Об утверждении Методики и критериев осуществления технологического прогнозирования, функционирования отраслевых центров технологических компетенций, организации технологических платформ и разработки целевых технологических программ

Приказ Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан от 21 апреля 2022 года № 133/НҚ. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 26 апреля 2022 года № 27772.

В соответствии с подпунктом 4-1) пункта 2 статьи 100-1 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемую Методику и критерии осуществления технологического прогнозирования, функционирования отраслевых центров технологических компетенций, организации технологических платформ и разработки целевых технологических программ.

2. Департаменту инновационной экосистемы и научно-технического развития Министерства цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа, представление в Юридический департамент Министерства цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан

Б. Мусин

"СОГЛАСОВАН"
Министерство сельского хозяйства
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство образования и науки
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство здравоохранения
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство индустрии
и инфраструктурного развития
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство финансов
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство внутренних дел
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство экологии,
геологии и природных ресурсов
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство энергетики
Республики Казахстан

Утвержден приказом Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан от 21 апреля 2022 года № 133/НҚ

Методика и критерии осуществления технологического прогнозирования, функционирования отраслевых центров технологических компетенций, организации технологических платформ и разработки целевых технологических программ

Глава 1. Общие положения

1. Настоящая Методика и критерии осуществления технологического прогнозирования, функционирования отраслевых центров технологических компетенций, организации технологических платформ и разработки целевых технологических программ (далее – Методика) разработана в соответствии с подпунктом 4-1) пункта 2 статьи 100-1 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности РК от 31.07.2024 № 454/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Основные понятия, используемые в Методике:

1) национальный институт развития в области инновационного развития (далее – национальный институт) – субъект инновационной системы, осуществляющий функции, предусмотренные Предпринимательским кодексом Республики Казахстан.

2) уполномоченный орган в области государственной поддержки инновационной деятельности (далее – уполномоченный орган) – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство в сфере инновационного развития, и в пределах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, межотраслевую координацию и участие в реализации государственной поддержки инновационной деятельности;

3) Совет по технологической политике при Правительстве Республики Казахстан (далее – Совет) – консультативно-совещательный орган, возглавляемый Премьер-Министром Республики Казахстан, функционирующий в целях формирования и реализации государственной технологической политики.

4) государственная технологическая политика - система экономических, организационных и правовых мер, осуществляемых государством и (или) субъектами инновационной деятельности, направленных на определение технологических приоритетов, развитие инфраструктуры и компетенций по их реализации, включая создание технологических платформ, отраслевых центров технологических компетенций, реализацию целевых технологических программ, в целях повышения уровня технологического развития национальной экономики, ее секторов и субъектов частного предпринимательства;

5) целевая технологическая программа – комплекс мер по развитию ключевых (приоритетных) технологий и решению технологических задач отраслей, основанных на взаимодействии государства, субъектов предпринимательства и науки;

6) отраслевой центр технологических компетенций – юридическое лицо, определяемое государственными органами по рекомендациям Совета по технологической политике, предусмотренного Предпринимательским кодексом Республики Казахстан, в целях выработки государственной технологической политики соответствующей отрасли и обеспечения ее преемственности, имеющее экспертов с соответствующими компетенциями отраслевого и межотраслевого характера;

7) технологическое прогнозирование – комплекс аналитических исследований, направленных на выявление ключевых (приоритетных) технологий, освоение которых является необходимым условием для устойчивого инновационного развития государства;

8) технологическая платформа – комплекс, состоящий из взаимосвязанных и взаимодополняющих элементов образовательной, научной и инновационно-промышленной инфраструктуры, субъектов научной, научно-технической, инновационной и промышленной деятельности, необходимый для обеспечения непрерывного процесса генерации и совершенствования технологий, подготовки кадров, реализации инновационных проектов.

Сноска. Пункт 2 с изменениями, внесенными приказом Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности РК от 31.07.2024 № 454/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Осуществление технологического прогнозирования

3. Центральные государственные органы в пределах своей компетенции в области государственной поддержки инновационной деятельности в целях формирования государственной технологической политики организуют проведение технологического прогнозирования в пределах своей компетенции.

4. Основной целью технологического прогнозирования является выявление ключевых (приоритетных) технологий, освоение которых является необходимым условием для устойчивого инновационного развития государства.

5. Технологическое прогнозирование проводится при методологической и консультационной поддержке национального института с участием отраслевых центров технологических компетенций в соответствующих отраслях при взаимодействии с технологическими платформами путем привлечения иностранных и отечественных экспертов, проведения опросов и аналитических исследований, обобщения полученных данных и формирования рекомендаций.

6. Задачами технологического прогнозирования являются:

1) выявление передовых технологий и инноваций, способных оказать воздействие на экономику и общество в средне- и долгосрочной перспективе;

2) оценка сильных и слабых сторон текущего состояния технологического и инновационного развития сфер (отраслей) экономики и государственного управления;

3) формирование представления о вероятных тенденциях будущего развития технологий, вызовах и возможных путях их преодоления;

4) выработка рекомендаций по приоритетным направлениям формирования технологической политики;

5) повышение эффективности технологической политики за счет информирования лиц, принимающих решения, о долгосрочных перспективах развития технологий;

6) формирование информационной базы для разработки технологических дорожных карт развития приоритетных направлений – выявление потенциальных рыночных ниш и выбор технологий, позволяющих максимально быстро разработать конкурентоспособные продукты для возникающих рынков.

7. Критериями осуществления технологического прогнозирования являются:

1) наличие и вовлеченность экспертов в соответствующих отраслях, охватываемых технологическим прогнозированием;

2) использование отдельных методов технологического прогнозирования.

8. Выделяются три направления методологии прогнозирования развития науки и технологий:

1) линейно-экстраполяционная методология, основанная на выяснении за достаточно длительный период тенденций развития и продления их на будущее соответствующей корректировкой на основе экспертных оценок;

2) методология Форсайт, основанная на коллективной экспертной оценке, способствует сбору, обработке и усреднению мнений большой группы квалифицированных ученых и специалистов о тенденциях и параметрах будущего развития;

3) методология, основанная на цикличных закономерностях развития, позволяет учитывать ритм цикличной динамики в экономике.

9. Технологическое прогнозирование осуществляется в три этапа: подготовительный, основной и заключительный.

