науқастан (мәйіттен) материал алуға арналған жиынтық

№	Құралдың атауы	Саны
1.	Бір рет қолданылатын зертханалық тамшуырлар, 2-3 мл	5 дана
2.	Анатомиялық қысқыш	1 дана
3.	Тері бетінен (ойықжара, папула және басқалары) қырып алуға арналған стерильді қауырсын-скарификаторлар	3 дана
4.	Қайшы	1 дана
5.	Скальпель	1 дана
6.	Шприц 5 мл және 10 мл, бір рет қолданылатын	5 данадан
7.	Стерильденген кең мойынды 200 мл-лік бұрап жабылатын қақпақты банкалар	5 дана
8.	Жұтқыншақтан бөлінетінді алуға арналған мақта тампоны бар шыны түтікшелер (стерильденген)	2 дана
9.	Вакутейнерлер 10 мл, қан алуға арналған	10 дана
10.	Қалақшалар бір рет қолданылатын	5 дана
11.	Штатив 6 ұяшықты жиналмалы	1 дана
12.	Резеңке жгут	1 дана
13.	Бекіткішке арналған сыйымдылық, 200 мл	1 дана
14.	Заттық шынылар	10 дана
15.	Түтікшелерге арналған металл пенал	1 дана
16.	Спирт - ректификат 96 %	450 мл
17.	Спиртовка	1 дана
18.	Сіріңке	1 қорап
19.	Мақта (50,0)	1 пачка
20.	Дәке	5 метр
21.	Йод (10 мл)	1 құты
22.	Мақта, дәке тампондары (стерильденген)	30 дана
23.	Қалың жіп немесе лигатура	0,5 метр
24.	Пластилин	15 грамм
25.	Жабысқақ пластырь	1 бума
26.	Шыныға жазатын қарындаш (стеклограф)	1 дана
27.	Дистильденген су ампулада 5 мл	2 ампула
28.	NaCl 0,9 % ертіндісі ампулада 5 мл	3 ампула
29.	Қоректік сорпа (рН 7,2) құтыда (стерильденген)	50 мл
30.	Винил және латекс қолғаптар	4 пардан
31.	Жолдама бланкілері	10 дана
32.	Блокнот, қарапайым қарындаш	1+1 дана
33.	Обаға материал алуға арналған нұсқаулық	1 дана
34.	Сынамаларды жеткізуге арналған бикс немесе металл жәшік	1 дана

Тырысқақ ауруына күдікті науқастан (мәйіттен) материал алуға арналған жиынтық

№	Құралдың атауы	Саны
1.	Тығыз жабылатын қақпағы бар кең мойынды стерильді банкалар	4 дана
2.	Шыны түтікшелер, диаметрі - 5 мм, ұзындығы 25 см кем емес, стерильденген, бір жағы мақтамен тығындалған	4 дана
3.	Шлангісі бар резеңке үрімше	1 дана
4.	Жабысқақ пластырь	1 бума
5.	Қарындаш	1 дана
6.	Полиэтилен пакеттер	8 дана
7.	Дәке сулықтар (40х40 см)	8 дана
8.	Металл бикс	1 дана
9.	Дезинфектант	1 дана
10.	Түтікшелері бар алюминий ілмектер	3 дана
11.	70 %-дық спирт	200 грамм
12.	1 %-дық пептонды су	50 мл
13.	Материал алу жөніндегі нұсқаулық	1 дана
14.	Медициналық клеенка	1 метр
15.	Талдауға жолдама (бланкілер)	4 дана

Ескертпе:

обаға күдігі бар қайтыс болған адамның мәйітін ашуға шығу кезінде бригада өзімен бірге қосымша прозекторлық жинақ алады;

зарарсыздандыруға жататын құралдар айына 1 рет стерильденеді.

"Инфекциялық аурулардың (обаның, тырысқақтың) алдын алу бойынша санитариялық- эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық- эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларына 3-қосымша

Тырысқақ вибрионына негізделген аурулар сыныптамасы

№	Аурулар мен денсаулықпен байланысты проблемалардың халықаралық статистикалық сыныптамасы (АХС-10)	Микробиологиялық, генетикалық қасиеттері бойынша Vibrio cholerae эпидемиологиялық сыныптамасы және ақпарат беру тәртібі
		Қоздырғыш	Қасиеттері		Нозологиялық анықтама	Эпидемияға қарсы іс-шаралар көлемі	Ақпарат беру тәртібі
			Микробиологиялық	Генетикалық
1.	A00.0 – биовар cholerae О1 вибронынан туындаған тырысқақ	Vibrio cholerae cholerae О1	Гемолиз (-) Холероген (+)	(ctx AB +) (tcpA+)	Тырысқақ	Толық көлемде	Аумақтық ОҚКС; тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері; Аумақтық ДСБ; АҚИҰҒО; ҚДСҰО; СЭБК.
2.	A00.1 – биовар eltor, О1 вибронынан туындаған тырысқақ;	Vibrio cholerae eltor О1	Гемолиз (-) Холероген (+)	(ctx AB +) (tcpA+)	Тырысқақ	Толық көлемде
		Vibrio cholerae eltor О1	Гемолиз (+) Холероген (-)	(ctx АВ-)	Тырысқақ	Шектеулі көлемде
3.	A00.9 Нақтыланбаған тырысқақ	Vibrio cholerae О139	Гемолиз (-) Холероген (+)	(ctx AB +) (tcpA+)	Тырысқақ	Толық көлемде
		Vibrio cholerae non О1	Гемолиз (-) Холероген (+)	(ctx AB +)
		Vibrio cholerae О139	Гемолиз (+) Холероген (-)	(ctx АВ-)	Тырысқақ вибрионы серотобы көрсеткен клиникалық диагноз	Шектеулі көлемде	Аумақтық ОҚКС; тиісті аумақтардағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшелері; Аумақтық ДСБ; АҚИҰҒО; ҚДСҰО
		Vibrio cholerae non О1	Гемолиз (+) Холероген (-)	(ctx АВ-)

Аббревиатураларды толық жазу:

СЭБК – Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Санитариялық-эпидемиологиялық бақылау комитеті;

ОҚКС – обаға қарсы күрес станциялары;

ДСБ – денсаулық сақтау басқармасы;

АҚИҰҒО – М. Айқымбаев атындағы аса қауіпті инфекциялар ұлттық ғылыми орталығы;

ҚДСҰО – Қоғамдық денсаулық сақтау ұлттық орталығы.