10. Подготовительный этап осуществления технологического прогнозирования включает:

1) формирование рабочей и экспертных групп для участия в процессе технологического прогнозирования. В состав групп в обязательном порядке включаются отечественные и иностранные эксперты, обладающие соответствующими опытом и квалификацией по выбранному направлению;

2) обеспечение взаимодействия участников процесса технологического прогнозирования с зарубежными экспертами в области долгосрочного прогнозирования технологического развития;

3) определение планируемых к использованию методов проведения технологического прогнозирования;

4) детализация в тематическом плане применяемых методов, видов работ для каждого из этапов и мероприятий технологического прогнозирования, с указанием временных рамок их проведения;

5) осуществление подготовки информационных материалов, анализов и обзоров в соответствии с ключевыми направлениями и этапами исследования.

11. Основной этап осуществления технологического прогнозирования включает в себя:

1) исследование мировых трендов технологического развития, инноваций, науки, общественных отношений, норм и ценностей, перспектив развития отдельных секторов и подсекторов экономики и государственного регулирования;

2) осуществление анализа и оценки существующих в сфере (отрасли) документов системы государственного планирования с целью обеспечения согласованности и преемственности стратегий, планов и программ в области технологического и инновационного развития. По результатам анализа определяются ключевые достижения, сильные стороны, достижения предшествующих периодов, слабые стороны и имеющиеся перспективы дальнейшего развития;

3) выявление новых перспектив, потенциальных угроз и вызовов для инновационного и технологического развития страны и совершенствования национальной инновационной системы;

4) формирование видения эффективных взаимосвязей между наукой, образованием, бизнесом и сферой государственного управления;

5) формирование соответствующих компетенций;

6) осуществление анализа и оценки внутренних компетенций, определение технологических направлений, имеющих наиболее высокий уровень развития в сравнении со странами-лидерами и странами-конкурентами. В рамках анализа внутренних компетенций определяются конкурентные преимущества страны (сферы, отрасли) и перспективы для их усиления на основе внедрения достижений отечественной науки, международной кооперации, трансфера передовых технологий;

7) выявление технологий, которые в перспективе способны к трансформации и развитию в соответствии с базисным трендом, ключевых (приоритетных) технологий, развитие которых позволит реализовать видение и цели инновационного развития;

8) разработку сценариев освоения новых технологий в увязке с общим ходом структурно-технологических преобразований, продвижением в области индустриальной модернизации. Ниже представлены четыре сценария развития национальной экономики:

сценарий технологического застоя, который реализуется в случае сворачивания программ индустриализации;

сценарий технологической инерции, как продолжение индустриализации в ее нынешнем варианте (без изменения приоритетов и без усиления инновационной составляющей);

сценарий новых технологических ниш, предполагающий усиление собственных технологических компетенций, путем включения в глобальные технологические цепочки;

сценарий технологического прорыва, ориентирующий на синхронизацию с глобальной технологической динамикой.

12. Заключительный этап осуществления технологического прогнозирования включает в себя:

1) формирование результатов технологического прогнозирования включает разработку видения и целей технологического и инновационного развития, перечень ключевых (приоритетных) технологий, предложений по приоритетным направлениям предоставления инновационных грантов, предложений по приоритетным направлениям формирования целевых технологических программ, предложений по совершенствованию документов Системы государственного планирования и законодательства в контексте технологического и инновационного развития сферы (отрасли), предложений для конкретных государственных органов в конкретной сфере государственного регулирования;

2) вынесение результатов технологического прогнозирования на широкое обсуждение со всеми заинтересованными сторонами, включая представителей научного сообщества, бизнеса, государственных органов в формате круглых столов, конференций, распространения информации с использованием медиа-средств, по результатам которых вносятся корректировки;

3) выработка рекомендаций для государственных органов стимулирующие технологическое развитие отраслей, включая законодательные;

4) вынесение результатов технологического прогнозирования на рассмотрение Совета.

13. Результаты технологического прогнозирования являются основой для:

1) определения и актуализации перечня ключевых (приоритетных) технологий для предоставления мер государственной поддержки;

2) формирования и реализации целевых технологических программ, как способа обеспечения фокуса имеющихся ресурсов (финансовых, инфраструктурных, образовательных), направленных на развитие ключевых (приоритетных) технологий в отрасли.

14. Итоги технологического прогнозирования учитываются при формировании государственной технологической политики.

Глава 3. Функционирование отраслевых центров технологических компетенций

15. Основными задачами отраслевых центров технологических компетенций являются осуществление технологического прогнозирования соответствующей отрасли, содействие в разработке и реализации целевой технологической программы, мониторинг мировых технологических трендов, определение текущих условий и конкурентных преимуществ для ускоренного технологического развития, а также потребностей и заинтересованности субъектов частного предпринимательства, содействие в распространении наилучших практик и опыта инновационной деятельности среди субъектов предпринимательской деятельности соответствующей отрасли, осуществление международного сотрудничества с целью вовлечения в Республику Казахстан иностранных инвестиций.

Отраслевые центры технологических компетенций аккумулируют в себе соответствующие знания, умения, навыки и опыт, достаточные для выработки видения технологического развития соответствующей отрасли, обеспечивают институциональную память путем привлечения экспертов с соответствующими компетенциями отраслевого и межотраслевого характера.

Сноска. Пункт 15 - в редакции приказа Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности РК от 31.07.2024 № 454/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

16. Основными функциями деятельности отраслевых центров компетенций являются:

1) участие в проведении технологического прогнозирования и аналитических исследованиях;

2) анализ технологических трендов и текущей ситуации отрасли;

3) выработка рекомендаций по видению технологического развития в отрасли;

4) обеспечение взаимодействия стейкхолдеров отрасли, посредством формирования технологических платформ;

5) разработка проекта целевой технологической программы в отрасли и последующее сопровождение ее реализации;

6) организация международного сотрудничества;

7) обеспечение кооперации с отечественными и международными лидерами отрасли.

17. Критериями определения отраслевых центров технологических компетенций являются:

1) опыт деятельности организации не менее 5 (пяти) лет в соответствующей отрасли/секторе по технологическому направлению;

2) наличие компетенций сотрудников организации в области составления программных документов, проведения аналитических исследований, оценки технологий, технологических производственных процессов, технического регулирования и стандартизации в отрасли;

3) наличие материально-технической базы, включая собственные средства для финансирования деятельности, необходимую инфраструктуру.

18. Инициатором по определению его отраслевым центром технологических компетенций выступает юридическое лицо, включая научные организации, организации высшего и (или) послевузовского образования, бизнес-ассоциации и институты развития отрасли, соответствующее критериям, установленным в пункте 17 настоящей Методики.

19. В целях выработки государственной технологической политики соответствующей отрасли и обеспечения ее преемственности государственные органы вносят предложения по определению в курируемых отраслях отраслевого центра компетенций на рассмотрение Совета.

20. Государственные органы на основании рекомендации Совета принимают решение об определении отраслевого центра технологических компетенций.

21. В отрасли определяются несколько отраслевых центров технологических компетенций по различным технологическим направлениям. Методологическое содействие в формировании отраслевых центров технологических компетенции осуществляется национальным институтом.

22. Финансовое обеспечение деятельности отраслевых центров технологических компетенций может осуществляться за счет собственных, привлеченных средств.

Глава 4. Организация технологических платформ

23. Участниками технологических платформ являются координаторы организации технологических платформ, отраслевые центры технологических компетенций в соответствующей отрасли, государственные органы, представители бизнес, образовательного и научного сообщества (далее – участники).

24. Основными функциями технологических платформ являются:

1) мобилизация и координация усилий всех заинтересованных сторон – участников платформы по формированию и реализации технологической политики в сфере (отрасли), и ее отдельных направлений;

2) согласование с участниками платформы единого видения технологического развития сферы (отрасли), и ее отдельных направлений;

3) сбор и выработка инициатив, рекомендаций и мероприятий по технологическим направлениям платформы;

4) содействие реализации государственно-частного партнерства среди участников платформы;

5) оптимизация процессов взаимодействия участников платформы, за счет внедрения элементов цифровизации, процесса обмена данными и компетенциями в рамках платформы;

6) обеспечение фокуса ресурсов (финансовых, инфраструктурных, образовательных) на достижение цели платформы;

7) формирование и реализация дорожной карты технологического развития сферы (отрасли) в рамках платформы;

8) участие в разработке и реализации целевых технологических программ сферы (отрасли).

25. Организация технологических платформ основывается на корректном и стабильном выполнении координационных функций технологических платформ.

Критериями определения координатора организации технологических платформ являются:

1) обладание технологическими компетенциями и знаниями отраслевой специфики в сфере (отрасли) деятельности технологической платформы;

2) наличие опыта организации процесса взаимодействия со стейкхолдерами технологического направления формируемой платформы не менее 3 (трех) лет;

3) наличие соглашений (меморандумов) о сотрудничестве с основными лидерами технологического направления (юридические лица, организации высшего и (или) послевузовского образования, научные организации, ассоциации) в целях обеспечения согласованности при формировании платформы;

4) наличие необходимой материально-технической базы для функционирования технологической платформы;

5) наличие зафиксированных обязательств по обеспечению реализации функций технологической платформы и ее бесперебойному функционированию.

26. Инициатором по определению его координатором организации технологической платформы выступает юридическое лицо, включая научные организации, организации высшего и (или) послевузовского образования, отраслевой центр технологической компетенций, бизнес-ассоциация и институт развития в соответствующей отрасли, соответствующее критериям установленным в пункте 25 настоящей Методики.

27. В целях формирования и реализации государственной технологической политики государственные органы вносят предложения по определению координатора организации технологической платформы на рассмотрение Совета.

28. Государственные органы на основании рекомендации Совета принимают решение о создании технологических платформ и определении координатора организации технологических платформ.

29. В отрасли допускается определение нескольких технологических платформ по различным технологическим направлениям. Методологическое содействие в формировании технологических платформ осуществляется национальным институтом.

30. Финансовое обеспечение деятельности технологических платформ может осуществляться за счет привлеченных средств.

Глава 5. Организация разработки целевых технологических программ

31. Для реализации технологической политики отраслевыми центрами технологических компетенций разрабатываются целевые технологические программы, которые утверждаются соответствующими государственными органами в соответствии с пунктом 2 статьи 241-5 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 31 - в редакции приказа Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности РК от 31.07.2024 № 454/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

32. Методологическое содействие в разработке проектов целевых технологических программ осуществляется национальным институтом.

Сноска. Пункт 32 - в редакции приказа Министра цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности РК от 31.07.2024 № 454/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

33. Критериями разработки целевых технологических программ являются:

1) нацеленность на реализацию документов Системы государственного планирования;

2) ориентированность на решение технологических задач предприятий (отраслей) и развитие перспективных технологий;

3) взаимодействие государства, субъектов предпринимательства, образования и науки;

4) ориентированность на удовлетворение потребностей целевой группы потребителей перспективных технологий;

5) наличие системы согласованных по срокам, ресурсам и исполнителям целей, целевых индикаторов, задач и мер, последовательность их реализации, ориентацию на достижение программных целей;

6) обеспеченность сбалансированными финансовыми, трудовыми и материальными ресурсами и источниками их обеспечения.

34.Структура целевой технологической программы содержит следующие разделы:

1) паспорт (основные параметры);

2) введение;

3) анализ текущей ситуации (анализ мировых трендов, анализ текущей ситуации, выделение приоритетного поднаправления);

4) цели, задачи;

5) основные направления, пути достижения поставленных целей программы и соответствующие меры (план мероприятий по развитию предполагаемых технологий в отраслевом поднаправлении, имеющих потенциал для оказания существенного влияния на развитие отрасли);

6) необходимые ресурсы.

35. В разделе "Паспорт (основные параметры)" излагаются основные параметры программного документа, включающие в себя:

1) наименование;

2) основание для разработки;

3) указание государственного органа, ответственного за разработку, и государственных органов, ответственных за реализацию программного документа;

4) цели;

5) задачи;

6) сроки реализации;

7) источники и объемы финансирования.

36. В разделе "Введение" излагается обоснование необходимости предлагаемой целевой технологической программы.

37. В разделе "Анализ текущей ситуации" излагаются:

1) оценка текущей ситуации состояния сферы деятельности (при этом необходимо выделить цифровые показатели, характеризующие текущую ситуацию, основные проблемы, сдерживающие факторы, имеющийся потенциал для развития, анализ основных игроков, мировой опыт, тенденции и предпосылки на основе предварительного анализа сильных и слабых сторон, перспектив и угроз для данной сферы деятельности);

2) анализ действующей политики государственного регулирования развития сферы деятельности, включая характеристику существующей нормативной правовой базы, действующей практики и результатов реализации мероприятий по обеспечению развития сферы деятельности.

38. В разделе "Цели, задачи" указываются цели, формируемые исходя из вышестоящих документов Системы государственного планирования.

Все цели целевой технологической программы являются четкими, конкретными, контролируемыми, проверяемыми и оцениваемыми, и содержат целевые индикаторы с промежуточными и конечными значениями, позволяющими определить степень достижения целей программы.

Задачами целевой технологической программы являются основные условия, которые необходимо выполнить для достижения соответствующей цели программы, формируемые на основе анализа ситуации и позволяющие увидеть ключевые изменения в сферах деятельности к концу планового периода.

Цели, задачи и целевые индикаторы результатов реализации программы приводятся с указанием государственных и частных организаций, ответственных за их достижение.

39. В разделе "Основные направления, пути достижения поставленных целей программы и соответствующие меры" приводятся пути достижения государственными органами и иными организациями, ответственными за реализацию целевой технологической программы, поставленных целей и решения стоящих задач, система мер, которая в полном объеме и нужные сроки обеспечит достижение каждой цели и решение каждой задачи.

40. В разделе "Необходимые ресурсы" излагаются потребности в ресурсах для реализации государственной программы.

41. В отрасли допускается разработка нескольких целевых технологических программ по различным технологическим направлениям.

42. Государственные органы в курируемых направлениях по итогам рассмотрения проекта целевой технологической программы на предмет соответствия целям, критериям и структуре, после согласования с заинтересованными организациями вносят предложения на рассмотрение Совета.

43. Утверждение целевой технологической программы оформляется решением соответствующего государственного органа.

44. Финансовое обеспечение разработки и реализации целевой технологической программы может осуществляться за счет привлеченных средств.

Глава 6. Заключительные положения

45. Вопросы, не регламентированные настоящей Методикой, регулируются и разрешаются в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

Технологиялық болжауды жүзеге асырудың, салалық технологиялық құзырет орталықтарының жұмыс істеуінің, технологиялық платформаларды ұйымдастырудың және нысаналы технологиялық бағдарламаларды әзірлеудің әдістемесі мен өлшемшарттарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 2022 жылғы 21 сәуірдегі № 133/НҚ бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 26 сәуірде № 27772 болып тіркелді.

Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік Кодексінің 100-1-бабы 2-тармағының 4-1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған технологиялық болжауды жүзеге асырудың, салалық технологиялық құзырет орталықтарының жұмыс істеуінің, технологиялық платформаларды ұйымдастырудың және нысаналы технологиялық бағдарламаларды әзірлеудің әдістемесі мен өлшемшарттары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің Инновациялық экожүйе және ғылыми-техникалық даму департаменті:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтер ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрі

Б. Мусин

"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ішкі істер министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Экология, геология және табиғи

ресурстар министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Энергетика министрлігі

Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 2022 жылғы 21 сәуірдегі № 133/НҚ бұйрығымен бекітілген

Технологиялық болжауды жүзеге асырудың, салалық технологиялық құзырет орталықтарының жұмыс істеуінің, технологиялық платформаларды ұйымдастырудың және нысаналы технологиялық бағдарламаларды әзірлеудің әдістемесі мен өлшемшарттары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Технологиялық болжауды жүзеге асырудың, салалық технологиялық құзырет орталықтарының жұмыс істеуінің, технологиялық платформаларды ұйымдастырудың және нысаналы технологиялық бағдарламаларды әзірлеудің әдістемесі мен өлшемшарттары (бұдан әрі – Әдістеме) Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік Кодексінің 100-1-бабы 2-тармағының 4-1) тармақшасына сәйкес әзірленді.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.07.2024 № 454/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Әдістемеде қолданылатын негізгі ұғымдар:

1) инновациялық даму саласындағы ұлттық даму институты (бұдан әрі – ұлттық институт) – Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік Кодексінде көзделген функцияларды жүзеге асыратын инновациялық жүйенің субъектісі;

2) инновациялық қызметті мемлекеттік қолдау саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – инновациялық даму саласындағы басшылықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шекте салааралық үйлестіруді және инновациялық қызметті мемлекеттік қолдауды іске асыруға қатысуды жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

3) Қазақстан Республикасы Үкіметінің жанындағы технологиялық саясат жөніндегі кеңес (бұдан әрі – Кеңес) - Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі басқаратын, мемлекеттік технологиялық саясатты қалыптастыру және іске асыру мақсатында жұмыс істейтін консультативтік-кеңесші орган;

4) мемлекеттік технологиялық саясат - ұлттық экономиканың, оның секторлары мен субъектілерінің Технологиялық даму деңгейін арттыру мақсатында технологиялық платформаларды, салалық технологиялық құзырет орталықтарын құруды, нысаналы технологиялық бағдарламаларды іске асыруды қоса алғанда, технологиялық басымдықтарды айқындауға, инфрақұрылымды және оларды іске асыру жөніндегі құзыреттерді дамытуға бағытталған мемлекет және (немесе) инновациялық қызмет субъектілері жүзеге асыратын экономикалық, ұйымдастырушылық және құқықтық шаралар жүйесі жеке кәсіпкерлік;

5) нысаналы технологиялық бағдарлама – мемлекеттің, кәсіпкерлік субъектілерінің және ғылымның өзара іс-қимылына негізделген салалардың түйінді (басым) технологияларын дамыту және технологиялық міндеттерін шешу жөніндегі шаралар кешені;

6) салалық технологиялық құзырет орталығы – тиісті саланың мемлекеттік технологиялық саясатын әзірлеу және оның сабақтастығын қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексінде көзделген технологиялық саясат жөніндегі кеңестің ұсынымдары бойынша мемлекеттік органдар айқындайтын, салалық және салааралық сипаттағы тиісті құзыреттерге ие сарапшылары бар заңды тұлға;

7) технологиялық болжау - игерілуі мемлекеттің орнықты инновациялық дамуы үшін қажетті шарт болып табылатын түйінді (басым) технологияларды анықтауға бағытталған талдамалық зерттеулер кешені;

8) технологиялық платформа – технологияларды өндіру мен жетілдірудің, кадрлар даярлаудың, инновациялық жобаларды іске асырудың үздіксіз процесін қамтамасыз ету үшін қажетті білім беру, ғылыми және инновациялық-өнеркәсіптік инфрақұрылымның, ғылыми, ғылыми-техникалық, инновациялық және өнеркәсіптік қызмет субъектілерінің өзара байланысты және бірін-бірі толықтыратын элементтерінен тұратын кешен.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.07.2024 № 454/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.07.2024 № 454/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

2-тарау. Технологиялық болжауды жүзеге асыру

3. Орталық мемлекеттік органдар инновациялық қызметті мемлекеттік қолдау саласындағы өз құзыреті шегінде мемлекеттік технологиялық саясатты қалыптастыру мақсатында өз құзыреті шегінде технологиялық болжауды ұйымдастырады.

4. Технологиялық болжаудың негізгі мақсаты игерілуі мемлекеттің орнықты инновациялық дамуы үшін қажетті шарт болып табылатын түйінді (басым) технологияларды анықтау болып табылады.

5. Технологиялық болжау шетелдік және отандық сарапшыларды тарту, сауалнамалар мен талдамалық зерттеулер жүргізу, алынған деректерді қорыту және ұсынымдарды қалыптастыру жолымен технологиялық платформалармен өзара іс-қимыл жасау кезінде тиісті салалардағы салалық технологиялық құзырет орталықтарының қатысуымен ұлттық институттың әдіснамалық және консультациялық қолдауымен жүргізіледі.

6. Технологиялық болжамдау міндеттері:

1) орта және ұзақ мерзімді перспективада экономика мен қоғамға әсер ете алатын озық технологиялар мен инновацияларды анықтау;

2) экономика және мемлекеттік басқару салаларының технологиялық және инновациялық дамуының ағымдағы жай-күйінің күшті және әлсіз жақтарын бағалау;

3) технологияның болашақ дамуының ықтимал тенденциялары, қиындықтар және оларды жеңудің мүмкін жолдары туралы түсінік қалыптастыру;

4) технологиялық саясатты қалыптастырудың басым бағыттары бойынша ұсынымдар әзірлеу;

5) технологияларды дамытудың ұзақ мерзімді перспективалары туралы шешім қабылдайтын тұлғаларды хабардар ету есебінен технологиялық саясаттың тиімділігін арттыру;

6) басым бағыттарды дамытудың технологиялық жол карталарын әзірлеу үшін ақпараттық базаны қалыптастыру - әлеуетті нарықтық тауашаларды анықтау және туындайтын нарықтар үшін бәсекеге қабілетті өнімдерді барынша жылдам әзірлеуге мүмкіндік беретін технологияларды таңдау.

7. Технологиялық болжауды жүзеге асыру өлшемшарттары мыналар болып табылады:

1) технологиялық болжаумен қамтылатын тиісті салаларда сарапшылардың болуы және тартылуы;

2) технологиялық болжаудың жекелеген әдістерін пайдалану.

8. Ғылым мен технологияның дамуын болжау әдіснамасының үш бағыты бар:

1) жеткілікті ұзақ кезең ішінде даму үрдістерін анықтауға және оларды сараптамалық бағалау негізінде тиісті түзетумен болашаққа ұзартуға негізделген сызықтық-экстраполяция әдіснамасы;

2) ұжымдық сараптамалық бағалауға негізделген Форсайт әдістемесі болашақ дамудың үрдістері мен параметрлері туралы білікті ғалымдар мен мамандардың үлкен тобының пікірлерін жинауға, өңдеуге және орташаландыруға ықпал етеді;

3) дамудың циклдік заңдылықтарына негізделген әдістеме экономикадағы циклдік динамика ырғағын ескеруге мүмкіндік береді.

9. Технологиялық болжау үш кезеңде жүзеге асырылады: дайындық, негізгі және қорытынды.

10. Технологиялық болжауды жүзеге асырудың дайындық кезеңі келесілерді қамтиды:

1) технологиялық болжау процесіне қатысу үшін жұмыс және сараптама топтарын қалыптастыру. Топтардың құрамына таңдалған бағыт бойынша тиісті тәжірибесі мен біліктілігі бар отандық және шетелдік сарапшылар міндетті түрде енгізіледі;

2) технологиялық болжау процесіне қатысушылардың технологиялық дамуды ұзақ мерзімді болжау саласында шетелдік сарапшылармен өзара іс-қимылын қамтамасыз ету;

3) технологиялық болжауды жүргізудің пайдалануға жоспарланған әдістерін айқындау;

4) технологиялық болжау кезеңдері мен іс-шараларының әрқайсысы үшін қолданылатын әдістерді, жұмыс түрлерін тақырыптық жоспарда оларды жүргізудің уақыт шеңберлерін көрсете отырып нақтылау;

5) зерттеудің негізгі бағыттары мен кезеңдеріне сәйкес ақпараттық материалдарды, талдаулар мен шолуларды дайындауды жүзеге асыру.

11. Технологиялық болжауды жүзеге асырудың негізгі кезеңі келесілерді қамтиды:

1) технологиялық дамудың, инновациялардың, ғылымның, қоғамдық қатынастардың, нормалар мен құндылықтардың әлемдік трендтерін, экономика мен мемлекеттік реттеудің жекелеген секторлары мен кіші секторларының даму перспективаларын зерттеу;

2) технологиялық және инновациялық даму саласындағы стратегиялардың, жоспарлар мен бағдарламалардың келісілуі мен сабақтастығын қамтамасыз ету мақсатында Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің аясында (саласында) бар құжаттарын талдауды және бағалауды жүзеге асыру. Талдау нәтижелері бойынша түйінді жетістіктер, күшті жақтар, алдыңғы кезеңдердің жетістіктері, әлсіз жақтар және одан әрі дамудың қолда бар перспективалары айқындалады;

3) елдің инновациялық және технологиялық дамуы және ұлттық инновациялық жүйені жетілдіру үшін жаңа перспективаларды, ықтимал қауіптер мен сын-тегеуріндерді анықтау;

4) ғылым, білім беру, бизнес және мемлекеттік басқару саласы арасындағы тиімді өзара байланыс пайымын қалыптастыру;

5) тиісті құзыреттерді қалыптастыру;

6) ішкі құзыреттерді талдауды және бағалауды жүзеге асыру, көшбасшы елдермен және бәсекелес елдермен салыстырғанда неғұрлым жоғары даму деңгейі бар технологиялық бағыттарды айқындау. Ішкі құзыреттерді талдау шеңберінде отандық ғылымның, халықаралық кооперацияның, озық технологиялар трансферінің жетістіктерін енгізу негізінде елдің (аяның, саланың) бәсекелестік артықшылықтары және оларды күшейту үшін перспективалар айқындалады;

7) перспективада базистік трендке сәйкес трансформациялауға және дамытуға қабілетті технологияларды, дамуы инновациялық дамудың пайымы мен мақсаттарын іске асыруға мүмкіндік беретін түйінді (басым) технологияларды анықтау;

8) құрылымдық-технологиялық қайта құрулардың жалпы барысымен, индустриялық жаңғырту саласындағы ілгерілеумен ұштастыра отырып, жаңа технологияларды игеру сценарийлерін әзірлеу. Төменде ұлттық экономиканы дамытудың төрт сценарийі келтірілген:

индустрияландыру бағдарламалары қысқарған жағдайда іске асырылатын технологиялық тоқырау сценарийі;

технологиялық инерция сценарийі индустрияландырудың қазіргі нұсқасындағы жалғасы ретінде (басымдықтарды өзгертпей және инновациялық құрамдас бөлікті күшейтпей);

жаһандық технологиялық тізбектерге қосу арқылы өзінің технологиялық құзыретті күшейтуді көздейтін жаңа технологиялық тауашалардың сценарийі;

жаһандық технологиялық динамикамен үндестіруге бағытталған технологиялық серпіліс сценарийі.

12. Технологиялық болжауды жүзеге асырудың қорытынды кезеңі мыналарды:

1) технологиялық болжамдау нәтижелерін қалыптастыру технологиялық және инновациялық дамудың пайымы мен мақсаттарын әзірлеуді, түйінді (басым) технологиялардың тізбесін, инновациялық гранттар берудің басым бағыттары бойынша ұсыныстарды, нысаналы технологиялық бағдарламаларды қалыптастырудың басым бағыттары бойынша ұсыныстарды, аяны (саланы) технологиялық және инновациялық дамыту тұрғысынан Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің және заңнаманың құжаттарын жетілдіру бойынша ұсыныстарды қамтиды, мемлекеттік реттеудің нақты саласында нақты мемлекеттік органдарға арналған ұсыныстар;

2) ғылыми қоғамдастықтың, бизнестің, мемлекеттік органдардың өкілдерін қоса алғанда, барлық мүдделі тараптармен дөңгелек үстелдер, конференциялар, медиа-құралдарды пайдалана отырып ақпарат тарату форматында технологиялық болжау нәтижелерін кеңінен талқылауға шығару, олардың нәтижелері бойынша түзетулер енгізіледі;

3) заңнаманы қоса алғанда, салалардың технологиялық дамуын ынталандыратын мемлекеттік органдар үшін ұсынымдар әзірлеу;

4) технологиялық болжау нәтижелерін Кеңестің қарауына шығару.

13. Технологиялық болжау нәтижелері:

1) мемлекеттік қолдау шараларын ұсыну үшін түйінді (басым) технологиялар тізбесін айқындау және өзектілендіру;

2) саладағы негізгі (басым) технологияларды дамытуға бағытталған қолда бар ресурстардың (қаржылық, инфрақұрылымдық, білім беру) фокусын қамтамасыз ету тәсілі ретінде нысаналы технологиялық бағдарламаларды қалыптастыру және іске асыру үшін негіз болып табылады.

14. Технологиялық болжау қорытындылары мемлекеттік технологиялық саясатты қалыптастыру кезінде ескеріледі.

3-тарау. Салалық технологиялық құзырет орталықтарының жұмыс істеуі

15. Салалық технологиялық құзырет орталықтарының негізгі міндеттері тиісті саланы технологиялық болжамдауды жүзеге асыру, нысаналы технологиялық бағдарламаны әзірлеу мен іске асыруға жәрдемдесу, жеделдетілген технологиялық даму үшін әлемдік технологиялық трендтерді мониторингтеу, ағымдағы жағдайлар мен бәсекелестік артықшылықтарды, сондай-ақ жеке кәсіпкерлік субъектілерінің қажеттілігі мен мүдделілігін айқындау, тиісті саланың кәсіпкерлік субъектілері арасында инновациялық қызметтің үздік практикалары мен тәжірибесін таратуға жәрдемдесу, Қазақстан Республикасына шетелдік инвестицияларды тарту мақсатында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру болып табылады.

Салалық технологиялық құзырет орталықтары тиісті саланың технологиялық даму пайымын әзірлеу үшін жеткілікті тиісті білімді, іскерлікті, дағдылар мен тәжірибені жинақтайды, салалық және салааралық сипаттағы тиісті құзыреттері бар сарапшыларды тарту арқылы институционалдық жадыны қамтамасыз етеді.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.07.2024 № 454/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

16. Салалық құзырет орталықтары қызметінің негізгі функциялары:

1) технологиялық болжауды жүргізуге және өзге де талдамалық зерттеулерге қатысу;

2) технологиялық трендтерді және саланың ағымдағы жағдайын талдау;

3) саладағы технологиялық даму пайымы бойынша ұсынымдар әзірлеу;

4) технологиялық платформаларды қалыптастыру арқылы саланың стейкхолдерлерінің өзара іс-қимылын қамтамасыз ету;

5) саладағы нысаналы технологиялық бағдарламаның жобасын әзірлеу және оны іске асыруды кейіннен сүйемелдеу;

6) халықаралық ынтымақтастықты ұйымдастыру;

7) саланың отандық және халықаралық көшбасшыларымен кооперацияны қамтамасыз ету болып табылады.

17. Салалық технологиялық құзырет орталықтарын айқындау өлшемшарттары мыналар болып табылады:

1) технологиялық бағыт бойынша тиісті салада/секторда ұйым қызметінің тәжірибесі кемінде 5 (бес) жыл;

2) ұйым қызметкерлерінің бағдарламалық құжаттарды жасау, талдамалық зерттеулер жүргізу, саладағы технологияларды, технологиялық өндірістік процестерді бағалау, Техникалық реттеу және стандарттау саласындағы құзыреттерінің болуы;

3) қызметті қаржыландыру үшін өз қаражатын, қажетті инфрақұрылымды қоса алғанда, материалдық-техникалық базаның болуы.

18. Осы Әдістеменің 17-тармағында белгіленген өлшемшарттарға сәйкес келетін ғылыми ұйымдарды, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарын, бизнес-қауымдастықтарды және саланы дамыту институттарын қоса алғанда, заңды тұлға оның салалық технологиялық құзыреттер орталығын айқындау жөніндегі бастамашы болады.

19. Тиісті саланың мемлекеттік технологиялық саясатын әзірлеу және оның сабақтастығын қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік органдар жетекшілік ететін салаларда салалық құзырет орталығын айқындау жөніндегі ұсыныстарды Кеңестің қарауына енгізеді.

20. Мемлекеттік органдар кеңес ұсынымының негізінде салалық технологиялық құзырет орталығын айқындау туралы шешім қабылдайды.

21. Салада әртүрлі технологиялық бағыттар бойынша бірнеше салалық технологиялық құзырет орталықтары айқындалады. Салалық технологиялық құзырет орталықтарын қалыптастыруға әдіснамалық жәрдемді ұлттық институт жүзеге асырады.

22. Салалық технологиялық құзырет орталықтарының қызметін қаржылық қамтамасыз ету меншікті, тартылған қаражат есебінен жүзеге асырылуы мүмкін.

4-тарау. Технологиялық платформаларды ұйымдастыру

23. Технологиялық платформалардың қатысушылары технологиялық платформаларды ұйымдастырудың үйлестірушілері, тиісті саладағы салалық технологиялық құзырет орталықтары, мемлекеттік органдар, бизнес, білім беру және ғылыми қоғамдастықтың өкілдері (бұдан әрі – қатысушылар) болып табылады.

24. Технологиялық платформалардың негізгі қызметі:

1) аяда (салада) және оның жекелеген бағыттарында технологиялық саясатты қалыптастыру және іске асыру бойынша платформаға қатысушы барлық мүдделі тараптардың күш-жігерін жұмылдыру және үйлестіру;

2) аяны (саланы) және оның жекелеген бағыттарында технологиялық дамытудың бірыңғай пайымын платформа қатысушыларымен келісу;

3) платформаның технологиялық бағыттары бойынша бастамаларды, ұсыныстарды және іс-шараларды жинау және әзірлеу;

4) платформа қатысушылары арасында мемлекеттік-жекешелік әріптестікті іске асыруға жәрдемдесу;

5) платформа шеңберінде цифрландыру элементтерін, деректермен және құзыреттермен алмасу процесін енгізу есебінен платформаға қатысушылардың өзара іс-қимыл процестерін оңтайландыру;

6) платформа мақсатына қол жеткізу үшін ресурстардың (қаржылық, инфрақұрылымдық, білім беру) фокусын қамтамасыз ету;

7) платформа шеңберінде саланы технологиялық дамытудың жол картасын қалыптастыру және іске асыру;

8) аяның (саланың) нысаналы технологиялық бағдарламаларын әзірлеуге және іске асыруға қатысу.

25. Технологиялық платформаларды ұйымдастыру технологиялық платформалардың үйлестіру функцияларын дұрыс және тұрақты орындауға негізделген.

Технологиялық платформаларды ұйымдастыру үйлестірушісін айқындау өлшемшарттары мыналар болып табылады:

1) технологиялық платформа қызметінің саласында (аясында) технологиялық құзыреттілікке және салалық ерекшелік біліміне ие болу;

2) қалыптастырылатын платформаның технологиялық бағытының стейкхолдерлерімен өзара іс-қимыл процесін ұйымдастыру тәжірибесінің кемінде 3 (үш) жыл болуы;

3) платформаны қалыптастыру кезінде келісушілікті қамтамасыз ету мақсатында технологиялық бағыттың негізгі көшбасшыларымен (заңды тұлғалар, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары, ғылыми ұйымдар, қауымдастықтар) ынтымақтастық туралы келісімдердің (меморандумдардың) болуы;

4) технологиялық платформаның жұмыс істеуі үшін қажетті материалдық-техникалық базаның болуы;

5) технологиялық платформаның функцияларын іске асыруды және оның үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету бойынша тіркелген міндеттемелердің болуы.

26. Осы Әдістеменің 25-тармағында белгіленген өлшемшарттарға сәйкес келетін ғылыми ұйымдарды, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарын, салалық технологиялық құзырет орталығын, бизнес-қауымдастықты және тиісті саладағы даму институтын қоса алғанда, заңды тұлға оның технологиялық платформаны ұйымдастыру үйлестірушісі болып табылады.

27. Мемлекеттік технологиялық саясатты қалыптастыру және іске асыру мақсатында мемлекеттік органдар Кеңестің қарауына технологиялық платформаны ұйымдастыру үйлестірушісін айқындау жөнінде ұсыныстар енгізеді.

28. Мемлекеттік органдар Кеңес ұсынымының негізінде технологиялық платформаларды құру және технологиялық платформаларды ұйымдастырудың үйлестірушісін айқындау туралы шешім қабылдайды.

29. Салада әртүрлі технологиялық бағыттар бойынша бірнеше технологиялық платформаларды айқындауға жол беріледі. Технологиялық платформаларды қалыптастыруға әдіснамалық жәрдемді ұлттық институт жүзеге асырады.

30. Технологиялық платформалардың қызметін қаржылық қамтамасыз ету тартылған қаражат есебінен жүзеге асырылуы мүмкін.

5-тарау. Нысаналы технологиялық бағдарламалар әзірлеуді ұйымдастыру

31. Технологиялық саясатты іске асыру үшін салалық технологиялық құзырет орталықтары Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік Кодексінің 241-5-бабының 2-тармағына сәйкес тиісті мемлекеттік органдар бекітетін нысаналы технологиялық бағдарламаларды әзірлейді.

Ескерту. 31-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.07.2024 № 454/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

32. Нысаналы технологиялық бағдарламалардың жобаларын әзірлеуге әдіснамалық жәрдемді ұлттық институт жүзеге асырады.

Ескерту. 32-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 31.07.2024 № 454/НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

33. Нысаналы технологиялық бағдарламаларды әзірлеу өлшемшарттары мыналар болып табылады:

1) Мемлекеттік жоспарлау жүйесі құжаттарын іске асыруға бағытталу;

2) кәсіпорындардың (салалардың) технологиялық міндеттерін шешуге және перспективалы технологияларды дамытуға бағдарлану;

3) мемлекеттің, кәсіпкерлік, білім және ғылым субъектілерінің өзара іс-қимылы;

4) перспективалы технологияларды тұтынушылардың нысаналы тобының қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағдарлану;

5) мерзімдері, ресурстары және мақсаттарды, нысаналы индикаторларды, міндеттер мен шараларды орындаушылар бойынша келісілген жүйенің болуы, оларды іске асырудың дәйектілігі, бағдарламалық мақсаттарға қол жеткізуге бағдарлануы;

6) теңгерімді қаржылық, еңбек және материалдық ресурстармен және оларды қамтамасыз ету көздерімен қамтамасыз етілуі.

34. Нысаналы технологиялық бағдарламаның құрылымы келесі бөлімдерден тұрады:

1) паспорт (негізгі параметрлер);

2) кіріспе;

3) ағымдағы жағдайды талдау (әлемдік трендтерді талдау, ағымдағы жағдайды талдау, басым кіші бағытты бөлу);

4) мақсаттары, міндеттері;

5) бағдарламаның негізгі бағыттары, қойылған мақсаттарға қол жеткізу жолдары және тиісті шаралар (саланың дамуына елеулі ықпал ету үшін әлеуеті бар салалық кіші бағытта болжанатын технологияларды дамыту жөніндегі іс-шаралар жоспары);

6) қажетті ресурстар.

35. "Паспорт (негізгі параметрлер)" бөлімінде мыналарды қамтитын бағдарламалық құжаттың негізгі параметрлері баяндалады:

1) атауы;

2) әзірлеу үшін негіздеме;

3) бағдарламалық құжатты әзірлеуге жауапты мемлекеттік органды, сондай-ақ іске асыруға жауапты мемлекеттік органдарды көрсету;

4) мақсаты;

5) міндеттері;

6) іске асыру мерзімі;

7) қаржыландыру көздері мен көлемі.

36. "Кіріспе" бөлімінде ұсынылып отырған нысаналы технологиялық бағдарлама қажеттілігінің негіздемесі баяндалады.

37. "Ағымдағы жағдайды талдау" бөлімінде мыналар:

1) қызмет саласы жай-күйінің ағымдағы жағдайын бағалау (бұл ретте ағымдағы жағдайды сипаттайтын цифрлық көрсеткіштерді, негізгі проблемаларды, тежеуші факторларды, даму үшін қолда бар әлеуетті, негізгі ойыншыларды талдауды, әлемдік тәжірибені, күшті және әлсіз жақтарын, осы қызмет саласы үшін перспективалар мен қауіп-қатерлерді алдын ала талдау негізінде үрдістер мен алғышарттарды бөліп көрсету қажет);

2) қызмет саласын дамытуды қамтамасыз ету жөніндегі іс-шараларды іске асырудың қолданыстағы нормативтік құқықтық базасын, қолданыстағы практикасы мен нәтижелерінің сипаттамасын қоса алғанда, қызмет саласын дамытуды мемлекеттік реттеудің қолданыстағы саясатын талдау баяндалады.

38. "Мақсаттары, міндеттері" бөлімінде Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің жоғары тұрған құжаттары негізге алына отырып қалыптастырылатын мақсаттар көрсетіледі.

Нысаналы технологиялық бағдарламаның барлық мақсаттары айқын, нақты, бақыланатын, тексерілетін және бағаланатын болып табылады және бағдарламаның мақсаттарына қол жеткізу дәрежесін айқындауға мүмкіндік беретін аралық және түпкілікті мәндері бар нысаналы индикаторларды қамтиды.

Нысаналы технологиялық бағдарламаның міндеттері жағдайды талдау негізінде қалыптастырылатын және жоспарлы кезеңнің соңына қарай қызмет салаларындағы түйінді өзгерістерді көруге мүмкіндік беретін бағдарламаның тиісті мақсатына қол жеткізу үшін орындалуы қажет негізгі шарттар болып табылады.

Бағдарламаны іске асыру нәтижелерінің мақсаттары, міндеттері мен нысаналы индикаторлары оларға қол жеткізуге жауапты мемлекеттік және жеке ұйымдар көрсетіле отырып келтіріледі.

39. "Бағдарламаның негізгі бағыттары, қойылған мақсаттарына қол жеткізу жолдары және тиісті шаралар" деген бөлімде нысаналы технологиялық бағдарламаны іске асыруға жауапты мемлекеттік органдар мен өзге де ұйымдардың қойылған мақсаттарға қол жеткізу және алда тұрған міндеттерді шешу жолдары, әрбір мақсатқа қол жеткізуді және әрбір міндетті шешуді толық көлемде және қажетті мерзімдерде қамтамасыз ететін шаралар жүйесі келтіріледі.

40. "Қажетті ресурстар" деген бөлімде мемлекеттік бағдарламаны іске асыру үшін ресурстарға деген қажеттілік баяндалады.

41. Салада әртүрлі технологиялық бағыттар бойынша бірнеше мақсатты технологиялық бағдарламаларды әзірлеуге жол беріледі.

42. Жетекшілік ететін бағыттардағы мемлекеттік органдар нысаналы технологиялық бағдарламаның жобасын мақсаттарға, өлшемшарттар мен құрылымға сәйкестігі тұрғысынан қарау қорытындылары бойынша мүдделі ұйымдармен келіскеннен кейін Кеңестің қарауына ұсыныстар енгізеді.

43. Нысаналы технологиялық бағдарламаны бекіту тиісті мемлекеттік органның шешімімен ресімделеді.

44. Нысаналы технологиялық бағдарламаны әзірлеуді және іске асыруды қаржылық қамтамасыз ету тартылған қаражат есебінен жүзеге асырылуы мүмкін.

6-тарау. Қорытынды ережелер

45. Осы Әдістемеде регламенттелмеген мәселелер Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен реттеледі және шешіледі.